DÖNEM: 23 CİLT:
67 YASAMA YILI:
4
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
TUTANAK DERGİSİ
93’üncü
Birleşim
24 Nisan 2010 Cumartesi
(Bu
Tutanak Dergisi’nde yer alan ve kâtip üyeler tarafından okunmuş bulunan her tür
belge ile konuşmacılar tarafından ifade edilmiş ve tırnak içinde belirtilmiş
alıntı sözler aslına uygun olarak yazılmıştır.)
İ Ç İ N D E K İ L
E R
I. - GEÇEN TUTANAK
ÖZETİ
II. - GELEN
KÂĞITLAR
III. - YOKLAMALAR
IV. - BAŞKANLIĞIN
GENEL KURULA SUNUŞLARI
A) MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ
1.- Mersin
Milletvekili Akif Akkuş ve 22 milletvekilinin, artan şiddet ve suç olayları ile
bu olaylarda çocukların ve gençlerin kullanılmasının nedenlerinin araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/687)
2.- İstanbul
Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve 22
milletvekilinin, tasfiye hâlindeki bir finans kurumunun oluşturduğu
mağduriyetin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/688)
3.- Zonguldak
Milletvekili Ali İhsan Köktürk ve 25 milletvekilinin, TRT yönetimindeki
kadrolaşma ve diğer iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/689)
B) Gensoru Önergeleri
1.- Cumhuriyet
Halk Partisi Grubu Adına Grup Başkan Vekilleri İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu, Ankara Milletvekili Hakkı Suha
Okay ve İzmir Milletvekili Kemal Anadol’un,
bazı yabancı firmaların Türkiye’de rüşvet dağıttığı iddiaları karşısında
gerekeni yapmadığı iddiasıyla Başbakan Recep Tayyip Erdoğan hakkında gensoru
açılmasına ilişkin önergesi (11/11)
V.- ÖNERİLER
A) Siyasi Parti Grubu Önerileri
1.- (10/117) esas
numaralı Meclis araştırması önergesinin ön görüşmelerinin Genel Kurulun 24/4/2010 Cumartesi günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin
MHP Grubu önerisi
2.- (8/13) esas
numaralı genel görüşme önergesinin ön görüşmesinin Genel Kurulun 24/4/2010 Cumartesi günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin
CHP Grubu önerisi
VI.- AÇIKLAMALAR
1.- Tekirdağ
Milletvekili Enis Tütüncü’nün, MHP grup önerisine
ilişkin açıklaması
2.- Kırıkkale
Milletvekili Osman Durmuş’un, 22 Nisan 2010 Perşembe
günkü 91’inci Birleşimin tartışmalı oturumunda, tartışanları ayırma gayretinin
basın yayın organlarında Meclisi kötüleme ve karalama kampanyasına dönüşmesine
ilişkin açıklaması
3.- Niğde
Milletvekili Mümin İnan’ın, MHP grup önerisine ilişkin açıklaması
4.- Tokat
Milletvekili Reşat Doğru’nun, MHP grup önerisine ilişkin açıklaması
5.- Van
Milletvekili Kayhan Türkmenoğlu’nun, MHP grup önerisine ilişkin açıklaması
6.- Karaman
Milletvekili Hasan Çalış’ın, MHP grup önerisine
ilişkin açıklaması
7.- Bursa
Milletvekili Necati Özensoy’un, MHP grup önerisine
ilişkin açıklaması
8.- Bursa
Milletvekili Onur Öymen’in, CHP Grup önerisine
ilişkin açıklaması
9.- Niğde
Milletvekili Mümin İnan’ın, CHP Grup önerisine ilişkin açıklaması
10.- Tokat
Milletvekili Reşat Doğru’nun, CHP Grup önerisine ilişkin açıklaması
11.- İstanbul
Milletvekili Birgen Keleş’in, Eskişehir Milletvekili Hasan Murat Mercan’ın,
konuşmasında yapmış olduğu değerlendirmelere ilişkin açıklaması
12.- Antalya
Milletvekili Mehmet Günal’ın, CHP Grup önerisine
ilişkin açıklaması
13.- Tekirdağ
Milletvekili Enis Tütüncü’nün, CHP Grup önerisine
ilişkin açıklaması
14.- Antalya
Milletvekili Atila Emek’in, Eskişehir Milletvekili
Hasan Murat Mercan’ın, konuşmasındaki sözlerini kendisine iade ettiğine ilişkin
açıklaması
15.- İstanbul
Milletvekili Şükrü Mustafa Elekdağ’ın, Eskişehir
Milletvekili Hasan Murat Mercan ve Çankırı Milletvekili Suat Kınıklıoğlu’nun konuşmalarındaki bazı ifadelerine ve kendi
konuşmasındaki bazı ifadelerinin yanlış yorumlanmasına ilişkin açıklaması
16.- Samsun
Milletvekili Haluk Koç’un, Dışişleri Komisyonu Başkanı Hasan Murat Mercan’ın
konuşmasında yapmış olduğu değerlendirmelere ilişkin açıklaması
17.- Mersin
Milletvekili İsa Gök’ün, Eskişehir Milletvekili Hasan Murat Mercan’ın
konuşmasındaki “Mecliste bu konu konuşulmasın.” ifadelerine ilişkin açıklaması
18.- İzmir
Milletvekili Kamil Erdal Sipahi’nin, CHP Grup önerisine ilişkin açıklaması
19.- Konya
Milletvekili Mustafa Kabakcı’nın, CHP Grup önerisine
ilişkin açıklaması
20.- İstanbul
Milletvekili Şükrü Mustafa Elekdağ’ın, Çankırı
Milletvekili Suat Kınıklıoğlu’nun, konuşmasında,
kendisiyle ilgili yapmış olduğu değerlendirmelerin doğru olmadığına ilişkin
açıklaması
21.- Anayasa
Komisyonu Başkanı ve İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu’nun, Manisa Milletvekili
Şahin Mengü’nün, sözlerini yanlış yorumladığına
ilişkin açıklaması
22.- Manisa
Milletvekili Şahin Mengü’nün, Anayasa Komisyonu
Başkanı ve İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu’nun, sözlerini yanlış
yorumladığına ilişkin açıklaması
23.- Şırnak
Milletvekili Hasip Kaplan’ın, Bursa Milletvekili Onur
Öymen’in, sözlerini yanlış yorumladığına ilişkin
açıklaması
24.- Tunceli
Milletvekili Kamer Genç’in, Samsun Milletvekili Suat Kılıç’ın, sözlerini yanlış
yorumladığına ilişkin açıklaması
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN
DİĞER İŞLER
A) Kanun Tasarı ve Teklifleri
1.- Türk Ticaret
Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/324) (S. Sayısı: 96)
2.- Türk Borçlar
Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/499) (S. Sayısı: 321)
3.-
Milletlerarası Para Fonu ile Milletlerarası İmar ve Kalkınma Bankasına Katılmak
İçin Hükümete Yetki Verilmesine Dair Kanuna Ek Milletlerarası Para Fonu Ana
Sözleşmesinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Belgelerin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/761) (S.
Sayısı: 458)
4.- Kooperatifler Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile Adalet ve
Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş’ın, Kooperatifler Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Teklifi ile Tarım, Orman ve Köyişleri ile
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonları Raporları (1/811, 2/633)
(S. Sayısı: 496)
5.- Adalet ve
Kalkınma Partisi Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264
Milletvekilinin, 7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun Teklifi ve Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497)
VIII.- SATAŞMALARA İLİŞKİN KONUŞMALAR
1.- İzmir
Milletvekili K. Kemal Anadol’un, İzmir Milletvekili
İbrahim Hasgür’ün, grubuna sataşması nedeniyle
konuşması
2.- İzmir
Milletvekili Ahmet Ersin’in, Konya Milletvekili Hüsnü Tuna’nın, şahsına
sataşması nedeniyle konuşması
3.- Yozgat
Milletvekili Bekir Bozdağ’ın, İzmir Milletvekili K.
Kemal Anadol’un, grubuna sataşması nedeniyle
konuşması
4.- Ankara
Milletvekili Hakkı Suha Okay’ın,
Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ’ın, grubuna
sataşması nedeniyle konuşması
5.- Samsun
Milletvekili Suat Kılıç’ın, Ankara Milletvekili Hakkı Suha
Okay’ın, grubuna sataşması nedeniyle konuşması
6.- İstanbul
Milletvekili Ayşe Nur Bahçekapılı’nın, Yalova
Milletvekili Muharrem İnce’nin, grubuna sataşması nedeniyle konuşması
7.- Yalova
Milletvekili Muharrem İnce’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Nur Bahçekapılı’nın, şahsına sataşması nedeniyle konuşması
8.- Van
Milletvekili Hüseyin Çelik’in, Yalova Milletvekili Muharrem İnce’nin, şahsına
sataşması nedeniyle konuşması
9.- Yalova
Milletvekili Muharrem İnce’nin, Van Milletvekili Hüseyin Çelik’in, şahsına
sataşması nedeniyle konuşması
10.- Samsun
Milletvekili Suat Kılıç’ın, Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, grubuna
sataşması nedeniyle konuşması
11.- Bilecik
Milletvekili Yaşar Tüzün’ün, Tunceli Milletvekili
Kamer Genç’in, konuşmasında, kâtip üyelerin evrakları eksik okuduğunu dile
getirirken kendi isminden de bahsederek şahsına sataşması nedeniyle konuşması
I.- GEÇEN TUTANAK ÖZETİ
TBMM Genel Kurulu saat 14.00’te açıldı.
İstiklal Marşı okundu.
Genel Kurulu ziyaret eden Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e Başkanlıkça
“Hoş geldiniz” denildi.
Genel Kurulun 21 Nisan 2010 tarihli 90’ıncı Birleşiminde alınan
karar uyarınca, Türkiye Büyük Millet Meclisinin kuruluşunun 90’ıncı yıl
dönümünün ve Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın kutlanması, günün önem ve
anlamının belirtilmesi amacıyla:
TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin’in sunuş konuşmasından sonra;
AK PARTİ Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Recep Tayyip
Erdoğan,
CHP Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Deniz Baykal,
MHP Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Devlet Bahçeli,
BDP Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Selahattin Demirtaş Adına Gültan Kışanak,
DSP Genel Başkanı Adına Hasan Macit,
TP Genel Başkanı Adına Mehmet Yaşar Öztürk,
Birer konuşma yaptılar.
Alınan karar gereğince, 24 Nisan 2010 Cumartesi günü saat 12.00’de
toplanmak üzere, birleşime 15.49’da son verildi.
Mehmet Ali ŞAHİN |
Başkan |
|
Yusuf COŞKUN Gülşen
ORHAN |
Bingöl Van |
Kâtip
Üye Kâtip
Üye |
No.: 128
II.- GELEN KÂĞITLAR
24 Nisan 2010 Cumartesi
Meclis Araştırması Önergeleri
1.- Mersin
Milletvekili Akif Akkuş ve 22 Milletvekilinin, artan şiddet ve suç olayları ile
bu olaylarda çocukların ve gençlerin kullanılmasının nedenlerinin araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/687) (Başkanlığa geliş tarihi: 03.03.2010)
2.- İstanbul
Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve 22
Milletvekilinin, tasfiye halindeki bir finans kurumunun oluşturduğu
mağduriyetin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/688) (Başkanlığa geliş
tarihi: 07.04.2010)
3.- Zonguldak
Milletvekili Ali İhsan Köktürk ve 25 Milletvekilinin, TRT yönetimindeki
kadrolaşma ve diğer iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/689) (Başkanlığa geliş tarihi: 04.03.2010)
Gensoru Önergesi
1.- Cumhuriyet
Halk Partisi Grubu Adına Grup Başkanvekilleri İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu, Ankara Milletvekili Hakkı Suha
Okay ve İzmir Milletvekili Kemal Anadol’un;
bazı yabancı firmaların Türkiye’de rüşvet dağıttığı iddiaları karşısında
gerekeni yapmadığı iddiasıyla Başbakan Recep Tayyip Erdoğan
hakkında bir gensoru açılmasına ilişkin önergesi (11/11) (Başkanlığa
geliş tarihi: 21/04/2010) (Dağıtma tarihi: 24/04/2010)
No.: 128’e ek
24
Nisan 2010 Cumartesi
Rapor
1.- Tarım ve Gıda Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun Tasarısı ile İstanbul Milletvekili Hasan Macit’in; Tarım Reformu Genel
Müdürlüğünün Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun Değiştirilerek Toprak
Bankası Kurulmasına Dair Kanun Teklifi ile Tarım, Orman ve Köyişleri
Komisyonu Raporu (1/795, 2/529) (S. Sayısı: 500) (Dağıtma tarihi: 24.4.2010)
(GÜNDEME)
24 Nisan 2010 Cumartesi
BİRİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 12.00
BAŞKAN: Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Yusuf COŞKUN (Bingöl), Gülşen ORHAN (Van)
BAŞKAN – Türkiye
Büyük Millet Meclisinin 93’üncü Birleşimini açıyorum.
Toplantı yeter
sayısı vardır, gündeme geçiyoruz.
Meclis
araştırması açılmasına ilişkin üç önerge vardır.
Önergelerden biri
beş yüz kelimeden fazladır. Bu nedenle, beş yüz kelimeyi geçen önergelerin
gerekçe özetini ve diğer önergeleri ayrı ayrı
okutuyorum ancak önergelerin tam metni Tutanak Dergisi’nde yer alacaktır.
IV.- BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI
A) Meclis Araştırması Önergeleri
1.- Mersin Milletvekili Akif Akkuş ve 22 milletvekilinin,
artan şiddet ve suç olayları ile bu olaylarda çocukların ve gençlerin
kullanılmasının nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/687)
Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanlığına
Ülkemizde ve
özellikle, büyük şehirlerimizde hırsızlık, soygun, gasp, sokak gösterileri ve
şiddet olayları son derece artmış bulunmaktadır. Bu olaylar sonucunda birçok
esnaf, kamu kurum ve kuruluşları, bankalar, belediyeler maddi zarara uğramakta,
vatandaşlar ise bunu bazı durumlarda canı ile ödemektedir. Bu, vatandaşı kendi
başının çaresine bakacak duruma getirmiştir. Olaylarda küçük yaşta çocuk ve
gençlerin ön planda kullanılması, böyle bir durumda hadiseleri daha da içinden
çıkılmaz hâle getirmektedir. Bu yüzden olayların önlenmesi için alınması
gereken tedbirleri ve “büyük şehirlerimizde şiddetin önlenmesi, çocukların ve
gençlerin bu olaylardaki rolü” konulu Anayasamızın 98 ve İçtüzüğün 104 ve 105.
maddeleri gereğince bir Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasını arz ve teklif
ederiz.
1) Akif Akkuş (Mersin)
2) D. Ali Torlak (İstanbul)
3) H. Hamit Homriş (Bursa)
4) Mehmet Şandır (Mersin)
5) Osman Durmuş (Kırıkkale)
6) Mustafa Kalaycı (Konya)
7) Mehmet Günal (Antalya)
8) Ali Uzunırmak (Aydın)
9) Hasan Çalış (Karaman)
10) Yılmaz Tankut (Adana)
11) Süleyman Lâtif Yunusoğlu (Trabzon)
12) Metin Ergun (Muğla)
13) Ahmet Kenan Tanrıkulu (İzmir)
14) Emin Haluk Ayhan (Denizli)
15) Muharrem Varlı (Adana)
16) Mehmet Akif Paksoy (Kahramanmaraş)
17) Bekir Aksoy (Ankara)
18) Behiç Çelik (Mersin)
19) S.Nevzat Korkmaz (Isparta)
20) Ahmet Duran Bulut (Balıkesir)
21) Murat Özkan (Giresun)
22) Alim Işık (Kütahya)
23) Recep Taner (Aydın)
Genel gerekçe:
Ülkemizin birçok bölgesinde, özellikle doğu illerimizde ve büyük
şehirlerimizde suç ve şiddet giderek artmaktadır İşsizlik, açlık, yoksulluk,
ekonomik faktörler ve hükümetin yanlış politikaları, suç oranlarının ve şiddet
olaylarının artmasında önemli etkenlerdir.
Çeşitli bölgelerde yapılan, izinsiz eylemlerde çocukların ve
gençlerin en ön saflarda güvenlik güçlerine karşı bir kalkan olarak
kullanılması dramatik bir durumdur. Bunda aile içi iletişimsizlik,
eğitimsizlik, işsizlik ve gelecek kaygısı önemli rol oynamaktadır. Suçlu çocuk
ve genç yoktur. Suça itilmiş çocuk ve genç vardır. Özellikle insanın içinde
yaşadığı koşullar, onun nasıl bir birey olacağını, kişiliğini büyük ölçüde
etkilemektedir.
Şiddet olaylarında çocukların ön safa sürülmesi olayın vahametini
daha da artırmaktadır. Adalet Bakanlığının adli sicil verilerine göre,
şehirlerimizde yaşayan her sekiz kişiden birinin sabıkalı olduğu
anlaşılmaktadır. Sabıka kaydının, suç yenilenmemesi hâlinde iki yılda bir
silinmesine rağmen suç örgütleri ve bundan çıkar sağlayan ideolojik ve siyasi
çevreler, çocukları ön plana çıkartarak onların sakıncalı hâle gelmesini
sağlamaktadır Bir defa sabıka kaydı girilen kişi, bir müddet de cezaevinde
tutulursa, bir militan hâline gelmektedir. Dolayısı ile çocuklarımızı militan hâline
gelmekten korumalıyız.
Suçlu çocukları, çocuk mahkemelerinde mahkeme etmek, onların
suçuna karşılık gelen cezaları azaltmak, çözüm değildir. Bunların, (çocukların)
suç örgütü ve PKK gibi etnik, bölücü örgütlerin elemanı hâline gelmesini
önleyecek çalışmalar yapılmalı ve çocuklarımız militan olmaktan mutlaka
kurtarılarak topluma, ülkesine ve insanlığa faydalı olacak şekilde
yönlendirilip, yetiştirilmelidir.
2.- İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve 22 milletvekilinin, tasfiye hâlindeki bir
finans kurumunun oluşturduğu mağduriyetin araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/688)
06/04/2010
TBMM Başkanlığına
Onbinlerce yurttaşımızın
emek ve tasarruflarını kâr ortaklığı vaadiyle toplayan, ancak bu kişilerin hak
ve alacaklarını ödemeyen İhlas Finans Kurumu ile
ilgili olarak;
İhlas Finans
Mağdurları olan yurttaşlarımızın mağduriyetlerinin giderilmesi konusunda
alınması gereken önlemlerin tespiti,
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müfettişleri tarafından düzenlenmiş
olan raporların gereğinin neden bihakkın yapılmadığı,
Bu Finans Kurumuna yönelik olarak neden imtiyaz yaratıldığı ve
himaye edildiği ve sair durumların tespiti amacıyla;
Anayasanın 98 ve TBMM içtüzüğünün 104. maddeleri gereğince Meclis
Araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz.
1) Kemal Kılıçdaroğlu (İstanbul)
2) Atilla Kart (Konya)
3) Sacid Yıldız (İstanbul)
4) Hulusi Güvel (Adana)
5) Ali Rıza Öztürk (Mersin)
6) Ergün Aydogan (Balıkesir)
7) Durdu Özbolat (Kahramanmaraş)
8) Ramazan Kerim Özkan (Burdur)
9) Turgut Dibek (Kırklareli)
10) Rahmi Güner (Ordu)
11) Ali İhsan Köktürk (Zonguldak)
12) İsa Gök (Mersin)
13) Atila Emek (Antalya)
14) Suat Binici (Samsun)
15) Abdulaziz Yazar (Hatay)
16) Ali Koçal (Zonguldak)
17) Şevket Köse (Adıyaman)
18) Tekin Bingöl (Ankara)
19) Algan Hacaloğlu
(İstanbul)
20) Hüsnü Çöllü (Antalya)
21) Halil Ünlütepe (Afyonkarahisar)
22) Mehmet Ali Özpolat (İstanbul)
23) Ahmet Küçük (Çanakkale)
Gerekçe:
Onbinlerce yurttaşımızın
emek ve tasarruflarını kâr ortaklığı vaadiyle toplayan, ancak bu kişilerin hak
ve alacaklarını ödemeyen İhlas Finans Kurumu'nun,
doğrudan Başbakan ve Hükûmet tarafından himaye
edildiğine dair ciddi bulgu ve gelişmeler söz konusudur.
Yurtdışındaki vatandaşlarımızın tasarruflarını istismar etmek
suretiyle ve suç ilişkileri içinde kullanan Holding'lerde de benzeri durum söz
konusudur.
İslami Holding olarak bilinen bu örgütlenmelerde, yurtdışındaki
vatandaşlarımızın kutsal değerleri istismar edilerek, kayıt dışı bir şekilde
büyük miktarlarda paraların toplandığı ve insanlarımızın mağdur edildikleri bir
vakıadır. 22. Yasama Döneminde bu konuda Cumhuriyet Halk Partisinin ısrarlı
takibi sonucunda Meclis Araştırma Komisyonu kurulmuş, bu Komisyon yurt içi ve
yurt dışında ciddi çalışmalar yapmış, bu çalışmalarını Rapor'a bağlamıştır. Bu
Raporda; İslami Holdingler adıyla bilinen bu örgütlerin çalışmalarından mağdur
olan yurttaşlarımızın mağduriyetlerinin giderilmesi için alınması gereken
öneriler ve yapılması gereken yasal düzenlemeler somut olarak dile getirilmiş
ise de, Hükûmet bu konularda hep engelleyici bir
tavır içinde olmuştur.
İhlas Grubu yönünden
ise daha da somut bir durum mevcuttur. Öyle ki; İhlas
Finans Kurumunun tasfiyesinin genel hükümler yerine, TMSF mevzuatına göre
yapılması ve bu suretle tasarruf sahiplerinin mağduriyetlerinin önlenmesi için
Cumhuriyet Halk Partisi Milletvekillerinin 22. Yasama Döneminde ısrarlı
takipleri sonucunda, Plan Bütçe Komisyonunda verilen önerge oy çokluğuyla kabul
edilmiş, ancak Genel Kurul aşamasında Başbakan'ın müdahalesiyle, İhlas
mağdurları TMSF kapsamından çıkarılmıştır.
2002 seçimlerinden evvel yolsuzlukla mücadele söylemini dilinden
düşürmeyen Başbakan'ın, iktidara geldikten sonra, başka birçok grup gibi İhlas Grubu'nu da özel olarak himayesine alması, birçok soru
işaretini beraberinde getirmiştir. Bu Finans Kurumuna yönelik olarak Sanayi ve
Ticaret Bakanlığının da üstüne düşen yasal görev ve denetimleri hakkıyla
yapmadığı, himaye eden tavrını sürdürdüğü görülmektedir. Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı Müfettişlerinin düzenlemiş oldukları 03.12.2004 tarih-8 sayılı
inceleme raporunun akıbeti belli değildir. Haksız kazanç ve yolsuzluk
ilişkilerinin baş sorumlusu konumunda olan Ören Ailesi ve Üst düzey
yöneticiler, yine protokol ilişkilerinden ve imtiyazlardan yararlanmaya devam
etmektedirler.
Açıklanan sebeplerle; İhlas Finans
mağdurları olan yurttaşlarımızın mağduriyetlerinin giderilmesi konusunda
alınması gereken önlemlerin tespiti, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müfettişleri
tarafından düzenlenmiş olan raporların gereğinin neden bihakkın yapılmadığı,
Kurum sahiplerinin neden himaye edildiği, bu Finans Kurumuna yönelik olarak
neden imtiyaz yaratıldığı ve himaye edildiği ve sair durumların tespiti
amacıyla; Anayasanın 98 ve TBMM İçtüzüğünün 104. maddeleri gereğince Meclis
Araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz.
3.- Zonguldak Milletvekili Ali
İhsan Köktürk ve 25 milletvekilinin, TRT yönetimindeki kadrolaşma ve diğer
iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/689) (x)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Anayasamızın 133'üncü maddesine göre; "Devletçe, kamu tüzel
kişiliği olarak kurulan tek radyo ve televizyon kurumu ile kamu tüzel
kişilerinden yardım gören haber ajanslarının özerkliği ve yayınlarının
tarafsızlığı esastır"
Ancak TRT, son 5 yıldır usulsüzlüklerle, tarafsızlığını yitirdiği
ve kadrolaşma iddialarıyla kamuoyunda tartışılmaktadır
Kamu hizmeti yayıncılığı ile görevlendirilen TRT'de yaşanan
hukuksuzlukların, haksızlıkların, keyfi kararların önüne geçilmesi ve TRT'nin
asli görevlerini daha sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmesi için gerekli
önlemlerin alınması amacıyla Anayasanın 98 ve Türkiye Büyük Millet Meclisi
İçtüzüğü'nün 104. ve 105 maddeleri uyarınca bir Meclis Araştırması açılması
için gereğinin yapılmasını arz ederiz.
(x) (10/689) esas numaralı Meclis
Araştırması Önergesi’nin tam metni tutanağa eklidir.
1) Ali İhsan Köktürk (Zonguldak)
2) Enis Tütüncü (Tekirdağ)
3) Durdu Özbolat (Kahramanmaraş)
4) Gürol Ergin (Muğla)
5) Hulusi Güvel (Adana)
6) Nesrin Baytok (Ankara)
7) Kemal Demirel (Bursa)
8) Hüsnü Çöllü (Antalya)
9) Tayfur Süner (Antalya)
10) Şevket Köse (Adıyaman)
11) Ferit Mevlüt Aslanoğlu (Malatya)
12) Yaşar Ağyüz (Gaziantep)
13) Tekin Bingöl (Ankara)
14) Tacidar Seyhan (Adana)
15) Mehmet Ali Susam (İzmir)
16) Ergün Aydoğan (Balıkesir)
17) Erol Tınastepe (Erzincan)
18) Ramazan Kerim Özkan (Burdur)
19) Fatma Nur Serter (İstanbul)
20) Mevlüt Coşkuner (Isparta)
21) Ahmet Küçük (Çanakkale)
22) Ali Rıza Ertemür (Denizli)
23) Mehmet Ali Özpolat (İstanbul)
24) Ensar Öğüt (Ardahan)
25) Ali Koçal (Zonguldak)
26) Muhammet Rıza Yalçınkaya (Bartın)
Gerekçe Özeti
Anayasamızın 133'üncü maddesine göre; "Devletçe, kamu tüzel
kişiliği olarak kurulan tek radyo ve televizyon kurumu ile kamu tüzel
kişilerinden yardım gören haber ajanslarının özerkliği ve yayınlarının
tarafsızlığı esastır"
Yani TRT özerk ve tarafsız bir yayın kurumudur.
2954 sayılı TRT yasasının 5'inci maddesinin "k",
"I", "m" bentlerine göre de TRT,
"Haberlerin toplanması, seçilmesi ve yayınlanmasında
tarafsızlık, doğruluk ve çabukluk ilkeleri ile çağdaş habercilik teknik ve
metotlarına bağlı olmak, Haberler ile yorumları ayırmak ve yorumların kaynaklarını
açıklamak, Kamuoyunun sağlıklı ve serbestçe oluşabilmesi için kamuoyunu
ilgilendirecek konularda yeterli yayın yapmak, tek yönlü, taraf tutan yayın
yapmamak ve bir siyasi partinin, grubun, çıkar çevrelerinin, herhangi inanç
veya düşüncenin menfaatlerine alet olmamak" zorundadır.
3093 sayılı TRT'nin Gelirleri Kanununa göre, TRT gelirlerinin
yaklaşık yüzde 80'ini, denetim pulu (bandrol) ve
elektrik faturaları aracılığı ile halktan toplanan paralar oluşturmaktadır. Bu
nedenle TRT, kamu hizmeti yapmakla yükümlüdür. Bu hizmeti Anayasa ve yasaların
belirlediği çerçevede sunmak zorunluluğu vardır. Ocak 2004 tarihinden itibaren
kamuoyuna yansıyan gelişmeler, TRT'nin Anayasa ve yasalarla belirlenen
çerçeveden uzaklaştığını ve TRT'nin ehil olmayan kişilerce yönetildiğini
göstermektedir.
TRT, AKP hükümetinin propaganda aracına dönüşmüştür.
Hükümet, anayasaya ve yasalara aykırı olarak TRT'ye doğrudan
müdahale etmektedir.
TRT haber bültenlerinde ve programlarında toplumun farklı
kesimlerinin taleplerinin yansıtılmadığı, tek taraflı yayınlar yapıldığı,
özellikle haber bültenlerinde tüm muhalif kesimlere sansür uygulandığı, eylem
ve etkinliklerine yer verilmediği belgelerle sabittir.
TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin, Anayasa'ya ve yasalara aykırı bir
şekilde çok sayıda kurumda yönetim kurulu üyeliği yapmaktadır.
TRT'de, kadrolaşmak için yasa ve yönetmelik değişikliği yapılmış,
liyakatsiz kişiler göreve getirilmiş ve mevzuata aykırı atamalar yapılmıştır.
TRT'nin üst yönetimine, yayıncılıkla hiçbir ilişkileri olmadığı
halde eş-dost ve akrabalar atanmıştır.
Kurum içi sınavlarda ve personel alımında usulsüzlükler
yapıldığına ilişkin belgeler basında yer almıştır.
Çalışanlara baskı yapılmakta, TRT'de siyasi düşünce, inanç, etnik
köken ve sendika üyeliklerine göre ayrımcılık hüküm sürmektedir.
Kurumun kadrolu personeli atıl hale getirilirken, AKP hükümetinin
destekçisi bazı yayın kurumlarından sözleşmeli personel olarak transfer
edilenlere verilen yüksek ücretlerle, çalışma barışı bozulmuş ve ücret
adaletsizliği yaratılmıştır.
Kurum personelinin önerdiği programların reddedilmekte,
programlar, kurum personeli olmayan kişilere yüksek ücretler karşılığında
hazırlatılmakta ve sundurulmaktadır.
TRT'nin asli görevleri anayasa ve yasalara aykırı bir şekilde
taşeron firmalara devredilmektedir.
Kamu İhale Kanunu'nun 3-g maddesi ve 22. maddesine doğrudan temin
yöntemi ile alınan mal ve hizmetlerde Amasya merkezli şirketler tercih
edilmektedir.
İhalelere fesat karıştırıldığı ve ihalelerde Kurumun zarara
uğratıldığına ilişkin haberler basında geniş şekilde yer almıştır.
Bu tablo, TRT gibi halkımız ve ülkemiz açısından önemli bir kurumu
her geçen gün yıpratmakta, güvenilirliğini azaltmaktadır.
Yukarıda belirtilen konuların, bir bölümü TBMM’nin denetim
araçlarından biri olan soru önergeleri ile basının ve kamuoyunun da gündemine
taşınmış, ancak TRT yönetimi, önergelere verdiği eksik ve yanlış bilgilerle
TBMM'yi de kamuoyunu da yanıltmıştır.
BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.
Önergeler gündemdeki yerini alacak ve Meclis araştırması açılıp
açılmaması konusundaki görüşmeler, sırası geldiğince yapılacaktır.
Bir gensoru önergesi vardır; önerge daha önce bastırılıp sayın
üyelere dağıtılmıştır.
Şimdi önergeyi okutuyorum:
B)
Gensoru Önergeleri
1.- Cumhuriyet Halk Partisi Grubu
Adına Grup Başkan Vekilleri İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu,
Ankara Milletvekili Hakkı Suha Okay
ve İzmir Milletvekili Kemal Anadol’un, bazı yabancı
firmaların Türkiye’de rüşvet dağıttığı iddiaları karşısında gerekeni yapmadığı
iddiasıyla Başbakan Recep Tayyip Erdoğan hakkında gensoru açılmasına ilişkin
önergesi (11/11)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Amerika Birleşik Devletleri ile Almanya'da yürütülen
soruşturma ve kovuşturmalarda Türkiye'de rüşvet dağıttığı yargı kararlarıyla
sabit olan Daimler firmasının Türkiye iştiraki "Mercedes-Benz Türk",
Amerikan Delta & Pine firmasının Türkiye iştiraki
"Türk Deltapine Ltd. Şti." ve Alman firması
Siemens'in Türkiye'de dağıttığı rüşvetler hakkında
gerekli olan soruşturmaları başlatmayarak demokratik sisteme olan güveni sarsan
ve Türkiye'nin uluslararası saygınlığını zedeleyen Başbakan Sayın Recep Tayyip
Erdoğan hakkında Anayasanın 98 ve 99 uncu maddeleri ile TBMM içtüzüğünün 106 ncı maddeleri gereğince gensoru açılmasını saygılarımızla
arz ve teklif ederiz.
Kemal Kılıçdaroğlu Hakkı
Suha Okay Kemal Anadol |
İstanbul
Ankara İzmir |
CHP Grup Başkan
Vekili CHP Grup Başkan Vekili CHP Grup Başkan Vekili |
Gerekçe:
Amerika Birleşik Devletleri ve Almanya'da yürütülen soruşturma ve
kovuşturmalarda;
1- ABD Adalet Bakanlığı'nın, Almanya'da Mercedes'in üreticisi
Daimler aleyhine yaptığı suç duyurusu dosyasında, Daimler firmasının Türkiye
iştiraki Mercedes-Benz Türk'ün, Türkiye'de rüşvet verdiği;
2- ABD Sermaye Piyasası Kurulu'nun Amerikan Delta&Pine şirketinde yaptığı denetimler sonucunda düzenlenen
raporda, söz konusu şirketin Türkiye iştiraki "Türk Deltapine
Ltd. Şti."nin 2001-2006 yılları arasında Tarım
ve Köyişleri Bakanlığı'nda 43.000 Amerikan Doları
rüşvet dağıttığı,
3- ABD Adalet Bakanlığı ile Sermaye Piyasası Kurulunun ABD'de,
Alman Adalet Bakanlığının ise Almanya'da açmış oldukları davalarda, Alman
firması Siemens hakkında Dünya genelinde 4.283 olayda
dağıttığı 1.8 milyar Amerikan Doları rüşvetin bir
kısmını Türkiye'de verdiği,
Kanıtlarıyla ortaya konmuştur.
Rüşvet dağıtan firmalardan;
a) Daimler firması 180 milyon Amerikan Doları ceza ödeyerek dava
açılmadan söz konusu dosyayı kapatmayı;
b) Delta&Pine firması iddiaları
kabul ederek ABD Kolombiya Bölge Mahkemesinin verdiği 300 bin Amerikan Doları
cezayı ödemeyi;
c) Siemens firması ise iddiaları kabul
ederek açılan soruşturma dosyalarının kapatılması için ABD'de 800 milyon
Amerikan Doları; Almanya'da açılan davada ise 395 milyon Euro ödemeyi;
Kabul etmişlerdir.
Ayrıca Dünya Bankası, Siemens grubunu
Rusya'da karıştığı yolsuzluklar nedeniyle "kara liste"ye alarak
Türkiye dahil kredi kullandırdığı tüm ülkeleri,
kullandırdığı kredilere ilişkin projelerde Siemens
grubuna yüklenici veya alt yüklenici olarak görev verilmemesi konusunda
uyarmıştır. Öte yandan Siemens grubu, 15 yıl boyunca
yolsuzluğu önleme projelerinde kullanılmak üzere Dünya Bankasına 100 milyon
Amerikan Doları ödemeyi taahhüt etmiş ve Dünya Bankası bunu 30 Temmuz 2009
tarihinde İnternet sayfasına koymuştur.
Siemens grubu rüşvet
dağıtımına konu oluşturan BOTAŞ yanında, TCDD, İBB Ulaşım A.Ş. başta olmak
üzere Türkiye'deki pek çok ulaşım projesi ve telekomünikasyon altyapısı
işlerinde milyarlarca Dolarlık ihaleler almıştır.
Türkiye dışında yürütülen söz konusu soruşturma ve kovuşturmalarda
anılan şirketlerin Türkiye'de rüşvet dağıttıkları duyum ya da iddianın ötesinde
belgelenmiş ve yargı kararlarına bağlanmıştır. Rüşvet olayının söz konusu
firmalar tarafından kabul edilmiş olması, Türkiye'ye ilişkin rüşvet olgusunun
gerçek olduğunu bütün çıplaklığı ile ortaya koymaktadır.
Türkiye'yi konu alan söz konusu rüşvet olaylarının üzerine
gidilmemesi AKP Hükümetinin duyarsızlığının ve kayıtsızlığının ötesinde
Türkiye'nin uluslararası alanda saygınlığına gölge düşürmeye başlamıştır.
Nasıl oluyor da Türkiye'de rüşvet dağıtanlar başka ülkelerde
yargılanıyor, rüşvet belgeleriyle ortaya çıkarılıyor, rüşveti verenler kabul
ederek anlaşma yoluna gidiyor ve bu haberler medyada yer alıyorken; rüşvetin
dağıtıldığı Türkiye'deki yürütme organı sessizliğini koruyabiliyor?
Türkiye Cumhuriyeti, Anayasal demokratik hukuk devleti olmasına
rağmen, siyasal iktidarın rüşvet konularını inceleyerek sorumlularını yargı
karşısına çıkarmaktan ve kamuoyunu bilgilendirmekten kaçınmasının gerçek
nedeni, dağıtılan rüşvetlerin siyasi sorumlusunun bizzat Sayın Başbakan
olmasıdır.
Yukarıda belirtilen gerekçelerle, Başbakan Sayın Recep Tayyip
Erdoğan hakkında, Anayasamızın 98 ve 99 uncu, İçtüzüğün 106 ncı
maddeleri uyarınca gensoru açılmasını arz ve talep ederiz.
BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.
Gensorunun gündeme alınıp alınmayacağı hususundaki görüşme günü,
Danışma Kurulunca daha sonra belirlenerek oylarınıza sunulacaktır.
Milliyetçi Hareket Partisi Grubunun İç Tüzük’ün 19’uncu maddesine
göre verilmiş bir önerisi vardır, okutup işleme alacağım ve oylarınıza sunacağım.
Öneriyi okutuyorum:
V.- ÖNERİLER
A) Siyasi
Parti Grubu Önerileri
1.- (10/117) esas numaralı Meclis
araştırması önergesinin ön görüşmelerinin Genel Kurulun 24/4/2010
Cumartesi günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin MHP Grubu önerisi
24.04.2010
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Danışma Kurulu 24.04.2010 Cumartesi günü (bugün) toplanamadığından
Grubumuzun aşağıdaki önerisinin İçtüzüğün 19 uncu maddesi gereğince Genel
Kurulun onayına sunulmasını arz ederim.
Saygılarımla.
Mehmet
Şandır
Mersin
MHP
Grup Başkan Vekili
Öneri:
Türkiye Büyük Millet Meclisinin Gündeminin, Genel Görüşme
ve Meclis Araştırması Yapılmasına Dair Öngörüşler kısmında yer alan 10/117 esas
numaralı, “Sanayi sektöründe yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla” Anayasanın 98. ve İçtüzüğün 104 ve 105.
maddeleri gereğince Meclis araştırması önergelerinin görüşmelerinin Genel
Kurulun 24.04.2010 Cumartesi günkü birleşiminde yapılması önerilmiştir.
BAŞKAN – Milliyetçi Hareket Partisi Grup önerisi lehinde söz
isteyen Yılmaz Tankut, Adana Milletvekili.
Buyurun Sayın Tankut. (MHP sıralarından
alkışlar)
YILMAZ TANKUT (Adana) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
sanayi sektörünün içerisinde bulunduğu sıkıntı ve çaresizliklerin araştırılması
için Milliyetçi Hareket Partisi olarak vermiş olduğumuz grup önerisinin lehinde
söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle, hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Değerli arkadaşlar, sözlerime dün Ulusal Egemenlik ve Çocuk
Bayramı’nı buruk bir şekilde kutladığımızı ifade ederek başlamak istiyorum.
Bölücü emellerin artık gizlenmediği, açıktan açığa kalkışma hareketlerini
andıran olayların yaşandığı, millî bayramımızda bile terör örgütünün sözde
marşının çalınmasına izin verildiği çok tarihî ve her bakımdan ibret verici bir
musibet dönemini hep birlikte yaşıyoruz. Bir taraftan, hain terör
polislerimizi, Mehmetçiklerimizi, güvenlik görevlilerimizi ve masum
vatandaşlarımızı katlederken, diğer yandan, ne acıdır ki, bu alana gizliden ya
da açıktan daha fazla özgürlük verilmesi çabaları olanca hızıyla ve büyük bir
gaflet anlayışıyla devam etmektedir. Vatanımızın ve milletimizin bölünmez
bütünlüğü için fedakârca görev yapan ve önceki günlerde bölücü hainlerce şehit
edilen polis ve askerlerimize buradan bir kez daha yüce Allah’tan rahmet,
yakınlarına ve aziz milletimize sabır ve başsağlığı diliyorum.
Değerli arkadaşlar, bugün hepinizin malumu olduğu üzere, toplum ve
millet olarak çok zor ve sıkıntılı bir dönemden geçmekteyiz. Ne yazık ki, sekiz
yıla yakın bir zamandır tek başına ülkemizi yöneten AKP İktidarı, bugün hem
ekonomik hem üretim hem istihdam hem huzur hem de güvenlik konularında
milletimizi çok sıkıntılı ve vahim bir tablo ile karşı karşıya bırakmıştır.
Bir yandan millî birliğimizin, kimliğimizin, üniter
yapımızın, devlet olma geleneklerimizin ve bin yıllık kardeşliğimizin gaflet
ötesi bir anlayışla sorgulanarak zedelendiği bir felaket dönemini yaşarken,
diğer yandan yokluk, yoksulluk, açlık, sefalet ve bölücü terör döneminin de ne
yazık ki, en yüksek ve en pik yaptığı bir dönemi hep birlikte yaşamaktayız.
Bugün AKP yönetimindeki Türkiye’de insanlarımız gerçekten de mutlu
değildir. Vatandaşlarımızın büyük bir kesimi yokluk ve açlıkla boğuşmakta ve
geleceğinden endişe duymaktadır. Toplumumuzun hemen bütün kesimleri çaresiz,
huzursuz, umutsuz bir şekilde baş başa bırakıldığı sorunlarla boğuşmaktadır.
İşçimiz, memurumuz, esnaf ve çiftçimiz bugün âdeta fildişi kulelerden kendisini
yönetenlerin insafına terk edilmiş bir vaziyette, çaresizlik batağında suni
teneffüslerle bitkisel hayatını uzatmaya çalışmaktadırlar.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kısacası toplumumuzun hemen
her kesimi bugün hayatından memnun değildir ve geleceğinden de umudunu kesmiş
bir vaziyettedir. Ancak bugün grup önerimize de konu olan ve ülkemizin
gelişmesine, istihdamına, üretimine, ham madde ve öz kaynaklarımızın
değerlendirilmesine ve geleceğin Türkiye’sine çok önemli katkılar sağlayan en
temel sektörlerimizden birisi olan sanayi sektörümüzün durumu da maalesef çok
vahim ve sıkıntılıdır.
2002 yılında iktidara gelen AKP, daha o zamanlarda hayal
tüccarlığını sanayicilerimiz için de kullanmaktan kaçınmamış, bin bir vaatle
sanayicilerimizin iyi niyetlerini ve umutlarını sömürmekten çekinmemiştir ve
her zaman olduğu gibi âdeta zeytinyağı gibi üste çıkmayı da sürdürmüş, var olan
sorunların tek müsebbibi olarak bazen sanayici işverenleri acımasızca suçlamayı
tercih etmiş, bazen de kendi üzerindeki sorumluluğu yine sanayicilerimizin
üzerine atmayı yeğlemiştir.
Değerli arkadaşlar, bu ve benzeri bir politikanın artık devam
şansı kalmamıştır. Sanayi asla ihmal edilmemesi gereken, bir ülkenin en önemli
kalkınma ölçütlerinden birisi olan bir alandır. Tarımdan ticarete, ulaşımdan
madenciliğe, tekstilden hemen her alana hitap eden sanayi sürdürülebilir
rekabetin de belirleyicisi konumundadır.
İşte böylesine önemli bir alanın son yıllarda ihmal edilmesi
yaşanan sorunları da beraberinde getirmiştir. Tablo maalesef hiç iç açıcı
değildir ve çok eski yıllara gitmeye de gerek yoktur. Merkez Bankası verilerine
göre imalat sanayisi kapasite kullanım oranı 2007’den itibaren aylık olarak
düşmüş ve 2007 Mart ayında yüzde 78’den 2010 Mart ayında yüzde 68’e
gerilemiştir.
Dolayısıyla bugün sanayi kolunda faaliyet gösteren işletmeler
büyük bir kriz ile baş başadır ve sanayici artık elektrik borcunu dahi ödeyemez
bir durumdadır. Tatil günlerinde ve hafta sonlarında indirimli elektrik isteyen
sanayiciye seçim arifesinde verilen sözler unutulmuş, sanayicimiz aldatılmış ve
hüsrana uğratılmıştır. Diğer taraftan, vergisini, işçisinin sigorta primini
ödeyemez hâle gelmiş ve birçoğunun sermayesi de maalesef tükenmiştir ve ne
yazık ki birçoğu yabancılara satılmış olan bankalarda kredi batağına düşmüş,
tefecinin insafına terk edilmiş ve fabrikasını haciz yoluyla kaybetmiştir.
Değerli arkadaşlar, bugün kabul etmek gerekir ki içinde
bulunduğumuz ağır ekonomik kriz sürecinde ülkemizin en önemli sektörlerinden
olan sanayideki üretim maliyetinin azaltılması büyük bir önem arz etmektedir.
Hemen hemen her gün işletmelerin kapısına kilit
vurmak zorunda kalındığı, dolayısıyla işsizliğin çığ gibi arttığı bir süreçte
bu önem kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Bugün Ağrı’dan Adana ve Edirne’ye,
Sinop’tan Mersin’e kadar bütün organize sanayi bölgelerinde enerji tüketimi,
geçtiğimiz yıllara nazaran özellikle de son aylarda oldukça düşmüştür.
Sanayicilerimiz üretimin üzerindeki maliyetleri azaltmak için büyük bir arayış
içerisine girmişlerdir ve örneğin bu arayışlardan birisi de -az önce ifade
etmeye çalıştığım gibi- hafta sonu ve resmî tatil günlerinde kullanılan enerji
fiyatlarının gece tarifesinden işlem görmesine yönelik olanıdır.
Sayın Başbakan, ekonomik krizin etkilerinin azaltılması,
üretime destek olunması amacıyla, bu arayışa paralel olarak sanayicilerimize,
13 Mart 2009 tarihinde Eskişehir’de yaptığı bir konuşmada “Bu yıla mahsus olmak
üzere sanayide uygulanan indirimli gece tarifesini hafta sonları ve diğer tatil
günlerini kapsayacak şekilde genişletiyoruz.” demek suretiyle bir söz vermiş
idi. Enerjinin, tatil günleri olan dönemlerde daha verimli kullanılması
anlamına da geleceği için uzun zamandır beklenen Başbakanın bu sözü isabetli
bulunmuş, çözüm temelinde geçici de olsa sanayicilerimizin beklentileriyle
örtüşmüş idi ve onun içindir ki Sayın Başbakanın bu sözü sanayicilerimiz tarafından
iyimserlikle karşılanmıştı. Ancak, aradan bir
yılı aşkın bir zaman geçmesine rağmen bu konuda somut bir adım atılmamıştır ve
Başbakan verdiği sözü unutmuştur ama bunun bir önemi yoktur değerli arkadaşlar
çünkü asıp kesen bir Başbakana artık sanayicilerin söyleyeceği fazla bir söz de
kalmamıştır. Belki de Sayın Başbakan asıp kesmeyi bırakıp o sözünü tutsaydı,
bugün, birçok insan işinden ve ekmeğinden olmayacaktı. Şimdi, sadece
sanayiciler değil sokağa atılmaktan korkan çalışan vatandaşlarımız ve işine geri
dönmeyi umut eden insanlarımız, 13 Mart 2009 tarihinde verilen sözün seçim sözü
olarak söylenmemiş olmasını umut ediyor ve hâlen de umutsuzca ama sabırla
bekliyor.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; şimdi bu hususlar
çerçevesinde Sayın Başbakana ve Hükûmete sormak
istiyorum: Mahallî seçimlere on altı gün kala Başbakan olarak ifade ettiğiniz
söz unutulmuş mudur? Şayet unutulmadıysa şimdiye kadar neden somut bir adım
atılmamıştır? 13 Mart 2009 tarihinde ülkenin Başbakanı tarafından sanayicilere
verilen indirimli elektrik kullanımı sözünün yerine getirilmemesinin önünde ne
gibi engeller mevcuttur? Eğer engel ya da engeller söz konusu değilse bir yılı
geçen zamandaki keyfiyetin makul bir izahı var mıdır, varsa nedir?
Sayın milletvekilleri, az önce ifade ettiğim soruları kapsayan ve
geçen yıl sorduğum yazılı soru önergemi Başbakan adına cevaplayan Enerji
Bakanı, bakın nasıl cevap vermiş: “Enerji KİT’leri 01/07/2008
tarihinden itibaren maliyet bazlı fiyatlandırma mekanizmasına geçmiştir. Söz
konusu karar gereğince maliyet ve döviz kurlarındaki değişimler fiyatlara
yansıtılmaktadır.”
Değerli arkadaşlar, işte AKP Hükûmetinin
anlayışı bu. Biz ne sormuşuz, ne cevap gelmiş. Dalga geçer gibi 01/07/2008 tarihindeki maliyet bazlı fiyatlandırma
mekanizmasından bahsetmektedirler. Peki, Sayın Başbakan, 13 Mart 2009 tarihinde
Eskişehir’de sanayicilere indirimli elektrik sözü verirken bu fiyatlandırma
mekanizmasını bilmiyor muydu?
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; netice olarak
böylesine vahim bir tablo karşısında ülkemizi yöneten AKP İktidarı
insanlarımızın âdeta feryat edercesine seslendirdiği bu temel meseleleri çözme
yerine, sözde Anayasa değişikliği yapar gibi gözükerek suni gündemlerle
milletimizi aldatmaya, kendi siyasi saltanatlarını devam ettirebilmek için
Türkiye'nin millî çıkarlarını ve köklü devlet geleneklerini sermaye yaparak
harcamaya, toplumsal bir sözleşme hüviyetinde değiştirilmesi gereken Anayasa
maddelerini…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Tankut, lütfen
toparlayınız.
Buyurun.
YILMAZ TANKUT (Devamla) – …kimseyle uzlaşma ihtiyacı duymadan AKP
grup önerisi anlayışıyla değiştirmeye, sözde demokrasi ve özgürlük maskesi
altında Anayasa değişiklikleri etrafında toplum ve devletin temel kurumlarını
çatıştırmaya, bu çatışma ve kutuplaşmalardan nemalanarak yeni bir mağduriyet ve
masumiyet edebiyatı yaparak siyasi rant sağlamaya ve
seçimlere gitmeye ne yazık ki gözü dönmüş bir şekilde kendi geleceğini de, ülke
geleceğini de ateşe atarak devam etmektedir.
Sözlerime son vermeden önce, buradan bir kez daha AKP İktidarını
ikaz ediyor ve ülkemizin gerçek gündemi olan işsizlik, yoksulluk, açlık,
çaresizlik konularını ele alarak bir an önce vatandaşlarımızın sıkıntılarını
azaltacak düzenlemeleri yapmasını tavsiye ediyor ve sanayi sektörünün yaşadığı
sorunların tespiti için vermiş olduğumuz önergemizin desteklenmesi temennisiyle
hepinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Tankut.
Milliyetçi Hareket Partisi grup önerisi aleyhinde söz isteyen
Bayram Ali Bayramoğlu, Rize Milletvekili.
Buyurun Sayın Bayramoğlu. (AK PARTİ
sıralarından alkışlar)
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Rize) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; Milliyetçi Hareket Partisinin grup önerisi aleyhine söz almış
bulunuyorum. Hepinizi saygılarla selamlıyorum.
Değerli arkadaşlar, sözlerime başlamadan önce Milliyetçi Hareket
Partisinin vermiş olduğu önergenin gerekçelerinin içerisinden birkaç tane
paragrafı okumakta fayda görüyorum:
“Bugün yetersiz sermaye birikiminin dışında makroekonomik
istikrarı sağlamakta güçlükler, yüksek vergiler, sermayenin ve temel sınai girdilerin yüksek maliyetleri, teknolojik gelişmelere
ayak uydurma konusundaki zorluklar, yenilik ve yeni teknoloji üretmedeki
yetersizlik, Türk sanayisinin rekabet gücünü olumsuz olarak etkileyen unsurlar
olarak karşımıza çıkmaktadır.” Tamamen doğru bir ifadedir.
“Sanayi, olabildiğince yerel kaynakları harekete geçiren, çevre
normlarına uygun üretim yapan, tüketici sağlığını ve tercihlerini gözeten,
yüksek nitelikli iş gücü kullanan, stratejik yönetim anlayışını uygulayan, ARGE’ye önem veren, teknoloji üreten, özgün tasarım ve
marka yaratarak uluslararası pazarlarda yerini alan bir yapıya acilen
kavuşturulmalıdır.” Buna da aynen katılıyoruz.
“Türkiye'de sanayi politikalarının temel amacı artan dünya rekabet
şartları altında sanayimizin rekabet gücünü ve verimliliğini artırarak dışa
dönük bir yapı içerisinde sürdürülebilir büyümeyi sağlamayı hedeflemelidir.”
Buna da aynen katılıyoruz.
Ve son paragraf: “Teşvik, istihdam, eğitim, finansmana erişim,
teknoloji ve ARGE konuları sanayinin gelişimi için önem arz etmektedir.” Buna
da katılıyoruz. Bu katıldıklarımızın hepsini yapıyoruz da onun için
katılıyoruz.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Yani sorun yok mu Ali Bey?
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Yani şimdi, bu bahsetmiş
olduğumuz ifadelerin biz yüzde 100’ünü yapıyoruz belki diyemeyiz, bazılarında
yüzde 90’ını yapıyoruz, bazılarında yüzde 85’ini yapabiliyoruz ama özellikle
sanayinin uluslararası rekabeti açısından baktığınızda, bunu unutmayalım ki
dünyada en zor şey bir malı üretmek değildir, ürettiğiniz bir malı, şu anda
aslanın ağzında değil -pazar olarak- bağırsaklarına inmiş pazarda kendinize yer
bulup o ürünü satabilmektir. Türkiye yaklaşık
130 milyar dolarlara ekonomik krizden önce çıkartmış olduğu ihracatını oturduğu
yerden sağlamış değil. Ara malları, tüketim malları ve hammaddeleri ithal
ederek teknolojik anlam içerisinde ürettirmiş olduğu mevcut sanayisiyle,
gelişmiş rekabet gücüyle beraber bunları yapabilmiş bir ülke.
Bakın, ben size enteresan bir şey söyleyeyim: Şu anda sanayinin
kapasite kullanma oranı yüzde 70’ler civarında, doğru. Yüzde 30’luk bir
kapasite kullanım sıkıntımız var.
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Yüzde 59’a kadar düştü ama Ali Bey.
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Yüzde 70, son veriler var bende,
69-69,3.
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Yüzde 59’a kadar düştü.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – İşletmelerin yüzde 40’ı kapalı.
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Şimdi tabii, bu işletmelerin
kapalılığı, açıklığı konusuna da değineceğim.
Şimdi, bugün için, ben kendim bir sanayici olarak, mevcut, yükte
hafif pahada ağır ürünler dediğimiz, teknolojik ürünler, uluslararası rekabete
açık ürünler üretimi konusunda çeşitli makine ve ekipmanları
yaptırmak için sanayimize gittim. OSTİM’e de gittim,
İstanbul’daki sanayilere de gittim, makine siparişi vereceğim, yani tank
siparişi vereceğim, teknolojik ürün siparişi vereceğim, dolum makinesi siparişi
vereceğim.
MEHMET GÜNAL (Antalya) – Tankı ne yapacaksın?
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – “Altmış gün içerisinde makineye
ihtiyacım var.” dediğimde, bütün sanayici arkadaşlardan ortak aldığım süre “En
iyi şartlarla yüz yirmi günde teslim ederiz.” Niye? “Çünkü kapasitelerimiz
dolu.” Yani, sanayinin içerisinde teknolojik rekabet gücü oluşabilen firmaların
şu anda üretebilme kabiliyetlerini göz ardı etmeyelim.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Niye yeni yatırım yapmıyorlar?
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Bütün, bakın…
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Niye yeni yatırım yapmıyorlar yüzde
100 kapasiteyle çalışıyorsa?
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – …düzenli olarak mevcut ülke
ekonomisi içerisinde sanayi tesislerinin, rekabete alışırken, rekabet ortamı
içerisine girerken çok sağlıklı, çok ciddi fizibiliteye ihtiyaçları vardır.
Türkiye’deki en büyük problem, bu bahsettiğiniz işlerin içerisindeki sıkıntı
değildir sanayide, özellikle orta ölçekli sanayideki en büyük problemi size
söyleyeyim. Bir tane kalfa yetiştirirsiniz, usta
yetiştirirsiniz, üç sene, beş sene sanayinin başında onu ustabaşı olarak
koyarsınız ve o ustabaşı der ki; ya, bu bahsettiğiniz ürünü üretmek çok zor bir
şey değilmiş kardeşim, ben de şuradan biraz paslanmaz çelik alırım, şuradan
biraz rulman alırım, buradan da biraz başka yardımcı malzemeler alırım, aynı
sanayi malzemesini ben de üretebilirim der ve gider yan tarafta bir tane daha
imalathane açar. Dolayısıyla bu açmış olduğu imalathaneyle altyapısı,
yeterli fizibilitesi, kaliteli iş gücü, o işin başına koyacağı yeterli elemanı
olmadığı zaman, rekabet edemediği gibi gerçek anlamda üretim yapanın da
ayaklarına haksız rekabetten dolayı pranga vurmaya çalışır. Esas problemlerin
başında bu vardır. Türkiye’deki mevcut bu bahsetmiş olduğumuz ARGE faaliyetleri
sanayinin gelişimi, uluslararası rekabeti açısından, sorarım size, Türkiye
Cumhuriyeti tarihinde ARGE’ye bu kadar önem veren, ARGE’ye bu kadar büyük bütçe ayıran bir başka siyasi oluşum
olmuş mudur? Şu anda mevcut TÜBİTAK bünyesinde on binlerce proje özellikle
gelişime yönelik ve ARGE faaliyetlerine yönelik çalışmaları yapmaktadır.
Bugün Türkiye’de mevcut hemen hemen
bütün üniversitelerimiz teknoparklarla ilgili çalışmaları için elinden gelen
her türlü gayreti gösteriyor. Şu anda aktif otuz altı tane teknoparkımız var.
Daha evvel teknopark kelimesi bile Türkiye'nin normal literatüründe
olmayan bir şeydi. Teknopark ne demek? Uç ürün, kaliteli ürün, yükte hafif,
pahada yüksek ürünü üretebilmek demek, rekabet gücünü oluşturabilmek demek. Ama
1990’lı, 1980’li yıllara gittiğimizde Türkiye, sanayi oluşumunu maalesef
uluslararası rekabete göre değil, hamaliye sistemine göre oluşturduğu bir
sanayiyle geliştirme çalışması yapmıştır. Uluslararası rekabet sistemine ayak
uyduracak bir sanayi sistemi geliştirmiş olsaydık, bugün bu sıkıntıları
konuşmaz olurduk ve çok daha yüksek ürünlü, çok daha yüksek fiyatlı ürünleri
satıyor olurduk. Ama ben bugün bunu çok net bir şekilde görebiliyorum ki hem
yerli hem yabancı yatırımcılar açısından Türkiye artık yükte hafif pahada ağır
ürünleri üretebilen bir ülke konumuna doğru gitmektedir.
İşte bugün içerisinde geçtiğimiz haftadan bu yana başlamış
olduğumuz Anayasa değişikliği çalışmalarının sanayi açısından önemini de
vurgulamamızda çok önem vardır.
MEHMET GÜNAL (Antalya) – İşte şimdi şaşırdın! Bunu da ekonomiye
bağladın ya, helal olsun sana!
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Şimdi, bakın, ben size örnek
veriyorum, örnek, somut örnek: Geçen sene AK PARTİ’nin
kapatılması davası sırasında, Türkiye’ye yatırım yapmak gerek mali sektör
gerekse sınai yatırım yapma noktasında, gelen birçok firmamız, bu riski, parti
kapatılma riskini görerek özellikle yatırımlarından vazgeçmiş ve “Bir siyasi
istikrar yoksa, sürekli bir siyasi parti kapatılma
davası gündemdeyse o ülkede ekonomik istikrar da olmaz.” diyerek yatırımlarını
geriye çekmiştir.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Onlar sanal sanayicidirler.
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Ama,
bugün gelinen noktada ben size özellikle bir tavsiyede bulunayım arkadaşlar:
Birçoğunuz çeşitli bankalarla irtibat halindesiniz. Bankacılarla bir görüşün,
Anayasa değişikliğinin gündeme geldiği günden bugüne kadar gerek mali sektörde
gerekse Türkiye'nin sanayi sektöründe yatırım için bekleyen firmaların
özellikle önümüzdeki aydan itibaren nasıl yatırım planlamalarını Türkiye’ye
taşıtacağı konusunu hep beraber görmüş olacağız. Niye göreceğiz? Çünkü, siyasi istikrarın getirmiş olduğu yapı, ekonomik
istikrarı sağlayan en önemli sermayedir de ondan.
Türkiye, kendi başına 30 milyar dolardan 130 milyar dolarlara
çıkmadı. Türkiye'nin gayrisafi hasılası, otururken,
oturduğunuz yerde 700 milyarlara çıkmadı. Bunlar çalışarak, bunlar üreterek
gündeme geldi. (CHP ve MHP sıralarından gürültüler)
EŞREF KARAİBRAHİM (Giresun) – Sekiz yıldır yapsaydınız ya bunu.
MEHMET GÜNAL (Antalya) – Hâlâ daha 2002’desin.
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Oradan laf atarak olmuyor bu
işler. (CHP ve MHP sıralarından gürültüler)
MEHMET GÜNAL (Antalya) – Hâlen daha 2002’de seviyesindesin.
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Oradan laf atarak olmuyor
arkadaşlar, çalışarak oluyor. Çalışarak, didişerek, geceyi gündüze katarak
oluyor bu işler. Üretmek dediğiniz kendi hâlinde olmaz.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sanayiciler sizinle gurur duyuyor!
Keşke orada onların sorunlarını dile getirseydiniz.
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Üretmek dediğiniz, mücadeleyle
olur. Üretmek dediğiniz, heyecan duyarak olur. Üretmek dediğiniz, o işe
kendinizi vakfederek olur.
Onun için, Türkiye’de bu süreç içerisinde yapılmış olan bütün
sanayi gelişmeleri, bu heyecanı duyan bir siyasi istikrara sahip olan başta
Sayın Genel Başkanımız, Başbakanımız, Bakanlar Kurulumuz, milletvekillerimiz ve
bürokratlarımızın mücadelesiyle olmuştur ama istediğimiz seviyede olmamış
olabilir. Şunu unutmayın ki, Türkiye dünyanın en büyük 17’nci ekonomisi
olabilmişse, bugün Türkiye Avrupa’nın en büyük 6’ncı ekonomisi olabilmişse,
2023 yılında hedefine dünyanın en büyük 10’uncu ekonomisi olmayı koyuyor ise
sizin “Ortada yok.” dediğiniz sanayisine güvenerek bunları söylüyor, kendi
başına söylemiyor.
NECATİ ÖZENSOY (Bursa) – Sanayiciler böyle mi konuşuyor Ali Bey?
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Türkiye’deki mevcut sanayi
tesisleri açısından da baktığımızda, bugün hâlâ yatırımların nasıl yapıldığını,
kapasite artırımlarının nasıl yapıldığını ben bizatihi yaşıyorum.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
GÜROL ERGİN (Muğla) – Çay ihracatına gel.
NECATİ ÖZENSOY (Bursa) – Sanayicilerle hiç görüşmüyorsunuz
herhâlde Ali Bey.
MEHMET GÜNAL (Antalya) – Kuralım o zaman komisyonu.
BAŞKAN – Sayın Bayramoğlu, lütfen
tamamlayınız.
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Tamamlıyorum Sayın Başkanım.
Arkadaşlar, şunu net bir şekilde size söyleyeyim: Bakın,
Türkiye’de çok heyecanlı, bu heyecanın içerisinde dünyayla rekabet edebilecek
çok dinamik bir sanayi kesimi var. Eksikleri yok mu? Var.
YILMAZ TANKUT (Adana) – Tamam, araştırma komisyonunu kuralım.
MEHMET GÜNAL (Antalya) – Komisyon kuralım o zaman.
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Eksikleri var ama bu eksiklerin
giderilmesi konusuyla ilgili hiç araştırma önergesine ihtiyaç yok. Bakın,
esnaflarla ilgili de gündeme getirmiştiniz, esnaflarla ilgili 7 ana başlık, 36
tali başlıkla zaten size ekonomik programı koyduk. Sanayiyle ilgili de
önümüzdeki günlerde yapılacak çalışmaları buraya getiririz, bir önergeye
ihtiyaç olmadan sanayinin önünün de nasıl açıldığını hep beraber görmüş oluruz
diyor…
MEHMET GÜNAL (Antalya) – Bunları beraber yapalım.
SÜLEYMAN LÂTİF YUNUSOĞLU (Trabzon) – Bayramoğlu,
sanayiciler seninle gurur duyuyor (!)
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – …bu duygu ve düşüncelerle
MHP’nin grup önerisine karşı oy kullanacağımı beyan ediyor, hepinize saygılar
sunuyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Bayramoğlu.
Milliyetçi Hareket Partisi grup önerisi lehinde söz isteyen Harun Öztürk, İzmir Milletvekili.
Buyurun Sayın Öztürk.
HARUN ÖZTÜRK (İzmir) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
Milliyetçi Hareket Partisinin, sanayi sektöründe yaşanan sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla vermiş olduğu
araştırma önergesinin lehinde söz aldım. Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, imalat sanayisi kapasite kullanım
oranları 2010 yılının ilk üç ayında sırasıyla yüzde 67,8; 67,8 ve 67,9 şeklinde
olmuştur, yatay bir seyir izlemektedir. 2010 yılının Mart ayında 67,9 olan
kapasite kullanım oranı 2007 Martında yüzde 78, 2008 Martında yüzde 76,3
şeklindeydi. Geçen yıla göre düzelmiş gibi görünen kapasite kullanım oranı 2007
ve 2008’e göre 10 puan daha düşük düzeylerde seyretmektedir.
Üretim artışlarına baktığımızda, 2009 yılı Ocak ayında yüzde 21,4
düşen üretim 2010 yılında yüzde 12,3 oranında artmıştır. Yine, 2009 yılı Şubat
ayında yüzde 23,8 oranında düşen üretimin de Şubat 2010’da yüzde 18,1 oranında
arttığını görüyoruz. Sadece artış oranlarına bakmak yeterli değil, geçen yılın
ocak ve şubat ayındaki düşüşlerin kompanse edilemediğini
görmek gerekiyor.
Yine, büyümeye baktığımızda, 2008 yılı son çeyreğinde yüzde 7,0
oranında küçülen ekonominin 2009 yılının son çeyreğinde 6,0 oranında büyüdüğünü
görüyoruz yani 2008 yılındaki küçülmenin telafi edilemediğini görüyoruz.
Aylık dış ticaret açıkları yeniden 4-5 milyar düzeylerine
çıkmıştır. Ödemeler dengesi açıkları 3 milyar düzeyinde seyretmektedir.
Doğrudan yatırımlar, 2008 yılına göre üçte 1 oranında düşen 2009 yılından daha
kötü durumdadır 2010 yılının ilk aylarında. Cari işlemler açığı sorunu nereden
geldiği belli olmayan döviz girişiyle aşılmaya çalışılmaktadır. Güven
endekslerindeki kısmi düzelmeler bizi yanıltmamalıdır. Dolayısıyla, Türkiye
ekonomisi 2009 yılında düştüğü noktada patinaj yapmaktadır. Bunu tekrar
ediyorum. Bu düştüğü noktadan çıkış konusunda sanayici ve iş adamlarının
önerileri dikkate alınmaz ise düştüğü noktada daha da derinleşeceği konusundaki
uyarılarımı yineliyorum.
Değerli milletvekillerim, biraz sonra yeniden Anayasa
değişikliklerini görüşmeye devam edeceğiz. Görüşülmekte olan teklifin kimi
maddelerinin Anayasa’ya uygun olup olmadığını değerlendirmek için 2008 yılında
AKP tarafından Anayasa’nın 10 ve 42’nci maddelerinde yapılan değişiklikle
ilgili olarak Anayasa Mahkemesinin verdiği iptal kararına bakmak gerekir. Bu
gerekçelere bakmadan, geniş uzlaşma aramadan Anayasa değişiklikleri yapmaya
devam edersek ülkeye zaman kaybettirmekten başka bir şey yapmış olmayız.
Şimdi Anayasa Mahkemesinin söz konusu kararından alıntılar yaparak
konuşmamı sürdürmek istiyorum: Katılımcı, müzakereci ve uzlaşıyı esas alan
demokratik ülkelerde asli kurucu iktidarın sahibi halktır. Asli kurucu
iktidarın önceki anayasalarla bağlı olmaksızın yarattığı yeni anayasa, temel
düzen normu hâline geldiği andan itibaren tüm anayasal kurum ve kuruluşların
meşruiyetlerinin dayanağı hâline gelir. Anayasa’nın öngördüğü ve öğretide
kurulu iktidar olarak tanımlanan yasama, yürütme, yargı organları ile bunların
alt birimlerinin asli kurucu iktidarın yarattığı hukuksal otorite sınırları
içinde hareket etmeleri, işlem ve eylemlerinin hukuksal geçerlilik
kazanabilmesinin ön koşuludur. Bu durum Anayasa’nın 6’ncı maddesinde yer alan
“Hiçbir kimse ve organ kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi
kullanamaz.” ifadesiyle herhangi bir istisna tanımaksızın kabul edilmiştir.
Anayasa koyucu hiçbir kimse ya da organdan söz ettiğine göre kurulu bir organ
olarak yasama organının da sistem dışı yetki kullanımının hukuksal açıdan
geçerli olmayacağının kabulü gerekir.
Anayasa’nın 175’inci maddesine göre Anayasa’yı değiştirme yetkisi
Türkiye Büyük Millet Meclisine tanınmıştır. Kaynağı Anayasa olan bu yetkinin
Anayasa’nın öngördüğü yöntemlerle ve Anayasa’ya uygun olarak kullanılacağı
kuşkusuzdur. Yasama organı bu yetkisini 175’inci maddede belirtilen yöntemle
kullanırken yetkinin her şeyden önce asli kurucu iktidar tarafından
kullanılmasına izin verilen bir yetki olması gerektiği açıktır. Anayasa’nın
4’üncü maddesinde “Anayasanın 1’inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet
olduğu hakkındaki hüküm ile, 2’nci maddesindeki
Cumhuriyetin nitelikleri ve 3’üncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve
değiştirilmesi teklif edilemez.” denilmek suretiyle 175’inci maddede belirtilen
yetkinin kullanılamayacağı, kullanılsa dahi hukuken geçerli olamayacağı alanlar
açıkça belirlenmiştir. Bu kural, kurucu iktidar tarafından yüzde 92 evet oyuyla
kabul edilmiş olup yok sayılamaz. Teklif edilebilir olmayan bir Anayasa
değişikliğinin 148’inci maddenin ikinci fıkrasında öngörülen teklif çoğunluğu
koşulunu yerine getirmiş olması hukuken geçersiz nitelikteki bir yasama
tasarrufunun sırf anayasal çoğunluğun gücüyle etkin kılınmasının gerekçesi
olamaz. Zira kurulu iktidar olan yasama organının işlem ve eylemlerinin
geçerliliği asli kurucu iktidarın öngördüğü anayasal sınırlar içinde kalması koşuluna
bağlıdır.
Yürürlükteki Anayasa’mızın öngördüğü düzen, anayasal normlar
bütünü ve bu bütünü somutlaştıran ilk üç maddede ortaya çıkan bir anayasal
düzendir. Kurucu iktidarın siyasal düzene ilişkin temel tercihi Anayasa’nın ilk
üç maddesinde, bunun somut yansımaları ise diğer maddelerde ortaya çıkmaktadır.
4’üncü madde ise ilk üç maddenin güvencesi olma niteliği itibarıyla, doğal
olarak değiştirilmezlik özelliğine sahiptir.
Bu durumda, Anayasa’nın 4’üncü maddesi dâhil olmak üzere her bir
maddede yapılacak değişikliklerin, siyasal düzende değişikliklere ve kurucu
iktidarın yarattığı anayasal düzende dönüşümlere yol açması mümkündür. O hâlde,
Anayasa’nın diğer maddelerinde yapılacak değişikliklerle, Anayasa’nın 4’üncü
maddesinin yasama organı için çizdiği sınırların aşılma olasılığı göz ardı
edilemez.
Değerli milletvekilleri, dolayısıyla, Anayasa’nın ilk üç
maddesinde değişiklik öngören ve Anayasa’nın sair maddelerinde yapılan
değişiklikle doğrudan doğruya veya dolaylı olarak aynı sonucu doğuran herhangi
bir yasama tasarrufunun da hukuksal geçerlilik kazanması mümkün olmadığından,
bu doğrultudaki tekliflerin sayısal yönden Anayasa’ya uygun olması tasarrufun
geçersizliğine engel oluşturmayacaktır.
Anayasa Mahkemesi, söz edilen kararında yukarıda açıklanan
gerekçelere dayanarak 10 ve 42’nci maddelerde değişiklik öngören hükümleri
esastan inceleyebileceğine karar verdikten sonra içeriğine geçmiş ve Anayasa
Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları gözetildiğinde,
Anayasa’nın 10 ve 42’nci maddelerinde yapılan düzenlemenin, yöntem bakımından
dini siyasete alet etmesi, içerik yönünden de başkalarının haklarını ihlale ve
kamu düzeninin bozulmasına yol açması nedeniyle laiklik ilkesine aykırı olduğu
sonucuna ulaşmıştır.
Anayasa’nın 2’nci maddesinde belirtilen cumhuriyetin temel
niteliklerini dolaylı biçimde değiştiren ve işlevsizleştiren bu düzenleme,
Anayasa’nın 4’üncü maddesinde ifade edilen “değiştirme ve değişiklik teklif
etme yasağı”na aykırı olduğundan, Anayasa’nın
148’inci maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen “teklif koşulu”nun
yerine getirilmiş olduğu kabul edilemez.
Değerli milletvekilleri, durum böyle olmasına ve Anayasa’nın
153’üncü maddesinin son fıkrasında “Anayasa Mahkemesi kararları
… yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare
makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar.” denmesine rağmen…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Öztürk, lütfen
tamamlayınız.
Buyurun.
HARUN ÖZTÜRK (Devamla) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
…siyasi iktidar bu teklifle yeni bir anayasa aykırılığını Türkiye
Büyük Millet Meclisine dayatmaktadır. Cumhuriyetin temel niteliklerini
değiştirmede ısrar eden AKP, Anayasa’da öngörülen yaptırımlarla karşı karşıya
kalmayı göze almalıdır. Teklifin, siyasi partilerin kapatılmasına, Anayasa Mahkemesi
ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun üye yapısının değiştirilmesine yönelik
maddeleriyle bu maddelerle bağlantılı diğer maddeleri cumhuriyetimizin temel
niteliklerinden olan ve değiştirilmesi teklif dahi edilemeyecek olan demokratik
hukuk devleti ilkesini dolanarak etkisiz kılmayı amaçlamaktadır.
Bu nedenle, Anayasa’mıza açıkça aykırılık teşkil elden bu maddeler
tekliften çıkarılmalıdır diyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP
sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Öztürk.
Milliyetçi Hareket Partisi grup önerisi aleyhinde söz isteyen
Orhan Ziya Diren, Tokat Milletvekili. (CHP sıralarından alkışlar)
Buyurun Sayın Diren.
ORHAN ZİYA DİREN (Tokat) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Milliyetçi Hareket
Partisinin vermiş olduğu -sanayi sektörü ve sanayicilerimizin sorunları ve
çözüm önerilerinin araştırılması için ve gerekli önlemlerin alınması için
verdikleri- önergenin aleyhinde söz aldım. Bu nedenle, bu vesileyle hepinizi
saygıyla, sevgiyle selamlıyorum.
Aslında verilen önergenin birçok savına katılmakla birlikte
bulduğum eksikliklerden dolayı aleyhinde söz aldım. O da şudur: Malumlarınız,
sanayi, ham maddeden hareketle bilgi, proje ve emeği birleştirmek suretiyle
katma değer üretmek, ondan kâr sağlamak ve uluslararası rekabet arenasında yer
bulabilmek için sarf edilen gayretlerin adlandırıldığı bir sektördür. Bu
sektörde sanayicilerimizin, yatırımcılarımızın, atılımcı kişilerimizin gönül
vererek sağlıklı bir şekilde ve başarılı çalışabilmeleri için de yeterli kârı
mutlaka yapmaları gerekir. Oysa Adalet ve Kalkınma Partisi iktidara geldiği
günden beri Türkiye’mize dünyadaki o sıcak paranın bol olduğu dönemde hep
övündükleri yabancı sermayenin Türkiye’ye akışından bahsetmişlerdir ama yabancı
sermaye ya da sıcak para eğer kâr etmiyorsa o ülkeye gelmez. Türkiye’den bu
sıcak para ne kadar kâr ediyor diye incelediğimizde de gördüğümüz rakamlar
gerçekten korkunç. Ben mart ayında bu rakamları bir incelemiştim. Türkiye’mize
giren her bin dolar 2.300 dolar olarak yani yüzde 130 kâr kazanarak geriye
gidiyorlardı. Nisan ayındaki rakamlara baktığımızda -bu bilgiler çok taze- her
gelen bin dolar, ülkemizden 1.800 doları da alarak geri gidiyor. İşte bunun
içindir ki yabancı sermaye çok rahatlıkla ülkemize geliyor ve buradan kazancını
alıp, Türkiye’nin ürettiği katma değeri de alıp gitmek suretiyle böyle bir
hareket sağlanıyor. Yoksa Sayın Bayramoğlu’nun
söylediği gibi Türkiye’deki siyasal istikrardan dolayı da Türkiye’ye böyle bir
para akışı vesairesi söz konusu değil. Siyasi
istikrardan dolayı para akışı söz konusu olsaydı herhâlde bu kadar kâr biz
oraya vermeyecektik. Para da buraya finansal kâr etmek için değil, burada
üretim tesisleri ve istihdam sorununa çözüm sağlayıcı, birtakım hareketler
sağlayıcı yatırımlar yapmak üzere gelirdi ki böyle bir yatırım olduğundan da
bahsetmemiz çok zor.
Siyasi istikrarın iddia ettiğiniz kadar sağlıklı bir ortam
yaratmadığı da şuradan belli: Hatırlayınız, geçen aylarda ÖTV ve KDV’de
özellikle otomotiv sektöründeki tıkanıklığı, bu siyasi kriz ortamında,
dünyadaki ekonomik kriz ortamında bunalmış olan otomotiv sektöründeki krizi
çözmek için yapılan ÖTV ve KDV istisnası yapıldığı dönemde gerçekten
vatandaşlarımızın siyasi güvensizliği nedeniyle bankalarda değil de yastık
altında sakladığı paralar ortaya çıkmış ve otomotiv sektörünün tüm stokları iki
gün içerisinde eritilebilmiştir. Onun için, bu
siyasi istikrar sözcüğünü doğru bulmadığımı söylüyorum.
Önergenin aleyhinde niye söz almıştım? İşte bu sorunları,
özellikle bu sermayenin getirisinin ne kadar yüksek olduğunu ve bunun da sanayi
gelişmesini ve yatırımların artmasını önleyici bir unsur olduğunu bu önergede
bahsetmedikleri için bunun aleyhinde söz aldım ama bu arada, sanayimizin
sorunlarını da aklımın erdiğince aktarmak isterim.
Sanayide özellikle 2009 yılında işini kaybeden sayımız 311 bin
kişiye varmıştır. Bu sayı 2001 krizinde Türkiye’mizde gördüğümüz rakamın tam 9
katıdır arkadaşlar.
Yine, borç batağındaki vatandaş sayımız da 2005 yılında 90 bin
civarındayken 2009 yılında da 1 milyon 100 bin civarına çıkmıştır.
Yine, Adalet ve Kalkınma Partisinin her vesileyle gelişmekte olan
ciddi bir ekonomiye sahip olduğumuzu söylemesine karşın, 2009’da bir yıl
öncesine göre yüzde 4,7 oranında bir daralma açıkça görülmüştür ve bunları TÜİK’in resmi rakamlarından teyit etmeniz mümkündür. Bu
daralma, Avrupa Birliği ve OECD ülkelerinde G-20 olarak adlandırdığımız
ülkelerin ekonomileri içerisinde 17’nci sıradayken 2009 yılında 14’üncü sıraya
düşmemiz şeklinde de ifade edilebilir.
1990-2001 yılları arası büyüme yüzde 0,99 iken reel sektör
büyümesi bu yıl maalesef yüzde eksi 4,1 olarak gerçekleşmiştir. Yani büyümede
de bir daralma görülmektedir. Bunların sebeplerine kısaca girecek olursak,
başta sanayinin kullandığı elektrik ve enerjiyi düşünebiliriz. Elektrik, Avrupa
Birliği ve OECD ülkeleri arasında en pahalı elektrik Türkiye’de
tüketilmektedir. Mümkün olduğunca kısa sürede bu elektrik konusundaki sıkıntıyı
mutlaka çözmek gerekir. Ayrıca sanayinin hem ham maddesinin taşınmasında hem
üretim mallarının taşınmasında ve ihracında taşımacılık için kullanılan
alternatif, büyük ölçüde, Türkiye’mizde kara yoluyla yapılmaktadır. Nasıl
ihracatımızı artırabilmek için deniz yolları ve hava yollarında, özellikle
kargo taşımacılıklarında, akaryakıtta ÖTV ve KDV istisnası getirmişsek yurt
içinde sanayimizin temel taşıma aracı olan kara yollarındaki kullanılan
araçların özellikle mazot ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için mazottaki ÖTV
ve KDV’nin de mutlak surette kaldırılması gerekmektedir diye düşünüyoruz.
İhracatın profiline baktığımızda imalat
sektörü gerçekten yüzde 92 oranıyla birinci sırada geliyor. Bunun da büyük bir
bölümünü otomotiv sektöründen gerçekleştirdiğini görüyoruz. Otomotiv sektörü
Batı’daki işçilik bedelinin yüksekliği ve çevre sorunlarından dolayı batıdan
doğuya doğru yavaş yavaş pas ediliyor, biz de bunu
iktidarın siyasi başarısı olarak göstermeye çalışıyoruz. Elbette ki Türk insanı
çok müteşebbis, çok yaratıcı insanlar. Burada görülüyor ki imkân verildiğinde o
yaratıcı Türk insanı hakikaten bugün yarıştığı Batı ülkeleriyle arasında çok
büyük bir fark yok hatta onlardan çok daha ileri bir yaratıcı güce sahip
olduğunu görüyoruz. Nitekim otomotiv sektöründeki ürettiğimiz araçların
kaliteleri başka ülkelerde üretilen aynı marka ürünlere göre hep birinci sıraya
gelmiştir. Bunu da memnuniyetle insanlarımızın, müteşebbis insanlarımızın ve
işçilerimizin başarısı olarak görüyoruz.
Kapasite kullanımının yetmediğinden bahsetti AKP sözcüsü
arkadaşımız. 2007 yılında Türkiye’de kapasite kullanımı maksimum seviyeye
çıkmıştı, doğrudur, yüzde 80’lik bir kapasite kullanımı söz konusuydu ancak
2009’da sanayideki bu kapasite kullanımının yüzde 65’ler seviyesine düştüğünü
de maalesef üzülerek görüyoruz.
Tabii, ihracatta, sektörlerimizden tarım yüzde 5, madencilik yüzde
2 ve diğerleri de yüzde 1 olarak görülüyor. Oysa,
tarım ülkesi olan ülkemizin tarım ürünlerini katma değer de ilave ederek yurt
dışına ihraç etme imkânları var ama bu konuda da sanayimizin yeteri kadar
desteklendiği söylenemez. Adalet ve Kalkınma Partisinin yatırımları ve sanayiyi
teşvik anlamında yaptığı çalışmalarda, örneğin, 5084 sayılı Yasa’da yatırım
indirimi teşvikleri kaldırıldı.
Değerli arkadaşlar, şimdi, eğri oturalım, doğru konuşalım. Finans
sektöründe buraya gelen bir sıcak para yüzde 130, yüzde 150 gibi rakamlarla kâr
ediyorsa insanlarımız ellerindeki kaynakları bu finansal rant
piyasasına yöneltirler. Bunların yatırım anlamında kaynaklarını
kullanabilmeleri ve oraya yönlendirebilmeleri için mutlaka özendirici birtakım
koşulların ortaya gelmesi lazım. Yatırım indirimi teşviki gerçekten sanayimizin
ilerlemesi, kalkınması için çok önemli bir motor sektördü ama maalesef o
kaldırıldı. O kaldırılınca da insanlarımızın büyük çoğunluğu maalesef
Türkiye’de üretmek yerine tüketen bir kambur hâlinde Türkiye’nin sırtına
binmeye devam ediyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Diren, lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
Buyurun.
ORHAN ZİYA DİREN (Devamla) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan,
tamamlıyorum.
İşsizlik rakamlarımız yine korkunç seviyeye geldi. Nitekim, bu Anayasa görüşmeleri aşamasında genelde
eleştiriler yaparken bütün milletvekillerimiz, muhalefet milletvekillerimiz
işsizliğin hangi seviyelere geldiğinin dikkate alınması gerektiği ve Anayasa
değişikliğinin bu kadar acil olmadığı görüşünü hep sizlere defalarca açık açık söylediler ama buna kimse kulak asmadı.
Nitekim, Türkiye’de
sanayinin profiline baktığımızda “Anadolu Kaplanları” diye övündüğümüz o
yaratıcı, üretici ve ihracatın ve işsizliği önlemedeki istihdamın en büyük
motoru KOBİ’lerimizin yavaş yavaş kapandığını ve
Anadolu Kaplanları’nın öldüğünü de üzülerek görüyoruz.
Bu açıdan da mutlaka sanayi sektörünün bu sorunlarının da bir
yerde araştırılması gerektiğine inanıyor, hepinizi saygıyla, sevgiyle selamlıyorum.
(CHP ve MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Diren.
Sayın Tütüncü, Sayın İnan ve Sayın Durmuş’un
İç Tüzük’ün 60’ıncı maddesi gereğince pek kısa sözleri olduğuna dair talepleri
vardır. Birer dakika süre veriyorum.
Sayın Tütüncü, buyurun.
VI.- AÇIKLAMALAR
1.- Tekirdağ Milletvekili Enis Tütüncü’nün, MHP grup önerisine ilişkin açıklaması
ENİS TÜTÜNCÜ (Tekirdağ) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Milliyetçi Hareket Partisinin bu önergesinin mutlaka ve mutlaka
kabul edilmesi gerekiyor Sayın Başkan. Neden? Şunun için: AKP’nin uyguladığı
ekonomi politikaları, özellikle sanayileşme konusundaki ekonomi politikaları
üretim ve istihdam yaratmaktan öte, işsizlik ve yoksulluk üretmiştir. Çok büyük
bir işsizlik ve yoksulluk sorunuyla Türkiye karşı karşıya ise bugün, yanlış
sanayi politikaları sonucundadır. Bu nedenle bu önergenin kabulü gerekiyor.
Türkiye’nin işsizlik ve yoksullukla mücadele ekseninde yeni bir sanayileşme
politikasıyla yola çıkması gerekiyor. Yeni bir sanayi yol haritası gerekiyor.
Yeni bir teşvik sistemi gerekiyor. Bütün bunların ortaya çıkarılması için bu
önergenin bir an önce kabulü gerekmektedir.
Bir başka şeyi, Sayın Başkan, söyleyeyim. Yani üzülüyorum…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Durmuş, buyurun.
2.- Kırıkkale Milletvekili Osman Durmuş’un, 22 Nisan 2010 Perşembe günkü 91’inci Birleşimin
tartışmalı oturumunda, tartışanları ayırma gayretinin basın yayın organlarında
Meclisi kötüleme ve karalama kampanyasına dönüşmesine ilişkin açıklaması
OSMAN DURMUŞ (Kırıkkale) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
22 Nisan günkü oturumda tartışmalı bir durum oldu. Çanakkale
Milletvekili Sayın Mehmet Daniş Bey’i benim durdurma
gayretim basın yayın organlarında Meclisi kötüleme kampanyasına, karalama
kampanyasına dönüştü. Ben Mehmet Daniş Bey’den ne
çirkin söz ne de fiziki bir müdahale gördüm. Aynı şekilde durdurma gayretinin
ötesinde hiçbir fiilî tavrım olmadığı hâlde boğazını sıktığım, hatta
bakışlarımla dövdüğüm iddia ediliyor, gazetelerde bu var. Bu vesileyle, her
vesileyle Parlamentoya saldırmayı alışkanlık hâline getirenlere bu fırsatı
vermememiz gerektiğini düşünüyorum. Bu konuda Mehmet Daniş
Bey de açıklama yaparsa memnun olacağımı ifade ediyorum.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Durmuş.
Sayın İnan, buyurun.
3.- Niğde Milletvekili Mümin
İnan’ın, MHP grup önerisine ilişkin açıklaması
MÜMİN İNAN (Niğde) – Teşekkür ediyorum.
Sayın Başkanım, Sayın İçişleri Bakanımız gidiyor ama bir konu
vardı. Sayın Bakanım, dinlerseniz çok sevineceğim. Sayın İçişleri Bakanım, çok
özür dileyerek, şimdi, Niğde’de meydana gelen bir konu ile ilgili hassasiyetimi
sizinle paylaşmak istiyorum.
Sayın Bakanım, Niğde Ulukışla Maden köyünde çıkarılacak altın
madeninin siyanürle ayrıştırılması havuzlarının yapılması, Hasangazi
köyünün içme su ve sulama suyu kaynaklarının havzasına yapılmaktadır ve
köylüler, o yörede yaşayan bütün insanlar bu konuya karşı çıkmaktadırlar. Zaman
zaman müteahhidin yaptığı çalışmalarla köylüler karşı
karşıya gelmekte, yaşayan o yörenin halkı. Geçen gün yine güvenlik güçleriyle
vatandaşlar arasında birtakım arbedeler yaşandı. Dolayısıyla hassas bir konu
var. Bu konunun araştırılarak orada ileride meydana gelebilecek ciddi bir
olayın önlenmesi konusunda sizlerin yardımlarınızı beklediğimi ifade etmek
istiyorum.
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın İnan.
Sayın Doğru...
4.- Tokat Milletvekili Reşat
Doğru’nun, MHP grup önerisine ilişkin açıklaması
REŞAT DOĞRU (Tokat) – Teşekkür ederim Sayın Başkanım.
Şu anda organize sanayilerinin en önemli sorunlarının başında,
bedelsiz arsa tahsisinin Şubat 2010 tarihinden itibaren durdurulmuş olmasıdır.
Bedelsiz arsa tahsisi durdurulunca Anadolu’daki birçok organize sanayi
bölgesine yatırım gitmez, hiç kimse oraya gidip de bir tesis kurmayı düşünmez.
Bu noktada Hükûmete daha önceden de soru
önergeleriyle biz soru sormuştuk ama uzatılmayacağını ifade etmişlerdi. Bu
konunun tekrar görüşülmesini ve bedelsiz arsa tahsisinin tekrar yapılması
noktasında bir çalışmanın olmasını bekliyoruz.
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Türkmenoğlu...
5.- Van Milletvekili Kayhan
Türkmenoğlu’nun, MHP grup önerisine ilişkin açıklaması
KAYHAN TÜRKMENOĞLU (Van) – Sayın Başkanım, bana göre bizim
ülkemizin sanayisi her şeyin üzerindedir. Bizim gururumuzdur. Makine teçhizat
ihracatında da 2007-2008 yılları arasında rekor kırmıştır. Hükûmetimiz
döneminde, ülkemiz sanayisine verebileceğimiz, verdiğimiz en önemli
desteklerimizden birisi, enflasyonu indirdik değerli arkadaşlar. Daha 2000 yıllarında,
hatırlar mısınız, enflasyonu indirmek için bilboard’ları
kullanıyordu bu ülke. Bugün, biz, bu enflasyonu indirmekle ülkemiz sanayisinin
önündeki en büyük engeli aştık. Faizi indirdik, destekleri verdik. Bugün, aşağı
yukarı, bakanlıklarımız tarafından ülkemiz sanayisine yetmiş sekiz ayrı destek
unsuru var. Bence bu destek unsurlarını sanayicimize anlatmanın zamanı
gelmiştir. Biz bu yolu seçersek daha iyi netice alacağımıza inanıyorum.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Türkmenoğlu.
Sayın Çalış…
6.- Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, MHP grup önerisine ilişkin açıklaması
HASAN ÇALIŞ (Karaman) – Sayın Başkan, teşekkür ediyorum.
Sayın Başkan, organize sanayi bölgelerimizde sanayicilerimiz
gerçekten zor şartlarda üretim yapmakta, ihracat yapmakta ve istihdam
sağlamaktadır. Ancak, girdilerin pahalılığı dünya piyasalarında rekabetlerini
zorlaştırmaktadır. Doğal gazdaki ucuz doğal gaz kullanma sözünün yerine
getirilmesini Sayın Hükûmetten beklemektedirler. Bu
konuda Sayın Hükûmetin sanayicilerimiz adına
dikkatini çekmek istiyorum.
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Özensoy ve son söz talebi.
7.- Bursa Milletvekili Necati Özensoy’un, MHP grup önerisine ilişkin açıklaması
NECATİ ÖZENSOY (Bursa) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Tabii, sanayideki problemlerle alakalı, araştırılmasıyla ilgili
bir önerge verilmiş ama iktidar partisi mensubu arkadaşlar, sanki Türkiye’de
sanayicilik sektöründe, sanayi sektöründe her şey güllük gülistanlıkmış gibi
bir sunum, bir tavır içerisindeler. Ben Bursa’da âcizane sanayicilik yapan bir
insan olarak, Bursa’ya gittiğimde -ki Bursa Türkiye'nin en önde gelen sanayi
illerinden bir tanesi- problemlerini dinlemekten inanın üzüntü duyuyorum.
Gerçekten, enerji girdi maliyetlerinden tutun, vergi yüklerinden tutun,
OSB’lerdeki problemlerden tutun da o kapasite kullanım oranlarının aşağıya
düşmesi, ihracattaki gerilemeler… Yani bütün bunları üst üste koyduğumuzda
sanayide problemlerin yok olduğunu burada, Meclis kürsüsünde söylemek, böyle
bir önergeye destek vermemek gerçekten büyük bir yanlış diye düşünüyorum. Bu…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
V.- ÖNERİLER (Devam)
A) Siyasi
Parti Grubu Önerileri (Devam)
1.- (10/117) esas numaralı Meclis
araştırması önergesinin ön görüşmelerinin Genel Kurulun 24/4/2010
Cumartesi günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin MHP Grubu önerisi (Devam)
BAŞKAN – Şimdi Milliyetçi Hareket Partisi grup önerisini
oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmemiştir.
Cumhuriyet Halk Partisi Grubunun İç Tüzük’ün 19’uncu maddesine
göre verilmiş bir önerisi vardır, okutup oylarınıza sunacağım.
Okutuyorum:
2.- (8/13) esas numaralı genel
görüşme önergesinin ön görüşmesinin Genel Kurulun 24/4/2010
Cumartesi günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin CHP Grubu önerisi
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Danışma Kurulu; 24.04.2010 Cumartesi günü (Bugün)
toplanamadığından, Grubumuzun aşağıdaki önerisinin, İçtüğün
19 uncu maddesi gereğince Genel Kurulun onayına sunulmasını saygılarımla arz
ederim.
Kemal
Kılıçdaroğlu
İstanbul
Grup
Başkanvekili
Öneri:
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin, 22.04.2010 tarihli ve 91 inci
birleşiminde okunan, (8/13) esas numaralı “Türkiye’nin Ermeni iddialarıyla
mücadele stratejisinin tartışılması” amacıyla verilmiş olan Genel Görüşme
Önergesinin görüşmesinin, Genel Kurul’un, 24.04.2010 Cumartesi günlü
birleşiminde yapılması önerilmiştir.
BAŞKAN – Cumhuriyet Halk Partisi grup önerisi lehinde söz isteyen
Şükrü Elekdağ, İstanbul Milletvekili.
Buyurun Sayın Elekdağ. (CHP sıralarından
alkışlar)
ŞÜKRÜ MUSTAFA ELEKDAĞ (İstanbul) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; Ermenistan ile Türkiye arasında imzalanan protokollerin
akıbeti ve asılsız Ermeni iddiaları ile mücadele stratejisinin tartışılması
amacıyla genel görüşme açılmasını öngören Cumhuriyet Halk Partisi önergesi
hakkında söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlarım.
Değerli arkadaşlarım, Dışişleri Bakanı Sayın Davutoğlu
daha protokolleri 10 Ekim 2009’da Zürih’te imzalamadan önce Cumhuriyet Halk Partisinin
bu iki protokoldeki birçok maddenin sakıncalı ve ulusal çıkarlarımıza çok büyük
zararlar verecek nitelikte olduğunu ısrarla dile getirmiş olduğu
anımsanacaktır. Değerli arkadaşlarım, bendeniz de bu hususları Dışişleri
bütçesinin görüşüldüğü Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan Bütçe Komisyonunda ve
Genel Kurul oturumunda açıklamış olduğum gibi, peş peşe yazdığım gazete
makalelerinde de dile getirdim.
Değerli arkadaşlarım, ısrarla ve kaygıyla vurguladığımız sakıncalı
hususların, Türkiye’nin çıkarları açısından son derece önemli olan üç noktanın
protokol metinlerinde Türkiye’nin aleyhine yorumlanabilecek, muğlak
ve sakız gibi her tarafa çekilebilecek bir ifade tarzıyla formüle edilmiş
olduğu, bir dördüncü noktanın ise protokol metninde teminat altına alınmamış
olmasıydı.
Sayın Davutoğlu, hem Plan ve Bütçe
Komisyonunda hem de Genel Kurulda yapmış olduğu konuşmalarda bizim
endişelerimizin geçerli olmadığını ve protokollerin Türkiye’nin çıkarlarını
koruyan sağlam metinler olduğunu ileri sürdü. Oysa,
malumunuz olduğu üzere, Ermenistan Anayasa Mahkemesi, protokolleri yorumlamak
suretiyle şu dört ön şartı Türkiye’ye dayattı:
1) Kars ve Moskova Anlaşmaları, Ermenistan hukuk sisteminin bir
parçası olma niteliğini kazanmamıştır. Bu nedenle her ikisi de geçersizdir.
2) Protokoller, Ermenistan Anayasası’nın başlangıcında ve
Ermenistan Bağımsızlık Bildirisi’nde yer alan amaç ve ilkeler ışığında
yorumlanmalıdır. Bu bakımdan, Ermenistan’ın Doğu Anadolu toprakları üzerindeki
hakları meşru ve geçerlidir.
3) Keza Ermenistan Anayasası ve Bağımsızlık Bildirisi gereğince
1915 soykırım olayı tartışılmaz bir gerçektir. Bu gerçeğin uluslararası alanda
tanınması için Erivan her türlü çabayı gösterecektir, göstermeye devam
edecektir. Bu nedenle ilişkilerin tarihî boyutunu incelemekle görevli Ortak
Komisyon, soykırım iddiasını hiçbir şekilde ele alamaz.
4) Protokoller, uluslararası hukuk ilkeleri gereğince sadece
Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkileri kapsar. Karabağ sorununa teşmil
edilemez. Esasen, Karabağ ile Türkiye-Ermenistan ilişkileri arasında bağ kuran
hiçbir ifade de protokollerde yer almamaktadır.
Şimdi, şu noktaya mim koyunuz değerli arkadaşlarım: Ermenistan
Anayasa Mahkemesinin Türkiye aleyhine yorumladığı bu dört nokta bizim aylarca
ısrarla belirttiğimiz hatalı, muğlak ve yoruma açık
nitelikteki protokol hükümlerinden kaynaklanmaktadır. Yani, Ermenistan Anayasa
Mahkemesi kararı, ikazlarımızda ne denli haklı olduğumuzun bir kanıtıdır.
Ermenistan Anayasa Mahkemesi kararından şoke olan Dışişleri
Bakanlığı 18 Ocakta gerekli tepkiyi göstererek şöyle bir açıklama yaptı:
“Protokollerin müzakere gerekçesini ve protokollerde hedeflenen temel hedefi
sakatlaması nedeniyle Mahkemenin kararı kabul edilemez.” Buna rağmen, Erdoğan Hükûmeti, bu safhada işlerin düzeltilebileceği hususundaki
umudunu kaybetmedi. Hükûmet, müzakere sürecini
yakından izlemiş olan İsviçre, Amerika ve Rusya’nın hakemliğine başvurdu ve
Ermenistan Anayasa Mahkemesi kararının protokolleri tahrif ettiğini belirterek
Ermenistan’ın tutumunun kabul edilmez olduğunu belirtti. Şimdi sıkın durun
değerli arkadaşlarım. Zürih’teki imza törenine dışişleri bakanlarının
katılımıyla destek vermiş olan bu devletler Ankara’ya nasıl bir yanıt verdiler
biliyor musunuz? Şunu söylediler: “Biz protokol metinlerini ve Mahkemenin yorumunu
inceledik. Mahkemenin yorumu protokollerin içeriğiyle uyum hâlindedir. Türkiye
itirazında haksızdır.”
Değerli arkadaşlarım, bu açıklama da protokollerin malul olduğu
zafiyetler hakkındaki ikazlarımızın ne denli isabetli olduğunu bir kere daha
teyit ettiği gibi, Türk tarafının -bunu üzülerek söylüyorum- müzakere
yeteneğinin sorgulanmasını da gündeme getirmektedir.
Dışişleri Bakanlığımızın bu sonuç vermeyen girişiminden sonra üç
önemli gelişme oldu. Bunlardan birincisi, Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan’ın, Ermeni soykırımının tarihî bir gerçek
olduğunu ve bu gerçeğin, protokollerle kurulması öngörülen Tarih Komisyonunda
tartışılmasının kesinlikle söz konusu olmayacağını tekrar tekrar
ve çok hırçın bir lisanla açıklamasıdır. Sarkisyan,
ünlü Der Spiegel dergisiyle yaptığı bir röportajda bu
konudaki bir soruya şöyle cevap verdi, aynen naklediyorum: “Soykırım konusunu
ancak şu şartla tartışırız: Önce, Türk tarafı Ermenilere karşı soykırım
yaptığını kabul eder, sonra da kurulacak bir ortak komisyonda, Türklerin bu
suçu işlemiş olmalarının ne gibi sonuçları olacağını kendileriyle görüşürüz.”
İkincisi, Sayın Başbakanın, Nükleer Güvenlik Konferansı’na
katılmak için Washington’a gittiği zaman görüştüğü Başkan Obama, Amerika’nın,
protokollerin Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanmasında ısrarlı
olduğunu vurguladı. Ayrıca, Sayın Başbakana, 24 Nisanda “soykırım” kelimesinin
Obama tarafından kullanılmaması için Türkiye'nin protokollerin onay sürecini
aksatmaması mesajı verildi. Bu ortamda daha ziyade zevahiri kurtarmak amacı ile
Sayın Başbakanla Cumhurbaşkanı Sarkisyan bir buçuk
saatlik bir görüşme yaptılar. Hiçbir konuda anlaşmaya varılamayınca açıklama
yapılamadı. Sarkisyan, görüşme sonrasında diasporaya yaptığı konuşmada Türkiye’ye saldırarak “Dedelerimizin
katillerinin hiçbir şartını kabul etmeyeceğiz.” dedi ve Erivan’ın soykırım
iddiasından kesinlikle vazgeçmeyeceği hususunda da teminat verdi.
Üçüncü gelişmeyi, değerli arkadaşlarım, evvelsi gün, yani 24 Nisan
tarihinin arifesinde, Ermenistan Ulusal Konseyinin protokolleri tek taraflı
olarak dondurma kararını alması oluşturdu. Bu karar, esas itibarıyla, Başkan Obama’nın 24 Nisanda yapacağı açıklamayı etkilemek amacı
ile alındı. Başkan Obama’nın, bu yıl da açıklamasında
geçen yıl olduğu gibi “soykırım” kelimesini kullanmayacağı ve bunun yerine
Ermenicede büyük felaket anlamına gelen meds yeghern (mes yegen)
ibaresini kullanması bekleniyor. Ancak bu şekilde, hareketinin gerekçesi olarak
da Obama’nın, Türkiye ile Ermenistan arasındaki
uzlaşma sürecinin canlılığını muhafaza ettiğini ve bu sürecin somut yansıması
olan protokollerin onay aşamasında olduğunu belirtebilecek durumda olması
gerekiyor. Ermenistan Ulusal Konseyi ise Türkiye'nin süreci tıkadığını, uzlaşma
niyetinde olmadığını belirtmek ve protokolleri askıya almak suretiyle Obama’nın elinden bu gerekçeyi almaya yelteniyor, bu
suretle, Obama’nın Türkiye’ye karşı sert bir açıklama
yapmasını hedefliyor. Ermenistan, ayrıca protokollerin gündeme getirilmesi ve
işlerlik kazandırılması için Türkiye’ye iki şart ileri sürüyor: Birincisi,
protokollerin onayının Karabağ sorununa bağlanamayacağı. İkincisi de,
tartışılmaz bir gerçek olan -onlara göre- Ermeni soykırımının sorgulanamayacağı
ve bir komisyon bağlamında kesinlikle tartışmaya açılamayacağı.
Şimdi, değerli arkadaşlarım, âlâyıvala
ile ilan edilen Ermenistan açılımının hangi noktaya geldiğine bir bakalım:
1- Ermenistan Anayasası’nın 102’nci maddesine göre, Anayasa
Mahkemesinin kararları kesindir ve değiştirilemez. Bu durumda, söz konusu
mahkeme kararının yorum yoluyla protokollerin ruhuna ve lafzına uygun bir hâle
getirilmesi mümkün değildir. Bir varsayım olarak getirilse dahi, protokoller
temelden sakat ve ulusal çıkarlarımızla bağdaşmayan belgelerdir. Ben, bu yüce
Meclisin, Ermeni soykırımının bir gerçek olarak tanınmasını kabul edeceğini ve
Doğu Anadolu’nun Ermenistan toprağı olduğunu onaylayacağını kesinlikle
zannetmiyorum. Bu nitelikleri nedeniyle, protokollerin Türkiye Büyük Millet
Meclisi tarafından kabul edilme şansı sıfırdır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Elekdağ, lütfen
sözlerinizi tamamlayınız.
Buyurun.
ŞÜKRÜ MUSTAFA ELEKDAĞ (Devamla) – Şimdi soruyorum size değerli
arkadaşlarım: Buraya kadar söylediklerim dahi, Ermenistan açılımının fiyaskoyla
sonuçlandığını ortaya koymuyor mu? Bunu söylemekten mutlu değilim ama gerçek
bu.
2- Başbakan Erdoğan, 13 Mayıs 2009’da, Azerbaycan Parlamentosunda
yaptığı konuşmada, Karabağ sorunu çözümlenmeden Ermenistan’la ortak sınırın
açılmayacağı yani protokollerin onaylanmayacağı hususunda şeref sözü vermiştir.
Peki, Karabağ sorununun bir çözüme ulaştırılacağı hususunda bir ümit var mı?
Yok, değerli arkadaşlarım. Bu konuda bazen asparagas
haberler uçuruluyor fakat bunların hiçbir şekilde gerçekle alakaları yok.
Esasen, hem Başkan Obama hem de Minsk Grubunun Eş Başkanlığını yapan Rusya
Federasyonu Başbakanı Putin, Başbakan Erdoğan’a
“Türkiye-Ermenistan ilişkileri ve Karabağ sorunu iki ayrı konudur, ikisini bir
pakete koymak doğru olmaz.” diyerek hem bu umut ışığını tamamen söndürdüler hem
de Türkiye'nin bu meseleden elini çekmesini arzu ettiklerini belirttiler.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun Sayın Elekdağ,
tamamlayınız.
ŞÜKRÜ MUSTAFA ELEKDAĞ (Devamla) – Teşekkür ederim.
Bu durum da protokollerin Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından
onaylanmayacağının bir ilave göstergesidir.
Şimdi, bağlıyorum değerli arkadaşlarım. Türk Dışişleri Bakanlığı,
içinde bulunduğu çıkmazdan kurtulmak için, Ermenistan’ın işgal altında tuttuğu
Azerilere ait bazı reyonlardan çıkması karşılığında Türk sınırının açılması
pazarlığını yapma girişimlerinde bulunuyor. Bu sefer de Washington’da
Türkiye'nin inisiyatifiyle Füzuli
ve Agdam reyonlarının Ermenilerle müzakere edildiği
Bakü’nün kulağına gitmiş değerli arkadaşlarım, son derece rahatsız olmuşlar.
Bunu, Başbakan Erdoğan’ın verdiği sözden döneceği şeklinde yorumluyorlar ve
Türkiye’ye karşı duydukları kuşkular giderek artıyor.
Sonuç olarak değerli arkadaşlarım, protokollerin Türkiye Büyük
Millet Meclisi tarafından hiçbir ahval ve şartta onaylanması mümkün gözükmüyor.
Bu durumda, protokollerin Mecliste tutulması, onaylanacakları gibi bir izlenim
yaratacak ve Türkiye üzerinde baskıların artması sonucunu doğuracaktır. Nitekim, Temsilciler Meclisi seçimleri yaklaşıyor
Amerika’da. Amerika Temsilciler Meclis Başkanı Nancy Pelosi ile Dışişleri Komitesi Başkanı Howard
Berman, protokoller onaylanmadığı takdirde soykırım
karar tasarısını Temsilciler Meclisine sevk edeceklerini açıklayarak Türkiye’ye
baskı yapmaya yönelebilirler.
Değerli arkadaşlarım, bu bakımdan, protokollerin derhâl Meclisten
çekilmesi, sonra da çöp sepetine atılması zorunludur. Konuya geniş bir
perspektiften bakıldığı takdirde, bugüne kadar uluslararası alanda,
Ermenistan’a ilaveten birçok devlet tarafından Türkiye'nin dış politikasını
yönlendirmek ve ödünler elde etmek amacıyla kullanılan Ermeni soykırım
iddialarının, giderek Türkiye’yi baskı altına alıcı ve kuşatıcı küresel bir
tehdit niteliğini kazandığını görüyoruz değerli arkadaşlarım. Biraz önce gelen
haberlerde de 24 Nisan nedeniyle Ermenistan’da olaylar çıktığı, Türk
bayraklarının yakıldığı belirtildi. Bu bakımdan, meseleleri örtbas etmek iyi
bir taktik, iyi bir yaklaşım değildir değerli arkadaşlarım.
Bütün bu gelişmeler ışığında, hem Türkiye'nin Ermeni iddialarıyla
mücadele stratejisinin tartışılması hem de Ermenistan’la imzalanan
protokollerin nihai akıbetinin değerlendirilmesi amacıyla, Anayasa’nın 98’inci
ve İç Tüzük’ün 102’nci ve 103’üncü maddeleri uyarınca Cumhuriyet Halk Partisi
Grubu adına genel görüşme açılmasını yüce Meclisin takdirlerine derin
saygılarımla sunarım.
Teşekkür ediyorum. (CHP ve MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Elekdağ.
Cumhuriyet Halk Partisi grup önerisi aleyhinde söz isteyen
Hasan Murat Mercan, Eskişehir Milletvekili. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
Buyurun Sayın Mercan.
HASAN MURAT MERCAN (Eskişehir) – Sayın Başkan, değerli
milletvekili arkadaşlarım; bugün huzurunuzda, Cumhuriyet Halk Partisinin,
Türkiye ile Ermenistan arasında imzalanmış olan protokollerin akıbeti ve
asılsız Ermeni iddialarıyla mücadele stratejisini tartışmak üzere gündeme
alınması hususunun aleyhinde konuşmak üzere söz almış bulunuyorum.
Değerli arkadaşlarım, şunu hepinize hatırlatmak isterim: Bugün biz
burada ne konuşuyorsak, bu Mecliste konuşulan her cümle, her kelime, özellikle
uluslararası meseleleri ilgilendirdiği zaman, bu konuşulanların hepsi, anında,
ilgili ülkelerin masalarında, ilgili ülkelerin dışişleri bakanlarının
masalarında mutlaka ve mutlaka yer alacaktır. Onun için, biz millî menfaatlerimizi
gözetiyorsak eğer; onun için, eğer biz ulusal menfaatlerimizi gözetiyorsak,
konuşurken bütün bir dünyanın bizi dinlediğini dikkate alarak konuşmak
durumundayız.
Değerli arkadaşlarım, hem protokollerle ilgili hem Ermeni
iddialarıyla ilgili, ben öyle iddia ediyorum ve öyle sanıyorum ki Türkiye Büyük
Millet Meclisinin tüm siyasi partileri ve ilgili arkadaşlarımız, Hükûmetimiz tarafından son derece yakın bir şekilde
bilgilendirilmiştir. Bu protokollerle ilgili Sayın Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, siyasi partilerimizin genel başkanlarını yakinen
bilgilendirmiştir, aynı zamanda, Dışişleri Komisyonunda bu konuyla ilgili çok
detaylı açıklamalarda bulunmuştur. Aynı zamanda, Amerika Birleşik Devletlerine
yapacağımız seyahat öncesinde, bu seyahate iştirak edecek olan milletvekili
arkadaşlarımızla uzun bir şekilde görüşmüş, konuşmuş ve aslında bu
protokollerin akıbetiyle ilgili ve Ermenistan iddialarıyla ilgili, Ermeni
iddialarıyla ilgili mücadele stratejimizi en üst düzeyde muhalefet partili
arkadaşlarımızı bilgilendirmiştir.
Bugün burada bunları konuşmanın kime ne faydası var? Bunu, ben,
doğrusu merak ediyorum. Diyelim ki biz, bugün, Ermeni iddialarıyla ilgili
mücadele stratejisini burada konuştuk. Bu konuştuğumuz sadece Türkiye’de mi
kalacak? Eğer bu mücadele stratejisini konuşacaksak o zaman bunu biz kapalı
oturumda ya da ilgili milletvekili arkadaşlarımızla komisyonlarımızda,
muhalefet partilerini ziyarette çok daha rahat konuşamaz mıyız?
Değerli arkadaşlar…
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Bugün gazetelerde Sarkisyan’ın
açıklaması var.
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Değerli arkadaşlar, biz,
hiçbir zaman Ermenistan ile yapılmış olan protokollerin tartışılmasını, bu
protokollerle ilgili düşüncelerimizin açıklanmasından ya da bunların
konuşulmasından rahatsızlık duymadık ama gönlümüz arzu ederdi ki muhalefet
partisindeki arkadaşlarımız, bu meseleleri konuşurken Ermenistan
Cumhurbaşkanını referans gösterdiği kadar, Ermenistan Anayasa Mahkemesini
referans gösterdiği kadar ya da Amerika Birleşik Devletleri’ndeki yetkilileri
referans gösterdiği kadar, en az onun kadar bizim Dışişleri Bakanımızı referans
göstersin, bizim Başbakanımızı referans göstersin. Bu konularda Başbakan ne demiş, Dışişleri Bakanı ne demiş,
pozisyonları nedir, bunları ortaya koysunlar.
AHMET DURAN BULUT (Balıkesir) – Niye protokol imzaladınız?
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Değerli arkadaşlar, bu
protokollerin imzalandığı gün de bugün de…
AHMET DURAN BULUT (Balıkesir) – Niye imzaladınız? Neden?
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Değerli arkadaşlar, biz sizi
saygıyla dinledik, lütfen bizi de saygıyla dinleyin.
Bu protokollerin imzalandığı gün de Dışişleri Bakanının yaptığı
açıklama herkesin gözü önündedir, kamuoyuna yapılmış açıklamadır.
MUHARREM VARLI (Adana) – O zaman neyi gizliyorsun sen?
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Bu protokollerle nelerin murat
edildiği, nelerin amaçlandığı, bölgede topyekûn bir çözüme yönelik çabaların
olduğu herkesin malumu üzerinedir. Bugün bunları konuşmanın kime ne faydası
var? Bugün bunları gündeme getirmenin kime ne faydası var?
OKTAY VURAL (İzmir) – İmzaladığınız zaman kime ne faydası vardı?
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Sanki,
Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti bu protokolleri
imzalayarak Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ meselesini gündeminden düşürmüş gibi
konuşuyorsunuz.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Aynen öyle.
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Bu konuda bunu böyle söylüyorsanız
size “Yazıklar olsun.” diyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar, CHP ve MHP
sıralarından gürültüler)
MUHARREM VARLI (Adana) – Size yazıklar olsun, size, size! O imzayı
atana yazıklar olsun!
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Çünkü değerli arkadaşlar, daha dün…
MUHARREM VARLI (Adana) – Hâlen bir de konuşuyorsunuz ya! Yüzünüz
de kızarmıyor be!
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Daha dün Amerika Birleşik
Devletleri Başkanıyla görüşmesinden hemen sonra Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı…
GÜROL ERGİN (Muğla) – Vatanı satanlara yazıklar olsun!
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – …Azerbaycan’la ilgili, Dağlık
Karabağ’la ilgili sözlerini tekrar etti. Bunları niye gündeme getirmiyorsunuz?
(CHP ve MHP sıralarından gürültüler)
MUHARREM VARLI (Adana) – Azeriler küstü mü, küsmedi mi, sen onu
söyle.
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Değerli arkadaşlar, dış politika,
uluslararası ilişkiler ciddiyet ister. Değerli arkadaşlar, uluslararası
ilişkiler vizyon ister.
Statükonun korunması, statükonun devam
etmesi Azerbaycan’ın hangi problemini çözecek? Statükonun devam etmesiyle 1
milyonu aşkın Azeri kaçkın kardeşimiz yerlerine geri mi dönecekler?
MUHARREM VARLI (Adana) – Siz geri mi döndürdünüz?
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Yedi reyonun yedisinden Ermenistan
geri mi çekilecek? Dağlık Karabağ meselesi biz bu statükoyu
korursak çözüme mi kavuşacak? Değerli arkadaşlar, zihnimizi açık tutmamız
lazım.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Önemli olan çözülmesi değil, nasıl
çözüldüğü.
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Değerli arkadaşlar, proaktif politikayı izlememiz lazım. İlk defa ve ilk defa,
uzun yıllardan sonra Dağlık Karabağ meselesini dünyanın gündemine AK PARTİ Hükûmeti getirmiştir. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) Yıllardır
uyuyan Dağlık Karabağ meselesi…
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Şimdi bölge de sizden taviz
bekliyor, müsebbibi sizsiniz.
HASAN MURAT MERCAN (Devamla)
– …yıllardır uyuyan Dağlık Karabağ meselesi, Azeri kardeşlerimizin hakları
hukukları ilk defa dünyada Türkiye Cumhuriyeti’nin attığı adımlarla gündeme
getirilmiştir.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Azeri kardeşlerimiz size küstü, o
zaman niye?
HASAN MURAT MERCAN (Devamla)
– Bugün eğer Ermenistan ile Azerbaycan arasında Minsk Grubu eşliğinde
görüşmeler devam ediyorsa, bu kendiliğinden mi oldu?
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Söylediklerinize bir de kendiniz
inanın!
MEHMET GÜNAL (Antalya) – Ermenistan açılımı bitti.
HASAN MURAT MERCAN (Devamla)
– Amaç burada, Azeri kardeşlerimizin kendi topraklarına geri dönmesi değil mi?
Amaç burada, Azerbaycan’ın, Dağlık Karabağ’ın haklarını korumak değil mi?
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – O protokollerde bunu sağlayan bir
hüküm var mıydı?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
HASAN MURAT MERCAN (Devamla)
– Değerli arkadaşlar, biz her zaman Türkiye Cumhuriyeti’nin…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
YAŞAR AĞYÜZ (Gaziantep) – Yorma kendini, yorma!
BAŞKAN – Sayın Mercan, lütfen tamamlayınız.
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – …millî menfaatlerini korumak hepimizin
görevidir.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Bozgun yaşadınız, bozgun!
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Bunu korurken, muhalefetteki
arkadaşlarımızın da bu korumaya katkıda bulunması gerekmektedir. Bunu bugün
tartışarak, Türkiye Cumhuriyeti’nin millî menfaatleri mi korunmaktadır?
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Protokoller ne oldu, onu söyle.
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Bunu bugün gündeme alırsak bizim
millî menfaatlerimiz daha mı fazla korunacak?
MUHARREM VARLI (Adana) – Hangi millî menfaatimizi korudunuz ki bunu
koruyacaksınız ya! Hangisini korudunuz ki bunu koruyacaksınız!
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Değerli arkadaşlar, bizim
pozisyonumuz belli.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Size alet olmayız, olmayacağız.
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Protokoller, Türkiye Büyük Millet
Meclisi Dışişleri Komisyonunun gündemindedir. Ama biz bunu gündeme almamızın
koşullarını, Sayın Başbakan da daha yeni söyledi.
OKTAY VURAL (İzmir) – Talimat mı veriyor Başbakan?
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Azerbaycan’la ilgili meselede bizim
açık ve net bir şekilde pozisyonumuz belli. Azeri kardeşlerimizin problemlerini
de çözmek istiyoruz. Ermenistan ile tabii ki ilişki kurmak istiyoruz,
normalleşme kurmak istiyoruz ama bunu yaparken de millî menfaatlerimizi her
şeyin üstünde tuttuğumuzu hepinizin gayet iyi bilmesini istiyorum.
Değerli arkadaşlar, statükonun kimseye
faydası yok.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Ermenistan’a gidin, biraz daha
yalvarın.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Vatan…
HASAN MURAT MERCAN (Devamla)
– Değerli arkadaşlar, sözlerinize dikkat edin!
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Mercan.
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Sözlerinize dikkat edin!
BAŞKAN – Sayın Mercan, teşekkür ediyorum.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sen dikkat et!
RECEP TANER (Aydın) – Sen dikkat et, sen!
HASAN MURAT MERCAN (Devamla)
– Bir başbakan, gelmiş geçmiş hiçbir başbakan o söylediğiniz şeyi yapmamıştır.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Bugüne kadar öyleydi zaten!
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Sözlerinize dikkat edin. Lütfen…
BAŞKAN – Lütfen Sayın Mercan… Teşekkür ediyorum.
HASAN MURAT MERCAN (Devamla) – Saygılar sunuyorum. (AK PARTİ
sıralarından alkışlar)
ERTUĞRUL KUMCUOĞLU (Aydın) – Keşke konuşmasaydın, büyük şanssızlık
oldu.
BAŞKAN – Cumhuriyet Halk Partisi grup önerisi lehinde söz
isteyen Deniz Bölükbaşı, Ankara Milletvekili.
Buyurun Sayın Bölükbaşı. (MHP sıralarından alkışlar)
AHMET DENİZ BÖLÜKBAŞI (Ankara) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grubunun Ermenistan’la
ilişkiler konusunda genel görüşme açılması önerisinin lehinde söz almış
bulunuyorum. Bu vesileyle yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
Ermenistan protokolleri konusunda yaşanan son gelişmeler ve AKP Hükûmetinin iflas eden sakat politikaları bu konunun bütün
yönleriyle Türkiye Büyük Millet Meclisinde ele alınmasını zaruri ve kaçınılmaz
hâle getirmiştir.
Biraz önce burada konuşan Dışişleri Komisyonu Başkanı ve AKP
Sözcüsü Sayın Murat Mercan’ın söylediklerini üzüntü, hayret ve ibretle
dinledim. Doğrudur Sayın Mercan, dış politika ciddiyet ister, vizyon ister ama sorun bu iki hasletin AKP’nin dış politika
anlayışında yeri olmamasıdır. (AK PARTİ sıralarından “Hadi oradan” sesleri,
gürültüler)
SONER AKSOY (Kütahya) – Evet, senin öğrenmen lazım, hadi
oradan.
MUHARREM VARLI (Adana) – Öğreteceğiz…
BAŞKAN – Sayın Milletvekilleri, lütfen.
AHMET DENİZ BÖLÜKBAŞI (Devamla) – Gelin, şimdi AKP’nin dış
politika anlayışının ciddiyet ve vizyondan ne kadar
nasibini aldığını, bu alandaki karanlık sicili ışığında birlikte
değerlendirelim.
Değerli milletvekilleri, geldiğimiz bugünkü noktada Ermenistan’la
protokollerin imzalanmasıyla Türkiye'nin nasıl bir çıkmaza sürüklendiği bütün
çıplaklığıyla açığa çıkmıştır. Bu konudaki gerçekleri ve değerlendirmemizi
satır başlarıyla yüce heyetinizle paylaşmak isterim.
AKP Hükûmetinin, Anayasası’yla
Türkiye'nin toprak bütünlüğünü sorgulayan, soykırım yalanını millî dava olarak
benimseyen ve Azerbaycan topraklarının beşte 1’ini işgal eden Ermenistan’la, bu
ülke uluslararası hukuka aykırı ve düşmanca tutum ve politikalarını
değiştirmeden sınırın açılmasını ve diplomatik ilişki kurulmasını öngören
protokolleri imzalaması tarihî bir gaflet olmuştur. Bunun siyasi, hukuki ve
ahlaki meşruiyetten yoksun olduğu aradaki dönemde yaşanan gelişmelerle şimdi
daha iyi anlaşılmıştır. Bu gaflet, AKP Hükûmetinin
benimsediği vizyonsuz ve teslimiyetçi dış politika
anlayışının ibret verici bir örneği olarak siyasi tarihimize geçmiştir.
Ermenistan Anayasa Mahkemesinin protokollerin içeriği, kapsamı ve
anlamı konusunda aldığı karar da Hükûmet için uyarıcı
olmamış, gaflet yolculuğundan dönmesini sağlayamamıştır. Ne dedi Anayasa
Mahkemesi, gelin bir kere daha hatırlayalım. Bu kararıyla Anayasa Mahkemesi,
protokollerin Türkiye'nin Doğu Anadolu topraklarını Batı Ermenistan olarak tanımlayan
Ermenistan Anayasası hükmüne değiştirmeyeceğini, sınırı belirleyen 1921 Kars
Anlaşması’nın tanınması sonucunu doğurmayacağını ve 1915 soykırım yalanının
tanınması için sürdürülen kampanyayı hiçbir şekilde etkilemeyeceğini kayda
geçirmiştir. Bunun yanı sıra, protokollerin Dağlık Karabağ sorunu ve Ermeni
işgaliyle hiçbir ilişkisi bulunmadığını, bu konuda herhangi bir etki ve sonuç
doğurmayacağını hükme bağlamıştır.
Değerli milletvekilleri, Anayasa Mahkemesinin bu kararıyla, Sayın
Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun, protokollerin
Türkiye'nin tezlerine uygun olduğunu söyleyerek gerçekleri saptırdığı acı bir
şekilde ortaya çıkmıştır. Ermenistan yetkilileri, protokollerin imzalanması
sonrası her vesileyle sahte soykırım kampanyasının her şart altında süreceğini
ve Dağlık Karabağ ön şartının hiçbir şekilde kabul edilemeyeceğini açıkça dile
getirmişlerdir. AKP Hükûmeti, bütün bu gelişmeler
karşısında sessiz ve tepkisiz kalmış, bu şartlar altında protokollerin Türkiye
bakımından geçersiz ve hükümsüz olduğunu açıklama ve bunu Meclisten geri çekme
basiretini ve cesaretini gösterememiştir.
Türkiye'nin bu ezik ve teslimiyetçi tavrından cüret alan
Ermenistan, Türkiye’ye tehditlerini aradaki dönemde ağırlaştırarak
sürdürmüştür. Cumhurbaşkanı Sarkisyan, Türkiye'nin
protokol müzakerelerinde Dağlık Karabağ sorununu hiçbir şekilde, evet, hiçbir
şekilde gündeme getirmediğini, şimdi böyle bir ön şart ileri sürmenin kabul
edilemeyeceğini ifadeyle, protokollerin Türkiye tarafından en kısa zamanda
onaylanması için âdeta ültimatom üstüne ültimatom
vermiştir. Bu yapılmadığı takdirde, Ermenistan’ın protokollerin onay işlemini
durdurarak bunları geri çekeceği tehdidinde bulunmuştur. Bütün bu küstahlıklar
karşısında Sayın Başbakan ve Hükûmeti protokolleri
suni teneffüsle yaşatmak gayreti içerisine girmiş, Ermenilerin peşinden koşarak
ricacı duruma düşmüştür.
Cumhurbaşkanı Sarkisyan, Washington’da
Sayın Başbakanla yaptığı görüşme öncesi Alman dergisi Spielgel’e
verdiği demeçte soykırım gerçeğinin Türkiye ile hiçbir şart altında tartışma
konusu yapılamayacağını bir kez daha açıkça ifade etmiştir. Protokollerde
kurulması öngörülen tarih komisyonunda bu konunun görüşülmeyeceğini, bunun için
Türkiye'nin önce soykırım suçu işlediğini kabul etmesi gerektiğini ancak bundan
sonra tarihçilerin bu trajedinin nedenlerini araştırabileceklerini söylemiştir.
Sayın Başbakan ve Hükûmeti buna karşı da sessiz ve
tepkisiz kalmıştır.
Sayın Başbakanın 13-14 Nisan 2010’da Washington ziyaretinde Obama
ve Sarkisyan’la yaptığı görüşmeler bu ortam ve
şartlar altında gerçekleşmiştir. Bu görüşmeler tam bir fiyaskoyla sonuçlanmış,
AKP Hükûmetinin bu konuda içine saplandığı bataklık
daha da ağırlaşmıştır. Amerikan Başkanı, Türk-Ermeni ilişkilerinin normalleşme
sürecinin ön şartsız ilerletilmesi ve protokollerin onay sürecinin bu anlayışla
bir an önce sonuçlandırılması yolundaki görüşünü değiştirmemiş ve bu durumda
Başbakan Erdoğan’ın Türkiye’yi nasıl bir çıkmaza sürüklediği çok çarpıcı bir
şekilde bir kez daha anlaşılmıştır.
Sarkisyan, Washington’daki
temaslarında soykırımın hiçbir şekilde tartışmaya açık olmadığını, Türkiye'nin
Dağlık Karabağ sorununa karışamayacağını bir kez daha küstah ifadelerle kayda
geçirmiştir ve nihayet 22 Nisan 2010 tarihinde Ermenistan Cumhurbaşkanlığı
yaptığı açıklamayla protokollerin onay sürecini askıya aldıklarını ve
ilişkilerin normalleşme sürecinin bu aşamasının sona erdiğini ilan etmiştir.
Değerli milletvekilleri, bu gelişmeler karşısında Türk
yetkililerinin sergiledikleri tutum her yönüyle ibret vericidir. Sayın
Cumhurbaşkanımız, bu durum karşısında sessiz diplomasiye ihtiyaç olduğunu,
sürecin sona erdiğini düşünmediğini söylemiştir. Sayın Başbakan ise, süreci
askıya almanın Ermenistan’ın takdiri olduğunu, AKP Hükûmetinin
yine de imzasına sadık kalmayı sürdüreceğini açıklamıştır. Sayın Dışişleri
Bakanımız da Erivan’ın aldığı tek taraflı kararın kendi takdirleri olduğunu
belirtmiş ve sürecin devam etmesi ümidini dile getirmiştir.
Türkiye'nin, Türk Hükûmetinin
sergilediği bu ezik tutum, gaflet ve basiretsizliğin zirvesidir. Bütün yaşananlara
rağmen Hükûmetin süreci kurtarmaya çalışması, izahı
olmayan bir garabet örneği olarak karşımızdadır. Geldiğimiz bu noktada, Hükûmetin ağır baskılar altında protokollerin
sonuçlandırılmasına angaje olduğunu, bu amaçla
Türkiye'nin geri adım atarak ilave tavizler vereceği yeni arayışlara
yöneldiğine ilişkin işaretler artmaktadır.
Bu kapsamda üç hususu dikkatinize getirmek isterim:
Protokollerin yürürlüğe girmesinden önce, iyi niyet jesti olarak Akdamar
Kilisesi’nde yapılacak ayine katılacakların geçişi için sınırın açılmasının
düşünüldüğü ve Dağlık Karabağ ön şartından pişman olan Sayın Başbakanın, bu ön
şartı sulandırmak için ricat kapısı arayışlarına yöneldiği, bu amaçla Minsk
sürecinde kâğıt üstünde göstermelik bazı ilerlemeleri, işgal altındaki birkaç reyondan
çekilme sözünü yeterli sayarak protokollerin onay sürecini sonuçlandırmaya
hazırlandığı anlaşılmaktadır. Böyle bir
yaklaşımın Türkiye için onur ve haysiyet kırıcı olacağı açıktır.
Protokollerin imzalanmasının cumhuriyet döneminin en büyük diplomatik
fiyaskosu olduğu, şimdi bütün çıplaklığıyla karşımızdadır. Geldiğimiz bugünkü
noktada bu vahim tablonun satır başları bunlardır.
Bu durumda Hükûmete çağrımız, Amerika
Birleşik Devletleri’nin ağzına bakmaktan artık vazgeçmesi, Erivan’la başlattığı
teslimiyet sürecinin iflas ettiğini görmesi ve protokollerin geçersiz ve
hükümsüz hâle geldiğini ilan ederek bunları Türkiye Büyük Millet Meclisinden
derhâl çekmesidir. Önümüzdeki dönemde Türkiye’yi çok zor günler beklemektedir. Hükûmetin ilkesiz, vizyonsuz ve
pusulasız dış politikası Türkiye’yi bir bataklığa saplamıştır.
Bu düşüncelerle, Cumhuriyet Halk Partisinin genel görüşme
önerisini, Milliyetçi Hareket Partisi Grubu desteklemektedir.
Hepinize saygılarımı sunarım. (MHP ve CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Bölükbaşı.
Cumhuriyet Halk Partisi grup önerisi aleyhinde söz isteyen Suat Kınıklıoğlu, Çankırı Milletvekili.
Buyurun Sayın Kınıklıoğlu.
SUAT KINIKLIOĞLU (Çankırı) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; Türkiye'nin Ermeni iddialarıyla mücadele stratejisinin
tartışılması, Türkiye-Ermenistan protokollerinin değerlendirilmesi amacıyla
genel görüşme açılması talebinin aleyhinde şahsım adına söz almış
bulunmaktayım. Bu vesileyle, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
Sözlerimin başında, Sayın Elekdağ’ın,
Sayın Başbakanımızın Rusya Başbakanı Sayın Putin,
Amerikan Başkanı Sayın Obama ve başka liderlerle ilgili görüşmelerdeki
sözlerine atfen ve oradaki görüşmelerde sanki orada varmış gibi yapmış olduğu
ifadelerin doğru olmadığını ifade etmek istiyorum. Bu tür görüşmelerde,
kendilerinin de çok iyi bildiği gibi…
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Siz var mıydınız?
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – …bir tercüman ve bir Dışişleri Bakanı
dışında kimse bulunmazken…
GÜROL ERGİN (Muğla) – Siz orada mıydınız?
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – …Sayın Elekdağ’ın
bu tür bilgiyi, bu görüşmelerde varmış gibi bulunup bunları nerede, nasıl
aktardığını burada Genel Kurula izah etmesinde yarar olduğunu düşünüyorum. (AK
PARTİ sıralarından alkışlar)
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Şeffaf değil mi her şey? Kapalı kapılar
ardında mı konuşuldu?
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – Sayın Başbakanımızın bu görüşmelerde
olduğu gibi, Türkiye-Ermenistan protokollerinin yazılması ve siyasetimizin
genel çerçevesi içerisinde en ufak bir imanın dahi yapılabilmesinin hem Adalet
ve Kalkınma Partisine hem bu Hükûmete hem de bu
ülkeye yapılmış büyük bir haksızlık olduğunu düşünüyorum.
Türkiye-Ermenistan normalleşmesine en baştan beri Türkiye bölgesel
bir perspektif getirmiştir. Sayın Başbakanın mayıs ayında, geçen yılın mayıs
ayında Bakü’de yaptığı gibi, bütün kamuoyu önünde, Azerbaycan Parlamentosuna da
hitaben yaptığı konuşmada olduğu gibi, akabinde yapmış olduğu basın
toplantısında Sayın Aliyev ile ilan edildiği gibi
Karabağ sorununda somut bir gelişme olmadan protokollerin Türk Parlamentosundan
geçemeyeceği açık bir şekilde beyan edilmiştir. Bir Başbakanın en üst seviyede
kamuoyuna açık bir şekilde ifade etmiş olduğu bu duruştan sonra hâlen bunu
sorgulamanın, bununla ilgili soru işaretleri yaratmanın, burada sanki Türkiye,
Türk-Ermeni normalleşmesi protokollerinde Azerbaycan’a rağmen bir iş yapıyormuş
gibi bir hava yaratmanın haksızlık olduğunu, doğru olmadığını, kamuoyunu
yanıltmaya yönelik olduğunu düşünüyorum.
Türk-Ermeni normalleşmesi ve bu protokollerin her aşamasında
Azerbaycan bilgilendirilmiştir. Sayın Cumhurbaşkanımız, Sayın Başbakanımız,
Sayın Dışişleri Bakanımız Azeri kardeşlerimizle istişare hâlinde protokollerin
yazılması, protokollerin daha ileri bir aşamaya gelmesi merhalelerinde sürekli istişare
hâlinde olmuş ve karşılıklı, iki kardeş ülkenin gerektirdiği gibi istişare
hâlinde bu süreci yürütmüşlerdir.
Eğer protokoller olmasaydı ki, protokollerin gündeme gelmesinden
bu yana Minsk Grubu bir yılda 17 kez bir araya gelmiştir. 17 yıldır 17 kez bir
araya gelmeyen Minsk Grubu, yani Karabağ sürecinden sorumlu olan üç eş başkanlı
Minsk Grubu 17 yıldır 17 kez bir araya gelmezken, 1 yılda 17 kez bir araya
geliyorsa bunun bir sebebi ve bir anlamı var.
AHMET DURAN BULUT (Balıkesir) – Gelse ne olur!
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – Bunun tek sebebi, Türkiye’nin mevcut statükoyu kabul etmemesidir. Mevcut statükoda
işgal vardır. Mevcut statükonun devamı Azerbaycan’ın
lehine değildir. Türk dış politikası Karabağ’da statükoyu
değiştirmeye yöneliktir.
En son yaptığımız Washington ziyareti esnasında, nükleer zirve
esnasında -ki, eğer basın yayın organlarında bu ziyaretle ilgili
değerlendirmeler iyi incelenirse görülecektir- Karabağ süreciyle Türk-Ermeni
normalleşmesi arasındaki bağ Amerika Birleşik Devletleri tarafından kabul
edilmiştir. Bu yüzden…
AHMET DENİZ BÖLÜKBAŞI (Ankara) – Allah Allah!
Nereden çıkarıyorsun? Tam tersine!
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – Efendim, gazete okuyunuz; gazete
okuyunuz, analiz okuyunuz. Nereden çıkardığımı…
BAŞKAN – Sayın Kınıklıoğlu, lütfen Genel
Kurula hitap ediniz, karşılıklı konuşmayınız.
Buyurun.
MUHARREM VARLI (Adana) – Gazeteler çok şey yazıyor!
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sizin gazeteleri mi okuyalım Suat
Bey?
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, lütfen…
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – Sayın Elekdağ’ın
Türk-Ermeni normalleşmesi ve protokolleriyle ilgili söylediği bir iki hususa da
atıfta bulunmak istiyorum.
Kendileri Ermenistan Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararının
protokollerin lafzına ve ruhuna aykırı bir unsur kattığını söylediler. Türk
diplomasisi, Ermenistan Anayasa Mahkemesi kararından sonra, gerekçeli
kararından sonra hem uluslararası diplomasinin bütün araçlarını aktive etmiş
hem de sürecin iki tarafını da bir araya getiren İsviçre Hükûmeti
nezdinde gerekli girişimlerde bulunmuştur. Protokollerin lafzına ve ruhuna
herhangi bir etkisi olmaması açısından bütün önlemler alınmıştır. Bu
protokoller sürecine, 1915 olaylarına ilişkin tanımlamayla ilgili, sanki Hükûmetimiz 1915 olaylarına ilişkin soykırım tanımını kabul
ediyormuş, sanki Hükûmetimiz 1915 olaylarına ilişkin
Ermeni diasporasının iddialarını kabul ediyormuş gibi
bir hava yaratmanın siyaseten ahlaksızlık olduğunu düşünüyorum. Bütün kayıtlar,
Başbakanımızın, Dışişleri Bakanımızın, Cumhurbaşkanımızın, bu Hükûmetin üyelerinin 1915 olaylarına ilişkin yaptıkları
açıklamalar kayıtlarda mevcuttur. Bununla ilgili böyle bir imada bulunmanın
yanlış olduğunu düşünüyorum.
Şu unutulmamalıdır, birkaç gün önce Azerbaycan’ın Musavat gazetesinde şöyle bir yorumun olduğuna işaret etmek
istiyorum: “Türkiye bizim adımıza gereken mücadeleyi gerektiği gibi yerine
getiriyor, Türkiye'nin Cumhurbaşkanı, Türkiye'nin Dışişleri Bakanı, Azerbaycan
Cumhurbaşkanı ve Dışişleri Bakanıymış gibi gereken mücadeleyi veriyor.” Ve
hatta bu yazı, kendi ülkesindeki liderleri de bu konuyla ilgili eleştiriyor.
Diasporaya bakarsanız, bugün diaspora
içindeki tartışmaya bakarsanız, protokollerin diaspora içinde de ciddi bir
bölünmeyi, Ermenistan’la diaspora arasında ciddi bir uçurum yarattığını
görüyorsunuz. Nasıl oluyor da Ermenistan Cumhurbaşkanı diasporayı
gezmeye gittiği zaman Ermenistan Cumhurbaşkanına Ermeni davasına ihanet ettiği
suçlaması veriliyor da burada siz bu itirazları gündeme getiriyorsunuz? Ya siz
haksızsınız ya onlar.
AHMET DENİZ BÖLÜKBAŞI (Ankara) – Sen de diasporaya
mı sığınıyorsun?
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – Diasporanın yaptığı açıklamalara
bakarsanız, bu protokollerinin diplomatik lisanda, hem Kars Anlaşması’nı teyit
ettiği hem de Karabağ sorununa barışçıl bir çözüm talep ettiğini göreceksiniz.
Diplomatik dilden anlayan herkes, bu protokollerin Türk-Ermeni normalleşmesi
hususunda çok akıllı, Türkiye'nin çıkarlarını koruyan ve -önemle altını
çiziyorum- soruna bölgesel bir bakış açısı getiren… Çünkü bizim dış
siyasetimiz, komşuluk siyasetimiz bölgesel bir bakış açısı getiriyor yani
Karabağ sorununu görmemezlikten gelmiyor.
Bugün net bir şekilde görülüyor ki protokoller gündeme geldiğinden
beri Karabağ konusu gündeme gelmektedir. On yedi yıldır neden Karabağ konusunda
bir çalışma olmadı? Neden Minsk Grubu bir araya gelmedi?
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Size soralım!
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – Neden, Karabağ’la ilgili koridordan
tutun, Fizuli ve Aktan bölgelerinin çekilmesine kadar
ayrıntılı bir şekilde bugün burada tartışılıyor? Bunun tek bir sebebi var, o da
Türkiye'nin Ermenistan normalleşmesi ve bölgesel komşuluk siyasetiyle gelmiş
olduğu noktadır.
AHMET DURAN BULUT (Balıkesir) – Sizin sekiz senedir yaptığınız,
protokol... Sekiz senedir yaptığınız şey, protokol.
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – Sözlerimi toparlarken, şunu ifade
etmek istiyorum: Bugün, bu bölgeyle ilgili…
GÜROL ERGİN (Muğla) – Ermeni kardeşleriniz sizlere hayırlı olsun!
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – O bölgeye kaç kere gittiniz, oradan
konuşanlar?
BAŞKAN – Sayın Kınıklıoğlu, lütfen,
karşılıklı konuşmayın.
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – Karabağ’ı gördünüz mü?
MEHMET EKİCİ (Yozgat) – Gördük…
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – Ermenistan’a gittiniz mi? Kafkasya’yı
gördünüz mü?
MUHARREM VARLI (Adana) – Savaştık biz orada, savaştık…
MEHMET EKİCİ (Yozgat) – Hepimiz gittik oralara…
MUHARREM VARLI (Adana) – Sen ne bilirsin Karabağ’ı?
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – Oraya gitmeden, konuşmadan, oraları
bilmeden, oradan konuşmak kolay. O bölgeleri göreceksiniz, oradaki konuyu iyi
anlayacaksınız, siyasetimizin değerini daha iyi göreceksiniz.
MEHMET EKİCİ (Yozgat) – Sen ne bilirsin?
SUAT KINIKLIOĞLU (Devamla) – Bu ülkenin dış politikası, eğer bir
futbol terminolojisi kullanmak gerekiyorsa, sizin döneminizde Bank Asya
Ligi’ndeydi, biz bu ülkenin dış politikasını Süper Lig’e çıkarttık.
Saygılar sunuyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
MEHMET EKİCİ (Yozgat) – Sen bilirsin, başka kimse bilmez!
BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Kınıklıoğlu.
Sayın Öymen, Sayın İnan, Sayın Doğru,
Sayın Keleş, Sayın Günal, Sayın Tütüncü, Sayın Emek,
Sayın Elekdağ, Sayın Koç, Sayın Gök ve Sayın Sipahi
İç Tüzük’ün 60’ıncı maddesi gereğince söz istemişlerdir. Başka kimseye söz
verilmeyecektir. Sisteme daha sonra girilmesin lütfen.
Sayın Öymen, buyurun.
VI.- AÇIKLAMALAR (Devam)
8.- Bursa Milletvekili Onur Öymen’in, CHP Grup önerisine ilişkin açıklaması
ONUR ÖYMEN (Bursa) – Çok teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Bu tartışmaları biz bu yüce Meclisin çatısı altında yaparken şu
anda Erivan’da Türk bayrakları yakılıyor, Sayın Başbakanın, Sayın Cumhurbaşkanının
posterleri yakılıyor. Washington Büyükelçiliğimizi Ermeni saldırılarından
korumak için oradaki vatandaşlarımız etten duvar ördüler, Büyükelçiliğimizin
etrafında.
Biz, burada, şimdi birlik içinde, bize yapılan bu haksızlıkları
tepkiyle karşılayacağımıza birbirimize saldırıda bulunuyoruz; çok yakışıksız
buluyorum. Biz bu çatının altında Ermenistan konusunda oy birliğiyle karar
aldık geçen dönemde. Ne değişti? Değişen tek şey Hükûmetin
politikasıdır. Bir anlaşma imzalıyorsunuz, bir protokol imzalıyorsunuz, içinde,
Türkiye'nin -sizin dönem dâhil- on yedi
senedir uyguladığı politikalar bir tarafa bırakılıyor. Bir tek cümle yok içinde
ne Karabağ’la ilgili ne Ermenistan’ın işgal ettiği topraklardan çekilmesiyle
ilgili. Çok hazin bir…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın İnan, buyurun.
9.- Niğde Milletvekili Mümin
İnan’ın, CHP Grup önerisine ilişkin açıklaması
MÜMİN İNAN (Niğde) – Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum.
Sayın Başbakanın Amerikan gezisinden sonra, ABD Başkanıyla
görüşmesinden sonra Türkiye’de ulusal bir televizyonda yayınlanan Canlı Gaste programında sürmanşet atılmıştır ve başlık şudur: “Obama’dan Yol Haritası” Obama’nın
protokolleri çok önemsediği ve bu konuda, bir an önce bunların hayata
geçirilmesi konusunda hassas olduğu belirtilmektedir. Obama Türkiye’yi acaba
Amerika’nın 53’üncü eyaleti mi kabul etmektedir? Dolayısıyla onurlu bir dış
politikasından bahsedenler bu manşete neden tepki göstermediler? Amerika
Başkanının Türkiye’ye böyle bir tavır içerisinde Türk dış politikasına
müdahalesini bizim bağımsızlığımıza bir müdahale olarak neden görmediler?
Dolayısıyla biz bu konuda Milliyetçi Hareket Partisi olarak Obama’nın ve AKP’nin politikalarını şiddetle reddettiğimizi
ifade eder, saygılar sunarım.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın İnan.
Sayın Doğru…
10.- Tokat Milletvekili Reşat
Doğru’nun, CHP Grup önerisine ilişkin açıklaması
REŞAT DOĞRU (Tokat) – Teşekkür ederim Sayın Başkanım.
Bugün itibarıyla -24 Nisan- dünyanın birçok yerlerinde Ermeniler
yandaşlarıyla beraber, milletimiz aleyhinde birçok eylemler ve söylemler
içerisindedir. Türkiye-Ermenistan arasında yapılan protokolün, maalesef,
yapıldığı anda bizler tarafından yanlış olduğu söylenmişti ancak protokollere
devam edildi. Şu an itibarıyla da Ermenistan bunu bozduğunu ifade ediyor.
Şurası unutulmamalıdır ki bu protokolden dolayı Azerbaycan çok
büyük üzüntü içerisinde kalmış, Azeri kardeşlerimizin hepsi tepki göstermiştir.
Azerbaycan’da hiçbir kurum ve kuruluş, basın ve medya dâhil olmak üzere, bu
protokolü onaylamamıştır. Onaylayan, bunun olmasını isteyen sadece AKP Hükûmeti ve Dışişleri Bakanlığı olmuştur. Bundan dolayı da
şu anda yedi Azerbaycan kenti işgalde, Karabağ işgal altında bulunmaktadır. 1
milyonun üzerindeki insan perişan bir şekilde, Bakü’nün etrafında,
Azerbaycan’ın çeşitli reyonlarında “Acaba benim durumum ne olacak?” söylemi ve
beklentisi içerisindedir. Bundan dolayı da özellikle bu konuyu yakından takip
etmek gereklidir. 1992 yılında Hocalı katliamının…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Keleş, buyurun.
11.- İstanbul Milletvekili Birgen
Keleş’in, Eskişehir Milletvekili Hasan Murat Mercan’ın, konuşmasında yapmış
olduğu değerlendirmelere ilişkin açıklaması
BİRGEN KELEŞ (İstanbul) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Mercan’ın konuşması çok hüzün vericiydi çünkü Sayın
Mercan’ın, yıllardır dış politika konusunda çalıştığı ve Avrupa Konseyinde
bulunduğu hâlde Türkiye'nin ne duruma itildiğinin farkında olmadığını
gösteriyordu. Azerbaycan sorunu olsa da olmasa da Türkiye sözde soykırım
iddiaları karşısında her geçen gün biraz daha gerilemektedir. Çünkü biraz önce
sergilenen tavır nedeniyle bir türlü ortaya çıkıp sözde soykırım iddialarının
gerçekte ne olduğunu, Türkiye'ye ne kadar büyük haksızlık yapıldığını ve
iddiaların tarihî gerçeklerden ve uluslararası hukuktan ne kadar uzak olduğunu
anlatmıyoruz. Talepler yapıldığı ve Türkiye aleyhine haritalar yayınlandığı
hâlde biz tepki göstermiyoruz. İddiaları çürütmek için çaba göstermiyoruz. Oysa
uluslararası ilişkilerde başarılı olan ülkeler, iddialarının arkasında
sapasağlam duran ve onları bıkmadan usanmadan tekrarlayan ülkelerdir. Siyasi
bakımdan ahlaki bir davranış olmayan şey, belli görevlerde olup da bu ülkenin,
bu toplumun haklı davalarını savunmamaktır ve biz…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Günal, buyurun.
12.- Antalya Milletvekili Mehmet Günal’ın, CHP Grup önerisine ilişkin açıklaması
MEHMET GÜNAL (Antalya) – Teşekkürler Başkanım.
22 Nisan tarihli gazeteler, Ermenistan’daki koalisyonu oluşturan
üç partinin oluşturduğu hükûmetin onay sürecini
durdurduğunu söylüyor. İsterlerse kendilerine -Sayın Mercan- açıklamanın tam
metnini gönderebilirim, henüz önümde açık duruyor. Dolayısıyla “Yazıklar olsun”
sözünü geriye iade ediyoruz. Burada duruyor, onay sürecini durdurmuşlar.
İkincisi, Hükûmetin Kıbrıs açılımı da
seçimden sonra bitmiş görünüyor. İnşallah diğer açılımlar da Türkiye’deki
olaylarla sona erecek.
Bir de, son bir şey kaldı; bu tazminat, toprak ve tanıma talebi
Ermenistan’ın devam ediyor. Fatih’in İstanbul’la ilgili söylediği bir şey
vardı: “Topraklar elimizden çıkacak” diyen falcıya “Benim edindiğim yerleri
satanlara Allah’ın gazabı üzerine olsun” diyor.
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Tütüncü…
13.- Tekirdağ Milletvekili Enis Tütüncü’nün, CHP Grup önerisine ilişkin açıklaması
ENİS TÜTÜNCÜ (Tekirdağ) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Cumhuriyet Halk Partisinin, soykırım iddiaları karşısında yeni bir
strateji kabul edilmesi konusundaki bu önerisinin neden kabul edilemediğini,
kabul edilmek istenmediğini anlamakta güçlük çekiyorum.
Bir tarihî fırsat var Sayın Başkan, değerli milletvekilleri. AKP
tarihe bu konuda son derece sıkıntılı bir şekilde geçmektedir. Bakınız, Ermeni
konusunda Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisinde alınan karar,
soykırımı 1915 de değil, 1923’e, Atatürk’e kadar yansıtmaya başladılar.
İsveç Parlamentosunda alınan karar, soykırımı sadece Ermeni
soykırımı olarak değil, Süryani soykırımı, Keldani
soykırımı, Pontus Rum soykırımı şeklinde genişletilmeye başlandı, bunları siz
biliyor musunuz? Neden Cumhuriyet Halk Partisinin bu önerisine sahip
çıkmıyorsunuz? Anlamakta güçlük çekiyorum ben AKP’li arkadaşları.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Emek, buyurun.
14.- Antalya Milletvekili Atila Emek’in, Eskişehir Milletvekili Hasan Murat
Mercan’ın, konuşmasındaki sözlerini kendisine iade ettiğine ilişkin açıklaması
ATİLA EMEK (Antalya) – Sayın Başkan, AKP sözcüsü Mesut Mercan,
Genel Kurula hitabında “Sizlere yazıklar olsun” demiştir, sözlerini kendisine
iade ediyorum. Mesut Mercan aynaya baksın, söylediği bu sözlerin kendisine çok
yakıştığını görecektir.
Teşekkür ederim.
HASAN MURAT MERCAN (Eskişehir) – Mesut Mercan kim?
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Emek.
Sayın Elekdağ, buyurun.
15.- İstanbul Milletvekili Şükrü
Mustafa Elekdağ’ın, Eskişehir Milletvekili Hasan
Murat Mercan ve Çankırı Milletvekili Suat Kınıklıoğlu’nun
konuşmalarındaki bazı ifadelerine ve kendi konuşmasındaki bazı ifadelerinin
yanlış yorumlanmasına ilişkin açıklaması
ŞÜKRÜ MUSTAFA ELEKDAĞ (İstanbul) – Sayın Başkan, teşekkür
ediyorum.
Sayın Başkan, iktidar partisinin 2 milletvekili konuştular. Her 2
milletvekili de Dışişleri Komisyonunun üyesi. Ben kendilerinden bu konuştuğumuz
konunun özüne taalluk edecek bir iki söz söylemelerini beklerdim fakat
söylemediler, işi karıştırdılar.
Sayın Mercan’ın söylediği şey şu: “Burada konuştuğumuz her şey
dünya ülkeleri tarafından, devletleri tarafından değerlendiriliyor, dikkatli
olalım.” diyor. Peki, nerede konuşacağız işin doğru olup olmadığını? Başka
nerede konuşacağız, tartışacağız, karar vereceğiz? Bunu söyledi kendisi fakat
hiçbir şekilde işin özüne girmedi.
Sayın Kınıklıoğlu’na gelince, ben
doğrusu kendisinden bu konuya daha böyle bir ağırlıklı, ciddiyetli bir şekilde
girmesini beklerdim, o da olmadı.
Efendim, mesele ne? Mesele şu: Ermenistan Anayasa Mahkemesi
protokollerin içini boşaltmış, yeni baştan yazmıştır. Bunu ben söylemiyorum,
Dışişleri Bakanlığı da söylüyor. Ne demiştir? Kars ve Moskova anlaşmaları
geçerli değildir demiştir. Doğu Anadolu Ermenistan topraklarıdır demiştir.
Soykırım bir gerçektir ve biz bunun savunmasından hiçbir şekilde
vazgeçmeyeceğiz demiştir. Dördüncü olarak da Türk-Ermeni…
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Koç, buyurun.
16.- Samsun Milletvekili Haluk
Koç’un, Dışişleri Komisyonu Başkanı Hasan Murat Mercan’ın konuşmasında yapmış
olduğu değerlendirmelere ilişkin açıklaması
HALUK KOÇ (Samsun) – Sayın Başkan, teşekkür ederim.
Sayın Dışişleri Komisyon Başkanının konuşmasını ben de hayretle
karşıladım. Yani bütün diaspora, bütün Ermenistan,
Ermenistan’ın lobisini oluşturan bütün yapılar, bütün dünya platformlarında bu
sorunu kendi pencerelerinden tartışırken “Türkiye kendi tezlerini Türkiye Büyük
Millet Meclisinde tartışmasın” anlamında ifadelerde bulundu ve sonra da başka
sıkıcı cümlelerle konuşmasına devam etti.
Ortada bir gerçek var, o gerçek bir tek AKP’yi bugün yöneten
zihniyet tarafından kabul edilmek istenmiyor. O da kuşatılmış bir Türkiye, bu
konuda daha sonraki ödünlere yol açacak Türkiye'nin pasif tutumu. Umarım
önümüzdeki günler Türkiye’yi daha zor durumda bırakmaz.
Ben bu genel görüşmenin Türkiye’de, Türkiye Büyük Millet
Meclisinde bütün detaylarıyla konuşulmasından ve Türkiye'nin ulusal tavrını
ortaya koymasından yanayım.
Bu şekilde sözlerimi bağlamak istiyorum.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Gök…
17.- Mersin Milletvekili İsa
Gök’ün, Eskişehir Milletvekili Hasan Murat Mercan’ın konuşmasındaki “Mecliste bu
konu konuşulmasın.” ifadelerine ilişkin açıklaması
İSA GÖK (Mersin) – Sağ olun Sayın Başkan.
Sayın Murat Mercan, size yazıklar olsun! Siz, anlaşılan son
Amerika ziyaretinde olduğu gibi diplomatların alınmadığı, zabıtların dahi
tutulmadığı, Başbakanın “ülkeyi pazarlama” lafına atıf da yaparak özel al gülüm
ver gülüm toplantıları istiyorsunuz galiba çünkü bu konu Mecliste konuşulmasın
diyorsunuz, size yazıklar olsun!
Ermenistan ardıl devlet olmayı dahi kabul etmiyor, Kars ve Moskova
anlaşmalarını reddediyor. Protokolün, 2’nci Protokolün 1’inci maddesine, nasıl,
yürürlükten sonra iki ay içerisinde ortak sınır açılması şartını koyarsınız,
nasıl? Ardıl devlet olmayı kabul etmeyen Ermenistan ile oturup “Kars ve
Moskova’yı zımnen kabul etti.” diyorsunuz, nerede kabul etti? Buyurun, karar.
Acaba, hâlâ Dışişleri Bakanı istifa etmeyi düşünmüyor mu bu skandaldan sonra?
Muz cumhuriyeti olsa istifa eder ama burada hâlâ konuşuluyor; Bakan, koltuğunda
oturuyor, bir de onu savunanlar çıkıyor.
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Sipahi, buyurun.
18.- İzmir Milletvekili Kamil
Erdal Sipahi’nin, CHP Grup önerisine ilişkin açıklaması
KAMİL ERDAL SİPAHİ (İzmir) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Dış politikamızın vizyon sahibi
olduğundan bahsedildi. Acaba, arka platformda Amerika, Rusya, İsviçre Dışişleri
Bakanları ve Solana’nın himaye, nezaret ve
gözetiminde Mondros ezikliği ve zavallılığı içerisinde imza atmak mıdır vizyon sahibi olmak?
Bursa’da stat kapısında Azerbaycan bayraklarını toplatıp çöpe
atmak mıdır vizyon sahibi olmak?
Bursa Valisinin ağzından “Gece karanlığından beş saat sonra -güya-
planörle Azerbaycan bayrağı stada indirilecekti.” saçmalığı, orta oyunu mudur vizyon sahibi olmak?
“Ermeni diasporası Ermeni Cumhurbaşkanına
kızmış.” Türkiye Cumhuriyeti’nin dış politika vizyonu
ne zamandan beri Ermeni diasporasına endekslenmiştir? Sormak isterim.
Türkiye'nin düşmanlarıyla dost olmak kimseye bir şey kazandırmaz.
Teşekkür ederim. (MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Sipahi.
Sayın Kabakcı, buyurun.
19.- Konya Milletvekili Mustafa Kabakcı’nın, CHP Grup önerisine ilişkin açıklaması
MUSTAFA KABAKCI (Konya) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Ben, sadece, Azerbaycan Bakü’de 17 Nisan 2010 günü yayınlanan bir
gazeteden bir paragraf okuyacağım: “Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Recep
Tayyip Erdoğan Washington’da bir kez daha Karabağ’la ilgili açıklamalarda
bulundu. Topraklarımız işgalden kurtarılmadan Ermenistan sınırını
açmayacaklarını, sözde Ermeni soykırımının yıl dönümüne birkaç gün kala bir kez
daha yineledi. Karabağ sorununun çözümlenmesi için uluslararası camiada ciddi
bir aktiflik var. Türkiye Başbakanı sadece son bir hafta içinde Amerika
Birleşik Devletleri, Rusya ve Fransa cumhurbaşkanlarıyla Karabağ konusunda
ciddi müzakereler yaptı, Türkiye, Azerbaycan topraklarının işgalden
kurtarılması için kendi nüfuzundan maksimum yararlanıyor ve aktif bir diplomasi
yürütüyor.”
Azerbaycan Bakü’de yayınlanan Azadlık
Gazetesi, 17/10/2010. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Kabakcı.
V.- ÖNERİLER (Devam)
A) Siyasi
Parti Grubu Önerileri (Devam)
2.- (8/13) esas numaralı genel
görüşme önergesinin ön görüşmesinin Genel Kurulun 24/4/2010
Cumartesi günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin CHP Grubu önerisi (Devam)
BAŞKAN – Cumhuriyet Halk Partisi grup önerisini oylarınıza
sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Edilmemiştir.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Edilmemiştir Sayın Başkan.
BAŞKAN – Düzeltiyorum, kabul edilmemiştir. (CHP sıralarından
gürültüler)
SUAT BİNİCİ (Samsun) – O, zabıtlara geçti “kabul edilmiştir”
dedin.
BAŞKAN – Buyurun Sayın Vural.
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkan, bugün 24 Nisan. Biraz önce bir
Sayın Milletvekili “bu haksız bir şekilde soykırım iddialarını ileri sürenlerin
Bayrağımızı yaktıklarını, devlet büyüklerimizin posterlerini yaktığını,
büyükelçilerimize yönelik saldırıya geçtiklerini ve orada bulunan
vatandaşlarımızı da korumak için girişimde bulunduğunu” ifade etti.
Şimdi bütün siyasi parti grup başkan vekillerine önerim şudur:
Gelin hep beraber, birlikte, Mecliste, bu şanlı Bayrağımızı yakanlara ve haksız
bir şekilde soykırım iddialarını gündeme getirip, büyükelçilerimize yönelik bu
fiilî saldırıya geçenlere karşı, Türk milleti adına bir kınama mesajı yayınlamanızı
istirham ediyorum. (MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Vural.
Diğer partilerin sayın grup başkan vekili arkadaşlar da
dinlemişlerdir, zaten ara vereceğim, değerlendirilir.
Buyurun.
ŞÜKRÜ MUSTAFA ELEKDAĞ (İstanbul) – Sayın Başkan, biraz önce Sayın Kınıklıoğlu “Benim, Sayın Başbakanın Başkan Obama’yla ve Başbakan Putin’le
yapmış olduğu görüşmelerde bulunmadığımı, buna rağmen, içeride bulunmuş gibi
konuşma yaptığımı ve benim de uydurduğumu” ima etti. Müsaade ederseniz buna
cevap vermek istiyorum.
BAŞKAN – Buyurun, yerinizden, iki dakika söz veriyorum.
VI.- AÇIKLAMALAR (Devam)
20.- İstanbul Milletvekili Şükrü
Mustafa Elekdağ’ın, Çankırı Milletvekili Suat Kınıklıoğlu’nun, konuşmasında, kendisiyle ilgili yapmış
olduğu değerlendirmelerin doğru olmadığına ilişkin açıklaması
ŞÜKRÜ MUSTAFA ELEKDAĞ (İstanbul) – Efendim, biraz önce
konuşmasında Sayın Kınıklıoğlu, benim Sayın
Başbakanımızın Sayın Obama ve aynı zamanda Başbakan Putin
ile yaptığı görüşmelerde bulunmadığımı, bu itibarla Karabağ hakkında söylemiş
olduğum değerlendirmelerin doğru olmadığını söyledi.
Şimdi, birincisi şu efendim: Sayın Kınıklıoğlu’nun
yapmış olduğu bu açıklamalar maalesef gerçekleri aksettirmiyor. Birincisi:
Sayın Başbakan 7 Aralıkta Amerika’ya gittiği zaman -Başbakan Putin’le görüşmelerinin akabinde- Beyaz Saray’da bir basın
toplantısı yapıldı ve o basın toplantısından sonra Başkan Obama bütün basının
önünde Sayın Başbakana şu ifadelerde bulundu; dedi ki: “Biz Amerika olarak,
Türkiye'nin Ermenistan’la yapmış olduğu protokollerin onaylanmasını bekliyoruz.
Aynı zamanda bunu mümkün olduğu kadar çabuk yapmanızı size öneririm.” dedi.
Bundan sonra da şöyle bir ifadede bulundu; dedi ki: “Esas itibarıyla Karabağ
sorunu ile Ermenistan-Türkiye ilişkilerinin bir alakası yoktur, onun için bu
iki işi birbirine bağlamayın.” dedi. Birincisi bu. Bu, basın önünde söylenmiş
olan bir husustur. Bu itibarla bu konuda söylemiş olduğum husus tamamen
gerçektir, gerçek dışı değildir.
İkincisi: Sayın Başbakanın Putin’le
yaptığı görüşmelerin sonrasında da bütün büyük gazeteler, önemli gazeteler
belirtmiş olduğum hususu belirttiler. Yani Başbakan Putin
demiş ki Sayın Başbakana: “Bu iki olay, bu iki konu birbiriyle bağlantılı
değildir; Türkiye-Ermenistan ilişkileri ayrı bir konudur, Karabağ sorunu ise
ayrı bir konudur; bu ikisi aynı pakete konulmamıştır.” diye bütün gazeteler
bunu ifade ettiler.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Elekdağ.
Sayın milletvekilleri, birleşime on dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati:14.22
İKİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 14.35
BAŞKAN: Mehmet Ali ŞAHİN
KÂTİP ÜYELER: Murat ÖZKAN
(Giresun), Fatih METİN (Bolu)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin
93’üncü Birleşiminin İkinci Oturumunu açıyorum.
Alınan karar gereğince gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleri ile
Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmına geçiyoruz.
1'inci sırada yer alan, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ve Adalet
Komisyonu Raporu'nun görüşmelerine kaldığımız yerden devam edeceğiz.
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri
1.- Türk Ticaret Kanunu Tasarısı
ve Adalet Komisyonu Raporu (1/324) (S. Sayısı: 96)
BAŞKAN – Komisyon? Yok.
Ertelenmiştir.
2'nci sırada yer alan, Türk Borçlar Kanunu Tasarısı ve Adalet
Komisyonu Raporu'nun görüşmelerine kaldığımız yerden devam edeceğiz.
2.- Türk Borçlar Kanunu Tasarısı
ve Adalet Komisyonu Raporu (1/499) (S. Sayısı: 321)
BAŞKAN – Komisyon? Yok.
Ertelenmiştir.
3'üncü sırada yer alan, Milletlerarası Para Fonu ile
Milletlerarası İmar ve Kalkınma Bankasına Katılmak İçin Hükümete Yetki
Verilmesine Dair Kanuna Ek Milletlerarası Para Fonu Ana Sözleşmesinde
Değişiklik Yapılmasına İlişkin Belgelerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu'nun görüşmelerine kaldığımız
yerden devam edeceğiz.
3.- Milletlerarası Para Fonu ile
Milletlerarası İmar ve Kalkınma Bankasına Katılmak İçin Hükümete Yetki
Verilmesine Dair Kanuna Ek Milletlerarası Para Fonu Ana Sözleşmesinde
Değişiklik Yapılmasına İlişkin Belgelerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/761) (S. Sayısı: 458)
BAŞKAN – Komisyon? Yok.
Ertelenmiştir.
4’üncü sırada yer alan, Kooperatifler Kanunu ile Bazı Kanun
ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile
Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş’ın; Kooperatifler Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Teklifi ile Tarım, Orman ve Köyişleri ile
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonları Raporlarının görüşmelerine
kaldığımız yerden devam edeceğiz.
4.- Kooperatifler
Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı ile Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Kayseri
Milletvekili Mustafa Elitaş’ın, Kooperatifler
Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Tarım, Orman ve Köyişleri ile Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm
Komisyonları Raporları (1/811, 2/633) (S. Sayısı: 496)
BAŞKAN – Komisyon? Yok.
Ertelenmiştir.
5’inci sırada yer alan, Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanı
İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin; 7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu’nun birinci görüşmesine kaldığımız yerden devam
edeceğiz.
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (x)
BAŞKAN – Komisyon? Yerinde
Hükûmet? Yerinde.
91’inci Birleşimdeki görüşmelerde teklifin 11’inci maddesinin
oylanması tamamlanmıştı. Şimdi 12’nci maddeyi okutuyorum:
MADDE 12- Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 125 inci maddesinin
ikinci fıkrasına “Ancak, Yüksek Askerî Şuranın terfi işlemleri ile kadrosuzluk
nedeniyle emekliye ayırma hariç her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı
yolu açıktır.” şeklindeki cümle eklenmiş ve dördüncü fıkrasının birinci cümlesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Yargı yetkisi, idarî eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun
denetimi ile sınırlı olup, hiçbir surette yerindelik denetimi şeklinde
kullanılamaz.”
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 12’nci madde üzerinde gruplar
adına ilk söz, Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Ordu Milletvekili Sayın
Rıdvan Yalçın’a aittir.
Sayın Yalçın, buyurun. (MHP sıralarından alkışlar)
Süreniz on dakikadır.
MHP GRUBU ADINA RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; görüşülmekte olan teklifin çerçeve 12’nci maddesi üzerinde
Milliyetçi Hareket Partisi Meclis Grubunun görüşlerini açıklamak üzere söz
almış bulunuyorum. Konuşmamın başında yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, üzerinde konuştuğum madde Yüksek Askerî
Şûra kararlarına karşı yargı denetiminin açılmasını öngörmektedir. Genelkurmay
Başkanımızın asimetrik psikolojik savaşa maruz kaldıklarını ifade ettiği,
ordumuzu yıpratma ve kamuoyunda itibarını azaltma çabalarının sistemli olarak
sürdürüldüğü bir ortamdayız. Silahlı Kuvvetlerin hiyerarşik emir-komuta zinciri
dışındaki odaklardan emir alacak personelin doğuracağı mahzurlar her zamankinden
daha yüksek bir tehdit olarak bulunmakta iken, bu değişikliğin bir kez daha
düşünülmesi kanaatindeyiz.
(x) 497 S. Sayılı Basmayazı 19/4/2010 tarihli
88’inci Birleşim Tutanağı’na eklidir.
Değerli milletvekilleri, gönül arzu ederdi ki burada,
devletimizi daha çağdaş hâle getirecek, milletimizi mutlu kılacak, özgürlük
eksenli gerçek bir sivil anayasayı samimi bir mutabakat ikliminde görüşüyor
olsaydık; bütün toplum kesimlerinin ortak kabulüne mazhar olmuş, toplum kesimlerini
temsil eden örgütlü yapıların desteğini kazanmış, bütün siyasi partilerin
tasvibiyle tam bir uzlaşma metnine dönmüş bir anayasa üzerinde devlet-millet
kaynaşmasının, uzlaşma kültürünün en güzel örneklerini verebilseydik.
Gönül isterdi ki millet iradesini iktidardan ibaret sayan,
muhalefet milletvekillerini millî iradenin bir parçası olarak görmeyi içine
sindiremeyen, aldığı yüzde 34 ya da yüzde 47 oyu, yüzde 100 hükmetme hakkı
olarak kabul eden bir anlayış yerine, bağımsız seçilenlerin de, yüzde 15’le,
yüzde 18’le seçilenlerin de millet iradesinin doğrudan ve ayrılmaz temsilcileri
olduğunu kabul etme olgunluğu içerisinde olabilseydik.
Gönül isterdi ki bu görüşmeleri, anayasal kurumların varlık ve
yetkilerine hürmet edilen, kurumları milletimize hizmet edebilme ülküsünde
birleşmiş, güvenin, saygının, tahammülün en üst seviyede olduğu bir iklimde
yapabilseydik.
Değerli milletvekilleri, gönül isterdi ki demokrasi, insan
hakları, sivilleşme, çağdaşlaşma, millet iradesinin hâkim kılınması gibi ortak
kabul gören sempatik kavramların arkasına gizlenmiş öfkenin, hırsın, rövanş ve
intikam duygularının yerine toleransın, empatinin,
hoşgörünün, hukuka saygının hâkim olduğu, milletimizin umudunu yeşertecek
samimiyet içerisinde olabilseydik.
Gönül isterdi ki Sayın Başbakanın, 23 Nisanda yerine oturan çocuğa
kendi ruh dünyasını yansıtan “Başbakansan istediğini asarsın, istediğini
kesersin.” öğüdü yerine, hukuka bağlı olmayı tavsiye edebildiği anlamlı
örneklerin huzuruyla bu görüşmeleri yapabilseydik. (MHP ve CHP sıralarından
alkışlar)
Değerli milletvekilleri, yukarıda belirtilen güzel örnekler
temenniden öteye geçememiştir. Üzülerek belirtiyorum ki Anayasa değişikliği
için ne zaman uygundur ne ortam ne de iklim uygundur. Kafalar karışıktır,
kaygılar had safhadadır. Gerilim, sükûneti esir almıştır. İşsizlik rekor
kırmaktadır. Ücretli evini geçindiremez olmuştur, esnaf çaresizdir, çiftçi
umutsuzdur. Ekonomik sebeplerle cinnet intiharları sıradan olaylar hâline
gelmişken, milletimiz küçük çocuklara cinsel istismar haberleriyle
sarsılmaktadır.
AKP’nin terörle mücadele yerine müzakere tercihinin, birbirimize
bile söylemekten kaçındığımız ağır neticelerini yaşamaktayız. Bütün uyarılara
rağmen sürdürülen yıkım projesinin, yıkıcı, ayrıştırıcı, kamplaştırıcı
etkilerinin tahammül edilemez örneklerine şahit olmaktayız. Siyasetçilere
fiziki saldırının ürkütücü örneklerini görmekteyiz. Siyasal, etnik, mezhepsel
ve bölgesel cepheleşmelere yol açan AKP politikaları sonucunda bin yıllık
kardeşliğimizin sarsıldığı, toplumsal cinnet hâlinin hâkim olduğu bu atmosfer
anayasa yapmak için uygun değildir sayın milletvekilleri.
Sayın milletvekilleri, bu tablonun sorumlusu elbette yedi buçuk
yıldır iktidar olan Adalet ve Kalkınma Partisidir. İktidar, başka alanlarda da
örneklerini gördüğümüz üzere, kendi ideolojik kulvarında
olmayan ya da kendilerine koşulsuz biat etmeyen resmî, yarı resmî ya da özel
kişi ve kurumlarla âdeta savaş içerisindedir. FİSKOBİRLİK’ten Futbol
Federasyonuna, YÖK’ten esnaf kuruluşlarına, Odalar Birliğinden Eczacılar Odasına,
Tabipler Odasından medya kuruluşlarına kadar yöntem hep aynı olmaktadır. Bu
kişi ve kurumların söylediklerini anlamaya çalışmak ve saygı göstermek yerine
önce yıpratmak, yandaş medyada karalamak, adli ve idari makamlar eliyle
sindirmek, bütün bu yollarla olmuyorsa yasal düzenlemelerle kendilere bağlı
kuruluş hâline getirmek şeklindedir. İktidar partisi bu sindirme, yok etme ya
da kendine tabi hâle getirme sürecinde millet iradesini, yalnızca ve bütünüyle
kendisi temsil ediyormuş gibi, kendisi dışındaki bütün siyasi partileri ve
kurumsal yapıları millet iradesine karşı olmakla suçlamakta ve milletimizle
karşı karşıya getirmeye çalışmaktadır. Bu işleyişin sayısız örnekleri
bulunmaktadır.
Değerli milletvekilleri, AKP anlayışında oluşturulan gerilim
ortamının uzlaşmaz tarafı hep karşı taraf olarak gösterilmektedir. Görüştüğümüz
teklifte de süreç bu şekilde işletilmiştir. Bir önceki Meclis Başkanının
Anayasa ve İç Tüzük hazırlanması için oluşturduğu komisyona üye vererek ilk
destek Sayın Genel Başkanımız tarafından sağlanmıştır. Sayın Genel Başkanımız
her fırsatta yeni bir Anayasa ihtiyacını belirtmiş ancak uzlaşma içerisinde
yapılması gerektiğini de özellikle vurgulamıştır.
Bütün bunlara rağmen, iktidar partisi, parti tüzüğü hazırlama
yöntemiyle hazırladıkları bu teklifi esastan ve usulden reddedişimizi bir
uzlaşmazlık ve 12 Eylül Anayasası’nı savunmak olarak yansıtmaktadır.
Değerli milletvekilleri, bu itham haksızdır, gerçeklere aykırıdır
ve iftiradır. Siyasi tarihimiz uzlaşma örnekleriyle doludur. 1987 yılında
yapılan siyasi yasaklarla ilgili değişikliğin Meclis desteği yüzde 78
oranındadır. 1993’te, o zamanki Refah Partisinin ahlaka aykırı yayınların önünü
açacağı gerekçesiyle karşı çıktığı özel medya kuruluşlarının açılmasına ilişkin
değişikliğin Meclis desteği yüzde 69,5 oranındadır. 1995 yılında yapılan memura
sendikal haklar, öğretim üyelerinin ve sendikacıların siyasi haklarının
verildiği, kadın ve gençlik kollarının açılmasına imkân veren, seçmen yaşını
18’e, milletvekili sayısını 550’ye çıkaran, özetle 1982 Anayasası’nın
yasaklarını kaldıran bu pakete ise, yine o zamanki Refah Partisi hariç Meclisin
yüzde 80’i destek vermiştir. 1999’da DGM’lerden askerî üyelerin çıkarılması da
Mecliste yüzde 78 destekle kabul edilmiştir. Darbe anayasasını savunmakla suçladığınız
Milliyetçi Hareket Partisinin ortağı olduğu 57’nci Hükûmetin
2001 yılında gerçekleştirdiği otuz üç maddelik değişiklik ise, burada gerçeğe
aykırı yaptığınız konuşmalara rağmen, bugüne kadar 82 Anayasası üzerinde
yapılmış en kapsamlı değişiklik olarak bulunmaktadır.
Bireysel hakların, kültürel hakların, ifade özgürlüğünün
engellerinin kaldırılması, Millî Güvenlik Kurulunda sivil üyelerin sayısının
arttırılması ve MGK kararlarının tavsiye niteliğinde olduğunun vurgulanması
gibi gerçek bir reformun yer aldığı paket, üçlü koalisyon desteği yanında,
muhalefetin de desteğiyle 476 oy ve yüzde 86 destekle kabul edilmiştir.
Değerli milletvekilleri, gerçekler bunlardır. Görülmektedir ki,
Anayasa değişiklikleri her zaman önemli oranda bir uzlaşma ve mutabakatla
yapılmıştır. Bugün uzlaşma sağlanamıyorsa, bu, iktidar partisinin “Mademki ben
iktidarım, ne yasa tanırım ne gelenek bilirim ne muhalefeti dinlerim ne yargıyı
önemserim, millet iradesinin tek temsilcisi benim.” anlayışının sonucudur.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Yalçın, size iki dakika ek süre veriyorum. Lütfen,
konuşmanızı tamamlayınız.
RIDVAN YALÇIN (Devamla) – Teşekkür ediyorum.
Milliyetçi Hareket Partisini bu gerçeklere rağmen uzlaşmazlıkla
suçlamak ne siyasi ahlaka sığar ne vicdana sığar.
Değerli milletvekilleri, bir kez daha iktidarı samimiyetle
uyarıyoruz: Gittiğiniz yolun sonu çıkmaz sokaktır. Yalnızca kişisel kaderiniz
söz konusu olsa elbette söyleyecek lafımız olmaz ancak söz konusu olan
milletimizin kaderidir. Biliniz ki, rüzgâr ekiyorsunuz, fırtına biçeceksiniz.
Bu düşüncelerle yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP ve CHP
sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Yalçın.
Sayın milletvekilleri, 12’nci madde üzerinde şimdi de Cumhuriyet
Halk Partisi Grubu adına, Manisa Milletvekili Sayın Şahin Mengü
konuşacaklardır.
Sayın Mengü, buyurun. (CHP sıralarından
alkışlar)
Sizin de süreniz on dakikadır efendim.
CHP GRUBU ADINA ŞAHİN MENGÜ (Manisa) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; teklifin, Çerçeve 12’nci maddesinde, yani Anayasa’mızın
125’inci maddesinde yapılmak istenen değişikliklerle ilgili Cumhuriyet Halk
Partisinin görüşlerini arz etmeye geldim. Yüce heyeti saygıyla selamlarım.
125’inci maddede, hazırlanan teklifte, iki değişiklik öngörülüyor.
Bunlardan bir tanesi Yüksek Askerî Şûra kararları içinde
meslekten ihraç kararlarının yargı denetimine açılması, diğeri de idarenin her
türlü eylem ve işlemini yargı denetimine alan 125’inci maddesinde, bunu hukuka
uygunluk denetimiyle sınırlayan maddenin sonuna, cümlenin sonuna, siyasal
iktidar, sanki yerindelik denetimi varmış gibi bir algılamayla veya böyle
algılamak istedikleri için yeni bir ilaveyle yerindelik denetiminin hiçbir
şekilde yapılamayacağını söylemektedirler.
Değerli arkadaşlarım, Yüksek Askerî Şûranın ilişik kesme
kararlarına karşı yargı yoluna başvurma gerekçesi olarak da, böyle bir işlemin,
yani yargı yoluna başvurulamamasının Anayasa’nın eşitlik ilkesini düzenleyen
10’uncu maddesine aykırı olacağını, gene çok sevdiği tabirlerle arkadaşlarımızın
“mukayeseli hukuktaki hükümler”, “Türkiye’nin uluslararası anlaşmalardaki
imzaları” ve sonuna da hiç bugüne kadar yapılanlara pek benzemeyen “hukukun
üstünlüğünü tesis etmek” olduğunu söylüyorlar.
Peki, aklıma çok basit bir şey geliyor. Sayın Cumhurbaşkanı sizin
çekirdek kadronuzdan olduğu için mi onun tek başına yaptığı işlemleri yargı
denetiminin dışında bırakıyorsunuz? Onun tek başına yaptığı işlemler
Anayasa’nın eşitlik ilkesini düzenleyen 10’uncu maddesine aykırı olmuyor mu?
Yani bir tarafta yargının tümünü elinize geçirmeye çalışacaksınız, bunu askerî
anayasayı, darbe anayasalarını yok edeceğiz diye yapacaksınız… Bakın, size bir
şey örnek vereyim, darbe anayasaları nasıl sivil anayasa hâline getirilir:
Yeni, üç gün evvel basında vardı, Pakistan’da darbe anayasasını ortadan
kaldırmak üzere yeniden bir düzenleme yaptılar. Pakistan’da da aynen bizim
gibi, yüksek hâkimlerin atanmasında, Anayasa Mahkemesi üyelerinin atanmasında,
Cumhurbaşkanına, her askerî darbenin, her darbe anayasasının ruhunda yatan
yetkiler verilmişti. Pakistan, Cumhurbaşkanının bütün bu yetkilerini kaldırdı,
hâkim atamalarının tamamını yüksek bir hâkimler kuruluna bıraktı.
Hukukun üstünlüğü böyle sağlanır. Hukukun üstünlüğü, Cumhurbaşkanı
benden olduğu zaman bütün işlemleri onun arzu ettiği gibi, onun dizayn edebileceği bir şekilde bir yargı modeli kurmaktan
geçmez. O bakımdan “Hukukun üstünlüğünü tesis etmek için bunları yapıyoruz.”
söyleminiz hiç inandırıcı değil.
125’inci maddenin dördüncü fıkrasında “Yargı yetkisi, idarî eylem
ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır.” diyor. Sanki
yerindelik denetimi yapılabilirmişçesine bu cümlenin yanına “Hiçbir surette
yerindelik denetimi şeklinde kullanılamaz.” şeklinde bir ibare getiriyorsunuz.
Şimdi, siz bunu yapınca benim aklıma bir Amerikan Yüksek Mahkemesi kararı
geliyor. Diyor ki Yüksek Mahkeme: “Şeytan bile insanın kafasından geçeni
bilemez.”
Bakın, değerli arkadaşlarım, gerek Anayasa’nın şu andaki hâliyle,
125’inci maddeyi okuduğunuz zaman yerindelik denetimi yapılamayacağını her
hukukçu bilir. Eğer bu bir hukuki bilgisizlikten, cehaletten kaynaklanmıyorsa
bir kötü niyetten kaynaklanıyordur.
Bakın, madde şu kadar açık: “Yargı yetkisi, idarî eylem ve
işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır.” Burada hiç yerindelik
denetiminden bahsediyor mu? Hiç bahsetmiyor. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun
2’nci maddesini açıyorsunuz, aynı hükmü orada da görüyorsunuz. Neyi
getiriyorsunuz? Amerikan Yüksek Mahkemesinin söylediği gibi aslında sebep ve
amaç yönünden iptal edilen işlemlerinizden rahatsızsınız. Nedir bu işlemler?
Bakın, çok basit örnekleri var.
Şimdi, 4046 sayılı özelleştirme uygulamaları hakkında bir kanun
var, diyor ki: “Özelleştirilecek kurumlar ekonomide verimlilik artışı ve kamu
giderlerinde azalma sağlamak için yapılır.”
Gelin, size bir Danıştay kararı okuyalım, sizi çok kızdıran,
rahatsız eden. Ne diyor burada? PETKİM’le ilgili
karar. PETKİM 1987 yılında özelleştirme kapsamına alınmış. Bu süreçte
satılmamış, 1990’dan sonra da bu ülke 430 milyon dolarlık yatırım yapmış. Neye
yatırım yapmış? Teknoloji yenileşmesi yapmış. Yani PETKİM kâr eden bir müessese
hâline gelmeye başlamış. PETKİM’in ürettiği
mamullerin piyasadaki payı yüzde 20 ile yüzde 50 arasında oranlanmaya başlamış.
Peki, 2000 yıllarına geldiğimiz zaman bu anlamdayız, artı PETKİM satıldığı
zaman elden çıkacak PETKİM’in Aliağa Limanı dünyanın
en önemli limanlarından biridir, bu konudaki bir ihracat için. Avrupa’nın bu
tip üretimden vazgeçtiği bir dönemde en önemli limandır. Bu da elden çıkacaktır.
Diyor ki Danıştay, işte o amaç ve sebep yönünden yasayı iptal
ederlerken, yani rahatsız oldukları kararı okuyorum: “4046 sayılı Kanun,
özelleştirme uygulamalarında ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde
azalmayı sağlamayı amaçladığına göre, petrokimya ürünlerine olan talebin
sürekli arttığı ülkemizde, yapılan yatırımlarla üretim kapasitesi artan ve kâr
eden büyük bir petrokimya kompleksi olan PETKİM’in yüzde 1 oranındaki kamu hissesinin
özelleştirilmesinde üstün kamu yararı bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” İdari
eylem ve işlemlerin temelinde kamu yararı yatar. Kamu yararını çiğnediğiniz
zaman Danıştay bunu iptal eder. O zaman idari yargıya hiçbir şekilde
kızmayacaksınız.
Sayın Cemil Çiçek’in 2004 yılında bir demeci vardı, basında çıkan.
Diyor ki çok haklı olarak: “Yasama hata yaparsa Anayasa Mahkemesine gidersin,
idare hata yaparsan Danıştaya gidersin.” Dün öyle
söylüyorsunuz, bugün Danıştayı yok etmenin, Danıştayı devre dışı bırakmanın, Danıştayı
da, Şûrayı Devlet mantığıyla Osmanlı’nın, sadece görüş veren bir kurum hâline
getirmek ve onu dışlamak için bunu yapıyorsunuz ve bunu yaparken de hukukun
üstünlüğünden bahsediyorsunuz. Kamu yararının gözetilmediği bir toplumda yargı
buna müdahale edecektir.
Bakın, arkadaşlar, çok karar var elimizde. Örneğin, Sayın
Başbakanın çok kızdığı, bu, meşhur Arap arkadaşlarımıza sattığımız bina vardı
ya, arazi, Dubai Şeyhi El Maktum’a; bu Dubai Holding
gelip İstanbul’da Tekel arazisi üstünde “towers”lar
yapacaktı ya...
OKTAY VURAL (İzmir) – Borçlarını ödeyemeyen.
ŞAHİN MENGÜ (Devamla) – Borçlarını ödeyemeyen, o ayrı. Borçlarını
öder, ödemez de, bunu, Danıştay, buradaki değişikliği, bu satışı kamu yararına
uygun bulmamış.
Şimdi, o zaman akla bir şey geliyor. Nedir bu yapılan? Nereden
çıkıyor yerindelik denetimi? Yerindelik denetimi nedir, biliyor musunuz?
Danıştay bir işlemi iptal eder, şunu şöyle yapacaksın derse bu bir yerindelik
denetimi olur. Örnek vereyim: Bu, üniversitenin, YÖK’ün işte o puanlama
sistemiyle ilgili iptal ettiği zaman işlemi deseydi ki ”yüzde 3 ile yüzde 10
olmaz, bunu iptal ettim, sen bunu yüzde 3 ile yüzde 7 yapacaksın” derse bu bir
yerindelik denetimi olur. Yani idarenin yerine geçip bir tasarrufta bulunmaya
kalkarsa yerindelik denetimi olur. Bu olmaz, yerindelik denetimi yapılamaz. Ama
eğer bir şey, bir işlem maksat yönünden inceleniyorsa ona da müdahale
edemezsiniz. Çünkü maksat yönünden incelerken kamu yararını, üstün kamu
yararını görmek mecburiyetindesiniz.
Değerli arkadaşlarım, siyasal iktidarlar yargıdan çekinmeyecekler.
Yargıdan çekindiğiniz zaman, ileride, bunun hepimiz için, hepiniz için telafisi
mümkün olmayan olaylar olacağını hepimiz biliriz. Türkiye’nin yakın tarihine
bakın, yargıyı yok saydığınız zaman bu ülkenin nerelere geldiğini hep beraber
yaşayarak gördük. Bir Pakistan’da eğer yüksek yargı organına bütün seçilen
hâkimleri cumhurbaşkanının yetkisinden alan ve bunu tamamıyla bir hukukçular
kurumuna veren bir düzen dünyada var ise buna bir göz atmak lazım. Her dakika
söylenen bir şey var: Fransa’da işte, efendim, hâkimleri cumhurbaşkanı atıyor,
şurası atıyor. Bunu bilin, 2011 yılında Fransa’da yürürlüğe girecek olan
kanunla hâkimlerin atanması da tümü hukukçulara bırakılıyor. Artık gerçekleri
saklamadan, kitabımızda ne yazıyorsak burada gelip onu söyleyerek, 2003’te, 2004’te,
2006’da yüce Meclisin önünde, tutanaklarda sabit olan, ne söylüyorsanız, gelin
2010’da da onları yapalım. 2007’de, 2006’da, 2004’te “Cumhurbaşkanlığına
verilen yetkiler çoktur.” dedikten sonra...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Mengü, sizin de süreniz
doldu ama ilave süre veriyorum iki dakika, lütfen konuşmanızı tamamlayınız.
ŞAHİN MENGÜ (Devamla) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Buraya gelip bugün tam aksini söylüyorsanız, insana sorarlar “O
gün mü doğru söylüyordun, bugün mü doğru söylüyorsun?” diye. Yani, bir
saygıdeğer ilim adamı, Sayın Burhan Kuzu, filiz gibi doçentken başka şey
söylemiş. Onu hep inkâr ediyor ama bu sefer elimde Mecliste söylediği var.
Orada çok açık bir şekilde -örnek veriyorum- Anayasa Mahkemesinin Yüce Divan
görevinden rahatsız olduğunu, bunun bir ceza işlemi olduğunu, bunun Yargıtaya verilmesi gerektiğini söylüyor. Şimdi, hangisi
doğru? 2003’te söylediğiniz mi doğru, bugün hazırladığınız tasarıdaki mi doğru?
Artık…
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – O gün, bugün,
ne fark eder?
ŞAHİN MENGÜ (Devamla) – “Ne fark eder?” değil, çok şey fark eder.
O gün bir şey söylüyorsan bugün de arkasında duracaksın Sayın Kuzu. Yani,
insanlar gelişerek değişebilir ama gelişerek değişirken, söylediği laflar
arasında bu kadar taban tabana zıt bir mantık hatası olmaz. O gün diyorsunuz
ki: ”Ceza hâkimi işidir.” Burada ceza hâkimi yok. Bugün kurduğunuz Anayasa
yapısında ceza hâkimi çok mu? Bugün kurduğunuz Anayasa Mahkemesi yapısında,
kurmaya çalıştığınız Anayasa Mahkemesinde hukukçu sayısı çok mu? Yoo. Hayatında mahkemede tahliye davası görmemiş bir ilim
adamını getireceksiniz, Anayasa Mahkemesinde bu ülkenin Başbakanını
yargılatacaksınız! Olur mu böyle bir mantık? Özellikle
diğerleri siyasidir, onların söylediğini çok önemsemiyorum; siz ilim
adamısınız, siz üniversitede ders veriyorsunuz ya çocuklara doğrusunu
söyleyeceksiniz, çocuklara doğrusunu söylüyorsanız burada da gelip aynı şeyi
söyleyeceksiniz.
Yüce Meclisi saygıyla selamlarım. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Mengü, teşekkür ederim.
Şimdi, 12’nci madde üzerinde üçüncü söz, Barış ve Demokrasi
Partisi Grubu adına Şırnak Milletvekili Sayın Hasip
Kaplan’a aittir.
Sayın Kaplan, buyurun. (BDP sıralarından alkışlar)
Süreniz on dakika efendim.
BDP GRUBU ADINA HASİP KAPLAN (Şırnak) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; Barış ve Demokrasi Partisi Grubu adına söz aldım. Hepinizi
saygıyla selamlıyorum.
Bugün görüştüğümüz bu Anayasa değişikliği, kamuoyunda “YAŞ
kararları.” olarak bilinen bir konuya, ki önceki
düzenlemede kesin olduğu için yargı yolunu kapatan düzenlemeye kısmi bir
açıklık getiren bir düzenlemeyi içeriyor.
Şunu kabul etmek gerekir ki ordular, silahlı kuvvetler askerliğin
gerektirdiği görev nedeniyle belli bir hiyerarşi ve disipline tabidirler. Bu
disiplin nedeniyle de bazı kurallarının olması ve diğer idari birimlerden
ayrılması doğaldır. Ancak, bu konudaki bu özelliği getirip YAŞ kararları gibi
kesin karar durumuna sokan bir mevzuata geldiğimiz zaman -ki, 12 Eylül
düzenlemelerindin biridir bu- o zaman kuruyla beraber yaş da yanıyor
arkadaşlar, mesele bu! Kuruyla beraber yaş da yanıyor!
Bunu biraz anımsatmak istiyorum: Elimde birçok done
var. Hatta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde biri solcu, biri sağcı olduğu için
iki subayın davasına, duruşmasına Strasbourg’da
girdim ve o dosya içinde gördüklerim gerçekten beni ürkütmüştür bir avukat
olarak. Eğer Türkiye’de bir subay eşi baş örtüsü
takıyor diye ordudan atılıyorsa, bu son derece vahim, insan hakları hukukunu
ilgilendiren bir konudur. Eğer yüzde 99’u Müslüman olan Türkiye’de bir subay
namaz kılıyor olması nedeniyle ordudan atılıyorsa, bu da son derece vahim bir
konudur ve inanç özgürlüğü çerçevesinde, ordu disiplinine aykırı olmamak
kaydıyla, inançsal özgürlüklerini yaşamasından daha doğal bir şey olamaz.
Ancak, yakın tarihimize baktığımız zaman, ordudan atılmaların, YAŞ
kararlarının şöyle kısa bir şeceresini görmek gerekiyor: Elimde bir kitap var,
“Rugan Ayakkabılı Teğmen”i okuyorum bu aralar. Mesleğinde pırıl pırıl ve çevresinde çok sevilen bir teğmene, çok sevdiği
komutanına gelen bir emrin, 12 Eylülün hemen akabinde resen emeklilik kararının
tebliği. Üstelik de resmî bir yazışmayla değil, usulüne uydurulmuş bir şekilde,
direkt telefonla Genelkurmaydan, komutandan oraya… Bu teğmenin merak saikiyle “Ben ne yaptım da, ben ordudan atılıyorum?”
araştırmasının altından çok trajikomik bir durum çıkıyor. Nedir? Araştırıyor,
zorluyor, komutanıyla konuşuyor ve diyor ki, “Evet, önce komünist subaylar
atılmaya başladı, solcu subaylar…” Ordudan toplu atılmaların tarihine bakın, 68
kuşağına bakın, yakın tarihimizde önce komünist subayların -solcu olan herkes
komünistti zaten, anlayış oydu- solcu olanların atılmasıyla başlayan toplu
atılmalar var. Biliyorsunuz, işte, Harp Okulundan topluca atılan, ilişkisi
kesilen binlerce öğrenci, görevde olanlar ve… Ne yazık ki, 12 Eylül döneminde
girdiğim sıkıyönetim davalarında 85’in üzerinde havacı, karacı, denizci subay
ve astsubayın davasında da çok trajikomik gerekçelerle bunların görevden
alındığını gördüm. Evet, orduda atılmalar komünistlerle başladı. O zaman
dünyada, Türkiye'de komünizm heyulası dolaşıyordu. Sonra “muhtemel tehlike
içeren unsurlar” tabiri getirildi! Muhtemel tehlike içeren unsurlar!
Daha sonra, bu teğmen niye atıldığını merak ediyor ve cevabını
buluyor. Bu teğmenin dedesi Dersim isyanına katılmış. Dersim isyanından sonra
babası, çocukken gelmiş, batıda bir ilimize yerleşmiş, kendisi de orada doğmuş
ve parlak bir öğrencilikten sonra başarılı bir görev sürdürmüş ve sonradan
tespit etmişler ki bu teğmen Alevi’dir, dedesi de Dersim isyanına katılmış.
Bunun biraz daha ötesine gidelim. Benim girdiğim davada,
Şanlıurfalı olduğu için binbaşı ve ailesi Kürtçe konuştuğu için ordudan
atılmıştı. Benim yine Strazburg’da davasına girdiğim
Bursa’dan bir subay, dinî inançlarından, istikrarlı namaz kıldığından dolayı
ordudan atılmıştı. Bakın, bunlar yakın tespitler.
Bugüne gelmeden -son YAŞ kararlarına- daha önce atılanların neden
atıldığına bir göz atmak istiyorum. Atatürkçülükten sapanlar kadar, sapma
ihtimali bulunanların da temizlenmesi emredildi diyor. Elde bir terazi mi var
kim Atatürkçü, kimin sapma ihtimali var? İhtimal arkadaşlar, ihtimal! Sonra,
yıkıcı faaliyetler bünyesinde olanlar ve en son, son on, on beş yılda, irticai
faaliyetlere katılan subaylar peyderpey, her YAŞ kararlarında atılıyor.
Şimdi, burada, bunun ölçüsü ne? Bölücülükten çok fazla subay
atılmadı arkadaşlar; atılmadı çünkü Doğu, Güneydoğu’dan harp okullarına Kürt
olduğu için öğrenci alınmıyor. Kaç tane general sayabilirsiniz? Kaç tane albay
sayabilirsiniz? Kaç tane subay sayabilirsiniz? Bana, Türk Silahlı Kuvvetlerinde
albay rütbesinde veya general rütbesinde kaç tane Kürt sayabilirsiniz? “Kürt
kökenli” diye… Bu bir anlayış. Şimdi, 72 milyon bu
söylediklerimi… Belki birilerinin hoşuna gitmeyecek ama inanın son on beş
senede irtica ile atılanların dışında Kürt olan subaylar olsaydı önce onların
hepsi atılırdı, sonra irtica noktasına gelinirdi.
Meşhur Alman faşizminin İkinci Dünya Harbi’nde papazın
hikâyesidir. Önce komünistleri, sonra sosyal demokratları… Papaza sıra geldiği
zaman da kimse kalmamıştı! Şimdi, inançları nedeniyle “dinci” demiyorlar,
irticai faaliyette bulunanlar görevden alınıyor.
Şimdi, tabii ki bazen kızan arkadaşlarımız var ama bu sorunun
cevabını Millî Savunma Bakanlığına da kaç kez sordum: “Kaç tane Kürt general
geldi?”, “260 civarında general var, bunun kaç tanesi Kürt general?” 1-2,
doktorluktan gelen var, biliyorum, burada milletvekilliği yapan hemşehrim de var, onu da biliyorum, ama istisna bu.
Şimdi, burada şunu ifade etmek istiyorum: Bu bir hukuksuzluk, bu
bir adaletsizlik, bu bir eşitsizlik ve ne yazık ki YAŞ kararı nedeniyle binbaşı
olmuş, yarbay olmuş, senelerce görev almış ve son bir yazı, bir tebligat
geliyor. O tebligat iki satır arkadaşlar: “Emekliye resen sevk edildiniz.”
Sonra apoletlerini söküyorsun, sonra itibarını alıyorsun; sonra çocuğunu,
torunlarını, eşini cezalandırıyorsun, orduevine girişini yasaklıyorsun ve
toplum nezdinde büyük bir suç işlemiş birisi olarak açığa çıkarıyorsunuz.
CEVDET ERDÖL (Trabzon) – Mahkeme kararı yok.
HASİP KAPLAN (Devamla) – Olmaz, kesin karar olur.
Şimdi, yakın zamanda Balıkesir’de bir davaya girmiştim. Çok
yetenekli bir astsubay…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Kaplan, size de ek süre veriyorum. Konuşmanızı
tamamlayınız.
HASİP KAPLAN (Devamla) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Balıkesir’de, astsubay okulunu kazanıp tayin emri çıkan, pırıl pırıl, okul birincisi -ilk on sırada olan- genç bir öğrenci
resen emekliye ayrılıyor ve hemen atılıyor. Soruyorlar “Nedir?” Deniliyor
ki:”12 Eylülden önce, baban TSİP’e üç ay üye olmuş.”
Arkadaşlar, burada YAŞ kararlarıyla ilgili 1612 sayılı Yasa var, bu
değiştirilebilirdi, buradan da kanun yolu, yargı yolu açılabilirdi ama
Anayasa’da, Hükûmet önceki teklifini oradan da
kısırlaştırmış, sınırlandırarak getirdi buraya. Deniliyor ki: “Sadece ilişik
kesme kararlarına yargı yolu açılır.” Değil arkadaşlar. Artık, Avrupa İnsan
Hakları Mahkemesi, başlangıçta reddettiği bu tür YAŞ kararlarını, 2007 yılından
sonra büyük dairenin aldığı bir içtihatla -ki Finlandiya’dan 5 polisin
başvurusuyla alınan büyük bir içtihat kararı- bundan böyle… Hâkimler ve
Savcılar Yüksek Kurulu kararları da kesin biliyorsunuz, oradan verilen
savcıların atılma -Şemdinli Savcısı gibi- ve YAŞ kararıyla atılanlarla ilgili
mutlak surette iç hukukta, ulusal hukukta bir yargı yolunun açılması gerekiyor.
Bu düzenleme yeterli mi? Değil arkadaşlar. İnanın, sadece mağduriyet, ilişik
kesme değildir, başka cezalar da vardır ve kışlada da hukuk olmalıdır. Kışla
hukuksuzluk demek değildir. Bu konuda hukuk devleti olmanın gereğini yerine
getirmek yüce Meclise yakışan tavırdır.
Bu duygularla hepinizi saygıyla selamlıyorum. (BDP sıralarından
alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Kaplan, teşekkür ederim.
Sayın milletvekilleri, Komisyon Başkanı Sayın Kuzu’nun bana bir
yazılı müracaatı oldu: “Manisa Milletvekili Sayın Şahin Mengü
adımdan bahsederek söylediğim bazı sözleri yanlış yorumlamıştır. Bu konuda
açıklama yapmak üzere İç Tüzük’ün 60’ıncı maddesine göre söz istiyorum.” diyorlar.
Yerinizden Sayın Kuzu, üç dakikayı geçmemek üzere.
Buyurun.
VI.- AÇIKLAMALAR (Devam)
21.- Anayasa Komisyonu Başkanı ve
İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu’nun, Manisa Millet-vekili Şahin Mengü’nün, sözlerini yanlış yorumladığına ilişkin
açıklaması
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Olur Sayın
Başkanım.
Sayın Başkanım, değerli arkadaşlar; tabii, biz akademik kesim
olarak elbette ki teorik birçok şeyler yazar, çizeriz. Bunlar doğal şeylerdir.
Biz, kanun yazmıyoruz.
RAHMİ GÜNER (Ordu) – Ama Hocam, bunlar…
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Müsaade buyurun
efendim.
Yapılanlar içerisinde, katıldığımız olur, katılmadığımız olur.
Yani, şurada siz, oy veren tüm arkadaşlar, her şeye mutlak, yüzde yüz… Hiçbir
zaman böyle şey olmaz, olmamıştır da. Siyasiler, nasıl ki bir yasaya tümden
karşı çıkıyorsanız, içinizden “Bu madde iyidir.” demenize rağmen ret oyu
kullanıyorsanız, bu tür şeyler olabilir.
Yalnız, benim söylediğimde Sayın Mengü,
biz Komisyonda bunları konuştuk. Bakın, iki şeye itiraz ediyorsunuz: Birisi,
Anayasa Mahkemesi, tipik bir yargılama makamı değil. Elbette ki içinde
yargıçların çok olmasını arzu ederiz. Bu, doğru da olur, buna bir şey de
demiyoruz. Ama, bugünkü metinde de şimdiki sistemde de
zaten hukukçular çoğunlukta değil. Öyle midir, açın, hesabı yapalım beraber.
Bizim getirdiğimiz metin, daha çok hukukçu imkânı tanıyor. Onu,
madde geldiği zaman görüşeceğiz. Bugünkü metin, hukuki daha çok imkân tanıyor
yani getirdiğimiz metin, getirmeye çalıştığımız metin.
Onun dışında, sizin söylediğiniz öbür hususa gelince: Şimdi, tabii
ki Yüce Divan sıfatı bir ceza yargılaması ama Anayasa Mahkemesinin bakışı da
benim şahsi kanaatim de elbette ki Yargıtayda bir
ceza dairesi baksın şeklinde. Bu, doğru mantıktır. Ancak, Anayasa Mahkemesi
üyeleri de -benim de katıldığım- şöyle diyorlar: “Bu, bir Anayasa ve idare
hukuku sorunudur, tipik ceza olarak görürseniz bu yargılama çok ağır olur,
siyasetteki elastikiyeti göremez.” Buna aynen katılıyorum. Dolayısıyla, biz
yasa yazmıyoruz yani netice olarak oradaki farklı yorumları getirip de burada
sanki yanlış bir şey demişiz gibi, hukukçu olmayan arkadaşlarım üzerinde
özellikle “Dün öyleydi, bugün böyleydi.” filan gibi, Demirel tipi böyle bir
kişi değilim ben, onu açık açık söyleyeyim size.
Teşekkür ederim Sayın Başkan.
ŞAHİN MENGÜ (Manisa) – Sayın Başkan, müsaade eder misiniz?
Yerimden, eğer açarsanız hemen, çok… Elimde tutanak var. Bu, bir ilim adamının
söylemi değil, Adalet ve Kalkınma Partisi Grubu adına…
BAŞKAN – Bu yani, böyle karşılıklı bir sataşma şeklinde uzayıp
gitmesin diye arzu ediyorum.
ŞAHİN MENGÜ (Manisa) – İsmimi söylüyor ama…
BAŞKAN – Tabii, buyurun oturun, açarım efendim, açarım.
Buyurun.
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – O zaman, bir de
benim için açmak zorunda kalırsınız Sayın Başkan.
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – Ama, ismini
söylediniz ya.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Bir mahzuru yok. Siz konuşun, Şahin Bey
konuşsun…
BAŞKAN – Efendim, tamam.
Sayın Kuzu, biraz toleranslı olalım.
22.- Manisa Milletvekili Şahin Mengü’nün, Anayasa Komisyonu Başkanı ve İstanbul
Milletvekili Burhan Kuzu’nun, sözlerini yanlış yorumladığına ilişkin açıklaması
ŞAHİN MENGÜ (Manisa) – Sayın Başkan, Sayın Kuzu dediler ki: “Sanki
bunu, bir ilim adamı gibi görüşü…” Hayır. Adalet ve Kalkınma Partisi Grubu
adına 23 Mart 2003 Pazar günü yaptığı konuşmada söylemiş, yani bilimsel fikri
değil, siyaset adamı olarak fikri. Aynen okuyorum, hiç değiştirmeden: “Bu
yetkiyi kime vermek lazım diye düşündüğümüzde, daha önce bu tür çalışmalar
olmuş. Mesela, 1982 Anayasası, ilk şeklinde, bunu, Yargıtay Ceza Daireleri
başkanlarından oluşan bir kurula vermiş. Bunu doğru buluyoruz. Gerçi, bunu, o
günün şartlarında askerî konsey uygun bulmadı ama öyle zannediyorum, bunun
düzeltilmesi lazım, çünkü bu çok teknik ceza işidir. Anayasa Mahkemesinde
hukukçu olmayan üye var, cezacı olmayan üye var. Bu kadar teknik bir konuda,
öyle zannediyorum, isabetli karar vermede zorlanılıyor olsa gerektir.”
Zaten Anayasa Mahkemesi üyelerinin bir kere hepsi yargıçtır, oraya
eczacıyı da tayin etseniz yargıç oluyor bir anda. Orada söylediğimiz, hukukçu
üye sayısının çok fazla olması.
Teşekkür ederim Sayın Başkan.
BAŞKAN – Sanıyorum anlaşıldı.
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri
(Devam)
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (Devam)
BAŞKAN – Şimdi de 12’nci madde üzerinde gruplar adına son
konuşmayı yapmak üzere, Adalet ve Kalkınma Partisi Grubu adına Ordu
Milletvekili Sayın Eyüp Fatsa’yı davet ediyorum. (AK PARTİ sıralarından
alkışlar)
Sayın Fatsa buyurun. Sizin de süreniz on dakikadır efendim.
AK PARTİ GRUBU ADINA EYÜP FATSA (Ordu) – Sayın Başkan, değerli
milletvekili arkadaşlarım; görüşülmekte olan Anayasa Değişikliği Teklifi’nin
çerçeve 12’nci maddesi üzerinde AK PARTİ Grubu adına söz aldım. Bu vesileyle
Başkanlık makamını ve Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Değerli arkadaşlar, çerçeve 12’nci madde, Anayasa’mızın 125’inci
maddesinin ikinci fıkrasını düzenliyor. 125’inci maddenin ikinci fıkrasında,
YAŞ kararlarının -Yüksek Askerî Şûra kararlarının- yargı denetimine kapalı
olduğu yazıyor. Aynı maddenin birinci fıkrasında da diyor ki: “İdarenin her
türlü işlem ve eylemi yargı denetimine tabidir.” Yine Anayasa’mızın 36, 37,
38’inci maddelerinde de bunu teyit eden, bunu doğrulayan hükümler vardır.
Söz konusu idarenin eylem ve işleminin yargı denetimine tabi
olduğu bir Anayasa zorunluluğu olmasına rağmen Yüksek Askerî Şûra kararlarının
yargı denetimine kapalı olmasını bir hukuk mantığıyla, evrensel hukuk
ilkeleriyle, hukukun üstünlüğüyle, yargılanma hakkıyla ve savunma hakkının
kutsallığıyla izah etmek mümkün değildir. Hiçbir sağduyulu yargıç, hiçbir
sağduyulu hukukçunun bunun doğru olduğunu, hakkaniyet içerdiğini ifade etmesi
söz konusu olamaz eğer gerçekten hukukun üstünlüğüne inanıyorsa.
Değerli arkadaşlar, savunma, kutsal bir haktır. Nasıl
yargılıyorsak, yargıladığımız insanlara savunma hakkını, kendini ifade etme
hakkını da vermek bir hukuki zorunluluktur. Dolayısıyla uygulamaya baktığımız
zaman, Anayasa’nın açık hükümleri ortadayken, Yüksek Askerî Şûra kararlarıyla
özellikle 1982’den sonra yaklaşık 1.700 subay ve astsubay ama daha öncekileri
de biraz önce Sayın Hasip Kaplan’ın başlattığı
tarihten başlatırsak, bu rakamın 3 binin üzerinde olduğu görülmektedir.
Yüksek Askerî Şûra’nın bu kararları belki Şûra’nın kendi mantığı
açısından izah edilebilir, haklı gerekçelere dayanabilir ama hukuk mantığı
açısından ve kamu vicdanı açısından baktığımız zaman, hiçbir zaman kabul
görmemiş ve kamu vicdanını da rahatsız etmiştir. Toplum, kamuoyu bunu sürekli
sorgulamıştır. Kaldı ki, Yüksek Askerî Şûra kararlarının yargı denetimine
kapalı olması 1982 Anayasası’yla beraber, şimdi üzerinde tartışma yaptığımız
Anayasa’yla beraber Anayasa’da yerini bulmuştur. Sadece bu gerekçeyle bile bu
Anayasa’nın değiştirilmesinin ne kadar önemli, ne kadar temel insan hak ve
hürriyetlerine dayalı bir uygulama, çalışma olduğunu, herhâlde bunu kabul
etmeyecek sağduyulu bir insan yoktur diye düşünüyorum.
Değerli arkadaşlar, 1982’ye kadar bu kararlar yargı denetimine
açıkmış. Ancak bir olay oluyor -aslında birçok olay oluyor, yaşanan olay var-
eski Deniz Kuvvetleri komutanlarından Sayın Vural Bayazıt
bir gazeteciyle bir mülakat yapıyor, bu, Yüksek Askerî Şûra kararlarının neden
yargı denetimine kapalı olduğuna dair. Diyor ki: “Özellikle terfilerde yaşanan
sıkıntılardan dolayı ordunun üst kademelerinde kadro sıkıntısı yaşıyorduk.
Dolayısıyla 1982’ye kadar da bu yargı denetimine açıktı, herkes yargıya
gidiyor, idari yargıda bunu durduruyor idi. Dolayısıyla -yüksek- ordunun üst
kademelerinde de ciddi manada bir hiyerarşik yapıyı zorlayan durum ortaya
çıkıyordu.” diyor. Onun için, değerli arkadaşlar, kadrosuzluk sebebiyle veya
terfi sebebiyle ordudan ilişiği kesilenlerin YAŞ kararına tabi tutulması ve YAŞ
kararının da yargı denetimine kapalı olması hükmünü bunun için talep ettik,
bunun için Anayasa’da uygulanmasını istedik diyor. Tabii, kadrosuzluk sebebiyle
veya terfi sebebiyle ordudan ilişiği kesilenler, bu vesileyle, bu sebepten
dolayı da yargıya gidemiyorlar, önleri kapanmış oluyor. Daha önceki
uygulamalarda da “Danıştay paşaları” diye herkesin hafızasında kalacak, yargı
yoluyla geriye görevine dönmüş paşalar ve uygulamalar da vardı.
Ancak burada bir şeyin göz ardı edildiği görülüyor. Özellikle bu
disiplinsizlik sebebiyle ordudan ilişiği kesilenler, onlar yargıya açık kalıyor
uygulamada, 82 Anayasası’nın uygulamasında yargıya açık kalıyor. Bu sefer onlar
idari yargıya gitmek suretiyle haklarında alınan kararları bozdurmaya
başlayınca, 83 yılında 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Yasası’nın
50 ve 94’üncü maddelerinde değişiklik yapılmak suretiyle disiplinsizlik
nedeniyle de ordudan ilişiği kesilenlerin yargıya başvuruları, yargıya
müracaatlarının önü kesilmiş oluyor. O günden beri de zaten gündemde, Türk kamuoyunun
gündeminde, ülkemizin, milletimizin gündeminde sıkça tartışılan bir konu olarak
da yerini muhafaza etmektedir.
Değerli arkadaşlar, bakın, burada, “Niye insanlar suçlanıyor, niye
ordudan ilişiği kesiliyor?” değil tartışılan konu. Tartışılan konu, en temel
hak olan savunma hakkının kullandırılmamasıdır. Belki gerçekten, iddia edildiği
gibi, bu insanların hepsi suç işlemiş de olabilir. Kaldı ki en azılı suçlulara
bile avukat hakkı veriyoruz, savunma hakkı veriyoruz, yetmiyor mahkeme karar
verdikten sonra temyiz hakkı veriyoruz. Niye? Ola ki, bu süreçte göz ardı
edilmiş bir eksiklik veya delilde bir noksanlık olabilir endişesiyle. Adaletin
tecelli etmesi için her türlü imkân verilirken adi suçlulara bile, Türk Silahlı
Kuvvetlerine uzun yıllar hizmet etmiş, üniformasını onuruyla, şerefiyle taşımış
insanların sadece disiplinsizlik gerekçesiyle, hiçbir gerekçe göstermeden
Silahlı Kuvvetlerden ilişiğinin kesilmesini kabul etmek doğrusunu istersen
mümkün değildir. Mümkün değildir.
Değerli arkadaşlar… Ha yargılanır, kendisini savunur, haklarındaki
iddiaları görür, mahkemeye gider, mahkeme yoluyla da cezalanmasının veya
ilişiğinin kesilmesinin doğru olduğu ortaya çıkabilir ama biz bunu bile
yapmıyoruz. Boğazına idam ilmeği geçirilmiş insana bile son arzusu sorulurken,
bu insanlara suçlarının ne olduğu bile söylenmemiştir. Hatta…
ATİLLA KART (Konya) – Sayın Fatsa, itiraz eden yok.
EYÜP FATSA (Devamla) – Edebilirsiniz, kürsü açık.
ATİLLA KART (Konya) – İtiraz eden yok, sekiz yıldır niye
yapmadınız?
EYÜP FATSA (Devamla) – Kürsü açıktır.
BAŞKAN – Lütfen… Lütfen… Karşılıklı konuşmayalım değerli
arkadaşlarım.
ATİLLA KART (Konya) – İtiraz eden yok.
EYÜP FATSA (Devamla) – Kürsü açıktır, siz de itiraz edebilirsiniz.
ATİLLA KART (Konya) – İtiraz etmiyoruz, katılıyoruz görüşünüze.
Sekiz yıldır niye yapmadınız?
EYÜP FATSA (Devamla) – Siz de itiraz edebilirsiniz.
BAŞKAN – Sayın Fatsa, lütfen siz Genel Kurula hitap edin efendim,
lütfen.
ATİLLA KART (Konya) – Sekiz yıldır niye yapmadınız?
BAŞKAN – Karşılıklı konuşmayalım Sayın Kart.
EYÜP FATSA (Devamla) – Demek ki yapıyoruz işte, buyurun.
ATİLLA KART (Konya) – Sekiz yıldır niye yapmadınız?
EYÜP FATSA (Devamla) – Ama, 1982’den beri
de yapılmadığını düşünürsek…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ATİLLA KART (Konya) – Onu, yapmayanlara sorun.
BAŞKAN – Sayın Fatsa, on dakikalık süreniz doldu. Size de ek süre
veriyorum, lütfen konuşmanızı tamamlayın.
EYÜP FATSA (Devamla) – ...o süre içerisinde de bunun niye
yapılmadığını sorgulayabiliriz.
ATİLLA KART (Konya) – Tabii, haklısınız tabii.
EYÜP FATSA (Devamla) – Değerli arkadaşlar, ben sözlerimi burada
bitirirken bir iki hususu sizlerle beraber paylaşmak istiyorum, hem bu Anayasa
değişikliği gerekçesiyle hem de bu üzerinde konuşmuş olduğum konu gerekçesiyle.
Bütün tecrübeler göstermiştir ki korku bir yönetme kültürüdür.
ŞAHİN MENGÜ (Manisa) – Doğru.
EYÜP FATSA (Devamla) – İnsanları önce korkuturlar, sonra bu
korkuya inandırırlar, sonra bu korkuyla yaşatırlar, sonra da bu korkuyla
yönetirler. [AK PARTİ sıralarından alkışlar, CHP ve MHP sıralarından “aynen”
sesleri, alkışlar(!)]
ATİLLA KART (Konya) – Aynen yaşıyoruz. Her türünü yaşıyoruz.
EYÜP FATSA (Devamla) – Peki, buna kim başvurur?
GÜROL ERGİN (Muğla) – Sayın Fatsa, uyguladığın yöntemi
söylüyorsun.
EYÜP FATSA (Devamla) – Kendinden emin olmayan yönetimler…
GÜROL ERGİN (Muğla) – Tayyip Erdoğan’ın yöntemini anlatıyorsun.
ŞENOL BAL (İzmir) – Kendinizi anlatıyorsunuz.
OKTAY VURAL (İzmir) – Allahtan korkarız elbette, ne demek?
EYÜP FATSA (Devamla) – …halkıyla paylaşabileceği veya halkına her
şeyi alenen yapma noktasında, ifade etme noktasında çekinceleri olan yönetimler
bunlara başvurabilir. Tarih boyunca da buna çok başvurulmuştur.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Yaptığınızı anlatıyorsun. Allah söyletiyor,
yaptıklarınızı anlatıyorsun.
ATİLLA KART (Konya) – Kendinizi anlatıyorsun.
EYÜP FATSA (Devamla) – Değerli arkadaşlar, buyurun, biz bu
korkularla yaşadık, bu millet yaşamıştır.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Hâlâ yaşıyor.
EYÜP FATSA (Devamla) – Bu millet tabutluklarla korkutulmuştur, bu
millet komünizm tehlikesiyle korkutulmuştur…
GÜROL ERGİN (Muğla) – Onu da sen korkuttun.
EYÜP FATSA (Devamla) – …bu millet bölücülük tehlikesiyle
korkutulmuştur, bu millet irtica tehlikesiyle korkutulmuştur, bu millet İran
tehlikesiyle, en son Malezya tehlikesiyle korkutulmuştur ama bu korkuların hiç
birisinin gerçek olmadığını da görmüştür.
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – Komünizmle Mücadele Derneği…
OKTAY VURAL (İzmir) – Millî Mücadeleyi niye yaptın sen?
EYÜP FATSA (Devamla) – Şimdi, milletçe biz bir şey yaşıyoruz,
artık demokratik standartlarımız yükseldikçe…
OKTAY VURAL (İzmir) – Mehmet Akif o şiiri niye yazdı acaba?
Akif’in şiirini okuyordun sen.
EYÜP FATSA (Devamla) – …demokrasimizin çıtası yükseldikçe, temel
hak ve hürriyetlerimizi kullanmaya başladıkça korkularımızı da yenmeyi
öğrendik. Şimdi, sorgulanamayanları sorguluyor, konuşulamayanları konuşur hâle
getiriyoruz.
ATİLLA KART (Konya) – Aranızda Sayın Başkan, o derneklerin
mücahitleri aranızda. Onları kuran da sizsiniz.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – Komünizmle Mücadele Derneği yöneticisi
Abdullah Gül.
BAŞKAN – Ek süreniz de doldu. Genel Kurulu selamlayınız.
Sadece selamlama için açıyorum efendim, sadece selamlama için.
EYÜP FATSA (Devamla) – Değerli arkadaşlar, insanlık tarihi iki
şeyin mücadelesinden ibarettir. Değişimi isteyenler ve değişime direnenlerin
mücadelesidir insanlık tarihî. (CHP ve MHP sıralarından gürültüler) Ama bütün
tarih boyunca baktığınız zaman, baktığımızda gördüğümüz gerçek şudur: Değişime
direnenler sadece süreci yavaşlatabilmiştir ama süreci sonuçsuz kılamamış ve
değişimi talep edenler hep galip gelmiştir. (AK PARTİ sıralarından “Bravo”
sesleri, alkışlar; CHP ve MHP sıralarından gürültüler)
ŞENOL BAL (İzmir) – Sizin gibi teslimiyetçiler söylemesin bunu.
EYÜP FATSA (Devamla) – Bu duygu ve düşüncelerle hepinizi saygıyla
selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
ATİLLA KART (Konya) – Sayın Fatsa, Kominizmle
Mücadele Derneğinin başında Sayın Abdullah Gül, Sayın Cemil Çiçek, Sayın Recep
Tayyip Erdoğan dâhil olmak üzere o kadro vardı.
Bugün Türkiye’yi yönetiyor, o kadro.
BAŞKAN – Lütfen değerli arkadaşlar…
Sayın Kart, böyle karşılıklı konuşmayalım lütfen…
Sayın milletvekilleri, şimdi de madde üzerinde şahıslar adına
konuşmalar yapılacaktır.
İlk söz hakkı Çanakkale milletvekili Sayın Mehmet Daniş’e aittir.
Sayın Daniş, buyurun.
Süreniz beş dakika. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
MEHMET DANİŞ (Çanakkale) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması
Hakkındaki Kanun Teklifi’nin Anayasa’nın “Yargı yolu” kenar başlıklı 125’inci
maddesinde değişiklik yapan çerçeve 12’nci maddesi hakkında görüşlerimi
paylaşmak üzere söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; teklifin çerçeve 12’nci
maddesiyle Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Yargı yolu” başlıklı 125’inci
maddesinde iki önemli değişiklik yapılmaktadır. Yapılan ilk değişiklik: Yüksek
Askerî Şûranın Silahlı Kuvvetlerden terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle
emekliye ayırma hariç her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı yolu
açılmasına ilişkindir. Diğer değişiklik ise idari işlemlere karşı açılacak
davalarda yargı yetkisinin hiçbir suretle yerindelik denetimi şeklinde
kullanılamayacağına ilişkindir.
Değerli arkadaşlar, YAŞ kararıyla subay ve astsubayların ordudan
ihraç edilmeleri 1982 Anayasası’yla güvence altına alınmış olduğu kabul edilen
temel hak ve özgürlüklere ilişkin açık hükümler olmak üzere insan haklarına ve
genel olarak da hukukun egemenliği ilkesine aykırı bir nitelik taşımaktadır.
Sizlerle 1982 Anayasası yapılırken Millî Güvenlik Konseyinin 18/10/1982 tarihli 118’inci Birleşim Tutanağı’nı paylaşmak
istiyorum:
Bu 125’inci maddenin görüşmelerinde, Konsey Başkanı: “İkinci fıkrada
Cumhurbaşkanının tek başına yapacağı işler ile Yüksek Askerî Şuranın kararları
yargı denetimi dışındadır deniyor. Yüksek Askerî Şuranın kararlarından kasıt
burada nedir?”
“Hâkim Tümgeneral Muzaffer Başkaynak
(Anayasa Komisyonu Başkanı) - 926 sayılı Kanun’un öngördüğü kararlar.”
“Başkan – Yani terfi kararları.”
Hâkim Tümgeneral Muzaffer Başkaynak,
Anayasa Komisyonu Başkanı olarak: “Evet.”
“Başkan – Yoksa diğer kararlar değil.”
Yine, Komisyon Başkanı: “Hayır.”
Başkan tekraren: “Personel hakkında aldığı kararlar.”
Yine Komisyon Başkanı: “Yüksek Askerî Şûra aslında istişârî nitelikte karar verir veya savaş hazırlığıyla
ilgili çalışmaları yapar. Tabii, istişârî nitelikte
kararlar; bu sadece kesin, bağlı olan.”
“Başkan – Onlar kastediliyor.”
Yine Anayasa Komisyonu Başkanı olarak hâkim, tümgeneral Muzaffer Başkaynak: “Onlar kastediliyor. 926 sayılı Kanun, terfi
işlemi, emekli işlemlerine ilişkin işlemler yargı denetiminin dışındadır
deniyor.”
Anayasa yapılırken bunlar tutanaklarda mevcut olduğu hâlde, Sayın
Fatsa’nın da ifade ettiği gibi, 1983 yılında 926 sayılı Yasa’nın 50 ve 94’üncü
maddelerinde yapılan değişiklikle, astsubay ve subaylarla ilgili
disiplinsizlikten dolayı YAŞ kararlarının içine alınması sağlanıyor. Aslında, o
dönemde yapılan bu kanun Anayasa’ya açıkça aykırı olduğu hâlde, tabii yıllarca
yürürlükte kalıyor ve uygulanıyor.
Arkadaşlarım, benden önceki arkadaşlarım detaylı bir şekilde ifade
ettiler; tabii, bu, birçok hak mahrumiyetine sebep oluyor.
Yine, bizim Anayasa’mızda, açıkça 15’inci maddenin ikinci
fıkrasının sonunda “…suçluluğu mahkeme kararı ile saptanıncaya kadar kimse
suçlu sayılamaz.”
Tabii, bu hukukun genel bir kuralı, Anayasa’mızda da 82’de yazmış
olmamıza rağmen.
Yine 36’ncı maddede “Herkes, meşrû
vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya
davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir.” dememize
rağmen, yıllarca bu hak mahrumiyetleri maalesef devam edegelmiştir.
Tabii ki bütün bunların sonunda hem kamu vicdanında gerçekten
derin yaralar açılmıştır hem de haklı haksız yıllarca kurum yıpratılmıştır.
Âdeta burada Yüksek Askerî Şûra kanunlar üstü bir kurum gibi algılanmış,
personelin bütün disiplin notları tam puan olmasına rağmen disiplinsizlikten
dolayı görevinden ayrılmış, ayrılmak zorunda kalmış, aileler bunun sıkıntısını
yaşamış ama hepsinden önemlisi açıkça hukuka aykırı fiilî bir durum
oluşturmuştur.
Şimdi yapmış olduğumuz Anayasa değişikliğiyle, ilgili maddede
yapmış olduğumuz değişiklikle de işte, kişi hak ve özgürlüklerini
genişlettiğimizi ifade ettiğimiz bu çerçevede, böyle bir hukuksuzluğun, hukuka
açıkça aykırılığın… Hep beraber bunu gideriyoruz, bunu oyluyoruz.
Ben, bu maddenin, bütün Anayasa değişikliklerinin ülkemize,
milletimize hayırlar getirmesini temenni ediyor, hepinizi en içten duygularımla
tekrar selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Daniş, teşekkür ederim.
Şahıslar adına ikinci söz, Aydın Milletvekili Sayın Ali Uzunırmak’a aittir.
Sayın Uzunırmak, buyurun. (MHP
sıralarından alkışlar)
Süreniz beş dakika efendim.
ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
Anayasa değişiklik teklifi üzerinde, 12’nci maddede şahsım adına söz aldım.
Hepinizi saygılarımla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, demokrasilerde halk iradesi olmazsa
olmazdır ve en önemli ana unsurdur. Ama halk iradesi eğer hukuk-demokrasi-halk
iradesi üçlemi içerisinde bir yere oturtulmazsa bunun
anlam kazanması mümkün değildir.
Değerli milletvekilleri, bu görüşmelerde, müzakerelerde söylenen
ile yapılanın, söylenenlerin sürekliliğinin çok birbiriyle tenakuza düştüğü
birçok şeye şahit olmaktayız. Bunlara dikkat çekmek için huzurlarınıza geldim.
Sadece belli bölümlerde belli tutanaklardan ve günlük konuşmalardan bazı
şeyleri sizlerle paylaşarak yorumlar getirmek istiyorum.
21/4/2010 tarihindeki
tutanaklarda bir şey var: “Bugün bazı çevrelerin algılamasına göre yeni bir
Anayasa yapmak ancak darbe sonrası oluşan icazetli Meclislerin işidir ve
onların yetkisindedir. Maalesef, bu algı ülkemizin en ciddi kurumlarında bile
etkindir.” ve birtakım kurumlar itham ediliyor.
Sayın Başbakanın da dünkü konuşmasında aynı mahiyette bir metin
var: “Milletimizin Meclisini Anayasa ve yasa yapmak konusunda aciz, yetersiz ve
yetkisiz görenler Türkiye Büyük Millet Meclisiyle birlikte milleti ve millet
iradesini inkâr ettiklerini görmek ve anlamak zorundadırlar.”
Değerli milletvekilleri, eğer bir milletvekili, bir devlet adamı,
hayalî düşmanlarla, hayali ithamlarla, duygusal birtakım konuşmalarla, bilimin,
aklın gittiği bir yerde, yok olduğu bir yerde anayasa gibi değişiklikleri
yapmak gibi bir ihtiyacı hissediyorsa bu, ülkemizi sağlıklı bir noktaya
götürmez.
İkinci bir nokta: Sayın Başbakan ve AKP’li arkadaşlarımız birçok
beyanlarında “Yedi yılda yaptıklarımız cumhuriyet tarihi boyuncu yapılanların
çok ötesindedir.” diyorlar. Sayın Başbakan yedi yılda cumhuriyetin bütün
yaptıklarının ötesinde bir şeyler yaptınsa, geçen televizyon programında
“Ayağımızda prangalar var.” diyorsunuz. Acaba, yedi yılda yaptıklarınız cumhuriyetin
bütün yaptıklarının üstünde ise hangi prangalar var? İşte, burada bir niyet
ortaya çıkıyor. Hatta ve hatta Anayasa değişikliğinin gerekçesinde,
arkadaşlarımız 82 Anayasası’nın, 84’te seçimler olduğunu düşünürsek ve 16 kez
değişiklik yapıldığını eğer Anayasa’nın değişikliğinin gerekçesine koymuşlarsa,
bu ülkede Meclisin Anayasa değişikliğini yapamamak duygusallığını oluşturmak,
birtakım kurumları itham etmek, acaba ne kadar haklı bir gerekçedir değerli
arkadaşlar? Bu Meclis 82’den bu yana Anayasa’da 16 kez değişiklik yapmış.
Değerli milletvekilleri, asıl önemli olan ikinci bir paragrafa
geliyorum: “İşte biz bugün çağdaş demokratik devlet anlayışına aykırı
düşüncelere karşı bir gayret içindeyiz. Evet, bu çalışma bu ülkede kurucu irade
kavramının yeniden tanımlanmasını sağlayacaktır.”
Değerli milletvekilleri, AKP’nin Anayasa değişikliğinin esas gizli
olan unsuru buradadır. Eğer kurucu iradenin yeniden tanımlanması gündeme
geliyorsa, Anayasa’nın değişiklik içeren bugünkü mağdurlarının istismar
edildiği maddeler gibi daha birçok madde de ancak rüşvet maddeleridir. Esas
gaye burada kilitlenmiştir. Rüşvet maddeleridir. Eğer 12 Eylül Anayasası’na
“darbe Anayasası” diyerek bir duygusallık oluşturulmak isteniyorsa, bugünkü
Anayasa’ya ad vermek gerekirse değişikliklere, bu değişikliklerin yapıldığı
Anayasa değişikliği de “rüşvetli Anayasa değişikliği” olacaktır.
“12 Eylül yargılansın.” deniyor. Değerli milletvekilleri, 12
Eylülde bu ülkede ıstırap çeken, gök ekin gibi yerlere, hapishanelere sürülen
istikbal, istiklal ve hayat bedellerini ödeyen ülkücüler ve solcu gençler
olmuştur. AKP’den kim acaba idam edilmiştir? (AK PARTİ sıralarından gürültüler)
İşte o istismarla bunlar da gündeme geliyor, baş örtüsü
de gündeme geliyor, her şey ama sözde her şey gündeme getiriliyor ama asıl gaye
burada kurucu iradenin yeniden tanımlanmasıdır. Bunu Sayın Başbakan da çeşitli
kerelerde ikaz etti, demokrasi tanımında araç olarak görülmesi, laikliğin
yeniden tanımlanması gibi birçok konuları da gündeme getirdi.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Uzunırmak, size bir
dakika ek süre veriyorum; lütfen konuşmanızı tamamlayınız.
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) – Değerli milletvekilleri, kurucu iradenin
neşet ettiği yer Anayasa’nın başlangıç ve ilk üç maddesinde ifadesini bulduğu
terimlerdir, tanımlardır. Şimdi “Türkiye Devleti bir cumhuriyettir.” “Türkiye
Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan
haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel
ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.” diyor 2’nci
madde. Yani başlangıç ilkelerine dayanan demokratik, laik, sosyal bir hukuk
devletidir. Bunu bir bütün içerisinde ele almak lazım. Aynı zamanda 3’üncü
maddede de devletimizin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü, dili, bayrağı,
İstiklal Marşı ve başkenti tanımlanmaktadır.
Kurucu iradenin yeniden tanımlanması bu maddelerin
tartışılmasıdır. AKP… Asıl niyeti budur. Bunların hangisini tartışmak
istiyorsunuz değerli arkadaşlar? Süslediniz 12 Eylülün yargılanmasıyla, çocuk
istismarıyla, baş örtüsüyle, askerden atılanlarla.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Uzunırmak, ek süreniz de
doldu efendim.
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) – Bunların hangisini tartışmak
istediğinizi, asıl onları gündeme getirerek burada tartışmak Türkiye Büyük
Millet Meclisini daha doğru tartışma zeminine çekecektir, diyorum.
Hepinize saygılarımı sunuyorum. Teşekkür ediyorum. (MHP ve CHP
sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Uzunırmak.
Sayın milletvekilleri, İç Tüzük 72’ye göre verilmiş bir önerge
vardır, okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na
Görüşülmekte olan Anayasa değişikliği teklifinin, 12. maddesinin
TBMM İçtüzüğü’nün 72. maddesi uyarınca, görüşmelerinin devamına karar
verilmesini saygı ile arz ve talep ederiz.
Faruk
Bal Oktay
Vural Mehmet
Şandır |
Konya İzmir Mersin |
Behiç
Çelik Hamit Homriş S.
Nevzat Korkmaz |
Mersin Bursa Isparta |
Y. Tuğrul
Türkeş İsmet Büyükataman Sabahattin
Çakmakoğlu |
Ankara
Bursa
Kayseri |
Recep
Taner Beytullah Asil Gürcan
Dağdaş |
Aydın
Eskişehir
Kars
|
Hüseyin
Yıldız Mümin
İnan Şenol
Bal |
Antalya
Niğde
İzmir |
Necati Özensoy Akif
Akkuş Reşat
Doğru |
Bursa
Mersin
Tokat
|
K. Erdal
Sipahi Erkan
Akçay Süleyman L. Yunusoğlu |
İzmir
Manisa
Trabzon
|
Muharrem
Varlı Ahmet Duran
Bulut Hakan Coşkun |
Adana
Balıkesir
Osmaniye
|
Ertuğrul Kumcuoğlu Abdülkadir Akcan D.
Ali Torlak |
Aydın
Afyonkarahisar İstanbul |
Ahmet Bukan Ahmet
Orhan Kürşat
Atılgan |
Çankırı
Manisa Adana |
E. Haluk
Ayhan Mithat
Melen Atila Kaya |
Denizli
İstanbul
İstanbul |
Ali Uzunırmak İzzettin
Yılmaz Alim Işık |
Aydın
Hatay
Kütahya |
Zeki Ertugay Mehmet
Günal Deniz
Bölükbaşı |
Erzurum Antalya Ankara |
Mustafa
Enöz |
Manisa |
Gerekçe:
Anayasalar, vatandaşların temel hak ve hürriyetlerini teminat
altına alan, siyasi rejimin ve devlet organlarının görev ve yetkilerini
belirleyen kanunlar hiyerarşisinin en üstünde temel hukuk normlarıdır.
Türkiye'nin iki ihtilal ve 3 muhtıra ile üzerine gölge düşürülen
demokrasisini;
21. yüzyılın evrensel değerlerine kavuşturabilmenin,
Asırlık anayasa tartışmalarından kurtarmanın,
Her kesimin benimseyebileceği bir anayasaya kavuşturabilmenin,
tek yolu toplumsal
uzlaşmaya dayalı bir Anayasa yapmayı sağlamaktır.
MHP bu sebeple;
"Anayasa Değişikliği Uzlaşma Komisyonu" kurulmasını,
Partilerin uzlaştıkları hususlarda demokratik bir sözleşme
yapılmasını,
Siyasi partilerin hangi konularda uzlaştığının kamuoyuna
duyurulmasını,
Her partinin görüş ve tavrının, yapılacak ilk seçimde milletin
takdirine sunulmasını,
Seçimler sonunda oluşacak Meclis'in ilk iş olarak anayasa
değişikliğini gerçekleştirmek olmasını teklif etmiştir.
MHP; bu kapsamda,
Devlet ile Milleti kucaklaştıracak,
Milletin değerleri ile Devletin değerlerini bağdaştıracak,
Demokrasi ile Cumhuriyeti barıştıracak,
Vatandaşın temel hak ve hürriyetlerini evrensel standarda
yükseltecek,
Milletin bölünmez bütünlüğünü üniter
yapı içinde sağlayacak ve Devleti kurum ve kuruluşları ile uyum içinde
çalıştıracak,
Kuvvetler ayrılığına dayalı parlamenter demokrasiyi iyileştirecek,
Cumhuriyetin temel nitelikleri ile Anayasamızın değiştirilmesi
dahi teklif edilemeyecek maddelerini koruyacak,
Toplumsal bir sözleşme belgesi niteliğinde anayasa yapma kararını
ilan etmiştir.
Anayasa değişikliği böylece milletin iradesine dayandırılmış
olacaktır.
AKP, MHP'nin bu teklifine kulak tıkamış, kendisi için hazırladığı
Anayasa teklifini partilere ve millete dayatmıştır.
AKP, Anayasa değişikliğini seçmene ve yargıya hesap vermekten
kaçmak için malzeme olarak kullanmaktadır.
AKP'nin Anayasa Değişiklik Teklifi, kendi sübjektif hedefine
ulaşmak için hazırlanmıştır.
Bu teklif ile kuvvetler ayrılığına dayanan parlamenter sistemin
denge ve denetim mekanizmaları iktidar lehine bozulmaktadır. Bunun doğal sonucu
olarak başta parti kapatma, yargı bağımsızlığı ve hâkim teminatı ile hukuk
devleti ve hukukun üstünlüğü ilkeleri zedelenmektedir. Parlamenter sistem
yerine ucu diktaya açık bir Başkanlık sistemi getirilmektedir.
Bu teklif, Parlamenter demokrasi esasına göre inşa edilen
Anayasaya aykırıdır.
Bu teklifin içinde; Millet yoktur, Milletin iradesi yoktur,
Milletin beklentisi yoktur. Millet, AKP'den bölücü terörü bitirmesini
beklemektedir.
Millet, AKP'den yoksulluğun, yolsuzluğun, hayat pahalılığının ve
işsizliğin hesabını vermesini beklemektedir.
Millet, AKP'den İş beklemektedir. Aş beklemektedir.
Millet, AKP'den düşünce, inanç, teşebbüs, örgütlenme ve benzeri
alanlarda temel hak ve hürriyetlere güvence beklemektedir.
AKP 8 yılı heba etmiştir. Milletin beklentilerini
karşılayamamıştır.
AKP millete değil, kendine çalışmaktadır.
AKP, iyi niyetli değildir, bu teklif ile başlattığı PKK AÇILIMI
için anayasal zemin hazırlamaktadır. Bu sebeple yargıyı etkisiz hâle
getirmektedir.
Bu hususlarda uzlaşmaya varıncaya kadar görüşmelere devam
edilmelidir.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, önergeyi oylarınıza sunuyorum:
Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmemiştir.
Şimdi on dakika süreyle soru-cevap işlemi yapacağız.
Sayın Taner, buyurun efendim.
RECEP TANER (Aydın) – Sayın Bakan, bu haftaki önemli gündem
maddelerinden birisi bedelli askerlik konusu idi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin
bedelli askerlikle ilgili düşünceleri net bir şekilde ortada iken Sayın
Başbakanın “Genelkurmay Başkanı ile görüşeceğim.” açıklaması Türk Silahlı
Kuvvetlerini talep sahipleriyle karşı karşıya getirme ve yıpratma süreci
olmamış mıdır?
İki: Millî Savunma Bakanı olarak sizin bu konudaki görüşlerinizi
pek duyamadık. Sizin bedelli askerliğe bakış açınız nedir?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Evet, Sayın Erbatur…
NEVİNGAYE ERBATUR (Adana) – Sayın Başkan, insani gelişme,
insanların hak ettikleri bir yaşam için karar ve seçeneklerini artıran
kendilerine verilmiş veya yaratılmış olanaklar olarak tanımlanmaktadır. Bunu
sağlayacak ortamlar demokratik toplumlarda anayasalarla sağlanır. Anayasa
değişikliğinin 2007 seçimlerinde 9 milyon oy alan Cumhuriyet Halk Partisi, 6
milyon oy alan MHP ve 2 milyon oy alan BDP’nin
görüşlerine yer vermeden yapılması, 16 milyon oyla Meclis çoğunluğunu alanların
âdeta astığı astık kestiği kestik bir davranış değil midir? Millî irade bu
Anayasa değişikliğine nasıl yansıyacaktır?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Sayın Yıldız…
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Bakan, AKP İktidarı olarak “Sizler adına ve sizler için
Anayasa yapıyoruz.” mantığıyla hazırladığınız Anayasa değişikliklerinin
hazırlanışındaki sakat mantığınızı ortadan kaldırmayacaktır. Vatandaşlarımızın
ortak tercihlerini yansıtan bir anayasayı milletimize neden layık görmediniz?
Bu tavrınız Jakoben bir yaklaşım değil midir?
TRT, YÖK, Futbol Federasyonu, RTÜK gibi kurumlarda değişiklik
önermemektesiniz çünkü bunları yandaşlaştırdınız; böylece demokratikleşmiş
oldular, yasal değişikliklerine de gerek kalmadı. Ancak HSYK, Anayasa Mahkemesi
ve TSK’yı yandaşlaştırmak için sekiz yıldır
uğraşıyorsunuz, yandaşlaştıramadınız. Sekiz yıldır YAŞ kararlarını tartışılır
konumda tutuyorsunuz. İlişik kesme kararlarına yargı yolunu açarak…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Gök…
İSA GÖK (Mersin) – Teşekkür ediyorum.
Sayın Bakan “YAŞ yani Yüksek Askerî Şûra kararlarını yargı
denetimine açıyoruz.” diyorsunuz. Madem böyle bir niyetiniz var, ikinci
fıkranın ilk cümlesinde, ilk hâlindeki Cumhurbaşkanının tek başına yapacağı
işlemlere karşı yargı denetimi yolunu niye açmıyorsunuz?
İkincisi: Bu metni kim yazdı yani bu fıkra değişikliğini kim
yazdı? Zira, fıkrayı okursanız aynen şunu diyor
Anayasa: “Cumhurbaşkanının tek başına yapacağı işlemler ile Yüksek Askerî
Şûranın kararları yargı denetimi dışındadır.” Nokta. Ondan sonra “Ancak…”
diyerek cümlenin devamını koyuyorsunuz “Ancak, Yüksek Askerî Şûranın terfi
işlemleri…” falan diye gidiyor. Bunu yapıncaya kadar, o cümlenin devamını şu
“ancak” kelimesini kaldırıp bunu aynen oraya oturtsanız anlam bütünlüğü olmaz
mı? Şunu, tümünü bir okuyun, önceki maddeyi ve bunu okuyun, işin ne kadar komik
hâlde…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Uslu…
CEMALEDDİN USLU (Edirne) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Bakan, bu düzenleme ile YAŞ kararlarına itiraz yolu
açılıyor. Buna göre, önceki yıllarda ihraç edilenlere bu imkân sağlanabilecek
mi, yargı kararı gereğince eski görevlerine dönebilecekler mi?
Diğer sorum: Askerî okullarda okurken çeşitli sebeplerle okuldan
uzaklaştırılan öğrenciler ve aileleri çok yüksek maddi yükümlülüklerle karşı
karşıya kalmaktadırlar. Bu hususta bir çalışmanız var mıdır?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Sayın Varlı…
MUHARREM VARLI (Adana) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Bakana ve Komisyon Başkanına soruyorum: Her fırsatta
millet iradesinden bahseden AKP, Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı
seçimlerindeki sonucu bir türlü hazmedememiştir ve her fırsatta Adana
seçimleriyle olumsuz görüş belirtmeye devam etmiş ve Türkiye’de birçok belediye
başkanının suçu sabit olmasına rağmen görevden alınmamış ancak Başbakan
talimatlı olduğu anlaşılan Adana Büyükşehir Belediye Başkanı görevden
alınmıştır. Aytaç Durak Bey, alınma kararının
yanlış olduğu gerekçesiyle mahkemeye başvurmuştur.
Sorum şudur: Mahkemenin kararını açıklayacağı gün Adalet Bakanlığı
Müsteşar Yardımcısı Sayın Mustafa Kökçam Adana’ya
gelmiş midir? Adana’ya geldiği iddia edilen müsteşar yardımcısı mahkeme başkan
yardımcısıyla görüşmüş müdür? Adı geçen müsteşar yardımcısı idare mahkemesi
üyeleriyle toplantı yapmış mıdır? Bu müsteşar yardımcısının kamuoyuna yansıyan
faaliyetleriyle ilgili bir soruşturma açmayı düşünüyor musunuz?
Bu Anayasa değişikliğiyle millet iradesini hâkim kılma
iddialarınız…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Bakan, buyurun efendim.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI MEHMET VECDİ GÖNÜL (İzmir) – Sayın Başkanım
teşekkür ederim.
Sorulara da teşekkür ediyorum, bazı konuların belki daha kolay
açıklanmasına yardımcı olacaktır.
Öncesi, bedelli askerlik konusuyla ilgili Sayın Taner’in sorusu:
Bedelli askerlikle ilgili yeni bir düzenleme yapmaya bugün için ihtiyaç yoktur.
Bunu defaatle ifade ettiğim gibi, yazılı olarak
sorulan sorulara da, Komisyonda da aynı yolda cevap vermiştim. Zamanınızı
almamak için yalnız şunu söyleyeyim: 1111 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesi şöyle
diyor: “Genelkurmay Başkanlığı da Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç miktarını
tespit ederek Millî Savunma Bakanlığına bildirir.
Her celp döneminde eğitim merkezlerine sevk edilen miktar
Genelkurmay Başkanlığınca belirlenenden fazla ise ihtiyaç fazlası olan
yükümlüler, temel askerlik eğitimini bedel ödemek suretiyle yaparlar ve
askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılırlar.”
Bugün bu mevcut, binaenaleyh, benim, kanundaki mevcut hüküm
dışında bir görüş beyan etmem mümkün değildir.
RECEP TANER (Aydın) – Sayın Bakanım, Sayın Başbakan bilmiyor muydu
bunu?
BAŞKAN – Buyurun Sayın Bakan, siz devam edin lütfen.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI MEHMET VECDİ GÖNÜL (İzmir) – Millî iradeye
nasıl yansıyacaktır yani 16 milyon bunu çıkarıyor, diğer geri kalan 14-15
milyon burada temsil edilirken… Bu, tabii sizlerin takdirindedir ama netice
itibarıyla referanduma gitmesi hâlinde, giderse -ki gidip gitmemesi de sizin
takdirindedir, Sayın Cumhurbaşkanımızın takdirindedir, hâlâ ikinci oylarımız
var- o zaman referandum elbette ki millî iradeyi temsil edecektir.
İlişik kesme kararları… İki soruyu birleştirerek Sayın Yıldız ile
Sayın Gök’ün sorularına beraber müsaade ederseniz cevap vereyim:
Cumhurbaşkanıyla aynı cümlede neden yer almadı? İlişik kesme kararlarının,
Askerî Şûra kararlarının sağladığı disipline halel getirmemesi lazım. Yani bir
defa terfi işleri Askerî Şûra’da görüşülmeye devam edilmelidir, hiçbir şekilde
yargı denetimine bunun açılması doğru olmaz. Biraz evvel bir sayın sözcünün de
ifade ettiği gibi, vaktiyle açıktı ama yargının terfi ettirdiği kişilerle
Askerî Şûra’nın terfi ettirdiği kişiler arasındaki uyuşmazlık disipline menfi
etki etti. Bu sebeple Askerî Şûra’nın kararlarının yargıya açık olmadığı kesin
vurgulanmalıdır.
İkincisine gelince: Belki daha geniş bir izahat vermem gerekir ama
hemen anlatmaya çalışayım: İhraç kararlarının Askerî Şûra ile hiçbir alakası
yoktur. İhraç kararları kurullardan geçtikten sonra, kurulların kararı ihraç
şeklinde tecelli ederse bu, ilgili kuvvet komutanı tarafından Savunma Bakanlık
makamına arz edilir ve bakanın uygun görmesiyle ihraç tamamlanmış olur;
astsubaylarda böyledir. Subaylarda da üçlü kararnameyle olur bu. Demek ki
Askerî Şûra’ya gitmeden ihraç etmek mümkündür ve normal yolu budur. Ancak 83 yılında 926 sayılı Kanun’un 50 ve 94’üncü maddelerinde
yapılan bir değişiklikle “Genelkurmay arzu ettiği dosyaları -uygun gördüğü
dosyaları diyelim, arzu etmek pek uygun kaçmadı- uygun gördüğü dosyaları,
gerekli gördüğü dosyaları Askerî Şûra’ya sevk eder.” denmiş ve onun sonucunda
1542 personel Askerî Şûradan geçerek ihraç edilmiş; bunun 615’i subay, 927’si
astsubay. Şimdi, bunlar yargıya gidememişler.
Bunun dışında belki binlerce -şu anda rakamı hatırlamam mümkün
değil- ihraç yapılmış bizden önce de ama bunlar askerî idare mahkemesine
gidebilmişler. Zaten bizim de Tüzük’ün 25’inci maddesine göre muhalefet şerhi
koymamız -ki Tüzük buna müsait- bundan kaynaklanıyordu. Bu, ikili ayrımı takdiren yapan makama saygı duymadığımızdan değil ama
anayasal hükümlerin bunun da üzerinde olduğunu düşünmemizden kaynaklanıyor.
BAŞKAN – Süre doldu Sayın Bakan.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI MEHMET VECDİ GÖNÜL (İzmir) – Teşekkür ederim
Sayın Başkan.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Sayın Bakanım, eski ihraç edilenler
dönebilecekler mi?
BAŞKAN – Soru-cevap işlemi tamamlanmıştır.
Sayın milletvekilleri, madde üzerinde on üç önerge vardır. İç
Tüzük gereği, bilindiği gibi, ancak yedi önergeyi işleme alabiliyoruz. Kurayla
tespit edilen yedi önergeyi şimdi okutacağım, sonra bu önergeleri aykırılık
sırasına göre işleme alacağım.
İlk önergeyi okutuyorum efendim:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 12 nci
maddesiyle Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 125 inci maddesinin 2 nci fıkrasına eklenen cümlede geçen “terfi işlemleri ile
kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç” ibaresinin madde metninden
çıkarılmasını arz ve teklif ederim.
Mehmet
Yılmaz Helvacıoğlu
Siirt
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 12 nci
maddesiyle Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 125 inci maddesinin 2 nci fıkrasına eklenen cümlede geçen “terfi işlemleri ile
kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç” ibaresinin madde metninden
çıkarılmasını arz ve teklif ederim.
Abdurrahman Arıcı
Antalya
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 12 nci
maddesiyle Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 125 inci maddesinin 2 nci fıkrasına eklenen cümlede geçen “terfi işlemleri ile
kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç” ibaresinin madde metninden
çıkarılmasını arz ve teklif ederim.
Ahmet
Aydın
Adıyaman
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 12 nci
maddesiyle Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 125 inci maddesinin 2 nci fıkrasına eklenen cümlede geçen “terfi işlemleri ile
kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç” ibaresinin madde metninden
çıkarılmasını arz ve teklif ederim.
İkram
Dinçer
Van
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 2/656 Esas numaralı 7/11/1982
Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 12. maddesi ile değiştirilen
Anayasanın 125. maddesinin dördüncü fıkrasının birinci cümlesinin aşağıdaki
şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
İsa
Gök Onur
Öymen |
Mersin Bursa |
“Yargı yetkisi idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun
denetimi ile sınırlıdır.”
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 497 sayılı Anayasanın Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 12 nci
maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Bengi
Yıldız Hamit Geylani Osman
Özçelik |
Batman Hakkâri Siirt |
M. Nezir
Karabaş Sırrı Sakık Hasip Kaplan |
Bitlis Muş Şırnak |
Madde 12
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 125 inci maddesinin ikinci
fıkrasına “Ancak, Yüksek Askerî Şûranın terfi işlemleri ile kadrosuzluk
nedeniyle emekliye ayırma hariç her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı
yolu açıktır.” şeklindeki cümle eklenmiş ve dördüncü fıkrasının birinci cümlesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Yargı yetkisi, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun
denetimi ile sınırlıdır.
BAŞKAN – Şimdi, maddeye en aykırı önergeyi okutup işleme alacağım.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Anayasa değişikliği teklifinin, 12. maddesinin
teklif metninden çıkarılması için gereğini arz ve teklif ederiz.
Faruk
Bal Oktay
Vural Mehmet
Şandır |
Konya İzmir Mersin |
Behiç
Çelik S. Nevzat
Korkmaz Ali Uzunırmak |
Mersin Isparta Aydın |
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI MEHMET VECDİ GÖNÜL (İzmir) – Katılmıyoruz
efendim.
BAŞKAN – Gerekçeyi mi okutuyoruz efendim?
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Evet.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Anayasalar, vatandaşların temel hak ve hürriyetlerini teminat
altına alan, siyasi rejimin ve devlet organlarının görev ve yetkilerini
belirleyen kanunlar hiyerarşisinin en üstünde temel hukuk normlarıdır.
Türkiye'nin iki ihtilal ve 3 muhtıra ile üzerine gölge düşürülen
demokrasisini;
21. yüzyılın evrensel değerlerine kavuşturabilmenin,
Asırlık anayasa tartışmalarından kurtarmanın,
Her kesimin benimseyebileceği bir anayasaya kavuşturabilmenin,
tek yolu toplumsal
uzlaşmaya dayalı bir Anayasa yapmayı sağlamaktır.
MHP bu sebeple;
"Anayasa Değişikliği Uzlaşma Komisyonu" kurulmasını,
Partilerin uzlaştıkları hususlarda demokratik bir sözleşme
yapılmasını,
Siyasi partilerin hangi konularda uzlaştığının kamuoyuna
duyurulmasını,
Her partinin görüş ve tavrının, yapılacak ilk seçimde milletin
takdirine sunulmasını,
Seçimler sonunda oluşacak Meclis'in ilk iş olarak anayasa
değişikliğini gerçekleştirmek olmasını teklif etmiştir.
MHP; bu kapsamda,
Devlet ile Milleti kucaklaştıracak,
Milletin değerleri ile Devletin değerlerini bağdaştıracak,
Demokrasi ile Cumhuriyeti barıştıracak,
Vatandaşın temel hak ve hürriyetlerini evrensel standarda
yükseltecek,
Milletin bölünmez bütünlüğünü üniter
yapı içinde sağlayacak ve devleti kurum ve kuruluşları ile uyum içinde
çalıştıracak,
Kuvvetler ayrılığına dayalı parlamenter demokrasiyi iyileştirecek,
Cumhuriyetin temel nitelikleri ile Anayasamızın değiştirilmesi
dahi teklif edilemeyecek maddelerini koruyacak,
Toplumsal bir sözleşme belgesi niteliğinde anayasa yapma kararını
ilan etmiştir.
Anayasa değişikliği böylece milletin iradesine dayandırılmış
olacaktır.
AKP, MHP'nin bu teklifine kulak tıkamış, kendisi için hazırladığı
Anayasa teklifini partilere ve millete dayatmıştır.
AKP, Anayasa değişikliğini seçmene ve yargıya hesap vermekten
kaçmak için malzeme olarak kullanmaktadır.
AKP'nin Anayasa Değişiklik Teklifi, kendi sübjektif hedefine
ulaşmak için hazırlanmıştır.
Bu teklif ile kuvvetler ayrılığına dayanan parlamenter sistemin
denge ve denetim mekanizmaları iktidar lehine bozulmaktadır. Bunun doğal sonucu
olarak başta parti kapatma, yargı bağımsızlığı ve hâkim teminatı ile hukuk
devleti ve hukukun üstünlüğü ilkeleri zedelenmektedir. Parlamenter sistem
yerine ucu diktaya açık bir Başkanlık sistemi getirilmektedir.
Bu teklif, Parlamenter demokrasi esasına göre inşa edilen
Anayasaya aykırıdır.
Bu teklifin içinde; Millet yoktur, Milletin iradesi yoktur,
Milletin beklentisi yoktur.
Millet, AKP'den bölücü terörü bitirmesini beklemektedir.
Millet, AKP'den yoksulluğun, yolsuzluğun, hayat pahalılığının ve
işsizliğin hesabını vermesini beklemektedir.
Millet, AKP'den iş beklemektedir, aş beklemektedir.
Millet, AKP'den düşünce, inanç, teşebbüs, örgütlenme ve benzeri
alanlarda temel hak ve hürriyetlere güvence beklemektedir.
AKP 8 yılı heba etmiştir. Milletin beklentilerini
karşılayamamıştır.
AKP, 8 yıllık iktidarında devlet değerleri ile millet değerlerini
çatıştırmıştır.
AKP, bu çatışma ile toplumu kutuplaştırmıştır.
AKP, bu kutuplaşmayı halka hesap vermekten kaçmak, siyasi rant elde etmek için kullanmıştır.
AKP yargıyı siyasallaştırmış, yandaş yargıç yaratmıştır.
AKP, şimdi yandaş yargı kurumu yaratmak istemektedir.
AKP, gizlemediği başkanlık sistemi hevesi ile,
dikta yönetimi istemektedir.
AKP, iyi niyetli değildir, bu teklif ile başlattığı PKK açılımı
için anayasal zemin hazırlamaktadır. Bu sebeple yargıyı etkisiz hale
getirmektedir.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, önergeyi oylarınıza sunuyorum:
Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul edilmemiştir.
Şimdi okutacağım iki önerge de aynı mahiyettedir, o nedenle
birlikte işleme alacağım, istemleri hâlinde önerge sahiplerine ayrı ayrı söz vereceğim.
Şimdi iki önergeyi de ayrı ayrı
okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 497 sayılı Anayasanın Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 12 nci
maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Bengi
Yıldız (Batman) ve arkadaşları
Madde 12
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 125 inci maddesinin ikinci
fıkrasına “Ancak, Yüksek Askerî Şûranın terfi işlemleri ile kadrosuzluk
nedeniyle emekliye ayırma hariç her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı
yolu açıktır.” şeklindeki cümle eklenmiş ve dördüncü fıkrasının birinci cümlesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Yargı yetkisi, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun
denetimi ile sınırlıdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 2/656 Esas numaralı 7/11/1982
Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 12. maddesi ile değiştirilen
Anayasanın 125. maddesinin dördüncü fıkrasının birinci cümlesinin aşağıdaki
şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
İsa
Gök (Mersin) ve arkadaşları
“Yargı yetkisi idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun
denetimi ile sınırlıdır.”
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI MEHMET VECDİ GÖNÜL (İzmir) – Katılmıyoruz
efendim.
BAŞKAN – Sayın Kaplan, buyurun efendim, önergeniz üzerinde beş
dakika söz hakkınız var.
HASİP KAPLAN (Şırnak) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
bizim verdiğimiz önergede -Hükûmet son dakikada, ne
hikmetse, nereden kaynaklandı, bilmiyorum- YAŞ kararlarına birazcık yolu
açıyorduk, o yolu tek gidişli bir köprüye çevirdi, daralttı ve “…yerindelik
denetimi yargı yapamaz.” Yargının ne yapacağına siz Anayasa’da kural
koyarsanız, o zaman bağımsız yargıdan bahsedemezsiniz arkadaşlar, adil yargıdan
bahsedemezsiniz.
Yerindelik denetimi zaten yargı yapmıyor ki. Olmayan bir hükmü
niye koyuyorsunuz Anayasa’ya? Yani gerçekten şaşırtıyor. Yani şimdi, YAŞ
kararlarına diyoruz ki: “Evrensel ölçütler ışığında yargı yolu açılsın.” ama
“açılsın” derken… Anayasa’mızda zaten hüküm var, savunma hakkı var. Ne diyor?
“Herkes savunma hakkına sahiptir. Suçu sabit olana kadar herkes masumdur.”
deniliyor. Var mı? Var. 2001’deki değişiklikte adil yargılanma hakkı Anayasa’ya
konuldu mu? Konuldu. Peki, yakın zamanda imzaladığımız Birleşmiş Milletler
Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi’nde de bağımsız yargı, savunma hakkı, adil
yargılanma yok mu? Var. O zaman, eğer bu yolu açacaksanız, böyle duble yol gibi açacaksınız, böyle tam açacaksınız. Böyle,
ince bir patika yol açarsanız, bu patika yolu da çok rahatlıkla kapatırlar.
Onun için, bizim verdiğimiz önerge hep bu mahzuru gidermeye yönelik. Zaten
“İdarenin her türlü işlemi yargıya tabidir.” denirken, YAŞ kararlarına karşı
hazır Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Büyük Dairesinin içtihadı da varken, böyle
bir durum da varken Anayasa’nın 90’ıncı maddesi uyarınca adil yargılanma
konusunda kendi ulusal yargımıza artık güvenmemiz gerekiyor. Yani güvenmeliyiz
ki burada sorunları çözelim. Zaten bunu çözemezsek arkasından bu konuda
bireysel başvuru hakkı da getirilecek ve bu açıdan da bu yol açılıyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Bir dakika daha ek süre veriyorum efendim, lütfen
tamamlayın.
HASİP KAPLAN (Devamla) – Fakat ben bir şeyi söylemek istiyorum.
Yani tamam, bunları görüşüyoruz, iki gün sonra ara verilecek ve bu ara verme
sonrası ikinci tura geçeceğiz. Şunu düşündü mü arkadaşlarımız acaba: Buradan,
farzımuhal, 330-337’le geçti ve referanduma gidiyoruz. Referanduma gidersek ne
olur? Meclis bir ay çalışamaz; ümitsiz, umutsuz, çaresiz toplumda gelişen
gerginlik artar; 50 trilyon lira para harcarsınız, zaman harcarsınız, emek
harcarsınız; Meclis durur bir ay boyunca; sonra da seçime bir yıl kala şimdiden
başlamış olursunuz seçim propagandasına ve Türkiye’ye faydası ne olur bunun
arkadaşlar? Sonuç: Türkiye kaybeder. O zaman, kırk sekiz saat ara var iki tur
arasında, iki kritik madde geliyor, Anayasa Mahkemesinin yeniden yapılanması
bir de Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu. Gerçekten bunun bağımsız olmasını
hepimiz istemiyor muyuz? Peki, sorun ne? Niye konuşamıyoruz bunu? Niye gruplar
bir uzlaşma kurulu kurup bu iki madde üzerinde -yargıçların tayini, yargıçların
seçilmesi konusunda- bir mutabakat aramıyorlar? Bunu aramak zorundayız, bir
çözüm bulmak zorundayız. Türkiye’yi bu atmosferlerde, bu sıkıntılarda, bu
gerilimde referanduma götürmek Türkiye’ye haksızlıktır arkadaşlar. Bunu
gerilimsiz bitirme imkânı var. İki madde üzerinde tartışmalar sürüyor. Zaman zaman CHP’nin söylediği bir şey var burada “konuşalım”
diye, konuşulsun, tartışılsın, uzlaşılsın. Uzlaşılamıyorsa eğer iki madde
çıkarılır mı çıkarılmaz mı, sonraki bir çare olarak o da konuşulsun. Ama
Meclisteki temel yasalarda ve önümüzdeki dönem çalışmalarında bir randıman sağlanması
isteniyorsa buna ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz.
Bu konuda, hepinizi saygıyla selamlıyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Kaplan.
Sayın Öymen, konuşacak mısınız efendim?
ONUR ÖYMEN (Bursa) – Evet, konuşacağım.
BAŞKAN – Önergesi üzerinde, Bursa Milletvekili Sayın Onur Öymen.
Buyurun efendim. (CHP sıralarından alkışlar)
Süreniz beş dakika efendim.
ONUR ÖYMEN (Bursa) – Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri;
12’nci maddeyle ilgili olarak verdiğimiz önerge hakkında görüşlerimizi ifade
etmek üzere söz almış bulunuyorum.
Bu konuda gerekçemizde de ifade ettiğimiz gibi “yerindelik”
lafının, sözünün metinde yer almamasının daha uygun olacağını düşünüyoruz. Aynı
metinde aynı zamanda Cumhurbaşkanının bireysel olarak aldığı kararların yargı
denetiminin dışında tutulmasıyla Yüksek Askerî Şûranın kararlarının yargı
denetimi dışında tutulması sözlerinin aynı ifadenin içinde yer almasının
sakıncalı olduğunu düşünüyoruz. Birincisi tek başına yargı
denetimi dışında. Şimdi öyle anlaşılıyor ki yapılan değişiklikle Yüksek
Askerî Şûranın kararlarının bir bölümü yargı denetiminin dışında, bir bölümü
değil. Bunun gözden geçirilmesini tavsiye ediyoruz.
Değerli arkadaşlarım, bu 12’nci maddeyle ilgili olarak şunları da
söylemek istiyorum: Bütün konuşmalarda Komisyon sözcüleri, iktidar sözcüleri
sürekli olarak Avrupa Birliğinin normlarına, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin
kararlarına atıfta bulundular. Şimdi 12’nci maddeyle ilgili olarak bakalım
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ne demiş. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, bu YAŞ
kararlarıyla ilgili olarak kendisine yapılan yüz yedi müracaat hakkında karar
almış. Bu yüz yedi müracaatın hepsi “Bizim yargı yoluna müracaat yolumuz
tıkalıdır, onun aleyhine dava açıyoruz.” diye müracaat etmişler. Bu yüz yedi
davanın kaç tanesini kabul etmiş? Hiçbirini kabul etmemiş. Son derece
ilginçtir. Biraz önce arkadaşım dedi ki: “Kendi savunma hakkını insanlara
tanımamak hukuka aykırıdır. Hiçbir hukukçu böyle bir şeyi tasavvur bile
edemez.” Avrupa İnsan Hakları Mahkemesindeki insanlar, yargıçlar hukukçu değil
mi acaba?
Şimdi bir de bakıyoruz ki Meclise getirdiğiniz metinle Komisyondan
çıkan metin farklı. Sayın Başbakan, Sayın Millî Savunma Bakanı bütün YAŞ
kararlarına şimdiye kadar şerh koydular. Acaba niye koydular? Bu defa,
bakıyoruz, terfiler ve tayinlerle ilgili, emeklilikle ilgili hususları gene
yargı denetiminin dışında bırakıyorlar. Demek ki onları rahatsız etmiyormuş,
demek ki şerh koymalarının sebebi emeklilik kararları veya efendim terfi
kararları değilmiş. Peki neymiş? Sakın irtica kararları, disiplinsizlik
kararları olmasın! Şimdi öyle anlaşılıyor ki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
irticai konularla ilgili olarak yargıya başvurma imkânının bulunmamasını İnsan
Hakları Sözleşmesi’ne aykırı bulmuyor ama Hükûmeti
rahatsız ediyor bu. Demek ki, Hükûmet farklı bir
yaklaşım içinde. Şimdi, buraya bir nokta koyuyoruz.
Günlerden beri, değerli arkadaşlarım, Almanya örnek veriliyor. Yani Almanya örneğini çok iyi bilmek lazım. Ne yazık ki,
yanlış veriliyor bu örnek. Almanya’da sanki,
partilerin kapatılması konusu bizim dikkate almamız gereken bir husus.
Almanya’da partilerin kapatılması değil, kapatılmaması sorun yarattı. Keşke Weimar Anayasası’nda partilerin kapatılmasıyla ilgili hüküm
olsaydı. Keşke o zaman Almanya’da anayasa mahkemesi olsaydı da, Nazi Partisi
bütün Almanya’yı ve dünyayı bir felakete sürüklemeseydi. O zaman anayasa
mahkemesi yok, Anayasa’da hüküm yok, parti kapatılamıyor, milis teşkilatı
kuruluyor ve bu nedenle dünya felakete sürükleniyor.
Değerli arkadaşlarım, Alman Anayasası’yla ilgili olarak bir hususu
daha dikkatinize getirmek istiyorum, burada söyleniyor ama Alman Anayasası’nın
21’inci maddesinin ikinci fıkrasını okuyunuz: Demokrasiye karşı partilerin
kapatılmasından bahsediyor. “Şiddet kullanma” lafı yoktur orada. Burada öyle bir
laf ediliyor ki, öyle sözler söyleniyor ki, sanki şiddete başvuran, sadece
şiddete başvuran partiler kapatılabilirmiş gibi. Alman Anayasası öyle demiyor
“Demokrasiye zarar verecek partiler…” diyor. Bu konuda dikkatinizi çekerim.
“Efendim” diyorlar, örnek olarak, “Meclisin denetim fonksiyonuyla
ilgili olarak, yani Meclis izin vermezse parti kapatma davası açılamayacak;
örnek, Almanya.” Yanlış… Yanlış örnek. Almanya’da Meclisin de senato
konumundaki Bundesrat’ın da partinin kapatılması için
mahkemeye başvurma hakkı var, bu başka bir iş. Bu, suç duyurusunda bulunma
hakkıdır. Aynı hak Alman Hükûmetinin de var, eyalet hükûmetlerinin de var bazı durumlarda. Bu, suç duyurusunda
bulunma hakkıdır ama mahkemeye müracaatı denetleme hakkı değildir.
Ben Sayın Kuzu’ya soruyorum: Bana bir tek ülke gösteriniz, bir
partiyi kapatma kararı aleyhinde meclis bir denetleme fonksiyonu görsün, bir
filtre fonksiyonu görsün. Dünyada örneği yok.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Öymen, ilave süre veriyorum
efendim, lütfen konuşmanızı tamamlayın.
ONUR ÖYMEN (Devamla) – Teşekkür ederim.
Sayın Başkan, dünyada örneği yok bunun. Şu Meclise sunulan metnin
yani Büyük Millet Meclisine başsavcının dava açma yetkisini sınırlama,
engelleme yetkisinin dünyada hiçbir örneği yoktur, Alman Anayasası’nda da
yoktur. Bunu herkes çok iyi bilsin.
Değerli arkadaşlarım, “Avrupa’da parti kapatılmıyor…” Avrupa’da
parti kapatılıyor. Daha iki ay önce Çek Cumhuriyeti’nde bir parti kapatıldı
haberiniz var mı? Aşırı sağcı İşçi Partisi kapatıldı. Şiddetle alakası yok.
Daha çok anlatacak şeyler var ama size şunu da söyleyeyim: “Avrupalıların
önerisine uyuyoruz.” diyorsunuz. Avrupalılar size diyor ki: “Milletvekili
dokunulmazlığını kaldırın.” Uyuyor musunuz? Uymuyorsunuz. Hâkimler Savcılar
Yüksek Kurulundan Adalet Bakanını, müsteşarını çıkarın. Uyuyor musunuz?
Uymuyorsunuz. Ondan sonra Venedik Komisyonu… “Birbirine bağlantılı olmayan
konuları birlikte referanduma sunamazsınız.” diyorlar. Sunuyor musunuz?
Önerinize göre sunuyoruz.
Değerli arkadaşlar, bu gidiş çok tehlikeli bir gidiştir. Biz
Cumhuriyet Halk Partililer olarak bu çağ dışı gidişi durdurmak için…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Öymen, ek süreniz de
doldu, lütfen Genel Kurulu selamlayınız. Onun için mikrofonunuzu son kez
açıyorum.
ONUR ÖYMEN (Devamla) – Teşekkür ediyorum.
Değerli arkadaşlarım, biz bu çağ dışı gidişi durdurmak için bütün
gücümüzle çalışacağız. Cumhuriyet Halk Partililer olarak Türkiye’de demokrasiyi
ve özgürlükleri karanlıklara sürüklemek isteyenlere izin vermeyeceğiz.
Demokrasiyi bir durakta binilip bir durakta inilecek bir tramvay gibi görenlere
şunu söylüyorum buradan ve sizi selamlıyorum değerli arkadaşlarım: Önümüzdeki
durağın adı Yüce Divandır.
AHMET YENİ (Samsun) – Millet karar verecek ona, millet. Darbe
anayasası yapmıyoruz biz, darbe anayasasını değiştiriyoruz.
ONUR ÖYMEN (Devamla) – Yüce Meclisi saygılarımla selamlıyorum.
(CHP sıralarından alkışlar)
HASİP KAPLAN (Şırnak) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Buyurun Sayın Kaplan.
HASİP KAPLAN (Şırnak) – Sayın Hatip beni kastederek YAŞ
kararlarıyla ilgili “Hepsi reddedildi.” dedi. Yanlış bir anlama var herhâlde.
Reddedildi ama sonunda 2007’de de yeni bir karar var, içtihat…
BAŞKAN – Yerinizden kısa bir açıklama yapın efendim.
HASİP KAPLAN (Şırnak) – Yerimden yapabilsem.
BAŞKAN – Sadece açıklama efendim değil mi? Yanlış anlaşıldığını
ileri sürüyorsunuz.
Buyurun.
VI.- AÇIKLAMALAR (Devam)
23.- Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan’ın, Bursa Milletvekili Onur Öymen’in, sözlerini yanlış yorumladığına ilişkin açıklaması
HASİP KAPLAN (Şırnak) – Sayın Hatibin bahsettiği gibi daha
önceleri YAŞ kararları, doğrudur, hepsi reddedilmişti çünkü bu konuda Fransız Pellegrin davası vardı; emniyet, yargı, ordu mensuplarıyla
ilgili ülkelerin devletin egemenlik etkisi olarak görülüyordu. Sonra bu içtihat
2007 yılında Büyük Dairede değiştirildi ve bu içtihada göre bundan sonra YAŞ
kararları, HSYK kararları dâhil ulusal hukukta mutlaka bunlara karşı bir yargı
yoluna gidilmesi içtihadı oluşturuldu. Bu açıdan, bunu hatırlatma gereğini
duydum. Belki 2007’deki Büyük Daire içtihadından haberi olmayabilir. Onun adı
da “Eskelinen davası”, Finlandiyalı 5 polisin açtığı
dava.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Peki Sayın Kaplan, teşekkür ederiz.
III.- Y O K L A M A
(CHP sıralarından bir grup milletvekili ayağa kalktı)
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – Sayın Başkan, oylamadan evvel yoklama
istiyoruz.
BAŞKAN – Birlikte işleme aldığım önergeleri oylamadan önce bir
yoklama talebi oldu.
Şimdi, yoklama talebinde bulunan arkadaşlarımızı tespit ediyoruz:
Sayın Anadol, Sayın Öymen,
Sayın Tamaylıgil, Sayın Keleş, Sayın Durgun, Sayın
Özkan, Sayın Güner, Sayın Köse, Sayın Dibek, Sayın
Tütüncü, Sayın Özpolat, Sayın Kaptan, Sayın Emek,
Sayın Koçal, Sayın Aydoğan,
Sayın Sönmez, Sayın Paçarız, Sayın Karaibrahim, Sayın
Erbatur, Sayın Yıldız.
Şimdi, elektronik sistemle yoklama yapacağım.
İki dakika süre veriyorum ve yoklamayı başlatıyorum.
(Elektronik cihazla yoklama yapıldı)
BAŞKAN – Toplantı yeter sayısı vardır.
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri
(Devam)
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (Devam)
BAŞKAN – Önergeleri birlikte oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler…
Etmeyenler… Kabul edilmemiştir.
Sayın milletvekilleri, şimdi okutacağım dört önerge de aynı
mahiyette olduğundan önergeleri birlikte işleme alacağım, istemleri hâlinde
önerge sahiplerine ayrı ayrı söz vereceğim.
İlk önergeyi ve diğer önergelerin imza sahiplerini okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 12 nci
maddesiyle Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 125 inci maddesinin 2 nci fıkrasına eklenen cümlede geçen “terfi işlemleri ile
kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç” ibaresinin madde metninden
çıkarılmasını arz ve teklif ederim.
Ahmet
Aydın
Adıyaman
Diğer önerge sahiplerinin isimlerini okuyorum:
Abdurrahman Arıcı |
Antalya |
Mehmet Yılmaz Helvacıoğlu |
Siirt |
İkram Dinçer |
Van |
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI MEHMET VECDİ GÖNÜL (İzmir) – Katılmıyoruz
efendim.
İKRAM DİNÇER (Van) – Gerekçe.
BAŞKAN – Gerekçeyi okuyun lüften:
Gerekçe:
Hukuk devleti ilkesine daha uygun düşecektir.
BAŞKAN – Birlikte işleme aldığım önergeleri oylarınıza sunuyorum:
Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmemiştir.
Sayın milletvekilleri, 12’nci madde üzerindeki görüşmeler
tamamlanmıştır.
Şimdi, maddenin oylaması gizli oylama şeklinde yapılacaktır.
Gizli oylamanın ne şekilde yapılacağını arz ediyorum.
Lütfen, milletvekili arkadaşlarım, yerlerinizde oturunuz, henüz
oylamayı başlatmadım.
Komisyon ve Hükûmet sıralarında
yer alan kâtip üyelerden Komisyon sırasındaki Kâtip Üye Adana'dan başlayarak
İstanbul'a kadar (İstanbul dâhil), Hükûmet
sırasındaki Kâtip Üye ise İzmir'den başlayarak Zonguldak'a kadar (Zonguldak
dâhil) adı okunan milletvekiline, biri beyaz, biri yeşil, biri de kırmızı olmak
üzere 3 yuvarlak pul ile mühürlü zarf verecek; pul ve zarf verilen
milletvekilini ad defterinde işaretleyecektir.
Milletvekilleri, Başkanlık kürsüsünün sağında ve solunda yer alan
kabinlerden başka yerde oylarını kullanmayacaklardır.
Bildiğiniz üzere, bu pullardan beyaz olan kabul, kırmızı olan ret,
yeşil olan ise çekimser oyu ifade etmektedir.
Oyunu kullanacak sayın üye, Kâtip Üyeden 3 yuvarlak pul ile
mühürlü zarfı aldıktan ve adını ad defterine işaretlettikten sonra kapalı oy
verme yerine girecek, oy olarak kullanacağı pulu burada zarfın içerisine
koyacak, diğer 2 pulu ise ıskarta kutusuna atacaktır.
Bilahare oy verme yerinden çıkacak olan üye, oy pulunun bulunduğu
zarfı Başkanlık Divanı kürsüsünün önüne konulan oy kutusuna atacaktır.
Oylamada adı okunmayan milletvekiline pul ve zarf verilmeyecektir.
Şimdi gizli oylamaya Adana ilinden başlıyoruz.
(Oylar toplandı)
BAŞKAN – Oyunu kullanmayan sayın milletvekilimiz var mı? Yok
Oy kullanma işlemi tamamlanmıştır.
Oy kutularını kaldırıyoruz.
(Oyların ayrımı yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının
Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin 12’nci
maddesinin gizli oylama sunucunun açıklıyorum:
“Oy sayısı : 408 |
Kabul : 336 |
Ret: : 70 |
Çekimser : 1 |
Boş: : - |
Geçersiz : - |
Kâtip
Üye Kâtip
Üye |
Murat
Özkan Yusuf
Coşkun |
Giresun Bingöl” |
(AK PARTİ sıralarından alkışlar)
Sayın milletvekilleri, birleşime on beş dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 17.01
ÜÇÜNCÜ OTURUM
Açılma Saati: 17.25
BAŞKAN: Mehmet Ali ŞAHİN
KÂTİP ÜYELER: Murat ÖZKAN
(Giresun), Harun TÜFEKCİ (Konya)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin
93’üncü Birleşiminin Üçüncü Oturumunu açıyorum.
497 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin görüşmelerine kaldığımız yerden
devam ediyoruz.
Komisyon? Yerinde.
Hükûmet? Yerinde.
13’üncü maddeyi okutuyorum:
MADDE 13- Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 128 inci maddesinin
ikinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri
saklıdır.”
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 13’üncü madde üzerinde gruplar
adına konuşmalara başlıyoruz.
İlk söz Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Bursa Milletvekili
Sayın İsmet Büyükataman’ın.
Sayın Büyükataman, buyurun efendim. (MHP
sıralarından alkışlar)
Süreniz on dakikadır.
MHP GRUBU ADINA İSMET BÜYÜKATAMAN (Bursa) – Sayın Başkan,
saygıdeğer milletvekilleri; Anayasa değişikliği kanun teklifinin 13’üncü
maddesi üzerine Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz almış bulunmaktayım.
Bu vesileyle yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, Türk fikir, akademi ve bilim hayatı ile
Türk milliyetçiliği tarihinde ilmî çalışmaları ve fikrî donanımıyla müstesna
bir yere sahip olan, millî köklere bağlı yaşantısı ve karakteriyle gerçek bir
mütefekkirin, Profesör Doktor Erol Güngör’ün vefatının 27’nci yıl dönümünü
idrak ediyoruz. Düşünceleri hâlâ canlılığını koruyan ve günümüz meselelerine
ışık tutan muhterem Erol Güngör’ü rahmetle anıyor, ruhu şad, mekânı cennet olsun
diyorum.
Değerli milletvekilleri, anayasalar vatandaşın temel hak ve
hürriyetlerini teminat altına alan, milletin bir arada yaşama arzusunu ve
toplumsal değerlerini koruyan, devletin yapısının, siyasi rejiminin ve
organlarının görev ve yetkilerini belirleyen, kanunlar hiyerarşisinin en
üstündeki temel hukuk normlarıdır.
Anayasalar, devletin kuruluş ruhuyla uyum içerisinde olmalı,
yapılması da, değiştirilmesi de özel bir usule tabi olmalıdır çünkü anayasa
devletin ruhudur, bütünlük arz etmek mecburiyetindedir, usulünce yapılmayan
değişiklikler, devlet hayatında ahenksizliklere, çatışmalara yol açabilir.
Anayasalar kutsal metinler değildir, toplumun beklentileri yönünde
değiştirilebilmelidirler ancak bu değişiklik ahlaka uygun yöntemlerle,
başkalarına saygı gösteren bir anlayışla, farklı düşüncelere kulak veren bir
etik yaklaşımla, toplumun tamamını dinleyen bir geniş görüşle, azami uzlaşma
kanallarının arayışıyla yapılmalıdır.
AKP, oluşturduğu kriz ve kutuplaşma ortamında, ekonomik ve
sosyal çöküntüyü, artan asayişsizliği, azan bölücülüğü, yolsuzluğu, yoksulluğu,
yozlaşmayı, işsizliği, iflasları, yandaşlarını zenginleştirmeyi, yandaş basın,
yandaş yargı oluşturmayı, kamunun kaynaklarını ve gücünü parti çıkarlarına
kullanmayı ve dış politikadaki başarısızlığını örtmek için sürekli sanal
gündemler oluşturma çabası içerisindedir, şimdiki sanal gündemi ise Anayasa
değişikliğidir.
AKP’nin 2007 yılında sivil anayasa için oluşturduğu Bilim
Kurulunda yer alan anayasa profesörü Sayın Serap Yazıcı bir gazeteye verdiği
röportajda “Biz, bu ortamda bırakın Anayasa değişikliği yapmayı, kira kontratı
gibi çok basit bir sözleşmeyi bile yapabilecek hoşgörüye, uzlaşmaya, diyaloğa sahip değiliz. Artık Parlamento da çok yıprandı,
yoruldu, bu Parlamentodan yeni bir anayasa çıkmaz.” diyordu.
Sayın Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, geçtiğimiz şubat ayında
Hindistan’a giderken “Bu Meclise yeni bir anayasa yapmak yakışırdı ama çeşitli
sebeplerden dolayı bu fırsat kaçırıldı.” demiştir. Sayın Cumhurbaşkanının
açıklamalarına istinaden, AKP’nin Anayasa değişikliği taslağının hazırlanmasını
emanet ettiği Profesör Doktor Sayın Ergün Özbudun “O
an için kaçırıldı tabii. 2007 seçimlerinden sonra arkasında yüzde 47 destek
olan parti, eğer kararlı bir şekilde bu projeyi ortaya koysaydı büyük ihtimalle
sonuca ulaşırdı. Bence çok doğru bir tespit.” açıklamasını yapmıştır.
Yine, Anayasa değişikliği konusunda Anayasa Mahkemesi Başkanı
Sayın Haşim Kılıç’ın da ikaz ettiği gibi “Ben yaptım, oldu.” anlayışı doğru
değildir “Bir sayı fazla ise hepsi benim.” anlayışı ve yaklaşımı ise hiç doğru
değildir.
Milliyetçi Hareket Partisi olarak, bu Anayasa değişikliğinin bir
sonraki Meclise bırakılmasının uygun olacağını ifade etmiştik, ortak akıl da
bunu söylemektedir. Aksi bir davranış, toplumu daha da germekten ve
kutuplaştırmaktan başka bir işe yaramayacaktır.
Saygıdeğer milletvekilleri, ülkemizde çalışanların örgütlenmeleri
istihdam şekillerine bağlı olarak iki ayrı biçimde düzenlenmiştir. Özel hukuk
kapsamında değerlendirilen işçiler için sendika hakkı, bütün kısıtlama ve
aksaklıklarına rağmen, toplu sözleşme ve grev hakkını da içine alacak şekilde
oluşturulmuş ve anayasal güvencelerle korunmuştur. Statü hukuku içinde istihdam
edilen memurlar için ise sendika hakkı yalnızca sendika kurma, sendikalara üye
olabilme ve taraflar arasında toplu görüşme yapabilmeyle sınırlı olmuş olup,
sendika hakkının temelini oluşturan toplu sözleşme ve grev hakkından mahrum bir
düzenleme yapılmıştır. Toplu sözleşme ve grev hakkı, Uluslararası Çalışma
Örgütü nezdinde temel hak ve özgürlükler kapsamında değerlendirilmektedir.
Ayrıca, gözden geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
ve benzeri bazı değişik sözleşmeler de işçi-memur ayırımı yapılmaksızın tüm
çalışanlara toplu sözleşme ve grev hakkı tanınmasını öngörmektedir. Ülkemiz
tarafından da onaylanmış bulunulan bu sözleşmeler, Anayasa’mızın 90’ıncı
maddesi çerçevesinde değerlendirildiğinde bağlayıcı hâle gelmektedir.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ile Danıştayın
verdiği bu kararlar ülkemizde toplu sözleşme ve grev hakkının memurlar
tarafından fiilen kullanılmasının önünde bir engel bulunmadığını ortaya
koymaktadır.
Sözleşme hükümlerinin taraf devletlerce hayata geçirilmesi de
uluslararası hukuk boyutunda bir zorunluluktur.
Memurların ekonomik, sosyal ve siyasi alandaki haklarının
geliştirilmesi, menfaatlerinin korunması için toplu sözleşme ve grev hakkını
ihtiva eden gerçek anlamda sendikal haklara ihtiyaç vardır.
Anayasa’da değişiklik ihtiva eden metin incelendiğinde, kamu
görevlilerine toplu sözleşme hakkı tanınmasıyla ilgili olarak, Anayasa’nın
53’üncü ve 128’inci maddelerinde değişiklik yapılması planlandığı
görülmektedir. Ancak, Anayasa’nın 54’üncü maddesinde yer alan grev hakkı ve
memurların grev yasağıyla ilgili bir değişiklik düşünülmemiştir. İşte bu nokta
teklifin en önemli eksikliğidir. Eğer toplu sözleşme hakkı tanıdığınız kamu
çalışanına grev hakkını tanımış olsaydınız daha çağdaş ve uluslararası bir
yaklaşımı kabul ettiğinizi, toplumsal yaşamda meydana gelen gelişmeyi gerçekten
kavradığınızı, bu değişiklik teklifinde samimi olduğunuzu ve bu madde
düzenlemesinin bazı niyetleri gizlemek için konulmuş bir madde olmadığını
anlardık.
Kamu görevlilerinin toplu pazarlık sisteminin kurulması,
tarafların eşit statüde ve eşit güçlerle pazarlık yapabilmesinin kamu
görevlilerinin grev hakkından geçtiği unutulmamalıdır. Grev hakkının olmadığı,
toplu görüşme sistemine benzer bir şekilde yapılacak pazarlıkların ardından
imzalanacak mutabakat metninin toplu sözleşme hükmü taşıyacağı bir yapılanma
kamu görevlileri açısından yıllardır uğrunda mücadele ettikleri değerler adına
bir kazanım anlamı taşımamaktadır. Grevsiz toplu sözleşme hakkının Anayasa’ya
koyulması bir aldatma, kandırma ve göz boyamadan başka bir şey değildir. Grev
hakkı verilmeyip Uzlaştırma Kurulu kararına dava açılmasına engel olunarak kamu
görevlileri sendikacılığı yok edilmeye çalışılmaktadır.
Değerli milletvekilleri, bu Anayasa değişikliği kredi kartları ve
borçla hayatını sürdürmeye çalışan memurlarımızın durumunu mu düzeltecektir? Bu
Anayasa değişiklikleri 1 milyonu açlık, yüzde 95’i ise yoksulluk sınırı altında
maaş alan 2,5 milyon memurun sorunlarına çözüm mü olacaktır? Tabii
ki hayır. Hükûmetin tutumundan kaynaklanan
yanlışlıklar bugün ne yazık ki Türkiye'yi çok tehlikeli bir ayrışmanın eşiğine
getirmiştir. AKP Hükûmeti tarafından toplum nezdinde
suni gerginlikler oluşturulmuştur. Bu Anayasa değişikliği çalışmaları milletin
içine gömülmüş olduğu sorunlara hiçbir şekilde çözüm getiremeyecektir, sadece
ayrışmaları artıracaktır. Bu sebeple AKP Anayasa değişiklik teklifi mevcut
Anayasa’ya aykırıdır ve milletimizin hayrına değildir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Büyükataman, iki dakika
kadar ek süre veriyorum efendim, lütfen tamamlayınız.
İSMET BÜYÜKATAMAN (Devamla) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Milliyetçi Hareket Partisi 21’inci yüzyılda Türkiye'yi lider ülke
hedefine ulaştırabilecek, devleti ve milletini kucaklaştıran, milletin
değerleriyle devletin değerlerini barıştıran, cumhuriyet ile demokrasiyi
uzlaştıran bir anayasa öngörmektedir.
Bu vesileyle sözlerime burada son verirken yüce heyetinizi en
derin saygı ve hürmetlerimle selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Büyükataman.
Şimdi de söz sırası Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına İstanbul
Milletvekili Sayın Bihlun Tamaylıgil’e
aittir.
Sayın Tamaylıgil, buyurun efendim. (CHP
sıralarından alkışlar)
Sizin de süreniz on dakika.
CHP GRUBU ADINA BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) – Sayın Başkan,
değerli milletvekilleri; görüşülmekte olan Anayasa değişikliği teklifinin
çerçeve 13’üncü maddesiyle ilgili Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına söz almış
bulunuyorum. Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
Tabii, bu selamımın çok geniş bir katılıma ulaşmasını dilerdim. Özellikle, Türkiye'nin demokratikleşme, aydınlaşma ve kamu
ihtiyacının, millet ihtiyacının, millet iradesinin talebi olarak ortaya konan
bir Anayasa değişikliğinde, uyuyan milletvekili görüntüsünden sonra boş
koltukları bırakarak buradaki değerlendirmeden kaçan milletvekili manzarasını görmek
ve yaşamaktan son derece üzgün olduğumu (CHP sıralarından alkışlar) ve şu
tablonun böylesine önemli bir Anayasa değişikliği görüşmesi sürecinde Türk
halkına nasıl önemli bir ışık tutacağının da farkındayım ve halkımız da bunu
paylaşacaktır.
ALGAN HACALOĞLU (İstanbul) – Tam kaç kişi olduklarını söyle, 15
kişiler.
BİHLUN TAMAYLIGİL (Devamla) – Değerli milletvekilleri, şu an
üzerinde görüştüğümüz değişiklik teklifi ve maddesi, aslında, çerçeve 6’ncı
maddeyle uyumu sağlamak üzere getirildiği söylenen toplu sözleşme hakkının
devamını 128’inci maddeye uyarlamak üzere yapılmış bir değişiklik. Ancak, şu
bir gerçektir ki, üreten, çalışan ve emeğiyle hakkını aramaya mücadele eden
kamu çalışanına toplu sözleşme hakkı verip grev hakkı getirilmezse bunun “toplu
sözleşme” anlamı taşımadığı çok açıktır.
Kaldı ki bu -biliyorsunuz- Anayasa değişikliklerinde sürekli
olarak Venedik Kriterleri görüşülüyor, bunlar dile getiriliyor ama bu Anayasa
değişikliğinin temelinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ve ILO kararları
dikkate alınmıyor. Zaten böyle bir değişikliğin öncesinde de fiilen
baktığımızda ve Anayasa’nın 90’ıncı maddesiyle yapılan düzenleme sonrasında,
yürütmeye verilen uygulama yükümlülüğünün ortaya konmadığı gerçeğiyle
değerlendirdiğimizde memurun ve kamu çalışanının hem toplu sözleşme hem de grev
hakkı vardır. “Nasıl?” derseniz, hem tarafı olduğumuz sözleşme maddeleri hem de
daha önce sizin sesini çıkartmasından rahatsız olduğunuz ve eylem, toplu eylem,
iş bırakma noktasına gitmiş ama ondan sonra hakkını Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesinde arayarak tazminat kazanmış olan davaların gerekçeleri ve
sonuçlarıyla ortada. Böyle olduğu zaman “Kamu çalışanına toplu sözleşme hakkı
veriyoruz.” söyleminin, bu değiştirmeye çalıştığınız çok tartışılan Anayasa
değişiklik teklifinde bir albeni yaratması, bir çekicilik oluşturması için
oraya eklendiğini görüyoruz. Bunun kalıcı, gerçek ve uluslararası hükümlerle
bir araya getirildiğinde yeterli olan bir düzenleme olmadığı alenen açıktır.
Diğer taraftan, bir Uzlaştırma Kurulu kuruluyor. Bu Uzlaştırma
Kurulunu kimler kuracak? Yine Hükûmet kuracak. Bundan
önce memurlar oluşan kararlara itiraz ettiğinde iş Bakanlar Kurulunun
üzerindeydi, şimdi Uzlaştırma Kurulu ya da adını değiştirdiniz Hakem Kurulu,
bunun üzerine atılacak ve onların çıkarttığı kararlar kesin olup yargıya bile
gidilmeyecek ve bunun üzerine Uzlaştırma Kurulunun oluşturulacağı yapıya bakmak
gerekecek. Yani bunun içerisinde Hükûmet olmayacak
mı? Onun yönlendirmesi olmayacak mı? Bittabi ki olacak ve bugün her kurumda yaptığınız
gibi yine memur haklarıyla ilgili düzenlemelerde kendi baskınızı ortaya
koyacaksınız.
Değerli arkadaşlar, bununla da bitmiyor. Tabii,
statü hukukuna tabi olarak elde edilmiş haklarını da yine 128’inci maddede
özlük hakları olarak tanınmış tazminattan ek yardıma ve bununla beraber sağlık
ödemelerine kadar pek çok hakkının önüne Uzlaştırma Kurulu kararını getirerek
bir çekince, bir geriye gidiş yaratıyorsunuz ve diğer taraftan baktığınızda
-kanunen saklı tutulan bir değişikliğin hayata geçmesi hâlinde- kanunen
hakları, o zaman Uzlaştırma Kurulunun kararlarının, mevcut olarak kazanılmış
hakları nereye götüreceği belirsizliği içinde ve bu değişiklik yürürlüğe
girdiği takdirde ne yazık ki ve ne yazık ki bir koruma mekanizması oluşmayacak,
Uzlaştırma Kurulu ne derse o olacak.
Değerli arkadaşlar, sözlerimin başında söyledim, baştan çok
üzülmüştüm -uyuyan milletvekilleri televizyonlarda ve basında yer aldığı zaman-
ve demiştim ki “Gerçekten, benim yüzüm kızarıyor.” Ama görüyorum ki şu anda bu
hâle düşüren kişilerin ne derece yüzü kızarıyor? Acaba onlar bu duruma düştüğü
zaman, bu tablo ortaya çıktığı zaman bir sorgulama yapılıyor mu: Yangından mal
mı kaçırıyoruz? Acaba selin önünden kütük mü kapıyoruz, acelemiz ne? Bu kadar
ağır şartlarda çalıştırılmanın amacı ne? Ama doğru, tabii ki acele var çünkü
onlar bunu hiçbir zaman kendilerine sormadılar. İstanbul’da Ayamama Deresi’nde
insanlarımız boğulurken hiç kimse sesini çıkarmadı, hesap sormadılar, ne oluyor
demediler. Bunlar ve bu benzeri olumsuzluklar yaşanırken bunlarla da
yetinilmedi, Türkiye'yi bir yangın yerine çevirdiler, cumhuriyetin kazanımları
ayaklar altına alınırken gizli ajandalarına uygun bir yönetim biçimi, laik,
sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne dayatılmaya kalkışıldı,
dayatma da devam ediyor. Sürekli dikta Anayasasından şikâyet ediyorsunuz. Şimdi
ne yapıyorsunuz? Siz de “dikte anayasası” yapıyorsunuz ve bu bir “açılım”
başlığında ortaya koyduğunuz adımlardan farklı olmayacak şekilde gelişecek ve
sonunda yanlışlığı anlaşılacaktır. Baktığınız zaman, bu yanlışlıklar
ayaklarınıza dolanacak ve bu niyet kursaklarda kalmaya mahkûm olacaktır.
Getirilen önergelerin bir göz boyama olduğu açıktır, dürüst
değildir, samimi değildir ve geçmişte grev gömleği giymiş, onlarla poz vermiş,
onu övünerek kullanmış Sayın Başbakan, şimdi bakıyoruz değişiklik teklifinin
ilk imza sahibi ve giydiği grev gömleğini unutuyor, bugün baktığımızda teklifte
grev hakkı çok görülüyor.
Grev, işçinin, memurun, emekçinin hakkını elde edebilmek için
kullandığı en etkili, en önemli güçtür. Siz memurdan grev hakkını
esirgiyorsunuz, hak arama aracını esirgiyorsunuz. Neden? Çünkü,
aslında “Neden” diye sormak da çok anlamsız. Siz sadece kendi kullanacağınız
gücü, o güçten yana tavrı ortaya koyuyorsunuz. Siz sadece kendi gücünüze evet
diyorsunuz. Buna da örnek mi istiyorsunuz, işte YÖK. Üniversitelerin başına
kendi adamlarınızı getirmek ve oraları ele geçirmek için geçmişte yok etmeye
çalıştığınız YÖK’e dört elle sarıldınız, orayı dönüştürüp rahatladınız. Şimdi,
orduyu, yargıyı, medyayı birer YÖK yapmak istiyorsunuz, RTÜK’e benzetmek
istiyorsunuz, çünkü siz, elindeki yasal olanağı sizin için kullanmayan herkesi,
her kurumu teslim almak istiyorsunuz. Burada ortaya getirdiğiniz teklifler,
hepimizin kabul edebileceği önemli birtakım başlıkları da içerenler var, ama
burada da samimi değilsiniz. Demokrasi havariliğinizin boyası her gün biraz
daha dökülüyor. Siz değil misiniz yandaş medyanızla her ağzınızı açtığınızda
“Cuntaya karşıyız, demokrasi istiyoruz, faili meçhullerin hesabı sorulsun”
diyen. Peki ne yapıyorsunuz? Peki
ne yapıyorsunuz? Cumhuriyet Halk Partisinin, 37 vatandaşın katledildiği Mayıs
1977 Taksim olayları için verdiği önergeye karşı ne yaptınız veyahut faili
meçhul cinayetler için, darbeler için, Sabahattin Ali’den Hrant
Dink’e kadar siyasi cinayetler için verilen
tekliflere karşı ne yaptınız?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Tamaylıgil, süreniz
doldu, size de ilave iki dakika süre veriyorum, lütfen konuşmanızı tamamlayın.
BİHLUN TAMAYLIGİL (Devamla) – Şehitlerimizin, gazilerimizin
sorunlarını araştırmak için ortaya konulan araştırma önergesi teklifine karşı
ne yaptınız? Hepiniz buraya geldiniz ve hep beraber hayır olarak oy
kullandınız.
Sevgili milletvekilleri, bundan pişman olmuyor musunuz? Size
birileri sorduğu zaman, vicdanınıza cevap verdiğinizde, demokratlık bu mudur
diye sorduğunda, ya aslında bizim Genel Başkanımız da demokrasi amaç değil,
araç demişti; biz o demokrasi nutuklarını o amaca ulaşmak için de atıyoruz
diyorsunuz. Peki, onlara öyle dediniz de tarihe nasıl hesap vereceksiniz?
Değerli arkadaşlarım, bir dokunulmazlık konusu var. Biliyorsunuz
2002 seçimlerinden önce Sayın Programcı Uğur Dündar’ın programında Sayın
Başbakan ve Sayın Genel Başkanımız Deniz Baykal halkın önünde söz verdiler ve
dediler ki… Tabii bu da çok enteresandır, Sayın Başbakan o günden beri ne canlı
yayına çıkıyor ne de Genel Başkanımızla canlı olarak tartışabiliyor! Bu olaydan
sekiz sene geçti, ne yaptınız? Hiçbir şey.
Tabii, şimdi, Sayın Başbakan çok sık gömlek değiştirir, o günlerde
grev gözcüsü gömleği giyiyordu ve o zamanlar millî görüş gömleği vardı, onu
çıkarttı BOP Eş Başkanı olarak 22 Müslüman ülkenin coğrafyasını belirleyen bir
sürecin içerisindeki gömleği giydi. Şimdi Başbakanlık gömleği dar geliyor,
başkanlık gömleği arayışında ve bazen bakıyorsunuz “Her amaca ulaşmak için ben
papaz cüppesi bile giyerim.” diyen bir Başbakanımız var.
Değerli arkadaşlar, bugün gömlek giymek, gömlek çıkarmak tabii
önemli ama yaptığınız eylemlerle bu gömleklerde yeni bir gömlek ihtiyacı
duydunuz, o da 17 tane Anayasa Mahkemesi üyesine hesap vermemek için RTE
markalı Anayasa Mahkemesi üyeleri gömleği. Ama Türk halkı da, hukuk da, vicdan
da buna izin vermeyecektir.
Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Peki, teşekkürler.
Sayın milletvekilleri, şimdi de Barış ve Demokrasi Partisi Grubu
adına Siirt Milletvekili Sayın Osman Özçelik
Buyurun Sayın Özçelik.
Süreniz on dakika efendim.
BDP GRUBU ADINA OSMAN ÖZÇELİK (Siirt) – Sayın Başkan, sayın
milletvekilleri; görüşmekte olduğumuz Anayasa değişikliklerine ilişkin kanun
teklifinin 12’nci maddesi üzerinde söz aldım. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Bu Anayasa değişiklikleri teklifinde, gerekçe olarak, birinci
paragrafta, Türkiye'nin yeni bir anayasaya ihtiyacı olduğuna, asıl olarak da
yeni bir anayasanın yapılması gereğine vurgu yapılıyor. Bu, yeni bir tanım
değil; bu, yine bir ifade de değil. 2002 seçimlerinden bu yana, AK PARTİ,
kamuoyuna, 12 Eylül darbesi sonrasında hazırlanan Anayasa’nın Türkiye'nin
gereksinimlerine yanıt verecek, Türkiye'nin demokratikleşmesi ve gelişmesine
katkıda bulunabilecek, buna olanak tanıyan bir anayasa olmadığını, bu nedenle
mutlaka yeni, sivil, demokratik bir anayasanın hazırlanacağı sözünü, vaadini
vermişti. 2002’de bu vaatle milyonlardan oy aldı AK PARTİ ama gerçekleştirmedi.
2007 seçimlerinde aynı vaatlerini tekrar etti, yine eski Anayasayla yaşama
devam etti, yani 12 Eylül Anayasası’yla. 2009 seçimlerinde yine aynı şekilde…
Anayasa’nın kimi maddelerinin değişikliklerini görüştüğümüz bugün bile yeni bir
anayasadan söz etmekte.
Peki, neden yeni bir anayasa yapılmıyor? Bu Meclisin neden sivil,
demokratik bir anayasa yapma gücünden yoksun olduğu iddia ediliyor? Eğer bu
Meclis, bu halk… Ki gerekçede, halkın büyük bir mutabakatla yeni bir anayasaya
ihtiyaç duyduğu vurgusu yapılıyor. Peki, halkın -büyük bir mutabakatla- yeni
bir anayasa ihtiyacı ortadayken ve bu, gerekçede ikrar edilmişken, Meclisin de
böyle bir gücü var iken neden yeni bir sivil, demokratik anayasa yapılmıyor da
Anayasa’nın kimi maddeleri üzerinde değişiklik yapılıyor? Eğer Anayasa’nın kimi
maddeleri üzerindeki değişiklik kamuoyundan olur alacaksa, bu Meclisten olur
alacaksa, çok daha büyük ihtiyaç hâlinde olan bütünüyle bir yeni anayasa
yapılması konusunda neden tereddütler yaşanıyor? Aslında herhangi bir tereddüt
yok. Aslında, AK PARTİ, 12 Eylül cuntacı generallerin baskıyla, zorla halka
kabul ettirdiği, Türkiye’yi bir cendereye çevirdiği bir Anayasa’ya sığınma
ihtiyacı hissediyor. Anayasa’ya sığınarak, bu Anayasa’nın iktidara tanıdığı
olanakları sonuna kadar kullanma amacıyla Anayasa’nın tamamını değiştirmiyor,
kendisine yarayacağını düşündüğü, kendi yaşamını, siyasal yaşamını uzatacak,
kendi iktidar gücünü artıracak değişiklikleri tercih ediyor. Bunu anlamak,
halkımızın ve Meclisimizin sorumluluğundadır, bunu anlamak zorundayız. Çünkü
ciddi bir çelişki var; hem kamuoyunun buna hazır olduğu söyleniyor hem Anayasa
değişikliği yapılmıyor.
Bakın, 12 Eylül Anayasası taslak olarak kamuoyu gündemine sunulduğunda
ve tartışmaya açıldığında ben İstanbul Eczacı Odası Genel Sekreteriydim. Bu
Anayasa taslağının ancak baskıyla, zorla halka kabul ettirilebileceğini ifade
etmiş, Anayasa’nın faşist ögeler taşıdığını, faşist
eğilimler ihtiva ettiğini, demokratikleşmenin önündeki ciddi bir hukuksal metin
olacağını ifade etmiştik ve biz… Belki o gün Türkiye’de birçok aydının sustuğu,
birçok demokratım diyen, barıştan yanayım diyen, gelişmiş bir Türkiye’den
yanayım diyen, barış içindeki bir Türkiye’den yanayım diyen birçok aydın ve
siyasetçi bu baskıcı dönemde sustular. Biz Eczacı Odası yönetimi olarak
susmadık ve bu Anayasa taslağını, 12 Eylül Anayasası’nın taslak hâlindeki
tartışmalarına karşı çıktık, yazı yazdık, dergilerimizde, yayın organlarımızda
yayınladık. Ne oldu biliyor musunuz? Bütün İstanbul Eczacı Odası olarak biz
cezaevine konulduk çünkü tartışma yasaklanmıştı. Kamuoyunun tartışmasına açılan
bir Anayasa taslağı hakkında olumsuz düşüncelerin ifade edilmesi ülkeye
neredeyse ihanet noktasında, derecesinde tepki görüyordu ve sıkıyönetim
mahkemeleri, sıkıyönetim bildirgelerine aykırı davrandığımız gerekçesiyle bizi
cezaevine attı. Cezaevinde birlikte yattığımız arkadaşlarımızdan bir tanesi de
-Sayın Mehmet Domaç- şu anda AK PARTİ sıralarında
oturuyor.
Büyük, ağır bedeller yaşattı bu Anayasa metni; 12 Eylül askerî
darbe anayasası hukukuna uygun, onun mantığına uygun düzenlenmiş yasalar
Türkiye’yi bir cehenneme çevirdi âdeta ve bunca yıldır biz bu Anayasa’yla
birlikte yaşıyoruz. Bu Anayasa’nın mutlaka değişmesi lazım. Yapılacak
rötuşlarla, yapılacak madde değişiklikleriyle bu ülkeyi 21’inci yüzyılda
demokratik bir ülke hâline getirmemizin mümkün olmadığı artık bilinmelidir.
Aslında, herkes bu bilinçte ama nedense 12 Eylül Anayasası’nın sağladığı kimi
avantajlardan yararlanma eğilimi ağır basıyor.
Konuşmacılardan Sayın Eyüp Fatsa iki kategoriden söz etti:
Statükocular ve statükoya karşı olanlar. Yani
değişimden ve dönüşümden yana olanlar, toplumsal gelişmeyi sağlamaktan yana
olanlar, çağdaş, aydın bir ülke hâline gelmesi için çaba sarf edenler -ki
bunlar ilericiler, devrimciler, inançlarını siyasal amaçları uğruna kullanmayan
samimi Müslümanlar, inanç sahipleri, yurtseverler, gerçek liberaller yani
özgürlükçülerdir- ama bunun karşısında statükoyu
savunanlar, milliyetçilik kisvesi altında, ülkenin genel çıkarları kisvesi
altında bu toplumu dar kalıplara sığdırmaya çalışan statükocular yani
değişimden, dönüşümden yana olmayanlar.
Aslında bir üçüncü kategori var. AK PARTİ ile biçimlenen, AK PARTİ’de ifadesini bulan üçüncü bir kategori var. Bu
kategoride, aslında en tutucu, en muhafazakâr, statükonun
devamından yana olmalarına rağmen, değişimden, dönüşümden yanaymış gibi
davranan, değişimi, dönüşümü sağlamak için çaba sarf ettiği şeklinde kamuoyuna
kendisini pazarlayabilen bir siyasi anlayış. Yani aslında statüko
devam edecek ama halkın, kitlelerin, vatandaşların ve değişen dünyanın değişim
taleplerine artık bu statükoyla gidilemeyeceği çok açık olduğu için, değişimi,
dönüşümü programına alan, kamuoyuna bu değişimlerden yana olduğu imajını
yaratmaya çalışan ikinci bir anlayış. Gerçekte demokrasiden, barıştan,
aydınlanmadan, gelişmeden ve çağdaş dünyayla uyumlu bir ülke hâline gelmekten
kaçınan, statükonun devamından yana olmalarına rağmen,
değişim ve halkın, vatandaşların değişim, dönüşüm taleplerini bir tür
engelleme, bu taleplere yanıt veriyormuş gibi bir tutum içinde olma anlayışı.
İşte AK PARTİ bunu yapıyor.
Süremiz kısıtlı. Bu 12’nci maddede toplu sözleşme hakkı
getiriliyor kamu çalışanlarına, kamu emekçilerine. On yılı aşkın, yirmi yıla
yakın bir süredir, bildiğim kadarıyla, kamu emekçileri sokaklarda coplanmayı,
gaz yemeyi göze alarak yağmurda, karda, kışta grevli, toplu sözleşmeli sendikal
hakları için çok ağır bedeller ödeyerek bir mücadele sürdürdüler ve bugüne
geldiler. Artık AK PARTİ bunun kaçınılmaz hâle geldiğini görünce sadece toplu
sözleşme hakkı tanıyarak grevi bu kapsamın…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Özçelik, size de ek süre
veriyorum, lütfen konuşmanızı tamamlayınız efendim.
OSMAN ÖZÇELİK (Devamla) – Tamamlıyorum Başkanım.
Grev hakkını uluslararası sözleşmelere aykırı olarak… Çünkü bir çok Avrupa ülkesi, kamu çalışanlarının grevli, toplu
sözleşmeli sendikal haklarını bir bütün olarak görüyor ve bunu uyguluyor.
Burada, kamu çalışanlarının bir uzlaşmazlık hâlinde Uzlaştırma Kuruluna gitmesi
şeklinde bir durum var. Uzlaştırma Komisyonunun, Kurulunun çalışanların lehine
kararlar vermesi herhâlde beklenemez. Devrimci, ilerici sendikalar, kamu
sendikalarının talepleri bu doğrultudayken, AK PARTİ, sivil toplum örgütlerinin
görüşlerini dikkate aldığını ifade ediyor olmasına rağmen, bu görüşlerin
yasalara, Anayasa’ya yansıması konusunda çok tutucu davranıyor.
Bu 12 Eylül Anayasası tümden değişmeden, bir kenara itilmeden,
bırakılmadan, Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik, sosyal, siyasal, tarihsel,
toplumsal, etnik, inançsal durumu göz önünde bulundurularak yeni bir anayasa
yapılmadan, bu Anayasa’da yapılacak makyaj değişikliklerle bir yere
varılamayacağını biliyoruz. Bu Anayasa’yı hazırlayanların mantığının bu ülkeyi
nasıl bir kaosa sürüklediği malumdur. Bu anlayışın, bu
Anayasa’yı yazanların, ortaya çıkaranların mantıklarının Diyarbakır
Cezaevlerinde yarattığı dehşeti ve vahşeti biliyoruz, unutmadık. Yine bu
anlayış, belki Sayın Başkanın hoşuna gitmiyor “savaş” sözcüğü ama, ben günün, o günün Genelkurmay Başkanı Sayın Doğan
Güreş’in tanımıyla düşük yoğunluklu savaşa neden olan zemini hazırlayan…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Özçelik, ek süreniz de
doldu efendim. Genel Kurulu selamlamanız için tekrar mikrofonu açıyorum.
Lütfen, Genel Kurulu selamlayarak konuşmanızı tamamlayın.
OSMAN ÖZÇELİK (Devamla) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Evet, bu mantığı, bu zihniyeti toplumumuzun yaşamından çıkarmadan,
zihinsel dönüşüm sağlamadan ve yeni, sivil, demokratik bir anayasa sağlamadan
bu ülkede barışın sağlanması mümkün değil, bu ülkede gelişme, ilerleme,
çağdaşlaşma heveslerimizin, taleplerimizin karşılanması, sonuç alması mümkün
değil.
Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (BDP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Özçelik, teşekkür ederim.
Şimdi, gruplar adına son konuşma, Adalet ve Kalkınma Partisi Grubu
adına İzmir Milletvekili Sayın İbrahim Hasgür’e
aittir.
Sayın Hasgür, buyurun. (AK PARTİ
sıralarından alkışlar)
Sizin de süreniz on dakikadır efendim.
AK PARTİ GRUBU ADINA İBRAHİM HASGÜR (İzmir) – Teşekkür ederim
Sayın Başkan.
Sayın Başkan ve değerli milletvekilleri, Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin
Anayasa’nın 128’inci maddesinde değişiklik yapan çerçeve 13’üncü maddesi
hakkında parti grubum adına görüşlerimi paylaşmak üzere söz almış bulunuyorum.
Bu vesileyle hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Ben de önce, rahmetli Erol Güngör üstadımızın 27’nci ölüm yıl
dönümünde kendisini rahmetle anarak, değerli fikirleriyle aramızda hâlen
yaşadığını ifadeyle, yakınlarına ve tüm milletimize başsağlığı dileyerek
sözlerime başlıyorum.
Sayın Başkan ve değerli milletvekilleri, 1982 Anayasası, Batı’daki
anayasal gelişmelere aykırı olarak hazırlanmış, bireyin devlete karşı
korunmasını amaçlamamıştır. Birey ve toplumu siyasi bir tehdit olarak gören,
onları siyasi dar bir alana hapseden bir yapıdadır. Yani halktan korkan,
düşünen insandan korkan, gelişmeyi, modernizasyonu devlet düşmanlığı olarak
algılayan, bireyleri devlet karşısında potansiyel bir düşman olarak gören,
“halka rağmenci” bir kanun koyucunun ironilerini
yansıtan bir anayasadır.
1982 Anayasası çok mükemmel bir anayasa imiş de biz bu
mükemmelliği sekteye uğratıyormuşuz gibi bir tavır alınmasını doğrusu çok
yadırgıyoruz. Komisyon çalışmaları sırasında birçok maddeyle ilgili hiçbir
itiraz gelmezken, desteklenirken, “Üç konu dışında hepsi bizim de görüş ve
isteklerimize uygundur, doğrudur.” denirken, Genel Kurulda böylesine eleştirmenin,
suni engeller ortaya çıkararak, yine zihin okuyarak art niyet aramanın anlamını
kavramakta âdeta zorlandığımı ifade etmek istiyorum.
Bunun yanında “Anayasa değişikliğini gelecek Meclis yapsın.”
önerisinin mantığı ve vicdanı tatmin eden bir gerekçesinin olmadığını ifade
etmemiz lazım. Bu siyasi tutum Türkiye’ye vakit kaybettirmekten başka hiçbir
işe yaramaz. Anayasa değişikliği önerisi Türkiye’yi yol ayrımına getirmiştir.
Demokratikleşecek miyiz? Yoksa “Böyle geldi böyle gider.” deyip bürokratik oligarşinin
tahakkümüne boyun eğmeye devam mı edeceğiz? İstiklal Marşı’nda “Hangi çılgın
bana zincir vuracakmış? Şaşarım!” derken, 12 Eylül Anayasası zincirine vurulmuş
hâlde yaşamaya hâlâ katlanan bir millet mi olacağız? Muhalefetin “Bu Anayasa
değişikliği öneri taslağı bir AK PARTİ anayasası oluşturma girişimidir.” sözünü
de ciddiye almak mümkün değildir. Birçok demokratik reformu içeren Anayasa
değişikliği önerisinin AK PARTİ ve AK PARTİ’lilere
nasıl bir çıkar sağladığını doğrusu anlamakta zorlanıyoruz. (CHP sıralarından
gürültüler)
Tüm bu düzenlemeler milletimize ne avantajlar sağlıyorsa,
herhâlde, AK PARTİ’lilere de, CHP’lilere de, diğer
partililere de aynı oranda imkânlar sağlayacaktır. Yürürlükteki 12 Eylül
Anayasası sadece Kenan Evren’e mi çıkar sağlamıştır? Yoksa,
yürürlüğe girdiği günden beri 12 Eylül Anayasası bürokratik oligarşiye iktidar
nimetlerini sağlarken bütün bir Türkiye’ye acı vermemiş midir? Anayasalar bütün
bir ülkeye dönük düzenlemelerdir. Niçin bu gerçek dikkatlerden kaçırılıyor ya
da ters yüz edilerek gündeme getiriliyor?
“Anayasa değişiklik önerilerinde özgürlükleri ve demokratikleşmeyi
niye bu kadar kısıtlı tuttunuz?” demesi gereken muhalefet partileri, partimizi
tenkit edeceklerine tam tersini yapıyorlar. Değişiklik paketini görmeden “Biz
karşıyız.” diyor, mesela paketteki değişiklik parti kapatmada Meclis onayı
getiriyor ya, muhalefetin “Hani Venedik Kriterleri, nerede?” diye sorması
gerekmez mi?
MEHMET NEZİR KARABAŞ (Bitlis) – BDP hariç.
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – AB’nin uyguladığı Venedik Kriterleri’ne
göre bir parti sadece ve sadece şiddeti savunursa kapatılıyor. “Önce bu temel kriteri Anayasa’ya sokun, sonra icabında Meclise de yetki
verirsiniz.” demeli değil miydiniz?
Diğer taraftan “Bu Meclis Anayasa yapamaz.” diyenlere “Meclisin ve
siyasetin kendisini inkârdır.” diyen Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan da son
derece haklıdır. (CHP sıralarından gürültüler)
Seçim gününe kadar bu Meclis savaş kararı bile almaya muktedirdir
arkadaşlar. 12 Eylül Anayasası’nın mevcut hâlinden kaynaklanan sorunlarımızın
çözümü için gerekli yasal düzenlemeleri yapmak bu Meclisin asli görevidir.
Kendi asli görevini gelecek Meclise havale etmek ipe un sermektir.
Değerli milletvekilleri, 82 Anayasası’yla halkın oyuyla iktidara
gelenleri yine toplum kökenli sivil demokratik güçler değil, bürokrasi
denetliyor. Yasamayı halkın oyları belirliyor. Yürütme de zaten o Meclisin bir
fonksiyonu. Buna karşılık, yargı, özellikle yüksek yargı yüzde 99 oranında
bürokrat kökenlilerden oluşuyor. Cumhurbaşkanı atama yaparken bürokratlardan
bürokrat beğenmek zorunda kalıyor. Bu durum değiştirilmeye çalışıldığında
bürokratlar yaygarayı koparıyor.
Evet, Türkiye olarak CHP’nin itirazlarını anlıyoruz. CHP, yüksek
yargıda kendi zihniyetinin hâkim olduğunu düşünüyor ve bu düzenin bozulmasını
istemiyor.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Nereden çıktı ya?
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Sandıkla iktidara gelemeyen CHP,
darbelerle ve yapılan anayasalarla hâkimiyet kuran bürokratik oligarşinin
zihniyetinin iktidarda kalmasını savunuyor. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Sana ne! Sen Anayasa’yla ilgili konuşsana!
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – Bak, sataşma oluyor. Darbeyi
savunduğumuzu söylüyor.
BAŞKAN – Sakin olun efendim, sakin olun.
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Bu durumda, Anayasa değişikliği
paketini hazırlayan bizlere de referanduma gitmekten başka yol kalmıyor.
Değerli milletvekili arkadaşlarım, 12 Eylül hepimize son derece
büyük acılar vermiştir.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Sana ne verdi?
M. FATİH ATAY (Aydın) – Sana ne acısı verdi, söyle bakalım hadi!
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Sadece Aydın Milletvekili Ali Bey’in
ifade ettiği gibi…
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – 12 Eylül’de sen neredeydin o zaman?
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – 12 Eylül’de neredeydin, sen onu söyle.
BAŞKAN – Arkadaşlar, lütfen… Sayın milletvekilleri, lütfen…
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – 12 Eylül sonrası son derece feci
olaylar oldu.
M. FATİH ATAY (Aydın) – 12 Eylülde neredeydin sen, sana ne verdi?
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – 650 bin kişi gözaltına alındı.
RASİM ÇAKIR (Edirne) – Sen alındın mı?
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – 1 milyon 683 bin kişi fişlendi. 7 bin
kişiye idam cezası istendi, 517 kişi idam edildi.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Yazılmış, eline verilmiş bir metin! Eline
yazılmış metni okuyorsun orada.
RASİM ÇAKIR (Edirne) – Sizin gruptan kaç kişi var 12 Eylül’de
gözaltına alınan?
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, böyle bir usulümüz var mı? Niye
yerimizden, konuşan Hatibe söz atıyoruz?
RASİM ÇAKIR (Edirne) – Siz 12 Eylül’ün ürünüsünüz. 12 Eylül
olmasaydı siz olmazdınız.
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – 388 bin kişiye pasaport verilmedi. 30
bin kişi “sakıncalı personel” adı altında işten atıldı. 14 bin kişi
vatandaşlıktan çıkarıldı.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Hayır, sana ne oldu 12 Eylül’de onu söyle.
Bırak 15 bin kişiyi!
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – 30 bin kişi yurt dışına siyasi mülteci
olarak gitti. 23.677 derneğin faaliyetine son verildi. 4 bine yakın öğretmen,
120 üniversite öğretim üyesi ve 47 yargıcın da işlerine son verildi. 400
gazeteciye de dört bin yıl ceza verildi.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Sen o zaman neredeydin kendin?
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Evet, o günlerde ben de gencecik bir
doktor asistandım. O günlerin acısını ben de çektim. Sizler gibi ikinci-üçüncü
gün değil, ilk gün tutuklandım. Sonra YÖK çıktı, ondan da darbe yedim. Bir yıl
sonra doçent olacaktım, tam altı yıl kaybettim. Dünya Bankasının uzmanlık
sınavını kazandım, güvenlik soruşturmasında…(CHP sıralarından gürültüler)
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Sayın Başkan, Hatibi
duyamıyoruz, lütfen müdahale eder misiniz.
BAŞKAN – Sayın Atay, lütfen… Hiç uygun düşmüyor. Gerçekten hiç
uygun düşmüyor. Sayın Koçal, lütfen…
Tamamlayın konuşmanızı.
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Evet…
Dünya Bankası uzmanlık sınavını kazandım, güvenlik soruşturmasında
“Bu adam aşırı milliyetçi ve muhafazakârdır, yurt dışına gönderilmesi
sakıncalıdır.” şeklinde rapor verilince oraya da gidemedim. Burada aynı
sıkıntıları çekmiş belki onlarca, belki yüzlerce arkadaşımız var.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Milliyetçinin AKP’nin içinde ne işi
var?
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Öyleyse, bu kadar acının ürünü bir
darbe anayasasına böyle sahip çıkmanın bir mantığı olabilir mi?
EŞREF KARAİBRAHİM (Giresun) – Kim sahip çıkıyor ya!
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Değerli milletvekilleri, bu Anayasa
değişikliğiyle ilgili ideolojik sabit bakış açılarının dışına çıkabilen
aklıselim sahibi insanların ortak kanaati şudur.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Yeni mi aklına başına geldi senin o
zamandan beri? O zamandan beri otuz yıl geçti, yeni mi aklın başına geldi?
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Tüm eksikliklerine ve yetersizliklerine
rağmen bu değişiklik taslağı demokrasi için kaçırılmaması gereken bir
fırsattır.
NECATİ ÖZENSOY (Bursa) – Sekiz senedir aklınız neredeydi?
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Darbeci siyasetin oluşturduğu tüm
kurumlardan kurtulmalıyız.
Anayasa yapmak, anayasa değiştirmek milletvekillerinin ve onların
oluşturduğu Meclisin görevidir. Anayasaları mahkemeler, Yargıtay Başkanı,
Danıştay Başkanı yapmaz. Statükocular demokrasi ve yargı reformuna karşıdırlar.
Anayasa’ya dokununca canları yanmaktadır. Bu değişikliklerle devlet, artık
millet karşısında efendi değil, hizmet aracı hâline gelmektedir. Onlarca yıldır
canı yanan milletimiz artık bugün kaderine el koyup Anayasa’da değişiklikler
yapmaktadır.
Değerli milletvekilleri…
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Evet, milletin canı yandı, sizin değil.
Milletin canı yandı. Siz sırça köşklerde oturdunuz, milletin canı yandı, doğru.
BAŞKAN – Sayın Koçal… Sayın Koçal, lütfen yerinizden konuşmayın.
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Değerli milletvekilleri, toplum artık
önüne konulanla yetinmiyor. Siyaset kendisine uygun görülen dar alana razı
değil. Devlet ve aygıtlarının tahakkümcü tavrı, hiç olmadığı kadar tepki
çekiyor.
Öyleyse ne istiyoruz? Avrupa Birliği yolculuğu, Kıbrıs, ekonomik
kriz, azınlıklar, Alevilik, terör, çeteler, Ergenekon, başörtüsü gibi tüm
problemlerimizin hepsinin hukuk üzerinden çözülmesini istiyoruz. Yargı
bağımsızlığı sağlansın, üniversiteler fikirlerin tartışıldığı özgürlük kaleleri
olsun istiyoruz.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Sizin istediğiniz şekilde…
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Halkıyla çatışmayan, çetelerin
kirletmediği, lobilerce ele geçirilmemiş, toplumda kendisine karşı yeni yeni düşmanlar üretmeyen bir devlet istiyoruz. İktidarlar
sandıkta değişsin. Tanklar asfaltlara insin istemiyoruz.(AK PARTİ sıralarından
alkışlar) Terör bitsin, millî gelirin büyük bölümü eğitime, sağlığa harcansın
istiyoruz. Kimsenin bu ülkede başka cumhuriyetin çocukları gibi bir ayrımcılığa
uğramasını istemiyoruz. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Biz de istemiyoruz.
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Evet, Değerli Başkan ve sayın
milletvekilleri, biraz da, üzerinde söz almış bulunduğum 13’üncü maddedeki
değişiklikten bahsetmek istiyorum.
Buraya geçmeden önce, değerli CHP Sözcüsü Bihlun
Hanım’ın Sayın Başbakanımız hakkında söylemiş olduğu sözleri de…
RECEP TANER (Aydın) Maddeyle mi ilgili bu?
ERGÜN AYDOĞAN (Balıkesir) – Hepsi doğru.
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – …hiç, dolayısıyla kendisine
yakıştıramadığımı da ifade etmek istiyorum.
BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) – Yalan mı?
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – O niye, o niye?
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Kendisi son derece nazik, kibar bir
insandır.
BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) – Yanlış mı?
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Şimdi, biz nasıl, Sayın Baykal Kutlu
Doğum Haftası’nda konuştu, çok güzel şeyler söyledi, kendisini alkışladık. Ama
hiçbir zaman ona bir “Cübbe giymesi, imam cübbesi giymesi lazımdır.” diye bir
söz söylemedik.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Hasgür, size de ek süre
veriyorum. Lütfen iki dakika içinde tamamlayınız.
BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) – Ben söylemiyorum ki, Başbakan
kendisi söylüyor.
BAŞKAN – Lütfen… Lütfen…
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Hiç öyle bir söz söylemedik.
BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) – “Eğer gerekirse alıp ben bunu
giyerim.” diye Başbakan kendisi söylüyor.
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Dolayısıyla Sayın Başbakana… Ülkeye bu
kadar hizmet etmiş, şöyle veya böyle. Sayın Baykal da bu ülkeye çok hizmet
etmiştir…
BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) – Başbakan bunu söyledi mi, söylemedi
mi?
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – …kendisini alkışlıyoruz yaptığı
hizmetler için. Sayın Başkanımız Değerli Bahçeli de bu ülkeye çok hizmetler
etmiştir. Tüm liderlerimiz bizim başımızın tacıdır. Dolayısıyla onları bu türlü
ucuz ifadelerle toplum içerisinde…
BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) – Bunu Başbakan kendisi söylüyor,
Başbakan kendisi söylüyor. Başbakanın söylediği bir söz.
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – …özellikle Meclisimizde rencide etmek…
Size ve CHP Grubuna hiç yakıştıramıyorum.
Evet, daha önce Anayasa’nın 53’üncü maddesinde yani bu taslaktaki
çerçeve 6’ncı maddede yapılan değişiklikle, memur ve diğer kamu çalışanlarımıza
toplu görüşme yerine toplu sözleşme hakkı verilerek bu konudaki hak arama
özgürlüğü genişletilmekte ve hak arama özgürlüğü daha somut bir hâle
getirilmektedir. Görüşmekte olduğumuz bu çerçeve 13’üncü maddeyle, 53’üncü
maddede yapılan değişikliğe paralel olarak “memur ve diğer kamu görevlilerinin
mali ve sosyal haklarına ilişkin toplu sözleşme hükümlerinin saklı olduğu” hükme
bağlanmaktadır. Buna karşı çıkmak mümkün müdür? Bunun daha ilerisi, şüphesiz,
grev hakkıdır. Ancak burada, memur olmanın getirdiği yükümlülüklerle grev
kavramının bağdaştırılması konusunda sıkıntılar vardır. Belki bundan sonraki
adımlarda, inşallah, kamu personel rejiminde yapılacak değişikliklerle bu
sorunlar halledilebilir. Mesela bazı Avrupa ülkelerinde olduğu gibi üst düzey
görevler memuriyet olarak kalarak, diğer personeller büro çalışanı olarak
kadrolandırılabilir. Böyle bir çalışmayla, bugün memur kavramı içerisinde
değerlendirilen çok sayıda çalışan memuriyet dışına çıkartılıp grev hakkı
düzenlenebilir yani bunun için değişik çalışmalar yapılarak bu hak
çalışanlarımıza verilebilir. İnşallah, bir sonraki Anayasa değişikliğinde grev
hakkı da vermek yine bu yüce Meclise nasip olur.
ORHAN ZİYA DİREN (Tokat) – Vermediyseniz şimdiden düzeltelim.
ERGÜN AYDOĞAN (Balıkesir) – Sekiz yıl sonra mı?
İBRAHİM HASGÜR (Devamla) – Sayın Başkan ve değerli
milletvekilleri, Anayasa’mızda yapılan bu değişikliklerin de milletin ihtiyaç
ve taleplerini karşılama adına atılmış önemli bir adım olduğunu ifade ediyor,
bu değişikliğin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyor, değerli
heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Hasgür, teşekkür ederim.
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – Sayın Başkan...
BAŞKAN – Buyurun Sayın Anadol.
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – Cumhuriyet Halk Partisini darbelere
sahip çıkmakla, darbecilikle suçladı Sayın Konuşmacı. Partime açık sataşma
olmuştur. Açıklama yapmak istiyorum.
BAŞKAN – Sayın Anadol, ben de takip
ettim ama izin verirseniz zabıtları bir getirteyim, eğer gerçekten söylediğiniz
gibiyse veririm.
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – Ne zaman gelecek zabıtlar? Açıkça
darbelere sahip çıkmakla Cumhuriyet Halk Partisini suçladı.
BAŞKAN – Veririm efendim.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Sizi uyarmıştı bu arada.
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – Ben uyardım hatta Sayın Başkan.
BAŞKAN – Sayın Anadol, anladığım
kadarıyla ısrarlısınız.
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – Evet.
BAŞKAN – Yeni bir sataşmaya mahal vermeyecek şekilde görüşlerinizi
ifade etmek için size üç dakika süre veriyorum. Siz çok tecrübeli bir
arkadaşımızsınız, bütün bunlara riayet edeceğinize inanıyorum.
Buyurun. (CHP sıralarından alkışlar)
VIII.- SATAŞMALARA İLİŞKİN
KONUŞMALAR
1.- İzmir Milletvekili K. Kemal Anadol’un, İzmir Milletvekili İbrahim Hasgür’ün,
grubuna sataşması nedeniyle konuşması
K. KEMAL ANADOL (İzmir) – Sayın Başkan, yüce Meclisin saygıdeğer
üyeleri; evvela bir konuda anlaşalım. 12 Eylül sanki dün oldu. 80, 90, 2000, 2010,
otuz sene geçmiş. 12 Eylül’le göğüs göğüse mücadele
eden insanlar burada. (CHP sıralarından alkışlar, AK PARTİ sıralarından
“Aramızda fark var.” sesi)
KEMALETTİN AYDIN (Gümüşhane) – Onlar için de istiyoruz.
K. KEMAL ANADOL (Devamla) – Aramızda fark var tabii. Ben Barış
Derneği davası sanığıyım, siz hayali ihracat sanığısınız. (CHP sıralarından
alkışlar) Arada fark var. Arada fark var.
KEMALETTİN AYDIN (Gümüşhane) – Ne oldu şimdi?
K. KEMAL ANADOL (Devamla) – 12 Eylül oldu. YÖK terör estirdi bilim
adamları üzerinde, insanlar üzerinde. Hoca neredeydin?
KEMALETTİN AYDIN (Gümüşhane) – Sizin için değiştiriyoruz.
K. KEMAL ANADOL (Devamla) – YÖK’ün emrinde doçentlik yapıyordun.
İstifa mı ettin? Ne oldu? Ne oldu 12 Eylül’de? (AK PARTİ ve CHP sıralarından
gürültüler)
BAŞKAN – Lütfen… Lütfen… Karşılıklı konuşmayalım.
K. KEMAL ANADOL (Devamla) – O zaman susacaksın, ondan sonra, otuz
sene sonra, menzil dışına çıkınca konuşacaksın. Böyle bir şey yok. Böyle yağma
yok. Darbelerle kavga eden insanlar burada. (AK PARTİ sıralarından gürültüler)
Ben Anayasa’ya…
BAŞKAN – Lütfen… Lütfen, değerli milletvekilleri, Hatibe müdahale
etmeyin.
K. KEMAL ANADOL (Devamla) – …12 Eylül Anayasası’na maalesef hayır
oyu kullanamadım çünkü 12 Eylül beni cezaevine atmıştı. O sırada cezaevindeydim.
Siz nerdeydiniz? Siz, 12 Eylül ürünü partinin ta kendisisiniz, ta kendisi! (AK
PARTİ sıralarından gürültüler) 12 Eylül olmasaydı siz olmazdınız.
Yüce Meclise saygılar sunarım. (CHP sıralarından alkışlar)
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri (Devam)
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (Devam)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, şimdi şahıslar adına konuşmalara
geçiyoruz.
Şahıslar adına ilk söz, Konya Milletvekili Sayın Hüsnü Tuna’ya aittir.
Sayın Tuna, buyurun. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
Süreniz beş dakika efendim.
HÜSNÜ TUNA (Konya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
Anayasa’nın bazı maddelerinin değiştirilmesine ilişkin teklifin 13’üncü maddesi
hakkında şahsım adına söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Söz konusu maddede, Anayasa’nın 128’inci maddesinin ikinci
fıkrasına bir cümle eklenmektedir. Anayasa’nın 53’üncü maddesiyle tanınan toplu
sözleşme yapma hakkının korunmasına ilişkin bir değişikliktir bu. Bu
değişiklikle kamu görevlilerine sağlanan bir hakkın yanı sıra, bir de
Anayasa’nın değiştirilmesi açısından konuya bakmak gerekir.
Darbe sonrası oluşturulan bir komisyon tarafından hazırlanan 1982
Anayasası’nın pek çok sorunun kaynağı olduğu hususunda toplumumuzda ortak bir
kanaat olduğu şüphesizdir. Yeni bir anayasaya ihtiyaç olduğu veya mevcut
Anayasa’nın ciddi biçimde tadil edilmesinin gerekliliği üzerinde de yaygın bir
toplumsal mutabakat vardır.
Türkiye’nin evrensel ilke ve standartlara uygun demokratik bir
anayasaya kavuşturulması şarttır. Evrensel nitelikte bir anayasa, devlet
iktidarının sınırlandırılması ve kurallara bağlanmasını, birey hak ve
özgürlüklerinin ise daha geniş düzenlenmesini gerektirmektedir.
Bugün, değiştirilmesini istediğimiz 82 Anayasası, yapılış
biçiminden muhtevasına, onu meşruiyet zemininden uzaklaştıran hastalıklarla
maluldür. Zorba bir yönetimin hileli yöntemleriyle varlık alanına girmiştir.
Yansıttığı ideolojik duruşun demokrasiyle bağdaştırılması imkânsızdır. Bu
Anayasa, insan hak ve özgürlükleri lehine devletin sınırlanmasını değil, hak ve
özgürlüklerin devlet iktidarı lehine sınırlanmasını ve kullanılamaz hâle
getirilmesini esas almaktadır. 16 kez değiştirilmesine rağmen ıslah edilememiş,
demokrasinin içine sığdırılabilecek bir anayasa hâline getirilememiştir. Bu
yüzden, 82 Anayasası’nın, insan hak ve özgürlüklerini merkeze alan, anayasal
yönetim geleneğine lafzen ve ruhen uygun bir metinle
değiştirilmesine acil ihtiyaç vardır.
82 Anayasası, demokratik iktidar alanını, bürokratik iktidar alan
lehine hem daraltmakta hem parçalamaktadır. Siyasetçi-bürokrat gerilimi ve
çekişmesi her ülkede karşımıza çıkan bir olgu olmakla birlikte, Türkiye’deki
durum eşsizdir, benzersizdir. Türkiye’de iki iktidar alanı vardır: Birincisi, demokratik
siyasetin yaşadığı ve yasama yoluyla oluşacak iktidarın belirlendiği alan;
ikincisi, kendi kendine meşruluk atfeden ve demokrasiden bağımsız olarak
kendini yeniden üreten bürokratik iktidar alanıdır. Bizde bürokratik iktidar
alanı, demokratik iktidar alanını kuşatmıştır. Demokratik iktidara ait olması
gereken kimi yetkileri eline geçirmiş ve kendisi için ayrıcalıklı bir konum
inşa etmiştir. Bu gerçek, özellikle yargı bürokrasisi yapılanmasında kendini
göstermektedir.
Bu değişiklik teklifinin gayesi, birey hak ve özgürlüklerini daha
kuvvetli kılmak ve korumak, demokratik siyasetin alanını bürokratik iktidar
aleyhine genişletmek olmalıdır. Anayasa değişikliği nedeniyle yapılan
tartışmalara bu çerçeveden de bakmak gerekir. Her türlü bürokrasinin gayrimeşru
iktidar alanını savunmak zor olduğu için “kuvvetler ayrılığı zedeleniyor, yargı
kuşatılıyor, yandaş yargı ediniliyor” gibi karartma iddialarla değişikliğe ayak
direnilmektedir. Bugüne kadar olduğu gibi bazı
olguları gizlemek artık imkânsızlaşmış ve gerçek bütün açıklığıyla ortaya
çıkmıştır. “Yargı bağımsızlığı” kavramı üzerinden yürütülmek istenen mevzi
koruma teşebbüsü de bu hakikati gizleyememektedir. Türkiye’de yargı
bürokrasisinin yürütmenin ve yasamanın kuşatması altına girmesi tehlikesi
değil, yargı bürokrasisinin yürütme ve yasamayı hukuk ve demokrasi dışı şekilde
sınırlaması tehlikesiyle karşı karşıyayız. Yüksek yargının hem yargının diğer
parçalarından hem de demokratik siyaset ve siyasetçilerden gayrimemnun
olmasının nedeni budur. İdeolojik bir kast sistemiyle oluşturulan yapının
demokratikleştirilmesi, kast sisteminden yararlananları rahatsız etmiştir.
Bunların sözcülerinin zihniyeti ve söylemleri hep aynıdır. Halkın iradesinin ve
taleplerinin kendi irade ve talepleri adına reddedilmesini istemektedirler.
Türk milleti adına karar verenler Türk milletinin denetimine rıza
gösterememektedirler.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Tuna, size de bir dakika ilave süre veriyorum,
lütfen tamamlayın konuşmanızı.
HÜSNÜ TUNA (Devamla) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bir
kısım muhalefet milletvekili, bu Anayasa görüşmelerinde Anayasa’yla ilgili
olmayan birçok hususu gündeme getirmektedir. Kendileri açısından hiçbir ölçü
bulunmamaktadır.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Senin ölçün ne? Yağcı!
HÜSNÜ TUNA (Devamla) – Bizler… Ben özellikle hukukçu olarak
masumiyet ilkesine inanan bir insanım. Dolayısıyla, aslı astarı olmayan
hususların burada gündeme getirilmesini aslında kınıyorum.
M. FATİH ATAY (Aydın) – “Aslı astarı olmayan” ne demek? Bir
milletvekili böyle mi konuşur?
HÜSNÜ TUNA (Devamla) – Eğer bizler masumiyet ilkesine saygılı
olmazsak, Erzincan otellerinde sahte şahit ayarlamalarından tutun… (CHP
sıralarından gürültüler)
M. FATİH ATAY (Aydın) – Bırak ya!
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Bırak, bırak, bırak bunları ya! Bırak,
yakışıyor mu sana ya?
HÜSNÜ TUNA (Devamla) – …kapatma davalarında terör örgütü mensubu,
siyasetçi ve yargı mensubu birlikteliklerine kadar gideriz.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Ayıp! Dedikodularla meşgulsün ya!
M. FATİH ATAY (Aydın) – Ayıp, ayıp!
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Hiç yakışıyor mu şu hâller ya!
Dedikodularla meşgulsün. Ciddi bir şey konuşuyoruz, Anayasa’yı görüşüyoruz.
Çocuk gibi laf ediyorsun!
HÜSNÜ TUNA (Devamla) – Yani, burada gündeme getirdiğiniz hususların
hepsi, ispatlanamamış, iddialardan ileriye geçmeyen şeylerdir. Dolayısıyla, masumiyet …
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Tuna, ek süreniz de doldu. Lütfen Genel Kurulu
selamlayınız efendim.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Ayıp be! Dedikoducu!
M. FATİH ATAY (Aydın) – Geyik muhabbeti yapıyorsun!
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Çık git! Bir de milletvekili olacaksın.
Çık git!
BAŞKAN – Lütfen Genel Kurulu selamlayınız.
HÜSNÜ TUNA (Devamla) – Saygılı olmaya davet ediyorum.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Ciddi bir şey söyle!
M. FATİH ATAY (Aydın) – Sen saygılı olacaksın! Sen saygılı
olacaksın!
HÜSNÜ TUNA (Devamla) – Bu Anayasa değişikliğinin…
M. FATİH ATAY (Aydın) – Doğru olmayan bir şeyi doğruymuş gibi
sunuyorsun.
HÜSNÜ TUNA (Devamla) –…ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını
diliyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
M. FATİH ATAY (Aydın) – Ayıp, çok ayıp!
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Utanır insan biraz, halkın karşısına
çıkacaksın! Yaşından, başından utan!
BAŞKAN – Sayın Tuna, teşekkür ederim.
Şimdi, şahıslar adına ikinci söz, İstanbul Milletvekili Sayın
Birgen Keleş’e aittir.
Sayın Keleş, buyurun efendim. (CHP sıralarından alkışlar)
Sizin de süreniz beş dakikadır.
BİRGEN KELEŞ (İstanbul) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım; Anayasa değişiklik teklifinin
13’üncü maddesiyle ilgili olarak kendi adıma söz almış bulunuyorum ve yüce
Meclise saygılar sunuyorum.
Anayasa’mızın 128’inci maddesi “Devletin, kamu iktisadî
teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre
yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli
görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür. Memurların ve
diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları
ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla
düzenlenir. Üst kademe yöneticilerinin yetiştirilme usul ve esasları, kanunla
özel olarak düzenlenir.” demektedir.
Anayasa değişiklik teklifinin 13’üncü maddesi ise Anayasa’nın 128
inci maddesinin ikinci fıkrasına “Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu
sözleşme hükümleri saklıdır.” ifadesini eklemektedir.
İlk bakışta masum gibi gözüken bu cümle, Hükûmetin
devlet memurlarını hükûmet memuru hâline getirme
arzusunun bir sonucudur. Bu yaptığım değerlendirme reddedebileceğiniz bir
değerlendirme değildir çünkü sekiz yıldır gerek yaptığınız yasal değişiklikler
gerek uygulamalar, mevcut bürokratları, kamu çalışanlarını nasıl dağıttığınızı,
yerlerine çoğu kez söz konusu görevlere eğitimi, deneyimi uygun olmayan
kişileri atadığınızı göstermektedir. Oysa, Anayasa’nın
128 ‘inci maddesi, çağdaş bir devlet yapısı açısından çok önemli olan bir hükmü
içermektedir. O da, devletin asli ve sürekli görevlerinin devlet memurları ve
kamu görevlileri tarafından yapılmasıdır. Bunun bir nedeni, kamu hizmetlerinin
sürekliliğidir. Ayrıca, belirli görevlerde uzun süre çalışmak, devlet
memurlarının deneyim kazanmalarına, yaptıkları işte ihtisas sahibi olmalarına
yol açar.
Devlet memurunun kendi işini objektif bir şekilde yapabilmesi
için, yaptığı işten aldığı gelirle temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi ve
geleceğinden emin olması gerekir. Bunun da, kısa bir süre sonra geçerliğini
yitirecek olan sözleşmelere bel bağlayarak, sözleşme bitiminde ne olacağını bilmeden
çalışarak gerçekleştirilmesi mümkün değildir. Aslında ideoloji ve yandaşlık
gibi nedenlerle belli görevlere o konuda eğitimi ve birikimi olmayan kişileri
atamak, belki söz konusu iktidara siyasi bir avantaj sağlayabilir ancak emin
olun ki, bu yaklaşım aynı zamanda o iktidarın sonunu hazırlar ve en azından
hızlandırır. Tabii, bizim buna bir itirazımız olamaz, ancak gene de uyarmak
istiyorum. Çünkü, iktidar tarafından hak etmedikleri
görevlere getirilenler, hem konuları bilmedikleri için hem de şükran duyguları
içinde olduklarından iktidara yardımcı olacak bir performans sergileyemezler,
yanlış adım attığında hükûmeti uyaramaz, sorunları
çözecek öneriler yapamaz, politika geliştiremezler.
Türkiye’de AKP İktidarından önce de bir kamu personel rejimi sorunu
vardı. Çünkü alt kademe ile üst kademe arasında farklılıklar vardı, aynı
eğitimi gören, aynı işi yapanlar farklı kuruluşlarda farklı ücretler
alıyorlardı. Çalışanlarla emekliler arasında büyük uçurum vardı ve personel
rejimi reformu denildiği zaman da bu değişikliklerin giderilmesi düşünülüyordu,
ama yapılan, tam tersi sonuç verdi. Çünkü siz, İş Kanunu’nda, Personel
Kanunu’nda, Sosyal Güvenlik Kanunu’nda, Özelleştirme Kanunu’nda ve diğer bazı
kanunlarda yaptığınız değişikliklerle, kamu sektöründe ve özel sektörde
çalışanların birçok hakkını elinden aldınız. Üstelik,
çeşitli bahanelerle işten çıkarılmalar arttı ve kamu çalışanları çok farklı
statülerde çalıştırıldı. En önemli devlet görevlerinde bile -eğitim ve sağlık
gibi- sözleşmeli olanların sayısı hızla yükseldi. Aslında yapılan, cumhuriyet
tarihinde görülmemiş düzeyde bir kadrolaşma idi. Gerek uygulandığı şekliyle
performans kriterleri gerek sözleşmeyle iş
güvencesinin ortadan kaldırılması, kamu çalışanlarını iktidar yanlısı
yöneticilerin insafına terk etti. Böyle bir durumda ve iktidar, sendikal
örgütlenmeyi bugün bile istediği şekliyle yönlendirirken…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Keleş, bir dakika ilave süre veriyorum, lütfen
konuşmanızı tamamlayın…
BİRGEN KELEŞ (Devamla) – …13’üncü maddede getirilen “Ancak, malî
ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır.” ifadesi kara
mizah gibidir, kamu çalışanlarının yararına sonuç vereceğini düşünmek gerçekçi
değildir ve aşırı iyimserliktir. Uzlaşma olmadığı takdirde başvurulan merci
Yüksek Hakem Kurulu veya Kamu Görevlileri Hakem Kurulu ise, bu kurulların
oluşumu karşı tarafın çoğunluğunu içeriyor ise ve de vereceği kararlar kesin
ise sonucun çalışanlar yararına olacağını kim söyleyebilir? O nedenle, biz
verdiğimiz önergede, 13’üncü maddeyle eklenen cümlenin arkasından “Kazanılmış
mali ve sosyal haklar geriye götürülemez.” ifadesini de eklemeyi düşünüyoruz.
Zaten kazanılmış hakların korunması, çalışanlarla ilgili en önemli hukuk
kurallarından biri değil midir?
Önergeyle ilgili daha sonra konuşacağım, yalnız, bir noktayı
açıklamak istiyorum: Bir konuşmacı bizi itham etti “Darbe anayasasını
koruyorsunuz.” diye. Biz darbe anayasasını korumuyoruz. Darbe anayasasından çok
daha tehlikeli olan sivil darbe anayasası…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Keleş, ek süreniz de doldu, selamlamanız için
açabilirim, eğer…
BİRGEN KELEŞ (Devamla) – Teşekkür ederim.
Darbe anayasasından çok daha tehlikeli olan sivil darbe
anayasasına dönüşmesini engellemeye çalışıyoruz. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Peki, Sayın Keleş.
Sayın milletvekilleri, İç Tüzük 72’ye göre verilmiş iki önerge
var, birlikte işleme alacağım, sonra oylarınıza sunacağım.
Okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
İçtüzüğün 72. maddesi uyarınca, görüşülmekte olan 497 Sıra Sayılı
Yasa Teklifinin 13. maddesi üzerindeki görüşmelerin devam ettirilmesini arz ve
talep ederiz.
Abdulaziz Yazar Ali
Oksal Ali
Koçal |
Hatay Mersin Zonguldak |
Enis
Tütüncü Şevket
Köse |
Tekirdağ Adıyaman |
Gerekçe:
Anayasa teklifi ile Türkiye tarihi birikimine ters bir istikamete
doğru çekilmek istenmektedir.
Anayasa değişikliği toplumsal bir talepten ve ihtiyaçlardan
kaynaklanmamıştır. Ne çiftçi, ne esnaf, ne işçi, ne emekli, ne memur, ne de
işsiz yurttaşımız Türkiye'de bir Anayasa değişikliği yapılmasına ilişkin bir
talep ortaya koymamıştır. Kaldı ki, Anayasa değişikliği teklifi halkın hiçbir
somut sorununa, hiçbir somut çözüm getirmemektedir. Yani Anayasa değişikliğinin
içeriği ile halkın sorunları örtüşmemektedir.
Anayasa değişikliği teklifi, halkın değil, siyasi iktidarın
gündemidir. Yoksulluk, işsizlik ve yolsuzlukları perdelemek ve önümüzdeki
seçimleri Anayasa tartışmaları içinde toplumun gerçek gündeminden uzaklaştırma
amacını gütmektedir.
Bu Anayasa değişikliği siyasi iktidarın güncel çıkarlarını
gerçekleştirmek üzere ortaya atılmıştır. Bu nedenledir ki, Parlamento içindeki
hiçbir siyasi parti tarafından desteklenmemektedir.
Bu Anayasa değişikliği teklifi bir toplumsal mutabakatın değil,
siyasi iktidarın talebi olarak ortaya çıkmıştır. Bu açıdan toplumu
birleştirmeye değil ayrıştırmaya yönelik bir tekliftir. Türkiye'yi ayrıştıran,
Türkiye'yi parçalamaya yönelik çok tehlikeli kamplaşmaların kaynağı
niteliğindedir.
Anayasa değişikliği teklifinin tüm maddelerinin birlikte oylanması
hem Parlamentoya hem Türk halkına yapılan dayatmayı ortaya koymaktadır. Tüm
maddelerin birlikte oylanması bazı şeyleri gözlerden kaçırmanın bir ifadesidir.
Milletin vekiline maddeleri teker teker oylama hakkı
verilirken, milletin kendisinden bu hakkın kaçırılması asla demokrasi
anlayışıyla bağdaşmaz.
Bu anayasa değişikliği teklifi bir dayatma niteliğindedir. Toplum
kesimlerinin desteği yerine Parlamento çoğunluğunun dayatması ile hayata
geçirilmeye çalışılmaktadır. Böyle bir durum ancak darbe dönemlerinde olur,
darbe dönemlerinde Anayasa dayatılır.
Bu Anayasa değişikliği teklifi, anayasal sistemimizin temel
dayanağını oluşturan üç temel erkten yargı erkini özensiz, usule aykırı bir
yaklaşımla siyasi iktidarın hegemonyası altına alma planının uygulanma
belgesidir. Siyasi iktidar yargıyı ele geçirilmesi gereken bir unsur olarak
değerlendirmektedir. Yargının yürütmenin emrinde olduğu bir sisteme demokrasi
denilemez. Yargının siyasetin güdümüne sokulması ancak, dikta özlemi ile açıklanabilir.
Bu Anayasa teklifi Sayın Başbakanının ve siyasi iktidar
yetkililerinin kendilerini kurtarmak üzere kurgulanmıştır. Anayasa Mahkemesinin
şekillenmesi Başbakan ve bakanları Yüce Divan’da aklanmaya yöneliktir.
Çoğunluğu hukukçu olmayan bir mahkeme kurgulandığından hukukçu olmayanların
ceza yargılaması yaptığı bir düzen kurulmaktadır.
İdarenin eylem ve işlemlerinin odaklaşmanın tespitinde
gözetilmeyeceği ilkesi Anayasaya konularak, siyasetçiler sorumluluktan
arındırılmaktadır. Geçici 15. madde kaldırılırken, siyası iktidarlara kalıcı
dokunulmazlık getirilmektedir. Bu düzenleme iktidar partisinin hiçbir şekilde
kapatılmayacağına ilişkin bir düzenlemedir. Böylece iktidar mensuplarına hem
sorumsuzluk hem de dokunulmazlık getirilmektedir.
Hakimler ve Savcılar
Yüksek Kurulunun yapısı da tamamen değiştirilmektedir. Hakimler
ve Savcılar Yüksek Kurulu siyasi iktidarın hedefi haline getirilmiştir. Adalet
Bakanı ve müsteşarının konumunun yargı bağımsızlığı açısından sorgulanırken,
başka bakanlık memurlarının da HSYK'ya dahil edilmesi ile yargı bağımsızlığı daha da zedelenir
noktaya taşınmıştır. Yine hakim ve savcıların
soruşturmalarında Adalet Bakanına mutlak yetki verilmesi günümüzde yaşanan
olaylar düşünüldüğünde vahim sonuçlar doğuracağı açık bir düzenleme olarak
karşımıza çıkmaktadır.
Anayasalar toplumsal mutabakat metinleridir. Bu nedenle
oluşturulmalarında mutlaka tüm toplum kesimlerinin katkısı sağlanmalıdır.
Anayasa metinlerinin toplumsal mutabakat değil toplumsal çatışma metinlerine
dönüştürülmesi toplumsal birlikteliğe zarar verir. Toplumu gererek,
ayrıştırarak siyaset yapma belki belirli bir zaman diliminde bazı siyasi
partilerin çıkarına olabilir. Ancak unutulmamalıdır ki, Türk halkı kendini
iradesini istismar eden siyasi partilere mutlaka ve mutlaka sandıkta bunun
hesabını sorar.
Bu açıdan söz konusu düzenlemenin görüşmelerine devam edilmelidir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Anayasa Değişiklik Teklifinin TBMM İçtüzüğü’nün
72. maddesi uyarınca, 13. maddesi üzerindeki görüşmelere devamına karar
verilmesini saygı ile arz ve talep ederiz.
Faruk
Bal Oktay
Vural Mehmet
Şandır |
Konya İzmir Mersin |
Osman
Çakır Behiç
Çelik S. Nevzat
Korkmaz |
Samsun Mersin Isparta |
Hasan
Özdemir |
Gaziantep |
Gerekçe:
Anayasalar, Vatandaşların temel hak ve hürriyetlerini teminat
altına alan, siyasi rejimin ve devlet organlarının görev ve yetkilerini
belirleyen kanunlar hiyerarşisinin en üstünde temel hukuk normlarıdır.
Anayasa değişikliğinde; Türkiye'nin iki ihtilal ve 3 muhtıra ile
üzerine gölge düşürülen demokrasisini 21. yüzyılın evrensel değerlerine
kavuşturabilmek ve asırlık anayasa tartışmalarından kurtarmak, her kesimin
benimseyebileceği bir anayasaya kavuşturabilmenin tek yolu toplumsal uzlaşmayı
sağlamaktır.
Teklif hazırlanmadan önce AKP uzlaşma arayışına girmemiştir. Parti
olarak ihtiyaçlarını tatmin için hazırladığı meclise dayatmıştır. Yapılan
görüşmelerde uzlaşma sağlanamamış, değişikliğin Millete mi, AKP’ye mi hizmet
edeceği açıklığa kavuşturulamamıştır.
Toplumsal uzlaşma için MHP "Anayasa Değişikliği Uzlaşma
Komisyonu" kurulmasını, Partilerin uzlaştıkları hususlarda demokratik bir
sözleşme yapılmasını, siyasi partilerin hangi konularda uzlaştığının kamuoyuna
duyurulmasını ve her partinin görüş ve tavrının yapılacak ilk seçimde milletin
takdirine sunulmasını, seçimler sonunda oluşacak Meclis’in ilk işinin anayasa
değişikliği olmasını teklif etmiştir.
MHP;
- Devlet ile Milleti kucaklaştıracak,
- Milletin değerleri ile Devletin değerlerini bağdaştıracak,
- Demokrasi ile Cumhuriyeti barıştıracak,
-Vatandaşın temel hak ve hürriyetlerini evrensel standarda
yükseltecek,
- Milletin bölünmez bütünlüğünü sağlayacak üniter
yapı içinde Devleti kurum ve kuruluşları ile uyum içinde çalıştıracak,
- Kuvvetler ayrılığına dayalı parlamenter demokratik düzeni
iyileştirecek,
- Cumhuriyetin temel nitelikleri ile Anayasamızın değiştirilmesi
dahi teklif edilemeyecek maddelerini koruyacak,
Toplumsal bir sözleşme belgesi niteliğinde anayasa değişikliği
kararını ilan etmiştir.
Anayasa değişikliği böylece milletin desteğine ve iradesine
dayandırılmalıdır.
AKP bütün bu sayılanlara kulak tıkamış, kendisi için hazırladığı
teklifi partilere ve millete dayatmıştır.
Anayasa değişikliğini seçmene ve yargıya hesap vermekten kaçmak
için malzeme olarak kullanan AKP'nin, acele ve telaş içinde hazırladığı ilk
tekliften imzaların çekilmesi ve aynı teklifin başka imzalar ile Meclise
sunulması işin başında Anayasa ve İçtüzüğe aykırılık teşkil etmektedir.
AKP'nin Anayasa Değişiklik Teklifi kendi sübjektif hedefine
ulaşmak için hazırlanmıştır.
Bu teklif ile kuvvetler ayrılığına dayanan parlamenter sistemin
denge ve denetim mekanizmaları iktidar lehine bozulmakta, bunun doğal sonucu
olarak başta parti kapatma, yargı bağımsızlığı ve hâkim teminatı ile hukuk
devleti ve hukukun üstünlüğü ilkeleri zedelenmektedir. Parlamenter sistem
yerine ucu diktaya açık ucube bir cumhurbaşkanlığı sistemi getirilmektedir.
Teklifin içinde Millet yoktur, Milletin iradesi yoktur, Milletin
beklentisi yoktur.
Millet, AKP'den inançlarına göre yaşarken başörtüsü, imam hatip
okulu mezunu olması gibi sebepler ile devletin kendisine eşit hizmet
sunmamasına çözüm beklemektedir. Meydanlardaki sözlerini tutmasını, ahde vefa
göstermesini beklemektedir.
Millet, AKP'den terörü ve asayişsizliği bitirmesini beklemektedir.
Millet, AKP'den yoksulluğun, yolsuzluğun, hayat pahalılığının ve
işsizliğin hesabını vermesini beklemektedir.
Millet, AKP'den iş beklemektedir. Aş beklemektedir.
Millet, AKP'den düşünce, inanç, teşebbüs, örgütlenme ve benzeri
alanlarda temel hak ve hürriyetlere güvence beklemektedir.
Ne AKP'nin 8 yıllık icraatında ve ne de bu Teklifte Milletin
beklentisinden eser yoktur.
AKP millete değil, kendine çalışmaktadır. Çünkü niyeti halis
değildir.
AKP Ali Cengiz oyunu ile dikta niyetini bazı temel hak ve hürriyetlerin
arkasına gizlemiştir.
Bu temel hak ve hürriyetleri, niyetinin halis olmadığı maddeler
için oy devşiriciliğine malzeme etmiştir.
Böylece, halk oylamasında "evet" sonucunu elde etmek
için seçmene sunduğu acı "hap”ın üstünü tatlandırıcı ile kapatmıştır.
AKP’nin cin fikri oy kullanacak seçmeni yardan ya da serden
vazgeçmeye zorlayacaktır, vicdani muhasebe kabul etmeyen bir ikilemin içine
sürükleyecektir.
Bu anayasaya ve halk oylamasını düzenleyen uluslar arası belgelere
aykırıdır.
III.- YOKLAMA
(CHP sıralarından bir grup milletvekili ayağa kalktı)
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, yoklama istiyoruz.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, yoklama isteği var, oylamaya
geçmeden önce.
Yoklama talebinde bulunan arkadaşlarımızın hemen tespitini
yapacağız: Sayın Kılıçdaroğlu, Sayın Tamaylıgil, Sayın Atay, Sayın Yazar, Sayın Keleş, Sayın
Oksal, Sayın Ersin, Sayın Özdemir, Sayın Tütüncü, Sayın Köse, Sayın Aydoğan, Sayın Erenkaya, Sayın Hacaloğlu, Sayın Çöllü, Sayın Arıtman, Sayın Karaibrahim, Sayın Ünlütepe, Sayın
Seçer, Sayın Özkan, Sayın Öztürk, Sayın Bingöl.
Sayın milletvekilleri, elektronik sistemle yoklama yapacağım.
İki dakika süre veriyorum ve süreyi başlatıyorum.
İsmi okunan arkadaşlarımız elektronik sisteme girmeyecekler, onu
hatırlatıyorum.
(Elektronik cihazla yoklama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, toplantı yeter sayısı vardır.
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri (Devam)
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (Devam)
BAŞKAN – Birlikte işleme aldığım iki önergeyi de oylarınıza
sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul edilmemiştir.
Sayın Ersin, sizin bir söz talebiniz var. Bana biraz önce izah
ettiniz. Sayın Tuna konuşmasında masuniyet karinesinden bahsederken, benim
anladığım kadarıyla -büyük bir dikkatle izledim- “İnsanları, hakkında
kesinleşmiş yargı kararı olmadan suçlamamak gerekir. İşte örneğin, -sanıyorum
Erzincan’da- otelde bir arkadaşla ilgili şöyle şöyle
iddialar oldu. Bunu eğer biz tek başına yeterli görürsek insanları suçlamış
oluruz.” şeklinde anladım ben ama siz…
M. FATİH ATAY (Aydın) – Hayır, öyle değildi Sayın Başkan.
BAŞKAN – Tabii, sizin isminizden bahsetmedi.
M. FATİH ATAY (Aydın) – Bahsetmesi gerekmez, onun ismi kamuoyunda
geçti.
BAŞKAN – Ama sizin akla gelmeniz gayet doğaldır o açıklamayla.
O nedenle, Sayın Ersin, yerinizden açıklama yapabilirsiniz.
AHMET ERSİN (İzmir) – Sayın Başkan, kürsüden konuşabilir miyim?
BAŞKAN – Peki, gelin, üç dakika, buradan…
Yeni bir sataşmaya mahal vermeyeceğinizden eminim, sadece bir
açıklama yapacaksınız.
Buyurun. (CHP sıralarından alkışlar)
VIII.- SATAŞMALARA İLİŞKİN
KONUŞMALAR (Devam)
2.- İzmir Milletvekili Ahmet
Ersin’in, Konya Milletvekili Hüsnü Tuna’nın, şahsına sataşması nedeniyle
konuşması
AHMET ERSİN (İzmir) – Sayın Başkan, ilginize teşekkür ederim, bana
bu açıklama fırsatını verdiğiniz için.
Değerli arkadaşlarım, bir süre, on beş günü aşan süre bazı
gazetelerde, televizyonlarda benimle ilgili bazı haberler çıktı. Benim
Erzincan’da, gizli tanık olduğu ileri sürülen bir şahsa, çanta içinde… Önce 800
bin lira telaffuz edildi, sonra 80 bin dolar denildi ve en sonunda 80 bin
liraya karar verdiler ve bu çanta içinde gizli tanık olduğu ileri sürülen
şahsa, sonuç olarak 80 bin lira verdiğimi ileri sürdüler.
Değerli arkadaşlarım, bütün mukaddesatımla söylüyorum, ne
Erzincan’da ne de Türkiye’nin başka bir yerinde, gizli tanık ya da başkasına,
çanta içinde ya da başka bir şekilde... (AK PARTİ sıralarından “Poşetle” sesi)
BAŞKAN – Lütfen sayın arkadaşlar, lütfen…
AHMET ERSİN (Devamla) – …ne para verdim ne para pazarlığı yaptım
ne de benim dışımda böyle bir şey yapıldıysa aracılık ettim. Dolayısıyla bunlar
bazı üşütüklerin ortaya attığı deli saçması
iddialardır. Çanta sıramda duruyor. Pazartesi günü Siirt’e gideceğim ve aynı
çantayla gideceğim.
Değerli arkadaşlarım, bakın, bana yönelik sürdürülen bu kampanya,
bu kirli kampanya aslında benim üzerimden Türkiye Büyük Millet Meclisine karşı
sürdürülen bir kampanyadır. Ben milletvekiliyim, hepinizin ziyaretçileri
oluyor, tanıdığınız, tanımadığınız kişilerle görüşüyorsunuz. O sabah kaldığımız
otelin restoranında kahvaltı yaparken, 20-25 kişilik bir grup hâlinde -aramızda
4 tane de gazeteci vardı- kahvaltı yapıyorken benimle görüşmek isteyen 7-8 kişi
otelin restoranına geldiler ve sohbet ettik ve bu 7-8 kişiden birisinin gizli
tanık olduğu iddia ediliyor. Bu beni ilgilendirmez, gizli tanık olsaydı bile
yine görüşürüm çünkü ben milletvekiliyim. Benimle görüşen herkesin mutlaka bir
problemi vardır, bir derdi vardır, onu paylaşmak istiyordur, çözüm istiyordur.
O nedenle, değerli arkadaşlarım, bu deli saçması iddialara inananların bana
göre zekâlarını bir kontrolden geçirmeleri lazım.
Tekraren söylüyorum: Ne kimseye para verdim ne kimseyle para
pazarlığı yaptım ne de benim dışımda oluşan bir pazarlık varsa ona aracılık
ettim.
Bunu açıklama fırsatını da bana verdiği için bu arkadaşıma
teşekkür ediyorum. Bunun dışında, bu iddiaları sürdürenleri de bu kürsüden
müfteri ilan ediyorum. İddialarını ispatlamak zorundadırlar çünkü bu haberleri yapanlarla
ilgili yargıda hesaplaşacağız.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Ersin…
AHMET ERSİN (Devamla) – Selamlayıp bırakacağım.
BAŞKAN – Peki, sadece Genel Kurulu selamlamanız için açıyorum,
lütfen… Kâfi miktarda açıklama yaptınız.
AHMET ERSİN (Devamla) – Evet efendim. Çok teşekkür ederim Sayın
Başkanım.
Bu fırsatı bana verdiğiniz için teşekkür ediyorum. O arkadaşıma da
teşekkür ediyorum çünkü herkes ağzına geldiği şekilde, aklına geldiği şekilde
veya işine geldiği şekilde bu konuyu kullanıyordu. Bu fırsatı yakaladım, bu
fırsatı buldum, açıklamamı yaptım; bundan sonrası artık herkesin vicdanına
kalmış. Çok da önemli değil ama bu haberleri yapanlarla yargıda hesaplaşacağız.
Hepinize saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri
(Devam)
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (Devam)
BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri, şimdi madde üzerinde on dakika süreyle soru-cevap işlemi başlatacağım.
Sayın Yıldız, buyurun.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Bakan, AKP İktidarının memuruna, çalışanına, emeğe
yaklaşımına açıklık getirmesi amacıyla… Memura 2010 yılında ortalama 3,78
oranında zam yaptınız. Yüzde 10’lardaki enflasyona rağmen, Hükûmetiniz,
memuru enflasyona ezdirmediğinizi söylemeye devam edecek misiniz?
Sayın Başbakan, 4/C’yi kabul etmeyen
Tekel işçilerine “Size teklif edilen paranın çok altında ücrete razı olan
binlerce işsiz var.” demektedir. Bu söylemiyle cumhuriyet tarihinde, çalışan
işçisini işsizlerle tehdit eden ilk Başbakan unvanını kazanmıştır. Siz böyle
bir yaklaşımı olan Başbakanın işçiden, emekten yana olabileceğini düşünebiliyor
musunuz?
Anayasa değişikliklerinizde memurlara, işçilere daha çok sendikal
ve demokratik haklar sağlanacağını bundan sonra nasıl...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Uslu…
CEMALEDDİN USLU (Edirne) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Bir önceki maddeyle ilgili olarak sorduğum soruya cevap
alamamıştım. Bu defa Sayın Komisyon Başkanına sormak istiyorum: Az önce yapılan
düzenleme ile önceki yıllarda YAŞ kararları neticesinde ihraç edilen askerî
personelin yargıya başvurma hakkı var mıdır? Tekrar eski görevlerine
dönebilirler mi?
Bu sorum da Sayın Bakana: Geçmiş yıllarda ihraç edilen bu
kişilerden kaç tanesi AKP’li belediyelerde çalışmaktadırlar?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Sayın Süner…
TAYFUR SÜNER (Antalya) – Teşekkür ediyorum.
Sayın Başkanım, Anayasa Mahkemesi Başkanı, Anayasa değişiklik paketinin
görüşmeleri başlamadan bu konuda çok doğru bir uyarı yaptı, “Mutabakat
sağlayın, yoksa konu gerginliğe gider, hukuki tartışmaya gider, bizim önümüze
gelir.” dedi. Sayın Haşim Kılıç’ı dinlemediniz, bildiğinizi yapmaya devam
ettiniz. Sayın Kılıç iki gün önce Yüksek Mahkemenin kuruluş yıl dönümünde
çekincelerini tekrarladı. “Yargıyı ideolojik vesayet altında tutmak isteyenler
tarafsızlık ve bağımsızlıktan rahatsız olanlardır.” şeklinde bir açıklama
yaptı. “Yargıyı rahat bırakın, dokunmayın.” dedi. Haşim Kılıç’ın bu görüşleri
hakkında düşünceleriniz nelerdir?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Sayın Taner…
RECEP TANER (Aydın) – Sayın Bakan, görüşmekte olduğumuz bu madde
de acı Anayasa hapının tatlandırıcılarından birisi. Vatandaş iş, aş, üretici ve
köylüler ürünlerinin para etmesini, çalışanlar ve emekliler insanca
yaşayabilecekleri bir ücret, geleceği banka kredileriyle ipotek altına alınmış
milyonlar ise bankaların vicdansız uygulamalarından kurtulmayı beklemekteler
ama siz sadece kendi yarınlarınızı kurtaracak bir düzenleme için Anayasa
değişikliği yapmaktasınız. Bu, adınızdaki “adalet” anlayışıyla ne kadar
bağdaşmaktadır?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Sayın İnan…
MÜMİN İNAN (Niğde) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Sayın Bakan, özellikle AKP Anayasa değişikliği paketinde her ne
kadar “Çalışanların özgürlük ve pazarlık alanları genişletiliyor.” deseniz de
maalesef olay sizin dediğiniz gibi görünmemektedir. Devri iktidarınızda kamuda
çalışan ancak AKP’ye veya onun tasvip ettiği sendikalara üye olanların hoş tutulduğu
gerçektir ve onların özgürlükleri olabilir. Onun haricinde tüm çalışanlar
hiçbir dönemde olmadığı kadar baskı altındadırlar. Kurum içi atamalarda,
tayinlerde, yer değişikliklerinde AKP yöneticileri ve yandaş sendikaların uygun
görüşleri olmadan hiçbir işlem yapılmamaktadır. Önemli bir bölümü açlık ve
yoksulluk sınırının altında yaşayan ve onuru ile işi arasına sıkıştırılan ve
boyun eğmeye zorlanan çalışanların bu Anayasa değişikliğiyle bahsettiğim haksız
uygulamalardan vazgeçilecek midir?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Sayın Özdemir…
HASAN ÖZDEMİR (Gaziantep) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Bakana soruyorum: Sekiz yıllık iktidarınızda fabrikaların
çoğu kapanmış, küçük esnaf batmış, siftah edemiyor, işsizlik çığ gibi büyümüş,
yolsuzluklar ayyuka çıkmış, çiftçi perişan, asayiş bozukluğundan büyük
şehirlerde yaşanmaz hâle gelmiş, uyuşturucu ticareti ve kullanımı artmış, altın
vuruşla küçük şehirlerde bile umumi tuvaletlerde çocuklar ölüyor, bölücülük
siyasallaşmış. Bu Anayasa değişikliği bunlardan hangisine çözüm getirecektir?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Komisyon Başkanının bir cevap vermesi gerekir herhâlde,
kendisine de bir soru var.
Buyurun Sayın Başkan.
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Sayın
Başkanım, Sayın Uslu’nun sormuş olduğu, YAŞ
kararlarıyla ilgili olarak yapmış olduğumuz, daha doğrusu yapmaya çalıştığımız
bu düzenleme yürürlüğe girdikten sonra, bugüne kadar ilişkisi kesilmiş olan,
demin Millî Savunma Bakanımızın 1.500 küsur olarak ifade ettiği rakam,
“Bunların geri dönme durumu olur mu?” diye…
Tabii, bu konuda herhangi bir düzenleme mevcut metinde olmayacak,
ancak dava açmaya herhangi bir engel yok. Açılan dava, olayın durumuna göre,
dosyanın durumuna göre mahkemeler buna karar verecekler, kiminin özlük hakları
verilebilir, kiminin verilemeyebilir. O yüzden düzenleme bazında şu an
yapılacak bir şey yok.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Hükûmetin cevapları olacak mı?
Buyurun Sayın Bakan.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Teşekkür ediyorum Sayın
Başkan.
Şimdi, değerli arkadaşlar, cidden çok önemli bir teklifi
görüşüyoruz. Bakınız, Türkiye'de veya bizim siyasi tarihimizde beş tane anayasa
yapmışız. İlki 1876, 1921, 1924, 1960 ve 1982 Anayasaları. İlk ikisi veya ilk
üçü olağanüstü dönemlerde yapılmış, son ikisi de darbe sonrası yapılmıştır.
Dolayısıyla, arzu ederiz ki bu Anayasa değişikliklerinin müzakeresinde tarihî
görev yapan bu Meclis, daha iyi, birlikte, bir konsensüs
içerisinde, herkesin şikâyet ettiği 1982 Anayasası’ndan kurtulmanın,
ayrılmanın, milletimizin geleceğine dönük, ufkunu açan, hak ve özgürlüklerini
önceleyen bir anayasayı hep birlikte yapalım.
Şimdi, burada, arkadaşımız Sayın Süner
diyor ki: “Anayasa Mahkemesi Başkanı ‘mutabakat sağlayın’ dedi.” Niye onu
hatırlatıyorsunuz? Bu çok olağan bir şeydir. Elbette ki, arzu ederiz ki biz
bunu hep birlikte yapalım, mutabakat içinde yapalım, ama şu Mecliste bu
mutabakatı sağlayamıyoruz diye, bu Anayasa mutabakatsız yapılıyor denemez.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Niye sağlamıyorsunuz Sayın Bakan?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Bu Anayasa’nın
yapılmasında milletle mutabakat var, sivil toplum kuruluşlarıyla mutabakat var.
(AK PARTİ sıralarından alkışlar, CHP ve MHP sıralarından gürültüler) Meclisi
oluşturan partilerimizin…
BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) – Sayın Bakan, sivil toplum
kuruluşları toplu sözleşme istemiyorlar mı?
OKTAY VURAL (İzmir) – Millet size mi söyledi?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (Devamla) – Arzumuz… Arzumuz o.
BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) – Sendikalar grev hakkı istemiyorlar
mı Sayın Bakan?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (Devamla) – Bakın, arzumuz sizinle
birlikte yapmak, ama sizin katılmayışınız…
BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) – Sivil toplum kuruluşları grev hakkı
istemiyorlar mı Sayın Bakan?
OKTAY VURAL (İzmir) – Tepeden bakıyorsunuz. Millet senin emir
kulun mu oldu?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (Devamla) – Milletin katılmadığı,
sivil toplum kuruluşlarının katılmadığı, sendikaların katılmadığı bir çalışma
değil. Hepsiyle görüşmeler yapılmış ve bu çalışmayı sürdürüyoruz. (CHP ve MHP
sıralarından gürültüler)
OKTAY VURAL (İzmir) – Millet sana mı söyledi?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (Devamla) – Deniyor ki: Memurlara…
BAŞKAN – Lütfen, sayın milletvekilleri…
OKTAY VURAL (İzmir) – Telefonla mı söyledi, telgraf mı çekti sana?
Yoksa, Tayyip mi söyledi?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (Devamla) – Bakın, bir şey daha
söyleyeyim, önemli bir şey daha söyleyeyim: Sayın Özdemir diyor ki: “Bu
Anayasa’yı yapmakla asayiş bozukluğu mu düzelecek? Uyuşturucu tüketimi mi
azalacak?” Nerede asayiş bozukluğu?
OSMAN DURMUŞ (Kırıkkale) – Yok, değil mi? Yok!
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (Devamla) – Düzgün değil mi Türkiye
gibi bir ülkede? Elbette 1-2 milyonun yaşadığı büyük şehirlerimizde asayiş
niteliğinde olay olacak, ama asayiş bozukluğu olarak niteleyeceğiniz, takdim
edeceğiniz yaygın bir bozukluk söz konusu değil.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Siirt’tekini asayiş bozukluğu saymıyor
musunuz siz?
OKTAY VURAL (İzmir) – Millet size dokunulmasını istiyor. Hele size
bir dokunalım bakalım! Millet size dokunulmasını istiyor!
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (Devamla) – Dolayısıyla, bu
düzenlemeyle memur sendikalarımıza, kamuda çalışanlarımıza toplu iş sözleşmesi
veya toplu sözleşme süreciyle bağlantılı olarak 128’inci maddede bu düzenleme
zorunlu olarak getirilmiş, 53’üncü maddenin sonucu olarak. Çünkü,
128’inci maddede memurların özlük hakları, sosyal haklarının kanunla
düzenleneceği öngörülmüştür. 53’üncü maddede yaptığımız düzenlemeyle toplu
sözleşmeyle de bu hakların belirlenmesi öngörülmüş, 128’inci maddedeki
düzenleme bu ihtiyacı gidermeye dönüktür.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Görüşme, sözleşme oldu. Başka ne değişti?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (Devamla) – Diğer bir konu daha:
“İhraçlardan kaç kişi AK PARTİ’li belediyelerde
çalışıyor?” Çok merak ediyorsanız, bunun sayısı vereceğim. Tabii, benim şimdi
onu aklımda tutup da AK PARTİ’li belediyelerde ne
kadar çalışıyor, CHP’lilerde ne kadar, MHP’lilerde ne kadar… Ama bunu merak
ediyorsanız, çıkaracağım.
Kamu kuruluşunun herhangi bir biriminde kamu hizmeti görmüş, şu
veya bu sebeple ihraç edilmiş vatandaşların memurluğa girmede engel bir hâlleri
yoksa elbette ki bunlar istihdam edilir, bunları çalıştırmak bir görevdir,
onlar açısından bir haktır. Biz bunu yine getiririz.
Evet, Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum. (AK PARTİ sıralarından
alkışlar)
BAŞKAN – Evet, ben de teşekkür ederim.
Sayın milletvekilleri, 13’üncü…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan… Sayın Başkan…
BAŞKAN – Efendim?..
Buyurun Sayın Kılıçdaroğlu. (Gürültüler)
Bir saniye arkadaşlar, lütfen…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Bakan konuşma yaparken
“Parlamentoda mutabakat yok ama biz milletle mutabakat yaptık.” diye bir ifade
kullandı.
Sayın Bakan acaba milletle mutabakatı nasıl yaptı? Yani biz
milletin dışında mıyız?
OKTAY VURAL (İzmir) – Telefon mu geldi?
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Bir Bakan bunu nasıl söyleyebilir?
Bakan şunu söyleyebilir: Sivil toplum örgütleriyle görüştük diye…
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Cevap vereyim.
BAŞKAN – Efendim, bir soru sordunuz “Cevap vereceğim.” diyor.
Sayın Bakana söz verelim.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Cevap versin efendim, tabii.
BAŞKAN – Buyurun Sayın Bakan.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Çok teşekkür ediyorum
Sayın Başkanım, değerli arkadaşlar; aslında bu sorunun cevabı biliniyor.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Biz bilmiyoruz!
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Yani Meclis nasıl karar
verir bilemem ama Meclis bu kanun değişikliğini bir referanduma götürecekse, o
arada kabul edecekse, bunu onaylayacak mercinin
iradesi de o yönde tecelli ederse, yani bunu göreceğiz, o zaman ölçeceğiz. Ama
yapılan anketler, kamuoyu anketleri, çok değişik kurumlar tarafından yapılan
anketler bu Anayasa değişikliğinin halk tarafından, sivil toplum kuruluşları
tarafından, meslek odaları tarafından, sendikalar tarafından, kamu ve işçi
sendikaları tarafından, memur sendikaları tarafından kabul edildiğini
gösteriyor, arzu edildiğini gösteriyor.
OKTAY VURAL (İzmir) – İpotek mi koydunuz?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Ve maddelerden önemli bir
kısmı da onların arzu ve istekleri doğrultusunda konulmuştur.
BAŞKAN – Sayın Bakan, teşekkür ederim.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Yani örneğin, memurlarla
ilgili düzenleme memur sendikalarının isteği doğrultusunda konulmuştur.
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Tamam Sayın Bakan.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, Sayın Bakana bir
bilgi sunmak isterim efendim:
BAŞKAN – Sayın Kılıçdaroğlu, şimdi böyle
bir usulümüz yok ki. Şimdi, oradan siz bir soru soruyorsunuz. Soru sorma
faslını kapattık.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Biliyorum efendim. Sayın Bakana
sadece…
BAŞKAN – Efendim, ne yapayım, kendi takdiri. Yazılı cevap verir.
Benim zorla cevap verdirecek hâlim yok ya Sayın Bakana!
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Bakana sadece…
BAŞKAN – Sayın Kılıçdaroğlu,
anlayamadım.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Yapılan anketlerde halkın büyük
bir kesiminin Anayasa’da neyin değişip değişmediğini bilmediğini gösteriyor;
Sayın Bakanın da bunu bilmesi lazım.
BAŞKAN – Tamam, tamam efendim.
Efendim, şimdi 13’üncü madde üzerinde…
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Başkan, efendim bir arzum var. CHP
Grup Başkan Vekili Sayın Kemal Anadol konuşurken
-tutanaktan okuyorum- şöyle bir ifade kullanıyor: Konuşmasının son kısmında “12
Eylül Anayasası’na maalesef ‘hayır’ oyu kullanamadım. Çünkü 12 Eylül beni
cezaevine atmıştı. O sırada cezaevindeydim.” Buna hiç itirazımız yok. Takdir
edilecek bir davranış. “Siz neredeydiniz?” diye soruyor, arkasından da “Siz 12
Eylülün ürünü partinin ta kendisisiniz, ta kendisi.” şeklinde AK PARTİ Grubunu
itham eden, 12 Eylülün ürünü olmakla suçlayan bir ifade kullanmıştır.
BAŞKAN – Evet, sataşma nedeniyle söz istiyorsunuz.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – İç Tüzük’e uygun olarak söz talep
ediyorum.
BAŞKAN – Peki, siz de yeni bir sataşmaya mahal vermeyecek şekilde
konuşmak koşuluyla üç dakika süre veriyorum.
Evet, bu iddia… Aslında Sayın Anadol
böyle konuşmazdı ama herhâlde ağzından kaçtı.
Buyurun. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
VIII.- SATAŞMALARA İLİŞKİN
KONUŞMALAR (Devam)
3.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ’ın, İzmir Milletvekili K. Kemal Anadol’un,
grubuna sataşması nedeniyle konuşması
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
esasında ben de Sayın Anadol’un böyle konuştuğuna
inanmadım ama tutanakları alıp baktığımda takdir ettiğim Değerli Grup Başkan
Vekili Arkadaşımın benzer bir ifadeyi kullandığını gördüm ve size de arz ettim.
Bir defa, Türkiye Büyük Millet Meclisi demokrasinin ürünüdür,
milletin iradesinin ürünü buradadır. Herkesi millet seçti, millet buraya
gönderdi. Biz darbelere karşı, hukuk dışı her türlü müdahaleye karşı bir
tavrın, bir tutumun bugüne kadar hep içinde olduk. 1960 darbesini biz kınadık,
lanetledik sürekli bir biçimde; onları bayram olarak kutlayanları ve o yapıyı
kutsayanları hep kınaya kınaya, eleştire eleştire buralara geldik.
12 Eylül askerî darbesi oldu. O darbenin sonunda da burada
bulunan, ben öyle inanıyorum ki, milletvekillerinin, oy kullanma hakkı
olanların neredeyse tamamına yakını “hayır” oyu kullananlardan oluşan
insanlardan müteşekkil. Biz darbeden yana hiç olmadık. Darbenin ürünü olarak bu
Mecliste itham edilemeyecek, belki en son itham edilebilecek bir yapı, burada
bulunma imkânını hiçbir grup için ben görmüyorum.
AK PARTİ’ye bakarsanız, 2001’de
kurulmuş. Şöyle, mantık olarak izah ettiğinizde 12 Eylül 1980 nere, 2001 nere?
Nasıl bir irtibat kurdu, nasıl bağladı anlamam mümkün değil ama Sayın Anadol bunun böyle bir bağlamasını yaptı. Ama biz diyoruz
ki: Darbecileri artık yargının önüne çıkaralım, hesap versinler,
yargılansınlar. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) Bu Anayasa değişikliği onun
içindir. “Darbecilerin millî iradenin üzerine koyduğu ipotekleri kaldıralım,
her türlü vesayeti ortadan kaldıralım; onun için, darbecilerin yaptığı
Anayasa’yla, darbe sözleşmesiyle bu ülke yoluna devam etmesin.” diyoruz. Onun
için huzurlarınızdayız. Onun için Anayasa görüşmelerini yapıyoruz. Bir yandan
“Darbeciler yargılansın.” deyip öte yandan da onların yargılanmasına yol
açacak, öte yandan da onların kurduğu vesayet düzenini ortadan kaldıracak
değişiklikler “aman olmasın” diye tavır koymak, mücadele etmek; hangisi ne yana
hangisi ne tarafa? Onun takdirini de ben size bırakıyorum.
Ama, bakın, bugüne
kadar darbe zihniyetinin sahipleri ses çıkardığında şapkayı alıp gidenler, 27
Nisan e-muhtırası ortaya çıktığında karşısında milletin gür sesini ilk defa
duymuşlardır. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) Biz, şapkayı alıp giden
siyasetin sahipleri değiliz. Darbe zihniyetini benimseyenlerin veya o anlayışta
olanların sesini çıkardığı anda esas duruşa geçenler de değiliz.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BEHİÇ ÇELİK (Mersin) – Dolmabahçe’de ne konuşuldu?
BAŞKAN – Sayın Bozdağ, Genel Kurulu
selamlamanız için açıyorum, lütfen.
BEKİR BOZDAĞ (Devamla) – Son cümlem: 12 Mart Muhtırası verildiği
zaman, Parlamento ve milletin iradesi yok sayıldığı zaman Parlamentoyu
çalıştırıp talimatla yasa çıkaran hiç olmadık, hiçbir zaman da olmayacağız.
Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri…
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Sayın Okay, anlayamadım
efendim.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan, Sayın Hatibin,
konuşmasında, Cumhuriyet Halk Partisine yönelik haksız ithamları var. “Darbe
Anayasası’nı destekleyenlerden hiç olmadık.” yönünde…
BAŞKAN – Efendim, bunda ne var Allah aşkına?
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Bakın, bu bir ithamdır!
BAŞKAN – Efendim, sizi kasteden, sizi muhatap alan hiçbir…
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Bu bir ithamdır!
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – İtham değil ki, ne olmadığımızı söyledim.
BAŞKAN – Ben çok büyük bir dikkatle dinledim, lütfen…
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Ben de sizin gibi dikkatle dinledim
Sayın Başkan.
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Alınganlık gösterecek ne var yani?
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Ben de sizin gibi dikkatle dinledim. Sayın
Anadol nedeniyle söz aldılar...
BAŞKAN – Sayın Okay, gerçekten, hiçbir
sataşma emaresi, sözlerinde tespit etmedim.
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Darbecileri eleştirdi, darbeyi övenleri
eleştirdi.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Bakın, “darbe Anayasası’na karşı olanlar”la kastettiği…
BAŞKAN – Efendim, lütfen… Lütfen Sayın Okay…
Bakın…
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Rica ederim Sayın Başkan… Rica ederim.
BAŞKAN – Sayın Okay, ben de burada
dinliyorum, takip ediyorum, İç Tüzük’ü uyguluyorum.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Ben de dinliyorum… Ben de dinliyorum ve
ben partime yönelik haksız ithamları…
BAŞKAN – Eğer gerçekten bir sataşma izi görürsem veriyorum, şu ana
kadar verdim.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Ben partimize yönelik haksız ithamların
ne olduğunu çok iyi biliyorum. İzin verin, buna cevap vermek zorundayız biz.
BAŞKAN – Sizin partinizi kastederek Sayın Bozdağ’ın
bir ifadesi olmadı.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – O zaman “Ben Cumhuriyet Halk Partisini
kastetmedim.” desin, sorun bitsin.
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Sayın Başkan, isim vermedi, alınganlık
göstermelerine gerek yok.
BAŞKAN – Evet, sizi kasteden bir şey oldu mu efendim? Siz
Cumhuriyet Halk Partisini mi kastettiniz o ifadelerinizle Sayın Bozdağ? Lütfen…
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Başkanım…
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – “Cumhuriyet Halk Partisini
kastetmedim.” desin sorun biter.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Başkanım, efendim müsaade
buyurursanız… Ben ifadelerimi kullanırken hiçbir sataşmaya mahal vermeyecek bir
üslubu tercih ettim ve ben darbeyi destekleyen ve darbeye övgü yağdıranları
ifade ettim. Eğer böyle bir alınganlıkları varsa ve öyle düşünüyorlarsa benim
ona itirazım yok ama benim düşüncem, ifadem öyle değil.
BAŞKAN – Efendim, sizi kastetmediğini söylüyor, ben öyle duyuyorum
burada.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Hayır, öyle bir şey söylemiyor! Öyle
bir şey söylemiyor!
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Darbeye karşı olduğunu söylesin Sayın
Başkanım.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Açıkça ifade etsin, “Ben Cumhuriyet
Halk Partisini kastetmedim.” desin.
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Hayır, darbe ve darbecilere karşı
olduğunu söylesin.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Açıkça söylesin.
BAŞKAN – Efendim, “Havada bulut var.” mantığıyla hareket edersek
benim herkese söz vermem lazım. Öyle şey olmaz.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – “Havada bulut var, sen bana falan dedin.” Olur mu öyle şey Sayın Okay? Allah
aşkına yapmayın!
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan...
BAŞKAN – Bakın, siz Grup Başkan Vekilisiniz, lütfen…
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan, burada darbe üzerinden
siyaset yapıp, muhalefet partilerini darbe anayasasının destekçisi gibi
gösterip haksız ithamlarda bulunuyor.
BAŞKAN – Efendim, ben, Sayın Bozdağ’ın o
ifadelerinden burada bulunmayan bir eski siyasi partiyi ve burada bulunmayan
bir siyasiyi kastettiği izlenimini edindim. Başka birini kastettiğini
biliyorum, sizi kastetmedi. Lütfen…
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Başkanım, MHP neden alınmadı, BDP
neden alınmadı, CHP niye alınıyor? Benim konuşmam ortada. Başka partiler niye
alınmadı da CHP alınıyor?
ŞAHİN MENGÜ (Manisa) – Sayın Başkan, niye müdahale etmediniz!
Niçin müdahale etmediniz!
BAŞKAN – Neye müdahale etmedim efendim? Lütfen, efendim… (CHP
sıralarından gürültüler)
Arkadaşlar, bakın, saygıdeğer grup başkan vekillerim, ortada
hiçbir şey yok. Sizi ilzam eden, sizi hedef alan, sizi eleştiren, sizi rencide
eden hiçbir ifade kullanmadı; kullansa, zerre kadar kullansa kesinlikle size
söz verirdim.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Az önce kullandı zaten.
BAŞKAN – Israr etmeyin lütfen. Lütfen ısrar etmeyin.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan, az önceki ifadeleri de bu
içerikte. Sayın Anadol nedeniyle, Sayın Anadol’un konuşması nedeniyle söz aldı.
BAŞKAN – Evet, tamam.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Ve ona cevap verdi. Ona cevap verirken
de Cumhuriyet Halk Partisinin…
BAŞKAN – Sayın Okay, madem ısrarlısınız
tutanakları getirteceğim, bakacağım, eğer gerçekten böyle bir izlenim
edinirsem, size söz vereceğim.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, tutanağa ne gerek
var?
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri
(Devam)
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (Devam)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, madde üzerinde on beş önerge
vardır.
Şimdi, yedi önergeyi İç Tüzük çerçevesinde işleme alacağım.
Kurada çıkan bu yedi önergeyi şimdi okutuyorum, sonra bu
önergeleri aykırılık sırasına göre işleme alacağım.
İlk önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas numaralı 7/11/1982 Tarihli ve
2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 13 üncü maddesiyle Türkiye
Cumhuriyeti Anayasasının 128 inci maddesinin 2 nci
fıkrasına eklenen cümlenin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Abdullah
Çalışkan
Kırşehir
“Ancak, kazanılmış haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri
saklıdır.”
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas numaralı 7/11/1982 Tarihli ve
2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 13 üncü maddesiyle Türkiye
Cumhuriyeti Anayasasının 128 inci maddesinin 2 nci
fıkrasına eklenen cümlenin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Ali
Öztürk
Konya
“Ancak, kazanılmış haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri
saklıdır.”
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Anayasanın bazı maddelerinde değişiklik yapılması hakkında kanun
teklifinin on üçüncü maddesindeki “toplu sözleşme” kelimelerinden sonra “ve
grev” kelimelerinin eklenmesini arz ve teklif ederim. 14.04.2010
Hasan
Macit
İstanbul
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 497 sayılı Anayasanın Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 13 ncü
maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Bengi
Yıldız Hamit Geylani Osman
Özçelik |
Batman Hakkâri Siirt |
M.
Nezir Karabaş Nuri
Yaman |
Bitlis Muş |
Madde: 13
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 128 inci maddesinin ikinci
fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri
saklıdır. Çalışanlar ayrımsız olarak sosyal güvenlik hakkına sahiptir.”
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 2/656 Esas Numaralı 7/11/1982
Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 13. maddesinin aşağıdaki şekilde
değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Birgen
Keleş
İstanbul
Madde 13- Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 128 inci maddesinin
ikinci fıkrasına “Ancak, mali ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme
hükümleri saklıdır. Toplu sözleşme ile memur ve diğer kamu görevlilerinin
aleyhine hüküm getirilemez.” cümleleri eklenmiştir.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, şimdi okutacağım iki önerge de
aynı mahiyettedir, birlikte işleme alacağım.
T. B. M. Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Anayasa değiştirme teklifinin (13) maddesinin
teklif metninden çıkarılmasını arz ederim.
Kamer
Genç
Tunceli
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Anayasa değişiklik teklifinin 13 üncü maddesinin
teklif metninden çıkarılmasını arz ve teklif ederiz.
Faruk
Bal Oktay
Vural Mehmet
Şandır |
Konya İzmir Mersin |
Behiç
Çelik S.Nevzat
Korkmaz Rıdvan
Yalçın |
Mersin
Isparta
Ordu |
Şenol
Bal Osman
Çakır |
İzmir Samsun |
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim önergelere?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Katılmıyoruz Sayın
Başkanım.
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Gerekçe Sayın Başkan.
BAŞKAN – Sayın Genç burada değil, göremiyorum.
Gerekçesini okutacağız.
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Efendim, en aykırı önerge bizim önerge
değil mi?
BAŞKAN – Her ikisi de metinden çıkarılması şeklinde. O bakımdan
ikisini birlikte işleme aldım.
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Tamam.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Anayasalar, vatandaşların temel hak ve hürriyetlerini teminat
altına alan, siyasi rejimin ve devlet organlarının görev ve yetkilerini
belirleyen kanunlar hiyerarşisinin en üstünde temel hukuk normlarıdır.
Türkiye'nin iki ihtilal ve 3 muhtıra ile üzerine gölge düşürülen
demokrasisini;
• 21. yüzyılın evrensel değerlerine kavuşturabilmenin,
• Asırlık anayasa tartışmalarından kurtarmanın,
• Her kesimin benimseyebileceği bir anayasaya kavuşturabilmenin,
tek yolu toplumsal
uzlaşmaya dayalı bir Anayasa yapmayı sağlamaktır.
MHP bu sebeple;
"Anayasa Değişikliği...
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sayın Başkan, anlaşılmıyor. Biraz
yavaş lütfen...
BAŞKAN – Bir saniye... Bir saniye...
Ne oldu arkadaşlar?
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Anlaşılmıyor efendim, biraz yavaş.
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Çok anlaşılıyor Sayın Başkan,
anlaşılıyor. Biz anlıyoruz!
ŞAHİN MENGÜ (Manisa) – Zeki çocuklar anlıyormuş Sayın Başkan!
BAŞKAN – Arkadaşlar, yani hızlı okuyor, yavaş okuyor, orta okuyor,
yani bu bile tartışma konusu olmamalı arkadaşlar. İzin verin de Kâtip Üye...
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Bunu ezberlemiş olmaları lazım. Hep
aynı herhâlde!
BAŞKAN – Kâtip Üye Arkadaşımız, lütfen siz de hassasiyetlere
dikkat ederek okuyun.
“…Uzlaşma Komisyonu" kurulmasını,
• Partilerin uzlaştıkları hususlarda demokratik bir sözleşme
yapılmasını,
• Siyasi partilerin hangi konularda uzlaştığının kamuoyuna
duyurulmasını,
• Her partinin görüş ve tavrının, yapılacak ilk seçimde milletin
takdirine sunulmasını,
• Seçimler sonunda oluşacak Meclis'in ilk iş olarak anayasa
değişikliğini gerçekleştirmek olmasını teklif etmiştir.
MHP; bu kapsamda,
• Devlet ile Milleti kucaklaştıracak,
• Milletin değerleri ile Devletin değerlerini bağdaştıracak,
• Demokrasi ile Cumhuriyeti barıştıracak,
• Vatandaşın temel hak ve hürriyetlerini evrensel standarda
yükseltecek,
• Milletin bölünmez bütünlüğünü üniter
yapı içinde sağlayacak ve Devleti kurum ve kuruluşları ile uyum içinde
çalıştıracak,
• Kuvvetler ayrılığına dayalı parlamenter demokrasiyi
iyileştirecek,
• Cumhuriyetin temel nitelikleri ile Anayasamızın değiştirilmesi
dahi teklif edilemeyecek maddelerini koruyacak,
Toplumsal bir sözleşme belgesi niteliğinde anayasa yapma kararını
ilan etmiştir.
Anayasa değişikliği böylece milletin iradesine dayandırılmış
olacaktır.
AKP, MHP'nin bu teklifine kulak tıkamış, kendisi için hazırladığı
Anayasa teklifini partilere ve millete dayatmıştır.
AKP, Anayasa değişikliğini seçmene ve yargıya hesap vermekten
kaçmak için malzeme olarak kullanmaktadır.
AKP'nin Anayasa Değişiklik Teklifi, kendi sübjektif hedefine
ulaşmak için hazırlanmıştır.
Bu teklif ile kuvvetler ayrılığına dayanan parlamenter sistemin
denge ve denetim mekanizmaları iktidar lehine bozulmaktadır. Bunun doğal sonucu
olarak başta parti kapatma, yargı bağımsızlığı ve hâkim teminatı ile hukuk
devleti ve hukukun üstünlüğü ilkeleri zedelenmektedir. Parlamenter sistem
yerine ucu diktaya açık bir Başkanlık sistemi getirilmektedir.
Bu teklif, Parlamenter demokrasi esasına göre inşa edilen
Anayasaya aykırıdır.
Bu teklifin içinde; Millet yoktur, Milletin iradesi yoktur,
Milletin beklentisi yoktur.
Millet, AKP'den bölücü terörü bitirmesini beklemektedir.
Millet, AKP'den yoksulluğun, yolsuzluğun, hayat pahalılığının ve
işsizliğin hesabını vermesini beklemektedir.
Millet, AKP'den İş beklemektedir. Aş beklemektedir.
Millet, AKP'den düşünce, inanç, teşebbüs, örgütlenme ve benzeri
alanlarda temel hak ve hürriyetlere güvence beklemektedir.
AKP, 8 yılı heba etmiştir. Milletin beklentilerini
karşılayamamıştır.
AKP, millete değil, kendine çalışmaktadır.
AKP 8 yıllık iktidarında grev, toplu sözleşme, toplantı ve gösteri
yürüyüşlerini düzenleyen haklarla ilgili hiçbir iyileştirme yapmamıştır.
AKP, Taşeron işçiliği geliştirerek emeğin sömürüne zemin
hazırlamıştır. İşçi kesimini hak arayamaz hâle getirmiştir.
AKP, Sendikaların etkisizleştirilmesine neden olmuştur.
AKP, Devletin gücünü işçiyi susturmak için kullanmıştır.
AKP, tekel işçilerine zulmetmiştir.
AKP, 8 yıllık iktidarında
AKP, işçiyi sefalete mahkûm etmiştir.
AKP, 8 yıllık iktidarındaki bu başarısızlığın suçunu Anayasa
üzerine atmak istemiştir.
AKP iyi niyetli değildir. Bu teklifle başlattığı PKK Açılımı için
anayasal zemin hazırlamaktadır.
ŞAHİN MENGÜ (Manisa) – Bir özetlesin Sayın Başkan okuduğunu da bir
anlayalım! Ne anladığını bir anlatsın!
BAŞKAN – Artık ezberlettiniz! Bunu şimdi ezbere okuyanlar vardır!
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Anlamadığı yeri söylesin Sayın Başkan!
BAŞKAN – Sayın Genç’in önergesinin gerekçesini de okutuyorum:
Gerekçe:
Getirilen madde Anayasa düzenine, hukukun genel ilkelerine ve
temel hak ve özgürlüklerin genişletilmesine aykırı olduğundan teklif metninden
çıkarılması istenmiştir.
BAŞKAN – Her iki önergeyi aynı mahiyette olduğu için oylarınıza
sunuyorum… (MHP sıralarından “Komisyona sormadınız.” sesleri)
Komisyona sordum demin. Sordum efendim, Komisyona sordum. Lütfen…
Ben takip ediyorum, siz benim kadar takip etmiyorsunuz.
Oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul
edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 2/656 Esas Numaralı 7/11/1982
Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 13. maddesinin aşağıdaki şekilde
değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Birgen
Keleş
İstanbul
Madde 13- Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 128 inci maddesinin
ikinci fıkrasına “Ancak, mali ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme
hükümleri saklıdır. Toplu sözleşme ile memur ve diğer kamu görevlilerinin
aleyhine hüküm getirilemez.” cümleleri eklenmiştir.
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Katılmıyoruz Sayın
Başkanım.
BAŞKAN – Sayın Keleş, buyurun efendim. (CHP sıralarından alkışlar)
Süreniz beş dakikadır.
BİRGEN KELEŞ (İstanbul) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; devlet memurlarını bugünkü
statülerinden kopararak AKP Hükûmetinin memuru
statüsüne sokmak AKP’nin iktidara geldiği günden beri üzerinde durduğu ve
gerçekleştirmeye çalıştığı bir durum. Son sekiz yıllık uygulama, sözleşmeyi
esas alan, iş güvencesini ortadan kaldıran, memurluk statüsünü sınırlayan,
keyfî atamalar yapılmasına olanak sağlayan, eğitim, deneyim gibi kamu görevini
başarılı kılacak unsurlara önem vermeyen bir uygulamadır.
Kısa bir süre önce Tekel işçilerinin yaşadıkları iktidarın
çalışanların maddi ve sosyal hakları konusunda ne düşündüğünü açıkça ortaya
çıkarmıştır. Özelleştirme nedeniyle işsiz kalan işçilerden bir kısmı
kendilerine dayatılan 4/C’yi kabul etmek zorunda
kalmıştır. 4/C kıdem ve ihbar tazminatı haklarından yararlanmayan, iş garantisi
ve örgütlenme hakkından yoksun olan bir statüdür. İşçilerin direnme gücünde
karşılaştıkları muamele ise tek kelime ile utanç vericidir.
Aslında imzaladığımız ILO sözleşmeleri grevli toplu sözleşme
yapılmasını öngörmektedir. ILO sözleşmesinin ilgili hükümleri uygulanmadığı
gibi, 13’üncü maddeyle getirilen değişiklik Anayasa’nın 128’inci maddesiyle de
çelişkilidir. Anayasa’nın 128’inci maddesinde “Memurların ve diğer kamu
görevlilerinin hakları ile yükümlülükleri, aylık ödenekleri ve diğer özlük
işleri kanunla düzenlenir.” demektedir. 4688 sayılı Kamu Görevlileri
Sendikaları Kanunu’nun 28’inci maddesi ise, kamu görevlilerinin aylıklarını,
ücretlerini, tedavi yardımlarını ve benzeri harcamaları kapsamaktadır. Bu durumda,
bu getirilen değişiklik 128 sayılı Anayasa maddesiyle çelişkili bir durum
yaratmaz mı? 128’inci maddeye eklenen “Ancak, mali ve sosyal haklara ilişkin
toplu sözleşme hükümleri saklıdır.” ifadesi ne getirmektedir? Aslında yapılan,
toplu sözleşme hükümlerine anayasal bir etkinlik kazandırmaktır. Bu durumda
ilgili yasa ile kamu görevlilerinin elde etmiş oldukları haklar, toplu
sözleşmeyle kısılabilecek midir? Toplu sözleşme hükümleri, Anayasa’daki diğer
hükümlerden daha mı üstündür yoksa bu değişikliğin amacı sadece memurlara ve
kamu görevlilerine koşullarının daha iyi olabileceği izlenimini mi vermektir?
Kaldı ki, grev hakkı tanınmadan getirilen bir toplu sözleşme hakkının değeri
nedir? Bütün bu nedenlerle ve kazanılmış hakların korunması,
çalışanlarla ilgili en önemli hukuk kurallarından biri olduğu için, biz
önergemizin, yani Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 128’inci maddesinin ikinci
fıkrasına “Ancak, mali ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri
saklıdır.” ifadesinden sonra “Kazanılmış mali ve sosyal haklar geriye
götürülemez.” cümlesinin de eklenmesini diliyoruz ve bunun önemli olduğunu
düşünüyoruz.
Teşekkür ederim. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Keleş, ben de teşekkür ederim.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul
edilmemiştir.
Diğer önergeye geçiyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 497 sayılı Anayasanın Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 13 üncü maddesinin aşağıdaki
şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Bengi
Yıldız (Batman) ve arkadaşları
Madde : 13- Türkiye
Cumhuriyeti Anayasasının 128 inci maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki cümle
eklenmiştir.
“Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri
saklıdır. Çalışanlar ayrımsız olarak sosyal güvenlik hakkına sahiptir.”
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Katılmıyoruz Sayın
Başkanım.
BAŞKAN – Konuşacak mısınız efendim?
OSMAN ÖZÇELİK (Siirt) – Evet.
BAŞKAN – Sayın Özçelik, buyurun. (BDP
sıralarından alkışlar)
Süreniz beş dakikadır efendim.
OSMAN ÖZÇELİK (Siirt) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri;
vermiş olduğumuz önerge üzerine söz aldım. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.
12 Eylül Anayasa’sı bu toplumda büyük travmalar
yaratmıştır. 12 Eylül darbesinden sonra Meclis kapatılmış, siyasi partiler
kapatılmış, sivil toplum örgütleri kapatılmış, meslek kuruluşları kapatılmış,
yüz binlerce insan sorgudan, işkenceden geçirilmiş ve toplum ağır bir yara
almıştır. Bunun izlerinin silinmesi yeni bir anayasayla mümkündür. Toplumdaki
bu haksızlıkların giderilmesi yine bu Meclisin görevi olmalıdır. Bu
haksızlıkların giderilmesi için yeni bir anayasa şarttır.
Bakın, Devrimci İşçi Sendikaları (DİSK) kapatıldığında birçok mal
varlığı vardı, binaları, araçları vardı ve bütün bunlara el konuldu; uzun
yıllar sonra bunların bir bölümü geri alınabildi, bir bölümü çarçur edildi.
Yine, Türkiye Öğretmenler Birliğinin mal varlığına el konulmuştu, yöneticileri
cezaevlerine konulmuş, doksan gün sorgudan geçirilmişlerdi, büyük acılar
yaşatılmıştı. Öğretmenlerin mal varlıkları hâlâ sürüncemede, tamamını geriye
alabilmiş değiller, onun hukuksal mücadelesini sürdürüyorlar. Bu Meclisin
yapacağı bir katkı var, bu tür haksızlıkların giderilmesi.
Yine, “Sosyal Haklar” bölümünde söyleyeceğimiz şu var: Bütün
insanlar Türkiye'de sosyal güvence altında olmalıdır. Yeşil
kart bir tür sosyal güvence ama yeşil kart diğer adıyla “yoksulluk belgesi”
özellikle bizim seçim bölgelerimizde, Diyarbakır’da, Urfa’da, Siirt’te,
Mardin’de, Muş’ta 10 binlerce, 100 binlerce insanın yeşil kartla tedavi
giderlerini karşılama ihtiyacında olmaları söz konusu ancak iktidara bağlı kimi
-tümünü tabii kastetmiyorum- valiler bunu bile vatandaşın üzerinde bir baskı
aracı olarak kullanıyor. Çok yakından şahit olduğumuz, özellikle
Siirt’te, bağımsız adaylara, yani bizlere veya AK PARTİ dışında partilere oy
verilmesi hâlinde yeşil kartların iptal edileceği, hatta çok sayıda yeşil
kartın iptal edildiğine şahit olduk.
Siirt Valisi, herhangi bir toplantıda alınan fotoğraflarda ağzı
açık görünen kişilerin sorgulanmasında, tabii ki Emniyet Müdürlüğü tarafından
sorgulanmasında en ufak bir tereddüt yaşamazken, hatta çoğu zaman atılan
sloganlara tefle eşlik etti diye sanatçılar sorgulanırken, insanlar böylesi
takibat altındayken sosyal güvenceden yoksun bırakılması ciddi bir sorundur.
Yine, son günlerde büyük bir üzüntüyle yaşadığımız bir skandal
olay var. Ahlaki çöküntünün işareti olan bir olay var. Burada fazla dile
getirmeyeceğim. Bunun da temelinde yatan nedenlerin bir tanesi, en azından bir
tanesi ve en önemlisi belki yoksulluktur. Bu Meclisin görevi yoksullukla
mücadele etmektir. Sosyal hakların herkese eşit ve adil dağılımını sağlayıcı
önlemler almaktır. Anayasa, bu anlamda yeniden yapılanmalı diyoruz. 12 Eylül
mağdurlarının itibarlarının geri verilmesi, haksız yere aylarca, günlerce
işkenceden geçip beraat eden insanların itibarlarının geri verilmesi
gerekmektedir. Toplumdaki yaraları bu şekilde belki yeniden sarabiliriz.
Bu nedenle, tekrar ve ısrarla söylüyoruz ki, yeni bir anayasa,
sivillerin hazırladığı bir anayasa gibi anlaşılıyor. Hayır, sivil bir mantıkla,
devleti merkeze alan değil, vatandaşı merkeze alan, devleti koruyan değil,
devleti vatandaştan koruyan değil, vatandaşı devletin baskısından,
haksızlıklarından koruyacak, demokratik, gerçek demokratik, eksiksiz bir
demokrasiye yanıt verebilecek bir anayasaya ihtiyaç vardır. Umarım, böyle bir
anayasayı gerçekleştirebiliriz.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Efendim, lütfen tamamlayınız.
OSMAN ÖZÇELİK (Devamla) – Gerek yok, selamlıyorum sadece.
BAŞKAN – Tekrar açıyoruz mikrofonunuzu.
OSMAN ÖZÇELİK (Devamla) – Peki.
Saygılar sunuyorum, bu umutlarımızı korumaya devam edeceğimizi
ifade ediyorum.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Ben de teşekkür ederim.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul
edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Anayasanın bazı maddelerinde değişiklik yapılması hakkında kanun
teklif’inin on üçüncü maddesindeki “toplu sözleşme” kelimelerinden sonra “ve
grev” kelimelerinin eklenmesini arz ve teklif ederim. 14.04.2010
Hasan
Macit
İstanbul
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Katılmıyoruz Sayın
Başkan.
Sayın Macit burada mı? Görmüyorum.
Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Uluslararası Çalışma Teşkilatının (ILO) Sendika Özgürlüğüne ve
Örgütlenme Hakkının Korunmasına İlişkin Sözleşmelerine uygun hâle getirmek.
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler…
Kabul edilmemiştir.
Şimdi, aynı mahiyette…
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan, tutanak geldi galiba.
Lütfederseniz…
BAŞKAN – Burayı yönetiyorken okuyamıyorum bunu bir taraftan da.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Onu okuduktan sonra oylama düzeni
başlayacak, pek kaotik bir ortam olacak…
BAŞKAN – Okuyamıyorum efendim.
Okuyacağım efendim şimdi. İzin verin, şu işlemleri bir bitirelim.
Size söz verebilirim, eğer gerçekten bir sataşma varsa.
Şimdi, aynı mahiyetteki iki önergeyi işleme alıyorum.
Birinci önerge sahibini ve önerisini, diğerinin de ismini okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 Tarihli ve
2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 13 üncü maddesiyle Türkiye
Cumhuriyeti Anayasasının 128 inci maddesinin 2 nci
fıkrasına eklenen cümlenin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Abdullah
Çalışkan
Kırşehir
“Ancak, kazanılmış haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri
saklıdır.”
Diğer önerge sahibi:
Ali Öztürk
Konya
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Katılmıyoruz Sayın
Başkan.
BAŞKAN – Sayın Öztürk, konuşacak
mısınız?
ALİ ÖZTÜRK (Konya) – Gerekçe okunsun.
BAŞKAN – Sayın Çalışkan?
ABDULLAH ÇALIŞKAN (Kırşehir) – Gerekçe okunsun.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
“Gerekçe:
Toplu sözleşme ile elde edilen tüm haklar bu kapsamda saklı
tutulmaktadır.”
BAŞKAN – Aynı mahiyette olduğu için birlikte işleme aldığım
önergeleri oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul edilmemiştir.
Sayın Okay, şimdi, konuşma metnini ben
de elime aldım. Nerede size sataşma var, bana bir işaret
buyurur musunuz.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – “Bir yandan ‘Darbeciler yargılansın.’
deyip…” diye başlayan cümleye devam ederseniz.
BAŞKAN – Nerede, kaçıncı sayfa?
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Üçüncü sayfada olması lazım.
BAŞKAN – “Bir yandan ‘Darbeciler yargılansın.’ deyip öte yandan da
onların yargılanmasına yol açacak, öte yandan da onların kurduğu vesayet
düzenini ortadan kaldıracak değişiklikler ‘aman olmasın’ diye tavır koymak,
mücadele etmek, hangisi ne yana, hangisi ne tarafa? Onun takdirini de ben size
bırakıyorum.”
Burası mı efendim?
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Evet, çok net. Bu tavrı koyan biziz,
haksız itham ve…
BAŞKAN – Bunun, buradaki ifadelerin sizi kastettiğini nasıl
anlayacağız Sayın Okay?
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Anadol’a
cevaben söylüyor. Sayın Anadol “Darbeciler
yargılansın, darbelerden en çok mağdur olan biziz.” dedi. Sayın Bozdağ çıkıp “Bir yandan bunu diyorsunuz, şimdi de bu tavrı
koyuyorsunuz.” diyor. Bu tavrı koyan partiler ortada.
BAŞKAN – Efendim, kusura bakmayın, ben hiçbir irtibat kuramadım.
Kusura bakmayın…
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Hiçbir irtibat kuramadım, bir sataşma…
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Kurmak istemezseniz, tabii
kuramazsınız.
BAŞKAN – Sayın Okay, bir sataşma
görmedim. Görsem veririm, daha önce kaç defa verdim.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan, kurmak istemezseniz,
tabii kuramazsınız o irtibatı.
BAŞKAN – Hayır efendim.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Kastettiklerinin kim olduğu açık.
“Hayır, ben sizi kastetmedim.” diyemeyen bir hatip…
BAŞKAN – Efendim, ne partinizin ismi geçiyor ne sizin isminiz
geçiyor, ortadan bir söz.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Peki, kime cevap veriyor? Hangi nedenle
çıktı oraya?
BAŞKAN – Ne bileyim kime cevap veriyor! Söyledi biraz önce.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Hangi nedenle çıktı da söz verildi
orada?
BAŞKAN – Lütfen… (CHP sıralarından gürültüler)
Sayın milletvekilleri, 13’üncü madde üzerindeki görüşmeler
tamamlanmıştır.
Şimdi, maddenin oylaması gizli oylama şeklinde yapılacaktır. (CHP
sıralarından gürültüler, sıra kapaklarına vurmalar)
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, Sayın Anadol’a cevap verilmedi mi efendim?
BAŞKAN – Evet, şimdi oylamaya geçiyorum.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan, bu konuda bir karar
vermeniz lazım…
BAŞKAN – Direniyor musunuz efendim 2 grup başkanvekili olarak?
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – …veyahut da bırakın, AKP Grubu
yönetsin, Meclis Başkanlığından çekilin! (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Peki, buyurun, gelin efendim. Bakayım, ben de çok merak
ettim, ne diyeceksiniz bakalım. Hadi…
SUAT KILIÇ (Samsun) – Oylamaya geçtiniz Sayın Başkan, oylamaya
geçtiniz.
BAŞKAN – Üç dakika süre veriyorum size, hadi buyurun.
Ben bir sataşma görmedim doğrusu, görmedim.
Buyurun.
İÇİŞLERİ BAKANI BEŞİR ATALAY (Ankara) – Grup Başkan Vekiliniz AK PARTİ’ye “Siz darbe ürünüsünüz.” diyor. Cevap verilmeyecek
mi?
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Bakan, ona cevap verin, bana
sataşmayın. Şimdi darbe ürünü olup olmadığını da söyleyeceğim.
BAŞKAN – Sayın Okay, tamam, buyurun.
Size üç dakika süre verdim, lütfen buyurun.
VIII.- SATAŞMALARA İLİŞKİN
KONUŞMALAR (Devam)
4.- Ankara Milletvekili Hakkı Suha Okay’ın, Yozgat Milletvekili
Bekir Bozdağ’ın, grubuna sataşması nedeniyle
konuşması
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
evet, 12 Eylül bir darbe ve o 12 Eylül darbesi burada -Parlamentoda- temsil
edilen, grubu bulunan iki siyasi partiyi kapattı. Bu siyasi partilerin -her iki
siyasi partinin- yöneticilerini içeri aldı, yargıladı ve gerçekten, o dönemde
bu siyasi partilerle aynı ideolojiyi paylaşan birçok insan cezaevlerinde oldu,
milyonlarca insan fişlendi. Hâlâ o fiş düzeni devam ediyor ve bu iki siyasi
partiyi 12 Eylül siyasetten yasakladı.
O dönemde “yeni türedi partiler” ortaya çıktı ve bunlar rüzgârgülü
gibi “Dört eğilimi kucaklıyoruz.” dediler. Türkiye'nin siyasi naturası bozuldu
ve o partilerin türevleri olan kimi siyasi partiler bu Parlamentoya geldi ve
onlar saman alevi gibi yükseldiler, sonra bir kısmı yok oldu. Yeniden saman
alevi gibi yükselen partiler burada yer aldı. Onlar da bir gün yok olacaktır.
Ancak bu 12 Eylül darbesinin ürünü olan Anayasa’nın, geçen Parlamento
döneminde, yani AKP ve CHP’nin olduğu dönemde de 5 kez, on yedi maddesi
değiştirildi.
Şimdi, burada ucuz polemik, ucuz politika
yapıp “Darbecilerin anayasasını koruyorsunuz.” demek yakışık almıyor. Burada
“27 Nisan muhtırasına sessiz kalındı.” deyip 4 Mayısta, o muhtırayı yazan
işgüzarla Dolmabahçe’de buluşanların, Dolmabahçe’de buluşup sırdaş olanların, kanka olanların partisi burada. (CHP sıralarından alkışlar)
Ve bu darbelere karşı daha dün bu kürsüden, Cumhuriyet Halk Partisinin Genel
Başkanı, onu yapanların utanç duyduklarını söylemiştir. Böylesine duruş
sergileyen bir parti karşısında kalkıp da ucuz polemikle
“Darbe Anayasası’nı savunuyor, koruyor.” demek hiçbir siyasetçiye prim getirmez.
Evet, bu Parlamento içerisinde 12 Eylül ürünü bazı partiler
bulunmaktadır. (CHP sıralarından alkışlar)
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Evet, Sayın Kılıç…
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, grubumuzu itham eder
mahiyette, sataşmaya cevap vermek üzere… (CHP sıralarından gürültüler)
BAŞKAN – Bir saniye arkadaşlar, duyamıyorum, Sayın Kılıç’ı
duyamıyorum.
Buyurun.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sataşmaya cevap vermek üzere çıkanların yeni
bir sataşmaya mahal vermeden görüşlerini ortaya koymaları gerekir. Sayın Okay sataşmaya cevap vermek üzere çıktığını iddia etti ama
sataşmadan başka bir iş yapmadı. Dolayısıyla grubumuzu itham eden sözlerine
cevap vermek istiyorum.
BAŞKAN – Şimdi, bu sataşma işlemi dizi film gibi böyle devam mı
edecek, arkası yarın gibi?
SUAT KILIÇ (Samsun) – Efendim, kısa bir…
M. FATİH ATAY (Aydın) – Sayın Başkan, tutanakları getirin.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Tutanakları getirin…
BAŞKAN – Sayın Okay… Sayın Okay, yani lütfen…
SUAT KILIÇ (Samsun) – Tutanaklara hiç gerek yok, her şey ortada.
BAŞKAN – Ama Sayın Okay, gerçekten
konuşmanızda, ben gelirken uyarmıştım, yeni bir sataşmaya mahal vermeyin diye
ama…
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, sataşmamak üzere kısa bir söz
talep ediyorum.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan… Sayın Başkan…
BAŞKAN – Buyurun Sayın Kılıçdaroğlu.
Bir saniye… Daha söz vermedim…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, 12 Eylül ürünü
olduklarını kabul ediyorlar bu durumda.
BAŞKAN – Nasıl efendim?
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – 12 Eylül ürünü olduklarını kabul
ediyorlar bu durumda. 12 Eylül ürünü olarak çıkıp konuşabilirler.
BAŞKAN – Evet, efendim, Sayın Okay’ın da
konuşmasında bir…
Evet, Sayın Kılıç, buyurun. Size de üç dakika süre veriyorum ama
hiç olmazsa siz yeni bir sataşmaya mahal vermeyin lütfen. (AK PARTİ
sıralarından alkışlar)
AKİF AKKUŞ (Mersin) – 12 Eylül ürünü…
5.- Samsun Milletvekili Suat
Kılıç’ın, Ankara Milletvekili Hakkı Suha Okay’ın, grubuna sataşması nedeniyle konuşması
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, çok saygıdeğer
milletvekilleri; sizleri saygıyla selamlıyorum.
Tabii biliyorum ki bir an önce herkes gizli oylamanın yapılması
için sabırsızlıkla bekliyor. O nedenle üç dakikanın bile tamamını kullanma
düşüncesinde değilim ama sataşmaya cevap vermek üzere gelenlerin yeni bir
sataşmaya mümkün mertebe mahal vermeden cevaplarını ortaya koyup yerlerine geri
dönmeleri icap eder.
Bu çatı altında 12 Eylül’ün mağduru olan çok parti var ama 12
Eylül’ün ürünü olan bir parti ben göremiyorum. Eğer görüyorsanız, bunu açıkça
burada ifade etmeniz lazım; bu bir. (CHP sıralarından “Niye söz aldın?”
sesleri)
İkincisi: Bazı siyasal partilerin saman alevi gibi büyüyüp
küçüldüklerinden bahisle bizi kastetmiş olduğunuzu kesinlikle düşünmüyorum
çünkü 1999 seçimlerinde barajın altında kalan sizsiniz. Ama biz 22 Temmuz 2007,
öncesinde 3 Kasım 2002, 28 Mart 2004 ve son olarak 29 Mart 2009 seçimlerinde,
dört seçimdir üst üste birincilik ipini göğüsleyerek siyasetimize devam
ediyoruz. Dolayısıyla bir sorun varsa siz kendinizi sorgulayın; bu bir.
Üçüncüsü: Değerli arkadaşlarım, hiçbir partiyi “12 Eylülün ürünü”
olarak yaftalamanın gereği yoktur. 12 Eylülle sebep-sonuç ilişkisini burada
grubu bulunan herhangi bir siyasal partiyle kurmanın da gereği yoktur. Aslolan hayata bakıştır, aslolan özgürlükleri,
demokrasiyi, hukuku ve bireyin hukukunu kavrayış biçimidir. Eğer ki siz bizim
Anayasa değişikliği teklifimizi özünden demokrasi, özgürlük ve hukuk devleti
kavramları bağlamında değerlendirecek olursanız size düşen bir görev var: 12
Eylül’ün neticesi, 12 Eylül’ün sebebi gibi bir yaklaşımla konuyu
değerlendirmiyorum. Eğer ki 12 Eylül’le aranıza mesafe koyacaksınız, 12
Eylül’ün çok uzağında kalma iradesini ortaya koyacaksanız, az sonra başlayan
gizli oylama öncesinde, milletvekillerinizin oy kullanma hakkı üzerindeki
ipoteği kaldırın, gelin oylarınızı kullanın.
Saygılar sunuyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri
(Devam)
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (Devam)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 13’üncü maddenin oylaması gizli
oylama şeklinde yapılacaktır.
Şimdi gizli oylamaya Adana ilinden başlıyoruz.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Sayın Başkan… Sayın Başkan…
M. FATİH ATAY (Aydın) – Sayın Başkan, bir dakika, ben söz
istiyorum.
BAŞKAN – Lütfen, lütfen artık…
BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) – CHP’nin üzerinde ipotek yoktur.
M. FATİH ATAY (Aydın) – Sayın Başkan…Lütfen…
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Nasıl Başkansın!
BAŞKAN – Böyle bir şey olabilir mi efendim ya? (CHP sıralarından
gürültüler)
Arkadaşlar, gizli oylama işlemi başlamıştır.
Okuyun, buyurun,.
(Oyların toplanmasına başlandı)
M. FATİH ATAY (Aydın) – Sayın Başkan, “Bu grupta ipotek var.”
dedi. Ben bu grubun üyesiyim, söz istiyorum. (CHP sıralarından sıra kapaklarına
vurmalar)
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – AKP’nin militanı mısın, Meclisin
Başkanı mısın, onu bir öğrenelim ya! Meclis Başkanlığıyla hiçbir alakası yok,
AKP’nin militanı!
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, bu oylamanın sonucunu ilan
ettiğimde birleşime otuz dakika ara vereceğimi siz değerli arkadaşlarımın
bilgilerine sunuyorum.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Meclis Başkanı, Meclis Başkanlık
vasfını unutmuş, AKP’nin militanlığını yapıyor burada. AKP’nin militanı...
BAŞKAN – Sayın Öztürk, kendine hâkim ol
lütfen. Hâkim ol, hâkim ol kendine, bağırıp durma.
Sayın milletvekilleri, sizlere kâtip üyelerce verilen pullardan
beyaz olanı “kabul”, kırmızı olanı “ret”, yeşil olanı ise “çekimser” oyu ifade
etmektedir, hatırlatıyorum.
İsmi okunmayan arkadaşımız da lütfen sıraya girmesin.
(Oyların toplanmasına devam edildi)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, oyunu kullanmayan arkadaşımız var
mı? Yok.
Oy kullanma işlemi tamamlanmıştır.
Lütfen oy kutularını kaldırın.
(Oyların ayrımı yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının
Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin 13’üncü
maddesinin gizli oylama sonucunu açıklıyorum:
“Oy sayısı : 408 |
Kabul : 338 |
Ret : 70 |
Çekimser : – |
Boş :
– |
Geçersiz : – |
Kâtip
Üye Kâtip
Üye |
Gülşen
Orhan Yaşar Tüzün |
Van Bilecik” |
Sayın milletvekilleri, birleşime otuz dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 20.13
DÖRDÜNCÜ OTURUM
Açılma Saati: 20.50
BAŞKAN: Mehmet Ali ŞAHİN
KÂTİP ÜYELER: Bayram ÖZÇELİK
(Burdur), Gülşen ORHAN (Van)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin
93’üncü Birleşiminin Dördüncü Oturumunu açıyorum.
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Sayın Başkan, kimse yok, beş dakika ara
verelim.
BAŞKAN – 497 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin görüşmelerine
kaldığımız yerden devam edeceğiz.
Komisyon? Yerinde.
Hükûmet? Yerinde.
14’üncü maddeyi okutuyorum:
MADDE 14.– Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 129 uncu maddesinin
üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Disiplin kararları yargı denetimi dışında bırakılamaz.”
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 14’üncü madde üzerinde gruplar
adına konuşmalara başlıyoruz.
İlk söz Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Isparta
Milletvekili Sayın Nevzat Korkmaz’a aittir.
Sayın Korkmaz, buyurun.
Süreniz on dakikadır efendim.
MHP GRUBU ADINA S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sayın Başkan,
değerli milletvekilleri; AKP’nin Anayasa değişiklik metninde yer alan 14’üncü
madde hakkında Milliyetçi Hareket Partisinin görüşlerini açıklamak üzere
huzurlarınızdayım. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Neredeyse haftalardır Türkiye Anayasa’yla yatıyor, Anayasa’yla
kalkıyor. Niye? Çünkü, AKP bunu böyle istiyor. Onlarca
kendisine yandaş televizyon kanalı ve gazete üzerinden öyle bir kampanya
yürütülüyor ki, bu memlekette işsizlik yok, açlık yok, üreten tesislerimiz
kalmamış, çiftçi ekemez, dikemez, topladığını satamaz, insanlarımız borç
altından kalkamaz durumda değilmiş gibi “Anayasa gelecek dertler bitecek.”
kampanyası!
Ancak, vatandaş AKP gibi Anayasa’yı sihirli reçete olarak
görmüyor. Bir kamuoyu araştırma şirketi, vatandaşlara en öncelikli sorunlarını
sormuş, sıralama şu şekilde oluşmuş: İnsanlarımızın yüzde 35’i “geçim
sıkıntısı”, yüzde 30’u “işsizlik”, yüzde 8’i “eğitim”, yüzde 3’ü “demokrasi”
demiş en öncelikli problemine; yaklaşık yüzde 12’si de Hiçbir sorunum yok.”
diye cevap vermiş. Eğri oturalım doğru konuşalım. AKP Anayasa değişikliği
vatandaşın bu hayati sorunlarından hangisini çözüyor? Olsa olsa,
keyfe keder “Hiçbir sorunum yok.” diyen kişilerin, yani yüzde 12’nin ihtiyacına
cevap veriyor, geri kalan yüzde 88 “Bu benim ihtiyacımdan kaynaklanmıyor.”
diyor.
Değerli milletvekilleri, yaklaşık iki yıldır etkisini sürdüren
ekonomik kriz, her geçen gün toplumsal huzursuzluğu ve gerginliği artırmakta,
esnafımız, işçimiz, çiftçimiz, memurumuz, emeklimiz, iş adamımız gittikçe
erimektedir. Dolayısıyla, bu kesimler krizin karşısında ayakta kalmaya
çalışırken, Türk Ticaret Kanunu, Türk Borçlar Kanunu gibi Mecliste yapılacak
hukuki düzenlemeleri bekliyor. Bu düzenlemelerin geciktirilmeye tahammülü yok,
derhal Meclisten geçirilmesi lazım.
Üretim ve istihdamın dip yaptığı, işsiz gençlerin çoğaldığı, iç ve
dış borçların ödenemez hâle geldiği, alım gücünün zayıflayıp hane gelirlerinin
düştüğü bir ortam mevcut iken yapılacak Anayasa değişikliğine halk yeterli ilgiyi
göstermeyecek ve halkın nezdinde de Türkiye Büyük Millet Meclisinin itibarı
erozyona uğrayacaktır. İnsanlarımızın bu girişim karşısında, “Çocuk ağlar,
derdi çörek.” yahut “Koyun can derdinde, kasap et derdinde.” dediğini duyar
gibi oluyorum. Bu yüzden, Türkiye Büyük Millet Meclisi enerjisini bu öncelikli
sorunların çözümüne harcamalıdır diyorum. “Halkın bugünkü gündemi Anayasa
değil.” dediğimizde, Komisyonda Sayın Çiçek, “İllaki gündem dikey yapılmaz,
yatay da yapılabilir. Biz gündemimizi yatay yapıyoruz.” demiştir. Sayın Çiçek,
gündemin yatay ya da dikey olması önemli değil, önemli olan, gündeminizin
halkın gündemi olmasıdır. Halka indiğinizde bunun böyle olmadığını
göreceksiniz. Muhalefetle inatlaşma adına millete eziyet ettiğinizin,
sıkıntılarını görmezden geldiğinizin farkına varacaksınız.
Değerli milletvekilleri, kürsüye çıkan AKP’li hatipler biraz da
mahcubiyetle “Tabii ki uzlaşma aranmalıdır. Komisyonda müzakere edildi. Bak,
Genel Kurulda günlerdir konuşuluyor, bu da bir uzlaşmadır.” gibi açıklamalarda
bulundular. Arkadaşlar, ya yanlış biliyorsunuz yahut da yanlış söylüyorsunuz.
Uzlaşma bu değil. Bakın, Türk Dil Kurumunun Büyük Türkçe Sözlüğü uzlaşmayı
nasıl açıklıyor: “Uzlaşma, farklı düşünen, farklı hareket tarzı belirleyen
insanların ortak bir nokta için karşılıklı tavizler vererek uyuşmasıdır.” Sizin
yaptığınız bu mudur? Hayır. AKP Genel Merkezinde hazırladığınız metnin, hem de
parlamenter sistemin denge unsuru olan güçler ayrılığı ilkesinde ve
devletimizin savunma reflekslerinde ciddi sıkıntılar ve zafiyetler yaratacak
olan metnin bizden müzakeresini istiyorsunuz. Bunun adına uzlaşma demezler, bu
bir dayatmadır, kendi metninizi kabule zorlamadır. Meclisteki sayısal
çoğunluğunuza güveniyorsunuz. Yine, parmak demokrasisi şovunu sergiliyorsunuz.
Milletimiz görüyor. Birçoğunuzun bu değişikliklerin neler getirip neler
götürdüğünden bile haberi yok. Burada bulunmanızın tek bir gayesi var, milleti
değil Sayın Başbakanı memnun etmek. Ancak biliniz ki demokrasi, demokrat
bireylerin oluşturduğu bir rejimdir, eğer kafalarda demokrat olmayı beceremez
iseniz demokrasiyi de tesis edemezsiniz.
Sayın Ömer Dinçer birkaç gün önce Genel
Kurulda bir soruyu cevaplandırırken “Bilim adamı dokuz köyden kovulacağını
bilse bile doğruyu söyleyen insandır.” mealinde bir söz sarf etti, kesinlikle
katılıyorum. Eminim, saygın bir isim, anayasa hukuku profesörü olan Anayasa
Komisyonu Başkanımız da bu görüşe katılıyordur ancak telefonlarla, fakslarla,
yetiştirdiği onlarca öğrenci kendisine şu soruyu sormamı istediler, ben de söz
verdim, diyorlar ki: “Hocamız bizlere Anayasa hukuku derslerinde ‘Anayasalar
toplumsal sözleşmelerdir dolayısıyla toplumun mutabakatıyla hazırlanmalıdır.’
diye öğretti. Bugün görüyoruz ki AKP dışında hiçbir partinin Anayasa
hazırlanırken uzlaşma iradesine başvurulmamış…”
FİKRİ IŞIK (Kocaeli) – Millete götüreceğiz, millete!
S. NEVZAT KORKMAZ (Devamla) – “…Hocamız da yaptığı konuşmada AKP
metnine ‘olur’ diyor. O zaman Hocamıza sormak istiyoruz: Biz öğrencilerinize
anlattıklarınız mı yanlıştı ya da bugün milletin gözünün içine baka baka yanlış şeyler mi söylüyorsunuz?”
Değerli milletvekilleri, âlâyıvala ile
sunduğunuz, demokrasi devrimi diye göklere çıkardığınız Anayasa değişiklik
metninin 14’üncü maddesi, Anayasa’nın 129’uncu maddesine bir cümle ekliyor:
“Disiplin kararları yargı denetimi dışında bırakılamaz.” Bürokrasiden gelenler
bilirler. Zaten uygulamada yargı bu kararları denetliyor. Bir teamül oluşmaya
başlamıştı bile. Bu değişikliğiniz ne getirdi? Hiç, kocaman
bir sıfır. Sivil demokratik bir Anayasa devrimi gerçekleştiriyorsunuz
ya, kimi kandırıyorsunuz? Anayasa’yı yasaya ve uygulamaya uydurmanın, malumu
ilan etmenin adı ne zamandan beri “devrim” oldu? Bu değişiklik ile çalışanların
özlük hakları iyileştirildi de bizim mi haberimiz yok? Ücretlerde, atamalarda,
adaleti temin ettiniz de biz mi duymadık? Memur, emekli, hayatından memnun da
biz boşa mı konuşuyoruz? Memurdan oylarını isterken vaadiniz bu muydu? Bugün
memurlara insanca yaşama vaadini sunarken vizyonunuz
bu mu?
Arkadaşlar, kendinizi akıllı, âlemi saf görmeyin. Sizlere oy
vermiş ancak ev kirasını ödeyemeyen, ay sonunu getiremeyen, borçlularından köşe
bucak kaçıp telefonlarını açmayan, evladına okula giderken harçlık veremeyen,
yol parasını bütçesi kaldıramayacağı için sılayırahim
yapıp anasının, babasının elini öpemeyen, ölmüşlerinin kabirlerini ziyaret
edemeyen, ailesine bir bayram hediyesi götüremeyen binlerce memura, emekliye bu
ikiyüzlülüğü nasıl açıklayacaksınız?
AKP’nin Anayasa değişiklik metni ayıplıdır çünkü AKP’nin Meclis
çoğunluğu dışında, hiçbir siyasi partinin görüşü “Muhalefetin her dediği
yanlıştır.” denilerek kale alınmamıştır. AKP’nin Anayasa değişiklik metni
özürlüdür, adaletin şaşmaz terazisi olmaya değil, hep kendisine yontan nalıncı
keserliğine taliptir, seçim öncesi nasıl avantaj elde ederim gibi kurnazca
hesaplar peşindedir. Tepkisel bir metindir hazırladığınız. Anayasalar objektif
görüş ve düşüncelerle yapılmalıdır. Hâlbuki AKP anayasasının temelinde,
geçmişte yaşanılan öyküler, siyasi olaylar, bir türlü unutulmayan kötü hatıralar
vardır. Bu metin, yaşananlara karşı öç alma, rövanş alma hissiyatıyla
üretilmiştir; asırlık anayasa tartışmalarını bitirmek bir yana, yeni
tartışmaları başlatacaktır, yeni ret cepheleri oluşturacaktır.
Bir başka husus, AKP’nin milletvekili ve parti yöneticilerinin -ki
karma komisyonlardaki dosyalardan da anlaşılacağı üzere- birçok usulsüzlük ve
yolsuzluklarla birlikte anılıyor olması, yapılacak değişikliğin üzerinde ağır
iddialar ve gölgeler meydana getirmektedir.
AHMET YENİ (Samsun) – Sizin kaç tane dosyanız var?
MUHYETTİN AKSAK (Erzurum) – Sen aynaya bak!
S. NEVZAT KORKMAZ (Devamla) – Denilmektedir ki: “AKP
milletvekilleri ve yöneticileri kendi istikballerini teminat altına almaya,
mahkeme huzurunda hesap vermemek için tedbir almaya çalışmaktadırlar.” Sadece
bu eleştirilerin açıklığa kavuşturulması için bile AKP’nin diğer partilere
“Sizlerin bu kaygılarınızı giderelim. Gelin, Anayasa değişikliğini birlikte
hazırlayalım.” demesi gerekiyordu. Âdeta bu iddiaları haklı çıkaracak şekilde
metni kendi mahfillerinde hazırlamış, gözlerden kaçırıp tartıştırmamış ve
anlaşılmaz bir telaşla, komisyonlarda saat hesabı yaparak görüştürmüştür.
Değerli milletvekilleri, Anayasa değişikliği tartışmalarının
yapıldığı bir süreçte, milletimizin yüreğini yakan Habur
görüntüleri, şehirleri neredeyse Teksas’a çeviren
terör eylemleri ve ateşin üzerine benzin döker gibi “Anayasa değişikliği
demokratik açılımın bir uzantısıdır.” mealinde Hükûmet
yetkililerinin demeçleri milletimizi tedirgin etmiştir.
Tarih 17 Nisan 2010. Bundan yedi gün önce, bir televizyon kanalı,
Sayın Başbakan bazı gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını cevaplıyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Korkmaz, süreniz doldu. Size de ek süre veriyorum
iki dakika.
Lütfen, konuşmanızı tamamlayın.
S. NEVZAT KORKMAZ (Devamla) – Teşekkür ederim Sayın Başkanım.
Diyor ki, lütfen dikkatle dinleyin: “Anayasa değişikliği önerimiz,
açılım projemizin önemli bir parçasıdır. Açılım kapsamında atacağımız adımların
önünü açıyor, altyapısını hazırlıyoruz.” Anayasa değişikliğinin amacının PKK
açılımını hayata geçirmek ve bölünmez bütünlük aleyhinde fiilleri parti kapatma
nedeni olmaktan çıkarmak olduğu, Başbakanın ağzıyla ikrar ediliyor.
MUHYETTİN AKSAK (Erzurum) – Bu iftiralarınızı hep dinliyorlar.
S. NEVZAT KORKMAZ (Devamla) – Sayın Başbakan, bunları biz söylesek
“İftira atıyorlar.” dersiniz. İşte, bu görüntü ve sözler, değişikliğin halisane
niyetlerle yapılmadığı, yapılanın bölücülük ve terör çetesinin arzu ettiği
şartlara hizmet edeceği gibi kanaatlerin hâkim olmasına yol açmıştır. Gerçi
Sayın Başbakan, hiçbir gizleme ihtiyacı duymaksızın açıkça söylemektedir bunu.
Sadece bu niyet bile, milletine verdiği sözler gereği ve millî duruşu
itibarıyla Milliyetçi Hareket Partisinin neden AKP anayasasına karşı olduğunu
anlatmaya yeter de artar bile.
Teklifte, temiz toplum, temiz yönetim ve temiz siyaset yoktur,
milletvekili dokunulmazlığı gibi herkesin kanun önünde eşitliği ilkesini bozan
83’üncü maddenin kaldırılması yoktur. Başbakan ve AKP yöneticileri, hesap
vermekten kaçmaktadırlar. 83’üncü maddeyi kaldırmaya yürekleri yetmemektedir.
Birilerinin korkularını anlıyoruz da millete hizmet için vekâlet almış siz
değerli AKP milletvekilleri, siz bu işe neden alet oluyorsunuz?
Teklifte, baş örtüsü yasağı, imam hatip
okulları mezunlarının yaşadığı sıkıntılar gibi eğitimde fırsat eşitsizliğine
yol açan yasakların kaldırılması yoktur. Aziz milletimiz sormaktadır: İstismar
denince, baş örtüsünün, inançlı insanlarımızın
sözcülüğüne soyunmak söz konusu olunca varsınız, iş icraata gelince köşe bucak
kaçıyorsunuz, yoksunuz.
Tüm bu eksiklikleri içeren, hazırlanışında AKP’nin hiçbir siyasi
parti grubuna ve sivil topluma eyvallahı olmadığını
gösteren Anayasa değişiklik metnine usulden ve esastan karşı olduğumuzu
söylüyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)
LÜTFİ ÇIRAKOĞLU (Rize) – Nesrin Ünal’ın günahı yeter size.
BAŞKAN – Saygıdeğer milletvekilleri, madde üzerinde ikinci söz,
Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına Yalova Milletvekili Sayın Muharrem İnce’ye
aittir.
Sayın İnce, buyurun. (CHP sıralarından alkışlar)
Süreniz on dakika efendim.
CHP GRUBU ADINA MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, sayın
milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Sayın milletvekilleri, bu maddeyle memurlar ve diğer kamu
görevlilerinin onlara verilen uyarma ve kınama cezalarını yargı denetimine
açıyoruz. Buradan, uyarma ve kınama cezaları sanki yargı denetimine hiç
açılmamış sonucu çıkarılmasın. Anayasa’nın 129’uncu maddesindeki bu hükme
rağmen, Danıştay ve idare mahkemeleri uyarma ve kınama cezalarını denetime
açmışlardır. Bunu da Anayasa’nın 36’ncı maddesindeki “Hak arama hürriyeti”ne bağlamışlardır.
İdarenin her tür işlemini yargı denetimine açmak demek, yargı
kararlarına uymak demektir. Ne yazık ki bu konuda siciliniz çok bozuk. Şimdiden
sonra vereceğim bütün örnekler delillidir. İşte burada, mahkeme kararları
elimdedir ve bunlar bu Meclisin kötü hâl kağıdıdır
aynı zamanda. Bu Mecliste mahkeme kararlarını uygulamayan Başbakan, bakan,
milletvekilleri vardır. Haklarında fezleke olan milletvekilleri bu sıralarda
oturmaktadır. Geçen dönem müsteşar, müsteşar yardımcısı olup da bugün
bazılarının yirmi bir adet fezlekesinin olduğunu -yargı kararlarını
uygulamamaktan dolayı- hepimiz biliyoruz. Kendilerine isnat edilen suçlar ise
görevde keyfî davranmak, görevde yetkiyi kötüye kullanmak, zincirleme biçimde
yetkiyi kötüye kullanmaktır.
Demokrasilerde keyfîlik yoktur, keyfîlik sultanlıklarda,
padişahlıklarda ve totaliter rejimlerde vardır. Daha dün, 23 Nisan çocuğuna
“Artık yetki sende, asarsın da, kesersin de.” diyen bir Başbakanımız var.
Sembolik bir teslim töreninde, çocuklarda demokrasi bilincini geliştirmek için
yapılan bu törende bile asmaktan, kesmekten söz eden bir Başbakanımız var.
MUHYETTİN AKSAK (Erzurum) – Mecazi anlamda dedi.
MUHARREM İNCE (Devamla) – Asmak, kesmek demokrasilerde olmaz,
padişahlıklarda, krallıklarda, sultanlıklarda olur. Türkiye’yi muz cumhuriyeti,
kendisini padişah zanneden bir Başbakanın bu hâlini gördükçe dünkü Başbakan
Sayın Elgin Koçubaba’nın -Sayın Başbakan Elgin Koçubaba’nın- keşke görevi devam etseydi, başbakanlığı hiç
bırakmasaydı diyorum çünkü dünkü Başbakan Sayın Elgin Koçubaba
“Başkanlık sistemini istemiyorum çünkü Ulu Önder Atatürk, ülkemiz için
cumhuriyeti uygun gördü.” diyor.
Ben, size şu kürsüden şunu tavsiye etmek istiyorum: Anayasa’yı
değiştirmek yerine önce kendiniz değişin, önce demokrat olun, demokrasiye
inanın diyorum. Siz bu değişikliklerle bu dünyadaki mahkemelerdeki hâkimleri
ayarlayabilirsiniz, dokunulmazlığın arkasına sığınabilirsiniz ama öbür
mahkemede ne dokunulmazlığınız olacak ne ayarladığınız hâkimler olacak. Gerçi,
merak etmeyin, öbür tarafa bunu bırakacak hâlimiz yok. Bu hesabı bu dünyada,
önümüzdeki seçimden sonra hep birlikte göreceğiz. (CHP sıralarından alkışlar)
MUHARREM SELAMOĞLU (Niğde) – Göreceğiz!
MUHARREM İNCE (Devamla) – Sayın milletvekilleri, Başbakan, Sayın
Başbakan, yargı kararını uygulamadığı gerekçesiyle TÜBİTAK Başkanına 7 milyar
lira tazminat ödedi. Başbakan, bu parayı ödemekte zorlanır mı diye düşündüm,
mal varlığını araştırdım, baktım, beyanlarına baktım Sayın Başbakanın. Mal
varlığı da, alacağı da artmış. 2007’de alacağı 312 milyarmış, 2010’da alacağı
500 milyar olmuş. Demek ki Başbakan 2007’den 2010’a alacaklarına 188 milyar
lira faiz uygulamış, faiz işletmiş. Bunu da bilgilerinize sunmak istiyorum.
Demokratik bir anayasa yapabilmek için önce asgari düzeyde
demokrasi inancı ve asgari düzeyde bir demokrasi bilgisi gereklidir. Size
dünyanın en demokratik anayasasını versek siz oradan bir faşizm çıkarırsınız.
Gerçek bir demokratsa demokratik olmayan bir anayasadan bile eksiksiz bir
demokratik yapı kurabilir. Tıpkı uranyumdan elektrik enerjisi üretilebildiği
gibi, uranyumdan atom bombası da yapılmasına benzer bu örnek.
Yargı kararlarını uygulamama rekorlarınıza devam edelim. Sayın
Hüseyin Çelik, sadece Erzurum Millî Eğitim Müdürüne 54 milyar lira tazminat
kaybetti. Bu para faiziyle birlikte 80-90 milyar yapmaktadır. Hüseyin Çelik bu
parayı ödeyebilir mi diye baktığımda, araştırdığımda, daha düne kadar…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Kardeşi var, kardeşi, Ramazan
Çelik.
MUHARREM İNCE (Devamla) – …daha düne kadar mini market işleten
kardeşleri, bugün ÇAYKUR bayiliği, Sarar bayiliği, Volkswagen bayiliği ve özel
hastane işletmeciliği yaptıkları için bu parada zorlanmazlar diye düşünüyorum.
Yargı kararlarını uygulamayıp hukuku katlettiğiniz örnekler
bununla sınırlı değil. Yahudi iş adamına sattığınız TÜPRAŞ hisseleriyle ilgili
mahkeme kararını uygulamadınız. Çevrecinin daniskası kesilen Sayın Başbakan, HES’lerle ilgili mahkeme kararını uygulamıyor. Başbakan, Ofer’e yaptırılacak Galataport ve
Dubai Şeyhine satılan İETT arazisi konusunda yargı kararlarını eleştiriyor.
Başbakan diyor ki: “Yargıçların cebinden bir şey çıkmıyor, çok rahat hareket
ediyorlar.” Oysa o yargıçlar olmasaydı, TÜPRAŞ’ın
satışından bu milletin, bu fakir milletin 3,5 milyar dolar parası uçup
gidecekti. Bu fakir millete 3,5 milyar dolar para kazandıran yargıçlara… İçinde
biraz insaf, biraz merhamet, biraz vatan millet sevgisi olan herkes bu
yargıçları eleştirmez, bu yargıçları ayakta alkışlar.
Bu pakette unuttuğunuz bir şey var. Bir geçici madde eklemeyi
unutmuşsunuz. Şöyle diyebilirdiniz: “Geçici Madde 3- Başbakan Recep Erdoğan,
Hüseyin Çelik ve onun müsteşarları yargı kararlarını uygulamama hakkına
sahiptir.” diye bir geçici madde eklemeyi unutmuşsunuz. (CHP sıralarından
alkışlar)
Sayın milletvekilleri, sizin amacınız hukuk devletini
kökleştirmek, yargı bağımsızlığını sağlamak, bireyi özgürleştirmek, toplumu
demokratikleştirmek değildir. Sizin amacınız üç tanedir:
1) Bu milletin varlıklarını “özelleştirme” adı altında talan
ettiniz, şimdi yargıdan dönmesini istemiyorsunuz.
2) Yargı kararlarına dayanarak size direnebilen bürokratların
olmasını istemiyor, kadrolaşmanızı tamamlamak istiyorsunuz.
3) Yüce Divan korkusu dört bir yanınızı sarmış, Habur’daki gibi hâkim ayarlamak istiyorsunuz.
Bu Anayasa paketinin hazırlanış biçimi, topluma sunuş biçimi,
görüşmelerdeki dayatma mantığı ve içeriği bakımından darbe anayasasından
farksızdır. 82 Anayasası’nda yürütme güçlendirilmişti, siz daha da
güçlendiriyorsunuz. 12 Eylül Anayasası faşist bir anayasaysa bu paket iki kere
faşisttir. 12 Eylülcüler darbe yaptılar, kendilerini korumak için geçici
15’inci maddeyi koydular. Siz darbe mi yaptınız ki ya da bizim bilmediğimiz
hangi suçları işlediniz ki “İdarenin eylem ve işlemleri, odaklaşmanın
tespitinde gözetilemez.” deyip kendinizi koruma altına alıyorsunuz?
Sayın milletvekilleri, bu değişiklik paketinin içinde çocuk
hakları var ama 1 milyon çocuk sokaklarda çalışıyor. Bu paketin içinde
engelliler var ama 53 bin engelli kadrosu boş, Millî Eğitim Bakanlığının
engellilere açtığı sınavdan 110 lira sınav ücreti alıyorsunuz. Bu pakette
şehitlerimiz var ama şehit anneleri al bayraklarla Meclise giremiyor. Değerli
milletvekilleri, bu pakette kişisel verilerin korunması var ama Sayın Başbakan
Tekel işçilerinin hesabından para çektiğini biliyor. Bu pakette ailenin
bütünlüğünün korunması var ama sözleşmeli öğretmenlerin ailesi parçalanmış
durumda. Bu pakette memurlara toplu sözleşme hakkı var ama grev hakkı yok hatta
eylem yapan memurlara “Sonuçlarına katlanırsınız.” diyen bir Başbakan var.
Sizin demokrasi anlayışınız tramvay demokrasisi anlayışıdır. Sizin
yargı reformunu savunan Bakanınız, cemaatler için başsavcıya baskı yapan
Bakandır. Geçici 15’in kaldırılmasını önerdiğimizde “sulu şaka” diyenler bugün
aynı şeyi öneriyorsa, bilin ki onlar Dolmabahçe’de sırdaş olup, Genelkurmay
Başkanıyla paslaşıp, e-muhtırayı verenlere trilyonluk araç alanlardır. Onların
biber gazıyla Hitler’in gaz odaları arasında hiçbir fark yoktur. Onlar ki “Ofer’le sabah görüşmedim.” deyip akşam görüştüğünü kabul
edenler bu milleti kandırmaktadır. Milleti kandıranların millet iradesinden söz
etmeye hakları yoktur. Milleti kandırmaya devam ediyorsunuz. Bu paketle hap
yutturmayacaksınız, millete hapı yutturacaksınız. Bu paketle yürütmeyi yargı
karşısında güçlendirerek milletin parasını yürütmeyi kolaylaştıracaksınız.
Bu paketin amacı, Sayın Recep Erdoğan’ın başkanlığa, sultanlığa
giden yoluna taş döşemektir. Halk tabiriyle bu paketi ete benzetirsem,
AHMET YENİ (Samsun) – Oy bile kullanamıyorsunuz.
MUHARREM İNCE (Devamla) – Sayın milletvekilleri, size son olarak
şunu söyleyeceğim: Siz sürekli demokrasiden, insan haklarından, özgürlüklerden
söz ediyorsunuz. Bakınız, Anayasa’nın 6’ncı maddesi ortada.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın İnce, normal süreniz doldu, size de ilave süre
veriyorum. Lütfen konuşmanızı tamamlayın.
MUHARREM İNCE (Devamla) – “Egemenlik, kayıtsız şartsız
Milletindir.” Madde 6; Madde 7: “Yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye
Büyük Millet Meclisinindir. Bu yetki devredilemez.”
AHMET YENİ (Samsun) – Oy bile kullanamıyorsunuz.
MUHARREM İNCE (Devamla) – Buraya kadar okuyorsunuz, buna hiç
itirazımız yok, buraya kadar okuyorsunuz. Şimdi size madde 9’u okuyorum: “Yargı
yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır.” Yasamayı
okuyorsunuz da 9’uncu maddeyi niye okumuyorsunuz?
Bakın, elimde bunlar mahkeme kararları. Türk milleti adına yargı
karar vermiş, bunların hiçbirini uygulamamışsınız. İşte idari davalar, işte
tazminat davaları, işte bunların hepsi… Kim istiyorsa AKP’den, hangi
milletvekili istiyorsa… Sizin bakanlarınızın, Başbakanın
uygulamadığı mahkeme kararları ortada. Siz neden söz ediyorsunuz?
Disiplin cezalarını yargı denetimine açsanız ne olur, açmasanız ne
olur? Önemli olan demokrasiye inançtır. Size dünyanın en demokratik anayasasını
getirelim, siz bunun içinden yine bir baskı rejimi çıkarırsınız, bunun içinden
yine bir faşizm çıkarırsınız.
Yüce Meclise saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Sayın Bahçekapılı, buyurun.
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Konuşmacı grubuma çok ağır
ithamlarda bulunan bir konuşma yaptı. Müsaade ederseniz cevap vermek istiyorum.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Nedir efendim bunlar?
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Baştan aşağı her şey. Faşist olduk, yürüttük, dolandırdık… Daha ne olabilir?
KEMAL KILIÇDAROLU (İstanbul) – Sayın Başkan tutanakları getirtip
bakabilir.
BAŞKAN – Yeni bir sataşmaya mahal vermeyecek şekilde lütfen üç
dakikalık süre içerisinde tamamlayınız. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan… Sayın Başkan… (CHP
sıralarından sıra kapaklarına vurmalar)
AHMET YENİ (Samsun) – Konuşmacıya tahammülünüz bile yok.
BAŞKAN – Ne oldu Sayın Kılıçdaroğlu? Ne
oldu? (CHP sıralarından sıra kapaklarına vurmalar) Bir saniye… Niye sıralara
vuruyorsunuz? Orada elektronik cihazlar var arkadaşlar, onlar arızalanır. Devletin malı, Meclisin malı. Lütfen…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan…
MUHYETTİN AKSAK (Erzurum) – Niye rahatsız oluyorsunuz? Cevap
verecek.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Niye zarar veriyorsunuz, vermeye çalışıyorsunuz Meclisin
malına?
BİLGİN PAÇARIZ (Edirne) – Sayın Başkan, tutanakları getirtin.
BAŞKAN – Orada elektronik sistemler var, hepsi bozulur. Niye
vuruyorsunuz?
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Bağırıyoruz…
BAŞKAN – Efendim, söz verdim, daha sonra dinleyeceğim sizi Kılıçdaroğlu, daha sonra dinleyeceğim.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, bağırıyoruz
duymuyorsunuz, mecburen vuruyoruz çünkü siz… O zaman bir işitme sorununuz var
herhâlde.
BAŞKAN – Hayır.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – O zaman… Burada bağırıyoruz, dönüp
bakmıyorsunuz, mecburen buraya vuruyoruz, ilginizi çekmek için.
BAŞKAN – Efendim, bir grup başkan vekili sataşma nedeniyle söz
istedi, kendisine söz verdim, daha sonra da sizi dinleyeceğim.
Lütfen oturun.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, tutanakları getirin,
biz de bilelim, neye sataşma oldu.
BAŞKAN – Efendim, işte anlatacak şimdi.
Sayın Bahçekapılı, buyurun.
Yalnız yeni bir sataşmaya lütfen mahal vermeyin.
VIII.- SATAŞMALARA İLİŞKİN
KONUŞMALAR (Devam)
6.- İstanbul Milletvekili Ayşe Nur
Bahçekapılı’nın, Yalova Milletvekili Muharrem
İnce’nin, grubuna sataşması nedeniyle konuşması
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Dikkat ederim efendim. Teşekkür
ederim.
Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; biraz önceki konuşmacı Sayın
İnce, grubu adına konuştu. Benim bildiğim kadarıyla ve notlarımdan okuduğum
kadarıyla Sayın İnce’nin grubu adına konuşacağı madde Anayasa’nın 129’uncu
maddesi, teklifteki de çerçeve 14’üncü maddeydi ancak kendisi bu maddeyle
ilgili hiçbir şey söylemedi.
Sayın İnce’yi görebildiğim kadarıyla, kendisi Meclise çok az
gelmekte ve Meclise gelmediği zaman içinde, sanıyorum, birtakım gazete
haberlerinden veya kulaktan dolma bilgilerle bir dedikodu paketi derleyip
burada bizlere sunuyor. Bunu yapmaması gerekiyor çünkü hepimiz…
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Niye rahatsız oluyorsunuz?
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (Devamla) – Müsaade ederseniz… Dinleyin.
BAŞKAN – Lütfen, lütfen arkadaşlar…
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (Devamla) – Çünkü bakın, Muhammer
İnce, bu değişiklik paketindeki… (CHP sıralarından “Muharrem” sesleri)
BAŞKAN – Muharrem İnce.
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (Devamla) – Muharrem İnce, bu değişiklik
paketindeki 14’üncü maddeyle ilgili dedi ki: “Memurlar hakkında verilecek olan
disiplin kararlarına yargı yolunu açsanız ne olur, açmasanız ne olur?”
Demokrasi anlayışımız onu gerektirir ki savunma hakkı her şeyin üstündedir.
Verilecek olan her cezada savunma hakkına öncelik verilmesi gerekir.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Sataşma nerede?
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (Devamla) – Uyarı ve kınama cezaları da eğer
bir ceza ise memurlara da savunma hakkının verilmesi gerekir.
ATİLA EMEK (Antalya) – Sayın Başkan, sataşmaya mı cevap veriyor?
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (Devamla) – Demokrat olduğunuzu
söylüyorsunuz, benim burada iki dakikalık cevap verme hakkıma saygı
göstermeyip, masaların üstüne vuruyorsunuz. Demokrat olan insan…
Geçmişte biliyorum hepiniz acı çektiniz 12 Eylülde. Birçok
insanınız var aranızda. Bunları tanıyorum, birlikte de yaşadık. Eğer
demokratlığınızı sürdürüyorsanız, size acı çektiren bu 12 Eylül Anayasası’nı
değiştirmek için oy kullanırsınız.
Çok teşekkür ediyorum, sağ olun. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan…
EŞREF KARAİBRAHİM (Giresun) – Daha kötüsünü getiriyorsun ya!
BAŞKAN – Sayın İnce, buyurun.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkanım, öncelikle Sayın Grup
Başkan Vekili adımı doğru telaffuz etmedi. İkincisi…
AHMET YENİ (Samsun) – Düzeltti, düzeltti.
BAŞKAN – Sonra düzeltti efendim.
Buyurun.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkanım, ikincisi: Bir dedikodu
paketinden söz etti. Oysa ben belgeleri gösterdim. Buna dedikodu paketi dediği
için bana sataşmıştır. Ben bu belgeleri Başkanlığa teslim ederim. İster
Komisyon incelesin ister AKP’li milletvekilleri incelesin. İkincisi bu.
Dedikodu paketi değildir söylediklerim.
BAŞKAN – Tamam, evet, doğru.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Söz istiyorum efendim.
Bir de Meclise…
BAŞKAN – Sayın İnce, aslında vereceğiniz cevabı söylediniz,
zabıtlara geçti. “Bu dedikodu paketi değildir.” dediniz “Elimizde belgeler var,
mahkeme kararları var. Başkanlığa da veririm, ilgilenen arkadaşlara veririm.”
dediniz. Bunun dışında…
MUHARREM İNCE (Yalova) – Hayır Sayın Başkanım, Sayın Başkanım...
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Efendim, soyut iddialarda
bulundu. Ben ondan bahsediyorum. Hiçbir delili yok.
BAŞKAN – Tamam efendim, tamam. Lütfen…
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkanım, bakınız, bana sataştı.
Bir de Sayın Bahçekapılı Meclise gelmediğim zamanlardan söz etti.
Sayın Bahçekapılı avukatlık yaparken ben bu Mecliste milletvekilliği
yapıyordum.
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Ben bu dönemden bahsediyorum.
BAŞKAN – Tamam Sayın Bahçekapılı, oturun lütfen.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Benim Meclise ne zaman gelip ne zaman
gelmeyeceğimi kontrol edecek makamda değildir.
Söz istiyorum.
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Gözlemlerimi söylüyorum.
BAŞKAN – Peki, buyurun, üç dakika ama yeni bir sataşmaya mahal
vermeyeceksiniz. (CHP sıralarından alkışlar, AK PARTİ sıralarından gürültüler)
Arkadaşlar lütfen sakin olalım.
7.- Yalova Milletvekili Muharrem
İnce’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Nur Bahçekapılı’nın,
şahsına sataşması nedeniyle konuşması
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, çok teşekkür ederim. İyi
niyetinizi suistimal etmeyeceğimden emin
olabilirsiniz.
Sayın Ayşegül Bahçekapılı…
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Ayşe Nur!
MUHARREM İNCE (Devamla) – Ayşe Nur, pardon. (AK PARTİ sıralarından gülüşmeler)
AHMET YENİ (Samsun) – Ne oldu?
BAŞKAN – Demek ki oluyormuş.
MUHARREM İNCE (Devamla) – Pardon. Düzelttim.
Size şunu söyleyeyim: Ben sizi çok öncesinden tanırım Sayın
Bahçekapılı. Beraber solcu olduğumuz günleri hatırlıyor musunuz?
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Çok iyi hatırlıyorum, hiç
unutmadım zaten. Hâlâ öyleyim.
MUHARREM İNCE (Devamla) – Muharrem İnce on beş yaşında neyse kırk
beş yaşında da aynıdır.
AHMET YENİ (Samsun) – Geri kalmışsınız geri!
MUHARREM İNCE (Devamla) – Milletvekili olmak için asla ve asla yan
çizmemiştir. Siyasi çizgisinde hiçbir kırık yoktur. Muharrem İnce asla dedikodu
yapmamıştır. Bunlar mahkeme kararlarıdır.
Sayın Bahçekapılı, o eski birlikte solcu olduğumuz günlerin
hatırına…
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Sizinle hiç solculuk yapmadım
ben!
MUHARREM İNCE (Devamla) – …size bunların bir fotokopisini
verebilirim.
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Sizinle hiç aynı çizgide
olmadım.
MUHARREM İNCE (Devamla) – Olur mu efendim, olur mu?
BAŞKAN – Tamam, lütfen karşılıklı konuşmayalım.
MUHARREM İNCE (Devamla) – Fotoğraf getirebilir miyim? İsterseniz
fotoğraf getireyim.
BAŞKAN – Sayın İnce… Sayın İnce, lütfen…
MUHARREM İNCE (Devamla) – Ben burada… (AK PARTİ sıralarından
gürültüler)
BAŞKAN – Sayın İnce, lütfen tamamlayın.
MUHARREM İNCE (Devamla) – Bakın, şunlar eğer dedikodu paketiyse,
bunlar dedikodu paketiyse, bunlar mahkeme kararı değilse, işte, burada dört
partimizin grubu var. Dört parti grubu birer milletvekilini, hukukçu
milletvekilini görevlendirsin. Eğer bunlar dedikodu paketiyse, ben yarın sabah
milletvekilliğinden istifa ediyorum.
BAŞKAN – Aman etme. Niye ediyorsun?
MUHARREM İNCE (Devamla) – Bir daha da ömrümün sonuna kadar
milletvekili olmayacağım.
Sayın Bahçekapılı, gel, yüreğin varsa, bilgin varsa, cesaretin
varsa, gel bu kürsüden benim koyduğum iddiayı sen de koy.
Hepinize saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Sayın Başkan, izin verin cevap
vereceğim. Düşüncelerimle ilgili cevap vereceğim.
BAŞKAN – Efendim, hangi sözüne sataşma gerekçesiyle cevap
vereceksiniz?
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Söylüyorum efendim: Benim siyasi
düşüncelerimle ilgili.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, sataşma var efendim,
çünkü aynı iddialarla yanıt vermek istiyor! (CHP sıralarından gürültüler)
BAŞKAN – Duyamadım efendim. Arkadaşlar, bir dakika… Hangi sözüne
efendim? Hangi sözüne?
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Siyasi düşüncelerimle ilgili
sataşma yaptı şahsıma.
BAŞKAN – Efendim, şimdi, bakın, İktidar Partisinin Grup Başkan
Vekilisiniz.
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Evet.
BAŞKAN – İktidar milletvekilleri, grubu, muhalefetin eleştirileri
karşısında birazcık tahammüllü olmalıdır.
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Efendim, ben yeteri kadar
dayanıyorum.
BAŞKAN – Bakın, tahammüllü olmalıdır. Tabii ki muhalefet iktidarı
eleştirecektir. Eleştirisinde haklı olabilir, haksız olabilir…
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Efendim, yeteri kadar
dayanıyoruz. İş kişiselleşmeye dönüştü. İki cümle…
BAŞKAN – Lütfen…
Hayır, hayır, söz vermedim, oturun. Hayır
efendim, oturun.
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Efendim, kişisel bir durumla
karşı karşıyayız.
BAŞKAN – Efendim, bu devam eder, ben biliyorum. Şimdi siz
konuşacaksınız, o bir daha isteyecek. Tamam efendim,
kimin ne olduğunu herkes bilir.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkanım, ben kürsüdeyken yine bana
sataştı Sayın Bahçekapılı. (AK PARTİ sıralarından gürültüler) Hiçbir zaman
birlikte olmadığımızı söyledi.
BAŞKAN – Lütfen… Sayın İnce, bakın, benim iyi niyetimi lütfen kötüye
kullanmayın. Tamam.
MUHARREM İNCE (Yalova) – 27-28 Haziran 1998 ODTÜ Sosyal
Demokratlar Konferansında birlikteydik kendisiyle. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Tamam. Peki efendim. Oturun yerinize. Tamam, zabıtlara
geçti.
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Hayatımda oraya gitmedim, yemin
ediyorum.
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri
(Devam)
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (Devam)
BAŞKAN – Efendim, şimdi görüşmelerimize devam ediyoruz.
Bu da bu birleşimdeki farklı bir tartışmayı bize yaşattı.
Şimdi, Barış ve Demokrasi Partisi Grubu adına Muş Milletvekili
Sayın Nuri Yaman hitap edecekler.
Buyurun Sayın Yaman.
BDP GRUBU ADINA M. NURİ YAMAN (Muş) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
bu heyecanlı ve karşılıklı eski hesaplaşmaların yapıldığı bir süreçten sonra,
ben de 497 sıra sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin 14’üncü maddesiyle ilgili
olarak Barış ve Demokrasi Partisi adına söz almış bulunmaktayım. Bu nedenle,
hepinizi en içten duygularımla selamlarım.
AHMET YENİ (Samsun) – Sayın Başkan, duyulmuyor.
BAŞKAN – Değerli arkadaşlarım, Sayın Okay,
Sayın İnce, orada büyük bir karmaşa var arkadaşlar. Hatibi dinleyemiyoruz.
Lütfen…
M. NURİ YAMAN (Devamla) – Öyle sanıyorum ki bu tatlı, geçmişe
yönelik hesaplaşma belki biraz daha devam edecek ama koridorlar müsait, lütfen,
orada bu süreyi devam ettirebilirsiniz.
Değerli arkadaşlar, bilindiği gibi, Anayasa’mızın 129’uncu
maddesinin üçüncü bendinde “Uyarma ve kınama cezalarıyla ilgili olanlar hariç,
disiplin kararları yargı denetimi dışında bırakılamaz.” hükmü yer almaktadır.
Söz konusu madde, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin bu
görevlerini yaparken görevleriyle ilgili sorumluluklarının neler olduğunu ve
herhangi bir soruşturmaya uğradıkları zaman yapılan kovuşturmayla ilgili olarak
sahip oldukları yasal güvencelerini düzenlemektedir. Madde, memurlar ile diğer
kamu görevlilerinin yürüttükleri faaliyetlerinin çerçevesini çizmekte ve ayrıca
bu faaliyetlerini kanunlara sadık kalarak yürütmek zorunda olduklarını
belirtmektedir.
Değerli arkadaşlar, Anayasa’nın çizmiş olduğu bu çerçeve
kapsamında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olanlar bu kanuna göre,
diğerleri ise kuruluş yasalarında belirtilen temel düzenlemelere göre
çalışmalarını yürütmekle zorunludurlar.
657 sayılı Yasa’nın 135’inci maddesinin üçüncü fıkrasında da
“Aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve devlet memurluğundan
çıkarma cezalarına karşı idari yargı yoluna başvurabilirler.” hükmü yer
almaktadır. Bu düzenlemeyle, kanun koyucu Anayasa’nın sağladığı imkânı
kullanmış ve uyarma ve kınama cezalarını yargı denetimi dışında tutmuştur.
Aynı Kanun’un 133’üncü maddesinin birinci fıkrasında ise “Disiplin
cezaları memurun siciline işlenir.” denilmektedir. Yani disiplin cezalarından
olan uyarı ve kınama cezalarına hem yargı yolu kapatılmıştır hem de bu
cezaların sicile işlenmesine dair bir düzenlemeye gidilmiştir.
Yine ayrıca, Anayasa Mahkemesinin 27/11/2007
tarih ve 2002/169 esas, 2007/88 sayılı kararının gerekçesinde de uyarma ve
kınama cezaları özellikleri dolayısıyla bu kuralın dışına çıkarılmıştır.
Uyarma ve kınama cezalarının yargı denetimi dışında bırakılacağı
ifade edilmekle beraber, Anayasa Mahkemesinin ilgili kararının devamında da
yargısal denetim bakımından uyarma ve kınama cezalarının genel kural kapsamı
dışında tutulmasının sebebi olarak da bu cezaların özellikleri gösterilmiştir.
Gerekçede “Disiplin cezalarının ağırlıkları birbirinden farklı
olup, uyarma ve kınama cezaları en hafif disiplin cezalarını oluşturmaktadır.”
şeklinde açıklama yer almaktadır.
Anayasa Mahkemesinin kararının sonuç bölümünde ise “Devlet
memurlarına verilen uyarma ve kınama cezaları Anayasa’da yer alan hükme ve
Türkiye Büyük Millet Meclisinin bu yöndeki iradesine uygun olarak yargı
denetimi dışında tutulduğundan, söz konusu kuralların Anayasa’ya aykırılığından
söz edilemez.” şeklinde değerlendirmeye de ayrıca yer vermiştir.
İç hukukta uyarma ve kınama cezalarına karşı iptal davası açma
hakkının tamamen ortadan kaldırılmış olması karşısında etkili başvuru ve hak
arama özgürlüğü dikkate alındığında başvurulabilecek tek yargı makamı ise ancak
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kalmıştır. Söz konusu Mahkeme başvurana karşı
yapılmış olan uyarıya benzer disiplin cezalarının verildiği durumlarda “Etkili
başvuru yolunun bulunmaması sonucunda başvuru sahibi, benzeri disiplin
tedbirlerinin meşruluğunun denetlenmesini sağlayacak her türlü güvenceden
mahrum bırakılmaktadır.” gerekçesi ile İnsan Hakları Sözleşmesi’nde yer alan
etkili başvuru hakkının ihlali anlamına geldiği yolunda da bu kararını
vermiştir. Bu tür davalarda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi,
Anayasa’nın 129’uncu maddesinin üçüncü fıkrası ve 657 sayılı Devlet Memurları
Kanunu’nun 136’ncı maddesinin “…bu kararlar aleyhine idari yargı yoluna
başvurulamaz.” hükmüyle bir uyarma veya kınama cezasının hukuki denetime tabi
olmayacağı sonucunun ortaya çıktığını hatırlatmakta ve bunu Avrupa İnsan
Hakları Sözleşmesi’nin 13’üncü maddesinde yer alan “Bu sözleşmede tanınmış olan
hak ve özgürlükleri ihlal edilen herkes, ihlal fiili resmî görev yapan kimseler
tarafından bu sıfatlarına dayanılarak yapılmış olsa dahi, ulusal bir makama,
etkili bir başvuru yapabilme hakkına sahiptir.” ilkesinin ihlali anlamında
kabul etmiştir.
İşte bu nedenle de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine açılan
yüzlerce dava sonucu Türkiye binlerce avro tazminat ödemek zorunda kalmıştır.
Verilen bu tür tazminat kararları sonucu Anayasa’nın bu düzenlemesi ile 657
sayılı Yasa’nın söz konusu hükmünün uygulanabilirliği tartışılır hâle gelmiş
bulunmaktadır.
Yine basında sık sık bu cezalara karşı
yargı yoluna gidildiğine dair haberler çıkmaktadır. Oysa burada durum tamamen
farklıdır çünkü uyarma ve kınama cezalarında yargı yoluna başvurabilmenin tek
yolu, verilmiş olan cezada bir şekil eksikliğinin bulunmasına bağlıdır. Bu
eksiklikleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Savunmayı alan amir ile cezayı veren amir farklı kişi olamaz.
Bir suça iki ceza verilemez.
Disiplin suçunun işlendiği tarihten itibaren soruşturma bir ay
içinde açılmamışsa ceza uygulanmasına gidilemez.
Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarında disiplin soruşturması
tamamlandıktan sonra disiplin kurulu on beş gün içinde karar almak zorundadır.
Eğer uyarı ve kınama cezası sonucunda, kişi kurumundan özel
herhangi bir ek ödeme alıyorsa ve kurum da bu ek ödemeyi verilen cezanın
yanında belli bir süreliğine kesiyorsa, işte, ancak o kesintiye karşı iptal
davası açılabilmektedir. Yani kişi, uyarı ve kınama cezasına karşı, içerik
açısından değil, sadece şekil açısından yargı yoluna gidebilmektedir.
Yine, “Uyarı ve kınama cezaları çok hafif cezalardır ve cezalar da
yargı denetimine açılırsa otorite sağlanmaz.” şeklinde düşünenler de şunu
bilmeliler ki, idareler söz konusu kesintilerin yanı sıra başka mükerrer
cezalandırma yollarına da başvurmaktadırlar. Söz gelimi, uyarı ve kınama cezası
almış memurların terfi, tayin ve diğer özlük hakları bu cezalar gerekçe
gösterilerek engellenmekte ve anılan cezalar yargı denetimi dışında bırakılmış
olduğundan bu hukuksuz uygulamalara karşı memurlar haklarını
arayamamaktadırlar.
Yukarıda da belirtmiş olduğum gibi, uyarı ve kınama cezaları
memurların sicillerine işlenmektedir. Kurumların çıkarmış olduğu görevde
yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliklerinin hiçbirinde “uyarı ve kınama
cezası almış olmamak” şartı aranmamaktadır ancak hepsinde “olumlu sicil” şartı
aranmaktadır.
Değerli arkadaşlar, sicillerin Bilgi Edinme Yasası kapsamında elde
edilmesiyle birlikte binlerce sicil raporu dava konusu edilmiştir. Bu davalara
karşı idare tarafından yapılan bazı savunmalarda, sicil raporlarındaki düşük
notun sebebi olarak memura verilen yazılı ikaz veya uyarı cezaları
gösterilmiştir. Danıştay, temyiz incelemesi sırasında verdiği bir kararda,
devlet memurlarının ehliyetlerinin tespitinde, kademe ilerlemelerinde ve derece
yükselmelerinde özlük ve sicil dosyalarının başlıca dayanak olduğunu,
dolayısıyla bu tür durumlarda mahkemelerin, uyarı cezalarını incelemeleri
gerektiğini belirtmiştir. Ancak bu karar, sadece sicil dosyalarına karşı açılan
davalarda uyarı cezalarının incelenmesiyle ilgilidir.
Yine bir örnek verecek olursak, İçişleri Bakanlığı birinci
sınıf mülki idare amirliği statüsüne yükseltmelerde, ilgili encümence, başarı
puanlarının tespiti hususunda, söz konusu yönetmeliğe göre sicil dosyası
üzerinden yapılan değerlendirmelerde takdirname, müfettiş değerlendirme
belgesi, sicil raporu ortalama notu olumlu puan olarak değerlendirilirken,
alınan disiplin cezalarından uyarma, kınama, maaş kesimi ve devamı cezalar ise
eksi puan olarak başarı puanlarının tespitinde değerlendirmeye alındığı
düşünüldüğünde de yapılan bu düzenleme ile uyarma ve kınama cezalarına karşı da
anayasal bir güvenceye kavuşturularak yargı yolunun açılmış olmasını memurlar
ve diğer kamu çalışanları için hukuka uygun ve adil bir yol olarak kabul etmek
gerektiğine inanıyoruz.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Efendim, size de ek süre veriyorum. Lütfen tamamlayınız.
M. NURİ YAMAN (Devamla) – Teşekkür ederim.
Elbette ki öngörülen bu değişiklik yapılabildiği takdirde,
çalışanların hak ve özgürlük alanı biraz daha genişleyecektir. Ancak demokratik
yönetimin önündeki engellerin kaldırılması sadece anayasal metinleri
yenilemekten değil, aynı zamanda doğru uygulanmasını sağlayacak mekanizmaların
da oluşturulmasından geçmektedir. Her ne kadar bu
düzenlemeler ile disiplin cezalarına ilişkin başvuruların ve yargı yoluna
gitmenin bir anayasal güvencesi sağlanıyor ise de memurların diğer özlük
haklarıyla ilgili yapılması gereken düzenlemelerin bunu desteklemediği ve
memurların, şu anda geçim sıkıntısında olan bu kişilerin, huzurlu, rahat ve
ülkeye daha iyi hizmet üretmeleriyle ilgili, özlük haklarıyla ilgili yapılması
öngörülen düzenlemelerin, bunların sağlanmamasında, sadece bu eksikliklerin
giderilmesi, onların daha etkin ve daha verimli çalışmalarına katkı
sunmayacağını belirtirken burada sözlerime son veriyor, Meclisi saygıyla
selamlıyorum. (BDP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Yaman, çok teşekkür ederim.
Gruplar adına 14’üncü madde üzerinde son söz, Adalet ve Kalkınma
Partisi Grubu adına Uşak Milletvekili Sayın Mustafa Çetin’e ait.
Sayın Çetin, buyurun. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
AK PARTİ GRUBU ADINA MUSTAFA ÇETİN (Uşak) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; 14’üncü maddeyle ilgili olarak AK PARTİ Grubu adına söz almış
bulunuyorum. Hepinizi saygılarımla selamlarım.
Maddenin içeriğiyle ilgili, benden önce konuşan arkadaşlar özünü
söyledi ama bazı yanlışlıklar var düzeltilmesi gereken. 1961 Anayasası’nın
yasaklamadığı uyarma ve kınama cezalarına karşı 82 Anayasası 129/3’te bu
yasaklama getirilmiştir. İdari yargının bu yasaklara karşı yani uyarma ve
kınama cezalarına karşı açılan davalarda ilgilendiği olmuştur ama süre ve zaman
aşımı yönünden incelemiştir, cezanın esası yönünden verilen kararlar daha çok
“ret” şeklinde olmuştur.
Son zamanlarda farklı bir arayış vardı, o da şudur: Şimdi,
öncelikle yapmaya çalıştığımız şey “uyarma ve kınama cezalarıyla ilgili olanlar
hariç” ibaresini üçüncü fıkranın metninden çıkarmaktır. Böylece tüm disiplin
cezalarına karşı yargı yoluna gidilebiliyor. Bizim hukukumuzda bu mümkün
değildi, ta ki Anayasa’nın 90’ıncı maddesinde değişiklik yapılmasına kadar. Bildiğiniz gibi, Anayasa’nın 90’ıncı maddesinde, usulüne göre
yürürlüğe girmiş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası antlaşmalarla
kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek
uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma hükümlerinin esas alınacağına dair
değişikliğin yapılmasından sonra, doktrinde, bu değişiklikten dolayı Türk idari
yargı mercilerinde, bu değişiklik olmasa bile bunlar hakkında idari yargıya
gidilip gidilemeyeceği yeni tartışılmaya başlanmıştır. Avrupa İnsan
Hakları Mahkemesine bu konuda yapılan başvurularda, mahkeme, İnsan Haklarının
ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme’nin, adil yargılama hakkını
düzenleyen 6’ncı maddesinin ihlali olduğunu belirterek, bize, Türkiye’ye, bu
cezalara karşı ihlal anlamında kararlar vermiştir. O sebeple bu düzenlemenin
yapılması bir zorunluluk hâline gelmiştir. Kaldı ki, 657 sayılı Kanun’a tabi
olmayan TRT gibi veya 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında olan KİT
personeli için zaten böyle bir engel söz konusu değildi. Bu şekilde, bu
eşitsizlik de ortadan kaldırılmış olmaktadır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu değişiklik, gene toplam
değişikliğin kapsamında bulunan Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun bazı
kararlarına karşı da dava açılabilmesi, keza Yüksek Askerî Şûra’nın bazı
kararlarına karşı da dava açılabilmesi imkânı da bu değişiklikle getirildiği
için orada da bir bütünlük ve bir tutarlılık arz etmektedir.
Bu vesileyle, değişikliklerin kapsamıyla hiç ilgisi bulunmayan,
burada, efendim, çokça söylendi “İşsizlik ve pahalılık var”, Anayasa’ya “Şimdi
sırası mı?” deniyor. “Efendim, ekonomik sorunlar var, şimdi toplumun gündemi
Anayasa değil” deniyor. Acaba öyle mi? Bir bakalım.
Bunlara bakmadan önce şu husustaki talihsizliği de belirtmek
istiyorum. Burada dile getirilen eleştirilerde sanıyorum bir üslup sorunu var.
Öfke, itham, ima, niyet okumalarla dolu bu üslup, milletimizi üzmekte, siyasi
hayatı âdeta zehirlemekte, uzlaşma zeminini tahrip etmektedir. Unutmayalım ki,
barış zemini kurmada vazgeçilmez olan demokrasiler aynı zamanda kendi yaşam
alanlarını da barış zemininde bulabilmektedirler. Korkarım, bu tartışmalardaki
özellikle muhalefetin kullandığı üslup yüzünden kamuoyunun rahatsız olduğunu
düşündüğüm bir örneği vermek istiyorum. Bir akademisyenimiz “Ülkemizde, başta
kimi siyasetçilerimiz olmak üzere, kendine aydın diyen bazı kişiler, ne zaman
bu ülkenin demlenmiş ruhlara çok acele ihtiyacı olduğunu anlayacaklar?” diye
sormaktadır.
Değerli milletvekilleri, anayasalar, birey hak ve özgürlüklerini
güvence altına alma amacına yönelik olarak, devlet iktidarını sınırlandıran,
kuvvetler ayrımını sistemleştiren ve iyi işleyen bir devlet mekanizmasını
oluşturan temel kurucu normlardır. Bizim hâlen yürürlükte olan temel kurucu
normumuz 1982 Anayasası, zihniyet itibarıyla bireyi değil devleti gözettiği,
özgürlük-güvenlik dengesini kurmada tercihini otoriteden yana kullandığı,
hazırlanışı ve halkoyuna sunuluşunda antidemokratik yöntemler uygulandığı, bu
sebeplerle de gerçek bir toplum sözleşmesi olma karakterini yitirmekte olduğuna
dair yoğun eleştirilere maruz kalmıştır.
Bu Anayasa’nın ikinci en önemli talihsizliği de, Anayasa yargısı
tarafından, özgürleştirici değil kısıtlayıcı, ilerlemeci değil korumacı bir
zihniyetle yorumlanagelmiş olmasıdır. Birçok anayasa
hukukçusu, siyaset adamı, sivil toplum ve entelektüel dünya, anılan nedenlerle
mevcut Anayasa’nın ciddi bir meşruiyet kriziyle karşı karşıya olduğunu
düşünmektedir. Sözgelimi, bundan on yıl önce, eski Yargıtay başkanı, bu
Anayasa’yla ilgili olarak “Türkiye, meşruluk debisi neredeyse sıfıra yaklaşmış
bir anayasayla yeni yüzyıla giremez, girmemelidir.” demiştir.
Bir başka değerli anayasa hukukçusu “Anayasalar değişen toplumun
gerçekleriyle yenilenip yaşatılmak için vardır. En kötü ama değişikliğe ve
toplumca onarılıp benimsenmeye açık bir anayasa, görünüşte en iyi görünüp
ilişilmezliği yüzünden toplumdan soğuyarak taşlaşan ve raflardan tarih seyreden
bir anayasaya göre kat kat iyidir.” demektedir.
Toplumun heyecanla karşıladığı bu ve benzer düşüncelerin ürettiği
talepler kaçınılmaz bir şekilde harekete geçmiş, bu süreçte art arda yeni
anayasa önerileri gündeme gelmiştir. TÜSİAD, Odalar Birliği, Barolar Birliği,
bazı siyasi partiler ve kurumlar, uzun bir süreden beri toplumun karşısına yeni
anayasa önerileriyle çıkmaktadırlar. Demek ki toplumda yeni bir anayasa talebi
var. Her gün bir yenisi ortaya çıkıyor. AK PARTİ de gerek 2007 gerekse 2002
seçim kampanyasında bu ihtiyacı vurgulamış ve bunu halkımıza anlatmaya
çalışmıştır.
Anayasa, toplumumuzun gündeminden hiçbir zaman düşmemiştir.
Anayasaların bize bir günde mutlu bir dünya yaratamayacağını bilsek bile devlet
ve toplum hayatı bakımından önemini inkâr edemeyiz. Güncel sorunlar asla yeni
bir anayasanın yapılması konusundaki sorumluluklarımızı ertelemenin mazereti
olamaz. Güncel sorunları bahane ederseniz kıyamete kadar anayasa filan
yapamazsınız. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
Bir örnek verelim: Daha 1876’da pahalılık, işsizlik yok muydu
arkadaşlar? 1921’de yok muydu?
ŞAHİN MENGÜ (Manisa) – Harp vardı, harp!
MUSTAFA ÇETİN (Devamla) – 1924’te yok muydu? 1961’de işsizlik,
pahalılık yok muydu? 1982’de yok muydu? Şu Anayasa 16 defa değiştirilirken
işsizlik ve pahalılık yok muydu?
Siyaset elbette güncel sorunlarla meşgul olacaktır, ancak siyaset
kurumuna saygınlık kazandıran şey, geleceği inşa etme sorumluluğudur. Güncel
sorunları bahane ederek, geleceği inşa etme sorumluluğumuzdan vazgeçemeyiz.
Siyasetin hâlâ aziz milletimize…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Çetin, size de ek süre veriyorum, konuşmanızı,
lütfen, tamamlayın efendim.
MUSTAFA ÇETİN (Devamla) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Siyasetin aziz milletimize hâlâ ödenememiş en büyük borcu,
ülkemizi uzlaşma temelinde demokratik, sivil, özgür, çağdaş ve yepyeni bir
anayasaya kavuşturmaktır. Güncel sorunları bahane ederek “Şimdi anayasa zamanı
değil” demek, anayasacılığı da, anayasanın bir toplum ve devlet bakımından ne
anlam ifade ettiğini hiç anlamamış olmak demektir. (AK PARTİ sıralarından
alkışlar)
Bazı vatandaşlarımıza
gelince, onlar bunu da yeterli bulmuyor, bizden daha fazlasını istiyor. O
vatandaşlarımızdan da anlayış bekliyoruz. Çünkü siyaset, bir akademisyenin
deyişiyle, demokrasi ve siyaset birçok iyiyi aynı anda yürürlüğe koymaya bazen
imkân vermeyebiliyor.
Bu değişikliklerin içinde millet var, bu değişikliklerin içinde
kadınlar var, engelliler var, şehit ve dul ve yetimleri var, memurlar var,
kişisel verileri kaydedilen var, haksız disiplin cezaları sebebiyle mağdur
edilenler var.
Vatandaşlarımızdan ricam şu, sözlerime son vermeden önce:
Bu maddeleri dikkatle dinleyin, kendi vicdanınızla, aklınızla değerlendirin, o
zaman göreceksiniz ki, bu değişiklikler hayata geçtiği zaman birey hak ve
özgürlükleri daha bir güvenceye kavuşmuş olacak, demokrasi ve hukuk düzenimizin
kalite ve standardı yükselecek, anayasal kurumlarımızın saygınlık ve demokratik
meşruiyeti artacak, kurumlara duyulan güven artacaktır. Bu değişikliklerin yürürlüğe girdiği günün Türkiye’si, bugünün
Türkiye’sinden çok daha iyi, çok daha mutlu bir Türkiye olacaktır.
Saygılar sunuyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Çetin, teşekkür ederim.
Şimdi de, şahıslar adına konuşmalara geçiyoruz.
Şahıslar adına ilk söz, Manisa Milletvekili Sayın İsmail Bilen’e ait.
Sayın Bilen, buyurun efendim. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
İSMAİL BİLEN (Manisa) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun Teklifi’nin, Anayasa’nın 129’uncu maddesinde değişiklik yapan
çerçeve 14’üncü maddesi hakkında görüşlerimi paylaşmak üzere söz almış bulunuyorum.
Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
Değerli arkadaşlar, 1982 darbe Anayasası’nın bazı maddelerinin
değiştirilmesi için arkadaşlarımızla bir değişiklik teklifini huzurlarınıza
getirmiş bulunmaktayız. Darbe ürünü olan 82 Anayasası’ndan hiç kimsenin memnun
olmadığına, hatta bu Anayasa’nın temel hak ve hürriyetleri daralttığına,
antidemokratik hükümleri nedeniyle sürekli eleştirildiğine hep birlikte şahit
olduk. 82 Anayasası yapıldığı günden bugüne hep eleştirilmiş ve bu nedenle 15
kez kısmi değişikliklere uğramış ancak toplumun taleplerini karşılama
noktasında iyileştirmelere rağmen eksiklikler ve eleştiriler giderilememiştir.
Huzurunuza getirilen bu değişiklik teklifi ile toplumumuzun talepleri ve
ihtiyaçları göz önünde tutulmuştur.
Yaklaşık bir haftadır yapılan müzakerelerde tüm siyasi partiler,
mevcut 82 Anayasası’nı eleştirmelerine rağmen değişiklik teklifine karşı
çıkarak ciddi bir çelişki içerisine düşmüşlerdir. Darbenin -ki bu iddialar da
doğrudur- mağduru olduğunu iddia eden partilerimiz, burada, mevcut Parlamento
içerisinde görev yapan partilerimiz bu değişiklik teklifine karşı çıkmakta,
alternatif bir teklif ve öneri de getirmemekle, hamasetle ve popülizmle,
antidemokratik sistemin ve statükonun savunuculuğunu âdeta burada sergilemek
durumunda kalmışlardır. Yargının ve yargıcın bağımsızlığını dile getirenler,
yargının ve yargıcın tarafsızlığını göz ardı etmektedirler. Altını tekrar
çizerek ifade etmek isterim ki yargıya ve yargıca en fazla zarar verenler
ideolojilerinin esiri olanlardır. Kararlarını hukukun evrensel ilkelerine göre
veremeyenler, ideolojilerinin esiri olanlar, yargıya ve yargıca en fazla zarar
verenlerdir. Bu tür kararlar kamu vicdanını yaraladığı gibi hukuka ve hukukçuya
olan güveni de zedelemektedir.
ŞAHİN MENGÜ (Manisa) – Kim olduklarını açıklasana.
İSMAİL BİLEN (Devamla) – Bu durumu savunmak ne millete ne devlete
bir yarar sağlamamıştır, bundan sonra da sağlamayacaktır.
Halktan kopuk siyaset yapanlar aziz milletimizin beklentilerini
karşılamak yerine statükoyu sahiplenmektedirler.
Görünen o ki Anayasa değişiklik teklifimiz referanduma gidecek ve aziz
milletimizin onayı istenecektir. Milletten korkanlar referandumu engellemenin
yollarını ve çarelerini aramaktadırlar. Değişiklik teklifinin yeterince
tartışılmadığını dile getirenler yirmi sekiz yıllık tartışma sürecini ve
talebini görmezlikten gelmektedirler.
Gecikmeli de olsa süreç başlamıştır. İnsanımızın temel hak ve
hürriyetlerini daraltan bu darbe Anayasası, daha özgürlükçü, daha demokratik,
daha katılımcı bir yapıya kavuşacaktır. Bu bağlamda, darbe Anayasası’nda,
129’uncu madde ile disiplin kararlarının yargı denetimi dışında tutulamayacağı
ifade edilmiş ise de uyarma ve kınama cezaları bu ana kuralın dışında
tutulmuştur. Bu hususa dolaylı birtakım gerekçeler de oluşturulmuştur. Yargı
yükünün hafifletilmesinde, bu cezaların özellikleri dolayısıyla, yani hafif
cezalar olması itibarıyla yargı denetimi dışında bırakıldıkları ifade
edilmiştir. Oysaki bu cezalar yani uyarma ve kınama cezaları dolaylı da olsa
mahkemelere taşınabilmekte ve etkileri itibarıyla da çok ciddi mağduriyetlere
sebebiyet verebilmektedir.
Uygulamada 657 sayılı Kanun’a tabi olanlar bu hükme muhatap
olmalarına rağmen, farklı kanunlara tabi olanlar için bir kısıtlama
getirilmemiştir. Bu yasağa muhatap olan 657 sayılı Kanun’un muhatapları moral
olarak yıprandıkları gibi, terfilerinde de bir engel oluşturmakta, uygulamada
da keyfîliklere sebebiyet vermektedir. Değişiklik teklifimizle, bu keyfîliği ve
evrensel hukuka aykırılığı kaldırmayı ve bu mağduriyetleri gidermeyi
hedeflemekteyiz.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Bilen, bir dakika süre içinde lütfen konuşmanızı
tamamlayın.
İSMAİL BİLEN (Devamla) – Tamamlıyorum efendim.
Birçok memurumuzun kariyer ve mali hakları üzerinde de
olumsuzluklara sebebiyet veren bu hüküm Anayasa metninden çıkarılmıştır yani
uyarma ve kınama cezaları da yargı denetimine açılmıştır.
Teklifin ülkemize ve aziz milletimize hayırlı olmasını diliyor,
yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Bilen, teşekkür ederim.
Şimdi, şahısları adına ikinci söz Gaziantep Milletvekili Sayın
Yaşar Ağyüz’e aittir.
Sayın Ağyüz, buyurun. (CHP sıralarından
alkışlar)
Süreniz beş dakika efendim.
YAŞAR AĞYÜZ (Gaziantep) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
gündemimizi boş yere ve uzun süredir işgal eden Anayasa değişikliğinin 14’üncü
maddesi üzerinde söz aldım.
Nasıl bir iş ki uyarma ve kınama cezalarını yargı denetimine
açıyorsunuz ama siz kendinizi yargı denetimine kapatıyorsunuz ve dokunulmazlık
zırhına bürünerek yargıdan korunan, yargıdan kaçan insanların oylarıyla da
Anayasa değişikliği yapmaya çalışıyorsunuz.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Bravo.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Bunun adı “Anayasa değişikliği.” değildir.
Kendinizi tekrar zırha büründürmek, topluma hiçbir şey vermeyen, hiçbir katkısı
olmayan… Bunu dahi bir haftadır anlayamayan milletvekilleri var, konuşmaları…
Biz “İşsizlik var, Anayasa değişikliği yapılmasın.” demiyoruz. Ana
sorunlar dururken, topluma hiçbir şey katmayacak, işsizliği, yoksulluğu,
açlığı, dış sorunları ihmal ederek yapılan bir değişiklik, Anayasa değişikliği,
demokrasi adına yapılmıyor, Recep Tayyip Erdoğan adına yapılıyor. Bu kadar açık. (CHP sıralarından alkışlar) Bunu başka kamufle etmeyiniz ve bu Anayasa değişikliği sürecinde iki
şey gördük: Yiyip içerek, uyuyup uyanıp oy kullananlar. Bir de muhalefetin
eleştirilerine tahammülsüz, küfürle cevap verenler. Böyle bir şey olur mu?
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Siz hiç kullanamıyorsunuz. Küfrü ancak
siz yapıyorsunuz.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Bakın muhalefet partilerinin masalarına,
çoğunda Anayasa değişiklik tasarısı var. Siz de kaç tane var? Kaldırın bakayım.
Haberiniz yok çünkü, haberiniz yok! (CHP sıralarından
alkışlar) Haberiniz yok, haberiniz! Hangisine oy verdiğinizi bilmiyorsunuz. Bir
de broşür dağıtıldı size, küçük çocuklar gibi, hani, alfabeyi öğrenen çocuklar
olur ya. Onları aman yanlışlık yapma ha! Böyle bir Anayasa değişikliği olur mu
ya?
12 Eylül’ün acısını çeken, 12 Eylül’de hapishanede yatan, YÖK’ün
mağduru, işinden olmuş olan binlerce, yüz binlerce demokrat insana, siz, bu
değişikliğe karşılar diye, nasıl “statükocu”
diyebilirsiniz?
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Hadi ispat edin, oy kullanın!
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Yavrum, biliyorsan gelir konuşursun
buraya. Bak, konuşuyorum ben, belgeli konuşuyorum.
ABDÜLHADİ KAHYA (Hatay) – Oy
veremiyorsunuz!
BAŞKAN – Müdahale etmeyelim. Müdahale etmeyelim sayın
milletvekilleri, lütfen…
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Oy kullanma başka bir olaydır. Vesayet
altında oy kullananlar, demokratlıktan bahsedemezler. Demokratlık, eylem ister
eylem, lafla olmaz.
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Siz hiç kullanamıyorsunuz, yürek ister.
Oy kullanın, oy! Yürek ister, yürek!
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Çiftçiye küfür edeceksin “Ananı al git!”
diyeceksin, demokrat.
ABDÜLHADİ KAHYA (Hatay) – Çarpıtma!
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – 4/C için hak arayan Tekel işçilerini
Ankara’ya sokmayacaksın, demokrat; çocuğun ümüğünü sıkacaksın, demokrat.
Sevsinler böyle demokratı ya! (CHP sıralarından alkışlar)
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Sen önce demokratlığını şu kabinlerde
ispat et.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Kendi koltuğuna oturan insana, çocuğa,
çocuğa: “Yetki senin, istersen as, istersen kes.” Mantık bu, mantık bu, mantık!
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Gel şuraya oy kullan, görelim o zaman
sosyal demokratlığını!
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Bu mantıkla devlet idare ediyorsunuz, bu
mantıkla iktidarsınız.
Bakın size… 3 Kasım 2002 tarihini hepiniz hatırlarsınız. Lideri
Parlamento dışında kalmış, iktidar. Buna acıyan parti kim? Cumhuriyet Halk
Partisi ve Genel Başkanı Sayın Baykal.
MEHMET EMİN EKMEN (Batman) – Bravo!
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Ne oldu? 3 Mart 2003 tarihini de siz iyi
hatırlarsınız. 3 Mart 2003 tarihi, bugün yasal sığınmaya almaya çalıştığınız
Recep Tayyip Erdoğan’ın siyasi doğum günüdür, doğum yılıdır. Siz nasıl bugün
dersiniz ki “Bu bilmem Şark oyunudur.” diye. O gün sözünün eri olarak size bu
imkânı tanıyan Sayın Deniz Baykal, bugün de uzlaşmacı anlayışını ortaya koydu
ama sizde bu mantık nerede?
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Mahkûmdu, mahkûm, vermek zorundaydı.
Neredeyse Türkiye’yi uçurumun eşiğine getiriyordu.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Bu bilgi nerede? Bu uzlaşmacı kültür
nerede sizde, nerede? Çoğunluk demokrasisi değil bu. Çoğunluk diktatörlüğüne
güvenerek her şeyi yapmaya çalışıyorsunuz.
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Demokrasiye “diktatorya”
diyemezsiniz. 336 tane milletvekili var burada.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Bakın, değerli arkadaşlarım, seçilirken
“3Y” dediniz.
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Diktatorya
böyle olmaz. Halkın oylarıyla…
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Yoksulluk, yasaklar… Neydi öteki? (AK
PARTİ sıralarından gürültüler)
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Bilemezsin tabii.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Yolsuzluklar. Onu siz söyleyin diye
söylemiyorum. Söyleyemezsiniz. Yolsuzluğu meşrulaştırdınız çünkü,
yolsuzluğu meşrulaştırdınız. (CHP sıralarından alkışlar) Benim hafızam Allaha
şükür yerinde.
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Antalya’daki arazilerden de bahset.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Bu üçle mücadele eden yiğitler nerede
şimdi? Bu yiğitler nerede?
Hani “Benim aile fotoğrafımda milletim vardı.” diyen Başbakan
nerede? Aile fotoğrafına bakıyoruz: İsrailli milyarder aile Ofer
grubu, Lübnanlı Hariri, Dubaili Şeyh El Maktum,
İtalyan Başbakan Silvio, Yasin El Kadı. Bu yabancı aile fotoğrafı.
Yerlisine bakıyoruz… İsimleri kamuoyunda tartışıldığı için
söylüyorum, tartışılmayanları söylemeyeceğim: Çalık, Albayraklar,
Tamince ve Kamer, Kamer, Kamer…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Hepsi bu memleketin yetiştirdiği iş
adamları, aslan gibi iş adamları. Aslan gibi iş adamları
hepsi. Kredi alıyorlar, geriye ödüyorlar; sizin gibi alıp götürmüyorlar.
BAŞKAN – Sayın Ağyüz… Sayın Ağyüz, süreniz bitti. Size ek süre veriyorum, lütfen
tamamlayın efendim.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Ve de oğlunun, burslarıyla okuduğu iddia
edilen iş adamları. İşte aile fotoğrafı bu.
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Cumhuriyet Halk Partisi eşittir
yolsuzluk.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, bu anayasa demokrat
değil.
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Aslanım benim…
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Niye demokrat değil? 80’inci maddeyi niye
kaldırmıyorsunuz yiğitler? Dokunulmazlık…
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Siz iktidara gelince kaldırırsınız.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – “Alevi açılımı” dediniz, 24’üncü maddede
din ve ahlak bilgisi mecburiyeti var. Niye kaldırmıyorsunuz yiğitler?
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Siz iktidara gelince kaldırırsınız.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – AB ilerleme raporunda, ILO sözleşmelerinde
grevli hak var, emeklilere sendika var. Niye getirmiyorsunuz yiğitler? Bunları
getirin ve toplumsal mutabakatı bulacak şekilde getirin, biz de “evet” diyelim.
Ama buna yüreğiniz yetmez.
Toplumun geleceğini değil, kendi geleceğinizi yargıdan kaçırmak
için bu düzenlemeyi yapıyorsunuz. Ama sap döner, keser döner; bir gün gelir,
sandıkta hesap döner, o zaman Yüce Divanda sizi kimse kurtaramaz arkadaşlar.
(CHP sıralarından “Bravo” sesleri, alkışlar)
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Aç tavuk rüyasında arpa görürmüş, arpa.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Onun için, değerli milletvekilleri, uyuyup
uyanmayı bırakın, neye oy verdiğinizi iyi araştırın. Bu ülke uyuyup uyanarak
idare edilmez, edilmez. Bitti bak, bitti bak, sandık görünüyor, otobüs son
durağa yanaştı.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Ağyüz, ek süreniz de
doldu efendim. Lütfen Genel Kurulu selamlayın.
YAŞAR AĞYÜZ (Devamla) – Aklınızı başınıza alın, toplum yararına
işler yapın.
Hepinize saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ederim, sağ olun.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan… Sayın Başkan…
BAŞKAN – Sayın Kılıç, buyurun.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, Hatip yaptığı konuşmada… (CHP
sıralarından gürültüler)
BAŞKAN – Arkadaşlar, duyamıyorum, duyamıyorum. Bir saniye… Bir
saniye… Dinleyin Sayın Kılıç’ı.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Hatip yaptığı konuşmada, üzerinde söz aldığı
maddeyle ilgili tek cümle sarf etmediği hâlde onurlu insanlara aslı astarı
olmayan iftiralarıyla saldırı cihetine gitmiştir. İftiralarının ve isnatlarının
cevap bulması gerekir. Sataşmadan söz talep ediyorum.
BAŞKAN – Hangi beyanları için efendim, hangi beyanları için?
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, öncelikle bir aile fotoğrafı
isnadında bulunmuştur, yolsuzluk isnadında bulunmuştur. Bunlar kesinlikle
reddedilen çirkin yaklaşımlardır, bu bir.
İkincisi, Anayasa teklifini anlayamadıkları için
-dinlemediklerinden dolayı anlamıyorlar- anlamadığından dolayı Anayasa
teklifinin başlığını dâhil olmak üzere doğru ifade edemedi, kendisini
bilgilendirmek lazım.
BAŞKAN – Tamam efendim, siz cevap verdiniz, tamam. Bu
sorularınızla aslında cevap vermiş oldunuz. Zabıtlara da geçti Sayın Kılıç.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, sadece tutanaklara geçmiş
oldu, ekranda dinleyen insanlar var.
BAŞKAN – Sayın Kılıç, geçti. Bakın…
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, bakınız, kürsüdeki hatibi
maddeye davet etme gereği vardır.
BİLGİN PAÇARIZ (Edirne) – Sayın Başkan, tutanakları isteyin.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Kürsüdeki Hatip maddeye davet edilmemiştir.
Madde üzerinde altı dakika süreyle tek kelam etmediği hâlde iftiralarına
kayıtsız kalınmıştır. Bunların kürsüden cevap bulması gerekir.
BİLGİN PAÇARIZ (Edirne) – Çocuk, otur yerine!
BAŞKAN – Sayın Kılıç, bakın, biraz önce Hatibin isnatlarına siz
birkaç cümleyle cevap verdiniz aslında. Bunlar zabıtlara geçti.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, zabıtlara geçmesi yetmez.
Kürsüden ifade edildi. Bunların cevabını bulması lazım. Madde
üzerinde söz alan milletvekili konuşmasını madde üzerinde yapmak
mecburiyetindedir.
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Onu Başkan tayin eder.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Madde üzerinde konuşmuyorsa tutarlı ve
asaletli şeyler söylemek mecburiyetindedir.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Tamam, gerekli şeyler söylendi.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Gelişigüzel, vara yoka
cümlelerle hakaretler edilmiştir. Bunların cevabını bulması
lazım.
BAŞKAN – Sayın Kılıç, ben de dinledim. Ben, zabıtları getirip öyle
size söz vereceğim. Lütfen oturun yerinize.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Sayın Genç, siz…
Buyurun.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın Başkan, biraz önceki Hatip dedi ki:
“Tayyip Erdoğan’ın aile fotoğrafında Kamer de var.” dedi. (Gülüşmeler) Ne
gülüyorsunuz ya? Allah Allah! Burada Kamer olarak tek
ben varım. Bana sataşma var.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sen giremezsin oraya. Sen giremezsin, merak
etme.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Bir dakika verir misiniz, bir konuşayım.
BAŞKAN – Sayın Genç, Hatibin kastettiği Kamer siz değilsiniz
efendim. (Gülüşmeler)
KAMER GENÇ (Tunceli) – Hayır efendim, siz ne biliyorsunuz?
(Gülüşmeler) Efendim, ben burada tiyatro oynamıyorum.
BAŞKAN – Sayın Genç, gerçekten…
KAMER GENÇ (Tunceli) – Burada bir tek Kamer ben varım. Tayyip
Erdoğan’ın aile fotoğrafında yer almadığıma dair…
BAŞKAN – Sayın Ağyüz, kastettiğiniz
Kamer kim oluyor?
KAMER GENÇ (Tunceli) – Hayır, hayır, burada tek Kamer ben varım.
BAŞKAN – Sayın Ağyüz, sizin
kastettiğiniz Kamer, Kamer Genç mi efendim? (Gürültüler)
Efendim, bahsettiğiniz Kamer, Tunceli Milletvekili Kamer Genç mi?
YAŞAR AĞYÜZ (Gaziantep) – Hayır.
BAŞKAN – Değilmiş efendim, sizi kastetmemiş, lütfen...
KAMER GENÇ (Tunceli) – “Kamer” dedi, burada Kamer olarak tek ben
varım.
BAŞKAN – Sizi kastetmemiş efendim. Efendim, Hatip diyor ki: Kamer
derken…
KAMER GENÇ (Tunceli) – Ben Tayyip Erdoğan’ın aile fotoğrafında
nasıl yer alırım?
BAŞKAN – Sayın Genç, Kamer ismi sadece sizde değil ki. Yani Kamer
ismi size tescilli mi?
KAMER GENÇ (Tunceli) – Efendim…
BAŞKAN – Kamer ismi diyorum sadece sizde yok ki, başkalarında da
Kamer ismi var.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Hayır ama bu Parlamentoda ben varım yalnız
Kamer.
BAŞKAN – Lütfen… Lütfen…
KAMER GENÇ (Tunceli) – Hayır efendim yani... İki dakika izah
edeyim efendim.
BAŞKAN – Efendim, Sayın Ağyüz diyor ki:
“Benim kastettiğim Kamer, Tunceli Milletvekili Kamer Genç değildir.” demek
istedi.
Lütfen oturun yerinize.
MUHARREM VARLI (Adana) – Efendim, cebinizden mi veriyorsunuz, iki
dakika verin, ne olacak?
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, lütfen… Çok gürültü var gerçekten
Genel Kurulda.
Sayın milletvekilleri, Başkanlığımıza bir yazılı başvuru var.
“Biraz önce Cumhuriyet Halk
Partisi Grubu adına konuşan Yalova Milletvekili Sayın Muharrem İnce, ad vererek
şahsımı hedef alan, doğru olmayan beyanlarda bulunmuştur. Sataşmadan söz
istiyorum.
Arz ederim.
Hüseyin
Çelik
Van”
BAŞKAN – Sayın Çelik, tutanakları getirttim.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Hüseyin Çelik burada mıydı o anda Sayın
Başkan?
BAŞKAN – Tutanakları getirttim, var mı yok mu bir bakalım efendim,
ben de yeni bakıyorum: “Yargı kararlarını uygulamama rekorlarına devam edelim.
Sayın Hüseyin Çelik, sadece Erzurum Millî Eğitim Müdürüne 54 milyar lira
tazminat kaybetti. Bu para faiziyle birlikte 80-90 milyar yapmaktadır. Hüseyin
Çelik bu parayı ödeyebilir mi diye baktığımda, araştırdığımda, daha düne kadar
mini market işleten kardeşleri, bugün ÇAYKUR bayiliği, Sarar bayiliği, Volkswagen
bayiliği ve özel hastane işletmeciliği yaptıkları için bu parada zorlanmazlar
diye düşünüyorum.”
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Hüseyin Çelik’in beni dinlemiş
olması lazım Sayın Başkan.
BAŞKAN – Sayın Çelik, buyurun efendim…
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Lütfen oturun.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, usul hatası yapıyorsunuz.
BAŞKAN – Lütfen oturur musunuz.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Bir açıklama yapabilir miyim.
BAŞKAN – Size söz vermedin, oturun.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Bir açıklama yapabilir miyim.
BAŞKAN – Bütün bunları söyleyeceksiniz, sonra gidip itiraz
edeceksiniz.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, ben o konuşmayı yaparken
Sayın Hüseyin Çelik bu salonda değildi.
BAŞKAN – Evet, olsun, ne olacak? Sayın Ahmet Ersin de burada
yoktu, söz verdim ama.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Siz, grup başkan vekili değilsiniz,
Meclis Başkanısınız Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Sayın Ahmet Ersin de burada yoktu ona söz verdiğimde.
Lütfen oturun yerinize.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Böyle bir şey yapamazsınız, buna hakkınız
yok!
BAŞKAN – Nasıl yapamam…
MUHARREM İNCE (Yalova) – İç Tüzük ihlali yapıyorsunuz.
BAŞKAN – İşte, grup başkan vekilleriniz burada. Sayın Ersin yoktu,
geldi, itiraz etti, söz istedi ve verdim.
MUHARREM İNCE (Yalova) – O zaman bana da söz vermeniz lazım.
BAŞKAN – Şimdi Hüseyin Çelik’e de veriyorum, uygulamamda bir
yanlışlık yok. Lütfen oturun.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Bana da söz vermeniz lazım.
BAŞKAN – Lütfen oturun ve takip edin Genel Kurulu.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, çok yoruldunuz. Gidin, Akfırat’taki evinizde dinlenin biraz.
BAŞKAN – Buyurun Sayın Çelik.
VIII.- SATAŞMALARA İLİŞKİN
KONUŞMALAR (Devam)
8.- Van Milletvekili Hüseyin
Çelik’in, Yalova Milletvekili Muharrem İnce’nin, şahsına sataşması nedeniyle
konuşması
HÜSEYİN ÇELİK (Van) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; biraz
önce Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına burada konuşan Yalova Milletvekili
Sayın Muharrem İnce, gerek Sayın Başbakanımızla gerek genel olarak partimiz ve Hükûmetimizle ve gerekse de şahsımla ilgili nezakete
sığmayan, hiç de şık olmayan bir üslupla gerçek olmayan bazı beyanlarda
bulunmuştur.
Öncelikle şunun altını çizmek istiyorum değerli arkadaşlarım:
Erzurum Millî Eğitim Müdürü Sayın Fevzi Budak’ı defalarca görevden aldığım
doğrudur. Bugün eğer Millî Eğitim Bakanı olsaydım Fevzi Budak’ı yine görevden
alırdım.
KAMER GENÇ (Tunceli) – O burada yok.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Bu yaptığımdan kesinlikle bir pişmanlık
duymuyorum, sebebini arz edeyim, müsaade edin efendim.
Erzurum Millî Eğitim Müdürü Sayın Fevzi Budak, bir çeyrek asırdan
beri Erzurum Millî Eğitim Müdürüdür. Ben, bakın, değerli arkadaşlar, bir vali,
bir emniyet müdürü, bir komutan, bir hâkim, bir savcı bir ilde üç yıl, dört
yıl, beş yıl neticede görev yapar, bir başka yere nakledilir. Bu arkadaşımız,
ben kendisini görevden aldığım zaman yirmi yılını tamamlamıştı. Muş Millî
Eğitim Müdürlüğüne gönderdim, beğenmedi, mahkemeye müracaat etti.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, söz konusu kişi
Parlamentoda değildir.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Daha sonra Kütahya Millî Eğitim
Müdürlüğüne gönderdim, mahkemeye müracaat etti.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Söz konusu kişi, Millî Eğitim
Müdürü Parlamentoda değildir.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Sayın Kılıçdaroğlu,
lütfen…
BAŞKAN – Efendim, lütfen… Lütfen… İzin ver de cevap versin.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Mahkeme kararlarından söz etti
sadece, o kadar.
BAŞKAN – Nasıl cevap vereceğini, Sayın Kılıçdaroğlu,
size mi soracak?
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Çanakkale Millî Eğitim Müdürlüğü…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – O kişi burada yok.
BAŞKAN – Size mi soracak? Lütfen oturun.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Hayır efendim, isim kullanamaz
burada.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Arkadaşlar… Sayın Kılıçdaroğlu…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Savunma hakkı yok.
ATİLLA KART (Konya) – Bu kabul edilemez.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Siz bizim hukuksuz iş yaptığımızı iddia
edeceksiniz, biz burada hukukumuzu müdafaa etmeyeceğiz, var mı böyle bir şey?
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Hayır, Sayın Bakan…
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Müsaade edin, müsaade edin… Bir dinleyin
önce beni.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Müdafaa edebilirsiniz ama burada
olmayan kişiler hakkında konuşulmaz.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Beni önce dinleme nezaketinde bulunun.
(AK PARTİ sıralarından alkışlar) Lütfen önce dinleyin beni.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Mahkeme karar vermiş, sen mahkeme
kararından daha mı üstünsün?
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Bu arkadaşımızı Kütahya’ya Millî Eğitim
Müdürü, Çanakkale’ye Millî Eğitim Müdürü olarak gönderdim, mahkeme kararıyla
döndü. Ne oldu biliyor musunuz?
KAMER GENÇ (Tunceli) – Yargı karar vermiş.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – İdare mahkemesi, Sayın Millî
Eğitim Müdürünü göreve sürekli iade eden ve yürütmeyi durdurma kararları veren
aslında idare hâkimi -ilk defa burada söylüyorum, yargımızın rencide olmaması
için bunu bugüne kadar da söylemedim- Sayın Millî Eğitim Müdürü tarafından
öğretmen evinin bütün imkânları kendisine peşkeş çekilmiş, düğünü orada ücret
alınmadan yapılmış… (CHP sıralarından
gürültüler)
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Böyle bir şey olamaz.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – …ve bakın, bu, müfettişler tarafından
tespit edilmiş bir durumdur.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Böyle bir şey yapılamaz burada.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Müfettişler tarafından tespit edilmiş
bir durumdan söz ediyorum.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Buna izin veremezsiniz Sayın
Başkan.
ATİLLA KART (Konya) – Buna izin veremezsiniz.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Adalet Bakanlığına müracaat ettik.
Adalet Bakanlığı müfettişleri bu durumu tespit ettiler. İlgili idare mahkemesi
hâkimi başka tarafa gönderildi değerli arkadaşlarım.
Benim kendisine 54 milyar tazminat ödediğim iddia edildi. Bakın,
değerli arkadaşlarım, bunun faiziyle birlikte 90 milyar olduğunu söyledi
değerli arkadaşımız. Ben, müsteşar ve genel müdür, müteselsil sorumluluktan
dolayı toplam 10 milyar lira, 10 milyar küsur lira…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Çelik, üç dakika süre vermiştim. Sadece
selamlamanız için mikrofonu açıyorum. Lütfen... Lütfen efendim, lütfen.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Kardeşini anlatsın, kardeşini…
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Müsaade edin de sözüme…
KAMER GENÇ (Tunceli) – Böyle keyfî Başkanlık olmaz ya!
BAŞKAN – Tabii, standart uygulama yapıyoruz.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Kardeşini anlatsın Sayın Başkan.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Değerli arkadaşlar, müsaade eder
misiniz? Toplam, bakın, benim şahsıma düşen miktar 3 küsur milyardır. Ben bir
milletvekili arkadaşıma “Yalan söylüyorsun.” tabirini yakıştırmıyorum ama 30
kat bir abartmada bulunulmuştur ve…
BAŞKAN – Tamam efendim, tamam.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Kardeşini anlatacak daha.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Son bir cümle söyleyeyim.
BAŞKAN – Tamam, buyurun.
RAHMİ GÜNER (Ordu) – Kardeşlerini anlat.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – Kardeşimin hastane işlettiği kesinlikle
doğru değildir. Kardeşlerimle ilgili bakın şunu söyleyeyim: Bildiğiniz yasal
olmayan, hukuk dışı bir suistimal varsa, sizinle
beraber yarın cumhuriyet savcılığına müracaat etmeye hazırım. Allah’a da
kullara da verilemeyecek hesabımız yoktur, iftira etmeyin.
BAŞKAN – Tamam, Sayın Çelik, selamlayın Genel Kurulu lütfen.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Bütün Van biliyor, bütün Van.
HÜSEYİN ÇELİK (Devamla) – İftira ayıp bir şeydir. Şahsiyete girerken
dikkatli olun.
Saygılar sunuyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Van’a gidelim beraber, Vanlılara
anlatın kardeşinizi.
BAŞKAN – Tamam Sayın Çelik, teşekkür ederiz.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Sayın İnce, buyurun.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Hüseyin Çelik, beni olayı 30 kat
abartmakla suçladı. Dosya elimdedir, mahkeme kararları elimdedir. İzin
verirseniz 69’a göre söz istiyorum.
BAŞKAN – Efendim, fotokopisini çektirip Sayın Çelik’e gönderin. (CHP
sıralarından gürültüler)
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Olur mu öyle şey Sayın Başkan?
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, beni 30 kat…
BAŞKAN – Efendim, siz öyle söylediniz, o da öyle cevap verdi.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Hayır, ben belgelerimle çıkıyorum. 69’a
göre söz istiyorum.
BAŞKAN – Tamam, işte söylüyorsunuz. Ne kadarmış, ne kadar
tazminat? Ne kadar ödemiş efendim?
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Hayır, hayır, kürsüden…
MUHARREM İNCE (Yalova) – Ben oradan söylemek istiyorum.
BAŞKAN – Söylediniz ya biraz önce, 90 mı dediniz, bir şey dediniz.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, siz benim de başkanımsınız,
Sayın Çelik’in de başkanısınız.
BAŞKAN – Evet, gayet tabii.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Beni 30 kat abartmakla suçladı Sayın
Çelik. 69’a göre söz isteyip, oradan konuşmak istiyorum.
BAŞKAN – 69 değil, kaça göre söz istediniz?
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, 63’e göre.
BAŞKAN – Peki, yerinize oturun, mikrofonunuzu açacağım, oradan
izah edersiniz.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Hayır efendim, kürsüden.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Lütfen yerinize oturun, mikrofonunuzu açacağım.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan….
BAŞKAN – Sayın İnce, yerinize oturun lütfen.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Efendim, “Açıklama yapacağım.” dediniz.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, lütfen tarafsız olun.
BAŞKAN – Efendim, siz 69’a göre söz istediniz. 69’da öyle bir şey
yok, onun için diyorum.
HAKKI SUHA OKAY (Ankara) – Olur mu efendim?
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, düzeltiyorum, kürsüden söz
istiyorum.
BAŞKAN – Düzelt.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Hüseyin Çelik’e verdiğiniz hakkı
bana da vermenizi istiyorum, adil olmanızı istiyorum.
BAŞKAN – Efendim, ben adil olmaya, elimden geldiği kadar yardımcı
oluyorum da ama bakın…
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, o koltukta Mustafa Kemal
Atatürk de oturdu..
BAŞKAN – Gayet tabii, lütfen oralara…
MUHARREM İNCE (Yalova) – O koltukta lütfen adil olun.
BAŞKAN – Ben mümkün olduğu kadar Anayasa ve İç Tüzük’e uygun
yönetmeye çalışıyorum.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Çelik’e verdiğiniz söz hakkını ben
de istiyorum. Lütfen…
BAŞKAN – Herkese eşit söz hakkı vermeye çalışıyorum ama buradaki
görüşmeleri de böyle karşılıklı söz atışına da dönüştüremeyiz, buna da izin
veremeyiz.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, 69’u okur musunuz
lütfen.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Yani 2 arkadaşımızın sürekli birbirlerine cevap verdiği
bir oturum hâline dönüştüremeyiz burayı.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Haksızlık ediyorsunuz, taraflı
davranıyorsunuz Sayın Başkan, taraflı davranıyorsunuz, haksızlık ediyorsunuz.
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, bakınız…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – 69’u okur musunuz Sayın Başkan.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Haksızlık ediyorsunuz Sayın Başkan,
taraflı davranıyorsunuz ama, olmaz ki efendim.
BAŞKAN – Size söz vermedim ki efendim.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Yani iyi de, sabrımız taşıyor, sabrımızı
taşırmayın lütfen.
BAŞKAN – Siz bir defa oturun yerinize, size söz vermedim. Size ne
oluyor durup durduğunuz yerde?
Evet, şimdi…
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, 69’u okuyorum: “Şahsına
sataşılan veya ileri sürmüş olduğu görüşten farklı bir görüş kendisine atfolunan Hükûmet, komisyon,
siyasî parti grubu veya milletvekilleri, açıklama yapabilir ve cevap
verebilir.”
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Bu kadar basit.
BAŞKAN – Peki, buyurun.
Süreniz üç dakika. (CHP sıralarından alkışlar)
9.- Yalova Milletvekili Muharrem
İnce’nin, Van Milletvekili Hüseyin Çelik’in, şahsına sataşması nedeniyle
konuşması
MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; ben
hayatımda hiç kimseye iftira atmadım.
Savaş Ay ile Sayın Hüseyin Çelik’in röportajını okudum. Diyor ki:
“Ben fukaralıktan geliyorum.” Savaş Ay soruyor: “Çok şıksınız.” Diyor ki:
“Yeğenlerim sağ olsun, indirim yapıyorlar. Sarar’dan
giyiniyorum.”
MEHMET EMİN EKMEN (Batman) – Ne alakası var?
MUHARREM İNCE (Devamla) – Ben ona dayanarak Volkswagen bayiliğini,
ÇAYKUR bayiliğini söyledim. Birincisi bu.
İkincisi: Bunlar tazminat davaları, Sayın Hüseyin Çelik’in
kaybettikleri.
ÜNAL KACIR (İstanbul) – Suç mu yani?
MUHARREM İNCE (Devamla) – Bunlar idari davalar, 18 tane Nejat Birinci’nin, 1 tane Sayın Cemal Taşar’ın.
Davalar ortada. Sonra ne oldu biliyor musunuz? Dava kazananlara bir de düşük
sicil notu verdiler. Sonra mahkemede bunu da kaybettiler. Burada da dava
açıldı. İnsanlar dava kazanıyor Millî Eğitim Bakanlığına diye düşük sicil notu
verdiniz, insanları köleleştirmek istediniz.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Demokratlar ya!
MUHARREM İNCE (Devamla) – Bunların hesabını sormayacak mıyız Sayın
Çelik? (CHP sıralarından alkışlar)
Bakınız, bence Sayın Hüseyin Çelik gelsin bu kürsüye, Van’da
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Sayın Deniz Baykal’a ne yaptırdığını
açıklasın. Gelsin onları açıklasın burada.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Kardeşleri aracılığıyla.
BAŞKAN – Bakın, Sayın İnce, ben size…
Sayın İnce…
MUHARREM İNCE (Devamla) – Biz bu Anayasa paketine niye “hayır”
diyoruz biliyor musunuz? Burada niye “Nerden buldun?” yok. İnsanlar nasıl
zenginleşti? Onun hesabını soralım burada. Onun için “hayır” diyoruz biz.
ÖZNUR ÇALIK (Malatya) – “Hayır” bile diyemiyorsunuz, oy
kullanamıyorsunuz!
AHMET YENİ (Samsun) – “Hayır” diyemiyorsun, diyemiyorsun!
BAŞKAN – Sayın İnce, ben size tazminat miktarıyla ilgili açıklama
için söz verdim.
MUHARREM İNCE (Devamla) – Bakın, buradan okuyayım size… (AK PARTİ
sıralarından gürültüler, sıra kapaklarına vurmalar)
BAŞKAN – Sayın İnce, tazminat miktarının abartılmasıyla ilgili söz
verdim.
MUHARREM İNCE (Devamla) – İşte, bakın, Karma Komisyondaki liste,
620 tane, diyor ki: “Adalet Bakanlığının belirlediği suç nevi, zincirleme
biçimde görevde yetkiyi kötüye kullanma.” Bunları ben mi uyduruyorum? Bunlar
mahkeme kararı değil mi?
HÜSEYİN ÇELİK (Van) – 90 milyar nerede?
MUHARREM İNCE (Devamla) – Bunlar şey mi? Bunlar peçete mi? Bunlar
ne? 54 milyar lira! Erzurum Millî Eğitim Müdürü Fevzi Budak’a 54 milyar lira
tazminat, faizleriyle birlikte 80-90 milyar çıkıyor.
SÜREYYA SADİ BİLGİÇ (Isparta) – Nerede o para, söylesene!
MUHARREM İNCE (Devamla) – Valla, Hüseyin Çelik’le ben aynı maaşı
alıyorum. Ben bu kadar ceza kaybetsem ödeyemem!
SÜREYYA SADİ BİLGİÇ (Isparta) – Belgeni çıkarsana!
HÜSEYİN ÇELİK (Van) – Yazıklar olsun!
MUHARREM İNCE (Devamla) – Nasıl yazıklar olsun? Sana yazıklar
olsun Sayın Çelik ki…
HÜSEYİN ÇELİK (Van) – “Sana” demedim bir kere!
MUHARREM İNCE (Devamla) – Size, size yazıklar olsun ki Sayın
Çelik…
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, böyle bir üslup olur mu? Sayın
Başkan, bu nasıl konuşma!
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Sayın Başkan, 66’ncı maddeyi
uygulamanızı rica ediyorum.
MUHARREM İNCE (Devamla) – …o mahkeme kararlarını uygulamadınız,
mahkemeden dönen insanların, tekrar bunların sicil notunu düşürdünüz.
Hepinize saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, bunun için mi, hakaret etsin
diye mi söz verdiniz?
MEHMET EMİN EKMEN (Batman) – Belgeler nerede? Belgeleri gösterir
misin?
MUHARREM İNCE (Devamla) – Belgeler burada! Belgeler burada!
BAŞKAN – Tamam efendim, tamam. Lütfen… Lütfen…
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri (Devam)
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (Devam)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, madde üzerindeki görüşmelere devam
edeceğiz.
İç Tüzük 72’ye göre verilmiş iki önerge var, onları okutacağım…
(Gürültüler)
BAŞKAN – Lütfen sakin olalım arkadaşlar, tansiyonu bu kadar
yükseltmeye hiç gerek yok.
Önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
İçtüzüğün 72. maddesi uyarınca, görüşülmekte olan 497 Sıra Sayılı
Yasa Teklifinin 14. maddesi üzerindeki görüşmelerin devam ettirilmesini arz ve
talep ederiz.
Kemal
Kılıçdaroğlu
İstanbul
(Yalova Milletvekili Muharrem İnce’nin elindeki belgeleri AK PARTİ
sıralarına ulaştırması ve Muğla Milletvekili Mehmet Nil Hıdır’ın
belgeleri havaya fırlatması üzerine, CHP sıralarından ayağa kalkmalar ve
gürültüler)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, lütfen sükûnet! Birleşime ara
vereceğim… Lütfen… (AK PARTİ ve CHP sıralarından ayağa kalkmalar, gürültüler)
Birleşime beş dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 22.19
BEŞİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 22.29
BAŞKAN: Mehmet Ali ŞAHİN
KÂTİP ÜYELER: Bayram ÖZÇELİK
(Burdur), Fatih METİN (Bolu)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin
93’üncü Birleşiminin Beşinci Oturumunu açıyorum.
497 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin görüşmelerine kaldığımız yerden
devam edeceğiz.
Komisyon yerinde.
Hükûmet yerinde.
İç Tüzük 72’ye göre iki önerge vardı, onları okutacaktım.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Sayın Kılıçdaroğlu, buyurun.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, Sayın Hüseyin Çelik
yapılan sataşma dolayısıyla kendisini savunma adına kürsüye çıktı ve
Parlamentoda olmayan, yanıt hakkı olmayan, asla buraya gelip cevap verme imkânı
da olmayan 2 bürokratı ve 1 yargıcı çok ağır ifadelerle eleştirdi ve siz buna
sessiz kaldınız; tutumunuz hakkında söz istiyorum.
BAŞKAN – Peki efendim.
Eğer suçlanan kişiler bundan mutazarrır olmuşlarsa, bundan
haberdar olurlar…
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Buraya gelirler, konuşurlar; değil mi
Başkan?
BAŞKAN – Hayır efendim. Eğer gerçekten burada bir hakaret var ise
yasal yollara başvurma hakları mahfuzdur.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Aferin Başkan! Helal olsun size!
BAŞKAN – Biz o arkadaşlarımızın adına burada onlara vekâleten bir
şey yapamayız ki Sayın Kılıçdaroğlu.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – Sizin tutumunuz hakkında…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Ben sizin tutumunuz hakkında söz
istiyorum.
Örneğin, ben size şunu söylesem: Siz Türkiye Büyük Millet
Meclisini birilerine peşkeş çektiniz desem…
BAŞKAN – Gayet tabii… Yalnız bu beyanınızdan şöyle bir sonuç
çıkaralım: Burada söz alan arkadaşlarımız, her kim olursa olsun, burada
bulunmayan kişilerle ilgili bu tür beyanlarda bulunmamalılar. O bakımdan
haklısınız. Çünkü burada cevap verme hakkı olmayan bir kişiyle ilgili burada
birtakım isnatlarda bulunmak doğru olmaz. O bakımdan haklısınız. Bunu zabıtlara
geçirmiş olalım.
Teşekkür ederim.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Tamam efendim.
BAŞKAN – 72’ye göre iki önerge vardı; okutacağım demiştim. Şimdi,
bu önergeleri okutuyorum efendim:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
İçtüzüğün 72. maddesi uyarınca, görüşülmekte olan 497 Sıra Sayılı
Yasa Teklifinin 14. maddesi üzerindeki görüşmelerin devam ettirilmesini arz ve
talep ederiz.
Kemal Kılıçdaroğlu Atila Emek Şahin
Mengü |
İstanbul Antalya Manisa |
Atilla
Kart Tekin
Bingöl |
Konya Ankara |
Gerekçe:
Anayasa teklifi ile Türkiye tarihi birikimine ters bir istikamete
doğru çekilmek istenmektedir.
Anayasa değişikliği toplumsal bir talepten ve ihtiyaçlardan
kaynaklanmamıştır. Ne çiftçi, ne esnaf, ne işçi, ne emekli, ne memur, ne de
işsiz yurttaşımız Türkiye’de bir Anayasa değişikliği yapılmasına ilişkin bir
talep ortaya koymamıştır. Kaldı ki, Anayasa değişikliği teklifi halkın hiçbir
somut sorununa, hiçbir somut çözüm getirmemektedir. Yani Anayasa değişikliğinin
içeriği ile halkın sorunları örtüşmemektedir.
Anayasa değişikliği teklifi, halkın değil, siyasi iktidarın
gündemidir. Yoksulluk, işsizlik ve yolsuzlukları perdelemek ve önümüzdeki
seçimleri Anayasa tartışmaları içinde toplumun gerçek gündeminden uzaklaştırma
amacını gütmektedir.
Bu Anayasa değişikliği siyasi iktidarın güncel çıkarlarını
gerçekleştirmek üzere ortaya atılmıştır. Bu nedenledir ki, Parlamento içindeki
hiçbir siyasi parti tarafından desteklenmemektedir.
Bu Anayasa değişikliği teklifi bir toplumsal mutabakatın değil,
siyasi iktidarın talebi olarak ortaya çıkmıştır. Bu açıdan toplumu birleştirmeye
değil ayrıştırmaya yönelik bir tekliftir. Türkiye'yi ayrıştıran, Türkiye'yi
parçalamaya yönelik çok tehlikeli kamplaşmaların kaynağı niteliğindedir.
Anayasa değişikliği teklifinin tüm maddelerinin birlikte oylanması
hem Parlamentoya hem Türk halkına yapılan dayatmayı ortaya koymaktadır. Tüm
maddelerin birlikte oylanması bazı şeyleri gözlerden kaçırmanın bir ifadesidir.
Milletin vekiline maddeleri teker teker oylama hakkı
verilirken, milletin kendisinden bu hakkın kaçırılması asla demokrasi
anlayışıyla bağdaşmaz.
Bu anayasa değişikliği teklifi bir dayatma niteliğindedir. Toplum
kesimlerinin desteği yerine Parlamento çoğunluğunun dayatması ile hayata
geçirilmeye çalışılmaktadır. Böyle bir durum ancak darbe dönemlerinde olur,
darbe dönemlerinde Anayasa dayatılır.
Bu Anayasa değişikliği teklifi, anayasal sistemimizin temel
dayanağını oluşturan üç temel erkten yargı erkini özensiz, usule aykırı bir
yaklaşımla siyasi iktidarın hegemonyası altına alma planının uygulanma
belgesidir. Siyasi iktidar yargıyı ele geçirilmesi gereken bir unsur olarak
değerlendirmektedir. Yargının yürütmenin emrinde olduğu bir sisteme demokrasi
denilemez. Yargının siyasetin güdümüne sokulması ancak, dikta özlemi ile
açıklanabilir.
Bu Anayasa teklifi Sayın Başbakanın ve siyasi iktidar yetkililerinin
kendilerini kurtarmak üzere kurgulanmıştır. Anayasa Mahkemesinin şekillenmesi
Başbakan ve bakanları Yüce Divan'da aklamaya yöneliktir. Çoğunluğu hukukçu
olmayan bir mahkeme kurgulandığından hukukçu olmayanların ceza yargılaması
yaptığı bir düzen kurulmaktadır.
İdarenin eylem ve işlemlerinin odaklaşmanın tespitinde
gözetilmeyeceği ilkesi Anayasaya konularak, siyasetçiler sorumluluktan
arındırılmaktadır. Geçici 15. madde kaldırılırken, siyasi iktidarlara kalıcı
dokunulmazlık getirilmektedir. Bu düzenleme iktidar partisinin hiçbir şekilde
kapatılmayacağına ilişkin bir düzenlemedir. Böylece iktidar mensuplarına hem
sorumsuzluk hem de dokunulmazlık getirilmektedir.
Hakimler ve Savcılar
Yüksek Kurulunun yapısı da tamamen değiştirilmektedir. Hakimler
ve Savcılar Yüksek Kurulu siyasi iktidarın hedefi haline getirilmiştir. Adalet
Bakanı ve müsteşarının konumunun yargı bağımsızlığı açısından sorgulanırken,
başka bakanlık memurlarının da HSYK'ya dahil edilmesi ile yargı bağımsızlığı daha da zedelenir noktaya
taşınmıştır. Yine hakim ve savcıların
soruşturmalarında Adalet Bakanına mutlak yetki verilmesi günümüzde yaşanan
olaylar düşünüldüğünde vahim sonuçlar doğuracağı açık bir düzenleme olarak
karşımıza çıkmaktadır.
Anayasalar toplumsal mutabakat metinleridir. Bu nedenle
oluşturulmalarında mutlaka tüm toplum kesimlerinin katkısı sağlanmalıdır.
Anayasa metinlerinin toplumsal mutabakat değil toplumsal çatışma metinlerine
dönüştürülmesi toplumsal birlikteliğe zarar verir. Toplumu gererek,
ayrıştırarak siyaset yapma belki belirli bir zaman diliminde bazı siyasi
partilerin çıkarına olabilir. Ancak unutulmamalıdır ki, Türk halkı kendini
iradesini istismar eden siyasi partilere mutlaka ve mutlaka sandıkta bunun
hesabını sorar.
Bu açıdan söz konusu düzenlemenin görüşmelerine devam edilmelidir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlı’ğına
Görüşülmekte olan Anayasa Değişiklik Teklifinin TBMM İçtüzüğü'nün
72. maddesi uyarınca, 14. maddesinin görüşmelerinin devamına karar verilmesini
saygı ile arz ve talep ederiz.
Mehmet Şandır
Osman Çakır S. Nevzat Korkmaz |
Mersin Samsun Isparta |
Recep
Taner Ahmet Duran
Bulut Faruk Bal |
Aydın Balıkesir Konya |
Oktay
Vural Behiç
Çelik |
İzmir Mersin |
Gerekçe:
Anayasalar, vatandaşların temel hak ve hürriyetlerini teminat
altına alan, siyasi rejimin ve devlet organlarının görev ve yetkilerini
belirleyen kanunlar hiyerarşisinin en üstünde temel hukuk normlarıdır.
Anayasa değişikliğinde; Türkiye'nin iki ihtilal ve 3 muhtıra ile
üzerine gölge düşürülen demokrasisini 21. yüzyılın evrensel değerlerine
kavuşturabilmek ve asırlık anayasa tartışmalarından kurtarmak, her kesimin
benimseyebileceği bir anayasaya kavuşturabilmenin tek yolu toplumsal uzlaşmayı
sağlamaktır.
Teklif hazırlanmadan önce AKP uzlaşma arayışına girmemiştir. Parti
olarak ihtiyaçlarını tatmin için hazırladığı meclise dayatmıştır. Yapılan
görüşmelerde uzlaşma sağlanamamış, değişikliğin Millete mi, AKP'ye mi hizmet
edeceği açıklığa kavuşturulamamıştır.
Toplumsal uzlaşma için MHP "Anayasa Değişikliği Uzlaşma
Komisyonu" kurulmasını, Partilerin uzlaştıkları hususlarda demokratik bir
sözleşme yapılmasını, siyasi partilerin hangi konularda uzlaştığının kamuoyuna
duyurulmasını ve her partinin görüş ve tavrının yapılacak ilk seçimde milletin
takdirine sunulmasını, seçimler sonunda oluşacak Meclis'in ilk işinin anayasa
değişikliği olmasını teklif etmiştir.
MHP;
• Devlet ile Milleti kucaklaştıracak,
• Milletin değerleri ile Devletin değerlerini bağdaştıracak,
• Demokrasi ile Cumhuriyeti barıştıracak,
• Vatandaşın temel hak ve hürriyetlerini evrensel standarda
yükseltecek,
• Milletin bölünmez bütünlüğünü sağlayacak üniter
yapı içinde Devleti kurum ve kuruluşları ile uyum içinde çalıştıracak,
• Kuvvetler ayrılığına dayalı parlamenter demokratik düzeni
iyileştirecek,
• Cumhuriyetin temel nitelikleri ile Anayasamızın değiştirilmesi
dahi teklif edilemeyecek maddelerini koruyacak,
Toplumsal bir sözleşme belgesi niteliğinde anayasa değişikliği
kararını ilan etmiştir.
Anayasa değişikliği böylece milletin desteğine ve iradesine
dayandırılmalıdır.
AKP bütün bu sayılanlara kulak tıkamış, kendisi için hazırladığı
teklifi partilere ve millete dayatmıştır.
Anayasa değişikliğini seçmene ve yargıya hesap vermekten kaçmak
için malzeme olarak kullanan AKP'nin, acele ve telaş içinde hazırladığı ilk
tekliften imzaların çekilmesi ve aynı teklifin başka imzalar ile Meclise
sunulması işin başında Anayasa ve İçtüzüğe ayrılık teşkil etmektedir.
AKP'nin Anayasa Değişiklik Teklifi, kendi sübjektif hedefine
ulaşmak için hazırlanmıştır.
Bu teklif ile kuvvetler ayrılığına dayanan parlamenter sistemin
denge ve denetim mekanizmaları iktidar lehine bozulmakta, bunun doğal sonucu
olarak başta parti kapatma, yargı bağımsızlığı ve hâkim teminatı ile hukuk
devleti ve hukukun üstünlüğü ilkeleri zedelenmektedir. Parlamenter sistem yerine
ucu diktaya açık ucube bir cumhurbaşkanlığı sistemi getirilmektedir.
Teklifin içinde Millet yoktur, Milletin iradesi yoktur, Milletin
beklentisi yoktur.
Millet, AKP'den inançlarına göre yaşarken başörtüsü, imam hatip
okulu mezunu olması gibi sebepler ile devletin kendisine eşit hizmet
sunmamasına çözüm beklemektedir. Meydanlardaki sözlerini tutmasını, ahde vefa
göstermesini beklemektedir.
Millet, AKP'den terörü ve asayişsizliği bitirmesini beklemektedir.
Millet, AKP'den yoksulluğun, yolsuzluğun, hayat pahalılığının ve
işsizliğin hesabını vermesini beklemektedir.
Millet, AKP'den iş beklemektedir. Aş beklemektedir.
Millet, AKP'den düşünce, inanç, teşebbüs, örgütlenme ve benzeri
alanlarda temel hak ve hürriyetlere güvence beklemektedir.
Ne AKP'nin 8 yıllık icraatında ve ne de bu Teklifte Milletin
beklentisinden eser yoktur.
AKP millete değil, kendine çalışmaktadır. Çünkü niyeti halis
değildir.
AKP Ali Cengiz oyunu ile dikta niyetini bazı temel hak ve
hürriyetlerin arkasına gizlemiştir.
Bu temel hak ve hürriyetleri, niyetinin halis olmadığı maddeler
için oy devşiriciliğine malzeme etmiştir.
Böylece, halk oylamasında "evet" sonucunu elde etmek
için seçmene sunduğu acı "hap"ın üstünü tatlandırıcı ile kapatmıştır.
AKP'nin cin fikri oy kullanacak seçmeni yardan ya da serden
vazgeçmeye zorlayacaktır, vicdani muhasebe kabul etmeyen bir ikilemin içine
sürükleyecektir.
Bu anayasaya ve halk oylamasını düzenleyen uluslar arası belgelere
aykırıdır.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, birlikte işleme aldığım aynı
mahiyetteki önergeleri oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul
edilmemiştir.
Şimdi, on dakika süreyle soru-cevap işlemi yapılacaktır.
Sayın Köse…
ŞEVKET KÖSE (Adıyaman) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Bakan, Alevi açılımından söz ederken mangalda kül
bırakmıyorsunuz. Var olan bütün Alevi örgütleri zorunlu din dersinin
kaldırılmasında mutabıklardır. Aslında Cumhuriyet Halk Partisi olarak AKP
İktidarının açılım masallarının ve demokratikleşme hikâyelerinin göz boyamaktan
ibaret olduğunu biliyoruz ve samimi olmadığını da biliyoruz. Bu Anayasa
değişikliği paketine, ülkemizde yaşayan 15-20 milyon Alevi yurttaşımızın
inançlarını özgürce yerine getirmesi için niye bir tek madde koymadınız ve
niçin hiçbirinizin aklına Anayasa’mızın 24’üncü maddesindeki zorunlu din
dersini kaldırmak gelmedi? Bu durumu nasıl açıklayacaksınız?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Sayın Aydoğan...
ERGÜN AYDOĞAN (Balıkesir) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Bakan, son zamanlardaki olayları Anayasa değişikliğine
yönelik provokasyon olarak nitelendirdiniz. “Belli ki
birileri Anayasa değişiklik sürecini provoke etmeye karar vermiş.” diyorsunuz.
Kimdir bu provokatörler? “Son olaylar saldırıların
planlı olduğunu gösteriyor.” Hangi bilgiye dayalı olarak bu bilgiyi
veriyorsunuz? Sorumluları biliyorsanız neden gereğini yapmıyorsunuz?
“Güvenlik zafiyeti var” diyorsunuz. Eğer “Güvenlik zafiyeti var.”
diyorsanız, bu zafiyeti yaratanlarla ilgili herhangi bir işlem yaptınız mı,
yapmayı düşünüyor musunuz?
Yine, Anayasa değişikliği, şu anda işsizliğin rekor kırdığı soruna
çözüm getirecek midir?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Sayın Genç...
KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın Başkan, Meclisi çok keyfî
yönetiyorsunuz. 4 tane Başkan Vekili arkadaşımız var. Anayasa oylamasında her
birisi ayrı ayrı burada Başkanlık yapsa bence daha
isabetli olur. 2 tane hanımefendi Başkan Vekilimiz var. Tabii, herhâlde Tayyip
Bey size talimat vermiş, “İlle sen çık.” diyorsunuz. Bu, bu Meclise de
yakışmıyor. Bu Başkan vekillerine bana göre haksızlık yapıyorsunuz...
BAŞKAN – Sayın Genç... Sayın Genç...
KAMER GENÇ (Tunceli) – Bir sorumu sorayım be! Bir sorumu sorayım.
BAŞKAN – Sayın Genç, sorunuzu bekliyoruz efendim, sorunuzu
bekliyoruz.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Soru soracağım.
BAŞKAN – Buyurun.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Ondan sonra, biraz önce Tayyip’in
ailesinden… Birisi beni çıkıp orada gösteriyor. “Kamer” diyor. Siz de
diyorsunuz ki... Alay ediyorsunuz. Vatandaşlar bana telefon ediyor: “Siz nasıl
Tayyip’in ailesi içindesiniz?” O, Kamer Cihan’dı ve o, pırlanta vergi muafiyeti
tanınan, Tayyip Erdoğan’ın oğlunun ortağıdır. Beni oraya gösterdiler...
BAŞKAN – Sayın Genç... Sayın Genç, Hükûmete
ve Komisyona soru sormanız için size söz verdim.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Efendim, soracağım işte.
BAŞKAN – Buyurun, sorun; işte onu bekliyoruz efendim.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Size de soru soracağım.
BAŞKAN – Bana soru soramazsınız.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Yani her gün burada Başkanlık makamına
çıkmak gerekiyor mu?
BAŞKAN – Bana soru soramazsınız. Çünkü İç Tüzük sadece Komisyona
ve Hükûmete soru sorma imkânı tanımıştır.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Hayır efendim, Başkanlığa da sorulur.
BAŞKAN – Sorulmaz efendim.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Daha sorunun kime sorulacağını bilmiyorsun.
BAŞKAN – Sorulamaz.
KAMER GENÇ (Tunceli) – İç Tüzük’ü bilmiyorsun. Gizlilik
kurallarına riayet etmiyorsun. Burada Tayyip Bey...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Uzunırmak...
ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Başkan, Parlamentoda çeşitli konuşmalar yapılıyor ve AKP
teklifli bir denklem kurdu: 12 Eylül Anayasası’nı savunan ve değişmesini
isteyenler denklemi gibi. Ben şunu ifade etmek istiyorum ve Sayın Bakana
soruyorum: 1987’den bugüne kadar Anayasa’mızda 28, 37 ve 20 maddede değişiklik
yapılarak çeşitli zamanlarda toplam 85 maddede değişiklik yapılmıştır. Bunların
birçoğu MHP’nin ortak olduğu 21’inci Dönem Parlamentosunda AKP grup başkan
vekillerinin de katılımıyla olmuştur ve 22’nci Parlamento Döneminde de CHP’nin
beraber, ortak olduğu değişiklikler yapılmıştır. Dolayısıyla, Parlamentodaki
hemen hemen hiçbir parti grubu, AKP dışında, bu
değişikliklerde taraf olarak 12 Eylül Anayasası’nı savunan pozisyonda değildir,
bu değişiklikler yapılmıştır.
Sayın Bakana soruyorum: 87’den bugüne kadar yirmi üç yılda dünyada
hangi parlamento anayasasının yüzde 50’sini değiştirmiştir?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Sayın Tankut…
YILMAZ TANKUT (Adana) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Komisyon Başkanına sormak istiyorum: Mevcut Anayasa’mızın
50’nci maddesinin üçüncü fıkrası “Dinlenmek çalışanların hakkıdır.” demektedir.
Yani çalışanların dinlenme hakkı Anayasa’mız ile teminat altına alınmıştır.
Şimdi, yeni Anayasa değişikliğini görüştüğümüz bu zaman diliminde,
sizce, milletvekilleri bu çalışmalarının karşılığında hak ettikleri anayasal
güvence altına alınmış dinlenme haklarını kullanabilmekte midirler? Akademisyen
ve bilim insanı kimliğinizle, bu şekilde günde on iki-on sekiz saat çalışarak
yapılan müzakereler sonucu, Anayasa’yı ihlal edercesine, bu görüşmeleri nasıl
değerlendiriyorsunuz? Bu durumda yeni Anayasa değişikliğiyle bir başka Anayasa
ihlali yapılmış olmuyor mu?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Hükûmet cevap verebilir
efendim, süreniz başladı.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Teşekkür ediyorum Sayın
Başkan.
Değerli arkadaşlar, bir defa bu maddeye ilişkin düzenlemenin ana
esprisini açıklamak istiyorum. Burada konuşan sözcü arkadaşlarımızdan bir
tanesi, zaten uyarma ve kınama cezalarına karşı yargı yolunun açık olduğundan
söz etti ve örnek olarak mahkeme kararlarını gösterdi.
Tabii ki, mahkemelerin aynı konulara ilişkin çok farklı kararları
oluyor. Benim elimde de Danıştayın yeni verilmiş,
uyarma ve kınama cezalarına karşı yargı yolunun kapalı olduğuna ilişkin ilamı
duruyor. Dolayısıyla, biz, uygulamada duraksamaya yer vermemek amacıyla bu
düzenlemenin yapılmasının gerekli olduğu inancındayız.
Sayın Köse’nin sorusu tabii ilginç. Anayasa değişiklikleri ya da
yasal düzenlemeler kişiler, sınıflar, zümreler için yapılmaz. Bu ülkede yaşayan
72 milyonun hepsini ilgilendiren maddelerdir, dolayısıyla bu çerçevede
düzenleme yapılmıştır.
“15-20 milyon Alevi için niçin getirmediniz?” diyorsunuz.
Bilemiyorum, sayı nedir? Bu sayıyı neye dayanarak söylüyorsunuz?
Olabilir, olmaz, o ayrı, tartışmasına girecek değilim.
ŞEVKET KÖSE (Adıyaman) – Alevi çalıştayı
yapıyorsunuz. Niye yaptınız o zaman?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Ama siz eksik
görüyorsanız bir madde de siz getirebilirdiniz.
Sayın Aydoğan “Son olayları provoke eden
kim?” diyorsunuz.
Dikkat ettiyseniz, ben o açıklamamın…
ŞEVKET KÖSE (Adıyaman) – 7 defa topladınız. Niye topladınız?
BAŞKAN – Lütfen arkadaşlar…
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – …herhangi bir bilgiye,
veriye dayalı olarak değil, tamamen kişisel bir kanaatim olduğunu da orada
ifade etmiştim. O yayında buna da vurgu yapılmış. Dolayısıyla, ben kanaatimi
ifade edebilirim, o özgürlüğüm var. O çerçevede ifade etmiş bulunuyorum.
Sayın Uzunırmak “1987’den bu yana
değişiklikler yapıldı…” Doğrudur.
ERGÜN AYDOĞAN (Balıkesir) – Sayın Bakan, sorularımın hepsine cevap
alamadık.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Ve soru olarak
soruyorsunuz: “Hangi ülkede bu kadar değişiklik yapıldı?”
Ben size soruyorum şimdi: Hangi ülkenin bu kadar kötü bir
anayasası var?
ERGÜN AYDOĞAN (Balıkesir) – Sayın Bakan, provokatörler
kim?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Demek ki böyle bir
anayasa Türkiye’de var. Bunu yapıyoruz, birlikte değiştireceğiz.
Efendim, “Çalışanların dinlenme hakkı yok mu?” deniliyor.
Tabii, bunlar defalarca tartışılmış, ama ana sorulardan bir tanesi
de şu: “Türkiye’de onca sorun varken, onca işsizlik varken niçin Anayasa
değişikliği?”
Demin sözcülerden bir arkadaşım bu konuyu örneklerle açıkladı ama
ben size başka bir örnek vereceğim: Biliyorsunuz, bu ülkede 22 Temmuz 2007’de
seçim yapıldı. Seçimden yaklaşık beş altı ay sonra, Mart 2008’de iktidar
partisi aleyhine, Meclisin en büyük grubu aleyhine dünyada, Türk siyasi
tarihinde örneği görülmeyecek şekilde bir dava açıldı ve Türkiye dört beş ay o
davayla meşgul oldu. Yapılan hesaplamaya göre o davanın Türkiye’ye maliyeti 20
milyar dolardır… (CHP ve MHP sıralarından gürültüler)
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Nereden hesaplıyorsun?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – …ve Türkiye’nin 2008
yılında yatırım bütçesi 12 milyar dolardır.
ERGÜN AYDOĞAN (Balıkesir) – Sayın Bakan, sorulan sorulara cevap
verin!
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – İşte, bu düzenlemeler bu
tür davranış biçimlerini hukuk kalıbı içerisine alacak ve dolayısıyla, aynı
zamanda Türkiye’nin işsizliğine, yatırımına da katkı sağlayacak. (CHP ve MHP
sıralarından gürültüler) İstikrar önemli.
Bir örnek daha vereyim ben size: Bugün görüştüğümüz, burada
Meclisin görüştüğü 125’inci maddeyle ilgili, idari yargının yerindelik denetimi
yaparak hüküm veremeyeceğine ilişkin düzenleme… Ben Bakanlığa atandığımdan hemen
sonra İzmir’e gittim. İzmir Limanı’nda gemiler, konteyner
üzerinde, rıhtımda bekliyordu. “Niye bekliyor?” diye Vali Bey’e sordum. Dedi ki
“Efendim, bu limanın kapasitesi düşük, biliyorsunuz, özelleştirildi, dava
açıldı, dolayısıyla, özelleştirmede ihaleyi alan kişi, dava açıldığı için,
yatırım yapmıyor.”
ERGÜN AYDOĞAN (Balıkesir) – Sayın Bakan, soru soruyoruz, soru!
Sorulan sorulara niye cevap vermiyorsunuz? Sorulara cevap vermiyorsunuz, siz
olayları anlatıyorsunuz. Sorulara cevap verin, cevap!
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – İdare özelleştirdiği için
yatırım yapmıyor ve o dava yeni sonuçlandı, iptalle sonuçlandı. Ve özelleştirme
1 milyar 200 milyon dolardı. Bugün, onu siz özelleştirin bakalım, kaça
satarsınız? (CHP ve MHP sıralarından gürültüler)
ERGÜN AYDOĞAN (Balıkesir) – Sayın Bakan, sorulara cevap
verir misiniz.
OSMAN DURMUŞ (Kırıkkale) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Efendim?
OSMAN DURMUŞ (Kırıkkale) – Sayın Bakanın sorulan sorulara
cevap vermesini temin eder misiniz!
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Yazılı cevap verir.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Sayın Başkanım, gene
burada sözcülerden bazıları “ayarladığınız hâkimler” sözünü kullandı. Bunu bir
defa esefle karşıladığımı ifade etmek istiyorum. Türkiye’de hiç kimse hâkim
ayarlayamaz.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Siz ayarlarsınız, siz ayarlarsınız!
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Böyle bir şey olamaz ve
bu Mecliste de bunu kullanamaz.
BAŞKAN – Sayın Bakan, teşekkür ederim, süreniz doldu efendim;
diğer sorulara yazılı cevap verin. (CHP ve MHP sıralarından gürültüler)
ERGÜN AYDOĞAN (Balıkesir) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Efendim?
ERGÜN AYDOĞAN (Balıkesir) – Sorularımıza cevap alamıyoruz!
ŞEVKET KÖSE (Adıyaman) – Böyle cevap veremez Sayın Başkan! Sayın Hükûmet yetkilisine soruyorum, 7 tane Alevi çalıştayı yapıldı…
BAŞKAN – Efendim, soru sormak, milletvekili arkadaşlarımızın
takdiri olduğu gibi, cevap vermek de, sayın bakanların ve Komisyon Başkanının
takdiridir, onu ben tayin edemem. “Şöyle cevap vereceksiniz, buraya verdiniz,
buraya vermediniz.” diye benim burada Komisyon Başkanıyla, Sayın Bakanla bir
tartışmam mümkün olabilir mi? İç Tüzük’te böyle bir düzenleme yok ki.
OKTAY VURAL (İzmir) – Sorulara müdahil oluyorsunuz…
ŞEVKET KÖSE (Adıyaman) – Böyle mi cevap verecek efendim?
BAŞKAN – Kendi takdiri.
OKTAY VURAL (İzmir) – Sorulara niye müdahil oluyorsunuz? Sorulara
müdahil olurken cevaba niye müdahil olmuyorsunuz?
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Siz zaten Meclis Başkanlığı
yapmıyorsunuz.
ŞEVKET KÖSE (Adıyaman) – Bir daha Alevi çalıştayı
falan yapmayın.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Sonra konuşuruz.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, soru-cevap işlemi bitmiştir.
14’üncü madde üzerinde on üç önerge vardır. Bilindiği gibi, İç
tüzük gereği sadece yedi önergeyi işleme alabiliyorum. Kurayla çıkan yedi
önergeyi şimdi okutuyorum, sonra bu önergeleri aykırılık sırasına göre işleme
alacağım.
Önergeleri okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 14 üncü maddesiyle değiştirilen
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 129 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasının
aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederim.
Abdurrahman Arıcı
Antalya
“Disiplin cezalarına ilişkin kararlar yargı denetimi dışında
bırakılamaz.”
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 14 üncü maddesiyle değiştirilen
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 129 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasının
aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederim.
Ahmet
Aydın
Adıyaman
“Disiplin cezalarına ilişkin kararlar yargı denetimi dışında
bırakılamaz.”
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 14 üncü maddesiyle değiştirilen Türkiye
Cumhuriyeti Anayasasının 129 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasının aşağıdaki
şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederim.
Yılmaz
Tunç
Bartın
“Disiplin cezalarına ilişkin kararlar yargı denetimi dışında
bırakılamaz.”
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 14 üncü maddesiyle değiştirilen
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 129 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasının
aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederim.
Veysi Kaynak
Kahramanmaraş
“Disiplin cezalarına ilişkin kararlar yargı denetimi dışında
bırakılamaz.”
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 2/656 Esas Numaralı 7/11/1982
Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 14. maddesinin aşağıdaki şekilde
değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
İsa
Gök Durdu
Özbolat |
Mersin Kahramanmaraş |
“Madde 14 – Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 129. maddesinin
üçüncü fıkrası “Disiplin kararları yargı denetimine tabidir.” şeklinde
değiştirilmiştir.”
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 497 sayılı Anayasanın Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 14 üncü maddesinin aşağıdaki şekilde
değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Bengi
Yıldız Osman Özçelik Hamit
Geylani |
Batman Siirt Hakkâri |
M.
Nuri Yaman Mehmet
Nezir Karabaş |
Muş Bitlis |
Madde: 14
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 129 uncu maddesinin üçüncü
fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Disiplin kararları yargı denetimine tabidir.”
BAŞKAN – Şimdi, maddeye en aykırı önergeyi okutup işleme alacağım.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Anayasa değişikliği teklifinin, 14. maddesinin
teklif metninden çıkarılması için gereğini arz ve teklif ederiz.
Faruk
Bal Oktay
Vural Mehmet
Şandır |
Konya İzmir Mersin |
Behiç
Çelik S. Nevzat
Korkmaz Rıdvan
Yalçın |
Mersin Isparta Ordu |
Şenol
Bal Osman
Çakır |
İzmir
Samsun
|
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim önergeye?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyor
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Katılmıyoruz Sayın
Başkan.
BAŞKAN – Peki.
Gerekçeyi mi okutuyoruz efendim?
OKTAY VURAL (İzmir) – Gerekçe okunsun.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Anayasalar, vatandaşların temel hak ve hürriyetlerini teminat
altına alan, siyasi rejimin ve devlet organlarının görev ve yetkilerini
belirleyen kanunlar hiyerarşisinin en üstünde temel hukuk normlarıdır.
Türkiye'nin iki ihtilal ve 3 muhtıra ile üzerine gölge düşürülen
demokrasisini;
- 21. yüzyılın evrensel değerlerine kavuşturabilmenin,
- Asırlık anayasa tartışmalarından kurtarmanın,
- Her kesimin benimseyebileceği bir anayasaya kavuşturabilmenin,
tek yolu toplumsal
uzlaşmaya dayalı bir Anayasa yapmayı sağlamaktır.
MHP bu sebeple;
- “Anayasa Değişikliği Uzlaşma Komisyonu” kurulmasını,
- Partilerin uzlaştıkları hususlarda demokratik bir sözleşme
yapılmasını,
- Siyasi partilerin hangi konularda uzlaştığının kamuoyuna
duyurulmasını,
- Her partinin görüş ve tavrının yapılacak ilk seçimde milletin
takdirine sunulmasını,
- Seçimler sonunda oluşacak Meclis’in ilk iş olarak anayasa değişikliğini
gerçekleştirmek olmasını teklif etmiştir.
MHP; bu kapsamda,
- Devlet ile Milleti kucaklaştıracak,
- Milletin değerleri ile Devletin değerlerini bağdaştıracak,
- Demokrasi ile Cumhuriyeti barıştıracak,
- Vatandaşın temel hak ve hürriyetlerini evrensel standarda
yükseltecek,
- Milletin bölünmez bütünlüğünü üniter
yapı içinde sağlayacak ve Devleti kurum ve kuruluşları ile uyum içinde
çalıştıracak,
- Kuvvetler ayrılığına dayalı parlamenter demokrasiyi
iyileştirecek,
- Cumhuriyetin temel nitelikleri ile Anayasamızın değiştirilmesi
dahi teklif edilemeyecek maddelerini koruyacak,
Toplumsal bir sözleşme belgesi niteliğinde anayasa yapma kararını
ilan etmiştir.
Anayasa değişikliği böylece milletin iradesine dayandırılmış
olacaktır.
AKP, MHP’nin bu teklifine kulak tıkamış, kendisi için hazırladığı
Anayasa teklifini partilere ve millete dayatmıştır.
AKP, Anayasa değişikliğini seçmene ve yargıya hesap vermekten
kaçmak için malzeme olarak kullanmaktadır.
AKP'nin Anayasa Değişiklik Teklifi, kendi sübjektif hedefine
ulaşmak için hazırlanmıştır.
Bu teklif ile kuvvetler ayrılığına dayanan parlamenter sistemin
denge ve denetim mekanizmaları iktidar lehine bozulmaktadır. Bunun doğal sonucu
olarak başta parti kapatma, yargı bağımsızlığı ve hâkim teminatı ile hukuk devleti
ve hukukun üstünlüğü ilkeleri zedelenmektedir. Parlamenter sistem yerine ucu
diktaya açık bir Başkanlık sistemi getirilmektedir.
Bu teklif, Parlamenter demokrasi esasına göre inşa edilen
Anayasaya aykırıdır.
Bu teklifin içinde; Millet yoktur, Milletin iradesi yoktur,
Milletin beklentisi yoktur.
Millet, AKP'den bölücü terörü bitirmesini beklemektedir.
Millet, AKP'den yoksulluğun, yolsuzluğun, hayat pahalılığının ve
işsizliğin hesabını vermesini beklemektedir.
Millet, AKP'den iş beklemektedir. Aş beklemektedir.
Millet, AKP'den düşünce, inanç, teşebbüs, örgütlenme ve benzeri
alanlarda temel hak ve hürriyetlere güvence beklemektedir.
AKP 8 yılı heba etmiştir. Milletin beklentilerini
karşılayamamıştır.
AKP millete değil, kendine çalışmaktadır.
- AKP 8 yıllık iktidarında grev, toplu sözleşme, toplantı ve
gösteri yürüyüşlerini düzenleyen haklarla ilgili hiçbir iyileştirme
yapmamıştır.
- AKP, Taşeron işçiliği geliştirerek, emeğin sömürüsüne zemin
hazırlamıştır. İşçi kesimini hak arayamaz hale getirmiştir.
- AKP, Sendikaların etkisizleştirilmesine neden olmuştur.
- AKP, Devletin gücünü işçiyi susturmak için kullanmıştır.
- AKP, tekel işçilerine zulmetmiştir.
- AKP, 8 yıllık iktidarında
- AKP, işçiyi sefalete mahkûm etmiştir.
- AKP, 8 yıllık iktidarındaki bu başarısızlığın suçunu Anayasa
üzerine atmak istemiştir.
AKP, iyi niyetli değildir, bu teklif ile başlattığı PKK Açılımı
için anayasal zemin hazırlamaktadır. Bu sebeple bu Anayasa değişikliği milletin
hayrına değildir ve Anayasa’ya aykırıdır.
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler…
Kabul edilmemiştir.
Aynı mahiyette iki önerge vardır, önergeyi okutup istedikleri
takdirde önerge sahiplerine ayrı ayrı söz vereceğim.
Önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 497 sayılı Anayasanın Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 14 üncü maddesinin aşağıdaki
şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Madde 14 :
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 129 uncu maddesinin üçüncü
fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Disiplin kararları yargı denetimine tabidir.”
Bengi Yıldız (Batman) ve arkadaşları
İsa
Gök (Mersin) ve arkadaşları
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim, birlikte işleme aldığımız
iki önergeye?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Katılmıyoruz Sayın
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet de Komisyon da
katılmadı.
Bengi Yıldız, konuşacak mısınız, gerekçe mi efendim?
BENGİ YILDIZ (Batman) – Nuri Yaman konuşacak.
BAŞKAN – Sayın Yaman, buyurun.
Süreniz beş dakikadır.
M. NURİ YAMAN (Muş) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun Teklifi’nin 14’üncü maddesine ilişkin Barış ve Demokrasi Partisi
adına vermiş olduğumuz önerge üzerine söz almış bulunmaktayım. Bu nedenle
hepinizi en içten duygularımla selamlarım.
Disiplin cezaları, her ne kadar ilk bakışta sadece görev alanını
ilgilendiren cezalar gibi görünse de bazı cezalar doğrudan, bazı cezalar ise
dolaylı olarak kamu görevlilerinin özel hayatını ve özlük haklarını
etkilemektedir. Hepimizin bildiği gibi, bu cezalardan ilk ikisi olan uyarma ve
kınama cezalarına karşı yargı denetimine sınırlama getirilmesine izin veren
hükümler, hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmamaktadır. Bugüne kadarki tecrübemiz
bize göstermiştir ki, anayasal sistemimizde yer alan herhangi bir hüküm yoruma
ne denli açık ise, alt hukuk düzenlemelerinde hak ve özgürlükler de o denli
kısıtlanmaktadır. Kanaatimizce, eğer Anayasa doğru yorumlanmış olsa idi ve
kanun koyucu, hak ve özgürlükleri sürekli olarak kısıtlama mantığından vazgeçip
bunları genişletme yönünde inisiyatif koyabilseydi,
bugün bu tartışmaları bu kürsüden yapmak zorunda kalmayacaktık.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, çok yoğun bir uğultu var Genel
Kurulda. Lütfen Hatibi dinleyelim.
M. NURİ YAMAN (Devamla) – Değerli arkadaşlar, dikkatle
incelendiğinde, Anayasa’nın 129’uncu maddesinin üçüncü bendinde “Uyarma ve kınama
cezalarına karşı dava açılamaz.” diye kesin bir hüküm bulunmaktadır. İlgili
fıkrada “Uyarma ve kınama cezalarıyla ilgili olanlar hariç, disiplin kararları
yargı denetimi dışında bırakılamaz.” denilmektedir. Buradaki son sözcük
“bırakılamaz” hükmünü taşımaktadır. Eğer “bırakılmaz” dese idi işte o zaman
uyarı ve kınama cezalarıyla ilgili olarak “kesin bir şekilde hariç bırakılır”
manasını çıkarabilirdik. Yani Anayasa, diğer disiplin cezalarına karşı yargı
yolunun kapatılmasını kesin bir dille yasaklarken, uyarı ve kınama cezasıyla
ilgili olarak böyle bir kesinliği öngörmemektedir.
Elbette ki düzenlemeden, eğer istenirse, söz konusu cezaların
yargı denetiminden hariç bırakılabileceği yorumunu çıkarmak mümkündür. Ancak
bu, tercih meselesidir. Kanun koyucu eğer isteseydi bu tercihini özgürlükleri
genişletmek lehine kullanabilir ve şu an üzerinde konuştuğumuz değişikliğe
gerek kalmadan uyarı ve kınama cezalarına da yargı yolunu açabilirdi.
Yine, Anayasa’nın 125’inci maddesi, “İdarenin her türlü eylem ve
işlemlerine karşı yargı yolu açıktır.” demektedir. Anayasa’nın bu maddesi
karşısında böylesi bir mantığı anlamak mümkün değildir. Yargı denetimi unsuru,
hukuk devletinin diğer unsurlarının güvencesini oluşturan temel bir unsurdur
çünkü insan haklarına saygılı olmayan ve davranışlarında hukuka ve Anayasa’ya
uymayan bir yönetimi bu tutumundan caydıran ve onu meşruluk ve hukukilik sınırı
içinde kalmak zorunda bırakan güç, yargı gücü ve yetkisidir. Ama hepimiz de
bilmekteyiz ki ülkemiz özgürlüklerden korkulan bir ülke hâline getirilmiştir.
Biz yapılan bu değişikliği olumlu buluyoruz. Ancak,
yurttaşlarımız, Anayasa’nın ve kanunların bugüne kadar sürekli olarak yanlış
yorumlanmasından o kadar çok mağdur oldu ki bu nedenle yapılan değişiklikteki
ifadeyi daha da kesin kılmak adına bu fıkranın “Disiplin davaları yargı
denetimine tabidir.” şeklinde daha açık bir ifadeye kavuşturulmasını
öneriyoruz. Çünkü sadece Meclis değil, başta Anayasa Mahkemesi olmak üzere
Danıştay ve idare mahkemeleri de ilgili maddenin üçüncü fıkrasını “Uyarma ve
kınama cezalarına karşı idari dava yolu kapalıdır.” şeklinde yorumlamakta ve
kararlarını buna göre vermektedir. Gerçi, idare mahkemelerince iptal edilen
uyarı cezaları da vardır ancak bunların hepsi şekil şartı nedeniyle bugüne
değin iptal edilmiş olan davalardır.
Dolayısıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 135’inci
maddesinde yer alan “Disiplin amirleri tarafından verilen uyarma ve kınama
cezalarına karşı itiraz sadece ama sadece varsa bir üst disiplin amirine, yoksa
disiplin kurullarına yapılabilmektedir.” şeklindeki hüküm, yargı organları
açısından tek bağlayıcı hüküm hâline gelmiştir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Süreniz doldu, size de bir dakika süre veriyorum. Lütfen
konuşmanızı tamamlayın Sayın Yaman.
M. NURİ YAMAN (Devamla) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Değerli arkadaşlar, dönüp dolaşıp yine hep aynı noktaya
gelmekteyiz. Sorunları anayasa değişiklikleri yaparak ya da anayasayı tümden
değiştirerek çözemeyiz. Asıl önemli olan, kafa yapısının değiştirilmesidir.
Elbette ki Anayasa’nın demokratik bir niteliğe kavuşturulması önemlidir. Ancak
bundan daha da önemlisi düşünce yapılarının demokratik bir hâle getirilmesidir.
12 Eylül darbe Anayasası’ndan kurtulmanın tek yolu, Anayasa’yı,
bugün yaptığımız gibi, parça parça değiştirmek
değildir, aynı zamanda düşüncelerimize sinmiş olan 12 Eylül zihniyetinden de
bir an önce kurtulmamız gerekmektedir diyerek, değişiklik önergemizi
desteklemenizi diler, yüce Meclisinizi saygıyla selamlarım. (BDP sıralarından
alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Yaman, teşekkür ederim.
Birlikte işleme aldığım, aynı mahiyette olduğu için diğer
önergenin gerekçesini Kahramanmaraş Milletvekili Sayın Durdu Özbolat ifade edecekler.
Sayın Özbolat, buyurun efendim. (CHP
sıralarından alkışlar)
DURDU ÖZBOLAT (Kahramanmaraş) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; görüşülmekte olan yasa tasarısının 14’üncü maddesiyle ilgili
olarak vermiş olduğumuz önerge hakkında söz almış bulunuyorum. Hepinizi
saygıyla selamlıyorum.
Sözlerime Anayasa Mahkemesi Başkanı Sayın Haşim Kılıç’ın Anayasa
Mahkemesinin kuruluşunun 48’inci yıl dönümünde yaptığı konuşmasında çok
önemsediğim bir uyarıyla başlamak istiyorum: “Bir araya gelmiş siyasi düşünce
sahipleri ile kültür ve inanç gruplarının eğilim ve beklentilerine cevap veren
bir Anayasa oluşturulması ihtiyacı açıktır. Demokratik rejimlerde ‘Bir sayı
fazla ise hepsi benim.’ siyasal üstünlük anlayışı asla geçerli değildir.
Azınlıktaki kesimlerin hakları sayıların üstünlüğüne bağlı değildir.
Anayasaların içeriği kadar, yasalaşma yöntemlerinin de demokratik rejimin
dokusuna uygun, katılımcı, çoğulcu, özgürlükçü bir süreci yansıtması her
yüreğin temenni ve beklentisidir.” Ben bu temenniyle ilgili yorum yapmıyorum,
“Arif olan anlar.” diyorum.
Değerli arkadaşlarım, 19 Nisandan itibaren yüce Mecliste
Anayasa’mızın bazı maddelerinin değiştirilmesiyle ilgili konuları konuşuyoruz.
Katılımcı ve çoğulcu bir süreç içinde gelişmeyen, temel uzlaşmaya dayanmayan ve
bu nedenle millî iradeyi yansıtmayan böyle bir Anayasa değişikliğinin ve bunun
halkoyuna sunulmasının 12 Eylül Anayasası’nı hazırlama yönteminden farkını bir
12 Eylül mağduru olarak sizlere sormak istiyorum.
AKP’nin tüzüğünü değiştirmiyorsunuz, Anayasa’yı değiştiriyorsunuz.
Üstelik bu Anayasa’nın birçok maddesinin değiştirilmesiyle ilgili yüce Mecliste
bir konsensüs oluşmuş iken böyle, yangından mal
kaçırırcasına, muhalefetin, sivil toplumun ve diğer toplumsal kesimlerin
düşüncelerinin alınmaması, onların önerilerinin son derece yakışıksız bir
üslupla geri çevrilmesinin katılımcı demokratik anlayışla ilişkisini bize
anlatınız.
Sekiz yıllık iktidarınızın sonunda Anayasa’yı acilen değiştirmek
istiyorsunuz, değiştirelim ancak muhalefet olarak biz de ikna olalım. Sekiz
yıldır yargı kararlarını yok sayarak görevden aldığınız ne kadar memur var?
Hangi kurumlarda baskı sistematik hâle gelmiştir? Ne kadar memur fişlenmiştir,
ne kadarı disiplin cezası almıştır, ne kadarı zorlamalar sonucunda emekli
olmuştur, ne kadarı sürgün edilmiştir? Bütün bunların cevabını vermeden bizleri
ikna edemeyeceksiniz. Ancak her şeye rağmen disiplin cezalarının yargı
kararlarına açık olması, bir eksikliğin giderilmesi bakımından son derece
önemlidir.
Değerli milletvekilleri, biz şu an yüce Meclisin çatısı altında
Anayasa tartışması yapıyoruz. Peki, vekâletini aldığımız halk neyi tartışıyor,
onların gündemiyle bizim gündemimiz aynı mı, biraz ona bakalım.
Halkın gündeminde yoksulluk var, yolsuzluk var, işsizlik var;
halkın gündeminde yolsuzlukların bir türlü neden ortadan kaldırılmadığı var.
Şimdi burada Anayasa tartışıyoruz, tartışalım ama iktidara geldiğinizde,
Türkiye, kalkınmakta olan 149 ülke arasında 29’uncu sırada idi, şimdi 136’ncı
sırada; bundan nasıl kurtulacağımızı tartışalım. İktidarınızda Türkiye’deki
kalkınma hızı seksen yıllık kalkınma oranının altında kaldı, bundan nasıl kurtuluruzu tartışalım.
Ülkemde her 4 gençten 1’i işsiz. Resmî verilere göre işsizlik
oranı yüzde 14’ün üzerinde, reel işsizlik oranı yüzde 20’lerin üzerinde.
Toplumsal patlamalar kapıda, bunu nasıl önlerizi
tartışalım.
Ülkemde her 10 çiftçiden 9’u borçlu, 3’ü icra takibinde. Bir
ilçede kayıtlı çiftçi sayısı 17 bin, icra dosyası ise 16 bin. Bir ilçenin ekim
alanı 460 bin dönüm, bunun 350 bin dönümü ipotek altında. 4 bin 500 kişinin
yaşadığı bir beldenin evlerinin yüzde 90’ı ipotekli. Bir ilde ipoteksiz bir tek
tarla bile kalmamış, sulama trafosu bile icralık. Ülkemde ikinci el traktör
pazarı patlamış, traktörünü satan satana ve bu ülkede 5,5 milyon insan tarımla
geçiniyor. Bu tabloyu nasıl değiştireceğimizi tartışalım.
Sayın Başbakanın dün koltuğuna oturttuğu dördüncü sınıf öğrencisi
Elgin Koçubaba’ya söylediklerini bir eğitimci olarak
kanım donarak izledim. Sayın Başbakan diyor ki: “Yetki artık senin, ister
asarsın, ister kesersin.” Sayın Başbakan herhâlde bilinç
altındaki Başbakanlık anlayışını dışa vuruyor, kendisini seçimle belirli
bir süre iş başına gelmiş bir Başbakandan çok bir padişah gibi görüyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Özbolat, konuşmanızı
tamamlayın lütfen. Size ek süre veriyorum bir dakika kadar.
DURDU ÖZBOLAT (Devamla) – Teşekkür ediyorum.
Ben burada Sevgili Elgin’e ve onun şahsında tüm çocuklara
sesleniyorum: Asıp kesme işi demokrasilerde olmaz, Başbakanın da yetkileri
yasalarla sınırlıdır. Yargıda, yasalarda değişiklik yaparak yetkisi sınırsız
bir Başbakanlık bekliyorsanız, boşuna beklersiniz.
Değerli milletvekilleri, Osmanlı Devleti kuruluşundan yıkılışına
kadar tam 192 savaş yapmış, bu savaşlardan 155’inde galip gelmiş, 26’sında
yenilmiş, 11’inde ise sonuç alamamış. Galip gelinen her savaştan sonra bir
yeniçerinin padişaha “Mağrurlanma padişahım, senden büyük Allah var.” diye
seslenmesi bir gelenek idi. Ben de buradan Sayın Başbakana sesleniyorum:
“Mağrurlanma Sayın Başbakan, senden büyük halk var.”
Hepinize saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, birlikte işleme aldığım önergeleri
oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul edilmemiştir.
Şimdi okutacağım dört önerge de aynı mahiyette olduğundan birlikte
işleme alacağım, istemde bulunmaları hâlinde önerge sahiplerine ayrı ayrı söz vereceğim.
Şimdi, ilk önergeyi ve diğer önergelerdeki imza sahiplerini
okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 14 üncü maddesiyle değiştirilen
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 129 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasının
aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederim.
Veysi Kaynak
Kahramanmaraş
“Disiplin cezalarına ilişkin kararlar yargı denetimi dışında
bırakılamaz.”
Yılmaz
Tunç |
Bartın
|
Ahmet
Aydın |
Adıyaman
|
Abdurrahman Arıcı |
Antalya
|
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim önergelere?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Katılmıyoruz Sayın
Başkan.
BAŞKAN – Sayın Kaynak, konuşacak mısınız?
VEYSİ KAYNAK (Kahramanmaraş) – Gerekçeyi okuyun.
BAŞKAN – Gerekçe…
Sayın Tunç…
YILMAZ TUNÇ (Bartın) – Gerekçe…
BAŞKAN – Sayın Aydın…
AHMET AYDIN (Adıyaman) – Gerekçe…
BAŞKAN – Sayın Arıcı…
ABDURRAHMAN ARICI (Antalya) – Gerekçe…
BAŞKAN – Siz de gerekçe.
Peki, gerekçeyi okuyun:
Gerekçe: Madde metni daha açık hâle getirilmiştir.
BAŞKAN – Birlikte işleme aldığım önergeleri oylarınıza sunuyorum:
Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmemiştir.
Sayın milletvekilleri, 14’üncü madde üzerindeki görüşmeler
tamamlanmıştır.
Maddenin oylaması gizli oylama şeklinde yapılacaktır ve gizli
oylamaya Adana ilinden başlıyoruz.
Bir kez daha milletvekili arkadaşlarımı uyarıyorum, sizlere kâtip
üyeler tarafından verilecek pullardan beyaz olanı kabul, kırmızı olanı ret,
yeşil olanı ise çekimser oyu ifade etmektedir.
İsmi okunmayan milletvekili arkadaşım lütfen sıraya girmesin.
(Oylar toplandı)
BAŞKAN – Oyunu kullanmayan milletvekili arkadaşımız kaldı mı?
Oy kullanma işlemi bitmiştir.
Kutuları kaldırıyoruz.
(Oyların ayırımı yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının
Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin 14’üncü
maddesinin gizli oylama sonucunu açıklıyorum:
“Oy sayısı : 408 |
Kabul : 336 |
Ret :
71 |
Çekimser : – |
Boş : 1 |
Geçersiz : – |
Kâtip
Üye Kâtip
Üye |
Gülşen
Orhan Murat
Özkan |
Van Giresun” |
Sayın milletvekilleri, şimdi 15’inci maddeyi okutuyorum:
MADDE 15 - Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 144 üncü maddesi kenar
başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“G. Adalet hizmetlerinin denetimi
MADDE 144- Adalet hizmetleri ile savcıların idarî görevleri
yönünden Adalet Bakanlığınca denetimi, adalet müfettişleri ile hâkim ve savcı
mesleğinden olan iç denetçiler; araştırma inceleme ve soruşturma işlemleri ise
adalet müfettişleri eliyle yapılır. Buna ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.”
BAŞKAN – 15’inci madde üzerinde gruplar adına ilk söz Milliyetçi
Hareket Partisi Grubu adına Ordu Milletvekili Sayın Rıdvan Yalçın’a aittir.
Sayın Yalçın, buyurun efendim. (MHP sıralarından alkışlar)
Süreniz on dakika.
MHP GRUBU ADINA RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Sayın Başkan, çok değerli
milletvekilleri; görüşülmekte olan Anayasa değişikliği hakkındaki kanun
teklifinin 15’inci maddesi üzerinde Milliyetçi Hareket Partisi Meclis Grubu
adına söz almış bulunuyorum. Konuşmamın başında yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, üzerinde konuştuğum maddeyi bir cümleyle
özetlemek mümkündür: Hâkim ve savcıların denetimini güya Hâkimler ve Savcılar
Yüksek Kuruluna bağlayan Hükûmet, Hâkimler ve
Savcılar Yüksek Kurulunu da kendisine bağlamaktadır. Böylece, sekiz yıldır
işine gelmeyen kararlar veren hâkim ve savcıları teftişle canından bezdiren,
haksız ithamlarla yıldıran iktidar, Yüksek Kurulu, RTÜK, YÖK gibi kendine
bağladıktan sonra, hâkim ve savcıları doğrudan denetleme yetkisinden vazgeçmeyi
ileri bir adım olarak göstermektedir. Yürütmenin yargı üzerindeki etkisini
azaltacak yaklaşımlar beklenirken, yapılan iş yargıyı bütünüyle kontrol etme
sonucunu doğurmaktadır.
Sayın milletvekilleri, Sayın Cumhurbaşkanının Anayasa yapma
fırsatının kaçırıldığını, Anayasa Mahkemesi Başbakanının anayasanın geniş bir
mutabakatla yapılması gerektiğini söylediği bugünlerde, iktidarın Meclise ve
millete dayattığı bu teklif, kamuoyuna önemli bir demokratikleşme paketiymiş
gibi sunulmaktadır. Her şeyden evvel, belirtmek gerekir ki siyasi mücadelesini
istismarlar üzerine inşa etmiş bir anlayışın suçüstü hâlidir bu teklif. Herkes
biliyor ki ne kadın hakları umurundadır iktidarın ne çocuk hakları. Hele
teröristler bayram yaparken mübarek ruhlarını incittiğiniz şehitlerimizin
resimleriyle yollara dökülen aziz ailelerine bu iktidarın söyleyecek ne sözü
olabilir? Habur’da, kahraman gazilerimizin gözünü,
kolunu, bacağını kaybettiği hain saldırıları yapanları törenlerle
karşılayanların, bu utanç tablosunu “umut verici gelişmeler” olarak
tanımlayanların, gazilerimizin yerlere fırlattığı protezlerini,
kırıp attığı madalyalarını gördüğünde yüreği burkulmayanların, bu kahramanlara
istismardan başka verecek neyi olabilir?
Sizin nazarınızda, milletimizin temiz alnına soykırım lekesi sürmeye
çalışanlar muteber; milletimizin birliği, devletimizin tekliği aleyhine
çalışanlar saygın; değerlerimizle kavgalı olanlar övgüye layıktır. AKP’nin
gerçekten umurunda mıdır 12 Eylül darbecilerinin astıkları fidanlar, yıktıkları
hayatlar? Gerek zaman aşımı gerekse aleyhe kanunun geçmişe uygulanamayacağı
prensibine rağmen yani, 12 Eylül darbecilerinin yargılanmayacaklarını bile bile, tuz basılmış yaraları tekrar kanatıyor ve bundan
siyasi menfaat bekliyorsunuz. Gerçekten memurlar umurunuzda olsa, 2 + 2’yi
layık görür müsünüz? Öyleyse bütün bunlar ne anlama gelmektedir?
Değerli milletvekilleri, bu teklif, Yüce Divan korkusu
sarmışların, hesap verme korkusuyla uykusu kaçmışların son hamlesi. Bu teklif,
acaba yeni bir mağduriyet alanı yaratabilir miyiz; tarih boyu mazlumun,
mağdurun yanında yer almış bu temiz mayalı milletin hulus ve saffetinden bir
kez daha faydalanabilir miyiz, diye düşünenlerin teklifi.
Değerli milletvekilleri, bu teklif, sen misin benim
ideolojimi benimsemeyen, sen misin benim irademi sorgulayan, sen misin benim
yasa dışı faaliyetlerimi izleyen, sen misin yolsuzluklarımı gözleyen, sen misin
benim çıkardığım yasayı iptal eden, yaptığım atamayı geçersiz sayan, sen misin
benim yanımdaki suçluları aklamayan, karşımdaki masumları suçlamayan, sen misin
hâlen bağımsız ve tarafsızım diye efelenen? Öyleyse al sana! “Ben de seni Anayasa’yla bana bağlarım, kanunla
benden taraf yaparım.” anlayışının teklifi.
Değerli milletvekilleri, ne kadar ambalaj giydirseniz de, ne kadar
masum toplum kesimlerini istismar edip planınızın parçası hâline getirmek
isteseniz de bu teklif, yargıyı hükûmet bürokrasisi,
hâkim-savcıyı hükûmet memuru hâline getirme
amacındadır; hesap vermekten kurtulma amacındadır. Ancak biliniz ki Milliyetçi
Hareket Partisi mazluma yunus, zalime yavuz anlayışı içerisinde,
yaptıklarınızın hesabını mutlaka soracaktır. (MHP sıralarından alkışlar)
Değerli milletvekilleri, yargı bağımsızlığı, anayasal devlet
yapımızın olmazsa olmaz koşuludur. Demokrasiyi içine sindirememiş, demokrasiyi
sadece iktidara gelmenin aracı olarak kabul eden, farklı düşüncelere sabır
göstermeyen, bütün toplumsal temsil merkezleriyle kavgalı, baskıcı yönetim
anlayışı hüküm sürerken, yargı, özellikle yüksek yargı çok daha önemli hâle
gelmektedir. AKP’nin ideolojik çekirdeği dışındaki herkes bu durumdan
rahatsızdır ancak bazı iradeler ipotek altındadır, bazı iradeler baskı
altındadır.
Sayın milletvekilleri, her söylemini demokrasiye, millet
iradesine saygıya dayandıran iktidar partisinin demokrasi anlayışının ne ölçüde
çarpık olduğunu bir örnekle paylaşmak istiyorum: Değerli milletvekilleri, bir
soru önergeme Meclis Başkanlığımızca verilen cevaba göre 137’si kanunlaşmış,
32’si gündemde, 486’sı komisyonda olmak üzere toplam 664 kanun teklifi bu
dönemde verilmiştir; 842 Hükûmet tasarısı da yine bu
dönemde Meclis Başkanlığına sunulmuştur. Değerli milletvekilleri, toplam 664 kanun teklifi içerisinde
522’si muhalefet milletvekillerince verilmiş, Meclis Başkanlığının cevabına
göre, bu 522 kanun teklifinden bir teki bile yasalaşmaya layık bulunmamıştır.
Değerli milletvekilleri, şimdi soruyorum iktidara: Muhalefetin
verdiği bu 522 kanun teklifinden bir tanesi bile mi doğru değildir, haklı
değildir, yerinde değildir? Muhalefet, 522 kanun teklifini saçma sapan,
faydasız, anlamsız, sırf iş olsun diye mi vermiştir?
İşte, değerli arkadaşlarım, bu tablo, Türk demokrasisi adına,
parlamenter sistem adına, en iyi tabirle, hazin bir durumdur. İktidarın
anlayışına göre muhalefet, Mecliste sadece konuşmakla görevlidir. Bu konuşmalar
kanaatlerinizi değiştirse de oylarınızı değiştirememektedir. Ne yazık ki bu
yüce Meclis, iktidarınızda işlevini kaybetmiş, partinizin karar organı durumuna
düşürülmüştür.
Değerli milletvekilleri, denetim görevi bakımından da Meclisimiz
devre dışı bırakılmış durumdadır. Soru önergelerine ya aylarca cevap
verilmemekte ya da genel cümlelerle geçiştirilen cevaplar verilmektedir. Diğer
denetim yolları ise tiyatral bir söz yarıştırmaya
dönüştürülmüştür.
Üzülerek ifade ediyorum ki değerli milletvekilleri, AKP
iktidarlarında bu yüce Meclis, baskıcı bir rejimi meşru gösteren bir yapıya
dönüştürülüp asli görevlerinden uzaklaştırılmış bulunmaktadır.
Değerli milletvekilleri, açık toplumlarda iktidarı, muhalefetin
yanında yazılı ve görsel medya ile sivil toplum kuruluşları da denetlemektedir.
Hatta ileri ülkelerde basın özgürlüğü ve sivil toplum kuruluşlarının etkinliği,
demokratik seviyenin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. Devri
iktidarınız bu konuda da sayısız kötü örnekle doludur. Bir yanda iktidarın
yayın organı gibi faaliyet gösteren ve iktidarın baskısıyla elde ettiği gelirle
zenginleşen medya kuruluşları varken diğer yanda özgür yayın çizgisini
sürdürdüğü için en ağır cezalara maruz kalan, gelirleri yok edilmeye çalışılan,
yandaş olmak ya da yok olmak arasında tercihe zorlanan kuruluşlar
bulunmaktadır.
Sayın Başbakanın, beğenmediği yayın kuruluşlarına halkı boykota
davet ettiği, medya patronlarından beğenmediği yazarların işine son verilmesini
istediği bir ortamda siz demokratik standartları yükseltme iddiasından bahsediyorsunuz.
Bırakın yeni haklar, yeni özgürlükler getirmeyi, var olan hak ve özgürlükleri
kullanılamaz hâle getirirken kimden size inanmasını bekliyorsunuz?
Değerli milletvekilleri, belli ki iktidar grubu olarak
başarabilirseniz, bu dayatma teklifinizi halka götürerek seçimi de manipüle
etme niyetindesiniz. Temel hak ve hürriyetleri referanduma götürmeyi doğru
buluyorsanız, vicdani ve hukuki buluyorsanız, aynı gerekçelerle İsviçre’deki
minare referandumuna neden itiraz ediyorsunuz Allah aşkına?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Yalçın, konuşmanızı lütfen tamamlayın, ilave süre
veriyorum size.
RIDVAN YALÇIN (Devamla) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Değerli milletvekilleri, sonuç olarak, yargının örselendiği,
yıpratılmak için hukuk dışı çirkin yöntemlerin pervasızca uygulandığı,
başsavcıların, hâkimlerin hatta yüksek yargı organı üyelerinin bakanlık
marifetiyle telefonlarının dinlendiği, izlendiği bir ortamda yargının
demokratikleştirilmesi iddiası samimiyetsiz siyasetin çarpıcı bir örneği
olabilir.
Değerli arkadaşlarım, bugün burada Adana Milletvekilimiz Sayın
Muharrem Varlı Bey, Adana’da yapılan seçimlerden sonra yargıya yapılan baskının
çok somut örneğini biraz önce dile getirdi. Bir müsteşar yardımcısının Adana’ya
gidip, görevden alınan belediye başkanının mahkemesine bakan mahkemenin
üyeleriyle bir araya geldiğini ve onları etkilediğini iddia etti. Sayın Bakan, Hükûmetin sayın sözcülerine sesleniyorum, bu iddia ortada
bırakılacak hafiflikte bir iddia değildir. Sizlerden istirhamım, eğer hukuk
devletine olan inancınız varsa, yargıya olan inancınız varsa Sayın
Milletvekilimizin bu iddiasını ortalık yerde bırakmayın, lütfen cevap verin
diyor, bu düşüncelerle yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından
alkışlar)
BAŞKAN – Şimdi de söz sırası, 15’inci madde üzerinde, Cumhuriyet
Halk Partisi Grubu adına Aydın Milletvekili Sayın Fatih Atay’a aittir.
Sayın Atay, buyurun. (CHP sıralarından alkışlar)
Süreniz on dakika efendim.
CHP GRUBU ADINA M. FATİH ATAY (Aydın) – Teşekkür ederim Sayın
Başkan.
Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; 497 sıra sayılı, Türkiye
Cumhuriyeti Anayasası’nın bazı maddelerinde değişiklik yapılmasına ilişkin
Kanun Teklifi’nin 15’inci maddesi üzerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına
söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlarım.
Sayın milletvekilleri, bu değişiklik maddesinde Türkiye
Cumhuriyeti Anayasası’nın 144 üncü maddesi kenar başlığıyla birlikte “Adalet
hizmetlerinin denetimi.
Adalet hizmetleri ile savcıların idarî görevleri yönünden Adalet
Bakanlığınca denetimi, adalet müfettişleri ile hâkim ve savcı mesleğinden olan
iç denetçiler; araştırma inceleme ve soruşturma işlemleri ise adalet
müfettişleri eliyle yapılır. Buna ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.”
şeklinde bir değişiklik getirilmektedir.
Burada önemli olan “Adalet hizmetleri” kavramıdır. “Adalet
hizmetleri” kavramıyla ne amaçlanmaktadır, belli değildir. “Adalet hizmetleri”
çok geniş bir kavramdır, bu geniş kavramın içerisine hâkimler ve savcıların
yaptıkları bütün işlemler girmektedir.
Burada adalet hizmetleri de, denetimi de adalet müfettişleri
eliyle yapılmaktadır. Peki, Adalet müfettişlerini kim seçmektedir? Adalet
müfettişlerinin tek seçicisi vardır, Sayın Bakandır. Sayın Bakan iki dudağının
arasında adalet müfettişlerini hâkimlerden “Sen, sen, sen adalet müfettişi
olacaksın.” der, beğenmezse “Sen, sen, sen. Adalet Bakanlığı müfettişliğinden
aldım sizi.” Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kuruluna da “2802 sayılı Kanun’un
38’inci maddesi gereğince de otuz gün içinde atayın.” der. Doğru mu Sayın
Başkanım? (AK PARTİ sıralarından “Bu kadar basit mi?” sesi.) Evet,
bu kadar basit. Bu kadar basit.
Değerli arkadaşlarım, bu, yargının idare tarafından
denetlenmesidir. Hukuk devletinde, bağımsız yargıda böyle bir şeyin olması söz
konusu değildir. Kesinlikle kabul edilemez bir durumdur.
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Doğru da değil zaten.
M. FATİH ATAY (Devamla) – Değerli milletvekilleri, bir anda sizin
Anayasa değişikliği isteğiniz kabardı, bir anda. Bakın, Bakanlar Kurulundan 2
tane Bakan, artık bu Parlamentonun uzlaşma içerisinde olmadığını, partiler
arasında uzlaşmanın söz konusu olamayacağını, o nedenle seçimlerden sonra
oluşacak olan Parlamentonun Anayasa değişikliğini yapmasını, bir uzlaşma
komisyonu kurulması konusunda görüşlerini dile getirdiler. Daha sonra, hani Hükûmetin ücretini ödeyerek anayasa ısmarladığı bilim
adamları, bilim kadınları vardı, onlar da çıktılar televizyonlara, medyaya,
gazetelere demeçler verdiler, düşüncelerini ortaya koydular -bu Parlamentonun
artık yıprandığını, siyasal partiler arasında uzlaşmanın sağlanamayacağını-
düşüncelerini söylediler. Artık yeni oluşacak, seçimden sonra oluşacak
Parlamentonun Anayasa değişikliklerini yapmasının daha uygun olduğunu
söylediler. Bunu söyleyenler sizlerin ısmarladığı, anayasa ısmarladığınız bilim
kadınları, bilim adamları yaptı.
Değerli milletvekilleri, bir anda bunlarla ilgili bir güven
sorunumuz oldu sizde. Bir anda bu acelecilik, sıralar boş, saatlerce
çalışıyoruz, ne bu acele? Bir güven sorunumuz elbette var. Önce referandum
süresini doksan günden altmış güne indirdiniz. Acaba ne oldu?
RAHMİ GÜNER (Ordu) – Yüz yirmi.
M. FATİH ALTAY (Devamla) – Pardon yüz yirmiden altmış güne
indirdiniz. Acaba ne oldu? Neden bu kadar acele ediyorsunuz? Mayıs ayının
sonuna kadar geçireceksiniz, Cumhurbaşkanı da onaylayacak, Temmuz ayının
sonunda sıcakta, 22 Temmuz seçimleri gibi, hani herkesin yazlıkta olduğunu
zannettiğiniz, hani Güneydoğu Anadolu’da, Doğu’daki mevsimlik işçilerin iş
bulacağını umarak Karadeniz’e, Ege’ye, Akdeniz’e gideceğini zannettiğiniz bir
ortamda, onların evlerinde olmadığı ortamda referandumu yapmayı düşünüyorsunuz
ama yanılıyorsunuz. Ekonomik krizi o kadar kötü yönettiniz ki ne insanların
yazlıklarına gidip yazlık yapma durumları söz konusu ne de Güneydoğu
Anadolu’daki, Doğu Anadolu’daki insanların, mevsimlik işçi insanların, o
mevsimlik emekleriyle, kazançlarıyla bir yıl boyunca geçimlerini sağlayacakları
bir iş olanakları söz konusu. Batıda herkesin çiftlikleri satılık, batıda hiç
kimse… Ege Bölgesi’nde hiç kimse tarlasını ekemedi, herkes icralık, satış
bekliyor herkes.
Değerli milletvekilleri, bir güven sorunumuz var. Evet, sizinle
ilgili bir güven sorunumuz var. Anayasa değişikliği yapıyorsunuz, bir teklif
getirdiniz, Anayasa teklifi, değişiklik yapıyorsunuz. Daha bu bitmeden Genel
Başkanınız, Başbakan Sayın Recep Tayyip Erdoğan çıktı televizyonlara, başkanlık
sistemini savundu. İki gün geçti, hiçbir tepki yok kamuoyundan, albenisi yok,
bedelli askerliği çıkardı. Bakan “Yok.” diyor ama milletvekiliniz “Var.” diyor.
Bedelli askerlik… Bütün bunlar gerçek gündemi saklayarak, karartarak gündemi
başka yönlere çekmek ve toplumu kandırmaya yönelik amaçlarınızdır. Bu nedenle
size güvenimiz yok.
Sayın Başkan, Anayasa Komisyonu Başkanımız, her çıktığında Avrupa
Birliğinin ülkelerinden, çağdaş ülkelerden Anayasa Mahkemesinin üyelerinin
seçilmelerine yönelik örnekler vererek çok çağdaş bir teklifte bulundukları
iddiasında. Sayın Başkan, o çağdaş, gelişmiş ülkelerin anayasa mahkemelerinin
üyelerini seçerken gösterdikleri tavrı örnek alıyorsunuz da o ülkelerin siyasi
ahlakıyla, siyasi etiğiyle ilgili niye örnek almıyorsunuz ha, niye örnek
almıyorsunuz? (CHP sıralarından alkışlar)
Sayın Başkan, hangi örnek aldığınız demokratik ülkede bir savcının
yaptığı işlem nedeniyle Adalet Bakanlığı sabah saat 05.57’de “Bakanın yaptığı
işlem doğrudur.” diye bir beyanda bulunabilir, hangi gelişmiş ülkede, örnek
aldığınız ülkede?
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Muz cumhuriyetinde!
M. FATİH ATAY (Devamla) – Hangi gelişmiş, örnek aldığınız ülkede
bir bakan bir başsavcıyı arayarak “Tutukladığın falancaları bıraksan iyi olur.”
anlamına gelecek cümleler söyleyebilir? Bunlar söylediği zaman…
FİKRİ IŞIK (Kocaeli) – Hangi gelişmiş ülkeler?
M. FATİH ATAY (Devamla) – Örnek aldığınız gelişmiş ülkeler…
FİKRİ IŞIK (Kocaeli) – Hangi gelişmiş ülkede milletvekilleri izin
alarak konuşabilir?
M. FATİH ATAY (Devamla) – Başkana sor, Başkana. Başkana
soracaksın, Başkana.
Değerli arkadaşlarım, o örnek aldıklarını iddia ettikleri gelişmiş
çağdaş ülkelerde bunların bir tanesi açığa çıksa, bırakınız o kişinin
bakanlıktan istifa etmesini, siyasi hayatı biter, siyasi hayatı!
FİKRİ IŞIK (Kocaeli) – Hangi gelişmiş ülkede sosyal demokratlar
darbeye karşı…
M. FATİH ATAY (Devamla) – Sayın milletvekilleri…
BAŞKAN – Lütfen sayın milletvekilleri, Hatibe müdahale etmeyelim.
M. FATİH ATAY (Devamla) – Sayın milletvekilleri, bu Anayasa’ya,
biraz önce çıkıyorsunuz, “12 Eylül Anayasası”, “Cunta Anayasası” diyorsunuz.
Otuz yıl sonra bunları diyebiliyorsunuz, ama çok değil, bu değişiklikleri şayet
geçirebilirseniz, bu Anayasa değişiklikleri de Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ı
kurtarma değişiklikleri olarak siyasi tarihimize damgasını vuracaktır. Bu
konuda da hiç endişe etmeyin.
YILMAZ TUNÇ (Bartın) – Hangi maddede yazıyor bir göster bakalım!
M. FATİH ATAY (Devamla) – “Açılım” diyorsunuz “açılım”, “Alevi
açılımı” diyorsunuz…
BAYRAM ÖZÇELİK (Burdur) – Savunma mekanizması!
M. FATİH ATAY (Devamla) – Hiç savunma değil.
Çalıştaylar yaptınız,
Alevileri aldatmaca yöntemler sergilediniz.
Bakınız, adı Mahir olan, Tuncelili, Alevi bir çocuk, hukuk
fakültesi mezunu, 4 kez yazılı hâkimlik, savcılık sınavını kazandı, 4 kez ama
sözlüde 4’ünde de elediniz. Mahkeme kararıyla görüntülü sözlü yaptırdı.
Siz, Türkiye'de ilk sopranonun doğum tarihini, ölüm tarihini,
nerede yaşadığını biliyor musunuz? Siz de hâkim olamazsınız. Siz de savcı
olamazsınız.
Değerli arkadaşlarım, daha zor sorular vardı. Ben daha zor sorular
soracağım size. Daha zor sorular soracağım. Daha zor soracağım.
Oğlu gemi alan ilk Başbakan kim arkadaşlar, bilen var mı? Bu çok
zor bir sorudur.
On beş yaşındaki oğlu şirket kurup, alışveriş merkezlerinde mısır
satan ilk Cumhurbaşkanı kim biliyor musunuz? Bilmiyorsunuz. Siz de olamazsınız
arkadaşlar. (AK PARTİ sıralarından gürültüler)
Değerli arkadaşlar, bir de Cumhurbaşkanlığı Köşkü’nde, oğluna…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
MEHMET NİL HIDIR (Muğla) – Yuh olsun sana!
M. FATİH ATAY (Devamla) – Duymadıysanız duyun Sayın Başkan, “Yuh
olsun!” diyor. “Yuh olsun!” diyor. Lütfen, siz Meclis Başkanı olarak “Yuh
olsun!” diyen milletvekiline tepki göstermek zorundasınız…
BAŞKAN – Süreniz doldu efendim, sürenizi uzatıyorum.
M. FATİH ATAY (Devamla) – Lütfen görevinizi yapın.
YILMAZ TUNÇ (Bartın) – Sen Cumhurbaşkanına hakaret ediyorsun.
BAŞKAN – O söz bana kadar intikal etmedi, buraya kadar ulaşmadı.
MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) – Nasıl ulaşmadı? Arkada…
M. FATİH ATAY (Devamla) – Nasıl? Nasıl ulaşmaz!
BAŞKAN – Efendim, duymadım. Allah, Allah!
M. FATİH ATAY (Devamla) – Bize hakaret edilince, küfür edilince
duymuyorsunuz. Bu kürsüden Meclise hakaret eden tavırlar sergileyince de
görmüyorsunuz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Sayın Atay, benimle tartışmayın lütfen.
M. FATİH ATAY (Devamla) – Görevinizi yapın, görevinizi.
BAŞKAN – Benimle tartışmayın. Lütfen, Genel Kurula hitap edin.
Sürenizi uzattım, tamamlayın.
M. FATİH ATAY (Devamla) – Sayın milletvekilleri…
BİLGİN PAÇARIZ (Edirne) – Sayın Başkanla tartışma, ihtar verir.
M. FATİH ATAY (Devamla) – Sayın Başkan, bir soru daha sorayım.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Çok zor sorular soruyorsun. Bu
saatte öyle zor sorular sorma.
M. FATİH ATAY (Devamla) – Bir Cumhurbaşkanı Köşk’te oğluna düğün
yaptıracak, yiyecek, içecek, masa, her şeyi dışarıdaki bir şirketten satın
alacak. Hiç ama hiç devlete bir zarar olmayacak. Yetmeyecek, o gün Köşk’te
kullandığı elektriğin parasını ödeyecek. Bu Cumhurbaşkanını tanıyor musunuz?
Siz de bilmediniz bunu.
YILMAZ TUNÇ (Bartın) – Neresinde yazıyor kanun teklifinin?
Maddeyle ilgili konuş.
M. FATİH ATAY (Devamla) – Değerli milletvekilleri, bize hep
ilkleri yaşattınız. Çok teşekkür ederiz, gerçekten, çok teşekkür ederiz.
Önce yandaş köşe yazarlarını yarattınız. Yetmedi, yandaş
gazetecileri yarattınız, yandaş televizyoncuları yarattınız. Yandaş…
BURHAN KAYATÜRK (Ankara) – Yandaş halk var.
M. FATİH ATAY (Devamla) – O da olabilir kardeşim, dinle bir
dakika. Dinle bak…
M. FATİH ATAY (Devamla) – Yandaş sanatçıları yarattınız.
BURHAN KAYATÜRK (Ankara) – Halk, halk.
M. FATİH ATAY (Devamla) – Yandaş… Hep yarattınız ama cumhuriyet
tarihinde ilk kez, Parlamento yaşantımızda ilk kez yandaş bir Meclis Başkanını
yarattınız. Sizleri kutluyorum.
Hepinize saygılar sunuyorum (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Atay, teşekkür ederim. Şahsımla ilgili sözleriniz
için de teşekkür ederim, çok naziksiniz.
Barış ve Demokrasi Partisi Grubu adına şimdi de Hakkâri
Milletvekili Hamit Geylani.
Buyurun Sayın Geylani. (BDP sıralarından
alkışlar)
Süreniz on dakikadır.
BDP GRUBU ADINA HAMİT GEYLANİ (Hakkâri) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; görüşülmekte olan Yasa Teklifi’nin 15’inci maddesi üzerine
Barış ve Demokrasi Partisi Grubu adına söz aldım. Genel Kurulu saygıyla
selamlıyorum.
Değerli arkadaşlar, olması gereken adalet hizmetleri ancak
demokratik bir anayasa ve bağlı hukuk yapısıyla olanaklıdır. Darbe
anayasalarının kanunilik anlayışıyla gerçek anlamda adalet sağlanamaz çünkü bu
anlayışlarda hukukun özü yoktur.
Değerli arkadaşlar, bu ülke yurttaşları kutsal değerler limanına
sığınarak söylem, eylem ve figürlerle kandırılmıştır. Bakınız, yakamdaki hukuk
fakültesi rozeti, Ankara Hukuk Fakültesi rozeti bir figür örneğidir. Bize şöyle
sembolize ederlerdi: Adalet, bir kadın kadar zarif, bir terazi kadar hassas ve
bir kılıç kadar keskindir.
Değerli kadın arkadaşlar, ne yazık ki, Türkiye’deki adalet
anlayışında ve hizmetlerin sunulmasında bir kadın zarafeti yok. Evrensel,
çağcıl hukuktan yalıtılmış kanuni kabalık, despotluk ve yandaşlık vardır. Onun
için, sistemin adaletinde eşitliği sağlayan mizandan da söz edilemez çünkü terazinin
havada asılı kalan boş kefesinde korumasız yurttaş vardır. Haksız ağırlığıyla
yere çöken kefede ise güvenlik ve kutsiyet dolu ceberut devlet vardır. Geriye
kılıç keskinliği kalıyor; o da korumasız yurttaşın başında sallanan Demoklesin kılıcıdır. Aynı kılıç, kılıç artığı, yedi ile on
yedi yaş arası çocukları yaşlarından büyük cezalarla biçmektedir. İşte, adalet
hizmetleri bu minval anlayışla AKP buyruğundaki Adalet Bakanlığı
müfettişlerinin denetim keyfîliği ve şimdi de Hâkimler Savcılar Yüksek Kurulunun
partileşen siyasi tercihleriyle sunulacaktır.
Değerli milletvekilleri, önemli bir bakış açısı da bir ülkede
adalet hizmetinin demokrasi ve hukuk kriterlerine
uygun olup olmadığını, insan hakları ihlallerinin yaşanıp yaşanmadığını
öğrenmek istiyorsanız cezaevlerine bakacaksınız. Gerçekten de cezaevleri bir
anlamda o ülkenin insan hakları karnesini ortaya koymaktadır.
AKP iktidar olduğu sekiz yıllık süreçte cezaevlerinde bulunan
tutuklu sayısı ne yazık ki rekor seviyeye yükselmiştir. 12 Eylül askerî darbe
sonrası dönemde dahi cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlü sayısı 79 bindir.
Adalet Bakanlığı verilerine göre Mart 2010 itibarıyla 4.171 kadın, 2.789’u
çocuk olmak üzere toplam 118.929 kişi cezaevinde tutulmaktadır. Bu rakamlara
karşın cezaevlerinin 75 bin yatak kapasitesi olması ise başlı başına bir sorun
olarak ortada durmaktadır. Basına yansıdığı gibi, birçok cezaevinde tutsaklar
yemekhanelerde bile yer yatakları seriyor, birçok cezaevinde ise vardiyalı
uyuduklarını öğreniyoruz.
Bu onur kırıcı yaşam tarzına ek olarak İnsan Hakları
Derneğinin 2009 ihlal bilançosuna göre toplam 2.640 hak ihlalinin yaşandığı
cezaevlerindeki korkunç tabloya bir bakın: 24 ölü, 49 ölüm sınırı, işkence ve
kötü muamele ile 397 kişi, sağlık hakları ihlali ve tedavisi yapılmayanlar 554
kişi, disiplin cezaları ve görüş yasağı 586, beslenme, ısınma ve fiziki
koşullardan doğan ihlaller 236, ana dil Kürtçe konuşma yasağı ve haberleşme
ihlalleri 173, sevk uygulamaları ihlalleri 105, kitap, mektup yasaklamaları
201, dokümanla 107 kişi; ayrıca, 45/1 no.lu Genelge ile ilgili ihlaller ise 162
kişi, üst arama ve ziyaret engelleri 98, sınav, kurs, infaz yakma ve mahkemeye
çıkarılmama 128 kişinin hakları bugüne kadar ihlal edilmiştir.
Değerli milletvekilleri, bir önemli başka sorun da bu korkunç
tablo bir yana ilk derece mahkemelerinde yıllara sarkan davalar nedeniyle
adalet hizmetleri hem gecikmekte hem de demokratik hukuktan uzaklaşmaktadır.
Daha da önemlisi ve bize göre temel neden, AKP Hükûmetinin
2005 ve 2006 yıllarında Türk Ceza Yasası ve Terörle Mücadele Yasası’nda yapmış
olduğu hukuk dışı değişikliklerdir. Bu değişiklikler yüzünden binlerce çocuk
hakkında sadece taş attı, slogan attı ya da zafer işareti yaptığı iddiasıyla on
yılları aşan ceza istemiyle -Diyarbakır Barosunun araştırmalarına göre- 7 bin
çocuk hakkında ceza soruşturması açılmıştır.
Değerli arkadaşlar, daha dün Çocuk Bayramı’nı kutladık. Ne acıdır
ki verilen bu ağır cezalar kendilerine 23 Nisan Çocuk Bayramı hediyesi olarak
sunulmuştur. Ayrıca, Hakkâri’de tekme tokatlarla yerlerde sürüklenen, kafasına
ölümüne dipçiklerle vurulan ve kolu kırılan çocukların bayramı da bir başka
armağandır. Şu an beton duvarların ardında demir parmaklıklarla tanışan
çocukların bayramı ise ne yazık ki kara bir bayramdır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; “Geç kalan adalet adalet değildir.” esprisi adalet hizmetlerinin devasa
çıkmazını açığa çıkarmıştır. Bilindiği gibi, en basit bir davanın sonuçlanması
bile birkaç yılı bulmaktadır. Bazı davalar ise on ile yirmi yıl arasında
sonuçlanabilmekte. Bunun nedeni, Türkiye'de adalet hizmetlerinin altyapısında
yaşanan sorunların yanı sıra hâkim ve savcı kadrosunun yetersizliği sorunudur.
Siyasi dengelerin çatışmasında boş olan hâkim ve savcı kadroları bir türlü
doldurulmamaktadır. Türkiye yargı sisteminin yaşanan siyasi krizler nedeniyle
bağımsızlığını ve tarafsızlığını yitirmesiyle yapısal sorunları da
derinleşmiştir.
Değerli arkadaşlar, adalet hizmetlerini yargı hizmetlerinden
soyutlamak mümkün değildir. Yargı hizmetlerinin bir hukuksuzluğu da bildiğiniz
gibi, bir yılı aşkındır eş başkan yardımcılarımız, her kademede parti
yöneticileri ve halkın özgür iradesiyle seçilen belediye başkanlarımız dâhil
1.482 partilimiz hâlen tutuklu bulunmaktadır. Diyarbakır özel yetkili savcıları
tarafından yürütülen soruşturmaya avukatlara bile gizlilik kararı konularak,
tutuklananlar hangi suçtan dolayı yargılandıklarını dahi bilmiyorlar. Henüz
iddianame de düzenlenmediği için dava da açılmamıştır.
Değerli arkadaşlar, adalet hizmetlerini oldukça etkileyen bir
çelişki de otuzdan fazla hukuk fakültesi bulunan ülkemizde her yıl bu
fakültelerden binlerce öğrenci mezun olmakta ve bunların büyük bir çoğunluğu
işsiz olmasına rağmen, bir taraftan hukukçu çoğalması diğer taraftan hâkim,
savcı yokluğu büyük bir çelişki değil midir? Fakat buna karşın Türkiye Büyük
Millet Meclisi personel sayısı 5 bini aşkın, TRT’nin ise yaklaşık 6 bin
civarında. İşte, Türkiye'deki arpalıklardan sadece iki örnek.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ülkemizin yaşamsal bir
konusuna da dikkat çekerek konuşmama son vermek istiyorum.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Efendim, size de ek süre veriyorum, lütfen tamamlayın.
HAMİT GEYLANİ (Devamla) – Değerli arkadaşlar, gerçeklerin ifade
edilmesinden ve her konuda toplumsal ortaklaşma arayışlarından kesinlikle
korkmamak gerekir. Çünkü toplumsal mutabakat, toplumsal barış kültürünün
ürünüdür. Onun için, toplumsal barışın olmadığı bir coğrafyada değişik biçim
yoğunluklarda şiddet ve çatışmayı dayatan savaş durumları vardır demektir.
Bakınız, toplumsal dokuları çatlatan, asırlık beraberliği ayrıştıran ve 50 bin
cana mal olan ölüm gölünü kurutmak “insanım” diyen herkesin vicdan borcudur; bu
borcu kimse siyasi ve şahsi ikbaline feda etme hakkına sahip değildir.
Evet, arkadaşlar, gerçekler yakıcıdır. Yakan bu yangına son
verelim derken -tırnak içinde- “hayır, yangın yok; 50 bin canı sanki bir düğün
kazasında yitirdik” anlamına gelen itirazların yükselmesini izah etmek mümkün
değildir.
Çeyrek asırlık hadisenin barışçıl bir şekilde izaha kavuşması
dileğiyle, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (BDP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Geylani’ye, teşekkür
ederim.
Şimdi de gruplar adına son söz Adalet ve Kalkınma Partisi Grubu
adına Kahramanmaraş Milletvekili Sayın Veysi Kaynak’a
aittir.
Sayın Kaynak, buyurun. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
AK PARTİ GRUBU ADINA VEYSİ KAYNAK (Kahramanmaraş) – Sayın Başkan,
sayın milletvekilleri; 497 sıra sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı
Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin 15’inci maddesi
üzerinde AK PARTİ Grubu adına söz aldım. Bu vesileyle yüce heyetinizi saygıyla
selamlıyorum.
Sözlerime başlamadan önce, millet egemenliğinin tecelligâhı olan bu Meclisin 90’ıncı kuruluş yılında, ilk
Meclisi kuran başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, hâkimiyetimilliye
ve istiklali tâmme, yani millî hâkimiyet ve tam
bağımsızlık uğruna kan ve ter döken kahraman ecdadımızı bir defa daha rahmet,
minnet ve şükranla anıyorum. Onlar hangi ruhla, hangi aşkla istiklalimizi
kazandılarsa biz de aynı ruhla ve aynı aşkla istiklalimize sahip çıkıyor ve o
ruhla istikbalimize doğru yürüyoruz. Millet egemenliğinin yegâne tecelligâhı olan bu Meclisin anayasa yapmak dâhil her türlü
kararın mercisi olduğunu bir kez daha ifade ederek, şimdi söz aldığım konuya
giriyorum.
Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri; bu yüce Meclis 5 Nisan
tarihinden beri, yaklaşık yirmi gündür yine çok önemli bir konu üzerinde
çalışıyor ve müzakere yürütüyor. 12 Eylül 1980 askerî darbesi sonucu darbeyi
yapanlarca hazırlatılan ancak kurdukları Danışma Meclisinin hazırladığı Anayasa
metniyle de yetinilmeyip, yüz yirmi beş maddesine son şekli Millî Güvenlik
Konseyi Anayasa Komisyonu tarafından verilen 1982 Anayasası’nın 144’üncü
maddesinde değişiklik öngören teklifin 15’inci maddesini görüşüyoruz.
Değiştirilmesini teklif ettiğimiz bu maddenin mevcut kenar başlığı “Hâkim ve
savcıların denetimi”dir. Hâkim ve savcıların yargısal
faaliyetleri de dâhil görevlerini mevzuata uygun olarak yapıp yapmadıklarının
denetlenmesi ve/veya Adalet Bakanlığınca denetlenmesi sorunu aslında yargı
bağımsızlığı sorununun temel unsurlarından biridir. En önemli ve en güzel
vazifesi adalet dağıtmak olan hâkim ve savcıların denetlenmesi yargı
bağımsızlığının ayrılmaz bir parçasıdır. Denetim faaliyeti, hâkim ve savcıların
görevlerini yürürlükteki mevzuata uygun yapıp yapmadıkları, mevzuata aykırı
hareket ederek vazifelerini ihmal edip etmedikleri ya da kötüye kullanıp
kullanmadıkları, ihmal ya da yolsuzluk veya usulsüzlük yapanların haklarında
yasal işlem yapılmak üzere ilgili mercilere iletilmesi faaliyeti olarak
özetlenebilir.
İlk olarak, kendi deyimiyle, kurulan ve açılan mahkemelerin daimî
bağımsızlığını takviye ve teyit etmek ve hukukun temin ve tesisini bir kat daha
artırmak için mahkeme ve hâkimlerin teftişi amacıyla, daha 1360 tarihinde, I.
Murat Hüdâvendigâr zamanında adalet müfettişliği
kurumu teşkil edilmiştir.
Çağının çok ilerisinde bir anlayışla ve yargı
bağımsızlığını takviye ve hukukun tesisini pekiştirmek için teşkil edilen bu
kurum sürekli olarak hayatiyetini korumuş, Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi
Gazi Mustafa Kemal riyasetindeki Vekiller Heyetinde kabul edilen 17 Kasım 1920
tarihli Zeyil Talimatı’nın 1’inci maddesiyle de adliye müfettişlerinin
soruşturma yapma yetkileri tespit olunmuştur.
1982 Anayasası’nın şimdi görüştüğümüz 144’üncü maddesiyle, 1961
Anayasası’nın aksine, Adalet Bakanlığına bağlı bir denetim sistemi
oluşturulmuştur. Bu hususun yargı bağımsızlığını etkileyen en önemli
faktörlerden biri olduğu tartışılmaz bir gerçektir ve bu husus 1982’den beri
tartışılmaktadır. Her an yürütme organının soruşturma tehdidi altında bulunan
bir hâkim ya da savcının, bu organa karşı bağımsız kalmasının zorluğu inkâr
edilemez bir gerçektir.
Yine, ülkemizde adalet mekanizması içinde görev yapan Teftiş
Kurulu ve yapılanması -ilgili olarak- uluslararası düzeyde referans niteliğinde
belgelerle düzenlenmiştir. Bunlar arasında 2007 ve 2008 yılı ilerleme raporları
ile birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü istişari
ziyaret raporlarında, kısaca, adalet müfettişlerinin Hâkimler ve Savcılar
Yüksek Kurulunun doğrudan denetimi altında çalışmak üzere yeniden
yapılandırılması tavsiye edilmektedir.
Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekili arkadaşlarım; daha
kurulduğu 14 Ağustos 2001 tarihinde ilan ettiği programında hukukun
üstünlüğünü, hukukun evrensel ilkelerine saygıyı, hak arama yollarının açık
tutulmasını, kanun önünde eşitliği, bireysel hak ve özgürlüklerin korunmasını,
devletin hukuka bağlılığının güvence altına alınmasını temel değerler olarak
ilan eden partimiz, bunun ancak Anayasa, yasalar ve bağımsız bir yargıyla
mümkün olacağını ilan etmiştir. Kanunlarını
hukuka, hukuku evrensel adalet ve insan hakları esaslarına dayandırmadıkça
Türkiye’nin gerçek bir hukuk devleti olamayacağını ve uluslararası camiada
saygın bir yer edinemeyeceğini parti programında deklare eden partimiz, yargı
ve yargıçsız bir hukuk düşünülemeyeceğine de inanmaktadır.
Anayasa ve yasaların metinleri kadar, onları yorumlayacak yargı
organlarının önemini de programında vurgulayan partimiz, yargıç tarafsızlığı ve
yargı bağımsızlığının tam olarak sağlanacağı, yargıç güvencelerinin korunacağı
bir yargı reformu yapılacağını programında ilan etmiştir. İşte, üzerinde
konuştuğumuz bu maddeyle, yargıç bağımsızlığını zedeleyen, evrensel hukuka
uymayan bir denetim sistemi kaldırılarak uluslararası camiada ve hukuk âleminde
kabul görecek bir anayasal denetim mekanizması getirilmektedir. Bundan böyle
Adalet Bakanlığınca yapılacak denetim, savcıların idari görevleriyle sınırlı
olarak ve ayrıca icra daireleri, noterler, ceza infaz kurumları gibi adli
hizmetlerle sınırlı olarak adalet müfettişleri ve hâkim ve savcı mesleğinden
olan iç denetçiler eliyle yapılacaktır.
Hâkim ve savcıların denetimi ise teklifimizin görüşeceğimiz
23’üncü maddesinde, Anayasa’nın 159’uncu maddesinin yeni şeklinde hâkim ve
savcıların adli görevleri bakımından denetlenme, görevlerinden dolayı veya
görevleri sırasında suç işleyip işlemediklerini, hâl ve eylemlerinin sıfat ve
görevlerinin icaplarına uyup uymadığını araştırma ve gerektiğinde haklarında
inceleme, soruşturma işlemleri, ilgili dairenin teklifi ve Hâkimler ve Savcılar
Yüksek Kurulu Başkanının oluru ile Kurul müfettişlerince yaptırılır. Soruşturma ve inceleme işlemleri, hakkında soruşturma ve inceleme
yapılacak olandan daha kıdemli hâkim veya savcı eliyle de yaptırılabilir. Kurul
müfettişleriyle, Kurulda geçici veya sürekli olarak çalıştırılacak hâkim ve
savcıların muvafakatlerini alarak atama yetkisi de yine Hâkimler ve Savcılar
Yüksek Kuruluna ait olacaktır. Yani değerli arkadaşlar, bundan böyle
müfettişler Bakan tarafından değil Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu
tarafından atanacak ve yine, Adalet Bakanlığına bağlı olarak değil Yüksek
Kurula bağlı olarak çalışacaklardır.
Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; yargının bağımsızlığı ve
yargıcın teminatı bakımından çok önemli olan bu düzenlemeyle yetkilerinden çok
önemli bir kısmını Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kuruluna devretmek için büyük
emek harcayan Sayın Adalet Bakanımıza teşekkür ediyorum.
Değerli arkadaşlar, bugün, yargı bağımsızlığı ve yargıç güvencesi
bakımından gerçekten tarihî bir gün yaşıyoruz ancak Türkiye'de yargının ve
yargıcın tek sorununun bağımsızlık olmadığını da açık yüreklilikle ifade
etmeliyiz. Anayasa Mahkemesi Başkanının daha iki gün önce ifade ettiği gibi,
her konuda farklı düşünebiliriz ancak yargının tarafsızlığı konusunda herkesin
ittifak etmesi zorunluluğu vardır. Yargıyı ideolojik vesayet altında tutmaya
çalışanlar, bağımsızlık ve tarafsızlıktan en çok rahatsız olanlardır. Esasen,
yargıcın sahip olduğu inançlarını, siyasi görüşlerini…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Kaynak, size de ek süre veriyorum. Lütfen
konuşmanızı tamamlayın.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Veysi Bey,
sanki yargı kararlarını uyguluyormuşsunuz gibi konuşuyorsun.
VEYSİ KAYNAK (Devamla) – …ideolojisini, özetle kutsallarını
kararlarına yansıtması çözülmesi gereken en ciddi bağımlılık sorunudur.
RAHMİ GÜNER (Ordu) – Söylediklerine sen de inanmıyorsun.
VEYSİ KAYNAK (Devamla) – Hukuk dünyası, yargılanan kişilerin
itibarı, makamı, unvanı ve rütbesiyle asla ilgilenmez. Zira,
insan onuru, sadece imtiyazların ve itibarların değil, insan olma ortak
paydasına sahip kayıtsız şartsız herkesin taşıdığı temel bir değerdir. Bu
değerin yaşatılması ancak tarafsız bir yargının güvencesi altında
gerçekleştirilebilir. Yargı bağımsızlığını taraf olduğu değerlerin sığınağı
olarak kullananlar, yargı güvencesini topluma hissettiremezler. Unutulmamalıdır
ki taraflı ve bağımlı bir yargının hiçbir dönemde kazananı olmamıştır.
Sayın Başkan, çok saygıdeğer milletvekili arkadaşlarım; partimizin
amaç ve hedefi, halkımızın mutluluğu için medeni âlemle bütünleşmiş, her türlü
siyasi ve ideolojik etkiden arındırılmış, hızlı ve etkin bir yargı sisteminin
kurulması ve çağdaş hukuk devleti niteliğini kazanmasıdır. Bizim amaç ve
gayemiz, yargıyı baskı altına almak, yargıya karşı üniformasız, apoletsiz bir
darbeyle yargıyı işgal etmek asla değildir; aksine, bizim amaç ve gayemiz,
apoletli ve üniformalı darbecilerin Millî Güvenlik Konseyi anayasasıyla yargının
üzerine sallandırdıkları bu kılıçları oradan çekip atıvermektir. Yine, bizim
amacımız, yargının tarafsızlığını ve bağımsızlığını daha da güçlendirerek hukuk
devletini güçlendirmektir. Bizim amacımız, yargıçları, ideolojilerinin dar
kalıpları yerine, siyasetçilerin denetim ve etkileri yerine sadece ve sadece
kendi saf ve temiz cüppeleri içerisinde kalmalarını sağlamaktır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Veysi Bey,
amaçlarınızı biliyoruz. Yargının hepsini yok etmeyin de sizi yargılayacak
kadarını bırakın.
BAŞKAN – Sayın Kaynak, ek süreniz de doldu.
VEYSİ KAYNAK (Devamla) – Selamlama için efendim…
BAŞKAN – Selamlama yapabilmeniz için mikrofonu tekrar açıyorum.
Lütfen Genel Kurulu selamlayın.
VEYSİ KAYNAK (Devamla) – Evet, teşekkür ederim Başkanım.
Meclisimizin 90’ıncı yılında fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür
milletvekilleri olarak biz bu Anayasa değişikliğini oy kabininde oylayacağız.
(MHP sıralarından gürültüler)
KAMİL ERDAL SİPAHİ (İzmir) – 301…
VEYSİ KAYNAK (Devamla) – Parlamentodaki bütün milletvekillerinin
de fikri hür, vicdanı hür ve irfanı hür bir şekilde oylamalara katılması
milletimizin beklentisidir.
Hepinizi saygıyla selamlıyor, Anayasa’nın milletimize hayırlı
olmasını temenni ediyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Bravo Veysi
Bey!
BAŞKAN – Sayın Kaynak, çok teşekkür ederim.
Sayın milletvekilleri, birleşime on dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 00.38
ALTINCI OTURUM
Açılma Saati: 00.48
BAŞKAN: Mehmet Ali ŞAHİN
KÂTİP ÜYELER: Murat ÖZKAN
(Giresun), Gülşen ORHAN (Van)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin
93’üncü Birleşiminin Altıncı Oturumunu açıyorum.
497 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin görüşmelerine kaldığımız yerden
devam edeceğiz.
Komisyon? Yerinde.
Hükûmet? Yerinde.
Şimdi, şahıslar adına yapılacak konuşmalara geldik.
İlk söz Kocaeli Milletvekili Sayın Azize Sibel Gönül’e aittir.
Sayın Gönül, buyurun efendim. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
Süreniz beş dakikadır.
AZİZE SİBEL GÖNÜL (Kocaeli) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; 497 sıra sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı
Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin, Anayasa’nın
144’üncü maddesinde değişiklik yapan çerçeve 15’inci maddesi hakkında söz almış
bulunmaktayım. Sözlerime başlamadan önce yüce heyeti saygıyla selamlıyorum.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Anayasa, bir devletin nasıl
yönetileceğini belirleyen, kişilerin hak ve özgürlüklerini düzenleyen en üst
yasal metindir. Ülkelerin gelişmişlik düzeyleriyle anayasaları arasında
doğrudan bir bağ bulunmaktadır. İnsanı temel alan bir anlayış ile hazırlanan
anayasalar hem daha kısa ve özdür hem de demokratik kültürü daha iyi
yansıtırlar. Bundan dolayı her anayasa bir öncekinden daha demokratik, daha çağdaş
olmak zorundadır. Bizlerin de yapmaya çalıştığı, daha demokratik bir anayasa
düzenlemesidir.
Değerli arkadaşlar, ülkemizin ilerlemesi, ilerlemek için çağdaş
bir demokrasiye sahip olması gerekmektedir. Çağdaş bir demokrasinin yolu ise
çağdaş bir anayasadan geçmektedir. Görüşmekte olduğumuz değişiklikler de
insanımızın önünü açacak, evrensel hukuk normlarına uygun, demokratik değerleri
esas alan, insan hak ve özgürlüklerinin ulaştığı en zirve noktayı hedefleyen
bir anayasa yolunda rehber olacaktır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yargı reformu konusuna
gelince, ülkemizde bugüne kadar sık sık gündeme
getirilen konuların başında geldiğini görüyoruz. Ancak içeriği konusunda farklı
fikirlerin ileri sürüldüğü, farklı tartışma alanlarının oluştuğunu da biliyoruz.
Yargı reformununu yalnızca mevzuat
değişikliği olarak algılayanlar olduğu gibi, personel sayısının artırılması,
yeni adliyeler ve ceza infaz kurumları yapılması olarak değerlendirenler de
bulunmaktadır. Şüphesiz ki bu yorumların dayandığı haklı gerekçeler de
bulunmaktadır.
Bununla birlikte, yargı reformu denildiğinde, konuya bütüncül
açıdan yaklaşmayı daha doğru buluyoruz. Bir diğer ifadeyle, bu sorunları
günübirlik, geçici tedbirlerle çözmek yerine kalıcı çözümler getirilmelidir.
Ülkemizin ihtiyaçları yanında, uluslararası platformda hukuk alanında yaşanan
gelişmeleri dikkatle izleyerek uygulamalara yansıtan, uluslararası kurum ve
kuruluşlarla yakın temas hâlinde çalışmayı prensip edinen stratejik yönetim
anlayışını benimseyerek çalışmalar gerçekleştirilmektedir.
Değerli milletvekilleri, Anayasa değişikliği teklifi
hazırlanırken, adalet dairelerinin denetimi hususu da titizlikle ele
alınmıştır, yargı bağımsızlığının güçlendirilmesi yönünde güçlü adımlar
atılmıştır. Adalet aktörlerinin yıllardır dile getirdikleri ancak ne hikmetse
daha önceki iktidarlar döneminde dikkate alınmayan talepleri dikkate alınarak
modern ülkelerdeki uygulamalara paralel hükümler getirilmiştir. Bu kapsamda,
hiçbir siyasi iktidarın yapmaya yanaşmadığı şekilde, yetkilerden, yargı
bağımsızlığının güçlendirilmesi adına vazgeçme söz konusu olmuştur.
Sayın milletvekilleri, madde 15, Anayasa’nın 144’üncü maddesinde
yapılan değişiklikle “Adalet hizmetlerinin denetimi” kenar başlıklı yeni bir
hüküm getirilmektedir. Hâkim ve savcıların denetim yetkisinin Kurula
devredilmesi üzerine, Kurulun denetim yetkisinin dışında kalan ve yargı
göreviyle ilgili olmayan adalet hizmetlerinin denetimi için Adalet Bakanlığına
bağlı yeni bir teftiş kurulunun kurulması öngörülmektedir. Yani mevcut düzenlemede
teftiş kurulu Adalet Bakanına bağlı iken, getiren düzenlemeyle Hâkimler ve
Savcılar Yüksek Kuruluna ait Kurul müfettişlerinden oluşan bir teftiş kurulu
bulunmaktadır.
Yine, mevcut düzenlemede adalet müfettişlerini atama yetkisi
Adalet Bakanına ait iken, getirilen düzenlemeyle Hâkimler ve Savcılar Yüksek
Kuruluna bağlı olarak çalışacak Kurul müfettişlerini atama yetkisi Kurula ait
olacaktır.
Mevcut düzenlemede hâkim ve savcıların denetimi Adalet Bakanı
yetkisindeyken, getirilen düzenlemeyle hâkim ve savcıların denetimi Kurula
bırakılmaktadır ve hâkim ve savcılar hakkında inceleme ve soruşturma izni verme
yetkisi Adalet Bakanına ait iken, getirilen düzenlemeyle izin Kurulun ilgili
dairesinin teklifi üzerine Kurul Başkanının yani Adalet Bakanının oluruyla
verilmektedir.
Şimdi, sormak istiyorum: Bu Anayasa değişikliği için Adalet
Bakanının yetkileri artmakta mı, yoksa azalmakta mı ve bu şekilde cesur bir
girişimi acaba yargının bağımsızlığına inanmayan bir iktidar yapabilir mi?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Gönül, bir dakika ek süre veriyorum. Lütfen
konuşmanızı tamamlayın.
AZİZE SİBEL GÖNÜL (Devamla) – Teşekkür ederim.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; her fırsatta söylemeye
çalıştığımız gibi, yargı bağımsızlığını güçlendirmek, tarafsızlığını
geliştirmek ve yargı mensuplarına en iyi çalışma imkânlarını vermek için
çalışmakta ve bu uğurda gerektiğinde kendi yetkilerini dahi göz ardı
edebilmekteyiz. Ayrıca, sorunlara çözüm üretirken sadece kendi penceremizden
bakmamakta, uluslararası güncel uygulamaları da takip etmekteyiz.
Görüşülmekte olan Anayasa değişikliklerine ilişkin hükümlerin
ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyor, sözlerimi tamamlarken,
hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ederiz
Sayın Gönül.
Şimdi, şahıslar adına ikinci söz Eskişehir Milletvekili Sayın
Tayfun İçli’ye aittir.
Sayın İçli, buyurun.
Sayın İçli, sizin de süreniz beş dakikadır efendim.
H. TAYFUN İÇLİ (Eskişehir) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Sayın Başkanım, çok değerli milletvekili arkadaşlarım; sizleri
saygıyla selamlıyorum. Yeni bir güne girdik, gününüz aydın olsun.
Bu teklifin 23’üncü maddesinde birtakım değişiklikler yapılmış.
Aslında en can alıcı noktası, 144’ten çıkarılmış, Anayasa’nın 159’uncu
maddesine konulmuş ama ilginç bir kurnazlık var: 144’te hâkim ve savcıların
soruşturması ve kovuşturması Adalet Bakanının iznine tabiyken, 159’da yapılan
değişiklikle Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Başkanının iznine tabi
kılınmış. Peki, 159’un üçüncü fıkrasına göre Hâkimler ve Savcılar Yüksek
Kurulunun Başkanı kim? Sayın Adalet Bakanı, yani Adalet Bakanının izni olmadan
hâkim ve savcılar hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılamayacak.
Değerli arkadaşlarım, Türkiye’de son yıllarda Adalet Bakanı
tarafından hâkimler ve savcılar hakkında soruşturma izninin verilmediğine tanık
oluyoruz. Binlerce soruşturma talebi var ve bir iki gün önce Hâkimler ve
Savcılar Yüksek Kurulunun, Erzurum Özel Yetkili Savcısı hakkında da suç
duyurusu var.
Değerli arkadaşlarım, Birleşmiş Milletler Yargı Bağımsızlığı Temel
İlkeleri’nin 17’nci maddesine göre hâkim ve savcılar hakkında bir şikâyet
varsa, itham varsa izin vermek mutlaktır. Ve değerli
arkadaşlarım, Avrupa Birliği istişari ziyaret
raporlarında, sayfa 21’de “Yüksek Kurul bir yargı mensubuyla ilgili olarak
araştırma ve soruşturma için talepte bulunma ve/veya araştırma veya
soruşturmaya izin verme açısından tek yetkili otorite olmalıdır.” der ve bunu
derken Avrupa Konseyi, Birleşmiş Milletler yargı bağımsızlığı temel
prensiplerine ve Avrupa Konseyi tavsiye kararlarına atıf yapar ve Türkiye’nin
taraf olduğu bu sözleşmenin hükümlerini yerine getirmesini ister de.
Şimdi bu konuyu geçiyorum, ikinci bir konuya geliyorum çünkü
değerli arkadaşlarım, katkı vermek istiyorum bu Anayasa değişikliğiyle ilgili.
Son maddede belki de bu görüşlerimi sunacak zaman bulamayacağım. Değerli
arkadaşlarım, hazır Bakanımız burada -çok değerli bir anayasa hukukçumuz-
Komisyon Başkanımız da burada, Değerli Meclis Başkanımız da hukukçu, şu soruyu
sorarak başlamak istiyorum: Bu görüşmelerde milletvekili arkadaşlarımız size
soru soruyorlar Anayasa ve İç Tüzük gereği. Sizin bu görüşleriniz uygulamacılar
tarafından yasanın ruhunu yorumlamak açısından esas alınmalı mıdır? Alınmalıdır
değil mi? Yani çünkü eğer teklif sahibi Bakan, Hükûmet
adına buraya çıkıp bir maddenin ne şekilde yorumlanması gerektiğini söyler ki
bu tutanaklara, zabıtlara geçer. İleride uygulayıcılar bunu bu tutanaklara
bakarak anlar değil mi Sayın Başkanım, Sayın Bakanım?
Şimdi, değerli arkadaşlarım, Anayasa’nın 175’inci maddesinin amir
hükmü var. Anayasa’nın 175’inci maddesi 1987’de değişikliğe uğradı ve bu
değişiklikle hangilerinin birlikte, hangilerinin ayrı ayrı
oylanacağı Anayasa’nın 175’inci maddesine kondu. Şimdi, o tarihte anayasa
yapıcılar yani Türkiye Büyük Millet Meclisinin üyeleri, hükûmet,
komisyon başkanı Türkçesi kıt bir insan mıydı? Hayır. Yani şöyle diyebilirdi
değil mi: “Değişikliğin tümünü birden mi yoksa bölümler hâlinde mi oylanacağına
ya da maddeler hâlinde oylanacağına Türkiye Büyük Millet Meclisi karar verir.”
diyebilirdi ama öyle dememiş, ne demiş: “Hangilerinin birlikte, hangilerinin
ayrı ayrı oylanacağına Türkiye Büyük Millet Meclisi
karar verir.” demiş. Şu demek, şunu anlatmaya çalışıyorlar: Birbirinden farklı,
ayrı ayrı konular birlikte oylanamaz ilkesini
getirmiş. “Hadi canım.” diyebilirsiniz, “Bu sizin kendi yorumunuz.”
diyebilirsiniz. Bunun benim kendi yorumum olmadığını, bunun tutanaklara
geçmesini istediğim için Türkiye Büyük Millet Meclisinin tutanaklarını getirdim
değerli arkadaşlarım. 103’üncü Birleşim Birinci Oturum, Tutanak Dergisi sayfa
361. Hükûmet adına Adalet Bakanı Sayın Mahmut Oltan
Sungurlu söz istemiş, görüşlerini sunmuş ve orada birtakım milletvekilleri laf
atmak suretiyle bu maddenin ne anlama geldiğini sormuşlar Sayın Bakana.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın İçli, bir dakika ek süre veriyorum. Lütfen konuşmanızı tamamlar mısınız.
H. TAYFUN İÇLİ (Devamla) – Sayın Bakan demiş ki: “Yine bu maddeyle
getirilen bir değişiklikle Meclise bir hak tanınmıştır. Daha önce, 87
değişikliğinden önce bu Cumhurbaşkanına tanınan hak iken Türkiye Büyük Millet
Meclisine bir hak tanınmıştır.” Oradan bazı milletvekilleri laf atmış Sayın
Bakana, Sayın Bakan da teklif sahibi ve teklif komisyonda görüşüldükten sonra
ANAP’lı milletvekilleri tarafından da bir önerge verilmiş, bu önerge de Genel
Kurulda oylanmış, kabul edilmiş. Bakın, Sayın Bakan ne diyor: “Diyelim ki
yapılan değişiklikler farklı farklı hususlarda ise
vatandaşın hepsine birden oy vermek mecburiyeti tanımamak için -tekrar
söylüyorum, tanımamak için- tercih imkânı kullanabilmesi için yüce Meclis
bunları paket paket, kısım kısım
oylamaya tabi tutma imkânı getirilmiştir.” denilmiştir.
Değerli arkadaşlarım, bu görüştüğümüz 144’üncü madde. 145, Hâkim
ve Savcılar Yüksek Kurulu, Anayasa Mahkemesi yapısı ve görevlerini çocuk
haklarıyla, birbiriyle ilişkisi olmayan, birbirinden farklı konularla buraya
getirip otuz madde…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
H. TAYFUN İÇLİ (Devamla) – Hemen bağlıyorum.
BAŞKAN – Efendim, sadece selamlama için mikrofonunuzu açıyorum
Sayın İçli.
H. TAYFUN İÇLİ (Devamla) – Selamlamak için. Peki, Başkanım.
Farklı farklı konuları buraya getirip
oylatmak şu örnekle bence çok benzer: Bir hap getiriyorsunuz, ilaç ama o hasta,
verdiğiniz insan şeker hastası ya da kalp hastası. Yani o ancak baş ağrısına
iyi gelen bir hap. O hapı birçok, otuz maddeyi bir araya getirerek birine verip
“Ben seni tedavi etmek istiyorum.” diyorsunuz. İşte, bu
sakat. Anayasa… İşte, okudum. Sayın Bakanın teklif…
CEVDET ERDÖL (Trabzon) – İlaç örneği olmadı.
H. TAYFUN İÇLİ (Devamla) – Olmadı. Siz başka bir örnekle bunu
anlatmaya çalışırsınız ama demek ki meramımı anlattım ki örneğin yanlış olduğu
konusunda bana itirazda bulunuyorsunuz. Bunu sorumlu bir milletvekili olarak
tutanaklara geçmesi için özellikle belirtmek istedim. Belki fırsat bulamam.
Fırsat bulduğumda ayrıntılarına gireceğim.
Sabrınız için hepinize teşekkür ediyorum, sağ olun. (CHP
sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Peki, teşekkür ederim Sayın İçli.
Sayın milletvekilleri…
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Efendim?
OKTAY VURAL (İzmir) – Efendim, tabii Meclis Başkanı ve Divan
üyeleri bu Meclisi yönetirken gerçekten İç Tüzük’e uygun ve kendilerine intikal
eden bütün konuları Meclise sunma mükellefiyetindedir. Dolayısıyla bizim
Divanda bulunanlara güvenimiz olması gerekmektedir ama maalesef Milliyetçi
Hareket Partisi milletvekillerinin verdiği, 14’üncü maddeyle ilgili verdiği bir
önergede, saat 22.35’te bu teklifin önergesi okunurken, maalesef, kâtip
sansürlemiştir ve burada çeşitli paragrafları atlamıştır.
Şimdi, bizim neyin, nasıl okunacağı konusunda, hangi oyun nasıl
sayılacağı konusunda, doğru sayılıp sayılmadığı konusunda tereddüdümüz
oluşmuştur. Burada Tutanak Müdürlüğünden aldığım ve dinlediğim ses
kayıtlarından, burada özellikle bazı paragrafların okunmadığına şahit oldum.
Şimdi, bu durumda bu gerekçeleri okuyanların ya da maddeleri
okuyanların neyi okuyup okumadığı konusunda sürekli tereddüt içinde olacağımızı
ifade etmek istiyorum.
Bu durumda acaba siz ne yapmayı öneriyorsunuz? Sayın Başkanım, bu
vahim bir konudur.
BAŞKAN – Şimdi, sizin önergenizin…
OKTAY VURAL (İzmir) – Hiç kimse benim verdiğim önergeyi
sansürleyemez. Dolayısıyla bu tutum, hatanın ötesinde kasıtlı bir davranıştır
ve Meclisi yanıltmaktır, bu milleti yanıltmaktır. Orada bulunanların siyasi bir
görüşle milletimizi ve milletvekillerimizi yanıltmaya hakkı yoktur ve Meclisin
yönetiminde ciddi bir güvensizlik oluşmuştur.
BAŞKAN – Sayın Vural, benim Birleşimi yöneten, oturumları yöneten
Başkanınız olarak böyle bir atlamadan bilgim yok.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Nasıl bilgin yok? Takip et, orada var,
takip et! Nasıl olmaz yani?
BAŞKAN – Şimdi, zabıtları getirtirim, incelerim…
OKTAY VURAL (İzmir) – Efendim, bakın, zabıtlar burada. Mesela…
BAŞKAN – Efendim, izin verin.
Şimdi, siz…
OKTAY VURAL (İzmir) – Efendim, Tutanak Müdürlüğünden aldım.
BAŞKAN – Efendim, bir de ben getirteyim izin verin, siz
getirtmişsiniz.
OKTAY VURAL (İzmir) – Şimdi, efendim, bakın…
BAŞKAN – Şimdi, siz bana böyle bir uyarıda bulunuyorsunuz, böyle
bir şey olmuştur diyorsunuz. Ben de şimdi bundan muttali oluyorum.
Getirteceğim, bakacağım. Hangi arkadaşımız okumuş? Sehven mi atlanmış? Bir
kasıt olabilir mi? Bunu bilmiyorum tabii.
OKTAY VURAL (İzmir) – Efendim, kastı nasıl test edeceksiniz?
BAŞKAN – Nasıl tespit edeceğim, siz söyleyin. Siz söyleyin
efendim. Siz söyleyin efendim. Nasıl tespit etmem lazım?
OKTAY VURAL (İzmir) – Okunmaması kasıttır zaten. Okunmaması
kasıttır efendim. Burada tespit edemezsiniz. Ben okunmadığını iddia ediyorum.
BAŞKAN – Evet, peki. Öneriniz nedir efendim?
OKTAY VURAL (İzmir) – Size soruyorum. Nasıl güveneceğiz? İlgili
şahsa nasıl güveneceğiz?
BAŞKAN – Getirteceğim, inceleyeceğim.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Öneri Sayın Başkan…
BAŞKAN – Nedir evet, şeyiniz nedir? Arkadaşı atalım mı? Yani bu
arkadaşımız, kim okumuşsa onu, atlamışsa bu arkadaşı ne yapalım?
OKTAY VURAL (İzmir) – Ne yapmayı düşünüyorsunuz?
BAŞKAN – Vatandaşlıktan mı atalım? Milletvekilliğinden mi atalım?
Bir dakika, inceleyelim.
OKTAY VURAL (İzmir) – Kınayın, kınayın. Divan üyeliğinden bir
süreliğine uzaklaştırın, görev vermeyin, ne oylamada ne okumada görev vermeyin.
BAŞKAN – Peki, böyle bir şeyin olup olmadığını henüz Başkanlık
olarak tespit etmiş değiliz.
OKTAY VURAL (İzmir) – Buyurun, buyurun.
BAŞKAN – Ben getirteceğim efendim, siz zahmet etmeyin.
OKTAY VURAL (İzmir) – Hayır, hayır, buyurun.
BAŞKAN – Ben getirteceğim efendim.
OKTAY VURAL (İzmir) – Size geç geliyor.
BAŞKAN – Verin inceleyelim, tamam, inceleyelim verin.
Sayın Vural, önergenizi alırız, okunanı alırız, mukayese ederiz,
gerçekten böyle bir şey olmuş mu, olmamış mı bakarız, ne yapılacağını da İç
Tüzük çerçevesi içerisinde değerlendiririz.
OKTAY VURAL (İzmir) – İddianın doğru olduğunu ifade ediyorum.
Sizin olup olmama konusunda değil, olduğu konusunda…
BAŞKAN – İyi, o zaman gelin siz yönetin burayı. Sayın Vural,
gelin, siz yönetin, siz karar verin benim adıma. Kime söz vereceğimi, nasıl
davranacağımı siz kararlaştırın. Böyle bir şey mi olur? Lütfen oturun yerinize.
OKTAY VURAL (İzmir) – Böyle bir savunma olabilir mi? Sizin asıl bu
Tutanak Müdürlüğünden aldığımız ve okunmayan konularla ilgili uyarıyı yapmanızı
bekliyoruz. İşte o kadar!
BAŞKAN – Bana bu konuyla ilgili tutanakları getirin görevli
arkadaşlar, inceleyeceğim.
İç Tüzük 72’ye göre verilmiş iki önerge var, ikisini birlikte
işleme alacağım.
Buyurun, okuyun efendim.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
İçtüzüğün 72. maddesi uyarınca, görüşülmekte olan 497 Sıra Sayılı
Yasa Teklifinin 15. maddesi üzerindeki görüşmelerin devam ettirilmesini arz ve
talep ederiz.
Kemal Kılıçdaroğlu Fuat
Çay Nevin Gaye Erbatur |
İstanbul Hatay Adana |
Ali Rıza
Öztürk Tekin
Bingöl Malik Ecder Özdemir |
Mersin Ankara Sivas |
Gerekçe:
Anayasa teklifi ile Türkiye tarihi birikimine ters bir istikamete
doğru çekilmek istenmektedir.
Anayasa değişikliği toplumsal bir talepten ve ihtiyaçlardan
kaynaklanmamıştır. Ne çiftçi, ne esnaf, ne işçi, ne emekli, ne memur, ne de
işsiz yurttaşımız Türkiye'de bir Anayasa değişikliği yapılmasına ilişkin bir
talep ortaya koymamıştır. Kaldı ki, Anayasa değişikliği teklifi halkın hiçbir
somut sorununa, hiçbir somut çözüm getirmemektedir. Yani Anayasa değişikliğinin
içeriği ile halkın sorunları örtüşmemektedir.
Anayasa değişikliği teklifi, halkın değil, siyasi iktidarın
gündemidir. Yoksulluk, işsizlik ve yolsuzlukları perdelemek ve önümüzdeki
seçimleri Anayasa tartışmaları içinde toplumun gerçek gündeminden uzaklaştırma
amacını gütmektedir.
Bu Anayasa değişikliği siyasi iktidarın güncel çıkarlarını
gerçekleştirmek üzere ortaya atılmıştır. Bu nedenledir ki, Parlamento içindeki
hiçbir siyasi parti tarafından desteklenmemektedir.
Bu Anayasa değişikliği teklifi bir toplumsal mutabakatın değil,
siyasi iktidarın talebi olarak ortaya çıkmıştır. Bu açıdan toplumu
birleştirmeye değil ayrıştırmaya yönelik bir tekliftir. Türkiye'yi ayrıştıran,
Türkiye'yi parçalamaya yönelik çok tehlikeli kamplaşmaların kaynağı
niteliğindedir.
Anayasa değişikliği teklifinin tüm maddelerinin birlikte oylanması
hem Parlamentoya hem Türk halkına yapılan dayatmayı ortaya koymaktadır. Tüm
maddelerin birlikte oylanması bazı şeyleri gözlerden kaçırmanın bir ifadesidir.
Milletin vekiline maddeleri teker teker oylama hakkı
verilirken, milletin kendisinden bu hakkın kaçırılması asla demokrasi
anlayışıyla bağdaşmaz.
Bu anayasa değişikliği teklifi bir dayatma niteliğindedir. Toplum
kesimlerinin desteği yerine Parlamento çoğunluğunun dayatması ile hayata
geçirilmeye çalışılmaktadır. Böyle bir durum ancak darbe dönemlerinde olur,
darbe dönemlerinde Anayasa dayatılır.
Bu Anayasa değişikliği teklifi, anayasal sistemimizin temel
dayanağını oluşturan üç temel erkten yargı erkini özensiz, usule aykırı bir
yaklaşımla siyasi iktidarın hegemonyası altına alma planının uygulanma
belgesidir. Siyasi iktidar yargıyı ele geçirilmesi gereken bir unsur olarak
değerlendirmektedir. Yargının yürütmenin emrinde olduğu bir sisteme demokrasi
denilemez. Yargının siyasetin güdümüne sokulması ancak, dikta özlemi ile
açıklanabilir.
Bu Anayasa teklifi Sayın Başbakanının ve siyasi iktidar
yetkililerinin kendilerini kurtarmak üzere kurgulanmıştır. Anayasa Mahkemesinin
şekillenmesi Başbakan ve bakanları Yüce Divan'da aklanmaya yöneliktir.
Çoğunluğu hukukçu olmayan bir mahkeme kurgulandığından hukukçu olmayanların
ceza yargılaması yaptığı bir düzen kurulmaktadır.
İdarenin eylem ve işlemlerinin odaklaşmanın tespitinde
gözetilmeyeceği ilkesi Anayasaya konularak, siyasetçiler sorumluluktan
arındırmaktadır. Geçici 15. madde kaldırılırken, siyasi iktidarlara kalıcı
dokunulmazlık getirilmektedir. Bu düzenleme iktidar partisinin hiçbir şekilde
kapatılmayacağına ilişkin bir düzenlemedir. Böylece iktidar mensuplarına hem
sorumsuzluk hem de dokunulmazlık getirilmektedir.
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun yapısı da tamamen
değiştirilmektedir. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu siyasi iktidarın hedefi
haline getirilmiştir. Adalet Bakanı ve müsteşarının konumunun yargı
bağımsızlığı açısından sorgulanırken, başka bakanlık memurlarının da HSYK'ya dâhil edilmesi ile yargı bağımsızlığı daha da
zedelenir noktaya taşınmıştır. Yine hâkim ve savcıların soruşturmalarında
Adalet Bakanına mutlak yetki verilmesi günümüzde yaşanan olaylar düşünüldüğünde
vahim sonuçlar doğuracağı açık bir düzenleme olarak karşımıza çıkmaktadır.
Anayasalar toplumsal mutabakat metinleridir. Bu nedenle
oluşturulmalarında mutlaka tüm toplum kesimlerinin katkısı sağlanmalıdır.
Anayasa metinlerinin toplumsal mutabakat değil toplumsal çatışma metinlerine
dönüştürülmesi toplumsal birlikteliğe zarar verir. Toplumu gererek,
ayrıştırarak siyaset yapma belki belirli bir zaman diliminde bazı siyasi
partilerin çıkarına olabilir. Ancak unutulmamalıdır ki, Türk halkı kendini
iradesini istismar eden siyasi partilere mutlaka ve mutlaka sandıkta bunun
hesabını sorar.
Bu açıdan söz konusu düzenlemenin görüşmelerine devam edilmelidir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na
Görüşülmekte olan Anayasa Değişiklik Teklifinin 15. maddesinin
TBMM İçtüzüğü’nün 72. maddesi uyarınca, görüşmelerinin devamına karar
verilmesini saygı ile arz ve talep ederiz.
Oktay
Vural Mehmet
Şandır S. Nevzat
Korkmaz |
İzmir Mersin Isparta |
Recep
Taner Osman
Durmuş |
Aydın Kırıkkale |
Gerekçe:
Anayasalar, vatandaşların temel hak ve hürriyetlerini teminat
altına alan, siyasi rejimin ve devlet organlarının görev ve yetkilerini
belirleyen kanunlar hiyerarşisinin en üstünde temel hukuk normlarıdır.
Türkiye'nin iki ihtilal ve 3 muhtıra ile üzerine gölge düşürülen
demokrasisini;
• 21 yüzyılın evrensel değerlerine kavuşturabilmenin,
• Asırlık anayasa tartışmalarından kurtarmanın,
• Her kesimin benimseyebileceği bir anayasaya kavuşturabilmenin
tek yolu toplumsal uzlaşmaya dayalı bir Anayasa yapmayı sağlamaktır.
MHP bu sebeple;
• "Anayasa Değişikliği Uzlaşma Komisyonu" kurulmasını,
• Partilerin uzlaştıkları hususlarda demokratik bir sözleşme
yapılmasını,
• Siyasi partilerin hangi konularda uzlaştığının kamuoyuna
duyurulmasını,
• Her partinin görüş ve tavrının, yapılacak ilk seçimde milletin
takdirine sunulmasını,
• Seçimler sonunda oluşacak Meclis'in ilk iş olarak anayasa
değişikliğini gerçekleştirmek olmasını teklif etmiştir.
MHP; bu kapsamda,
• Devlet ile Milleti kucaklaştıracak,
• Milletin değerleri ile Devletin değerlerini bağdaştıracak,
• Demokrasi ile Cumhuriyeti barıştıracak,
• Vatandaşın temel hak ve hürriyetlerini evrensel standarda
yükseltecek,
• Milletin bölünmez bütünlüğünü üniter
yapı içinde sağlayacak ve Devleti kurum ve kuruluşları ile uyum içinde
çalıştıracak,
• Kuvvetler ayrılığına dayalı parlamenter demokrasiyi iyileştirecek,
• Cumhuriyetin temel nitelikleri ile Anayasamızın değiştirilmesi
dahi teklif edilemeyecek maddelerini koruyacak,
Toplumsal bir sözleşme belgesi niteliğinde anayasa yapma kararını
ilan etmiştir.
Anayasa değişikliği böylece milletin iradesine dayandırılmış
olacaktır.
AKP, MHP'nin bu teklifine kulak tıkamış, kendisi için hazırladığı
Anayasa teklifini partilere ve millete dayatmıştır.
AKP, Anayasa değişikliğini seçmene ve yargıya hesap vermekten
kaçmak için malzeme olarak kullanmaktadır.
AKP'nin Anayasa Değişiklik Teklifi, kendi sübjektif hedefine
ulaşmak için hazırlanmıştır.
Bu teklif ile kuvvetler ayrılığına dayanan parlamenter sistemin
denge ve denetim mekanizmaları iktidar lehine bozulmaktadır. Bunun doğal sonucu
olarak başta parti kapatma, yargı bağımsızlığı ve hâkim teminatı ile hukuk
devleti ve hukukun üstünlüğü ilkeleri zedelenmektedir. Parlamenter sistem
yerine ucu diktaya açık bir Başkanlık sistemi getirilmektedir.
Bu teklif, Parlamenter demokrasi esasına göre inşa edilen
Anayasaya aykırıdır.
Bu teklifin içinde; Millet yoktur, Milletin iradesi yoktur,
Milletin beklentisi yoktur.
Millet, AKP'den bölücü terörü bitirmesini beklemektedir.
Millet, AKP'den yoksulluğun, yolsuzluğun, hayat pahalılığının ve
işsizliğin hesabını vermesini beklemektedir.
Millet, AKP'den İş beklemektedir. Aş beklemektedir.
Millet, AKP'den düşünce, inanç, teşebbüs, örgütlenme ve benzeri
alanlarda temel hak ve hürriyetlere güvence beklemektedir.
AKP 8 yılı heba etmiştir. Milletin beklentilerini
karşılayamamıştır.
AKP millete değil, kendine çalışmaktadır.
AKP, iyi niyetli değildir, bu teklif ile başlattığı PKK AÇILIMI
için anayasal zemin hazırlamaktadır. Bu sebeple yargıyı etkisiz hâle
getirmektedir.
Bu hususlarda uzlaşmaya varıncaya kadar görüşmelere devam
edilmelidir.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, İç Tüzük 72’ye göre verilmiş iki
önergeyi birlikte oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul
edilmemiştir.
Şimdi on dakika süreyle soru-cevap işlemi gerçekleştireceğiz.
Sayın Yıldız…
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Başbakan şehitlere “kelle” demişti, şehit aileleri de dava
açmıştı. Yargılama sonucu Başbakanın suçu sabit görülerek üç kuruşluk
mahkûmiyet kararı veren hâkime müfettiş gönderilmiş midir? Anayasa
değişiklikleriyle ülkemizin daha fazla demokratikleşeceğini söylemektesiniz. Diktatoryal bir yönetim sergileyen Sayın Başbakanı bu
Anayasa değişiklikleri demokratikleştirmeye yetecek midir?
Sayın Bakan, sorduğumuz sorulara ya cevap vermiyorsunuz ya azarlar
gibi cevap veriyorsunuz. Bundan yola çıkarak, muhalefetin millet adına soru
sorması sizi rahatsız mı ediyor? Bu sorulan sorular sizce gereksiz mi? Sorulan
soruların cevaplarını bilmiyorsanız, ilgili milletvekillerine cevaplarını
bilmediğinizi söylemek çok zor mu geliyor? Bazı bakanların tavır ve tarzını
daha yumuşak ve nezaket kuralları içerisine çekmeyi gerekli görmüyor musunuz?
Millet adına soru soran milletvekilleri…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın İnan…
MÜMİN İNAN (Niğde) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Sayın Bakan göreve başladıktan sonra hâkim ve savcıların
dinlenmesi gündeme gelmiştir. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Başkanı “Yargı
korkuyor.” demiş, Yargıtay Başkanı “Yandaş yargı yaratılıyor.” demiştir. Yandaş
olmayı reddeden hâkim ve savcıları dinletirken dünya adalet tarihine geçen bir
bakan olacağınızı biliyor muydunuz? Yargıyı bu derece korkutan bir iktidar
olarak vatandaşın hakkını arayabileceği başka bir hukuk düzeni planınız var
mıdır, yoksa tüm hâkim ve savcılar yandaş olana kadar korkutmaya devam mı
edeceksiniz?
Diğer bir sorum: Obama’nın açıklamaları
ile ilgili Sayın Başbakan “Hassasiyetimizi dikkate alan bir açıklama olarak
değerlendiriyoruz.” dedi. Aynı anda, Dışişleri Bakanlığı da “Hatalı ve tek
yanlı bir siyasi bakış açısını yansıtan söz konusu açıklamayı esefle
karşılıyoruz ve kabul edilebilir değil.” demiştir. Dolayısıyla Başbakanın
görüşleri mi doğrudur, Dışişleri Bakanlığının görüşleri mi doğrudur? Devletin
resmî görüşü hangisidir, yoksa sizin üçüncü bir görüşünüz var mıdır?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Sayın Özkan…
RAMAZAN KERİM ÖZKAN (Burdur) – Sayın Bakan, yapılan Anayasa
değişiklikleriyle pancar üreticileri soruyor: Pancar fiyatları artacak mı,
kotalar kaldırılacak mı?
Göreve atanamayan öğretmen adayları soruyor: Yeni, yeterli atamalar
yapılacak mı?
Üniversite öğrencileri soruyor: Öğrenci harçları kaldırılacak mı,
krediler artırılacak mı?
Çiftçiler soruyor: Gübrede ve elektrikte KDV yüzde 1’e indirilecek
mi, ucuz yeşil mazot verilecek mi?
Muhtarlar soruyor: Maaşlar artacak mı? Sigorta primleri devlet
tarafından ödenecek mi?
Kamyoncular soruyor: Belge ve tonaj zulmüne son verilecek mi?
İcra takibindeki çiftçiler soruyor: Tarım kredi ve Ziraat Bankası
borçlarına af gelecek mi?
Hâkim ve savcılar soruyor: Yargıtay, Danıştay gibi mahkemeler
müfettiş kararıyla kurumsal olarak yine dinlenecek mi?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Sayın Özdemir…
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Bakan, sekiz yıllık iktidarınız sonunda en az 70 bin
kişinin telefonunun dinlendiği, bir mahkemenin serbest bıraktıklarını ertesi
gün başka bir mahkemenin yeniden tutukladığı, cezaevlerinin tıklım tıklım dolduğu, cezaevlerindeki 118 bin kişinin yüzde
62’sinin tutuklu, ancak geri kalanının hükümlü olduğu, tutuklamanın başlı
başına bir cezaya dönüştüğü, bir savcının başka bir savcıyı hukuksuzca
tutukladığı, teröristlerin serbest bırakılıp terörle mücadele edenlerin kendi
deyimleriyle Beşiktaş’ta kurulan pusuya düşürüldüğü, fiilen görevde bulunan
ordu komutanlarının terör örgütü elemanı olmakla suçlandığı, kısacası, hukukun
ortadan kaldırıldığı bir Türkiye yarattınız. Şimdi getirdiğiniz bu teklifle yasama, yürütme, yargının
birbirinden bağımsızlığını kaldırmış olmakla parlamenter sisteme son vermiş
olmuyor musunuz?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Sayın Taner…
RECEP TANER (Aydın) – Sayın Bakan, Adalet Bakanlığı Müsteşar
Yardımcısı Mustafa Kökçam, Adana Büyükşehir Belediye
Başkanlığıyla ilgili idare mahkemesi karar gününden önce Adana’ya gitmiştir.
İşte, elimde Adana Çukurova Merhaba gazetesi: “Karar aşamasında Müsteşar
Yardımcısı neden Adana’da?” Bir diğer gazete, bölge gazetesi: “Yargıda skandal:
Bölge İdare Mahkemesinin kararından önce Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı
Adana’ya geldi.”
Şimdi soruyorum:
1) Sayın Müsteşar Yardımcısını Adana’ya siz mi görevlendirdiniz?
2) Hangi görevle gitti ve hangi otelde kaldı?
3) Kimlerle hangi görüşmeyi yaptı?
4) Sayın Müsteşarın Adana ziyaretinin Adana İdare Mahkemesi
üzerinde bir etkisi olmuş mudur?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Sayın Bakan.
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Teşekkür ediyorum Sayın
Başkanım.
Öncelikle son sorudan başlamak istiyorum, Sayın Recep Taner’in
sorusundan. Bu konuda birkaç hatip de kürsüde konuşurken benzer soruları
yönelttiler. “Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mustafa Kökçam
Adana’ya gitti mi? Orada idare mahkemesindeki hâkimleri toplayıp onlarla
görüşmeler yaptı mı? Hangi otelde kayıt yaptırmadan kaldı?” şeklindeki yerel
gazete haberlerini tarafımıza yöneltmiştir.
ABDÜLKADİR AKCAN (Afyonkarahisar) –
Aynen doğru.
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Müsteşar Yardımcısı Mustafa
Kökçam Mersin’e gitmiştir. Mersin’e gitmek için hava
yolunu kullanmıştır. 19 Nisan 2010 Pazartesi günü Ankara’dan AnadoluJet’in saat 15.00’teki uçağıyla gitmiştir, 16.00’da
Adana Havaalanı’na inmiştir Mersin’de havaalanı olmadığı için ve havaalanından
Adana merkeze girmeksizin doğrudan Mersin’e intikal edilmiştir. (MHP
sıralarından “Yuh, yuh!” sesleri)
KAMİL ERDAL SİPAHİ (İzmir) – Yalan söylüyorsun!
FARUK BAL (Konya) – İdare mahkemesinin Çokoprens’i
güzel miydi Sayın Bakan?
OSMAN DURMUŞ (Kırıkkale) – Mersin idare mahkemesinde Çokoprens yemiş mi?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Ben sizleri edep sınırları
içerisinde dinliyorum, aynı saygıyı da bekliyorum.
MEHMET EKİCİ (Yozgat) – Yalan söylüyorsun!
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – 16.00’da Adana’dan Mersin’e
intikal etmiştir. Mersin’deki Adalet Sarayı inşaatının zemininde, Mersin
Başsavcısı ve Mersin Adliyesindeki yetkililerle beraber incelemeler
yapılmıştır.
FARUK BAL (Konya) – Jeolojik mi Sayın Bakan?
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Mühendis mi bu adam?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – O adliyenin temelinde çıkan
sorunlardan dolayı adliye inşaatı gecikmiştir. Bu gecikmenin nedenleri
değerlendirilmiştir. (MHP sıralarından gürültüler)
FARUK BAL (Konya) – Müsteşar jeolog mu Sayın Bakan, Müsteşar
jeolog mu?
BAŞKAN – Lütfen sayın milletvekilleri... Lütfen... Dinleyin Sayın
Bakanı.
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Aynı akşam Mersin Valisiyle
beraber Mersin Başsavcısı Mersin’de akşam yemeği yemişlerdir ve Mersin’deki
öğretmen evinde konaklamıştır, sabah 07.20 uçağıyla da Ankara’ya tekrar
dönmüştür.
OKTAY VURAL (İzmir) – Zemin etüdü!
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Bunun dışındaki bilgiler,
Ertan Otel’de kayıt yaptırmaksızın kaldığına dair bilgiler gerçek dışıdır.
Bununla beraber Adana’daki adliyedeki hâkimleri toplayıp görüşme yaptığı gerçek
dışıdır. Doğrular biraz önce ifade ettiğim gibidir. Bu konuda Bakanlığımızdan
bugün Basın Müşavirliği aracılığıyla tüm İnternet sitelerine, medya kuruluşlarına
gerekli açıklamalar da yapılmıştır.
MUHARREM VARLI (Adana) – Fotoğraflar gelecek…
YILMAZ TANKUT (Adana) – Sayın Bakan, fotoğraflar gelecek, o zaman
ne diyeceksiniz?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Onun dışında Sayın
Yıldız’ın sorusu var. Başbakanımızın aleyhine karar veren hâkimle ilgili
verilen cezadan bahsetmişlerdir. O ceza o hâkimin şahsına özel verilmiş bir
ceza değildir. Aynı adliyede, aynı şekilde dosyaları teraküm ettirip biriktiren
tüm hâkim ve savcılar için aynı uygulamalar yapılmıştır.
MEHMET GÜNAL (Antalya) – Bütün Türkiye’de mi?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Gene Sayın Yıldız “Sorular
sizi rahatsız mı ediyor? Bunların yoksa cevaplarını bilmiyor musunuz?” gibi bir
soru yöneltmiştir. Ben hemen başka soru soran arkadaşların sorularından
örnekler vereyim: Pancar fiyatları burada, Anayasa’nın 144’üncü maddesini
değiştiren teklif üzerine sorulur ise…
RAMAZAN KERİM ÖZKAN (Burdur) – Çiftçiler burada soruyor…
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – …ki bu madde adalet müfettişlerinin
düzenlenmesine ilişkin maddedir. Onun dışında, muhtarların maaşları ve
kotaların kalkıp kalkmayacağı gibi sorular yöneltilir ise elbette ki bu, İç
Tüzük’e uygun olmayan, görüşülmekte olan kanun teklifinin…
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Vatandaş soruyor, vatandaş. Vatandaşa
tercüman oluyoruz.
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – …ilgili maddesiyle ilgili
olmayan soruların burada sorulmasından bir hukukçu olarak elbette ki rahatsız
olurum. Görüşülen teklifle ilgili ve ilgili maddeye yönelik soruları memnuniyetle
karşıladığımızı ifade ediyorum.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Sayın Bakan “Ali Dibo”
ne demek?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Sayın Özkan’ın bir sorusu
gene: “Hâkim ve savcılar müfettiş kararıyla tekrar dinlenecek mi?” Bugüne kadar
hâkim ve savcılar müfettiş kararıyla dinlenmemişlerdir. Talep müfettişlerden
gelir ama kararı hâkimler verir, ancak o şekilde dinleme yapılabilir. Bunun da
hem Anayasa’nın 144’üncü maddesinde hem de Hâkimler Savcılar Kanunu’nda yeri
bellidir.
Teşekkür ediyorum.
Diğer sorulara yazılı cevap vereceğim Sayın Başkan.
BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Bakan.
Sayın Vural, metni getirttim. Gerekçelerde bazı paragrafların
atlanarak okunduğu ortaya çıkmıştır.
İlgili arkadaşımızın kim olduğunu da tespit ettik, şu anda kürsüde
değil. Benim Meclis Başkanı olarak bu metinleri okuyan kâtip üyelerimizden daha
dikkatli davranmalarını uyarmak ve… (MHP sıralarından gürültüler)
FARUK BAL (Konya) – Olmaz Sayın Başkan, olmaz! Güven kalmadı.
OKTAY VURAL (İzmir) – Güvenimiz kalmamıştır. Anayasa gibi bir
konuyu görüşüyoruz, sayım yapılmaktadır. Lütfen Meclis Başkanı olarak iradenizi
kullanmak suretiyle…
BAŞKAN – Gayet tabii…
FARUK BAL (Konya) – Heyetten ihraç edin efendim.
OKTAY VURAL (İzmir) – …kâtip üyenin Divanda bu süre içerisinde
görev almamasını…
BAŞKAN – Şimdi arkadaşlarımdan…
OKTAY VURAL (İzmir) – …temin ederseniz geçici bir süre, memnun
oluruz.
RECEP TANER (Aydın) – Sayımlara nasıl güveneceğiz?
BAŞKAN – Tamam efendim… Mesele… Çok teşekkür ederiz.
Şimdi, gelen bu tür metinlerin bir fotokopisini de okunmadan önce
bana verin, ben de buradan takip edeceğim.
MEHMET OCAKDEN (Bursa) – Asalım mı, asalım mı arkadaşlar? Asalım
mı? Bence asalım! (MHP sıralarından gürültüler)
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Asın…
BAŞKAN – Ben de takip edeceğim okuma metnini.
Teşekkür ederim uyarınız için. Uyarınız için teşekkür ederim.
MEHMET OCAKDEN (Bursa) – Asalım mı? (MHP sıralarından gürültüler)
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Sahtekârlığa evet mi diyeceğiz?
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Kafanı önüne eğ. Ne konuşuyorsun? Kafanı
önüne eğ.
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkan…
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, bu Parlamentoda…
BAŞKAN – Buyurun.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Utanmalısınız! Utanmalısın!
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Hâlâ konuşuyor ya!
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Sahtekârlığa evet mi diyeceğiz?
BAŞKAN – Buyurun.
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkanım, Anayasa gibi oylamalarda,
bizim, tabii, gerçekten güvenimizin zedelendiğini ifade etmek istiyorum.
Dolayısıyla sizden istirhamımız, bu ilgili -ismini vermem doğru olmaz- kâtip
üyemizin, Anayasa görüşmeleri tamamlanıncaya kadar kâtip üyeliğinde yani
Divanda yer almaması konusunda… Nasıl bugün kendi iradenizle oturuyorsanız
-görevlendirmeyi siz yaptığınıza göre- Anayasa bitinceye kadar bu ilgili şahsın
bu işlemlerle ilgilenmemesi konusunda tedbir almanızı istirham ediyorum.
BAŞKAN – Sayın Kılıçdaroğlu….
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Aynı kanaati belirtecektim Sayın
Başkan.
BAŞKAN – Onun takdirini bana bırakın, izin verirseniz ben
değerlendireyim. Biliyorsunuz, bir iktidar partisine mensup, bir de muhalefete
mensup arkadaşlarım oluyor, onlar nöbetleşe bunları okuyorlar. Bunun
değerlendirmesini ben daha sonra yapacağım.
OKTAY VURAL (İzmir) – Çakma imzadan sonra çakma şeyler var.
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Sayın Başkan, çok talihsiz bir durum.
BAŞKAN – Değerli arkadaşlar, şu anda madde üzerinde on altı tane
önerge vardır. (MHP sıralarından gürültüler)
RECEP TANER (Aydın) – Sayın Başkan, sayımlara nasıl güveneceğiz?
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Sayın Başkan, kararınızı bilmemiz
gerekiyor.
BAŞKAN – Anlayamadım efendim?
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Sayın Başkan, kanaatinizi bilmemiz
gerekiyor, çok talihsiz bir durum.
BAŞKAN – Evet, böyle bir durumun olmasına ben de tabii ki,
üzüldüm…
ÜNAL KACIR (İstanbul) – Ama önerge sahibinin de takip etmesi
lazım!
BAŞKAN – Ancak, şu anda görüşmeler devam ederken ve oylayıp
geçtiğimiz bir maddeyle ilgili olduğu için şu aşamada benim yapabileceğim, onun
değerlendirmesini daha sonra yapmaktır. (CHP ve MHP sıralarından gürültüler)
Taleplerinizi ortaya koydunuz, onun değerlendirmesini ben yapacağım.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, Kâtip Üyenin isminin
de açıklanmasını istiyorum, diğer kâtip üyeler zan altında kalmasın efendim.
Değil mi efendim? Bunu atlayan arkadaşımızı bilmek isteriz.
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayım yapıyor Sayın Başkan…
BAŞKAN – Şimdi, sayın milletvekilleri, görüşmelerimize devam
ediyoruz.
RECEP TANER (Aydın) – Adaletiniz bu sizin!
BAŞKAN – Madde üzerinde on altı önerge vardır, yedi önergeyi
işleme alacağım. (CHP ve MHP sıralarından gürültüler) Lütfen oturunuz.
Aynı anda gelen önergeler arasında çekilen kurada çıkan yedi
önergeyi şimdi okutacağım, sonra bu önergeleri aykırılık sırasına göre işleme
alacağım.
İlk önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 15 inci maddesiyle değiştirilen
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 144 üncü maddesinde geçen “iç denetçiler;”
ibaresinin “iç denetçiler tarafından;” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Mehmet
Yılmaz Helvacıoğlu
Siirt
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 15 inci maddesiyle değiştirilen
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 144 üncü maddesinde geçen “iç denetçiler;”
ibaresinin “iç denetçiler tarafından;” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Azize
Sibel Gönül
Kocaeli
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
"2/656 Esas Numaralı 7/11/1982
tarihli ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin…
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, o kadar çok gürültü var ki Genel
Kurulda.
Sayın Şandır, özellikle grubunuzda çok gürültü var, arkadaşlarımız
birbirleriyle görüşüyorlar, bakın.
Değerli arkadaşlarım, lütfen, görüşmelere devam ediyoruz.
“…çerçeve 15 inci maddesiyle değiştirilen Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının 144 üncü maddesinde geçen ‘iç denetçiler;’ ibaresinin ‘iç
denetçiler tarafından;’ şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederim.”
Ahmet
Aydın
Adıyaman
TBM Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Anayasa değiştirme teklifinin 15. maddesinin
teklif metninden çıkarılmasını arz ederim.
Kamer
Genç
Tunceli
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Anayasa değişikliği teklifinin 15. maddesinin
teklif metninden çıkarılması için gereğini arz ve teklif ederiz.
Faruk
Bal Oktay
Vural Mehmet
Şandır |
Konya İzmir Mersin |
Behiç
Çelik S. Nevzat
Korkmaz Sabahattin Çakmakoğlu |
Mersin Isparta Kayseri |
Osman
Ertuğrul Ahmet
Bukan |
Aksaray Çankırı |
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 2/656 Esas Numaralı 7/11/1982
Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 15. maddesinin Teklif metninden
çıkarılmasını ve diğer maddelerin buna göre teselsül ettirilmesini arz ve
teklif ederiz.
İsa
Gök Ali
Rıza Öztürk |
Mersin Mersin |
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, şimdi maddeye en aykırı önergeyi
okutup işleme alıyorum.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 2/656 Esas Numaralı 7/11/1982
Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 15. maddesinin Anayasaya
aykırılığı nedeniyle Teklif metninden çıkarılmasını ve diğer maddelerinin buna
göre teselsül ettirilmesini arz ve teklif ederiz.
F.
Murat Sönmez
Eskişehir
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim önergeye?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Sayın Sönmez, buyurun.
Süreniz beş dakikadır efendim. (CHP sıralarından alkışlar)
FEHMİ MURAT SÖNMEZ (Eskişehir) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; görüşülmekte olan kanun teklifinin 15’inci maddesine yönelik
vermiş olduğumuz değişiklik önergesi üzerine söz almış bulunmaktayım. Yüce
Meclisi saygıyla selamlıyorum.
15’inci madde ile Anayasa’nın “Hâkim ve savcıların denetimi”
başlıklı 144’üncü maddesinde değişiklik yapılmaktadır. Buna göre, adalet
hizmetleri ile savcıların idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığınca
denetimi, adalet müfettişleri ile hâkim ve savcı mesleğinden olan iç
denetçiler; araştırma, inceleme ve soruşturma işlemleri ise adalet müfettişleri
eliyle yapılacak. Hâkim ve savcıların görevlerini, kanun, tüzük ve
yönetmeliklere uygun olarak yapıp yapmadıklarının denetimi, araştırma, inceleme
ve soruşturma işlemleri ise Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun Başkanının
oluru ile Kurul müfettişlerince yapılacak yani hâkim ve savcılar üçlü bir
teftişe tabi tutulacaklar ama bu teftişin yapılabilmesi için Kurul Başkanının
olur vermesi gerekmektedir. Kurul Başkanı kimdir? Adalet Bakanıdır. Adalet
Bakanı, siyasi bir görüşe sahip, bir partinin bünyesinde bulunan bir kişi.
Normalde tarafsız davranılması gereken bir görevi yerine getirecek.
Yaklaşık olarak bir haftadır Anayasa görüşmelerinde gördüğümüz
gibi tarafsız olması gereken Meclis Başkanı da ister istemez geçmişin verdiği
bir siyasi görüşle, bir partinin içinden gelmiş olmakla, buradan seçilmiş
olmakla, AKP’nin oylarıyla seçilmesiyle maalesef ki yanlı bir tutum
sergilemektedir. Bunun örneklerini bir iki tane vermekte sakınca yok diye
düşünüyorum. Örneğin, muhalefet milletvekilleri, bizim milletvekilimiz söz
almak istediği zaman, biraz ısrarcı olduğu zaman, disiplin cezasıyla tehdit
edilmekte ama kendi ifadesiyle “Beni tehdit mi ediyorsunuz?” dediği zaman başka
bir partinin milletvekiline, disiplinin D’sinden bile
söz edilmemektedir veyahut da buna benzer davranışlar iktidar
milletvekillerince yapıldığı zaman ise hiçbir sakınca görülmemektedir. Bunu
söylememin nedeni, burada Meclis Başkanını eleştirmek amacıyla değil, tarafsız
görev yapması gereken bir kişi, siyasi kimliği varsa maalesef bunu
başaramamaktadır, bu erdemi gösterememektedir. Bu yüzden, hâkim ve savcıların
denetlenmesi olayında da denetleme izni eğer Adalet Bakanlığınca verilecekse o
zaman, bu, hâkim ve savcıların istediğini koruma, kollama şansına sahip
olacağını, istediğini ise teftiş ettirebileceğinin göstergesidir. İktidar,
kişisel ve siyasi kaygılarla kendi kontrolünde bir yargı yapılanmasını
gerçekleştirmek istemektedir. Bu yüzden de demokrasi ve hukukun değişmez koşulu
olan yargı bağımsızlığını kendi kontrolüne almaya çalışmaktadır. Adalet Bakanı
ve Müsteşarının Hâkim ve Savcılar Yüksek Kurulunda yer alması, yargının siyasallaşmasının
göstergesidir. Hâkimlerin seçimi ve kariyeri konusunda karar veren, denetimini
yapan merci Hükûmetten bağımsız olmalıdır. Maalesef,
bu tasarıyla, hâkim ve savcıların istikballeri, mesleklerindeki yükselme
şansları Adalet Bakanının iki dudağı arasına bırakılmıştır.
Vatandaşlarımızın yargıyla, adalet sistemiyle ilgili şikâyetleri
yok mudur? Elbette ki vardır. Vatandaşımızın adalet sisteminin yavaş
işlemesinden şikâyeti vardır. İnsanlarımız, bir alacak-verecek meselesi
yüzünden ya da bir arsa anlaşmazlığı yüzünden yıllarca mahkeme kapısında
sürünmektedirler. Kimi vatandaşlarımızı dolandıran, paralarını cebine atıp ama
mahkemesine çıkmayan insanlar serbestçe dolaşırken iddianamesi bile
hazırlanmamış, suçu ne olduğu belli olmayan bazı insanlar da bir iki yıl
hapislerde yatmaktadır. Yani, netice olarak adaletin yavaş işlemesinden şikâyet
edilmektedir. Buna karşılık iktidar, buna hiçbir önlem almamış, bu sıkıntıyı
hiç görmemiştir. AKP, iktidara geldikten sonra, tam sekiz yıl sonra, yargıda
değişiklik yapmak için yola çıkmıştır. Peki, neden?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Sönmez, süreniz doldu efendim.
Bir dakika ek süre veriyorum, tamamlayın lütfen.
FEHMİ MURAT SÖNMEZ (Devamla) – Teşekkür ediyorum Başkanım.
Çünkü bir yıl sonra seçim var ve AKP iktidardan gidicidir. AKP
iktidardan düştüğünde, Sabah-ATV satışında milyonlarca dolar krediyi nasıl
kullandırdıklarının, Telekom’u sadece kazancıyla ödenecek şekilde nasıl
sattıklarının, Almanya’da Deniz Feneri’nce vatandaşların paralarının nasıl
dolandırılıp da burada mahkemeye çıkmayıp serbest dolaştırıldıklarının veyahut
da Tekel tesislerinin nasıl birilerine ucuza peşkeş çekildiğinin hesabının
sorulacağını bilmektedir. Peki, AKP’nin bu sorulara vereceği bir cevap var
mıdır? Yok. O zaman çare, geleceği güvence altına almak için bağımsız yargıyı
bağımlı hâle getirmektir. Kendilerine bu sorulardan dolayı ceza vermeyecek bir
yapıyı yargıda oluşturma çabası gerekmektedir. İşte, gecenin bu saatinde yoğun
bir şekilde yapılan budur.
Hepinize saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, önergeyi oylarınıza sunuyorum:
Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul edilmemiştir.
Sayın milletvekilleri, şimdi okutacağım üç önerge de aynı
mahiyette olduğundan, önergeleri birlikte işleme alıyorum, istemleri hâlinde
önerge sahiplerine ayrı ayrı söz vereceğim.
Önergeleri okutuyorum efendim:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 2/656 Esas Numaralı 7/11/1982
Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin 15. maddesinin Teklif metninden
çıkarılmasını ve diğer maddelerin buna göre teselsül ettirilmesini arz ve
teklif ederim.
İsa
Gök (Mersin) ve arkadaşları
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Anayasa değişikliği teklifinin 15. maddesinin
teklif metninden çıkarılması için gereğini arz ve teklif ederiz.
Faruk
Bal (Konya) ve arkadaşları
TBM Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Anayasa değiştirme teklifinin 15. maddesinin
teklif metninden çıkarılmasını arz ederim.
Kamer
Genç
Tunceli
BAŞKAN – Aynı mahiyette olduğu için birlikte işleme aldığım
önergelerle ilgili Komisyon ne diyor?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Sayın Öztürk, buyurun. (CHP
sıralarından alkışlar)
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, haktan ve hukuktan görünerek haksızlık ve
hukuksuzluğun yapıldığı Türkiye’de, bu haksızlık ve hukuksuzluğun Meclis
Başkanlık Divanına kadar tırmanmış olması, bu Meclisin bir milletvekili olarak
beni gerçekten üzüyor.
Meclisin itibarını korumakla, Meclisin onurunu yükseltmekle
görevli olan Meclis Başkanı, kendisinin Meclis Başkanı olduğunu unutarak, AKP
grup başkan vekillerinin bile cesaret edemeyeceği bir tarzda, tarafsızlığını
bir kenara bırakarak tam taraflı bir şekilde Meclisi yönetmekten çekinmemektedir;
üstelik gözünün önündeki hukuksuzluklara seyirci kalmaktadır. Muhalefet partisi
milletvekillerine karşı tavrı ile iktidar partisi milletvekillerine karşı
tavrının çok açık olduğunu, farklı olduğunu tüm halkımız bilmektedir.
Şimdi, gözünün önünde Divan kâtipleri tarafından bir yanlışlık
yapılıyor, ısrarla o yanlışlığı gizlemeye çalışıyor. Bu yanlışlığı, bu
hukuksuzluğu kim yaparsa yapsın bunu açıklamak Meclis Başkanının görevi olduğu
gibi, bu hukuksuzluğun yapılmasının önüne geçmek de görevidir. Bu hukuksuzluğun
yapılmasının önüne geçmek de görevidir. Bu hukuksuzluğu yapan arkadaşımız
Burdur Milletvekili Bayram Özçelik. Eğer Meclis
Başkanı açıklamaktan çekiniyorsa ben açıklıyorum Türk halkına, bilsinler.
Değerli arkadaşlarım, haksızlık, hukuksuzluk, keyfîlik, kim
yaparsa yapsın, karşı çıkmak, eğer bunu engelleme noktasında değilsek, buna
karşı isyan duygularıyla hareket etmek, insan olmanın bir gereğidir. Ben de bu
anlayışla hareket ettiğim için, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanının, bu yanlı,
şiddetli ve taraflı yönetimine dayanamıyorum, hazmedemiyorum.
Değerli arkadaşlarım, bunu AKP milletvekili arkadaşlarımın da
hazmetmemesi gerekir. Bu makamlar gelip geçidir. Bugün eğer bu Meclis
Başkanlığını AKP grup başkan vekili arkadaşlarımız yönetseydi bile onlar
vicdanlarından gelen sesleri dinleyerek bu kadar taraflı yönetemezlerdi.
Şimdi, Sayın Başkanın, Başbakandan aldığı emir ve talimatları
yerine getireceğim diye, Başbakanın gözüne gireceğim diye Meclisin itibarını,
Meclisin onurunu ve gururunu düşürmeye hakkı yoktur.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, bu şekilde konuşamaz.
Önergesiyle ilgili bir tek cümle etmedi.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Eğer, değerli arkadaşlarım, Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanı olarak ve benim bu Meclisin bir üyesi olarak
kendisine olan saygımı kaybetmememi istiyorsa lütfen kendisi Meclis Başkanı
gibi davranmak zorundadır. (AK PARTİ sıralarından gürültüler)
ALİ İHSAN MERDANOĞLU (Diyarbakır) – Kaybet, kaybet!
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, bir Meclis
Başkanı şunu söyleyemez: Bir bakana soru sorulduğu zaman “Canım, bakanın cevap
verip vermeme takdiridir.” Hangi iç tüzükte yazıyor bu, Anayasa’nın hangi
maddesinde yazıyor? Meclis İç Tüzüğü’nde ve Anayasa’da milletvekillerinin
yasama organının bir üyesi olarak yürütme organına soru sormaları haklarıdır
ancak yürütme organı üyelerinin yani bakanların, milletvekillerinin sorduğu
sorulara yanıt vermesi hakları değildir, görevleridir, ödevleridir.
FEVZİ ŞANVERDİ (Hatay) – Önergeye gel, önergeye.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, biz burada
yasaların anasını yapıyoruz, yani anayasayı yapıyoruz. Anayasa değişikliklerini
tartışıyoruz. Anayasa değişikliklerini, yani yasaların anasını böyle yapıyorsak
yasaların kendisini nasıl yaptığımızı ben gerçekten bu milletin takdirine
sunuyorum! (AK PARTİ sıralarından gürültüler)
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, müdahale etseydiniz de bu
sözleri söylemeseydi.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, bu Anayasa
değişikliklerinin Meclis Genel Kurulundaki görüşmeleri bile demokratik
değildir, Meclis Genel Kurulundaki süreç demokratik değildir.
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Sayın Başkan, sözlerini düzeltsin
Hatip, ne konuştuğunun farkında değil.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Sayın Başkan, arkadaşlarımı susturacak
mısın, ben mi susturayım? (CHP ve MHP sıralarından alkışlar, AK PARTİ
sıralarından sıra kapaklarına vurmalar, gürültüler)
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Sayın Başkan, ne konuştuğunun farkında
değil.
BAŞKAN – Sayın Öztürk, sizin böyle bir
yetkiniz yok.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Sayın Başkan, yetkimiz yoksa siz
yetkinizi kullanın o zaman.
BAŞKAN – Şu anda burayı ben yönetiyorum. Tabii…
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – O zaman siz yetkinizi kullanın Sayın
Başkan. Bu kürsünün güvenliğini siz sağlamak zorundasınız.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, lütfen Hatibi dinleyelim.
Siz sözünüzü tamamlayın lütfen.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Sabahtır gürültü yapıyorlar ve siz hiç
uyarmıyorsunuz.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Süreniz doldu Sayın Öztürk.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Dolar tabii sürem! Doldurursunuz böyle
gürültüyle.
Değerli arkadaşlarım, şimdi, “demokrasi” diye diye
demokrasinin yok edildiğini biz İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya’da
Hitler’in iktidara gelişiyle gördük. Hitler Almanya’da iktidara gelirken
demokrasi ve özgürlük türküleri söyleyerek geldi. İtalya’da Mussolini
iktidara gelirken, faşist, kanlı diktatörlüğünü kurarken demokrasi ve özgürlük
türküleri söyledi.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Oy kullanacak mısınız, oy! Sizi oy
kullanmaktan meneden kim?
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Sizin bugün karşı çıktığınız 12 Eylül
Anayasası yapılırken, 12 Eylül darbesini yapan Kenan Evren, 13 Eylül günlü
gazetelere bakın, “Biz bu ülkede demokrasiyi kurmak için bu hareketi yaptık.
Bu, tarihte yer alan darbeler gibi değildir.” diyor.
AHMET YENİ (Samsun) – Oy bile kullanamıyorsunuz.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Yani sizin karşı çıktığınız, karşı
çıktığınızı söylediğiniz bu Anayasa’yı yapanlar da, o darbeyi yapanlar da
demokrasi adına yaptığını söylüyorlardı.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, demokrat olmak
demokrasiyi söylemek değildir, gereğini yapmaktır.
AYŞE NUR BAHÇEKAPILI (İstanbul) – Önce oy kullanın, oy!
AHMET YENİ (Samsun) – Oy bile kullanamıyorsunuz!
BAŞKAN – Sayın Öztürk, ek süreniz de
doldu, lütfen Genel Kurulu selamlayınız.
Teşekkür ederiz Sayın Öztürk.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Ziya Paşa’nın bir lafı vardır: “Ayinesi iştir kişinin, lafa bakılmaz.”
BAŞKAN – Sayın Öztürk, teşekkür ederiz.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından
alkışlar, AK PARTİ sıralarından gürültüler)
BAŞKAN – Sayın Öztürk, teşekkür ederim.
Öneriyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler…
Affedersiniz… Affedersiniz… Birlikte oyluyordum, kusura bakmayın. (Gürültüler)
Sayın Öztürk, şahsımla ilgili
söylediklerinize cevap verecek değilim.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – İster cevap verin ister cevap vermeyin,
millet görüyor zaten. Meclis de görüyor, herkes görüyor.
BAŞKAN – Benim görüşmeleri nasıl yönettiğimi -televizyon iyi ki
naklen veriyor- halkımız televizyonları başında izliyor.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Herkes biliyor, herkes biliyor. Tarih
yargılayacak sizi, tarih…
BAŞKAN – Onlar notu verirler, onlar değerlendirirler.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Tarih sizi yargılayacak Sayın Başkan,
tarih yargılayacak.
BAŞKAN – Ben halkıma güveniyorum. Çok incitici şeyler söylediniz.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Siz bizi incitiyorsunuz sabahtır, bir
haftadır siz bizi incitiyorsunuz.
BAŞKAN – Ben size aynı üslupla cevap veremem.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Sayın Başkan, benim başıma bir şey
gelirse sorumlusu sizsiniz. Şekerim yükseliyor, tansiyonum yükseliyor.
BAŞKAN – Hacı Bektaş Veli’nin
tavsiyesini tutacağım, incinsem de incitmeyeceğim Sayın Öztürk.
(AK PARTİ sıralarından alkışlar)
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, önergeleri
oyladınız, oysa daha diğer önergeler var.
BAŞKAN – Hayır efendim, şimdi üçünü birlikte alıyorum ya, üçünü
birlikte oylayacağım.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Birisini oyladınız efendim.
BAŞKAN – Oylatmadım efendim, hayır oylatmadım.
KEMAL KILIÇDAROĞLU (İstanbul) – Oyladınız efendim.
BAŞKAN – Oylatacağım dedim, sonra arkadaşlar uyardılar eksik
olmasınlar, oylatmadım.
OKTAY VURAL (İzmir) – Kabul edenler, etmeyenler diye kaldırdık,
tutanaklara bakın.
BAŞKAN – Bazen dalgınlık oluyor.
Sayın Şandır, konuşacak mısınız, yoksa gerekçeyi mi okutalım?
MEHMET ŞANDIR (Mersin) – Gerekçe…
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyoruz:
Gerekçe:
Anayasalar, vatandaşların temel hak ve hürriyetlerini teminat
altına alan, siyasi rejimin ve devlet organlarının görev ve yetkilerini
belirleyen kanunlar hiyerarşisinin en üstünde temel hukuk normlarıdır.
Türkiye'nin iki ihtilal ve 3 muhtıra ile üzerine gölge düşürülen
demokrasisini;
21. yüzyılın evrensel değerlerine kavuşturabilmenin,
Asırlık anayasa tartışmalarından kurtarmanın,
Her kesimin benimseyebileceği bir anayasaya kavuşturabilmenin,
tek yolu toplumsal
uzlaşmaya dayalı bir Anayasa yapmayı sağlamaktır.
MHP bu sebeple;
"Anayasa Değişikliği Uzlaşma Komisyonu" kurulmasını,
Partilerin uzlaştıkları hususlarda demokratik bir sözleşme
yapılmasını,
Siyasi partilerin hangi konularda uzlaştığının kamuoyuna
duyurulmasını,
Her partinin görüş ve tavrının, yapılacak ilk seçimde milletin
takdirine sunulmasını,
Seçimler sonunda oluşacak Meclis'in ilk iş olarak anayasa
değişikliğini gerçekleştirmek olmasını teklif etmiştir.
MHP; bu kapsamda,
Devlet ile Milleti kucaklaştıracak,
Milletin değerleri ile Devletin değerlerini bağdaştıracak,
Demokrasi ile Cumhuriyeti barıştıracak,
Vatandaşın temel hak ve hürriyetlerini evrensel standarda
yükseltecek,
Milletin bölünmez bütünlüğünü üniter
yapı içinde sağlayacak ve Devleti kurum ve kuruluşları ile uyum içinde
çalıştıracak,
Kuvvetler ayrılığına dayalı parlamenter demokrasiyi iyileştirecek,
Cumhuriyetin temel nitelikleri ile Anayasamızın değiştirilmesi
dahi teklif edilemeyecek maddelerini koruyacak,
Toplumsal bir sözleşme belgesi niteliğinde anayasa yapma kararını
ilan etmiştir.
Anayasa değişikliği böylece milletin iradesine dayandırılmış
olacaktır.
AKP, MHP’nin bu teklifine kulak tıkamış, kendisi için hazırladığı
Anayasa teklifini partilere ve millete dayatmıştır.
AKP, Anayasa değişikliğini seçmene ve yargıya hesap vermekten
kaçmak için malzeme olarak kullanmaktadır.
AKP'nin Anayasa Değişiklik Teklifi, kendi sübjektif hedefine
ulaşmak için hazırlanmıştır.
Bu teklif ile kuvvetler ayrılığına dayanan parlamenter sistemin
denge ve denetim mekanizmaları iktidar lehine bozulmaktadır. Bunun doğal sonucu
olarak başta parti kapatma, yargı bağımsızlığı ve hâkim teminatı ile hukuk
devleti ve hukukun üstünlüğü ilkeleri zedelenmektedir. Parlamenter sistem
yerine ucu diktaya açık bir Başkanlık sistemi getirilmektedir.
Bu teklif, Parlamenter demokrasi esasına göre inşa edilen Anayasaya
aykırıdır.
Bu teklifin içinde; millet yoktur, milletin iradesi yoktur,
milletin beklentisi yoktur.
Millet, AKP'den bölücü terörü bitirmesini beklemektedir.
Millet, AKP'den yoksulluğun, yolsuzluğun, hayat pahalılığının ve
işsizliğin hesabını vermesini beklemektedir.
Millet, AKP'den iş beklemektedir, aş beklemektedir.
Millet, AKP'den düşünce, inanç, teşebbüs, örgütlenme ve benzeri
alanlarda temel hak ve hürriyetlere güvence beklemektedir.
Millet, mahkemelerdeki iş yükünü azaltacak ekonomik, sosyal ve
adli reform beklemektedir.
Millet, yandaş yargıç değil, tarafsız ve bağımsız mahkemelerde
hakkını aramak istemektedir.
AKP 8 yılı heba etmiştir. Milletin beklentilerini
karşılayamamıştır.
AKP millete değil, kendine çalışmaktadır.
AKP, 8 yıllık iktidarında, yandaş yargıç yaratmış, yargıyı
siyasallaştırmıştır.
AKP, günü geldiğinde herkesin güvenli liman gibi sığınabileceği
tarafsız ve bağımsız mahkemeler için hiç bir şey yapmamıştır.
AKP, katiplerin, infaz koruma
memurlarının, yazı işleri müdürlerinin, seçim personelinin ekonomik ve sosyal
haklarını iyileştirmemiştir.
AKP, dağ gibi biriken davaların, teknolojiden yararlanarak makul
sürede bitirilmesini sağlayacak reform için hiçbir şey yapmamıştır.
AKP, telefon dinleme yetkisi verdiği Adalet Bakanlığı Teftiş Kurulunu
hâkim ve savcıları korkutmak için acımasızca kullanmıştır.
AKP, gizlemediği başkanlık sistemi hevesi ile diktaya yönelmiştir.
Dikta hevesinin önünde engel gördüğü yargıyı görevini yapamaz hâle getirmek
istemektedir.
AKP, açılım adı altında PKK'nın siyasallaştırılması için ilk adım
olduğunu ifade ettiği bu teklif ile, bin yıllık
kardeşliğin ve millî bütünlüğün bozulmasına anayasa zemini hazırlamak
istemektedir.
AKP, iyi niyetli değildir, bu teklif ile başlattığı PKK Açılımı
için anayasal zemin hazırlamaktadır. Bu sebeple bu Anayasa değişikliği milletin
hayrına değildir ve Anayasa'ya aykırıdır.
BAŞKAN – Sayın Genç, buyurun.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın milletvekilleri, Anayasa taslağının
15’inci maddesinin teklif metninden çıkarılmasına yönelik olarak verdiğim
önerge üzerinde söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygılarla selamlıyorum.
Şimdi, biraz önce burada Divan kâtiplerinden birisinin âdeta
sahtekârlık sayılabilecek bir olayı orada açıklandı. Şimdi, benden önce konuşan
arkadaşımız dedi ki: “Bayram Özçelik.” Ama Meclis
Başkanı bunu açıklamadı. Acaba Yaşar Tüzün mü, Murat
Özkan mı? Bunlar hangisiyse -arkadaşlar da burada- çıksın kendilerini
savunsunlar.
Şimdi, değerli milletvekilleri, tabii ki, bu Mehmet Ali Şahin
Bey’e biraz önce soru soruyorum, diyorum ki: “Size soru soracağım.” Başkan
“Soru soramazsınız.” diyor bana. “Bana soru soramazsınız.” “Efendim, size
soracağım.” diyorum. “Yok efendim, Başkana soru
soramazsınız.” diyor. “Yahu, İç Tüzük’ü oku.” diyorum. “Hayır
efendim, bana soramazsınız.” Yahu! Arkadaş, bu 100’üncü maddeyi okusana bir, İç
Tüzük’ün 100’üncü maddesini okusana! Bari, bu kürsüye
çıktığın zaman, oku, oku… Şimdi, öyle bir kişi buraya çıkarmışsınız ki,
okumasını bilmeden geliyor burada “Efendim, Başkana soru soramazsınız.” diyor.
Şimdi, değerli milletvekilleri, bu Anayasa Komisyonu ve teklifi, o
kadar kurnazlık yapmışlar ki, şimdi, eski 144’üncü maddeyi aynen 23’üncü
maddenin altıncı fıkrasına almışlar. Bakın -bakabilirsiniz metne- yani mevcut
Anayasa’daki 144’üncü maddede hâkim ve savcıların adalet müfettişleri
tarafından denetleneceğine dair o fıkrayı aynen, 23’üncü maddenin altıncı
fıkrasına almışlar. Bakarsa orada… Komisyon bunun farkında mıdır, değil midir?
Şimdi, buraya da adalet müfettişlerini getirmişler ama adalet müfettişlerinin
denetim yapabilmesi için orada Kurul Başkanının iznine bağlı. Kurul Başkanının
izin verdiği hâkimler hakkında soruşturma yapacak, vermediği hâkimler, savcılar
hakkında soruşturma yapmayacak.
Ee, sizin siciliniz
belli. Şimdiye kadar sizinle ilgili olan, işte, Abdullah Gül’le ilgili, onun
usulsüz bir atama yaptığı bir İzmir Rektörü hakkında yürütmenin durdurulmasını
veren hâkimi Erzurum’a göndermediniz mi?
Yine, biraz önce burada Hüseyin Çelik ne diyor? Diyor ki:
“Efendim, Millî Eğitim Müdürü hakkında yürütmeyi durdurma kararını veren hâkimi
biz araştırdık ki Millî Eğitim Müdürünün orada kalmış, menfaat sağlamış.
Müfettişe tetkik ettirdik.” Yani bu kadar insan kendi sicilini ortaya verir mi?
Yani “Biz bütün Hükûmetimiz aleyhine karar veren
savcıları, hâkimleri araştırıyoruz ve yerinden atıyoruz.” diyor. Peki, bu
adalet müessesinde hâkimin güvencesi ne arkadaşlar? Yani böyle bir şey olur mu?
İşte, biraz önce, Adana Belediye Başkanlığının açtığı dava
nedeniyle bir Mersin’e gitmiş olabilir. Ama gece zaten orada acaba uğramamış
mıdır? Yani bu hep boş şeyler mi? Daha yeni mi aklı başına geldi, yani o
arkadaşın oraya gitmesi?
Şimdi, Hükûmet adına çıkıyor, burada
Hayati Yazıcı şey diyor. İşte, Şevket Köse arkadaşımız diyor ki: “İşte, niye bu
zorunlu eğitimin kaldırılmasına ilişkin Anayasa’da bir değişiklik teklifini de
getirmediniz, madem açılımlardan bahsediyorsunuz?” Şimdi, Hayati Bey diyor ki:
“Yahu, bir madde de siz getirin.”
Şimdi, bu arkadaş, daha Anayasa değişiklik teklifinin -bakın,
burada tutanaktan okuyorum- 184 milletvekili tarafından yapılacağını bilmiyor.
Bilse bunu der mi? Yani şimdi burada tek anayasa değişiklik teklifini verecek
çoğunlukta AKP var.
Yalnız bu AKP ne anlama geliyor biliyor musunuz? AKP, şeytanın
taşlandığı yerin ismiymiş. (CHP sıralarından gülüşmeler)
Arkadaşlar, gerçekten…
SUAT KILIÇ (Samsun) – Edepli ol, edepli! Edepli ol! Haysiyetli ol!
Haysiyetli konuş. Sayın Başkan, buna müdahale etmeyip neye müdahale
edeceksiniz? Sayın Başkan, böyle bir üslup olmaz!
KAMER GENÇ (Devamla) – Şimdi, açın bakın, AKP, Mekke’de şeytanın
barındığı ve taşlandığı yermiş. Onun için, Tayyip bey diyor ki: “Buna AKP
diyenler edepsizdir.” Kardeşim, sen gittin bu ismi aldın, ondan sonra insanlar
da söyleyince, böyle laf söylenir mi? Böyle bir şey olur mu arkadaşlar?
Şimdi, değerli arkadaşlarım, bakın…
MEHMET EMİN TUTAN (Bursa) – Seni taşlayacağız orada.
KAMER GENÇ (Devamla) – Şimdi, bu Anayasa’yla getirilmek istenen
şey Tayyip Erdoğan’ın diktatörlüğünü ilan etmektir. Korkusu çok.
AHMET YENİ (Samsun) – Saygısız!
KAMER GENÇ (Devamla) – Bir defa, Deniz Feneri’nden dolayı bir sürü
para geldi Türkiye’ye. Bu paranın örtbas edilmesi için can havliyle
çalışılıyor. Bu para nereye gitti? Eğer bu paranın AKP’ye gittiği ispatlanırsa…
Bir defa, Anayasa’nın o maddesini değiştirmediniz, yani partilere yabancı
ülkede bulunanlardan para yardımı yapılırsa otomatikman kapatılır diye bir
hüküm var. Herhâlde onu atlamışsınız.
Burada, Burhan Bey zaten pek Anayasa’yı... Herhâlde farkında değil
hangi maddeyi getirdiğinin.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Sevsinler seni,
sevsinler.
KAMER GENÇ (Devamla) – Seni daha iyi seviyorlar.
BAŞKAN – Sayın Genç, süreniz…
KAMER GENÇ (Devamla) – Neyse… Şimdi, bu saatte bizi dinleyenler az
olduğu için, müsait zamanda söylerim.
BAŞKAN – Sayın Genç, süreniz doldu. Lütfen, konuşmanızı
tamamlayınız.
KAMER GENÇ (Devamla) – Değerli milletvekilleri, Anayasa’yı, bakın,
ivedilikle görüşüyorsunuz. Bu, bir defa… Bakın, darbe anayasasından bahsediyorsunuz,
orada darbe anayasası en azından bu kürsülerde her maddesi üç gün, dört gün
tartışılıyordu. Şurada, biz hiçbir tartışma yapmıyoruz. (AK PARTİ sıralarından
gürültüler)
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Yüzde 92 oy aldı.
KAMER GENÇ (Devamla) – Getirilen Anayasa’dan ne kastedildiği belli
değil, yazılan maddeler belli değil ve amacınız, bütün hesabınız… Korku
içindesiniz. “Acaba bizim partimiz kapatılır mı? Acaba Tayyip Erdoğan illa…
Yargıda birkaç tane onurlu hâkim var, bunlar idarenin işlemlerine karşı açılan
davalarda karar verirler. Dolayısıyla, bunların bu yetkilerini aldıralım.”
demek için bu acele Anayasa’yı getiriyorsunuz. Ama, bu
kadar aceleye gerek yok. Yani, şimdi, bu saatlere kadar herkesin sinirleri
bozuk, sinir küpü olan kişiler sağa sola saldırmaya çalışıyorlar. Ama, Meclis Başkanı, sen yönetemiyorsun. Peki, Başkan
Vekillerinin…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
KAMER GENÇ (Devamla) – Hiç mi burada çıkıp da doğru dürüst
yönetecek Başkan Vekili yok? Burada hep açık oylama yapıyorsun. Sana ikaz
ediyorum. 4 tane Başkan Vekilinden birisi çıksa hiç olmazsa Tayyip Bey’in
korkusundan çekinmeyecekleri için açık oylama yaptırmazlar Sayın Başkan.
BAŞKAN – Teşekkür ederiz Sayın Genç. Süreniz doldu efendim, ek
süreniz de doldu.
KAMER GENÇ (Devamla) – Bakın, burada 4 tane Meclis Başkan Vekili
var. 4 Meclis Başkan Vekiline ambargo koyuyorsun. Yani, sen onları niye kürsüye
çıkarmıyorsun?
BAŞKAN – Doldu efendim, süreniz doldu.
Sayın Genç, sadece Genel Kurulu selamlayabilmeniz için tekrar açıyorum;
sakin olun. Herkese adil ve eşit davranmak durumundayım. Diğer arkadaşlara aynı
şeyi yaptım.
KAMER GENÇ (Devamla) – Efendim, açın ama yani size soru soruyorum.
Bakın, İç Tüzük’te söyledim. Niye kürsüyü…
BAŞKAN – Efendim, lütfen Genel Kurulu selamlar mısınız.
KAMER GENÇ (Devamla) – Açmıyorsun ki!
BAŞKAN – Açtım, açtım efendim; buyurun.
KAMER GENÇ (Devamla) – Açtıysan iyi, peki.
Arkadaşlar, bakın, bu Mecliste 4 tane Başkan Vekili arkadaşlarımız
var. Bu Başkan Vekili arkadaşlarımız da pekâlâ burayı rahatlıkla yönetebilir
ama Mehmet Ali Bey hiç gizlilik prensibine riayet etmiyor ve burada açık oylama
yapılıyor. Burada gözlerimizle görüyoruz.
BAŞKAN – Sayın Genç…
KAMER GENÇ (Devamla) – Ama hiç olmazsa bu Başkan vekillerinden bir
arkadaşımız gelse buraya…
BAŞKAN – Sayın Genç, Genel Kurulu selamlamanız için sizin
mikrofonunuzu açtım.
KAMER GENÇ (Devamla) – …burada İç Tüzük’e, Anayasa’ya yaptığı
yemine uygun olarak burada gizli bir oylama yapılması için ciddi bir gayret
sarf eder.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
KAMER GENÇ (Devamla) – Size tavsiye ediyorum, o duruma düşmeyin.
BAŞKAN – Sayın Genç, teşekkür ederiz. Teşekkür ederiz.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Dinleyeceğim sizi ancak hemen bir açıklama yapmak
durumundayım; televizyonları başında bizi vatandaşlarımız da dinliyorlar,
onların da doğru bilgilendirilmesi adına.
İç Tüzük’ümüzün 64’üncü maddesi “Başkanın görüşme ve oylamalara
katılamaması” başlığını taşımaktadır. “Genel Kurula başkanlık eden Başkan veya
Başkanvekili, asıl konu görüşülürken ve oylanırken hiçbir surette görüşünü
açıklayamaz. Başkan veya başkanvekilleri, tartışmalara katılamazlar; kişisel
savunma hakları saklıdır.”
Dolayısıyla burada şahsımla ilgili birçok ifadelerde bulunuluyor.
Ben 64’üncü madde çerçevesi içerisinde bu tartışmalara girmemeye özen
gösteriyorum.
Şimdi, Sayın Genç biraz önce dedi ki “Size soru soruyorum, cevap
vermeniz lazım.”
Sayın Genç, tabii uzun süre siz bu kürsüde Başkan Vekilliği
görevinde bulundunuz. Herhâlde, hafızayı beşer nisyan ile maluldür, unuttunuz,
60’ıncı maddeyi bir okuyun.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Ben unutmadım.
BAŞKAN – 60’ıncı maddenin bakın altıncı fıkrası: “Görüşme
sırasında –yani şu anda yapmış olduğumuz kanun teklifi ile ilgili görüşme
sırasında – Hükümetten veya komisyondan soru sormak isteyenler, sorularını
yerlerinden sorarlar.” Yani sadece Hükûmete ve
Komisyona sorulabilir.
100’üncü madde ne? 100’üncü madde tıpkı Başbakana, tıpkı bakanlara
soru sormak gibi milletvekillerinin, Meclis Başkanlığına yazılı olarak soru
soracaksınız. 100’üncü madde onu düzenlemiştir; yazılı veya sözlü.
Sayın Genç, bir kez daha İç Tüzük’ü bir okuyun, ondan sonra bize
ders vermeye kalkın, oldu mu? (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
KAMER GENÇ (Tunceli) – 100’üncü maddenin son fıkrasını oku! Son
fıkrayı oku!
BAŞKAN – Evet Sayın Kılıç, buyurun.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkanım, Hatip önergesi üzerinde söz
aldığı hâlde önergesi üzerinde tek kelam etmeksizin iftira, isnat, çamur
kabilinden sözler sarf etmiştir ve AK PARTİ’yle
alakalı, hukuka aykırı bir kısaltma üzerinden, AK PARTİ’yle
alakalı çok çirkin ve aynı zamanda yanlış, cehalet eseri bir benzetmede
bulunmuştur. Bütün bu isnatların kürsüden düzeltilmesi noktasında söz talep
ediyorum.
BAŞKAN – Sataşma nedeniyle size söz veriyorum, buyurun efendim.
(AK PARTİ sıralarından alkışlar)
OSMAN KAPTAN (Antalya) – Tarafsız!
VIII.- SATAŞMALARA İLİŞKİN
KONUŞMALAR (Devam)
10.- Samsun Milletvekili Suat
Kılıç’ın, Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, grubuna sataşması nedeniyle
konuşması
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, çok saygıdeğer
milletvekilleri; sizleri saygıyla selamlıyorum.
ALİ KOÇAL (Zonguldak) – “Buyurun” ne kolay! Ne kadar kolay!
BAŞKAN – Bir siyasi partiye “şeytan” denecek, siz de buna
diyeceksiniz ki: “Sataşma yok.” Lütfen…
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Başkan…
BAŞKAN – Sayın Özdemir, lütfen…
SUAT KILIÇ (Devamla) – Türkçemizde, değerli arkadaşlarım, çok
güzel bir söz vardır: Biliyorsan konuş âlim sansınlar, bilmiyorsan sus insan
sansınlar. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
AK PARTİ’nin adını “AKePe”
ya da “AKaPe” olarak telaffuz etmek her şeyden evvel
derin bir hukuksuzluktur, hukuk bilmezliktir, hukuk tanımazlıktır. Nereden
gelirse gelsin. (CHP ve MHP sıralarından gürültüler) Evvela bir dinleyin,
dinleyin cehalete ortak olmayın, söyleyeceğim sözler fazla gelebilir.
MEHMET GÜNAL (Antalya) – Aynen cevap alırsın o zaman!
SUAT KILIÇ (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, Adalet ve Kalkınma
Partisi Tüzüğü’nün 1’inci maddesi şudur: “Adalet ve Kalkınma Partisinin kısa
adı AK PARTİ’dir.” Siyaset yapan, hukuk bilen, hukuku
tanıyan, hukukun farkında olan herkes için bu böyledir. (CHP ve MHP
sıralarından gürültüler)
Hadi diyelim ki, AK PARTİ’nin adını
hazmedemediniz, AK PARTİ’nin adını içinize
sindiremediniz, AK PARTİ’nin adı fazla geldi ve
inadına “AKePe” ya da “AKaPe”
dediniz; benzetmeye çalıştığın yer akabedir. İslam tarihini bilmiyorsan
konuşmayacaksın. Milletin imanıyla, milletin inancıyla, milletin peygamberiyle
dalga geçmeyeceksin.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Hemen imana götürme işi!
SUAT KILIÇ (Devamla) – Sarf ettiğin sözün anlamını ve yerini
bileceksin.
Benzetmeye çalıştığı yer, değerli arkadaşlarım, akabedir. Akabe,
İslam Peygamberine geniş bir kitlenin biat ettiği, İslam dinini benimsediği
yerdir. Akabe’nin şeytanla da şeytan taşlamayla da uzaktan yakından alakası
yoktur ama Hatiple şeytanın arasında bir bağlantı vardır. (AK PARTİ
sıralarından alkışlar)
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Niye gocunuyorsun o zaman!
SUAT KILIÇ (Devamla) – Şeytan gecenin karanlığında karşılaşacak
olsa muhtemelen yolunu değiştirmeyi tercih eder. (AK PARTİ sıralarından
alkışlar)
Değerli arkadaşlarım, bu kürsü milletin kürsüsüdür. Türkiye Büyük
Millet Meclisinin Saygıdeğer Başkanı, az evvel “Benim şiarım ‘incinsen de incitme’dir.” dedi. Lakin, Sayın
Başkanım, siz incinmemeyi kendinize şiar edinseniz de bu çirkinlikleri dinleyen
milletimiz maalesef inciniyor ve milletimizin incinmemesi adına, bu kürsüyü
kirli beyanlarıyla işgal eden ve tutanaklara kirli iftiralarını yansıtan,
hukuksuz söylemlerini yansıtan hatiplerin de sözünü kesmek İç Tüzük’ten
kaynaklanan en doğal hakkınızdır.
Kendi yatırımlarını Tunceli’de değil, Aksaray’da yapan bir
milletvekilinin dönüp dönüp bu kürsüden birtakım
suçlamalarda bulunması kabul edilebilir bir şey değil. Saman duvar
fabrikasının, Doktor Brecmenn’ın hesabını versin
canım.
AHMET YENİ (Samsun) – Yüzde 5 almış, yüzde 5.
SUAT KILIÇ (Devamla) – Bunlar hesabı verilmiş şeyler mi?
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Beleş yüzde 5.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Önce Başbakan hesap verecek bu
Mecliste, önce Başbakan!
SUAT KILIÇ (Devamla) – Bir diğer mesele, Tunceli halkına devamlı
selam göndermek öyle kolay…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
AHMET YENİ ( Samsun) – Orada bir yüzde 5 var.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Evrakta sahtekârlıktan, ihaleye
fesat karıştırmaktan önce Başbakan hesap verecek! Önce Başbakan hesap verecek!
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Evrakta sahtekârlık yapanı Anayasa
Mahkemesi tespit etti!
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – AKBİL dosyalarında, AKBİL’de kalpazanlık yapan Başbakan hesap verecek! Eğer
hesap sormak istiyorsanız önce Başbakan hesap verecek!
BAŞKAN – Sayın Kılıç, lütfen sözlerinizi tamamlayınız efendim.
Lütfen…
SUAT KILIÇ (Devamla) – Tamamlıyorum Sayın Başkanım.
Bir zaman bir milletvekili -partisini ve adını zikretmiyorum-
Dersim isyanı yıllarında yaşanan mücadeleyi Hükûmete
terörle mücadele yöntemi olarak önerirken sesiniz çıkmayacak ama onun dışında
iftiranın, hakaretin, yalanın dolanın her türlüsünü bu kürsüye taşıyacaksınız.
Saygıdeğer Başkanım, siz incinmeseniz de bu iftiralardan,
yalanlardan ve hakaretlerden, 17 milyon insanımızın oy verdiği AK PARTİ tabanı
ve Türk milleti incinmektedir. Bu iddiaların, iftiraların tutanaklardan
çıkarılmasını talep ediyorum.
Sizleri saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Kılıç, teşekkür ederim.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Ben “İncinmedim.” demedim, “İncindim ama incitmeyeceğim.”
dedim.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın Başkan, biraz önce konuşan konuşmacı…
(AK PARTİ sıralarından gürültüler)
BAŞKAN – Bir saniye… Bir saniye… Arkadaşlar, bir saniye…
Buyurun.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Biraz önce konuşan kişi, benim insanların
inançlarıyla alay ettiğimi söyledi. (AK PARTİ sıralarından “Evet” sesleri)
Fabrikalardan bahsettiğimi söyledi. Müsaade ederseniz sataşmadan söz almak
istiyorum.
BAŞKAN – Peki, deminki sözlerinizi tashih mi etmek istiyorsunuz
efendim, açıklık mı getirmek istiyorsunuz? (AK PARTİ sıralarından gürültüler)
Bir saniye… Bakın, demin söylediğiniz…
KAMER GENÇ (Tunceli) – “Şeytan kendisine rastgelse
yolunu değiştirir.” dedi.
BAŞKAN – Bakın, bir siyasi partiyi şeytan kuyusuna benzettiniz.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Ben benzetmedim, dedim ki…
SUAT KILIÇ (Samsun) – Hayır Sayın Başkanım…
BAŞKAN – O zaman, gelin, düzeltin, neyi söylediğinizi… (AK PARTİ
sıralarından gürültüler)
Sakin olun arkadaşlar, sakin olun.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkan, ne söylediği belli, bilmiyorsa
cehaletini itiraf etsin.
BAŞKAN – Burayı ben yönetiyorum arkadaşlar ya, ben yönetiyorum
burayı.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Akabe şeytan taşlama alanının adıdır. Ne dediği ortada.
BAŞKAN – Lütfen oturun.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Ne dediği ortada…
BAŞKAN – Sayın Kılıç, yerinize oturun siz.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Bilmiyorsa konuşmasın Sayın Başkan.
BAŞKAN – Yerinize oturun.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın Başkan, bana sataştı.
BAŞKAN – Bir dakika… Niçin söz istiyorsunuz, onu söyleyin bana.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Sataşmadan söz istiyorum efendim.
BAŞKAN – Özür mü dileyeceksiniz efendim? Bakın, bir siyasi partiyi
şeytan olmakla itham ettiniz.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Sataştı arkadaş…
BAŞKAN – O kelimenin, sizin tarafınızdan yanlış ifade edildiğini
söyledi.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Efenim, benim ifademi değiştirdi tabii.
BAŞKAN – Şimdi, eğer yanlışlığınızı anlamışsanız, bunun için
açıklama yapmak, özür dilemek gibi bir amaçla geliyorsanız sizi davet edeyim.
KAMER GENÇ (Tunceli) – Benim ifademi değiştirdi diyorum.
BAŞKAN – Peki, buyurun.
MEHMET ERDOĞAN (Gaziantep) – Sayın Başkan, bu adam gerer ortalığı.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sayın Başkanım…
BAŞKAN – Bir saniye… Oturun arkadaşlar, sakin olun.
İktidar partisi sakin, sabırlı olacak ve dinleyecek. Sabırlı olun.
VI.- AÇIKLAMALAR (Devam)
24.- Tunceli Milletvekili Kamer
Genç’in, Samsun Milletvekili Suat Kılıç’ın, sözlerini yanlış yorumladığına
ilişkin açıklaması
KAMER GENÇ (Tunceli) – Şimdi, sayın milletvekilleri, burada bizim
söylediklerimiz ortada. Soner Yalçın’ın kitabını aç oku, aç oku. Orada diyor
ki…
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sen aç oku!
KAMER GENÇ (Devamla) – Aç oku işte, Soner Yalçın’ın kitabında var.
Diyor ki: “Akabe, şeytanın taşlandığı yerin ismidir.” (AK PARTİ sıralarından
gürültüler) Medine’nin yakınındadır.
(Mikrofon Başkan tarafından kapatıldı)
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Bırak be bırak! Sayın Başkan, ne
söylüyor? Sayın Başkan, susturun!
BAŞKAN – Sayın Genç… Sayın Genç, oturun lütfen yerinize.
KAMER GENÇ (Devamla) – Böyle olunca da…
BAŞKAN – Sayın Genç, lütfen oturun yerinize.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Özür dileyecekse konuşsun.
KAMER GENÇ (Devamla) – Böyle olunca da…
SUAT KILIÇ (Samsun) – Böyle bir hakaret olmaz.
KAMER GENÇ (Devamla) – Benim senden daha fazla inancım var. Ben
Allah’a da inanıyorum…
BAŞKAN – Sayın Genç, lütfen oturun yerinize.
MEHMET EMİN TUTAN (Bursa) – Utanmaz adam!
KAMER GENÇ (Devamla) – Peygambere de inanıyorum…
BAŞKAN – Sayın Genç, lütfen oturun yerinize. Söz vermiyorum size.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Muhalefetin maşasına döndün!
BAŞKAN – Hatanıza, hata üstüne hata ekliyorsunuz. Lütfen yerinize
oturun.
KAMER GENÇ (Devamla) – Kur'an’a da
inanıyorum, Yüce Peygamberin insanlar için gönderildiğine de inanıyorum.
BAŞKAN – Lütfen yerinize oturun, söz vermiyorum size.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Sen ilk söylediğini düzelt, özür dile!
KAMER GENÇ (Devamla) – Ama İslam dininde…
BAŞKAN – Sayın Genç, oturun.
SUAT KILIÇ (Samsun) – Özür dile! Özür dile! Özür dileyeceksin.
BAŞKAN – Ben, sizi “Hatamı anladım, yanlış mı söyledim, özür
dilerim” demeniz için çağırdım. Lütfen oturun yerinize! Lütfen...
KAMER GENÇ (Devamla) – ...devletin malını yiyenlere yer yok...
SUAT KILIÇ (Samsun) – Özür dile!
KAMER GENÇ (Devamla) – Devletin malını talan edenlere yer var mı?
(AK PARTİ sıralarından gürültüler, sıra kapaklarına vurmalar)
SUAT KILIÇ (Samsun) – Özür dile!
BAŞKAN – Lütfen oturun yerinize! Lütfen oturun! Otur yerine!
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Sayın Başkan, idare amirlerini göreve
çağırın.
BAŞKAN – Sayın Genç, lütfen oturur musunuz yerinize. (AK PARTİ
sıralarından gürültüler)
SUAT KILIÇ (Samsun) – Özür dileyeceksin!
FATİH ÖZTÜRK (Samsun) – Otur yerine! Ayıp ya! Ayıp!
KAMER GENÇ (Devamla) – Niye oturayım? Benim sorum var.
MEHMET EMİN TUTAN (Bursa) – Otur yerine! Terbiyesiz! Yürü!
SUAT KILIÇ (Samsun) – Özür dile!
BAŞKAN – Siz oturun arkadaşlar... Siz oturun yerinize...
Sayın Genç, lütfen oturun... İdare amirleri...
SUAT KILIÇ (Samsun) – Özür dilesin Sayın Başkan.
BAŞKAN – Yerinize oturun... Tamam, söz vermiyorum... Yerinize oturur musunuz... Yerinize oturun efendim, söz
vermedim size...
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Sayın Başkan, 66’ncı maddeyi uygulayın.
BAŞKAN – Ben sizi, buraya “Hatamı anladım, bir siyasi partiye
hakaret ettiğimi anladım, izahı gördüm, özür dilerim” demeniz için davet ettim.
KAMER GENÇ (Devamla) – Hayır efendim... Benim düşüncem değil,
Soner Yalçın’ın söylediğini söyledim ben... (Gürültüler)
BAŞKAN – Lütfen oturun yerinize...
Birleşime beş dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 02.16
YEDİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 02.24
BAŞKAN: Mehmet Ali ŞAHİN
KÂTİP ÜYELER: Murat ÖZKAN
(Giresun), Gülşen ORHAN (Van)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin
93’üncü Birleşiminin Yedinci Oturumunu açıyorum.
497 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin görüşmelerine kaldığımız yerden
devam edeceğiz.
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri
(Devam)
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (Devam)
BAŞKAN – Komisyon? Yerinde.
Hükûmet? Yerinde.
Bir önceki oturumda gerekçelerini dinlediğiniz aynı mahiyetteki üç
önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Etmeyenler… Kabul edilmemiştir.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Sayın Başkan…
YAŞAR TÜZÜN (Bilecik) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Buyurun.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Sayın Başkanım, AKP Grup Başkan Vekili
Sayın Suat Kılıç kürsüde konuşurken, incinme meselesini açarken “Bu kürsüyü
beyanlarıyla kirleten hatipler…” dedi.
NURETTİN AKMAN (Çankırı) – Siz mi kirlettiniz?
NÜKHET HOTAR (İzmir) – Niye üstünüze alınıyorsunuz?
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – “Hatip” demedi, “hatipler” dedi. Az
önce de ben konuştum. Şimdi, bu konuda ben söz istiyorum 69’a göre.
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Sayın Başkan, böyle herkes üstüne alır
mı? Böyle şey olur mu?
BAŞKAN – Sizi kastettiğini nereden çıkardınız efendim?
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – “Hatipler” dedi.
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Niye alınganlık gösteriyorsunuz?
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Hatipten önce ben konuştum ve incinme,
incitme meselesi sizinle oldu.
BAŞKAN – Lütfen… Ben orada bir sataşma görmüyorum Sayın Öztürk.
Sayın Tüzün, buyurun, siz ne
diyeceksiniz?
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – O zaman açıklasın kimi kastettiyse.
“Hatipler” dedi.
BAŞKAN – Sizi kastetmemiş.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Siz nereden biliyorsunuz?
BAŞKAN – Öyle söylüyor…
Buyurun…
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Siz nereden biliyorsunuz Sayın Başkan?
BAŞKAN – Lütfen oturun Sayın Öztürk.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Oturmuyorum! Oturmuyorum!
YAŞAR TÜZÜN (Bilecik) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Sayın Tüzün, buyurun.
YAŞAR TÜZÜN (Bilecik) – Sayın Başkan, az önce konuşan Hatip, benim
de ismimi zikrederek, kâtip üyelerin Genel Kurulda evrak okumakla ilgili eksik
okuduğunu, bunu kimin yaptığını, benim de ismimi zikrederek konuşma yaptı. İç
Tüzük 69’a göre söz istiyorum.
BAŞKAN – Açıklama mı yapmak istiyorsunuz?
YAŞAR TÜZÜN (Bilecik) – Evet.
BAŞKAN – Buyurun.
VIII.- SATAŞMALARA İLİŞKİN
KONUŞMALAR (Devam)
11.- Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün’ün, Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, konuşmasında,
kâtip üyelerin evrakları eksik okuduğunu dile getirirken kendi isminden de
bahsederek şahsına sataşması nedeniyle konuşması
YAŞAR TÜZÜN (Bilecik) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; az
önce konuşma yapan Hatip, Genel Kurulda evrak okuma işlemiyle ilgili yapılan
bir usul eksikliğini söyledi, bunu söylerken de 3 tane kâtip üyenin ismini
verdi; Murat Özkan, Yaşar Tüzün, Bayram Özçelik’in ismi geçirildi. Dolayısıyla ben de ismim geçtiği
için söz almış bulunuyorum. Başkana da teşekkür ediyorum bu sözü verdiği için.
Değerli arkadaşlar, öncelikle şunu ifade edeyim: Ben bu Başkanlık
Divanında sekiz yıldır görev yapıyorum. Gerçekten, İç Tüzük’ün ve Anayasa’nın
şahsımıza verdiği yetkiye dayanarak, bu yetkiyi en iyi şekilde kullanarak,
dönem dönem yapılan eksiklikleri ve hataları da
görmezlikten gelerek bir idareci konumunda görev yapıyoruz. Biz bu Parlamentoya
geldiğimizde bu İç Tüzük’ü ve bu Anayasa’yı koruyacağımıza dair namusumuz ve
şerefimiz üzerine yemin ettik. Dolayısıyla, kâtip üyelerin görevlerinden bir
tanesi de İç Tüzük 16’ya göre Genel Kurulda evrak okumaktır. Genel Kurulda
evrak okuma aşamasında şahsen Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün
olarak ben eksik ve yanlış evrak okumadım. Okuyan arkadaşların da olacağını
zannetmiyorum. Eğer bu noktada kasıt varsa veya yanlış, bir hata varsa da diğer
üyelerin de bunu düzeltmesi gerektiğine inanıyor, Genel Kurulu saygıyla
selamlıyorum. (Alkışlar)
BAŞKAN – Sayın Tüzün, teşekkür ederiz.
VII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) Kanun
Tasarı ve Teklifleri
(Devam)
5.- Adalet ve Kalkınma Partisi
Grup Başkanı İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan ve 264 Milletvekilinin,
7/11/1982 Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve
Anayasa Komisyonu Raporu (2/656) (S. Sayısı: 497) (Devam)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, şimdi okutacağım üç önerge de aynı
mahiyette olduğundan önergeleri birlikte işleme alacağım. İstemleri hâlinde
önerge sahiplerine ayrı ayrı söz vereceğim.
İlk önergeyi ve diğer önergelerin imza sahiplerini okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/656 Esas Numaralı 7/11/1982 tarihli ve
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin çerçeve 15 inci maddesiyle değiştirilen
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 144 üncü maddesinde geçen “iç denetçiler;”
ibaresinin “iç denetçiler tarafından;” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Mehmet
Yılmaz Helvacıoğlu
Siirt
Diğer iki önergenin imza sahiplerini okuyorum: Azize Sibel Gönül
(Kocaeli), Ahmet Aydın (Adıyaman).
BAŞKAN – Komisyon katılıyor mu efendim önergelere?
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI BURHAN KUZU (İstanbul) – Katılmıyoruz
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Başkanım.
BAŞKAN – Konuşacak mısınız, gerekçeyi mi okutuyoruz efendim?
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Gerekçe okunsun.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Metnin daha anlaşılır hâle gelmesi için işbu önerge verilmiştir.
BAŞKAN – Önergeleri oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler…
Etmeyenler… Kabul edilmemiştir.
Sayın milletvekilleri, 15’inci madde üzerindeki görüşmeler
tamamlanmış-tır.
Şimdi, 15’inci maddenin gizli oylamasına başlayacağız.
Gizli oylamaya Adana ilinden başlıyoruz:
(Oylar toplandı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, oy kullanmayan arkadaşımız kaldı
mı?
Oy kullanma işlemi bitmiştir.
Kutuları kaldırıyoruz.
(Oyların ayrımı yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 7/11/1982
Tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin 15’inci maddesinin gizli oylama
sonucunu açıklıyorum:
“Oy sayısı : 407 |
Kabul : 335 |
Ret : 71 |
Çekimser : – |
Boş : 1 |
Geçersiz : – |
Kâtip
Üye Kâtip
Üye |
Gülşen
Orhan Murat
Özkan |
Van Giresun” |
Alınan karar gereğince kanun tasarı ve teklifleri ile
komisyonlardan gelen diğer işleri sırasıyla görüşmek için 25 Nisan 2010 Pazar
günü (bugün) saat 12.00’de toplanmak üzere birleşimi kapatıyorum.
Kapanma Saati: 03.06