Normal deneme 2 3 2007-03-20T14:13:00Z 2007-03-20T14:13:00Z 1 55391 315735 Türkiye Büyük Millet Meclisi 2631 740 370386 10.2625 Clean 0 0 nk 0 nk 0 0 0 nk 0 nk MicrosoftInternetExplorer4

DÖ­NEM: 22                         CİLT: 148       YA­SA­MA YI­LI: 5

 

 

 

TÜR­Kİ­YE BÜ­YÜK MİL­LET MEC­Lİ­Sİ

TU­TA­NAK DER­Gİ­Sİ

 

 

69’uncu Bir­le­şim

28 Şubat 2007 Çarşamba

 

 

İ Ç İ N D E K İ L E R

                                                                                                                 Say­fa       I. - GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

 II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

III. - BAŞ­KAN­LI­ĞIN GE­NEL KU­RU­LA SU­NUŞ­LA­RI

A) GÜN­DEM DI­ŞI KO­NUŞ­MA­LAR

1.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Ha­luk İpek'in, Er­me­ni­ler ta­ra­fın­dan 1992 yı­lın­da Azer­bay­can'ın Ho­ca­lı ken­tin­de ya­pı­lan kat­li­amın 15'in­ci yıl dö­nü­mü mü­na­se­be­tiy­le, Av­ru­pa Gü­ven­lik ve İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı bün­ye­sin­de­ki Minsk Gru­bu'nun bir üye­si ola­rak Tür­ki­ye'nin, Yu­ka­rı Ka­ra­bağ so­ru­nu­nun çö­züm sü­re­ci­ne kat­kı sağ­la­ma yö­nün­de­ki ak­tif ve ka­rar­lı po­li­ti­ka­sı­na de­vam et­me­si­nin öne­mi­ne iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı

2.- Iğ­dır Mil­let­ve­ki­li Dur­sun Ak­de­mir'in, Ulus­la­ra­ra­sı Üni­ver­si­te Spor­la­rı Fe­de­ras­yo­nu'nun 2011 Dün­ya Üni­ver­si­te­ler Ara­sı Kış Oyun­la­rı­nın Er­zu­rum'da ya­pıl­ma­sı ka­ra­rı­nın böl­ge­nin ge­liş­me­si­ne sağ­la­ya­ca­ğı olum­lu kat­kı­la­ra iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı ve Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Meh­met Ali Şa­hin'in ce­va­bı

3.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Ga­zal­cı'nın, ger­çek­çi ede­bi­yat akı­mı­nın ön­cü­le­rin­den olan Sa­ba­hat­tin Ali'nin do­ğu­mu­nun 100'ün­cü yıl dö­nü­mü mü­na­se­be­tiy­le, ede­bi­yat­çı ki­şi­li­ği­ne ve eser­le­ri­ne iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı

IV. - ÖNE­Rİ­LER

A) DA­NIŞ­MA KU­RU­LU ÖNE­Rİ­LE­Rİ

1.- Gün­dem­de­ki sı­ra­la­ma­nın ye­ni­den dü­zen­len­me­si­ne iliş­kin Da­nış­ma Ku­ru­lu öne­ri­si

V. - KA­NUN TA­SA­RI VE TEK­LİF­LE­Rİ İLE KO­MİS­YON­LAR­DAN GE­LEN Dİ­ĞER İŞ­LER

1.- Ça­nak­ka­le Mil­let­ve­kil­le­ri Meh­met Da­niş ve İb­ra­him Köş­de­re'nin, Ge­li­bo­lu Ya­rı­ma­da­sı Ta­rihî Millî Par­kı Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Bir Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi (Ka­mu İha­le Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi) ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/212) (S. Sa­yı­sı: 305)

2.- Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1030) (S. Sa­yı­sı: 904)

3.- Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1235) (S. Sa­yı­sı: 1308)

4.- Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Ba­yın­dır­lık, İmar, Ulaş­tır­ma ve Tu­rizm ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı (1/1077) (S. Sa­yı­sı: 1023)

5.- Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Eği­tim Ens­ti­tü­sü Ku­ru­cu Bel­ge­si­nin Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Millî Eği­tim, Kül­tür, Genç­lik ve Spor ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı (1/1026) (S. Sa­yı­sı: 965)

6.- Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı; Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­lah Er­dem Can­ti­mur ve 6 Mil­let­ve­ki­li­nin, Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi; Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li Fat­ma Şa­hin'in, Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi; İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Meh­met Mus­ta­fa Açı­ka­lın'ın, Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1266, 2/926, 2/933, 2/934) (S. Sa­yı­sı: 1346)

VI. - OY­LA­MA­LAR

1.- Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­na ve­ri­len oy­la­rın so­nu­cu

2.- Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­na ve­ri­len oy­la­rın so­nu­cu

3.- Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Eği­tim Ens­ti­tü­sü Ku­ru­cu Bel­ge­si­nin Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­na ve­ri­len oy­la­rın so­nu­cu

VII. - SO­RU­LAR VE CE­VAP­LAR

A) YA­ZI­LI SO­RU­LAR VE CE­VAP­LA­RI

1.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Er­dal KA­RA­DE­MİR'in, TÜP­RAŞ his­se­le­ri­nin sa­tı­şı­nın ip­ta­li­ne ve ip­tal edi­len di­ğer özel­leş­tir­me iha­le­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­su ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal UNA­KI­TAN'ın ce­va­bı (7/19907)

2.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, bay­ram kut­la­ma­sı­nı içe­ren afiş­le­re iliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Meh­met Ali ŞA­HİN'in ce­va­bı (7/19909)

3.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN'ın, elek­trik da­ğı­tım iha­le­le­ri­nin ip­ta­li­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­su ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal UNA­KI­TAN'ın ce­va­bı (7/19914)

4.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN'in, Te­ke­lin özel­leş­ti­ri­len al­kol­lü iç­ki fab­ri­ka­la­rı­nın sa­tı­şı­na ve iş­ten çı­ka­rı­lan iş­çi­le­re iliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­su ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal UNA­KI­TAN'ın ce­va­bı (7/19915)

5.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, Di­yar­ba­kır'da ta­şı­ma­lı eği­tim uy­gu­la­nan okul­lar­da­ki ye­mek hiz­me­ti­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/19955)

6.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, Di­yar­ba­kır'da­ki bir okul mü­dü­rü­nün yurt dı­şı se­ya­ha­ti­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/19956)

7.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, Di­yar­ba­kır'da gö­rev­len­di­ri­len ana sı­nı­fı öğ­ret­men­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/19960)

8.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, ba­zı öğ­ret­men­le­rin söz­leş­me­le­ri­nin ye­ni­len­me­me­si­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/19962)

9.- Ay­dın Mil­let­ve­ki­li Öz­lem ÇER­Çİ­OĞ­LU'nun, Ku­rum Ta­nı­tım Yö­net­me­li­ği'ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/19964)

10.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Na­il KA­MA­CI'nın, bir vak­fa öden­me­si ge­re­ken eği­tim üc­ret­le­rin­de ak­sa­ma­lar olup ol­ma­dı­ğı­na iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/19965)

11.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Er­dal KA­RA­DE­MİR'in, ya­ban­cı­la­ra mülk sa­tı­şı uy­gu­la­ma­la­rı­na iliş­kin so­ru­su ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal UNA­KI­TAN'ın ce­va­bı (7/19967)

12.- Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­ka­dir ATEŞ'in, Ga­zi­an­tep'e ha­va yo­lu kar­go se­fer­le­ri dü­zen­len­me­si­ne iliş­kin so­ru­su ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal UNA­KI­TAN'ın ce­va­bı (7/19970)

13.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, Di­yar­ba­kır-Er­ga­ni Müf­tü­sü hak­kın­da­ki ba­zı id­di­ala­ra iliş­kin so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı Meh­met AY­DIN'ın ce­va­bı (7/19984)

14.- Te­kir­dağ Mil­let­ve­ki­li Meh­met Nu­ri SAY­GUN'un, ta­rım ve hay­van­cı­lık des­tek­le­me prim­le­ri­nin öden­me­si­ne iliş­kin so­ru­su ve Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nı Meh­met Meh­di EKER'in ce­va­bı (7/19991)

15.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Er­dal KA­RA­DE­MİR'in, pro­je aşa­ma­sın­da sa­tı­lan ko­nut­la­ra iliş­kin so­ru­su ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal UNA­KI­TAN'ın ce­va­bı (7/20017)

16.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Yıl­maz ATEŞ'in, TBMM loj­man­la­rı­nın bu­lun­du­ğu ara­zi­nin iha­le­si­ne iliş­kin so­ru­su ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal UNA­KI­TAN'ın ce­va­bı (7/20020)

17.- Sam­sun Mil­let­ve­ki­li İl­yas Se­zai ÖN­DER'in, Zi­hin­sel Ye­ter­siz Ço­cuk­la­rı Ye­tiş­tir­me ve Ko­ru­ma Vak­fın­ca ve­ri­len eği­ti­me iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/20021)

18.- Si­nop Mil­let­ve­ki­li En­gin AL­TAY'ın, ka­mu gö­rev­li­le­ri­nin ba­zı di­sip­lin ce­za­la­rı­nın af­fı­na iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/20023)

19.- Si­nop Mil­let­ve­ki­li En­gin AL­TAY'ın, 100 Te­mel Ese­ri izin­siz ya­yım­la­yan ya­yı­nev­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/20024)

20.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa GA­ZAL­CI'nın, ata­ma ya­pıl­ma­yan ida­ri gö­rev­le­re ve ders üc­ret­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/20026)

21.- Es­ki­şe­hir Mil­let­ve­ki­li Cev­det SEL­Vİ'nin, ku­rak­lık teh­li­ke­si­ne kar­şı alı­na­cak ön­lem­le­re iliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­su ve Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nı Meh­met Meh­di EKER'in ce­va­bı (7/20056)

22.- Ya­lo­va Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem İN­CE'nin, eği­tim ku­rum­la­rın­da­ki yö­ne­ti­ci ata­ma­la­rı­na iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/20076)

23.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, Sa­kar­ya ilin­de­ki ba­zı eği­tim ve­ri­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/20093)

24.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, bir li­se­nin kon­fe­rans sa­lo­nu­nun si­ya­si par­ti top­lan­tı­sı kul­la­nı­mı­na ve­ril­di­ği id­di­ası­na iliş­kin so­ru­su ve ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/20095)

25.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, Sa­kar­ya ilin­de­ki ba­zı be­le­di­ye­le­rin elek­trik bor­cu­na iliş­kin so­ru­la­rı ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal UNA­KI­TAN'ın ce­va­bı (7/20115, 20116, 20117, 20118, 20119, 20120, 20121, 20122, 20123, 20124, 20125, 20126, 20127)

26.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa GA­ZAL­CI'nın, ders ki­tap­la­rı­nın in­ce­len­me­si­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/20365)

 

 

I. - GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

TBMM Ge­nel Ku­ru­lu sa­at 15.00'te açı­la­rak beş otu­rum yap­tı.

Uk­ray­na Par­la­men­to­su Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Baş­ka­nı ve be­ra­be­rin­de­ki,

Lit­van­ya Par­la­men­to­su Av­ru­pa Bir­li­ği ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı üye­le­rin­den olu­şan,

Par­la­men­to he­ye­ti­nin ül­ke­mi­zi zi­ya­re­ti­nin TBMM Baş­kan­lık Di­va­nın­ca uy­gun bu­lun­du­ğu­na iliş­kin Baş­kan­lık tez­ke­re­le­ri;

Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­rit Mev­lüt As­la­noğ­lu ve 22 mil­let­ve­ki­li­nin, Do­ğu Ana­do­lu fay hat­tı­na iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­kan­lı­ğı ra­po­run­da­ki tes­pit ve ön­lem­ler ko­nu­sun­da Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/425),

Ge­nel Ku­ru­lun bil­gi­si­ne su­nul­du; Mec­lis araş­tır­ma­sı öner­ge­si­nin gün­dem­de­ki ye­ri­ni ala­ca­ğı ve ön gö­rüş­me­si­nin, sı­ra­sı gel­di­ğin­de ya­pı­la­ca­ğı açık­lan­dı.

Brük­sel'de ya­pı­la­cak olan Ha­bi­tat-Av­ru­pa Kı­ta­sı Kü­re­sel Par­la­men­ter­le­ri Yö­ne­tim Ku­ru­lu Top­lan­tı­sı'na Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li ve TBMM Çev­re Ko­mis­yo­nu Baş­ka­nı Ah­met Mü­nir Er­kal'ın is­men da­ve­ti­ne ica­bet edil­me­si­ne iliş­kin Baş­kan­lık,

Dev­let Ba­ka­nı Kür­şad Tüz­men'in Mı­sır'a yap­tı­ğı resmî zi­ya­re­te ka­tı­la­cak mil­let­ve­kil­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­lık,

Tez­ke­re­le­ri ka­bul edil­di.

Ge­nel Ku­ru­lu zi­ya­ret eden Hol­lan­da Kra­li­çe­si Be­at­rix, Hol­lan­da Ve­li­aht Pren­si ve Pren­se­si'ne Baş­kan­lık­ça "Hoş gel­di­niz" de­nil­di.

An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li De­niz Bay­kal ve 60 mil­let­ve­ki­li­nin, ka­mu yö­ne­ti­min­de va­sıf­sız kad­ro­laş­ma­ya gi­de­rek yü­rüt­me yet­ki­si­ni hu­ku­ka ay­kı­rı kul­lan­dı­ğı, İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı üze­rin­de­ki gö­zet­me ve dü­zel­ti­ci ön­lem­le­ri al­ma yü­küm­lü­lü­ğü­nü ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ne ay­kı­rı ha­re­ket et­ti­ği, ba­zı asa­yiş olay­la­rın­da­ki tu­tu­muy­la suç de­lil­le­ri ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan hak­kın­da; em­ni­yet teş­ki­la­tın­da hu­kuk dı­şı giz­li kad­ro­laş­ma­ya göz yu­ma­rak keyfî uy­gu­la­ma­la­ra yol aç­tı­ğı, gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek asa­yiş olay­la­rı­na ne­den ol­du­ğu ve yö­ne­tim za­fi­ye­ti oluş­tur­du­ğu, ba­zı asa­yiş olay­la­rıy­la il­gi­li so­ruş­tur­ma ve ko­vuş­tur­ma­lar­da suç de­lil­le­ri­ne ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su hak­kın­da; bu ey­lem­le­ri­nin Türk Ce­za Ka­nu­nu'nun 257, 281 ve 288'in­ci mad­de­le­ri­ne uy­du­ğu id­di­asıy­la Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si­nin (9/13) ön gö­rüş­me­le­ri ta­mam­lan­dı; ya­pı­lan giz­li oy­la­ma­dan son­ra, Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı açıl­ma­sı ka­bul edil­me­di.

İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ali To­puz, İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su'nun, ko­nuş­ma­sın­da, Par­ti­si­ne sa­taş­tı­ğı id­di­asıy­la bir açık­la­ma­da bu­lun­du.

Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li İz­zet Çe­tin ve 31 mil­let­ve­ki­li ile Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Eyüp Ayar ve 30 mil­let­ve­ki­li­nin, Ko­ca­eli'nin Geb­ze il­çe­si­nin Di­lo­va­sı bel­de­sin­de­ki sa­na­yi atık­la­rı­nın çev­re ve in­san sağ­lı­ğı üze­rin­de­ki olum­suz et­ki­le­ri­nin (10/254, 258) (S. Sa­yı­sı: 1273),

Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Eyi­ce­oğ­lu ve 23 mil­let­ve­ki­li, Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali Ars­lan ve 48 mil­let­ve­ki­li ile An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Os­man Kap­tan ve 24 mil­let­ve­ki­li­nin, yaş seb­ze, mey­ve ve kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın (10/81, 234, 286)  (S. Sa­yı­sı : 1260),

Araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­le­ri ve Mec­lis Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu ra­por­la­rı üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­dı.

28 Şu­bat 2007 Çar­şam­ba gü­nü, alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce sa­at 14.00'te top­lan­mak üze­re, bir­le­şi­me 00.36'da son ve­ril­di.

 

 

 

İs­ma­il Alptekin

 

 

Baş­kan Ve­ki­li

 

 

 

Meh­met Daniş

Türkân Miçooğulları

 

Ça­nak­ka­le

İz­mir

 

Kâtip Üye

Kâtip Üye

No.: 93

II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

28 Şu­bat 2007 Çar­şam­ba

Ra­por

1.- Trab­zon Mil­let­ve­ki­li Asım Ay­kan ve 37 Mil­let­ve­ki­li­nin; Es­naf ve Sa­nat­kar­lar Mes­lek Ku­ru­luş­la­rı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi ile Sa­na­yi, Ti­ca­ret, Ener­ji, Ta­biî Kay­nak­lar, Bil­gi ve Tek­no­lo­ji Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/907) (S. Sa­yı­sı: 1351) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 28.2.2007) (GÜN­DE­ME)

 

28 Şu­bat 2007 Çar­şam­ba

Bİ­RİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 14.06

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le), Türkân Mİ­ÇO­OĞUL­LA­RI (İz­mir)

BAŞ­KAN - Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 69'un­cu Bir­le­şi­mi'ni açı­yo­rum.

Top­lan­tı ye­ter sa­yı­sı var­dır, gö­rüş­me­le­re baş­lı­yo­ruz.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, gün­de­me geç­me­den ön­ce üç sa­yın mil­let­ve­ki­li­mi­ze gün­dem dı­şı söz ve­re­ce­ğim.

Gün­dem dı­şı ilk söz, Ho­ca­lı kat­li­amıy­la il­gi­li ol­mak üze­re, An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ha­luk İpek'e ait­tir.

Bu­yu­run Sa­yın İpek. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

III. - BAŞ­KAN­LI­ĞIN GE­NEL KU­RU­LA SU­NUŞ­LA­RI

A) GÜN­DEM DI­ŞI KO­NUŞ­MA­LAR

1.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Ha­luk İpek'in, Er­me­ni­ler ta­ra­fın­dan 1992 yı­lın­da Azer­bay­can'ın Ho­ca­lı ken­tin­de ya­pı­lan kat­li­amın 15'in­ci yıl dö­nü­mü mü­na­se­be­tiy­le, Av­ru­pa Gü­ven­lik ve İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı bün­ye­sin­de­ki Minsk Gru­bu'nun bir üye­si ola­rak Tür­ki­ye'nin, Yu­ka­rı Ka­ra­bağ so­ru­nu­nun çö­züm sü­re­ci­ne kat­kı sağ­la­ma yö­nün­de­ki ak­tif ve ka­rar­lı po­li­ti­ka­sı­na de­vam et­me­si­nin öne­mi­ne iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı

HA­LUK İPEK (An­ka­ra) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 26 Şu­bat 1992 ta­ri­hin­de, Er­me­ni­ler ta­ra­fın­dan, Azer­bay­can'ın Ho­ca­lı ken­tin­de, Ho­ca­lı hal­kı­na kar­şı ya­pı­lan kat­li­amın 15'in­ci yıl dö­nü­mü se­be­biy­le gün­dem dı­şı söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

26 Şu­bat Pa­zar­te­si gü­nü, ya­ni iki gün ön­ce Ho­ca­lı kat­li­amı­nı, ha­zin do­lu, hü­zün­lü yü­rek­ler­le, her yıl yap­tı­ğı­mız fa­ali­yet­ler çer­çe­ve­sin­de an­dık. Dört yıl bo­yun­ca Mec­lis kür­sü­sün­den Ho­ca­lı kat­li­amı­nı dün­ya­ya du­yur­duk. Bir­kaç yıl ön­ce bu kat­li­am­dan ha­be­ri ol­ma­yan va­tan­daş­la­rı­mız ve tüm dün­ya, Ho­ca­lı kat­li­amı­nı bu sa­ye­de ar­tık bil­mek­te­dir.

26 Şu­bat gü­nü, Türk dün­ya­sı ve Azer­bay­can için en acı­lı gün­ler­den bi­ri ol­ma­nın ya­nı sı­ra, ay­nı za­man­da in­san­lık ta­ri­hi için de ke­li­me­nin tam an­la­mıy­la kap­ka­ra bir say­fa­dır, çün­kü bun­dan on beş yıl ön­ce, ya­ni 26 Şu­bat 1992'de, Azer­bay­can'ın Ho­ca­lı ken­tin­de, si­vil hal­ka kar­şı Er­me­ni­ler, tüm dün­ya­nın göz­le­ri önün­de tam an­la­mıy­la bir kat­li­am yap­mış­lar­dır.

1991 yı­lı Ekim ayın­dan be­ri ku­şat­ma al­tın­da tu­tu­lan Ho­ca­lı'ya, Rus­la­rın 366'ncı Ala­yı­nın des­te­ği­ni alan Er­me­ni­ler 26 Şu­bat gü­nü gir­di­ler. Yal­nız­ca bir gün için­de, tü­mü sa­vun­ma­sız, si­vil, eli si­lah­sız Azer­bay­can Türk­le­ri, ço­cuk, ka­dın, ih­ti­yar ve genç ay­rı­mı ya­pıl­ma­dan Er­me­ni­ler ta­ra­fın­dan kat­le­dil­miş­tir. Bun­lar­dan 83 ço­cuk, 106 ba­yan acı­ma­sız yön­tem­ler­le iş­ken­ce ya­pı­la­rak öl­dü­rül­müş­tür. Top­lam 613 ki­şi kat­le­dil­miş­tir. Ay­rı­ca 487 ki­şi ağır ya­ra­lan­mış ve 1.275 ki­şi ise re­hin alın­mış -bu re­hin alı­nan­lar­dan 150 ki­şi­den hâlâ ha­ber alı­na­ma­mış­tır- ge­ri ka­lan nü­fus da bin bir zor­luk­la ca­nı­nı kur­tar­mış­tır. 26 ço­cuk ta­ma­men, 130 ço­cuk ise kıs­men ök­süz kal­mış­tır. Er­me­ni­ler şe­hit­le­ri özel acı­ma­sız­lık­la, göz­le­ri­ni oya­rak, ka­fa­tas­la­rı­nın de­ri­si­ni so­ya­rak ve vü­cut­la­rı­nın fark­lı or­gan­la­rı­nı ke­se­rek öl­dür­müş­ler­dir. Kü­çü­cük ço­cuk­la­rın göz­le­ri oyul­muş, ha­mi­le ka­dın­la­rın ka­rın­la­rı yır­tıl­mış ve in­san­la­rı­mız di­ri di­ri top­ra­ğa gö­mül­müş­tür. Hat­ta şe­hit­le­rin bir­ço­ğu­nun ce­set­le­ri ya­kıl­mış­tır. Er­me­ni­ler ya­ka­la­dık­la­rı her­ke­se iş­ken­ce yap­mış­tır.

Ola­yın ilk gü­nü kim­se böl­ge­ye gi­re­me­miş­tir, çün­kü, Er­me­ni­ler yap­tık­la­rı bu ca­ni­lik­le­rin or­ta­ya çık­ma­sın­dan kor­ku­yor­lar­dı. Fa­kat, gün­ler son­ra böl­ge­ye ula­şan Ba­tı­lı­lar bi­le, kat­li­amı ka­bul et­mek­te hiç mi hiç zor­lan­ma­dı­lar.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; as­lın­da Ho­ca­lı vah­şe­ti, Er­me­ni­le­rin Türk­le­re kar­şı uy­gu­la­dık­la­rı ilk kat­li­am de­ğil­dir. Bir baş­ka ifa­dey­le, Türk­le­re yö­ne­lik kat­li­am uy­gu­la­yan Er­me­ni­le­rin ta­rihî si­cil­le­ri­nin te­miz ol­ma­dı­ğı­nı bü­tün bel­ge ve olay­lar açık­ça gös­ter­mek­te­dir.

31 Mart 1918 Bakû, 1919 Ağus­to­sun­da Nah­ci­van ve Şe­rur, Ma­yıs 1920 son­la­rı­na doğ­ru Eri­van'da Ulu­han­lı ya­kı­nın­da­ki Ka­ra­dağ­lı ad­lı İs­lam kö­yü, 23-24 Ma­yıs 1920 Ulu­han­lı'nın 5 ki­lo­met­re ku­ze­yin­de­ki Ce­be­ça­lı kö­yü, 27 Ha­zi­ran 1920 ge­ce­si yi­ne Eri­van'da Ha­cı­bay­ram ve Ha­ber­beg­li köy­le­ri, 6 Ni­san 1920'de Zen­ge­zor, Or­du­bad, Ve­di böl­ge­le­rin­de­ki İs­lam köy­le­ri­ne her tür­lü as­kerî sı­nıf­lar­dan ku­ru­lu ni­za­mi bir­lik­ler­le sal­dı­ra­rak, zu­lüm ve vah­şi­li­ğin en iğ­renç bi­çim­le­ri­ni, in­san­lı­ğın nef­ret ede­ce­ği al­çak­lık­la­rı­nı ya­pa­rak on bin­ler­ce Aze­ri Tür­kü­nü kat­let­miş­ler­dir.

Her yıl an­dık­ça tüy­le­ri­mi­zi di­ken di­ken eden, yü­rek­le­ri­mi­zi acı­tan bu in­san­lık dı­şı su­çun iş­len­me­si­ne yö­ne­lik sü­re­ci iyi bil­mek ve doğ­ru de­ğer­len­dir­mek için Ka­ra­bağ'ın ta­rih­sel sü­re­ci­ne ve Türk-Er­me­ni iliş­ki­le­ri­nin bo­yut­la­rı­na de­rin­le­me­si­ne in­mek ge­rek­mek­te­dir.

Ka­ra­bağ, Aze­ri Türk­le­ri­nin bin­ler­ce yıl ön­ce yurt edin­dik­le­ri bir böl­ge­nin adı­dır. Yüz öl­çü­mü 4.400 ki­lo­met­re ka­re­dir. Yi­ne, çok es­ki bir Türk yur­du olan Azer­bay­can top­rak­la­rı içe­ri­sin­de­dir. 1828 yı­lın­da İran ile Rus­ya ara­sın­da im­za­la­nan Türk­men­çay Ant­laş­ma­sı ile Ku­zey Azer­bay­can ile bir­lik­te Rus­ya'nın yö­ne­ti­mi­ne gir­miş -bu ta­rih­te 200 bin ci­va­rın­da olan nü­fu­su­nun yüz­de 95'i Türk'tü- Rus­ya, iş­gal et­ti­ği Azer­bay­can'a ve özel­lik­le Ka­ra­bağ'a, dün­ya­nın her ta­ra­fın­dan ge­tirt­ti­ği Er­me­ni­le­ri yer­leş­tir­di. 1923'te Sta­lin, Ka­ra­bağ'ın yu­ka­rı kı­sım­la­rı­na ye­ni bir Er­me­ni ka­fi­le­si­ni da­ha yer­leş­tir­di ve Azer­bay­can'dan ko­par­ta­rak özerk böl­ge hâli­ne ge­tir­di.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yın.

HA­LUK İPEK (De­vam­la) - Rus­lar ve Er­me­ni­ler bu ta­rih­ten iti­ba­ren söz ko­nu­su böl­ge­nin adı­nı "Dağ­lık Ka­ra­bağ" ve "Yu­ka­rı Ka­ra­bağ" şek­lin­de kul­lan­ma­ya baş­la­dı­lar. Çün­kü Ka­ra­bağ'ın bü­tü­nün­de Aze­ri­ler, Dağ­lık Ka­ra­bağ'da ise Er­me­ni­ler ço­ğun­luk­tay­dı. Er­me­ni­ler 1988'de, Dağ­lık Ka­ra­bağ'da­ki nü­fus yo­ğun­lu­ğu­nu ge­rek­çe gös­te­re­rek Ka­ra­bağ'ın ken­di­le­ri­ne bağ­lan­ma­sı için ha­re­ke­te geç­ti­ler. Sov­yet Cum­hu­ri­yet­le­ri Bir­li­ği­nin 1991 ta­ri­hin­de da­ğıl­ma­sıy­la, Er­me­ni­le­rin Ka­ra­bağ ile il­gi­li ha­re­ket­le­ri sı­nır ça­tış­ma­la­rı­na dö­nüş­tü, Er­me­nis­tan-Azer­bay­can sı­nır ça­tış­ma­la­rı iki ül­ke ara­sın­da cid­di bir sa­vaş du­ru­mu­na gel­di. Er­me­nis­tan o dö­nem­de Azer­bay­can'da ya­şa­nan si­ya­si iç ka­rı­şık­lık­lar­dan ve or­du­su, si­la­hı ol­ma­ma­sın­dan ya­rar­la­na­rak, ön­ce Ka­ra­bağ'ın ta­ma­mı­nı, son­ra da Ka­ra­bağ'ı Er­me­nis­tan'a bağ­la­yan Azer­bay­can top­rak­la­rı­nı iş­gal et­ti. Gü­nü­müz­de Azer­bay­can top­rak­la­rı­nın yüz­de 20'si­ne ya­kın bö­lü­mü Er­me­nis­tan'ın iş­ga­li al­tın­da­dır. Bu top­rak­lar­da ya­şa­yan 1,5 mil­yo­na ya­kın in­san da evin­den, kö­yün­den ko­pa­rıl­mış, va­tan top­ra­ğı­nın bir baş­ka bö­lü­mü­ne top­yekûn sür­gün, kaç­kın ve mec­bu­ri göç­kün hâli­ne ge­ti­ril­miş­tir. 1992 yı­lın­dan bu ya­na, Ka­ra­bağ ko­nu­su, böl­gey­le il­gi­li ola­rak ya­pı­lan mil­let­le­ra­ra­sı gö­rüş­me­le­rin gün­de­min­de yer al­mak­ta­dır.

Yu­ka­rı­da kı­sa­ca izah et­me­ye ça­lış­tı­ğı­mız bu ta­rih­sel ol­gu­lar açık­ça gös­ter­mek­te­dir ki, yüz el­li yıl ön­ce­sin­den to­hum­la­rı eki­len ve 1988 yı­lın­dan iti­ba­ren baş­la­tı­lan ilan edil­me­miş bu sa­va­şın ve kat­li­am­la­rın tek ama­cı, Ka­ra­bağ'ı Er­me­nis­tan top­rak­la­rı içi­ne al­mak­tır. Er­me­ni­le­rin bü­yük Er­me­nis­tan ha­ya­li çer­çe­ve­sin­de bel­li ara­lık­lar­la de­vam eden bu sa­vaş bit­me­mek­te­dir. AGİT he­yet­le­ri­nin, Bir­leş­miş Mil­let­ler Ge­nel Ku­ru­lu­nun or­ta­ya koy­du­ğu ka­rar­la­ra ve son ola­rak da Av­ru­pa Kon­se­yi Par­la­men­ter­ler Mec­li­si Si­ya­si İş­ler Ko­mis­yo­nu Üye­si Da­vid At­kin­son'un ha­zır­la­dı­ğı ve ku­rul­da ka­bul edi­len ra­po­ra rağ­men, Azer­bay­can top­rak­la­rı­nın önem­li bir bö­lü­mü­nü hâlen iş­ga­li al­tın­da bu­lun­du­ran Er­me­ni­ler ulus­la­ra­ra­sı hu­ku­ku açık­ça ih­lal ede­rek, Yu­ka­rı Ka­ra­bağ ve di­ğer al­tı Aze­ri böl­ge­si­ni iş­gal­le­ri al­tın­da tut­ma­ya de­vam et­mek­te­dir.

Er­me­ni iş­ga­lin­den kay­nak­la­nan Yu­ka­rı Ka­ra­bağ so­ru­nu Gü­ney Kaf­kas­ya'da is­tik­ra­rı olum­suz yön­de et­ki­le­mek­te­dir. Çö­züm, Azer­bay­can hal­kı­nın ka­bul ede­bi­le­ce­ği ba­rış­çı bir çö­zü­me Tür­ki­ye'nin de des­te­ğiy­le ulaş­ma­sı­dır. Çö­züm, Er­me­ni­le­rin iş­gal et­tik­le­ri Aze­ri top­rak­la­rın­dan bir an ön­ce çe­kil­me­si­dir. Er­me­nis­tan'ın ulus­la­ra­ra­sı hu­ku­ku hi­çe sa­yan tav­rın­dan bir an ön­ce vaz­geç­me­si için, Er­me­ni di­as­po­ra­sı­nın asıl­sız id­di­ala­rı­nın pe­şi­ne dü­şen ulus­la­ra­ra­sı si­ya­si plat­form­la­rın da bun­la­ra des­tek ol­ma­ma­sı ge­re­kir.

Ta­rih­te ger­çek­leş­ti­ril­di­ği id­dia edi­len olay­la­rı in­ce­le­mek ta­rih­çi­le­rin gö­re­vi­dir. Si­ya­set­çi­le­rin ve par­la­men­to­la­rın gö­re­vi ise bu­gün ya­şa­nan prob­lem­le­ri çöz­mek­tir. Ho­ca­lı kat­li­amı bu­gü­nün prob­le­mi­dir. Çö­ze­cek olan­lar da bu­gün gö­rev­de olan si­ya­si­ler, par­la­men­to­lar, Bir­leş­miş Mil­let­ler ve di­ğer ulus­la­ra­ra­sı ku­ru­luş­lar­dır. Ma­ale­sef, Ba­tı'da­ki par­la­men­to­lar, hâlen de­vam eden Ka­ra­bağ ve Ho­ca­lı'da­ki soy­kı­rım ve Azer­bay­can top­rak­la­rı­nın yüz­de 20 iş­gal edil­miş top­ra­ğı­nı gör­mez­den gel­mek­te, an­cak, ta­rih­çi­le­rin in­ce­le­me­si ge­re­ken söz­de id­di­ala­ra iş­tah­lı dav­ran­mak­ta, böy­le­lik­le her za­man ol­du­ğu gi­bi çif­te stan­dart uy­gu­la­mak­ta­dır.

Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti, Av­ru­pa Gü­ven­lik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı bün­ye­sin­de­ki Minsk Gru­bu'nun bir üye­si ola­rak, Gü­ney Kaf­kas­ya'da, böl­ge­sel güç sı­fa­tıy­la, Yu­ka­rı Ka­ra­bağ so­ru­nu­nun çö­züm sü­re­ci­ne so­ru­nun baş­lan­gı­cın­dan bu ya­na kat­kı sağ­la­ma yö­nün­de­ki ak­tif ve ka­rar­lı po­li­ti­ka­sı­na de­vam ede­cek­tir.

BAŞ­KAN - Sa­yın İpek, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yın lüt­fen.

HA­LUK İPEK (De­vam­la) - Bu ka­rar­lı po­li­ti­ka­nın ola­sı araç­la­rı­nı et­kin ve et­ki­li ko­nu­ma ta­şı­ya­bil­mek için, Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mız Re­cep Tay­yip Er­do­ğan ve Azer­bay­can Cum­hu­ri­ye­ti Dev­let Baş­ka­nı İl­ham Ali­yev'in hi­ma­ye ve des­tek­le­riy­le baş­la­tı­lan ve bi­rin­ci­si­ni 8-9-10 Mart 2007 ta­rih­le­rin­de Bakû'de ger­çek­leş­ti­re­cek olan Azer­bay­can Türk Teş­ki­lat Baş­kan­la­rı Fo­ru­mu, ül­ke­le­ri­mi­zin ulu­sal çı­kar­la­rı­nın ko­run­ma­sın­da ye­ni bir say­fa aça­cak­tır. Bu ye­ni say­fay­la, Aze­ri­le­rin ve Türk­le­rin ma­ruz kal­dık­la­rı te­rör ey­le­me­le­ri­nin ve kat­li­am­lar hak­kın­da­ki ger­çek­le­rin dün­ya ka­mu­oyu­na ile­til­me­si ama­cıy­la pro­pa­gan­da ala­nın­da or­tak fa­ali­yet­le­rin yü­rü­tül­me­si, bun­dan son­ra­ki sü­re­cin et­ki­li ve et­kin ol­ma­sı açı­sın­dan önem­li bir ki­lo­met­re ta­şı ola­cak­tır. Azer­bay­can ve Türk hal­kı ara­sın­da­ki de­rin ta­rihî kök­le­re sa­hip, or­tak millî, kül­tü­rel ve ma­ne­vi de­ğer­le­re, zen­gin ge­le­nek ve gö­re­nek­le­re da­ya­nan kar­deş­li­ği yüz­yıl­la­rın ağır sı­nav­la­rın­dan ba­şa­rıy­la ge­çi­re­rek gü­nü­mü­zün sos­yo­po­li­tik ge­rek­le­ri­ni dost­luk ve kar­şı­lık­lı iş bir­li­ği­ne da­yan­dır­ma fel­se­fe­si­nin açı­lım­la­rı­nı önem­li ba­şa­rı­la­ra ta­şı­ya­cak bu sü­re­cin ha­yır­lı ol­ma­sı­nı te­men­ni edi­yo­rum. Ta­ri­hin ger­çek­le­ri­ni ya­lan­la ve if­ti­ray­la hiç kim­se­nin kir­le­te­me­ye­ce­ği­nin al­tı­nı çi­ze­rek, Ana­do­lu'da, Ka­ra­bağ'da, Ho­ca­lı'da şe­hit edi­len bin­ler­ce soy­da­şı­mı­zı rah­met­le anı­yor, he­pi­ni­ze say­gı ve se­lam­la­rı­mı su­nu­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın İpek.

Gün­dem dı­şı ikin­ci söz is­te­ği, 2011 Dün­ya Üni­ver­si­te­ler Kış Oyun­la­rıy­la il­gi­li ol­mak üze­re, Iğ­dır Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Dur­sun Ak­de­mir'e ait­tir.

Bu­yu­run Sa­yın Ak­de­mir.

2.- Iğ­dır Mil­let­ve­ki­li Dur­sun Ak­de­mir'in, Ulus­la­ra­ra­sı Üni­ver­si­te Spor­la­rı Fe­de­ras­yo­nu'nun 2011 Dün­ya Üni­ver­si­te­ler Ara­sı Kış Oyun­la­rı­nın Er­zu­rum'da ya­pıl­ma­sı ka­ra­rı­nın böl­ge­nin ge­liş­me­si­ne sağ­la­ya­ca­ğı olum­lu kat­kı­la­ra iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı ve Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Meh­met Ali Şa­hin'in ce­va­bı

DUR­SUN AK­DE­MİR (Iğ­dır) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Ulus­la­ra­ra­sı Üni­ver­si­te Spor­la­rı Fe­de­ras­yo­nu 16 Ocak 2007 ta­ri­hin­de İtal­ya'nın To­ri­no ken­tin­de bir top­lan­tı yap­tı ve bu top­lan­tı­da 2011 Dün­ya Üni­ver­si­te­le­ra­ra­sı Kış Oyun­la­rı­nın Er­zu­rum'da ya­pıl­ma­sı­na ka­rar ver­di. Bu ka­ra­rın ül­ke­mi­ze ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum. Böl­ge­mi­ze ve Er­zu­rum'a ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum ve siz de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­ni ve yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. Bu ka­ra­rın alın­ma­sın­da kat­kı­la­rı olan her­ke­si yü­rek­ten kut­lu­yo­rum.

Bu dö­nem mil­let­ve­kil­le­ri, Do­ğu Ana­do­lu mil­let­ve­kil­le­ri ola­rak biz­ler Do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nin so­run­la­rı­nın çö­züm­len­me­si ko­nu­sun­da Par­la­men­to­da bir ça­lış­ma gru­bu oluş­tur­duk. Yap­tı­ğı­mız top­lan­tı­lar­da Do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nin hay­van­cı­lık yö­nün­den, ta­rım yö­nün­den ge­ri­le­di­ği, sa­na­yi­nin git­me­di­ği ve gö­çün hız­la de­vam et­ti­ği­ni sap­ta­dık. Böy­le­ce, do­ğu­nun do­ğa ve ik­lim ko­şul­la­rı­nı, ta­rihî ve kül­tü­rel de­ğer­le­ri­ni dik­ka­te ala­rak yap­tı­ğı­mız de­ğer­len­dir­me­ler­de tu­rizm, do­ğa ve kış spor­la­rı­nın çı­kış yo­lu ola­bi­le­ce­ği ka­nı­sı­na var­dık.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ça­lış­ma­la­rı­mı­zı sür­dü­rür­ken İs­tan­bul Ti­ca­ret Oda­sı­nın Do­ğu Ana­do­lu'nun kal­kın­ma­sı ko­nu­sun­da yıl­lar­dan be­ri yap­tı­ğı ça­lış­ma­la­ra rast­la­dık. Ay­rı­ca, Dev­let Plan­la­ma Teş­ki­la­tı­nın on yıl­lar­dır yap­tı­ğı ça­lış­ma­lar bu Kış Oyun­la­rı­nın Er­zu­rum'da ya­pıl­ma­sı­na önem­li bir des­tek ol­muş­tur. Bu ne­den­le tüm eme­ği ge­çen­le­ri kut­lu­yo­rum, ama özel­lik­le İs­tan­bul Ti­ca­ret Oda­sı­nın es­ki Baş­ka­nı Sa­yın Meh­met Yıl­dı­rım'a te­şek­kür­le­ri­mi bu kür­sü­den sun­ma­yı ken­di­me gö­rev sa­yı­yo­rum. Çün­kü, biz Do­ğu mil­let­ve­kil­le­ri ola­rak, İTO ile or­tak ça­lış­ma ve top­lan­tı­lar dü­zen­len­me­sin­de Sa­yın Yıl­dı­rım unu­tul­ma­ya­cak uyum­lu ve ba­şa­rı­lı kat­kı­lar­da bu­lun­muş­tur ve 2004 yı­lın­da "Do­ğu Ana­do­lu Kış Olim­pi­yat­la­rı" adın­da bir ki­tap ya­yın­lat­mış, Do­ğu Ana­do­lu Tu­rizm Odak­lı Böl­ge­sel Kal­kın­ma Pro­je­si ve Kış Olim­pi­yat­la­rı araş­tır­ma­sı­nı 2005 yı­lın­da ya­yın­la­ya­rak bu ha­re­ke­te önem­li bir des­tek sağ­la­mış­tır. O ne­den­le eme­ği ge­çen her­ke­si kut­lu­yo­rum. Şim­di­ki genç İs­tan­bul Ti­ca­ret Oda­sı Baş­ka­nı Sa­yın Yal­çın­taş'ın da ay­nı ge­le­ne­ği de­vam et­ti­re­ce­ği­ne ina­nı­yo­rum. Bu­ra­dan, ken­di­si­ne, ge­le­cek­te ka­lı­cı eser­ler bı­rak­ma­sı­nı te­men­ni edi­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bü­tün bu ça­lış­ma­la­ra AK Par­ti Hükûme­ti ayak uy­du­ra­ma­dı. Eğer mü­ra­ca­atı, ya­ni Ulus­la­ra­ra­sı Kış Olim­pi­yat­la­rı­nın, 2009 yı­lın­da ya­pıl­ma­sı ge­re­ken, mü­ra­ca­atı 2006 yı­lın­da yap­mış ol­say­dı, bel­ki 2009 yı­lın­da, şu an­da Er­zu­rum'da bu olim­pi­yat­la­ra ha­zır­lık­la­ra şim­di­den baş­lan­mış ola­cak­tı, bel­ki bi­ti­ril­miş ola­cak­tı.

Sa­yın Baş­ba­kan Er­do­ğan da bir söz ver­di biz mil­let­ve­kil­le­ri­ne. Ekim 2005'te Dün­ya Kış Olim­pi­yat­la­rı­nın Tür­ki­ye'de ya­pıl­ma­sı ko­nu­sun­da bir ka­nun ge­re­ki­yor­du. O ka­nu­nun çı­ka­rıl­ma­sı­na söz ver­di biz mil­let­ve­kil­le­ri­ne, ama ma­ale­sef AK Par­ti Hükûme­ti bu­nu ger­çek­leş­ti­re­me­di ve do­la­yı­sıy­la Dün­ya Kış Olim­pi­yat­la­rı­nın 2004 yı­lın­da Tür­ki­ye'de ya­pıl­ma­sı imkânı eli­miz­den kaç­mış ol­du. Ama, eli­miz­de hâlâ bir fır­sat var 2018 için. Eğer şim­di bu ka­nun çı­ka­rı­la­bi­lir­se -Sa­yın grup baş­kan ve­ki­li­nin de dik­ka­ti­ne sun­mak is­ti­yo­rum- bel­ki ka­nu­nu çı­ka­rır­sak, 2018 yı­lın­da Tür­ki­ye'nin Kış Olim­pi­yat­la­rı­na ev sa­hip­li­ği ya­pa­bil­me­si imkânı­na ka­vuş­ma­sı sağ­lan­mış ola­cak­tır. Ama, her şe­ye rağ­men Er­zu­rum'da ya­pıl­mış ol­ma­sı il ola­rak se­vin­di­ri­ci, ama kış olim­pi­yat­la­rı böl­ge­sel ola­ca­ğı için de tüm böl­ge­yi il­gi­len­dir­di­ğin­den, ol­ma­sı ge­re­kir­di. Do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nde baş­ta Er­zu­rum-Pa­lan­dö­ken, Sa­rı­ka­mış, özel­lik­le Kars, Er­zin­can ka­yak mer­ke­zi iti­ba­rıy­la bu kış oyun­la­rı­na ga­yet uy­gun ce­vap ve­re­cek az da ol­sa alt­ya­pı­sı var, ama, kı­sa sü­re­de bun­la­rın ta­mam­la­na­ca­ğı­na ina­nı­yo­rum.

İş­te, bu, Er­zu­rum'a ge­len Kış Oyun­la­rı­nın, Dün­ya Üni­ver­si­te­ler Ara­sı Kış Oyun­la­rı­nın, Kars, Iğ­dır, Ağ­rı, Van ve di­ğer il­le­rin do­ğal özel­lik­le­ri, kül­tür ve ta­rihî de­ğer­le­ri dik­ka­te alı­na­rak…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yın.

DUR­SUN AK­DE­MİR (De­vam­la) - …böl­ge­yi kal­kın­dı­ra­cak bir tu­rizm ya­tı­rım ham­le­si­ni baş­lat­mak ge­re­ki­yor di­ye dü­şü­nü­yo­ruz.

Tür­ki­ye ve Av­ru­pa'da, bi­lin­di­ği gi­bi, Ağ­rı Da­ğı, en yük­sek dağ­dır. Özel bir ha­zi­ne­dir bu, Nuh'un Ge­mi­si ef­sa­ne­siy­le ulus­la­ra­ra­sı bir üne sa­hip­tir. Bu ef­sa­ne Tev­rat, İn­cil ve Kur'an'da, ay­rı­ca Sü­mer-Ba­bil ta­ri­hin­de, Gıl­ga­mış Des­ta­nı'nda yer al­mak­ta­dır. Ya­hu­di ve Hris­ti­yan inan­cı­na gö­re Nuh'un Ge­mi­si Ağ­rı'da­dır. Ay­rı­ca "Sür­me­li Çu­ku­ru" ola­rak bi­li­nen, Iğ­dır böl­ge­sin­de­ki Sür­me­li ken­ti ka­lın­tı­la­rı in­sa­noğ­lu­nun en es­ki yer­leş­me yer­le­rin­den bi­ri­si­dir ve in­sa­noğ­lu­nun dün­ya­ya ikin­ci kez ya­yı­lı­şı­nın bu­ra­dan ol­du­ğu­na ina­nıl­mak­ta­dır.

Böy­le­ce, Ağ­rı Da­ğı, ay­rı­ca, Tür­ki­ye'nin ta­nı­tı­mı için kırk ül­ke­den faz­la yer­de ta­nı­tım bel­ge­si ola­rak kul­la­nı­lı­yor, Tür­ki­ye'nin önem­li bir millî par­kı­dır. Bu ara­da, Ağ­rı Da­ğı, dağ­cı­lık, do­ğa, kış spor­la­rı­na uy­gun­dur, çim ka­ya­ğı ya­pı­la­bi­lir, bo­ta­nik yö­nün­den, ya­maç pa­ra­şü­tü ve ma­ğa­ra tu­riz­mi yö­nün­den önem­li özel­lik­le­re sa­hip­tir.

Bu ara­da, ka­dir­şi­nas­lık adı­na, Dağ­cı­lık Fe­de­ras­yo­nu Baş­ka­nı Ala­at­tin Ka­ra­ca'ya bu­ra­dan te­şek­kür edi­yo­rum, çün­kü, Ağ­rı Da­ğı'na Iğ­dır ta­ra­fın­dan tır­ma­nı­şa ön­cü­lük yap­mış­tır ve Iğ­dır Ova­sı'ndan Kor­han Yay­la­sı is­ti­ka­me­tin­de Ağ­rı'nın zir­ve­si­ne ula­şı­la­bil­mek­te­dir.

İş­te, bü­tün bu özel­li­ği iti­ba­rıy­la ve ay­rı­ca Iğ­dır-İran-Nah­ci­van ke­siş­me nok­ta­sın­da olan Ağ­rı Da­ğı, Iğ­dır'a 15 ki­lo­met­re me­sa­fe­de­dir ve bu özel­lik­le­riy­le ele alın­ma­lı­dır.

Sa­yın Baş­kan, sab­rı­nı­zı ta­şır­ma­dan bi­ti­ri­yo­rum.

Bu özel­lik­ler dik­ka­te alı­na­rak Ağ­rı Da­ğı ve çev­re­si­nin de, 2011 yı­lın­da Dün­ya Ulus­la­ra­ra­sı Kış Olim­pi­yat­la­rı adı­na ya­pı­la­cak plan, pro­je, yap­tı­rım ve alt­ya­pı ça­lış­ma­la­rı­nın kap­sa­mı­na alın­ma­sı, böl­ge­miz ve ül­ke­miz için önem­li ka­za­nım­lar ge­ti­re­cek­tir. Za­ten son on yıl­dır Iğ­dır Va­li­li­ği­nin baş­la­tıp sür­dür­dü­ğü ve Tu­rizm Ba­kan­lı­ğı­nın da özel il­gi ve plan­la­ma­sıy­la ça­lış­ma­la­rı­nı de­vam et­tir­di­ği Ağ­rı Da­ğı Do­ğa Spor­la­rı ve Kış Tu­rizm Mer­ke­zi hak­kın­da gös­te­ri­len ça­ba­lar böy­le bir yak­la­şım­la so­nu­ca ula­şa­cak ve Do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nin ka­de­ri de­ği­şe­cek, bel­ki Tür­ki­ye'nin dün­ya­ya açı­lan çağ­daş bir ka­pı­sı ola­cak­tır Ağ­rı Da­ğı.

Bu bil­gi­ler­den son­ra De­ğer­li Hükûmet­ten bek­len­tim, bu kış oyun­la­rın­da böl­ge­nin ye­ni­den plan­la­na­rak tu­rizm po­tan­si­ye­li­nin ön pla­na çı­ka­rıl­ma­sı ve böl­ge hal­kı­nın ka­de­ri­nin de­ğiş­ti­ril­me­si, bü­yük şe­hir­le­re olan gö­çün dur­du­rul­ma­sı­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, söz­le­ri­mi bu­ra­da ta­mam­lar­ken, yü­ce Mec­li­si ve siz de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mı say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ak­de­mir.

DEV­LET BA­KA­NI VE BAŞ­BA­KAN YAR­DIM­CI­SI MEH­MET ALİ ŞA­HİN (İs­tan­bul) - Sa­yın Baş­kan, izin ve­rir­se­niz bir cüm­ley­le ce­vap ver­mek is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Ba­kan. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sa­yın Ba­kan ce­vap ve­re­cek­ler.

DEV­LET BA­KA­NI VE BAŞ­BA­KAN YAR­DIM­CI­SI MEH­MET ALİ ŞA­HİN (İs­tan­bul) - Sa­yın Baş­ka­nım, Iğ­dır Mil­let­ve­ki­li Ar­ka­da­şı­mız Sa­yın Dur­sun Ak­de­mir'e, Ba­kan­lı­ğım­la il­gi­li bir ko­nu­yu, spor­la il­gi­li bir ko­nu­yu, 2011 Er­zu­rum Kış Oyun­la­rıy­la il­gi­li bir ko­nu­yu gün­de­me ta­şı­dık­la­rı için te­şek­kür edi­yo­rum.

Da­ha ön­ce, bir ve­si­ley­le de, bu­ra­da gün­dem dı­şı söz alan Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li Ar­ka­da­şı­mız Sa­yın Ak­bu­lut'un da gün­dem dı­şı yap­mış ol­du­ğu ko­nuş­ma­ya ce­vap ve­rir­ken de bu ko­nuy­la il­gi­li bir de­ğer­len­dir­me yap­ma imkânı bul­muş­tum.

Ger­çek­ten, ulus­la­ra­ra­sı bü­yük çap­ta­ki or­ga­ni­zas­yon­la­rı bir ül­ke­ye ve­ya o ül­ke­nin bir ken­ti­ne ka­zan­dır­mak öy­le ko­lay ol­mu­yor, hat­ta, ka­nun çı­kar­mak­la da ol­mu­yor. Ör­ne­ğin, Er­zu­rum'la il­gi­li biz her­han­gi bir ka­nun çı­kar­ma­dık. O ba­kım­dan, il­gi­li ulus­la­ra­ra­sı fe­de­ras­yon­lar, o ül­ke­nin ve o ül­ke­de bu oyun­la­ra ta­lip olan ken­tin bu oyun­la­rı or­ga­ni­ze edip ede­me­me ye­te­ne­ği­ne ba­kı­yor­lar, do­ğal şart­la­rı­nın var olup ol­ma­dı­ğı­na ba­kı­yor­lar. Er­zu­rum bu ba­kım­dan, kış spor­la­rı açı­sın­dan, özel­lik­le ka­yak spo­ru açı­sın­dan ül­ke­mi­zin, bel­ki de dün­ya­nın na­dir böl­ge­le­rin­den, il­le­rin­den bi­riy­di. Ulus­la­ra­ra­sı Üni­ver­si­te Spor­la­rı Fe­de­ras­yo­nu (FI­SU) da bu ger­çe­ği ka­bul et­ti.

"2009'u ala­bi­lir­dik." de­di Sa­yın Ak­de­mir. Biz 2009 için de aday ol­duk. Hat­ta Avus­tur­ya'nın Inns­bruck ken­tin­dey­di bu­nun­la il­gi­li oy­la­ma, biz­zat ben de ka­tıl­mış­tım. An­cak, biz­den da­ha ha­zır­lık­lı olan Çin'in Har­bin ken­ti pu­an­la­ma­da bi­zim önü­mü­ze geç­ti­ği için Har­bin al­mış­tı, ama, biz yıl­ma­dık. Er­zu­rum ola­rak, Er­zu­rum­lu­lar ola­rak ve ta­bii, bu pro­je­ye des­tek ve­ren Hükûmet ve Ba­kan­lı­ğım ola­rak yıl­ma­dık ve ger­çek­ten bu sü­re içe­ri­sin­de FI­SU'yla, on­la­rın tüm et­kin­lik­le­ri­ne ka­tı­la­rak, stant­lar aça­rak hep gün­dem­de Er­zu­rum'u tut­ma­yı ba­şar­dık ve en so­nun­da da iş­te To­ri­no'da, bi­raz ön­ce Sa­yın Ak­de­mir'in de ifa­de et­ti­ği gi­bi, oy­la­ma­da di­ğer aday ken­ti ge­ri­de bı­ra­ka­rak bu oyun­la­rın Er­zu­rum'da ya­pıl­ma­sı­nı sağ­la­dık.

Ta­bii, bi­raz ön­ce Sa­yın Ak­de­mir de ifa­de et­ti, iş­te "Çev­re il­ler var. Bu il­ler­de de ka­yak spo­ru­nun ge­liş­me­si için, aca­ba bu oyun­la­rın bir aya­ğı da o kent­ler­de ya­pı­la­bi­lir mi?" de­di­ler. Ta­bii, bu­nun ka­ra­rı­nı ulus­la­ra­ra­sı fe­de­ras­yon FI­SU ve­ri­yor, FI­SU'nun tek­nik yet­ki­li­le­ri ve­ri­yor. Ge­nel­lik­le bun­lar bir ken­te ve­ri­lir. Bü­tün oyun­la­rın o kent­te ya­pıl­ma­sı pren­sip­tir. Ya­ni, di­ye­lim ki, Kars'ın Sa­rı­ka­mış'ı… "Ora­ya da kay­dı­ra­bil­sek bu­nu, Sa­rı­ka­mış'a da kay­dı­ra­bil­sek. İş­te, Ağ­rı'ya da kay­dı­ra­bil­sek bir aya­ğı­nı, ya­rış­ma­lar­dan bi­ri­ni." Ulus­la­ra­ra­sı fe­de­ras­yon­lar bu öne­ri­le­re ka­tıl­mı­yor­lar. Ça­lış­ma­lar es­na­sın­da, bun­lar da doğ­ru­su, gün­de­me gel­miş­ti.

Şim­di, Er­zu­rum'la il­gi­li -ta­bii, çok cid­di bir eko­no­mik gi­de­ri ola­cak bu işin- şu an­da 150 mil­yon av­ro­luk bir har­ca­ma yap­ma­yı plan­lı­yo­ruz. Hat­ta, bu­gün, bu­gün­kü ta­rih iti­ba­rıy­la, 2,5 mil­yon do­lar ka­tı­lım pa­yı­nı FI­SU'ya gön­der­me­miz ge­re­ki­yor­du. Bi­raz ön­ce, Üni­ver­si­te Spor­la­rı Fe­de­ras­yo­nu Baş­ka­nıy­la otu­rur­ken ko­nuş­tum, onun ara­cı­lı­ğıy­la gi­de­cek "ta­mam Sa­yın Ba­ka­nım, Ma­li­ye'den pa­ra Genç­lik Spo­ra ak­ta­rıl­dı, şim­di ben de FI­SU'nun he­sa­bı­na ak­ta­ra­ca­ğım" de­di, çün­kü, 1 Mar­ta ka­dar ya­tır­ma­mız ge­re­ki­yor­du. Ya­ni, har­ca­ma­lar şim­di­den baş­la­dı, onu ifa­de et­mek is­ti­yo­rum. Ta­bii, ya­tı­rım­lar­la il­gi­li öde­nek­le­ri ayır­dık. Ha­va mü­sa­it ol­du­ğun­da, Er­zu­rum'da bir sa­lo­nun te­me­li­ni ata­ca­ğız.

Ta­bii ki, Ağ­rı için de -di­ğer- Iğ­dır için de, efen­dim, Kars için de Sa­rı­ka­mış için de bu spor­la­rın ge­liş­me­si­ni ta­bii ki ar­zu ede­riz, ama, bi­li­yor­su­nuz, bu bir olu­şum me­se­le­si­dir. Ön­ce özel sek­tö­rün de bu­ra­la­ra il­gi gös­ter­me­si ge­re­kir. Er­zu­rum'un bu ba­kım­dan bir şan­sı var. Ya­nıl­mı­yor­sam, üç ve­ya dört ta­ne özel sek­tö­rün şu an­da ote­li var, bin­den faz­la ya­ta­ğı var. Er­zu­rum'a ge­çen­ler­de git­ti­ğim­de gör­düm ki, bir iş ada­mı da ora­da beş yıl­dız­lı ye­ni bir otel ya­pı­mı­na baş­la­mış. Ta­bii, özel­lik­le te­sis­ler yük­sel­me­ye baş­la­yın­ca, at­la­ma ku­le­le­ri ya­pıl­ma­ya baş­la­nın­ca, di­ğer sa­lon­lar ya­pıl­ma­ya baş­la­nın­ca, yi­ne baş­ka iş adam­la­rı­mız da ora­ya ya­tı­rım yap­ma­ya yö­ne­le­cek­ler­dir.

Mem­nu­ni­yet­le gö­rü­yo­rum ki, ka­yak spo­ru­nun ge­liş­me­si­ne mü­sa­it olan özel­lik­le Do­ğu Ana­do­lu'da­ki il­le­ri­miz­de be­le­di­ye­le­ri­miz, il özel ida­re­miz, il­le­rin­de bu spo­ru ge­liş­tir­mek için şu an­da cid­di bir gay­ret içe­ri­sin­de­ler. Bu­nu ne­re­den bi­li­yor­su­nuz di­ye so­ra­cak olur­sa­nız, ba­na mü­ra­ca­at­lar olu­yor. Me­se­la, kar ez­me ma­ki­ne­si is­te­miş­ler­di ya­zın ben­den, on bir ta­ne­si­ni te­min et­tik, bu vi­la­yet­le­re gön­der­dik. Bu, önem­li bir araç­tır, kar ez­me ma­ki­ne­si. Ya­ni, bir yer­de ka­yak spo­ru­nun baş­la­ya­bil­me­si için, bir de­fa, ze­mi­nin mü­sa­it ol­ma­sı ge­re­kir, pist­le­rin ya­pıl­mış ol­ma­sı ge­re­kir, te­le­si­yej­le­rin ya­pıl­mış ol­ma­sı ge­re­kir. Bun­lar ol­duk­tan son­ra, özel sek­tör ba­kı­yor ki ora­da bir ha­re­ket­len­me var, "ben bu­ra­ya bir otel ya­par­sam iş ya­par" di­ye dü­şü­nü­yor. O ne­den­le, bu bir­den­bi­re ol­mu­yor. Ta­bii ki, İs­tan­bul Ti­ca­ret Oda­sı bu ko­nuy­la il­gi­li bir plan ha­zır­la­mış­tı, bir pro­je ha­zır­la­mış­tı, an­cak, bu pro­jey­le il­gi­li, bu­nun so­mu­ta yan­sı­ma­sı he­nüz ger­çek­leş­me­di. Ama, şu­nu da he­men ifa­de ede­yim: Ta­bii, ken­di­si, es­ki İs­tan­bul Ti­ca­ret Oda­sı Baş­ka­nı Sa­yın Yıl­dı­rım'ın bu ko­nuy­la il­gi­li kat­kı­la­rın­dan bah­set­ti, o pro­je ha­zır­lan­ma­sın­da ken­di­si­nin de kat­kı­sı ol­muş­tu. Şim­di­ki İs­tan­bul Ti­ca­ret Oda­sı Baş­ka­nı­mız Sa­yın Mu­rat Yal­çın­taş da To­ri­no'da bu­lun­du, FI­SU üye­le­ri kar­şı­sın­da, İs­tan­bul Ti­ca­ret Oda­sı­nı tem­si­len, ba­na gö­re çok ne­fis bir ko­nuş­ma yap­tı, İn­gi­liz­ce­ye hâki­mi­ye­ti de dik­ka­ti çek­ti ve "Biz, Er­zu­rum'un ba­şa­rı­lı şe­kil­de bu or­ga­ni­zas­yon­dan çık­ma­sı için İs­tan­bul Ti­ca­ret Oda­sı ola­rak her tür­lü imkânı­mı­zı se­fer­ber ede­ce­ğiz." di­ye kul­lan­dı­ğı o cüm­le, ina­nı­yo­rum ki, Er­zu­rum'a ve­ril­me­sin­de de et­kin ol­muş­tu. O ba­kım­dan, es­ki ve ye­ni İs­tan­bul Ti­ca­ret Oda­sı Baş­kan­la­rı­na, ta­bii ki, spor­dan so­rum­lu bir ba­kan ola­rak ben de te­şek­kür­le­ri­mi ve tak­dir­le­ri­mi su­nu­yo­rum, ama, bi­zim bir ata­sö­zü­müz var, bi­lir­si­niz: "Kom­şu­da pi­şen bi­ze de dü­şer." Er­zu­rum'da ya­pı­la­cak olan bu or­ga­ni­zas­yon, ina­nı­yo­rum ki, çev­re il­le­ri ve il­çe­le­ri de et­ki­le­ye­cek­tir, on­lar­da da bu sü­reç baş­la­ya­cak­tır. Ama, bu­nun bir ol­gun­laş­ma­sı var. Bir ül­ke­ye he­men­ce­cik oyu­nu ver­mi­yor­lar. Özel­lik­le olim­pi­yat­lar çok bü­yük bir or­ga­ni­zas­yon­dur. Bun­lar üni­ver­si­te kış oyun­la­rı­dır. Olim­pi­yat­lar, ta­bii, bu­nun üs­tün­de bir or­ga­ni­zas­yon­dur.

İş­te, "Bir ya­sa çı­ka­ra­lım şim­di, 2018'i şim­di­den ala­lım" de­di Sa­yın Ak­de­mir. De­min de ifa­de et­ti­ğim gi­bi, ulus­la­ra­ra­sı fe­de­ras­yon­lar ya­sa çı­ka­rıp çı­kar­ma­ma­ya bak­mı­yor­lar. O ül­ke­nin ve o ilin bu işe ha­zır­lık­lı olup ol­ma­dı­ğı­na ba­kı­yor­lar ve bir de, bu­nu To­ri­no'da çok açık şe­kil­de his­set­tim, o ül­ke­de bu spor ne ka­dar ge­liş­miş, ka­yak spo­run­dan kaç ta­ne ba­şa­rı­lı spor­cu ye­tiş­tir­miş­si­niz dün­ya ça­pın­da, bu­na da ba­kı­yor­lar. Ama, ma­ale­sef, bu dal­da he­nüz biz dün­ya ça­pın­da isim ya­pa­bi­le­cek ni­te­lik­te bir spor­cu ye­tiş­ti­re­me­dik, ama, şu an­da, genç­ler, ger­çek­ten, bu ko­nu­da cid­di bir gay­ret içe­ri­sin­de­ler, Ka­yak Fe­de­ras­yo­nu­muz, Buz Pa­te­ni, Buz Ho­ke­yi Fe­de­ras­yon­la­rı­mız ba­şa­rı­lı spor­cu­lar ye­tiş­tir­mek ve özel­lik­le 2011 Er­zu­rum'da de­re­ce­ye gi­re­cek spor­cu­lar ye­tiş­tir­mek için de gay­ret edi­yor­lar. Bu bir sü­reç işi­dir. Ama, Er­zu­rum'la Tür­ki­ye'de do­ğa imkânla­rı­nı, kar imkânı­nı ve ka­yak spo­ru­nu ge­liş­tir­me­yi en iyi şe­kil­de de­ğer­len­dir­me­miz müm­kün­dür. Böy­le bir sü­re­ce gir­dik. Sa­yın Ak­de­mir de ko­nuş­ma­sıy­la bu­na kat­kı ver­di.

Ben her za­man söy­lü­yo­rum. Spor, tüm par­ti­le­rin, mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mı­zın il­gi duy­du­ğu, bu­ra­ya ne za­man bir ka­nun ta­sa­rı­sı ve­ya tek­li­fi gel­se des­tek ver­di­ği bir alan­dır. Ben, sa­de­ce kat­kı ver­mek için Sa­yın Ak­de­mir'in bu ko­nu­yu gün­dem dı­şı bu­ra­ya ta­şı­dı­ğı­nı bi­li­yo­rum. Ben de bu ko­nuy­la il­gi­li ya­pı­lan ça­lış­ma­la­rı ve he­def­le­ri­mi­zi bir­kaç cüm­ley­le siz­ler­le pay­laş­mak için söz al­mış­tım. Ye­ni­den Sa­yın Ak­de­mir'e…

DUR­SUN AK­DE­MİR (Iğ­dır) - Sa­yın Ba­ka­nım, Ağ­rı Da­ğı'yla il­gi­li bir açık­la­ma­nız olur­sa… Bu ko­nu çok önem arz edi­yor. Ben, özel­lik­le onu…

DEV­LET BA­KA­NI VE BAŞ­BA­KAN YAR­DIM­CI­SI MEH­MET ALİ ŞA­HİN (De­vam­la) - Er­zu­rum'la il­gi­li ya­pa­ca­ğı­mız mas­raf, ayı­ra­ca­ğı­mız büt­çe o ka­dar bü­yük bir büt­çe ki -150 mil­yon av­ro de­dim- ta­bii Er­zu­rum'da ya­pıl­ma­sı ge­re­ken­le­ri yap­ma­dan, efen­dim, bir de Ağ­rı'ya ya­pa­rız der­sem, şim­di po­pü­list dav­ran­mış olu­rum. Ben Ba­kan ola­rak, Hükûmet ola­rak, böy­le, he­men ya­pa­ma­ya­ca­ğı­mız şey­le­ri va­at et­me­yi doğ­ru bul­mu­yo­rum. Ya­ni, şim­di, Ağ­rı'ya da ya­pa­rız der­sem, Ağ­rı­lı­la­rı bu­ra­dan oya­la­mış ve kan­dır­mış olu­rum, si­zi de kan­dır­mış olu­rum. Şim­di, tüm dik­kat­le­ri­mi­zi biz, Genç­lik ve Spor Ge­nel Mü­dür­lü­ğü ola­rak, Ba­kan­lık ola­rak Er­zu­rum'a tek­sif edi­yo­ruz. Er­zu­rum'da bir an ön­ce 2011'e va­at et­ti­ği­miz te­sis­le­ri ye­tiş­tir­me­yi amaç­lı­yo­ruz. Bu­nun için cid­di bir büt­çe ayır­ma­mız ge­re­ki­yor. O ba­kım­dan, tıp­kı İz­mir'de Yaz Oyun­la­rın­da ba­şa­rı­lı ol­du­ğu­muz gi­bi Er­zu­rum'da da ba­şa­rıy­la çı­kar­sak bu­nun ar­ka­sın­dan da­ha bü­yük or­ga­ni­zas­yon­la­rı al­ma imkânı­nı el­de ede­riz. O ne­den­le, şim­di önü­müz­de Er­zu­rum var. İn­şal­lah Er­zu­rum'dan ba­şa­rıy­la çı­kar­sak, Sa­yın Ak­de­mir'in say­dı­ğı, iş­te Kars Sa­rı­ka­mış'tır, Ağ­rı'dır, Iğ­dır'dır, bu­ra­lar da in­şal­lah ile­ri­de kış olim­pi­yat­la­rı­nı dü­zen­le­me­yi ba­şa­rır. Ama, ön­ce al­mış ol­du­ğu­muz gö­re­vi la­yı­kıy­la ye­ri­ne ge­ti­re­lim, ek­sik­siz ye­ri­ne ge­ti­re­lim, te­sis­le­ri ta­mam­la­ya­lım, or­ga­ni­zas­yon­dan da yüz akıy­la çı­ka­lım, in­şal­lah ar­ka­sı ge­le­cek­tir.

He­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Sa­yın Ba­ka­na te­şek­kür edi­yo­ruz.

Gün­dem dı­şı üçün­cü söz is­te­ği, Sa­ba­hat­tin Ali'nin 100'ün­cü do­ğum yı­lı mü­na­se­be­tiy­le, De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Mus­ta­fa Ga­zal­cı'ya ait­tir.

Bu­yu­run Sa­yın Ga­zal­cı. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

3.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Ga­zal­cı'nın, ger­çek­çi ede­bi­yat akı­mı­nın ön­cü­le­rin­den olan Sa­ba­hat­tin Ali'nin do­ğu­mu­nun 100'ün­cü yıl dö­nü­mü mü­na­se­be­tiy­le, ede­bi­yat­çı ki­şi­li­ği­ne ve eser­le­ri­ne iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı

MUS­TA­FA GA­ZAL­CI (De­niz­li) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; tü­mü­nü­zü say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

"Bir gün kad­rim bi­li­nir­se/İs­mim ağ­za alı­nır­sa/Ye­rim so­ran olur­sa/Be­nim mes­ke­nim dağ­lar­dır." di­yen bü­yük ya­zar Sa­ba­hat­tin Ali'nin de­ğe­ri­ni, kad­ri­ni, geç de ol­sa bi­li­yor, adı­nı, do­ğu­mu­nun 100'ün­cü yı­lın­da say­gıy­la anı­yo­rum.

Şi­ir­le­ri tür­kü olup mil­yon­lar­ca in­san ta­ra­fın­dan hep bir ağız­dan söy­len­miş, öy­kü­le­ri, ro­man­la­rı dil­den di­le çev­ril­miş, film ya­pıl­mış; üni­ver­si­te­ler­de tez ko­nu­su ol­muş; ya­şa­mı, sa­na­tı Sa­yın Cü­ce­noğ­lu, Sa­yın Hıf­zı To­puz ta­ra­fın­dan oyun­laş­tı­rıl­mış, ro­man­laş­tı­rıl­mış bir ya­zar­dır Sa­ba­hat­tin Ali.

Kı­sa­cık ya­şa­mın­da, acı­lar, hak­sız­lık­lar ya­şa­mış, en ve­rim­li ya­şın­da acı­ma­sız­ca öl­dü­rül­müş ol­ma­sı­na kar­şın, ar­ka­sın­da kla­sik sa­yı­la­cak öl­mez ya­pıt­lar bı­rak­mış­tır Sa­ba­hat­tin Ali.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ger­çek­çi ede­bi­yat akı­mı­nın ön­cü­le­rin­den olan Sa­ba­hat­tin Ali, bun­dan yüz yıl ön­ce 25 Şu­bat 1907 ta­ri­hin­de Gü­mül­ci­ne'de doğ­du. Bir Tev­fik Fik­ret ve Prens Sa­ba­hat­tin âşı­ğı olan ba­ba­sı, as­ker­di, yüz­ba­şıy­dı.

Öğ­ret­men oku­lu­nu bi­tir­dik­ten son­ra bir sü­re öğ­ret­men­lik yap­tı. 1928 yı­lın­da sı­nav ka­za­na­rak eği­tim için Al­man­ya'ya git­ti. Al­man­ya, ede­bi­yat tut­ku­nu Sa­ba­hat­tin Ali'nin uf­ku­nu aç­tı, ki­şi­li­ği­ni ge­liş­tir­di, dün­ya gö­rü­şü­nü zen­gin­leş­tir­di. Yurt dı­şın­dan dö­nü­şün­de çe­şit­li okul­lar­da Al­man­ca ve Türk­çe öğ­ret­men­li­ği yap­tı. Şi­ir­le­rin­den, ya­zı­la­rın­dan do­la­yı bir sü­re ha­pis yat­tı. Cum­hu­ri­ye­tin onun­cu yı­lı af­fın­dan ya­rar­la­na­rak öğ­ret­men­li­ğe ge­ri dön­dü. 1938'de de çe­vir­men-oyun ya­za­rı ola­rak dev­let kon­ser­va­tu­va­rı­na gir­di. Bu­gün­ler­de ölü­mü­nün 46'ncı yı­lın­da say­gıy­la an­dı­ğı­mız es­ki Millî Eği­tim Ba­kan­la­rın­dan, eği­ti­mi­mi­zi yü­cel­ten Ha­san Âli Yü­cel'in aç­tı­ğı ter­cü­me bü­ro­sun­da, bir­çok ya­zar­la be­ra­ber çe­vi­ri­ler yap­tı, Türk­çe­mi­ze ka­zan­dır­dı. Da­ha son­ra, ya­kın ar­ka­daş­la­rı Aziz Ne­sin ve Rı­fat Il­gaz'la bir­lik­te Mar­ko Pa­şa'yı çı­kar­dı. Bu ga­ze­te ka­pa­nın­ca Ma­lum Pa­şa, Mer­hum Pa­şa, Ali Ba­ba gi­bi ga­ze­te­ler­le bu ya­yı­nı sür­dür­dü. Bu ga­ze­te­ler­de yaz­dı­ğı bir baş­ya­zı­nın bi­ri­sin­de Sa­ba­hat­tin Ali, "Bü­tün kav­ga­mız­da ken­di­miz için bir şey is­te­me­dik. Yal­nız ve yal­nız bu yur­dun bü­tün yü­kü­nü omuz­la­rın­da ta­şı­yan mil­yon­lar­ca in­sa­nın der­di­ne der­man ola­cak yol­la­rı araş­tır­mak is­te­dik." di­yen Sa­ba­hat­tin Ali, 1948 yı­lın­da bas­kı­lar­dan kur­tul­mak için yurt dı­şı­na çık­mak is­ter­ken kırk bir ya­şın­da acı­ma­sız­ca öl­dü­rül­dü.

Ne ya­zık ki, el­li do­kuz yıl geç­me­si­ne kar­şın, Sa­ba­hat­tin Ali'nin ölü­mü üze­rin­de­ki ka­ran­lık ay­dın­la­tı­la­ma­dı. Ölü­mü, ilk fa­ili meç­hul ci­na­yet ola­rak kal­dı. Bü­yük ya­za­rı kim ve kim­le­rin öl­dür­dü­ğü, me­za­rı­nın, eş­ya­la­rı­nın ne ol­du­ğu bel­li ol­ma­dı, ce­se­di ai­le­si­ne gös­te­ril­me­di, bir­çok so­ru as­kı­da kal­dı. Eğer Sa­ba­hat­tin Ali ci­na­ye­ti bi­lin­mez­le­rin ara­sın­da bı­ra­kıl­ma­yıp ay­dın­la­tıl­say­dı, da­ha son­ra zin­cir­le­me yi­tir­di­ği­miz on­ca bi­lim in­sa­nı, ya­zar, ga­ze­te­ci salt dü­şün­ce­le­rin­den do­la­yı bel­ki de öl­dü­rül­me­ye­cek­ti.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim, ko­nuş­ma­nı­zı lüt­fen ta­mam­la­yı­nız.

MUS­TA­FA GA­ZAL­CI (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; bil­di­ği­niz gi­bi, 2003 yı­lın­da bu Mec­lis­te Bil­gi Edin­me Hak­kı Ya­sa­sı'nı çı­kar­dık. Sa­ba­hat­tin Ali ci­na­ye­tiy­le il­gi­li ola­rak, doğ­ru­dan Baş­ba­ka­na, 2003 ve 2004 yı­lın­da ya­zı­lı so­ru öner­ge­le­ri ver­dim. Bu so­ru öner­ge­le­ri­ne, Baş­ba­kan adı­na İçiş­le­ri Ba­ka­nı Sa­yın Ab­dül­ka­dir Ak­su, kı­sa, ge­çiş­ti­ri­ci ya­nıt­lar ver­di. İlk so­ru öner­ge­mi­ze ve­ri­len ce­vap­ta -bu­ra­ya da ge­tir­dim on­la­rı- İçiş­le­ri­ni il­gi­len­di­ren bö­lüm­de "Za­man aşı­mı sü­re­si ol­du­ğu için bil­gi ve bel­ge mev­cut de­ğil­dir. Dı­şiş­le­ri ar­şiv­le­rin­de ko­nuy­la il­gi­li araş­tır­ma ya­pıl­mak­ta olup, bil­gi bu­lu­na­bil­di­ği tak­dir­de ay­rı­ca bil­gi ve­ri­le­cek­tir." den­di 2003 yı­lın­da. Ben iki yı­la ya­kın bek­le­dim, bil­gi gel­me­yin­ce bir so­ru da­ha sor­dum ve o ikin­ci so­ru­ya da "Dı­şiş­le­rin­de de bir şey bu­lu­na­ma­mış­tır." di­ye kı­sa bir ya­nıt ve­ril­di.

Pe­ki, ne­re­ye git­ti bel­ge­ler? Sa­ba­hat­tin Ali'nin üze­rin­den çı­kan, res­mi çe­ki­len eş­ya­lar ne­re­de? Me­za­rı ne­re­de? Bu so­ru­lar bu­gün de ya­nıt­sız, ka­ran­lık­ta. Sa­yın İçiş­le­ri Ba­ka­nı­nı bu baş­tan sav­ma ya­nı­tı için kı­nı­yo­rum. Keş­ke, Meh­met Ali Şa­hin'in gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­ya ya­nıt ver­di­ği gi­bi, Sa­yın Ba­kan da bu­ra­da ol­say­dı! Ama, bir de kut­la­mam var. Sa­ba­hat­tin Ali'nin 100'ün­cü do­ğum yı­lın­da, Kül­tür Ba­ka­nı, iki gün ön­ce Millî Kü­tüp­ha­ne­de bir pa­nel dü­zen­le­di, ben gi­dip iz­le­dim. Ken­di­si­ni de, bu işe öna­yak olan­la­rı da kut­lu­yo­rum. İçiş­le­ri Ba­ka­nı­nı kı­nı­yo­rum, ama, Kül­tür Ba­ka­nı­nı bu et­kin­li­ğin­den do­la­yı kut­lu­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ay­dın­lan­ma­mış ka­ran­lık olay­lar için za­man, hiç­bir za­man geç de­ğil­dir. Za­man aşı­mı ya­sa­lar­da ol­sa bi­le vic­dan­lar­da ge­çer­li de­ğil­dir, he­le Sa­ba­hat­tin Ali gi­bi ya­pıt­la­rıy­la ya­şa­yan bir bü­yük ya­zar için hiç ge­çer­li de­ğil­dir. Do­ğu­mu­nun 100'ün­cü yı­lın­da, dev­let yet­ki­si­ni kul­la­nan yet­ki­li­le­re, so­rum­lu­la­ra bir kez da­ha Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ça­tı­sı al­tın­dan ses­le­ni­yo­rum: Eli­niz­de bu ko­nu­da ne bil­gi bel­ge var­sa lüt­fen or­ta­ya ko­yun.

Sa­yın ar­ka­daş­lar, Sa­ba­hat­tin Ali'ye say­gı­yı, bel­ki, onun ya­pıt­la­rı­nı genç ku­şak­la­ra ta­nı­ta­rak, ya­zı­la­rı­nı ders ki­tap­la­rı­na ala­rak, adı­nı bir sa­nat ku­ru­mu­na ve­re­rek ai­le­si­ne ve ona olan bor­cu­mu­zu öde­ye­bi­li­riz. Çağ­daş ül­ke­ler, on­la­rı yü­cel­ten sa­nat­çı­la­rı, ya­zar­la­rı için özel­lik­le 100'ün­cü yıl­lar­da ül­ke­sin­de ve dün­ya­da çe­şit­li et­kin­lik­ler ya­pı­yor. Biz de Sa­ba­hat­tin Ali ve ben­zer­le­ri için bun­la­rı ya­pa­bi­li­riz. He­pi­mi­zin ye­tiş­me­sin­de, duy­gu­la­rı­nın ge­liş­me­sin­de, eme­ği, do­ğa­yı, in­sa­nı sev­me­sin­de ya­zar­la­rın bü­yük pa­yı var­dır. Sa­ba­hat­tin Ali de ya­pıt­la­rıy­la bi­ze Türk­çe­yi, in­sa­nı sev­di­ren bü­yük ya­zar­la­rı­mı­zın ön­de ge­len­le­rin­den bi­ri­dir.

Sa­ba­hat­tin Ali'yi se­ven­ler, yıl­lar­dır, Kırk­la­re­li'de "Sa­ba­hat­tin Ali ve Sa­nat Gün­le­ri" et­kin­lik­le­riy­le onu anı­yor, Is­tran­ca Dağ­la­rı'nda yü­rü­yüş ya­pı­yor, -bir ke­re­sin­de ben de ka­tıl­mış­tım- Ed­re­mit'te onun için tö­ren­ler dü­zen­le­ni­yor. Ai­le­si, öl­dü­rül­dü­ğü sa­nı­lan o Is­tran­ca­la­rın bir te­pe­sin­de -ora­ya da git­tim- bir ka­ya­nın üs­tün­de "Ba­şım dağ, saç­la­rım kar­dır." di­ze­le­ri­ni bir ka­ya­ya kaz­dır­mış, ora­da du­ru­yor.

BAŞ­KAN - Sa­yın Ga­zal­cı, çok uza­dı efen­dim, son cüm­le­le­ri­niz…

MUS­TA­FA GA­ZAL­CI (De­vam­la) - Bi­ti­ri­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Her şe­ye kar­şın "Al­dır­ma gö­nül, al­dır­ma." di­yen, ba­şı öne hiç eğil­me­yen, da­ha gö­re­cek gün­le­ri, ya­zı­la­cak Ku­yu­cak­lı Yu­suf gi­bi cilt­le­ri, ro­man­la­rı, öy­kü­le­ri var­ken öl­dü­rü­len Sa­ba­hat­tin Ali'nin do­ğu­mu­nun 100'ün­cü yı­lın­da bir kez da­ha onu say­gıy­la anı­yo­rum ve ün­lü şi­iri­ni, Si­nop Ce­za­evin­de ya­tar­ken yaz­dı­ğı ün­lü şii­rin­den bir­kaç di­ze­yi oku­ya­rak ko­nuş­ma­mı…

BAŞ­KAN - Lüt­fen efen­dim.

MUS­TA­FA GA­ZAL­CI (De­vam­la) - …bi­ti­ri­yo­rum.

"Ba­şın öne eğil­me­sin,

Al­dır­ma gö­nül, al­dır­ma;

Ağ­la­dı­ğın du­yul­ma­sın,

Al­dır­ma gö­nül, al­dır­ma.

Dı­şar­da de­li dal­ga­lar,

Ge­lip du­var­la­rı ya­lar;

Se­ni bu ses­ler oya­lar,

Al­dır­ma gö­nül, al­dır­ma.

Dert­le­rin kal­kın­ca şa­ha,

Bir si­tem yol­la Al­lah'a,

Gö­re­cek gün­ler var da­ha;

Al­dır­ma gö­nül, al­dır­ma.

Kur­şun ata ata bi­ter;

Yol­lar gi­de gi­de bi­ter;

Ce­za ya­ta ya­ta bi­ter;

Al­dır­ma gö­nül, al­dır­ma."

Say­gı­la­rım­la. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Ga­zal­cı.

Gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­lar ta­mam­lan­mış­tır.

Gün­de­me ge­çi­yo­ruz.

Baş­kan­lı­ğın Ge­nel Ku­ru­la su­nuş­la­rı var­dır.

Da­nış­ma Ku­ru­lu­nun bir öne­ri­si var­dır, oku­tup oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım.

IV. - ÖNERİLER

A) DANIŞMA KURULU ÖNERİLERİ

1.- Gündemdeki sıralamanın yeniden düzenlenmesine ilişkin Danışma Kurulu önerisi

Da­nış­ma Ku­ru­lu Öne­ri­si

No: 215                                                                                                           Ta­ri­hi: 28.2.2007

Gün­de­min Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri ile Ko­mis­yon­lar­dan Ge­len Di­ğer İş­ler Kıs­mı­nın; 449 un­cu sı­ra­sın­da yer alan 1346 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı­nın bu kıs­mın 6 ncı sı­ra­sı­na, 13 ün­cü sı­ra­sın­da yer alan 1317 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi­nin bu kıs­mın 7 nci sı­ra­sı­na, 396 ncı sı­ra­sın­da yer alan 1264 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı­nın bu kıs­mın 8 in­ci sı­ra­sı­na, 344 ün­cü sı­ra­sın­da yer alan 1134 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı­nın bu kıs­mın 9 un­cu sı­ra­sı­na, 270 in­ci sı­ra­sın­da yer alan 925 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı­nın bu kıs­mın 10 un­cu sı­ra­sı­na, 271 in­ci sı­ra­sın­da yer alan 926 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı­nın bu kıs­mın 11 in­ci sı­ra­sı­na, 452 nci sı­ra­sın­da yer alan 1350 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi­nin bu kıs­mın 12 nci sı­ra­sı­na, 448 in­ci sı­ra­sın­da yer alan 1345 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi­nin bu kıs­mın 13 ün­cü sı­ra­sı­na alın­ma­sı­nın ve di­ğer iş­le­rin sı­ra­sı­nın bu­na gö­re te­sel­sül et­ti­ril­me­si­nin;

Ge­nel Ku­ru­lun ona­yı­na su­nul­ma­sı Da­nış­ma Ku­ru­lun­ca uy­gun gö­rül­müş­tür.

 

 

 

Bü­lent Arınç

 

 

 

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si

 

 

 

Baş­ka­nı

 

Fa­ruk Çe­lik

 

Ali To­puz

 

AK Par­ti Gru­bu Baş­kan­ve­ki­li

 

CHP Gru­bu Baş­kan­ve­ki­li

 

 

Sü­ley­man Sa­rı­baş

 

 

 

Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu Baş­kan­ve­ki­li

 

BAŞ­KAN - Da­nış­ma Ku­ru­lu öne­ri­si üze­rin­de, aleyh­te ol­mak üze­re, Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Meh­met Eras­lan.

Bu­yu­run efen­dim.

MEH­MET ERAS­LAN (Ha­tay) - Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; ön­ce­lik­le he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. Bu haf­ta gö­rü­şe­ce­ği­miz ka­nun tek­lif­le­ri­nin, ka­nun ta­sa­rı­la­rı­nın ül­ke­mi­ze ve mil­le­ti­mi­ze ha­yır­lar ge­tir­me­si­ni te­men­ni edi­yo­rum.

Ta­bii, ye­ni bir Da­nış­ma Ku­ru­lu öne­ri­si var. Bu ye­ni Da­nış­ma Ku­ru­lu öne­ri­siy­le bu­gün ve ya­rın gö­rü­şe­ce­ği­miz, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de ele ala­ca­ğı­mız ka­nun­la­rın içe­rik­le­riy­le il­gi­li bil­gi­ler Ge­nel Ku­ru­lun ona­yı­na su­nul­muş­tur.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ta­bii ki ulus­la­ra­ra­sı söz­leş­me­ler önem­li, ama, en az bun­lar­dan da­ha önem­li olan iki ka­nu­nu da bu haf­ta gö­rü­şe­ce­ğiz. Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da de­ği­şik­lik ya­pan bir ka­nun ta­sa­rı­sı, ay­rı­ca be­le­di­ye­ler­le il­gi­li bir ka­nun ta­sa­rı­sı­nı da gö­rü­şe­ce­ğiz. Bu iki önem­li ka­nun­la il­gi­li gö­rüş­le­ri­mi­zi, ka­nun tek­lif­le­ri gö­rü­şü­lür­ken siz de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­nin gö­rüş­le­ri­ne, Ge­nel Ku­ru­lun gö­rüş­le­ri­ne ken­di dü­şün­ce­le­ri­mi­zi arz et­me­nin gay­re­ti içe­ri­sin­de ola­ca­ğız.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, özel­lik­le Ge­lir Ka­nu­nu'nda ya­pı­la­cak olan de­ği­şik­lik­ler­le il­gi­li ka­nun ta­sa­rı­sın­dan iki ör­nek ver­mek is­ti­yo­rum ve bu ka­nun ta­sa­rı­sı­nın ge­rek­çe­si­ne bak­tı­ğı­mız za­man, ge­nel ge­rek­çe­si­ne bak­tı­ğı­mız za­man şu iki ifa­de özel­lik­le çok dik­ka­ti­mi­zi çe­ki­yor: "Ver­gi gü­ven­li­ği­ni güç­len­dir­mek su­re­tiy­le eko­no­mi­nin ka­yıt­lı­lık dü­ze­yi­nin ar­tı­rıl­ma­sı­na hiz­met et­me­si."

Da­ha ön­ce, ben, Sa­yın Una­kı­tan'ın, Sa­yın Ba­ka­nın ifa­de­le­ri­ni ha­tır­lı­yo­rum. 300 mil­yar do­lar­lık bir eko­no­mi­de yüz­de 30 bir ka­yıt dı­şı­lık ol­du­ğu­nu dü­şü­nür­sek, Tür­ki­ye'de yıl­da or­ta­la­ma 90 mil­yar do­lar dü­ze­yin­de bir ka­yıt dı­şı­lı­ğın ol­du­ğu­nu Sa­yın Ba­ka­nı­mız ken­di­si ifa­de et­miş­ti bun­dan iki-iki bu­çuk yıl on­ce, ama, bu­nun­la il­gi­li ka­nu­ni dü­zen­le­me 22'nci Dö­ne­min be­şin­ci yı­lın­da, son yı­lın­da, bir ka­nun­la ha­zır­la­na­rak ve ge­nel ge­rek­çe içe­ri­sin­de vur­gu­su ya­pı­la­rak bu­gün an­cak ele alın­ma ge­re­ği du­yul­muş­tur. Ya­ni, bu ka­yıt dı­şı­lık eğer Türk eko­no­mi­si­ni olum­suz yön­de et­ki­li­yor ise ve Türk eko­no­mi­si­ne 90 mil­yar do­lar dü­ze­yin­de bir olum­suz et­ki­si var ise, bu­nu, şim­di, ka­yıt­lı­lık dü­ze­yi­nin iyi­leş­ti­ril­me­si ve­ya ka­yıt dü­ze­yi­nin ar­tı­rıl­ma­sı­na hiz­met et­me­si şek­lin­de bir ka­nun dü­zen­le­mek be­şin­ci yıl­da, bir Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı so­rum­lu­lu­ğu­na uy­maz.

Di­ğer ta­raf­tan "Ver­gi­nin ta­ba­na ya­yıl­ma­sı su­re­tiy­le ver­gi oran­la­rı­nın za­man­la dü­şü­rül­me­si­ne imkân sağ­lan­ma­sı…" Da­ha, za­man­la dü­şü­re­ce­ğiz. Ver­gi­yi ta­ba­na yay­ma ko­nu­sun­da­ki ka­nu­nu şim­di çı­ka­ra­ca­ğız ve za­man­la ver­gi oran­la­rı­nı dü­şür­me­nin gay­re­ti içe­ri­sin­de ola­ca­ğız.

Ba­kın, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­ri içe­ri­sin­de en yük­sek ver­gi­yi top­la­yan… Ve­ya şöy­le di­ye­lim: Ge­rek sa­na­yi­ci­nin ge­rek es­naf ve sa­natkârın ge­rek KO­Bİ'le­rin ge­rek teks­til­ci­nin, ya­ni bu ül­ke­de üre­tim ya­pan sek­tör­le­rin ver­miş ol­du­ğu ver­gi, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de top­la­nan ver­gi­ler­den çok çok da­ha faz­la, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de­ki ver­gi oran­la­rın­dan çok çok da­ha faz­la. Ya­ni, Tür­ki­ye, bu ver­gi po­li­ti­ka­la­rıy­la Av­ru­pa'da şam­pi­yon. Bu­nu de­fa­lar­ca bu­ra­da ifa­de et­tim, en az on de­fa ko­nuş­tum.

Bir ke­re, sa­na­yi­ci­mi­zin gir­di ma­li­ye­ti olan ver­gi oran­la­rı­nı dü­şür­mek du­ru­mun­da­yız. Ver­gi ada­le­tin­den bah­se­de­bil­me­miz için, ver­gi oran­la­rı­nın dü­şü­rü­lüp ta­ba­na ya­yıl­ma­sı ve adil bir ver­gi sis­te­mi­nin Türk eko­no­mi­si­ne ka­vuş­tu­rul­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni bu­ra­da de­fa­lar­ca ifa­de et­tik, yıl­lar­ca bu­nu bu­ra­da ko­nuş­tuk. Ak­si tak­dir­de, ge­rek KO­Bİ'le­ri, es­naf ve sa­natkârı, ya­tı­rım­cı­yı, ih­ra­cat­çı­yı, üre­ti­ci­yi, teks­til­ci­yi Av­ru­pa Bir­li­ği pa­za­rın­da var et­me imkânı­mız fark­lı bir şe­kil­de ola­maz. Av­ru­pa Bir­li­ği pa­za­rın­da ve dün­ya pa­za­rın­da, glo­bal pi­ya­sa­da ken­di iş adam­la­rı­mı­zı re­ka­bet ede­mez hâle ge­ti­rir­sek bu ül­ke­de ver­gi ha­sı­la­tı da art­ma­ya­cak­tır, bu ül­ke­de is­tih­dam so­ru­nu da çö­zül­me­ye­cek­tir, bu ül­ke­de iş­siz­lik prob­lem­le­ri de ar­ta­rak de­vam ede­cek­tir, iş­siz­lik prob­lem­le­ri yü­zün­den suç iş­le­me oran­la­rı da ar­ta­cak­tır, top­lum­sal yoz­laş­ma oran­la­rı da ar­ta­cak­tır, fa­kir fu­ka­ra­lık, aç­lık, se­fa­let, iş­siz­lik ve bu­na mu­ka­bil gay­ri­meş­ru bir­ta­kım fi­il­ler ve dav­ra­nış­lar da be­ra­ber ar­ta­cak­tır; çün­kü, eko­no­mi, in­san­la­rın sos­yal ha­ya­tı­nı et­ki­le­yen, dev­le­tin si­ya­sal ha­ya­tı­nı et­ki­le­yen ve ül­ke­de ya­şa­yan bü­tün top­lu­mun her ke­si­mi­nin eği­ti­mi­ni, sağ­lı­ğı­nı, di­ğer her şe­yi­ni et­ki­le­yen en önem­li un­sur­dur. Eko­no­mi­de te­mel fak­tör olan, üre­ti­ci­dir. Üre­ti­ci­nin des­tek­len­me­si, gir­di ma­li­yet­le­ri olan ver­gi­le­rin, ener­ji­nin, iş­ve­re­nin iş­çi­ye öde­di­ği SSK prim­le­ri­nin dü­şü­rül­me­si gi­bi teş­vik­ler hem ver­gi ha­sı­la­tı­nı ar­tı­ra­cak­tır hem ka­yıt dı­şı­lı­ğı azal­ta­cak­tır hem ver­gi ada­le­ti­ni te­sis ede­cek­tir.

Ge­rek­çe­de di­ğer dik­ka­ti­mi­zi çe­ken bir ifa­de: "Ver­gi­de ada­let ve eşit­li­ğe uy­gun ol­ma­sı, be­nim­se­nen te­mel il­ke­dir." Pe­ki, bu il­ke­nin ge­re­ği bu­gü­ne ka­dar ne­den ya­pı­la­ma­mış­tır? Ara­dan beş yıl za­man geç­miş­tir, ama ver­gi oran­la­rı dü­şü­rü­le­me­miş­tir, adil bir ver­gi sis­te­mi Tür­ki­ye'ye ve­ri­le­me­miş­tir ve ma­ale­sef, aşı­rı ver­gi oran­la­rı Türk eko­no­mi­si­ne yıl­da 90 mil­yar do­lar ka­yıt dı­şı­lı­ğı ge­tir­miş­tir. Bun­lar önem­li ko­nu­lar.

İş­te, biz, Tür­ki­ye'de ge­rek çift­çi­mi­zin ge­rek es­na­fı­mı­zın ge­rek KO­Bİ'le­ri­mi­zin, üre­ti­ci­le­ri­mi­zin eğer ger­çek­ten so­run­la­rı­nı çöz­mek is­ti­yor­sak çok ra­di­kal eko­no­mik ted­bir­ler al­mak du­ru­mun­da­yız. Bu Da­nış­ma Ku­ru­lu öne­ri­le­ri­ne, Mec­li­sin gün­de­mi­ne bu ko­nu­la­rı koy­mak su­re­tiy­le, bu ko­nu­la­rı Mec­li­sin gün­de­mi­ne ge­tir­mek su­re­tiy­le, çok ra­di­kal bir şe­kil­de, ka­rar­lı bir şe­kil­de ve çok ce­sur bir şe­kil­de, bu ka­rar­la­rı, bu ül­ke­de ya­şa­yan 73 mil­yon ül­ke in­sa­nı adı­na al­mak du­ru­mun­da­yız.

Ta­rım­cı­nın da bu­na ih­ti­ya­cı var, es­na­fın da bu­na ih­ti­ya­cı var, KO­Bİ'nin de, ama, genç­li­ğin, özel­lik­le genç­li­ğin de ve özel­lik­le is­tih­da­mın da bu­na ih­ti­ya­cı var­dır. Ak­si tak­dir­de ka­yıt dı­şı­lı­ğı her za­man ko­nuş­ma­ya de­vam ede­ce­ğiz, Türk eko­no­mi­si­ne ma­li­ye­ti yıl­da 90 mil­yar de­me­ye de­vam ede­ce­ğiz -Sa­yın Una­kı­tan'ın ifa­de­le­ri­ni söy­lü­yo­rum- ve bun­lar­la mü­ca­de­le et­me ye­ri­ne top­lam borç­la­rı­mı­zı ar­tır­ma­ya de­vam ede­ce­ğiz, dış ti­ca­ret açı­ğı­mı­zı ar­tır­ma­ya de­vam ede­ce­ğiz, ca­ri açı­ğı­mı­zı ar­tır­ma­ya de­vam ede­ce­ğiz. Dış ti­ca­ret açı­ğı 15,5 mil­yar do­lar­dan -2002 yı­lın­da- bu­gün 45 mil­yar do­la­ra gel­miş­tir, ca­ri açık 2002 yı­lın­da 1,5 mil­yar do­lar­dan bu­gün 35 mil­yar do­lar dü­ze­yi­ne gel­miş­tir ve son üç bu­çuk yıl­da 150 mil­yar do­lar, Türk eko­no­mi­si­nin, Tür­ki­ye'nin bor­cun­da ar­tış ha­sıl ol­muş­tur. İş­te biz bu eko­no­mik ted­bir­le­ri al­maz isek, bu ra­di­kal ted­bir­le­ri ala­maz isek, bu eko­no­mik so­run­lar ve eko­no­mik so­run­la­rın top­lu­ma olum­suz yan­sı­yış­la­rı kar­şı­sın­da hep be­ra­ber, ma­ale­sef, üzü­le­ce­ğiz ve üzü­le­rek bu ko­nu­la­rı sey­re­de­ce­ğiz.

Di­ğer ta­raf­tan, Tür­ki­ye'yi, ama, eko­no­mi­den ve­ya sos­yal po­li­ti­ka­lar­dan çok da­ha faz­la et­ki­le­yen… Evet, Tür­ki­ye önem­li stra­te­jik bir ül­ke­dir, Or­ta Do­ğu'yla Av­ru­pa'yı bir­bi­ri­ne bağ­la­yan önem­li bir köp­rü­dür, ener­ji ko­ri­do­ru­dur ve stra­te­jik bir ül­ke­dir, ama he­men ya­nı ba­şı­mız­da­ki ce­re­yan eden ge­liş­me­ler…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MEH­MET ERAS­LAN (De­vam­la) - …özel­lik­le Ku­zey Irak'ta­ki ge­liş­me­ler ve ora­da oto­nom bir sis­te­min ve­ya fe­de­ral bir sis­te­min ku­rul­ma­sı­na iliş­kin ya­pı­lan bir­ta­kım ça­lış­ma­lar Tür­ki­ye'nin gü­ven­li­ği­ni, Tür­ki­ye'nin ulu­sal çı­kar­la­rı­nı, Tür­ki­ye'nin bü­tün­lü­ğü­nü bü­tün haş­me­tiy­le teh­dit et­me­ye de­vam et­mek­te­dir.

İş­te Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin di­ğer bir gö­re­vi de bu­nu ko­nu­şu­yor ol­ma­sı ge­rek­mek­te­dir, bu­nu ko­nuş­ma­sı­dır. Mil­let adı­na iz­le­ne­cek olan po­li­ti­ka­la­rın, iz­le­ne­cek olan stra­te­ji­le­rin… Dev­le­tin en üst ka­de­me­sin­de gö­rev ya­pan bi­rim­ler­le ir­ti­bat hâlin­de ol­mak su­re­tiy­le Tür­ki­ye adı­na ha­yır­lı ka­rar­lar al­mak Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin gö­re­vi­dir.

Or­ta Do­ğu'da­ki ge­liş­me­le­re Tür­ki­ye se­yir­ci ka­la­maz, Tür­ki­ye'nin ge­le­ce­ği­ni, ulu­sal çı­kar­la­rı­nı, Tür­ki­ye'nin ge­le­cek­te­ki bir­lik ve be­ra­ber­li­ği­ni, bü­tün­lü­ğü­nü il­gi­len­di­ren ya­nı ba­şı­mız­da­ki ge­liş­me­ler ka­de­ri­ne terk edi­le­mez. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si ta­ra­fın­dan bu ko­nu­la­rın da aci­len ele alın­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni bu­ra­da vur­gu­la­mak is­ti­yo­rum.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MEH­MET ERAS­LAN (De­vam­la) - Te­şek­kür ede­ce­ğim.

Zor bir böl­ge­de­yiz, ama, güç­lü bir ül­ke­yiz. Bin yıl­lık dev­let tec­rü­be­si­ne ve mil­let tec­rü­be­si­ne sa­hip olan, 73 mil­yon in­sa­nıy­la, bir­lik be­ra­ber­li­ğiy­le, millî ve ma­ne­vi de­ğer­le­ri­nin üs­tün­lü­ğüy­le dim­dik ayak­ta olan bir ül­ke­yiz. Av­ru­pa'ya ör­ne­ğiz, Or­ta Do­ğu'ya ör­ne­ğiz ve dün­ya­ya da ör­nek olan bir ül­ke­yiz. Bu dev­let bü­yük­lü­ğü­mü­zün ve mil­let bü­yük­lü­ğü­mü­zün ge­re­ği­ni özel­lik­le böl­ge­miz­de­ki ge­liş­me­ler­le il­gi­li ko­nu­lar­da gös­ter­mek du­ru­mun­da­yız ve bu ko­nu­la­rı da bi­raz da­ha faz­la önem­se­mek du­ru­mun­da­yız ka­na­atin­de­yim.

Ben, bu haf­ta­ki ça­lış­ma­la­rın ve bu ka­nun tek­lif ve ta­sa­rı­la­rı­nın ül­ke­miz ve mil­le­ti­miz adı­na ha­yır­lar ge­tir­me­si­ni te­men­ni edi­yo­rum ve ül­ke­nin te­mel so­run­la­rıy­la il­gi­li ko­nu­la­rın, Da­nış­ma Ku­ru­lu içe­ri­si­ne ko­nul­ma­sı su­re­tiy­le, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­ne gö­rü­şül­mek üze­re gel­me­si­ni de ay­rı­ca is­tir­ham edi­yo­rum ve Ge­nel Ku­ru­lu say­gıy­la, mu­hab­bet­le se­lam­lı­yo­rum.

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Eras­lan.

Öne­ri aley­hin­de ol­mak üze­re, De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Üm­met Kan­do­ğan.

Bu­yu­run.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; siz­le­ri say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. Bu haf­ta­ki Mec­lis ça­lış­ma­la­rı­mı­zın mil­le­ti­mi­ze ve mem­le­ke­ti­mi­ze ha­yır­lar ge­tir­me­si­ni te­men­ni edi­yo­rum.

Her haf­ta ol­du­ğu gi­bi, Da­nış­ma Ku­ru­lu öne­ri­si son an­da eli­mi­ze ulaş­tı. Mec­li­sin açıl­ma­sı­na da­ki­ka­lar ka­la bü­yük zor­luk­lar­la ele ge­çi­re­bil­di­ği­miz bir Da­nış­ma Ku­ru­lu öne­ri­si­nin aley­hin­de söz al­dım ve otur­dum, bu haf­ta han­gi ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­ri gö­rü­şü­le­cek di­ye çok hız­lı bir ça­lış­ma yap­tım, ina­nın hâlâ ne­ti­ce ala­bil­miş de­ği­lim. Gün­de­min 448'in­ci sı­ra­sın­da­ki, 452'nci sı­ra­sın­da­ki­ler, 271'in­ci sı­ra­sın­da­ki ta­sa­rı ve tek­lif­ler gün­de­min en ön sı­ra­la­rı­na alın­mış ve bun­la­rı gö­rü­şe­ce­ğiz.

Bu haf­ta­ki ta­sa­rı­la­rın içe­ri­sin­de en önem­li­si ge­lir ver­gi­siy­le il­gi­li ola­nı ve Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­ne, ko­mis­yo­na 13 mad­de hâlin­de sevk edi­len, an­cak ko­mis­yon­dan 39 mad­de ola­rak çı­kan bir tor­ba ka­nu­nu gö­rü­şe­ce­ğiz, her za­man ol­du­ğu gi­bi. Bun­la­rın içe­ri­sin­de ne­ler ol­du­ğu­nu, hep be­ra­ber, bi­raz son­ra gö­re­ce­ğiz. Ama, Tür­ki­ye'de bu­gün­ler­de ne­ler olu­yor, Tür­ki­ye'nin gün­de­min­de ne­ler var, Türk hal­kı ne­ler ko­nu­şu­yor, Türk hal­kı­nın Par­la­men­to­dan bek­len­ti­le­ri ne­ler­dir, bun­la­ra bak­mak la­zım.

Üç gün­den be­ri, se­çim böl­gem olan De­niz­li'de idim. De­niz­li'nin il­çe­le­ri­ni do­laş­tım. Or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­sin­de 30'a ya­kın fab­ri­ka­yı zi­ya­ret et­tim. De­niz­li açık do­ku­ma pa­za­rı­na uğ­ra­dım ve dün de Sa­yın Ge­nel Baş­ka­nı­mız, De­niz­li Sa­na­yi Oda­sı­nın da­vet­li­si ola­rak, Or­ga­ni­ze Sa­na­yi Böl­ge­sin­de De­niz­li­li sa­na­yi­ci­le­re hi­tap et­ti. Sa­yın Ge­nel Baş­ka­nı­mı­zın ko­nuş­ma­sın­dan ön­ce Sa­na­yi Oda­sı Baş­ka­nı­nın ver­miş ol­du­ğu bri­fin­gi din­le­dik.

De­niz­li, yıl­lar­dan be­ri, çok bü­yük bir ge­liş­me ham­le­si kay­de­den, Ame­ri­ka'da­ki üni­ver­si­te­ler­de bu kal­kın­ma mo­de­li­nin ders ola­rak oku­tul­du­ğu bir il, yıl­lar­dan be­ri Tür­ki­ye'ye ve dün­ya­ya ör­nek olan bir il, ken­di ayak­la­rı üze­rin­de du­ran ve Türk eko­no­mi­si­ne çok bü­yük kat­kı­lar sağ­la­yan bir il, ama, dün gör­dük ki, De­niz­li sa­na­yi­si kan ağ­lı­yor, fer­yat­lar gö­ğe yük­sel­miş. De­niz­li teks­til­ci­si, ar­tık, her ge­çen gün kü­çül­me­ye baş­la­mış ve teks­ti­lin is­tih­dam­da­ki pa­yı yüz­de 51'ler­den 36'la­ra düş­müş ve fab­ri­ka­lar bü­yük oran­da iş­çi çı­kar­ma­ya baş­la­mış. De­niz­li'de teks­til sa­na­yi­sin­de kor­kunç bir fer­yat yük­se­li­yor. De­niz­li açık do­ku­ma pa­za­rın­da gö­rüş­tü­ğüm es­naf­lar, yak­la­şık 400 ci­va­rın­da­ki es­naf, AK Par­ti mil­let­ve­kil­le­ri­nin o ka­pı­dan içe­ri gi­re­me­ye­cek­le­ri­ni söy­le­di­ler, hem de yük­sek ses­le ve te­le­viz­yon ka­me­ra­la­rı önün­de de ay­nı söz­le­ri tek­rar­la­ma­ya ha­zır ol­du­ğu­nu söy­le­di­ler. Ba­ba­dağ'da­ki do­ku­ma es­na­fı, Kı­zıl­ca­bö­lük'te­ki es­na­fı­mız, Bul­dan'da­ki es­na­fı­mız, ar­tık, tezgâhla­rı­nı ka­pat­ma nok­ta­sı­na gel­miş.

De­niz­li'nin gü­zel ta­rım ova­la­rı, en ka­li­te­li pa­muk­la­rın üre­til­di­ği o ve­rim­li ova­lar, ar­tık, o tar­la­lar, pa­muk tar­la­la­rı boş bı­ra­kıl­ma­ya baş­lan­mış. Bul­dan'ın, Gü­ney'in, Ka­le'nin o en ka­li­te­li tü­tün­le­rin üre­ti­ci­le­ri, ar­tık, fer­yat et­me­ye baş­la­mış­lar.

İş­te, elim­de bir bel­ge. Bu­ra­da biz söy­le­yin­ce bel­ki dik­ka­te al­mı­yor­su­nuz. Ama, iş­te, Ta­vas il­çe­si­nin be­le­di­ye baş­kan­la­rı­nın im­za­lı or­tak bir met­ni elim­de. Bu­nun için­de AK Par­ti be­le­di­ye baş­kan­la­rı da var. AK Par­ti­li be­le­di­ye baş­kan­la­rı da ay­nı met­nin al­tı­na im­za atıp bi­ze gön­der­miş­ler. Tü­tün üre­ti­ci­si­nin fer­ya­dı­nı an­la­tı­yor­lar. Tü­tün üre­ti­ci­si­nin, ar­tık, her ge­çen gün ka­de­ri­ne terk edil­di­ği­ni, elin­de­ki son ürün­le­ri de yok pa­ha­sı­na sat­tı­ğı­nı ve ar­tık, ayak­ta ka­la­ma­dık­la­rı­nı, bel­le­ri­nin bü­kül­dü­ğü­nü ve kı­rıl­dı­ğı­nı ifa­de eden bir me­tin. Fer­yat edi­yor tü­tün üre­ti­ci­si "sa­hip çı­kın bi­ze" di­yor, "yüz­de 2'lik sto­pa­jı kal­dı­rın" di­yor. "Te­kel, ye­ni­den, Tür­ki­ye'de­ki -geç­miş­te ol­du­ğu gi­bi- bu nok­ta­da­ki ger­çek iş­le­vi­ni or­ta­ya koy­sun. Bi­zi tüc­car­la­rın elin­de mah­vet­tir­me­yin, on­la­rın elin­de yok ol­mak üze­re­yiz." di­ye gön­de­ri­len bir me­tin. Al­tın­da, AK Par­ti­li be­le­di­ye baş­kan­la­rı­nın da im­za­sı olan bir me­tin.

Onun için, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bu­ra­ya ge­ti­re­ce­ği­miz ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­ri, hal­kın dert­le­ri­ne der­man ola­cak tek­lif­ler ol­ma­lı­dır. İş­te, ge­lir ver­gi­siy­le il­gi­li ge­ti­ri­len ka­nun içe­ri­sin­de teş­vik­le il­gi­li ye­ni ba­zı dü­zen­le­me­ler. Çık­tı­ğı gün­den be­ri söy­lü­yor­duk, on­lar­ca kez hem ben hem di­ğer mu­ha­le­fet mil­let­ve­kil­le­ri, iş­te As­la­noğ­lu'nu gö­rü­yo­rum kar­şım­da, bu kür­sü­ler­den fer­yat et­tik: Böy­le bir teş­vik ka­nu­nu ol­maz, teş­vik ka­nu­nu sek­tö­rel ve­ya böl­ge­sel olur, bu yap­tı­ğı­nız yan­lış­tır. İl­ler ara­sın­da kav­ga­ya se­be­bi­yet ve­ren bir teş­vik ka­nu­nu­nun Tür­ki­ye'ye hiç­bir fay­da­sı ola­ma­ya­ca­ğı­nı söy­le­dik ve ge­li­nen nok­ta­da bu­nun böy­le ol­du­ğu or­ta­ya çık­tı.

İş­te, Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li­miz kar­şım­da. Ga­zi­an­tep­li sa­na­yi­ci­ler fer­yat edi­yor, re­ka­bet ede­me­mek­ten şikâyet­çi­ler, her ge­çen gün kârla­rı­nın azal­dı­ğı, ar­tık, sa­de­ce pa­zar­la­rı kay­bet­me­mek için üre­ti­me ve ih­ra­ca­ta de­vam et­tik­le­ri­ni… İş­te, Ab­dul­ka­dir Ateş de, Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li­miz de bu­ra­da, kar­şı­dan ka­fa­sı­nı sal­la­ya­rak tas­dik edi­yor bu söy­le­dik­le­ri­mi­zi.

Ge­li­niz, ar­tık, bu me­se­le­le­re sa­hip çı­ka­cak ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­ri­ni Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin gün­de­mi­ne ge­ti­re­lim. Bu­ra­da ça­lı­şa­ca­ğı­mız gün sa­yı­sı sa­de­ce kırk sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri. Kırk iş gü­nü kal­dı Mec­li­sin ve bel­ki bu­nun bir kıs­mı da Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi ve di­ğer iş­ler do­la­yı­sıy­la gi­de­cek. Çok az ça­lış­ma sü­re­miz kal­dı. Bu çok az ça­lış­ma sü­re­si­ni çok iyi de­ğer­len­dir­me­miz la­zım. Çün­kü, Tür­ki­ye, şu an­da, iç­te ve dış­ta, geç­miş­te ol­ma­dı­ğı ka­dar çok önem­li prob­lem­ler­le kar­şı kar­şı­ya kal­ma­ya baş­la­mış­tır. İş­te, kom­şu­muz Irak'ta­ki son ge­li­şen ha­di­se­ler ve Ku­zey Irak'tan çı­kan ses­ler ve Tür­ki­ye'yi, 70 mil­yon in­sa­nı ren­ci­de et­me­ye ça­lı­şan o açık­la­ma­lar kar­şı­sın­da 70 mil­yon in­sa­nın, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin dik bir du­ruş ser­gi­le­me­si ge­rek­mek­te­dir. Bu­gün Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı­nı iz­le­dik. Ku­zey Irak'tan, hiç­bi­ri­mi­zin ka­bul et­me­ye­ce­ği "Kür­dis­tan" ola­rak bah­se­den Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri'nin Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve biz­ler de 70 mil­yon­luk bir ül­ke ola­rak ora­da­ki te­rör­le mü­ca­de­le nok­ta­sın­da Ku­zey Irak'ta­ki yet­ki­li­le­re ve Ame­ri­ka'ya ha­va­le et­ti­ği­miz bir te­rör me­se­le­si. İş­te Ame­ri­ka'nın te­rö­re ba­kış açı­sı, iş­te Ku­zey Irak'ta­ki o yö­ne­ti­ci­le­rin Tür­ki­ye'yle il­gi­li söy­le­miş ol­duk­la­rı o ren­ci­de edi­ci söz­ler. Öy­le has­sas, öy­le kri­tik gün­ler­den ge­çi­yo­ruz ki. İş­te, bu­gün, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de, keş­ke, keş­ke, bu Ku­zey Irak'tan çı­kan o küs­tah­ça söz­le­re kar­şı, Sa­yın Mec­lis Baş­kan Ve­ki­li­miz, grup­la­rı­mız ve Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si ola­rak, bu­ra­dan gür bir ses­le, gür bir se­day­la, Ku­zey Irak'a, Irak'a bu­ra­dan bir me­saj gön­de­re­bil­sey­dik. Tür­ki­ye, 70 mil­yon­luk dev bir ül­ke. Geç­miş­ten gü­nü­mü­ze dün­ya­da hü­küm­ran olan ve her za­man sö­zü­ne iti­bar edi­len, "Tür­ki­ye bu nok­ta­da ne söy­le­ye­cek" di­ye dü­şün­ce­le­ri araş­tı­rı­lan bir ül­ke­nin bu­gün içi­ne düş­tü­ğü du­ru­ma ba­kı­nız de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri. Onun için, ge­li­niz, hep be­ra­ber, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin gün­de­mi­ne bir­lik­te hâkim ola­lım. El­bet­te bu ka­nun­lar ge­le­cek, bun­la­rı da ge­çi­re­lim. Ama, top­lu­mu­mu­zun dört göz­le bek­le­di­ği ve çok az ça­lış­ma sü­re­si ka­lan Bü­yük Mil­let Mec­li­si­miz­de, va­tan­daş­la­rın biz­ler­den bek­len­ti­le­ri­ne ce­vap ve­re­lim. Her gün, gö­rü­yor­su­nuz, Mec­lis ko­ri­dor­la­rın­da, yüz­ler­ce, bin­ler­ce va­tan­da­şı­mız, ken­di me­se­le­le­ri­nin çö­zü­müy­le il­gi­li ola­rak mil­let­ve­kil­le­ri­miz­le gö­rüş­me­nin pe­şin­de­ler. O ne­den­le, bu haf­ta­ki bu gün­de­min Tür­ki­ye'nin ger­çek gün­de­mi ol­ma­dı­ğı­nı, ama, ge­ti­ri­len ka­nun­la­rın da bir­çok bö­lü­mü­nü eleş­tir­di­ği­miz…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - Son cüm­lem.

Tas­vip et­me­di­ği­miz, eleş­tir­di­ği­miz bir­çok mad­de­si olan bu ka­nun­la­rın da mut­la­ka geç­me­si ge­rek­ti­ği­ne ina­nı­yor, an­cak, de­min de söy­le­miş ol­du­ğum gi­bi, va­tan­da­şı­mı­zın biz­ler­den bek­len­ti­le­ri­ne ce­vap ve­re­cek bir gün­dem­le Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ça­lış­ma­la­rı­nın da­ha sağ­lık­lı ola­ca­ğı inan­cı­mı ifa­de edi­yor, yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Kan­do­ğan.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Da­nış­ma Ku­ru­lu öne­ri­si­ni oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce, söz­lü so­ru öner­ge­le­ri­ni gö­rüş­mü­yor, gün­de­min "Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri ile Ko­mis­yon­lar­dan Ge­len Di­ğer İş­ler" kıs­mı­na ge­çi­yo­ruz.

V. - KA­NUN TA­SA­RI VE TEK­LİF­LE­Rİ İLE KO­MİS­YON­LAR­DAN

GE­LEN Dİ­ĞER İŞ­LER

1.- Ça­nak­ka­le Mil­let­ve­kil­le­ri Meh­met Da­niş ve İb­ra­him Köş­de­re'nin, Ge­li­bo­lu Ya­rı­ma­da­sı Ta­rihî Millî Par­kı Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Bir Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi (Ka­mu İha­le Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi) ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/212) (S. Sa­yı­sı: 305)

BAŞ­KAN - 1'in­ci sı­ra­da yer alan ka­nun tek­li­fi­nin ge­ri alı­nan mad­de­le­riy­le il­gi­li ko­mis­yon ra­po­ru gel­me­di­ğin­den, tek­li­fin gö­rüş­me­le­ri­ni er­te­li­yo­ruz.

2'nci sı­ra­da yer alan, Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru'nun gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

2.- Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1030) (S. Sa­yı­sı: 904)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

3'ün­cü sı­ra­da yer alan, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru'nun gö­rüş­me­le­ri­ne baş­lı­yo­ruz.

3.- Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1235) (S. Sa­yı­sı: 1308) (x)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon ve Hükûmet? Ha­zır.

Ko­mis­yon ra­po­ru 1308 sı­ra sa­yıy­la bas­tı­rı­lıp da­ğı­tıl­mış­tır.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Es­ki­şe­hir Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ve­dat Yü­ce­san.

Bu­yu­run efen­dim.

CHP GRU­BU ADI­NA MEH­MET VE­DAT YÜ­CE­SAN (Es­ki­şe­hir) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı hak­kın­da, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu­nun gö­rüş­le­ri­ni be­lirt­mek üze­re söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Ta­sa­rıy­la il­gi­li ko­nuş­ma­ma baş­la­ma­dan ön­ce, yü­ce he­ye­ti­ni­zi, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu ve şah­sım adı­na say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Tür­ki­ye, İran, Pa­kis­tan ara­sın­da böl­ge­sel, eko­no­mik iş­bir­li­ği ge­liş­tir­mek ama­cıy­la 1964 yı­lın­da ku­rul­muş olan Kal­kın­ma İçin Böl­ge­sel İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı, içe­rik ve for­mel de­ği­şik­lik­le­ri ya­pı­la­rak 1985'te "Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı" adı al­tı­na alın­mış­tır.

Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı, 1992 yı­lın­da Af­ga­nis­tan, Azer­bay­can, Ka­za­kis­tan, Kır­gı­zis­tan, Öz­be­kis­tan, Ta­ci­kis­tan ve Türk­me­nis­tan'ın ka­tı­lı­mıy­la, üze­rin­de 300 mil­yon in­sa­nın ya­şa­dı­ğı 7 mil­yon ki­lo­met­re ka­re­lik ala­nı kap­sa­yan 10 üye­li bir ör­güt hâli­ne gel­miş­tir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ku­ru­lu­şun amaç­la­rın­dan bi­ri, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı böl­ge­sin­de ti­ca­re­te iliş­kin en­gel­le­rin aşa­ma­lı ola­rak kal­dı­rıl­ma­sı ile böl­ge içi ve böl­ge­nin di­ğer böl­ge­ler­le olan ti­ca­re­ti­nin ar­tı­rıl­ma­sı­na yö­ne­lik ön­lem­ler alın­ma­sı ola­rak be­lir­len­miş­tir. Söz ko­nu­su ama­cın ger­çek­le­şe­bil­me­si­ni sağ­la­mak üze­re, 2000 yı­lın­da Tah­ran'da ya­pı­lan Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret Ba­kan­la­rı Bi­rin­ci Top­lan­tı­sın­da, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ri İş­bir­li­ği Çer­çe­ve An­laş­ma­sı im­za­lan­mış­tır. Ti­ca­ri İş­bir­li­ği Çer­çe­ve An­laş­ma­sı'yla, an­laş­ma­ya ta­raf olan ül­ke­ler ma­kul bir sü­reç içe­ri­sin­de ta­ri­fe dı­şı en­gel­le­rin aşa­ma­lı ola­rak kal­dı­rıl­ma­sı­nı ve ta­ri­fe­le­rin gi­de­rek azal­tıl­ma­sı­nı ön­gö­ren Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı yap­ma­yı ka­bul et­miş­ler­dir.

Bu çer­çe­ve­de, 17 Tem­muz 2003 ta­ri­hin­de Pa­kis­tan'ın baş­ken­tin­de ger­çek­leş­ti­ri­len Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Dış Ti­ca­ret Ba­kan­la­rı İkin­ci Top­lan­tı­sın­da, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı, Tür­ki­ye, Af­ga­nis­tan, İran, Pa­kis­tan ve Ta­ci­kis­tan ta­ra­fın­dan im­za­lan­mış­tır. Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı beş ül­ke­nin ona­yı­nı mü­te­akip yü­rür­lü­ğe gi­re­cek­tir. An­laş­ma, Af­ga­nis­tan, Pa­kis­tan ve Ta­ci­kis­tan par­la­men­to­la­rın­da onay­lan­mış, İran'da ise onay iş­lem­le­ri de­vam et­mek­te­dir de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

(x) 1308 S. Sayılı Basmayazı Tutanağa eklidir.

Gi­de­rek et­ki­si­ni ar­tı­ran kü­re­sel­leş­me sü­re­ci için­de böl­ge­sel ör­güt­ler ye­ni iş­lev ve bo­yut­lar ka­zan­mak­ta­dır. Kü­re­sel­leş­me sü­re­ci, kar­şı­lık­lı ba­ğım­lı­lı­ğı ve da­ya­nış­ma­yı da­ha da ka­çı­nıl­maz kıl­mak­ta­dır. Kü­re­sel­leş­me­nin ola­nak­la­rın­dan ar­tan öl­çü­de ya­rar­lan­mak ve bu sü­re­cin olum­suz et­ki­le­rin­den ko­run­mak için, Tür­ki­ye'nin, böl­ge­sel eko­no­mik iş bir­li­ği çer­çe­ve­sin­de iliş­ki­le­ri­ni ge­liş­tir­me­si önem arz et­mek­te­dir de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Ge­liş­me yo­lun­da­ki ül­ke­le­rin, eko­no­mik ola­nak­la­rı­nı pay­laş­ma­la­rı, kü­re­sel­leş­me­nin olum­suz et­ki­le­ri­nin gi­de­ril­me­si yö­nün­de ya­rar­lı ola­cak­tır. Son on yıl­da dün­ya ti­ca­ret sis­te­mi, böl­ge­sel ti­ca­ret an­laş­ma­la­rıy­la, cid­di bir ar­tı­şa sah­ne ol­mak­ta­dır.

Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı An­laş­ma­sı, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın önem­li böl­ge­sel iş bir­li­ği pro­je­le­rin­den­dir. Güm­rük ta­ri­fe­le­ri­nin in­di­ril­me­si ve ta­ri­fe dı­şı en­gel­le­rin gi­de­ril­me­si yo­luy­la, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı ül­ke­le­ri ara­sın­da ti­ca­re­tin ar­tı­rıl­ma­sı amaç­lan­mak­ta­dır. An­laş­ma, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı üye­si ül­ke­ler ara­sın­da, ta­ri­fe cet­vel­le­ri­nin yüz­de 80'in­de, güm­rük ora­nı­nı, se­kiz yıl­da yüz­de 15'e in­dir­me­ye ön­gör­mek­te­dir. Ül­ke­ler, ta­ri­fe cet­vel­le­ri­nin yüz­de 20'si­ni "has­sas mal­lar" ola­rak ni­te­le­yip, an­laş­ma dı­şı tu­ta­bil­mek­te­dir. Ta­ri­fe dı­şı en­gel­le­rin gi­de­ril­me­si ise Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı'nda dü­zen­len­mek­te olup, bu ko­nu­lar­da ta­raf ül­ke­le­rin ulu­sal mev­zu­at­la­rı esas alın­mak­ta­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın üye ül­ke­le­ri, ener­ji kay­nak­la­rı yö­nün­den zen­gin bir coğ­raf­ya­da yer al­mak­ta­dır. Üye­le­ri ara­sın­da iş bir­li­ği­nin ge­liş­me­si, ge­rek ül­ke­le­rin eko­no­mik kal­kın­ma­sı­na ge­rek­se böl­ge­sel is­tik­ra­ra kat­kı­da bu­lu­na­cak­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ül­ke­miz, Av­ru­pa Bir­li­ğiy­le im­za­la­dı­ğı Güm­rük Bir­li­ği An­laş­ma­sı uya­rın­ca, ara­la­rın­da Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı üye­si ül­ke­le­rin de bu­lun­du­ğu üçün­cü ül­ke­le­re, uy­gu­la­dı­ğı güm­rük ver­gi­le­ri­ni, 1996 yı­lın­dan iti­ba­ren önem­li oran­lar­da dü­şür­müş­tür. Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı üye­le­ri­mi­zin ül­ke­mi­ze uy­gu­la­dı­ğı güm­rük ver­gi­le­ri ise ol­duk­ça yük­sek bu­lun­mak­ta­dır. An­laş­ma­nın im­za­la­na­rak yü­rür­lü­ğe gir­me­siy­le bu den­ge­siz­lik kıs­men gi­de­ri­le­cek, üre­ti­ci ve ih­ra­cat­çı­mı­za, ye­ni pa­za­ra gi­riş ola­nak­la­rı ya­ra­ta­cak­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, iş pi­ya­sa­la­rı­nı yük­sek ver­gi­ler­den ko­ru­yan, özel­lik­le İran ve Or­ta As­ya ül­ke­le­ri­nin an­laş­ma hü­küm­le­ri­ne gö­re ger­çek­leş­ti­re­bi­le­cek­le­ri ta­ri­fe in­di­rim­le­ri, ih­ra­cat­çı­la­rı­mı­zın anı­lan pa­zar­la­ra da­ha ra­hat gir­me­si­ni sağ­la­ya­cak­tır di­ye dü­şü­nü­yo­rum. Bu­na ila­ve­ten, an­laş­ma­ya ta­raf ol­ma­yan üçün­cü ül­ke­ler kar­şı­sın­da, bah­se ko­nu olan pa­zar­lar­da ih­ra­cat­çı­la­rı­mı­za re­ka­bet avan­ta­jı ka­zan­dı­ra­cak­tır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı, Av­ru­pa Bir­li­ği yü­küm­lü­lük­le­riy­le çe­liş­me­mek­te­dir. An­cak bu­ra­da bir hu­su­su di­le ge­tir­mek is­ti­yo­rum. Bu da, Av­ru­pa Bir­li­ği ile dış ti­ca­ret po­li­ti­ka uyum­la­rın­da­ki sı­kın­tı­lar ve güm­rük bir­li­ği­dir. Güm­rük bir­li­ği, böl­ge­sel eko­no­mik bir bü­tün­leş­me­nin en yay­gın tür­le­rin­den bir ta­ne­si­dir. Güm­rük bir­li­ğiy­le, üye­ler ara­sın­da her tür­lü ta­ri­fe ve ko­ta­lar kal­dı­rıl­mak­ta ve dı­şa­rı­ya or­tak ta­ri­fe ora­nı uy­gu­la­ma­ya baş­la­na­rak or­tak ti­ca­ret po­li­ti­ka­sı be­nim­sen­mek­te­dir.

Tür­ki­ye, güm­rük bir­li­ği­ne 1996 yı­lın­da gi­riş yap­mış­tır. Üye dev­let­ler Av­ru­pa Bir­li­ği­ne gir­dik­ten son­ra güm­rük bir­li­ği­ne ge­çer­ken, Tür­ki­ye, Bir­li­ğe üye ol­ma­dan güm­rük bir­li­ği­ne gir­miş­tir de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Av­ru­pa Bir­li­ği­ne üye ül­ke­ler­de, Türk eko­no­mi­si­nin Av­ru­pa Bir­li­ğiy­le re­ka­be­ti kal­dı­rıp kal­dı­ra­ma­ya­ca­ğı ko­nu­sun­da ba­zı te­red­düt­ler var­dır. Tür­ki­ye, hem Av­ru­pa Bir­li­ği­ne tam üye ola­ca­ğı­nı göz önü­ne ala­rak hem de te­red­düt­le­rin yer­siz ol­du­ğu­nu gös­ter­mek için bu işe gi­riş­ti.

Güm­rük bir­li­ği­nin üze­rin­den on yı­lı aş­kın bir sü­re geç­miş­tir. Türk eko­no­mi­si bu sı­nav­dan al­nı­nın akıy­la geç­miş­tir. Av­ru­pa Bir­li­ğiy­le eko­no­mik iliş­ki­le­ri ba­şa­rıy­la sür­dü­re­ce­ği­ni ka­nıt­la­mış­tır, an­cak, Tür­ki­ye güm­rük bir­li­ği­ne gi­riş ya­par­ken Av­ru­pa Bir­li­ği­ne de tam üye ola­ca­ğı­nı söy­le­yen­ler, son yıl­lar­da de­ği­şik ko­nuş­ma­ya baş­la­mış­lar­dır. Bu­gü­ne gel­di­ği­miz­de, bu nok­ta­da, Tür­ki­ye'nin Av­ru­pa Bir­li­ği­ne tam üye ola­ca­ğı ve bu­nun da ne za­man ger­çek­le­şe­ce­ği­ni ifa­de eden, bu­nun ka­ra­rı­nı ala­bi­len bir Av­ru­pa Bir­li­ği mer­ci­si bu­lun­ma­mak­ta­dır. Biz­le­re "Üye­lik ucu açık bir sü­reç­tir, ne ola­ca­ğı bel­li de­ğil­dir." de­nil­mek­te­dir. Av­ru­pa Bir­li­ği­ni teş­kil eden ana dev­let­ler ta­ra­fın­dan "Bir­li­ğin Tür­ki­ye'yi haz­met­me ka­pa­si­te­si­ni de­ğer­len­dir­me­miz la­zım." şek­lin­de gö­rüş­ler di­le ge­ti­ril­mek­te­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, eko­no­mik bü­tün­leş­me, ül­ke­nin ti­ca­re­ti­ni, re­fa­hı­nı, öde­me­ler den­ge­si­ni ve eko­no­mik bü­yü­me­si­ni et­ki­ler. Tür­ki­ye'nin güm­rük bir­li­ği­ne gir­me­siy­le, bir baş­ka de­yiş­le, baş­ka bir ifa­dey­le güm­rük ta­ri­fe­le­ri­nin kal­dı­rıl­ma­sı ne­de­niy­le, 1996 yı­lın­da ya­pı­lan ana­liz­ler­le, gay­ri­sa­fi yurt içi ha­sı­la­nın yüz­de 1,4'ü bü­yük­lü­ğün­de bir ge­lir kay­bı ya­şa­ya­ca­ğı ve bu­nun te­la­fi­si için, her bir sek­tör­de kat­ma de­ğer ver­gi­si ora­nı­nın yüz­de 16,2 ar­tı­rıl­ma­sı ge­rek­ti­ği bu­lun­muş­tur.

Güm­rük bir­li­ği­nin Tür­ki­ye'ye bir ma­li­ye­ti var­dır de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu­nun tek­rar de­ğer­len­di­ril­me­si­ne ih­ti­yaç du­yul­mak­ta­dır. Di­ğer ta­raf­tan, Av­ru­pa Bir­li­ği­nin ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı ya­pa­rak üçün­cü ül­ke­le­re sağ­la­dı­ğı im­ti­yaz­lar, Tür­ki­ye'nin dış ti­ca­re­ti üze­ri­ne ila­ve yük­ler ge­tir­mek­te­dir. Zi­ra, Tür­ki­ye, Av­ru­pa Bir­li­ği­nin ka­rar al­ma me­ka­niz­ma­sın­da yer al­ma­mak­ta­dır. An­laş­ma­lar üçün­cü ül­ke­ler­le im­za­la­nır­ken, il­gi­li ül­ke­nin Tür­ki­ye ile de ben­zer bir an­laş­ma im­za­la­ma­sı­na yö­ne­lik zor­la­yı­cı bir hü­küm ge­ti­ril­me­miş­tir. Do­la­yı­sıy­la, Tür­ki­ye'nin im­za­la­dı­ğı ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­la­rı, il­gi­li ül­ke­ye, Tür­ki­ye ile yap­tı­ğı ti­ca­ret­te tek ta­raf­lı avan­taj sağ­la­mış ol­mak­ta­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bi­ze ken­di ma­lı­nı güm­rük bir­li­ği çer­çe­ve­sin­de ser­best­çe sa­ta­bi­len ül­ke­ler, sı­ra bi­zim ih­ra­ca­tı­mı­za gel­di­ğin­de, he­nüz Av­ru­pa Bir­li­ği üye­si ol­ma­dı­ğı­mız­dan do­la­yı kı­sıt­la­ma­lar ve­ya yük­sek oran­da ver­gi­ler ge­tir­mek­te­dir­ler. Av­ru­pa Bir­li­ği ile ti­ca­ret an­laş­ma­sı ya­pan Çin, ken­di ül­ke­sin­de üre­ti­len bir oto­mo­bi­li ve­ya bir mer­mer ürü­nü­nü bi­ze yüz­de 3 ila yüz­de 5 ara­sın­da bir güm­rük­le, güm­rük ver­gi­siy­le sa­ta­bi­li­yor, biz ih­ra­cat yap­mak is­te­di­ği­miz­de ise bi­ze yüz­de 25-30 ile baş­la­yan güm­rük ver­gi­le­ri uy­gu­lu­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu, ül­ke­mi­zi cid­di bir hak­sız re­ka­bet­le kar­şı kar­şı­ya bı­rak­mak­ta­dır. Av­ru­pa Bir­li­ği­nin, üçün­cü dün­ya ül­ke­le­ri­nin Tür­ki­ye ile ti­ca­ret an­laş­ma­sı im­za­la­ma­sı­na des­tek ver­me­si ve an­laş­ma­la­rın mü­za­ke­re­le­ri­ne en azın­dan göz­lem­ci sta­tü­sün­de ka­tıl­ma­sı­na izin ver­me­si, so­ru­nun çö­zü­mü­ne bü­yük kat­kı sağ­la­ya­cak­tır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Av­ru­pa Bir­li­ği ko­nu­sun­da ba­zı sor­gu­la­ma­la­rı­mı­zı yap­ma­mız ge­rek­ti­ği­ne ina­nı­yo­rum. Eğer, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­mi­zi tam üye ola­rak ala­cak­sa, Tür­ki­ye ola­rak, bi­ze dü­şen so­rum­lu­luk­la­rı­mı­zı so­nu­na ka­dar ye­ri­ne ge­ti­ri­riz, atıl­ma­sı ge­re­ken ye­ni adım­lar var­sa on­la­rı da so­nu­na ka­dar ata­rız, ama, Tür­ki­ye Av­ru­pa Bir­li­ği­ne üye ol­ma­ya­cak­sa, da­ha on yıl­lar bo­yun­ca üye ol­ma­sı söz ko­nu­su de­ğil­se, böy­le bir gü­ven ta­şı­mı­yor­sak, bi­zim, eko­no­mik kal­kın­ma­mı­zı ken­di­mi­zin sağ­la­ma­sı ge­rek­mek­te­dir, ken­di iler­le­me­mi­zi ken­di­mi­zin ger­çek­leş­tir­me­miz ge­rek­li­dir, onun ge­rek­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­me­miz ge­rek­li­dir.

Şim­di, Av­ru­pa Bir­li­ğiy­le, bir iliş­ki kur­duk. Kar­şı­lık­lı bir dış ti­ca­ret dü­ze­ni­miz var. Av­ru­pa Bir­li­ği­nin or­tak güm­rük po­li­ti­ka­sı­nı, ül­ke ola­rak biz de bü­tün dün­ya ül­ke­le­riy­le ay­nen uy­gu­la­mak­ta­yız. Baş­ka bir ifa­dey­le, san­ki Av­ru­pa Bir­li­ği­ne tam üyey­miş gi­bi, Ku­zey Kıb­rıs Türk Cum­hu­ri­ye­ti'nden Azer­bay­can'a, Pa­kis­tan'a, Çin'e, Hin­dis­tan'a ka­dar bü­tün ül­ke­le­re yö­ne­lik ola­rak Av­ru­pa Bir­li­ği­nin or­tak güm­rük po­li­ti­ka­sı­nı uy­gu­la­mak­ta­yız.

Tür­ki­ye ola­rak, üze­ri­mi­ze dü­şen so­rum­lu­luk­la­rı ye­ri­ne ge­ti­ri­yo­ruz. Bu­nun so­nu­cun­da, ül­ke­miz Av­ru­pa Bir­li­ği­ne tam üye ol­ma­lı­dır. Bi­ze bir sü­re ve­ril­me­li, si­zi beş yıl­da, on yıl­da ya da şu ka­dar yıl­da tam üye ola­rak ala­ca­ğız den­me­li­dir. Eğer Tür­ki­ye'ye bir ta­rih ve­ril­mi­yor­sa, üye ola­rak alın­ma­sı söz ko­nu­su de­ğil­se, bi­zim, ay­rı bir yol çiz­me­miz ge­rek­mek­te­dir. Bu yol, Av­ru­pa'dan uzak­laş­ma ola­rak de­ğer­len­di­ril­me­me­li­dir de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ül­ke ola­rak bir­lik­te kur­du­ğu­muz eko­no­mik iliş­ki­ler de­vam et­me­li, fa­kat, dün­ya­nın baş­ka ye­ni eko­no­mik mer­kez­le­riy­le im­ti­yaz­lı iliş­ki­ler kur­ma­ya da gi­riş­me­li­yiz.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, baş­ka bir ifa­dey­le, eko­no­mi­si yük­se­len ül­ke­ler­le kar­şı­lık­lı çı­ka­ra da­ya­lı, iki­li, çok ta­raf­lı güm­rük ve ti­ca­ret iliş­ki­si içi­ne gir­me­li­yiz. Av­ru­pa Bir­li­ği­ne üye ola­rak alın­ma­ya­cak­sak, Tür­ki­ye'nin kal­kın­ma­sı­na hız ka­ta­cak ti­ca­ri iliş­ki­le­re gir­me­miz en­gel­len­me­me­li, yük­se­len dün­ya eko­no­mi­siy­le iliş­ki kur­ma hak­kın­dan ül­ke­miz yok­sun bı­ra­kıl­ma­ma­lı­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, dış ti­ca­re­ti­mi­zin böl­ge­ler ve ül­ke grup­la­rı­na gö­re da­ğı­lı­mı­na bak­tı­ğı­mız­da, dış ti­ca­ret­te­ki en bü­yük ve en önem­li part­ne­ri­mi­zin Av­ru­pa ül­ke­le­ri ol­du­ğu gö­rül­mek­te­dir. Dış ti­ca­re­ti­mi­zin yüz­de 50'den faz­la­sı AB ül­ke­le­ri ile ya­pıl­mak­ta­dır. Do­la­yı­sıy­la, dış ti­ca­re­ti­miz­de­ki böl­ge­sel ba­ğım­lı­lık et­ki­si hâlâ sür­dü­rül­mek­te­dir. Kom­şu ül­ke­ler ve çev­re ül­ke­ler­le olan ti­ca­re­ti­miz ise mev­cut po­tan­si­ye­lin ol­duk­ça al­tın­da­dır. Bu yüz­den, kom­şu ül­ke­ler­le ti­ca­re­tin ar­tı­rıl­ma­sı özel bir önem arz et­mek­te­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, son yıl­lar­da bu ko­nu­da ras­yo­nel de­ği­şik­lik­ler ya­pıl­mış ve kom­şu ül­ke­ler­le ti­ca­ret ön pla­na çık­mış, böl­ge ül­ke­le­ri he­def pa­zar­lar ola­rak se­çil­miş­tir, an­cak, he­nüz ar­zu edi­len se­vi­ye­le­re eri­şil­di­ği­ni söy­le­mek ol­duk­ça zor­dur. Oy­sa, dün­ya ti­ca­re­tin­de­ki ge­nel eği­li­me ba­kıl­dı­ğın­da, böl­ge­sel en­teg­ras­yon­la­rın, baş­ka bir de­yiş­le, kom­şu ül­ke­ler­le ti­ca­re­tin bü­yük pa­ya sa­hip ol­du­ğu gö­rü­lü­yor. Ör­ne­ğin, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­ri­nin ken­di ara­la­rın­da­ki ti­ca­re­ti yüz­de 55'le­re ula­şı­yor. Ay­nı şe­kil­de, Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri'nin ih­ra­cat ve it­ha­la­tın­da­ki en bü­yük pa­yı, ya­kın kom­şu­la­rı ve NAF­TA üye­si olan Mek­si­ka ve Ka­na­da'dır, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Tür­ki­ye'nin kom­şu ve ya­kın ül­ke­ler­le ti­ca­ret hac­mi ise yüz­de 5 ve yüz­de 8 se­vi­ye­le­ri­ni geç­me­mek­te­dir. Tür­ki­ye, ge­rek si­ya­si ge­rek eko­no­mik açı­dan bir dün­ya dev­le­ti ol­mak he­de­fi çer­çe­ve­sin­de, ön­ce­lik­le böl­ge­sin­de­ki ko­nu­mu­nu si­ya­si ve eko­no­mik açı­dan güç­len­dir­mek du­ru­mun­da­dır. Bu çer­çe­ve­de, kom­şu­la­rıy­la eko­no­mik ve ti­ca­ri iliş­ki­le­rin ge­liş­ti­ril­me­si ge­rek­mek­te­dir. Eko­no­mik İş­bir­li­ği Ör­gü­tü üye­si ola­rak ül­ke­ler ara­sın­da­ki iş bir­li­ği­nin ar­tı­rıl­ma­sı­nı, bu açı­dan, ül­ke­miz için önem arz et­mek­te­dir.

Bu çer­çe­ve­de, atı­lan önem­li adım­lar­dan bi­ri olan Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı'nı bu­gün hep be­ra­ber onay­la­ya­ca­ğı­mı­zı ümit edi­yo­rum. Bu an­laş­ma­nın ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yor, he­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Yü­ce­san.

Şa­hıs­la­rı adı­na, Sa­kar­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ay­han Se­fer Üs­tün… Yok.

Şah­sı adı­na, Ada­na Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Re­cep Ga­rip… Yok.

Şah­sı adı­na, De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Üm­met Kan­do­ğan.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; siz­le­ri say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. Gö­rü­şül­mek­te olan ka­nun ta­sa­rı­sı üze­rin­de şah­si gö­rüş­le­ri­mi açık­la­ya­ca­ğım.

Tür­ki­ye, özel­lik­le 1980'li yıl­lar­dan son­ra dış dün­ya­ya hız­lı bir şe­kil­de açıl­mış, dün­yay­la iyi bir en­teg­ras­yon sağ­la­mış ve bu­nun ne­ti­ce­sin­de Türk sa­na­yi­si hız­lı bir iler­le­me içe­ri­si­ne gir­miş, ih­ra­cat ham­le­si se­fer­ber­li­ği baş­la­mış ve dün­ya­ya her yö­nüy­le açık olan bir ül­ke ko­nu­mu­na gel­miş­tir. İş­te, gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz ka­nun ta­sa­rı­sı da, geç­miş­ten gü­nü­mü­ze ül­ke­mi­zin bu­gü­ne ka­dar çok ya­kın iliş­ki­ler içe­ri­sin­de bu­lun­du­ğu ül­ke­ler­le ti­ca­ret an­laş­ma­la­rı­nı da­ha olum­lu bir ko­nu­ma ge­ti­ren bir ka­nun ta­sa­rı­sı. O ne­den­le, bu ka­nun ta­sa­rı­sı­nın Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de ka­bul edi­le­rek yü­rür­lü­ğe gir­me­si en bü­yük ar­zu­muz, te­men­ni­miz.

Ta­bii, Tür­ki­ye'nin dün­yay­la bir ti­ca­ri ya­rış içe­ri­si­ne gir­di­ği bu­gün­ler­de Türk sa­na­yi­si­nin çok cid­di sı­kın­tı­la­rı ve prob­lem­le­ri ol­du­ğu­nu gör­mek­te­yiz. Türk sa­na­yi­si, dün­yay­la re­ka­bet ede­bil­me­si için dün­ya­da­ki ül­ke­ler­de­ki ma­li­yet­ler­le üre­tim ya­pa­bil­me­li. Ora­da­ki sa­na­yi­ci­le­re sağ­la­nan imkânla­rın Tür­ki­ye'de­ki sa­na­yi­ci­le­re de sağ­lan­ma­sı ge­rek­ti­ği inan­cın­da­yım.

Tür­ki­ye'de­ki sa­na­yi­nin üze­rin­de­ki sı­kın­tı­lar, prob­lem­ler ne­ler­dir? İs­tih­dam üze­rin­de­ki yük, ma­ale­sef, OECD ve Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de­ki ora­nın çok üze­rin­de, yüz­de 42'ler se­vi­ye­sin­de bu­lun­mak­ta­dır. İs­tih­dam üze­rin­de­ki bu ka­dar ağır yük­ler­le Türk sa­na­yi­ci­si­nin dün­yay­la re­ka­bet ede­bil­me imkânı ve şan­sı her ge­çen gün azal­mak­ta­dır.

Ener­ji ma­li­yet­le­ri: Yi­ne, dün­ya­da kul­la­nı­lan en yük­sek ener­ji ma­li­yet­le­riy­le Türk sa­na­yi­ci­si üre­ti­mi­ne de­vam et­mek­te­dir. Dün­ya­nın bir­çok ül­ke­sin­de 2-3 sent olan elek­tri­ğin ki­lo­vat sa­ati, ma­ale­sef, Tür­ki­ye'de 10-11 sent­ler ci­va­rın­da­dır.

Bu ka­dar ağır yük­ler içe­ri­sin­de olan sa­na­yi­ci­nin, el­bet­te, dün­yay­la re­ka­bet ede­bil­me şan­sı son de­re­ce azal­mış­tır. Özel­lik­le son dö­nem­de uy­gu­la­nan dü­şük kur-yük­sek fa­iz ne­ti­ce­sin­de Tür­ki­ye bir it­ha­lat cen­ne­ti hâli­ne gel­miş, özel­lik­le Tür­ki­ye'de ara ma­lı üre­ten sa­na­yi­ci­le­ri­miz, KO­Bİ'le­ri­miz çok cid­di sı­kın­tı­lar­la kar­şı kar­şı­ya kal­ma­ya baş­la­mış­lar­dır. 2006 yı­lın­da 98 mil­yar do­lar­lık ara ma­lı it­ha­la­tı ya­pıl­dı­ğı­nı dü­şü­ne­cek olur­sak, bu it­ha­la­tın Tür­ki­ye'de­ki sa­na­yi­nin üze­rin­de ne ka­dar olum­suz et­ki­ler ya­rat­tı­ğı­nı çok açık ve net bir şe­kil­de gör­me­miz müm­kün­dür.

İş­te, bu dü­şük kur ve yük­sek fa­iz­le, Tür­ki­ye'de ca­ri açı­ğı fi­nan­se edi­yor ola­bi­lir­si­niz, Tür­ki­ye'ye çek­ti­ği­niz sı­cak pa­ray­la Tür­ki­ye'de­ki eko­no­mik sı­kın­tı­la­rın şim­di­lik önü­ne geç­ti­ği­ni­zi ifa­de ede­bi­lir­si­niz; ama, ya­rın, her­han­gi bir sı­kın­tı anın­da, 71 mil­yar do­lar­lar­la ula­şan bu sı­cak pa­ra­nın bir şe­kil­de ül­ke dı­şı­na çık­ma­sı söz ko­nu­su ol­du­ğun­da Tür­ki­ye'de­ki den­ge­le­rin na­sıl de­ği­şe­ce­ği­ni hep be­ra­ber gö­re­ce­ğiz.

İş­te, is­tik­rar içe­ri­sin­de ol­du­ğu söy­le­nen bir eko­no­mi­de dün 1,38 YTL'ler ci­va­rın­da olan do­lar ku­ru­nun bu­gün 1,43'ler se­vi­ye­si­ne ulaş­mış ol­ma­sı, Tür­ki­ye'de­ki den­ge­le­rin na­sıl bir has­sas den­ge üze­ri­ne otur­du­ğu­nu da yi­ne çok açık bir şe­kil­de gös­ter­mek­te­dir.

İş­te, Türk sa­na­yi­ci­si bu ka­dar sı­kın­tı­lar içe­ri­sin­de mü­ca­de­le eder­ken, ar­tık Tür­ki­ye'de ya­tı­rım yap­maz hâle ge­lir­ken, dev­le­tin de des­te­ğiy­le, Tür­ki­ye'de ya­pıl­ma­sı ge­re­ken ya­tı­rım­la­rın en son ve can­lı ör­ne­ği Mı­sır ol­du­ğu gi­bi, ora­la­ra Türk sa­na­yi­ci­si­nin, iş ada­mı­nın ya­tı­rım yap­ma­ya baş­la­mış ol­ma­sı, Tür­ki­ye'de­ki bu bü­yü­me­ye rağ­men is­tih­da­mın ni­ye art­ma­dı­ğı­nın bir gös­ter­ge­si­dir.

Sa­yın dış ti­ca­ret­ten so­rum­lu Ba­ka­nı­mız­la be­ra­ber Tür­ki­ye'de ar­tık ya­tı­rım­cı­lar ya­tı­rım yap­mak­tan vaz­ge­çip, Mı­sır'a ya­tı­rım yap­mak için sı­ra­ya geç­ti­ler ve baş­la­rın­da da Sa­yın Tüz­men. Bu ya­pı­lan ya­tı­rım­la­rın, Türk sa­na­yi­si­nin, Türk ser­ma­ye­si­nin Tür­ki­ye'de de­ğil de Mı­sır'da ya­tı­rım yap­ma­sı­nı al­kış­la­yan bir ba­ka­nın ol­du­ğu bir dö­nem­de, Türk eko­no­mi­si­nin ne­re­le­re gel­di­ği­ni siz­le­rin tak­di­ri­ne bı­ra­kı­yo­rum.

FE­Rİ­DUN AY­VA­ZOĞ­LU (Ço­rum) - Ta­ri­he ge­çi­yor.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - Alt­mış bir Türk fir­ma­sı ya­tı­rım için şu an­da Mı­sır'da­dır ve on­la­rın bir kıs­mı fa­ali­ye­te geç­miş, bir kıs­mı etüt ça­lış­ma­la­rı ya­pı­yor, bir kıs­mı fi­zi­bi­li­te ça­lış­ma­la­rı ya­pı­yor; ama, Tür­ki­ye'ye ge­len ya­ban­cı ya­tı­rım­lar ise, çok övü­nü­len ya­ban­cı ya­tı­rım­lar ise Tür­ki­ye'de bir tek ki­şi­lik is­tih­dam ya­rat­ma­yan alan­la­ra ge­li­yor. El­bet­te doğ­ru­dan ya­ban­cı ya­tı­rım gel­sin, he­pi­miz ar­zu edi­yo­ruz, ama, bu se­ne ge­len 19,8 mil­yar do­lar­lık doğ­ru­dan ya­ban­cı ya­tı­rı­mın, doğ­ru­dan ya­ban­cı ser­ma­ye­nin Tür­ki­ye'de is­tih­dam üze­rin­de bir tek olum­lu et­ki­si ol­du­ğu­nu söy­le­ye­bi­le­cek bir ki­şi var mı ara­mız­da?

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Var ta­bii! Ni­ye yok­muş?

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - Ee, var­sa, o za­man ge­lir­si­niz, o, "var" di­yen mil­let­ve­ki­li…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ni­ye yok­muş?

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - …bu­ra­ya ge­lir, bu kür­sü­den der ki: Bu 19,8 mil­yar do­lar­lık…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Hay­ret bir şey!

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - …doğ­ru­dan ya­ban­cı ya­tı­rım (a) ilin­de ye­ni bir fab­ri­ka kur­muş­tur, o ye­ni kur­muş ol­du­ğu fab­ri­ka­ya 100 ta­ne Türk iş­çi­si al­mış, ça­lış­tır­ma­ya baş­lı­yor di­ye, bu­ra­ya ge­lir söy­ler­si­niz. Tam ter­si­ne…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ma­ni­sa'da Ves­te­lin kur­du­ğu ye­re git bak.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - Ves­te­lin sa­hi­bi be­nim hem­şeh­rim, Ba­ba­dağ­lı. O Ves­te­lin sa­hi­bi Ba­ba­dağ­lı. Be­nim­le ay­nı il­çe­den.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ney­le kur­du ora­yı?

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - O Ves­te­lin sa­hi­bi tır­nak­la­rıy­la ka­zı­ya ka­zı­ya ka­zı­ya Tür­ki­ye'de bu­gün bu nok­ta­ya gel­miş­tir.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ney­le kur­du ora­yı? Ban­ka­yı sat­tı da kur­du, ban­ka­yı.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - Ta­ma­men yer­li ser­ma­ye­ler­le…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ban­ka­yı sat­tı da kur­du, ban­ka­yı.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - …ken­di gü­cüy­le Tür­ki­ye'de bir yer­le­re ge­len bir iş ada­mı­dır o. Onu ben çok ya­kın­dan ta­nı­rım. Çok ya­kın dos­tum­dur be­nim o.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ban­ka­yı sat­tı da kur­du, ban­ka­yı.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - Ba­kı­nız, şim­di, Tür­ki­ye'ye ge­len ya­tı­rım­la­ra ba­kı­nız. Ge­len ya­tı­rım­lar Te­le­kom'a gel­miş, Vo­da­fo­ne'a gel­miş, ban­ka sa­tın al­mış­lar. Gel­dik­ten son­ra o ku­rum­lar­da iş­çi çı­kar­dı­lar, iş­çi! Çün­kü, ge­len ya­ban­cı ya­tı­rım­cı, "ben ve­rim­li ça­lı­şa­ca­ğım, ben da­ha faz­la kâr ede­ce­ğim" di­ye­rek, fab­ri­ka­lar­da ça­lı­şan mev­cut iş­çi­le­rin sa­yı­sı­nı azal­tı­yor­lar. Biz böy­le bir doğ­ru­dan ya­ban­cı ya­tı­rı­ma kar­şı­yız; yok­sa, gel­sin­ler, Tür­ki­ye'de sat­tı­ğı­nız TÜP­RAŞ ben­ze­ri bir ra­fi­ne­ri kur­sun­lar, Ereğ­li ben­ze­ri bir fab­ri­ka kur­sun­lar, Sey­di­şe­hir Alü­min­yum ben­ze­ri bir fab­ri­ka yap­sın­lar, li­man­lar yap­sın­lar, ha­va­alan­la­rı yap­sın­lar, GAP'a gel­sin­ler, GAP'ta ya­tı­rım yap­sın­lar, Tür­ki­ye'de­ki is­tih­da­mı ar­tır­sın­lar. Ge­lin, bun­la­rı söy­le­ye­lim. Bun­la­rın ger­çek­leş­me­si için gay­ret sarf ede­lim, ama, ma­ale­sef, ge­len ser­ma­ye ban­ka sa­tın al­ma­ya ge­li­yor. Ya­rın o ban­ka­la­rın kârla­rı­nı da yurt dı­şı­na trans­fer ede­cek­ler.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ban­ka­sı­nı sa­tan da fab­ri­ka ku­ru­yor.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - Yurt dı­şı­na trans­fer ede­cek­ler. Yurt dı­şı­na gi­de­cek o kay­nak­lar. Kârlar yurt dı­şı­na aka­cak.

Ba­kı­nız, ben De­niz­li'den gel­dim. Ye­ni gel­dim. De­niz­li sa­na­yi­ci­si, teks­til­ci­si, ya­ban­cı­la­rın eli­ne ge­çen bu ban­ka­lar­dan do­la­yı ar­tık kre­di bul­ma nok­ta­la­rın­da çok cid­di sı­kın­tı­lar­la kar­şı kar­şı­ya ol­du­ğu­nu ifa­de et­ti­ler. Ar­tık, es­ki­si gi­bi bu ban­ka­la­ra gi­dip, ra­hat­lık­la kre­di ala­ma­dık­la­rı­nı söy­lü­yor­lar. Bi­zim iti­ra­zı­mız bu­na. Dün­ya­nın kaç ül­ke­sin­de var, ban­ka­la­rın yüz­de 35'inin ya­ban­cı­la­rın elin­de ol­du­ğu kaç ül­ke var dün­ya­da? Kaç ül­ke var? Ge­li­niz, bu­ra­da söy­le­yi­niz.

Şim­di, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, onun için dün­yay­la re­ka­bet ede­cek­sek, dün­yay­la ya­rı­şa­cak­sak, sa­na­yi­ci­mi­zin elin­den tut­mak mec­bu­ri­ye­tin­de­yiz. On­la­ra Tür­ki­ye'de ya­tı­rım yap­ma imkânla­rı­nın önü­nü aç­ma­mız ge­rek­mek­te­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) - İs­tih­dam üze­rin­de­ki yük­le­ri azalt­ma­mız ge­rek­mek­te­dir. Ener­ji ma­li­yet­le­ri­ni dün­ya fi­yat­la­rı­na çek­me­miz ge­rek­mek­te­dir. Teş­vik Ya­sa­sı'nın tek­rar göz­den ge­çi­ril­me­si ge­rek­mek­te­dir. Dü­şük kur-yük­sek fa­iz po­li­ti­ka­sı­nın ol­ma­sı ge­rek­ti­ği yer­ler­de ol­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak ted­bir­le­rin alın­ma­sı ge­rek­mek­te­dir. Ara ma­lı it­ha­la­tı­nın, Tür­ki­ye'de­ki KO­Bİ'le­ri öl­dü­ren ara ma­lı it­ha­la­tı­nın önü­ne ge­çil­me­si ge­rek­mek­te­dir. 49'un üze­rin­de iş­çi ça­lış­tı­ran fab­ri­ka­la­ra ila­ve yük­ler ge­ti­ren uy­gu­la­ma­la­rın göz­den ge­çi­ril­me­si ge­rek­mek­te­dir. Tür­ki­ye'de­ki fab­ri­ka­la­ra ba­kın, yüz­de 97'si 50 ki­şi­nin al­tın­da iş­çi is­tih­dam et­mek­te­dir. Ni­ye? 50'yi geç­tik­ten son­ra o iş ye­ri için ila­ve yük­ler gel­mek­te­dir: Dok­tor ça­lış­tır­ma mec­bu­ri­ye­ti gel­mek­te­dir, hü­küm­lü ça­lış­tır­mak mec­bu­ri­ye­tin­de kal­mak­ta­dır. Bun­la­rı sağ­la­ya­cak, bun­la­rı ra­hat­la­ta­cak ted­bir­le­rin alın­ma­sı la­zım gel­di­ği inan­cı­mı bir kez da­ha ifa­de edi­yor, yü­ce he­ye­ti say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Kan­do­ğan.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­le­re ge­çil­me­si­ni oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

1'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

EKO­NO­MİK İŞ­BİR­Lİ­Ğİ TEŞ­Kİ­LA­TI Tİ­CA­RET AN­LAŞ­MA­SI­NIN ONAY­LAN­MA­SI­NIN

UY­GUN BU­LUN­DU­ĞU­NA DA­İR KA­NUN TA­SA­RI­SI

MAD­DE 1- 17 Tem­muz 2003 ta­ri­hin­de İs­la­ma­bad'da im­za­la­nan "Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı"nın onay­lan­ma­sı uy­gun bu­lun­muş­tur.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na, Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Fe­rit Mev­lüt As­la­noğ­lu…

CHP GRU­BU ADI­NA FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (Ma­lat­ya) - Sa­yın Baş­kan, yü­ce Mec­li­sin çok de­ğer­li üye­le­ri; he­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum.

Sa­yın Baş­ka­nım mü­sa­ade eder­se eğer, biz, 4 mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şım­la bir­lik­te, dün ve ev­vel­si gün, Elâzığ ve Ma­lat­ya'da, 21 Şu­bat­ta olan dep­rem böl­ge­sin­den gel­dik. Eğer Sa­yın Baş­ka­nım mü­sa­ade eder­se, bir­kaç ke­li­me et­mek is­ti­yo­rum.

Sa­yın Baş­ka­nım, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; bi­li­yor­su­nuz, Gü­ney Ana­do­lu fay hat­tı var. Bu fay hat­tı, son beş yüz yıl­dır en ak­tif fay hat­tı. Sa­de­ce Şu­ba­tın 10'un­dan 21 Şu­ba­ta ka­dar, gün­de ba­zen 21 de­fa, ba­zen 25 de­fa, bü­yük­lük­le­ri 2,6 ile 3,6 ara­sın­da olan dep­rem mey­da­na gel­di. Ta­bii, en son­da, 21 Şu­bat­ta, özel­lik­le Elâzığ ve Ma­lat­ya'da, 5,9 şid­de­tin­de bir dep­rem ol­du. Bu fay hat­tı, Bin­göl'den baş­la­ya­rak Elâzığ, Ma­lat­ya, Ma­raş-Tür­koğ­lu ve Ha­tay'a ka­dar uza­nan bir fay hat­tı.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, biz, 4 mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şım­la bir­lik­te, ön­ce Elâzığ'da, Siv­ri­ce il­çe­miz­de ve Elâzığ'ın mer­kez köy­le­rin­de, er­te­si gün de Ma­lat­ya'mı­zın Do­ğan­yol ve Pü­tür­ge il­çe­le­rin­de in­ce­le­me­de bu­lun­duk.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, dep­rem, ar­tık bi­zim için bu ül­ke­nin te­mel so­ru­nu. Bi­raz ka­fa­mı­zı de­ğiş­tir­me­miz la­zım. Elâzığ'da­ki va­tan­daş­la­rı­mı­zın ilk aşa­ma­da­ki ih­ti­yaç­la­rı Sa­yın Va­li­li­ği­miz ta­ra­fın­dan kar­şı­lan­mış, Ma­lat­ya'da da yi­ne ay­nı şe­kil­de, ama, me­se­le şu ar­ka­daş­la­rım: 2003 ve 2004 yı­lın­da bu böl­ge­de­ki dep­rem­ler­de az ha­sar­lı olan bi­na­lar şu an­da ağır ha­sar­lı, otu­ru­la­ma­ya­cak du­rum­da. O gün­den bu ya­na hiç­bir ön­lem alın­ma­dı­ğı için -dik­ka­ti­ni­zi çe­ki­yo­rum, az ha­sar­lı ra­por­lu hep­si- Elâzığ Siv­ri­ce'de 507 ko­nut, Ma­lat­ya'nın Do­ğan­yol il­çe­sin­de 517 ko­nut şu an­da ağır ha­sar­lı. Kış gü­nü, bu in­san­la­ra, ta­bii, kay­ma­kam­lık be­le­di­ye­ye ya­zı ya­za­rak "çı­kın" di­yor. Be­le­di­ye "Ben bun­la­rı ne­re­ye yer­leş­ti­re­ce­ğim?" di­yor. Biz, ar­tık, dep­rem­le ya­şa­ma­ya alış­ma­lı­yız. Ar­tık, bu in­san­la­ra, bu­na ben­zer böl­ge­ler­de, dep­rem ku­şak­la­rın­da, dö­nü­şe­bi­lir köy pro­je­le­ri ge­liş­tir­mek zo­run­da­yız. Bu köy­le­ri­miz­de, özel­lik­le köy­le­ri­miz­de, hiç­bir ev de otu­ru­la­ma­ya­cak hâlde, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri. Şu an­da ça­dır­dır, so­ba­dır… Bun­lar sos­yal dev­le­tin gö­re­vi­dir. Ben, bu­ra­dan Sa­yın Elâzığ Va­li­si­ne, Ma­lat­ya Va­li­si­ne te­şek­kür edi­yo­rum, de­ğer­li kay­ma­kam­la­ra te­şek­kür edi­yo­rum, an­cak, bu çö­züm de­ğil, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri. Yi­ne di­yo­rum ki, Bin­göl'den baş­la­ya­rak Ha­tay'a ka­dar olan bu böl­ge­de, Ba­yın­dır­lık Ba­kan­lı­ğı Afet İş­le­ri Ge­nel Mü­dür­lü­ğün­ce, bu fay­da­ki ola­sı dep­rem­le­re kar­şı bir­ta­kım ön­lem­ler ya­şa­ma ge­çi­ril­me­si la­zım. Bu ra­por he­pi­mi­zin elin­de var. Elim­de İl­ler Ban­ka­sı­nın ra­po­ru var, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri. İl­ler Ban­ka­sı­nın je­ofi­zik bö­lü­mü­nün ra­po­run­da bu böl­ge­de her an, her da­ki­ka, bel­ki üç yıl, bel­ki beş yıl, bel­ki on yıl son­ra önem­li bü­yük­lük­te dep­rem ola­ca­ğı bel­li ol­ma­sı­na rağ­men, ama, biz, bu böl­ge­ler­de sa­de­ce ya­ra­yı sa­rı­cı… Ya­ni, bu­gün dep­rem bit­ti, va­tan­da­şın ih­ti­ya­cı­nı bu­gün gi­der­dik, ama, ya­rı­na bak­mı­yo­ruz ve 2003'ten, 2004'ten bu ya­na bu böl­ge­ye çi­vi ça­kıl­ma­mış, bu böl­ge­ler­de hiç­bir ön­lem alın­ma­mış, sa­de­ce az ha­sar­lı bi­na­lar az ha­sa­rıy­la kal­mış, bu­gün hep­si, o in­san­la­rın ba­şı­na çök­mek üze­re.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ta­bii, çok şü­kür, can kay­bı­mız yok; ama, ya­rın ola­sı bir dep­rem­de, ay­nen… Ba­yın­dır­lık Ba­kan­lı­ğı Afet İş­le­ri Ge­nel Mü­dür­lü­ğü Dep­rem Araş­tır­ma Mer­ke­zi­nin elin­de bu böl­gey­le il­gi­li ra­por var, ola­sı­lık ra­por­la­rı var ve de­ği­şik al­ter­na­tif­li ola­sı­lık ra­por­la­rın­da ön­lem­ler be­lir­til­miş. Ba­yın­dır­lık Ba­ka­nım Sa­yın Ze­ki Er­ge­zen'in dö­ne­min­de, ha­tır­lar­sa­nız, bu ra­por isim ver­me­den kıs­men açık­lan­dı; ama, o gün­den bu ya­na bu böl­ge­de hiç­bir ön­lem alın­ma­dı. Onun için, ben bu­ra­dan Elâzığ hal­kı­na, Ma­lat­ya hal­kı­na geç­miş ol­sun di­lek­le­ri­mi ile­ti­yo­rum.

AB­DUL­BA­Kİ TÜR­KOĞ­LU (Elâzığ) - Sa­yın Ve­ki­lim, Elâzığ'da ya­pıl­dı, Pü­tür­ge'de ya­pı­lı­yor.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Çi­vi ça­kıl­ma­dı.

AB­DUL­BA­Kİ TÜR­KOĞ­LU (Elâzığ) - Sa­de­ce 51 ta­ne. O da, ara­zi ve ar­sa iti­ra­zı yü­zün­den ya­pı­la­ma­dı.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Sa­yın Mil­let­ve­ki­lim, on­lar, Elâzığ'da ağır ha­sar­lı olan… Sa­yın Mil­let­ve­ki­lim, ben Elâzığ'dan ge­li­yo­rum.

AB­DUL­BA­Kİ TÜR­KOĞ­LU (Elâzığ) - Bel­li bel­li!

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Ağır ha­sa­ra uğ­ra­yan in­san­la­ra ya­pı­lan 80 ta­ne sos­yal ko­nut.

AB­DUL­BA­Kİ TÜR­KOĞ­LU (Elâzığ) - Ha­yır, ha­yır.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - 80 ta­ne sos­yal ko­nu­tun dı­şın­da baş­ka bir şey ya­pıl­ma­dı.

AB­DUL­BA­Kİ TÜR­KOĞ­LU (Elâzığ) - 370 ta­ne­si tes­lim edil­di.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Sa­yın Mil­let­ve­ki­lim, ben ora­dan ge­li­yo­rum, ben böl­ge­yi bi­li­yo­rum. Elâzığ'da 80 sos­yal ko­nut ya­pıl­dı.

BAŞ­KAN - Sa­yın As­la­noğ­lu, siz ko­nu­nu­za ge­lin.

AB­DUL­BA­Kİ TÜR­KOĞ­LU (Elâzığ) - Ma­lat­ya'yla il­gi­li ko­nuş, Elâzığ'la il­gi­li ko­nuş­ma.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Sa­yın Mil­let­ve­ki­lim, ya­pın, te­şek­kür et­mek be­nim bor­cum; ama, bu böl­ge hal­kı­nın…

AB­DUL­BA­Kİ TÜR­KOĞ­LU (Elâzığ) - Biz ne yap­tı­ğı­mı­zı bi­li­yo­ruz. Olur mu öy­le şey?

BAŞ­KAN - Efen­dim, mü­da­ha­le et­me­ye­lim.

Bu­yu­run efen­dim, siz ko­nu­ya ge­lir mi­si­niz.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bu böl­ge­de bu­gün-ya­rın… İn­şal­lah hiç ol­maz; ama, uya­rı­yo­rum he­pi­ni­zi. He­pi­ni­zi uyar­mak gö­re­vim be­nim, uyar­mak, gö­re­vim.

Yi­ne söy­lü­yo­rum: Ge­çen dö­nem ağır ha­sar­lı bi­na­la­rın hep­si bu­gün yok ol­muş du­rum­da sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri. Ben bir kez da­ha dik­ka­ti­ni­ze su­nu­yo­rum. Bu ko­nu­yu baş­ka bir gün gün­de­me ge­ti­re­ce­ğim. Bu­gün bu­nun ko­nu­su de­ğil­di; ama, böl­ge­den gel­di­ği­miz için, he­pi­ni­ze bir kez da­ha, bu­ra­da dep­rem­le ya­şa­ma­ya alış­mak üze­re bu Mec­li­sin, he­pi­mi­zin… Bu­nun si­ya­se­ti ol­maz Sa­yın Mil­let­ve­ki­lim. Bu böl­ge bi­zim, bu böl­ge he­pi­mi­zin, tüm Tür­ki­ye bi­zim; ama, dep­rem­le ya­şa­ya­cak şe­kil­de ön­lem­le­rin bu­gün­den alın­ma­sı la­zım. Bu­nu söy­le­mek is­ti­yo­rum. Te­şek­kür edi­yo­rum.

BAŞ­KAN - Sa­yın As­la­noğ­lu…

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ya­say­la il­gi­li ola­rak bir mad­de son­ra yi­ne ko­nu­şa­ca­ğım. Ta­bii, bu ya­sa üze­rin­de ben bir tek şey söy­le­mek is­ti­yo­rum: Bir ül­ke­nin eko­no­mik ba­ğım­sız­lı­ğı o ül­ke­nin te­mel ba­ğım­sız­lı­ğıy­la di­rekt ilin­ti­li­dir. Si­ze bir ör­nek ver­mek is­ti­yo­rum: Av­ru­pa Bir­li­ği, güm­rük bir­li­ği ve üçün­cü ül­ke­ler…

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bir ül­ke dü­şü­nün, Güm­rük Bir­li­ği An­laş­ma­sı yap­mış, Güm­rük Bir­li­ği An­laş­ma­sı'nda tüm güm­rük du­var­la­rı­nı Av­ru­pa Bir­li­ği için aç­mış, Av­ru­pa Bir­li­ğin­den bu ül­ke­ye her it­hal edi­len ma­la hiç­bir güm­rük uy­gu­lan­mı­yor; ama, ay­nı güm­rük bir­li­ği di­yor ki: "Ey Tür­ki­ye! Sen üçün­cü ül­ke­le­re mal sat­tı­ğın za­man ben­den izin ala­cak­sın!"

Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­ri, Güm­rük Bir­li­ği An­laş­ma­sı uya­rın­ca, üçün­cü ül­ke­le­re Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­ri­nin gön­der­di­ği ma­la hiç­bir güm­rük uy­gu­lan­mı­yor; ama, üçün­cü ül­ke­le­re Tür­ki­ye'nin gön­der­di­ği her ma­la çok yük­sek güm­rük uy­gu­la­nı­yor ar­ka­daş­lar. Dü­şü­nün, ben sa­de­ce dik­kat­le­ri­ni­ze su­nu­yo­rum.

Bu ül­ke­ye…

MUS­TA­FA ÜNAL­DI (Kon­ya) - Kim yap­tı?

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Efen­dim, kim yap­mış­sa yap­mış. Dev­le­tin de­vam­lı­lı­ğı var­dır Be­ye­fen­di.

Bir za­man güm­rük bir­li­ği­ne gi­re­lim di­ye, bu ül­ke­de, ay­nen Av­ru­pa Bir­li­ğin­de ol­du­ğu gi­bi, her­kes bay­ram­lar yap­tı. Bu­nun al­tı­nı çi­zi­yo­rum. Böy­le bir an­laş­may­la, böy­le, bu tür an­laş­ma­lar­la ül­ke­nin eko­no­mik ba­ğım­sız­lı­ğı­nı sa­vun­mak ba­na gö­re imkânsız.

Şim­di, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­ri, özel­lik­le bu an­laş­ma­nın ya­pı­la­ca­ğı ül­ke­le­re her tür­lü ma­lı sa­tı­yor ar­ka­daş­lar, her tür­lü ma­lı sa­tı­yor; o ül­ke­le­rin uy­gu­la­dı­ğı güm­rük he­men he­men sı­fı­ra ya­kın. Ya­ni, her Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­si­nin o ül­ke­le­re sat­tı­ğı mal­dan hiç güm­rük alın­mı­yor; ama, Tür­ki­ye bu ül­ke­le­re mal sat­ma­ya kalk­tı­ğı za­man ise, Türk mal­la­rı­na çok yük­sek tu­tar­da güm­rük ver­gi­si uy­gu­la­nı­yor. Ya­ni, Türk ih­ra­cat­çı­sı bu ül­ke­le­re mal sa­ta­mı­yor.

Yi­ne ay­nı şe­kil­de, Av­ru­pa Bir­li­ğiy­le an­laş­ma ya­pan üçün­cü ül­ke­ler, Av­ru­pa Bir­li­ği, Güm­rük Bir­li­ği An­laş­ma­sı ge­re­ğin­ce Tür­ki­ye'ye mi­ni­mum fi­yat­lar­la, yüz­de 2'ler­le, yüz­de 3'ler­le mal sa­tı­yor; ama, ben ay­nı ül­ke­le­re mal sat­tı­ğım za­man be­nim kar­şı­ma çok yük­sek güm­rük ver­gi­le­ri çı­kı­yor ar­ka­daş­lar. Tak­dir he­pi­ni­zin.

Ya­ni, bir ül­ke dü­şü­nün ki, ta­ma­men, eko­no­mik öz­gür­lü­ğü bir baş­ka­la­rı­nın eli­ne ve­ril­miş. Bu­nun an­la­mı bu­dur ar­ka­daş­lar. "Sen sa­ta­maz­sın" di­yor. "Sat­tı­ğın za­man sa­na yük­sek ver­gi uy­gu­la­ya­cak­lar" di­yor. "Ama ben sa­na sa­ta­rım" di­yor. "Ora­da üre­ti­len mal­la­rı" di­yor, "Çin'de üre­ti­len mal­la­rı, Çin, sa­na…" di­yor, "ben onun­la an­laş­ma yap­tım" di­yor, "Çin'le Av­ru­pa Bir­li­ği ara­sın­da an­laş­ma yap­tım" di­yor, "sa­na yüz­de 3 güm­rük­le sa­ta­cak ar­ka­daş" di­yor. "Ama se­nin ih­ra­cat­çın sa­ta­maz" di­yor. Bu ül­ke­de eko­no­mik ba­ğım­sız­lık­tan, bu ül­ke­de­ki ulu­sal sa­na­yi­ci­den, bu ül­ke­de­ki ulu­sal sa­na­yi­den bah­se­de­bi­li­yor mu­yuz, he­pi­ni­zin tak­dir­le­ri­ne su­nu­yo­rum. Bir son­ra­ki mad­de­de bir da­ha ko­nu­şa­ca­ğım.

Te­şek­kür edi­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın As­la­noğ­lu.

Mad­de üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

2'nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 2 - Bu Ka­nun ya­yı­mı ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gi­rer.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Fe­rit Mev­lüt As­la­noğ­lu…

MUS­TA­FA ÜNAL­DI (Kon­ya) - Mad­de üze­rin­de ko­nuş­sun Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Evet, Sa­yın As­la­noğ­lu mad­de üze­rin­de ko­nuş­ma­nı­zı ri­ca edi­yo­rum.

CHP GRU­BU ADI­NA FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (Ma­lat­ya) - Sa­yın Baş­ka­nım, ben Mec­lis tö­re­si­ne uyan bir in­sa­nım. Dik­kat eder­se­niz, 1'in­ci mad­de­de söz­le­ri­me baş­la­ma­dan za­tı­ali­niz­den izin is­te­dim efen­dim. O ne­za­ke­ti gös­ter­di­niz, te­şek­kür edi­yo­rum.

BAŞ­KAN - Efen­dim, öbür mad­de­de ko­nuş­tu­nuz, ge­re­ği­ni açık­la­dı­nız za­ten.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - O ar­ka­daş­la­rı­mı­zın, herhâlde, be­nim, Baş­ka­nım­dan izin al­ma ne­za­ke­ti­mi duy­ma­dık­la­rı­nı tah­min et­ti­ğim için…

MUS­TA­FA ÜNAL­DI (Kon­ya) - Mad­dey­le il­gi­li… Gö­re­lim…

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Ben ne­za­ke­ti bi­li­rim Be­ye­fen­di, si­zi de ne­za­ke­te da­vet edi­yo­rum. Ben ne ko­nu­şa­ca­ğı­mı bi­li­rim.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

MUS­TA­FA ÜNAL­DI (Kon­ya) - Mad­de üze­rin­de ko­nu­şun.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Ben ne ko­nu­şa­ca­ğı­mı bi­li­rim. Siz de lüt­fe­din ge­lin, siz de mad­de üze­rin­de ko­nu­şun efen­dim, ora­dan laf ata­rak de­ğil.

Ben böl­ge­den ge­len bir in­san ola­rak böl­ge­nin so­ru­nu­nu di­le ge­tir­mem bu Mec­li­sin en ta­bii hak­kı­dır, en ta­bii gö­re­vi­dir. Onun için, si­zi de ne­za­ke­te da­vet edi­yo­rum.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Biz de din­le­yi­ci­yiz.

ÖMER ABU­ŞOĞ­LU (Ga­zi­an­tep) - Sa­yın Baş­kan, sü­re­yi laf ata­rak ge­çi­ri­yor­lar.

BAŞ­KAN - Efen­dim, laf at­ma­ya­lım lüt­fen, ha­tip ko­nuş­ma­sı­nı yap­sın.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, de­min eko­no­mik ba­ğım­sız­lık­tan bah­set­tim. Ül­ke­nin için­de ol­du­ğu ko­şul­lar­dan, ül­ke sa­na­yi­ci­si­nin, ül­ke eko­no­mi­si­nin bi­ri­le­ri ta­ra­fın­dan bas­tı­rı­la­rak, ken­di üret­tik­le­ri mal­la­rı bu ül­ke­ye na­sıl sa­ta­rı­zın he­sa­bı­nı yap­tık­la­rı­nı be­lirt­mek is­te­dim.

Şim­di, bu ül­ke­ler­de­ki teş­vik sis­te­mi­ne ge­le­lim. Bu ül­ke­ler­de uy­gu­la­nan teş­vik sis­te­mi, ken­di ulu­sal sa­na­yi­ci­si­ni, ken­di ulu­sal eko­no­mi­si­ni, ken­di millî sa­na­yi­ci­si­ni na­sıl ko­ru­yor, na­sıl kol­lu­yor­lar?

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, son dört bu­çuk yıl­da uy­gu­la­dı­ğı­nız kur po­li­ti­ka­sı kim­le­rin işi­ne ya­ra­dı? Bu ül­ke­de­ki ulu­sal sa­na­yi­ci­nin, bu ül­ke­de­ki emek yo­ğun sa­na­yi­ci­nin… De­min, Sa­yın De­niz­li Mil­let­ve­ki­lim bah­set­ti, ay­nen De­niz­li'de­ki olay­la­ra ben de ka­tı­lı­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, dü­şük kur 1.700'den… Yi­ne söy­lü­yo­rum, bu ül­ke­de üre­tim için ge­len ya­ban­cı ser­ma­ye­yi ba­na han­gi mil­let­ve­ki­lim aca­ba gös­te­re­bi­le­cek­tir? Yi­ne söy­lü­yo­rum, üre­ti­me, eko­no­mi­ye, is­tih­da­ma ya­ra­yan, is­tih­dam için ge­len bir ya­ban­cı ser­ma­ye­yi, me­rak edi­yo­rum; par­mak­la gös­te­re­ce­ğim, al­kış­la­ya­ca­ğım.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ge­len "ya­ban­cı ser­ma­ye" de­di­ği­niz tüm pa­ra­la­rın ne­re­ye gel­di­ği­ni, üre­tim için bir ku­ruş pa­ra gel­me­di­ği­ni bir kez da­ha söy­lü­yo­rum ve 1.700'den dö­viz boz­dur­du­lar bu be­ye­fen­di­ler. Bas­tı­rıl­mış kur­la, bu dö­viz, şu an­da 1.400 li­ra. Dün­ya­nın en yük­sek re­el fa­izi­ni öde­yen bir ül­ke­yiz. Dün­ya­da biz­den yük­sek re­el fa­iz öde­yen bir ül­ke yok­tur sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri. Da­ha son­ra, 1 mil­yon do­la­ra 1 mil­yon 450 bin do­lar ala­rak git­ti­ler. Sa­de­ce dik­kat­le­ri­ni­ze su­nu­yo­rum.

Şim­di, bir ül­ke dü­şü­nün, ulu­sal sa­na­yi­ci is­tih­dam ya­ra­tı­yor. Bir ül­ke dü­şü­nün, ken­di ça­lı­şa­nı­na as­ga­ri ver­gi uy­gu­lu­yor. Bir ül­ke dü­şü­nün, o ül­ke­de­ki sa­na­yi­nin te­mel ham mad­de­si olan ener­ji­ye en yük­sek ver­gi­yi uy­gu­lu­yor. Bir ül­ke dü­şü­nün, ken­di ül­ke­sin­de­ki sa­na­yi­ci­ye en pa­ha­lı ener­ji­yi sa­tı­yor. Pe­ki, böy­le bir ül­ke­de üre­tim­den, böy­le bir ül­ke­de is­tih­dam­dan bah­se­de­bi­lir mi­yiz? Ama­cı­nız ne­dir? Bu­ra­da­ki amaç, aca­ba ulu­sal sa­na­yi­ci­yi yok et­mek mi­dir? Aca­ba ama­cı­nız, Tür­ki­ye'de ulu­sal sa­na­yi­ci kal­ma­sın, hep ya­ban­cı ser­ma­ye­li bir­ta­kım ku­rum­lar Tür­ki­ye'de­ki ha­zır de­ğer­le­ri al­sın, ül­ke­de hiç­bir po­tan­si­yel, hiç­bir kay­nak ya­rat­ma­dan bu­ra­da el­de et­ti­ği kârı dı­şa­rı gö­tür­sün. Bu­nun an­la­mı bu, ar­ka­daş­lar. Onun için, üçün­cü ül­ke­ler de­di­ği­miz ül­ke­le­re de, özel­lik­le çok uzun yıl­lar…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ne öne­ri­yor­su­nuz, ya­ban­cı ser­ma­ye­yi ya­sak­la­ya­lım mı?

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Ünal Bey, siz de ge­lin ko­nu­şun lüt­fen.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Söy­le di­yo­ruz…

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Ya, siz de ge­lin ko­nu­şun kar­de­şim!

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ya, mad­de üze­rin­de ko­nuş.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Ora­da he­sap so­ra­rak, laf ata­rak bir ye­re gi­de­mez­si­niz. Bu ül­ke­de, ben, ulu­sal sa­na­yi­ci­yi yok edi­yor­su­nuz di­yo­rum. Var­sa şe­yi­niz, ge­lir ko­nu­şur­su­nuz.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Bu ül­ke­de ya­ban­cı sa­na­yi­ci­yi ya­sak­la­ya­lım mı? Söy­le!

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Ya­ban­cı sa­na­yi­ci yok. Ya­ban­cı sa­na­yi­ci ne­re­de?

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ya­ban­cı ser­ma­ye­yi ya­sak­la­ya­lım mı?

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Ya­ban­cı ser­ma­ye baş­ka, ya­ban­cı sa­na­yi baş­ka.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ya­sak­la­ya­lım mı?

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Bir ke­re, iki­si­ni ayı­ra­lım. Han­gi ya­ban­cı sa­na­yi­ci, han­gi ya­ban­cı ya­tı­rım­cı bu ül­ke­nin her­han­gi bir ye­rin­de is­tih­dam ya­ra­tı­yor­sa, üre­tim ya­pı­yor­sa ben de ona te­şek­kür ede­rim.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ya­sak­la mı di­yor­sun ge­len pa­ra­yı?

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Be­ye­fen­di­ci­ğim, bu­nu… Ya­ban­cı ser­ma­ye baş­ka, ya­ban­cı sa­na­yi baş­ka.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ya­ban­cı ser­ma­ye gel­me­sin mi? Söy­le, onu söy­le! Ya­sak­la­yın de.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Ne­yi ya­sak­la­yın Be­ye­fen­di?

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ya­ban­cı ser­ma­ye gel­me­sin mi? An­la­ya­lım.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Ya­ban­cı ser­ma­ye baş­ka…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ya, bı­rak baş­ka­sı­nı! Gel­sin mi gel­me­sin mi?

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Ha­yır efen­dim, ya­tı­rım ya­pan ya­ban­cı ser­ma­ye­ye te­şek­kür ede­rim.

BAŞ­KAN - Efen­dim, kar­şı­lık­lı ko­nuş­ma­ya­lım lüt­fen.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - O za­man, mad­de üze­rin­de ko­nu­şul­sun efen­dim.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Bu ül­ke­de is­tih­dam ya­ra­tan, üre­tim ya­pan han­gi ya­ban­cı ser­ma­ye de var­sa dö­nüp te­şek­kür de ede­rim, ama ül­ke­ye bir kat­ma de­ğer ya­ra­tı­yor­sa.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ya­ban­cı ser­ma­ye gel­sin mi gel­me­sin mi? Onu söy­le.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Sa­yın Baş­ka­nım…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Söy­le ya! Gel­sin mi gel­me­sin mi?

YÜ­CEL AR­TAN­TAŞ (Iğ­dır) - Ünal Bey, çık ko­nuş, sa­na en­gel yok ki ya­ni! Ye­rin­den ni­ye ko­nu­şu­yor­sun!

BAŞ­KAN - Sa­yın As­la­noğ­lu, siz Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bu ül­ke­nin ulu­sal sa­na­yi­ci­si, bu ül­ke­de­ki millî sa­na­yi, bu ül­ke­de­ki ulu­sal sa­na­yi bu man­tık­la bir ye­re gi­de­mez di­yo­rum. Hep, ge­len ya­ban­cı ser­ma­ye­de ya­ban­cı ya­tı­rım­cı yok. Bir da­ha söy­le­ye­yim mi? Bir da­ha...

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ya­ban­cı ser­ma­ye gel­sin mi gel­me­sin mi, onu söy­le.

BAŞ­KAN - Sa­yın Ka­cır, öy­le bir şey yok. Öy­le, kar­şı­lık­lı ko­nuş­ma di­ye bir şey yok. Be­ğen­me­ye­bi­lir­si­niz ha­ti­bi ama mü­da­ha­le et­me­yin.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Be­ye­fen­di, var­sa şu ka­dar bil­gi da­ğar­cı­ğın­da bir şey, ge­lir ko­nu­şur­sun.

BAŞ­KAN - Sa­yın As­la­noğ­lu… Sa­yın As­la­noğ­lu, lüt­fen siz Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ko­nu­yu çar­pıt­ma­dan ko­nuş­sun.

MUS­TA­FA ÜNAL­DI (Kon­ya) - Sa­yın Baş­kan, mad­dey­le il­gi­li ko­nu­şa­ca­ğı­nı söy­le­di.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Be­ye­fen­di, ney­le il­gi­li ko­nu­şu­yo­rum? Herhâlde, siz, bu ko­nu­yu bil­mi­yor­su­nuz da onun için… Ney­le il­gi­li ko­nu­şu­yo­rum?

BAŞ­KAN - Sa­yın As­la­noğ­lu, siz bı­ra­kın ce­vap ver­me­yi, Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - Bu, eko­no­mik iş bir­li­ği an­laş­ma­sı, bu ül­ke­nin sa­na­yi­siy­le, bu ül­ke­nin…

MUS­TA­FA ÜNAL­DI (Kon­ya) - Mad­de­ye efen­dim, mad­de­ye… Ge­ne­li hak­kın­da ko­nuş­mu­yo­ruz, mad­dey­le il­gi­li ko­nuş. Mad­de­yi oku­sa­nı­za.

BAŞ­KAN - Sa­yın Ünal­dı, lüt­fen ka­rış­ma­yın.

Bu­yu­run efen­dim, siz ko­nu­şun.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) - De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bu ül­ke­de uy­gu­la­nan teş­vik sis­tem­le­ri­ne lüt­fen bir ba­kın. Bu ül­ke­de han­gi teş­vik sis­tem­le­ri uy­gu­la­nı­yor? Özel­lik­le, mal sat­tı­ğı­mız üçün­cü ül­ke­le­re, bu an­laş­ma­yı yap­tı­ğı­mız üçün­cü ül­ke­ler­de­ki da­hi teş­vik sis­te­mi ne­dir? Bu ül­ke­de uy­gu­la­nan bu­gün­kü 5084 sa­yı­lı teş­vik sis­te­miy­le bu ül­ke sa­na­yi­ci­si bir ye­re gi­de­mez.

Bir da­ha söy­le­ye­yim: Mal sat­mak için, üçün­cü ül­ke­le­re ih­ra­cat yap­mak için, bu güm­rük bir­li­ği­nin uy­gu­la­dı­ğı bu zor­ba­lık­la biz üçün­cü ül­ke­ler­de ola­ma­yız, ken­di­le­ri bi­zi bu­ra­da en­gel­ler, üçün­cü ül­ke­ler­de­ki tüm raf­lar­da güm­rük bir­li­ği ül­ke­le­ri­nin ma­lı olur. Da­ha na­sıl izah ede­yim si­ze?

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bu açı­dan, bu an­laş­ma­la­rı ya­par­ken, kar­şı­lık­lı­lık il­ke­si ve bir baş­ka­sı­nın uy­gu­la­dı­ğı zor­ba­lık­lar­la bu ül­ke sa­na­yi­ci­si­nin yön­len­di­ril­me­me­si la­zım.

Bu an­laş­ma Tür­ki­ye için ge­rek­li­dir ama, çok geç kal­mış bir an­laş­ma­dır. Yıl­lar­ca, yak­la­şık on yıl­dır Türk sa­na­yi­ci­si­ne hiç­bir teş­vik ya­rat­ma­dan, hiç­bir ge­ti­ri ol­ma­dan, güm­rük bir­li­ği­nin da­yat­ma­sı ile on yıl geç kal­mış bir an­laş­ma­dır.

Bu an­laş­ma­nın ül­ke­miz için ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum.

Te­şek­kür ede­rim. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın As­la­noğ­lu.

Mad­de üze­rin­de­ki ko­nuş­ma­lar ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

3'ncü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 3- Bu Ka­nun hü­küm­le­ri­ni Ba­kan­lar Ku­ru­lu yü­rü­tür.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Fah­ret­tin Üs­tün.

Bu­yu­run efen­dim.

CHP GRU­BU ADI­NA FAH­RET­TİN ÜS­TÜN (Muğ­la) - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın 3'ün­cü mad­de­si üze­rin­de söz al­dım. Yü­ce he­ye­ti say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı, böl­ge­sin­de ti­ca­re­te iliş­kin en­gel­le­rin aşa­ma­lı ola­rak kal­dı­rıl­ma­sı ve böl­ge içi ve böl­ge­nin di­ğer böl­ge­ler­le olan ti­ca­re­ti­nin ar­tı­rıl­ma­sı­na yö­ne­lik ön­lem­le­rin alın­ma­sı ola­rak be­lir­len­miş­tir.

Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın önem­li böl­ge­sel iş bir­li­ği pro­je­le­rin­den­dir. Güm­rük ta­ri­fe­le­ri­nin in­di­ril­me­si ve ta­ri­fe dı­şı en­gel­le­rin gi­de­ril­me­si yo­luy­la Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı ül­ke­le­ri ara­sın­da ti­ca­re­tin ar­tı­rıl­ma­sı­nı amaç­la­mak­ta­dır.

An­laş­ma, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı üye­si ül­ke­ler ara­sın­da ta­ri­fe cet­vel­le­ri­nin yüz­de 80'in­de güm­rük ora­nı­nı se­kiz yıl­da yüz­de 15'e in­dir­me­yi ön­gör­mek­te­dir. Ül­ke­ler, ta­ri­fe cet­vel­le­ri­nin yüz­de 20'si­ni "has­sas mal­lar" ola­rak ni­te­le­yip an­laş­ma dı­şı tu­ta­bi­le­cek­tir.

İç pi­ya­sa­la­rı­nı yük­sek ver­gi­ler­le ko­ru­yan, özel­lik­le İran ve Or­ta As­ya  ül­ke­le­ri­nin an­laş­ma hü­küm­le­ri­ne gö­re ger­çek­leş­ti­re­cek­le­ri ta­ri­fe in­di­rim­le­ri­nin ih­ra­cat­çı­la­rı­mı­zın anı­lan pa­zar­la­ra da­ha ra­hat gir­me­si­ni sağ­la­ya­ca­ğı, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı'yla, se­kiz yıl bo­yun­ca sü­re­cek in­di­rim­ler so­nu­cun­da, di­ğer ül­ke­le­rin ta­ri­fe­le­ri önem­li oran­da aza­la­cak­tır. Tür­ki­ye'nin za­ten dü­şük olan ta­ri­fe­le­rin­de ise her­han­gi bir in­di­ri­me gi­dil­me­ye­cek, ay­rı­ca bi­zim için has­sa­si­yet arz eden ta­rım­sal ürün­ler yüz­de 20'lik ne­ga­tif lis­tey­le ko­ru­na­cak­tır.

Ku­ru­luş­la il­gi­li Es­ki­şe­hir Mil­let­ve­ki­li­mi­zin yap­tı­ğı bil­gi­len­dir­me­den son­ra, Av­ru­pa Bir­li­ği ve ABD'nin ko­ru­ma­cı po­li­ti­ka­la­rı­nı art­tı­ra­rak Türk ve İran ih­raç mal­la­rı­na ko­ta koy­ma­la­rı, Tür­ki­ye, İran ve Pa­kis­tan'ı böl­ge­sel ti­ca­ret ve ile­ti­şi­mi güç­len­di­ril­mek için ECO'yu kur­ma­ya sevk et­miş­tir. Tür­ki­ye ve İran için böl­ge­de­ki Türk cum­hu­ri­yet­le­ri ca­zip pa­zar­lar ol­sa da, bu ül­ke­ler ön­ce­le­ri hem Müs­lü­man­la­rın oluş­tur­du­ğu bir blok­ta yer ala­rak Rus­ya'yı kız­dır­mak is­te­me­dik­le­ri hem de ECO'nun ni­ye­tin­den tam emin ol­ma­dık­la­rı için te­red­düt­lü dav­ran­mış­lar­dır. İlk ön­ce 1992'de Tah­ran'da ya­pı­lan ECO zir­ve­si­ne göz­lem­ci sta­tü­sün­de ka­tı­lan Or­ta As­ya cum­hu­ri­yet­le­ri, kı­sa sü­re­de ECO'ya ısın­mış­lar; ön­ce Azer­bay­can, Türk­me­nis­tan, Öz­be­kis­tan, ar­dın­dan da Ta­ci­kis­tan ve Kır­gı­zis­tan ör­gü­te üye ol­muş­lar­dır.

Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı, bu­gün üze­rin­de 350 mil­yon in­sa­nın ya­şa­dı­ğı, 7 mil­yon ki­lo­met­re ka­re­lik ala­nı kap­sa­yan on üye­li bir ör­güt hâli­ne gel­miş­tir ve böl­ge­nin şart­la­rı dü­şü­nül­dü­ğün­de, ile­ri­de çok önem­li fonk­si­yo­nel gö­rev­ler ala­bi­lir ve da­ha et­kin bir ya­pı­ya ka­vuş­tu­ru­la­rak bu gö­re­vi üst­len­me­si sağ­lan­ma­lı­dır. Bu ko­nu­da, Tür­ki­ye, İran ve di­ğer böl­ge ül­ke­le­ri­ne önem­li gö­rev­ler düş­mek­te­dir.

Böl­ge için önem arz eden ener­ji, ma­den­ci­lik ve çev­re alan­la­rın­da 2000 yı­lın­da İs­la­ma­bad'da dü­zen­le­nen EİT I. Ener­ji/Pet­rol Ba­kan­la­rı Top­lan­tı­sı ka­rar­la­rı uya­rın­ca, 2001-2005 yıl­la­rı­na iliş­kin EİT Böl­ge­sin­de Ener­ji/Pet­rol İş­bir­li­ği Or­tak Bil­di­ri­si ve Ey­lem Pla­nı ka­bul edil­miş, bun­la­rın uy­gu­lan­ma­sı­na yö­ne­lik iler­le­me ra­po­ru ha­zır­lan­mış ve göz­den ge­çi­ril­miş­tir.

Gü­nü­müz­de ulus­la­ra­ra­sı eko­no­mik ör­güt­le­ri in­ce­le­di­ği­miz­de, tüm ulus­la­ra­ra­sı ve­ya böl­ge­sel eko­no­mik ör­güt­le­rin ni­hai nok­ta­da si­ya­sal he­def­ler içer­mek­te ol­du­ğu­nu gö­rü­rüz. Bu­na en so­mut ör­nek Av­ru­pa Bir­li­ği­dir. Bu­ra­dan ha­re­ket­le, ön­ce­lik­le üye ül­ke­le­rin eko­no­mik ve sos­yal ge­liş­me­le­ri­ni sağ­la­ma ama­cı ta­şı­yan, iş­te bu du­rum­da, bu tür­den bir eko­no­mik ör­gü­tün ha­ya­ta ge­çi­ril­me­si­ni sağ­la­yan ve bu ör­güt kap­sa­mın­da ön­cü du­ru­mun­da bu­lu­nan Tür­ki­ye, hem bu­lun­du­ğu coğ­raf­ya­da ba­zı eko­no­mik ve si­ya­sal ay­rı­ca­lık­lar el­de ede­bi­le­cek hem de Or­ta As­ya böl­ge­sin­de li­der du­ru­ma ge­ti­ri­le­bi­le­cek­tir.

ABD, so­ğuk sa­vaş dö­ne­min­de, Tür­ki­ye'yle il­gi­li po­li­ti­ka­la­rı­nı ken­di çı­kar­la­rı­na gö­re ye­ni­den dü­zen­le­miş­ti. Bu bağ­lam­da, ABD bir­kaç kez Tür­ki­ye'nin aley­hin­de gi­ri­şim­ler­de bu­lun­muş, 1963-64 Kıb­rıs kri­zi­nin ar­dın­dan gön­de­ri­len John­son mek­tu­bu ve 1974 Kıb­rıs Ba­rış Ha­rekâtın­dan son­ra uy­gu­la­nan si­lah am­bar­go­su, ABD'nin mu­ha­le­fe­ti­ne yal­nız­ca iki ör­nek­tir. ABD mu­ha­le­fe­ti­nin ne­de­ni ga­yet açık­tı. O za­man­lar, ABD, Tür­ki­ye'nin Or­ta Do­ğu'da­ki ko­nu­mu­nu, 1979 İran dev­ri­mi­ne ka­dar İran'la ve so­ğuk sa­vaş dö­ne­min­de İs­ra­il'le, Bal­kan­lar'da Yu­na­nis­tan'la ve Ba­tı blo­ku için­de di­ğer müt­te­fik­ler­le te­la­fi ede­bi­li­yor­du. O yıl­lar­da, baş­ka bir de­yiş­le, ABD'nin gö­zün­de, Tür­ki­ye'nin ye­ri­ne ge­ti­re­ce­ği var­sa­yı­lan so­rum­lu­luk­la­rı Tür­ki­ye'nin ye­ri­ne baş­ka dev­let­ler de üst­le­ne­bi­lir­di. Ba­ğım­sız­lık­la­rı­nı ilan et­me­le­ri­nin ar­dın­dan, Tür­ki­ye, Or­ta As­ya dev­let­le­riy­le çok yön­lü iliş­ki­ler ge­liş­tir­me­ye baş­la­mış­tır. Tür­ki­ye'nin bu dev­let­le­re iliş­kin dış po­li­ti­ka amaç­la­rı, çok yön­lü iliş­ki­ler ge­liş­ti­re­rek, ken­di böl­ge­sin­de eko­no­mik ve po­li­tik güç ka­zan­mak, eko­no­mik, sos­yal ve si­ya­sal so­run­la­rı­nı çöz­me aşa­ma­sın­da bu dev­let­le­re yar­dım­da bu­lun­mak, eko­no­mik, sos­yal ve si­ya­sal ge­liş­me­le­ri­ni ko­lay­laş­tır­mak, ken­di eko­no­mik ya­pı­sı­nı ve de­mok­ra­tik sis­te­mi­ni bir mo­del ola­rak sun­mak­tır.

İlk yıl­lar­da Tür­ki­ye'nin tüm bu gi­ri­şim­le­ri bu dev­let­ler ta­ra­fın­dan bü­yük bir he­ye­can­la kar­şı­lan­mış, iki ta­raf ara­sın­da pek çok resmî zi­ya­ret­ler ger­çek­leş­ti­ril­miş, çok yön­lü eko­no­mik, sos­yal ve kül­tü­rel an­laş­ma­lar im­za­lan­mış, el­çi­lik­ler açıl­mış, se­mi­ner ve kon­fe­rans­lar dü­zen­len­miş, çe­şit­li mer­kez ve ku­ru­luş­lar açıl­mış­tır.

Böl­ge­sel iş bir­li­ği ko­nu­la­rın­da ise Tür­ki­ye'nin ken­di­siy­le il­gi­li alan­lar­da ak­tif rol oy­na­ma­sı böl­ge­sel da­ya­nış­ma­yı kuv­vet­len­di­re­cek­tir; bu da, Tür­ki­ye'nin çı­kar­la­rı­na hiz­met ede­cek­tir. Bu bağ­lam­da, Tür­ki­ye'nin baş­lan­gıç­ta çok önem ver­di­ği Türk dev­let­le­ri ara­sın­da zir­ve top­lan­tı­la­rı ya­pıl­ma­sı­nın son za­man­lar­da il­gi­si­ni kay­bet­me­si, bel­ki, Ba­tı Av­ru­pa'yla ve­ya ABD'yle faz­la­ca meş­gul ol­ma­sı­nın bir so­nu­cu ola­bi­lir; fa­kat, Tür­ki­ye'yi önem­li bir dış po­li­ti­ka ara­cın­dan mah­rum bı­rak­tı­ğı açık­tır.

Tür­ki­ye'nin çı­kar­la­rı­nı ger­çek­leş­tir­me­si açı­sın­dan ye­ter­siz ola­rak gö­rü­len bu du­rum, Tür­ki­ye ile ABD iliş­ki­le­rin­de bel­li fay­da­lar el­de et­ti­ği gi­bi, önem­li ma­li­yet­le­ri de kar­şı­la­mak­ta­dır. Tür­ki­ye'nin Av­ru­pa Bir­li­ği iliş­ki­le­ri ise, her za­man so­run­lu ol­muş, bu alan­da, ABD'yle kar­şı­la­şı­lan­lar­dan çok da­ha faz­la olum­suz­luk­lar­la kar­şı­la­şıl­mış­tır. Tür­ki­ye'nin Av­ru­pa Bir­li­ği üye­li­ği hâlâ ufuk­ta gö­rül­me­yen bir ol­gu ni­te­li­ği ta­şı­mak­ta­dır. Tür­ki­ye, dış po­li­ti­ka or­tak­la­rı­nı çe­şit­len­dir­mek zo­run­da­dır.

Tür­ki­ye, za­man za­man di­ğer dış po­li­ti­ka ko­nu­la­rı ve iç prob­lem­ler­le uğ­ra­şır­ken, Kaf­kas­lar ve Or­ta As­ya'yı göz ar­dı et­ti­ği iz­le­ni­mi ver­mek­te­dir. Böy­le bir ta­vır, hiç­bir za­man Tür­ki­ye'nin çı­kar­la­rı­na ol­ma­ya­cak­tır. Tür­ki­ye, böl­ge­ye ya­kın olan ve böl­gey­le ta­rih­sel ve kül­tü­rel bağ­la­rı olan bir ül­ke ola­rak böl­ge­de en et­ki­li ol­mak için mü­ca­de­le eden bir dev­let ol­mak zo­run­da­dır.

ABD'nin bü­yük va­at­ler or­ta­ya ko­ya­rak açık­la­dı­ğı Bü­yük Or­ta Do­ğu Pro­je­si hâlen tam ola­rak an­la­şı­la­ma­mış­ken, Or­ta As­ya mer­kez­li ye­ni bir plan­dan söz edil­me­ye baş­lan­mış­tır. Bü­yük Or­ta As­ya Pro­je­si ola­rak ad­lan­dı­rı­lan ye­ni plan, ilk de­fa, ABD Dı­şiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı Or­ta As­ya ve Gü­ney As­ya Bü­ro­su So­rum­lu­su ta­ra­fın­dan 26 Ni­san 2006 ta­rih­li ko­nuş­ma­sın­da di­le ge­ti­ril­miş­tir. Pro­je, ge­nel an­lam­da Af­ga­nis­tan'ın ko­nu­mu­nu kuv­vet­len­dir­me­yi, Or­ta ve Gü­ney As­ya ara­sın­da ye­ni bağ­lan­tı­lar kur­ma­yı ve böl­ge in­san­la­rı ara­sın­da­ki iliş­ki­le­ri ge­liş­tir­me­yi he­def­le­mek­te­dir. ABD, Bü­yük As­ya Pro­je­siy­le Or­ta As­ya'yı Rus­ya, İran ve Çin ek­se­nin­den çı­kar­ma­yı he­def­li­yor. Za­ten, ener­ji po­li­ti­ka­la­rı­nın ve uy­gu­la­nan stra­te­ji­le­rin te­me­lin­de te­mel ener­ji kay­na­ğı hâli­ne gel­miş olan pet­rol ve do­ğal ga­zın ve bun­la­rın ge­ti­ri­si­nin kim­ler ta­ra­fın­dan, na­sıl ve han­gi oran­lar­da pay­la­şı­la­ca­ğı ça­ba­la­rı yat­mak­ta­dır.

Böl­ge­de aman­sız mü­ca­de­le sür­dü­rül­mek­te­dir. Bu aman­sız mü­ca­de­le sa­de­ce Bakû ola­rak de­ğil, Ha­zar hav­za­sı ola­rak dün­ya pet­rol şir­ket­le­ri­nin dik­ka­ti­ni çe­ken hav­za­dır. Ha­zar böl­ge­si, ulus­la­ra­ra­sı alan­da ener­ji­nin ye­ni je­opo­li­ti­ği ola­rak de­ğer­len­di­ril­mek­te­dir.

Ko­nuy­la il­gi­li ola­rak bir araş­tır­ma­cı ise şun­la­rı söy­le­mek­te­dir: "Ha­zar böl­ge­si Sov­yet­ler'den son­ra or­ta­ya çı­kan ye­ni je­opo­li­tik denk­lem­de böl­ge­sel ve ulus­la­ra­ra­sı güç­le­rin en çok nü­fuz mü­ca­de­le­si­ne gi­riş­ti­ği böl­ge­le­rin ba­şın­da gel­mek­te­dir. Tür­ki­ye'nin, Ha­zar böl­ge­sin­de­ki ener­ji iha­le­le­rin­den ye­ter­li pa­yı ala­ma­dı­ğı, an­cak iler­le­yen za­man­lar­da el­de edi­len pay­la­rı ar­tı­rı­cı çe­şit­li ted­bir­ler al­ma­sı ge­rek­ti­ği gö­rül­mek­te­dir.

Tür­ki­ye, Ha­zar böl­ge­siy­le il­gi­li po­li­ti­ka­sı­nı sa­de­ce bo­ru hat­tı­na in­dir­ge­me­me­li­dir. Bu si­ya­set çok ba­sit ve ucuz bir si­ya­set olur. Tür­ki­ye, böl­gey­le il­gi­li çok yön­lü, tu­tar­lı, da­ha ak­tif ve uzun va­de­li si­ya­set iz­le­me­li­dir. Çün­kü, Tür­ki­ye'nin Kaf­kas­lar ve Or­ta As­ya'ya yö­ne­lik çok bü­yük men­fa­at­le­ri ol­du­ğu ka­na­atin­de­yiz. Ay­rı­ca, Tür­ki­ye, böl­ge­de sür­dü­rü­len bü­yük oyun­da gi­de­rek dış­la­nan bir ül­ke de­ğil, ya­tı­rım ve re­zerv açı­sın­dan el­de ede­ce­ği pa­yı ar­tı­ran bir ül­ke ol­ma­lı­dır."

1991 Bi­rin­ci Kör­fez Sa­va­şı sı­ra­sın­da An­ka­ra'nın Was­hing­ton'a sağ­la­dı­ğı yar­dım Was­hing­ton açı­sın­dan ha­ya­ti bir önem ta­şı­mış­tır. Was­hing­ton, pet­rol bo­ru hat­tı­nın ka­pa­tıl­ma­sı ve Bağ­dat'a yö­ne­lik eko­no­mik am­bar­go­nun ba­şa­rı­sı­nı bü­yük öl­çü­de An­ka­ra sa­ye­sin­de bu dö­nem­de ga­ran­ti­le­miş­tir.

Tür­ki­ye, Bi­rin­ci Kör­fez Sa­va­şı sı­ra­sın­da­ki tu­tu­muy­la ABD ve Ba­tı nez­din­de pu­an top­lar­ken, sa­vaş son­ra­sı ge­liş­me­ler ve An­ka­ra'ya ve­ri­len söz­le­rin bir an­da unu­tul­ma­sı ve­ya ka­sıt­lı ola­rak ye­ri­ne ge­ti­ril­me­me­si eko­no­mik açı­dan Tür­ki­ye'yi ol­duk­ça sars­mış ve bir o ka­dar da ha­yal kı­rık­lı­ğı­na uğ­rat­mış­tır. Ma­ale­sef, bir ko­yup üç ala­ma­dık.

Son­ra­ki on yıl için­de, Tür­ki­ye'nin sa­de­ce Irak'a uy­gu­la­dı­ğı am­bar­go yü­zün­den uğ­ra­dı­ğı kay­bın 2000 ta­rih­li ga­ze­te­ler­de -Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğın­dan ve­ri­len ra­kam- 100 mil­yar do­lar ci­va­rın­da ol­du­ğu­dur.

Or­ta­ya çı­kan du­rum, özel­lik­le Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nde iş­siz­li­ği ar­tır­mış, hat­ta, Irak'ın Tür­ki­ye'ye olan borç­la­rı­nı öde­me­me­si ve mü­te­ah­hit­lik hiz­met­le­ri­nin dur­ma­sı gi­bi ne­ti­ce­le­ri do­ğur­muş­tur.

2003 yı­lı Mart ayın­da Irak'a yö­ne­lik ikin­ci ABD iş­ga­li ve bu iş­ga­lin böl­ge­de ya­rat­tı­ğı tah­ri­ba­tın Tür­ki­ye için ma­li­ye­ti 1991-2003 yıl­la­rı­nı kap­sa­yan on iki yıl­lık sü­reç­ten fark­lı ol­ma­mış­tır.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

FAH­RET­TİN ÜS­TÜN (De­vam­la) - Bu ka­dar önem­li bir böl­ge­de Tür­ki­ye da­ha ak­tif bir rol, gö­rev üst­len­me­li, böl­ge­de­ki den­ge­le­ri iyi iz­le­me­li, böl­ge ül­ke­le­riy­le Or­ta Do­ğu ve As­ya'da da­ha ak­tif si­ya­si or­ga­ni­zas­yon­lar­da ön­cü ül­ke­ler­den bi­ri ol­ma­lı­dır. Yok­sa, böl­ge­de ha­ri­ta­lar de­ğiş­ti­ril­me­ye ça­lı­şı­lır­ken olay­la­rı sey­ret­me­me­li­dir.

An­laş­ma­nın ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­ler, Ge­nel Ku­ru­lu say­gıy­la se­lam­la­rım. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Üs­tün.

Mad­de üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ta­sa­rı­nın tü­mü açık oy­la­ma­ya ta­bi­dir.

Açık oy­la­ma­nın elek­tro­nik oy­la­ma ci­ha­zıy­la ya­pıl­ma­sı­nı oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler... Ka­bul et­me­yen­ler... Ka­bul edil­miş­tir.

Oy­la­ma için dört da­ki­ka sü­re ve­re­ce­ğim. Bu sü­re için­de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin tek­nik per­so­nel­den yar­dım is­te­me­le­ri­ni, bu yar­dı­ma  rağ­men de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin, oy pu­su­la­la­rı­nı, oy­la­ma için ön­gö­rü­len dört da­ki­ka­lık sü­re için­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Ay­rı­ca, vekâle­ten oy kul­la­na­cak sa­yın ba­kan­lar var ise, han­gi ba­ka­na vekâle­ten oy kul­lan­dı­ğı­nı, oyu­nun ren­gi­ni ve ken­di­si­nin adı ve so­ya­dı ile im­za­sı­nı da ta­şı­yan oy pu­su­la­sı­nı, yi­ne, oy­la­ma için ön­gö­rü­len dört da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın ya­pı­lan açık oy­la­ma so­nu­cu­nu açık­lı­yo­rum:

Kul­la­nı­lan oy sa­yı­sı         : 283

Ka­bul                               : 283 (x)

Böy­le­ce, ta­sa­rı ka­bul edil­miş ve ka­nun­laş­mış­tır, ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum.

Bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati:16.25

 

(x) Açık oylama kesin sonuçlarını gösteren tablo Tutanağın sonuna eklidir.

İKİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 16.36

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Türkân Mİ­ÇO­OĞUL­LA­RI (İz­mir), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 69'un­cu Bir­le­şi­mi'nin İkin­ci Otu­ru­mu'nu açı­yo­rum.

4'ün­cü sı­ra­da yer alan, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir  Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Ba­yın­dır­lık, İmar, Ulaş­tır­ma ve Tu­rizm ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı­nın gö­rüş­me­le­ri­ne baş­la­ya­ca­ğız.

4.- Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Ba­yın­dır­lık, İmar, Ulaş­tır­ma ve Tu­rizm ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı (1/1077) (S. Sa­yı­sı: 1023) (x)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Ko­mis­yon ra­po­ru 1023 sı­ra sa­yıy­la bas­tı­rı­lıp da­ğı­tıl­mış­tır.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de söz is­te­yen, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ali Ke­mal De­ve­ci­ler.

Bu­yu­run efen­dim. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA ALİ KE­MAL DE­VE­Cİ­LER (Ba­lı­ke­sir) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı­nın onay­lan­ma­sı hak­kın­da­ki ya­say­la il­gi­li Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. He­pi­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

Yo­ğun ola­rak ya­şa­mak­ta ol­du­ğu­muz kü­re­sel­leş­me sü­re­cin­de, böl­ge­sel eko­no­mik iş bir­lik­le­ri ve böl­ge­sel bü­tün­leş­me­ler hız ka­zan­mış­tır. Bu ge­li­şim, glo­bal­leş­me­ye ters bir dav­ra­nış bi­çi­mi gi­bi gö­rün­se de ger­çek­te, hız­la or­ta­dan kal­kan sı­nır­la­rın var­lı­ğın­da, akıl­cı kul­la­nıl­ma­sı hâlin­de, ulu­sal eko­no­mi­le­re des­tek sağ­la­yan bir avan­taj hâli­ne dö­nüş­tü­rü­le­bi­le­cek özel­lik­ler ta­şı­mak­ta­dır.

20'nci yüz­yı­lın özel­lik­le son çey­re­ği, böl­ge­sel bü­tün­leş­me fa­ali­yet­le­rin­de bü­yük çap­ta ge­liş­me­le­rin gö­rül­dü­ğü bir dö­nem ol­muş­tur. Bu çer­çe­ve­de, en de­rin, en kap­sam­lı ve en ba­şa­rı­lı ör­nek Av­ru­pa Bir­li­ği­dir. Böl­ge­sel­leş­me, ge­niş­le­yen pa­zar imkânla­rıy­la, ge­niş öl­çe­ğe üre­tim ya­pa­bil­me imkânla­rı­nı da sağ­la­mak­ta­dır. Bu çer­çe­ve­de de­ğer­len­di­ril­di­ğin­de, kü­re­sel­leş­mey­le çe­li­şir gi­bi gö­rü­nen böl­ge­sel­leş­me, kü­re­sel­leş­me­yi den­ge­le­ye­cek bir po­tan­si­ye­le de sa­hip­tir.

Az ev­vel söy­le­miş ol­du­ğum gi­bi, böl­ge­sel eko­no­mik olu­şum­la­rın ya da ser­best ti­ca­ret böl­ge­le­ri­nin en önem­li ya­rar­la­rın­dan bi­ri, öte­ki tür­lü olu­şa­ma­ya­cak olan bir ti­ca­ret imkânı­nın ya­ra­tıl­ma­sı­dır. Ta­bii, bu­nun ger­çek­le­şe­bil­me­si, bu tür ti­ca­ret iliş­ki­le­ri­nin ta­ra­fı olan ül­ke­le­rin ko­nu­ya cid­di, is­tek­li ve ka­rar­lı bir yak­la­şı­ma sa­hip ol­ma­la­rıy­la doğ­ru oran­tı­lı­dır. Ör­ne­ğin, bir si­ya­sal grup­laş­ma de­ne­me­si olan İs­lam Kon­fe­ran­sı Ör­gü­tü, kı­sa adı "İSE­DAK" olan İs­lam Kon­fe­ran­sı Teş­ki­la­tı Eko­no­mik ve Ti­ca­ri İş­bir­li­ği Da­imi Ko­mi­te­si va­sı­ta­sıy­la, el­li ye­di üye ül­ke ara­sın­da eko­no­mik ve ti­ca­ri iş bir­li­ği­ni, 1984 yı­lın­dan bu ya­na yap­mak­ta ol­du­ğu dü­zen­li top­lan­tı­lar­la ge­liş­tir­me­ye ça­lış­mak­ta­dır.

Yir­mi yı­lı aş­kın bir sü­re­den be­ri Tür­ki­ye'nin ko­or­di­nas­yo­nun­da sür­dü­rül­mek­te olan bu ça­ba­la­rın so­nu­cun­da, üye ül­ke­ler ara­sın­da­ki ti­ca­re­tin pa­yı, son ve­ri­ler ışı­ğın­da, hâlen yüz­de 14,5 ora­nı­nı aşa­ma­mış­tır. Bu du­rum, el­li ye­di üye ül­ke eko­no­mi­si­nin bir­bi­rin­den fark­lı uz­man­laş­ma sa­ha­la­rı­na sa­hip ol­ma­la­rı­na rağ­men böy­le­dir ma­ale­sef. Ken­di ara­la­rın­da dü­şük bir ti­ca­ret iliş­ki­si­ne sa­hip bu ül­ke­ler­de, bir İs­lam or­tak pa­za­rı ku­rul­ma­sı gi­bi amaç­lar da­hi bu hâliy­le te­laf­fuz edi­le­bil­mek­te­dir.

(x) 1023 S. Sayılı Basmayazı Tutanağa eklidir.

Bu­ra­dan da an­la­şı­la­bi­le­ce­ği gi­bi, eko­no­mik grup­laş­ma­la­rın so­nuç ve­re­bil­me­si, o gru­ba üye olan ül­ke­le­rin bu­na inan­ma­sı­na ve bu­nu is­te­me­si­ne bağ­lı­dır.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Sa­yın Baş­kan; ba­şa­rı, an­cak ko­şul­la­rın iyi ta­nım­lan­ma­sı, he­def­le­rin ger­çek­çi tes­pit edil­me­si ve plan­la­ma­nın iyi ya­pıl­ma­sı hâlin­de bi­zim­le olur. Bu kap­sam­da ele alın­dı­ğın­da, İs­lam Kon­fe­ran­sı Teş­ki­la­tı al­tın­da, bir böl­ge­sel eko­no­mik iş bir­li­ği gi­ri­şi­mi ola­rak sı­nıf­la­na­cak Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı (kı­sa adı EİT), yi­ne ay­nı bi­çim­de sı­nıf­la­na­bi­le­cek ve da­ha ile­ri aşa­ma­la­ra ba­şa­rıy­la eri­şe­bil­miş olan Kör­fez İş­bir­li­ği Kon­se­yi­nin ar­dın­dan gel­di­ği­ni ve bel­li bir var­lık gös­te­re­bil­miş ol­du­ğu­nu söy­le­mek müm­kün­dür. Gö­re­li ola­rak bel­li bir iş bir­li­ği ve ak­ti­vi­te se­vi­ye­si ser­gi­le­yen Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı, bir eko­no­mik grup­laş­ma­nın bu nok­ta­ya da­hi ge­le­bil­me­si için, ta­raf olan ül­ke­le­rin bel­li bir böl­ge­de yer al­ma­la­rı ge­rek­ti­ği­ne önem­li bir ör­nek­tir. Bu­nun­la bir­lik­te, söz ko­nu­su iş bir­li­ği­nin şu an­ki se­vi­ye­si hiç­bir bi­çim­de ye­ter­li gö­rü­le­mez ve ge­liş­ti­ril­me­ye de muh­taç­tır.

Bu nok­ta­da, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın gel­di­ği nok­ta­yı bir ya­na bı­ra­ka­rak, üze­rin­de ko­nuş­mak için söz al­dı­ğım Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve söz ko­nu­su an­laş­ma­ya iliş­kin gö­rüş­le­ri­mi siz­ler­le pay­laş­mak is­ti­yo­rum.

Her şey­den ön­ce şu­nu söy­le­mek is­te­rim ki, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın oluş­tur­du­ğu eko­no­mik alan, Tür­ki­ye'nin Av­ru­pa Bir­li­ği üye­li­ği­ne yö­ne­lik he­de­fi­ni den­ge­le­ye­bi­le­cek ve güç­len­di­re­bi­le­cek bir po­tan­si­ye­le sa­hip­tir. Bu­nun­la be­ra­ber, bu po­tan­si­ye­lin ne de­re­ce­de ak­tif hâle ge­ti­ri­le­bi­le­ce­ği ve bu­nun ne ka­dar bir sü­re ala­ca­ğı ay­rı bir ko­nu­dur. Bu­na rağ­men, bu böl­ge­sel gi­ri­şi­min da­ha güç­lü bir bi­çim­de, ta­raf­la­rın or­tak ya­ra­rı­na so­nuç­lar ver­me­si her nok­ta­da des­te­ği hak et­mek­te­dir. Bu kap­sam­da ba­kıl­dı­ğın­da, bu­gün üze­rin­de gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz Tran­sit Çer­çe­ve An­laş­ma­sı da yü­ce Mec­lis ta­ra­fın­dan olum­lu bir yak­la­şım­la ele alın­ma­lı­dır. Bu­nun­la bir­lik­te, bu ge­rek­li­lik, ko­nu hak­kın­da ek­sik gör­dü­ğüm hu­sus­la­rı ya­pı­cı bir bi­çim­de ifa­de et­me­mi­ze de en­gel de­ğil­dir.

Her şey­den ön­ce, ka­nun ta­sa­rı­sı­nın ge­rek­çe­sin­de, Çer­çe­ve An­laş­ma­sı'nın Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı üye­si bu­lu­nan ül­ke­ler ta­ra­fın­dan onay­lan­ma­sı hâlin­de olu­şa­cak mev­zu­at bir­li­ği çer­çe­ve­sin­de or­tak ta­ri­fe ve ku­ral­la­rın oluş­tu­ru­la­bi­le­ce­ği, böy­le­ce ta­şı­ma ve müş­te­ri­le­re yö­ne­lik bü­yük ko­lay­lık­lar sağ­lan­mış ola­ca­ğı ifa­de edil­mek­te­dir. Ay­rı­ca, Mec­lis Ba­yın­dır­lık, İmar, Ulaş­tır­ma ve Tu­rizm ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rın­da, mev­zu­at bir­li­ği çer­çe­ve­sin­de de­mir yol­la­rın­da or­tak ta­ri­fe ve ku­ral­la­rın oluş­tu­ru­la­bi­le­ce­ği­ne yö­ne­lik bir ifa­de yer al­mak­ta­dır. Di­ğer bir de­yiş­le, Tür­ki­ye'nin, bu Çer­çe­ve An­laş­ma'nın ona­yıy­la bek­le­di­ği ni­hai amaç­lar­dan iki­si, stan­dart ta­ri­fe­le­re ge­çiş ve mev­zu­at bir­li­ği ola­rak be­lir­len­me­li­dir.

Ni­hai amaç­lar ola­rak ön pla­na çı­ka­rı­lan bu hu­sus­la­ra kar­şın, Çer­çe­ve An­laş­ma­sı'nın "Amaç­lar" baş­lık­lı 2'nci mad­de­sin­de bu tür bir stan­dar­di­zas­yo­na iliş­kin açık bir ifa­de­ye rast­lan­ma­mak­ta­dır. Ger­çek­te, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin bek­len­ti­si bu yön­de oluş­muş ol­sa da Çer­çe­ve An­laş­ma­sı ge­niş kap­sam­lı bir stan­dar­di­zas­yon­dan çok, âkit ül­ke­le­rin bir­bir­le­ri­nin sı­nır­la­rı içe­ri­sin­de tran­sit fa­ali­yet­ler gös­te­re­bil­me­le­ri ile sı­nır­lı bir çer­çe­ve çiz­mek­te­dir.

Bu kap­sam­da, yi­ne, 2'nci mad­de­de "tran­sit ge­çiş­le il­gi­li ida­ri iş­le­ri uyum­laş­tır­mak" ifa­de­si ol­duk­ça muğ­lak bir ifa­de­dir ve mev­zu­at bir­li­ği ama­cı­nı yan­sıt­maz. Oy­sa, ge­rek­çe­de be­lir­ti­len amaç­la­rı he­def­le­yen bir çer­çe­ve an­laş­ma­nın bu ama­ca ula­şa­bil­me­si için "Amaç­lar" mad­de­si al­tın­da, ay­nı  za­man­da, âkit ül­ke­ler ara­sın­da uyum­lu­laş­tı­rıl­mış bir tran­sit ta­şı­ma sis­te­mi­ne ulaş­mak he­de­fi­nin açık­ça be­lir­til­me­si ge­re­kir­di. Ta­sa­rı­da, bu he­def­le­re iliş­kin açık bir amaç bu­lun­ma­dı­ğı gi­bi "Muh­te­lif Hü­küm­ler" baş­lık­lı bö­lü­mün­de yer alan "İç Mev­zu­at" baş­lık­lı mad­de­sin­de de âkit ta­raf­la­rın tran­sit ta­şı­may­la il­gi­li ku­ral, yö­net­me­lik ve ida­ri usul­le­ri uyum­lu hâle ge­ti­re­ce­ği ve ba­sit­leş­ti­re­ce­ği yö­nün­de de bir ifa­de­ye rast­lan­ma­mak­ta­dır. Her ne ka­dar, bu yön­de bir ifa­de ta­sa­rı­da yer alı­yor ol­sa da bu­nun bi­çi­mi, sü­re­si, yap­tı­rı­mı­na iliş­kin her­han­gi bir ta­ah­hüt­te bu­lun­mak­tan ka­çı­nıl­mış­tır. Bu nok­ta­da açık bir ira­de be­ya­nın­da bu­lun­ma­yan Çer­çe­ve An­laş­ma, bu­nun ini­si­ya­ti­fi­ni, Tran­sit Ta­şı­ma Ko­or­di­nas­yon Ku­ru­lu­na bı­rak­mış gi­bi gö­rün­mek­te­dir. Bu­nun­la be­ra­ber, bu Ku­rul, üye ül­ke­le­rin oy bir­li­ğiy­le ka­rar­la­ra ula­şa­cak­la­rı ida­ri bir or­gan ola­ca­ğı için, Çer­çe­ve An­laş­ma'da açık hü­küm içer­me­yen hu­sus­lar­da hız­la yol ala­bi­le­cek ol­ma­sı, hat­ta hat­ta bu yön­de bir he­def gös­te­re­bi­le­cek ol­ma­sı da­hi tar­tış­ma­lı­dır.

Ta­sa­rı­nın "Güm­rük Rü­sum ve Ver­gi­le­ri ile Di­ğer Harç ve Mas­raf­lar" baş­lık­lı kıs­mın­da ise tran­sit ge­çi­şi, güm­rük rü­sum ve ver­gi­le­ri ile di­ğer harç­lar­dan mu­af kı­lar­ken, yol kul­la­nım ve ba­kım üc­ret­le­ri, iç mev­zu­at uya­rın­ca sağ­la­nan özel hiz­met üc­ret­le­ri­nin öden­me­si­ni ön­gör­mek­te­dir. Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı ül­ke­le­ri­nin pek ço­ğun­da ku­rum­sal ka­pa­si­te­le­rin hâlen ge­li­şim aşa­ma­sın­da ol­du­ğu ha­tır­lan­dı­ğın­da, bu ko­nu­da, üye ül­ke­ler­de ge­çer­li kı­lı­na­cak öde­me­le­rin yük­sek ya da çok de­ğiş­ken ol­ma­sı du­ru­muy­la kar­şı­la­şıl­mak­ta­dır. Ör­ne­ğin, ma­li­yet­le­rin bel­li bir bi­çim­de sı­nır­lan­dı­rıl­ma­sı yak­la­şı­mı "De­niz Li­man­la­rı ve Te­sis­le­ri" baş­lık­lı mad­de­de yer alır­ken, bu mad­de­de bu­na iliş­kin bir hü­küm bu­lun­ma­ma­sı da bir ek­sik­lik­tir. Bu bağ­lam­da, bu tür öde­me­ler­de âkit ül­ke­ler­de bir yek­ne­sak­lık sağ­lan­ma­sı da önem­li­dir. Mad­de­de, bu tür yek­ne­sak­lı­ğın hi­la­fı­na ola­bi­le­cek uy­gu­la­ma­la­rı en­gel­le­yi­ci bir hü­küm ol­ma­dı­ğı gi­bi, bu­na iliş­kin prob­lem­le­rin bir so­run ola­rak Tran­sit Ta­şı­ma Ko­or­di­nas­yon Ku­ru­lu­na ta­şın­ma­sı­nı özen­di­re­cek her­han­gi bir ifa­de­ye de rast­lan­ma­mak­ta­dır.

Öte yan­dan "Tran­sit Ge­çi­şi Hız­lan­dır­ma­ya Yö­ne­lik Ön­lem­ler" baş­lı­ğı­nın al­tın­da yer alan mad­de­de, âkit ül­ke­le­ri, tran­sit ge­çi­şin sü­rat­li ve mun­ta­zam akı­şı­nı sağ­la­mak için sı­ra­la­nan ön­lem­le­ri al­ma­ya zo­run­lu kıl­ma­mak­ta­dır. Bu­nun ye­ri­ne, ül­ke­le­re, yal­nız­ca bu ön­lem­le­ri al­ma­ya ça­ba sarf et­me yü­küm­lü­lük­le­ri ge­ti­ril­mek­te­dir. Bu hâliy­le de âkit ül­ke­le­rin bu ön­lem­le­ri ye­ri­ne ge­tir­me­si için bir zo­run­lu­luk sa­hi­bi ol­ma­sı en­gel­len­mek­te, bun­dan za­rar gö­ren­le­rin ya da ge­ci­ken­le­rin -ya­pa­cak­la­rı hu­ku­ki baş­vu­ru­la­rın- bu mad­de kap­sa­mın­da her­han­gi bir hak id­dia et­me­le­ri­nin de önü ka­pa­tıl­mak­ta­dır.

Yi­ne, ay­nı mad­de­nin (g) ben­din­de yer alan ifa­de mad­de­nin bü­tün­lü­ğü için­de okun­du­ğun­da, âkit ta­raf­la­rın, mal­la­rın hız­lı ve et­kin ge­çi­şi­ni ko­lay­laş­tır­mak ve tek tip ta­şı­ma bel­ge­le­ri­ni be­nim­se­mek yö­nün­de ça­ba sarf ede­cek­le­ri an­la­mı­nı ver­mek­te­dir. Bu şe­kil­de ya­zıl­mış bu­lu­nan söz ko­nu­su me­tin, da­ha son­ra­ki mad­de­ler­de yer alan ve ül­ke­le­re ba­zı bel­ge­le­ri kar­şı­lık­lı ta­nı­ma zo­run­lu­lu­ğu ge­ti­ren ifa­de­le­re na­za­ran da­ha za­yıf, do­la­yı­sıy­la ge­nel an­lam­da bü­tün­lü­ğü­nü bo­zan bir yak­la­şım ola­rak be­lir­mek­te­dir.

Yi­ne, mad­de­den, kom­şu sı­nır ka­pı­la­rı­nın ça­lış­ma sa­at­le­ri­ni uyum­laş­tır­mak hu­su­sun­da ça­ba sarf edi­le­ce­ği an­la­mı da el­de edil­mek­te­dir. Bu nok­ta­da, ör­ne­ğin Tür­ki­ye'de cu­mar­te­si ve pa­zar gün­le­ri resmî ta­til gün­le­riy­ken, İran'da cu­ma gü­nü­nün resmî ta­til ol­du­ğu ha­tır­la­tıl­dı­ğın­da, bu mad­de kap­sa­mın­da ça­lış­ma sa­at­le­ri­ni uyum­laş­tır­mak için ne ya­pı­la­ca­ğı me­rak ko­nu­su ol­mak­ta­dır. Tür­ki­ye'de­ki resmî haf­ta so­nu ta­ti­li mi de­ğiş­ti­ril­mek is­te­ne­cek­tir, yok­sa İran, uy­gu­la­ma­sın­dan mı vaz­ge­çe­cek­tir?

Yi­ne, "Tran­sit Ge­çiş Gü­ven­li­ği" kıs­mın­da, tran­sit yol­la­rı üze­rin­de ge­çiş gü­ven­li­ği ve çev­re­nin ko­run­ma­sı için ge­rek­li olan tüm ön­lem­le­ri ala­cak­la­rı da ifa­de edil­mek­te­dir. Gü­ven­li­ğin sağ­lan­ma­sı, özün­de, za­ten, il­gi­li dev­le­tin bir gö­re­vi ve yü­küm­lü­lü­ğü­dür. Do­la­yı­sıy­la, bu­nun, bu­ra­da, bu şe­kil­de te­laf­fu­zu, ma­lu­mun ila­nın­dan baş­ka bir şey de de­ğil­dir. Bu­na kar­şın, bu ön­le­min alın­ma­sın­da ya­şa­na­bi­le­cek ak­sa­ma­lar so­nu­cun­da, za­rar gö­re­nin za­ra­rı­nın ne şe­kil­de taz­min edi­le­ce­ği ya da ne­re­ye baş­vu­ra­ca­ğı hu­su­sun­da bir hü­küm içer­me­si hâlin­de, da­ha uy­gun bir ya­zım tar­zı­na ka­vuş­muş ola­bi­lir­di. Fa­kat, şim­di­ki ifa­de tar­zıy­la bu an­lam ek­sik­tir. Ör­ne­ğin, bu nok­ta­da, il­gi­li ül­ke­nin ad­li ma­kam­la­rı­nın so­run­la il­gi­len­me­si sağ­la­nır­ken, ay­nı mad­de­de, ko­nuy­la il­gi­li Tran­sit Ta­şı­ma Ko­or­di­nas­yon Ku­ru­lu­nun da bir fonk­si­yon üst­len­me­si hu­su­su, bu Ku­ru­lun gö­rev ala­nı­nı ta­nım­la­yan açık bir ifa­de bi­çi­min­de ya­zı­la­bi­lir­di.

Yi­ne, öte yan­dan, bu­ra­da ola­cak olan ka­za­la­rın son­ra­sın­da ya­pı­lan iş­lem­ler es­na­sın­da, gı­da mad­de­le­ri­nin bo­zul­ma­sı so­ru­nu il­gi­li ül­ke­nin ye­ter­siz ku­rum­sal ka­pa­si­te­le­ri­nin bir so­nu­cu ola­rak or­ta­ya çı­ka­bi­lir. Bu nok­ta­da da so­ru­nun, şef­faf­lık ve ta­raf­sız­lık il­ke­le­ri çer­çe­ve­sin­de gi­de­ri­le­bil­me­si, bu tür so­run­la­rın sa­yı­sın­da bir ar­tış gö­rül­me­si hâlin­de bu­nun üs­te­sin­den ge­li­ne­bil­me­si için bir me­ka­niz­ma öne­ril­me­mek­te­dir. Bu tür me­ka­niz­ma­la­rın ne il­gi­li mad­de­ler­de ne de Çer­çe­ve An­laş­ma­sı'nın her­han­gi bir hük­mü için­de yer al­dı­ğı gö­rül­me­mek­te­dir.

Ni­te­kim, yu­ka­rı­da ek­sik­li­ği­ni be­lirt­miş ol­du­ğum ge­rek­siz ge­cik­me­den âkit ül­ke­yi so­rum­lu tu­ta­cak bir yak­la­şı­mın yok­lu­ğun­da, tran­sit ta­şı­ma­cı­lar âkit ül­ke­ye ait ak­sak­lık­la­rın ma­li­ye­ti­ni doğ­ru­dan üst­len­mek ko­nu­mun­da ola­cak­lar­dır.

Üye ül­ke­le­ri, uy­gu­la­ma, bel­ge ve ma­li­yet­ler­de bel­li bir yek­ne­sak­lı­ğa zor­la­ma­sı yö­nün­den ba­kıl­dı­ğın­da, Çer­çe­ve An­laş­ma'nın bu şe­kil­de ek­sik­ler içer­di­ği gö­rül­mek­te­dir. Bu an­laş­ma ör­ne­ğin­den yo­la çı­ka­rak de­ğer­len­di­ril­di­ğin­de, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın ni­çin ye­ter­li ve­rim­le ça­lış­ma­dı­ğı da bir kez da­ha an­la­şıl­mak­ta­dır.

Kal­kın­ma İçin Böl­ge­sel İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın de­va­mı olan, 1985 yı­lın­da üç üye ül­key­le ku­ru­lan (Tür­ki­ye, İran ve Pa­kis­tan) ve 1992 yı­lın­da ye­di ye­ni üye­nin ka­tı­lı­mıy­la ge­niş­le­yen (Af­ga­nis­tan, Azer­bay­can, Ka­za­kis­tan, Kır­gı­zis­tan, Ta­ci­kis­tan, Türk­me­nis­tan ve Öz­be­kis­tan) Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı, 2004 yı­lın­da ba­rın­dır­dı­ğı 379,7 mil­yon ki­şiy­le dün­ya nü­fu­su­nun yüz­de 5,98'ini oluş­tur­mak­ta­dır. Bu den­li bü­yük bir nü­fu­sa sa­hip olan Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı böl­ge­si, ay­nı yıl­da yap­mış ol­du­ğu 638 mil­yar do­lar­lık gay­ri­sa­fi yurt içi ha­sı­la ile dün­ya üre­ti­mi­nin yüz­de 1,59'unu sağ­la­mış­tır. Üre­tim açı­sın­dan bu dü­şük pa­ya ek ola­rak, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı üye­si ül­ke­le­rin üre­tim ka­pa­si­te­le­ri ara­sın­da çok bü­yük fark­lar bu­lun­mak­ta­dır. Ni­te­kim, 2004 yı­lı iti­ba­rıy­la, Tür­ki­ye'nin gay­ri­sa­fi yurt içi ha­sı­la ra­ka­mı 300,6 mil­yar do­lar iken, Af­ga­nis­tan'ın üre­tim se­vi­ye­si 5,9 mil­yar do­lar se­vi­ye­sin­de­dir. Di­ğer se­kiz üye ül­ke ise bu bir­bi­rin­den çok fark­lı olan iki üre­tim se­vi­ye­si­nin ara­sın­da yer al­mak­ta­dır.

1996 yı­lın­da ka­bul edi­len Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Eko­no­mik İş­bir­li­ği Stra­te­ji­si, ti­ca­ret, ulaş­tır­ma, ha­ber­leş­me ve ener­ji­yi ön­ce­lik­li iş bir­li­ği alan­la­rı ola­rak be­lir­le­miş­tir. Böl­ge, özel­lik­le, baş­ta pet­rol ve do­ğal gaz  ol­mak üze­re zen­gin ener­ji kay­nak­la­rı­na sa­hip­tir. Bu po­tan­si­ye­lin de­ğer­len­di­ri­le­bil­me­si için, böl­ge­de de­mir yo­lu, ka­ra yo­lu ve ha­va yo­lu ağı oluş­tu­rul­ma­ya ça­lı­şıl­mak­ta­dır. Ni­te­kim, bu­gün ça­lış­ma­sı­nı yap­tı­ğı­mız ka­nun ta­sa­rı­sı da bu ça­ba­la­rın bir par­ça­sı­dır. Bu kap­sam­da, Trans-As­ya de­mir yo­lu gü­zergâhı, Al­ma­tı-Taş­kent-Tah­ran-İs­tan­bul hat­tı yol­cu tra­fi­ği­ne ve yük ta­şı­ma­cı­lı­ğı­na açıl­mış­tır. Ay­rı­ca, ti­ca­ret ve ya­tı­rım iş bir­li­ği çer­çe­ve­sin­de Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı böl­ge­sin­de ti­ca­re­tin ge­liş­ti­ril­me­si için çe­şit­li iş bir­li­ği ça­lış­ma­la­rı da yü­rü­tül­mek­te­dir.

Böl­ge için­de ti­ca­re­tin ve eko­no­mik iliş­ki­le­rin ge­liş­ti­ril­me­si­ne yö­ne­lik ça­ba­la­ra rağ­men, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı üye­si ül­ke­le­rin böl­ge içi ti­ca­ret ora­nı, or­ta­la­ma ola­rak yüz­de 4,7 ci­va­rın­da­dır. Sa­hip olu­nan po­tan­si­ye­le rağ­men, 2004 yı­lı iti­ba­rıy­la böl­ge­nin çe­ke­bil­di­ği doğ­ru­dan ya­ban­cı ya­tı­rım mik­ta­rı, dün­ya­da­ki top­lam mik­ta­rın yüz­de 1,4'üne denk ge­le­cek bi­çim­de, 9,1 mil­yar do­lar­dır. Ener­ji ham mad­de­sin­de­ki öne­mi­ne ek ola­rak, de­ni­ze çı­kı­şı ol­ma­yan Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı üye­le­ri­nin var­lı­ğı, üre­ti­min ulus­la­ra­ra­sı li­man­la­ra ve pa­zar­la­ra ulaş­tı­rı­la­bil­me­si açı­sın­dan, böl­ge­de ta­şı­ma alt­ya­pı­sı­nın ge­liş­ti­ril­me­si ge­rek­ti­ği­ni gös­ter­mek­te­dir. Bu ge­rek­le­re rağ­men el­de­ki son ve­ri­ler ışı­ğın­da de­ğer­len­di­ril­di­ğin­de, böl­ge­nin as­falt yol uzun­lu­ğu­nun 708.404 ki­lo­met­re ve de­mir yo­lu uzun­lu­ğu­nun 52.067 ki­lo­met­re ol­du­ğu­nu gör­mek­te­yiz.

Bu ya­pı­ya ek ola­rak, böl­ge, dün­ya­da­ki top­lam dış ti­ca­ret­ten or­ta­la­ma yüz­de 2 pay al­mak­ta­dır. Di­ğer bir de­yiş­le, üre­ti­mi dü­şük, ulaş­tır­ma alt­ya­pı­sı ge­liş­ti­ril­me­ye muh­taç olan böl­ge, po­tan­si­ye­li­ne kar­şın dış ti­ca­ret­ten al­ma­sı ge­re­ken pa­yı ala­ma­mak­ta­dır.

Böl­ge­nin ya­tı­rım an­la­mın­da ih­ti­ya­cı faz­la ol­ma­sı­na rağ­men, 10 üye ül­ke­den 6 ta­ne­si­nin gay­ri­sa­fi yurt içi ha­sı­la için­de ta­rı­mın pa­yı yüz­de 20'nin üze­rin­de­dir. Da­ha ön­ce de­ğin­miş ol­du­ğum ra­kam­la­rın da ışı­ğı al­tın­da, böl­ge ül­ke­le­ri­nin cid­di bir fark­lı­lık so­ru­nu ol­du­ğu açık­tır. Bu­na gö­re, böl­ge eko­no­mi­le­ri de­ği­şik ge­liş­miş­lik dü­zey­le­rin­dey­ken ku­rum­sal­laş­ma se­vi­ye­le­ri, ta­lep ve üre­tim ya­pı­la­rı da ta­ma­men bir­bir­le­rin­den fark­lı­lık­lar içer­mek­te­dir. Bu şart­lar­da, Tür­ki­ye için, bir iki üye ül­ke ha­ri­cin­de, kı­sa va­de­de tran­sit ta­şı­ma­cı­lı­ğa ko­nu ola­cak ta­lep, o ül­ke­ler­de­ki Türk mü­te­şeb­bis­le­ri­nin ih­ti­yaç­la­rı ola­cak­tır. Bu ise böl­ge­den ve Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tın­dan bek­le­nen or­tak fay­da­la­rın der­len­me­si­nin ge­ci­ke­bi­le­ce­ği an­la­mı­na gel­mek­te­dir.

Bu ne­den­le, Çer­çe­ve An­laş­ma­sı'nda uy­gu­la­ma­la­rın yek­ne­sak­laş­tı­rıl­ma­sı yö­nün­de al­tı­nı çiz­me­ye ça­lış­tı­ğım hu­sus­la­rın ta­sa­rı­da yer alı­yor ol­ma­sı, böl­ge­nin ge­li­şi­mi açı­sın­dan hız­lan­dı­rı­cı bir et­ki ya­pa­bi­lir­di. Bu ek­sik­li­ğe rağ­men, Tür­ki­ye'nin, üye ül­ke­ler­den son dö­nem­de ak­ti­vi­te­le­ri­ni hız­lan­dır­mış ve Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tın­dan bek­len­ti içi­ne gir­miş olan­lar­la or­tak pro­je­ler ge­liş­tir­me­ye ça­lış­ma­sı, bu alan­da be­lir­le­yi­ci rol üst­len­me­si Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın fa­ali­yet­le­ri­nin hız­lan­ma­sı açı­sın­dan çok önem­li­dir.

Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın fa­ali­yet­le­ri ve ger­çek­leş­ti­re­cek­le­ri pro­je­ler açı­sın­dan bir di­ğer önem­li hu­sus da fi­nans­man imkânla­rı­dır. Bu bağ­lam­da, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret ve Kal­kın­ma Ban­ka­sı­nın tek­nik ko­şul­la­rı ve ras­yo­nel iş­let­me ku­ral­la­rı­nı göz önü­ne ala­rak or­tak pro­je­le­ri fi­nan­se et­me­si çok önem­li­dir. Bu tek­nik yak­la­şım, Çer­çe­ve An­laş­ma­sı'nda ek­sik bı­ra­kıl­mış olan kı­sım­la­rı den­ge­le­yi­ci bir fak­tör ola­rak kul­la­nı­la­bi­lir.

Ni­te­kim, bu an­laş­ma­da dik­kat çek­me­ye ça­lış­tı­ğım hu­sus­lar, üye ül­ke­ler ta­ra­fın­dan, ta­ri­fe dı­şı en­gel ola­rak da Türk uy­ruk­lu tran­sit ta­şı­yı­cı­la­rın önü­ne çı­kar­tı­la­bi­lir. Bu ris­kin var­lı­ğı­na rağ­men, alt­ya­pı ya­tı­rım­la­rı­nın ras­yo­nel fi­nans­ma­nı böl­ge için­de­ki ta­lep un­sur­la­rı­nı ha­re­ke­te ge­çi­re­bi­le­cek bir et­ki ya­pa­cak­tır. Bu ne­den­le, AKP Hükûme­ti­nin, bu Ban­ka­ya ya­pa­ca­ğı ata­ma­lar­da dev­let cid­di­ye­ti­ne sa­hip bir ik­ti­dar­mış gi­bi dav­ran­ma­sı önem­li bir hu­sus ola­cak­tır.

Bu zo­run­lu­lu­ğa rağ­men, ma­ale­sef, AKP Hükûme­ti, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret ve Kal­kın­ma Ban­ka­sı­nın Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne, geç­ti­ği­miz ka­sım ayın­da, hak­kın­da da­va ol­du­ğu ve si­ci­li­nin şa­ibe­li ol­du­ğu ga­ze­te­ler­de de­fa­lar­ca çık­mış olan bi­ri­nin atan­ma­sı­na ve­si­le ol­muş­tur. Ben­zer bir eş dost yak­la­şı­mı, İs­lam Kon­fe­ran­sı Ör­gü­tü­nün An­ka­ra'da­ki Araş­tır­ma ve İs­ta­tis­tik Mer­ke­zi için de ya­pıl­mış­tır. Dış po­li­ti­ka­ya yön ve­ren ku­rum­la­rın ba­şı­na bu şe­kil­de ata­ma­lar ya­pıl­ma­sı, ma­ale­sef, bu ik­ti­dar dö­ne­min­de baş­la­mış ve hız­la sür­mek­te­dir. Oy­sa, Tür­ki­ye'nin, sa­de­ce Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı de­ğil di­ğer ulus­la­ra­ra­sı or­ga­ni­zas­yon­lar­da güç­lü ola­bil­me­si, an­cak li­ya­ka­te uy­gun, ta­raf­sız ki­şi­ler va­sı­ta­sıy­la ba­şa­rı­la­bi­le­cek bir so­rum­lu­luk­tur.

Çer­çe­ve An­laş­ma­sı'nın, Tür­ki­ye'nin, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı böl­ge­sin­de güç­lü bir oyun­cu ol­ma­sı­na yar­dım­cı ol­ma­sı­nı te­men­ni edi­yor, bu ve­si­ley­le, tüm Mec­li­se say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın De­ve­ci­ler.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

1'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

EKO­NO­MİK İŞ­BİR­Lİ­Ğİ TEŞ­Kİ­LA­TI TRAN­SİT TA­ŞI­MA ÇER­ÇE­VE AN­LAŞ­MA­SI­NIN

ONAY­LAN­MA­SI­NIN UY­GUN BU­LUN­DU­ĞU­NA DA­İR KA­NUN TA­SA­RI­SI

MAD­DE 1.- 9 Ma­yıs 1998 ta­ri­hin­de Al­ma­ti'de im­za­la­nan "Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı"nın onay­lan­ma­sı uy­gun bu­lun­muş­tur.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na, Bi­le­cik Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ya­şar Tü­zün.

Bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Sa­yın Baş­ka­nım, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın 1'in­ci mad­de­si üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Bu ve­si­ley­le, he­pi­ni­zi sev­giy­le, say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, son yir­mi beş yıl içe­ri­sin­de, dün­ya­mız kü­re­sel­leş­me sü­re­cin­den geç­mek­te ve bu ol­gu sü­rek­li iv­me ka­zan­mak­ta­dır. İle­ti­şim ve bi­li­şim tek­no­lo­ji­le­rin­de ya­şa­nan baş dön­dü­rü­cü ge­liş­me­ler, ser­ma­ye­nin ulu­sal sı­nır­la­rı aşa­rak yer de­ğiş­tir­me­si, ulus­la­ra­ra­sı iliş­ki­ler­de kar­şı­lık­lı ba­ğım­lı­lı­ğı ve da­ya­nış­ma­yı zo­run­lu kıl­mış­tır.

Ka­nun ta­sa­rı­sı­nın ge­nel ge­rek­çe­si­ne bak­tı­ğı­mız­da, ka­ra yo­lu ta­şı­ma­cı­lı­ğı pi­ya­sa­sın­da ulus­la­ra­ra­sı tek­nik stan­dart­la­rı ha­iz bü­yük bir ta­şıt fi­lo­su­na sa­hip ol­ma­mız ve coğ­ra­fi ko­num iti­ba­rıy­la do­ğu ve ba­tı ara­sın­da bir köp­rü oluş­tur­ma­mız do­la­yı­sıy­la, önü­müz­de­ki dö­nem­de, Av­ru­pa ül­ke­le­rin­den do­ğu ül­ke­le­ri­ne yol­cu ve mal ta­şı­ma­cı­lı­ğı pa­yı­mı­zın alın­ma­sı ve­ya pa­yı­mı­zın art­ma­sı ön­gö­rül­mek­te­dir. Öte yan­dan, de­mir yo­lu ile ya­pı­lan ulus­la­ra­ra­sı ta­şı­ma­lar, ta­şı­ma­la­rın ya­pıl­dı­ğı ül­ke­le­rin ta­raf ol­du­ğu ka­nun ve yö­net­me­lik­ler çer­çe­ve­sin­de ger­çek­le­şe­cek­tir. Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı'nın Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı üye­si ül­ke­ler ta­ra­fın­dan onay­lan­ma­sı hâlin­de olu­şa­cak mev­zu­at bir­li­ği çer­çe­ve­sin­de de­mir yol­la­rın­da or­tak ta­ri­fe ve ku­ral­lar olu­şa­cak, böy­le­ce, ta­şı­ma­lar­da de­mir yol­la­rı­na ve müş­te­ri­le­re yö­ne­lik bü­yük ko­lay­lık­lar sağ­la­ya­cak­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, gel­di­ği­miz nok­ta­da, du­rum, hiç de dü­şün­dü­ğü­müz ve­ya­hut plan­la­dı­ğı­mız gi­bi ol­ma­mak­ta­dır. Ya­kın bir za­man içe­ri­sin­de, ba­sın­dan da he­pi­mi­zin iz­le­di­ği ka­da­rıy­la, kom­şu­muz Irak ile bir so­run ya­şa­dık. Ger­çi, bu tür so­run­la­rı özel­lik­le AKP İk­ti­da­rın­da ya­şa­ma­ya alış­tık. Bir­kaç haf­ta ön­ce, Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı­mız Sa­yın Ab­dul­lah Gül, Er­me­ni soy­kı­rı­mı ta­sa­rı­sı için ABD yet­ki­li­le­ri­ni ik­na et­mek için gi­di­yor, ma­ale­sef, ken­di­le­ri ik­na ol­muş bir şe­kil­de ge­ri dö­nü­yor. 59'un­cu, AKP İk­ti­da­rı­nın dış po­li­ti­ka­sı, ma­ale­sef, ol­ma­dı­ğı gi­bi, bu tür olay­la­rı, ge­çir­di­ği­miz dört yıl içe­ri­sin­de ol­duk­ça faz­la bir şe­kil­de ya­şı­yor ve bun­dan böy­le de, zan­ne­di­yo­rum, ya­şa­ma­ya de­vam ede­ce­ğiz.

Ya­kın za­man­da Irak ile pet­rol ko­nu­sun­da bir so­run ya­şa­dık. Irak millî pet­rol şir­ke­ti SO­MO, Irak'a, pet­rol ürün­le­ri ih­ra­ca­tı ya­pan ve söz­leş­me­si so­na eren Türk fir­ma­la­rı­nın ye­ni söz­leş­me ta­lep­le­ri­ni, he­pi­ni­zin bil­di­ği gi­bi, ka­bul et­me­di. "Bun­dan son­ra işe de­vam et­mek is­ti­yor­sa­nız, ku­zey eya­let­le­rin­de­ki yet­ki­li­ler­le te­ma­sa ge­çin." şek­lin­de, ma­ale­sef acı bir ya­zı, acı bir ha­ber gön­der­di. Bir ne­vi bas­kı, bi­ze ya­pı­lan bas­kı Ku­zey Irak'ta var olan so­run­la­rın bü­tün­leş­me­si yö­nün­dey­di. Bu du­rum üze­ri­ne Tür­ki­ye'den Irak'a pet­rol sev­ki­ya­tı yap­mak, ma­ale­sef, son nok­ta koy­ma du­ru­mu­na gel­miş­ti.

Ül­ke­miz, Irak'a pet­rol ih­ra­ca­tın­da Bağ­dat Hükûme­ti­ni ve SO­MO'yu mu­ha­tap al­mak­ta­dır. An­cak, SO­MO'dan ge­len ya­zı Tür­ki­ye'yi Kürt­ler­le, ya­ni Bar­za­ni ve Ta­la­ba­ni yö­ne­ti­miy­le mu­ha­tap et­me an­la­mı­na gel­miş­tir ve­ya gel­mek­te­dir. Bu, bir da­yat­ma­dır. Bu da­yat­ma­nın ka­bul edil­me­si as­la ve as­la söz ko­nu­su ol­ma­ma­lı­dır. Da­ha son­ra SO­MO ta­ra­fın­dan pet­rol ürün­le­ri te­min eden Türk fir­ma­la­rıy­la kon­trat im­za­la­ma­nın me­ka­niz­ma­sın­da her­han­gi bir de­ği­şik­lik ma­ale­sef ol­ma­mış­tır.

Açık­la­ma­lar­dan son­ra bu so­run kıs­men çö­zül­müş­tür. Irak ile iliş­ki­ler, özel­lik­le ge­çi­mi­ni pet­rol ti­ca­re­tiy­le, ta­şı­ma­cı­lık­la sağ­la­yan Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu'da ya­şa­yan va­tan­daş­la­rı­mız için önem teş­kil et­mek­te­dir. Irak'a pet­rol sev­ki­ya­tı­nın dur­ma­sı, ora­da­ki va­tan­da­şı­mı­zı, kam­yon­cu ve nak­li­ye­ci es­na­fı­mı­zı zo­ra sok­muş­tur.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Irak'la olan iliş­ki­le­ri­miz ile­ri­de da­ha da kar­ma­şık bir hâl ala­bi­lir. Ker­kük için ya­pı­la­cak re­fe­ran­dum, ora­da, bir, he­pi­mi­zin is­te­me­di­ği ma­lum dev­le­tin ku­rul­ma­sı­na yö­ne­lik ar­zu ve gi­ri­şim­ler, ile­ri­de pet­rol ko­nu­sun­da ve eko­no­mik iliş­ki­ler yö­nün­den sı­kın­tı­la­ra ge­be­dir di­ye dü­şü­nü­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu sı­nır­la­rın dı­şın­da­ki, ma­ale­sef, ta­şı­ma­cı­lık fi­lo­su­nun so­run­la­rı bun­lar ol­du­ğu gi­bi, Tür­ki­ye'de nak­li­ye­ci­lik ya­pan,  kam­yon­cu­luk ya­pan es­na­fı­mı­zın da du­ru­mu ve eko­no­mik du­ru­mu iç­ler acı­sı­dır. Bu sı­kın­tı­nın gi­de­ril­me­si yö­nün­de de bu­gü­ne ka­dar AKP Hükûme­ti ta­ra­fın­dan, 59'un­cu Hükûmet ta­ra­fın­dan cid­di ve önem­li bir gi­ri­şi­min ya­pıl­ma­dı­ğı­nı gö­rü­yo­ruz. Va­tan­da­şı­mız, nak­li­ye­ci­miz, kam­yon­cu­muz ma­ale­sef ka­de­riy­le baş ba­şa bı­ra­kıl­mış­tır. Ne za­man ik­ti­da­ra, Hükûme­te pa­ra la­zım olur ise, o za­man nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı­mız ik­ti­da­rın ak­lı­na gel­mek­te­dir. AKP İk­ti­da­rı dâhil bu­gü­ne ka­dar ge­lip ge­çen tüm ik­ti­dar­lar, bo­zuk gi­den eko­no­mi­le­ri­ni dü­zelt­mek için kam­yon­cu ve nak­li­ye­ci es­na­fı­na yük­len­di­ler ve ma­ale­sef de yük­len­me­ye de­vam edi­yor­lar. Bu­gün nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı­mız­dan de­ği­şik ka­lem­ler adı al­tın­da yir­mi­nin üze­rin­de alı­nan ver­gi mev­cut­tur. KDV, ÖTV, ge­lir ver­gi­si, mo­tor­lu ta­şıt­lar ver­gi­si, araç mu­aye­ne­si, eg­zoz pu­lu, ge­çi­ci ver­gi gi­bi ver­gi­ler var­ken bu­na bir de K1 gi­bi, R1 gi­bi, ma­ale­sef, bel­ge­ler ek­le­nip ver­gi öden­mek zo­run­da bı­ra­kıl­mış­tır. Za­ten kar­nı­nı zor do­yu­ran nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı­mız, ma­ale­sef, ak­şam ol­du­ğun­da evi­ne ek­mek da­hi gö­tü­re­mez nok­ta­ya gel­miş­tir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, kam­yon­cu­la­rı­mız ve nak­li­ye­ci­le­ri­miz, bu­gün mec­bu­ri tu­tu­lan bu ver­gi­le­rin için­de bo­ğu­lup kal­mış, eko­no­mik sı­kın­tı­sı bu­gü­ne ka­dar çö­zü­le­me­miş, çö­zül­me­si için de ik­ti­dar par­ti­sin­den hiç­bir kat­kı ve des­tek gö­re­me­miş­tir. Do­la­yı­sıy­la yıl­lar­dır bu sek­tör­de ça­lı­şan nak­li­ye­ci es­na­fı­mız mağ­dur ol­muş,  so­run­la­rı hiç­bir za­man di­le ge­ti­ril­me­miş­tir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, kam­yon­cu ve nak­li­ye­ci es­na­fı­mı­zın so­run­la­rı­nı ya­kın­dan bi­len bir yurt­taş ola­rak, bir bi­rey ola­rak, gö­re­ve gel­di­ği­miz gün­den bu­gü­ne ka­dar de­fa­lar­ca bu so­run­la­rı kür­sü­de di­le ge­tir­dik, çö­zü­me ka­vuş­tu­rul­ma­sı için ik­ti­dar par­ti­sin­den kat­kı, des­tek is­te­dik. An­cak, bu da gel­me­yin­ce, nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı­mı­zın he­ve­si, açık­ça­sı, kur­sa­ğın­da kal­mış­tır.

Yıl­lar­dan be­ri ge­len hükûmet­ler, bu­na özel­lik­le 58'in­ci ve 59'un­cu Hükûmet­le­ri de dâhil eder­sek, bu sek­tö­re yük­le­nil­miş, nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı­mı­za ver­gi­ler bin­di­ril­miş ve bu­nun çö­zü­mü ko­nu­sun­da hiç­bir gi­ri­şim­de bu­lu­nul­ma­dı­ğı gi­bi, özel­lik­le geç­ti­ği­miz yıl K1 ve R1, R2 gi­bi bel­ge­le­rin alın­ma­sı mec­bur tu­tul­muş ve bu­gü­ne ka­dar Tür­ki­ye'de bu­lu­nan kam­yon­cu, nak­li­ye­ci ko­ope­ra­tif­le­ri­mi­zin 495 ta­ne­si­nin ya­rı­sı, ya­ni 260'a ya­kı­nı bu bel­ge­le­ri al­mış, ma­ale­sef, di­ğer ya­rı­sı ise bu bel­ge­le­ri ala­ma­yıp ti­ca­ri ya­şa­mı­nı son­lan­dır­mış­tır. Bu ko­nu­da, özel­lik­le Ulaş­tır­ma Ba­kan­lı­ğı­mız, bu bel­ge­le­rin alın­ma­sı ko­nu­sun­da yap­mış ol­du­ğu gi­ri­şim­ler­de…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Tür­ki­ye'de­ki bu nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı­mız, ko­ope­ra­tif­le­ri­miz, ta­şı­ma fi­lo­la­rı­mı­zın bu sı­kın­tı­sı de­vam et­mek­te, K1, K2, R1, R2 gi­bi bel­ge­le­ri ala­ma­yan es­naf­la­rı­mız, ala­ma­yan ko­ope­ra­tif­le­ri­miz ma­ale­sef ti­ca­ri ya­şa­mı­nı son­lan­dır­mış, alan­lar ise, eko­no­mik du­ru­mu iyi olup da alan­lar ise, ma­ale­sef, bu­nun uy­gu­lan­ma­dı­ğı ko­nu­sun­da, Ulaş­tır­ma Ba­kan­lı­ğı­nın ve Em­ni­yet Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün, Ka­ra­yol­la­rı­nın bu­nun uy­gu­lan­ma­dı­ğı­nın, kon­trol edil­me­di­ği­nin ve bu­gü­ne ka­dar bu öde­nen ra­kam­lar­dan do­la­yı alı­nan bel­ge­le­rin içe­ri­ği­nin ye­ri­ne ge­ti­ril­me­di­ği ko­nu­sun­da­ki ser­ze­niş­le­ri ve sı­kın­tı­la­rı de­vam et­mek­te­dir.

So­nuç ola­rak, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı'nın içe­ri­ği do­ğu-ba­tı ek­se­nin­de uza­nan ula­şım ağı üze­rin­de…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Efen­dim, son cüm­le­le­ri­ni­zi ri­ca edi­yo­rum Sa­yın Tü­zün.

Bu­yu­run.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

…bu­lun­ma­mız ne­de­niy­le ulu­sal çı­kar­la­rı­mız­la bağ­daş­tı­ğı­nı dü­şü­nü­yo­ruz ve Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ola­rak bu ka­nu­na ge­rek­li kat­kı­yı ve des­te­ği ve­re­ce­ği­mi­zi ifa­de edi­yor, yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Tü­zün.

Mad­de üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

1'in­ci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

2'nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 2.- Bu Ka­nun ya­yı­mı ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gi­rer.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na, Es­ki­şe­hir Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ve­dat Yü­ce­san.

Bu­yu­run.

CHP GRU­BU ADI­NA MEH­MET VE­DAT YÜ­CE­SAN (Es­ki­şe­hir) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rü­şül­mek­te olan 1023 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın 2'nci mad­de­si üze­ri­ne Gru­bum adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Bu ve­si­ley­le, yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­na üye olan ül­ke­ler, eko­no­mik, ti­ca­ri, tek­nik, ener­ji ve kül­tü­rel alan­lar­da dos­ta­ne iliş­ki­le­ri ve iş bir­li­ği­ni ko­ru­ma ve ge­liş­tir­me­ye ça­lış­mak­ta­dır­lar. Bu çer­çe­ve­de, üye ül­ke­ler ara­sın­da mal­la­rın, yol­cu­la­rın ve yük­le­rin so­run­suz, hız­lı ve et­kin do­la­şı­mı­nı sağ­la­mak ama­cıy­la 1998 ta­ri­hin­de Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı im­za­lan­mış­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, an­laş­ma, ön­ce­lik­le tran­sit ta­şı­ma­cı­lı­ğı ko­lay­laş­tı­ran dü­zen­le­me­le­rin ya­pıl­ma­sı­nı ve bu şe­kil­de tran­sit tra­fi­ğin sü­rat­li bir şe­kil­de akı­şı­nın sağ­lan­ma­sı­nı amaç­la­mak­ta­dır.

Ül­ke­miz coğ­ra­fi ko­num iti­ba­rıy­la önem­li bir tran­sit ge­çiş gü­zergâhın­da­dır. Önem­li­lik arz eden bu özel­lik ne­de­niy­le, ya­ban­cı ser­ma­ye­li nak­li­ye fir­ma­la­rı­nın gö­zü bi­zim pa­za­rı­mız­da­dır de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu açı­dan, ulus­la­ra­ra­sı re­ka­be­tin art­tı­ğı bir dö­nem­de ta­şı­ma­cı­lık sek­tö­rü­nün güç­len­di­ril­me­si ve des­tek­len­me­si ge­rek­mek­te­dir. Bu amaç­la, Özel Tü­ke­tim Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda de­ği­şik­lik ya­pı­la­rak, yurt içi, yurt dı­şı ta­şı­ma­cı­lık ya­pan kam­yon­cu ve nak­li­ye­ci­le­ri­mi­zin kul­lan­dık­la­rı akar­ya­kı­tın özel tü­ke­tim ver­gi­sin­den mu­af tu­tul­ma­sı ko­nu­sun­da ça­lış­ma­lar ya­pı­la­rak, mu­afi­ye­tin ge­niş­le­til­me­si ge­rek­mek­te­dir de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Mu­afi­yet ge­niş­le­ti­le­rek, ulus­la­ra­ra­sı plat­form­lar­da Türk fir­ma­la­rı­nın re­ka­bet gü­cü­nün ar­tı­rıl­ma­sı sağ­lan­ma­lı­dır. Bu­nun ül­ke­miz ih­ra­ca­tı­nı da olum­lu yön­de et­ki­le­ye­ce­ği­ne ina­nı­yo­rum. Yurt dı­şı­na ya­pı­lan ti­ca­ri mal ta­şı­ma­cı­lı­ğın­da ta­şı­ma ma­li­yet­le­ri­nin azal­tıl­ma­sı, ih­ra­ca­ta ve ta­şı­ma­cı­lık sek­tö­rü­ne ha­re­ket ka­zan­dı­ra­cak­tır. Türk tran­sit ta­şı­ma­cı­lık sek­tö­rü­ne yö­ne­lik ye­ter­li teş­vik ted­bir­le­ri uy­gu­lan­ma­dı­ğı için çok acil teş­vik ted­bir­le­ri­ne ih­ti­yaç ol­du­ğu da or­ta­da­dır de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Ta­şı­ma­cı­lı­ğı il­gi­len­di­ren bü­tün ka­nun ve yö­net­me­lik­ler ye­ni­den göz­den ge­çi­ril­me­li­dir. Hâlen yü­rür­lük­te olan 2918 sa­yı­lı Ka­ra­yol­la­rı Tra­fik Ka­nu­nu var. Bir­çok yö­nüy­le gün­cel so­run­la­ra çö­züm üre­te­mez hâle gel­miş­tir. Uy­gu­la­ma­sı test edil­miş, men­fi so­nuç­lar alın­mış­tır. 4925 sa­yı­lı Ka­nun'la mu­ta­ba­kat sağ­la­na­rak ye­ni­den dü­zen­len­me­li­dir.

Çı­ka­rı­lan bu ka­nun­lar­la kam­yon­cu ve nak­li­ye­ci es­na­fı­mız, aşı­rı to­naj yük yük­le­me­den me­ne­dil­miş, bu, be­lir­li ku­ral­la­ra bağ­lan­mış­tır. Fa­kat, uy­gu­la­ma­da­ki ce­zai mü­ey­yi­de, ta­şıt­tan çok ta­şı­ya­na uy­gu­lan­dı­ğı için yi­ne mağ­dur olan dar ge­lir­li kam­yon­cu­la­rı­mız ol­mak­ta­dır de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Aşı­rı to­naj­la yük yük­le­me ön­le­ne­me­miş­tir. Bu in­san­lar is­ter­ler mi faz­la yük ta­şı­mak de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ara­cı yıp­ra­na­cak, las­tik­le­ri yıp­ra­na­cak, yol­cu­lu­ğu teh­li­ke­ye gi­re­cek. Bu­nu kim­se is­te­mez de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ama, şart­lar bu­nu mec­bur kı­lı­yor. Ak­si tak­dir­de, ara­cı­nın bor­cu­nu öde­ye­mi­yor, ver­gi­le­ri­ni öde­ye­mi­yor. Bı­ra­kın hep­si­ni bir ke­na­ra, kar­nı­nı do­yu­ra­mı­yor, evi­ne ek­mek pa­ra­sı gö­tü­re­mi­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ta­şı­ma­cı­lı­ğı il­gi­len­di­ren tüm mev­zu­at­la­rı tek bir ba­kan­lık ça­tı­sı al­tın­da bir­leş­tir­mek ge­rek­mek­te­dir.

Sa­yın ar­ka­daş­la­rım, biz, bu­ra­da, sa­de­ce mu­ha­le­fet ol­sun di­ye si­ya­set yap­mı­yo­ruz. Si­zin ge­tir­di­ği­niz ka­nun­lar üze­ri­ne ka­fa yo­ru­yo­ruz, ça­lı­şı­yo­ruz, dü­şü­nü­yo­ruz. Çün­kü, biz, bu so­run­la­rı bi­li­yo­ruz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu sek­tör­den ek­mek yi­yen, rız­kı­nı sağ­la­yan bin­ler­ce in­san var. Bu in­san­la­rı­mız kan ağ­lı­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ak­lı­mı­za es­tik­çe, büt­çe­ye pa­ra top­la­mak için, şu bel­ge pa­ra­sı, bu bel­ge pa­ra­sı di­ye çal­ma­dık ka­pı bı­rak­mı­yo­ruz. Kul­lan­dık­la­rı mo­to­rin, üç dört yıl içe­ri­sin­de yüz­de 110 ar­tar­ken, bu­na pa­ra­lel ola­rak nav­lun üc­ret­le­rin­de hiç­bir ar­tış ol­ma­dı de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ne ya­pa­cak bu nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı? Faz­la yük ta­şı­ma­ya mec­bur ka­lı­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Biz de bu­nu ce­zai mü­ey­yi­de ola­rak ge­ti­ri­yo­ruz. Bu­na, ye­rin­de bir çö­züm bul­ma­mız ge­rek­mek­te­dir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, teks­til­de, tu­rizm­de ol­du­ğu gi­bi, nak­li­ye şir­ket­le­ri­miz de kır­mı­zı alarm ver­mek­te­dir. Kam­yon­cu­lar, nak­li­ye­ci­ler, kre­diy­le al­dık­la­rı araç­la­rı­nın tak­sit­le­ri­ni öde­ye­mez hâlde­dir­ler. Bu­gün­kü Hükûmet sa­ye­sin­de, nak­li­ye­ci­le­ri­miz, kam­yon­cu­la­rı­mız, her bi­ri ic­ra da­ire­le­riy­le ta­nış­mış du­rum­da­dır­lar. Bu ne­den­le özel tü­ke­tim ver­gi­si­nin yurt içi nak­li­ye ya­pan ta­şı­ma­cı­la­ra da yan­sı­tıl­ma­sı­nın ge­rek­ti­ği­ni dü­şü­nü­yo­ruz. Ak­si tak­dir­de, ta­şı­ma­cı­lık sek­tö­rü­nün so­run­la­rı­nın çö­zü­le­me­ye­ce­ği­ni, tam ter­si­ne, so­run­la­rın ar­ta­ca­ğı­nı dü­şü­nü­yo­ruz.

25284 sa­yı­lı Ka­ra­yol­la­rı Ta­şı­ma Yö­net­me­li­ği'yle kam­yon­cu es­na­fı­mı­zın yü­kü­nü ye­te­rin­ce ar­tır­dık de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Evi­ne ek­mek gö­tü­re­me­yen, tak­sit­le­ri­ni na­sıl öde­ye­ce­ği­ni ka­ra ka­ra dü­şü­nen kam­yon­cu es­na­fı­na -açık ve­ren büt­çe­mi­zi ka­pat­mak için- K1 bel­ge­si, R1 bel­ge­si ve R2 bel­ge­si ala­bil­mek için bir sü­rü yük­ler de ge­tir­dik. Bir­ço­ğu pa­ra­sız­lık­tan hâlâ bel­ge­le­ri­ni ala­ma­dı, mağ­du­ri­yet­le­ri hâlen de­vam et­mek­te­dir de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu bel­ge­le­rin alı­mın­da Hükûme­te ye­ni bir fon oluş­tu­rul­mak­ta­dır. Nak­li­ye­ci es­na­fın­dan, kam­yon­cu es­na­fın­dan tril­yon­lar­ca li­ra pa­ra top­lan­mış, ama, ma­ale­sef, hâlen uy­gu­la­ma­ya ge­çi­le­me­miş­tir. Za­ten ge­çi­mi­ni zor bir şe­kil­de ya­pan kam­yon­cu ve nak­li­ye­ci es­na­fı­mız, dev­le­ti­ne kar­şı va­tan­daş­lık gö­re­vi­ni ye­ri­ne ge­ti­re­bil­mek için, al­ma­sı ge­re­ken bel­ge­yi ban­ka­lar­dan kre­di çe­ke­rek de­vam et­tir­miş­tir.

To­naj uy­gu­la­ma­sı ve üc­ret stan­dar­dı ge­le­cek, nav­lun üc­ret­le­ri ar­ta­cak di­ye kam­yon­cu es­na­fı se­vi­nir­ken, so­nuç tam bir fi­yas­ko ol­du.

Ge­çen­ler­de çı­kar­dı­ğı­mız ka­nun­la özel tü­ke­tim ver­gi­si­nin sa­de­ce yurt dı­şı ta­şı­ma­cı­lı­ğı ya­pan şir­ket­ler­le sı­nır­lan­dı­rıl­ma­sı­nı doğ­ru bul­mu­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu, hak­sız re­ka­be­ti oluş­tur­mak­ta­dır, çün­kü, yurt dı­şı ta­şı­ma­cı­lık ya­pan şir­ket­ler yurt içe­ri­sin­de de fa­ali­yet­le­ri­ni sür­dü­re­bil­mek­te­dir. Bu şir­ket­ler kul­lan­dık­la­rı akar­ya­kıt­la ÖTV'den ya­rar­la­nır­ken, di­ğer kam­yon­cu es­na­fı­mız bun­dan ya­rar­la­na­mı­yor. Özel tü­ke­tim ver­gi­si mu­afi­ye­ti­nin ge­niş­le­ti­le­rek yurt içi ta­şı­ma­la­rı­na da, hat­ta akar­ya­kıt tü­ke­ten di­ğer sek­tör­le­re de uy­gu­lan­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni sa­vu­nu­yo­ruz. Özel tü­ke­tim ver­gi­si in­di­ri­mi kap­sa­mı­nın ge­niş­le­til­me­si hâlin­de, akar­ya­kıt ka­çak­çı­lı­ğı­nın da aza­la­ca­ğı­na ina­nı­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Du­rum or­ta­da; sek­tör, kam­yon­cu, nak­li­ye­ci es­na­fı ger­çek­ten pe­ri­şan du­rum­da­dır­lar. Akar­ya­kıt üze­rin­de­ki ver­gi­ler, ya­ni ÖTV, KDV, di­ğer ver­gi­ler, akar­ya­kıt ma­li­ye­ti­nin üç­te 2'si­ni oluş­tur­mak­ta­dır. Üç­te 1'i sa­de­ce akar­ya­kıt ma­li­ye­ti­dir. Ya­ni, bu­gün, ma­zo­tun lit­re­si 2 mil­yon 360 bin li­ra, 800-900 bin li­ra­ya mal olan ma­zot, ma­ale­sef, tü­ke­ti­ci­ye 2 mil­yon 360 bin li­ra­dan sa­tıl­mak­ta­dır. Kam­yon­cu es­na­fı­mız kam­yo­nun üze­ri­ne bin­di­ğin­de, 1 ki­lo­met­re­de 1 mil­yon li­ra­lık akar­ya­kıt tü­ke­ti­yor­sa, bu­nun 700 bin li­ra­sı­nı ma­ale­sef ver­gi­ler oluş­tur­mak­ta­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, AKP Hükûme­ti ve il­gi­li ba­kan­lı­ğın yet­ki­li­le­ri­ne bu­ra­dan ses­len­mek is­ti­yo­rum: Yurt dı­şı ta­şı­ma­cı­lık ya­pan şir­ket­le­re uy­gu­la­dı­ğı­mız özel tü­ke­tim ver­gi­si mu­afi­ye­ti­nin tüm Tür­ki­ye ge­ne­lin­de de nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı­na uy­gu­lan­ma­sı ge­re­ki­yor. Lüt­fen, bu Ka­nun'da de­ği­şik­lik ya­pa­lım, Ka­nun kap­sa­mı­nı ge­niş­le­te­lim, nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı­mı­zın da yü­zü­nü gül­dü­re­lim.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu ka­dar zor ko­şul­lar al­tın­da, kam­yon­cu es­na­fı­mı­zın ma­ale­sef sos­yal gü­ven­ce­si de mev­cut de­ğil­dir. Kam­yon­cu es­na­fı­mı­zın yüz­de 23'ünün hiç­bir sos­yal gü­ven­ce­si yok­tur. Bağ-Kur'a üye olan­lar ise, bir­ço­ğu prim­le­ri­ni öde­ye­me­dik­le­ri için ic­ra­lık­tır­lar.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MEH­MET VE­DAT YÜ­CE­SAN (De­vam­la) - Bu ne­den­le, sağ­lık gi­der­le­ri gi­bi sos­yal hak­lar­dan ya­rar­la­na­ma­mak­ta­dır­lar. Da­ha da önem­li­si, borç­la­rın­dan do­la­yı ce­za­ev­le­rin­de hap­sol­mak­ta­dır­lar. Çı­kar­mış ol­du­ğu­muz ka­nun­lar­la, şo­för­lük mes­le­ği mes­lek ol­mak­tan çık­mış­tır. Ya­ni, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, AKP İk­ti­da­rı­nın, iş­çi­mi­zi, me­mu­ru­mu­zu, köy­lü­mü­zü, kam­yon­cu­mu­zu, çift­çi­mi­zi, nak­li­ye­ci­mi­zi, kı­sa­ca, hal­kı­mı­zı göz­den çı­kar­dı­ğı­nı dü­şü­nü­yo­rum. Ama, şu­nu iyi bi­lin ki de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, en kı­sa za­man­da bun­la­rın he­sa­bı so­ru­la­cak­tır di­ye dü­şü­nü­yor, an­laş­ma­nın ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yor, he­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Yü­ce­san.

Sa­yın Tü­zün'ün bir so­ru­su var.

Bu­yu­run Sa­yın Tü­zün.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Ger­çi il­gi­li ba­ka­nı­mız bu­ra­da yok ama, Hükûmet adı­na otu­ran bir ba­ka­nı­mız var.

Sa­yın Ba­ka­nım, geç­ti­ği­miz yıl, yi­ne bu Mec­lis­te, yurt dı­şı ta­şı­ma­cı­lık ya­pan, tran­sit ta­şı­ma­cı­lık ya­pan nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı­mı­za akar­ya­kıt­ta ÖTV yar­dı­mı ya­pıl­ma­sı ko­nu­sun­da bir ka­nun çı­kart­mış­tık. Bu­ra­da, özel­lik­le, yurt dı­şı de­ğil de, yurt içi ta­şı­ma­cı­lık­ta böy­le bir şan­sın nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı­na sağ­lan­ma­sı ko­nu­sun­da gi­ri­şim­le­ri­miz ol­du. "Bu­nun­la il­gi­li ça­lış­ma­la­rı­mız var­dır, önü­müz­de­ki gün­ler­de bun­lar de­ğer­len­di­ri­le­cek." de­nil­miş­ti, ama, 22'nci Dö­nem Par­la­men­to­su so­nu­na ge­li­yo­ruz, son yıl ça­lış­ma­sı­nı ya­pı­yo­ruz…

So­nuç ola­rak, Tür­ki­ye'de nak­li­ye­ci ve kam­yon­cu es­na­fı­nın so­run­la­rı el­bet­te çok­tur. En azın­dan, ih­ra­cat ya­pan fir­ma­la­rın nak­li­ye­si­ni ya­pan nak­li­ye­ci­le­re ÖTV ve KDV ko­nu­sun­da bir de­ği­şik­lik dü­şü­nü­yor mu­su­nuz? Bu de­ği­şik­li­ği yap­ma­yı dü­şü­nü­yor mu­su­nuz di­yo­rum.

Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Sa­yın Ba­kan ya­zı­lı mı ce­vap­lan­dı­rı­yor­su­nuz?

SAĞ­LIK BA­KA­NI RE­CEP AK­DAĞ (Er­zu­rum) - Sa­yın Baş­ka­nım, ya­zı­lı ola­rak ce­vap­lan­dı­ra­lım Sa­yın Mil­let­ve­ki­li­mi­zi.

Te­şek­kür ede­rim.

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Mad­de üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

2'nci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

3'ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

Yü­rüt­me

MAD­DE 3.- Bu  Ka­nun hü­küm­le­ri­ni Ba­kan­lar Ku­ru­lu yü­rü­tür.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Bur­dur Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ra­ma­zan Ke­rim Öz­kan.

Bu­yu­run efen­dim. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (Bur­dur) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rü­şül­mek­te olan Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın 3'ün­cü mad­de­si üze­ri­ne Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na gö­rüş­le­ri­mi be­lirt­mek üze­re söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­la­rım.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, 24-28 Ni­san 2000 ta­rih­le­rin­de Üçün­cü Ulaş­tır­ma ve Ha­ber­leş­me Ba­kan­la­rı Top­lan­tı­sı'nda im­za­la­nan pro­to­kol ge­re­ği ve en az al­tı ül­ke ta­ra­fın­dan onay­lan­ma­sı ge­re­ken Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı böl­ge­sin­de ti­ca­re­tin ve ta­şı­ma­cı­lı­ğın ge­liş­ti­ril­me­si ama­cı­nı ta­şı­yan ta­sa­rı Mec­lis gün­de­min­de, gö­rü­şül­mek­te­dir.

Söz ko­nu­su ül­ke­ler ele alın­dı­ğın­da, İran'la bir­lik­te di­ğer ül­ke­ler­den tran­sit ta­şı­ma­cı­lık yö­nün­den da­ha iyi bir du­rum­da ol­du­ğu­muz or­ta­da­dır. An­cak, tak­dir edil­me­li­dir ki, tran­sit ta­şı­ma­cı­lı­ğın ve de 4925 sa­yı­lı Ta­şı­ma Ka­nu­nu'nun ge­tir­miş ol­du­ğu ta­şı­ma­cı­lı­ğın so­run­la­rı ül­ke­miz­de hâlâ bü­yük bir gün­dem mad­de­si ola­rak or­ta­da­dır.

"Ül­ke­miz­de za­ten ye­te­rin­den faz­la kam­yon var. Bu ne­den­le, ta­şı­ma­cı­lı­ğı zor­laş­tı­rı­cı ba­zı uy­gu­la­ma­lar ko­nul­ma­lı­dır" man­tı­ğıy­la ya­pı­lan uy­gu­la­ma­la­rın bu­gün ta­şı­ma­cı­lık sek­tö­rün­de na­sıl sı­kın­tı­la­ra ve­si­le ol­du­ğu gö­rül­mek­te­dir.

Bü­tün bu sı­kın­tı­lar sü­rer­ken, il­gi­li ba­kan­lık, ya­sa ile il­gi­li hak­lı­lı­ğı­nı ka­nıt­la­mak için med­ya or­gan­la­rın­da, yol­lar­da sey­re­den, mo­de­li geç­miş, faz­la to­naj­lı kam­yon­la­rı or­ta­dan kal­dı­ra­cak­la­rı­nı, tra­fi­ğe dü­zen ge­ti­re­cek­le­ri­ni, ta­şı­ma fi­lo­su­nu ye­ni­le­ye­bi­le­cek­le­ri­ni ve kam­yon­cu­nun yü­zü­nü gül­dü­re­cek­le­ri­ni be­lir­te­rek, ti­ca­ret er­ba­bı gi­bi, sat­tı­ğı bel­ge sa­yı­sı ve el­de et­ti­ği ge­lir­le övün­mek­te­dir.

Bu dev­le­te ver­gi­si­ni son ku­ru­şu­na ka­dar ve­ren, ken­di is­tih­da­mı­nı ken­di­si ya­ra­ta­rak dev­le­te yük ol­ma­yan, evi­ne, ço­luk ço­cu­ğu­na bir lok­ma ek­mek gö­tü­re­bil­mek için gü­nü­nün bü­yük bir bö­lü­mü­nü di­rek­si­yon ba­şın­da ge­çi­ren, kam­yo­nu­nun mo­to­ru­na za­rar ve­re­ce­ği­ni bil­me­si­ne rağ­men, ma­zot ye­ri­ne 10 nu­ma­ra yağ kul­la­nan, iş bu­la­ma­yan bu es­naf gru­bu­na ya­pı­lan, bü­yük bir hak­sız­lık­tır, ka­mu vic­da­nıy­la bağ­da­şır bir ya­nı da yok­tur.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bu ko­nu­da­ki gö­rüş­le­ri­mi­zi de­fa­lar­ca di­le ge­tir­dik. Bu ya­sa­nın baş­tan aşa­ğı yan­lış ol­du­ğu­nu her plat­form­da söy­le­dik. Ko­mis­yon­lar­da mu­ha­le­fet şer­hi koy­duk. An­cak, tüm bun­la­ra kar­şı­lık, Ulaş­tır­ma Ba­kan­lı­ğı, yet­ki bel­ge­si ver­me iş­le­min­de mük­te­sep hak­la­rı gör­mez­lik­ten ge­le­rek, bel­ge üc­ret­le­ri­nin nor­mal harç se­vi­ye­si­ne in­di­ril­me­si hu­su­sun­da sek­tö­re yar­dım­cı ol­ma­mak­ta, yük­sek ve fa­hiş bel­ge üc­re­tin­de ıs­rar et­me­ye de­vam et­mek­te­dir. Bu­ra­da­ki ıs­ra­rın ama­cı, an­la­şıl­dı­ğı üze­re, kü­çük ve or­ta öl­çek­li es­na­fı or­ta­dan kal­dı­ra­rak, ka­ra ta­şı­ma­cı­lı­ğı­mı­zı ön­ce yer­li te­kel­le­re, son­ra da ya­ban­cı ser­ma­ye­ye tes­lim et­mek­tir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ba­kı­nız, bu­gün, ta­şı­ma­cı es­na­fı­mız­dan otuz do­kuz ay­rı ka­te­go­ri­de, mik­tar­la­rı 5 bin ile 200 bin YTL ara­sın­da de­ği­şen üc­ret­ler ta­lep edil­mek­te­dir. Bu­nun­la es­na­fın ser­ma­ye­le­ri yok edil­mek­te­dir. Ay­rı­ca, es­na­fı­mı­zın sır­tın­dan zor­la edi­ni­len ve Ulaş­tır­ma Ba­kan­lı­ğı­nın dö­ner ser­ma­ye ka­sa­sı­na gi­ren bu ge­lir­le­rin ne­re­de ve han­gi amaç­la kul­la­nı­la­ca­ğı da bi­lin­me­mek­te­dir. K1, K2, K3 bel­ge­le­ri için pa­ra öde­yen kam­yon­cu es­na­fı dua de­ğil, bed­dua edi­yor. "İk­ti­dar, ai­le­min, ço­cuk­la­rı­mın rız­kı­nı elim­den al­dı, ze­hir zık­kım ol­sun, he­lal et­mi­yo­rum" di­yor.

CA­VİT TO­RUN (Di­yar­ba­kır) - Ne de­mek "ze­hir zık­kım ol­sun…"

RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (De­vam­la) - Bu du­ru­mu dü­zel­tip şo­för es­na­fıy­la he­lal­leş­mek zo­run­da­sı­nız. Ak­si hâlde, san­dık­ta he­sa­bı so­ru­la­cak­tır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 4925 sa­yı­lı Ka­nun'un, ül­ke­mi­zin ka­ra yo­lu ta­şı­ma­cı­lı­ğı­nı di­sip­lin al­tı­na al­mak ve ay­nı za­man­da da Av­ru­pa Bir­li­ği mük­te­se­ba­tı dik­ka­te alı­na­rak ha­zır­lan­dı­ğı söy­len­mek­te­dir. Oy­sa, ger­çek bu de­ğil­dir. Av­ru­pa Bir­li­ği­nin ül­ke­miz­den ive­di­lik­le is­te­di­ği di­ğer ta­şı­ma tür­le­ri­nin de de­niz, de­mir, ha­va yo­lu ve bo­ru­lar­la ya­pı­lan li­kit ta­şı­ma­lar­la il­gi­li dü­zen­le­me­le­rin ya­pıl­ma­sı ve ak­tif hâle ge­ti­ril­me­si ge­rek­mek­te­dir. Bu­nun­la il­gi­li ola­rak kı­sa, or­ta ve uzun va­de­de ol­mak üze­re, üç ka­te­go­ri­de ta­şı­ma­cı­lık po­li­ti­ka­sı plan­lan­mış­tır. Ger­çek usul­de ver­gi mü­kel­le­fi olan, bi­rey­sel ta­şı­ma­cı­lık ya­pan ki­şi­ler, ya­ni kam­yon­cu es­na­fı, bu ulu­sal prog­ram­da or­ta va­de­de ele alın­ma­sı ge­re­kir­ken, Ulaş­tır­ma Ba­kan­lı­ğı, bi­rey­sel ta­şı­ma­cı­lı­ğı, kı­sa va­de­de ve uy­gu­la­na­bi­lir­li­ği müm­kün ol­ma­yan bir yö­net­me­lik­le gün­de­me ge­tir­miş­tir. Bu da, yak­la­şık 700 bin kam­yon­cu es­na­fı­mı­zı iş­siz kal­ma teh­li­ke­siy­le kar­şı kar­şı­ya bı­rak­mış­tır. Ay­rı­ca, Ba­kan­lı­ğın es­ki araç­la­rın sa­tın alı­na­ca­ğı yö­nün­de­ki be­ya­nat­la­rı ye­ni araç üre­ten ulus­la­ra­ra­sı kar­tel­le­rin iş­ta­hı­nı ka­bart­mış­tır. Kı­sa­ca­sı, Av­ru­pa Bir­li­ği­nin biz­den is­te­miş ol­du­ğu komp­le bir ül­ke ta­şı­ma­cı­lık po­li­ti­ka­sı­nın sa­de­ce ka­ra yo­lu ta­şı­ma­cı­lı­ğı­na in­dir­ge­ne­rek bu gö­re­vin ye­ri­ne ge­ti­ril­miş gi­bi gös­te­ril­me­si ta­şı­ma­cı­lık sek­tö­rü­nü ge­liş­tir­me­ye­ce­ği gi­bi, te­la­fi­si müm­kün ol­ma­yan eko­no­mik ve sos­yal so­run­la­rı da be­ra­be­rin­de ge­ti­re­cek­tir.

Sos­yal so­run­lar­dan bel­ki de en önem­li­si şu­dur: Ül­ke­miz­de ka­ra yo­lu ta­şı­ma­cı­lı­ğı­nın yüz­de 70'i mo­tor­lu ta­şı­yı­cı­lar ko­ope­ra­ti­fi ta­ra­fın­dan ger­çek­leş­ti­ril­mek­te­dir. Bu oran­da ta­şı­ma hiz­me­tin­de bu­lu­nan ku­rum­la­rın ka­nun­da ta­nım­lan­ma­mış ol­ma­sın­dan do­la­yı bu ko­ope­ra­tif­ler ve bu ko­ope­ra­tif­ler­de ha­yat bu­lan bin­ler­ce kam­yon­cu es­na­fı sis­tem dı­şı­na çı­kar­tıl­mış­tır. Bu ger­çek­ler ta­ma­men ko­ope­ra­tif­ler­den sak­lan­mış ve ger­çek mu­ha­tap ol­ma­sı ge­re­kir­ken, bı­ra­kın gö­rüş­le­ri­ni al­ma­yı, âde­ta, ta­raf bi­le sa­yıl­ma­mış­lar­dır.

Bu yö­net­me­lik ko­ope­ra­tif­le­ri ta­ma­men bir ser­ma­ye şir­ke­ti ola­rak de­ğer­len­dir­miş­tir. Bu yö­net­me­lik 25/11/2004 ta­ri­hin­den son­ra ger­çek­leş­ti­ği için, ko­ope­ra­tif­ler yüz­de 40'lık in­di­rim­den ya­rar­lan­ma­mış­lar­dır. Yi­ne ko­ope­ra­tif­ler, 39 bel­ge tü­rü­nün içe­ri­sin­de sa­de­ce (R) tü­rü yet­ki bel­ge­si ala­bil­mek­te­dir. Di­ğer bel­ge tür­le­ri ko­ope­ra­tif­le­rin ya­pı­sı­na uy­ma­dı­ğı için, bu bel­ge­ler­den al­sa­lar da­hi, ken­di ya­pı­la­rı­na uy­du­ra­ma­ya­cak­lar­dır. (R) tü­rü bel­ge­nin ma­li­ye­ti ol­duk­ça yük­sek­tir ve mo­tor­lu ta­şıt­lar ko­ope­ra­tif­le­ri ken­di or­tak­la­rı­nın adı­na bu bel­ge­yi kul­la­na­ma­mak­ta­dır­lar.

Yi­ne, bi­rey­sel ta­şı­ma­cı olan kam­yon­cu es­na­fı için ön­gö­rü­len (K) tü­rü yet­ki bel­ge­si çe­liş­ki­ler­le do­lu­dur. Ger­çek ki­şi­ler­le tü­zel ki­şi­ler ay­nı bel­ge be­de­li­ni öde­mek zo­run­da­dır. Ör­ne­ğin, 100 ara­cı olan bir şir­ket­le tek bir ara­cı olan ki­şi ay­nı bel­ge be­de­li­ni öde­mek du­ru­mun­da­dır. Böy­le bir uy­gu­la­ma dün­ya­nın ne­re­sin­de gö­rül­müş­tür? Yi­ne, dün­ya­da eşi gö­rül­me­miş bir uy­gu­la­may­la kam­yon­cu es­na­fı­mı­za da­ya­tı­lan bir uy­gu­la­ma da 25 ton is­ti­ap had­di­dir ve dün­ya­da bu is­ti­ap had­diy­le üre­ti­len bir kam­yon mo­de­li bu­lun­ma­mak­ta­dır, do­la­yı­sıy­la, es­na­fı­mız ikin­ci bir kam­yon al­mak zo­run­da bı­ra­kıl­mak­ta­dır. Do­la­yı­sıy­la, bu yö­net­me­lik, 700 bin kam­yon­cu es­na­fı­nın mağ­dur ol­ma­sı­nın ve 550 mo­tor­lu ta­şı­yı­cı ko­ope­ra­ti­fi­nin yok ol­ma­sı­nın ne­de­ni­dir ve de Ana­ya­sa'mı­zın 171'in­ci mad­de­si­ne açık­tan ay­kı­rı­dır.

Yi­ne, yö­net­me­li­ğin, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­ri mük­te­se­ba­tı baz alı­na­rak ha­zır­lan­dı­ğı dik­ka­te alın­dı­ğın­da, ül­ke­mi­zin, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de­ki eko­no­mik ve sos­yal ko­şul­la­ra he­nüz bu an­lam­da ha­zır ol­ma­dı­ğı gö­rül­mek­te­dir. Şöy­le ki, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de fert ba­şı­na dü­şen millî ge­lir 30-40 bin do­lar, biz­de, siz her ne ka­dar 5 bin do­lar de­se­niz de 3 bin do­lar ci­va­rın­da­dır. Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de iş­siz­lik ora­nı yüz­de 2 ci­va­rın­da, biz­de ise yüz­de 25'le­re ula­şı­yor. Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de bir tır şo­fö­rü­nün ma­aşı or­ta­la­ma 1.500 do­lar, ül­ke­miz­de ise bir­ço­ğu hâlâ iş­siz. Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de di­ğer ta­şı­ma tür­le­ri ak­tif, biz­de ise ne­re­dey­se yok de­ne­cek ka­dar az. Yi­ne, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de ka­ra yo­lu yo­ğun­lu­ğu yüz­de 44, biz­de ise yak­la­şık yüz­de 96. Bü­tün bu do­ne­ler, biz­le­re, zen­gin ma­hal­le­si­ne ta­şın­mak­la zen­gin olu­na­ma­ya­ca­ğı ger­çe­ği­ni bir kez da­ha ha­tır­lat­mak­ta­dır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bi­lin­di­ği üze­re, ta­şı­ma­cı­lık, sa­de­ce kam­yon­cu es­na­fı­mı­zın so­ru­nu de­ğil­dir, ül­ke­mi­zin so­ru­nu­dur; sa­na­yi­leş­me­mi­zi, kal­kın­ma­mı­zı ve ih­ra­ca­tı­mı­zı ya­kın­dan il­gi­len­di­ren bir ko­nu­dur. Cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin ilk yıl­la­rın­da kib­rit da­hi üre­te­me­yen ül­ke­miz, bu­gün dün­ya dev­le­riy­le re­ka­bet ede­bi­li­yor­sa, bü­tün dün­ya ül­ke­le­ri­ne sa­na­yi ma­mu­lü ih­raç ede­bi­li­yor­sa bun­da ta­şı­ma­cı­lık sek­tö­rü­nün de bir neb­ze kat­kı­da bu­lun­du­ğu yad­sı­na­maz bir ger­çek­tir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; dış ti­ca­re­ti­miz­de bi­rim de­ğe­ri yük­sek olan mal­la­rın ka­ra yo­luy­la ta­şın­ma­sı­nın ağır­lık­lı ol­du­ğu­nu gör­mek­te­yiz. Ka­ra yo­luy­la ta­şı­ma­da kar­şı­la­şı­lan so­run­lar, tran­sit ge­çi­len ve­ya va­rış ül­ke ma­kam­la­rı uy­gu­la­ma­la­rın­dan kay­nak­lan­mak­ta­dır. Ül­ke­miz, 25 bin ci­va­rın­da­ki çe­ki­ciy­le, Av­ru­pa'nın en bü­yük ka­ra ta­şı­ma­cı­lık fi­lo­su­na sa­hip­tir. Ül­ke­miz, avan­taj ola­rak de­ğer­len­di­ri­le­cek bu du­rum­dan, dış et­ken­ler ne­de­niy­le aza­mi fay­da­yı sağ­la­ya­ma­mak­ta­dır.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (De­vam­la) - Ulus­la­ra­ra­sı ta­şı­ma­lar­da kar­şı­la­şı­lan en bü­yük so­run, ge­çiş bel­ge­le­ri­nin te­mi­ni so­ru­nu­dur. Ül­ke­mi­zin kırk se­kiz ül­key­le yap­tı­ğı iki­li an­laş­ma­lar çer­çe­ve­sin­de, yıl­da yak­la­şık 320 bin adet ge­çiş bel­ge­si te­min edil­mek­te­dir; an­cak, söz ko­nu­su bel­ge­ler, be­lir­li ül­ke­ler iti­ba­rıy­la ye­ter­siz kal­mak­ta­dır.

Ta­şı­ma­cı­la­rı­mız, İran ve Gür­cis­tan üze­rin­den yap­tık­la­rı ge­çiş­ler­de de prob­lem­ler­le kar­şı­laş­mak­ta­dır. İran'dan ge­çiş ya­pan araç­la­rın keyfî uy­gu­la­ma­lar­la bek­le­til­di­ği, ila­ve üc­ret is­te­nil­di­ği yo­lun­da ol­duk­ça faz­la şikâyet mev­cut­tur. Yi­ne, bu ül­ke­le­re ya­pı­lan ka­ra yo­lu ta­şı­ma­cı­lı­ğın­da, şo­för­le­ri­mi­zin, bir can ve mal kay­gı­sı ta­şı­dık­la­rı da önem­li bir ko­nu­dur. Bu ko­nu­da, il­gi­li ül­ke­ler­le iş bir­li­ği içe­ri­si­ne gi­ri­le­rek, bu gü­ven­ce­nin sağ­lan­ma­sı ko­nu­sun­da ge­re­ken dü­zen­le­me­ler ya­pıl­ma­lı­dır.

Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­na dâhil ül­ke­ler, Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı'nın im­za­lan­ma­sı için iş bir­li­ği içe­ri­sin­de­dir­ler. Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın ay­rı­ca ön­ce­lik­li iş bir­li­ği alan­la­rı olan ti­ca­ret, ener­ji ve ha­ber­leş­me alan­la­rın­da da iş bir­li­ği­nin sağ­lan­ma­sı…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Efen­dim, son cüm­le­ni­zi ri­ca ede­yim.

RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (De­vam­la) - …ve özel sek­tö­rün bu alan­lar­da bir lo­ko­mo­tif gö­re­vi sağ­la­ma­sı için ge­rek­li alt­ya­pı­lar oluş­tu­rul­ma­lı ve bu ko­nu­lar­da va­kit ge­çir­me­den iş bir­li­ği­ne gi­ril­me­li­dir.

Ay­rı­ca, Ku­zey Kıb­rıs Türk Cum­hu­ri­ye­ti'nin Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı bün­ye­si­ne alın­ma­sı için bir­ta­kım olum­lu ge­liş­me­ler biz­le­ri se­vin­dir­di; an­cak, özel­lik­le Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı bün­ye­sin­de­ki ül­ke­le­rin, Ku­zey Kıb­rıs Türk Cum­hu­ri­ye­ti'ne uy­gu­la­nan eko­no­mik am­bar­go­nun ve izo­las­yo­nun kal­dı­rıl­ma­sı yö­nün­de adım at­ma­la­rı ge­re­ki­yor. Bu sağ­lan­dı­ğı tak­dir­de, Ku­zey Kıb­rıs Türk Cum­hu­ri­ye­ti'yle ke­sin­ti­siz ha­va ve de­niz bağ­lan­tı­sı­nın ku­rul­ma­sı ger­çek­le­şe­cek­tir. Bu da, hem üye ül­ke­le­rin hem de Ku­zey Kıb­rıs Türk Cum­hu­ri­ye­ti'nin eko­no­mik ve ti­ca­ri ge­liş­me­si­ne önem­li kat­kı­lar sağ­la­ya­cak­tır. Bu ko­nu­da­ki ge­liş­me­le­ri iz­li­yo­ruz. Bu ge­liş­me, ay­nı za­man­da üye ül­ke­ler­le olan iş bir­li­ği­nin bir ne­ti­ce­si ol­ma­lı­dır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bu an­laş­ma­nın yü­rür­lü­ğe gir­me­si için bu ta­sa­rı­nın ya­sa­laş­ma­sı ge­re­ki­yor. Bu bağ­lam­da ta­sa­rı­yı des­tek­li­yo­ruz. An­cak, ko­nuş­ma­mın ba­şın­da da be­lirt­miş ol­du­ğum gi­bi, ön­ce­lik­li gö­rev­le­ri­miz­den bi­ri­si de ül­ke­miz ta­şı­ma­cı­lık sek­tö­rün­de­ki so­run­la­ra ka­lı­cı çö­züm­ler ge­tir­mek­tir. Ta­şı­ma­cı es­na­fı­mız ar­tık bu Hükûmet­ten so­run­la­ra çö­züm bu­lun­ma­sı yö­nün­de umu­du­nu yi­tir­miş gö­rün­mek­te­dir. An­cak, bi­raz da­ha sab­ret­sin­ler, ge­le­cek Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ik­ti­da­rın­da, in­şal­lah, her ke­si­min ol­du­ğu gi­bi, on­la­rın da yüz­le­ri­ni gül­dü­re­ce­ğiz. Ge­le­cek gü­zel gün­ler he­pi­mi­zin ola­cak.

Te­şek­kür edi­yo­rum, yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Sa­yın Baş­ka­nım, si­ze de te­şek­kür edi­yo­rum sab­rı­nız için.

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Öz­kan.

Mad­de üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

3'ncü mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler... Ka­bul et­me­yen­ler... Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış ol­du­ğun­dan açık oy­la­ma ya­pa­ca­ğım.

Açık oy­la­ma­nın elek­tro­nik oy­la­ma ci­ha­zıy­la ya­pıl­ma­sı­nı oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler... Ka­bul et­me­yen­ler... Ka­bul edil­miş­tir.

Oy­la­ma için üç da­ki­ka sü­re ve­re­ce­ğim. Bu sü­re içe­ri­sin­de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin tek­nik per­so­nel­den yar­dım is­te­me­le­ri­ni, bu yar­dı­ma rağ­men de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin, oy pu­su­la­la­rı­nı, oy­la­ma için ön­gö­rü­len üç da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Ay­rı­ca, vekâle­ten oy kul­la­na­cak sa­yın ba­kan­lar var ise, han­gi ba­ka­na vekâle­ten oy kul­lan­dı­ğı­nı, oyu­nun ren­gi­ni ve ken­di­si­nin ad ve so­ya­dı ile im­za­sı­nı da ta­şı­yan oy pu­su­la­sı­nı, yi­ne oy­la­ma için ön­gö­rü­len üç da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum ve oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın açık oy­la­ma so­nu­cu­nu açık­lı­yo­rum:

Kul­la­nı­lan oy sa­yı­sı   :   261

Ka­bul                         :   260

Çe­kim­ser                    :      1 (x)

Böy­le­ce, ka­nun ta­sa­rı­sı ka­bul edil­miş ve ka­nun­laş­mış­tır, ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum.

5'in­ci sı­ra­da yer alan, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Eği­tim Ens­ti­tü­sü Ku­ru­cu Bel­ge­si­nin Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Millî Eği­tim, Kül­tür, Genç­lik ve Spor ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı­nın gö­rüş­me­le­ri­ne baş­la­ya­ca­ğız.

5.- Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Eği­tim Ens­ti­tü­sü Ku­ru­cu Bel­ge­si­nin Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Millî Eği­tim, Kül­tür, Genç­lik ve Spor ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı (1/1026) (S. Sa­yı­sı: 965) (xx)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Ko­mis­yon ra­po­ru 965 sı­ra sa­yıy­la bas­tı­rı­lıp da­ğı­tıl­mış­tır.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de söz is­te­yen, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ber­han Şim­şek.

Bu­yu­run.

CHP GRU­BU ADI­NA BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) - Te­şek­kür ede­rim.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Eği­tim Ens­ti­tü­sü Ku­ru­cu Bel­ge­si­nin Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın tü­mü üze­rin­de söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­la­rım.

Uy­gun bul­ma ya­sa ta­sa­rı­sı­nı gö­rüş­tü­ğü­müz bu ulus­la­ra­ra­sı söz­leş­mey­le mer­ke­zi An­ka­ra'da olan bir eği­tim ens­ti­tü­sü ku­rul­mak­ta­dır.

İran ile Pa­kis­tan ve Or­ta As­ya cum­hu­ri­yet­le­riy­le eko­no­mik, si­ya­si ve kül­tü­rel iliş­ki­le­ri ge­liş­tir­mek is­te­yen ül­ke­miz, İran ve Pa­kis­tan'la bir­lik­te, mer­ke­zi Tah­ran'da bu­lu­nan Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı ad­lı böl­ge­sel ku­ru­luş­la­rın olu­şu­mu­na ön­cü­lük et­miş­tir.

Yi­ne, bu amaç­la, Tür­ki­ye'nin ön­cü­lü­ğün­de Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı bün­ye­sin­de Tah­ran'da EİT Kül­tür Ens­ti­tü­sü, İs­la­ma­bad'da EİT Bi­lim Vak­fı ve An­ka­ra'da EİT Eği­tim Ens­ti­tü­sü ku­rul­ma­sı ön­gö­rül­müş­tür.

Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Eği­tim Ens­ti­tü­sü­nün ku­ru­cu bel­ge­si 9/5/1998'de, Ka­za­kis­tan'da, o za­man­ki Baş­ken­ti Al­ma Ata'da dü­zen­le­nen VI­II'in­ci EİT Ba­kan­lar Kon­se­yi sı­ra­sın­da, ara­la­rın­da ül­ke­mi­zin de bu­lun­du­ğu se­kiz ül­ke ta­ra­fın­dan im­za­lan­mış­tır.

Ku­ru­la­cak olan bu Ens­ti­tü­nün gö­rev­le­ri sı­ra­lan­mış­tır. Bu gö­rev­ler ara­sın­da eği­tim, öğ­re­tim ku­rum­la­rı­nın prog­ram­la­rı­nı çağ­daş il­ke­ler doğ­rul­tu­sun­da ge­liş­tir­mek, eği­tim ko­nu­la­rı­nı ve so­run­la­rı­nı ele alan bi­lim­sel top­lan­tı­lar dü­zen­le­mek, böl­ge­nin eği­tim so­run­la­rıy­la il­gi­li et­ki­li çö­züm­ler bul­mak gi­bi önem­li gö­rev­ler bu­lun­mak­ta­dır.

Bel­ge, bu­gü­ne ka­dar dört ül­ke -İran, Ka­za­kis­tan, Kır­gı­zis­tan, Ta­ci­kis­tan- ta­ra­fın­dan onay­lan­mış ve üç ül­ke­nin ona­yı ye­ter­li ol­du­ğu için yü­rür­lü­ğe gir­miş­tir.

Bu­nun­la bir­lik­te Ens­ti­tü­nün mer­ke­zi­nin ül­ke­miz­de ku­ru­la­rak fa­ali­ye­te ge­çe­bil­me­si için ku­ru­cu bel­ge­nin ül­ke­miz­ce onay­lan­ma­sı ge­rek­mek­te­dir. An­laş­ma­nın "Or­gan­lar" baş­lık­lı III'ün­cü mad­de­sin­de Ens­ti­tü or­gan­la­rı­nın ne­ler ola­ca­ğı sa­yıl­mak­ta­dır.

(x) Açık oylama kesin sonuçlarını gösteren tablo tutanağın sonuna eklidir.

(xx) 965 S. Sayılı Basmayazı Tutanağa eklidir.

Bu­na gö­re, Ens­ti­tü­nün, üye ül­ke­le­rin…

BAŞ­KAN - Sa­yın Şim­şek, bir da­ki­ka­nı­zı ri­ca edi­yo­rum.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; Ge­nel Ku­rul­da ba­ya­ğı faz­la bir gü­rül­tü var, uğul­tu var, Sa­yın Ha­ti­bi din­le­ye­mi­yo­rum. Lüt­fen din­le­ye­lim.

Bu­yu­run efen­dim.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

Bu­na gö­re, Ens­ti­tü baş­ka­nı­nın, üye ül­ke­le­rin eği­tim ala­nın­da­ki ta­nın­mış şah­si­yet­le­ri ara­sın­dan, al­fa­be­tik sı­ray­la ro­tas­yon usu­lüy­le, üç yıl­lık sü­re için, Yö­ne­tim Ku­ru­lu­nun öne­ri­si ve EİT Ba­kan­lar Kon­se­yi ta­ra­fın­dan ata­na­ca­ğı hük­me bağ­lan­mak­ta­dır. Yi­ne, Aka­de­mik Ku­ru­lun, üye ül­ke­le­rin eği­tim ba­kan­la­rı ta­ra­fın­dan ata­na­cak bir üye­den oluş­ma­sı ön­gö­rül­mek­te­dir.

An­laş­ma me­tin­le­ri­ni oku­yun­ca Sa­yın Millî Eği­tim Ba­ka­nı­nın ata­dı­ğı, gö­re­ve ge­tir­di­ği isim­ler ak­lı­ma ta­kıl­dı. Bu an­laş­ma­nın yü­rür­lü­ğe gir­me­si ve bu Ens­ti­tü­nün ku­rul­ma­sı Sa­yın Ba­kan için se­vin­di­ri­ci bir ge­liş­me­dir. Zi­ra, Sa­yın Ba­ka­nın Millî Eği­tim Ba­kan­lı­ğın­da­ki ya­pı­lan­ma­sı­nı, kad­ro­laş­ma­sı­nı he­pi­miz bi­li­yo­ruz. Şim­di, ken­di­si­ne en az iki kad­ro­ya da­ha ata­ma yet­ki­si, isim be­lir­le­me yet­ki­si ve­ril­mek­te.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; eği­tim­le il­gi­li ko­nu­şur­ken, Millî Eği­tim Ba­kan­lı­ğıy­la il­gi­li ba­zı bil­gi­le­ri de bu ve­si­ley­le he­ye­ti­niz­le pay­laş­mak is­ti­yo­rum. Sa­yın Millî Eği­tim Ba­ka­nı bu kad­ro­laş­ma ha­rekâtı­nı Millî Eği­tim Vak­fı­na ka­dar gö­tür­dü. Se­çim­ler­de ya­şa­nan tar­tış­ma­yı he­pi­miz bi­li­yo­ruz. Tef­tiş Ku­ru­lu Baş­ka­nı ve ay­nı za­man­da Millî Eği­tim Vak­fı Baş­ka­nı olan Mu­zaf­fer Do­ğan bir Mec­lis baş­kan ve­ki­li­mi­zin ak­ra­ba­sı­dır. Millî Eği­tim Vak­fı­nı de­net­le­yen de­ne­tim bi­rim­le­rin­den bi­ri­si Millî Eği­tim Ba­kan­lı­ğı Tef­tiş Ku­ru­lu­dur. 28 Ma­yıs 2006 ta­ri­hin­de ya­pı­lan olay­lı Millî Eği­tim Vak­fı Ge­nel Ku­ru­lun­da Tef­tiş Ku­ru­lu Baş­kan­lı­ğı­na Mu­zaf­fer Do­ğan Bey Va­kıf Baş­ka­nı ol­muş­tur.

Şim­di, Va­kıf­la il­gi­li bir de­ne­tim aşa­ma­sın­da, de­ne­ti­mi ya­pa­cak olan Mu­zaf­fer Do­ğan em­rin­de­ki mü­fet­tiş­ler, ay­nı za­man­da Va­kıf Baş­ka­nı olan Mu­zaf­fer Do­ğan'ın iş ve iş­lem­le­riy­le il­gi­li sağ­lık­lı de­ne­tim ya­pa­bi­lir­ler mi tak­di­ri­ni­ze bı­ra­kı­yo­rum. Böy­le bir de­ne­tim so­nu­cun­da Mu­zaf­fer Do­ğan ya da Va­kıf­la il­gi­li or­ta­ya ko­na­cak so­nuç­la­rın inan­dı­rı­cı­lı­ğı, cid­di­ye­ti ola­bi­lir mi?

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Sa­yın Ba­kan­la bir­lik­te gö­re­ve ge­len, Sa­yın Ba­ka­nın ka­nun­suz ve ta­li­mat­la­rı­na da­ya­na­ma­ya­rak ay­rı­lıp, gö­rev­den alı­nan ve is­ti­fa eden bü­rok­rat­la­rın var­lı­ğı­nı bi­li­yo­ruz. Bun­la­rı ni­ye an­la­tı­yo­rum? Sa­yın Ba­kan Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Eği­tim Ens­ti­tü­sü­ne baş­kan ve Aka­de­mik Ku­ru­la üye se­çer­ken dik­kat et­sin di­ye an­la­tı­yo­rum, Sa­yın Ba­ka­nı şim­di­den uya­rı­yo­rum. Me­se­la, Sa­yın Ba­ka­nın ya­nın­da ge­tir­di­ği Şa­ban Şim­şek ne­den is­ti­fa et­ti? Ken­di­si­ne Sa­yın Ba­kan "abi" di­yor­du. Ta­lim Ter­bi­ye Ku­ru­lu Baş­ka­nı Zi­ya Sel­çuk ka­çar­ca­sı­na is­ti­fa et­ti git­ti. Mu­rat Kı­raç'ı da Sa­yın Ba­kan gö­re­ve ge­tir­di, ama, Ha­sa­noğ­lan'da Ta­lim Ter­bi­ye Ku­ru­lu­nun onay ver­me­di­ği, iha­le­si ya­pıl­ma­mış eği­tim araç­la­rı­nın de­po­da bu­lun­du­ğu­nun or­ta­ya çık­ma­sıy­la ya­şa­nan bir sı­kın­tı­dan, si­ya­si so­rum­lu­lu­ğu Sa­yın Ba­kan ta­şı­ya­ma­dı­ğı için, Mu­rat Kı­raç'ı fe­da et­ti. Ve bu­nun so­ru öner­ge­si de eli­miz­de. Sa­yın Ba­kan "Ma­ale­sef, Ba­kan­lı­ğı­mız­da bu tür iş­ler ya­pıl­mış­tır." di­ye so­ru öner­ge­si­ni ce­vap­la­mış­tır de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Keş­ke Sa­yın Ba­kan bu­ra­da ol­say­dı, bu uya­rı­la­rı­mı bel­ki dik­ka­te alır­dı. Sağ­lık Ba­kan­lı­ğıy­la il­gi­li bir ta­sa­rı gö­rü­şü­lür­ken Sa­yın Ba­kan bu­ra­day­dı, eği­tim ens­ti­tü­sü ku­rul­ma­sı­na iliş­kin bir ta­sa­rı gö­rü­şü­lür­ken Sa­yın Ba­ka­nı da bu­ra­da gö­re­mi­yo­rum. Ama, ben Sa­yın Ba­ka­nın gı­ya­bın­da sor­ma­ya de­vam ede­ce­ğim. Umut ede­rim ki, da­ha son­ra tu­ta­nak­lar­dan bun­la­rı okur.

Es­ki İl­köğ­re­tim Ge­nel Mü­dü­rü Ser­vet Öz­de­mir ni­ye is­ti­fa et­ti? Ser­vet Öz­de­mir'in is­ti­fa­sı­nın o meş­hur Es­ki­şe­hir ola­yıy­la bir il­gi­si var mı? O ola­yın ay­rın­tı­la­rı­nı, lüt­fen ina­nın, bu ça­tı al­tın­da ko­nuş­mak­tan ben ar ede­rim. Sa­yın Ba­ka­na, bu ko­nu­da, AKP Es­ki­şe­hir İl Baş­ka­nı ve o ilin mil­let­ve­kil­le­ri­nin bir CD ver­dik­le­ri doğ­ru mu­dur? Yi­ne ay­nı olay­la il­gi­li, Es­ki­şe­hir Millî Eği­tim Mü­dü­rü­nün Kıb­rıs'a gön­de­ril­me­si­nin ar­ka­sın­da ya­tan bu CD ola­yı mı­dır?

Millî Eği­tim Ba­ka­nı­nın dö­ne­min­de ev­rak­ta tah­ri­fat ya­pıl­dı­ğı, resmî ev­ra­kın üze­rin­de ta­ri­hin de­ğiş­ti­ril­di­ği mah­ke­me ka­ra­rıy­la tes­pit edil­di. Önel Gü­ney ha­di­se­sin­de Sa­yın Ba­kan da bu­nu ka­bul et­ti, doğ­ru­la­dı. Önel Gü­ney, Özel Öğ­re­tim Ku­rum­la­rı Ge­nel Mü­dü­rüy­dü. Son­ra da "Ben mi yap­tım?" de­yip to­pu ken­di gö­re­ve ge­tir­di­ği Ge­nel Mü­dü­re at­tı.

Ya­yım­lar Da­ire­si Baş­ka­nı Şa­di Kes­kin el­li se­kiz gün iz­ne ay­rıl­dı. Bir da­ire baş­ka­nı, okul­la­rın açık ol­du­ğu dö­nem­de, kış se­zo­nun­da, el­li se­kiz gün iz­ne ay­rı­lır mı? Hat­ta, on­dan emek­li­lik di­lek­çe­si bi­le is­te­ne­bi­lir mi? Ki, bu­gün, duy­du­ğum ka­da­rıy­la, di­lek­çe­si­ni ver­miş.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; şu an, elim­de Sa­yın Ba­ka­nın olu­ru ve im­za­sıy­la ya­yım­la­nan -müs­te­şar ve müs­te­şar yar­dım­cı­la­rı var- gö­rev da­ğı­lı­mı, 18/01/2007 ta­rih­li. Müs­te­şar yar­dım­cı­la­rın­dan bi­ri­ne -bu isim önem­li, Ce­mal Ta­şar- İl­köğ­re­tim Ge­nel Mü­dür­lü­ğü bağ­lan­mış.

Yi­ne, elim­de Sa­yın Ba­ka­nın olur ver­di­ği baş­ka bir ev­rak da­ha var. O ev­rak­ta di­yor ki: "İl­köğ­re­tim Ge­nel Mü­dür­lü­ğü Da­ire Baş­ka­nı olup, il­gi ma­kam ona­yıy­la Özel Öğ­re­tim Ge­nel Mü­dü­rü ola­rak vekâle­ten gö­rev­len­di­ri­len Ce­mal Ta­şar'ın, bu gö­rev­len­di­ril­me­si­nin so­na er­di­ri­le­rek Müs­te­şar Yar­dım­cı­lı­ğı gö­re­vi­ni vekâle­ten yü­rüt­me­si" de­nil­mek­te­dir.

Şim­di, kad­ro­su da­ire baş­ka­nı olan bir ki­şi­nin üze­rin­de­ki ge­nel mü­dür­lü­ğün, müs­te­şar yar­dım­cı­sı ola­rak gö­rev­len­di­ri­len ay­nı ki­şi­ye bağ­lan­ma­sı… Bi­zim bü­rok­ra­tik ge­le­ne­ği­miz­de, dev­let ge­le­ne­ği­miz­de böy­le bir usul var mı?

Ce­mal Ta­şar'ın, Sa­yın Ba­ka­nın ak­ra­ba­sı ol­du­ğu­nu da­ha ön­ce ken­di­si söy­le­miş­ti. Ce­mal Ta­şar, AKP'den Bit­lis mil­let­ve­ki­li aday ada­yı ol­muş­tur. Ce­mal Ta­şar ile il­gi­li Cum­hur­baş­kan­lı­ğı ma­ka­mı­na kaç ta­ne ka­rar­na­me git­miş­tir? Ba­ka­nın, bir ak­ra­ba­sı ve AKP'den mil­let­ve­ki­li aday ada­yı olan bir ki­şi için bu ka­dar ris­ki, sı­kın­tı­yı gö­ze alı­yor ol­ma­sı, he­pi­niz adı­na dü­şün­dü­rü­cü de­ğil mi­dir de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım? He­pi­mi­zin red­det­ti­ği bir şey, dev­le­tin, ba­kan­la­rın ak­ra­ba­la­rı­nın çift­li­ği ol­ma­sı an­la­yı­şı­dır.

Ab­dül­ke­rim Ta­şar is­mi­ni da­ha ön­ce ben bu kür­sü­den di­le ge­tir­miş­tim, Ce­mal Ta­şar'ın kar­de­şi. Ta­şar ai­le­si, ta­şa ta­şa Mec­li­sin Ge­nel Ku­ru­lu­na ka­dar gel­di­ler çok şü­kür. Ken­di­si­ne ay­nı ka­rar­na­me­de iki gö­rev ve­ri­le­rek, ta­yi­ni ya­pıl­dı. Şu an­da, Ab­dül­ke­rim Ta­şar han­gi un­van­la, ne­re­de gö­rev ya­pı­yor? Ken­di­si­ne, şu an­da, üç dö­ner ser­ma­ye mü­dür­lü­ğü bir­leş­ti­ri­le­rek bağ­lan­dı­ğı id­di­ası gel­miş­tir.

Bu­ra­da yok, ama, Sa­yın Ba­ka­nı­ma bir so­ru da­ha so­ra­ca­ğım. Uma­rım tu­ta­nak­lar­dan, bi­raz ön­ce söy­le­di­ğim gi­bi, alır okur. AKP Bit­lis il kon­gre­si­nin ya­pıl­dı­ğı gün, Ba­kan­lık­tan kaç bü­rok­rat­la Bit­lis ge­zi­si­ne git­ti? Bu ge­zi, ak­ra­ba­sı ve bü­rok­ra­tı müs­te­şar yar­dım­cı­sı­nın, ge­le­cek­te­ki Bit­lis mil­let­ve­ki­li­mi­zin de, AKP'den, ha­be­ri ol­sun…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Da­ha on da­ki­ka­sı var.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Şim­şek.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) - Evet, bu ko­nu­da Sa­yın Baş­ka­nım sü­rek­li cö­mert dav­ra­nır Sa­yın Grup Baş­kan Ve­ki­lim.

Sa­yın Baş­ka­nı­ma te­şek­kür edi­yo­rum,  sağ olun.

Bu ge­zi, ak­ra­ba, bü­rok­rat, Müs­te­şar Yar­dım­cı­sı Ce­mal Ta­şar'ın mil­let­ve­ki­li ol­ma­sı için, ku­lis yap­mak için mi ya­pıl­mış­tır? Bu­ra­dan, AKP mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­ma da du­yu­ru­lur. Bu ge­zi, Bit­lis'te eği­tim so­run­la­rı­nı çöz­me ge­zi­si mi­dir, yok­sa, Ce­mal Ta­şar'ın si­ya­si ge­le­ce­ği­ni ha­zır­la­ma ge­zi­si mi­dir?

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Sa­yın Ba­ka­na, yi­ne bir so­ru da­ha bu­ra­dan so­ra­yım: Ti­ca­ret Tu­rizm Ge­nel Mü­dür­lü­ğün­de gö­rev­li Dok­tor Be­kir Tur­gut'un ön­ce­den alı­nan is­ti­fa­sı­nın, son­ra­dan ta­rih ka­şe­si ba­sı­la­rak iş­le­me alın­dı­ğı, bu­nun­la il­gi­li da­va açıl­dı­ğı doğ­ru mu­dur?

Ben, bu ko­nuy­la il­gi­li bir so­ru öner­ge­si ver­miş­tim. Öner­ge­de, Millî Eği­tim Ba­kan­lı­ğın­da gö­re­ve ge­ti­ri­len bü­rok­rat­lar­dan, gö­re­ve baş­la­dık­la­rı an­da is­ti­fa di­lek­çe­le­ri alı­nıp alın­ma­dı­ğı­nı sor­muş­tum. Ya­nıt bu­ra­da: Sa­yın Ba­kan "Böy­le usul yok." di­yor. Ama, bi­raz ön­ce bah­set­ti­ğim gi­bi, Önel Gü­ney'in han­gi di­lek­çe­si üze­rin­de ta­rih de­ğiş­ti­ril­di? Be­kir Tur­gut'un di­lek­çe­si han­gi ta­rih­li? Sa­yın Millî Eği­tim Ba­ka­nı, hem Ali kı­ran baş ke­sen ola­rak ha­re­ket eder hem de bun­la­rı gü­zel­ce pa­ket­ler, bir ta­ra­fa bı­ra­kır.

Yük­se­köğ­re­tim Ge­nel Mü­dür Yar­dım­cı­sı Ve­ki­li Dok­tor Mu­am­mer Gür­büz'ün, Mec­lis­te ko­mis­yon baş­ka­nı ola­rak gö­rev ya­pan bir mil­let­ve­ki­li­mi­zin -is­mi­ni be­nim zik­ret­me­me ge­rek yok- ak­ra­ba­sı ve ya­nın­da, dos­tu ol­du­ğu doğ­ru mu­dur?  Ay­rı­ca, İl­köğ­re­tim Ge­nel Mü­dür Yar­dım­cı­sı­nın da Sa­yın Baş­ba­ka­nın ak­ra­ba­sı ol­du­ğu doğ­ru mu­dur? Ce­mal Ta­şar'ın, Sa­yın Ba­ka­nın ak­ra­ba­sı… Ken­di­si söy­le­miş­ti.

Ben, da­ha ön­ce bu kür­sü­den -mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım bi­lir­ler, hiç bun­dan sa­kı­na­cak, go­cu­na­cak bir ta­ra­fım yok- kim­le­rin ço­cuk­la­rı­nın mü­şa­vir ya­pıl­dı­ğı­nı söy­le­miş­tim. Bu ör­nek­ler si­zin Hükûme­ti­niz­de -de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ten­zih ede­rim bu de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­mi, bu çiz­gi­ye, bu pa­ran­te­ze gir­me­yen- ak­ra­ba­yı ta­al­lu­kat hükûme­ti ol­du­ğu­nu, Ba­kan­lı­ğı da ak­ra­ba­yı ta­al­lu­kat ba­kan­lı­ğı yap­tı­ğı­nın en so­mut gös­ter­ge­si­dir.

Gö­re­ve ge­tir­mek­te eh­li­yet, li­ya­kat ye­ri­ne, hem­şeh­ri­ci­lik, ak­ra­ba­lık, İn­gil­te­re ar­ka­daş­lı­ğı, ta­ri­kat ve ce­ma­at iliş­ki­le­ri, ti­ca­ri iliş­ki­ler, ma­ale­sef, rol oy­na­mak­ta­dır.

Müs­te­şar Yar­dım­cı­la­rı Rem­zi Sez­gin ve Cu­ma­li De­mir­taş'a her­han­gi bir bi­ri­min bağ­lan­ma­ma­sı­nın ge­rek­çe­si ne­dir? Çok önem­li tec­rü­be­ler­dir. Si­ya­si kim­lik­le­ri de bu an­lam­da yok­tur. Bu ki­şi­le­re her­han­gi bi­ri­min bağ­lan­ma­ma­sı­nın ge­rek­çe­si, Rem­zi Sez­gin'in mah­ke­me ka­ra­rıy­la gö­re­ve dön­müş ol­ma­sı mı­dır ya da usul­süz iş ve iş­lem­le­ri­ni­ze kar­şı çık­ma­la­rı mı­dır? Bu Ba­kan dö­ne­min­de kı­zak­ta müs­te­şar yar­dım­cı­la­rı­na ta­nık olu­yo­ruz de­ğer­li ar­ka­daş­lar, em­ni­yet­te ol­du­ğu gi­bi.

Millî Eği­tim Ba­kan­lı­ğı­nın meş­hur bir Müs­te­şa­rı var, he­pi­miz bi­li­yo­ruz, ta­ri­he geç­ti. "Mah­ke­me ka­rar­la­rı uy­gu­lan­mı­yor." di­yo­ruz. Sa­yın Ba­kan, bu­ra­da, ge­li­yor "Mah­ke­me ka­rar­la­rı­nı uy­gu­lu­yo­ruz." di­yor. Mah­ke­me ka­rar­la­rı uy­gu­la­nı­yor da, Müs­te­şar, mah­ke­me ka­rar­la­rı­nı uy­gu­la­ma­dı­ğı için ne­den ce­za alı­yor? Müs­te­şa­rın uy­gu­la­ma­dı­ğı o ka­rar­lar­da Sa­yın Ba­ka­nın so­rum­lu­lu­ğu ne­dir? Müs­te­şa­rı mahkûm olan bir ba­ka­nın ken­di­si de mahkûm ol­muş de­mek­tir. Bu­gün, Yar­gı­tay Ge­nel Ku­ru­lu, müs­te­şar­la­rın ba­kan adı­na yar­gı­lan­dı­ğı ka­ra­rı­nı al­mış­tır. O ne­den­le, müs­te­şa­rın al­dı­ğı ce­za­lar as­lın­da sa­yın ba­kan­la­rın al­dı­ğı ce­za­lar­dır, on­la­ra ve­ri­len ce­za­lar­dır. Müs­te­şa­rın şim­di­ye ka­dar al­dı­ğı ce­za­lar, bir da­ha suç iş­le­me­ye­ce­ği­ne olan ka­na­atiy­le pa­ra­ya çev­ril­miş­ti. Bun­dan son­ra­ki­ler pa­ra­ya çev­ri­lir mi hep be­ra­ber gö­re­ce­ğiz.

Ta­bii, bu ara­da, Sa­yın Ba­kan, mah­ke­me­ler­de de, biz­zat, taz­mi­nat­lar kay­bet­ti­ği­ni bi­li­yo­ruz.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Eği­tim Tek­no­lo­ji­le­ri Ge­nel Mü­dü­rü Ni­za­mi Ak­türk Sa­yın Ba­ka­nın İn­gil­te­re'den ar­ka­da­şı­dır, bir mah­zur da yok­tur bun­da. Eği­tim Tek­no­lo­ji­le­ri Ge­nel Mü­dü­rü­nün gö­rev ala­nı­na gi­ren sı­nav­lar­da skan­dal­lar ya­şa­nır­ken, me­se­la, De­niz­li-Çiv­ril Ana­do­lu Öğ­ret­men Li­se­sin­de 60 ki­şi­lik kon­ten­ja­na rağ­men 180 öğ­ren­ci yer­leş­ti­rir­ken, mü­dür ve mü­dür yar­dım­cı­la­rı ata­ma­la­rı için ya­pı­lan sı­nav­da yan­lış so­ru ha­zır­la­yan Eği­tim Tek­no­lo­ji­le­ri Eği­tim Mü­dür­lü­ğü, işi­ni gü­cü­nü bı­rak­mış "Fo­toğ­raf­lar­la Dün­den Bu­gü­ne" bir al­büm ha­zır­la­tı­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu, herhâlde, Eği­tim Tek­no­lo­ji­le­ri Ge­nel Mü­dü­rü­nün işi ol­ma­sa ge­rek. Bu an­lam­da da Sa­yın Me­lih Gök­çek'i bi­raz da kıs­kan­dı­rı­yor, bir An­ka­ra al­bü­mü. Sa­yın Ba­ka­nı­mı­zın da bu­ra­da her za­man­ki gi­bi ya­kı­şık­lı bir fo­toğ­ra­fı var. Ama, gön­lüm is­ter­di ki, bu bir boy fo­toğ­ra­fı ol­sun ve al­tın­da da "Millî Eği­tim Ba­ka­nı" ya­zan ço­rap­la­rı ol­sun is­ter­dim.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, âde­ta bir La­le Dev­ri ya­şa­nı­yor. Dün­ya Ban­ka­sı Baş­ka­nı ala­cak­lı­nın ço­rap­la­rı­nın ucu de­lik, bi­zim Baş­ba­ka­nın ve Sa­yın Millî Eği­tim Ba­ka­nı­nın ço­rap­la­rın­da, ma­ale­sef, isim­ler ya­zı­yor. Evet, bir La­le Dev­ri ya­şa­nı­yor.

Şu­bat ayı so­nun­da, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, öğ­ret­men ata­ma­la­rı ya­pıl­dı. Millî Eği­tim Şûra Sa­lo­nun­da top­la­nan yüz­ler­ce öğ­ret­men ada­yı­mız ata­ma­yı bek­ler­ken he­ye­can için­de, öğ­ret­men aday­la­rı­mı­za "ata­ma­yı Sa­yın Baş­ba­kan Ri­ze'de ya­pa­cak" di­ye, Baş­ba­ka­nın Ri­ze ko­nuş­ma­sı­nı zor­la iz­let­me hak­kı­nı el­de et­ti­ler. Tu­şa ne­re­den ba­sıl­dı? Ri­ze'den mi An­ka­ra'dan mı? Sa­yın Baş­ba­kan, ora­dan di­yor ki: "Ata­nan öğ­ret­men­le­ri ta­nı­mam. Ba­sa­ca­ğım tu­şu bi­li­rim." Doğ­ru. Yu­ka­rı­da gö­re­ve ge­ti­ri­len ak­ra­ba­la­rı, ar­ka­daş­la­rı, par­ti­li­le­ri tek tek say­dım Baş­ba­kan, siz de bun­la­rı duy­du­nuz. Eğer, bun­la­rı bi­lip de su­su­yor­sa­nız, mü­da­ha­le et­mi­yor­sa­nız, bu­ra­da ya­pı­lan­la­ra ba­şın­dan iti­ba­ren si­zin de or­tak ol­du­ğu­nu­zu ha­tır­lat­mak is­ti­yo­rum.

Ay­rı­ca, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ben İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li­yim. Son öğ­ret­men ata­ma­la­rın­da, İs­tan­bul gi­bi bü­yük bir met­ro­po­le, 12 mil­yon nü­fu­su olan İs­tan­bul'a 674 öğ­ret­men ata­nır­ken, Sa­yın Ba­ka­nın se­çim böl­ge­si­ne, Van'a 639 öğ­ret­men ata­ma­sı ya­pıl­mış­tır. Bu­ra­dan, Sa­yın Van­lı hem­şeh­ri­le­rim­den özür di­le­rim. Keş­ke müm­kün ol­sa sa­yı­sal ola­rak da, Di­yar­ba­kır'a, Edir­ne'ye, Bay­burt'a, Kars'a her ta­ra­fa da­ha faz­la öğ­ret­men ata­ya­bil­sek! Ama, bu­ra­da, özel­lik­le, herhâlde ge­le­cek se­çim­le­ri de dü­şü­ne­rek Sa­yın Ba­kan, ken­di ili­ne da­ha faz­la sa­yı­da öğ­ret­men atı­yor.

Bi­lin­di­ği gi­bi, Millî Eği­tim Ba­kan­lı­ğı eği­tim ku­rum­la­rı­na yö­ne­ti­ci ata­mak için 2004, 2005, 2006 yıl­la­rın­da ya­zı­lı sı­nav yap­mış. An­cak, Da­nış­tay ta­ra­fın­dan Millî Eği­tim Ba­kan­lı­ğı Eği­tim Ku­rum­la­rı Yö­ne­ti­ci Ata­ma ve Yer De­ğiş­tir­me Yö­net­me­li­ği'nin ba­zı mad­de­le­ri­nin hu­ku­ka ay­kı­rı olup, tor­pil ve il­ti­ma­sa açık ol­du­ğu ge­rek­çe­siy­le ip­tal edil­me­si üze­ri­ne, Ba­kan­lık, tüm yö­ne­ti­ci ata­ma ve yer de­ğiş­tir­me iş­lem­le­ri­ni bir ge­nel­gey­le dur­dur­muş­tur. An­cak, bu sü­re zar­fın­da eği­tim ku­rum­la­rı yö­ne­ti­ci sı­kın­tı­sı ve kar­ma­şa ya­şa­dı­ğı gi­bi, bu boş­luk da ve­ka­let­le ya da ge­çi­ci gö­rev­len­dir­mey­le dol­du­rul­ma­ya ça­lı­şıl­dı de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu vekâlet­le gö­rev­len­di­ri­len­le­re asa­let ve­ri­le­ce­ği yö­nün­de id­di­alar bu­lun­mak­ta­dır. Şu an­da vekâle­ten ida­re­ci­lik ya­pan­lar, bu­lun­duk­la­rı gö­rev­le­re asa­le­ten ata­na­cak­lar­sa sı­nav ni­çin ya­pıl­dı? Bu­nun­la il­gi­li, ina­nın, yüz­ler­ce, bin­ler­ce elek­tro­nik pos­ta, e-ma­il alı­yo­ruz yö­ne­ti­ci aday­la­rın­dan.

Ya­pı­lan sı­nav­lar yar­gı­ya ta­şın­dı, tam bir keş­me­keş ya­ra­tıl­dı. Ay­rı­ca, bu sı­nav­la­rın iki yıl­lık ge­çer­li­lik sü­re­siy­le sı­nır­lı ol­ma­sı, ba­şa­rı­lı olan­la­rı hep­ten mağ­dur et­miş­tir. Ör­ne­ğin, 2004 yı­lın­da ya­pıl­mış olan sı­na­vı ka­zan­dı­ğı hâlde ida­re­ci ol­ma­yı bek­le­yen öğ­ret­men­le­rin hak kay­bı­na uğ­ra­ma­la­rı­na ne­den ol­du­ğu gi­bi, 2005 yı­lın­da ya­pıl­mış olan sı­na­vı ka­za­nan­la­rı da ay­nı teh­li­ke bek­le­mek­te­dir. 2005 yı­lın­da ya­pı­lan sı­nav­la­rın ge­çer­li­lik sü­re­si 26 Mart­ta dol­mak­ta­dır.

Yi­ne, bu ko­nuy­la il­gi­li de Sa­yın Ba­ka­na bir so­ru öner­ge­si ver­dim ben. Bu so­ru öner­ge­siy­le il­gi­li, ya­ni 2/5/2006 ta­ri­hin­de, ba­na so­ru öner­ge­si­nin ce­va­bın­da di­yor ki: "Va­li­lik­le­re ait boş bu­lu­nan eği­tim ku­ru­mu yö­ne­ti­ci­lik­le­ri­ne asa­le­ten ata­ma ya­pı­la­bil­me­si ba­kı­mın­dan, 2006 yı­lı mü­dür ve mü­dür yar­dım­cı­lı­ğı sı­na­vı açıl­ma­sı­na yö­ne­lik plan­la­ma ça­lış­ma­la­rı son aşa­ma­ya gel­miş­tir." Sa­yın Ba­kan son aşa­ma­ya ge­tir­dim de­di­ği ça­lış­ma­dan se­kiz ay geç­miş­tir. Sa­yın Ba­ka­nın ba­kan­lı­ğı, Hükûme­tin hükûmet­li­ği so­na ere­cek, ama bun­lar hâlâ ger­çek­leş­ti­ri­le­me­miş­tir de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ya­ni, ha­van­da su döv­me­ye, ha­ma­si söy­lem­le­re de­vam edi­li­yor Ba­kan­lık­ta.

An­cak, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, yö­net­me­lik de­ğiş­tir­me re­ko­ru kı­ran Ba­kan, Yö­ne­ti­ci Ata­ma ve Yer De­ğiş­tir­me Yö­net­me­li­ği'nin çık­ma­sı­nın ar­ka­sın­da kad­ro­laş­ma­yı bek­le­di­ği­ni inkâr ede­bil­mek müm­kün de­ğil­dir.

"Eği­tim­de en çok ders­li­ği biz yap­tık." de­di­niz, "Cum­hu­ri­yet re­ko­ru kır­dık." de­di­niz. Ken­di ra­kam­la­rı­nız, yi­ne, bu­ra­da siz­ler, fark­lı fark­lı, Ba­ka­nın ve Baş­ba­ka­nın ifa­de­siy­le ya­lan­lan­dı. Cum­hu­ri­yet ta­ri­hin­de böy­le bir ra­kam, böy­le bir olay yok di­ye­mi­yor­su­nuz.

"Eği­tim­de bil­gi­sa­yar­lı eği­ti­mi biz ger­çek­leş­tir­dik. Şem­din­li'de bi­le İn­ter­net var." di­yor Ba­kan, Sa­yın Baş­ba­kan. Şem­din­li'de kaç öğ­ren­ci, kaç bil­gi­sa­yar ol­du­ğu­nu, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, kaç öğ­ren­ci­ye 1 bil­gi­sa­yar düş­tü­ğü­nü sor­dum. Ne za­man bi­li­yor mu­su­nuz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım? On dört ay ön­ce. "Bu bil­gi­sa­yar mo­dem­le­ri­nin iha­le­le­ri na­sıl ya­pıl­dı?" di­ye sor­dum, on dört ay ol­du. Bu ka­dar zor mu bu­nu ce­vap­la­mak? Bu­ra­dan Sa­yın Mec­lis Baş­ka­nı­na da ses­le­ni­yo­rum. On dört ay…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim, lüt­fen ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yın.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) - Te­şek­kür ede­rim.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, on dört ay­dır bir so­ru öner­ge­si ce­vap­lan­maz mı? Bu -çok af­fı­nı­za sı­ğı­nı­rım- na­sıl bir cid­di­yet­siz­lik­tir? Ni­çin, bu so­ru öner­ge­sin­de sak­la­nan bir şey mi var? Dö­ne­min bit­me­si­ni mi bek­li­yor­su­nuz? Bu dö­nem­ler bi­ter, gü­nün bi­rin­de yü­ce ti­yat­ro­lar­da de­ğil -bu­gü­ne ka­dar hep yü­ce ti­yat­ro gi­bi oy­na­dı­lar- yü­ce di­van­lar­da bun­la­rın he­sa­bı ve­ri­lir de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bil­gi­sa­yar alım­la­rı­nı, mo­dem­le­ri söy­le­dim, ama bun­lar­la il­gi­li Sa­yın Ba­ka­nım, lüt­fen -bir kez da­ha Ge­nel Ku­rul­dan, mil­le­tin kür­sü­sün­den ses­le­ni­yo­rum- on dört ay­lık so­ru öner­ge­mi ce­vap­la­yın, yok­sa bu­nun­la il­gi­li dü­şün­ce­le­ri­mi ka­mu­oyu­nun tak­di­ri­ne açık­ça bı­ra­kı­yo­rum.

Bir öğ­re­tim öğ­ren­ci­si için ya­pı­lan ay­lık har­ca­ma, dö­ne­mi­niz­de Tür­ki­ye'de 1.328 do­lar­ken de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Da­ni­mar­ka'da 8.183 do­lar, Al­man­ya'da 7.173 do­lar, Ma­ca­ris­tan'da 3.948 do­lar­dır. Sa­yın Ba­ka­nın "al­tın çağ" de­di­ği…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Şim­şek, se­lam­la­ma­nız için aç­tım, lüt­fen… Ge­rek­li sü­re­yi ver­dim.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) - Te­şek­kür ede­rim.

Sa­yın Ba­ka­nın, Sa­yın Baş­ba­ka­nın "al­tın çağ" de­di­ği eği­ti­me büt­çe­den en faz­la ayı­rı­yo­ruz de­di­ği­niz re­sim ma­ale­sef bu­dur. Ha­ma­si söy­lem­ler­le bu iş­ler ol­mu­yor. Ayi­ne­si iş­tir ki­şi­nin, la­fa ba­kıl­maz.

Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. Umut ede­rim ki, eği­tim teş­ki­la­tıy­la il­gi­li çı­kan ya­sa hem kom­şu ül­ke­le­re hem de bi­ze ha­yır­lı, uğur­lu olur. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Şim­şek.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

1'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

EKO­NO­MİK İŞ­BİR­Lİ­Ğİ TEŞ­Kİ­LA­TI EĞİ­TİM ENS­Tİ­TÜ­SÜ KU­RU­CU BEL­GE­Sİ­NİN

ONAY­LAN­MA­SI­NIN UY­GUN BU­LUN­DU­ĞU­NA DA­İR KA­NUN TA­SA­RI­SI

MAD­DE 1.- Tür­ki­ye, İran, Pa­kis­tan, Af­ga­nis­tan, Azer­bay­can, Ka­za­kis­tan, Kır­gı­zis­tan, Türk­me­nis­tan, Öz­be­kis­tan ve Ta­ci­kis­tan ara­sın­da 9 Ma­yıs 1998 ta­ri­hin­de Al­ma­ti'de im­za­la­nan "Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı (EİT) Eği­tim Ens­ti­tü­sü Ku­ru­cu Bel­ge­si"nin onay­lan­ma­sı uy­gun bu­lun­muş­tur.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na, De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Mus­ta­fa Ga­zal­cı.

Bu­yu­run Sa­yın Ga­zal­cı.

CHP GRU­BU ADI­NA MUS­TA­FA GA­ZAL­CI (De­niz­li) - Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; 965 sı­ra sa­yı­lı Ya­sa Ta­sa­rı­sı üze­ri­ne, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si adı­na söz al­dım, tü­mü­nü­zü say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı, Tür­ki­ye, İran, Pa­kis­tan ara­sın­da, böl­ge­sel iş bir­li­ği­ni ge­liş­tir­mek ama­cıy­la, 1964 yı­lın­da ilk kez ta­sar­lan­mış ve bir ör­güt ku­rul­muş­tur. Da­ha son­ra bu ör­güt, 1985'te, İz­mir An­laş­ma­sı da ge­liş­ti­ri­le­rek  "Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı" adı­nı al­mış­tır. Şim­di, bu ör­güt, Tah­ran'da bir kül­tür ens­ti­tü­sü, İs­la­ma­bad'da bir bi­lim vak­fı, An­ka­ra'da da eği­tim ens­ti­tü­sü ku­rul­ma­sı­nı ka­rar­laş­tır­mış­tır. Ko­nuş­tu­ğu­muz ko­nu, bu ta­sa­rı bu­nu ön­gör­mek­te­dir. Bi­li­yor­su­nuz "eği­tim ens­ti­tü­sü" adı, he­men siz­de çağ­rış­tı­rır    -ben de bir eği­tim ens­ti­tü­sün­de oku­dum- 12 Ey­lül­den ön­ce, öğ­ret­men ye­tiş­ti­ren ku­rum­lar­dı ve bu­gün "eği­tim fa­kül­te­si" adı­nı al­dı. Ens­ti­tü, bir araş­tır­ma ya­pan ku­rum de­mek­tir. Şim­di, böl­ge­sel ola­rak bir araş­tır­ma yap­mak üze­re, eği­tim ala­nın­da, bir ens­ti­tü ku­rul­ma­sı­nı ön­gö­rü­yor bu ta­sa­rı. Bi­li­yor­su­nuz, Sov­yet­le­rin da­ğıl­ma­sın­dan son­ra -Bir­li­ğin da­ğıl­ma­sın­dan son­ra- Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı ye­ni bir bo­yut ka­zan­mış­tır. 1992'de İs­la­ma­bad'da ya­pı­lan top­lan­tı­da, üç ül­ke­nin dı­şın­da Tür­ki cum­hu­ri­yet­ler de bu Teş­ki­la­ta, bu Bir­li­ğe gir­miş­tir. Af­ga­nis­tan, Azer­bay­can, Ka­za­kis­tan, Kır­gı­zis­tan, Ta­ci­kis­tan, Türk­me­nis­tan ve Öz­be­kis­tan'ın ka­tı­lı­mıy­la, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın üye sa­yı­sı on ol­muş­tur. 1992'de, yi­ne Ku­zey Kıb­rıs Türk Cum­hu­ri­ye­ti'nin, bu ör­güt­te üye ol­ma­dan "Kıb­rıs Türk-Müs­lü­man Top­lu­mu" adı al­tın­da ka­tıl­ma­sı­na ka­rar ve­ril­miş.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu ör­güt, 350 mil­yon in­sa­nı, 7 mil­yon ki­lo­met­re ka­re ala­nı kap­sa­yan bir yer­de ege­men­dir, sö­zü ge­çer. Bi­li­yor­su­nuz, Ulus­la­ra­ra­sı Eği­tim, Bi­lim, Kül­tür Ör­gü­tü (UNES­CO) var­dır, ama, böy­le bir ens­ti­tü de ya da ku­ru­lan va­kıf ve kül­tür yu­va­la­rı da böl­ge­sel iş bir­li­ği­ni ge­rek­ti­rir ve de önem­li­dir. Bi­li­yor­su­nuz, UNES­CO 1945 yı­lın­da... Bu­gün­ler  -sa­bah­tan da an­dım- 46'ncı ölüm yıl dö­nü­mü­nü yap­tı­ğı­mız Ha­san Âli Yü­cel, 1945'te (4-20 Ka­sım) Lon­dra'da ya­pı­lan UNES­CO top­lan­tı­sın­da Tür­ki­ye'yi tem­sil et­miş­tir ve de­miş­tir ki: "Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti hem ulu­sal hem ev­ren­sel il­ke­le­ri gö­ze­ten bir eği­tim po­li­ti­ka­sı güt­mek­te­dir." ve eği­ti­min, ül­ke­le­rin ve dün­ya ba­rı­şı­nın ge­liş­me­sin­de çok bü­yük önem ta­şı­dı­ğı­nı vur­gu­la­mış­tır. Ya­ni, eği­tim yo­luy­la öy­le in­san­lar ye­tiş­me­li ki, ül­ke ba­rı­şı­na, dün­ya ba­rı­şı­na kat­kı sun­sun. Di­le­rim, bu eği­tim ens­ti­tü­sü de -ya­ni, An­ka­ra'da ku­ru­lan eği­tim ens­ti­tü­sü de- 1945'li yıl­lar­da Ha­san Âli Yü­cel'in o ulu­sal ve ev­ren­sel eği­tim il­ke­le­ri­ni gö­ze­ten bir an­la­yış­la ça­lış­ma­lar ya­par ve ül­ke ba­rı­şı­na, bu teş­ki­lat ül­ke­le­ri­nin hem ken­di ül­ke­le­rin­de­ki ba­rı­şa hem de böl­ge ba­rı­şı­na hiz­met eder.

Ha­san Âli Yü­cel o ko­nuş­ma­yı yap­tı­ğı za­man, Tür­ki­ye'de, as­lın­da, UNES­CO'nun bü­tün dün­ya­ya ör­nek eği­tim uy­gu­la­ma­sı di­ye gös­ter­di­ği bir köy ens­ti­tü­le­ri sis­te­mi uy­gu­la­nı­yor­du. Köy ens­ti­tü­le­ri, Ame­ri­ka­lı bü­yük eği­tim­ci John De­wey'in "Be­nim ha­ya­lim­de­ki okul­lar Tür­ki­ye'de açıl­dı." sö­züy­le ve UNES­CO'nun bü­tün ge­ri kal­mış ül­ke­le­re ör­nek bir eği­tim uy­gu­la­ma­sı gös­ter­me­siy­le as­lın­da ne ka­dar say­gın ku­rum ol­duk­la­rı­nı gös­ter­miş­ler­dir.

Bun­la­rı şun­dan an­la­tı­yo­rum: Ar­ka­daş­lar, ku­ru­lan, bir eği­tim ens­ti­tü­sü­dür. Amaç da eği­tim yo­luy­la böl­ge ba­rı­şı­na, böl­ge in­sa­nı­na hiz­met et­mek­tir. Ger­çek­ten de eği­ti­min gü­cü iyi kul­la­nı­lır­sa, iyi bir eği­tim uy­gu­la­nır­sa, in­san­la­ra ba­rış kül­tü­rü ve­ri­le­bi­lir, Ha­san Âli Yü­cel'in de­di­ği gi­bi. Eği­tim an­la­yı­şı öy­le ol­ma­lı­dır ki, hü­ma­nist bir an­la­yış or­ta­ya koy­ma­lı­dır. Ya­ni, öy­le bir an­la­yış­tan ge­çen in­san, bir can­lı­ya kı­ya­ma­ma­lı­dır, bir can­lı­ya vu­ra­ma­ma­lı­dır, şid­det­ten, te­rör­den uzak ol­ma­lı­dır, çev­re­si­ni ko­ru­ma­lı­dır, kül­tü­rü­nü ko­ru­ma­lı­dır, in­sa­nı ko­ru­ma­lı­dır. İş­te, bel­ki bu eği­tim ens­ti­tü­süy­le, ya­pa­ca­ğı ça­lış­ma­lar­la, bu eği­ti­min gü­cüy­le, il­ke­siy­le bun­lar ye­ri­ne ge­ti­ri­le­bi­lir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ha­zır böy­le uy­gu­lan­mış bir köy ens­ti­tü­sün­den söz eder­ken, ge­çen­ler­de ar­ka­daş­la­rın da kat­kı­sıy­la bir ya­sa öne­ri­si ver­dik Mec­li­se, köy ens­ti­tü­le­ri eği­tim sis­te­mi­ni araş­tır­ma ens­ti­tü­sü di­ye. Bu ens­ti­tü­nün gö­re­vi, o sis­te­mi in­ce­le­ye­rek gü­nü­müz eği­ti­mi­ne öne­ri­ler­de bu­lun­mak.

Şim­di, bu ko­nuş­tu­ğu­muz ta­sa­rı­da da, ta­bii -bi­raz ön­ce ko­nu­şan ar­ka­da­şım da söy­le­di- di­le­rim, böy­le gün­cel po­li­ti­ka­ya araç ola­cak bir bi­çim­de kul­la­nıl­maz. Za­ten bun­lar ulus­la­ra­ra­sı bir an­laş­ma­dır, ulus­la­ra­ra­sı bir gi­ri­şim bu­ra­da söz ko­nu­su­dur. Na­sıl, UNES­CO, bü­tün dün­ya­da eği­tim, bi­lim, kül­tür ala­nın­da ki­mi ça­lış­ma­lar ya­pı­yor­sa, bu Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı­nın, Tür­ki­ye'de, An­ka­ra'da ku­ru­la­cak eği­tim ens­ti­tü­sü de, eği­tim yo­luy­la bir iş bir­li­ği­ni, böl­ge­sel da­ya­nış­ma­yı ön­gör­mek­te­dir. Ben, bu il­ke­le­rin gö­ze­ti­le­ce­ği­ne ina­nı­yo­rum, çün­kü, eği­tim, in­sa­nı in­san­laş­tı­ran bir sü­reç­tir. Eğer iyi ve­ri­lir­se, salt bil­gi de­ğil in­sa­na ya­şa­mı bo­yun­ca ken­di­si­ni ge­liş­ti­re­cek alış­kan­lık­lar da ve­rir. He­le ens­ti­tü adıy­la ku­ru­lan bu ku­rum, kla­sik ez­ber­ci ya da ki­mi gös­te­riş için ça­lış­ma­lar ye­ri­ne, böl­ge in­sa­nı­nın ge­ri kal­mış­lı­ğı­nın bir yaz­gı ol­ma­dı­ğı­nı, eko­no­miy­le eği­ti­mi bir­leş­ti­re­rek ve iki­si­ni ba­rış­tı­ra­rak, bel­ki üre­tim için eği­tim il­ke­le­ri­ni or­ta­ya ko­ya­rak, böy­le in­san ye­tiş­ti­re­rek, ye­ni mo­del­le­ri -bi­zim geç­mi­şi­miz­den de olan mo­del­ler­den de ya­rar­la­na­rak- böl­ge hal­kı­nın ya­ra­rı­na su­na­bi­lir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, eğer eği­tim ya­şam­dan uzak­sa, top­lum­dan, eko­no­mi­den uzak­sa, o eği­tim işe ya­ra­maz ve ya­ra­ma­dı­ğı­nı bu­gün­kü sis­tem­de de az çok gö­rü­yo­ruz. Bir­çok dip­lo­ma al­mış in­san var, ama iş bu­la­mı­yor. Bu­gün "üni­ver­si­te­yi bi­tir­miş in­san­la­rın üç­te 1'i iş­siz" de­ni­li­yor. Bun­da ne­den bi­raz da ni­te­lik­li bir eği­tim­den, ni­te­lik­li in­san ye­tiş­me­me­sin­den do­la­yı­dır. Eği­tim öy­le ol­ma­lı­dır ki, in­sa­nın ken­di ayak­la­rı üze­rin­de dur­ma­sı­nı, ken­di ka­nat­la­rıy­la uç­ma­sı­nı sağ­la­ma­lı­dır.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MUS­TA­FA GA­ZAL­CI (De­vam­la) - Ben, bu, özel­lik­le, yö­re­de eği­tim ala­nın­da, kül­tür ala­nın­da bir ens­ti­tü­nün ku­rul­ma­sı­nı ger­çek­ten iyi bir yak­la­şım ola­rak gö­rü­yo­rum ve eği­ti­min gü­cü eğer iyi an­la­şı­lır­sa, bu ens­ti­tü­ler va­sı­ta­sıy­la bu­ra­da, ta­sa­rı­da or­ta­ya ko­nu­lan ça­lış­ma­lar geç­miş bi­ri­kim­le­ri­miz­den ve dün­ya de­ne­yim­le­rin­den de ya­rar­la­na­rak or­ta­ya ko­na­bi­lir­se, böl­ge­ye bü­yük kat­kı­lar su­na­ca­ğı­na ina­nı­yo­rum. Di­le­rim böy­le olur ve bu ya­sa, içi dol­du­ru­la­rak hem ül­ke­mi­ze hem de bu ör­gü­tün üye­si ül­ke­le­re, böl­ge­ye ya­rar­lar ge­ti­rir di­yo­rum.

He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Ga­zal­cı.

Mad­de üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

2'nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 2.- Bu Ka­nun ya­yı­mı ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gi­rer.

BAŞ­KAN - Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

3'ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 3 - Bu Ka­nun hü­küm­le­ri­ni Ba­kan­lar Ku­ru­lu yü­rü­tür.

BAŞ­KAN - Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Ta­sa­rı­nın tü­mü açık oy­la­ma­ya ta­bi­dir.

Açık oy­la­ma­nın şek­li hak­kın­da Ge­nel Ku­ru­lun ka­ra­rı­nı ala­ca­ğım.

Açık oy­la­ma­nın elek­tro­nik oy­la­ma ci­ha­zıy­la ya­pıl­ma­sı­nı oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım: Ka­bul eden­ler... Ka­bul et­me­yen­ler... Ka­bul edil­miş­tir.

Oy­la­ma için üç da­ki­ka sü­re ve­re­ce­ğim. Bu sü­re içe­ri­sin­de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin tek­nik per­so­nel­den yar­dım is­te­me­le­ri­ni, bu yar­dı­ma rağ­men de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin, oy pu­su­la­la­rı­nı, oy­la­ma için ön­gö­rü­len üç da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Ay­rı­ca, vekâle­ten oy kul­la­na­cak sa­yın ba­kan­lar var ise, han­gi ba­ka­na vekâle­ten oy kul­lan­dı­ğı­nı, oyu­nun ren­gi­ni ve ken­di­si­nin ad ve so­ya­dı ile im­za­sı­nı da ta­şı­yan oy pu­su­la­sı­nı yi­ne oy­la­ma için ön­gö­rü­len üç da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum ve oy­la­ma­yı baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Eği­tim Ens­ti­tü­sü Ku­ru­cu Bel­ge­si­nin Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın açık oy­la­ma so­nu­cu­nu açık­lı­yo­rum:

Kul­la­nı­lan oy sa­yı­sı   :    217

Ka­bul                         :    217 (x)

Böy­le­ce, ta­sa­rı ka­bul edil­miş ve ka­nun­laş­mış­tır. Ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum.

(x) Açık oylama kesin sonuçlarını gösteren tablo Tutanağın sonuna eklidir.

6’n­cı sı­ra­da yer alan, Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı; Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­lah Er­dem Can­ti­mur ve 6 Mil­let­ve­ki­li­nin, Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi; Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li Fat­ma Şa­hin'in, Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi; İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Meh­met Mus­ta­fa Açı­ka­lın'ın, Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru'nun gö­rüş­me­le­ri­ne baş­la­ya­ca­ğız.

6.- Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı; Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­lah Er­dem Can­ti­mur ve 6 Mil­let­ve­ki­li­nin, Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi; Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li Fat­ma Şa­hin'in, Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi; İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Meh­met Mus­ta­fa Açı­ka­lın'ın, Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1266, 2/926, 2/933, 2/934) (S. Sa­yı­sı: 1346) (x)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Ko­mis­yon ra­po­ru 1346 sı­ra sa­yıy­la bas­tı­rı­lıp da­ğı­tıl­mış­tır.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de, Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Muh­sin Koç­yi­ğit.

Bu­yu­run efen­dim. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ANA­VA­TAN PAR­Tİ­Sİ GRU­BU ADI­NA MUH­SİN KOÇ­Yİ­ĞİT (Di­yar­ba­kır) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 193 sı­ra sa­yı­lı Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı üze­rin­de Ana­va­tan Par­ti­si­nin gö­rüş­le­ri­ni be­lirt­mek üze­re söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Bu ve­si­ley­le, yü­ce Ge­nel Ku­ru­lu­mu­zu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; bu­gün gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz ya­sa ta­sa­rı­sı ko­mis­yo­na 13 mad­de ola­rak gel­di. Ko­mis­yon­da ve alt ko­mis­yon­da gö­rüş­me­ler sı­ra­sın­da bir kı­sım mad­de­ler çı­ka­rıl­dı, ba­zı mad­de­ler ek­len­mek su­re­tiy­le 13 mad­de­lik ya­sa ta­sa­rı­sı yü­ce Ge­nel Ku­ru­lun önü­ne 39 mad­de ola­rak gel­miş bu­lun­mak­ta­dır. Her ne ka­dar bu ya­sa ta­sa­rı­sın­da 39 ta­ne mad­de var­sa da bun­lar­dan en önem­li­le­ri, ver­gi ia­de­si­nin kal­dı­rıl­ma­sı, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi­nin ge­ti­ril­me­si ve ge­lir ida­re­si teş­ki­la­tı­na iliş­kin dü­zen­le­me­ler bu­lun­mak­ta­dır.

He­pi­mi­zin bil­di­ği gi­bi, ge­çen se­ne ha­zi­ran ayın­da yü­ce Ge­nel Ku­rul­da Ku­rum­lar Ver­gi­si Ya­sa­sı ye­ni­den ya­zı­la­rak yü­rür­lü­ğe gir­di. Ku­rum­lar ver­gi­si tar­tı­şı­lır­ken, o sı­ra­da, ay­nı şe­kil­de Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda da da­ha kap­sam­lı, da­ha ay­rın­tı­lı ve da­ha kök­lü de­ği­şik­lik­le­rin ya­pıl­ma­sı ge­rek­ti­ği, ya­ni bir re­form ya­sa­sı­nın ha­zır­la­nıp yü­ce Ge­nel Ku­ru­lun önü­ne gel­me­si bek­le­ni­yor­du. An­cak, gö­rü­yo­ruz ki Hükûmet, bu gö­rü­şün­den vaz­ge­çe­rek, önü­mü­ze, ken­di içe­ri­sin­de bir ne­vi "tor­ba ya­sa" di­ye­bi­le­ce­ği­miz bir ya­sa ta­sa­rı­sıy­la kar­şı­mı­za gel­miş­tir. Bun­dan da şu an­la­şı­lı­yor: De­mek ki, ge­lir ver­gi­si re­for­mu, ar­tık, 22'nci Dö­nem Par­la­men­to­sun­da de­ğil, bun­dan son­ra ge­le­cek par­la­men­to onu ka­nun­laş­tı­ra­cak­tır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ver­gi­ler ger­çek­ten çok önem­li. Ver­gi, tüm in­san­la­rın ya­şan­tı­sıy­la doğ­ru­dan il­gi­li. Önem­li olan ver­gi sis­te­mi­nin adil ol­ma­sı, bir ver­gi sis­te­mi­nin adil ola­bil­me­si için de te­mel öl­çü, o ver­gi sis­te­mi­nin içe­ri­sin­de mal ve hiz­met­ler üze­rin­den alı­nan KDV, ÖTV gi­bi do­lay­lı ver­gi­ler­le ku­rum ve ge­lir ver­gi­si ka­zanç­la­rın­dan alı­nan do­lay­sız ver­gi­ler­dir. Eğer bir ver­gi sis­te­min­de do­lay­sız ver­gi­le­rin ağır­lı­ğı faz­lay­sa o ver­gi sis­te­mi adil­dir, do­lay­lı ver­gi­le­rin ağır­lı­ğı faz­lay­sa o ver­gi sis­te­mi adil de­ğil­dir. Ya­ni, in­san­la­rı eşit de­ğil, dar ve sa­bit ge­lir­li­le­ri ağır bir şe­kil­de ver­gi­le­mek­te, yük­sek ka­zanç­lı­la­rı ise az şe­kil­de ver­gi­len­dir­mek­te­dir.

Bu­gün, AKP ik­ti­da­ra gel­di­ği za­man, 2002 yı­lın­da do­lay­lı ver­gi­le­rin ağır­lı­ğı yüz­de 66 iken, bu sü­reç içe­ri­sin­de 6 pu­an ar­ta­rak yüz­de 66'dan yüz­de 72'ye çık­mış­tır. Bu­nun an­la­mı ne­dir? De­mek ki, dar ve sa­bit ge­lir­li­ler­den yüz­de 6 ora­nın­da da­ha faz­la ver­gi alı­na­rak, KDV, ÖTV ver­gi­si ola­rak alı­na­rak, bun­lar ha­zi­ne­ye yük­sek ge­lir­ler ve IMF'ye borç öde­me­sin­de kul­la­nıl­mak üze­re ak­ta­rıl­mış­tır, ya­ni, ge­lir ver­gi­si sis­te­mi adil ol­ma­yan bir ya­pı­ya doğ­ru kay­mış­tır.

(x) 1346 S. Sayılı Basmayazı Tutanağa eklidir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­ri­ne bak­tı­ğı­mız za­man, do­lay­lı ve do­lay­sız ver­gi ağır­lık­la­rı yüz­de 65 ila 35 iken, biz­de yüz­de 28 ila yüz­de 72'dir. Bu, ada­let­siz bir ver­gi sis­te­mi­nin ol­du­ğu­nu gös­ter­mek­te­dir. Bu ya­sa ta­sa­rı­sı gö­rü­şü­lür­ken, ya­sa ta­sa­rı­sı­nın ilk ori­ji­nal şek­lin­de "özel gi­der in­di­ri­mi" adı al­tın­da bir dü­zen­le­me ya­pıl­mış­tır. Özel gi­der in­di­ri­mi alt ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rın­da çı­ka­rıl­mış­tır. Ben­ce, olum­lu da ol­muş­tur, çün­kü, özel gi­der in­di­ri­mi eğer ka­bul edil­sey­di, in­san­lar bir ön be­yan­dan son­ra in­ce­le­me­ye alı­na­cak, ver­gi­de ka­os ve ver­gi­nin si­ya­sal­laş­ma­sı so­nu­cu do­ğa­cak­tı. Bu ba­kım­dan, alt ko­mis­yon­da özel gi­der in­di­ri­mi­nin kal­dı­rıl­ma­sı­nı olum­lu bul­mak­ta­yız. Yi­ne, ko­mis­yon­da­ki gö­rüş­me­ler sı­ra­sın­da, özel­lik­le ka­za­nıl­mış hak­la­rın ih­la­li olan, pi­lot­la­rın ve uçuş tek­nis­yen­le­ri­nin taz­mi­nat­la­rı­nı sı­nır­la­yan bir mad­de var­dı, bu da kal­dı­rıl­mış­tır. Bu da olum­lu bir ge­liş­me­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; he­pi­mi­zin bil­di­ği gi­bi, 2006 yı­lın­da emek­li­le­re uy­gu­lan­mak­ta olan ver­gi ia­de­si kal­dı­rıl­dı. Na­sıl kal­dı­rıl­dı? Emek­li­ler yüz­de 5 ora­nın­da ver­gi ia­de­si alı­yor­lar­dı, bu yüz­de 1 azal­tı­la­rak yüz­de 4'e dü­şü­rül­dü. O za­man de­miş­tik ki, IMF'in di­rek­tif­le­ri doğ­rul­tu­sun­da emek­li­ler­den ver­gi ia­de­si­ni kal­dır­dı­nız, se­ne­ye de sı­ra ça­lı­şan­la­rın ver­gi ia­de­si­nin kal­dı­rıl­ma­sın­da ola­cak ve de­di­ği­miz ye­ri­ne gel­di. Na­sıl gel­di? Biz mü­nec­cim de­ği­liz, an­cak, IMF'e ve­ri­len ta­ah­hüt­ler­de, IMF'le ha­zır­la­nan söz­leş­me­ler­de, ver­gi ia­de­si­nin kal­dı­rı­la­ca­ğı, ge­lir­le­rin ar­tı­rı­la­ca­ğı, gi­der­le­rin kı­sıt­la­na­ca­ğı ve büt­çe­de bir fa­iz dı­şı faz­la ya­ra­tı­la­ca­ğı be­yan edil­miş­ti. İş­te, onun bir so­nu­cu ola­rak bu­gün kar­şı­mı­za ge­len bu ya­sa ta­sa­rı­sıy­la, ver­gi ia­de­si sis­te­mi sis­tem­den ta­ma­men kal­dı­rıl­mak­ta. Oy­sa ver­gi ia­de­si ni­çin ge­ti­ril­miş­ti? He­pi­mi­zin bil­di­ği gi­bi, iki ama­cı var­dı: Bun­lar­dan bi­rin­ci­si, özel­lik­le bel­ge dü­ze­ni­nin sağ­lan­ma­sı, ka­yıt dı­şı eko­no­miy­le mü­ca­de­le edil­me­si.

He­pi­mi­zin bil­di­ği gi­bi, bu­gün ül­ke­miz­de yüz­de 50'ye ya­kın bir ka­yıt dı­şı eko­no­mi var­dır. Ka­yıt dı­şı eko­no­mi bir yer­den hak­sız re­ka­be­te ne­den olur­ken, öte yan­dan da mak­ro den­ge­le­ri bo­za­rak, kriz­ler ya­ra­ta­rak, üre­ti­mi, is­tih­da­mı, ih­ra­ca­tı ve ya­ban­cı ser­ma­ye­yi olum­suz yön­de et­ki­le­mek­te­dir. Ay­rı­ca, ka­yıt dı­şı eko­no­mi sa­ye­sin­de yurt için­de ala­ma­dı­ğı­mız ver­gi­le­ri dış borç yü­kü ola­rak alıp, yi­ne, dar ve sa­bit ge­lir­li­le­re "do­lay­lı ver­gi" adı al­tın­da ödet­tir­mek­te­yiz, ya­ni, sis­te­mi iyi­ce adil ol­ma­yan bir ya­pı­ya doğ­ru gö­tür­mek­te­yiz.

Emek­li­ler­den ver­gi ia­de­si kal­dı­rıl­dı­ğı za­man, emek­li­le­rin bu iş­lem­den ge­çen yıl 400 tril­yon bir za­ra­rı ol­muş­tu. Şim­di, an­la­şı­lan, sı­ra, ça­lı­şan­la­rın ver­gi ia­de­si­ne gel­di. Bi­lin­di­ği gi­bi, bu ya­sa ta­sa­rı­sıy­la, 1/1/2008 ta­ri­hin­den iti­ba­ren, ça­lı­şan­la­ra uy­gu­lan­mak­ta olan ver­gi ia­de­si kal­dı­rıl­mak­ta, onun ye­ri­ne "as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi" adı al­tın­da ye­ni bir mü­es­se­se ge­ti­ril­mek­te­dir. As­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi iyi bir uy­gu­la­ma, çağ­daş bir uy­gu­la­ma; an­cak, böy­le bir çağ­daş uy­gu­la­ma­nın gel­me­si­nin se­be­bi, ver­gi ia­de­si­nin kal­dı­rıl­ma­sı ol­ma­ma­lı, ya­ni, bu iki mü­es­se­se bir­bi­ri­nin al­ter­na­ti­fi şek­lin­de yo­rum­lan­ma­ma­lı, iki­si de ol­ma­lı, hem ver­gi ia­de­si ol­ma­lı hem de as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi mü­es­se­se­si uy­gu­lan­ma­lı, ya­ni, iki­si de ça­lı­şan­la­ra uy­gu­lan­ma­lı­dır.

Şim­di, ver­gi ia­de­si­nin uy­gu­lan­ma­sıy­la şu­nu gör­mek­te­yiz: Ön­ce­lik­le, 2006 yı­lın­da 2,5 kat­ril­yon ola­rak ver­gi ia­de­si uy­gu­lan­dı 2005'in ge­lir­le­ri­ne mah­su­ben. 2007 yı­lın­da 2,9 kat­ril­yon li­ra ver­gi ia­de­si uy­gu­la­na­cak. Eğer ver­gi ia­de­si sis­te­mi kalk­ma­say­dı, 2008 yı­lın­da 2007 yı­lı ge­lir­le­ri­ne mah­su­ben 3,5 kat­ril­yon li­ra ver­gi ia­de­si uy­gu­la­na­cak­tı. Oy­sa as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi uy­gu­lan­dı­ğın­da sa­de­ce Ma­li­ye­nin kay­bı 3 kat­ril­yon li­ra ol­mak­ta­dır, ya­ni 2008 yı­lın­da ça­lı­şan­lar­dan as­ga­ri 500 tril­yon li­ra da­ha faz­la ver­gi alı­na­rak ha­zi­ne­ye ak­ta­rı­la­cak, ha­zi­ne­den de borç­la­rın uy­gu­la­ma­sın­da kul­la­nı­la­cak­tır. Bu­nun an­la­mı ne­dir? De­mek ki bu sis­tem ça­lı­şan­la­rın aley­hi­ne­dir. En azın­dan ça­lı­şan­lar sis­tem­den 500 tril­yon li­ra za­rar­lı­dır­lar ve ge­nel­de bak­tı­ğı­mız za­man, Tür­ki­ye'de 10 mil­yon 617 bin ka­mu gö­rev­li­si var, bu ka­mu gö­rev­li­le­ri­ne vur­du­ğu­muz za­man bu kay­bı, her bir ka­mu gö­rev­li­si­nin, her bir ça­lı­şa­nın yıl­lık kay­bı 321 mil­yon li­ra ol­mak­ta­dır. Bu da, ça­lı­şan­lar için ol­duk­ça bü­yük bir pa­ra­dır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; ver­gi ia­de­si 2007 yı­lın­da kal­dı­rı­lı­yor. Kal­dı­rıl­ma­say­dı, ça­lı­şan­lar 2007 yı­lın­da top­la­dık­la­rı fiş ve fa­tu­ra­la­rı, bel­ge­le­ri 2008 yı­lın­da ve­re­rek bu­ra­dan bir ge­lir el­de ede­cek­ler­di. Şim­di, 2007 yı­lın­da ça­lı­şan­la­ra ne as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi uy­gu­la­ma­sı var ne de ver­gi ia­de­si, ya­ni bir yıl at­lan­mış ol­mak­ta­dır. Bu bir yıl at­la­ma­dan do­la­yı ça­lı­şan­la­rın kay­bı tam 3 kat­ril­yon li­ra ol­mak­ta­dır. Öne­ri­miz şu­dur bi­zim bu­ra­da: Emek­li­ler­de ol­du­ğu gi­bi ça­lı­şan­la­ra da 2007 yı­lın­da­ki ka­yıp­la­rın gi­de­ril­me­si için en azın­dan yüz­de 4 ora­nın­da ila­ve bir zam ya­pıl­ma­sı ge­rek­mek­te­dir, çün­kü 2007 yı­lın­da ne as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi var ne de ver­gi ia­de­si. İş­te as­ga­ri  ge­çim in­di­ri­mi, he­pi­mi­zin bil­di­ği gi­bi, in­san­la­rın fiz­yo­lo­jik var­lık­la­rı­nı de­vam et­ti­re­bil­me­le­ri, do­ğal ve kut­sal ya­şam hak­la­rı­nı de­vam et­ti­re­bil­me­le­ri için ge­lir­le­rin as­ga­ri bel­li bir tu­ta­rı­nın ver­gi dı­şın­da bı­ra­kıl­ma­sı­dır. Bu, İn­gil­te­re'de 6 bin pa­unt, Al­man­ya'da 10 bin av­ro, Ame­ri­ka'da 10 bin do­lar­dır.

Tür­ki­ye'ye bak­tı­ğı­mız za­man, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi ne­de­niy­le, ça­lı­şa­nın ken­di­si için as­ga­ri üc­re­tin yüz­de 50'si, ça­lış­ma­yan eşi için yüz­de 10'u, 4 ço­cu­ğu var­sa ilk 2 ço­cuk için, her bi­ri­si için yüz­de 7,5; son 2 ço­cuk için de yüz­de 5 ol­mak üze­re bel­li bir in­di­rim uy­gu­la­ma­sı ya­pıl­mak­ta­dır. Ya­ni, özet­le, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi ne­de­niy­le, ev­li ve 4 ço­cuk­lu bir ça­lı­şan ver­gi öde­me­ye­cek. Gö­nül is­ter­di ki, sa­de­ce bun­lar de­ğil, as­ga­ri üc­re­tin tü­mü­nün ver­gi dı­şın­da bı­ra­kıl­ma­sı ve hiç­bir ça­lı­şa­nın as­ga­ri üc­re­ti üze­rin­den ver­gi öde­me­me­siy­di. Doğ­ru ola­nı buy­du. İn­şal­lah, ile­ri­de -bu­nu da bir ka­de­me ola­rak gö­rü­yo­ruz- as­ga­ri üc­re­tin tü­mü­nün de bu yü­ce Ge­nel Ku­rul­da ver­gi dı­şın­da ka­la­ca­ğı gün­le­ri ya­kın­da hep be­ra­ber gö­re­ce­ğiz.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; bu ya­sa ta­sa­rı­sıy­la özel­lik­le şek­le iliş­kin ba­zı dü­zen­le­me­ler de ya­pıl­mış­tır. Bun­lar ge­nel­lik­le, Ge­lir İda­re­sin­de ve ver­gi da­ire­le­rin­de ver­gi be­yan­na­me­le­ri­nin ve­ril­me za­ma­nı, şek­li, ya­ni tek­ni­ği­ne iliş­kin dü­zen­le­me­ler­dir. Bun­lar da ge­nel­de, bir yan­dan ver­gi da­ire­si ça­lı­şan­la­rı­nın, ver­gi yö­ne­ti­mi­nin, bir yan­dan da ver­gi mü­kel­lef­le­ri­nin ya­şan­tı­la­rı­nı ko­lay­laş­tır­ma­ya yö­ne­lik dü­zen­le­me­ler­dir. On­la­ra des­tek ver­dik, bun­la­rın hep­si çık­tı. On­la­rı da olum­lu bir dü­zen­le­me ola­rak gör­mek­te­yiz.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; Tür­ki­ye'de ver­gi­ler, ma­ale­sef, do­lay­lı ver­gi­le­re ta­ma­men yas­lan­mış­tır. Ka­yıt dı­şı eko­no­mi art­tık­ça, ver­gi yü­kü­nü ka­yıt­lı mü­kel­lef­ler çek­mek­te, kı­sır bir dön­gü şek­lin­de ka­yıt­lı mü­kel­lef­ler çek­tik­çe, büt­çe­de ver­gi ge­lir­le­ri­nin, ge­lir ha­ne­si­nin dol­du­ru­la­bil­me­si için de­vam­lı do­lay­lı ver­gi­le­re zam ya­pıl­mak­ta, do­lay­lı ver­gi­ler art­tı­rıl­mak­ta­dır. Özel­lik­le akar­ya­kıt­tan alı­nan kat­ma de­ğer ve ÖTV ver­gi­le­ri, akar­ya­kıt be­de­li­nin yüz­de 70'ine ka­dar da­yan­mış­tır. Bu çok hak­sız bir uy­gu­la­ma­dır. Bu­gün, akar­ya­kıt üze­rin­den alı­nan kat­ma de­ğer ve ÖTV ver­gi­le­ri­nin top­la­mı, top­lam ver­gi ge­lir­le­ri­nin dört­te 1'ine, ya­ni yüz­de 25'ine ulaş­mış bu­lun­mak­ta­dır. Oy­sa, Tür­ki­ye'de, tüm ge­lir ver­gi­si mü­kel­lef­le­ri­nin sto­paj ver­gi­si ha­riç öde­dik­le­ri ver­gi ge­li­ri, top­lam ver­gi­le­rin an­cak yüz­de 2'si ci­va­rın­da­dır. Ya­ni, bir yan­dan tüm ver­gi mü­kel­lef­le­ri­nin öde­dik­le­ri ge­lir ver­gi­si­nin yüz­de 2 ol­ma­sı, öte yan­dan sa­de­ce teş­ki­lat­sız ver­gi top­la­yan akar­ya­kıt is­tas­yon­la­rı­nın öde­di­ği ver­gi­ler, top­lam ver­gi ge­lir­le­ri­nin yüz­de 25'i. Bu, ger­çek­ten, çok bü­yük bir hak­sız­lık­tır.

Tür­ki­ye'de, son üç yıl­da tra­fi­ğe gi­ren araç sa­yı­sın­da 5 mil­yon art­ma ol­ma­sı­na rağ­men, akar­ya­kıt tü­ke­ti­min­de azal­ma var­dır. Bu­nun an­la­mı ne­dir? De­mek ki, Tür­ki­ye'de, ka­çak akar­ya­kıt tü­ke­ti­mi var­dır, ka­çak akar­ya­kıt kul­la­nıl­mak­ta­dır. Ger­çek­ten de akar­ya­kıt pi­ya­sa­sı, 8 mil­yar do­lar­lık bir pi­ya­sa var­dır. En az yüz­de 50 ka­çak­çı­lı­ğı dik­ka­te alır­sak, de­mek ki, akar­ya­kıt­ta­ki ka­çak­çı­lık, en azın­dan yıl­da 4 mil­yar do­lar­lık bir ver­gi kay­bı­na ne­den ol­mak­ta­dır. Bu­nun da ne­de­ni, özel­lik­le akar­ya­kıt üze­rin­den alı­nan özel tü­ke­tim ver­gi­si oran­la­rı­nın son de­re­ce ar­tı­rıl­ma­sı­dır. Es­ki­den, özel tü­ke­tim ver­gi­si, çok kı­sıt­lı kap­sam­da, yüz­de 6,7 ora­nın­da uy­gu­la­nır­ken, bir yan­dan özel tü­ke­tim ver­gi­si kap­sa­mı­nın ge­niş­le­til­me­si, öte yan­dan da özel tü­ke­tim ver­gi­le­ri­nin yüz­de 166 ora­nın­da ar­tı­rı­la­rak yüz­de 6,7'den yüz­de 20'ye çı­ka­rıl­ma­sı, özel­lik­le akar­ya­kıt ka­çak­çı­lı­ğı­nı teş­vik et­mek­te­dir. Ya­ni, bir yer­de, halk, akar­ya­kıt üze­rin­de uy­gu­la­nan ÖTV ver­gi­le­ri üze­rin­den sö­mü­rül­mek­te­dir, on­lar­dan hak­sız ye­re ver­gi alın­mak­ta­dır ve bir yan­dan da akar­ya­kıt ka­çak­çı­lı­ğı gi­de­rek art­mak­ta­dır ve sı­nır­da bir baş­tan baş­la­yan ka­çak­çı­lık, sı­nı­rı­mı­zın di­ğer ucun­dan çık­mak­ta­dır Tür­ki­ye'yi do­la­şa­rak. Bu­nun bir an ön­ce önü­ne ge­çil­me­si, ver­gi ge­lir­le­ri­nin ar­tı­rıl­ma­sı, do­lay­lı ver­gi­le­rin azal­tıl­ma­sı ve do­lay­sız ver­gi­le­rin ar­tı­rıl­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; sa­de­ce akar­ya­kıt ver­gi­si de­ğil, bu­gün Tür­ki­ye'de mo­tor­lu ta­şıt­lar ver­gi­si ora­nı da çok yük­sek­tir. Mo­tor­lu ta­şıt de­yip geç­me­ye­lim. Ön­ce, ara­ba­yı, oto­mo­bi­li, mo­tor­lu ta­şı­tı alır­ken bu­nun sa­tış fi­ya­tı üze­rin­den en az yüz­de 60-70, ba­zen yüz­de 80 ora­nın­da ÖTV, KDV uy­gu­la­mak­ta­yız, öde­mek­te­yiz. Ya­ni, alı­nan bir oto­mo­bi­lin fi­ya­tı­nın yüz­de 60'ı en azın­dan ver­gi­ler­den oluş­mak­ta. Han­gi ver­gi­ler­den? Özel tü­ke­tim ver­gi­si ve kat­ma de­ğer ver­gi­si. Bu­nun­la da bit­mi­yor, ay­rı­ca mo­tor­lu ta­şıt­lar üze­rin­den her yıl dü­zen­li ola­rak "mo­tor­lu ta­şıt­lar ver­gi­si" adı al­tın­da bir ver­gi da­ha alın­mak­ta­dır. Bu ver­gi de, Av­ru­pa Bir­li­ğiy­le kar­şı­laş­tır­dı­ğı­mız za­man on­la­rın 5 ve 10 ka­tı ka­dar da­ha faz­la­dır. Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de­ki in­san­la­rın or­ta­la­ma ki­şi ba­şı­na millî ge­lir­le­ri­nin 25 bin do­lar ol­du­ğu dü­şü­nü­lür­se, Tür­ki­ye'de de 5 bin do­lar ol­du­ğu dü­şü­nü­lür­se, Tür­ki­ye'de bir oto­mo­bi­le Av­ru­pa'da­ki ay­nı oto­mo­bi­le gö­re 5 kat da­ha faz­la bir ver­gi öde­me­yi ada­let­le, eşit­lik­le, vic­dan­la bağ­daş­tır­mak müm­kün de­ğil­dir. İş­te, bun­la­rın "ver­gi re­for­mu" adı al­tın­da ge­ti­ri­lip dü­zel­til­me­si ge­re­kir. O za­man, in­san­la­rın ya­şa­mı da­ha da ko­lay­la­şa­cak, in­san­lar da­ha ra­hat ne­fes ala­cak, in­san­lar dev­le­ti­ne, mil­le­ti­ne, sis­te­mi­ne da­ha bağ­lı ola­cak­lar­dır. Bu ba­kım­dan, bu­nun da dü­zel­til­me­si ge­rek­ti­ği­ne inan­mak­ta­yız.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; bu­gün, Tür­ki­ye'nin büt­çe ge­lir­le­ri­nin önem­li bir kıs­mı da tu­rizm ge­lir­le­rin­den oluş­mak­ta­dır. Ama, tu­rizm­de Tür­ki­ye, bir Ak­de­niz ül­ke­si ola­rak, İs­pan­ya, Fran­sa, İtal­ya gi­bi Ak­de­niz ül­ke­le­riy­le bü­yük bir re­ka­bet için­de bu­lun­mak­ta­dır. O ül­ke­le­re bak­tı­ğı­mız za­man, on­lar­da tu­rizm üze­rin­den yüz­de 8 kat­ma de­ğer ver­gi­si alı­nır­ken, Tür­ki­ye'de bu oran yüz­de 18, ya­ni yüz­de 10 da­ha faz­la. Tür­ki­ye'de­ki bir otel, Tür­ki­ye'de­ki bir tu­rizm iş­let­me­si na­sıl Av­ru­pa'yla, na­sıl Ak­de­niz ül­ke­le­riy­le tu­rizm­de re­ka­bet ede­cek, müş­te­ri çe­ke­cek? İş­te, bu­ra­dan di­yo­rum ki, en azın­dan eşit ko­şul­lar­da re­ka­bet ola­bil­me­si için, tu­rizm ge­lir­le­ri üze­rin­den uy­gu­lan­mak­ta olan yüz­de 18'lik kat­ma de­ğer ver­gi­si ora­nı­nın yüz­de 8'e çe­kil­me­si ge­re­kir. Bu da yet­mez­miş gi­bi, özel­lik­le Be­le­di­ye Ge­lir­le­ri ve İl Özel İda­re­le­ri Ka­nu­nu'nda ya­pı­la­cak de­ği­şik­lik­te       -he­nüz Mec­li­se gel­me­di- ila­ve ola­rak, ci­ro üze­rin­den yüz­de 5 ko­nak­la­ma ver­gi­si­nin tar­tı­şıl­ma­sı bu sek­tö­rü öl­dü­rür, için­den çı­kıl­maz bir du­ru­ma ge­ti­rir; çün­kü, ci­ro üze­rin­den yüz­de 5 ver­gi de­mek, ge­lir üze­rin­den as­ga­ri yüz­de 15 ver­gi de­mek­tir, çok ağır bir ver­gi­dir. Umu­yo­ruz ki, o ya­sa ta­sa­rı­sı ge­ti­ri­lir­ken de bu ko­nak­la­ma ver­gi­si ora­da yer al­maz ve çı­ka­rı­lır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; özel­lik­le 1999 dep­re­mi sı­ra­sın­da, o kö­tü ko­şul­la­rı, sos­yal trav­ma­yı, sos­yal ve top­lum­sal da­ya­nış­may­la aş­mak için "ge­çi­ci ver­gi" adı al­tın­da, "özel iş­lem ver­gi­si", "özel ile­ti­şim ver­gi­si" adı al­tın­da bir ver­gi ge­ti­ril­di. Bu, ge­çi­ci bir ver­giy­di, dep­rem ko­şul­la­rın­da ge­ti­ril­miş bir ver­giy­di, bu da­ha son­ra kal­dı­rı­la­cak­tı, an­cak, gö­rü­yo­ruz ki bu ver­gi kal­dı­rıl­ma­dı, kal­dı­rıl­ma­dı­ğı bir ya­na, bir yan­dan da­imi du­ru­ma ge­ti­ril­di. Sa­bit te­le­fon­lar da ver­gi kap­sa­mı­na alı­na­rak bir yan­dan kap­sam ge­niş­le­til­di, öte ta­raf­tan da ver­gi ora­nı "ÖTV, KDV, mak­tu ver­gi­ler" adı al­tın­da yüz­de 57'ye çı­ka­rıl­dı. Oy­sa, gir­me­ye ça­lış­tı­ğı­mız Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de özel ile­ti­şim ver­gi­le­ri yüz­de 7 ile yüz­de 17 ara­sın­da de­ğiş­mek­te; ama, ül­ke­mi­ze bak­tı­ğı­mız za­man, çok ada­let­siz ve çok hak­sız bir ver­gi var özel ile­ti­şim ver­gi­sin­de, tam yüz­de 57 ve bu­nun da in­di­ri­lip, in­san­la­rın ko­nuş­ma­sı, in­san­la­rın soh­be­ti üze­rin­den ver­gi alın­ma­ma­sı ge­re­kir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

MUH­SİN KOÇ­Yİ­ĞİT (De­vam­la) - Te­şek­kür­ler Sa­yın Baş­ka­nım.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu­gün, ül­ke­miz­de en önem­li so­run­lar­dan bi­ri­si iş­siz­lik, is­tih­dam, ama, ma­ale­sef bu yön­de her­han­gi bir ça­lış­ma yok. Bu­gün Tür­ki­ye'de çok yük­sek oran­lar­da sos­yal si­gor­ta pri­mi ve ver­gi yü­kü de­di­ği­miz is­tih­dam ver­gi­le­ri var­dır.

Tab­lo­ya bak­tı­ğı­mız za­man, Tür­ki­ye'de net üc­re­tin yüz­de 74'ü ora­nın­da is­tih­dam ver­gi­si var­ken, 15 Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­si­nin or­ta­la­ma­sı yüz­de 46,2; OECD or­ta­la­ma­sı ise yüz­de 38'dir. Bu ke­sin­ti­le­rin ora­nı­nı brüt üc­re­te gö­re söy­le­ye­cek olur­sak, Tür­ki­ye'de brüt üc­ret üze­rin­den ver­gi ora­nı, ver­gi yü­kü yüz­de 42,7 iken, 15 Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­si­nin or­ta­la­ma­sı yüz­de 31, OECD ül­ke­le­ri­nin or­ta­la­ma­sı ise yüz­de 27'dir. İş­te önem­li olan, bu kür­sü­ler­de, is­tih­dam üze­rin­de­ki ver­gi­le­rin kal­dı­rı­lıp, in­san­la­rın iş ve iş­le­me te­şeb­büs et­me­si ve bir neb­ze ol­sun, iş­siz­lik­le mü­ca­de­le edip, evi­ne ek­mek gö­tür­mek is­te­yen mil­yon­lar­ca yok­su­la, iş­si­ze iş ve­ri­le­bil­me­si­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Efen­dim, son cüm­le­le­ri­niz için açı­yo­rum.

MUH­SİN KOÇ­Yİ­ĞİT (De­vam­la) - İş­te in­şal­lah bun­dan son­ra bu is­tih­dam yük­le­ri, ver­gi yük­le­ri, sos­yal si­gor­ta prim­le­ri­ni in­di­ren yük­ler or­ta­dan kal­dı­rı­la­cak şe­kil­de ta­sa­rı­lar ge­lir ve bu­ra­da ya­sa­la­şa­rak in­san­la­rın ya­şam­la­rı­nı ko­lay­laş­tı­rır.

Bu duy­gu ve dü­şün­ce­ler­le yü­ce Ge­nel Ku­ru­lu say­gıy­la se­lam­lı­yor, bu ya­sa ta­sa­rı­sı­nın ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Koç­yi­ğit.

AK Par­ti Gru­bu adı­na İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Mus­ta­fa Açı­ka­lın. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AK PAR­Tİ GRU­BU ADI­NA MEH­MET MUS­TA­FA AÇI­KA­LIN (İs­tan­bul) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu ve Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı üze­rin­de Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Su­nul­muş bu­lu­nan ta­sa­rı, adın­dan da an­la­şı­la­ca­ğı üze­re, ağır­lık­lı ola­rak Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda, ama, bu­nun­la bir­lik­te di­ğer ver­gi ka­nun­la­rın­da da de­ği­şik­lik­ler, ba­zı teş­ki­lat ka­nun­la­rıy­la bir­lik­te de­ği­şik­lik­ler içer­mek­te­dir. Ge­nel ola­rak bak­tı­ğı­mız­da, Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu dı­şın­da, 3065 sa­yı­lı Kat­ma De­ğer Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda, 488 sa­yı­lı Dam­ga Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda, Harç­lar Ka­nu­nu'nda, 6802 sa­yı­lı Gi­der Ver­gi­le­ri Ka­nu­nu'nda, 213 sa­yı­lı Ver­gi Usul Ka­nu­nu'nda, 6183 sa­yı­lı Am­me Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil Usu­lü Hak­kın­da Ka­nun'da de­ği­şik­lik yap­mak­ta; bu­nun dı­şın­da teş­ki­lat ya­sa­la­rı ola­rak da, Ge­lir İda­re­si Baş­kan­lı­ğı Teş­ki­lat ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da­ki Ka­nun'da de­ği­şik­lik yap­mak­ta, Ka­mu İha­le Ka­nu­nu'nda bir de­ği­şik­lik içer­mek­te, Ya­tı­rım ve İs­tih­da­mın Ar­tı­rıl­ma­sı­na, Ge­liş­ti­ril­me­si­ne Da­ir 5084 sa­yı­lı Ka­nun'da de­ği­şik­lik içer­mek­te ve son ola­rak da 5018 sa­yı­lı Ka­mu Ma­li Yö­ne­ti­mi ve Kon­trol Ka­nu­nu'nda de­ği­şik­lik içer­mek­te­dir.

Ge­lir İda­re­si Baş­kan­lı­ğı Teş­ki­lat Ka­nu­nu'nda ya­pı­lan de­ği­şik­lik, bi­lin­di­ği üze­re, bu bir sü­re ön­ce Mec­lis­ten geç­miş bu­lu­nan bir ta­sa­rıy­la ye­ni bir teş­ki­lat ku­rul­muş­tur Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı bün­ye­sin­de "Ge­lir İda­re­si Baş­kan­lı­ğı" adı al­tın­da. An­cak, ver­gi ka­nun­la­rın­da her­han­gi bir de­ği­şik­lik ol­ma­dı­ğı için il­gi­li ver­gi ka­nun­la­rın­da Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı mer­kez ve taş­ra teş­ki­la­tı­na ya­pı­lan atıf­lar, bu Ge­lir İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­nın te­şek­kü­lün­den son­ra uyum­suz hâle gel­miş­tir. Do­la­yı­sıy­la, bu­ra­da­ki, Ge­lir İda­re­si Baş­kan­lı­ğın­da ya­pı­lan de­ği­şik­lik­ler, muh­te­lif ver­gi ka­nun­la­rın­da teş­ki­lat ya­sa­la­rı­na ya­pıl­mış bu­lu­nan atıf­la­rın uyum­lu hâle ge­ti­ril­me­si­ne ma­tuf bir dü­zen­le­me­dir.

Ay­nı şe­kil­de, yi­ne bir sü­re ön­ce bu­ra­dan geç­miş bu­lu­nan Ku­rum­lar Ver­gi­si Ka­nu­nu'na ye­ni bir­ta­kım ver­gi­len­dir­me­ye iliş­kin mü­es­se­se­ler gir­miş­tir. Bun­lar, iş­te, re­fe­rans fi­yat­la­rı­dır, dün­ya­da­ki tat­bi­ka­ta uy­gun ola­rak; ay­nı şe­kil­de kon­trol edi­len ya­ban­cı ser­ma­ye­ye iliş­kin bir dü­zen­le­me ya­pıl­mış­tır. Bun­la­rın da ay­nı şe­kil­de ku­rum­lar ver­gi­si­ne pa­ra­lel ola­rak Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda dü­zen­len­me­si­ne iliş­kin bir­ta­kım de­ği­şik­lik­ler ya­pıl­mış­tır.

Ta­sa­rı­nın ge­tir­di­ği ko­nu­la­ra iliş­kin ola­rak da­ha de­tay­lı açık­la­ma­dan ön­ce, iz­ni­niz­le, bu­ra­da gün­de­me ge­ti­ril­miş bu­lu­nan do­lay­lı ve do­lay­sız ver­gi­le­rin bel­li öl­çü­de Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si İk­ti­da­rı dö­ne­min­de art­tı­ğı­na iliş­kin ola­rak de­ğer­len­dir­me üze­rin­de şu su­na­ca­ğım hu­sus­la­rın da dik­ka­te alın­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni, doğ­ru de­ğer­len­dir­me ya­pa­bil­mek için bun­la­rın da dik­ka­te alın­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni bil­gi­le­ri­ni­ze sun­mak is­ti­yo­rum.

Bi­rin­ci ola­rak, bi­lin­di­ği üze­re, doğ­ru­dan ver­gi­le­ri il­gi­len­di­ren Ku­rum­lar Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda ve Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda nis­pet­le­re iliş­kin ola­rak dü­zen­le­me­ler ya­pıl­mış­tır. Do­lay­lı ver­gi­ler ve do­lay­sız ver­gi­ler, her­han­gi bir de­ği­şik­lik ol­ma­say­dı da­hi, sırf bu nis­pet­te ya­pı­lan de­ği­şik­lik­ler do­la­yı­sıy­la, do­lay­lı ver­gi­le­rin ar­tı­şı ve do­lay­sız ver­gi­le­rin aşa­ğı­ya çe­kil­me­si is­ti­ka­me­tin­de bir so­nuç do­ğa­cak­tı. Tek­rar ha­tır­lat­mak ba­bın­da ol­mak üze­re, bi­lin­di­ği üze­re ku­rum­lar ver­gi­si ora­nı yüz­de 30'dan yüz­de 20'ye in­di­ril­miş­tir. Ay­nı şe­kil­de ge­lir ver­gi­si ta­ri­fe­sin­de de aza­mi ta­ri­fe 45'ten 35'e, as­ga­ri ta­ri­fe, ya­ni ta­ri­fe­nin baş­lan­gıç nok­ta­sı da 20'den 15'e çe­kil­miş­tir. Do­la­yı­sıy­la, bu do­lay­lı, do­lay­sız ver­gi­le­rin pa­yın­da bu­nun et­ki­si­ni, ön­ce, he­sap et­mek la­zım.

İkin­ci ola­rak, eko­no­mi­de­ki iş­lem sa­yı­sı ger­çek­ten art­mış­tır. Bu iş­lem sa­yı­sı­nın ar­tı­şı, ta­bii, do­lay­lı ver­gi­le­re bel­li öl­çü­de yan­sı­mış­tır. Ama, ma­ale­sef bu, do­lay­sız ver­gi­le­re, ya­ni ge­lir ve ku­rum­lar ver­gi­si­ne ay­nı öl­çü­de yan­sı­ma­mış­tır, çün­kü eko­no­mi, cid­di öl­çü­de hem içe­ri­de hem de ulus­la­ra­ra­sı re­ka­be­te açıl­mış­tır. Do­la­yı­sıy­la, iç ve dış re­ka­bet, ku­rum­la­rın ve mü­kel­lef­le­rin hem ti­ca­ri hem bi­lan­ço­la­rın­da cid­di öl­çü­de kâr azal­ma­la­rı­na se­be­bi­yet ver­miş­tir. Do­la­yı­sıy­la, so­nuç ola­rak bu iki hu­su­sun ve­ya üç hu­su­sun bu de­ğer­len­dir­me­de dik­ka­te alın­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni dü­şü­nü­yo­rum.

Şim­di, da­ha ya­kın­dan bak­tı­ğı­mız­da ya­pı­lan dü­zen­le­me­ler ne­ler­dir? Bi­rin­ci ola­rak, Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi -ki, bu uzun sü­re­dir ge­lir ver­gi­si te­ori­sin­de ve ay­nı za­man­da uy­gu­la­ma­da tar­tı­şıl­mış­tır- ilk de­fa bu şek­liy­le ge­lir ver­gi­si­ne dâhil edil­miş bir mü­es­se­se­dir. Bu­ra­da ya­pıl­mak is­te­nen, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­miy­le üc­ret­le­rin ver­gi­len­di­ril­me­sin­de te­ori­ye uy­gun ola­rak, üc­ret ge­lir­le­ri­ni ayır­ma na­za­ri­ye­si­ne uy­gun ola­rak fark­lı bir şe­kil­de ver­gi­len­di­ril­me­si, da­ha doğ­ru­su, da­ha az oran­da, da­ha az nis­pet­te ver­gi­len­di­ril­me­si amaç­lan­mış­tır. Bu­ra­da ya­pı­lan dü­zen­le­me, sa­na­yi ke­si­min­de­ki ça­lı­şan­lar için, on al­tı ya­şın­dan bü­yük­ler için be­lir­len­miş bu­lu­nan as­ga­ri üc­re­tin mü­kel­lef­ler için yüz­de 50'si­ni, ça­lış­ma­yan ve ge­li­ri ol­ma­yan eş için yüz­de 10'unu, ço­cuk­la­rın­dan her bi­ri için de ilk 2 ço­cuk için yüz­de 7,5 ve da­ha son­ra­ki ço­cuk­lar için de yüz­de 5 ol­mak üze­re he­sap­la­na­cak bir in­di­ri­min, üc­re­tin ver­gi­len­di­ril­me­sin­de in­di­rim ola­rak dik­ka­te alın­ma­sı­nı amir­dir. Bu çer­çe­ve­de ba­kıl­dı­ğın­da he­sap­la­ma­ya, 4 ço­cuk­lu bir ai­le, bu as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi he­sap­la­ma­sı so­nu­cun­da, bu­gün­kü ra­kam­lar­la, aşa­ğı yu­ka­rı 70 YTL'lik bir ver­gi avan­ta­jı ve­ya ge­lir ar­tı­şı­na ulaş­mış ola­cak­tır.

Di­ğer bir dü­zen­le­me es­naf mu­af­lı­ğıy­la ala­ka­lı­dır. Bu­ra­da özel­lik­le ev ha­nım­la­rı­nın yap­tı­ğı iş­le­rin ver­gi mu­afi­ye­ti­ne iliş­kin ola­rak de­vam­lı­lık şar­tı kal­dı­rıl­mış­tır. Ay­nı şe­kil­de, bun­la­rın yap­tı­ğı bel­li ürün­le­rin ka­mu ku­rum, ku­ru­luş­la­rın­ca ge­çi­ci ola­rak be­lir­le­nen yer­ler­de sa­tıl­ma­sı da mu­af­lık­tan ya­rar­lan­ma­ya mâni ol­ma­ya­cak şe­kil­de dü­zen­le­me ger­çek­leş­ti­ril­miş­tir.

Bi­raz ön­ce ifa­de et­ti­ğim pren­si­be uy­gun ola­rak, ku­rum­lar ver­gi­sin­de­ki dü­zen­le­me­ye pa­ra­lel ola­rak, Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda te­şeb­büs sa­hi­bi­nin iliş­ki­li ki­şi­ler­le yap­tı­ğı mu­ame­le­ler­de em­sa­li­ne ay­kı­rı ola­rak be­del ve fi­yat­lar­la iş­lem yap­ma­sı du­ru­mun­da ca­ri fi­yat­lar­la em­sal be­del ara­sın­da­ki far­kın iş­let­me­den çe­kil­miş ad­de­di­le­ce­ği, do­la­yı­sıy­la gi­der sa­yıl­ma­ya­ca­ğı­na iliş­kin Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda dü­zen­le­me ya­pıl­mış­tır.

Ay­nı şe­kil­de, "kon­trol edi­len ser­ma­ye" kav­ra­mı­na uy­gun ola­rak… Kon­trol edi­len ser­ma­ye, oy hak­kıy­la kon­trol edi­le­bi­lir, ser­ma­yey­le kon­trol edi­le­bi­lir ve­ya kâr da­ğı­tı­mı yo­luy­la kon­trol edi­le­bi­lir. Bun­lar­dan her­han­gi bir şek­liy­le bir şir­ke­tin yüz­de 50'si­ne sa­hip ol­mak su­re­tiy­le kon­trol et­tik­le­ri yurt dı­şı iş­ti­rak ka­zanç­la­rın­da, da­ğı­tıl­sın ve­ya da­ğı­tıl­ma­sın, bun­la­rın he­sap dö­ne­mi­nin ka­pan­dı­ğı yıl içe­ri­sin­de ver­gi­len­di­ril­me­si ge­ti­ril­miş­tir. Bi­lin­di­ği üze­re, esa­sen yurt için­de­ki ka­zanç­la­rın da­ğı­tıl­ma­sı hâlin­de ver­gi­len­di­ril­me­si söz ko­nu­su iken, bu­ra­da, yurt dı­şı kon­trol edi­len ser­ma­ye ka­zanç­la­rı­nın da­ğı­tı­lıp da­ğı­tıl­ma­ma­sı ka­zan­cın ver­gi­len­di­ril­me­si ba­kı­mın­dan her­han­gi bir önem arz et­me­mek­te­dir.

Di­ğer ya­pı­lan bir dü­zen­le­me, de­ğer ar­tış ka­zanç­la­rı­nın ver­gi­len­di­ril­me­si­dir. Bu­ra­da de­ğer ar­tış ka­zan­cı­nın ver­gi­len­di­ril­me­me­si için me­ri Ya­sa'da dört yıl gay­ri­men­ku­lün ve­ya hak­la­rın el­de bu­lun­du­rul­ma­sı, mül­ki­yet­te bu­lun­du­rul­ma­sı ge­rek­mek­tey­ken, bu ya­pı­lan de­ği­şik­lik­le bu sü­re bir yıl ar­tı­rıl­mak­ta, do­la­yı­sıy­la, bu is­tis­na­dan ya­rar­la­na­bil­mek için hak­la­rın ve­ya gay­ri­men­kul­le­rin beş yıl sü­rey­le el­de bu­lun­du­rul­ma­sı icap et­mek­te­dir. An­cak, ge­çi­ci mad­de, bu Ka­nun'un yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­ten, da­ha doğ­ru­su 1/1/2007 ta­ri­hin­den ön­ce el­de edil­miş bu­lu­nan gay­ri­men­kul ve hak­la­rın ver­gi­len­di­ril­me­sin­de mük­te­sep hak­la­rı ko­ru­mak­ta­dır. Do­la­yı­sıy­la, bu Ka­nun yü­rür­lü­ğe gir­miş bi­le ol­sa, bu ta­rih­ten ön­ce ik­ti­sap edil­miş gay­ri­men­kul­ler ve hak­lar, yi­ne dört yıl içe­ri­sin­de, da­ha doğ­ru­su dört yıl­dan son­ra el­den çı­ka­rıl­dı­ğı tak­dir­de bir şek­liy­le her­han­gi bir şe­kil­de ver­gi­len­dir­me­ye mu­ha­tap ol­ma­ya­cak­tır.

Ta­sa­rıy­la ya­pıl­mış bu­lu­nan önem­li dü­zen­le­me, re­fe­rans fi­yat­la­ra iliş­kin dü­zen­le­me­dir; bü­tün mo­dern ve çağ­daş ver­gi hu­kuk sis­tem­le­rin­de olan bir dü­zen­le­me­dir. Bu­ra­da ge­ti­ri­len dü­zen­le­me, Ba­kan­lar Ku­ru­lun­ca ilan edi­len ül­ke­ler­de yer­le­şik ve­ya fa­ali­yet­te bu­lu­nan ki­şi­le­re, ger­çek ve­ya tü­zel ki­şi­le­re, bu ki­şi­le­rin ver­gi mü­kel­le­fi olup ol­ma­dı­ğı ve­ya ya­pı­lan trans­fe­rin bir ver­gi mev­zu­una gi­rip gir­me­di­ği­ne ba­kıl­mak­sı­zın, ya­pı­la­cak öde­me­ler­den yüz­de 30 nis­pe­tin­de bir sto­pa­jı ön­gör­mek­te­dir. Ta­bii, bu­ra­da­ki dü­zen­le­me­nin ama­cı ve­ya ge­ri­sin­de­ki dü­şün­ce, bu ya­pı­lan trans­fe­rin bir şek­liy­le il­le­gal -le­gal ol­ma­yan- bir öde­me ol­du­ğu­na iliş­kin­dir, an­cak, bu­nun le­gal öde­me­le­ri de kap­sa­ma­ma­sı ba­kı­mın­dan mad­de­de bir­ta­kım is­tis­na­lar ge­ti­ril­miş­tir. Bun­lar ne­dir di­ye bak­tı­ğı­mız­da, ön­ce­lik­li ola­rak bu öde­me, em­sa­li­ne uy­gun bir fi­yat­la sa­tın alı­nan mal ve­ya iş­ti­rak his­se­si için ya­pıl­mış­sa, bu­ra­da böy­le bir sto­paj söz ko­nu­su ol­ma­ya­cak­tır. Ay­nı şe­kil­de, bu öde­me, de­niz, ha­va ulaş­tır­ma araç­la­rı­nın ki­ra­lan­ma­sı için ya­pıl­mış­sa, sto­paj ya­pıl­ma­ya­cak­tır ve­ya bir işin ta­mam­lan­ma­sı ba­kı­mın­dan zo­run­lu­luk arz eden bir ge­çiş üc­re­ti, li­man üc­re­ti ise bu­ra­da da her­han­gi bir ke­sin­ti­ye se­be­bi­yet ve­ril­me­ye­cek­tir. Ay­rı­ca Ba­kan­lar Ku­ru­lu­na yet­ki ve­ril­miş­tir, bu ora­nı da­ha aşa­ğı­ya, sı­fı­ra ka­dar çek­me hu­su­sun­da yet­ki­len­di­ril­miş­tir.

Di­ğer dü­zen­le­me, uy­gu­la­ma­da gö­rü­len ak­sak­lık­la­ra iliş­kin ola­rak Ge­lir İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­na glo­bal yet­ki ver­me­ye iliş­kin­dir. Özel­lik­le muh­ta­sar be­yan­na­me­le­rin şe­kil ve muh­te­va­la­rı ko­nu­sun­da ve tev­ki­fat ko­nu­la­rı iti­ba­rıy­la ay­rı ay­rı be­yan­na­me ver­me­yi de dü­zen­le­me­ye iliş­kin ol­mak üze­re Ge­lir İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­na yet­ki ve­ril­mek­te­dir.

Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda­ki dü­zen­le­me­ler­den son­ra, Kat­ma De­ğer Ver­gi­si Ka­nu­nu'na iliş­kin ola­rak ge­ti­ril­miş bu­lu­nan dü­zen­le­mey­le, bo­ru hat­la­rıy­la ya­pı­la­cak olan ta­şı­ma­lar­da, bu hat­la­rın in­şa­sı ve mo­der­ni­zas­yo­nu­na iliş­kin tes­lim­le­rin de kat­ma de­ğer ver­gi­sin­den is­tis­na edil­me­si hük­me bağ­lan­mış­tır. Bu dü­zen­le­me, bi­lin­di­ği üze­re, özel­lik­le ve ön­ce­lik­le BO­TAŞ'ı il­gi­len­di­ren bir dü­zen­le­me­dir.

Kat­ma de­ğer ver­gi­sin­de ya­pıl­mış bu­lu­nan dü­zen­le­me­le­rin di­ğer bir ge­tir­di­ği ye­ni­lik, be­le­di­ye­ler ve özel ida­re­le­rin mül­ki­ye­tin­de bu­lu­nan, en az iki tam yıl bu­lu­nan iş­ti­rak his­se­le­ri ve gay­ri­men­kul­le­rin sa­tı­şın­da da kat­ma de­ğer ver­gi­si is­tis­na­sı uy­gu­la­na­cak­tır. Bi­lin­di­ği üze­re, bu is­tis­na, ku­rum­la­rın ak­tif­le­rin­de bu­lu­nan iş­ti­rak his­se­le­ri ve gay­ri­men­kul­ler için uy­gu­la­nır­ken, bu du­rum­da bu ida­re­ler için de ge­ti­ril­miş bu­lun­mak­ta­dır. Esa­sen, bu ida­re­ler­den bu tes­li­ma­tı alan ki­şi­ler ba­kı­mın­dan bel­ki avan­taj sa­yı­la­bi­lir. Ya­ni, bu ida­re­ler­den gay­ri­men­kul ve iş­ti­rak his­se­si alan ki­şi­ler bu ida­re­le­re kat­ma de­ğer ver­gi­si öde­me­ye­cek­ler­dir.

Dam­ga Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda ya­pı­lan dü­zen­le­me ikin­ci el araç sa­tış­la­rıy­la ala­ka­lı­dır. Bi­lin­di­ği üze­re, ikin­ci el araç sa­tış­la­rı no­ter ma­ri­fe­tiy­le, no­ter va­sı­ta­sıy­la ger­çek­leş­ti­ril­mek­te­dir. Bu­ra­da­ki ikin­ci el araç sa­tış­la­rın­da­ki iş­lem ver­gi­si­ni azalt­mak üze­re, araç sa­tış­la­rı­na iliş­kin söz­leş­me­ler­de­ki bin­de 7,5'luk dam­ga ver­gi­si ora­nı bin­de 1,5'a in­di­ril­miş­tir. Esa­sen, bu­nun ta­ma­men kal­dı­rıl­ma­sı ve­ya iş­le­min sa­de­ce Em­ni­yet ta­ra­fın­dan ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si ko­nu­sun­da da bir ka­na­at bu­lun­mak­ta­dır. Muh­te­me­len, bu, bel­ki, Ka­ra­yol­la­rı Tra­fik Ka­nu­nu'nda ya­pı­la­cak dü­zen­le­mey­le sağ­lan­mış ola­cak­tır.

Yi­ne, harç­la­ra iliş­kin dü­zen­le­me, bi­lin­di­ği üze­re, dö­viz bü­fe­le­riy­le ala­ka­lı­dır. Dö­viz bü­fe­le­ri, dö­viz kur­la­rı­nın önem­li öl­çü­de is­tik­rar kes­bet­miş ol­ma­sı kar­şı­sın­da, ar­tık, es­ki­si ka­dar iş­lem ger­çek­leş­ti­re­me­mek­te­dir­ler, kârla­rı azal­mış­tır. Ay­nı şe­kil­de, bu, ban­ka­lar mev­du­atı­na da yan­sı­mış­tır. Ger­çek­ten, bu­gün, ar­tık, ban­ka­lar­da­ki mev­du­atın ya­rı­sın­dan ço­ğu TL ba­zın­da­dır. TL'ye olan gü­ven ve is­tik­rar, ya­ban­cı pa­ra ba­zın­da, in­san­la­rın ta­sar­ruf­la­rı­nı sak­la­ma eği­li­mi­ni aşa­ğı­ya çek­miş bu­lun­mak­ta­dır. Bu se­bep­le, ban­ka­lar­la, ban­ka şu­be­le­riy­le ay­nı sta­tü­de har­ca ta­bi olan dö­viz bü­fe­le­ri için bir avan­taj te­min edil­miş­tir. Bun­la­rın üc­ret­le­ri, ban­ka­lar ve ban­ka şu­be­le­riy­le olan nis­pe­tin ya­rı­sı­na in­di­ril­miş bu­lun­mak­ta­dır.

Di­ğer bir dü­zen­le­me Mer­kez Ban­ka­sıy­la il­gi­li­dir. Mer­kez Ban­ka­sı­nın ih­raç et­me­yi plan­la­dı­ğı li­ki­di­te se­net­le­rin­den el­de edi­le­cek fa­iz­ler­de ban­ka ve si­gor­ta mu­ame­le­le­ri ver­gi­si alın­ma­ya­cak­tır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Ka­mu İha­le Ka­nu­nu'nda ak­sak­lık ola­rak gö­rü­len bir dü­zen­le­me ya­pıl­mış­tır. Bi­lin­di­ği üze­re, Ka­mu İha­le Ku­ru­mu­nun aç­mış bu­lun­du­ğu ve­ya o Ka­nun'a ta­bi ku­rum­la­rın aç­mış bu­lun­du­ğu iha­le­le­re gi­re­cek­ler­den bir­ta­kım bel­ge­ler ta­lep edil­mek­te­dir. Bun­lar­dan bir ta­ne­si de, ver­gi borç­la­rı­na iliş­kin bel­ge­dir. An­cak, Ya­sa'da her­han­gi bir net­lik bu­lun­ma­dı­ğın­dan, bir­ta­kım ih­ti­laf­la­ra, sür­tüş­me­le­re mey­dan ver­mek­te­dir. Bu ta­sa­rıy­la ge­ti­ril­miş bu­lu­nan dü­zen­le­mey­le, Ge­lir İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­nın gö­rü­şü alın­mak su­re­tiy­le, ku­rum, han­gi ver­gi­ler ba­kı­mın­dan ve ne tür ver­gi­ler ba­kı­mın­dan, ne tu­tar­da­ki ver­gi­ler ba­kı­mın­dan Ka­mu İha­le Ku­ru­mu­nun aç­mış bu­lun­du­ğu iha­le­le­re, bu Ka­nun'a ta­bi ku­rum­la­rın aç­mış bu­lun­du­ğu iha­le­le­re gir­me­ye en­gel teş­kil ede­ce­ği net ve açık bir şe­kil­de dü­zen­le­ne­cek­tir.

Bi­lin­di­ği üze­re, 5084 sa­yı­lı Ya­tı­rım­la­rın ve  İs­tih­da­mın Teş­vi­ki­ne Da­ir Ya­sa ka­bul edil­miş­tir. Bu, baş­lan­gıç­ta otuz al­tı idi, da­ha son­ra­ki­ler­le be­ra­ber kırk do­kuz ili­mi­zi il­gi­len­di­ren bir ya­say­dı. Bu Ya­sa çer­çe­ve­sin­de, bu il­ler­de ya­pı­la­cak ya­tı­rım­la­ra ener­ji teş­vi­ki ge­ti­ril­miş­tir, ge­lir ver­gi­si teş­vi­ki ge­ti­ril­miş­tir, SSK prim teş­vi­ki ge­ti­ril­miş­tir. Ka­nun'un çık­tı­ğı ta­rih­ten bu­gü­ne ka­dar olan ge­çen sü­re içe­ri­sin­de uy­gu­la­ma­da da, ger­çek­ten, bu Ya­sa'nın, özel­lik­le bel­li böl­ge­ler­de ba­şa­rı­lı ol­du­ğu mü­şa­he­de edil­miş­tir.

Şim­di, bu ta­sa­rıy­la ge­ti­ri­len hü­küm­ler­le, ta­sa­rı­da­ki teş­vik­ten ya­rar­lan­ma sı­nı­rı için is­tih­da­mın, ila­ve is­tih­da­mın en az 30 ki­şi ol­ma­sı­na da­ir hü­küm 10 ki­şi­ye in­di­ril­mek­te­dir. Bu­nun ya­nın­da, bi­raz ön­ce say­dı­ğım teş­vik­le­re ila­ve ola­rak, o Ya­sa'da, ya­tı­rım­cı­la­ra, bi­la­be­del ar­sa­nın mül­ki­ye­ti ve­ril­mek­tey­di. Bu de­fa ya­pıl­mak­ta olan dü­zen­le­me, mül­ki­yet ye­ri­ne, ka­mu ku­rum­la­rı­na, ha­zi­ne­ye, be­le­di­ye­le­re, özel ida­re­le­re ait bu ar­sa­la­rın, ya­tı­rım­cı­la­ra, bun­dan böy­le mül­ki­yet ola­rak de­ğil, kırk do­kuz yıl sü­re­li ba­ğım­sız ve sü­rek­li ni­te­lik­li bir be­del­siz ir­ti­fak hak­kı te­sis edil­me­si su­re­tiy­le tah­sis edil­me­si­ni dü­zen­le­mek­te­dir.

Önem­li bir dü­zen­le­me, 4283 sa­yı­lı yap-iş­let mo­de­liy­le elek­trik ener­ji­si üre­tim te­sis­le­ri­nin ku­rul­ma­sı­na iliş­kin ola­rak ya­pıl­mış­tır. Bi­lin­di­ği üze­re, hid­ro­lik san­tral­le­rin özel sek­tör ta­ra­fın­dan ya­pıl­ma­sı­na iliş­kin yet­ki, EPDK ta­ra­fın­dan, çok­lu baş­vu­ru­lar­da li­sans üc­re­ti iha­le­si yap­mak su­re­tiy­le ger­çek­leş­ti­ril­mek­tey­ken, Da­nış­tay ta­ra­fın­dan böy­le bir yet­ki­si­nin ol­ma­dı­ğı­na da­ir hü­küm­le, bun­dan böy­le EPDK de­ğil, Dev­let Su İş­le­ri ta­ra­fın­dan bu iş­lem­ler ger­çek­leş­ti­ril­mek­te­dir. An­cak, yi­ne bu Mec­lis­ten geç­miş bu­lu­nan bir dü­zen­le­mey­le, EPDK'ya ya­pıl­mış bu tür çok­lu baş­vu­ru­lar­da­ki iş­lem­le­rin ne­ti­ce­len­di­ril­me­si­ne da­ir dü­zen­le­me ya­pıl­mış­ken, bu­nun da­ha ile­ri bir aşa­ma­sı olan li­sans al­mış ya­tı­rım­cı­lar ba­kı­mın­dan her­han­gi bir açık­lık ol­ma­ma­sı ih­ti­laf ko­nu­su ol­muş­tur. Ya­pı­lan bu dü­zen­le­me bu ih­ti­la­fa son ver­mek­te. Do­la­yı­sıy­la, li­sans al­mış çok­lu baş­vu­ru­lar ba­kı­mın­dan da li­sans al­mış ya­tı­rım­cı­la­rın mük­te­sep hak­la­rı­nın ko­run­ma­sı­nı hük­me bağ­la­mak­ta­dır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; son ola­rak arz ede­ce­ğim dü­zen­le­me, Ce­za Mu­ha­ke­me­le­ri Ka­nu­nu'nun yü­rür­lü­ğe gir­me­si­ne iliş­kin 5560 sa­yı­lı Ka­nun'un 30'un­cu mad­de­sin­de ya­pı­lan de­ği­şik­lik, zo­run­lu mü­da­fi­le­rin üc­ret­le­ri­nin öden­me­sin­de bir boş­luk do­ğur­muş­tur. Bi­lin­di­ği üze­re, bu, da­ha ön­ce yar­gı harç­la­rın­dan kar­şı­lan­mak­tay­ken, bu iki ka­nun ara­sın­da­ki de­ği­şik­lik­te kar­şı­lan­ma­yan, öden­me­yen zo­run­lu mü­da­fi üc­ret­le­ri or­ta­ya çık­mış­tır. Bu, ay­nı za­man­da zo­run­lu mü­da­fi­li­ğin kap­sa­mı­nın ge­niş­le­til­me­sin­den de kay­nak­lan­mak­ta­dır. Bu­ra­da bi­rik­miş olan öde­me­le­rin  -aşa­ğı yu­ka­rı 1 tril­yon mer­te­be­sin­de ol­du­ğu he­sap­lan­mış­tır- Ada­let Ba­kan­lı­ğı büt­çe­si­ne ko­nu­la­cak öde­nek­ler­le kar­şı­lan­ma­sı­na iliş­kin bir dü­zen­le­me ya­pıl­mış bu­lun­mak­ta­dır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ya­sa­nın ge­tir­di­ği hü­küm­le­rin ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yor, he­pi­ni­ze te­şek­kür edi­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Açı­ka­lın.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, 19.45'te top­lan­mak üze­re bir­le­şi­me ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 19.09

 

ÜÇÜN­CÜ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 19.54

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le), Türkân Mİ­ÇO­OĞUL­LA­RI (İz­mir)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 69'un­cu Bir­le­şi­mi'nin Üçün­cü Otu­ru­mu'nu açı­yo­rum.

1346 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de söz sı­ra­sı Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Mus­ta­fa Öz­yü­rek'e ait­tir.

Bu­yu­run Sa­yın Öz­yü­rek. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MUS­TA­FA ÖZ­YÜ­REK (Mer­sin) - Sa­yın Baş­kan, bir de ki­şi­sel söz ta­le­bim var­dı.

BAŞ­KAN - Efen­dim, siz­den ön­ce isim­ler var, eğer kul­lan­maz­lar­sa onu ve­ri­riz.

MUS­TA­FA ÖZ­YÜ­REK (Mer­sin) - Ta­mam, pe­ki. Te­şek­kür ede­rim.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

CHP GRU­BU ADI­NA MUS­TA­FA ÖZ­YÜ­REK (Mer­sin) - Sa­yın Baş­kan, say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz ta­sa­rı üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­la­rım.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz ka­nun tek­lif­le­ri sı­nır­lı sa­yı­da mad­de içe­re­cek şe­kil­de Ko­mis­yo­nu­mu­za gel­miş ol­ma­sı­na rağ­men, Ko­mis­yon gö­rüş­me aşa­ma­sın­da pek çok mad­de ila­ve edil­mek su­re­tiy­le ol­duk­ça kap­sam­lı bir tek­lif hâli­ne gel­miş­tir.

Bu ta­sa­rı­nın ne­ler ge­tir­di­ği­ni ben­den ön­ce ko­nu­şan ar­ka­daş­la­rım ay­rın­tı­lı bir şe­kil­de an­lat­tı­lar. Ben bu ta­sa­rı­da özel­lik­le önem ver­di­ği­miz dü­zen­le­me­ler­le il­gi­li ba­zı gö­rüş­ler ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

Bu ta­sa­rı, ilk gel­di­ği sı­ra­da, "özel gi­der bil­di­ri­mi" di­ye bir yön­tem içe­ri­yor­du. Ya­ni, in­ce­le­me sı­ra­sın­da, in­ce­le­me ele­man­la­rı, di­le­dik­le­ri mü­kel­lef­ler­den, gi­der bil­di­ri­min­de bu­lun­ma­la­rı­nı, ya­ni, har­ca­ma­la­rı­nı gös­ter­me­le­ri­ni ve bun­la­rın kay­na­ğı­nı ka­nıt­la­ma­la­rı­nı is­te­ye­bi­le­cek­ler­di. Bu, mü­kel­lef­le­rin tü­mün­den de­ğil de sa­de­ce di­le­nen, is­te­nen kim­se­ler­den alı­na­ca­ğı için keyfîli­ğe yol aça­cak­tı. Biz bu­na Ko­mis­yon aşa­ma­sın­da kar­şı çık­tık. Şim­di, mut­lu­luk­la gö­rü­yo­rum ki, bu dü­zen­le­me ta­sa­rı­dan çık­mış bu­lu­nu­yor.

Bir di­ğer önem­li dü­zen­le­me: Üc­ret­li­le­re, bi­li­yor­su­nuz, 1985 yı­lın­dan be­ri bir ver­gi ia­de­si sis­te­mi uy­gu­lan­mak­ta­dır. Ya­ni, üc­ret­li­ler sa­tın al­dık­la­rı mal­la­ra ait fiş ve fa­tu­ra­la­rı top­la­mak­ta, bun­la­rı be­yan ede­rek, bu be­yan edi­len mat­ra­ha, bu be­yan edi­len har­ca­ma tu­tar­la­rı­na te­ka­bül eden ver­gi ia­de­si üc­ret­li­le­re ya­pıl­mak­ta idi. 1985 yı­lın­da, bu yön­tem, ilk uy­gu­la­ma­ya baş­lan­dı­ğı sı­ra­da, çok ge­niş bir har­ca­ma ka­lem­le­ri­ni kap­sı­yor­du, ay­rı­ca, her ay be­yan­na­me, bil­di­rim dol­dur­mak su­re­tiy­le üc­ret­li­ler bu ia­de­yi alı­yor­lar­dı. Za­man için­de, bu, yıl­lık hâle ge­ti­ril­di ve har­ca­ma ka­lem­le­ri, ya­ni ver­gi ia­de­si kap­sa­mın­da­ki ka­lem­ler git­tik­çe azal­tıl­dı. O ne­den­le de, gi­de­rek, ar­tık, Ma­li­ye­de­ki ar­ka­daş­lar "ca­nım bu­nun da bir fay­da­sı yok, bu­nu kal­dı­ra­lım" de­me­ye baş­la­dı­lar. Uzun za­man­dır söy­le­nil­di. Bu her çık­tı­ğın­da, biz de bu­nun yan­lış ol­du­ğu­nu, bu sis­te­min ıs­lah edi­le­rek de­vam et­ti­ril­me­si ge­rek­ti­ği­ni ifa­de eder­dik ve ma­li­ye ba­kan­la­rı da hep "bu da ne­re­den çı­kı­yor, biz bu­nu kal­dır­mı­yo­ruz" der­ler­di, ama, şim­di, ne ya­zık ki, bu kal­dı­rı­lı­yor.

Şim­di, bu­ra­da, bi­zim iti­ra­zı­mız ne­dir? Bu­ra­da bi­zim iti­ra­zı­mız şu­dur de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım:

Bir: 1985 yı­lın­da, bu sis­tem, ya­ni üc­ret­li­le­re ver­gi ia­de­si sis­te­mi, fa­tu­ra, fiş al­ma­yı üc­ret­li­le­re özen­dir­mek, böy­le­ce, bel­ge dü­ze­ni­nin yer­leş­me­si­ni sağ­la­mak ve bir an­lam­da da ka­yıt dı­şı­lık­la, ya­ni bel­ge­siz alış ve­riş ya­pıl­ma­sıy­la mü­ca­de­le et­mek ama­cıy­la ge­ti­ril­miş­ti.

Şim­di, bu sis­tem kal­dı­rı­lı­yor. Ta­bii, bu­ra­da so­ru­la­cak so­ru şu­dur: Bu­nun ye­ri­ne da­ha iyi bir sis­tem ge­ti­ri­yor mu­su­nuz, ya­ni bel­ge dü­ze­ni­ni, fiş ve fa­tu­ra alın­ma­sı­nı özen­di­ren bir ye­ni sis­te­mi­niz var mı? "Ha­yır, ye­ni bir sis­tem yok. Bu mü­kel­lef­ler açı­sın­dan, üc­ret­li­ler açı­sın­dan bir an­gar­ya­ya dö­nüş­müş­tür. O ne­den­le, biz, bu­nu, ar­tık, kal­dı­rı­yo­ruz." Hat­ta Sa­yın Ma­li­ye Ba­ka­nı za­man za­man "Bun­dan böy­le fiş ve fa­tu­ra al­ma­nı­za lü­zum yok." di­ye açık­la­ma­lar yap­tı. Son­ra, ha­tır­la­dı ve­ya ha­tır­la­tıl­dı ki, bi­zim, 213 sa­yı­lı Ver­gi Usul Ka­nu­nu'muz­da fiş al­mak, fa­tu­ra al­mak, ya­ni bir alış­ve­riş­ten son­ra bel­ge al­ma mec­bu­ri­ye­ti var­dır; bu­nu al­ma­yan­lar, tes­pit edil­di­ği tak­dir­de, ce­za­lan­dı­rı­lır­lar. O ba­kım­dan, ya­ni "fiş ve fa­tu­ra al­ma­ya­cak­sı­nız, biz, ar­tık, bir ko­lay­lık ge­ti­ri­yo­ruz" açık­la­ma­sı, doğ­ru bir açık­la­ma de­ğil­dir. Fiş ve fa­tu­ra bi­rik­tir­me­ye­cek­si­niz di­yor­sa­nız, o doğ­ru bir açık­la­ma­dır. Fiş ve fa­tu­ra al­ma mec­bu­ri­ye­ti de­vam et­mek­te­dir, ama bu­nu bi­rik­ti­rip bir be­yan­na­mey­le yıl so­nun­da be­yan et­mek, ar­tık zo­run­lu­luk­tan çık­mak­ta­dır.

Bu­nun ye­ri­ne ne ge­li­yor? Ya­ni, bu­nun ye­ri­ne, bel­ge dü­ze­ni açı­sın­dan de­ğil, ama üc­ret­li­le­rin avan­ta­jı­nı de­vam et­ti­re­bil­mek açı­sın­dan, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi yön­te­mi ge­li­yor. As­ga­ri ge­çim in­di­ri­miy­le as­ga­ri üc­re­tin ya­rı­sı ver­gi dı­şın­da ka­la­cak ve böy­le­ce, üc­ret­li­le­rin üc­re­ti­nin bel­li kıs­mın­dan ver­gi alın­ma­mış ola­cak. Bu, ta­bii, ço­cuk sa­yı­sı­na gö­re de bi­raz art­tı­ğı için, çok ço­cuk­lu olan­lar, bu sis­tem­den da­ha çok ya­rar­lan­mış ola­cak­lar­dır.

Ar­tık, bu ko­nu­da bir ke­sin çö­zü­mü gün­de­me ge­tir­mek la­zım. O ke­sin çö­züm de, öy­le zan­ne­di­yo­rum ki, Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si­nin se­çim bil­dir­ge­sin­de de var­dı, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin se­çim bil­dir­ge­sin­de de var­dır, as­ga­ri üc­re­ti ver­gi dı­şın­da tut­mak ge­re­kir. As­ga­ri üc­re­ti ver­gi dı­şın­da tut­ma­yı, sa­de­ce üc­ret­li­ler açı­sın­dan dü­şün­me­mek ge­re­ki­yor. Es­naf için de tüc­car için de ya­ni ge­lir ver­gi­si öde­yen her­kes için, as­ga­ri üc­re­tin üze­rin­de ka­zan­cı var­sa ver­gi öde­me­li­dir. Doğ­ru­su bu­dur, adil ola­nı bu­dur. Ama, ne ya­zık ki, or­ta­ya çı­ka­cak ver­gi ka­yıp­la­rın­dan kor­kul­du­ğu için, böy­le­si ra­di­kal, ile­ri bir adam atı­la­ma­mak­ta, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi ge­ti­ril­mek­te, ama bu­nun yol aça­ca­ğı ver­gi ka­yıp­la­rı za­ten üc­ret­li­ler­de ver­gi ia­de­si kal­dı­rıl­mak su­re­tiy­le bir­bi­ri­ni te­la­fi et­ti­ği için de ha­zi­ne, büt­çe her­han­gi bir yük al­tı­na gir­me­den bu­nu sağ­la­mış ol­mak­ta­dır. Ama, bi­zim esas iti­ra­zı­mız: Ka­yıt dı­şı­lık­la mü­ca­de­le açı­sın­dan üc­ret­li­ler­de ver­gi ia­de­si önem­li bir mü­es­se­sey­di, ye­ri­ne ye­ni bir sis­tem, ye­ni bir mü­es­se­se koy­ma­dan bu­nu kal­dır­mak bi­ze gö­re yan­lış ol­muş­tur.

Bir di­ğer önem­li ek­sik­lik, bir di­ğer önem­li yan­lış­lık: 2006 yı­lın­da top­lan­mış olan fiş ve fa­tu­ra­la­rın ver­gi ia­de­si­ni, üc­ret­li­ler şu­bat ayın­da ala­cak­lar ve­ya al­dı­lar, ama 2007 yı­lın­da, ne as­ga­ri ge­çim in­di­ri­min­den ya­rar­la­na­bi­li­yor­lar ne de üc­ret­li­ler­de ver­gi ia­de­sin­den ya­rar­la­nı­yor­lar. Ya­ni, 2007 yı­lın­da üc­ret­li­le­re hiç­bir şey ve­ril­mi­yor; ver­gi ia­de­si de ve­ril­mi­yor, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi de uy­gu­lan­mı­yor. Onun için, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi uy­gu­la­ma­sı­nın, mut­la­ka, 2007 ba­şın­dan iti­ba­ren yü­rür­lü­ğe ko­nul­ma­sı la­zım. Bu, bü­yük bir hak­sız­lık­tır; ça­lı­şan­la­ra, üc­ret­li­le­re bü­yük bir hak­sız­lık ya­pıl­mak­ta­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu ya­sa­da, bu ta­sa­rı­da ba­zı dü­zen­le­me­ler var. Bun­lar­dan bi­ri: Bi­li­yor­su­nuz, şu an­da bir gay­ri­men­ku­lü sa­tın al­dı­ğı­nız ta­rih­ten iti­ba­ren dört yıl için­de sa­tar­sa­nız bu­ra­dan ge­lir ver­gi­si öde­mez­si­niz, dört yıl geç­tik­ten son­ra ge­lir ver­gi­si öder­si­niz. Bu sü­re­yi bu ta­sa­rı beş yı­la çı­ka­rı­yor. Doğ­ru­su bu­nun man­tı­ğı­nı an­la­mak­ta zor­luk çe­ki­yo­rum. Beş yıl ni­ye? Al­tı yıl de­ğil, ye­di yıl de­ğil, on yıl de­ğil, beş yıl. Herhâlde, bir şey­ler ya­pa­lım, bir de­ği­şik­lik ya­pa­lım di­ye bu ge­ti­ril­mek­te­dir. Ama, bi­zim, ko­mis­yon­da bir öne­ri­miz ol­muş­tu; de­miş­tik ki, bu uy­gu­la­ma bu ka­nun çık­tık­tan son­ra sa­tın alı­nan gay­ri­men­kul­ler için uy­gu­lan­sın, da­ha ön­ce­ki­ler için bir mük­te­sep hak var­dır, bu mük­te­sep hak­ka uyul­sun. Ko­mis­yon met­nin­de bu var. İn­şal­lah, bir öner­gey­le çı­ka­rıl­maz ve mük­te­sep hak­lar ko­run­muş olur.

Ama, bu, za­ten, bi­zim, Tür­ki­ye'nin en bü­yük ge­lir kay­na­ğı, ad­la­rı­nı he­pi­ni­zin ha­fı­za­sın­da can­lan­dır­dı­ğı­nız zen­gin­le­ri­mi­zin hep­si­nin ser­ve­ti­nin kay­na­ğı gay­ri­men­kul rant­la­rı­dır. Ne ya­zık ki bu rant­lar ver­gi­siz bir şe­kil­de el­de edil­mek­te­dir. Bi­zim, iş­te, alım sa­tım ne üze­rin­den ya­pı­lır di­yo­ruz: He­pi­niz bi­lir­si­niz, ta­pu­da, iş­te, ta­pu de­ğe­ri üze­rin­den ve­ya be­yan de­ğe­ri üze­rin­den ya­pı­lı­yor. Ger­çek de­ğer­le, ar­sa­la­rın ger­çek de­ğe­ri ile be­yan de­ğe­ri ara­sın­da, ta­pu de­ğe­ri ara­sın­da bü­yük fark­lar oluş­tu­ğu için, bir tür­lü sis­te­min özü çö­zü­le­mi­yor; özü çö­zü­le­me­di­ği için de bu gay­ri­men­kul­ler­den el­de edi­len rant­lar ver­gi­len­di­ri­le­mi­yor. Onun için, bu sü­re­yi, "dört yıl­da sa­tı­lan­dan ala­lım; beş yıl­da sa­tı­lan­dan ala­lım" yön­te­miy­le çöz­mek ne ya­zık ki müm­kün de­ğil­dir.

Şim­di, bu­ra­da, önem­li dü­zen­le­me­ler­den bi­ri -ko­mis­yon­da ila­ve edil­di- bi­li­yor­su­nuz, Ka­ra­yol­la­rı Tra­fik Ka­nu­nu'na gö­re mi­ni­büs sa­yı­lan, 9 ki­şi­den faz­la yol­cu alan araç­la­rın ver­gi­si çok dü­şük olu­yor­du -ÖTV'si, KDV'si- ama bu­nu sa­tın alan kim­se, iş­te, 4-5 ki­şi­lik otur­ma kol­tu­ğuy­la bir oto­mo­bil şek­li­ne de­ğiş­ti­rir­se, dö­nüş­tü­rür­se o za­man çok da­ha yük­sek ver­gi ödü­yor­du. Bu yön­de çok şikâyet­ler var­dı, bu yön­de açıl­mış da­va­lar var­dı. Ko­mis­yon­da ya­pı­lan bir de­ği­şik­lik­le -herhâlde bu­ra­dan da ge­çe­cek­tir, ka­bul edi­le­cek­tir- ge­niş ke­si­min bir so­ru­nu çö­zül­müş ola­cak­tır.

Şim­di, bir di­ğer önem­li nok­ta: Teş­vik sis­te­min­de 30 iş­çi ça­lış­tı­ra­na ba­zı teş­vik­ler ta­nı­nı­yor­du. Şim­di, bu, 10'a in­di­ril­mek­te­dir. Olum­lu gö­rü­le­bi­lir, ama teş­vik sis­te­min­de o ka­dar çok oy­nu­yo­ruz ki, ya­tı­rım yap­mak is­te­yen bi­ri­si, sis­te­mi, ver­gi ka­nun­la­rı­nı bil­mek is­ter. Ak­şam­dan sa­ba­ha de­ği­şen, her yıl de­ği­şen ver­gi ka­nun­la­rı­na gö­re, cid­di bir mü­te­şeb­bis, he­sap ya­pa­maz, cid­di ya­tı­rım ka­rar­la­rı ala­maz. Onun için, teş­vik mev­zu­atı­mı­zı çok cid­di şe­kil­de tar­tış­ma­lı­yız ve ka­lı­cı hâle ge­tir­me­li­yiz. İş­te, bir ara 30 iş­çi, bir ara 50 iş­çi, şim­di 10 iş­çi… Bun­la­rın hep­si yan­lış­tır. Bu Teş­vik Ka­nu­nu gö­rü­şü­lür­ken de ta­sa­rı­sı gö­rü­şü­lür­ken de hep ifa­de et­tik biz, ko­mis­yon­da da bu­ra­lar­da da ko­nuş­tuk. Di­yo­ruz ki, il ba­zın­da teş­vik son de­re­ce yan­lış­tır; ge­li­niz, bu­nu, sek­tö­rel teş­vik şek­li­ne dö­nüş­tü­re­lim di­yo­ruz.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, büt­çey­le il­gi­li bir­kaç ko­nu­nun al­tı­nı çiz­mek is­ti­yo­rum. Bi­li­yor­su­nuz, 2006 yı­lı büt­çe­si­nin per­for­man­sı­nın çok yük­sek ol­du­ğu ifa­de edil­di ve zan­ne­di­yo­rum, uzun za­man­dır be­nim ha­tır­la­ma­dı­ğım şe­kil­de, Baş­ba­kan, 2006 yı­lı büt­çe so­nuç­la­rı­nı açık­la­dı. Ora­da -yu­var­lak ra­kam- 4 kat­ril­yon­luk bir açık var­dı. Ta­bii, 4 kat­ril­yon­luk bir açık, millî ge­li­rin bin­de 7'si­ne te­ka­bül eden bir açık, önem­li bir ba­şa­rı idi. Ama "aca­ba bu böy­le mi­dir" di­ye, biz, çok cid­di in­ce­le­me­ler yap­tık. Bu­nu, bir ba­sın top­lan­tı­sıy­la, ben, ka­mu­oyu­na da sun­dum. As­lın­da büt­çe­mi­zin açı­ğı, 2006 yı­lı büt­çe­si­nin açı­ğı 17 kat­ril­yon­dur. Ya­ni, Ba­kan­lık yet­ki­li­le­ri is­ter­ler­se bu ba­sın top­lan­tı­sı met­ni­ni ken­di­le­ri­ne de ve­ri­rim. Çok so­mut, id­di­alı bir ça­lış­ma so­nu­cu tes­pit et­tik ki 17 kat­ril­yon açık var; bu­na kar­şı­lık ka­mu­oyu­na su­nu­lan, Baş­ba­ka­nın "bü­yük per­for­mans", "otuz yı­lın ba­şa­rı­sı" di­ye sun­du­ğu açık 4 kat­ril­yon.

Şim­di, 2006 yı­lın­da, iş­te, ba­zı har­ca­ma­lar ta­hak­kuk et­ti­ril­me­di, 2007 yı­lı­na öte­len­di, çe­şit­li ra­kam oyun­la­rıy­la büt­çe açı­ğı dü­şü­rül­dü. Ama, ta­bii, mız­rak çu­va­la sığ­mı­yor; 2007 yı­lı­nın Ocak ayı so­nuç­la­rı açık­lan­dı, 2007 yı­lı­nın Ocak ayı so­nuç­la­rı­na gö­re 6 kat­ril­yon; 2006 yı­lı­nın on iki ayın­da­ki açık 4 kat­ril­yon, 2007 yı­lı­nın Ocak ayın­da­ki açık 6 kat­ril­yon ve 2005 yı­lı­nın açı­ğı 8 kat­ril­yon­du. Ya­ni, de­mek ki, bu ge­çi­ci ba­şa­rı­la­rı çok öne çı­kar­mak, bu­nun­la övün­mek çok doğ­ru de­ğil. Ya­ni, ma­li yıl, yıl­baş­la­rı, bun­lar iza­fi kav­ram­lar­dır; önem­li olan si­zin har­ca­ma­la­rı­nız­dır, önem­li olan si­zin ge­lir­le­ri­niz­dir. Bir ay şöy­le bir ay böy­le di­ye ba­kar­sa­nız, ken­di­ni­zi al­dat­mış olur­su­nuz. Şim­di, iş­te, önem­li bir açık­la, ocak ayın­da 6 kat­ril­yon­luk bir açık­la kar­şı kar­şı­ya kal­mış bu­lu­nu­yo­ruz.

Bu açık or­ta­ya çı­kın­ca, ne Sa­yın Ma­li­ye Ba­ka­nı­nın bir ba­sın top­lan­tı­sı­na ta­nık ol­duk ne Baş­ba­ka­nın her­han­gi bir açık­la­ma­sı­na ta­nık ol­duk. Açık bü­yük çı­kın­ca, böy­le bir resmî açık­la­may­la, bir Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı­nın ba­sın bil­di­ri­siy­le ko­nu du­yu­rul­du; ama 2006 yı­lı açı­ğı, dü­şü­rül­müş, çe­şit­li ra­kam oyun­la­rıy­la kü­çül­tül­müş açık, otuz yı­lın ba­şa­rı­sı ola­rak su­nul­du.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu ver­gi ka­nun­la­rı­nı gö­rü­şü­yo­ruz. Ge­lir ver­gi­si sis­te­mi­nin bü­tü­nüy­le de­ğiş­ti­ril­me­si, ye­ni­den ya­zıl­ma­sı, öy­le zan­ne­di­yo­rum ki, IMF'ye ve­ri­len ni­yet mek­tu­bun­da, bu Hükûme­tin ta­ah­hü­düy­dü. Ya­ni, Sa­yın Ba­ba­can'ın ve Sa­yın Mer­kez Ban­ka­sı Baş­ka­nı­nın im­za­la­dı­ğı ni­yet mek­tu­bun­da bu açık­ça ifa­de edil­miş­ti, "Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu'nu ye­ni baş­tan dü­zen­le­ye­ce­ğiz, ye­ni baş­tan ya­za­ca­ğız ve Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­ne su­na­ca­ğız." de­nil­miş­ti. Ama, şim­di, o ta­ah­hü­dün unu­tul­muş ol­du­ğu­nu gö­rü­yo­ruz. O ne­den­le de iş­te bir­kaç mad­de­lik bir ge­lir ver­gi­si­ni de­ğiş­ti­ren bu ta­sa­rıy­la ve bu­nun içi­ne ko­nul­muş il­gi­li il­gi­siz pek çok ka­nun­la, hep alış­tı­ğı­mız bir tor­ba ka­nun­la kar­şı kar­şı­ya gel­dik. Bi­zim bek­len­ti­miz, böy­le­si bir­kaç mad­de­si de­ğiş­miş, za­ten pek çok mad­de­si ar­tık an­la­şıl­maz hâle gel­miş olan bu ge­lir ver­gi­si­nin ye­ni baş­tan ya­zıl­ma­sı ve ye­ni bir Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu çı­ka­rıl­ma­sı­dır.

Bu ka­nun­lar… Ta­bii, pek çok iş­le­vi var ver­gi ka­nun­la­rı­nın, ama on­lar­dan bi­ri de ka­yıt dı­şı eko­no­miy­le mü­ca­de­le­dir. Bu Hükûmet, geç­ti­ği­miz dört yıl için­de, ka­yıt dı­şı eko­no­miy­le mü­ca­de­le­de hiç­bir ba­şa­rı sağ­la­ya­ma­mış­tır, hiç­bir adım ata­ma­mış­tır. Bu­nu, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım ben söy­lü­yor de­ği­lim, bu­nu, Ha­zi­ne­den so­rum­lu Dev­let Ba­ka­nı Sa­yın Ba­ba­can açık­ça ifa­de et­miş­tir. Ne ya­zık ki, biz…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Öz­yü­rek, şah­sı­nız adı­na söz is­te­ği­ni­zi bir­leş­ti­re­yim mi?

MUS­TA­FA ÖZ­YÜ­REK (De­vam­la) - Ta­bii.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run, on da­ki­ka ek sü­re­ni­zi ver­dim.

MUS­TA­FA ÖZ­YÜ­REK (De­vam­la) - Çok te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

Sa­yın Ba­ba­can, biz de­di, ne ya­zık ki, ka­yıt dı­şı eko­no­miy­le mü­ca­de­le­de her­han­gi bir ba­şa­rı sağ­la­ya­ma­dık. Ge­çen­ler­de, Ça­lış­ma ve Sos­yal Gü­ven­lik Ba­ka­nı Sa­yın Ba­şes­gi­oğ­lu da ka­yıt dı­şı is­tih­dam­la mü­ca­de­le­de hiç­bir ba­şa­rı sağ­la­ya­ma­dık­la­rı­nı ifa­de et­ti.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ta­bii, ka­yıt dı­şı eko­no­miy­le mü­ca­de­le et­mek için, İc­ra ve İf­las Ka­nu­nu'ndan Türk Ti­ca­ret Ka­nu­nu'na, Türk Ti­ca­ret Ka­nu­nu'ndan ver­gi ka­nun­la­rı­na ka­dar eko­no­miy­le il­gi­li bü­tün ka­nun­la­rı ka­yıt dı­şı­lık­la mü­ca­de­le ede­cek şe­kil­de ha­zır­la­ma­nız ge­re­ki­yor, ver­gi de­ne­ti­mi­nin çok et­kin ol­ma­sı ge­re­ki­yor, ver­gi ida­re­si­nin çok güç­lü ol­ma­sı ge­re­ki­yor ve en önem­li­si, ka­yıt dı­şı eko­no­miy­le mü­ca­de­le ede­cek bir si­ya­si ira­de­nin or­ta­ya ko­nul­ma­sı ge­re­ki­yor. Bi­raz ön­ce bah­set­ti­ğim sa­yın ba­kan­la­rın ko­nuş­ma­sın­dan da an­la­şıl­dı­ğı gi­bi, bu ik­ti­da­rın, ka­yıt dı­şı eko­no­miy­le mü­ca­de­le ko­nu­sun­da ni­ye­ti yok­tur, si­ya­si ira­de­si yok­tur. Eğer si­ya­si ira­de­niz var­sa ka­yıt dı­şı­lık­la mü­ca­de­le ko­lay­dır.

Baş­ka ül­ke­ler­de, Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri'nde, Av­ru­pa Bir­li­ği­nin pek çok ül­ke­sin­de ka­yıt dı­şı eko­no­mi­nin yüz­de 10'la­rın al­tın­da ol­ma­sı, biz­de yüz­de 50'ler ci­va­rın­da ol­ma­sı­nın te­mel ne­de­ni, bi­zim in­san­la­rı­mı­zın ver­gi ka­çır­ma­yı çok sev­me­sin­den ve­ya bi­zim in­san­la­rı­mı­zın dev­le­te sa­hip­siz­li­ğin­den, sa­da­kat­siz­li­ğin­den de­ğil, ora­lar­da, o ül­ke­ler­de ver­gi ka­çır­ma­nın çok cid­di mü­ey­yi­de­si­nin ol­ma­sı ve bu mü­ey­yi­de­nin de der­hal uy­gu­la­nı­yor ol­ma­sı­dır. O ne­den­le, Tür­ki­ye'de, eğer, bu yön­de bir si­ya­si ira­de or­ta­ya çı­kar­sa, tek­nik yön­den so­run­lar çö­zü­le­bi­lir ve ka­yıt dı­şı eko­no­mi kü­çül­tü­le­bi­lir.

Bu geç­ti­ği­miz dört yıl için­de, çe­şit­li ka­nun­lar bu­ra­da gö­rü­şü­lür­ken de ifa­de et­ti­ği­miz gi­bi, ka­yıt dı­şı eko­no­miy­le mü­ca­de­le yö­nün­den, ne ya­zık ki, hiç­bir adım atı­la­ma­mış­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu ve­si­ley­le, ver­gi in­ce­le­me­siy­le il­gi­li ba­zı ko­nu­la­rın al­tı­nı çiz­mek is­ti­yo­rum. Ben de on yıl Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğın­da he­sap uz­ma­nı ola­rak ver­gi in­ce­le­me­si yap­mış bir ar­ka­da­şı­nı­zım. Ama, bi­zim ver­gi in­ce­le­me­si yap­tı­ğı­mız dö­nem­ler­de, si­ya­si ira­de­nin, ba­ka­nın ve­ya si­ya­si yet­ki­li­le­rin in­ce­le­me ele­ma­nı üze­rin­de en ufak bir et­ki­si, en ufak bir bas­kı­sı söz ko­nu­su ol­maz­dı. Bu ko­nu­yu da­ha ön­ce bu­ra­ya ge­tir­di­ğim­de, Sa­yın Ma­li­ye Ba­ka­nı "İn­ce­le­me ele­man­la­rı­na -ya­ni ma­li­ye mü­fet­tiş­le­ri­ne, he­sap uz­man­la­rı­na, ge­lir­ler kon­tro­lör­le­ri­ne, ver­gi de­net­men­le­ri­ne- hak­sız­lık yap­ma­yın, on­lar, ge­ne ob­jek­tif, ta­raf­sız bir şe­kil­de in­ce­le­me ya­pı­yor." de­di. Ben, o ar­ka­daş­la­rın vic­da­nıy­la baş ba­şa kal­dı­ğı za­man, her­han­gi bir bas­kı al­tın­da kal­ma­dık­la­rı za­man, bu gö­rev­le­ri­ni en iyi şe­kil­de ya­pa­cak­la­rı­nı bi­li­yo­rum, on­dan hiç kuş­kum yok. Ama, eğer si­ya­si ira­de, eğer ba­kan, eğer hükûmet her­han­gi bir şe­kil­de bas­kı uy­gu­lar­sa in­ce­le­me ele­ma­nı­na, onun…  Ne ya­pa­cak? Ya­ni her­kes­ten kah­ra­man ol­ma­sı­nı, ba­ka­na, her­ke­se di­ren­me­si­ni bek­le­mek doğ­ru de­ğil­dir.

Son za­man­lar­da iki ko­nu, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ka­mu­oyu­nun dik­ka­ti­ne gel­di ve bun­lar­dan bi­ri, ma­li­ye mü­fet­ti­şi Ham­za Ka­çar'ın, El Ka­dı he­sap­la­rı­nı in­ce­le­yen Ham­za Ka­çar'ın, ar­tık, herhâlde, Ma­li­ye ta­ri­hin­de hiç gö­rül­me­dik bir şe­kil­de me­mu­ri­yet­ten atıl­dı­ğı­nı bi­li­yo­ruz. Bu, bü­yük bir hak­sız­lık­tır; bu, çok yan­lış­tır ve için­den çık­mak­la, bir za­man­lar men­su­bu ol­mak­la if­ti­har et­ti­ğim Ma­li­ye ca­mi­ası­nı çok yıp­rat­mış­tır, hır­pa­la­mış­tır ve il­ginç bir şey, bu­nu da hiç duy­ma­mış­tık, ilk kez du­yu­yo­ruz: Şu an­da, emek­li ol­muş olan Tef­tiş Ku­ru­lu Baş­ka­nı Meh­met Tun­cer'in de me­mu­ri­yet­le iliş­ki­si­nin ke­sil­me­si yö­nün­de ça­lış­ma­lar ya­pıl­dı­ğı söy­le­ni­yor. Emek­li olan bi­ri­si­nin herhâlde emek­li ma­aşı ke­si­le­cek­tir.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Tür­ki­ye'de, hâkim ve yar­gı ba­ğım­sız­lı­ğı ka­dar, ver­gi in­ce­le­me ele­man­la­rı­nın ba­ğım­sız­lı­ğı çok önem­li­dir. Bu, keyfî bir şe­kil­de, po­li­tik bir şe­kil­de kul­la­nıl­ma­ya baş­lan­dı­ğı an­da, bu­nun ne­re­de du­ra­ca­ğı bel­li ol­maz ve in­san­la­rın Ma­li­ye­ye, ver­gi ka­nun­la­rı­na, dev­le­te olan gü­ve­ni sar­sı­lır. Uma­rım, bu yan­lış­tan, Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı kı­sa sü­re­de dö­ne­cek­tir.

Bir di­ğer önem­li nok­ta, ge­ne ka­mu­oyu­nun dik­ka­ti­ne ge­len, Ka­nal­türk te­le­viz­yo­nun­da ya­pı­lan bir ver­gi in­ce­le­me­si. El­bet­te, her ku­rum, her ku­ru­luş, her mü­kel­lef in­ce­le­nir, in­ce­len­me­li­dir; her­kes he­sa­bı­nı ku­ru­şu­na ka­dar ver­me­li­dir, her­kes ka­zan­cı­nın ver­gi­si­ni öde­me­li­dir, on­lar­da hiç kuş­ku yok, ama ver­gi in­ce­le­me­si­nin de po­li­tik şe­kil­de ya­pıl­ma­ma­sı la­zım. Me­se­la, o olay­da, Cü­neyt Ar­ca­yü­rek gi­bi, Mi­ne Kı­rık­ka­nat gi­bi, o te­le­viz­yon­la iliş­ki­si ora­da prog­ram yap­mak­tan iba­ret olan kim­se­le­rin ban­ka­lar­da­ki he­sap­la­rı­nın da is­ten­miş ol­ma­sı çok yan­lış­tır, ola­cak iş de­ğil­dir. Ya­ni, Cü­neyt Ar­ca­yü­rek'in, Mi­ne Kı­rık­ka­nat'ın ka­ra pa­ra ak­la­dı­ğı mı dü­şü­nü­lü­yor ki ban­ka­da­ki bü­tün he­sap­la­rı is­te­ne­rek bir in­ce­le­me ya­pı­lı­yor? Ben de, her sa­lı gü­nü prog­ram ya­pı­yo­rum, be­nim de he­sap­la­rı­mı in­ce­le­sin­ler, ben bun­dan mut­lu olu­rum.

Nİ­YA­Zİ PAK­YÜ­REK (Bur­sa) - Sen be­da­va ya­pı­yor­sun.

MUS­TA­FA ÖZ­YÜ­REK (De­vam­la) - Ama, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu olay­lar hiç kim­se­ye pu­an ka­zan­dır­maz. Tür­ki­ye çok par­ti­zan­lık gör­müş­tür, Tür­ki­ye'de çok olay­lar ya­şan­mış­tır. Me­se­la, be­nim ya­şım­da olan­lar ha­tır­lar­lar, ba­sın üze­ri­ne öy­le bas­kı uy­gu­la­nır­dı ki, ga­ze­te­ci­ler, bu­na tep­ki ola­rak… Me­se­la, açar­sı­nız Cum­hu­ri­yet ga­ze­te­si­ni, Va­tan ga­ze­te­si­ni -o za­man­ki ga­ze­te­ler- bem­be­yaz çı­kar­dı. An­lar­dı­nız ki, o ha­ber­le il­gi­li bir san­sür gel­miş, o ha­ber­le il­gi­li bir bas­kı gel­miş. Bu­gün, ta­bii, öy­le di­rekt san­sür fi­lan ol­mu­yor, ama en­di­rekt bir şe­kil­de de­ni­li­yor ki: "He­sap­la­rı­nı ge­tir ba­ka­lım." Sa­yın TOBB Baş­ka­nı Hi­sar­cık­lı­oğ­lu di­yor ki: "Val­la, hiç eleş­ti­ri fi­lan ya­pa­mı­yo­ruz. Ağ­zı­mı­zı açıp eleş­tir­di­ği­miz za­man, 'Ge­tir ba­ka­lım def­ter­le­ri.' di­yor. Ma­li­ye­ye def­ter gö­tü­ren her­kes de Ma­li­ye­den kor­ku­yor." di­yor. Şim­di bu­nu ben söy­le­mi­yo­rum. Bu­nu, ik­ti­da­ra ya­kın­lı­ğı ko­nu­sun­da hiç­bir te­red­düt ol­ma­yan Sa­yın Hi­sar­cık­lı­oğ­lu söy­lü­yor. De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, onun için, ver­gi in­ce­le­me­sin­de ta­raf­sız­lık, yan­sız­lık, her tür­lü po­li­tik bas­kı­nın öte­sin­de, sa­de­ce ve sa­de­ce, in­ce­le­me ele­ma­nı ver­gi ka­nun­la­rıy­la ve vic­da­nıy­la baş ba­şa kal­ma­lı­dır. Ben on yıl­lık dö­ne­mim­de hiç­bir tel­kin al­dı­ğı­mı ha­tır­la­mı­yo­rum. Bu­ra­da, pek çok in­ce­le­me ele­ma­nı ar­ka­da­şı­mız var, on­la­rın da her­han­gi bir tel­kin al­dı­ğı­nı ha­tır­la­mı­yo­rum.

Do­ku­zun­cu Cum­hur­baş­ka­nı­mız Sa­yın Sü­ley­man De­mi­rel'in kar­deş­le­ri­nin he­sap­la­rı be­nim he­sap uz­ma­nı ol­du­ğum dö­nem­de in­ce­le­nir­ken, ken­di­si o za­man baş­ba­kan ol­ma­sı­na rağ­men ar­ka­da­şı­mız üze­rin­de her­han­gi bir tel­kin ol­ma­mış­tır. Hat­ta, iş­te o ai­le, bi­zim gi­bi ya­kın ar­ka­daş­la­rın­dan fi­lan, "aca­ba ne ya­pı­yor, ne­re­ye gi­di­yor bu in­ce­le­me" di­ye bil­gi al­ma­ya ça­lı­şır­lar­dı. Baş­ba­kan ola­rak Sa­yın De­mi­rel'in en ufak bir tel­ki­ni ol­ma­mış­tır.

Bu ku­rum­la­rı ko­ru­ma­lı­yız. Tef­tiş ku­ru­lu, he­sap uz­man­la­rı ku­ru­lu, ge­lir­ler kon­tro­lör­le­ri, ver­gi de­net­men­le­ri bu dev­le­tin te­mel taş­la­rı­dır. On­la­rı, her tür­lü bas­kı­nın öte­sin­de tut­ma­lı­yız; on­lar gö­rev­le­ri­ni yap­ma­lı, on­lar ver­gi in­ce­le­me­le­ri­ni yap­ma­lı. Ver­gi in­ce­le­me­si­ni ya­pan, yan­lış ya­pı­yor­sa, ek­sik ya­pı­yor­sa bu­nun yol­la­rı var; uz­laş­ma yo­lu var, ver­gi mah­ke­me­le­ri var ve son­ra da Da­nış­tay var.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

MUS­TA­FA ÖZ­YÜ­REK (De­vam­la)- De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz ta­sa­rıy­la il­gi­li, tek­lif­le il­gi­li de­ğer­len­dir­me­le­ri­mi­zi yap­tık; ba­zı olum­lu yan­la­rı­na rağ­men bi­ze gö­re ek­sik, bu ta­sa­rı­da bu­lun­ma­ma­sı ge­re­ken nok­ta­lar var, on­la­ra da dik­ka­ti­ni­zi çek­tim. Ama, be­nim, özel­lik­le üze­rin­de dur­du­ğum, dur­mak is­te­di­ğim: Ver­gi in­ce­le­me­sin­de ba­ğım­sız­lı­ğı ve ta­raf­sız­lı­ğı mut­la­ka ve mut­la­ka ko­ru­ya­lım; ver­gi in­ce­le­me­si par­ti­zan­lı­ğa, ver­gi in­ce­le­me­si si­ya­se­te alet ol­ma­ya baş­la­dı­ğı za­man, o ül­ke­de, ar­tık, eko­no­mi­de­ki is­tik­rar­dan bah­set­mek, eko­no­mi­nin ra­yın­da git­ti­ğin­den bah­set­mek çok zor hâle ge­lir.

He­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Öz­yü­rek.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

1'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

GE­LİR VER­Gİ­Sİ KA­NU­NU VE BA­ZI KA­NUN­LAR­DA DE­Ğİ­ŞİK­LİK

YA­PIL­MA­SI­NA DA­İR KA­NUN TA­SA­RI­SI

MAD­DE 1- 31/12/1960 ta­rih­li ve 193 sa­yı­lı Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu­nun 9 un­cu mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­nın (6) nu­ma­ra­lı ben­di aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş, mül­ga ikin­ci fık­ra­sın­dan son­ra ge­len üçün­cü fık­ra­da­ki "de­vam­lı­lık ve" iba­re­si fık­ra­dan çı­ka­rıl­mış­tır.

"6. Ev­ler­de kul­la­nı­lan di­kiş, na­kış, mut­fak ro­bo­tu, ütü ve ben­ze­ri ma­ki­ne ve alet­ler ha­riç ol­mak üze­re, mu­har­rik kuv­vet kul­lan­ma­mak ve dı­şa­rı­dan iş­çi al­ma­mak şar­tıy­la; otur­duk­la­rı ev­ler­de imal et­tik­le­ri hav­lu, ör­tü, çar­şaf, ço­rap, ha­lı, ki­lim, do­ku­ma ma­mul­le­ri, kır­pın­tı de­ri­den üre­ti­len ma­mul­ler, ör­gü, dan­tel, her ne­vi na­kış iş­le­ri ve tu­ris­tik eş­ya, ha­sır, se­pet, sü­pür­ge, pas­pas, fır­ça, yap­ma çi­çek, pul, pa­yet, bon­cuk iş­le­me, tığ ör­gü iş­le­ri, ip ve ur­gan­la­rı, tar­ha­na, eriş­te, man­tı gi­bi ürün­le­ri iş­ye­ri aç­mak­sı­zın sa­tan­lar. Bu ürün­le­rin, pa­zar ta­ki­bi su­re­tiy­le sa­tıl­ma­sı ile ti­ca­ri, zi­rai ve­ya mes­le­ki fa­ali­yet­le­ri do­la­yı­sıy­la ge­lir ve ku­rum­lar ver­gi­si mü­kel­le­fi olan­la­rın dü­zen­le­dik­le­ri ha­riç ol­mak üze­re; dü­zen­le­nen ker­mes, fes­ti­val, pa­na­yır ile ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rın­ca ge­çi­ci ola­rak be­lir­le­nen yer­ler­de sa­tıl­ma­sı mu­af­lık­tan fay­da­lan­ma­ya en­gel de­ğil­dir."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de, Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li Sa­yın İb­ra­him Öz­do­ğan.

Bu­yu­run efen­dim. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ANA­VA­TAN PAR­Tİ­Sİ GRU­BU ADI­NA İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; 1346 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı üze­rin­de, Ana­va­tan Par­ti­si adı­na, 1'in­ci mad­de­de, söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, AK Par­ti Hükûme­ti dö­ne­mi­nin özel­lik­le­rin­den bir ta­ne­si, Sa­yın Ma­li­ye Ba­ka­nı sa­ye­sin­de mü­kel­lef­le­rin ve bü­tün fert­le­rin bir ver­gi ce­hen­ne­mi içe­ri­sin­de ya­şa­ma­sı­dır. Bir Bo­lu Be­yi mi­sa­li mü­kel­lef­le­rin üze­ri­ne gi­dil­miş ve "il­lal­lah" de­dirt­tir­miş­tir. Ama, Sa­yın Ba­kan hiç­bir za­man unut­ma­sın ki, her Bo­lu Be­yi'ne kar­şı bir Kö­roğ­lu çı­kar ve bir gün ken­di­si­ne de mut­la­ka "il­lal­lah" de­dirt­ti­ri­riz. Bu­nu, in­şal­lah, ya­şar­sak, he­pi­miz gö­re­ce­ğiz.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Tür­ki­ye, ver­gi ala­nın­da için­den çı­kıl­maz, akıl dı­şı uy­gu­la­ma­lar ve re­ka­be­tin gü­cü­nü sar­sı­cı dü­zen­le­me­ler içe­ri­sin­de bo­ğu­lu­yor. Ver­gi ce­hen­ne­mi ola­rak ta­nım­la­na­bi­le­cek ül­ke­miz­de, ge­li­re gö­re en pa­ha­lı akar­ya­kıt alı­nı­yor. Cep te­le­fon­la­rın­da­ki ile­ti­şim ver­gi­si ise Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­ri­nin hiç­bi­ri­sin­de bu­lun­mu­yor. En bü­yük çar­pık­lık, ge­niş halk ke­sim­le­ri­ni il­gi­len­di­ren ve ço­ğu mal ve hiz­me­tin te­mel gir­di­si­ni oluş­tu­ran akar­ya­kıt ver­gi­le­rin­de. Av­ru­pa'nın, hat­ta, dün­ya­nın, ge­li­ri­ne gö­re en pa­ha­lı akar­ya­kı­tı­nı alan va­tan­daş­la­rı­mız, 1 lit­re ben­zin için öde­dik­le­ri yak­la­şık 3 YTL'nin yüz­de 70'lik kıs­mı­nı ver­gi ola­rak Ma­li­ye­ye gön­de­rir­ken bu alan­da, âde­ta, dün­ya şam­pi­yo­nu olu­yor­lar.

Di­ğer bü­yük çar­pık­lık ise, yıl­lar­dır sü­re­ge­len mil­yon­lar­ca as­ga­ri üc­ret­li­nin öde­di­ği ver­gi ve si­gor­ta yük­le­riy­le ala­ka­lı. Mil­yon­lar­ca as­ga­ri üc­ret­li bir dün­ya re­ko­ru kı­ra­rak, en son ilan edi­len as­ga­ri üc­ret -403 YTL- üze­rin­den, yak­la­şık yüz­de 75 ora­nın­da ver­gi ve si­gor­ta ke­sin­ti­si ödü­yor­lar. Böy­le bir yük, ne Av­ru­pa Bir­li­ği ne de OECD ül­ke­le­ri­nin hiç­bi­ri­sin­de bu­lun­mu­yor.

Or­ta hâlli bir oto­mo­bil alır­ken, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de­ki tü­ke­ti­ci­nin öde­di­ği pa­ra­nın 2 mis­li­ni ödü­yo­ruz. Yük­sek ÖTV'ler­le bir­lik­te, ÖTV'nin de KDV'si alı­na­rak öde­nen top­lam ver­gi yüz­de 61'den baş­lı­yor, yüz­de 117'ye ka­dar çı­kı­yor. İn­gil­te­re, Fran­sa, Al­man­ya gi­bi Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­rin­de ise bu oran yüz­de 20-25'le­ri geç­mi­yor. Bu alan­da da şam­pi­yon­luk yi­ne biz­de. Dün­ya Ban­ka­sı ve OECD kay­nak­la­rı­na gö­re, ya­pı­lan tüm iyi­leş­tir­me­le­re rağ­men, hâlâ, iş kur­ma ve ya­tı­rım or­ta­mı açı­sın­dan en el­ve­riş­siz ül­ke ko­nu­muy­la da son­dan bi­rin­ci­li­ği­mi­zi, ma­ale­sef, ko­ru­yo­ruz.

Ka­yıt dı­şı eko­no­mi­yi ön­le­yip ger­çek ge­lir ve ka­zanç­la­rı ver­gi­le­ye­me­di­ği­miz­den, ver­gi ge­lir­le­ri için­de KDV, ÖTV gi­bi yük­sek tü­ke­tim ver­gi­le­riy­le do­lay­lı ver­gi­le­rin pa­yı en son yüz­de 70'le­re da­yan­mış bu­lu­nu­yor. Do­lay­lı ver­gi­le­rin art­ma­sı, fa­kir ve zen­gi­nin zey­tin, pey­nir, ek­mek, su, akar­ya­kıt, te­le­fon gi­bi tü­ke­tim­ler için ay­nı ver­gi­yi öde­me­si­nin so­nu­cu bü­yük ada­let­siz­lik ve zu­lüm do­ğu­ru­yor. Bu alan­da Av­ru­pa Bir­li­ği or­ta­la­ma­sı ise yüz­de 35'tir.

20 mil­yar do­lar ge­lir el­de et­ti­ği­miz ve 20 mil­yo­nu aş­kın tu­rist ağır­la­dı­ğı­mız tu­rizm­de­ki ko­nak­la­ma ver­gi­sin­de de, yi­ne Fran­sa, İs­pan­ya, Yu­na­nis­tan gi­bi ra­kip ül­ke­ler ara­sın­da yüz­de 18'le en yük­sek ora­na sa­hi­biz. Ay­rı­ca, tu­rist­le­re sat­tı­ğı­mız da­ha çok şa­rap, ra­kı, bi­ra gi­bi al­kol­lü içe­cek­ler­de -tu­rist­le­re sat­tık­la­rı­mız dâhil- ÖTV re­ko­ru yi­ne biz­de. Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­ri tu­rizm­de yüz­de 3-5 ci­va­rın­da KDV uy­gu­lu­yor­lar, ço­ğu da, bağ­cı­la­rı, ya­ni ken­di çift­çi­le­ri­ni dü­şün­dü­ğün­den şa­rap­tan hiç ÖTV al­mı­yor­lar. 1999 yı­lın­da "dep­rem için bir de­fa­lık" di­ye ge­ti­ri­len cep te­le­fon­la­rın­da­ki ile­ti­şim ver­gi­si de Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­ri­nin hiç­bi­ri­sin­de yok.

Şim­di, hal­kım­la bu­ra­da bir şe­yi pay­laş­mak is­ti­yo­rum. Ana­va­tan Par­ti­si ik­ti­da­rın­da in­şal­lah, biz as­ga­ri üc­ret­li­den ver­gi hiç al­ma­ya­ca­ğız ve as­ga­ri üc­re­ti 1 mil­yar li­ra­ya çı­ka­ra­ca­ğız.

Şim­di iş­siz­le­re ses­le­ni­yo­rum, çün­kü, resmî iş­siz­lik ra­kam­la­rı Tür­ki­ye'de­ki ger­çek iş­siz­lik ora­nı­nı yan­sıt­mı­yor: Bü­tün iş­siz­ler Tür­ki­ye İş Ku­ru­mu­na mü­ra­ca­at et­sin­ler, Ana­va­tan Par­ti­si ik­ti­da­ra gel­di­ğin­de hep­si­ne iş ve­re­ce­ğiz, iş ver­me­di­ği­miz tak­dir­de iş­siz­lik ma­aşı ve­re­ce­ğiz. Bu­nu Sa­yın Ge­nel Baş­ka­nı­mız da Grup top­lan­tı­sın­da ta­ah­hüt et­miş­tir.

Ay­rı­ye­ten, Ana­va­tan Par­ti­si­nin ta­ah­hüt et­ti­ği ko­nu­lar­dan bi­ri­si de, sos­yal gü­ven­ce­si ol­ma­yan bü­tün ka­dın­la­rı si­gor­ta­lı ya­pa­ca­ğız. Bu­nu da Sa­yın Ge­nel Baş­ka­nı­mız ilan et­miş­tir, ben bir de­fa da­ha tek­rar edi­yo­rum.

Ay­rı­ca, çok önem­li ko­nu­lar­dan bi­ri­si: Av­ru­pa ül­ke­le­rin­de, az ön­ce de­di­ğim gi­bi, çift­çi­le­rin gir­di fi­yat­la­rın­da KDV alın­mı­yor. Biz de Ana­va­tan Par­ti­si ola­rak ik­ti­da­ra gel­di­ği­miz­de çift­çi gir­di fi­yat­la­rın­da, ya­ni, ma­zot, güb­re, zi­rai ilaç gi­bi, bun­lar­dan KDV'yi mut­la­ka kal­dı­ra­ca­ğız.

Ana­va­tan Par­ti­si, geç­mi­şin­de ba­şa­rı­lar­la do­lu bir par­ti­dir, ay­nı fel­se­fi viz­yo­na sa­hi­biz, ik­ti­da­ra gel­di­ği­miz­de mut­la­ka da­ha iyi­le­ri­ni ya­pa­ca­ğız.

Ba­kın, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Ana­va­ta­nın ik­ti­da­rın­da, oto­yol­lar­dan renk­li te­le­viz­yo­na, eko­no­mi­de li­be­ras­yon­dan alt­ya­pı ya­tı­rım­la­rı­na, dı­şa açıl­ma­dan ih­ra­cat se­fer­ber­li­ği­ne, Fa­tih Köp­rü­sü'nden oto­ma­tik te­le­fon ve dev ener­ji san­tral­le­ri­ne ka­dar pek çok ic­ra­atı var. Tab­lo buy­ken so­ru­yo­rum: AK Par­ti­nin ic­ra­atı ola­rak ne­yi ha­tır­lı­yor­su­nuz? Mil­le­ti­me de bu­nu so­ru­yo­rum. Ya­pı­lan ba­raj, oto­yol, köp­rü, ka­nal, te­le­ko­mü­ni­kas­yon ben­ze­ri me­ga bir eser var mı? Yap­mak bir ya­na, bun­lar, olan­la­rı da sa­tı­yor­lar. Bel­ki, çift yön­lü as­falt di­ye­bi­lir­si­niz; ama, bun­la­rın da bit­ti­ği yok, ço­ğu bo­zuk. Ya­ni, adı var, ken­di­si yok.

Pe­ki, baş­ka ne yap­tı dört yıl içe­ri­sin­de AK Par­ti İk­ti­da­rı? Dört yıl so­nun­da ya­pı­lan cid­di hiç­bir ya­tı­rım ol­ma­dı­ğın­dan, üre­tim stop et­miş ve bu­nun so­nu­cu ola­rak da, mil­yon­lar­ca iş­siz, çöp­ten bes­le­nen­ler, hır­sız­lık ve gasp se­be­biy­le so­ka­ğa çı­kıl­maz hâle ge­len met­ro­pol­ler ve de fuh­şun ge­çim kay­na­ğı ya­pıl­dı­ğı bir tab­lo or­ta­ya çık­mış ve da­ha­sı, ümit­siz­li­ğin kol gez­di­ği, dev­let ku­rum­la­rı­nın kav­ga­lı hâle ge­ti­ril­di­ği ve de top­lu­mun, la­ik-an­ti la­ik di­ye cep­he­leş­ti­ril­di­ği bir ik­lim oluş­muş­tur.

So­nuç ola­rak, ob­jek­tif ta­rih, bu­gün­kü mat­bu­at mi­sa­li su üs­tün­de ya­zı yaz­mak ol­ma­ya­ca­ğı­na gö­re, AK Par­ti İk­ti­da­rı dö­ne­mi, bu hâliy­le, vic­dan ka­na­tan yıl­lar ola­rak ge­çe­cek der­sek hak­sız­lık et­miş olur mu­yuz?

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ver­gi ve ge­lir ada­le­ti bu Hükûmet dö­ne­min­de ta­ma­men yok ol­muş­tur. Tür­ki­ye eko­no­mi­si­nin, AK Par­ti İk­ti­da­rı dö­ne­min­de ne­re­den ne­re­ye ge­ti­ril­di­ği­ni an­la­mak as­lın­da hiç de zor de­ğil.

Sa­yın Re­cep Tay­yip Er­do­ğan'ın, 57'nci Hükûmet dö­ne­mi­ne atıf­ta bu­lu­na­rak ko­nuş­ma­la­rın­da sık sık tek­rar­la­dı­ğı "Tür­ki­ye'yi ne­re­den al­dık ne­re­ye ge­tir­dik" söy­lem­le­ri­ne, yi­ne ken­di ta­bi­ri­ni kul­la­na­rak ce­vap ver­mek ge­re­ki­yor. Sa­yın Baş­ba­kan "Bu­gün in­san­la­rı­mı­zın dün­den da­ha yok­sul ol­du­ğu­nu kim söy­le­ye­bi­lir?" di­yor. Me­mur ma­aş­la­rı­nı si­mit ve ek­mek­le mu­ka­ye­se ede­rek ma­aş­la­rın dört yıl­da ne ka­dar art­tı­ğın­dan bah­se­di­yor, an­cak zo­run­lu har­ca­ma­lar­da­ki fi­yat ar­tış­la­rın­dan hiç bah­set­mi­yor. Bu­gün, Tür­ki­ye İs­ta­tis­tik Ku­ru­mu ve­ri­le­ri­ne gö­re ya­pı­lan ça­lış­ma­lar­da gı­da, ba­rın­ma, ısın­ma, sağ­lık, ula­şım, ha­ber­leş­me, gi­yim, eği­tim gi­bi bir­çok zo­run­lu har­ca­ma ka­le­min­de cid­di fi­yat ar­tış­la­rı ol­du­ğu göz­lem­len­mek­te­dir. Son dört yıl­da or­ta­la­ma­lar şöy­le… Ba­zı ka­lem­le­ri bu­ra­da ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, fi­yat ar­tış­la­rın­da­ki ba­zı ka­lem­le­ri bu­ra­da siz­le­re ha­tır­lat­mak is­ti­yo­rum. Me­se­la, 1 ki­log­ram etin fi­ya­tı yüz­de 75'ten faz­la pa­ha­lan­dı. 1 ki­log­ram pa­ta­te­sin fi­ya­tı yüz­de 100 pa­ha­lan­dı. 1 ki­log­ram zey­ti­nin fi­ya­tı yüz­de 85-90'la­ra da­yan­dı. Mut­fak tü­pü­nün fi­ya­tı yüz­de 100'le­ri geç­ti. Ki­ra yüz­de 103, sağ­lık har­ca­ma­la­rı yüz­de 90, kur­şun­suz ben­zin yüz­de 120'ler ora­nı­na var­mış bu­lu­nu­yor. Me­mur ma­aş­la­rın­da ise, son dört yıl­da, re­el ola­rak or­ta­la­ma, yüz­de 23 ora­nın­da bir ar­tış mey­da­na gel­miş­tir. Zo­run­lu har­ca­ma ka­lem­le­rin­de­ki fi­yat ar­tış­la­rı­na ba­kı­lır­sa, ma­aş ar­tış­la­rı­nın ne ka­dar ye­ter­siz kal­dı­ğı an­la­şıl­mak­ta­dır. Ya­pı­lan ucuz it­ha­la­tın da et­ki­siy­le ba­zı tü­ke­tim mad­de­le­rin­de ya­şa­nan fi­yat dü­şüş­le­ri­ni ele ala­rak sa­tın al­ma gü­cü­nün art­tı­ğı­nı söy­le­mek al­dat­ma ve kan­dır­ma­dan baş­ka bir şey de­ğil­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Öz­do­ğan, son cüm­le­le­ri­niz için açı­yo­rum.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Di­ğer ta­raf­tan, bir me­mur ma­aşı­nın yüz­de 50'si gı­da har­ca­ma­sı­na, yüz­de 40'a ya­kı­nı ise ko­nut gi­der­le­ri­ne git­mek­te­dir. Bu­na gö­re, ma­aşı­nın yüz­de 87-90'a va­ran kıs­mı sa­de­ce gı­da ve ba­rın­ma ih­ti­yaç­la­rı­na ay­rıl­mak­ta­dır. Di­ğer zo­run­lu har­ca­ma­lar olan eği­tim, sağ­lık, ula­şım, gi­yim gi­bi ih­ti­yaç­la­rın kar­şı­lan­ma­sı için ma­aşı­nın sa­de­ce yüz­de 13'ü kal­mak­ta­dır.

Ba­rın­ma ih­ti­ya­cı, in­san ha­ya­tı­nın ol­maz­sa ol­ma­zı var­sa­yıl­dı­ğın­da, gı­da har­ca­ma­sın­dan kıs­mak zo­run­da ka­lın­mak­ta, den­ge­li ve sağ­lık­lı bes­len­me­yen bir ne­sil ye­tiş­mek­te­dir. Bu da, has­ta­lık­la­ra da­ve­ti­ye çı­kar­mak­ta­dır. Bu du­rum da, eko­no­mi­yi si­mit­le ta­rif eden Sa­yın Baş­ba­ka­nın, ek­mek bu­la­mı­yor­lar­sa si­mit ye­sin­ler, man­tı­ğıy­la ha­re­ket et­ti­ği­nin en iyi gös­ter­ge­si­dir.

He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Öz­do­ğan.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, mad­de üze­rin­de ko­nuş­ma­lar ta­mam­lan­mış­tır.

Bir öner­ge var­dır, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Gö­rü­şül­mek­te olan Ka­nun Ta­sa­rı­sı­nın Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da de­ği­şik­lik ya­pan çer­çe­ve 1 in­ci mad­de­si­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

                             

Fa­ruk Çe­lik

Ma­li­ki Ej­der Ar­vas

Ah­met Ye­ni

 

 

Bur­sa

Van

Sam­sun

 

Meh­met Kurt

Ca­vit To­run

 

 

Sam­sun

Di­yar­ba­kır

 

"Mad­de 1- 31/12/1960 ta­rih­li ve 193 sa­yı­lı Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu­nun 9 un­cu mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­nın (6) nu­ma­ra­lı ben­di ile, mül­ga ikin­ci fık­ra­sın­dan son­ra ge­len üçün­cü fık­ra­sı aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"6. Ev­ler­de kul­la­nı­lan di­kiş, na­kış, mut­fak ro­bo­tu, ütü ve ben­ze­ri ma­ki­ne ve alet­ler ha­riç ol­mak üze­re, mu­har­rik kuv­vet kul­lan­ma­mak ve dı­şa­rı­dan iş­çi al­ma­mak şar­tıy­la; otur­duk­la­rı ev­ler­de imal et­tik­le­ri hav­lu, ör­tü, çar­şaf, ço­rap, ha­lı, ki­lim, do­ku­ma ma­mul­le­ri, kır­pın­tı de­ri­den üre­ti­len ma­mul­ler, ör­gü, dan­tel, her ne­vi na­kış iş­le­ri ve tu­ris­tik eş­ya, ha­sır, se­pet, sü­pür­ge, pas­pas, fır­ça, yap­ma çi­çek, pul, pa­yet, bon­cuk iş­le­me, tığ ör­gü iş­le­ri, ip ve ur­gan­la­rı, tar­ha­na, eriş­te, man­tı gi­bi ürün­le­ri iş­ye­ri aç­mak­sı­zın sa­tan­lar. Bu ürün­le­rin, pa­zar ta­ki­bi su­re­tiy­le sa­tıl­ma­sı ile ti­ca­ri, zi­rai ve­ya mes­le­ki fa­ali­yet­le­ri do­la­yı­sıy­la ge­lir ve ku­rum­lar ver­gi­si mü­kel­le­fi olan­la­rın dü­zen­le­dik­le­ri ha­riç ol­mak üze­re; dü­zen­le­nen ker­mes, fes­ti­val, pa­na­yır ile ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rın­ca ge­çi­ci ola­rak be­lir­le­nen yer­ler­de sa­tıl­ma­sı mu­af­lık­tan fay­da­lan­ma­ya en­gel de­ğil­dir."

"Ti­ca­ri, zi­rai ve­ya mes­le­ki ka­zan­cı do­la­yı­sı ile ger­çek usul­de Ge­lir Ver­gi­si­ne ta­bi olan­lar ile yu­ka­rı­da sa­yı­lan iş­le­ri Ge­lir ve Ku­rum­lar Ver­gi­si mü­kel­lef­le­ri­ne bağ­lı­lık arz ede­cek şe­kil­de ya­pan­lar es­naf mu­af­lı­ğın­dan fay­da­la­na­maz­lar."

BAŞ­KAN - Sa­yın Ko­mis­yon öner­ge­ye ka­tı­lı­yor mu?

PLAN VE BÜT­ÇE KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI SA­İT AÇ­BA (Af­yon­ka­ra­hi­sar) - Tak­di­re bı­ra­kı­yo­ruz Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Sa­yın Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

MA­Lİ­YE BA­KA­NI KE­MAL UNA­KI­TAN (İs­tan­bul) - Ka­tı­lı­yo­ruz Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Ge­rek­çe­yi oku­tu­yo­rum:

Ge­rek­çe: Ta­sa­rı ile ön­gö­rü­len dü­zen­le­me­nin or­ta­ya çı­ka­ra­bi­le­ce­ği de­ğer­len­di­ri­len te­red­düt­le­ri gi­der­me­ye yö­ne­lik ola­rak dü­zen­le­me da­ha açık bir şe­kil­de ya­pıl­mak­ta­dır.

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz, Hükûme­tin ka­tıl­dı­ğı öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Mad­de­yi ka­bul edi­len öner­ge doğ­rul­tu­sun­da oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

2'nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 2- 193 sa­yı­lı Ka­nu­nun mül­ga 32 nci mad­de­si baş­lı­ğıy­la bir­lik­te aşa­ğı­da­ki şe­kil­de ye­ni­den dü­zen­len­miş­tir.

"As­garî ge­çim in­di­ri­mi

MAD­DE 32- Üc­re­tin ger­çek usûlde ver­gi­len­di­ril­me­sin­de as­garî ge­çim in­di­ri­mi uy­gu­la­nır.

As­garî ge­çim in­di­ri­mi; üc­re­tin el­de edil­di­ği tak­vim yı­lı ba­şın­da ge­çer­li olan ve sa­na­yi ke­si­min­de ça­lı­şan 16 ya­şın­dan bü­yük iş­çi­ler için uy­gu­la­nan as­garî üc­re­tin yıl­lık brüt tu­ta­rı­nın; mü­kel­le­fin ken­di­si için % 50'si, ça­lış­ma­yan ve her­han­gi bir ge­li­ri ol­ma­yan eşi için % 10'u, ço­cuk­la­rın her bi­ri için ay­rı ay­rı ol­mak üze­re; ilk iki ço­cuk için % 7,5 di­ğer ço­cuk­lar için % 5'idir. Ge­li­rin kısmî dö­ne­me ait ol­ma­sı ha­lin­de, ay ke­sir­le­ri tam ay sa­yıl­mak su­re­tiy­le bu sü­re­ye isa­bet eden in­di­rim tu­tar­la­rı esas alı­nır. As­garî ge­çim in­di­ri­mi, bu fık­ra­ya gö­re be­lir­le­nen tu­tar ile 103 ün­cü mad­de­de­ki ge­lir ver­gi­si ta­ri­fe­si­nin bi­rin­ci ge­lir di­li­mi­ne uy­gu­la­nan ora­nın çar­pıl­ma­sıy­la bu­lu­nan tu­ta­rın, he­sap­la­nan ver­gi­den mah­sup edil­me­si su­re­tiy­le uy­gu­la­nır. Mah­sup edi­le­cek kıs­mın faz­la ol­ma­sı ha­lin­de ia­de ya­pıl­maz.

İn­di­ri­min uy­gu­la­ma­sın­da "ço­cuk" ta­bi­ri, mü­kel­lef­le bir­lik­te otu­ran ve­ya mü­kel­lef ta­ra­fın­dan ba­kı­lan (na­fa­ka ve­ri­len­ler, ev­lat edi­ni­len­ler ile ana ve­ya ba­ba­sı­nı kay­bet­miş to­run­lar­dan mü­kel­lef­le bir­lik­te otu­ran­lar dâhil) 18 ya­şı­nı ve­ya tah­sil­de olup 25 ya­şı­nı dol­dur­ma­mış ço­cuk­la­rı, "eş" ta­bi­ri ise, ara­la­rın­da ya­sal ev­li­lik ba­ğı bu­lu­nan ki­şi­le­ri ifa­de eder.

İn­di­rim tu­ta­rı­nın tes­pi­tin­de mü­kel­le­fin, ge­li­rin el­de edil­di­ği ta­rih­te­ki me­denî ha­li ve ai­le du­ru­mu esas alı­nır. İn­di­rim, yu­ka­rı­da­ki oran­la­ra gö­re he­sap­la­nan tu­tar­la­rı aş­ma­mak kay­dıy­la, üc­ret ge­li­ri el­de eden ai­le fert­le­rin­den her bi­ri için ay­rı ay­rı, ço­cuk­lar için eş­ler­den yal­nız­ca bi­ri­si­nin ge­li­ri­ne uy­gu­la­nır. Bo­şa­nan­lar için in­di­rim tu­ta­rı­nın he­sa­bın­da, na­fa­ka­sı­nı sağ­la­dık­la­rı ço­cuk sa­yı­sı dik­ka­te alı­nır.

Ba­kan­lar Ku­ru­lu, in­di­rim ko­nu­su ya­pı­la­cak top­lam tu­ta­rın as­ga­ri üc­re­tin yıl­lık brüt tu­ta­rı­nı aş­ma­ma­sı şar­tıy­la ikin­ci fık­ra­da be­lir­ti­len as­garî ge­çim in­di­ri­mi oran­la­rı­nı ar­tır­ma­ya ve­ya ka­nu­ni ora­nı­na ka­dar in­dir­me­ye yet­ki­li­dir.

As­garî ge­çim in­di­ri­mi­nin uy­gu­la­ma dö­nem­le­ri ve mah­sup şek­li ile di­ğer hu­sus­la­ra iliş­kin usûl ve esas­lar Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğın­ca be­lir­le­nir."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ali Ke­mal De­ve­ci­ler. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA ALİ KE­MAL DE­VE­Cİ­LER (Ba­lı­ke­sir) - Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın 2'nci mad­de­si hak­kın­da Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. He­pi­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

Bu­gün üze­rin­de gö­rüş­mek­te bu­lun­du­ğu­muz Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu ve söz al­mış ol­du­ğum 2'nci mad­de Türk hal­kı­nın çok bü­yük bir kıs­mı­nı il­gi­len­dir­mek­te­dir.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, he­pi­mi­zin ma­lu­mu ol­du­ğu üze­re, AKP İk­ti­da­rı dö­ne­min­de iş­siz­lik ve yok­sul­luk Tür­ki­ye'nin gün­de­mi­ne otu­ran ve gün­dem­den kalk­ma­yan,gün­dem­den kalk­ma­yan, gün­dem­de ye­ri­ni ko­ru­yan gün­dem­ler ol­muş­tur.

Türk-İş'in son açık­la­dı­ğı ve­ri­ler çer­çe­ve­sin­de, aç­lık sı­nı­rı -son ve­ri­le­re gö­re- 628 YTL ve gı­da ve gı­da dı­şı yok­sul­luk sı­nı­rı ise 2.045 YTL'dir. Bu­na gö­re, bu­gün ül­ke­miz­de 1 mil­yon ki­şi­nin aç­lık sı­nı­rı­nın al­tın­da, 19 mil­yon ki­şi­nin de yok­sul­luk sı­nı­rı­nın al­tın­da mü­ca­de­le et­ti­ği­ni bu­ra­da söy­le­mek is­ti­yo­rum. Yok­sul­lu­ğun diz bo­yu ol­du­ğu­nun, ka­yıt dı­şı eko­no­mi­de iler­le­me kay­de­di­le­me­di­ği­nin biz­zat Hükûmet üye­le­ri ta­ra­fın­dan açık­ça ilan edil­di­ği bir dö­nem­de sos­yal de­mok­rat po­li­ti­ka­la­ra da­ha faz­la ih­ti­yaç du­yul­mak­ta­dır. Türk hal­kı­nın, bu dö­nem­de kap­sam­lı bir sos­yal yak­la­şı­ma ge­rek­si­nim duy­du­ğu böy­le bir za­man­da, üze­rin­de ça­lış­mak­ta ol­du­ğu­muz ka­nun ta­sa­rı­sı üc­ret­li­le­re ver­gi ia­de­si­ni kal­dı­ra­rak, hal­kı, ma­ale­sef, az da ol­sa bir ge­lir kay­na­ğın­dan mah­rum bı­rak­mak­ta­dır. Ta­bii, kal­dı­rıl­mak is­te­nen uy­gu­la­ma­nın bir par­ça­sı ola­rak ka­yıt dı­şı­nın azal­tıl­ma­sın­da ya­rar­lı olan fiş ve fa­tu­ra top­lan­ma­sı yö­nün­de­ki ça­ba­la­rın da ne­de­ni or­ta­dan kalk­mak­ta­dır.

Hükûmet, ver­gi ia­de­si sis­te­mi­ni ön­ce emek­li­le­rin kul­la­nı­mın­dan çı­kar­mış­tır. Şim­di ise, ça­lı­şan­la­rı bun­dan mah­rum ede­rek, ye­ri­ne as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi­ni ge­tir­me­yi amaç­la­mak­ta­dır. Da­ha bu uy­gu­la­ma­nın ne an­la­ma gel­di­ği­ni hal­kı­mı­zın ça­lış­mak­ta olan ke­si­mi his­set­me­mek­te­dir. Fa­kat, bu­nun an­la­mı­nı ve so­nuç­la­rı­nı emek­li­le­ri­mi­ze so­ra­bi­li­riz. Eğer bu­nu ya­par­sak ala­ca­ğı­mız ce­vap­lar hiç de olum­lu ol­ma­ya­cak­tır. Çün­kü, emek­li­ler ma­aş­la­rı­na ek­le­nen mik­tar­la­rı fark da­hi et­me­mek­te­dir­ler. Ay­nı du­rum, ta­sa­rı­nın bu şe­kil­de ya­sa­laş­ma­sı hâlin­de, ça­lı­şan­lar için, üc­ret­li­ler için de ge­le­cek yıl­dan iti­ba­ren ken­di­ni gös­te­re­cek­tir.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; he­pi­ni­zin ma­lu­mu ol­du­ğu üze­re, AKP, ik­ti­da­ra gel­di­ği gün­den be­ri ver­gi­de gay­ri­adil bir po­li­ti­ka iz­le­me­yi sev­mek­te­dir. 2002 yı­lı içe­ri­sin­de, AKP ik­ti­da­ra gel­di­ğin­de, yüz­de 66 olan do­lay­lı ver­gi­le­rin top­lam ver­gi­ler için­de­ki ora­nı 2007 yı­lı büt­çe­sin­de yüz­de 69 se­vi­ye­si­ne çık­mış­tır. Bu­na ek ola­rak, uy­gu­la­ma­da­ki tüm za­yıf­lı­ğa rağ­men, üc­ret­li­le­re ek bir ge­lir et­ki­si ya­ra­tan ve bu şe­kil­de fiş top­la­ma­yı özen­di­ren ver­gi ia­de­si uy­gu­la­ma­sı­na son ve­ril­me­si, kor­ka­rım ki, bel­ge top­lan­ma­sın­da ya­şa­na­cak sı­kın­tı­lar ne­de­niy­le dü­şe­bi­le­cek ver­gi ge­li­ri­ni ka­pat­mak için, za­ten yük­sek olan ve ge­lir da­ğı­lı­mı­nı bo­zu­cu et­ki ya­pan do­lay­lı ver­gi­nin ora­nı­nın art­ma­sıy­la da so­nuç­la­na­cak­tır. Bu­nu hep bir­lik­te gö­re­ce­ğiz. Hükûmet, kay­be­de­ce­ği ver­gi ge­lir­le­ri­ni ar­tır­mak için oran­lar­la oy­na­ma­ya, halk da bun­dan ka­çın­ma­ya ça­lı­şa­cak­tır. So­nuç­ta, bo­zuk ya­pı da­ha da bo­zu­la­cak ve bi­ri­le­ri­ne hak­sız kay­nak trans­fe­ri ya­pı­la­cak­tır.

Ta­sa­rı­nın as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi­ni dü­zen­le­yen 2'nci mad­de­si, 193 sa­yı­lı Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu'nun mül­ga 32'nci mad­de­si ye­ri­ne ye­ni bir mad­de met­ni­ni içer­mek­te­dir. Bu­na gö­re, 1985 yı­lın­da kal­dı­rı­lan as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi ye­ni­den ge­ti­ril­mek­te­dir. Mad­de, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­min­de oran­la­rı, mü­kel­le­fin ken­di­si için as­ga­ri üc­re­tin yüz­de 50'si, ça­lış­ma­yan ve her­han­gi bir ge­li­ri ol­ma­yan eşi için yüz­de 10'u, ço­cuk­la­rı­nın her bi­ri için, ilk iki ço­cuk için ay­rı ol­mak üze­re, yüz­de 7,5 ve di­ğer ka­lan ço­cuk­lar için de yüz­de 5 ora­nı­nı tes­pit et­mek­te­dir.

Her şey­den ön­ce şu­nu be­lirt­mek ge­re­kir ki, ge­ti­ril­di­ği söy­le­nen as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi sis­te­mi, as­lın­da, Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nu'nda es­ki­den yer alan en az ge­çim in­di­ri­mi ile sa­de­ce üc­ret­li­ler ta­ra­fın­dan kul­lan­dı­rı­lan, ya­rar­la­nı­lan özel in­di­ri­min ka­rı­şı­mı ni­te­li­ğin­de bir sis­tem ola­rak öne­ril­mek­te­dir. Üc­ret ge­li­ri el­de eden, bu­nun dı­şın­da ça­lış­ma­yan ve bir ge­li­ri de ol­ma­yan eş ile ço­cuk­la­rın da sis­tem­de dik­ka­te alı­nı­yor ol­ma­sı, uy­gu­la­ma­nın en az ge­çim in­di­ri­mi yön­te­mi­ne yak­laş­ma­sı­nı sağ­la­mak­ta­dır.

Du­rum bu mer­kez­dey­ken, ta­sa­rı ve onun ge­rek­çe­si, "ni­çin sis­tem­den, eşit­lik il­ke­si ne­de­niy­le tüm mü­kel­lef­le­rin ya­rar­la­na­ma­dı­ğı" so­ru­su­na ce­vap ve­re­me­mek­te­dir. Ay­rı­ca, ge­ti­ri­len sis­tem, üc­ret­le­rin ver­gi­len­dir­me­sin­de as­ga­ri ge­çi­min uy­gu­lan­ma­sı­nı ön­gör­mek­te­dir. Pe­ki, bu ta­nı­mın dı­şın­da ka­lan ve­ya bu as­ga­ri üc­ret ge­li­ri­nin üze­rin­de ge­li­ri olan­la­rın du­ru­mu ne ola­cak­tır? Ge­ti­ri­len sis­tem­de sa­de­ce as­ga­ri üc­re­te ka­dar uy­gu­la­na­ca­ğı be­lir­til­mek­te­dir. As­ga­ri üc­ret bu­gün 562,5 YTL'dir. Pe­ki, as­ga­ri üc­re­tin üze­rin­de ma­aşı olan­lar, me­mur­la­rı­mız, üst dü­zey yö­ne­ti­ci­le­ri­miz, 1 mil­yar; 1,5 mil­yar, 2 mil­yar ma­aş alan­lar ne ola­cak­tır? On­lar da as­ga­ri üc­ret ka­dar ge­çim in­di­ri­min­den fay­da­la­na­cak­lar­dır.

Öte yan­dan, ta­sa­rıy­la ge­ti­ri­len sis­tem­de ge­lir­de­ki ar­tı­şın ço­cuk sa­yı­sın­da­ki ar­tı­şa bağ­lan­ma­sı da "da­ha faz­la­nın da­ha iyi ol­du­ğu­nu" sa­vu­nan AKP an­la­yı­şı­na uy­gun bir yak­la­şım­dır. Ni­te­kim, bu yak­la­şım, Sa­yın Baş­ba­ka­nın ik­ti­da­rı­nın ilk dö­nem­le­rin­de sa­vun­du­ğu, nü­fus ar­tı­şı­na önem ve­ren bir yak­la­şı­mı tem­sil et­mek­te­dir. Fa­kat, ta­bii, ka­li­tey­le da­ha faz­la il­gi­li olan ke­sim­le­rin yak­la­şı­mı bu de­ğil­dir. Bu ne­den­le, ta­sa­rı, ço­cuk­lar­la il­gi­li ola­rak ön­gör­dü­ğü in­di­ri­mi de üc­ret­li­le­rin ge­li­rin­den yap­ma­lı­dır.

Bu nok­ta­da, ye­ri gel­miş­ken, ver­gi ia­de­si sis­te­mi­ni IMF'nin et­ki­siy­le or­ta­dan kal­dır­mak is­te­yen Hükûme­tin, ta­sa­rı­da asıl yap­ma­sı ge­re­ken şe­yin, as­ga­ri üc­re­tin ta­ma­mı­nı, üc­ret­li için in­di­ri­me ko­nu yap­ma­sı ge­rek­ti­ği­nin al­tı­nı çiz­mek is­te­rim.

Ma­ale­sef, yok­sul­lu­ğun bu den­li yo­ğun ya­şan­ma­ya baş­lan­dı­ğı bir ül­ke­de, üze­rin­de gö­rüş­me­ler yap­mış ol­du­ğu­muz bu ta­sa­rı, yok­sul­luk­la mü­ca­de­le yo­lun­da, ver­gi­den bir araç ola­rak ya­rar­lan­ma­ya imkân ta­nı­ya­cak önem­li bir şans­tı, ama, bu şan­sı iyi kul­la­na­bi­li­yor mu­yuz? El­bet­te, AKP Hükûme­tin­de, fa­kir fu­ka­ra, ga­rip gu­re­ba ede­bi­ya­tı bol ya­pı­lan, ama, uy­gu­la­ma­da, sa­de­ce, gös­te­ri­ye dö­nük şey­le­rin ol­du­ğu ko­nu­lar ol­du­ğu için, bu şan­sı, ne ya­zık ki, iyi kul­la­na­mı­yo­ruz. Oy­sa, as­ga­ri üc­re­tin ta­ma­mı­nı, sa­de­ce, mü­kel­le­fin ken­di­si için ver­gi­den mu­af tu­tu­la­rak, mad­de­nin ye­ni­den ya­zıl­ma­sı, en alt ge­lir di­li­min­de ver­gi yü­kün­de­ki iyi­leş­me­nin yüz­de 6,7 ora­nın­da ger­çek­leş­me­si­ne yar­dım­cı ola­cak­tı.

Bun­la­rı, sa­de­ce bu­ra­da de­ğil, ay­nı za­man­da ta­sa­rı­nın Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu gö­rüş­me­le­rin­de ve alt ko­mis­yon­da­ki gö­rüş­me­le­ri es­na­sın­da Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li mil­let­ve­kil­le­ri ola­rak söy­le­dik, ama, mad­de met­nin­de hâlen üc­ret­li­le­rin ge­lir da­ğı­lı­mı­nın iyi­leş­ti­ril­me­si hu­su­sun­da bir ge­liş­me ol­ma­dı­ğı­nı, ne ya­zık ki, gör­mek­te­yiz.

As­ga­ri üc­re­tin ta­ma­mı­nı ge­çim in­di­ri­mi­ne ko­nu yap­ma­yı ka­bul et­mek­te zor­la­nan, bel­ki de, ba­zı çev­re­le­re bu­nun için söz ver­miş olan Hükûmet, ta­sa­rı­nın 2'nci mad­de­sin­de­ki üçün­cü fık­ra­da, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi tu­tar­la­rı top­la­mı­nın, as­ga­ri üc­re­tin yıl­lık brüt tu­tar­la­rı­nı aş­ma­mak üze­re, ayar­la­ma yet­ki­si­ne sa­hip ol­mak is­te­mek­te­dir. Bu ayar­la­ma, sa­de­ce, ar­tır­ma yö­nün­de de­ğil, ay­nı za­man­da in­dir­me yö­nün­de de is­ten­mek­te­dir. Eğer, as­ga­ri üc­re­tin ta­ma­mı­na ka­dar ola­cak şe­kil­de bir in­di­rim sağ­la­na­bi­li­yor­sa, Hükûmet bu­nu ni­çin şim­di yap­ma­mak­ta­dır? Yok­sa, se­çim dö­ne­mi­ni mi bek­le­mek­te­dir Hükûmet bu yet­ki­yi kul­lan­ma­sı için? O za­man, se­çim üze­ri, ça­lı­şan­la­rın ağ­zı­na bir par­mak bal mı sür­mek is­te­mek­te­dir, se­çim ya­tı­rı­mı ola­rak kul­lan­mak için?

Pe­ki, bu şart­lar al­tın­da, Hükûmet ni­çin bu oran­la­rı, üc­ret­li­nin aley­hi­ne de ola­bi­le­cek bir dü­zen­le­mey­le, aşa­ğı­ya al­ma yet­ki­si de is­te­mek­te­dir? Bu­nu da an­la­mak hiç müm­kün de­ğil­dir. As­ga­ri üc­re­tin ta­ma­mı­nı as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi­ne ko­nu ede­me­yen Hükûmet, ta­sa­rı­yı, ver­gi sis­te­mi­ni pren­sip­le­re uy­gun hâle ge­tir­di­ği­ni ve dü­şük ge­lir­li­ler üze­rin­de­ki ver­gi yü­kü­nün azal­dı­ğı­nı ifa­de ede­rek sa­vun­mak­ta­dır. Oy­sa, AKP, ik­ti­da­ra gel­me­si­nin ar­dın­dan, ken­din­den ön­ce üc­ret­li­le­rin ver­gi­len­di­ril­di­ği sis­tem­de de­ği­şik­lik­ler yap­mış­tır. Bun­lar­dan bi­ri, üc­ret­li­le­rin ge­lir ver­gi­si ta­ri­fe­si­nin, di­ğer ge­lir­le­rin ver­gi­len­di­ği ta­ri­fe­den 5 pu­an dü­şük ol­ma­sı. AKP ik­ti­da­ra gel­me­den ev­vel böy­le bir oran­la­ma var­dı, ama, ne ya­zık ki, 2004 yı­lı so­nun­da yap­tı­ğı­mız dü­zen­le­mey­le, bu yüz­de 5'lik ara­da­ki fark, ne ya­zık ki, or­ta­dan kal­dı­rıl­mış­tır üc­ret­li­le­rin aley­hi­ne.

Yi­ne, Acil Ey­lem Pla­nı'nda, özel in­di­ri­min ye­ter­siz ol­du­ğu­nu be­lir­ten AKP, bu­nu ka­de­me­li ola­rak as­ga­ri üc­ret se­vi­ye­si­ne çı­ka­ra­ca­ğı­nı Acil Ey­lem Pla­nı'nda ta­ah­hüt et­miş­ti. Bu ya­pı­la­ma­dı­ğı gi­bi, üc­ret­li­le­rin 5 pu­an in­di­rim­li ge­lir ver­gi­si ta­ri­fe­si­ni de, 2004 yı­lı­nın so­nun­da, az ev­vel söy­le­di­ğim gi­bi, yü­rür­lük­ten ne ya­zık ki kal­dır­mış­tır. Bun­la­rı ya­pan AKP Hükûme­ti, şim­di de bu ta­sa­rı­nın ne ka­dar ya­rar­lı ol­du­ğu­nu söy­le­mek­te­dir.

Tüm bun­lar dü­şü­nül­dü­ğün­de, AKP Hükûme­ti üc­ret­li­le­re hiç­bir ila­ve kat­kı yap­ma­mak­ta­dır, ama, te­miz hal­kı­mı­zı, di­ğer çı­kar­dı­ğı ya­sa­lar­da da kan­dır­ma ça­ba­la­rı­na, her ko­nu­da ol­du­ğu gi­bi, bu­ra­da da de­vam et­mek­te­dir. Ni­te­kim, üc­ret­li­le­re ver­gi ia­de­siy­le as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi­nin büt­çe açı­sın­dan yü­kü­nün ba­şa baş dü­zey­de ol­ma­sı bu­nu da ka­nıt­la­mak­ta­dır.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ta­sa­rı­nın 2'nci mad­de­si­nin ya­zım şek­li­ne bak­tı­ğı­mız­da, in­di­rim kap­sa­mı­na gi­re­cek olan eşin her­han­gi bir ge­li­ri­nin ol­ma­ma­sı ge­rek­ti­ği ifa­de edil­mek­te­dir. Bu şart­lar al­tın­da, her­han­gi bir iş­te ça­lış­ma­dı­ğı hâlde, ör­ne­ğin, ken­di­si­ne ait, az da­hi olan…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

ALİ KE­MAL DE­VE­Cİ­LER (De­vam­la) - …her­han­gi bir mev­du­at­tan ka­za­nı­lan fa­iz ya da bir baş­ka ara­zi ge­li­ri ve­ya­hut ken­di­ne ait, eşi­ne ait bir adet ki­ra ge­li­ri ol­ma­sı, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­min­den ya­rar­la­na­ma­ma­sı so­nu­cu­nu ge­ti­re­cek­tir. Bu adil mi­dir?

Ni­ha­yet, ta­sa­rı­nın yü­rür­lük mad­de­si, 2'nci mad­de­ye iliş­kin yü­rür­lü­ğün 1/1/2008 ta­ri­hin­den iti­ba­ren el­de edi­le­cek ge­lir­le­re uy­gu­lan­mak üze­re, ya­yı­mı ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gi­re­ce­ği­ni ifa­de et­mek­te­dir. Bu hü­küm, üc­ret­li­le­rin 2007 yı­lın­da ta­hak­kuk eden har­ca­ma­la­rı­na ait fiş ve fa­tu­ra­la­rı gös­te­re­rek 2008 yı­lın­da bir ge­lir el­de ede­me­ye­cek­le­ri­ni gös­ter­mek­te­dir. Oy­sa, he­pi­mi­zin bil­di­ği gi­bi, 2007 yı­lın­da öde­ne­cek ver­gi ia­de­si 2006 yı­lı­na ait ka­za­nıl­mış bir hak­tır. Bu şart­lar al­tın­da, 2007 yı­lı, üc­ret­li­le­rin bu dö­nem­de yap­tık­la­rı har­ca­ma­lar ne­de­niy­le boş ge­çen ka­yıp bir yıl­dır. Bu­ra­da res­men üc­ret­li­le­rin 3,5 kat­ril­yon li­ra­lık bir mik­ta­rı üc­ret­li­le­rin ce­bin­den alı­nıp Ma­li­ye ha­zi­ne­si­ne bu ya­say­la ak­ta­rıl­mak­ta­dır. Bu­nun­la il­gi­li bi­zim bir ya­sa tek­li­fi­miz var. Bu ka­nu­nun 1/1/2007 ta­ri­hin­den iti­ba­ren yü­rür­lü­ğe gir­me­si yö­nün­de öner­ge ver­dik. Bu öner­ge­nin, in­şal­lah, bu­ra­da mil­let­ve­kil­le­ri­miz ta­ra­fın­dan ka­bul edi­le­rek üc­ret­li­le­ri­mi­zin 3,5 kat­ril­yon li­ra­lık…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Efen­dim, son cüm­le­le­ri­ni­zi  ri­ca ede­yim.

ALİ KE­MAL DE­VE­Cİ­LER (De­vam­la) - …bu aley­hi­ne olan bu ya­sa­nın bu öner­gey­le dü­ze­le­ce­ği­ni tah­min edi­yo­rum.

Söz­le­ri­me son ve­rir­ken, üc­ret­li­ler açı­sın­dan  ya­rar sağ­la­ma­dı­ğı gi­bi ge­lir da­ğı­lı­mı­na kat­kı yap­ma­yan bu ta­sa­rıy­la önem­li bir fır­sa­tın da­ha kaç­mak­ta ol­du­ğu­nu ve ka­yıt dı­şı eko­no­mi­nin ka­yıt içi­ne gi­re­ce­ği yer­de, da­ha da bu ya­say­la ka­yıt dı­şı­na git­mek­te zor­lan­dı­ğı­nı ve bu ka­yıt dı­şı­na git­me­sin­den do­la­yı ge­lir ver­gi­si kay­bı­nın da yi­ne do­lay­lı ver­gi­le­re yük­le­ne­ce­ği­ni, tüm hal­kı­mı­zın sır­tı­na AKP Hükûme­ti ta­ra­fın­dan yük­le­ne­ce­ği­ni bu­ra­da bil­di­ri­yo­rum. He­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın De­ve­ci­ler.

Mad­de üze­rin­de, Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na, Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li Sa­yın İb­ra­him Öz­do­ğan. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ANA­VA­TAN PAR­Tİ­Sİ GRU­BU ADI­NA İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; 1346 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın 2'nci mad­de­si üze­rin­de Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, as­ga­ri üc­ret ha­ki­ka­ten çok va­him bir du­rum­da­dır. Ya­ni, aç­lık sı­nı­rı­nın da çok çok al­tın­da­dır. Tür­ki­ye'de­ki bu va­him tab­lo­yu te­yit eden bir ça­lış­ma Tür­ki­ye İs­ta­tis­tik Ku­ru­mu ve Mer­kez Ban­ka­sı­nın 2003 yı­lın­dan bu­gü­ne ka­dar or­tak yü­rüt­tük­le­ri tü­ke­ti­ci­nin har­ca­ma dav­ra­nış­la­rı­nın ve bek­len­ti­le­ri­nin de­ğer­len­di­ril­me­si­ne yö­ne­lik tü­ke­ti­ci eği­tim an­ke­ti so­nuç­la­rı­dır. Bun­la­rı siz­ler­le pay­laş­mak is­ti­yo­rum. Ki­şi­le­rin sa­tın al­ma gü­cüy­le il­gi­li bek­len­ti­le­ri­nin tes­pit edil­me­si ama­cıy­la yö­nel­ti­len so­ru­la­ra ve­ri­len ce­vap­la­ra bak­tı­ğı­mız­da şu so­nuç­lar or­ta­ya çı­kı­yor de­ğer­li ar­ka­daş­lar: 2003 yı­lı Ara­lık ayın­da "ge­le­cek al­tı ay­lık dö­nem­de sa­tın al­ma gü­cüm da­ha iyi ola­cak" di­yen­le­rin ora­nı yüz­de 29 iken, Ekim 2006'da bu oran yüz­de 12'ye düş­müş­tür. Ya­ni, in­san­lar ümit­siz­leş­miş­tir git­tik­çe. Yi­ne, "al­tı ay ön­ce­si­ne gö­re şu an­da­ki sa­tın al­ma gü­cüm da­ha iyi" di­yen­le­rin ora­nı Ara­lık 2003'te yüz­de 22 iken, Ekim 2006'da bu oran yüz­de 11'e düş­müş­tür.

Ki­şi­le­rin ge­le­cek al­tı ay­lık dö­nem­de ül­ke­miz­de iş bul­ma imkânla­rı­na iliş­kin bek­len­ti­le­ri ise çok çar­pı­cı­dır. "Ge­le­cek al­tı ay­lık dö­nem­de iş bul­ma imkânla­rı aza­la­cak" di­yen­le­rin ora­nı Ara­lık 2003'te yüz­de 17 iken, Ekim 2006'da bu oran yüz­de 28'e yük­sel­miş­tir. Ümit­siz­lik had saf­ha­da. "Be­lir­gin ola­rak aza­la­cak" di­yen­ler ise yüz­de 3'ten yüz­de 12'ye çık­mış­tır.

Fert­le­rin ma­li du­rum­la­rı­nı ölç­me­de en iyi gös­ter­ge­ler­den bi­ri­si de ta­sar­ruf ya da tü­ke­tim eği­lim­le­ri­dir. "Ge­le­cek al­tı ay içe­ri­sin­de dö­viz, al­tın, mev­du­at ya da di­ğer fi­nan­sal ya­tı­rım araç­la­rı va­sı­ta­sıy­la ta­sar­ruf et­me ih­ti­ma­lim yok" di­yen­le­rin ora­nı Ekim 2006'da yüz­de 86'ya yük­sel­miş­tir.

An­ke­tin ül­ke­nin ge­nel eko­no­mik du­ru­mu­na iliş­kin fert­le­rin gö­rüş­le­ri­ni içe­ren kıs­mın­da ise, ge­çen üç ay­lık dö­ne­me gö­re Tür­ki­ye'nin şu an­da­ki ge­nel eko­no­mik du­ru­mu­nun da­ha iyi ol­du­ğu de­ğer­len­dir­me­si­ni ya­pan­la­rın ora­nı, yüz­de 40'lar­dan yüz­de 14'le­re düş­müş­tür.

Di­ğer bir hu­sus ise fi­yat de­ği­şim­le­ri­dir de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Bi­rey­le­rin ge­le­cek on iki ay­lık dö­nem­de fi­yat­la­rın ne de­re­ce de­ği­şe­ce­ği yö­nün­de­ki bek­len­ti­le­ri de ol­duk­ça olum­suz­dur. "Fi­yat­lar dü­şe­cek" di­yen­le­rin ora­nı yok de­ne­cek ka­dar az iken, fi­yat­la­rın hız­la ar­ta­ca­ğı­nı dü­şü­nen ke­sim yüz­de 17, ay­nı oran­da ar­ta­ca­ğı­nı dü­şü­nen­le­rin ora­nı ise yüz­de 41'dir. Tüm bu ve­ri­ler ışı­ğı al­tın­da, bir ke­si­min ha­yat stan­dar­dı­nın yük­sel­di­ği söy­le­ne­bi­lir, an­cak, bu ke­si­min dar ve sa­bit ge­lir­li va­tan­daş­la­rı­mı­zın ol­ma­dı­ğı çok aşikârdır. 

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Tür­ki­ye'de me­mu­run du­ru­mu son de­re­ce va­him­dir. Me­mu­run du­ru­mu­na, me­mur ken­di­si­ni na­sıl ta­rif edi­yor, bi­raz bun­la­ra de­ğin­mek is­ti­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, me­mur di­yor ki: "Adım me­mur, so­ya­dım 657, gö­re­vim ev­de eşim­den azar işi­tip ço­cuk­la­rım ta­ra­fın­dan kü­çüm­sen­mek, dı­şa­rı­da ma­hal­le bak­ka­lı­na, ma­na­vı­na, ka­sa­bı­na gö­rün­me­mek, IMF'nin em­ri doğ­rul­tu­sun­da ma­aş alıp, Mer­kez Ban­ka­sı Baş­ka­nı­na gö­re, al­dı­ğı yüz­de 3'lük zam­la enf­las­yo­nu kö­rük­le­mek, amir­le­rim, ve­kil­le­rim, KİT ça­lı­şan­la­rım ma­aş­la­rı­nı sa­yar­ken be­nim işim par­mak­la­rı­mı ıs­lat­mak üze­re du­da­ğı­ma gö­tür­mek." "Gay­ri­sa­fi millî ha­sı­la­dan ki­şi ba­şı­na dü­şen 5 bin do­la­rı bu­lur­ken -bu Hükûme­te gö­re ta­bii- 350 do­la­ra ça­lı­şı­rım." di­yor me­mur. "Tu­za yüz­de 50, ek­me­ğe yüz­de 35, pet­ro­le yüz­de 40 zam ge­lir­ken, pa­ra­mı­zın de­ğe­ri yüz­de 30 dü­şer­ken, yüz­de 3 zam­la ye­tin­mek. Enf­las­yon yüz­de 9 ola­rak he­sap edi­lir­ken, he­sa­bı bil­me­mek, ge­çim ko­nu­sun­da eko­no­mist ol­mak." Me­mur di­yor ki: "Oy­sa, Di­ya­net İş­le­ri Baş­kan­lı­ğı me­mu­ra fit­re ve zekât ve­ri­le­bi­le­ce­ği­ni söy­lü­yor. Ev sa­hi­bi ki­ra­yı öde­ye­me­yen me­mu­ru ka­pı­ya ko­yu­yor. Ba­ğım­sız ku­ru­luş­la­rın araş­tır­ma­la­rı­na gö­re, me­mur, aç­lık sı­nı­rı­nın al­tın­da ya­şı­yor. Bu­na kar­şın, dev­let bü­yük­le­ri, me­mu­run bü­yük ço­ğun­lu­ğu­nun ev sa­hi­bi ol­du­ğu­nu kos­ko­ca bir ya­lan ola­rak id­dia edi­yor. An­cak, ül­kem­de on­ca iş­siz var­ken, do­lan­dı­rı­cı, hor­tum­cu pa­ra bek­ler­ken, zam is­te­ye­mem. Ne der­ler yok­sa ba­na? Bel­ki va­tan ha­ini der­ler. Pe­ki, na­sıl mı ge­çi­ne­cek­sin? Ban­ka­dan fa­iz­le pa­ra çe­ker öde­ye­mem, ha­ciz ge­lin­ce elim ko­lum bağ­lı ka­lı­rım. Eş dost­tan ödünç pa­ra alı­rım. Yok­sul­luk­tan do­la­yı bu bor­cu­mu öde­ye­mem. Eş dost bor­cu­nu is­te­me­ye ge­lin­ce, gö­rün­mem."

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, me­mu­run hâli pe­ri­şan. İş­te, kö­le yap­ma­ya ça­lış­tı­ğı­nız o me­mur ki, ge­ce­le­ri taş kay­na­tıp, gün­düz­le­ri bak­la­va, bö­rek ye­miş­çe­si­ne mil­le­ti­ne hiz­met ver­me aş­kıy­la ça­lı­şan şe­ref­li ki­şi­ler­dir me­mur­lar. Me­mur aç gez­di. Me­mur bir el­bi­se­yi ge­ce yı­ka­yıp gün­düz giy­di. Me­mur ta­til ye­ri­ne ame­le­lik yap­tı. Me­mu­run ço­cu­ğu­nun gırt­la­ğın­dan ha­ram lok­ma geç­me­di. Me­mur kim­se­nin kir­li emel­le­ri­ne alet ol­ma­dı. Me­mu­ra, eşi ve ço­cuk­la­rı onun alın te­ri­nin kıy­me­ti­ni bi­le­rek çok de­ğer ver­di. Me­mur, ya­pıl­mak is­te­nen oyun­la­ra ise hiç gel­me­di. Me­mur çı­nar­lar gi­bi ayak­ta öl­dü. Me­mur, ce­na­ze­sin­de saf tu­tan­la­rı ha­yır­la yâd et­ti, sağ­lı­ğın­da çek­ti­ren­le­re ise la­net oku­du.

Ey me­mur, sen eli de­ğil aya­ğı öpü­le­si bir in­san­sın, in­san top­lu­lu­ğu­sun. Se­nin için ne den­se az­dır. Se­ni bu hâle dü­şü­ren­ler utan­sın.

He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Öz­do­ğan.

Mad­de üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

2'nci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

3'ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 3- 193 sa­yı­lı Ka­nu­nun 41 in­ci mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­na (4) nu­ma­ra­lı bent­ten son­ra gel­mek üze­re aşa­ğı­da­ki (5) nu­ma­ra­lı bent ek­len­miş ve di­ğer bent­ler bu­na gö­re te­sel­sül et­ti­ril­miş­tir.

"5. Bu fık­ra­nın 1 ilâ 4 nu­ma­ra­lı bent­le­rin­de ya­zı­lı olan iş­lem­ler ha­riç ol­mak üze­re, te­şeb­büs sa­hi­bi­nin, iliş­ki­li ki­şi­ler­le em­sal­le­re uy­gun­luk il­ke­si­ne ay­kı­rı ola­rak tes­pit edi­len be­del ve­ya fi­yat­lar üze­rin­den mal ve­ya hiz­met alım ya da sa­tı­mın­da bu­lun­ma­sı ha­lin­de, em­sal­le­re uy­gun be­del ve­ya fi­yat­lar ile te­şeb­büs sa­hi­bin­ce uy­gu­lan­mış be­del ve­ya fi­yat ara­sın­da­ki iş­let­me aley­hi­ne olu­şan fark­lar iş­let­me­den çe­kil­miş sa­yı­lır.

Te­şeb­büs sa­hi­bi­nin eşi, üst­soy ve alt­so­yu, üçün­cü de­re­ce da­hil yan­soy ve ka­yın hı­sım­la­rı ile doğ­ru­dan ve­ya do­lay­lı or­ta­ğı bu­lun­du­ğu şir­ket­ler, bu şir­ket­le­rin or­tak­la­rı, bu şir­ket­le­rin ida­re­si, de­ne­ti­mi ve­ya ser­ma­ye­si ba­kı­mın­dan kon­tro­lü al­tın­da bu­lu­nan di­ğer şir­ket­ler iliş­ki­li ki­şi sa­yı­lır.

Bu bent uy­gu­la­ma­sın­da, ima­lat ve in­şa­at, ki­ra­la­ma ve ki­ra­ya ver­me, ödünç pa­ra alın­ma­sı ve­ya ve­ril­me­si, üc­ret, ik­ra­mi­ye ve ben­ze­ri öde­me­le­ri ge­rek­ti­ren iş­lem­ler, her hâl ve şart­ta mal ve­ya hiz­met alım ya da sa­tı­mı ola­rak de­ğer­len­di­ri­lir.

İş­let­me­den çe­kil­miş sa­yı­lan fark­lar, iliş­ki­li ki­şi ta­ra­fın­dan be­yan edil­miş ge­lir ve­ya ku­rum­lar ver­gi­si mat­ra­hı­nın he­sa­bın­da dik­ka­te alın­mış ise, iliş­ki­li ki­şi­nin ver­gi­len­dir­me iş­lem­le­ri bu­na gö­re dü­zel­ti­lir. İliş­ki­li ki­şi­ler ve bu ki­şi­ler­le ya­pı­lan iş­lem­ler hak­kın­da bu mad­de­de yer al­ma­yan hu­sus­lar ba­kı­mın­dan, 5520 sa­yı­lı Ku­rum­lar Ver­gi­si Ka­nu­nu­nun 13 ün­cü mad­de­si hük­mü uy­gu­la­nır."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

3'ün­cü mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

4'ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 4- 193 sa­yı­lı Ka­nu­nun 75 in­ci mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sı­nın (2) nu­ma­ra­lı ben­di­ne, bi­rin­ci pa­rag­raf­tan son­ra gel­mek üze­re aşa­ğı­da­ki pa­rag­raf ek­len­miş­tir.

"5520 sa­yı­lı Ku­rum­lar Ver­gi­si Ka­nu­nu­nun 7 nci mad­de­sin­de­ki şart­la­rın bir­lik­te ger­çek­leş­me­si ha­lin­de; Tür­ki­ye'de yer­le­şik ger­çek ki­şi­le­rin doğ­ru­dan ve­ya do­lay­lı ola­rak ay­rı ay­rı ya da bir­lik­te ser­ma­ye­si­nin, kâr pa­yı­nın ve­ya oy kul­lan­ma hak­kı­nın en az % 50'si­ne sa­hip ol­mak su­re­tiy­le kon­trol et­tik­le­ri yurt dı­şı iş­ti­rak­le­ri­nin ka­zanç­la­rı da­ğı­tıl­sın ve­ya da­ğı­tıl­ma­sın, iş­ti­ra­kin he­sap dö­ne­mi­nin ka­pan­dı­ğı ayı içe­ren yıl iti­ba­rıy­la da­ğı­tı­lan kâr pa­yı sa­yı­lır. Tür­ki­ye'de ver­gi­len­di­ril­miş ka­zan­cın iş­ti­rak ta­ra­fın­dan son­ra­dan da­ğı­tıl­ma­sı du­ru­mun­da, el­de edi­len kâr pay­la­rı­nın ver­gi­len­di­ril­miş kıs­mı bu tu­tar­dan in­di­ri­lir."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

4'ün­cü mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

5'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 5- 193 sa­yı­lı Ka­nu­nun mü­ker­rer 80 in­ci mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­nın (6) nu­ma­ra­lı ben­din­de yer alan "dört yıl için­de" iba­re­si "beş yıl için­de" ola­rak de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

BAŞ­KAN - Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

6'ncı mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 6- 193 sa­yı­lı Ka­nu­nun 94 ün­cü mad­de­si­ne bi­rin­ci fık­ra­dan son­ra gel­mek üze­re aşa­ğı­da­ki fık­ra ek­len­miş­tir.

"Ver­gi­len­dir­me re­ji­mi­nin, Türk ver­gi sis­te­mi­nin sa­hip ol­du­ğu ver­gi­len­dir­me ka­pa­si­te­si ile en az ay­nı dü­zey­de bir ver­gi­len­dir­me im­ka­nı sağ­la­yıp sağ­la­ma­dı­ğı ve bil­gi de­ği­şi­min­de bu­lu­nup bu­lun­ma­dı­ğı hu­su­su da göz önün­de bu­lun­du­rul­mak su­re­tiy­le, Ba­kan­lar Ku­ru­lun­ca ilan edi­le­cek ül­ke­ler­de yer­le­şik ve­ya fa­ali­yet­te bu­lu­nan­la­ra (Tür­ki­ye'de yer­le­şik olan­la­rın bu ül­ke­ler­de bu­lu­nan iş­yer­le­ri da­hil) nak­den ve­ya he­sa­ben ya­pı­lan ve­ya ta­hak­kuk et­ti­ri­len her tür­lü öde­me­ler üze­rin­den, bu öde­me­le­rin ver­gi­nin ko­nu­su­na gi­rip gir­me­di­ği­ne ve­ya öde­me ya­pı­la­nın mü­kel­lef olup ol­ma­dı­ğı­na ba­kıl­mak­sı­zın % 30 ora­nın­da ver­gi ke­sin­ti­si ya­pı­lır. Em­sa­li­ne uy­gun fi­yat­lar­la sa­tın alı­nan mal ve iş­ti­rak his­se­le­ri için ya­pı­lan öde­me­ler, em­sa­li­ne uy­gun fi­yat­lar­la, de­niz ve ha­va ulaş­tır­ma araç­la­rı­nın ki­ra­lan­ma­sı için ya­pı­lan öde­me­ler ile ya­pı­lan işin ta­mam­la­na­bil­me­si ba­kı­mın­dan zo­run­lu­luk arz eden ge­çiş üc­re­ti, li­man üc­re­ti gi­bi öde­me­ler üze­rin­den ya­pı­la­cak ke­sin­ti ora­nı­nı; her bir öde­me tü­rü, fa­ali­yet ko­nu­su ya da sek­tör iti­ba­rıy­la ay­rı ay­rı be­lir­le­me­ye, sı­fı­ra ka­dar in­dir­me­ye ve­ya ka­nu­ni se­vi­ye­si­ne ka­dar ge­tir­me­ye Ba­kan­lar Ku­ru­lu yet­ki­li­dir. Yurt dı­şın­da­ki fi­nans ku­ru­luş­la­rın­dan te­min edi­len borç­lan­ma­la­ra iliş­kin ana­pa­ra, fa­iz ve kâr pa­yı öde­me­le­ri ile si­gor­ta ve re­asü­rans öde­me­le­ri üze­rin­den bu fık­ra uya­rın­ca ver­gi ke­sin­ti­si ya­pıl­maz."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

6'ncı mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

7'nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 7- 193 sa­yı­lı Ka­nu­nun 99 un­cu mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"MAD­DE 99- Muh­ta­sar be­yan­na­me­nin şe­kil, içe­rik ve ek­le­ri­ni be­lir­le­me­ye ve tev­ki­fat ko­nu­la­rı iti­ba­rıy­la ay­rı ay­rı be­yan­na­me ver­me mec­bu­ri­ye­ti ge­tir­me­ye Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı yet­ki­li­dir."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

7'nci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

8'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 8- 193 sa­yı­lı Ka­nu­nun 121 in­ci mad­de­si­ne aşa­ğı­da­ki fık­ra ek­len­miş­tir.

"Kon­trol edi­len ya­ban­cı ku­rum­la­ra ya­pı­lan öde­me­ler üze­rin­den 94 ün­cü mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sı uya­rın­ca ke­si­len ver­gi­ler, Tür­ki­ye'de yıl­lık be­yan­na­mey­le bil­di­ri­len kon­trol edi­len ya­ban­cı ku­rum kârı üze­rin­den he­sap­la­na­cak ge­lir ver­gi­sin­den mah­sup edi­le­bi­lir. Mah­sup edi­le­cek ver­gi, kon­trol edi­len ya­ban­cı ku­ru­mun bu öde­me­ler­den kay­nak­la­nan ka­zan­cı­na isa­bet eden ge­lir ver­gi­sin­den faz­la ola­maz."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

8'in­ci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

9'un­cu mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 9- 193 sa­yı­lı Ka­nu­nun 123 ün­cü mad­de­si­ne aşa­ğı­da­ki fık­ra ek­len­miş­tir.

"Kon­trol edi­len ya­ban­cı ku­rum­la­ra iliş­kin hü­küm­le­rin uy­gu­lan­dı­ğı du­rum­lar­da, yurt dı­şı iş­ti­ra­kin top­lam ver­gi yü­kü­nün he­sa­bın­da esas alı­nan ver­gi­ler, öden­miş ol­ma­la­rı şar­tıy­la, Tür­ki­ye'de ver­gi­len­di­ri­le­cek kon­trol edi­len ya­ban­cı ku­rum kârla­rı üze­rin­den he­sap­la­nan ge­lir ver­gi­sin­den mah­sup edi­le­bi­lir."

BAŞ­KAN - Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler…Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

10'un­cu mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 10- 193 sa­yı­lı Ka­nu­nun 92 nci mad­de­sin­de yer alan "Mart ayı­nın on­be­şin­ci gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar,"  iba­re­si "Mart ayı­nın ba­şın­dan  yir­mi­be­şin­ci gü­nü ak­şa­mı­na  ka­dar," ola­rak, "Şu­bat ayı­nın on­be­şin­ci gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar," iba­re­si "Şu­bat ayı­nın ba­şın­dan yir­mi­be­şin­ci gü­nü ak­şa­mı­na  ka­dar," ola­rak,  98 in­ci mad­de­sin­de yer alan "er­te­si ayın yir­min­ci gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar," iba­re­si "er­te­si ayın yir­mi­üçün­cü gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar," ola­rak,  "Ocak, Ni­san, Tem­muz ve Ekim ay­la­rı­nın yir­min­ci gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar" iba­re­si "Ocak, Ni­san, Tem­muz ve Ekim ay­la­rı­nın yir­mi­üçün­cü gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar" ola­rak, mü­ker­rer 120 nci mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sın­da yer alan "ge­çi­ci ver­gi­nin be­yan sü­re­si­ni üç ay­lık dö­ne­mi iz­le­yen ikin­ci ayın onun­cu," iba­re­si "ge­çi­ci ver­gi­nin be­yan sü­re­si­ni üç ay­lık dö­ne­mi iz­le­yen ikin­ci ayın on­dör­dün­cü," ve "dö­ne­mi iz­le­yen ikin­ci ayın onun­cu gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar" iba­re­si "dö­ne­mi iz­le­yen ikin­ci ayın on­dör­dün­cü gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar" ola­rak, ge­çi­ci 67 nci mad­de­si­nin (1) nu­ma­ra­lı fık­ra­sı­nın ye­din­ci pa­rag­ra­fın­da­ki "dö­ne­mi­ni iz­le­yen ayın yir­min­ci gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar" iba­re­si "dö­ne­mi­ni iz­le­yen ayın yir­mi­üçün­cü gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar", (14) nu­ma­ra­lı fık­ra­sın­da yer alan "2006 yı­lın­da" iba­re­si "31/12/2008 ta­ri­hi­ne ka­dar" ola­rak;  ay­rı­ca, 25/10/1984 ta­rih­li ve 3065 sa­yı­lı Kat­ma De­ğer Ver­gi­si  Ka­nu­nu­nun 41 in­ci mad­de­sin­de yer alan "yir­min­ci gü­nü" iba­re­si "yir­mi­dör­dün­cü gü­nü" ola­rak de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

Bir adet öner­ge var­dır, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Gö­rü­şül­mek­te olan 1346 Sı­ra Sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı­nın çer­çe­ve 10 un­cu mad­de­sin­de yer alan "dö­ne­mi iz­le­yen ikin­ci ayın onun­cu gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar" iba­re­sin­den ön­ce gel­mek üze­re "üçün­cü fık­ra­sın­da yer alan" iba­re­si­nin ek­len­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

 

Fa­ruk Çe­lik

Ke­ma­let­tin Gök­taş

Ca­vit To­run

 

Bur­sa

Trab­zon

Di­yar­ba­kır

 

Ah­met Ye­ni

Mu­rat Yıl­dı­rım

Meh­met Da­niş

 

Sam­sun

Ço­rum

Ça­nak­ka­le

BAŞ­KAN - Sa­yın Ko­mis­yon ka­tı­lı­yor mu öner­ge­ye?

PLAN VE BÜT­ÇE KO­MİS­YO­NU SÖZ­CÜ­SÜ OS­MAN NU­Rİ Fİ­LİZ (De­niz­li) - Tak­di­re bı­ra­kı­yo­ruz.

BAŞ­KAN - Sa­yın Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

SAĞ­LIK BA­KA­NI RE­CEP AK­DAĞ (Er­zu­rum) - Ka­tı­lı­yo­ruz Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Ge­rek­çe­yi oku­tu­yo­rum:

Ge­rek­çe: Me­tin­de ge­çen "dö­ne­mi iz­le­yen ikin­ci ayın onun­cu gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar" üçün­cü fık­ra­da yer al­dı­ğın­dan, söz ko­nu­su iba­re de­ği­şik­li­ği ya­pıl­mak­ta­dır.

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Mad­de­yi ka­bul edi­len öner­ge doğ­rul­tu­sun­da oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

11'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 11- 193 sa­yı­lı Ka­nu­na aşa­ğı­da­ki mad­de ek­len­miş­tir.

"GE­Çİ­Cİ MAD­DE 71- Bu Ka­nu­nun mü­ker­rer 80 in­ci mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­nın (6) nu­ma­ra­lı ben­di­nin uy­gu­lan­ma­sı­na iliş­kin ola­rak, 70 in­ci mad­de­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­nın (1), (2), (4) ve (7) nu­ma­ra­lı bent­le­rin­de sa­yı­lan ve 1/1/2007 ta­ri­hin­den ön­ce ik­ti­sap edil­miş olan mal (ger­çek usul­de ver­gi­len­di­ri­len çift­çi­le­rin zi­rai is­tih­sal­de kul­lan­dık­la­rı gay­ri­men­kul­ler da­hil) ve hak­la­rın el­den çı­ka­rıl­ma­sın­dan do­ğan ka­zanç­la­rın ver­gi­len­di­ril­me­sin­de dört yıl­lık sü­re esas alı­nır."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

11'in­ci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

12'nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 12- 25/10/1984 ta­rih­li ve 3065 sa­yı­lı Kat­ma De­ğer Ver­gi­si Ka­nu­nu­nun 13 ün­cü mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­nın  (c) ben­di aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"c) Al­tın, gü­müş, pla­tin ara­ma, iş­let­me, zen­gin­leş­tir­me, ra­fi­naj ve Türk Pet­rol Ka­nu­nu hü­küm­le­ri­ne gö­re pet­rol ara­ma fa­ali­yet­le­ri­ne iliş­kin ol­mak üze­re, bu fa­ali­yet­le­ri yü­rü­ten­le­re ya­pı­lan tes­lim ve hiz­met­ler ile ay­nı Ka­nun hü­küm­le­ri­ne gö­re bo­ru hat­tıy­la ta­şı­ma­cı­lık ya­pan­la­ra bu hat­la­rın in­şa ve mo­der­ni­zas­yo­nu­na iliş­kin ya­pı­lan tes­lim ve hiz­met­ler,"

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

12'nci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

13'ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 13- 3065 sa­yı­lı Ka­nu­nun 17 nci mad­de­si­nin (2) nu­ma­ra­lı fık­ra­sı­nın (b) ben­din­de yer alan "Üni­ver­si­te ve yük­se­ko­kul­lar ile 8.6.1965 ta­rih­li ve 625 sa­yı­lı Ka­nun hü­küm­le­ri­ne ta­bi özel okul­lar ta­ra­fın­dan il­gi­li dö­nem­de­ki ka­pa­si­te­le­ri­nin % 10 unu" iba­re­si "8.2.2007 ta­rih­li ve 5580 sa­yı­lı Ka­nun hü­küm­le­ri­ne ta­bi özel okul­lar ta­ra­fın­dan il­gi­li dö­nem­de­ki ka­pa­si­te­le­ri­nin % 10'unu, üni­ver­si­te ve yük­se­ko­kul­lar­da ise % 50'si­ni" şek­lin­de; (4) nu­ma­ra­lı fık­ra­sı­nın (r) ben­di aşa­ğı­da­ki şe­kil­de ve 29 un­cu mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sın­da­ki "iş­let­me­ler­den" iba­re­si ise "iş­let­me­ler ile or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­le­rin­den" şek­lin­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"r) Ku­rum­la­rın ak­ti­fin­de ve­ya be­le­di­ye­ler ile il özel ida­re­le­ri­nin mül­ki­ye­tin­de, en az iki tam yıl sü­rey­le bu­lu­nan iş­ti­rak his­se­le­ri ile gay­ri­men­kul­le­rin sa­tı­şı su­re­tiy­le ger­çek­le­şen de­vir ve tes­lim­ler ile ban­ka­la­ra borç­lu olan­la­rın ve ke­fil­le­ri­nin borç­la­rı­na kar­şı­lık gay­ri­men­kul ve iş­ti­rak his­se­le­ri­nin (mü­za­ye­de ma­hal­le­rin­de ya­pı­lan sa­tış­lar da­hil) ban­ka­la­ra de­vir ve tes­lim­le­ri.

İs­tis­na kap­sa­mın­da­ki kıy­met­le­rin ti­ca­re­ti­ni ya­pan ku­rum­la­rın, bu amaç­la ak­tif­le­rin­de bu­lun­dur­duk­la­rı gay­ri­men­kul ve iş­ti­rak his­se­le­ri­nin tes­lim­le­ri is­tis­na kap­sa­mı dı­şın­da­dır.

İs­tis­na kap­sa­mın­da tes­lim edi­len kıy­met­le­rin ik­ti­sa­bın­da yük­le­ni­len ve tes­li­min ya­pıl­dı­ğı dö­ne­me ka­dar in­di­rim yo­luy­la gi­de­ri­le­me­yen kat­ma de­ğer ver­gi­si, tes­li­min ya­pıl­dı­ğı he­sap dö­ne­mi­ne iliş­kin ge­lir ve­ya ku­rum­lar ver­gi­si mat­ra­hı­nın tes­pi­tin­de gi­der ola­rak dik­ka­te alı­nır."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

Bir öner­ge var, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Gö­rü­şül­mek­te olan Ta­sa­rı­nın 13 ün­cü mad­de­si­nin çer­çe­ve hük­mü­nün aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

 

Fa­ruk Çe­lik

Ah­met Ye­ni

Ca­vit To­run

 

Bur­sa

Sam­sun

Di­yar­ba­kır

 

Zül­fü De­mir­bağ

İb­ra­him Köş­de­re

M. Ali Su­çin

 

Elâzığ

Ça­nak­ka­le

Bat­man

 

 

A. Er­dem Can­ti­mur

 

 

 

Kü­tah­ya

 

"Mad­de 13 - 3065 sa­yı­lı Ka­nu­nun 17 nci mad­de­si­nin (2) nu­ma­ra­lı fık­ra­sı­nın (b) ben­din­de yer alan "Üni­ver­si­te ve yük­se­ko­kul­lar ile 8.6.1965 ta­rih­li ve 625 sa­yı­lı Ka­nun hü­küm­le­ri­ne ta­bi özel okul­lar ta­ra­fın­dan il­gi­li dö­nem­de­ki ka­pa­si­te­le­ri­nin % 10 unu" iba­re­si "8.2.2007 ta­rih­li ve 5580 sa­yı­lı Ka­nun hü­küm­le­ri­ne ta­bi özel okul­lar ta­ra­fın­dan il­gi­li dö­nem­de­ki ka­pa­si­te­le­ri­nin % 10'unu, üni­ver­si­te ve yük­se­ko­kul­lar­da ise % 50'si­ni" şek­lin­de; (4) nu­ma­ra­lı fık­ra­sı­nın (o) ben­din­de yer alan "iş­lem­le­ri­ne ko­nu mal­lar" iba­re­si­nin "iş­lem­le­ri­ne ko­nu mal­lar ile tran­sit re­jim kap­sa­mın­da iş­lem gö­ren mal­lar" şek­lin­de; ay­nı fık­ra­nın (r) ben­di aşa­ğı­da­ki şe­kil­de; 29 un­cu mad­de­si­nin (2) nu­ma­ra­lı fık­ra­sın­da­ki "iş­let­me­ler­den" iba­re­si ise "iş­let­me­ler ile or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­le­rin­den" şek­lin­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir."

BAŞ­KAN - Sa­yın Ko­mis­yon öner­ge­ye ka­tı­lı­yor mu?

PLAN VE BÜT­ÇE KO­MİS­YO­NU SÖZ­CÜ­SÜ OS­MAN NU­Rİ Fİ­LİZ (De­niz­li) - Tak­di­re bı­ra­kı­yo­ruz.

BAŞ­KAN - Sa­yın Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

SAĞ­LIK BA­KA­NI RE­CEP AK­DAĞ (Er­zu­rum) - Ka­tı­lı­yo­ruz Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Ge­rek­çe­yi oku­tu­yo­rum efen­dim:

Ge­rek­çe:

Ya­pı­lan dü­zen­le­me KDV Ka­nu­nu­nun 17/4-o mad­de­si ile il­gi­li­dir. Ka­nu­nun 17/4-o mad­de­sin­de, güm­rük an­tre­po­la­rı ve ge­çi­ci de­po­la­ma yer­le­ri ile güm­rük hiz­met­le­ri­nin ve­ril­di­ği güm­rük­lü sa­ha­lar­da, ih­ra­cat ve it­ha­lat iş­lem­le­ri­ne ko­nu mal­lar için ve­ri­len ar­di­ye, de­po­la­ma ve ter­mi­nal hiz­met­le­ri is­tis­na kap­sa­mın­da yer al­mak­ta­dır. An­cak söz ko­nu­su is­tis­na, tran­sit re­jim kap­sa­mın­da iş­lem gö­ren mal­la­rı kap­sa­ma­mak­ta­dır. Öne­ri­len dü­zen­le­me ile tran­sit re­jim kap­sa­mın­da iş­lem gö­ren mal­la­ra yö­ne­lik ola­rak ve­ri­len ar­di­ye, de­po­la­ma ve ter­mi­nal hiz­met­le­ri de KDV'den is­tis­na edil­mek­te­dir. Ya­pı­lan bu is­tis­na dü­zen­le­me­si ile tran­sit re­jim kap­sa­mın­da­ki mal­lar için ve­ri­len ar­di­ye, de­po­la­ma gi­bi hiz­met­le­rin ma­li­yet­le­ri dü­şü­rü­le­rek, ül­ke­miz üze­rin­den tran­sit re­jim kap­sa­mın­da ge­çi­şi bek­le­nen mal­la­rın, çev­re ül­ke­ler üze­rin­den sağ­la­nan ge­çiş yol­la­rı­na kay­ma­sı en­gel­len­mek­te ve tran­sit ti­ca­re­tin ül­ke­miz eko­no­mi­si­ne sağ­la­dı­ğı kat­kı­la­rın ar­tı­rıl­ma­sı amaç­lan­mak­ta­dır.

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Öner­ge ka­bul edil­miş­tir.

13'ün­cü mad­de­yi ka­bul edi­len öner­ge doğ­rul­tu­sun­da oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

Bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 21.21

 

 

 

DÖR­DÜN­CÜ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 21.40

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le), Türkân Mİ­ÇO­OĞUL­LA­RI (İz­mir)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 69'un­cu Bir­le­şi­mi'nin Dör­dün­cü Otu­ru­mu'nu açı­yo­rum.

1346 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

14'ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 14- 6/6/2002 ta­rih­li ve 4760 sa­yı­lı Özel Tü­ke­tim Ver­gi­si Ka­nu­nu­na ek­li (II) sa­yı­lı lis­te­nin 87.03 G.T.İ.P. nu­ma­ra­sın­da yer alan "- Di­ğer­le­ri " iba­re­sin­den ön­ce, ver­gi ora­nı % 10 ol­mak üze­re "- Mo­tor si­lin­dir hac­mi 3200 cm³'ü geç­me­yen sü­rü­cü da­hil 9 ki­şi­lik otur­ma ye­ri olan­lar" iba­re­si ek­len­miş­tir.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

Bir öner­ge var, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Gö­rü­şül­mek­te olan Ka­nun Ta­sa­rı­sı­nın Özel Tü­ke­tim Ver­gi­si ile il­gi­li çer­çe­ve 14 ncü mad­de­si­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

 

Fa­ruk Çe­lik

Zül­fü De­mir­bağ

Ah­met Ye­ni

 

Bur­sa

Elâzığ

Sam­sun

 

Meh­met Da­niş

Meh­met Ali Su­çin

Ca­vit To­run

 

Ça­nak­ka­le

Bat­man

Di­yar­ba­kır

 

 

İb­ra­him Köş­de­re

 

 

 

Ça­nak­ka­le

 

Mad­de 14- 6/6/2002 ta­rih­li ve 4760 sa­yı­lı Özel Tü­ke­tim Ver­gi­si Ka­nu­nu­na ek­li (II) sa­yı­lı lis­te­nin 87.03 G.T.İ.P. nu­ma­ra­sın­da yer alan "-Di­ğer­le­ri" iba­re­sin­den ön­ce ver­gi ora­nı % 10 ol­mak üze­re "-Mo­tor si­lin­dir hac­mi 3200 cm³'ü geç­me­yen sü­rü­cü da­hil 9 ki­şi­lik otur­ma ye­ri olan­lar" iba­re­si ek­len­miş ve (III) sa­yı­lı lis­te­nin (B) cet­ve­li­nin "As­ga­ri Mak­tu Ver­gi Tu­ta­rı" sü­tu­nun­da yer alan "0,0600" tu­tar­la­rı "0,0700" ola­rak de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

BAŞ­KAN - Sa­yın Ko­mis­yon ka­tı­lı­yor mu?

PLAN VE BÜT­ÇE KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI SA­İT AÇ­BA (Af­yon­ka­ra­hi­sar) - Tak­di­re bı­ra­kı­yo­ruz.

BAŞ­KAN - Sa­yın Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

SAĞ­LIK BA­KA­NI RE­CEP AK­DAĞ (Er­zu­rum) - Ka­tı­lı­yo­ruz De­ğer­li Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Ge­rek­çe­yi oku­tu­yo­rum:

Ge­rek­çe: 2007/11674 sa­yı­lı Ba­kan­lar Ku­ru­lu Ka­rar­na­me­si­nin eki Ka­rar ile Ba­kan­lar Ku­ru­lun­ca be­lir­le­nen "mak­tu ver­gi" tu­tar­la­rı ÖTV Ka­nu­nu­nun 12 nci mad­de­sin­de ya­pı­lan de­ği­şik­lik göz önü­ne alın­mak su­re­tiy­le uy­gu­la­ma­da te­red­düt ya­şan­ma­ma­sı ba­kı­mın­dan as­ga­ri mak­tu ver­gi tu­tar­la­rı ola­rak il­gi­li cet­vel­ler­de­ki ye­ri­ne iş­len­mek­te­dir.

BAŞ­KAN - Ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Öner­ge ka­bul edil­miş­tir.

Şim­di, 14' ün­cü mad­de­yi ka­bul edi­len öner­gey­le bir­lik­te oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

15'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum.

MAD­DE 15- 1/7/1964 ta­rih­li ve 488 sa­yı­lı Dam­ga Ver­gi­si Ka­nu­nu­na ek­li (1) sa­yı­lı tab­lo­nun "I. Akit­ler­le il­gi­li ka­ğıt­lar" baş­lık­lı bö­lü­mü­nün (A) fık­ra­sı­na aşa­ğı­da­ki 6 nu­ma­ra­lı bent ile (2) sa­yı­lı tab­lo­nun "III-İş­çi­ler, çift­çi­ler ve göç­men­ler­le il­gi­li ka­ğıt­lar" baş­lık­lı bö­lü­mü­ne aşa­ğı­da­ki (9) nu­ma­ra­lı, "IV-Ti­ca­ri ve me­de­ni iş­ler­le il­gi­li ka­ğıt­lar" baş­lık­lı bö­lü­mü­ne ise aşa­ğı­da­ki (36) nu­ma­ra­lı fık­ra­lar ek­len­miş­tir.

"6. İkin­ci el araç sa­tış söz­leş­me­le­ri (Bin­de 1,5)"

"9. 3285 sa­yı­lı Hay­van Sağ­lı­ğı ve Za­bı­ta­sı Ka­nu­nu uya­rın­ca dü­zen­le­nen men­şe şa­ha­det­na­me­le­ri."

"36. Ser­ma­ye pi­ya­sa­sı mev­zu­atı­na gö­re ih­raç edi­le­cek özel sek­tör tah­vil­le­ri."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

Bir öner­ge var, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Gö­rü­şül­mek­te olan Ka­nun Ta­sa­rı­sı­nın 488 sa­yı­lı Dam­ga Ver­gi­si Ka­nu­nun­da de­ği­şik­lik ön­gö­ren çer­çe­ve 15 in­ci mad­de­si­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

                             

Fa­ruk Çe­lik

Fah­ret­tin Poy­raz

İb­ra­him Köş­de­re

 

 

Bur­sa

Bi­le­cik

Ça­nak­ka­le

 

Ca­vit To­run

Ab­dul­lah Er­dem Can­ti­mur

İm­dat Süt­lü­oğ­lu

 

Di­yar­ba­kır

Kü­tah­ya

Ri­ze

Mad­de 15- 1/7/1964 ta­rih­li ve 488 sa­yı­lı Dam­ga Ver­gi­si Ka­nu­nu­na ek­li (1) sa­yı­lı tab­lo­nun "I. Akit­ler­le il­gi­li ka­ğıt­lar" baş­lık­lı bö­lü­mü­nün (A) fık­ra­sı­na aşa­ğı­da­ki 6 nu­ma­ra­lı bent ile (2) sa­yı­lı tab­lo­nun "III-İş­çi­ler, çift­çi­ler ve göç­men­ler­le il­gi­li ka­ğıt­lar" baş­lık­lı bö­lü­mü­ne aşa­ğı­da­ki (9) nu­ma­ra­lı fık­ra ek­len­miş­tir.

"6. İkin­ci el araç sa­tış söz­leş­me­le­ri (Bin­de 1,5)"

"9. 3285 sa­yı­lı Hay­van Sağ­lı­ğı ve Za­bı­ta­sı Ka­nu­nu uya­rın­ca dü­zen­le­nen men­şe şa­ha­det­na­me­le­ri."

BAŞ­KAN - Sa­yın Ko­mis­yon, ka­tı­lı­yor mu­su­nuz?

PLAN VE BÜT­ÇE KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI SA­İT AÇ­BA (Af­yon­ka­ra­hi­sar) - Tak­di­re bı­ra­kı­yo­ruz.

BAŞ­KAN - Sa­yın Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

SAĞ­LIK BA­KA­NI RE­CEP AK­DAĞ (Er­zu­rum) - Ka­tı­lı­yo­ruz De­ğer­li Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Ge­rek­çe­yi oku­tu­yo­rum:

Ge­rek­çe: Ko­nut Fi­nans­ma­nı Sis­te­mi­ne İliş­kin Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun ile özel sek­tör tah­vil­le­ri­ne iliş­kin dü­zen­le­me ya­pıl­dı­ğın­dan, bu­na iliş­kin Ta­sa­rı­da­ki hü­küm­ler mad­de met­nin­den çı­ka­rıl­mak­ta­dır.

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Öner­ge ka­bul edil­miş­tir.

Şim­di, 15'in­ci mad­de­yi ka­bul edi­len öner­ge doğ­rul­tu­sun­da oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

16'ncı mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 16 - 2/7/1964 ta­rih­li ve 492 sa­yı­lı Harç­lar Ka­nu­nu­nun 123 ün­cü mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sı­na "nev'i de­ği­şik­lik­le­ri ne­de­niy­le ya­pı­la­cak iş­lem­ler ile" iba­re­sin­den son­ra gel­mek üze­re "Es­naf ve Sa­nat­kar­lar Kre­di ve Ke­fa­let Ko­ope­ra­tif­le­ri (Bu ko­ope­ra­tif­ler­ce ban­ka­lar­dan kul­lan­dı­rı­la­cak kre­di­ler için ve­ri­le­cek ke­fa­let­ler da­hil)" iba­re­si ek­len­miş, Ka­nu­na ek­li (4) sa­yı­lı ta­ri­fe­nin "I- Ta­pu İş­lem­le­ri" bö­lü­mü­nün (20) nu­ma­ra­lı fık­ra­sı­nın (d) ben­din­de­ki pa­ran­tez içi hü­küm "(Bu be­del, üze­rin­de hak te­sis edi­len gay­ri­men­ku­lun em­lak ver­gi­si de­ğe­ri­nin ya­rı­sın­dan az, iki ka­tın­dan çok ola­maz)" şek­lin­de de­ğiş­ti­ril­miş, ek­li (8) sa­yı­lı ta­ri­fe­nin "XI- Fi­nan­sal Fa­ali­yet Harç­la­rı" baş­lık­lı bö­lü­mü­nün (7) nu­ma­ra­lı fık­ra­sı­nın (a) ve (b) bent­le­rin­de yer alan tu­tar­lar aşa­ğı­da­ki şe­kil­de ye­ni­den be­lir­len­miş­tir.

"a) Yet­ki­li mü­es­se­se­ler (dö­viz bü­fe­le­ri) ku­ru­luş izin bel­ge­le­ri (her yıl için) (11.220.-YTL)

b) Yet­ki­li mü­es­se­se­le­rin (dö­viz bü­fe­le­ri) aça­cak­la­rı şu­be­ler için dü­zen­le­nen bel­ge­ler (5.610.-YTL)"

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de bir adet öner­ge var, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Gö­rü­şül­mek­te olan Ka­nun Ta­sa­rı­sı­nın 16'ncı mad­de­siy­le 492 sa­yı­lı Harç­lar Ka­nu­nu­nun 123'ün­cü mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sı­na ek­len­me­si ön­gö­rü­len iba­re­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

                             

Fa­ruk Çe­lik

Ke­ma­let­tin Gök­taş

Ca­vit To­run

 

 

Bur­sa

Trab­zon

Di­yar­ba­kır

 

Ah­met Ye­ni

Mu­rat Yıl­dı­rım

 

 

Sam­sun

Ço­rum

 

"Es­naf ve Sa­natkârlar Kre­di ve Ke­fa­let Ko­ope­ra­tif­le­ri (Bu ko­ope­ra­tif­ler ile Kre­di Ga­ran­ti Fo­nu İş­let­me ve Araş­tır­ma Ano­nim Şir­ke­ti ta­ra­fın­dan ban­ka­lar­dan kul­lan­dı­rı­la­cak kre­di­ler için ve­ri­le­cek ke­fa­let­ler da­hil),"

BAŞ­KAN - Sa­yın Ko­mis­yon?

PLAN VE BÜT­ÇE KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI SA­İT AÇ­BA (Af­yon­ka­ra­hi­sar) - Tak­di­re bı­ra­kı­yo­ruz Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Sa­yın Hükûmet?

SAĞ­LIK BA­KA­NI RE­CEP AK­DAĞ (Er­zu­rum) - Ka­tı­lı­yo­ruz Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Ge­rek­çe­yi oku­tu­yo­rum:

Ge­rek­çe:

Kre­di Ga­ran­ti Fo­nu İş­let­me ve Araş­tır­ma Ano­nim Şir­ke­ti, KO­Bİ'le­rin ban­ka­lar­dan kul­lan­dı­ğı kre­di­le­re ga­ran­ti/ke­fa­let­ler ile te­mi­nat sağ­la­ya­rak, ban­ka­lar nez­din­de ye­ter­li te­mi­na­ta sa­hip ol­ma­yan KO­Bİ ya­tı­rım­la­rı­nın kre­di ola­nak­la­rın­dan ya­rar­lan­ma­la­rı­na yar­dım­cı ol­mak­ta­dır.

Bu ne­den­le, öner­gey­le Kre­di Ga­ran­ti Fo­nu İş­let­me ve Araş­tır­ma Ano­nim Şir­ke­ti'nin ban­ka­la­ra ve­re­ce­ği ke­fa­let­ler için, Fo­nun ga­ran­ti/ke­fa­let­ler sağ­la­dı­ğı ki­şi­ler­den ala­ca­ğı te­mi­nat­la­ra iliş­kin iş­lem­le­rin harç­lar­dan ba­ğı­şık tu­tul­ma­sı sağ­lan­mak­ta­dır.

BAŞ­KAN - Ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Şim­di, 16'ncı mad­de­yi ka­bul edi­len öner­ge doğ­rul­tu­sun­da oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

17'nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 17- 13/07/1956 ta­rih­li ve 6802 sa­yı­lı Gi­der Ver­gi­le­ri Ka­nu­nu­nun 29 un­cu mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­nın (c) ben­di­ne, "ik­ra­mi­ye­le­ri" iba­re­sin­den son­ra gel­mek üze­re "ile Mer­kez Ban­ka­sın­ca ih­raç edi­len li­ki­di­te se­net­le­rin­den el­de edi­len fa­iz ge­lir­le­ri," iba­re­si ek­len­miş, 31 in­ci mad­de­si­nin dör­dün­cü fık­ra­sı aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş ve mad­de­nin so­nu­na aşa­ğı­da­ki fık­ra ek­len­miş; 33 ün­cü mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sın­da yer alan "ban­ka­lar ara­sı kam­bi­yo mu­ame­le­le­rin­de" iba­re­si "kam­bi­yo mu­ame­le­le­rin­de" şek­lin­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"Si­gor­ta şir­ket­le­ri, ip­tal et­tik­le­ri si­gor­ta mu­ame­le­le­ri­ne iliş­kin ver­gi­le­ri (yal­nız­ca ip­tal ta­ri­hin­den son­ra­ki dö­ne­me ait olan kıs­mı), ip­ta­lin ger­çek­leş­ti­ği dö­nem­de he­sap­la­nan ban­ka ve si­gor­ta mu­ame­le­le­ri ver­gi­sin­den in­di­re­bi­lir­ler. Bu dö­nem­de in­di­ri­le­me­yen ver­gi­ler, son­ra­ki dö­nem be­yan­na­me­le­rin­de in­di­rim ko­nu­su ya­pı­la­bi­lir." 

"Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı, bu mad­de­nin uy­gu­lan­ma­sı­na iliş­kin usul ve esas­la­rı be­lir­le­me­ye yet­ki­li­dir."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

17'nci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

18'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 18- 5/5/2005 ta­rih­li ve 5345 sa­yı­lı Ge­lir İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­nın Teş­ki­lat ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nu­nun 4 ün­cü mad­de­si­nin (g) ben­di aşa­ğı­da­ki şe­kil­de, 24 ün­cü mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sın­da yer alan "bu iş­lem­le­re iliş­kin ola­rak ya­ra­tı­lan ih­ti­laf­lar­la il­gi­li yar­gı mer­ci­le­ri nez­din­de ta­lep ve sa­vun­ma­lar­da bu­lun­mak" iba­re­si "bu iş­lem­ler ile di­ğer iş­lem­le­rin­den do­la­yı ida­ri yar­gı mer­ci­le­ri nez­din­de ya­ra­tı­lan ih­ti­laf­lar­la il­gi­li ola­rak bu mer­ci­ler nez­din­de ta­lep ve sa­vun­ma­lar­da bu­lun­mak" şek­lin­de de­ğiş­ti­ril­miş ve 33 ün­cü mad­de­si­ne "Baş­kan­lı­ğın gö­rev ala­nı­na gi­ren ko­nu­lar­da" iba­re­sin­den son­ra gel­mek üze­re "Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı­na ya­pıl­mış olan atıf­lar Ge­lir İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­na" iba­re­si ek­len­miş­tir.

"g) İş­lem ve ey­lem­le­rin­den do­la­yı ida­ri yar­gı mer­ci­le­rin­de ya­ra­tı­lan ih­ti­laf­lar­la il­gi­li ola­rak bu mer­ci­ler nez­din­de ta­lep ve sa­vun­ma­lar­da bu­lun­mak, ge­rek­ti­ğin­de iti­raz, tem­yiz ve tas­hi­hi ka­rar yo­lu­na git­mek; tem­yiz yo­lu­na gi­di­lip gi­dil­me­ye­ce­ği hu­su­sun­da taş­ra teş­ki­la­tı­na mu­va­fa­kat ver­mek; şi­ka­yet baş­vu­ru­la­rı­nı ka­ra­ra bağ­la­mak; uy­gu­la­ma­da or­ta­ya çı­kan ih­ti­laf­la­rın en aza in­di­ril­me­si­ne ve uy­gu­la­ma bir­li­ği­nin sağ­lan­ma­sı­na yö­ne­lik ted­bir­le­ri al­mak."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

18'in­ci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler... Ka­bul et­me­yen­ler... Ka­bul edil­miş­tir.

19'un­cu mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 19- 4/1/1961 ta­rih­li ve 213 sa­yı­lı Ver­gi Usul Ka­nu­nu­na 28 in­ci mad­de­sin­den son­ra gel­mek üze­re aşa­ğı­da­ki mad­de ek­len­miş­tir.

"Be­yan­na­me ver­me ve öde­me sü­re­le­rin­de yet­ki

MÜ­KER­RER MAD­DE 28- Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı Ge­lir İda­re­si Baş­kan­lı­ğı, be­yan­na­me­le­rin ve­ril­me ve öde­me sü­re­le­ri­nin son gü­nü­nü, ka­nu­ni sü­re­sin­den iti­ba­ren bir ayı geç­me­ye­cek şe­kil­de ye­ni­den be­lir­le­me­ye yet­ki­li­dir."

BAŞ­KAN -  Mad­de üze­rin­de söz is­te­ği? Yok.

19'un­cu mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ça­lış­ma sü­re­mi­zin bit­me­si­ne çok az sü­re kal­mış­tır. Ye­ni bir mad­de­ye baş­la­dı­ğı­mız­da bi­tir­me imkânı­mız ol­ma­ya­ca­ğı­nı dü­şün­dü­ğü­müz­den, bu ne­den­le, ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­ri­ni sı­ra­sıy­la gö­rüş­mek için, 1 Mart 2007 Per­şem­be gü­nü, alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce sa­at 14.00'te top­lan­mak üze­re bir­le­şi­mi ka­pa­tı­yo­rum, si­ze iyi ge­ce­ler di­li­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 21.52