T�RK�YE B�Y�K M�LLET MECL�S�

D�NEM: 23�� C�LT: 4�� YASAMA YILI: 2

T�RK�YE B�Y�K M�LLET MECL�S�

TUTANAK DERG�S�

18�inci Birle�im

8 Kas�m 2007 Per�embe

� � � N D E K � L E R

�

� I.- GE�EN TUTANAK �ZET�

� II.- GELEN K��ITLAR

III.- YOKLAMALAR

IV.- G�NDEM DI�I KONU�MALAR

A) M�LLETVEK�LLER�N�N G�NDEMDI�I KONU�MALARI

1.- Hakk�ri Milletvekili R�stem Zeydan��n, Do�u ve G�neydo�u illerindeki altyap� sorunlar�na ili�kin g�ndem d�� konu�mas�

2.- Manisa Milletvekili �ahin Meng��n�n, Manisa Turgutlu �al Da��ndaki nikel madeninin b�lge ekonomisine etkilerine ili�kin g�ndem d�� konu�mas� ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan� Mehmet Hilmi G�ler�in cevab�

3.- Mersin Milletvekili Behi� �elik�in, Mersin ilinin Anamur ve Bozyaz� il�elerinde meydana gelen dolu afeti sonucu olu�an hasara ili�kin g�ndem d�� konu�mas�

V.- BA�KANLI�IN GENEL KURULA SUNU�LARI

A) MECL�S ARA�TIRMASI �NERGELER�

1.- K�rklareli Milletvekili Ahmet G�khan Sar��am ve 30 milletvekilinin, uyu�turucu kullan�m�n�n ba�ta gen�ler olmak �zere toplumda yol a�t�� olumsuz etkilerin ara�t�r�larak uyu�turucu ba��ml�l��n�n ve ka�ak��l��n�n �nlenmesi i�in al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/36)

2.- Bursa Milletvekili Ali Koyuncu ve 19 milletvekilinin, zeytin ve zeytinya�� retimi ve ticaretinde ya�anan sorunlar�n ara�t�r�larak al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/37)

3.- Konya Milletvekili Hasan An�� ve 19 milletvekilinin, Konya Kapal� Havzas��ndaki su kaynaklar�n�n kar�� kar��ya bulundu�u sorunlar�n ara�t�r�larak al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/38)

B) �E��TL� ��LER

1.- �srail Devlet Ba�kan� �imon Peres ile Filistin Ulusal Y�netimi Ba�kan� Mahmud Abbas��n 13 Kas�m 2007 tarihli 19�uncu Birle�imde Genel Kurula hitaben birer konu�ma yapma isteklerinin Genel Kurulun onay�na sunulmas�

VI.- KANUN TASARI VE TEKL�FLER� �LE KOM�SYONLARDAN GELEN D��ER ��LER

A) KANUN TASARI VE TEKL�FLER�

1.- 8.5.2007 Tarihli ve 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun ve Cumhurba�kan�nca Bir Daha G�r��lmek �zere Geri G�nderme Tezkeresi ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi� Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu (1/26) (S. Say�s�: 45)

VII.- USUL HAKKINDA G�R��MELER

1.- Ba�kan�n, sata�madan dolay� milletvekilinin s�z talebini yerine getirmemesi nedeniyle tutumu hakk�nda

VIII.- A�IKLAMALAR VE SATA�MALARA �L��K�N KONU�MALAR

1.- Kayseri Milletvekili Mustafa Elita��n, Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in konu�mas�nda, partisine sata�mas� nedeniyle konu�mas�

2.- �stanbul Milletvekili Kemal K�l��daro�lu�nun, Kayseri Milletvekili Mustafa Elita��n konu�mas�nda, bir muhalefet milletvekiline sata�mas� nedeniyle konu�mas�

IX.- OYLAMALAR

1.- 8.5.2007 Tarihli ve 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun ve Cumhurba�kan�nca bir daha g�r��lmek �zere geri g�nderme tezkeresinin oylamas�

X.- SORULAR VE CEVAPLAR

A) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI

1.- �stanbul Milletvekili Mustafa �zy�rek�in, Anayasa tasla��n� haz�rlayan bilim kuruluna �cret �dendi�i iddias�na ili�kin Ba�bakandan sorusu ve Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s� Cemil �i�ek�in cevab� (7/241)

2.- Konya Milletvekili Atilla Kart��n, �nsan Haklar� Dan��ma Kurulunun �al��malar�na ili�kin Ba�bakandan sorusu ve Devlet Bakan� ve Ba�bakan Yard�mc�s� Cemil �i�ek�in cevab� (7/248)

I.- GE�EN TUTANAK �ZET�

TBMM Genel Kurulu saat 14.05�te a��larak iki oturum yapt�.

Malatya Milletvekili Ferit Mevl�t Aslano�lu, muhtarlar ve muhtarlar�n sorunlar�na,

Siirt Milletvekili Afif Demirk�ran, �lkemizdeki maden potansiyeli ve maden aramalar�na,

Bal�kesir Milletvekili Ahmet Duran Bulut, k�resel �s�nman�n Ege ve Marmara B�lgelerinde zeytin �retimine zarar vermesi sebebiyle zeytin �reticilerinin destek kapsam�na al�nmas�na,

�li�kin g�ndem d�� birer konu�ma yapt�lar.

Kuzey K�br�s T�rk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi Ba�kanl��n�n davetine icabet edecek olan Parlamento heyetini olu�turmak �zere siyasi parti gruplar�nca bildirilen isimlere ili�kin Ba�kanl�k tezkeresi Genel Kurulun bilgisine sunuldu.

�anakkale Milletvekili Ahmet K��k ve 22 milletvekilinin, Kaz Da�lar��ndaki madencilik faaliyetlerinin ara�t�r�larak �evreye olumsuz etkilerinin �nlenmesi i�in (10/33),

Ayd�n Milletvekili Ahmet Ert�rk ve 20 milletvekilinin, zeytin ve zeytinya�� reticilerinin sorunlar�n�n ara�t�r�larak zeytincili�in geli�tirilmesi i�in (10/34),

Karaman Milletvekili Mevl�t Akg�n ve 20 milletvekilinin, T�rk�edeki bozulma ve yabanc�la�man�n ara�t�r�larak T�rk dilinin korunmas� ve geli�tirilmesi i�in (10/35),

Al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergeleri Genel Kurulun bilgisine sunuldu; �nergelerin g�ndemdeki yerlerini alaca�� ve �n g�r��melerinin s�ras� geldi�inde yap�laca�� a��kland�.

Kuzey K�br�s T�rk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi Ba�kan� Dr. Fatma Ekeno�lu�nun davetine icabetle, KKTC�nin 24. Kurulu� Y�l D�n�m� Kutlamalar�na, TBMM Ba�kan� K�ksal Toptan�� temsilen bir Parlamento heyeti ile icabet edilmesine,

98 �lke parlamentosu ile TBMM aras�nda parlamentolararas� dostluk grubu kurulmas�na,

�li�kin Ba�kanl�k tezkereleri kabul edildi.

G�ndemin �S�zl� Sorular� k�sm�n�n:

1�inci s�ras�nda bulunan (6/1),

2�nci�� (6/2),

3��nc�� (6/3),

4��nc�� (6/4),

5�inci�� (6/5),

Esas numaral� s�zl� sorular�n, �� birle�im i�inde cevapland�r�lmad�� i�in yaz�l� soruya �evrildi�i ve g�ndemden ��kar�ld�� a��kland�;

6�nc� s�ras�nda bulunan (6/10),

7�nci�� (6/14),

8�inci�� (6/15),

9�uncu �� (6/17),

10�uncu �� (6/18),

11�inci �� (6/19),

12�nci�� (6/21),

13��nc�� (6/22),

14��nc�� (6/23),

52�nci�� (6/85),

53��nc�� (6/86),

55�inci�� (6/88),

56�nc�� (6/89),

103��nc�� (6/136),

104��nc�� (6/137),

105�inci �� (6/138),

Esas numaral� sorular, ilgili bakanlar Genel Kurulda haz�r bulunmad�klar�ndan, ertelendi;

15 il� 51 ve 57 il� 102�nci s�ralar�nda bulunan, Ardahan Milletvekili Ensar ��t��n, (6/29), (6/30), (6/31), (6/32), (6/33), (6/34), (6/35), (6/36), (6/37), (6/38), (6/39), (6/40), (6/41), (6/42), (6/43), (6/44), (6/45), (6/46), (6/47), (6/48), (6/49), (6/50), (6/51), (6/52), (6/53), (6/54), (6/55), (6/56), (6/57), (6/58), (6/59), (6/60), (6/61), (6/62), (6/63), (6/64), (6/65), (6/90), (6/91), (6/92), (6/93), (6/94), (6/95), (6/96), (6/97), (6/98), (6/99), (6/100), (6/101), (6/102), (6/103), (6/104), (6/105), (6/106), (6/107), (6/108), (6/109), (6/110), (6/111), (6/112), (6/113), (6/114), (6/115), (6/116), (6/117), (6/118), (6/119), (6/120), (6/121), (6/122), (6/123), (6/124), (6/125), (6/126), (6/127), (6/128), (6/129), (6/130), (6/131), (6/132), (6/133), (6/134), (6/135),

54��nc� s�ras�nda bulunan, Tokat Milletvekili Re�at Do�ru�nun (6/87),

106�nc� s�ras�nda bulunan, Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in (6/139),

Esas numaral� sorular�na ��i�leri Bakan� Be�ir Atalay cevap verdi; Tokat Milletvekili Re�at Do�ru, Tunceli Milletvekili Kamer Gen�, cevaplara kar�� g�r��lerini a��klad�lar.

G�ndemin �Kanun Tasar� ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Di�er ��ler� k�sm�n�n:

1�inci s�ras�nda bulunan, T�rkiye Cumhuriyeti H�k�meti ile Litvanya Cumhuriyeti H�k�meti Aras�nda Savunma Sanayii ��birli�i Anla�mas�n�n (1/278) (S. Say�s�: 19)

2�nci s�ras�nda bulunan, T�rkiye Cumhuriyeti H�k�meti ile Rusya Federasyonu H�k�meti Aras�nda Savunma Sanayii Alan�nda �kili �� Birli�i S�resince M�badele Edilen veya Olu�turulan Gizlilik Dereceli Bilgi ve Malzemelerin Kar��l�kl� Korunmas� Anla�mas�n�n (1/283) (S. Say�s�: 21),

Onaylanmas�n�n Uygun Bulundu�una Dair Kanun Tasar�lar�, Komisyon ve H�k�met yetkilileri Genel Kurulda haz�r bulunmad�klar�ndan ertelendi.

3��nc� s�ras�nda bulunan ve Cumhurba�kan�nca bir kez daha g�r��lmek �zere geri g�nderilen 8/5/2007 Tarihli ve 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun�un (1/26) (S.Say�s�: 45) t�m� �zerindeki g�r��meler tamamlanarak 2�nci maddesine kadar kabul edildi.�

8 Kas�m 2007 Per�embe g�n�, al�nan karar gere�ince saat 14.00�te toplanmak �zere, birle�ime 19.25�te son verildi.

	Eyy�p Cenap G�LPINAR
	Ba�kan Vekili

Murat �ZKAN		Fatma SALMAN KOTAN
Giresun		A�r�
K�tip �ye		K�tip �ye

No.: 26

II.- GELEN K��ITLAR

8 Kas�m 2007 Per�embe

Raporlar

1.- Artvin �li Yusufeli �l�esinin Merkezinin De�i�tirilmesi Hakk�nda Kanun Tasar�s� ve ��i�leri Komisyonu Raporu (1/435) (S. Say�s�: 48) (Da��tma tarihi: 8.11.2007) (G�NDEME)

2.- T�rk Silahl� Kuvvetleri Hasta Beslenme Kanunu Tasar�s� ve Mill� Savunma Komisyonu Raporu (1/431) (S. Say�s�: 49) (Da��tma tarihi: 8.11.2007) (G�NDEME)

3.- G�lhane Asker� T�p Akademisi Kanununda De�i�iklik yap�lmas�na Dair Kanun Tasar�s� ve Milli Savunma Komisyonu Raporu (1/438) (S. Say�s�: 50) (Da��tma tarihi: 8.11.2007) (G�NDEME)

4.- Askerlik Kanunu ile Yedek Subaylar ve Yedek Asker� Memurlar Kanununda De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun Tasar�s� ve Mill� Savunma Komisyonu Raporu (1/436) (S. Say�s�: 51) (Da��tma tarihi: 8.11.2007) (G�NDEME)

5.- Askerlik Kanununda De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun Tasar�s� ile �stanbul Milletvekili Hasan Kemal Yard�mc��n�n; Askerlik Kanununda De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun Teklifi ve Milli Savunma Komisyonu Raporu (1/441, 2/26) (S. Say�s�: 52) (Da��tma tarihi: 8.11.2007) (G�NDEME)

6.- Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu ile T�rkiye Cumhuriyeti Emekli Sand�� Kanununda De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun Tasar�s� ile Yedek Subaylar ve Yedek Asker� Memurlar Kanununda De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun Tasar�s� ve Mill� Savunma Komisyonu Raporu (1/430, 1/432) (S. Say�s�: 53) (Da��tma tarihi: 8.11.2007) (G�NDEME)

Meclis Ara�t�rmas� �nergeleri

1.- K�rklareli Milletvekili Ahmet G�khan Sar��am ve 30 Milletvekilinin, uyu�turucu kullan�m�n�n ba�ta gen�ler olmak �zere toplumda yol a�t�� olumsuz etkilerin ara�t�r�larak uyu�turucu ba��ml�l��n�n ve ka�ak��l��n�n �nlenmesi i�in al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Anayasan�n 98 inci, ��t�z��n 104 ve 105 inci maddeleri uyar�nca bir Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/36) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 6/11/2007)

2.- Bursa Milletvekili Ali Koyuncu ve 19 Milletvekilinin, zeytin ve zeytinya�� retimi ve ticaretinde ya�anan sorunlar�n ara�t�r�larak al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Anayasan�n 98 inci, ��t�z��n 104 ve 105 inci maddeleri uyar�nca bir Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/37) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 6/11/2007)

3.- Konya Milletvekili Hasan Ang� ve 19 Milletvekilinin, Konya Kapal� Havzas�ndaki su kaynaklar�n�n kar�� kar��ya bulundu�u sorunlar�n ara�t�r�larak al�nmas� gereken �nlemlerin belirlenmesi amac�yla Anayasan�n 98 inci, ��t�z��n 104 ve 105 inci maddeleri uyar�nca bir Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �nergesi (10/38) (Ba�kanl��a geli� tarihi: 6/11/2007)

8 Kas�m 2007 Per�embe

B�R�NC� OTURUM

A��lma Saati: 14.03

BA�KAN: Ba�kan Vekili Eyy�p Cenap G�LPINAR

K�T�P �YELER: Fatma SALMAN KOTAN (A�r�), Murat �ZKAN (Giresun)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 18�inci Birle�imini a��yorum.

III.- YOKLAMA

BA�KAN � Elektronik cihazla yoklama yapaca��z.

Yoklama i�in be� dakika s�re verece�im.

Yoklama i�lemini ba�lat�yorum.

(Elektronik cihazla yoklama yap�ld�)

BA�KAN � Toplant� yetersay�m�z vard�r; g�r��melere ba�l�yoruz.

G�ndeme ge�meden �nce �� say�n milletvekiline g�ndem d�� s�z verece�im.

G�ndem d�� ilk s�z, Do�u ve G�neydo�u Anadolu illerinde altyap� sorunlar�yla ilgili s�z isteyen Hakk�ri Milletvekili R�stem Zeydan�a aittir.

Buyurun Say�n Zeydan. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

S�reniz be� dakikad�r.

IV.- G�NDEM DI�I KONU�MALAR

A) M�LLETVEK�LLER�N�N G�NDEMDI�I KONU�MALARI

1.- Hakk�ri Milletvekili R�stem Zeydan��n, Do�u ve G�neydo�u illerindeki altyap� sorunlar�na ili�kin g�ndem d�� konu�mas�

R�STEM ZEYDAN (Hakk�ri) � Say�n Ba�kan�m, sayg�de�er milletvekilleri; Do�u ve G�neydo�u�nun altyap� sorunlar�yla ilgili g�ndem d�� s�z alm�� bulunuyorum. Y�ce Heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

Sayg�de�er milletvekilleri, y�lda 1 milyon 400 bin canl� bebe�in do�du�u �lkemizde h�zl� bir n�fus art�� bazen s�z konusudur. T�rkiye�de ortalama n�fus art�� h�z� y�zde 2�ler civar�ndayken, an�lan b�lgede yani Do�u-G�neydo�u B�lgelerinde y�zde 3-3,5, baz� illerde y�zde 4�ler civar�ndad�r.

Bununla birlikte, 84 y�l�ndan beri �lkenin o co�rafyas�nda bir fevkaladelik, bir ter�r ortam� ya�anmaktad�r. G�receli olarak da zaman zaman azalmas�na ra�men bu ter�r ortam� k�rsaldan �kent� diyebilece�imiz alanlara, il�e ve illere n�fus ak��n� h�zland�rm��t�r. Asl�nda buradaki illere ve il�elere ��ehir� demek son derece zordur. ��nk�, k�rsaldan bu b�lgelere g�� eden ve g�� sonucuyla kar�� kar��ya b�rak�lan vatanda�lar�m�z�n bu b�lgelere geli�leri, birlikte sorunlar�n� da bu alanlara ta��mas�n� olu�turmu�tur. Dolay�s�yla da, benim tabirimle, oradaki il ve il�e merkezlerine �kent� demekten �ok -dilim pek varm�yor �k�ykent� demeye ama- �k�rkent� demekte fayda vard�r. Mesela, benim ilim Hakk�ri�de 80�li y�llar�n ba��nda k�rsalda ya�ayan, yani, k�y ve mezralarda ya�ayan n�fusun oran� y�zde 65 iken, 2007 y�llar� itibar�yla bu tam tersine d�nm�� ve bu b�lgelere �ok say�da mezralardan ve k�ylerden insanlar g�� etmek zorunda kalm��t�r. Ger�i bu g�� sadece do�u-g�neydo�u illerine de�il, ayn� zamanda, ayn� �izgide belki Gaziantep�e, belki Mersin�e, belki Adana�ya, belki Antalya�ya ve daha do�ru bir deyimle, �stanbul�a, �zmir�e, Ankara�ya da olu�mu�tur.

Maalesef, �zellikle do�u-g�neydo�u illerinde sosyal ya�am alanlar� daralm��t�r, altyap� sorunlar� g�nbeg�n artm��t�r. Her ne kadar 2000�li y�llar�n ba��ndan bug�ne H�k�metimizce realize edilmi� olan K�YDES ve BELDES programlar�yla mezra ve k�ylerin altyap�lar� olduk�a ve g�receli olarak iyile�tirilmi� ise de, il ve il�elerdeki yerel y�netimler eliyle g�rd�r�lemeyen hizmetler, �zellikle, su ve kanalizasyon, sosyal donat� ve toplu ya�am alanlar� zorlu�u beraberinde birtak�m sorunlar getirmi�tir.

De�erli vekiller, 377 mezras� ve 130 k�y�yle 507 tane yerle�im alan� olan benim ilimde, maalesef, 2002 y�l�nda 13 tane �ebekeli suyu olan k�y ve yerle�im birimi var iken, �ok ��k�r ki bug�n, 260�lara varan yerle�im biriminde �ebekeli su olu�mu�tur. K�YDES program�, 2007 y�l�ndan sonra da, in�allah -ifade edildi�i �zere- su ve kanalizasyonla birlikte, sulama g�letleri ve enerji altyap�lar� da g�zden ge�irilecektir. Bu da bizleri fazlas�yla memnun etmektedir. Ama, benim, y�ce Meclisimizden ve H�k�metimizden arz�m ve istirhaml� arzumdur, l�tfen, benim tabirimle �LDES program�n� da ba�latal�m. �zellikle il�e ve illerdeki yerel y�netimler eliyle bu altyap� sorunlar�na maalesef ��z�m getirilememektedir. Dolay�s�yla da halk�n ciddi anlamda altyap� sorunlar�yla kar�� kar��ya kalabilme d�nemleri ve g�nleri bizleri beklemektedir.

De�erli dostlar, de�erli arkada�lar; sosyal riski azaltma projeleri, k�rsal kalk�nma programlar�, k�ye d�n�� ve rehabilitasyon programlar�yla, belki de �artl� nakit transferleriyle, zaman zaman, h�k�metlerimizin ve son cumhuriyet H�k�metimizin yard�mlar�yla k�rsala bir nebze bir yard�m ve yeniden yap�lanma getirilmi�tir, ama �zellikle bizim b�lgemizdeki illerdeki belediyeler, benim ilimde ve 100 bini a�an�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Zeydan, konu�man�z� tamamlar m�s�n�z.

R�STEM ZEYDAN (Devamla) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

�n�fusuyla Y�ksekova il�emizin ve 80 bini a�an Hakk�ri merkez n�fusumuzun altyap�s� ��km�� durumdad�r ve ben, y�ce Meclisimizden ve g��l� H�k�metimizden �unu bekliyorum ve ben diyorum ki: Mutlu etmek i�in yar�n� bekleme, bug�n bile ge�, daha d�n mutlu olmal�yd�k.

Bu duygu ve d��ncelerle hepinize en i�ten sevgilerimi ve sayg�lar�m� sunuyorum.

Te�ekk�r ediyorum efendim.(AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Zeydan.

G�ndem d�� ikinci s�z, Manisa Turgutlu �al Da��ndaki nikel madeninin b�lge ekonomisine etkileri hakk�nda s�z isteyen Manisa Milletvekili �ahin Meng��ye aittir.

Buyurun Say�n Meng�. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

2.- Manisa Milletvekili �ahin Meng��n�n, Manisa Turgutlu �al Da��ndaki nikel madeninin b�lge ekonomisine etkilerine ili�kin g�ndem d�� konu�mas� ve Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakan� Mehmet Hilmi G�ler�in cevab�

�AH�N MENG� (Manisa) � Say�n Ba�kan,de�erli milletvekilleri; huzurlar�n�za Manisa Turgutlu �al Da��ndaki nikel madeninin b�lge ekonomisine katk�lar�n�, getirilerini g�t�r�lerini arz etmek �zere gelmi� bulunuyorum.

De�erli milletvekilleri, eski ad� Bosphorus Nikel Madencilik olan, �imdiki ad� Sardes Nikel Madencilik, Manisa�n�n Turgutlu il�esine 18 kilometre mesafedeki �al Da�� mevkisinde, nikel madeni ��kartma u�ra�lar�na devam etmektedir.

�al Da��, �lkemizdeki on nikel yata��ndan en �nemli olanlar�ndan bir tanesidir. Bu alanda, Sardes �irketi, deneme �retimi i�in ald�� izinle �retime ba�lam��, daha deneme �retimi a�amas�nda ormandan �ok say�da a�a� kesilmeye ba�lanm��; bu a�a� kesiminin getirdi�i, �evre k�ylerde bug�ne kadar g�r�lmeyen sel bask�nlar� olu�maya ba�lam��t�r. Daha deneme �retimi a�amas�ndad�r.

�irketin yapt�rd�� fizibilite raporlar�na g�re, �al Da��ndaki nikel madeninin rezervi 38 milyon tondur, ancak, �irketin hemen yapt�� sondajlar sonunda bu rakam�n 45 milyon tona kadar ��kabilece�i d��n�lmektedir, �ng�r�lmektedir. Bu ��kar�lacak madenin d�nya piyasalar�ndaki de�eri 25 milyar dolar civar�ndad�r. �irketin sermayesinin y�zde 98�inin yabanc�lara ait oldu�u d��n�l�rse, kurumlar vergisi d��ndaki b�t�n getirisini hakl� olarak yurt d��na transfer edeceklerdir. Bir an i�in b�t�n gelirin de T�rkiye�de kald��n� d��nsek, ancak, buna izin verildi�i takdirde, biraz sonra a�a��da arz edece�im �ekilde, s�lf�rik asit kullan�larak nikel madeni ayr��t�rmas�ndan elde edilecek bu gelirin neleri g�t�rd��n� de bilmemiz gerekmektedir.

�ncelikle, bu nikel madeninin ��kar�lmas�nda kullan�lan teknik, s�lf�rik asitle ayr��t�rma, d�nyada uygulanan di�er, yani konvansiyonel dedi�imiz �retim tarzlar�na g�re 1/4 daha ucuzdur, basit bir prosestir ve daha ucuz bir y�ntemdir. Bu nedenle, �irket, kendi ekonomisi menfaatleri a��s�ndan bu y�ntemi denemektedir. Ancak, 1 ton cevherin i�lenebilmesi i�in 400 kilogram s�lf�rik asit gerekmektedir ve bu s�lf�rik asidin elde edilebilmesi, bug�n deneme �retiminde d��ar�dan ta��narak getirilmesine ra�men, yar�n yeni bir fabrika kurularak, yani bir s�lf�rik asit fabrikas� da kurularak yap�lacakt�r.

Bir �eye dikkatlerinizi �ekmek istiyorum: Bu s�lf�rik asit fabrikas�n�n kurulmas� 2 bin 400 d�n�ml�k bir araziye ihtiya� g�steriyor. Bu, arazide, �u anda da deneme �retiminin yap�ld�� arazide 30 ila 35 ya�lar� aras�nda 280 bin �am a�ac�n�n kesilmesine neden olacak. Gerek asit fabrikas�nda gerekse li� alan�nda y�lda 5 milyon metrek�p de su kullan�lacak. Tar�m alanlar�nda yetersiz su olay� son g�nlerde, son y�llarda hepimizin �ok yak�ndan bildi�i ve �lke ekonomisini olumsuz y�nde etkileyen bir problem.

B�t�n bunlar g�z �n�ne al�nd�� takdirde, 5 bin �ift�i ailesinin ya�ad��, yani �al Da�� eteklerinde 17 bin d�n�m, Gediz Ovas��n�n Turgutlu b�lgesinde kalan 200 bin d�n�m tar�m alan� bu maden oca��n�n, maden �al��mas�n�n etkisi alt�nda kalacakt�r. Bir an i�in akla �u gelebilir: 25 milyar dolar bir getirisi olacak, niye buna kar�� k�yorsunuz? Hay�r, buna kar�� km�yoruz. Yer alt� kaynaklar�n�n kullan�lmas�na kar�� de�iliz. Ancak, bu y�ntemle kullan�lmas�na kar�� kmam�z gerekiyor. Nitekim, Turgutlu�da kurulan bir platform da, hi�bir parti ayr�m� g�zetilmeksizin, Adalet ve Kalk�nma Partisinin �l�e Ba�kanl��ndan, Belediye Ba�kanl��ndan ba�lay�p b�t�n di�er partilerin de beraber olu�turduklar� bir platform da bu i�e kar�� k�yor. B�t�n oradaki partililer hep beraber olmu�lar bir platform olu�turmu�lar, bu i�in, bu �retimin yap�lmamas�n� savunuyorlar. Sadece, s�lf�rik asit fabrikas�ndan, ileride, be� veya on y�l i�inde olu�acak asit ya�murlar�n�n �evreye verece�i zararlar, art� y�llard�r milyarlarca dolar harcayarak temizlemeye �al��t��m�z Gediz Nehri de tekrar bu s�lf�rik asitten kirlenmeye ba�layacakt�r. Bu y�redeki �ift�ilerin, tar�mla u�ra�an insanlar�n yani o 5 bin �ift�i ailesinin ekonomiye katk�s� y�lda 90 milyon yeni T�rk liras� civar�ndad�r. Bu katk�, herhangi bir s�reyle s�n�rl� de�ildir. E�er, bu s�lf�rik asit fabrikas��

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Meng�, konu�man�z� tamamlar m�s�n�z l�tfen.

�AH�N MENG� (Devamla) � Tamaml�yorum.

Bu fabrika, on-on be� y�l �al��acak ama bu tar�m alanlar� elli y�l, y�z y�l belki de daha uzun s�re �al��acak. Benim y�ce Meclisten istirham�m, l�tfen, yeni bir Bergama yaratmayal�m; l�tfen, yeni bir Kaz Da�� yaratmayal�m ve ben, hemen, en k�sa zamanda, bir Meclis ara�t�rmas� i�in bir �nerge de verece�im. Bu �nergeye de desteklerinizi bekliyor, y�ce Meclisi sayg�yla selaml�yorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Meng�.

G�ndem d�� konu�maya Say�n Enerji Bakan� cevap vereceklerdir.

Buyurun Say�n Bakan�m. (AK Parti s�ralar�nd�n alk��lar)

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Say�n Ba�kan, sayg�de�er milletvekilleri; hepinizi sayg�yla selaml�yorum. Manisa Turgutlu �al Da��ndaki nikel madeniyle ilgili olarak g�ndem d�� konu�maya cevap verece�im.

Bu bak�mdan, o b�lgedeki nikel madeni, asl�nda, d�nyada ihtiya� duyulan metallerden bir tanesidir ve bu madencili�e de biz �nem veriyoruz ve rakam olarak da yakla��k 50 bin tonun �zerinde bir rezervin oldu�unu, biz -orada- d��n�yoruz. �imdi�

�AH�N MENG� (Manisa) � Size herh�lde yeni gelen bir haber bu.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � Ve bu b�lgede de bu zenginli�i, tabii ki �evreye zarar vermeden, en az etki yapt�rarak bunu d��n�yoruz. Bu noktada, madencili�in, zaman zaman, insaf s�n�rlar�n� a�an ele�tirilere muhatap oldu�unu g�r�yoruz, ancak yer alt��

�AH�N MENG� (Manisa) � Beni mi kastediyorsunuz?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � Yok, sizi de�il, genel olarak s�yl�yorum.

Bu noktada, yer alt� kaynaklar�m�z da zenginliklerimiz ve madencilik olmasa �u anda, �u salonda bile pek �ok aleti kullanamad��m�z i�in, belki de ta� devri d�nemine d�nm�� oluruz, yani mikrofondan tutun, g�zl�k cam�na kadar, b�t�n, in�aatta kullan�lan demire var�ncaya kadar, buraya gelirken kulland��m�z ara�lara var�ncaya kadar, hi�birini kullanmamam�z gerekir. Yani bir yerde, bir optimizasyon i�inde olaca��z. Tabii ki �evre, bizim vazge�emeyece�imiz de�erlerden, yer alt�, yer �st� zenginliklerimiz de bir b�t�n h�linde ele al�nacak ve bunu bir denge i�inde yapmam�z gerekiyor. Bunun i�in de zaten maden m�hendisli�i diye de bir dal var. Bu i�in teknolojisini, projelendirilmesini yapan, i�in ekonomik boyutuyla birlikte, �evre etki de�erlendirmesini de yapan bir birim var.

Onun d��nda da Maden Tetkik ve Arama Enstit�s� gibi, Ulu �nder Atat�rk��n kurdu�u ve g�revlerinin b�y�k �l��de maden ve yer alt� zenginliklerinin, bunun i�inde jeolojik ara�t�rmalar d�hil olmak �zere yapan bir kurulu�umuz var ve Ulu �nder Atat�rk��n bir s�z�n�, MTA�n�n kurulu� a�amas�nda s�yledi�i bir s�z� de hat�rlatmak istiyorum: �Memleketin di�er me�hul servetlerini aray�p bulma g�revini MTA�ya verdik, �al��acaklard�r. Kendilerine, mesut s�rprizler dileriz.� diyor.

Bu mesut s�rprizleri, biz, bulmak �zere, yapmak �zere, arkada�lar�m�z y�llard�r �al��yorlar ve bunu yaparken k�m�r de buluyorlar, bor da buluyorlar, nikel de buluyorlar, krom da, bak�r, �inko da buluyorlar, jeotermal kaynaklar� da buluyorlar, yani bunun say�s�n� art�rabiliriz. Bu bak�mdan, �lkemiz, maden zenginlikleri bak�m�ndan da gayet iyi olan �lkelerden bir tanesi. ��yle bir de�erlendirme yapacak olursak, normal olarak MTA�n�n yapt��, �u ana kadarki yapt�� sondajlar�n bir ortalamas�n� al�rsak, 120 metre civar�ndad�r derinlik. Yani, bir seviye olarak y�zeyi al�rsak, 120 metre kadar a�a��ya ortalama olarak inmi�tir. Ortalamadan bahsediyoruz. Avrupa Birli�i rakamlar� 1.200 metredir. Yani, 10 kat daha derine inen sondajlar� vard�r ortalama olarak. Yani, biz daha bu i�in onda 1�indeyiz zenginliklerimizin tespiti bak�m�ndan. Yani, e�er Avrupa Birli�iyle mukayese edersek -ki onlar da �evreye duyarl�, onlar da �evreyi bozmadan bunlar� yapal�m diye d��n�yorlar- ama, bizi onlar da ilgilendirmiyor, biz kendi de�erlerimize bakal�m, �evre de�erlerimize, dolay�s�yla orman zenginliklerimize de bakal�m.

Yaln�z, bu �maden� denen �ey, bildi�iniz gibi, bizim iste�imize g�re yerin alt�nda olu�muyor. Ke�ke m�mk�n olsa da maden zenginliklerimizi, yer alt� zenginliklerimizi kendimiz dizayn edip en zarars�z yerlerde olu�mas�n� bekleseydik. Bu, tabii, m�mk�n de�il. D�nyan�n olu�umu s�ras�nda bu madenler belli yerlerde olu�uyor. Dolay�s�yla, bunu, biz �evre etki de�erlendirme raporuyla, herkesin de g�r��n� alarak, canl�-cans�z b�t�n de�erlendirmeleri yaparak, bu de�erlendirmelerin sonucunda e�er mahzuru yoksa veya o de�erlendirmede art�lar� �ok fazlaysa ve halk da bunu kabul ediyorsa buna g�re bu �al��may� yap�yor ve genellikle de bu gibi noktalarda �ED raporunu ele alarak, bu de�erlendirmeyi yaparak o i�in i�letmesinin yap�l�p yap�lmamas�na karar veriyoruz. Tabii, bazen ho�lanmad��m�z uygulamalar, zaman zaman istismar edilen uygulamalar da olmuyor de�il. Bunlarla da biz m�cadele ediyoruz. Bilhassa ta� ocaklar�nda tasvip etmedi�imiz uygulamalar var, ama bunlar�n hepsinin sorumlusu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl�� de�il. ��nk� biz arama ruhsat�n� veriyoruz, i�letme ruhsat�n�n yerel y�netimlerden belli �ekillerde al�nd�� uygulamalar da oluyor. Biz bunlarla m�cadele ediyoruz. Bunun i�in, kanunu da ayr�ca de�i�tirmek istiyoruz. Bu de�i�tirmeyi yapt��m�z takdirde daha kontroll� bir h�le gelecek.

Bu hafta sonu t�m madencilerle bir toplant� yapaca��m. Yani, b�t�n ta� ocaklar� da d�hil olmak �zere, onlar� toplant�ya �a��rd�k.

�AH�N MENG� (Manisa) � Bu �al Da��ndaki madencilikle mi ilgili?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � O da d�hil, hepsi gelecekler.

Buna alt�n da d�hil, krom da d�hil, hepsi gelecekler ve onlarla bu uygulamalar� birlikte tart��aca��z.

Maden Yasas� da, yine, bu sivil toplum �rg�tleri de d�hil, �evreci kurulu�lar da d�hil olmak �zere, bu Meclisten ��kt�, yani, hepsinin g�r��n� alarak yapt�k. Ama, kanunlar da, bildi�iniz gibi, benim tabirimle, canl�d�r. Yani, bu yasalar�n da uygulamalardaki ar�zalar�n� g�r�p yeniden dizayn etmemiz m�mk�n. Neticede �lkemiz i�in yap�yoruz bunlar�. Bu bak�mdan, hatalar�, eksikleri varsa -ki, kanunlar dogma de�il, bunlar� de�i�tirmek m�mk�n- bunu ele alaca��z ve d�zeltece�iz. Neticede �evre bizim vazge�emeyece�imiz de�erlerdendir. Hele orman� Bizim b�t�n b�y�klerimizin s�z� vard�r, yani �Dal kesenin, ba��n� keserim.� diye. Bu derece de bu noktada hassas�z. Ama, burada, bir optimizasyon s�z konusu.

Belki ��yle yapaca��z, yani, bu �nerilerimden baz�lar�n� s�yleyeyim: Oradaki a�a�lar�n hemen an�nda yerini de�i�tirip, �zel s�kme makineleriyle� O bile asl�nda beni rahats�z ediyor.

�AH�N MENG� (Manisa) � 200 bin a�a� Say�n Bakan�m, nas�l s�k�l�r?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � Hay�r� O bahsetti�iniz b�t�n proje boyunca, ayn� anda de�il.

�AH�N MENG� (Manisa) � Gayet tabii�

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � Yani, bir anda 200 bin a�ac�, 100 bin a�ac� b�yle almak m�mk�n de de�il. O biraz abart�l� bir rakam.

�AH�N MENG� (Manisa) � Hay�r, ayn� anda demedim zaten.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � Ve ��yle ifade edeyim: Bu tip i�lerde �evre kirli�i kadar bilgi kirlili�i var, sizi tenzih ederek s�yl�yorum. Yani, bu tip �eylerde zaman zaman farkl� a��lardan bakan ki�iler var. Bir yandan borumuzu ��karal�m diyoruz, bir yandan alt�n� ��kartmayal�m diyoruz. Bir yandan k�m�r� ��karal�m, k�m�r madenlerimizi, yerli kaynaklar�m�z� kullanal�m diyoruz, ama, bir alt�n olunca i� birden de�i�iveriyor. Bunu anlamakta bazen zorluk �ekiyoruz.

�AH�N MENG� (Manisa) � �evreye zarar vermeden ama.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � Nikelde durum biraz daha farkl�. Nikel ger�ekten d�nyada zor bulunan ve d�nya zenginlikleri a��s�ndan bize de bu zenginlikten pay d��en metallerden bir tanesi. Bu da bir par�a Manisa taraf�na bu imk�n, bu �ans gelmi�. Asl�nda bu bir f�rsat iyi kullan�l�rsa.

S�lf�rik asit meselesine gelince� S�lf�rik asit e�er iyi kullan�l�rsa �evreye zarar vermeyecek �ok yayg�n asitlerden bir tanesidir, ama bunun elimine edilmesi, teknolojik olarak elimine edilmesi zararlar�n�n m�mk�n ve bu da zaten projeyle oluyor. Yani, bununla ilgili olarak gerek kimya m�hendisleri gerek kimya bilimcileri ve ayn� zamanda malzeme bilimcileri, madenciler bunu kullan�yorlar yayg�n bir �ekilde. Biz de bunu, s�lf�rik asidi �ok yayg�n olarak kullan�yoruz. Band�rma�da da s�lf�rik asit fabrikam�z var. Yani, bir sorun yok.

Ben hatta daha �eyini s�yleyeyim, daha ele�tiri kabul edilebilen, o siyan�rle ilgili olan�n� s�yleyeyim, ki, Kaz Da�� konusunda bu �ok g�ndeme geldi: Ben yerinde gittim, g�rd�m. Ayr�ca, m�fetti�lerimizi oraya g�nderdim. �ki ayr� grup g�nderdim. Bir de ayr�ca kendi �zel dan��man�m� oraya g�nderdim. Kendim de hem havadan hem karadan gidip g�rd�m.

Mesela, bir Kaz Da�� ok farkl� �ekilde ele al�nd�. Kaz Da�� dedi�imiz b�lge hakikaten harikulade g�zel bir yer. Yani, d�nyan�n oksijen kaynaklar�ndan bir tanesi, insan�n bakmaya doyamad�� g�zellikleri olan bir yer. Ancak, burada Cenevizlilerden beri de madencilik yap�l�yor. Osmanl� d�neminde de yap�lm��. Yani, buras� maden kaynaklar� bak�m�ndan da zengin ve orada yirmiden fazla maden ve end�striyel mineral var. Yani, o b�lgenin �anakkale Seramik�inden tutun da b�t�n fabrikalar� bunu kullan�yorlar. Ta� ocaklar� da var, maden ocaklar� da var ve Cenevizlilerden beri de maden ��kan bir yer. Zaten, Truva b�lgesinin ad� bu maden zenginlikleriyle olan bir yer ve alt�n da ��kar�l�yor burada, fakat nedense bu alt�n konusu g�ndeme gelince borda, kromda, �inkoda, bak�rda g�sterdi�imiz, k�m�rde g�sterdi�imiz tolerans�n d��na birden ��k�veriyoruz, �Alt�na hay�r.� �eyi ��k�yor ortaya. Yani, bu ilgin� ve biz bunu ��kar�rken de -normal olarak 50 ppm�dir, yani, litrede 50 miligramd�r Avrupa Birli�inin rakamlar�, kriteri- bizde �evre hassasiyeti �ok daha y�ksek oldu�u i�in biz bunu 1 olarak kabul ettik, yani ellide 1 siyan�r kullan�l�yor i�letmede. Ayr�ca da orada �al��an �irket 0,5 olarak kullan�yor. Yani, y�zde 1 kadar d��k ve �stelik bu siyan�r, sodyum siyan�rd�r, hidrojen siyan�r de�il. Hidrojen siyan�rd�r en zehirli olan�. Sodyum siyan�r ondan daha az tehlikeli. Tehlikesiz de�il, tehlikeli, ama canl�larla temas� olmad�� s�rece ve iyi y�netilirse bir sorun olmuyor ve T�rkiye�ye 300 bin ton siyan�r bile�i�i giriyor, madencilikte bunun y�zde 1�i kullan�l�yor. Yani, geri kalan y�zde 99�u �u anda g�ndelik hayat�m�zda kullan�l�yor. Ama bu alt�n konusu olunca biraz daha hassasiyet ifade ediyor ve burada da iki t�rl� ruhsat var, biri arama ruhsat�, biri i�letme ruhsat�. Arama ruhsat�nda arama yap�lan yerlerde siyan�r kullan�lm�yor, hi�bir �ekilde siyan�r kullan�lm�yor. Ama baz� bas�n organlar�na bakarsan�z, sular kirleniyor, havada siyan�r bulutlar� dola��yor, etraf kurumu�, sanki b�yle Hiro�ima�daki atom bombas�ndan sonraki yerler gibi resimlerle kar��la��yoruz. Burada bir bilgi kirlili�i var. Burada objektif olmak laz�m, yani hatay� da s�ylemek laz�m, do�ruyu da s�ylemek laz�m ve bunlar�n aras�nda da �lkemizin ��karlar�n� de�erlendirmemiz laz�m.

Bir misal vereyim: E�er biz alt�n rezervlerimizin� Muhtemel rezervler de e�er ispatlan�rsa biz d�nyada 2�nci oluyoruz. �u andaki haliyle 8�inci s�raday�z, 7 ile 8 aras�nda oynuyoruz. Alt�n ithalat�nda da Hindistan�dan sonra 2�nciyiz. �imdi b�yle bir piyasa var. 5 milyar dolar da bunun ithalat�na para �d�yoruz. Ger�i bunun bir k�sm�n� sat�yoruz, ihra� da ediyoruz. Yani, cari a��k a��s�ndan o kadar b�y�k dengesizlik yok, ama 5 milyar dolarl�k al�yoruz. B�yle bir ortamda d�nya 2�ncisi olmam�z da m�mk�n, e�er �evreyle iyi bir �ekilde uyumlu sistem yaparsak ve yine �unu ifade edeyim: Toplumdaki bu �evre bilinci asl�nda bizi memnun ediyor, yani Kazda��ndaki hassasiyet de bizi memnun ediyor. Tek bizi rahats�z eden �ey bilgi kirlili�i. Bunu da gidermek �zere gittik, yerinde g�rd�k, �al��malar� yapt�k. Bununla ilgili olarak da �ED raporu olmas� laz�m i�letilmesi i�in, aramadan i�letmeye ge�mek i�in. �ED raporunda da zaten oradaki b�t�n ahali de oran�n sakinleri de dinlenecek. Onlar da evet derlerse bu yap�lacak, denmezse yapmayaca��z. Bu kadar basit.

Bu arada da Maden Kanunu�nda da d�zenlemeler yapmay� d��n�yoruz. Alt�n�n devlet pay�yla ilgili miktar�n�, i�letilmesiyle ilgili k�s�mlar�n�, T�rkiye�de bunun end�strisinin daha yayg�n bir �ekilde kullan�lmas�n�, mill� varl�klar�m�z�n yerinde kullan�lmas� noktas�ndaki hassasiyetimizi de yeni maden yasas�ndaki uygulamada g�sterece�iz.

Tabii, yasa de�i�ikli�i yapmadan �u anda ba�ka bir �ey yapmam�z m�mk�n de�il, ancak ben, Maden ��leri Genel M�d�rl��ndeki hen�z verilmeyen ruhsatlar� da durdurdum ve s�k�nt�l� olanlar� da incelemeye ald�k. Onlar�n hepsini, �ik�yetleri olanlar� inceliyoruz. Orada da yanl�� varsa d�zeltece�iz, daha iyi bir h�le getirmeye �al��aca��z. ��nk� daha evvelden 4 bin ruhsat y�lda veriliyordu, biz bunu h�zland�rd�k, yeni b�rokrasiyi azaltt�k, bu 18 bine kadar ��kt�.

Ger�ekten �lkemizde de b�y�k bir kalk�nma hamlesi var. Madencilik �u anda en iyi zaman�n� ya��yor. Nikel bile daha evvelden 5 dolar civar�nda iken �imdi 57 dolar� g�rd�. Yani b�yle bir durum var. �n�aat sekt�r� geli�ti�i i�in ta� ocaklar�na b�y�k bir talep var. Tabii, bu talebin yan�nda istismar da oluyor. Biz de bununla m�cadele edece�iz, yani biz de bunun i�in buraday�z.

O bak�mdan, buradaki dengeyi iyi tutturmak laz�m. Madencili�i de �ld�rmememiz laz�m, ��nk� 2 milyar dolarl�k bizim bir ihracat kalemimiz bu, net. Mesela, otomotivde bak�yorsunuz, arada 20 milyar dolarl�k ihracat var ama o kadar da ithalat var. Aradaki net miktar �ok �ok daha az. Yani, milyar dolar�n alt�nda. Sadece madencili�inki net olarak 2 milyar dolar�n �st�nde. Yani, bu bak�mdan bakarsak bu sekt�r�n de -mermercilik de dahil olmak �zere- �zerine titrememiz laz�m ve madenler aras�nda da pozitif ayr�mc�l�k yapmamam�z laz�m. Yani, bora, k�m�re, mermere g�sterdi�imiz hassasiyeti alt�na da g�stermemiz laz�m. Yani, �yle d�nya ikincisi olmak da kolay olmuyor. D�nya ikincisi olmak i�in de mutlaka �aba sarf edece�iz, teknik birtak�m tedbirleri de alaca��z.

Nikel konusunda da Say�n Milletvekilim, Say�n Meng�, m�sterih olunuz, yani bu noktada �zerinde �al��yoruz.

Orman ve�

�AH�N MENG� (Manisa) � Say�n Bakan, Avrupa�da s�lf�rik asitle nikel ayr��t�r�l�yor mu? Var m� b�yle bir �lke?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � �imdi, madeni olan yerde olur, yoksa yapmazs�n�z orada.

�AH�N MENG� (Manisa) � Yunanistan�da var mesela, ama s�lf�rik asit kullanm�yor.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � Var, di�er �lkelerde var. Ben size misal vereyim.

BA�KAN � Say�n Bakan� L�tfen Genel Kurula hitap eder misiniz Say�n Bakan.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � Hayhay Say�n Ba�kan.

��yle s�yleyeyim�

�SMA�L B�LEN (Manisa) � Yunanistan�a g�t�r�ld��n� s�yleyebilirim. Bizim Turgutlu�dan ��kar�lan nikel Yunanistan�da ayn� �ekilde�

BA�KAN � Say�n Milletvekilim, siz m�dahale etmeyin l�tfen.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � ��yle izah edeyim size: K�ba d�nyada y�zde 40 rezerve sahip. Zaten toplam 140 milyon ton civar�nda. K�ba�n�n y�zde 40�� var, �in var, Sovyetler Birli�inde var daha �ok. D�nyadaki olan yerlerde bu daha �ok i�lenir, e�er teknolojisi yoksa �b�r �lkelere ta��n�r, yani teknolojisi olan -ekstraktif metal�rjiyle bu yap�l�yor, li� usul�yle yap�l�yor- oraya gider. T�rkiye�de de 39,5 milyon ton civar�nda. Yani, bunun da hemen hemen tamam� Manisa b�lgesinde. Onun d��nda Bitlis-Pancarl�, Bursa-Yapk�ydere�de de ayr�ca var. Tabii, yeni aramalar yap�yoruz. Bu yeni aramalarla, -bu yok anlam�na gelmiyor- olmayan yerlere de bakaca��z.

Bu arada �evre ve Orman Bakan�m�z da bu konuda �ok hassas. O da ayr�ca benden eleman istedi, o b�lgede inceleme yap�yor. Gerek bunun i�letilmesi gerekse s�lf�rik asit fabrikas�n�n kurulmas� gene �ED raporuyla ger�ekle�ece�i i�in, e�er bir sorun varsa onu da o �ED raporu s�ras�nda g�rece�iz.

Hepinize sayg�lar sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Bakan�m.

Say�n Meng�, s�z istemi�tiniz, yerinizden k�sa bir cevap verin.

�AH�N MENG� (Manisa) � Vazge�tim. Soraca��m soruyu zaten Say�n Bakan cevaplad�, vazge�iyorum efendim.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim, sa� olun.

G�ndem d�� nc� s�z, Anamur ve Bozyaz��daki a��r� dolu ya�� afeti sonucu olu�an durum ve hasar konusunda s�z isteyen Mersin Milletvekili Behi� �elik�e aittir.

Buyurun Say�n �elik. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

3.- Mersin Milletvekili Behi� �elik�in, Mersin ilinin Anamur ve Bozyaz� il�elerinde meydana gelen dolu afeti sonucu olu�an hasara ili�kin g�ndem d�� konu�mas�

BEH�� EL�K (Mersin) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; 5 Kas�m 2007 tarihinde Mersin ili Anamur ve Bozyaz� il�elerinde meydana gelen g�r�lmemi� b�y�kl�kte bir dolu afeti nedeniyle s�z alm�� bulunuyorum. Y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

Anamur ve Bozyaz� il�eleri ge�imini b�y�k �l��de tar�mdan sa�layan insanlar�n ya�ad�� bir b�lgedir. Entansif tar�m olduk�a geli�mi�tir. Serac�l�k alabildi�ine yayg�nd�r. Her t�rl� sebze, muz ve hatta meyve seralarda �retilerek piyasaya arz edilir. Her iki il�ede tahminen 120 bin civar�nda insan ya�ar.

Arz etti�im dolu afeti, neredeyse ceviz b�y�kl��nde, 5 Kas�m 2007 g�n� saat 14.00 civar�nda be�-alt� dakika kadar s�rm��t�r. Ara�lar�n camlar�n�n dahi k�r�ld��, kaportalar�n�n e�ildi�i bu afetten sonra Anamur�da Bah�e Mahallesi, �eltik�i, �ar�klar, Bozdo�an en �ok zarar g�ren yerle�im birimleridir. Bozyaz��da ise merkez mahalleleri, Tekmen, Tekeli, G�zce ve G�zs�zce en �ok zarar g�ren yerle�im birimleridir. Plastik �rt�lerde zarar ziyan oran� y�zde 50, cam seralarda ise cam aksam�n�n y�zde 75�i hasar g�rm��t�r. Sera i�i mahsulde hasar oran� tahminen y�zde 80�ler d�zeyindedir. Binbir emekle tesis edilen seralar y�re �reticilerinin tek ge�im kayna��d�r. B�yle bir afetin vurdu�u bu �ift�ilerimizin maddi kayb�n�n 20-25 milyon YTL oldu�u ifade edilmektedir.

Seralar�n 5363 say�l� Tar�m Sigortalar� Kanunu uyar�nca neredeyse y�zde 90��n�n sigortalanmad�� ald��m�z bilgilerden anla��lmaktad�r. T�m bunlar� g�z �n�nde tutarak y�re �ift�isinin elinden tutmak, ma�duriyetlerini gidermek, devlet olmam�z�n en �nemli vasf�d�r. Bozyaz��da �aresizli�e ve s�k�nt�ya d��en Mehmet �zt�rklerin, Durmu� Ali Akdemirlerin sorunlar�na el atmam�z fevkalade �nemlidir.

Bu c�mleden olarak, mevcut mevzuat �er�evesinde;

1) �ift�ilerin hasarlar�n�n telafisi i�in Mersin �l �zel �daresi ile Tar�m �l M�d�rl��n�n kaynak tahsisiyle desteklenmesi gerekmektedir.

2) �ift�ilerin Ziraat Bankas�na, kooperatiflere ve di�er kurulu�lara olan bor�lar�n�n ertelenerek yeni kredi taleplerinin s�ratle kar��lanmas�,

3) Elektrik bor�lar� var ise ertelenmesi,

4) Afetten zarar g�ren �ift�ilerin acil ihtiya�lar�nda kullan�lmak �zere derhal Sosyal Yard�mla�ma ve Dayan��ma Fonundan uygun g�r�lecek bir kayna��n an�lan kaymakaml�klara g�nderilerek nakdi ve kar��l�ks�z yard�m yap�lmas�,

5) Y�rede �u anda fahi� fiyatla cam ve sera naylonu sat�lmaya �al��ld�� duyumlar� al�nmaktad�r. Cam ve naylon temini i�in organizasyon olu�turulmas�,

6) M�mk�nse y�renin afet b�lgesi olarak ilan edilmesi,

7) Mersin Valili�i ile Anamur ve Bozyaz� Kaymakaml�klar�n�n H�k�met�e desteklenerek hasar�n bir an �nce izalesi i�in talimatland�r�lmas� gerekmektedir.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; kanun yapmak her zaman m�mk�nd�r, ama uygulama en �nemli a�amas�d�r. Nitekim, 5363 say�l� Tar�m Sigortalar� Kanunu da b�yledir. Bu Kanun 2005 y�l�nda ��kmas�na ra�men tam olarak uygulama a�amas�na maalesef ge�irilememi�tir. Arz etti�im gibi, seralar�n neredeyse tamam�na yak�n� sigortalanmam��t�r. Bu nedenle, H�k�metin meseleye ��z�m bulmas� ve tar�m sigortal�l��n�n bundan b�yle yayg�nla�t�r�lmas� olduk�a �nem arz etmektedir.

Son olarak, H�k�metin konuya el atmas�n�, afetin ortadan kald�r�lmas�, afetin ortadan izlerinin silinmesini talep ediyoruz. Y�re halk�na ge�mi� olsun diyor, hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �elik.

Say�n milletvekilleri, g�ndeme ge�iyoruz.

Ba�kanl��n Genel Kurula Sunu�lar� vard�r.

Meclis ara�t�rmas� a��lmas�na ili�kin �� nerge vard�r, okutuyorum:

V.- BA�KANLI�IN GENEL KURULA SUNU�LARI

A) MECL�S ARA�TIRMASI �NERGELER�

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

D�nyada �a��m�z�n �ok �nemli sorunlar�ndan biri olarak kabul edilen ve insanlar�n beden ve ruh sa�l��n� bozarak, geni� toplum kesimlerinin hem bug�n�n� hem de geleceklerini tehdit eden uyu�turucu kullan�m� ile bir�ok devletin dirlik ve d�zenini olumsuz y�nde etkileyen uyu�turucu ticaretinin, d�nya �l�e�inde de dikkate al�narak;

Toplumumuz ve �zellikle gen�lerimiz �zerindeki olumsuzluklar�n�n tespiti ve bunlar�n engellenmesi amac�yla, Anayasam�z�n 98'inci, TBMM ��t�z��n�n 104 ve 105'inci maddeleri gere�ince bir Ara�t�rma Komisyonu kurularak, an�lan konunun etrafl�ca �ncelenmesi hususunda gere�ini sayg�lar�mla arz ederim.

1) Ahmet G�khan Sar��am �� (K�rklareli)

2) Kayhan T�rkmeno�lu �� (Van)

3) Fehmi H�srev Kutlu �� (Ad�yaman)

4) Sedat K�z�lc�kl�� (Bursa)

5) Fatih Ar�kan �� (Kahramanmara�)

6) Sami G��l� �� (Konya)

7) ��kr� Ayalan �� (Tokat)

8) Fikri I��k �� (Kocaeli)

9) Polat T�rkmen �� (Zonguldak)

10) Durdu Mehmet Kastal �� (Osmaniye)

11) Mehmet �er�i �� (Manisa)

12) Mehmet Ya�ar �zt�rk �� (Yozgat)

13) H�seyin Besli �� (�stanbul)

14) Enver Y�lmaz �� (Ordu)

15) Metin Y�lmaz �� (Bolu)

16) Zeyid Aslan �� (Tokat)

17) Mehmet Dani� �� (�anakkale)

18) M�jdat Ku�ku �� (�anakkale

19) Metin Ka��ko�lu �� (D�zce)

20) Mevl�t Akg�n�� (Karaman)

21) Ali Osman Sali �� (Bal�kesir)

22) Fetani Battal�� (Bayburt)

23) Turan K�ratl� �� (K�r�kkale)

24) Mehmet Beyaz�t Denizolgun �� (�stanbul)

25) �zlem Piltano�lu T�rk�ne �� (�stanbul)

26) Osman Gazi Ya�murdereli �� (�stanbul)

27) C�neyt Y�ksel �� (Mardin)

28) Canan Kals�n �� (�stanbul)

29) Mehmet Hanifi Al�r �� (A�r�)

30) �a�la Aktemur �zyavuz �� (�anl�urfa)

31) �mer Din�er �� (�stanbul)

Gerek�e:

Uyu�turucu maddeler; merkezi sinir sistemini etkileyerek kullanan ki�inin ruhsal ve fiziksel dengesini bozan; bu ki�ide fiziksel ve ruhsal ba��ml�l��a yol a�an; ki�isel ve toplumsal y�nden ekonomik ve sosyal ��k�nt� olu�turan maddelerdir.

Uyu�turucu maddeleri t�rlerine g�re a�a��daki s�n�fland�rmaya tabi tutabiliriz;

A- Afyon ve t�revleri

B- Kenevir ve t�revleri

C- Uyar�c�lar

D- Sentetikler

E- Sakinle�tiriciler

Uyu�turucu maddeler kavram�, geni� bir a��dan ele al�nd�� zaman, insanl�k tarihi kadar eskiye dayanmaktad�r. �nsanl�k tarihinin ba�lang�c�ndan itibaren uyu�turucu maddelerin keyif verici, a�r� giderici, hastal�klar� iyile�tirici olarak kullan�ld�� bilinmektedir.

Uyu�turucular, yap�m� bak�m�ndan, gerek suni, gerekse tabii olsun, b�nyelerinde i�erdikleri kimyasallar bak�m�ndan, k�t� ama�l� kullan�lmas� halinde, canl�lar�n organizmas�n� olumsuz y�nde etkilemektedir.

Bilindi�i �zere, illegal uyu�turucu maddeler kullan�c�y�, ruhsal ve bedensel bak�mdan ba��ml� k�lmakta, kullan�c�n�n ak�l ve muhakeme yetene�ini harap etmektedir. �rne�in, uyu�turucu madde kullan�c�s�, �nceleri belirli bir �l�ekte uyu�turucu madde kullan�rken, zamanla miktar�n� art�rmak ihtiyac�n� hisseder. ��nk� ba��ml�n�n v�cut h�creleri, faaliyetinin sa�l�kl� hareket etmesi i�in an�lan maddeye �iddetli bir e�ilim duyar.

Uyu�turucular v�cutta zehirlenme meydana getirirler. Ba��ml�, belirli bir zaman diliminde maddeyi temin edemezse, psikolojik a��dan gerginlik ve sinir sisteminin dumura u�ramas�, hal�sinasyon, gibi aksakl�klar ya�amakla birlikte, yanl�� alg� y�z�nden, �l�mc�l i� ve trafik kazalar�na, sebep olmaktad�r.

Bedensel a��dan, v�cudun �e�itli yerlerinde kramplar, ��me, kusma, terleme, eklem a�r�lar�, halsizlik ve uyku bozuklu�u, bulant�, esneme, burun ve g�zlerin akmas�, dikkat ve haf�za eksikli�i, tansiyon hareketinin bozulmas� gibi zaaflar ya�atmaktad�r.

Birle�mi� Milletler Uyu�turucu ile M�cadele Kurumu'nun haz�rlad�� 2005 D�nya Uyu�turucu Raporunda; uyu�turucu kullananlar�n say�s�n�n her y�l y�zde sekiz oran�nda artt��, bu art��n da b�y�k oranda esrar t�ketiminden kaynakland��, sentetik uyu�turucu kullan�m�nda azalma olmakla birlikte, 300 milyar dolardan fazla hacme sahip olan D�nya uyu�turucu ticaretinin bir�ok �lkenin ekonomisinden daha geni� oldu�u vurgulanm��t�r.

Birle�mi� Milletler Uyu�turucu ve �lgili Su�lar Dairesi (UNODC) taraf�ndan Cenevre'de a��klanan 27 Haziran 2007 tarihli raporda da, d�nyan�n en b�y�k uyu�turucu sa�lay�c�lar�n�n Afganistan'�n g�neyi, G�neybat� Kolombiya ve Do�u Myanmar gibi merkezi otoritenin d��ndaki b�lgeler oldu�una yer verilirken, Afganistan'dan gelen eroinin, PKK ter�r �rg�t� taraf�ndan Yunanistan, �talya ve Romanya �zerinden Avrupa �lkelerine ta��nd�� ve �rg�t mensuplar� taraf�ndan sat�larak, �nemli miktarda finansman sa�land��na dikkat �ekilmi�tir.

Raporun T�rkiye b�l�m�nde yer alan belgelere g�re, ge�en y�l T�rkiye'nin 25 Avrupa �lkesinin yakalad�� eroin miktar�na denk gelen oranda eroin ele ge�irdi�i belirtilerek, 2006 y�l�nda T�rkiye'nin yakla��k 9 bin kilogram eroin yakalayarak, b�y�k bir ba�ar�n�n alt�na imza att��na dikkat �ekilmi�tir.

Ekonomik Kalk�nma ve ��birli�i �rg�t� (OECD) Mali Eylem G�rev Grubu taraf�ndan 7 May�s 2007' de yay�nlanan 'Uyu�turucu Raporu'nda da, PKK'n�n, gelirinin b�y�k b�l�m�n� uyu�turucu ticareti, insan ka�ak��l��, kara para aklama, hara� gibi organize su� faaliyetlerinden elde etti�i belirtilerek, son d�nemde T�rkiye'de t�rmanan ter�r eylemleri ile birlikte �rg�t�n Avrupa �lkelerinde organize su� faaliyetlerini de yo�unla�t�rd�� vurgulanm��t�.

EUROPOL taraf�ndan Avrupa Birli�i �lkelerinin ��i�leri Bakanlar�na sunulan benzer bir raporda ise, Avrupa i�in en ciddi tehlikeyi uyu�turucu ka�ak��l��, insan ticareti, yasa d�� g�� ve sahte para bas�m�n�n olu�turdu�u vurgulanarak, PKK'n�n en tehlikeli mafya yap�lanmas� oldu�una dikkat �ekilmi�ti.

Yurdumuzdaki uyu�turucu kullan�m�na y�nelik tespitler yap�lmas� amac�yla, de�i�ik zamanlarda �e�itli g�n�ll� kurulu�lar ve sivil toplum �rg�tlerinin yapt�� ara�t�rmalara dayan�larak medya organlar�nda yer alan haberlerde; uyu�turucu, sigara ve alkol kullan�m�n�n 10 ya��na kadar d��t�� gibi �arp�c� tespitler bulunmakta, aile ba�lar� sa�lam olan gen�lerin uyu�turucuya ihtiya� duymad�� de�erlendirmeleri yap�lmaktad�r.

B�t�n bu �n bilgiler dikkate al�narak, �ncelikle �ocuklar�m�z�n ve gen�lerimizin gelece�i olmak �zere toplum sa�l��m�z i�in neler yap�lmas� gerekti�i hususlar�n�n tespiti ve bu tespitlerin toplum kesimlerinde bilin� uyand�rmas� ve gerekli �nlemlerin al�nabilmesi i�in, bununla ba�lant�l� olarak da uyu�turucu ticaretini elinde tutan odaklar�n T�rkiye �zerindeki kirli emellerine ula�mada sa�lad�klar� finans kaynaklar�n�n �ok ciddi bir �ekilde ara�t�r�l�p, bunlar�n engellenmesi amac�yla her t�rl� �nlemin al�nmas� i�in, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinde bir "Ara�t�rma Komisyonu" kurulmas� gerekmektedir.

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

�lkemizde ge�en y�llara nazaran daha fazla kurakl�k ya�anmas� sonucunda Zeytin ve Zeytinya�� reticilerinin kar��la�t�klar� sorunlar�n ara�t�r�larak tespit edilmesi ve al�nmas� gereken tedbirlerin belirlenmesi amac�yla Anayasan�n 98 inci, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi ��t�z��n�n 104 �nc� ve 105 inci maddeleri gere�ince Meclis Ara�t�rmas� a��lmas�n� arz ederiz. 25.10.2007

1) Ali Koyuncu �� (Bursa)

2) Hayrettin �akmak�� (Bursa)

3) Mehmet Tun�ak �� (Bursa)

4) Halil Aydo�an �� (Afyonkarahisar)

5) �smail Bilen �� (Manisa)

6) Hamza Yerlikaya �� (Sivas)

7) Hasan Ali �elik �� (Sakarya)

8) Canan Candemir �elik �� (Bursa)

9) Mehmet �er�i �� (Manisa)

10) Ali �hsan Merdano�lu �� (Diyarbak�r)

11) Metin Ka��ko�lu �� (D�zce)

12) Ayhan Sefer �st�n �� (Sakarya)

13) Musa S�vac�o�lu�� (Kastamonu)

14) Ahmet Erdal Feralan�� (Nev�ehir)

15) Ey�p Fatsa�� (Ordu)

16) Fetani Battal�� (Bayburt)

17) Ertekin �olak�� (Artvin)

18) Durdu Mehmet Katsal�� (Osmaniye)

19) Orhan Erdem�� (Konya)

20) Mustafa Hamarat�� (Ordu)

Gerek�e:

D�nya zeytin �retiminin % 97'si aralar�nda �lkemizin de bulundu�u Akdeniz �lkelerinde yap�lmaktad�r. �lkemiz �spanya, �talya ve Yunanistan'dan sonra dane zeytin �retimi s�ralamas�nda 4. konumundad�r. Zeytinya�� retiminde 6. s�rada, sofral�k zeytin �retiminde 2. s�rada, siyah sofral�k zeytin �retiminde ise 1. s�radad�r. D�nya zeytinya�� retimi 2005-2006 d�neminde 2.6 milyon ton iken T�rkiye ortalamas� 130 bin ton olup D�nya �retiminin % 5'ini kar��lamaktad�r.

Sofral�k zeytin olarak ortalama y�ll�k 150 bin ton �retilmektedir. �retilen zeytinin b�y�k bir miktar�n� i� t�ketime y�nlendirilmekte, i�leme tekni�indeki farkl�l�ktan dolay� ayn� ba�ar� ihracatta g�sterilememektedir. Bunun nedeni olarak y�ksek tuz konsantrasyonu i�eren i�leme teknikleri �zellikle AB �lkelerindeki t�keticilerin damak zevkine uymamaktad�r.

T�rkiye'de �retilen sofral�k zeytinin % 85'i siyah, % 15'i ye�il ve rengi d�n�k olarak i�lenmektedir. T�rkiye sofral�k zeytin �retiminin y�ll�k 35 bin tonluk k�sm�n� a��rl�kl� olmak �zere Romanya, Bulgaristan, Rusya ve Almanya'ya satmaktad�r.

T�m bu y�nleriyle bak�ld��nda zeytin �lkemiz ekonomisi a��s�ndan �nemli bir yere sahiptir. Gerek i� piyasada gerekse d�� piyasalarda b�y�k bir ekonomik girdi te�kil etmesine ra�men 2007 y�l�nda ciddi bir kurakl�k ya�anmas� zeytin ve zeytinya�� sekt�r�m�z� olumsuz y�nde etkilemi�tir.

Tar�m sekt�r� 2007 y�l�nda kurakl�ktan en fazla etkilenen sekt�r olmu�tur. Zeytin �retimin yayg�n olarak yap�ld�� Marmara ve Ege B�lgesi ya�� azalmas�n�n en fazla oldu�u b�lgelerden olmu�tur. �zellikle Marmara B�lgesinde % 34 ya�� azalmas� tar�m� ciddi derecede olumsuz olarak etkilemi�tir.

Ege ve Marmara b�lgesinde yap�lan ara�t�rmalar neticesinde iklim de�i�iklikleri ve buna ba�l� olarak ya�anan kurakl�k zeytin �retimini de olumsuz y�nde etkilemi�tir. B�lgede ya�anan kurakl�k nedeniyle zeytinde kalibrasyon kayb�, sofral�k zeytinde kalite azalmas�, zeytin tanelerin k��k olmas� ve bunun neticesinde ya�l�k zeytinin �ok olmas�na ra�men ya� veriminin d��k olmas� gibi sorunlar� da beraberinde getirmi�tir.

Zeytin �retiminde ya�anan kalite kayb�; �reticinin zeytinini pazarlamada s�k�nt� ya�amas�na, eskiye nazaran daha k�t� �artlarda pazarlamas�na, Marmarabirlik�in zeytin al�m�nda ve sat�m�nda sorunlar ya�amas�na neden olmaktad�r. B�t�n bunlar�n neticesinde �retici ba�ta Ziraat Bankas�na olmak �zere kulland�� kredileri geri �demekte b�y�k s�k�nt�larla kar�� kar��ya kalmaktad�r.

�lkemiz zeytin �reticisinin �zellikle Akdeniz sahil �eridindeki di�er �lke �reticileriyle daha uygun �artlarda rekabet edebilmesi i�in zeytin �retimin daha verimli yap�lmas�, uygun kredi imk�nlar�n�n sa�lanmas�, daha rantabl pazarlama yap�lmas�, zeytin a�ac� kalitesinin y�kseltilmesi, �reticinin ve t�keticin bilin�lendirilmesi, tan�t�m ve pazarlama stratejilerin profesyonel olarak yap�lmas�, zeytin men�einin nihai t�keticiye sunulma a�amas�nda paketlerde yer almas� ve gelece�e y�nelik zeytin ve zeytinya�� projeksiyonu yap�lmas� gerekmektedir.

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

T�rkiye'nin tah�l ambar� olarak bilinen Konya Kapal� Havzas�nda her ge�en g�n yer �st� ve yer alt� sular� azalmaktad�r. Ovan�n gelecekte kar�� kar��ya kalabilece�i susuzluk herkesi derinden d��nd�rmektedir. 1 milyon ki�inin ya�ad�� ehirde insanlar�n i�me ve kullanma suyunun, tar�mla u�ra�an 1 milyon ki�inin de arazi sulama suyunun temini her ge�en y�l daha da zorla�makta ve gelecekle ilgili kayg�lar� daha da artmaktad�r.

Yakla��k 3.5 milyon hektar b�y�kl��ndeki ovada, yer alt� sular�n�n �ekilmesine ba�l� olarak sekiz katl� bir apartman�n s��abilece�i b�y�kl�kte dev �ukurlar olu�maya ba�lam�� ve say�lar� da her ge�en g�n artmaktad�r. Di�er taraftan mevcut g�ller, barajlar ve g�letlerin alanlar� s�rekli k��lmekte ve hatta kurudu�u g�r�lmektedir.

T�rkiye'nin en az ya�� alan b�lgelerinden birisi olan Konya Kapal� Havzas�ndaki, yer alt� ve yer �st� su kaynaklar�n�n; korunmas�, var olan problemlerin giderilmesi ve ya�anan kurakl��a ve susuzlu�a kar�� gereken �nlemlerin al�nmas� amac�yla, Anayasan�n 98. ve i�t�z��n 104. ve 105. Maddeleri uyar�nca bir Meclis Ara�t�rmas� a��lmas�n� sayg�lar�m�zla arz ederiz.

1) Hasan An�� (Konya)

2) Muharrem Candan �� (Konya)

3) Abdullah �etinkaya �� (Konya)

4) Mevl�t Akg�n �� (Karaman)

5) Kerim �zkul �� (Konya)

6) �zkan �ks�z �� (Konya)

7) Mustafa Kabakc� �� (Konya)

8) Haydar Kemal Kurt �� (Isparta)

9) H�sn� Tuna �� (Konya)

10) R�tvan K�yba�� (Nev�ehir)

11) Orhan Erdem �� (Konya)

12) Mahmut M�cahit F�nd�kl� �� (Malatya)

13) Ali R�za Alaboyun �� (Aksaray)

14) Harun T�fekci �� (Konya)

15) L�tfi Elvan �� (Karaman)

16) Ayhan Sefer �st�n �� (Sakarya)

17) �rfan G�nd�z �� (�stanbul)

18) Mehmet Ya�ar �zt�rk �� (Yozgat)

19) Metin Ka��ko�lu �� (D�zce)

20) Ali �zt�rk �� (Konya)

Gerek�e:

�� Anadolu B�lgemizde yer alan Konya Kapal� Havzas�, T�rkiye'nin toplam alan�n�n yakla��k % 7'sine denk gelen 53850 km�'lik bir alan� kaplamaktad�r. �� Anadolu Platosu'nun ana b�l�m�n� olu�turan Havza, 900-1050 m aras�nda de�i�en y�kseklikteki �o�unlukla oval�k bir morfolojiye sahiptir.

�zellikle kentlerin su ihtiya�lar�n�n sa�land�� ve kentsel yerle�im alanlar� i�erisinde ve/veya �evresindeki su kaynaklar�, s�rekli kirlenme tehdidi alt�nda bulunmaktad�r. En k�sa zamanda etkin �nlemler al�nmad�� takdirde, 21. y�zy�lda, bir�ok akiferimizden ve baz� nehir sular�m�zdan faydalanma olana�� tamamen kaybolacakt�r.

Konya'n�n mevcut n�fus art��, ald�� g��, geli�en ve b�y�yen sanayi ve tar�m faaliyetleri sonucunda, bug�n bile kentin ihtiyac�n sadece % 8-10'luk k�sm�n�n sa�lanabildi�i Alt�napa Baraj G�l� yetmedi�inden ihtiyac�n % 90'�ndan fazlas� yeralt� suyundan desteklenmektedir. Bunun sonucu Kentin yeralt�su dengesinde bozulmalar olu�arak, temiz akifer ile nitelik olarak bozuk akifer kar��ma noktas�na gelmi�tir.

Konya Kapal� Havzas�'nda DS� verilerine g�re 30.000'i ruhsatl� 30.000'e yak�n� da ka�ak olmak �zere 60.000'e yak�n yeralt� suyu �retim kuyusu bulunmaktad�r. Bunlardan �ekilen yer alt� suyunun b�y�k bir �o�unlu�u salma sulama (vah�i sulama) y�ntemi ile tar�msal sulamada kullan�lmaktad�r.

Son 15-16 y�ld�r ya��lar�n uzun y�llar ortalamas�na g�re azl�k g�stermesi, g�n ge�tik�e say�lar� artan sondajlar, uygun olmayan hidrojeolojik ortamlarda s�rd�r�len sondaj �al��malar�, ekonomik olmayan/bilin�siz sulama teknikleri ve tar�mda hatal� bitki deseni se�imi, jeoloji m�hendisi m��avirli�inde a��lmamas� nedeniyle, koruma tedbirleri al�nmamas�ndan kullan�ma elveri�li yer alt� suyunun niteliksiz su seviyeleriyle kar��t�r�lmas� sonucu suyun kirlenmesine, kullan�lamaz hale getirilmesine neden olunmu�tur.

Konya Kapal� Havzas�'nda DS� verilerine g�re y�ll�k yakla��k 1.8 milyar m3'l�k emniyetli su rezervi bulunmakta, ve y�lda yakla��k 800 milyon m3 su a�� verilmektedir.

Havza i�erisinde yer alan sulak alanlar, g�l ve sazl�klar y�llar �ncesindeki durumunda de�ildir. �o�u yap�lan yanl�� ve bilin�siz uygulamalar nedeniyle suyunun �o�unu kaybetmi�, bir k�sm� da tamamen kurumu�tur.

Konya Havzas�ndaki �nemli sulak alanlara genel olarak bakacak olursak; Bey�ehir G�l�, zengin su kayna��na ra�men yanl�� i�letmeler sonucu su seviyesi �ok ciddi seviyede d��erek bug�nk� durumuna gelmi�tir ve kurtar�lmay� beklemektedir. Tuz G�l� ise son 35 y�ld�r kirlenme, besleniminin engellenmesi ve di�er sebeplere ba�l� olarak yar� yar�ya k��lm��t�r. Ere�li Sazl��'nda ise yer alt� sular� en alt seviyeye inmi�tir. E�mekaya Sazl�� (Aksaray) tamamen yok olmu�, Eber ve Ak�ehir G�lleri ise kuruma noktas�na gelmi�lerdir. Al�nacak tedbirlerde biraz daha ge� kal�nmas� durumunda b�lge ger�ek anlamda bir felaketle kar��la�acakt�r.

Gelecek nesillerin sa�l�kl� ve ekonomik i�me ve kullanma suyuna sahip olabilmesi; tar�mda yeterli ve gerekli suyu kullanabilmek i�in, k�sa zamanda etkin �nlemler al�nmas� ve uygulanmas� gerekti�ini d��nmekteyiz.

BA�KAN � Bilgilerinize sunulmu�tur.

�nergeler g�ndemdeki yerini alacak ve Meclis ara�t�rmas� a��l�p a��lmamas� konusundaki �n g�r��meler, s�ras� geldi�inde yap�lacakt�r.

B) �E��TL� ��LER

1.- �srail Devlet Ba�kan� �imon Peres ile Filistin Ulusal Y�netimi Ba�kan� Mahmut Abbas��n 13 Kas�m 2007 tarihli 19�uncu Birle�imde Genel Kurula hitaben birer konu�ma yapma isteklerinin Genel Kurulun onay�na sunulmas�

BA�KAN - Say�n milletvekilleri, T�rkiye Cumhuriyeti Cumhurba�kan� Abdullah G�l��n resm� konu�u olarak �lkemizi ziyaret edecek olan �srail Devlet Ba�kan� Say�n �imon Peres ile Filistin Ulusal Y�netimi Ba�kan� Say�n Mahmut Abbas Genel Kurulun 13 Kas�m 2007 g�nk� 19�uncu Birle�iminde bir konu�ma yapmak istemi�lerdir.

Bu hususu oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

G�ndemin �Kanun Tasar� ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Di�er ��ler� k�sm�na ge�iyoruz.

Birinci s�rada yer alan, 08.05.2007 Tarihli ve 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun ve Anayasan�n 89 uncu ve 104 �nc� Maddeleri Gere�ince Cumhurba�kan�nca Bir Daha G�r��lmek �zere Geri G�nderme Tezkeresi ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi� Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu�nun g�r��melerine kald��m�z yerden devam ediyoruz.

VI.- KANUN TASARI VE TEKL�FLER� �LE KOM�SYONLARDAN GELEN D��ER ��LER

A) KANUN TASARI VE TEKL�FLER�

BA�KAN � Komisyon? Burada.

H�k�met? Burada.

2�nci maddeyi okutuyorum:

Tan�mlar ve k�saltmalar

MADDE 2- (1) Bu Kanunda ge�en;

a) Bakanl�k: Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakanl��n�,

b) EPDK: Enerji Piyasas� D�zenleme Kurumunu,

c) E�A�: Elektrik �retim Anonim �irketini,

�) ��H: ��letmeden ��karma hesaplar�n�,

d) Perakende ve toptan sat�� lisans�: Elektrik enerjisinin t�keticilere sat��n� ger�ekle�tirmek �zere EPDK�dan al�nan lisanslar�,

e) Santral: Elektrik enerjisi �retilen n�kleer g�� santrallar�n�,

f) �irket: Santral kuran ve elektrik enerjisi �reten �irket veya �irketleri,

g) TAEK: T�rkiye Atom Enerjisi Kurumunu,

�) TE�A� : T�rkiye Elektrik �letim Anonim �irketini,

h) TETA�: T�rkiye Elektrik Ticaret ve Taahh�t Anonim �irketini,

�) URAH: Ulusal radyoaktif at�k hesab�n�,

ifade eder.

��

(x) 45 S. Say�l� Basmayaz� 7/11/2007 tarihli 17�nci Birle�im Tutana��na eklidir.

5654 Say�l� Kanun�un ilk g�r��meleri 8/5/2007 tarihli 103��nc� Birle�imde yap�lm��t�r.

BA�KAN � Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na Kayseri Milletvekili Say�n �evki Kulkulo�lu.

Buyurun Say�n Kulkulo�lu. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

S�reniz on dakikad�r.

CHP GRUBU ADINA MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun�un 2�nci maddesi �zerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na s�z alm�� bulunmaktay�m. Bu duygularla y�ce Meclisi sayg�yla selaml�yorum.

2�nci maddeyle ilgili konu�mama ge�meden �nce, d�n Say�n Bakan�ma sordu�um bir soruda beni hayal k�r�kl��na u�ratan bir konu vard�. O konuda, el�iye zeval olmaz, bir not iletmek istiyorum. Su� i�lemek amac�yla kurulan �rg�te �ye olmak, ihaleye fesat kar��t�rmak ve kendisine, yak�nlar�na ��kar sa�lamak su�lar�ndan ceza alan b�rokratlar�n yeniden atanmas�yla ilgili Say�n Bakana bir soru sormu�tum. Kendisi de burada son derece ho�g�r�l� bir cevap vermi�lerdi ve bu cevap, maalesef, beni de, benim gibi dinleyen di�er milletvekili arkada�lar�m� ve televizyonlar� kar��s�nda bizleri dinleyen, bizlere vek�let veren halk�n kendisini de rahats�z etmi� olmal� ki, Kayseri�den birtak�m se�men arkada�lar�m�z beni arayarak �O zaman, r��vet, irtikap, ihaleye fesat kar��t�rmak su�undan ne kadar i� arayan arkada��m�z varsa Say�n Bakan�n ho�g�r�s�ne s��narak kendisine g�nderelim, aklas�nlar, i� versinler.� dediler. El�iye zeval olmaz Say�n Bakan�m, bunu �ncelikle size ileteyim istiyorum.

Bu Kanun, g�r��lmekte olan Kanun, n�kleer santrallerin kurulmas� ve i�letilmesiyle ilgili bir kanun olup, bence �ncelikli olan�n bu olmamas� gerekti�i ve bu Kanun�un haz�rlanmas�ndan �nce n�kleer enerjiyle ilgili bir kanunun haz�rlanmas� gerekti�ini d��n�yorum.

Kanun�un 1�inci maddesinde belirtildi�i �zere, bu Kanun sadece n�kleer santral kurmak amac� g�tmektedir. Bu, bir �lkenin n�kleer enerji konusundaki zafiyeti olarak tarihe ge�ecektir. Ancak bu tasar�n�n kanunla�mas�ndan sonra n�kleer enerji yasas�n�n getirilebilecek olmas� da H�k�metin sanki saklad�� bir niyeti oldu�unun g�stergesinden ba�ka bir �ey de�ilmi� gibi geliyor. �nce n�kleer santralin kurulmas�na ili�kin bir kanun ��ks�n da sonra n�kleer enerji yasas�n� da getiririz, merak etmeyin derseniz, o zaman size sorar�z: Kime s�z verdiniz? Bunun, yar�n da �ok konu�aca��m�z bir konu olaca��ndan eminim. Bu, n�kleer santral kurmak �zere bask� nereden gelmektedir? Bu, merak konusudur. Bunlar� bir kenara b�rakt��n�zda, e�er H�k�metin bu Kanun�u yapmas�ndaki as�l niyeti dengeli ve g�venli bir n�kleer enerji politikas� ise �nceli�i n�kleer enerji yasas� olmal�yd�. Fakat, ne yaz�k ki, H�k�met, burada niyeti her neyse bu niyetine ��phe d��r�r �ekilde davranm��t�r.

Bu konuda di�er �nemli bir husus ise n�kleer enerji santralinin kurulmas� i�in, bir �lkenin yak�t ve at�k teknolojilerine sahip olmas� gerekti�i ger�e�idir. Zira, n�kleer enerji santrallerinin ana konular� bu iki noktada d��mlenmektedir. Ancak, maalesef, �lkemiz bu iki konuda da tecr�besiz ve bilgisizdir. Bu tecr�besizlik s�z konusu Yasa�ya da yans�m��, d�zenleyici, denetleyici ve uygulay�c� kurulu� TAEK olarak benimsenmi�tir. Yani, bu �� ayr� faaliyet �� ayr� kurulu�ta olmas� gerekirken, tek kurulu�ta birle�tirilerek kilitlenmeye m�sait bir sistem in�a edilmektedir. Bunu da dikkatlerinize sunuyorum.

De�erli milletvekilleri, Kanun�la ilgili di�er bir handikap ise, n�kleer enerjinin ham maddesi olan uranyumu kar��lamakta �lkemizdeki kaynaklar�n yetersizli�idir. Sadece bir n�kleer santralin �mr� kadar uranyumumuz varken, bu Kanun ile kurulmas�na ve i�letilmesine izin verilecek n�kleer enerji santrali ancak ithal ham maddeye dayanan bir enerji kayna�� olu�turacakt�r. Bu durumun, d��a ba��ml� enerji politikas� olan �lkemizin daha da d��a ba��ml� h�le gelmesine neden olaca�� a��kt�r.

N�kleer santrallerin kurulmas� ve i�letilmesi s�z konusu Kanun�la �zel �irketlere verilebilmektedir. Bu durumda devletin, bu �zel �irketi se�erken �ok hassas, �nceden belirlenmi� ve durumun �nemi kar��s�nda a��rla�t�r�lm�� kriterler getirmesi gerekmektedir. Ancak Kanun, bu �zel �irketlerin uygunlu�u konusunda se�im kriterlerini TAEK�e b�rakm��t�r, fakat olmas� gereken, bu kriterlerin Kanun�da a��k�a belirtilmesidir.

H�k�metinizin �zel �irketlerin se�imindeki hassasiyetine de�inmeden de ge�emeyece�im. Say�n Bakan, art�k, eski al��kanl�klar�n� devam ettirmeyeceklerine dair burada bir s�z verdi. Ancak, T�rk Telekom�un �zelle�tirilmesinde g�sterdi�iniz hassasiyeti hat�rlad��mda ��yle bir hat�rlatma yapmak istiyorum: T�rkiye Cumhuriyeti devletinin, Telekom �daresi gibi �nemli bir kurumu verdi�imiz bir �irketi, Bulgaristan ve Arnavutluk H�k�metleri, �zelle�tirme ihalelerine almakta yeterli bulmam��lard�r. Bu hassasiyeti de dikkatlerinize sunmak istiyorum.

N�kleer enerjinin kullan�m� konusunda d�nya uygulamas�na bak�ld��nda, n�kleer enerjiden vazge�ildi�i g�r�lmektedir. �rne�in Almanya, n�kleer enerji santrallerinin say�s�n�n 2020 y�l�na kadar azalt�laca��n� a��klam��t�r. N�kleer enerji, �evre a��s�ndan olumsuz etkileri olabilecek bir enerji t�r�d�r. Bunu en iyi bizim �lkemiz bilmekte, ��nk� �ernobil facias� sonu�lar� h�len ya�anmakta olan bir �lkedir.

�mr�n� t�ketmi� n�kleer enerji santrallerinin durumlar�na geldi�imizde bu konunun vahameti ortaya daha da fazlas�yla ��kmaktad�r. Bir n�kleer enerji santralinin s�k�m� �ok masrafl� ve uzun y�llar almaktad�r. N�kleer at�klar�n saklanmas�, ta��nmas� ve yok edilmesi de keza �ok masrafl� ve teknik yeterlilik gerektiren bir konudur. Kanun incelendi�inde, n�kleer santrallerin s�k�lmesi ve n�kleer at�klarla ilgili maddelerde muallak ifadeler yer alm��t�r. Ayr�ca s�k�m masraflar�yla ilgili olarak devlete y�k getiren d�zenlemelere yer verilmi�tir. Say�n Cumhurba�kan� da Yasa�y� bu nedenle geri g�ndermi�. K�r ve zarar k�s�mlar�n� �eken ki�inin bunun en sonundaki maliyetine de katlanmas� gerekti�i son derece a��kt�r. Bu y�k hazineye devredilemez.

N�kleer enerji, yap�lacak en k��k hatada dahi y�k�c� sonu�lar do�urabilecek hassas bir konudur. Bu konuda, devletin, �zel �irketleri se�erken, hassas kriterler koymas�, etkin denetleme mekanizmalar� kurmas� ve konu hakk�nda yeti�mi� bir i� g�c�nden yararlanmas� gereklidir. Bu konulardaki eksiklikler hen�z giderilmemi�ken, n�kleer santral kurulmas� i�in tehlikeli sonu�lar ortaya ��kmaya muktedir bir durum s�z konusudur.

Bu Kanun i�in yap�lan �al��malara dikkati �ekmekte yarar g�rmekteyim. Kanun�un yap�ld�� ilk taslaktan bu yana ge�en d�rt ayda iki �nemli de�i�iklik yap�lm��t�r. Bak�n�z, Kanun en son Say�n Cumhurba�kan�ndan d�nd�kten sonra Kanun�un tamam� g�r��meye a��lm�� ve komisyonda on �nergeyle Kanun de�i�tirilmi�tir. Bunun anlam�, H�k�metin bu kadar hayati ve �nemli bir konuda kesin bir politikas�n�n olmamas�d�r. Hen�z daha n�kleer enerji politikas� kesin olmayan H�k�met, dengeli olarak enerji �retimi art�rmay� hedeflemektedir. Bu, �ok ciddi bir �eli�kidir. H�k�metin derh�l yapmas� gereken, ayaklar� yere basan bir enerji politikas� edinmesidir. Bu durum, �lkemiz a��s�ndan kayg� verici bir durumdur.

De�erli milletvekilleri, Kanun�un 2�nci maddesi, tan�mlara yer vermi�tir. Bu tan�mlarda iki hususa dikkatinizi �ekmek istiyorum. �lk husus, �irket tan�m�d�r. �irket, santral kuran ve elektrik enerjisi �reten �irket veya �irketleri ifade etmektedir. Ama� maddesinde de, Kanun�un ilerleyen maddelerinde de, s�z konusu �irketlerin sadece santralleri kurup �retim yapmad�klar�, ayr�ca bu enerjiyi satt�klar� da belirtilmektedir. S�z konusu maddede bu hususa de�inilmemesi, kanun tekni�i a��s�ndan �nemli bir hatad�r.

2�nci maddeye, sonradan, �nergeyle, TETA� (T�rkiye Elektrik Ticaret ve Taahh�t A�) eklenmi�tir. Kanun�un ilerleyen maddelerinde TETAޒa baz� yetkiler verilmi�tir. Bu konuya, o maddeyle ilgili s�z ald��mda de�inece�im.

Burada s�zlerime son verirken, iki konuyu Say�n Bakan�ma hat�rlatmak istiyorum: Bu enerji yasalar�n�n Meclisten ge�irilmesindeki acelemiz niye?

Komisyon s�ras�nda �Sular�n Serbest Kullan�m� Yasas��n� ��kard�k. 1.084 projeyi haz�rlad�k, 980 tanesini ihale ettik.� dediniz. Yeni bir milletvekili olarak ben, Meclis kay�tlar�na bakt��mda, b�yle bir yasan�n b�yle bir isimle ge�medi�ini, Enerji Komisyonu d��nda ba�ka bir komisyonda ba�ka bir yasa alt�nda ge�irildi�ini -may�s ay�nda ge�irildi�ini- g�rd�m.

�lkede se�imlerin ya�and��, Cumhurba�kanl�� se�iminin, burada Ba�kanl�k Divan� se�iminin ya�and�� ve Meclisin ara verdi�i bir ortamda, ma�allah, 1.084 tane projenin 980 tanesini ihale edebilmi�siniz. Bu ba�ar�n�zdan dolay� sizi kutluyorum, ama, san�r�m bunun sonu�lar� bu Mecliste, bu k�rs�de �ok konu�uluyor olacak. Zira, ilk komisyon toplant�m�zda MHP�li Say�n Tankut, size Bakanl��n�zdaki birtak�m yolsuzluklarla ilgili bilgiler verdi�inde, hassas davran�p takip edece�inizi s�ylemi�tiniz. San�r�m bu 26 ki�inin tutuklanmas�yla ilgili olay da bu soru�turman�n neticesinde geli�mi�tir. Ancak, Say�n Bakan�m size soruyorum: Bu 28 ki�i bu su�lar� i�lerken acaba Bakanl�k koltu�unda kim oturuyordu? Bunun sorumlusu sadece o su�lar� i�leyen midir, yoksa personeline h�kim olmayan m�d�r? Bu, l�tfen, cevab� verilmesi gereken bir konudur.

Yine, y�ce Meclise �unu da hat�rlatmak istiyorum: Bu �n�m�zdeki Yasa�yla Say�n Cumhurba�kan�n da tarafs�zl�k ilkesi ilk defa test edilmi� olacakt�r. ��nk� kamu kaynaklar�n�n israf� konusunda bir �nceki Cumhurba�kan�n�n geri �evirdi�i bir maddeyi, aynen, �ok ufak de�i�ikliklerle buradan sizin �o�unlu�unuzla ge�irece�iz. Bakal�m Say�n Cumhurba�kan� tarafs�zl�k ilkesine dayanarak nas�l bir cevapla bunu cevapland�racak, merak ediyoruz, onu da test etmi�, g�rm�� olaca��z.

Bu duygularla y�ce heyeti sayg�yla selaml�yorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Kulkulo�lu.

Say�n milletvekilleri, Ayd�n Milletvekili Say�n Ali Uzun�rmak Ba�kanl��m�zdan bir yaz�l� talepte bulunmu�tur, ��yle: �G�ndem d�� konu�mas� s�ras�nda Hakk�ri Milletvekili Say�n Zeydan��n �Do�u ve g�neydo�u� demesi, �Anadolu�yu kullanmamas�n�n d�zeltilmesini arz ederim.� diye bir yaz�l� talebi vard�r.

Ben burada bir kas�t g�remiyorum. Yani G�neydo�u, Do�u, b�t�n T�rkiye, b�t�n Misak�mill� hudutlar� d�hilinde olan yerler, her �ey T�rkiye�nin toprak par�as�d�r. Burada bir kas�t g�remiyorum. Zaten Say�n Zeydan da burada yok, cevap verecek durumda de�il. Onun i�in, konu�acak bir �ey yok herh�lde.

Te�ekk�r ederim.

AL� UZUNIRMAK (Ayd�n) � Say�n Ba�kan, s�z istiyorum.

Say�n Ba�kan, bu topraklar Anadolu topraklar�d�r. Say�n konu�mac�, konu�mas�n�n m�teaddit kerelerinde d�rt defa, �G�neydo�u ve Do�u illeri� olarak kullanm��t�r, Anadolu�yu kullanmaktan �srarla ka��nm��t�r.

BA�KAN � Yani, siz burada bir kas�t m� ar�yorsunuz?

AL� UZUNIRMAK (Ayd�n) � Kas�t aram�yorum.

BA�KAN � Kas�t aram�yorsan�z o zaman mesele yok. Yani, kullanabilir, Do�u, G�neydo�uludur, kullanabilir. Ama, bunda bir kas�t yok yani, T�rkiye hepimizin.

AL� UZUNIRMAK (Ayd�n) � E�er bu arkada��m�z herhangi bir konu�mas�nda d�zeltirlerse memnun olurum.

BA�KAN � Kendisi yok zaten burada, cevap verecek durumda da de�il.

AL� UZUNIRMAK (Ayd�n) � Herhangi bir konu�mas�nda d�zeltirse memnun olurum.

Te�ekk�r ediyorum.

BA�KAN � Madde �zerinde gruplar ad�na ba�ka s�z isteyen yok.

�ah�slar� ad�na, Sakarya Milletvekili Say�n Hasan Ali �elik.

Buyurun Say�n Ali �elik. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

HASAN AL� �EL�K (Sakarya) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun�un 2�nci maddesi �zerine s�z alm�� bulunuyorum. Bu vesileyle hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

�nan�yorum ki, burada konu�an b�t�n hatipler, milletvekili arkada�lar�m, �lkemizin ve milletimizin menfaatini esas �l�� kabul ederek ele�tirilerini, �nerilerini ve g�r��lerini ifade etmektedirler.

G�r��mekte oldu�umuz Yasa, Say�n Cumhurba�kan�m�z taraf�ndan 5, 6 ve 7�nci maddelerinin bir daha g�r��lmek �zere T�rkiye B�y�k Millet Meclisine geri g�nderildi�i bir yasad�r. Bilinen bir �ey var, bu da, enerji -yani, elektrik enerjisi esas olmak �zere- d�nyada giderek �nemi artan bir ihtiya�t�r ve biz de, �lkemizin enerji ihtiyac�n�, gelecek projeksiyonunu �ng�rmek suretiyle, �e�itlendirmek suretiyle ve ihtiya�lar� gidermek suretiyle neyi nas�l yapar�z� ararken, eksik kalan b�l�mlerimiz ve enerji �e�itlili�i boyutunda tamamlamak �zere bu Kanun�un haz�rl�� i�erisinde bulunmaktay�z. Bunun i�in, t�rl� kaynaklar, ihtiya�lar�n ve imk�nlar�n rekabet �artlar� i�erisinde de�erlendirilmesiyle �n�m�ze gelerek bu se�enekler kullan�lmaktad�r.

2�nci maddede esas olan k�saltmalar ve tan�mlar vard�r, T�rkiye Atom Enerjisi Kurumunun k�salt�lm�� ad�, efendim, elektrik piyasas� d�zenlemesiyle ilgili �e�itli k�saltmalar. Yine bu Yasa�da �ng�r�len hesaplamalarla ilgili yasalar�n k�saltmalar�.

Ama n�kleer enerji santralleriyle ilgili s�yleyece�imiz �eylere bakt��m�zda, ger�ekten bu santraller -bug�ne ait de�il- 1950�li y�llardan beri d�nyada uygulanan, g�venle uygulanan, zaman zaman ar�zalar her �eyde ve her zaman oldu�u gibi g�r�len �e�itli tesislerdir ve ileri teknoloji tesisleridir.

D�nyada da elektrik �retimine bakt��m�zda, enerji �e�itlili�i y�n�yle d�nya elektrik �retiminin de y�zde 18�i n�kleer enerji tesislerinden elde edilmektedir. H�len de 440 reakt�r bu konuda elektrik �retimi ile faaldir ve 30 kadar� da in�aat h�lindedir.

Bir�ok da geli�mi� Bat�l� �lke, Amerika Birle�ik Devletleri, �ngiltere, Fransa, Japonya, Rusya, Ukrayna, Almanya, �sve�, G�ney Kore, �in, Hindistan, Kanada ba�ta olmak �zere bir�ok d�nya devleti de bu enerji t�r�nden elektrik �retmek �zere �lkelerinin kaynaklar�n� art�rma gayreti i�indedirler ve �al��maktad�rlar.

Biz de n�kleer enerji santralleriyle ilgili �al��mam�z� bu Kanun�da ortaya koyuyoruz ve bu Kanun�un i�inde elektrik �retmek ama�l� bir uygulaman�n �ng�r�lmesini sa�l�yoruz ve �lkemizin ��karlar� e�er n�kleer enerjiden elektrik �retmemizi gerektiriyorsa ve bu elektri�in uygun �ekilde piyasaya arz�n� �ng�r�yorsa, g�n�n �artlar� i�erisinde bunlar�n nas�l yap�lmas�n� d��n�yorsak, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi de bunlar�n yap�lmas� i�in faaliyetlerini d�zenleyen, �artlar�n� ortaya koyan, �n�n�n a��lmas� gereken yasal d�zenlemeleri burada hep birlikte yapmaya �al��t��m�z yerdir.

Dolay�s�yla hep beraber ge�en d�nemde, 22�nci D�nem Parlamentosu olarak ��kartt��m�z yine elektrik �retimindeki ayaklardan birisi olan, enerji �e�itlili�indeki ayaklardan birisi olan Yenilenebilir Enerji Kaynaklar�ndan Elektrik �retimine �li�kin Kanun buradan ge�ti ve �lkemiz i�in �nemli bir ad�m ortaya at�lm�� oldu. Ciddi ba�vurular var. Ama enerji �e�itlili�i y�n�nden bakt��m�zda, n�kleer enerjiden elektrik �retimine ili�kin bir faaliyet hen�z yok, yasal olarak bunun �er�evesi de hen�z �izilmi� de�il. Biz de burada in�allah bu d�nem, ge�en d�nemden geri d�nm�� olan bu Yasa�n�n eksiklerini de tamamlamak suretiyle� Ki Komisyonda da g�r��l�rken, birtak�m �nergelerle, bu eksiklikler, tahmin ederim ki, d�zenlendi. Arkada�lar�m�z�n bu konudaki g�r��leri komisyonlarda da yans�d�.

�imdi, bundan sonra, bu Kanun i�erisinde bu d�zenlenmi� h�liyle, in�allah, �lkemiz, n�kleer enerjiyle, elektrik �retimi y�n�yle, gelecekteki ihtiya�lar�m�z�n kar��lanmas� y�n�yle gerekli ad�m� atm�� olacak ve �lkemizin bir ihtiyac� daha kar��lanm�� olacakt�r diyorum.

Bu Kanun�un �lkemize, memleketimize, milletimize hay�rlar getirmesini diliyor, herkesi sayg�yla selaml�yorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n �elik.

Komisyon ad�na, Komisyon Ba�kan� K�tahya Milletvekili Say�n Soner Aksoy Bey.

Buyurun Say�n Aksoy.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Say�n Ba�kan, muhterem arkada�lar�m; daha �nce �zerinde tart��t��m�z, 22�nci D�nemde tart��t��m�z Yasa�y� �imdi tekrar ele alm�� bulunuyoruz.

Bu Yasa�n�n �zerinde, do�rusu, �ok �eyler konu�uldu, zab�tlarda, b�t�n tutanaklarda mevcut. Bir tekrar mahiyetinde ben konu�mak arzusunda de�ildim, ama d�nk� oturumda, bir arkada��m�z, Komisyonumuzun b�y�k bir emek mahsul� olarak ortaya ��kard�� Yasa�m�z� �Derme �atma bir yasa.� olarak vas�fland�rd�. Tabii, bu, �ok �z�c� bir vas�fland�rma, �ok yanl�� bir de�erlendirme. Bu bak�mdan, Komisyon Ba�kan� olarak s�z almak l�zumunu hissettim.

B�y�k Millet Meclisindeki daimi komisyonlar, bizim, bu Meclisimizin mutfaklar�d�r ve bu mutfaklar�n hi�birisinde, emek sarf eden arkada�lar derme �atma i�ler yapmazlar. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar) Bunu, arkada��m�z �ok iyi olarak bilmelidir. Bizim mutfaklar�m�zda yap�lan hizmetlerde �al��an arkada�lar�m�z ihtisas konular� olarak buralara da��lm��t�r. Sa�l�k Komisyonunda doktorlar a��rl�kl�d�r, Adalet Komisyonunda hukuk�ular a��rl�kl�d�r ve bunlar o ihtisas�n icap etti�i bilgilerle orada emek sarf ederler. Sanayi, Ticaret, Enerji Komisyonunda �al��an arkada�lar�m�z da bu sahada r��t�n� ispat etmi� arkada�lard�r ve �al��malar�n� burada s�rd�r�rken, arkalar�nda bir de b�rokratik kadroyla, uzmanlarla, B�y�k Millet Meclisinin hukuk�ular�yla beraber �deta bir ordu vard�r. Bu ordunun b�t�n emeklerine siz �derme �atma� diyemezsiniz. Evet, burada yapt��m�z� tenkit edebilirsiniz, tenkit etme hakk�n�z elbette vard�r; ��nk�, insanlar hatadan ari de�ildir, hata yapabilirler, ama bunu �derme �atma� diyerek a�a��lamak, d��lamak, b�t�n emeklerimizi ��pe atmak anlam�na gelir. Bu do�ru bir husus de�ildir. Buna kat�lmad��m� ve bu s�z� iade etti�imi burada belirtmek istiyorum.

�zellikle bu Yasa T�rkiye Cumhuriyeti i�in� Ki, bu �derme �atma� diyen arkada��m�z da bu ifadeleri kullan�yor: �70 y�l�nda T�rkiye Cumhuriyeti bu Yasa�y� veya buna benzer bir yasayla veya kararnamelerle n�kleer enerji santralini kurmak istemi�, ama ba�aramam��. 80�li y�llarda ba�ar�lamam��. 90�l� y�llarda ba�ar�lamam��. �mit ediyorum ki, bu d�nemde ba�ar�l�r.� diyor zab�tlarda. Yani, bir iyi niyet yakla��m� i�erisinde bunun �mitvar bir Yasa oldu�unu da s�yl�yor. Elbette, �al��malar�n, �nemli �al��malar�n sonunda meydana gelmi� olan bu Yasa, T�rkiye�yi s�n�f atlatacak olan bir yasad�r. Bug�ne kadar n�kleer teknolojiyi sadece teorik planda ve genellikle sa�l�k ve baz� sanayi tesislerinde uygulamalar yapmak suretiyle tecr�beler kazanm��, ama as�l icraat�n yap�laca�� n�kleer santrallerden elektrik �retimiyle alakal� bir tecr�beye sahip olmam��z, olamam��z.

B�t�n d�nyada bu noktada �ok ciddi ad�mlar var, at�lm��. Geli�mi� �lkeler bunu h�lletmi�ler. Bug�n d�nyan�n y�zde 18, y�zde 19�u, elektrik �retiminde, n�kleer enerjiden temin ediliyor. Baz� �lkeler var ki, bunlar�n i�erisinde, efendim, Fransa gibi �lkeler var, y�zde 76�s�n� elektrikten �retiyor. Ve orada bir yeni elektrik santrali yap�laca�� zaman, oradaki kasabalar �Gelin bizim kasabada kurun.� diyor. N�mayi� yapm�yor. Bakmay�n efendim siz birka� ki�inin ��k�p da orada burada baz� �eyler, itirazlar yapt��na. N�kleer teknoloji son derece �nemli, bir �lkeyi s�n�f atlatacak, ayr�ca kimlik kazand�racak bir sahad�r.

D�nya �ran�� tan�m�yordu. Ama n�kleer enerjiyle ilgili �al��malara ba�lad�� andan itibaren bug�n d�nyan�n en �ok tan�d�� lkelerden biri -Amerika�da en �ok konu�ulan �lkelerden biri- �ran�d�r ve �ran�da n�kleer santral vard�r, bu istikamette �al��malar vard�r.

Bir de, bir s�z var, bu, 1970�lerden kalm�� bir s�z: �Art�k, insanlar n�kleer enerjiyi terk etti efendim.� Yok, b�yle bir �ey yok. N�kleer enerjiye, bilakis, son d�nemde daha b�y�k ra�bet var. Daha b�y�k, bu istikamette sipari�ler var, planlamalar var ve kararlar var. Bunun somut bilgilerini d�nya enerji ajanslar�ndan ve bununla ilgili kaynaklardan temin etmi� bulunuyorum. Bak�n, bunlar� size arz edeyim: Mesela planlanan, sekiz y�l i�inde kurulmas� beklenen, onaylar�, finansman� temin edilmi� yat�r�mlar�n �u anda 94 adet oldu�unu s�ylesem inan�r m�s�n�z?

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � �nanmay�z, ��nk� bizim elimizde de belgeler var.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (Devamla) - ��te ben kaynak da veriyorum: World Nuclear Association. D�nyada n�kleer enerji kaynaklar�n� inceleyen derne�in yapm�� oldu�u yay�ndan al�nm�� olan bir de�er. Ve bunun i�erisinde kimler bunu yap�yor? Mesela, Arjantin, Belarus �lkelerinde 2 adet, Bulgaristan 2 adet, Kanada 4 adet, �in 30 adet yapmay� planlam��, karar vermi�, finansman�n� ve teknolojisini se�mi�.

Ha, bir de d��n�lenler var, �n�m�zdeki y�llarda d��n�lenler var. Onlara bakacak olursan�z onlar�n toplam� �ok daha fazla. Ama, karar verilmi� olanlar�n adeti 94. D�nya n�kleer enerjiden vazge�mi� de�il. Bak�n, Amerika Birle�ik Devletleri�nde bile bug�n -ki, 1970 y�l�ndan beri n�kleer enerji santralinin hi� yap�lmad�� s�yleniliyor, ki, 104 tane var- 7 tanesi �u anda planlanm��, finansman� ayr�lm��, teknolojisi tespit edilmi� ve uygulamaya konmu� �u anda, gerekli lisanslar� alm��, �al��maya ba�lam��. N�kleer enerji her zaman i�in �ok �nemli bir alternatif. Bu alternatifi hi� kimse d��layamaz.

D�nya Enerji Ajans�n�n b�t�n d�nyaya yapm�� oldu�u �� tavsiye var. Bunlardan bir tanesi, herkesin yenilenebilir enerjiye �nem vermesidir. Bu, �ok �nemli. Biz, bununla alakal� �ok ciddi bir yasa ��kard�k ve bununla alakal� �zel sekt�r�n �n�n� a�t�k. Yenilenebilir enerji konusunda T�rkiye�de b�y�k bir alaka ve b�y�k bir tevecc�h var. Bu, bizim bir enerji politikam�z oldu�unu, d�nyaya paralel bir enerji politikas� izledi�imizi g�stermektedir.

�Hani, plan�n�z yok, program�n�z yok.� filan deniliyor burada. Plan ve program olmam�� olsayd�, plan ve program�n olmad�� d�nemlerde her hafta elektri�e nas�l zam yap�l�yorsa yine �yle zam yap�l�rd�. Plan ve program var ki, be� sene oldu elektri�e zam yap�lmad�. Bu, alk��lanacak bir olayd�r arkada�lar. Bu, bir plan ve program i�idir. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar) Yoksa, adam�n mal�n� m�lk�n� satt�r�r, hani �Hesap bilmeyen kasap ya masat satar ya b��ak.� hesab�. Bu kadar s�re i�erisinde zam yapmayan bir planlama, sonunda bir yerden patlak verir. Vermedi�ine g�re demek ki bir plan� var.

Ayr�ca, ikinci husus, son derece �nemli olan bir husus, enerjiyi verimli kullanmakt�r. Biz enerjiyi verimli kullanmakla alakal� da yasa ��kard�k ge�en d�nem. Bu da bir plan�n ve uzun vadeli bir vizyonun hesab�d�r.

��nc�s� de, d�nyada yine tavsiye edilen ��nc� nokta da, n�kleer enerji santralleridir. Zaten hidrokarbondan ka�ma hadisesi var. Yani, e�er �n�kleerden ka��yor� diyorsan�z, yanl��, hidrokarbondan ka�ma var. Bug�n, siz en iyi ak��kan yatakl� k�m�r santralini dahi yapsan�z, karbondioksidin d��ar�ya verilmesini, emisyonu art�rmas�n� engelleyemezsiniz, ama, n�kleerin b�yle bir sorunu yok. Do�al gaz santrali, en temiz �evre santrali. Siz onu da yapsan�z, yine ayn� �ekilde, karbondioksidi engelleyemezsiniz.

Bu bak�mdan, muhterem arkada�lar�m�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Aksoy, l�tfen s�z�n�z� bitirir misiniz, tamamlar m�s�n�z.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (Devamla) � Te�ekk�r ediyorum Say�n Ba�kan, bitiriyorum.

Bunun i�in, arkada�lar, plan� ve program� olan, g�venli�i tespit edilmi� ve burada Paris Anla�mas�na, D�nya Enerji Ajanslar�na ve b�t�n d�nyan�n uygulad�� kriterlere uyacak �ekilde d�zenlemeler yapan, sigortalar�n� yerine getiren ve b�t�n hususlar� d��n�lm�� -derme �atma de�il- m�kemmel- hatalar� olabilir, itiraz etmiyorum, onlar� ikaz ederseniz bize, burada d�zeltiriz; bundan m�te�ekkir kal�r�z- g�zel, ve benim 25 arkada��m�n g�z nuru, emekleri, al�n terinin mahsul� olan bir Yasa�y� g�r��yoruz arkada�lar.

Desteklerinizi bekler, sayg�lar sunar�m. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Aksoy.

�ah�slar� ad�na ikinci s�z s�ras�, Yozgat Milletvekili Say�n Osman Co�kun�a aittir.

Buyurun Say�n Co�kun. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

OSMAN CO�KUN (Yozgat) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; N�kleer G�� Santrallerinin Kurulmas� ve ��letilmesiyle �lgili Enerji Sat��na �li�kin Kanun�un 2�nci maddesi �zerinde �ahs�m ad�na s�z alm�� bulunuyorum. Heyetinize sayg�lar sunar�m.

�zelikle, elektrik-elektronik m�hendisli�i ��retim �yesi kimli�imle n�kleer enerji ve enerji konusunda birka� bilgi verip, konu�mama o �ekilde devam etmek istiyorum: Enerjiyi, k�saca, anla��labilecek �ekilde tan�mlayacak olursak �i� yapabilme kabiliyeti� olarak tan�mlar�z. E�er bunu end�striyel manada ele alacak olursak ��retim� anlam�na gelir. K�sacas�, �u yapt��m�z konu�man�n t�m kamuoyu taraf�ndan izlenebilmesi, ancak enerjiyle m�mk�n. Ya�am�m�z�n sa�l�kl� bir �ekilde s�rd�r�lmesi, yine enerjiye ba�l�. K�sacas�, her h�l�k�rda enerjiye her �eyden �ok ihtiya� duymaktay�z. Hepiniz de biliyorsunuz ki, bug�n ve ge�mi�te -hatta gelecekte- ��kan sava�lar�n birinci nedeni enerji, ikinci nedeni g�da �zerine olmu�tur. Bir �lkenin �ncelikle enerji problemini, daha sonra g�da problemini ��zmesi o �lkenin halk� ve insanl�k i�in son derece �nemlidir.

Dolay�s�yla, burada problemimiz enerji ve biz bu problemi bir �ekilde ��zmeliyiz. Bunun ��z�m� i�in Bakanl��m�z n�kleer enerji santrali kurulmas�yla ilgili �al��ma yapm��, Komisyonumuz bunu en uygun �ekilde de�erlendirmi� ve Genel Kurula getirmi�tir. Ben de inan�yorum ki, sizlerin deste�iyle en k�sa s�rede bu, kanunla�acak ve �lkemiz bu anlamdaki ihtiyac�n� en g�venli �ekilde ��zm�� olacak.

Enerjinin �ncelikle g�venilir ve s�rekli olmas� esast�r. �evre dostu olmas� �nemlidir. Tabii ki, ucuz da olmal�. �imdi �n�kleer enerji� denince akla ya f�ze geliyor ya �ernobil vakas� geliyor. H�lbuki, iyilikler ihtimallerle reddedilemez. Bug�n, u�ak kazas� oldu diye u�a�a binmemezlik yapm�yoruz veya ba�ka kar��la�t��m�z problemler nedeniyle o konudaki faaliyetlerimizden vazge�miyoruz. �u anda 1950�li y�llarda de�iliz. 2007 y�l�nda b�t�n d�nyada bu teknoloji en �st seviyede, en tedbiri al�nm��, en �ok �nlemi al�nm�� ekilde uzmanlar taraf�ndan kurulmakta ve �u anda 441 adet santral faaliyetine devam etmektedir. Dolay�s�yla, elli y�l �nce bunlar� konu�sak belki gereksiz olarak d��nebilirdik. Ancak, g�n�m�zde, yine ilk kurulan be� atom enerji kurumundan bir tanesi olan bizim T�rkiye Atom Enerjisi Kurumunun oldu�unu hat�rlatarak yeterli ekipmana, yeterli elemana, yeterli m�hendise, yeterli ��retim �yesine sahip oldu�umuzu ve bunun i�in yeterli kaynaklara sahip oldu�umuzu hepimiz biliyoruz. ��te bu kadar yeterli neden varken bu teknolojiyi kurmamak -yani bilgimiz var, imk�nlar�m�z var- yapmamam�z, a��k�as� korkakl�k olarak anla��l�r diye d��n�yorum.

Tabii ki, d�nya ve �lkemiz a��s�ndan da enerji kaynaklar�n� k�saca de�erlendirmek istiyorum.

Teknoloji h�zla geli�mekte ve d�nya n�fusu da buna ba�l� olarak artmaktad�r. Bu nedenle, enerjiye her zamankinden �ok daha fazla ihtiyac�m�z var. Klasik enerji kaynaklar�n�n rezervleri maalesef azalmakta, k�sa zaman i�erisinde insanl��n ihtiyac�n� kar��layamaz h�le gelmektedir. Bug�n bu sorunun iki �nemli ��z�m� var. Birincisi, mevcut enerji kaynaklar�m�z� daha verimli kullanaca��z. �kincisi ise, yeni enerji kaynaklar�n� ortaya ��karmak mecburiyetimiz vard�r.

N�kleer enerji konusunda ben bir de �z ele�tiri yapmak istiyorum.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� l�tfen tamamlar m�s�n�z Say�n Co�kun.

OSMAN CO�KUN (Devamla) � Evet, bu c�mleyle tamamlamak istiyorum.

N�kleer enerji konusunda, maalesef, halk�m�z�n yeterince bilgilendirilmedi�i kanaatini ta��yorum. Konunun uzman� olarak, yeterince tan�t�ld�� zaman, b�t�n enerji kaynaklar�ndan daha fazla �ncelikle n�kleer enerji santralinin kurulmas� i�in �ok b�y�k bir kamuoyu olu�aca�� kanaatini ta��yorum ve bu anlamda da �zellikle bas�n�m�z�n, Bakanl��m�z�n ve t�m ilgili kurumlar�n n�kleer enerji konusunda yeterince tan�t�m yapmas�n�n gere�ini ben burada ifade etmek istiyorum.

Daha sonra yine konu�mam olacak. Bu k�s�mda, yine �zellikle n�kleer enerjiye neden �ok ihtiyac�m�z oldu�unu a��klamaya �al��aca��m, �imdi sayg�lar�m� sunmak istiyorum.

Bir sonraki konu�mamda bunlar� a��klamak �zere hepinize sayg�lar sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Co�kun.

Madde �zerinde soru-cevap i�lemine ba�l�yoruz.

S�remiz on dakikad�r.

Buyurun Say�n �zt�rk, ilk soru sizin.

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Bakan�m, ruhsat� T�rkiye K�m�r ��letmeleri Genel M�d�rl��ne ait Manisa Soma�da bulunan k�m�r sahalar�n�n bir k�sm� ihalesiz olarak hangi firmaya, hangi gerek�elerle verilmi�tir? Bu konu hakk�nda bilginiz var m�? Ne yapmay� d��n�yorsunuz?

�kinci sorum: Maden ��leri Genel M�d�rl��nde son zamanda g�revden ald��n�z ki�ilerin, Dubai sermayesine �stanbul Kartal�da verilecek arsayla bir ilgisi var m�d�r? Mermer ruhsat� verilen saha, kimlere s�z verildi�i i�in bu operasyon yap�lm��t�r?

��nc� sorum: T�rkiye�de bug�ne kadar toplam ka� metre arama ama�l� sondaj yap�lm��t�r? Bununla ilgili envanter var m�d�r? Karot Bankas� kurulmu� mudur?

Bir de, Maden Yasas��nda de�i�iklik yapaca��n�z� bildirmektesiniz. Bu anlamda, sekt�rde yap�lan i�letme projelerinin ilgili meslek odas�n�n denetiminden ge�irilmesini Yasa�ya koymay� d��n�yor musunuz?

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �zt�rk.

S�z s�ras� Say�n Gen�te.

Buyurun Say�n Gen�.

KAMER GEN� (Tunceli) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Say�n Bakan, biliyorsunuz, Almanya�da Willy Brand, Ba�bakanken, kendi �zel kaleminde �al��an bir ki�inin bir ajan olmas� dolay�s�yla Ba�bakanl�k gibi bir makam� b�rakm��t�. Zat�alinizin, kendi te�kilat�n�za atad�� bir�ok b�rokrat�n b�y�k bir k�sm� �imdi i�eridedir; i�te, r��vet, ihalelere fesat kar��t�rmaktan dolay�. Acaba, siz de istifa etmeyi d��n�yor musunuz? �stifa etmeniz i�in nas�l bir olay�n ger�ekle�mesi gerekti�ine inan�yorsunuz?

�kinci sorum: T�rkiye K�m�r ��letmelerinin, vatanda�lara bedava verdi�i paradan dolay� alaca�� ne kadard�r? T�rkiye K�m�r ��letmeleri iflas ederse bunlar� nas�l, bu hazine alacaklar�n� nereden kar��layacaks�n�z?

��nc� sorum: TETAޒ�n hukuki yap�s� nedir? Bu �zel �irket oldu�una g�re ve bu Kanun�un uygulanmas�nda en b�y�k rol� bu ald��na g�re, bu personeli kamu personeli stat�s�ne mi tabi olacak, yoksa �zel�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Gen�.

Buyurun Say�n Uzun�rmak.

AL� UZUNIRMAK (Ayd�n) � Say�n Bakan, T�rkiye Atom Enerjisi Kurumunun ara�t�rma projeleri kapsam�nda yer alan ve iki kez ihaleye ��kt�� h�lde iptal edilen ve daha sonra yeniden ihalesi yap�lan h�zland�r�c� tesisi projesinin ihalesi hangi mevzuat ve usule g�re yap�lm��t�r?

2) Bu h�zland�r�c� ihalesinden dolay� g�revden al�nan personel olmu� mudur? �u anda, herhangi g�revde �al��makta m�d�r?

3) Bu tesisin ihalesi ka� YTL�ye, hangi firmaya verilmi�tir?

4) �hale edilen bu proje hangi a�amadad�r?

5) Herhangi bir �deme yap�lm�� m�d�r?

6) Ne zaman bitecektir?

7) Bu h�zland�r�c�n�n d�nyada ba�ka �rne�i var m�d�r?

8) Atom Enerjisi Kurumu taraf�ndan h�zland�r�c� konusunda tespit edilmi� �l��tler belki bir firman�n girebilece�i �eklinde midir?

Te�ekk�r ediyorum.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Uzun�rmak.

Buyurun Say�n Orhan.

AHMET ORHAN (Manisa) � Say�n Bakana y�neltmek istedi�im soru ��yle: 31/5/2004 tarihinden bu yana, T�rkiye Atom Enerjisi Kurumu Ba�kanl��nca, �stanbul ve Ankara�da g�revlendirme veya ge�ici g�revlendirme yap�lm�� ka� ki�i vard�r?

Ba�kanl�k�a Kurum d��nda g�revlendirilen bu personelin g�rev tan�m�, g�revlendirildikleri yerlerde bu personelle ilgili yaz��ma var m�d�r? Varsa, g�revlendirilmeleriyle ilgili yolluk ve harc�rahlar�n toplam bedeli ne kadard�r?

Sizin g�reve ba�lad��n�zdan bu yana, ka� ki�i mahkemeye ba�vurmu� ve Kurum ka� ki�iyle idari mahkemelik olmu�tur.

G�revden istifa eden Teknoloji Daire Ba�kan�n�n istifa nedeni nedir?

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Orhan.

Buyurun Say�n Akku�.

AK�F AKKU� (Mersin) � Say�n Bakan, T�rkiye Atom Enerjisi Kurumu mevzuat� kapsam�nda, n�kleer g�� reakt�rlerinin yer se�imine y�nelik yetki ve sorumlulu�u var m�d�r?

2) Bu mevzuata g�re yer se�imi faaliyetleri hangi kurulu� taraf�ndan y�r�t�lmektedir?

3) Yer se�imi faaliyetlerinde mevzuatta belirtilen esaslara uyulmu� mudur? Sinop�ta s�rd�r�len faaliyetlerde uyulmakta m�d�r?

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Akku�.

Soru sorma s�remiz tamamlanm��t�r. Cevap i�in Say�n Bakana s�z veriyorum.

Buyurun Say�n Bakan.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Bunlar�n baz�lar� rakamsal oldu�u i�in -bu atamalarla ilgili- onlar� yaz�l� olarak verece�im.

Ancak, Say�n �zt�rk��n Soma�daki ilk sorusu... Burada �zel sekt�re verilmi�tir. �lk defa, �zel sekt�re vererek, uygulamay� ba�latarak maliyetleri yedide 1 d��rd�k, �retim 20 kat artt�. Sadece Soma�da, daha evvelden yap�lmayan bir �ey yap�ld�, 50 bin ki�i sigortal� oldu, SSK�l� oldu; �olu�u �ocu�u, hepsi, bunlar da ayr�ca ondan faydaland�lar. Fevkalade iyi bir uygulamad�r. Yaln�z, bu, baz� ki�ileri rahats�z etti. Ama, biz bunlar� yapmaya devam edece�iz. ��nk�, k�m�r� hem ucuzlatmak hem de maliyetlerini d��rerek daha fazla �retimi art�rmak hedeflerimiz aras�ndad�r, mill� servetimizdir. Bunu yap�yoruz ve yapaca��z.

�kinci olarak, Kartal�daki meseleyle ilgili olarak� Kartal�da, daha evvel �imento fabrikas�na malzeme veren yerde a��lan bu k�sm� ��pheli bularak ara�t�rma yapt�k. Buras�n�n �ok ucuza, orada maden olmad�� h�lde veya ekonomik olarak maden ��kar�lamayaca�� bilinerek ba�ka bir ama�la kullan�laca��n� d��nd�k, �ukur doldurmak i�in; ��nk�, �stanbul�da bu tip dolgu malzemeleri i�in yer aran�yor. B�yle, birtak�m duyumlar ald�k, inceledik ve dolay�s�yla, gere�ini yapt�k; mesele bu. Oraya daha sonra ne yap�laca��, belediyenin, tamamen, �ehir imar plan�yla ilgili yapaca�� bir �al��mad�r. Dolay�s�yla, bizi ilgilendiren k�s�m, orada maden olmad�� h�lde �ok ucuz bir �eyle ve �stelik madenle i�tigal etmeyen birinin bir ald�� al��man�n incelenmesi sonucunda yapt��m�z bir �al��mad�r.

Maden Yasas��n� de�i�tirece�iz, ��nk� neticede, bunlar dogma de�il, Maden Yasas��nda da� Her kanunun uygulama s�ras�nda aksakl�klar� ortaya ��kar. Bu, bir dizayn gibidir, bir otomobilin dizayn� gibidir, o s�rada herhangi bir de�i�iklik yap�l�rsa uygulamadan bakarak bunlar� yapar�z. Dedi�im gibi, model de de�i�tirirsiniz, ilerletirsiniz de, hatalar varsa d�zeltirsiniz, daha iyiye gitmek i�in de elinizden geleni yapars�n�z. Dolay�s�yla, bunu yapaca��z. Zaten, hafta sonunda da b�t�n maden �irketlerinin, ilgililerin geni� kat�l�m�yla bir toplant� yapaca��z, onlar�n da g�r��n� alaca��z. Neticede, bu, herkesi dinleyerek yapt��m�z, b�t�n yasalar� ��kart�rken yapt��m�z uygulama. Bu ele�tirdi�imiz yasa da bundan �� d�rt sene evvel, gene, herkesin kat�l�m�yla yap�lan bir �al��mayd�. Neticede, yanl��l�k varsa, eksiklik varsa d�zeltiriz, ancak bunun �ok faydas�n� g�rd�k madende, b�y�k bir patlama oldu �retimde, ihracatta 2 milyar dolar� ge�tik, yeni yeni madenler bulduk, zenginliklerimize zenginlik kat�yoruz bu bak�mdan, ama uygulama s�ras�nda �evreyle ilgili �ik�yetler var, ta� ocaklar�yla ilgili, onu g�z ard� edemeyiz, ��nk� �evre de bizim de�erlerimizden bir tanesi, bunun �zerinde duraca��z.

Say�n Gen�in ilk sorusu: Bu tip �eyler �u anda yarg�ya intikal etti�i i�in detay�na girmek istemiyorum, sonu�lar�n� bir g�relim. �b�r sorular�n�z� anlayamad�m, yani ifadenizden bu TETAޒla ilgili kurdu�unuz c�mleleri belki uygun bir zamanda g�r��ebiliriz. TKݒde, biz, bu k�m�rleri ��kar�yoruz ve ayn� zamanda, fakir fukaraya, dar gelirliye da��t�yoruz. Bu k�m�r, daha evvelden de vard�, kimse bunu ak�l etmemi�ti. Biz bu k�m�rleri ��kartt�k, dar gelirli vatanda�lar�m�za, 1,5 milyon aileye bunu da��t�yoruz ve da��tt��m�z k�m�r, bu sene sonunda, 6 milyon ton oluyor. Dolay�s�yla, dar gelirli vatanda�lar�m�z, so�uk k�� g�nlerini, evlerinde, s�cac�k odalar�nda ge�iriyorlar. Bu, ayn� zamanda, sosyal devlet anlay��n�n da somut bir uygulamas�d�r. Biz, laftan ziyade i� yap�yoruz, bu k�m�r� de ��kar�yoruz. Daha evvelden, bu k�m�r�n �zerinde geziyordu herkes, odalar�nda da ��yorlard�. Bunun kar��l�� olarak da� Gayet tabii ki bu, paras�z de�il. Bunun da sosyal�

KAMER GEN� (Tunceli) - TKݒnin 750 trilyon alaca�� var hazineden.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Hay�r hay�r, al�r onu. O, bizim i�imiz� O, bizim i�imiz�

KAMER GEN� (Tunceli) � Sizin i�inizse yap�n o zaman!

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Biz, bunu� �cray�z biz, onun hesab�n�, kitab�n� biz bilen insanlar�z. Burada, m�him olan �ey, buna �z�lmemek laz�m. Vatanda��n�

KAMER GEN� (Tunceli) � Biz de biliyoruz da�

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Vatanda��n -yerli kaynaklar�m�z� biz adam gibi ��kar�yoruz, k�r�yoruz, y�k�yoruz, paketliyoruz- evlerine g�t�r�p da��t�yoruz.

KAMER GEN� (Tunceli) � Sonradan duvara �arpmayas�n�z!

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Ve bu, ayn� zamanda, bundan da dua al�yoruz. Biz, bunu, oy i�in yapm�yoruz. Bunu yaparken hi�bir ayr�m g�zetmiyoruz. Bunu, kaymakamlar�m�z da��t�yor, Sosyal Dayan��ma Yard�mla�ma Fonu da paras�n� veriyor. Burada, yanl�� olan nedir? K�m�r� ��kartmam�z m� yanl��? Fakir fukaraya, dar gelirliye vermemiz mi yanl��? Zenginliklerimizi ekonominin hizmetine sunmam�z m� yanl��? Sadece bundan dolay� 14 bin ki�i ekmek yiyor �u anda, mesele bu.

BA�KAN � Say�n Bakan�m, s�reniz doldu, l�tfen tamamlar m�s�n�z.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Di�erlerini yaz�l� verece�im.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

MEHMET SERDARO�LU (Kastamonu) � On tane dairesi olan adam�n evine, getirdiniz, k�m�r� y�kt�n�z Say�n Bakan�m.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Do�rudan �zerine gidece�im. Nerede? Hemen arayaca��m �imdi.

MEHMET SERDARO�LU (Kastamonu) � �stanbul Esenler�de yapt�n�z.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Hemen adresini verin.

BA�KAN - Madde �zerinde soru-cevap i�lemi tamamlanm��t�r.

Madde �zerinde bir �nerge vard�r, �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 5654 say�l� Kanunun 2 nci maddesinin birinci f�kras�n�n d) bendinin: �Perakende ve/veya toptan sat�� lisans�: Elektrik enerjisinin perakende ve/veya toptan sat�� faaliyetleri i�in EPDK�dan al�nan lisanslar�,�, f) bendinin: ��irket: Santral kuran, elektrik enerjisi �reten ve satan �irket veya �irketleri� �eklinde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

Kemal K�l��daro�lu	Ferit Mevl�t Aslano�lu	Ali R�za �zt�rk
�stanbul	Malatya	Mersin
Mehmet Ali Susam	Orhan Ziya Diren	Mustafa Elita�
�zmir	Tokat	Kayseri

BA�KAN � Komisyon �nergeyi kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Takdire b�rak�yoruz Say�n Ba�kan.

BA�KAN � H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�l�yoruz.

BA�KAN � Gerek�eyi mi okutal�m, yoksa konu�acak m�s�n�z?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Konu�aca��m Say�n Ba�kan.

BA�KAN - Buyurun Say�n K�l��daro�lu. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

S�reniz be� dakika.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Te�ekk�r ediyorum Say�n Ba�kan.

S�z alma nedenim: D�n Say�n Bakana bir soru sormu�tum. Say�n Bakan �Eski al��kanl�klar� tekrar etmek istemiyoruz.� demi�ti ve T�rkiye Petrolleri Anonim Ortakl��yla ilgili olarak, Genel M�d�r�n istifas� ve benzer bir i�te g�rev almas� dolay�s�yla, 2531 say�l� Yasa�ya g�re avukatlar� arac�l��yla su� duyurusunda bulunulup bulunulmad��n� sormu�tum. Say�n Bakan da �Biz o konuyu inceledik, hukuki a��dan bir sak�nca yoktur.� yan�t�n� vermi�lerdi.

�imdi, ben -y�ce Meclisin takdirlerine- 2531 say�l� Yasa�n�n ilgili b�l�m�n� aynen okuyorum: �G�revlerinden hangi sebeple olursa olsun ayr�lanlar, ayr�ld�klar� tarihten ba�layarak �� y�l s�reyle o daire, idare, kurum ve kurulu�taki g�rev ve faaliyet alanlar�yla ilgili konularda do�rudan do�ruya veya dolayl� olarak g�rev ve i� alamazlar, taahh�de giremezler, komisyonculuk ve temsilcilik yapamazlar.� Buna kar��l�k, e�er bunu yaparlarsa ��alt� aydan iki y�la kadar hapis, 10.000 liradan az olmamak �zere a��r para cezas�yla cezaland�r�l�rlar.� deniyor.

�imdi, bak�n de�erli arkada�lar, �u, T�rkiye Petrolleri Anonim Ortakl��n�n faaliyet alanlar�n� g�steriyor. Faaliyet alanlar�nda; petrol arama, sondaj, kuyu tamamlama ve �retim var, do�al gaz depolama var, ham petrol ve do�al gaz boru hatt� projeleri var ve petrol arama projeleri var. Zaten ad� da �st�nde, T�rkiye Petrolleri Anonim Ortakl��.

�imdi, Say�n Genel M�d�r, istifa ettikten sonra on be� �irketin y�netiminde g�rev al�yor. Bak�n, �imdi, ben on be� �irketi okumayaca��m, bir �irketi okuyorum. Say�n Genel M�d�r ortak, y�netim kurulu �yesi, (A) grubu imza� Konuyu okuyorum efendim: �Her t�rl� boru hatt� depolama, y�kleme ve bo�altma.� Ayn� alan T�rkiye Petrolleri Anonim Ortakl�� i�in de ge�erli. Bir ba�ka �irket i�in gene okuyay�m size, yine ayn� �ah�s, yine ortak: �Her t�rl� do�al gaz, ham petrol�n arama ve �retimi.�

�imdi, merak ediyorum, Say�n Bakan �Biz bunu hukuki olarak inceledik, bir sak�ncas� yoktur.� diyor. Az �nce kanun maddesini burada okudum. Ayn� i�, ayn� g�rev, sadece temel bir nokta var. Bu �irket, Say�n Ba�bakan�n �daha do�rusu, grup diyelim- damad�n�n da �st d�zey g�rev ald�� bir grup. Bu grubun�

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, maddeyle ve �nergeyle ilgisi yok.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Bu grubun bir di�er �zelli�i var. Bu gruptan birisi AKP MYK �yesi.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Maddede TPAO hi� ge�miyor.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � �imdi Say�n Bakandan istirham ediyorum.

BA�KAN � Say�n K�l��daro�lu, l�tfen, �nergeniz �zerinde konu�ur musunuz.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Tabii efendim, �nerge �zerinde�

Say�n Bakandan istirham ediyorum...

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, �nergeyle alakas� yok, maddeyle alakas� yok.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Sizi belki, AKP Grubunu ilgilendirmeyebilir, ama, bizi yak�ndan ilgilendiriyor. Size hangi hukuk�ular �Burada hukuki bir sorun g�rm�yoruz.� dedilerse, o hukuk�ular�n, l�tfen, bize, l�tfedip ad�n� bildirirseniz seviniriz. Bu konuda, CHP olarak biz g�revimizi yapaca��z. Konya Milletvekilimiz Say�n Atilla Kart Bey cumhuriyet savc�l��na gerekli su� duyurusunda bulunacak.

Hepinize sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n K�l��daro�lu.

KAMER GEN� (Tunceli) � Karar yeter say�s�...

BA�KAN � Komisyonun takdire b�rakt��, H�k�metin kat�ld�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler�

KAMER GEN� (Tunceli) � Karar yeter say�s� istemi�tim efendim.

BA�KAN � Ge� kald�n�z Say�n Kamer Gen� Ge� kald�n�z, ge� kald�n�z� Daha �nce isteseydiniz.

KAMER GEN� (Tunceli) � Hay�r efendim, zaman�nda istemi�tim!

BA�KAN � Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmi�tir.

Kabul edilen �nerge do�rultusunda 2�nci maddeyi�

KAMER GEN� (Tunceli) � Karar yeter say�s� istiyorum.

BA�KAN - �oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler�

KAMER GEN� (Tunceli) � Karar yeter say�s� istemi�tim.

BA�KAN - Ar�yoruz, ar�yoruz� �u anda ar�yoruz�

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � K�tip �yeler anla�amad�lar Say�n Ba�kan�

BA�KAN � Kabul etmeyenler� Karar yeter say�s� yoktur.

Birle�ime be� dakika ara veriyorum.

Kapanma Saati: 15.54

�K�NC� OTURUM

A��lma Saati: 16.05

BA�KAN: Ba�kan Vekili Eyy�p Cenap G�LPINAR

K�T�P �YELER: Fatma SALMAN KOTAN (A�r�), Murat �ZKAN (Giresun)

BA�KAN � T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 18'inci Birle�iminin �kinci Oturumunu a��yorum.

Komisyon ve H�k�met yerinde.

Say�n milletvekilleri, Kanun�un 2�nci maddesinin oylamas�nda karar yeter say�s� bulunamam��t�r.

�imdi, kabul edilen �nerge do�rultusunda maddeyi yeniden oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Karar yeter say�s� vard�r. 2�nci madde kabul edilmi�tir.

3��nc� maddeyi okutuyorum:

�K�NC� B�L�M

N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ile Enerji �retim ve Ticaretine �li�kin Usul ve Esaslar

Santral kuracak �irketin belirlenmesi

MADDE 3- (1) N�kleer g�� santrallar�n�n yap�lmas�na ili�kin se�im s�reci Bakanl�k taraf�ndan ve bu Kanundaki usuller uygulanmak suretiyle ba�lat�l�r.

(2) TAEK, Kanunun y�r�rl�k tarihinden itibaren n�kleer santral kurup i�letecek �irketlerin kar��lamas� gereken �l��tleri bir ay i�inde yay�nlar.

(3) Bu Kanuna g�re yap�lacak n�kleer g�� santrallar� i�in yar��maya kat�lacaklarda aranacak �artlar, �irketin se�imi, yer tahsisi, lisans bedeli, altyap�ya y�nelik te�vikler, se�im s�reci, yak�t temini, �retim kapasitesi, al�nacak enerjinin miktar�, s�resi ve enerji birim fiyat�n� olu�turma usul ve esaslar� bu Kanunun y�r�rl��e girmesinden sonra iki ay i�erisinde Bakanl�k taraf�ndan haz�rlanacak ve Bakanlar Kurulunun onay� ile y�r�rl��e girecek bir y�netmelikle belirlenir.

(4) Bu Kanuna g�re yap�m� �ng�r�len n�kleer g�� santrallar� i�in, ��nc� f�krada belirtilen y�netmeli�in yay�mlanmas�ndan sonra en ge� bir ay i�erisinde teklif almak �zere TETA� taraf�ndan ilana ��k�l�r.

(5) Al�nan tekliflerden, TAEK taraf�ndan belirlenen �l��tleri kar��lad�� TAEK taraf�ndan belgelenen �irketlerin teklifleri yar��maya sokulur, bu �l��tleri kar��lamayan �irketlerin teklifleri yar��ma d�� b�rak�l�r. Al�nan teklifler TETA� taraf�ndan bu Kanun ve ��kar�lacak y�netmelik h�k�mleri �er�evesinde de�erlendirildikten sonra en uygun teklif belirlenerek, ilgili �irketle s�zle�me imzalanmas�na izin al�nmak �zere Bakanlar Kurulunun onay�na sunulur. TETA� taraf�ndan g�nderilen teklifin uygun g�r�lmesi halinde, Bakanlar Kurulunca ilgili �irketle TETA� aras�nda s�zle�me imzalanmas� hususunda izin verilir. EPDK taraf�ndan, s�zle�me imzalanmas� uygun g�r�len �irkete ilgili mevzuat �er�evesinde lisans verilir. EPDK taraf�ndan lisans verilmesini m�teakip, ilgili �irketle TETA� aras�nda, santral�n i�letmeye girmesinden itibaren onbe� y�l� a�mayan enerji sat��n� d�zenleyen s�zle�me imzalan�r.

BA�KAN � Madde �zerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na �zmir Milletvekili Say�n Mehmet Ali Susam.

Buyurun Say�n Susam. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

CHP GRUBU ADINA MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; 8.5.2007 Tarihli ve 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun ve Anayasan�n 89 uncu ve 104 �nc� Maddeleri Gere�ince Cumhurba�kan�nca Bir Daha G�r��lmek �zere Geri G�nderme Tezkeresi ile Sanayi, Ticaret Komisyonumuzun Raporu�nun 3��nc� maddesi �zerinde grubum ad�na g�r�� belirtmek �zere s�z alm�� bulunuyorum. �ahs�m ve grubum ad�na huzurunuzu sayg�yla selaml�yorum.

De�erli arkada�lar, bug�ne kadar n�kleer santrallerle ilgili bu tasar�y� hem komisyonlarda hem Meclisteki g�r��melerde dikkatle izledim. Bu izlemelerde tek amac�m vard�, n�kleer santralle ilgili bu Kanun�da ger�ekten do�ru karar verebilmek. Hepinizin de temel amac� olan, Meclise gelmi� insanlar�n �lke yarar�na olan kanunlar� destekleyip onlar�n ge�mesi i�in katk� koyma d��ncesiyle, hem komisyonlarda hem Mecliste bu kanun tasar�s�yla ilgili olarak dikkatle her an� izledim.

Hele i� �evresinden gelen bir insan olarak da bu Kanun�un sunulu�unda, �zellikle iktidar partisinden baz� arkada�lar�m�z�n, bu Kanun�un �lkemizde b�y�meyi hedef alm��, yirmi �eyrektir b�y�yen bir �lkede enerji a��n� gidermek i�in kullan�lacak bir Kanun oldu�u noktas�ndaki anlat�mlar�n�, d�nyan�n bir�ok geli�mi� �lkesinde, bu geli�mi� �lkelerde kurulmu� 439 tane n�kleer santral oldu�unu, bizim bu konuda geri kald��m�z� ve ge� kald��m�z�, bu anlay��la, h�zla bu Kanun�un ��kart�l�p T�rkiye�nin b�y�mesine uygun enerji gibi bir konunun ihtiyac�n�n giderilmesi gerekti�ini hem de bu ihtiyac�n �lke ekonomisi i�in �ok �nemli oldu�u �eklindeki anlat�mlar�n� da dikkatle izledim.

Say�n Bakan, bu konu�malar s�ras�nda, burada bilgi kirlilikleri oldu�unu s�yledi. Evet, ger�ekten bilgi kirlili�i var ama bu bilgi kirlili�i bu Yasa�y� do�ru anlamamaktan kaynaklanan bir bilgi kirlili�i.

De�erli arkada�lar�m, T�rkiye ve d�nya, �zellikle k�resel �s�nmayla birlikte enerji kaynaklar� �zerinde �ok dikkatli d��nmek zorunda ve enerji kaynaklar�n� do�ru kullanmak, �e�itlendirmek ve enerji kaynaklar�n�n �e�itleri �zerinden gelece�ini in�a etmek noktas�nda. Bizler de bu anlam�yla n�kleer enerjiyi d��nmek durumunday�z.

Birinci bilgi kirlili�i veya yanl��l��n� ��yle d�zeltmek istiyorum. Cumhuriyet Halk Partisi Grubu olarak biz, yasas� d�zenlenmi�, �a�da� normlara uygun bir n�kleer kanundan yanay�z. Bunun kar��s�nda de�iliz. �lkenin enerji ihtiya�lar�n�n giderilmesinde r�zg�r�n, hidrojenin, hidroelektri�in, benzeri yenilenebilir enerji kaynaklar�yla birlikte n�kleer enerjinin de kullan�lmas�ndan yanay�z. Ama, bug�n �n�m�ze gelen kanun, bu kanun de�il. Siz, T�rkiye�de �u an n�kleer enerjinin kurulmas� i�in gerekli olan teknolojik altyap�y� olu�turacak bir kanunu bizim �n�m�ze ve komisyonlar�m�za getirmediniz. Sizin getirdi�iniz kanun, n�kleer santral yapmak isteyen bir giri�imcinin devletle ortakl�k kurabilerek yapaca�� bir �irket ortakl��n�n k�l�f�n� haz�rlayan bir kanun. Bundan dolay� burada ciddi bir bilgi kirlili�i ve eksikli�i var. Biz niye kar�� kal�m n�kleer enerjiye?

Asl�nda �unu yapman�z �ok g�zel olurdu: K�resel �s�nman�n getirdi�i enerji a�� nedeniyle d�nyada enerji ihtiyac� kar��lamak i�in insanlar�n bu konuda �ok �nemli bir psikolojik ortam� vard�. Bir�ok insan n�kleer enerjiden ve n�kleer santrallerden korkuyor ve bu konuda teredd�tleri var. �evrecilerin teredd�tleri var, bilim adamlar�n�n teredd�tleri var. Bu teredd�tler de haks�z teredd�tler de�il. ��nk�, �ok yak�n�m�zda �ernobil gibi bir n�kleer kaza ya�and� ve Karadeniz B�lgesi d�hil, �lkemiz bundan �ok ciddi �ekilde etkilendi. Ama, yasal �er�evesi do�ru �izilmi�, alt yap�s� yap�lm��, teknolojisi konmu�, denetim ve y�netimi d�zg�n bir �ekilde kanunla �er�evelendirilmi� bir yasay� getirip buraya koysayd�n�z, biz buna can� g�n�lden destek verir ve T�rkiye�nin gelece�i a��s�ndan n�kleer santrallerin kurulmas�n� rahatl�kla kabul ederdik. Ama, bunu yapmad�n�z. Siz, kafan�zda var olan bir olay� ger�ekle�tirmek i�in acele ettiniz. Komisyonda da sizin acelenizi �ok rahatl�kla g�rd�m. Nereden mi g�rd�m? Kendi komisyondaki �ok de�erli 25 tane arkada��m objektif tart��ma ortamlar� yaratmaya �al��t�k. Hatta, AKP�li arkada�lar�m�z da bu Kanun�un benim anlatt��m �er�evede �ok �nemli bir kanun oldu�unu, bu Kanun�un �zerinde tart��lmas�, konu�ulmas� ve ayr�nt�lar�n�n g�nlerce konu�ulmas� gerekti�i konusunda fikir beyan ettiler. Ama, sizin aceleniz vard�, bu Kanun�u acele ��karmak istiyordunuz.

De�erli arkada�lar, n�kleer santrallerle ilgili Kanun�u ��karmaya kar�� de�iliz. Ama, bu yapt��n�z Kanun�da� Bak�n, benim konu�tu�um g�ndem maddesinde de �irketlerle ilgili �ok ciddi hatalar�n�z ve a�mazlar�n�z var. �imdi, burada ��l� bir yap� olu�turuluyor. Bir: Bir grup �irket, �zel sekt�r var ki �Ben bu �lkede n�kleer santral kuraca��m ve �retti�im enerjiyi sat�n alman�za gerek yok, bana izin verin.� diyor. Var b�yle m�racaatlar de�il mi? Var. Ama, siz, bu hukuki durumun yan�na bir durum daha ��kart�yorsunuz. N�kleer santralde enerji �retenlerin sat�n almas� garantisi verilerek bir i� yapmas� var, gene �zel sekt�r taraf�ndan. Bunun ayr� bir hukuku var. Art�, bir de ��nc� hukuk, bir devlet te�ekk�l�yle bir �zel sekt�r�n ortakl�k kurarak olu�turaca�� irketin �retece�i enerji var ve bunun sat�n almas� var, bunun da ayr� bir hukuku var. �� tane farkl� hukuk. Bu Yasa�n�n i�erisinde hepsi bu. Nas�l ��zeceksiniz bu Yasa�n�n i�erisinde bunu? E�er, g�zel bir �ey ��karmak istiyorsan�z yapaca��n�z iki tane �ey var:

1) N�kleer enerji gibi bir konuda �o�unlukla k�r g�d�s�nden daha �ok, �lkenin gelece�i, enerji gibi bir ihtiyac�n� kar��layacak anlay��la devlet bu konuda etkin olur. Devlet, denetimini ve b�t�n d�zenlemesini yaparak bu konuda kurulu�lar�n�n da deste�ini al�p bir n�kleer santrale �nderlik yapabilir.

2) Varsa �zel sekt�r�n bu konuda ilgisi, giri�imcili�i; gene �er�evesini �izer, te�vik de eder �zel sekt�r�. Der ki ona: �Sana arazi. Sorunlar� ��z�lm��. �u �u kolayl�klar -ne kolayl�klar istiyorsa onlar� da sa�lar- ama, denetlemek, insan sa�l��n�, �evre duyarl�l��n� ve benzeri denetleme kurulunu sen de kur.� ��nc� bir �ey ��karmaz.

Devlet ile �zel sekt�r ortakla�a kuracaklar. Hangi oranda ortak olacaklar? Bu oran� nas�l tayin edece�iz? Bu �irketin y�netim kurulu ba�kan� ve profesyonel y�neticilerini devlet mi tayin edecek, �zel sekt�r m� tayin edecek? Bu iki kurulan ortakl�k her zaman bir ��kar beklentisi vard�r, k�r beklentisi vard�r. Bu k�r beklentisinde kimin k�rlar� d��n�lecek? Ben, �ok a��k�a s�yl�yorum. Devlet ile bir �zel sekt�r�n kuraca�� bir �irketin i�leme �ans� yoktur. O giri�imciye de yaz�k edersiniz, koydu�u paraya yaz�k edersiniz. �yle bir faaliyet m�mk�n de�il olmas�.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Evet Say�n Susam, s�reniz bitti, konu�man�z� tamamlar m�s�n�z.

MEHMET AL� SUSAM (Devamla) � Onun i�in, yapman�z gerek �ok a��kt�r: B�yle, ihale yapmak i�in bir kanun ��karmak yerine, n�kleer enerjinin bu �lkede altyap�s� haz�rlanm�� ekilde kanunu ��kart�rs�n�z, buna b�y�k oranda devlet �nderlik eder, ��nk�, kiminle konu�tuysam sa�duyusu olan ve bu konuda bilimsel yeterlili�ine inand��m insanlar�n, �T�rkiye�ye bug�n �antas�n� kap�p gelmi�, n�kleer santral kurmak i�in ticaret yapmak isteyen insanlara aman bu �lkeyi teslim etmeyin, bu i�i T�rkiye�de ancak �u an devlet yapabilir� diyen �zel sekt�r giri�imci arkada�lar�m�z var ya da paras� olan �zel giri�imciye imk�n sa�lars�n�z, onlar yapabilir. Onun i�in, bu kanun ger�ekten b�y�k eksiklikleri i�inde bar�nd�rmakta, istedi�imiz d�zeyde bir n�kleer teknoloji kanunu de�il, sadece bir ihale kanunudur.

Bu duygularla, bu kanuna ret verece�iz, ama, n�kleer enerjinin getirece�i yararlar�n ve �evreye duyarl� bir n�kleer enerjinin in�allah �lkemizde ger�ekle�ece�ine inan�yor, sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Susam.

Madde �zerinde Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na, Adana Milletvekili Say�n Y�lmaz Tankut.

Buyurun Say�n Tankut.

MHP GRUBU ADINA YILMAZ TANKUT (Adana) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun�un g�r��lmekte olan maddesiyle ilgili olarak Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na s�z alm�� bulunuyorum. Bu vesileyle, hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

Bug�n, d�nyam�zdaki b�t�n geli�mi� �lkeler, toplumlar�na refah d�zeyi y�ksek bir ya�ant� sa�lamay� ama� edinmi�lerdir. Bu ama� do�rultusunda, s�z konusu �lkelerin hemen hepsi enerji ihtiya�lar�n� kesintisiz ve uzun y�llar kar��layabilecek �ekilde temin etmeyi �ncelikli hedefleri olarak belirlemi�lerdir. ��te bu �er�evede, �lkemizin enerji ihtiyac�n�n kesintisiz ve yeterli bir �ekilde, kaynak �e�itlili�i sa�lanarak temin edilmesi, toplumumuzun refah� ve T�rk milletinin bekas� i�in bir mecburiyet olarak kar��m�zda durmaktad�r. Buna paralel olarak, ihtiya� duyulan enerjinin d��k maliyetle, g�venli ve �evreye duyarl� bir arz sistemi i�inde kar��lanarak s�rd�r�lebilir kalk�nman�n sa�lanmas� da esas olmal�d�r.

Bu �er�evede, kamu enerji yat�r�mlar� planl� ve istikrarl� bir �ekilde devam ettirilmeli, yerli ve yabanc� sermayenin de bu alandaki yat�r�mlar� te�vik edilmelidir. Ancak, �zellikle �zel sekt�r taraf�ndan ger�ekle�en yat�r�mlar sonucu faaliyete ge�en santral veya enerji tesisleri, arz g�venli�inden verimlili�e, �evre duyarl�l��ndan personele, �retim miktar�ndan mill� ��karlara kadar hemen her konu ve safhada, etkin bir denetim mekanizmas�yla kontrol alt�nda tutulmal�d�r.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; 3��nc� maddenin ikinci bendinde yer alan �TAEK, Kanunun y�r�rl�k tarihinden itibaren n�kleer santral kurup i�letecek �irketlerin kar��lamas� gereken �l��tleri bir ay i�erisinde yay�nlar.� ifadesiyle, yine, ge�ici 1�inci maddede �TAEK, n�kleer faaliyetlerin d�zenlenmesi ve denetlenmesi g�revini yerine getirecek yeni bir kurum kurulana kadar, (�) �zel bilgi ve ihtisas gerektiren i�lerde kadro aranmaks�z�n uygun nitelikli yerli ve yabanc� uyruklu s�zle�meli personel �al��t�rabilir. Bunlara �denecek �cret ve di�er mali haklar Ba�bakan taraf�ndan belirlenir.� ifadeleri yer almaktad�r.

Bu durumda, do�al olarak bu Kanun�un en �nemli unsurlar�ndan birisi olmu� olan T�rkiye Atom Enerjisi Kurumuyla ilgili olarak, �imdi, buradan, soru-cevap k�sm�nda da zaman�m�z�n s�n�rl� olaca��n� hesap ederek, y�ksek m�saadelerinizle Say�n Enerji Bakan�m�za �u sualleri y�neltmek istiyorum:

1- �irket se�imi demek, ayn� zamanda n�kleer teknoloji �reten �lkenin de se�imi de�il midir? Dolay�s�yla, �l��tlerin belirlenmesinde, �irketlerin g�venlik, maliyet ve tecr�besinin yan�nda, �lkesinin �lkemizle olan ili�kileri dikkate al�nacak m�d�r?

N�kleer santrallerin teknolojilerini ve �retimlerini daha sonraki y�llarda �lkemize kar�� koz olarak kullanmayacak, ikili ili�kilerimizde veya sorunlar�m�zda g�ndeme getirmeyecek bir �lke olmas�na, bu �l��tler belirlenirken dikkat edilecek midir?

2- N�kleer Enerji Denetleme ve D�zenleme Kurulu gibi bir kurul olu�uncaya kadar ge�ecek zaman dilimi i�erisinde, n�kleer santraller ve n�kleer g�venlikle ilgili uluslararas� mevzuatlara ve TAEK�in kendi �zel kanununa g�re, T�rkiye�de TAEK�in, daha �nceki konu�mac�lar�n da ifade etti�i gibi, hem yap�c� hem uygulay�c� hem de denetleyici bir kurum olmas� sak�ncal� de�il midir?

3- T�rkiye�de n�kleer g�� santrallerinin kurulmas� a�amas�na gelinen bu d�nemde �ahs�yla en ufak bir s�k�nt�m�z�n olmad�� Say�n TAEK Ba�kan�yla ilgili olarak n�kleer enerji nosyonuna ve �zellikle de deneyimine sahip olmad��, T�rkiye�nin n�kleer enerji ve n�kleer santraller konusunda uzman olan bir�ok bilim adam� taraf�ndan kamuoyuna defaatle dile getirilmesi ve bu konuda ge�ti�imiz d�nem ve aylarda bas�nda yer bulan haber ve r�portajlar sizi tedirgin etmiyor mu?

4- 2960 say�l� TAEK Kanunu kuruma n�kleer enerjiyle ilgili her t�rl� denetim, koordinasyon ve geni�leme yetkisini vermi� olmas�na ra�men, az �nce ifade etmeye �al��t��m hususlar �er�evesinde uygulaman�n i�erisinde bulunarak, santral yap�m�n� �stlenen firmayla zaman i�erisinde kendi sorumluluk alan�n�n d��nda birtak�m �ahsi menfaat ili�kilerinin ger�ekle�me tehlikesi yok mudur?

5- 2960 Say�l� Kanun�un 3��nc� maddesine g�re, Ba�bakana ba�l� olan TAEK, kanun d�� bir tasarrufla -Cumhurba�kanl�� tezkeresiyle de olsa- Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakanl��na ba�lanm�� olmuyor mu?

6- Ge�ici 1�inci maddede belirtilen bilgi ve ihtisas gerektiren personel al�m�yla ilgili olarak �denecek �cretlerin �st s�n�r� nedir? En y�ksek devlet memuru maa��n�n ka�ta ka�� veya ka� kat�d�r? Bunlar�n a��k�a ilgili maddede belirtilmesi icap etmiyor mu?

Ayr�ca, az �nce ifade etti�im �eli�kilere ra�men, Enerji Bakanl��na ba�l� olarak �al��yor g�z�ken TAEK�in s�z konusu personel istihdam�n�n �cret ve di�er mali haklar�n�n Ba�bakan taraf�ndan belirlenmesi de ba�ka bir �eli�ki olmayacak m�?

Say�n milletvekilleri, netice olarak, �zellikle bu Kanun �er�evesinde �ok �nemli i�levler g�recek olan TAEK hakk�nda gerek bilim camias�nda gerekse di�er �evrelerde olduk�a �nemli endi�e ve s�k�nt�lar�n oldu�unu, buradan bu vesileyle bir kez daha hat�rlatmak istiyorum.

��te bu sebeplerden dolay�, hi� zaman kaybetmeden bir an �nce TAEK�le ilgili hakl�-haks�z bu polemik ve iddialara son verecek yasal d�zenlemelerin yap�lmas�nda b�y�k fayda g�rmekteyiz.

�zellikle N�kleer Enerji Denetleme ve D�zenleme Kurulu veya benzer bir kurum ile ilgili yasan�n hi�bir �n yarg�ya, siyasi polemik ve taassuba konu olmadan, uzmanlar�n, akademisyenlerin ve bilim adamlar�n�n bir olabilmelerini sa�layacak �ekilde y�ce Meclisimizce ��kart�lmas� icap etmektedir.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; enerji sekt�r�nde �zel ve kamu kesimi faaliyetlerini d�zenleyerek, t�ketici haklar�n� koruyan, rekabete a��k, sa�l�kl� ve etkin i�leyen bir piyasan�n olu�turulmas� i�in gerekli d�zenlemelerin sa�l�kl� yap�lmas� da bir mecburiyettir.

Ayr�ca, enerji planlamas�nda da yap�lacak uluslararas� anla�malarda, �zellikle n�kleer enerji anla�malar�nda �lke �e�itlili�ine gereken �nemin verilerek, tek bir kayna�a ba��ml� olman�n da �n�ne ge�ilmelidir.

Bu manada, 1998 y�l�nda toplanan 1. Enerji ��ras��nda N�kleer Enerji Komisyonunun ��ra�ya olan tekliflerinde de belirtildi�i gibi, n�kleer enerji, �lkenin enerji a��n� kapatabilecek bir imk�nd�r. G�ne� ve r�zg�r enerjisi ya da biyomas gibi yenilenebilir enerji kaynaklar�n�n hi�birisi bu b�y�kl�kteki bir enerji a��n� 2020 y�l�na kadar kapatmak i�in yeterli de�ildir.

Fosil ve hidrolik kaynaklar�n s�n�rl�l�� ve �evre etkileri de g�z �n�ne al�nd��nda, 2020 y�l� i�in �ng�r�len enerji a��n�n n�kleer enerjiden faydalanmak suretiyle kapat�lmas� en uygun ��z�mlerden bir tanesidir.

T�rkiye, y�ksek bir teknoloji olan n�kleer teknolojiye mutlaka h�kim olmal� ve makul bir zaman dilimi i�inde kendi reakt�rlerinin �nemli bir b�l�m�n� kendisi yapabilecek teknolojik d�zeye elbette ki ula�mal�d�r.

N�kleer teknolojinin se�im ve stratejisinin son onay mercisi ise, Bilim ve Teknoloji Y�ksek Kurulu olmal� ve h�k�metler, iktidarlar bunlar�n uygulanmas�nda kararl� ve s�rekli bir irade sergilemelidir.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri, T�rkiye�de toryum rezervi bak�m�ndan T�rkiye, d�nyan�n ikinci �lkesidir. Bu ola�an�st� b�y�k imk�n�n kaybedilmeden de�erlendirilmesi �lkenin gelece�i i�in hayati bir meseledir. Toryumun gelecekte �nemli bir yak�t kayna�� olaca�� g�z �n�nde bulunduruldu�unda, toryumlu yak�tlar�n ve reakt�rlerin teknolojisinde mutlaka h�kim olmam�z gerekmektedir. Bu bak�mdan, bu y�nde kesin ve kararl� bir siyasi irade ortaya konulmal�d�r. Uranyum, toryum, bor, niyobyum, kadmiyum ve benzeri gibi stratejik �neme sahip cevherlerin �lke genelinde ve yaln�zca y�zeyde de�il, derinli�ine de aran�p bulunmas� i�in T�rkiye Atom Enerjisi Kurumuna ba�l� bir n�kleer stratejik maddeleri arama birimi de kurulmal�d�r diye d��n�yoruz.

Yine, TEA� ve TAEK ve di�er ilgili kurumlar, �niversitelerden, bu konuyla yak�ndan ilgilenmi� ve ilgilenmekte olan kurulu�lardan ve ba��ms�z uzmanlardan da yo�un bir bi�imde faydalanmal�d�rlar.

N�kleer enerjinin tan�t�m� i�in Mill� E�itim, Enerji ve Tabi� Kaynaklar, Sa�l�k ve �evre Bakanl�klar� ile TAEK ve TEA� ortak bir kamuoyu bilin�lendirme stratejisini de en k�sa zamanda haz�rlay�p uygulamaya koymal�d�rlar.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; Milliyet�i Hareket Partisi olarak �evreye ve do�aya en ufak bir �ekilde ziyan vermeden, her t�rl� arz g�venli�i sa�lanarak, bilimin ve teknolojinin b�t�n kural ve imk�nlar� kullan�larak n�kleer enerji �retim teknolojisine sahip olmak �ncelikli hedeflerimizden bir tanesidir. Bu manada n�kleer santrallerin yap�m�n�, n�kleer enerji teknolojisinin bir basama�� olarak kabul etti�imizi de buradan ifade etmek istiyorum.

Milliyet�i Hareket Partisi olarak bu Yasa�n�n b�t�n eksiklikleri giderilerek, y�r�rl��e girmesinden sonraki d�nemlerde de n�kleer santrallerin yap�m��

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� l�tfen tamamlar m�s�n�z Say�n Tankut.

YILMAZ TANKUT (Devamla) - � ve i�letilmesiyle ilgili olarak T�rk milleti ad�na her t�rl� denetim g�revimizi sonuna kadar yapaca��m�z� ve yap�lan yanl��l�k ve suistimallerin takip�isi olaca��m�z� da buradan, bu vesileyle hat�rlatmak istiyorum.

Ayr�ca, enerji ihtiyac�n�n kar��lanmas� i�in yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklar�, f�zyon enerjisi, g�ne� enerjisi, r�zg�r enerjisi, jeotermal enerji gibi alternatif enerji kaynaklar�ndan faydalan�lmas� hususunda da ara�t�rma ve geli�tirme �al��malar�n�n, b�t�n imk�nlar zorlanarak da olsa yap�lmas� gerekti�ine inan�yoruz ve bunlarla ilgili yasal d�zenlemeler konusunda da her t�rl� katk�y� yapmaya haz�r oldu�umuzu hat�rlat�yor, bu Kanun�un b�t�n eksik ve yanl��l�klar�n�n d�zeltilerek �lkemizin enerji a��n�n �nemli bir b�l�m�n� kar��lamas�na vesile olmas�n� temenni ediyor, hepinize sayg�lar�m� sunuyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Tankut.

Adalet ve Kalk�nma Partisi Grubu ad�na, Kayseri Milletvekili Say�n Taner Y�ld�z.

Buyurun Say�n Y�ld�z. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

AK PART� GRUBU ADINA TANER YILDIZ (Kayseri) � Say�n Ba�kan, de�erli arkada�lar; ben de heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

�ncelikle, Say�n Susam��n, CHP ad�na, net bir �eklinde fikrini belirtmi� olmas�ndan dolay� da te�ekk�rlerimi sunuyorum. N�kleer enerji santralleri kurulmal�d�r ama bunun usul ve esaslar�yla alakal� ele�tiriler, tabii ki, Genel Kurulda bunlar de�erlendirilecek, bunlar yap�lacak. Herhangi bir teredd�t var m�? Yani, n�kleer enerji kurulmal�d�r, santralleri kurulmal�d�r, CHP�nin politikas�nda bu vard�r.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � �yle bir �ey demedi efendim.

TANER YILDIZ (Devamla) � Bu, do�ru bir �ey.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Demedi efendim.

TANER YILDIZ (Devamla) - Bu s�ylendi. Bunun usul ve esaslar�, yani� Aynen �u s�ylendi... Ya bu k�t� bir �ey de�il Say�n Seyhan, bu k�t� bir �ey de�il.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Anlad�m can�m. Yanl�� bir �ey s�yl�yorsunuz.

TANER YILDIZ (Devamla) - Bu son derece faydal� bir �ey. Yani, ��yle: N�kleer enerji g�� santrallerinin kurulma isteminde bir ortak payda olu�turulmu� olmas�, iktidar�yla muhalefetiyle, hep beraber bir ortak payda olu�turulmu� olmas� do�ru bir �ey. Bizim, �lkenin menfaatleri do�rultusunda, bunlar�n her birisini, hep beraber ger�ekle�tirmemiz laz�m.

Tabii, burada �bilgi kirlili�i� dendi. �ok do�ru. Bilgi kirlili�ini mutlaka gidermemiz laz�m. Bunlar�n aras�nda, mesela, n�kleer enerji santralini, Avrupa�dan bir yat�r�mc� gelecek, yurt d��ndan bir yat�r�mc� gelecek, buraya kuracak, enerjiyi de ihra� edecek. De�erli arkada�lar, bu Kanun�da o manada herhangi bir k�s�tlama olmasa bile, bir ki�i, elini kolunu sallayarak, ��retti�im elektri�i ben d��ar� sat�yorum.� diyemez burada. �sterseniz bir deneyin, Enerji Bakanl��na gidin �Ben elektri�imi, �u anda, Tacikistan�a satmak istiyorum.� deyin, kar��n�za bir k�s�m prosed�rler gelecek. Bunlar�n aras�nda ��l� bir mekanizma var.

Nedir bu ��l� mekanizma? Bir tanesi, Enerji Bakanl��n�n uygun g�r��n�n olmas� laz�m. Uygun g�r��n� belirleyecek bir k�s�m katmanlar, etmenler var. Bunlar�n aras�nda, enerji arz g�venli�ini tehdit edecek veya tam tersi, arz fazlas�n� de�erlendirebilecek bir yap�n�n de�erlendirildi�ini g�rebiliriz. Nedir? Mesela Hindistan�da yap�lan yat�r�mlarda, 3 bin megavatl�k fazlas� var ve �al ya da �de� �eklinde de yap�lm��, mutlaka o enerjiyi, �retilen enerjiyi t�ketmese dahi paras�n� �d�yor. Bizim b�yle bir durumumuz oldu�u takdirde, ben, tabii ki arz fazlam� �lke menfaatleri do�rultusunda satar�m. Hatta, bunu yaparken D��i�leri Bakanl��n�n g�r�� al�n�r; D��i�leri Bakanl��n�n g�r�� de yine �lke menfaatleri do�rultusunda, e�er bir stratejik �nemi varsa, herhangi bir �lkeyle bizim ikili g�r��melerimiz, anla�malar�m�z veya o �lkeyle alakal� tasarruflar�m�z varsa -ki Kuzey Irak�ta oldu�u gibi- bunlar�, yine �lke menfaatleri do�rultusunda de�erlendiririz.

Bir de, EPDK�n�n mutlaka uygun g�r��n�n olmas� laz�m. Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulu, hepinizin bildi�i gibi, �lkedeki geni�leyen enerji politikalar�n�n mutlaka reg�le edilmesi ve d�zenlenmesiyle alakal� y�netmelikleri d�zenliyor ve ayarl�yor.

�imdi, b�t�n bunlar �er�evesinde n�kleer g�� santrali kuracak herhangi bir �zel sekt�r veya te�ebb�s�n bunlar� yaparken, hele hele al�m garantisinin oldu�u, TETA� taraf�ndan al�m garantisinin oldu�u bir ortamda kalk�p da bunu yurt d��na ihra� etme istemlerinin bu anki Kanun�dan daha olas� d�� oldu�unu mutlaka g�z �n�nde bulundurmak laz�m, bu bilgi kirliliklerini mutlaka gidermemiz laz�m.

Tabii ki, n�kleer santralin bir k�s�m mahsurlar� var. Her �eyin bedelini �deyerek yapmak zorundas�n�z. Bug�n, enerji sekt�r�ndeki her enerji biriminin birbirine olan avantajlar�n� ve dezavantajlar�n� beraber zikretmek zorunday�z, beraber burada s�ylemek zorunday�z. Mesela, yerli kaynaklar� hep beraber destekliyoruz. Yerli kaynaklar�n, mutlaka, rezerv �l��s�nde olsa bile, ekonomik olanlar�n�n �lke ekonomisine kazand�r�lmas�yla alakal� hemfikiriz. Burada, ge�ti�imiz d�nemde de bir kanun ��kart�ld�. Ben, size s�yleyeyim: Mesela, b�y�k rezervuar� olan bir HES�in, yani YEK Kanunu�nu kapsam� d��nda bulunan bir HES�in -ki 15 kilometrekarenin d��nda biliyorsunuz bunlar, rezervuar alan�- kurulmas�n�n yat�r�m maliyeti do�al gaz santralleri maliyetinden daha y�ksektir. Al�n size bir mahsur. Ama, biz, bu mahsuru var diye bunu tercih etmeyecek miyiz? Hay�r, tam tersi, tercih edece�iz, ��nk� o da �lke menfaatleri do�rultusunda. E�er, bug�n, s�rf yat�r�m maliyetlerini, i�letme maliyetlerini katmadan yat�r�m maliyetlerini g�z �n�nde bulundurarak bir karar vermek zorunda kal�rsan�z yerli kaynaklar�n�z� tercih etmezsiniz. Biz, tam tersini s�yl�yoruz, yerli kaynaklar mutlaka tercih edilmelidir, velev ki yat�r�m maliyetleri y�ksek olsa bile. Sonunda bunlar�n i�letme maliyetleri d��k olaca�� i�in pa�al maliyetlerin �lke menfaatleri do�rultusunda oldu�unu s�yleyebiliriz.

Bu a��dan da n�kleer santralin, evet, bir HES gibi, bir yenilenebilir enerji kaynaklar� gibi, bir jeotermal gibi at�k problemi di�erlerinde yok, bunda var. B�yle bir ger�ek var, ama b�yle bir ger�ek var diye de n�kleer santrali bir kenara koyamazs�n�z. Do�ru bilgileri do�ru raflara koyarsan�z, �lkenin iyi idare edilmesiyle alakal� da do�ru tercihler yapm�� olursunuz.

Bu a��dan da ben, mutlaka, n�kleer g�� santralleri yap�m�nda, d�nk� konu�mamda s�yledi�im gibi, e�er art� bir katk�m�z varsa, bu i�in usul ve esaslar�yla alakal� daha iyi olmas�n� istedi�imiz bir husus varsa evet bunlar� tercih edelim, bunlar� da buraya dercedelim. Zaten, Genel Kurul �al��malar� ve komisyon �al��malar� bunlar i�in kurulmu�tur; do�ruyu bulmak ad�na, hem iktidar�yla hem de muhalefetiyle beraber bulmak ad�nad�r.

Bu i�in hukuku nas�l olacak? Evet, �� t�rl� hukuku var: �sterseniz bir lisans m�racaat�yla, �u anda bir �zel sekt�r�n yapt�� gibi �Ben n�kleer g�� santrali kurmak istiyorum.� diye gidip m�racaatta bulunabilirsiniz. Bu, sizin g�c�n�zle alakal�d�r ve bu Kanun kapsam� i�inde de de�erlendirilmeyebilir. O zaman �zel hukuk h�k�mlerine de tabi olabilirsiniz veya olmayabilirsiniz. Ama buradaki temel mantalite �udur: N�kleer g�� santrallerinin �lkemize kazand�r�lmas�yla alakal� hi�bir mazeret ortada b�rak�lmamal�d�r, hi�bir mazeret ortada kalmamal�d�r. �ster kamu art� �zel, ister �zel, isterse m�stakil �zel dedi�imiz hukuk h�k�mlerine tabi olsun, bunlar�n her birinin ger�ekle�tirilebilir olmas� ad�na herhangi bir maninin de ya�anmamas� laz�m.

Ben �zellikle �unu belirtmek isterim ki, buradaki bir �nemli konu da �udur: Piyasan�n -bizim ba��ndan beri s�yledi�imiz- liberalle�mesiyle, serbestle�mesiyle alakal� dozunun hangi oranda olaca��d�r. Ben, muhalefetteki bir arkada��n yerinde olsam bu konuyu daha �ok g�ndeme getiririm. Ni�in? Biz diyoruz ki, �yle bir piyasa yap�s� koyal�m ki, bu piyasa yap�s�n�n i�erisinde serbestle�me �n planda bulunsun. T�rkiye'nin i�inde bulundu�u mali durum, bizim 3 Kas�m se�imlerinde devrald��m�z b�t�n rakamlar, kamunun sabit sermaye yat�r�mlar�nda k��lmesini �ng�r�yor; hele hele enerji sekt�r�nde, hele hele ula�t�rma sekt�r�nde. Mademki h�l b�yle, o zaman, bizim �zel sekt�r� te�vik etti�imizin dozu hangi oranda olmal�? N�kleer santrallerle alakal�, kuraca��m�z bu yap�lanman�n dozu hangi oranla b�rak�lmal�?

��te, o y�zden diyoruz ki bu kanun tasar�s�nda, kanunla�acak bu kanun tasar�s�nda: Ey ahali, ey yat�r�mc�lar -yurt d��, yurt i�i- e�er siz bir yat�r�m yapmak isterseniz, gelip bunu tek ba��n�za kurabilirsiniz. E�er bu manada, istedi�imiz oranla bir teklif bulamaz isek kamu, yat�r�m� yapacak; kamu, firmas�n�, �irketini kuruyor. Bu da yine makul oranda. �ster, kamu, �zel sekt�rden herhangi bir ra�bet g�rmezse yoluna devam edecek, e�er ra�bet g�r�rse hangi oranlarda -�u anda- ortak olaca�� belli olmayan bir tasarrufu da �n�m�zdeki y�llara ve g�nlere b�rakm�� oluyoruz. Yani, tamamen bir hareket serbestisi sa�lanm�� olacak. Yani, n�kleer g�� santrali kurmak isteyen herhangi bir yat�r�mc� diyemeyecek ki �Ben �undan dolay� bunu kurmad�m, bundan dolay� da kamuyla ortak olmad�m; asl�nda, kamunun garantisi olsayd� ��yle yapard�m.� �� model de burada var. �stedi�ini rahatl�kla kurabilir.

Bizim, burada, �zel sekt�r ve kamunun, kamunun arz etti�i imk�nlar� �zel sekt�r�n makul oranlarda payla�abilmesi i�in, bunun hangi oranda, derecede olmas� laz�m geldi�ine iktidar kesinlikle karar vermelidir. Bu �ok do�ru bir istektir. Ge�ti�imiz y�llarda, bizden �nceki iktidarlarda bu k�r, �zel sekt�rle kamu aras�ndaki k�r makul oranda payla��lmad�� i�in bir k�s�m s�k�nt�lar�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� tamamlar m�s�n�z l�tfen Say�n Y�ld�z.

TANER YILDIZ (Devamla) � Say�n Ba�kan�m, �ahs�m ad�na da s�z talebim vard�, m�saade ederseniz birle�tirebilir miyim?

BA�KAN � Komisyon konu�aca�� i�in size s�z veremiyorum, son s�z milletvekilinin olaca�� i�in.

TANER YILDIZ (Devamla) � O zaman ben �ahs�m ad�na konu�mada s�zlerime devam edece�im.

Sayg�yla selaml�yorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim, sa� olun.

�ahs� ad�na, Adana Milletvekili Say�n Tacidar Seyhan,

Buyurun Say�n Seyhan.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

�ncelikle, az �nce konu�ma yapan de�erli Ba�kan�m�n Komisyonumuz ad�na s�yledi�i �eyler �ok �nemliydi. �Yirmi be� milletvekili �al��t�k. Bunu biz birlikte yapt�k, Komisyonumuza haks�zl�k olur� dedi ama zannediyorum ki kendisi de Komisyon �yeleri i�erisinden baz� arkada�lar�m�za dolayl� olarak da haks�zl�k etmi� olur. Adalet ve Kalk�nma Partisinin Komisyona �ye se�erken hassasiyetinden bahsederek mesleklerine uygun g�revlendirmeleri yapt��n� ve bu konuda dikkatli davrand��n� s�yledi. Ancak �u bilinmelidir ki: Benim, Milliyet�i Hareket Partisinde de iyi tan�d��m de�erli arkada�lar�m var. Birlikte d��k ak�mda, bilgisayar teknolojisinde �ok uzun s�re �al��t��m�z bu i�i bilen arkada�lar�m�z var. Bizim Komisyonumuzda da �niversiteden mezun oldu�u dala bakmaks�z�n yapt�� i�in sanayiyle ilgili oldu�u on be�-yirmi y�ld�r sanayinin i�erisinde, bu sekt�r�n i�erisinde a��rl�kl� �al��an arkada�lar�m�z var. Bizim Komisyonumuz sadece Enerji Komisyonu de�ildir. Bizim Komisyonumuzun �yeleri, Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi� Kaynaklar Bilgi ve Teknoloji Komisyonu �yeleridir. Bu alanlarda e�itim g�rm�� ve uzmanla�m�� her arkada�a ihtiyac� oldu�u i�in, bu ihtiya� g�r�ld�� i�in gruplar�m�z bu g�revlendirmeyi yapm��t�r. Bu konuda yeterli ihtimam g�sterilmi�tir. Arkada�lar�m�z�n hakk�n� tenzih edelim.

Bunun d��nda s�ylenen bir �ey var: �E, derme �atma, dedi.� Tahamm�l edeceksiniz. Bir �ey getiriyorsunuz, tahamm�l edeceksiniz. Sizin istedi�iniz �slupta tasar� ele�tirilecek diye bir �ey yok ki! Bir kanun geliyor, son dakika onun i�erisine iki tane 1.000 megavatl�k k�m�r santrali ekliyorsunuz, sonra �nergelerle de�i�tiriyorsunuz, Genel Kurula iniyor, Cumhurba�kanl��na gidiyor, �� maddesi geri d�n�yor, Komisyona al�yorsunuz, on �nergeyle de�i�ik maddelerde de�i�iklik yap�yorsunuz; o da yetmiyor, se�im sonras� bir daha Komisyona al�p on maddeyle de�i�iklik yap�yorsunuz; o da yetmiyor, Komisyonda g�r��lmesi s�ras�nda kendi milletvekillerinizin �srarl� m�dahalesine ra�men, onlar� dinlemeyerek maddeyi atl�yorsunuz, iki dakika sonra tekriri m�zakere yap�p maddede yine de�i�iklik yap�yorsunuz. Bunun T�rk�e�deki ad� nedir? Nedir?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Derme �atma.

OKTAY VURAL (�zmir) � �atma derme.

TAC�DAR SEYHAN (Devamla) � Hay�r, ke�ke derme �atma olsa. O kadar eksiklik var ki, siz ne dermeyi becerebildiniz ne �atmay� becerebildiniz. Bu Kanun ne dermedir ne �atmad�r. Onu da beceremediler.

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Kapka�t�r.

TAC�DAR SEYHAN (Devamla) - Arkada��m Taner Y�ld�z �ok g�zel konu�uyor: ��nerileriniz varsa biriktirelim.� Say�n Y�ld�z, mutlaka �nerilerimiz var. S�yl�yoruz, Kanun�un elle tutulur yan� kalmad�. Siz de rahats�zs�n�z. URAH, ��H hesaplar�n�n nerede olaca�� bile belli de�il. �irket tan�m�nda kimin kimi ikame edece�i belli de�il. L�tfen, �nergeniz var, �nergenizi verin de siz d�zeltin bunu. Niye muhalefetten bekliyorsunuz? Eksikli�i d�zeltmek bizim i�imiz mi? Konu�urken g�rd��n�z eksikli�i burada, gelin d�zeltin, ama bu sadece birka��. Sizin tatmin olmad��n�z bir konuda, sizi tatmin edecek bir yasan�n muhalefet taraf�ndan haz�rlan�p �ne sunulmas�n�, �stelik �lkedeki dengeler konusunda bunun acil gereksinim olmad�� konusunu da beyan eden bir partiden bunun beklenmesini anlamak m�mk�n m�d�r? Bu, do�ru de�ildir de�erli arkada�lar.

Bak�n, do�ru olan �udur: Biz, Cumhuriyet Halk Partisi olarak bu hi� anla��lm�yor, s�rekli burada polemik konusu yap�l�yor� Cumhuriyet Halk Partisinin ne dedi�i bellidir. Arkada��m birazdan kendi i�in s�ylenenlere cevap verecektir ama politika i�in ben net bir �ey s�yl�yorum: Bu Kanun n�kleer enerji veya n�kleer teknoloji geli�tirme kanunu de�ildir, bu n�kleer santral kanunudur. E�er yap�lacaksa �nce n�kleer teknolojiye sahip olun, sonra santral yap�n diyen arkada�lar�m�z var, Milliyet�i Hareket Partisi de bunu diyor. Biz de, buna ge�i�in buradan oldu�unu s�yl�yoruz, ancak biz, n�kleer teknoloji konusunda getirece�iniz her yasaya var�z. Denetleme kurulu olu�turacaksan�z var�z, kanunu olu�turacaksan�z var�z, siz e�itim kurumu kanunu olu�turacaksan�z var�z, ar-ge�sine var�z, siz uranyum zenginle�tirmede bir �al��ma yapacaksan�z bunu da yap�n, buna da var�z, ama n�kleer teknoloji kanunuyla, n�kleer santral, n�kleer ihale kanunu farkl�d�r. Biz de, sizin, T�rkiye�yi k��k k��k n�kleer mezarl��a d�n��t�recek N�kleer �hale Kanunu�na sonuna kadar kar��y�z, anlatt��m�z budur.

Bunun d��nda, k��k bir �eyi daha s�ylemek istiyorum. Burada da bir g�rev �a�r�m var de�erli arkada�lar�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� l�tfen tamamlar m�s�n�z Say�n Seyhan.

TAC�DAR SEYHAN (Devamla) � Tamaml�yorum Say�n Ba�kan.

D�n bir yaz� ��kt� ve bug�n bir kitap ��kt�: �R��vetin De�ifresi�, Aykut K��kkaya. �ok m�kemmel bir kitap. Burada, hem ge�mi�e d�n�k yolsuzluklar anlat�l�yor, ama �ok ciddi bir �ey anlat�l�yor, deniliyor ki: Bir �lkede, 50 milyon dolar� O d�nem Akkuyu i�in yap�lacak n�kleer santralin ilgili kanununun ��kar�lmas� i�in ortada r��vetin d�nd��n� anlat�yor. Bunu anlatan s�radan insanlar de�il; Aziz Ergen, albay; emekli albay Erdal Sar�zeybek ve d�nemin kamu g�revlileri de var, bunu g�rmezden gelemezsiniz. O d�nem Adalet ve Kalk�nma Partisi yoktu ama bu d�nem Adalet ve Kalk�nma Partisinin bunu soru�turmas� i�in bir engel yok. Say�n Bakana, bu kitap i�in gere�ini yapmas�n� rica ediyorum, yap�p yapmayaca��n� da g�rmek istiyorum. Huzurlar�n�zda bu kitab� Say�n Bakana hediye ediyorum, y�llarca gere�ini yap�p yapmad��n� takip edece�imizi de huzurlar�n�zda ifade ediyorum.

Sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Seyhan.

Komisyon ad�na, Komisyon Ba�kan�, K�tahya Milletvekili Say�n Soner Aksoy.

Buyurun Say�n Aksoy. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Muhterem Ba�kan, de�erli milletvekili karde�lerim; biraz �nce s�yledi�im a��klama tam olarak anla��lmad�. Ben, B�y�k Millet Meclisinin huzuruna gelmi�, sizlerin, hepinizin onay� i�in burada size arz edilmi� olan yasan�n �derme �atma� olamayaca��n� s�yl�yorum. Ama, Komisyonumuzda yasalar�n her bir maddesi �zerinde onlarca �nerge verilebilir, tart��labilir, ara verilebilir, yeni yeni bilgiler dercedilebilir. Bunlar, o yasan�n �derme �atma� oldu�u anlam�na asla gelmez. Bunlar, bir olgunla�t�rmad�r; bunlar, yasa �zerinde ciddi �al��malar� ifade eder. Biz yasalar�, zaman zaman ara veririz �al��malar�n� Brifingler al�r�z, tak�ld�� yerde uzmanlar �a��r�r�z. Komisyonlar b�yle �al��r. Bunlar�, �derme �atma�yla hi� kimse vas�fland�rmaz, bunlar olgunla�t�rmad�r.

Bilgilerinize sunulur.

Sayg�lar�mla. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Ba�kan.

�ah�slar� ad�na ikinci s�rada, Say�n Taner Y�ld�z, Kayseri Milletvekili.

Buyurun Say�n Y�ld�z. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

TANER YILDIZ (Kayseri) � Say�n Ba�kan, de�erli arkada�lar; kald��m�z yerden devam edelim istiyorum.

Kamuyla �irketlerin stat�s�n� burada d�zenleyen iki ayr� madde var. Bunlar� birbirine kar��t�rmamak laz�m. Birincisi, hangi �irketin nas�l teklif verece�iyle ve bu tekliflerin nas�l de�erlendirilece�iyle alakal� �u anda bu madde, �zerinde konu�tu�umuz 3��nc� madde. Yani bir �irket tek ba��na gelebilir, TAEK�in sundu�u o �artlar -tekrar etmek istemiyorum vaktimden ald�rmamak i�in- yani �retim kapasitesi, se�im s�reci, yak�t temini, al�nacak enerjinin miktar�, s�resi vesaire, b�t�n bunlarla alakal� �artlar�n� yerine getirmi�se normal ihalesine girer, fiyat� uygunsa teklifini TEDA� kabul eder, Bakanlar Kuruluna sunar, Bakanlar Kurulu onaylarsa o i�i alm�� olur. Bu ayr� bir �ey. Ama kamuyla alakal�, kamunun kuraca�� irketle alakal� stat�y� ise 6�nc� madde d�zenliyor. 6�nc� maddede de diyor ki: Bakanl�k, i�te -tekrar �zerinde konu�aca��z 6�nc� maddede ama- bir �irket kurar, bu �irketlerini �zel sekt�r�n hisselerine a�ar. Oran�n� belirtmemi�. Bizim amac�m�z zaten� Ke�ke, bu kamunun kuraca�� irket -o safhaya gelmez ama- o safhaya geldi�inde, b�t�n, y�zde 100��n� �zel �irket als�n. Bizim amac�m�z zaten kamunun elinde b�rakmak de�il bunu.

�nemli olan �u de�erli arkada�lar: Makul oranda payla��yor muyuz bu k�r�, payla�m�yor muyuz? Yani burada, d�n de bir konu�mada ge�ti, �irketlerin isteklerini mi yap�yoruz yoksa milletin vicdan�n�n tercihlerini mi yap�yoruz? �imdi, son derece spek�lasyona a��k bu konuda milletin vicdan�n�n tercihlerini yap�p yapmad��n�z buradaki konu�malarla belli olmaz de�erli arkada�lar. Onlar, ancak 3 Kas�m se�imlerinin sonu�lar�nda belli olur, 22 Temmuz se�imlerinin sonu�lar�nda belli olur ve en son yapt��m�z referandumda belli olur. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar, CHP ve MHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

MEHMET FAT�H ATAY (Ayd�n) - H�l� daha oradas�n!

TANER YILDIZ (Devamla) � O a��dan, yani biz burada yapt��m�z�

MEHMET FAT�H ATAY (Ayd�n) - H�l� daha oradas�n!

TANER YILDIZ (Devamla) � Ama l�tfen�

MEHMET FAT�H ATAY (Ayd�n) - H�l� daha oradas�n!

TANER YILDIZ (Devamla) � Bak �imdi, yapt��m�z tercihlerin�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Say�n S�zc�, se�menle, bilimsel tart��may� niye kar��t�r�yorsunuz?

TANER YILDIZ (Devamla) � ��yle, bak�n�(CHP ve MHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

De�erli arkada�lar�m, m�saade ederseniz, hangi gerek�eyle oldu�unu anlataca��m.

BA�KAN � Say�n Y�ld�z, l�tfen, Genel Kurula hitap edin.

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Bu bilgi halkta var m�?

TANER YILDIZ (Devamla) � M�saade edin�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � N�kleer bilgi halkta var m� da bunu s�yl�yorsunuz? Halkta n�kleer bilgi mi var?

TANER YILDIZ (Devamla) � Bak�n, halk�n sezgilerine l�tfen�

MEHMET FAT�H ATAY (Ayd�n) � Ne alakas� var?

BA�KAN � Say�n milletvekilleri�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Siz n�kleer santral kuruyorsunuz.

TANER YILDIZ (Devamla) � Say�n Bakan�m�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Halkta bu bilgi var m�?

TANER YILDIZ (Devamla) � Bak�n, size, Say�n Bakan�m diye hitap ediyorum.

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Yapmay�n yani, �ok g�l�n� duruma d��yorsunuz! Halkta n�kleer bilgi yok.

TANER YILDIZ (Devamla) � Siz, bakanl�k yapm�� birisiniz.

BA�KAN � Say�n Y�ld�z, l�tfen Genel Kurula hitap eder misiniz.

TANER YILDIZ (Devamla) � Siz, bak�n, l�tfen�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Yapmay�n, ama siz de demagoji yapmay�n.

TANER YILDIZ (Devamla) � Bir dakika, bir dakika, yok� �ok a��k bir �ey s�yleyeyim.

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Yapmay�n, �ok ay�p oluyor, �ok ay�p oluyor!

TANER YILDIZ (Devamla) � E�er siz, halk�n sezgilerine, ferasetine, basiretine g�vendi�iniz zaman, bu t�r kayg�lar� �ekmenize gerek kalmaz.

ABD�LKAD�R AKCAN (Afyonkarahisar) � Kim kayg� duyuyor ki?

TANER YILDIZ (Devamla) � Evet, �u anda bak�n, biz halk�m�z�n ferasetine, basiretine ve �ng�r�s�ne sayg� duyuyoruz. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar) Bunlar�n da sonu�lar�n� al�yoruz. Ayn� �eyi sizin ayn� oranda anlaman�z� tabii ki beklemek benim hakk�m de�il.

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � O zaman dokunulmazl�klar� kald�ral�m.

TANER YILDIZ (Devamla) � Ama n�kleer santrallerle alakal��

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Dokunulmazl�klar� kald�ral�m.

BA�KAN � Say�n Y�ld�z, l�tfen kar��l�kl� konu�mayal�m. Genel Kurula hitap eder misiniz. (CHP ve MHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

MEHMET FAT�H ATAY (Ayd�n) � Say�n Ba�kan, g�ndeme gelsin.

TANER YILDIZ (Devamla) � Allah, Allah!

De�erli arkada�lar, ben �u k�sm�n� anlayam�yorum�

YA�AR A�Y�Z (Gaziantep) - G�ndeme gelsin Ba�kan.

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, l�tfen m�dahale etmeyin hatibe.

YA�AR A�Y�Z (Gaziantep) - Ama g�ndeme gelsin.

TANER YILDIZ (Devamla) � Ben, kanunla alakal� konu�urken hi�bir itiraz yok, halktan bahsetti�imde itiraz var. (CHP ve MHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

MEHMET FAT�H ATAY (Ayd�n) � G�ndeme gel, g�ndeme!

BA�KAN � Hatibe m�dahale etmeyin l�tfen.

TANER YILDIZ (Devamla) � Niye halk�m�zdan bahsederken itiraz ediyorsunuz?

YA�AR A�Y�Z (Gaziantep) � Demogoji yap�yorsun, demogoji!

TANER YILDIZ (Devamla) � L�tfen... Yok...

OKTAY VURAL (�zmir) � Halk�, ki�isel menfaatlerinize alet ettirmeyin.

TANER YILDIZ (Devamla) � De�erli arkada�lar, burada hepimiz halk�n temsilcisiyiz.

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Halk� yolsuzlu�un arkas�na alamazs�n�z!

TANER YILDIZ (Devamla) � Burada temsilciyiz. O y�zden, �irketin tercihlerini mi, halk�n tercihlerini mi yapt��m�z konusundaki notu verecek olan buras� de�il, notu verecek olan halk. Kendisi o notunu veriyor.

�imdi, bak�n, ben teknik konudan bahsederken�

OKTAY VURAL (�zmir) � Ha, anlad�m. �Ben istedi�ime veririm.� diyorsunuz. Bravo!

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Meclisi yok say�yorsunuz, Muhalefeti, Meclisi yok say�yorsunuz yani. �Buras� de�il...�

TANER YILDIZ (Devamla) � Nas�l? Yok! Niye?

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Buras� yasama organ�, nas�l yok sayars�n�z! Bu s�z�n�z� geri al�n�z! Ay�p ediyorsunuz!

TANER YILDIZ (Devamla) � Hay�r, hay�r! Hi�, hi�! Kesinlikle olmaz!

BA�KAN � Say�n hatip�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Yasama organ�n� yok say�yorsunuz!

BA�KAN � Say�n Bakan, l�tfen, l�tfen�

Say�n Bakan�m�

TANER YILDIZ (Devamla) � �imdi, de�erli arkada�lar�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Yasama organ�n� yok say�yorsunuz!

MEHMET FAT�H ATAY (Ayd�n) � Say�n Ba�kan, g�ndeme ili�kin konu�sunlar.

BA�KAN � Usulden de�ildir bu yani kar��l�kl� konu�mak.

TANER YILDIZ (Devamla) � �imdi, de�erli arkada�lar, halk�m�zdan hi�bir �ekilde rahats�z olmayal�m.

Bak�n, rahats�z olmam�za hi� gerek yok.

OKTAY VURAL (�zmir) � Neyse� Kayseri civar�ndaki elektrikten bahsedelim biraz, ha?

TANER YILDIZ (Devamla) � Yeterince takdir ediliyor, yeterince g�r�l�yor. Hangi �al��malar yap�l�yor, hangi �al��malar yap�lm�yor, bunlar yeterince g�r�l�yor. Bir h�k�metin yapt�� al��malar�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Kayseri civar� enerjiyi de konu�al�m.

�ZKAN �KS�Z (Konya) � Ba�kan�m, ne konu�up duruyor bu ya?

TANER YILDIZ (Devamla) � Say�n Bakan�m, l�tfen, siz, oradan laf ataca��n�za, gelin �u k�rs�de konu�un. Niye laf at�yorsunuz?

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Olur, olur. Arkada��m konu�acak biraz sonra Kayseri civar�n� da konu�acak.

TANER YILDIZ (Devamla) � �imdi, bu tercihlerden, halk�m�z�n yapt�� bu tercihlerden rahats�z olmamak laz�m, her zaman sayg�l� olmak laz�m, basiretine ve ferasetine g�venmek laz�m. Burada herhangi bir politika anlat�l�rken� Bunu, tabii ki halk�m�z de�erlendirecek, art� ve eksi sonu�lar�n� mutlaka de�erlendirecek. Bu a��dan herkes m�sterih olsun.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Y�ld�z, te�ekk�r ederim, sa� olun. Buyurun Say�n Y�ld�z.

TANER YILDIZ (Devamla) � Ben de te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Madde �zerinde konu�malar tamamlanm��t�r.

�imdi soru-cevap i�lemine ba�l�yoruz.

�lk soru, Say�n A�y�z�e ait.

Buyurun Say�n A�y�z.

YA�AR A�Y�Z (Gaziantep) � Te�ekk�rler Say�n Ba�kan�m.

Efendim, bu Yasa, oldubittiye, aceleye getirilen bir yasad�r. �zellikle 3��nc� maddede bu �l��tlerin yasal ba�lay�c�l�k kapsam� nedir, o belli de�ildir.

Ayr�ca, bu �l��tler nas�l ilan edilecek? Devlet y�netimi ve n�kleer santral kurulu�u gibi �ok ciddi, �lkenin gelece�ini ilgilendiren bu konuda devletin hi�bir denetim ve g�zetim yetkisinde olmamas� b�y�k bir bo�luk de�il midir?

Ayr�ca, �evre ve do�a ili�kilendirilmesi yap�lmas� gerekirken, sadece Enerji Bakanl��n�n s�z konusu olmas� bu konuda biraz eksikliktir.

Ayr�ca, kurulacak n�kleer g�� santralleri enerji ihtiyac�m�z�n y�zde ka��n� kar��layacak? Bu kadar az�n� kar��layacak bir n�kleer enerji santrali i�in �lkemizi n�kleer enerji ��pl�� haline getirmeye ne gerek var Say�n Bakan�m.

Bu Yasa eksiktir, bu Yasa yetmezdir. O nedenle bu Yasa�n�n geriye �ekilmesini d��nmeniz laz�m.

Ayr�ca �bilgi kirlili�i� diyorsunuz. Bilgi kirlili�ini, bu �lkede, enerji piyasas�nda, maalesef, sizin Bakanl��n�z ve b�rokratlar�n�z yarat�yorlar. �ok �vd��n�z BOTA� acaba tahsilatlar�n� yapabiliyor mu? BOTAޒ�n yapmas� gereken denetim yetkisini niye milyar dolarlara �zel �irketlere veriyorsunuz Say�n Bakan? BOTAޒ�n altyap�s� yeterli, her t�rl� �eyi yeterli.

Ayr�ca, bu Yasada bu �retilen enerjinin d��ar�ya sat�lmamas�n� engelleyecek bir madde yok, h�k�m yok. Irak�a nas�l ki Kartet kanal�yla enerji sat�yorsan�z yar�n, �b�r g�n bunlar da b�yle yaparsa ne diyece�iz Say�n Bakan�m?

O bak�mdan, �lke yarar� yoktur, kamu yarar� yoktur ve n�kleer santral ��pl�� yapacaks�n�z �lkeyi.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n A�y�z.

Say�n Korkmaz, buyurun efendim.

S�LEYMAN NEVZAT KORKMAZ (Isparta) � Say�n Ba�kan�m, bu suallerimi �zellikle Karsl�, I�d�rl� ve Trakyal� vatanda�lar�m�z�n kayg�lar� �zerine Say�n Bakana y�neltmek istiyorum. Biliyorum ki, tehlikenin hemen yan� ba��nda oturan onlar.

Sovyet Rusya zaman�nda in�a edilmi�, �lkemiz s�n�rlar�n�n hemen yan� ba��nda yer alan kom�u �lkelerdeki -Bulgaristan, Ermenistan gibi- n�kleer santrallerin i�leyi�i ile insan hayat� ve �evrenin korunmas� a��s�ndan, g�venli�inin takibi D��i�leri Bakanl�� zerinden, Sa�l�k Bakanl�� ile de isti�are edilerek Bakanl��n�zca yap�l�yor mu?

Bu �lkeler ile kendi insan�m�z�n ve �lke topraklar�m�z�n korunmas� anlam�nda, hem di�er devletlerle hem de bakanl�klar aras�nda uyumlu bir i�birli�inden s�z edilebilir mi?

N�kleer enerji politikan�z� uygulamaya ge�irirken bu uygulamalar� dikkate al�yor musunuz?

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Korkmaz.

Buyurun Say�n En�z.

MUSTAFA EN�Z (Manisa) � Say�n Ba�kan�m, arac�l��n�zla, mevzuata g�re bir�ok belirsizli�in ve y�netim kaosunun ya�and��, n�kleer g�venli�in ve emniyetin sa�lanmas�ndan sorumlu olan ve bunun i�in lisanslama faaliyetlerini y�r�tecek olan TAEK, Kanun�da belirtilmi� olan g�revlerini nas�l yerine getirecektir?

Te�ekk�r ediyorum.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n En�z.

Say�n �zt�rk, buyurun.

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Bakan, liberalle�me politikalar� uygulayan �lkeler d�hil, n�kleer santrallere al�m garantisi veren ba�ka bir �lke var m�d�r?

�kinci sorum: Mevcut enterkonnekte sistemdeki kay�p ve ka�ak oran� nedir? Bakanl��n�z d�neminde kay�p oran�n� �nlemek ya da en aza indirmek konusunda yap�lan yat�r�m miktar� var m�d�r? Kurmay� planlad��n�z n�kleer santral ile toplam enerjinin ne kadar� �retilecektir?

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �zt�rk.

Buyurun Say�n Gen�.

KAMER GEN� (Tunceli) � Efendim, TAEK�in belirleyece�i �l��tler nelerdir? Bu �l��tler genelge �eklinde mi, y�netmelik �eklinde mi yay�mlanacakt�r?

Biraz �nce Say�n Bakan �Biz k�m�rleri toplad�k, vatanda�lara da��tt�k, sadaka ekonomisini yaratt�k.� dedi. Bu arada, �zel k�m�r ocaklar�ndan da yo�un miktarda k�m�r al�nm��t�r. Bu �zel k�m�r ocaklar�nda, k�m�r ald��n�z �irketlerin sahiplerinden size ve H�k�metinize yak�n, bakanl�k yapan ki�ilerin yak�n akrabalar� var m�d�r? Hatta, bir �zel k�m�r oca�� sahibi �Biz iflas ediyorduk, b�t�n tozlar� Enerji Bakanl��na satt�k.� dedi.

Ayr�ca da, bu TKݒnin 750 trilyon liral�k paras� nereden kar��lanacak? Biz de istiyoruz b�t�n T�rkiye Cumhuriyeti devleti vatanda�lar�n�n her birisine trilyonlar �deyelim, ama bu para nereden gelecek? Sonradan devleti duvara �arpt�racak m�s�n, �arpt�rmayacak m�s�n�z? 500 milyar dolar� nas�l �deyeceksiniz, i� ve d�� borcu? Onu bir a��klar m�s�n�z? Yoksa, biz de istiyoruz herkese para da��tal�m. Bu sadaka ekonomisi de�il.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Gen�.

Soru sorma s�resi tamamlanm��t�r.

Cevapland�rma s�resine ge�iyoruz.

Buyurun, Say�n Bakan�m.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Efendim, �nce Say�n A�y�z��n sorular�na cevap verece�im.

Gayet tabii ki yasal olacak bu. Bu Yasa da ��k�nca, TAEK bu �l��tleri a��klad�� zaman yasal bir baza oturmu� olacak. Zaten, onun i�in bu Yasa�y� ��kar�yoruz. Yani, ba�ka ne yap�yoruz ki burada? Birincisi bu.

�kincisi: �ok ciddi olan bu �l��tlerin ve devletin �al��malar�, gayet tabii, TAEK gibi ciddi bir kurulu� taraf�ndan yap�l�yor. 1956 y�l�nda kuruldu�unu ifade ettim size. Avrupa Atom Enerjisi ondan bir sene sonra kuruldu. Yani, biz onun kurucular� aras�nday�z, ortaklar� aras�nday�z ve bizim uzmanlar�m�z devaml� oraya gidip geliyorlar, onlar da bize geliyorlar. Yani, T�rkiye�yi niye bu kadar k��ms�yorsunuz, uzmanlar� niye bu kadar k��ms�yorsunuz? Binlerce adam yeti�ti T�rkiye�de. T�rkiye ilk defa n�kleer enerjiyle burada kar��la�m�yor. �� y�zden fazla tesis �u anda �al��yor T�rkiye�de, n�kleer t�p d�hil. Bunlar� d�n de anlatt�m. Ayn� sorular� ben cevapland�rmaya her zaman haz�r�m, sabaha kadar da konu�urum. Ama yani, TAEK gibi, hakikaten �v�nd��m�z mill� bir kurulu�umuzu, d�nya �ap�nda akredite bir kurulu�umuzu nas�l b�yle g�rmemezlikten gelirsiniz?

Kald� ki, sekiz tane soru soruldu, bunlar�n i�inde �N�kleer enerji ��pl�� ocak.� denildi, birtak�m �eyler s�ylendi. En az�ndan �unu s�yleyeyim size: Gayet tabii ki kom�ular� da yak�ndan takip ediyoruz. Benim bildi�im kadar�yla altm�� yedi noktada �l��m yap�l�yor s�n�rlar�m�zda ve Ermenistan�da daha ge�en hafta 2 tane uzman�m�z vard�. Sadece biz oray� kontrol etmiyoruz, herkes birbirini kontrol ediyor. N�kleer enerji �yle kolay bir i� de�il. Gayet tabii ki, biz bunu derken bir makarna fabrikas� kurmuyoruz. Yani, gayet tabii ki, n�kleer enerjinin ciddiyetine uygun olarak da denetimleri yap�l�yor, �l��mleri yap�l�yor, bunlarla ilgili uzman geli� gidi�leri oluyor. Kazmay� vurmadan �nce projeler incelenecek. Vurdu�umuz andan itibaren de her ad�m milimetrik olarak kontrol alt�nda olacak, denetim alt�nda olacak. Bu �ocuk oyunca�� de�il, gayet tabii ki. Ayn� �lkede ya��yoruz. Yani, �imdi, biz bunu yap�yoruz, biz bu �lkede ya�am�yoruz, �olu�umuz �ocu�umuz, torunlar�m�z burada ya�amayacak, b�yle bir �eyi kuraca��z, sadece g�venli�i siz d��neceksiniz, yolsuzluklar yap�lacak, ihale olacak� ��hale yapmayaca��z.� diyoruz, ��hale yap�lacak.� diyorsunuz. ��nceden belirlenmi�.� deniyor. Yani, b�yle bir �ey� Yani, T�rk�e konu�tu�umuz h�lde acaba anlatmakta hatam�z m� var? Ben bunu anlamakta g��l�k �ekiyorum.

Ayr�ca, Karsl�, I�d�rl� vatanda�lar�m�z, Edirne�deki de, hepsi m�sterih olsunlar, b�t�n o kom�ular�m�z�n da ayn� kontrolleri kar��l�kl� olarak yap�l�yor, �l��mler al�n�yor. O bak�mdan, herhangi bir sorun s�z konusu de�il.

Ayr�ca, n�kleer enerjide al�m garantisi konusu� Biz, burada bu modeli olu�tururken, daha evvelden� Mesela, Amerika�da tamamen �zel sekt�r taraf�ndan kurulur bu. Avrupa�da, Finlandiya�da sekt�rler taraf�ndan, k��t sekt�r� taraf�ndan a��rl�kl� olarak yap�l�yor.

Ben, mesela, demir �elik�ilere bunu tavsiye ediyorum, fazla miktarda ark oca�� var, elektrik kullan�yorlar, bir araya gelsinler, tekstilciler, onlar. ��nk�, n�kleer enerjide voltaj sorunu da olmayacak baz y�k� oldu�u i�in. �p koptu, bilmem herhangi bir dokumada sorun olma problemi de olmaz. Kendi, sekt�rler bir araya gelir bunu yaparlar.

Bir de, biz illa bir yerden kopya m� �ekece�iz? Biz de T�rk tipi yat�r�m modelini koyuyoruz ortaya. Yani, bunu biz kendimiz geli�tirdik, t�pk� Bor Ara�t�rma Enstit�s� gibi. O zaman da �ok tart��ld�, �Nas�l bir Enstit� bu?� dediler. Biz Enstit�m�z� kurduk, fazla adam da �al��t�rm�yoruz, d��ar�ya i� yapt�r�yoruz.

Bak�n, �Kanunu yok.� deniliyor. T�rkiye Atom Enerjisi Kurumunun b�t�n y�netmelikleri burada. Denetimle ilgili elli maddelik kanunun tasla�� haz�r gerek�eleriyle beraber, pe�inden de bunu getirece�iz. Bu da �Ulusal N�kleer Teknoloji Politikas�� ve on cilt. Bunlar haz�rland�. Bunlar�n hepsi s�rayla verilecek. �imdi bunlar�n hepsini versek, bunlar� inceleyeyim diye zaman istenecek. Biz bunda gecikmek istemiyoruz, zamana kar�� yar�� i�indeyiz ve �lkemiz, milletimiz bu teknolojiye sahip ��kacak. Biz de d��n�yoruz �lkemizin imk�nlar�n�.

Gelelim Say�n Gen�in sorusuna. Biz, burada �yle sadaka ekonomisi filan yapm�yoruz. Biz, halk�m�z�n sosyal ihtiya�lar�n� kar��l�yoruz ve ayn�, bunu mill� kaynaklar�m�zla� Bu k�m�r� ithal etmiyoruz, eskiden ithal ediliyordu, ithalleri kestik.

MEHMET FAT�H ATAY (Ayd�n) � 45 derece s�cakta k�m�r da��tt�n�z!

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Bu k�m�r� al�yoruz, ��kar�yoruz. Sosyal devletimizin �eyi bu.

KAMER GEN� (Tunceli) � Paras�?..

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Paras�� Onun paras�n� biz d��n�r�z, biz h�k�metiz, biz icray�z. Onu halk bize verdi, bunun hesab�n�, kitab�n� siz yap�n diye bize verdi. Siz hesab�n� sorars�n�z, biz de cevab�n� veririz. Ayr�ca�

MEHMET FAT�H ATAY (Ayd�n) � 45 derece s�cakta k�m�r da��tt�n�z, 45 derece!

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Hay�r, b�yle bir �ey s�z konusu de�il. Daha evvelden karne da��t�l�yordu, karnelere yaz�l�yordu bir zamanlar. Biz bunlar� kald�rd�k, her �ey bol �imdi. �stelik ithalat da yapm�yoruz, d��ar� da para vermiyoruz, kendi k�m�r�m�z� ��kar�yoruz. ��imiz orada �al��yor. �zel sekt�r�m�z maliyeti yedide 1 d��rd�, �retimi 20 kat art�rd�.

Ayr�ca da MTA�m�z �u anda ara�t�rmalar�n� yap�yor�

YA�AR A�Y�Z (Gaziantep) � BOTAޒa gelelim.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � 800 milyon ton k�m�r yeni bulduk, 600 milyon ton da ona ekliyoruz, 1.4 milyar tondur� Ayr�ca, kay�p ka�akta da 25�ti, 15�e d��m��t�r.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Bakan�m.

YA�AR A�Y�Z (Gaziantep) � BOTAޒ�n ne kadar borcu var?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � BOTAޒ�n alaca�� da var, borcu da var.

YA�AR A�Y�Z (Gaziantep) � Ankara B�y�k�ehir Belediyesinden ne kadar?..

ENG�N ALTAY (Sinop) � Say�n Ba�kan�

BA�KAN � Buyurun.

ENG�N ALTAY (Sinop) � Say�n Ba�kan, Say�n Bakan biraz �nce konu�mas�nda muhalefet s�ralar�na d�nerek �T�rkiye�yi k��ms�yorsunuz, T�rk�e bilmiyorsunuz, T�rk�e anlam�yor musunuz!� gibi ithamlarda bulundu. Kendisine yak��t�ramad��m� s�ylemek istiyorum.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler, tamam, oldu.

Say�n milletvekilleri, madde �zerinde �� nerge vard�r.

�nergeleri �nce geli� s�ras�na g�re okutaca��m, sonra ayk�r�l�k s�ras�na g�re i�leme alaca��m.

�lk �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

8.5.2007 tarihli ve 5654 say�l� N�kleer G�� Santrallerinin Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun Tasar�s�n�n 3. Maddesinin (3). f�kras�ndaki ��irketin se�imi� ibaresinin madde metninden ��kar�lmas�n� arz ederim.

Muharrem Varl�	M�min �nan	�enol Bal
Adana	Ni�de	�zmir
Recep Taner	Akif Akku�	�smet B�y�kataman
Ayd�n	Mersin	Bursa

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan tasar�n�n 3. maddesinin (2). f�kras�n�n a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

Oktay Vural	Mehmet �and�r	D. Ali Torlak
�zmir	Mersin	�stanbul
Muharrem Varl�	Y�lmaz Tankut	Beytullah Asil
Adana	Adana	Eski�ehir

�TAEK, Kanunun y�r�rl�k tarihinden itibaren n�kleer santral kurup i�letecek �irketlerin kar��lamas� gereken n�kleer g�venlikle ilgili �l��tleri bir ay i�inde kendi internet sitesinde ve Resm� Gazete de yay�nlar.�

BA�KAN � �imdi, maddeye en ayk�r� �nergeyi okutuyorum:

Say�n Ba�kanl��a

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� yasa tasar�s�n�n 3.maddesinin (5 nolu) bendinin, �bu �l��tleri� ibaresinden sonra �ek olarak verilen 30 g�n s�rede� ifadesinin eklenmesini arz ederiz.

Kamer Gen�	Emrehan Hal�c�	Recai Birg�n
Tunceli	Ankara	�zmir
H�seyin Pazarc�		H�seyin Mert
Bal�kesir		�stanbul

BA�KAN � Okunan bu son �nerge, maddeye en ayk�r� �nerge oldu�u i�in i�leme alaca��m.

Komisyon, �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � �nerge sahibi, gerek�eyi mi okutal�m, s�z m� istiyorsunuz?

KAMER GEN� (Tunceli) � Konu�aca��m.

BA�KAN � Buyurun.

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; yine, bak�yorum Bakanlar Kurulu s�ralar� bo�, bunu yine hat�rlatay�m.

�nergemizin �z� �u: �imdi, burada deniyor ki: �Bu �l��tleri kar��lamayan �irketlerin teklifleri yar��ma d�� b�rak�l�r.� Yani, burada diyoruz ki, bunu hemen yar��ma d�� tutmayal�m, bu eksik belgesi olan ki�iye, ilgili kurum otuz g�nden a�a�� olmamak �zere bir ek s�re versin, bu s�re i�inde de tamamlamazsa bu talepleri reddedilsin. Bu, bence �ok makul bir durum.

Ayr�ca da, kanun tekni�i �ok �nemli. �imdi, 3��nc� f�krada, tabii Komisyon kendisini �ok �vd� de, bu Kanun�u� Bir defa, Komisyonun �� T�z�k��n 35�inci maddesini �ok dikkatli okumas�n� istiyorum. Orada 35�in ikinci f�kras�nda deniyor ki: �Komisyonlar kanun teklif edemezler.� bir; �Kendisine havale edilen i�ler d��nda i�lerle u�ra�mazlar.� �ki. ��nc� f�kras�nda da diyor ki: �Cumhurba�kanl�� taraf�ndan iade edilen kanunlar�n hangi maddeleri iade edilmi�se sadece bu maddeler g�r��lebilir.� Art�k bunu T�rk�esi olanlar iyi anlar.

Burada 3��nc� f�krada, y�netmelikle belirlenmeyen hususlar� tek tek saym��s�n�z. Kanun tekni�i bak�m�ndan burada bir eksiklik var. Orada diyor ki: ��fiyat�n� olu�turma usul ve esaslar�� belirlenir.� Burada hepsi say�lm��. H�lbuki oraya bir �vesaire� veyahut da �di�er hususlar�� derseniz� �imdi, bu Kanun�un bu maddesinde �u anda d��n�lmeyen hususlar da y�netmelikle belirlenebilir. Ama buraya bir �vesaire� veya �di�er hususlar�� da e�er yazmazsak o zaman y�netmeli�e bunlar� dercedemezsiniz, y�netmelik kanuna ayk�r� olur. Bu, kanun tekni�inin gerektirdi�i bir durumdur. Ama tabii, siz bizim s�ylediklerimizi anlar m�s�n�z anlamaz m�s�n�z, bir �ey demiyorum.

Biraz �nce Bakan diyor: �Siz T�rkiye�yi k��k d��r�yorsunuz.� Yahu sen kimsin, T�rkiye kim karde�im! T�rkiye sen de�ilsin ki, T�rkiye hepimizin mal�, T�rkiye hepimizin devleti. Bu devleti b�y�ten bu T�rk halk�d�r, T�rk milletidir. Sen ��km��s�n burada, i�te Enerji Bakanl��n ortada. Ka� tane personelin bug�n i�eride, ka�� soru�turma, r��vetten, ihaleye fesat kar��t�rmaktan i�eride duruyor, bir onu s�yle bakal�m, sen niye kendini �ey ediyorsun? (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

Sonra Bakanlar Kurulunda konu�uyorlar, diyorlar ki: Efendim, o 8 tane er d��ar�ya giderken, bilmem o erlerle ilgili ��pheli birtak�m konu�malar yap�l�yor ve bir tane bakan ��k�yor diyor ki: �T�rk Silahl� Kuvvetlerine bunlar yak��maz. Bunlar beraber gitmemeliydi.�

BA�KAN � Say�n Gen�, yine g�ndem d��na ��kt�n�z.

KAMER GEN� (Devamla) � Bir dakika efendim, bir �ey s�yleyece�im. C�mlemi�

BA�KAN � Bak�n, kabul edemem.

KAMER GEN� (Devamla) � Efendim, tamam, c�mlemi �ey edeyim de�

BA�KAN � G�ndem d��na ��kt��n�z an kabul edemem. L�tfen g�ndeme gelin.

KAMER GEN� (Devamla) � Efendim, Say�n Bakan bize �T�rkiye�yi k��lt�yorsunuz.� dedi. �imdi de, ondan sonra diyor ki: �Bunlar�n kurtulmas�na sevinemedim.�

BA�KAN � Ne alakas� var �imdi konu�tuklar�m�zla?

KAMER GEN� (Devamla) � Yani, bu ailelerin ac�lar�yla bu kadar alay etmek olur mu?

Sonra bu giden erler i�inde -8 tane er- var m�d�r bir PKK�yla ili�kisi olan? Varsa, sen h�k�metsin, s�yle. Yoksa, bunlara b�yle bir ithamda bulunulabilir mi? Bu �ok b�y�k bir hatad�r, Bakan�n istifa etmesi laz�m. B�yle bir askerlik g�revini yapan bir askere bu kadar yak��t�rmada bulunan bakan�n istifa etmesi laz�m.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, �nergeyle alakas� olmayan �eyler�

BA�KAN � Say�n Gen�, ikinci ikaz�m� yap�yorum.

KAMER GEN� (Devamla) � Tamam efendim, konuya gelece�im.

BA�KAN - Bak�n, �� T�z�k�� iyi biliyorsunuz, keserim s�z�n�z�. L�tfen�

KAMER GEN� (Devamla) � Say�n Ba�kan, konuya gelece�im.

BA�KAN � Konuya gelin l�tfen.

KAMER GEN� (Devamla) - Ama, bunlar mill� duygular�m�z.

BA�KAN � L�tfen konuya gelin, konu�turmam sizi, konu�turmam bak�n.

KAMER GEN� (Devamla) � Konuya geliyorum.

L�tfen, T�rkiye Cumhuriyeti devleti sizinle b�y�medi, sizinle daima k��ld�, iflasa g�t�rd�n�z.

BA�KAN � M�samaha edemem size.

KAMER GEN� (Devamla) � �imdi, biraz �nce diyorsunuz ki: �Efendim, biz millete k�m�r da��t�yoruz.� Yahu da��t, kendi �zel paranla da��t! Niye devletin paras�n� getirip da��t�yorsun? Kendi paranla da��t!

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � T�rk milletinin mal�n� yine T�rk milletine da��t�yoruz.

KAMER GEN� (Devamla) - Kendi yanda�lar�n�z�n sahip oldu�u iflas eden k�m�r ocaklar�ndan ��kar�lan toz k�m�rleri getiriyorsunuz vatanda�a day�yorsunuz.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � H�l� verdi�i �nergenin haricinde konu�uyor Say�n Ba�kan.

KAMER GEN� (Devamla) - Buyurun, vicdan kabul eder mi? Bunu hangi vicdan kabul eder, bir s�yleyin bakal�m. Say�n Bakan, isterseniz onlar� inceleyelim, bir komisyon kural�m, hangi k�m�r ocaklar�ndan ne miktarda k�m�r alm��s�n�z? Bunlar�n ortaklar� aras�nda sizin yanda�lar�n�z, milletvekilleriniz, bakanlar�n�z var m�, yok mu? Bunlar� ara�t�ral�m. Yoksa, o zaman deriz ki: �Tebrik ederiz ya, siz hakikaten d�r�st �al��yorsunuz.� Ama varsa, bunun da hesab�n� size sorar�z.

Benim �nergem, bir ihtiyaca cevap vermek �zere verilmi�tir, kabul�n� rica ediyorum. Bana �nergede destek veren Demokratik Sol Partili arkada�lara da te�ekk�r ediyorum, zaten m��terek �al��yoruz arkada�lar�m�zla beraber.

�nergemin kabul�n� istiyorum.Yaln�z oylamadan �nce de karar yeter say�s�n� istiyorum. (DSP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Gen�.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum�

KAMER GEN� (Tunceli) � Karar yeter say�s� istiyorum.

BA�KAN � Madde oylan�rken karar yeter say�s� istenir, daha k�rs�deyken istenmez; kabul etmiyorum.

�nergeyi kabul edenler� �nergeyi kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan tasar�n�n 3. maddesinin (2).f�kras�n�n a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

�� Oktay Vural (�zmir) ve arkada�lar�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � �nerge sahibi ad�na. Buyurun Say�n Vural. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

OKTAY VURAL (�zmir) � Say�n Ba�kan, �nergemizin amac�: Bu �l��tler belirlenecek ama bu �l��tleri kim bilecek? Nerede yay�mlanacak? Bir �effafl�k i�erisinde belirlenmesi gerekmiyor mu? Biz, kamuoyu olarak, buna uyulup uyulmad��na ili�kin denetimimizi nas�l yapaca��z? Dolay�s�yla, Resm� Gazete�de bu �l��tlerin yay�mlanm�� olmas�� Yani, bir �effafl�ktan ka��nman�n anlam�n� bilebilmi� de�iliz. �irketler bilecek, ama millet bilmeyecek. Herh�lde, AKP�ye oy verenler de bu kadar gizli sakl� i�lerin yap�lmas� i�in oy vermi� de�il. Herh�lde bunu onaylam�yordur, zannederim. Dolay�s�yla, muhakkak, bu konuda, bu �l��tlerin bir kere �effafl��n�n sa�lanmas��

�kincisi de, hangi �l��tleri belirleyecek TAEK? Ne �l��t�n� belirleyecek? N�kleer g�venlikle ilgili mi? Teknoloji� Neyle ilgili �l��tleri belirleyecek? Zannederim, bu konuda da madde a��k de�il. Hem TAEK�i bir uygulay�c� hem de denetleyici yapt��n�za g�re, bu �l��t belirlemenin neyle ilgili oldu�unun a��a ��kmas� gerekiyor. Tabii, �nergemiz bununla ilgili. Biraz �nce, Say�n Bakan, n�kleer enerjiyle ilgili �Biz yeni girmiyoruz, tecr�bemiz var.� dedi, ger�ekten. Ama, Komisyon Ba�kan� da �N�kleer enerjiyle ilgili bir tecr�bemiz yok.� dedi. Dolay�s�yla, Bakan �Bu konuda tecr�bemiz var.� Komisyon Ba�kan� da �N�kleer enerjiyle ilgili herhangi bir tecr�bemiz yok.� dedi. Dolay�s�yla, bu konunun kendi aran�zda da bir zemine oturtulmas�nda fayda var. Aynen �N�kleer enerjiyle ilgili bir tecr�bemiz yok.� denildi.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Ne alakas� var? Demagoji yapma.

OKTAY VURAL (Devamla) - Do�rusu, yine, bu konuda bir de�erli milletvekilimiz, y�neltti�imiz ele�tirileri yap�nca �Halka gidilir, halka sorulur�� T�rkiye B�y�k Millet Meclisinde muhalefeti yok sayan, bu ele�tirileri yok sayan, yolsuzlukla ilgili endi�eler dile getirildi�i zaman halk�n bu yolsuzluklar� tasvip ediyormu� gibi bir yakla��m tarz�n� da milletimize yak��t�rm�yorum, haks�zl�k olur milletimize. Yani, yap�lan yanl��lar� dahi milletin onaylad��n� ifade etmek, milleti ba�ka ama�lar i�in ara� olarak kullanmak demektir. Bu b�htand�r bence. Ne demek? Yani, Bakan biraz �nce ifade etti, yolsuzluklardan �u kadar ki�i cumhuriyet savc�l��na ba�vurmu� filan. Yani, millet bunlar�n yolsuzluk yapmas�n� da m� onaylad� Bakan atad�� i�in! B�yle bir mant�k olabilir mi! Yanl�� yanl��t�r. Yanl�� varsa, siz oy ald�n�z, o zaman bu b�rokratlar� gidip savc�l��a s�yleyin: �Karde�im ben atad�m bu b�rokratlar�, siz yap�yorsunuz. Halk beni yine se�ti, bu yapt��n�z yanl��t�r.� Yani, b�yle bir �ey olabilir mi? Yani, yanl�� olan bir �ey yanl��t�r.

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � �ktidar�n yanl�� do�rudur!

OKTAY VURAL (Devamla) � Yanl��n�z varsa ki, �Yanl��lar var, ay�klamaya �al��yoruz.� diyor. Siz de, toptanc� bir yakla��mla �Se�imde halk bunlar� onaylad�.� diyorsunuz. Neyi onaylad� ya? AKENERJݒyi mi onaylad�? Neyi onaylad�? KARTET�e, Irak�a enerjiyi�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Citibank�

OKTAY VURAL (Devamla) - Neyi onaylad� ya! Bunlar� halka onaylatmak i�in kullanmak oyu, do�ru de�il. Pirincin ta�lar�n� ay�klamak laz�m. Millete haks�zl�k yapmay�n! Millet, yanl�� olan �eyleri dahi onaylad� demek�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Millet yolsuz demektir.

OKTAY VURAL (Devamla) � Yani, bu kadar olmaz!

Millet bunlar� g�r�yor ve bunlardan dolay� s�k�nt�s� var, derdi var. Ha, sizi ba�ka y�nlerden be�enmi� olabilir, onun i�in oy vermi� olabilir, ama yanl��lar� onayl�yor diyorsan�z, bu kadar, milleti d��layan�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � A�a��layan�

OKTAY VURAL (Devamla) -� bu kadar, milleti kendi ama�lar� i�in, her t�rl� amac� i�in kullanmay� m�bah g�ren bir yakla��m tarz�n� milletimiz kabul etmez �Hop� der orada ya! Yani, Kayseri civar�, elektri�in y�zde 10 Enerji Fonunun y�zde 1�e indirilmesini halk onaylad� m�? 20 trilyonun ge�mesini� Haberi var m�?

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Yok, gizli ��nk�.

OKTAY VURAL (Devamla) � Siz kalk�p derseniz ki �Onaylad�, ben oy ald�m.� Kimin paras�n� nereden nereye ge�iriyorsunuz? B�yle bir �ey olabilir mi? �Oy ald�k, yapt��m�z her �ey do�rudur.� Yanl��lar�n�z� millete onaylatt�rmay�n. Milleti de yanl��lar�n�z i�in ara� olarak kulland�rmay�n. Milletimizi, a��k�as� kendi menfaatleri do�rultusundaki ama�lar i�in oy verdi�ini dikkate al�n. Yoksa, burada muhalefetin ifade etti�i ihalelerle ilgili ya da endi�elerle ilgili her t�rl� hususu�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Vural.

OKTAY VURAL (Devamla) � Bir dakika verdiniz mi?

BA�KAN � Vermedim. Konu�acak m�s�n�z?

Bir dakika veriyorum size, peki.

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Ama, siz de muhalefetsiniz can�m, size verilmez bir dakika! Muhalefete bir dakika olur mu hi�!

OKTAY VURAL (Devamla) � Efendim, evet, o bak�mdan, bu �slubu kullan�rken her t�rl� yanl��n arkas�na� Bu yanl��lar� do�ru g�steren oy, i�te burada, tablo belli, elbette, o oyu almazsan�z burada 340 tane milletvekili ��kartmazd�n�z yani. Dolay�s�yla, oy ald�n�z ama bu oylar, yanl��l�klar� halka onaylatma vesilesi olarak kullan�lmamal�. Muhalefet olarak da inad�na, bu yanl��l�klar� dile getirmeye devam edece�iz. Bizim g�revimiz, ayn� zamanda, H�k�meti yanl��lardan d�nd�rme g�revidir, ��nk� ba�ka H�k�met de yok�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Millet bizi onun i�in g�nderdi.

OKTAY VURAL (Devamla) � Bedelini biz �d�yoruz. Bedelini milletimizin �dedi�i�

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, konu�mac�, Grup Ba�kan Vekili. Grup ad�na konu�mas�n� al�r, konu�ur. �nergeyle hi� alakas� olmayan �eylerden, Say�n Grup Ba�kan Vekili bahsediyor.

ABD�LKAD�R AKCAN (Afyonkarahisar) � Niye m�dahale ediyorsunuz Say�n Grup Ba�kan Vekili?

BA�KAN � Konu�mac�, Say�n Bakan yani bunu da Bakana s�ylemenin� Kendisinin d��nmesi laz�m art�k, yani ben ne diyeyim.

Yani, maalesef, Mecliste, bu, �det h�line gelmi�, maalesef�

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � AKP �det h�line getirdi, �anak tutuyor.

BA�KAN � Asl�nda, hi� kimseye m�samaha etmemek laz�m

OSMAN DURMU� (K�r�kkale) � Ama, ediyorsunuz. AKP yap�nca m�bah, MHP yap�nca g�nah!

BA�KAN � Yani, ben, bundan sonra, k�rs�de oldu�um s�rece, g�ndem d��na kim ��karsa s�z�n� kesece�im onun, bunu belirtmek istiyorum. Benim prensibim bu, bundan sonra, hi� kimseyi g�ndem d�� konu�turmayaca��m, yani s�z ald�� konunun d��na ��kartmayaca��m.

Te�ekk�r ederim.

OKTAY VURAL (Devamla) � Say�n Ba�kan, tabii, siz, bir hatibin s�z�n� keserek onun s�resinden faydalanmak da usul�m�z�n i�erisinde yoktur.

BA�KAN � Ben, zaten, fazladan verdim size.

Te�ekk�r ederim, ba�ka zaman konu�ursunuz, buyurun.

OKTAY VURAL (Devamla) � Evet, te�ekk�r ederim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN - Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

8.5.2007 tarihli ve 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallerinin Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun Tasar�s�n�n 3. Maddesinin (3). f�kras�ndaki ��irketin se�imi� ibaresinin madde metninden ��kar�lmas�n� arz ederim.

�� Muharrem Varl� (Adana) ve arkada�lar�

BA�KAN � Komisyon kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � S�z m� istiyorsunuz?

�ENOL BAL (�zmir) � Evet.

BA�KAN � Buyurun Say�n Milletvekilim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

�ENOL BAL (�zmir) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; biliyorsunuz, son d�nemde d�nyada uluslararas� g�venlik ve mill� g�venlik konular� h�zla de�i�mektedir. �lkemizin, stratejik de�i�imlerin en fazla ya�and�� b�lgede olmas� ve bir�ok konuda oldu�u gibi enerji alan�nda da d��a ba��ml�l��n�n arzu edilmeyen oranda olmas�, �lkemizi g�venlik a��s�ndan tehdit etmektedir.

Evet, T�rkiye, n�kleer enerji ve teknoloji konusunda �ok ge� kalm��t�r, de�erli konu�mac�lar bunu ifade ettiler. Bu konuda ger�ekten kararl� m�y�z? Bir devlet ciddiyeti ve politikas� olarak y�r�t�lmesi gereken bu s�recin, millet ve devletimiz a��s�ndan ya�amsal bir �neme sahip oldu�unun bilincinde olmal�y�z hepimiz. Takdir edersiniz ki, s�rd�r�lebilir kalk�nma, sosyal, ekonomik ve �evresel boyutlar�yla de�erlendirildi�inde, n�kleer enerji ve teknoloji, s�rd�r�lebilir kalk�nman�n bir�ok gere�ini sa�lar.

Evet, biz, Milliyet�i Hareket Partisi olarak n�kleer enerjiye ve teknolojiye kesinlikle evet diyoruz, ama �n�m�ze gelen ve sadece n�kleer santralleri i�eren ve �ok eksi�i olan -konu�mac�lar taraf�ndan da belirtildi�i gibi- her ne kadar, derme �atma demeyelim ama �smarlama bir g�r�nt� veren kanun tasar�s�n� da ele�tirmek, eksiklerini ortaya koymak, �neriler getirmek de g�revimizdir diye bak�yoruz. Sadece, parti taassubuyla hareket edilerek bu Meclis �at�s� alt�nda, ba�l�� bile okunmadan, maddeleri de�erlendirilmeden ge�irilen veya ge�irilmeye �al��lan �ok kanun tasar�s� oldu�unu da g�r�yoruz.

G�n�m�zde, Avrupa Birli�i, ABD ve �ok uluslu �irket bask�lar�n�n artt�� bir d�nemde, bankalar�m�z�n y�zde 45�inin, borsam�z�n y�zde 76�s�n�n yabanc�lar�n elinde oldu�u, s�cak paran�n ekonomimizi y�netti�i, do�al kaynaklar�m�z�n, maden yataklar�m�z�n p�trak gibi �o�alan yabanc� yat�r�mc�lara �babalar gibi� sat�ld�� bir ortamda her �eyi sorgulamam�z�n do�al oldu�unu takdir etmelisiniz.

Say�n iktidar milletvekilleri, buradan sizlere bilhassa seslenmek istiyorum: Sizler, bu kanun tasar�lar�n� bizlerden �ok daha fazla irdelemelisiniz. ��nk�, b�y�k bir vebal alt�ndas�n�z. Elinizi vicdan�n�za koymak zorundas�n�z. Milletimizin gelece�ini ilgilendiren her konuda parti mensubiyeti taassubuyla yanl��lara da i�tirak etmemelisiniz. Verilen �nergelere, �nerilere de kulak vermelisiniz.

Bu Kanun�la ilgili Say�n Bakan d�n �Bu bir ihale de�il, bir yar��ma; herkes de s�rada� deyip bu konuyu cazip h�le getirmeye �al��t�klar�n� ifade ettiler minval �zerine. Tabii ki, Say�n Bakan�m, bu bir yar��ma de�il, ama bu bir spor yar��mas� da de�il, m�zik yar��mas� da de�il, bir resim yar��mas� da de�il; milletin gelece�ini ilgilendiren bir konu.

Evet, bu Yasa�n�n ��nc� f�kras�nda teknik bilgi yok. Bu konu�uldu daha �nce de. �effafl�ktan uzak olmas�, �aibelere a��k olmas� bu konunun �aibesini daha da art�rmaktad�r. Yine, mesela, bu ��nc� f�krada �farkl� reakt�r tiplerine g�re at�klar�n y�netimi� konusu hi� ge�memektedir. Yine, i�te, bizim �nergemize konu olan ��irket se�imi� konusu acaba bir �uuralt� m� diye de d��nd�m. ��nk�, Ba�bakan�m�z, yerinin Sinop�ta olaca��n� ifade etmi�lerdi zaten. �irketlerin hangi �irketler oldu�u bas�na zaten intikal etti. Sonra, bu Kanun, yasa tasar�s�na g�re �irket se�imi bir s�re�. TAEK�le ba�lay�p yasa tasar�s�, yasa ve y�netmelik, arkas�ndan TETAޒ�n ara�t�rmalar� var. Burada �irket se�imi yerine �n�kleer g�� santralleri i�in yar��maya kat�lacak �irketlerde aranan �artlar� demek yeterli veya ��irket se�imi� ifadesini ��karmak da zannediyorum uygun gelecektir.

Ben, �nergeye oylar�n�z� bekliyorum.

Sayg�lar�mla. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Bal.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

3��nc� maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� B�ylece 3��nc� madde kabul edilmi�tir.

4��nc� maddeyi okutuyorum:

Uygulama esaslar�

MADDE 4- (1) Bu Kanun kapsam�nda �retilen elektrik enerjisinin sat��nda a�a��da yer alan esaslar uygulan�r:

a) Se�ilen �irketin s�zle�me gere�i �retece�i enerji, �irketle TETA� aras�nda imzalanacak s�zle�me �er�evesinde TETA� taraf�ndan sat�n al�n�r. Bu enerji santral�n devreye girmesinden itibaren her y�l, faaliyette bulunan perakende ve toptan sat�� lisans� sahibi t�zel ki�ilere yap�lacak ikili anla�malar �er�evesinde sat�l�r. Perakende ve toptan sat�� lisans�na sahip t�zel ki�ilerin alacaklar� enerji miktar�, bu t�zel ki�ilerin bir �nceki y�lki T�rkiye toplam enerji t�ketimindeki paylar� oran�nda her y�l belirlenir. Bu Kanun kapsam�nda toptan ve perakende sat�� lisans� sahibi t�zel ki�iler taraf�ndan ikili anla�malarla �stlenilecek elektrik enerjisi al�m�na ili�kin h�k�mler lisanslar�na dercedilir.

b) TETA� taraf�ndan toptan ve perakende sat�� irketlerine yap�lacak enerji sat��na ili�kin usul ve esaslar ile taraflar�n y�k�ml�kleri Bakanl�k taraf�ndan ��kar�lacak y�netmelikle belirlenir.

(2) Ancak TETAޒla s�zle�me yapmay� talep etmeyen �irketler, elektrik piyasas� ve n�kleer tesislere ili�kin mevzuata uymak kayd�yla bu Kanunun �irket se�imi ve ikili anla�malara ili�kin 3 �nc� maddenin birinci, ��nc�, d�rd�nc� ve be�inci f�kralar� ile 4 �nc� maddenin birinci f�kras� hari� di�er h�k�mlerine tabi olurlar.

BA�KAN � Madde �zerinde gruplar ad�na, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na Antalya Milletvekili Say�n H�sn� ��ll�.

Buyurun Say�n ��ll�. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

CHP GRUBU ADINA H�SN� ��LL� (Antalya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; g�r��lmekte olan tasar�n�n 4��nc� maddesi �zerinde CHP Grubunun g�r��lerini a��klamak �zere s�z alm�� bulunuyorum. Hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

De�erli arkada�lar, bu maddenin iki temel �zelli�i var: Birincisi, d�zenlemeyle n�kleer santral taraf�ndan �retilecek elektri�in tamam� TETA� taraf�ndan al�nacak. Yani, al�m garantisi sa�lan�yor bu maddeyle. Bu tasar� ilk yasala�t��nda, bu garanti �zelle�tirilmesi �ng�r�len da��t�m �irketleri �zerinden verilmekteydi. Yeni d�zenlemede ise, n�kleer santrali kuracak �irket 21 b�lge olarak olu�turulan da��t�m �irketleriyle tek tek u�ra�mak yerine, TETA� �zerinden toplu bir al�m garantisine kavu�turulmaktad�r. B�ylece, �zelle�tirilecek olan da��t�m �irketlerinin �zerindeki risk kamunun �zerinde b�rak�l�rken, n�kleer santral kuracak �irkete TETA� �zerinden garanti verilmektedir. Bu tasar�da TETAޒ�n al�m garantisine y�nelik hi�bir fiyat s�n�r� da �ng�r�lmemi�tir.

Say�n Bakan, siz ge�en d�nem Yenilenebilir Enerji Kanunu�nda fiyata ili�kin bir s�n�rlama getirdiniz mi? Getirdiniz. Bir �nceki y�ldaki T�rkiye ortalama elektrik toptan sat�� fiyat� olarak s�n�r getirdiniz. Arkada�lar, kendi yerli ve temiz kaynaklar�m�z i�in fiyat s�n�r� var, hem de bunu kanuna yaz�yorsunuz, ama, n�kleer i�in s�n�r yok. Bunu kabul etmek m�mk�n de�ildir. Yani, yenilenebilir enerji kaynaklar�ndan esirgenen destek, n�kleer santral i�in ucu a��k bir �ekilde verilebiliyor. Yenilenebilirde al�m garantisi on y�l, n�kleerde on be� y�l. Bu nas�l bir yakla��m? Bu durum, amac�n enerji ihtiyac�n�n kar��lanmas� olmad��n�n da bence a��k bir g�stergesidir.

Bizim bu al�m garantileri nedeniyle neler ya�ad��m�z� hepimiz biliyoruz. Bir d�nemde yine �Karanl�kta kalaca��z. Enerji krizi kap�da.� s�ylemleriyle al�m garantili do�al gaz anla�malar� ve yine al�m garantili do�al gaz santrallerinin nas�l yayg�nla�t��n� hepimiz biliyoruz. Siz bu anla�malar� yapanlar� Y�ce Divana g�ndermi�tiniz. Bu anlay��ta devam ederseniz siz nereye gidersiniz, bilemiyorum.

�imdi, arkada�lar, bu al�m garantisi ba�lant�l� olarak size bir kavramdan da bahsetmek istiyorum: Elektrikte l�ks �retim. Bu, elektrikte l�ks �retim nedir biliyor musunuz? ��te, bu da AKP�nin enerji politikas�d�r. �u anda elektrik �retiminde kurulu g�c�n y�zde 55�i kamuda olmas�na kar��n kamunun �retimdeki pay� y�zde 48 d�zeyindedir. Yani, kamu daha ucuza elektrik �retmek yerine �zel sekt�r�n �retti�i, �ok b�y�k b�l�m� do�al gaz santrallerinde �retilen al�m garantili pahal� elektri�i almaktad�r. Yani, al�m garantili do�al gaz santralini neredeyse tam kapasiteyle �al��t�r�p kamunun elindeki termik ve hidroelektrik santrallerini d��k kapasitede �al��t�r�yoruz.

Ben bug�n Say�n Bakana sormak istiyorum: Son �� y�lda kamunun santrallerinin kapasitesini ne kadar kulland�? Do�al gaz santrallerinde bu oran nedir? �imdi, yine �lkemizin se�kin bilim adamlar� diyor ki: �Do�al gaz al�m kontrat� yap�lm�� anla�malara g�re 2010 y�l�nda T�rkiye�nin yakla��k 60 milyar metrek�p gaz al�m� ve dolay�s�yla gaz fazlal�� g�ndemdedir. Do�al gaz fazlal�� gelecekte do�al gazdaki al veya �de anla�malar�n�n getirdi�i zorluklardan dolay� elektrik �retiminde hidroelektrik santrallerinin ve linyitle �al��an elektrik termik santrallerinin de daha d��k kapasitede �al��malar�na neden olabilecektir.� Yani, elektrikte l�ks �retim gelecekte de devam edecektir.

Bir de, �imdi bu tasar�yla kurulacak al�m garantili n�kleer santral de devreye girdi�inde T�rkiye, yerli yenilenebilir ucuz kaynaktan elektrik �retmek yerine, d��a ba��ml�, pahal� ve l�ks elektrik �retimini s�rd�rmeye devam edecektir.

De�erli arkada�lar, �imdi gelelim bu maddenin ikinci f�kras�na. Bu maddeye �zellikle dikkatinizi �ekmek istiyorum. Bu maddeyle deniliyor ki: TAEK�in belirleyece�i �l��tleri ta��yan �zel �irketler de n�kleer santral kurabilsin. Ama �l��tleri ��renmek bir t�rl� m�mk�n olmad�. Komisyonda �srarla sorduk, yan�t verilmedi. TAEK Ba�kan�: �Biz bu �l��tleri belirledik ama tart��ma olmas�n diye a��klam�yoruz.� diyor.

Bu �l��t konusu �nemli arkada�lar. Niye a��klanm�yor ki bu Say�n Bakan? Yani, �irketlerin bu kadar bask� yapt�klar�n� siz kendiniz a��kl�yorsunuz, bir yandan da kapal� kap�lar ard�nda �l��tleri belirlemi�siniz, bunlar� kamuya a��klam�yorsunuz. Niye korkuyorsunuz? TAEK a��klas�n. Bilim adamlar�, �niversiteler, bu �lkenin m�hendisleri baks�nlar, incelesinler, tart��s�nlar. Bundan niye ka��n�l�yor? Yani, bu �l��tlere kimse itiraz edemeyecek mi? Bir itiraz olursa bunlar de�i�meyecek mi? Bir eksik varsa bunun d�zeltilmesi i�in neden ortam haz�rlanm�yor? Yani, bu maddeyle deniliyor ki, TAEK�in �l��lerine uymak ko�uluyla, te�vik istemeden, al�m garantisi istemeden �zel sekt�r de n�kleer santral kurabilsin.

Peki, bu y�nde bir ba�vuru var m�? Yani, biri ��k�p da �Ya, ben te�vik al�m garantisi istemiyorum, bana n�kleer santral kurmak i�in izin verin, lisans verin.� diyen biri var m�? Var. Say�n Bakan a��klad�, bir ba�vuru var.

Peki, bu yerli yat�r�mc�n�n tek ba��na bunu yapmas� m�mk�n m�? Say�n Bakan, Komisyon toplant�s�nda dedi ki: �Biz �irketi kuruyoruz, �zel sekt�r gelir mi gelmez mi bilmiyorum? Ama, biz, daha flexible olsun diye kuruyoruz.� Siz, kuraca��n�z �irkete ve ortak olacak �zel giri�imciye bir s�r� te�vik sa�l�yorsunuz; yer tahsisi, irtifak hakk�, altyap� te�vikleri ve en �nemlisi de al�m garantisi. Siz de bir dizi te�vik vererek ��zel sekt�r gelir mi gelmez mi bilmem.� diyorsunuz. Bir yandan da bir i� adam� diyor ki:�Ben te�vik istemem, bana izin verin.� Bunu nas�l a��kl�yorsunuz?

Madem b�yle bir talep var, her �eyi ben kendim yapaca��m, elektri�imi de kendim sataca��m, o zaman kamu niye te�vik veriyor? Niye al�m garantisiyle kamu bir riskin alt�na giriyor? Biz standartlar� belirleyelim, serbest piyasa var bu �lkede. Onun i�in y�llard�r kamu elektrik alan�nda yat�r�m yapm�yor. B�rakal�m, �zel sekt�r yat�r�m�n� yaps�n, kamu denetlesin. Belki bu alanda yat�r�m yapmak isteyen ba�kalar� da vard�r. Hatta ihaleyle satal�m bu lisanslar�, kamu, te�vikli al�m garantisiyle riske girece�ine ihaleden gelir elde etsin.

Ben, Say�n Bakana sormak istiyorum: Biri ��k�p, bu �� be� milyar dolarl�k bir yat�r�m i�in bu riski g�ze al�yor. Buna ili�kin bir tahmininiz var m�? Hadi bu yat�r�m� yapt�lar, elektri�i kime satacaklar? ��nk�, kamu da yapacak. �K�m�r�, yenilenebilir enerjiyi te�vik edece�iz.� diyorsunuz. �Bunlar kurulunca elektrik s�k�nt�s� kalmayacak.� diyorsunuz. Bu �zel firma, �retti�i elektri�i ne yapacak, kime satacak?

Say�n Bakana Komisyonda bu soruyu sorduk. Bu �zel firma �retti�i elektri�i ihra� edebilir mi, yani ba�ka bir �lkeye satabilir mi diye? Yabanc� bir �irket ile ortakl�k kurup santrali in�a edip, T�rkiye�de �retti�i elektri�i yabanc� orta�� arac�l��yla o �lkede satabilir mi? Yani, n�kleer santralin t�m riskleri bizim topraklar�m�zda olacak, radyasyon burada olacak, at�klar bu �lkede kalacak, ama elektri�i hi�bir risk �stlenmeyen ba�ka bir �lke ya da �lkeler kullanacak.

Bunun �n�nde bir engel var m� Say�n Bakan? Yabanc� yat�r�m diye �lkeye n�kleer santral, hatta santraller mi kurulacak? Bunun �n�nde bir engel yok.

Say�n Bakan Komisyonda dedi ki: �Bu, o g�nk� �artlara ba�l�. �hracat izni al�rsa, EPDK�dan izin al�rsa satabilir.� Bu olas�l��n �n�n� kesecek d�zenlemeler yok bu Yasa�da. Avrupa�daki bir �irket T�rkiye�de n�kleer santral kurup �retti�ini yine Avrupa�daki bir �lkeye ya da �lkelere satabilecek ya da b�lgemizdeki ba�ka �lkeler i�in de bu m�mk�nd�r.

De�erli arkada�lar, �imdi, bu n�kleer santralin gerek�esi nedir? Biz bir projeksiyon yapt�k: 2006 y�l�nda 174 milyar kilovat saat t�ketmi�iz, 2020 y�l�nda 500 milyar kilovata ihtiyac�m�z olacak, 350�sini kendi olanaklar�m�zla kar��lar�z, 150 milyar kilovat saat a��k kal�yor. Bu rakamlar� ben de�il, Say�n Bakan s�yl�yor. Komisyonun tutanaklar�nda da aynen var.

�stanbul Teknik �niversitesi Nisan 2007�de �T�rkiye�de Enerji ve Gelece�i� ba�l�kl� bir rapor haz�rlam��. Ben de bu �niversitenin mezunu bir m�hendis olarak gururla s�yl�yorum bunu: �ok iyi haz�rlanm�� bir rapor. Sak�n n�kleer kar��t� bir rapor oldu�unu falan da d��nmeyin. �yle de�il. Bu raporda bu talep tahminleri de�erlendiriliyor. Deniyor ki: �Tahmin 2005 t�ketimine g�re 2020�de y�zde 139�luk bir art��a kar�� gelmektedir. 2005-2020 y�llar� aras�nda d�nyada y�zde 38�lik art��, 2005 ve 2030 y�llar� aras�nda ise y�zde 62�lik art�� ng�r�l�rken T�rkiye i�in 2005-2020 y�llar� aras�nda y�zde 139�luk bir art�� beklenmesi tart��maya a��kt�r.�

Arkada�lar, �imdi, onlar 2005 y�l�nda yap�lan bu �al��madan al�nt� yaparak y�zde 139�luk talep art��n� y�ksek buluyorlar. Ama, arkada�lar, siz 174�ten 500�e ��kar�yorsunuz, sizin hesab�n�za g�re talep art�� oran� y�zde 183 civar�nda. Bir de deniliyor ki raporda: �T�rkiye�de y�ll�k art�� 1950-2002 d�neminde y�zde 4,8, 1970-2005 d�neminde y�zde 4,5 ve 1985-2005 d�neminde y�zde 4,4 olarak ger�ekle�ti.� Sizin bug�n talep art�� oran�n�z y�ll�k y�zde 8 civar�nda, yani 2 kat�. Raporda deniliyor ki: �Hem y�ksek senaryo hem d��k senaryo i�in yap�lan bu projeksiyonlarda��

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� tamamlar m�s�n�z Say�n ��ll�.

H�SN� ��LL� (Devamla) � Bitmek �zere Say�n Ba�kan.

��t�ketim tahminlerinin y�ksek oldu�u anla��lmaktad�r.� Ben de bunu s�yl�yorum. Say�n Bakan, �lkenin se�kin bilim adamlar� diyor ki: �Bu tahminler �ok y�ksek.� Siz de diyorsunuz ki �Arkada�lar iyi hesap yap�yor, onlara te�ekk�r ediyorum.� Birileri te�ekk�r� hak ediyor, ama, san�r�m, bu siz de�ilsiniz Say�n Bakan.

Arkada�lar, bu y�ksek talep tahminleri �zerinden �lkemize n�kleer santral dayat�l�yor. Bir yandan da, yukar�da bahsetti�im gibi, T�rkiye�nin ba�ka �lkelerin elektrik ihtiyac� i�in n�kleer ��pl�k olarak kullan�lmas� s�z konusu.

Oy kullan�rken bu konular� dikkate alman�z� �zellikle diliyor, hepinize sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n ��ll�.

Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na, Antalya Milletvekili Say�n Tunca Toskay.

Buyurun Say�n Toskay. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

MHP GRUBU ADINA TUNCA TOSKAY (Antalya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin 5654 say�l� Kanun�un 4��nc� maddesi �zerinde Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na s�z alm�� bulunuyorum. S�zlerime ba�lamadan evvel Genel Kurula sayg�lar sunuyorum.

N�kleer santrallerin T�rkiye�de kurulmas� s�reci yakla��k 1950�lerin ortalar�ndan ba�layan, hemen hemen yar�m asr� tamamlam�� bir ser�ven ve bu ser�vende her zaman oldu�u gibi olumlu sonu�larda da, olumsuz sonu�larda da toplumlar ve o i�le ilgili olan ki�iler ciddi tecr�be birikimini sa�larlar. Ben de, izin verirseniz, 1960�lar�n sonundan bu tarafa bu konuyla ilgilenen bir arkada��n�z olarak n�kleer santrallerin T�rkiye�de kurulmas�yla ilgili baz� d��ncelerimi ve de�erlendirmelerimi sizlerle payla�mak istiyorum.

Bir kere, bunun tart��mas�n� art�k T�rkiye�nin bitirmesi laz�m. N�kleer g�� santrallerini kural�m m� kurmayal�m m� tart��mas� art�k bug�n g�ndemden ��kar�lmas� gereken bir konu. Biz, Milliyet�i Hareket Partisi olarak �teden beri T�rkiye�de n�kleer g�� santrallerinin kurulmas�n�n �art oldu�unu, gerekli oldu�unu ve yararl� oldu�unu d��n�yoruz.

Tabii, bunu s�ylerken birka� noktay� da belirtmek laz�m. Enerji g�venli�inin sa�lanmas� ve enerji arz�n�n �e�itlendirilmesi bak�m�ndan n�kleer g�� santrallerinin kurulmas� ciddi bir fayda sa�layacakt�r. Yap�lan tahminlere g�re, petrol�n 2070�lerde, do�al gaz�n 2090�larda hemen hemen bitece�i ifade ediliyor. Tabii ki, bu projeksiyonlar, bug�nk� mevcut, bilinen rezervler �zerine yap�lan projeksiyonlar. Bunlar, rezervler de�i�ti�i zaman bu rakamlar da de�i�ir, ama bunlar, t�kenece�i bilinen kaynaklar. T�rkiye�nin bu ad�m� atmas�, ayn� zamanda T�rkiye�nin y�ksek bir teknolojiye ge�i�ini de sa�layacakt�r. Malzeme, i��ilik ve �l��m olarak en hassas derecede bir teknolojik d�zeye ula��lacakt�r. N�kleer santrallerin in�as�nda kullan�lan en basit malzeme olan betonda dahi y�zde 99�luk bir safl�k gerekmektedir. Bunlar� tutturmak, ciddi bir teknolojik birikimi de beraberinde T�rkiye�ye kayd�racakt�r.

Di�er taraftan, T�rkiye�nin e�itim sisteminde, yakla��k yar�m asra yakla�an s�re� i�inde ciddi bir beyin g�c� yeti�mi�tir. Ancak, T�rkiye�de biz n�kleer santrallerin kurulmas�nda gecikti�imiz i�in bu beyin g�c�n�n �nemli bir miktar�n� da biz yeti�tirip, istemedi�imiz halde, yurt d��na gitmelerine sebep oluyoruz. Bin megavatl�k bir santral kuruldu�unda, de�i�ik d�zeylerde olmak kayd�yla, ama tabii ki yine de y�ksek teknolojiyle ili�kili olan 2 bin civar�nda insan�n �al��aca��n� d��nmemiz laz�m.

�imdi, burada izin verirseniz, de�erli milletvekilleri, sizlerle baz� d��ncelerimi payla�mak istiyorum. �zellikle bir n�kleer enerji santrali ihalesi yap�l�rken veya bir firma bu i�le g�revlendirilirken �zellikle dikkat etmemiz gereken noktalar nelerdir, bunlar� kendime g�re de�erlendirmek istiyorum.

Bir tanesi, yerli kaynaklar�, bug�n olmasa bile, gelecekte yerli kaynaklar�m�z� kullanabilecek bir teknolojiyi tercih etmemiz gerekiyor. N�kleer santrallerde, hepinizin bildi�i gibi, ana iki teknoloji var: Bir tanesi a��r su santralleri, bir tanesi hafif su santralleri. Hafif su santralleri, yak�t�n zenginle�tirilerek kullan�ld�� santraller. Bunu yapabilen az say�da �lke var. B�yle bir teknolojiyi se�ti�iniz zaman, yak�t� bu �lkelerden almak mecburiyetindesiniz.

�kincisi, a��r su santralleri. A��r su santralleri teknolojisini se�ti�iniz zaman, �ok az bir �al��mayla, bizim yerli kaynaklar�m�z� de�erlendirme imk�n�m�z var. T�rkiye�de uranyum var, ama en bol olan �ey toryum. E�er yak�t teknolojisi �zerinde, bu santrallerde at�lan ad�ma paralel olarak yak�t teknolojisi �zerinde de ciddi bir programla �al��r isek, se�ti�imiz teknolojiye g�re ileride n�kleer santrallerin yak�t a��s�ndan d��a ba��ml�l��n� ortadan kald�rma �ans�m�z var. Hemen bu ba�lang��ta olmayabilir, ama dedi�im gibi, yak�t teknolojisinin geli�tirilmesi istikametinde ciddi bir projeyi ayn� anda, e� anl� olarak y�r�rl��e sokarsak, s�yledi�imiz avantaj� elde etme �ans�m�z var.

�imdi, toplumda n�kleer santrallere kar�� en �nemli olumsuz yakla��m, acaba bir radyasyon riski, bir �evre riski olur mu olmaz m� noktas�ndan kaynaklan�yor. ��te orada, ihaleyi yaparken, Bat� anlam�nda g�venlik doktrini dedi�imiz kriteri ihalede esasl� �artlardan bir tanesi olarak koymak ve ondan sonra da denetlemek mecburiyetindeyiz. Hepinizin bildi�i, 1950-2000 aras�nda iki tane b�y�k, birbirinden farkl� sonu�lar� olan n�kleer santral kazas� s�z konusu. Bir tanesi, o, zaman�ndaki, Sovyetler Birli�i�ndeki �ernobil kazas� ve ciddi �evre sorunlar�na ve ciddi bir felakete yol a�t�. �kinci kaza, Amerika Birle�ik Devletleri�nde, Chicago yak�nlar�nda Three Mile Island dedi�imiz santralde vuku bulan bir kaza ki, o b�yle bir �evre felaketine yol a�mad�.

Peki, burada �nemli olan nedir? �nemli olan �u: N�kleer santrallerde so�utucu kayb� dedi�imiz bir kaza s�z konusu oluyor. E�er so�utucu sistem, reakt�r� so�utmaktaki kulland��m�z sistemde bir ar�za oldu�unda, buradaki y�ksek hararet santralin kalbi reakt�r� eritiyor, eritti�inde de radyasyon felaketi ortaya ��k�yor. �imdi, siz bu g�venlik tedbirini ald��n�z takdirde, Amerika Birle�ik Devletleri�nde ayn� felaketle kar��la��ld�, santraldeki g�revliler �koruma kabu�u� dedi�imiz kabu�un kap�s�n� kapatt�lar, ��kt�lar ve bir �ey olmad�. Bu �koruma kabu�u� dedi�imiz kabuk 1 metre veya 1,7 metre kal�nl��nda �zel betondan in�a edilmi�, santralin kendisini ve destek �nitelerini �rten bir kabuk. Bunu kapatt��n�z zaman bir �evre felaketini �nl�yorsunuz. Ancak, bu s�yledi�imiz g�venlik sistemleri yerine getirilen bir ihalede, toplam ihale bedelinin yakla��k y�zde 40�� da bu g�venli�e harcanm�� oluyor, ama �yle zannediyorum ki bu her �eye de�er, bu riski ve bu maliyeti g�ze almak gerekir.

�imdi, bir ba�ka nokta, �ok de�i�ik teklifler gelecek. Bunlar�n say�s� da �ok de�il tabii, bu santralleri imal eden d�zinelerce g�venilir firma yok.

Burada en �nemli noktalardan bir tanesi, teklif veren firman�n ne derece bize teknoloji aktar�m�n� kabul etti�i. Burada, azami teknoloji transferini kabul eden firman�n di�er �artlar da olumlu oldu�u takdirde se�ilmesi gerekir ki, s�zlerimin ba��nda ifade etti�im ciddi bir yan sanayi, n�kleer yan sanayi T�rkiye'de geli�ebilsin ve yeti�tirdi�imiz beyinleri orada istihdam edebilelim.

T�ketilmi� yak�tlar�n, yak�t elemanlar�n�n nas�l saklanaca�� meselesi �nemli meselelerden bir tanesi, toplumda huzursuzluk kayna�� olan meselelerden bir tanesi de bu.

�ki y�ntem var: Ya t�ketilmi� yak�tlar� oldu�u gibi saklamak mecburiyetindesiniz veya bu t�ketilmi� yak�tlar�n i�inde yararl� olabilecek, de�i�ik alanlarda kullan�labilecek maddeleri ayr��t�rarak tekrar kullan�ma sunars�n�z. T�rkiye'nin bug�nk� �artlar�, bu ikinci s�yledi�imiz alternatifi ger�ekle�tirmeye imk�n vermiyor. B�yle bir sistem T�rkiye bak�m�ndan rantabl olacak bir sistem de�il, b�yle bir sistemi kuramazs�n�z, bu ayr� bir maliyet.

Bunu yabanc� �lkelerde yapmaya kalksan�z, T�rkiye'nin co�rafi konumu da birtak�m riskler ta��d�� i�in, bunu da yapam�yoruz. O zaman, �artnameye, n�kleer santralin teknolojik �mr� boyunca ortaya ��kan at�klar�n tamam�n�n, biraz evvel s�yledi�imiz g�venlik normlar�na uygun �ekilde saklan�lmas�n� sa�layacak tedbirleri ve tesisi kurma �art�n� da getirmemiz laz�m.

�imdi, ba�ka bir nokta da, teklif veren firmalar� da �ok iyi incelemek laz�m tecr�belerini ve ayn� zamanda sicillerini. Ben burada baz� isimler vermek istemiyorum yanl�� anla��l�r diye. Ama, bu firmalar bellidir. Hangi �lkelerde hangi ihaleyi alm��lar? Nas�l bir ba�ar�yla bu ihale �artlar�n� yerine getirerek tesisleri kurmu�lar ve y�r�rl��e sokmu�lar? Bunlara iyi bakmam�z laz�m.

Bir ba�ka nokta, bize teklif edilen n�kleer enerji santralinin en az bir veya iki yerde kurulup, minimum be� y�l kazas�z belas�z, kusursuz �al��t��n� bilmek �ok �nemli. Daha proje h�linde bir santral de teklif edilebilir. Bunun b�t�n bebeklik hastal�klar� dedi�imiz hastal�klar�n�n maliyetini, kabul ederseniz, siz �ekersiniz. B�yle bir riske girmek, hele b�yle bir konuda hi� do�ru de�il. Tabii, mutlaka Say�n Bakanl�k ve de�erli b�rokratlar�, kilovat maliyetini -sent olarak- ve finansman�n toplam maliyetini dikkate alacaklard�r.

�ki nokta daha s�yleyerek s�zlerime son vermek istiyorum.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Toskay, l�tfen konu�man�z� tamamlar m�s�n�z.

TUNCA TOSKAY (Devamla) � Hayhay.

Bakanl��a, haddim olmayarak bir tavsiyem var. Bu s�yledi�imiz yar�m asra varan tecr�bede �niversite i�inde, b�rokraside �ok ciddi birikim sa�lam�� olan ki�ilerden �artnamenin haz�rlanmas� ve -�artnamenin- verilen tekliflerin de�erlendirilmesinde en az�ndan dan��man olarak Say�n Bakanl��n yararlanmas�, tahmin ediyorum ki �ok b�y�k �nem ta��yacak.

Bir ba�ka nokta da �u var: Yeni bir teknoloji devreye giriyor. K��k santraller, 165 megavatl�k k��k santraller -bunlar�n maliyetleri azami 200 milyon dolar civar�nda- �n�m�zdeki on senede devreye girecek. Say�n Bakanl��n ve yetkililerinin bu teknolojiyle ilgilenmeleri, bu teknolojiyi �reten �lkelerle �imdiden ili�kiye ge�meleri T�rkiye a��s�ndan yararl� olur diye d��n�yorum.

Hepinize sayg�lar sunuyorum. (Alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Toskay.

�ah�slar� ad�na ilk s�z, Adana Milletvekili Say�n Tacidar Seyhan Bey aittir.

Buyurun Say�n Seyhan.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

�ncelikle, de�erli arkada��m�n serbestle�menin �n planda bulunmas�na y�nelik s�ylemleri vard�, buna bir cevap vermek istiyorum.

Ee, tabii, kamunun bu iktidar d�neminde ve bundan �nceki H�k�met d�neminde de �kamunun sermaye yap�lar�n�n k��lt�lmesi� diye bir politikas� vard�. Bu, bir H�k�met politikas�d�r. Bu, bir tercihtir. �una kat�l�r�m: Kamunun her alanda faaliyet g�stermesi diye bir zorunluluk yoktur. Ancak, �yle durumlar vard�r ki, stratejiktir. �zellikle �kamu olmazsa olmaz� denilebilen hadiseler vard�r. Baz� konularda siz, �kamu bulunsun-bulunmas�n�� tart��maktan �nce, bu olay�n stratejik olup olmad��n� konu�mal�s�n�z. �rne�in, n�kleere de gelece�im, ama boru hatlar�nda �ok ciddi, T�rkiye, hakikaten, bir enerji k�pr�s� olma yolunda gidiyor. �ok ciddi at�l�mlar da yap�ld�. Bunu ink�r etmiyorum. �ok �nemli. Bundan sonras� yap�l�r yap�lmaz, onu da bir kenara koyuyorum. �hmaller vard�, onu da bir kenara koyuyorum. Ama, �ok �nemli �eyler de yap�ld�. Dilerim ki, bu diyaloglar� ger�e�e d�n��t�r�ls�n. Ama, bu, stratejik bir olayd�r. ��te, burada, kamu olsun mu olmas�n m� diye d��nmeyeceksiniz. �lkenin hem ulusal menfaatleri �n planda olacak hem g�venlik a��s�ndan, �evre �lkeleriyle ili�kisi a��s�ndan olumlu de�erlendirmesi sa�lanacak.

Mesela, �n�m�zdeki ilk �ey �udur: Enerji Bakanl��m�z�n Mavi Ak�m, Samsun�dan Ceyhan�a gelen petrol�n Hayfa Liman��na ak�t�lmas� diye bir projesi var. Burada dikkatli olmak laz�m. Ceyhan��n o stratejik konumunu kaybetmemek laz�m. Oray� bir enerji havzas� h�line d�n��mekten ��karmamak laz�m. E�er, siz, onu Hayfa�ya kadar uzat�rsan�z, durum de�i�iyor.

Bir: Buradaki merkez� varl��n�z� kaybediyorsunuz. Liman�n�z� pasif duruma sokuyorsunuz.

�ki: �srail�in de K�z�ldeniz�de Eilat Liman��na uzanan bir projesi var, bunu da yap�yor. Yani, siz S�vey� Kanal��ndan M�s�r��n b�t�n gelirlerini baypas edersiniz. Hayfa�ya indirdiniz mi onlar da Eilat Liman��ndan, K�z�ldeniz�den bunu ��kar�r. ABD�nin bu i�ine gelir, onun i�in stratejiktir; bizim i�in de�il. ABD, Bat� Amerika�y� di�er taraftan, Basra K�rfezi�nde kendisi i�in tehdit olu�turdu�unu g�rd�� i�in K�z�ldeniz�den beslemek istiyor, ama biz ABD�nin b�lgede �srail�i g��lendirme �abas�na alet olmamal�y�z. ABD�nin Bat� Amerika�ya petrol ta��mas� i�in K�z�ldeniz�i kullan�p M�s�r�la bizim aram�z� a�mas�n�n �nlenmesi yolunda �al��ma yapmal�y�z. Bu stratejiktir. Niye kamu olmas�n? D��i�lerini de ilgilendirir, Genelkurmay� da ilgilendirir.

Ee, n�kleer teknolojide de �yle. Bir iki tane daha bu ta��mac�l�kla� Samsun-Ceyhan�da da ayn� s�k�nt� var. De�erli arkada�lar, y�kleme anla�mas� yap�lmadan hi�bir boru hatt�n�n temeli at�lmad� d�nyada. Bir tek Samsun-Ceyhan��n at�ld�. Yok, y�kleme anla�mas� yok. Bu kadar g�l�n� bir �ey olmaz ya. D�nya bize g�l�yor. Hadi, tamam tercihinizi yapt�n�z, Burgaz-Dedea�a� tercihini kulland�n�z, ama bizim �nerimiz Has�r�n�-Filyos�tu. Zonguldak�� baypas ge�tiniz, bu da bir siyasi tercihtir, ama oran�n y�kleme anla�mas� yok. D�nyadaki b�t�n uzmanlar bu olmadan, bu boru hatt�n�n in�as�n�n tamamlanmas�n�n bir komedi oldu�unu s�yl�yorlar. Bunu da dikkate almak laz�m.

Di�eri, Kerk�k�ten Ceyhan�a gelen hatt�m�z. Bunun da baypas edilmesine engel olmam�z laz�m de�erli arkada�lar.

Irak-�rd�n-�srail hatt�, yeniden revize ediliyor. E�er bu revize edilirse dolayl� gerek�elerle biz Kerk�k-Ceyhan hatt�ndaki petrol�m�z� kaybedece�iz.

��te, bu nedenle kamunun yap�land�r�lmas� ba�ka �ey, kamunun alaca�� stratejik konum ba�ka �ey, getirilen kanunlarda veya kamu deste�inin olmamas� gereken serbest piyasa ba�ka �eydir. N�kleerde de kamunun olmas� laz�m. �Sadece denetimi kamudad�r.� diyerek bundan nemalanaca��m�z� s�yleyerek stratejik olarak pozisyon alm�� olmay�z. Ulusal menfaat i�in yapman�z gereken, n�kleer teknolojide, kamunun, �retim ve denetim safhas�nda -e�er bunu yapacaksan�z- varl��n� korumakt�r.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� l�tfen tamamlar m�s�n�z Say�n Seyhan.

TAC�DAR SEYHAN (Devamla) � Tamaml�yorum Say�n Ba�kan.

D�nyan�n bir�ok �lkesinde b�yledir. �stelik, yak�t teknolojisini kendileri �retiyor. At�k teknolojisi kendinde olan �lkeler dahi kamunun varl��n� bir�ok santralde koruyor. Ee bunu d��nmediniz, yabanc� bir firma getirdi, yapt� -defalarca s�yledim- ondan sonra da elektri�i yurt d��na satt�. Siz hangi teknolojiden yararlanacaks�n�z? Bu vatanda�a gidip, sen elektrik �retimini yap, ben de bu santralin yak�t teknolojisine bak�p bak�p buradan yeni bir �retim teknolojisi �retece�im mi diyeceksiniz? B�yle �ey olur mu? Yani, bu g�l�n�. E�er bunu yapacaksan�z, ar-ge merkezlerinizde, teknoloji geli�tirme merkezlerinizde santralleri b�t�nle�tirmeniz laz�m, ikisini birlikte �al��t�rman�z laz�m. Bir ithalat, bir know how, teknolojinin transferi de�ildir, kullan�m�d�r. Bunu da do�ru ay�rt etmek laz�m.

Hepinize te�ekk�r ediyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Seyhan.

H�k�met ad�na Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakan� Say�n Hilmi G�ler.

Buyurun Say�n G�ler. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

Biriken birka� konu var. Hem bu maddeyle ilgili olarak hem de daha evvel s�ylenen birka� maddeye cevap vermek istiyorum, ��nk� �nergeler s�ras�nda bu m�mk�n olmuyor.

Birincisi, bu tahminlerle ilgili s�ylenen rakamlar, elektrik tahminleriyle ilgili. �lk defa d�rt y�l �nce yapt��m�z tahmin 190 milyar kilovat saatti, 189,5 milyar kilovat saatle bunu tutturmak �zereyiz. Yani, en isabetli �al��malar� yapt�k. Dolay�s�yla, fazlal�k eksiklik s�z konusu de�il. Yaln�z, burada, tabii ki yat�r�mlar�n zamana kar�� bir yar�� i�inde yeti�mesi laz�m, ��nk� T�rkiye�deki talep rakamlar� ba�ka �lkelerle mukayese edilmeyecek kadar h�zl� art�yor. Yani Avrupa�da y�zde 1-1,5 gibi y�ll�k elektrik �retim ve t�ketim oranlar� bizim �lkede �ok daha farkl�. Bir kere ortalama olarak 8�in �zerinde oluyor. Baz� b�lgelerde de -Antalya gibi yerlerde- y�zde 24-27�ye kadar ��kabiliyor. Ge�en d�nemde, yaz�n bu �ekilde bir art��la kar��la�t�k. Yani rakamlar fevkalade y�ksek. Bu asl�nda bizi memnun ediyor, bizim de g�revimiz buna yeti�mek, buna �are bulmak. Bunun i�inde mesela Antalya�y� biz ikinci bir Antalya yapt�k, y�zde 109 b�y�tt�k, her �eyiyle, kablolar�yla, yer alt�na ini�iyle. Yani bunu sadece Antalya�da de�il, �zmir�inde, �stanbul�unda, Mersin�inde, Adana�s�nda, Karadeniz�inde, hepsinde yap�yoruz. Yani bunu ifade etmek istiyorum. Bu bak�mdan bizim hesaplar�m�zla di�erlerini kar��t�rmamak laz�m. �stelik de Avrupa Birli�i�ne girmek niyetinde olan bir �lkenin o seviyeye gelmesi i�in de ki�i ba��na t�ketimi en az 3 kat da art�rmas� laz�m.

Bu arada -s�z�m� belki unuturum- Say�n Tunca Toskay�a �zellikle te�ekk�r ediyorum. Fevkalade g�zel, derinlikli, tecr�belere dayanan ve devlet adaml��na da yak��an gayet g�zel bir sunu�ta bulundular. Daha evvelden TRT�den de hep sevdi�imiz, oradaki g�revinden dolay� takdir etti�imiz bir ki�iydi. Burada da ayn� takdirlerimi kendisine ifade ediyorum ve bilgilerinden de tecr�belerinden de yararlanaca��z, ��nk� ifade etti�i �eyler tamamen mutab�k kald��m�z noktalar. Neticede, biz, hepimiz ayn� gemideyiz. Hele n�kleer enerji gibi bir konuda, n�kleer santral gibi bir konuda, zaten, burada mill� davranmam�z, hepimizin bilgisinden, tecr�besinden yararlanmam�z laz�m, onun i�in te�ekk�r ediyorum.

Zaten burada da -Oktay Bey de bahsetti- kriterler a�a�� yukar� tamam, fakat daha evvelden de bir �nerge vermi�lerdi, o �nergede de zaten �yay�nlan�r� diyor, yani �yay�nlanmaz� de�il �TAEK�in haz�rlad�� kriterler, �l��tler bir ay i�inde yay�nlan�r.� diyor zaten. Yani bunun gizli kapakl� bir taraf� olamaz. Niye olsun ki b�yle bir �ey? �Yay�nlan�r�� Zaten nerede yay�nlanacak? Ya bu Resm� Gazete�de olur, sitesinde yay�nlan�r, isterseniz bunu normal gazetelerde yay�nlayabiliriz, TRT�de yay�nlayabiliriz. Yani bunun yay�nlanma usul� a��k. Yay�nlanan bir �eyin gizli kapakl� olma durumu olabilir mi? Yani, ben baz� �eyleri anlamakta ��yle zorluk �ekiyorum: Hep bir �ey varm�� gibi. B�yle s�yleniyor. Bu yanl��, b�yle bir �ey olamaz. Mesela d�n de ayn� �ey oldu, bir arkada��m�z �Toryum ve uranyumla ilgili ��phelerim var.� deyince, ben biraz da nazik bir ifade kullanarak �telmih� kelimesini kulland�m. Yani �kas�t� demedim, �ima� demedim, �telmihle demek istedi�iniz� dedim. Onu ��smarlama soru� �eklinde� Bu kelime, �telmih� kelimesi nas�l ��smarlama� oldu, nas�l, laf�n� geri al filan diye b�yle bir kar��t� ortal�k, bunu da anlam�� de�ilim. Sonradan Say�n Oktay, hakikaten bir incelik g�sterdiler, anlatt�lar bana durumu. Ben de bunu tekrar bilmeyenlere, duymam�� olanlara ifade ediyorum: D�nk� s�yledi�im kelime �telmih� kelimesiydi. Bu ne �tembih� kelimesi ne ��smarlama soru� kelimesi. Ben sadece orada �ima�dan da daha hafif bir kelime olan �telmih�i kulland�m. Dolay�s�yla, bunu da a��klam�� olal�m. Yani, laf�n geri al�nmas�n� filan gerektirecek herhangi bir �ey yok. �stelik de ben �ok ince bir kelime kulland�m, �telmih� kelimesini kulland�m.

Di�er taraftan, burada, elektrik d��ar�ya sat�l�r m� sat�lmaz m�? Fazla olursa sat�l�r. Yani Fransa, n�kleerden y�zde 78 elektri�ini �retiyor, ihtiyac�n�n fazlas�n� da b�t�n kom�ular�na sat�yor. Yani fazla olursa� Yani, �imdi siz fazla herhangi bir �ey �retti�iniz zaman bunu denize d�km�yorsunuz, al�yorsunuz, sat�yorsunuz. Yani e�er varsa b�yle bir talep, ki, zaten T�rkiye �UCTE� dedi�imiz Avrupa Elektrik Network��ne ba�lanmak �zere �al��malar�n� yap�yor. Bunun zaten amac�, kom�undan alacaks�n da vereceksin de. Hatta, burada UCTE olunca, Avrupa�ya da� �sterseniz, e�er maliyeti kurtar�yorsa �spanya�ya kadar satars�n�z alan varsa. Yani bu tamamen ticari bir metad�r. Biz, Yunanistan�a da verdik, Bulgaristan�a veriyorduk, kestik onu, �imdi Irak�a, Suriye�ye veriyoruz. Yani bu tip �eyin verilemez, edilemez diye b�yle bir �eyi yok. �htiya� varsa, bunun i�in ekonomisi, fizibilitesi uygunsa yapars�n�z.

Bu arada, tabii bunu yaparken de tek ba��m�za hareket etmiyoruz. D��i�leri Bakanl�� var, di�er kurulu�lardan g�r�� al�yorsunuz, di�er ilgili kurum ve kurulu�lar var. �cab�nda Mill� G�venlik Kurulunda bile bu tip �eyler tart��labiliyor. Yani, bu tip konular�n b�yle karma��k, anla��lmaz, m�phem bir taraf� yok; fiyat� belli, alan� belli, satan� belli; fazlan da varsa satars�n, Fransa nas�l yap�yorsa, di�er �lkeler nas�l yap�yorsa� Biz daha evvelden Bulgaristan�dan nas�l al�yorduysak, kestiysek, tersi de olabilir. �htiya�lar bunu ortaya koyar.

Di�er taraftan �E�Aޒ�n termik santrallerinin kapasite kullan�m� oran�. ne?� dendi. 2003 y�l�nda y�zde 35�ti, g�reve geldi�imizden hemen sonra; 2004�te, 2005�te bunlar artt�, 2005�te 48,5�a ��kt�, 2006�da y�zde 61�e ��kt�, �imdi y�zde 72.

Yaln�z, bazen ��yle bir yanl�� anlama da olabiliyor, mesela deniyor ki: Barajlar�m�z� biz tam kapasite kullan�yor muyuz? Barajlar ihtiyaca g�re kullan�l�r. Bazen �nitenin bir tanesini kullan�rs�n�z, bazen ikisini kullan�rs�n�z, bazen be�ini birden kullan�rs�n�z. Orada, pik saatlere g�re ihtiyac�n�z varsa otomatik olarak o devreye girer, yoksa zaten baraj bu, tutuyor suyu. Yani, su gibi mal�n olsun. Bunu, isterseniz, istedi�iniz zaman kullan�rs�n�z. Bunu az kullanmak, �ok kullanmak bir beceriklilik veya beceriksizlik meselesi de�il. Ama, ar�zal� olur, sen ona bakmazs�n, ihtiyac�n oldu�u zaman bu �niteleri devreye alamazsan, o zaman tamam, o bir yetersizliktir. Ama, biz, �u anda �nitelerimizi devreye alabilecek durumday�z. Ge�en yaz yetmi� sekiz y�l�n en s�cak yaz�yd�. Biz, �ok ��k�r� -ba�ka �lkelerde, bilhassa Balkan �lkelerinde baz� yerler ��kt�- buna ra�men gayet iyi y�nettik. Antalya�da bir iki g�n bir s�k��kl�k oldu. O da Oymap�nar Baraj��ndaki suyu biraz fazla itinal� kullanal�m diye �zerine titredik. H�lbuki, onu da biraz fazla kullansayd�k bununla kar��la�mayacakt�k. �ok ��k�r, bunlarla bir s�k�nt�m�z yok, ama yat�r�mlar�n h�zl� yeti�mesi laz�m. Pik saatlerde bu a��r� b�y�menin, h�zl� b�y�menin, ekonomik durumdaki geli�melerin, ayn� zamanda da b�y�me sanc�s� gibi kabul edilecek bir taraf�d�r. Buna da �are bulmak bizim meselemiz.

Di�er tarafta, hep �ernobil, i�te Karadeniz B�lgesi�ndeki kanserlerden filan bahsediliyor. Sa�l�k Bakanl��n�n �niversitelerle ve TAEK�in yapt�� ara�t�rmada, 19.500 aile tarand� -70 bin ki�i yakla��k- ve Karadeniz B�lgesi�nin kanser art�� ile bu olaylar aras�nda herhangi bir bilimsel veri yok elimizde, yani bunu destekleyen bir veri yok. Ben de Karadenizliyim. Ben de psikolojik olarak etkilendim. F�nd�k vaktiydi, f�nd�klar toplanm��t�. O �ernobil�in oldu�unda radyasyon filan sorunlar� konu�uldu edildi, �aylar i�ildi i�ilmedi, hepimiz bundan psikolojik etkilendik. Ama Sa�l�k Bakanl�� ile �niversiteler, bilimsel usullerle bu �al��may� yapt�. Yapt�� al��may� s�yl�yorum. Yani bunlar da �u kal�nl�kta kitaplar. �steyen varsa onlar� da temin edebiliriz sizlere. Bak�n, inceleyin. Yani burada inanmad��m�z veya g�venmedi�imiz bir nokta varsa yeniden bir daha ara�t�r�r�z. Yani neticede ayn� �lkedeyiz. Yani burada bizim de �ocu�umuz, akrabalar�m�z hep beraber bu �lkedeyiz. Yani bunu, biz, bir �eyi ka��r�yor ediyor filan durumunda de�iliz.

Ayr�ca �unu da ifade edeyim: Bu, bir ihale filan de�il, bir ayarlanma de�il. �Bir �smarlama kanun� filan diyorlar; bu �z�yor bizi. Yani, en az�ndan teknik arkada�lar�m� �z�yor, b�rokrat arkada�lar�m�z� �z�yor. Yani b�yle bir �smarlama, derme �atma, bilhassa� Derme �atmay� diyebilirsiniz belki. O bile denmez, ��nk� o da komisyonda tart��ld� bir s�r�, sizlerin de �yelerinizin kat�ld��, milletvekillerin g�zel katk�lar� oldu. Ama ��smarlama� laf�n� kesinlikle reddediyorum. Hele, bu, Say�n Ba�bakan�m�za yahut birtak�m i�te �irketlere filan, b�yle ima da de�il, a��k a��k s�yl�yorsunuz. Bu �ok �irkin. B�yle bir �eyi reddediyorum, b�yle bir �ey s�z konusu olamaz. B�yle bir �eye tenezz�l etme de m�mk�n de�il. Ayr�ca bir ihale yok ortada. Buraya girecekler, bilek g�re�iyle fiyatlar�n� ortaya koyacaklar. Burada, biz, ba�kalar�n�n uygulamad�� bir sistemi uyguluyoruz. Yani ihale edip de bir m�teahhidi zengin etme meselesi de�il.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Bakan, l�tfen konu�man�z� tamamlar m�s�n�z.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) � Adam, fiyat�n� verecek, ona g�re �demelerini ortaya koyacak, maliyetini ortaya koyacak, uygunsa biz bunu se�ece�iz. Ortada bir al��veri� olay� yok. �htiyac�m�za g�re bunlar ortaya ��kacak. 5 bin megavat� Kim uygun verirse s�ralamaya koyaca��z, 5 bini a��yorsa da �st�n� �izece�iz.

Di�er �eyde de bu kriter, �l��tler konusu. Elektrik ��k�� g�c� var, reakt�r tipi var, santral �mr� var, teknolojik s�nanm��l�k var, yak�t teknolojisi var, i�letme deneyimi var, yerli katk� var �Say�n Tunca Toskay��n da bahsetti�i gibi- n�kleer g�venlik var ki bunun temeli bunlar zaten. Lisanslama gibi� Bunlar�n hepsi �l��tler. Bu �l��tlerde s�n�f� ge�enleri biz de�erlendirmeye alaca��z. Bu da yay�nlanacak. Herkesin g�z� �n�nde olan� Yani, b�yle bir �ey, asl�nda takdir edilmesi gereken bir �ey. Yani, biz b�yle ihale �artnamesini birine verelim, o gelsin, bunu yaps�n. B�yle bir �eye bizleri l�tfen kar��t�rmay�n. Yani, bunu, bilhassa �st�n� �izerek s�yl�yorum. Ayr�ca da b�t�n tan�t�mla ilgili �al��malar� TAEK size sa�layabilir.

Samsun-Ceyhan konusunun a�a�� do�ru indirilmesi sadece petrol, do�al gaz de�il�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Devamla) - � i�inde elektrik var, su var, b�lgenin istikrar� i�in �nemli.

Sayg�lar sunar�m. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Bakan.

Ba�ka madde �zerinde de a��klama yapars�n�z.

Sa� olun.

�ahs� ad�na ikinci s�z, Siirt Milletvekili Say�n Afif Demirk�ran�a aittir.

Buyurun Say�n Demirk�ran. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

AF�F DEM�RKIRAN (Siirt) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekili arkada�lar�m; biz burada �nemli bir Yasa�y� g�r��yoruz. Ge�en d�nem de g�r��m��t�k, Say�n Cumhurba�kan�ndan geri geldi, �imdi biraz daha iyile�tirmeler yap�larak tekrar g�r��yoruz.

Say�n Bakan�n da biraz �nce s�yledi�i gibi, ger�ekten Say�n Tunca Toskay��n buradaki �slubu� B�t�n milletvekillerinin �slubunu sayg�yla kar��l�yoruz, ama Say�n Toskay��n yap�c�, y�nlendirici �slubu i�in ben de te�ekk�rlerimi ifade etmek istiyorum.

Biz, bu teknik yasalar� bu �ekilde g�r��memiz gerekir diye d��n�yoruz. ��nk�, n�kleer enerji T�rkiye�de bir ihtiya�tan �te, kanaatimce, bir zorunluluktur. Arkada�lar�m�z d�nden beri ifade ediyorlar. T�rkiye 2020 y�l�na geldi�i zaman b�t�n yerli kaynaklar�n� -�u anda tespit edilmi� olan kapasitelerden, potansiyelden bahsediyorum- elektri�e d�n��t�rd�� zaman yetiyor mu? Yetmiyor. D��ar�dan do�al gaz getirip yeni do�al gaz santralleri kurmam�z gerekir. Ama, petrol fiyat�n�n nerelere ��kt��n� hep beraber g�r�yoruz. Do�al gaz fiyatlar� da ona g�re art�yor.

�thal k�m�re dayal� santral kurabiliriz. Ama, petrol fiyatlar�n�n art�� gibi ithal k�m�r fiyatlar� da �ok fazlas�yla art�yor. O zaman en ucuz enerji olan ve ger�ekten teknolojik olarak �lkemizin ihtiyac� olan n�kleere mutlaka ihtiyac�m�z vard�r. Bak�n, deniyor ki: �Efendim, bu art�� fazla bulunuyor baz� bilim adamlar� taraf�ndan.�

De�erli arkada�lar, 2020 y�l�na geldi�imiz zaman sadece T�rkiye 500 milyar kilovat saat elektrik t�ketecek y�zde 8�lik art��a g�re ve o zaman ki�i ba��na t�ketim 5.000 - 5.500 kilovat saat olacak y�lda. Peki, OECD �lkelerinin bug�nk� t�ketimi nedir diye bakt��m�zda, 7.500 � 8.000 kilovat saat y�lda.

De�erli arkada�lar, yani 2020 y�l�nda, T�rk insan�n�n bug�n geli�mi� olan �lkelerin insanlar�n�n refah seviyesine ��kmas� gerekmez mi? Bunu ni�in esirgeyelim insanlar�m�zdan? Onun i�in biz diyoruz ki: Evet, ge�mi�te kriz d�nemleri, birka� tane, bir iki kriz d�nemi hari� T�rkiye�de elektrik t�ketimi y�zde 8�in �zerinde olmu�tur, istatistiklerle bu sabittir. Dolay�s�yla, y�zde 8�e g�re yapt��m�z dengede 500 milyar kilovat saate ihtiya� vard�r 2020 y�l�na geldi�imiz takdirde.

�imdi, onun i�in, n�kleer enerji gereklidir diyoruz ve Milliyet�i Hareket Partisi biraz �nce �Biz n�kleer enerjiyi istiyoruz.� dedi, Cumhuriyet Halk Partisinin De�erli S�zc�s� biraz �nce �Biz de n�kleere kar�� de�iliz.� dedi. Ama de�erli arkada�lar�m�z, n�kleer teknoloji dedi�imiz zaman T�rkiye 1956 y�l�ndan beri n�kleere a�inad�r. Atom Enerjisi Kurumumuz Uluslararas� Atom Enerjisi Kurumundan bir sene �nce kurulmu�tur. Bin megavatl�k �ekmece�deki santralimiz y�llard�r faaliyet g�stermektedir. Biraz �nce arkada�lar�m�z ifade etti, T�rkiye�de n�kleer santral ve teknolojiye ge�ilmedi�i i�in yurt d��na d�nya kadar beyin g�� oldu. O zaman, ne zaman biz bu teknolojiye sahip olaca��z? Hep laf m� �retece�iz, hi� mi i� �retmeyece�iz? De�erli arkada�lar�m�z ��nc� yapm�� oldu�umuz ihale iptal edildi�inde iktidardayd�lar. �haleyi iptal ettiklerinde e�er ger�ekten teknolojik olarak bir eksi�imiz, bir mevzuat gerekiyor idiyse ni�in mevzuat ��karmad�lar?

De�erli arkada�lar, bu madde, �zerinde konu�tu�umuz bu 4��nc� madde, enerji sat�n al�nmas�yla ilgili bir madde. Esasen, a��k ve net s�yleyeyim, kendi inanc�m� -�ahs�m ad�na s�z alm�� bulunuyorum- s�yleyeyim: E�er bug�n 4628 say�l� Elektrik Piyasas� Kanunu olmam�� olsayd� belki bu Kanun�a kesinlikle ihtiya� olmazd�. Zaten y�netmeliklerle, n�kleerle ilgili di�er mevzuatla olay y�r�yecekti. �Nas�l bunu s�ylersin?� derseniz, 1970�lerde T�rkiye n�kleer santral kurmak i�in ihale a�t�, 80�e geldi�imiz zaman, o g�nk� �artlarda iptal edilmek mecburiyetinde kal�nd�. 1980�lerden sonra tekrar ihale a��ld�. O zamanki Say�n Cumhurba�kan� yap-i�let-devrete g�re yap�ls�n diye talimat verdikten sonra, �irketler uzun vadeli kredi temin edemedikleri i�in o g�nk� �artlarda devam edemediler, ihale yine iptal oldu. 90�lar�n sonlar�na do�ru tekrar yap�lan ihale, daha sonra 2000�lerin ba��nda, o g�nk� koalisyon h�k�metleri taraf�ndan iptal edildi kendilerine g�re gerek�elerle. Gerek�enin ne oldu�unu tam olarak bilmiyorum. Yani, �unu s�ylemek istiyorum: 1956�dan bu yana n�kleer teknolojiyle biz i� i�eyiz. 1970�lerden beri 37 senedir bu santralleri T�rkiye�de kurmak i�in ciddi bir �aba i�indeyiz.

Gelin de�erli arkada�lar, daha fazla T�rkiye�nin�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Demirk�ran, konu�man�z� tamamlar m�s�n�z l�tfen.

AF�F DEM�RKIRAN (Devamla) � Peki efendim.

De�erli arkada�lar, gelin daha fazla T�rk insan�n� s�k�nt�da b�rakmayal�m. Bak�n, T�rk insan� ne istiyor biliyor musunuz? Biraz �nce konu�uldu: Halk�m�z �unu istiyor, bunu istiyor. Halk�m�z s�rekli enerji istiyor, halk�m�z kaliteli enerji istiyor, halk�m�z ucuz enerji istiyor ve halk�m�z temiz enerji istiyor. ��te, n�kleer santral, b�t�n bunlar� kar��layabilecek bir kaynakt�r. Bu kayna��, gelin, hep beraber bu Kanun�u bir an �nce� Gece yar�lar�na kalmaya da gerek yok. Arkada�lar�m�z�n makul talepleri tabii ki burada dile getirilecektir, ama engellemi� olmak i�in l�tfen engellemeyelim, bir an �nce bu kanunu ��karal�m, TAEK kollar� s�vas�n, bakanl�k kollar� s�vas�n, gerekli y�netmelikler ��kar�ls�n ve yola devam edelim. �nanc�m odur ki 5 bin megavat hi�bir �ekilde yetmeyecektir, ��nk� d�nyada �u anda y�zde 17�dir de�erli arkada�lar. 5 bin megavat dedi�imiz zaman, 2020�ye geldi�imiz zaman T�rkiye�nin kapasitesi 100 bin megavat civar�nda olacak, o zaman y�zde 5�i civar�nda olacak. 90 k�sur bin megavat olacak 2020�ye geldi�imiz zaman ve y�zde 5 civar�nda olacak kapasite olarak bakt��m�z zaman. Dolay�s�yla, gelin, bunu bir an �nce ��karal�m.

Hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Demirk�ran.

Madde �zerinde konu�malar tamamlanm��t�r.

Soru cevap i�lemine ba�l�yoruz.

Buyurun Say�n A�y�z.

YA�AR A�Y�Z (Gaziantep) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

�zellikle bu TETA� �zerinden enerji al�m�na garanti verilen maddede, TETA� se�ici bir kurum ve �zel stat�de ge�ici s�reli olarak kurulan bir �irket, Devlet �hale Kanunu ve Say��tay denetiminden yoksun. Bununla Dan��tay denetiminin de �n� kesilmek mi isteniyor acaba?

Ayr�ca da bug�ne kadar Say�n Bakan dedi ki: �Hep ��pheci bak�yorsunuz.� ��pheci bakmakta haklay�z Say�n Ba�kan. Gaziantep�te bir s�z var: G�z g�rd��nden korkar. Elimizde listeler var. Elektrik �retim lisans� verilen �irketlere bakt��n�z zaman da bunlar�n neler oldu�unu a��k se�ik g�r�yoruz. Halk bize oy verdi diyorsunuz, do�rudur, halk size 1,5 milyar dolarl�k Bak�-Tiflis-Ceyhan boru hatt�n� bir �irkete ihalesiz verin diye vermedi, BOTA� gibi denetim altyap�s� kuvvetli olan �irket dururken bir �zel �irkete denetimi 27 milyon dolara verin demedi Say�n Bakan�m. O nedenle bunlar bizim g�z�m�z� korkutuyor ve bu yasa i�i bo�. N�kleer santrallar�n�

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n A�y�z.

Buyurun Say�n Yunuso�lu.

S�LEYMAN LAT�F YUNUSO�LU (Trabzon) � Te�ekk�rler Say�n Ba�kan.

Say�n Bakan�n cevaplamas�n� istedi�im birka� sorum olacak.

T�rkiye Atom Enerjisi Kurumu Ba�kan� olmadan �nce Montgomery Watson Harza M�hendislik ve M��avirlik Limitet �irketinin T�rkiye Genel M�d�rl��n� yapt��n�z do�ru mudur? Do�ruysa, bu Amerikan firmas� ad�na �al��t��n�z� neden bug�ne kadar saklama ihtiyac� duydunuz? Bu firmadaki varsa hisseniz ne kadard�r? Bu firma hangi konumda �al��maktad�r? N�kleer ile ilgisi var m�d�r veya olacak m�d�r? Bu firman�n sahibi ya da temsilcisi olman�z sebebiyle mi bu g�reve talip oldunuz? Bu firma T�rkiye�de hangi ihalelere girmi�tir? Alm��sa hangi kurulu�tan alm��t�r?

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Yunuso�lu.

Buyurun Say�n Do�ru.

RE�AT DO�RU (Tokat) � Say�n Bakan, bu Kanun kapsam�nda �retilen elektrik enerjisinin sat��nda neden daha �nceki iktidarlar d�neminde yap�lm�� olan yap-i�let ve yap-i�let-devret modellerindeki gibi esnek al�m garantisi uygulamas�na gidilmemektedir. �rne�in, �retilen enerjinin y�zde 85�i oran�ndaki miktar�n al�m garantisi kapsam�na al�nmas�, kalan �retimin ise kamunun ihtiyac�na g�re al�nmas� neden d��n�lmemi�tir? Bu konuda bilgi arz ederim.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Do�ru.

Buyurun Say�n Paksoy.

MEHMET AK�F PAKSOY (Kahramanmara�) � Say�n Bakan, TAEK �al��ma program�nda belirtilen Ara�t�rma Reakt�r� Tasar�m Projesi konusunda faaliyetler hangi birim taraf�ndan y�r�t�lmekte ve spesifik bu konuyla ilgili ka� ki�i �al��makta ve vas�flar� nedir? Ara�t�rma Reakt�r� Tasar�m Projesi�yle ilgili yap�lan �al��malar�n bir program� var m�d�r? Program�n hangi a�amas�na gelinmi�tir? Bu konuda ilgili mercilere bir ilerleme raporu sunulmu� mudur? Ara�t�rma Reakt�r� Tasar�m Projesi�nin b�t�esi ne kadard�r? Ne kadar YTL harcanm��t�r?

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Paksoy.

Buyurun Say�n Taner.

RECEP TANER (Ayd�n) � Say�n Bakan, soru�turma ve denetimlere izin verdi�inizden bahsediyorsunuz. Onaylanm�� 51 no.lu Tefti� Kurulu Raporu�yla ilgili soru�turma izni vermediniz. Gerek�esini ��renebilir miyim?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Hangi rapor? Ezbere nereden bileyim!

RECEP TANER (Ayd�n) - 51 no.lu Tefti� Kurulu Raporu�yla ilgili, TAEK�le ilgili.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Taner.

Buyurun Say�n �zt�rk.

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Bakan, demin sordu�um sorular�n yan�t�n� alamad�m, tekrar soruyorum: Mevcut enterkonnekte sistemdeki kay�p ve ka�ak oran� nedir? Sizin Bakanl��n�z d�neminde kay�p miktar�n� azaltmak veya �nlemek i�in yat�r�m yap�lm�� m�d�r, yap�lm��sa ne kadard�r?

�kinci sorum: Geli�mi� �lkelerde n�kleer santrallere al�m garantisi veren ba�ka bir �lke var m�d�r, varsa hangi �lkedir, yoksa biz neden al�m garantisi vermekteyiz?

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �zt�rk.

Soru sorma s�resi tamamlanm��t�r.

AHMET ERS�N (�zmir) � Daha yirmi saniye var Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Yirmi saniye yok efendim.

AHMET ERS�N (�zmir) � Yirmi saniye var daha, birka� tane soru sorulabilir.

BA�KAN - Hay�r efendim, saat ayar� burada.

Buyurun Say�n Bakan.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Bir kere, en ba�tan hemen �eyi s�yleyeyim: Bu, gazetelerde de ��kt�. Bize de, b�yle, devaml� TAEK�le ilgili bir taraftan fotokopilerle geliyor baz� �eyler. B�yle bir �ey, ortakl�k filan s�z konusu de�il. K�lliyen yalan. B�yle bir �ey yok. Yaln�z, �ok da g�vendi�im bir arkada��md�r, ben T�B�TAK�tan getirdim TAEK Ba�kan�n�. Kendisine her y�nden kefilim. B�yle bir ortakl�k filan da s�z konusu de�il. Diyenler de bunu en az�ndan ispat etmezlerse, onlarla da biz ayr�ca yarg�da da hesapla��r�z. B�yle bir �ey kesinlikle s�z konusu de�il. Bunu bilin diye s�yl�yorum. Yaln�z, �ok aya�a bast�� i�in �ok ki�i rahats�z. O rahats�zl�klar� da biliyorum ben. Bile bile de orada beraber �al��yoruz bu arkada��m�zla. Bunun alt�n� �izerek s�yleyeyim.

�kinci olarak, TETA�, t�pk� di�er kurullar gibi denetim a��s�ndan bir ayr�cal�� yok. Bir Aޒdir, y�zde 100�� kamuya aittir, di�er K�T�lerden fark� yoktur. Yani, TETAޒ�n ge�ici bir kurulu� oldu�una dair de herhangi bir d�zenleme yok, bunu da ifade edeyim.

Ayr�ca, kay�p-ka�akla ilgili y�zde 25�ten biz y�zde 15�e �ektik. Bunun i�in de� Teknik olarak rakamlar� da size vereyim: Teknik kay�p yakla��k 2,7-3 civar�ndad�r. T�rkiye �ok da�l�k, engebeli bir yer oldu�u i�in di�er �lkelerle mukayese etmemek laz�m. Hatlar� da eski, bunlar�n hepsini yeniliyoruz. Standartlar� da bunun 2,5-3�t�r. Yani, �u anda, biz, iletimde enterkonnekte sistemde gayet ba�ar�l�y�z. Yani, b�t�n zor tabiat �artlar�na ra�men gayet ba�ar�l� bir hizmet verilmektedir. Ayr�ca, kapasitede de 2002-2007 aras�nda 60 bin MVA�dan 80 bine ��kt�k. Yani, biz, T�rkiye�de daha evvelden yap�lanlarla onlar� katlayarak gidiyoruz. Enerji kullan�m�nda da cumhuriyet tarihindeki seviyenin y�zde 53��ne be� y�lda ula�t�k, y�zde 53��n� ge�tik. Ayr�ca da �in�den sonra hem do�al gazda hem elektrik t�ketim art�� oran�nda d�nya ikincisiyiz. Bunu da bu arkada�lar�m�zla beraber yap�yoruz ve bu �al��malar� da gayet ba�ar�l� bir �ekilde arkada�lar�m�z s�rd�r�yor.

Say�n Taner�in 51 no.lu� Benim bu tip rakamlar� b�yle akl�mda tutacak bir durumum yok. Yani, 51 no.lunun hangisi oldu�una da bakaca��m. Onu da ben size yaz�l� olarak cevapland�r�r�m. Yani bizim her �eyimiz a��k. Ama, b�yle 51 no.lu soru�turma filan denildi�i zaman, bunu ben akl�mda tutacak kadar da� Ba�ka i�lerim var yani, b�yle bir �eyi akl�mda tutamam.

Di�er taraftan, bahsetti�iniz al�m garantisiyle ilgili bu �ekilde bir model �u anda yapt��m ara�t�rmalarda yok. Biz bunu �zel olarak uyguluyoruz. Ancak, Amerika�da tamamen �zel sekt�r taraf�ndan -biliyorsunuz �irketler zaten orada kamuya ait de�il- bu yat�r�m yap�l�yor. Finlandiya�yla ilgili �rne�i verdim. Sekt�r tamam�yla bu �al��man�n i�ine girdi. Fransa�da kamu a��rl�kl�d�r ama orada da �zelle�tirme modelleri y�r�yor. Eski demirperde �lkelerindekiler de h�zla �zelle�iyor. Zaten �zelle�tirmede geri kalan -yani, bilhassa bu elektrikte- �lkelerden bir tanesi durumunday�z, ama onu da ba�ar�l� bir �ekilde tamamlayaca��z. Buna ra�men, biz k�m�rde, su, barajlarda DSݒnin baz� barajlar�n� �zel sekt�re a�t�k ve oralarda da gayet iyi sonu�lar ald�k. �imdi de da��t�m ve �retim �zelle�ecek. �letim kamuda kalacak. TETAޒ�n, dedi�im gibi herhangi bir ayr�cal�� yok.

Bilemiyorum ba�ka sorunuz kald� m�? Yap-i�let-devret ve yap-i�letlerle ilgili sorunuzu tam alamad�m. E�er, o noktay�, ��kt�ktan sonra veya �b�r soruda, �b�r soru fasl�nda bana iletirseniz �ifahen veya yaz�l� olarak cevapland�r�r�m.

Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Bakan.

Madde �zerinde bir �nerge vard�r.

�nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan tasar�n�n 4. maddesinin (b) f�kras�n�n a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

Oktay Vural	Mehmet �and�r	D. Ali Torlak
�zmir	Mersin	�stanbul
Beytullah Asil	Ahmet Orhan	Y�lmaz Tankut
Eski�ehir	Manisa	Adana
	Muharrem Varl�
	Adana

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) - Kat�lm�yoruz efendim.

�b) TETA� taraf�ndan toptan ve perakende sat�� irketlerine yap�lacak enerji sat��na ili�kin usul ve esaslar ile taraflar�n y�k�ml�l�kleri, EPDK�n�n uygun g�r�� al�nmak suretiyle Bakanl�k taraf�ndan ��kar�lacak y�netmelikle belirlenir.�

BA�KAN - Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) - Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met kat�l�yor mu?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � �nerge sahibi�

Buyurun Say�n Vural. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

OKTAY VURAL (�zmir) � Evet, te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Asl�nda sadece gerek�eyi okutacakt�m ama, do�rusu, Komisyon Ba�kan�n�n �nergeyi okumadan �Kat�lm�yoruz.� demesini �ok yad�rgad�m. Bilemiyorum. (MHP ve CHP s�ralar�ndan g�l��meler) Hi� olmazsa, milletvekillerine iradesini belirtirken, milletvekillerinin �nergenin ne y�nde oldu�u konusunda bilgi edinmesini beklemeniz do�ru olurdu.

�imdi, Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulu, piyasaya girecek �irketleri, toptan ve perakende �irketlerin piyasaya giri�ini, bu elektri�in sat��yla ilgili usul ve esaslar� belirleyen bir kurum. �imdi, bu kurumun g�r�� al�nmadan, siz, bunun sat��na ili�kin usul ve esaslar� belirliyorsunuz.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Var, var. ��inde var.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � ��inde var zaten.

OKTAY VURAL (Devamla) � Nerede, ka��nc� maddede? Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulu�

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Oku, oku.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Bir �nceki �nergenizde de vard�, �yay�nlan�r� dendi�i h�lde yay�nlanm�yor gibi bir tav�r tak�nd�n�z. Burada da var ayn� �ey.

OKTAY VURAL (Devamla) � Nerede var? Maddeyi s�yleyin.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Var, i�inde zaten. Var zaten.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Oku, oku.

BEK�R BOZDA� (Yozgat) � B�yle bir usul yok.

OKTAY VURAL (Devamla) � Efendim, usul� Say�n Bakan�n�zla Komisyonunuz belirliyor Say�n Bozda�. E�er �ok s�z istiyorsan�z, AKP Grubu ad�na gelir, burada konu�ursunuz. De�il mi? Yani, konu�acak �eyleriniz varsa, burada konu�acaks�n�z.

Zannederim, Say�n Ba�kan�m var oldu�unu ifade ediyor da, e�er varsa, bu konuda Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulunun g�r�� al�narak d�zenlenmesine ili�kin bir h�k�m varsa, bu durumda �nergenin amac� yerine geliyor, �ekeriz. Var m�, yok mu?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Gerek yok. Var i�inde.

OKTAY VURAL (Devamla) � Ha, gerek yok. Anlad�m. Demek ki, �var�dan sonra, �gerek yok� a ��kt�k, yani �gerek yok�a geldik. Do�rusu, yani, bu Kanun�a nas�l muttali olundu, nas�l haz�rland�, takdirlerinize b�rak�yorum.

�imdi, n�kleer enerjiyle ilgili enerji �retecek �irketin sat�n ald��n�z enerjinin fiyat�yla ilgili bir d�zenleme yok. Ama bu fiyattan TETA� ald�� zaman, toptan ve perakende, �irketlere satabiliyorsunuz bunu. Bunu satt��n�z zaman, maliyeti o �irketlere y�kl�yorsunuz. �irketlere y�kledi�iniz zaman, bu tarifeyi bozucu �zellikte olur. Dolay�s�yla, bu bak�mdan, Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulunun bu konudaki g�r��n�n al�nmas� do�rudur. ��nk�, piyasay� d�zenleyen odur. Anla��lan o ki, bu d�zenleyici kurumlar�n yerine, Bakanl�k, kendi istek ve arzular�na g�re bir piyasa olu�turmak istiyor. Bu da kamu menfaatine ayk�r�d�r. Dolay�s�yla, ba��ms�z d�zenleyici bir kurulu�un bu konudaki ihtisas�n� almalar�n� biz tavsiye ederiz. �nergemizin amac� budur.

E�er gerek yok ise b�yle bir �eye, anla��lan o ki, Enerji Piyasas� D�zenleme Kuruluna da gerek yok anla��l�yor.

AF�F DEM�RKIRAN (Siirt) � Zaten var.

OKTAY VURAL (Devamla) � Ha, varsa ayr�. Ama �gerek yok� dendi. Dolay�s�yla�

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Var efendim, var. 3��nc� maddede var o.

OKTAY VURAL (Devamla) � Evet, anl�yorum.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Vural.

OKTAY VURAL (Devamla) - Te�ekk�r ederim, sa� olun. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Bitirdiniz herh�lde.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler�

KAMER GEN� (Tunceli) � Karar yeter say�s� istiyorum. (AK Parti s�ralar�ndan �ge�ti ge�ti� sesleri)

BA�KAN � Kabul etmeyenler�

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�ls�n.

BA�KAN � G�r�yorsunuz, var i�te. Allah Allah!.. (G�l��meler)

�nerge kabul edilmemi�tir.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan�

BA�KAN - Say�n milletvekilleri, maddenin oylamas�ndan �nce, madde metnindeki baz� yaz�m hatalar�n� d�zeltmek i�in Komisyon Ba�kan�n�n s�z talebi vard�r.

Buyurun Say�n Ba�kan.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan�

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Efendim, 4��nc� maddenin (a) f�kras�n�n onuncu sat�r�nda �y�lki� kelimesi yerine �y�la ait� ibaresi kullan�lacak ve ayn� (a) f�kras�n�n sonunda �der� edilir� ifadesi birle�ik yaz�lacak. (b) ��kk�n�n ��nc� sat�r�nda �y�k�ml�kleri� yerine �y�k�ml�l�kleri� olacak ve ikinci f�kras�nda�

KAMER GEN� (Tunceli) � Bent, bent f�kra de�il.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � �kinci bendin d�rd�nc� sat�r�nda �3 �nc� maddesinin� olacak ve ayn� bendin sondan bir �nceki sat�r�nda da �maddenin� yerine �maddesinin� olacak. Bu kadar.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Ba�kan.

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, maddenin oylamas�ndan �nce karar yeter say�s� istiyorum.

BA�KAN � D�zeltmeler not edilmi�tir.

Bu d�zeltmelerle birlikte maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Maddeyi kabul edenler�

KAMER GEN� (Tunceli) � Karar yeter say�s� yok.

BA�KAN � Meclisi �al��t�rmamak m� istiyorsunuz! Kapatal�m, tatil edelim gitsin!

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Ne ilgisi var Say�n Ba�kan!

BA�KAN � Var i�te. Says�nlar. Yoksa kapat�r�z ya!

KAMER GEN� (Tunceli) � Hay�r, burada kimse yok.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan�

OKTAY VURAL (�zmir)- Yani, �Var� ne demek, kendi ba��n�za �� T�z�k m��

BA�KAN - Bak�n, iki k�tip �ye de �var� diyorlar, siz de buyurun say�n, yoksa elektronik cihazla yoklama yapal�m.

OKTAY VURAL (�zmir) � Biz de �yok� diyoruz.

BA�KAN � K�tip �yeleriniz burada, k�tip �yeler burada.

OKTAY VURAL (�zmir) � O zaman oylamaya da gerek yok!

BA�KAN - Kabul etmeyenler� Maddeyi kabul edenler� Madde kabul edilmi�tir.

KAMER GEN� (Tunceli) � �Kabul etmeyenler� demediniz ki.

BA�KAN - 5�inci maddeyi okutuyorum:

Lisans, izin ve y�k�ml�l�kler

MADDE 5- (1) �irket, bu Kanun ve di�er mevzuat�n gerektirdi�i her t�rl� izin, ruhsat ve lisans� almakla y�k�ml�d�r.

(2) At�k y�netimi kapsam�nda ge�ici depolama veya niha� depolama yerinin belirlenmesine, depolama tesisinin in�as�na, lisanslanmas�na, i�letilmesine ve i�letmeden ��kar�lmas�na, ge�ici depolama yerinde muhafaza edilecek veya niha� depolama yerinde bertaraf edilecek kullan�lm�� yak�t ya da y�ksek radyoaktif seviyeli at�klar�n ta��nmas�na ve i�lenmesine, radyoaktif at�klar�n y�netimini sa�layacak ara�t�rma, geli�tirme faaliyetlerinin y�r�t�lmesine ili�kin maliyetleri ve n�kleer g�� santral�n�n s�k�m i�leminden dolay� olu�acak maliyetleri kar��lamak amac�yla, Bakanl�k ve Hazine M�ste�arl�� taraf�ndan yap�lacak d�zenleme ile URAH ve ��H olu�turulur. URAH ve ��H�ye ili�kin i�lemler t�m vergilerden m�stesnad�r. Bu hesaplar�n olu�turulmas�, nemaland�r�lmas� ve idaresine ili�kin usul ve esaslar, Bakanl�k ve Hazine M�ste�arl�� taraf�ndan birlikte haz�rlanarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan� ile Hazine M�ste�arl��n�n ba�l� oldu�u Devlet Bakan�n�n onay� ile y�r�rl��e girer. �denecek paylar� zaman�nda yat�rmayanlar i�in 21/7/1953 tarihli ve 6183 say�l� Amme Alacaklar�n�n Tahsil Usul� Hakk�nda Kanun h�k�mleri uygulan�r. URAH ve ��H ad�na tahsil edilen gelirler amac� d��nda kullan�lamaz.

(3) �irket, TAEK�in yay�nlayaca�� l��tler �er�evesinde yak�t temininden ve i�letme d�neminin sonunda santral�n devreden ��kar�lmas� ve s�k�m�nden sorumludur.

(4) �irket, santral�n kurulmas� a�amas�nda olu�abilecek herhangi bir zarar�n tazminine y�nelik yat�r�m sigortas� yapt�rmak zorundad�r. Ayr�ca santral�n faaliyeti s�resince olu�acak at�klar�n ta��nmas�, depolanmas� ve/veya bertaraf edilmesi ile ilgili her t�rl� finansal maliyetlerin ve santral�n i�letme s�resinin sonunda i�letmeden ��karma masraflar�n�n kar��lanmas� i�in olu�turulacak hesaplar�n her birine 0,15 cent/kWh (ABD Dolar� cinsinden) katk� pay� �demekle y�k�ml�d�r.

(5) N�kleer yak�t, radyoaktif madde veya radyoaktif at�k ta��n�rken veya santralda bir kaza olmas� durumunda, n�kleer enerji alan�nda ��nc� ki�ilere kar�� sorumlulu�a ili�kin olarak Paris S�zle�mesi ve di�er ulusal ve uluslararas� mevzuat h�k�mleri uygulan�r.

(6) Santral� kuran �irket, y�ll�k gelirinin y�zde birini ara�t�rma ve geli�tirme faaliyetlerine ay�rmak zorundad�r.

BA�KAN � Gruplar ad�na s�z isteyen, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na Ayd�n Milletvekili Say�n �zlem �er�io�lu.

Buyurun Say�n �er�io�lu. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

CHP GRUBU ADINA �ZLEM �ER��O�LU (Ayd�n) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; Anayasa�n�n 89 ve 104��nc� maddeleri uyar�nca Cumhurba�kan� taraf�ndan bir kez daha g�r��lmek �zere Meclise geri g�nderilen, 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun�un 5�inci maddesi �zerine, Cumhuriyet Halk Partisi ad�na s�z alm�� bulunuyorum. Y�ce heyetinizi sayg�yla selamlar�m.

Say�n milletvekilleri, �lkelerin kalk�nmas�nda enerji olduk�a �nemli bir yere sahiptir. Maalesef, g�r�yoruz ki, AKP H�k�meti ��ok ciddi haz�rl�k yapt��m�z� dedi�i bu kanunda dilde bile d�zeltme yap�yorlar. B�rak�n �ok ciddi bir haz�rl�� derme �atma� bile demek maalesef imk�ns�z. Bu bilin� i�erisinde olan �lkeler, enerji politikalar�n�, s�rd�r�lebilir, g�venli, ucuz bir �ekilde temin etme yoluna gitmektedirler. Alternatif enerji yollar� g�ndemlerine al�n�rken, kendilerini d��a ba��ml� k�lacak enerji t�rlerinden uzakla�maktad�rlar. Bug�n yat�r�m�na ba�lanacak bir n�kleer santralin faaliyete ge�mesi, en iyimser tahminle on y�l� bulacak ve ham maddede d��a ba��ml�l��m�z artacakt�r. Oysa r�zg�r, g�ne�, hidro, hidrolik ve jeotermal enerji santrallerinin kurulmas� daha az bir zamanda olacak ve bu kaynaklar y�zde 100 yerli kaynaklar�m�zd�r.

T�m d�nyan�n alternatif enerji kaynaklar�na y�neldi�i ve n�kleer enerji gibi son derece riskli ve pahal� bir teknolojiye s�cak yakla�mad�� bu s�re�te, n�kleer g�� santrallerinin kurulmas�, d�nya ger�ekleriyle ne kadar ba�da�maktad�r?

Say�n milletvekilleri, g�r��mekte oldu�umuz Kanun her ne kadar �n�kleer teknoloji kanunu� olarak sunulmaya �al��lsa da ger�ekte bunun bir �n�kleer santral kanunu� oldu�u a��kt�r.

�lkemizde n�kleer teknolojinin ara�t�r�lmas�, geli�tirilmesiyle ilgili kanunla ilgili herhangi bir altyap�m�z maalesef yoktur. N�kleer santral kurulmas� temelsiz bir bina yap�lmas� gibi bir �eydir. TAEK�in Kanunu ve �al��malar� i�erisinde, gelece�imizi g�vence alt�na alan bir n�kleer teknoloji kanunu �al��mas� yap�lmad�� h�lde, sanki onu yap�yormu� gibi �n�kleer santral kanunu� ��kartmaya �al��mak da kand�rmacadan ba�ka bir �ey de�ildir.

Say�n milletvekilleri, g�r��mekte oldu�umuz Kanun�un 5�inci maddesi, EPDK�dan, n�kleer enerji �retmek amac�yla lisans alm�� irketlerin n�kleer g�� santrallerinin faaliyeti s�resince olu�acak at�klar�n ta��nmas�, depolanmas�, bertaraf edilmesiyle ilgili her t�rl� finansal maliyetlerin ve santrallerin i�letme s�resinin sonunda i�letmeden ��karma, s�k�lmesi ve ta��nmas�n�n �evre kurallar� kapsam�nda kabul edilebilir duruma getirilmesi masraflar�n�n kar��lanmas� i�in olu�turulacak Ulusal Radyoaktif At�k Hesab��yla ��lemden ��karma Hesaplar� Fonu�nda, her biri i�in 0,15 sent kilovat saat katk� pay� belirlenmi�tir. Bu maliyetlerin kar��lanmas� i�in belirlenen �irket pay� ger�ekten �ok uzaktad�r.

N�kleer santrallerin i�letme sonunda i�letmeden ��karma maliyeti, santrallerin kurulma maliyetinin 8-9 kat�d�r. Bu ger�ek g�z �n�ne al�narak, n�kleer enerji santrallerinden gelir elde eden �irketlerin, ��letmeden ��karma Hesaplar� Fonu�na katk� pay�n�n, santral kurulmas� maliyeti temel al�narak, santral i�letme s�resince �retilebilecek elektrik enerjisi mutlaka birim kilovat saat ba��na belirlenmelidir.

�Bu i�lemler i�in fon kaynaklar�n�n yetersiz kalmas� durumunda fonda olu�mu� kaynaklar�n y�zde 25�ine kadar maliyetler hazine taraf�ndan kar��lan�r.� denilmektedir. Bu durum, olu�turulacak fonlardan her biri i�in �irketten al�nacak katk� pay�n�n d��k olaca��n�, maliyetleri kar��lamaktan uzak olaca��n� dolayl� bir �ekilde kabul etmektedir.

Yap�lan de�i�iklik, 10�uncu Cumhurba�kan�m�z�n geri g�nderme tezkeresinde belirtilen ger�ekleri ortadan maalesef kald�rmamaktad�r. Bu masraflar�n hazine taraf�ndan kar��lanmas� hi�bir �ekilde kabul edilemez.

Say�n milletvekilleri, n�kleer santrallerin kullan�lmas�, t�m d�nya �zerinde, her ne kadar yeni nesil n�kleer reakt�rler �zerinde yo�unla�sa da, h�l� n�kleer at�klar�n durumu netle�memi�tir. N�kleer at�klar�n yok edilmesi, hem �evreye hem de insan sa�l��na olumsuz etkilerinden korunmak i�in geni� bir �er�evede ele al�nmas� gerekmektedir. N�kleer santral at�klar�n�n ge�ici ve nihai olarak depolanmas�, y�ksek radyoaktivite bar�nd�ran at�klar�n ta��nmas�, i�lenmesi konular�n�n da daha detayl� incelenmesi ve ele al�nmas� gerekmektedir.

Ayn� zamanda, t�pk� di�er uluslararas� uygulamalarda ger�ekle�tirildi�i gibi ortaya ��kacak n�kleer at�klar�n d��kten y�kse�e do�ru bir s�ralama i�erisinde analiz edilmesi ve bu analize g�re at�k kontrol y�netiminin sa�lanmas� hususu da eksik kalm��t�r. Bu hususlar hayati de�er ta��d��ndan �ok b�y�k �nem arz etmektedir. Dolay�s�yla, n�kleer at�klar�n analizi ve s�n�fland�r�lmas� ve bu s�n�fland�rma sonras�nda sonu�lara uygun olarak depolanmas� veya ta��nmas� gibi i�lemler konusunda n�kleer santrallerin i�letmecilerinin sorumluluklar� daha detayl� bir �ekilde ele al�nmas� gerekmektedir.

Say�n milletvekilleri, n�kleer g�� santrallerinin �zel bir �irkete verilmesinin en kritik tehlikelerinden biri de, bu �irket at�klar�n durumundan ne kadar ve ne �ekilde sorumlu olacakt�r? D�nya �rneklerine bakt��m�zda, �zel �irketlerin at�klar� �zerindeki yetkileri ve y�k�ml�l�kleri de�i�kenlik g�sterse de, en �nemli nokta, d�nya genelinde tesis sahalar� ve at�klar devlete aittir. At�klar�n i�lenmesi ve bu �er�evede �irketin elde etti�i k�r da devlete yans�r. Ancak, bug�n �zerinde konu�tu�umuz Kanun�da �irketin at�klar �zerindeki sorumluluklar� netle�medi�i gibi, at�k kontrol sistemlerinin kurulmas� y�n�nde de herhangi bir karar al�nmam��t�r. Kanun�daki hukuki bo�luktan dolay�, �zel �irketin T�rkiye�de olu�acak n�kleer at�klar�n d��ndaki n�kleer at�klar�, belli k�r kar��l��nda, kabul etme ihtimalini nas�l ortadan kald�racaks�n�z? Ayr�ca, at�klar�n i�lenmesi sonucunda elde edilen y�ksek k�rdan kim veya kimler ne kadar pay alacakt�r? Kamu bunun neresindedir?

Di�er �nemli bir nokta da, �irket her ne kadar TAEK�in yay�mlayaca�� l��tler �er�evesinde yak�t temininden sorumlu olsa da, bu yak�t�n nereden, nas�l sa�lanaca�� T�rkiye a��s�ndan, �zellikle bug�n�n �artlar�nda, �ok �ok �nemlidir. Ayr�ca, yak�tlar�n n�kleer santrallerin at�klar� �zerindeki etkisinden dolay�, bu yak�t�n kontrol ve denetiminin de ayr� ve �zel �ekilde ger�ekle�tirilmesi noktas� da eksik kalm��t�r.

Yat�r�m s�resi, yat�r�m maliyeti ve T�rkiye�nin n�kleer teknolojiye yeterince sahip olmad�� ger�ekleri g�z �n�ne al�nd��nda, AKP H�k�metinin n�kleer santral kurma konusundaki �srar�n� anlamak m�mk�n de�il.

�lkemizde enerji s�k�nt�s� vard�r, do�rudur. Ama, ��z�m, kesinlikle, �lkemizin ve halk�m�z�n g�venli�ini tehdit eden n�kleer enerji santrali de�ildir. ��z�m, yerli, yenilenebilir, temiz ve g�venilir enerji kaynaklar�d�r.

Bug�n �Su akacak, T�rk bakmayacak.� diyorsunuz, Say�n Bakan�n bug�nk� demeci gazetelerde. Ama, be� y�ld�r sular�m�z ak�yor, AKP H�k�meti, maalesef, bakmakta.

Bu Yasa�n�n �lkemiz a��s�ndan �ok b�y�k ve geri d�n�� imk�ns�z zararlar do�uraca��n� bir kez daha ifade ederek, y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �er�io�lu.

Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na �anakkale Milletvekili Say�n Mustafa Kemal Cengiz, buyurun. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

MHP GRUBU ADINA MUSTAFA KEMAL CENG�Z (�anakkale) � Y�ce Meclisin Say�n Ba�kan�, y�ce milletin de�erli vekilleri; Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na ve �ahs�m ad�na y�ce Meclisinize sayg�lar sunuyorum.

Bug�n g�r��lmekte olan 45 s�ra say�l�, 5654 say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun�un 5�inci maddesi hakk�nda s�z alm�� bulunuyorum.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; g�r��lmekte olan yasa tasar�s�, Cumhurba�kanl��nca iade edilmi� on bir madde ve iki ge�ici maddeden olu�an dar kapsaml� bir kanundur. �zellikle bu Kanun�un kapsam�, n�kleer teknolojinin zeminini yasal bir �er�eveye oturtmak de�il, �zellikle n�kleer santrallerin kurulmas�, i�letilmesi ve i�letilmeden m�tevellit �retilen enerjinin sat�lmas�yla ilgili olu�an bir kanun tasla��d�r.

G�n�l isterdi ki, bug�n bizler, geli�mi� �lkelerde oldu�u gibi, n�kleer teknolojinin s�n�rs�z s�n�rlar�nda, �zellikle insanl�k i�in t�pta ve insanl��n mutlu gelece�i i�in n�kleer teknolojiden yararlanmay� hedefleyen kanun �zerinde ve bunlar� d�zenleyen mevzuat �zerinde konu�may� temenni ederdik.

Bizler teknolojiye kar�� de�iliz. Ancak, bug�n d�nya temiz enerji pe�inde ko�arken, yenilenebilir enerji kaynaklar�m�z�n �oklu�u ve mevcudiyeti ve d�nyan�n da buna y�neldi�i son g�nlerde, n�kleer santraller belki en son konu�ulmas� gereken konu olmal�d�r diye d��n�yorum. Bug�n �lkemizde jeotermal kaynaklar a��s�ndan bakt��m�zda, kendi ilim olan �anakkale�den �rnek verdi�imizde, �zellikle �anakkale, d�nyan�n en �nemli, Kestanbol ve Tuzla jeotermal kaynaklar�yla, yirmiye yak�n jeotermal kaynakla birlikte, ayn� zamanda T�rkiye�nin en rantabl r�zg�r enerjisini de o b�lgede g�rmekteyiz. Bunun yan�nda, g�ne� enerjisi ve linyit yataklar�, ayn� zamanda hidroelektrik santrali kurulabilecek su kaynaklar� da �anakkale�de mevcut iken, T�rkiye genelinde de bu temiz enerjinin olu�abilece�i bir�ok kayna�� da g�rmekteyiz.

Bug�n g�r��mekte oldu�umuz Kanun�un 5�inci maddesinin (2)�nci ve (4)��nc� f�kralar�na �zellikle �evre Komisyonu �yesi olarak bakt��m�zda, bu maddelerde dikkat edilmesi gereken hususlardan biri de n�kleer at�klar�n ta��nmas�, ge�ici depolanmas�, nihai depolanmas�, bunlar�n geri d�n��m�n�n sa�lanmas�, bertaraf edilmesi ve n�kleer at�klar�n bertaraf�yla ilgili maddeler ge�mektedir.

�zellikle bug�n 3.225 belediyeye bakt��m�zda, kat� at�klar�n� y�zde 2 civar�nda ��p depone alan� ve geri d�n��m tesislerini kurmu� olan belediyelerin T�rkiye�ye bir de n�kleer santrallerin at�klar�yla ilgili ayr� bir problemi beraberinde getirebilecek bir d�zenleme eksikli�ini de bu Yasa i�inde g�rmekteyiz.

�zellikle n�kleer tesislerin at�klar�n�n bir yerden bir yere ta��nmas�, ge�ici depolanmas�, nihai depolanmas�, i� ve i��i g��leriyle ilgili yasa tasar�s� i�inde a��klay�c� olmamas�.

�zellikle �evre Komisyonu �yesi olarak bu Yasa�n�n tali bir komisyon olarak �evre Komisyonuna gelmeden, �evrecilik a��s�ndan de�erlendirilmeden Meclise gelmesini de bir eksiklik olarak g�r�yorum. �zellikle �evre Komisyonu �yesi arkada�lar�m�z�n bu Kanun �zerinde mutlaka farkl� g�r��leri ve m�talaas� olacakt�.

��te, bu a��lardan olaya bakt��m�zda, �zellikle n�kleer santrallerden olu�acak at�klar�n tesisleri yap�l�rken hem ge�ici hem nihai depolar�nda mutlaka �ED aranmal� ve bunlarla ilgili bir y�netmelikle bunlar�n mutlaka d�zenlenmesi gerekmektedir. Avrupa�ya bakt��m�zda, bu zamana kadar, n�kleer at�klar�n tamamen ortadan kald�r�ld��, bertaraf edildi�i bir sistem h�l� ortaya konulamam��t�r.

Bu konularla birlikte �ok �nemli olan n�kleer santralin bu kadar aceleci veya �ok h�zl� bir �ekilde Meclis g�ndeminden ge�irilmesi yerine, di�er konularda oldu�u gibi, insanlar�n ge�mi�te, �zellikle 6 ve 9 A�ustos 1945 ve �ernobil�de ya�ad�� ac� hat�ralar� hat�rlad��nda, a�z� s�tten yanan insanlar�n yo�urdu nas�l �fleyerek yedi�i bir konumda Meclisi de g�rmekteyim. G�zlemlerim de bu noktada olmaktad�r.

�zellikle, insanlar�n bu ac�larla birlikte n�kleer kal�nt�lar�n, n�kleer tehlikenin en b�y�k tehlikesi de, gelecek nesillere b�rakabilece�imiz kal�tsal tehlikesi olacakt�r. Mutlaka bununla ilgili ciddi bir depolanma, ta��nma, kat� at�klar�n bertaraf edilmesiyle ilgili d�zenlemeler gerekmektedir.

�zellikle, �u ana kadar, 5�inci maddeye kadar dile getirilmeyen, n�kleer santrallerin �al��t�r�lmas�yla ilgili bir konu var, ilk kez buradan benim de ifade edece�im. N�kleer santrallerin iki �eye ihtiyac� var. Bir tanesi uranyum, bir tanesi de su. Yani, bug�n, belki uranyumdan daha �ok, n�kleer g�� santrallerinin ba�l� oldu�u ana madde su kayna��d�r. �zellikle bunun bu zamana kadar dile gelmemesi ve k�resel �s�nman�n d�nyay� etkiledi�i, T�rkiye�nin de 2040 y�l�nda baz� b�lgelerde ��lle�me, kurakl�k ve �zellikle de susuzluk ihbarlar� ve bilim adamlar�n�n da bu konudaki �nerilerini duyduktan sonra, yar�n kurakl�k ve k�resel �s�nmadan dolay� su kaynaklar�m�z�n veya baz� bilim adamlar�n�n da bu konuda saniyede 10 ton veya� ��te, Sinop�ta hesab� yap�lan, k�ylere, beldelere saniyede 584 litre su ayr�lm�� ve orada yap�lacak n�kleer g�� santraline de saniyede 140 litre su ayr�lm��t�r. �imdi, bunlar� d��nd��m�zde, k�resel �s�nman�n ve kurakl��n �zellikle 2040 y�l�nda �lkemizi de ciddi manada etkileyece�ini d��nd��m�z noktada, acaba yar�n sudan dolay� bu santraller �al��mazsa, susuzluktan dolay� ve su kaynaklar�n�n t�kenmesinden veya kuruldu�u noktadaki su kaynaklar�n�n yetersizli�inden dolay� bu santrallerin �al��mamas�ndan dolay� bunun zarar� veya bunun masraf�, bunun �al��mamas�n�n bedeli ne olacakt�r? Bunu da hat�rlatmak istiyorum. Mutlaka bunlar �zerinde konu�ma, d��nme, m�talaa ve mutlaka da su kaynaklar�n�n g�� santralleriyle ili�kisini �ok iyi kurmak, bu ger�ekler �zerinde santralleri reel zemine ve reel mevzuat sistemi �zerine oturtmam�z gerekti�ine inan�yorum.

�zellikle Avrupa�ya bakt��m�zda, bug�n Avrupa�da g�� santralleri veya n�kleer santrallerle ilgili ne gibi i�lemler yap�lmaktad�r? �zellikle, 24 Temmuzda Fransa, nehir k�y�s�nda kurulmu� 37 tane n�kleer santrale sular�n� de�arj etti�i i�in -s�cak bir suyla de�arj ediliyor- tabii, �s�nm�� ve n�kleer santralin so�utma sisteminden ge�mi� �s�nm�� suyun tekrar nehre sal�nmas�yla nehirde bir �s�nma meydana geliyor ve bu nehrin veya o b�lgenin �rmaklar�nda veya denizinde �bilemiyorum- tuzlu suda flora ve faunan�n yok olmas�na sebebiyet veriyor. ��te, en �nemli tehlikelerden bir tanesi budur. Yani, n�kleer santralin so�utma sistemine -bilim adamlar�nca- saniyede 10 ton suyun verilmesi, akabinde bu suyun da nehirlere tekrar d�nmesi sonucunda o nehir suyunun �s�nd�� ve o nehirde bulunan hem fauna hem floran�n da yok oldu�u noktas�nda bilim adamlar� g�r�� beyan etmi�tir.

Bu �er�evede, k�resel �s�nmayla birlikte �zellikle baz� �lkelerde bununla ilgili tedbirler al�nm�� ve 24 Temmuzda da Fransa bu santrallere bir �ltimatom vermi� ve �zellikle de, baz� santrallerde yava�lat�lma, baz�lar�nda da durdurulmas�na gidilmi�tir. �zellikle �rnek verirsek, Avusturya�n�n tek reakt�r� olan Zwentendorf�da 1978�de ve Amerika�daki daha a��lmadan kapat�lm��.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Cengiz, l�tfen konu�man�z� tamamlar m�s�n�z.

MUSTAFA KEMAL CENG�Z (Devamla) �Sovyetler Birli�i�nde �ernobil kazas�ndan sonra yap�lan hi�bir sistem burada� Bir�ok �lke kapat�lmas�na karar vermi�. �talya�da halk oylamas�yla reakt�rler kapat�lm��. �zellikle �spanya�da �� reakt�r kapat�lm�� ve bir�ok Avrupa �lkesi �zellikle k�resel �s�nma ve bununla ilgili de tekrar g�zden ge�irme ve bu enerjiden uzakla�ma yolunu tercih etmi�tir.

Ben s�zlerimi bitirirken burada �zellikle TAEK�e de de�inmek istiyorum. T�rkiye Atom Enerjisi Kurumunu iki kez ziyaret etme, tan�ma ve yakinen �al��malar�n� g�rme f�rsat� buldum hem belediye ba�kanl��mda hem milletvekilli�imde. Dolay�s�yla, �zverili �al��an bir ekip de var orada. �zellikle TAEK mutlaka �a�da� teknolojilerle donat�lmal�.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Cengiz, sa� olun.

MUSTAFA KEMAL CENG�Z (Devamla) � �zellikle yerli ve yabanc� bilim adamlar� noktas�nda s�zle�meli -kadro kar��l�� olmaks�z�n- yetkisi verilmeli. Ve mutlaka TAEK�in g��lendirilmesi ve desteklenmesi gerekti�ine inan�yorum.

T�m y�ce Meclisimize sayg�lar sunuyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN - Say�n milletvekilleri, saat 20.00�de toplanmak �zere birle�ime ara veriyorum.

Kapanma Saati: 18.59

��NC� OTURUM

A��lma Saati: 20.00

BA�KAN: Ba�kan Vekili Eyy�p Cenap G�LPINAR

K�T�P �YELER: Fatma SALMAN KOTAN (A�r�), Murat �ZKAN (Giresun)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin 18'inci Birle�iminin ��nc� Oturumunu a��yorum.

45 s�ra say�l� Komisyon Raporu�nun g�r��melerine kald��m�z yerden devam edece�iz.

Komisyon ve H�k�met yerinde.

Kanun�un 5�inci maddesi �zerinde �ah�slar� ad�na s�z verece�im.

�lk s�z, Malatya Milletvekili Say�n Mevl�t Aslano�lu�na aittir.

Buyurun Say�n Aslano�lu.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Say�n Ba�kan, y�ce Meclisin �ok de�erli milletvekilleri; hepinize sayg�lar sunuyorum.

De�erli milletvekilleri, ben burada -n�kleer enerji ve n�kleer santrali �ok bilmem ama, bilmedi�im konuda da konu�mam ama- biraz sizi ge�ti�imiz d�nemin ilk bug�nlerine g�t�rece�im. Bir de 1995 y�l�ndan sonra T�rkiye�de bir enerji darbo�az� olu�tu. Ondan bug�ne kadar neler oldu? D�n�p eskilerden ders al�yor muyuz? O d�nemde T�rkiye�de bir enerji darbo�az�� Biliyorsunuz, herkes korkutuldu, karanl�kta kald�k kalaca��z� Hep birileri, yurt d��ndan baz� �irketler, baz�lar� �i�te, siz karanl�kta kalacaks�n�z� senaryolar� yaz�ld� ve ge�ti�imiz d�nemde ilk bu Meclis a��ld��nda, vay, bu yap�lan hidroelektrik santraller, yap-i�let-devret modeliyle veya do�al gaz santralleri, bu �lkenin dibine dinamit konulmu�. Bunu yapanlar -hep bize b�yle s�ylendi- �ok y�ksek fiyatlarla, yap-i�let-devret modeliyle, �ok y�ksek fiyatlarla bunlar� yapt�rm��lar.

��te, bir Keban�dan veya ba�ka hidroelektrik santralden elde edilen elektrik bedeli, elektrik maliyeti bu olmas�na ra�men, on be� y�l bu insanlara 1�e 10 kat fazla, 15 kat fazla bedel �deyece�iz dediler bu Mecliste ve hep birileri Y�ce Divana g�nderildi. Birileri �lkeyi satt�� i�in ve �lkeye �ok b�y�k zarar verdi�i i�in hep bir yerlere� S�ylediniz, biz de e�er bu �lkeye kim zarar ettirdiyse g�nder karde�im -biz de s�yledik- g�nder karde�im dedik.

Tabii, bak�yorum �imdi, o s�re� �imdi, soruyorum Say�n Bakan�m: O barajlar belli, 1,5 milyar dolar, 1,8 milyar dolar, 2 milyar dolara mal olan barajlar var. Maliyeti bu dediler bu baraj�n, ben on be� y�lda ama yapar�m bunu, on be� y�l da elektri�i sana bu fiyata satar�m dediler. Yani, o 2 milyar dolar�n� alacak �ekliyle, hem de faiziyle beraber.

�imdi yine soruyorum: E�er, biz, o barajlar� -param�z olsa- birilerine on be� y�l yap-i�let-devret modeliyle de�il de param�zla yapt�rsayd�k, ihale etseydiniz, bu barajlar ��te 1 fiyat�na yap�l�r m�yd� yap�lmaz m�yd�?

HAL�L AYDO�AN (Afyonkarahisar) � Param�z varsa�

AYHAN YILMAZ (Ordu) � Bu bir soru�

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Devamla) � �imdi, de�erli arkada�lar�m, ge�ti�imiz d�nemin senaryosu. Ben dikkatlerinizi �ekmek istiyorum.

F�KR� I�IK (Kocaeli) � Yuvac�k Baraj��n� da ayn� �ekilde s�yl�yor musunuz?

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Devamla) � Hepsi, hepsi, hepsi, hangisi varsa, hangisi varsa, hi�

Ve bug�n o hidroelektrik santralleri veya do�al gaz santralleri bu �lkeye ka� paraya mal olmu�? Bu �lke o santrallerden elektrik alarak ka� para �d�yor? �lkenin ka� paras� gitti? Bunlar hangi maliyetlerle yap�labilirdi? Ben dikkatinize sunuyorum.

�imdi, d�n�yorum, de�erli arkada�lar�m, bu bir de�i�iklik, yeni bir �eye gidiyorsunuz. Uyar�yorum sizi. Burada dikkatinize sunuyorum. Ge�en 3��nc� maddede bir ay, iki ay, �� ay sonra� Bak �Bir ay i�inde yay�nlan�r. �ki ay i�inde �artname Bakanlar Kurulu onay�yla y�r�rl��e girer. Ondan sonra, bir ay sonra da teklife a��l�r...� �� ayda biz bu ihale konusunun �artnamesini haz�rl�yoruz, teklifi a��yoruz ve teklifle al�yoruz.

De�erli arkada�lar�m, elinizi vicdan�n�za koyun, yar�n �ve bunlar� yapacak kurumlar da y�zde 99 hepsi yabanc�- diyecek ki sana: �Ben sana kredi veriyorum, bunu yap�yorum ama�� Tabii, burada, bilmiyorum yerli kullan�m ne olabilir. Ama, herh�lde hidroelektrik santrallerinde yerli kullan�m en az y�zde 50-60 oran�ndayd�.

Arkada�lar, o hidroelektrik santrallerinin hepsi� Dedi ki: ��u m�teahhide vereceksin, �u makineyi alacaks�n��

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Aslano�lu, l�tfen konu�man�z� tamamlar m�s�n�z.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Devamla) � Toparl�yorum Ba�kan�m.

��ve �unlar� kullanacaks�n.� dedi. Pazarl�k diye bir pay�n kalmad�, mecbur k�ld�. Kendi firmalar�n� korudular, kollad�lar o kredi veren kurumlar. Belli bu firmalar.

Ben bir kez hepinizi uyar�yorum. E�er �� ay i�inde bu ihaleler yap�lacaksa, bu firmalar�n �� ay i�inde belli olmas�� Kimler olacak ve d�n�n, be� y�l �nce konu�tu�umuz �eyleri diliyorum ki en k�sa s�rede konu�may�z. T�rkiye tekrar �ok b�y�k bedel �deyen bir �lke olmas�n.

Hepinize sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Aslano�lu.

�ah�slar� ad�na ikinci s�ra, Hasan Ali �elik, Sakarya Milletvekili.

Buyurun Say�n �elik. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

HASAN AL� �EL�K (Sakarya) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; Kanun�un bu maddesi, yani 5�inci maddesi i�letme, at�k y�netimi ve i�letmeden ��karmayla ilgili hususlar� d�zenlemektedir. Dolay�s�yla, bu madde, ayn� zamanda geri g�nderilme sebeplerinden de bir tanesidir. Komisyonumuz bu maddeyle ilgili ciddi anlamda d�zenlemeler getirmi� ve bu maddenin ihtiya�lar do�rultusunda yeniden d�zenlenmesini ger�ekle�tirmi� ve huzurlar�n�za arz etmi�tir.

Bilindi�i gibi, radyoaktif at�k, n�kleer enerji santrallerinin en �nemli ve �zerinde dikkatle durulmas� gereken hususlar�ndan bir tanesidir. Dolay�s�yla, bu madde �zerinde de, i�eri�ine bakt��m�z zaman, komisyondaki de�i�ikliklerle maddede son derece olumlu, daha �nce belki teredd�t veya talep edilen bir�ok konunun ihtiyaca cevap verir h�le geldi�ini g�rmekteyiz. Tabii, bununla birlikte kullan�lm�� yak�tlar�n �bu Kanun kapsam�ndad�r diye ifade etmek istiyorum- korunmas� ve depolanmas�, hem ge�ici depolanmas� hem de s�rekli depolanmas�, ciddi anlamda bir dikkat gerektirmektedir. D�nyada, bunun, bug�ne kadar tabii 440 civar�nda santral i�letildi�ine g�re ve 1950�li y�llardan beri bu i�lemler yap�ld��na g�re, bildi�imiz, �ok tehlike arz eden ortada durum yoktur. Ama, dikkatli ve �zenle i�in usul�ne uygun olarak yap�ld�� zaman bu g�ven ortaya ��kmaktad�r. Dolay�s�yla, hem insan sa�l��n�n korunmas� hem �evrenin korunmas� hem de ya�am g�venli�inin temini ve s�reklili�i daha etkin bi�imde ortaya ��km�� olmaktad�r. N�kleer santral i�letmecili�inin i�letme sonras� durumlar�n�, yani, i�letmeden ��kar�lmas�n�n da durumu �nemlidir. Dolay�s�yla, burada, kanun i�erisinde bunlar �i�letmeden ��karma hesab�� ve �ulusal radyoaktif at�k hesab�� ad� alt�nda iki ayr� hesap i�erisinde kanuna belirli bir pay olu�turulmu�tur, her sat�lan elektrik �zerinden kilovat saat ba��na belli bir pay olu�turularak konulmu�tur. Bu da 0,15 sent ABD dolar� de�erindedir. Tabii, bizim T�rkiye Atom Enerjisi Kurumu bu konuda uzman kurulu�lar�m�zdand�r. Dolay�s�yla, g�r��lerin b�y�k b�l�m� oradan da bize intikal eden g�r��lerdir. Tahmin ediyoruz ki, d�nyada bu maliyeti kar��layacak esnek ve tahmin ederim ki, esnekli�in de �tesinde, maksimal d�zeyde kar��layabilecek bir rakam ortaya ��kmaktad�r. Ayr�ca, bununla yetinilmedi. �lave olarak, bu madde i�erisinde, i�letmeci i�in, n�kleer santral i�letmecisi i�in bir ar-ge faaliyeti de �ng�r�lerek, bunun i�in yine bir pay �ng�r�lerek �al��malar�n bu do�rultuda, gerek at�k y�netimi gerekse i�letme y�netimi gerekse n�kleer santrallerin i�letilmesi ve n�kleer �al��malarda i�letmenin daha verimli h�le getirilmesi ve �lkemize katk�s�n�n art�r�lmas� i�in gerekli d�zenlemeleri �ng�rmektedir.

Dolay�s�yla, bu d�zenlemelerle hem bu kanunun �ng�rd�� emniyet ortaya konulmu� hem de gerek�esi bu kanunla sa�lanm�� olmaktad�r diyor, hepinize te�ekk�r ediyor, sayg�lar sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �elik.

Madde �zerinde konu�malar tamamlanm��t�r.

Soru-cevap i�lemine ba�l�yoruz.

Buyurun Say�n Akku�, ilk soru sizin.

AK�F AKKU� (Mersin) � Efendim, ben 3��nc� maddede soracakt�m, ancak, ge�ti�i i�in vazge�iyorum.

BA�KAN � Sormuyor musunuz?

AK�F AKKU� (Mersin) � Hay�r.

BA�KAN � Buyurun Say�n S�ner� Yok.

Say�n Yal��n� Yoklar herh�lde.

Say�n G�k�

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, te�ekk�r ederim.

BA�KAN �� G�k dedim, G�k. Siz s�z almam��s�n�z burada Say�n Gen�. S�z yok sizin, G�k var.

KAMER GEN� (Tunceli) � Mikrofondaki k�rm�z� ��k yan�yor. Bu s�z m�d�r, de�il midir Say�n Ba�kan?

BA�KAN � Yok. Gelip beraber bak�n i�te.

KAMER GEN� (Tunceli) � Herh�lde siz bana s�z vermemek i�in�

BA�KAN �� Daha isminiz ��kmad�, belki ileride olabilir. S�ra kal�rsa size verece�im s�z, merak etmeyin.

KAMER GEN� (Tunceli) � Bu makine bu kadar ar�za yapamaz.

BA�KAN � Sizin kar��n�zda her �ey ar�za yapar maalesef.

Say�n K�l��daro�lu, buyurun.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Te�ekk�rler Say�n Ba�kan.

Say�n Bakana iki sorum olacak.

Birincisi, bu ��H ve URAH hesaplar�nda bir y�ll�k tahmin� birikim ne kadar olacak? Bu konuda Bakanl��n�z�n bir �al��mas� oldu mu?

�kincisi de, ge�en g�n bu do�al gaz santralleriyle ilgili olarak Muhakemat Genel M�d�rl��ne bir yaz� yazd��n�z� s�ylemi�tiniz. Bu yaz� acaba g�r�� almak i�in mi, yoksa, alaca��n takibi i�in hazine avukatlar�n�n harekete ge�mesi i�in mi? Bu konuda da ek bilgi sunarsan�z sevinirim.

Te�ekk�r ediyorum efendim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n K�l��daro�lu.

Say�n Aslano�lu, buyurun... Yok herh�lde.

Say�n Paksoy.

MEHMET AK�F PAKSOY (Kahramanmara�) � Say�n Bakan�m, be� y�ll�k iktidar d�neminizde, enerji �retimine y�nelik herhangi bir termik santral ihalesi yap�lm�� m�d�r, temeli at�lm�� m�d�r? Temeli at�lm��sa hangi a�amadad�r?

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Paksoy.

Say�n Co�kuno�lu, buyurun efendim.

OSMAN CO�KUNO�LU (U�ak) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Arac�l��n�zla Say�n Bakana� 5�inci maddenin ��nc� f�kras�nda �TAEK�in yay�nlayaca�� l��tler �er�evesinde� deniyor. Bu �l��tler �irket belirlendikten �nce mi yay�nlanacak, sonra m�?

Bir di�er soru: D�rd�nc� f�kras�nda, hesaplar�n her birine -bu, herhalde URAH ve ��H hesaplar�- 100 kilovata 15 sent yat�r�laca�� ifade ediliyor. Bu neye g�re hesaplanm��t�r? Yani, bu 15 sent, Amerikan senti, 100 kilovat i�in? 15 rakam�n�n nas�l bulundu�unu sormak istiyorum.

Son olarak da, alt�nc� f�krada, yine y�ll�k gelirinin y�zde 1�ini ara�t�rma ve ar-ge�ye ay�rmak zorunda. Bu ar-ge�yi kendi belirleyece�i ar-ge �eklinde mi, yoksa belli bir y�nlendirme veya belli bir k�lavuz olacak m�? Bu nas�l denetlenecek?

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Co�kuno�lu.

Buyurun Say�n Akcan.

ABD�LKAD�R AKCAN (Afyonkarahisar) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan�m.

Arac�l��n�zla Say�n Bakana teknik bir soru� �Bir g�� reakt�r� projesinde, reakt�r�n i�letmeye al�nmas�na kadar ka� �e�it lisanslama faaliyeti vard�r? Bu faaliyetler i�in gereksinim duyulan i� g�c� potansiyeli nedir?� tarz�nda bir soru akl�ma geldi, onu y�neltmek istiyorum.

Yaz�l� da olabilir Say�n Bakan�m.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Akcan.

Buyurun Say�n �zt�rk.

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Bakan, Karadeniz� Ta�k�m�rleri ��letmesinde daha �nce yap�lan planlamada be� y�ll�k plan �ng�rm��t�n�z, ancak daha sonra Devlet Denetleme Kurulunda bunlar�n �zelle�tirilece�i h�km� vard�r. �imdi, plan de�i�ikli�i oldu mu burada? Bu neden yap�ld�?

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �zt�rk.

Soru sorma s�resi dolmu�tur.

Say�n Bakan, buyurun efendim.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Sondan ba�a do�ru gideyim.

Bu ta� k�m�r�yle ilgili olarak herhangi ilave bir �ey yap�lmad�, �al��malar�m�z devam ediyor. Yaln�z, biz, orada �zel sekt�re de a�t�k. Maden Kanunu�nda bir de�i�iklik yapt�k, �zel sekt�re de a�t�k ve a�a�� yukar� rezervlerin yar�s�n� �zel sekt�re a��p ihale ettik, yar�s� h�l� Ta�k�m�r� ��letmesi taraf�ndan yap�l�yor. Ayr�ca da irili ufakl� 21 i�letme vard�, onlar� da ihale ettik. Orada, daha evvelden 100 milyon ton k�m�r �retilirken, �zel sekt�re verince 800 milyon tona ��kt� ayn� miktar. Ayr�ca da d�rt saha da, b�y�k sahalar da ihale edildi.

Onun d��nda, ald��m�z elemanlarla da �retimde art�� meydana geldi. Ama, o bahsetti�iniz planlama, nereden ald��n�z� bilmiyorum, ama, b�yle yeni bir �al��ma yok.

Ka� �e�it? Say�n Akcan��n sorusu. �� e�it lisanslama olacak. Bir tanesi yerle ilgili, ikincisi in�aatla, ��nc�s� de i�letmeyle ilgili lisanslama olacak. Onun d��nda da i�in n�kleer y�n�n�, TAEK�in yerine kurulacak, yani yeni yap�lanmayla olu�acak kurum n�kleeri denetleyecek. EPDK d�zenleyecek. EPDK da elektrik al�m� vesaire, o konuyla ilgili, enerjiyle ilgili k�sm� da EPDK d�zenleyecek.

Say�n Co�kuno�lu�nun sorular�na cevab�m: Tabii ki, �nce olacak. Yani, �nce bu kriterler ��kacak, ona g�re firmalar belirlenecek. Daha do�rusu, o �l��tlere g�re firmalar�n girip girmeyece�i belli olacak. Mesela, bunlar�n i�inde eski teknolojiye sahip olanlar, yerli katk� a��s�ndan sorunlu olanlar, uygulamada daha evvelden problemli olanlar� bu �l��tlerin d��nda b�rakaca��z.

0,15 nas�l hesapland�? Tabii ki, bu b�t�n uygulamalar g�z �n�ne al�narak yap�ld�. Norm olarak 0,1 civar�ndad�r. Biz, orada bir miktar da pay d��nd�k ve 0,15 olarak hesap edildi. Tabii, bunlar�n zaman zaman fiyatlar�nda de�i�iklik olabilir. Ama, biz onu marj da koyarak yapt�k.

KAMER GEN� (Tunceli) � Geneli mi, kilovat saati mi 0,15? Ne?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kilovat saati.

KAMER GEN� (Tunceli) � O zaman, yar�n bu ihtilaf konusu oldu�u zaman�

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Ben, asl�nda, soru sahibine cevap veriyorum, ama, kilovat saati�

KAMER GEN� (Tunceli) � Yar�n bir g�n bir �ey olursa ��zemezsiniz, sorun yarat�r. Soru sahibine cevap veriyorsun da�

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � E�er Kanun�u okursan�z g�r�rs�n�z orada.

KAMER GEN� (Tunceli) � Kanunu siz okuyun. Evvela, yazd��n� siz anlay�n.

BA�KAN � Say�n Gen�, b�yle m�dahale etmenin usul� var m� bu Mecliste? Herkes o zaman m�dahale etsin. S�z vermiyorum size, yine de oradan m�dahale ediyorsunuz! Yani, l�tfen!.. Allah Allah ya!

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � �imdi, kilovat saat ba��na 0,15 sent olmak �zere hesaplan�yor. Orada, ar-ge ile bahsetti�iniz maddede, tabii ki, bunun denetlemesi yap�lacak. Ancak, o maddeyi komisyon s�ras�nda, g�r��me s�ras�nda ilave ettik. Orada bir a��klama ilave olarak belki gerekebilir. ��nk�, uygulamas�nda g��l�k �ekilebilir, bunu ben de itiraf ediyorum. O maddeye gelince, onu arkada�lar�m�zla bir daha g�r��ece�iz. Bir milletvekilimiz, ��retim �yesi, o teklif etmi�ti, ama, onu biz, bir daha g�zden ge�irece�iz.

Say�n Paksoy�un sordu�u soru: �imdi, normal olarak biz, Kanun gere�ince, herhangi bir �retim santrali yapm�yoruz, yapam�yoruz. Bundan dolay�d�r ki, yeni Kanun�a g�re bir yakla��m de�i�ikli�i yapt�k, �zel sekt�r yaps�n diye. �u ana kadar bizim d�nemimizde ba�lay�p biten toplam santrallerin, yani, kurulu g�� 2.600 megavat civar� bizim d�nemimizde ba�lad�, bitirildi, i�letmeye al�nd�. Toplam olarak s�yl�yoruz, 5.600 megavatl�k da, �u anda kazma vurularak, in�aat� devam eden yat�r�mlar var. Toplam olarak da, ele ald��m�z, kazma vurulup, bir de de�erlendirme yap�lanlar da, bunlar da, de�erlendirme yap�l�p ba�lat�lacak olanlar da 30.000 megavat civar�nda. Bunlar�n yar�dan �o�u, ilk 2.650 megavat�n yakla��k y�zde 70�i termik santral, �zel sekt�r taraf�ndan yap�lan; di�erleri hidroelektrik a��rl�kl�. Son zamanlarda r�zg�rda b�y�k bir art�� var. R�zg�rda ba�latt��m�z, �al��anlar 12 kat�na ��kt�, yani 17 megavatt�, 12 kat�na ��kt�. �� bu�uk sene i�inde de 400 kat�na ��kacak, 8.000 megavata ��kacak.

Say�n G�k��n sorusu�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Bakan�m, s�reniz tamamlanm��t�r, l�tfen�

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Yaz�l� olarak cevap vereyim.

�BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Bakan�m.

Say�n milletvekilleri, madde �zerinde on iki �nerge vard�r. Ancak her madde �zerinde milletvekillerince sadece yedi �nerge verilebildi�inden �nce geli� s�ras�na g�re ilk yedi �nergeyi okutaca��m, sonra bu �nergeleri ayk�r�l�k s�ras�na g�re i�leme alaca��m.

�lk �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

45. s�ra say�l� kanun tasar�s�n�n be�inci maddesinin alt�nc� f�kras�nda ge�en �y�zde birini� ibaresinin �y�zde ikisi� olarak de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

�� Mustafa Ata�

�� stanbul

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

45. s�ra say�l� kanun tasar�s�n�n be�inci maddesinin birinci f�kras�nda ge�en �di�er� ibaresinin madde metninden ��kar�lmas�n� arz ve teklif ederiz.

�� Mehmet Emin Tutan

�� Bursa

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� tasar�n�n 5�inci maddesinin ikinci f�kras�nda yer alan �Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakan� ile Hazine M�ste�arl��n�n ba�l� oldu�u Devlet Bakan��n�n onay�� ibaresinden sonra gelmek �zere �ve resmi gazetede yay�mlanmas�� ibaresinin eklenmesini arz ve teklif ederiz.

Mustafa Elita�	Mehmet Erdo�an	Hamza Yerlikaya
Kayseri	Gaziantep	Sivas
Durdu Mehmet Kastal		Yusuf Ziya �rbe�
Osmaniye		Antalya

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan tasar�n�n 5. maddesinin (4) f�kras�na a�a��daki c�mlenin eklenmesini arz ve teklif ederiz.

Oktay Vural	Mehmet �and�r	D.Ali Torlak
�zmir	Mersin	�stanbul
Beytullah Asil	Ahmet Orhan	Y�lmaz Tankut
Eski�ehir	Manisa	Adana
	Muharrem Varl�
	Adana

�Santral�n devreye girmesini takiben ileriki y�llarda yap�lan bu kesintinin santral�n s�k�m maliyetini kar��lamayaca��n�n g�r�lmesi halinde bu kesinti oran�n� belirlenecek y�llar ve y�zde d�hilinde yeniden de�erlemeye tabi tutarak ve en fazla % 50 art�rmaya Enerji Bakanl��n�n teklifi �zerine Bakanlar Kurulu taraf�ndan karar verilir.�

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� Tasar�n�n 5. maddesine a�a��daki f�kran�n eklenmesini arz ve teklif ederiz.

	Tacidar Seyhan	Kemal K�l��daro�lu	M. �evki Kulkulo�lu
	Adana	�stanbul	Kayseri
�	M. Ali Susam	Atila Emek	M. Ali �zpolat
	�zmir	Antalya	�stanbul
		Tayfur S�ner
		Antalya

�(7) Santral� kuran �irket, ��H kaynaklar�n�n yetersizli�i halinde, ek s�k�m maliyetlerini kar��layaca��n� taahh�t etmek zorundad�r.�

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan tasar�n�n 5. maddesinin (3) f�kras�n�n a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

Oktay Vural	Mehmet �and�r	D. Ali Torlak
�zmir	Mersin	�stanbul
Beytullah Asil	Ahmet Orhan	Y�lmaz Tankut
Eski�ehir	Manisa	Adana
	Muharrem Varl�
	Adana

��irket, TAEK�in yay�nlayaca�� mevzuat ve �l��tler �er�evesinde yak�t temininden ve yak�t y�klemesi de dahil olmak �zere yer se�iminden i�letme d�neminin sonunda santral�n devreden ��kar�lmas�na kadarki b�t�n a�amalardan ve tesis s�k�lmesinden sorumludur.�

BA�KAN � �imdi, maddeye en ayk�r� �nergeyi okutup, i�leme alaca��m.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 5654 say�l� Kanun�un 5 inci maddesinin be�inci f�kras�n�n a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mustafa Elita�	Veysi Kaynak	Fevzi �anverdi
Kayseri	Kahramanmara�	Hatay
Ahmet �ks�zkaya		Abdurrahman Ar�c�
Kayseri		Antalya

�5) N�kleer yak�t, radyoaktif madde veya radyoaktif at�k ta��n�rken veya santralda bir kaza olmas� durumunda 29/07/1960 tarihli N�kleer Enerji alan�nda ��nc� �ah�slara Kar�� Kanuni Sorumluluk Hakk�ndaki Paris S�zle�mesi ve ek de�i�iklikleri ile di�er ulusal ve uluslar aras� mevzuat h�k�mleri uygulan�r.�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Takdire b�rak�yoruz.

BA�KAN � H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�l�yoruz.

BA�KAN � �nerge �zerinde konu�mak isteyen?

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Gerek�e Say�n Ba�kan�

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e: De�i�iklikle, maddede yer alan Paris S�zle�mesinin ad� ve tarihi tam olarak yaz�lm��t�r.

BA�KAN � Komisyonun�

KAMER GEN� (Tunceli) � �nergenin oylanmas� s�ras�nda karar yeter say�s� istiyorum.

BA�KAN � Bu sefer usule uygun istediniz te�ekk�r ederim.

Komisyonun takdire b�rakt��, H�k�metin kat�ld�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler�

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan�m, elektronik cihazla yap�n.

BA�KAN � Acele etmeyin Say�n Gen�, say�yorlar.

Kabul etmeyenler�Karar yeter say�s� vard�r, �nerge kabul edilmi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

�� Mustafa Ata� (�stanbul) ve arkada�lar�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz efendim.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Gerek�e okunsun.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e:

Y�ll�k gelirin y�zde birlik k�sm�n�n ara�t�rma ve geli�tirme faaliyetlerine ayr�lmas�n�n miktar itibar�yla d��k olmas�; ara�t�rma ve geli�tirme faaliyetlerine y�ll�k gelirin y�zde ikilik k�sm�n�n ayr�lmas�n�n yerinde olaca�� m�talaa edilerek �nerilmi�tir.

BA�KAN � Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

45. s�ra say�l� kanun tasar�s�n�n be�inci maddesinin birinci f�kras�nda ge�en �di�er� ibaresinin madde metninden ��kar�lmas�n� arz ve teklif ederiz.

�� Mehmet Emin Tutan (Bursa) ve arkada�lar�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Gerek�e Say�n Ba�kan�

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e:

Kanun tekni�ine daha uygun olaca�� m�talaa edilmi�tir.

BA�KAN � Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

�� Mustafa Elita� (Kayseri) ve arkada�lar�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Takdire b�rak�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�l�yoruz.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Gerek�e efendim.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e:

Resm� Gazetede ilan �art�yla maddedeki bo�luk giderilmi�tir.

BA�KAN � Komisyonun takdire b�rakt��, H�k�metin kat�ld�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan tasar�n�n 5. maddesinin (4) f�kras�na a�a��daki c�mlenin eklenmesini arz ve teklif ederiz.

�� Oktay Vural (�zmir) ve arkada�lar�

�Santralin devreye girmesini takiben ileriki y�llarda yap�lan bu kesintinin santral�n s�k�m maliyetini kar��lamayaca��n�n g�r�lmesi halinde bu kesinti oran�n� belirlenecek y�llar ve y�zde d�hilinde yeniden de�erlemeye tabi tutarak ve en fazla %50 art�rmaya Enerji Bakanl��n�n teklifi �zerine Bakanlar Kurulu taraf�ndan karar verilir.�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

OKTAY VURAL (�zmir) � Gerek�e Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum.

Gerek�e:

Kanunda belirlenmi� kesintinin esas� belli de�ildir. Bunun maliyeti kar��lay�p kar��lamayaca�� a��k de�ildir. Bu durumda Kanunda belirlenen miktar�n belli esaslar dahilinde yerinde de�erlendirilmesi ve her h�l�k�rda belirlenen miktar�n y�zde 50�sini a�mayaca��n� temin etmek amac�yla �nerilmi�tir.

BA�KAN � Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� Tasar�n�n 5. maddesine a�a��daki f�kran�n eklenmesini arz ve teklif ederiz.

�� Tacidar Seyhan (Adana) ve arkada�lar�

�(7) Santral� kuran �irket, ��H kaynaklar�n�n yetersizli�i halinde, ek s�k�m maliyetlerini kar��layaca��n� taahh�t etmek zorundad�r.

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Say�n K�l��daro�lu, siz mi konu�acaks�n�z?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Evet.

BA�KAN � Buyurun.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Te�ekk�r ediyorum Say�n Ba�kan.

De�erli milletvekilleri, kurulan n�kleer santral e�er s�k�l�rse, ��H hesaplar�nda biriken para s�k�m maliyetini kar��lam�yorsa vergilerle finanse edilecek ve vergilerden s�k�m masraf� kar��lanacak.

�imdi, yat�r�m� yapan bir �irket, k�r� elde eden �irket, ondan sonra s�k�m i�ini yapacak, onu garanti alt�na almak i�in bir hesap a��yoruz, oraya paray� yat�ran �irket. Ama, para yetmezse diyoruz ki vatanda�a d�n�p, senin vergilerinden biz bu s�k�m maliyetlerini kar��layaca��z.

Biz, buna kar�� k�yoruz. Do�ru bir uygulama de�ildir. Bu �lkede asgari �cretlinin, fakir fukaran�n ekmek, peynir, zeytin, s�t al�rken �dedi�i vergilerle, ben, ni�in, bir firman�n s�k�m maliyetlerini finanse edeyim? Ba�lang��ta bunu e�er s�zle�meye veya �artnameye koyarsak firma da buna g�re ko�ullar�n� belirler, ona g�re ihaleye girip girmeyece�ini, daha do�rusu Bakanl��n belirleyece�i ko�ullara uyup uymayaca��n�, teklif verip vermeyece�ini belirleyecektir.

Biz, bu belirsizli�i gidermek ve b�t�eden kaynak aktarmamak amac�yla bu �nergeyi verdik. Takdirlerinize sunuyoruz.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n K�l��daro�lu.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan tasar�n�n 5. maddesinin (3) f�kras�n�n a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

�� Oktay Vural (�zmir) ve arkada�lar�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Buyurun Say�n Vural.

OKTAY VURAL (�zmir) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan�m.

Bu �nerge, asl�nda, bir sorumlulu�u belirlerken burada �TAEK�in yay�nlayaca�� birtak�m �l��tler var� dendi. Bu �l��tlerle �irketin sorumlu�u sadece yak�t temini ve i�letme d�neminin sonunda santralin devreden ��kar�lmas�yla ilgilidir. �imdi, peki, i�letme s�ras�nda bu �l��tlere uyup uymayaca�� konusunda TAEK�in bu �l��tlere uymayaca��na dair, uymamas� konusunda a��k bir h�k�m vard�r; bu, bir bo�luktur. Muhakkak surette, bu i�letme s�ras�nda da TAEK�in belirledi�i �l��tlere uygun i�letme yapmas� laz�m, �l��m yapmas� laz�m, test yapmas� laz�m. Bu, �ok ciddi bir g�venlik riskidir, yanl��t�r, bu yanl��tan d�n�lmesi gerekmektedir. D��n�n, yak�t temininde sorumlu, bir de s�k�m�nden sorumlu! Peki, yak�t� kullan�rken, elektrik �retirken TAEK�in �l��tleri hangi kapsamda belirlenecek �l��t oldu�unu da bilmedi�imiz i�in, kapsam�n� da bilmedi�imiz i�in, dolay�s�yla TAEK�in mevzuat�yla sorumlu oldu�unu, burada konulmas�nda b�y�k bir fayda oldu�unu ifade etmek istiyorum.

Bir de, Say�n Bakan�m belirtti, a��k�as�, tabii benim de Genel Kurula borcum� ��nk�, d�n yapt�klar� bir konu�mada, say�n milletvekilimizin, Say�n Bakan�n kulland�� bir kelimeden dolay� bir �smarlama �eyi ��km��t�. Daha sonra, bakt��m�zda, b�yle bir s�z�n olmad��n� g�rd�m ve Say�n Bakana da ilettim. Burada Say�n Bakana iletti�im, bana ait bir s�z� kendileri burada ifade etti, ama benim Meclise kar�� olan sorumlulu�um gere�i b�yle bir kelimeyi kullanmam��, kullanm�� gibi g�stermi� oldu�undan dolay� y�ce heyetten ben �z�r dilerim.

Tabii do�ru bilgi vermemiz laz�m. Bizim, Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulunun usul ve esaslar� belirlemesi gerekir ile ilgili bir �nerge verdi�imiz zaman Say�n Bakan �var� dedi, Komisyon da �var� dedi.

De�erli arkada�lar�m, bak�n�z, 3��nc� maddenin son f�kras�nda diyor ki: �EPDK taraf�ndan, s�zle�me imzalamas� uygun g�r�len �irketle ilgili mevzuat �er�evesinde lisans verilir.�

De�erli arkada�lar�m, bu Meclise do�ru bilgi vermek zorunday�z. Lisansla, sat��yla ilgili usul ve esaslarda Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulunun g�r��n� almak aras�nda hi�bir illiyet ba�� yoktur ve siz oradan �Var� dediniz.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Lisans onun i�in veriliyor.

OKTAY VURAL (Devamla) � Do�ru de�il� Bu do�ru de�il� Do�ru de�il.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Onun i�in veriliyor lisans.

OKTAY VURAL (Devamla) � Olmayan bir hususa �Var� dediniz. Yani, olmayan bir hususa �Var� dediniz. Ben size s�yl�yorum: Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulu, toptan ve perakende sat�� irketlerinin piyasaya giri�ini, tarifelerle ilgili d�zenlemeleri yapar. Siz dediniz ki: �Var� yok� �Lisans verilir� sadece var.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Ni�in verilir?

OKTAY VURAL (Devamla) � Yani�

BA�KAN � Say�n Vural, devam eder misiniz siz.

OKTAY VURAL (Devamla) � Bilmiyor musunuz, bana soruyorsunuz.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Bilmiyorum.

OKTAY VURAL (Devamla) � Bilmiyorsunuz�

O zaman yan�n�zda varsa onlara sorun, M�ste�ara sorun.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Onlar diyorlar ki�

OKTAY VURAL (Devamla) � Yani, lisans vermek sadece TAEK, TETAޒla bu �irket aras�ndaki s�zle�medir. Bizim s�yledi�imiz, TETAޒ�n toptan ve perakende sat�� irketlerine sat��yla ilgilidir. Aras�nda hi�bir ilgi yoktur. B�yle bir kanun olur mu? Olmayan bir �eye �var� diyorsunuz. Burada, gerekti�inde yanl�� kullan�lan bir s�zden dolay�, gerekti�inde Meclise yanl�� bilgi verdi�imizden dolay� bunu geri almas�n� biliriz ama bu Meclise do�ru bilgi vermeniz gerekir. Biz kanun yap�yoruz burada. �Derme �atma� dedi�imiz zaman� Bunu da bilmiyorsan�z ne desin, ba�ka, milletvekilleri? �Derme �atma� yerine ��atma derme� mi diyelim?

KAMER GEN� (Tunceli) � Biraz hafif konu�uyorsun. Biraz daha a��r konu�! (G�l��meler)

OKTAY VURAL (Devamla) � De�erli arkada�lar�m, bak�n, bir: ��letme s�ras�nda ciddi �l��tlere uyum a��s�ndan s�k�nt� vard�r, bunun doldurulmas� laz�m.

�kincisi de, muhakkak surette Say�n Bakan ve Komisyonun, benim ifade etti�im �TETAޒ�n bu elektri�i sataca�� toptan ve perakende sat�� irketleriyle imzalanacak olan usul ve esaslar� belirleyecek hususlarda EPDK�n�n g�r�� al�nacakt�r.� hususunun, �var� dedikleri hususun olmad��n� y�ce Meclisle payla�malar�n� istiyorum.

Sayg�lar�m� sunuyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Vural.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Say�n Ba�kan, k��k bir a��klama yapabilir miyim?

BA�KAN � Yerinizden bir a��klama yapabilirsiniz.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Say�n Ba�kan�m, EPDK�n�n TETAޒla yapm�� oldu�u lisans anla�mas�nda, Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulu oldu�u i�in, enerji piyasas�ndaki fiyatlarla alakal� d�zenlemeyi tanzim etmek �zere, sat�� ko�ullar�yla tanzim etmek �zere, �artlar� olumlu olursa lisans veriliyor, yoksa lisans verilmiyor. Lisans verme i�leminde b�t�n bunlar m�zakere edildi�i i�in, bu, bunun i�erisinde m�ndemi�. Ayr� bir ifadeye onun i�in gerek g�rmedim. Yoksa, arkada��m�z�n hassasiyetine biz de aynen kat�l�yoruz, onun i�in �var� dedik.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Ba�kan.

OKTAY VURAL (�zmir) � Say�n Ba�kan�m, yine yanl�� anlama var. �TETAޒla bu �irket aras�nda lisans verilir.� deniyor. Bizim dedi�imiz bu sat��la ilgili usul, esaslard�r.

BA�KAN � Efendim, soruyu bana m� soruyorsunuz, Komisyona veya H�k�mete mi soruyorsunuz? Ben mi cevap vereyim?

OKTAY VURAL (�zmir) � Yerimden bir a��klama yapt�m efendim belki siz daha iyi bilirsiniz diye.

BA�KAN � Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

�nerge i�lemleri tamamlanm��t�r.

�imdi, kabul edilen �nergeler do�rultusunda 5�inci maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler.. 5�inci madde kabul edilmi�tir.

6�nc� maddeyi okutuyorum:

Kamu i�tiraki ve yat�r�m�

MADDE 6- (1) Bu Kanundan yararlanmaya hak kazanan �irket ile bir iktisad� devlet te�ekk�l�, 8/6/1984 tarihli ve 233 say�l� Kamu �ktisadi Te�ebb�sleri Hakk�nda Kanun H�km�nde Kararname �er�evesinde i�tirak ili�kisi kurabilir.

(2) Bakanl��n g�rev vermesi halinde kamu �irketleri bu Kanun kapsam�ndaki santrallar� yapabilir, yurt d��nda benzer yat�r�mlar� yapabilir veya yat�r�mlara i�tirak edebilir. Bu ama�la Bakanlar Kurulunca, yurt i�inde veya yurt d��nda santral kurmak, kurdurmak, i�letmek ve/veya i�lettirmek ve �retilen elektri�in sat��n� yapmak �zere �zel hukuk h�k�mlerine tabi �irket kurulmas�na karar verilebilir. Bu kapsamda kurulacak �irkette �zel sekt�r �irketlerinin hisse sahibi olmas�na izin verilebilir. Kurulacak �irketin denetimi 2/4/1987 tarihli ve 3346 say�l� Kamu �ktisadi Te�ebb�sleri ile Fonlar�n T�rkiye B�y�k Millet Meclisince Denetlenmesinin D�zenlenmesi Hakk�nda Kanuna g�re yap�l�r.

BA�KAN � Madde �zerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na Kayseri Milletvekili Say�n �evki Kulkulo�lu.

Buyurun Say�n Kulkulo�lu. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

CHP GRUBU ADINA MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � De�erli Ba�kan, sayg�de�er milletvekilleri; Kanun�un 6�nc� maddesi hakk�nda Cumhuriyet Halk Partisi Grubunun g�r��lerini belirtmek �zere s�z alm�� bulunmaktay�m, hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

6�nc� maddeyle ilgili s�zlerime ba�lamadan �nce, Say�n Komisyon Ba�kan�m�z�n hekimli�imle ilgili s�yledi�i s�zlere de�inmek istiyorum. Ben, Sanayi Komisyonunda bir milletvekili ve sanayici kimli�imle bulunuyorum. Tabii ki, benim bir hekim kimli�im de var, san�r�m Sanayi Komisyonunda ba�ka hekim olan arkada��m�z da yok. Komisyon �yesi arkada�lar�m�z ihtiya� duyarlarsa hekim kimli�ime, onu da burada devreye sokabilirim.

Te�ekk�r ediyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � B�yle bir �ey demedim.

MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Devamla) � De�erli arkada�lar, bu maddenin ilk f�kras�nda, kanundan yararlanmaya hak kazanan �irket ile bir iktisadi devlet te�ekk�l�n�n i�tirak ili�kisi kurabilece�i d�zenlenmi�tir.

Hemen ikinci f�kras�ndaysa, bakanl��n g�rev vermesi halinde kamu �irketlerinin bu kanun kapsam�ndaki santralleri yapabilece�i ve kamu taraf�ndan yap�lan bu santrallerin, sonradan hisselerini �zel sekt�re devredebilece�i d�zenlenmektedir.

De�erli arkada�lar, bu maddeyle Kanun b�t�nc�l �ekilde d��n�ld��nde, n�kleer g�� santralleri ya bir �zel sekt�r �irketine Kanun�un 3��nc� maddesindeki prosed�rle verilecek yahut Kanun�un 6�nc� maddesinde belirtilen kamu sekt�r� �irketleriyle �zel sekt�r �irketleri aras�ndaki i�tirak ile kurulabilecektir yahut bakanl��n verdi�i g�rev ile bu g�� santralleri kamu �irketi taraf�ndan kurulacakt�r.

Hemen burada 3��nc� madde hakk�ndaki baz� hususlara dikkatinizi �ekmeyi uygun bulmaktay�m. Kanun�un 3��nc� maddesinde ��irketin ve/veya �irketlerin se�imi bakanl�k taraf�ndan kanunda belirtilen usulle yap�lacakt�r. �irketlerden istenilen �l��tler, kanun y�r�rl��e girdikten sonra bir ay i�erisinde TAEK taraf�ndan yay�nlan�r. Yar��maya kat�lacak �irketlerde aranacak �artlar, �irketin se�imi, yer tahsisi, lisans bedeli, altyap�ya y�nelik te�vikler, se�im s�reci, yak�t temini, �retim kapasitesi, al�nacak enerjinin miktar�, s�resi ve enerji birim fiyat�n� olu�turma usul ve esaslar� Kanun y�r�rl��e girdikten sonra bir y�netmelikle iki ay i�erisinde belirlenecektir� denmektedir.

Bu y�netmelik yay�nland�ktan sonra en ge� bir ay i�erisinde teklif almak �zere TETA� taraf�ndan ilana ��k�lacakt�r.

Bu prosed�r�n kar��kl�� kar��s�nda, mu�lakl��, �irket se�imi hususunda Kanun�un vahim durumda oldu�unu g�stermektedir.

Bir de dikkatinizi �ekmek istedi�im di�er bir husus ise bu prosed�rde i�leyen s�relerdir. Bu s�releri akl�selim �ekilde okuyunca, akl�ma bir soru gelmektedir: Bu acele neden? N�kleer santral kurma konusunda bizi atl� m� kovalamaktad�r? Birilerine s�z m� verilmi�tir?

Madde incelendi�inde �Tan�m� maddesinde de belirtti�imiz bir hususu a�mak gerekecektir. Kanun�a son de�i�ikliklerle bir de �TETAޔ eklenmi�tir. Acaba TETAޒa verilmi� bu yetkileri kullanabilecek durumda bir kurulu� mudur? Bunun �nemle d��n�lmesi gerekmektedir.

De�erli arkada�lar, konu�tu�umuz 6�nc� madde hakk�nda bir �nerge verdik. �nergemizde Say�n Cumhurba�kan�n�n geri g�nderme gerek�esine uygun oldu�unu d��nd��m�z bir d�zenleme teklif ettik. Kanun�un ikinci f�kras�nda Bakanl��n g�rev vermesi h�linde kamu �irketlerinin santral yapmas�na, yurt d��ndaki benzer yat�r�mlar� yapmas�na veya i�tirak etmesine imk�n sa�lanm��t�r. Bu konularda Bakanlar Kurulunun �zel hukuka tabi �irket kurulmas�na karar verebilmesi d�zenlenmi�tir. Bu �irketlere ��zel sekt�r �irketlerinin hisse sahibi olmas�na izin verilebilir� h�km� getirilmi�tir.

Say�n Cumhurba�kan� bu maddeyi uygun bulmama gerek�esinde bu hisse devrinin bir �zelle�tirme oldu�unu ifade etmi�, �zelle�tirmenin de, Anayasan�n 47�nci maddesi uyar�nca �zelle�tirme usul�n�n Kanun�da a��k�a belirtilmesi gerekti�ini belirtmi�tir. Biz bu hususta arkada�lar�m�zla bir �nerge verdik. �nergemizde �zelle�tirme usul�n�n 4046 say�l� �zelle�tirme Uygulamalar� Kanunu�na tabi olmas� gerekti�ini belirttik. Kanun�un bu k�sm�ndaki eksikli�in bu �ekilde doldurulabilece�i ve Cumhurba�kan�n�n belirtti�i hususun bu konu oldu�unu d��nmekteyiz.

De�erli arkada�lar, Kanun�un 6�nc� maddesinde endi�e duydu�um bir di�er k�s�m ise, g�� santrallerinin s�k�lmesi hususunda toplanacak olan fon ile zarar�n kar��lanamamas� durumunda y�zde 25 hazine �zerine b�rak�lan zarard�r. E�er bu, y�zde 25 ile de kar��lanamazsa ��irket �zerine b�rak�lacakt�r.� h�km�yle 6�nc� maddede belirtilen kamu �irketi-�zel �irket i�tirakinin bu zarara nas�l katlanaca�� hususudur ki, mant�kl� olan�, i�tirakler oran�nda bu zarara katlanmalar�d�r.

Ancak beni l�tfen dikkatle dinlemenizi rica ediyorum. �zel �irket taraf�ndan kurulmu� olan bir santral �mr�n� doldurmaya yakla��rken, hani sizin bug�n sahip oldu�unuz �o�unlukla her �eyi ge�irdi�iniz gibi, b�yle bir �o�unluk h�k�meti gelir ise, h�k�metin ve bakanl��n g�rev vermesi h�linde, bir kamu �irketinin tamamen ya da �o�unlukla bu n�kleer santraldeki �irkete i�tirak etmesi durumunda ne olacakt�r? O zaman, bakanl��n ya da h�k�metin karar�yla, �zel �irketin �zerindeki s�k�m masraf� al�nm�� olacak, siyasi ama�larla kolayca kullan�labilecek, bu gibi a��labilecek d�zenlemelerle �lkeye y�k getirilecektir.

N�kleer g�� santrallerinin kurulmas� gibi �nemli bir Kanun�da bunun bulunmas�n� bir talihsizlik olarak nitelemekteyim. E�er �lkemizin bu kadar rahat kullan�labilecek, israf edilebilecek kaynaklar� var ise, o zaman sormak istiyorum: Neden 137 bin esnaf�n defterlerine bir g�nde bankalarda el koydunuz da hepsini haciz durumuna getirdiniz? Bunu, mutlak ve mutlak cevapland�r�lmas� gereken bir soru olarak g�r�yorum. Madem kamunun kayna�� bu kadar fazla, o zaman neden b�t�enin a�� 15 katrilyona bu y�l, 18 katrilyona yakla��k gelecek y�l ula�makta? Neden d�� ticaret a��m�z, cari a��m�z, �demeler dengemiz bir zafiyete d�n��erek giderek b�y�mekte, uygulanan d��k kur, y�ksek faiz politikas�yla sanayicimiz, ihracat��m�z cezaland�r�lmakta, istihdam�n art�r�lmas� d��n�l�rken her g�n binlerce i�siz sokaklara d�k�lmektedir? Esas, bu sorunun cevab� verilmesi gerekir.

6�nc� madde, de�erlendirdi�im s�z konusu Kanun, kanun tekni�i, i�erik a��s�ndan eksik ve hatal�d�r. Bu eksikli�in nedeni H�k�metin etkin ve ayaklar� yere basan bir enerji politikas�n�n olmamas�ndan kaynaklanmaktad�r. Taslak metinden bu yana durmadan de�i�tirilen bu kanun tasar�s�, H�k�metin bu konuda zihninin bulan�kl��n�n en b�y�k kan�t�d�r. Kanun�un en tehlikeli yan�, H�k�metin bunu alelacele ��karmaya �al��mas�d�r. Bu Kanun�dan �nce ��kar�lmas� gereken yasal d�zenlemeler yap�lmadan, bu d�zenleme, alelacele Genel Kurula inmi�tir. Bu da, H�k�metin sanki gizli niyetleri oldu�u kanaatini insanda uyand�rmaktad�r.

Son olarak diyorum ki, ama� konusunda eksikleri olan bu Kanun�un kabul edilmemesi gere�i ortadad�r. Bu nedenle, s�z konusu Kanun geri �ekilmelidir. Y�ce Heyetinizi sayg�yla selaml�yorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Kulkulo�lu.

Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na Edirne Milletvekili Say�n Cemalettin Uslu.

Buyurun Say�n Uslu.(MHP s�ralar�ndan alk��lar)

MHP GRUBU ADINA CEMALETT�N USLU (Edirne) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; g�r��lmekte olan Kanun�un 6�nc� maddesiyle ilgili Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na s�z alm�� bulunuyorum; hepinizi sayg�lar�mla selaml�yorum.

De�erli milletvekilleri, hepimizin bildi�i gibi, ilk ticari n�kleer reakt�r 1950 y�l�nda �al��maya ba�lam��t�r. 31 �lkede 441 n�kleer g�� santrali bulunmakta. Baz y�k g��te �al��an nu reakt�rler d�nya elektrik �retiminin y�zde 16�s�n�, y�zde 17�sini kar��lamakta, 284 ara�t�rma reakt�r� 56 �lke taraf�ndan kullan�lmakta ve yakla��k 220 reakt�r de u�ak gemileri ve denizatl�lar�nda kullan�lmaktad�r.

Farkl� �lkelerde bulunan n�kleer g�� santrallerinin enerji ihtiyac�n� kar��lama y�zdelerine bakt��m�zda, Amerika Birle�ik Devletleri�nin 104 tane n�kleer g�� santraliyle enerji ihtiyac�n�n y�zde 20�sini, Fransa�n�n 59 n�kleer g�� santraliyle enerji ihtiyac�n�n y�zde 78�ini, Bel�ika�n�n 7 n�kleer g�� santraliyle enerji ihtiyac�n�n y�zde 55�ini kar��lad��n� g�rmekteyiz.

Bildi�imiz gibi, �n�m�zdeki yirmi y�lda d�nyada enerji ihtiyac� ve �zellikle temiz olarak �retilen elektrik enerjisine olan ihtiya� artacakt�r. Bu a��dan konuya yakla�t��m�zda, n�kleer g�� reakt�rlerinin d�nya elektrik ihtiyac�n�n y�zde 16�s�n�, OECD �lkelerinin y�zde 24��n� ve AB �lkelerinin de y�zde 35�ini kar��lad��n� g�rmekteyiz.

N�kleer reakt�rler olmaks�z�n baz g�c�n hemen hemen hepsi fosil yak�tlardan �retilmek zorunda kal�nacakt�r. Biliyoruz ki, elektrik kullan�m�n�n ki�i ba��na d�nya ortalamas� 2.500 kilovat iken, T�rkiye�de elektrik kullan�m� ki�i ba��na 2.100 kilovat, OECD �lkelerinde ise bu ortalama 8.900 kilovatt�r. Bu ifadeyle, elektrik kullan�m�m�z�n d�nya ortalamas�na yakla�aca��n� s�yleyebiliriz. Fakat, biliyoruz ki, hidroelektrik santraller baz g�c� sa�lamak i�in kullan�lmamaktad�r.

N�kleer reakt�rlerin en �nemli avantaj�, fosil yak�t kullanan teknolojilere g�re elektrik �retim maliyetinin ucuz ve �evresel etkilerinin daha az olmas�d�r. N�kleer santrallerin avantajlar�ndan bir di�eri de, birim �retim maliyeti i�indeki yak�t maliyeti oran�n�n d��k olmas�d�r.

T�rkiye enerjide d��a ba��ml� �lkeler kategorisinde yer al�yor. Fosil yak�tlar� ba��ml�l��n y�zde 70�e ��kmas�, n�fus art�� y�ksek olan T�rkiye i�in b�y�k risk olu�turuyor.

Bildi�imiz gibi �lkemiz, n�kleer enerjinin ham maddesi olan uranyum ve toryum bak�m�ndan belirli bir kayna�� sahiptir. T�rkiye�de tesad�fen bulunmu� uranyum rezervi 10 bin ton civar�nda ve g�r�n�r toryum rezervi de 380 bin tondur.

De�erli milletvekilleri, n�kleer teknoloji g�n�m�zde geli�mi� ve geli�mekte olan �lkelerde ve bizim �lkemizde, t�pta, end�striyel ve asker� alanlarda ara�t�rma geli�tirme �al��malar�nda kullan�lan bir�ok izotopun �retilmesinde ve d�nya elektrik gereksiniminin y�zde 17�sini kar��lamas�na ra�men �lkemizde elektrik �retiminde kullan�lmamaktad�r.

N�kleer santraller fosil yak�tl� santrallere oranla g�receli olarak daha y�ksek in�aat ve yat�r�m maliyeti gerektirmektedir. Biliyoruz ki, n�kleer enerjinin, enerji program�n�n ilk a�amalar�nda ihtiya� duyulan organizasyonlar�n kurulmas� i�in ilave yat�r�mlar ve ekstra maliyetler s�z konusu olacakt�r. Bununla birlikte, n�kleer enerji santralleri uzun vadede elektrik �retim fiyatlar�n�n kararl�l��n�n korunmas�nda ciddi katk�lar sa�layacakt�r.

Sayg�de�er milletvekilleri, n�kleer teknoloji elektrik enerjisi �retmenin yan� s�ra, �s�, hidrojen �retimi, deniz suyundan tatl� su �retimi, radyoizotoplar gibi alanlarda da kullan�lmaktad�r. N�kleer teknoloji, bilgi ve deneyim gerektiren, kalite temini ve g�vencesi k�lt�r�d�r. B�t�n bu olumlu ifadelerin de�erlendirilmesinde, n�kleer g�� santrallerinin �nemi ve ihtiyac� bir kez daha ortaya ��kmaktad�r. Ancak, �z�msenmi� standartlar ve sorunlardan ar�nd�r�lm�� bir teknolojiyi, n�kleer m�hendislik mezunu, t�m m�hendislik disiplinlerinden mezun, yeti�mi� insan g�c�ne olan ihtiyac�, g�venlik, �evre k�lt�r� eksiklikleri, toplumsal duyars�zl�k, �ernobil deneyimi, kullan�lm�� yak�tlar�n depolanmas� gibi olumsuzluklar� da g�z ard� etmememiz gerekir.

Di�er taraftan, Tasar��n�n 6�nc� maddesinde belirtilen konularla ilgili olarak, kamu taraf�ndan kurulacak olan �irkete �zel sekt�r �irketlerinin sonradan ortak olmas�n�n kamu hissesi devri anlam�na gelebilece�i i�in bir �zelle�tirme i�lemi oldu�unu, keyf� uygulamalara a��k olan bu d�zenlemenin, kamunun ��karlar�n� koruyan �nlemlerin al�nmas�n� gerekli k�ld��n�, �zel �irketlerle ortakl��n hangi mevzuata g�re yap�laca��n�n belirginle�tirilmesinin gerekli oldu�unu belirtmek isterim.

Ayr�ca, Kanun, kamunun kuraca�� irketin faaliyet alan� yurtd��n� da kapsayacak �ekilde geni�letilmi�tir. Ancak, bu kamu �irketine ortak olacak �irketin tespitine ve uygunlu�una dair kriterler belirlenmemi�tir. �Sadece bu kapsamda kurulacak �irket ile �zel sekt�r �irketlerinin hisse sahibi olmalar�na izin verilebilir.� denmektedir. Yukar�da ifade etti�im gibi, bu izin uygulamas� ne �ekilde olacakt�r? Bununla beraber, n�kleer santrallerin kurulduktan sonra denetimi konusunda da gerekli ve yeterli altyap� �al��mas�n�n yap�lmas�n�n da �nemli oldu�unu ifade etmek isterim.

De�erli milletvekilleri, n�kleer g�� santrallerinin kurulmas� ve i�letilmesi konusundaki ele�tirilerimi bilgilerinize sunuyor, sizleri sayg�lar�mla selaml�yorum. (MHP ve CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Uslu.

�ah�slar� ad�na ilk s�z Kayseri Milletvekili Say�n Taner Y�ld�z�a ait.

Buyurun Say�n Y�ld�z. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

TANER YILDIZ (Kayseri) � Say�n Ba�kan, de�erli arkada�lar; tabii, 6�nc� maddede, �zellikle kamu ve �zel �irketlerin stat�s�n� netle�tiren, belirleyen bir konudan bahsediyoruz. �zellikle, bahsetti�im gibi, bunlar�n temelinde bir model aray�� yatmaktad�r. Yani, ister �zel sekt�r �zel hukuk h�k�mleriyle, ister �zel art� kamu �zel hukuk h�k�mleriyle veya �zel sekt�r hi� bu Kanun�a tabi olmaks�z�n b�yle bir m�racaat yapabiliyor. Bunlar�n da temelinde, asl�nda b�t�n bu elektrik i�lerinin, yat�r�mlar�n�n kredilendirilmesiyle alakal� bir usul aray�� yer almaktad�r.

Bu, T�rkiye Cumhuriyeti tarihinde de zaman zaman olmu�tur ve temel bir modele oturtma aray�� devam etmi�tir. �zellikle Say�n Turgut �zal��n Almanya ziyareti s�ras�nda, 1984�te n�kleer santrallerin imalat�� firmalarla olu�turulacak bir ortakl�k vas�tas�yla kurulmas�, on be� y�l s�reyle i�letilmesi ve t�m bor�lar�n enerji sat��lar�yla, tarife yoluyla tekrar geri �denmesinden sonra devredilmesi tarz�ndaki bir �neri n�kleer santral projesine yeni bir boyut kazand�rm��t�r ve ilgili Alman firmas�, TEK�le beraber, di�er imalat�� firmalar�n da i�tirakleriyle kurulacak bir ortakl��n t�m teknik sorumlulu�unu, tesis ve on be� y�ll�k i�letmenin �stlenilmesini kabul etmi�, fakat tesisin m�lkiyetinin TEK�e ait olmas�yla beraber de ortakl��n TEK ad�na ve hesab�na y�netiminin �stlenilmesi ve sa�lanacak finansmana devlet�e garanti verilmesi hususlar�nda �srar etmi�tir. O zamanki TEK taraf�ndan, yaln�zca �retilecek enerjinin al�m�, fiyat�, bor� taksitleri ve k�r pay�n�n yurt d��na transferi konusunda garanti verilebilece�i, bunun d��nda ise herhangi bir garanti verilemeyece�i s�ylenmi�tir. Tabii, bu ise tesisin gecikmesi ve ar�zalanmas� halinde, ilgili firma taraf�ndan bor� taksitlerinin bir b�l�m�n�n istenmesi �zerine de 1985 y�l�nda g�r��meler durdurulmu�. Yine bir ba�ka firmayla 1985�den itibaren tekrar g�r��melere davet edilmi� ve ilgili y�l�n a�ustos ay�nda bir protokol imzalanm�� ve bu protokole g�re de kurulacak ortakl�kta y�zde 40 ile TEK�in pay�n�n, y�zde 60 ile de ilgili firman�n, i� ve d�� finans d�nyas�ndaki yat�r�mc�larla beraber veya enerji yat�r�mc�lar�yla beraber bir ortakl�k temin etmeleri sa�lanm�� ve TEK��e temin edilecek finansman�n T�rkiye ve geri kalan y�zde 60�l�k finansman�n da Kanada taraf�ndan temin edilmesiyle alakal� bir �ng�r� yap�lm��.

Ortakl�k ana s�zle�mesi, uygulama anla�mas� ve enerji sat�� s�zle�mesi taslaklar� haz�rlanm�� ancak Kanada H�k�meti, �n protokole ba�lanan bu �artlarla beraber finansman�n y�zde 60��n� garanti etmeyi kabul etmemi�, bundan sonra da 1986 y�l�n�n sonlar�nda da tekrar bu model bir nevi suya d��m��.

�imdi, b�t�n bunlar asl�nda, �u anda Bakanl��m�z�n yapt��, sa�lam bir model tespit edip onun �zerinde �zel sekt�r i�tirak�ilerinin herhangi bir mazeretinin kalmayaca�� bir ortam olu�turmas� ve bunu sa�larken de �zellikle piyasan�n serbestle�mesini engellemeden yap�lmas� laz�m.

Tabii, burada bir ithamla kar�� kar��ya kalma durumu var, o da: �Her isteyenin dedi�i �ekliyle mi bunlar yap�lacak yani isteyen firma istedi�i modeli mi buraya oturtacak?� Bence, her isteyenin istedi�i de�il ama isteklerinin dikkate al�nd�� bir model oldu�u muhakkak. ��nk�, biraz �nceki konu�mamda da belirtti�im gibi, bu, devlet imk�nlar�n�n, yine ayn� �ekilde devlet arz�n� garanti alt�na almak ad�na makul �artlarda payla��lma i�idir. O a��dan, ister serbest al�m garantisiz olsun -yaln�z ba��na yapt��- isterse al�m garantili olsun -yine yaln�zca firman�n ger�ekle�tirdi�i- isterse de al�m garantili ama kamu art� �zel beraber oldu�u bir model aray��na girilmi�tir.

Burada tersinden d��nme imk�n�m�z da vard�. Nedir o? �ncelikle, kamu, bu hisseleri, kamu hisselerini �zel sekt�re a�mak yerine, belki de kamu sekt�r�n�n, bir nevi limitet veya bir anonim �irketin kendisini belki de y�nlendirmek, pazara sokmak imk�n� da olabilirdi. Bu da tersinden bir model aray�� demektir.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� tamamlar m�s�n�z Say�n Y�ld�z.

TANER YILDIZ (Devamla) � �unu s�ylemek m�mk�nd�r ki: Her iki halde de normalde enerji sekt�r� i�in arz a��n� kapatmaya y�nelik b�yle bir basic y�k�n, bir temel y�k�n, bir baz y�k�n�n olu�turulmas� i�in n�kleer enerji santralinin kurulmas�yla alakal�d�r. Bu a��dan, in�allah, ba�ar�l� olmas�n� hep beraber �mit ediyoruz.

Te�ekk�r ediyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Y�ld�z.

�ah�slar� ad�na ikinci s�rada, K�tahya Milletvekili Say�n H�sn� Ordu.

Buyurun Say�n Ordu. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

H�SN� ORDU (K�tahya) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; �ahs�m ad�na 6�nc� maddede s�z alm�� bulunuyorum. Hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

Bu n�kleer enerji tasar�s�yla ilgili, yapaca��m�z bu kanunla ilgili, bu i�in arka plan�nda 2001 y�l�nda ��kan ve �u anda Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulu taraf�ndan 4628 say�l� Kanun�a g�re serbest rekabet �artlar� i�erisindeki bir fiyat politikas�yla d�zenlenen kanunla beraber ve bu Kanun�dan evvelki duruma bakt��m�zda, T�rkiye ��yle bir ikilem ya�am��t�r: Bu Kanun�dan evvel, 2001�den evvel, �yap-i�let, yap-i�let-devret, i�letme hakk� devri, 3096, 3996� gibi T�rkiye�nin enerji sekt�r�nde, �retiminde birtak�m yasalar ��kar�lm��t�r ve bunlar, d�nemin h�k�metlerince uygulanmaya �al��lm��t�r. Kusurlar� olmu�tur, art�lar� olmu�tur. Kusurlar� olanlar�, zaman zaman Genel Kurulda g�r��yoruz. Avrupa Birli�i s�recinde, 4628 say�l� Yasa�yla beraber, art�k, hazine garantisi olmayan, bir al�m s�zle�mesi olmayan, serbest rekabet �artlar� i�erisindeki bir d�zenlemeyle yeni yat�r�m ihtiyac� kanunla belirlendikten sonra, piyasada kamuyla ve �zel sekt�rle, hukuk�ularla ve yat�r�mc�larla ilgili bir kafa kar��kl�� olmu�tur. Bunun ana nedeni �udur: Kanun diyor ki, bu yat�r�mlar� �zel sekt�r yapacak, kamu yapmayacak.

Kamunun, de�erli arkada�lar, �u anda, zaten, y�ll�k 4-5 milyar dolarla enerji arz�na katk� yap�lmas� gerektirilen bir durumda -b�t�eler ortada, kaynaklar�m�z ortada, uygulad��m�z mali disiplin ortada- bunlar� yapmas�n�n hi�bir m�mk�nat�, imk�n� yoktur.

Peki, yasa ne diyor? ��zel sekt�r� diyor. Peki, �zel sekt�r ne yapacak? Acaba, T�rkiye�deki �zel sekt�r veya yabanc� da gelse buraya, bu boyuttaki bir yat�r�m ihtiyac�n� kar��layabilecek bir �z sermaye ve finansman� nas�l temin edecek? Bu konunun �z�nde t�m�yle yatan, meselenin ana noktas� buradad�r. Bu sebepten dolay�, bug�ne kadar yenilenebilir enerjide veya bug�n, bu Genel Kurulda g�r��t��m�z N�kleer Enerji Tasar�s��nda, 4628 say�l� Kanun�un yat�r�mc�lar a��s�ndan ge�irdi�imiz s�re�te, �z sermaye eksikli�i, finansman teminindeki g�sterilen g��l�klerden dolay�, bug�n, bu d�zenlemeyle r�zg�r enerjisiyle kurulacak bir yenilenebilir enerjide bile yap�lamayan yat�r�mlar, yat�r�mc�lar i�in bir yasa ��kard�k. Orada te�vik modelleri getirdik.

Bu i�in �z�nde, bu taslakta, yap�lan ihale sonucunda ihaledeki en uygun fiyat� veren TETA� -daha sonra di�er yasal d�zenlemelerde yapt��m�z gibi- perakende sat�� ve toptan sat�� irketleriyle, burada yapt�� ikili anla�malarla bu yat�r�m�n yap�labilecek bir anla�mayla, yani bir s�zle�me �er�evesindeki, bir anlamda hazine garantisinin d��nda finansman teminine kolayl�k getirebilecek bir modelle bu yat�r�m�n yap�lmas� �ng�r�l�yor.

Ayr�ca bu tasar�da, sadece �zel sekt�r de�il, tabii yat�r�m�n b�y�kl�� de nazar�dikkate al�nd��nda, TAEK diyor ki yazd�� birtak�m �nerilerde, g�r��lerde: �Bir �nitenin 600 megavattan daha d��k olmamas� laz�m.� B�yle bir ifade var. Kabaca bir hesap yapsak, bir �nite sadece, bug�n 1,5-2 milyar dolar. �imdi, bu kayna��n bulunabilmesi i�in, buradaki ama� -bu tasar�n�n i�erisinde- muhtemelen �zel sekt�rle de kamunun bir modelle bir i�birli�i yap�lmas� hesab� yap�l�yor.

Sonu�ta, bu tasar�n�n haricinde, kanaatimce eksikli�imiz, yerli kaynaklara y�nelik de buna benzer usullerle yeni bir te�vik modelinin getirilmesi ihtiyac� var. Burada, bunu ifade edebilirim.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� l�tfen tamamlay�n.

Evet, buyurun Say�n Ordu.

H�SN� ORDU (Devamla) � �n�allah, �n�m�zdeki d�nemde, �zellikle baz y�kl� santrallerle ilgili k�m�r ve b�y�k hidrolik santrallerinden, yerli kaynaklara y�nelik, mill� kaynaklar�m�za y�nelik, ulusal kaynaklar�m�za y�nelik bir model kurumlar�m�z ve Bakanl��m�z d�zenlerse, bu meselede eksik olan y�n�m�z� de tamamlam�� oluruz diyorum in�allah.

Bu Yasa�n�n, �lkenin, geli�tirilmeye �al��lan bu modelin, in�allah, bu �n�m�zdeki s�re�te bunun yap�lmas�n� �ng�ren bir model olmas�n� diliyor, hepinize sayg�lar sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Ordu.

Madde �zerinde konu�malar tamamlanm��t�r.

Soru ve cevap i�lemine ba�l�yoruz.

Buyurun Say�n �zt�rk.

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Bakan�m, Elektrik M�hendisleri Odas�n�n milletvekillerine g�nderdi�i mektupta, n�kleer enerji pazarl��n�n kimlerle, kimin i�in yap�ld��n�n a��klanmas� istenmektedir. Ger�ekten, b�yle bir pazarl�k var m�d�r varsa hangi �irketle yap�lm��t�r?

�kincisi: G�venlik ve at�k sorunu ��z�mlenememi� bir teknolojinin, �lkemiz yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklar�n�n etkin ve verimli bir �ekilde de�erlendirilmeden, yeni h�k�metin kurulmas�yla birlikte, alelacele Meclisin ilk g�ndemine getirilmesinde acaba uluslararas� n�kleer lobilerinin ve emperyalist �irketlerin bir dayatmas� var m�d�r?

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �zt�rk.

Buyurun Say�n Gen�.

KAMER GEN� (Tunceli) � �imdi, o kadar mu�lak, uygulamas�nda uygulamac�lar�n o kadar b�y�k bir s�k�nt� �ekece�i bir Kanun getirildi ki. �imdi, tabii hep b�yle aceleyle gidiliyor. Mesela, 5�inci maddede: �Santral� kuran �irketler, y�ll�k gelirinin y�zde birini ara�t�rma ve geli�tirme faaliyeti i�in ay�rmak zorundad�r.� Bu paray� nerede muhafaza edecek? �irket kendi bilan�osunda m� muhafaza edecek yoksa bir fondan m� tahsil edilecek? Bunlar, hep ileride problem olacak �eyler.

�imdi, burada Bakanlar Kurulunun verdi�i kamu �irketlerine �zel �irketlerin de ortak olmas� sa�lan�yor benim anlad��m kadar�yla. Tabii Komisyon ne diyor� �imdi, bu bir nevi Anayasa�n�n 47�nci maddesine g�re �zelle�tirmedir. Bu �zelle�tirme hangi �artlarda yap�labilir? Bu kamunun kurdu�u �irketlere yap-i�let-devret veyahut da yap-i�let metoduyla m� bu �zel �irketler ortak olacak? Yar�n, �b�r g�n, yani bir bakan bakt� ki bir �irket kuruldu�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Gen�.

Buyurun Say�n T�t�nc�.

EN�S T�T�NC� (Tekirda�) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Asl�nda, Cumhuriyet Halk Partisi olarak biz y�llardan beri bir �eyi savunduk kamu giri�imcili�i konusunda, dedik ki: ��zelle�tirme bir ama� de�ildir, ekonominin daha g��l� k�l�nmas� a��s�ndan uygulanacak ara�lardan, politikalardan biridir.� Y�llardan bu yana AKP olarak buna kar�� kt�n�z ve kamu giri�imcili�ine ideolojik bir yakla��mla bakt�n�z ve tasfiyeye y�neldiniz. �imdi geldi�imiz nokta, kamu giri�imcili�i. Ho� geldi.

�imdi, buradan �uraya gelmek istiyorum: Demek ki, T�rkiye�nin gereksinimleri, ihtiyac� kamu giri�imcili�ini de zorunlu k�lar, ��nk� 50�li y�llarda �yle oldu. Buraya, �imdi kamu giri�imcili�ine geldik.

Sorumu soruyorum: Acaba, �n�m�zdeki d�nemde de AKP, y�llardan bu yana s�rd�rd�� bu ideolojik tavr�n� ba�ka konularda da b�rakacak m�d�r?

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n T�t�nc�.

Buyurun Say�n Yunuso�lu.

S�LEYMAN LAT�F YUNUSO�LU (Trabzon) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Asl�nda benim sorum 5�inci maddenin lisanslama konusuyla ilgiliydi, vakit elvermedi�i i�in soramam��t�m, �imdi arz ediyorum: T�rkiye Atom Enerjisi Kurumu, lisanslama faaliyetlerini y�r�tecek �ekilde, kendi i� yap�lanmas�n� mevzuat�na uygun �ekilde olu�turabilmi� midir? E�er olu�turamam��sa, bu konuda ne t�r �al��malar yap�lmaktad�r, ��renmek istiyorum.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Yunuso�lu.

Buyurun Say�n Taner.

RECEP TANER (Ayd�n) � Say�n Bakan�m, biraz �nce sormu�tum, 51 no ile bahsetti�im �ey: Elimde belgesi var, diyor ki, ihalede usuls�zl�k yapan ve yasalara ayk�r� olarak s�zle�meli �al��t�r�lan personelle ilgili, kurumdan uzakla�t�r�lan ki�ilerin �st g�revlere getirilmesiyle ilgili, KPDS s�nav sonucu olmayan ki�ilerin kuruma al�nmas�yla ilgili, sendikal� personelin aras�nda ayr�mc�l�k yap�ld��yla ilgili� Say�n T�rkiye Atom Enerjisi Kurumu Ba�kan�yla ilgili Ankara Cumhuriyet Ba�savc�l��n�n istemi� oldu�u soru�turma iznini, 24/4/2006 tarihinde soru�turma iznini reddetmi�siniz. Onu sormu�tum, herh�lde cevaplars�n�z.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Taner.

Buyurun Say�n K�l��daro�lu.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Yok efendim, bitti zaten, s�re bitti.

BA�KAN � S�remiz doldu, tamam.

Say�n Bakan�m, buyurun, cevap verme s�reniz ba�l�yor.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � �nce Say�n �zt�rk�ten ba�layay�m. Bu, zaman zaman, Elektrik M�hendisleri Odas� -ba�ka m�hendislik odalar�nda de�il ama- kendi sahas�nda, kendi lehine olabilecek konularda bile bazen �ok farkl�, ideolojik diyebilece�im yakla��mlarda bulunuyor. Bunu ben ba�kan�yla da �yeleriyle de g�r��t�m. Ben toplant�lar�na da kat�l�yorum, hem demokratik bir ortamda tart��al�m, a��klayal�m diye. Nedense b�yle bir yakla��m� var ve buna di�er baz� �yeler de kat�lm�yor. Ama, b�yle bir davran�� var, yakla��m� var ve zaten siyasi yakla��mlar�n� da ispatlayabilecek tercihlerini de ortaya koyabiliyorlar bazen. O detaya girmek istemiyorum.

Ancak, �unu s�yleyeyim: N�kleer enerji gibi -T�rkiye�nin madem bir enerji ihtiyac� varsa- enerji kaynaklar�ndan biri, daha fazla elektrik m�hendisinin �al��mas�n� gerektirecek bir sahaya, meslek mensuplar�n�n lehine olabilecek konularda dahi bazen ideolojik tercihleri �ne ��k�yor.

Ben de bir m�hendis odas� mensubuyum, yani T�rkiye M�hendis Mimarlar Odas�na mensubum. Mesela bak�yorum, di�er odalar bunu yapm�yor ama Elektrik M�hendisleri Odas� bunu yap�yor. Belki de bu muhalefet bo�lu�unu g�rd�� i�in yap�yor ve bundan dolay� da ben, hatta �unu da s�yledim: Ke�ke bir siyasi parti niteli�inde olsa da biz de onlarla daha iyi, daha sa�l�kl� tart��malar yapabilsek diye.

KAMER GEN� (Tunceli) � Memlekette iktidar bo�lu�u var, iktidar bo�lu�u; muhalefet bo�lu�u yok.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � �imdi, ikinci olarak g�venlik konusunda� Alelacele diye hep burada, zaman zaman ifade ediliyor. N�kleer enerji konusundaki �al��malar otuz, k�rk senedir devam ediyor. Burada alelacelelik yok. Hatta burada gecikme var. Biz bunu telafi etmek istiyoruz. Aceleyle s�rati kar��t�rmamak laz�m. Biz acele hareket etmiyoruz, s�ratli hareket ediyoruz. Aradaki fark� �ok iyi ay�rt etmek laz�m ve bunu yaparken de bilimsel ve teknolojik olarak da b�t�n gereklerini yerine getiriyoruz.

Onun d��nda, burada, Say�n Gen�in bir sorusu var, �hesap meselesi nas�l olacak� diye. Bunlar�n hepsinin tarifleri ortaya konmu�. Bu, bir �zelle�tirme de�il. �irketlerin ortak olma usulleri, hem T�rk Ticaret Kanunu�nda ifade ediliyor hem de ayr�ca K�T�lerin yap�s�nda bunlar netli�e kavu�mu� vaziyette; YPK kararlar� var, bununla ilgili di�er y�netmelikler var, ona g�re hareket ediliyor.

Say�n T�t�nc��ye gelince, burada �kamu giri�imcili�ine ho� geldiniz� diyorsunuz ama� Biz, bunu yapmak karar�nda oldu�umuz i�in bir tercih s�ras�na koyduk. Tercihimiz �zel sekt�rd�r, olmad�� takdirde kamu �zel ortak giri�imidir. Onun d��nda, e�er o da olmazsa kamunun yapmas�d�r. Dikkat ederseniz ��nc� ve sonuncu tercihe onu koyduk. Buradaki tercihimiz �zel sekt�rd�r ve �u ana kadar da hep �zel sekt�re yapt�ral�m diye bekledik. Yoksa biz, �b�r t�rl� hareket etseydik, daha evvelki �yap-i�let�ler gibi, �yap-i�let,devret�ler gibi, alt� ay i�inde T�rkiye�nin b�t�n enerji ihtiyac�n� ihale ederdik, al�m garantileriyle verirdik. Ama, �ocuklar�m�z, torunlar�m�z bundan etkilenirdi. Onun i�in, �imdi, bilek g�re�iyle al�yoruz, hepsini yar��t�r�yoruz. En d��k maliyete ve en s�rekli yapabileceklere veriyoruz. Bundan dolay�, ba�ar�l�y�z ki, ay�rd��m�z paralar� da sa�l��a, emniyete ve e�itime veriyoruz, alt yap�ya veriyoruz; i�te, K�YDES�e veriyoruz, BELDES�e veriyoruz, b�yle gidiyoruz. Burada da tutarl� oldu�umuz da ortaya ��kt� ve dikkat ederseniz, yenilenebilir enerji gibi yat�r�mlarda, ayr�ca, r�zg�r�n yayg�nla�mas�nda, bunlar�n, hatta t�rbinlerinin T�rkiye�de yap�lmas� i�in ortam�n olu�turulmas�nda da iyi geli�meler var.

Dolay�s�yla, burada bir ideolojik yakla��m s�z konusu de�il. Burada, tamamen �lkemizin ger�ekleri ve ayn� zamanda da kaynaklar�n� ba�ka y�nlere, ba�ka ihtiya�lara �evirme hareketi... Dikkat ederseniz, bu noktada b�y�k bir yabanc� yat�r�m ak�m� da var. Ayn� zamanda yerli yat�r�mc�lar da buna geliyor.

Burada lisanslamayla ilgili, bana 51�inci maddeden bahsettiniz. Bu noktada Dan��tay�n meni muhakemat karar� var. Konuyu, hem ben hem hukuk�ulara incelettim ve asl�n� da ��rendikten sonra bu karar� verdirmedim. Dolay�s�yla, burada, tamamen yasal yine enstr�manlar� kullanarak bunu yapt�k, yasalar �er�evesinde olaya yakla�t�k.

Bir de size �unu s�yleyeyim: Orada, bir grup arkada�, devaml� olarak, normal i�leri yapaca�� yerde dola��yor, burada�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim Say�n Bakan, s�reniz doldu.

Madde �zerinde �� nerge vard�r. �nergeleri �nce geli� s�ras�na g�re okutaca��m, sonra ayk�r�l�k s�ras�na g�re i�leme alaca��m.

�lk �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan tasar�n�n 6. maddesinin (2). f�kras�n�n ikinci c�mlesinden sonra c�mlenin a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

Tacidar Seyhan	Kemal K�l��daro�lu	Hulusi G�vel
Adana	�stanbul	Adana
Hakk� Suha Okay	Mevl�t Co�kuner	Ali R�za �zt�rk
Ankara	Isparta	Mersin
	M. Ali Susam
	�zmir

��irket hisseleri SPK mevzuat� �er�evesinde en ge� iki y�l i�inde halka arzedilir ve �stanbul Menkul K�ymetler Borsas�na kote edilir. �irket y�netim kurulu, halka arzdan sonra hisselerini borsa d��nda ihale y�ntemiyle de satabilir.�

BA�KAN � �kinci �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 5654 say�l� N�kleer G�� Santrallerinin Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanunun 6 �nc� maddesinin 2 nci f�kras�n�n a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

H�sn� ��ll�	�zlem �er�io�lu	Tacidar Seyhan
Antalya	Ayd�n	Adana
Mehmet �evki Kulkulo�lu	M. Ali Susam	Fevzi Topuz
Kayseri	�zmir	Mu�la

�Bakanl��n g�rev vermesi halinde kamu �irketleri bu Kanun kapsam�ndaki santralleri yapabilir, yurt d��nda benzer yat�r�mlar� yapabilir veya yat�r�mlara i�tirak edebilir. Bu ama�la Bakanlar Kurulunca, yurt i�inde veya yurt d��nda santral kurmak, kurdurmak, i�letmek ve/veya i�lettirmek ve �retilen elektri�in sat��n� yapmak �zere �zel hukuk h�k�mlerine tabi �irket kurulmas�na karar verebilir. Bu kapsamda kurulacak �irketin hisse senetlerinin �zel sekt�re devri, 27/11/1994 tarih ve 4046 say�l� �zelle�tirme Uygulamalar� Hakk�nda Kanun h�k�mlerine g�re yap�l�r. Kurulacak �irketin denetimi 2/4/1987 tarihli 3346 say�l� Kamu �ktisadi Te�ebb�sleri ile Fonlar�n T�rkiye B�y�k Millet Meclisince Denetlenmesinin D�zenlenmesi Hakk�nda Kanun h�k�mlerine g�re yap�l�r.�

BA�KAN � �imdi, maddeye en ayk�r� �nergeyi okutup i�leme alaca��m:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� yasa tasar�s�n�n 6. maddesinin ikinci bendindeki �Bu kapsamda kurulacak �irkette �zel sekt�r �irketlerinin hisse sahibi olmas�na izin verilebilir� c�mlesinin bent metninden ��kar�lmas�n� sayg�lar�mla arz ederim.

�� Kamer Gen�

�� Tunceli

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met �nergeye kat�l�yor mu?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Konu�acak m�s�n�z?

KAMER GEN� (Tunceli) � Herh�lde konu�aca��m.

BA�KAN � Buyurun.

KAMER GEN� (Tunceli) � Ses yok. (AK Parti s�ralar�ndan �Sesinizi kesmi�ler.� sesleri)

Siz benim sesimi kesemezsiniz. Ben sizin sesinizi keserim, siz benim sesimi kesemezsiniz.

BA�KAN � Sesiniz a��km��.

KAMER GEN� (Devamla) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; 1980�den beri bu Parlamento �at�s� alt�nda siyaset yap�yorum. �lk defa, bu kadar, muhalefet partisi milletvekillerinin sesinin k�s�ld�� bir Parlamento g�r�yorum. Ge�en d�nem, tabii, zaten�

De�erli milletvekilleri, bir iktidar partisi ��k�p da konu�maz. �ktidar partisi muhalefetin sesini dinler ama siz, muhalefetin sesini k�s�yorsunuz. �stelik de bakanlar�n�z da yetersiz, komisyon ba�kanlar�n�z da yetersiz.

�yle bir kanun tasar�s�n� getirmi�siniz ki. Bak�n, ben, on alt� sene Dan��tay�da h�kimlik, savc�l�k yapt�m, inanman�z� istiyorum. Bak�n, Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulunu getirdiniz, Elektrik Piyasas� D�zenleme Kurulunu getirdiniz, Petrol Piyasas� D�zenleme Kanununu getirdiniz. Gidin, Dan��tay�da y�z bin tane dava var yahu.

Kanun yapmas�n� bilmiyorsunuz. Kanunda yap�lan, koydu�unuz maddelerin ne anlama geldi�ini bilmiyorsunuz. Ondan sonra, birtak�m kurullar olu�turuyorsunuz. O kurullar da �yle bir ceza kesiyorlar ki vatanda�lara, 800 milyar lira, 900 milyar liral�k davalar var. D��nebiliyor musunuz, basit bir petrol bayisi, gitmi� bir tane da��t�c� firmadan bir petrol alm��, 900 milyar liral�k bir tanker alm��; buna getiriyorsunuz, da��t�c� firmaya 825 milyar lira� Bak�n, i�te, burada Enerji Piyasas� Kurulu. Bir bayiye de 75-80 milyar lira para kesiliyor. Bu nedir biliyor musunuz? Dayak yemesini ��renmemi�siniz herh�lde? �imdi, b�yle bir kanun sistemini yaparsan�z, bu da onay gibi geliyor.

�imdi, burada, biraz �nce Bakan kendi kendine konu�uyor. Biz birbirimizi tan�yoruz, cemaziyelevvelini de biliyoruz bu insanlar�n. �imdi, getiriyorsunuz, bug�ne kadar, maalesef, T�rkiye Cumhuriyeti devletinde serbest piyasa ekonomisi dedik, liberal ekonomi dedik.

Beyler, devleti �al�p da ��rpmayan, devlet kesesinden cebine para doldurmayan �ok b�y�k bir i�letmeler yok. �lle birileri bir yat�r�m yapt�� zaman, gidiyor devletin birtak�m kaynaklar�na el uzat�yor, oradan zengin oluyor. ��te, bu da ona uygun bir �ey.

Ben, tabii ki n�kleer enerjinin kurulmas�na taraftar�m. Yani, y�llarca bizi uyuttular. D�nyada 444 tane n�kleer enerji var, h�l� Avrupa�da 70-80 tane n�kleer enerji santrali kuruluyor. Biz, tabii, y�llarca birtak�m �eylere geldik. Bu, T�rkiye i�in �oktan beri gerekli bir �ey ama biz bunlar� kurarken diyoruz ki h�rs�zl��a meydan vermeyelim. �imdi, o zaman, �zel te�ebb�s yap�yorsa, karde�im, gitsin yaps�n. Ama, sen, Bakanlar Kurulu olarak birisine n�kleer enerji santrali kurmak i�in yetki vereceksin, sonra bakacaks�n, belli bir saatten sonra�

Maalesef, T�rkiye'deki siyasi iktidarlar�n sicilleri �ok bozuk, �ok bozuk. Yani, hakikaten d�r�st bir y�netim g�sterilse, vicdan muhasebesinden olaylar� ge�irseler, biz, zaten, burada, bunlar� konu�may�z. Yahu, diyeceksiniz ki, zaten, bunlar, bu iktidara mensup insanlar hakikaten d�r�st insanlar. Ee, ne olacak, d�r�st insan�n iktidar etti�i bir d�nemde, devletin ve milletin menfaatleri g�zetilerek, ciddi, sa�l�kl� i�lemler yap�labilir, uygulamalar yap�labilir. Ama, maalesef, beyler, yani, T�rkiye'nin en b�y�k makamlar�na gelenler en b�y�k suistimallerin i�inde, en b�y�k h�rs�zl�klar�n i�inde olduklar�n� g�rd�k yani. G�r�nce, mecburen, buralarda yap�lacak kanunlar�n, devlet kaynaklar�n�n bu ki�ilerin yanda�lar� i�in istismar edilmemesi i�in, bu ki�ilerin ceplerine haks�z, usuls�z olarak kanalize edilmemesi i�in, burada kanunlar yap�l�rken �ok ciddi bir d�zenleme yapmak zorunda oldu�umuzu belirtmek istiyoruz.

Tamam, yani, �imdi, burada, bir kamu �irketine santral kurduruyorsunuz, ondan sonra diyorsunuz ki, karde�im, �zel te�ebb�s, sen gel buna ortak ol. Ee, nas�l olacak? Bu devlet mal�. �zelle�tiriyorsunuz. Anayasa�n�n 47�nci maddesine g�re �zelle�ecek bir kurum hangi ko�ullarda �zelle�ecek, hangi �artlarla devlet mal�na ortak olur, onu belirtmiyorsunuz. Bunun denetimiyle ilgili, Anayasa�n�n 165�inci maddesinde maddesinde kamu iktisadi te�ebb�slerini denetleme sistemleri var. Nas�l uygulayacaks�n�z? B�yle maddelerle bu kanunlar� getirirseniz, ileride bunlar devletin ba��na b�y�k belalar getirebilir. Bak�n, bizim i�imiz g�c�m�z ne burada? Burada, devaml� cumartesi de �al��al�m, pazar da �al��al�m. ��imiz ne? Devaml� bunlar� enine boyuna tart��al�m de�erli milletvekilleri.

Arkada�lar, bu saatten sonra ne bekledi�im bir makam var ne bir mevki var ne bir servet var. (AK Parti s�ralar�ndan �Cumhurba�kanl�� sesleri) Ama, bu memleket bizi s�f�rdan, yani, amelelikten bu duruma getirdi. �stiyoruz ki, bizden sonra gelecek nesiller iyi bir hayat ya�as�nlar.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� tamamlar m�s�n�z l�tfen.

KAMER GEN� (Devamla) � � iyi bir hayat �artlar�n� ya�as�nlar.

Bak�n, i�te, memleketimizde her g�n ter�r var, insanlar �l�yor. Bunlar�n b�y�k bir kesimi i�sizlikten oluyor. ��te, Ba�bakan�n�z Tayyip gitmi� Amerika�ya seyahat etmi�, �imdi gelmi� �talya�ya. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

HAL�L AYDO�AN (Afyonkarahisar) � Tayyip diyemezsin.

�NAL KACIR (�stanbul) � Say�n Ba�bakan, Say�n Ba�bakan.

KAMER GEN� (Devamla) � �talya�da ne ar�yor? Ne ar�yor, bir soray�m size. Ne arayay�m ya, bir bakay�m yani. �imdi, bu memlekette bu kadar s�k�nt� varken, �zel u�aklarla b�yle gezmenin bir anlam� var m�?

HAL�L AYDO�AN (Afyonkarahisar) � Sayg�l� olacaks�n.

KAMER GEN� (Devamla) � Ben sayg�y� senden ��renecek de�ilim. Ben, bu memleketi iyi bilen bir insan�m. Onun i�in�

HAL�L AYDO�AN (Ayfonkarahisar) � Benden ��reneceksin. Sayg�l� olacaks�n.

KAMER GEN� (Devamla) � Yani, bak�n, �u saatte Bakanlar Kurulu masas�nda kimse yok. Nerede bu adamlar? Gelsin, burada bizim konu�malar�m�z� dinlesinler yahu! Dinlesinler� Bunlar bu devletten para al�yorlar. Bu saatte neredeler? Neredeler? Bir s�yleyin bakal�m. Nerede, hangi e�lence yerlerindeler? (AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

HAL�L AYDO�AN (Afyonkarahisar) � �� yap�yorlar, i�.

KAMER GEN� (Devamla) � Gelsinler buraya yahu. Biz buraday�z da bu saatte, biz burada �al��yoruz, bunlar nerede?

HAL�L AYDO�AN (Afyonkarahisar) � Sa�malama!

KAMER GEN� (Devamla) � Gelsinler, burada otursunlar, konu�malar�m�z� dinlesinler. Ondan sonra da birtak�m insanlar gelecek burada �al��acak, onlar gidecek keyfine bakacak. Ondan sonra da en b�y�k kaynaklar� kendi yanda�lar�n�n cebine aktaracak.

�SMA�L �ZG�N (Bal�kesir) � Sa�mal�yorsun ya!

KAMER GEN� (Devamla) � B�yle bir devlet g�r�lmemi�. Evvela, bu g�rev size d��yor.

Sayg�lar sunuyorum.

HAL�L AYDO�AN (Afyonkarahisar) � Halikarnas�tan bahset.

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

Say�n milletvekilleri, m�saade eder misiniz... Yani, gocunman�za sebep yok. Kamer Gen�in Ba�bakana �say�n� dememesiyle Say�n Ba�bakan�m�z �say�n� vasf�n� kaybetmiyor. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

KAMER GEN� (Tunceli) � Efendim, ben diyorum ki, ki�ilerin n�fus c�zdan�ndaki�

BA�KAN � Biz, burada, nezaketen size �Say�n Kamer Gen� diyoruz. Bundan sonra ben de Gen� diyerek �a��raca��m sizi buraya. Mademki sizin i�in �nemli de�il bu �say�n� kelimesi, ben de �say�n� demeden �a��raca��m sizi.

KAMER GEN� (Tunceli) � �nemli de�il.

BA�KAN � Tamam, kabul etmiyorsunuz �say�n��. Siz �say�n�� kabul etmiyorsunuz, sizin i�in �nemli de�ilmi� �say�n.� Tamam, ben de sizi �Gen� diye �a��raca��m.

KAMER GEN� (Tunceli) � �nemli de�il�

BA�KAN � Evet, �nemli de�il, buyurun, buyurun� G�r�rs�n�z, bundan sonra nas�l �a��r�yorum sizi. Bundan sonra g�r�rs�n�z, nas�l �a��raca��m sizi. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

Evet, Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan Tasar�n�n 6. maddesinin 2. f�kras�n�n ikinci c�mlesinden sonra c�mlenin a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

�� Tacidar Seyhan (Adana) ve arkada�lar�

��irket hisseleri SPK mevzuat� �er�evesinde en ge� iki y�l i�inde halka arz edilir ve �stanbul Menkul K�ymetler Borsas�na kote edilir. �irket y�netim kurulu, halka arzdan sonra hisselerini borsa d��nda ihale y�ntemiyle de satabilir.�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met �nergeye kat�l�yor mu?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Say�n milletvekili, buyurun. (AK Parti s�ralar�ndan �Gen�, Gen�, nereye, e�lenceye mi?� sesleri)

KAMER GEN� (Tunceli) � Sizin bakanlar�n yan�na gidiyorum!..

BA�KAN � K�t� �rnek oluyorsun, k�t�, k�t�� Yaz�k! Yenileri �rk�t�yorsun, yeni gelen milletvekillerini �rk�t�yorsunuz. Yaz�k!

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, s�reyi yeniler misiniz.

K�R�AT ATILGAN (Adana) � Say�n Ba�kan ��rkme� laf�n�z� d�zeltir misiniz.

RAMAZAN KER�M �ZKAN (Burdur) � O kelime �ok a��r oldu Say�n Ba�kan.

K�R�AT ATILGAN (Adana) � Efendim ��rkme� laf�n� d�zeltir misiniz.

BA�KAN � Buyurun Say�n Susam.

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Say�n Ba�kan, rica edeyim de, �u saati ba�tan ba�lat�r m�s�n�z.

BA�KAN � Tabii, tabii�

G�ndeme sad�k kalmak kayd�yla, buyurun efendim.

MEHMET AL� SUSAM (Devamla) � Evet, Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; 6�nc� maddeyle ilgili verdi�imiz �nergeye ili�kin konu�urken, bir kez daha ortaya ��kan durum �udur ki, bu yasa tasar�s�n�n d�zeltilmesi i�in �ok m�cadele etmeye ihtiyac�m�z var. Onun i�in, �ok iyi niyetle �nergeler veriyoruz. Ama, bu saatte, burada bulunan de�erli milletvekili arkada�lar�m� bir kez daha sa�duyuya davet ediyorum.

Az �nce 5�inci maddeyle ilgili �nerge verdik. Neydi �nerge? �E�er bu santralin at�klar�yla ilgili ayr�lan pay yetmezse, yetmeyen pay� �irket �desin. Devletin vergisinden, kasas�ndan ��kmas�n.� dedik. �Hay�r, devlet �desin.� dediniz. B�yle bir anlay�� olabilir mi? B�yle bir anlay��la halk� d��nen bir yasa ��karma olabilir mi?

�imdi 6�nc� maddede konu�uyoruz. 6�nc� maddede, kamunun kurdu�u �irkete �zel sekt�r ortak olabilir maddesi �zerinde. Acaba, kamu zarar g�rmeden, �lke zarar g�rmeden, bu �irket suistimallere u�ramadan nas�l idare edilebilir konusunda kafa yoruyoruz, bir s�r� �nergeler vermeye �al��yoruz. Bu, bu Yasa�n�n ne kadar haz�rl�ks�z, ne kadar teknik bilgi eksikli�i i�erisinde buraya getirildi�inin g�stergelerinden bir tanesi.

Ne �nergesi vermi�iz? Diyoruz ki: Bu �irket kurulduktan sonra Sermaye Piyasas� Kanunu�na tabi olsun, SPK normlar�na g�re halka arz� yap�ls�n ve �stanbul Menkul K�ymetler Borsas�na kote edilsin. Neden bunu istiyoruz? ��nk� bu �irketin, kamunun kurdu�u bu �irketin �zel �irketle kuraca�� ortakl��n s�n�rlar�, ili�kileri, yapaca�� ortakl��n niteli�i belli de�il. Bunu bir denetime almak zorunday�z. En az�ndan nas�l bir denetim yap�labilir? ��te, T�rkiye'de �irketlerin denetlenmesi a��s�ndan Sermaye Piyasas� Kanunu ve bu anlam�yla �stanbul Menkul K�ymetler Borsas�n� kullanmak laz�m. Bundan da korkmamak laz�m, ��nk� bu �irket sizin de anlatt��n�za g�re, �zel sekt�r i�in �ok cazip �artlarda kurulacak bir �irket: Fiyat garantisi var, al�m garantisi var, fiyatta bir �st limit koymam��s�n�z, di�er yenilenebilir enerjide konulan �st limitler burada yok. SPK bunu borsaya kote eder, halka arz eder ve �stanbul Menkul K�ymetlerde de bu sat�l�r. �zel sekt�r�n bu ortakl�ktaki denetlenmesi ve �irket paylar�n�n kamu aleyhine azalt�l�p �o�alt�lmas� vas�tas�yla, do�ru bir �ekilde kontrol edilebilir. Bu olmazsa, bu �irkete ortak olmu� �zel sekt�r ili�kisinin nerede, nas�l duraca��n� tayin etmekte �ok zorlan�r�z.

De�erli arkada�lar�m, bir konunun daha alt�n� �izmek istiyorum. Bu Yasa�y� ��kart�rken polemik yapmak yerine, bu Yasa�n�n en iyi �ekilde, �katk�lar koyarak� ��kmas�n� istiyoruz. Ancak Say�n Bakan�m, az �nce, �ok ho� olmayan bir polemik yapt�. E�er polemik yap�lacak olursa, polemi�in kral�n� biz yapar�z, ama hi� yapmad�k, hi� yapmad�k. Elektrik M�hendisleri Odas�n�n ele�tirisine �Siyasi ele�tiri yap�yorlar, muhalefet bo�lu�u var, onun i�in herh�lde yap�yorlar.� dedi. Bir meslek �rg�t�n�n, kendisini direkt ilgilendiren bir konuda yapm�� oldu�u ele�tiriye tahamm�l edemedi. Ben de o zaman derim ki: Say�n Bakan, bu �lkede muhalefet bo�lu�u de�il, bu �lkede Enerji Bakanl�� koltu�u bo�lu�u var. Onlarca b�rokrat�n�z, her g�n, toplu olarak tutuklan�p hapse at�l�yor, bu bo�luk oradan kaynaklan�yor.

�(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Susam, konu�man�z� tamamlar m�s�n�z l�tfen.

MEHMET AL� SUSAM (Devamla) � Evet, burada e�er bo�luk varsa, Enerji Bakanl��nda bo�luk var. Sizin b�rokratlar�n�z, sizin denetiminizdeki Bakanl�kta, her g�n onlarca b�rokrat toparlan�p, yolsuzluk yapt�klar� nedeniyle i�eriye at�l�yorlar. Onun i�in, l�tfen Say�n Bakan, getirdi�imiz t�m �nerileri bu �lkenin menfaati i�in, vicdan�yla hareket eden insanlar�n �nerileri olarak kabul etmek zorundas�n�z ve biz b�yle hareket edece�iz.

Hepinize sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Susam.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

�� H�sn� ��ll� (Antalya) ve arkada�lar�

�Bakanl��n g�rev vermesi halinde kamu �irketleri bu Kanun kapsam�ndaki santralleri yapabilir, yurt d��nda benzer yat�r�mlar� yapabilir veya yat�r�mlara i�tirak edebilir. Bu ama�la Bakanla Kurulunca, yurt i�inde veya yurt d��nda santral kurmak, kurdurmak, i�letmek ve/veya i�lettirmek ve �retilen elektri�in sat��n� yapmak �zere �zel hukuk h�k�mlerine tabi �irket kurulmas�na karar verebilir. Bu kapsamda kurulacak �irketin hisse senetlerinin �zel sekt�re devri, 27/11/1994 tarih ve 4046 say�l� �zelle�tirme Uygulamalar� Hakk�nda Kanun h�k�mlerine g�re yap�l�r. Kurulacak �irketin denetimi 2/4/1987 tarihli 3346 say�l� Kamu �ktisadi Te�ebb�sleri ile Fonlar�n T�rkiye B�y�k Millet Meclisince Denetlenmesinin D�zenlenmesi Hakk�nda Kanun h�k�mlerine g�re yap�l�r.�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met �nergeye kat�l�yor mu ?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Buyurun Say�n Kulkulo�lu.

MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; �nergemizin gerek�esine ge�meden �nce, birka� dakika �nce bu y�ce Meclis �at�s� alt�nda Say�n Kamer Gen�in Ba�bakana hitap ederken ki yanl��na Say�n Meclis Ba�kan Vekilimizin de cevap vermi� olmas� bu �at� alt�na yeni gelmi� bir milletvekili olarak beni h�srana u�ratm��t�r. (CHP ve MHP s�ralar�ndan alk��lar) Buna cevap veren di�er AKP�li arkada�lar�n da benimle ayn� g�r�� ta��d��na, ulvi duygularla buraya geldi�ine, memlekete hizmet etmek gibi bir d��nceleri oldu�una ben inan�yorum.

O y�zden, burada �y�ce millet, y�ce Meclis� dedi�imiz bu �at�n�n toplum i�erisindeki �yelerine ait sayg�nl��n c�cele�tirilmemesi i�in bizlerin �zerimize d��eni yapmak en �nemli vazifemiz. O y�zden, hepimizi daha dikkatli olmaya �a��r�yorum.

Te�ekk�r ediyorum. (CHP ve MHP s�ralar�ndan alk��lar)

De�erli arkada�lar, bu de�i�iklik, Say�n Cumhurba�kan�n�n bu maddeyi Anayasa�n�n 47�nci maddesi kapsam�nda uygun bulmamas� gerek�esini ortadan kald�rmak �zere teklif edilmi�tir. ��yle ki, Cumhurba�kan� Kanun�un bu maddesi hakk�ndaki uygun bulmama gerek�esinde �unlar� ifade etmi�tir: Devlete ili�kin bulunan bir kamu iktisadi te�ebb�s� niteli�i ta��yan bu �irkete sonradan pay devri yoluyla ortak olunmas�n�n �irketin i�letme ve varl�klar�n�n �zelle�tirilmesi niteli�inde oldu�u a��kt�r. Bu durumda, Anayasa�n�n 47�nci maddesi uyar�nca, �zelle�tirme ilke ve y�ntemlerinin yasada belirtilmesi gerekmektedir. Oysa, incelenen Yasa�da, yukar�da a��klanan bi�imde bir �zelle�tirme oldu�u ku�ku bulunmayan i�lemin y�ntemi g�sterilmemi�tir.

Teklif etti�imiz bu de�i�iklik ile kamu iktisadi te�ebb�s� niteli�i ta��yan �irkete ait hisse senetlerinin �zel sekt�re devri hususunda 4046 say�l� �zelle�tirme Uygulamalar� Hakk�nda Kanun h�k�mleri uygulanacakt�r. Bu Kanun�a g�re hisselerin devirlerinin yap�lmas�nda �zelle�tirme �daresi Ba�kanl�� yetkili olacakt�r.

�imdi, de�erli arkada�lar, bunu niye teklif ediyoruz? Biliyorsunuz, biz �zelle�tirmeye kar�� bir parti de�iliz, asla da olmad�k; ancak, daha �nce yap�lan �zelle�tirmelerde dahi g�sterilen eksik ihtimam ya da d�zenli tart��lmam��, incelenmemi�, ele�tirilmemi� olmas�, demin 2�nci maddede konu�ma yaparken verdi�im �rnekte oldu�u gibi, T�rk Telekom�la bug�n kar�� kar��ya bulundu�umuz kriz gibi krizleri kar��m�za ��karabilmektedir. Bug�n yirmi be�inci g�n�n� dolduran T�rk Telekom i��ilerinin grevinde, maalesef, �ok b�y�k bir ac� ya�anmaktad�r. Bu �lkeye fedak�rca, gece-g�nd�z, yaz-k�� demeden emek veren, hizmet eden 25 bin T�rk Telekom i��isi, maalesef, gelinen noktada, bu �irketin beceriksizli�i ve duyars�zl�� sonucu vatan haini durumuna gelmi�lerdir. O y�zden, bu t�r uygulamalarla bir daha kar��la�mamak �zere, bu t�r yap�lacak �zelle�tirme, sat��, ki �zellikle bu t�r y�ksek teknoloji gerektiren n�kleer enerji gibi hassas bir konuda �lkemizde bilgi birikimi olmad�� g�z �n�ne al�nd��nda, yurt d�� kaynakl� �irketlerin burada i�tirak ya da tam ortakl�k �eklinde yer alacaklar� g�z �n�ne al�nd��nda, �al��an�m�za kar��, �lke insan�m�za kar��, kaynaklar�m�za kar�� hassasiyetle davranmam�z ve �ok d��nmemiz gerekmektedir.

Bu hassasiyeti g�z �n�nde bulunduraca��n�za inanc�mla, sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Milletvekili.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmemi�tir.

6�nc� madde �zerinde g�r��meler tamamlanm��t�r.

6�nc� maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmi�tir.

7�nci maddeyi okutuyorum:

��NC� B�L�M

�e�itli H�k�mler

Te�vikler

MADDE 7- (1) Bakanlar Kurulu, kurulacak santrala ili�kin teknoloji edinmeye y�nelik yat�r�mlar ile i�letme personelinin e�itimini te�viklerden yararland�rabilir.

(2) Bu Kanun kapsam�nda �zerinde santral kurulacak ta��nmazlar�n Hazinenin �zel m�lkiyetinde veya Devletin h�k�m ve tasarrufu alt�nda bulunmas� halinde, bu ta��nmazlar �zerinde �irket lehine Maliye Bakanl�� taraf�ndan, di�er kamu kurum veya kurulu�lar�n�n m�lkiyetinde bulunmas� halinde ise Bakanlar Kurulu karar� ile bedelsiz olarak kullanma izni, irtifak hakk� tesis edilir. S�zle�me s�relerinin sonunda n�kleer g�� santral�n�n s�k�lmesi zorunludur. S�k�m i�inden ve ta��nmaz�n �evre kurallar� kapsam�nda kabul edilebilir hale getirilerek Hazine�ye iadesinden �irket sorumludur. S�k�m maliyeti 5 inci maddenin ikinci f�kras� kapsam�nda olu�turulan ��H� den kar��lan�r. Bu i�lemler i�in ��H kaynaklar�n�n yetersiz kalmas� durumunda ��H�den olu�mu� kaynaklar�n y�zde yirmibe�ine kadar maliyetler hazine taraf�ndan, bunun da yetmemesi halinde �irket taraf�ndan kar��lan�r.

BA�KAN � Madde �zerinde, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na U�ak Milletvekili Say�n Osman Co�kuno�lu.

Buyurun Say�n Co�kuno�lu. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

CHP GRUBU ADINA OSMAN CO�KUNO�LU (U�ak) � Te�ekk�r ederim.

Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; g�r��mekte oldu�umuz 45 s�ra say�l� Yasa�n�n 7�nci maddesi �zerine Cumhuriyet Halk Partisinin g�r��lerini bildirmek i�in huzurunuzday�m. Hepinizi sayg�yla selamlar�m.

7�nci maddenin birinci f�kras�nda ��yle deniyor: �Bakanlar Kurulu, kurulacak santrala ili�kin teknoloji edinmeye y�nelik yat�r�mlar ile i�letme personelinin e�itimini te�viklerden yararland�rabilir.� �Teknoloji edinmeye y�nelik� yerine, �teknolojiyi geli�tirmeye y�nelik� olmu� olmas�n� dilerdik.

T�rkiye, hemen her konuda d��ar�dan teknoloji sat�n almak, d��ar�ya, bir�ok konuda oldu�u gibi, teknoloji bak�m�ndan da ba��ml� olma konusunda bu H�k�met, bu n�kleer enerji konusunda da devam edecek gibi g�r�n�yor. Her ne kadar Say�n Bakan�n evvelsi g�n Plan ve B�t�e Komisyonunda yapt�� konu�ma metninde, daha do�rusu da��tt�� konu�ma metninde aynen ��yle deniyor: �N�kleer g�� programlar�n�n ba�ar�ya ula�mas�nda temel fakt�r�n yak�t �evrimi d�hil olmak �zere n�kleer g�� teknolojilerinin �z�msenmesi ve yerelle�tirilmesi oldu�u g�r�l�r.� Sayfa 24. Yani teknolojilerin �z�msenmesi ve yerelle�tirilmesi, edinilmesi ile ayn� anlama gelmedi�ini d��n�yorum.

Yine, Say�n Bakan bu yasa tasar�s�n�n g�r��lmesinin ba��nda t�m� �zerinde yapt�� konu�mada, yerli teknolojisi a��s�ndan �e�itli giri�imlerde bulunuldu�unu da ifade etti, fakat bunlar�n ne oldu�unu� Bu konuda, eminiz, TAEK g�zel �al��malar yap�yordur, fakat bir teknoloji politikam�z var m�? Bu teknolojiye edinmek yerine geli�tirmek veya �yine Say�n Bakan�n s�zleriyle- �z�msemek ve yerelle�tirmek �zerine olmu� olmas�n� dilerdik. Nitekim, 1�inci madde �zerine Cumhuriyet Halk Partisi olarak vermi� oldu�umuz �nergede de, bu Yasa�n�n amac�n�n bir santral kurulmaya y�nelik olmas� yerine, n�kleer enerji teknolojisine y�nelik olmu� olmas�n� �nermi�tik, o reddedildi.

Burada iki eksiklik derhal g�ze �arp�yor. Birincisi, teknoloji politikalar�m�zdaki eksiklik. �kincisi, enerji politikalar�, plan� ve vizyonu konusunda eksiklik. Bu konuda Say�n Bakan�n, yine, Plan ve B�t�ede daha evvelsi g�n yapt�� konu�mada, �e�itli ifadeler var, �imdi okuyarak vakit harcamayaca��m. Bas�lm�� olan konu�mada, bir enerji plan�ndan s�z ediliyor. Ama bir vizyondan ve hangi a�amalarla �e�itlendirilece�inden, d��ar�ya olan ba��ml�l�ktan s�z ediliyor, fakat bundan nas�l ��k�laca��ndan, ne gibi politikalarla ��k�laca��ndan s�z edilmiyor. Bu, enerji politikas�n�n olmamas�, yama �eklinde, i�te, 2010 ile 2020 aras�nda 5 bin megavatl�k bir n�kleer enerjimiz olsun gibi bir tasar�yla kar�� kar��ya kalm�� oluyoruz.

Bu, genel bir plan�n par�as� olarak, genel bir politikalar dizininin par�as� olarak, genel bir vizyonun par�as� olarak �n�m�ze konmad�� i�in, pek de anlaml� gelmiyor o bak�mdan. Yoksa, n�kleer enerji konusunda Partimizin -�u an veya ileriye d�n�k- kesinlikle n�kleer enerjiye kar��y�z diye herhangi bir angaje olma durumu yok. Fakat belli bir projenin, belli bir politikalar dizininin, teknolojiyle de ilgilendirerek bir par�as� olarak ele al�nm�� olmas�n� dilerdik.

Gelelim 2�nci f�kraya: 2�nci f�krada, biraz �nceki maddelerde de s�z konusu edildi�i gibi, aynen maddenin 2�nci f�kras�ndan okuyorum: �S�zle�me s�relerinin sonunda, n�kleer g�� santral�n�n s�k�lmesi zorunludur� deniliyor. Tamam, zorunludur. Bu s�kme i�leminin en az yat�r�m kadar, hatta bundan daha fazla bir maliyet gerektirdi�ini de biliyoruz. Zannedersem bu da reddedilmeyecek bir ger�ektir, yani, santrali kurmak i�in yap�lacak yat�r�mdan daha fazlas� bunu s�kmek i�in gerekli olacakt�r.

�imdi, bir �irket bir teklif veriyor. Bu teklifte yat�r�m var, i�letme masraflar� var, k�rlar var, sonunda ne olacak? S�kme i�lemi ne olacak? ��te orada bir belirsizlik var ve bu belirsizlik ger�ekten kayg� verici.

�imdi, iki tane hesap kuruluyor bu Yasa�n�n �nerdi�i, ��H�ya belli miktar paralar yat�r�l�yor s�k�m maliyetini kar��lamak i�in. Fakat ��H kaynaklar� yetersiz kalmas� durumunda ne olacak? Bir fon yarat�l�yor, ama bu kaynaklar, ��H�da biriken fon s�k�lmesi i�in yetersiz. Ne olacak? Daha �nceki Say�n Cumhurba�kan�m�z�n vetosundan �nce �Bunu hazine kar��lar.� denip ge�ilmi�ti. Vetodan sonra ��yle deniyor: Bu kaynaklar�n, yani ��H�da birikmi� fon kaynaklar�n�n y�zde 25�ine kadar maliyetler hazine taraf�ndan, ��H�daki fon yetersizse bunun y�zde 25�ine kadar�n� hazine kar��layacak, bu da yetmedi�i durumda �irket kar��layacak gerisini. Burada �ok ciddi sak�ncalar var, hele hele bu �irkete kamunun da ortak olma durumunda, bu �irketle kamu aras�ndaki ortakl�k durumunda bu masraf�n kamuya bindirilmesi i�in b�t�n kap�lar a��lm�� gibi �imdiden g�r�l�yor.

�imdi, siz kendinizi teklif verecek �irket yerine koyun, bir teklifte bulunacaks�n�z. Bu fona yat�raca��n�z para belli, o, daha �nceki bir maddede d�zenlenmi� durumda. S�k�lmesi i�in bir maliyet alt�na katlanmayaca��n�z� m� var sayars�n�z, katlanaca��n�z� m� var sayars�n�z? Katlanmayaca��n� varsayars�n�z ve bu maliyetin, o santralin i�inin bitti�i zaman santralin s�k�lme maliyetine katlanma masraf� da, maliyeti de, maalesef bu �ekilde kamuya y�klenecek durumda bu Yasa�n�n bu h�liyle.

�imdi burada, Say�n Bakan hakl� olarak zaman zaman �hep alt�nda b�yle bir �eyler varm�� gibi aran�yor� dedi. Say�n Bakan, tabii, ki�i olarak �st�ne al�nmas�n, fakat Enerji Bakanl��nda ge�mi�te olmu� bitmi� ve h�l� olmak bitmekte olan olaylar, bizlerin elbette b�yle bir ku�ku i�erisinde -bu hi�bir �ekilde Say�n Bakan�n ki�ili�ine y�nelik de�il- olmam�z� da do�al kar��lamas� gerekti�ini d��n�yorum.

Son olarak, bu maddeyle ilgili yine, enerji konusunda d��a ba��ml�l��m�z�n devam�n� bu santralin gidermedi�ini de ifade etmek, burada tekrar vurgulamak isterim. Say�n Bakan, bu Yasa�n�n t�m� �zerinde yapt�� konu�mada aynen ��yle dedi: �Uranyum miktar� �lkemizde yakla��k 10 bin tondur, yakla��k bin megavat i�in otuz y�l yetecek kadar uranyumumuz var.� �imdi 5 bin megavatl�k bir n�kleer enerji santralinden, �� tane enerji santralinden s�z ediyoruz 5 bin megavatl�k, ne oluyor? Alt� y�l yetecek gibi oluyor.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Co�kuno�lu, konu�man�z� tamamlar m�s�n�z l�tfen.

OSMAN CO�KUNO�LU (Devamla) � Ba�l�yorum efendim.

Yakla��k olarak oranlarsak, bu da, d��a ba��ml�l��n devam edece�ini g�steriyor.

Son olarak, s�zlerimi bitirmeden �nce, T�rkiye Atom Enerjisi Kurumunun g��lendirilmesi ve bu konudaki yapmam�z gereken, �z�msemek ve yerelle�tirmek i�in bu teknolojiyi, yapmam�z gereken, ara�t�rmalara y�nelmesini dilerim.

Bu arada iki g�n �nce yay�nlanan Avrupa Birli�i �lerleme Raporu�nda da T�rkiye�nin radyoaktif at�k konusundaki baz� uluslararas� anla�malar� imzalamad�� da anla��l�yor. Bu konuda da Say�n Bakan� ve Bakanl�� g�reve davet eder, hepinize sayg�lar sunar�m. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Co�kuno�lu.

Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na �stanbul Milletvekili Say�n Mithat Melen.

Buyurun Say�n Melen. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

MHP GRUBU ADINA M�THAT MELEN (�stanbul) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; N�kleer G�� Santrallerinin Kurulmas� ve ��letilmesi ile ilgili kanun tasar�s� �zerinde Milliyet�i Hareket Partisinin g�r��lerini arz etmek �zere buraday�m. Heyeti sayg�yla selamlar�m.

Efendim, �nce, izin verirseniz, bir noktan�n alt�n� �izmek istiyorum. D�nyada art�k kalk�nma bir yerde enerji demek. Enerjiniz yoksa kalk�nam�yorsunuz. Her t�rl� enerjiyi i�eriyor bu, ama en ucuz enerji, en ekonomik enerji, en kullan�labilir enerji; i�te, onun da elektrik oldu�unu zaten g�r�yoruz. M�hendis olmad��m i�in o konuda fazla rahats�z etmeyeyim sizi. �imdi, biz bak�yoruz ki T�rkiye, bir kere her �eyden �nce b�t�n girdilerini ele ald��m�zda en pahal� girdisi enerji girdisiyle ilgili, �retimindeki en �nemli meselesi o. O da, bildi�iniz gibi, Amerika Birle�ik Devletleri kilovat saati 2 sente �retirken, Avrupa 4, T�rkiye 10; bazen Do�u Anadolu�da 13 sente mal edebiliyor elektrik enerjisini. Bu da girdileri pahal�la�t�r�yor. Onun i�in, burada oturup n�kleer enerji gerekli mi de�il mi diye konu�mak yerine, bence �ok ge� kal�nm�� bir �ey. �ok ge� kal�nm��, belki de bize ge� b�rakt�r�lm�� bir �ey. Bunu da oturup iyi d��nmemiz laz�m. ��nk� T�rkiye�nin bu a�amay� �ok �nceden ya�amas� laz�md�. T�rkiye�nin bu a�amaya �ok �nceden gelmesi laz�md� ama hep ayn� hatalar, hep ayn� yanl��larla, maalesef ve maalesef yine ayn� yere d�n�yoruz. Onun i�in, ona o konudan bakmaktansa, yine teknik a��dan bak�p, burada o ele�tirilerin yerine, bu Yasa�yla ilgili teknik noktalarda oturup hemfikir olmam�z laz�m. Yine, bu Yasa�da, maalesef� Yasa�n�n yap�s�na kar�� de�iliz, fakat, b�yle ge�irdi�imiz zaman yine bu problemler ��kacak, yine s�k�nt�lar olacak, yine T�rkiye ayn� s�k�nt�lar�� Belki tekrar bu n�kleer enerji konusunda geriye kalaca��z, ge� kalaca��z, pahal�ya mal edece�iz tekrar enerjimizi.

Bak�n, mesela, 7�nci maddenin birinci bendinde ho� bir T�rk�e var, ben anlamakta zorluk �ekiyorum. �Bakanlar Kurulu kurulacak santrala ili�kin teknoloji edinmeye y�nelik yat�r�mlar ile i�letme personelinin e�itimini te�viklerden yararland�rabilir.� T�rk�esi bile zor. Burada ne yapmak istiyoruz? Yani, bu yat�r�mlar te�viklerden yararlans�n m�, yararlanmas�n m�? Hangi te�viklerden yararlans�n? Buna Bakanlar Kurulu nas�l karar versin? Burada te�viklerden anlayan, bu i�te �al��an bir s�r� arkada��m�z var. Te�vikler konusunda o kadar s�k�nt�m�z oldu ki. ��te, her g�n bunlar� konu�uyoruz, bir il�e ile �b�r il�e aras�nda fark olmadan ayr� te�vikler veriyoruz. Burada neye karar verece�iz? Mesela yak�t �retimi ayr� bir �ey. Arkas�ndan teknoloji edinimi ayr� bir �ey. Personel e�itimi tamamen ayr� bir �ey. Bu ��n� bir maddede, acaba beraber mi yapmak, yoksa kendi kendine bir �eyler olu�turmak veya bir tarafa �ekmek i�in birden bire karar verilmi� bir �ey mi bu? �u maddeyi bir kere daha bir d��nsek olmaz m� acaba? Yani, bu yararl� m�, de�il mi? Yar�n elli tane sorun ��kacak bu konuda. Biz kendi kendimizi, bir �eyler yapmak isterken yapmamaya yolluyoruz, gene davalar a��lacak, s�k�nt�lar ��kacak. Yani, bu konuda uyarmak istiyorum sadece. Bu maddeye bir dikkatinizi �ekmek istiyorum, ��nk�, bu maddeyle ilgili� H�k�metin bile elini ba�lar, dikkat edin.

Sonra, devam edelim, bu hep ve ilk defa belki, bir�ok kerelerde burada siyasi a��dan bir kanunun Cumhurba�kanl��ndan geri d�nmesi g�r�lm��t�r, ama bu sefer, ger�ekten, bakarsan�z geri d�nme gerek�elerine, ekonomik meseleler �n plana ��kar�lm��t�r ki, do�rudur. Yani, biz sadece enerjiyi ucuza de�il, ekonomik, etkin bi�imde mal etmemiz ve kullanmam�z laz�m. Buna n�kleer enerji dahil.

�imdi, n�kleer enerjide de �yle. �imdi, o ekonomik olma fikri bu maddelerle, hatta, Kanun�un t�m� i�erisinde ger�ekten kendini kaybediyor yava� yava� ve ekonomiden uzakla��l�yor, yani, ekonomi fikrinden uzakla��yor. ��nk�, bir s�k�m meselesi var mesela. Do�ru, a��r bir �ey, d�nyan�n her taraf�nda bu s�k�m meselesi ve yat�r�mlar� sigorta etme meselesi �ok ciddi bir �ey. Onlarda biz yine bu maddelerle atlam��z. Mesela s�k�m maliyeti 5�inci maddenin ikinci f�kras�nda olu�turulan, biraz, yine i�letmeden �ekme hesab� diye bir hesap, bir de ulusal radyoaktif at�k hesab� diye bir hesap. �imdi, o hesaplara 0,15 sent i�letme yat�racak. �kisi yakla��k 0,30 olacak. Demin s�yledik, Amerika Birle�ik Devletleri�nde sent cinsinden 2 dolar maliyeti. �imdi, burada, bir yerde ekonomik a��dan s�k�nt�ya sokmuyor muyuz herkesi? Ki, o madde ge�ti, ama d��nmemiz laz�m. Bir de b�t�n bunlar�n y�netimini bir idari birime veriyorsunuz. �ok ciddi y�netimler. Hazineye y�k y�kl�yor. B�t�ede ciddi y�kler var ve o bir idari birim taraf�ndan y�netiliyor ve bunun b�t�esi de nas�l olu�turulacak �ok belli de�il.

�imdi, Cumhurba�kan�m�z�n ekonomik a��dan ret fikrine bir �y�zde 25�e kadar� hazineden kar��lan�r� diye bir �ey getirilmi� buraya, madde getirilmi�. Peki, y�zde 25�i a�arsa ne olacak? Ki a�acak. Bak�n, Devlet Denetleme Kurulu raporunu, d�n Say�n Bakana da ben sordum, arz ettim, �o konuda de�erlendirme oldu mu� dedim, o sadece muhakematl�kta oldu�unu, Maliye Bakanl�� ve Hazine Muhakematta oldu�unu s�yledi. Ama ondan almam�z gereken �rnekler var. O raporda sonuna do�ru ekonomik gerek�eler �ok �n plana ��kar�lm��t�r. Ve bu Kanun�un, hakikaten, haz�rlanmas�nda o raporun sonundaki ekonomik gerek�eler ger�ekten bu tarafa aktar�lmam��. Bunu ele�tiri a��s�ndan da s�ylemiyorum, ama ileriye do�ru kamu �zerine gelecek bask�y�, o her g�n Enerji Bakanl��nda g�rd��m�z yarg�lanma s�k�nt�lar�n� ve b�l�k p�r��k T�rkiye�nin enerji politikas�n� ve maalesef �ok pahal�ya mal etti�imiz ve ��zemedi�imiz o hamleyi geciktiriyoruz.

Ben T�rkiye�nin enerji meselesinde ger�ekten �ok �nemli bir yerde olmas�n� istiyorum ve bunun i�in de her t�rl� katk�ya hem partim ad�na hem kendimiz ad�na haz�r�z. Ama �zellikle 7�nci madde ve ondan �nceki be� madde ve bundan sonra g�receksiniz, yapt�r�mlar konusundaki 9�uncu maddede de s�k�nt�lar var. �imdi, diyelim bu �irketlerden biri bu yapt�r�mlar� yapmad�. Ee, o zaman, amme usul�nde yarg�lanacak bu �irket, Amme Alacaklar� Kanunu kapsam�nda �zerine gideceksiniz, yine g�nler alacak, o s�k�m maliyetleriyle ilgili yirmi tane dava olacak, yine s�k�nt�lara d��ece�iz.

T�rkiye�nin �n�nde kalk�nma a��s�ndan ciddi ve zor bir d�nem var. Bir havalanma d�neminde olmas� laz�m T�rkiye�nin. Onun i�in, bu kanun ve b�t�n kanunlar�n, bu konularda bize sorarsan�z -daha �zerine e�ilip, daha ciddi �al��ma- gece bu son dakikalarda bunlar� ��karmamaya �al��man�z ve �ok daha iyi tart��mam�z laz�m. Ve bu T�rkiye�nin gelece�i a��s�ndan da �ok �nemli. Ama verilen baz� de�i�iklik �nergeleri var. Bu konuda da bir �nerge verece�iz parti olarak, onlar� da dikkate alman�z� sizden istirham ediyorum. ��nk� bu �lkenin yarar�na bunlar, belki de sizin yarar�n�za, hepimizin yarar�na.

B�t�n bunlar� s�yledikten sonra, sayg�lar�m� sunuyorum, te�ekk�r ediyorum efendim. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Melen.

�ah�slar� ad�na ilk s�z Yozgat Milletvekili Say�n Osman Co�kun�a ait.

Buyurun Say�n Co�kun.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Yok Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Yoklar.

�kinci s�z, �stanbul Milletvekili Say�n Ufuk Uras�a ait.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Yok.

BA�KAN � O da yok herh�lde.

Evet, b�ylece konu�malar tamamlanm��t�r.

Soru-cevap i�lemine ba�l�yoruz.

Buyurun Say�n T�t�nc�.

EN�S T�T�NC� (Tekirda�) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

�ncelikle, bundan �nce sormu� oldu�um soruya Say�n Bakanl��m�zdan bekledi�im yan�t� alamam�� oldu�umu belirtmek istiyorum.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Soruyu tekrar edin.

EN�S T�T�NC� (Tekirda�) � �ki sorum var bu maddeyle ilgili.

Bu maddeye g�re, teknoloji edinmeye y�nelik yat�r�mlar te�viklerden yararland�r�labilecektir. Hangi te�viklerden yararland�r�labilir, ne d��n�yorsunuz, ne kadar s�reyle? Bu konuda bir a��klama rica ediyorum.

�kinci sorum Say�n Bakandan s�k�m maliyetiyle ilgili. Bu, i�letmeden ��karma hesab�na -5�inci maddeyle ilgili �nergemiz de reddedildi�i i�in soruyorum- burada olu�mu� kaynaklar�n y�zde 25�ine kadar maliyetler hazine taraf�ndan�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n T�t�nc�.

Buyurun Say�n Vural.

OKTAY VURAL (�zmir) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan�m.

Say�n Bakana bir soru sormak istiyorum. 233 say�l� Kanun H�km�nde Kararname�ye g�re, bir K�T�in, bir iktisadi devlet te�ekk�l�n�n bir yere i�tiraki i�in ne gerekiyor? Kanun mu gerekiyor, yoksa, Bakanlar Kurulu karar� m� gerekiyor? Kanun�da neden �i�tirak edebilir� diye bir h�k�m yer alm��t�r e�er kanun h�km�nde kararnamede d�zenleniyorsa?

Bir de �� ey var: �zel sekt�r, �zel art� kamu, bir de kamu� dediniz. Asl�nda o kamu da kamu art� �zel. Yani �i�tirak edebilir� diyorsunuz. S�rf kamu de�il. Dolay�s�yla, zannederim, o kamuya da �zel sekt�r�n i�tirakini �ncelikli olarak g�r�yorsunuz. O da s�rf kamu de�ildir. Do�ru mu diye sadece sormak istedim.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Vural.

Buyurun Say�n K�l��daro�lu.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Te�ekk�rler Say�n Ba�kan.

Say�n Bakana daha �nce sordu�um iki soruya yan�t alamad��m i�in. ��H ve URAH hesaplar�nda birikecek y�ll�k ne kadar? B�yle bir hesaplaman�z var m�?

�kincisi de, Muhakemat Genel M�d�rl��ne g�nderdi�iniz yaz�da, acaba, alaca��n takibi i�in, dava a��lmas� i�in mi g�nderdiniz, g�r�� almak i�in mi g�nderdiniz do�al gaz ihaleleriyle ilgili olarak?

Te�ekk�r ediyorum.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n K�l��daro�lu

Buyurun Say�n �zt�rk.

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Bakan, d�neminizde, h�zland�r�lm�� tren, TAEK�in kontrol edemedi�i n�kleer at�k s�z�nt�lar�, �skenderun�da MV Ulla gemisiyle bir dizi kaza, ola�an d�� olaylar ola�an h�le getirilmi�tir.

K�T�lerin durumu ortadad�r, i�ler ac�s�d�r. TK� personel maa�lar�n� �demek i�in bankadan kredi almaktad�r. BOTA�, ulusal ve uluslararas� y�k�ml�l�klerini yerine getirmemektedir. TEDAޒ�n finansman a�� y�lda y�zde 120 oran�nda artarak 6 katrilyona ula�m��t�r. Elektrik �retim A� santrallerin bak�m�n� yapamamaktad�r.

D�neminizde EPDK ��kar�ld�, akaryak�t ka�ak��l�� ve sigara ka�ak��l�� nlenemedi, tam cennet h�line getirildi. Sigara ve akaryak�t ka�ak��l��n� bile �nleyemeyen bir �lkede, siz, ger�ekten, n�kleer at�klar�n �nlenmesi konusunda aktif ve etkin denetim yap�labilece�ine inan�yor musunuz?

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �zt�rk.

Buyurun Say�n Aslano�lu.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Say�n Bakan�m, te�vik vereceksiniz. Muhtemelen bu kurum da enerji te�vikinden yararlanacak te�vik alacaksa. ��nk�, uranyumu par�alamak i�in enerji kullanacak. Acaba, �unu� Siz kefilsiniz, Te�vik Yasas� gere�ince TEDA� elektrik bedellerinin y�zde 50�sini devlet kar��layacakt�. Bir s�r� firmaya te�vik verildi. Devlet s�z verdi �elektrik paran�z� �deyece�im� dedi. T�rkiye�de on binlerce firma bir y�ld�r TEDAޒa �dedikleri elektrik paras�n� geri alam�yor. Ama, buraya da te�vik veriyoruz. �deyemezsek�

Onun i�in, TEDA�, firmalar�n elektrik bedellerini ne zaman iade edecek? Tam bir y�ld�r Say�n Bakan�m.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Aslano�lu.

Buyurun Say�n Akku�.

AK�F AKKU� (Mersin) � Say�n Bakan�m, n�kleer santral yap�m�n� �stlenen �irket yurt d��nda da santral kurabilecektir. Bu �irket, �lke i�inde ba�lad�� santrali bitirmeden yurt d��ndakine ba�layabilir mi? E�er ba�larsa b�y�k sermayeler gerektirdi�i i�in T�rkiye�deki akim kal�r. B�yle bir durumda ne yapmay� d��n�yorsunuz?

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Akku�.

Soru sorma i�lemi bitmi�tir.

Buyurun Say�n Bakan�m, cevap verebilirsiniz.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Gene sondan ba�a do�ru gideyim: Ayn� �irket her ikisini birden yapacak diye bir �ey yok. Biz oraya bir kolayl�k olsun diye� �cab�nda, yurt d��ndan da bize �Birlikte santral yapal�m.� diye teklifler gelebilir. Bu takdirde, ona da ortak olma imk�n�n� arayal�m diye bunu koyduk. Dolay�s�yla, ayn� anda hem yurt i�inde, yurt d��nda ba�lay�p da� B�yle bir tercih s�z konusu de�il, ikisini de yapabilir, ama, daha �ok d��ar�da yapma durumu varsa hem orada ba�lam�� olabilir. Bu bir imk�n olsun diye koyduk, �e�itlilik olsun diye koyduk.

Say�n Aslano�lu, bu te�viklerle ilgili k�sm� hazineyle konu�aca��m. Yani, bu bizle ilgili de�il.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Onu siz kendiniz s�ylediniz.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Siz bana bunu Plan B�t�ede de sordunuz, ama f�rsat�m olmad�. Soraca��m, b�yle bir durum var m� yok mu �ek edece�im.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � L�tfedersiniz.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Say�n �zt�rk�e gelince: E�A� yat�r�mlar�n� yapm�yor diye bir �ey yok. Size bu bilgiyi kim veriyorsa gene bu bilgi kirlili�inin bir sonucu, anlad��m kadar�yla.

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � �deolojik kaynaklar�

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � E�A�, �u ana kadar 1,5 milyar dolarl�k yat�r�m ba�latt� ve t�k�r t�k�r da paras�n� �d�yor. Ayr�ca da yapt�� rehabilitasyonlarla 600 megavat �retim art�� meydana getirdi ve �stelik de k�r eden bir kurulu�umuz.

Bizim enerji K�T�lerimiz i�inde �BOTA� da d�hil- hi�birinin zarar� yok. Sadece TEDAޒ�n bu sene b�yle bir durumu s�z konusu oldu. Hem TKݒnin hem E�Aޒ�n hem TETAޒ�n, TE�Aޒ�n hi�birinin zarar� s�z konusu de�il. Daha evvel bunlar�n g�rev zararlar� vard�, hepsi zarar ediyordu. Biz, onlar�n, eski bor�lar�n�, zararlar� da �dedik, vergi bor�lar�n� da �dedik, yat�r�mlar�n� da kendimiz yap�yoruz, �stelik de zarar etmiyoruz. Burada nakit ak��yla k�r-zarar kar��t�r�l�yor. Sizi tenzih ederim, siz bunu yapm�yorsunuz. Ama, bu hava veriliyor. Alamad�� paralar var belediyeden, ayd�nlatmayla ilgili, sulamayla ilgili TEDAޒ�n alamad�� paralar var. Bunlar� da, EGO gibi kurulu�lardan, onun �zelle�tirilmesiyle geri alaca��z. Yani, nakit ak�� ayr�, yani bor�-alacak ayr�, k�r-zarar ayr�. Zarar etmiyor bizim kurulu�lar�m�z. Buna BOTA� d�hil. BOTA�, yurt d��nda da �ok ba�ar�l� bir kurulu�. Biz, �u ana kadar irili ufakl� altm�� bine yak�n ihale yapt�k. Paran�n d�nd�� bir yer bu. Hassasiyet de g�steriyoruz ve �zerine gidiyoruz. Bu, asl�nda, �v�lmesi gereken bir durum.

Ancak, dedi�im gibi, yanl��l�klar da olabilir. Bunun da yarg�ya gitmi� durumu vard�r. Oradan gelecek sonuca g�re de hareket edece�iz. �u anda h�k�m vermemiz do�ru de�il ve BOTA�, hem yurt i�inde dokuz vilayetten alm��t�r, k�rk dokuz vilayete ula�t�rm��t�r do�al gaz�n yayg�nla�t�r�lmas�n�. Bak�-Tiflis-Ceyhan�� bitirmi�tir, �ahdeniz�i bitirmi�tir, Yunanistan�a ay�n 18�inde ilk gaz� verece�iz, o hatt� bitirmi�tir, yer alt� depolar� bitmi�tir. T�rkiye�yi demir a�lar yerine demir borularla �rm��z. 4 bin kilometre �elik boruyu 10 bin kilometreye ��kartm��z. Bunlar, hep bu BOTAޒta oluyor ve �stelik de zarar etmeden oluyor. Fiyatlar� d��rd�k. Do�al gaz fiyat�n� d��rd�k. Hem Ruslar�la yapt��m�z anla�mada fiyat� d��rd�k hem de �al ya da �dede� 40 milyar metrek�p� sildirdik. Ondan dolay�d�r ki, millet do�al gaza ilgi g�steriyor. Yoksa yaprak k�m�ldam�yordu daha evvelden. Bunlar�n hepsi bu �ekilde oldu.

Bunun d��nda, ��H ve URAH�la ilgili hesapta 24 milyon dolarl�k bir y�lda birikme olacak miktar olarak. Ayr�ca, Muhakemat Genel M�d�rl��ne g�r�� i�in g�nderdik. ��nk�, orada, �� ayr� denetim kurulunun, yani Cumhurba�kanl��n�n, bizim ve Say��tay�n �� ayr� rakam� ��kt�. Hangisine g�re hareket edece�imizi biz de orada g�remedik, g�r�� istedik ve o g�r��e g�re komisyon olu�tu, o g�r��n neticesinde ne yapaca��m�z� kararla�t�raca��z. Oradan da -bu denetlemeyi onlar da yapamad�lar, �� rakam�n i�inden ��kamad�lar- Muhakemat Genel M�d�rl��nden gelen en son rapor da bu �ekilde. �imdi, tekrar bunun �zerinde oturup� ��nk�, �� de �ok karma��k maalesef ve �� ayr� g�r�� var. �imdi, Say��tay apayr� bir kurulu�, onu �a��r�yoruz, g�r��n� al�yoruz. Cumhurba�kanl��n�n, Devlet Denetlemenin ayr� raporu var, bir de Bakanl��n Tefti� Kurulunun var. Biz, bizden olan sorunlar� da ��zmeye �al��yoruz b�rak�n gelece�e d�n�k �al��malar�.

Bunun d��nda, e�er ba�ka t�rl� hareket edersek, bu �irketlerin tahkime gitmesi durumu var, uluslararas� tahkime gitmesi durumu var. Yani, b�yle bir karma�ay� da ��zmeye �al��yoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � S�reniz doldu Say�n Bakan�m.

Te�ekk�r ederim.

Madde �zerinde bir �nerge vard�r. �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� Tasar�n�n 7. maddesinin (2). f�kras�n�n son c�mlesinin a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

Tacidar Seyhan	Kemal K�l��daro�lu	H. Suha Okay
Adana	�stanbul	Ankara
H�sn� ��ll�	F. Nur Serter	�ahin Meng�
Antalya	�stanbul	Manisa
Enis T�t�nc�		Necla Arat
Tekirda�		�stanbul

�Bu i�lemler i�in ��H kaynaklar�n�n yetersiz kalmas� durumunda, ek harcamalar �irket ve ortaklar�nca kar��lan�r. Bu harcamalar dolay�s�yla �irket ve ortaklar�n�n m�teselsil sorumlulu�u esast�r.�

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � H�k�met kat�l�yor mu?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Buyurun Say�n K�l��daro�lu.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Te�ekk�rler Say�n Ba�kan.

De�erli milletvekilleri, mevcut Yasa�ya g�re ��yle bir olay oldu�unu d��nelim: �irket geldi, T�rkiye�de kurdu enerji santralini, ��H hesaplar�na da paras�n� �dedi, s�re doldu ve s�k�lecek bu. S�k�lmek istendi�i zaman, hesaptaki paran�n yetmedi�i anla��ld�. Onun �zerine, hazine, toplanan paran�n y�zde 25�ine kadar katk� verebilecek. O da yetmedi, ne olacak? Ortaklar�n �zerine gidemiyorsunuz ve �irket de bunu bildi�i i�in �nceden i�ini bo�altt�, bunu siz �ok iyi bilirsiniz.

F�KR� I�IK (Kocaeli) � Siz iyi bilirsiniz!

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � ��ini bo�altt� diyelim �irket.

F�KR� I�IK (Kocaeli) � Siz iyi bilirsiniz! Yuvac�k�ta nas�l oldu�unu siz iyi bilirsiniz!

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Hay�r, bu t�r olaylarla �ok kar��la�t�n�z da onun i�in s�yl�yorum.

�imdi, d��n�n, b�yle bir ortamda, siz, o n�kleer santralin s�k�lmesi i�in yeni bir yasay� Parlamentoya getirmek zorundas�n�z. Biz, bunun �n�ne ge�mek i�in dedik ki: �Bu i�lemler i�in -s�k�m i�lemleri i�in- ��H kaynaklar�n�n yetersiz kalmas� durumunda, ek harcamalar �irket ve ortaklar�nca kar��lan�r.� Ortaklar�n da �zerine gidin. ��nk� �irketin ayr� t�zel ki�ili�i oldu�u i�in ortaklar�n �zerine gidemezsiniz. �Bu harcamalar dolay�s�yla �irket ve ortaklar�n�n m�teselsil sorumlulu�u esast�r.� diyoruz. Yani, �irket i�i bo�alt�l�rsa, ortaklar�n�n �zerine gidip bu masraf� ortaklardan da isteyebiliriz.

Ben, siz bunu bilirsiniz derken, siz bir �irketin i�ini bo�altt�n�z anlam�nda s�ylemedim. Bu Parlamento ge�en yasama d�neminde kurmu� oldu�u yolsuzluklar komisyonunda, buna benzer �ok say�da �rne�i g�rd�, �ok say�da banka g�rd�k biz. B�t�n bunlardan ders alm�yoruz, kalkm��z buraya bir madde getiriyoruz. Bu maddeye g�re s�k�m i�ini al�yoruz, diyoruz ki �irkete �Sen bunu kar��lamad�ysan yaratt��n fonlarla, ben cebimden �deyece�im.� Hazine �deyecek. Cumhurba�kan� veto ediyor. Diyorsunuz ki: �Y�zde 25�ini Hazine �deyecek.� Yetmedi y�zde 25�i, s�k�m yar�m kalacak. B�yle bir d�zenleme olur mu arkada�lar? Ben ortaklar�, �irketin ortaklar�n� niye koruyorum? Hangi gerek�eyle �irketin ortaklar�n� koruyaca��m? Anlamak m�mk�n de�il.

Say�n Bakan, enerji ihalelerindeki yolsuzluklar dolay�s�yla ilk yolsuzlu�u ortaya ��karan Cumhurba�kanl�� Devlet Denetleme Kuruludur. Daha sonra bu konu Say��tay denet�ileri taraf�ndan incelendi, onlar da bir rapor yazd�lar.

Say�n Bakan�m, Cumhurba�kanl�� Devlet Denetleme Kurulu icrai bir organ de�ildir, dolay�s�yla sadece g�r�� niteli�indedir raporu. Say��tay�n bu konuda yazm�� oldu�u raporu sizi ba�lamaz ama sizin Tefti� Kurulunun d�zenledi�i rapor do�rudan sizi ba�lar. Siz kendi Tefti� Kurulunuzun raporunun gere�ini yapmak zorundas�n�z. ��nk� Tefti� Kurulu -a�ar maddesini bakarsan�z ��yle yazar- �Bakan�n emri ve onay� uyar�nca� der. Siz emir ve onay� verdiniz, Tefti� Kurulu harekete ge�ti, raporunu yazd� verdi. O raporun gere�ini yapmak zorundas�n�z. Raporun gere�ini g�r�� almak �zere Maliye Bakanl�� Muhakemat Genel M�d�rl��ne g�ndermeniz sadece olay� zaman a��m�na u�ratmak i�in yarat�lm�� bir s�re anlam�na gelir. Siz o raporu g�nderirsiniz, yarg� karar verecektir.

Siz ni�in raporu g�nderiyorsunuz Muhakemat Genel M�d�rl��ne? Ben merak ediyorum, -i�inizde, Adalet ve Kalk�nma Partisi Grubu i�inde �ok say�da eski b�rokrat var, �stelik denetim k�kenli bu arkada�lar�n �o�u- acaba hangi tefti� kurulunun d�zenledi�i rapor, Muhakemat Genel M�d�rl��ne, bize g�r�� verin, daha ba�ka kurulu� da bu raporu ��yle d�zenledi diye der. Siz o raporun gere�ini yapmazsan�z sorumluluk sizde kal�r. Muhakemat Genel M�d�rl��ne topu atmakla bundan kurtulman�z m�mk�n de�ildir. Size �srarla bu soruyu sormam�n nedeni de budur. O raporun gere�ini yapacaks�n�z, yarg�ya g�ndereceksiniz. Yarg� gere�ini yapar, beraat m� ederler, paray� m� ister� Bunu yapmad��n�z s�rece bu konuda aklanm�� olamazs�n�z.

Dinledi�iniz i�in hepinize sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n K�l��daro�lu.

HASAN MAC�T (�stanbul) � Karar yeter say�s� istiyorum Say�n Ba�kan.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Say�n Ba�kan, oturdu�um yerden bir iki c�mle s�yleyebilir miyim konuya ili�kin?

BA�KAN � K�sa bir a��klama yapabilirsiniz, buyurun.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Say�n Ba�kan, Say�n K�l��daro�lu�nun bahsetti�i konu ger�ekten �ok �nemli. Yani �nemine binaen s�z ettim.

�imdi, biz, oraya g�r�� i�in g�nderdik. Asl�nda, dedi�iniz gibi yapabilirdik. G�r�� i�in g�ndermemizin sebebi �u: Muhakemat Genel M�d�rl��, ayn� zamanda T�rkiye�nin tahkimle ilgili konular�nda da sorumlu kurulu�, yetkili kurulu�. Dolay�s�yla, biz, do�rudan do�ruya buna gitti�imiz takdirde, Tefti� Kurulunun raporuna g�re hareket etti�imiz takdirde, tahkimle kar��la�abiliriz, ��nk� bu �irketlerin hepsinin uluslararas� anlamda mukaveleleri var. Do�rudan do�ruya onu yapt��m�z takdirde, o da mahkemeye gider ve bunun neticesinde, burada s�ylemek istemiyorum ama, farkl� sonu�larla kar��la�abiliriz.

Muhakemat Genel M�d�rl�� tahkimden de sorumlu ve T�rkiye�nin tahkimle ilgili konular�yla da ilgilendi�i i�in, onun sorumluluk sahas� oldu�u i�in g�r�� i�in bildirdik. Sebebi bu. Yoksa, ben de biliyorum, kendi Tefti� Kuruluma g�re hareket ederdim. G�r�� onun i�in istedik.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Bakan�m.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

7�nci maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� 7�nci madde kabul edilmi�tir.

8�inci maddeyi okutuyorum:

Uygulamalar�n koordinasyonu

MADDE 8 (1) Bu Kanunun uygulanmas�nda gerekli koordinasyon Bakanl�k taraf�ndan sa�lan�r.

BA�KAN � Madde �zerinde, gruplar ad�na, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na, Mersin Milletvekili Say�n Ali R�za �zt�rk.

Buyurun Say�n �zt�rk. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

CHP GRUBU ADINA AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; �ncelikle, konu�mama ba�lamadan �nce bir tespiti s�ylemek istiyorum. Biz yap�lan yanl��l�klar� her seferinde s�yledi�imizde, �zellikle AKP�li milletvekili arkada�lar�m�z, bize 3 Kas�m ve 22 Temmuz se�imlerinin sonu�lar�n� hat�rlat�yorlar. Biz, demokrasiye ve halk�n iradesine sayg�l� olan bir siyasal anlay��tan geliyoruz. Biz, bu �lkede �ok partili hayata ge�i�i ve Cumhurba�kanl�� makam�ndan inerek muhalefette kalmay� i�ine sindirebilmi� �smet Pa�a�n�n evlatlar�y�z. Ancak, gelinen noktada b�yle bir anlay��, bask�, psikolojik bask� yaratmaya y�nelik bir anlay��, halk�n AKP�yi se�mesinde ne kadar hata yapt��n�n somut g�stergesidir. Hem insan ya�am�nda hem de toplumsal hayatta bu tip hatalar olabilir. �nemli olan, bu hatalar�n d�zeltilmesidir. Almanya�da Hitler de, �talya�da Mussolini de se�imle i� ba��na gelmi�tir, ama onlar�n gelmesi yanl��t�r. L�tfen, ben, milletvekili arkada�lar�ma, art�k bundan b�yle s�k s�k se�im sonu�lar�n�n tart��lmas�n�n do�ru olmad��n�, bize hat�rlat�lmas�n�n do�ru olmad��n� s�yl�yorum. Halk�m�z sizleri, kendisine kar�� yasa ��kars�n diye T�rkiye B�y�k Millet Meclisine g�ndermemi�tir. Bizim de g�revimiz muhalefettir. Sizin halka kar�� kard��n�z yasalara tabii ki biz yanl��lar� s�yleyece�iz.

MEHMET ��EK (Yozgat) � Ne alakas� var!

AL� RIZA �ZT�RK (Devamla) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; Cumhuriyet Halk Partisi olarak, biz, ulusal temele dayanan, s�rd�r�lebilir bir kalk�nma ilkelerine uygun, insan ve �evre odakl� madencilik politikas�n� ve enerji politikas�n� savunuyoruz. Madenlerimizin kaynak kayb�na neden olmaks�z�n en etkin ve verimli bir �ekilde de�erlendirilmesi i�in havza madencili�ini esas al�yoruz. Bu �ekilde t�kenen ve yerine bir daha konulma olana�� olmayan madenlerimizden en etkin bir �ekilde faydalanabilece�iz. Bu tip yasalar konu�ulurken ciddiyet ister, bu yasan�n Komisyondan ve T�rkiye B�y�k Millet Meclisine alelacele getirilmesinden, bizim, muhalefet partisi milletvekilleri olarak �ok fazla haberimiz olmad�� gibi, AKP milletvekili arkada�lar�m�n da bundan rahats�z oldu�unu, yap�lan konu�malarda ben kula��mla duydum.

De�erli arkada�lar�m, inan�yorum ki bir bilim adam� gelip bize bu g�r��lmekte olan Yasa�yla ��kar�lmaya �al��lan bu n�kleer santrallerin kurulmas�na ili�kin Yasa hakk�nda bilgi verse, AKP milletvekili arkada�lar�m da d�hil, hi� kimse bu Yasa�ya olumlu oy vermez.

�imdi ben bu Yasa�yla ilgili d��ncelerimi s�ylemek istiyorum. Cumhuriyet Halk Partisi n�kleer enerjinin kullan�lmas�na ili�kin teknolojilere kar�� olmad��n� �srarla s�yledi. Cumhuriyet Halk Partisinin kar�� oldu�u �ey, n�kleer enerjiden elektrik enerjisi �retmeye y�nelik n�kleer reakt�rlerin kurulmas�na kar��d�r. ��nk�, enerji ulusal olmal�d�r, temiz olmal�d�r, g�venli olmal�d�r ve ucuz bir �ekilde �retme olana��na sahip olmal�d�r. Biz, burada kendi ulusal kaynaklar�m�zla yeralt� kaynaklar�m�z� de�erlendirerek yapabilece�imiz �ok olay varken tamamen d��a ba��ml� bir teknolojiyi buraya getirmeye �al��yoruz. Komisyon Ba�kan�m�z ve Say�n Bakan�m�z d�nyada olan olaylarla ilgili bilgilendirmede bulundu, ancak bunlar benim elimdeki belgelerle �rt��m�yor.

De�erli arkada�lar�m, n�kleer enerji, n�kleer reakt�rler vas�tas�yla elektrik enerjisine �evriliyor. Burada n�kleer yak�t olarak hepimizin bildi�i gibi uranyum kullan�l�yor. Uranyumun d�nyada k�rk elli y�ll�k �mr� kald�� s�ylenilmekle beraber T�rkiye�deki 9.139 ton uranyum rezervi, hem de�i�ik yerlerde, Manisa�da, K�pr�ba��nda ve Yozgat Sorgun civar�nda bulunmaktad�r. K��k k��k rezervler bulundu�u i�in ekonomik olarak i�letilmesi m�mk�n de�ildir de�erli arkada�lar�m. O nedenle, buradaki teknoloji tamamen d��ar�ya ba��ml� olmaktad�r ve bir yandan k�resel �s�nman�n tehdit ve tehlikelerinin konu�uldu�u bu Mecliste, n�kleer santraller daha �ok suya ihtiya� duyacakt�r, ��nk� bu n�kleer santraller oburdur. Nedeni �udur: N�kleer enerji, uranyum yak�t�yla, y�ksek �s�yla �s�t�ld�� anda bu �s�n�n belli bir d�zeyde tutulmas� gerekiyor. Bunun i�in de m�mk�n oldu�u kadar su al�nmas� gerekiyor. 2003 y�l�nda Fransa�da kurakl��n ya�and�� bir ortamda on yedi tane n�kleer santral ge�ici olarak kapat�ld�, kapasiteleri azald�. N�kleer santralleri iklimin koruyucusu olarak sunan anlay��, ben bunu belirtmek istiyorum.

De�erli arkada�lar�m, bu n�kleer santrallerin ekonomik, g�venilir oldu�unu bir an i�in varsaysak bile, teknoloji transferinin s�rd�r�lebilir kalk�nmaya katk�da bulunmas� i�in, transfer edilen bu teknolojinin de s�rd�r�lebilir olmas� gerekiyor ve her �lkenin ko�ullar�na uygun bir teknolojinin transfer edilmesi gerekiyor.

�imdi, n�kleer reakt�rler, bakt��m�zda, art�k, ��nc� nesil ileri reakt�rler dedi�imiz ve 2010 y�l�nda s�resi dolacak reakt�rler d�nemini ya�amaktay�z. D�rd�nc� nesil reakt�rler 2030 y�l�ndan sonra devreye girecek ve bu reakt�rler daha az at�k �reten, daha g�venlikli reakt�rler olaca�� belirtilmektedir.

�imdi, bir santralin planland�� tarihten itibaren on y�l gibi bir s�rede devreye al�nd��n� varsaysak bile, bug�n ihalesi yap�lacak ve devreye al�nacak bir reakt�r, modas� ge�mi�, eski teknoloji i�eren bir reakt�r olacakt�r.

B�t�n bunlar, �lkemiz �artlar� y�n�nden n�kleer santral teknolojisini se�memiz i�in ge� kalmad��m�z�, tam aksine, zamana ihtiyac�m�z oldu�unu g�stermektedir. Yani, bu olay�n do�ru oldu�unu varsaysak bile, bizim zamana ihtiyac�m�z vard�r.

2004 y�l�nda elektrik enerjisi� Enerji ve Tabi� Kaynaklar Bakanl��n�n yapt�� bir olay, elektrik enerjisi talep projeksiyonu. Bakt��m�zda, birinci senaryo, y�ksek talep olmas� halinde ve ikinci senaryo da d��k talep halinde bile, bizim 2030-2035 y�l�na kadar s�recek birinci kaynaklar�m�z mevcuttur. Dolay�s�yla, enerji konusunda ge� kal�nm��l�k falan s�z konusu de�ildir.

De�erli arkada�lar�m, bug�n, s�ylenildi�i gibi, bu d�nyada geli�mi� �lkeler n�kleer enerjiyle gitmemektedirler. Bizim n�kleer enerji maceram�z yirmi y�ldan beri s�r�yor.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� tamamlar m�s�n�z Say�n �zt�rk.

AL� RIZA �ZT�RK (Devamla) � Bu kirli, g�venli olmayan, insanlar�n ya�am hakk�na kasteden bu enerjiden vazge�ilmelidir. Ulusal kaynaklar�m�za dayal�, termik santrallerimiz, biyokimyasal enerji, hidrolik enerji ve jeotermal enerji kaynaklar�na y�nelmemiz gerekmektedir.

Ayr�ca, de�erli arkada�lar�m, bu, halk� do�rudan ilgilendiren bir konudur. Meclisin 184�le toplan�p toplanmayaca�� konusunda referanduma gidildi�ine g�re bu �lkede, bu �lkede n�kleer santrallerin kurulup kurulmamas� konusunda da referanduma gidelim, halka soral�m. Say�n Bakan�m�z�, Say�n H�k�metimizi bu konuda referandum yapmaya davet edelim. Bakal�m, bu n�kleer enerji politikas� do�ru mudur, yanl�� m�d�r?

Sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �zt�rk.

�ah�slar ad�na ilk s�z, Sakarya Milletvekili Hasan Ali �elik�e aittir.

HASAN AL� �EL�K (Sakarya) � Konu�mayaca��m efendim.

�kinci s�z, Kayseri Milletvekili Taner Y�ld�z�a aittir.

TANER YILDIZ (Kayseri) � Konu�mayaca��m efendim.

BA�KAN � Ba�ka s�z isteyen yok.

Madde �zerinde soru-cevap i�lemine ba�l�yoruz.

Buyurun Say�n Aslano�lu.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Say�n grup ba�kan vekilim s�ylediler, vazge�tim efendim.

BA�KAN � Say�n Vural.

OKTAY VURAL (�zmir) � Say�n Bakana, iktisadi devlet te�ekk�llerinin 233�e g�re i�tirak olmas� i�in ne t�rl� bir i�leme tabi tutulmas� gerekiyor, e�er Bakanlar Kurulu ya da Y�ksek Planlama Kurulu karar� gerekiyorsa, bu Kanun�da �i�tirak kurabilir� ifadesi neden konulmu�tur, bunu sormak istedim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Vural.

Buyurun Say�n Macit.

HASAN MAC�T (�stanbul) � Say�n Ba�kan, Rusya�dan Mavi Ak�m al�m�yla ilgili, do�al gaz bedelindeki form�l de�i�ikli�i, 109 dolar iken 275 YTL �dendi�i do�ru mudur? BOTAޒ�n 7,2 milyar Amerikan Dolar� borcu oldu�u do�ru mudur? BOTAޒ�n vadesi ge�mi� alacaklar�n�n 8 milyar dolar oldu�u da m� do�rudur? Bor�lu olan kurulu�lar hangileridir? Alacaklar�n� tahsil edemeyen BOTAޒ�n bankalara son d�rt y�lda �dedi�i faiz ne kadard�r? BOTAޒ�n ticari alacaklar�ndan ortalama tahsilat oran� 2002�de y�zde 94 iken, 2005 y�l�nda y�zde 44 oldu�u ger�ek midir? 2006 y�l� tahsilat oran� nedir?

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Macit.

Soru sorma i�lemi tamamlanm��t�r.

Cevap verecek misiniz Say�n Bakan?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � K�sa cevap vereyim sadece Say�n Oktay Vural Bey�e.

BA�KAN � Buyurun Say�n Bakan�m.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � 233 say�l� Kanun H�km�nde Kararname�ye g�re te�ebb�s veya ba�l� ortakl�klar�n ve anonim �irketin i�tiraki Y�ksek Planlama Kuruluyla oluyor, biliyorsunuz. Madde 27/1�dir. Dolay�s�yla, bundan dolay� oraya koyduk.

Say�n Aslano�lu�nun�

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Ben sormad�m efendim.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Sizin yoktu, pardon.

Say�n Macit�in. Ona cevap veriyorum.

O Mavi Ak�m�la ilgili olan bilgi yanl��. Bu form�l tekni�ine g�re yapt��m�z hesaplar ve ayr�ca bu incelemeden de ge�ti. O iddia eski bir iddiad�r, yanl�� bir iddiad�r, kafa kar��t�ran bir iddiad�r. Bunun da zaten �al��malar� denetlenmi�tir ve b�yle bir sorun s�z konusu de�ildir.

�b�r taraftan, BOTAޒ�n -b�t�n o detayl� rakamlar� size yaz�l� olarak vereyim, ancak �unu ifade edeyim- alacaklar�n� ve bor�lar�n� bir araya getirdi�iniz takdirde herhangi bir bor� durumu yoktur. Alacaklar�n� da almak �zere �al��malar�n� s�rd�r�yor. Zaten �o�u kamu kurulu�u. Dolay�s�yla, bu alacaklar�n� da temin etti�imiz takdirde birbirlerini g�t�rmektedir. Zarar� s�z konusu de�ildir. BOTA� zarar etmeyen bir kurulu�tur. Bunda da Ruslarla yapt��m�z anla�madaki fiyat� d��rmemiz ve �al ya da �de�deki miktarda 40 milyar metrek�p� sildirmemizin �ok b�y�k rahatl�� var. Dedi�im gibi, bundan dolay� da do�al gaza b�y�k bir tevecc�h var.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Bakan.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: 8�inci maddeyi kabul edenler� Kabul etmeyenler� Madde kabul edilmi�tir.

9�uncu maddeyi okutuyorum:

Yapt�r�mlar

MADDE 9- (1) Bu Kanunun h�k�mlerine ayk�r� hareket eden toptan ve perakende sat�� lisans� sahibi t�zel ki�iler hakk�nda EPDK taraf�ndan 20/2/2001 tarihli ve 4628 say�l� Elektrik Piyasas� Kanununun 11 inci maddesi h�k�mleri �er�evesinde i�lem yap�l�r.

BA�KAN � Madde �zerinde, gruplar ad�na, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na Sinop Milletvekili Say�n Engin Altay.

Buyurun Say�n Altay. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

CHP GRUBU ADINA ENG�N ALTAY (Sinop) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

Say�n Bakan, d�n ��lenden beri, ��len saatlerinden beri �ok �nemli bir kanunu hep beraber g�r��yoruz. Tabii, b�t�n�yle kar�� oldu�umuzu s�zc�lerimiz m�teaddit defalar dile getirdiler. Ancak, gerek Milliyet�i Hareket Partisinin gerekse Cumhuriyet Halk Partisinin de�erli s�zc�leri, de�erli milletvekilleri �Kanun �ok k�t�, ama hi� de�ilse, olabildi�ince biraz adam edelim. Yani, yolsuzluk cennetine d�n��t�rd��n�z T�rkiye�de yeni yolsuzluklar, usuls�zl�kler olmas�n.� diye �ok iyi niyetle, t�y� bitmedik yetimlerin hakk�n� korumaya y�nelik �ok ciddi �nergeler getirdiler. Ama, anl�yorum ki siz burada daha �ok bir denetim g�revi de�il, icrai denetim g�revi de�il, icrai tasdik g�reviyle g�revlendirilmi��esine, �ok d�z bir mant�kla �nergeleri reddettiniz.

�unu, tarihe not d��mek i�in s�ylemek isterim ki: Bu yapt��n�z i� T�rkiye�de y�llar sonra konu�ulacakt�r. Bu verdi�iniz oylarla ilgili, tarih ve �ocuklar�n�z, torunlar�n�z sizi yarg�layacakt�r. Bunu bilmenizi istiyorum de�erli arkada�lar�m.

Yine, biraz �nce, �ok sevdi�im Taner Y�ld�z, �imdi g�remiyorum�

TANER YILDIZ (Kayseri) � Buraday�m.

ENG�N ALTAY (Devamla) � Evet, Taner Bey bir �ey s�yledi. Bence �ok yanl�� de�il tabii. Yani, �Biz T�rkiye�yi devrald��m�zda, kamu sabit sermaye yat�r�m dozunun azalmas�n� �ng�rd�k, gerekli g�rd�k.� dedi. Ekonominin kurallar� i�inde bu do�ru olabilir.

�imdi, Say�n Bakan, ge�enlerde bir demeciniz vard� �R�zg�rla ilgili m�thi� bir talep var, millet kuyruklara girdi.� diye. Yani, haz�r, temiz, lekesiz bir enerji, p�r�zs�z, �aibesiz, daha kolay olabilecek ve hakikaten Avrupa Birli�i �lkelerindeki trendine bakt��m�zda r�zg�r enerjisinin ger�ekten �ok h�zl� da yol ald��n� biliyoruz, ama siz sadece �Bu konuda m�thi� bir �zel sermaye talebi var.� demekle yetiniyorsunuz. Ee, Taner Bey de �Parti olarak kamu sabit sermaye yat�r�mlar�n� durdurmam�z laz�m.� diyor. Bu ne �eli�kidir! Buraya bir y�nlenseniz, buraya y�nelseniz. Bu �srar�n�z� ben h�len anlayabilmi� de�ilim.

�imdi, �a�da� enerji politikalar� bilebildi�imiz kadar�yla �� a�amada belirlenir: Birinci a�amas�nda, temel hedefler belirlenir. Burada �evre g�venli�inden, d��k maliyete kadar enerji arz�n�n ve bunun s�reklili�inin teminat alt�na al�nmas�na kadar bir s�r� �ey vard�r. Bunu yapars�n�z, sonra bu hedefe ula�acak politikalar� saptarken de ekonomik, �evresel, jeopolitik etkenler aras�nda denge sa�layacak geli�meleri baz al�rs�n�z. Sonra da, son a�amada da bu politikalar�n�z� destekleyecek vergilendirmedir, te�viklerdir, yasal d�zenlemelerdir, bunlar� yapars�n�z. �imdi siz bu i�e tersten ba�lad�n�z, yani en son yapman�z gereken i�i en �nce getirip milletin Meclisinin �n�ne koydunuz. Buradaki niyetiniz nedir anlamak falan m�mk�n de�il. Do�ru bulmuyoruz.

Bak�n, d�nk� konu�mamda zaman darl��ndan bahsedemedi�imiz bir olay var ya da yeterince bahsedemedi�imiz. �imdi bir realite var. Do�al gaz �evrim� Ge�en sene, Say�n Bakan bilir, bana dedi ki: �Say�n Altay��n bir s�z�ne kat�l�yorum, al�m garantili do�al gaz anla�mas� yapanlar vatan hainidir.� dedi. Do�ru, ben de s�yl�yorum. E �imdi sen bu al�m garantili do�al gaz� �madem- bak, Sinop�ta do�al gaz yok, oraya kadar ta��, Sinop halk� do�al gaz kullans�n. Do�al gazla elektrik �retmeye mecbur musunuz Say�n Bakan? �lkenin, yani, hidroelektrik santrallerini, termik santrallerini kapat�p da niye bu do�al gazla elektrik �retece�im diye u�ra��yorsunuz?

AYHAN YILMAZ (Ordu) � Kapatt��m�z yok.

ENG�N ALTAY (Devamla) � 200 bin liraya yakla��k� �imdi rakamlar de�i�mi�tir, bendeki rakamlar alt� ayl�k faland�r. Yani, 200 liraya oradan elektrik elde ediyorsun, HES�den 13 liraya elde ediyorsun. E buna bak�n, bununla ilgilenin.

Ve bir �eyin alt�n� burada �izmemiz laz�m. Say�n milletvekilleri, bug�n -Uluslararas� Enerji Ajans��n�n ve Amerika Birle�ik Devletleri�nin verilerine g�re s�yl�yorum, yani, Amerika Birle�ik Devletleri Enerji Bakanl��n�n verilerine g�re s�yl�yorum- birincil enerji t�ketiminde n�kleer enerjinin pay� y�zde 7 ve 2030�da bunun y�zde 5�e d��ece�ini �ng�r�yorlar. Siz kafa sall�yorsunuz. Ya siz tek ba��n�za do�ru s�yl�yorsunuz ya da bu �lkenin elektrik m�hendisleri yalan s�yl�yor. Bunu bir ki�i s�ylemiyor ki. Kim s�yl�yor? Uluslararas� Enerji Ajans� ve Amerika Birle�ik Devletleri Enerji Bakanl�� ve ayn� veriler, n�kleer enerjinin elektrik �retimindeki pay�n�n -buras� �ok �nemli de�erli milletvekilleri- d�nyada bug�n itibar�yla y�zde 17 oldu�unu s�yl�yor ve 2030�da da bunun y�zde 12�ye d��ece�ini s�yl�yor. Zaten biz bu i�leri bu adamlarla isti�are i�inde yapaca��z. Bunlar bu konuda, n�kleer enerjinin elektrik enerjisindeki pay�n�n d��ece�ini �ng�r�yorlar, hesaplamalar�n�, planlamalar�n� buna g�re yap�yorlar, ama biz burada �Hay�r, biz bunu yapaca��z...� �ok �ey bir mant�k. Yani, ben yapt�m oldu mant�� gibi, inada binmi� gibi. Yani, bizle inatla��labilir, �nemli de�il. Yani, biz, burada g�revimizi yapman�n vicdani sorumlulu�uyla evimize gider yatar�z. �z�l�r�z ama vicdanen rahat bir �ekilde gideriz, ama de�erli arkada�lar, say�n milletvekilleri, siz gidemezsiniz. �ki g�nd�r arkada�lar�m�z�n s�yledi�i bunca �eyden sonra ben, sizin evinize gidip de, ba��n�z� yast��a koyup da vicdanen rahat olabilece�inize inanm�yorum. (AK Parti s�ralar�ndan �Rahats�z, rahats�z� sesleri)

ABD�LHAD� KAHYA (Hatay) � Bize hakaret etme!

ENG�N ALTAY (Devamla) � Siyasi gelece�inizi, siyasi gelece�inizi d��nerek bu tekliflere, bizimkilere kafadan �ret�, H�k�metten gelen her �eye �evet� diyerek siyasi gelecek de garanti alt�na maalesef al�nm�yor. ��te iki �rne�i var: Benle birlikte ge�en d�nem Sinop�ta milletvekilli�i yapan iktidar partisinin iki �ok de�erli milletvekili, direkt, yani hi�bir �ey yapmadan, bir �n kabulle bu tasar�ya b�y�k, m�thi� destek verdiler, ama �imdi onlar yok, yerlerine �ok daha de�erli arkada�lar�m�z var ��phesiz, en az onlar kadar de�erli. Bu arkada�lar�m�z da buna �kabul� diyecek, ama inan�n ki bu bir siyasi gelecek garantisi olmayacakt�r. Bunun alt�n� �izmek istiyorum.

HAYDAR KEMAL KURT (Isparta) � �yle bir kayg�m�z yok.

ENG�N ALTAY (Devamla) � Ben niye bu kadar duyarl�y�m derseniz, ben, de�erli arkada�lar, bu n�kleer santrali, Ba�bakan, �stanbul�da Sinoplular�n bir toplant�s�nda m�jde olarak Sinoplulara s�yledi de� Yani Sinop benim se�im b�lgem.

HAL�L MAZICIO�LU (Gaziantep) � Bizim nas�l se�ilece�imiz seni ilgilendirmez. Polemik yapmay�n!

ENG�N ALTAY (Devamla) � Ne diyorsun sen?

HAL�L MAZICIO�LU (Gaziantep) � Maddeyle ilgili konu�.

ENG�N ALTAY (Devamla) � Otur yerine, konu�ma! Gel, buradan konu�! Sen bu k�rs�n�n ne olup olmad��n� ��ren �nce. Zaman�m� �alma l�tfen. Allah Allah!

�imdi, benim ilim, do�du�um ve �ocuklu�umun ge�ti�i yer, Sinop. Herkese de en az bir kere gitmeyi ve g�rmeyi tavsiye ederim. Ama Sinop�un elli dokuz kurulu�u -bunun i�inde Sinop Barosu var, sendikalar�n t�m� var, esnaf odas� var, ziraat odas� var, siyasi partiler var, dernekler var, hepsi var- n�kleer kar��t� platform olu�turdular, bir m�cadele g�t�r�yorlar, istemiyorlar, istenmiyor, do�ru bulunmuyor. Ee d�n de s�yledim, Say�n �zt�rk de biraz �nce tekraren s�yledi. �Referandum� diye bir �ey s�yl�yoruz. Hi� de�ilse nerede kuracaksan�z oran�n halk�na bir sorun karde�im, oran�n halk�na bir sorun, oran�n halk�na bir sorun ve buna bakal�m.

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � Yap�n, daha g�zel olur.

ENG�N ALTAY (Devamla) � �imdi, de�erli milletvekilleri, lobiler i�in bu Kanun geliyor, bunu biliyoruz ve d�zenlemeyle ilgili, denetlemeyle ilgili i�lere sonra bakaca��z mant�� una benziyor: Bir binan�n su basman�, temeli falan yap�lmam��, siz �at� kanununu buraya getiriyorsunuz ya da �at� kat� i�in belediyeye isk�na gidiyorsunuz. Karde�im ortada temel yok, kasnak yok, bina yok! B�yle de bir sakat� var bu Yasa�n�n. Bunu size anlatmaya �al��yoruz.

Bir yanl�� udur: Say�n H�k�metten Avrupa�n�n ve Amerika�n�n i�siz kalm��, bo�ta gezen n�kleer fizik�ilerine, atom m�hendislerine�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� l�tfen tamamlar m�s�n�z Say�n Altay.

ENG�N ALTAY (Devamla) � Tabii Say�n Ba�kan�m.

�i�siz n�kleer fizik�ilerine, atom m�hendislerine istihdam sa�layaca��na Say�n H�k�met, T�rkiye'nin i�siz gezen 200 bine yak�n ��retmenine, i�siz gezen 100 bini a�k�n m�hendisine i� sa�lamak i�in bir gayret g�sterseniz de, biz de burada, muhalefette olmakla beraber, sizi takdir edecek bir �eyler s�yleyebilsek diye de d��n�yorum.

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � 2 bin ki�i i�e al�nd�.

ENG�N ALTAY (Devamla) � Yani, �ok biliyorsan�z gelir burada konu�ursunuz, oturdu�unuz yerden�

Meclis �� T�z��ne de �ok ayk�r�d�r Say�n Ba�kan.

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � Olabilir�

ENG�N ALTAY (Devamla) � Hatibe m�dahale etmek �� T�z�k�e ayk�r�d�r.

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � O k�rs�de millete izahat veriyorsunuz.

ENG�N ALTAY (Devamla) � �u �� T�z�k�� bir oku da �yle konu� ya! �� ayd�r mebussun, �� T�z�k�� oku da buraya gel konu�!

BA�KAN � Say�n milletvekili�

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � Sen d�rt y�ll�k olmu�sun da ne olmu�?

ENG�N ALTAY (Devamla) � Oturdu�un yerden hatibe laf at�lmaz! Laf at�lacaksa bak orada Grup Ba�kan Vekiliniz var, hem de 5 tane!

BA�KAN � Say�n Hatip, bir dakika m�saade eder misiniz.

ENG�N ALTAY (Devamla) � ��karlar, cevap verirler.

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � 2 bin ki�iye istihdam yarat�lm��.

ENG�N ALTAY (Devamla) � Ne diyorsun?

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � 2 bin ki�iye istihdam yarat�lm��.

ENG�N ALTAY (Devamla) � Kim diyor onu sana, kim diyor 2 bin ki�i diye?

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � Devlet �statistik Enstit�s� diyor.

BA�KAN � Say�n milletvekili�

ENG�N ALTAY (Devamla) � Gelsin, bana s�ylesin onu!

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � Gidin ara�t�r�n!

ENG�N ALTAY (Devamla) � Hayret bir �ey!

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � Yalan yanl�� konu�uyorsun!

ENG�N ALTAY (Devamla) � Karde�im, yanl�� konu�uyorsam gelir burada d�zeltirsin!

BA�KAN � Tamam�

Te�ekk�r ederim Say�n Altay.

ENG�N ALTAY (Sinop) � Grup ad�na konu�malar�n�z bo� ge�iyor. Oturdu�un yerden laf atma!

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � Olabilir�

BA�KAN � Say�n milletvekili, laf atman�za gerek yok, biraz sonra grup ad�na�

ENG�N ALTAY (Sinop) � Dingo�nun ah�r� m� buras�! (AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

BA�KAN � L�tfen� L�tfen�

AK Parti Grubu ad�na Yozgat Milletvekili Say�n Bekir Bozda�.

Buyurun Say�n Bozda�.

�ZKAN �KS�Z (Konya) � Terbiyesiz!

ENG�N ALTAY (Sinop) � Kim lan bana o �terbiyesiz� diyen!

�ZKAN �KS�Z (Konya) � Benim.

ENG�N ALTAY (Sinop) � Gel buraya! Sensin terbiyesiz!

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, l�tfen sakin olur musunuz. Gecenin bu saati...

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Say�n Ba�kan �terbiyesiz� s�z�n� geri als�n.

ENG�N ALTAY (Sinop) � S�z�n� geri als�n.

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � �Dingo�nun ah�r�� laf�n� geri als�n.

ENG�N ALTAY (Sinop) �Dingo�nun ah�r�� demedim ben buraya. �Buray� Dingo�nun ah�r�na �evirme.� dedim sana ben.

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � Meclise �Dingo�nun ah�r�� diyemezsin!

ENG�N ALTAY (Sinop) � �kisi �ok ayr� �ey.

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � T�rkiye B�y�k Millet Meclisine �Dingo�nun ah�r�� diyemezsin!

BA�KAN � L�tfen say�n milletvekilleri�

ENG�N ALTAY (Sinop) � Dingo�nun ah�r�na �evirmeye kalkan sensin buray�, ama ��eviremeyeceksin� dedim ben sana.

BA�KAN � Say�n Bozda�, konu�man�za ba�lar m�s�n�z.

AK PART� GRUBU ADINA BEK�R BOZDA� (Yozgat) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; s�zlerimin ba��nda hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

Buras� milletin Meclisi, milletin g�z bebe�i olan yer. Bizler de milletin temsilcileriyiz. Milletin arzular�n�n, milletin istedi�i istikamette kullan�lmas� noktas�nda, milletimiz hepimize �nemli g�revler verdi. Ama, bu Meclisin y�celi�ini, mehabetini korumak, en evvela millete sayg�dan ge�er. Biz, bizi se�enlere sayg� g�stermekle m�kellefiz, demokrasinin kurallar�na, kurumlar�na sayg� g�stermekle m�kellefiz. Zira, hepimizin varl�� demokrasiye ba�l�, hepimizin varl�� milletin iradesine ba�l�. �Neden?� derseniz -s�z almam�n sebebi de odur grup ad�na- burada, bir �nceki maddede konu�an say�n hatiplerden bir tanesi, Say�n �zt�rk �unlar� s�yledi. Ben, dikkatlerinize sunmak istiyorum. Konu�mas�n�n bir noktas�nda diyor ki -ba�lang�c�n� alm�yorum- �Cumhurba�kanl�� makam�ndan inerek muhalefette kalmay� i�ine sindirebilmi� �smet Pa�a�n�n evlatlar�y�z. Ancak, gelinen noktada b�yle bir anlay��, bask�, psikolojik bask� yaratmaya y�nelik bir anlay��, halk�n AKP�yi se�mesinde ne kadar hata yapt��n�n somut g�stergesidir.� �ok �nemli bir ifade, bu k�rs�den s�ylendi. Bu ifade millete hakaret ifadesidir. Hi� kimse milletin k�rs�s�nde millete hakaret edemez, hi� kimse bunu yapamaz! (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Hay�r, hay�r, hi� de�il. Devam edin�

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Ama, milletin deste�ini, milletin g�venini alamayanlar burada millete hakaret edebilirler gibi kendilerinde bir hak g�r�yorlarsa, millet, o hakk� her se�imde kullanmak isteyenlerin y�z�ne �amar gibi yap��t�r�r. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar, CHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler) Yap��t�rd� m�? Yap��t�rd�. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan� Say�n Ba�kan�

BA�KAN � Say�n Bozda� l�tfen� Say�n Bozda��

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Buras� mill� iradenin yeridir. Mill� irade burada temsil edilir.

BA�KAN � Say�n Bozda�� Say�n Hatip�

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Biz de mill� iradenin temsilcileriyiz, milletin vekilleriyiz.

BA�KAN � Say�n Hatip, dinler misiniz beni. Say�n Hatip�

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Ama, maalesef�

BA�KAN � Say�n Bozda�, l�tfen�

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Say�n Ba�kan�m, burada, bak�n, millete hakaret edilmi�tir.

Ben, sizin laf�n�zdan s�yl�yorum. Bu Mecliste millete hakaret etmek kimsenin hakk� da de�ildir, haddi de de�ildir. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Bak�n�z, madde �zerinde s�z istemi�tiniz, ba�ka �ey konu�turamay�z. Hay�r efendim�

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Bunu korumak evvela sizin de g�revinizdir.

BA�KAN � Hay�r efendim� Siz, l�tfen madde �zerinde konu�un.

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Bak�n�

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Ba�kan, benim s�zlerim �arp�t�l�yor. Sata�madan dolay� s�z istiyorum.

BA�KAN � Oturur musunuz yerinize. Oturur musunuz l�tfen�

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Say�n Ba�kan�m, topluyorum.

BA�KAN � Toplay�n l�tfen. Madde �zerinde konu�un, yoksa kabul etmiyorum bak�n.

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Ba�kan� Say�n Ba�kan�

BA�KAN � Oturur musunuz siz yerinize. Oturun l�tfen. Ben m�dahale ediyorum, oturun.

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Say�n Ba�kan�m, biz, milletin iradesine sayg� g�stermekle m�kellefiz. Milletin onurunu korumak bizim onurumuzu korumak gibidir, ayn� sadakati g�sterece�iz. Se�imlerden sonra b�t�n partiler, �apkalar�n� �nlerine koyup se�im sonu�lar�n� de�erlendirebilirler.

MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � Kamer Gen�i niye g�stermediniz Grup olarak?

BA�KAN � Susar m�s�n�z Say�n� Bak, m�dahale etmeyin l�tfen. B�yle bir usul yok bizde. M�dahale etmeyin l�tfen.

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Nerede hata yapt�k? Milletin iradesine gittik, millete g�vendik, milletimize programlar�m�z� anlatt�k, onlardan destek istedik, se�im sonu�lar� ortaya ��kt�, ama bir bak�yorsunuz izahlara, anlay��lara�

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, bunlar g�ndemle ilgili konular de�il mi efendim, g�ndemle ilgili konular? Te�ekk�r ediyorum. Biz de ��k�p burada her �eyi konu�abiliriz o zaman.

BEK�R BOZDA� (Devamla) � �televizyonda konu�malara ve bu milletin k�rs�den konu�malara, kendilerinde kusur bulacaklar�na, millette kusur bulmak hi� kimsenin hakk� de�ildir, haddi de�ildir.

Biz, AK Parti olarak, varl��n� ve�

MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � Say�n Ba�kan, m�dahale etmekte niye teredd�t ediyorsunuz?

BEK�R BOZDA� (Devamla) � �bu y�ce �at�n�n alt�nda bulunan herkes varl��n� millete bor�ludur, milletin duas�na, milletin deste�ine, milletin oyuna bor�ludur. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar) CHP de, MHP de, DSP de, AK Parti de milletin iradesiyle buraya gelmi�tir. Onun i�in, biz, bu iradeye sayg� duyaca��z ve bu iradeyi koruyaca��z. Ancak�

BA�KAN � Say�n Hatip, l�tfen maddeye� Bak�n, sata�madan s�z isteseydiniz verirdim size, ama sata�madan s�z istemediniz.

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Say�n Ba�kan�

BA�KAN � Ama, sata�madan s�z istemediniz, madde i�in istiyorsunuz. Ee, olmaz ki �imdi bu.

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Say�n Ba�kan�m�

BA�KAN � L�tfen�

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Say�n Ba�kan�m, bak�n, buras��

BA�KAN � Partiye sata�ma varsa siz s�z isteseydiniz Grup Ba�kan Vekili olarak.

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Say�n Ba�kan�m, ben�

BA�KAN � L�tfen, mevzuyu da��tmayal�m. Gecenin bu saatinde mevzuyu da��tmay�n. Konu�turmam.

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Say�n Ba�kan�m, De�erli Ba�kan�m, ben�

BA�KAN � G�ndeme gelin l�tfen. L�tfen maddeyle ilgili konu�un.

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Say�n Ba�kan�m, ben y�ce Meclisin vaktini fazla almamak i�in, bir� Bu konu, madde �zerinde, grup �zerinde de�il, b�t�n Meclise d�n�k bir konudur.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, bir sorar m�s�n�z ka��nc� maddeyle ilgili konu�uyor?

BA�KAN � Siz de kar��may�n. ��te m�dahale ediyorum Say�n K�l��daro�lu. L�tfen oturur musunuz yerinize.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Ka��nc� maddeyle ilgili konu�uyor, ��renelim.

BA�KAN � Tamam. Herkes ayn� usul� takip ediyor zaten.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Hay�r efendim, ka��nc� maddeyle ilgili konu�uyor, ��renelim.

BA�KAN � Sizler de yapt�n�z ayn� �eyi, herkes ayn� �eyi yap�yor. B�yle mi olacak yani?

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Siz tarafs�z olacaks�n�z.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Sizin tutumunuz hakk�nda s�z istiyorum.

BA�KAN � L�tfen konu�ur musunuz. Devam eder misiniz l�tfen.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Tutumunuz hakk�nda s�z istiyorum.

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; bug�ne kadar yirmi �� tane se�im yap�lm��t�r. Se�imlerin hepsinde millet iradesini sand��a yans�tm��t�r ve bu se�imlerin hepsinde de do�ru yapm��t�r.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Say�n Ba�kan, h�l� devam ediyor, sekiz dakika oldu, m�dahale etmiyorsunuz.

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Do�ru yapm��t�r� Do�ru yapm��t�r.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � H�l� devam ediyor ama.

BA�KAN � Bak�n, bundan sonra sizi de konu�turtmam. Siz de ayn� �eyi yapt��n�zda hemen m�dahale ediyorum. L�tfen�

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Ancak, 1946 se�imlerinde oylamay� a��k, tasnifi gizli yapanlar, milletin iradesinin ne oldu�unun k�ymetini bilemezler. Ama, biz bunun k�ymetini biliriz. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar, CHP s�ralar�ndan s�ra kapaklar�na vurmalar, g�r�lt�ler)

Bir ba�ka �ey, bak�n�(CHP s�ralar�ndan s�ra kapaklar�na vurmalar)

Say�n Ba�kan�m, de�erli milletvekilleri; burada �nemli bir �ey daha var. Say�n Hatip diyor ki: ��nemli olan, bu hatalar�n d�zeltilmesidir.� diyor. (CHP s�ralar�ndan s�ra kapaklar�na vurmalar) �nemli olan, bu hatalar�n d�zeltilmesidir. Almanya�da Hitler de, �talya�da Mussolini de se�imle i�ba��na gelmi�tir. (CHP s�ralar�ndan s�ra kapaklar�na vurmalar)

BA�KAN � Say�n Bozda�� Say�n Bozda��

BEK�R BOZDA� (Devamla) � Bu do�ru bir �ey de�ildir. Demokrasilerde i�ba��na milletin iradesiyle gelenleri Hitler�e benzetmek, Mussolini�ye benzetmek de do�ru bir �ey de�ildir. Ama, aynaya bak�p konu�uyorsan�z ona bir �ey demiyorum.

Hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Ba�kan, benim s�zlerim �arp�t�lm��t�r, ben s�z istiyorum.

BA�KAN � Buyurun� Buyurun.

S�zleriniz �arp�t�lmad�. Siz de ayn� �eyi s�ylediniz. Asl�nda, bu, burada cevap verilecek yer de�ildir.

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Ben kimseye hakaret etmedim.

BA�KAN � Tamam.

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Ba�kan, s�z istiyorum.

BA�KAN � Hay�r efendim, s�z vermiyorum size. S�z vermiyorum� L�tfen oturur musunuz. (CHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

Vermiyorum� Vermiyorum� Vermiyorum efendim, sata�ma yok. Genel Kurulun oyuna sunar�m. Sata�ma var m� yok mu Genel Kurul karar versin. (CHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Var, var.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � B�yle bir usul yok! B�yle bir usul yok!

BA�KAN � Hay�r efendim, hay�r.

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Diktat�rya olur o zaman buras�!

BA�KAN � �ah�slar� ad�na Konya Milletvekili Say�n Hasan An��.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan� Say�n Ba�kan�

BA�KAN � Buyurun Say�n An��.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, tutumunuz hakk�nda s�z istiyorum. Tutumunuz hakk�nda s�z istiyorum efendim. Tutumunuz hakk�nda s�z istiyorum Say�n Ba�kan.

ENG�N ALTAY (Sinop) � Say�n Ba�kan! Say�n Ba�kan! Ba�kan!

BA�KAN � Buyurun Say�n An��. Konu�muyor musunuz?

K�tahya Milletvekili Say�n H�sn� Ordu.

Buyurun Say�n Ordu.

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Ba�kan, Grup Ba�kan Vekili s�z istiyor.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Tutumunuz hakk�nda s�z istiyorum Say�n Ba�kan. �� T�z�k�e g�re vermek zorundas�n�z.

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Sata�maya kar�� oylamayla konu�turmama olur mu Mecliste!

BA�KAN � Konu�muyorsunuz.

Evet, soru-cevap k�sm�na ge�iyorum.

Buyurun Say�n Macit.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Tutumunuz hakk�nda s�z istiyorum Say�n Ba�kan.

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Say�n Ba�kan, s�z vermek zorundas�n�z! Olur mu �yle �ey ya!

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � S�z vermek zorundas�n�z!

BA�KAN � Oturur musunuz yerinize l�tfen!

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Elita�� Say�n Elita�, Say�n Ba�kan�n tutumu hakk�nda s�z istiyorum ve Say�n Ba�kan, �� T�z�k�� ihlal ederek kendi tutumu hakk�nda s�z vermiyorsunuz. Sizin b�yle bir yetkiniz yoktur Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Siz kim hakk�nda s�z istiyorsunuz? Benim i�in mi istiyorsunuz?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Evet efendim, sizin tutumunuz hakk�nda.

BA�KAN � Buyurun. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Tamam, te�ekk�r ediyorum.

BA�KAN � �ok k�sa olarak a��klama rica edeyim.

VII.- USUL HAKKINDA G�R��MELER

1.- Ba�kan�n, sata�madan dolay� milletvekilinin s�z talebini yerine getirmemesi nedeniyle tutumu hakk�nda

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, Parlamentonun iyi �al��mas�n� sa�lamak sizin g�revinizdir. Elbette ki burada tart��malar olacakt�r, ama �zellikle iktidar kanad�na mensup arkada�lar�n muhalefetin yapt�� ele�tirilere �zenle bakmalar�, dikkat etmeleri gerekir. �imdi�

S�REYYA SAD� B�LG�� (Isparta) � �slup �nemli!

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � �slup elbette �nemlidir. Siz be�enmeyebilirsiniz de�erli arkada�lar. Bak�n, biz ��yle yap�yoruz.

VAH�T K�R��C� (Adana) � Grup Ba�kan Vekilini konu�turmad�n�z!

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Bir dakika efendim�

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � M�dahale etmeyin de dinleyin ya!

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Biz ��yle yap�yoruz: Konu�an arkada�lar, bir sonraki maddede konu�an arkada��m�z ��k�p cevab�n� veriyor. Yani, illa laf atmak, illa hatibi konu�turmamak gibi bir gelenek var m� bu Parlamentoda? Ve �ok daha �nemlisi Say�n Grup Ba�kan Vekiliniz bizim bir milletvekilimizin konu�mas�n� �arp�t�yor, evet ve Say�n Ba�kandan s�z istiyor, diyor ki: �Benim konu�mam� �arp�tt�, ben s�z istiyorum.� (AK Parti s�ralar�ndan �Kar��l�k verildi.� sesi) Bir dakika efendim� Normalde s�z verilmesi laz�m. E�er s�z verilmiyorsa, Say�n Ba�kan buray� y�netemiyor demektir, kusura bakmas�n. Say�n Ba�kan, sizin bu ak�am bu Parlamentoyu y�netme erkini kaybetti�inizi ben size s�ylemek zorunday�m.

BA�KAN � Evet.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Siz Parlamentoyu y�netemiyorsunuz ve l�tfen o koltuktan ayr�l�n, bu Parlamentoyu ba�ka bir ba�kan gelip y�netsin.

Te�ekk�r ediyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Say�n K�l��daro�lu, sizler milletvekilli�i vazifesini tam manas�yla icra ediyor musunuz?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Anlayam�yorum efendim.

BA�KAN � �cra ediyor musunuz?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Anlayam�yorum Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Sesim gelmiyor mu size?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Hay�r, g�r�lt�den anlayam�yorum, ��nk� Parlamentoyu iyi y�netmiyorsunuz.

BA�KAN � Yani, �u Meclisin mehabetine uyacak �ekilde siz Mecliste vazife yap�yor musunuz?

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Ne demek?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, h�l� anlayamad�m. Say�n Ba�kan, �z�r dilerim, h�l� anlayamad�m.

BA�KAN � Anlam�yorsan�z ben ne yapay�m, tamam.

MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � Say�n Ba�kan, ne dedi�iniz anla��lamad�.

BA�KAN � Anlam�yorsunuz tabii, anla��lm�yor tabii.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Evet efendim, anlat�rsan�z anlar�z efendim.

BA�KAN � ��inize gelmiyor ondan. Tamam, buyurun. Buyurun oturun, buyurun oturun.

MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � B�yle s�yleyerek de taraf oluyorsunuz.

BA�KAN � Taraf de�ilim ben.

MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � Taraf oluyorsunuz.

BA�KAN � Ben, Meclisin s�k�netini kollamak mecburiyetindeyim. B�yle bir usul�m�z yok, uzaktan kimseye s�z vermeden kalk�p konu�ma �detimiz yok. �ok k�t� bir usul ��karm��s�n�z bu Mecliste, yaz�k de�il mi yani!

MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � Bize gelince mi oluyor Say�n Ba�kan?

BA�KAN � Yaz�k de�il mi!

MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � Bize gelince mi oluyor?

BA�KAN � Millet sizi seyrediyor buradan, millet sizi seyrediyor. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � Oraya s�yleyeceksiniz Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Yeni gelmi�siniz, ��renin bunlar�, ��renin. B�yle laf atmayla bunun usul� olmaz.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Say�n Ba�kan, bizim ��retmenimiz de�ilsiniz siz!

BA�KAN � Siz de benim ��retmenim de�ilsiniz, buyurun l�tfen yerinize. Siz de bana bir �ey ��retemezsiniz.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Nas�l konu�tu�unuzu fark edeceksiniz.

BA�KAN � Buyurun yerinize.

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Say�n Ba�kan, ortam� yat��t�rmak yerine ortam� geriyorsunuz.

BA�KAN � Siz mi bana ��reteceksiniz?

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Say�n Ba�kan, bu �slupla konu�amazs�n�z bizimle.

BA�KAN � Siz de benimle konu�amazs�n�z. Siz de konu�amazs�n�z benimle, siz de konu�amazs�n�z.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Ba�kan olman�z her hakk� vermez, ay�p ya!

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan�

VI.- KANUN TASARI VE TEKL�FLER� �LE KOM�SYONLARDAN

GELEN D��ER ��LER (Devam)

A) KANUN TASARI VE TEKL�FLER� (Devam)

1.- 8.5.2007 Tarihli ve 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun ve Cumhurba�kan�nca Bir Daha G�r��lmek �zere Geri G�nderme Tezkeresi ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu (1/26) (S. Say�s�: 45) (Devam)

BA�KAN � Soru-cevap k�sm�na ge�iyorum, l�tfen.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, �ok �z�r dileyerek�

BA�KAN � Say�n Macit, buyurun.

HASAN MAC�T (�stanbul) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan�

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, siz, Adalet ve Kalk�nma Partisinin bir mensubu de�ilsiniz ve �yle hareket edemezsiniz.

BA�KAN � Say�n Macit, buyurun, dinliyorum sizi.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Siz Parlamentoyu y�neteceksiniz.

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, ben ki�isel s�z istedim efendim �ahs�m ad�na, duymad�n�z m�?

BA�KAN � Sesiniz gelmiyor bana, sesiniz ula�m�yor bana.

KAMER GEN� (Tunceli) � Efendim, madde �zerinde �ahs�m ad�na s�z istedim. Devaml� ayaktay�m, siz bakmad�n�z efendim.

BA�KAN � Nerede, buyurun.

KAMER GEN� (Tunceli) � Efendim, �imdi istiyorum.

BA�KAN � Allah Allah! Yeni bir sistem mi, yeni bir usul m� ��kard�n�z yani sonradan?

KAMER GEN� (Tunceli) � Arkada�lar konu�may�nca �ah�slar� ad�na, ben s�z istedim, duymad�n�z.

BA�KAN � Say�n Macit, sizi dinliyorum, buyurun.

KAMER GEN� (Tunceli) � Efendim�

BA�KAN � Soru-cevaba ge�tik, buyurun.

HASAN MAC�T (�stanbul) � Say�n Ba�kan�m, ben sorumu soraca��m, sorumu y�neltece�im ama �� T�z�k gere�i madde �zerinde �ahs� ad�na 2 tane say�n milletvekili konu�ur. S�z alan 2 tane say�n milletvekili konu�mas�n� yapmad� ve bu ba�lamda s�z hakk� ba�ka milletvekillerine do�uyor. Bu nedenle�

BA�KAN � Talep gelmedi�

HASAN MAC�T (�stanbul) � �Say�n Gen� s�z istedi.

BA�KAN � O arada talep gelmedi, sordum.

HASAN MAC�T (�stanbul) � S�z istedi efendim.

BA�KAN � Talep yok.

HASAN MAC�T (�stanbul) � Siz ba�ka milletvekillerine s�z yeti�tirirken s�z isteyen say�n milletvekilini g�rmediniz veya g�rmezden geldiniz. Verecekseniz verin, vermeyecekseniz ben sorumu soraca��m.

BA�KAN � Sorun, sorunuzu sorun.

HASAN MAC�T (�stanbul) � Say�n Ba�kan�m, sizin bu Meclisteki y�netim anlay��n�z, y�netim tutumunuz maalesef gerginli�e neden olmu�tur ve bu oturum sa�l�kl� bir �ekilde devam etmemektedir. Bu nedenle sorumu da sormuyorum ve bu maddede �ah�slar� ad�na 2 say�n milletvekilinin mutlaka konu�ma yapmas� gerekir diye d��n�yorum.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Ben de te�ekk�r ederim, sa� olun.

KAMER GEN� (Tunceli) � Bize s�z verecek misiniz?

BA�KAN � Madde �zerinde �� nerge vard�r. �nergeleri �nce geli� s�ras�na g�re okutaca��m, sonra ayk�r�l�k�

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, ben s�z istemi�tim.

BA�KAN � �s�ras�na g�re i�leme alaca��m.

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan�

BA�KAN � �lk �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 5654 say�l� Kanun�un 9 uncu maddesinde yer alan �toptan ve perakende� ibaresinin �toptan ve/veya perakende� olarak de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mustafa Elita�	Bekir Bozda�	Vahit Kiri�ci
Kayseri	Yozgat	Adana
Haluk �zdalga	Ali Tem�r	Mehmet Erdo�an
Ankara	Giresun	Gaziantep

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� yasa tasar�s�n�n 9. maddesinin sonuna a�a��daki c�mlenin eklenmesini arz ederim.

�� Kamer Gen�

�� Tunceli

Ceza uygulanmas� h�linde bu maddedeki cezalar�n yar�s� uygulan�r.

Say�n Ba�kanl��a

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� Yasa Tasar�s��n�n 9�uncu maddesinin tasar� metninden ��kar�lmas�n� sayg�lar�m�zla arz ederiz.

Kamer Gen�	H�seyin Mert	S�leyman Ya��z
Tunceli	�stanbul	�stanbul
Hasan Macit		Recai Birg�n
�stanbul		�zmir

BA�KAN � �imdi maddeye en ayk�r� �nergeyi i�leme alaca��m.

Komisyon i�tirak ediyor mu efendim?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

KAMER GEN� (Tunceli) � Konu�aca��m efendim.

BA�KAN � Buyurun Say�n Milletvekili.

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; asl�nda, tabii, bu 9�uncu madde, yapt�r�mlar maddesi. 4628 say�l� Elektrik Piyasas� Kanunu�nun 11�inci maddesinde getirilen cezai m�eyyidelerin de bunlara uygulanaca�� ve bu cezalar�n da Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulu taraf�ndan tatbik edilece�i kurala ba�lan�yor.

Elektrik Piyasas� Kanunu daha sonra 2006 y�l�nda de�i�tirilmi�. Buradaki cezalar, i�te, 200 milyardan 500 milyara kadar art�r�lm�� ve son bir de�i�iklikle de, 765 say�l� T�rk Ceza Kanunu�na 28/7/1999 tarihli ve 4421 say�l� Kanun�la eklenen ek 2�nci madde h�k�mleri uyar�nca da, her sene bu cezalar art�r�l�yor.

Bu maddeyle ilgili evvela s�ylemek istedi�im �u: Bu Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulu, ger�ekten �ok yetersiz bir kurul. Bu Petrol Piyasas� D�zenleme Kanunu gere�ince, �ok gereksiz, haks�z, vatanda�lara ceza uygulan�yor ve bu cezalar�n, asl�nda, 6183 say�l� Amme Alacaklar� Kanunu�na g�re tahsili �ng�r�l�yor. Kanun�da, Dan��tayda dava a�ma s�resi altm�� g�nken, efendim otuz g�n i�inde bunlar �denmedi mi, hemen Maliyeye bildiriliyor. Maliye de, vatanda��n hemen daha dava a�ma s�resi ge�meden, Dan��tay bu konuda y�r�tmenin durdurulmas� y�n�nde karar vermeden hemen haczi g�nderiyorlar ve ger�ekten de �ok b�y�k bir s�k�nt� yarat�ld�. Yani, herh�lde biliyorsunuz, �zellikle bu petrol bayilerine �ok b�y�k s�k�nt�lar yarat�ld�. Da��t�c� petrol firmalar�na �ok b�y�k s�k�nt�lar yarat�ld�. Tabii, biliyorsunuz b�y�k firmalar var, bu petrol da��t�c� firmalar�. Bu petrol da��t�c� firmalar, �zellikle o Kanun�da� Oradaki cezalar da 500 bin liradan, burada da 500 bin liradan �ey ediyor. O Vergi Usul Kanunu�nun, i�te, her sene art�r�lmaya ili�kin�

ABDULKER�M AYDEM�R (A�r�) � Yeniden de�erlendirme katsay� oran�nda art�r�l�r.

KAMER GEN� (Devamla) � Neyse yani, o miktarda da art�r�l�yor. Herh�lde �u andaki uygulamas� 800 k�sur milyar liral�k, yani, ufak bir fiilden dolay� ceza al�n�yor.

Tabii, b�y�k firmalar, �ok b�y�k firmalar, i�te, Petrol Ofisi, Shell, Opet gibi firmalar, o k��k da��t�c� firmalar� yok etmek i�in istiyorlar ki bunlara b�y�k cezalar gelsin ve hemen bir de Maliyeye yaz�yorlar, onlar�n b�t�n mal ve m�lklerine haciz koyuyorlar ve bu insanlar ger�ekten peri�an oluyor ve bu davalar�n b�y�k de bir k�sm� Dan��tayda bozuluyor. B�yle bozulunca da, ondan sonra vatanda��n, o ki�ilerin de ma�duriyeti yanlar�nda kal�yor.

Onun i�in, bir defa bu H�k�metin kurdu�u Enerji Piyasas� D�zenleme Kurulunun ciddi bir te�kilatlanmas� laz�m. Evvela, Kanun�a ayk�r� herhangi tespit ettikleri bir durum varsa, evvela kendi b�nyesinde vergi inceleme yetkisine sahip elemanlar vas�tas�yla bir inceleme yapmalar� laz�m. Vergi denetimindeki elemanlar�n, sahip oldu�u bilgi, k�lt�r, e�itimle inceleme yapmas� laz�m. Bunlar onu da yapm�yorlar. Bir jandarmayla, polisle gidiyorlar birtak�m tespitler yap�yorlar. Ama son zamanlarda Dan��tay bunun fark�na vard�, diyor ki, arkada� sen tek tarafl� b�yle ceza kesemezsin ve b�ylece belki y�z binlerce dava b�yle i�te �ey ediliyor.

Bu itibarla, bu konuda, H�k�meti bu vesileyle ikaz etmek istiyorum, tabii, H�k�metin kendisinden haberi varsa. ��te, baksan�za, H�k�met yok ortada. Onun i�in, bunu ikaz ediyorum ve bunu, vatanda�lar� ma�dur etmemeleri i�in �ey ediyorum.

Asl�nda, ben bu Kanun�un� �ki tane �nergem var, o maddenin ��kar�lmas� y�n�ndeki �nergemi geri al�yorum. �teki �nergemde, bu cezalar �ok a��r, bunlar�n yar�s�n� uygulayal�m diyorum.

HAL�L AYDO�AN (Afyonkarahisar) � H�k�met orada.

KAMER GEN� (Devamla) � Efendim, neyse yani, iki �nergemi birden �ey ediyorum. Yar�s�n� uygulayal�m. ��nk� 500 milyar lira b�y�k bir para, bir de bunu art�r�yorsunuz, bir de sa�l�kl� bir inceleme yapm�yorsunuz. Yani �imdi o kadar de�i�ik �eyler oluyor ki, mesela adam lisans almadan, farz edelim ki elektrik da��tt�, yani 10 tane ki�iye da��tt�� zaman, her fiili i�in i�te 500 milyondan, 5 trilyon mu kesecek? Yani, tabii bu arkada�lar�m�z�n bir �o�u hi�bir �ey bilmiyor, yani bilmedi�i i�in b�yle g�lmek d��nda ba�ka bir �ey bilmiyorlar. Yaln�z, g�len insanlara da bir yerlerde birtak�m adlar tak�yorlar da, onlar� ben tabii, vatanda��n s�k�nt�lar�n� �ey ediyorum. Tabii, Tayyip Erdo�an diyor ki Dan��tay�n verdi�i kararda �Ulemaya sor.� diyor. Ge�en g�n de, efendim, Dan��tay�n verdi�i karara diyor�Yahu, b��ak buraya dayand�.� B�yle laflar yap�l�r m� yani? Yarg�ya kar�� en b�y�k sayg�s�zl�k. Tabii, sizin ondan sonra da.

�NAL KACIR (�stanbul) � Ter�re kar��! Ter�re kar�� s�ylendi o �B��ak kemi�e dayand�.� diye!

BAYRAM AL� BAYRAMO�LU (Rize) � Maddeyle ne alakas� var?

KAMER GEN� (Devamla) � Bu maddeyle ilgisi var i�te. Dan��tay kararlar�na�.

(Mikrofon otomotik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Say�n Milletvekili konu�man�z� tamamlar m�s�n�z?

KAMER GEN� (Devamla) � Te�ekk�r ediyorum Say�n Ba�kan.

�imdi, efendim, siz yanl�� Bu laf� s�yleyen, bu laf� T�rkiye�de s�yleyen hangi kamu g�revlisi olsa, onu o g�revden al�rlar.

�NAL KACIR (�stanbul) � Ter�rle ilgili s�yledi�imizi �Yarg�yla ilgili s�ylendi.� diyorsun.

KAMER GEN� (Devamla) � Yarg�... T�rk milleti ad�na kullan�lan y�ksek mahkemeler kendine g�re karar verecekler, hak ve adalet karara g�re. Yani, �eyler, yarg� mensuplar� karar verirken Tayyip Erdo�an�a m� soracaklar? Elbette ki, hukuk kurallar�na g�re karar verecekler. Dolay�s�yla yarg�ya inanmayan, yarg�n�n yetkilerini k�san bir H�k�met, ayn� zamanda da memlekette yaratt�� karga�alarla T�rkiye�yi y�netemez bir duruma getiriyor. Ben bunlar� belirtmek i�in s�yledim.

Sayg�lar sunuyorum efendim.

BA�KAN � Te�ekk�rler.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler�

III.- YOKLAMA

(CHP s�ralar�ndan bir grup milletvekili aya�a kalkt�)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Karar yeter say�s� istiyoruz efendim. Yoklama istiyoruz efendim, yoklama.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, karar yeter say�s� m� istiyorlar yoklama m�?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Yoklama istiyoruz.

BA�KAN � Tamam efendim arayaca��z, arayaca��z. 20 ki�i. �simlerinizi yazd�r�n:

Say�n K�l��daro�lu, Say�n Susam, Say�n �zt�rk, Say�n Aslano�lu, Say�n Vahap Se�er, Say�n Tacidar Seyhan, Say�n Enis T�t�nc��

KAMER GEN� (Tunceli) � Beni de yazd�n�z herh�lde de�il mi Say�n Ba�kan? Ben de istiyorum yoklamay�.

BA�KAN � Say�n Kamer Gen�, Say�n Altay�

ENG�N ALTAY (Sinop) � Say�n Ba�kan, yazd�rd�n�z m� beni?

BA�KAN � Yaz�ld�, yaz�ld�. Say�n Engin Altay yaz�ld�.

Say�n �zkan�

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Arkaya bakm�yor musunuz?

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Arkada var!

BA�KAN � Say�n Macit...

�ZLEM �ER��O�LU (Ayd�n) � Say�n Ba�kan, milletvekillerini tan�m�yorsunuz daha, isimlerini s�yleyemiyorsunuz.

BA�KAN � Say�n Baytok, Say�n �er�io�lu, Say�n Birg�n.

15 ki�i �u anda efendim. (CHP s�ralar�ndan �Ne 15�i!� sesleri, g�r�lt�ler, AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

O zaman isimlerinizi s�yleyin.

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Ay�p ediyorsunuz!

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Ba�kan, matemati�iniz yok mu?

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Matemati�iniz ka�t�?

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Say�n Ba�kan, yok mu matemati�iniz?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, peki, ��yle dizilelim, �imdi say�n. Bu kadar beceriksiz y�netilmez.

(Yoklama isteyen milletvekilleri CHP s�ralar� �n�nde yan yana dizildiler)

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Say�n Ba�kan, size matematik kitab� yollayaca��m.

BA�KAN � Okuyorum: Say�n K�l��daro�lu, Say�n Susam, Say�n Aslano�lu, Say�n �zt�rk, Say�n Vahap Se�er, Say�n Tacidar Seyhan, Say�n Enis T�t�nc�, Say�n Kamer Gen�, Say�n Engin Altay, Say�n Ramazan Kerim �zkan, Say�n Macit, Say�n Baytok, Say�n �zlem �er�io�lu, Say�n Recai Birg�n. (CHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

Varsa isimlerinizi yazd�r�n o zaman.

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Tamam m� Ba�kan?

BA�KAN � De�il i�te, burada ��km�yor. Bu kadar sayd�k ��kmad�.

ENG�N ALTAY (Sinop) � 20 ki�i yok mu?

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Say�n Ba�kan, milletvekillerinin isimlerini bilmiyorlar. B�yle �ey olur mu?

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Zaman kazanma takti�i.

�NAL KACIR (�stanbul) � Say�n Ba�kan, �� T�z�k�e g�re 20 ki�inin ayn� anda aya�a kalkmas� laz�m. Sonradan kalkanlar say�lmaz, sonradan ilave olanlar say�lmaz.

MEHMET �EVK� KULKULO�LU (Kayseri) � �imdi siz buraya adam getirtmek i�in zaman kazan�yorsunuz.

�NAL KACIR (�stanbul) � D��ar�dan gelenler say�lmaz, yerinde ikna edilerek kat�lanlar say�lmaz.

BA�KAN � Oradan duyulmuyor, sesiniz duyulmuyor. (CHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

�NAL KACIR (�stanbul) � Say�n Ba�kan, yoklama talebi ger�ekle�memi�tir, l�tfen devam edin.

H�SEY�N �NSAL (Amasya) � Burada 22 ki�i var. Adil davran�n adil!

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Niye korkuyorsunuz?

BA�KAN � Siz bir yaz�p getirir misiniz. (CHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Ba�kan sayamad�, 20 tane adam� sayamad�.

BA�KAN � Evet, yoklama isteyen di�er isimleri say�yorum:

Ali Ko�al? Burada.

Ali �hsan K�kt�rk? Burada.

Oktay Vural? Burada.

Alim I��k? Burada.

Muhammet R�za Yal��nkaya? Burada.

Say�n milletvekilleri, yoklama i�in �� dakika s�re veriyorum. Adlar�n� okudu�um say�n �yelerin, yoklama i�in elektronik cihaza girmemelerini rica ediyorum.

Yoklama i�lemini ba�lat�yorum.

(Elektronik cihazla yoklama yap�ld�)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, pusula g�nderen arkada�lar� kontrol edece�im:

Say�n Hasan Kara? (CHP s�ralar�ndan �Yok� sesleri)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Sahtek�rl�k bir!

�FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Yaz�k!

BA�KAN � Say�n Ramazan Ba�ak? (CHP s�ralar�ndan �Yok� sesleri)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Sahtek�rl�k iki! Sahtek�rl�k iki!�

BA�KAN � Say�n Mustafa �etin? (CHP s�ralar�ndan �Yok� sesleri)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Sahtek�rl�k ��!

KAMER GEN� (Tunceli) � S�re bittikten sonra pusula alamazs�n�z!

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Alamazs�n onu, alamazs�n onu!

BA�KAN � Buradalar, evet buradalar.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Hay�r efendim, alamazs�n onu, alamazs�n.

BA�KAN � Say�n Binali Y�ld�r�m? (CHP s�ralar�ndan �Yok� sesleri, g�r�lt�ler)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Sahtek�rl�k d�rt!

BA�KAN � Vek�let ediyor, Say�n Bakan vek�leten�(CHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

KAMER GEN� (Tunceli) � Vek�let olmaz efendim, yoklamada vek�let olmaz.

ENG�N ALTAY (Sinop) � Yoklamada vek�let olmaz.

BA�KAN � Say�n Mehmet Sekmen? (CHP s�ralar�ndan �Yok� sesleri, g�r�lt�ler)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Sahtek�rl�k be�!

BA�KAN � Zaten doldu. Zaten doldu, doldu.

FEHM� H�SREV KUTLU (Ad�yaman) � Say�n Ba�kan�m, m�saade ederseniz arkada�lar otursun mu?

BA�KAN � Say�n �smail Bilen? (CHP s�ralar�ndan �Yok� sesleri, g�r�lt�ler)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Sahtek�rl�k alt�!

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Yaz�klar olsun ya! Ay�p ya!

BA�KAN � Say�n Ahmet Ayd�n?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Yok. Sahtek�rl�k!

BA�KAN � Say�n Y�lmaz Helvac�o�lu? Buradalar. Say�n Helvac�o�lu burada.

Say�n Hasan Altan? Buradalar.

KAMER GEN� (Tunceli) � Bu k��tlar� alal�m da imza tespiti yapal�m.

BA�KAN � Say�n Ahmet Ert�rk? (CHP s�ralar�ndan �Yok� sesleri, g�r�lt�ler)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Sahtek�rl�k yedi!

BA�KAN � Say�n Mehmet Salih�

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Sahtek�rl�k sekiz!

BA�KAN � Mehmet Salih Erdo�an? (CHP s�ralar�ndan �Yok� sesleri, g�r�lt�ler)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Sahtek�rl�k dokuz!

BA�KAN � Say�n Fazl� Erdo�an? Buradalar.

RECA� B�RG�N (�zmir) � Kimliklerine bakal�m Ba�kan�m, kimliklerine!

�NAL KACIR (�stanbul) � Var karde�im, say� zaten var.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Ne gerek var sahte pusula g�ndermeye say�n yetiyorsa? Sahte pusula vermek ay�p de�il mi?

BA�KAN � Say�n �dris G�ll�ce? Buradalar.

Say�n As�m Do�an? Yok.

Say�n Fatih Ar�kan? Buradalar.

Say�n milletvekilleri, toplant� yeter say�m�z vard�r. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Say�n Ba�kan, ka� ki�i var?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, ka� ki�i var? Say�n Ba�kan, ka� ki�i oldu�unu s�yler misiniz?

VI.- KANUN TASARI VE TEKL�FLER� �LE KOM�SYONLARDAN

GELEN D��ER ��LER (Devam)

A) KANUN TASARI VE TEKL�FLER� (Devam)

1.- 8.5.2007 Tarihli ve 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun ve Cumhurba�kan�nca Bir Daha G�r��lmek �zere Geri G�nderme Tezkeresi ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu (1/26) (S. Say�s�: 45) (Devam)

BA�KAN � Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler... �nerge kabul edilmemi�tir.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, ka� ki�i var? Ka� ki�i oldu�unu s�yler misiniz.

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum�

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Ka� ki�i var, s�yler misiniz.

BA�KAN � Ne diyorsunuz?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Efendim, ka� ki�i var, onu s�yler misiniz.

BA�KAN � �ok g�r�lt� var, inan�n sesinizi duyam�yorum oradan yani.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Efendim, g�r�lt� varsa sizin sorununuz, benim de�il. Ka� ki�i oldu�unu l�tfeder misiniz.

BA�KAN � S�ylemeye gerek yok, burada rakam var. (CHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Ne demek gerek yok! Efendim, bu Parlamentoda�

BA�KAN � 189 ki�i var. Sizlerle beraber 189 ki�iyiz.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, sizin y�netiminizde, bu Parlamentoda sahte oylar ��kt�.

BA�KAN � 184 ki�iyi tamamlad�k yani. Rakam veriyorum size: 189 ki�iyiz, tamam m�?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Ka� tane sahte oy ��kt��n� da l�tfeder misiniz efendim? Ka� sahte oy ��kt� efendim? Sahtek�rlar� da ��renelim. Ka� tane sahtek�r ��kt�, onu da ��renelim.

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� yasa tasar�s�n�n 9. maddesinin sonuna a�a��daki c�mlenin eklenmesini arz ederim.

�� Kamer Gen�

�� Tunceli

Ceza uygulanmas� halinde bu maddedeki cezalar�n yar�s� uygulan�r.

BA�KAN � Say�n Komisyon kat�l�yorlar m�?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Konu�acak m�s�n�z?

KAMER GEN� (Tunceli) � Evet Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Buyurun.

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; ger�ekten �ok b�y�k bir �z�nt� duyuyorum, bu Meclis b�yle y�netilmez. Bak�n, yoklama istedi�imiz a�a�� yukar� yar�m saat oldu. Bu yar�m saat �zerine de, burada Mecliste olmayan arkada�lar�m�z�n yerine sahte imzalarla yoklama k��tlar� g�nderildi.

FAHRETT�N POYRAZ (Bilecik) � D��ar� ��km��t�r ya!

KAMER GEN� (Devamla) � Efendim, burada g�r�ld� i�te! Burada g�r�ld�, g�r�ld�� (AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler) Efendim, yok arkada�lar�n�z. O k��tlar� getirece�iz� O k��tlar� getirece�iz� (AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

Bak�n, burada, bizim zaman�m�zda, ben Meclis Ba�kan Vekiliyken bir tane b�yle yaz� gelmezdi. O zaman, sizin, i�te, atalar�n�z olan partililerle beraber muhalefette olanlar vard� ya (AK Parti s�ralar�ndan g�l��meler) onlar b�yle bir �ey geldi�inde �Vay! Sizi sahtek�rlar sizi! Sizi sahtek�rlar sizi!� diyorlard�. Bak�n, bunun anlam� sahtek�rl�k yapmakt�r. Bu T�rkiye B�y�k Millet Meclisi �at�s� alt�nda g�rev yapan her arkada��m�z namusu ve �erefi �zerine d�r�stl�kten ayr�lmayaca��na dair yemin etmi�tir. L�tfen� Bu �ok a��r bir sonu�tur.

TAH�R �ZT�RK (El�z��) � Su�lama� Su�lama�

KAMER GEN� (Devamla) � Yahu arkada�lar, yani e�er bir arkada��m�z yoksa, hangi y�zle ve hangi s�fatla onun imzas�n� taklit edip buraya g�nderiyoruz? Bu olmaz. Bunu bug�n yapan yar�na devlet mal�n� satar, devleti satar yahu! Yani, d�r�stl�� bu kadar ray�ndan ��karmay�n. (AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

Arkada�lar, bu yap�lan hareketin anlam� ve a��rl�� Yani, �ok a��r bir �ey.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, �nergeyle ne alakas� var konu�tu�unun?

KAMER GEN� (Devamla) � Efendim, konu�

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Biraz �nce grup ba�kan vekili T�rk milletine yap�lan hakaret konusunda burada�

KAMER GEN� (Devamla) � Senin milletle ne ilgin var yahu! Senin milletle ne ilgin var!

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Burada �nergeyle ilgisi olmayan �eyler konu�uyor.

KAMER GEN� (Devamla) � Sen burada ��kacaks�n ba�kas�n�n yerine pusula g�ndereceksin, bunu millete mal edeceksin!

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, l�tfen konuya davet edin.

BA�KAN � Dinler misiniz bir dakika�

KAMER GEN� (Devamla) � Bunun milletle ilgisi var m�? Millet b�yle sahtek�rl�k yapanlar�n y�z�ne t�k�r�r yahu! (CHP s�ralar�ndan �Bravo� sesleri, alk��lar)

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, millete hakaret ediyor.

KAMER GEN� (Devamla) � B�yle �ey olur mu yahu! Yani, sen�

�imdi beyler, biz burada Ba�kanl�k Divan�na g�venmek zorunday�z. Biz burada Meclis olarak, milletvekili olarak g�rev yapt��m�z zaman e�er burada sahtek�rl�k yap�laca��na inan�yorsak biz bu Mecliste nas�l g�ven �zerine �al��aca��z? Nas�l g�ven �zerine g�rev yapaca��z?

Yahu arkada�lar, bari yap�lanlar� kabul edin. Biz mi yapt�k yani? Biz mi kendi yerimize, olmayan insan�n yerine sahte oy pusulas�n� g�nderdik buraya?

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Yapm�� da olabilirsin.

KAMER GEN� (Devamla) � Siz, bak�n�

Ben sizin yerinizde olsam ��kar�m milletten �z�r dilerim. Bu sahtek�rl�k yapt��m�z i�in �z�r dilerim�

BA�KAN � Say�n Gen�, l�tfen�

KAMER GEN� (Devamla) � �ve milletvekilli�inden de istifa ederim.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, bu adam terbiye s�n�rlar�n� a��yor.�

BA�KAN � S�z al�rs�n�z konu�ursunuz.

KAMER GEN� (Devamla) � Terbiyenin kime ait oldu�unu g�rece�iz. Bak�n, ben onu sizin�

�imdi bak�n Say�n Ba�kan, bunlar hem yap�yorlar hem de utanmadan yapt�klar� sahtek�rl�klara da sahip ��k�yorlar! B�yle bir �ey olur mu yahu! B�yle bir� (AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler) Yani, d�nyan�n neresinde g�r�lm�� ki, sen getireceksin sahte oy pusulas�n� g�ndereceksin, arkas�ndan da bunu dile getiren insana da kar�� akacaks�n, bilmem terbiyesizlikle su�layacaks�n�z! Benim terbiye anlay��m bu de�ildir. �nsan olan�n terbiye anlay�� da bu de�ildir.

Ama beyler, efendiler, bu memleket d�r�stl�k �zerine kurulmu� bir memlekettir. Parlamentosu da d�r�st olmak zorundad�r. Ondan sonra, biz ne konu�al�m yani. O zaman, burada biz ne yaparsak yapal�m� Siz ne Anayasa�y� dinlersiniz ne �� T�z�k�� dinlersiniz. Divandaki arkada�lar da sizinle beraber hareket edince� Ba�kan, en az�ndan yar�m saat �nce yoklamay� sonu�land�rmas� laz�md�.

Bak�n, bence, Meclis Ba�kan�na d��en g�rev, bu sahte oy pusulalar�n� g�nderen ki�ilerin imzal� o yaz�lar�n� alacak, adli t�bba g�nderecek, onu istirdat yapacak. Bak�n, biz ge�mi�te bunu yapt�k, biz bunu yapt�k ve o sahte oy pusulas�n� g�nderen ki�i hakk�nda soru�turma a�t�k ve sahtek�rl�ktan dava a��ld� arkada�lar. Yani, o zaman bir tane bir �ey vard�, bir arkada� hakk�nda soru�turma �nergesi oylan�rken onun yerine birisinin b�yle sahte oy pusulas�yla biz gittik adli t�bba �ey ettik. Bunlar ucuz �eyler de�il, kolay �eyler de�il. Siz ge�mi�te burada her istedi�inizi yapm��s�n�z�

�ZKAN �KS�Z (Konya) � Sen 70�te yoktun ki Mecliste�

KAMER GEN� (Devamla) � Ne �� T�z�k�� tan�m��s�n�z ne bir �ey dinlemi�siniz. Ama �unu bilesiniz ki, bu Meclis y�ce bir Meclistir. Y�ce T�rk milletinin temsilcileri olarak sahip olman�z gereken d�r�stl�k, ahlak, en g�zel �eyleri ta��man�z laz�m, herkesin ayn� �eyleri ta��mas� laz�m. Bunlar� ta��mad��m�z takdirde, bu millete yak��an temsilciler olamay�z.

O bak�mdan, benim �nergemde diyorum ki, cezalar yar� nispette al�ns�n. �ster yar� als�n ister 10 misli art�r�ls�n. �nemli de�il ki� Her �eyin ba�� d�r�stl�kt�r.

Sayg�lar sunuyorum. (CHP ve DSP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan�

BA�KAN � Buyurun Say�n Elita�.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Konu�mac�, biraz �nce, oy pusulas� kullanan arkada�lar�m�z� sizin uyarmad��n�zdan dolay�, oy pusulas�n� kullan�p d��ar� gitmi� olabilecek arkada�lar�m�z hakk�nda baz� ifadeler kulland�. (CHP s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Yapmay�n ya, yapmay�n Allah a�k�na!

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, grubumuza hakaret etti biraz �nce konu�an ki�i.

BA�KAN � Anla��ld� Say�n Elita�.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan�

BA�KAN � L�tfen� L�tfen�

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, burada, siz�

BA�KAN � Yani siz konu�acak m�s�n�z?

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � M�saade ederseniz�

Buyurun� Buyurun� Yeni sata�maya mahal vermemek �zere iki dakika veriyorum size.

RAMAZAN KER�M �ZKAN (Burdur) � �a��rs�n gelsinler o zaman arkada�lar�.

VIII.- A�IKLAMALAR VE SATA�MALARA �L��K�N KONU�MALAR

1.- Kayseri Milletvekili Mustafa Elita��n Tunceli Milletvekili Kamer Gen�in konu�mas�nda, partisine sata�mas� nedeniyle konu�mas�

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

�ok de�erli arkada�lar, biraz �nce yoklama istenildi�i s�rada, Say�n Ba�kan ve K�tip �yelerin aya�a kalkan milletvekilleri konusunda say�y� tam olarak sayamad��ndan, a��k�as�, muhalefet partisindeki, grubundaki arkada�lar�m�z�n, daha �nce bir muhalefet milletvekilinin T�rk milletine yapt�� hakaret, T�rk se�menine yapt�� hakaret grup ba�kan vekili arkada��m�z taraf�ndan d�zeltilmeye �al��l�rken ve se�imle iktidara gelmemi��

NESR�N BAYTOK (Ankara) � Sata�ma var.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, ayn� olay yine tekrar ediliyor burada.

MUSTAFA EL�TA� (Devamla) � �se�imle iktidara gelmemi�, a��k tasnif, gizli oy sistemiyle yap�lan bir sistemi i�ine sindirememi� bir iradenin, burada se�imle i� ba��na gelmi� iktidar� i�ine sindirememesinin yapt�� huzursuzlu�u ya��yoruz. �imdi, onu sa�layamad�ktan sonra, Say�n Ba�kan �u uyar�y� yapmal�yd�: �Pusula veren arkada�lar�m�z�n burada isimlerini okuyarak onlar�n burada olduklar�n�, varl�klar�n� tespit edece�im� deselerdi, arkada�lar�m�z burada olurlard�.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Tabii, tabii!

KAMER GEN� (Tunceli) � Ma�allah, ma�allah! Bilmiyor muydunuz!

MUSTAFA EL�TA� (Devamla) � Ama, burada �� ay s�reyle gelen bir ki�i, hem H�k�metimize hakaret ediyor hem milletvekillerine hakaret ediyor hem de T�rk milletine hakaret ediyor. Ama, bunu hem T�rk milleti biliyor hem biz biliyoruz.

Say�n Ba�kan, bundan sonraki s�re�te milletvekillerimize, H�k�metimize, bakanlara ve T�rk milletine yap�lan hakaretlere l�tfen m�samaha g�stermeyiniz. Buraya ��k�yor� Bu memlekette 59, 60 h�k�met kurulmu�, b�t�n h�k�metler bu milletin ba�r�ndan ��km��, ba�r�ndan ��km�� milletvekillerinin oylar�yla g�ven oyu alm�� bu h�k�metler T�rkiye Cumhuriyeti h�k�metidir ve 70 milyon insan� temsil eder. Ona kar�� kim olursa olsun, hangi partiden olursa olsun hepimiz sayg� g�stermeliyiz.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Elita�.

MUSTAFA EL�TA� (Devamla) � Say�n Ba�kan, bu konuyu dikkate alman�z� rica ediyor, hepinize sayg�lar sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�r ederim.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan� Say�n Ba�kan� Say�n Ba�kan�

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Say�n Ba�kan, duymuyor musunuz?

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, �u an benim sesimi duyabiliyorsunuz efendim.

NESR�N BAYTOK (Ankara) � Tarafs�z olun, tarafs�z!

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Say�n Ba�kan, s�z istiyorlar!

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, AKP Grup Ba�kan Vekili konu�urken bir muhalefet milletvekilinin T�rk milletine yapt�� hakaretten s�z etti. B�yle bir hakaretin olmad��n� a��klamak isterim.

BA�KAN � Tamam, yerinizden a��klad�n�z. Olmad�� belli.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Hay�r efendim, olmaz efendim. Say�n Elita��a nas�l s�z hakk� verdiyseniz bana da verin efendim.

BA�KAN � Anla��ld�, tutana�a ge�ti Say�n K�l��daro�lu.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Hay�r efendim, hay�r efendim. Olur mu? A��klama yapmam laz�m.

NESR�N BAYTOK (Ankara) � Tarafs�z olun Ba�kan!

BA�KAN � Peki, siz de yeni bir sata�maya mahal vermeden, buyurun, iki dakika konu�un.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Evet efendim, evet efendim.

BA�KAN � Buyurun, iki dakika konu�un.

2.- �stanbul Milletvekili Kemal K�l��daro�lu�nun, Kayseri Milletvekili Mustafa Elita��n konu�mas�nda, bir muhalefet milletvekiline sata�mas� nedeniyle konu�mas�

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Te�ekk�r ediyorum Say�n Ba�kan.

Hi�bir milletvekili bu �at� alt�nda T�rk milletine hakaret edemez. (AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

VAH�T K�R��C� (Adana) � Etti�

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Etti�

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Hay�r efendim� Hay�r efendim� �Etti.� diyen, arkada, ka� arkada��n�z tutanak okudu? Tutanak okuyan ka� arkada��n�z var? Demek yok.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Bozda� okudu biraz �nce.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Biliyorum efendim. Ama, onun devam� da var m�? Yok efendim.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Sizin Genel Ba�kan Yard�mc�n�z da ayn�s�n� s�yledi.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Bak�n de�erli milletvekilleri� Bak�n de�erli milletvekilleri�

MEHMET EM�N EKMEN (Batman) � Genel Ba�kan Yard�mc�n�z da s�yledi�

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Hemen �imdi cevab�n� verece�im. Hemen �imdi cevab�n� verece�im.

Bu Parlamentoda bir sahtek�rl�k olay� tescil edilmi�tir.

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � B�rak�n �imdi, �nce cevap verin. Meclise �Dingonun ah�r�� diyen kim?

MEHMET EM�N EKMEN (Batman) � Say�n Ba�kan, s�z ald�� konunun d��na ��k�yor.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Bir de�il iki sahtek�rl�k. Birinci sahtek�rl�k �udur: Burada olmayan arkada�lar�n ad�na baz� milletvekilleri pusula g�ndermi�lerdir �buradad�r� diye. Bu, birinci sahtek�rl�kt�r.

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � D��ar� ��kmad��n� nereden biliyorsunuz?

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � �kinci sahtek�rl�k da, burada olmad�� h�lde milletvekili arkada��na pusula verip k�rs�ye g�nderen arkada�lard�r. Bunlar, �imdi buraya gelecekler, diyecekler ki: �Efendim, muhalefet milletvekilleri T�rk milletine hakaret ediyor.� Bunu yapan ki�i T�rkiye Cumhuriyeti milletine hakaret etmiyor da neyi yap�yor? (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

VAH�T K�R��C� (Adana) � Meclise girmediniz! O da sizin g�revinizdir. Meclise girmeyen partisiniz siz!

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Sayg�de�er Milletvekilim, Parlamentoya girip girmemek demokratik bir harekettir.

VAH�T K�R��C� (Adana) � O da sizin g�revinizdir.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � O, y�rek ister. O, y�rek ister. O y�rek sizde yoktur!

VAH�T K�R��C� (Adana) � O y�rek sizde yok ki giremediniz!

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � E�er sizde o y�rek olsayd�, ter�r konusunda burada biz �nerge verirken �u s�tunlar�n arkas�na gizlenmezdiniz! (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

VAH�T K�R��C� (Adana) � Siz giremediniz!

MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Say�n Ba�kan, yerinden m�dahalelere niye m�dahale etmiyorsunuz?

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Siz gizlenmezdiniz �u s�tunlar�n arkas�na.

Bak�n, b�t�n muhalefet milletvekilleri buradayd� ter�r konusunda �nerge verirken. Ba�ta siz ve bakanlar�n�z �u koridorun arkas�ndayd�. Parlamentoya girmeye y�re�iniz dahi yetmedi. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

VAH�T K�R��C� (Adana) � O sizin s�fat�n�z.

BA�KAN � S�reniz doldu Say�n K�l��daro�lu. Te�ekk�r ederim� Te�ekk�r ederim...

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Say�n Ba�kan, te�ekk�r edece�im�

MEHMET EM�N EKMEN (Batman) � Say�n Ba�kan, hakaret ediyor, yine hakaret ediyor.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, benim s�z�m� a�mad�n�z.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Sayg�de�er milletvekilleri, biz olay� gerginle�tirmek istemiyoruz. Bunu �ok samimiyetle s�yl�yorum. Bak�n, �u g�r��meler yap�l�rken�

BA�KAN � Te�ekk�r edecektiniz Say�n K�l��daro�lu, l�tfen... L�tfen, te�ekk�r edip konu�man�z� bitirin.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Tabii, tabii efendim.

Bu g�r��meler yap�l�rken bile olabildi�ince iyi �nergelerle sorunu ��zmeye �al��t�k. Kat�l�rs�n�z veya kat�lmazs�n�z, o sizin sorununuz. Ama, bir Grup Ba�kan Vekiliniz ��k�p burada gereksiz bir konu�ma yapt�.

MEHMET N�L HIDIR (Mu�la) � Hi� gereksiz de�ildi, cevap hakk�n� kulland�.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � O gereksiz konu�ma, toplumu, Parlamentoyu �u h�le ta��d�. Ama, bunun ��yle bir yarar� oldu: En az�ndan sahtek�rlar� g�rm�� olduk!

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n K�l��daro�lu.

VI.- KANUN TASARI VE TEKL�FLER� �LE KOM�SYONLARDAN

GELEN D��ER ��LER (Devam)

A) KANUN TASARI VE TEKL�FLER� (Devam)

1.- 8.5.2007 Tarihli ve 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun ve Cumhurba�kan�nca Bir Daha G�r��lmek �zere Geri G�nderme Tezkeresi ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu (1/26) (S. Say�s�: 45) (Devam)

BA�KAN � Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 5654 say�l� Kanun�un 9�uncu maddesinde yer alan �toptan ve perakende� ibaresinin �toptan ve/veya perakende� olarak de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

BA�KAN � Say�n Komisyon �nergeye kat�l�yorlar m�?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Takdire b�rak�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kabul ediyoruz.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Gerek�e okunsun.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyoruz:

Gerek�e:

Tan�mlardaki ifadeye uygunluk sa�lamak i�in bu de�i�iklik yap�lmaktad�r.

BA�KAN � Komisyonun takdire b�rakt��, H�k�metin kabul etti�i �nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmi�tir.

Kabul edilen �nerge do�rultusunda 9�uncu maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Madde kabul edilmi�tir.

Say�n milletvekilleri, ge�ici madde 1�i okutuyorum:

D�zenleyici kurum

GE��C� MADDE 1- (1) TAEK, n�kleer faaliyetlerin d�zenlenmesi ve denetlenmesi g�revini yerine getirecek yeni bir kurum kurulana kadar, 9/7/1982 tarihli ve 2690 say�l� T�rkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu gere�ince bu g�revine devam eder. TAEK g�revlerini yerine getirirken �zel bilgi ve ihtisas gerektiren i�lerde kadro aranmaks�z�n uygun nitelikli yerli ve yabanc� uyruklu s�zle�meli personel �al��t�rabilir. Bunlara �denecek �cret ve di�er mali haklar Ba�bakan taraf�ndan belirlenir.

BA�KAN � Madde �zerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na, �zmir Milletvekili Say�n Mehmet Ali Susam.

Buyurun Say�n Susam.

CHP GRUBU ADINA MEHMET AL� SUSAM (�zmir) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekili arkada�lar�m; ge�ici 1�inci maddeyi belki iyi dinlemediniz, bir daha okuyay�m: �TAEK n�kleer faaliyetlerin d�zenlenmesi ve denetlenmesi g�revini yerine getirecek yeni bir kurum olu�turana kadar, 9/7/1982 tarih ve 2690 say�l� T�rkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu gere�ince bu g�revine devam eder.�

Buraya kadar okudu�um yerde �u ortaya ��k�yor ki, bu ��kard��m�z Kanun�la ilgili olarak, bir kurum olu�turmadan, mevcut TAEK kurumuyla, olu�turulan Kanun�la kurulmu� �irketin faaliyetlerini denetlemek, d�zenlemek gibi bir i�levi TAEK�e verece�iz. Diyebilirsiniz ki, ne var? TAEK�in bu bilgi birikimi vard�r, bu konular�n �stesinden gelir, yapabilir, ama maddenin devam�nda bu bilgi birikiminin olmad�� ve ihtiyac� oldu�u da g�steriyor. Diyor ki: �TAEK g�revlerini yerine getirirken �zel bilgi ve ihtisas gerektiren i�lerde kadro aranmaks�z�n uygun nitelikli yerli ve yabanc� uyruklu s�zle�meli personel �al��t�rabilir.�

De�erli arkada�lar, demek ki, bu kanun tasar�s�yla ilgili s�ylediklerimiz bu maddede �ok net ortaya ��k�yor. Bu Kanun�un altyap�s� haz�rlanmadan, bu Kanun�un denetlemesini yapacak kurumlar olu�turulmadan, bu Kanun�un denetlemesini yapacak insan kaynaklar� olu�turulmadan, bu Kanun ��kart�l�p, bu �irketler kurulup i�leyi�e ge�irme acelesi i�erisinde oldu�u �ok a��k ortadad�r. En �nemlisi de bu g�revlendirilecek ki�ilerle ilgili olarak, �cretin Ba�bakan taraf�ndan, Say�n Ba�bakan taraf�ndan belirlenece�i.

De�erli arkada�lar, bu maddedeki bu ifadeyi de de�i�tirin. Say�n Ba�bakan�n ki�ilerin maa��n� tayin etmesi do�ru bir anlay�� de�ildir; bu, Ba�bakana da bir art� katmaz. Bunun yerine �Bakanlar Kurulu bu maa�lar� d�zenler.� derseniz, ��lgili kurumun �nerisiyle Bakanlar Kurulu d�zenler.� derseniz, daha iyi olur, ��nk�, ki�ilerin maa�lar�n� kadroya bak�lmaks�z�n Ba�bakan atad��nda, Ba�bakan�n tayin etti�i, koydu�u maa�lar ciddi tart��malara ve Ba�bakanl�k makam� �zerinde olumsuz, gereksiz tart��malara neden olur.

B�t�n bunlar, bu anlam�yla, maddenin, ge�ici maddenin Kanun�daki eksiklikleri g�stermesi a��s�ndan �ok �nemli eksiklikleridir. Onun i�in de bu maddelere ili�kin getirdi�imiz t�m �nergeler, ger�ekten bu Kanun�un eksiklerini dile getiren ve bu eksiklikleri ortadan kald�rma do�rultusunda size yol g�steren �nerilerdir.

De�erli arkada�lar�m, b�t�n bunlar� yaparken, son ya�anan olaylardan dolay� da �z�nt�m�z� belirtmek istiyoruz. Birincisi, De�erli Meclis Ba�kan�n�n Meclisi idare etmede g�sterdi�i tarafl� idare ger�ekten hi� de ho� olmam��t�r. Say�n Meclis Ba�kan�m�z bir partinin milletvekili olabilir, bir partinin milletvekili olarak oraya se�ilmi� olabilir, ama g�reve ba�lad�� andan itibaren, Meclis Ba�kanl�� g�revini yaparken, t�m milletvekillerinin ve t�m gruplar�n ortak Ba�kan�d�r. Biz kendisine �yle bak�yoruz. Onun i�in, b�t�n davran��lar�nda da davran�� b�t�nl�� ve t�m gruplara kar�� yakla��m e�itli�i g�rmeyi arzu ediyoruz. Ancak, g�sterdi�i davran�� ve tav�rlar, bu Meclisin do�ru y�netilmemesine �rnek olabilecek bir davran�� eklinde olmu�tur. Bu anlam�yla �z�nt�lerimi belirtmek istiyorum.

�kinci konu, hi�bir Cumhuriyet Halk Partili ve hi�bir Mecliste bulunan milletvekili halka, Meclisin iradesine, halk�n olu�mu� iradesine kar�� bir haks�zl�k yapmaz, bir laf s�ylemez. Bizim arkada��m�z da b�yle bir ama�la bir laf s�ylememi�tir.

A. M�F�T YETK�N (�anl�urfa) � Yeni oldu�u i�in yanl�� s�yledi.

MEHMET AL� SUSAM (Devamla) � De�erli arkada�lar�m, yeni veya eski, onu s�ylemiyorum; hi�birimizin amac� bu de�ildir, olamaz. Halk�n se�ti�i �o�unlu�a sayg�m�z var. Halk�n se�ti�i �o�unlu�un olu�turdu�u Parlamentoya sayg�m�z var, o h�k�mete sayg�m�z var. O h�k�metin uygulamalar�n� izlemek gibi bir g�revimiz var. Ancak, siz bizim o h�k�metin g�revini yapma s�resi i�erisinde yapt��m�z muhalefet g�revini engellemek istiyorsunuz. ��yle bir anlay�� i�erisindesiniz: �Bizi halk se�ti, �o�unlukla se�ti. O zaman, halk se�tiyse biz her �eyi yapar�z.� Demokrasi o de�il. Demokrasi, az�nl��n haklar�n� ifade etme rejimidir. Demokrasi, �ok eski tarihlerde �o�unlu�un istedi�ini yapma rejimiydi. Demokrasi, �imdi, az�nl�klar�n haklar�n� ifade etme �zg�rl��d�r, muhalefetlerin muhalefet yapabilme �zg�rl��d�r. Onun i�in, siz y�zde 47�yle burada kahir ekseriyette bir �o�unluk elde ettiniz, ama, biz muhalefet olarak da yakla��k y�zde 53��n temsilcisi noktas�nday�z. (AK Parti s�ralar�ndan �Ooo� sesleri)

Evet� Evet�

De�erli arkada�lar�m, onun i�in, se�im sonucunda ��kan Parlamento aritmeti�ini kesin, mutlak, tart��mas�z �o�unluk ve halk iradesi olarak g�remezsiniz. Ondan dolay�, Parlamentoda insanlar sizin eksikliklerinizi s�yleyecekler ve siz, o eksiklikleri dinleyip, d�zeltme noktas�nda olacaks�n�z.

FAT�H ARIKAN (Kahramanmara�) � Hakaret etmeyin de�

MEHMET AL� SUSAM (Devamla) � Kimse hakaret etmez. Bizim b�yle bir niyetimiz, amac�m�z ve davran��m�z olamaz, olamayaca��n� da �ok iyi biliyorsunuz.

Bug�n, bu Kanun g�r��l�rken de, Cumhuriyet Halk Partisi Grubunun da di�er gruplar�n da yapmak istedi�i tek nokta bu Kanun�un T�rk halk�n�n ��karlar�na, T�rk kamu maliyesinin faydas�na ve insanlar�n gelece�ine ili�kin kayg�lar�n� ortadan kald�rmaya y�nelik �nerilerle doludur. Bu anlay��la muhalefet yapt�k. Bundan sonra da bunu yapaca��z.

Bu Meclis, yeni ba�lad�� d�nemde, sizlerin de katk�lar�yla, demokrasiyi i�leten, muhalefetin s�z hakk�na sayg� g�steren, iktidar olman�n muhalefetin de s�ylediklerini dinlemek oldu�unu bilen bir anlay��ta olmal�d�r.

Huzurlar�n�z� sayg�yla selaml�yorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Susam.

�ah�slar� ad�na, ilk s�z, Yozgat Milletvekili Say�n Osman Co�kun�un.

Buyurun Say�n Co�kun. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

OSMAN CO�KUN (Yozgat) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; ge�ici 1�inci maddede �ahs�m ad�na s�z alm�� bulunuyorum. Ancak, bunun �ncesinde, yeni d�nem milletvekili olarak ve bir akademisyen, bir e�itimci olarak baz� bilgileri sizlerle payla�ma gere�ini duydu�umu ifade etmek istiyorum ve �zellikle de, az �nce ya�anan olaylar�n Allah�tan ki, g�n�n bu saatinde ya�anm�� olmas�n� bir teselli olarak kabul ediyorum. ��nk�, �ocuklar�m bu saatte uyumu�tu, o manzaray� izlemek zorunda kalmad� ve �u anda bizi milyonlarca insan televizyonu ba��nda izliyor. �yle tahmin ediyorum ki hi�bir kanalda bulamayacaklar� �ekilde ilgin� bir program izlemi� oldular.

Bak�n�z, insan beynindeki kay�tlar olu�urken, y�zde 83 g�zden gelen kay�tlarla olu�ur, y�zde 11 kulaktan gelen, y�zde 3,5 dokunmak suretiyle, y�zde 1,5 burun ve y�zde 1�de dilden; yani be� duyudan insan beyninde kay�tlar olu�ur ve y�zde 83 kadar �nemli bir k�sm� g�zden gelen kay�tlard�r. Ve �zellikle 0-6 ya� aras� �ocuklar, g�rmek suretiyle beyin kay�tlar�n� olu�tururlar. Dolay�s�yla bizim milletvekili olarak, 70 milyona �ok �nemli bir sorumlulu�umuz var. Burada yapaca��m�z b�t�n konu�malara �ok �ok dikkat etmek, yerimizde de en g�zel �rnek olacak �ekilde sayg�yla izlemek durumunday�z.

Ben y�llar �ncesi izledi�im, yine Meclis program�nda, �u anda da s�k s�k Mecliste benzer davran��lar� yapan vekil arkada��m�z bir bardak suyu al�p Ba�kan�n y�z�ne atm��t�. Bak�n, bunlar ho� de�il. Biz burada �rnek olmak zorunday�z ve yapt��m�z i� �lkemiz i�in �ok �nemli bir kanunun ��kmas�n� sa�lamak.

�imdi, bak�n�z, Arjantin�de iki tane bu santralden bulunmakta, �ek cumhuriyetlerinde alt� tane bu santralden var, Fransa�da elli dokuz tane var, Almanya�da on yedi tane var, G�ney Kore�de yirmi tane var; biz daha bir tanesini ��karaca��z. Yani �u yapt��m�z ger�ekten �ok yanl��. Biz ikinciyi, ��nc�y�, be�inciyi, onuncuyu da ��kartmal�y�z.

Elbette ki her i�in ilkinde birtak�m deneyim, tecr�be ihtiyac�m�z olacak. Bunun i�in gerekirse yurt d��ndan uzman da gelecek, gerekirse bu sistemin kurulmas� i�in her t�rl� gayret g�sterilecek. Bak�n daha i�in ba��nday�z.

Bug�n kat�ld��m TRT 2�deki programda bana sunucu bir soru sordu. �lk defa kurulacak bu santralde ya�anacak problemleri sordu�u zaman ben dedim ki: �lk defa televizyon, TRT kuruldu�u zamanki h�li neydi, �imdiki h�li nedir ve �u anda ka� tane kanal� �lkemiz izlemekte. Elbette ki, ba�lang��ta birtak�m eksikler, hatalar olabilir, ama, biz, iktidar�yla muhalefetiyle, bu �lkeye hizmet etmek i�in s�z verdik ve bunun i�in buraday�z. Bak�n�z, e�er bu �lkeye hizmet bu k�rs�y� havaya kald�rmaksa, bir k��esinden muhalefet, bir k��esinden ba�ka bir muhalefet, di�er k��esinden iktidar tutup, hep birlikte kald�rmal�y�z, yani �lkemize hep birlikte hizmet etmeliyiz. Bunu yaparken, elbette ki, do�rular yanl��lar konu�ulacak, ama, bize yak��an �slupla konu�mam�z�n en uygun olaca�� kanaatini ta��yor, hepinize, gecenin bu saatinde sayg�lar sunuyor, iyi ak�amlar diliyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Co�kun.

�ahs� ad�na ikinci s�z, Siirt Milletvekili Say�n Afif Demirk�ran�a aittir.

Buyurun Say�n Demirk�ran. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

AF�F DEM�RKIRAN (Siirt) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; y�ce Meclisi sayg�yla selaml�yorum.

Ben konuya geri gelmek istiyorum, biraz �nceki olaylardan uzakla�t�rmak i�in y�ce Meclisi. �imdi, n�kleer santralin g�venli�iyle ilgili birka� rakam, ilgin� rakam vermek istiyorum. De�erli arkada�lar, bug�ne kadar iki tane kaza s�z konusudur, birisi �ernobil di�eri de Three Miles Island; ama buna mukabil, 9 bin reakt�r y�l� denenmi�tir, sadece iki tane kaza s�z konusu.

De�erli arkada�lar, bir n�kleer santralin yak�n�nda oturan birisi ile s�k s�k u�akla seyahat eden bir insan veya devaml� televizyon izleyen bir insan�n ald�� radyoaktif miktar�, radyasyon miktar� a�a�� yukar� birbirine denktir, hatta, n�kleer santralin yak�n�nda oturan daha az radyasyon almaktad�r. Bunu hepimiz biliyoruz.

Bir ba�ka husus, bug�n, biliyorsunuz -arkada�lar�m�z da ifade ettiler- 441 adet n�kleer santral i�letmededir d�nyada. Toplam g�c� 380 k�sur bin megavatt�r. E�er bu n�kleer santraller olmasayd�, y�lda 2,3 milyar ton karbondioksit emisyonu s�z konusu olacakt�. N�kleer santral karbondioksit emisyonu yapmaz. Ama n�kleer santraller oldu�u i�in y�lda 2,3 milyar ton karbondioksit, 2 milyar 300 milyon ton karbondioksit emisyonuna engel oluyor. N�kleer santral k�k�rtdioksit emisyonu yapmaz; aksine, y�lda 42 milyon ton k�k�rtdioksit emisyonunu engelliyor. Mevcut n�kleer santraller y�lda 9 milyon ton NOx, azot gazlar� emisyonunu engelliyor.

Ve de�erli arkada�lar, e�er n�kleer santraller olmasayd�, bunlar�n yerine k�m�r santralleri olsayd�, bu santrallerden y�lda 210 milyon ton ilave k�l ��kacakt�, n�kleer santraller oldu�u i�in b�yle bir k�l s�z konusu de�il. �imdi hal b�yle olunca, d�nyada y�zde 17 mertebesinde kullan�lan n�kleer santrale biz ni�in bir an �nce girmeyelim?

Bu ge�ici madde de TAEK�in ihtiyac� olan uzman personelin al�m�yla ilgili bir madde ve TAEK�in yerine yeni bir kurul olu�uncaya kadar TAEK�in bu g�revine devam etmesiyle ilgilidir, santrallerin denetimiyle ilgili.

Biraz �nce arkada��m�z dedi ki: �Bana TRT-2�de bir soru sordular. Ben de dedim ki: �Televizyon nas�l ba�lad�ysa biz de �yle ba�layaca��z.� � Biz de diyoruz ki arkada�lar, i�te bu uzman arkada�lar sayesinde, buraya al�nacak olan uzman elemanlar sayesinde biz o �ekilde geriden ba�lamayaca��z, d�nyan�n en modern teknolojisi neyse, o teknolojiyi biz T�rkiye�ye transfer edece�iz.

Ve de�erli arkada�lar, bir �ey daha s�yleyeyim: Bak�n T�rkiye'nin etraf�nda, Romanya�da, �ran�da, Ermenistan�da, Bulgaristan�da, Rusya�da n�kleer santraller var ve onlar�n riskini ta��yoruz T�rkiye olarak ve gerice teknolojilerin riskini ta��yoruz. Tehditse, tehdit alt�nday�z; k�lfetse, k�lfetini biz ta��yoruz. Peki ama madem bu k�lfeti ta��yoruz, ni�in nimetinden istifade etmeyelim? N�kleer santralimizi kural�m, en modern teknolojiyle kural�m ve bunun nimetinden istifade edelim. Uranyumumuz var, toryumumuz var, toryuma dayal� teknolojiler geli�mekte. �leride bunlar ekonomik olarak, ticari olarak i�letmeye girdi�inde toryuma dayal� n�kleer santraller de kuraca��z. Dolay�s�yla, biz, bu ak�am bu Kanun�u, in�allah bu Yasa�y� yasala�t�raca��z.

Milletimize hay�rl� olmas� dile�iyle hepinizi sayg�yla selaml�yorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Demirk�ran.

Madde �zerinde konu�malar tamamlanm��t�r.

Soru-cevap k�sm�na ge�iyoruz.

Say�n Macit, buyurun.

HASAN MAC�T (�stanbul) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Irak-T�rkiye petrol boru hatt�n�n 1990-1996 y�llar� aras�nda faaliyette olmad�� d�nemdeki gelir kayb� i�in Birle�mi� Milletler Tazminat Komisyonu taraf�ndan 176 milyon 340 bin 655 Amerikan dolar� tazminat �demesine karar verilmi�tir. Bu tazminat i�lemlerinin takip edilememesi nedeniyle ancak 73 milyon Amerikan dolar� al�nd�� do�ru mudur? Ba�bakanl�k Y�ksek Denetleme Kurulu raporuyla 2004 y�l�, 2005 y�l�, 2006 y�llar� i�in, her y�l i�in 195 milyon 825 bin dolar asgari ta��ma bedeli �zerinden hesaplanan alacaklar�m�z i�in ne gibi i�lem yap�lm��t�r?

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Macit.

Ba�ka soru soran yok.

Say�n Bakan, buyurun.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Bu noktada Irak�la da g�r��melerimiz var. Irak��n da �u anda harp h�linde olu�u noktas�nda onlar�n da bu hesaplara itiraz� var. Bunu, kar��l�kl� iki bakan g�r��yoruz, Petrol Bakan�yla ben g�r��yorum. Dolay�s�yla, bu konu ��z�lebilmi� de�il. Bizim iddia etti�imiz rakamla onlar�n ileri s�rd�� rakam aras�nda farkl�l�k var, bunu g�r��meye devam ediyoruz.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Bakan.

Madde �zerinde alt� �nerge vard�r.

�nergeleri �nce geli� s�ras�na g�re okutaca��m, sonra ayk�r�l�k derecelerine g�re i�leme alaca��m.

�lk �nergeyi okutuyorum:

Say�n Ba�kanl��a

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� yasa tasar�s�n�n ge�ici 1. maddesindeki �uygun nitelikli� ibaresinin �n�kleer enerji konusunda master yapm�� bi�iminde de�i�tirilmesini sayg�lar�mla arz ederim.

�� Kamer Gen�

�� Tunceli

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��a

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� Tasar�n�n Ge�ici 1�inci maddesinin son c�mlesinin a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

Kemal K�l��daro�lu	Ferit Mevl�t Aslano�lu	Nesrin Baytok
�stanbul	Malatya	Ankara
Ali R�za �zt�rk		Ali �hsan K�kt�rk
Mersin		Zonguldak

�Bunlara �denecek �cret ve di�er mali haklar Bakanlar Kurulunca belirlenir ve Resm� Gazetede yay�nlanmas�yla y�r�rl��e girer.�

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��a

G�r��lmekte olan Kanunun Ge�ici Madde 1�de son c�mlesinin a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ederiz.

�Bunlara �denecek �cret ve di�er mali haklar, emsallerine uygun olacak �ekilde Bakanlar Kurulu taraf�ndan belirlenir.�

Abd�lkadir Akcan	Ahmet Duran Bulut	�enol Bal
Afyonkarahisar	Bal�kesir	�zmir
R�dvan Yal��n	Cemaleddin Uslu	Murat �zkan
Ordu	Edirne	Giresun

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

Say�n Ba�kanl��a

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� yasa tasar�s�n�n ge�ici 1. maddesinin sonuna a�a��daki c�mlenin ilave edilmesini sayg�lar�mla arz ederim.

�� Kamer Gen�

�� Tunceli

Ancak bu suretle �denecek �cret ve di�er mali haklar birinci derecedeki bir kamu g�revlisinin ald�� cretin iki kat�n� ge�emez.

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��a

G�r��lmekte olan tasar�ya a�a��daki f�kran�n ge�ici 1. maddeye 2. f�kra olarak eklenmesini arz ve teklif ederiz.

Oktay Vural	Mehmet �and�r	Ali Torlak
�zmir	Mersin	�stanbul
Beytullah Asil	Y�lmaz Tankut	Muharrem Varl�
Eski�ehir	Adana	Adana
	Ahmet Orhan
	Manisa

�N�kleer santralin kurulmas� a�amalar�nda ve i�letilmesi s�recinde n�kleer g�venli�i ilgilendiren konularda d�zenleyici kurum gerekli g�rd�� takdirde her t�rl� test, analiz ve de�erlendirmeler yapar veya yapt�r�r ve bunun faturas�n� kurucu/i�letici organizasyona r�cu eder.�

BA�KAN � �imdi, maddeye en ayk�r� �nergeyi okutup i�leme alaca��m:

TBMM Ba�kanl��a

G�r��lmekte olan tasar�n�n Ge�ici 1. maddesinin (1) f�kras�nda a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

Oktay Vural	Mehmet �and�r	Ali Torlak
�zmir	Mersin	�stanbul
Beytullah Asil	Ahmet Orhan	Y�lmaz Tankut
Eski�ehir	Manisa	Adana
	Muharrem Varl�
	Adana

�N�kleer faaliyetlerin d�zenlenmesi i�in kurum kurulana kadar d�zenleme ve denetleme i�lemlerini yerine getirmek i�in TAEK gerekli �nlemleri al�r. TAEK n�kleer teknoloji ve n�kleer g�venlikle ilgili �zel bilgi ve ihtisas gerektiren i�lerde kadro aranmaks�z�n uygun nitelikli yerli ve yabanc� uyruklu s�zle�meli personel �al��t�rabilir. Bunlara �denecek �cret ve di�er mali haklar Ba�bakan taraf�ndan belirlenir.�

BA�KAN � Say�n Komisyon �nergeye kat�l�yorlar mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Say�n H�k�met?..

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � �nerge sahibi konu�acak m�?

OKTAY VURAL (�zmir) � Gerek�eyi okutunuz Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e: TAEK�in edinece�i personelin n�kleer teknoloji ve g�venlikle ilgili olmas� gerekti�ini belirtmek amac�yla �nerilmi�tir.

BA�KAN � Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler��nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 45 S�ra Say�l� yasa tasar�n�n ge�ici 1. maddesindeki �uygun nitelikli� ibaresinin �n�kleer enerji konusunda master yapm�� bi�imde de�i�tirilmesini sayg�lar�mla arz ederim.

�� Kamer Gen�

�� Tunceli

BA�KAN � Komisyon �nergeye kat�l�yor mu?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n H�k�met?..

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

KAMER GEN� (Tunceli) � S�z istiyorum Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Buyurun Say�n Gen�.

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; �nergemin �zelli�i �u: �imdi, de�erli milletvekilleri, bu, �Atom Enerjisi Kurumu Kanunu gere�ince bu g�reve devam eder.� diyor. �TAEK g�revlerini yerine getirirken �zel bilgi ve ihtisas gereken i�lerde kadro aranmaks�z�n uygun nitelikte yerli ve yabanc� uyruklu s�zle�meli personel�� deniliyor.

�imdi, biliyorsunuz, yani krallara dahi bir yetki verilirken belli ba�lay�c� kurallar getirilerek verilebilir. �imdi, burada �Uygun nitelikli� c�mlesi �ok m�phem, her tarafa �ekilebilir. Odac� da uygun niteliklidir. Ne bileyim, i�te, bir musluk tamircisi de uygun niteliklidir. Yani, �imdi, birileri belli bir yere, belli bir g�reve atan�rken, biz Meclis olarak buraya atayaca��m�z ki�ilere orada o atamay� yapacak insanlar�n da ileride ellerini rahatlatacak d�zenlemeler yaparsak, hem oraya hakk�yla, liyakat esas�na g�re g�rev yapacak bir ki�i gelir hem de atamaya yetkili ki�iyi, yani her �n�ne gelen ki�inin bask�l� isteklerinden kurtar�r. �imdi, Ba�bakans�n�z, odac�n�z geliyor �Say�n Ba�bakan�m, bak�n, benim �ocuk, i�te, okumu�, i�siz, �uraya atay�ver,� zaten yetkisi de var, kadroya da bak�lm�yor. �imdi, bu b�yle olunca, bu, devlet ciddiyetiyle de ba�da�maz.

Bir de buraya n�kleer enerji konusunda hi� olmazsa ihtisas yapm�� insanlar�n atanmas� laz�m. Yoksa, yani, getirip de TAEK gibi, hakikaten se�kin bir kuruma, hele siyasi kadrolar�n kar��s�nda duramayaca��, b�yle �ok geni�, �ok mu�lak bir �eyle� Bunlara daha a�a��da bir �cret s�n�rlamas�n� da getirmiyorsunuz. 100 bin dolar m� verecek, 200 bin dolar m� verecek -onunla ilgili de ayr�ca bir �nergem var- b�yle s�n�rlamas�z bir yetki vermek bence hakikaten, hem Meclisin yetkisini bir yandan belli ki�ilere devretmektir hem de b�yle bir kanun olmaz yani. O zaman, kanun yapmaya gerek yok. Yani, Ba�bakan gitsin istedi�ini istedi�i yere atas�n, istedi�i �creti �desin. B�yle yasal d�zenleme de olmaz.

�imdi, H�k�met ��ks�n burada a��klama yaps�n. Buraya hangi nitelikteki personel atanacak. Yani, bir odac�y� atayacak m�? Odac�y� getirip de, bilmem, 100 bin dolarla buraya atayacak m� atamayacak m�? Belki �ok u� bir misal veriyorum ama yani bu getirilen metne g�re b�yle bir atama yapmak m�mk�n. Cezai bir sorumlulu�u da yok. Ama buraya atanacak personelde bu konuda ihtisas etmi�, bilgili, g�rg�l�, lisan bilir, yani b�yle bir yan niteliklerini koyarsak Kanun�a daha bir ciddiyet veririz ve Kanun uygulama bak�m�ndan da hem fuzuli birtak�m bo� insanlarla, liyakatsiz insanlarla o kadrolar�n doldurulmas�n� �nlemi� oluruz. Ama, tabii sizin bir gelene�iniz var, biz �Allah bir� de desek inanm�yorsunuz, o ba�ka mesele. Yani, b�yle bir �ey olmaz. Vallahi �yle! Yani, bundan daha do�ru bir �ey var m�? Yani, buraya bir personel atarken bu personelde bir nitelik aramak i�in, yani atom reakt�rl��ne adam atarken uygun nitelik nedir? Bir s�ylesin i�te, Komisyon a��klas�n veyahut da H�k�met a��klas�n arkada��m. Desin ki: Ben buraya �u nitelikte adam atayaca��m da hi� olmazsa yar�n �b�r g�ne buraya atama yap�ld�� zaman, i�te biz de sordu�umuz zaman diyecek ki, i�te �u nitelikte atad�. Yar�na b�t�n s�laleyi getirip de buraya ondan sonra maa�� en �stten ver, ondan sonra s�lalenin b�t�n hamallar�n� mamallar�n�, bilmem bek�ilerini getir buraya� Ama bak�n, bu, gayriciddi oluyor. Yani, benim konu�mam hakikaten� Ama u� misal vermek zorunday�m. Ben size diyorum ki, buraya bir ciddiyet verelim. Onun i�in, l�tfen bu �nergemizi kabul edin veyahut da bizim �nergemizi kabul etmiyorsan�z, H�k�met bu y�nde bir a��klama yaps�n �Buraya tabii ki atom konusunda belli bir bilgisi, k�lt�r� olan ki�iler atanacak.� desin.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � O yaz�yor Say�n Gen�, yaz�yor.

KAMER GEN� (Devamla) � Yoksa ki, yani b�yle olmasa, b�yle s�radan insan atanmaz.� desin. Benim �nergem budur. �n�allah kabul edersiniz.

Bakal�m bu �nergeyi de kabul ederseniz sizi tebrik ederim. �yi g�nler haydi, sa� olun.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Gen�.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��a

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� Tasar�n�n Ge�ici 1�inci maddesindeki son c�mlesinin a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

�� Kemal K�l��daro�lu (�stanbul) ve arkada�lar�

�Bunlara �denecek �cret ve di�er mali haklar Bakanlar Kurulunca belirlenir ve Resmi Gazetede yay�nlanmas�yla y�r�rl��e girer.�

BA�KAN � Say�n Komisyon �nergeye kat�l�yorlar m�?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Buyurun Say�n Altay.

ENG�N ALTAY (Sinop) � Te�ekk�r ederim.

Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; verdi�imiz �nerge �ok a��k. Biz, kimse suistimal yapar diye bir �n yarg� i�inde de�iliz. Ama, gayet a��k, TAEK�in yerine bir kurulu�, bir kurum, kurul, yerine koyuluncaya kadar, tesis edilinceye kadar TAEK bir i� yapacak madem ve �ok mu�lak bir �ekilde, kadro aranmaks�z�n, uygun nitelikte yerli ve yabanc��

Ben, biraz �nce konu�urken dedim, bunu da vallahi okumam��t�m o zaman, bu b�l�m� okumam��t�m, 9�u. Yabanc� i�sizlere i� imk�n� sa�layacaks�n�z dedim. Zaten hesab�n bir boyutu da bu. Avrupa�da, Amerika�da bir s�r� fizik m�hendisi, atom m�hendisi i�siz arkada�lar, gidin bak�n. Yani, burada Bakanlar Kurulumuza bir g�venimiz yok mu? Yani, bu, Bakanlar Kurulunun onay�yla, oluruyla olsa daha iyi olmaz m�? Bug�n, mevcut bir Ba�bakan var, Say�n Ba�bakan var, yar�n ba�ka bir say�n ba�bakan olacak, ba�ka bakanlar�m�z olacak, devlet devam edecek. Cumhuriyet 84 y�ll�k, bak ka��nc� h�k�met, 60��nc� h�k�met. Yani, bu i�lerin ne olaca�� belli olmaz.

Buraya gelmi�ken, biraz �nce konu�an Yozgat Milletvekili arkada��m�z� dinledim, vallahi t�ylerim �rperdi. N�kleer santralin ilk a�amas�n�, ilk kurulumunu, TRT�nin, televizyonun ilk kurulumuyla ba�da�t�rmas�na �ok �a��rd�m. Yani, ben, Say�n Bakana, Ordu�ya kur falan diyordum, geri al�yorum. Ordu da bizim, Yozgat da bizim, Sinop da bizim. B�yle bir mukayese yap�labilir mi arkada�lar? TRT�nin ilk y�llar�n�, televizyonumuzun ilk y�llar�n� hepiniz biraz hat�rlars�n�z. Ne ar�zalar, ne yay�n kesiklikleri, ne o kar�ncalar� Televizyonlara k�t k�t vurmad�n�z m� televizyonda m� ar�za var diye? �imdi gidip de santralin kubbesine mi vuraca��z? B�yle bir �ey olabilir mi? Yani, l�tfen�

De�erli arkada�lar, bu konuya biraz daha hassas bakal�m. Art�, bir �eyi daha belirtmek istiyorum, Say�n Ba�kan�n da m�samahas�yla, gene biraz �nce gelen arkada��m�z, yeni san�yorum parlamenter, biraz g�zlemesini tavsiye ederim�

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Kar��t�rma� Konu d��na ��kma!

ENG�N ALTAY (Devamla) � �e�er, siz, iktidar milletvekilleri olarak muhalefete bu tahamm�ls�zl��n�z� s�rd�r�rseniz, say�n milletvekilim, -nerede, g�remiyorum kendisini- bu g�rd�kleriniz fragmand�r bilesiniz. Bunlar fragmand�r. Siz, muhalefete tahamm�l etmeyi i�in gere�i olarak, siyasetin kural� olarak i�inize sindireceksiniz.

Bak�n, eski arkada�lar var, bir�o�uyla biz hi� aram�zda� Be� y�l buralarda birbirimize neler s�ylemi�izdir, d��ar� gidip kol kola girmi�izdir, �ay-kahve i�mi�izdir.

SUAT KILI� (Samsun) � Karde� gibiyiz.

ENG�N ALTAY (Devamla) � Evet.

Ama bak�n, �imdi laf� �arp�tarak, bilmem ne yaparak da bu i� olmaz. Ben diyorum ki, buray� bir �eye benzetme. Diyor ki: �Sen Meclis i�in �unu dedin.� Ben Meclis i�in neyi deyip neyi demeyece�imi bilecek kadar tecr�beliyim. Bir milletvekili millete hakaret etmi�! Yahu, millete Meclisin k�rs�s�nden hakaret etmek i�in deli olmak laz�m.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � �ok do�ru!

ENG�N ALTAY (Devamla) � Dinleyin dinleyin, durun bakay�m, durun!

Bir milletvekiline sen millete hakaret ettin demek, esas, asl�nda millete sayg�s�zl�k etmek demektir. Yani millete diyorsun ki sen, sen bir deliyi Meclise se�mi�sin. Millet bu kadar aptal m�? Bu millet bu i�leri bilir.

SUAT KILI� (Samsun) � Neyin ne oldu�unu sen de biliyorsun!

ENG�N ALTAY (Devamla) � Bu millet siyaset�ilerini tan�r. Bu millet buraya delileri g�ndermez.

MET�N KA�IKO�LU (D�zce) � Kimi g�nderece�ini bilir.

ENG�N ALTAY (Devamla) � Bu millet yan�l�p da� Ehliyetsiz, liyakatsiz insanlar zaman zaman parlamentolara gelir gider ama genel olarak buraya kadar gelebilmi� herkesin bir sayg�nl�� vard�r. Buraya kadar gelebilmi� herkese sayg� duymak da millete sayg� duymakt�r. Buraya kadar gelebilmi� ve bu k�rs�de konu�ana sayg� duymak, i�te o tam mill� iradeye sayg� duymakt�r. Bu k�rs�ye sayg� duymamak, esas, millete sayg� duymamakt�r. Y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum. (Alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Altay.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Say�n Ba�kan, k�sa bir a��klama yapmak istiyorum.

BA�KAN � Buyurun efendim.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Efendim, burada c�mle eksik okunuyor. �Kadro aranmaks�z�n uygun nitelikli�� derken, bir k�sm� var, oras� okunmad�, belki o, anlam� de�i�tirir diye s�yl�yorum. �zel bilgi ve ihtisas gerektiren i�ler i�in biz bunu d��n�yoruz. ��nk� �zel bilgi ve ihtisas gerektiren �yle konular vard�r ki, burada kadro aranmaks�z�n, i�in ba�lang�c�nda, bu gibi uzmanlar� almam�z gerekecektir. O bak�mdan, detay�na girmiyorum ama bu okunmayan ��zel bilgi ve ihtisas gerektiren i�ler�� ba�lang�� h�linde, kurulu� h�linde �nem arz etmektedir. Onu da birlikte de�erlendirmekte yarar var, yoksa ba�ka t�rl� olunca anlam kaymas� oluyor.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Bakan.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan kanunun Ge�ici Madde 1�de son c�mlesinin a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ederiz.

�Bunlara �denecek �cret ve di�er mali haklar emsallerine uygun olacak �ekilde Bakanlar Kurulu taraf�ndan belirlenir.�

�� Abd�lkadir Akcan (Afyonkarahisar) ve arkada�lar�

BA�KAN � Say�n Komisyon kat�l�yorlar m� �nergeye?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � �nerge sahibi olarak, buyurun Say�n Milletvekili. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

�ENOL BAL (�zmir) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; biliyorsunuz, TAEK, 22/11/2002 tarih 19937 say�l� Ba�bakanl�k Tezkeresi�yle Enerji Bakanl��na ba�lanm�� veya g�revlendirilmi�tir, yani te�kilat�n �emas�na girmi�tir. Ama bug�ne kadar yap�lan bir�ok uygulamada Ba�bakan�n onay�yla y�r�rl��e girmesi gereken t�m uygulamalar Enerji Bakanl��n�n onay�yla y�r�rl��e girmi�tir. Bu, hukuki midir, de�il midir? Bunun tart��mas�n�n yeri buras� de�il mutlaka. Ama �u ge�ici maddede ifade edilen 9/7/1982 tarihli 2690 say�l�, yani, direkt olarak TAEK�in Ba�bakana ba�lanmas�n� ortaya koyan Atom Enerji Kurumu Kanunu gere�ince bu g�revine devam eder deniliyor, d�zenleyici g�revine devam eder deniliyor. Tabii, bir n�kleer d�zenleme kurulu kurulmas� g�ndemde. Bunun �ok da tart��ld��n� biliyoruz fakat maddeler �zerinde de bir t�rl� anla�maya var�lmad��n� da biliyoruz. Ke�ke n�kleer d�zenleme kurulu bu Kanun�un i�inde olabilseydi ve �ok daha iyi irdelenme imk�n� olabilirdi, ��nk�, kafalarda inan�n ki soru i�aretleri var bu konuda. ��nk� n�kleer d�zenleme kurulunun bilim ve teknikten, bilimsel anlay��tan belki uzak olabilecek bir kurul olabilece�i ve e� dostlar�n, bir yerlerde olmas� gereken ki�ilerin o kurulda olabilme ihtimali de bizleri d��nd�r�yor.

�imdi, burada, yine devam ediyorum, �TAEK g�revlerini yerine getirirken �zel bilgi ve ihtisas gerektiren i�lerde kadro aranmaks�z�n uygun nitelikte yerli ve yabanc� uyruklu s�zle�meli personel �al��t�rabilir, bunlara �denecek �cret ve di�er mali haklar Ba�bakan taraf�ndan belirlenir.� Ba�bakan�m�z zaten �ok yo�un oldu�u i�in TAEK�i Enerji Bakanl��na zannediyorum g�revlendirdi veya devretti. �unu hemen ifade etmek istiyorum: Ba�bakanl�k Te�kilat� Hakk�ndaki Kanun�a bakt��m�zda s�zle�meli personel i�in madde 35 �ba�l��n� okumuyorum- ��yle diyor: ��zel bilgi ve ihtisas gerektiren i�lerde kadro aranmaks�z�n ve di�er kanunlar�n s�zle�meli personel �al��t�rmas� hakk�ndaki h�k�mlere ba�l� olmaks�z�n yerli ve yabanc� elemanlar s�zle�meli olarak �al��t�r�l�rlar, bu suretle �al��t�r�lacaklar�n s�zle�me ve esaslar� ile �cret miktarlar� ve her �e�it �demeler Bakanlar Kurulunca tespit edilir.� Bu, Ba�kanl�k Te�kilat� Hakk�ndaki Kanun, s�zle�meli personel i�in.

Bunun yan� s�ra, TAEK�te zaten s�zle�meli ve kadrolu olan elemanlar aras�nda b�y�k s�k�nt�lar varken, belirli olmayan, emsali belirlenmemi� yeni bir s�zle�meli kadro ihsas�yla kar�� kar��yay�z. Takdirlerinize b�rak�yoruz. L�tfen, bunu, muhalefetin bir �nergesi olarak de�erlendirmeden mant�k �er�eveleri i�inde desteklemenizi arzu etmekteyiz.

Hepinizi sayg�lar�mla selaml�yorum. (MHP ve CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� yasa tasar�s�n�n ge�ici 1. maddesinin sonuna a�a��daki c�mlenin ilave edilmesini sayg�lar�mla arz ederim.

�� Kamer Gen�

�� Tunceli

Ancak bu suretle �denecek �cret ve di�er mali haklar birinci derecedeki bir kamu g�revlisinin ald�� cretin iki kat�n� ge�emez.

BA�KAN � Say�n Komisyon kat�l�yorlar m� �nergeye?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

BA�KAN � Buyurun.

KAMER GEN� (Tunceli) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

G�r�yorsunuz ki, �nergeyi Kanun�a bir i�erik kazand�rmak, Kanun�u anla��labilir bir duruma sokmak i�in veriyoruz. K�r� k�r�ne bir muhalefet de�il.

Hukuk sisteminde, kamu g�revi yapan ki�ilerin hukuk i�inde kalmas� i�in belli k�staslar konulmas� laz�m. Belli k�staslar konulmad�� takdirde insanlar�n iradelerini yasalar d�zenlenirken ba�layamazsan�z, s�n�rlar�n� tayin edemezsiniz b�yle bir d�zenleme ile insanlar� kar�� kar��ya b�rak�rs�n�z ki, her t�rl� keyf�li�i yapmay� kendisi i�in uygun bulur. Yani, bir Ba�bakana, say�n g�revli diyor ki: ��zel bilgi ve ihtisas� �zel bilgi ve ihtisas nedir? Bir onu da s�yleyin yani! �zel bilgi, yani, �imdi, Arabistan�da bilmem ne tarikat� mensubunu getirirseniz, bir yere atarsan�z bilmem 100 bin dolarla bir yere atarsan�z, bu ��zel bilgili� mi olur yani? Yapabilir yani. �imdi, ��nk�, g�r�len, b�yle, s�n�rlar� belirsiz, niteli�i belirsiz bir konuyu a��k se�ik tarif etmezseniz, burada uygulayan adam da istedi�i �ekilde uygular. Ne kadar bir �cret �denecek beyler? Yani, �imdi, Kanun d�zenliyoruz. Kamu personelini �al��t�racak insanlara verilecek �cretin bir �st s�n�r� olmas� laz�m. �st s�n�r� olmad�� zaman, bu, keyf�li�e ka�ar, hukuk d��na ka�ar; bu, emsalleri aras�nda e�itsizlik yarat�r. Dolay�s�yla, bunu, ke�ke, H�k�met� Zaten H�k�met veya Komisyon bunu bize bu �ekilde d�zenleyip getirseydi. Ben �imdi Komisyona soruyorum: E�er Ahmet Necdet Sezer Cumhurba�kanl��ndan ayr�lmasayd� da bu Kanun�u b�yle de�i�tirerek mi getirecektiniz? Hay�r.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Aynen �yle ge�erdi.

KAMER GEN� (Devamla) � Noktas�na, virg�l�ne de�meden, aynen ge�irecektiniz. Sizin, tabii, inatlar�n�z� biliyoruz ama �imdi, �nemli olan, devlet g�revini yaparken inatla�mamak laz�m. Bu devlet hepimizin devleti. Bug�n birileri var, yar�na ba�kalar� var. Yani, kimse devaml� olamaz. Ama, say�n milletvekilleri, siz bir kamu personeline, kamuda kurumunda �al��t�rd��n�z personele, e�er, verilecek �cretin �st s�n�r�n� belirlemezseniz, bundan daha keyf� bir �ey olamaz. O zaman kanunu niye yap�yoruz ki? O zaman, T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin yetkisini o kamu personelinin eline, o ilgili ki�iye devretmi� oluyoruz. Bu da Anayasa�ya g�re m�mk�n de�il yani. Hi� olmazsa, yani, milletvekili maa�� m� diyeceksiniz veyahut da hangi?.. Yani, bir k�stas getirmeniz laz�m. Getirmezseniz �ok keyf� olur. O zaman kanuni d�zenlemeye de gerek yok. Bu saatte fazla konu�mak da istemiyorum. Benim �nergem budur. Ya birinci derecede kamu g�revlisinin iki mislini ge�mesin veya bir k�stas koyun da, yani, burada keyf�likler �nlensin. Ama, tabii, siz diyorsan�z ki�

BA�KAN � S�reniz bitti Say�n Milletvekili.

KAMER GEN� (Devamla) � Peki.

Evet, te�ekk�r ederim. Sayg�lar sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan �Var, daha s�reniz var!� sesleri)

BA�KAN � Yanl�� bas�lm��.

KAMER GEN� (Tunceli) � Zaten Ba�kan zaman zaman b�yle yanl��l�klar yapar. (CHP s�ralar�ndan g�l��meler)

BA�KAN � Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan tasar�n�n ge�ici 1. maddesine a�a��daki f�kran�n 2. f�kra olarak eklenmesini arz ve teklif ederiz.

�� Oktay Vural (�zmir) ve arkada�lar�

BA�KAN � Say�n Komisyon �nergeye kat�l�yorlar m�?

SANAY�, T�CARET, ENERJ� TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

Buyurun Say�n Vural.

OKTAY VURAL (�zmir) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan�m.

Bu �nergemiz, asl�nda, daha �nce verdi�imiz, �zellikle TAEK �l��tlerinin i�letme s�ras�nda da dikkate al�nmas� gerekti�ini ve bu dikkate al�nan �l��tler �er�evesinde de i�letme s�ras�nda da her t�rl� testi yaparak bu testle ilgili masraflar�n da ilgili �irketten al�nmas�n� amir. Dolay�s�yla, zannederim, biraz �nce bir �nergeyi kabul ettiniz. Son derece �nemli g�rd�n�z her h�lde. ��te, toptan ve perakende �irketin yan�na bir �veya� eklemeyi �ok �nemli g�rd�n�z. Ama, zannederim, bu da a��k�as�, son derece �nemlidir. Ayn� �nemi atfedersiniz ve kat�l�rs�n�z diye umut ediyorum. Yani �veya�dan da �nemsiz mi diye, do�rusu, ne derece �nem verdi�inizi de test etmek istiyorum.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; asl�nda bu �nerge vesilesiyle s�ylemek istedi�imiz husus �u: Tabii, bu Meclisin �al��malar�n�n �ok selametle g�t�r�lmesi gerekiyor. Buradan muhalefet olarak daha yeni, ele�tirilerimizin e�sine hen�z ba�lad�k. Dolay�s�yla, hen�z bu i�in ba�lang�c�ndayken, do�rusu, m�zakereleri �ok sa�l�kl� g�t�rmemiz laz�m. Yoklama istenebilir ama a��k�as�, bu yoklama istendi�i zaman bu yoklamada illaki toplant� yeter say�s�n� bulmak gerekmeyebilir. On dakika ara verilir ondan sonra gelinir. Bunun i�in oy pusulas� vermi� olan milletvekillerimiz olabilir, onlar�n da d��ar� ��kmamas� gerekiyor ya da vermemi�se de o pusulalar�n buraya gelmemesi gerekiyor. Dolay�s�yla, bu, Meclisin itibar� i�in gerekli olan bir husus. Beraber, birlikte, ya bu itibar� koruyaca��z�

Yar�n gazetelerde �daha �nce, biliyorsunuz, oldu- i�te �Mecliste sahte yoklama pusulas� skandal�� diye verecekler. �tina g�stermemiz gerekiyor. Milletvekillerimiz vermi�se burada oturmay� bilecek, bekleyecek; vermemi�se de o pusulay� buraya g�ndermeyece�iz. Topu topu on dakika. Bir saat daha fazla �al��r�z, �nemli de�il. Yani, bir saat daha fazla burada oturmamak i�in bunlar� yapmam�z do�ru de�il.

Sizin 340 milletvekiliniz var, problem olmamas� gerekiyor. Ama bunu zorlamak, ger�ekten, hepimizin oldu�u Meclisin itibar� a��s�ndan son derece d��nd�r�c�. O bak�mdan, bunlara tahamm�l g�stermek laz�m, bunu zorlaman�n anlam� yok.

Yoklama istendi. �Efendim, on dakika kaybetmeyelim, gidece�iz.� Nereye gidece�iz? Bu Meclise bizi millet, �al��n diye getirdi, s�z�n�z� s�yleyin diye getirdi, muhalefetinizi yap�n diye getirdi. Sizi de do�ru olan hususlar� burada yap�n diye iktidar yapt�, muhalefetin ele�tirilerini de a��k�as�, gerekti�i zaman dikkate al�n dedi.

O bak�mdan, yani, on dakika i�in, be� dakika i�in, on be� dakika i�in de�mez. Yar�n medyam�z bunlar� yazacak. Ama hepimiz milletvekiliyiz ve bu Meclisin itibar�n� korumak zorunday�z. �zellikle b�yle bir gerilimin oldu�u bir ortamda da zannederim en b�y�k g�rev de Meclisi y�neten Ba�kan Vekilimize d��mektedir. Sakin olmak ve bu �l��ler i�erisinde Meclisin itibar�na g�lge d��rmeyecek �ekilde bir y�netim tarz� da gerekiyor.

Bu �nerge vesilesiyle bunlar� sizlerle payla�mak istedim.

Hepinize sayg�lar�m� arz ederim, sa� olun. (MHP ve CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Vural.

Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Madde �zerinde g�r��meler tamamlanm��t�r.

Ge�ici madde 1�i oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Madde kabul edilmi�tir.

Ge�ici Madde 2�yi okutuyorum:

GE��C� MADDE 2- (1) E�A�, yerli k�m�r yak�tl� elektrik santral� yap�lmas� amac�yla k�m�r tahsis (r�dovans) ihalesi yapabilir.

(2) �hale neticesinde yap�lacak santrallar�n 1000 megavat (MW) ve �zeri g��te olmas� ve santral�n tamam�n�n 2014 y�l� sonuna kadar i�letmeye girmesi halinde a�a��daki h�k�mler uygulan�r:

a) �halede isteklilerce, y�llara sari olarak r�dovans bedeli ile 15 y�ll�k s�re i�in birim elektrik enerjisi sat�� fiyat� ve asgari �retim taahh�d� olarak �retim miktar� teklif edilir. �halede se�im ise, teklif edilen r�dovans bedeli ile elektrik enerjisi sat�� fiyat�n�n ihalenin yap�ld�� tarihe indirgenmi� de�erlerinin �artnamede belirlenen esaslar dahilinde birlikte de�erlendirilmesi sonucu yap�l�r.

b) �halenin sonu�lanmas�ndan itibaren �� ay i�erisinde, santrallardan �retilecek elektrik enerjisinin al�m�na ili�kin olarak, ihalede se�ilen �irket veya �irketler ile TETA� aras�nda ihale sonucu belirlenen elektrik enerjisi sat�� fiyat� ve asgari �retim miktar� �zerinden, santral�n i�letmeye ge�me tarihinden itibaren 15 y�l s�reli enerji sat�� anla�mas� imzalan�r. TETAޒ�n enerji al�m�na ili�kin usul ve esaslar �artnamede belirlenir. TETA� taraf�ndan bu Kanun h�k�mleri �er�evesinde sat�n al�nacak enerji, santral�n devreye girmesinden itibaren her y�l, faaliyette bulunan perakende ve toptan sat�� lisans� sahibi t�zel ki�ilere, yap�lacak ikili anla�malar �er�evesinde sat�l�r. Perakende ve toptan sat�� lisans�na sahip bu t�zel ki�ilerin alacaklar� enerji miktar� bu t�zel ki�ilerin bir �nceki y�lki T�rkiye toplam enerji t�ketimindeki paylar� oran�nda her y�l belirlenir.� Bu Kanun kapsam�nda toptan ve perakende sat�� lisans� sahibi t�zel ki�iler taraf�ndan ikili anla�malarla �stlenilecek elektrik enerjisi al�m�na ili�kin h�k�mler lisanslar�na der� edilir. TETA� taraf�ndan toptan ve perakende sat�� irketlerine yap�lacak enerji sat��na ili�kin usul ve esaslar ile taraflar�n y�k�ml�kleri bu Kanunun yay�m� tarihinden itibaren iki ay i�erisinde Bakanl�k taraf�ndan ��kar�lacak y�netmelikle d�zenlenir.

c) Santral sahas� hari� olmak kayd�yla, ihale konusu maden sahas� ile ihale konusu projenin ger�ekle�mesi i�in zorunlu olan baraj ve su alma yap� yerlerinin kamula�t�rmalar� �artnamede belirlenecek esaslar �er�evesinde E�A� taraf�ndan bedeli de �denmek sureti ile yap�l�r. Yerleri kamula�t�r�lanlar�n iskan� 19/9/2006 tarihli ve 5543 say�l� �sk�n Kanununa g�re yap�l�r.

�) Yap�lacak olan santrallar�n s�zle�melerinde �ng�r�len s�rede i�letmeye al�namamas� halinde uygulanacak yapt�r�mlar �artname ve s�zle�melerde yer al�r.

d) Gerekli enerji nakil hatlar� TE�A� taraf�ndan, �irketle TETA� aras�nda yap�lacak olan s�zle�mede belirlenecek olan santral �nitelerinin i�letmeye giri� program�na uygun olarak yap�l�r. Gecikmeden dolay� olu�an zararlar TE�A� taraf�ndan kar��lan�r.

e) �hale Kapsam�ndaki santrallar i�in, End�stri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirlili�inin Kontrol� Y�netmeli�i�nde belirlenen emisyon s�n�r de�erlerini sa�lamak kayd�yla, Hava Kalitesinin Korunmas� Y�netmeli�i�nde belirlenen hava kalitesi s�n�r de�erleri, projenin uygulanmas�na imkan verecek �ekilde �evre ve Orman Bakanl��nca yeniden belirlenir.

(3) 3/6/2007 tarihli ve 5686 say�l� Jeotermal Kaynaklar ve Do�al Mineralli Sular Kanununun Ge�ici 5 inci maddesi bu Kanunun yay�m� tarihinden itibaren uygulanmaz.

BA�KAN � Ge�ici madde 2 �zerinde, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na Mersin Milletvekili Ali R�za �zt�rk.

Say�n �zt�rk, buyurun.

CHP GRUBU ADINA AL� RIZA �ZT�RK (Mersin) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; az �nceki konu�mam� ben ya anlatamam��m ya da anla��lmam�� veya anla��lmak istenmemi�.

Ben o konu�may�, herhangi bir siyasi partimize veya o partimizin milletvekillerine hakaret etmek kast�yla yapmad�m, o konu�mam�n i�inde hi� ona y�nelik bir s�z yoktur. Zaten, anlams�z, bo�una tart��malar, birbirimizi anlamamaktan, s�ylenilen s�zleri amac�n� da a�t�rarak yorumlamaktan kaynaklanmaktad�r. Ben, �teden beri al��kanl�k h�line getirilen bir yanl�� ele�tirmek, do�ru bulmad��m� ifade etmek i�in o konu�mam� yapt�m. �nsanlar�n ve toplumlar�n siyasal hayatlar�nda, toplumsal hayatlar�nda hatalar yapabilece�ini s�yledim, bunun tarihteki �rneklerini verdim. Hi�bir �ekilde, herhangi bir siyasi partimizle veya milletvekilimizle, �rneklerini verdi�im �lkelerle benze�tiren, �zde�le�tiren bir c�mle kullanmad�m.

Ben, �stanbul Teknik �niversitesi ve �stanbul Hukuk Fak�ltesi mezunuyum, m�hendisim, avukat�m. Ne dedi�imi bilebilecek durumday�m, haddimi bilirim. K��kl��mden beri toplumun i�inde, toplumla birlikte ya�am�� bir insan�m. T�rk milletinin, halk�m�n ac�lar�na ortak olmu�um her a�amada. Benim, halk� k��k g�rmek, halk�n iradesine sayg�s�zl�k yapmak gibi bir tutum ve davran��m asla olamaz, bug�ne kadar da olmam��t�r.

Benim demokrasi anlay��m, sadece kendi siyasal anlay��ma, kendi d��ncelerime ya�am hakk� sa�layan bir demokrasi anlay�� de�ildir; bana kar��, benim d��nceme kar�� olan d��ncelere de dayanma, tahamm�l etme anlay��d�r. Bunu, benim se�menlerim bilir; benim se�im b�lgemde, sizin siyasi parti mensuplar� arkada�lar�n�z bilir.

De�erli arkada�lar�m, insanlar�n d��ncelerini ama�lar�ndan farkl� yorumlayarak siyaset yapma anlay��n� da ben �ok do�ru bulmad��m�, bu tip anlay��lar�n da prim yapmayaca��n� s�ylemek istiyorum. Ke�ke, o Grup Ba�kan Vekili Arkada��m bu konu�malar� yapmadan �nce benimle konu�sayd� veya Meclisimizin Y�ce Ba�kan�, Meclisi tarafs�z ve �zen i�erisinde y�r�tmek g�revini bir kenara b�rakmay�p bana bir c�mlelik bir s�z vermi� olsayd�, bu gerginlikler olmayacakt� de�erli arkada�lar�m.

Ben tekrar ediyorum, T�rk milletine, T�rk halk�na ya�am�m�n hi�bir evresinde hakaret etme anlay��m yoktur, olamaz. Milletvekili arkada�lar�ma hakaret etme anlay��m olamaz. B�rak�n, ben insanlara hakaret etmem. Ama yanl�� g�rd��m siyasal anlay��lar� da ele�tiririm.

�imdi, T�rk milleti AKP�ye y�zde 47 oyu verirken kendisine kar�� yasalar� yap�n diye mi bu oyu verdi? �imdi, sizin, halka kar�� olan bu N�kleer Yasas��na �evet� demenizin hata oldu�unu, yanl�� oldu�unu s�ylemeyecek miyim? �o�unlu�un, halk�n iradesine sayg� duymak, sadece kendinize verilen oylar� oy kabul ederek az�nl��n haklar�n� ihlal etmek de�ildir. Sabahtan beri bu Mecliste ya�anan tablo, kimin halk�n iradesine sayg� duydu�unu, kimin duymad��n� �ok a��k bir �ekilde g�stermektedir. Sizler gibi ben de halk�m�n oylar�yla geldim, halk�m�n ak oylar�yla geldim. Otuz y�ld�r siyasetin i�indeyim. Ben, b�lgemin tozunu topra��n� yutarak geldim. Beni Silifkeli ve Mersinli se�menlerim �ok iyi bilir. Halka kar��, benim y�re insan�na kar�� zellikle olan bu Yasa�n�n g�r��lmesinde, isterdim ki iktidar partisinin Silifke Milletvekili de burada olsun.

AHMET YEN� (Samsun) � Mersin�

AL� RIZA �ZT�RK (Devamla) � De�erli arkada�lar�m, herhalde, �imdi s�ylediklerim anla��ld�. Birbirimizi anlamak durumunday�z. Birbirimizle uzla�mak durumunday�z. Uzla�mak i�in konu�mam�z ve anla�mam�z laz�m. Uzla�ma g�revi de �zellikle iktidar partisine ve iktidar partisinin milletvekillerine d��er ��nk� bu halk, size, bu �lkeyi y�netme g�revi verdi.

�NAL KACIR (�stanbul) � Mersin milletvekili�

AL� RIZA �ZT�RK (Devamla) � Silifke�den olan arkada��m� s�yledim.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Mersin Milletvekili�

AL� RIZA �ZT�RK (Devamla) � Evet, Silifke�den olan Mersin Milletvekili.

Evet, de�erli arkada�lar�m, herh�lde d��ncelerim anla��ld�. Ke�ke Meclis Ba�kan�m�z onu verseydi, bir c�mlede a��klard�k.

De�erli arkada�lar�m, birbirimize sayg� �er�evesi i�erisinde d��ncelerimizi her zaman s�ylemek durumday�z, buna tahamm�l etmek durumundas�n�z. Biz d��ncelerimizi s�yleyece�iz, daha �ok ele�tiriler yapaca��z biz burada. Bizim g�revimiz, sizin yanl��l�klar�n�z� ��karmak.

�imdi, bak�n, bu g�r��mekte oldu�umuz n�kleer santraliyle ilgili yer se�iminde ben Say�n Bakana sordum, Bakan cevap vermedi. Bunlardan bir tanesi Mersin�in Akkuyu Santrali midir dedim, var m�d�r? Cevap vermedi, gizleniyor kamuoyundan.

De�erli arkada�lar�m, bu Yasa, do�rudan halk� ilgilendiren bir Yasa. Bu Yasa, sadece teknik �zellikler i�ermiyor. Bu Yasa, e�er, sadece teknik �zellikler i�ermi� olsayd�, 20 tane bilim adam� gelirdi, karar�n� verirdi. Bu Yasa�n�n toplumsal boyutlar� var, insan� ilgilendiriyor. O nedenle, bu Yasa�yla, ilgili b�rak�n biz milletvekillerini, toplumun her kesiminin s�z s�yleme hakk� vard�r. Teknik konularda demokrasi olmaz anlay�� do�ru de�ildir. Tabii, bizim �lkemizde yasa ve anayasa yapma giri�imleri konusunda d��ncelerini s�yleyen �niversite rekt�rlerine �Herkes kendi i�ine baks�n.� diyen bir siyasal anlay��n oldu�u ortamda bunlar� da yad�rgamamak laz�m. Ama, halk bu konuda s�z s�yleyecek de�erli arkada�lar�m. Halk, kendi sa�l��n� ilgilendiren bu konuda s�z s�ylemeyecek de hangi konuda s�z s�yleyecek?

Bak�n, deminden s�yledim, �zellikle bu n�kleer santrallerin at�klar�n�n g�venli bir �ekilde korunmas� sorunu ��z�lememi�tir d�nyada. Bug�n Amerika ve Avrupa Birli�i at�k mezarl�� h�line d�nm��t�r. Oralarda at�klar kumlar i�erisinde, havuzlar i�erisinde bekletilmektedir. N�kleer at�klar, �� y�z y�l denetlenmesi gereken at�klard�r. E�er, bu Yasa oldu�u zaman bizim �lkemiz n�kleer at�k deposu h�line gelecektir. Bunlardan, biz Mersinliler olarak, bu santrale kar�� oldu�umuzu ifade ediyoruz. Akkuyu N�kleer Santrali bizi do�rudan ilgilendiriyor. Bak�n, orada, Akdeniz�in i�erisinde Ecemi� fay� var. Bu fay, santralin kurulaca�� yere 25 kilometre mesafede aktif bir fayd�r ve orada de�i�ik �iddetlerde deprem olmu�tur. O arazi deprem b�lgesidir. �imdi, bu tehlike i�ermiyor mu de�erli arkada�lar�m?

�imdi, bak�n, en �nemli enerji kayna��m�z yenilenebilir, temiz, do�al enerji kayna�� olmal�d�r. H�k�metimiz, bug�ne kadar yenilenebilir kaynaklara hi� aktar�m yapmam��t�r.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� l�tfen tamamlar m�s�n�z Say�n �zt�rk.

AL� RIZA �ZT�RK (Devamla) � Tamam Say�n Ba�kan�m.

�imdi, bizim linyit yataklar�m�z a�a�� yukar� 10 bin megavat g�c� kar��layacak bir potansiyele sahiptir, Elbistan linyit yataklar� sadece. Bu 486 milyar metrek�p do�al gaza hitap etmektedir. Bu de�erlendirilmemi�tir. Hidrolik enerjiye bir �ivi �ak�lmam��t�r. Lisanslar verilmi�tir. Say�n Bakanl��n tabiriyle s�yl�yorum: �antac�lar t�retilmi�tir, �antac�lar. Biyoat�klarla ilgili enerji konusunda hi�bir yat�r�m yap�lmam��t�r.

De�erli arkada�lar�m, geli�mi� �lkelerin n�kleer teknolojisinden, n�kleer santrallerinden uzakla�t��, 2 kere 2�nin 4 etti�i kadar a��k ve se�ik, nettir. Bu, bu raporlarda vard�r. Bu raporlar Uluslararas� Enerji Ajans� taraf�ndan yay�nlanan raporlard�r. �imdi, bu raporlar varken Amerika�n�n ve Avrupa Birli�i �lkelerinin bundan uzakla�t�� sabitken bunlar� g�rmemezlikten gelmek m�mk�n de�ildir.

Biz Mersinliler olarak n�kleer santrali istemiyoruz de�erli arkada�lar�m. E�er isteniyorsa, buyursunlar orada referandum yapal�m. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �zt�rk.

Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na, K�tahya Milletvekili Say�n Alim I��k.

Buyurun Say�n I��k. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

MHP GRUBU ADINA AL�M I�IK (K�tahya) � Say�n Ba�kan, sayg�de�er milletvekilleri; hepinizi gecenin bu ge� vaktinde sayg�lar�mla selaml�yorum. S�zlerimin ba��nda bug�n ya�ad��m manzara kar��s�nda duygular�m� ifade etmeden ge�emeyece�im. Bizden �ok daha tecr�beli, hem siyasette hem ya��a bizden daha ileri olan b�y�klerimiz e�er bu Meclise biraz daha itidal tavsiye ederlerse �ok memnun oluruz. Ger�ekten, ben, bug�n �z�nt�lerimi ifade ediyorum.

Bilindi�i gibi, bu Yasa�n�n ge�ici 2�nci maddesi �zerinde konu�mak �zere Milliyet�i Hareket Partisi Grubu ad�na s�z ald�m. Ad� ge�en Kanun 22�nci D�nemde 8 May�s 2007 tarihinde T�rkiye B�y�k Millet Meclisi taraf�ndan kabul edilerek 11 May�s 2007 tarihinde onaylanmak �zere Cumhurba�kanl�� makam�na sunulmu� ancak 24 May�s 2007 tarihinde Cumhurba�kanl�� makam�nca yeniden incelenmek �zere T�rkiye B�y�k Millet Meclisine iade edilmi�tir. Tasar� 23��nc� D�nemde Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi� Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunun g�ndemine tekrar al�nm�� ve 10 Ekim 2007 tarihli toplant�s�nda genel g�r��meye, 24 Ekim 2007 tarihli toplant�s�nda da maddeler �zerinde g�r��meye a��larak tart��lm��t�r. Bu iki toplant�da, k�sa s�rede de olsa, yap�lan tart��ma ve de�erlendirmeler sonunda kabul edilmi�, yasala�mak �zere Genel Kurul g�ndemine al�nm��t�r. �ki g�nd�r de �bug�n ��nc� g�ne girdik, yar�m saat �nce- y�ce Meclis bu konu �zerinde �al��malar�n� yo�un bir �ekilde s�rd�rmektedir.

Maddeler �zerinde g�r��melerin yap�ld�� ikinci toplant�da, iktidar mensubu de�erli milletvekillerimiz taraf�ndan verilen on de�i�ik �nergeyle, taslak, �deta yeniden d�zenlenerek kabul edilmi�tir. Dolay�s�yla, bir�ok madde zaman darl�� nedeniyle yeterince tart��lamam��, bu oturumda Grubumuz �yelerince de verilen bir �nerge kabul edilerek 5�inci maddenin alt�nc� f�kras� olarak tasar�ya eklenmi�. Bu hususta gerek Say�n Bakana gerekse Komisyonumuzun de�erli �yelerine �ahs�m ve Grubumuz komisyon �yeleri ad�na te�ekk�rlerimi sunuyorum.

T�rkiye�nin enerji ihtiyac�n�n kar��lanmas� a��s�ndan gelecekte alternatif bir enerji kayna�� olarak n�kleer enerji santrallerinin kurulmas� fikrinin desteklenmesi Grubumuzca da uygun bulunmaktad�r.

G�r��mekte oldu�umuz Kanun�un 2�nci maddesi, bilindi�i gibi, E�Aޒ�n yerli k�m�r yak�tl� elektrik santrali yap�lmas� amac�yla k�m�r tahsis ihalesi yap�lmas�na ili�kin �artlar� ve h�k�mleri d�zenlemektedir. Bu madde iki �nemli �art getiriyor: Birincisi, bin megavat ve �zeri g��te olmas�n� -kurulacak santralin- �art olarak ko�uyor. �kincisi de 2014 y�l� sonuna kadar i�letmeye a��lmas� �art�n� ko�uyor. Madde, ayr�ca, bu �artlar� sa�layan santrale i�letmeye ge�i� tarihinden itibaren on be� y�ll�k enerji al�m garantisi getirmekte ve TETA� taraf�ndan perakende ve toptan sat�� lisans�na sahip t�zel ki�ilere sat��n� getirmekte; ihale konusu maden sahas� ile proje i�in gerekli baraj ve su alma yerlerinin E�A� taraf�ndan bedeli �denerek sa�lanmas�n� getirmekte; gerekli enerji nakil hatlar�n�n TE�A� taraf�ndan santral �nitelerine uygun olarak yap�lmas�n� g�ndeme getirmekte; santrallerin y�r�rl�kteki mevzuata uygun emisyon s�n�r de�erlerini a�mamas� kayd�yla hava kalite s�n�r de�erlerinin proje uygulanmas�na imk�n verecek �ekilde, �evre ve Orman Bakanl��nca yeniden belirlenmesini g�ndeme getirmekte; ayr�ca, 3/6/2007 tarih ve 5686 say�l� Jeotermal Kaynaklar ve Do�al Mineralli Sular Kanunu�nun ge�ici maddesinin iptalini �ng�rmektedir. Peki, yukar�da s�z�n� etti�im 5686 say�l� Jeotermal Kaynaklar ve Do�al Mineralli Sular Kanunu�nun ge�ici 5�inci maddesinde ne vard� da bu Yasa�da iptali istenmektedir? S�z konusu ge�ici maddede, E�A� taraf�ndan k�m�r tahsis ihalesi sonucunda k�m�r kullan�m hakk� elde edecek �irketler taraf�ndan yap�lacak bin megavat �zeri g��te yerli k�m�r yak�tl� elektrik santrallerinden 2014 y�l� sonuna kadar i�letmeye girenlerin �retti�i elektri�in on be� y�l s�reyle sat�n al�nmas� h�km� ve buna y�nelik d�zenlemeler yer almakta. Biraz �nce bahsetti�im di�er konular burada yoktu.

Dolay�s�yla, aradan ge�en be� ayl�k bir uygulama s�recinde ya�anm�� nemli sorunlar olmal� ki, gerek Say�n Bakan�m�z gerekse H�k�metimizin di�er mensuplar� bu sorunlar� bu maddeye ilave etmi�ler. Dolay�s�yla, yerinde bir d�zeltme olmu�. Bu yeni d�zenleme do�al olarak yerinde bir d�zenleme ancak yeri buras� de�il. Bizler, bu d�zenlemenin ayr� bir kanun tasar�s� olarak ele al�nmas�n� ve acilen ��kar�lmas�n� �neriyoruz. Aksi takdirde, n�kleer santrallerle ilgili bir kanun kapsam�nda termik santrallerin k�m�r tahsisinin d�zenlenmesine ili�kin ge�ici bir maddenin yer almas�, y�ce Meclisimizin bug�nk� �yelerini, gelecek nesiller �n�nde sorgulanacak bir konuma ta��maktad�r. �zellikle bu konuya dikkatinizi �ekmek istedim.

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; bu maddenin, etkilenmesi beklenen, k�m�r yak�tl� termik santraller ile di�er termik santrallerin bug�nk� durumuna da birka� c�mleyle dikkatinizi �ekmek istiyorum.

�lkemizde Orhaneli�de 1 �nite, 210 megavat; Kangal�da 3 �nite, 457 megavat; Af�in Elbistan A�da 4 �nite, 1.355 megavat; Af�in Elbistan B�de 4 �nite, 1.440 megavat; Tun�bilek�te 3 �nite, 365 megavat; Seyit�mer�de 4 �nite, 600 megavat; �an�da da 2 �nite, 320 megavat olmak �zere, linyit k�m�r� kullan�larak enerji �retilen, toplam 4.747 megavatl�k kurulu g�ce sahip 21 �niteden olu�an 7 santral bulunmakta.

Ayr�ca, 2 �niteli, 300 megavat g�c�nde bir ta�k�m�r� santralimiz �atala�z��nda, Ambarl��da ve Hopa�da fuel oil kullan�lan toplam 5 �niteli ve 680 megavat g�c�nde 2 santral, Alia�a�da motorin kullan�lan 6 �niteli ve 180 megavat g�c�nde 1 santral, Bursa�da ve Ambarl��da do�al gaz kullan�lan toplam 15 �niteli ve 2.782,9 megavat g�c�nde 2 santral olmak �zere, toplam 13 santralde 8.689,9 megavat kurulu termik g�� kapasitesi bulunmaktad�r. Bunlara, toplam 101 hidroelektrik santralin 11.335 megavatl�k kurulu g�c�yle, 3 adet mobil santralin yakla��k 285 megavatl�k kurulu g�c� de eklendi�inde, toplam, �lkemizde 117 santralde 20 bin megavat�n �zerinde kurulu g�� kapasitesi bulunmaktad�r.

Bu verilerden anla��ld�� gibi, termik santrallerimizin toplam g�c�n�n y�zde 60�a yak�n�n� linyit k�m�rle �al��an santrallerimiz olu�turmaktad�r. ��kar�lacak olan bu Kanun�un, b�y�k olas�l�kla �ncelikle kurulmas� beklenen Af�in Elbistan C ve D, hatta ileride g�ndeme gelebilecek olan E, F ve benzeri gibi santraller yararlanabilecektir.

Acele edilmeden, ayr� bir tasar� olarak y�ce Meclise getirilmesinin daha uygun olaca��na inand��m�z termik santrallere y�nelik d�zenlemeler i�eren yeni bir te�vik yasa tasar�s�yla, bin megavatl�k alt s�n�r� da daha d��k, makul bir s�n�ra �ekerek, �lkemizin de�i�ik y�relerindeki -�rne�in K�tahya�daki, Bursa�daki, �anakkale�deki- yerli k�m�r kaynaklar�m�z�n da de�erlendirilmesi sa�lanmal�d�r. B�ylece, di�er do�al kaynaklar�m�z�n da kullan�lmas�yla, gelecek d�nemde de ba��ml�l�k, d��a ba��ml�l�k giderek azalt�labilecektir.

Konu�mam�n son b�l�m�nde, �lkemizin enerji politikas� a��s�ndan son derece �nemli oldu�una inand��m enerji kay�p ve ka�aklar� konusunda da birka� c�mle s�ylemek istiyorum.

De�i�ik �ekillerde tezah�r eden ka�ak elektrik kullan�m�, bir kesimin sosyal adalet ve e�itlik ilkelerine ayk�r� bir bi�imde kulland�� elektri�in bedelinin toplumun t�m�ne �detilmesi anlam�na gelen enerji ka�a�� b�y�k bir kesime yap�lan haks�zl�� da beraberinde getirmektedir. Evet, bug�n, ortalama y�zde 15 dolay�nda bir T�rkiye enerji kay�p ve ka�a�� vard�r; teknik olarak kay�plar d��ld��nde, y�zde 10 fazladan ka�ak enerji kullan�m� s�z konusudur. �llerimizden 28 tanesi T�rkiye ortalamas�n�n �zerinde ka�ak elektrik kullan�m�na sahiptir. Do�al olarak, T�rkiye ortalamas�n�n alt�nda �ok az d�zeyde kay�p ve ka�ak enerji kullan�lan illerdeki model�

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� l�tfen tamamlar m�s�n�z Say�n I��k.

AL�M I�IK (Devamla) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan�m.

� dikkate al�nmak kayd�yla, bu T�rkiye ortalamas�n�n �zerinde, hatta y�zde 70�lere kadar varan ka�ak elektrik kullan�lan illerimizde, evet, biz T�rkiye B�y�k Millet Meclisi olarak gerekirse, enerji kullan�m�n� ayr�ca te�vik edelim, ama ka�ak enerji kullan�m�na mutlaka son verelim diyorum. ��nk�, y�zde 10�luk bir enerji tasarrufu, bizim �u anda �� g�nd�r tart��t��m�z, 2020 y�l�nda y�zde 5 pay alacak n�kleer enerjinin 2 kat�. Dolay�s�yla, bunu da dikkatinize sunmak istiyorum.

Y�ce Meclisi, bu ge� vakitte sab�rla beni dinledi�i i�in tekrar sayg�yla selaml�yorum. Bu Yasa hay�rl� olsun diyorum. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n I��k.

�ah�slar� ad�na ilk s�z, Siirt Milletvekili Say�n Afif Demirk�ran�a aittir.

Buyurun Say�n Demirk�ran. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

ENG�N ALTAY (Sinop) � Hay�rl� olsun de.

AF�F DEM�RKIRAN (Siirt) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; sayg�lar�m� sunuyorum.

Evet, hay�rl� olsun diyece�im. Yaln�z halk�m�z i�in �ok yararl� bir yasa daha ��kar�yoruz, sonuna do�ru geldik. Ger�ekten, bu Yasa�da bu maddenin, tabii, n�kleer kanununa ilave edilmi� olan k�m�rle ilgili bir madde. T�rkiye�de, malumunuz, 8,5 milyar ton kadar bir k�m�r rezervi var. Bunun a��rl�� da Elbistan�dad�r. Elbistan�da da, b�y�k montanl�, b�y�k kapasiteli santraller kurmak gerekiyor. Hen�z da��t�m �irketleri de olu�mad�� i�in, uzun vadeli s�zle�me yapabilmek i�in b�yle bir d�zenlemeye ihtiya� var. ��nk�, mevcut 4628 say�l� Kanun�da, ancak, bir y�ll�k al�m yapabilme imk�n� var. Bu d�zenlemeye ihtiya� vard�.

Buradan, Bakanl��a da te�ekk�r etmek istiyorum. Ge�en g�n b�t�e konu�mas�nda da ifade etti, 800 milyon ton, k�m�rde art�� olmu�, a��rl�� da Elbistan�da. Hatta 600 milyon ton da netle�mek �zere olan bir art�� s�z konusu.

Ayr�ca, ge�ti�imiz g�nlerde r�zg�rla ilgili �ok ciddi bir m�racaat oldu, 78 bin megavat. Mevcut kapasitenin de �st�nde, muhtemelen m�kerrerlikler var. Ancak, bu �unu da ifade ediyor: Demek ki, yerli kaynaklar�m�z�, biz, de�erli arkada�lar, kullan�yoruz, kullanmaya devam edece�iz. Onun i�in, bu Yasa�n�n tekrar hay�rl� olmas�n� diliyor, sayg� sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Demirk�ran.

�kinci s�z, Konya Milletvekili Say�n Hasan An��ya aittir.

Buyurun Say�n An��. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

HASAN AN�I (Konya) � Say�n Ba�kan�m, de�erli milletvekili arkada�lar�m; hepinizi sayg�yla selaml�yorum. Vakit hayli ilerledi.

N�kleer g�� santrallerinin yan�nda, yerel kaynaklara d�n�k linyit k�m�r yataklar�na da kurulacak termik santrallerle ilgili bir d�zenleme.

Ben, Yasa�n�n t�m�n�n �lkemiz i�in, milletimiz i�in hay�rl� olmas�n� diliyorum. Eme�i ge�en herkesi de, b�rokrat arkada�lar�m�z�, Bakanlar Kurulumuzu, Komisyonda g�rev yapan arkada�lar�m�z� ve Genel Kurul �al��malar�na da katk�da bulunan t�m milletvekili arkada�lar�ma sayg�lar�m� arz ediyor, hay�rl� geceler diliyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n An��.

Madde �zerinde konu�malar tamamlanm��t�r.

Soru-cevap k�sm�na ge�iyoruz.

Say�n K�l��daro�lu, buyurun.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Te�ekk�rler Say�n Ba�kan.

Say�n Bakana bir soru y�neltmek istiyorum: Say�n Bakan, bu yerli ve yabanc� uyruklu s�zle�meli personel �al��t�rmayla ilgili �cret ve mali haklar�n Ba�bakan taraf�ndan belirlenmesi �ng�r�l�yor. Az �nce MHP Grubundan de�erli bir milletvekili arkada��m�z, Ba�bakanl�k kurulu� yasas�nda bir maddeyi de okudu, yani bu konuda zaten bir yetki var.

Bir de, demokrasilerde yetkiler kurumlar taraf�ndan kullan�l�r, ki�iler taraf�ndan de�il. Yani, Say�n Ba�bakan�n bu kadar yo�un i�i aras�nda, oturup, gelecek 3 veya 5 yabanc�n�n �cretini belirleme gibi bir olay�n�n da olmamas� gerekir. Acaba, Ba�bakanl��n o maddesi ni�in dikkate al�nmad� da b�yle bir d�zenleme yap�ld�? Bunun gerek�esini ger�ekten merak ediyorum.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n K�l��daro�lu.

Ba�ka sorusu olan yok.

Say�n Bakan�m, cevaplayacak m�s�n�z?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Say�n K�l��daro�lu�nun sorusu, ilk anda bizde de ayn� �eyi uyand�rd�, fakat TAEK Kanunu bu �ekilde. Dolay�s�yla Ba�bakan�n onay�yla bu ger�ekle�iyor. Zaten di�er kararlar da Say�n Ba�bakana gidiyor, yani ben olaya bak�yorum, ama b�t�n kararlar Say�n Ba�bakan�n onay�yla oluyor.

�cretle ilgili k�s�m da, TAEK Kanunu�nda gene Ba�bakan�n onay�yla oluyor, dolay�s�yla Ba�bakan taraf�ndan veriliyor. Daha evvelden de Say�n Sezer�e g�nderilen metinde de durum ayn�. Yani bu olay tamam�yla TAEK Kanunu�nun yap�s�ndan do�an bir konu. Biz de kendi aram�zda tart��t�k bunu sizin gibi, yani b�yle olmamas� laz�m diye d��nd�k, ama TAEK Kanunu ayn� �ekilde.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � �TAEK�in �nerisiyle� demek laz�m efendim, Say�n Bakan�m�

�ENOL BAL (�zmir) � Say�n Bakan�m, �yle de�il ama. Buradaki s�zle�meli personel farkl� bir stat�de, yani �zel�

BA�KAN � Say�n Milletvekili�.

�ENOL BAL (�zmir) � �ok affedersiniz, yani a��kl�k olsun diye s�yl�yorum. Yani normal, 657�ye tabi s�zle�meli de�il.

BA�KAN � Ama b�yle bir usul yok ki, yerinizden soru soramazs�n�z.

ABD�LKAD�R AKCAN (Afyonkarahisar) � Ama, yani bir bi�imde konu�mas� laz�m Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Yazd�rsayd� kendini, konu�tururduk.

ABD�LKAD�R AKCAN (Afyonkarahisar) � Konu�tu ama o konu�may� do�ru yorumlam�yor Say�n Bakan.

�ENOL BAL (�zmir) � Yani, bu Ba�bakanl�k, biraz �nce de s�ylemi� oldu�um gibi, Ba�bakanl�k Te�kilat Kanunu�na g�re s�zle�meli personele daha uygun. O da Bakanlar Kurulu taraf�ndan belirlenir. L�tfen bir daha bak�ls�n.

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Bakt�k ona, e�er bir terslik varsa yine d�zeltebiliriz, ama Kanun b�yle.

BA�KAN � Te�ekk�rler.

Madde �zerinde be� �nerge vard�r. �nergeleri �nce geli� s�ras�na g�re okutaca��m sonra ayk�r�l�k s�ras�na g�re i�leme alaca��m.

�lk �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 5654 say�l� Kanunun ge�ici 2 nci maddesine ba�l�k olarak a�a��daki ibarenin eklenmesini arz ve teklif ederiz.

Mustafa Elita�	Sad�k Yakut	Veysi Kaynak
Kayseri	Kayseri	Kahramanmara�
Ahmet �ks�zkaya		Fevzi �anverdi
Kayseri		Hatay

�Yerli K�m�r Yak�tl� Santrallar�n Te�viki�

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan tasar�n�n Ge�ici 2. maddesinin (b) f�kras�n�n son c�mlesinin a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

Oktay Vural	Mehmet �and�r	D. Ali Torlak
�zmir	Mersin	�stanbul
Beytullah Asil	Ahmet Orhan	Y�lmaz Tankut
Eski�ehir	Manisa	Adana
	Muharrem Varl�
	Adana

�TETA� taraf�ndan toptan ve perakende sat�� irketlerine yap�lacak enerji sat��na ili�kin usul ve esaslar ile taraflar�n y�k�ml�l�kleri bu Kanunun yay�m� tarihinden itibaren iki ay i�erisinde, EPDK taraf�ndan d�zenlenir.�

BA�KAN � Di�er �nergeyi okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� yasan�n Ge�ici 2. maddesinin (a) f�kras�n�n sonuna gelmek kayd�yla a�a��daki ifadenin eklenmesini arz ederiz.

Sayg�lar�m�zla.

Ferit Mevl�t Aslano�lu	Ali R�za �zt�rk	Kemal K�l��daro�lu
Malatya	Mersin	�stanbul
�evket K�se		Nesrin Baytok
Ad�yaman		Ankara

Ge�ici 2. madde a f�kras� ilave metin: �Bir organize sanayi B�lgelerindeki t�m yat�r�mc� ve �reticilerin m��tereken kuracaklar� �irketler i�in bu s�re 20 y�ld�r.�

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, �imdi okutaca��m son iki �nerge ayn� mahiyette oldu�undan, ayr� ayr� okutup birlikte i�leme alaca��m.

�stemeleri h�linde her iki �nerge sahibine s�z verece�im.

�nergeleri okutuyorum:

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 5654 say�l� Kanunun Ge�ici 2. maddesinin Kanun metninden ��kar�lmas�n� arz ve teklif ederiz.

Oktay Vural	Alim I��k	Cemaleddin Uslu
�zmir	K�tahya	Edirne
Necati �zensoy		Mustafa En�z
Bursa		Manisa

TBMM Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 5654 say�l� kanunun Ge�ici 2. maddesinin kanun metninden ��kar�lmas�n� arz ve teklif ederiz. �� 07.11.2007

Hasan Macit	Mustafa Vural	Recai Birg�n
�stanbul	Adana	�zmir
Emrehan Hal�c�	Ay�e Jale A��rba�	S�leyman Ya��z
Ankara	�stanbul	�stanbul

BA�KAN � Say�n Komisyon i�tirak ediyorlar m�?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � H�k�met �nergeye kat�l�yor mu?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � S�z isteyen var m�?

HASAN MAC�T (�stanbul) � Say�n Ba�kan�

BA�KAN � Say�n Macit, buyurun efendim.

HASAN MAC�T (�stanbul) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; hepinizi sayg�lar�mla selaml�yorum.

De�erli arkada�lar, Demokratik Sol Parti olarak biz yerli madenlerimizin i�letilmesi, yerli k�m�r ocaklar�m�z�n i�letilmesi ve buna dayal� olarak elektrik santrallerinin kurulmas�n� �nemsiyoruz ve bu ba�lamda yasal d�zenlemelerin yap�lmas�n�, hemen de ivedilikle yap�lmas�n� istiyoruz. Ama g�r��mekte oldu�umuz Yasa, n�kleer g�� santrallerinin kurulmas� ve i�letilmesiyle ilgili bir yasa. Bu Yasa�n�n i�erisinde k�m�rle ilgili santrallerin kurulmas�n�, hem de ge�ici bir maddeyle getirilmesini do�ru bulmuyoruz. Bu Yasa�n�n d�zenlenmesi teknik a��dan bile do�ru de�il. Yasa�n�n �z� ba�ka, getirilen ge�ici madde ba�ka.

De�erli arkada�lar, ge�ici maddeyi okudu�umuz zaman �deta ba�tan sona kadar bir yasa metnini and�r�yor. Ge�ici maddede santral kurulmas� var, santrallerin yap�lmas� ihalesi var, elektrik sat�� fiyat�n�n d�zenlenmesi var, sat��la ilgili y�netmeliklerin ��kar�lmas� var, kamula�t�rma var, santrallerin zaman�nda i�letmeye al�nmamas�yla ilgili yapt�r�mlar� i�eren madde var, enerji nakil hatlar�yla ilgili d�zenlemeler var, �evre ve Orman Bakanl��yla ilgili uygulamadan kald�r�lan yasa var. Yani bu uygulanacak ge�ici madde de bir�ok konuyu bir araya getirmi�iz ve �ge�ici bir madde� ad� alt�nda ilgisi olmayan bir yasaya koymu�uz. Bunun son derece yanl�� oldu�unu biliyoruz. Gelin, yol yak�nken bu maddeyi ��karal�m ve bu maddeyi bir yasal metin h�line getirelim, ivedilikle getirelim, ��nk� �nemsiyoruz ve yapt��m�z i� ger�ekten yasa tekni�ine de uygun olsun, yapt��m�z i� bir i�e benzesin. Ama biz, ne yaz�k ki, gecenin bu vaktinde� Hep zaten gece ��kar�lan baz� yasalarda oldum olas� kayg�lar ta��n�r, ihaleli yasalar �zellikle gece vakitlerine denk getirilir. Bunda da bir d�nya ihaleler var, ihaleler yap�lacak maddeler var. Ni�in bu Yasa�y� daha g�nd�z vaktinde, gece vaktine getirmeden, daha normal saatlerde g�r��meyiz de b�yle gecenin bu saatinde gergin ortama ta��yarak g�r��r�z anlayabilmi� de�ilim. Gelin arkada�lar, yol yak�nken d�nelim ve bu ge�ici maddeyi bu Yasa metninden ��karal�m. E�er ��karmaz isek ileride do�abilecek aksakl�klar� �imdiden kendi oylar�m�zla kabul etmi� oluruz ve bu Yasa e�er Anayasa Mahkemesine giderse, inan�n, Anayasa Mahkemesi bunu iptal edecektir. Hem diyoruz ki: �Zaman dar, zamana ihtiyac�m�z var.� Ama zaman� uzatmak i�in de elimizden ne gelirse yasa maddesine soku�turuyoruz.

De�erli arkada�lar, be� y�ld�r yap�lan yasalara ��yle bir g�z att��m�zda, ilgisi alakas� olmayan konular torba yasalar h�linde getiriliyor ve bir madde di�er bir maddeyle, bir yasa di�er bir yasayla hi� ilgisi, alakas� olmayan bir �ekilde getiriliyor ve y�ce Meclisin oluruyla ��kar�l�yor ve sonunda ne oluyor? Uygulama an�nda aksakl�klar g�r�l�yor, aksakl�klar g�r�ld�� i�in �ok varm�yor, k�sa s�re i�erisinde tekrar Meclise geliyor ve tekrar bu Meclis bir �nceki ald�� kararlar�n tersine yeni kararlar almakla kar�� kar��ya geliyor.

Bu nedenle de�erli arkada�lar, gelin, muhalefetin uyar�c� nitelikteki d��ncelerini, �nerilerini de dikkate al�n. Oy �oklu�umuz var diye ve oy �st�nl��ne dayanarak, hakl� getirilen �nergeleri de reddetmeyin. E�er reddetmeye devam ederseniz, bu Meclis bo�u bo�una da �al��t�r�lmaya devam edecektir ve devam eder.

De�erli arkada�lar, bu yasal d�zenlemeleri, e�er, biz, kanun tekni�i i�erisinde yapmaya �al��rsak ve iktidar�yla muhalefetiyle uzla�� i�erisinde, T�rkiye'nin �n�n� a�acak bir �ekilde, d��ncelerimiz al�narak ve ortak bir d��nce olu�turarak ��karmaya gayret edersek, o zaman T�rkiye'nin lehine olacakt�r diye d��n�yorum. Yoksa, bu yasal d�zenlemeler ileride �biz yapt�k, oldu� anlay��yla yap�l�rsa bir�ok aksakl�klara meydan verecektir, uygulama an�nda aksakl�klara meydan verecektir.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� l�tfen tamamlar m�s�n�z Say�n Hatip.

HASAN MAC�T (Devamla) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Esas �nemli olan, �lkenin kaynaklar� heba edilecektir, �lkenin kaynaklar� bo�u bo�una harcanm�� olacakt�r ve �lke kaynaklar�n�n bo�u bo�una harcanmas�na neden olan arkada�lar�m�z�n, acaba -bu anlamda oy veren arkada�lar�m�z�n- vicdanlar� hi� mi s�zlamayacakt�r diye d��n�yorum.

Bu �nergemizin kabul edilmesi noktas�nda destek olursan�z seviniriz.

Hay�rl� g�nler, te�ekk�r ederim efendim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Macit.

Birlikte okudu�umuz di�er �nergenin gerek�esini okutuyorum:

Gerek�e:

S�z konusu Ge�ici 2. Madde, Termik Santrallerle ilgili olup n�kleer g�� santral� kurulmas�, i�letilmesi ve sat��na ili�kin bir kanun i�inde bulunmas� yersizdir.

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� bu iki �nergeyi birlikte oylar�n�za sunuyorum: �nergeleri kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nergeler kabul edilmemi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 5654 say�l� Kanunun ge�ici 2 nci maddesine ba�l�k olarak a�a��daki ibarenin eklenmesini arz ve teklif ederiz.

�� Mustafa Elita� (Kayseri) ve arkada�lar�

�Yerli K�m�r Yak�tl� Santrallar�n Te�viki�

BA�KAN � Say�n Komisyon �nergeye kat�l�yorlar m�?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Takdire b�rak�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n Bakan?..

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kabul ediyoruz efendim.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e: De�i�iklikle 5654 say�l� Kanunun ge�ici 2 nci maddesine kanun yaz�m tekni�ine uygunluk sa�lanmas� amac�yla ba�l�k eklenmi�tir.

BA�KAN � Komisyonun takdire b�rakt��, H�k�metin kabul etti�i �nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan tasar�n�n Ge�ici 2. maddesinin (b) f�kras�n�n son c�mlesinin a�a��daki �ekilde de�i�tirilmesini arz ve teklif ederiz.

�� Oktay Vural (�zmir) ve arkada�lar�.

BA�KAN � Say�n Komisyon kat�l�yorlar m� �nergeye?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n H�k�met?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

MEHMET �ANDIR (Mersin) � Gerek�eyi okutunuz Say�n Ba�kan.

BA�KAN � Gerek�eyi okutuyorum:

Gerek�e: EPDK�n�n devre d�� kalmas�n� �nlemek amac�yla �nerilmi�tir.

BA�KAN � Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmi�tir.

Di�er �nergeyi okutuyorum:

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na

G�r��lmekte olan 45 s�ra say�l� yasan�n Ge�ici 2. maddesinin (a) f�kras�n�n sonuna gelmek kayd�yla a�a��daki ifadenin eklenmesini arz ederiz.

Sayg�lar�m�zla.

�� Ferit Mevl�t Aslano�lu (Malatya) ve arkada�lar�

Ge�ici 2. madde (a) f�kras� ilave metin:

�Bir organize sanayi B�lgelerindeki t�m yat�r�mc� ve �reticilerin m��tereken kuracaklar� �irketler i�in bu s�re 20 y�ld�r.�

BA�KAN � Komisyon kat�l�yorlar m�?

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Kat�lm�yoruz efendim.

BA�KAN � Say�n H�k�met?..

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Kat�lm�yoruz.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, bir �nceki �nergeye �kabul edilmi�tir� dediniz, bir kontrol ederseniz tutanaklardan.

BA�KAN � �Kabul edilmemi�tir� diye ge�mi� efendim, �kabul edilmemi�tir� diye ge�mi�.

�nergenin gerek�esini okutuyorum:

Gerek�e:

�reticilere daha ucuz maliyetli elektrik temin etmek a��s�ndan.

BA�KAN � Komisyonun ve H�k�metin kat�lmad�� nergeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� �nerge kabul edilmemi�tir.

Say�n milletvekilleri, Komisyonun, maddede ge�en baz� ibarelerle ilgili yaz�m d�zeltme talebi vard�r.

�imdi, Komisyon Ba�kan�n�n bu talebini yerine getirece�im.

Buyurun Say�n Ba�kan.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Say�n Ba�kan�m, ge�ici madde 2�nin (b) bendinin ortalar�nda ��nceki y�lki� ifadesi �y�la ait� olacakt�r.

D�rt sat�r sonra �der� edilir� ifadesi ayr� yaz�lm��t�r, biti�ik yaz�lacakt�r.

Onun �� sat�r alt�nda �y�k�ml�k� kelimesi de �y�k�ml�l�k� olarak d�zeltilecektir.

Te�ekk�r ederim.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Ba�kan.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � �lk metin redaksiyon olmaz.

BA�KAN � Maddeyi bu d�zeltmeler ve kabul edilen �nerge do�rultusunda oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler�

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan� Say�n Ba�kan�

Redaksiyon dedi�imiz olay, bir hata varsa kelimelerde o d�zeltilir. �nceki y�l, mevcut y�l, bu redaksiyon olmaz. Bunun i�in mutlaka �nerge verilmesi laz�m.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Hay�r efendim.

BA�KAN � Anlam bak�m�ndan hatal� yaz�m var onu d�zeltiyoruz efendim.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Efendim, hatal� yaz�m� �nergeyle d�zeltirsiniz.

BA�KAN � Anlam� de�i�miyor, anlam� de�i�miyor yani.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Efendim, hatal� yaz�m de�il. �fade�

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � �fadeyi d�zeltmek ayr�� O zaman c�mleyi yeniden d�zeltin. Redaksiyon ayr�...

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Hay�r efendim.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Efendim, ilk s�yledi�inizi Say�n Ba�kan, tekrarlar m�s�n�z.

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � �Ge�en y�lki� yerine �bir �nceki y�la ait��

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Bir �nceki y�lla, bir �nceki�

BA�KAN � Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Madde kabul edilmi�tir.

10�uncu maddeyi okutuyorum:

Y�r�rl�k

MADDE 10 (1) Bu Kanun yay�m� tarihinde y�r�rl��e girer.

BA�KAN � �ahs� ad�na H�sn� Ordu, K�tahya Milletvekili...

H�SN� ORDU (K�tahya) � Feragat ediyorum.

BA�KAN � Konu�muyorsunuz.

Yozgat Milletvekili Say�n Osman Co�kun.

Buyurun Say�n Co�kun.

OSMAN CO�KUN (Yozgat) � Say�n Ba�kan, say�n milletvekilleri; daha �nceki yapt��m konu�mada, san�r�m, ifade k�lt�r�n�n eksikli�inden dolay� bir milletvekili arkada��m benim as�l meram�m� tam olarak anlayamam��, k�saca onu a��klad�ktan sonra hay�rl� olsun diyece�im.

Ben, elektrik ve elektronik m�hendisli�i ��retim �yesiyim. Televizyon nedir, n�kleer santral nedir, �ok iyi bilirim, mesle�im, uzmanl�k alan�m. Burada k�saca birka� c�mleyle a��klayay�m ki say�n milletvekilimizin de kafas�nda tak�nt� olmas�n.

Bak�n�z, biz ��retim �yeleri zaman zaman tez yazar�z, makale yazar�z, kitap yazar�z ve her okudu�umuzda o kitapta eksikler tespit ederiz, bas�ma girdi�i zaman bile okudu�umuzda de�i�iklik yapma ihtiyac� hissederiz. Bu, �undan dolay�: 14 ilim dal� vard�r; bu 14 ilim dal�ndan 5 tanesi kati ilimdir, 9 tanesi ihtimal� ilimdir. Kati ilimlerin kurallar�n� Yarad�c� koyar, hi�bir zaman da de�i�mez, ihtimal� ilimlerin kurallar�n� insanlar koyar, her zaman de�i�ime a��kt�r.

Bak�n�z, hangi santrali kurarsan�z kurun, evet en g�zel, en son sistem, en kaliteli santrali kuracaks�n�z, ancak bir sonraki santralinizde o santralden daha tecr�beli olacaks�n�z. Benim kastetti�im bu idi. ��nc� santralde daha bir ba�ka tecr�beniz olacak. Dolay�s�yla tabii ki, burada televizyon ile santralin elbette ki kar��mamas� gerekiyor. Sadece anla��lmas� bak�m�ndan basit bir �rnekti. Fakat �z�ld��m bir nokta var, onu da belirtip hay�rl� olsun diyece�im.

Say�n Milletvekili �Biz burada kendi aram�zda her �eyi s�yleriz, halk�n huzurunda, ama d��ar� ��k�nca sarma� dola� oluruz.� dedi. ��te fark�m�z bu. Biz, halk�n huzurunda neysek d��ar�da da oyuz. �Ya oldu�unuz gibi g�r�n ya da g�r�nd��n�z gibi ol.� bizim esas�m�zd�r.

Ben, bu Yasa�da, bu Kanun�da eme�i ge�en herkese te�ekk�r ediyorum, hay�rl� olmas�n� diliyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Co�kun.

Adana Milletvekili Say�n Tacidar Seyhan.

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Say�n Ba�kan, s�z hakk�m� Vahap Se�er�e devrediyorum.

BA�KAN � Vahap Se�er Bey konu�acaklar.

Buyurun Say�n Milletvekili.

VAHAP SE�ER (Mersin) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; g�r��lmekte olan kanun tasar�s�n�n 10�uncu maddesi hakk�nda �ahs�m ad�na s�z alm�� bulunmaktay�m. Y�ce heyetinizi sayg�yla selaml�yorum.

G�r��lmekte olan Kanun, her ne kadar n�kleer teknoloji kanunu olarak sunulmaya �al��lsa da, ger�ekte bunun bir n�kleer santral kanunu oldu�u a�ik�rd�r. Hen�z T�rkiye�de n�kleer teknolojinin geli�tirilmesi, elde edilen kaynaklar�n kullan�lmas� ve n�kleer teknolojiye dayal� end�strilerin geli�tirilmesi y�n�nde bir kanun d�zenlemesi yoktur. Bu d�zenleme olmadan, yak�t ve at�k teknolojisi a��s�ndan tamamen d��a ba��ml� bir n�kleer santral kurulmas�n� �ng�ren kanun teklifinin g�ndeme getirilmi� olmas� �ok b�y�k bir yanl��l�kt�r. Tabii ki, bu, akla baz� sorular getiriyor: Acaba, uluslararas� n�kleer enerji lobilerinin mevcut H�k�met �zerinde bask�s� m� var? Bu, tabii, akla gelecek bir soru. Ge�mi� h�k�met program�nda ve mevcut 60��nc� H�k�met programlar�nda yerli teknolojiye dayal� elektrik enerjisi �retiminin pay�n�n art�r�laca�� s�ylenmi� olmas�na ra�men, ge�en be� y�ll�k s�re� i�erisinde ithal enerji kaynaklar�n�n pay� maalesef giderek artm��t�r, y�zde 50 oran�nda h�l� enerji konusunda d��a ba��ml�l�k devam etmektedir.

�lkemizdeki hidro, termo, r�zg�r ve g�ne� enerji kaynaklar�n�n �ok uzun bir s�re �lkenin enerji ihtiyac�n� giderece�i ger�e�i bilinmesine ra�men, bug�n ithal enerji kayna�� oran�m�z� art�racak bir kanunu yasala�t�rmaya �al��may� teknik ve stratejik olarak olumsuz buluyoruz. Kald� ki �lkemizin k�sa vadede gereksinimi olan elektrik ihtiyac�n�n ��z�mlenmesinde �u an g�ndeme getirilen n�kleer enerji santralinin hi�bir yarar� olmayacakt�r. En iyimser bir tahminle on y�ll�k bir s�rede tamamlanacak olan bu santral, jeolojik ve politik riskler de g�z �n�ne al�nd��nda ciddi s�k�nt�larla kar��la�aca��m�z� ortaya koymaktad�r.

Avrupa�da ve d�nyan�n geli�mi� di�er �lkelerinde bir n�kleer santralin kurulmas� ve �al��t�r�lmas� i�in kendi teknoloji ve altyap�lar� olu�turulmaktad�r. Bug�n i�in yap�lmas�na ba�lan�lacak olan santral tamam�yla bizi d��ar�ya ba��ml� h�le getirecektir. Bu da �lkemiz i�in istenmeyen bir durumdur.

Ayr�ca, yeterli bir enerji santralinin kurulmas� i�in harcanacak para �u anda devlet kaynaklar�ndan kar��lanamayacak kadar y�ksektir. Devlet, d��ar�dan ald�� do�al gazdan ve di�er ithal etti�i enerjiden zarar ederken b�yle altyap�s� olu�turulmam�� bir taslak ne kadar faydal� olur tart��lmas� gerekir.

As�l sorunun yasalar olmad��, sorunun yap�sal oldu�u a�ik�rd�r. Uygun ortam ve ko�ullar olu�tu�u takdirde biz de muhalefet olarak g�revimizi yapmaya haz�r�z. Amac�m�z, muhalefet olmak i�in muhalefet yapmak de�ildir. Amac�m�z, �artlar olu�madan yap�m�na ba�lanm�� b�yle ciddi bir at�l�m�n �lkemize verece�i zararlara �nceden dikkat �ekerek �nlemektir. Altyap�s� olu�turulmam��, aceleye getirilmek istenen ve inand�r�c� bir nedeni dahi olmayan bu Yasa�ya muhalefet ediyoruz. Bizler de, bu �lkenin daha ayd�nl�k, daha verimli, daha ucuz enerji kaynaklar�ndan yararlanmas�n� istiyoruz ve devletimizin zarar g�rmesini istemiyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz taraf�ndan kapat�ld�)

BA�KAN � Konu�man�z� tamamlar m�s�n�z Say�n Se�er.

VAHAP SE�ER (Devamla) � Bu Kanun�un say� �st�nl�� eklinde kabul edilmesini de �z�nt�yle kar��lar�z. Bunun, bir dayatma de�il, ortak bir konsens�s konusu olmas�n� da temenni ediyoruz.

Bu yap�s�yla bu Yasa�ya kar�� oldu�umuzu, muhalefet etti�imizi belirtiyor, y�ce heyetinize sayg�lar�m� sunuyorum. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Se�er.

Madde �zerinde konu�malar tamamlanm��t�r.

Soru-cevap i�lemine ba�l�yoruz.

Say�n Yal��nkaya, buyurun.

MUHAMMET RIZA YAL�INKAYA (Bart�n) � Say�n Ba�kan�m, Say�n Bakan�m�za ge�ici 2�nci maddeyle ilgili bir soru y�neltmek istiyorum.

Say�n Bakan�m, yerli k�m�r yak�t kullanarak yap�lmas�na izin verilen elektrik santralleri yerli k�m�r� yak�t olarak kullanmay�p ithal k�m�r� yak�t olarak kullan�p �al��t�r�ld�klar�nda, firmalara verilen elektrik �retim lisanslar� iptal edilecek mi, bu termik santraller kapat�lacak m�?

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Yal��nkaya.

Buyurun Say�n Aslano�lu.

FER�T MEVL�T ASLANO�LU (Malatya) � Say�n Bakan�m, Dicle EDAޒ�n kay�p ka�ak oran� y�zde 64, Vang�l� EDAޒ�n y�zde 62, Aras EDAޒ�n y�zde 31, Bo�azi�i EDAޒ�n y�zde 16. Ka�aklar� y�zde 5�e d��r�rseniz elektrik maliyeti ne kadar ucuzlayacak? Bunu bilebilir miyiz? Peki, ben size bir y�ntem �neriyim: Devlet ��zemedi bunu. Kay�p-ka�ak h�l� buralarda y�zde 64. �hbar edenin elektri�ini o kadar ucuzlat�n, hepsini ��zerseniz Say�n Bakan�m.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Aslano�lu.

Say�n Bakan�m, cevap verecek misiniz?

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Evet.

Say�n Yal��nkaya�ya cevab�m, b�yle bir �ey s�z konusu de�il. Yani, yerli k�m�rle yap�lan santraller, gayet tabii ki, burada, �zellikle bin megavat �st�nde olan ve kalorisi d��k olan k�m�rleri de�erlendirmek i�in bunu yapm��t�k. Hem yerli kayna��m�z hem de ba�ka t�rl� bu yat�r�m�n yap�lmas�n�n g�� oldu�unu g�rd�k, onun i�in te�vik ettik. Hem istihdam� sa�layacak hem o b�lgenin kalk�nmas�n� sa�layacak hem de elektrik ihtiyac�m�z� kar��layacak. �thal k�m�r ayr� bir �ey. Onun kalorisi daha m�sait, �artlar� daha farkl�, onun te�vike �u anda ihtiyac� yok.

Say�n Aslano�lu�yla ilgili olarak� Biz 25�ten 15�e d��rd�k. Bunun yakla��k y�zde 7, y�zde 8�i teknik kay�pt�r. Ka�ak k�sm�n�, e�er, yapabilirsek, makul bir seviyeye d��r�rsek, 600 trilyon kadar bir avantaj�m�z olur. Bununla ilgili de �al��malar�m�z� s�rd�r�yoruz. Ama burada ihbar mekanizmas�n� de�il, biz, yerinde giderek tespit etmeyi uygun g�r�yoruz. �zelle�ince de, zaten, bu, b�y�k �l��de ortadan kalkacak.

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Bakan�m.

10�uncu maddeyi oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler� Kabul etmeyenler� Madde kabul edilmi�tir.

11�inci maddeyi okutuyorum:

Y�r�tme

MADDE 11 (1) Bu Kanun h�k�mlerini Bakanlar Kurulu y�r�t�r.

BA�KAN � Cumhuriyet Halk Partisi Grubu ad�na Tekirda� Milletvekili Say�n Enis T�t�nc�.

Buyurun Say�n T�t�nc�. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

CHP GRUBU ADINA EN�S T�T�NC� (Tekirda�) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

S�zlerime ba�larken hepinizi sevgiyle, sayg�yla selaml�yorum. Bu Y�ce Mecliste, az �nce ya da bir iki saat kadar �nce ya�ad�klar�m� kolay kolay unutamayaca��m.

AHMET YEN� (Samsun) � Ke�ke ya�anmasayd�.

EN�S T�T�NC� (Devamla) � Ke�ke ya�anmam�� olsayd�. �ok ay�p oldu de�erli arkada�lar�m. �ok ay�p oldu.

�imdi, �unu s�ylemek istiyorum: Bir s�ralar�

�NAL KACIR (�stanbul) � Maddeyle ilgili konu�.

EN�S T�T�NC� (Devamla) � S�yleyece�im.

�NAL KACIR (�stanbul) � Maddeye gel!

SANAY�, T�CARET, ENERJ�, TAB�� KAYNAKLAR, B�LG� VE TEKNOLOJ� KOM�SYONU BA�KANI SONER AKSOY (K�tahya) � Ba�kan�m, maddeyle ilgili konu�mas� laz�m.

EN�S T�T�NC� (Devamla) � Siz iktidars�n�z, iktidar ve muktedir olmaya al��acaks�n�z. Bir s�ralar Osmanl� padi�ahlar�, tahta ��karken baz� ki�iler bilin�li olarak ba��r�rlard�: �Ma�rur olma padi�ah�m, senden b�y�k Allah var.� Sizin durumunuza bak�nca -hep y�zde 47�yi getiriyorsunuz- �unu s�yleme ihtiyac�n� hissediyorum: Ma�rur olmay�n AKP�liler, sizden b�y�k millet var. Bu millet size g�sterecektir bu ma�rur durumunuzu. (AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

�imdi, Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; bu durumunuza devam edin ve g�receksiniz.

�imdi, bu tasar�n�n yasala�mas� durumunda sonucun ne olaca�� konusundaki d��ncelerimi sizlerle payla�mak istiyorum. �nce bir tespit yapaca��z. (AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan� Say�n Ba�kan, duyam�yoruz.

�NAL KACIR (�stanbul) � Say�n Ba�kan, l�tfen madde �zerinde konu�sun.

EN�S T�T�NC� (Devamla) � AKP son be� y�l i�inde elektrik �retiminde kullan�lan yak�t paylar� a��s�ndan T�rkiye�yi nereden nereye getirmi�tir? Bak�n�z, elimde Devlet Planlama Te�kilat�n�n 2008 y�l� program� var. Say�n Bakan, H�k�met ve de�erli AKP�liler l�tfen dikkatle dinlesinler. 2002 y�l�nda toplam elektrik �retimi i�indeki do�al gaz pay� y�zde 40,6�yd�, 2007�de bu y�zde 48,3�e ��kt�. Linyit pay�, 2002�de y�zde 21,7�ydi ve bu a�a�� d��t�, y�zde 21�e. Hidrolik pay�, burada s�yl�yorum, hidrolik pay� 2002�de y�zde 26�yd� ve y�zde18,6�ya d��t� devri saadetlerinde. Peki, bu konuda AKP h�k�met programlar�nda ne s�ylemi�ti?

MEHMET EM�N EKMEN (Batman) � Maddeye gel, maddeye!

�NAL KACIR (�stanbul) � Maddeye gel!

EN�S T�T�NC� (Devamla) � Oraya gelece�im.

Ne s�ylemi�ti?

Bu da Dokuzuncu Be� Y�ll�k Plan, bu da Dokuzuncu Be� Y�ll�k Plan.

Bak�n�z ne s�ylemi�tiniz: �Arz g�venli�inin art�r�lmas� amac�yla, birincil enerji kaynaklar� baz�nda dengeli bir kaynak �e�itlendirilmesine ve orijin �lke farkl�la�t�r�lmas�na gidilecektir. �retimin sistemi i�inde yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklar�n�n pay�n�n azami �l��de y�kselmesi hedeflenecektir.�

�imdi y�ce Meclise soruyorum: Yakla��k tamam� ithal bir kaynak olan do�al gaza, T�rkiye�nin bu �l��de ba��ml� h�le getirilmesi arz g�venli�ini art�rd� m�, azaltt� m�? Azaltt�. Ve b�ylece, AKP olarak, siz, son be� y�l i�inde, T�rkiye�nin enerjide arz g�venli�i riskini �nemli �l��de b�y�tt�n�z.

Peki, yine Dokuzuncu Plana g�re, �uradan al�yorum, 412�nci paragraf: ��retim sistemi i�inde yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklar�n�n pay�n� azami �l��de art�raca��z.� demi�tiniz. Art�rd�n�z m�, y�kselttiniz mi? Hay�r.

Bu tespitlerim ne anlama geliyor? �u anlama geliyor: AKP kendi iradesiyle kabul etti�i ve b�y�k bir iddiayla a��klad�� kalk�nma plan�na ve programlar�na tamamen ayk�r� bir politikay� y�r�tm��t�r. Ziya Pa�a�n�n bir s�z� vard�r. �Ayinesi i�tir ki�inin, lafa bak�lmaz./�ahs�n g�r�n�r r�tbe-i akl� eserinde.� AKP �ktidar�n�n enerji alan�ndaki ak�l d�zeyi, i�te plan, i�te program, az �nce yapt��m tespitte, yani eserinde yat�yor.

FAHRETT�N POYRAZ (Bilecik) � Yapt�klar�m�z ortada. Yapt��m�z yat�r�mlar ortada. Ay�p oluyor!

EN�S T�T�NC� (Devamla) � Ben sonuca bakar�m. ��te, burada.

FAHRETT�N POYRAZ (Bilecik) � Halk bizi takdir ediyor, siz anlam�yorsunuz.

EN�S T�T�NC� (Devamla) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; bak�n�z, AKP�nin yapt�� yanl��lar, elektrik enerjisinde g�venli yedek marj�n daralt�lmas�na da neden olmu�tur. Bunu ben s�ylemiyorum, yine, Devlet Planlama Te�kilat�n�n bu program� s�yl�yor. Programdan konu�uyorum, plandan konu�uyorum. Siz ne konu�uyorsunuz h�l�? Hayret bir �ey yani. Nas�l laf atabiliyorsunuz, hayret bir �ey. Sizleri alk��lamak laz�m, hayret bir �ey.

Bak�n�z, bunu �nlemenin iki yolu vard� bunu da yapmad�n�z. Birincisi, mevcut santralleri olabildi�ince y�ksek kapasiteyle �al��t�racakt�n�z. Bunu beceremediniz. Di�eri ise, ciddi �l�ekli yeni yat�r�mlar� yapacakt�n�z. Bu i�i ise yeterince yapmad�n�z, es ge�tiniz. �imdi s�k��t�n�z, diyorsunuz ki: �Kaybedecek vaktimiz yok, n�kleer santrali bir an �nce kurmak mecburiyetindeyiz.� Bu ba�lamda d�n AKP Grubu ad�na konu�an say�n milletvekili aynen ��yle demi�tir: �T�rkiye�nin mutlaka ve mutlaka n�kleer teknolojiyle birlikte n�kleer santrali beraber de�erlendirip n�kleer santralini bir an �nce kurmas� gerekiyor.� Ne kadar g�zel. Kat�l�yoruz, alt�na da imzay� at�yoruz. Peki, bu Kanun�un amac� ne? B�yle demi�siniz de bu Kanun�da niye getirmemi�siniz? Bu Kanun�un amac� bak ne diyor. 1�inci madde: �Bu kanunun amac�, enerji plan ve politikalar�na uygun bi�imde elektrik enerjisi �retimini ger�ekle�tirecek n�kleer g�� santrallerinin kurulmas�, i�letilmesi ve enerji sat��na ili�kin usul ve esaslar� belirtmektir.�

Burada, dikkatinizi �ekiyorum, n�kleer teknolojiyle birlikte n�kleer santralin beraber de�erlendirilmesi ibaresi var m�? Yok. Peki, burada olmayan bir �eyi varm�� gibi buradaki s�zc�ler niye dile getiriyor? Ne yapmal�yd�n�z?

Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; ne yapmal�yd�n�z? Be� y�ld�r �lkeyi y�netiyorsunuz. Ne yapmal�yd�n�z? Bu Yasa�y� buraya getirmeden �nce ne yapmal�yd�n�z?

Bak�n�z, n�kleer teknolojinin temellerini, genel �er�evesini olu�turacak n�kleer kanununu getirmeliydiniz.

Siz, �imdi, n�kleer faaliyetleri neye g�re d�zenleyeceksiniz, nas�l denetleyeceksiniz, ara�t�rma-geli�tirme �al��malar�n� nas�l d�zenleyeceksiniz, Atom Enerjisi Kurumunun g�rev ve yetkileri ne olacak, bu Kurum hangi esaslar �er�evesinde yeniden yap�land�r�lacakt�r? Bir�ok daha ba�ka konular, ayakta kalan, havada kalan ba�ka konular var.

�imdi ne yap�yorsunuz? Bunlar� getirmiyorsunuz, �Acelemiz var.� diyorsunuz, �Yallah� anlay��yla, tasar�y� bir ihale kanunu gibi yasala�t�r�yorsunuz.

Bu nedenlerle, geliniz, vakit erkenken, l�tfen -bak�n�z, burada plandan konu�tum, programdan konu�tum, �eli�kilerinizi ortaya koydum- geliniz de bu yasa tasar�s�n�, ba��ndan itibaren arkada�lar�m�z�n dile getirdi�i gibi, geriye �ekiniz ve hep birlikte, ger�ekten� (AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

FAHRETT�N POYRAZ (Bilecik) � Bu s�ylenir mi, bu kadar �al��t�k?

EN�S T�T�NC� (Devamla) � Tabii, biz s�yleyelim�

De�erli arkada�lar�m, i�te bu Kanun�un y�r�tme maddesi, ne yaz�k ki, do�ru bir �ekilde y�r�meyecektir, y�r�t�lemeyecektir.

Bu duygu ve d��ncelerle, sizlere ba�ar�lar diliyorum. (AK Parti s�ralar�ndan �Bravo� sesleri, alk��lar!) Ma�rur olmay�n ey AKP�liler, sizden b�y�k millet var, g�receksiniz, sizden b�y�k millet var ve bu millet size g�sterecektir. (CHP s�ralar�ndan alk��lar, AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler)

AHMET YEN� (Samsun) � Millet burada� Millet burada�

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n T�t�nc�.

MHP Grubu ad�na Say�n Mehmet �and�r, Mersin Milletvekili.

Buyurun Say�n �and�r. (MHP s�ralar�ndan alk��lar)

MHP GRUBU ADINA MEHMET �ANDIR (Mersin) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; gecenin bu saatinde s�ylenecek en g�zel s�z, zannediyorum, sayg�lar sunmakt�r. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar) Y�r�tme maddesinde s�z almam�n sebebi, Milliyet�i Hareket Partisi Grubu olarak biz, n�kleer enerjiyi ve n�kleer teknolojiyi �lkemize getirecek, buna bir hukuki �er�eve kazand�racak ve �ok ge� kalm�� bu kanuna �evet� diyece�iz, bunu ifade etmek i�in geldim. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

Milliyet�i Hareket Partisi olarak biz kuruldu�umuz g�nden bu yana, b�y�k T�rkiye�nin -bug�nk� ifadesiyle- 2023 y�l�nda lider �lke T�rkiye�nin enerji ihtiyac� veya b�y�k olabilmesi i�in mutlaka n�kleer teknolojiye ge�mesi gerekti�ine, n�kleer teknolojinin alt yap�s�na sahip olmas� gerekti�ine inan�yoruz ve ifade ediyoruz. Ge� kalm��, bir anlamda ge� b�rakt�r�lm�� bir kanunu, gecenin bu saatinde elbirli�iyle tamaml�yoruz. Ama, bir �eyi de ifade etmem gerekiyor. Milliyet�i Hareket Partisi olarak yirmiden fazla �nerge verdik. Di�er muhalefet partimiz de �ok say�da �nerge verdi. Bu �nergeleri, iktidar partisinin grubuna da sunduk. Dedik ki: �Bunlar� inceleyeniz, baz� konularda gereklilik var.� Say�n Bakana, Say�n Komisyon Ba�kan�na arz etti�imiz �nergeler de oldu. �Bunlar gerekli� dedik, hak verildi. Say�n Bakan�n bir ifadesi olarak s�yl�yorum: �D�zeltiriz, inceleyece�iz� dedi. Ama, bu �nergelerden hi�biri maalesef� �ktidar grubunun kararlar�yla hep reddedildi.

FAHRETT�N POYRAZ (Bilecik) � Bir tanesini� Birini kabul ettik.

MEHMET �ANDIR (Devamla) � H�lbuki, bak�n, b�t�eye haz�rl�k yap�yoruz, iyi bir antreman da oldu gecenin bu saatine kadar �al��mak. Bu �nergelerle bu kanunu daha iyi bir h�le getirebilirdik. Bu noktada duyarl�l��n�z� bekledik. Nezaketiyle ifade ettik, ama bir kar��l�k g�rmedi�imizi s�ylemem gerekiyor.

Milliyet�i Hareket Partisi olarak, Kanun�un geneli �zerinde endi�elerimizi Say�n Grup Ba�kan Vekilimiz Oktay Vural ifade etti. Bu endi�eler �nemliydi. Arz g�venli�i, do�rudan g�venlik, �evre duyarl�l��, amac�n �ok a��k ve net tan�m� bu t�rl� stratejik de�erde bir kanun metninde �zen g�sterilmesi, �nem verilmesi gereken hususlard�. Denetim eksikli�i, ara�t�rma ve geli�tirmenin hangi metotla yap�laca��, teknoloji yenile�tirmesinin nas�l yap�laca�� -��nk� her defa ��kmaz bu kanun, yirmi y�ldan bu yana ��kartamad��m�z bir kanunu ��kart�yoruz- bunlar g�zel haz�rlanabilirdi.

Torba kadrolar vard�r, bu Meclisin ��kartt�� torba kadrolar, bizim i�in asl�nda bir handikap. Bu Kanun�da, b�yle, n�kleer enerji ve n�kleer teknolojinin altyap�s� olacak b�yle bir kanunda, yerli k�m�rle enerji santrali maddesinin -asl�nda bir ayr� kanun maddesi, �� madde, yedi tane de aras�nda f�kras� olan- ba�l� ba��na bir ayr� kanunda bu kanuna ilave ederek, bu kanunun �nemini ve a��rl��n� azaltm�� olduk.

Dolay�s�yla, biz Milliyet�i Hareket Partisi olarak, maddelerde tepki ortaya koyduk, kabul oyu vermedik, ama tekrar ifade ediyorum: Lider �lke T�rkiye i�in n�kleer enerji ve n�kleer teknoloji gereklidir. Bunun hukuku olarak, altyap�s� olarak bu Kanun geciktirilmi�, ge� kalm�� bir kanundur. B�t�n eksiklikleriyle gereklidir, faydal� bir kanundur. Hay�rl� u�urlu olmas�n� diliyor, �evet� oyu verece�imizi de ifade ederek, gecenin bu saatinde, hepinize sayg�lar sunuyorum. (AK Parti ve MHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n �and�r.

�ah�slar� ad�na�

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, AK Parti Grubu ad�na s�z almak istiyorum.

BA�KAN � Siz mi konu�acaks�n�z?

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Evet efendim.

BA�KAN � Buyurun Say�n Elita�.

AK PART� GRUBU ADINA MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; hepinizi sayg�yla selaml�yorum.

Sabaha kar�� bu saatte, ger�ekten, T�rkiye i�in �ok �nemli bir yasay�, in�allah, biraz sonra hep beraber oylar�m�zla destekleyece�iz ve T�rkiye i�in yeni bir ufuk ortaya ��karaca��z.

D�nden bu tarafa bu Yasa�yla ilgili g�r��melerimizi yap�yoruz. D�n geneli �zerinde konu�malar� tamamlad�k, 1�inci maddeyi bitirdik. Bug�n de 10 madde ve ge�ici 2 maddeyle birlikte 12 maddeyi tamamlad�k.

Bazen gergin ortamlar ortaya ��kt�, bazen istemeyerek de olsa birbirimizi k�r�c� ortamlar ortaya ��kt�. Ama, ister istemez, �ok �nemli bir yasa konu�ulurken, bazen gruptaki arkada�lar�m�z�n, belki di�er gruptaki arkada�larla konu�urken fazla al�nganl�k g�sterdi�i s�ylemler de ortaya ��km�� olabilir.

Ama, �u ger�e�i hep beraber g�rmemiz, kabul etmemiz laz�m: Daha Parlamento a��lal� �� ay, �� bu�uk ayl�k bir s�re oldu. Bu s�re i�erisinde, hakikaten, �n�m�zdeki g�nleri iyi bir �ekilde de�erlendirip, T�rk milletinin ihtiyac� olan yasalara hem Genel Kuruldaki konu�malar�m�zla hem komisyonlardaki konu�malar�m�zla katk� yapman�n milletimizin menfaatine olaca��na inan�yoruz, d��n�yoruz.

Say�n �and�r ifade ettiler. Baz� �nergelerle ilgili, AK Parti Grubunun bunu de�erlendirip �ne almas�yla ilgili ve bunu kabul etmesiyle ilgili ifade ettiler. Biz de kendilerine s�yledik. Hem Komisyonumuzun hem de ilgili arkada�lar�m�z�n bu konuyu de�erlendirmesini ve birlikte bu �nergeleri g�ndeme al�p, hatta ayn� �ekilde iki grup, �� grup olarak da imza alt�na almam�z� ifade ettik. Ama, verilen �nergeleri motamot kabul etme arzusu ve d��ncesi oldu�undan dolay�, o �nergelerde ��u kelimeyi buradan ��karal�m.� diye ifade etmemize ra�men, arkada�lar�n kendi �nergelerinin �ok makul oldu�u konusunda �srar etmeleri, muhalefetin getirdi�i �nergeleri de, iktidar aras�ndaki, iktidar�n uzla�ma �abas�na ra�men baz� kelimeleri oradan ��karmak� Bir �nergede, belki be� alt� kelimelik bir �nerge, ama �bir kelimeyi buradan ��karal�m� diye ifade etti�imizde, muhalefetin kendi �nergesini deldirmemek yolunda yapt��, maalesef, konular, a��k�as� bizim o konulardaki �olsa da olur olmasa da� olur k�s�mlar� ortaya ��kard�.

Bak�n�z, Cumhuriyet Halk Partisiyle ortak �nergeler verdik. ��nk�, belirli kelimelerin orada olmas�n�n, kanun tekni�i y�n�nden �nemli oldu�unu ifade ettik, birlikte mutab�k kald�k ve birlikte de imza att�k, �nergeyi verdik.

�n�allah, Say�n �and�r��n konu�mas�, bundan sonraki s�re� i�erisinde yapaca��m�z yasalarda bizim i�in bir fikir ortaya ��kar�r, birlikte gruplar�n �nergeleri ortak bir �ekilde de�erlendirip daha iyi yasa ��karmam�za fayda sa�lar diye �mit ediyorum.

�zellikle bu konuda Komisyonda eme�i ge�en arkada�lar�m�za, Bakanl��m�za, gruplara, destek veren destek vermeyen, ele�tirileriyle burada bizim �n�m�z� a�maya �al��an t�m milletvekili arkada�lar�ma te�ekk�r ediyorum.

Yasa�n�n hay�rl� u�urlu olmas�n� temenni ediyor, sayg�lar sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Elita�.

�ah�slar� ad�na�

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Say�n Ba�kan, ben de grup ad�na s�z alabilir miyim?

BA�KAN � Konu�uldu grup ad�na.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Hay�r, hay�r, grup ad�na konu�ulmad�.

BA�KAN � Say�n K�l��daro�lu Grubunuz konu�tu.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Yok efendim. En az�ndan te�ekk�r edelim efendim grup ad�na.

BA�KAN � Konu�uldu grup ad�na.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � �ahs�m ad�na konu�ay�m o zaman.

BA�KAN � Hay�r, b�yle bir usul olmaz, iki defa gruba s�z veremem ki grup ad�na diyorsunuz.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Oyumun rengini belirtmek �zere o zaman izin istiyorum.

BA�KAN � Peki, �ahs�n�z ad�na buyurun K�l��daro�lu.

KEMAL KILI�DARO�LU (�stanbul) � Te�ekk�r ediyorum Say�n Ba�kan.

B�ylesine �nemli bir yasa g�r��l�rken elbette ki Adalet ve Kalk�nma Partisi Grup Ba�kan Vekilinin yapt�� konu�ma �nemli bir konu�ma bizim a��m�zdan, ama bu kadar �nemli bir yasa g�r��l�rken bunu dar �� T�z�k kurallar� i�inde siz de g�rmediniz, konu�an arkada�lar�m�za olabildi�ince olanak sa�lad�n�z. Biz de yeri ve zaman� gelince sizi biraz sert de olsa ele�tirdik.

Bu Yasa�ya ilke olarak kar�� kmam�z�n temel nedeni �u de�erli arkada�lar: Biz, n�kleer teknolojinin T�rkiye�ye gelmesine kar�� de�iliz. T�rkiye bu teknolojiyle tan��makta ge� kald�, bunu da biliyoruz. Gerek teknolojinin gelmesi art� bu teknolojiyle beraber g�venli�in de beraber getirilmesi art� bunun sa�l�kl� bir denetiminin de olmas� laz�m. Yasa�y� takdirlerinize sunuyorum. Burada en az�ndan Yasa�n�n b�t�n maddeleri do�ru olsa dahi, dikkat ederseniz de�erli milletvekilleri, neredeyse Yasa�n�n b�t�n maddelerinde Ba�kanl�k redaksiyon yetkisi kulland�. Nas�l olur da bir yasa Cumhurba�kan�na gider, oradan geri g�r��lmek �zere buraya tekrar gelir, tekrar komisyonlarda g�r��l�r, �nergeler verilir, Genel Kurula iner, bir s�r� b�rokrat bunlar� g�zden ge�irir, ama burada bir de bak�l�r ki, bir s�r� redaksiyon yapmak gerekiyor, gerek T�rk�e a��s�ndan gerek gramer a��s�ndan. �imdi, buna bakt��n�z zaman, Parlamentonun ger�ekten de yasa haz�rlarken daha titiz davranmas� gerekti�ini d��nmemiz gerekiyor.

�nemli bir di�er konu, bu Yasa�da hazine zarar�na yol a�abilecek ciddi maddeler var. Biz, o konuda da duyarl�l��m�z� s�yledik, �nergelerimizi verdik, hatta bire bir grup ba�kan vekilleriyle g�r��erek bunlar�n dikkate al�nmas�n� istedik, ama k�smen al�nd�, k�smen al�nmad�.

Bir ba�ka �nemli nokta, �zellikle kamu kurulu�lar�n�n kuraca�� n�kleer santrallerle ilgili olarak, �irketlerle ilgili olarak, bu �irketlerin i�ine �zel sekt�r�n dahil edilmesi. Olabilir, ama kim, hangi firma dahil edilecek buna? Bu belli de�il. Nas�l dahil edilecek? Bu belli de�il. Biz bunu da a�al�m dedik, g�t�relim, �irketi kurun yine, hisse senetlerini borsaya kote edelim, �zelle�irse hi� de�ilse hangi de�er ��kt� ortada onu bir g�relim. Halk da buna kat�ls�n, ciddi k�rl� �irketler bunlar. Niye �stanbul Menkul K�ymetler Borsas�na bu hisseleri kote etmekten �ekiniyoruz? Bunu da dile getirdik.

�imdi, de�erli arkada�lar, bu tasar� bu kayg�lar� gidermedi, gidermedi�i i�in, n�kleer teknolojiyi T�rkiye�ye getiren, T�rkiye�ye tan��t�ran bir tasar� olmad�� i�in, bir anlamda derme �atma dedik diye ele�tirildik. Hatta baz� arkada�lar�m�z, derme �atma tasar� bile bunun i�in �ok uygun olmayan bir s�zc�k, gecekondu tasar� dahi diyebilece�imiz bir tasar� niteli�inde de de�il. �ok s�ratli geldi, yeteri kadar tart��lmad�, Parlamentoda yeteri kadar tart��lmad�.

Ben biliyorum, grubunuzdan da baz� de�erli milletvekillerimizin farkl� g�r��leri var. Ama, �zellikle sertle�en ortamda �mademki sertle�tik, o zaman ne getirirseniz biz reddederiz� mant�� biraz bu tasar� g�r��l�rken �zellikle belli bir a�amadan sonra egemen oldu.

MUSTAFA EL�TA� (Kayseri) � Sertle�tikten sonra da birlikte �nerge verdik Say�n K�l��daro�lu.

KEMAL KILI�DARO�LU (Devamla) � Biz, tasar�n�n tabii T�rkiye�ye hay�rl� olmas�n� diliyoruz. Umuyoruz, gelecekte iyi �eyler getirir. Ama, tasar�n�n bu h�liyle Parlamentodan ge�mesine CHP Grubu olarak olumsuz oy verece�iz. Bunu takdirlerinize sunmak istedim. Te�ekk�r ederim. (CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n K�l��daro�lu.

�ahs� ad�na ikinci konu�mac�, Siirt Milletvekili Say�n Afif Demirk�ran.

Buyurun Say�n Demirk�ran.

AF�F DEM�RKIRAN (Siirt) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekili arkada�lar�m; y�ce heyetinizi ve partimize kar�� olan g�venini, deste�ini ve tevecc�h�n� her se�imde art�rarak tazeleyen y�ce milletimizi de sayg�yla selaml�yorum.

De�erli arkada�lar, Say�n Enis T�t�nc� Bey�in s�ylediklerine bir cevap vererek, zaman�n�z� almayaca��m. Yaln�z, �unu s�yl�yorum: En pahal� enerji, olmayan enerjidir. Dolay�s�yla ithal ba��ml�l��n� azaltmak i�in, daha fazla ithal ba��ml�s� olmamak i�in mutlaka N�kleer Enerji Santrali Kanunu�nu bu ak�am burada oylamam�z ve kanunla�t�rmam�z gerekir. Bakanl�ktan da talebimiz odur ki, art�k otuz sene T�rkiye zaman kaybetti, l�tfen bu son olsun. Bir daha da in�allah bu Parlamentoda tekrar n�kleer enerji kanunu g�r��lmemi� olsun; L�tfen, bunu bu sefer bitirelim�

TAC�DAR SEYHAN (Adana) � Daha �ok gelir, hi� merak etmeyin. Bu kanun bu eksikle daha �ok gelir.

AF�F DEM�RKIRAN (Devamla) � Ve dolay�s�yla H�k�metimizin politikas� olarak, �ocuklar�m�za ve torunlar�m�za daha kaliteli, yeterli, ucuz ve temiz enerjiyi temin etmek i�in, gelece�imizin daha ayd�nl�k olabilmesi i�in hepinizi sayg�yla selaml�yorum ve hay�rl� olsun diyorum. Eme�i ge�en herkese de te�ekk�r ediyorum huzurunuzda. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Demirk�ran.

Soru ve cevap k�sm�na ge�iyoruz.

Soru soran yok.

Madde �zerinde �nerge yok.

Maddeyi oylar�n�za sunuyorum: 11�inci maddeyi kabul edenler� Kabul etmeyenler� Madde kabul edilmi�tir.

�� T�z�k��n 86�nc� maddesine g�re oyunun rengini a��klamak �zere, aleyhte, Sinop Milletvekili Say�n Engin Altay.

Buyurun Say�n Altay.

S�reniz �� dakika Say�n Altay.

ENG�N ALTAY (Sinop) � Te�ekk�r ederim Say�n Ba�kan.

Say�n Ba�kan, Say�n milletvekilleri; tarihe bir not d��mek, gelecek ku�aklara, en az�ndan kendi hesab�ma ve partim nam�na hesap verebilmek ad�na oyumun rengini belirtmek amac�yla s�z ald�m.

Say�n H�k�met asl�nda bu iki bu�uk g�n s�ren g�r��melerde bizi ikna edememi�tir, eminim ki kamuoyunu da ikna edememi� durumdad�r. Bunu g�rece�iz, ya�ayaca��z de�erli arkada�lar. Biz inanmad�k. Kanun�u, hem kanun yapma tekni�i bak�m�ndan hem i�eri�i bak�m�ndan hem biraz �nce de anlatt��m enerji politikalar�n�n belirlenmesindeki s�re�ler bak�m�ndan do�ru bulmuyorum ve -zaman�n�z� art�k �ok fazla almak istemiyorum, s�ylenecek her �ey fazlas�yla s�ylendi- ben, burada, huzurunuzda bu Kanun�a �hay�r� oyu verece�imi b�y�k bir k�van�la ve iftiharla ilan ediyorum, sayg�lar sunuyorum. (AK Parti s�ralar�ndan g�r�lt�ler, CHP s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Altay.

Say�n milletvekilleri, Kanun�un t�m�n� oylayaca��z.

Kanun�un t�m� a��k oylamaya tabidir.

A��k oylaman�n elektronik oylama cihaz�yla yap�lmas�n� oylar�n�za sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmi�tir.

Oylama i�in d�rt dakika s�re verece�im. Bu s�re i�erisinde sisteme giremeyen �yelerin teknik personelden yard�m istemelerini, bu yard�ma ra�men de sisteme giremeyen �yelerin oy pusulalar�n� oylama i�in �ng�r�len d�rt dakikal�k s�re i�erisinde Ba�kanl��a ula�t�rmalar�n� rica ediyorum.

Ayr�ca, vek�leten oy kullanacak say�n bakanlar var ise, hangi bakana vek�leten oy kulland��n�, oyunun rengini ve kendisinin ad ve soyad� ile imzas�n� da ta��yan oy pusulas�n�, yine oylama i�in �ng�r�len d�rt dakikal�k s�re i�erisinde Ba�kanl��a ula�t�rmalar�n� rica ediyorum.

Oylama i�lemini ba�lat�yorum.

(Elektronik cihazla oylama yap�ld�)

BA�KAN � Say�n milletvekilleri, 8.5.2007 Tarihli ve 5654 Say�l� N�kleer G�� Santrallar�n�n Kurulmas� ve ��letilmesi ile Enerji Sat��na �li�kin Kanun ve Anayasan�n 89 uncu ve 104 �nc� Maddeleri Gere�ince Cumhurba�kan�nca Bir Daha G�r��lmek �zere Geri G�nderme Tezkeresinin a��k oylama sonucunu bildiriyorum:

Kullan�lan oy say�s�� : 235

Kabul�� : 219

Ret�� : 13

�ekimser�� : 3 (x)

B�ylece tasar� kanunla�m��t�r, hay�rl� u�urlu olsun. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

��

(x) A��k oylama kesin sonu�lar�n� g�steren tablo tutana�a eklidir.

Te�ekk�r konu�mas� yapmak �zere Say�n Bakan s�z istemi�lerdir.

Buyurun Say�n Bakan�m. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

ENERJ� VE TAB�� KAYNAKLAR BAKANI MEHMET H�LM� G�LER (Ordu) � Say�n Ba�kan, de�erli milletvekilleri; hepinize, �zellikle gecenin, hatta sabah�n bu saatinde te�ekk�r ediyorum. Bilhassa Ba�kanl�k Divan�na, Komisyonumuz Ba�kan�na, komisyon �yelerimize, b�rokrat arkada�lar�ma ve siz milletvekillerine �zellikle te�ekk�r ediyorum, ��nk� tarih� bir an bu.

�lkemiz, �ok uzun s�redir bekledi�i n�kleer santrallerine ve teknolojisine, in�allah bu Kanun vesilesiyle kavu�acak ve bu ak�am, ayn� zamanda bir de d��k kaliteli, kalorili linyitlerin kullan�lmas� noktas�nda da �ok �nemli bir ad�m att�k. Burada, yeni bir T�rk tipi yat�r�m modeli geli�tirdik. Kamuya herhangi bir y�k getirmeyen, ama ayn� zamanda hem bu k�m�rleri kullanma imk�n�n� bize sa�layan hem istihdam�, istihdam sorunlar�n� ��zen hem de b�lge kalk�nmas�nda �ok �nemli bir ad�m olan, d�nyaya da �rnek olabilecek bir T�rk tipi yat�r�m modelini ayn� zamanda yasala�t�rd�k.

Bu bak�mdan, hem b�rokrat arkada�lar�ma hem sizlere ve Komisyonun Ba�kan� ba�ta olmak �zere -�ok onu yorduk- Say�n Ba�kan�m�za -bu ak�am epey yorduk. Bu bak�mdan, bu g�zel �al��may� hep birlikte yapt�k- muhalefete de iktidar�m�za da �zellikle te�ekk�r ediyorum. �n�allah, bu ger�ekle�ti�i takdirde, T�rkiye �ok �nemli bir d�nemeci hay�rl�s�yla atlatm�� olacak ve b�ylece ger�ek anlamda da �a�da� bir teknolojiye, enerji t�r�ne kavu�mu� olacak. B�ylece, liderlik anlam�nda da b�lgedeki istikrar unsuru olma anlam�nda da �ok �nemli bir ad�m atacak. O bak�mdan, hepinize tekrar tekrar te�ekk�r ediyorum. Eme�i ge�en herkese tekrar sayg�lar�m� sunuyorum.

Allah hepinizden raz� olsun.

Sayg�lar. (AK Parti s�ralar�ndan alk��lar)

BA�KAN � Te�ekk�rler Say�n Bakan.

Say�n milletvekilleri, s�zl� soru �nergeleri ile di�er denetim konular�n� s�ras�yla g�r��mek i�in 13 Kas�m 2007 Sal� g�n� saat 15.00�te toplanmak �zere birle�imi kapat�yorum.

Kapanma Saati: 02.11

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Resmi internet Sitesi
� 2009 T.B.M.M.