T�RK�YE B�Y�K M�LLET MECL�S�

D�NEM: 23�� C�LT: 5�� YASAMA YILI: 2

T�RK�YE B�Y�K M�LLET MECL�S�

TUTANAK DERG�S�

25�inci Birle�im

27 Kas�m 2007 Sal�

� � � N D E K � L E R

� I.- GE�EN TUTANAK �ZET�

�II.- GELEN K��ITLAR

III.- YOKLAMALAR

IV.- G�NDEM DI�I KONU�MALAR

A) M�LLETVEK�LLER�N�N G�NDEM DI�I KONU�MALARI

1.- �anl�urfa Milletvekili Abdurrahman M�fit Yetkin�in, Harran Ovas��nda �r�n deseninin �e�itlendirilmesinin �nemine ili�kin g�ndem d�� konu�mas� ve Tar�m ve K�yi�leri Bakan� Mehmet Mehdi Eker�in cevab�

2.- �zmir Milletvekili Sel�uk Ayhan��n, �lkemizde ya�anmakta olan kurakl��n tar�m alanlar�nda yaratt�� s�k�nt�lara ve �ift�ilerin i�ine s�r�klendi�i olumsuzluklara ili�kin g�ndem d�� konu�mas� ve Tar�m ve K�yi�leri Bakan� Mehmet Mehdi Eker�in cevab�

3.- Ni�de Milletvekili M�min �nan��n, 1999 y�l�nda kapat�lan Ni�de G�mr�k M�d�rl��n�n yeniden a��lmas�na ili�kin g�ndem d�� konu�mas� ve Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s� Hayati Yaz�c��n�n cevab�

V.- BA�KANLI�IN GENEL KURULA SUNU�LARI

A) TEZKERELER

1.- Belarus Parlamentosu B�lgesel Politika ve Yerel Y�netim Daimi Komisyonu Ba�kan� ve beraberindeki Parlamento heyetinin, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin konu�u olarak resm� temaslarda bulunmak �zere �lkemizi ziyaretinin uygun bulundu�una ili�kin Ba�kanl�k tezkeresi (3/226)

2.- Azerbaycan Mill� Meclisi Ba�kan� Oktay Asadov�un resm� davetine icabet edecek olan T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kan� K�ksal Toptan��n beraberindeki Parlamento heyetini olu�turmak �zere siyasi parti gruplar�nca bildirilen isimlere ili�kin Ba�kanl�k tezkeresi (3/227)

3.- Avusturya Mill� Meclis Ba�kanl��n�n daveti �zerine, Aral�k 2007 tarihinde Viyana�da �Kitle imha silahlar�n�n yasaklanmas�� konulu Uluslararas� Parlamenter Foruma icabet edilmesine ili�kin Ba�kanl�k tezkeresi (3/224)

4.- Slovenya Meclisi D�� li�kiler Komisyonunun, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi D��i�leri Komisyonu heyetini Slovenya�ya davetine icabet edilmesine ili�kin Ba�kanl�k tezkeresi (3/225)

B) MECL�S ARA�TIRMASI �NERGELER�

1.- Ayd�n Milletvekili Ahmet Ert�rk ve 21 milletvekilinin, B�y�k Menderes Nehri�ndeki kirlili�in ve �evreye etkilerinin ara�t�r�larak al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/56)

2.- Ayd�n Milletvekili Ahmet Ert�rk ve 21 milletvekilinin, pamuk �retimindeki sorunlar�n ara�t�r�larak al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/57)

3.- Mu�la Milletvekili Metin Ergun ve 25 milletvekilinin, turizm sekt�r�ndeki sorunlar�n ara�t�r�larak al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/58)

VI.- �NER�LER

A) DANI�MA KURULU �NER�LER�

1.- 2008 Y�l� Merkez� Y�netim B�t�e Kanunu Tasar�s� ile 2006 Y�l� Merkez� Y�netim Kesinhesap Kanunu Tasar�lar�n�n g�r��me g�n ve saatleri ile konu�ma s�relerine ili�kin Dan��ma Kurulu �nerisi

VII.- SORULAR VE CEVAPLAR

A) S�ZL� SORULAR VE CEVAPLARI

1.- Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in, P�l�m�r Da��-Mutu aras� anayolun asfaltlanmas� ve Pertek K�pr�s�n�n yap�m�na ili�kin Ba�bakandan s�zl� soru �nergesi (6/22)

2.- Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in, Tunceli-P�l�m�r�de meydana gelen depremlerde zarar g�ren binalara ili�kin Ba�bakandan s�zl� soru �nergesi (6/23)

3.- �zmir Milletvekili Ahmet Ersin�in, okul servislerinin denetimine ili�kin Ba�bakandan s�zl� soru �nergesi (6/85)

4.- Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in, Tuzla Gemi Tersanesinde �al��an i��ilere ili�kin Ba�bakandan s�zl� soru �nergesi (6/86)

5.- Malatya Milletvekili Ferit Mevl�t Aslano�lu�nun, Malatya�da yap�m� s�ren barajlara ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan s�zl� soru �nergesi (6/88) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

6.- Malatya Milletvekili Ferit Mevl�t Aslano�lu�nun, Malatya�daki b�l�nm�� yol �al��malar�na ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/89) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

7.- Tokat Milletvekili Re�at Do�ru�nun, Talazan K�pr�s�n�n tamir ihtiyac�na ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/150) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

8.- Tokat Milletvekili Re�at Do�ru�nun, Zile-Alaca karayolu projesine ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/153) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

9.- Artvin Milletvekili Metin Arifa�ao�lu�nun, Bor�ka ba�lant�l� yollardaki t�nellerin ayd�nlat�lmas�na ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/155) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

10.- Artvin Milletvekili Metin Arifa�ao�lu�nun, Ardanu�-Ardahan yoluna ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/156) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

11.- Artvin Milletvekili Metin Arifa�ao�lu�nun, Bor�ka-Camili yoluna ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/157) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

12.- Artvin Milletvekili Metin Arifa�ao�lu�nun, Ankara-Batum u�ak seferlerine ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/158) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

13.- Ordu Milletvekili R�dvan Yal��n��n, Ordu�ya yap�lmas� planlanan havaalan� ve limana ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/171) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

14.- Bursa Milletvekili �smet B�y�kataman��n, Bursa Demiryolu Projesine ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/179) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

15.- Ordu Milletvekili R�dvan Yal��n��n, Ordu�nun baz� il�elerini birbirine ba�layacak olan yol projesine ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/190) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

B) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI

1.- Konya Milletvekili Atilla Kart��n, Konya�n�n ��zel Yetkili A��r Ceza Mahkemesi� ihtiyac�na ili�kin sorusu ve� Adalet Bakan� Mehmet Ali �ahin�in cevab� (7/266)

2.- Antalya Milletvekili H�sn� ��ll��n�n, Cumhurba�kanl��na g�nderilen atama kararnamelerine ili�kin Ba�bakandan sorusu ve Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s� Cemil �i�ek�in cevab� (7/353)

3.- Bursa Milletvekili Onur �ymen�in, Almanya ile imzalanan �stisna Akdi Anla�mas�n�n uygulamas�na ili�kin sorusu ve D��i�leri Bakan� Ali Babacan��n cevab� (7/386)

4.- Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, bir k�ydeki g�let �al��malar�na ili�kin sorusu ve �evre ve Orman Bakan� Veysel Ero�lu�nun cevab� (7/439)

5.- ��rnak Milletvekili Hasip Kaplan��n, Kaz Da�lar�ndaki alt�n arama �al��malar�na ili�kin sorusu ve� �evre ve Orman Bakan� Veysel Ero�lu�nun cevab� (7/445)

6.- ��rnak Milletvekili Hasip Kaplan��n, ��neada�da �evreyi etkileyecek baz� projelere ili�kin sorusu ve� �evre ve Orman Bakan� Veysel Ero�lu�nun cevab� (7/446)

7.- �stanbul Milletvekili Kemal K�l��daro�lu�nun, �stanbul�da g�rev yapan bir ��retmenle ilgili bir iddiaya ili�kin Ba�bakandan sorusu ve Mill� E�itim Bakan� H�seyin �elik�in cevab� (7/492)

8.- Hakk�ri Milletvekili Hamit Geylani�nin, �ukurca�daki taburun top at��lar�na ili�kin sorusu ve� Mill� Savunma Bakan� M. Vecdi G�n�l��n cevab� (7/514)

9.- �zmir Milletvekili Ahmet Ersin�in, BBC�nin �ter�rist� yerine kulland�� tan�mlara ili�kin Ba�bakandan sorusu ve D��i�leri Bakan� Ali Babacan��n cevab� (7/526)

10.- Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur�un, hamilelik d�nemi ila�lar�ndaki katk� pay�na ili�kin Ba�bakandan sorusu ve �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan�� Faruk �elik�in cevab� (7/530)

11.- Antalya Milletvekili Tayfur S�ner�in, Antalya ormanlar�nda zararl� b�ceklerle m�cadeleye ili�kin sorusu ve� �evre ve Orman Bakan� Veysel Ero�lu�nun cevab� (7/534)

12.- Amasya Milletvekili H�seyin �nsal��n, TRT�deki personel hareketlili�ine ili�kin sorusu ve Devlet Bakan� Mehmet Ayd�n��n cevab� (7/537)

13.- Antalya Milletvekili H�sn� ��ll��n�n, hayvanc�l�k destekleme �demelerine,

- Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur�un, zeytin �reticilerinin desteklenmesine,

�li�kin sorular� ve Tar�m ve K�yi�leri Bakan� Mehmet Mehdi Eker�in cevab� (7/548, 549)

14.- Antalya Milletvekili Tayfur S�ner�in, Akseki Devlet Hastanesinin onar�m ihalesine ili�kin sorusu ve� Bay�nd�rl�k ve �sk�n Bakan� Faruk Naf�z �zak��n cevab� (7/553)

15.- �stanbul Milletvekili S�leyman Ya��z��n, Time Dergisi�nde yer alan s�zde Ermeni soyk�r�m�yla ilgili bir habere ili�kin sorusu ve D��i�leri Bakan� Ali Babacan��n cevab� (7/555)

16.- Antalya Milletvekili Tayfur S�ner�in, 2847 say�l� Kanun�a ayk�r� derneklere ve gazi ayl�klar�ndaki farklara ili�kin sorusu ve� Mill� Savunma Bakan� M. Vecdi G�n�l��n cevab� (7/558)

17.- �stanbul Milletvekili Ay�e Jale A��rba��n, vergi borcu bulunan m�kelleflerin banka hesaplar�na haciz konulmas�na ili�kin sorusu ve Maliye Bakan�� Kemal Unak�tan��n cevab� (7/588)

18.- Antalya Milletvekili H�sn� ��ll��n�n, Konyaalt� sahil d�zenlemesi ve kullan�m hakk� konusundaki protokol�n iptaline ili�kin sorusu ve Maliye Bakan� Kemal Unak�tan��n cevab� (7/589)

19.- Bursa Milletvekili Abdullah �zer�in, vergi bor�lar� nedeniyle banka hesaplar�na haciz konulan m�kelleflere ili�kin sorusu ve Maliye Bakan� Kemal Unak�tan��n cevab� (7/592)

20.- �zmir Milletvekili Sel�uk Ayhan��n, �zmir�deki bir ilk��retim okulu y�netimiyle ilgili iddialara ili�kin sorusu ve Mill� E�itim Bakan� H�seyin �elik�in cevab� (7/594)

21.- Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur�un, sa�l��a zararl� ithal �r�nlere kar�� t�keticinin bilin�lendirilmesine ili�kin sorusu ve Sanayi ve Ticaret Bakan� Mehmet Zafer �a�layan��n cevab� (7/606)

22.- �zmir Milletvekili B�lent Baratal��n�n, Kabacak�r� Organize Sanayi B�lgesinin yer se�imine ili�kin sorusu ve Sanayi ve Ticaret Bakan� Mehmet Zafer �a�layan��n cevab� (7/607)

23.- Kocaeli Milletvekili Cevdet Selvi�nin, Kocaeli-Gebze-Dilovas� beldesindeki sanayi at�klar� konusunda kurulan Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu raporu do�rultusundaki �al��malara ili�kin sorusu ve �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan�� Faruk �elik�in cevab� (7/708)

24.- �zmir Milletvekili Ahmet Ersin�in, Cumhurba�kanl�� ve D��i�leri konutlar�ndaki tadilat ve tefri�ata ili�kin Ba�bakandan sorusu ve Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s� Cemil �i�ek�in cevab� (7/713)

25.- Ankara Milletvekili Y�ld�r�m Tu�rul T�rke��in, milletvekillerinin etnik k�kenlerine y�nelik a��klamas�na ili�kin Ba�bakandan sorusu ve Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s� Cemil �i�ek�in cevab� (7/715)

VIII.- KANUN TASARI VE TEKL�FLER� �LE KOM�SYONLARDAN GELEN D��ER ��LER

A) KANUN TASARI VE TEKL�FLER�

1.- Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s� ve Adalet Komisyonu Raporu (1/337) (S. Say�s�: 47)

2.- Tan�k Koruma Kanunu Tasar�s� ve Adalet Komisyonu Raporu (1/346) (S. Say�s�: 34)

I.- GE�EN TUTANAK �ZET�

TBMM Ge�nel Ku�ru�lu sa�at 14.04�te a��la�rak d�rt otu�rum yap�t�.

Edir�ne Mil�let�ve�ki�li Nec�det Bu�dak, Edir�ne��de mey�da�na ge�len sel fe�la�ke�ti�ne,

Ad��ya�man Mil�let�ve�ki�li �ev�ket K��se, A��z ve Di� Sa�l�� Haf�ta�s��na,

�li��kin g�n�dem d�� bi�rer ko�nu��ma yap�t��lar.

Bur�sa Mil�let�ve�ki�li �smet B��y��ka�ta�ma�n��n, 24 Ka�s�m ��ret�men�ler G��n��ne ili��kin g�n�dem d�� ko�nu��ma�s��na, Mill� E�i�tim Ba�ka�n� H��se�yin �e�lik ce�vap ver�di.

Tun�ce�li Mil�let�ve�ki�li Ka�mer Gen�, ��ret�men�ler G��n� ne�de�niy�le bir a��k�la�ma�da bu�lun�du.

Bur�sa Mil�let�ve�ki�li �smet B��y��ka�ta�man ve 32 mil�let�ve�ki�li�nin, ray�l� sis�tem ve de�mir yo�lu ula��m�n�da�ki so�run�la�r�n (10/54),

Bur�sa Mil�let�ve�ki�li �smet B��y��ka�ta�man ve 33 mil�let�ve�ki�li�nin, Bal�kan g��men�le�ri�nin so�run�la�r��n�n (10/55),

Ara��t��r��la�rak al�n�ma�s� ge�re�ken �n�lem�le�rin be�lir�len�me�si ama�c�y�la Mec�lis ara��t�r�ma�s� a��l�ma�s��na ili��kin �ner�ge�le�ri Ge�nel Ku�ru�lun bil�gi�si�ne su�nul�du; �ner�ge�le�rin g�n�dem�de�ki yer�le�ri�ni ala�ca�� ve �n g��r��me�le�ri�nin s��ra�s� gel�di��in�de ya�p��la�ca�� a��k�lan�d�.

G�n�de�min �Ka�nun Ta�sa�r� ve Tek�lif�le�ri ile Ko�mis�yon�lar�dan Ge�len Di��er ��ler� k�s�m��n�n:

1�in�ci s��ra�s�n�da bu�lu�nan ve �� T��z��k��n 91�in�ci mad�de�si kap�sa�m�n�da de��er�len�di�ri�le�rek te�mel ka�nun ola�rak b��l�m�ler h�lin�de g��r��l�me�si ka�rar�la��t��r�l�m�� bu�lu�nan Ulus�la�ra�ra�s� �o�cuk Ka��r�ma�n�n Hu�kuk� Y�n ve Kap�sa�m��na Da�ir Ka�nun Ta�sa�r��s� (1/315) (S. Sa�y��s�: 33), g��r��me�le�ri ta�mam�la�na�rak, ya�p��lan a��k oy�la�ma�dan son�ra,

Ka�bul edil�di.

2�nci s��ra�s�n�da bu�lu�nan ve �� T��z��k��n 91�in�ci mad�de�si kap�sa�m�n�da de��er�len�di�ri�le�rek te�mel ka�nun ola�rak b��l�m�ler h�lin�de g��r��l�me�si ka�rar�la��t��r�l�m�� bu�lu�nan Mil�let�le�ra�ra�s� �zel Hu�kuk ve Usul Hu�ku�ku Hak�k�n�da Ka�nun Ta�sa�r��s��n�n (1/337) (S. Sa�y��s�: 47) bi�rin�ci b��l��m� �ze�rin�de�ki g��r��me�ler ta�mam�lan�d�, ve�ri�len ara�dan son�ra;

3��n�c� s��ra�s�n�da bu�lu�nan, Ta�n�k Ko�ru�ma (1/346) (S. Sa�y��s�: 34),

4��n�c� s��ra�s�n�da bu�lu�nan, Ses ve Gaz Fi��e��i Ata�bi�len Si�lah�lar Hak�k�n�da (1/437) (S. Sa�y��s�: 54),

Ka�nun Ta�sa�r��la�r�, ko�mis�yon yet�ki�li�le�ri Ge�nel Ku�rul�da ha�z�r bu�lun�ma�d�k�la�r�n�dan er�te�len�di.

27 Ka�s�m 2007 Sa�l� g��n� sa�at 15.00�te top�lan�mak �ze�re, bir�le��i�me 19.12�de son ve�ril�di.

��

Me�ral AK��E�NER
		Ba��kan Ve�ki�li
	Yu�suf COޭKUN		Ca�nan CAN�DE�M�R �E�L�K
	Bin�g�l		Bur�sa
	K�tip �ye		K�tip �ye

	Fa�to� G�R�KAN		Ha�run TܭFEK�C�
	Ada�na		Kon�ya
	K�tip �ye		K�tip �ye

�� No.: 37

II.- GELEN K��ITLAR

23 Kas�m 2007 Cuma

Teklif

�� 1.- Trabzon Milletvekili Cevdet Erd�l ve Adana Milletvekili Necdet �n�var��n; Sa�l�k Hizmetleri Temel Kanununda De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Kanun Teklifi (2/65) (Sa�l�k, Aile, �al��ma ve Sosyal ��ler Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 23.11.2007)

S�zl� Soru �nergeleri

1.-�� zmir Milletvekili Ahmet Ersin�in, THY�nin Ba�bakanl��a satmak i�in u�ak alaca�� iddias�na ili�kin Ba�bakandan s�zl� soru �nergesi (6/230) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 9/11/2007)

2.-�� Gaziantep Milletvekili Hasan �zdemir�in, Gaziantep Havaalan�ndaki kargo ve u�ak seferlerine ili�kin Ula�t�rma Bakan�ndan s�zl� soru �nergesi (6/231) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

3.-�� Manisa Milletvekili Mustafa En�z��n, Ayanlar Baraj� projesine ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan s�zl� soru �nergesi (6/232) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

4.-�� Manisa Milletvekili Mustafa En�z��n, Ala�ehir Af�ar II Baraj� projesine ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan s�zl� soru �nergesi (6/233) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

5.-�� Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in, bakanlar�n askerlik durumuna ili�kin Ba�bakandan s�zl� soru �nergesi (6/234) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 15/11/2007)

6.-�� Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in, uzla�maya konu vergi ve cezalara ili�kin Maliye Bakan�ndan s�zl� soru �nergesi (6/235) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 15/11/2007)

Yaz�l� Soru �nergeleri

1.-�� stanbul Milletvekili Mustafa �zy�rek�in, T�rkmenistan�da g�zalt�na al�nan bir i�adam� i�in giri�imlerde bulundu�u iddias�na ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/780) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 9/11/2007)

2.-�� Amasya Milletvekili H�seyin �nsal��n, �stanbul-�sk�dar�daki bir plan tadilat�na ve villa in�aatlar�na ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/781) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

3.-�� Erzincan Milletvekili Erol T�nastepe�nin, TEKEL ��ki Fabrikas�n�n �zelle�tirilmesine ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/782) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

4.-�� Bursa Milletvekili Onur �ymen�in, Suudi Arabistan Kral�n�n ziyaretine ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/783) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

5.-�� Hatay Milletvekili S�leyman Turan �irkin�in, ka��r�lan askerlerin T�rkiye�ye getirilmesiyle ilgili iddialara ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/784) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

6.-�� U�ak Milletvekili Osman Co�kuno�lu�nun, T�rk Telekom�daki greve ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/785) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

7.-�� Artvin Milletvekili Metin Arifa�ao�lu�nun, K�Y-DES yat�r�m program�na ve Yusufeli Baraj� in�aat�na ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/786) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

8.-�� zmir Milletvekili Canan Ar�tman��n, Suudi Arabistan Kral�na Devlet �eref Madalyas� verilmesine ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/787) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

9.-�� zmir Milletvekili Canan Ar�tman��n, ABD Ba�kan� ile g�r��mesine ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/788) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

10.-� Erzincan Milletvekili Erol T�nastepe�nin, cemevlerine ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/789) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

11.-� �stanbul Milletvekili Hasan Macit�in, Kuzey Irak�ta i� yapan firmalara ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/790) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

12.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Bay�nd�rl�k ve �sk�n Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/791) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

13.-� �zmir Milletvekili Abdurrezzak Erten�in, Kadifekale�deki kentsel d�n��m projesine ili�kin Bay�nd�rl�k ve �sk�n Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/792) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

14.-� Tekirda� Milletvekili Kemalettin Nalc��n�n, belediyelerin alt yap� �al��malar� i�in �ller Bankas�ndan ayr�lan �dene�e ili�kin Bay�nd�rl�k ve �sk�n Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/793) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

15.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/794) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

16.-� U�ak Milletvekili Osman Co�kuno�lu�nun, T�rk Telekom�daki greve ili�kin �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/795) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

17.-� �stanbul Milletvekili Mehmet Ufuk Uras��n, T�rk Telekom�da grevdeki i��ilerin yerine eleman �al��t�r�lmas�na ili�kin �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/796) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

18.-� Yozgat Milletvekili Mehmet Ekici�nin, ge�ici i��i stat�s�ndeki personele ili�kin �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/797) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

19.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, Umurbey sulama projesine ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/798) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

20.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/799) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

21.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, bir g�letin sulama borular� ihalesine ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/800) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

22.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s�ndan (Hayati Yaz�c�) yaz�l� soru �nergesi (7/801) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

23.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Sanayi ve Ticaret Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/802) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

24.-� �zmir Milletvekili Oktay Vural��n, Habur G�mr�k Kap�s�na yap�lan m�d�r atamas�na ili�kin Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s�ndan (Hayati Yaz�c�) yaz�l� soru �nergesi (7/803) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

25.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s�ndan (Naz�m Ekren) yaz�l� soru �nergesi (7/804) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

26.-� �zmir Milletvekili Oktay Vural��n, ter�r �rg�t� mensubu bir ki�iye tar�msal kredi verildi�i iddias�na ili�kin Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s�ndan (Naz�m Ekren) yaz�l� soru �nergesi (7/805) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

27.-� �stanbul Milletvekili Atila Kaya�n�n, T�rkiye �statistik Kurumunda �al��an y�neticilere ve baz� iddialara ili�kin Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s�ndan (Naz�m Ekren) yaz�l� soru �nergesi (7/806) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

28.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Devlet Bakan�ndan (Mehmet Ayd�n) yaz�l� soru �nergesi (7/807) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

29.-� K�rklareli Milletvekili Tansel Bar��n, TRT�deki �S�n�rlar Aras�nda� program�n�n sans�rlendi�i iddialar�na ili�kin Devlet Bakan�ndan (Mehmet Ayd�n) yaz�l� soru �nergesi (7/808) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

30.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin D��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/809) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

31.-� Bursa Milletvekili Onur �ymen�in, AB ile tam �yelik m�zakerelerine ve Fransa�n�n tutumuna ili�kin D��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/810) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

32.-� �stanbul Milletvekili Atila Kaya�n�n, Kuzey Irak�taki bir T�rkmen mezarl��na i� merkezi yap�ld�� iddias�na ili�kin D��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/811) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

33.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/812) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

34.-� �stanbul Milletvekili Hasan Macit�in, do�algaz anla�malar�na ili�kin Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/813) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 13/11/2007)

35.-� K�rklareli Milletvekili Tansel Bar��n, elektrik �retimi, iletimi ve t�ketimine ili�kin Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/814) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

36.-� �zmir Milletvekili Abdurrezzak Erten�in, �zmir�deki enerji �retim ve t�ketimine ili�kin Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/815) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

37.-� Adana Milletvekili Tacidar Seyhan��n, kurulmas� planlanan n�kleer santrale ili�kin Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/816) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

38.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin ��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/817) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

39.-� Ayd�n Milletvekili Mehmet Fatih Atay��n, Eski�ehir �l �zel �daresinin bir vakfa para aktard�� iddias�na ili�kin ��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/818) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

40.-� �stanbul Milletvekili Ay�e Jale A��rba��n, kad�n s��nma evlerine ili�kin ��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/819) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

41.-� �stanbul Milletvekili Mehmet Ufuk Uras��n, grevde bulunan Telekom i��ilerine polisin m�dahale etti�i iddias�na ili�kin ��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/820) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

42.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin K�lt�r ve Turizm Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/821) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

43.-� Yalova Milletvekili Muharrem �nce�nin, Bursa Senfoni Orkestras�na m�zik aleti al�m ihalesindeki usuls�zl�k iddias�na ili�kin K�lt�r ve Turizm Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/822) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

44.-� Mu�la Milletvekili Metin Ergun�un, Bodrum�da deniz dolgusuyla yap�lacak bir turistik tesise ili�kin K�lt�r ve Turizm Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/823) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

45.-� Yalova Milletvekili Muharrem �nce�nin, envanterden d��len bir arkeolojik esere ili�kin K�lt�r ve Turizm Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/824) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

46.-� �zmir Milletvekili Abdurrezzak Erten�in, �zmir�in tarihi ve k�lt�rel de�erlerinin korunmas� i�in yap�lacak projelere ili�kin K�lt�r ve Turizm Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/825) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

47.-� Kocaeli Milletvekili Hikmet Erenkaya�n�n, Kocaeli�de koruma alt�ndaki tarihi yap�lara ili�kin K�lt�r ve Turizm Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/826) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

48.-� �stanbul Milletvekili Ay�e Jale A��rba��n, vergi adaletine ili�kin Maliye Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/827) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

49.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Devlet Bakan�ndan (Nimet �ubuk�u) yaz�l� soru �nergesi (7/828) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

50.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Maliye Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/829) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

51.-� �zmir Milletvekili Oktay Vural��n, �zelle�tirilen bir kurulu�a mal satan �irkette �ocuklar�n�n ortakl�� olup olmad��na ili�kin Maliye Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/830) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

52.-� �stanbul Milletvekili Ay�e Jale A��rba��n, TEKEL�in sigara fabrikalar�n�n �zelle�tirilmesine ili�kin Maliye Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/831) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 15/11/2007)

53.-� �stanbul Milletvekili Ay�e Jale A��rba��n, ilk��retim ��rencilerine �nerilen 100 temel esere ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/832) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 9/11/2007)

54.-� �stanbul Milletvekili Mehmet Ali �zpolat��n, bir sendika �ube ba�kan� hakk�nda inceleme ba�lat�lmas�na ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/833) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 9/11/2007)

55.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Devlet Bakan�ndan (Mehmet �im�ek) yaz�l� soru �nergesi (7/834) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

56.-� Gaziantep Milletvekili Akif Ekici�nin, y�ksek��renim kredisine ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/835) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

57.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/836) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

58.-� Yalova Milletvekili Muharrem �nce�nin, kadrolu ve s�zle�meli ��retmenlerin �zl�k haklar�ndaki farkl�l�klara ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/837) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

59.-� Bal�kesir Milletvekili Ahmet Duran Bulut�un, T�rk�e�deki bozulmaya ve telif haklar� �cretine ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/838) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

60.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Sa�l�k Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/839) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

61.-� Edirne Milletvekili Bilgin Pa�ar�z��n, Edirne G��s Hastal�klar� Hastanesinin Uzunk�pr� �l�esine ta��nmas�na ili�kin Sa�l�k Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/840) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

62.-� �zmir Milletvekili B�lent Baratal��n�n, ishal vakalar�na ili�kin Sa�l�k Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/841) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

63.-� Erzurum Milletvekili Zeki Ertugay��n, hayvanc�l�ktaki kay�t sistemine ve a��lama program�na ili�kin Tar�m ve K�yi�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/842) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

64.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Tar�m ve K�yi�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/843) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

65.-� Denizli Milletvekili Ali R�za Ertem�r��n, Serinhisar Tar�m Kredi Kooperatifinin kapat�lmas�na ili�kin Tar�m ve K�yi�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/844) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

66.-� �zmir Milletvekili Mehmet Ali Susam��n, kurakl��n zarar verdi�i �r�nlerin hibe kapsam�na al�nmas�na ili�kin Tar�m ve K�yi�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/845) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

67.-� �zmir Milletvekili Abdurrezzak Erten�in, �zmir�deki tar�m alanlar�na ve tar�msal projelere ili�kin Tar�m ve K�yi�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/846) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

68.-� �zmir Milletvekili Oktay Vural��n, ter�r �rg�t� mensubu bir �ahsa do�rudan gelir deste�i �dendi�i iddias�na ili�kin Tar�m ve K�yi�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/847) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

69.-� �zmir Milletvekili Oktay Vural��n, s�t te�viklerinin �denmesine ili�kin Tar�m ve K�yi�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/848) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

70.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Ula�t�rma Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/849) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

71.-� �zmir Milletvekili Abdurrezzak Erten�in, �zmir�deki demiryolu projelerine ili�kin Ula�t�rma Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/850) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

72.-� �zmir Milletvekili Canan Ar�tman��n, kad�na y�nelik �iddete ili�kin Devlet Bakan�ndan (Nimet �ubuk�u) yaz�l� soru �nergesi (7/851) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

73.-� �zmir Milletvekili Abdurrezzak Erten�in, Ayd�n-�zmir otoyoluna ili�kin Ula�t�rma Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/852) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

74.-� U�ak Milletvekili Osman Co�kuno�lu�nun, T�rk Telekom�daki greve ve personel politikas�na ili�kin Ula�t�rma Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/853) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

75.-� Adana Milletvekili Muharrem Varl��n�n, T�rk Telekom�daki greve ili�kin Ula�t�rma Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/854) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

76.-� �zmir Milletvekili Ahmet Kenan Tanr�kulu�nun, tahrip olan bir bal�k�� bar�na��na ili�kin Ula�t�rma Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/855) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14/11/2007)

77.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s�ndan (Cemil �i�ek) yaz�l� soru �nergesi (7/856) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

78.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Devlet Bakan�ndan (K�r�ad T�zmen) yaz�l� soru �nergesi (7/857) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

79.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Devlet Bakan�ndan (Murat Ba�esgio�lu) yaz�l� soru �nergesi (7/858) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

80.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Mill� Savunma Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/859) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

81.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Adalet Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/860) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

82.-� Bursa Milletvekili Kemal Demirel�in, vekaleten g�rev yapan personelden asaleten atananlara ili�kin Devlet Bakan�ndan (Mustafa Said Yaz�c�o�lu) yaz�l� soru �nergesi (7/861) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12/11/2007)

83.-� Ankara Milletvekili Y�ld�r�m Tu�rul T�rke��in, Ba�bakan�n milletvekillerinin etnik k�keniyle ilgili bir a��klamas�na ili�kin T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/862) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 9/11/2007)

�� No.: 38

26 Kas�m 2007 Pazartesi

S�zl� Soru �nergeleri

1.-�� Tokat Milletvekili Re�at Do�ru�nun, Tokat�taki k�m�r da��t�m�na ili�kin Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakan�ndan s�zl� soru �nergesi (6/236) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

2.-�� Tokat Milletvekili Re�at Do�ru�nun, Zile Anadolu ��retmen Lisesine ayr�lan �dene�e ve bina yap�m�na ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan s�zl� soru �nergesi (6/237) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

3.-�� Malatya Milletvekili Ferit Mevl�t Aslano�lu�nun, hayvanc�l�k te�vik primlerinin �denmesine ili�kin Tar�m ve K�yi�leri Bakan�ndan s�zl� soru �nergesi (6/238) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

4.-�� Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in, yurt d�� seyahatlerine ili�kin Ba�bakandan s�zl� soru �nergesi (6/239) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

5.-�� stanbul Milletvekili Mehmet Ufuk Uras��n, Band�rma�da baz� cadde isimlerinin de�i�tirilmesine ili�kin ��i�leri Bakan�ndan s�zl� soru �nergesi (6/240) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

6.-�� Gaziantep Milletvekili Ya�ar A�y�z��n, y�netici ve ��retmen atamalar�na ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan s�zl� soru �nergesi (6/241) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

Yaz�l� Soru �nergeleri

1.-�� stanbul Milletvekili Kemal K�l��daro�lu�nun, Say��tay y�netimiyle ilgili baz� iddialar ile eylem ve i�lemlerine ili�kin T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/867) (Ba�kanl��a� geli� tarihi: 2.11.2007)

2.-�� Ayd�n Milletvekili Mehmet Fatih Atay��n, ABD Ba�kan� ile yapt�� g�r��meye ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/868) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

3.-�� zmir Milletvekili B�lent Baratal��n�n, do�algaz da��t�m �irketleriyle ilgili baz� iddialara ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/869) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

4.-�� K�rklareli Milletvekili Tansel Bar��n, do�algaz da��t�m �irketiyle ilgili baz� iddialara ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/870) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

5.-�� Tekirda� Milletvekili Enis T�t�nc��n�n, Suudi Arabistan Kral�na Devlet �eref Madalyas� verilmesine ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/871) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

6.-�� zmir Milletvekili Ahmet Ersin�in, �ncirlik �ss�n�n kullan�m�yla ilgili baz� iddialara ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/872) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

7.-�� Mu�la Milletvekili Fevzi Topuz�un, afetlere kar�� al�nan �nlemlere ve afet ma�durlar�n�n zararlar�n�n giderilmesine ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/873) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

8.-�� zmir Milletvekili Ahmet Ersin�in, ABD seyahatinin maliyetine ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/874) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

9.-�� stanbul Milletvekili S�leyman Ya��z��n, genel ya da k�smi bir af haz�rl�� yap�l�p yap�lmad��na ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/875) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

10.-� �zmir Milletvekili Kemal Anadol�un, THY�nin bir sempozyuma sponsor olmas�na ili�kin Ba�bakandan yaz�l� soru �nergesi (7/876) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

11.-� Konya Milletvekili Atilla Kart��n, TEKEL�in makine ithalat�ndaki iddialara y�nelik giri�imlere ili�kin Adalet Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/877) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

12.-� �zmir Milletvekili B�lent Baratal��n�n, Urla Adliye Saray� yap�m�na ili�kin Adalet Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/878) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

13.-� Afyonkarahisar Milletvekili Halil �nl�tepe�nin, Yimpa� Holding Y�netim Kurulu Ba�kan�n�n cezas�n�n infaz�n�n ertelenmesine ili�kin Adalet Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/879) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

14.-� Giresun Milletvekili Murat �zkan��n, kat� at�k yakma tesislerine girdi taahh�t�ne ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/880) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

15.-� Ayd�n Milletvekili �zlem �er�io�lu�nun, Ayd�n-Sultanhisar�daki sulama suyu s�k�nt�s�na ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/881) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

16.-� Burdur Milletvekili Ramazan Kerim �zkan��n, Burdur�da kurulacak bir baz istasyonuna ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/882) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

17.-� Manisa Milletvekili �ahin Meng��n�n, Soma-Ya�c�l��da yap�lan a�a� kesimlerine ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/883) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

18.-� Kahramanmara� Milletvekili Durdu �zbolat��n, Geben Baraj� projesine ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/884) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

19.-� �stanbul Milletvekili Ay�e Jale A��rba��n, Meri� Nehrinin �slah�na ili�kin �evre ve Orman Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/885) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

20.-� Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur�un, kad�n i�sizli�ine ili�kin �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/886) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

21.-� Mu�la Milletvekili Metin Ergun�un, �zelle�tirme sonucu i�siz kal�p kamuda tekrar i�e al�nanlar�n ya�ad�klar� sorunlara ili�kin �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/887) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

22.-� �stanbul Milletvekili S�leyman Ya��z��n, kay�t d�� istihdama ili�kin �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/888) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

23.-� Manisa Milletvekili Mustafa En�z��n, Manisa Erkek Yeti�tirme Yurdundaki bir olaya ili�kin Devlet Bakan�ndan (Nimet �ubuk�u) yaz�l� soru �nergesi (7/889) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

24.-� Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur�un, kad�n s��nma evlerine ili�kin Devlet Bakan�ndan (Nimet �ubuk�u) yaz�l� soru �nergesi (7/890) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

25.-� K�rklareli Milletvekili Tansel Bar��n, Ba�bakan�n bir yak�n�n�n evinin bulundu�u sokakta polis ekiplerine n�bet tutturuldu�u iddias�na ili�kin ��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/891) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14.11.2007)

26.-� Ayd�n Milletvekili �zlem �er�io�lu�nun, bireysel silahlanmaya ve kamu personelinin silah ta��mas�na ili�kin ��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/892) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

27.-� Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur�un, Adana�n�n ald�� g��e ili�kin ��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/893) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

28.-� Ankara Milletvekili Y�lmaz Ate��in,� Ankara�da otob�s duraklar�n�n yenilenmesine ili�kin ��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/894) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

29.-� �zmir Milletvekili B�lent Baratal��n�n, t�zel ki�ili�i sona erecek olan belediyelere, mahall� idarelerin gelir kaynaklar�na ve Bulgaristan g��menlerinin vatanda�l�k ba�vurular�na ili�kin ��i�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/895) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

30.-� Antalya Milletvekili Tayfur S�ner�in, y�netici atamalar�na ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/896) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

31.-� Mersin Milletvekili �sa G�k��n, okullar�n depreme kar�� g��lendirilmesi i�in ayr�lan �dene�e ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/897) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

32.-� Bilecik Milletvekili Ya�ar T�z�n��n, s�zle�meli ve ge�ici personel al�m�na ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/898) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

33.-� �stanbul Milletvekili H�seyin Mert�in, ��retmen atamalar�na ve okul y�neticilerine ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/899) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

34.-� �zmir Milletvekili B�lent Baratal��n�n, Yenifo�a ��retmenevine ve derslik ihtiyac�na ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/900) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

35.-� �zmir Milletvekili B�lent Baratal��n�n, �zmir�deki okullar�n depreme kar�� g��lendirilmesine ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/901) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

36.-� �zmir Milletvekili B�lent Baratal��n�n, yap�lmas� planlanan bir Anadolu ��retmen Lisesine ili�kin Mill� E�itim Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/902) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

37.-� Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur�un, diyabet hastas� �ocuklar�n sorunlar�na ili�kin Sa�l�k Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/903) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

38.-� �stanbul Milletvekili Sacid Y�ld�z��n, hastanelerde al�nmas� gereken g�venlik �nlemlerine ili�kin Sa�l�k Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/904) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

39.-� Bilecik Milletvekili Ya�ar T�z�n��n, ge�ici ve s�zle�meli sa�l�k personeli al�m�na ili�kin Sa�l�k Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/905) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

40.-� �zmir Milletvekili B�lent Baratal��n�n, �zmir�deki hastane ve sa�l�k ocaklar�n�n depreme kar�� g��lendirilmesine ili�kin Sa�l�k Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/906) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

41.-� Rize Milletvekili Ahmet Mesut Y�lmaz��n, �ay yapra�� al�m�na ve destekleme primi �demelerine ili�kin Tar�m ve K�yi�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/907) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

42.-� Giresun Milletvekili Murat �zkan��n, etlere kimyasal madde enjekte edildi�i iddias�na ili�kin Tar�m ve K�yi�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/908) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

43.-� �zmir Milletvekili Mehmet Ali Susam��n, gebe d�ve ithalat�na ili�kin Tar�m ve K�yi�leri Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/909) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

44.-� Ardahan Milletvekili Ensar ��t��n, Ardahan�daki telefon santrallerine ili�kin Ula�t�rma Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/910) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

45.-� Adana Milletvekili Y�lmaz Tankut�un, Pozant�-Ankara otoyolu projesine ili�kin Ula�t�rma Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/911) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

46.-� Kocaeli Milletvekili Hikmet Erenkaya�n�n, K�rfez-Gebze aras�ndaki karayolu �al��malar�na ili�kin Ula�t�rma Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/912) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

47.-� Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur�un, �ukurova Nitelikli Sanayi B�lgesi plan�na ili�kin Sanayi ve Ticaret Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/913) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

48.-� �stanbul Milletvekili Bihlun Tamayl�gil�in, izinsiz halka arz ger�ekle�tiren �irketlere ili�kin Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s�ndan (Naz�m Ekren) yaz�l� soru �nergesi (7/914) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.11.2007)

49.-� Antalya Milletvekili Tayfur S�ner�in, turizm sekt�r�n�n �e�itli y�nlerden desteklenmesine ili�kin K�lt�r ve Turizm Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/915) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

50.-� Gaziantep Milletvekili Ya�ar A�y�z��n, vergi beyannamelerindeki bir uygulamaya ili�kin Maliye Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/916) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

51.-� Mu�la Milletvekili Metin Ergun�un, mermer sekt�r�n�n sorunlar�na ili�kin Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/917) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.11.2007)

52.-� �stanbul Milletvekili Hasan Macit�in, �stanbul ve Tekirda�da ya�anan sel bask�nlar�na ili�kin Bay�nd�rl�k ve �sk�n Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/918) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

53.-� �zmir Milletvekili O�uz Oyan��n, zeytinya�� ithalat�na izin verilece�i iddias�na ili�kin Devlet Bakan�ndan (K�r�ad T�zmen) yaz�l� soru �nergesi (7/919) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

54.-� Gaziantep Milletvekili Akif Ekici�nin, BA�-KUR sigortal�lar�n�n sa�l�k hizmetlerinden yararlanma �artlar�na ili�kin �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan�ndan yaz�l� soru �nergesi (7/920) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 20.11.2007)

�� No.: 39

27 Kas�m 2007 Sal�

Tasar�

1.- T�rkiye Cumhuriyeti Tar�m ve K�yi�leri Bakanl�� ile �ngiltere Uluslararas� Tar�m ve Teknoloji Merkezi Aras�nda Tar�m Alan�nda Teknik, Bilimsel ve Ekonomik ��birli�i Konusunda Mutabakat Zapt�n�n Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/462) (Tar�m, Orman ve K�yi�leri ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 8.11.2007)

Teklifler

1.- �zmir Milletvekili B�lent Baratal��n�n; 2.5.1972 Tarih ve 1586 Say�l� �Deniz Gezmi�, Yusuf Aslan ve H�seyin �nan��n �l�m Cezalar�n�n Yerine Getirilmesine Dair Kanunun� Y�r�rl�kten Kald�r�lmas�na �li�kin Kanun Teklifi (2/66) (Adalet Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 9.11.2007)

2.- Karaman Milletvekili Hasan �al�� ve Tokat Milletvekili Re�at Do�ru�nun; ��yerleri ile Ticari Kurulu�larda T�rk�e Adlar�n Kullan�lmas�na Dair Kanun Teklifi (2/67) (Mill� E�itim, K�lt�r, Gen�lik ve Spor; Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi� Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ile ��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14.11.2007)

3.- Sivas Milletvekili Hamza Yerlikaya�n�n; Ba�ar�l� Sporculara Ayl�k Ba�lanmas� ve Devlet Sporcusu Unvan� Verilmesi Hakk�nda Kanun Teklifi (2/68) (Mill� E�itim, K�lt�r, Gen�lik ve Spor� ile Plan ve B�t�e Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14.11.2007)

4.- �zmir Milletvekili B�lent Baratal� ve 7 Milletvekilinin; 926 Say�l� T�rk Silahl� Kuvvetleri Personel Kanununa Baz� Maddelerin Eklenmesine Dair Kanun Teklifi (2/69) (Mill� Savunma ile Plan ve B�t�e Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14.11.2007)

5.- �zmir Milletvekili B�lent Baratal� ve 7 Milletvekilinin; Baz� Kanunlarda De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Kanun Teklifi (2/70) (��i�leri ile Plan ve B�t�e Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14.11.2007)

6.- Zonguldak Milletvekili Ali �hsan K�kt�rk ve 19 Milletvekilinin; 17.7.1964 Tarihli ve 506 Say�l� Sosyal Sigortalar Kanununa Ge�ici Maddeler Eklenmesi Hakk�nda Kanun Teklifi (2/71) (Sa�l�k, Aile, �al��ma ve Sosyal ��ler ile Plan ve B�t�e Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 14.11.2007)

Rapor

1.- T�rkiye Futbol Federasyonu Kurulu� ve G�revleri Hakk�nda Kanunda De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun Tasar�s� ve Mill� E�itim, K�lt�r, Gen�lik ve Spor Komisyonu Raporu (1/452) (S. Say�s�: 64) (Da��tma tarihi: 27.11.2007) (G�NDEME)

Meclis Ara�t�rmas� �nergeleri

1.- Ayd�n Milletvekili Ahmet Ert�rk ve 21 Milletvekilinin, B�y�k Menderes Nehrindeki kirlili�in ve �evreye etkilerinin ara�t�r�larak al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Anayasan�n 98 inci, ��t�z��n 104 ve 105 inci maddeleri uyar�nca bir Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/56) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 22/11/2007)

2.- Ayd�n Milletvekili Ahmet Ert�rk ve 21 Milletvekilinin, pamuk �retimindeki sorunlar�n ara�t�r�larak al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Anayasan�n 98 inci, ��t�z��n 104 ve 105 inci maddeleri uyar�nca bir Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/57) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 22/11/2007)

3.- Mu�la Milletvekili Metin Ergun ve 25 Milletvekilinin, turizm sekt�r�ndeki sorunlar�n ara�t�r�larak al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Anayasan�n 98 inci, ��t�z��n 104 ve 105 inci maddeleri uyar�nca bir Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/58) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 23/11/2007)

27 Kas�m 2007 Sal�

B�R�NC� OTURUM

A��lma Saati: 15.03

BA�KAN: Ba�kan Vekili Nevzat PAKD�L

K�T�P �YELER : Ya�ar T�Z�N (Bilecik), Fatma SALMAN KOTAN (A�r�)

BA�KAN � Sayg�de�er milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 25�inci Birle�imini a��yorum.

III.- YOKLAMA

BA�KAN � Elektronik cihazla yoklama yapaca��z.

Yoklama i�in �� dakika s�re verece�im.

Yoklama i�lemini ba�lat�yorum.

(Elektronik cihazla yoklama yap�ld�)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, toplant� yeter say�s� vard�r, g�r��melere ba�l�yoruz.

G�ndeme ge�meden �nce �� say�n milletvekiline g�ndem d�� s�z verece�im.

G�ndem d�� ilk s�z, GAP�ta �r�n deseninin �e�itlendirilmesinin �nemi hakk�nda s�z isteyen, �anl�urfa Milletvekili M�fit Yetkin�e aittir.

Say�n Yetkin, buyurun. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

S�reniz be� dakika.

IV.- G�NDEM DI�I KONU�MALAR

A) M�LLETVEK�LLER�N�N G�NDEM DI�I KONU�MALARI

A. M�F�T YETK�N (�anl�urfa) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; GAP��n uygulama alan� olan Harran Ovas��nda �r�n deseninin �e�itlendirilmesinin �nemiyle ilgili g�ndem d�� s�z alm�� bulunmaktay�m. Bu vesileyle, y�ce Meclisi sayg�yla selaml�yorum.

�anl�urfa ilinde bug�n 256 bin hektar arazi �o�unlukla barajdan gelen suyla sulanmakta olup, Harran Ovas� �vah�i sulama� dedi�imiz a��r� sulamadan dolay� tuzlula�ma, alkalile�me ve drenaj bozukluklar� tehdidi alt�ndad�r.

Harran Ovas��nda tar�m� yap�lan ana �r�nler pamuk ve tah�ld�r. T�rkiye pamuk �retiminde 936 bin tonla d�nya yedincisi olup, �in ise 5,8 milyon tonla ba�� ekmektedir, onu ABD 5,2 milyon ton ve Hindistan 4,1 milyon tonla izlemektedir. Bu y�ksek �retimden dolay� d�nya pamuk borsalar�nda fiyatlar d��k olu�tu�undan rekabette g��l�k bulunmaktad�r. Bakanl��m�z ise d�n�m ba��na 160 YTL destek primi �deyerek �ift�imize yard�mc� olmaktad�r.

Tek y�ll�k bitki olan pamuk olduk�a pahal� girdilere sahiptir. Bu kadar a��r �artlarda pamuk tar�m� yapan �ift�ilerimizin tarlas�n� dinlendirmek i�in �r�n deseni geni�letmesi gerekmektedir.

Yem bitkilerinin krali�esi olarak da adland�r�lan yonca, tar�m� yap�lan t�m yem bitkilerinden daha y�ksek yem de�erine sahiptir ve yonca hemen hemen her cins hayvana verilebilir. Kendisinden sonra ekilen bitkilere de daha kaliteli bir toprak b�rak�r. Yonca bitkisi be� ila yedi y�ll�k bir bitki olup k�kleri h�zla derinlere inebilmektedir. Harran Ovas��nda a��r� sulama ve topo�rafik yap� nedeniyle ovan�n yakla��k 35 bin hektar�nda su seviyesi y�kseldi�inden, bu t�r yerlerde ekilen yonca bitkisi su gereksiniminin �ok b�y�k bir b�l�m�n� taban suyundan sa�layacakt�r. Bu, ayn� zamanda, y�ksek taban suyu olan b�lgelerde drenaj ihtiyac�n� en az d�zeye indirmi� olacakt�r. Tek s�r�m ve ekimle be� ila yedi y�l boyunca bi�im ve balyalama d��nda masraf� olmayan, g�bre ve mazot kullan�m� pamu�a g�re �ok az olan, ayr�ca k�kleriyle topra�a azot ba�layarak toprak verimini art�ran bu bitkinin Harran Ovas��nda yeti�tirilmesi, toprak kalitesine ve ekonomiye b�y�k yararlar sa�layacakt�r.

�nsan beslenmesinde protein �ok b�y�k �nem ta��maktad�r ve ana kayna�� hayvansal besinlerdir. Bu besinlerin sa�lanmas�nda hayvanc�l��n geli�tirilmesi �artt�r. �lkemizde entansif hayvanc�l�k hen�z fazla yayg�nla�mam��t�r. Bu t�r hayvanc�l��n yap�labilmesi i�in yem bitkilerinin ucuza mal edilmesi ve yayg�nla�mas� gerekmektedir. Bu bak�mdan yonca da y�ksek verim ve beslenme de�eriyle bu bo�lu�u kapatacak en �nemli yem bitkilerinden biridir.

�lkemizde yem bitkisi a�� 6 milyon ton dolaylar�ndad�r. Bu a��k, hi�bir protein ve geli�tirici madde i�ermeyen sap ve samanla kar��lanmaktad�r. Bu bak�mdan, hayvanc�l��n geli�tirilmesi, �ift�ilerin beklenen d�zeyde kazan� sa�lamalar� i�in pamukla birlikte yonca ekimi desteklenmelidir. G�ne�i az olan yerlerde 4-5 bi�im yap�labilirken, Harran Ovas��nda g�ne�li g�nlerin neredeyse aral�k ay�na kadar etkili olmas�, bi�im say�s�n� 10�a kadar art�rmaktad�r.

De�erli Ba�kan, k�ymetli milletvekilleri; Tar�m Bakanl��n�n pamuk �r�n prim desteklemesi d�n�m ba��na yakla��k 160 YTL olup ve her y�l �denmesine kar��l�k, yonca i�in yakla��k 155 YTL �denmektedir. Yonca �r�n� i�in di�er y�llar �r�n prim desteklemesi yap�lmamaktad�r.

�nerimiz: �anl�urfa ili pilot b�lge ilan edilerek ve 100 d�n�m yonca ekimi yapan �ift�i i�letmesine ayr�ca 15 b�y�kba� d�ve al�m �art� konarak, her y�l �r�n prim desteklenmesi �denmesi durumunda, hem yonca ekiminde hem hayvan say�s�nda �nemli art��lar sa�lanacakt�r. �ift�imizin de b�y�k kazanc� olacakt�r. ��yle ki: Harran Ovas��nda 1 d�n�m pamuktan, destekleme d�hil, ortalama 250 YTL kazanabilen �ift�imiz, 1 d�n�m yoncadan, destekleme hari�, 300 YTL kazanabilir. B�ylece, ald�� desteklemeyle 15 d�ve sat�n alarak, hayvanc�l��a ba�layabilir.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Yetkin, konu�man�z� tamamlay�n�z.

A. M�F�T YETK�N (Devamla) � Devletin hi�bir maddi kayb� olmadan, pamu�a �denen prim, �r�n deseni �e�itlendirilmesi kapsam�nda yonca ekimine kayd�r�l�rsa, mill� has�lam�zda �nemli art��lar sa�lanacakt�r.

100 d�n�m yonca ekiminde her y�l destekleme alan kimseye 15 d�ve al�m �art� getirilirse, be� y�l sonra, 11 milyon olan b�y�kba� pop�lasyonunda b�y�k art�� sa�lanacak olup, bu art�� lkemiz hayvanc�l��na b�y�k katk� yapm�� olacakt�r.

Yine, yonca eken �ift�iye yoncayla ilgili tar�m aletlerine y�zde 40 destek sa�lanmas�na devam edilmesi esast�r. Bu i�letmelere, s�t sa��m ve so�utma tank� kullanma �art� getirilerek destek sa�lan�rsa, sokak s�t��l�� denilen sa�l�ks�z s�t sat�� da engellenmi� olacakt�r. Ayr�ca, yonca tar�m�nda ila� kullanmaya gerek olmad��ndan organik tar�m ve organik hayvanc�l�k da yap�labilir.

Y�ce Meclisi sayg�yla selaml�yorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

G�ndem d�� ikinci s�z, kurakl�k ve kurakl�k sonucu �ift�ilere �denmesi gereken primler hakk�nda s�z isteyen �zmir Milletvekili Sel�uk Ayhan�a aittir.

Say�n Ayhan, buyurun. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

SEL�UK AYHAN (�zmir) � Say�n Ba�kan, de�erli arkada�lar�m; �lkemizde ya�anmakta olan kurakl��n tar�m alanlar�m�zda yaratt�� s�k�nt�lar� ve �ift�ilerimizin i�ine s�r�klendi�i olumsuzluklar� dile getirmek �zere s�z alm�� bulunuyorum. Bu vesileyle, y�ce heyetinizi ve ekranlar� ba��nda bizleri izlemekte olan sevgili yurtta�lar�m�z� sayg�yla selaml�yorum.

Bilindi�i gibi yerk�remiz, s�re� i�inde g�zlenen do�al bir de�i�imin yan� s�ra do�rudan ya da dolayl� olarak k�resel atmosferin bile�imini bozan insan faaliyetleri sonunda iklim de�i�ikli�iyle kar�� kar��yad�r. Bu de�i�imden �lkemiz de ciddi olarak nasibini almaktad�r. G�r�l�yor ki kurakl�k, bu y�l� veya �n�m�zdeki birka� y�l� kapsayan ge�ici bir tehdit de�ildir, kal�c� �nlemler al�nmas�n� gerektiren uzun s�reli bir tehdittir. Nas�l deprem riskiyle ya�amay� ��rendiysek, kurakl�kla ya�amay� da ��renmek durumunday�z.

Bu y�l �lkemizde yeterli ya�� olmamas�, ba�ta �� Anadolu B�lgemiz olmak �zere, Do�u ve G�neydo�u Anadolu B�lgelerimiz d��ndaki t�m b�lgelerimizi kurakl�k ve kurakl��n yaratt�� sorunlarla kar�� kar��ya b�rakm��t�r.�

Devlet Meteoroloji ��leri Genel M�d�rl��n�n yay�nlad�� rapora g�re, 1 Ekim 2006 ile 31 Temmuz 2007 tarihleri aras�ndaki ya��lar normaline g�re daha az olmu�, bu azalma Ege B�lgemizde y�zde 43, Marmara B�lgemizde y�zde 34, �� Anadolu B�lgemizde y�zde 22, Akdeniz B�lgemizde y�zde 13, Karadeniz B�lgemizde y�zde 5 olarak ger�ekle�mi�tir. Dikkat edilirse, Ege B�lgesi�ndeki toplam ya��, kurak iklim olarak adland�r�lan �� Anadolu B�lgesi�nin ald�� ya��tan daha azd�r.

Do�al olarak, ya�anan meteorolojik kurakl�k tar�msal kurakl��a d�n��m��, �lke genelinde tarla �r�nlerinden yem bitkilerine, meyve sebze �r�nlerine de�in t�m �r�nlerde �e�itli zararlar meydana gelmi�tir. Tarla �r�nlerinde dane olu�umu yetersiz kalm��, ciddi verim azalmalar� olu�mu�tur. Ay�i�e�i, �eltik, pamuk, m�s�r, f�nd�k, kestane gibi �r�nlerde �ki, bir k�sm�n� bizzat gidip yerinde inceledim- �r�n kayb� art��lar� ciddi olarak artmaktad�r. Ege B�lgesi�nde ikinci �r�n ekimlerine yasak getirilmi�tir.

B�lgelerimize g�re da��l�m�na bakt��m�zda, olu�an maddi zarar�n y�zde 41,7�sinin �� Anadolu B�lgemizde oldu�u, bunu takiben y�zde 27,7�sinin Ege B�lgesi, y�zde 15�inin Marmara B�lgesi, y�zde 14,3��n�n Akdeniz B�lgesi�nde oldu�u g�r�lmektedir.

Rakamsal olarak bakt��m�zda, bu zarar�n toplam 5 milyar YTL oldu�unu g�rmekteyiz. Tar�m �r�nlerine bu zarar� da��tt��m�zda, bu�day, arpa ve �ekirdeksiz kuru �z�mde y�zde yirmi�er, patates, elma ve karpuzda y�zde yirmi ��er, domateste y�zde 25, ay�i�e�i, zeytinya�� ve narenciyede y�zde 15-17 aras�, kuru incirde y�zde 39 dolay�nda oldu�unu g�r�yoruz.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; ya�anan bu durum dikkate al�narak, kurakl�ktan zarar g�ren �ift�ilerimize yard�m yap�lmas� amac�yla 4 Temmuz 2007 tarihinde Bakanlar Kurulu karar� yay�mlanm��t�r. Kurakl�k zararlar�n�n belirlenmesi, il ve il�elerimizde kurulan hasar tespit komisyonlar�nca yap�lmas�na kar��n, Bakanlar Kurulu kararnamesi, amaca hizmet edecek yeterlilikte ��kar�lmam��; sanki �adet yerini bulsun� amac�yla ��kar�ld�� hissini vermektedir. �Nas�l m�?� derseniz. Daha fazla il tar�msal kurakl�ktan zarar g�rd�� h�lde sadece k�rk ili kapsam i�ine alm��t�r kararname. �imdi, buradan H�k�mete sormak istiyorum: Kararnameye al�nmayan illerimizde ya�ayan ve kurakl�ktan etkilenen �ift�ilerimiz bu �lkenin �ift�isi de�il midir? Bu kararname, kurakl�k zarar�n�n y�zde 25�i a�mas� ko�uluyla destek vermeyi �ng�rm��, bunun alt�ndaki oranlarla ilgilenmemi�tir.

Ayn� kararname, sadece bu�day, arpa, fi� ve korunga �r�nlerini kapsam i�ine alm��, di�er �r�nleri yok saym��t�r. S�z konusu hibenin sertifikal� tohumluk ihtiyac�n�n kar��lanmas� amac�yla verilece�ini a��klayarak, �ift�iden �ok tohumculuk sekt�r�n�n zararlar�na duyarl�l�k g�stermi�; deste�in, �ift�ilerin kaybettikleri �r�n miktar�na kar��l�k gelen alan �zerinden...

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Ayhan, konu�man�z� tamamlay�n�z.

Buyurun.

SEL�UK AYHAN (Devamla) � �toplam zarar�n y�zde 10�una kar��l�k gelen bir miktar�n �denece�ini g�stermi�tir. Bu da 5 milyar YTL�lik zarara kar�� 514 milyon YTL olmaktad�r.

S�rem kalmad�� i�in k�sa kesiyorum.

De�erli arkada�lar�m, yap�lmas� gerekenleri �zetlersek, �ncelikle, ya�anan iklimsel de�i�iklikleri g�z �n�ne alarak, kurakl�k ve don afetleri �Devlet Destekli Tar�m Sigortalar�� kapsam�na al�nmal�d�r.

Kurakl�k deste�i, sadece bu�day, arpa, fi� ve korunga i�in de�il, bu afetten etkilenen istisnas�z t�m �r�nleri ve zarar�n ya�and�� t�m illeri kapsamal�d�r.

Kurakl�k deste�i olarak verilen yard�mlar, g�stermelik bir l�tuf olarak de�il, �reticinin ger�ek zarar�n� kar��lamaya d�n�k olmal�d�r. S�cak paraya vergisiz y�ksek faiz vererek uluslararas� sermaye i�in cennet olan �lkemizde bu destek i�in kaynak bulmak zor olmasa gerek.

Yukar�da alt�n� �nemle �izdi�im sorunlar�n bir an �nce ��z�me ula�t�r�laca��n� umut ediyor, beni dinledi�iniz i�in hepinize te�ekk�r ediyor, sayg�lar�m� sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

G�ndem d�� konu�malara Tar�m ve K�yi�leri Bakan� Say�n Mehmet Mehdi Eker cevap vereceklerdir.

Say�n Bakan, buyurun. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

TARIM VE K�Y��LER� BAKANI MEHMET MEHD� EKER (Diyarbak�r) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; g�ndem d�� konu�malara cevap vermek �zere huzurunuzday�m ve y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

GAP b�lgesinde toplam 7,5 milyon hektar alan�n 3 milyon 200 bin hektarl�k alan� tar�msal faaliyetlere elveri�li. Bunun yakla��k 2,1 milyon hektarl�k alan� ise sulama potansiyeline sahiptir ve bu da T�rkiye�nin ekonomik olarak sulanabilir tar�m arazisinin y�zde 20�sinin �zerinde bir alana tekab�l etmektedir. T�rkiye�nin b�lgesel kalk�nmaya y�nelik en b�y�k yat�r�m projesi olarak tan�mlanan G�neydo�u Anadolu Projesi�nin sulama faaliyetleri tamamland��nda, �imdiye kadar devlet eliyle ger�ekle�tirilen sulama alan�na e�it bir alan daha sulu tar�ma a��lm�� olacakt�r. Ge�en zaman i�erisinde, F�rat ve Dicle Havzalar�nda toplam 263 bin hektar alan sulamaya a��lm��t�r. 109 bin hektarl�k alan�n h�l� sulama �ebeke in�aat� devam etmektedir ve 1 milyon 347 bin hektarl�k alan ise planlama safhas�nda bulunmaktad�r. B�ylece, GAP��n meydana getirece�i y�ksek tar�m ve sanayi potansiyeli b�lgede ekonomik has�lay� 4,5 kat art�racak, n�fus 8,6 milyona ula�acak ve b�lge halk�n�n yakla��k 3,5 milyonuna i� imk�n� sa�lanm�� olacakt�r.

G�neydo�u Anadolu B�lgesi�nde sulaman�n ba�lad�� 1995 y�l�ndan 2006 y�l�na kadar �lkemizdeki tar�msal �retim i�erisinde GAP��n pay�nda meydana gelen de�i�im ana ba�l�klar itibar�yla �u �ekildedir:

M�s�r �retiminde GAP��n pay� y�zde 0,47�den y�zde 9,37�ye ��kt�. Bu�dayda y�zde 10�dan 15�e ��kt�. Antep f�st��nda y�zde 86�dan 89�a ��kt�. Pamukta T�rkiye �retiminin y�zde 27�sinden y�zde 52�sine ��kt�. Mercimek y�zde 98 oran�nda bulunmakta. Susamdaysa -ki, bu da bir end�striyel bitki- belli bir miktarda d��me meydana geldi, �r�n desenindeki de�i�im itibar�yla.

2010� y�l�� r�n deseninde -ki, buna d�n�k, kalk�nma plan�nda bir �ng�r�, bir �al��ma yap�ld�- 1 milyon 276 bin hektar alan sulu, 1 milyon 584 bin hektar alan da kuru olmak �zere, ikinci �r�n �retimiyle toplam 3 milyon 244 bin hektar alanda tar�m yap�laca�� ng�r�l�yor. Sulanabilen alan�n y�zde 92�sinde ana �r�nler, y�zde 17�sinde ise ikinci �r�n ve y�zde 8�lik bir k�sm�nda da �ok y�ll�k bitkiler �retilebilecek. Yine, kuru alan�n y�zde 81�inde ana �r�nler ve yakla��k y�zde 19�unda da �ok y�ll�k bitkilerin ekilece�i �ng�r�lmektedir.

B�lge kalk�nma plan�na g�re, b�lgenin 2010 y�l� toplam bitkisel �retim de�eri 1 milyar 708 milyon YTL d�zeyinde olacak. Bu b�lge illeri i�erisinde en y�ksek �retim de�erinde �anl�urfa olacak -ki, 700 milyon YTL�lik bir paya sahip- ��rnak da 32,5 milyon YTL�lik payla, �retim de�eriyle, dokuz il i�erisinde en alt s�rada olacak diye �ng�r�l�yor.

2006 y�l� ile GAP B�lge Kalk�nma Plan� 2010 y�l� �ng�r�s� olarak, �retim de�erleri aras�ndaki de�i�im �u �ekilde: Bu�dayda y�zde 20,7; arpada y�zde 45 oran�nda bir azalma �ng�r�l�yor, yani 2006�dan 2010�a kadarki s�re� i�erisinde, m�s�rda y�zde 110�luk, pamukta y�zde 181�lik, ay�i�e�inde y�zde 754�l�k, susamda da y�zde 46�l�k bir �retim art�� ng�r�lmekte. Bununla birlikte sebzede y�zde 10, Antep f�st��nda y�zde 5�lik bir art�� ve �z�m ve zeytin �r�nlerinde de bir azalma �ng�r�l�yor.

Yap�lan hesaplara ve projeksiyonlara g�re, b�lgede sulamalar�n geli�tirilmesiyle, ana �r�n olan hububattan sonra yeti�tirilecek olan m�s�r, soya ve yer f�st�� gibi ikinci �r�nlerin �retilmeye ba�lanmas�yla �r�n deseni yo�unlu�u y�zde 136�lara ��kacak, yani, birim alanda daha yo�un bir tar�msal �retim faaliyeti ger�ekle�tirilecektir. Bu da �ift�i gelirinin artmas�na ve �r�n rotasyonuna gidilerek topra��n verimlili�inin korunmas�na, ayr�ca, s�rd�r�lebilir bir tar�msal yap�ya katk� sa�layacakt�r.

Bunun yan�nda, ikinci �r�n yem bitkilerinin ekimi, b�lgede hayvanc�l�k sekt�r�n� de canland�racakt�r. Bu, �zellikle yem bitkileri veya m�s�r yoluyla, silajl�k m�s�r yoluyla dolayl� bir �ekilde etkilenecek. GAP b�lgesi tar�msal pazarlama ve �r�n desenine g�re, 2010 y�l�nda, toplam ekilen alan i�inde tah�llar�n pay�n�n y�zde 38 olaca�� beklenmekte; baklagiller, toplam sulu alan�n yakla��k y�zde 20�sini kaplamakta, end�stri bitkilerinden pamuk, sulu alan�n y�zde 25�inde yeti�tirilmektedir. Bu�day ve arpadan sonra ikinci �r�n olarak ekilebilen ya�l�k bitkilerin pay� ise y�zde 10�dur. Sebzeler, sulu alanda yumru bitkilerinden daha b�y�k bir alan kapsamakta, ancak, sulama alan�nda �ng�r�len bitki deseni, ger�ekle�en bitki desenine g�re �nemli oranda farkl�l�klar g�stermektedir. Y�ksek katma de�er yaratmas�, fiyat ve pazar garantisi g�rerek di�er �r�nlere g�re organize sat�� piyasalar�na sahip bulunmas�ndan dolay�, pamuk �retiminin �r�n desenindeki oran�, plan �ng�r�lerinin bug�n bile �zerine ��km�� bulunmaktad�r.

Ayr�ca, sanayi sekt�r� i�in �nemli bir ham madde olmas� yan�nda stratejik bir �r�n olmas� ve yaratt�� istihdam olanaklar�yla GAP b�lgesi ekonomisinde �nemli bir yere sahip bulunan pamu�un, 2006 verilerine g�re 310 bin hektar ekim alan� ve 1,3 milyon ton �retimiyle, son y�llarda T�rkiye'nin en �nemli pamuk �reticisi b�lge durumuna gelmi�tir.

GAP b�lgesi, T�rkiye'nin pamuk ekilen alanlar�n�n y�zde 52�sini olu�turmaktad�r. Bu durumun geli�mesinde, ku�kusuz do�al, sosyal ve ekonomik fakt�rlerin etkili oldu�unu s�ylemek m�mk�nd�r. Gerek toprak, iklim, sulama avantaj� gerek �ift�i �rg�tlenmesi gerekse �r�n fiyatlar�, �r�nlerin pazarlanabilme durumu, teknolojisi, i� g�c�, kredi vesaire ve sanayiyle ili�kisi dikkate al�nd��nda bu sonucun olmas� gayet do�ald�r.

Sulamayla, tar�msal �retimin katma de�eri kuru tar�ma g�re ortalama 4 katl�k bir art�� g�stermektedir. GAP kapsam�ndaki ilk b�y�k sulama yat�r�m� olan �anl�urfa Harran ovalar� sulamas� 1995 y�l�nda 30 bin hektar alanda ba�lam�� ve toplam sulama alan� cari tarih itibar�yla 139 bin hektara ula�m��t�r.

GAP�ta, �anl�urfa Harran ovalar� sulamaya ge�ilmeden �nce toplam gayrisafi �retim de�eri 31,5 milyon dolar ve birim alandan elde edilen gayrisafi �retim de�eri hektar ba��na sadece 1.050 dolar iken, olu�an katma de�er 18 milyon dolarda kald�. Birim alanda elde edilen katma de�er hektar ba��na 600 dolara ve ki�i ba��na da katma de�er 596 dolara ��km��. 2006 y�l�nda sulama sa�land�ktan sonra, yani, 130 bin hektar alan�n sulamaya a��lmas�yla biraz �nce s�yledi�im parametreler �u �ekilde de�i�iyor: Toplam gayrisafi �retim de�eri 276 milyon dolara ��kt�, 30 k�sur milyon dolardan 276 milyon dolara. Birim alandan elde edilen gayrisafi �retim de�eri, hektar ba��na 2.129 dolara ve ki�i ba��na gayrisafi �retim de�eri de 800 dolarlardan 2.039 dolarlara ��kt�. 2006 y�l� toplam katma de�er 116,5 milyon dolar, birim alanda yarat�lan katma de�er ise hektar ba��na 897 dolar ve ki�i ba��na katma de�er 859 dolara ��kt�.

Yine, GAP b�lgesinde �r�n �e�itlendirilmesine d�n�k �al��malar kapsam�nda bir dizi faaliyet s�rd�r�lmektedir. �r�n �e�itlemesini sa�lamak amac�yla gerek ilgili kurulu�lar ve �niversitelerle yap�lan i� birli�i �er�evesinde, il ve il�e baz�nda ekolojik sisteme, b�lgenin toprak yap�s�na uygun yeti�tirilebilecek �r�nlerin� tespit �al��mas� tamamland� ve bu �al��malar bas�larak ara�t�r�c�lar�n ve uygulay�c�lar�n hizmetine sunuldu.

Ayr�ca, sulama sistemlerinin i�letme bak�m ve y�netimi ile sulama d�� alanlarda yap�lan demonstrasyon �al��malar�nda �r�n �e�itlemesi dikkate al�nmaktad�r. B�lgede �ift�ilere �rnek te�kil etmesi amac�yla tar�msal yay�m ama�l� sebze ve meyvecilik demonstrasyon �al��malar� y�r�t�lmektedir.

Ayr�ca, GAP b�lgesi illerindeki �ift�ilerin sulu ve kuru tar�mda birim alandan y�ksek gelir elde etmesi, modern tar�m teknolojilerinin yayg�nla�t�r�lmas� ve �r�n deseninde �e�itlili�in sa�lanarak alternatif y�ksek gelir getiren �r�nlere te�vik edilebilmek amac�yla yurt i�i ve yurt d�� ok say�da �ift�i teknik gezi ve e�itim programlar�na al�nm�� bulunmaktad�r.

Modern sulama teknikleri, meyve ve sebze yeti�tiricili�inde modern teknolojilerin kullan�m� ve �zellikle son y�llarda �nemli bir proje alan� olarak kar�� kar��ya kald��m�z Eurepgap ve organik tar�m uygulamalar�, �zellikle bu konularda �ift�ilere d�n�k ciddi e�itimler yap�lm��t�r.

S�rd�r�lebilir kaynak kullan�m� �er�evesinde b�lgede, bug�n ve gelecekte Eurepgap standartlar�nda �retim ve ekolojik tar�m �n plana ��kmakta ve Avrupa Birli�i �yesi �lkelere pazarlama imk�nlar� bulunmaktad�r.

Bu �er�evede, G�neydo�u Anadolu B�lgesi�nde konvansiyonel tekniklerle yap�lan tar�msal faaliyet d��nda organik tar�m faaliyetlerine de h�z verildi. �e�itlili�in bir par�as� olarak bu faaliyetler s�rd�r�l�yor. Diyarbak�r, Gaziantep, Kilis ve �anl�urfa illeri �Organik Tar�m�n Yayg�nla�t�r�lmas� ve Kontrol� Projesi� kapsam�ndad�r. 2006 y�l� verilerine g�re, Ad�yaman, Gaziantep, Siirt, �anl�urfa illerinde 249 �ift�i 26 bin hektarda 114.200 ton organik g�da maddesi �retmi� bulunmakta, sadece bu illerde bu proje kapsam�nda; ki, bu 114 bin, yakla��k 115 bin ton organik �retimin yakla��k 7 bin tonu da ihra� edilmi�tir.

Organik tar�m �retiminde GAP b�lgesi, h�lihaz�rda T�rkiye�nin toplam organik tar�m �retiminin d�rtte 1�ini olu�turmaktad�r. D�rtte 1�ini; ki, bunun kapasitesi �ok daha y�ksektir, �ok daha iyi bir noktaya getirilebilir.

Yine, bu faaliyetler �er�evesinde �nemli bir alan su �r�nleri konusudur. F�rat ve Dicle havzas�nda 2.235 kilometre uzunlu�unda akarsu, 6.481 hektar do�al g�l ve 129.900 hektar baraj g�l� gibi b�y�k bir su kayna�� bulunmaktad�r. Yap�m� �ng�r�len baraj g�llerinin tamamlanmas�yla, yakla��k 200 bin hektar su y�zey alan� olu�acak ve bu alanla ilgili su �r�nleri et�t projesi haz�rland�. Burada da buna g�re y�lda 32.500 ton �retim ve 50 milyon dolarl�k gelir ile 6.500 ki�inin istihdam� m�mk�n g�r�lmektedir, sadece bu b�lgedeki su �r�nleri faaliyetleri i�erisinde.

Tabii, bu b�lgedeki faaliyetlerin hem �e�itlendirilmesi hem daha ba�ar�l� bir �ekilde y�r�t�lmesi a��s�ndan tar�msal desteklemeler ve kooperatif desteklemeleri �nem kazanmaktad�r. Biz de H�k�met olarak, geldi�imiz noktadan itibaren, gerek T�rkiye'nin genel anlamda tar�m sekt�r�ne verdi�imiz destekler gerekse GAP b�lgesindeki �ift�ilere d�n�k verdi�imiz desteklerde �ok ciddi art��lar meydana getirdik. �rne�in, 2002 y�l�nda 1,868 milyar YTL olan toplam tar�msal destek 5,2 milyar YTL�ye, yani yakla��k 3 kat dolay�nda bir art�� meydana getirildi.

GAP�ta da, GAP b�lgesinde de destekler 349 milyon YTL�den 1 milyar YTL�ye ��kar�ld�. T�rkiye'nin, toplam destekler i�erisinde GAP��n tar�msal destek pay� y�zde 20 civar�ndad�r.

Yine, kooperatif desteklerinde, GAP b�lgesindeki kooperatif destekleri bir �nceki d�nemle mukayese etti�imizde 15 katl�k bir art�� g�r�yoruz. 5,6 milyon YTL�den 87,1 milyon YTL�ye ��kt� GAP b�lgesinde bulunan tar�msal kooperatif destekleri.

Yine, bu b�lgedeki k�rsal kalk�nma destekleri� �� y�z k�rk tane bu b�lgede proje uyguland� ve 22 milyon YTL hibe destek sa�land�, bu �� y�z k�rk proje i�in.

Tabii, �ift�i e�itimine d�n�k yay�n faaliyetlerine d�n�k de projeler hayata ge�ti. �zellikle, ge�en y�l ba�latt��m�z bir proje ile GAP illerine 280 ziraat m�hendisi ve veteriner hekimin, o b�lgedeki k�ylerde istihdam edilmek �zere, �al��mak �zere istihdam� sa�land� ve bunlar �u anda orada �al��yor; ki, bu da, bu proje �er�evesinde T�rkiye genelinde istihdam edilenlerin y�zde 13��ne tekab�l etmektedir.

Sulama yat�r�mlar�nda devlet deste�i, kamu deste�i �nemli miktarda art�r�ld�. Burada, �zellikle 1 May�s 2007 tarihinde Tar�m Bakanl��, Ziraat Bankas� ve Hazinenin m��tereken ortaya koydu�u bir Damla Sulama Projesi�nden s�z etmek m�mk�n. Be� y�l vadeyle, be� taksitte, s�f�r faizle damla ve ya�murlama sulama sistemi kurmak isteyen �ift�ilerimize kredi sa�lanmaktad�r; ki, bug�n itibar�yla, 100 milyon YTL�nin �zerinde, bu konuda kredi kulland�r�ld�. E�er, �ift�i bu taksitin anaparas�n� �deyemez ise, biz, tar�msal desteklerini bunun kar��l��nda kullanmas�na imk�n sa�l�yoruz, yani, devletten ald�� tar�msal destekleri bu projenin borcunun �denmesinde kullanabilecektir. Bu kredinin geri d�n��m�, sulama sistemine g�re iki bu�uk y�l ila d�rt y�l aras�nda de�i�mektedir. Yani, y�ksek geriye d�n�� oran� bulunan �nemli bir proje; ki, bu konu ayn� zamanda, uzun vadede, kurakl�kla m�cadele konusunda da dikkate al�nmas� gereken bir projedir.

Yine bunun d��nda, tabii, y�r�t�len di�er �nemli �al��malar�m�z var. �ift�i Kay�t Sistemi ve Do�rudan Gelir Deste�i Projesi, Alternatif �r�n Projesi, Tar�m Havzalar� Geli�tirme Projesi ve Kimyevi G�bre Kullan�m�, Denetimi ve Analizi �al��malar�, S�t S��rc�l��n�n Geli�tirilmesi Projesi, bu b�lgede bizim y�r�tt��m�z ba�l�ca projeler.

Keza, Et Bal�k Kurumu faaliyetleri �er�evesinde, kombinalar�n faaliyetleri �er�evesinde bir TAR-ET Projesi var (S�zle�meli Besicilik Projesi) ve tar�ma dayal� ihtisas sanayi b�lgelerinin faaliyete ge�mesi o b�lgede ve Tar�m Reformu Genel M�d�rl��n�n �al��malar�ndan bu b�lgeye d�n�k olarak bahsetmemiz m�mk�n. Zaman almamak i�in bunlar�n detaylar�na girmek istemiyorum. Sadece 2002-2007 y�llar� aras�nda tar�m reformunun 27.160 hektar alanda toplula�t�r�lmas�n� bitirdi�i alan s�z konusu. 2008 y�l�nda hedefledi�imiz toplula�t�rma alan� 54 bin hektar�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Bakan�m, ikinci bir soru daha vard�, cevaplayacak m�s�n�z?

TARIM VE K�Y��LER� BAKANI MEHMET MEHD� EKER (Devamla) � Evet, cevaplayaca��m.

BA�KAN � Buyurun.

TARIM VE K�Y��LER� BAKANI MEHMET MEHD� EKER (Devamla) � Te�ekk�r ediyorum Say�n Ba�kan�m.

2008 ve sonras� i�in de 181 bin hektar alan, bu b�lgede, GAP b�lgesinde toplula�t�rma yap�lacak aland�r.

Tohum miktar�: Keza, Tar�m ��letmeleri Genel M�d�rl��nde sertifikal� da��t�lan, sertifikal� tohumluk miktar�nda �ok b�y�k bir art�� kaydedildi H�k�metimiz d�neminde. �rne�in 2002 y�l�nda, sadece 1.400 ton tohumluk da��t�lm�� iken bu b�lgede, 2006 y�l�nda, bu, tam 31.674 tona ��kar�ld�.

Bunun d��nda, Uluslararas� Tar�msal Kalk�nma Fonu IFAD�dan temin edilen bir kaynak ile T�rkiye Cumhuriyeti H�k�meti ve IFAD��n m��tereken y�r�rl��e koydu�u Diyarbak�r, Batman ve Siirt illerini kapsayan be� y�z k�yde bir k�rsal kalk�nma projesi ba�lad�, ayr�ca bu b�lgede. Bu sene -2007 y�l�nda- proje faaliyetleri ba�lad�. Burada be� y�z k�y�n altyap�, ekonomik kalk�nma ve e�itim, �zellikle istihdam e�itimiyle ilgili olarak, bu be� y�z k�y�n kalk�nd�r�lmas� be� y�l s�re i�erisinde bu proje kapsam�nda ger�ekle�tirilecek �nemli bir faaliyettir. B�lgedeki vatanda�lar�m�z�n hayat�n� bu entegre bir k�rsal kalk�nma anlay�� er�evesinde y�r�tmektir. Dolay�s�yla, bir yandan �r�n �e�itlemesi, bir yandan modern sulama sistemlerinin devreye girmesi, bir yandan da bununla ili�kili olarak k�rsal altyap� hizmetlerinin geli�tirilmesi bizim temel faaliyet alan�m�zd�r ve bunlar 60��nc� H�k�metin program�nda da zaten yer al�yor ve bunlar, b�y�k bir h�zla devam edecektir.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; yine kurakl�k ve kurakl�k sonucu �ift�ilere �denmesi gereken, �denmeyen primlerle ilgili yap�lan g�ndem d�� konu�ma hakk�nda da y�ce heyetinizi bilgilendirmek istiyorum. �lkemizde yeti�en stratejik �r�nlerin tamam� Bakanl��m�z taraf�ndan �retim ve pazar s�recinde s�rekli olarak takip edilmekte ve takip s�recinde elde edilen veriler de�erlendirilerek de buna g�re �e�itli tedbirler al�nmaktad�r. 2006-2007 y�l� tah�l ve yem bitkileri �retim sezonunda ya�anan geli�meler, her y�l oldu�u gibi, ekimden hasada kadar d�zenli olarak takip edildi. �� Anadolu ba�ta olmak �zere, �lkemiz a��s�ndan tah�l ve yem bitkileri geli�me sezonunun kritik d�nemlerinin sonu olan may�s ay� sonu, haziran ay� ba�� itibar�yla yap�lan de�erlendirmelerde de kurakl�k zarar�n�n durumu tespit edildi, ortaya kondu. �retim sezonunun takibi kapsam�nda, tabii birtak�m teknikler kullan�ld� -ge�en g�n bir ba�ka de�erli milletvekilimizin sorusuna cevaben yine a��klam��t�m bunlar�n tekniklerini- meteorolojik veriler, uzaktan alg�lama ve co�rafi bilgi sistemi ve yer g�zlemleriyle yap�lan tespitler, hesaplamalar sonucunda bir tahmin ger�ekle�tirildi. Burada, tabii, Birle�mi� Milletler G�da ve Tar�m Te�kilat�n�n kulland�� y�ntemle bu de�erlendirmeler yap�ld�. Buna g�re, kurakl�k zarar�n�n T�rkiye�nin k�rk ilinde y�zde 3 ila y�zde 40 aras�nda de�i�ti�ini tespit ettik. Bu iller tek tek incelendi ve bunlara ait kurakl�k analizleri yap�ld�, ilin genel ortalamas� esas al�nd�, zarar oran� e�er y�zde 3�ten daha fazlaysa biz bunlar� kapsam i�erisine ald�k, burada hasar tespit komisyonlar� olu�tu, il-il�e baz�nda ortaya bir tablo ��kt�. Buna g�re de, biz, 4 Temmuz tarihinde de bir Bakanlar Kurulu karar�yla bir destek sa�lanmas�n� karar alt�na ald�k.

Buna g�re, kuru alanda yap�lan tar�msal �retim -�zellikle, bizim, birinci derecede, tabii, sorun alan� olarak buray� g�r�yoruz- 2007 y�l� ilkbahar d�neminde ya�� yetersizli�i sebebiyle, topraktaki nem sebebiyle, tar�msal kurakl�k sebebiyle �r�nlerin y�zde 25�i ve �zerinde zarar g�ren �ift�ilere tohumluk ihtiyac�n� gidermeleri veya benzeri bir ihtiya�lar�n�, �retimle ilgili bir ihtiya�lar�n� gidermeleri gayesiyle, bu�day i�in dekar ba��na 15 YTL, arpa ve korunga i�in dekar ba��na 12 YTL ve fi� i�in de dekar ba��na 20 YTL olmak �zere bir kurakl�k deste�i �denmesine karar verildi. Buna g�re k�rk ilden 551.238 �ift�i bundan hak sahibi olarak ortaya ��kt� ve 266 milyon YTL destek verilmesi, �denmesi, hasar tespit komisyonlar� sonucunda ortaya ��kt�. Ge�ti�imiz 13 Kas�m g�n� 266 milyon YTL serbest b�rak�ld� ve �ift�ilerimizin hesab�na bu para ge�ti; b�y�k �l��de ge�ti, belki tek t�k vard�r, onlar da bankac�l�k i�lemleri vesaire a��s�ndan s�r�yor. Ama �u an itibar�yla bizim hesaplar�m�za g�re 266 milyon YTL para �dendi. Bu da 551 bin �ift�i ediyor.

Bir ba�ka kolayl�k daha sa�lad�k �ift�ilerimize destek bab�nda. O da �u: Otuz d�rt ilde 544.579 �ift�inin bor�lar�yla ilgili birtak�m i�lemler yap�ld�. �zellikle Ziraat Bankas� ve tar�m kredi kooperatiflerine olan bor�lar�n bir y�l s�reyle ertelenmesi s�reci ba�lat�ld�. Bu da sa�land�. M�racaat eden �ift�ilerimizin bu y�ndeki taleplerine de, bor�lar�n ertelenmesine de ba�land�.

Tabii kurakl�k kapsam�nda �say�n milletvekilimiz de belirtti- bu, bir tek y�lla ilgili olmayabilir. �n�m�zdeki y�llarda da gerek k�resel �s�nmaya ba�l� gerek ba�ka sebeplerle, iklim de�i�iklikleri sebebiyle kurakl�k ya�anabilir. Bu ihtimale kar�� biz, orta ve uzun vadede al�nabilecek tedbirlerle ilgili de gerekli �al��malar� yapt�k. Tar�msal kurakl�k y�netimiyle ilgili bir koordinasyon kurulu olu�turuldu, ilgili bakanl�klar�n tamam�n�n i�tirakiyle ve bu faaliyetini s�rd�r�yor. Mesela, kurakl��a dayan�kl� bitki tohumlar�n�n geli�tirilmesiyle ilgili �al��malar yap�l�yor. Mevcut kurakl��a dayan�kl� bu�day tohumluklar� tespit edildi. �ller ve b�lgeler itibar�yla hangi ilde, hangi b�lgede, hangi bu�day �e�idi kurakl�� daha y�ksek d�zeyde tolere ediyor, buna g�re bir �e�it tavsiye listesi geli�tirildi ve bunlar illere g�nderildi ekim sezonundan �nce; ki, �ift�imizi bilgilendirmek ve bu konuda herhangi bir sorunla kar��la�mamalar� a��s�ndan.

Konya�da milletleraras� hububat ara�t�rma merkezimiz var. 2008 y�l� i�erisinde bir kurakl�k test merkezinin burada kurulmas�yla ilgili bir projelendirme yap�ld�, o faaliyete ge�ecek. Bunun d��nda, bir kurakl�k eylem plan�, olduk�a kapsaml�, detayl� ki, o da� Bundan sonraki y�llarda, her y�l belirli sezonlar itibar�yla, t�m tar�msal �r�nleri ve tar�msal �retimi izleyecek, takip edecek, riskleri de�erlendirecek, analiz yapacak ve gerekli tedbirleri, daha do�rusu acil, k�sa, orta ve uzun vadede al�nacak tedbirleri de�erlendirecek bir izleme komitesi var, onlar da faaliyetlerini s�rd�r�yorlar.

Tabii, mevcut suyun iyi kullan�lmas�, tasarruflu kullan�lmas�, T�rkiye�deki sulama sistemlerinin tamam�n�n vah�i sulamadan bas�n�l� modern sulama tekniklerine d�n��t�r�lmesiyle ilgili al�nan tedbirler var. Bunlar projelendirildi. Devlet Su ��leri, art�k, yeni ba�latt�� hi�bir projeyi a��k sistem yapm�yor, kapal� sistem yap�yor, bas�n�l� sulama sistemleriyle yap�yor.

Onun d��nda da, bizim, k�rsal kalk�nma yat�r�mlar�n�n desteklenmesi �er�evesinde, il ve il�elerde, buna d�n�k tesisleri, yat�r�mlar� destekleme, y�zde 50 hibe oran�nda destekleme gibi bir projemiz var ve bu t�r �al��malar� da� Orta ve uzun vadede kurakl�kla m�cadele kapsam�nda da veya onun etkisini asgari d�zeye indirecek �ekilde de �al��malar�m�z s�r�yor, bundan sonra da devam edecek.

Benim, de�erli milletvekillerimize cevap olarak sunaca��m bilgiler bu d�zeyde ve hepinize sayg�lar sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

G�ndem d�� nc� s�z, Ni�de G�mr�k M�d�rl��n�n a��lmas� hakk�nda s�z isteyen, Ni�de Milletvekili M�min �nan�a aittir.�

Say�n �nan, buyurun. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

M�M�N �NAN (Ni�de) � Say�n Ba�kan, sayg�de�er milletvekili arkada�lar�m; Ni�de ilimize g�mr�k m�d�rl�� a��lmas�yla ilgili g�ndem d�� s�z alm�� bulunuyorum. Bu vesileyle y�ce heyetinizi sayg� ve sevgiyle selaml�yorum.

Ni�de, Anadolu�nun tam ortas�nda, kendi imk�nlar�yla ayakta durmaya �al��an, bir taraftan da T�rkiye�mizin genelindeki ekonomik problemleri de ya�ayan bir ilimizdir. Tar�m ve sanayi yat�r�mlar�n� beraber g�t�rmeye �al��arak insanlar�na i� imk�nlar� sa�larken, di�er taraftan da �lkemizin ekonomisine katma de�er sa�lamaktad�r.

Ni�de ilimiz 1 milyon tondan fazla patates �retimiyle �lkemizde birinci s�rada, elma �retimiyle de ��nc� s�rada yer almaktad�r. �hracata y�nelik kiraz �retimiyle de bu alanda �nemli bir yer tutmaktad�r. Son zamanlarda T�rkiye�nin en �nemli mikronize kalsit �retimi de Ni�de�mizde yap�lmaktad�r ve bunun �ok b�y�k bir k�sm� da ihra� edilmektedir.

�limizde, Ni�de Organize Sanayi ve Bor Karma Organize Sanayi olmak �zere iki organize sanayi b�lgesi mevcuttur. Ni�de Organize Sanayi B�lgesi, tekstil ve di�er yat�r�mlar� ile �lke ekonomisine ve Ni�de�ye hizmet etme gayreti i�erisindedir. Bor Organize Sanayi B�lgesi ise, bir taraftan yat�r�mc� kabul ederken, di�er taraftan da altyap� yat�r�mlar�n� tamamlamaktad�r. Hem tar�m �r�nlerinde hem de sanayi �r�nlerinde �nemli miktarlarda ihracat yaparak �lkemizin d�� ticaretine olumlu katk�lar yapan Ni�de�de, tar�m �reticileri, t�ccarlar ve sanayicilerimiz �retirlerken ve �r�nlerini pazarlarken bir�ok problemleri de ya�amaktad�rlar. Bu problemlerden bir tanesi de Ni�de ilimizde g�mr�k m�d�rl��n�n olmamas�d�r.

Ni�de ilimizde 1992 tarihinde Mersin G�mr�kleri Ba�m�d�rl��ne ba�l� olarak ��nc� s�n�f Ni�de G�mr�k M�d�rl�� kurulmu�, bu M�d�rl�k 1995 y�l�nda birinci s�n�f g�mr�k m�d�rl��ne y�kseltilerek, ithalat ve ihracat i�lemlerinde Ni�de sanayicisi ve tar�m t�ccar�na hizmet i�in faaliyet g�stermekteyken 1999 y�l�nda kapat�lm��t�r. De�i�ik vesilelerle g�mr�k m�d�rl��n�n yeniden a��lmas� i�in bug�ne kadar Ni�de�mizi ziyaret eden bakanlar�m�za ve ilgililerimize konu iletilmesine ra�men ne yaz�k ki a��lamam��t�r. O g�n ihtiya� olmad�� d��ncesiyle kapat�lan g�mr�k m�d�rl��n�n bug�n acilen a��lmas�na ihtiya� vard�r.

Ni�de�de g�mr�k m�d�rl�� olmad�� i�in g�mr�kleme ve di�er i�lemlerin yap�labilece�i kurulu�lar da bulunmamaktad�r. T�ccarlar�m�z ve sanayicilerimiz b�t�n ithalat ve ihracat i�lemleri i�in kom�u �ehirlere gitmekte ve b�y�k s�k�nt�lar ya�amaktad�rlar. Ni�de�ye en yak�n g�mr�k m�d�rl�� bulunan illerden Mersin 200, Karaman 189, Konya 255, Aksaray 122, Kayseri ise 128 kilometredir.

En k��k bir i�lem i�in bile yukar�da belirtti�im kom�u illerimize mal ve belge g�nderilmektedir. En basit sorunda bile belgeler ve mallar bu mesafeleri birka� kez katetmektedirler. Bu da hem zaman kayb� hem de ekonomik olarak ekstra y�k ve s�k�nt�lara yol a�maktad�r.

Organize sanayi b�lgelerimizdeki firmalar�n �r�nlerinin b�y�k bir b�l�m� ihra� edilmektedir. Makine ve ham madde ithalat� y�ksek seviyededir. Bu sebeple, g�mr�k i�lemleri d�nemsel olmay�p y�l boyunca devam etti�inden, i�lemlerle ilgili s�k�nt�lar s�rekli ya�anmaktad�r.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; kurulmas�n� istedi�imiz g�mr�k m�d�rl��nde, Ni�de ve Bor Organize Sanayi B�lgesindeki kurum ve kurulu�lar ile ithalat ve ihracat��lar her t�rl� d�� ticaret i�lemlerini daha kolay takip edebileceklerdir.

M�d�rl��e, yer konusunda, Ni�de Organize Sanayi B�lgesi ve Ni�de Ticaret Odas� da yard�mc� olacakt�r.

Ni�de�mizdeki bu b�lgelerin 2007 sonu itibar�yla sanayi �r�nleri ihracat� 100 milyon dolar�, ithalat� ise 50 milyon dolar� a�acakt�r. 1 milyon tonun �zerindeki patates �retiminin de 400 bin tonunun ihracata gitti�i tahmin edilmektedir.

T�rkiye�mizin ve Ni�de�mizin s�rd�r�lebilir bir ihracat� yakalamas� ve �lkemizin ihracat� ve ithalat� aras�ndaki makas�n kapat�lmas� i�in ihracat��lar�n desteklenmesi, �nlerindeki engellerin kald�r�lmas� gerekmektedir.

Ayr�ca, buna ba�l� olarak, Ni�de Organize Sanayi B�lgemizdeki problemleri de bu vesileyle k�sa k�sa g�ndeme getirmek istiyorum.

Bunlar:

1) Ni�de ilimizde en k�sa s�re i�erisinde g�mr�k m�d�rl��n�n a��lmas�.

2) 5084 say�l� Te�vik Yasas��ndaki enerji deste�i ge� �denmektedir. Bu konunun ele al�nmas� ve -�u anda Ni�deli sanayicilerimizin 6 milyon 387 bin YTL alaca�� vard�r- bunlar�n k�sa s�rede �denmesi. Bu te�viklerin �deme s�resinin k�salt�lmas� ya da gelir vergisi stopaj� ve SSK i�veren pay� gibi, an�nda terkin yoluyla yap�lmas� gerekmektedir.

Ni�de Organize Sanayi B�lgesi, altyap�s� tamamlanm�� ender b�lgelerden bir tanesidir. Ni�de Organize Sanayi B�lgesi arsalar� i�in devlet taraf�ndan verilen te�vikler, borcu olan sanayilere g�re daha d��kt�r. Bu nedenle, bedelsiz arsa �demelerinin, �deme y�l�ndaki bay�nd�rl�k-kara yollar� birim fiyatlar�na g�re yap�lmas� daha adil olacakt�r.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n �nan, buyurun, konu�man�z� tamamlay�n�z.

M�M�N �NAN (Devamla) � Te�ekk�r ederim.

T�rkiye�nin genel sorunu olan b�rokratik s�re� organize sanayi b�lgelerindeki yat�r�mc�lar� yormaktad�r. B�rokrasiyi azalt�p, mevzuat�n daha sade ve anla��l�r h�le getirilmesi gerekmektedir.

Organize sanayi b�lgelerinin da��t�m lisans� alma zorunlulu�u getirildi�i i�in, il i�inde elektrik fiyatlar�n�n daha y�ksek olaca�� tahmin edilmektedir. 2003 y�l� �ncesinde oldu�u gibi organize sanayi b�lgelerine �zel fiyat tarifesi uygulanmal�d�r.

Bedelsiz arsa tahsisinde esas al�nan 30 ki�i istihdam �art� 4 Nisan 2007 tarihinde 10 ki�iye indirilmesine ra�men y�netmelik de�i�ikli�i yap�lamad�� i�in bug�ne kadar 10 ki�i �al��t�rmak isteyen i�verenlere arsa tahsisi yap�lamamaktad�r.

Ni�de organize sanayi b�lgesinin �nemli bir b�l�m�n� i�eren iplik �reticileri, Uzak Do�u ve Asya�dan ithal edilen dampingli iplik y�z�nden �ok zor duruma d��m��lerdir. Bu �reticilerimizi koruyabilmek i�in antidamping yasas�ndaki tedbirlerin yeniden g�zden ge�irilmesi gerekmektedir.

Ac�mas�z k�resel ekonomi ile rekabette sanayici ve �reticilerimizi devlet olarak yaln�z b�rakmamal�y�z.

Ni�de�mizde g�mr�k m�d�rl��n�n a��lmas�n�n yan� s�ra di�er problemlerin ��z�m� i�in de H�k�metimizden yard�m talep etmekteyiz. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Say�n �nan te�ekk�r ediyorum sizlere.

G�ndem d�� konu�maya Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s� Say�n Hayati Yaz�c� cevap vereceklerdir.

Say�n Bakan�m, buyurun. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

DEVLET BAKANI VE BA�BAKAN YARDIMCISI HAYAT� YAZICI (�stanbul) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; Ni�de Milletvekili Say�n M�min �nan��n, Ni�de�de g�mr�k kurulmas�na ili�kin g�ndem d�� konu�mas� dolay�s�yla Bakanl��ma ba�l� kurulu�un g�r��lerini arz etmek �zere s�z alm�� bulunuyorum. Bu vesileyle y�ce heyeti sayg�yla selaml�yorum.

G�mr�k M�ste�arl�� 18 adet b�lge ba� m�d�rl��, 145 adet g�mr�k m�d�rl��, 92 adet g�mr�k muhafaza m�d�rl�� ve TAS�ޒiyle birlikte T�rkiye genelinde �rg�tlenmi�, T�rk ekonomisine �nemli hizmet de sunan bir kamu kurulu�udur.

Zaman gelmi� T�rkiye genelinde g�mr�k idareleri art�r�lm��, zaman gelmi� azalt�lm�� ama bir idari birimde, bir y�rede g�mr�k idaresi olu�turulabilmesi i�in elbette ki M�ste�arl��n olu�turdu�u kriterler bulunmaktad�r. Yani istekle, arzuyla, �unun talebiyle veyahut da �u perspektifle bu m�d�rl�kler olu�turulmamaktad�r. Dolay�s�yla bir idari birimde g�mr�k m�d�rl��n�n olu�turulabilmesi i�in:

1) G�mr�k idaresinin kuruldu�u mahallin iktisadi ve ticari durumu, d�� ticaretle u�ra�an kurulu�lar�n say�s�, bunlardan hangilerinin ithalat, hangilerinin ihracat yapt�� ile bu i�lemlerin ne miktarda yap�ld�� ve y�l boyunca s�reklilik arz edip etmedi�i.

2) En yak�n g�mr�k idarelerinin isimleri, aralar�ndaki mesafenin ne kadar oldu�u, ula��m durumu.

3) Kurulmas� istenilen g�mr�k idaresinden kurum ve kurulu�lar�n talep edece�i g�mr�k i�lemleri ile bu kurum ve kurulu�lar�n g�mr�k kurulmas�na ili�kin isteklerinin ger�eklili�i, yerindeli�i.

4) Mahalle en yak�n g�mr�k idarelerindeki i� hacmi.

5) Mahallin kara, hava ve deniz yoluyla ula��m imk�nlar�.

6) Kurulacak idarenin maliyeti, talep edilecek g�mr�k i�lemleri de�erlendirildi�inde kurulacak g�mr�k idaresinin kapasitesinin ne olaca��; �zetle, fayda-maliyet ili�kisi g�z �n�nde bulunduruldu�unda kurulmas� istenilen g�mr�k idarelerinden beklenen verimlilik hususlar�n�n bir arada de�erlendirilmesi suretiyle g�mr�k idareleri olu�turulmaktad�r.

Bu �er�eve i�erisinde, g�ndem d�� konu�an arkada��m�z�n da ifade etti�i gibi, 1992 y�l�nda Ni�de�de g�mr�k idaresi kurulmu�tur. Daha sonra 17/9/1999 tarihinde 9913314 say�l� Bakanlar Kurulu Karar��yla Ni�de�deki g�mr�k idaresi kald�r�lm��t�r, yani Anavatan Partisi, DSP ve MHP�nin olu�turdu�u H�k�met d�neminde gerek g�r�lmemi�, kald�r�lm��t�r. 2004 y�l�nda tekrar bir ba�vuru olmu�, demin arz etti�im �l��tler, kriterler dikkate al�narak, Ni�de�de g�mr�k idaresi kurulmas�n�n verimlilik �l��tleri itibar�yla uygun olmad�� sonucuna var�lm��t�r.

Bu konu, Ni�de Milletvekillerimiz Say�n �smail G�ksel ve Say�n Muharrem Selamo�lu taraf�ndan da daha �nce bana bilgi notu verilmek suretiyle dile getirilmi�tir. Sizin de dile getirdi�iniz hususlar� dikkate alaca��z. M�ste�arl��m�z yeniden bir de�erlendirme yapacak. Arz etti�im �l��tlere uygunlu�unun sabit olmas� h�linde g�mr�k idaresini kuraca��z.

Bu �ekilde heyetinizi bilgilendirmi� oldum. Beni dinledi�iniz i�in te�ekk�r ediyor, sayg�lar sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Bakan�m.

Sayg�de�er milletvekilleri, g�ndeme ge�iyoruz.

Say�n milletvekilleri, bir hususu arz etmek istiyorum: Ula�t�rma Bakan� Say�n Binali Y�ld�r�m, g�ndemin �S�zl� Sorular� k�sm�n�n 6, 16, 19, 21, 22, 23, 24, 31, 37 ve 48�inci s�ralar�nda yer alan, Sanayi ve Ticaret Bakan� Say�n Zafer �a�layan ise 11 ve 29�uncu s�ralar�nda yer alan sorular� birlikte cevapland�rmak istemi�lerdir. Say�n Bakanlar�n bu isteklerini s�ras� geldi�inde yerine getirece�im.

Ba�kanl��n Genel Kurula sunu�lar� vard�r.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��n�n iki tezkeresi vard�r; okutup, bilgilerinize sunaca��m.

V.- BA�KANLI�IN GENEL KURULA SUNU�LARI

A) TEZKERELER

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Genel Kuruluna

TBMM Ba�kanl�k Divan�'n�n 12 Kas�m 2007 tarih ve 10 say�l� Karar� ile, Belarus Parlamentosu B�lgesel Politika ve Yerel Y�netim Daimi Komisyonu Ba�kan� ve beraberindeki parlamento heyetinin T�rkiye B�y�k Millet Meclisi'nin konu�u olarak resmi temaslarda bulunmak �zere �lkemizi ziyareti uygun bulunmu�tur.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi'nin D�� li�kilerinin D�zenlenmesi Hakk�nda 3620 say�l� Kanun'un 7 nci Maddesi gere�ince Genel Kurul'un bilgisine sunulur.

�� K�ksal Toptan

�� T�rkiye B�y�k Millet Meclisi

�� Ba�kan�

BA�KAN � Bilgilerinize sunulmu�tur.

Di�er tezkereyi okutuyorum:

2.- Azerbaycan Mill� Meclisi Ba�kan� Oktay Asedov�un resm� davetine icabet edecek olan T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kan� K�ksal Toptan��n beraberindeki Parlamento heyetini olu�turmak �zere siyasi parti gruplar�nca bildirilen isimlere ili�kin Ba�kanl�k tezkeresi (3/227)

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Genel Kuruluna

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kan� K�ksal Toptan'�n, Azerbaycan Milli Meclisi Ba�kan� Oktay Asadov'un davetine icabetle, beraberinde bir Parlamento heyetiyle, Azerbaycan'a resmi ziyarette bulunmas�, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi'nin D�� li�kilerinin D�zenlenmesi Hakk�nda 3620 Say�l� Kanun'un 6. Maddesi uyar�nca, Genel Kurul'un 20 Kas�m 2007 tarihindeki 22. Birle�iminde kabul edilmi�tir.

An�lan Kanun'un 2. Maddesi uyar�nca, Heyetimizi olu�turmak �zere Siyasi Parti Gruplar�nca bildirilen isimler Genel Kurul'un bilgilerine sunulur.

�� K�ksal Toptan

�� T�rkiye B�y�k Millet Meclisi

�� Ba�kan�

Ad� Soyad�: �� Se�im �li

Y�lmaz Tankut �� (Adana)

Ensar ��t�� (Ardahan)

Ay�e Akba�� (Bal�kesir)

Cemal Ta�ar�� (Bitlis)

Recep Koral�� (�stanbul)

BA�KAN � Bilgilerinize sunulmu�tur.

Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �� nerge vard�r, okutuyorum:

B) MECL�S ARA�TIRMASI �NERGELER�

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

Ayd�n, Denizli ve U�ak illerimizi sosyoekonomik y�nden etkileyen B�y�k Menderes Nehri kirlili�inin ve �evresel etkilerinin ara�t�r�l�p, al�nmas� gereken tedbirlerin belirlenmesi amac�yla Anayasan�n 98 inci, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi ��t�z��n�n 104 ve 105 inci maddeleri gere�ince Meclis ara�t�r�lmas� a��lmas�n� arz ederiz. 12.11.2007

1) Ahmet Ert�rk		(Ayd�n)
2) Zeyid Aslan		(Tokat)
3) Mehmet �er�i		(Manisa)
4) �smail Bilen			(Manisa)
5) Cemal Y�lmaz Demir		(Samsun)
6) Mehmet Alp		(Burdur)
7) Recep Y�ld�r�m		(Sakarya)
8) Atilla Ko�			(Ayd�n)
9) Mehmet Erdem		(Ayd�n)
10) Durdu Mehmet Kastal	(Osmaniye)
11) Recai Berber		(Manisa)
12) Tu�rul Yemi�ci		(�zmir)
13) Hasan Ali �elik		(Sakarya)
14) Z�lf�kar �zol		(�anl�urfa)
15) Mehmet Y�ksel		(Denizli)
16) Mehmet Salih Erdo�an	(Denizli)
17) Polat T�rkmen		(Zonguldak)
18) Ali �hsan Merdano�lu	(Diyarbak�r)
19) �evket G�rsoy		(Ad�yaman)
20) Fevzi �anverdi		(Hatay)
21) �zkan �ks�z		(Konya)
22) �kram Din�er		(Van)

Gerek�e:

Ege B�lgesinin en b�y�k akarsuyu olan B�y�k Menderes Nehrinin ba�lang�� noktas�, Afyon'a ba�l� Dinar �l�esinin do�usundaki kire� ta�� dikliklerinden do�an ve Karap�nar suyu ile beslenen kaynakt�r. Afyon, U�ak ve Denizli illerindeki muhtelif dere ve �aylar g�neye do�ru akarak Nehre kat�l�rlar. U�aktan gelen Banaz �ay� deri sanayi ve kimyevi at�klarla, Denizli ilinden gelen ��r�ksu �ay� tekstil ve end�striyel at�klarla, K�z�ldere B�lgesinden jeotermal kaynakl� sular da y�ksek miktarda borla Nehre kat�l�r. S�ke ovas�ndan ge�erek Akk�y yak�nlar�ndan Ege Denizi'ne d�k�l�r. Uzunlu�u 584 Km.'dir. Ayr�ca, yakla��k 25 bin km2'Iik havzaya d��en ortalama y�ll�k ya�� toplam� 16 milyar metrek�p civar�ndad�r. Ege B�lgesinin can damar� konumunda bir akarsudur.

B�y�k Menderes Nehri, y�remiz �ift�ilerinin tar�msal ama�l� su ihtiya�lar�n� kar��layan �ok �nemli bir kaynakt�r. Ancak, B�y�k Menderes Nehri, yerle�im birimlerinin evsel, sanayi merkezlerinin end�striyel, sa�l�k kurulu�lar�ndan ise t�bbi at�klar nedeniyle yo�un kirlenmeye maruz kalmaktad�r. Valilikler ve bir�ok �evre kurulu�u taraf�ndan yap�lan tahlillerde, B�y�k Menderes Nehri suyunun i�eri�inde �evre ve insan sa�l�� a��s�ndan ya�amsal tehlike i�eren maddeler tespit edilmi�tir. Ayr�ca; B�y�k Menderes Nehrinde, y�ksek bor de�erleri mevcuttur. Bu de�erler, Germencik'te 75 mg/I kadar ula��r. K�z�ldere Jeotermal Santrali�nde kullan�lan art�k sular ortalama 32 mg/I bor i�erirler ve 250 l/s debi ile B�y�k Menderes nehrine ak�t�l�rlar. Bu kullan�lan jeotermal sular 2 m3/s debisinde bulunan nehirdeki bor i�eriklerini 4,4 mg/I de�erine kadar y�kseltir. B�y�k Menderes nehri sular�n�n kirlenmesi ile birlikte y�rede jeotermal sular�n kullan�lmas�, reenjeksiyon yap�lamad�� s�rece borun zehirleyici �zelli�i nedeniyle ekonomik �nemini azaltmaktad�r. B�y�k Menderes Nehrindeki y�ksek miktarda bulunan bor i�erikleri narenciye gibi bitkilerde zehirleyici etkiler meydana getirmektedir.

Yukar�da a��kland�� gibi �lkemiz ve Ege B�lgesi i�in gerek �evresel, gerekse, sosyo-ekonomik a��dan son derece �nemli bir yer i�gal eden B�y�k Menderes Nehrinin ve havzas�n�n do�al dengesinin korunmas� son derece hayati �neme sahiptir.

Sanayi tesislerinin gerekli �evresel �nlemleri almadan gerekli ar�tma i�lemlerini ger�ekle�tirmeden sanayi at�klar�n� B�y�k Menderes Nehrine bo�altmalar� sonucunda Nehirde canl� hayat� son bulmu�tur. Bunun yan�nda tar�m arazilerinin bu suyla sulanmas� sonucunda �retimde verim kay�plar� ve topraklar�n �orakla�mas� sonucuna do�ru h�zla gidilmektedir. Nehrin suyu ile temas eden insanlarda da de�i�ik deri hastal�klar� ve di�er sa�l�k sorunlar� ba� g�stermektedir. Ayr�ca, akarsulardaki debilerin �ok azalmas�, at�k sular�n ar�t�lmadan Nehre b�rak�lmas�n�n �nlenmesini daha da �nemli k�lmaktad�r.

B�y�k Menderes Nehrinin Ege Denizine ula�t�� k�y�larda, 30 kilometre uzunlu�unda da bir delta olu�maktad�r. �ok �e�itli t�r ve say�da ku�lar�n bar�nd�� delta, 1994 tarihinde mill� park stat�s�ne al�nm��t�r. Ayr�ca, havzada yer alan Bafa G�l�nde, ba�ta su �r�nleri olmak �zere, �ok �e�itli ekolojik zenginlikler vard�r.

Havzadaki tar�m topraklar�n�n �nemli �l��de kirlendi�i ve verim d��kl��ne u�rad�� ayr�ca, Bafa G�l� ve Menderes deltas�ndaki ekolojik zenginlikleri de son derece olumsuz etkiledi�i yap�lan de�i�ik �al��malar neticesinde ortaya ��km��t�r.

B�y�k Menderes Nehrinin ve Deltas�n�n bir an �nce nedenleri bilinen bu �evre felaketlerinden kurtar�lmas�, ileride olu�acak sosyo-ekonomik problemlerin �nlenmesi ve s�rd�r�lebilir kalk�nma anlay�� i�erisinde Havzan�n master plan�n�n haz�rlanmas� ka��n�lmaz bir zorunluluktur. Havza bir b�t�n olarak ele al�nmas� ve kurumlar aras�nda koordinasyon sa�lanarak �nemli �evre sorunlar� ve sosyo-ekonomik problemlerin bir an �nce ��z�mlenmesi y�n�nde gerekli ad�mlar�n at�lmas� gerekmektedir.

Konunun T�rkiye B�y�k Millet Meclisinde kurulacak Meclis Ara�t�rmas� Komisyonunda incelenmesi ve al�nmas� gerekli tedbirlerin belirlenmesi hayati �neme sahiptir.

BA�KAN � Bilgilerinize sunulmu�tur.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

�lkemizde pamuk �retiminde, �reticilerimizin kar��la�t�� sorunlar�n ara�t�r�l�p, al�nmas� gereken tedbirlerin belirlenmesi amac�yla Anayasan�n 98'inci, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi ��t�z��n�n 104 ve 105'inci maddeleri gere�ince Meclis ara�t�rmas� a��lmas�n� arz ederiz.�� 12. 11 .2007

1) Ahmet� Ert�rk	(Ayd�n)
2) Zeyid Aslan		(Tokat)
3) Mehmet �er�i	(Manisa)
4) �smail Bilen	(Manisa)
5) Cemal Y�lmaz Demir	(Samsun)
6) Mehmet Alp	(Burdur)
7) Recep Y�ld�r�m	(Sakarya)
8) Atilla Ko�		(Ayd�n)
9) Mehmet Erdem	(Ayd�n)
10) Durdu Mehmet Kastal	(Osmaniye)
11) Recai Berber		(Manisa)
12) Tu�rul Yemi�ci		(�zmir)
13) Hasan Ali �elik		(Sakarya)
14) Z�lf�kar �zol		(�anl�urfa)
15) Mehmet Y�ksel		(Denizli)
16) Mehmet Salih Erdo�an	(Denizli)
17) Polat T�rkmen		(Zonguldak)
18) Ali �hsan Merdano�lu	(Diyarbak�r)
19) �evket G�rsoy		(Ad�yaman)
20) Fevzi �anverdi		(Hatay)
21) �zkan �ks�z		(Konya)
22) �kram Din�er		(Van)

Gerek�e:

Son y�llarda �lkemizde uygulanan ekonomik tedbir ve kararlar en fazla tar�msal �retimle u�ra�an �ift�ilerimizi etkilemi�tir. �lkemiz a��s�ndan stratejik �neme sahip pamuk �r�n�, Ege, Akdeniz ve G�neydo�u Anadolu B�lgelerimizde 24 �l, 676 �l�e, 12.000 k�yde �retilmektedir.

Her t�rl� girdide y�ksek oranda fiyat art�� ile kar�� kar��ya kalarak zor �artlar alt�nda ve �ok b�y�k me�akkatle �retilen pamuk ekim alanlar� her ge�en g�n gerilemekte, ithalat artmakta, d�viz kayb� olmaktad�r. Ayr�ca, meydana gelen tabii afetler sonucu kalite ve rand�man kayb�yla fiyatlar d��m��, bunlar�n sonucu toplama �cretleri �r�n fiyat�n�n yar� nispetine varan �ekilde artm��t�r.

Ana hammaddesini pamu�un olu�turdu�u tekstil sanayi �lkemizde toplam 630.000 ki�iye istihdam yaratan, 40 bin firman�n faaliyet g�sterdi�i ve bu sayede ihracat�n %34.3'�n�, GSMH'nin % 10,7�sini ger�ekle�tiren �nemli bir sekt�rd�r. Ancak, belli b�lgelerde (Ege, Akdeniz ve G�neydo�u Anadolu B�lgeleri) ziraat� yap�labildi�i gibi arz olundu�u sebeplerden �t�r� art�k �reticiler taraf�ndan pamuk �retiminden vazge�ilmektedir. 2003 y�l�nda 600 bin ton pamuk ithalat� yap�lm��, yakla��k 500 Milyon Dolar yabanc� �lke �ift�ilerine d�viz olarak �denmi�tir.

�retim a��s�ndan; sekt�r son y�llarda pamukta ihracat�� konumdan ithalat�� konuma ge�mi� 800.000 ton �retimimize kar��n 1.300.000 ton lif t�ketimimiz bulunmaktad�r. Yeti�tiricilik a��s�ndan en uygun ekolojiye sahip Ege b�lgesinden sonra GAP B�lgesindeki pamuk ekim alanlar�n� 800.000 hektar'a ��kartarak, 500.000 hektar daha fazla alanda pamuk ekimi yaparak (B�lgedeki toplam sulanabilir tar�m alan�n�n %45'i pamuk ekilmek kayd�yla) ithalat ile ikame etti�imiz lif pamuk ihtiyac�n� yerli �retimden kar��layabiliriz. �ok k�s�tl� alanda yap�labilen ekim, Ege'de B�y�k Menderes Vadisinde narenciye, K��k Menderes ve Bak�r�ay Vadisinde �z�me di�er b�lgelerde de sebze, �i�ek ekimine y�nelen �ift�i, pamuktan kazanamay�nca ba�ka b�lgelerde de yeti�ebilen farkl� �r�nlere y�nelmi� ve pamuk ekiminden vazge�erek �lkemiz daha �ok ithalata mecbur kalm��t�r. B�ylece �retici ihtiya� duyulan pamuk �retimi yerine arz fazlas� olan narenciye, �z�m gibi �r�nlerle tar�m sekt�r�nde yeni s�k�nt�lar yaratmaktad�r.

Pamu�un lifinin tekstil sekt�r�ne, tohumunun i�lenmesi de ya� ve hayvanc�l�k sekt�r�ne hammaddedir. Rakamsal olarak ithalat�m�zda petrolden sonra en �ok d�viz �dedi�imiz 2. kalem olan ham ya� a��m�za, 130.000 ton rafine ya�, yem sanayimize de 800.000 ton k�spe ile katk�da bulunabiliriz.

Tekstil ve konfeksiyon sekt�r� a��s�ndan; tekstil ve konfeksiyon sekt�r� kaliteli pamu�u zaman�nda ve rakip �lkelerle e�it �artlarda tedarik etmek istemekte, bu ise �o�u zaman �retici a��s�ndan gelir kay�plar�na yol a�makta veya bu sekt�r� ithalata y�neltmektedir. Pamuk �retiminde maliyet unsurlar� i�erisinde toprak i�leme ve hasat, toplam maliyetin yakla��k %50'sini olu�turmaktad�r. Azalt�lm�� toprak i�leme y�ntemleri ve hasatta mekanizasyon uygulamalar� ile �reticiye %20 oran�nda katk� sa�layabilecektir. Ucuzlayan maliyetler tekstil ve konfeksiyon sekt�r�n�n rekabet �artlar�n� da kolayla�t�racakt�r.

Fakat g�n�m�zde hala pamukta kalite kriteri olarak sadece ��r��r rand�man�n� baz alan bir anlay�� h�k�m s�rmektedir. Tar�mda yeni ve devaml�l�k arz eden bir anlay��la, �retilmesinde zorunluluk bulunan ve stratejik �r�n olan pamu�un �retimi mutlaka prim ile desteklenmelidir. �retimin s�rd�r�lebilmesi, yaratt�� istihdam, katma de�er ve d�viz girdisi dikkate al�nd��nda, �reticilerimizin desteklenmesinde mutlak zorunluluk vard�r.

Pamu�un toplumsal ve ekonomik ya�amdaki bu �nemli yeri nedeniyle t�m di�er �retici �lkelerde oldu�u gibi, �lkemizde de �retimin s�rd�r�lebilirli�i ve geli�tirilmesi kamusal ve kal�c� politikalar�n olu�turulmas�n� gerekli k�lmaktad�r.

Konunun T�rkiye B�y�k Millet Meclisinde kurulacak Meclis Ara�t�rmas� Komisyonunda incelenmesi ve al�nmas� gerekli tedbirlerin belirlenmesi hayati �neme sahiptir.

BA�KAN � Bilgilerinize sunulmu�tur.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

Turizm g�n�m�zde d�viz girdisi ve istihdam� art�r�c� �zellikleri ile ulusal ekonomiye katk�da bulunan, sosyal ve k�lt�rel hayat� etkileyen, T�rk ekonomisinin de vazge�ilmez temel ta�lar�ndan birisi olan bir sekt�rd�r. D�� ticaret a��na, enflasyona ve i�sizli�e �are arayan h�k�metlerin �nemle �zerinde durdu�u bir konudur.

�lkemiz k�lt�r ve tabiat varl�klar� a��s�ndan son derece �nemli, zengin ve b�y�k bir potansiyele sahiptir �zellikle arkeolojik zenginliklerimiz di�er �lkelerle k�yaslanamayacak kadar emsalsiz bir hazine niteli�indedir.

D�nya turizminin odak noktas�n� olu�turan T�rkiye turizm sekt�r�nde yeteri kadar geli�me g�sterememi�, gelen turist say�s� ve turizm gelirleri a��s�ndan ancak % 1,5-2 d�zeyinde d��k bir oranda kalm��t�r.

�lkemizde izlenen yanl�� politikalar y�z�nden turizmde son y�llarda bir d�� meydana gelmi�tir. �lkenin d�viz ��kmaz�, enflasyon ve i�sizlik gibi ba�l�ca sorunlar�na turizmin ��z�m getirece�i beklenmi�, ancak planl�, ak�lc� ve sa�lam bir politika izlenemedi�inden; g�vensiz ve dengesiz bir turizm sekt�r�n�n sorunlar�yla b�y�mesine neden olmu�tur.

�lkemizin ekonomik y�nden geli�mesinde turizmin ta��d�� rol ink�r edilemeyecek kadar b�y�kt�r. Ancak �zellikle 2005 y�l� sonlar�nda ba�layan ve h�l� devam eden turist say�s�ndaki d��, fiyat ve kalite kayb� d�viz girdisindeki azalma ve bunlar�n neticesinde �lkemizin en b�y�k sorunu olan i�sizli�in artmas�na ve ekonominin belirlenen hedeften sapmas�na neden olmu�tur.

T�rkiye turizminin GSMH�daki pay� 2000 y�l�nda % 3,8 ihracattaki pay� ise % 27,3�t�r. 2006 y�l�nda ise GSMH�daki pay� % 4,3 ihracattaki pay� ise % 19,5�tir. �lkemizin zengin turizm potansiyeli ve kaynaklar� g�z �n�nde bulundurulursa 6 y�lda elde edilen bu rakam�n �ok d��k oldu�u g�r�lmektedir. Turizm gelirindeki pay�m�z�n Akdeniz'e sahili sadece 800 km olan �spanya'n�n dahi gerisine d��m��t�r.

�lkemizde deniz-kum-g�ne� ��lemesine dayanan k�y� turizmine y�nelik kitle turizminin yan� s�ra; potansiyel olarak mevcut olup, hen�z geli�me olana�� bulamam�� sa�l�k, termal, yat, kruvaziyer, kongre, inan�, yayla ve do�a turizmi ile k�� ve da� sporlar� gibi alternatif turizmin geli�mesi ve yayg�nla�mas� gerekmektedir.

Son y�llarda denizlerimizin kirlenmesi ve bunlarla m�cadele edilememesi de turizm a��s�ndan ayr� bir sorun te�kil etmektedir.

�stanbul ve Antalya'dan sonra en fazla yabanc� turistin geldi�i ilimiz Mu�la'd�r. Do�al g�zellikleri, tarihi varl�klar� ve k�lt�rel zenginlikleriyle bir turizm cenneti olan ilimize �zellikle Marmaris, Bodrum ve Fethiye gibi sahil kentlerimize her y�l binlerce turist gelmektedir. Sahil kentlerimizin yan�nda i� kesimlerin de turizmden pay�n� almas� sa�lanmal� ve 4 ay olan turizm sezonunun 12 aya ��kar�lmas� i�in ciddi �al��malar yap�lmal�d�r.

Kaliteli turist �ekilebilmesi i�in yeni oteller ve yeni tesisler yapmak kadar turizme bilgili, e�itimli ve kaliteli elemanlar yeti�tirmek de son derece �nemlidir. Turizme ara eleman yeti�tirme kurslar� yurt genelinde yayg�nla�t�r�lmal�d�r.

Bu ba�lamda turizmin T�rkiye ekonomisindeki yeri ve �nemini, geli�imini, T�rkiye'ye gelen yabanc� turist say�s�n�, turizm gelirini, turist ba��na harcamay�, turizm�� milli gelir ihracat ve toplam yat�r�mlar i�indeki pay� ile turizm tesis ve say�s�n� belirleyen �al��malar yap�larak; zengin tabiat ve k�lt�r varl�klar�m�z�n korunmas�, alternatif turizmin geli�tirilmesi gibi �al��malar�n bir an evvel yap�lmas� gerekmektedir.

Asya ve Avrupa aras�nda bir k�pr� vazifesi g�ren �lkemizin turizm sekt�r�n�n sorunlar�n� ve al�nacak tedbirlerin tespiti amac�yla, anayasan�n 98. ve TBMM i� t�z��n�n 104 ve 105. maddeleri gere�ince meclis ara�t�rmas� a��lmas�n� arz ederim. �� 23.11.2007

1) Metin Ergun		(Mu�la)
2) Ali Uzun�rmak		(Ayd�n)
3) H�seyin Y�ld�z		(Antalya)
4) S�leyman Nevzat Korkmaz	(Isparta)
5) Oktay Vural			(�zmir)
6) Murat �zkan		(Giresun)
7) Mehmet �and�r		(Mersin)
8) Recep Taner			(Ayd�n)
9) Mustafa En�z		(Manisa)
10) Necati �zensoy		(Bursa)
11) �smet B�y�kataman		(Bursa)
12) Beytullah Asil		(Eski�ehir)
13) Osman Ertu�rul		(Aksaray)
14) M�min �nan		(Ni�de)
15) Akif Akku�		(Mersin)
16) Faruk Bal			(Konya)
17) Behi� �elik		(Mersin)
18) Hakan Co�kun		(Osmaniye)
19) Ahmet Bukan		(�ank�r�)
20) Muharrem Varl�		(Adana)
21) Hasan �al��		(Karaman)
22) Sabahattin �akmako�lu	(Kayseri)
23) Ertu�rul Kumcuo�lu		(Ayd�n)
24) Osman Durmu�		(K�r�kkale)
25) S�leyman Latif Yunuso�lu	(Trabzon)
26) Abd�lkadir Akcan		(Afyonkarahisar)

BA�KAN � Bilgilerinize sunulmu�tur. �nergeler g�ndemdeki yerlerini alacak ve Meclis ara�t�rmas� a��l�p a��lmamas� konusundaki �n g�r��meler s�ras� geldi�inde yap�lacakt�r.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��n�n iki tezkeresi vard�r, ayr� ayr� okutup oylar�n�za sunaca��m:

A) TEZKERELER (Devam)

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Genel Kuruluna

Avusturya Milli Meclis Ba�kanl��n�n daveti �zerine, Aral�k 2007 tarihinde Viyana�da �Kitle imha silahlar�n�n yasaklanmas�� konulu Uluslararas� Parlamenter Foruma icabet edilmesi hususu, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin D�� li�kilerinin D�zenlenmesi Hakk�nda 3620 Say�l� Kanun�un 9�ncu Maddesi uyar�nca Genel Kurul�un tasviplerine sunulur.

�� K�ksal Toptan

�� T�rkiye B�y�k Millet Meclisi

�� Ba�kan�

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Di�er tezkereyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Genel Kuruluna

Slovenya Meclisi D�� li�kiler Komisyonu, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi D��i�leri Komisyonu heyetini Slovenya�ya davet etmektedir.

S�z konusu davete icabet edilmesi hususu, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin D�� li�kilerinin D�zenlenmesi Hakk�nda 3620 Say�l� Kanun�un 6�nc� Maddesi uyar�nca Genel Kurul�un tasviplerine sunulur.

�� K�ksal Toptan

�� T�rkiye B�y�k Millet Meclisi

�� Ba�kan�

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, bu konuda bir �ey sorabilir miyim? M�saade ederseniz, bu konuyla ilgili.

BA�KAN � Evet.

KAMER GEN� (Tunceli) � �imdi, Say�n Ba�kan, ge�mi�te de baz� komisyon ba�kanlar�, d�� komisyonlarla irtibat kurmak suretiyle kendilerini davet ettiriyorlard� ve paras�n� da Meclis b�t�esinden �detiyorlard�. �imdi, bu yaz�da da D��i�leri Komisyonumuzu Slovenya D�� li�kiler Komisyonu davet ediyor. Bizim bug�ne kadarki Meclis �al��malar�m�zdaki gelenek, komisyonlar�n davetine Meclis b�t�esinden para verilmemesi y�n�ndeydi.

Ben y�ce kurula arz ediyorum. L�tfen, bu konular �ok suistimal ediliyor. Baz� komisyon ba�kanlar�, d�� lkelerdeki komisyon ba�kanlar�yla �zel ili�kileri nedeniyle kendilerini davet ettiriyorlar ve Meclis b�t�esinden para �detiyorlar. Bunlar�n �nlenmesi laz�m.

Te�ekk�r ediyorum.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim, sa� olun.

Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Sayg�de�er milletvekilleri, Dan��ma Kurulunun 2008 y�l� b�t�esinin Genel Kuruldaki g�r��me program�na ili�kin bir �nerisi vard�r, okutup oylar�n�za sunaca��m.

VI.- �NER�LER

A) DANI�MA KURULU �NER�LER�

Dan��ma Kurulu �nerisi

No: 17�� Tarih: 27.11.2007

Dan��ma Kurulunun 27.11.2007 Sal� g�n� yapt�� toplant�da, a�a��daki �nerilen Genel Kurulun onay�na sunulmas� uygun g�r�lm��t�r.

��

Nevzat Pakdil
	T�rkiye B�y�k Millet Meclisi
	Ba�kan� V.
	Bekir Bozda�	Hakk� Suha Okay
	Adalet ve Kalk�nma Partisi�	Cumhuriyet Halk Partisi
	Grubu Ba�kanvekili	Grubu Ba�kanvekili
	Mehmet �and�r	Selahattin Demirta�
	Milliyet�i Hareket Partisi	Demokratik Toplum Partisi
	Grubu Ba�kanvekili	Grubu Ba�kanvekili

�neriler:

1.- 2008 Y�l� Merkez� Y�netim B�t�e Kanunu Tasar�s� ile 2006 Y�l� Merkez� Y�netim Kesinhesap Kanunu Tasar�s�n�n, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi G�ndeminin ��zel G�ndemde Yer Alacak ��ler� k�sm�n�n 1 inci ve 2 nci s�ralar�nda yer almas�; B�t�e g�r��melerine 4.12.2007 Sal� g�n� saat 11.00�de ba�lanmas� ve bitimine kadar, resm� tatil g�nleri dahil, her g�n saat 11.00�den 13.00�e ve 14.00�ten g�nl�k program�n tamamlanmas�na kadar �al��malara devam olunmas�, ancak 14.12.2007 Cuma g�nk� Birle�imin saat 10.00�da a��lmas� ve g�r��melerin on bir g�nde tamamlanmas�,

2.- Ba�lang��ta B�t�enin t�m� �zerinde gruplar ve H�k�met ad�na yap�lacak konu�malar�n (H�k�metin sunu� konu�mas� hari�) 1�er saat (Bu s�re birden fazla konu�mac� taraf�ndan kullan�labilir.), ki�isel konu�malar�n ise 10�ar dakika ile s�n�rland�r�lmas�,

3.- Kamu idarelerinin b�t�eleri �zerindeki g�r��melerin on d�rt turda tamamlanmas�, turlar�n bitiminden sonra B�t�e ve Kesinhesap Kanunu Tasar�lar�n�n maddelerinin oylanmas�,

4.- ��t�z��n 72 nci maddesi gere�ince yap�lacak g�r��melerde, her turda gruplar ve H�k�met ad�na yap�lacak konu�malar�n 35�er dakika (Bu s�re birden fazla konu�mac� taraf�ndan kullan�labilir.), ki�isel konu�malar�n 5�er dakika olmas�, ki�isel konu�malarda her turda ��t�z��n 61 inci maddesine g�re biri lehte, biri aleyhte olmak �zere iki �yeye s�z verilmesi ve bir �yenin sadece b�t�enin t�m� �zerinde veya sonundaki g�r��melerde ya da bir turda s�z kayd� yapt�rmas�,

5.- B�t�e g�r��melerinde sorular�n gerek�esiz olarak yerinden sorulmas� ve her tur i�in soru-cevap i�leminin 15 dakika ile s�n�rland�r�lmas�,

6.- B�t�e g�r��melerinin sonunda gruplara ve H�k�mete 1�er saat s�re ile s�z verilmesi (Bu s�re birden fazla konu�mac� taraf�ndan kullan�labilir.), ��t�z��n 86�nc� maddesine g�re yap�lacak ki�isel konu�malar�n 10�ar dakika olmas�,

�nerilmi�tir.

BA�KAN � Dan��ma Kurulu �nerisini dinlediniz.

S�z talebi? Yok.

�neriyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Sayg�de�er milletvekili arkada�lar�m, g�ndemin �S�zl� Sorular� k�sm�na ge�iyoruz.

VII.- SORULAR VE CEVAPLAR

A) S�ZL� SORULAR VE CEVAPLARI

1.- Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in, P�l�m�r Da��-Mutu aras� anayolun asfaltlanmas� ve Pertek K�pr�s��n�n yap�m�na ili�kin Ba�bakandan s�zl� soru �nergesi (6/22)

BA�KAN � Soruyu cevapland�racak Say�n Bakan? Yok.

Ertelenmi�tir.

2.- Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in, Tunceli-P�l�m�r�de meydana gelen depremlerde zarar g�ren binalara ili�kin Ba�bakandan s�zl� soru �nergesi (6/23)

BA�KAN � Soruyu cevapland�racak Say�n Bakan? Yok.

Ertelenmi�tir.

3.- �zmir Milletvekili Ahmet Ersin�in, okul servislerinin denetimine ili�kin Ba�bakandan s�zl� soru �nergesi (6/85)

BA�KAN � Soruyu cevapland�racak Say�n Bakan? Yok.

Ertelenmi�tir.

4.- Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in, Tuzla Gemi Tersanesinde �al��an i��ilere ili�kin Ba�bakandan s�zl� soru �nergesi (6/86)

BA�KAN � Soruyu cevapland�racak Say�n Bakan? Yok.

Ertelenmi�tir.

BA�KAN � Soruyu cevapland�racak Say�n Bakan? Yok.

Ertelenmi�tir.

Sayg�de�er milletvekili arkada�lar�m, biraz �nce�

BEK�R BOZDA� (Yozgat) � Say�n Ba�kan, Ula�t�rma Bakan�m�z soruya cevap verecek.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Erzincan) � �evre ve Orman Bakan�na vek�leten 5�inci s�radaki soruyu cevapland�raca��m.

BA�KAN � 6�nc� s�radakini mi diyorsunuz Say�n Bakan?

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Erzincan) � 5�

BA�KAN � Daha �nce verdi�iniz dilek�ede 5 yoktu.

5�inci soruyu okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

A�a��daki sorular�m�n �evre ve Orman Bakan� Say�n Veysel Ero�lu taraf�ndan s�zl� olarak cevapland�r�lmas�n� arz ederim.

�� Ferit Mevl�t Aslano�lu

�� Malatya

1) Malatya �at Baraj� 10 y�l �nce bitirilip ve yakla��k 280 milyon dolar harcama yap�lmas�na kar��n, bu baraj�n temel yap�l�� amac� sulama olmas�na kar��n 10 y�ld�r sulama kanallar� tamamlanamam��t�r. Son 5 y�lda konulan �ok d��k �deneklerle kanallar tamamlanmad�� i�in, devletin y�llar �nce harcad�� paralar bo�una m� beklemektedir?

2) Karakaya Baraj� ve Boztepe Baraj� her y�l konulan 3-4 milyar �denekle 30 y�lda m� bitirilecektir?

3) 15 y�ld�r terkedilmi� ve hi�bir �al��ma yap�lmayan Arguvan-Yoncal� Baraj� i�in ne d��n�yorsunuz?

4) Darande-G�lp�nar sulama kanallar�na ise yine her y�l 3-4 milyar �denek konularak bu �deneklerle 30-40 y�lda m� bitirilecektir?

5) 2008 b�t�esi �ncesinde yukar�da belirtti�im projelere yeterli �denek konularak, 2008 i�erisinde bitirilmesini d��n�yor musunuz?

BA�KAN � S�zl� soru �nergesini Ula�t�rma Bakan� Say�n Binali Y�ld�r�m cevapland�racakt�r.

Buyurun Say�n Bakan�m. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

Say�n Bakan, s�reniz be� dakikad�r.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Erzincan) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; Malatya Milletvekilimiz Say�n Ferit Mevl�t Aslano�lu�nun sordu�u s�zl� soru �nergesini cevaplamak �zere s�z alm�� bulunuyorum. Y�ce Meclisi sayg�yla selaml�yorum.

Malatya �at Projesi kapsam�nda, 2006 y�l� sonuna kadar, borulu sulama �ebekesi tamamlanan kesimde, toplam 4 bin 700 hektar arazi sulamaya a��lm��t�r. Yani, fiziki ger�ekle�me oran� y�zde 59�dur. Projeye 2007 y�l� i�in ayr�lan �denek �er�evesinde 9 milyon YTL bulunmakta olup ayr�ca projeler aras�nda aktarma yapmak suretiyle de 4 milyon YTL ilave edilmi�tir.

�kinci soru da: Malatya Karakaya Projesi baraj in�aat�nda ise bug�ne kadar malzeme ocak yollar�, ula��m yollar� ve derivasyon t�neli, kaz� beton enjeksiyon i�leri tamamlanm��, suyun derivasyonu ger�ekle�mi� ve ayn� i� sezonunda da, batardo in�aat� tamamlanarak g�vde s�y�rma kaz�lar�, kapak ve perde enjeksiyonlar�, dolu savak birinci kademe kaz�lar� h�len devam etmektedir. G�vde dolgusuna ba�lanm�� olup bug�ne kadar 1 milyon 580 bin metrek�p dolgu i�lemi de ger�ekle�mi�tir. Projeye, 2007 i�erisinde ayr�lan �denek ba�lam�nda 4 milyon YTL, ayr�ca ba�ka projelerden aktarma yapmak suretiyle 3 milyon YTL olmak �zere, toplam 7 milyon YTL�lik �denek tefrik edilmi� ve kullan�lmaktad�r.

Malatya Kuru�ay Boztepe Baraj�, 2006 y�l�nda iz �denekten ��kar�l�p proje memba batardosu bitirilmi�, sol sahilde 371 metrelik k�sm�n enjeksiyonu tamamlanm�� ve di�er i�ler devam etmektedir. Bununla ilgili fiziki ger�ekle�mesi y�zde 32�ye ula�m��t�r. 2007�de, tar�m sekt�r�nden 4 milyon YTL, projeler aras� aktarmadan 2 milyon YTL ilave �denek tefrik edilmi�, i�ler h�len devam etmektedir.

Malatya Yoncal� Baraj�, Y�ksek Planlama Kurulu karar� gere�i, iz �denek olarak yat�r�m b�t�esinde devam etmektedir. 2008 y�l�nda, iz �denekle yine yat�r�m b�t�esine al�nm��t�r.

Darende G�lp�nar Projesi�nin G�lp�nar sulama in�aat�, 95 tarihinde ihale edilen �denek ihtiya�lar� �er�evesinde, 2010 y�l�nda tamamlanmas� hedeflenen bir projedir. Yine, 2007�de, projeye ayr�lan miktar 6 milyon YTL�dir.

2008-2010 y�llar� aras�nda, DS� Genel M�d�rl��n�n �denek tavan� i�erisinde, Malatya �at Projesi i�in 9 milyon YTL, Malatya Kap�kaya Projesi i�in 4 milyon YTL, Malatya Kuru�ay Projesi�ne 4 milyon YTL, Malatya Yoncal��ya bin YTL iz bedeli, Darende G�lp�nar�a 4 milyon YTL, b�ylece toplam, 2008 y�l� i�in, DS� �denek tavan� art�r�lmak suretiyle, Malatya Kap�kaya Projesine 10 milyon YTL�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Buyurun, tamamlay�n konu�man�z�.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Malatya Kuru�ay�a 12 milyon YTL, Malatya �at Projesi�ne 51 milyon YTL, Darende G�lp�nar Projesi�ne 10 milyon YTL �denek ayr�lmas� teklif edilmi�tir.

Bilgilerinize arz olunur.

Say�n Aslano�lu, ne var ne yok hepsini sormu�sun Malatya�yla ilgili.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Devam� var efendim.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) �Te�ekk�r ederiz.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Bakan.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Daha, ula�t�rmayla ilgili de var, onlar� da s�ras� geldi�inde cevaplayaca��z.

Sayg�lar sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Bakan�m.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Say�n Ba�kan�

BA�KAN � G�rd�m Say�n Aslano�lu, hi� merak etmeyiniz.

Buyurunuz.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Say�n Bakan�m, bu projeler, 1995 y�l�nda ba�lad�. E�er, bir devlet, 95�ten beri on iki y�l bir projeyi, bu projeleri bitiremiyorsa bu demektir ki hi�bir �ey bitmiyor. Bu �deneklerle, bu projeler, Say�n Bakan�m, on be� y�lda bitmez. Her y�l teklif ediliyor, her y�l hi�bir �ey verilmiyor ve Yoncal� Baraj� ad�na da bu �lkenin bir vatanda�� olarak utan�yorum. Devlet, 1992 y�l�nda, buraya baraj yapaca��z demi� oradaki insanlara, y�zde 15�ini tamamlam�� ve bir kuru� para ayr�lm�yor.

Say�n Bakan�m, DS�, Malatya�daki t�m barajlara �vey evlat muamelesi yap�yor. Ben biliyorum, baz� yerlerde, 100 trilyon, 150 trilyon �denek verildi�ini biliyorum.

Say�n Bakan�m, �unu s�yl�yorum: Bu �deneklerle, bu barajlar ve bu sulama kanallar�, 2025 y�l�nda da bitmez. Onun i�in, diliyorum ki son okudu�unuz ilave �denekler ��kar da Malatya halk� biraz mutlu olur.

Bir kez daha, dikkatlerinize sunuyorum.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Aslano�lu.

Sadece sizin b�lgenizde de�il, her b�lgede b�yle durumlar vard�r.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Hay�r efendim, Manisa�daki baraja bir y�lda 200 trilyon verildi.

7.- Tokat Milletvekili Re�at Do�ru�nun, Talazan K�pr�s�n�n tamir ihtiyac�na ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/150) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

8.- Tokat Milletvekili Re�at Do�ru�nun, Zile-Alaca karayolu projesine ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/153) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

10.- Artvin Milletvekili Metin Arifa�ao�lu�nun, Ardanu�-Ardahan yoluna ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/156) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

11.- Artvin Milletvekili Metin Arifa�ao�lu�nun, Bor�ka-Camili yoluna ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/157) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

12.- Artvin Milletvekili Metin Arifa�ao�lu�nun, Ankara-Batum u�ak seferlerine ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/158) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

14.- Bursa Milletvekili �smet B�y�kataman��n, Bursa Demiryolu Projesine ili�kin s�zl� soru �nergesi (6/179) ve Ula�t�rma Bakan� Binali Y�ld�r�m��n cevab�

BA�KAN � Sayg�de�er milletvekilleri, Ula�t�rma Bakan� Say�n Binali Y�ld�r�m, g�ndemin �S�zl� Sorular� k�sm�n�n 6, 16, 19, 21, 22, 23, 24, 31, 37 ve 48�inci s�ralar�ndaki sorular� birlikte cevapland�rmak istemi�lerdi.

�imdi bu sorular� s�ras�yla okutuyorum, sonra Say�n Bakana s�z verece�im:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

A�a��daki sorular�m�n Ula�t�rma Bakan� Say�n Binali Y�ld�r�m taraf�ndan s�zl� olarak cevapland�r�lmas�n� arz ederim.

Sayg�lar�mla.��

�� Ferit Mevl�t Aslano�lu

�� Malatya

1) 2008 y�l� b�t�e �al��malar� �ncesinde, Kayseri-Malatya, Gaziantep-G�lba��-Malatya, Ad�yaman-Ye�ilyurt-Malatya, Sivas-Hekimhan-Malatya, Divri�i-Arapgir, Malatya-P�t�rge, Malatya-Nemrut, Malatya-Do�anyol, Do�anyol-��ng��-Arapgir-Kemaliye, Battalgazi-Malatya g�zerg�hlar�nda ge�ti�imiz 5 y�lda sonu� al�c� hi�bir �al��ma yap�lmam��t�r. T�rkiye�nin ana g�zerg�h� olmas�na kar��n b�l�nm�� yol �al��malar�nda Malatya�y� di�er illere ba�layan yollar neden dikkate al�nmam��t�r?

2) 2008 B�t�e �al��malar� s�ras�nda g�zerg�hlar�n� yukar�da belirtti�imiz Malatya�y� di�er illerimize ba�layan karayolu a��m�za yeterli ve sonu� alacak �denek koymay� planl�yor musunuz? Mevcut karayollar�m�zda ge�ti�imiz 5 y�lda �ok az bir b�l�nm�� yol yap�lan g�zerg�hlar�m�z�n 2008�de bitirilmesini planl�yor musunuz?

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

A�a��daki sorumun Ula�t�rma Bakan� Sn. Binali Y�ld�r�m taraf�ndan s�zl� olarak cevapland�r�lmas�n� arz ederim.

Sayg�lar�mla.��

�� Dr. Re�at Do�ru

�� Tokat

Soru:

Tokat Niksar �l�esi Buzk�y s�n�rlar� i�erisinde bulunan ve Erbaa Niksar karayolu ula��m� ile Niksar il�esinin baz� k�ylerinin Erbaa ve Tokat�a ula��m� i�in kulland�klar� Talazan k�pr�s�n�n tamirata ihtiyac� vard�r. Talazan k�pr�s�n�n tamirat�n� ne zaman ger�ekle�tirmeyi d��n�yorsunuz?

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

A�a��daki sorumun Ula�t�rma Bakan� Sn. Binali Y�ld�r�m taraf�ndan s�zl� olarak cevapland�r�lmas�n� arz ederim. �� 31.08.2007

Sayg�lar�mla.��

�� Dr. Re�at Do�ru

�� Tokat

Soru:

Tokat �limizden Ankara�ya ula��mda s�resinin k�salmas�na bu suretle zaman ve �lkemiz ekonomisi a��s�ndan tasarruf sa�layacak olan Zile-Alaca karayolunda ba�lang�c�ndan bug�ne kadar yap�lan �al��malarda fiziki ger�ekle�me ne kadar olmu�tur, proje planland�� gibi 2010 y�l�nda bitirilecek midir?

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

A�a��daki sorular�m�n Ula�t�rma Bakan� Say�n Binali Y�ld�r�m taraf�ndan s�zl� olarak cevapland�r�lmas�n� sayg�lar�mla arz ederim.

�� Metin Arifa�ao�lu

�� Artvin

1) Bor�ka-Murgul il yolunun 7 km'lik k�sm� Bor�ka baraj g�l�nde kald�� i�in yeniden yap�lm��t�r. Yeni yap�lan 7 km'lik k�s�mda 1 adet 1 km uzunlu�unda t�nel vard�r. Ka� y�ld�r bu t�nelde ayd�nlatma yap�lmam��t�r. Zemini de asfaltlanmam��t�r?

2) Bor�ka-Artvin devlet yolu Bor�ka baraj g�l� i�inde kald�� i�in D.S.�. taraf�ndan baraj g�l� �st kotlar�ndan yeniden yap�lm��t�r. 27 km'lik yeni yap�lan yolda 11 adet t�nel bulunmaktad�r. Bu t�nellerde de ayd�nlatma yap�lmam��t�r.

Muhtemel kazalar� �nlemek i�in �ncelikle 1 km'lik uzun t�nellerden ba�lamak �zere ayd�nlatma gerekmektedir.

Bu zamana kadar neden ayd�nlatma yap�lmam��t�r? Ne zaman yap�lacakt�r?

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

A�a��daki sorular�m�n Ula�t�rma Bakan� Say�n Binali Y�ld�r�m taraf�ndan s�zl� olarak cevapland�r�lmas�n� sayg�lar�mla arz ederim.

�� Metin Arifa�ao�lu

�� Artvin

Ardanu�-Ge�itli Ardahan yolu in�aat�na 1993 y�l�nda ba�lanm��t�r. Bu yolun Artvin ili hudutlar�nda kalan k�sm� takriben 31 km�dir. 9 km'lik k�s�m asfaltlanm��t�r. Ancak t�nellerin kaplamas� yap�lmam��t�r. Kalan 22 km'lik k�s�mda �al��ma olduk�a yava� seyretmektedir. Kamula�t�rma sorunlar� halen daha tamamlanmam��t�r.

31 km'lik il yolunu 14 y�lda bitiremezsek ulu �nderin i�aret etti�i muas�r medeniyeti nas�l yakalayaca��z? Burada ya�ayan insanlar ka� y�l daha bekleyecek? Bahse konu yolun bitimi i�in bir takvim vermek m�mk�n m�d�r?

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

A�a��daki sorular�m�n Ula�t�rma Bakan� Say�n Binali Y�ld�r�m taraf�ndan s�zl� olarak cevapland�r�lmas�n� sayg�lar�mla arz ederim.

�� Metin Arifa�ao�lu

�� Artvin

a) Artvin-Bor�ka-Camili il yolu yap�m in�aat�na 1991 y�l�nda ba�land�. Yolun toplam uzunlu�u takriben 50 km dir. Geli�en teknoloji ile i� makinelerinin kapasitesi art�r�lm�� ve istenen verime ula��lm��t�r. Ancak Bor�ka-Camili yolu 16 y�ld�r bitirilememi�tir. Bu s�re�te Camili b�lgesi genellikle yabanc� turistlerin ilgi oda�� olmu�tur. Turizmin hareketlenmesi ile b�lgede pansiyonculuk geli�meye ba�lam��t�r. �� ve a� bulamayan Artvin halk�n�n tek umudu do�a turizmidir. Halk umudunu turizme ba�lam�� ancak ula��m sorunu halledilememi�tir.

Bor�ka-Camili il yolunun bir an �nce bitirilmesi b�lge i�in b�y�k kazan� olacakt�r.

1) Yol yap�m in�aat�n�n ne zaman bitirilmesi planlanmaktad�r? Bir takvim vermek m�mk�n m�d�r?

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

A�a��daki sorular�m�n Ula�t�rma Bakan� Say�n Binali Y�ld�r�m taraf�ndan s�zl� olarak cevapland�r�lmas�n� sayg�lar�mla arz ederim.

�� Metin Arifa�ao�lu

�� Artvin

Batum havaalan�nda i� hat seferi gibi istifade edilmek �zere planlama yap�ld��n� biliyoruz.

Hopa liman sahas�nda prefabrik olarak T.H.Y. terminal binas�n�n bitmi� oldu�unu g�rd�m. HAVA� firmas�na ait iki adet otob�ste burada park halindeydi.

Artvin�de ya�ayanlar i�in Batum havaliman�n�n ortak kullan�ma a��lmas� olduk�a �nemli ihtiyac� gidermi� olacakt�r.

Ankara-Batum hatt�nda u�u� ne zaman ba�layacakt�r? Ayr�ca i� hat seferi gibi u�u� i�in alt yap� eksiklikleri var m�d�r?

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

A�a��daki sorular�n Ula�t�rma Bakan� Say�n Binali Y�ld�r�m taraf�ndan s�zl� olarak cevapland�r�lmas� hususunda gere�ini arz ederim.

Sayg�lar�mla. �� 16/10/2007

�� R�dvan Yal��n

�� Ordu

Soru:

22 Temmuz se�imleri �ncesi �limiz Milletvekilleri Say�n Ey�p Fatsa, Say�n Enver Y�lmaz ve �zellikle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan� Say�n Dr. Hilmi G�ler taraf�ndan, se�im sonras� ilk i�lerinin Ordu�ya havaalan�, liman, do�algaz projelerinin olaca��n� belirtmi� olmalar�na g�re;

a) Ordu havaalan�n�n �n�m�zdeki y�l yat�r�m program�na al�n�p, al�nmayaca��, Ordu ve Giresun�lu vatanda�lar�m�z�n ne zaman kendi havaalanlar�ndan u�akla seyahat etme imk�nlar�n�n olaca��,

b) �evre d�zeni plan�nda Ordu i�in yat liman� �ng�r�ld��ne g�re, denizi olup, liman� olmayan tek il olan Ordu iline ticari liman yap�l�p, yap�lmayaca��, yap�lmas� d��n�l�yorsa hangi tarih itibariyle hizmete girece�i,

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

A�a��daki sorular�m�n Ula�t�rma Bakan� Say�n Binali Y�ld�r�m taraf�ndan s�zl� olarak cevapland�r�lmas�n� arz ederim.

�� smet B�y�kataman

�� Bursa

Bursa, Demirta�, Nil�fer ve Bat� Organize Sanayi B�lgeleri olmak �zere Bursa �limizin merkezinde 4(d�rt) sanayi b�lgesi bulunmaktad�r. �limiz hem sanayi hem de tar�m alan�nda geli�mi� ve s�rekli geli�meye m�sait bir co�rafi yap�ya sahip b�lgedir.

Bursa ilimizin s�rd�r�lebilir tar�m, s�rd�r�lebilir sanayi ve s�rd�r�lebilir istihdam konular�nda kalk�nmas�n�n sa�lanmas� ve �lke ekonomisine katk�s�n�n artmas� i�in 1992 y�l�nda ba�layan Bursa Demiryolu et�d ve proje �al��malar� 2001 y�l�nda sonu�land�r�lm��, Band�rma-Bursa-Ayazma-Osmaneli Demiryolu projesi 1992 y�l�nda hazine garantili d�� kredi �art�yla 2002 y�l�nda yat�r�m program�na al�nm��t�. 5 y�ld�r Bursa Demiryolu Projesi ile ilgili yap�lan �al��malarda hi�bir devaml�l�k ve geli�me olmad�.

1) Bursa Demiryolu �al��malar� hangi a�amadad�r?

2) Bursa Demiryolu �al��mas�na ne zaman ba�lanacak ve ne zaman tamamlanacakt�r?

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

A�a��daki sorular�n Ula�t�rma Bakan� Say�n Binali Y�ld�r�m taraf�ndan s�zl� olarak cevapland�r�lmas� hususunda gere�ini arz ederim.�� 06.11.2007

�� Av. R�dvan Yal��n

�� Ordu

Soru:

Mensubu bulundu�unuz partinizin ilimiz milletvekilleri taraf�ndan se�im �ncesi vaat ettikleri, Ordu-Ulubey, Ulubey-G�rgentepe, G�rgentepe-G�lk�y, G�lk�y-Aybast�, Aybast�-Kabata�, Kabata�-�atalp�nar, �atalp�nar-Fatsa il�elerini birbirine ba�layan ve y�re insan�n�n neredeyse tek beklentisi haline gelen yolun yap�l�p yap�lmayaca��, yap�lacaksa �al��malara ne zaman ba�lanaca�� hususunun a��klanmas�n� arz ederim.

BA�KAN � Say�n Bakan�m, sizlere on tane soru y�neltildi veya siz on soruyu cevapland�rmak istediniz. �u anda, her soru i�in be� dakikal�k bir cevap hakk�n�z var.

Bu soru-cevap i�lemini itinal� kullanman�z� istirham ediyorum ��nk� sadece siz konu�ursan�z, 16.30 itibar�yla soru-cevap i�lemine ba�lam��t�k, 17.30�da nihayetlendirmemiz gerekiyor. Ben takdirlerinize sunuyorum.

Buyurun efendim. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Erzincan) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; Malatya Milletvekilimiz Ferit Mevl�t Aslano�lu�nun sorusundan cevaplamaya ba�l�yorum.

Sorular okundu. Ben direkt, izninizle, cevaba ge�mek istiyorum: Bildi�iniz gibi, 2003 y�l�nda ba�latt��m�z b�l�nm�� yol projesi 58�inci ve 59�uncu H�k�met d�neminde tam s�ratle devam etmi� ve 2007 sonu itibar�yla, 2003 �ncesinde yap�lan yollar�n 2 kat�ndan fazla, �lke genelinde b�l�nm�� yol yap�m� ger�ekle�mi�tir.

�imdi, Malatya�da Say�n Aslano�lu tabii bir �ey yap�lmad� kabilinden soruda bir �ey s�yl�yor. Tabii, biz ne s�ylersek s�yleyelim rakamlar yalan s�ylemez.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Tabii.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Bak�n, Malatya�da 2002 y�l� sonuna kadar 38 kilometre b�l�nm�� yol yap�lm��.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Bu kadar!

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Ama �imdi ne yapm��z onu s�yleyeyim: 2003 y�l�nda 15; 2004�te 24; 2005�te 47; 2006�da 12; 2007�de 22; devam edende 55, toplam 120 kilometre b�l�nm�� yol yap�lm��. Yani, be� sene i�erisinde 38�e kar�� 120. Bunu s�yleyelim.

�imdi buradan detaylara gelelim. Detaylar� da izninizle vermek istiyorum.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Say�n Bakan�m yollar ka� kilometre, bir de onu s�yleyin?

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Efendim, �imdi zaman� etkin kullanaca��z�

BA�KAN � Say�n Aslano�lu, l�tfen m�dahale etmeyiniz.

Say�n Bakan�m, Genel Kurula� hitap ediniz efendim.

Buyurun.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Efendim, �imdi tabii, gerek Malatya gerek memleketimizin di�er vilayetlerinde yol �al��malar� 1.461 �antiyede devam ediyor �lke �ap�nda. Tabii, Say�n Aslano�lu konulara duyarl� ama di�er milletvekillerimiz de ayn� �ekilde duyarl�. B�t�n milletvekillerimiz Malatya�n�n yol sorununu, baraj sorununu, di�er altyap� sorunlar�n� takip etmekte ve eldeki imk�nlarla da bu projeler ger�ekle�tirilmektedir.

2003 y�l�nda ba�lad��m�z G�lba��-Mersin 5. B�lge hududundaki yolun 29 kilometresi tamamland�; 2003-2006 y�llar� aras�nda bu 29 kilometrelik k�sm� hizmete girdi.

Malatya-G�lba�� yolunda Darende ayr�m�ndan itibaren Cumhuriyet k�ye kadar 10 kilometrelik kesim de tamamland�. Cumhuriyet k�y-Kelhalil aras� 18 kilometresi toprak i�leri seviyesinde tamamland�, 9 kilometrelik Su�at� mevkisi de asfalt olarak bitirildi. Geri kalan k�s�m da 2008 senesinde bitirilecek, temel seviyesinde bitirilmi� olacak, asfalt kaplamas� da yap�lacak.

Do�an�ehir ayr�m� aras�nda 10 kilometrenin 2008�de �al��malar� devam edecek. Do�an�ehir�den S�rg�-�elikhan kav�a��na kadar olan b�l�nm�� yol �al��malar� daha �nce bitirildi, �u anda hizmete girdi.

Yat�r�m program�nda yer almayan ancak ger�ekle�tirilen Hekimhan ge�i�inde de 3 kilometrelik bir b�l�nm�� yol �al��mas� yap�lm��t�r. Malatya-P�t�rge il� yolunda, El�z�� ayr�m�ndan P�t�rge�ye do�ru, P�t�rge Bak�mevine kadar 23 kilometrelik k�s�m iyile�tirmeler yap�larak kurp d�zeltmeleri sonucunda trafik g�venli�i bak�m�ndan gerekli �al��malar yap�lm�� ve asfalt seviyesinde bu kesim tamamlanm��t�r. Ayr�ca, P�t�rge�den Malatya�ya 16 kilometrelik kesimde yol standard� iyile�tirilmi� ve asfalt �al��mas� yap�larak trafi�e a��lm��t�r.

Malatya-Nemrut yolunda P�t�rge ayr�m�ndan Tepehan yoluna do�ru olan kesimde temel takviyeli �styap� iyile�tirmeleri ger�ekle�tirilmi�tir.

Kayseri-Malatya yolu toplam 221 kilometre civar�ndad�r.

Sadece Malatya�y� de�il, g�r�yorsun, b�t�n �evre illeri de soruyorsun.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Hep Kayseri�ye yapt�n�z, bu tarafa yapmad�n�z.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Dolay�s�yla, �� Anadolu�nun tamam�n� kaps�yor. Kayseri-Malatya yolu 221 kilometre, 96 kilometresi bitti.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � O taraf�

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Nas�l bitmi�, onu s�yleyeyim: 48 kilometrede �al��ma devam ediyor, kalan 77 kilometresinin de projeleri yap�l�yor.

�imdi, Malatya taraf�ndaki 111 kilometrenin seyrine gelelim. Malatya-Ye�ilyurt-Ad�yaman yolunun 55 kilometrelik k�sm�, Ad�yaman-�elikhan aras� daha �nceki y�llarda yap�larak trafi�e a��lm��. Malatya-Ye�ilyurt-�elikhan aras� 56 kilometrelik k�sm�n, Malatya-Ye�ilyurt aras�, 4 kilometre asfaltlanm��, bitmi� vaziyette, 1 kilometresinde de �al��ma temel seviyesinde tamamlanm��, tek yol olarak. 11 kilometre asfalt, �styap� bitmi� h�lde, 4 kilometresi toprak seviyesinde olmak �zere 22 kilometrelik k�sm�nda ihaleli �al��ma devam etmektedir. Arada kalan 34 kilometrelik b�l�m ise projesi yap�lmakta olup ihale edilecek seviyeye gelecektir yak�n zamanda. 9 kilometrelik Malatya-Battalgazi yolunun 8 kilometresi bitmi�, tamamlanm��, 1 kilometrelik k�sm� da devam ediyor, bitirilecek.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Yedi y�ld�r�

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Arapgir-Kemaliye yolu 55 kilometre, asfalt sathi kaplama d�zeyindedir. Tabii, bu yolun fiziki standartlar� iyi de�ildir.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Oras� Erzincan�a ba�l�, biliyorsunuz.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Benim de bizatihi gitti�im bir yoldur. 4 kilometresinde bir �al��ma yap�ld� ve asfalt yap�ld�. Ayr�ca, burada bulunan Kozluk K�pr�s��n�n de yap�m� ger�ekle�tirildi.

�imdi, bu detaylar� verdikten sonra ben bir �ey s�ylemek istiyorum. Karayollar� a��nda 63.500 kilometre yol var. Bu 63.500 kilometre yolun yakla��k 33 bin kilometresi vilayetten vilayete ge�en yollar, 30 bin kilometresi de bir vilayet i�erisinde ba�lay�p o vilayette nihayetlenen yollar. Yani �k�l��k yollar� dedi�imiz yollar. Bunlar, tabii, il�eleri ile veya bucaklar� il�eye veya k�ylere ba�layan yollard�r. Dolay�s�yla, K�YDES kapsam�nda yer almayan yollar olarak tan�mlayabiliriz. Eldeki b�t�e imk�nlar�yla bu yollar�n tamam�n�n standard�n� �ok k�sa s�rede tamamlama imk�n� yoktur. Onun i�in, bu yollar�n bir an �nce yap�labilmesine y�nelik karayollar� mevzuat�nda bir �al��ma yap�yoruz. Bunu ger�ekle�tirdi�imizde, mahall� idarelerin de i�in i�ine girmesiyle birlikte, bu yollar� �ok daha h�zl� bitirip hizmete sokma imk�n�na sahip olaca��z.

Gayet tabii ki, yol ve su, bir �lkenin insanlar�n�n ya�am standard�n� y�kseltmek, ya�am kalitesini iyile�tirmek ve �lkenin rekabet g�c�n� art�rmak i�in olmazsa olmaz bir altyap� hizmetidir. Bunun i�in, eldeki imk�nlar� en iyi �ekilde kullanarak, �ncelikle, bitmesi muhtemel yollara a��rl�k vermek suretiyle ve fiziki ilerlemesi daha fazla olan yollar� tercih ederek, trafik debisini de dikkate alarak �al��malar�m�z� s�rd�r�yoruz. Ne yaz�k ki, ge�mi� d�nemlerde bir�ok projeye birden ba�lanm��, ancak yeterli kaynak olmad�� i�in de bu projeler vaktinde bitirilememi�tir diyoruz.

�kinci soru, Say�n Re�at Do�ru, Tokat Milletvekilimizin sorusu. Sorunun cevab�n� veriyorum: Tarih� bir k�pr� var, Talazan K�pr�s�; bu, Buzk�y s�n�rlar� i�erisinde bir k�pr�. Bu k�pr�n�n yap�m�yla ilgili say�n milletvekilimizin bir sorusu var. Tabii, tarih� k�pr�ler hem ge�mi�imize olan sayg�m�z, hat�ram�z nedeniyle hem de bu eserlerin g�n�m�zden gelece�e, medeniyetimizin birer ni�anesi olarak ya�at�lmas� bak�m�ndan �ok �nemli eserlerimizdir. Bir�ok tarih� yap�lar�m�z vard�r, k�pr�lerimiz vard�r. Bunlar�n onar�m� �u �ekilde yap�lmaktad�r: 5226 say�l� K�lt�r ve Tabiat Varl�klar�n� Koruma Kanunu �er�evesinde -bu tip tarih� k�pr�ler de buna d�hil- tarih� yap�lar�n, o b�lgenin yerel ve mahall� idarelerinin i� birli�iyle yap�lmas�n� bu Kanun h�kme ba�lam��t�r. Bu �er�evede, eldeki imk�nlarla, kara yollar�m�z�n da teknik destek, gere�inde mali destek vermek suretiyle yap�m� ger�ekle�tirilecektir. Tokat�taki bu k�pr�m�zle ilgili de 2008 y�l�nda Tokat Valili�imizle koordine etmek suretiyle yap�m� hedeflenmi�tir. Bilgilerinize arz ederiz.

Efendim, di�er bir sorumuz -yine Say�n Re�at Do�ru, Tokat Milletvekilimiz- bir yolla ilgili. Yol, Tokat-Zile�den �orum-Alaca aras�ndaki bir yoldur. Bu yolun toplam uzunlu�u 77 kilometre. Bu yolun 67 kilometrelik k�sm� Samsun b�lgesinde, 10 kilometrelik k�sm� Kayseri b�lgesinde kalmakta olup, bu yolun 20 kilometresinin ihalesi 2000 y�l�nda yap�lm��. �u andaki ger�ekle�me oran� y�zde 88. Kayseri b�lgesinde, 10 kilometrelik k�sm�; h�l� orada da �al��ma var, ama oradaki fiziki ger�ekle�me daha d��k, y�zde 18. Her ikisinin, yani bu toplam 77 kilometrelik -Zile�den Alaca�ya kadar olan �nemli bir yoldur do�u-bat� aks�nda- bu yolun 2010 y�l�na kadar bitirilmesi planlanm��t�r, hedef buna g�re belirlenmi�tir.

Di�er bir soru, Artvin Milletvekili Say�n Metin Arifa�ao�lu�nun sorusu. Milletvekilimizin Bor�ka-Murgul il yoluyla ilgili sorusu vard�r. Malum, Bor�ka, baraj b�lgesinde kalan bu yolun yerinin de�i�tirilmesi s�z konusudur. Bu tip yollar� Devlet Su ��leri ile Karayollar� Genel M�d�rl��n�n bir protokol �er�evesinde i�in i�erisinde yap�m� �ng�r�lm��t�r. 27 kilometrelik bir yoldur ve on bir adet t�nel bulunmaktad�r. Bu t�nellerde -sizin de ifade etti�iniz gibi- ayd�nlatma h�len mevcut de�ildir, ama �unu ifade etmek isterim ki, bu yollar�n ve �zellikle de t�nellerin teslimat�, hen�z i� tamamlanmad�� i�in Karayollar� Genel M�d�rl��nce teslim al�nmam��t�r, 2008 y�l�nda teslimi �ng�r�lmektedir. Teslimden �nce neler yap�lacakt�r? Ayd�nlatma sistemi, enerji sistemi, havaland�rma sistemi, acil durum ve yang�n alg�lama sistemi, trafik kontrol sistemi, kapal� kamera sistemi ve anons sistemi gibi sistemlerin tamam�, DSݒyle imzalanan protokol �er�evesinde yap�ld�ktan sonra yol teslim al�nacakt�r. Bunun da -i�aret etti�iniz gibi �nemli- trafik g�venli�i bak�m�ndan bir an �nce yap�lmas� i�in ilgili genel m�d�rl�� nezdinde Karayollar� Genel M�d�rl��m�z gerekli takibat� yapacakt�r. Durum bilgilerinize sunulur.

Efendim, yine, Artvin Milletvekilimiz Say�n Metin Arifa�ao�lu�nun iki sorusu var. Bir tanesi, Camili ayr�m yolu, bir tanesi de me�hur bizim Ardanu� Ge�idi, Ardahan Artvin aras�ndaki bir yolumuz. Efendim, bu �nemli bir yoldur, 31 kilometrelik bir yoldur. Do�rudur, �ok uzun zamandan beri ihale edilmi� ve tamamlanamam�� bir yoldur.

�� kesim h�linde ihale edilmi�: Birinci kesim 12,5 kilometre. Bunun �u ana kadar 9 kilometresi tamamlanm��, asfalt� da yap�lm��t�r, geri kalan k�sm� da 2008�de bitirilecektir.

�kinci k�s�m 8,5 kilometre. Burada da �al��malar devam ediyor, 5 kilometresi temel seviyesinde, bitirilmesi hedefleniyor. Ancak her h�l�k�rda 2008�de bunun tamam�n�, 8,5 kilometreyi bitirmi� olaca��z, gerekli �deneklerde bir s�k�nt� �ekmezsek. Ama bunu tamamlamak istiyoruz, ��nk� bu yol �nemli bir yol, Karadeniz�i Ardahan�a, yani �nemli s�n�r vilayetimize ba�layan bir yoldur. Bu yoldan da ge�tim ben, bunun �nemli oldu�unu sizlerle payla�mak istiyorum.

��nc� kesim uzunlu�u 10 kilometre. Bunda da hedef 2008, en k�t� ihtimalle 2009�da bitirmeyi planl�yoruz. Yani, 2009 y�l� sonunda bu g�zerg�hta sorunumuz kalmayacak.

Kamula�t�rmas�yla ilgili de burada bir sorunuz var. Bu yolun genel olarak kamula�t�rmas�nda baz� sorunlar var, kamuya ait yerler var, ormana ait yerler var, �zel m�lkiyete konular var. Ama �u anda kamula�t�rmayla ilgili konular�n -detaylarla bo�mak istemiyorum- yolun ilerlemesine engel olacak bir durumu kalmam��t�r, b�y�k oranda ��z�lm��t�r ve toplam kamula�t�rma ihtiyac� da 2 milyon YTL civar�nda �ng�r�lmektedir.

Efendim, di�er bir sorumuz, yine, Artvin Milletvekilimiz Say�n Metin Arifa�ao�lu�nun sorusu. Bug�n Artvin�e �al��yoruz, Malatya, Artvin.

Artvin-Bor�ka-Camili ayr�m�, a�a�� yukar� 43 kilometre. Asl�nda, Artvin-Camili toplam 50 kilometre, ama burada, �nemli olan k�sm�, ayr�m-Camili k�sm� 43 kilometredir. Bunun 21 kilometresi �u anda bitmi�tir. Kalan k�sm� i�in hedefimiz, say�n milletvekilleri, 2009 y�l� sonudur. 2009 y�l� sonunda, bu yol tamamen, kalan k�sm� da bitirilerek hizmete verilecektir.

Artvin Milletvekilimiz Say�n Metin Arifa�ao�lu�nun di�er bir sorusu, Batum Havaalan��n�n G�rcistan ile T�rkiye aras�ndaki u�u�larda ortak kullan�m�yla ilgilidir. Bu havaalan�n�n, malumunuz, bir T�rk firmas�nca, giri�imlerimizle Tiflis Havaalan� ile birlikte yap-i�let-devret modeliyle yap�lmas� temin edilmi� ve havaalanlar� bitmi�tir. Tiflis, tam kapasiteyle hizmet vermekte, Batum Havaalan��n�n da �deta tek �lke gibi, bir i� hat havaalan� olarak kullan�lmas�n� �ng�ren protokol imzalanm��t�r. G�rcistan�la T�rkiye aras�nda, bakanl�klar�m�z aras�nda bu protokol� imzalad�k. Bu protokol G�rc� taraf�nda hen�z y�r�rl��e girmedi. Bizde de iki husus var; bir tanesi, bunun i�in Bakanlar Kurulu karar� gerekiyor. Bir�ok i�lem var, hepsi bitti. En son i�lem, buran�n hava hudut kap�s� ilan edilmesi ve buradaki ge�i�lerin bir �lkeden ba�ka �lkeye ge�i� gibi de�il, yurt i�i ge�i�leri gibi olmas�n� temin eden bir karar gerekiyor, bu karar� da ald�k. �u anda, bug�n yar�n da Cumhurba�kan�m�zca Bakanlar Kurulu karar� onaylanacak ve hemen seferler ba�layacak. Hopa�da bir terminalimiz var. Onun baz� eksiklikleri var g�venlikle ilgili, donan�mla ilgili. �lgili firmaya bu konuda talimatlar� da verdik. Onlar da eksiklikleri tamamlay�nca, b�ylece Batum�dan Artvin�deki, Rize�deki vatanda�lar�m�z, icab�nda isterse Trabzon�a, isterse Batum Havaalan��na gidip, oradan �stanbul�a veyahut Trabzon�a veya oradan ba�lant�l� olarak yurt d��na, her tarafa gitme imk�n�na sahip olacaklar. Bu, kom�u �lkelerle i� birli�i �er�evesinde �ok g�zel bir projedir. �deta, bizim y�llard�r Avrupa Birli�ine girme gayretimiz var ve bu gayretimiz devam ederken, biz G�rcistan�la, Azerbaycan�la bir�ok �nemli projede bunu b�lgemizde ger�ekle�tirdik. Bak�-Tiflis-Ceyhan, Bak�-Tiflis-Erzurum-Nabucco Projesi ve en son ge�ti�imiz hafta temelini att��m�z Bak�-Tiflis-Kars demir yolu gibi projeler, bu i� birli�inin �ok somut �rnekleridir. Bu da b�lgemizde, do�uyla bat� aras�nda stratejik konumda olan bu �lkelerin gerek ula��m gerek enerji gerekse ileti�im alan�nda �ok ciddi i� birliklerini art�rarak devam ettirmesi sonucu ba�ar�lm��t�r.

Di�er bir soru, Bursa Milletvekilimiz Say�n �smet B�y�kataman��n demir yoluyla ilgili sorusudur. Kemal Demirel Bey bunu sorard�, ama demek ki bu sefer�

KEMAL DEM�REL (Bursa) � Benimkileri g�nderdim ben size.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Evet.

Efendim, bu proje de y�llardan beri tabii, g�ndemde olan bir projedir. Proje Band�rma-Bursa, Bursa�dan Ayazma-Osmaneli�ni ana demir yolu g�zerg�h�na ba�lamay� �ng�ren bir projedir. �lk defa 1981 y�l�nda g�ndeme gelmi� ve 2002 y�l�nda et�t proje �al��malar� tamamlanm��.

Ancak, bu fizibilite �al��mas�n� inceledi�imizde yeterli olmad��n� g�rd�k, yani projenin� Tabii, bu demir yolu projeleri, d�n�� ge�, yat�r�m� y�ksek projeler oldu�u i�in genel b�t�e imk�nlar�yla k�sa s�rede yap�lam�yor, barajlar gibi. Barajlara da hepsine birden ba�lam��z, ancak yeterli kaynaklar bulunamam��, �lke zaman zaman ekonomik krize girmi�, yat�r�mdan ��kar�lm��, gerekli �denekler konamam��, dolay�s�yla projeler gecikmi�. Bu, 81�de konu�ulup aradan bu kadar s�re ge�mi�, bir �ey yap�lmam��. Ayn� ak�beti ya�amamak i�in biz bunun uygulama projelerini yeniden yapmaya karar verdik. Tabii, ge�en s�re i�erisinde ihtiya�lar da de�i�mi�, standartlar da de�i�mi�, dolay�s�yla bir teknik ve ekonomik zorunluluk olarak da bunu yenilemeye karar verdik ve bunu yat�r�m kapsam�na ald�k, ihalesini de yapt�k. �u anda, yer teslimi de yap�ld�. 2008 y�l� sonu, en ge�, bunun proje �al��malar� bitmi� olacak, ama bu proje �al��malar� tamamen in�aata y�nelik uygulama projeleridir. Bu �al��ma devam ederken, 2008 y�l� i�erisinde kamu-�zel sekt�r ortakl�� veya yap-i�let-devret modeliyle bu projenin ger�ekle�tirilmesi i�in, bir yandan da uluslararas� d�zeyde projeyi ilan ettik, gerekli yerlere bununla ilgili duyurular� yapt�k. Amac�m�z, bu projeyi, proje �al��malar� bitinceye kadar, yap-i�let-devretle ger�ekle�tirebilecek bir altyap�y� haz�r h�le getirmektir. Durum bilgilerinize arz olunur.

Ordu Milletvekilimiz Say�n R�dvan Yal��n��n soru �nergesi, Ordu-Ulubey devlet yoluyla ilgili. Bu yol da toplam 22 kilometredir. Bunun 8 kilometrelik k�sm� b�l�nm�� yol program� d�hilindedir ve bu k�sm�n 6 kilometrelik b�l�m� yap�lm�� ve trafi�e a��lm��t�r.

Di�er bir yol, Aybast�-G�lk�y yolunun projesi �u anda tamamlanm��, 2007�de asfalt �al��malar� devam etmektedir. 2008�de de �al��malar s�rd�r�lerek, 2008�de de Aybast�-G�lk�y yolu tamamen bitirilmi� olacakt�r.

Di�er bir yol, Fatsa-�atalp�nar-Kabata�-Aybast�-Re�adiye aras�ndaki yoldur. Bu yolla ilgili de gerekli proje �al��malar� daha �nceden yap�larak tamamlanm��t�r. Fatsa-Aybast� aras� �onar�m ve iyile�tirme� ad�yla yat�r�m program�na al�nm��t�r ve Fatsa-Aybast� aras�ndaki yolun 6,8 kilometrelik k�sm�n�n ihalesi yap�lma a�amas�ndad�r. Bu proje i�in toplam 4,6 milyon YTL, bug�ne kadar harcama yap�lm��t�r. Eldeki b�t�e imk�nlar�yla kalan k�sm�n tamamlanmas� i�in �al��malar s�rd�r�lmektedir. Kamula�t�rma, projenin y�r�t�lmesine engel te�kil etmemektedir.

Yine b�lgede di�er bir yol, Ordu-Ulubey-G�rgentepe-G�lk�y-Mesudiye yoludur. Kabad�z ayr�m�ndan Mesudiye�ye kadar olan kesimin h�len proje �al��malar� devam etmektedir. Ordu �evre Yolu Projesi tamamen bitirilmi�tir, proje baz�nda bitirilmi�tir, 2008 program�na teklif edilmi�tir. 2008�de de ihalesi ger�ekle�tirilecektir.

Zannediyorum, bir sorusu daha vard�, Say�n Ordu Milletvekilimizin, atlam�� olmayal�m.

RIDVAN YAL�IN (Ordu) � Havaalan� ve liman Say�n Bakan.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Havaalan� ve liman, evet.

Efendim, bildi�iniz gibi, 553 kilometrelik Karadeniz Sahil Yolu y�zde 98 oran�nda tamamlanarak hizmete girmi�tir.

E�REF KARA�BRAH�M (Giresun) � Say�n Bakan�m, d�n bir ki�i �ld�, bir ��retmenimiz �ld�. Giresun giri�inde, biliyorsunuz b�y�k s�k�nt�lar�m�z var. Bir ��retmenimiz d�n vefat etti, belki gazeteden, bas�ndan okumu�sunuzdur. Acayip bir kav�ak var Giresun giri�inde.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Efendim, �imdi, tabii, yol standard�n� iyile�tirince, iki gidi� iki geli�, asfalt kapl�, virajs�z yol olunca millet de art�k gazdan aya��n� �ekmiyor, ama bunlar mazeret de�il. �u anda Karadeniz Sahil Yolu�nun bir�ok b�lgede eri�im noktalar� var, yani y�zlerce eri�im noktas� var. Bu eri�im noktalar�n�n, kontroll� h�le getirilmesi, �st ge�itlerle veya di�er tedbirlerle, �al��malar� h�len devam etmektedir. Bu sorunun en fazla Giresun b�lgesinde oldu�unu biliyoruz, buraya da a��rl�k veriyoruz, bunu ifade etmek istiyorum.

Benim s�ylemek istedi�im ba�ka bir �ey var; tabii, Giresun, Ordu; do�usunda Trabzon, bat�s�nda Samsun. �ki ilimizde de havaalan� var. �u andaki yol da iyile�tirildi�i i�in Giresun�dan gidecek vatanda�lar�m�z Trabzon�a, Ordu�dan gidecek vatanda�lar�m�z da Samsun�a, yakla��k bir saat, bir saat on be� dakikal�k bir s�re i�erisinde gidebiliyorlar. Eskiden bu havaalanlar�na ula�mak�

E�REF KARA�BRAH�M (Giresun) � Say�n Bakan�m, ORG� havaalan� g�ndemde de�il mi?

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Bir dakika m�saade edin� Biz, mevcut durumu s�yl�yoruz.

Eskiden buralara iki bu�uk, �� saatte gidilebiliyordu, �imdi bu meydanlara bir saat, en fazla bir bu�uk saatte gidilebiliyor.

Gelelim ORG� havaalan� meselesi�

E�REF KARA�BRAH�M (Giresun) � Say�n Bakan ORG� havaalan� g�ndemde de�il mi?

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Efendim, �imdi, 1998 y�l�nda Ordu ile Giresun aras�nda havaalan� yap�m� g�ndeme gelmi�. Ordu�ya 19 kilometre, Giresun�a 25 kilometre mesafede G�lyal� mevkisinde, denizden tamamen dolgu yapmak suretiyle bir havaalan� projesi, fikri ortaya at�lm��. Bunun i�in Bakanl��m�z DLH Genel M�d�rl��n�n yat�r�m�na teklif edilmi� d�� kredili yap�lmas� i�in. Burada, tabii, d�� kredi izinleri, yat�r�m �nceli�i, fizibilitesi bak�m�ndan �srarla teklif edilmesine ra�men, maalesef, gerekli izinler o d�nemde sa�lanamam��t�r Hazineden, DPT�den.

RIDVAN YAL�IN (Ordu) � Efendim, milyarlarca ba�� topland� vatanda�lardan, oraya mendirek yap�ld�, at�l �ekilde bekliyor �u anda.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � �imdi tabii, bu h�lde devam ederken -�imdi devam ediyoruz, yani devam�- mendirek, deniz dolgusu, u�u� �niteleri, �styap�, m�teferrik i�ler in�aat� bu yat�r�m program�nda devam ederken, Hazine M�ste�arl�� 2001 y�l�nda, yani koalisyon h�k�meti d�neminde bu yat�r�m� programdan ��karm��. �imdi, 2003 y�l�nda da tekrar, milletvekillerimiz bunu g�ndeme getirmi� ve takip eden y�llarda da bu talep tekrarlanm��t�r. �imdi de, sizin ifade etti�iniz gibi, bu havaalan�n�n k�sa vadede, Karadeniz b�l�nm�� yolu yap�ld�� i�in, Trabzon ve Samsun havaalanlar�yla bu ihtiya� bir �l��de giderilmektedir. Ancak, 2008 y�l� i�erisinde biz, bu havaalan�yla ilgili projeyi tekrar g�ndeme al�yoruz, gerekli et�t �al��malar�n� yap�p orta vadede bunun yap�lmas� konusunu de�erlendirece�iz. Neden? ��nk� bu, tamamen denizden dolgu yap�lmak suretiyle yap�lacak bir havaalan�d�r. Kamu kaynaklar�n�n �ok idareli kullan�lmas� laz�m.

Bak�n, biz geldi�imizde Trabzon Havaalan�nda hava trafi�i �ok zay�ft�. �u anda Trabzon Havaalan� 1,5 milyona ula�t�. Haftal�k seferler, zannediyorum, yaz�n 55, k��n 35 g�nl�k sefer yap�labiliyor. D�rt-be� �irket sefer yap�yor. �u anda pistin, tabii �mr�, bu �ok kullan�mdan dolay� k�sal�yor.

Trabzon�a ikinci bir pist yap�lmas� orta vadede g�ndemimizde. Sadece bir ikinci pist yap�lmas�, yine ORG� havaalan� gibi denizden tamamen dolguyla yap�lacak. Yapt��m�z hesaplara g�re 400-500 trilyonluk bir i�, minimum, bu, sadece pist. ORG� havaalan�n� da siz ona g�re d��n�n, bundan daha b�y�k bir proje.

Deniz �zerine havaalan� yap�lmas� gayet de m�mk�n; oralar�n arazilerini biliyoruz, �yle d�z ovalar, platolar yok. Bu projeyi, eldeki kaynaklar ve ihtiya� �ncelikleri �er�evesinde de�erlendirece�iz. Bu konuda �al��malar�m�z bu y�ndedir.

Bilgilerinize arz ederiz.

Zannediyorum cevaplanmayan soru kalmad�.

BA�KAN � S�reniz de tam doldu Say�n Bakan�m.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � Te�ekk�r ediyorum Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim, sa� olun.

ULA�TIRMA BAKANI B�NAL� YILDIRIM (Devamla) � De�erli milletvekilleri, hepinize sayg�lar sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

RIDVAN YAL�IN (Ordu) � Say�n Bakan�m, liman sorum vard�. Samsun�da, Trabzon�da liman da var, Ordu�ya limana gerek yok diyeceksiniz zaten.

BA�KAN � Sayg�de�er arkada�lar�m, say�n milletvekilleri, Say�n Bakanla g�r��ecekseniz arkada�lar, Say�n Bakan duruyor, Genel Kurulda, konu�abilirsiniz, bir mahzuru yok.

�u anda birka� dakikal�k s�re var ama, ben, burada, ekrana girmi� olan b�t�n milletvekili arkada�lar�ma kendi g�r��lerini ifade etmeleri i�in k�sa k�sa s�reler verece�im.

Say�n Do�ru, buyurun.

RE�AT DO�RU (Tokat) � Say�n Ba�kan�m, 16�nc� s�radaki soruma vermi� oldu�u cevaptan dolay� Say�n Bakana te�ekk�rlerimi sunmak istiyorum.

Tokat��n Talazan K�pr�s� Sel�uklular zaman�ndan beri Erbaa ve Niksar aras�ndaki yolda kullan�lm�� olan bir k�pr�d�r ve �u an itibar�yla da onun tarih� ta�lar�n�n hepsi Kelkit Irma��na d��m��t�r. Dolay�s�yla, �rmaktan ��kar�l�p kendi tarih� dokusuna g�re yap�lmas� gerekir. Say�n Bakan 2008 senesi i�erisinde �ayet �denek verirse��n�allah verecektir, o �ekilde s�ylemi�tir, 2008 senesi i�erisinde bitece�ini ifade etmi�tir. Ben bunu bir taahh�t olarak kabul ediyor ve her zaman takip edece�imi ifade etmek istiyorum.

�kinci sorum olarak, ayr�ca, 19�uncu s�radaki soruma cevap verilmi�tir. Zile-Alaca yolu y�llardan beri Tokatl�lar�n bir r�yas� olarak her zaman g�z �n�ne getirilen bir yoldur. 2000 y�l� i�erisinde bu yol �zerinde ciddi �al��malar yap�lm�� ve 2002 ve 2004 y�l� i�erisinde bitirilmesi 57�nci H�k�met zaman�nda ifade edilmi�tir. Ancak H�k�metin erken d��mesiyle beraber, ayr�lmas�yla beraber, 2002�den itibaren 2007�ye kadar olan d�nemde o verilmi� olan s�zler yerine getirilmemi�tir. Say�n Bakan 2010 y�l� i�erisinde bu yolun bitirilece�ini ifade etmi�tir. Bu konuda da bunu da taahh�t olarak kabul ediyoruz ve de her t�rl� konu�malar�n� bu y�nde de takip edece�imizi buradan bir kez daha ifade ediyor, vermi� oldu�u cevaplardan dolay� te�ekk�rlerimi sunmak istiyorum.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

Ben de katk�lar�n�z i�in size te�ekk�r ediyorum.

Say�n Yal��n, buyurun.

RIDVAN YAL�IN (Ordu) � Te�ekk�r ediyorum Say�n Ba�kan.

Efendim, Say�n Bakan dinlemiyor bizi zannediyorum ama�

BA�KAN � Dinliyor, dinliyor, Say�n Bakan sizleri dinliyor.

Buyurun.

RIDVAN YAL�IN (Ordu) � �imdi, efendim, il�e yollar�yla ilgili Say�n Bakan�n verdi�i bilgiler k�smen do�ru, fakat�

BA�KAN � Arkada�lar, Say�n Bakana hitaben konu�uyor milletvekilleri, l�tfen efendim Say�n Bakan� me�gul etmeyiniz.

RIDVAN YAL�IN (Ordu) � �h�len yap�m�, projesi devam etti�ini belirtti�i yollar�n ba�lar�na AKP H�k�meti ilk iktidar oldu�unda �Acil Eylem Plan� kapsam�ndad�r.� demi�ti, tabelalar eskidi, yollar h�l� yap�lmad�.

Say�n Bakan, havaalan� i�in anl�yorum ki gereksiz oldu�unu ifade etti, liman sorumuza hi� cevap vermedi. Zaten havaalan�yla ilgili a��klamadan Samsun ve Trabzon�da liman oldu�u i�in Ordu�da limana da gerek olmad�� gibi bir sonu� ortaya ��k�yor. Say�n Bakana sadece �unu s�ylemek istiyorum: E�er Ordu�ya havaalan� ve liman yap�lmayacaksa, l�tfen, Enerji Bakan�m�z ve partinize mensup Ordulu milletvekili arkada�lar�m�z,� se�im meydanlar�nda ��lk i�imiz havaalan�, ikinci i�imiz liman.� demi�lerdi, l�tfen bu ger�e�e ayk�r� beyanlar� sebebiyle Ordu halk�ndan �z�r dileme erdemini g�stersinler.

Te�ekk�r ediyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Yal��n.

Say�n Aslano�lu, buyurun efendim.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Say�n Bakan�m, biz kimsenin hakk�n� yemek istemeyiz. Siz ifade ettiniz, iki kat yol yapt�k 2003- 2007� Malatya�n�n etraf�ndaki illerle ba�lant�l� yolu 1.200 kilometre, e�er 600 kilometre yapm�� olsayd�n�z size te�ekk�r ederdim, yapt��n�z t�m yol -siz belirttiniz- 120 kilometre. Onun i�in� Ankara-Van yolu bu yol, bu yol Kayseri-Malatya yolu de�il Say�n Bakan�m, bu yol Ankara-Van yolu. E�er T�rkiye�de Ankara-Van yoluna �ncelik yoksa Say�n Bakan�m, ne diyece�iz� Ama G�r�n�e kadar geliyor, sadece G�r�n-Malatya aras�nda 180 kilometrede 13 kilometre, siz belirttiniz; Kangal�a kadar geliyor, Kangal�dan Malatya�ya 3 kilometrecik; Hekimhan -dediniz ya efendim- Hi�bir �ivi �ak�lmad�. G�lba��-Ad�yaman-Malatya yolu on yedi y�ld�r bitirilmiyor, 90 y�l�nda ba�lanm��, on yedi y�ld�r� Malatya-Battalgazi yolu yedi y�ld�r bitirilmiyor.

Say�n Bakan�m, ayr�ca bir, Nemrut Yolu� Turizm Bakan�m gitmi�. Buras� bir d�nya harikas�. Bu yolun mutlaka Karayollar� kapsam�na al�nmas� gerekiyor Say�n Bakan�m. Bu yol k�y hizmetlerinin kapsam�nda. Buras� d�nyan�n yedinci harikas�. Bu yolun bitirilmesi laz�m.

Ben �unu s�yl�yorum: B�l�nm�� yollardan Malatya k�smetini alamam��t�r, hakk�n� alamam��t�r, e�er y�zde 50 ise T�rkiye�de yapt��m�z yollar, sadece be�te 1 hakk�n� alm��t�r Say�n Bakan�m. Biz hakk�m�z� istiyoruz. Ba�ka bir �ey istemiyoruz.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Allah��n g�n� �ok Say�n Aslano�lu, olur in�allah.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Hakk�m�z� istiyoruz.

BA�KAN � Buyurun Say�n A�ao�lu.

MET�N AR�FA�AO�LU (Artvin) � Say�n� Bakan�m, Artvin ula��m sorunlar�n� h�lledememi� bir ildir. Barajlar nedeniyle yollar�m�z�n b�y�k bir k�sm� baraj g�l� i�inde kalm��t�r ve baraj g�l�n�n �st�nden yeni yollar yap�lmaktad�r. Bor�ka-Artvin-K�pr�ba�� aras�ndaki 27 kilometrelik yol bir y�l �nce trafi�e a��lm��t�r. Buradaki 11 adet t�nelin ayd�nlanmas�nda biraz beklenilecektir, bunu kabul edebilirim, ancak Bor�ka-Murgul yolunda 900 k�sur metrelik bir t�nel vard�r, be� y�ld�r trafi�e a��kt�r.

Benden �nce burada bulunan iki vekilden de buran�n ayd�nlat�lmas� i�in talepte bulunulmu�tur, her ikisi de s�z vermi�tir bu t�nel ayd�nlanacakt�r diye. Aradan be� y�l ge�ti, bu t�nel h�len daha ayd�nlat�lmad�.

Yine se�im zaman�nda� �ehrimize yak�n, 4-5 kilometre mesafede iki k�y�m�z vard�r. Bu k�y�n insanlar� genelde �ehre yaya gitmeyi tercih ediyorlar. Fakat t�nelde kurp vard�r, aliyman yoktur, di�er bir s�yleyi�le viraj vard�r, �ok karanl�kt�r. �zellikle �ehre yaya gitmeyi tercih eden bayanlar�m�z korkuyor, bu t�nelden yaya ge�emiyor. Onun i�in �ncelikle buran�n ayd�nlat�lmas�n� istiyorum.

Di�er cevaplar�n�z i�in de �ok te�ekk�r ediyorum.

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, cevaplar� i�in Say�n Bakan�m�z Binali Y�ld�r�m�a ve katk�lar�ndan dolay� da b�t�n milletvekili arkada�lar�ma te�ekk�r ediyorum.

Sanayi ve Ticaret Bakan�m�z Say�n Zafer �a�layan da sorular� cevapland�rmak �zere Genel Kurulumuzda haz�r bulundu ama vaktimiz yeti�medi.

Dolay�s�yla �u dakika itibar�yla soru-cevap i�lemini tamamlam�� bulunuyoruz.

Hepinize te�ekk�r ediyorum.

Birle�ime on dakika ara veriyorum.

Kapanma Saati : 17.38

�K�NC� OTURUM

A��lma Saati: 17.58

BA�KAN: Ba�kan Vekili Nevzat PAKD�L

K�T�P �YELER : Fatma SALMAN KOTAN (A�r�), Ya�ar T�Z�N (Bilecik)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 25�inci Birle�iminin �kinci Oturumunu a��yorum.

Al�nan karar gere�ince, di�er denetim konular�n� g�r��m�yor ve g�ndemin �Kanun Tasar� ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Di�er ��ler� k�sm�na ge�iyoruz.

1�inci s�rada yer alan, Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s� ve Adalet Komisyonu Raporu�nun g�r��melerine kald��m�z yerden devam edece�iz.

VIII.- KANUN TASARI VE TEKL�FLER� �LE KOM�SYONLARDAN

GELEN D��ER ��LER

A) KANUN TASARI VE TEKL�FLER�

1.- Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s� ve Adalet Komisyonu Raporu (1/337) (S. Say�s�: 47) (x)

BA�KAN � Komisyon? Yerinde.

H�k�met? Yerinde.

Say�n milletvekilleri, �� T�z�k��n 91�inci maddesi kapsam�nda g�r��len tasar�n�n ge�en birle�imde birinci b�l�m� �zerindeki g�r��meler tamamlanm��t�.

�imdi birinci b�l�mde yer alan maddeleri, varsa o madde �zerindeki �nerge i�lemlerini yapt�ktan sonra, ayr� ayr� oylar�n�za sunaca��m.

1�inci maddenin ba�l��n� okutuyorum:

M�LLETLERARASI �ZEL HUKUK VE USUL HUKUKU HAKKINDA KANUN

TASARISI

B�R�NC� KISIM

Milletleraras� �zel Hukuk

B�R�NC� B�L�M

Genel H�k�mler

Kapsam

MADDE 1 -

BA�KAN � Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

2�nci maddeyi okutuyorum:

��

(x) 47 S. Say�l� Basmayaz� 22/1//2007 tarihli 24��nc� Birle�im Tutana��na eklidir.

Yabanc� hukukun uygulanmas�

MADDE 2-�

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 S�ra Say�l� Kanun Tasar�s�n�n 2. Maddesinin 5. f�kras�n�n metinden ��kar�lmas�n� sayg� ile arz ederiz.

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
Konya	�zmir	Isparta
Mehmet �and�r	Osman Ertu�rul	M�min �nan
Mersin	Aksaray	Ni�de

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Biz de kat�lm�yoruz.

BA�KAN � �nerge sahipleri�

FARUK BAL (Konya) � Gerek�e okunsun.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e:

Yabanc� hukuku uygulayacak olan hakim, zaten, o �lkenin hukukuna g�re b�lgesel kanun uygulamas� mevcut ise, hangi b�lge kanununun uygulanaca��n� belirleyecektir.

Bu madde malumu kanun metni haline getirilmekten ibarettir.

Bu sebeple kanun metninden ��kar�lmas� gerekmektedir.

BA�KAN � �nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

3��nc� maddeyi okutuyorum:

De�i�ken ihtil�flar��

MADDE 3-

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 3. Maddesinde yer alan �yerle�im yeri� ibaresinin �ikametgah� olarak de�i�tirilmesini sayg� ile arz ederiz.

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
Konya	�zmir	Isparta
Mehmet �and�r	Osman Ertu�rul	M�min �nan
Mersin	Aksaray	Ni�de

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Efendim, takdire b�rak�yoruz biz.

BA�KAN � Say�n Bal, konu�acak m�s�n�z, gerek�eyi mi okutay�m?

FARUK BAL (Konya) � Konu�aca��m Say�n Ba�kan.

BA�KAN � �nerge sahipleri ad�na Say�n Faruk Bal, buyurun. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; Milliyet�i Hareket Partisi ad�na, 2�nci maddeyle ilgili olmak �zere sunulmu� olan �nerge hakk�nda gerek�elerini a��klamak �zere s�z alm�� bulunuyorum. Y�ce heyeti sayg�yla selaml�yorum.

�n�m�zde bulunan, g�r��t��m�z, Milletleraras� �zel Hukuk ve Hukuk Usul�ne �li�kin Kanun Tasar�s� siyasi d��ncelerden ayr�k olarak m�talaa edilmesi gereken teknik bir kanundur. Bu teknik kanunda, �ok ciddi hukuki hatalar bulunmaktad�r, �ok ciddi hukuki eksiklikler bulunmaktad�r, �ok ciddi hukuki fazlal�klar bulunmaktad�r. Bu fazlal�klardan, eksikliklerden ve yanl��l�klardan birka� tanesinden birisi de �ikametg�h� kelimesiyle ilgili olan 3��nc� maddedeki yanl��l�kt�r.

De�erli arkada�lar�m, gerek Mecelle�de gerek 1926 tarihli Medeni Kanun�da �ikametg�h� kelimesi T�rk hukukuna, T�rk hukuk k�lt�r�ne yerle�mi� olan bir kelimedir. Bu kelime, 2000 y�l�nda ��kar�lan Medeni Kanun�un yenilenmesine ili�kin yasada terk edilmi�, onun yerine �yerle�im yeri� ad� alt�nda �ikametg�h� kelimesini kar��lamayan bir kelime kullan�lmaya ba�lan�lm��t�r. O tarihte milletleraras� ili�kiler d��n�lmedi�i i�in fark edilmemi� olabilir, ancak bug�n milletleraras� ili�kileri d�zenleyen bir kanun ile kar�� kar��yay�z.

�Yerle�im yeri�ni ben� T�rk�eden T�rk�eye s�zl�klerden ara�t�rd�m, �yerle�im yeri� diye bir kelime T�rk�eden T�rk�eye s�zl�klerde bulunmamaktad�r, ��nk� bir �st�laht�r. �Yerle�im yeri�ni T�rk�eden �ngilizceye s�zl�klerde arad�m, yok. Peki, niye bu s�zl�klerdeki aramaya ihtiya� duyuyoruz? ��nk�, g�r��t��m�z kanun, yabanc� unsurlu mahkeme kararlar�n�n hangi �lke hukuku tatbik edilecekse terc�me edilmesinden do�an bir sorunla kar��la��lacakt�r. Yani, e�er T�rk hukuku yabanc� bir �lkede uygulanacak ise, o takdirde, yetkinin ve kanunlar ihtilaf�n�n d�zenlenebilmesi ve ��z�mlenebilmesi i�in T�rk kanunu terc�me edilecektir. Bizim kanunumuzdaki �yerle�im yeri�nin �ngilizcedeki ad� �establishment�d�r. ��kametg�h��n kar��l�� ise yine �ngilizce�de �domicile�d�r. O zaman, burada yap�lan yanl��l�k terc�me evrak�na �establishment� olarak ge�ecektir ve �establishment� kelimesinin kar��l�� olarak da �ikametg�h� de�il, �yerle�im yeri hukuku� uygulanacak veya yerle�im yerinin bulundu�u �lkenin mahkemesi yetkili olacakt�r. A��rl�kl� olarak T�rk vatanda�lar�n�n yabanc� �lkelerdeki davalar�nda uygulanacak kanun ve belirlenecek yetkili yabanc� mahkeme a��s�ndan a��r bir sorun do�uracakt�r. Bu sorunun varl�� tasar�n�n gerek�esinde a��k�a ifade ediliyor ve gerek�ede, tercih edilen b�l�m k�sm�nda, bunu haz�rlayan ekip ya da bunda eme�i ge�en insanlar �Beni buradan de�i�tirin.� diye bas bas ba��r�yor ve diyorlar ki �B�yle bir yanl��l�k var. Bu yanl��l��, yazarlar�n ve ara�t�rmac�lar�n, T�rk hukukunun eski kurallar�n� da dikkate almas� gerekir.� gibi bir anlams�z c�mleyle bitiriyorlar. H�lbuki, ara�t�rmac�lar�n, yazarlar�n i�i de�il ki bu, uygulay�c�lar�n i�i. Biz uygulay�c�n�n eline yanl�� kanun verirsek, oradan do�acak sonu�lardan T�rk vatanda�lar� da etkilenecek ise, bunun vebali burada bulunan vekillerin omuzlar� �zerinde olacakt�r.

Yapt��m�z teklif tamamen teknik manada ve T�rk hukukuna mevcut bir yanl�� d�zeltme imk�n� vermektedir. Bu yanl�� bu �ekilde eski bir hatay� tekrarlamakla d�zeltilemez. Hata Medeni Kanun�daki �yerle�im yeri� olarak tan�mlanan tabirin �ikametg�h� olarak Medeni Kanun�da d�zeltilmesiyle m�mk�n olabilir. Bunun da ilerideki g�nlerde Meclisin huzuruna getirilmesini �mit ve temenni etmekteyiz. �nergemiz do�rultusunda Y�ce Meclisin tasvibini talep etmekteyiz.

Bu d��ncelerle, Milliyet�i Hareket Partisi ad�na hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Bal.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

4��nc� maddeyi okutuyorum:

Vatanda�l�k esas�na g�re yetkili hukuk

MADDE 4-�

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 4. Maddesinde yer alan �yerle�im yeri� ibaresinin �ikametgah� olarak de�i�tirilmesini sayg� ile arz ederiz.

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
Konya	�zmir	Isparta
Osman Ertu�rul	Mehmet �and�r	M�min �nan
Aksaray	Mersin	Ni�de

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Hangi �nerge efendim? Kar��t�, bir daha l�tfeder misiniz Ba�kan�m.

BA�KAN � 4��nc� maddeyle ilgili olan �nergeye Say�n �yimaya.

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Evet. Kabul etmiyoruz efendim.

Efendim, a��klayay�m isterseniz, gerek�e var.

BA�KAN � �o�unlu�unuz var m�?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara)� � �Kabul ediyoruz�da �o�unluk aran�r, �Kabul etmiyoruz�da aranmaz Ba�kan�m.

BA�KAN � Tamam.

H�k�met?

SANAY� VE T�CARET BAKANI MEHMET ZAFER �A�LAYAN (Ankara) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Evet. Konu�acak m�s�n�z, gerek�eyi mi okutay�m?

Konu�acaks�n�z.

Say�n Bal, buyurun efendim.

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; tekrar huzurunuzday�m. Anla��lan epeyce huzurunuza ��kaca��z, ��nk� ara verildi�inde Milliyet�i Hareket Partisi taraf�ndan haz�rlanm�� yirmi sekiz tane �nergenin bu kanunun olgunla�t�r�lmas�, iyile�tirilmesi, m�kemmelle�tirilmesi amac�yla verilmi� oldu�unu Say�n Bakan�m�za arz ettik. Say�n Bakan da bunlar�n �zerinde kabul edilebilecek olanlar� (+) i�aretiyle i�aretledi, biz de tekrar olanlar� geri �ekmek suretiyle bir anla�maya vard�k. Fakat �u anda Say�n Bakan yerinde de�il. San�yorum, parti grubuna da bilgi verilmemi�. Dolay�s�yla, Milliyet�i Hareket Partisi, olarak, ba��ndan beri uygulad�� pozitif muhalefetin, uzla�mac� muhalefetin, kat�l�mc� muhalefetin yerine f�rsat�� bir anlay��n h�kim oldu�unu fark etmi� durumday�z.

Bizim ifade etti�imiz husus siyasi bir d��ncenin �r�n� de�ildir, tamamen teknik, tamamen �lke vatanda�lar�n�n yabanc� unsurlu kararlar ve yabanc� mahkemelerin yetkilerinin belirlenmesinde ve yabanc� �lkelerin kanunlar� ile T�rk kanunlar�n�n ihtilaf�nda ortaya ��kacak durumlarda T�rk vatanda��n� korumak amac�yla verilmi�tir.

Biraz �nce sizlere izah ettim, �ikametg�h� kelimesinin g�nah�n� ya da katledilme sebebini biraz daha geni� anlatay�m. 2000 y�l�nda ��kar�lan Medeni Kanun�un tasar�s� haz�rlan�rken, bendeniz o Kanun�un Adalet Bakanl��ndaki komisyonunun i�erisindeydim. Bu komisyonda, gerekmedi�i h�lde dil bilimciler vard�. Bu dil bilimcileri, yerle�mi�, hukuk k�lt�r�ne girmi� olan hukuki tabirleri ortadan kald�r�p, kendilerince uydurduklar� kelimeleri buraya monte etmek istemi�lerdir. Tabii ki bunun anlam�, bir hukuk k�lt�r� devrimi ya da k�lt�r devrimi gibi bir sonu� do�uracakt�r. Mevcut bilgi birikimi, mevcut kelimelerin anlam b�t�nl��, anlam ailesi yok edilmekte, yeni ihdas edilen bir kelimeyle yeni bir k�lt�r yarat�lmaya �al��lmaktad�r. ��te, o �al��ma i�erisinde �ikametg�h� kelimesi katledilmi�tir. Yerine yeni bir kelime do�mu�tur. Do�an kelimenin ad� �yerle�im yeri�. Bunun T�rk dil bilimcileri a��s�ndan bir anlam� olabilir, ama uluslararas� hukuk terminolojisinde hi�bir anlam� yoktur. Yani �ikametg�h� kelimesini kar��layabilecek hi�bir anlam� yoktur. ��kametg�h� kelimesinin -tekrar ediyorum- anlam� �domicile�dir, �yerle�im yeri� diye yerine ikame edilen kelimenin anlam� ise �establishment�tir.

�imdi, vatanda�lar�m�z bir hukuki ihtilaf ile kar�� kar��ya kald�. Bu hukuki ihtilafla ilgili uygulanacak kanunlar�n belirlenmesiyle ilgili olmak �zere T�rk kanunu terc�me ediliyor. Terc�me edilen bu kanunun i�erisinde �ikametg�h� kelimesi yerine �yerle�im yeri� kelimesi var ve bunu bir yabanc� �lkede bir terc�man terc�me edecek. Bizim Medeni Kanun�umuzun 2000 y�l�nda ge�irdi�i ser�venden oradaki terc�man�n haberi olabilir mi? Bizim bu kanun tasar�s�n�n dil ile ilgili gerek�e b�l�m�nde bunu yazan ki�ilerin �Aman buna dikkat edin.� diye ortaya koydu�u bir c�mleden haberdar olabilir mi? Olamaz. Olamad�� i�indir ki bu kelime �establishment� olarak terc�me edilecektir veya di�er �lkelerde anlam� neyse o �ekilde terc�me edilecektir. Bizim vatanda��m�z ikametg�h hukukunun uygulanmas� gereken h�llerde ikametg�h hukuku de�il ge�ici olarak gitti�i �lkenin hukukuna tabi olacakt�r. Bizim vatanda��m�z, bizim �lkemizdeki ikametg�h mahkemesinde yarg�lanmas� gerekirken veya hukukunu bu mahkemede aramas� gerekirken, yabanc� bir �lkede, yerle�im yeri olarak belirlenmi� olan ba�ka bir �lkede yarg�lanmak mecburiyetinde kalacakt�r. Bu bu kadar a��k iken ve Say�n Bakan da bunu anlam�� ve ilgili arkada�lara�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Bal, buyurun konu�man�z� tamamlay�n�z.

FARUK BAL (Devamla) - �ilgili arkada�lar�na bilgi vermi� iken �nergemizin reddedilmi� olmas�na �a��rd�m. Benim �a��rmam yetmez, ama bu kanun uygulamaya ba�land��nda do�acak sonu�lardan hepiniz �a��racaks�n�z. Temenni ederim ki �a�k�nl��n�z uzun s�rmez.

Te�ekk�r ederim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � K�sa bir a��klama yapaca��m Ba�kan�m.

BA�KAN � Buyurun Say�n �yimaya, k�sa bir a��klaman�z� alal�m.

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � De�erli Ba�kan�m, �ok de�erli milletvekilleri; hukukumuzda Medeni Kanun y�r�rl��e girmeden evvel -yeni Medeni Kanun- �ikametg�h� tabiri var idi.

BEK�R BOZDA� (Yozgat) � Ne zaman y�r�rl��e girdi?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � 2001 san�yorum.

Medeni Kanun�da �ikametg�h� Bilim Kurulu ve Y�ksek Genel Kurul taraf�ndan �yerle�im yeri� olarak T�rk�ele�tirilmi�tir. Do�rudur yanl��t�r, semanti�i, y�klenen anlam budur, N�fus Kanunu�nda �yledir.

M�zakere s�ras�nda Say�n Faruk Bal karde�imle birlikte� Yarg�tay 2. Hukuk Dairesi -ki bu ihtilaflara bak�yor- �Terimde yeknesakl�k meydana gelmi�tir.� deniyor. Bu kanun bir d�� hukuk kanunu, d�� lkede uygulanacak kanun de�ildir. Yabanc�l�k unsurunu, ki�i veya topra�� ta��yan ihtilaflarda T�rkiye�de uygulanacak hukuktur. Onun i�in, mill� hukukta bir kategoride veya bir normda �yerle�im yeri� �b�r�nde �ikametg�h� demek, ikili bir terminolojiyi ayn� parlamentonun benimsemesi yasama tekni�i bak�m�ndan da uygun de�ildir diye d��nerek bu anlay�� da orada derpi� ettik. Do�rudur, daha evvel �olabilir� dendi, ama Yarg�tay 2. Hukuk Dairesi Ba�kan�n�n bu a��klamas� �zerine Komisyonumuz -zaten kat�lma yeter say�s� yok idi- kat�lmama iradesini izhar ettiler, Bakan�m�z da takdire b�rakt�lar.

Y�ksek Genel Kurulun takdirlerine arz ediyorum.

BA�KAN � Sayg�de�er milletvekili arkada�lar�m, biraz �nce a��klamalar�n� dinledi�iniz, H�k�metin takdire b�rakt��, Komisyonun kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

5�inci maddeyi okutuyorum:

Kamu d�zenine ayk�r�l�k

MADDE 5-

BA�KAN � Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Sayg�de�er milletvekili arkada�lar�m, yeni madde ihdas�na dair iki tane �nerge vard�r, ayr� ayr� okutup i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�n�n 5. maddesinden sonra gelmek �zere, a�a��daki maddenin 6. madde olarak eklenmesini ve madde numaralar�n�n tesels�l ettirilmesini sayg� ile arz ederiz.

M�dahaleci Kurallar

Madde 6- Yetkili yabanc� hukukun uyguland�� durumlarda dahi, d�zenleme amac� ve uygulama alan� bak�m�ndan T�rk hukukunun do�rudan uygulanan m�dahaleci kurallar�n�n kapsam�na giren hallerde bu kurallar uygulan�r.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�zmir	Isparta
	Mehmet �and�r	M�min �nan	Osman Ertu�rul
	Mersin	Ni�de	Aksaray

BA�KAN � Sayg�de�er milletvekilleri, yeni madde ihdas�na dair olan �nergeyi okuttum.

�� T�z�k��n 87�nci maddesi gere�ince �imdi Komisyona soraca��m. E�er Komisyon �nergeye salt �o�unlukla, yani 13 �yesiyle kat�l�rsa, �nerge �zerinde yeni bir madde olarak g�r��me a�aca��m. Komisyonun salt �o�unlukla kat�lmamas� h�lindeyse �nergeyi i�lemden kald�raca��m.

Say�n Komisyon, �nergeye salt �o�unlukla kat�l�yor musunuz?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Efendim buna kat�lam�yoruz. Benzeri bir terminoloji farkl�l�� var, benzeri bir �nerge var, ona kat�laca��z.

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Say�n Ba�kan, toplant� yetersay�s� istiyoruz.

BA�KAN � Komisyon �nergeye salt �o�unlukla kat�lmam�� oldu�undan �nergeyi i�lemden kald�r�yorum.

Say�n �and�r, s�ras� geldi�inde teklifinizi de�erlendirece�im.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 S�ra Say�l� Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s�n�n 5. maddesinden sonra a�a��daki maddenin 6. madde olarak eklenmesini ve di�er maddelerin buna g�re tesels�l ettirilmesini arz ve teklif ederiz.

G�l�en Orhan	Abdulhadi Kahya	�znur �al�k
Van	Hatay	Malatya
Ahmet �ks�zkaya	�sa G�k	Ey�p Ayar
Kayseri	Mersin	Kocaeli

�T�rk hukukunun do�rudan uygulanan kurallar�:

Madde 6- Yetkili yabanc� hukukun uygulad�� durumlarda, d�zenleme amac� ve uygulama alan� bak�m�ndan T�rk hukukunun do�rudan uygulanan kurallar�n�n kapsam�na giren hallerde o kural uygulan�r.�

BA�KAN � Sayg�de�er milletvekilleri, yine �� T�z�k��n 87�nci maddesine g�re yeni madde ihdas�yla ilgili olan bu �nerge i�in Komisyonun g�r��n� alaca��m.

Say�n Komisyon, salt �o�unlukla bu �nergeye kat�l�yor musunuz?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Salt �o�unlu�umuz var, kat�l�yoruz. �nceki �nergeden fark� terimdir, kat�l�yoruz efendim.

BA�KAN � �imdi, �nceki �nergeyi kar��t�rmay�n�z. Bu �nergeye kat�l�yor musunuz, kat�lm�yor musunuz?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�l�yoruz Ba�kan�m.

BA�KAN � Evet, salt �o�unlu�a bakay�m.

Sayg�de�er milletvekilleri, salt �o�unluk var ve dolay�s�yla, yeni bir madde olarak g�r��me a��yorum.

Madde �zerinde s�z isteyen?

FARUK BAL (Konya) � �nerge aleyhine�

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Aleyhine Say�n Faruk Bal konu�acak.

BA�KAN � Say�n Bal, grup ad�na s�z talebiniz mi var �u anda sizin?

FARUK BAL (Konya) � Evet.

BA�KAN � Buyurun Say�n Bal, Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

MHP GRUBU ADINA FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; hepinizi tekrar sayg�yla selaml�yorum.

San�yorum Say�n Bakan�m�z yerine te�rif etmi�lerdir, belki ilk maddelerdeki kar��kl�� d�zeltme imk�n� vard�r. Bu d�zeltme imk�n� bu kanunun da d�zg�n ��kmas�na imk�n sa�layabilecek, yap�lan yanl��l�klar� tekriri m�zakere ile de d�zeltebilecek bir imk�n sa�layacakt�r. O bak�mdan, bu maddeyle ilgili g�r��lerimi bu �er�eve i�erisinde s�n�rland�rarak, zarafetimi kullanarak bu �slup dairesinde konu�mak istiyorum.

De�erli arkada�lar�m, biraz �nce verdi�imiz 2�nci maddenin 5�inci f�kras�n�n kald�r�lmas�na ili�kin �nerge reddedildi. O �nerge, ��nc� yabanc� �lkelerin hukukunu uygulayacak olan T�rk h�kimine �unu ara�t�rma g�revini veriyordu: E�er ��nc� yabanc� �lke �ok hukuklu bir �lke ise, bu takdirde, �ok hukuklu kanun i�erisinde hangi kanunu uygulayaca��n� g�steren bir f�kra idi. Bu niye buraya yaz�lm��t�? Hi� gere�i yoktu. Niye buraya yaz�ld��n�n ben daha anlam�n� bulamad�m. ��nk� bu 2�nci maddenin 1�inci f�kras�nda, h�kimin yabanc� hukuku resen uygulayaca�� zaten g�rev olarak verilmi�. 1�inci f�kran�n ikinci c�mlesinde h�kimin yabanc� hukuku uygularken taraflardan yard�m alaca�� da yaz�lm�� maddeye. ��nc� olarak, zaten h�kimin yapmas� gereken i� bu i�tir. O zaman bu maddeye ne gerek var? Olmamas� gerekir.

Bunu �imdiye kadar niye anlatt�m? Bizim bu maddedeki, yani g�r��t��m�z bu maddedeki reddedilen, i�leme al�nmayan �nergemiz ile �u anda �zerinde konu�tu�um �nerge aras�nda tek fark, T�rk hukukunun m�dahaleci kurallar�n�n telaffuz edilemeyi�idir. Neden korkuyoruz da T�rk hukukunun m�dahaleci kurallar�n�n telaffuzundan �ekiniyoruz? Bir yukar�daki maddede kamu d�zenini yazm��z, alt�ndaki maddede �m�dahaleci hukuk� der iken niye �ekiniyoruz da m�dahaleci hukukun tan�m�n� uzun uzun yap�yoruz?

2�nci maddenin 5�inci f�kras� ile bu maddedeki mant�� kar��la�t�r�r iseniz, her �lke kendi hukukunu, kendi vatanda��n�n hakk�n� korumak i�in azami bir gayret sarf ederken, bu tasar�da bu azami gayretin asgari seviyede sarf edildi�ini g�r�yoruz. Bu nedenle �nergenin aleyhine oy kullanaca��z. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Bal.

Yeni madde ihdas� �zerinde ba�ka s�z talebi? Yok.

Ekrana girmi� olan milletvekili arkada�lar�m�z var, soru-cevap i�lemini ger�ekle�tirece�iz.

Say�n Akcan, buyurun.

ABD�LKAD�R AKCAN (Afyonkarahisar) � Say�n Ba�kan�m, arac�l��n�zla Say�n Bakana� Art�k usul nedir bilemiyorum. Say�n Adalet Komisyonu Ba�kan�n�n biraz �nceki reddedilen �nergeyle ilgili olarak Genel Kurulumuzu ayd�nlatma amac�yla yapt�� konu�ma s�ras�nda kulland�� ifadenin ne anlama geldi�ini sormak istiyorum? Buras� T�rkiye B�y�k Millet Meclisi ve kanunlar� yapan en y�ce meclis.

Komisyonda �nergeyle ilgili olarak de�erlendirme yap�l�rken Yarg�tay�n ilgili dairesinin uzman g�r��n�n g�z �n�ne al�nd�� ifade edildi. Biz burada kanunlar� yaparken uzmanlar �he� derse ona evet, uzmanlar �hay�r� derse ona hay�r m� diyece�iz? Say�n Bakan�n bu noktada bu konuyu ayd�nlatmas�n� istiyorum.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

Say�n Bakan�m�

ADALET BAKANI MEHMAT AL� �AH�N (Antalya) � Say�n Ba�kan�m, ku�kusuz ki yasama organ� T�rkiye B�y�k Millet Meclisidir. Gerek komisyonlar�m�z gerek Genel Kurul g�ndemine h�kimdir, kanunlar� yaparken milletten alm�� oldu�u yetkiyi h�r iradesiyle kullan�r.

Tabii ki teknik konular� i�eren ve �zellikle yarg�yla ilgili konularda gerek T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin ilgili ihtisas komisyonlar�nda gerekse bu kanunlar�n haz�rlanmas�yla ilgili Adalet Bakanl��nda veyahut da Ba�bakanl�k Kanunlar ve Kararlar Genel M�d�rl��nde �al��ma yap�l�rken gerek y�ksek yarg� organlar�ndan gerekse �niversitelerimizin hukuk fak�ltelerinden g�r�� al�n�r.

Nitekim, �u anda g�r��mekte oldu�umuz Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s� da haz�rlan�rken �niversitelerimizin ve y�ksek yarg� organlar�m�z�n mensuplar�ndan yararlan�lm��t�r. Bu kanun tasar�s� haz�rlan�rken bu alanda gerek T�rkiye �ap�nda gerekse uluslararas� camiada tan�nan Profes�r Doktor G�l�ren Tekinalp Ba�kanl��nda �niversitelerimizin hukuk fak�ltelerinde bu alanda ger�ekten deneyim sahibi hocalar�m�zdan da yararlan�lm��t�r.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin h�r iradesiyle yasama g�revini yaparken bu alanda ihtisas sahibi hocalar�m�zdan yararlan�lmas�n� yad�rgayacak bir d��ncede de�iliz. Mutlaka d�nya ve �lke ger�eklerine uygun olarak yasalar�n ��kmas�na da tabii ki �zen g�sterece�iz.

Ben, biraz �nce, bir ba�ka konuyla ilgilendi�im i�in buradan ayr�lm��t�m. San�yorum o a�amada demin De�erli Milletvekili Arkada��m�n g�ndeme getirdi�i konuda bir c�mle ifade edilmi�. Belki Komisyon Ba�kan�m�z bu konuyla ilgili daha farkl� a��klama yapacakt�r.

Dolay�s�yla, tabii ki T�rkiye B�y�k Millet Meclisi yasama yaparken h�r iradesiyle hareket edecek, ama bu konudaki �nerilerden, ihtisas sahibi ki�ilerden de g�r�� alarak daha isabetli yasa yapmaya da �zen g�sterecektir. A��klamam bu istikamettedir Say�n Ba�kan�m. Komisyon Ba�kan�m�z�n bir a��klamas� varsa, tabii kendi takdiridir.

ANAYASA KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Ba�kan�m bir c�mle�

BA�KAN � Buyurun.

ANAYASA KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Te�ekk�r ediyorum soru sahibi De�erli Milletvekili Arkada��m�za.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi yasa yaparken daha �nce olu�turdu�u hukuk b�t�n�n� ve oradaki terim birli�ini sa�lamak zorundad�r. �kametg�h yerine yerle�im yerinin kullan�ld�� bir hukuk birli�ine sahibiz. Biz, �u anda �ngiliz hukuku terminolojisiyle bir birlik sa�lama de�il, mill� hukukumuz terimleriyle birlik sa�lama noktas�nday�z.

Ben �ikametg�h�n� aynen kalmas�n� istiyor idim, g�r��m de �yle idi. Medeni Kanun Komisyonda g�r��l�rken, parlamenter de�ilken bizzat Barolar Birli�ini temsilen �al��t�m. �Yerle�im yeri� oldu. Parlamento benimsedi, Yarg�tay benimsedi, N�fus Kanunu�na da koyduk. Bir kanunda ak, �b�r kanunda yar� ak, �b�r kanunda beyaz diyemeyiz terim birli�i hassasiyeti i�erisinde. Yoksa, �uzman �yle dedi, o �yle dedi� de�il, hukuk kavramlar� ve kategorileri bunu emretti�i i�in y�ce Parlamentoya bu g�r�� arz ediyoruz.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Evet, yeni maddeyi oylar�n�za sunaca��m.

III.- YOKLAMA

BA�KAN � Say�n �and�r, siz karar yeter say�s� m� istiyorsunuz efendim?

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Hay�r, toplant� yeter say�s� istiyoruz efendim.

(MHP s�ralar�ndan bir grup milletvekili aya�a kalkt�)

BA�KAN � Evet, sayg�de�er milletvekilleri, oylamadan �nce yoklama talebi var. �nce bir sayaca��m, sonra da arkada�lar�m�z�n isimlerini alaca��m. G�rd��m kadar�yla 20 �ye var.

Say�n �and�r, Say�n Bal, Say�n Kumcuo�lu, Say�n Do�ru, Say�n Ural, Say�n �al��, Say�n I��k, Say�n Yal��n, Say�n Durmu�, Say�n Uslu, Say�n Akcan, Say�n Melen, Say�n Taner, Say�n Torlak, Say�n Bal, Say�n Bulut, Say�n Tankut, Say�n Sipahi, Say�n At�lgan, Say�n G�nal.

Sayg�de�er� milletvekili arkada�lar�m, elektronik cihazla yoklama yapaca��m. �simlerini yazm�� oldu�umuz milletvekili arkada�lar�m�z l�tfen yoklamaya kat�lmas�nlar.

�� dakika s�re verece�im.

Yoklama i�lemini ba�lat�yorum.

(Elektronik cihazla yoklama yap�ld�)

BA�KAN � Sayg�de�er milletvekilleri, toplant� yeter say�s� vard�r.

VIII.- KANUN TASARI VE TEKL�FLER� �LE KOM�SYONLARDAN

GELEN D��ER ��LER (Devam)

A) KANUN TASARI VE TEKL�FLER� (Devam)

1.- Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s� ve Adalet Komisyonu Raporu (1/337) (S. Say�s�: 47) (Devam)

BA�KAN � Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Bu madde yeni 6�nc� madde olarak kabul edilmi�tir. Bundan sonraki maddeler, biraz �nce de m�zakere etti�imiz �ekilde, buna g�re tesels�l ettirilecektir.

Bilgilerinize sunuyorum.

7�nci maddeyi okutuyorum:

Hukuk� i�lemlerde �ekil

MADDE 7-�

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 7. Maddesinde yer alan �yer hukuku� ibaresinin ��lke hukuku� olarak de�i�tirilmesini arz ederiz.

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
Konya	�zmir	Isparta
Osman Ertu�rul	M�min �nan	Mehmet �and�r
Aksaray	Ni�de	Mersin

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Takdire b�rak�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � �nerge �Yer hukuku� yerine ��lke hukuku� �eklinde de�i�ikli�i �neriyor, de�il mi efendim?

BA�KAN � Evet.

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Kat�l�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal, gerek�eyi mi okutay�m, konu�acak m�s�n�z?

MEHMET �ANDIR (Mersin) � �nerge hakk�nda Faruk Bal konu�acak efendim.

BA�KAN � Buyurun Say�n Bal.

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli �yeler; tekrar heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

Bu kanunda eksiklik var, fazlal�k var ve yanl��l�k var diye s�ze ba�lam��t�k. Yanl��l�klardan bir tanesi de bu maddedir.

Kanunun, yanl�� hat�rlam�yorsam, 12 veya 13 tane maddesinde �lke hukuku ve yer hukuku farkl� farkl� kullan�lm��t�r. Oysa, kastedilen ya �lke hukukudur ya yer hukukudur. �lke hukuku olmas�yla yer hukuku olmas� aras�nda da anlam bak�m�ndan hi�bir fark yoktur. Fakat, bu kanunun farkl� maddelerinde farkl� terim kullan�lm�� olmas� uygulay�c�y� zora sokacakt�r. �zellikle, yabanc� unsurlu olan bu kanunun yabanc� �lkelerde uygulanmas� a��s�ndan, yap�lacak terc�melerde, �Ni�in, �lke hukuku yerine yer hukuku tercihi yap�lm��t�r?� sorusunun cevab�, o �lkenin yarg� makamlar�nca aranmak durumunda kal�nacak ve muhtemelen, bir teredd�t has�l olacakt�r. ��te, bu teredd�d�n ortadan kald�r�lmas� i�in, vermi� oldu�umuz �nergenin kabul�ne dair reyini ihsas eden Say�n Bakana te�ekk�r ediyoruz, do�ru bir i� yap�lm��t�r.

Di�er taraftan, yine, ikametg�h meselesine, bundan sonraki maddelerdeki �nergeler nedeniyle de�inece�im. Temenni ederim, umar�m ki, orada yap�lan hata da buradaki gibi d�zeltilir.

Hepinizi sayg�yla selaml�yor, te�ekk�r ediyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

Komisyonun takdire b�rakt��, H�k�metin kat�ld�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmi�tir.

Kabul edilen �nerge do�rultusunda, 7�nci maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

8�inci maddeyi okutuyorum:

Zamana��m�

MADDE 8-

BA�KAN - Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Sayg�de�er milletvekili arkada�lar�m, yine, yeni madde ihdas�na dair bir �nerge vard�r. �� T�z�k��n 87�nci maddesine g�re, bu �nergeyi okutup Komisyona soraca��m. E�er Komisyon salt �o�unlukla kat�l�rsa, �nerge �zerinde yeni bir madde olarak i�lem yapaca��m, yoksa i�lemden kald�raca��m.

Evet, buyurun.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 S�ra Say�l� Kanun Tasar�s�n�n 8. Maddesinden sonra gelmek �zere; a�a��daki maddenin 9. madde olarak eklenmesini ve madde numaralar�n�n tesels�l ettirilmesini sayg� ile arz ederiz.

�Ge�ici Hukuki Himaye Tedbirleri:

Madde 9: Ge�ici hukuki himaye tedbirleri hakimin hukukuna tabidir�

Faruk Bal	Oktay Vural	Mehmet �and�r
Konya	�zmir	Mersin
M�min �nan	Nevzat Korkmaz	Osman Ertu�rul
Ni�de	Isparta	Aksaray

BA�KAN � Komisyon, salt �o�unlukla �nergeye kat�l�yor musunuz?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lam�yoruz efendim.

BA�KAN � Komisyon salt �o�unlukla �nergeye kat�lmad��ndan �nergeyi i�lemden kald�r�yorum.

9�uncu maddeyi okutuyorum:

�K�NC� B�L�M

Kanunlar �htil�f� Kurallar�

Ehliyet

MADDE 9-

BA�KAN � Madde �zerinde, bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme alaca��m.

Buyurun.

�� T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 9. Maddesinde yer alan �yer hukuku� ibaresinin ��lke hukuku� olarak de�i�tirilmesini arz ederiz.

Faruk Bal	Oktay Vural	Mehmet �and�r
Konya	�zmir	Mersin
Nevzat Korkmaz	Osman Ertu�rul	M�min �nan
Isparta	Aksaray	Ni�de

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Takdire b�rak�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Kat�l�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal, gerek�eyi mi okutay�m, konu�acak m�s�n�z?

FARUK BAL (Konya) � Gerek�e�

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum.

Gerek�e: Tasar�da �lke ve yer kavramlar� ayn� ama�la farkl� maddelerde kullan�lm��t�r. Bu durum uygulamada teredd�de ve kavram karga�as�na yol a�acakt�r.

Kavram birli�i sa�lamak amac�yla bu de�i�iklik �nergesi verilmi�tir.

BA�KAN � �nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Kabul edilen �nerge istikametinde 9�uncu maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Ves�yet, k�s�tl�l�k ve kayy�ml�k

MADDE 10-

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Gaiplik veya �lm�� say�lma

MADDE 11-

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Ni�anl�l�k

MADDE 12-

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Evlilik ve genel h�k�mleri

MADDE 13-�

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 13. Maddesinde yer alan �yer hukuku� ibaresinin ��lke hukuku� olarak de�i�tirilmesini arz ederiz.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�zmir	Isparta
	Osman Ertu�rul	M�min �nan	Mehmet �and�r
	Aksaray	Ni�de	Mersin

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) - Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Kat�l�yoruz efendim.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e: Tasar�da �lke ve yer kavramlar� ayn� ama�la farkl� maddelerde kullan�lm��t�r. Bu durum uygulamada teredd�de ve kavram karga�as�na yol a�acakt�r.

Kavram birli�i sa�lamak amac�yla bu de�i�iklik �nergesi verilmi�tir.

BA�KAN � �nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Kabul edilen �nerge istikametinde 13��nc� maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Bo�anma ve ayr�l�k

MADDE 14-

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 14. Maddesinin (1). f�kras�n�n madde metninden ��kar�larak (1). f�kra olarak �Bo�anma ve ayr�l�k sebepleri ve h�k�mleri, evlili�in genel h�k�mlerine uygulanan hukuka tabidir.� c�mlesinin eklenmesini arz ederiz.

Faruk Bal	Oktay Vural	Mehmet �and�r
Konya	�zmir	Mersin
M�min �nan	Nevzat Korkmaz	Osman Ertu�rul
Ni�de	Isparta	Aksaray

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Biz de kat�lam�yoruz efendim.

FARUK BAL (Konya) � Konu�aca��m efendim.

BA�KAN � �nerge sahipleri ad�na Say�n Faruk Bal, buyurun.

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; tesels�l eden numaras� itibar�yla 14��nc� maddenin birinci f�kras�nda yer alan �Bo�anma ve ayr�l�k sebepleri ve h�k�mleri, evlili�in genel h�k�mlerine uygulanan hukuka tabidir.� c�mlesinin eklenmesi �nergemiz hakk�nda s�z alm�� bulunuyorum. Hepinizi tekrar sayg�yla selamlar�m.

De�erli arkada�lar�m, asl�nda, bu madde, Adalet Bakanl�� taraf�ndan haz�rlanm�� olan tasar�da bizim teklif etti�imiz �nerge �eklindeydi. Ancak, Adalet Komisyonunda yap�lan �al��ma s�ras�nda bu maddeden bizim �nerdi�imiz �ekildeki Adalet Bakanl�� tasar�s�ndaki bu c�mle ��kar�lm��, onun yerine, bo�anma ile ilgili olmak �zere yeni bir h�k�m tesis edilmi�tir. Bo�anmayla ilgili tesis edilen h�k�m aynen bir �nceki maddenin, yani tesels�l eden numaras� itibar�yla 13��nc� maddenin tekrar�ndan ibarettir.

Y�ce Meclis burada kanun yapmaktad�r. Kanunlar ciddi bir �ekilde yap�l�r. Yukar�daki maddenin a�a��daki tekrar� kanun yapma i�i de�ildir. Bu bir teknik i�idir, bu bir kodifikasyondur. Bu kodifikasyonun, Adalet Komisyonunda toplanan ki�ilerin, kendi aralar�nda alm�� oldu�u bir kararla tekni�ini bozmaya haklar� yoktur.

De�erli arkada�lar�m, bizim hukukumuzun i�erisinde yer alan aile hukukunda, medeni hukukun i�erisinde yer alan aile hukukunda bo�anmayla evlenme bir c�z h�lindedir, bir b�t�n h�lindedir, birbirinden ayr�lmaz. Birinin h�k�mleri di�erine s�ridir, birinin h�k�mleri di�erini ilgilendirir. Dolay�s�yla, do�ru olan bir tasar� Adalet Komisyonunda yanl�� h�le getirilmi�tir. Neye ra�men yanl�� h�le getirilmi�tir? Bir �nceki madde aynen tekrarlanmak suretiyle yanl�� h�le getirilmi�tir.

Bu kadar basit ve a��k bir yanl�� d�zeltmek y�ce Meclisin g�revidir. Bu g�revi yerine getirmek de de�erli milletvekillerinin vebalidir. Yar�n bir g�n bu kanunu uygulayacak olan ki�iler, bu kanundan mutazarr�r olacak ki�iler, bu kanundan fayda bulacak olan ki�iler, hukuki dertlerine deva bulacak ki�iler a��p bakt��nda �Yukar�daki maddeyle a�a�� maddeyi bu Meclis hangi akla hizmet etmek i�in kabul etmi�tir?� diye d��n�r, sorar ise vebalini �zerinizde hissedeceksiniz.

Bu duygu ve d��ncelerle, �nerimizin kabul� y�n�nde oy verilmesini y�ce heyetten arz ve talep ediyorum.

Te�ekk�r ederim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

14��nc� maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Evlilik mallar�

MADDE 15-

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 S�ra Say�l� Kanun Tasar�s�n�n 15. maddesinin (2). f�kras�n�n madde metninden ��kart�lmas�n� ve f�kra numaralar�n�n tesels�l ettirilmesini arz ederiz.

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
Konya	�zmir	Isparta
Mehmet �and�r	M�min �nan	Osman Ertu�rul
Mersin	Ni�de	Aksaray

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Biz de kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal?

FARUK BAL (Konya) � Konu�aca��m.

BA�KAN � Buyurun. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; tekrar, sizleri sayg�yla selaml�yorum.

Biraz �nce �nergemiz reddedildi. Hukuk tekni�ine, hukuk mant��na ayk�r� olmas�na ra�men oy �o�unlu�uyla reddedildi. Oy �o�unlu�u her zaman do�ru oldu�u anlam�na gelmez. Yanl�� da oy �oklu�uyla do�rultamazs�n�z. ��te burada bir daha, yanl�� oy �oklu�uyla do�rultamayaca��n�z maddeye geldik. Bakal�m buna ne diyeceksiniz?

G�r��t��m�z maddede, evlilik mallar�yla ilgili gayrimenkullerin yetkili mahkemesi belirlenir iken, bu gayrimenkullerin bulundu�u yer mahkemesinin yetkili oldu�u ifade ediliyor. Bu zaten var. Tasar�n�n 20�nci maddesinde, tesels�l ettirirseniz 21�inci maddesinde, zaten gayrimenkullerin bulundu�u yer mahkemesi yetkilidir. Ni�in buraya bir daha yaz�yoruz? Kafa kar��t�rmak i�in galiba. Kar��acak kafa bizim kafam�z olsa mesele yok, biz anlar�z, zaten yanl�� fark ettik. Kar��acak olan kafa, de�erli milletvekilleri, T�rkiye�deki kafalar de�il, yabanc� �lkelerin hukuk�ular�n�n kafas� kar��acakt�r. 20�nci maddede genel bir h�k�m ihdas edilmi�: Gayrimenkullerin bulundu�u yer mahkemesi yetkilidir. 14��nc� maddede tekrar bir gayrimenkullerle ilgili yetki maddesi ihdas edilmi�. �Demek ki, genel h�k�mlerden ayr�labiliniyor. O h�lde ben di�er yerlerde de genel h�k�mlerden ayr�labilirim.� derse, b�yle bir yorum yap�l�rsa, bu yorum da T�rk hukukunun bu hatas�ndan kaynaklan�r ise ve bu hatadan da bizim vatanda�lar�m�z yabanc� �lkelerde adli hatalara kurban giderse, vebali sizlerin �zerinde olacakt�r.

Hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Say�n Ba�kan�

BA�KAN � Evet, Say�n �yimaya�

Yaln�z, Say�n Komisyon, her madde �zerinde bu tip bir a��klama diye bir usul falan yok.

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � De�il, de�il� Bir �ey yok�

Efendim, uygulamada bir yanl��l��a mahal verilmemek bak�m�ndan. Bir defa, 15 oldu �n�m�zdeki madde, 14��nc� maddedeki 2�nci bent: �Mallar�n tasfiyesinde, ta��nmazlar i�in bulunduklar� �lke hukuku uygulan�r.� Mallarla ilgilidir ve aile hukuku kavram�d�r. Evlilik mallar�d�r. �b�r� ise tamamen ayni haklara taalluk etmektedir. Farkl� maddelerdir, farkl� b�l�mlerdir.

BA�KAN � Farkl� maddeler diyorsunuz.

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, kar��l�kl� s�z veriyorsan�z, ben de bir s�z istiyorum.

BA�KAN � Arkada�lar, �unu ifade etmek istiyorum: �imdi burada tabii ki, b�l�mler �zerindeki g�r��meler belirtiliyor. Ben Komisyonu da o hususta ikaz ettim. �nerge �zerinde sadece �nerge sahiplerinin ya gerek�eyi okutmak �zere bir teklifi olur Ba�kanl��a yahut da �nergeleri �zerinde konu�urlar. Dedi�iniz husus do�rudur. Ben de o hususta gerekli ikaz� yapt�m.

15�inci madde �zerinde verilmi� olan �nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Soyba��n�n kurulmas�

MADDE 16 -

BA�KAN � �nerge yok.

Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Soyba��n�n h�k�mleri

MADDE 17 -

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Evl�t edinme

MADDE 18-

BA�KAN � Kabul edenler�� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Nafaka

MADDE 19-

BA�KAN � Kabul edenler�� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Miras��

MADDE 20-��

BA�KAN � Say�n Ba�kan, madde �zerinde bize intikal eden bir d�zeltme talebi var.

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � D�zeltme var efendim. 4�teki� "6", "7" olacakt�r.

BA�KAN � "6","7" olacak, evet, onu arkada�lar�m�z not als�nlar, d�zeltecekler.

Madde �zerinde iki adet �nerge vard�r, �nergeleri geli� s�ralar�na g�re okutup ayk�r�l�k durumlar�na g�re i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun tasar�s�n�n 20. Maddesinin 2. f�kras�nda yer alan "h�k�mler" kelimesinin madde metninden ��kar�larak yerine "usuller" kelimesinin yaz�lmas�n� arz ederiz.

Faruk Bal	Mehmet �and�r	Oktay Vural
Konya	Mersin	�zmir
M�min �nan	Nevzat Korkmaz	Osman Ertu�rul
Ni�de	Isparta	Aksaray

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutup, i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 20. Maddesinde yer alan "yer hukuku" ibaresinin "�lke hukuku" olarak de�i�tirilmesini arz ederiz.

Faruk Bal	Mehmet �and�r	Oktay Vural
Konya	Mersin	�zmir
M�min �nan	Osman Ertu�rul	Nevzat Korkmaz
Ni�de	Aksaray	Isparta

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Takdire b�rak�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Kat�l�yoruz efendim.

BA�KAN � Konu�acaks�n�z.

Buyurun Say�n Bal. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; tekrar, sizleri sayg�yla selaml�yorum. �nergeye kat�lan Say�n Bakana te�ekk�r ediyorum. �ki tane hata bu maddede d�zeltilmi� olmaktad�r.

Hata �uydu de�erli arkada�lar�m: Bu maddenin birinci f�kras�nda mirasla ilgili yabanc� hukuk belirlenirken, �lenin hukukuna tabi olaca��, maddi hukuk a��s�ndan a��kl��a kavu�turulmu�tur. 1'inci maddede, �lenin maddi hukukunun uygulanaca�� hususu a��kl��a kavu�mu�tur.

2'nci madde ise terekenin bulundu�u yerin hukukunu belirlemektedir. Terekenin bulundu�u yer hukuku belirlenirken kullan�lan �h�k�mler� kelimesi iki anlamda kullan�l�r, usuli h�k�mler, maddi h�k�mler. E�er �h�k�mler� kelimesi burada kal�r ise, 1�inci maddeyle bu f�kra �eli�ir h�le gelecek. �H�k�mler� kelimesi ��kar�lm��, yerine �usuller� kelimesi getirilmek suretiyle, terekeyle ilgili, usuli i�lemlerle ilgili bir f�kra oldu�u a��kl��a kavu�mu�tur. Bu a��kl��a kavu�turma i�lemine oyuyla destek veren Say�n Bakana te�ekk�r ediyorum.

Say�n Ba�kan, yer ve �lke hukukuyla ilgili �nergemizin gerek�esinin okunulmas�yla yetinilmesini talep ederim.

Sa� olun. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Komisyonun takdire b�rakt��, H�k�metin kat�ld�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 20. maddesinin 2. f�kras�nda yer alan �h�k�mler� kelimesinin madde metninden ��kar�larak yerine �usuller� kelimesinin yaz�lmas�n� arz ederiz.

�� Faruk Bal (Konya) ve arkada�lar�

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Efendim, bir yanl��l�k oldu.

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Hay�r, oylad��m�z bu efendim.

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Oylad��m�z �nerge oydu.

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � �imdi, yer hukuku ve �lke hukukuyla ilgili. Hay�r efendim, hay�r, bir yanl��l�k yok, usullerle ilgiliydi kabul edilen.

FARUK BAL (Konya) � Usulle ilgili�

BA�KAN � Evet, o kabul edildi. �Yer hukuku� ibaresinin ��lke hukuku� olarak de�i�tirilmesi �nergesini g�r��t�k, kabul ettik. �u anda di�er �nergeyi okutuyorum, i�leme al�yorum.

Evet, Komisyon?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � �zellikle kat�lm�yoruz efendim.

MEHMET �ANDIR (Mersin) � O ne demek? �� T�z�k�te �yle bir kelime yok.

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Bilin�li olarak, gerek�eli olarak anlam�nda diyorum.�

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Takdire b�rak�yoruz efendim.

BA�KAN � Takdire b�rak�yorsunuz.

Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e: Bu maddede usuli i�lemlerde uygulanacak hukuk d�zenlenmektedir.

Miras�n �lenin mill� hukukuna tabi oldu�u bu maddenin birinci f�kras�nda h�kme ba�lanm��t�r.

�kinci f�krada sadece miras�n a��lmas� sebeplerine, iktisab�na ve taksimine ili�kin usullerde terekenin bulundu�u �lkenin yetkisi d�zenlenmektedir.

Ancak bu maddede yer alan h�k�mler kelimesi hem usul hukuku ve ayn� zamanda maddi hukuku kapsamaktad�r.

2675 Say�l� Kanunda yer alan h�k�mler kelimesi akademik �evrede tart��ma konusu olmu� ve uygulamada da teredd�t yaratm�� idi.

Bu tart��ma ve teredd�d�n ortadan kald�r�lmas� ve uygulamaya a��kl�k getirilmesi amac� ile i� bu �nerge verilmi�tir.

BA�KAN � Sayg�de�er milletvekilleri, gerek�esini dinledi�iniz, Komisyonun kat�lmad��, H�k�metin takdire b�rakt�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Kabul edilen �nerge istikametinde 20�nci maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Ayn� haklar

MADDE 21-

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme alaca��m:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 21. Maddesinde yer alan �yer hukuku� ibaresinin ��lke hukuku� olarak de�i�tirilmesini arz ederiz.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�zmir	Isparta
	Osman Ertu�rul	M�min �nan	Mehmet �and�r
	Aksaray	Ni�de	Mersin

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Takdire b�rak�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya ) � Kat�l�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal, gerek�eyi mi okutay�m, konu�acak m�s�n�z?

FARUK BAL (Konya) � Gerek�eyi okutun.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e: Tasar�da �lke ve yer kavramlar� ayn� ama�la farkl� maddelerde kullan�lm��t�r. Bu durum uygulamada teredd�de ve kavram karga�as�na yol a�acakt�r.

Kavram birli�i sa�lamak amac�yla bu de�i�iklik �nergesi verilmi�tir.

BA�KAN � Gerek�esini dinledi�iniz, Komisyonun takdire b�rak�p� H�k�metin kat�ld�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Kabul edilen �nerge do�rultusunda 21�inci maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Sayg�de�er milletvekilleri, Birinci B�l�mde yer alan maddelerin oylamalar� tamamlanm��t�r.

�imdi, �kinci B�l�m�n g�r��melerine ba�l�yoruz.

�kinci B�l�m, 22 ila 49�uncu maddeleri kapsamaktad�r.

�kinci B�l�m �zerinde s�z alan sayg�de�er milletvekillerini heyetinize arz ediyorum: Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na Ali R�za �zt�rk, Mersin; Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na Faruk Bal, Konya; Demokratik Toplum Partisi ad�na Hasip Kaplan, ��rnak; AK Parti Grubu ad�na Mehmet Tun�ak, Bursa; �ah�slar� ad�na, Ali R�za �zt�rk, Mersin; Mehmet Tun�ak, Bursa; Azize Sibel G�n�l, Kocaeli; Faruk Bal, Konya Milletvekilleri.

�lk s�z, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na, Mersin Milletvekili Ali R�za �zt�rk��n.

Say�n �zt�rk, buyurun efendim. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

CHP GRUBU ADINA AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; g�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Yasa Tasar�s� ve Adalet Komisyonu Raporu �zerinde, 22�nci ve 49�uncu maddeleri kapsayan ikinci b�l�mde Cumhuriyet Halk Partisi ad�na s�z alm�� bulunuyorum. Hepinizi Cumhuriyet Halk Partisi ad�na sayg� ve sevgiyle selaml�yorum.

Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; yasa yapma ya da de�i�tirme ihtiyac�, toplumdaki geli�en de�i�imler ve yap�lan ilerlemelerle �ok yak�ndan ilgilidir. �nsanlar tek tek ya�amaktan toplumsal hayata ge�tikten sonra insanlar aras�ndaki ili�kilerin belirli kurallara ba�lanmas�, insanlar aras�ndaki d�zenin sa�lanmas� zorunlulu�u do�mu�tur. Keza, ayn� �ekilde, devletler de geli�en d�nyam�zda uluslararas� topluluklar� olu�turmu�tur. Uluslararas� veya ulusal toplumsal ya�amlarda beliren ili�kilerin zamanla eskidi�i, toplumlar�n ihtiyac�n� kar��layamaz oldu�u bir ger�ektir. Uluslararas� ili�kiler kurulurken her �eyden �nce �lkelerin ulusal ��karlar�n� en �nde tutmalar�, yap�lacak uluslararas� g�r��me ve anla�malarda kendi �lkelerinin ��karlar�n� d��nmeleri as�ld�r.

T�rkiye�de, �zellikle son y�llarda, uluslararas� ili�kilerde kararl� bir duru�, a��k ve net bir duru� g�sterilememektedir. Geli�mi� kapitalist ve emperyalist �lkeler ile geli�mekte olan �lkeler aras�ndaki ili�kiler, teorik olarak e�it temele dayand�r�ld�� s�ylense de, ger�ekte, fiiliyatta hi�bir zaman bu e�itlik ger�ekle�ememektedir. Bu ili�kilerin e�itlik temelinde kurulmas� g�n�m�z�n en �nemli sorunlar�ndan bir tanesidir.

T�rkiye, son y�llarda, uluslararas� d�� politikada karars�z bir duru� g�stermi�tir. �leri �lkelerin, kapitalist, emperyalist �lkelerin ekonomik g��lerini de kullanarak geri kalm�� lkeleri y�nlendirme ve etki alt�na alma politikalar�n�n uyguland�� alanlar h�line gelmi�tir. Bu Meclisten 17 Ekim g�n� ter�re kar�� m�cadele i�in H�k�mete yetki veren tezkere ��kmas�na ra�men, k�rk bir g�n ge�mi� olmas�na ra�men tezkerenin ��k��ndan bug�ne kadar, h�len uluslar aras�nda ter�re kar�� sava�ta, ter�r� �nlemede bir etkinlik kurulamam�� olmas�n�n nedeni, herh�lde bu uluslararas� g��lerin �lkemizi y�nlendirme nedeni olsa gerek.

Say�n milletvekilleri, g�r��lmekte olan yasa tasar�s� da b�ylesine bir ihtiya�tan kaynaklanm��. 1982 y�l�nda ilk yasa, 2675 say�l� Yasa ��kt�ktan sonra, o g�n�n ko�ullar�n� kar��layabilir nitelikte, ancak zamanla yap�lan ilerleme ve geli�meler, toplumsal geli�meler sonucunda, bu Yasa art�k toplumsal ihtiya�lar� kar��lamaktan uzak h�le gelmi�tir.

Asl�nda, 2675 say�l� Yasa, temel konular�, temel alanlar� d�zenleyen bir yasa. Bor�lar hukukuna ili�kin d�zenlemeler o Yasa�da yok. Daha sonra, Yasa�n�n onaylanmas�ndan sonra y�r�rl��e giren uluslararas� anla�malar�n getirdi�i de�i�iklikleri kapsamaktan uzak kalm��. Yine, 2002 y�l�nda Medeni Yasa�n�n y�r�rl��e girmesiyle, yeni Medeni Yasa�n�n getirdi�i birtak�m m�esseseler, kurumlar kar��l��, paralellik ilkesi kar��l�� uluslararas� hukukta bulunmam�� ve daha sonra, nafaka s�zle�mesi gibi yap�lan uluslararas� s�zle�meler, art�k kural olmaktan ��karm�� yasa h�k�mlerini, istisna h�line getirmi�tir; o nedenle bu yasa g�ndeme gelmi�tir, toplumsal ihtiya�lar� kar��lamak i�in. Bu yasan�n birtak�m eksiklikleri vard�r.

Tasar�n�n 23��nc� maddesinde a��k hukuk, �rt�l� hukuk se�imine ili�kin bir d�zenleme vard�r. S�zle�meden do�an bor� ili�kileri, taraflar�n a��k olarak se�tikleri hukuka tabidir. S�zle�me h�k�mlerinden veya h�lin �artlar�ndan teredd�de yer vermeyecek bi�imde anla��l�r bir hukuk se�imi de ge�erlidir.

Burada anla��laca�� zere, bir de �rt�l� bir hukuk se�imi �ng�r�lm��t�r. Bunun uygulamada �ok sak�ncalar� olacakt�r. Anla��labilir, net de�ildir, ��nk� a��k olmayan bir irade beyan�n�n her zaman i�in uyu�mazl��a neden olmas� m�mk�n oldu�undan, tasar�n�n bu h�liyle yasala�mas� h�linde, s�zle�meden do�an bor� ili�kilerine uygulanacak hukuk konusunda taraflar�n bir anla�ma h�li i�erisinde bulunup bulunmad�klar� her zaman i�in tart��ma konusu yap�labilecektir.

Tasar�n�n 22�nci maddesinde ise, uygulanacak hukukun o s�zle�menin tamam�na m� yoksa bir k�sm�na m� uygulanaca�� hususu d�zenlenmi�tir. Burada da uygulanacak hukukun b�l�nmesi g�ndemdedir. Konu s�zle�meye bir hukuk uygulanacak, s�zle�menin ba�ka bir k�sm�na da ba�ka bir hukuk uygulanacak. Bu, �zellikle konusu itibar�yla, niteli�i itibar�yla b�l�nmez, aras�nda �ok kuvvetli ba� olan s�zle�meler bak�m�ndan uygulamada �ok ciddi sak�ncalar do�uracakt�r. ��nk�, taraflar�n aras�nda yap�lan s�zle�melerin bir b�t�nl�k h�linde de�erlendirilmesi taraflar�n iradelerine daha uygundur. O nedenle, taraflar aras�ndaki s�zle�meye farkl� farkl� hukuklar�n uygulanmas� uygulamada sak�ncalar do�uracakt�r.

Yine, tasar�n�n 25�inci maddesi de �T�ketici s�zle�meleri� ba�l�� alt�nda bir maddedir. Burada da mesleki veya ticari olmayan ama�la mal ve hizmet ya da kredi sa�lanmas�na y�nelik t�ketici s�zle�meleri, t�keticinin mutat meskeni hukukunun emredici h�k�mleri uyar�nca asgari koruma sakl� kalmak kayd�yla, taraflar�n se�tikleri hukuka tabidir. Bu d�zenlemede, s�zle�mesi a��s�ndan ge�erli olan taraflar�n se�tikleri hukukun uygulanmas� prensibine ba�l� kal�nm��, ancak, t�ketici s�zle�melerinin niteli�i gere�i istisnai bir d�zenleme getirilerek, se�ilen hukukta t�keticinin korunmas�, t�keticinin mutat meskeni hukukuna g�re daha az elveri�liyse, taraflar�n s�zle�meyle se�tikleri hukukun dikkate al�nmayaca�� ifade edilmi�tir. Bu istisnan�n gerek�esi ise, H�k�met gerek�esinde mutat mesken hukukunun t�keticinin en iyi bildi�i hukuk oldu�u ve t�keticiyi en iyi korudu�u kabul edilen hukuk oldu�u c�mleleriyle a��klanm��t�r.

Tasar�n�n bu h�liyle yasala�mas� h�linde, yabanc� bir ki�iyle t�ketici s�zle�mesi ili�kisine giren sat�c�, sa�lay�c� ya da kredi veren, �nceden bilmedi�i veya bilmesi de kendisinden beklenmeyecek olan bir hukuka tabi olacakt�r. Zira, tasar�da yer alan a��k h�kme g�re, her ne kadar yapm�� oldu�u s�zle�mede uygulanacak olan hukuk konusunda a��k bir se�im yap�lm�� olsa dahi, se�ilen hukukun kurallar� t�keticinin mutat meskeni hukukuna g�re daha az elveri�li ise, taraflar aras�nda a��k�a se�ilen hukuka ili�kin kurallar uygulanmayacakt�r. Bunun ise sat�c�, sa�lay�c� veya kredi veren a��s�ndan �ok b�y�k sak�nca yarataca�� ku�kusuzdur. Kald� ki, ayn� maddenin devam eden f�kras�nda, t�ketici s�zle�melerinde taraflar�n a��k�a uygulanacak hukuk kararla�t�rmam�� olmalar� durumunda t�keticinin mutat meskeni hukukunun uygulanaca�� kural olarak belirtilmi� olmakla beraber, bu kural�n uygulanmas� belirli �artlara tabi k�l�nm��t�r.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n �zt�rk, konu�man�z� tamamlay�n�z.

Buyurun.

AL� RIZA �ZT�RK (Devamla) - Bu �artlar incelendi�inde, s�zle�menin kurulmas�nda sat�c�, sa�lay�c� ya da kredi verenin t�keticinin mutat meskeni yerinde ger�ekle�tirdi�i birtak�m fiil� davran��lar�yla, �deta t�keticiyi sat�n almaya ikna etmesi gibi bir durum s�z konusudur. B�yle bir durumda, elbette sat�c�, sa�lay�c� ya da kredi verenden t�keticinin mutat meskenindeki yer hukukuna tabi olmas� beklenebilir. Ancak, s�zle�menin sat�c�, sa�lay�c� ya da kredi verenin kendi �lkesinde ger�ekle�tirdi�i durumlarda da t�keticinin mutat meskeni hukukunun emredici nitelikteki asgari koruma h�k�mlerinin uygulanmas�, yukar�da da belirtildi�i �zere, sat�c�, sa�lay�c� ya da kredi verenin �nceden bilmedi�i ve bilmesi de kendisinden beklenemeyecek bir hukuka tabi k�l�nmas� sonucunu do�urmaktad�r ki, bu da yanl��t�r.

Di�er g�r��lerimizi �ahs�m ad�na yap�lan g�r��melerde belirtece�im.

Sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

Sayg�de�er milletvekili arkada�lar�m, saat 20.00�de toplanmak �zere birle�ime ara veriyorum.

Kapanma Saati : 19.15

��NC� OTURUM

A��lma Saati: 20.04

BA�KAN: Ba�kan Vekili Nevzat PAKD�L

K�T�P �YELER : Fatma SALMAN KOTAN (A�r�), Ya�ar T�Z�N (Bilecik)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 25�inci Birle�iminin ��nc� Oturumunu a��yorum.

47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s��n�n g�r��melerine kald��m�z yerden devam edece�iz.

Komisyon ve H�k�met yerinde.

Tasar�n�n ikinci b�l�m� �zerinde, �imdi s�z s�ras� Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na Konya Milletvekili Say�n Faruk Bal�a aittir.

Say�n Bal, buyurun efendim.

MHP GRUBU ADINA FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; hepinizi tekrar sayg�yla selaml�yorum, hay�rl� ak�amlar diliyorum.

G�r��lmekte olan Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�ndaki 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s� hakk�nda Milliyet�i Hareket Partisinin g�r��lerini a��klamak �zere huzurunuzday�m.

De�erli milletvekilleri, bu kanunun birinci b�l�m� g�r��l�r iken, iki �nemli hassasiyeti yerine getirebilmek i�in, Milliyet�i Hareket Partisi olarak de�i�iklik �nergeleri vermi�tik. Bu hassasiyetleri, tekrar, bilginize sunmak istiyorum.

D�nya, tar�m toplumundan sanayi toplumuna, sanayi toplumundan da 21�inci y�zy�lda bilgi toplumuna ge�ti�i �u s�re�te k��lm�� vaziyettedir. Bilim ve teknolojinin imk�nlar� ve kabiliyetleri, insanlar�n d�nya �zerindeki seyahatlerini �ok uzun mesafelere yak�n zamanda ula�abilme imk�n�n� sunmakta ve dolay�s�yla insanlar aras�nda -�lkelerin s�n�r�n� da a�arak- ili�kiler, siyasi, iktisadi, ticari ve be�er� manada geni�lemektedir. Bu insani ili�kiler geni�ledik�e, derinle�tik�e, karma��k bir vaziyet ald�k�a, sonu� itibar�yla ihtilaflar� do�urmaktad�r.

�htilaflar ortaya ��kt�� zaman, bug�n g�r��t��m�z kanun ile iki konu ��z�mlenmek �zere huzurunuza gelmektedir. ��z�mlenecek birinci sorun, farkl� �lkelerde ikamet eden, farkl� �lkelerde ya�ayan veya o �lke vatanda�� olan insanlar aras�nda ortaya ��kan ihtilaflarda hangi �lkenin kanunu uygulanacak? ��te bu soru, hukuk dilinde �kanunlar ihtilaf�� dedi�imiz meseleyi kar��m�za getirmekte. �kinci soru ise, hangi �lke bu ihtilaflar� yarg�layacakt�r? Bu da �uluslararas� mahkemelerin yetkisi� dedi�imiz sorunu kar��m�za ��karmaktad�r. Gerek kanunlar ihtilaf�nda gerekse uluslararas� yarg� yetkisi konusunda, her �lke �ok mutaass�p bir �ekilde tav�r alm��t�r, her �lke kendi kanununu uygulatmak istemi�tir, her �lke kendi mahkemesinin yetkili k�l�nmas�n� istemi�tir. Tarihi boyunca, 1700�l� y�llardan ba�layan bu m�cadele, sonu� itibar�yla �lkeler aras�nda ihtilaflar� ��zebilmek i�in bu iki konuda birtak�m s�zle�melerin akdedilmesine, uluslararas� s�zle�melerin hayata ge�irilmesine imk�n vermi�tir ve bunlar evrensel k�lt�r�n bir par�as� olmu�tur. Milliyet�i Hareket Partisi olarak tabii ki, evrensel k�lt�r�n bir par�as� h�line gelen uluslararas� s�zle�melere sayg�l�y�z. Ancak, bunun anlam�, 21�inci y�zy�lda varl��n� a��r bir �ekilde hissettiren k�reselle�me etkisiyle, vatanda�lar�m�z�n hukukunu yabanc� �lkelerin insaf�na terk etmek anlam�na gelmez. Yine, k�reselle�menin varl�� -bu ba�lamda de�erlendirecek isek- vatanda�lar�m�za uygun olmayan �artlarda yabanc� hukukun uygulatt�r�lmas�na imk�n vermek anlam�na da gelmez. ��te, Milliyet�i Hareket Partisi olarak b�t�n gayretimiz, �abam�z buydu. Bu kanunun birinci b�l�m�nde, maalesef, bu amac�m�za ula�makta �o�unluk oylar�n� a�amad��m�z i�in ba�ar�l� olamad�k. Temenni ederim ki, bu b�l�mde akl�selim h�kim olur. Temenni ederim ki, bu b�l�mde, burada tart��lan konu bir parti meselesi de�ildir. Burada tart��lan konu, �lkenin yabanc� bir �lkede �retece�i hukuk eserlerinin �mahkeme kararlar� d�hil olmak �zere- de�erlendirilmesi meselesidir. Yine burada tart��lan konu, Avrupa�da 4,5 milyonu a�m�� ve d�nyan�n d�rt bir taraf�na yay�lm�� olan vatanda�lar�m�z�n, o �lkelerdeki ihtilaflar�n�n ��z�m�nde kanunlar ihtilaf�na onlar�n lehine ��z�m getirebilme sorunudur ve yine, Avrupa�da 4,5 milyon, ama d�nya �ap�nda bakt��m�z zaman 6 milyona yakla�m�� olan farkl� �lkelerde ya�ayan insanlar�m�za yarg�lanaca�� yerin kendi bildi�i hukukun uyguland�� ikametg�h� diye tan�mlayabilece�imiz kendi hukukumuz olsun.

��te, bu �er�eve i�erisinde, bu genel perspektif i�erisinde ikinci b�l�me de de�i�ik �nergelerle katk�da bulunmaya �al��aca��z. Milliyet�i Hareket Partisinin bu b�l�mdeki katk�s� da pozitif muhalefetin �r�n� olacakt�r. Milliyet�i Hareket Partisinin bu b�l�mdeki katk�s�, yine demokratik bir i�leyi�e, uzla�mac� ve kat�l�mc� bir anlay�� ile bu kanunun olgunla�t�r�lmas� amac�na y�nelik olacakt�r. Ancak -�zellikle iktidar partisini kastediyorum- bu olumlu ve m�spet tavr�m�z�n kar��l��n� bulabildi�imizi ifade edemiyoruz.

De�erli milletvekilleri, bu b�l�mde de�i�ik s�zle�melerle ilgili h�k�mler, a��rl�kl� olarak uluslararas� s�zle�me h�k�mlerine paralel olarak d�zenlenmi�tir. Bunlar�n b�y�k bir b�l�m�ne biz de kat�lmaktay�z. Ancak, s�zlerimin ba��ndan itibaren ifade etmeye �al��t��m kanunlar ihtilaf�na T�rk kanunlar�n� h�kim k�labilecek i� d�zenlemeleri yaparken ve kendi vatanda�lar�m�z�n hukukunu iyi bir �ekilde koruyabilme amac�na y�nelirken ciddi bir de�i�ikli�i de teklif olarak ileri s�rmekteyiz. Bu de�i�iklik, 39�uncu maddeyle ilgilidir, tesels�l eden h�liyle san�yorum 40��nc� madde olacakt�r.

De�erli arkada�lar�m, yabanc� unsur ta��yan davalar, �lkemizde, �ok k��k il�eler itibar�yla ifade ediyorum, �ok nadir olarak uygulanan dava t�rleridir. Bu dava t�rleri nadir olarak kar��la��ld�� i�indir ki, bilgi birikimi ve tecr�be, hem yarg� g�revi y�r�ten arkada�lar�m�z a��s�ndan de�erlendirdi�imizde bir eksiklik olmaktad�r hem de yarg�n�n di�er unsuru olan m�dafi g�revini �stlenen, savunma g�revini �stlenen arkada�lar�m�z a��s�ndan ciddi bir bilgi ve tecr�be eksikli�ini ifade etmektedir.

Bu bilgi ve tecr�be eksikli�inin ortaya ��kard�� hukuki �r�n, yani mahkeme karar�, yabanc� unsur ta��d�� i�in mutlaka yabanc� bir �lkede de�erlendirilmektedir. ��te orada de�erlendirildi�inde, bizim mahkemelerimizden s�d�r olmu� kararlar ciddi bir �ekilde ele�tirilmekte ve bazen de ele�tirilemeyecek kadar hafife al�nmaktad�r.

Canland�ral�m: T�rkiye'nin d�rt bir k��esinden il�eleri, A�r��n�n Patnos, Hakk�ri�nin �emdinli, Antalya�n�n da� y�resinde bulunan G�ndo�mu� il�esi, Sinop�un -benim de g�rev yapt��m- T�rkeli il�esi -ki, orada kar��la�t�m b�yle bir davayla- bat�daki il�elerimizi, k��k il�elerimizi, zaten dava say�s� azd�r ama bu azlar�n i�erisinde yabanc� unsurlu dava belki sekiz on y�lda 1 veya 2 defa gelmektedir. Dolay�s�yla, k��k il�elerde g�rev yapan h�kim ve savc� arkada�lar baz� yerlerde bir y�l g�rev yapmakta -5�inci b�lgelerde- baz� yerlerde de iki y�l g�rev yapmaktad�r. Dolay�s�yla, nadiren kar��la��lan bu davan�n bir an �nce g�rev s�resinin tamamlanmas� tarihine kadar ertelenmesi i�in sebep aranmaktad�r. Bunun anlam�, adil bir yarg�lanman�n ihlalidir. Bunun di�er bir anlam�, makul s�rede davan�n bitirilmesinin engellenmesidir. Bu ikisinin anlam� ise T�rkiye'nin, Avrupa �nsan Haklar� Mahkemesinde mahk�m olmas� demektir. Bu kadar ��plak bir ger�ek var iken bu soruna bir ��z�m �retmek bu Meclisin g�revidir ve T�rkiye Cumhuriyeti devleti h�k�mran bir devlet oldu�una g�re, usul h�k�mlerini kendi i� hukukuna g�re diledi�i gibi d�zenleme hakk�na sahiptir.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Bal konu�man�z� tamamlar m�s�n�z.

Buyurun.

FARUK BAL (Devamla) � Mevcut Kanun�da, nas�l, mahkemelerini yer itibar�yla yetki kural�na tabi k�lm�� ise, ayn� kural�, bu yetki kural�n� il d�zeyinde de ger�ekle�tirmek hak ve yetkisine sahiptir. Hi� kimse, bunu bize, niye yapt�n�z diyemez. Zaman darl�� nedeniyle s�zlerimi burada kesmek zorunda kalaca��m; ben kesmesem bile Ba�kan kesecek ama ilgili madde geldi�inde tekrar bunu sizlerle payla�maya �al��aca��m. O h�lde gelin, burada bir a��l�m yapal�m; gelin, �lkemize hukuki bir yenilik kazand�ral�m. Bu yenilik, sadece T�rkiye�de uygulanacak bir yenilik de�ildir, di�er �lkelerde de vard�r. Kaliteli, yabanc� �lkelerde tebess�mle kar��lanmayan, yabanc� lisanlara �evrildi�i zaman ele�tirilmeye bile de�er bulunmayan bir metinle kar�� kar��ya kalmayal�m. Gelin, birlikte, k�demli h�kimlerin, bilgi ve beceri birikimi daha y�ksek h�kimler�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kesildi)

FARUK BAL (Devamla) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Bal.

B�l�m �zerinde, Demokratik Toplum Partisi ad�na ��rnak Milletvekili Hasip Kaplan.

Say�n Kaplan buyurun. (DTP s�ralar�ndan alk��lar)

DTP GRUBU ADINA HAS�P KAPLAN (��rnak) � Say�n Ba�kan, de�erli �yeler; Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s�, ger�ekten bir ihtiya� ama �ncekinin de�i�tirilmesinden sonra kapsam�n�n geni�letilmesi kar��s�nda da bir karma�a yaratabilece�i endi�esini bir hukuk�u olarak ben duyuyorum.

1982 y�l�nda Mill� G�venlik Konseyi d�neminde �ok�a yasa ��kar�lm��t�. �stanbul �niversitesinin de b�yle bir �al��mas� vard�. O arada, �bunu da ��karal�m� denilerek birka� maddelik tenfiz hukuku, yabanc� mahkeme kararlar�n�n tan�nmas�, tebligat gibi konular� i�eren milletleraras� �zel hukuk ve usul hukuku �imdiki kanun tasar�s�yla �ok kapsamland�r�lm��.

��yle bakt��m�z zaman, evet, Medeni Kanun�umuzu de�i�tirdik. Bunun yan�nda birtak�m uluslararas� s�zle�meleri de imzalad�k nafakadan telif haklar�na kadar. Avrupa Birli�i m�ktesebat�n�n getirdi�i y�k�ml�l�klerimiz de var, bunu da biliyoruz. Bunlar� yaparken bir de �lkemizin ger�eklerini bilmemiz gerekiyor. D��ar�da ya�ayan 5 milyona yak�n yurtta��m�z�n -ki, milletleraras� �zel hukukun ana temas� yabanc� unsurlu dava olmas�d�r- yani, yabanc�l�k unsuru ta��d�� zaman g�ndeme gelecek ihtilaflar�n ��z�m�ne ili�kindir. �imdi, bu kapsamda bakt��m�z zaman, T�rk Ticaret Kanunu reformu hen�z s�rada beklerken, t�ketici haklar�yla ilgili, sigorta hukukuyla ilgili, ula��m s�zle�meleriyle ilgili s�zle�meler de h�l� yasala�ma s�recini beklerken, bu �zerinde konu�aca��m b�l�mde birka� karma�a, birka� da olumlu buldu�um madde �zerinde �zellikle konu�mak istiyorum.

�rne�in, 22�nci madde olarak �Hava, deniz ve rayl� ta��ma ara�lar� �zerindeki ayni haklar, men�e �lke hukukuna t�bidir.� deniliyor. Bunun ad�, deniz ta��mac�l��nda geminin sicilidir, hava ta��ma arac�nda da tescil edildi�i yerdir. �imdi, bunu d��nd��m�z zaman ��yle bir ho� olmayan nokta akl�m�za geliyor: Sey�el Adalar��na veya Malta veya Afrika�n�n bir �lkesinin band�ras�na kay�tl� gemilerin �lkemizde bolca seyretti�ini biliyoruz. Vergi ka��rmak i�in, kay�t d�� ekonomi i�in o �lkelerin band�ralar�n� alan bir�ok ki�i biliyoruz. Bu t�r bir hu-kuk bir noktada acaba bunu te�vik etmez mi? E�er �eyi d��n�rsek, yabanc� unsurlu bir du-rumu ��zmeye kalkarken acaba b�yle bir maddeyle de bu te�vik edilmez mi?�

Yine, sistematik olarak evet dil sadele�tirilmi� ama sistematik olarak da bir da��n�kl�k var yasada. Bak�yorum 23��nc� maddede �Fikr� m�lkiyete ili�kin haklara uygulanacak hukuk� deniyor. Bu, �ok �nemli ve ger�ekten fikr� m�lkiyet konusu -ki gerek�ede de biraz vurgu yap�lm��- D�nya Fikr� M�lkiyet �rg�t�n�n, WIPO�nun ve D�nya Ticaret �rg�t�n�n Ticaretle Ba�lant�l� Fikr� M�lkiyet S�zle�mesi TRIPS�in ayr�ca fikir ve sanat eserleri ve s�nai m�lkiyet haklar� var. �imdi, buna her �ey girer, marka girer, patent girer, bir �ark�n�n s�z� girer, aranjman� girer, bestecisi girer, yorumcusu girer, bir sinema filmi girer, bunun d��nda tasar�mlar girer, projeler girer; bir mimar�n projesinden tutun da �ok kapsaml� bir alan ve genelde en �ok yabanc� unsurluluk bu alanda g�z�k�r. Yani, T�rkiye�nin �n�ndeki en ciddi sorunlardan birisi de budur. Bu yabanc�l�k unsurunda, yak�n zamanda kar��la�t��m bir film s�zle�mesini �rneklemek istiyorum. Almanya, Fransa, �svi�re ve �ngiltere ortakl� bir film s�zle�mesinin imzalanmas� durumunda sermaye koyanlar�n haklar� ald��n�z zaman be� ayr� �lke vatanda��. Tabii ki, bir ortak hukuk se�meleri -ki, burada o var- do�ru bir alan. �imdi, bunun yan�nda do�acak ihtilaf�n ��z�m� konusunda da ��z�m�n net konmas� laz�m. 23��nc� madde diyor ki: �Bu konuda tespit edilen hukuk ge�erlidir.� Arkas�nda, ikinci paragrafta, �Yoksa tespit edilmi� hukuk, taraflar isterse yeni bir yeri tespite yetkili k�labilirler.� Bunu hepimiz biliyoruz, hukukta, taraflar isterse davay� ibra eder, davay� reddeder, davadan feragat eder. Yani, �imdi, bu iki paragraf�n i�erik olarak bir �ey ifade etmedi�ini tek ba��na ifade etmek istiyorum.

Arkas�ndan, ta��nmazlar giriyor, t�ketici s�zle�mesi giriyor, i� s�zle�meleri giriyor, geliyor madde 28�e, tekrar fikr� ve s�nai haklara geliyor. �imdi, bu kopukluk� Yani, bu maddenin ikisi, birbirini tamamlayan iki maddenin b�yle bir kopuk bir �ekilde yer almas� ve fikr� m�lkiyet haklar�na ili�kin s�zle�meden do�acak ihtilaflar�n burada ��z�m�, araya �ok farkl� konular konulduktan sonra ayr� maddeler olarak d�zenlenmesi, amaca tam uygun tanzim edilmedi�ini g�steriyor.

Haks�z fiillerle ilgili yeni d�zenlemenin, ger�ekten yurtta�lar�m�z� koruyucu oldu�unu d��n�yoruz ve onun devam�ndaki 35�inci maddede, �zellikle ki�ilik haklar� ihlalindeki sorumluluk konusunda radyo, televizyon, medya yoluyla, �nternet veya di�er kitle ileti�im ara�lar� kanal�yla do�an ihlallerin, zarar g�renin se�imine g�re hak arayabilme yolunun geli�tirilmi� olmas� �ok �nemlidir.

Biliyorsunuz Facebook, YouTube, �nternet kanallar�, arama motorlar� �ok yayg�n olarak zaman zaman bu t�r ma�duriyetlere yol a�an fiillerin i�lenmesine neden oluyor. Tabii, bunun uygulama alan� olarak, bunu tespit eden bir ma�durun T�rkiye�de dava a�t�� zaman, o hukuku uygulayacak yarg�c�n bu uzmanl�k alan� konusundaki e�itimi son derece �nemli. Yani bir noktada bu t�r milletleraras� �zel hukuk gibi davalar t�pk� fikr� ve s�nai haklar mahkemesi gibi, ticaret mahkemeleri gibi uzmanl�k alan� gerektiren alanlar olarak ortaya ��k�yor. Bunlar�n ��z�m alan� ��z�m hukuku ve ��z�m mercisi konusunda da, tabii ki burada d�zenleme, i� hukuk konusu burada olmayacak ama �zellikle haks�z rekabet konusunda zaten Avrupa Birli�inin bir rekabet hukuku var, zaten L�ksemburg�da Avrupa Birli�inin bir ekonomi Mahkemesi var. Avrupa Birli�i hukukunun ekonomi mahkemesinde farkl� �lkeler aras�ndaki sorunlar� gidermede uygulad�� bir sistem var. Bu sistem uygulan�rken, bu uluslararas� sorunlar�n giderilmesinde, bizim bu tasla�� yasala�t�rd��m�z zaman, iki �lke �irketi aras�nda do�acak hukukta Avrupa Birli�i hukukuna g�re bir yarg�laman�n �ng�r�lmemi� olmas� bir eksiklik olarak tezah�r ediyor. Yani �ok basit bir �rnekle ge�i�tirmek istiyorum �neminin alt�n� �izmek i�in, ki bu maddenin devam�nda tahkim vard�r�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Kaplan, konu�man�z� tamamlar m�s�n�z.

Buyurun.

HAS�P KAPLAN (Devamla) - �tahkim s�zle�melerinin ge�erlili�i vard�r. Biliyoruz ki bug�nk� bas�nda da vard�, Uzan��n Birle�mi� Milletlere, tahkime, hatta L�ksemburg Mahkemesine yapt�� ba�vurular var, 40 milyar dolar civar�nda bir tazminat talebi var. Bu tazminat talebi kabul edildi�i zaman ne olacakt�r? Yine buradaki yasa h�km�ne g�re, tahkim kurallar� ve tenfizi uygulanarak, T�rkiye�de, hazineye r�cu edilecektir, yani hazineden bunun �demesini yapaca��z. ��te bu kurallar, o denli �nemli noktalar a��s�ndan ge�erli. Bunu burada ifade etmek istiyordum.

Te�ekk�r ediyorum. (DTP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

AK Parti Grubu ad�na, Bursa Milletvekili Mehmet Tun�ak.

Buyurun. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

AK PART� GRUBU ADINA MEHMET TUN�AK (Bursa) � Say�n Ba�kan�m, de�erli milletvekilleri; 47 s�ra say�l� Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s��n�n, yeni ihdas�yla, 22 ila 49�uncu maddeler aras�n� kapsayan ikinci b�l�m hakk�nda AK Parti Grubu ad�na s�z alm�� bulunuyorum. Sizleri bu vesileyle sayg�yla selaml�yorum.

Bizden �nce konu�ma yapan de�erli konu�mac�lar�n, de�erli hatiplerin kanun tasar�s�na yapt�� katk�lardan �t�r� ayr�ca te�ekk�r ediyorum.

�stisnai konularla ilgili olarak de�il fakat tasar�n�n geneli hakk�ndaki, baz� hususlardaki bilgileri sizlerle payla�mak isterim.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; tasar�n�n birinci k�s�m ikinci b�l�m�nde �Kanunlar �htilaf� Kurallar�� i�erisinde yer alan 22 ila 40��nc� maddeler aras� h�k�mler, ta��ma ara�lar�n�, fikr� m�lkiyete ili�kin haklara uygulanacak hukuku, s�zle�meden do�an bor� ili�kilerinde uygulanacak hukuku, ta��nmazlara ili�kin s�zle�meleri, t�ketici s�zle�melerini, i� s�zle�melerini, fikr� m�lkiyet haklar�na ili�kin s�zle�meleri, e�yan�n ta��nmas�na ili�kin s�zle�meleri, temsil yetkisini, m�dahaleci kurallar�, s�zle�meden do�an ili�kinin varl�� ve maddi ge�erlili�ini, ifan�n ger�ekle�tirilme bi�imi ve tedbirleri, haks�z fiilleri, ki�ilik haklar�n�n ihlalinde sorumlulu�u, imalat��n�n s�zle�me d�� sorumlulu�unu, haks�z rekabeti, rekabetin engellenmesinin neticelerini, sebepsiz zenginle�meyi d�zenleyen h�k�mler olup, m�teakiben ikinci k�sm�n birinci b�l�m, yani 40 ila 49�uncu maddeler aras� T�rk mahkemelerinin milletleraras� yetkisinin i�eri�inde d�zenlenen milletleraras� yetkiyi, T�rklerin ki�i h�llerine ili�kin davalar�, yabanc�lar�n ki�i h�llerine ili�kin baz� davalar�, miras davalar�n�, i� s�zle�mesi ve i� ili�kisi davalar�n�, t�ketici s�zle�mesine ili�kin davalar�, sigorta s�zle�mesine ili�kin davalar�, yetki anla�mas� ve s�n�rlar�n�n belirlenmesini, teminat�, yabanc� devletin yarg� muafiyetinden yararlanamayaca�� h�lleri d�zenleyen h�k�mler i�ermektedir.

Fevkalade �nemli ve reform niteli�inde olan bu yasa, 47 s�ra say�l� Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s�, haz�rl�k a�amas�nda �ncelikle de�i�iklik tasar�s� olarak d�zenlenmeye ba�lanm�� fakat geni� bir de�i�iklik s�z konusu olunca kanun tasar�s� olarak d�zenlenmi�tir. Genel anlamda 10 madde ayn� kalm��, 49 madde de�i�mi� ve yeni verilen de�i�iklik �nergeleriyle bu say� daha da artm��, 24 yeni madde, yeni ihdas�yla birlikte yeniden konulmu� ve 4 madde de metinden ��kar�lm��t�r. Netice olarak 66 maddelik bir tasar� olu�mu�tur.

Tasar�n�n Birinci K�s�m �kinci B�l�m�nde yer alan bor� s�zle�melerinin h�k�mleri haz�rlan�rken �ncelikli hareket noktas�, milletleraras� �zel hukuk adaletine ula�ma �abas�d�r. Taraflar�n menfaatlerinin dengelenmesi iste�inin yan� s�ra, uygulanacak hukukun se�imi de taraflara b�rak�larak, milletleraras� �zel hukukun adaletinin sa�lanmas�nda �nemli bir ad�m at�lm��t�r. Yani, taraflara kendi hukuki ili�kilerinde uygulayacaklar� hukuku belirleyebilme imk�n� ihdas edilmi�tir. Uygulanacak hukuk se�imi yap�lmad�� takdirde, objektif olarak en s�k� ili�kili hukuk, edimin ifa yeri hukuku, edim bor�lusunun mutat meskeni hukuku gibi d�zenlemeler tasar�ya eklenmi�tir.

Bor� s�zle�meleriyle ilgili olarak getirilen bir yenilik de zay�f taraf�n korunmas�na y�nelik h�k�mlerin de�erlendirilmesidir. S�zle�me hukukunda muhafaza edilen hukuk se�imi ilkesi objektif ba�lama kurallar�n�n taraflara verdi�i g�vence �er�evesinde t�m milletleraras� �zel hukuk yasalar�nda ve Avrupa Birli�i m�ktesebat�nda oldu�u gibi belli k�s�tlamalara da tabidir. Ayr�ca, haks�z fiillerde eski kanunda bulunan istisna kurallar� aynen bu kanuna da aktar�lm��t�r.

�kinci K�s�mda d�zenlenen usul hukuku alan�nda fazlaca bir de�i�ikli�e gidilmemi�, Birinci K�s�m �kinci B�l�mde bulunan ve az �nce konu�mam�zda da de�indi�imiz baz� ba�lama kurallar�na ili�kin yetkili mahkeme h�k�mleri, �zellikle t�ketici mahkemeleri ve i� mahkemeleri ile ilgili olarak, mutlaka i�ine konulmu�tur.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; kanun tasar�s�n�n bu �ekliyle de hay�rl� olmas� temennisiyle y�ce Meclisi sayg�yla selaml�yorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

�ahs� ad�na ilk konu�mac�, Mersin Milletvekili Ali R�za �zt�rk.

Say�n �zt�rk, buyurun. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; g�r��lmekte olan yasa tasar�s�yla ilgili �ahs�m ad�na s�z alm�� bulunuyorum. Hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

Yasa tasar�s�n�n 23, 25, 27 ve 43��nc� maddelerinde, s�zle�meyle en s�k� ili�kili hukuk, i� yeri hukuku, mutat mesken hukuku, mutat i� yeri gibi hukuk sistemimizde do�rudan tan�m� olmayan, ��retide tart��lan yeni kavramlar getirilmekte ve gerek�e olarak da ��retiyle uygulaman�n �n�n�n a��ld�� s�ylenilmektedir. Oysa, t�m yasalar�m�zda yasal adres a��s�ndan �ger�ek ki�iler i�in yerle�im yeri, t�zel ki�iler i�inse ticaret siciline kay�tl� olunan� tan�m� tart��mas�z olarak kullan�lmaktad�r.

Bunun d��nda, s�zle�meye dayal� ili�kilerde �s�zle�menin yap�ld�� yer� veya �ifa edildi�i yer�, haks�z fiilde ise �fiilin ger�ekle�ti�i yer� gibi kavramlar da pek �ok Avrupa hukuk �lkesinde oldu�u gibi bizde de yerle�mi� olan kavramlard�r. �S�zle�meyle en s�k� ili�kili hukuk� T�rk hukukunda yerle�mi� bir kavram olmad�� i�in ayn� olayda T�rk yarg�s� a��s�ndan farkl�, ba�ka �lke yarg�s� a��s�ndan farkl� anlamlar ve sonu�lar kazanabilecektir. Kald� ki, madde metninden, i� yeri hukukundan kastedilenin, ger�ek ki�ilerle ilgili sicilde i� yeri olarak tescil edilen yer yahut ger�ek ki�inin faaliyetlerini s�rd�rd�� yer mi oldu�u, t�zel ki�ilerdeyse bu kavram�n t�zel ki�ilerin ticaret siciline kay�tl� oldu�u yeri mi yoksa �ubelerini mi kapsad�� yahut bu tan�mla, ayn� �ekilde t�zel ki�inin faaliyetlerinin fiilen s�rd�� ya da �o�unlukla s�rd�rd�� yerin nas�l anla��laca�� a��k de�ildir. Yasada, yol g�sterici olsa da bir tan�ma yer verilmemi�tir.

Yine bu madde metniyle, �mutat mesken hukuku� kavram�yla kastedilen yerle�im yeri hukuku ise, bu, a��k�a yaz�lmal�d�r. Zira, yerle�im yeri hukuku tan�m� yap�lm�� ve yerle�mi� bir kavramd�r. �ayet �mutat mesken�le ba�ka bir kavram kastediliyorsa burada yeni kavram�n tan�m� yap�lmal�d�r.

Yasa tasar�s�nda yer alan bu gibi ve benzeri d�zenlemeler, objektif ve belirli olmas� gereken yasalar� her t�rl� yoruma a��k ve tart��mal� h�le getirir ki yasa gerek�esinde dahi net bir tan�m� yap�lamayan bu t�r metinlerin uygulamada neden olabilece�i karma�a kolayl�kla, �nceden �ng�r�lebilmektedir.

Tasar�n�n 47�nci maddesi teminat� d�zenlemektedir. �T�rk mahkemesinde dava a�an, davaya kat�lan veya icra takibinde bulunan yabanc� ger�ek ve t�zel ki�iler, yarg�lama ve takip giderleriyle kar�� taraf�n zarar ve ziyan�n� kar��lamak �zere mahkemenin belirleyece�i teminat� g�stermek zorundad�r.� d�zenlemesine yer verilmektedir. Madde metninde, T�rkiye�de dava a�an, davaya kat�lan ya da icra takibinde bulunan yabanc� ger�ek ve t�zel ki�ilerin teminat yat�rmak zorunda oldu�u belirtilmi�tir. Ancak, ger�ek ya da t�zel ki�i ifadesi her zaman i�in T�rkiye�de bu y�nde hukuki giri�imde bulunanlar� ifade etmek i�in yeterli kalmayabilir. Zira, ger�ek ve t�zel ki�i ifadeleri T�rk hukukundaki anlamlar� g�zetilmek suretiyle kanuna ge�irilmi�tir. Oysa, �rne�in, yabanc� bir devlet kurumunun, yabanc� bir �irkete ait iflas idaresinin T�rkiye�de dava a�mas� durumunda, mevcut d�zenleme bu ki�ileri ifade etme noktas�nda yetersiz kalabilecektir. Bu sebeple, ger�ek ya da t�zel ki�ili�i bulunmamakla beraber dava ehliyeti bulunabilen ki�iler de olabilece�i g�z �n�ne al�narak, �yabanc� ve ger�ek ve t�zel ki�iler� ifadesinin karma��k oldu�u a��k�a bellidir.

Nitekim, tasar�n�n �Ehliyet� ba�l�kl� 8�inci maddesinde, t�zel ki�ili�i bulunmayan ki�i ya da mal topluluklar�ndan bahsedilmi� ve bunlar�n ehliyet a��s�ndan hangi hukuka tabi olacaklar� a��k�a d�zenlenmi�tir.

�te yandan �yabanc� t�zel ki�i� ifadesinden ne anla��lmas� gerekti�inin kanunda a��k�a yaz�l� olmamas� da tart��malar� beraberinde getirebilecektir.

Ayr�ca, madde metninde davaya m�dahil olan yabanc�, ger�ek ve t�zel ki�ilerin de teminat yat�rmak zorunda olduklar� ifade edilmi� ise de a��lm�� bir davaya m�dahale etme, asli m�dahale ve fer� m�dahale �eklinde olmak �zeri iki t�rl� m�mk�n bulunmaktad�r. Davaya fer� m�dahale h�linde m�dahil olan taraf davay� kaybetmi� olsa dahi yarg�lama giderlerinden sorumlu tutulamayaca��ndan, davan�n taraf� olmad�� i�in, madde metninde yer alan �davaya kat�lan� ifadesinin �davaya asli m�dahil olarak kat�lan� �eklinde d�zeltilmesinin daha uygun olaca�� g�r��ndeydim.

Tasar�n�n 47�nci maddesinin ikinci f�kras�nda, burada �mahkeme dava a�an�, davaya kat�lan� veya icra takibi yapan�, kar��l�kl�l�k esas�na g�re, teminattan muaf tutar� h�km�ndedir.

H�len y�r�rl�kte bulunan 2675 say�l� Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�ndaki Kanun�un konuya ili�kin 32�nci maddesinin son f�kras�nda ise �Kar��l�kl�l�k esas�na g�re teminat g�stermekten muaf tutabilir.� h�km�ndedir. H�len y�r�rl�kte bulunan 2675 say�l� Kanun�un 32�nci maddesi teminat muafiyeti i�in iki �art�n bir arada bulunmas� gerekti�ini ifade etmektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � S�renizi a�t�n�z, l�tfen konu�man�z� tamamlay�n�z.

Buyurun.

AL� RIZA �ZT�RK (Devamla) � Buna g�re taraflar aras�nda kar��l�kl�l�k bulunacak ve dava veya takibin niteli�ine ve durumuna g�re davac�y�, teminat g�stermekten muaf tutacak hakl� sebepler bulunacakt�r. Bu iki �art�n ger�ekle�mesi h�linde h�kim teminattan muaf tutmaya karar verebilecektir. Oysa mevcut tasar�da bu iki �art�n birlikte ger�ekle�mesi aranmam��, sadece bir �art�n ger�ekle�mesi h�linde h�kim teminattan muaf tutabilecektir. Bu durumda, bizim yabanc� bir �lkede kar��l�kl�l�k esas�na g�re teminattan muaf tutulmama h�linde bizim T�rkiye�de ise muaf tutulacakt�r. Bu nedenle, bu y�nleriyle bu yasan�n uygulamada s�k�nt�lar verece�ini de d��nmekteyim.

Bu yasan�n T�rk milletine hay�rl� olmas�n� diliyorum, hepinize sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n �zt�rk.

�ahs� ad�na ikinci konu�mac�, Malatya Milletvekili �hsan Koca.

Say�n Koca, buyurun efendim. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

�HSAN KOCA (Malatya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; 47 s�ra say�l� Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s��yla ilgili olarak �ahs�m ad�na s�z alm�� bulunuyorum. Y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

1982 y�l�nda y�r�rl��e giren 2675 say�l� Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun, y�r�rl��e girdi�i tarihte o d�nemki ihtiya�lar� kar��lar mahiyette kabul edilmekteydi. Ancak, g�n�m�zde milletleraras� �zel hukukta meydana gelen geli�meler ve Avrupa Birli�i konusunda �lkemizde ya�anan d�n��mlerle, milletleraras� �zel hukuk ve usul hukuku alan�nda yeni ihtiya�lar ortaya ��km��, bu ihtiya�lar� kar��layacak bir kanun tasar�s�na da ihtiya� has�l olmu�tu. Dolay�s�yla, bu ihtiya�lar� kar��layacak kanun tasar�s� �al��malar� 22�nci D�nemde ger�ekle�tirilmi�, bu �al��malarla yeni tasar�da ihtiya�lara cevap verecek birtak�m d�zenlemeler ger�ekle�tirilmi�tir. Bu d�zenlemeler: �kinci b�l�mde ele al�nan, 22�nci maddede yer bulan �Ta��ma ara�lar�� ba�l�kl� d�zenleme. Yine, 23��nc� maddede �nceki kanunun 24��nc� maddesini k�smen kar��layan d�zenlemeye yer verilmi�. Bir yenilik olarak �Ta��nmazlara ili�kin s�zle�meler� 25�inci maddede yer alm��. 26�nc� maddede �T�ketici s�zle�meleri� yer alm�� ve di�er maddelerde de g�n�m�z ihtiya�lar�n� kar��layacak yeni d�zenlemelere yer verilmi� bulunmaktad�r. Bunlardan, �nemlilerinden bir tanesi de 44��nc� maddede yer bulan ve ilk defa yer alan i� s�zle�mesi ve i� ili�kileri davalar�d�r. 2675 say�l� Kanun�da, i� s�zle�mesi ve i� ili�kilerinde T�rk mahkemelerinin milletleraras� yetkisini d�zenleyen bir h�k�m bulunmamaktayd�. �� s�zle�melerinin ta��d�� zellik sebebiyle, gerek doktrin ve gerek uygulamada, i� hukuktaki yetki h�k�mlerinden hareketle milletleraras� yetkinin belirlenmesi yetersiz kalmaktayd�. Bu madde, bu ihtiya�lar� da kar��lama amac� g�tmektedir.

Ben, bu tasar�n�n haz�rlanmas�nda eme�i ge�enlere te�ekk�r ediyor ve tasar�n�n hay�rl� olmas� dileklerimle, hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Koca.

Sayg�de�er milletvekilleri, ikinci b�l�m �zerindeki g�r��meler tamamlanm��t�r.

�imdi, ikinci b�l�mde yer alan maddeleri, varsa o madde �zerindeki �nerge i�lemlerini yapt�ktan sonra ayr� ayr� oylar�n�za sunaca��m.

22�nci maddenin ba�l��n� okutuyorum:

Ta��ma ara�lar�

MADDE 22 -

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir. Buyurun:

Fikr� m�lkiyete ili�kin haklara uygulanacak hukuk

MADDE 23 -

BA�KAN - Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

24��nc� maddeyi okutuyorum:

S�zle�meden do�an bor� ili�kilerinde uygulanacak hukuk

MADDE 24 -

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r. �nergeyi okutup i�leme al�yorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 24. Maddesinde yer alan �yerle�im yeri� ibaresinin �ikametgah� olarak de�i�tirilmesini sayg� ile arz ederiz.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�zmir	Isparta
	Mehmet �and�r	M�min �nan	Osman Ertu�rul
	Mersin	Ni�de	Aksaray

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lm�yoruz Ba�kan�m.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Kat�lam�yoruz efendim.

BA�KAN � Konu�acak m�s�n�z Say�n Bal?

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Konu�acaklar efendim.

BA�KAN � Buyurun efendim.

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; hepinizi, tekrar, sayg�yla selaml�yorum.

Bu �ikametg�h� ve �yerle�im yeri� bitmeyen bir senfoni. Ben bu senfoniyi olabildi�ince akorduna uygun olarak anlatmaya �al��t�m. Ancak ya benim anlatma kabiliyetimde bir zafiyet var veya iyi anla��lam�yorum. Bu nedenle, bu defa bu maddeyle ilgili kanun tasar�s�n�n gerek�esini size okuyaca��m:

�Kanun Tasar�s�nda Kullan�lan Dil Konusunda T�rk Meden� Kanununa Uyum

2002 y�l�nda y�r�rl��e giren 4721 say�l� T�rk Meden� Kanunu, �ze ili�kin olanlar yan�nda, baz� kavram de�i�iklikleri de i�ermektedir. Kanun Tasar�s� haz�rlan�rken gerekli oldu�u �l��de bu de�i�iklikler de dikkate al�nm�� ve T�rk Meden� Kanununda kullan�lan yeni kavramlarla paralellik sa�lanm��t�r. Bununla beraber, milletleraras� �zel hukukta yerle�mi� bulunan ve yabanc� dilde �domicile� kavram�na kar��l�k olan �ikametg�h� kavram�n�n milletleraras� �zel hukuk kurallar�n�n i�levi g�z�n�ne al�narak aynen muhafazas� konusundaki g��l� istek, uzun tart��malardan sonra bertaraf edilerek bu konuda da temel kanun olan T�rk Meden� Kanunundaki �yerle�im yeri� kavram�n�n benimsenmesi yoluna gidilmi�tir. Ancak genel kavram olarak �ikametg�h� yerine �yerle�im yeri� kavram� getirildi�inde ve �zellikle T�rk hukukunun milletleraras� pl�nda de�erlendirilmesi s�z konusu oldu�unda, yerle�im yeri kelimesinin, �ngilizcede �establishment�, Frans�zcada ��tablissement� olarak kullan�lmas�, buna kar��l�k ikametg�h�n �domicile� diye ifade edilmesi kar��s�nda pek �ok �eviri ve yorum problemlerinin ortaya ��kmas� �nlenemeyecektir. Milletleraras� �zel hukuk ara�t�r�c�lar�n�n ve yazarlar�n�n �zellikle hem bu problemin hem eski ve yeni metinlerdeki ifadelerin anlam� a��s�ndan ��kabilecek uyu�mazl�klar�n bilincinde olmas� �artt�r.� Bu, aynen do�rudur. Bir tek yanl�� vard�r, yanl��, g�nderme yapt�� ara�t�rmac�lar ve uzmanlard�r. Do�rusu, ara�t�rmac�lar� ve uzmanlar� kastetmiyor gerek�e, sizleri kastediyor say�n milletvekilleri. �De�i�tirin beni.� diyor, �Buradaki maddeyi de�i�tirin.� diye bas bas ba��r�yor gerek�e. Ni�in �srar ediyorsunuz?

Say�n Komisyon Ba�kan� diyor ki gerek�esinde, ret gerek�esinde: �Biz �ngilizce ifadeleri esas alm�yoruz, T�rk�e ifadeleri al�yoruz.� Bravo do�rusu! Bravo do�rusu! T�rk�e ifadeye itibar edilecekse, en �nce Milliyet�i Hareket Partisi olarak ben itibar ederim.

Bu kanun T�rkiye�de uygulanacak bir kanun de�il. Bu kanun yabanc� �lkelere terc�me edilecek bir kanun. Bu kadar a��k ve se�ik bir �eyde bu kadar �srar� anlayam�yorum. Ne gibi bir maksada y�nelik oldu�unu anlayam�yorum ama bu saatten sonra tekriri m�zakereye gidilmezse bir k�t� niyetin varl��n� hissetmeye ba�l�yorum.

Te�ekk�r ederim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Bal.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Ta��nmazlara ili�kin s�zle�meler

Madde 25 -

BA�KAN - Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme al�yorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 25. Maddesinde yer alan �yer hukuku� ibaresinin ��lke hukuku� olarak de�i�tirilmesini arz ederiz.

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
Konya	�zmir	Isparta
Mehmet �and�r	M�min �nan	Osman Ertu�rul
Mersin	Ni�de	Aksaray

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara)- Takdire b�rak�yoruz Say�n Ba�kan.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Kat�l�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal, gerek�eyi mi okutay�m?

FARUK BAL (Konya) � Gerek�e okunsun.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e:

Tasar�da �lke ve yer kavramlar� ayn� ama�la farkl� maddelerde kullan�lm��t�r. Bu durum uygulamada teredd�de ve kavram karga�as�na yol a�acakt�r.

Kavram birli�i sa�lamak amac�yla bu de�i�iklik �nergesi verilmi�tir.

BA�KAN � �nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Kabul edilen �nerge do�rultusunda maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

T�ketici s�zleþmeleri

MADDE 26-�

BA�KAN � Kabul edenler�� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

�þ s�zleþmeleri

MADDE 27-�

BA�KAN � Kabul edenler�� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Fikr� m�lkiyet haklar�na iliþkin s�zleþmeler

MADDE 28-

BA�KAN � Kabul edenler�� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Eþyan�n taþ�nmas�na iliþkin s�zleþmeler

MADDE 29-�

BA�KAN � Kabul edenler�� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Temsil yetkisi

MADDE 30-�

BA�KAN � Kabul edenler�� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

M�dahaleci kurallar

MADDE 31-

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme al�yorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 S�ra Say�l� Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s�n�n 31. maddesinin kenar ba�l��nda ve i�eri�inde ge�en "m�dahaleci kurallar" ibaresinin "do�rudan uygulanan kurallar" �eklinde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

��

G�l�en Orhan	Ahmet �ks�zkaya	�znur �al�k
	Van	Kayseri	Malatya
	Ey�p Ayar	Mehmet Ceylan	�sa G�k
	Kocaeli	Karab�k	Mersin

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Takdire b�rak�yoruz Say�n Ba�kan.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Kat�l�yoruz efendim.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e:

Tasar�ya yeni eklenen 6. maddeyle terim birli�ini sa�lamak amac�yla bu �nerge verilmi�tir.

BA�KAN � �nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler�

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Aleyhte s�z istiyoruz.

BA�KAN � Hay�r, bu �nerge Say�n Bal'�n �nergesi de�il.

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Bizim �nergemiz de�il, aleyhte�

BA�KAN � Say�n �and�r, �nerge sahipleri konu�aca�� i�in�

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Aleyhte s�z istiyoruz.

BA�KAN � Hay�r, �nergenin �zerinde sadece �nerge sahiplerinin, malumunuz, s�z hakk� vard�r. Bir ufak hata oldu galiba. O bak�mdan�

Evet, �nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Kabul edilen �nerge istikametinde maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

S�zleþmeden doðan iliþkinin varl�ð� ve madd� ge�erliliði

MADDE 32-

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

�fan�n ger�ekleþtirilme bi�imi ve tedbirler

MADDE 33-�

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Haks�z fiiller

MADDE 34-

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Kiþilik haklar�n�n ihl�linde sorumluluk

MADDE 35-

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

�mal�t��n�n s�zleþme d�þ� sorumluluðu

MADDE 36-

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Haks�z rekabet

MADDE 37-

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Rekabetin engellenmesi

MADDE 38-

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Sebepsiz zenginleþme

MADDE 39-��

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme al�yorum.

Buyurun:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� kanun tasar�s�n�n 39. maddesinde yer alan �yer hukuku� ibaresinin ��lke hukuku� olarak de�i�tirilmesini arz ederiz.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�zmir	Isparta
	Osman Ertu�rul	Mehmet �and�r	M�min �nan	Aksaray	Mersin	Ni�de

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Takdire b�rak�yoruz.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Kat�l�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal, konu�acak m�s�n�z, gerek�eyi mi okutay�m?

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Gerek�e okutulsun.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e:

Tasar�da �lke ve yer kavramlar� ayn� ama�la farkl� maddelerde kullan�lm��t�r. Bu durum uygulamada teredd�de ve kavram karga�as�na yol a�acakt�r.

Kavram birli�i sa�lamak amac�yla bu de�i�iklik �nergesi verilmi�tir.

BA�KAN � �nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler. Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Kabul edilen �nerge istikametinde maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Buyurun:

�K�NC� KISIM

Milletleraras� Usul Hukuku

B�R�NC� B�L�M

T�rk Mahkemelerinin Milletleraras� Yetkisi

Milletleraras� yetki

MADDE 40-

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, �nergeyi okutup i�leme alaca��m.

Buyurun:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� kanun tasar�s�n�n 40. maddesine ikinci f�kra olarak a�a��daki c�mlenin eklenmesini sayg�yla arz ederiz.

(2) T�rk Mahkemesinin milletleraras� yetkisinin bulundu�u hallerde bu davalara bakmaya il merkezlerinde bulunan mahkemeler yetkilidir.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�zmir	Isparta
	Osman Ertu�rul	Mehmet �and�r	M�min �nan
	Aksaray	Mersin	Ni�de

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lam�yoruz Say�n Ba�kan.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya)- Biz de kat�lam�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal konu�acak m�s�n�z?

Buyurun.

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; g�r��mekte oldu�umuz Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu�nun tesels�l etmi� olan 40��nc� maddesi, T�rk mahkemelerinin milletleraras� yetkisini d�zenleyen genel bir maddedir. T�rk mahkemeleri, bu maddeye g�re, yer itibar�yla yetki kural�n� benimseyerek bir i� hukuk d�zenlemesi yapm��t�r ve bu i� hukuk d�zenlemesine uygun olarak da, bu madde uyar�nca, uluslararas� yetkiyi iktisap etmi� vaziyettedir.

De�erli arkada�lar�m, ikinci b�l�m�n geneli �zerinde yapt��m konu�mada a��rl�kl� olarak, tan�ma, tenfiz, yabanc� hakem kararlar�n�n tan�nmas�, tenfizini de kapsayacak bir �ekilde yabanc� unsur ta��yan davalar�n g�r��lmesi s�ras�nda ciddi bir s�k�nt� ile kar�� kar��yay�z T�rkiye�de. Bu s�k�nt�, bilgi ve deneyim a��s�ndan bir zafiyeti ortaya koymaktad�r. Bu s�k�nt�n�n hissetti�i alan, hem be�inci, d�rd�nc� b�lgelerde a��rl�kl� olmak �zere gen� ve tecr�besiz h�kimlerimizin bulundu�u adliyelerde h�kim olarak g�rev yapan arkada�lar�m�z�n bilgi ve deneyim noksanl�� itibar�yla kar��m�za ��kmakta, ayn� zamanda b�yle il�elerde g�rev yapan ve mahkemenin bir r�kn� olan m�dafilerin de bilgi ve tecr�be eksikli�ini ortaya koymaktad�r. Di�er taraftan, k��k yerlerde bu yarg�laman�n bir par�as� olacak belgelerin, yabanc� kanunlar�n terc�mesi ya da mahkeme kararlar�n�n terc�mesinin yerel imk�nlara g�re yap�lmas�nda ciddi s�k�nt�lar ya�anmaktad�r. Genel olarak, k��k yerlerde, �ngilizce bilen ortaokul, lise ��retmenlerine terc�me yapt�r�lmaktad�r. Yap�lan bu terc�meyi, tabii ki, ortaokul veya lisedeki �ngilizce ��retmeninden hukuki bilgiyi, hukuki terimleri bilmesi beklenemez; eksik ve yanl��l�klarla dolu olmaktad�r. Ortaya ��kan bu s�k�nt�l� ve zafiyet dolu imk�ns�zl�klar�n neticesinde al�nan karar, maalesef, T�rkiye�yi d�nya hukuk aleminde temsil eden bir belge h�line gelmektedir.

�imdi Say�n Bakan�ma buradan sesleniyorum: Bakanl��na ba�l� Uluslararas� �li�kiler Genel M�d�rl��nde istinabe evraklar�n� ve buna ili�kin belgeleri e�er bir tetkik ettirme f�rsat� olursa, nas�l T�rkiye�nin bu kabil belgelerinin biraz daha istihza kokan yaz�larla T�rkiye�ye geri �evrildi�ine dair �rnekleri bulmak m�mk�nd�r. �are� �areyi burada bulaca��z. �are, ihtisasla�ma, bilgi, tecr�be gibi kavramlar�n yo�unla�t�� yerde bu i�leri g�rd�rmektir. ��te, bu maddeye ikinci bir f�kra eklenerek, bu gibi davalar�n bilgili ve tecr�beli h�kimlerin yo�unla�t�� il mahkemelerinde -kendilerini geli�tirme itibar�yla, illerde bulunan avukatlar�n daha fazla bilgili, deneyimli olmas� itibar�yla yarg�ya bu alanda katk� sa�layabilmeleri i�in il mahkemelerinde- yine terc�me vesair konularda mahkemenin daha iyi bir karar verebilmesine imk�n sa�layacak hususlar�n yo�un oldu�u il mahkemelerinde bu davalar�n g�r�lmesinde fayda bulunmaktad�r.

Denilmektedir ki: ��l�edeki adam niye dava i�in ile gitsin?� B�yle bir durum yok, yani, her il�ede g�r�len davay� ile ta��m�yoruz, yabanc� unsur ta��yan ve nadiren ortaya ��kan davalar� ile ta��yoruz. Bunun mant�� aynen �udur de�erli arkada�lar�m: Bir k�yde ihtilaf� olan ki�i nas�l mahkeme i�in il�eye gidebiliyor ise yabanc� unsur ta��yan ihtilaflarda da ile gidecektir. Bu �ok, fazla k�lfet ta��yan bir husus de�ildir. Nitekim, ili de b�rak�yor, �lkeyi de b�rak�yor, yabanc� bir �lkeye gidiyor hakk�n� savunmak i�in. Bu gibi davalar�n �zelli�i budur. Mademki yabanc� bir unsuru ta��yor, o zaman, ili de ta��p, ilden de uzakla��p�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Bal, konu�man�z� tamamlay�n�z.

Buyurun.

FARUK BAL (Devamla) � Say�n Ba�kan, te�ekk�rler.

��lke s�n�rlar�n� da a��p yabanc� bir �lkede hukukunu arayan ki�i daha kaliteli bir hukuka ula�abilmek i�in ni�in ile gitmesi bir k�lfet te�kil ediyor? Dolay�s�yla, bu, T�rk hukukuna ciddi bir nefes kazand�rabilecek, T�rk hukukunun yabanc� �lkelerde daha iyi alg�lanmas�na imk�n verebilecek ciddi bir a��l�md�r. Bu a��l�m� anlay��la ve olumlu bir �ekilde kar��layaca��n�z� �mit ediyor ve �nergeye destek verece�inizi umuyorum.

Bu d��ncelerle hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Bal.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

T�rklerin kiþi hallerine iliþkin davalar

MADDE 41-�

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Yabanc�lar�n ki�i h�llerine iliþkin baz� davalar

MADDE 42-�

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 42. Maddesinde yer alan �yerle�im yeri� ibaresinin �ikametgah� olarak de�i�tirilmesini sayg� ile arz ederiz.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�zmir	Isparta
	Mehmet �and�r	M�min �nan	Osman Ertu�rul
	Mersin	Ni�de	Aksaray

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lm�yoruz Say�n Ba�kan.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Biz de kat�lam�yoruz efendim.

BA�KAN � Buyurun Say�n Bal.

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan�m, de�erli milletvekili arkada�lar�m; tekrar hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

Bitmeyen senfoninin son sahnelerine geliyoruz. Daha birka� tane daha var, ama bu defa bir c�mleyle s�z�m� tamamlamak istiyorum.

De�erli arkada�lar�m, art�k perdenin kapanma zaman� geliyor. Perdenin kapanma s�recinde, bu madde de�i�tirilmedi�i takdirde, bu madde nedeniyle hukuku ziyana u�rayacak insanlar�n vebalini �zerinizde ta��yacaks�n�z.

Te�ekk�r ediyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Miras davalar�

MADDE 43-

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme alaca��m.

Buyurun:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 43. Maddesinde yer alan �yerle�im yeri� ibaresinin �ikametgah� olarak de�i�tirilmesini sayg� ile arz ederiz.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�zmir	Isparta
	Mehmet �and�r	Osman Ertu�rul	M�min �nan
	Mersin	Aksaray	Ni�de

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Tekraren kat�lm�yoruz Say�n Ba�kan�m.

ABD�LKAD�R AKCAN (Afyonkarahisar) � Say�n Ba�kan, b�yle bir �slup var m�?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Komis-yon, c�mleyle de kelimeyle de fikrini ifade edebilir.

BA�KAN � Evet, Komisyon kat�lm�yor.

H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya ) � Say�n Ba�kan, biz de kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Siz de kat�lm�yorsunuz.

Say�n Bal, konu�acak m�s�n�z efendim?

FARUK BAL (Konya) � Evet.

BA�KAN � Buyurun. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

FARUK BAL (Konya) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

De�erli arkada�lar�m, ben de tekraren konu�aca��m! (MHP s�ralar�ndan alk��lar) Bu madde birka� defa daha �n�n�ze gelecektir. Her defas�nda huzurunuza ��kaca��m, her defas�nda konu�aca��m. Her konu�mamda da tatl� bir huzur i�erisinde hissediyorum kendimi, ��nk� partim ve �ahs�m olarak b�y�k bir g�revi ifa etti�imizin rahatl��n� ya��yorum, ancak sizler ayn� rahatl�� payla�amad��n�z i�in �z�l�yorum.

ASIM AYKAN (Trabzon) � Arkada�lara g�veniyoruz.

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, l�tfen hatibe m�dahale etmeyelim.

FARUK BAL (Devamla) � Bence, onlara g�venmek yerine gerek�eyi okusan�z do�ru yolu bulabileceksiniz.

De�erli arkada�lar�m, tekrar ve �srarla vicdani vebal alt�nda kalaca��n�z� ifade ediyor, defalarca anlatt��m hususlarda sizlerin bir kez daha d��nmenizi istirham ediyorum.

Te�ekk�r ederim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

ERTU�RUL KUMCUO�LU (Ayd�n) � B�rak�n onlar kanun yaps�n, biz tarih yapal�m!

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

�� s�zle�mesi ve i� ili�kisi davalar�

MADDE 44-

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 44. Madde-sinde yer alan �yerle�im yeri� ibaresinin �ikametgah� olarak de�i�tiril-mesini sayg� ile arz ederiz.

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
Konya	�zmir	Isparta
Osman Ertu�rul	Mehmet �and�r	M�min �nan
Aksaray	Mersin	Ni�de

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lm�yoruz Say�n Ba�kan.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Biz de kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Buyurun Say�n Bal. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; tekrar b�y�k bir mutluluk i�erisinde huzurunuzday�m. Tekrar, ikametg�h meselesinin yanl��ta �srar oldu�u d��ncesini ifade ediyorum. Bu yanl�� d�zeltmek sizin elinizdedir, sadece parmaklar�n�z� kald�rmak yeter.

Israr sizin vebaliniz olacakt�r diyor, sayg�lar sunuyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

T�ketici s�zle�mesine ili�kin davalar

MADDE 45-�

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 45. Madde-sinde yer alan �yerle�im yeri� ibaresinin �ikametgah� olarak de�i�tiril-mesini sayg� ile arz ederiz.

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
Konya	�zmir	Isparta
Osman Ertu�rul	Mehmet �and�r	M�min �nan
Aksaray	Mersin	Ni�de

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lm�yoruz Say�n Ba�kan.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Biz de kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal, buyurun. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli arkada�lar�m; evet, yine� vebal. Fakat, bir kurba�a hik�yesiyle ba�layaca��m arkada�lar, san�yorum kurba�a hik�yesini hepimiz biliyoruzdur.

Kurba�ay� s�cak suya att��n�z zaman, �s�s�n�n ac�s�ndan f�rlar kendisini kurtar�r. Ama so�uk su i�erisinde kurba�ay� �s�tmaya ba�lad��n�z zaman o �s�y� fark etmez ve ha�lanarak �lmeye raz� olur. Anla��lan, bizim saatlerdir anlatmaya �al��t��m�z mahzurlar� �ok fazla bir etki hissettirmiyor. Tabii ki, vebali anlataca��m, ��nk� bu �ikametg�h� kelimesinin yanl�� oldu�unu gerek�e bas bas ba��r�yor diye gerek�eden okudum size. Gerek�eden okumu� olmama ra�men, parti taassubiyeti i�erisinde, hak kayb�na sebebiyet vermek vicdani bir vebali do�urur. O vebalin alt�nda kalacaks�n�z. Bunu tekrar etmek istedim.

Te�ekk�r ederim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Komisyonun bir d�zeltme talebi vard�r.

Buyurun.

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Efendim, tesels�l sebebiyle maddedeki �25� rakam� �26� olacakt�r, �26 nc�.�

BA�KAN � Not edilmi�tir.

Te�ekk�r ederim.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Sigorta s�zle�mesine ili�kin davalar

MADDE 46-

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, okutup i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 46. Maddesinde yer alan �yerle�im yeri� ibaresinin �ikametgah� olarak de�i�tirilmesini sayg� ile arz ederiz.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�zmir	Isparta
	Osman Ertu�rul	Mehmet �and�r	M�min �nan
	Aksaray	Mersin	Ni�de

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lam�yoruz Say�n Ba�kan�m.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Biz de kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal, buyurun efendim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

FARUK BAL (Konya) � De�erli arkada�lar�m �ikametg�h� kelimesi geldik�e ben buraya gelece�im ve sizi tekrar vicdan�n�zla vebal alt�nda oldu�unuzu tekrarlayarak s�zlerime son verece�im.

Te�ekk�r ederim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Sayg�de�er milletvekilleri, maddenin oylamas�ndan �nce bir yoklama talebi vard�r.

�imdi bu talebi yerine getirece�im.

�nce, yoklama talebinde bulunan say�n milletvekillerinin isimlerini okuyup, salonda bulunup bulunmad�klar�n� tespit edece�im. Yeterli say�da say�n �ye salonda haz�rsa elektronik cihazla yoklama yapaca��m.

Sayg�de�er milletvekilleri, yoklama talebinde bulunulan �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan Kanun Tasar�s�n�n 46�nc� maddesiyle ilgili olarak yoklama yap�lmas�n� talep ediyoruz.

Sayg�lar�m�zla.

Say�n Mehmet �and�r?�� Burada.

Say�n Ertu�rul Kumcuo�lu? �� Burada.

Say�n Faruk Bal?�� Burada.

Say�n Hasan �al��?�� Burada.

Say�n Re�at Do�ru?�� Burada.

Say�n Erdal Sipahi?�� Burada.

Say�n Alim I��k?�� Burada.

Say�n Y�lmaz Tankut?�� Burada.

Say�n Abd�lkadir Akcan?�� Burada.

Say�n �enol Bal?�� Burada.

Say�n Ahmet Orhan?�� Burada.

Say�n Osman Durmu�?�� Burada.

Say�n Akif� Akku�?�� Burada.

Say�n H�seyin Y�ld�z?�� Burada.

Say�n Hasan �zdemir?�� Burada.

Say�n �smet B�y�kataman?�� Burada.

Say�n Mustafa En�z?�� Burada.

Say�n Beytullah Asil?�� Burada.

Say�n Ahmet Duran Bulut?�� Burada.

Say�n Mustafa Kemal Cengiz?�� Yok.

Say�n Metin Ergun? �� Yok.

Say�n Ali Uzun�rmak? �� Burada.

Say�n Mithat Melen? �� Yok.

Evet, yeterli say�da milletvekilinin imzas� var, olmayanlar� ��kt��m�z zaman yeterli say� var.

III.- YOKLAMA

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, �� dakika s�re verece�im ve yoklama i�lemini ger�ekle�tirece�im.

Yoklama i�lemini ba�lat�yorum.

Yoklama talebinde bulunan say�n milletvekillerinin sisteme girmemelerini rica ediyorum.

(Elektronik cihazla yoklama yap�ld�)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, toplant� yeter say�s� vard�r.

VIII.- KANUN TASARI VE TEKL�FLER� �LE KOM�SYONLARDAN

GELEN D��ER ��LER (Devam)

A) KANUN TASARI VE TEKL�FLER� (Devam)

1- Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s� ve Adalet Komisyonu Raporu (1/337) (S. Say�s�: 47) (Devam)

BA�KAN � Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Yetki anla�mas� ve s�n�rlar�

MADDE 47�

BA�KAN � Komisyonun bir d�zeltme talebi vard�r.

Say�n Komisyon Ba�kan�, buyurun.

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � De�erli Ba�kan�m, madde tesels�l� sebebiyle 2�nci f�kradaki 43 rakam�, 44; 44, 45 olacak; 45 de 46 olacak.

Te�ekk�rler Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Teminat

MADDE 48

BA�KAN - Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Yabanc� devletin yarg� muafiyetinden yararlanamayaca�� haller

MADDE 49

BA�KAN - Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Sayg�de�er milletvekilleri, ikinci b�l�mde yer alan maddelerin oylamalar� tamamlanm��t�r.

�imdi, ��nc� b�l�m�n g�r��melerine ba�l�yoruz.

��nc� b�l�m 50 ila 66�nc� maddeleri kapsamaktad�r.

��nc� b�l�m �zerinde gruplar� ad�na s�z alan milletvekili arkada�lar�m�z�n isimlerini okuyorum: Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na Rahmi G�ner, Ordu Milletvekili; Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na Faruk Bal, Konya Milletvekili; AK Parti Grubu ad�na �hsan Koca, Malatya Milletvekili. �ah�slar� ad�na: Rahmi G�ner, Ordu Milletvekili; Mehmet Tun�ak, Bursa Milletvekili; Azize Sibel G�n�l, Kocaeli Milletvekili; Faruk Bal, Konya Milletvekili.

B�l�m �zerinde ilk s�z Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na, Ordu Milletvekili Rahmi G�ner�e aittir.

HAKKI SUHA OKAY (Ankara) � Yok.

BA�KAN � Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na, Konya Milletvekili Faruk Bal.

Say�n Bal, buyurun efendim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

MHP GRUBU ADINA FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; hepinizi tekrar sayg�yla selaml�yorum.

Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s��n�n g�r��melerinin ��nc� b�l�m�ne girmi� bulunmaktay�z.

De�erli arkada�lar�m, bu b�l�mde yabanc�lar�n ki�i h�llerine ili�kin davalar, miras davalar�, i� s�zle�mesi ve i� davalar�, t�ketici s�zle�mesine ili�kin davalar �eklinde uzay�p gitmektedir. Ancak, farkl� konular� d�zenlemi� olmakla birlikte, kanunun yabanc� unsur ta��mas� ve yabanc� unsur ta��yan bu kanunun olabildi�ince kanunlar ihtilaf�n�n do�du�u h�llerde T�rk kanunlar�n�n uygulanmas� imk�nlar�n� ara�t�rma m�kellefiyeti, vecibesi Meclisin �zerinden kalkmam��t�r.

�kinci bir husus olarak da, vatanda�lar�m�zdan herhangi birisinin uluslararas� bir ili�kisinde yabanc� bir �lkede yarg�lanma ihtimali ortaya ��kt��nda, e�er uluslararas� s�zle�meler imk�n sa�l�yorsa onun T�rk mahkemelerinde yarg�lanabilme hakk�n� ve yetkisini kullanmak ve bu hakka burada yasa i�erisinde yer vermek suretiyle savunma m�kellefiyetimiz ve vecibemiz sona ermemi�tir. ��te, bu �er�eve i�erisinde bu kanuna �zel bir �nem atfeden Milliyet�i Hareket Partisi, uluslararas� ili�kilerde yo�un bir derinlik ve geni�lik kazanm�� olan be�er� ili�kilerin girift h�le gelmesi kar��s�nda kendi vatanda�lar�m�z�n hukukunu koruyabilme a��s�ndan yeterince gayret g�stermi�tir. Ancak, bu gayretler hi�bir siyasi gaileden kaynaklanmamas�na ra�men, tamamen teknik anlamda, hukuki anlamda kanunun olgunla�t�r�lmas� amac�na y�nelik olmas�na ra�men ve yine sadece vatanda�lar�m�z�n uluslararas� ili�kilerinden do�an ihtilaflar�nda haklar�n�n korunabilmesi amac�na y�nelik olmas�na ra�men, verdi�imiz �nergeler iktidar partisinin milletvekillerinin oylar�yla reddedilmi� bulunmaktad�r. �leride, milletvekili olarak kulland��m�z hakk�n ve yetkinin bir mesuliyet do�uraca��n� da ifade ederek, bu kanunun yanl�� kmas�ndan do�abilecek hak mahrumiyetlerinin, hak kayb�n�n vebalinin milletvekillerinin �zerinde oldu�unu ifade etmi�tim.

�imdi, bir ayr�nt�yla bu s�zlerimi tamamlamak istiyorum. Tabii, �rnek vererek ba�lasak belki daha iyi olurdu. Uluslararas� ili�kilerin giriftle�ti�ini, derinle�ti�ini ve karma��k h�le geldi�ini ifade etmi�tik. Bunu bir �rnekle a��klamakta fayda� vard�r asl�nda: Bir vatanda��m�z ekmek, r�zk� i�in, farz edelim ki -yayg�n bilinen yer olarak- Almanya�ya gitti, orada �al��t� �abalad� bir d�kk�n sahibi oldu; tatile gitti, �spanya�da ni�anland�, Fransa�da evlendi, �ocuklar� �ngiltere�de do�du; bu g�zerg�h� gezerken baz� ticari ili�kileri oldu, ortakl�klar kurdu, yat�r�mlar yapt� vesaire. ��te b�yle, medeni, be�er� ve ticari ili�kilerin girift h�line gelmi� olan d�nyam�zda ortaya ��kan ihtilafta bu vatanda��n hakk�n� kim koruyacak? Bu vatanda�, ortaya ��kacak ihtilafta hangi �lke kanunlar�na g�re yarg�lanacak ve hangi �lke mahkemesinde yarg�lanacak?

Bu kadar hayati bir konuda, bu kadar �nemli bir konuda g�r��me yap�yoruz ve bu g�r��melerde koruyaca��m�z iki temel �zellik bulunmaktad�r. Bunlardan bir tanesi, kanunlar ihtilaf�nda, s�zle�melere sayg� duymak kayd�yla, T�rk kanunlar�n�n uygulanmas�na imk�n vermek. �kincisi ise, uluslararas� yetkide T�rk mahkemelerini yetkili k�labilmenin imk�n�n� ara�t�rmak. Bu ba�ar�labildi�i takdirde T�rk vatanda��, bildi�i bir hukuk sisteminde, bildi�i bir mahkemede, bildi�i usulde yarg�lanacak demektir. Bunun da temel maddesi -ileride gelece�iz yine- ikametg�hla ilgili sorunda kar��m�za ��kmaktad�r. Bu konuda �ok konu�tum, vebal verdim milletvekili arkada�lar�m�za, ancak kar��l��n� g�remedim. �imdi, o vebalin kar��l��n� g�remeyen bir milletvekili olarak �Acaba ni�in?� sorusunu aramaya �al��t�m.

De�erli arkada�lar�m �Acaba ni�in?� sorusunun cevab�n� birlikte bulmaya �al��al�m.

Ba�a d�n�yoruz, bu kanunun 2�nci maddesine d�nd�k. 2�nci maddede, ��nc� �lkelerin farkl� kanuni uygulamalar� olan h�llerde hangi eyaletin, hangi kantonun, hangi federasyonun kanununu uygulama m�kellefiyetini veren bir m�kellefiyeti T�rk h�kiminin omuzuna y�kl�yorsunuz genel maddede, �yle mi efendim? Bu kanunda �yle yap�yorsunuz. Peki, yabanc� bir kanunu uygularken T�rk h�kimine bu kadar y�k� y�kl�yorsunuz, T�rk vatanda��n�n yabanc� bir �lkede yarg�lanmas� h�linde onun ikametg�h hukukuna ni�in sayg� g�stermiyorsunuz? Ni�in Medeni Kanunda yap�lm�� bir yanl��n �zerine yanl��lar� bina ediyorsunuz? Ni�in bu yanl��lar�n neticesinde yurt d��nda ya�ayan 6 milyon �s�rf Avrupa�y� kastediyorum- civar�ndaki insan�m�z�n ikametg�h� nedeniyle T�rkiye�de ihtilaflar�n� T�rk mahkemelerinde ��zebilme imk�n�n� elinden al�yorsunuz? Ni�in T�rk hukukuna g�re yarg�lanma hakk�n� elinden al�yorsunuz? Bunlar�n cevab� yok. Bunlar�n cevab�, yanl�� yap�lm��, o yanl��ta �srar edece�iz demektir.

Ba�ka bir �ekilde d��nd��m�z takdirde kafamda bir soru i�areti daha belirliyor. Nedir o? T�rk hukukunda m�dahaleci kurallar vard�r. Bu tasar�da o kurallar yoktu arkada�lar. M�dahaleci kurallar, kamu d�zeninden sonra uygulanmas� gereken, devletin, ekonomik ve sosyal gerek�eler nedeniyle �zel hukuka m�dahale etti�i alanlard�r m�dahaleci hukuklar. �imdi, T�rk hukukunun m�dahaleci hukukunu, m�dahaleci kurallar�n� bu tasar� i�erisine koymuyorsunuz. Milliyet�i Hareket Partisi olarak biz bu konulsun dedi�imizde, tasar�y� suland�rarak getiriyorsunuz, de�i�ikli�i suland�rarak getiriyorsunuz. Ad�na, m�dahaleci kural diyemiyorsunuz. Ola ki, m�dahaleci kural, h�kimi �ok daha fazla m�dahale ettirir diye bir korkuya kap�l�yorsunuz. Yabanc� bir �lkenin hukukunu uygulamak i�in h�kimi zorluyorken herhangi bir korkuya kap�lm�yorsunuz da, T�rk vatanda��n�n hakk�n� korumak i�in ni�in korkuya kap�l�yorsunuz? T�rk m�dahaleci hukuk kurallar�n�n uygulanmas�ndan ni�in �ekiniyorsunuz? Ni�in bunun ad�n� m�dahaleci kurallar koymaktan ka��n�yorsunuz?

��nc� bir paragraf olarak ifade ediyorum: Ni�in ge�ici hukuki himayeleri �Genel h�k�mler� b�l�m�ne koymuyorsunuz? ��nk�, ge�ici hukuki himayelerde T�rk hukuku uygulanacak. Demek ki, bilinerek ve istenerek� Tekrarl�yorum: Bilinerek ve istenerek yabanc� hukuka �st�nl�k tan�n�yor, T�rk hukukuna ve T�rk mahkemelerinin yetkisine ise tali bir derecede de�er veriliyor. Bunu kabul etmek m�mk�n de�ildir arkada�lar.

Bu Meclis gazi Meclistir. Bu �lke ba��ms�z bir �lkedir. Ba��ms�zl��n�n en �nemli �artlar�ndan bir tanesi de yarg�lama yetkisidir ve kanun h�kimiyetidir. ��te, bunun vebali, ikametg�h konusunda ve di�er konulardaki �nergeleri parti disiplini a��s�ndan reddetmek durumunda kalan milletvekillerinin vicdan�nda, vebalinde olacakt�r.

Te�ekk�r ediyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

�ahs� ad�na Bursa Milletvekili Mehmet Tun�ak.

Buyurun.

MEHMET TUN�AK (Bursa) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s� hakk�nda �ahs�m ad�na s�z alm�� bulunuyorum. Sizleri sayg�yla selamlar�m.

�ncelikle yabanc� mahkeme ve h�kim kararlar�n�n tenfizi konusunda mevcut kanunumuz baz� eksiklikler ta��yordu ve dolay�s�yla, bu haz�rlanan yeni tasar�, bu eksikliklerle ilgili baz� de�i�iklikler yaparak, bu eksiklikleri gidermi�tir.

Bunlarla alakal� baz� �rnekleri sizlerle payla�mak isterim, �rne�in, tasar�da, mevcut kanunumuzda bulunmayan ihtilafs�z kaza konusunda �zel bir h�k�m �ng�r�lm��t�r. Yeni h�kme g�re ihtilafs�z kaza kararlar� da tan�ma ve tenfize tabi olacakt�r, ancak has�ms�z, ihtilafs�z kaza kararlar�nda tebligata dair h�k�mler uygulanmayacakt�r. 55�inci maddenin bu d�zenlemesi �nemli bir eksikli�i bu �ekliyle gidermi� oluyor.

Ayr�ca, tasar�n�n 59�uncu maddesinde yer alan yabanc� ilam�n hangi andan itibaren kesin h�k�m ve kesin delil te�kil etti�ine ili�kin yeni bir h�kme de yer verilmi�tir. B�ylece, tatbikatta duyulan teredd�tler giderilmi�, tasar�ya g�re, yabanc� mahkeme karar� kendi hukukuna g�re kesinle�ti�i andan itibaren kesin h�k�m ve kesin delil etkisine sahip olacakt�r.

Tasar�n�n 60��nc� ve di�er maddesi h�k�mlerinde ise, kesinle�mi� ve icra kabiliyeti kazanm�� hakem kararlar� yan�nda, taraflar i�in ba�lay�c� olan hakem kararlar�n�n da tenfiz edilece�ine ili�kin yeni bir h�kme yer verilmi�tir. Taraflar i�in ba�lay�c� olan �hakem karar�� terimi, Hakem Kararlar�n�n Tenfizi Hakk�nda New York S�zle�mesi�nden beri kullan�ld�� ve genel bir ge�erlili�i haiz bulundu�u h�lde, 2675 say�l� Kanun�da sadece �Kesinle�mi� ve icra kabiliyeti kazanm�� hakem kararlar�� terimi yer al�yordu. Bu terim de T�rk hukuk tatbikat�nda ciddi teredd�tlere yol a�m��t�r.

Tasar�n�n bu konudaki bir di�er yenili�i de, yabanc� hakem kararlar�n�n tan�nmas�na h�k�m bulunmayan mevcut Kanun�un bu bo�lu�u doldurmu� bulunmas�ndad�r. Yabanc� hakem kararlar�n�n tan�nmas� ve tenfizine ili�kin h�k�mler de bu �ekliyle uygulanacakt�r. Bu alanda yap�lm�� ger�ekten reform etkisindeki �nemli de�i�ikliklerin sadece istisnai baz� konularda hapse konulmas�, s�n�rland�r�lmas� ger�ekten kanunun esas itibar�yla i�eri�inin tam olarak anla��lmamas� ve yeterince ses getirmemesi neticesini do�urur korkusunday�z. Bu sebeple, �zellikle tasar�n�n i�eri�inde bulunan �ok �nemli d�zenlemeler hakk�nda sizlerle bu konular� payla�mak istedim ve tasar�n�n yeni �ekliyle hay�rl� olmas� temennisiyle sizleri sayg�yla selamlar�m. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

H�k�met ad�na Adalet Bakan�m�z konu�ma yapacaklar.

Buyurun Say�n Bakan.

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Say�n Ba�kan�m, de�erli arkada�lar; biraz �nce �e�itli defalarla ifade edildi�i gibi, �o�u teknik maddelerden olu�an bir kanun tasar�s�n� g�r��yoruz. Bu tasar�yla ilgili huzurumuza ��kan muhalefet partisine mensup arkada�lar�m�z, bu tasar�daki baz� kelimeler ve ibareler nedeniyle hem H�k�metimizi hem de grubumuzu zaman zaman a��r diyebilece�imiz s�zlerle itham ettiler. Ne dediler? �Siz, bu tasar�da yer alan �yerle�im yeri� ibaresi yerine �ikametg�h� koymayarak b�y�k bir vebal alt�ndas�n�z.�

De�erli arkada�lar, �yerle�im yeri� ibaresi ilk defa T�rk hukukuna bu yasayla m� geliyor?

MUZAFFER BA�TOP�U (Kocaeli) � Ne zaman girdi?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Devamla) � Medeni Kanun�la geldi 2001�de. Kim haz�rlad� bu Medeni Kanun�u?

MUZAFFER BA�TOP�U (Kocaeli) � Onlar haz�rlad�.

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Devamla) � 57�nci Cumhuriyet H�k�meti. Kimlerden olu�uyordu? Demokratik Sol Parti, Milliyet�i Hareket Partisi ve Anavatan Partisi. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

Say�n Faruk Bal o H�k�mette Devlet Bakan�yd�, o H�k�met tasar�s�n�n alt�nda imzas� vard�r. ��kametg�h� yerine �yerle�im yeri� ibaresini, o tasar�da Meclise sevk eden 57�nci Cumhuriyet H�k�metidir. E�er bunda bir vebal varsa, bu vebal Say�n Faruk Bal��n �zerindedir. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

�imdi, de�erli arkada�lar, yasalar�m�z�n birinde �yerle�im yeri� di�erinde �ikametg�h� olur mu? Bu t�r �nemli kelime ve ibarelerin t�m hukukumuzda yeknesak �ekilde bulunmas� gerekir. O nedenle, bu tasar�n�n haz�rlanmas�na katk� sa�layan hukuk�ular�m�z, ��retim �yelerimiz, bu alanda uzman ki�iler de bu birlikteli�i sa�lamak i�in t�pk� Medeni Kanun�da oldu�u gibi burada da �yerle�im yeri� ibaresini kulland�lar. Buradaki itham� anlamak ve -dokuz tane- bu konuyla ilgili verilmi� her �nergede buraya ��karak, bir iki c�mle s�yleyerek �vebal alt�ndas�n�z� demekteki ciddiyeti kamuoyunun ve sizlerin takdirine b�rak�yorum.

�kinci ba�ka bir �ey daha s�ylediler, dediler ki: �Yabanc�l�k unsuru ta��yan hukuki ihtilaflarda il mahkemeleri yetkili olsun.� �rnek veriyorum: Ben Antalya Milletvekiliyim. Bir yabanc� bir T�rk�le evlenmi�, Alanya�da oturuyorlar. Aralar�nda ihtilaf ��kt�. Bo�anma davas� a�acaklar. Say�n Bal diyor ki, bu davay� Alanya mahkemesinde a�mas�nlar, Antalya mahkemesinde a�s�nlar. Niye? ��nk� Alanya mahkemesinde bu i�e bakacaklar acemidir. Ben Alanya mahkemesinde g�rev yapan h�kim ve savc�lar�m�z�, en az merkezde g�rev yapan h�kim ve savc�lar�m�z kadar tecr�beli, hukuku okudu�unda anlayabilen yarg��lar olarak g�r�yorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar) �stanbul�da Kad�k�y�de oturan, yabanc�l�k unsuru ta��yan bir ihtilaf i�in Sultanahmet�e geleceksiniz, Kartal�da Sultanahmet�e geleceksiniz, Bak�rk�y�de Sultanahmet�e geleceksiniz!

�imdi, bunlar� do�rusu ben bir hukuk�u olarak yerimde dinlerken ger�ekten �z�ld�m hukuk ad�na. Ger�ekten bir yasan�n m�kemmel bir �ekilde ��kmas�na katk� sa�layabilirsiniz, nitekim baz� �nerilerini kabul de ettik de�erli arkada��m�z�n, ama bu s�ylenenlerden dolay� H�k�metimizi ve Grubumuzu itham etmesini kabul etmemiz m�mk�n de�ildir. Bunu hem size hem de sizin �ahs�n�zda kamuoyuna izah etmek i�in huzurunuza ��kt�m.

Bu tasar� inan�yorum ki k�reselle�en d�nyada, insan ili�kilerinin gittik�e yayg�nla�t�� bir d�nyada �nemli bir bo�lu�u dolduracakt�r. �imdiden hay�rl� olmas�n� diliyor, sayg�lar sunuyorum efendim. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

�ahs� ad�na, Kocaeli Milletvekili Azize Sibel G�n�l� Yok.

�ahs� ad�na, Konya Milletvekili Faruk Bal.

Buyurun Say�n Bal.

FARUK BAL (Konya) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Tabii, �ahs�m ad�na s�z alm�� bulunuyorum ama �ahs�m ad�na Say�n Bakan�n ifadelerini de de�erlendirme imk�n�na sahip olmu� bulunuyorum.

Do�rudur, Medeni Kanun 2000 y�l�nda kanunla�m��t�r. Do�rudur, Milliyet�i Hareket Partisi o tarihte koalisyon orta��d�r ama Adalet Bakanl��ndan sorumlu de�ildir. Do�rudur, ben -Say�n Bakana ilaveten ifade ediyorum- o Kanun�un, kanun tasar�s� b�l�m�nde Adalet Bakanl��nda da i�inde olmu�umdur. Bunlar do�rudur. Ancak bu Kanun�un y�r�rl��e girdi�i tarihte milletleraras� �zel hukukla ilgili b�l�m� de�erlendirilmemi�tir, �imdi de�erlendiriliyor. O tarihte Milletleraras� �zel Hukuk Kanunu�nda �yerle�im yeri�, �ikametg�h� ayr�m�n� ortaya koyabilecek, bug�nk� tart��malara getirebilecek bir terim farkl�l�� olu�mam��t�.

De�erli arkada�lar�m, ben, s�zlerimin ba��nda, Medeni Kanun�daki �yerle�im yeri�nin yanl�� oldu�unu en az on defa tekrar ettim.

MUZAFFER BA�TOP�U (Kocaeli) � Yanl�� kim yapt� o zaman?

FARUK BAL (Devamla) � Bu yanl��t�r g�zel karde�im, yanl��n �zerinde �srar etmek yanl��t�r. Bu yanl��n �zerine gitmenin bir anlam� yoktur. O zaman o yanl��n �zerine tekrar yanl��lar� m� bina edelim? Yani farz edelim ki o tarihte yap�lan yanl�� var diye herkes her yanl�� yapma hakk�na m� sahip olsun?

MUZAFFER BA�TOP�U (Kocaeli) � �imdi do�ruyu yap�yoruz.

FARUK BAL (Devamla) - D�zeltelim. �imdi d�zeltme zaman�. Medeni Kanun�dan ba�layarak d�zeltme zaman�. Medeni Kanun�dan ba�layarak d�zeltmezsek, bu �yerle�im yeri�, �ikametg�h� kavramlar�ndan ortaya ��kabilecek terc�me hatalar�, bizim vatanda�lar�m�z�n, yurt d��yla ili�kili yabanc� unsur ta��yan, yabanc� h�k�m ta��yan ihtilaflar�nda hem kanunlar�n, yabanc� kanunlar�n uygulanmas� a��s�ndan hem de yabanc� mahkemelerin yetkili olmas� a��s�ndan ciddi bir haks�zl�k do�abilecektir. Do�abilecek bu haks�zl�� ben burada ifade ediyorum, a��kl�yorum, bir tek ben de�il. Say�n Bakan�n Adalet Bakan� olarak haz�rlam�� oldu�u tasar�n�n gerek�esini okudum, o gerek�ede diyor ki: �Biz bu yanl�� bile bile yap�yoruz, Genel Kurulda bu yanl�� d�zeltilsin.� diye bas bas ba��r�yor ama o gerek�eye ra�men e�er d�zeltmiyorsan�z, elbette ki, her kanaat izhar�n�n bir vebali vard�r, o vebalin alt�nda olacaks�n�z. Bunu tekrar etmeme veya bunu a��klamama Say�n Bakan ni�in bu kadar �z�ld�, bunu da anlam�� de�ilim, �z�lecek bir konu yok. Her ki�i yapt�� hareketten mesuld�r, milletvekili de mesuld�r, milletvekili olmayan da mesuld�r. Elbette ki bu mesuliyetin kar��l�� da vebaldir diyor, hepinize sayg�lar sunuyorum.

Te�ekk�r ederim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Bal.

Sayg�de�er milletvekili arkada�lar�m, ekranda soru i�in girmi� olan milletvekili arkada�lar�m�z� g�r�yorum.

�imdi soru-cevap i�lemini ger�ekle�tirece�iz.

Say�n Gen�, buyurun.

KAMER GEN� (Tunceli) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Tabii, ba��ms�z milletvekili olarak burada tek ki�i oturunca, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi �al��malar�na kat�lmaman�n �z�nt�s�n� �ekiyorum. Biliyorsunuz, 5 ki�i olmadan kanunla ilgili imza veremiyoruz. Zaten, bug�nk� iktidar partisinin belli ba�l�, eskiden Meclis Ba�kanl�� yapm�� ki�i de bizleri susturmak i�in her t�rl� tertip i�inde.

�imdi, biraz �nce konu�an Bakan� �imdi ben bu AKP�nin bakanlar�na �a��r�yorum. Bir �ey do�ruysa �bu do�rudur� deyin. E�er yanl��sa, �Benden �nceki iktidar bunu yapm�� ben de onu yap�yorum.� demeyin, bu bir bahane olmaz. Do�ru mudur, yanl�� m�d�r? �Yerle�im yeri� ile �ikametg�h� kelimesinin kullan�lmas�nda, do�ruysa do�ru, yanl��sa yanl��

MEHMET EM�N TUTAN (Bursa) � Soru nerede Say�n Ba�kan?

KAMER GEN� (Tunceli) - Peki, soruya gelece�im Say�n Ba�kan. Bug�n de sizi �zmemek i�in Dan��ma Kurulu karar�n�n �zerinde ��k�p da konu�mad�m. ��nk� hemen �yahu, bu Kamer Gen� her �eyde ��k�yor� diyorlar. Hadi size bir ba��ta bulunay�m dedim.

�imdi, burada �onanm�� terc�me� kelimesi ge�iyor Say�n Ba�kan, bu terc�meyi kim onaylayacak? Yani, orada belirtilmesi laz�m, 52�nci maddede �onanm�� terc�me� diyor. Biliyorsunuz bu yabanc� �lkeler, bizim, vize i�in yurt d��na giden i��ilerimizden �ok b�y�k para al�yorlar. Hi� olmazsa orada, onanm�� terc�menin oradaki T�rk el�ileri taraf�ndan, konsolosluklar� taraf�ndan onanmas� laz�m.

Yine, 53��nc� maddede �fiil� uygulaman�n bulunmas�� Bu fiil� uygulama nedir, nas�l bir fiil� uygulaman�n bulunmas� h�linde bu madde uygulanacak? Bunu bir l�tfen a��klas�nlar.

Kusura bakmay�n, tabii, soru sorma hakk�n� da yaln�z ben kullanmak da istemiyorum, di�er arkada�lar da kullans�n. Bu iki soruyu sormak istedim. Ama rica ediyorum Say�n Ba�kan, bu AKP�li bakanlar e�er bir �ey do�ruysa �do�ru� desinler, yanl��sa �yanl�� desinler. Hep �nceki bakanlara bahane bulmas�n, o h�k�metler de... Onlar bu devletin, i�te, devam eden h�k�metin bakanlar�d�r.

Sayg�lar sunuyorum.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

Say�n Bakan�m, buyurun.

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Say�n Ba�kan�m, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi �al��malar�na en �ok kat�lan ve k�rs�ye de en �ok ��kma �ans� bulan Say�n Gen�in ilk sorusu �Say�n Bakan ikametg�h ve yerle�im yeriyle ilgili de�erlendirme yapt�lar, acaba do�ru mu, yanl�� m� diye bir� Hangisine kat�ld��n� ifade etseydi iyi olurdu.� temennisinde bulundu. Evet �yerle�im yeri�yle ilgili ibarenin T�rk Medeni Kanunu�na girdi�i d�nemde ben de Adalet Komisyonu �yesiydim. D�nemin Adalet Bakan� Say�n Hikmet Sami T�rk de Medeni Kanun�u Komisyonumuzda savunmu� ve birlikte bir mesai sarf ederek Medeni Kanun�u yasala�t�rm��t�k. Ben de, o d�nemde �yesi bulundu�um siyasi parti ad�na �yerle�im yeri� ibaresinin �ikametg�h� yerine kullan�lmas�na destek vermi� bir milletvekiliyim. O bak�mdan, tabii, yerle�im yeri mademki kanunumuza girmi�, Yarg�tay ve yarg� kararlar�nda art�k bu yerini alm��t�r. Bundan sonra di�er kanunlarda farkl� bir yola girmenin do�ru olmad�� kanaatindeyim.

Di�er sorusunu iyice anlayamad�m. Say�n Ba�kan�m ben ilk sorusunu yazarken, zannediyorum, di�er, ikinci soruyu takip ettiler. �zin verirseniz, Komisyon Ba�kan�m�z, Say�n Gen�in ikinci sorusunun cevab�n� versinler efendim.

Te�ekk�r ederim.

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � De�erli Ba�kan�m, g�r��lmekte olan kanunun tesels�len 54��nc� maddesinde �fiil� uygulama� ifadesi ge�mektedir. Bu, istikrar kazanm��, gelenekselle�mi�, iki �lke aras�nda veya i� hukuk aras�ndaki uygulama anlam�ndad�r. �Team�l� kar��l��d�r.

KAMER GEN� (Tunceli) � Delili ne, delili? Yani, sizin s�yledi�iniz �ok m�phem bir ifade.

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Efendim, sizin hukuk bilginize g�re bu m�phem olabilir, milletleraras� �zel hukukta kavramla�m��, oturmu�, m�esses bir ibaredir.

Te�ekk�r ediyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

Sayg�de�er arkada�lar�m, ��nc� b�l�m �zerindeki g�r��meler tamamlanm��t�r. Katk�da bulunan b�t�n gruplara ve �ahs� ad�na konu�mac� olan arkada�lara te�ekk�r ediyorum.

�imdi, ��nc� b�l�mde yer alan maddeleri, varsa o madde �zerindeki �nerge i�lemlerini yapt�ktan sonra, ayr� ayr� oylar�n�za sunaca��m.

50�nci maddenin ba�l��n� okutuyorum:

�K�NC� B�L�M

Yabanc� Mahkeme ve Hakem Kararlar�n�n Tenfizi ve Tan�nmas�

Tenfiz karar�

MADDE 50-

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

G�rev ve yetki

MADDE 51-

BA�KAN � Madde �zerinde iki adet �nerge vard�r. �nergeleri geli� s�ralar�na g�re okutup, ayk�r�l�k durumlar�na g�re i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 51. Maddesinde yer alan " yerle�im yeri" ibaresinin "ikametgah" olarak de�i�tirilmesini sayg� ile arz ederiz.

��

Faruk Bal	Mehmet �and�r	Oktay Vural
	Konya	Mersin	�zmir
	M�min �nan	Nevzat Korkmaz	Osman Ertu�rul
	Ni�de	Isparta	Aksaray

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutup i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 51. Maddesine ikinci f�kras�nda yer alan "yeri, yoksa sakin oldu�u yer mahkemesinden" ibaresinin f�kra metninden ��kar�larak, bunun yerine, "yerinin ba�l� bulundu�u il mahkemesinden, yoksa sakin oldu�u yerin ba�l� bulundu�u il mahkemesinden" ibaresinin eklenmesini sayg�yla arz ederiz.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�� zmir	�� Isparta
	Mehmet �and�r	M�min �nan	Osman Ertu�rul
�	Mersin	Ni�de	Aksaray

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � De�erli Ba�kan�m, �� T�z�k��m�z�n 87�nci maddesindeki �Komisyon ve H�k�met kat�lmama gerek�elerini k�saca a��klayabilirler.� h�km� gere�i tekraren kat�lm�yoruz.

BA�KAN � H�k�met kat�l�yor mu?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Evet, Say�n Bal, konu�acak m�s�n�z, gerek�eyi mi okutay�m?

�nerge sahipleri ad�na Say�n Faruk Bal.

Buyurun.

FARUK BAL (Konya) � Te�ekk�r ederim.

Say�n Ba�kan, de�erli arkada�lar�m; tekraren huzurunuzday�z, Say�n �yimaya�n�n ifade etti�i gibi. Tekraren, ikametg�h�n yabanc�larla ili�kisi olan, ihtilaf� olan vatanda�lar�m�z�n aleyhine a��r sonu�lar do�urabilecek, Adalet Bakanl��n�n gerek�esinde beni de�i�tirin diye bas bas ba��ran bir madde oldu�unu ifade edip, bunu tekrar de�erlendirmeniz i�in huzurunuza bir kez daha �ikametg�h� maddesiyle ilgili gelmi� bulunuyorum.

Bu �nergeyle ilgili ifadelerimi burada, e�er Say�n Ba�kan izin verirse kesip, tenfizle ilgili yetki konusunda d��ncelerimi arz etmek istiyorum.

M�mk�n m� Say�n Ba�kan�m? Yoksa, �nerge oyland�ktan sonra m�?

BA�KAN � �nergenin �zerinde konu�un, buyurun.

Hukuki m�talaalar serdediyorsunuz. Tabii, Say�n Bakan hukuk�u, Komisyon Ba�kan� hukuk�u, sizler hukuk�usunuz. Ge�mi�te siz de yapt�n�z...

FARUK BAL (Devamla) � Peki.

O zaman, tabii, Say�n Ba�kan�n ikaz�na uyuyorum. �kametg�hla ilgili daha �nceki s�ylediklerimi aynen tekrar ediyorum ve tekrar tekrar �zerine basmak istiyorum ki bu madde e�er de�i�mez ise T�rk vatanda�lar� yabanc�larla ili�kilerinde, i�lerinde, ihtilaflar�nda, davalar�nda yabanc� hukukun uygulanmas�na muhatap olacaklard�r ve T�rkiye yerine yabanc� bir �lkenin yarg� yetkisinin kabul edilmesine vesile olabilecek bir yanl��l�k vard�r. Bu yanl��l��n d�zeltilmesini kanunun noktalanaca�� ana kadar ben ifade edece�im, nokta konulana kadar da d��ncelerimde �srar edece�im.

Te�ekk�r ederim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Say�n Bal, bu, yerinin bulundu�u il mahkemeleriyle ilgili �nergeydi, onu bir hat�rlatay�m.

FARUK BAL (Devamla) � �ki �nerge birden okundu Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Yok, ikincisini i�leme ald�m. �u anda ifade �u: �Yerinin ba�l� bulundu�u il mahkemesinden, yoksa sakin oldu�u yerin ba�l� bulundu�u il mahkemesinden� ifadesi var.

FARUK BAL (Devamla) � O zaman izin verirseniz�

BA�KAN - Yani burada zaten ikisi de konuyla ilgili. �imdi konu�tunuz, bir sonraki �nergede isterseniz tekrar konu�abilirsiniz.

FARUK BAL (Devamla) � E�er izin verirseniz tamam�n� konu�ay�m.

BA�KAN � Evet, buyurun, devam edin, s�reniz devam ediyor.

FARUK BAL (Devamla) � Peki, te�ekk�r ediyorum arkada�lar. Bir kar��kl�k oldu, muhtemelen hata bende olabilir, yanl�� anlam�� olabilirim.

Bu defa, tesels�l eden s�ra numaras�na g�re, madde numaras�na g�re 51�inci maddeyle s�zlerime ba�lamak istiyorum. Bu madde, yabanc� mahkemelerin vermi� oldu�u kararlar�n T�rkiye�de icra edilebilmesi anlam�na gelen tenfiz davalar�yla ilgili bir maddedir. Tenfiz davalar�yla ilgilidir, ancak ayn� zamanda, bir sonraki maddede de g�rece�imiz gibi, bu maddeyle ilgili yetki, yabanc� mahkemelerden verilmi� kararlar�n T�rk mahkemelerince tan�nmas� mahkemesine de uygulanacakt�r, tan�nmas� davas�na da uygulanacakt�r.

Dolay�s�yla, bu madde, yabanc� mahkemelerin vermi� oldu�u kararlar�n T�rkiye�de h�k�m ifade etmesidir ve belirli �artlar yerine geldi�i takdirde, bu kanunda yaz�lan �artlar yerine getirildi�i takdirde �ok fazlaca bir direnme hakk� yoktur mahkemelerin. Dolay�s�yla, o kararlar�n tan�nmas�na veya tenfizine karar verilecektir.

��te, burada teknik baz� hususlar ortaya ��kmaktad�r. O hususlar�n de�erlendirilmesinin bilgi ve tecr�be sahibi h�kimler taraf�ndan, bilgi ve deneyim sahibi olan hukuk�ular taraf�ndan de�erlendirilmesi gerekti�i d��ncesindeyiz, mahkemelerin bu a��dan ihtisasla�mas� gerekti�i d��ncesindeyiz. Bu ihtisasla�maya, bilgiye, tecr�beye imk�n sa�layabilmek �zere de bu gibi davalar�n il mahkemelerinde g�r�lmesi gerekti�ini ifade ediyoruz. O ama�la bir �nerge vermi� bulunmaktay�z.

Say�n Bakan bunlar� ele�tirirken, biraz �nce s�z ald��nda, biraz hamasi bir edebiyatla, �ben her yerdeki h�kimime g�veniyorum�� Elbette g�veniyoruz, elbette g�veniyoruz. Ama biliyor musunuz ki Patnos�taki h�kimin s�k�nt�s� nedir? Biliyor musunuz ki �psala�daki h�kimin s�k�nt�s� nedir? Terc�man bulam�yorsa, s�zl�k bulam�yorsa, kanunu bulam�yorsa�

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � �nternet var.

FARUK BAL (Devamla) � �bilgisi becerisi yetmiyorsa, e�itim almam��sa� Bunlar�n hepsi ya�anan bir ger�ek. Ben de o meslekten geldim. Peygamber de�ildir h�kim. Dolay�s�yla, bilgi ve tecr�be esast�r. Bilgi ve tecr�benin yo�unla�t�� yerlerde bu davalara bakmak, bu kabil davalarda T�rkiye�nin uluslararas��

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Buyurun, bir dakika s�re vereyim, konu�man�z� tamamlay�n�z.

FARUK BAL (Devamla) - �hukuk alan�nda ciddi bir �ekilde itibar kazanmas�na sebebiyet verecektir. Mevcut h�liyle T�rk mahkemelerinin kararlar�, de�erli arkada�lar�m, g�l�msemeyle kar��lanmaktad�r, T�rk mahkemelerinin kararlar� hukuki de�erlendirmeye bile tabi k�l�nmamaktad�r.

Bu d��ncelerle hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 51. Maddesinde yer alan �yerle�im yeri� ibaresinin �ikametgah� olarak de�i�tirilmesini sayg� ile arz ederiz.

�� Faruk Bal (Konya) ve arkada�lar�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lm�yoruz Ba�kan�m.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Biz de kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal, konu�acaks�n�z.

FARUK BAL (Konya) � Evet efendim.

BA�KAN - Buyurun.

FARUK BAL (Konya) � Evet, de�erli arkada�lar, vaktin ge�ti�ini biliyorum. Ne anlama geldi�inin de idraki i�erisindeyim. Tekrar, Say�n Bakan al�nsa da, bir c�mleyle, bu madde ile T�rk vatanda�lar�n�n kayba u�rayabilecek hakk� �zerinde vebal sahibi oldu�unuzu bildirmek istiyorum.

Te�ekk�r ederim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, bu konuda bir �ey s�ylemek istiyorum. Ayn� konuda on tane �nerge oylad�n�z, olmaz. T�rkiye B�y�k Millet Meclisi bir konuda irade beyan ettiyse, art�k Ba�kanl�k olarak ayn� �nergeyi i�leme koymaman�z laz�m. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Gen�.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Tenfiz istemi

MADDE 52 -

BA�KAN � 52�nci maddeyi oylar�n�za sunuyorum arkada�lar: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Dilek�eye eklenecek belgeler

MADDE 53 -

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Tenfiz �artlar�

MADDE 54 -

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Tebli� ve itiraz

MADDE 55 -

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Karar

MADDE 56 -

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Yerine getirme ve temyiz yolu

MADDE 57 -

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Tan�ma

MADDE 58 -

BA�KAN � Komisyonun bir d�zeltme talebi var.

Buyurun.

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Efendim, 58�inci maddedeki �53� ifadesi �54� oluyor, bir rakam fazla oluyor.

BA�KAN � 58�inci maddedeki �53� ifadesi �54� olarak de�i�tirilecektir. Gerekli not al�nm��t�r, d�zeltilecektir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Kesin h�k�m ve kesin delil etkisi

MADDE 59 -

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Yabanc� hakem kararlar�n�n tenfizi

MADDE 60 -

BA�KAN � Madde �zerinde iki adet �nerge vard�r.

�nergeleri geli� s�ralar�na g�re okutup, ayk�r�l�k durumlar�na g�re i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 60. Maddesinin (2). f�kras�nda yer alan �yeri, yoksa sakin oldu�u bu da yoksa icraya konu te�kil edebilecek mallar�n bulundu�u yer mahkemesi� ibaresinin f�kra metninden ��kar�larak, bunun yerine, �yerinin ba�l� bulundu�u il mahkemesi, yoksa sakin oldu�u yerin ba�l� bulundu�u il mahkemesi bu da yoksa icraya konu te�kil edebilecek mallar�n bulundu�u yerin ba�l� oldu�u il mahkemesi� ibaresinin eklenmesini sayg�yla arz ederiz.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�zmir	Isparta
	Mehmet �and�r	M�min �nan	Osman Ertu�rul
	Mersin	Ni�de	Aksaray

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutup i�leme alaca��m.

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 say�l� Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun Tasar�s�n�n 60. madde 1.f�kras�nda yer alan �veya taraflar i�in ba�lay�c� olan� ifadesinin metinden ��kar�lmas�n� sayg�lar�mla arz ederim.

�� H�seyin Pazarc�

�� Bal�kesir

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Kat�lm�yoruz Ba�kan�m.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Biz de kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Pazarc�, buyurun efendim.

H�SEY�N PAZARCI (Bal�kesir) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; bu s�z konusu maddenin 1�inci f�kras�yla ilgili olarak iki unsur var. Yabanc� hakem kararlar�n�n tenfizi i�in birinci unsur kesinle�mi� ve icra kabiliyeti kazanm�� olma. Bu, bilindi�i gibi hakemlik mahkemesinin ba�l� bulundu�u e�er bir devlet hukuk d�zeni varsa, o �er�evede, ayr�ca bunun kesinle�ip icra edilir h�le gelmesinin sa�lanmas�n� ifade ediyor.

Bunun d��nda, ikinci unsur olarak, bu yeni maddede �veya taraflar i�in ba�lay�c� olan� ibaresi eklenmi� ve bununla kastedilen, daha ziyade, herhangi bir devlet d�zeni i�inde bir hakemlik m�essesi �eklinde ortaya ��kmayan, uluslararas� d�zeyde hakemliklerin organ�n� olu�turan kararlar�n ifadelerini burada kapsamak �zere konulmu�. �rne�in, Paris'teki Uluslararas� Ticaret Mahkemesi e�er herhangi bir karar verirse, bu bir devlet hukuk d�zeni i�inde de yer almad�� i�in bunun o devlet d�zeni i�inde kesinle�mesi ve icras�n�n� beklenmeyece�i hesab�yla taraflar�n bu mahkemenin karar�n� ba�lay�c� k�lmas�n�n yeterli olmas� �eklinde de�erlendirilebilecek bir madde. Ancak ben bu ikinci k�sm�n "veya taraflar i�in ba�lay�c� olan" deyiminin ��kar�lmas�n� �nerdim. En ba�ta �unun i�in: E�er bir uluslararas� hakemlik organ� hi�bir hukuk d�zeni, bir devlet hukuk d�zeni i�inde bulunmuyorsa, onun kararlar� -taraflar da ba�lay�c� karar verece�ine karar vermi�lerse s�zle�melerinde- kesinle�mi� ve icra kabiliyeti kazanm�� eklinde, doktrinde tart��mal� olmakla birlikte kabul edilmektedir. Ama bundan da �teye bir ba�ka nedenle bu deyimin ��kar�lmas�n�n uygun olaca��n� d��nd�m. O da �u nedenle:

Bu konuda, bu uluslararas� hakemlik organlar�n�n kararlar�n�n kesinle�mesi ve ba�lay�c� olup icra kabiliyeti kazanmas� konusunda bir New York S�zle�mesi vard�r. Buna b�y�k say�da devlet taraft�r. T�rkiye Cumhuriyeti de 1992 y�l�nda bunu onaylayarak taraf bulunmu�tur. Dolay�s�yla, bu t�r hakemlik organlar�n�n kararlar� bu s�zle�me �er�evesinde �lkemizde zaten� icra kabiliyeti kazanm��t�r, uygulanmaktad�r.

�imdi, o zaman �B�yle bir s�zle�meye de taraf bulundu�una g�re T�rkiye ve bunlar T�rkiye'nin uygulamas�n� d�zenleyen h�k�mler oldu�una g�re, bu ikinci unsurun konulmas�na gerek var m�yd�?� diye soru sordu�umda, e�er New York S�zle�mesi ko�ullar�yla uygulanma ko�ullar�yla, bu yasadaki uygulanma ko�ullar� ayn� olsayd�, belki tekrar�nda, sa�lamla�t�r�lmas�nda, teyidinde yarar vard� diyebilirdik. Ancak, New York S�zle�mesi�ne ili�kin olarak T�rkiye bunu onaylarken bir �ekince koymak suretiyle kar��l�kl�l�k ilkesini koymu�tur. H�lbuki burada bu kar��l�kl�l�k ilkesi yoktur ve bakt��m�z zaman bu maddenin gerek�esine, �u ifade edilmi�tir, denmi�tir ki: Hakemlik mahkemelerinin kararlar�yla ilgili kar��l�kl�l��a ihtiya� yoktur.

Hay�r say�n milletvekilleri, tam tersine, hakemlik mahkemeleri, uluslararas� hakemlik mahkemelerinin verdi�i kararlar�n da uygulanmas� T�rkiye�de, tenfizi T�rkiye�de s�z konusu olacakt�r. Daha �nce Say�n Komisyon Ba�kan�n�n bir ba�ka vesileyle bu kanunun T�rkiye�deki uygulamay� d�zenledi�ini bildirmesi gibi.

�imdi, siz bizim vatanda��m�z�n aleyhine olan bir uluslararas� hakemlik mahkemesi karar�n�n tenfizinin incelenmesinde kar��l�kl�l�k ko�ulunu kald�r�rsan�z, bizim vatanda��m�z�n s�zle�me yapt�� ve hakemli�e gitti�i taraf�n devleti bunu uygulamama �eklinde bir durumda ise, bir hukuki konumda ise, o zaman bu kar��l�kl�l�k ko�ulunun hakemlik kararlar�nda aranmamas� bizim vatanda��m�z�n aleyhine bir durum do�uracakt�r.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Pazarc�, buyurun, konu�man�z� tamamlay�n�z efendim.

H�SEY�N PAZARCI (Devamla) � Dolay�s�yla, bu h�k�m geni�letmektedir T�rkiye�nin h�lihaz�rdaki y�k�ml�l�klerini. Bu nedenle, ilgili deyimin, tabirin bu yasadan ��kar�lmas�n� �nerdim.

Hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (DSP ve CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Pazarc�.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 60. Maddesinin 2. f�kras�nda yer alan �yeri, yoksa sakin oldu�u bu da yoksa icraya konu te�kil edebilecek mallar�n bulundu�u yer mahkemesi� ibaresinin f�kra metninden ��kar�larak, bunun yerine, �yerinin ba�l� bulundu�u il mahkemesi, yoksa sakin oldu�u yerin ba�l� bulundu�u il mahkemesi bu da yoksa icraya konu te�kil edebilecek mallar�n bulundu�u yerin ba�l� oldu�u il mahkemesi� ibaresinin eklenmesini sayg�yla arz ederiz.

�� Faruk Bal (Konya) ve arkada�lar�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara)- Kat�lm�yoruz De�erli Ba�kan�m.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Biz de kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal, buyurun efendim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

FARUK BAL (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekili arkada�lar�m; tekrar hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

Bu madde, milletleraras� yetki d�zenlemesini �ng�ren ��nc� maddedir. Hat�rlanaca�� zere birincisinde, yabanc�l�k unsuru ta��yan davalar�n T�rk mahkemelerinde g�r�lmesiyle ilgili h�llerde il mahkemelerinin g�revlendirilmesine ili�kin �nergemiz reddedilmi� idi. ikinci maddede ise tan�ma ve tenfizle ilgili, T�rk mahkemelerinin yabanc� mahkeme kararlar�n�n tan�ma ve tenfizle ilgili yetkisinin il mahkemelerinde toplanmas�na ili�kin �nergemiz reddedilmi�ti. Bu ise, yabanc� unsuru ta��yan hakem kararlar�n�n tan�nmas� ve tenfizine ili�kin T�rk mahkemelerinin g�revlerinin il mahkemelerinde toplanmas�na ili�kin �nergemizdir.

De�erli arkada�lar�m, �� maddeyi tekrarlad�m size. ��nk�, �� madde, basamaklar itibar�yla de�erlendirdi�imiz zaman kabul� en m�mk�n olan �nerge bu �nergedir, yani hi� itirazs�z kabul edilebilecek �nerge bu �nergedir. Ni�in? ��nk�, hakem kararlar� a��rl�kl� olarak zaten b�y�k illerde olur. �li b�rak�n, b�y�k illerde olur. Yabanc� unsuru ta��yan hakem kararlar� ise b�y�k illerin i�erisinde �� be� tane ilde olur: Ankara, �stanbul, �zmir, Mersin belki son zamanlarda. Bu derecede b�y�k �aptaki i�lerin ve ili�kilerin yarg�land�� hakem kararlar� ancak bu kadar b�y�k yerlerde, yani il bak�m�ndan b�y�k olan yerlerde a��lmaktad�r. O zaman gelin, hukukumuzu da buna g�re d�zenleyelim. �l mahkemelerinde bunun g�r�lmesinin hi�bir mahzuru olmayacakt�r. Bundan �nce ifade etti�imiz mahkemelerin ihtisasla�mas� a��s�ndan da m�spet bir ad�m at�lacakt�r. Tecr�beli, liyakatli h�kimlerimizin yo�unla�t�� illerde bu mahkemelerin ihtisas mahkemeleri olarak g�revlendirilmesi T�rk hukukuna ciddi bir katk� sa�layacak diyor, hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

�nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Dilek�e ve inceleme usul�

MADDE 61�

BA�KAN � Komisyonun bir d�zeltme talebi vard�r.

Say�n Komisyon�

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Say�n Ba�kan�m, bu maddenin ikinci bendinde yer alan 54, 55, 56 ek tak�lar�yla beraber 55, 56, 57 olmu�tur.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

D�zeltmeyle ilgili gerekli notlar al�nm��t�r.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Ret sebepleri

MADDE 62

BA�KAN � Madde �zerinde bir adet �nerge vard�r, �nergeyi okutup i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 47 s�ra say�l� Kanun Tasar�s�n�n 62. Maddesinde yer alan �yer hukukuna� ibaresinin ��lke hukukuna� olarak de�i�tirilmesini arz ederiz.

��

Faruk Bal	Oktay Vural	Nevzat Korkmaz
	Konya	�zmir	Isparta
	Mehmet �and�r	M�min �nan	Osman Ertu�rul
	Mersin	Ni�de	Aksaray

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

ADALET KOM�SYONU BA�KANI AHMET �Y�MAYA (Ankara) � Y�ksek takdire b�rak�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ADALET BAKANI MEHMET AL� �AH�N (Antalya) � Kat�l�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bal, gerek�eyi mi okutay�m?

FARUK BAL (Konya) � Gerek�e okunsun.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e:

Tasar�da �lke ve yer kavramlar� ayn� ama�la farkl� maddelerde kullan�lm��t�r. Bu durum uygulamada teredd�de ve kavram karga�as�na yol a�acakt�r.

Kavram birli�i sa�lamak amac�yla bu de�i�iklik �nergesi verilmi�tir.

BA�KAN � �nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Kabul edilen �nerge do�rultusunda maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Yabanc� hakem kararlar�n�n tan�nmas�

MADDE 63

BA�KAN � Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

��NC� KISIM

Son H�k�mler

Y�r�rl�kten kald�r�lan h�k�mler

MADDE 64�

BA�KAN - Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Y�r�rl�k

MADDE 65

BA�KAN - Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Y�r�tme

MADDE 66

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, oyumun rengini belirtmek �zere aleyhte s�z istiyorum.

BA�KAN - Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Tasar�n�n t�m�n�n oylamas�ndan �nce, oyunun rengini belirtmek �zere, aleyhte, Tunceli Milletvekili Say�n Kamer Gen�.

Say�n Gen�, buyurun efendim.

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; 2675 say�l� Milletleraras� �zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk�nda Kanun�da de�i�iklik yap�lmas�na ili�kin bir kanun tasar�s�n� g�r��yoruz.

Bu, T�rk halk�yla �ok yak�ndan ilgili olan bir kanun. Tabii, uluslararas� ili�kileri biliyoruz. Bak�n, T�rk vatanda�lar� herhangi bir Avrupa �lkesine gitti�i zaman bir cehennem azab�n� �ekiyorlar. Konsolosluklar�n kap�lar�nda bekliyorlar, vize verilmiyor. Bir vatanda� gitti�i zaman, en az�ndan, her vatanda�tan 100-150 euro al�yorlar, ama onlar T�rkiye�ye geldi�i zaman ellerini kollar�n� sallaya sallaya geliyorlar. Bu uluslararas� tahkim m�essesi, o kadar T�rkiye aleyhine i�liyor ki. Bir arkada�tan dinlemi�tim: Bir uluslararas� ihaleden dolay�, �stanbul Teknik �niversitesinin teknik elemanlar�n�n kabul etti�i bir teknik raporu, �talya�daki hakem heyeti, bunu, efendim, bunlar ger�ek bir bilim adam� de�il, teknik adam de�il diye kabul etmiyorlar ve kendi adamlar�� Yani, bug�n uluslararas� hakem heyetinde, tahkim heyetinde T�rkiye Cumhuriyeti lehine kabul edilmi� ya bir karar var veya iki karar var. Yani, tabii, �ok da �ey etmedim.

�imdi, bu konularla ilgili bir yasa d�zenlerken T�rk halk�n�n menfaatlerini �ok enine boyuna tart��mam�z ve g�zetmemiz gerekirdi, ama ne yaz�k ki bu kadar �ok �nemli bir kanunu siz temel kanun kabul ettiniz, burada inceleme imk�n�n� bulamad�k. Bu kanun hakikaten T�rkiye�ye ne getiriyor, ne g�t�r�yor, T�rk halk�na ne getiriyor, ne g�t�r�yor, onu da tart��mad�k. Biraz �nce, DSP�li, Demokratik Sol Partili arkada��m�z burada �ok g�zel bir �nerge verdi, dedi ki: Bu New York S�zle�mesi�nde kar��l�kl�l�k ilkesini getirdi�i h�lde� Yani bir hakem heyetinin, bir Yunan hakem heyetinin verdi�i bir karar�n T�rkiye�de uygulanabilmesi i�in T�rk hakem� heyetinin de verdi�i bir karar�n yine Yunanistan�da ayn� �artlarda kabul edilebilir bir nitelikte olmas� laz�m. Siz, bu kar��l�kl�l�k ilkesini de kald�rd�n�z.

Bir de, burada, Komisyon ad�na, H�k�met ad�na konu�an arkada�lar�m�z diyor ki: �K�reselle�en d�nyada biz bunlar� getirmek zorunday�z.� K�reselle�en d�nyada, kapitalizm lehine kararlar getiriliyor, yani b�y�k sermaye gruplar� lehine h�k�mler getiriliyor, yoksa bizler gibi �lkelerin menfaatini koruyan bir durum yok de�erli milletvekilleri. Hi� olmazsa kendi �lkemizde kanunlar� yaparken halk�m�z�n menfaatlerini uluslararas� d�zeyde, uluslararas� tahkim kurullar�nda, hakem kurullar�nda, beynelmilel mahkemelerde bunlar� g�zetecek sa�l�kl� d�zenlemeler yapmam�z laz�m. E, bunlar� yapm�yoruz, bir de �stelik kanunlar� �ok s�ratle ��kar�yorsunuz.

Arkada�lar, burada kanunlar� s�ratle ��karmak marifet de�il. Burada ��kar�lan kanunlar�n, �lkemizin, halk�m�z�n lehine olmas� laz�m, bizi uluslararas� d�zeylerde zor duruma d��rmemesi laz�m. Siz zannediyor musunuz ki bu ��kard��n�z kanunlar, yar�n, uluslararas� d�zeyde T�rk halk�na, T�rk m�teahhidine, T�rk i� adam�na lehine h�k�mler yorumlayacak. Diyecekler ki: �Karde�im, siz �yle insanlars�n�z ki kar��l�kl�l�k ilkesini kendi kanunlar�n�zda kald�rm��s�n�z, bizden daha ne istiyorsunuz?� Yani, b�yle bir yasama d�zenlemesi olmaz. Bunlar �ok �nemli, hayati konular. Kendi aram�zda enine boyuna tart��sak, hakikaten olabilir. Do�ru yolu bulmak �nemli olan. �nemli olan, memleketimizin ve milletimizin menfaatine olan en iyi d�zenleme gerekmiyor mu? Uluslararas� hukukun d�zenlenen belirli ilkeleri var. Bunlar�, i�te, arkada��m�z �New York S�zle�mesi�nin daha ilerisine ge�tiniz.� diyor. Orada, biz de bunu ihtirazi kay�tla imzalam��z, ama siz bunlar�n hi� birisini dinlemiyorsunuz. Burada, iki tane komisyonun ben bilirim havas� i�ine girerek bu i�ler olmaz say�n milletvekilleri. Bak�n, bu kanunlar� ��kar�rken �ok enine boyuna tart��mam�z laz�m. Yoksa, yani Meclis e�er bu kanunlar� incelemeyecekse Meclisin varl��n�n ne anlam� var de�erli milletvekilleri?

Onun i�in, ��kar�lan bu kanunun T�rk halk�n�n menfaatlerini korumad��na, T�rk milletinin uluslararas� d�zeyde haklar�n� korumad��na inan�yorum.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Gen�, s�renizi verdim, konu�man�z� tamamlay�n�z.

KAMER GEN� (Devamla) � Bu nedenle, bu kanuna ret oyu verece�im. �a��m�zda T�rkiye �zerinde� En b�y�k s�m�r� d�zeni T�rkiye halk� �zerine kurulmu�tur, T�rk ekonomisi �zerine kurulmu�tur, ama maalesef siz, �zellikle AKP iktidara geldikten sonra, uluslararas� sermaye gruplar�na T�rkiye'nin s�m�r�lmesi i�in her t�rl� kolayl�klar getirilmi�tir. Bu kolayl�klar, bu s�m�r� d�zeninin tamamen uygulanmas� i�in de ufak tefek var olan engelleri de sizler �ok b�yle zevkle, g�lerek kald�r�yorsunuz. Tabii ki bunun g�nah�n� elbette sizler �ekeceksiniz. Bunu g�rece�iz, zaman i�inde g�rece�iz. Ama, l�tfen, bu kanunlar� enine boyuna iyi inceleyelim. Bizim hi�bir acelemiz yok. Gerekirse daha uzun zaman da tart��abiliriz, m�zakere edebiliriz. �ahsen vicdan�m bu kanunun ��kmas�na elvermiyor.

Hepinize sayg�lar sunuyorum efendim.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

Say�n milletvekilleri, ��nc� b�l�mde yer alan maddelerin oylamalar� tamamlanm��t�r.

Tasar�n�n g�r��meleri de �u anda tamamlanm�� bulunuyor.

Tasar�n�n t�m�n� oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Tasar� kabul edilmi� ve kanunla�m��t�r. �lkemiz i�in, T�rk milleti i�in hay�rlar getirmesini diliyorum.

Birle�ime on dakika ara veriyorum.

Kapanma Saati: 22.18

D�RD�NC� OTURUM

A��lma Saati: 22.29

BA�KAN: Ba�kan Vekili Nevzat PAKD�L

K�T�P �YELER : Ya�ar T�Z�N (Bilecik), Fatma SALMAN KOTAN (A�r�)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 25�inci Birle�iminin D�rd�nc� Oturumunu a��yorum.

2�nci s�rada yer alan, Tan�k Koruma Kanunu Tasar�s� ve Adalet Komisyonu Raporu�nun g�r��melerine ba�layaca��z.

2.- Tan�k Koruma Kanunu Tasar�s� ve Adalet Komisyonu Raporu (1/346) (S. Say�s�: 34) (x)

BA�KAN � Komisyon? Yerinde.

H�k�met? Yerinde.

Komisyon raporu 34 s�ra say�s�yla bast�r�l�p da��t�lm��t�r.

Sayg�de�er milletvekili arkada�lar�m, al�nan karar gere�ince, bu tasar� �� T�z�k��n 91�inci maddesi kapsam�nda g�r��lecektir. Bu nedenle, tasar�, t�m� �zerindeki g�r��meler tamamlan�p, maddelerine ge�ilmesi kabul edildikten sonra b�l�mler h�linde g�r��lecek ve b�l�mlerde yer alan maddeler ayr� ayr� oylanacakt�r.

Tasar�n�n t�m� �zerinde s�z alan milletvekili arkada�lar�m�n isimlerini okuyorum: AK Parti Grubu ad�na Zekeriya Aslan, Afyonkarahisar Milletvekili; Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na R�dvan Yal��n, Ordu Milletvekili; Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na Mersin Milletvekili �sa G�k. �ah�slar� ad�na Fahrettin Poyraz, Bilecik Milletvekili; Faruk Koca, Ankara Milletvekili; Recai Birg�n, �zmir Milletvekili.

AK Parti Grubu ad�na Zekeriya Aslan, Afyonkarahisar Milletvekili.

Say�n Aslan, buyurun efendim. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

AK PART� GRUBU ADINA ZEKER�YA ASLAN (Afyonkarahisar) -� Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; Tan�k Koruma Kanunu Tasar�s� �zerinde, Adalet ve Kalk�nma Partisi Grubu ad�na s�z alm�� bulunmaktay�m. Y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

De�erli arkada�lar, tan�k, ceza ve hukuk yarg�lamas� s�ras�nda olayla ilgili bilgileri olan ve bilgileri hakk�nda beyanda bulunan ��nc� ki�i ya da ki�ilerdir. Tan�k, su�a konu olan olay�n ispat edilmesinde yararlan�lan en �nemli delillerden bir tanesidir. Su�un i�lenmesinden ve dolay�s�yla soru�turma evresinden ba�layarak kovu�turma evresinin sonuna kadar her a�amada �ok b�y�k �neme sahiptir. Ancak g�n�m�zde, normal su�larda bile tan�kl�k zor bir i� h�line gelmi�tir. Tan�klar sundu�u ya da sunaca�� bilgiler nedeniyle su� �rg�tleri taraf�ndan s�kl�kla tehditlere ve sald�r�lara maruz kalmaktad�r. �zellikle, ter�r �rg�tleriyle su� i�lemek amac�yla kurulmu� di�er �rg�tlerin sahip olduklar� g�� ve kulland�klar� y�ntemler kar��s�nda klasik ceza muhakemesi �nlemleri yetersiz kald��ndan, bu t�r �rg�tlere kar�� farkl� y�ntemlerin kullan�lmas� zorunlu olmu�tur. Ayr�ca bu t�rl� su� �rg�tle-��

��

(x) 34 S. Say�l� Basmayaz� tutana�a eklidir.

rinin aleyhlerinde tan�kl�k yapan tan�k ve ma�durlar� korkutma, sindirme ve hatta cezaland�rmaya y�nelik eylemleri kar��s�nda devletler, bu �rg�tlerle daha etkin m�cadele edebilme amac�yla bu alanda gerekli i� yasal d�zenlemelerin yan�nda, uluslararas� alanda da yak�n i� birli�ine gitmektedirler. Bu �er�evede haz�rlanan �e�itli uluslararas� s�zle�melerde ve Avrupa Konseyi kararlar�nda tan�k koruma tedbirlerine yer verilmi�tir. Bu maksatla, Almanya ve Fransa gibi �lkeler konuyu ceza muhakemesi kanunlar�nda d�zenlerken, �spanya ve Portekiz gibi �lkeler ayr� tan�k koruma kanunlar� ihdas etmi�lerdir.

Di�er taraftan, 4422 say�l� ��kar Ama�l� Su� �rg�tleriyle M�cadele Kanunu 23/03/2005 tarihli ve 5320 say�l� Ceza Muhakemesinin Y�r�rl�k ve Uygulama �ekli Hakk�nda Kanun�un 18�inci maddesiyle y�r�rl�kten kald�r�ld��ndan, bu kanun kapsam�nda korunanlar bak�m�ndan hukuki bo�luk meydana gelmi�tir.

Tasar�, �lkemizin de taraf oldu�u uluslararas� s�zle�meler ve Avrupa Birli�i m�ktesebat�na uyum �abalar� dikkate al�narak, �nemli su�larla m�cadelede etkin koruma tedbirlerinin uygulanmas�n�n sa�lanmas� ve yasal bo�lu�un doldurulmas� hem de uluslararas� s�zle�melerle �stlenilen y�k�ml�l�klerin yerine getirilmesi amac�yla haz�rlanm��t�r. Her ne kadar, daha �nce mevzuat�m�zda kamu g�revlilerinin, tan�k ve ihbarc�lar�n korunmas�na ili�kin genel h�k�mler d�zenlenmi� olsa da tasar� ile ilk defa tan�klar�n ve ihbarc�lar�n kimliklerinin gizlenmesi, beyanlar�n�n al�nmas� ve kendilerinin korunmas�na ili�kin ayr�nt�l� d�zenlemelere yer verilmekte, m�nhas�ran, bu koruma tedbirlerinin uygulanmas�n� takip etmek �zere tan�k koruma kurulu kurulmaktad�r.

Tan�k koruma tedbirlerine, tedbirin niteli�i ve soru�turma evresine g�re, cumhuriyet savc�l�klar� veya mahkemeler ile tan�k koruma kurulu taraf�ndan karar verilebilecektir. Cumhuriyet savc�l�klar� ile mahkemeler, kimlik ve adres bilgilerinin kayda al�narak gizli tutulmas� ve kendisine yap�lacak tebligatlara ili�kin ayr� bir adres tespit edilmesi, duru�mada haz�r bulunma hakk�na sahip bulunanlar olmadan dinlenmesi ya da ses veya g�r�nt�s�n�n de�i�tirilerek �zel ortamda dinlenmesi, tutuklu veya h�k�ml� olanlar�n durumlar�na uygun ceza infaz kurumu ve tutukevlerine yerle�tirilmesi, fiziki koruma sa�lanmas� kararlar�n� verebilirken, tan�k koruma kurulunda da fiziki koruma sa�lanmas�, kimlik ve ilgili di�er bilgi ve belgelerin de�i�tirilmesi ve d�zenlenmesi, ge�ici olarak ge�imini sa�lama amac�yla maddi yard�mda bulunulmas�, �al��an ki�inin i� yerinin ya da i� alan�n�n de�i�tirilmesi veya ��renim g�renin devam etmekte oldu�u her t�rl� e�itim ve ��retim kurumunun de�i�tirilmesi, yurt i�inde ba�ka bir yerle�im biriminde ya�amas�n�n sa�lanmas�, uluslararas� anla�malara ve kar��l�kl�l�k ilkesine uygun �ekilde ge�ici olarak ba�ka bir �lkede yerle�tirilmesinin sa�lanmas�, fizyolojik g�r�n�m�n�n estetik cerrahi yoluyla ya da estetik cerrahi gerektirmeksizin de�i�tirilmesi ve buna uygun kimlik bilgilerinin yeniden d�zenlenmesinin karar�n� verebileceklerdir.

Tasar�n�n yasala�mas�yla birlikte, maruz kal�nan tehditler veya duyulan korku nedeniyle tan�kl�ktan �ekinen vatanda�lar�m�z�n mahkemelerde tan�kl�k yapmas�n�n sa�lanabilece�i, yapm�� olduklar� tan�kl�k nedeniyle hayati veya mal g�venli�i tehlike alt�na giren tan�k ve yak�nlar�n�n devlet taraf�ndan etkin bir �ekilde korunmas�n�n sa�lanaca��; vatanda�lar�n endi�elerinin bertaraf edilerek tan�kl�k yapmalar�n�n sa�lanmas� neticesinde, �zellikle ter�r su�lar� ve �rg�tl� su�lar�n ayd�nlat�lmas�, bu su�larla m�cadele ve �rg�tlerin ��kertilmesine b�y�k katk�lar sa�lanaca��; etkin m�cadele neticesinde �rg�tl� su�lar�n a�amal� olarak azalaca��; kara para aklama, ka�ak��l�k, gasp, kapka� gibi �rg�tl� olarak i�lenen su�lar nedeniyle vatanda��n ve devletin u�rad�� ciddi ekonomik zarar�n azalt�laca��; h�len k�s�tl� olarak uygulanmakta olan tan�k koruma tedbirlerinin daha kapsaml�, bu konuda uzmanla�m�� bir yap�lanma ile t�m �lke �ap�nda uygulama birli�i i�erisinde s�ratli ve etkin bir karar alma mekanizmas� i�erisinde ger�ekle�ebilece�i, bu �ekilde insan ve mali kaynaklar bak�m�ndan �nemli oranda tasarruf sa�lanabilece�i, �lkemizin de taraf oldu�u ve tan�k koruma tedbirlerini i�eren �e�itli uluslararas� s�zle�me h�k�mlerinin yerine getirilece�i, kamu d�zeninin etkin bir �ekilde korunmas�n�n sa�lanaca��, bu sayede vatanda�lar�n kolluk kuvvetleri ve yarg� te�kilat� temelinde devlete olan g�veninin peki�tirilece�i de�erlendirilmektedir ki, bu kanun tasar�s� olaylar�n ��z�mlenmesinde �ok faydal� olacakt�r.

Bu duygu ve d��ncelerle y�ce Meclisi sayg�yla selaml�yorum.(AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

Madde �zerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na, Mersin Milletvekili �sa G�k.

Say�n G�k, buyurun efendim. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

CHP GRUBU ADINA �SA G�K (Mersin) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; y�ce Meclisi sayg�yla selaml�yorum.

Tan�k koruma kanunu, az �nce g�r��t��m�z, �M�HUK� dedi�imiz milletleraras� �zel hukuktan farkl� bir kanun. Arkada�lar, bu kanuna dikkat kesilmek laz�m, zira tan�k koruma kanunu temel hak ve �zg�rl�klerle alakal� bir kanundur.

�imdi, yasama, y�r�tme, yarg� ayr�m�n� y�ce Meclisin sayg�de�er �yeleri gayet iyi biliyorlar. Bu yarg� i�inde bir ayr�m daha var: Sav, yani iddia, savc�l�k; savunma, yani avukatlar ve karar ��l�s�. Sav, savunma, karar� Tan�k koruma kanunu i�in birtak�m doneleri �nce g�z�n�z�n �n�ne getirin, daha sonra bunlar� t�mevar�m metoduyla toplayaca��z arkada�lar, hepsini toplayaca��m. �imdi, sav, savunma, karar ��l�s�nde �silahlar�n e�itli�i� deriz biz, yani �zellikle iddia makam�yla, yani savc�l�kla avukatlar aras�nda e�it silahlara sahip olma, ceza yarg�lamas�n�n ana �zelliklerindendir. H�kimi ayr�k tutuyorum; karar mercisidir, farkl�d�r.

Bir farkl� kavram daha var arkada�lar: Fayda ve zarar. Bir kanun ihdas edilirken, bir kanun yap�l�rken faydas� ve zarar� beraber d��n�lmek zorundad�r. ��nk�, �zellikle ceza hukukuna ili�kin bir kanun getiriyorsan�z bu kanunun mutlaka faydas� vard�r, ama her ceza kanunu de�i�ikli�i, ceza hukuku de�i�ikli�i mutlaka hak ve �zg�rl�klere belli oranda k�s�tlamalar getirdi�i i�in de bir zarar� vard�r. Kanun yapma tekni�inde fayda ve zarar k�sm�n� iyi idrak etmek zorunday�z. Bunu da bir kenara koyun, bunu da unutmay�n.

Meclisimizden �ok g�zel yasalar ge�ti daha �nce. Anayasa madde 90 son f�kra de�i�ikli�i, 2004 de�i�ikli�i; bunu alk��lam��t�k. Ne diyordu Anayasa madde 90 son de�i�ikli�i? Temel hak ve �zg�rl�klere ili�kin uluslararas� olup usul�ne g�re onaylanan s�zle�melerle i� mevzuat�m�zdaki baz� kanunlar �at��rsa bu uluslararas� s�zle�meler esas al�nacakt�r. Bu, temel hak ve �zg�rl�kler anlam�nda, yine, devrim maddelerdendir. Yapanlar�n eline sa�l�k. Bunu da koyun bir kenara.

Bir �ey daha var: 2004 Ceza Muhakemesi Kanunu de�i�ikli�i arkada�lar. Burada 201�inci madde geldi. Nedir 201�inci madde? Do�rudan soru y�neltme. Kimlerin do�rudan soru y�neltmesi arkada�lar? Avukat�n, savc�n�n, bilirki�iye, tan��a, san��a soru y�neltmesi. Buna genelde o �ovmatik ad�yla �apraz sorgu, kar��l�kl� sorgulama falan dendi. �apraz sorgu bir Amerikan sistemidir. 2004 y�l�ndaki CMK de�i�ikli�iyle 201�inci maddeye �apraz sorgu geldi. Getirenlerin eline sa�l�k. G�zel bir de�i�imdi bu. Bunu da alk��lad�k. Bunu da alk��lad�k.

�imdi, arkada�lar, su� ve su�lulukla m�cadele �nemlidir. Su� ve su�lulukla m�cadele temel ilkedir, hedeftir. Bunu yaparken fayda ve zarar dengesini hepimiz -arkada�lar, i�imizde hukuk�u olmayanlar�m�z var, o y�zden m�mk�n oldu�unca basite indirgeyerek arz etmeye �al��yorum- �ok iyi g�zetmek zorunday�z, fayda ve zarar�. Bir �eyin ayar�n� ka��r�rsan�z o kadar b�y�k zarar verir ki, bunun �n�n� almak m�mk�n de�ildir. Bak�n, hatalar var. ��imizde k�rs�den gelen arkada�lar�m var, benim gibi savunma masas�ndan gelen arkada�lar�m da var, savc�lar da var.

Arkada�lar, �rneklemek laz�m bunu. Mesela, en basit �rnek: Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu -haziran ay�nda bir de�i�iklik yap�ld� arkada�lar- 16�nc� maddesi. Nedir Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu, 2559 say�l� Kanun? Polisin silah kullanma yetkisini belirler, silah kullanma.

Bu Kanun, bizim 12 Eyl�lleri ya�ad�, 12 Eyl�l sonras�n� ya�ad� bu Kanun ve bu Kanun�un 16�nc� maddesi, polisin silah kullanmas� yetkisi i�in birtak�m kriterler koymu�tu. Orada, san�yorum, (c), (d), (e) olabilir, �� ayr� f�kras� vard� onun. Arkada�lar, orada, polisin silah kullanabilmesi i�in mutlaka a��r cezal�k su� kriteri vard�. Cezac� arkada�lar bunu �ok iyi bilirler. A��r cezal�k bir su� i�lenme durumu varsa, -3005 vard� eskiden, c�rm� me�hut derdik, su��st� derdik- su��st� bir h�l varsa, polisin a��r cezal�k su�larda do�rudan silah kullanma yetkisi vard�. Buna benzer kanunlar�m�z var. Mesela bu Asayi�e M�essir� Yine bu Polis ve Jandarma Yetki Kanunu vard�, o 1934�lerin Kanunu. Yine o Kanun�da da buna benzer bir maddemiz vard�, 4��nc� maddemiz vard� arkada�lar.

�imdi, biz ne yapt�k? 2007 y�l�n�n Haziran ay�nda, bu y�l�n Haziran ay�nda 16�nc� maddede bir de�i�iklik yapt�k. Polislere, polis arkada�lara do�rudan silah kullanma yetkisini de�i�tirdik konjonkt�re g�re �su��st� h�linde� dedik yaln�zca. Bak�n, a��r cezal�k h�lleri kald�rd�k, yaln�zca �su��st� h�li� dedik. A��r cezal�k h�li kald�rd��n�zda, sizin basit bir h�rs�zl�k olay�n�n su��st�nde dahi, taksirli bir fiilde dahi polise silah kullanma yetkisi verdik. Yetkiyi gere�inden fazla verirseniz, birileri kendilerini dengeleyici farz eder, d�zenleyici farz eder, ekolayzer farz eder; yarg� yapar, h�k�m kurar, infaza ge�er. Ne olursa olsun, hukuk devletinin ana ilkesi mutlaka dengeler �zerine kuruludur. Yetkiyi veriyorsan�z g�revi kadar vereceksiniz, yetkiyi veriyorsan�z, bizim oran�n deyimiyle, Mersin�in deyimiyle �karerinde� vereceksiniz. Fazla yetki vermek o polis arkada�lar�m�z� da t�hmet alt�nda koyar, onlar� da peri�an eder.

Ne oldu arkada�lar? ��te, cumartesi g�n� �zmir�de bir olay oldu. Gen� bir �ocuk ehliyetsiz araba kullanmaktan� Ad�: Baran Tursun. Babas�n�n ad�: Mehmet. Annesinin ad�: Berrin. Yirmi ya��nda, �niversite mezunu.

Polis arkada�lar�m� ele�tirmiyorum. Orada bir hata var, hata buradan ��kt�. Gere�inden fazla yetki verdik, bu Meclis verdi -ben yoktum ama Mecliste devaml�l�k asl�d�r. Devlet d�zeninde devaml�l�k vard�r. Biz bin y�ll�k devlet gelene�i olan bir toplumuz. Devlet devam eder- b�y�k bir yetki verildi ve bir �ocu�un beynine bir kur�un girdi, beyin �l�m� ger�ekle�ti.

Arkada�lar, ceza hukukuna ili�kin her �ey silsile olarak takip eder. ��nk� siz, toplumu y�nlendiriyorsunuz, bi�imlendiriyorsunuz, ili�kilere yasalarla �ekiller �izerek daireler i�erisine al�yorsunuz eylemleri. �ok hassast�r. Bu olayda polis arkada�lara verilen yetki gere�inden fazla m�yd�? Gere�inden fazlayd�. G�zden mi ka�t�? Bilmiyorum�

Ben Mersin�den bas bas ba��rd�m -o zamanlar baro ba�kan�yd�m- bu Kanun�u de�i�tirmeyin. ��nk�, Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu 12 Eyl�lleri ya�ad� bu maddeyle. Daha sonras�nda �stesinden geldi. A��r cezal�k kriterini kald�rmay�n, ��nk� polis arkada�lar� t�hmet alt�nda b�rakacaks�n�z. O polisin savunmas� haz�r. Kanunda �Su��st�� O maddeyi de getirdim: �Su��st� h�linde ��phelilerin yakalanmas�n� sa�layacak �l��de silah kullanmaya yetkilidir.� diyor kanun maddesi. Biz bu yetkiyi verdik. Meclis verdi. Daha sonra sorgulayamazs�n�z. Kanunla yetki verdiniz. Yetki verildi. O, Asayi�e M�essir Baz� Fillerin �nlenmesi Hakk�nda Kanun var, 1481 say�l� Kanun. O Kanun dahi a��r cezal�k kriteri koyuyordu.

�imdi fayda-zarara geliyorum arkada�lar ve o dengeye geliyorum. Tan�k koruma kanununda �iraze ka��yor. �yle bir ka��yor ki, ceza yarg�lamas�nda ipin ucunu ka��r�rsan�z geriye getiremezsiniz.

Arkada�lar, tan�k koruma kanununda, tan�� a�arak ma�dura dahi bu kanundan faydalanma yetkisi getiriliyor, ma�dura, m��tekiye. Bu kanunla yaln�z tan��a de�il, e�ine, ikinci, ��nc� derece kan ve s�hri h�s�m�na, ili�ki i�inde oldu�u, yak�n ili�kideki herkese, bo�anm�� oldu�unda dahi eski e�e, ni�anl�s�na, sevgilisine� Herkesi kat�yor bu kanun. Yapmay�n, yapmay�n! Bu kanun gerek�esinde de yazd�� zere, S�n�ra�an �rg�tl� Su�lara Kar�� Birle�mi� Milletler S�zle�mesi birinci dayana��, mehaz�. �ki: �ocuk Haklar�na Dair S�zle�meye Ek �ocuk Sat��, �ocuk Fahi�eli�i ve �ocuk Pornografisiyle �lgili �htiyari Protokol. ��nc� donesi bu kanunun, Yolsuzlu�a Kar�� Ceza Hukuku S�zle�mesi. Bunlar�n hepsini okudu�unuzda bir �ey g�r�rs�n�z� Sak�n ha, bana, birisi buraya ��k�p da �Avrupa�da bu kanunun ayn�s� var.� demeyin, ��nk� yok. Bu s�zle�meler de bize b�yle bir kanun yapma zorunlulu�u getirmiyor.

Bak�n, maddeler aynen ne diyor: ��fade veren tan�klar�n etkin ve uygun �ekilde korunmalar�n� sa�lamak amac�yla gerekli g�rd�kleri yasal ve di�er �nlemleri al�rlar.� diyor s�zle�meler, s�zle�meler bunu diyor. Her s�zle�menin ma�durlarla ilgili bir sat�r� var. Biz ne yapt�k peki? �yle bir araba solluyoruz ki, s�zle�me bize b�yle bir y�k�ml�l�k veriyor, sol sinyali yakt�k, sol �eride ge�tik, gaza sonuna kadar bas�yoruz, duvara �arpaca��z. ��nk� bu kanun ifrat kanunu, bir a��r�l�k kanunu.

Bu kanunda, arkada�lar, yaln�zca ter�r su�lar� de�il, �rg�tl� su�lar da de�il, �rg�tl� su�lar d��na ��kan -vakay� adiyeden deriz ya- normal ceza mahkemesi g�revine giren su�lar dahi bu kanun kapsam�na giriyor. Yapmayal�m, yapmayal�m! Bu s�zle�melerin bir ana mant�� var. Nedir bu mant�k? �ok spesifik, �ok �zel, �ok �nemli durumlarda, �rg�tl� su�lar -ter�r�n de bir k�sm�n� buna katabiliyoruz- �rg�tl� ve ter�r su�lar�na ili�kin, �ok dar, y�ksek cezal�, uygulama alan� �ok s�n�rl�, belli maddeler i�in �ng�r�len bir kanun tekni�idir bu tan�k koruma kanunu. Neden? Nedeni de �u: Temel hak ve �zg�rl�klere, savunma hakk�na, adil yarg�lanma hakk�na, bizim Anayasa�m�z�n verdi�i temel hak ve �zg�rl�klere s�n�rlama getirece�i i�in.

Fayda ve zarar dengesini anlatt�m size. Anayasa�m�z bu kanuna k�smen engeldir, ��nk� fayda ve zarar dengesinde bu kanunun zarar k�sm� fazlal�k arz ediyor. O y�zden de, bu kanunu, mutlaka ve mutlaka, arkada�lar, iyice incelemek zorundas�n�z. Bu kanunun her maddesi geldi�inde, l�tfen, fayda ve zarar, gereklilik, su� ve su�lulukla m�cadelede oran, bunlar� d��nmek zorunday�z. Aksi h�lde, klasik bir mant�kla, ya arkada�lar, bir kanun yap�yoruz, bu kanunu en �edit, en �iddetli, en a��r �ekliyle yapal�m mant��na gidersek, ceza hukukunda bizi bu, katle g�t�r�r. Nas�l katle g�t�r�r? Arkada�lar, kanunda denge �nemli demi�tim size, aksi h�lde, k�rm�z� ��kta ge�en insanlar� asal�m, o da bir su�. Yere t�k�renleri k�rba�layal�m veya on y�l hapis verelim. Bak�n, su�ta, fiilde, cezada bir denge olmak zorunda. Tan�k koruma kanununda da, mant��yla kanun aras�nda dengesizlik var.

Arkada�lar, ben avukat�m, ben baro ba�kanl��ndan gelmeyim, ben savunma taraf�nday�m. Ben insanlar� savunuyorum, ama bak�n, iddia kar��s�nda, savc�l�k kar��s�nda -bu kanun �yle bir kanun ki- tan�� ben g�remeyece�im, ben dinleyemeyece�im, yalan m� do�ru mu s�yl�yor, g�z�ne bakamayaca��m, ses tonunu inceleyemeyece�im, sesi ayr� bir frekansla verilecek, y�z� saklanacak, hatta ve hatta bazen hi� g�rmeyece�iz, bizim uyu�turucu davalar�nda olur, ad� �x� diye ge�ecek veya mahkeme ad�n� de�i�tirecek, bir ifade gelecek, bu ifadeyle yarg�lama y�r�yecek. Arkada�lar, bu �ok hassas bir konu. �ok hassas bir konu. Buna iyi bakmak zorunday�z.

�stelik de bu karar� kimler verebilecek? Fiziki korumay� kolluk veriyor, ama bak�n savc�l�k veriyor. Bir�ok noktada savc�, soru�turma a�amas�nda, arkada�lar, tan�k koruma kanununu devreye koyabilecek. Yani benim ceza yarg�lamas�nda g��lerimi �arp��t�rd��m, g��s g��se m�cadele etti�im, silahlar�n e�itli�inin ana ilkesi olmas� gereken yarg�da savc� benden en b�y�k delili saklayacak, ben g�remeyece�im. Bu kanun gelir. Nas�l gelir? Bu kanun �ok �nemli su�larda, belli baz� maddelerde gelir. Bu kanun, arkada�lar, bu h�liyle doksan sekiz ayr� su� tipine uygulanabiliyor. Doksan sekiz ayr� su� tipi. Burada el insaf demek laz�m. Arkada�lar doksan sekiz su� tan�m� bu kanuna giriyor. Yani ceza sistemine giren kanunlar�n y�zde 80�ini buna katabilirsiniz. Ter�r� ay�rabilirsiniz. �rg�tl� su�larda ceza alt s�n�r�n� y�kseltin. Onu da ay�rabilirsiniz. Ama iki y�l derseniz olmaz. Bir apartmana giren h�rs�zl�k� �ocuklar�n �etesi diye �rg�tl� bir �ete kurmu�lar, h�rs�zl�k �rg�t�, bunda bile tan�k korumadan faydalanabiliyor. Apartmandakilerin y�z�n� de�i�tirirsiniz, ad�n� de�i�tirirsiniz, para verirsiniz, kanun �yle net yetkiler veriyor ki, yurt d��na g�nderirsiniz, hi�birisinin ad�n� kullanmazs�n�z� Yapmay�n ya! Yapmay�n! Bizim amac�m�z ne? Ceza yarg�lamas�n�n amac� maddi ger�e�e ula�makt�r. Bu uluslararas� s�zle�melerin de amac�, maddi ger�e�e ula�mada temel hak ve �zg�rl�klere, adil yarg�lanmaya, insan haklar�na zarar vermeden, bir dengeyle ama su� ve su�luyla m�cadeleyi de kabul ederek bir ara form�l bulmad�r. Bu kanun bu h�liyle, arkada�lar, kabul edilemez. Bu kanun bu h�liyle ge�ecek oldu�unda, bir daha d�n�� olmayan, ayn� �zmir�de ba��ndan vurulan �ocu�un olay�nda� O �ocu�un ailesine de ac�yorum, polise de ac�yorum. ��nk� yetki, abart� bir yetki. Kollu�a verilen yetki, abart� bir yetki. ��te direkt silah kullanma yetkisi verdik haziranda ve bu Meclisten tart��lmadan ge�ti, fark�na var�lmadan ge�ti. O Kanun�un kayna�� olan eski 16�nc� maddedeki ayn� benzeri Asayi�e M�essir Baz� Fiillerin �nlenmesi Hakk�nda Kanun�daki maddelere ayk�r� olarak ge�ti. Ayn� mant�kla �imdi tan�k koruma kanunu huzurlar�n�zda.

Bu Meclis bu hatay� bir daha yapmaz, eminim. Say�n Bakanl�k, Say�n Komisyon bu hatay� bir daha yapmaz, eminim. ��nk� hepimizin ortak amac�, do�ruyu, iyiyi bulmak. Bu Mecliste bulunan her ferdin ortak amac�, hele ki ceza yarg�lamas� gibi yarg�lamada do�ruya ula�mak, maddi ger�e�i bulmak, yarg�lamay� s�hhatli g�t�rmek, ama g�t�r�rken de temel hak ve �zg�rl�� de yok etmemek.

Hepinize ben sayg�lar sunuyorum. Bu kanun konusunda hassasiyetinizi arz ediyorum.

Te�ekk�r ediyorum. (CHP ve DTP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n G�k.

Sayg�de�er milletvekili arkada�lar�m, �al��ma s�remizin tamamlanmas�na �ok az kalm��t�r. Gruplar ad�na yap�lacak konu�malar vard�r. Dolay�s�yla tamamlanmas� m�mk�n de�ildir, ��nk� �ok az bir s�remiz kalm��t�r.

B�t�n bunlar� dikkate alarak, al�nan karar gere�ince, kanun tasar� ve tekliflerini s�ras�yla g�r��mek i�in, 28 Kas�m 2007 �ar�amba g�n� saat 14.00�te toplanmak �zere birle�imi kapat�yorum.

Sizlere hay�rl� geceler diliyorum, Fenerbah�e�ye ba�ar�lar diliyorum.

Kapanma Saati: 22.57

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Resmi internet Sitesi
� 2009 T.B.M.M.