T�RK�YE B�Y�K M�LLET MECL�S�

D�NEM: 23�� YASAMA YILI: 3

T�RK�YE B�Y�K M�LLET MECL�S�

TUTANAK DERG�S�

C�LT : 28

2�nci Birle�im

7 Ekim 2008 Sal�

� � � N D E K � L E R

�� I. - GE�EN TUTANAK �ZET�

� II. - GELEN K��ITLAR

III. - YOKLAMA

�IV. - OTURUM BA�KANLARININ KONU�MALARI

1.- TBMM Ba�kan Vekili ��kran G�ldal Mumcu�nun, 23��nc� D�nem ��nc� Yasama Y�l� �al��malar�na ba�larken, d�nyay� etkileyen ekonomik krize ve �lkemizde cereyan eden ter�r olaylar�na ili�kin konu�mas�

V.- G�NDEM DI�I KONU�MALAR

A) Milletvekillerinin G�ndem D�� Konu�malar�

1.- �stanbul Milletvekili Esfender Korkmaz��n, k�resel krize kar�� al�nacak tedbirlere ili�kin g�ndem d�� konu�mas� ve Devlet Bakan� Mehmet �im�ek�in cevab�

2.- Mersin Milletvekili Mehmet �and�r��n, TBMM�nin yeni yasama y�l�na ba�lamas�na ve son g�nlerde �lkemizde cereyan eden ter�r olaylar�na ili�kin g�ndem d�� konu�mas�

3.- Denizli Milletvekili Hasan Er�elebi�nin, ter�r ve s�n�r g�venli�ine ili�kin g�ndem d�� konu�mas�

VI.- �NER�LER

A) Siyasi Parti Grubu �nerileri

1.- 284 ve 138 s�ra say�l� Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu Raporlar�n�n g�r��mesinin, Genel Kurulun 7/10/2008 Sal� g�nk� birle�iminde yap�lmas�na; g�ndemdeki s�ralama ile �al��ma saatlerinin yeniden d�zenlenmesine; Genel Kurulun 8/10/2008 �ar�amba g�nk� birle�iminde s�zl� sorular ve di�er denetim konular�n�n g�r��lmeyerek kanun tasar� ve tekliflerinin g�r��lmesine ili�kin AK PART� Grubu �nerisi

VII.- KANUN TASARI VE TEKL�FLER� �LE KOM�SYONLARDAN GELEN D��ER ��LER

A) Komisyonlardan Gelen Di�er ��ler

1.- Karaman Milletvekili Mevl�t Akg�n ve 20 Milletvekilinin, Samsun Milletvekili Suat K�l�� ve 25 Milletvekilinin, K�tahya Milletvekili Alim I��k ve 38 Milletvekilinin, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu Ad�na Grup Ba�kanvekilleri Ankara Milletvekili Hakk� Suha Okay, �stanbul Milletvekili Kemal K�l��daro�lu ve �zmir Milletvekili Kemal Anadol�un; T�rk�edeki Bozulma ve Yabanc�la�man�n Ara�t�r�lmas�, T�rk�enin Korunmas� ve Geli�tirilmesi ��in Al�nmas� Gereken �nlemlerin Belirlenmesi Amac�yla Meclis Ara�t�rmas� A��lmas�na �li�kin �nergeleri ve Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu Raporu (10/35, 43, 49, 70) (S. Say�s�: 284)

2.- K�rklareli Milletvekili Tansel Bar�� ve 29 Milletvekilinin, Antalya Milletvekili Tayfur S�ner ve 21 Milletvekilinin, Ardahan Milletvekili Ensar ��t ve 21 Milletvekilinin, Mersin Milletvekili Mehmet �and�r ve 22 Milletvekilinin, Konya Milletvekili �zkan �ks�z ve 21 Milletvekilinin, U�ak Milletvekili Nuri Uslu ve 21 Milletvekilinin, K�rklareli Milletvekili Ahmet G�khan Sar��am ve 20 Milletvekilinin, �zmir Milletvekili Oktay Vural ve 19 Milletvekilinin, Bursa Milletvekili Kemal Demirel ve 33 Milletvekilinin, �zmir Milletvekili Ahmet Ersin ve 32 Milletvekilinin, Bursa Milletvekili Kemal Demirel ve 27 Milletvekilinin, Mersin Milletvekili Ali R�za �zt�rk ve 24 Milletvekilinin, K�resel Is�nman�n Etkileri ve Su Kaynaklar�n�n S�rd�r�lebilir Y�netimi Konusunda Meclis Ara�t�rmas� A��lmas�na �li�kin �nergeleri ve Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu Raporu (10/1, 4, 5, 7, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 17) (S. Say�s�: 138)

VIII.- YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI

1.- �stanbul Milletvekili Kemal K�l��daro�lu�nun Say��tayda istihdam edilen s�zle�meli personele ili�kin sorusu ve T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kan Vekili Nevzat Pakdil�in cevab� (7/4748)

2.- Mu�la Milletvekili Ali Arslan��n personele yap�lan promosyon �demesine ili�kin sorusu ve T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kan Vekili Nevzat Pakdil�in cevab� (7/4749)

IX.- KOM�SYONLAR B�LTEN�

1.- 1.1.2008 tarihinden 30.6.2008 tarihine kadar komisyonlara gelen, neticelenen ve kalan i�ler

I.- GE�EN TUTANAK �ZET�

TBMM Genel Kurulu saat 15.00�te a��ld�.

Vefat eden �stanbul Milletvekili Osman Gazi Ya�murdereli i�in bir dakikal�k sayg� duru�unda bulunuldu.

TBMM Ba�kan� K�ksal Toptan, Ramazan Bayram��n�n kutland�� bu g�nde, yeni yasama y�l�n�n �lkemize, milletimize ve T�rkiye B�y�k Millet Meclisine hay�rl� olmas�n� dileyen bir konu�ma yapt�.

A�� konu�mas�n� yapmak �zere Genel Kurulu te�rif eden Cumhurba�kan�na, Ba�kanl�k�a �Ho� geldiniz� denildi.

�stiklal Mar�� s�ylendi.

Cumhurba�kan� Abdullah G�l, 23��nc� D�nem ��nc� Yasama Y�l� a�� konu�mas�n� yapt�.

7 Ekim 2008 Sal� g�n� saat 15.00�te toplanmak �zere, birle�ime 15.49�da son verildi.

	K�ksal TOPTAN
	Ba�kan
Ya�ar T�Z�N		Canan CANDEM�R �EL�K
Bilecik		Bursa
K�tip �ye		K�tip �ye

No.: 2

II.- GELEN K��ITLAR

6 Ekim 2008 Pazartesi

Cumhurba�kan�nca Geri G�nderilen Kanun

1.- 1.8.2008 Tarihli ve 5803 Say�l� Elektronik Haberle�me Kanunu ve Anayasan�n 89 uncu ve 104 �nc� Maddeleri Gere�ince Cumhurba�kan�nca Bir Daha G�r��lmek �zere Geri G�nderme Tezkeresi (1/683) (Anayasa ile Bay�nd�rl�k, �mar, Ula�t�rma ve Turizm Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 18.8.2008)

Tasar�lar

�1.- T�rkiye Cumhuriyeti H�k�meti ve Avrupa Topluluklar� Komisyonu Aras�nda Kat�l�m �ncesi Yard�m Arac� (IPA) ile Temin Edilen Yard�m�n Uygulanmas� �er�evesinde T�rkiye Cumhuriyetine Sa�lanan Avrupa Toplulu�u Mali Yard�mlar�yla �lgili ��birli�i Kurallar� Hakk�nda �er�eve Anla�man�n Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/635) (Plan ve B�t�e; Avrupa Birli�i Uyum ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 31.7.2008)

2.- Rekabetin Korunmas� Hakk�nda Kanunda De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun Tasar�s� (1/636) (Avrupa Birli�i Uyum ve Adalet ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 31.7.2008)

3.- 2000 Tarihli Tehlikeli ve Zararl� Maddelerle Kirlenme Olaylar�na Kar�� Haz�rl�kl� Olma, M�dahale ve ��birli�i Protokol�ne Kat�lmam�z�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/637) (�evre; Bay�nd�rl�k, �mar, Ula�t�rma ve Turizm ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 4.8.2008)

4.- T�rkiye Cumhuriyeti H�k�meti ile Romanya H�k�meti Aras�nda Felaketlerin Sonu�lar�n�n �nlenmesi, S�n�rland�r�lmas� ve Hafifletilmesi Alan�nda ��birli�i Anla�mas�n�n Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/639) (Bay�nd�rl�k, �mar, Ula�t�rma ve Turizm ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 27.8.2008)

5.- T�rkiye Cumhuriyeti H�k�meti ile Kuveyt Devleti Aras�nda Tar�m Alan�nda Teknik, Bilimsel ve Ekonomik ��birli�i Anla�mas�n�n Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/640) (Tar�m, Orman ve K�yi�leri ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 27.8.2008)

6.- T�rkiye Cumhuriyeti ile �svi�re Konfederasyonu Aras�nda Gelir �zerinden Al�nan Vergilerde �ifte Vergilendirmeyi �nleme Anla�mas�n�n ve Eki Protokol�n Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/641) (Plan ve B�t�e ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 27.8.2008)

7.- T�rkiye Cumhuriyeti H�k�meti ile T�rkmenistan H�k�meti Aras�nda Ticari ve Ekonomik ��birli�ine Dair Anla�man�n Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/642) (Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 28.8.2008)

8.- Afet Sigortalar� Kanunu Tasar�s� (1/643) (Adalet; Bay�nd�rl�k, �mar, Ula�t�rma ve Turizm ile Plan ve B�t�e Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 29.8.2008)

9.- Uluslararas� Kalk�nma Hukuku �rg�t�n�n Kurulu�u Hakk�nda Anla�maya Kat�lmam�z�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/644) (Adalet ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 17.9.2008)

10.- T�rkiye Cumhuriyeti H�k�meti ile Fransa Cumhuriyeti H�k�meti Aras�nda Yat�r�mlar�n Kar��l�kl� Te�viki ve Korunmas� Anla�mas� ve Eki Protokol�n Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/645) (Plan ve B�t�e ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 22.9.2008)

11.- D�nya Posta Birli�i Kurulu� Yasas�na Yedinci Ek Protokol�n Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/646) (Bay�nd�rl�k, �mar, Ula�t�rma ve Turizm ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 22.9.2008)

12.- T�rkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan Cumhuriyeti Aras�nda Elektrik M�badelesi Hakk�nda Protokol�n Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/647) (Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 22.9.2008)

13.- T�rkiye Cumhuriyeti ile Mercosur Aras�nda Bir Serbest Ticaret Alan� Kurulmas�na Y�nelik �er�eve Anla�man�n Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/648) (Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 24.9.2008)

14.- T�rkiye Cumhuriyeti Tar�m ve K�yi�leri Bakanl�� ile Yeni Zelanda Tar�m ve Ormanc�l�k Bakanl�� Yeni Zelanda G�da G�venli�i Otoritesi Aras�nda Sa�l�k Hususlar�nda ��birli�i Konusunda D�zenlemenin Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/649) (Tar�m, Orman ve K�yi�leri ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 24.9.2008)

15.- T�rkiye Cumhuriyeti H�k�meti ile Guatemala Cumhuriyeti H�k�meti Aras�nda Ticaret ve Ekonomik ��birli�i Anla�mas�n�n Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�s� (1/650) (Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ile D��i�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 22.9.2008)

Teklifler

1.- Mu�la Milletvekili Metin Ergun ve 23 Milletvekilinin; Belediye Kanununda De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Kanun Teklifi (2/314) (��i�leri ile Plan ve B�t�e Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 28.7.2008)

2.- Antalya Milletvekili Tayfur S�ner ve 5 Milletvekilinin; Petrol Piyasas� Kanununda De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun Teklifi (2/315) (Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 29.9.2008)

3.- Mu�la Milletvekili G�rol Ergin ve 13 Milletvekilinin; 5179 Say�l� G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun H�km�nde Kararnamenin De�i�tirilerek Kabul� Hakk�nda Kanunda De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun Teklifi (2/316) (Adalet ile Tar�m, Orman ve K�yi�leri Komisyonlar�na) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 30.7.2008)

4.- Antalya Milletvekili H�seyin Y�ld�z��n; K�y� Kanununda De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun Teklifi (2/317) (Bay�nd�rl�k, �mar, Ula�t�rma ve Turizm Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 30.7.2008)

5.- �zmir Milletvekili Canan Ar�tman ve 2 Milletvekilinin; 26/09/2004 Tarih ve 5237 Say�l� T�rk Ceza Kanununda De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Kanun Teklifi (2/318) (Adalet Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi:1.8.2008)

Tezkereler

1.- Merkezi Y�netim B�t�esi Kapsam�ndaki �dare ve Kurumlar�n 2007 B�t�e Y�l� Kesin Hesap Tasar�s�na Ait Genel Uygunluk Bildirimi ve Eki Raporlar�n Sunuldu�una Dair Say��tay Ba�kanl�� Tezkeresi (3/521) (Plan ve B�t�e Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 15.9.2008)

2.- Tunceli Milletvekili �erafettin Halis�in Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/522) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 4.8.2008)

3.- Mardin Milletvekili Emine Ayna�n�n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/523) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 4.8.2008)

4.- Adana Milletvekili Necdet �n�var��n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/524) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 4.8.2008)

5.- �zmir Milletvekili Taha Aksoy�un Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/525) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 4.8.2008)

6.- Afyonkarahisar Milletvekili Veysel Ero�lu�nun Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/526) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.8.2008)

7.- Van Milletvekili �zdal ��er�in Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi� (3/527) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.8.2008)

8.- Bitlis Milletvekili Cemal Ta�ar��n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/528) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.8.2008)

9.- Batman Milletvekili Bengi Y�ld�z��n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/529) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.8.2008)

10.- �stanbul Milletvekili Sebahat Tuncel�in Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/530) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.8.2008)

11.-� Tunceli Milletvekili �erafettin Halis�in Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/531) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.8.2008)

12.- Mu� Milletvekili M. Nuri Yaman��n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/532) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.8.2008)

13.- Isparta Milletvekili Mevl�t Co�kuner�in Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/533) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.8.2008)

14.-� Batman Milletvekili Bengi Y�ld�z��n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/534) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12.9.2008)

15.- �anl�urfa Milletvekili �brahim Binici�nin Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/535) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12.9.2008)

16.- Tunceli Milletvekili �erafettin Halis�in Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/536) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12.9.2008)

17.- Elaz�� Milletvekili Feyzi ��ba�aran��n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/537) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12.9.2008)

18.- Diyarbak�r Milletvekili G�ltan K��anak��n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/538) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 12.9.2008)

19.- Hatay Milletvekili Fuat �ay��n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/539) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.9.2008)

20.- Diyarbak�r Milletvekili Aysel Tu�luk�un Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/540) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.9.2008)

21.-� Mardin Milletvekili Emine Ayna�n�n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/541) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.9.2008)

22.- �stanbul Milletvekili Bayram Ali Meral�in Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/542) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.9.2008)

23.- Mardin Milletvekili Ahmet T�rk��n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/543) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.9.2008)

24.- Siirt Milletvekili Osman �z�elik�in Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/544) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.9.2008)

25.- Siirt Milletvekili Osman �z�elik ve Batman Milletvekili Ayla Akat Ata�n�n Yasama Dokunulmazl�klar�n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/545) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.9.2008)

26.- Batman Milletvekili Ayla Akat Ata�n�n Yasama Dokunulmazl��n�n Kald�r�lmas� Hakk�nda Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/546) (Anayasa ve Adalet Komisyonlar� �yelerinden Kurulu Karma Komisyonuna) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 16.9.2008)

Geri Al�nan S�zl� Soru �nergesi

1.- Tokat Milletvekili Re�at Do�ru, Ball�ca Ma�aras�n�n turizm kapasitesinin geli�tirilmesine ili�kin s�zl� soru �nergesini 24/9/2008 tarihinde geri alm��t�r. (6/931)

No.: 3

7 Ekim 2008 Sal�

Tezkere

1.- T�rk Silahl� Kuvvetleri�nin, Irak��n Kuzeyinden �lkemize Y�nelik Ter�r Tehdidinin ve Sald�r�lar�n�n Bertaraf Edilmesi Amac�yla, S�n�r �tesi Harekat ve M�dahalede Bulunmak �zere, Irak��n PKK Ter�ristlerinin Yuvaland�klar� Kuzey B�lgesi ile M�cavir Alanlara G�nderilmesi ve G�revlendirilmesi ��in T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 17.10.2007 Tarih ve 903 Say�l� Karar�yla H�k�mete Verilen Bir Y�ll�k �zin S�resinin Anayasa�n�n 92 nci Maddesi Uyar�nca 17.10.2008 Tarihinden �tibaren Bir Y�l S�reyle Uzat�lmas�na Dair Ba�bakanl�k Tezkeresi (3/547) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 19.9.2008)

7 Ekim 2008 Sal�

B�R�NC� OTURUM

A��lma Saati: 15.00

BA�KAN: Ba�kan Vekili ��kran G�ldal MUMCU

K�T�P �YELER: Fato� G�RKAN (Adana), Harun T�FEKC� (Konya)

BA�KAN � De�erli milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 2�nci Birle�imini a��yorum.

III. - Y O K L A M A

BA�KAN � Elektronik cihazla yoklama yapaca��z.

Yoklama i�in �� dakika s�re veriyorum.

(Elektronik cihazla yoklama yap�ld�)

BA�KAN - Toplant� yeter say�s� vard�r.

IV.- OTURUM BA�KANLARININ KONU�MALARI

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, g�r��melere ge�meden �nce, k�saca birka� noktay� s�ylemek istiyorum:

23��nc� D�nemin ��nc� Yasama Y�l� �al��malar�na ba�larken hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

Bu yasama y�l�nda da yo�un bir �al��ma s�reci i�erisinde olaca��z. T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin de�erli �yelerinin bu temponun �stesinden gelece�ine inan�yorum. Ancak, yeterince olgunla�m��, kolay anla��labilir ve uygulanabilir, y�r�rl��e girdikten k�sa s�re sonra d�zeltme gere�i duyulmayacak yasa ��karman�n da �ok yasa ��kartmak kadar �nemli oldu�unu dikkatlerinize sunuyorum.

Y�ce Meclisin say�n �yeleri, bu yasama y�l�n�, ekonomisi �ok g��l� bilinen �lkelerde ba�layan ve 1929 bunal�m�ndan da b�y�k kabul edilen bir ekonomik �alkant� ortam�nda a��yoruz. �lkemizin bu krizden de etkilenmemesi veya olabildi�ince az etkilenmesi benim de temennimdir. Ancak, Amerika Birle�ik Devletleri�nde bile dev bankalar�n, b�y�k sigorta �irketlerinin devlet taraf�ndan kurtar�ld�� bu ortamda bir noktaya dikkatlerinizi �ekmek istiyorum: T�rkiye Cumhuriyeti�nin B�y�k �nder Atat�rk taraf�ndan at�lan ekonomik temellerindeki mant��n ne kadar do�ru oldu�u, daha da �nemlisi, g�n�m�zde �e�itli i� ve d�� evrelerce iddia edilenin tersine modas�n�n da ge�memi� oldu�u g�r�lmektedir. En geli�mi� ekonomilerin bile kar��s�nda g��s�zle�ti�i ve devleti yeniden yard�ma �a��rd�� bu ekonomik krizin kapitalist sistemin s�n�rs�z k�r g�d�s�nden kaynakland��, bizzat bu g�d�y� kutsalla�t�ran �evrelerin de bug�n ister istemez kabul ettikleri bir ger�ektir. Bu anlay��n, siyasi, sosyal, insani d�zeyde nelere yol a�t��n� ise milyarlarca insan�n s�r�klendi�i sefalette, sava�larda ve nihayet ac�mas�z ter�rde ��r�l��plak g�rmek m�mk�nd�r. Kendi �lkesinde ger�ekle�tirilen ter�r sald�r�lar�n� gerek�e yaparak d�nyay� kaosa s�r�kleyen ve milyonlarca masum insan�n kan�na giren k�resel ��kar �evreleri, kendi �lkeleri d��nda meydana gelen ter�r sald�r�lar�n�n �nlenmesi i�in ise i� birli�i bir yana, ��karlar� gerekti�inde teredd�t etmeden o ter�r� desteklemekte, �ok zorda kal�nca da kupkuru, so�uk, ruhsuz k�nama mesajlar�yla yetinmektedirler. Bug�ne kadar ter�r�n her t�rl�s�yle ve b�l�c� ter�r yoluyla �ld�r�len b�t�n yurtta�lar�m�z gibi, 3 Ekim 2008 g�n� Akt�t�n S�n�r Karakolumuza yap�lan son ter�r sald�r�s�nda yitirdi�imiz evlatlar�m�z bizim i�in ruhsuz mesaj malzemeleri de�il, ulusal birli�imizi ve b�t�nl��m�z� yok etmekten yarar uman, bu ama�la kan d�kmeye doymayan g��lerin g�k ekin gibi bi�ti�i ve ac�s�n� y�re�imizde derinden hissetti�imiz �ocuklar�m�z, karde�lerimiz, sevdiklerimiz ve e�lerimizdir. �ok iyi bilinmelidir ki, T�rkiye Cumhuriyeti�nin kurulu� harc�nda ��lkede ya�ayan herkesin e�it vatanda� olmas�� ilkesi vard�r, bu y�ce Meclis bu anlay��la kurulmu�tur. Ayr�l�k�� ter�r�n hedefi ise �lkemizdeki bu ulusal birlik ruhunu yok etmek, karde�i karde�e k�rd�rmakt�r. Ter�r�n h�kim oldu�u �lkelerde anayasalar�n ve parlamentolar�n da demokrasiye kendilerinden beklenen sa�l�kl� katk�y� vermesi �ok zordur. Ter�r demokrasinin de d��man�d�r.

Say�n milletvekilleri, g�zlerimiz k�r de�ilse bu ger�ekleri g�rmek, kulaklar�m�z sa��r de�ilse ter�r nedeniyle yitirdiklerimizin yak�nlar�n�n ��l�klar�n� duymak, ellerimiz var ise bu oyunu bo�a ��karmak i�in karde�li�e uzatmak zorunday�z.

Bu duygu ve d��ncelerle, �ehitlerimize rahmet, yak�nlar�na ve t�m ulusumuza ba�sa�l�� diliyorum.

Y�ce Meclise ve siz de�erli �yelerimize ba�ar�l� bir �al��ma y�l� diler, sayg�lar sunar�m. (AK PART�, CHP ve MHP s�ralar�ndan alk��lar)

Say�n milletvekilleri, �imdi g�r��melere ba�l�yoruz.

G�ndeme ge�meden �nce �� say�n milletvekiline g�ndem d�� s�z verece�im.

G�ndem d�� ilk s�z, k�resel krize kar�� al�nacak tedbirlere ili�kin s�z isteyen �stanbul Milletvekili Esfender Korkmaz�a aittir.

Buyurunuz Say�n Korkmaz.

S�reniz be� dakikad�r. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

V.- G�NDEM DI�I KONU�MALAR

A) Milletvekillerinin G�ndem D�� Konu�malar�

1.- �stanbul Milletvekili Esfender Korkmaz��n, k�resel krize kar�� al�nacak tedbirlere ili�kin g�ndem d�� konu�mas� ve Devlet Bakan� Mehmet �im�ek�in cevab�

ESFENDER KORKMAZ (�stanbul) � Te�ekk�r ederim.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

T�rkiye, k�resel s�re�ten en y�ksek cari a�� vererek en zararl� ��kan �lke oldu. E�er �nlem al�nmaz ise bu defa da k�resel krizden en fazla kan kaybeden �lke olacakt�r. Maalesef, T�rkiye�de kriz maliyetinin derin ve kal�c� olaca��n� g�steren unsurlar bulunmaktad�r. Bunlar�n ba��nda H�k�metin beklentileri iyi y�netemiyor olmas� gelmektedir. H�k�met, k�resel kriz �n�nde ve ya�ad��m�z �retim ve istihdam sorunlar� kar��s�nda bug�ne kadar inand�r�c� ve ikna edici bir program ortaya koyamad�, tersine �Al�nacak �nlemler varsa al�n�r.� �eklinde yuvarlak laflar ekonomik beklentileri olumsuz etkiledi. Kriz kap�da iken �Fabrikalar� Do�u�ya ta��y�n.� �eklindeki bir �nlemi kimsenin ciddiye almas� m�mk�n de�ildir. �te yandan, H�k�met ter�rle, anar�iyle m�cadelede g�ven vermedi ve nihayet yolsuzlu�un belgeli boyutta tart��lmas� kamu vicdan�n� rahats�z etti, g�ven bunal�m� do�urdu. Bu sorunun temel ��z�m� siyasi iktidar�n de�i�mesidir, ancak kriz kap�da iken acil olarak uzun vadeli program yapmak ve k�sa vadeli �nlemler almak �artt�r. Uzun vadeli dinamik bir yap�sal d�n��m program� haz�rlanarak ekonomik ajanlar ikna edilmelidir. Bu plan�n hedefleri �unlar olmal�d�r:

Ekonomide reel sekt�r ile a��r� �i�en ve hatta balon yapan finans sekt�r� aras�ndaki denge yeniden sa�lanmal�, bu a�amada reel sekt�re konjonkt�rel canlanmay� ve b�y�meyi sa�layacak �ekilde destek verilmelidir.

Devleti yeniden yap�land�rmak ve g��lendirmek gerekir.

Kamu hizmetlerinde toplumsal yarar� �ne ��karmak gerekir. Bunun i�in de devletin altyap� yat�r�mlar�n� yapmas� gerekir. �zellikle e�itim ve sa�l��a devletin daha �ok kaynak ay�rmas�n�n ve bizzat bu hizmetleri yapmas�n�n gere�i son sosyal g�venlik yasas� ile T�rkiye�de art�k iyice anla��lm��t�r.

Do�al tekellerin ve sosyal faydas� y�ksek olan altyap� yat�r�mlar�n�n �zelle�tirilmesinden vazge�mek gerekmektedir.

Devletin ekonomiye yaln�zca finans penceresinden bakmas�na son vermek gerekir.

Devlet Planlama Te�kilat�na daha fazla i�lerlik kazand�rmak gerekir.

Hazinenin b�t�e a��klar�n� gizleme arac� olarak kullan�lmas�n�n �n�ne ge�ilmelidir.

Devlet bor�lar�n�n tasfiyesi hazineden ayr� bir bor� idaresi kurumuna verilmelidir.

Merkez� devlet ve mahall� idareler aras�ndaki yetki ve sorumluluk yeniden tarif edilmelidir.

Devlette �effafl�k getirilmeli, �hale Yasas� yolsuzlu�a imk�n vermeyecek �ekilde yeniden d�zenlenmeli ve t�m kamu kurumlar� bu kapsama al�nmal�d�r.

�retimde y�zde 70�e ��kan ithal ara mal� girdi oran�n� d��rmek gerekir.

Bu plan d��nda h�zl� olarak yap�lmas� gereken ekonominin potansiyel d�viz a��na bir ��z�m getirmektir. Bu potansiyel d�viz a��n� kapatmak i�in -gerek cari a��k gerek d�� bor�lanma gerekse k�sa vadeli bor�lar, bu a��klar� kapatmak i�in- al�nmas� gereken k�sa vadeli tedbirler �unlar olmal�d�r:

T�rkiye�de yerle�ik veya d��ar�da yerle�ik T�rk vatanda�lar�n�n tasarruflar�n� T�rkiye�ye �ekmeliyiz.

Bunun i�in, H�k�met s�cak paray� a��k�a tercih etmekten vazge�melidir. S�cak paraya verdi�i s�f�r vergi gibi avantajlar� T�rk vatanda�lar�n�n tasarruflar� i�in de vermeli ve rekabet e�itli�i sa�lanmal�d�r.

Mevcut uygulamada tasarruflar�n yurt d��na ��kmas� daha kolayd�r. Kara para ve ter�re destek gibi yasal olmayanlar hari� d��ar�dan gelecek T�rk vatanda�lar�n�n tasarruflar�na kolayl�k sa�lamak gerekir.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�zlerinizi tamamlay�n�z.

Buyurunuz.

ESFENDER KORKMAZ (Devamla) � 50 bin YTL �st� g�vence d��nda, mevduattan tespit edilecek bir sigorta primi kesilerek isteyen mudinin mevduat�n�n tamam� g�vence alt�na al�nmal�d�r.

Dalgal� kur sisteminin alt� ayl�k bir ge�i� s�recinden sonra tamamen b�rak�lmas�, yerine kontroll� kur sisteminin ikame edilmesi gerekiyor. Bu s�re�te Merkez Bankas�, d�viz ihaleleri yoluyla d�viz kurlar�n�n zaman i�inde a��r� art��na yahut a��r� d��ne m�dahale etmelidir ve istikrar� sa�lamak i�in gerekli �nlemleri almal�d�r.

Te�ekk�r ediyorum, sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n Korkmaz.

H�k�met ad�na, Devlet Bakan� Say�n Mehmet �im�ek cevap verecektir.

Buyurunuz Say�n �im�ek. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

DEVLET BAKANI MEHMET ��M�EK (Gaziantep) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; ben de hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

Yak�n d�nemde hain sald�r�da �ehit olan b�t�n vatanda�lar�m�za Allah�tan rahmet, yaral�lara da Allah�tan acil �ifalar diliyorum, yak�nlar�na da sab�rlar diliyorum.

Tabii, d�nya �ok b�y�k bir krizle kar�� kar��ya ve kriz hi� kimsenin tahmin edemedi�i kadar derin ve b�y�k. O a��dan, De�erli Hocam�z�n �nerileri i�in te�ekk�r ediyorum kendisine. Yaln�z, bir konuda farkl� d��n�yoruz. Tabii ki hi�bir �lke, hi�bir firma ve hi�bir birey d�nyada ya�anan ve bu kadar y�ksek boyuttaki bir krize kar�� ba��k de�ildir. Hepimiz, T�rkiye d�hil olmak �zere, belli �l��de etkilenece�iz. Bunu ba��ndan beri s�yl�yoruz. Yaln�z, T�rkiye�ye etkileri en aza indirmek i�in, en az bir seviyede tutmak i�in de gerekli olan bir�ok �eyi yapt�k, yap�yoruz.

Bak�n, sadece ve sadece son sekiz ay i�erisinde, asl�nda uzun vadeli, dinamik bir program�n b�t�n unsurlar�n� ortaya koyduk. Bir istihdam reformu yapt�k. Ama�, T�rkiye�deki �irketlerin rekabet g�c�n� art�rmak; ama�, o istihdam reformu �er�evesinde istihdam� art�rmak, te�vik etmek ve ayn� zamanda kay�t d��l�� azaltmak. Bir enerji piyasas� reformu yapt�k. Ama�, arz g�venli�ini sa�lamak; tabii ki, ama�, d��a ba�l�l�� azaltmak, �zellikle �lkenin �z kaynaklar�n� �n plana ��karmak. O �u anda uygulamada.

Bir sosyal g�venlik reformu yapt�k. ��nk�, bak�n, 2009 y�l�nda muhtemelen sosyal g�venlik sistemine piyasadan bor�lanarak aktaraca��m�z para hen�z kesinle�memekle birlikte, yani 45, belki de daha y�ksek, milyar YTL olacak. T�rkiye bu gen� n�fusuyla bu kadar y�ksek a��k veremez ve bu nedenledir ki b�t�n taraflarla bir araya geldik ve bir sosyal g�venlik reformu yapt�k. Belki sosyal g�venlik reformu bu a��klar� temelden kald�ramayacak ama uzun vadede dengeleri iyile�tirmeye y�nelik �ok �nemli bir ad�m.

Yine, T�rkiye�deki en b�y�k sorunlardan bir tanesi katma de�eri d��k olan �r�nlerde yo�unla�mam�z. Ne yapt�k? Ara�t�rma-geli�tirme reformu yapt�k ve bu sayede hem �zel sekt�r hem kamu kanal�yla daha fazla ARGE, daha fazla yenilik�ilik ve daha y�ksek katma de�erli �r�nlere ge�i� i�in bir zemin haz�rlad�k. Yani, asl�nda orta ve uzun vadeli yeni bir program�n bir s�r� unsurunu biz ortaya koyuyoruz. E�itime �ncelik veriyoruz. B�t�ede en b�y�k imk�n� 2009 y�l�nda da yine Mill� E�itim Bakanl�� alacak. Sa�l�kta asl�nda bir anlamda bir devrim ya�an�yor. Neden? ��nk� on sekiz ya��na kadar b�t�n vatanda�lar�m�z�n, bundan sonra, ister �al��s�n �al��mas�n, devlet �al��amayanlar�n primlerini �deyecek, on sekiz ya��na kadar herkes sa�l�k sigortas� kapsam�nda olacak.

Reel sekt�re de tabii ki deste�i art�rmam�z laz�m ve nitekim 2009 b�t�esinde -in�allah g�receksiniz- esnafa olan -hazine aya��ndan ben konu�uyorum- faiz deste�ini �ok �nemli �l��de art�raca��z.

Tabii ki bu krize kar�� ba��kl�k yok. Fakat bu krizin etkilerini s�n�rlamak i�in daha ba�ka ne yapmam�z laz�m? Bu asl�nda bir program�m�z�n oldu�unu g�steriyor ama ben, daha pratik, biz ne yap�yoruz, ne yapmam�z laz�m, onunla ilgili birka� �ey s�ylemek istiyorum.

Her �eyden �nce, asl�nda biz bu krize �u an bir tepki vermiyorsak, uzun bir s�redir temelleri sa�lamla�t�rmaya y�nelik ad�m att��m�zdan dolay�d�r. Bak�n, bu sene b�t�e a�� ve dolay�s�yla hazinenin bor�lanma gere�i hedeflenenin alt�nda olacak. B�t�e a�� hedeflenenin alt�nda olacak ve sadece bu sene de�il, son �� d�rt y�ld�r, b�t�e a��, Avrupa Birli�i tan�m�yla, y�zde 1�in alt�nda. Yani, kamu sekt�r�n�n bor� dinamikleri iyile�iyor, bir endi�e kayna�� olmaktan ��km�� ve bu nedenledir ki, d�nyada bu kadar b�y�k bir kriz ya�an�rken T�rkiye�deki etkileri �u ana kadar son derece s�n�rl� oldu. Kamu bor�lanma gere�i son birka� y�ld�r eksi, s�f�ra yak�n devam ediyor.

Bunlar� koruyaca��z. 2009 y�l� b�t�esinde biz �zellikle mali disiplini devam ettirece�iz. Ama bu arada tabii ki altyap� yat�r�mlar�na da �ncelik vermeye devam edece�iz. Bu sene bizim Ula�t�rma Bakanl��na verdi�imiz toplam kaynak yakla��k 5 katrilyon lirad�r. O nedenledir ki, T�rkiye�deki �ok �eritli yol miktar� cumhuriyet tarihinde 6.100 kilometre iken, bu sene itibar�yla 14.500 kilometreye ��kt�. Demir yollar�nda yat�r�m devam ediyor. Son d�rt be� y�l�n ortalama demir yolu in�aat� 110 kilometreden daha fazla. 1950�den 2002�ye kadar ortalama y�ll�k demir yolu in�aat� 11 kilometre.

Dolay�s�yla, biz, altyap�ya tabii ki �ncelik veriyoruz. Hem bir yandan yollar�m�z�n kalitesini de art�raca��z, demir yollar�m�z� yapaca��z, limanlar�m�z� da geli�tirece�iz. Havac�l�kta zaten T�rkiye ger�ekten yapt�� uygulamalarla �ok �nemli bir a�ama kaydetti. B�t�e disiplini korunacak, �ncelik yat�r�mlara verilecek. Ama tabii ki kaynaklar burada s�n�rl�. �n�allah, �n�m�zdeki y�llarda sosyal g�venlik sistemindeki iyile�melerle birlikte T�rkiye, kayna��n�n daha fazlas�n� tabii ki o �ekilde e�itime, altyap�ya harcayabilsin.

Yine finans sistemimizin en b�y�k bir k�sm�n� olu�turan bankac�l�k sekt�r�, Bat��daki, etraf�m�zdaki bir�ok �lkeye g�re �ok daha sa�lam ve ge�mi�le kar��la�t�r�lamayacak kadar sa�lam; sermaye yeterlilik oran� y�ksek, aktif kalitesi son derece y�ksek. Bak�n, y�l�n ilk yar�s� itibar�yla problemli kredilerin toplam kredilere oran�n�, genel kar��l�klar� da dikkate al�rsan�z y�zde 0,3�t�. Yani hem genel kar��l�klar� itibar�yla tabii ki iyi bir noktaday�z, aktif kalitesi iyi. Sermaye yeterlilik oran�nda bankalar�m�z�n y�zde 12�lik bir sermaye yeterlilik oran�n�n alt�na d��mesine biz izin vermiyoruz, d��erlerse �ube a�malar�na izin vermiyoruz. H�lbuki yasal olarak gerekli oran y�zde 8.

Yine k�rl�l�k oranlar� y�ksek, y�l�n ilk yar�s� da d�hil olmak �zere ve bizim bankalar�n anlaml� bir miktarda ne bir a��k ne de fazla bir d�viz pozisyonu s�z konusu. Haa, banka d�� zel sekt�rde tabii ki bir d�viz a�� var, tabii ki uzun vadeli, orta vadeli birtak�m bor�lanmalar da var. Bu kanaldan bir miktar T�rkiye etkilenebilir. Bunun da etkisini minimize etmek i�in �n�m�zdeki d�nemde birtak�m �nlemler almam�z gerekebilir. Ama �unu s�yleyeyim: Yani, �u an itibar�yla gerek bankac�l�k sekt�r�nde gerek sigortac�l�k sekt�r�nde T�rkiye bir�ok �lkeye g�re sapasa�lam devam ediyor.

T�rkiye�de rezervler y�ksek, do�ru. T�rkiye�de cari a��k y�ksek ve cari a��n en b�y�k kalemi de tabii ki enerji. Bak�n, 2002 y�l�nda -tekrarlamakta ben fayda g�r�yorum- bizim enerji ithalat�m�z 9 milyar dolard�, bu sene muhtemelen 50 milyar dolar�n alt�nda olmayacak. T�rkiye�deki cari a��k da o kadar. Tamam, yani b�y�k bir cari a��k, b�y�k de enerjide d��a ba��ml�l�k� Peki, biz ne yapt�k? B�t�n hidroelektrik santral projelerini h�zland�rmak i�in �zel sekt�re su kullan�m hakk� kar��l�� devrettik. Cumhuriyet tarihinde 13-14 bin megavatl�k bir hidroelektrik santral kapasitesi olu�turulmu�. �u anda 22 bin megavatl�k hidroelektrik santrali in�a h�linde. R�zg�ra �ncelik veriyoruz. N�kleerde tabii ilk �aba ba�ar�l� olamad� ama onda da tabii ki devam ettirmek laz�m.

T�rkiye�de rezervler son birka� y�ld�r neredeyse 45-50 milyar dolar artt�. �u anda alt�n rezervi d�hil en son a��klanan rakam, 79 milyar dolarl�k T�rkiye�nin bir rezervi var ve T�rkiye�de dalgal� kur sistemi bu t�rden �oklar�n etkisini da azaltacak t�rden bir sistemdir. ��nk�, tabii ki d��ar�da para kaybedenler buradan bir miktar para �ekmeye �al��acaklard�r. Tabii ki T�rkiye�de bir miktar yabanc� paras� vard�r. Biz e�er sabit kur sisteminde olsak, �imdi bunlar o ucuz dolarlarla d��ar� ��kma imk�n� bulacaklar. Dalgal� kurda piyasa fiyat� neyse ondan ��kmak� Ve bir s�re sonra da ��kamayacaklard�r. Yani, benim anlatmaya �al��t��m �ey �u: Dalgal� kur sistemi, g�receksiniz, esas burada fonksiyonunu g�sterecektir.

T�rkiye�nin k�sa d�nemde esas etkileme kanal� tabii ki b�y�me olacak. Neden? ��nk�, d��ar�dan kredi imk�nlar� bir miktar s�n�rlanacak, d��ar�da b�y�k bir yava�lama, belki de resesyon olacak. D�nya ekonomisi muhtemelen y�zde 3 civar�nda b�y�yecek 2009 y�l�nda. Bu da asl�nda resesyona yak�nd�r. D�nya ekonomisi bu anlamda yava�larken tabii ki T�rkiye de yava�layacak, tabii ki T�rkiye�nin pazarlar�nda daralma olursa bu T�rkiye�yi etkileyecek ama biz yine de orta ve uzun vadede T�rkiye'nin bundan sonraki ��k��n�n temellerini haz�rlamak �zere reformlar� yapmaya devam edece�iz.

Daha yapmam�z gereken �ok �ey var: E�itimde kalite nas�l art�r�l�r, toprak reformu yoluyla i�letme b�y�kl�� nas�l art�r�l�r, enerjide att��m�z ad�mlar�n sonuna kadar uygulanmas� gibi daha yapmam�z gereken bir�ok �ey var ama bunlar�n da �tesinde, De�erli Hocama da kat�l�yorum, kamuda bir idare reformuna, kamuda bir personel reformuna, bir hukuk reformuna da ihtiya� var. Bunu da hep birlikte yapmam�z laz�m.

Dolay�s�yla, tabii ki bu krize kar�� ne ba��z ne de en k�t� biz etkilenece�iz. �ok a��k bir �ekilde s�yl�yorum, T�rkiye'nin makroekonomik temelleri sa�lam. Cari a��k var. Bu, �nemli �l��de bizim kontrol�m�z d��nda enerji fiyatlar� ve emtia fiyatlar�yla belirlenen bir a��kt�r, ama bunu da en aza indirmek i�in, orta ve uzun vadede en aza indirmek i�in gerekli ad�mlar� at�yoruz, enerjide olsun, di�er konularda olsun ve orta vadede, ben inan�yorum ki, T�rkiye, katma de�eri y�ksek �r�nlere ge�ecek, enerjide d��a ba��ml�l�� azaltacak ve bu �ekilde daha s�rd�r�lebilir, daha makul bir tasarruf a��yla yoluna devam edebilecektir.

B�t�e sa�lam. Para politikas� temkinli bir �ekilde uzun bir s�redir devam ediyor. Bankalar sa�lam, rezervler y�ksek. B�t�n bunlar varken T�rkiye hakk�nda bu t�rden karamsar senaryolara ben kat�lm�yorum. Haa, tabii ki daha yapmam�z gereken �ok �ey var. �nceliklerimiz belli. Bu �lkenin e�itimine, altyap�s�na biz para koymaya devam edece�iz imk�nlar elverdi�ince. Kamunun imk�nlar� elvermezse �zel sekt�rden de tabii ki yararlanaca��z. OECD �lkelerinin altyap� yat�r�m ihtiyac� 27 trilyon dolar, 2030 y�l�na kadar. Nereden bulacaklar? Bulamayacaklar. T�rkiye de ayn� durumda. O nedenle �zel sekt�r�n kaynaklar�n� da kullanmam�z laz�m.

Daha fazla zaman�n�z� da almak istemiyorum ama �u �ok a��k, T�rkiye ge�mi�le kar��la�t�r�lamayacak kadar sa�lam bir yap�da. Konjonkt�rel biraz k�r�lganl��m�z var, o da cari a��k. D��ar�dan finans imk�nlar�n� iyile�tirmek i�in bir d�zenleme yapmam�z gerekiyorsa yapar�z. Onun �tesinde b�t�e disipliniyle, �u ana kadar yapt��m�z do�rularla yolumuza devam edece�iz. T�rkiye'nin sorunlar� ne bir g�nde ortaya ��km��t�r ne bir g�nde ��z�lecektir. Sorunlar�n ��z�m� -Say�n Hocama da kat�l�yorum- orta, uzun vadeli bir programla olur. O orta, uzun vadeli program�n bir tek hedefi vard�r, T�rkiye'nin rekabet g�c�n� nas�l art�r�r�z, T�rkiye'de insan stokunun kalitesini nas�l y�kseltiriz, yani e�itime ne kadar yat�r�m yapar�z, altyap�y� nas�l iyile�tiririz ve rekabet ortam�n� nas�l iyile�tiririz. Rekabet ortam�n� iyile�tirerek, verimlilik ve inovasyon yoluyla rekabet g�c�n� de iyile�tirerek tabii ki d�nyada daha iyi bir konuma gelerek yolumuza devam edece�iz.

Hepinize sayg�lar sunuyorum. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n �im�ek.

G�ndem d�� ikinci s�z, yeni yasama y�l�n�n ba�lamas� nedeniyle s�z isteyen Mersin Milletvekili Mehmet �and�r�a aittir.

Buyurunuz Say�n �and�r. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; yeni bir yasama y�l�na ba�larken dilek ve temennilerimi sizlerle payla�mak i�in s�z ald�m. �ncelikle y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 23��nc� D�nem ��nc� Yasama Y�l�nda birlikte yapaca��m�z �al��malar�n milletimize, �lkemize, siyasi partilerimize ve siz de�erli milletvekillerine, �zellikle de siyaset kurumuna ve T�rkiye B�y�k Millet Meclisine sayg�nl�k kazand�rmas�n�, huzur vermesini, insanlar�m�z�n geleceklerine umudunu art�rmas�n�, �lkemizin birikmi� ve muhtemel sorunlar�n�n ��z�m�ne etkili katk� vermesini, milletimizin birli�ini ve dirli�ini geli�tirmesini, siz de�erli milletvekilleri aras�nda dostlu�u peki�tirmesini, siyasi partilerimiz aras�nda diyalog ve payla�man�n artmas�n�, �lke ve millete kar�� ortak sorumluluk duygusunun geli�mesine katk� vermesini ve bu y�lda yapaca��m�z �al��malarda ba�ar�l� olmam�z�, hay�rl� sonu�lar �retmemizi temenni ediyorum, diliyorum ve bunlar�n ger�ekle�mesi i�in Y�ce Allah�a dua ediyorum.

De�erli milletvekilleri, Meclis olarak, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi olarak, milletvekilleri ve siyasi partiler olarak, millete, �lkeye, t�m b�lgeye hatta ge�mi�e ve gelece�e kar�� sorumluluklar�m�z�n idrakinde yeni bir y�la, �al��ma y�l�na ba�l�yoruz. G�revimizi yaparken ve �lkeye ve millete kar�� olan sorumluluklar�m�z�n en b�y�k ortak paydam�z oldu�unu yeniden hat�rlayarak �al��maya ba�l�yoruz.

De�erli milletvekilleri, burada bulunu�umuzun gerek�esi, bizi milletvekili olarak var eden hukuk ve ahlaki s�zle�memiz, �ncelikle bu k�rs�den, millet �n�nde yapt��m�z yeminimizdir. Bu yeminde T�rkiye Cumhuriyeti devletinin ba��ms�zl��n�, vatan�n ve milletin b�l�nmez b�t�nl��n� ve milletin egemenli�ini korumak �zere yemin ettik. Bu k�rs�den, hukuka, cumhuriyete, Atat�rk��n ilke ve �lk�lerine ba�l� kalaca��m�z �zerine yemin ettik. Yine bu k�rs�den, insan haklar�na, temel h�rriyetlere ve bu Anayasa�ya sad�k kalaca��m�za b�y�k T�rk milleti �n�nde yemin ettik.

De�erli milletvekilleri, bu kapsamda, bu yeminin gere�i burada bulunan herkesi b�l�c� ter�r� ve etnik b�l�c�l�� lanetlemeye davet ediyorum.

Milliyet�i Hareket Partisi olarak, bir iki g�n �nce ya�ad��m�z Akt�t�n Karakolundaki menfur sald�r�ya karar verenleri, bu sald�r�y� ger�ekle�tirenleri, PKK b�l�c� ter�r �rg�t�n� destekleyenleri ve bu ter�r�n ac�mas�zl�� kar��s�nda bir duru� sergilemeyenleri Milliyet�i Hareket Partisi olarak lanetle k�n�yorum, �iddetle lanetliyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar) Bu sald�r�da hayat�n� kaybeden t�m �ehitlerimize y�ce Allah�tan rahmetler diliyorum; yak�nlar�n�n, milletimizin ba�� sa� olsun, yaral�lar�m�za acil �ifalar diliyorum.

De�erli milletvekilleri, bir konuda anla�mam�z gerekiyor. �B�y�k T�rk milleti� diye tan�mlanan husus T�rkiye Cumhuriyeti devleti hudutlar� i�inde ya�ayan ve bu devleti kuran halkt�r. Bu co�rafyada ya�ayan insanlar�n toplam�ndan �te binlerce y�l� birlikte ya�am�� ve art�k bir olmu�, tek olmu� en b�y�k varl��m�zd�r ve kimli�imizdir. Milliyet�i Hareket Partisinin Say�n Genel Ba�kan�n�n s�zleriyle ifade edersek: T�m farkl�l�klar�n fark�nda olarak ve bu farkl�l�klara sayg� g�stererek birlikte ya�amay� ba�arm�� bir milletin birli�i bizler i�in en de�erli varl�kt�r, en �nemli zemindir. Bunu kimseyle bir pazarl�k konusu yapamay�z. T�rkiye B�y�k Millet Meclisi ve bu Meclisin kurdu�u bu devlet, bu birlik sayesinde ve bu birli�in olu�turdu�u T�rk milleti kimli�i �zerinde kurulmu�tur.�

De�erli milletvekilleri, �lkemizin bir�ok sorunu olabilir. Bu sorunlar�n a��lmas�nda zafiyetlerimiz olabilir, kusurlar�m�z, ihmallerimiz, sorumluluklar�m�z olabilir ama yeni bir y�zy�l�n ba��nda, yeni bir biny�l�n ba��nda e�er biz bu topraklarda egemen T�rk ve M�sl�man kimli�imizle ya�amak istiyorsak, ba��ms�z devletimizde ya�amak istiyorsak birli�imizi korumak mecburiyetindeyiz. Bu birli�i kan ak�tarak bozmaya �al��an b�l�c� ter�re kar�� bu zeminde, bu k�rs�de e�er bir birlik sa�layam�yorsak millete kar�� etti�imiz yeminin gere�ini yerine getiremiyoruz demektir.

Yeni bir �al��maya ba�larken, yeni bir yasama y�l�na ba�larken �ncelikle, Milliyet�i Hareket Partisi olarak biz bunlarda bir mutabakat�n temin edilmesini �ok �nemsiyoruz. �mit ve temenni ediyoruz ki bu y�l burada bu birli�i geli�tirecek her t�rl� gayreti, �al��may� birlikte yapaca��z.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�zlerinizi tamamlay�n�z.

MEHMET �ANDIR (Devamla) � De�erli milletvekilleri, bu y�l yapaca��m�z �al��malarda ��nce �lkem, sonra partim� diyen bir anlay��, t�m sonu�lardan kendini sorumlu tutan bir sorumluluk ahlak�n�, gelecek i�in uzla�may� ve her �eye ra�men kap�lar�m�z� diyalo�a a��k tutmay�, birbirimize kar�� ho�g�r�l� olmay� ve k�resel ku�atmaya kar�� mill�, milliyet�i bir duru�u ba�arabilmeyi ger�ekle�tirmeyi �mit ediyorum. Bu noktada �ncelikle sorumluluk siyasi iktidardad�r.

De�erli milletvekilleri, Milliyet�i Hareket Partisi olarak biz bu de�erleri y�lmadan savunaca��m�z� ve bu de�erlere dayal� siyaset yapaca��m�z�, burada muhalefet g�revimizi yapaca��m�z� bir defa daha ifade ediyoruz. T�m partileri, siz de�erli milletvekillerini ve t�m vatanda�lar�m�z� bu de�erler etraf�nda birlik olmaya ve gelece�i birlikte kurmaya davet ediyorum.

Bu duygu ve d��ncelerle y�ce heyetinizi tekrar sayg�yla selaml�yorum ve ba�ar�lar diliyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n �and�r.

G�ndem d�� nc� s�z, ter�r ve s�n�r g�venli�i hakk�nda s�z isteyen Denizli Milletvekili Hasan Er�elebi�ye aittir.

Buyurun Say�n Er�elebi.

3.- Denizli Milletvekili Hasan Er�elebi�nin, ter�r ve s�n�r g�venli�ine ili�kin g�ndem d�� konu�mas�

HASAN ER�ELEB� (Denizli) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; ter�r ve s�n�r g�venli�i konusunda g�ndem d�� s�z alm�� bulunuyorum. Y�ce heyetinizi, Demokratik Sol Parti ve �ahs�m ad�na sayg�yla selaml�yorum.

S�zlerime ba�larken 3 Ekim Cuma g�n� Akt�t�n Karakolumuza yap�lan hain sald�r�da �ehit olan kahramanlar�m�za Allah�tan rahmet, ailelerine, silah arkada�lar�na ve T�rk milletine ba�sa�l��, kahraman gazilerimize acil �ifalar diliyorum. Ayn� zamanda, 6 Ekim 1990 tarihinde yine ter�r kurban� olan bilim insan�m�z Do�ent Doktor Bahriye ��ok�u da rahmet ve sayg�yla an�yorum.

De�erli milletvekilleri, hi�bir kelimenin g�lgesine ihtiya� duymadan s�ylemek zorunday�z: T�rkiye Cumhuriyeti devletinin ve T�rk milletinin, �niter yap�s�, b�l�nmez b�t�nl��, egemenli�i, ba��ms�zl�� ve bekas� ciddi tehdit alt�ndad�r ve y�re�imiz kan a�layarak ifade etmek istiyorum ki, bu y�ndeki tehlike, artarak ve endi�e verici boyutlara t�rmanmaktad�r. Son alt� y�lda ya�anan olumsuz geli�meler, baz� illerimizde sokaklara ta�an toplumsal �fke ve bo�azla�ma g�r�nt�leri, kanl� ter�r �rg�t�n�n ocak s�nd�ren eylemleri ve en son 3 Ekim 2008 tarihinde Hakk�ri�deki hain sald�r� bu t�rman��n deh�et verici i�aretleridir. Ama ne yaz�k ki, t�m bu geli�meler milletimizi derinden yaralarken, �lkeyi y�neten ve ter�rle m�cadelede birinci derece sorumlulu�u bulunan h�k�meti arar h�le geldik, ��nk� pek �ok konuda H�k�met kendisini alakadar g�rmemektedir.

De�erli milletvekilleri, T�rk milleti en zor zamanlar�nda, en k�t� ko�ullarda �areyi ve ��k�� yolunu bu y�ce Meclisin iradesinde bulmu�tur. H�k�met, T�rkiye'nin kar�� kar��ya bulundu�u sorunlar� ��zme konusunda T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin tam mutabakat i�inde kararl� deste�ini almak zorundad�r. Hepimiz, iktidar ve muhalefet olarak milletimize ve devletimize m��tereken sorumluyuz. Demokratik Sol Parti bu sorumlulu�un bilincindedir. Biz, DSP olarak bu bilin� i�erisindeyiz.

De�erli milletvekilleri, T�rkiye'nin 30 bin insan�n� ve y�z milyarlarca dolar maddi kayna��n� kaybetmesinin ba��nda ter�rist unsurlar�n s�n�rlar�m�zdan s�zmas� ve bunun �nlenememesi gelmektedir. T�rkiye'nin bug�n de ter�r� �nlemek i�in yapmas� gereken, sosyal ve ekonomik bir�ok tedbirle beraber s�n�rlar�n korunmas� ve bu korumay� sa�lamas�d�r. 2565 say�l� Askeri Yasak B�lgeler ve G�venlik B�lgeleri Kanunu�nun 31�inci maddesi gere�i s�n�rlar�n korunmas� yasal bir zorunluluktur. Bu nedenle ad� ge�en maddeyi g��lendirmek i�in DSP olarak de�i�iklik yap�lmas�n� �neriyoruz. Yasa teklifimizi 23 Ocak 2008 tarihinde T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na verdik. Teklifimizin bir an �nce T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl�� taraf�ndan i�leme konularak yasala�mas�n� istiyoruz. Bu teklifimizle fiziki ko�ullar�n el vermedi�i yerlerde elektronik g�venlik duvar�n�n tesis edilmesini �neriyoruz. �nerdi�imiz bu s�n�r koruma y�ntemi d�nyan�n de�i�ik �lkeleri ve baz� kom�ular�m�z taraf�ndan uzun s�reden beri uygulanmaktad�r. S�n�rlar�m�za yap�lacak olan elektronik g�venlik duvar�n�n tesisi i�in 2009 b�t�esine yeterli �dene�in konulmas�n� y�ce Meclisten talep ediyoruz.

De�erli milletvekilleri, 1999-2002 d�neminde b�l�c� ve gerici ter�r kontrol alt�na al�nm�� ve s�f�r noktas�na kadar geriletilmi�tir. Bu d�nemde, ter�r odaklar�n�n mali kaynaklar�, m�himmat yollar� ve uluslararas� destekleri ulusal bir duru�la ve kararl� bir duru�la kesilmi�tir. Nitekim 16 Eyl�l 1998 tarihinde d�nemin Kara Kuvvetleri Komutan� Orgeneral Atilla Ate�, Reyhanl��dan b�t�n d�nyaya T�rkiye'nin kararl�l��n� bildirmi� ve sabr�m�z�n kalmad��n� s�ylemi�ti. Orgeneral Ate� bunu s�ylerken arkas�nda kararl� bir h�k�metin ulusal duru�u ve tam deste�iyle birlikte T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin iradesi vard�.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�zlerinizi tamamlay�n�z.

Buyurunuz.

HASAN ER�ELEB� (Devamla) � Bug�n hep beraber ayn� ulusal duru� ve kararl�l�� g�stermek zorunday�z.

De�erli milletvekilleri, s�n�r g�venli�i tam olarak sa�land��nda, ter�rist ge�i�leri ve di�er ka�ak��l�k faaliyetleri kontrol alt�na al�nabilecek, b�ylece ter�r�n nefes borusu ve can damar� kesilecektir. Bu durum ayn� zamanda y�re halk�m�z� rahatlatacak, yerel y�netimleri g��lendirecek ve art�k ter�ristler gen�lerimizi da�a g�t�remeyecektir.

Bu arada H�k�metin, ter�ristlerin yabanc� bas�n taraf�ndan �asi� olarak adland�r�lmas� konusunda ciddi ad�mlar atmas�n� istiyoruz. Terminolojik bir hataya meydan vermeyelim.

Yar�n, bu y�ce Meclisten tekrar bir kararname ge�ecektir. Bu kararnamenin zaman�nda ve ayak s�r�meden uygulanmas�n� diliyoruz ve istiyoruz. Art�k analar a�lamas�n, evlatlar yok olmas�n; vatan�m�z, vatanda�lar�m�zla birlikte sa� olsun diyorum.

Y�ce Meclise yeni yasama y�l�nda ba�ar�lar diliyorum. (DSP, CHP ve MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n Er�elebi.

Say�n milletvekilleri, g�ndeme ge�meden �nce on be� dakika ara veriyorum.

Kapanma Saati: 15.44

�K�NC� OTURUM

A��lma Saati: 16.03

BA�KAN: Ba�kan Vekili ��kran G�ldal MUMCU

K�T�P �YELER: Fato� G�RKAN (Adana), Harun T�FEKC� (Konya)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 2�nci Birle�iminin �kinci Oturumunu a��yorum.

�imdi g�ndeme ge�iyoruz.

Ba�kanl��n Genel Kurula sunu�lar� vard�r.

Adalet ve Kalk�nma Partisi Grubunun �� T�z�k��n 19�uncu maddesine g�re verilmi� bir �nerisi vard�r, okutup oylar�n�za sunaca��m.

VI.- �NER�LER

A) Siyasi Parti Grubu �nerileri

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

Dan��ma Kurulu, 7.10.2008 Sal� g�n� (Bug�n) toplanamad��ndan, TBMM ��t�z��n�n 19 uncu maddesi gere�ince, Grubumuzun a�a��daki �nerisini Genel Kurulun onay�na sunulmas�n� arz ederim.

�� Nurettin Canikli

�� Giresun

�� AK PART� Grup Ba�kan Vekili

�neri:

1.10.2008 Tarihinde da��t�lan 284 ve 138 s�ra say�l� Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu Raporlar�n�n g�ndemin ��zel G�ndemde Yer Alacak ��ler� k�sm�nda yer almas� ve g�r��melerinin Genel Kurulun 7.10.2008 Sal� g�nk� (Bug�n) Birle�iminde yap�lmas�,

G�ndemin �Kanun Tasar� ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Di�er ��ler� k�sm�nda yer alan 214, 221 ve 222 s�ra say�l� kanun teklifi ve tasar�lar�n�n bu k�sm�n 1, 2 ve 3 �nc� s�ralar�na al�nmas� ve di�er kanun tasar� ve tekliflerinin s�ras�n�n buna g�re tesels�l ettirilmesi,

Genel Kurulun 8.10.2008 �ar�amba g�nk� Birle�imlerinde s�zl� sorular ve di�er denetim konular�n�n g�r��lmeyerek G�ndemin �Kanun Tasar� ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Di�er ��ler� k�sm�nda yer alan i�lerin g�r��lmesi,

Genel Kurulun 7.10.2008 Sal� g�nk� (Bug�n) Birle�iminde 138 s�ra say�l� Meclis Ara�t�rma komisyonu raporunun g�r��melerinin bitimine kadar; 8.10.2008 �ar�amba ve 9.10.2008 Per�embe g�nlerindeki Birle�imlerinde ise saat 20.00�ye kadar �al��malar�n� s�rd�rmesi,

�nerilmi�tir.

BA�KAN � Adalet ve Kalk�nma Partisi grup �nerisi �zerinde, lehte Giresun Milletvekili Say�n Nurettin Canikli konu�acakt�r.

Buyurunuz Say�n Canikli. (AK PART�� s�ralar�ndan alk��lar)

S�reniz on dakikad�r.

NURETT�N CAN�KL� (Giresun) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Say�n Ba�kan, de�erli arkada�lar; grubumuzun grup �nerisiyle ilgili olarak, lehinde konu�mak �zere s�z alm�� bulunuyorum. Hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

�ncelikle, Akt�t�n Karakoluna yap�lan menfur sald�r�da �ehit olan 17 askerimize Allah�tan rahmet diliyorum, yak�nlar�na ve milletimize ba�sa�l�� diliyorum. �n�allah, millet olarak bir daha b�yle ac� g�nlerle kar��la�may�z.

De�erli arkada�lar, yeni yasama d�nemimizin de �lkemiz ve milletimiz i�in hay�rl� ve u�urlu olmas�n� temenni ediyorum.

Bu hafta T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Genel Kurulu g�ndeminin �al��ma i�eri�iyle ilgili Dan��ma Kurulu toplanamad�; bu nedenle, AK PART� olarak grup �nerisi getirerek kar��n�zday�z.

Grup �nerimizde, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Genel Kurulunun bu hafta �al��ma saatlerinin, bug�n itibariyle 15.00�te ba�lay�p bitimine kadar, �ar�amba ve per�embe g�nleriyse saat 15.00�te ba�lay�p 20.00�ye kadar s�rd�r�lmesini �neriyoruz.

�al��ma konular� itibariyle de bug�n, 284 s�ra say�l� T�rk�edeki bozulmayla ilgili Meclis ara�t�rma komisyonu raporu ve 138 s�ra say�l� k�resel �s�nman�n etkileri ve su kaynaklar�n�n y�netimiyle ilgili Meclis ara�t�rma komisyonu raporlar�n�n g�r��lmesini �neriyoruz.

�ki ara�t�rma komisyonu raporunun bug�n g�r��lmesi h�linde ge� saatlere kadar s�rece�i tahmin edildi�i i�in, di�er gruplarla da yapt��m�z g�r��meler neticesinde, �ncelikle 284 s�ra say�l� T�rk�edeki bozulmayla ilgili ara�t�rma komisyonu raporunun g�r��melerinin tamamlanmas�; di�eri yani k�resel �s�nman�n etkileri ve su kaynaklar�n�n y�netimiyle ilgili Meclis ara�t�rma komisyonu raporunun g�r��melerine ba�lanmas� ancak g�r��melerin kalan k�sm�n�n da �n�m�zdeki hafta sal� g�n� yap�lmas� �eklinde bir mutabakat sa�land�; o �er�evede y�r�t�lmesini �neriyoruz.

�ar�amba g�n�yse T�rk Silahl� Kuvvetlerinin s�n�r �tesi harek�t ile ilgili izninin bir y�l daha uzat�lmas�n� i�eren tezkerenin g�r��lmesini �neriyoruz. Bu tezkerenin g�r��lmesinden sonra 214 s�ra say�l� d�nya su forumuyla ilgili kanun teklifinin, alt� maddelik kanun teklifinin s�ras�n�n �ne al�narak tezkereden sonra g�r��melerinin tamamlanmas�n� y�ce Meclisin takdirine sunuyoruz.

Bu kanunun, 214 s�ra say�l� Kanun Tasar�s��n�n g�r��melerinin tamamlanmas�ndan sonra ise 221 s�ra say�l� Co�rafi ��aretlerin Korunmas� Hakk�nda Kanun H�km�nde Kararnamede De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun Tasar�s� var. O da �� maddelik. Bu kanun tasar�s�n�n g�r��lmesini �neriyoruz.

Per�embe g�n� ve haftan�n son �al��ma g�n� olarak da 222 s�ra say�l� Organize Sanayi B�lgeleri Kanunu�nda De�i�iklik Yap�lmas�na ili�kin dokuz maddelik bir kanun tasar�s� var. Bu kanun tasar�s�n�n da bu haftan�n son g�r��lecek olan kanun tasar�s� olarak g�r��lmesini y�ce Meclise �neriyoruz.

Grup �nerimiz esas itibar�yla bundan ibarettir. Di�er gruplarla g�r��meler yapt�k ancak Dan��ma Kurulu, biraz �nce ifade etmeye �al��t�m, toplanamad��ndan dolay� grup �nerisi olarak getirmek durumunda kald�k. Ama esas itibar�yla, i�erik olarak di�er gruplarla bir mutabakat�m�z s�z konusudur.

Grup �nerimizin kabul edilece�ini umuyor, hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n Canikli.

Grup �nerisinin aleyhinde Eski�ehir Milletvekili Tayfun ��li g�r��ecektir.

Buyurunuz Say�n ��li.

H. TAYFUN ��L� (Eski�ehir) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Say�n Ba�kan�m, de�erli arkada�lar�m; AKP grup �nerisinin aleyhinde g�r��lerimi belirtmek i�in s�z talebinde bulundum. �ncelikle hepinizi �ahs�m ve Demokratik Sol Parti ad�na sayg�yla selaml�yorum.

Say�n AKP Grup Ba�kan Vekili neden b�yle bir grup �nerisi verdi�ini gerek�eleriyle birlikte sizlere a��klad�.

De�erli arkada�lar�m, biliyorsunuz, bu �nergenin i�erisinde iki adet Meclis ara�t�rma komisyonunun raporlar� okunacak ve g�r��lecek. Say�n Grup Ba�kan Vekili, birinin k�resel �s�nmayla ilgili oldu�unu ifade etti; daha sonra da g�ndemin �Kanun Tasar� ve Teklifleri� b�l�m�nde bulunan, kendilerince �ok �nemli �� kanun tasar�s� ve teklifinin g�ndemin ilk s�ralar�na al�nmas� gerekti�ini s�yledi.

�imdi �Kanun Tasar� ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Di�er ��ler� listesine bakt��m�zda, 1�inci s�raya konulmas� �nerilen yasa teklifi �stanbul �ehrinde yap�lacak Be�inci D�nya Su Forumunun Organizasyonu, bununla ilgili. 2�nci s�raya al�nmas� gereken kanun tasar�s� Co�rafi ��aretlerin Korunmas� Hakk�nda Kanun Tasar�s�. ��nc�s� de -daha �nce grup �nerisiyle g�ndemin 6�nc� s�ras�na al�nan- Organize Sanayi B�lgeleri Kanununda De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Kanun Tasar�s��n�n ilk s�raya al�nmas�n� teklif ediyorlar.

Say�n Grup Ba�kan Vekili, her ne kadar bu grup �nerisinin i�inde olmamakla birlikte -hepimizin bildi�i gibi kamuoyuna a��kland�- yar�n Ba�bakanl�k tezkeresinin g�r��lmesi ve Ba�bakanl�k tezkeresi g�r��ld�kten sonra kanunlar�n g�r��lmesi gerekti�ini ifade etti.

�imdi, de�erli arkada�lar�m, ��phesiz her kanun tasar� ve teklifi �ok �ok �nemlidir. Ama hepimizin �ok iyi bildi�i gibi d�nya kayn�yor, d�nyada �ok ciddi bir k�resel kriz var. Bu krize kar�� neler yapabiliriz, hangi tedbirleri alabiliriz? Bu konular�n mutlaka T�rkiye B�y�k Millet Meclisinde konu�ulmas� gerekir. Bir�ok de�erli milletvekili arkada��m�n T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin g�ndemine soktu�u, s�ra bekleyen, �zellikle i�sizlik konusunda, �retimin daralmas� konusunda, yat�r�m eksikli�i konusunda, yolsuzlukla ilgili, yoksullukla ilgili �ok �nemli �nerileri T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin g�ndeminde beklerken, AKP Grubunun b�yle bir �neriyi g�ndeme getirmi� olmas�, k�resel krizin AKP taraf�ndan ne �er�evede alg�land��n� da �ok net olarak ortaya koyuyor. Ama d�nyadaki bu k�resel krizi ve �lkemizde ya�anmakta olan ekonomik krizi bir tarafa �imdilik b�rakacak olursak, bence, �ok daha g�ncel olan, �ok daha �nemli bir konunun da g�ndemde olmas� laz�m ve T�rkiye B�y�k Millet Meclisinde konu�ulmas� laz�m de�erli arkada�lar�m.

Diyeceksiniz ki ter�r konusu yar�n T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin g�ndemine gelecek; 15 Ekim 2007 tarihinde T�rkiye B�y�k Millet Meclisince onaylanan tezkere, Say�n Ba�bakan�n imzas�yla Bakanlar Kurulu tezkeresi olarak T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin �n�ne gelecek; bu konuyu, �nemli konuyu yar�n g�r��ece�iz, diyebilirsiniz.

De�erli arkada�lar, yar�n g�r��lecek konu ter�r�n asker� boyutuyla ilgili bir konudur. Anayasa�m�z�n 92�nci maddesine g�re T�rk Silahl� Kuvvetlerinin yabanc� bir �lkeye asker g�ndermesiyle ilgili bir konudur ve asker� bir konudur. Ter�r konusu sadece bir asker� konu de�ildir. Ter�r konusunun siyasi, diplomatik ve ekonomik boyutlar� vard�r ve y�llard�r, yirmi be� y�ld�r T�rkiye�de e�er bir ter�r belas� canlar�m�z� al�yorsa bunun siyasi ve diplomatik boyutunun mutlaka ve mutlaka T�rkiye B�y�k Millet Meclisinde konu�ulmas� gerekir.

15 Ekim 2007 tarihli Ba�bakanl�k tezkeresinde, Say�n Ba�bakan�m�z, T�rkiye�nin, �zellikle AKP H�k�metinin, ter�rle m�cadelede siyasi ve diplomatik ba�ar�s�zl��n� �ok a��k ikrar etti. O Da�l�ca bask�n�ndan �nce, 15 Ekimde ald��m�z bu kararda Say�n Ba�bakan�m�z �Dost ve karde� Irak��n toprak b�t�nl��n�n, mill� birli�inin ve istikrar�n�n korunmas�na b�y�k �nem atfeden T�rkiye, PKK ter�ristlerinin Irak��n kuzeyindeki mevcudiyetine ve faaliyetine son verilmesini sa�lamak amac�yla uzunca bir s�redir yo�un siyasi ve diplomatik giri�imlerde ve uyar�larda bulunmu�tur. Bu �abalar�m�zdan istenilen sonu�lar�n al�nmas� bug�ne kadar m�mk�n olamam��t�r.� demek suretiyle Anayasa�m�z�n 92�nci maddesi gere�ince ter�rle m�cadelenin asker� boyutu i�in gerekli olan izni T�rkiye B�y�k Millet Meclisinden alm��t�. Biraz evvel noktas�na, virg�l�ne kadar Say�n Ba�bakan�n T�rkiye B�y�k Millet Meclisine sundu�u tezkeredeki AKP�nin ter�rle siyasi ve diplomatik ba�ar�s�zl��n� ikrar eden ifadelerini sizlere okudum.

De�erli arkada�lar�m, 15 Ekim 2007 tarihinde bu tezkere T�rkiye B�y�k Millet Meclisine sunuluyor, alt� g�n sonra PKK ter�r �rg�t� Da�l�ca bask�n�n� yap�yor -�ehitlerimizi hepimiz biliyoruz, b�y�k ac� duyduk- Da�l�ca bask�n�n� ger�ekle�tiriyor alt� g�n sonra ve o tarihte Say�n Ba�bakan�m�z Amerika�ya gidiyor -haf�zalar�m�z� ��yle tazeleyecek olursak- Amerika Birle�ik Devletleri Ba�kan�yla g�r��yor. ��te �iznin ne �ekilde olmas� laz�m�, yok ��u kadar girersiniz�, ��mul� �u kadar olmas� laz�m� �eklinde birtak�m g�r��ler�

�imdi, tezkerenin s�resinin bitti�i ve T�rkiye B�y�k Millet Meclisinden yeniden uzatma izni al�naca��n�n yaz�l� ve g�rsel bas�nda yaz�lmas�ndan sonra, hepinizin bildi�i gibi, 3 Ekim tarihinde PKK ter�r �rg�t�, bu sefer ba�ka bir birli�imize, Akt�t�n Karakolunun ileri g�zleme k�sm�na sald�rmak suretiyle yine 17 �ehit, 21 gazi vermemize neden oldu.

De�erli arkada�lar�m, burada PKK ne diyor? Burada PKK, asl�nda, Say�n Ba�bakan�n itiraf etti�i, siyasi ve diplomatik, AKP�nin ba�ar�s�zl��n�, T�rk halk�n�n, T�rkiye Cumhuriyeti�nin �n�ne koyuyor, �Ey T�rkiye Cumhuriyeti devleti, ey T�rkiye Cumhuriyeti�nin AKP H�k�meti, sizler bana bir �ey yapamazs�n�z; sizler, siyasi ve diplomatik olarak beni himaye edenlere kar�� bir �ey yapamazs�n�z.� diye a��k�a meydan okuyor. ��nk�, �Ben ba�ka bir devletin egemenli�i alt�nda ya��yorum, onlar�n himayesi alt�nda bar�n�yorum, keyfim isterse geliyorum can�n�z� al�yorum, keyfim isterse �ekip gidiyorum ama siz bir egemen devlet olarak benim arkamdan gelemiyorsunuz ��nk� beni himaye edenler sizin H�k�metinize kar�� her t�rl� bask�y� uyguluyor.� diye kafa tutuyor. �u anlatt��m iki olay, PKK ter�r �rg�t�n�n, bu y�ce Meclis taraf�ndan al�nan tezkereyi ne kadar ciddiye almad��n� �ok a��k ifade ediyor. Yani bir anlamda diyor ki: �Sizin, T�rkiye devleti olarak kendi g�venli�inizle, ulusunuzun, halk�n�z�n can g�venli�iyle ilgili karar alma yetene�iniz yoktur. Ben gelir basar�m, elimi kolumu sallayarak �eker giderim. ��te, siz siyaseten ve diplomatik olarak ba�ar�s�z bir h�k�metsiniz.� Bunu b�yle okumak laz�m.

Yar�n T�rkiye B�y�k Millet Meclisinde g�r��lecek tezkere, i�in siyasi, i�in diplomatik boyutunun d��ndaki asker� bir boyutudur. Orada da onun ��mul�n�, onun s�n�rlar�n� yine h�k�met belirleyecektir. T�rk Silahl� Kuvvetleri belirlemeyecektir ki! Ge�mi�te de �yle olmu�tur. 15 Ekim 2007 tarihinde al�nan tezkereden alt� g�n sonra Da�l�ca bask�n�n� PKK ger�ekle�tirdi.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�zlerinizi tamamlay�n�z Say�n ��li.

H. TAYFUN ��L� (Devamla) � Ba�l�yorum efendim.

�Sen istedi�in kadar tezkere karar� al, sen beni takip edemezsin Irak�ta ��nk� Irak�taki o b�lgesel y�netim denilen veyahut kendini egemen olarak kabul eden Irak devleti beni koruyor.� demi�tir. D�nyan�n hi�bir yerinde bir devletin kar�� devlet taraf�ndan sald�r�ya u�rat�ld�� ba�ka bir �ey yoktur.

Anayasa�n�n 92�nci maddesi sadece s�n�r harek�t� konusunda asker� izin vermez, sava� h�lini de d�zenler. Nas�l rahmetli B�lent Ecevit, o K�br�s�taki soyda�lar�m�z�n can�na k�yd�klar� zaman, soyk�r�m uygulamaya kalkt�klar� zaman, �ngiltere�ye, Amerika�ya, egemen bir�ok devlete kar�� Ay�e tatile ��ks�n.� emrini verebiliyorsa T�rkiye Cumhuriyeti h�k�metinin kendi ulusunun bar�� i�in, b�lgedeki uluslar�n bar�� i�in dimdik durabilecek siyasi ve diplomatik kararl�l�� g�stermesi laz�m diyorum. Onun i�in AKP grup �nerisinin kar��s�nday�m. T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin �n�ne bu derece, hem ekonomi konusuyla ilgili, k�resel krizle ilgili hem de ter�rle ilgili �nemli konular�n gelmesi gerekir d��ncesindeyim.

Sabr�n�z i�in hepinize te�ekk�r ediyorum, sayg�lar�m� sunuyorum, sa� olun. (DSP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n ��li.

Grup �nerisi lehine Kocaeli Milletvekili Azize Sibel G�n�l.

Buyurunuz Say�n G�n�l. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

AZ�ZE S�BEL G�N�L (Kocaeli) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; grup �nerimizin lehinde s�z alm�� bulunuyorum. Bu vesileyle hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

S�zlerime ba�lamadan �nce, d�rt g�n �nce ter�r �rg�t�n�n ger�ekle�tirdi�i hain sald�r� neticesinde hayat�n� kaybeden Mehmet�iklerimize Allah�tan rahmet diliyoruz, kahraman gazilerimize acil �ifalar diliyoruz; ailelerine, yak�n �evrelerine ba�sa�l�� diliyoruz; milletimizin ba�� sa� olsun.

De�erli arkada�lar, Dan��ma Kurulu bug�n toplanamad��ndan bir grup �nerisi sunulmu�tur. �nerimizin detay�n� Grup Ba�kan Vekilimiz Say�n Canikli a��klam��t�r; sal� g�n�, �ar�amba g�n� ve per�embe g�n� �al��ma saatlerimizi ve g�ndeme alaca��m�z kanun ve �al��malar� a��klam��lard�r. Ben daha detay�na girmiyorum.

�nerimizin hay�rl� olmas�n� temenni ediyorum ve yeni yasama y�l�m�z�n da verimli ve ba�ar�l� olmas� temennisiyle hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n G�n�l.

Grup �nerisi aleyhine, ��rnak Milletvekili Hasip Kaplan.

Buyurunuz Say�n Kaplan.

HAS�P KAPLAN (��rnak) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; yeni yasama d�neminin bu ilk g�n�nde Demokratik Toplum Partisi ��rnak Milletvekili olarak �nerge aleyhinde s�z ald�m. ��nk� burada y�ce Meclisi sorunlar�n ��z�m yeri olarak g�r�yoruz,� ��z�m yeri olarak g�r�yorsak o zaman y�ce Meclisin �lkenin ger�ek g�ndemiyle ilgilenmesi ve i�leyi�ini de Mecliste grubu bulunan t�m partilerin yasama s�recine e�it olarak kat�lacaklar�, haz�rlanacaklar� bir �al��ma temposuyla g�t�rmeleri iste�imizi ifade etmek istiyoruz.

Ancak geride b�rakt��m�z bir y�lda biz, maalesef, �o�unlu�u elinde bulunduran iktidar partisinin -AK PARTݒnin- Mecliste grubu bulunan di�er partileri hi�e sayd��n�, d��ncelerini dikkate almad��n�, yasama �al��malar�n� oldubittiye getirdi�ini ve yeterli bir haz�rl�k ve �al��ma imk�n� tan�madan temel yasalar� bile k�rk sekiz saat i�inde ��kard��na tan�k olduk. Bu konuda �ok�a tart��ma ya�and� ve bu t�r �nergelerle Meclis Dan��ma Kurulu toplanamam��sa AKP�nin kendi �nergesini getirip kendi g�ndemini belirledi�ini g�rd�k.

�imdi, yine bug�n b�yle bir �nerge var ve AK PART� kendi g�ndemini belirliyor. Peki, AK PART� kendi g�ndemini, kendi bildi�ini okumaya devam ederse y�ce Mecliste farkl� partilerin, farkl� g�r��lerin, farkl� anlay��lar�n kendini ifade etmesi nas�l sa�lanacak? Yani bunu sorma hakk�n� kendimizde buluyoruz.

Meclis -�ok a��k ifade edeyim- a�lama duvar� de�ildir. Meclis, sorunlar�n ��z�m yeridir. T�rkiye�de T�rkiye�nin sorunlar�n�n ��z�lece�i tek yer Meclistir. Ancak, y�ce Meclisimizin, bu g�r�nt�y�, bu g�veni, bu inanc� halka vermedi�ini ifade etmek istiyorum. Neden diyeceksiniz. T�rkiye�nin bug�n birinci g�ndemi nedir? Ya�ad��m�z ac� olaylar de�il mi? Silahl� �at��ma ortam� de�il mi? Yirmi be� y�ld�r s�ren �at��malar de�il midir? T�rkiye�nin birinci g�ndemi bu de�il midir? Acil olan g�ndem bu de�il midir? Her g�n bir oca�a ate� d��erken -do�u-bat�, Karadeniz-Akdeniz fark etmiyor, K�rt-T�rk analar� fark etmiyor- her g�n ac� ya�ad��m�z bug�nlerde, y�ce Meclis, yirmi be� y�l s�ren bir �at��may� sona erdirmenin sorumlulu�unu siyaseten ta��mayacak m�? Ta��yacaksa neden y�ce Mecliste darg�n liderler meclisi g�r�nt�s� veriliyor. AK PART�, iktidar partisi, ana muhalefet kavgal�, konu�am�yor, di�er Meclis gruplar� bir araya gelemiyor, �lkenin temel sorunlar�n� konu�am�yor. Neden? Bu halk, 70 milyon, T�rkiye�de ya�ayan yurtta��m�z bunu hak ediyor mu? Neden bu ac� olaylar ya�an�rken, ter�r sorunu veya K�rt sorunu, b�lge sorunu veya ba�ka t�rl�, istedi�iniz ismi verin ama �unu y�ce Meclisin k�rs�s�nden ac� bir �ekilde uyarmak istiyorum: Y�z Y�l Sava�lar�n� inceleyin, bir tanesi elli y�l s�rm��t�r, geriye kalan Y�z Y�l Sava�lar�n�n hepsi yirmi ile yirmi be� y�l aras�nda s�rm��t�r. T�rkiye�de i� sorunlar�ndaki �at��ma s�reci yirmi be� y�ld�r s�r�yorsa, Y�z Y�l Sava�lar� kadar s�r�yorsa gelinen noktadaki ac� tabloyu g�rmeniz laz�m. Bal�kesir Alt�nova�da T�rk-K�rt �at��mas� ya�an�yorsa ve T�rk-K�rt �at��mas� ya�and�� zaman h�k�met, yarg�, y�r�tme seyirci kal�yorsa; bir parti lideri, Ba�bakan da, ana muhalefet lideri de, parti liderleri bu konuda kayg� duymuyorsa ve Alt�nova�da ya�anan olaylar�n daha �nce �zmir�de, Antalya-Alanya�da, ba�ka yerlerde ya�and��n� e�er unutuyorlarsa ve T�rkiye bu noktaya gelmi�se, T�rkiye�de bir T�rk-K�rt sava�� noktas�na gelmi�se gerilim, bu gerilim e�er bu cumhuriyeti birlikte kuran 70 milyon insan�n birli�ini yak�ndan ilgilendiriyorsa; ba�ka i� yapmak, bu y�ce Meclisin �at�s� alt�nda s�raya koymak gerekirse en acil olan bu sorunu en ba�a koymak gerekmiyor mu? En �nemli sorunu en ba�a koymak, en ba�ta iktidar partisinin ve ana muhalefet partisinin g�revi de�il midir? E�er Cumhurba�kan� liderler zirvesini toplayam�yor, Ba�bakan T�rkiye�nin en �nemli sorununu, siyaseten sorumlulu�unu ta��y�p, parti grup liderlerini davet edip, gelin bu sorunu konu�al�m, bu sorunun boyutu asker� mi, ekonomik, sosyal, siyasal, k�lt�rel boyutlar� var m�, sorunun bu boyutlar� varsa nedir, bu sorunun nedeni nedir, bu sorunu nas�l ��zeriz, silahl� �at��may� nas�l bitiririz, silahlar� nas�l sustururuz, art�k bu ac�lar�n ya�anmamas� i�in ne yapar�z diye e�er y�ce Meclis y�zde 85 temsiliyet oran�yla temsil edilse dahi bunu konu�am�yorsa, g�revini yapm�yor demektir. Sadece bu de�il, yeni bir anayasay� da konu�am�yoruz. Bu da T�rkiye�nin g�ndemine getirilmiyor. AKP inisiyatifini, cesaretini tamamen s�y�rd�, haz�rlad�� anayasa tasla��n� rafa koydu.

Ulusal program g�ndemde, da��t�yorsunuz� Ulusal program g�ndemde ama bunun �zerinde g�ndeme �ncelik �nergesi vermiyorsunuz.

Peki, uzla�� komisyonlar�n� Meclis Ba�kan� istiyor, �a��r�yor, diyor ki: �Gelin, Anayasa, �� T�z�k, baz� �nemli kanunlar konusunda uzla�al�m, konu�al�m.� �� parti bildirimde bulunuyor, isim veriyor, ana muhalefet partisi vermiyor isim; uzla�madan ka��yor, diyalogdan ka��yor, konu�maktan ka��yor! �ktidar �nerge veriyor, kendi g�ndeminde, kendi k��k d�nyas� var ama ana muhalefet partisinin yapt�� da bundan farkl� bir �ey de�il.

K. KEMAL ANADOL (�zmir) � Say�n Ba�kan, grup �nerisiyle ne alakas� var? Sata�ma yarat�yor!

HAS�P KAPLAN (Devamla) � �imdi, bir yandan i�sizlik, bir yandan k�resel kriz kap�ya dayan�rken, T�rkiye�nin ekonomik olarak alabora olaca�� ve ihracat�n�n, ithalat�n�n y�zde 80�inin de Amerika ve Avrupa Birli�i �lkeleriyle oldu�u ger�e�ini g�z ard� ederek, T�rkiye�deki 50 bankan�n 26 tanesinin yabanc� sermayeden olu�tu�unu g�z ard� ederek, k�resel kriz konusunda kendi i�imizde, ortak, d�rt grubu bulunan parti ve grubu olmayan partilerden ortak bir Meclis komisyonu kuram�yorsak, ara�t�ram�yorsak, bu ay�p, bizim ay�b�m�zd�r! Biz her �eyde sorumlulu�u atmakta, birbirimizin �zerine de�il, yirmi be� senedir �at��ma s�recinin sorumlulu�unu da askerin �zerine atarak, askeri tek ba��na b�rakarak, b�t�n sorunun ��z�m�n�, silah, bask�, �iddet ve ink�r politikalar�nda arayarak hi�bir yere gidilemedi�i g�r�ld�.

Yar�n tezkereyi yine oylayaca��z. Evet, bu, sadece s�n�r �tesine git veya gitmeme �nergesidir. Ya�ad��m�z s�re�, gelinen olaylar, bunun ��z�m de�il, ��z�m�n �ok komplike oldu�unu� �yle ki komplike, y�ce Meclisin sadece b�t�n partilerinin bu konuda bir araya gelip konu�mas�yla de�il, sivil toplumu da ayd�n�n� da sanat��s�n� da bu �lkenin vicdan�n� da bu �lkenin b�t�n insanlar�n�, b�t�n analar�n� aya�a kald�rmal� ki bu ac�lar son bulsun, bu �at��ma son bulsun. T�rkiye�nin ger�ek g�ndemi budur. Yaz�k olur! T�rkiye�nin ger�ek g�ndemini ��zemiyorsan�z, ��zemiyorsan�z, Anayasa reformundan tutun ulusal programa, ulusal programdan tutun uzla�� ve diyalo�a kadar ��zemiyorsan�z�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�z�n�z� tamamlay�n�z.

HAS�P KAPLAN (Devamla) � Bitiriyorum.

��zemiyorsak, �lkenin ger�ek g�ndemine gelemiyorsak bir �eyimiz var, erdemli bir davran�� g�steririz. Sorunlar� ��zememi� bir 23��nc� D�nem Meclisinin yapaca�� en namuslu i�, en onurlu tav�r: Ben bu sorunlar� ��zemiyorum, konu�am�yorum, uzla�am�yorum, diyalog kuram�yorum, bir araya gelemiyorum, ben bittim� O zaman sand��a gidersiniz, halka gidersiniz, halk yeni bir Meclis olu�turur ve bu Mecliste T�rkiye�nin sorunlar� ��z�l�r. Ger�ek g�ndem budur arkada�lar. Ger�ek g�ndem T�rkiye�nin ac� sorunlar�d�r. Ger�ek g�ndem ocaklara d��en ate�tir, gelen cenazelerdir, �ehitlerdir. T�rkiye�nin ger�ek g�ndemi T�rkiye�nin birli�idir. T�rk-K�rt sava��na d�n��en bir ortam� ya��yoruz, bunu erteleme hakk�n�z yok, buna l�ks�n�z yok. Bu �lkenin kaderini, gelece�ini de bu �ekilde heder etme hakk�n�z yok. T�rkiye�nin ger�ek g�ndemine�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

HAS�P KAPLAN (Devamla) - �iktidar partisi ile ana muhalefet partisini davet ediyorum.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n Hasip Kaplan.

Adalet ve Kalk�nma Partisinin grup �nerisini oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

Say�n milletvekilleri, �imdi g�ndemin ��zel G�ndemde Yer Alacak ��ler� k�sm�na ge�iyoruz.

Bu k�sm�n 1�inci s�ras�na al�nan, Karaman Milletvekili Mevl�t Akg�n ve 20 milletvekilinin, Samsun Milletvekili Suat K�l�� ve 25 milletvekilinin, K�tahya Milletvekili Alim I��k ve 38 milletvekilinin; Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na Grup Ba�kan Vekilleri Ankara Milletvekili Hakk� Suha Okay, �stanbul Milletvekili Kemal K�l��daro�lu ve �zmir Milletvekili Kemal Anadol�un �nergeleri �zerine, T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n ara�t�r�lmas�, T�rk�enin korunmas� ve geli�tirilmesi i�in al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Anayasa�n�n 98�inci, �� T�z�k��n 104 ve 105�inci maddeleri uyar�nca kurulmu� bulunan (10/35, 43, 49, 70) esas numaral� Meclis Ara�t�rmas� Komisyonunun Raporu �zerindeki genel g�r��meye ba�l�yoruz.

VII.- KANUN TASARI VE TEKL�FLER� �LE KOM�SYONLARDAN

GELEN D��ER ��LER

A) Komisyonlardan Gelen Di�er ��ler

BA�KAN � Komisyon?.. Burada.

H�k�met?.. Burada.

�� T�z�k��m�ze g�re, Meclis ara�t�rmas� komisyonunun raporu �zerindeki genel g�r��mede ilk s�z hakk� �nerge sahiplerine aittir. Daha sonra, �� T�z�k��m�z�n 72�nci maddesine g�re siyasi parti gruplar� ad�na birer �yeye, �ah�slar� ad�na iki �yeye s�z verilecektir. Ayr�ca, istemleri h�linde Komisyon ve H�k�mete de s�z verilecek, bu suretle Meclis ara�t�rmas� komisyonu raporu �zerindeki genel g�r��me tamamlanm�� olacakt�r.

Konu�ma s�releri, Komisyon, H�k�met ve siyasi parti gruplar� i�in yirmi�er dakika, �nerge sahipleri ve �ah�slar i�in de onar dakikad�r.

Komisyon raporu 284 s�ra say�s�yla bast�r�l�p da��t�lm��t�r.

Rapor �zerinde s�z alan say�n milletvekillerinin isimlerini okuyorum:

�nerge sahipleri olarak, Karaman Milletvekili Mevl�t Akg�n, Samsun Milletvekili Suat K�l��, K�tahya Milletvekili Alim I��k, Yalova Milletvekili Muharrem �nce; gruplar ad�na, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na �stanbul Milletvekili Necla Arat, Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na Mu�la Milletvekili Metin Ergun, Adalet ve Kalk�nma Partisi Grubu ad�na Erzurum Milletvekili �brahim Kavaz�d�r.

�imdi ilk s�z, �nerge sahibi olarak Say�n Mevl�t Akg�n�e aittir, Karaman Milletvekili.

Buyurunuz Say�n Akg�n. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

MEVL�T AKG�N (Karaman) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekili arkada�lar�m; T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n ara�t�r�lmas�, T�rk�enin korunmas� ve geli�tirilmesi i�in al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla kurulan Meclis ara�t�rmas� komisyonu raporu �zerinde �nerge sahipleri ad�na s�z alm�� bulunmaktay�m. Bu vesileyle y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

Bu konu�ma vesilesiyle kutsal vatan savunmas�nda �ehadet mertebesine eri�en t�m �ehitlerimizi rahmet ve minnetle an�yorum. T�rk milletine ve kederli ailelerine buradan tekrar ba�sa�l�� dilemek istiyorum.

Bar��a, ho�g�r�ye, karde�li�e, birlik ve beraberli�e her zamankinden daha fazla ihtiya� duyuyoruz. T�rk�eyi en sade ve en g�zel bi�imde kullanan g�n�ller dostu Yunus Emre y�zy�llar �ncesinden ne g�zel ifade etmi�:

�Gelin tan�� olal�m,

��i kolay k�lal�m.

Sevelim, sevilelim,

D�nya kimseye kalmaz.�

Bu sevgi ikliminin toplumumuzda kal�c� olmas�n� diliyorum.

K�ymetli arkada�lar�m, �ncelikle AK PART�, Cumhuriyet Halk Partisi ve Milliyet�i Hareket Partisi gruplar�ndan �nerge veren milletvekillerimizi ve �nergelere destek olan siz de�erli vekillerimizi kutlamak istiyorum ��nk� a�z�m�zda anam�z�n ak s�t� kadar helal olan T�rk�emize sahip ��kmak, bu duyarl�l�kla hareket etmek en b�y�k vatanseverliktir diye d��n�yorum.

Ara�t�rma �nergelerinde de isabetle dile getirildi�i gibi, milletleri millet yapan unsurlar�n ba��nda dil gelmektedir. Mill� birli�imizin temel ta�� olan dil, ayn� zamanda mill� k�lt�r�m�z�n de en �nemli ta��d�r. Nitekim tarih boyunca dilini koruyamayan, geli�tiremeyen milletler mill� k�lt�rlerini ve kimliklerini de kaybetmi�ler ve tarih sahnesinden silinmi�lerdir.

Konf��y�s��n �Bir milleti bozmak isteseydim i�e dil ile ba�lard�m.� tespiti bo�una s�ylenmi� bir tespit de�ildir. Yery�z�nde var olan 6 bin dilden her on d�rt g�nde 1 dil kaybolmaktad�r. Dilimiz T�rk�e ise yery�z�nde 200 milyondan fazla insan�n konu�tu�u d�nyan�n be�inci b�y�k dili olmaktad�r. T�rk dili �erefli, sayg�n, zengin ve g�zel bir dil olarak d�nyan�n en eski dilleri aras�ndad�r. Yaz� dili olarak bin be� y�z, konu�ma dili olarak ise be� bin y�ll�k bir ge�mi�e sahip dilimiz, ayn� zamanda �ok geni� bir co�rafyada konu�ulmaktad�r.

B�yle g�zel bir dilimiz olmas�na ra�men dilimizde artan oranda bozulma ve yabanc�la�man�n bulunmas� hepimizi millet�e tedirgin etmektedir. Ger�ekten, bilimsel toplant�lardan dost sohbetlerine kadar her ortamda dilimizdeki bozulma ve yabanc�la�ma mutlaka sohbet konusu olmakta ve dile getirilmektedir. ��te bu hayk�r�� duyan Meclisimizin konuya sahip ��karak bir ara�t�rma komisyonu kurmas� son derece anlaml� bir tav�r olmu�tur.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n ara�t�r�lmas� ve al�nacak �nlemlerin belirlenmesi amac�yla 22�nci D�nemde de bir komisyon kurulmu� ve o komisyon bize ��k tutan �nemli �al��malarda bulunmu�tu. Huzurunuzda o komisyonda g�rev alan arkada�lar�m�z� da buradan tebrik etmek istiyorum. Bug�n raporunu g�r��mekte oldu�umuz Meclis ara�t�rma komisyonumuzda g�rev alan arkada�lar�m�z�n da b�y�k bir �zveriyle g�rev yapt�klar�n� biliyorum.

Bir kez daha g�r�lm��t�r ki, dil, bizleri ayr��t�ran de�il, birle�tiren bir unsurdur ve dil �zerinden siyaset yapmak m�mk�n de�ildir. Y�ce Atat�rk��n isabetle vurgulad�� gibi �T�rk dili dillerin en zenginlerindendir, yeter ki bu dil �uurla i�lensin. �lkesinin y�ksek istiklalini korumas�n� bilen T�rk milleti, dilini de yabanc� diller boyunduru�undan kurtarmal�d�r.�

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekili arkada�lar�m; komisyon raporu dikkatlice okundu�u takdirde, raporda, T�rk�enin tarih�esi, d�nya dilleri aras�ndaki yeri, T�rk�enin bug�nk� durumu ve ��z�m �nerileri detayl� olarak ifade edilmi�tir. Bu �al��man�n ortaya ��kmas�nda t�m Komisyon �yelerinin ve �zellikle Komisyon Ba�kan�m�z�n b�y�k eme�i vard�r. Raporda belirtildi�i gibi, T�rk�emiz s�z varl�� a��s�ndan d�nyan�n en g��l� dillerinden birisidir. Kelime haznesinin zenginli�i, kelime gruplar� olu�turma yoluyla yeni s�zler elde edebilme �zelli�i ve yeni kelimeler t�retmeye elveri�li olmas� nedeniyle ayn� zamanda T�rk�e bir bilim dilidir.

Raporda T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n nedenleri aras�nda �unlar say�lm��t�r: Yabanc� kelime �zentisi, yabanc� kelime kullanma al��kanl�� (�rne�in; kuzen, efor, detay gibi), yabanc� eklerin kullan�lmas� (�rne�in; -ler, -lar ekleri yerine �s� ekinin kullan�lmas� gibi), yabanc� kelimelerin yaz�lmas�ndaki yanl��l�klar, T�rk�ede bulunmayan yabanc� i�aretlerin kullan�lmas�, alfabemizde bulunmayan �x� gibi harflerin kullan�lmas�, i� yeri adlar�ndaki yabanc�la�ma, m�stehcen ve kaba s�zlerin kullan�lmas�, yaz�m yanl��lar� gibi genel tespitler raporda yer alm��t�r.

Di�er yandan, bas�n-yay�n organlar�nda kullan�lan ifadeler arac�s�z bir �ekilde halka ula�t��ndan, bu organlarda kullan�lan dilin �nemine �zellikle vurgu yap�lm��t�r. Radyo ve televizyonlarda g�rev alan sunucu, muhabir gibi ki�ilerin mutlaka dil e�itiminden ge�mi�, T�rk�eyi �zenle kullanan insanlar olmas� gerekmektedir.

T�rk d�nyas�nda dil birli�i sorunu ile T�rk�e ��retimindeki eksiklikler de ana sorunlardan baz�lar� olarak kar��m�zda durmaktad�r. Yahya Kemal Beyatl� bir konu�mas�nda �T�rk�enin �ekilmedi�i yer vatand�r.� der. E�er T�rk�emiz var olsun diyorsak mutlaka dil bilinci olu�turmak zorunday�z. Bu ise, mill� bir dil politikas�yla m�mk�nd�r.

�lkemizde 1980�den sonra g�r�len b�y�k yanl��lardan birisi, yabanc� dil ��retimi ile yabanc� dille ��retimin birbirine kar��t�r�lmas� olmu�tur. G�n�m�zde yabanc� dil ��renmenin �nemi elbette ki tart��lamaz, ancak yabanc� dil ara� olmaktan ��k�p ama� h�line getirilmi�tir. Yabanc� dille ��retim yapan kurumlarda okuyan T�rk �ocuklar�, maalesef, T�rk�eyi ihmal etmektedirler. Yabanc� dille ��retim, d�nyada sadece geri kalm�� lkeler ve s�m�rge �lkelerde uygulama olarak g�r�lmektedir.

Say�n Ba�kan, de�erli arkada�lar�m; raporun son b�l�m�nde ��z�m �nerileri yer almaktad�r. T�rk�enin ba��ms�z bir dil olarak ya�amas� ve varl��n� s�rd�rebilmesi i�in T�rk�e konusunda bireysel ve toplumsal duyarl�l�k �artt�r. Atat�rk de bu sorumlulu�u �T�rk dilinin kendi benli�ine, asl�ndaki g�zellik ve zenginli�e kavu�mas� i�in b�t�n devlet te�kilat�m�z�n dikkatli, alakal� olmas�n� isteriz.� diyerek ifade etmi�tir.

T�rk�enin do�ru kullan�lmas�n� sa�lamak ve bozulmayla yabanc�la�man�n �n�ne ge�mek i�in aileden ba�layan bir ��renme s�recine ihtiya� vard�r. �yi bir dil ��retimi i�in ��retmenlerin e�itimine de �zel �nem verilmelidir. �lkokuldan �niversiteye kadar e�itimin her kademesinde dilimize y�nelik hedefler koymal�y�z. Gen�lerimiz �zellikle orta��retimde, dilleriyle kendilerini ifade edebilecek olgunlu�a ve birikime sahip h�le getirilmelidir.

Ayn� zamanda, �lkemizde televizyon izleme oranlar� y�zde 96 gibi �ok y�ksek oranlara ��kmaktad�r. T�m bas�n-yay�n kurulu�lar�nda dil denetme kurullar� olu�turulmas� teklifi �nemli bir tekliftir.

Ticari alanda, �r�n, marka, tabela gibi tan�t�c� adlar�n konulmas�nda mutlaka belli kurallar getirilmelidir.

T�rk d�nyas�nda Latin alfabesi temelinde alfabe birli�i sa�lanmal�d�r. Ortak alfabeye ge�ildi�i zaman, �smail Gasp�ral��n�n �Dilde, fikirde, i�te birlik� hedefine daha fazla yakla�aca��m�za inan�yorum.

De�erli arkada�lar�m, �lkemizde iki tane dil bayram� kutlanmaktad�r, Birincisi, 26 Eyl�lde kutlanan resm� Dil Bayram�; di�eri ise Karamano�lu Mehmet Bey�in T�rk�eyi resm� devlet dili olarak ilan etti�i ferman�n tarihi olan 13 May�sta Karaman ilimizde kutlanan Dil Bayram��d�r. Bu bayramlar�n m�mk�n ise birle�tirilmesi, m�mk�n olmasa bile en etkin �ekilde kutlan�lmas� gerekmektedir.

Ayr�ca, b�t�n kamu kurum ve kurulu�lar� her t�rl� belge, s�zle�me ve yaz��may� T�rk�e haz�rlamal�d�r.

Bu arada, T�rk Dil Kurumunun kurulu� gayesine uygun olarak �al��mas�n� temin etmek �zere, Meclisimizde g�r��lmeyi bekleyen Atat�rk K�lt�r, Dil ve Tarih Y�ksek Kurumu Kanunu mutlaka ��kar�lmal�d�r. Burada, son y�llarda T�rk�e konusunda ba�ar�l� hizmetler veren T�rk Dil Kurumu ve Ba�kan�n� tebrik etmek istiyorum. �yle ki, dil ile ilgili bilgilere bug�n art�k cep telefonlar�ndan bile ula�mak m�mk�n h�le gelmi�tir.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�zlerinizi tamamlay�n�z.

Buyurunuz.

MEVL�T AKG�N (Devamla) � Te�ekk�r ediyorum Say�n Ba�kan�m.

De�erli arkada�lar�m, bu ��z�m �nerileri detayl� olarak, etrafl�ca raporda belirtilmi�tir. Meclisimize d��en, bu ��z�m �nerilerinden yasal d�zenlemeye konu olacak kurallar� bir an �nce hayata ge�irmektir.

Say�n Ba�kan, de�erli arkada�lar�m; konu�mama son verirken -�ok �nemli bir ev �devi niteli�inde olan raporun Meclisimizin tozlu raflar�nda kalmamas�n� istiyorsak- ��z�m �nerilerini hayata ge�irmek i�in t�m yetkilileri g�reve davet ediyor ve bu duygularla y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n Akg�n.

�kinci konu�mac�, Samsun Milletvekili Suat K�l��.

Buyurunuz efendim. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

SUAT KILI� (Samsun) � Say�n Ba�kan, �ok sayg�de�er milletvekilleri; yasama y�l�m�z�n bu ilk �al��ma g�n�nde y�ce heyetinizi ve bizleri ekranlar� ba��nda dinleyen �ok sayg�de�er vatanda�lar�m�z� en kalb� sayg�lar�mla selaml�yorum.

�ok sayg�de�er milletvekilleri, T�rk milletinin y�re�i yan�yor. Sadece 17 �ehidimizin ac�s�n�n d��t�� on yedi ocakta de�il, 70 milyon T�rk insan�n�n milyonlarca oca��nda bir yang�n, bir b�y�k ate� var. Her �eyden evvel �ehitlerimize ebed� istirahatg�hlar�nda sonsuz nurlar i�erisinde ebed� ve g�zel bir hayat, Allah��n rahmetini temenni ediyoruz. Yak�nlar�na, ailelerine ve b�t�n milletimize sonsuz bir sabr� cem�l temenni ediyorum. Bu elim ter�r sald�r�s�nda yaralanan ve tedavileri devam etmekte olan silahl� kuvvetlerimizin �ok kahraman personeline de Allah�tan acil �ifalar ve yak�nlar�na da ge�mi� olsun dileklerimi bu vesileyle ifade ediyorum.

Hi� teredd�t yok ki, asla ak�ldan ��kar�lmamal� ki her kaybetti�imiz �ehit can�yla birlikte vatan topraklar�na olan ba�l�l��m�z daha da g��leniyor ve kuvvet kazan�yor. Toprakla bulu�an �ehit kanlar�yla birlikte bayra��m�za olan a�k�m�z ve y�ksek sevdam�z �ok daha kuvvet kazan�yor ve sonsuzlu�a ta��n�yor.

Bu vesileyle, �ok sayg�de�er milletvekilleri, bizden �nce g�r��len grup �nerisi �zerinde s�z alan bir say�n milletvekilinin c�mleleri �zerine de g�r��lerimi ifade etmek istiyorum.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisine milletvekili olarak girdi�i ilk g�n vatan�na, milletine, bayra��na ve �lkesinin b�l�nmez b�t�nl��ne namusu ve �erefi �zerine ba�l� kalaca��na yemin eden, ant i�en milletvekilleri i�in en namuslu, en haysiyetli, en onurlu davran�� ter�re ter�r, ter�r �rg�t�ne de ter�r �rg�t� diyebilmektir. Bunu �zenle ve �zellikle ifade ediyorum.

Sayg�de�er milletvekilleri, T�rk dilindeki bozulman�n, yozla�man�n ve yabanc�la�man�n ara�t�r�lmas�, T�rk�enin korunmas�, geli�tirilmesi ve bu alanda gereken tedbirlerin al�nmas� amac�yla 26 arkada��m�zla birlikte vermi� oldu�umuz ara�t�rma �nergesi �zerinde �nerge sahipleri ad�na s�z alm�� bulunuyorum.

Komisyonumuz �ok de�erli bir �al��may� ortaya ��karm�� ve 100� sayfal�k bir raporu T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin ve say�n milletvekillerimizin dikkatlerine sunmu�tur. Bu �al��malar s�ras�nda eme�i ge�en komisyon �yesi b�t�n arkada�lar�m�za kalb� ��kranlar�m� ifade ediyorum.

Hat�rlanaca�� gibi, 22�nci Yasama D�neminde de T�rk dilinin korunmas�yla ilgili ara�t�rma komisyonu kurulmu�, raporu tanzim edilmi� ancak �al��malar�n bitmesine yasama d�neminin s�resi kifayet etmedi�i i�in bu d�nem ayn� konuyla ilgili yeni ara�t�rma �nergelerinin verilmesi gerekmi�tir.

Komisyonumuz �al��malar�nda ge�en d�nem e�siz emeklerini ortaya koyan arkada�lar�m�z�n bulgular�ndan, tespitlerinden, ortaya konulan �nemli bir varl�k olan belgelerden yararlanm�� ve neticede bir belgeye ula�m��t�r. Gelinen nokta itibar�yla ara�t�rma komisyonunun ortaya koydu�u bu de�erli metin elbette ki di�er b�t�n ara�t�rma komisyonlar�n�n raporlar� gibi �neri niteli�inde, �neri mahiyetinde olan bir metindir. Bu konuyla ilgili kendilerine �nerilerde bulunulan ya da yap�lmas� gerekenler noktas�nda belirlenen ihtiya�lar do�rultusunda kamu kurum ve kurulu�lar�yla �zel sekt�rde konumlanm�� kurum ve kurulu�lar�n �zerlerine d��en g�revlerin idrakine varmalar� h�linde �ok �nemli sonu�lara ula��labilmesi m�mk�nd�r.

�ok sayg�de�er milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi ara�t�rma komisyonunun ortaya koydu�u raporun, takdir edersiniz ki, icrai bir boyutu yoktur. Bu rapor ilgili kurumlar�n ve �zel sekt�r yap�lanmalar�n�n de�er verdi�i �l��de anlam kazanacak ve gerek ge�en yasama d�neminde gerekse �imdiki bizim komisyonumuzun ortaya koydu�u bu �al��ma k�ymeti bilindi�i �l��de T�rk dilinin korunmas�na, geli�tirilmesine, de�erlerin ya�at�lmas�na, T�rk milletini bir arada tutan en �nemli varl�klardan biri olan dilimizin gelece�e ta��nmas�na e�siz katk�lar sa�layacakt�r.

Ara�t�rma komisyonunun kurulmas�yla ilgili Meclis g�r��meleri yap�l�rken de ifade etti�imiz �ekilde, �ncelikle Mill� E�itim Bakanl��m�za �ok �nemli g�revlerin d��t�� komisyonumuzun tespitleri aras�nda yer alan bir husustur. O zaman komisyon s�ralar�nda Say�n Bakan�m�z vard� H�k�meti temsilen, kendilerine ifade etmi�tik, �imdi bir kere daha �nerge sahipleri ad�na alt�n� �izerek ifade etmek istiyorum: Okullar�m�zda, ilk��retimden ba�layarak, orta��retimde, liselerimizde ve �niversitelerimizde T�rk�e ile T�rk dili ve edebiyat� konular�nda dersler verilmektedir ancak m�fredat�n, ��reticilerin ve e�itmenlerin konunun detay�na ve �z�ne yeterince n�fuz edememesinden kaynaklanan birtak�m uygulama aksakl�klar� maalesef g�r�lebilmektedir. �ncelikle T�rk�e ��retmenlerimizin T�rk�e dersinin verilmesi, ��retilmesi; T�rk dili ve edebiyat�yla ilgili verilmesi gereken hususlara dikkat �ekilmesi konusunda �zellikle bilgilendirilmesi ve bilin�lendirilmesi gerekti�i kanaatindeyiz. Zira y�llarca okullar�m�zda T�rk�e dersi g�ren, ilk��retimden itibaren, �niversite y�llar� d�hil olmak �zere, T�rk�eyi bir ders olarak, T�rk dilini bir ders olarak, edebiyat bilgilerini bir ders olarak alan ��rencilerimizin bile maalesef gelinen nokta itibar�yla T�rk�enin do�ru ve d�zg�n kullan�m� konusunda istenen noktada olmad�� g�r�lmektedir. T�rk�enin etkili ve iyi bir telaffuz y�ntemiyle kullan�lmas� konusunda maalesef istenen noktaya gelemedikleri g�r�lmektedir. Belki hepsinden daha da �nemlisi, yeni nesillerin, kendi dilini, ana dili olan T�rk�eyi birka� y�z kelime d��nda konu�abilecek bir kelime haznesine sahip olamad�klar� maalesef g�r�lebilmektedir. Kelime haznesi d��k olanlar�n konu�ma haznesi, konu�ma haznesi d��k olanlar�n d��nme haznesi, d��nme haznesi d��k olanlar�n �retim kabiliyetlerinin paralel bir �ekilde ne kadar k�s�tl� olabilece�i y�ce heyetin takdirlerinde olan bir konudur.

Dolay�s�yla, Say�n Mill� E�itim Bakan�m�za ve Bakanl��m�za temel �nerimiz, 100 Temel Eser�in okunmas� ve okutulmas� konusunda daha gayretli bir seferberli�in h�zland�r�lmas� noktas�nda �nemli �abalar�n i�erisine girilmesi; bununla birlikte, 100 Temel Eser�in i�erisinde ge�en s�zc�klerin anla��lmas� ve kavranmas�na y�nelik �100 Temel Eser S�zl�� ad�yla yeni bir eserin haz�rlanmas� ve �ocuklar�m�z�n orta��retim sonunda 100 Temel Eser bilgileriyle kelime haznelerindeki geli�imin s�nav sistemine d�hil edilecek yeni y�ntemlerle bu temel kaynaklar �zerinden �l��lmesi gerekti�i kanaatindeyiz.

De�erli milletvekilleri, bununla birlikte, bir dili sevmekte, bir dilin duygular�na n�fuz etmekte en �nemli varl�klar�n �zellikle �iir t�r�ndeki edeb� varl�klar oldu�unun fark�nday�z. �iirler, destans� metinler, buralara gen�lerimizin dikkatini yo�unla�t�rmak mecburiyetindeyiz. Bunu yaparken de �u an Say�n K�lt�r ve Turizm Bakan�m�z H�k�meti temsilen komisyon s�ralar�nda bulunuyorlar, kendilerinden �zellikle ricam�z �udur: T�rkiye�nin, T�rk toplumunun, bu co�rafyan�n, bu topraklar�n yeti�tirdi�i de�erli sanat ve edebiyat adamlar�n�n �ok de�erli k�lliyatlar� ve �ok de�erli eserlerine K�lt�r Bakanl�� taraf�ndan da �zel �nem atfedilmeli ve dikkatler bu nokta �zerine yo�unla�t�r�lmal�d�r. K�lt�r ve Turizm Bakanl��m�z belli isimler ad�na �zel g�nler, �zel geceler, �zel haftalar d�zenlemeli, belli ekipler T�rkiye�nin seksen bir vilayetini �deta tiyatro turneleri gibi turlamal�; yeni neslin, k�zlar�m�z�n ve erkeklerimizin, gen�lerimizin T�rk�e ve T�rk dilinin �zellikleri ve incelikleriyle bulu�mas�n�n temin edilmesi ka��n�lmaz gereklilikler aras�ndad�r. Mehmed �kif Ersoy�u okuma ve anlama g�nleri -K�lt�r ve Turizm Bakanl��m�z taraf�ndan bu �abalar organize edilmelidir- Yahya Kemal Beyatl��y� okuma ve anlama g�nleri, Necip Faz�l K�sak�rek�i okuma ve anlama g�nleri, N�z�m Hikmet�i okuma ve anlama g�nleri ve daha bu topraklar�n yeti�tirdi�i nice b�y�k de�erleri, nice b�y�k eserleri gen�lerimizle bulu�turacak ad�mlar� atma noktas�ndaki �abalar�n, �al��malar�n h�zland�r�lmas�n�n �nemli bir ihtiya� oldu�unu de�erlendiriyoruz.

Bununla birlikte, b�t�n kurumlara d��en g�revler var. Raporda bunlar�n hepsi tespit edildi ama benim s�rem tamam�na i�aret etmeye yetecek bir s�re de�il. Benden sonra konu�acak arkada�lar�m da belli noktalara temas edecekler.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�zlerinizi tamamlay�n�z.

SUAT KILI� (Devamla) � Yerel y�netimlere, belediyelerimize d��en �nemli g�revler var, kamunun di�er kurumlar�na d��en �nemli g�revler var, ama b�t�n bu s�ralad�klar�m�zdan daha �nemli g�revin d��t�� yer T�rkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ba�ta olmak �zere T�rkiye�nin televizyonlar�, yayg�n ileti�im a�� ve T�rkiye�nin gazeteleri, dergileri, b�t�n g�rsel ve yaz�l� yay�n ara�lar�d�r. Bu noktada herkesin �zerine d��en g�revin sorumlulu�unu idrak etmesi gerekti�ini d��n�yoruz. �zellikle televizyon programlar�ndaki komedi i�erikli programlar, televizyon yay�nlar�ndaki gen�lik odakl� programlar, bu programlarda kullan�lan cep telefonu T�rk�esi bir an �nce terk edilmelidir. Cep telefonu T�rk�esi, T�rk dilini esaret alt�na alacak bir T�rk�e olmaktan h�zla uzakla�t�r�lmal�d�r. T�rkiye�ye belli yay�nlar yap�l�rken bu yay�nlarda ta��nmas� gereken sorumlulu�un herkes idrakinde olmal�d�r diye d��n�yorum.

Hepimize d��en g�revler var. Hepimiz g�revimizin gere�ini yerine getirebilirsek, T�rk dili, sonsuza kadar, geli�erek, g��lenerek, yozla�man�n ve bozulman�n olumsuz etkilerinden korunarak ya�ayacakt�r diye d��n�yorum. Bu vesileyle y�ce heyetinizi tekrar sayg�yla selaml�yorum. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n K�l��.

��nc� s�z K�tahya Milletvekili Alim I��k�a ait.

Buyurunuz Say�n I��k. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

AL�M I�IK (K�tahya) � Say�n Ba�kan, �ok de�erli milletvekilleri; �ncelikle 23��nc� D�nem ��nc� Yasama Y�l�n�n ba�ta y�ce milletimize ve Meclisimize hay�rlara vesile olmas�n� diliyor, hepinize sayg�lar sunuyorum.

Benden �nceki de�erli konu�mac�lar�n da ifade etti�i gibi, gerek AK PART� gerek Cumhuriyet Halk Partisi gerekse Milliyet�i Hareket Partisi Gruplar�na mensup de�erli milletvekillerinin vermi� oldu�u �nergeler sonunda T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n ara�t�r�lmas�, T�rk�enin korunmas� ve geli�tirilmesi i�in al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla kurulan Meclis ara�t�rmas� komisyonu raporu �zerinde �nerge sahibi olarak s�z alm�� bulunmaktay�m.

�ncelikle bu raporun haz�rlanmas�nda eme�i ge�en gerek bu d�nemki gerekse �nceki d�nemki de�erli milletvekillerine, raporun haz�rlanmas�nda bir�ok bilgiyi zaman�nda ula�t�ran �ok de�erli b�rokratlara ve eme�i ge�en herkese grubum ad�na te�ekk�r ediyorum.

De�erli milletvekilleri, bu vesileyle de d�rt g�n �nce �lkemizin Akt�t�n Karakolu y�resinde �ok de�erli 17 vatan evlad�n�n �ehit edildi�i olay vesilesiyle de �ehitlerimize Allah�tan rahmet, ailelerine ba�sa�l��, yaral�lar�m�za da acil �ifalar diliyor, sayg�lar�m� sunuyorum.

Bilindi�i gibi, bir toplumun tan�mlanmas�nda kullan�lan en �nemli unsur o toplumun kulland�� dildir. Toplumlar ve �lkeler, genellikle kulland�klar� diller ya da dil esas al�narak isimlendirilirler. Genelde T�rk�eyi dil olarak kullanan toplumlar da T�rk toplumunu olu�turmaktad�r. Bir vatan topra�� zerinde ya�ayan toplumlar�n ortak tarih ve k�lt�r birikimiyle bir bayrak alt�nda olu�turduklar� devletlerin ya�amas� da kulland�klar� dillerle yak�ndan ili�kilidir. Yani dil ne kadar uzun �m�rl�yse devlet de millet de o kadar uzun �m�rl� olabilmektedir.

Dil ya da lisan, insanlar�n d��nd�klerini ve hissettiklerini bildirmek i�in kelimelerle veya i�aretlerle yapt�klar� anla�ma olarak tan�mlanmaktad�r. �nsanl�k tarihinin b�y�k bir b�l�m� boyunca dillerin da��l�m� kesintili ve b�l�k p�r��k olmu�, insan gruplar� da��ld�k�a diller de birbirinden uzakla�m�� ve �o�alm��t�r.�

Bir dili belirgin farkl�l�klarla konu�an iki insan birbirlerini anlayabiliyorlarsa ayr� leh�eleri, birbirlerini anlayam�yorlarsa ayr� dilleri konu�uyor olarak kabul edilmektedir. ��te bu genel tan�mdan yola ��karak bir�ok dil, dil alfabesinde yerini alm��, bunlardan birisi de bizim kulland��m�z T�rk�edir.

Cumhuriyetimizin kurucusu B�y�k �nder Atat�rk, 17 �ubat 1931 tarihinde Adana�da yapt�� bir konu�mada g�zel T�rk�emiz i�in ��yle demi�tir: �T�rk demek dil demektir. Milliyetin �ok belirgin niteliklerinden birisi dildir. �T�rk milletindenim� diyen insan her �eyden �nce ve mutlaka T�rk�e konu�mal�d�r. T�rk�e konu�mayan bir insan T�rk d��ncesine ba�l� oldu�unu iddia ederse buna inanmak do�ru olmaz." ifadesini kullanm��t�r.

T�rk�eyi �ok �nemseyen Atat�rk, 12 Temmuz 1932�de T�rk Dil Kurumunu kurarak 26 Eyl�l 1932 tarihinde de I. T�rk Dili Kurultay�n� a�m�� ve bu kurultayda 26 Eyl�l�n her y�l T�rk Dil Kurumu taraf�ndan �Dil Bayram�� olarak kutlanmas� karar� al�nm��t�r. Ge�ti�imiz eyl�l ay�n�n 26�nc� g�n�nde de bunun 76�nc�s�n� kutlam�� olduk.

Dil ayn� zamanda d��ncelerin de kayna��d�r. Dil yetersiz olursa yarat�c�l�k k�relir ve s�ner. �lkemizde �zellikle ticari hayatta i� yerlerinin isimlendirilmesinde son zamanlarda yabanc� dil kullan�m� giderek artm��, �nternet ve bilgisayar dilinde bir�ok T�rk�e s�zc��n yerini �ngilizce kar��l�klar� al�r olmu�tur. T�rk�eye en yak�n, en uygun klavye t�r� olan �F� klavyenin kullan�m� giderek azalm�� ve yerini farkl� harf dizimlerine sahip olan �Q� klavye al�r olmu�tur.

��te, bu ya�anan problemlerin azalt�lmas� ve gerekli tedbirlerin al�nmas� amac�yla, grubumuzun da i�inde bulundu�u ve biraz �nce zikretti�im gruplara ait de�erli milletvekilleri taraf�ndan verilen �nergelerle kurulan komisyon bu konuyla ilgili raporunu haz�rlam�� ve raporda bir�ok detaya yer vermi�tir. Ben raporda yer alan bilgileri tekrarlayarak sizin vaktinizi almamay� �zellikle �nemli buluyorum. Bunun i�in de raporda yer almayan, ancak T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin birer ferdi olarak her �eyden �nce T�rk�eyi burada do�ru kullanmak ve -buradan- bozulmas�n� �nlemek d��ncesiyle �nemli g�rd��m birka� dil �zelli�ini belirttikten sonra siyaset dilinde ve siyaset�ilerimizin uymas� gereken temel davran��lar konusunda sizlerle bildiklerimi payla�maya �zen g�sterece�im.

Hepimizin de bilece�i gibi T�rk�enin temel �zelliklerini birka� ana maddede ��yle s�ralamak m�mk�nd�r: Her �eyden �nce T�rk�enin zenginli�i sahip oldu�u soyut s�zlerden ileri gelmektedir. T�rk�edeki temel kavramlar kendisine aittir. �rne�in el, kol, ba�, g�z, kulak gibi organ isimleri bunlar�n belli ba�l�lar�d�r.

T�rk�ede kelime say�s� yeterince fazlad�r. Bug�n bir milyonun �zerinde kelime oldu�u s�ylenmektedir dil bilimcileri taraf�ndan.

T�rk�e �ok say�da fiile sahiptir. Her t�rl� eylemi ifade etmede kullan�lacak kelime zenginli�i vard�r. T�rk�ede rahatl�kla �ok say�da yeni kelime kazand�rma imk�n� s�z konusudur. T�rk�enin anlat�m yollar� kolay ve k�vrakt�r.

Bu genel �zelliklerden sonra siyaset dilinin temel �zellikleri neler, onlar hakk�nda da birka� c�mleyle bu konuda bildiklerimi sizlerle payla�mak istiyorum.

Siyaset dili, siyasi s�yleme dayan�r. Siyasi s�ylem ya da siyaset i�eren s�ylem sosyal anlamlar�n �retildi�i ve sorguland�� bir alan i�inde ele al�n�r. Bir s�ylemin siyasi olmas� i�in sosyal ya�am�n siyaset ve onunla ilgili alanlar�nda �retilmesi gerekir.

�kincisi: Siyaset dili soyut kavramlar i�erir.

��nc�s�: Siyaset dilinde kullan�lan kavramlarda d�rt �zellik bulunur, bunlar: K�lt�r odakl�l�k, de�er y�kl�l�k, tarihsel kapsaml�l�k ve i�levselliktir. �rne�in �demokrasi� s�zc��n�n tarihsel, k�lt�rel bir boyut i�erdi�i ve devlet y�netimi ve sosyal yap� tan�mlayan soyut bir kavram oldu�u dikkat �eker.

D�rd�nc� �zelli�i: Genel anlamda �biz� konu�may� yapan ki�inin ait oldu�u taraf�, �siz� halk�, �onlar� ise muhalefet, iktidar, b�rokrasi ve benzeri gibi kar�� taraf� tan�mlar. Siyasi bir c�mlenin amac� �biz� ve �siz�i, �onlar�a kar�� birle�tirmektir.

Siyaset dilinde halka daha yak�n ve s�cak olabilmek ve resm� uzun tan�mlardan ve terimlerden ka�mak i�in eksiltilmi� anlat�mlar kullan�l�r. �rne�in ��ankaya�n�n g�r��, �H�k�metin ba�� ve benzeri gibi tan�mlar bunlara �rnek verilebilir.

Siyaset dilinde somut isimler soyut isimlerle, y�klemler bo� y�klemler veya isim fiillerle kullan�l�r. Hatta baz� durumlarda o s�zc�k �zg�n dildeki h�liyle s�ylenece�i yerde, di�er bir dildeki kar��l��yla verilir. �rne�in �sald�r�� s�zc��n�n yerine �s�n�r ihlali� ifadesi, �yoksul� yerine �dar gelirli� gibi kullan�mlar genel siyaset dilinde s�k�a g�ze �arpar.

Bir di�er �zelli�i: Siyaset dilinde di�er dillerden al�nm�� s�zc�klere s�k rastlan�l�r. Bu t�r s�zc�klerin neredeyse tamam� �ngilizce ya da Frans�zcadan dilimize ge�mi�tir. �rne�in �t�yo vermek�, �akredite�, �mega proje� ve benzeri gibi kavramlar bunlardan baz�lar�d�r.

Siyaset dilinde k�saltmalar da yayg�n kullan�l�r. �rne�in parti isimleri olarak, i�te �CHP�, �MHP�, �AKP� ve benzeri gibi parti isimleri buna en g�ncel �rnektir.

Peki, siyaset�i olarak T�rk�enin daha dikkatli kullan�lmas� konusunda nelere dikkat edilmelidir derseniz, bu konuda birka� c�mle sizlerle payla�mak istiyorum. Her �eyden �nce siyaset�i, gerek konu�malar�yla gerekse davran��lar�yla topluma �rnek oldu�u ger�e�ini hi�bir zaman unutmamal�d�r. Siyaset�i a��k ve anla��l�r bir T�rk�eyle konu�mal�, konu�mas� toplumun her kesimindeki insan taraf�ndan anla��lmal�d�r. Siyaset�i konu�mas�nda T�rk�e kelimeler kullanmal��

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�zlerinizi tamamlay�n�z.

Buyurunuz.

AL�M I�IK (Devamla) � Te�ekk�r ediyorum Say�n Ba�kan�m.

...yabanc� kelimeleri kullanmaktan ka��nmal�d�r.

Siyaset�i, s�yleyi� hatalar�ndan uzak, standart T�rk�eyle konu�maya �zen g�stermelidir. Siyaset�i kelimeleri do�ru kullanmal�, do�ru c�mle kurmal�d�r. Siyaset�i, seviyesiz, argo konu�malardan �zenle ka��nmal�d�r. Siyaset�i toplumun �n�ne ��kaca�� zaman do�a�lama konu�mamal�, konu�mas�n� m�mk�nse �nceden haz�rlayarak yapmal�d�r, ancak bu yolla konu�ma s�ras�ndaki hatalar� en aza indirmesi m�mk�nd�r. Siyaset�i topluma �rnek olduklar� bilinciyle k�lt�r olaylar�yla yak�ndan ilgilenmelidir. Son olarak da siyaset�i kar��s�ndakilere daima sayg�l� davranmal� ve bunu bir zorunluluk olarak g�rmelidir.

Bu duygu ve d��ncelerle haz�rlanan raporda yer alan ifadelerin en k�sa zamanda yasal boyutlar�yla ��z�lmesini temenni ediyor, hepinize sayg�lar sunuyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n I��k.

�nerge sahipleri ad�na son s�z Yalova Milletvekili Muharrem �nce�ye ait.

Buyurunuz Say�n �nce. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

MUHARREM �NCE (Yalova) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; sizleri sayg�yla selamlarken, ben de konu�mama ba�lamadan �nce �ehitlerimize Allah�tan rahmet, yaral�lar�m�za acil �ifa ve t�m ulusumuza ba�sa�l�� ve sab�r diliyorum.

Say�n milletvekilleri, bize bizi anlatan atalar�m�z�n dili, ana dilimiz T�rk�e bozuluyor mu, yabanc�la��yor mu, ba�kala��yor mu, yoksulla��yor mu? Maalesef b�t�n bu sorular�n yan�t� evet. Duygular�m�z�, d��ncelerimizi, s�k�nt�lar�m�z�, �z�nt�lerimizi, sevdalar�m�z�, sevin�lerimizi anlatt��m�z dilimiz ne yaz�k ki ba�kala��yor, yabanc�la��yor, bozuluyor, yoksulla��yor. Sel�uklu ve Osmanl� d�neminde Arap�a ve Fars�a istilas�, Tanzimat�tan sonra Frans�zca ve son elli y�ld�r da �ngilizce ve Amerikan dilinden gelen terimlerle birlikte ne yaz�k ki dilimiz ku�at�lm�� durumda. Benzer sorunlar� ba�ka �lkeler de ya�ad�, ama biz, en az�ndan bilgisayar konusunda Profes�r Ayd�n K�ksal sayesinde bir miktar �ansl� say�l�r�z.

Dilin bozulmas�n�n nedenlerinden birisi tabii ki k�reselle�me. 1985 elektronik devrimiyle birlikte bilgisayar konusunda yirmi bin yeni s�zc�k �retilmi�. Uzay konusunda �retilen s�zc�k say�s� on bin. B�t�n bunlar�n hepsi �ngilizce olarak �retilmi�, ama daha sonra Almanya, �in, Rusya, Fransa bu otuz bin s�zc�� kendi dillerine �evirmi�ler. Ne yaz�k ki biz bu konuda iyi bir mesafe alamad�k.

Bug�n sadece renk konusunu ele alal�m. Bat� teknolojisinin �retti�i renklere bile bug�n Bat� dillerinde kar��l�k bulanamad�� i�in renkler numaraland�r�l�yor, say�sal de�erlerle �l��l�yor. Ama biz ki, g�vercinin gagas�ndan, kanad�ndan, boynundan, a�ac�n yapra��ndan, buda��ndan renk ad� ��karan insanlar�n torunlar� olarak i�ine d��t��m�z bu durumdan utanmam�z gerekir diye d��n�yorum.

Nas�l oluyor da bu �lkenin evlatlar�� e�ilim, y�nelme, y�nelim, geli�me y�n�, do�rultu, tarz, temay�l, �slup, meyil� gibi elli alt� tane s�zc�� bir kenara itip bug�n ge�lerimizin hepsi �trend� diyor. Elli alt� s�zc��n hi�birini kullanmadan, sadece �trend� s�zc��ne T�rk�emizi hapsediyoruz.

De�erli arkada�lar�m, bu Parlamento �at�s� alt�nda bile �uzla�ma� varken �konsens�s� diyoruz, �yo�unla�ma� varken �konsantrasyon�, �y�ld�z� varken �star�, �sa�ma� varken �abs�rt�; �Kalk�� varken �lkemizi �take off�a ge�iriyoruz bu �at� alt�nda.

Nas�l oluyor da T�rkiye Cumhuriyeti�nde Akreditasyon Kurumu kuruluyor, Mill� Prod�ktivite Merkezi var, Projeler Koordinasyon Ba�kanl��, Strateji Geli�tirme Ba�kanl�� kuruluyor? Nas�l oluyor da T�rkiye Cumhuriyeti�nin okullar�nda, hepimizin okudu�u okullarda e�itsel kollar�m�z�n ad� bug�n �kul�p� olmu� durumda. ��rencilere �performans kriterleri� uygulan�yor, ��retmenler �kariyer basamaklar��na sahip oldular son y�llarda.

�B�y�k millet� fikriyle kurulmu� T�rkiye B�y�k Millet Meclisi� �T�rkiye B�y�k Millet Meclisi� yerine nas�l oluyor da �b�y�k millet� fikrini bir kenara b�rakarak, �meclis, toplanma, bir araya gelme, birlik olu�turma�y� bir kenara b�rakarak, onu d��layarak �talyanca, k�k� �palavra�dan gelen �parlamento� s�zc��n� kullan�yoruz.

�Davet, kabul, resm� kabul, merasim, t�ren� gibi kelimelerimiz varken ne yaz�k ki Meclis Ba�kanl��m�z �resepsiyon� veriyor.

��tibar, sayg�nl�k� gibi s�zc�klerimiz unutulmu�, yerine �prestij� gelmi�. �Talih, k�smet, f�rsat� dilimizi terk etmi�, ��ans topu� gelmi� art�k.

De�erli milletvekilleri, Osmanl� ekonomisi bir k�r ekonomisi de�il, bir hizmet ekonomisi. Bu bizim yap�m�z, k�k�m�z, k�lt�r�m�z, genlerimizde var bu. �imdi, bak�n�z, bir s�zc�k bizi b�t�n k�k�m�zden koparm��. �Hizmet, veri�, sunu�, ikram, takdim, yard�m, b�l�m, daire, pas atmak, ta��t, tabak, �atal, onar�m�, b�t�n bunlar� bir kenara atm��z� �servis� s�zc��n� alm��z, servis. �Bana bir servis yap.�, �Okul servisi geldi mi?�, �Hastanedeki kardiyoloji servisi� gibi. Yani biz bu s�zc�kle, �servis� s�zc��yle b�t�n k�klerimizden kopmu� durumday�z.

De�erli arkada�lar�m, ben on alt� y�l ��retmenlik yapt�m. E�er bir �ocuk s�nav k��d�na ��yle yazsayd�, �iddaa� yazsayd�, �i�, �d�, �d�, �a�, �a� yazsayd� ben onun �st�n� �izerdim ama bug�n �devlet� iddaa oynat�yor. ��ddaa� diye bir s�zc�k yok bizde.

Bak�n, hepimiz �Turkcell� kullan�yoruz, Turkcell. �T�rk��n ��s�n�n noktalar�na ne oldu? Bunlar� yok ettik.

Fransa H�k�meti �e-mail� s�zc��n� yasaklam��. Frans�z K�lt�r Bakanl�� -Say�n K�lt�r Bakan� da buradalar- bir kararname ��kar�yor: �e-mail s�zc��n�n benim dilimde kar��l�� var, �kurye� s�zc��. Benim dilimdeki kar��l�� budur, bu kullan�lacak.� diyor. Bu konuda K�lt�r Bakanl�� harekete ge�iyor, bir tek s�zc�k i�in bile.

De�erli arkada�lar, i�imizde �niversite hocalar�m�z var, hepimiz biliyoruz ki, bu �lkenin �niversitelerinde makalenizi T�rk�e yazarsan�z 3 puan, �ngilizce yazarsan�z 10 ya da 15 puan al�yorsunuz. Bu �lkenin insanlar�na, bu �lkenin �ocuklar�na haks�zl�k de�il mi bu?

�ocuklar�m�z empe3 dinliyor. �ngilizce �p�, �pi� olarak okunmas� laz�m, o zaman �empi� dememiz laz�m. Empe3� T�rk�esi var, �ngilizcesi var, karmakar��k bir dil. Ne dili bu? Bu dilin ad� �Hollywood dili.�

Depremler� Biz, hepimiz -hepimizin ya�� gere�i, burada otuz ya��ndan k��k insan yok- ondal�k say�lar� nas�l ay�r�rd�k? �7,4� derdik. 7,4 �iddetinde bir deprem... De�i�ti bu, �7.4� oldu. Niye b�yle oldu biliyor musunuz? D�nyada ondal�k say�lar� bir tek Amerikal�lar noktayla ay�r�yordu, biz de Amerikal�lara benzedik. Virg�l� bile terk ettik, �7.4� der olduk.

Spikerlerimiz hava durumu sunuyor. �M�jde say�n seyirciler, ya��l� hava �stanbul�u terk ediyor, bat�ya do�ru gidiyor. Ne h�liniz varsa g�r�n Trakyal�lar, biz y�rtt�k.� diyor.

�imdi, de�erli arkada�lar�m, b�yle bir durumday�z. Televizyonlarda s�rekli tekrarlar, bir konuyu 8 kere, 9 kere tekrar ediyor. Sonu�ta �yle bir nesil gelecek ki, 1 kez s�ylendi�inde anlayamayan, s�rekli tekrarlar� bekleyen bir nesil yeti�tirece�iz. Bunlar� kim denetleyecek? Bu Hollywood T�rk�esini kim denetleyecek? RT�K. E, RT�K Ba�kan�n�n ne i�ler yapt��n� herh�lde hepimiz biliyoruz!

De�erli arkada�lar�m, bak�n, televizyonlar bula��c� hastal�k sa��yor bu �lkede. Hi� kar��masalar, yar� ayd�nlar, yar� cahiller hi� kar��masa bu halk sorununu ��zecek. Nas�l ��zecek biliyor musunuz? Kentle�meyle birlikte �dolmu�� kavram� ��kt� ortaya. �Dolmu��u kim buldu? Bu millet buldu. �Durak, dolmu�, �ekyat, indibindi� bunlar�n hepsini bu millet buldu. Ama bu halk�n art�k cesareti k�r�k durumda. �Ben konu�malar�m�n i�ine �ngilizce s�zc�kler koymazsam k�lt�rs�zm��m gibi anla��l�yor� diyor. Halk�n cesareti k�r�ld�, T�rk milletinin cesareti k�r�ld�.

De�erli arkada�lar�m, bir �rnek vermek istiyorum size. Bak�n, �ok ilgin�tir bu. 14 Ocak 2003, Say�n Recep Tayyip Erdo�an �in�i ziyarete gidiyor ��ok ilgin� bir �rnektir- f�nd�k satmak istiyor �lkemizin Ba�bakan�. Diyor ki: �Bak�n, bizde �ok var, size satal�m f�nd��.� �inli yetkililerle, muadili yetkililerle g�r��yor. �inli yetkililerin yan�nda �ince dil uzman� var. �Bu nedir?� diyorlar, �f�nd�k�. Hemen �f�nd�k� s�zc��n� �inceye �f�nd�k� olarak ge�irmiyorlar ve diyorlar ki, canl�l�k veren yemi� anlam�nda bir s�zc�k �retiyorlar hemen. �in�e bu s�zc�k an�nda giriyor, �ince olarak giriyor, �f�nd�k� diye bir s�zc�� sokmuyorlar. Bizim ba�bakanlar�m�z�n, sadece Say�n Erdo�an�� kastetmiyorum ondan �nceki ba�bakanlar� da kastediyorum, hangi ba�bakan�m�z�n yan�nda bir dil uzman� var?

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�zlerinizi tamamlay�n�z.

Buyurunuz.

MUHARREM �NCE (Devamla) � Bizim ba�bakanlar�n yan�ndaki dan��manlar �izolasyon�, �entegrasyon�, �kriter�, �transformasyon� diyenler. Bunlar� s�yledikleri zaman �ok k�lt�rl�, �ok bilgili adamlar oldu�una inan�yoruz bunlar�n.

De�erli arkada�lar�m, yine say�n milletvekillerine de �unu s�ylemek istiyorum: Biz sa�l��m�za dikkat ederiz, ama bir doktor kadar sa�l�k konusunu bilmeyebiliriz; �t�m�ze de dikkat ederiz, bir terzi kadar �t� de yapamayabiliriz. Hi�birimiz dil uzman� de�iliz, bu Meclisin i�indeki, Meclisin �at�s� alt�ndaki b�t�n milletvekillerinin dil uzman� olma zorunlulu�u da yok,� ama �unu yapabiliriz: �u milletin k�rs�s�nden �demokrasi� dememeyi ��renebiliriz, �T�rkiye B�y�k Millet Meclisi� dememeyi yapabiliriz, �katip �ye� demeyebiliriz, �gelen ka��tlar� demeyebiliriz, �kabine� demeyebiliriz. En az�ndan bunu yapabiliriz diye d��n�yorum.

Ve son s�z olarak �unu s�yl�yorum: Bak�n�z, hepimiz �Ulu �nder Atat�rk� derdik�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

MUHARREM �NCE (Devamla) � Say�n Ba�kan�m, bir dakika m�saade eder misiniz.

BA�KAN � L�tfen tamamlay�n�z.

Buyurun.

MUHARREM �NCE (Devamla) � Say�n milletvekilleri, ��nder� s�zc�� yok oldu gitti, ��nder� s�zc��n�n kar��l�� lider� geldi art�k. Her parti lideri �nder midir? Psikolojik bir sava� bu. O zaman ben kuray�m bir parti, hem de Parlamentoda temsil edilmi� bir parti olay�m, ben de �nder olay�m. Parti ba�kan� olmak ayr� �eydir, �nder olmak ayr� �eydir. Ama biz ��nder� s�zc��n� yok ettik, art�k herkes �nder oldu bu �lkede. Bunlar psikolojik bir sava�t�r diye d��n�yorum ve hepinize sayg�lar, sevgiler sunuyorum. (CHP ve MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n �nce.

Gruplar ad�na, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na �stanbul Milletvekili Necla Arat konu�acakt�r.

Buyurunuz Say�n Arat. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

S�reniz yirmi dakikad�r.

CHP GRUBU ADINA NECLA ARAT (�stanbul) � Say�n Ba�kan, sizi ve y�ce Meclisi sayg�yla selaml�yor, yeni yasama y�l�n�n hepimiz i�in, �lkemiz i�in ba�ar�l� ge�mesini diliyorum.

T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n ara�t�r�lmas�, T�rk�enin korunmas� ve geli�tirilmesi i�in al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla kurulan Meclis ara�t�rmas� komisyonu raporu �zerinde konu�mak �zere Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na s�z alm�� bulunmaktay�m. Ama �ncelikle, Akt�t�n�e y�nelik hain ter�rist sald�r�da �ehit d��en askerlerimizi rahmet ve minnetle an�yor, ac�l� ailelerine ve t�m T�rk ulusuna ben de ba�sa�l�� diliyorum.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; dil devriminden, o b�y�k at�l�mdan yetmi� alt� y�l sonra bug�n dilimizi sahiplenme, koruma ve geli�tirme konusundaki ba�ar�s�zl��m�z bizi yeni yeni �nlemler almaya y�neltiyor. Yazarlar�m�z, ayd�nlar�m�z, ana dilimizin hasta oldu�unu, bu hastal��n kendini kirlenme, yozla�ma ve ��r�me olarak g�sterdi�ini, T�rk�ede kavramlar bozuldu�u i�in ya�am�n ve edebiyat�n da bozuldu�unu ve dil bilincimizin korunmas� gerekti�ini hayk�r�yorlar. ��nk� onlar, dil ile d��ncenin birbirinden ayr�lamayaca��n�, dildeki bir hastal��n d��nce hastal��n�n �zde�i, benzeri oldu�unu �ok iyi biliyorlar. Oysa dil devrimi yap�ld��nda bu devrimin amac� �ok a��k ve net bir �ekilde dile getirilmi�ti: T�rk dilini ulusal k�lt�r�m�z�n eksiksiz bir anlat�m arac� durumuna getirmek, T�rk�eyi �a�da� uygarl��m�z�n b�t�n gereksinmelerini kar��layacak bir yetkinli�e ula�t�rmak, bunun i�in de dilden b�t�n yabanc� �geleri atmak, ama� buydu.

B�y�k �nder Mustafa Kemal, dil devrimine ili�kin g�r��lerini, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinde yapt�� konu�mada ��yle a��klam��t�: ��yle istiyorum ki, T�rk dili bilimsel y�ntemlerle kurallar�n� ortaya koysun, b�t�n dallarda yaz� yazanlar, b�t�n terimleriyle �o�unlu�un anlayabilece�i g�zel ve uyumlu dilimizi kullans�nlar.�

Dil devriminin amac�, Mustafa Kemal�e g�re, T�rk dilini k�s�rla�t�rmak de�il, zenginle�tirmektir. T�rk ulusu dilini yabanc� dillerin boyunduru�undan kurtarmal�, yabanc� �lkelerin i�galinden Kurtulu� Sava��yla ��kan bu ulus, k�lt�rel ba��ms�zl��n� kendi �z dilinde ger�ekle�tirmelidir.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; Atat�rk��n dil devrimi, ulusla�ma s�recinin do�al bir sonucuydu. Osmanl�can�n dilden ay�klanmas�, Arap�a ve Fars�a s�zc�klerin elenmesi, T�rk�eyi bir bilim ve k�lt�r diline d�n��t�rme �abalar�, T�rk ulusal kimli�ini yaratman�n ve toplumsal de�i�menin olmazsa olmaz ko�ullar�yd�. Dilde yenile�me ve �zle�me, toplumsal, k�lt�rel, siyasal geli�memiz i�in at�lmas� gereken zorunlu bir ad�md�, ��nk� yeni bir devlet, gen� T�rkiye Cumhuriyeti kurulmaktayd�.

Bu arada, i�inde ya�an�lan �a��n, bilimsel, teknolojik ve k�lt�rel alanlarda inan�lmaz bir de�i�im ve geli�me ya�ayan bir �a� olmas� da s�z konusuydu. ��te, bu geli�meler ve de�i�imler, kendi s�zc�klerini, dillerini yeniden olu�turuyorlard�, yeni kavramlar, yeni terimler, s�zc�kler bulunuyordu.

Geli�mekte olan ya da az geli�mi� toplumlar ise ne yap�yorlard�? Ya geli�mi� olan �lkelerin t�retti�i yeni s�zc�kleri benimsiyorlar ya da k�lt�rel ba��ms�zl�klar�n� korumak i�in kendi ana dillerinde yeni s�zc�kler t�retiyorlard�. Bunu yapmalar� gerekiyordu k�lt�rel ba��ms�zl�klar�n� korumalar� i�in.

Dilde yeni s�zc�kler yap�m�, aleyhindeki b�t�n tart��malara ra�men her d�nya dilinin evriminde tarihsel, toplumsal, k�lt�rel de�i�menin yo�unla�t�� d�nemlerde g�r�len dil bilimsel bir olgu. Bunu bir tarafa atamay�z. Ama yeni s�zc�k �retmeye kar�� kanlar, de�i�imin zorunlulu�unu g�remeyenler ne yaz�k ki bilin�li ya da bilin�siz bir �ekilde dilimizi geli�mi� �lkelerin dillerinin boyunduru�u alt�na sokmay� savunanlar durumuna d��t�ler. Oysa dil ile d��nce aras�ndaki yak�n ili�ki dikkate al�nd��nda, �a�da� uygarl�k kavramlar�na T�rk�e kar��l�klar bulmak, �a�da� d��nceyi bilin�li olarak T�rk d��n ya�am�na aktarmak �ok �nemli bir i�levdi. Bu i�levi ba�ar�yla yerine getiren, binlerce s�zc�k ve bilimsel terim t�reten, ayr�ca T�rk�enin bilimsel y�ntemlerle incelenen ulusal bir dil niteli�ine kavu�mas�n� sa�layan T�rk Dil Kurumu, 12 Eyl�lden sonra 1981 y�l�nda ne yaz�k ki devlet dairesi durumuna getirilerek �zerkli�ini ve �zelli�ini yitirdi. ��nk� o s�ralarda dil devrimine ele�tiri s�n�rlar�n� a�an sald�r�lar y�neltilmi�ti, eski yaz�n�n yok edilerek ge�mi�imizle ba�lar�n kopart�ld�� ileri s�r�lm��t�, dilin �zle�tirilmesi i�in yap�lan �al��malar haks�z ve a��r ele�tirilerle amac�ndan sapt�r�lm��t� ve yaz�m kurallar�nda tam anlam�nda bir karga�a ya�at�lmaktayd�.

B�t�n bunlar�n sonucunda 80�li y�llardan g�n�m�ze dilde kirlenme ve yozla�ma s�r�p gitti. Atat�rk��n dil devrimini ni�in yapt�� unutuldu. Yabanc� dille ��retim anaokullar�na dek indi. Nitelikli ��retmen yeti�tirme ko�ullar� sa�lanamad�. �� yerlerine, �r�nlere, yap�lara yabanc� adlar verildi. Do�ru ve g�zel T�rk�eyi hen�z hi�bir kurum ve kurulu�umuza -biraz �nce arkada��m konu�urken �rneklerini verdi- tam olarak yerle�tirememi�ken ya�am�m�z�n i�inde garip bir �ngilizce-T�rk�e kar��m� bir ucube dil yer ald�. Sokak tabelalar�ndan yeni kurulan sitelere, otel, lokanta ve gazinolara, lokantalardaki yemek listelerinden gazetelerimize, televizyonlar�m�za, program adlar�na, giyim ku�ama �ngilizce, Frans�zca, �talyanca adlar girdi. �rne�in �Fish-Point� bir bal�k lokantas�n�n, �Columbus Cafe� bir kahvehanenin, �Poseidon� bir ba�ka lokantan�n, �New �stanbul� yeni bir konut alan�n�n, �The �stanbul� bir lokanta gemisinin ad� oldu. �mraniye�de yeni kurulan bir siteye ��elale Premium Residence�, Maslak�ta bir g�kdelene New York Manhattan�a benzetmeye �al��larak �Mashattan� denildi. Kulelerin adlar� �tower�, al��veri� merkezleri �shopping center�, ayakkab� ma�azalar� �shoe center� oldu.

B�t�n bunlara ek olarak, radyo ve televizyon yay�nlar�nda T�rk�enin yanl�� ve eksik kullan�m� izleyicileri, �zellikle de �ocuklar�m�z� ve gen�lerimizi olumsuz etkileyip yabanc� s�zc�kleri daha yayg�n bir h�le getirdi.

Zaman zaman kimi sanat��lar ile siyaset�ilerin kulland�klar� kaba, �irkin ya da argo s�zc�kler de toplumun de�er yarg�lar�n�n a��nmas�nda olumsuz rol oynad�.

��in daha �z�nt� verici yan�, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Dilek�e Komisyonunun -2006 y�l�ndaki Dilek�e Komisyonu- baz� sivil toplum kurulu�lar�n�n tabela kirlili�ine uyar� niteli�indeki ba�vurusuna verdi�i yan�tta g�r�ld�. Komisyon yaz�l� karar�nda �Tabela kirlili�i, Avrupa Birli�ine �yelik s�recinde, �lkeler aras� ili�kilerin zorunlu k�ld�� bir geli�medir. Yabanc� s�zc�kler dili zenginle�tirir.� diyordu. Oysa Avrupa Birli�i �yesi Fransa ve Almanya, �ngilizce salg�n�ndan kendilerini korumak i�in yo�un bir �aba g�stermekteydiler. Bizde ise bir ulusu ulus yapan temel �genin dil oldu�u, ulusun par�alanmas�na yol a�an en etkili yolun da k�lt�r ve dilin yozla�mas�ndan ge�ti�i unutulmaktayd�.

De�erli milletvekilleri, T�rkiye�nin bug�n kendi ana dilini korumak i�in �nlemler alma durumuna gelmi� olmas� �ok d��nd�r�c�d�r. Dilin bozulmas�nda siyasal iktidarlar kadar hi� ku�ku yok ki �niversitelerin, Mill� E�itim Bakanl��n�n, �irketlerin ve ad�n� s�ralayabilece�imiz �e�itli toplumsal birimlerdeki iktidarlar�n yani yetki g�c� olanlar�n pay� b�y�kt�r. Ama en b�y�k pay, hi� ku�ku yok ki, yeni bir emperyalizm t�r� olan k�reselle�menin tek tiple�tirme politikas�na aittir. Sovyet rejiminin y�k�lmas�ndan sonra d�nyaya egemen olan tek kutuplu otorite, yay�lmac� siyasetini geli�mi� Bat�l� �lkelerde k�lt�rel boyutlar�yla sahneye koyarken toprak ve yer alt� zenginlikleri olan, yeni yat�r�mlara a��k T�rkiye ve Orta Do�u ile Asya �lkelerinde k�lt�rel-ekonomik s�m�r� mekanizmas�n� harekete ge�irerek uyguluyor. Yani ne yap�yor? O �lkelerin ya�am k�lt�rlerine, gelenek g�reneklerine, ekonomilerine, e�itim sistemlerine, konu�tuklar� ana dillerine, yer alt� ve yer �st� zenginliklerine s�zarak, yerle�ik t�m de�erlerini alt�st ederek bu i�i ger�ekle�tiriyor. T�rkiye�de iktidar�n zaaflar� y�z�nden bu yeni emperyalist yay�lmac�l�ktan en b�y�k pay�n al�nd��n� g�zlemlemekteyiz ne yaz�k ki. �lkemiz bir yandan bu emperyalist g�c�n Orta Do�u co�rafyas�ndaki ekonomik ve siyasal ��karlar�na zorunlu hizmet verme durumuna d��r�l�yor, �te yandan yozla�m��, k�lt�rs�z ya�am bi�imini bilin�sizce sahipleniyor. Dilimiz, ozan�m�z�n deyi�iyle ses bayra��m�z, o �l��de sayg�ya lay�k olan ses bayra��m�z, g�zel T�rk�emiz ise bundan en b�y�k zarar� g�r�yor. ��nk� emperyalist g��ler, bir ulusun yok edilmesinin ilk a�amas�n�n o ulusun ana dilini ele ge�irmekten ge�ti�ini, bununla ba�lad��n� �ok iyi biliyorlar.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; T�rk�edeki bozulma ve yozla�man�n ara�t�r�lmas� komisyonunun haz�rlad�� rapor, genel yap�s� ve i�eri�i ile dilimize ili�kin bilgilendirici �rnekler vermektedir. ��z�m �nerileri� b�l�m�, uygulama olas�l�� tart��mal� da olsa bir yapt�r�m g�c� olmad�� i�in, i�erik ve kapsam bak�m�ndan zengindir. Ancak CHP Grubu olarak biz, T�rk Dil Kurumunun Ba�bakanl��a ba�l� bir devlet kurumu ya da akademi de�il de �zerk bir kurum olmas�ndan yanay�z. Buna ek olarak okul �ncesi e�itimde ��-be� ya��ndaki �ocuklar�n oynad�� bilgisayar oyunlar�n� ve kahramanlar�n� T�rkle�tirmek ve T�rk�ele�tirmek -ibare bu �ekilde ge�iyor- yerine T�rk�ede �zg�n bilgisayar oyunlar� �retmenin daha uygun oldu�unu d��n�yoruz. Metin i�erisinde kullan�lan, ara�t�rma komisyonu raporu i�erisinde kullan�lan �rne�in �ifade, kabiliyet, haf�za, hata, unsur, fert, muhtemel, vas�f, test etmek, tedbir, terc�me, seviye� ve benzeri gibi y�zlerce s�zc��n yerine kendi kendimizle tutarl� olmak i�in en az�ndan �anlat�m, yetenek, bellek, yanl��, �ge, birey, olas�, nitelik, s�nama, �nlem, �eviri, d�zey� ve benzeri gibi �ok yayg�n bi�imde benimsenmi� yeni T�rk�elerinin kullan�lmas� daha iyi olurdu kan�s�nday�z.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; 2007 y�l� bahar�nda yap�lan cumhuriyet mitinglerinde meydanlara toplanan milyonlar ulus devletimizin temel de�er ve ilkelerini, ulusal onur ve ba��ms�zl��m�z� savunmadaki kararl�l�klar�n� dile getirdiler. Tekrar ediyorum: Ulus devletimizin temel de�er ve ilkelerini, ulusal onur ve ba��ms�zl��m�z� savunman�n ne kadar �nemli oldu�unu dile getirdiler. Siyasal, ekonomik ve k�lt�rel ba��ms�zl��m�za g�z dikmi� olan k�reselcilere iktidar�n �hay�r� demesini, �hay�r� dememizi, yer alt� ve yer �st� kaynaklar�m�z�n ya�malanmas�na izin verilmemesini istediler. Bunun tabii bug�n �zerinde konu�tu�umuz konuyla �ok yak�ndan bir ba�lant�s� var. Dilimiz de temel de�erlerimiz aras�nda.

�lkemizi bir s�m�rgeye d�n��t�rmek isteyenlere, yine meydanlara toplanm�� olan bu milyonlar, ulusalc�, laik ve antiemperyalist g�� birli�imizi a��k�a g�sterdiler. K�sacas�, ge�ti�imiz baharda sivil toplum �rg�tlerimiz, halk�m�z, gerekli ve zorunlu g�rd�kleri bir uyar� g�revini yapt�. �imdi g�rev, i�inde bulundu�umuz bu dar ge�itte, ter�r olaylar� ya�an�rken, b�t�n d�nya ekonomik bir karga�a i�erisinde iken kendi ekonomik ve siyasal ba��ms�zl��m�z�, kendi kararlar�m�z� kendimizin alabilece�i siyasal iradeyi bu y�ce milletimizin T�rkiye B�y�k Millet Meclisinde g�stermesidir.

Ses bayra��m�z T�rk�emizin ve t�m �teki de�er ve ilkelerimizin Mustafa Kemal�in Meclisinin g�vencesinde oldu�unu d��nmek istiyoruz, buna inanmak istiyoruz, bunu ger�ekle�tirmek istiyoruz.

Hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n Arat.

Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na Mu�la Milletvekili Metin Ergun konu�acakt�r.

Buyurunuz Say�n Ergun.

MHP GRUBU ADINA MET�N ERGUN (Mu�la) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; s�zlerime ba�lamadan �nce, bayram sevincimizi h�zne d�n��t�ren, T�rk milletinin� ve T�rk devletinin varl��na kasteden son hain ter�rist sald�r� neticesinde �ehit olan askerlerimize y�ce Allah�tan rahmet, kederli ailelerine ve T�rk Silahl� Kuvvetlerine ba�sa�l�� diliyorum.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n ara�t�r�lmas�, T�rk�enin korunmas� ve geli�tirilmesi i�in al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin verilen �nergeler ve komisyon raporuyla ilgili, Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na s�z alm�� bulunuyorum. Bu vesileyle, �ahs�m ve partim ad�na y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

Konu�mama �inli d��n�r Konf��y�s��n dilin �nemini ortaya koyan �u s�zleriyle ba�lamak istiyorum. Konf��y�s�e �Bir �lkenin y�neticisi olsan�z ilk yapaca��n�z i� ne olurdu?� diye soruldu�unda ��e, hi� ��phesiz, dili g�zden ge�irmekle ba�lard�m.� �eklinde cevap vermi� ve s�zlerine ��yle devam etmi�tir: �Dil d�zensiz olursa s�zler d��nceyi iyi anlatamaz. D��nce iyi anlat�lamazsa yap�lmas� gereken �eyler do�ru yap�lamaz. G�revler gere�i gibi yap�lamazsa �detler ve k�lt�r bozulur. �detler ve k�lt�r bozulursa adalet yanl�� yola sapar. Adalet yoldan ��karsa �a�k�nl�k i�ine d��en halk ne yapaca��n�, i�in nereye varaca��n� bilemez. ��te bunun i�in hi�bir �ey dil kadar �nemli de�ildir.� demi�. Milattan �nce 551 ile 479 y�llar� aras�nda ya�ayan Konf��y�s bundan iki bin y�l kadar �nce �Hi�bir �ey dil kadar �nemli de�il.� derken, T�rkiye Cumhuriyeti devletinin kurucusu Mustafa Kemal Atat�rk��n de benzer d��nceden hareketle devletimizi kurar kurmaz ele ald�� ilk konulardan biri de dil meselesi olmu�tur. Ulu �nder, daha 20�nci y�zy�l�n ba�lar�nda T�rk�enin T�rk milleti ve devleti i�in �nemini �u s�zlerle ifade etmi�tir: �T�rk milletinin dili T�rk�edir. T�rk dili d�nyada en g�zel, en zengin ve en kolay olabilecek bir dildir. Onun i�in her T�rk dilini �ok sever ve onu y�celtmek i�in �al��r. T�rk dili T�rk milleti i�in kutsal bir hazinedir. ��nk� T�rk milleti ge�irdi�i say�s�z felaketler i�inde ahlak�n�n, geleneklerinin, hat�ralar�n�n, ��karlar�n�n, k�saca bug�n kendi milliyetini yapan her �eyin dili sayesinde korundu�unu g�r�yor. T�rk dili T�rk milletinin kalbidir, zihnidir.�

Say�n milletvekilleri, i�te Atat�rk��n belirtti�i bu kutsal hazinemiz ne yaz�k ki son d�nemde lay�k�yla korunamam��t�r. �nsano�luna yarad�l��la birlikte bah�edilen dil yetisi ve konu�abilme yetene�i, onu di�er canl�lardan ay�ran ve �st�n k�lan en temel �zelliktir. Bilindi�i �zere insan�n en �nemli �zelli�i d��nebilmesi ve muhakeme edebilmesidir. �nsan�n d��nme, muhakeme ve konu�ma �zelli�i dil ve d��nce aras�ndaki ili�kiyi a��k�a ortaya koyar. Pek �ok dil bilimciye g�re dil d��ncenin yuvas�d�r, evidir. Yani d��nce ancak dille hayat bulur ve yine dil sayesinde geli�tirilerek aktar�labilir. Dil, insana d��nce �retebilme, ge�mi�ini hat�rlama, d��ncelerini a��klama, g�n�n� ya�ama ve gelece�ine y�n verme bak�m�ndan en etkin amildir. Dil, ferd� ve mill� kimli�imizin olu�mas�ndaki en temel unsurlardan biridir. Dil, milleti meydana getiren fertleri, duygu, d��nce, hayal ve d�� d�nyay� alg�lama bak�m�ndan birbirine yakla�t�r�r, yani milleti olu�turan fertler aras�nda birle�tirici bir rol oynar, ayn� zamanda mill� �uurun olu�mas�nda ve gelecek nesillere aktar�lmas�ndaki en �nemli vas�tad�r. Birey ve millet hayat�nda bu denli �nemli bir yere sahip olan dilin bilin�le kullan�lmas� ve �uurla i�lenmesi gerekmektedir. Ne yaz�k ki g�n�m�zde bu konuya gerek bireysel gerekse kurumsal olarak gereken �zen g�sterilmemektedir. Yani g�n�m�zde T�rk�enin kullan�m�nda tam bir �zensizlik s�z konusudur. Bu y�zden millet�e zihnimiz bulan�k, dilimiz kar��k, ileti�imimiz eksiktir. G�n�m�zde T�rk�eye� gereken �nemin verilmedi�i malumunuzdur. Dilimiz, gerek teknolojik geli�meler gerek ekonomik de�i�meler gerek toplumsal ve siyasal birtak�m etkenlere ba�l� olarak artan bir h�zla g�n ge�tik�e bozulmaktad�r. Buradan hareketle, dilimizin kar�� kar��ya bulundu�u sorunlar� ana ba�l�klarla �u �ekilde ifade etmek m�mk�nd�r:

Birincisi: Yabanc� dille yap�lan e�itimin yayg�nla�mas�. Pek �ok sorunda oldu�u gibi T�rk�enin kullan�m�nda g�r�len aksakl�klar�n da temelinde e�itim s�recindeki eksiklikler bulunmaktad�r. Geli�en ve s�n�rlar� daralan 21�inci y�zy�l d�nyas�nda yabanc� dil ��renmenin �nemi ne yaz�k ki yanl�� de�erlendirilerek yabanc� dille e�itime d�n��t�r�lm��t�r. �lkemizdeki e�itim kurumlar� i�inde yabanc� dille e�itim vermenin bir prestij unsuru olarak alg�lanmas� T�rk�enin geri plana itilmesine yol a�m��t�r.

�ki: Yabanc� dilden al�nan kelimelerin kullanma s�kl��n�n artmas�. Geli�en teknoloji ve toplumlar aras�ndaki s�kla�an ili�kiler dillerin de kar��l�kl� olarak birbirini etkilemesi sonucunu do�urmu�tur. Ancak, son y�llarda �ngilizcenin ba�ta ekonomik ve siyasal gerek�eler olmak �zere pek �ok etkenin etkisiyle h�zla yayg�nla�mas� pek �ok dili oldu�u gibi T�rk�eyi de etkilemektedir. 19�uncu y�zy�l�n ba��nda Frans�zca etkisiyle ba�layan yabanc� dillerden al�nma kelime kullanma hastal��, yerini g�n�m�zde �ngilizce kelimelere b�rakm��t�r. Geli�en teknolojiye ve yeni �retilen kavramlara uygun kar��l�klar�n bulunmamas�, dilimizi oldu�u kadar d��nce d�nyam�z� da olumsuz y�nde etkilemektedir. Yabanc� dilden al�nan kelimeler yan�nda, alfabemizde bulunmayan baz� harflerin de yayg�n olarak kullan�lmaya ba�land��n� g�rmekteyiz. �Q, x, w� gibi harflerin, mesela aqualand, expo, show, winsa gibi �rnekler ba�ta olmak �zere, s�k�a kullan�ld��n� g�rmekteyiz.

Yaz�l� ve g�rsel bas�ndaki yanl��l�klar ki en etkili olan� da budur. G�n�m�zde yaz�l� ve g�rsel bas�n�n kitleler �zerindeki etkisi daha belirgin bir �ekilde hissedilmektedir. Halk�n g�ndelik hayat�nda temel bilgi edinme vas�tas� konumuna y�kselen yaz�l� ve g�rsel bas�n, kulland�� dille de halk� etkilemektedir. �zellikle yanl�� kullan�mlar�n yayg�nla�mas�nda ve bu kullan�m�n normalle�mesinde bas�n�n etkisi olduk�a �nemlidir. Son y�llarda etkisi belirginle�en g�rsel ileti�im kurumlar�, ba�ta kurum ve program adlar� olmak �zere, T�rk�e olmayan isimlere yer vermektedirler. Mesela �Turkish pop, talk show, reality show; Futbolig, Santra, Apolitik, Show Party; Number One TV, Klas FM, Best FM, Radyo Mega, City FM, Joy FM�� Bu kurumlar�n hepsi ne yaz�k ki T�rkiye�dedir.

Yaz�l� ve g�rsel bas�ndaki bu yanl��l�klar �zellikle konu�ma dilini do�rudan etkilemekte, yanl�� ve �zensiz kullan�m yayg�nla�maktad�r. Argo ve kaba ifadelerin dilin g�nl�k kullan�m� �eklinde sunulmas�, yanl��n yayg�nla�mas�na sebep olmaktad�r.

Yaz�l� ve g�rsel bas�ndaki dil yanl��l�klar�n�n �zellikle reklam metinlerinde s�k�a kullan�ld��na �ahit olunmaktad�r. Oysaki, reklam metni yazarlar� ve reklam yarat�c�lar� dilin insan �zerindeki etkisini en iyi bilenler olmalar�na ra�men, bu konuda ciddi bir hassasiyet g�stermemektedirler. Reklam metinlerinde ilgi �ekme unsuru olarak standart T�rk�enin d��na ��kma y�ntemi g�n�m�zde s�k�a kullan�lmaktad�r.

Yaz� birli�inin sa�lanamamas�: T�rk�enin kullan�m�nda g�r�len yanl��l�klar�n �zellikle yaz� dilindeki kar��l��n� olu�turan imla meselesi ��z�lmemi� problemlerden biridir. Yaz� dilimizde g�r�len yanl��l�klar kadar, bu yanl��l�klara zemin haz�rlayan imla kurallar�ndaki farkl�la�malar da �nem arz etmektedir. Farkl� d�nemlerde, siyasi bak�� a��lar� do�rultusunda yaz� diline m�dahale edilmesi, yaz� dili birli�inin olu�mamas�na da zemin haz�rlam��t�r.

��yeri isimlerinin yabanc�la�mas�: Dil, milletin ve devletin b�t�n faaliyet alan� i�inde en temiz, en duru, en do�ru �ekliyle i�letilmek zorundad�r. Bug�n dilimiz ne yaz�k ki bu durumda de�ildir. T�rk�e, �ar��, pazar, cadde, ticaret, turizm, ileti�im ve benzeri alanlardan h�zla �ekilmektedir, �deta T�rk�e g�nl�k konu�ma alan�na s�k��m�� bir h�ldedir.

�lkemizde son y�llarda s�k�a dile getirilen problemlerden biri de ekonomik hayatta i� yeri isimlerinin yabanc�la�t�r�lmas�d�r. Yabanc� kelimelerle s�sl� konu�man�n reva�ta olmas� gibi, yabanc� kelimelerle adland�r�lan i� yerlerinin de reva�ta oldu�u bir ger�ektir. �nsan�m�z ya�ad��m�z �ehirlerdeki tabelalara bakt��nda sanki kendi �lkemizde de�il de yabanc� bir �lkede ya��yormu� hissine kap�l�r. Ba�ta Ba�kentimiz Ankara, �stanbul ve �zmir gibi b�y�k �ehirlerin �o�unda i� yeri adlar� b�y�k oranda T�rk�eden uzakla�m��t�r. �� yeri adlar�nda g�r�len plaza, showroom, center, mall ve benzeri ifadeler yayg�nla�arak artmaktad�r. Bu �zenti o kadar ileri boyutlara ula�m��t�r ki berber d�kk�n�ndan kasaplara ve manavlara kadar yayg�nla�m��t�r.

Yabanc� k�saltmalar�n yayg�nla�mas� ve s�yleyi� bozuklu�u: �zellikle teknolojideki h�zl� geli�meler dilimizde olmayan baz� yeni kavramlar�n yabanc� dillerden aynen al�nmas�na ve k�saltmalar�n yayg�nl�k kazanmas�na yol a�m��t�r. G�ndelik hayat�m�za iyice yerle�en ADSL (eydiesel), MSN (emesen), CD (sidi), DVD (dividi), SMS (esemes), e-mail bu yolla dilimize girmi� ve yerle�mi�tir. K�saltmalarda g�r�len bu aksakl�klar sadece teknolojik �r�nlerle ba�lant�l� de�ildir. IMF (ayemef), NTV (entivi), CNN T�rk (sienen T�rk) gibi �rnekleri bu yanl��lardan sadece birka��d�r.

�leti�im teknolojilerindeki altyap� yetersizlikleri: �zellikle ileti�im teknolojilerindeki altyap� yetersizlikleri, ba�ta cep telefonlar� ve bilgisayar yaz�l�mlar�nda T�rk�enin yayg�nl�k kazanmamas� dile de yans�maktad�r.

Cep telefonlar� mesajlar�nda T�rk�e karakterlerin kullan�m�nda kar��la��lan s�k�nt�lar: Mesela �Д harfiyle bir mesaj �ekerseniz bu hemen hemen seksen karaktere e� de�erdedir, dolay�s�yla o kadar da �creti artmaktad�r. Bilgisayar yaz�l�mlar�n�n do�rudan �ngilizceden bozuk bir T�rk�eyle �evrilmesi bu duruma �rnek olarak g�sterilebilir. Bu �rneklerden de anla��laca�� zere altyap� yetersizli�i, insanlar� T�rk�enin bozuk kullan�m�na zorlamaktad�r.

T�rk�enin kullan�m�ndaki bu bozulman�n temelindeki ba�l�ca sebepleri �u ba�l�klar alt�nda toplamak m�mk�nd�r:

1) Ne yaz�k ki Atat�rk d�neminden sonra �zerinde uzla��lan mill� bir dil politikas� geli�tirme anlay�� terk edilmi�tir.

2) Ba�lang��ta da belirtti�imiz gibi milleti millet yapan temel unsurlar�n ba��nda dil gelmektedir. Bu sebeple dilin bilin�le kullan�lmas� ve �uurla i�lenmesi, bireyde ve millette bir dil bilincinin olu�turulmas�yla ancak sa�lan�labilir.

3) T�rk�e ��retimine e�itimin her kademesinde gerekli �zenin g�sterilmemesi ciddi bir problem olarak kar��m�za ��kmaktad�r. Ba�ta ��retmen e�itimi olmak �zere bu alandaki yetersizliklerin s�ratle giderilmesi gerekmektedir.

Bir di�er madde: Bir �ok �lkede oldu�u gibi T�rk�e i�in de bir g�mr�k duvar�n�n olu�turulmas� gerekmektedir. Say�n �nce�nin belirtti�i �rnekte oldu�u gibi �inliler kendilerine g�re bir g�mr�k duvar� olu�turmu�lar.

�zellikle teknoloji ile birlikte ortaya ��kan yeni kavramlara uygun terimlerin �retilmesi �artt�r. Terim �retiminde teknolojik �r�n�n yayg�nla�mas�n�n �ncesinde terimlerin �retilmesi �nem arz etmektedir. T�rk�enin korunmas� ve geli�tirilerek g��lendirilmesinde ba�ta bireyler olmak �zere pek �ok kuruma sorumluluklar d��mektedir.

Bilindi�i �zere dil edinimi ilk olarak ailede ba�lamaktad�r. Bu sebeple �zellikle aile bireylerinin bilin�lendirilmesine �nem verilmeli ve ilgili kurumlar vas�tas�yla e� g�d�m i�inde gerekli �al��malar yap�lmal�d�r.

G�rsel bas�nda k��k ya�taki �ocuklar i�in haz�rlanan yay�n ku�aklar�nda T�rk�enin g�zel kullan�m�n� �zendirecek programlara yer verilmelidir.

�zellikle okul �ncesi e�itimde T�rk�eyi do�ru kullanma becerisinin, �ocuklar�n dil geli�im seviyelerine uygun olarak haz�rlanm�� programlarla yeniden d�zenlenmesi gerekmektedir. Bu e�itim anlay��n�n ba�ta ilk��retim olmak �zere, orta��retim ve y�ksek��retimde de ayn� bilin�le devam ettirilmesi sa�lanmal�d�r.

E�itim s�recinde ba�ta Mill� E�itim Bakanl�� olmak �zere Y�ksek��retim Kurumu ve �SYM aras�nda e� g�d�m sa�lanarak T�rk�e becerisi sadece testlerle �l��len ders olmaktan ��kar�lmal�d�r. E�itim s�recinde bireylerin ba�ta okuma, yazma, konu�ma ve dinleme gibi dil becerilerinin geli�tirilmesine a��rl�k verilmelidir.

Yaz�l� ve g�rsel bas�nda T�rk�enin do�ru kullan�m�n� sa�lamak �zere, gerekli niteliklere sahip uzmanlar�n g�revlendirilmesi zorunlu h�le getirilmelidir. T�rk�e uzmanlar�, sadece bas�l� ve g�rsel bas�nda de�il, ba�ta Ba�bakanl�k ve Radyo ve Televizyon �st Kurumu olmak �zere gerekli g�r�len devlet kurumlar�nda istihdam edilmelidir. Bu yolla T�rk�enin resm� yaz��malarda da do�ru kullan�m� sa�lanm�� olacakt�r.

Ayr�ca, kurumlar�n b�nyesinde olu�turulacak hizmet i�i kurslarla devlet memurlar�n�n T�rk�eyi do�ru kullanma al��kanl�klar� geli�tirilmelidir.

Yaz�l� ve g�rsel yay�nlarda T�rk�e kullan�m yanl��lar� �ok olan kurulu�lara cezai yapt�r�m uygulanmas� ger�ekle�tirilmelidir. Bu normalde olmas� gerekir ama bug�ne kadar �ahit olmad�k.

Benzer �ekilde, i� yeri isimlerinde -uluslararas� markalar hari�- yabanc� k�kenli kelimeleri isim olarak tercih eden kurumlara ek mali yapt�r�mlar uygulanmal�d�r. T�rk�enin korunmas� ve geli�tirilmesi i�in yasal bir d�zenlemenin de yap�lmas� art�k zorunludur.

Ayr�ca, millet ad�na siyaset yapan ve her zaman millet huzurunda olan siyaset�ilerimiz, �lkenin siyasi ve ekonomik ��karlar�na hizmet etmenin yan� s�ra T�rk milletine ula�mada en temel ara�lar� olan T�rk�e konusunda da duyarl� olmal�d�r. Siyaseti millete ve devlete hizmet arac� olarak g�rmekle y�k�ml� olan siyaset�i dil konusunda da topluma �rnek olmal�d�r. T�rk milletine hitap eden siyaset�i, a��k, sade, anla��l�r bir T�rk�e kullanmal� ve konu�mas� toplumun her kesimi taraf�ndan anla��lmal�d�r. Siyaset�i, T�rk dilinin s�yleyi� ve gramer �zelliklerini bilmeli ve konu�malar�nda buna riayet etmelidir. Siyaseti hitabet sanat�ndan ba��ms�z d��nmek m�mk�n de�ildir. Bundan dolay� da siyaset�i, vurgu ve tonlamaya dikkat etmenin yan� s�ra, kelimeleri do�ru kullanmaya ve telaffuz etmeye, do�ru ve kurall� c�mleler kurmaya, s�� d��ncenin yans�mas� olarak nitelendirilebilecek argo ifadelerden, mesela son g�nlerdeki �al�ak�, ��erefsiz�, �m�fteri� ve benzeri ifadelerden uzak durmaya dikkat etmelidir.

Say�n milletvekilleri, T�rkiye Cumhuriyeti devletinin kurucusu Y�ce �nder Mustafa Kemal Atat�rk��n tam on bin alt� y�z c�mleden olu�an Nutuk�unu inceleyen dil bilimciler, sadece ve sadece �� c�mlede anlat�m bozuklu�u, �zne-y�klem uyumsuzlu�u tespit edebilmi�lerdir ki, bunun da b�y�k oranda bas�m hatas�ndan kaynaklanm�� olabilece�i d��n�lmektedir. G�n�m�z siyaset�ilerinin de T�rk�e kullan�mlar�n� bu bak�� a��s�yla yeniden de�erlendirmeleri gerekmektedir. Ancak ne yaz�k ki bu �at� alt�nda kanunla�t�r�lan -ne yaz�k ki diyorum- metinlerin bir�o�u �niversitelerin T�rk dili b�l�mlerinde T�rk�enin yanl�� kullan�m�na �rnek g�sterilebilecek niteliktedir. Dolay�s�yla, dil, yani T�rk�e uzman�na �ncelikle y�ce Meclisimizin ihtiyac� vard�r.

Sonu� olarak, T�rk�enin kullan�m� ile ilgili sorunlar�n ��z�m� bu �at�n�n alt�ndad�r. Siyasi iradenin g�sterece�i kararl�l�k toplumun her kademesi i�in �rnek te�kil etmeli ve sorunlar�n ��z�m� i�in zemin haz�rlamal�d�r.

Bu duygu ve d��ncelerle y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n Ergun.

De�erli milletvekilleri, on dakika ara veriyorum.

Kapanma Saati: 18.02

��NC� OTURUM

A��lma Saati: 18.16

BA�KAN: Ba�kan Vekili ��kran G�ldal MUMCU

K�T�P �YELER: Fato� G�RKAN (Adana), Harun T�FEKC� (Konya)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 2�nci Birle�iminin ��nc� Oturumunu a��yorum.

284 s�ra say�l� Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu Raporu �zerindeki genel g�r��meye kald��m�z yerden devam edece�iz.

Komisyon ve H�k�met yerinde.

�imdi s�z s�ras� Adalet ve Kalk�nma Partisi Grubu ad�na Erzurum Milletvekili �brahim Kavaz�a aittir.

Buyurunuz Say�n Kavaz. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

ADALET VE KALKINMA PART�S� GRUBU ADINA �BRAH�M KAVAZ (Erzurum) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; Adalet ve Kalk�nma Partisi ve �ahs�m ad�na, 3 Ekim 2008�de Akt�t�n Karakolumuzda i�lenen menfur cinayetleri nefretle k�n�yor, 17 vatan evlad�m�za rahmet, �ehitlerimizin ailelerine ba�sa�l�� diliyor, milletimizin ba�� sa� olsun diyorum.

Bug�n, ben de T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n ara�t�r�lmas�, T�rk�enin korunmas� ve etkin kullan�m� i�in al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla verilen �nerge �zerinde AK PART�� Grubu ad�na s�z alm�� bulunuyorum.

Evvela, komisyonun haz�rlam�� oldu�u rapor iki ana b�l�m h�linde olu�turulmu� ve birinci b�l�m �T�rk�enin bug�nk� durumu ve sorunlar� ile sebepler� olarak tespit edilmi�, ikinci b�l�mde de ��z�m �nerileri� ortaya konulmu� bulunmaktad�r.

Evvela, �unu da ifade edeyim ki, bu y�ce Meclis, b�t�n iktidar�yla, muhalefetiyle, b�t�n partileriyle T�rk�e �zerinde konu�an arkada�lar�m�z�n, farkl� ��z�m �nerileri ifade etmekle beraber, T�rk�eye bir mill� mesele olarak bakmalar�, T�rk�enin tarih� seyir i�indeki geli�imini yabana atmadan T�rk diline sahip ��kmalar� noktas�nda memnuniyet verici bir birliktelik g�stermeleri, de�erli konu�mac�lar�n �nerilerdeki farkl�l�klara ra�men ortak temel meselede birle�melerinin �ahs�m ad�na memnuniyet verici bir geli�me oldu�unu �zellikle belirtmek isterim. Zira dilin bir milletin ve toplumun varl�� i�in ta��d�� de�er �ok y�ksek ve �ok �nemlidir. Dil, mill� birlik ve b�t�nl�� kuran, koruyan en �nemli ara� durumundad�r. Bir topluma millet niteli�i kazand�ran ve o topluma �zg� geli�mi� bir dilin varl��yla millet hayat� m�mk�n oluyor.

Dil, ayn� zamanda d��ncenin de kayna��d�r. �nsano�lu kafas�ndaki d��nceleri, y�re�indeki duygular� s�zl� ve yaz�l� olarak ancak dille ifade edebilir. Bu bak�mdan dil, ayn� zamanda bir d��nce arac�d�r. �nsan kafas�n�n i�inde �ekillenen y�ksek d�zeydeki d��nceler, yarat�c�l�k, ancak y�ksek d�zeyde bir dilin varl��yla ortaya ��kabilir. Dil yetersiz olursa yarat�c�l�k da k�relir ve s�ner.

Dil ile k�lt�r aras�ndaki ba�lant� �ok �nemlidir. Dil, bir k�lt�r hazinesidir ve k�lt�r�n aynas�d�r. ��nk�, bir toplumun y�zy�llar boyunca birlikte geldi�i b�t�n de�erler dil ile aktar�l�r ve dille korunur. Dolay�s�yla, dil ile k�lt�r aras�nda s�k� bir ba�lant� vard�r. Dil, k�lt�r zenginli�inin g�stergesidir. K�lt�r bak�m�ndan y�ksek d�zeyde olan milletlerin dilleri de zengindir, anlat�m olanaklar� geni�tir. Geli�mi� bir dil, edebiyat, sanat, bilim ve felsefe alanlar�nda �st�n de�erli eserler ancak dil ile ortaya konabilir. Dil ile k�lt�r aras�ndaki bu s�k� ba�lant� dolay�s�yla dil, ayn� zamanda k�lt�r de�erlerini gelece�e aktarma arac�d�r. Dil olmadan birikimler gelece�e aktar�lamaz. Dil b�t�n bu �zellikleriyle bir millet i�in kimlik belgesi niteli�indedir. E�er bu kimlik belgesi, zaman i�inde yozla�arak eriyip kaybolma tehlikesiyle kar�� kar��ya kal�rsa, o dili konu�an toplum veya millet, kimli�ini, varl��n� yitirir, erir, yok olma tehlikesiyle kar�� kar��ya kal�r.

De�erli milletvekilleri, bir kelimenin T�rk�e say�l�p say�lmamas�n�n �l��s� onun k�keni de�ildir; ses yap�s�, zevk �l��s�, kullan�l�� artlar� ve anlam bak�m�ndan o kelimelerin dilde yerle�mi� ve herkes taraf�ndan anla��l�r olup olmamas�d�r �l��.

Her dil gibi T�rk�e de �e�itli tarih�, sosyal ve k�lt�rel �artlara ba�l� olarak varl�� boyunca hem kendisi Arap�a, Fars�a, Rumca, Macarca, Bulgarca, S�rp�a gibi dillere kelimeler vermi� hem de �ince, Hint�e, Arap�a, Fars�a, Rumca, Frans�zca gibi dillerden kelimeler alm��t�r. Bunlar i�inde ba�l� bulundu�umuz ortak medeniyet alan� dolay�s�yla Arap�a ve Fars�a kelimeler a��rl�kl� bir yer tutmaktad�r. Dil, bu kelimelerden bir k�sm�n� kendi kural ve kal�plar�n�n s�zgecinden ge�irerek T�rk�ele�tirdi�i i�in �caharme�u� �ama��r, �cahar�u� �ar��, �cehar�embe� �ar�amba, �sukak� sokak, �taht� kala� Tahtakale, �tavila� tavla, �dahl� tah�l olmu�, ta ki �tarit�, �tirit� �rneklerinde g�r�ld�� gibi bunlar halk�n diline kadar girmi�, benimsenmi�, �ekil ve anlam bak�m�ndan �teki T�rk�e kelimelerden ay�rt edilemez bir duruma gelmi�tir.

De�erli milletvekilleri, T�rk�e, yery�z�n�n en g��l� ve en k�kl� dillerinden biridir. Yap�lan ara�t�rmalar y�z altm�� sekiz kadar T�rk�e kelimenin S�mercede kullan�ld��n� ortaya koymu�tur. T�rk�e, S�merceye kelime verdi�ine g�re S�merceyle de ya��t bir dildir. Bug�n �S�merce� diye bir dil yoktur, ancak T�rk�e dimdik ayaktad�r.

Bizim yaz� dilimiz Orhun Abideleri�yle ba�lar. K��garl� Mahmud, Divan� L�gat-it-T�rk ile T�rk�enin Arap�a kadar g��l� bir dil oldu�unu, Araplara T�rk�eyi ��retmek maksad�yla da bu L�gat�� yazd��n� ifade eder.

T�rk�enin g�� kayna�� yayg�nl��, yap�s� ve s�z varl��ndad�r. T�rk�e yayg�n bir dildir. Yery�z�nde konu�ucu say�s� 100 milyonun �zerinde diller s�ralamas�nda 5�inci s�rada yer almaktad�r.

T�rk�enin �nemli g�� kaynaklar�ndan biri de yap�s�d�r. T�rk�ede hangi sesten sonra hangi sesin gelece�i yahut gelmeyece�i, hangi eklerin gelebilece�i ya da gelmeyece�i bellidir. Yabanc� bir bilim adam�n�n ara�t�rmas� ana dilini dil bilgisi kurallar�na g�re en erken T�rk �ocu�unun ��rendi�ini ortaya koymu�tur.

T�rk�enin zengin bir s�z varl�� vard�r. �lk T�rk�e s�zl�k niteli�indeki Divan� L�gat-it-T�rk�te yakla��k 8.500 s�zc�k yer alm��t�r. T�rk Dil Kurumunun �G�ncel T�rk�e S�zl�k� ad�n� verdi�i ve bilgisayar ortam�nda da s�zl��nde yaz� dilinin s�z varl��n� ortaya koydu�u bir dilde bug�n 112 bin kelime bulunmaktad�r. B�lge a��zlar�m�z�n s�z varl�� ile bilim ve sanat tarihimiz yakla��k 600 bine ula�an zenginli�e sahiptir. Deyimlerimiz, atas�zlerimiz, b�t�n bunlar T�rk�enin zenginlikleriyle ilgilidir. T�rk�emizdeki renk adlar�n�, akrabal�k isimlerini ifade eden �zel kelimeler Bat� dillerinden �ok fazlad�r.

G�n�m�zde gazeteler, dergiler, kitaplar, uydu yay�nlar� ve elektronik ortamdaki yay�nlar, ��retim kurumlar�, bili�im uygulamalar� arac�l��yla T�rk�e, d�nyan�n d�rt bir k��esinde konu�ulmu�, konu�ulmaktad�r, konu�uluyor, yaz�l�yor ve ya��yor. Bundan dolay� da T�rk�e, ya�ayan g��l� bir dildir.

T�rk�e, yayg�n, g��l�, zengin, ya�ayan eski bir dil olmas�na kar�� baz� olumsuzluklar ya�amaktad�r. Bu olumsuzluklar� da �u �ekilde ifade edebiliriz: Bunlardan ba�ta kitle ileti�im ara�lar�nda ya�anan olumsuzluklar, kitle ileti�im ara�lar�ndaki yanl�� kullan�mlar, yabanc� k�kenli �zenti s�zc�kler dildeki olumsuzluklar� h�zl� bir bi�imde yayg�nla�t�rm��t�r. Radyo ve televizyonda do�ru, g�zel, �rnek T�rk�e ile yay�n yap�l�rsa o zaman toplumda da do�ru, g�zel, �rnek T�rk�e yay�lacakt�r. Son y�llarda kitle ileti�im ara�lar�nda kullan�lan birtak�m yanl�� ifadeler, anlams�z s�zler ve s�zc�klerin yanl�� bi�imde kullan�lmas� art�k son derece yayg�nla�m��t�r. Bu yanl��lar� �u �ekilde ifade edebilirim birka� �rnekle: Radyo ve televizyon yay�nlar�ndaki s�yleyi� bozukluklar�, ses d��meleri; uzun �nl�lerin k�sa, k�sa �nl�lerin uzun s�ylenmesi gibi vurgu yanl��lar� yap�lmas�; k�s�r s�z varl��, radyo ve televizyon yay�nlar�na T�rk�enin zenginli�inin yeterince yans�mamas�, kaba dil kullan�m�, gereksiz yere yabanc� kelimelerin kullan�lmas�, kelimelerin yanl�� yerde ve yanl�� bi�imde kullan�lmas�, y�resel s�yleyi�lerin bask�n oldu�u diziler ve g�steri programlar�, yabanc� kelime kullan�m�n� �zendiren yabanc� adl� televizyon kanallar�, radyo istasyonlar�, �e�itli radyolar, televizyonlarda alt yaz�larda yap�lan yaz�m yanl��lar�, reklamlarda T�rk�enin kurallar�na ayk�r� ifadelerin kullan�lmas�.

�kinci olarak bas�n dilinde ya�anan olumsuzluklar: Yine, imla yanl��lar�, k�s�r s�z varl��, T�rk�e kar��l�� bulunan kelimelerin yerine gereksiz bi�imde yabanc� kelimelerin kullan�lmas�, reklamlarda yabanc� k�kenli kelimelere ve adlara a��r� �l��de yer verilmesi ve kelimelerin yanl�� anlamda kullan�lmas� birka� �rnektir.

Yine, ticari hayatta ya�anan olumsuzluklar: �� yerlerinde yabanc� markalara, temsilciliklere, bayilerle ilgili olmayan yabanc� adlar�n kullan�lmas�; yerli �r�nlerde yabanc� k�kenli adlar�n kullan�lmas�; �r�nlerin kullan�m k�lavuzlar�nda, bilgi etiketlerinde, tan�t�mlarda T�rk�eye yer verilmemesi.

Klavye problemi dolayl� yoldan ya�anan sorunlardan sadece bir tanesidir. T�rk�eye en uygun klavye de herkesin bildi�i gibi F klavyedir, T�rk�ede en fazla kullan�lan harfler en uygun yerlere yerle�tirilmi�tir, bu yerle�im Q klavyede �ok ilgisiz yerlerdedir.

Yine, problemlerden birisi de Avrupa Birli�inde T�rk�e meselesidir. Avrupa Birli�i �lkelerinde 5 milyona yak�n T�rk vatanda�� ya�amaktad�r. Avrupa Birli�inde, bir dilin egemenli�i de�il, �ye �lkelerin dillerini g�z �n�nde tutan bir dil politikas� g�r�lmektedir. Yani Avrupa Birli�inde bir dilin egemenli�i asla s�z konusu de�ildir. Birlik �yesi her �lke kendi dilini bir ad�m daha �ne ge�irmek i�in �ok b�y�k bir �aba i�erisindedir. Frans�zlar, �spanyollar, �talyanlar, Almanlar gibi �lkeler ana dillerini Birlik i�inde daha etkin duruma getirmeye �al��maktad�rlar.

Yerel dillerin korunmas�n� ama�layan Avrupa Birli�i, bu �l��tler ile dilleri �u �ekilde grupland�rmaktad�r:

Avrupa Birli�ine �ye �lkelerin ulusal, resm� dilleri: 2005�teki �yeler ile bu 20�ye ��km��t�r. Birlik bu dilleri �Kongre Dilleri� diye bir ba�ka grupta de�erlendirmektedir.

�ki: Avrupa Birli�i �lkelerinde ya�ayan ve �al��an, Avrupa Birli�i �yesi olmayan �lkelerin vatanda�lar�n�n dilleri, yerel Avrupa dilleri. Avrupa Birli�i T�rk�eyi bu gruba d�hil etmi�tir ki bunun kar��s�nda biz Avrupa Birli�iyle olan ili�kilerimizde b�y�k bir m�cadele vermek durumunday�z ve d�nyada 5�inci en �ok konu�ulan bir dilin mutlak surette, Avrupa�n�n i�inde de etkin yerini almas�n� sa�lamam�z gerekmektedir.

Avrupa Birli�i �lkelerinin ��retim kurumlar�nda ��retilen yabanc� diller 6 tanedir. Yakla��k 5 milyon T�rk��n ya�ad�� Avrupa Birli�i �lkelerinde T�rk�e resm� bir dil de�il, bundan dolay� da ��retimi yap�lan diller aras�nda yer almam��t�r, ancak �zel ders olarak okullarda ders saati d��nda ��retilmesine izin verilmi�tir. Bu uygulama �ocuklar�n okul d�� saatlerini daraltmas� sebebiyle de ailelerce tercih edilen bir uygulama de�ildir. Avrupa�da ya�ayan T�rk �ocuklar�n�n T�rk�e ��renme sorunu �nemlidir. Yukar�da ifade etti�imiz sorunlara kar�� T�rk Dil Kurumunun yapm�� oldu�u �al��malar vard�r ve bu �al��malar� da fazla zaman�n�z� almamak i�in arz etmek istemiyorum. Dil Kurumu bu hususta birtak�m �al��malar yapm��t�r.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; sizlere yine Dil Komisyonunun raporundan baz� b�l�mler ifade ederek konu�mam� devam ettirmek istiyorum. Burada, �ncelikle, bug�nk� T�rk�enin durumu nedir, bunu k�saca ifade edece�im: T�rk�enin bug�nk� durumunu anlamak i�in Tanzimat D�neminden meseleyi ele almak do�ru olur. T�rkiye T�rk�esinin olu�mas�n�n tarihi Tanzimat y�llar�na kadar uzanmaktad�r. Tanzimat D�neminde dildeki mevcut Arap�a ve Fars�a unsurlara ek olarak Bat� dillerinin, �zellikle Frans�zcan�n etkileri sezilmeye ve g�r�lmeye ba�lan�r. Servet-i F�nun� ve Fecr-i Ati D�nemlerinde T�rk�e, �zellikle edebiyat dilinde �ok daha yo�un bir �ekilde yabanc� dillerin etkisinde kal�r.

1911�den itibaren �mer Seyfeddin ve Ziya G�kalp��n ortaya koydu�u Yeni Lisan Hareketiyle T�rkiye T�rk�esinin temelleri at�l�r. Mill� Edebiyat ve onu takip eden Cumhuriyet D�neminin ilk devrelerinde T�rkiye T�rk�esi en olgun seviyeye ula��r. �lim, k�lt�r, siyaset, e�itim dili olarak T�rk�e, usta sanatk�rlar�n elinde geli�ir, olgunla��r. T�rkiye T�rk�esinin geli�mesi i�inde Yeni Lisan Hareketinden sonra dil konusunda en geni� faaliyet Atat�rk��n �nderli�inde yap�lan dil �al��malar�d�r. 1928�de Latin alfabesinin kabul�, 1932�de Mustafa Kemal Atat�rk taraf�ndan T�rk Dili Tetkik Cemiyetinin, di�er ifadeyle, bug�nk� ad�yla T�rk Dil Kurumunun kurulu�u bu �al��malar�n �nemli halkalar�n� te�kil eder.

Bu d�nemde Atat�rk �e�itli etkiler alt�ndaki -1934 y�l�nda- dilimizi b�t�n yabanc� k�kenli kelimelerden ar�nd�rmak istemi�, ancak k�sa zamanda bunun ��kmaz bir yol oldu�unu fark ederek 1935 g�z�nde dilimize y�zlerce y�ldan beri yerle�mi� olan kelimeleri atmaktan vazge�mi�tir. Bunun yerine bilim terimlerinin T�rk�ele�tirilmesine h�z vermi�tir.

Atat�rk��n �l�m�nden sonra tart��malar artarak devam etti. 1960�l� y�llarda T�rk�edeki b�t�n Do�u k�kenli, yani Arap�a ve Fars�a kelimelerin dilden at�lmas� �al��malar�na h�z verildi. 60�tan sonra mesele toplumda kampla�malara yol a�t�. T�retilen kelimelerin �o�u s�zl�klerde kald�. Gen�lerin �o�u yeni kelimeleri ��renemedi�i gibi, eski kelimeleri de unuttu. B�ylece yeni nesillerin s�z varl�� yoksulla�t�. Kelime say�s�n�n s�n�rl�l��na e�itimdeki aksakl�klar eklenince gen� nesiller meramlar�n� do�ru d�r�st ifade edemez oldular. Yazarken, konu�urken do�ru c�mle kuramaz h�le geldiler. Cumhuriyetin ilk y�llar�nda zengin bir kelime, ifade kabiliyetine ula�an dil ve �slubumuzu b�ylece 1960�lardan sonra daha �ok kaybettik.

1980�den sonra tart��malar durulmaya ba�lad�. Gelinen nokta hi� de i� a��c� de�ildir. Zengin ve g�zel bir dilin yoksul ve �irkin kullan�c�lar� olduk �deta. Gen� nesillerin dil ve k�lt�r haf�zas�nda ne Dede Korkut, Yunus Emre ve ne de Karacao�lan vard�; ne Fuzuli, Baki, Nedim ne de Nam�k Kemal, Tevfik Fikret yer alabildi.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�zlerinizi tamamlay�n�z.

Buyurun.

�BRAH�M KAVAZ (Devamla) - Abd�lhak H�mid, Halit Ziya, Ahmet Ha�im, Faruk Nafiz, Kemallettin Kamu, Re�at Nuri, Peyami Safa, Ahmet Hamdi, hatta Sait Faik ve Kemal Tahir, Ahmet Muhip, Necip Faz�l, Orhan Veli, Arif Nihat gibi �airler ve yazarlar gen�lerimizin dil ve k�lt�r haf�zalar�nda giderek kayboldu.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri, asl�nda bu mesele �zerinde �ok derin ve uzun konu�abiliriz fakat �ununla noktalamak istiyorum: T�rk�e, bizim i�in, milletimiz i�in mill� bir haf�zad�r. Dil, ge�mi�i gelece�e ta��yan bir de�erdir. Milletimizin k�lt�r de�erlerinin ta��y�c�s� olan dilimizin her t�rl� ruh ve duygu h�lini ifadeye m�sait bir geni�likte olmas�yla mill� haf�za g��lenir. Bu g��, nesilleri birbirine ba�lar.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�z�n�z� ba�lay�n�z.

�BRAH�M KAVAZ (Devamla) � Hemen bitiriyorum efendim.

BA�KAN � Buyurunuz.

�BRAH�M KAVAZ (Devamla) � Dolay�s�yla, bu g��, nesilleri birbirine ba�lar. Dolay�s�yla, dilin, ge�mi�i gelece�e ba�layan bir k�pr� olmas� sebebiyle her t�rl� yozla�maya ve bozulmaya kar�� korunmas� gerekmektedir. Bu korunman�n �z�n� ise dil bilinci dedi�imiz d��nce ve anlay�� te�kil etmektedir. Nesilden nesile aktar�lmas� gereken bu dil bilinci ise her t�rl� siyasi d��nce ve anlay��n �zerinde mill� birlik ve b�t�nl��m�z�n bilin� h�linde toplumumuzda a��a ��kmas� demektir.

T�rk�e, d�nyan�n en eski, en g�zel dillerinden biridir. Buna sahip olmak mill� bir g�revimizdir diyorum, heyetinizi sayg�yla selaml�yorum. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n Kavaz.

Demokratik Toplum Partisi Grubu ad�na I�d�r Milletvekili Pervin Buldan konu�acakt�r.

Buyurunuz Say�n Buldan. (DTP s�ralar�ndan alk��lar)

DPT GRUBU ADINA PERV�N BULDAN (I�d�r) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; T�rk�edeki Bozulma ve Yabanc�la�man�n Ara�t�r�lmas�, T�rk�enin Korunmas� ve Geli�tirilmesi ��in Al�nmas� Gereken �nlemlerin Belirlenmesi Amac�yla Kurulan Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu Raporu �st�ne Demokratik Toplum Partisi ad�na s�z alm�� bulunmaktay�m. Hepinizi sayg�yla selamlar�m.

Dil, en genel tan�m�yla, bir toplumun �yelerinin birbiri aras�ndaki ili�kilerde ifade etme, anlamland�rma, ileti�im ve anla�ma sa�lanmas�n�n biricik yoludur. Dolay�s�yla, her toplum, her ulus y�zy�llar i�inde kendi dillerini olu�turmu�, kendi ifade y�ntemlerini olu�turmu� ve bu olu�an dil ile de kendi varl�klar�n� s�rd�rm��t�r. Bu durum yads�nmaz bir tarihsel ger�ekliktir. Rapor da, giri� b�l�m�nde �Diller her kavmin kendi toplum yap�s�na g�re �ekillenmi� �zel birer anla�ma sistemidir.� demekle bu ger�e�i ispat etmi�tir.

�nsanl�k tarihiyle beraber ortaya ��kan diller binlerle ifade edilmektedir. Ancak, bunlardan b�y�k �o�unlu�u bug�n kullan�lmamakta ve bunlara ��l� diller� denmektedir. Bunlar art�k uluslar� olmayan, toplumlar� olmayan dillerdir. �rne�in, S�merce, Hitit�e, Urduca, Latince b�yle dillerdendir. Uluslar� olmayan �l� dil olmu�lard�r. Bug�n i�in ise sadece arkeolojik ve etimolojik �al��malarda kullan�lmakta ve akademik �al��malara konu olmaktad�rlar.

T�rkiye�de konu�ulan dillerden biri olan T�rk�e ise Anadolu topraklar�nda �ok uzun y�llar di�er ba�ka dillerle beraber konu�ma dili olmu�, ama yaz� dili olamam��t�r. Anadolu�da ya�ayan di�er ulus ve toplumlarla beraber yasaks�z, engelsiz, �zg�rce her ulus kendi dilini kullanm��, bu uluslar ve dilleri herkes taraf�ndan kabul g�rm��t�r.

Cumhuriyetin ulus olu�turma y�nelimiyle beraber dil sorunu da ele al�nm��, yap�lan kimi �al��malarla dil konusunda �nemli a�amalar kaydedilmi�tir. Ancak, bu �al��malar�n kimi evreleri a��r�l�klarla sakatlanm��t�r. B�t�n d�nya dillerinin T�rk�eden t�redi�i y�n�ndeki saptamalar, do�al olarak d�nyadaki b�t�n uluslar�n T�rklerden t�redi�i sonucuna g�t�rm��t�r. Bilimsel olmaktan daha �ok siyasi bir y�nelim olarak de�erlendirilmesi daha do�ru olan bu y�nelimden k�sa zamanda vazge�ilmi�tir, ancak y�zy�llardan beri �ok dilli, �ok k�lt�rl� bir ya�am�n zemini olan Anadolu topraklar�nda T�rkiye'nin tek dili olmas�, ba�ka dillerin tan�nmamas�, yok say�lmas� gibi bir yanl��n da ba�lang�c� olmu�tur.

Say�n milletvekilleri, ana dili bir insan�n kendini ifade etti�i en do�al dilidir ve tabii ki en do�al hakk�d�r. Benim ana dilim K�rt�edir. Ben ana dilimde e�itim g�rmek istiyorum. Dilimin yasaklanmas�ndan dolay� �z�nt� duyuyorum. Dilimi konu�mak, dilimi korumak ve ayn� zamanda geli�tirmek istiyorum ama bunu yaparken bu topraklar�n, �lkemiz co�rafyas�n�n tarihsel olarak �ok k�lt�rl�, �ok dilli oldu�unu unutmadan, yok saymadan yapmak istiyorum.

Bug�n istiyorum ki K�rt�e, Ermenice, Rumca, �branice, �erkezce, Arap�a, S�ryanice, Keldanice ve bunun gibi diller �zg�rce, yasaklanmadan konu�ulabilsin, yaz�labilsin. Rapor bu y�n�yle eksik ve sakatt�r de�erli milletvekilleri. Bu d�zeltilmedi�i s�rece ne di�er dillerin ne de T�rk�enin geli�emeyece�ini d��n�yorum.

Raporda do�ru bir saptamayla T�rk�edeki bozulman�n a��rl�kl� olarak 80�li y�llarda ba�lad�� s�ylenmektedir. Bu y�llar bozulman�n ba�lang�c�d�r, ama ayn� zamanda T�rk�eden ba�ka dillerin konu�ulmas�n�n yasakland�� y�llard�r da. K�rt�enin yasakland�� ve hatta K�rt diye bir ulusun olmad�� devlet politikas� olarak uygulanmaya konmu�tur. Sonu� ortadad�r. Bu durumdan T�rk�e zarar g�rm��t�r. �Bir ulusu yok sayaca��m, dilini yok sayaca��m.� dedi�inizde, kendi dilinizde de bozulma ba�lam�� demektir. Bu durumda �lkemiz Avrupa Birli�i �yeli�i i�in adayl�k s�recine girmi�tir, bu s�re�le beraber uyum yasalar� g�ndeme gelmi�tir, demokratikle�me �abalar� g�ndeme gelmi�tir. Bunca demokratikle�me paketine ra�men, bunca anayasa de�i�ikliklerine kar��n, mevcut Anayasa�n�n darbe anayasas� oldu�u b�y�k �o�unluk�a kabul g�rmesine ra�men, bu Anayasa�n�n antidemokratik h�k�mleri bir t�rl� temizlenememi�tir.

De�erli Ba�kan, say�n milletvekilleri; yak�n zamanda kamu y�netimi alt�nda bulunan TRT�de, co�rafyam�zda kullan�lan dillerde �ok k�s�tl� da olsa yay�n yap�lmaya ba�land�. Bu dillerden biri de hepimizin bildi�i gibi K�rt�edir. Ne �eli�kidir ki TRT�de K�rt�e yay�n yap�l�yor, TRT K�rt�e bilen eleman ar�yor, al�yor, ancak K�rt�e h�len yok say�l�yor. �ok de�il, on d�rt-on be� ay �nce Diyarbak�r Sur Belediye Ba�kan� ve Belediye Meclisi g�revden al�nd� ve haklar�nda idari ve adli soru�turma a��ld� ve h�l� devam etmektedir.

Peki, su�lar� neydi? Yolsuzluk mu yapt�lar? Ka�ak��l�k m� yapt�lar? R��vet mi ald�lar? Hay�r. Bug�n burada konu�tu�umuz dil sorunundan dolay�, kendi se�menlerinin dilini de davetiyelerde, bro��rlerde kulland�klar� i�in g�revden al�nd�lar. Su� ara�lar�ndan biri, �ocuklar i�in haz�rlanan oyun kitaplar�ndan birinin K�rt�e, T�rk�e, Ermenice, S�ryanice, Keldanice dillerinde bas�lmas�d�r.

Peki, size soruyorum: Ana dili T�rk�e olan �ocu�unuza okumas� i�in Frans�zca kitap al�r m�s�n�z? �ocu�un ana dili K�rt�e ise, Ermenice ise, S�ryanice ise, Keldanice ise hangi dilde okuyabilecek, soruyorum size. Bunun bir ad�m sonras�, t�pk� 12 Eyl�l g�nlerinde oldu�u gibi �K�rt diye bir millet yok.� demeye kadar gider. Dili bir bask� arac�, yasaklanacak bir ara� olarak g�r�rseniz, varaca��n�z nokta buras�d�r.

Raporun (1.13.)��nc� b�l�m� �Avrupa Birli�inin Dil Politikas� ve T�rk�eye Bak�� A��s�� ad�n� ta��maktad�r. Bu b�l�mde hakl� olarak, Avrupa�da T�rk�enin d��land��, �zellikle Almanya�da bulunan yakla��k 500 bin civar�ndaki T�rk ��rencinin T�rk�eyi ana dil olarak de�il de yabanc� dil olarak ��renmek zorunda kald�� ele�tirilmektedir. Bu ele�tiri ba�tan sona hakl�d�r. Avrupa�n�n �ok kimlikli, �ok dilli yap�s�n�n �v�n�lecek bir geli�me olarak Avrupa Birli�i taraf�ndan vurgulanmas�na kar��n T�rk�enin bunun d��nda b�rak�lmas� hakl� olarak �ifte standart olarak tespit edilmektedir.

Raporun s�z etti�imiz b�l�m�nden aynen okuyorum: �Bu durum, ayr�ca Avrupa Birli�inin �ok k�lt�rl�l�k, k�lt�rlerin ve dillerin ya�at�lmas� ve zenginle�tirilmesi gibi temel insan haklar� s�ylemiyle �eli�kilidir. Avrupa Birli�inin bu �eli�kisi ilgili ba�l�klar�n m�zakeresinde dile getirilmeli ve d�zeltilmesi i�in �srarc� olunmal�d�r.� Tamam�na kat�l�yoruz hatta bu vurgu ve itiraz�n �lkemiz i�in de ge�erli olmas�n� istiyoruz.

Ana dille ilgili konular, �lkemizin taraf oldu�u, uymak ve uygulamak zorunda oldu�u uluslararas� s�zle�melerde a��k�a yer almaktad�r. �rne�in, �nsan Haklar� Evrensel Beyannamesi�nin 2�nci maddesine g�re �Herkes �rk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal veya ba�ka bir g�r��, ulusal veya sosyal k�ken, m�lkiyet, do�u� veya herhangi ba�ka bir ayr�m g�zetmeksizin bu bildirge ile ilan olunan b�t�n haklardan ve b�t�n �zg�rl�klerden yararlanabilir.

Ayr�ca, ister ba��ms�z olsun, ister vesayet alt�nda veya �zerk olmayan ya da ba�ka bir egemenlik k�s�tlamas�na ba�l� �lke yurtta�� olsun bir kimse hakk�nda uyru�unda bulundu�u devlet veya �lkenin siyasal, hukuksal veya uluslararas� stat�s� bak�m�ndan hi�bir ayr�m g�zetilmeyecektir.�

Benzer h�k�mler Avrupa Sosyal �art��nda ve Birle�mi� Milletlerin haz�rlad�� kimi s�zle�melerde de yer alm��t�r. Bunlardan biri de Birle�mi� Milletler Genel Kurulunda 20 Kas�m 1989�da kabul edilen �ocuk Haklar� S�zle�mesi�dir. T�rkiye, 1990 y�l�nda baz� maddelerine �ekince koyarak imzalam��t�r. �ekince koydu�u maddelerdeki -17, 29 ve 30�uncu maddeler- h�k�mlerin en �nemlileri ise �Kitle ileti�im ara�lar�n�n az�nl�k grubu veya bir yerli ahaliye mensup �ocuklar�n dil gereksinimlerine �zel �nem g�stermeleri konusunda te�vik edilmesi,� �E�itimin �ocu�un ana babas�na, k�lt�rel kimli�ine, dil ve de�erlerine, �ocu�un ya�ad�� veya geldi�i men�e �lkenin ulusal de�erlerine ve kendisininkinden farkl� uygarl�klara sayg�s�n�n geli�tirilmesi� bentleridir.

�Soya, dine ya da dile dayal� az�nl�klar�n ya da yerli halklar�n var oldu�u devletlerde b�yle bir az�nl��a mensup olan ya da yerli halktan olan �ocuk, ait oldu�u az�nl�k toplulu�unun di�er �yeleriyle birlikte kendi k�lt�rlerinden yararlanma, kendi dinine inanma ve uygulama ve kendi dilini kullanma hakk�ndan yoksun b�rak�lmaz.� Bu, 30�uncu maddedir.

Biraz �nce okudu�um raporun ilgili b�l�m�ndeki istek ve ele�tirileri asl�nda burada izleyebiliyoruz. Ne olur bu �ekinceleri kald�rsak; herkes ana dilinde e�itim g�rebilse ve kullanabilse, dilinden dolay� soru�turmaya u�ramasa, tutuklanmasa, ceza g�rmese ne olur acaba? T�rkiye mi b�l�n�r? Avrupa Birli�inde 40 dil kabul edilmi�, 25�i Avrupa Birli�inin resm� dili olarak kabul edilmi�, rapordan okudu�umuza g�re. Avrupa Birli�i b�yle yapmakla birlik sa�layabilece�ini �ng�rm��, bizse b�l�nmekten korkuyoruz.

De�erli milletvekilleri, gelin dil �st�ndeki bu yasaklar� kald�ral�m, T�rk�e de geli�sin, K�rt�e de, Ermenice de, �erkezce de ve Anadolu�da konu�ulan b�t�n diller de. O zaman T�rk�e ar�n�r, geli�ir, zenginle�ir. O zaman bu topraklarda karde�lik olur, bar�� olur, �l�mler biter.

Hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (DTP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n Buldan.

Komisyon Ba�kan� Say�n Birinci, buyurunuz.

S�reniz yirmi dakikad�r.

�(10/35, 43, 49, 70) ESAS NUMARALI MECL�S ARA�TIRMASI KOM�SYONU BA�KANI NECAT B�R�NC� (�stanbul) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; a�a�� yukar� �� saatten beri, T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n ara�t�r�lmas�, T�rk�enin korunmas� ve geli�tirilmesi i�in al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla kurulan komisyonun �al��ma raporu �zerinde g�r��ler ortaya konmaktad�r. Bu konuda, Komisyonun Ba�kan� olarak raporun nas�l haz�rland��n� ve baz� noktalarda da g�r��lerimizi belirtmek istiyoruz.

Ama, s�zlerime ba�lamadan �nce, Akt�t�n Karakoluna y�nelik al�ak�a, kanc�k�a bir sald�r� sonunda �ehit olan gen� evlatlar�m�z� rahmetle an�yorum ve milletimize ba�sa�l��, yaral�lar�m�za �ifalar temenni ediyor, b�yle sald�r�lar�n, gen� fidanlar�n, topra�a, �m�rlerini gen� ya�lar�nda t�ketmelerine sebep olan ortam�n ortadan kald�r�lmas� i�in de gerekli �al��malar�n yap�lmas�n� temenni ediyorum.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; raporun haz�rlanmas�nda hemen hemen her nokta �zerinde g�r��ler ortaya kondu, bilgiler verildi, tenkid� yakla��mlar da ortaya getirildi ama bir �ey eksik kald� gibime geliyor. M�saade ederseniz ben onu tamamlamaya �al��yorum. Bu komisyon ihtiyac�, ilk defa, hat�rlanaca�� gibi 22�nci D�nemde �stanbul Milletvekili Ekrem Erdem�in ve 106 arkada��n�n, milletvekilinin T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na verdi�i bir ara�t�rma �nergesiyle g�ndeme geldi ve Meclis Ba�kanl�� bu �nergeyi B�y�k Millet Meclisine sevk etti. 13/02/2007 tarihinde Genel Kurulda g�r��ld� ve �al��malar ba�lat�ld�. Komisyon �al��malar�n� s�rd�rd�. Ancak o d�nemdeki siyasi ortam ve se�im karar� dolay�s�yla, olduk�a olgunla�m�� bir noktaya gelen �haklar�n� vermek laz�m gelir, �ok g�zel bir �al��ma yapt�lar- rapor ne yaz�k ki Meclis g�ndemine gelemedi, g�r��lemedi, olgunla�t�r�lamad�. Tekrar ediyorum c�mlemi ba�tan al�p: Tam son noktas�na gelinemedi, olgunla�t�r�lamad� ve Meclise sunulamad�. Komisyon, �nergedeki baz� konular hakk�nda geni� bilgi toplamak i�in �ok �e�itli kurumlarla ileti�im kurdu, onlarla bilgi al��veri�inde bulundu ve bunlar� derledi.

Nihayet, bu 22�nci D�nemde sonu�lanamayan bu �nemli konu, T�rkiye i�in son derece �nemli konu, son y�z elli senenin hi� g�ndemden d��meyen konusu 23��nc� D�nemde de yine g�ndeme geldi. Karaman Milletvekili Mevl�t Akg�n ve 20 milletvekili, Samsun Milletvekili Suat K�l�� ve 25 arkada��, K�tahya Milletvekili Alim I��k ve 38 milletvekili, CHP Grubu ad�na Ba�kanvekilleri Ankara Milletvekili Hakk� Suha Okay, �stanbul Milletvekili Kemal K�l��daro�lu ve �zmir Milletvekili Kemal Anadol taraf�ndan ayn� konu �zerine T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na ayr� ayr� ara�t�rma �nergeleri verildi ve �nergeler 25/12/2007 tarihli 41�inci Birle�imde g�r��ld�, kabul edildi. 31/01/2008�de de komisyon �yeleri se�ildi ve komisyon da �al��malar�na ba�lad�.

�imdi, bu rapor, elinizdeki bu rapor, �� saattir konu�ulan bu rapor hi�bir ki�inin kendi �r�n� de�ildir. Bu, a�a�� yukar� iki binden ziyade mektup kurumlara g�nderildi. Bu kurumlar� ��yle s�ralayabiliriz: T�rkiye B�y�k Millet Meclisi, Meclis Ba�kanl�� Genel Sekreterli�i, Ba�bakanl�k, bakanl�klar; Atat�rk K�lt�r, Dil ve Tarih Y�ksek Kurumu Ba�kanl��; T�rk Dil Kurumu Ba�kanl��, T�rkiye Televizyon Kurumu Genel M�d�rl��, Radyo ve Televizyon �st Kurulu Ba�kanl��, valilikler, il ve il�e belediye ba�kanl�klar�, sivil toplum �rg�tleri; Y�ksek��retim Kurulu Ba�kanl�� b�nyesinde fen-edebiyat fak�lteleri, edebiyat fak�lteleri, fen fak�lteleri ve e�itim fak�lteleri. Ve o kadar ayr�nt�l� �al��maya gidebilmek i�in, hi�bir sivil toplum �rg�t� de bo�ta b�rak�lmamak kayd�yla, mesela drama yazarlar�, reklam yazarlar�, metin yazarlar�, karikat�ristler vesair, dili kullanan, dili k�lt�r seviyesinde kullanan ve amac� bu olan pek �ok kurumla ileti�im kuruldu. Onlar�n kimisinden bilgi geldi, kimisini davet ettik, komisyona geldiler ve bilgi verdiler.

��te bu rapor� Nihayet bu �al��madan sonra, bize T�rk Dil Kurumunun ve RT�K��n uzmanlar� bu malzemeyi ba�l�klar h�line getirdi. Ba�l�klar h�line gelen bu metin ham bir bilgi olarak, dok�man olarak komisyona geldi. Komisyon, kendi i�inde baz� arkada�lar� g�revlendirdi, biraz daha geni� �ekilde bu metin ortaya geldi. Komisyona, b�t�n �yelere metin tek tek sunuldu ve sunulan bu metin ��nc� bir elemeden, redaksiyondan sonra bug�nk� �ekline geldi. Kitap h�linde, T�rkiye�de T�rk dili i�in yap�lacak �al��malar�n, T�rk�enin bug�nk� durumu ve bu durumu d�zenleyebilecek �al��malar�n ana k�lavuzu �eklinde �n�m�ze geldi. Bu konuda, en �nemli, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��ndan redaksiyonu yapan �ye arkada�lara ve metni bilgisayara aktaran, imla d�zenlemesini yapan dil uzmanlar�na, huzurunuzda minnet ve te�ekk�rlerimi sunmay� bir bor� bilirim, �al��mam� �ok g�zel �ekilde kolayla�t�rd�lar.

De�erli arkada�lar, bu okunacak. Bundan sonraki konu�mam�n b�l�m�nde, burada da, T�rk�enin, y�z elli senedir T�rkiye�nin g�ndeminden d��meyen bir k�lt�r varl�� olmas� dolay�s�yla o konu �zerinde de biraz durmak isterim.

�imdi, bunun i�in Mustafa Kemal Atat�rk devaml� referans olarak g�sterilir, kaynak olarak g�sterilir ve hakl�d�r da bunu g�sterenler, ��nk� ger�ekten Mustafa Kemal Atat�rk, T�rk�e �zerinde �ok vurucu ve k�lavuz ifadeler kullanm��t�r. Ama, bir �ey istirham ediyorum, l�tfen, Atat�rk��n s�zlerini, Atat�rk��n kendi yazd�� ve s�yledi�i kelimelerle verelim. Atat�rk�� sadele�tirmeye gitmeyelim, Atat�rk�� tasfiyeye hi� gitmeyelim. Bu, Atat�rk�e ihanettir, Atat�rk��l��e ihanettir. Bir �rnek: Burada vermi�tim, yeniden s�yl�yorum; T�rk�enin en m�kemmel metinlerinden birisi �Gen�li�e Hitabe�dir, �Ey T�rk gen�li�i� diye ba�layan ve ��yle bitiyor: �Muhta� oldu�un kudret, damarlar�ndaki asil kanda mevcuttur!� Bir sadele�tirme ��yle diyor, sizinle payla�mak isterim: �Gereksinim duydu�un g�� damar�ndaki soycul kanda vard�r.� Nerede Atat�rk, nerede bu sadele�tirme? Buna dikkat edelim. Atat�rk, T�rk�eyi en g�zel kullanan hatiplerden birisidir.

H�SEY�N �NSAL (Amasya) � Kim demi�?

(10/35, 43, 49, 70) ESAS NUMARALI MECL�S ARA�TIRMASI KOM�SYONU BA�KANI NECAT B�R�NC� (Devamla) � �ok �nemli bir profes�r�m�z bunu s�yleyen, Nutuk �zerinde sadele�tirmeler yapan. �Kim� dediniz de, ona cevap veriyorum. Bir profes�r�m�z bu sadele�tirmeyi yapm��t�r ve bir cinayettir. Savc�lar�n harekete ge�mesi laz�m. Hi� kimsenin hakk� yoktur Atat�rk�� tasfiye etmeye.

K. KEMAL ANADOL (�zmir) � Her konuda! Her konuda!

(10/35, 43, 49, 70) ESAS NUMARALI MECL�S ARA�TIRMASI KOM�SYONU BA�KANI NECAT B�R�NC� (Devamla) � De�erli arkada�lar, 20�nci y�zy�l ulusla�man�n, 20�nci y�zy�l millet veritesinin g�ndeme geldi�i ve mill� dillerin ortaya getirilmesinin s�z konusu oldu�u bir asr�n ba�lang�c�d�r. T�rkiye�de de �zellikle 1870�ten bu yana, hatta 1860�tan bu yana T�rk�e i�in �nemli �al��malar yap�lm��t�r.

Metinde olmayan baz� �eyleri s�ylemek isterim. �unu da kesin olarak bilelim: Metinde kullan�lmas�na ra�men burada konu�an bu fikirde de�ildir. Atat�rk dil devrimi yapmam��t�r, Atat�rk Harf Devrimi yapm��t�r. Dilde devrim olmaz. Atat�rk, tarih� ba�lang�c�ndan g�n�m�ze kadar b�t�n bir T�rk tarihinin ve T�rk dilinin son b�y�k temsilcilerinden birisi idi. Onun i�in bir b�l�nmeyi, bir par�alanmay�, hele dilde bir par�alanmay� kabul etmesi m�mk�n de�ildi ama biz Atat�rk��n� Ve bu tasfiyecili�in de kaynaklar� var. 1900�l� y�llarda �Rauf K�se Raif� diye bir dilci T�rk�edeki Arap�a ve Fars�a kelimelerin tamamen at�lmas�n�, Orta Asya T�rkl��nden baz� kelimelerin getirilmesini, onlar da olamazsa uydurulmas�n� ifade etmi�tir. Alfabede ise ilk b�y�k �nemli teklif, Latin alfabesine ge�i� 1861�de Abd�laziz�e sunulan bir layihayla olmu�tur. 1880�li y�llarda yine alfabe problemi T�rkiye�de tart��lm��t�r ve T�rk�enin Ermeni alfabesiyle yaz�lmas� i�in Tanin ve Vakit gazetesi ba�ta olmak �zere b�y�k yay�nlar vard�r. Be� y�l s�rm��t�r bu. Yani dil problemi, mesele yeni de�il bizim k�lt�r hayat�m�zda.

Nihayet 20�nci y�zy�l�n ba�lar�na geliyoruz, mill� edebiyat ve Gen� Kalemler Selanik�te ba�layan bir hareket mill� ruhu da o d�neme, mill� varl��a d�n��le beraber, tabii d�nyan�n o d�nem T�rk devletinin �zerindeki politikalar� da h�zland�rd�� bir ��k�� dil etraf�nda yeniden birle�tirebilme amac�yla dile bir sar�lma vard�r. Ziya G�kalp bunu son derece iyi ifade etmi�tir ama Ziya G�kalp��n yan�ld�� tek nokta vard�r, ya�ayan dil yerine destan d�nyas� ve s�n�rlar�n� geni�letmi�tir. Daha sonra bunu 1920 senesindeki ��oban� �iirinde �ehirlerimizi tek tek sayarak ifade etmi�tir. Ayn� d�nemde 1920 senesinde Yahya Kemal dil i�in �unu s�yl�yor� Bir dil tart��mas� oluyor yine ve diyorlar ki: �Vatan elden gidiyor, siz h�l� dil tart��yorsunuz.� O metin raporda oldu�u i�in �zerinde durmayaca��m. Bir yerinde �Bizi ezelden ebede kadar ta��yan bu dildir, T�rk�edir.� diyor ve tam bir vurgu, �ezelden ebede.� Yani bu ezel nedir? Destan devrinden geliyor g�n�m�ze kadar ama durmuyor orada, �unu s�yl�yor: �T�rk�enin �ekilmedi�i yer vatand�r.�

�imdi, arkada�lar, T�rkiye Cumhuriyeti�nin siyasi s�n�rlar� ba�kad�r, T�rk k�lt�r�n�n k�lt�r co�rafyas� ba�kad�r. ��yle bir harita olsayd�, biz, �in�in kuzeyinden Fas�a kadar bir T�rk k�lt�r co�rafyas�n� ad�m ad�m takip edebilirdik. Bug�n Atlas Okyanus�undan Fas�a ��k�n, �in Denizi�ne kadar rahatl�kla T�rk�eyle gidebilirsiniz. Atat�rk bu bilin�teydi ve bu �nemliydi.

�kinci bir �eyi a��klamak isterim arkada�lar: �ok de�erli hatiplerimizden birisi burada T�rk Dil Kurumunun kapat�lmas� ifadesini kulland�lar.

Arkada�lar, T�rk Dil Kurumu bir geli�menin i�ine girmi�tir, de�i�imin i�ine girmi�tir. T�rk Dil Kurumu T�rk Dili Tetkik Cemiyeti olarak kurulduktan sonra ve kurulu�u s�ras�nda, yap�s�nda, Mill� E�itim Bakan� T�rk Dil Kurumunun ba�kan�d�r. B�t�esi Mill� E�itim Bakanl��n�n b�t�esi i�indedir. Atat�rk fahri ba�kan�d�r. �lk �nemli de�i�me 1949 senesinde T�rk Dil Kurumu� Daha �nce 1936�da T�rk Dili Tetkik Cemiyeti T�rk Dil Kurumuna �evrilmi�tir. Bunu burada izah ettik ama arkada�lar�m�z �Israrla kapat�lm��t�r.� deniyor. Ben siyasi� Dile siyasetle yakla�mak yanl��t�r. Biz dil harbinin i�inden ��kt�k ve dilden yaral�y�z. Milletimiz b�y�k bir darbe alm��t�r dil i�in, geli�mesini engellemi�tir dilin �zerindeki tasarruflar. Onun i�in, bu konuda siyasi yakla�mayal�m. T�rk Dili Tetkik Cemiyeti isminin T�rk Dil Kurumu h�line gelmesinden sonra ilk �nemli de�i�me 1949 senesinde �T�rk Dil Kurumu T�rk�eye devrimci bir anlay��la yakla��r.� c�mlesiyledir ve ilk �nemli de�i�medir. 1951 senesinde, as�l, �Bundan sonraki b�t�n dil �al��malar� devrimci bir anlay��la ortaya konacakt�r.� ifadesi son noktay� getirmi�tir ve 1960�dan sonras�n� da i�imizdekilerin hepsi bilir. Burada �rnek kimdir? Burada �rnek, �niversitelerimizde T�rkoloji b�l�mlerinde de okutulan �lminski�nin, Rus filolo�u ve papaz� �lminski�nin, T�rk�enin Orta Asya�daki yap� �zerinde uygulad�� metodun T�rk�eye uygulanmas�d�r, T�rkiye�deki T�rk�eye uygulanmas�d�r.

Bak�n�z, Atat�rk��n harf devrimi �zerinde de durmak isterim. De�erli arkada�lar, 1926�da Azerbaycan Latin alfabesine ge�mi�tir. 1926�da Bak��de T�rkoloji Kongresi toplanm��t�r, ilk b�y�k T�rkoloji Kongresi. O zab�tlar son derece �nemlidir. Atat�rk��n b�t�n d��ncesi, Orta Asya T�rkl��yle yak�nl�k kurma, k�lt�r birli�ini sa�layabilme idi. Atat�rk�ten �nce�1961�den beri s�yledik bunu; Abd�laziz�e sunulan ve tart��malar� �Enver�� diye bir alfabe de Enver Pa�a ��kard� kendisine g�re, yaz�l�m� de�i�tirerek. 1919�da dil komisyonu kurulmu�tur, dil �al��malar�n� yeniden planlayabilmek i�in. 1924�te Atat�rk T�rkiyat Enstit�s�n� kurmu�tur, yine ayn�, T�rk sanat�n� ve dilini geli�tirebilmek i�in. B�yle bir devlet adam�n�n 1934�te geldi�i nokta ki, biraz �nce s�yledi�imiz, Rauf K�se Raif�in ve etraf�ndakilerin de etkisiyle T�rk�edeki b�t�n yabanc� unsurlar� atma �al��mas� noktas�na geliyor. Ben, �imdi, �lminski�yle irtibat kuraca��m. 1926�da Azerbaycan Latin alfabesine ge�ince Atat�rk bu d��ncelerine h�z verir, amac� b�t�n T�rk d�nyas�yla birle�mektir ve 1928�de radikal bir kararla demeyelim, Milliyet gazetesini 1927 senesinden 1928 senesi aras�, ink�laba kadar, dil de�i�imine kadar takip edin bir seneyi, s�tunlar� g�r�rs�n�z, bir Arap alfabesi vard�r, bir de Latin alfabesi, yani, gazete iki �ekilde ��kar. Ak�am ve Milliyet gazetesine bak�n, yar�s� Arap alfabesiyledir, yar�s� yeni T�rk harfleriyle, Latin alfabesiyledir. Yani, toplumu al��t�r�yor ve amac� Azerbaycan ve Orta Asya�y� da birle�tirmek. Fakat Stalin�in �lminski�den ald�� metotla 1932�de Azerbaycan�da Kiril alfabesi zorunlu k�l�n�r ve Azerbaycan d�rt dil b�lgesine ayr�l�r. Biz 1960�l� y�llardan sonra T�rkiye�yi d�rt dile de�il daha fazla dile ay�rma �al��malar�n� g�rd�k, a��zlarla edebiyat yapmaya �al��anlar� g�rd�k, a��zlarla tiyatrolar�, metinleri ortaya koymaya �al��anlar� g�rd�k ve b�ylece Azerbaycan birbiriyle anla�amaz oldu.

�imdi diyeceksiniz ki raporun Ba�kan� neler anlat�yor. �ok anlat�ld� ama bunlar arka plan�, T�rkiye�deki dil tart��malar�n�n arka plan�. ��k�r ki 1980�li y�llardan sonra dil art�k sakinle�ti. Maalesef bu DTP�nin s�ralar�nda kimse yok, onlara da cevap vermek isterdim bu konuda. �zellikle Hasip Kaplan��n s�yledikleri �zerinde de durmak istiyorum. Son hatibin de ayn� �ekilde dile s�yledikleri, K�rt�enin T�rkiye�deki durumuna s�yledikleri� 1980�li y�llarda baz� yanl��lar olabilir ki, ge�enlerde de o d�nemin �nde gelen baz� �ah�slar� �Ya, biz de zaten yanl��taym��z, �Kart, kurt� deyip, �K�rt� diye ge�tik filan diye�� Bunlar karikat�rize edilmi� �eylerdir. Yanl��lar olabilir ama milleti bir b�t�n h�linde millet olarak ya�atacaksak resm� dilimiz T�rk�edir. T�rk�e d�nyada resm� dil olarak en eski dillerden birisidir, en eski dildir belki de resm� dil olarak. Sel�ukluda saraydan ��kan yaz��malar Fars�a yap�lm��t�r fakat resm� dil T�rk�edir ve hi�bir d�nemde �Osmanl�ca� olarak yerdi�imiz o d�nemde de resm� dil T�rk�edir. Onun d��nda bir dil resm� dil olmam��t�r ve ebediyete kadar da olmayacakt�r. Bu milletin resm� dili T�rk�edir. Ba�ka diller konu�uluyor; bug�n K�rt�eyi, Arnavut�ay�, �erkezceyi konu�uyorlar, kimse bir �ey demiyor ama arkada�lar, e�itim dili ve resm� dil. Fransa�da Frans�zca e�itim dilidir. Br�tonlar 1912�de kendi dilleriyle e�itim yapmak istediler, iki sene sonra kendileri vazge�ti. �Biz d�nyayla yar��amay�z. Gelin bu Br�toncay� filan terk ediyoruz, biz Frans�zcaya yeniden d�nmek istiyoruz.� diyorlar. B�yle �ey olmaz, b�yle �ey olmaz!

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�zlerinizi tamamlay�n�z.

Buyurunuz efendim.

(10/35, 43, 49, 70) ESAS NUMARALI MECL�S ARA�TIRMASI KOM�SYONU BA�KANI NECAT B�R�NC� (Devamla) � Bitiriyorum.

De�erli arkada�lar, dil de�i�imi insan�n �mr�nden h�zl� olursa o toplumlarda y�k�m ba�lar. Bir s�zl�� tarayal�m, 1940�la 50 aras�, 1958�le 80 aras� T�rk�e, de�il bir insan�n �mr�n�n i�inde de�i�me h�zl��, on senede bir de�i�ir h�lde h�zla de�i�mi�tir ve T�rkiye y�k�m�n e�i�ine gelmi�tir. Biz, bizi biz yapan, tarihin en b�y�k derinliklerinden, destan devrinden bug�ne getiren dili kendi evrimi i�inde g�zel �ekilde takip ederek geli�tirmek durumunday�z.

Size bir m�jde vereyim. Bir hatibimiz burada T�rk�e yanl��lar�n� s�yledi. Ak�am T�rk Dil Kurumunun web sitesine girin, sayfas�na, a��na girin ve t�klay�n, 94 bin kelimenin T�rk�e telaffuzunu en sa�lam �ekilde g�receksiniz. Ba�kan�na te�ekk�r ediyorum. 94 bin kelimenin T�rk�e telaffuzu. Art�k �Hakkari� denmeyecektir, �inkilap� denmeyecektir.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � L�tfen s�zlerinizi tamamlay�n�z Say�n Birinci.

(10/35, 43, 49, 70) ESAS NUMARALI MECL�S ARA�TIRMASI KOM�SYONU BA�KANI NECAT B�R�NC� (Devamla) � Te�ekk�r ederim.

Yani T�rk Dil Kurumu kapat�lmam��t�r. T�rk Dil Kurumu �ok verimli �ekilde �al��malar yap�yor ve 630 bin kelimelik ana T�rk�e s�zl�� de �nternet sayfas�na eklemi�tir. Yoksa, �ok sevdi�im Ali P�sk�ll�o�lu�nun 505.300 kelimelik �z T�rk�e s�zl��nde T�rk�ede ne k�lt�r yap�labilir ne bilim yap�l�r ne ilim yap�labilir.

Buradan yeni kanunlar ��karmak �zere, yeni, ba�l� ba��na kanunlar de�il, kanunlar�m�z�n eksikliklerini; Ticaret Kanunu�ndaki eksi�i, Bas�n Kanunu�ndaki eksi�i� Ni�in hi�bir e�itimi olmayan bir spikerimiz, bir konu�mac�m�z T�rkiye�ye en b�y�k televizyondan hitap etsin, hi�bir e�itimi yokken? Bunlar� kanun h�line getirebiliriz birer maddelik de.

Raporun hay�rlara vesile olmas�n� temenni eder, hepinize sayg�lar sunar�m. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n Birinci.

H�k�met�

NECLA ARAT (�stanbul) � Say�n Ba�kan, bir konuda s�z almak istiyorum.

Say�n Konu�mac�n�n g�r��lerinin b�y�k bir b�l�m�ne kat�lmad��m� ifade edeyim ama bir noktada mutlaka d�zeltilmesi gereken bir ifadesi oldu. Rahmetli Profes�r Doktor H�fz� Veldet Velidedeo�lu�nun T�rk �ocuklar�n�n anlamas� i�in Nutuk�u T�rk�ele�tirdi�i �S�ylev� adl� yap�t�n� bir cinayet olarak niteledi. (AK PART� s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

HALUK �PEK (Ankara) � Bu da onun g�r��.

NECLA ARAT (�stanbul) � Bu konuda kendisine kat�lm�yorum ve s�z�n� geri almas�n� ve zab�tlardan bu c�mlenin ��kar�lmas�n� istiyorum.

(10/35, 43, 49, 70) ESAS NUMARALI MECL�S ARA�TIRMASI KOM�SYONU BA�KANI NECAT B�R�NC� (�stanbul) � Katiyen� �stelik, ben �H�fz� Veldet Velidedeo�lu� demedim. Ben size�

Affedersiniz, b�yle cevap verebiliyor muyum?

BA�KAN � L�tfen�

NECLA ARAT (�stanbul) � Say�n Birinci�nin �cinayet� s�zc��n�n ��kar�lmas� gerekir.

BA�KAN � Tamam, konu netli�e kavu�tu efendim.

�imdi, H�k�met ad�na K�lt�r ve Turizm Bak�n Say�n Ertu�rul G�nay konu�acakt�r.

Buyurunuz Say�n G�nay. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

K�LT�R VE TUR�ZM BAKANI ERTU�RUL G�NAY (�stanbul) � Say�n Ba�kan, de�erli arkada�lar�m; ben de b�t�n arkada�lar�m gibi s�zlerime bayram�n takibindeki ilk cuma g�n� bir hain sald�r�da canlar�n� yitiren 17 evlad�m�z� rahmetle ve minnetle anarak ba�lamak istiyorum.

Yirmi be� y�la yak�n bir zamandan beri ter�rle m�cadele eden bir �lkede defalarca ayn� karakol, ayn� s�n�r karakolu sald�r�ya u�ruyor ve her defas�nda b�y�k ac�larla kar��la�mam�z� do�uran sonu�lar ortaya ��k�yorsa siyasetin k�s�r tart��malar�n� b�rakmam�z gereken bir noktada zihnimizi b�t�n yasaklardan kurtararak sadece izanla ve vicdanla d��nmemiz gereken, olaylar� m�talaa etmemiz gereken ve de�erlendirmemiz gereken bir noktada oldu�umuzu d��n�yorum ve s�zlerimin ba��nda bu ihtiyac�n alt�n� sadece �izmek istiyorum.

De�erli arkada�lar�m, ben de �ok te�ekk�r ederim. Ge�en d�nem ba�layan bir �al��ma. Say�n Erdem�in ba�kanl��nda �al��an bir kurul, �imdi Say�n Birinci�nin ba�kanl��nda �al��an bir kurul ger�ekten �ok yararl� bir rapor ortaya ��karm��. Ben dikkatle okumaya �al��t�m. Bilgilerimizi tazelemeye yol a��yor. Bir tarih anlat�yor bize, T�rk dilinin ge�irdi�i evreleri son derece �zetli bir bi�imde s�ral�yor. Arkas�ndan �nemli bir durum tespiti yap�yor ve sonra �ok ciddiye almam�z gereken ��z�m �nerileri sunuyor. Y�z� sayfay� a�k�n bir �al��ma. Emek veren b�t�n arkada�lar�ma te�ekk�r ederim. Bizim Bakanl��m�za, ba�ka kamu kurumlar�na, elbette ileti�im organlar�na, elbette e�itim ve ��retim birimlerinde �al��anlara �ok �zerinde durulmas� gereken �neriler yap�lm��. Kendi pay�ma ben kendi birimimiz �er�evesinde bunlar�n hepsini dikkatle de�erlendirmeye �al��aca��m� sizlerle payla�mak istiyorum.

Rapor bir uzla�man�n sonucu, okurken onu g�rd�m. Raporun alt�nda imzas� bulunan arkada�lar�m�z�n �e�itli noktalarda farkl� d��nceleri oldu�unu biliyorum. Ama bir kar�� oy yok. Yani a�aca tak�lmadan, T�rk dilinin geli�tirilmesi, T�rk dilinin korunmas� �er�evesinde bir ortak do�rultuda y�r�nmeye �al��lm��. Bunun da �ok do�ru bir yakla��m oldu�una inan�yorum.

T�rk�e, ger�ekten, sevgili ve rahmetli Yahya Kemal�in s�yleyi�iyle, a�z�m�zda anam�z�n ak s�t� gibi kutsall�k ta��yan ve bizi bir arada tutan en temel unsurlardan birisi. Faz�l H�sn� Da�larca�n�n, daha uzun �m�rl� olmas�n� diledi�im sevgili Faz�l H�sn� Da�larca�n�n ifade etti�i gibi, ses, bayra��m�z bizim. Elbette, �zerinde birtak�m kendi �zel yakla��mlar�m�z�, �znel yakla��mlar�m�z� bir tarafta b�rakarak bir uzla�ma �er�evesi bulmam�z ve o �er�eve �zerinden dilimizi, k�lt�r�m�z� geli�tirmemiz gerekiyor.

Konu�an arkada�lar�m�z�n hepsini dikkatle dinledim, �o�u raporda yer alan, ger�ekten �ok ilgin� �rneklemeler yapt�lar. Ger�ekten, ileti�im teknolojisinin bu son zamanlardaki h�zl� geli�mesi kar��s�nda bir savrulma ya��yoruz. Ger�ekten, Bat� dillerinden �zensiz bi�imde bir kopyalama, �zensiz �eviri gayretleri, taklit etme gayretleri var. D��n�n ki, Anadolu�da �ok say�da radyo var. Art�k, ileti�im teknolojisi sayesinde �nternette �ok say�da haberle�me olana�� ortaya ��kt�. Art�k, devletin bir televizyonu yerine ulusal anlamda �ok say�da televizyon, yerel anlamda say�lamayacak �l��de televizyon ��kt� ve ne yaz�k ki ciddi bir dil e�itiminden ge�memi� olan arkada�lar ve ciddi bir dil bilinci geli�memi� olan arkada�lar, b�t�n bu ileti�im ortamlar�nda kendilerini dinleyen, kendilerini g�rsel, yaz�l� bi�imde izleyen ki�ilere bir t�r dil �nderli�i yap�yorlar ve bu bizi ka��n�lmaz olarak, tabii, bir savrulmaya, bir �zensizli�e ta��yor. Bunlarla ilgili baz� �rnekleri, ben de benimsedi�im, payla�t��m, ger�ekten kayg�yla izledi�im baz� �rnekleri tekrar etmeyece�im. Ticari alanda ciddi bir dil bozulmas� var. Bunu Bat� �lkelerinde, gitti�iniz herhangi bir Bat� �lkesinde sokakta bizde oldu�u kadar g�rm�yorsunuz. Bizim �zerinde �al��t��m�z sekt�rde ciddi bi�imde bir T�rk�eden kopu�luk, K�lt�r ve Turizm Bakanl��n�n turizm alan�nda, biraz da d��ar�ya hitap etmekten kaynaklanan bir gayretle bir �zensizlik var. B�t�n bunlar� biliyorum. Ama, bir karamsarl��a kap�lmamam�z gerekti�inin de alt�n� �izmek istiyorum.

Yine bu rapor vesilesiyle ba�ka baz� bilgileri de tekrar d��nd�m ve g�zden ge�irdim. T�rk�e, b�t�n bu savrulma, b�t�n bu kopyalama, b�t�n bu �zensizlik, b�t�n bu kural d�� anlat�m, yaz�m sonu�lar�na ra�men ya da sorunlar�na, s�k�nt�lar�na ra�men, belki tarihi boyunca olmad�� kadar b�y�k bir yayg�nl�k i�inde de �u anda kullan�l�yor. D��n�n ki burada oturan bir�ok arkada��m�z�n 30 milyon, 40 milyon diye hat�rlad�� T�rkiye bug�n 70 milyonlarda ve bu 70 milyon, olmad�� kadar yayg�n bir ��renci kitlesine T�rk�e e�itim yap�yor. �ok say�da �niversitede T�rk�e e�itim yap�l�yor ve Sovyetler Birli�i�nin da��lmas�ndan sonra bir d�nem alfabe olarak da, dil olarak da bask� alt�nda bulunan T�rk�e, farkl� leh�elerine ra�men, �u anda �ok daha b�y�k bir �zg�rl�k ortam� i�inde. T�rkiye�nin �nderlik etti�i T�RKSOY, T�rk dili konu�an devletlerin topluluklar�, on be� y�ldan beri bu alanda bir birliktelik sa�lamaya �al��yor. Ge�mi� y�llarda ben de kayg�yla izliyordum. T�RKSOY toplant�lar�nda Rus�a genellikle yayg�n bir dil olarak ve ortak anla�ma dili olarak kullan�l�yordu. �lk defa bu y�l, T�rksoy�un b�t�n temsilcileri resm� toplant�da, yapabildikleri kadar kendi T�rk�eleriyle birbirleriyle anla�maya �al��t�lar. Bunlar, b�t�n bu ya�ad��m�z sorunlara, s�k�nt�lara ra�men, yeni geli�meler ve olumlu geli�meler.

�ok say�da, Avrupa�n�n ortas�ndan Asya�n�n ortalar�na kadar, farkl� a��zlarda, farkl� leh�elerde ama T�rk�e konu�uluyor ve belki T�rk�e, ba�lang��tan, yani kullan�lmaya ba�lad��ndan bug�ne kadar, ilk defa bu kadar T�rk�e yay�nla y�z y�ze geliyor, �ok say�da yay�n da yap�l�yor. Yani bir s�k�nt� var, bir sorun var, bir savrulma var, bir kopyalama var, ayn� zamanda olumlu geli�meler de var. Bunlar� da umutlu bir ortam� tespit etmek i�in sizlerle payla�mak istiyorum.

Arkada�lar�m, bu raporda payla�t��m payla�mad��m, benim de �ahsen� Mesela bir ba�l�k var ki, onu s�ylemeden ge�emeyece�im: �Harf ve dil ink�lab�� diye bir terim var 41�inci sayfada, �dil ink�lab�.� Bir kere bu �ink�lap� s�zc�� 12 Eyl�lleri hat�rlat�yor bana, bir �devrim� denmesin diye, �evrim� denmesin diye dayat�lm�� bir s�zc�k gibi. E�er T�rk�e �zerine bir rapor yap�yorsak, bence art�k bu raporda (Yani, harfle ilgili bir devrim ya�ad� T�rkiye, do�rudur. Dilde devrim olmayaca��n� d��n�yorum ben. Dil bir evrimle�me, bir geli�me s�reci i�indedir.) daha farkl� bir terim kullanabilirdik diye d��n�yorum. Dilde devrim olmaz bence, ink�lap da olmaz tabii b�ylece. Harfte oldu, ya�and�, onun ad� da devrimdir. �Evrim�, �devrim� s�zc�kleri bug�n �ocuklar taraf�ndan da, devletin tepesi taraf�ndan da kullan�l�yor. B�yle bir, dilde sadele�mede a��r�ya ka�mamak nas�l bir dikkat gere�iyse, dilde bir eskiye d�n�� gayreti de bence, bug�n halk�n kulland��n�n d��nda, gen�lerin kulland��n�n d��nda bir eskiye d�n�� gayreti de �ok do�ru de�il gibi geliyor.

Bunun d��nda, biz dilde, T�rk�ede bir yayg�nl�k olsun, T�rk�e konu�an co�rafyalarda insanlar birbirlerini tan�s�n, �zellikle T�rkiye�den 60�l� y�llardan bu yana ba�ka co�rafyalara gitmi� olanlar kendi dillerinden kopmas�nlar diye, ge�en d�nemin son aylar�nda ��kan bir yasan�n gere�ini yerine getirmeye �al��yoruz. T�pk� Goethe Enstit�s� gibi, t�pk� Cervantes Enstit�s� gibi, yeni bir, T�rk�eye, T�rk�e ��retimine, T�rk k�lt�r�n�n yayg�nla�mas�na f�rsat verecek olan bir enstit� �al��mas� i�indeyiz. Bunun m�tevelli heyet �al��mas�, y�netim kurulu �al��mas� oldu. Yurt d��na gitti�imde Cervantes Enstit�s�n�n �ok prestijli bir binada oldu�unu g�rd�kten sonra bizde de �yle olmas� gerekti�ini d��nd�m ve Ankara�da �ok �zel bir mek�n� restore ediyoruz ve Yunus Emre Enstit�s� olarak 2009�dan itibaren� Bu hem T�rkiye�de hem T�rk�enin �ok yayg�n kullan�ld�� ve temel e�itiminin verilmesinin hayati bir ihtiya� oldu�u �lkelerde faaliyete ge�ecek.

Yine, ge�en y�llarda ba�lam�� bulunan T�rk Edebiyat�n� D��a A�ma Projesi var. T�rk Edebiyat�n� D��a A�ma Projesi -yani TEDA Projesi- kapsam�nda 400�e yak�n T�rk�eden yabanc� dile �evrilme talebi gelen esere destek, 470 kadar esere destek verildi. Bunun 180�i a�a�� yukar� bu y�l Frankfurt Kitap Fuar��nda farkl� dillerde, yani Almancadan, Bulgarcadan, �inceden, Koreceden Latin dillerine kadar �e�itli dillerde Frankfurt Kitap Fuar��nda d�nya okuryazarlar�yla bulu�acak.

Biliyorsunuz, bu y�l, UNESCO taraf�ndan, Ka�garl� Mahmut y�l� olarak ilan edildi. Biz Bakanl�k olarak Ka�garl� Mahmut�un Divan� L�gat-it- T�rk��n�n t�pk� bas�m�n� yapt�k, yeni olarak ��kt� ve Frankfurt Kitap Fuar��na bu t�pk� bas�m� g�t�rece�iz. Ka�garl� Mahmut�la ilgili bir prestij kitap �al��mas� yap�yoruz. Arkada�lar�m�z �nermi�lerdi, bizim b�y�k yazarlar�m�z, �airlerimizle ilgili anma g�nleri, anma kitaplar� yap�ls�n diye. Daha �nce Mehmet �kif�le ve Sabahattin Ali�yle ilgili �al��malar 2006 ve 2007�de yap�lm��t�. Bu y�l Yahya Kemal�in �l�m�n�n 50�nci y�l� biliyorsunuz ve gelecek y�l da Yahya Kemal�in do�umunun 125�inci y�l�. Bu y�l bu mevsimden ba�layarak Yahya Kemal�le ilgili sempozyumlar, anma toplant�lar� ve kitaplar yap�l�yor. Bir, yine prestij kitap, yeni, ben, bug�n ilk defa, ilk bask�s�n�, ilk n�shas�n� g�rd�m. Bunlar devam ediyor.

Bizim �nternet a��m�zda T�rk�e leh�elerinin birbirini tan�mas� i�in Gasp�ral� �eviri Program� var. Gasp�ral� �smail�in an�s�na, hat�ras�na sayg� �er�evesinde. Bu leh�eler aras�nda birlikteli�i sa�lamaya �al��yor ve yine biraz �nce s�yledim, T�rksoy�un faaliyetleri bu alanda, T�rk�e konu�an, T�rk�e leh�elerini konu�an �lkeler aras�nda bir i� birli�ini ve bir dil birli�ini sa�lamaya �al��yor. Ekim ay�n�n 14��nde de Frankfurt Kitap Fuar��n�n, d�nyan�n en b�y�k kitap fuar�n�n �n�ne, d�nyan�n b�t�n okuryazarlar�n�n �n�ne, T�rk�e b�t�n engin birikimiyle, b�t�n entelekt�el derinli�iyle, zenginli�iyle ve T�rkiye co�rafyas� �zerindeki b�t�n diller, b�t�n yay�nlar, b�t�n k�lt�rel zenginlik, b�t�n �e�itlili�iyle, 14 ve 20 Ekim aras�nda Frankfurt�ta, bir anlamda d�nyan�n bilgisine, d�nyan�n g�rg�s�ne, d�nyan�n dikkatine sunulmu� olacak. �unun i�in bu �rnekleri vermek istedim: Yani evet bir s�k�nt� var, �zellikle gen�lerimizde bir �zensizlik var, �zellikle ��reticilerde bir yetersizlik var, ama �ok korkulacak bir noktada olmad��m�z� d��n�yorum. Elbette biz Parlamento olarak bu konuda daha dikkatli olmal�y�z, elbette b�t�n kamu kurumlar� daha dikkatli olmal�. Bir arkada��m �rnek verdi. Ben de �rne�in devletin, kamunun �iddia� s�zc��n� bozan bir �ans oyununa izin vermi� olmas�n� �ok yad�rgam��t�m. Bug�n de ayn� yad�rgamay� s�rd�r�yorum ve devletin �zellikle, devletin, kamunun, ileti�im ara�lar�n�n �zellikle, b�yle, dili yanl�� kullanma konusunda hi�bir �d�ne yol a�mamas� gerekti�ini d��n�yorum. Biz g�revimizi dikkatli yaparsak Parlamento hem bi�im olarak hem �z olarak dile -dil bir anla�ma arac�- anla�man�n �teki unsurlar�na da tabii ayn� dikkati ve ayn� �zeni, ayn� sayg�y� g�sterirse T�rkiye iyi �rnekler g�rerek, bu gen� toplum, iyi bir do�rultuda diline de ba��ms�zl��na da b�t�nl��ne de sahip ��kacakt�r diye d��n�yorum.

Bu rapora emek veren b�t�n arkada�lar�m�n tekrar emeklerine te�ekk�r ederek hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n G�nay.

�ah�slar� ad�na Konya Milletvekili Ay�e T�rkmeno�lu konu�acakt�r.

Buyurunuz Say�n T�rkmeno�lu. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

S�reniz on dakikad�r.

AY�E T�RKMENO�LU (Konya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n ara�t�r�lmas�, T�rk�enin korunmas� ve geli�tirilmesi i�in al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla kurulan Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu Raporu�yla ilgili �ahs�m ad�na s�z alm�� bulunuyorum. Bu vesileyle y�ce Meclisi sayg�yla selamlar�m.

De�erli milletvekilleri, s�zlerime ba�lamadan �nce Akt�t�n�de �ehit olan 17 vatan evlad�na bu y�ce k�rs�den, tekrar, Allah�tan rahmet diliyor, �ehit aileleri ile t�m milletimize ba�sa�l�� diliyorum.

De�erli milletvekilleri, bildi�iniz gibi, ileti�im arac� olan dil insanlar aras�nda duygu ve d��ncelerin aktar�lmas�n� sa�lar. Dil ayn� zamanda nesiller aras�nda ba� kurar. �nsanlar�n bir arada ya�amas�n� sa�layan dil milletleri millet yapan en �nemli unsurdur. Toplumlar millet olmay� bir dile sahip olmakla elde ederler ve mill� varl�klar�n� ancak kendi dilleriyle koruyabilirler.

Mill� kimli�imiz olan T�rk�emiz d�nyan�n en eski ve en zengin dillerinden birisidir. Bug�n Avrupa�dan Uzak Do�u�ya kadar geni� bir co�rafyada kullan�lan T�rk dilini 200 milyondan fazla insan konu�maktad�r. T�rk dili, Anadolu�da, Balkanlarda, Avrupa�da, T�rkistan�da, Avustralya�da, yani d�nyan�n d�rt bir yan�nda konu�ulan zengin bir k�lt�r, bilim ve sanat dili h�line gelmi�tir. UNESCO haz�rlad�� bir raporda T�rk�eyi d�nyan�n be�inci b�y�k dili, olarak a��klam��t�r.

Dil ayn� zamanda mill� k�lt�r�n de temelini te�kil eder. K�lt�r�n do�mas� ve geli�mesi dile ba�l�d�r. Bir milletin dili bozulursa k�lt�r� de bozulur. Bu bozulma sanat, edebiyat ve fikir hayat�nda bozulmalara yol a�ar, bir�ok de�er yok olur. Bug�n T�rk�emiz de ciddi bir yozla�ma ve bozulma ile kar�� kar��yad�r. Dilimiz iyi konu�ulup yaz�lamamaktad�r, c�mle bozukluklar� vard�r. G�n�m�zde T�rk�enin iyi yaz�l�p konu�ulamad��, ilk ve orta��retimde yeni yeti�en nesillere yeterince ��retilemedi�i bir ger�ektir. Gen�lerin T�rk dilinin g�zellik ve zenginliklerinden giderek mahrum kald�klar�, T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n sonucu tarihimizden, k�lt�r�m�zden, dolay�s�yla medeniyetimizden habersiz bir nesil yeti�mektedir.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; T�rk�emizdeki bozulmalar� milletvekili arkada�lar�m�z geni� bir bi�imde a��klad�lar.� T�rk�edeki bu bozulmay� �nlemek i�in ��z�m �nerilerini bir an �nce hayata ge�irmemiz gerekmektedir. T�rk�emizin ba��ms�z bir dil olarak ya�amas�, varl��n� s�rd�rebilmesi i�in T�rk�e konusunda bireysel ve toplumsal duyarl�l�k ka��n�lmazd�r. Bu konuda, bireyler ve toplum olarak T�rk�e bilincini ta��mak, bilin�li �abalar i�inde olmak zorunday�z.

Dilimize kar�� her t�rl� �zensizli�i ve yanl�� kullan�mlar� al��kanl�k h�line getirmekten ka��nmak, yabanc� dil hayranl�� ile yabanc� s�zc�k tutkusundan kurtulmak, yabanc� dil ��retimi ile yabanc� dilde ��retimi birbirine kesinlikle kar��t�rmamak, T�rk�enin bilim dili olmad�� g�r��ne kar�� kmak, T�rk�e ��retimindeki yetersizlikleri g�r�p gerekli �nlemleri almak, dil g�mr�� uygulamas�na giri�mek, s�zc�k ve terim t�retimine h�z vermek, nitelikli ve yeterli say�da ��retmen yeti�tirmek T�rk�emizin varl��n� s�rd�rebilmesi i�in b�y�k �nem ta��maktad�r. Dilimizin bozulmas�n� �nlemek ve yabanc�la�man�n �n�ne ge�mek i�in T�rk�enin do�ru kullan�m� ile ilgili bilincin olu�turulmas�na �ncelikle aileden ba�lan�lmal�d�r. ��nk� �ocuklar�m�z T�rk�eyi �nce ailelerinden ��renmektedirler.

Say�n milletvekilleri, T�rk�e ��retimi b�y�k �l��de orta��retimde bitirilmelidir. Y�ksek��retimde gen�lerimiz dilleriyle kendilerini ifade edebilecek olgunlu�a ve birikime kavu�turulmal�d�r. Bunun i�in y�ksek��retimde T�rk�e dersleri ezbere de�il, daha �ok okumaya ve ifade etmeye y�nelik olarak yeniden yap�land�r�lmal�d�r. Bunun i�in dilin insan �mr�nden h�zl� de�i�memesi gerekmektedir. Bunu Necat Hocam�z da belirtti. Aksi durum, toplum hayat�nda kopukluklara, anla�mazl�klara yol a�ar, birbiriyle anla�amayan nesiller ortaya ��kar; mill� birlik, ortak idealler y�pran�r, hatta yok olur. �zellikle, biliyorsunuz 26 Eyl�lde Dil Bayram� okullarda kutlanan belirli bir g�n olarak ge�iyor. Sadece �nemli g�nler ve haftalar aras�nda ge�iyor ve bundan sonras� unutuluyor. Bu konuda bilincimizin ve duyarl�l��m�z�n daha farkl� olmas� gerekti�ini d��n�yorum.

Karaman�da kutlanan geleneksel T�rk Dil Bayram� etkinliklerine kamu kurum ve kurulu�lar� ile sivil toplum kurulu�lar�n�n deste�i yo�un bir �ekilde sa�lanmal�d�r. �zellikle de yasal anlamda d�zenlemeler yap�lmal�d�r. Bununla ilgili de zaten komisyon raporumuzda belirtilmi�ti, tekrar ben k�saca belirtmek istiyorum:

S�rekli geli�en ve de�i�en, dinamik bir yap�ya sahip olan dil, elbette yasalarla, yasaklarla korunamaz; ancak birtak�m d�zenlemeler olmadan da sa�l�kl� bir �ekilde geli�mesi m�mk�n de�ildir. Bu nedenle acilen baz� yasal d�zenlemelerin yap�lmas� bir zorunluluktur. Sa�l�k, sanayi, ticaret, i� alanlar� ve yerel y�netimler ba�ta olmak �zere �e�itli sahalarda h�len y�r�rl�kte olan kanun ve y�netmeliklerin T�rk�eyle ilgili maddeleri uygulanmal�d�r.

T�rk�e, millet olarak ge�mi�ten gelece�e b�t�n g�� ve kabiliyetlerimizi ku�at�r, onlar� hayat�n i�ine ta��r. Maddi ve manevi her olay, durum, dil arac�l��yla insan hayat�ndan ba�ka bir insan�n hayat�na ve insanlar�n d�nyas�na aktar�l�r.

Dil, b�t�n bunlarda arac�l�k g�revini yapar. Dil, donmu� bir varl�k de�ildir, onda durmak bilmez bir hareketlilik vard�r. Dil, toplum hayat�yla birlikte y�r�r, toplumdaki her �ey dile yans�r. Bunun i�in dilin insan �mr�nden h�zl� de�i�memesi gerekti�ini belirtmi�tik. Mill� birlik ancak ortak ideallerin korunmas�yla ger�ekle�ir.

Bu duygu ve d��ncelerle, her kurum ve kurulu�un kendi �zerine d��en g�revi hassasiyetle yerine getirece�ini umuyor, hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n T�rkmeno�lu.

�ahs� ad�na Mu�la Milletvekili Mehmet Nil H�d�r.

Buyurunuz Say�n H�d�r. (AK PART� s�ralar�ndan alk��lar)

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � Say�n Ba�kan�m, de�erli milletvekili arkada�lar�m; T�rk dilinin yozla�mas�n� �nleme konusunda ara�t�rma yapmak �zere kurulan komisyonda yer alan milletvekili arkada�lar�n�zdan biriyim. G�n�n geciken bu saatinde ben, daha �ok ge�mi�te gerek �iirleriyle gerek s�zleriyle bug�n tart��t��m�z T�rk�enin yozla�mas�n� dile getiren �airlerimizin ve beylerimizin s�zlerini aktararak s�z�m� bitirmeye gayret edece�im.

�ncelikle, Akt�t�n�de �ehit olan aziz Mehmet�iklerin an�s�na, Yunus Emre�nin diliyle �Yanar �z�m, g�yn�r g�z�m, yi�it iken �lenlere/ Hani bana ��yle gelir, g�k ekini bi�mi� gibi.� diyerek �yanan �z�m�z�� ifade etmeye gayret ediyorum.

De�erli arkada�lar, Yunus Emre 1200�l� y�llarda dilin s�ze, s�z�n akla, akl�n fiile tesirini �u m�sralarla ne g�zel ifade etmi�:

�S�z ola kese sava��,

S�z ola kestire ba��,

S�z ola a�ulu a��,

Ya� ile bal ede bir s�z.

S�z�n, �z�n a��rgil,

Yaramaz�n �a��rgil,

Yalan s�ze ne hacet,

Do�ru s�z� ta��rgil.�

Bug�n�n bir �airi de ele�tirisini bug�n�n hatalar�na i�aret ederek ��yle ifade ediyor:

�Evet�in yerini ald� �yes�ler,

�Pek�l�n�n yerini �okey�ler.

�Hay�r� deme cesareti yoksa, der ki �no�,

�Allaha �smarlad�k� yerine kime �smarlar ki �hello�?

�Te�hir salonu� ne g�zeldi �showroom� yerine,

�Eskidji� neyi ifade eder �eskici� yerine?

Efendim, ba�lamak laz�m �start�� terk ederek,

�Adaptasyon� yerine �uyum sa�la� diyerek.�

Hepinizi do�ru, yal�n, sade bir T�rk�eyle konu�maya davet eder, sayg�yla selamlar�m. (AK PART� ve CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n H�d�r.

Say�n milletvekilleri, T�rk�ede bozulma ve yabanc�la�man�n ara�t�r�lmas�, T�rk�enin korunmas� ve geli�tirilmesi i�in al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Anayasa�n�n 98�inci, �� T�z�k��n 104 ve 105�inci maddeleri uyar�nca kurulmu� bulunan (10/35, 43, 49, 70) esas numaral� Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu Raporu �zerindeki genel g�r��me tamamlanm��t�r.

�imdi, be� dakika ara veriyorum.

Kapanma Saati: 19.39

D�RD�NC� OTURUM

A��lma Saati: 19.52

BA�KAN: Ba�kan Vekili ��kran G�ldal MUMCU

K�T�P �YELER: Fato� G�RKAN (Adana), Harun T�FEKC� (Konya)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 2�nci Birle�iminin D�rd�nc� Oturumunu a��yorum.

Bu k�sm�n 2�nci s�ras�na al�nan, K�rklareli Milletvekili Tansel Bar�� ve 29 milletvekilinin, Antalya Milletvekili Tayfur S�ner ve 21 milletvekilinin, Ardahan Milletvekili Ensar ��t ve 21 milletvekilinin, Mersin Milletvekili Mehmet �and�r ve 22 milletvekilinin, Konya Milletvekili �zkan �ks�z ve 21 milletvekilinin, U�ak Milletvekili Nuri Uslu ve 21 milletvekilinin, K�rklareli Milletvekili Ahmet G�khan Sar��am ve 20 milletvekilinin, �zmir Milletvekili Oktay Vural ve 19 milletvekilinin, Bursa Milletvekili Kemal Demirel ve 33 milletvekilinin, �zmir Milletvekili Ahmet Ersin ve 32 milletvekilinin, Bursa Milletvekili Kemal Demirel ve 27 milletvekilinin ve Mersin Milletvekili Ali R�za �zt�rk ve 24 milletvekilinin �nergeleri �zerine, k�resel �s�nman�n etkileri ve su kaynaklar�n�n s�rd�r�lebilir y�netimi konusunda Anayasa�n�n 98�inci, �� T�z�k��n 104 ve 105�inci maddeleri uyar�nca kurulmu� bulunan (10/1, 4, 5, 7, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 17) esas numaral� Meclis Ara�t�rmas� Komisyonunun Raporu �zerindeki genel g�r��meye ba�l�yoruz.

BA�KAN � Komisyon?.. Yerinde.

H�k�met?.. Yerinde.

�� T�z�k��m�ze g�re, Meclis ara�t�rmas� komisyonunun raporu �zerindeki genel g�r��mede ilk s�z hakk� �nerge sahiplerine aittir. Daha sonra, �� T�z�k��m�z�n 72�nci maddesine g�re siyasi parti gruplar� ad�na birer �yeye, �ah�slar� ad�na iki �yeye s�z verilecektir. Ayr�ca, istemleri h�linde Komisyon ve H�k�met de s�z alacakt�r. Bu suretle Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu Raporu �zerindeki genel g�r��me tamamlanm�� olacakt�r.

Konu�ma s�releri, Komisyon, H�k�met ve siyasi parti gruplar� i�in yirmi�er dakika, �nerge sahipleri ve �ah�slar i�in onar dakikad�r.

Komisyon raporu 138 s�ra say�s�yla bast�r�l�p da��t�lm��t�r.

�lk s�z, �nerge sahibi olarak K�rklareli Milletvekili Say�n Tansel Bar��a aittir.

Say�n Bar��, buyurunuz efendim. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

S�reniz on dakikad�r.

TANSEL BARI� (K�rklareli) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; 138 s�ra say�l� k�resel �s�nman�n etkileri ve su kaynaklar�n�n s�rd�r�lebilir y�netimi konusunun ara�t�r�lmas� amac�yla kurulan ara�t�rma komisyonu raporu hakk�nda ilk �nerge sahibi olarak s�z alm�� bulunuyorum. Bu duygularla y�ce heyeti sayg�yla selaml�yorum.

De�erli arkada�lar�m, konuya girmeden �nce, ben de Akt�t�n Karakoluna yap�lan sald�r� sonucunda �ehit olan askerlerimizi, 17 askerimizi rahmetle an�yorum, yaral�lara acil �ifalar diliyorum, ailelerine sab�rlar ve y�ce T�rk ulusunun ba�� sa� olsun diyorum.

De�erli arkada�lar, 22�nci D�nemde bu komisyon yine kurulmu�tu, raporunu haz�rlad� ama d�nem sonu geldi�i i�in rapor T�rkiye B�y�k Millet Meclisinde onaylanmam��t�. Bu nedenle, 23��nc� D�nemde de bu komisyon tekrar kuruldu ve arkada�lar�m �ok yo�un bir �al��ma sonucunda be� y�z sayfay� a�an bir rapor haz�rlad�lar. Ben eme�i ge�en t�m arkada�lar�ma te�ekk�r ediyorum ve umar�m ki H�k�met de bu raporun gere�ini yerine getirir.

De�erli arkada�lar�m, bug�nlerde d�nyay� ve insan hayat�n� tehdit eden, d�zenini alt�st edebilecek seviyeye ula�an k�resel �s�nma konusu d�nya kamuoyunu ger�ekten �ok me�gul etmektedir hakl� olarak ama maalesef, bizim �lkemizde konu hen�z daha �ok net olarak ortaya ��kmam��, halk�m�z bu konuda ayd�nlat�lmam��, medya gerekti�i gibi konuya e�ilmemi� ve tabii ki ilgili bakanl�klar da konu �zerinde gerek milletvekillerini gerekse kamuoyunu yeterince bilgilendirmemi�tir. Hatta ilgili bakanl�klar kendi aralar�nda bile �K�resel �s�nman�n sonu�lar� nas�l olacak?� diye bir koordinasyon dahi yapmam��lard�r veyahut da yeterli yapmam��lard�r. Devlet Planlama Te�kilat� ve birka� bakanl��m�z, Enerji ve Sanayi Bakanl�klar�m�z konuya pek de olumlu yakla�mam��lar. Tabii ki gelinen a�amada belki t�m bakanl�klar art�k bir araya gelmi� ve k�resel �s�nman�n �nemini kavram��lard�r ama zaman da ge�iyor do�rusu. Bu nedenle ben, -�evre Bakan� da yan�m�zda- bu konunun �ok daha ciddi olarak ele al�naca�� ve al�nmas� gerekti�i konusunda -onun da destekleriyle- bu k�resel �s�nma sorunu daha da net bir �ekilde g�ndeme gelecektir.

De�erli arkada�lar�m, basit bir �ekilde �K�resel �s�nma ne?� diye sordu�umuz zaman, so�uk bir havada, karl� bir g�nde ve g�ne�li bir havada bir araba i�erisinde bulunuyoruz. G�ne� ��nlar� araban�n i�erisine giriyor ama y�ksek frekansta giren g�ne� ��nlar� ��k��ta frekanslar� d��t�� i�in araba i�erisinde kal�yor ve d��ar�daki �s� s�f�r derece oldu�u h�lde i�erisi bir saat i�erisinde 20 dereceye ula�abilmektedir. ��te k�resel �s�nma da bu demektir. Sera gazlar�n�n atmosferimizi sarmas� ve bunun neticesinde de g�ne� ��nlar�n�n geriye d�nememesi nedeniyle d�nyam�z �s�nmakta ve k�resel �s�nma i�te bu nedenle ortaya ��kmaktad�r de�erli arkada�lar�m.

D�nyada kendi do�al dengesi i�erisinde yakla��k k�rk bin y�lda bir k�resel �s�nma, k�resel so�uma olu�maktad�r ancak bunlar d��k boyutlu oldu�u i�in pek fazla etki yapmamaktad�rlar. Ba�ka bir anlat�mla y�ll�k ortalama �s� fark� 1 derece dolay�nda oldu�undan bunlar net bir �ekilde ortaya ��kmamaktad�r. Ancak sanayile�menin, fosil yak�tlar�n ac�mas�zca kullan�m� sonucunda g�n�m�z d�nyas�nda maalesef k�resel �s�nma ciddi boyutlara do�ru ad�m atmaktad�r.

D�nyan�n bu s�ra d�� s�nmas�n�n insanl�� k�sa ve orta vadede �ok ciddi s�k�nt�lara sokaca��, �ok ciddi tehlikelerle kar�� kar��ya b�rakaca�� a��k�a g�r�lmektedir. �nsanl��n kar��la�aca�� bu felaketleri d��nmek bile �rk�t�c� gelebiliyor de�erli arkada�lar�m. �rnek verecek olursak: Banglade�, Hollanda, G�ney Hindistan gibi sahil �lkelerinin y�zde 80�i deniz i�erisinde kalabilecektir. Yani bunlar belki bir felaket senaryosu arkada�lar ama elli y�l, altm�� y�l sonra neler olabilece�ini kestirmekte �u anda g��l�k �ekebiliyoruz. Akdeniz ve daha g�neyindeki baz� �lkelerin susuzluk sonucu kurakl�kla kar�� kar��ya kalaca��, bunun sonucu da k�tl�k ba�ta olmak �zere toplu insan ve di�er canl�lar�n �l�mleri ve tabii ki inan�lmaz g��ler ortaya ��kacakt�r.

�nsanl�� ve d�nyam�z� bu kadar tehdit eden, ad�na �k�resel �s�nma� dedi�imiz insanl�k ay�b�n� d�nyam�z�n ba��na kim bela etmi�tir de�erli milletvekilleri? Elbette ki tekelci kapitalizm ve emperyalizm. K�resel �s�nman�n olu�mas�nda Amerika�n�n i�inde bulundu�u sanayile�mi� 7 �lkenin y�zde 65 oran�nda sorumlulu�u oldu�u ifade edilmektedir. D�nyada bu zararl� sera gazlar�n�n engellenmesi i�in 178 �lkenin bir araya gelerek Kyoto S�zle�mesi�ni imzalamas�na ra�men Amerika Birle�ik Devletleri bu s�zle�meyi imzalam�yor ki bu oran�n tek ba��na y�zde 36�s�n� olu�turuyor. K�resel �s�nmayla birlikte denizlerdeki su seviyesinin yakla��k yirmi y�l sonra ne kadar olaca�� bilinmemekle beraber baz� adalar�n sular alt�nda kalabilece�i iddia edilmektedir.

Bir taraftan k�resel �s�nmaya kar�� ne gibi tedbirlerin al�naca�� tart��l�rken di�er taraftan da zaten d�nyada k�t olan i�ilebilir su kaynaklar�n�n daha dikkatli ve tasarruflu kullan�lmas� konusunda tedbirlerin al�nmas� zorunlu h�le gelmi�tir. Bug�n d�nya n�fusunun d�rtte 1�i i�me suyu sorunuyla kar�� kar��yad�r ve her y�l 25 milyon insan temiz sudan mahrum kald�� i�in hayat�n� kaybetmektedir.

Hepimizin �ok iyi bildi�i gibi, d�nyadaki su kaynaklar�n�n ancak y�zde 3�� i�ilebilir sudur. �lkemize bakt��m�zda, san�ld�� gibi su zengini bir �lke de�iliz. Devlet �statistik Kurumunun verilerine g�re 2030 y�l�nda n�fusumuz 100 milyona ula�acak, bug�n itibar�yla y�ll�k ki�i ba��na d��en su miktar� 1.642 metrek�p iken 2030 y�l�nda bu miktar bin metrek�pe inecektir.

Birle�mi� Milletlerin raporlar�na g�re T�rkiye�nin 2025 y�l�ndan itibaren su s�k�nt�s� ya�ayacak bir �lke olaca�� s�ylenmektedir. Demek ki Devlet �statistik Kurumunun da raporlar� bu do�rultuda ve bu raporlar da do�rulanmaktad�r. Bug�n �ok ciddi su s�k�nt�s� ya�ayan Orta Do�u, g�z�n� T�rkiye�nin suyuna dikmi�. Bu durum da ileride bu b�lgede su sava�lar�n�n ya�anaca��n�n i�aretleri olabilir mi acaba?

De�erli milletvekilleri, Kyoto ile ilgili bir mesaj vermek istiyorum: Gelecek ku�aklar�m�za kar�� a��ndan sorumlu T�rk halk� olarak d�nyay� tehdit alt�na alan k�resel �s�nmaya kar�� toplumun bilin�lendirilmesini sa�lamak ad�na kullan�labilecek t�m ileti�im ara�lar�ndan yararlanmal�y�z. E�itim ve ��retim kurumlar�m�zda konunun �nemine binaen ders konusu olarak okutulmas�n� sa�lamal�y�z. T�rkiye B�y�k Millet Meclisi olarak Kyoto S�zle�mesi�ni bir an �nce g�ndemimize alarak k�resel �s�nmada �devini yerine getiren duyarl� �lkeler kervan�n� ka��rmadan sorumlulu�umuzun gere�ini yerine getirmeliyiz diyorum ve hepinize sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ediyoruz Say�n Bar��.

Say�n milletvekilleri, be� dakika ara veriyorum.

Kapanma Saati: 20.04

BE��NC� OTURUM

A��lma Saati: 20.11

BA�KAN: Ba�kan Vekili ��kran G�ldal MUMCU

K�T�P �YELER: Fato� G�RKAN (Adana), Harun T�FEKC� (Konya)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 2�nci Birle�iminin Be�inci Oturumunu a��yorum.

138 s�ra say�l� Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu Raporu �zerindeki genel g�r��meye kald��m�z yerden devam edece�iz.

Komisyon? Yok.

H�k�met? Yok.

G�r��meler ertelenmi�tir.

T�rk Silahl� Kuvvetlerinin Irak��n kuzeyinden �lkemize y�nelik ter�r tehdidinin ve sald�r�lar�n�n bertaraf edilmesi amac�yla s�n�r �tesi harek�t ve m�dahalede bulunmak �zere Irak��n PKK ter�ristlerinin yuvaland�klar� kuzey b�lgesi ile m�cavir alanlara g�nderilmesi ve g�revlendirilmesi i�in Anayasa�n�n 92�nci maddesi uyar�nca H�k�mete verilen bir y�ll�k izin s�resinin 17 Ekim 2008 tarihinden itibaren bir y�l s�reyle uzat�lmas�na ili�kin Ba�bakanl�k tezkeresi ile al�nan karar gere�ince 138 s�ra say�l� Meclis Ara�t�rmas� Komisyonu Raporu�nu ve kanun tasar� ve tekliflerini s�ras�yla g�r��mek i�in 8 Ekim 2008 �ar�amba g�n� saat 15.00�te toplanmak �zere birle�imi kapat�yorum.

Kapanma Saati: 20.12

IX.- KOM�SYONLAR B�LTEN�

1.- 1.1.2008 tarihinden 30.6.2008 tarihine kadar komisyonlara gelen, neticelenen ve kalan i�ler

��

Not: Komisyonlar B�lteni II Tutana��n sonuna eklidir.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Resmi internet Sitesi
� 2009 T.B.M.M.