Normal deneme 3 1 2007-01-09T16:04:00Z 2007-01-09T16:04:00Z 1 42605 242851 Türkiye Büyük Millet Meclisi 2023 569 284887 10.2625 0 0 nk 0 nk 0 0 0 nk 0 nk MicrosoftInternetExplorer4

DÖ­NEM: 22                         CİLT: 137       YA­SA­MA YI­LI: 5

 

 

 

TÜR­Kİ­YE BÜ­YÜK MİL­LET MEC­Lİ­Sİ

TU­TA­NAK DER­Gİ­Sİ

 

 

26’ncı Bir­le­şim

30 Ka­sım 2006 Per­şem­be

 

 

İ Ç İ N D E K İ L E R

                                                                                                                                                Say­fa    

 

  I. - GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

 II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

III. - YOKLAMALAR

IV. - BAŞ­KAN­LI­ĞIN GE­NEL KU­RU­LA SU­NUŞ­LA­RI

A) GÜN­DEM DI­ŞI KO­NUŞ­MA­LAR

1.- Trab­zon Mil­let­ve­ki­li Asım Ay­kan’ın, ül­ke­miz­de son za­man­lar­da ya­pı­lan dep­rem tar­tış­ma­la­rı­nın halk üze­rin­de ya­rat­tı­ğı olum­suz et­ki­le­re iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı

2.- Van Mil­let­ve­ki­li Ha­cı Bi­ner’in, Me­de­ni­yet­ler İt­ti­fa­kı Pro­je­si­nin dün­ya ba­rı­şı üze­rin­de­ki olum­lu yan­sı­ma­la­rı­na iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı ve Dev­let Ba­ka­nı Meh­met Ay­dın’ın ce­va­bı

3.- Ço­rum Mil­let­ve­ki­li Ali Yük­sel Ka­vuş­tu’nun, va­kıf mü­es­se­se­si­nin, top­lum­da sos­yal ada­le­tin, da­ya­nış­ma­nın, hu­zur ve ba­rı­şın te­si­si­ne olan fay­da­la­rı­na iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı ve Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Meh­met Ali Şa­hin’in ce­va­bı

B) TEZ­KE­RE­LER VE ÖNER­GE­LER

1.- 9/11/2006 ta­rih­li ve 5555 sa­yı­lı Va­kıf­lar Ka­nu­nu’nun ba­zı mad­de­le­ri­nin bir kez da­ha gö­rü­şül­mek üze­re ge­ri gön­de­ril­di­ği­ne iliş­kin Cum­hur­baş­kan­lı­ğı tez­ke­re­si (3/1160)

C) GEN­SO­RU, GE­NEL GÖ­RÜŞ­ME, MEC­LİS SO­RUŞ­TUR­MA­SI VE MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI ÖNER­GE­LE­Rİ

1.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Ya­kup Ke­pe­nek ve 59 mil­let­ve­ki­li­nin, kü­re­sel ısın­ma­nın ül­ke­mi­ze et­ki­le­ri­nin araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/399)

2.- Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­ka­dir Ateş ve 30 mil­let­ve­ki­li­nin, ka­mu sağ­lık ku­ru­luş­la­rın­da­ki per­for­man­sa da­ya­lı dö­ner ser­ma­ye uy­gu­la­ma­sı­nın araş­tı­rı­la­rak ne­den ol­du­ğu so­run­la­rın gi­de­ril­me­si için Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/400)

V. - ÖNE­Rİ­LER

A) Sİ­YA­Sİ PAR­Tİ GRU­BU ÖNE­Rİ­LE­Rİ

1.- Gün­dem­de­ki sı­ra­la­ma­nın ye­ni­den dü­zen­len­me­si­ne iliş­kin CHP Gru­bu öne­ri­si

VI. - KA­NUN TA­SA­RI VE TEK­LİF­LE­Rİ İLE KO­MİS­YON­LAR­DAN GE­LEN Dİ­ĞER İŞ­LER

1.- Ça­nak­ka­le Mil­let­ve­kil­le­ri Meh­met Da­niş ve İb­ra­him Köş­de­re’nin, Ge­li­bo­lu Ya­rı­ma­da­sı Ta­rihî Millî Par­kı Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Bir Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi (Ka­mu İha­le Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi) ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/212) (S. Sa­yı­sı: 305)

2.- Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1030) (S. Sa­yı­sı: 904)

3.- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hü­kü­me­ti ile Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri Hü­kü­me­ti Ara­sın­da Ya­yıl­ma­nın Ön­len­me­si Amaç­la­rı­na Yö­ne­lik Yar­dım Sağ­lan­ma­sı­nın Ko­lay­laş­tı­rıl­ma­sı İçin İş­bir­li­ği­ne İliş­kin An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1115) (S. Sa­yı­sı: 1147)

4.- Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Be­kir Boz­dağ ve 11 Mil­let­ve­ki­li­nin; Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi ve Ada­let Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/870) (S. Sa­yı­sı: 1255)

5.- Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­lah Er­dem Can­ti­mur’un; Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/874) (S. Sa­yı­sı: 1249)

6.- Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Os­man As­lan’ın; Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve İçiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/843) (S. Sa­yı­sı: 1241)

VII. - USUL HAK­KIN­DA GÖ­RÜŞ­ME­LER

1.- TBMM İç­tü­zü­ğü’nün 55, 57 ve 140’ın­cı mad­de­le­ri­ne ay­kı­rı ha­re­ket edil­di­ği, Mec­li­sin ça­lış­ma sa­ati ta­mam­lan­dık­tan son­ra da ça­lış­ma­la­rı de­vam et­tir­di­ği id­di­asıy­la, Baş­ka­nın tu­tu­mu hak­kın­da

VI­II. - SO­RU­LAR VE CE­VAP­LAR

A) YA­ZI­LI SO­RU­LAR VE CE­VAP­LA­RI

1.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Onur ÖY­MEN’in, ka­ra­yol­la­rın­da­ki tra­fik gü­ven­li­ği ön­lem­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nı Fa­ruk Na­fız ÖZAK’ın ce­va­bı (7/18024)

2.- Ça­nak­ka­le Mil­let­ve­ki­li İs­ma­il ÖZAY’ın, Ça­nak­ka­le-Lap­se­ki-Bay­ra­miç ka­ra­yo­lun­da­ki çök­me­ye iliş­kin so­ru­su ve Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nı Fa­ruk Na­fız ÖZAK’ın ce­va­bı (7/18025)

3.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa GA­ZAL­CI’nın, Yurt­kur’un, sun­du­ğu ba­rın­ma imkânla­rı­nın ar­tı­rıl­ma­sı­na iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK’in ce­va­bı (7/18069)

4.- Ar­da­han Mil­let­ve­ki­li En­sar ÖĞÜT’ün, Ar­da­han’ın bir kö­yün­de ya­şa­nan ta­bii afe­te iliş­kin so­ru­su ve Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nı Fa­ruk Na­fız ÖZAK’ın ce­va­bı (7/18135)

5.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Dün­ya Ban­ka­sı kre­di­li ve­ya hi­be­li pro­je­le­re iliş­kin so­ru­su ve Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nı Fa­ruk Na­fız ÖZAK’ın ce­va­bı (7/18136)

6.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa ÖZ­YURT’un, alış­ve­riş mer­kez­le­ri ve ti­ca­ret böl­ge­le­rin­de ka­lan okul bi­na­la­rı­nın sa­tı­la­ca­ğı id­di­ası­na iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK’in ce­va­bı (7/18193)

7.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa ÖZ­YURT’un, bir öğ­ret­men hak­kın­da­ki id­di­aya iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK’in ce­va­bı (7/18195)

8.- Or­du Mil­let­ve­ki­li İ. Sa­mi TAN­DOĞ­DU’nun, TO­Kİ’den ko­nut edi­nen­le­re iliş­kin so­ru­su ve Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nı Fa­ruk Na­fız ÖZAK’ın ce­va­bı (7/18026)

9.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Kars, Gü­müş­ha­ne, Er­zu­rum, Elâzığ, Çan­kı­rı, Bur­sa, Bo­lu, Bar­tın, Bin­göl, Kay­se­ri, Ki­lis, Nev­şe­hir, Sa­kar­ya, Kü­tah­ya, Ağ­rı, Si­irt, Bit­lis, Düz­ce, Adı­ya­man, Ak­sa­ray, Amas­ya, Ri­ze ve Şır­nak il­le­rin­de 2006 yı­lı için plan­la­nan ya­tı­rım­la­ra iliş­kin so­ru­la­rı ve Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Meh­met Ali ŞA­HİN’in ce­va­bı (7/18231, 18232, 18233, 18234, 18235, 18236, 18237, 18238, 18239, 18240, 18241, 18242, 18243, 18244, 18245, 18246, 18247, 18248, 18249, 18250, 18251, 18544, 18545)

10.- Bur­dur Mil­let­ve­ki­li Ra­ma­zan Ke­rim ÖZ­KAN’ın, da­mız­lık ge­be dü­ve it­ha­la­tı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­su ve Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nı Meh­met Meh­di EKER’in ce­va­bı (7/18617)

11.- Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Fah­ret­tin ÜS­TÜN’ün, su­ni to­hum­la­ma uy­gu­la­ma­la­rı­na iliş­kin so­ru­su ve Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nı Meh­met Meh­di EKER’in ce­va­bı (7/18668)

12.- Or­du Mil­let­ve­ki­li İ. Sa­mi TAN­DOĞ­DU’nun, fın­dık alı­mı­na ve ata­nan ve­te­ri­ner he­kim­le­re iliş­kin so­ru­su ve Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nı Meh­met Meh­di EKER’in ce­va­bı (7/18669)

13.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ah­met Gür­yüz KE­TEN­Cİ’nin, ta­rım­sal su­la­ma­da­ki ve­rim­li­li­ğe iliş­kin so­ru­su ve Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nı Meh­met Meh­di EKER’in ce­va­bı (7/18670)

14.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN’ın, Ço­rum Sa­at Ku­le­si res­to­ras­yo­nu iha­le­si­ne iliş­kin so­ru­su ve Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nı Atil­la KOÇ’un ce­va­bı (7/18676)

15.- Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Emin KOÇ’un, TRT’de­ki bir ya­yın ke­sin­ti­si­ne ve tek­nik per­so­ne­le iliş­kin so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı Be­şir ATA­LAY’ın ce­va­bı (7/18678)

16.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN’in, ve­fat eden bir va­tan­da­şın se­la­sı­nın ve­ril­me­di­ği id­di­ası­na iliş­kin so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı Meh­met AY­DIN’ın ce­va­bı (7/18679)

 

 

I. – GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

TBMM Ge­nel Ku­ru­lu sa­at 14.00’te açı­la­rak al­tı otu­rum yap­tı.

İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Nus­ret Bay­rak­tar’ın, İs­tan­bul’da mül­ki­yet, ya­pı­laş­ma, kent­sel dö­nü­şüm, or­man­la­rın ko­run­ma­sı ve or­man içe­ri­sin­de ya­pı­laş­ma te­şeb­büs­le­riy­le il­gi­li so­run­la­ra ve alın­ma­sı ge­re­ken ted­bir­le­re iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı­na, Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı Os­man Pe­pe ce­vap ver­di.

Ma­ni­sa Mil­let­ve­ki­li Hü­se­yin Tan­rı­ver­di, Fi­lis­tin Hal­kıy­la Ulus­la­ra­ra­sı Da­ya­nış­ma Gü­nü mü­na­se­be­tiy­le, İs­ra­il-Fi­lis­tin uyuş­maz­lı­ğı­nın mü­za­ke­re yo­luy­la çö­züm­len­me­si­nin Or­ta Do­ğu’da ka­lı­cı ba­rış, gü­ven­lik ve is­tik­ra­rın sağ­lan­ma­sın­da­ki öne­mi­ne,

İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Lok­man Ay­va, Dün­ya Özür­lü­ler Gü­nü mü­na­se­be­tiy­le, özür­lü­le­rin ken­di­le­ri­nin de ge­li­şe­bi­le­ce­ği, ba­şa­ra­bi­le­cek­le­ri, üre­te­bi­le­cek­le­ri ve sos­yal ha­ya­ta ka­tı­la­bi­le­cek­le­ri nok­ta­sın­da bir bi­lin­ce sa­hip ol­ma­la­rı için top­lu­mu­muz­dan ve in­san­la­rı­mız­dan teş­vik gör­me­le­ri­nin ge­re­ği­ne,

İliş­kin gün­dem dı­şı bi­rer ko­nuş­ma yap­tı­lar.

Ma­ni­sa Mil­let­ve­ki­li Nu­ri Çi­lin­gir ve 57 mil­let­ve­ki­li­nin, na­no­tek­no­lo­ji­nin ge­liş­ti­ri­le­rek eko­no­mik ve sos­yal kal­kın­ma­nın des­tek­len­me­si için (10/397),

İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ca­nan Arıt­man ve 49 mil­let­ve­ki­li­nin, ço­cuk­la­rın mağ­du­ri­ye­ti­ne yol açan çe­şit­li sos­yal so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak (10/398),

Alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­le­ri Ge­nel Ku­ru­lun bil­gi­si­ne su­nul­du; öner­ge­le­rin gün­dem­de­ki yer­le­ri­ni ala­cak­la­rı ve ön gö­rüş­me­le­ri­nin, sı­ra­sı gel­di­ğin­de ya­pı­la­ca­ğı açık­lan­dı.

Gün­de­min “Ge­nel Gö­rüş­me ve Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ön­gö­rüş­me­ler” kıs­mı­nın 40’ın­cı sı­ra­sın­da yer alan (10/76) esas nu­ma­ra­lı Mec­lis araş­tır­ma öner­ge­si­nin ön gö­rüş­me­si­nin, Ge­nel Ku­ru­lun 29/11/2006 Çar­şam­ba gün­kü bir­le­şi­min­de ya­pıl­ma­sı­na iliş­kin CHP Gru­bu öne­ri­si­nin, ya­pı­lan gö­rüş­me­ler­den son­ra, ka­bul edil­me­di­ği açık­lan­dı.

Gün­de­min “Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri ile Ko­mis­yon­lar­dan Ge­len Di­ğer İş­ler” kıs­mı­nın:

1’in­ci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Ka­mu İha­le Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi’nin (2/212) (S. Sa­yı­sı: 305) gö­rüş­me­le­ri, da­ha ön­ce ge­ri alı­nan mad­de­le­re iliş­kin ko­mis­yon ra­po­ru he­nüz gel­me­di­ğin­den;

2’nci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin (1/1030) (S. Sa­yı­sı: 904),

3’ün­cü sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hü­kü­me­ti ile Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri Hü­kü­me­ti Ara­sın­da Ya­yıl­ma­nın Ön­len­me­si Amaç­la­rı­na Yö­ne­lik Yar­dım Sağ­lan­ma­sı­nın Ko­lay­laş­tı­rıl­ma­sı İçin İş­bir­li­ği­ne İliş­kin An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir (1/1115) (S. Sa­yı­sı: 1147),

5’in­ci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­lah Er­dem Can­ti­mur’un, Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir (2/874) (S. Sa­yı­sı: 1249),

6’ncı sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Os­man As­lan’ın, Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir (2/843) (S. Sa­yı­sı: 1241),

7’nci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Kay­se­ri Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Eli­taş’ın, Sos­yal Yar­dım­laş­ma ve Da­ya­nış­ma­yı Teş­vik Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da (2/775) (S. Sa­yı­sı: 1209),

8’in­ci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Şev­ket Or­han ile Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Ali Os­man Sa­li’nin; 2863 Sa­yı­lı Kül­tür ve Ta­bi­at Var­lık­la­rı­nı Ko­ru­ma Ka­nu­nu­nun Bir Mad­de­si­nin De­ğiş­ti­ril­me­si ve Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si Hak­kın­da (2/461) (S. Sa­yı­sı: 970 ve 970’e 1 in­ci Ek),

9’un­cu sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir (1/1224) (S. Sa­yı­sı: 1244),

Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri­nin gö­rüş­me­le­ri, il­gi­li ko­mis­yon yet­ki­li­le­ri Ge­nel Ku­rul­da ha­zır bu­lun­ma­dı­ğın­dan;

Er­te­len­di.

4’ün­cü sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si İda­re Amir­le­ri Bin­göl Mil­let­ve­ki­li Fey­zi Ber­di­bek, An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Bur­han Kı­lıç, Iğ­dır Mil­let­ve­ki­li Dur­sun Ak­de­mir ile Ma­ni­sa Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Er­do­ğan Ye­tenç’in, 2919 Sa­yı­lı Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Ge­nel Sek­re­ter­li­ği Teş­ki­lat Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi’nin (2/816) (S. Sa­yı­sı: 1228) gö­rüş­me­le­ri ta­mam­la­na­rak, ka­bul edi­lip ka­nun­laş­tı­ğı açık­lan­dı.

10’un­cu sı­ra­sın­da bu­lu­nan ve İç Tü­zük’ün 91’in­ci mad­de­si kap­sa­mın­da de­ğer­len­di­ri­le­rek te­mel ka­nun ola­rak bö­lüm­ler ha­lin­de gö­rü­şül­me­si ka­rar­laş­tı­rıl­mış bu­lu­nan Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Be­kir Boz­dağ ve 11 Mil­let­ve­ki­li­nin, Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi’nin (2/870) (S.Sa­yı­sı:1255) tü­mü üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­la­na­rak bö­lüm­le­ri­ne ge­çil­me­si ka­bul edil­di; bi­rin­ci bö­lü­me bağ­lı 1’in­ci mad­de üze­rin­de bir sü­re gö­rü­şül­dü.

30 Ka­sım 2006 Per­şem­be gü­nü, alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce sa­at 14.00’te top­lan­mak üze­re, bir­le­şi­me 23.03’te son ve­ril­di.

İs­ma­il Alptekin

Baş­kan Ve­ki­li

                              Ah­met Küçük                                         Meh­met Daniş

                                 Ça­nak­ka­le                                               Ça­nak­ka­le

                                 Kâtip Üye                                               Kâtip Üye

Türkân Miçooğulları

İz­mir

Kâtip Üye

 

 

 

No.: 38

II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

30 Ka­sım 2006 Per­şem­be

Cum­hur­baş­ka­nın­ca Ge­ri Gön­de­ri­len Ka­nun

1.- 9.11.2006 Ta­rih­li ve 5555 Sa­yı­lı Va­kıf­lar Ka­nu­nu ve Ana­ya­sa­nın 89 un­cu ve 104 ün­cü Mad­de­le­ri Ge­re­ğin­ce Cum­hur­baş­ka­nın­ca Bir Da­ha Gö­rü­şül­mek Üze­re Ge­ri Gön­der­me Tez­ke­re­si (1/1265) (Ana­ya­sa ve Ada­let Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 29.11.2006)

Söz­lü So­ru Öner­ge­le­ri

1.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU’nun, Ela­zığ’ın Ala­ca­ka­ya İl­çe­si­nin ye­ni Em­ni­yet bi­na­sı ve loj­man ih­ti­ya­cı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan söz­lü so­ru öner­ge­si (6/2499) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

2.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU’nun, Ala­ca­ka­ya-Ela­zığ ka­ra­yo­lun­da­ki köp­rü­ye iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nın­dan söz­lü so­ru öner­ge­si (6/2500) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

3.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU’nun, Ela­zığ-Ala­ca­ka­ya sağ­lık oca­ğı­nın dok­tor ih­ti­ya­cı­na iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan söz­lü so­ru öner­ge­si (6/2501) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

4.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU’nun, Düz­ce dep­rem­ze­de­le­ri­ne ko­nut sağ­lan­ma­sı­na iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nın­dan söz­lü so­ru öner­ge­si (6/2502) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/11/2006)

Ya­zı­lı So­ru Öner­ge­le­ri

1.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li Atil­la BA­ŞOĞ­LU’nun, bo­şan­mak su­re­tiy­le ba­ba­sı üze­rin­den emek­li ma­aşı alan­la­rın sa­yı­sı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19022) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

2.- Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Ve­dat ME­LİK’in, De­ri­ner Ba­ra­jı pro­je­si­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19023) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

3.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ca­nan ARIT­MAN’ın, Bü­lent Ece­vit’in, ce­na­ze tö­re­nin­de TRT’nin san­sür uy­gu­la­dı­ğı id­di­ala­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19024) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

4.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU’nun, ilaç öde­me­le­ri­nin ec­za­ne­le­re ge­cik­me­li ya­pıl­ma­sı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19025) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/11/2006)

5.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN’in, es­ki ola­ğa­nüs­tü hal böl­ge­sin­de­ki gü­ven­lik gö­rev­li­le­ri­nin ko­ru­ma­lı loj­man ih­ti­ya­cı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19026) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/11/2006)

6.- Niğ­de Mil­let­ve­ki­li Or­han ERAS­LAN’ın, ge­çi­ci iş­çi­le­re kad­ro ve­ril­me­si­ne yö­ne­lik ça­lış­ma­la­ra iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19027) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/11/2006)

7.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Şe­fik ZEN­GİN’in, Mer­sin’in Gül­nar İl­çe­sin­de bir va­tan­da­şın iş­ken­ce gör­dü­ğü id­di­ala­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19028) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

8.- Kırk­la­re­li Mil­let­ve­ki­li Meh­met S. KE­Sİ­MOĞ­LU’nun, it­hal film­le­re ve film gös­te­rim­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19029) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

9.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Şe­fik ZEN­GİN’in, TRT Çu­ku­ro­va Böl­ge Mü­dür­lü­ğüy­le il­gi­li bir so­ruş­tur­ma ra­po­ru­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19030) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

10.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Hü­se­yin GÜ­LER’in, ce­na­ze­le­rin yur­da ge­ti­ril­me­sin­de­ki pro­se­dü­re iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19031) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

11.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Şe­fik ZEN­GİN’in, An­ka­ra’da şe­hit edi­len bir baş­ko­mi­se­rin ce­na­ze tö­re­ni­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19032) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

12.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Şe­fik ZEN­GİN’in, Mer­sin’in Ev­ren­li Kö­yün­de mer­mer oca­ğı iş­le­til­me­si­ne izin ve­ril­me­si­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19033) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

13.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si üye­le­ri­nin ya­pa­ca­ğı bir yurt dı­şı zi­ya­re­ti­ne iliş­kin Ada­let Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19034) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

14.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li Atil­la BA­ŞOĞ­LU’nun, ba­zı ül­ke­le­rin ce­za­ev­le­ri ka­pa­si­te­le­ri ile hü­küm­lü­le­rin suç­la­ra gö­re da­ğı­lı­mı­na iliş­kin Ada­let Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19035) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

15.- Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Zü­he­yir AM­BER’in, Ad­li Tıp Ku­ru­mu hiz­met­le­rin­den alı­nan üc­re­te iliş­kin Ada­let Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19036) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

16.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, F ti­pi ce­za­ev­le­ri­ne iliş­kin Ada­let Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19037) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

17.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Na­il KA­MA­CI’nın, Tü­ke­ti­ci Mah­ke­me­sin­de gö­rü­len da­va­la­ra iliş­kin Ada­let Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19038) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

18.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, Ban­dır­ma-Su­sur­luk bö­lün­müş yol ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19039) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

19.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU’nun, Ela­zığ-Ala­ca­ka­ya ka­ra­yo­lun­da­ki ça­lış­ma­la­ra iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19040) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

20.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, sağ­lık­lı iç­me su­yu imkânı ile çev­re bi­lin­ci ve du­yar­lı­lı­ğı­na iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19041) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

21.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, se­ra et­ki­si ya­ra­tan gaz sa­lı­mın­da­ki ar­tı­şa iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19042) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

22.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, Ma­ni­sa’da ye­tiş­ti­ri­len üzüm­ler­de­ki bo­zul­ma­la­ra iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19043) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

23.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN’in, teh­li­ke­li atık­la­rın ber­ta­ra­fı­na iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19044) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/11/2006)

24.- Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Meh­met Se­fa SİR­MEN’in, Dev­let Me­te­oro­lo­ji İş­le­ri Ge­nel Mü­dü­rü hak­kın­da­ki ba­zı id­di­ala­ra iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19045) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

25.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, bö­lü­cü te­rör ör­gü­tü­nün bir yö­ne­ti­ci­si­nin Irak’ta­ki bir te­le­viz­yon ka­na­lın­da rö­por­ta­jı­nın ya­yın­lan­ma­sı­na iliş­kin Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19046) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

26.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, Bü­yük Or­ta­do­ğu Pro­je­si­ne iliş­kin Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19047) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

27.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Atil­la KART’ın, ba­zı va­kıf eser­le­ri­nin ona­rım ve res­to­ras­yon ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Meh­met Ali ŞA­HİN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19048) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

28.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Na­il KA­MA­CI’nın, Jim­nas­tik Fe­de­ras­yo­nu ge­nel ku­ru­lu­nun er­te­len­me­si­ne iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Meh­met Ali ŞA­HİN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19049) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

29.- Ka­ra­man Mil­let­ve­ki­li Mev­lüt AK­GÜN’ün, borç sto­ku­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ali BA­BA­CAN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19050) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

30.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, doğ­ru­dan ya­ban­cı ya­tı­rım­la­ra iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ali BA­BA­CAN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19051) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

31.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, ba­zı gı­da ürün­le­ri­nin rek­lam­la­rı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Be­şir ATA­LAY) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19052) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

32.- Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Emin KOÇ’un, Bü­lent Ece­vit’in ce­na­ze tö­re­nin­de TRT’nin san­sür uy­gu­la­dı­ğı id­di­ala­rı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Be­şir ATA­LAY) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19053) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

33.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN’in, Baş­ba­kan­lık Tef­tiş Ku­ru­lu­nun TU­İK’le il­gi­li bir in­ce­le­me ra­po­ru­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Be­şir ATA­LAY) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19054) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

34.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, ber­del tö­re­si­ne iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ni­met ÇU­BUK­ÇU) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19055) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

35.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, ka­dın­la­ra yö­ne­lik şid­det ko­nu­sun­da ka­mu gö­rev­li­le­ri­nin tu­tu­mu­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ni­met ÇU­BUK­ÇU) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19056) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

36.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, ener­ji ta­sar­ru­fu­na yö­ne­lik bi­linç­len­dir­me­ye iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19057) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

37.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, do­ğal­gaz it­ha­la­tı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19058) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

38.- Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Emin KOÇ’un, Tür­ki­ye-Yu­na­nis­tan do­ğal­gaz bo­ru hat­tı pro­je­si­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19059) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

39.- Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Ve­dat ME­LİK’in, ta­rım­sal su­la­ma­da özel­leş­tir­me ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19060) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

40.- Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Ve­dat ME­LİK’in, DSİ ya­tı­rım­la­rı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19061) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

41.- Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Ve­dat ME­LİK’in, GAP su­la­ma­la­rı­na ay­rı­lan kay­na­ğa iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19062) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

42.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Ba­ba­sul­tan Ba­ra­jı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19063) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

43.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Ni­lü­fer Ba­ra­jı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19064) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

44.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Çı­nar­cık Ba­ra­jı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19065) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

45.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Ye­ni­şe­hir-Bo­ğaz­köy Ba­ra­jı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19066) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

46.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-İz­nik-Mah­mu­di­ye Kö­yü Gö­le­ti­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19067) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

47.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Bü­yü­kor­han-Ge­dik­ler Kö­yü  Gö­le­ti­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19068) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

48.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Bü­yü­kor­han-Kı­nık Bel­de­si Gö­le­ti­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19069) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

49.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Or­ha­ne­li-Ka­rın­ca­lı Bel­de­si Gö­le­ti­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19070) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

50.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Gem­lik-Bü­yük­kum­la Kö­yü Ba­ra­jı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19071) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

51.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Ka­ra­ca­bey-Gö­le­cik Kö­yü Ba­ra­jı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19072) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

52.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Bü­yü­kor­han-Dur­ha­san Kö­yü Gö­le­ti­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19073) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

53.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Or­ha­ne­li-Göy­nük­be­len Bel­de­si Gö­le­ti­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19074) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

54.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Ni­lü­fer-Gün­gö­ren Kö­yü Gö­le­ti­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19075) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

55.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Ye­ni­şe­hir-Çi­çe­kö­zü Kö­yü Gö­le­ti­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19076) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

56.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Ke­les-Dağ­di­bi Kö­yü Gö­le­ti­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19077) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

57.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Os­man ÖZ­CAN’ın, An­tal­ya’nın il­çe­le­ri­ne do­ğal­gaz ve­ril­me­si­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19078) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

58.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, ço­cuk por­nog­ra­fi­si ko­nu­sun­da alı­nan ön­lem­le­re iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19079) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

59.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, bi­rey­sel si­lah­lan­ma­ya iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19080) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

60.- Uşak Mil­let­ve­ki­li Os­man COŞ­KU­NOĞ­LU’nun, ABD’de ku­ru­lu bir or­ga­ni­zas­yo­nun Tür­ki­ye’de izin­siz fa­ali­yet­te bu­lun­du­ğu id­di­ası­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19081) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

61.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Os­man ÖZ­CAN’ın, An­tal­ya’da­ki ba­zı köy­le­rin yol so­ru­nu­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19082) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/11/2006)

62.- Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Meh­met Se­fa SİR­MEN’in, Ko­ca­eli Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si Ge­nel Sek­re­te­ri­nin res­mi gö­rev­le­rin­den al­dı­ğı top­lam üc­re­te iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19083) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

63.- Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li İz­zet ÇE­TİN’in, Ko­ca­eli Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin iha­le ver­di­ği bir şir­ket­le il­gi­li id­di­ala­ra iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19084) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

64.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Yıl­maz ATEŞ’in, Ma­mak Be­le­di­ye­si Kül­tür Mer­ke­zi­nin ki­ra­la­ma iha­le­si­ne iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19085) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

65.- Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Emin KOÇ’un, An­ka­ra İl Özel İda­re­si me­saj hat­tı­nın  şah­si iş­ler­de kul­la­nıl­dı­ğı id­di­ala­rı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19086) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

66.- Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Zü­he­yir AM­BER’in, İs­ken­de­run’da mey­da­na ge­len sel fe­la­ke­tin­de alı­nan ön­lem­le­re ve za­rar­la­rın te­la­fi­si­ne iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19087) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 16/11/2006)

67.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, Tür­ki­ye’de­ki Dün­ya kül­tür mi­ra­sı lis­te­si­ne gir­me­si bek­le­nen eser­le­re iliş­kin Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19088) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

68.- Edir­ne Mil­let­ve­ki­li Ne­jat GEN­CAN’ın, KPSS kap­sa­mın­da ve dı­şın­da ya­pı­lan per­so­nel alı­mı­na iliş­kin Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19089) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

69.- Ka­ra­man Mil­let­ve­ki­li Mev­lüt AK­GÜN’ün, Ha­zi­ne ara­zi­le­ri­ne iliş­kin Ma­li­ye Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19090) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

70.- Ma­ni­sa Mil­let­ve­ki­li Ha­san ÖREN’in, Sü­mer­bank Ma­ni­sa Pa­muk­lu Men­su­cat A.Ş.’nin özel­leş­ti­ril­me­si­ne iliş­kin Ma­li­ye Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19091) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

71.- Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Muh­sin KOÇ­Yİ­ĞİT’in, özel­leş­tir­me ge­lir­le­ri­ne ve har­ca­ma alan­la­rı­na iliş­kin Ma­li­ye Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19092) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 16/11/2006)

72.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, özel der­sa­ne­le­re iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19093) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

73.- Ka­ra­man Mil­let­ve­ki­li Mev­lüt AK­GÜN’ün, Fran­sız­ca der­si­ne ve Fran­sız­ca eği­tim ve­ren okul­la­ra iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19094) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

74.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU’nun, Ela­zığ’ın, Ala­ca­ka­ya İl­çe­si­nin ye­ni bir li­se bi­na­sı ih­ti­ya­cı­na iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19095) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

75.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ca­nan ARIT­MAN’ın, Nev­şe­hir-Ko­zak­lı-Ça­yi­çi Kö­yü İl­köğ­re­tim öğ­ren­ci­le­riy­le il­gi­li bir id­di­aya iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19096) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

76.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa GA­ZAL­CI’nın, kent mer­kez­le­rin­de­ki okul­la­rın sa­tı­şı­na iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19097) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

77.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL’in, Bur­sa-Or­han­ga­zi Dev­let Has­ta­ne­si­nin uz­man dok­tor ih­ti­ya­cı­na iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19098) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

78.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li En­ver ÖK­TEM’in, has­ta­ne­ler­de­ki en­fek­si­yon va­ka­la­rı­na iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19099) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

79.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li En­ver ÖK­TEM’in, İz­mir’de­ki ba­zı dev­let has­ta­ne­le­ri­nin ba­kım ve ona­rım iha­le­le­ri­ne iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19100) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

80.- Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali ARS­LAN’ın, bir ila­cın te­mi­nin­de ya­şa­nan so­run­la­ra iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19101) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

81.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li En­ver ÖK­TEM’in, bir ila­cın te­mi­nin­de ya­şa­nan so­run­la­ra iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19102) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

82.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN’ın, ÇAY­KUR El­ma­dağ İş­let­me­si iş­çi­le­ri­nin ik­ra­mi­ye­le­ri­nin öden­me­me­si­ne iliş­kin Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19103) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/11/2006)

83.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, Ada­na’da aşı­rı ya­ğış­la­rın ver­di­ği za­ra­ra iliş­kin Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19104) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

84.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, muz it­ha­la­tı­na ve yer­li muz üre­ti­mi­ne iliş­kin Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19105) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

85.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, Lüb­nan’da Türk as­ker­le­ri­nin ko­nuş­lan­dı­ğı böl­ge­de rad­yo­ak­ti­vi­te sap­tan­dı­ğı id­di­ası­na iliş­kin Millî Sa­vun­ma Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19106) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

86.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ’in, Ha­bur sı­nır ka­pı­sı­nın aşı­rı ya­ğış­tan ka­pa­tıl­dı­ğı id­di­ası­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Kür­şad TÜZ­MEN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19107) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/11/2006)

87.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN’in, Fi­nans­bank his­se­le­ri­nin sa­tı­şın­da mü­te­ka­bi­li­yet şar­tı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Ab­dül­la­tif ŞE­NER) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19108) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/11/2006)

88.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, Ada­na’da ke­penk ka­pa­tan es­naf ve sa­nat­kar­la­ra iliş­kin Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19109) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

89.- Os­ma­ni­ye Mil­let­ve­ki­li Ne­ca­ti UZ­DİL’in, BAĞ-KUR emek­li­le­ri ara­sın­da­ki ma­aş far­kı­na iliş­kin Ça­lış­ma ve Sos­yal Gü­ven­lik Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19110) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/11/2006)

90.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN’ın, ya­pı­lan ata­ma­la­ra ve per­so­nel üc­ret­le­ri­ne iliş­kin Tür­ki­ye Bü­yük Millet Mec­li­si Baş­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19111) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 30/10/2006)

Mec­lis Araş­tır­ma­sı Öner­ge­le­ri

1.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Ya­kup KE­PE­NEK ve 59 Mil­let­ve­ki­li­nin, kü­re­sel ısın­ma­nın ül­ke­miz­de et­ki­le­ri­nin araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Ana­ya­sa­nın 98 in­ci, İç­tü­zü­ğün 104 ve 105 in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca bir Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/399) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 24/11/2006)

2.- Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­ka­dir ATEŞ ve 30 Mil­let­ve­ki­li­nin, ka­mu sağ­lık ku­ru­luş­la­rın­da­ki per­for­man­sa da­ya­lı dö­ner ser­ma­ye uy­gu­la­ma­sı­nın araş­tı­rı­la­rak ne­den ol­du­ğu so­run­la­rın gi­de­ril­me­si için  Ana­ya­sa­nın 98 in­ci, İç­tü­zü­ğün 104 ve 105 in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca bir Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/400) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 24/11/2006)

30 Ka­sım 2006 Per­şem­be

Bİ­RİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 14.04

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN – Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 26’ncı Bir­le­şi­mi’ni açı­yo­rum.

III. - YOK­LA­MA

BAŞ­KAN – Elek­tro­nik ci­haz­la yok­la­ma ya­pa­ca­ğım.

Yok­la­ma için beş da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum. Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri­nin oy düğ­me­le­ri­ne ba­sa­rak sa­lon­da bu­lun­duk­la­rı­nı bil­dir­me­le­ri­ni, bu sü­re içe­ri­sin­de elek­tro­nik sis­te­me gi­re­me­yen mil­let­ve­kil­le­ri­nin sa­lon­da ha­zır bu­lu­nan tek­nik per­so­nel­den yar­dım is­te­me­le­ri­ni, bu­na rağ­men sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin ise, yok­la­ma pu­su­la­la­rı­nı, gö­rev­li per­so­nel ara­cı­lı­ğıy­la, beş da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Yok­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la yok­la­ma­ya baş­lan­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, pu­su­la gön­de­ren ar­ka­daş­la­rı­mız Ge­nel Ku­rul­dan ay­rıl­ma­sın­lar.

(Elek­tro­nik ci­haz­la yok­la­ma­ya de­vam edil­di)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, top­lan­tı ye­ter sa­yı­sı yok­tur.

Bir­le­şi­me on da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 14.10

 

İKİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 14.25

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 26’ncı Bir­le­şi­mi’nin İkin­ci Otu­ru­mu’nu açı­yo­rum.

III. - YOK­LA­MA

BAŞ­KAN – Açı­lış­ta ya­pı­lan yok­la­ma­da top­lan­tı ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tı. Şim­di, yok­la­ma iş­le­mi­ni tek­rar­la­ya­ca­ğım.

Yok­la­ma için dört da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum. Ve­ri­len bu sü­re içe­ri­sin­de sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri­nin oy düğ­me­le­ri­ne ba­sa­rak sa­lon­da bu­lun­duk­la­rı­nı bil­dir­me­le­ri­ni, bu sü­re içe­ri­sin­de elek­tro­nik sis­te­me gi­re­me­yen sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri­nin sa­lon­da ha­zır bu­lu­nan tek­nik per­so­nel­den yar­dım is­te­me­le­ri­ni, bu­na rağ­men sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin ise, yok­la­ma pu­su­la­la­rı­nı, gö­rev­li per­so­nel ara­cı­lı­ğıy­la, dört da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Yok­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la yok­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, top­lan­tı ye­ter sa­yı­sı var­dır, gö­rüş­me­le­re baş­lı­yo­ruz.

Gün­de­me geç­me­den ön­ce, üç sa­yın mil­let­ve­ki­li­ne gün­dem dı­şı söz ve­re­ce­ğim.

Gün­dem dı­şı ilk söz, Tür­ki­ye’de dep­rem tar­tış­ma­la­rı ile il­gi­li ol­mak üze­re, Trab­zon Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Asım Ay­kan’a ait.

Bu­yu­run Sa­yın Ay­kan.

Sü­re­niz beş da­ki­ka.

IV. - BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) GÜNDEM DIŞI KONUŞMALAR

1.- Trabzon Milletvekili Asım Aykan’ın, ülkemizde son zamanlarda yapılan deprem tartışmalarının halk üzerinde yarattığı olumsuz etkilere ilişkin gündem dışı konuşması

ASIM AY­KAN (Trab­zon) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; dep­rem ko­nu­sun­da, ulu­sal gör­sel ve ya­zı­lı ba­sı­nı­mız­da yer al­mış, hal­kı­mı­zı te­red­dü­de, pa­ni­ğe sevk eden, ne ka­dar ger­çek olup ol­ma­dı­ğı halk ta­ra­fın­dan tam al­gı­la­na­ma­yan ya­yın­lar­la il­gi­li gö­rüş­le­ri­mi arz et­mek üze­re hu­zur­la­rı­nı­za çık­mış bu­lu­nu­yo­rum. Bu ve­si­ley­le, he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ül­ke­miz bir dep­rem ül­ke­si; aşa­ğı yu­ka­rı, coğ­raf­ya­mı­zın yak­la­şık ola­rak yüz­de 80’i dep­rem ku­şa­ğın­da. Bu­gü­ne ka­dar dep­rem­den çok acı çek­mi­şiz. İn­şal­lah, bun­dan son­ra ay­nı acı­la­ra mu­ha­tap ol­ma­yız. Ama, bir re­ali­tey­le kar­şı kar­şı­ya ol­du­ğu­mu­zu da bil­me­miz ge­re­ki­yor. Bu acı­la­rı çek­me­mek ve­ya en aza in­dir­mek için, her­ke­sin, her ku­ru­mun dik­kat­li ve so­rum­lu dav­ran­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni de bu­ra­da bir kez da­ha vur­gu­la­mak­ta fay­da gö­rü­yo­rum. Bu an­lam­da, Hükûme­ti­mi­zin Kat Mül­ki­ye­ti Ya­sa­sı’nı Mec­li­se ge­tir­mek için ha­zır­la­dı­ğı­nı, kent­sel dö­nü­şü­mün sağ­lan­ma­sı için Ko­mis­yon­dan ya­sa­nın çık­tı­ğı­nı ve Mec­lis gün­de­mi­ne gel­di­ği­ni, baş­ta İs­tan­bul ol­mak üze­re, hem ye­rel yö­ne­tim­le­rin hem va­li­li­ğin hem be­le­di­ye­le­rin alt­ya­pı­yı güç­len­dir­me, resmî bi­na­la­rın sağ­lam­laş­tı­rıl­ma­sı ve ben­ze­ri hu­sus­lar­da ça­lış­ma­lar yap­tı­ğı­nı da bu­ra­dan özel­lik­le vur­gu­la­mak is­ti­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu ya­yın­lar­la il­gi­li, ta­bii, her­ke­sin dik­kat­li ol­ma­sı ge­re­ki­yor. Bu an­lam­da, hem ya­zı­lı ve gör­sel med­ya­mı­zın hem de bi­lim adam­la­rı­mı­zın çok dik­kat­li cüm­le­ler kul­lan­ma­sı ge­re­kir. Ma­ale­sef, bu an­la­yı­şı her za­man gö­re­mi­yo­ruz. So­rum­suz­ca ya­yın­lar hal­kı­mı­zı pa­ni­ğe sü­rük­le­mek­te, zi­hin­sel kar­ga­şa mey­da­na ge­tir­mek­te, hat­ta, in­sa­nı­mı­zın sağ­lı­ğı­nı boz­mak­ta ve top­lum­da cid­di rant kuş­ku­la­rı­nı da be­ra­be­rin­de ta­şı­mak­ta­dır.

Bir bi­lim ada­mı­nın, atı­yo­rum, İs­tan­bul’un bir böl­ge­siy­le il­gi­li yap­mış ol­du­ğu dep­rem tah­mi­ni bir ak­şam son­ra baş­ka bir bi­lim ada­mı ta­ra­fın­dan red­de­dil­mek­te­dir. Ta­bii, bu, eko­no­mik bir­ta­kım kay­gı­la­rı or­ta­ya çı­kar­mak­ta­dır. Bi­lim adam­la­rı­mı­zın rant­la ya­kın, yan ya­na gö­rün­me, bu göl­ge­nin üzer­le­ri­ne düş­me­si gi­bi hiç­bi­ri­mi­zin ar­zu et­me­miş ol­du­ğu bir du­rum or­ta­ya çık­mak­ta­dır. Bu­nun or­ta­dan kal­dı­rıl­ma­sı için özel­lik­le ku­rum­la­rı­mı­zın derhâl dev­re­ye gir­me­si ge­rek­ti­ği­ni hu­zur­la­rı­nız­da vur­gu­la­mak is­ti­yo­rum.

Bu an­lam­da, Bo­ğa­zi­çi Üni­ver­si­te­si­ne bağ­lı Kan­dil­li Ra­sat­ha­ne­mi­zin he­men bu ko­nu­ya mü­da­hil ol­ma­sı ge­re­kir. Os­man­lı’dan iti­ba­ren gel­miş kök­lü ku­rum­la­rı­mız­dan bi­ri­si olan Kan­dil­li­nin, ko­nu et­ra­fın­da­ki açık­la­ma­la­rı vu­zu­ha ka­vuş­tu­ra­cak, yön gös­te­re­cek ve ge­rek­ti­ği za­man ya­zı­lı ve gör­sel med­ya­ya mü­şa­vir ata­mak su­re­tiy­le, ko­nu et­ra­fın­da­ki ya­yın­la­ra mü­da­hil ol­ma­sın­da çok bü­yük fay­da ol­du­ğu ka­na­atin­de­yim. Bu­nun­la il­gi­li ya­zı­mı­zı il­gi­li ku­ru­ma gön­der­dim.

Ay­rı­ca, Rad­yo ve Te­le­viz­yon Üst Ku­ru­lu­mu­zun, RTÜK’ün dev­re­ye gir­me­si la­zım. Bu ya­yın­la­rı ya­pan­lar, bu ya­yın­lar­la il­gi­li dü­zen­le­me­ler is­ti­ka­me­tin­de dü­zen­le­me­ler yap­ma­sı ve mü­da­hil ol­ma­sı ge­rek­ti­ği ka­na­atin­de­yim.

Ay­rı­ca, Ba­yın­dır­lık Ba­kan­lı­ğı­mı­za ver­miş ol­du­ğu­muz bir so­ru öner­ge­siy­le de, bu­nun, bu ko­nu et­ra­fın­da­ki ça­lış­ma­la­rın ko­or­di­ne edil­me­si an­la­mın­da Ba­kan­lı­ğın ne yap­tı­ğı­nı, ne yap­ma­yı dü­şün­dü­ğü­nü, bun­la­rı di­sip­li­ne et­mek an­la­mın­da, hal­kın da­ha ra­hat ve ob­jek­tif bil­gi sa­hi­bi ol­ma­sı ve bi­raz ön­ce ifa­de et­ti­ğim gi­bi, rant kuş­ku­la­rı­nı or­ta­dan kal­dı­ra­cak dü­zen­le­me­ler an­la­mın­da Ba­kan­lı­ğın ne yap­tı­ğı­nı ken­di­le­rin­den sor­muş bu­lu­nu­yo­rum. Umu­yo­rum ki, bu dü­zen­le­me de kı­sa za­man­da ya­pı­lır.

Bi­lim adam­la­rı­mız, ba­zı tah­min­ler, da­ha doğ­ru­su spe­kü­la­tif tah­min­le­rin öte­sin­de dep­rem­le il­gi­li ne ted­bir alın­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni açık­lar­lar­sa da­ha doğ­ru bir iş­lem ya­pa­cak­la­rı­nı dü­şü­nü­yo­rum, ya­ni ça­re­yi gös­ter­mek, ted­bir­le­ri gös­ter­mek nok­ta­sın­da yo­ğun­laş­mak da­ha doğ­ru olur. Ta­bii ki bi­lim­sel öz­gür­lük an­la­mın­da bir­ta­kım tar­tış­ma­lar ya­pı­la­cak­tır, ama, her önü­ne ge­len, te­le­viz­yo­na çı­kıp, iş­te İs­tan­bul’un bu­ra­sı yı­kı­la­cak, bu­ra­sı sağ­lam ka­la­cak, bir gün son­ra baş­ka bir bi­lim ada­mı çı­kı­yor, yok, ora­sı yı­kıl­ma­ya­cak bu­ra­sı yı­kı­la­cak, şu ka­dar yı­kı­la­cak… Ta­bii, ora­da­ki em­lak de­ğer­le­ri ye­re vu­ru­yor. İn­san­lar ak­şam din­le­yip, sa­ba­ha ka­dar kor­ku içe­ri­sin­de, pa­nik içe­ri­sin­de sa­bah­lı­yor­lar. Bi­ze ya­kış­ma­yan bir tab­lo.

Bu ko­nu et­ra­fın­da, hem Ba­kan­lı­ğı­mı­zın hem RTÜK’ün hem de Kan­dil­li Ra­sat­ha­ne­si­nin ge­rek­li ça­lış­ma­la­rı yap­ma­sı ge­rek­ti­ği­ne ina­nı­yo­rum.

Bu dü­zen­le­me­le­rin bir an ön­ce ya­pıl­ma­sı te­men­ni­siy­le, he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Ay­kan.

Sü­re­ye de tam uy­du­ğu­nuz için, ay­rı­ca Baş­kan­lık ola­rak si­ze te­şek­kür edi­yo­ruz.

Gün­dem dı­şı ikin­ci söz, Me­de­ni­yet­ler İt­ti­fa­kı’yla il­gi­li ol­mak üze­re Van Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ha­cı Bi­ner’e ait­tir.

Bu­yu­run Sa­yın Bi­ner. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

2.- Van Milletvekili Hacı Biner’in, Medeniyetler İttifakı Projesi’nin dünya barışı üzerindeki olumlu yansımalarına ilişkin gündem dışı konuşması ve Devlet Bakanı Mehmet Aydın’ın cevabı

HA­CI Bİ­NER (Van) – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bun­dan bir yıl ön­ce baş­la­tı­lan ve 13/11/2006 ta­ri­hin­de dün­ya ka­mu­oyu­na su­nu­lan Me­de­ni­yet­ler İt­ti­fa­kı Pro­je­si’yle ala­ka­lı ola­rak söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, kü­re­sel­le­şen dün­ya­da me­de­ni­yet­ler ara­sın­da ku­tup­laş­ma­la­rın ya­şan­dı­ğı, gi­de­rek da­ha da is­tik­rar­sız ha­le gel­di­ği, şa­şır­tı­cı bo­yut­la­ra va­ran eko­no­mik eşit­siz­lik­ler ve top­lum­lar ara­sın­da de­rin­le­şen uçu­rum­la­rın mey­da­na gel­di­ği he­pi­ni­zin ma­lu­mu­dur. Bu du­ru­mun, halk­la­rı ve mil­let­le­ri kamp­la­ra ayır­mak­ta ol­du­ğu yi­ne bü­tün dün­ya ta­ra­fın­dan bi­lin­mek­te­dir.

Özel­lik­le, Af­ga­nis­tan ve Irak gi­bi ül­ke­ler­de Ba­tı dün­ya­sı­nın yap­tı­ğı as­kerî ha­rekâtlar baş­ta ol­mak üze­re, dün­ya­nın bir­çok kö­şe­sin­de art­mak­ta olan te­rör olay­la­rı in­san­lık âle­mi­ni cid­di ma­na­da sars­mak­ta­dır. Bu du­ru­mun, Müs­lü­man ve Ba­tı top­lum­la­rı ara­sın­da­ki iliş­ki­yi olum­suz yön­de et­ki­le­mek­te ol­du­ğu yi­ne her­ke­sin ma­lu­mu­dur.

Dün­ya bu hâldey­ken el­bet­te ses­siz ka­lı­na­maz­dı. Özel­lik­le, ida­re­le­ri el­le­rin­de bu­lun­du­ran­la­rın bir şey­ler yap­ma­la­rı ge­re­kir­di. Top­lum­lar ara­sın­da köp­rü­ler ku­rul­ma­sı­na, di­ya­log­la­rın ge­liş­ti­ril­me­si­ne, de­rin­le­şen den­ge­siz­li­ğe ça­re bu­lun­ma­sı­na acil ih­ti­yaç var­dı.

İş­te, dün­ya­yı gir­miş ol­du­ğu bu kamp­laş­ma­dan çı­ka­ra­cak bir pro­je ile, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti’nin Baş­ba­ka­nı Sa­yın Re­cep Ta­yip Er­do­ğan ve İs­pan­ya Baş­ba­ka­nı eş baş­kan­lı­ğın­da si­ya­si bir ira­de­ye, or­tak bir ak­la ih­ti­yaç var­dı.

Bu an­la­yış­la ha­re­ket eden sa­yın baş­ba­kan­lar eş su­nu­cu­lu­ğun­da Bir­leş­miş Mil­let­ler Ge­nel Sek­re­te­ri Ko­fi An­nan ta­ra­fın­dan baş­la­tı­lan bu gi­ri­şi­mi, 20 ki­şi­den olu­şan üst dü­zey gru­bun eş baş­kan­lı­ğı­nı Dev­let Ba­ka­nı­mız Sa­yın Meh­met Ay­dın ve Ma­yor, ay­rı­ca çe­şit­li dev­let­ler ve ulus­la­ra­ra­sı or­ga­ni­zas­yon­lar­dan olu­şan Dost­lar Gru­bu Pro­je­si’ne des­tek ver­miş­ler­dir.

Üst dü­zey grup, me­de­ni­yet­ler ara­sın­da an­laş­maz­lık­la­rın ve ça­tış­ma­la­rın ön­len­me­si, uz­laş­ma ça­ba­la­rı­nın des­tek­len­me­si, ba­rış, hoş­gö­rü ve iş bir­li­ği­nin ge­liş­ti­ril­me­si­ne yö­ne­lik ey­lem ek­sen­li ra­por ha­zır­la­mış­lar­dır.

Bah­se ko­nu ra­por bir yıl­lık eme­ğin ürü­nü­dür. Bu ra­por, 13/11/2006 gü­nü İs­tan­bul Çı­ra­ğan Sa­ra­yı’nda Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mız ve İs­pan­ya Baş­ba­ka­nı ta­ra­fın­dan, Bir­leş­miş Mil­let­ler Ge­nel Sek­re­te­ri­nin ha­zır bu­lun­du­ğu ve bir­çok ya­ban­cı ve yer­li yet­ki­li­le­rin iş­ti­rak et­ti­ği top­lan­tı­da, bah­se ko­nu, Sa­yın Ko­fi An­nan’a su­nul­muş­tur. Pro­je­nin te­ma­sı “me­de­ni­le­re ga­le­be çal­mak ik­na ile­dir, ic­bar ile de­ğil­dir” fik­ri­ni içer­mek­te­dir. Za­ten, bu fi­kir, Bir­leş­miş Mil­let­ler nez­din­de ve dün­ya ka­mu­oyun­da yan­kı bul­muş ve iti­bar gör­müş­tür. Bu dü­şün­ce­nin en gü­zel te­za­hü­rü, Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mı­zın ve Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı­mı­zın yo­ğun dip­lo­ma­si­le­ri ne­ti­ce­sin­de, Lüb­nan’a ya­pı­lan te­ca­vü­zün da­ha bü­yük bo­yut­la­ra var­ma­dan ateş­ke­sin sağ­lan­ma­sı ve böl­ge­nin gü­ven­lik al­tı­na alın­ma­sı­dır. Ke­za, Ame­ri­ka’nın İran’a kar­şı tu­tu­mu­nun di­ya­log­la çö­zül­me­si ge­rek­ti­ği ko­nu­sun­da­ki Tür­ki­ye’nin tav­rı yi­ne et­ki­li ol­muş­tur.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ba­na gö­re, Cum­hur­baş­ka­nı­mı­zın da­vet­li­si ola­rak Tür­ki­ye’mi­zi zi­ya­ret eden XVI. Pa­pa Be­ne­dict’in, Me­de­ni­yet­ler İt­ti­fa­kı Pro­je­si’nin baş­ka bir te­za­hü­rü­dür. Za­ten, Baş­ba­ka­nı­mı­zın Pa­pay­la Esen­bo­ğa’da gö­rüş­müş ol­ma­sı da bu te­za­hü­rün bir ne­ti­ce­si ola­rak bü­tün dün­ya ka­mu­oyu­na yan­sı­mış­tır. Pa­pa­nın Cum­hur­baş­ka­nı­mı­zı zi­ya­re­ti sı­ra­sın­da “Tür­ki­ye’nin Av­ru­pa Bir­li­ği nez­din­de des­tek­le­ne­ce­ği” ifa­de­si de bi­zim için önem arz et­mek­te­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Bu­yu­run.

HA­CI Bİ­NER (De­vam­la) – Da­ha son­ra Pa­pa’nın Di­ya­net İş­le­ri Baş­ka­nı­mı­zı zi­ya­re­ti ger­çek­ten olum­lu ne­ti­ce iz­har et­miş­tir. Di­ya­net İş­le­ri Baş­ka­nı­mı­zın ora­da­ki tav­rı, ba­sı­na yan­sı­yan me­sa­jı ger­çek­ten şa­ya­nı dik­kat­tir. Ken­di­si­ni kut­lu­yo­rum, te­şek­kür­le­ri­mi su­nu­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, as­lın­da, AK Par­ti, ik­ti­da­rı dev­ral­dı­ğı gün­den bu ya­na sa­de­ce iç­te de­ğil dış­ta da bu tav­rı­nı sür­dür­müş, bu ko­nu­da bü­yük ne­ti­ce­ler al­mış­tır. Ay­rı­ca, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­ka­nı­mız Mec­li­si­mi­zi tem­si­len yurt dı­şı ge­zi­le­rin­de, yurt dı­şı zi­ya­ret­le­rin­de hep bu te­ma­la­rı iş­le­miş­tir. Ken­di­si­ne te­şek­kür edi­yo­rum. Siz de­ğer­li Par­la­men­to üye­le­ri­nin dost­luk grup­la­rı va­sı­ta­sıy­la yurt dı­şın­da yap­tı­ğı­nız zi­ya­ret­ler­de, ger­çek­ten, Par­la­men­to­mu­zun ve mil­le­ti­mi­zin iti­ba­rı art­mış­tır.

Ben, me­de­ni­yet­ler it­ti­fa­kı­nın da­im ol­ma­sı­nı di­li­yor, yü­ce he­ye­ti­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Bi­ner.

Hükûmet adı­na, Dev­let Ba­ka­nı­mız Sa­yın Pro­fe­sör Meh­met Ay­dın ce­vap ve­re­cek­tir efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

DEV­LET BA­KA­NI MEH­MET AY­DIN (İz­mir) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ben de he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Fır­sat düş­müş­ken, mü­sa­ade­niz­le, bir iki nok­ta­ya te­mas et­mek is­ti­yo­rum; çün­kü, bu pro­je, ha­ki­ka­ten, Mil­let­ve­ki­li­mi­zin de söy­le­di­ği gi­bi son de­re­ce önem­li bir pro­je. Za­ten, öne­mi ulus­lar üs­tü, ulus­la­ra­ra­sı bü­tün ku­ru­luş­la­rın bü­yük bir he­ye­can­la des­tek­le­me­sin­den de an­la­şı­lı­yor. Biz, za­ten, bu pro­je ha­zır­la­nır­ken, bu prog­ram ha­zır­la­nır­ken de be­ra­ber ça­lış­tık. Me­se­la, AGİT’in önem­li kat­kı­sı ol­du, İs­lam Kon­fe­ran­sı Teş­ki­la­tı­nın önem­li kat­kı­sı ol­du, Av­ru­pa Bir­li­ği­nin önem­li kat­kı­sı ol­du. Di­ğer bü­tün -bu­ra­da za­ma­nı­nı­zı al­ma­mak için say­ma­ya­yım- ulus­la­ra­ra­sı ku­ru­luş­la­rın hep­si­nin kat­kı­sı ol­du. Ta­bii, içe­ri­ği­ni dol­dur­mak an­la­mın­da söy­le­mi­yo­rum bu kat­kı­yı, ama bu ça­lış­ma­nın ar­ka­sın­da ce­sa­ret ve­ri­ci ni­te­lik­te kat­kı­lar ol­du. Bu pro­je du­rup du­rur­ken or­ta­ya çık­ma­dı za­ten, bir zo­run­lu­luk ola­rak or­ta­ya çık­tı. Ger­çek­ten de bir­ta­kım ko­nu­la­rın ba­rış ve gü­ven­lik adı­na açık­lı­ğa ka­vuş­ma­sı ge­re­ki­yor­du. Me­se­la, he­men he­men her yer­de me­de­ni­yet­ler ara­sı ça­tış­ma­dan bah­se­di­yo­ruz ve­ya kül­tür­ler ara­sı ça­tış­ma­dan bah­se­di­yo­ruz; ama, bun­la­rın ger­çek­ten me­de­ni­yet­ler ara­sın­da, kül­tür­ler ara­sın­da bir ça­tış­ma olup ol­ma­dı­ğı ko­nu­su ken­di ba­şı­na bı­ra­kı­la­cak, “ora­da dur­sun” de­ne­cek bir ko­nu de­ğil­dir. Ni­te­kim, za­ten ha­zır­la­nan bu ra­por uzun­ca bir po­li­tik tah­lil­le baş­lı­yor. Ra­po­run ana göv­de­si­ni si­ya­si bir ana­liz oluş­tu­ru­yor; çün­kü, ka­na­ati­mi­ze gö­re bu­gün dün­ya­nın kar­şı kar­şı­ya bu­lun­du­ğu du­rum, so­run, prob­lem, her ne der­sek di­ye­lim, özü iti­ba­rıy­la si­ya­si de­ğil­dir. Ya­ni, in­san­lar kül­tü­rel fark­lar­dan do­la­yı kav­ga et­mi­yor, me­de­ni­yet fark­lı­lık­la­rın­dan do­la­yı kav­ga et­mi­yor. Yi­ne, es­ki­den kav­ga et­tik­le­ri se­bep­le­rin bü­yük bir kıs­mın­dan do­la­yı kav­ga edi­yor. Ulu­sal çı­kar­lar var, millî men­fa­at­ler var, ay­rı­ca güç si­ya­se­ti var, ve­sa­ire, ama, ma­ale­sef, bu ara­da kül­tür­ler ve me­de­ni­yet­ler bir ba­kı­ma yar­dım edi­ci ola­rak işin içi­ne ka­tı­lı­yor. Do­la­yı­sıy­la, bi­zim tah­li­li­mi­zin önem­li bir kıs­mı­nın, ya­ni -yük­sek dü­zey­li grup üye­si ola­rak bu­nu söy­lü­yo­rum, eş baş­ka­nı ola­rak söy­lü­yo­rum- tah­li­li­mi­zin si­ya­si ol­ma­sı­nın ama­cı ger­çek­ten bir açık ve se­çik­lik ge­tir­mek idi. Zan­ne­di­yo­rum, o ko­nu­da -oku­yan­la­rın de­ğer­len­dir­me­le­ri­ne ba­kı­lır­sa- önem­li bir me­sa­fe alın­dı.

İkin­ci­si: Yi­ne ay­nı ra­po­run, bu si­ya­si tah­li­lin he­men ar­ka­sın­dan bir “Si­ya­si Öne­ri­ler” kıs­mı var. Ya­ni, bu zor­luk­la­rın aşıl­ma­sı için si­ya­set ala­nın­da ne­le­rin ya­pıl­ma­sı la­zım? Millî po­li­ti­ka­lar bağ­la­mın­da ne­le­rin ya­pıl­ma­sı la­zım? Ulus­la­ra­ra­sı po­li­ti­ka­da, ulus­la­ra­ra­sı iliş­ki­ler­de ne­le­rin ya­pıl­ma­sı la­zım? Yi­ne, ora­da da cid­di bir­ta­kım öne­ri­ler var­dır.

Ra­po­run ikin­ci kıs­mı ise, da­ha çok “Ak­si­yon Alan­la­rı” di­ye ad­lan­dı­rı­lan alan­dır. Ya­ni, bir ba­kı­ma, ba­rı­şın sağ­la­na­bil­me­si için, gü­ven­li­ğin sağ­la­na­bil­me­si için, bel­li, te­mel alan­lar­da çok cid­di so­mut pro­je­le­rin ya­pıl­ma­sı ge­re­ki­yor ve ona gö­re bir ha­re­ket pla­nı­nın ha­zır­lan­ma­sı ge­re­ki­yor. Biz, ta­bii, bü­tün alan­lar­la il­gi­li ha­re­ket pla­nı ha­zır­la­ya­cak du­rum­da de­ğil­dik. Biz, alan­la­rı be­lir­le­dik. Şim­di, Bir­leş­miş Mil­let­le­re üye olan bü­tün ül­ke­ler ken­di millî po­li­ti­ka­la­rı­nın bir par­ça­sı ola­rak, bir oluş­tu­ru­cu un­su­ru ola­rak bu so­mut pro­je­le­ri üre­te­cek­ler ve o so­mut pro­je­ler, iş­te asıl bu prog­ra­mın içi­ni dol­dur­mak ba­kı­mın­dan, onun te­me­li­ni oluş­tur­mak ba­kı­mın­dan ya­rar sağ­la­ya­cak­lar.

Te­mel alan­lar şun­lar­dır: Bi­ri eği­tim­dir. Ger­çek­ten bu­gün “kül­tür­ler ara­sı ça­tış­ma­lar” de­nen ha­di­se­nin, fe­no­me­nin önem­li bir kıs­mı ce­ha­let­ten kay­nak­la­nı­yor. İn­san­lar bir­bir­le­ri­nin inanç­la­rı­nı bil­mi­yor­lar, kül­tür­le­ri­ni bil­mi­yor­lar, me­de­ni­yet­le­ri­ni bil­mi­yor­lar. İs­lam şöy­le şöy­le­dir, Ba­tı şöy­le şöy­le­dir, di­yo­ruz ve çok ke­re bu ge­nel­le­me­ler -sa­de­ce ge­nel­le­me­ler ol­sa bir şey de­me­ye­ce­ğiz, ama- ay­nı za­man­da ka­rar ve­ri­ci çev­re­le­ri et­ki­li­yor, po­li­ti­ka­yı et­ki­li­yor, po­li­ti­ka olu­yor. Bu ba­kım­dan bun­la­rın cid­di­ye alın­ma­sı ge­re­ki­yor ve eği­tim bu­ra­da ha­ya­ti rol oy­nu­yor. Eğer biz eği­tim­de ye­ni bir viz­yo­na, ye­ni bir an­la­yı­şa ko­yul­maz­sak, açık­ça­sı kül­tür­ler ara­sın­da­ki mü­ca­de­le de ola­bi­lir, ar­ta­bi­lir, baş­ka cid­di sı­kın­tı­lar da ola­bi­lir.

İkin­ci­si, med­ya­dır. Med­ya­ya çok önem­li gö­rev dü­şü­yor. Eğer mil­let­ler, ulus­lar, me­de­ni­yet­ler, kül­tür­ler ba­rış için­de bir­lik­te var ola­cak­lar­sa med­ya­nın öne­mi inkâr edi­le­mez. Ba­zen 10 bi­lim ada­mı­nın, 20 bi­lim ada­mı­nın ay­lar­ca ça­lı­şıp in­şa et­me­ye ça­lış­tı­ğı bir hu­sus, bir iki yan­lış, ta­raf­lı ya­yın­la yı­kı­la­bi­li­yor ve bun­lar her ta­ra­fa ula­şa­bi­li­yor, cid­di so­run­la­rın çık­ma­sı­na se­bep olu­yor. Ka­ri­ka­tür kri­zi­ni ha­tır­la­ya­lım, da­ha baş­ka kriz­le­ri ha­tır­la­ya­lım ve ora­da ha­ki­ka­ten ya­pı­cı rol oy­na­yan med­yay­la bu­na al­dı­rış et­me­yen med­ya ara­sın­da ne ka­dar fark ol­du­ğu­nu ve özel­lik­le oto­kon­tro­lü­nü yap­ma­yan kıs­mı­nın, med­ya­nın -öy­le di­ye­yim- ne ka­dar tah­rip edi­ci ol­du­ğu­nu he­pi­miz gör­dük.

Bir di­ğer hu­sus genç­lik­tir. Genç­lik, ger­çek­ten bu­gün çok zor du­rum­da­dır, sı­kın­tıy­la kar­şı kar­şı­ya­dır. Bu­gün di­ye­lim ki Tür­ki­ye’yle il­gi­li Ba­tı’da söy­le­ne­bi­le­cek te­mel­siz, olum­suz bir cüm­le, çok ke­re genç­le­ri çok ya­kın­dan il­gi­len­di­ri­yor. Ben da­ha dün dön­düm, bir­kaç ül­ke­yi do­laş­tım, genç­le­ri­miz­le bir ara­ya gel­dim; ufa­cık bir cüm­le, ba­zen on­la­rın bü­yük bir he­ye­can­la tep­ki gös­ter­me­le­ri­ne se­bep olu­yor. Do­la­yı­sıy­la, biz, genç­ler üze­rin­de ye­ni­den, tek­rar, baş­ta eği­tim ol­mak üze­re iliş­ki­le­ri, da­ha ba­rış te­me­li­ne, da­ha uyum te­me­li­ne da­ya­nan iliş­ki­le­ri­ni eğer ge­liş­tir­mez­sek or­ta­da cid­di sı­kın­tı­lar olur. Çok cid­di so­mut ça­ba­la­ra ve po­li­ti­ka­la­ra ora­da da ih­ti­yaç var.

Üçün­cü­sü, en­teg­ras­yon. Bi­zi çok ya­kın­dan il­gi­len­di­ren ha­ya­ti bir ko­nu­dur, ama ay­nı za­man­da dün­ya­yı il­gi­len­di­ren ha­ya­ti bir ko­nu­dur. Eğer en­teg­ras­yon­da ba­şa­rı­lı ola­maz­sak, özel­lik­le Ba­tı’da, ya­ni bu­gün­kü Av­ru­pa Bir­li­ğin­de en­teg­ras­yon­da ba­şa­rı­lı ola­maz­sak, baş­ka hiç­bir yer­de “bir­lik­te ya­şa­ma de­di­ği­miz” şe­yi ba­şar­ma­mız müm­kün de­ğil­dir. Av­ru­pa, bir la­bo­ra­tu­var­dır. Bu la­bo­ra­tu­va­rın cid­di­ye alın­ma­sı la­zım ve Av­ru­pa’da özel­lik­le Müs­lü­man kö­ken­li nü­fu­sun in­sa­ni bir kay­naş­ma­ya, in­sa­ni bir en­teg­ras­yo­na doğ­ru ile­til­me­si la­zım, gö­tü­rül­me­si la­zım. Bu­nun için, bi­ze de çok bü­yük rol dü­şü­yor, çok bü­yük va­zi­fe dü­şü­yor; ama, ay­nı za­man­da, o in­san­la­rın ya­şa­dı­ğı ül­ke­ler­de de çok önem­li iş­le­rin ya­pıl­ma­sı ge­re­ki­yor.

Ay­rı­ca, ka­dın­la il­gi­li ko­nu­lar da son de­re­ce ha­ya­ti önem arz edi­yor. O ko­nu­da da her iki ta­ra­fın, il­gi­li her ta­ra­fın yap­mak du­ru­mun­da, zo­run­da ol­du­ğu epey­ce şey var. Bun­lar, sa­de­ce, de­di­ğim gi­bi, ora­da pro­je­le­rin ya­pıl­ma­sı, so­mut pro­je­le­rin ya­pıl­ma­sı ge­re­ken te­mel alan­lar­dır.

Şim­di, ümit edi­yo­rum, önü­müz­de­ki iki haf­ta içe­ri­sin­de, sa­nı­yo­rum, Ara­lı­ğın 18’in­de Bir­leş­miş Mil­let­ler­de bir baş­ka gay­ri­resmî bir top­lan­tı dü­zen­le­ne­cek ve bu Me­de­ni­yet­ler İt­ti­fa­kı Pro­je­si dün­ya­ya ta­nı­tı­la­cak. Ora­da çok önem­li in­san­lar, et­ki­li in­san­lar, et­ki­li ku­ru­luş­lar tem­sil­ci­le­ri da­vet edi­le­cek ve ora­da ye­ni­den kü­re­sel bo­yut­lu bir ta­nı­tım ya­pı­la­cak ve de on­dan son­ra, Bir­leş­miş Mil­let­ler Ge­nel Sek­re­te­ri… Za­ten, şim­di­ki Ge­nel Sek­re­te­rin gö­re­vi de bu git­ti­ği­miz ta­rih için­de, he­men he­men bir haf­ta, iki haf­ta son­ra so­na eri­yor. Do­la­yı­sıy­la, bu top­lan­tı­da ye­ni Ge­nel Sek­re­ter de ha­zır ola­cak. Her iki Ge­nel Sek­re­ter­le bir­lik­te, bu pro­je­nin ne ol­du­ğu, ma­hi­ye­ti­nin ne ol­du­ğu üze­rin­de bir da­ha bir bil­gi­len­dir­me top­lan­tı­sı ya­pı­la­cak ve son­ra, du­rum, üye ül­ke­le­re in­ti­kal ede­cek­tir, Bir­leş­miş Mil­let­le­re üye ül­ke­le­re in­ti­kal ede­cek­tir. Za­ten, şu an­da “it­ti­fak pro­je­si­nin gö­nül­lü­le­ri ve­ya dost­la­rı” di­ye 70 ci­va­rın­da hükûmet var. On­la­rın Bir­leş­miş Mil­let­ler­de­ki da­imî tem­sil­ci­le­ri de her za­man bi­zim­le be­ra­ber ol­du­lar.

Ümit edi­yo­rum, bu pro­je, en azın­dan kar­şı kar­şı­ya bu­lun­du­ğu­muz önem­li so­run­la­rın önem­li bir kıs­mı­nın çö­zü­mü­ne kat­kı sağ­la­ya­cak­tır. Bu, hükûmet­ler üs­tü bir pro­je­dir; bu, ulus­lar üs­tü bir pro­je­dir; do­la­yı­sıy­la, he­pi­mi­zin des­tek ol­ma­sı la­zım. Biz, ta­bii, Tür­ki­ye ola­rak, bu pro­je­nin için­de ya­pı­cı bir un­sur ola­rak, yö­ne­ti­ci bir un­sur ola­rak bu­lun­ma­nın da ay­rı­ca imkânı­nı, ay­rı­ca ha­ki­ka­ten haz­zı­nı da ya­şa­mış ol­duk.

Tek­rar, dik­ka­ti­niz­den do­la­yı te­şek­kür edi­yor, Sa­yın Baş­kan ve de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; he­pi­ni­ze say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Sa­yın Ba­ka­na te­şek­kür edi­yo­ruz.

Gün­dem dı­şı üçün­cü söz is­te­ği, ül­ke­miz­de va­kıf­la­rın öne­mi hak­kın­da ol­mak üze­re, Ço­rum Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ali Yük­sel Ka­vuş­tu’ya ait­tir. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

3.- Çorum Milletvekili Ali Yüksel Kavuştu’nun, vakıf müessesesinin, toplumda sosyal adaletin, dayanışmanın, huzur ve barışın tesisine olan faydalarına ilişkin gündem dışı konuşması ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin’in cevabı

ALİ YÜK­SEL KA­VUŞ­TU (Ço­rum) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; va­kıf­la­rın öne­mi hak­kın­da gün­dem dı­şı söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ta­rihî de­rin­li­ğin­den do­la­yı va­kıf­la­rı çok de­ği­şik açı­lar­dan ele al­mak ve de­ğer­len­dir­mek müm­kün­dür. Bu­gü­ne ka­dar va­kıf­lar, hu­ku­ki du­ru­mu ve teş­ki­lat ya­pı­sı açı­sın­dan, ay­nı za­man­da amaç­la­rı iti­ba­rıy­la çok sa­yı­da araş­tır­ma­ya ko­nu ol­muş­tur. Va­kıf, İs­lam ül­ke­le­rin­de, Sel­çuk­lu ve Os­man­lı Dev­le­ti’nde asır­lar bo­yu önem­li hiz­met­ler gör­müş, eko­no­mik ve sos­yal ha­yat üze­rin­de de­rin iz­ler bı­rak­mış­tır; dinî ka­rak­te­ri ve hu­ku­ki ya­pı­sı ön pla­na çı­kan sos­yal, eko­no­mik ve kül­tü­rel ni­te­lik­te bir mü­es­se­se­dir. Va­kıf mü­es­se­se­si top­lum­da sos­yal ada­le­tin, da­ya­nış­ma­nın, top­lum­da hu­zur ve ba­rı­şın te­si­si­ne çok önem­li fay­da­lar sağ­la­mış­tır. Ge­rek Os­man­lı Dö­ne­min­de ve ge­rek­se de cum­hu­ri­yet dö­ne­min­de va­kıf­la­rı­mı­zın ku­rul­ma­sı ve yay­gın­laş­ma­sın­da İs­lam di­ni­nin ha­yır ve in­sa­ni ba­kış açı­sı­nın çok bü­yük et­ki­si ol­muş­tur.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Pey­gam­ber Efen­di­miz bir­çok söz­le­rin­de vak­fı teş­vik et­miş­tir. Vak­fın ge­liş­me­sin­de et­ki­si­nin bü­yük ol­du­ğu ka­bul edi­len sö­zü şu­dur: “İn­san öl­dü­ğü za­man ar­tık ha­yır iş­le­ye­mez ve ken­din­den son­ra üç şey ka­lır: Sü­rek­li sa­da­ka, baş­ka­la­rı­na fay­da sağ­la­yan ilim ve ken­di­si­ne dua eden ha­yır­lı ev­lat.” Bu ifa­de­de­ki “sü­rek­li sa­da­ka”nın va­kıf ol­du­ğu ka­bul edi­lir.

Var­lık­lı in­san­la­rın Al­lah’a yak­laş­mak dü­şün­ce­si baş­ta ol­mak üze­re, dinî ve sos­yal ne­den­ler­le ca­mi­ler, med­re­se­ler, has­ta­ne­ler, hu­zu­rev­le­ri, ha­mam­lar, çeş­me­ler, ker­van­sa­ray­lar in­şa et­me­le­ri, va­kıf me­de­ni­ye­ti­nin oluş­ma­sın­da bü­yük rol oy­na­mış­tır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bu va­kıf me­de­ni­ye­ti sa­ye­sin­de Os­man­lı Dö­ne­mi sos­yal ha­ya­tın­da va­kıf, “bir ki­şi va­kıf bir ev­de do­ğar, va­kıf be­şik­te uyur, va­kıf mal­la­rın­dan yer ve içer, va­kıf ki­tap­la­rın­dan okur, va­kıf bir mek­tep ve med­re­se­de öğ­re­tim gö­rür, va­kıf bir mek­tep ve med­re­se­de ho­ca­lık ya­par, va­kıf ida­re­sin­den üc­re­ti­ni alır ve öl­dü­ğü za­man va­kıf bir ta­bu­ta ko­nur, va­kıf bir me­zar­lı­ğa gö­mü­lür­dü” şek­lin­de­ki ifa­de­si­ni bul­muş­tur.

Top­lum ve dev­let ha­ya­tı­mı­zın her ala­nın­da ken­di­ni ağır­lık­lı ola­rak his­set­ti­ren va­kıf mü­es­se­si­ni bu ka­dar ge­niş hiz­met ve fa­ali­yet alan­la­rın­da ba­şa­rı­ya ulaş­tı­ran, “hal­kı ya­şat ki dev­let ya­şa­sın” fel­se­fe­si­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; gü­nü­mü­zün ih­ti­yaç­la­rı ge­re­ği va­kıf­lar­da ye­ni­den ya­pı­lan­ma ge­rek­mek­te­dir. Bu iti­bar­la, Hükûme­ti­miz ta­ra­fın­dan ha­zır­la­nan ve il­gi­li ko­mis­yon­lar ta­ra­fın­dan da önem­li kat­kı­lar sağ­la­na­rak Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Ge­nel Ku­ru­lun­da Va­kıf­lar Ka­nu­nu Ta­sa­rı­sı’na, siz de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zin kat­kı­la­rıy­la, mua­sır bir ni­te­lik ka­zan­dı­rıl­mış­tır. An­cak, Sa­yın Cum­hur­baş­ka­nı­mız ta­ra­fın­dan, 9 mad­de­de de­ği­şik­lik ya­pıl­mak üze­re ge­ri gön­de­ril­miş­tir. Faz­la za­man kay­bet­me­den, Va­kıf­lar Ka­nu­nu’nu bir an ön­ce ha­ya­ta ge­çir­me­li­yiz.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bu duy­gu ve dü­şün­ce­ler­le, va­kıf hiz­met­le­ri­ne gö­nül ver­miş, va­kıf hiz­met­le­ri­ne kat­kı sağ­la­yan her­ke­si kut­lu­yor, yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Ka­vuş­tu.

DEV­LET BA­KA­NI VE BAŞ­BA­KAN YAR­DIM­CI­SI MEH­MET ALİ ŞA­HİN (İs­tan­bul) – Kı­sa bir açık­la­ma ya­pa­bi­lir mi­yim?

BAŞ­KAN – Efen­dim, Sa­yın Ka­vuş­tu’nun bu gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı­na, Hükûmet adı­na, Sa­yın Baş­ba­kan Yar­dım­cı­mız Meh­met Ali Şa­hin ce­vap ve­re­cek­tir.

Bu­yu­run. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ALİ RI­ZA BO­DUR (İz­mir) – Çok gü­zel se­nar­yo var Sa­yın Baş­kan!

OR­HAN ERAS­LAN (Niğ­de) – Bu sö­zü bi­ze ver­se­niz de biz ko­nuş­sak, ce­vap­la­sak, da­ha şık olur.

DEV­LET BA­KA­NI VE BAŞ­BA­KAN YAR­DIM­CI­SI MEH­MET ALİ ŞA­HİN (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­ka­nım, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; he­pi­ni­zi sev­giy­le, say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Ço­rum Mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız Ali Yük­sel Ka­vuş­tu Bey, ül­ke­miz­de­ki va­kıf hiz­met­le­riy­le il­gi­li ve ta­bii, bu hiz­met­le­ri Tür­ki­ye’de yü­rü­ten Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün iş­le­viy­le il­gi­li çok övü­cü ve ufuk açı­cı be­yan­lar­da bu­lun­du. Ken­di­si­ne, böy­le­si­ne önem­li bir ko­nu­yu Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si gün­de­mi­ne ta­şı­dı­ğı için te­şek­kür edi­yo­rum.

Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü, Tür­ki­ye’de, va­kıf ala­nıy­la il­gi­li hiz­met­le­ri yü­rüt­mek­le gö­rev­li, cum­hu­ri­ye­tin baş­lan­gı­cın­dan be­ri var olan ve fa­ali­yet­le­ri gi­de­rek de ar­tan bir ge­nel mü­dür­lük­tür. Üç ana baş­lık ha­lin­de Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün hiz­met­le­ri­ni de­ğer­len­di­re­bi­li­riz. Bun­lar­dan bir ta­ne­si, ec­dat ya­digârı abi­de eser ni­te­li­ğin­de­ki va­kıf eser­le­ri­ne sa­hip çık­mak, on­la­rın yok ol­ma­sı­nı ön­le­mek, onar­ma­ya ve res­to­ras­yo­na ih­ti­ya­cı var­sa bun­la­rı ger­çek­leş­tir­mek. İkin­ci­si de, Tür­ki­ye’de var olan va­kıf­la­rı ya­sal çer­çe­ve­de de­net­le­mek, on­la­rın ya­sa­la­ra ve yö­net­me­lik­le­re uy­gun fa­ali­yet­te bu­lun­ma­la­rı­nı gö­zet­mek. Üçün­cü bir fa­ali­yet ala­nı da, va­kıf ru­hu­nu can­lı tut­mak, hat­ta bu ru­hu da­ha da can­lan­dır­mak ve ger­çek­ten bu ge­le­ne­ği ya­şat­mak ve biz­den son­ra­ki ne­sil­le­re de bu ru­hu aşı­la­mak. Sa­yın Ka­vuş­tu da­ha çok bu ko­nu­nun üze­rin­de dur­du­lar, ken­di­le­ri­ne o ba­kım­dan da te­şek­kür edi­yo­rum.

Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü Ba­kan­lı­ğım dö­ne­min­de bu alan­lar­la il­gi­li han­gi hiz­met­le­ri yap­tı, özet hâlin­de bir­kaç cüm­ley­le bu fa­ali­yet­ler­le il­gi­li yap­tı­ğı­mız hiz­met­le­ri siz­ler­le pay­laş­mak is­ti­yo­rum.

Ön­ce, va­kıf eser­le­ri de­dik. 18.500, so­rum­lu­lu­ğu­muz­da va­kıf ese­ri­miz var, ca­mi, mes­cit, han, ha­mam, ker­van­sa­ray, ima­ret­ha­ne, bun­la­rı ço­ğal­ta­bi­li­riz, 18.500 adet. De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, gö­re­ve gel­di­ğim­de bu ra­ka­mı ba­na 9.459 ola­rak bil­dir­miş­ler­di. An­cak, Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­müz, baş­ta Ge­nel Mü­dü­rü­müz ol­mak üze­re, ar­ka­daş­lar cid­di bir ça­lış­ma yap­tı­lar, bir en­van­ter ça­lış­ma­sı or­ta­ya koy­du­lar. Şu an­da, so­rum­lu­lu­ğu­muz al­tın­da 18.500 va­kıf ese­ri var. Hat­ta, şim­di, bir ça­lış­ma da­ha ya­pı­yo­ruz, va­kıf eser­le­ri vi­deo film ar­şi­vi ku­ru­yo­ruz. Bu ko­nu­da­ki ça­lış­ma­lar bü­yük bir hız­la de­vam edi­yor. Va­kıf eser­le­ri­ni di­ji­tal or­tam­da ka­yıt al­tı­na alı­yo­ruz. Hep­si­ni ori­ji­nal ve son sis­tem film ma­ki­ne­le­riy­le gö­rün­tü­lü­yo­ruz, bil­gi­sa­yar or­ta­mı­na ak­ta­rı­yo­ruz ve me­rak­lı­la­rın, il­gi­le­nen­le­rin o va­kıf ese­ri­nin bu­lun­du­ğu ye­re git­me­den o va­kıf ese­ri­ni ve­ya eser­le­ri­ni gör­me imkânı­na sa­hip ol­ma­sı­nı sağ­lı­yo­ruz.

Şu ana ka­dar ne ka­dar va­kıf ese­ri­ni res­to­re et­ti­niz di­ye so­ra­cak olur­sa­nız, mu­ka­ye­se­li ce­vap ver­mek is­ti­yo­rum. Biz­den ön­ce­ki dört yıl­lık dö­nem­de, sa­de­ce 46 ta­ne va­kıf ese­ri ona­rı­la­bil­miş. Bu yıl so­nu iti­ba­rıy­la 1.800 ci­va­rın­da va­kıf ese­ri­ni onar­mış ola­ca­ğız (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) ve şu an­da pro­je iha­le­le­ri de­vam eden 1.000’e ya­kın da va­kıf ese­riy­le il­gi­li ça­lış­ma­la­rı­mız bü­yük bir hız­la de­vam edi­yor. Bi­li­yor­su­nuz, bu va­kıf eser­le­ri­nin pro­je­le­ri­nin Ta­bi­at Var­lık­la­rı­nı Ko­ru­ma Ku­ru­lun­dan da geç­me­si ge­re­ki­yor. Eğer bir za­man kay­bı var ise, ya­ni ge­cik­me var ise, bi­le­si­niz ki, Ku­rul­da­ki bu yo­ğun dos­ya ade­di­nin kı­sa sü­re­de ne­ti­ce­len­me­me­sin­den kay­nak­la­nı­yor.

Şu­nu ifa­de et­mek is­ti­yo­rum: Tür­ki­ye’de­ki tüm va­kıf eser­le­ri­ne sa­hip çı­ka­bi­le­cek bir eko­no­mik gü­ce, bir büt­çe­ye Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­müz sa­hip ol­du. 2003 yı­lın­da büt­çe­miz 40 tril­yon­ken, 2006 yı­lın­da­ki büt­çe­miz 10 mis­li ar­ta­rak 400 tril­yon Türk li­ra­sıy­dı. Ge­nel büt­çe­den kat­kı al­mı­yo­ruz, da­ha ön­ce nis­bi de ol­sa alı­nı­yor­du, şu an­da ge­nel büt­çe­den her­han­gi bir kat­kı al­ma­dan bu­nu ger­çek­leş­ti­ri­yo­ruz. Bu­nun en önem­li ne­den­le­rin­den bi­ri­ni hu­zu­ru­nuz­da ifa­de et­mek is­ti­yo­rum: Va­kıf­ban­kın en bü­yük or­ta­ğı, his­se­da­rı Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­dür, an­cak, Va­kıf­bank, biz gö­re­ve gel­di­ği­miz ana ka­dar, bu his­se­si kar­şı­lı­ğı Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne her­han­gi bir iş­ti­rak pa­yı fi­lan, ya­ni yıl­lık kârın­dan bir pay ak­ta­ra­ma­mış; da­ha çok, Va­kıf­bank ser­ma­ye ar­tı­rı­mı ih­ti­ya­cı his­set­ti­ğin­de, Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğün­den ken­di­si­ne doğ­ru bir kay­nak ak­ta­rı­şı şek­lin­de bir mu­ame­le­ye ta­nık olu­yo­ruz, bir fa­ali­ye­te ta­nık olu­yo­ruz.

Tür­ki­ye, AK Par­ti ik­ti­da­rıy­la, el ko­nan, içi bo­şal­tı­lan ban­ka­lar dev­ri­ni ge­ri­de bı­rak­tı, dün­ya­da iti­bar gö­ren, kâr eden ban­ka­lar dö­ne­mi­ne geç­ti (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) ve Va­kıf­bank, şu an­da, kârı­nı ve öz kay­nak­la­rı­nı en çok ar­tı­ran ban­ka­lar­dan bi­ri ha­li­ne gel­miş­tir. Tür­ki­ye’de, dört yıl­lık dö­nem­de, özel ve dev­let ban­ka­la­rı da­hil tüm ban­ka­lar öz kay­nak­la­rı­nı yüz­de 119 nis­pe­tin­de ar­tı­rır­ken, Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü öz kay­nak­la­rı­nı yüz­de 449 ar­tır­mış­tır. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Bu, ta­bii, çok dik­kat­li bir ça­lış­ma­nın so­nu­cu­dur. Ta­bii, Tür­ki­ye’de tek par­ti ik­ti­da­rı­nın ge­tir­miş ol­du­ğu si­ya­si is­tik­ra­rın eko­no­mik is­tik­ra­ra yan­sı­ma­sı­nın da so­nu­cu­dur. Ger­çek­ten, şu an­da Tür­ki­ye’de var olan ban­ka­lar çok cid­di de­net­le­ni­yor ye­ni Ban­ka­lar Ka­nu­nu’yla ve tüm ban­ka­lar da kârda­dır. Ve da­ha ön­ce ya­şa­dı­ğı­mız kriz­ler­de Tür­ki­ye’nin en iyi ye­tiş­miş ele­man­la­rı ki, 20 bi­ne ya­kın ban­ka­cı işin­den ol­muş­tu. Ba­kın, Tür­ki­ye’de­ki tüm ban­ka­lar­da ça­lı­şan 122 bin ci­va­rın­da ele­man sa­yı­sı, şu an­da 142 bi­ne çık­tı. Önü­müz­de­ki yıl, sa­nı­yo­rum 10 bin ban­ka­cı da­ha bu ban­ka­lar­da iş bul­ma imkânı­na sa­hip ola­cak. Hem ban­ka­lar du­rum­la­rı­nı dü­zelt­ti­ler hem de is­tih­da­ma yol aç­tı­lar. Bu ba­kım­dan Va­kıf­bank ön­de gi­den ban­ka­lar­dan bi­ri­dir. İş­te Va­kıf­bank ar­tık yıl­lık kârla­rın­dan bir bö­lü­mü­nü Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne de ak­ta­rı­yor. Büt­çe­mi­zin ar­tı­şı­nın en önem­li ne­den­le­rin­den bir ta­ne­si­nin de bu ol­du­ğu­nu ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

Ay­rı­ca, bi­zim -tar­la, zey­tin­lik, gay­ri­men­kul- çok­ça, Tür­ki­ye’de va­kıf em­la­ki­miz var. Bu, biz gö­re­ve gel­di­ği­miz­de 59 bin­di. Şim­di biz va­kıf ta­şın­maz bil­gi sis­te­mi ku­ru­yo­ruz. Tüm ta­pu­la­rı ar­ka­daş­la­rı­mız tek tek ta­ra­dı­lar, fo­toğ­raf­la­rı­nı çek­ti­ler. As­lın­da şu an­da bi­zim ta­şın­maz sa­yı­mı­zın -tar­la­dır, ar­sa­dır- 59 bin iken, 67 bin ol­du­ğu­nu tes­pit et­tik, çün­kü, da­ha ön­ce böy­le bir ça­lış­ma ya­pıl­ma­mış.

Ay­rı­ca va­kıf ili­şi­ği olan ta­şın­maz­lar var. Bun­la­rın sa­yı­sı 119 bin iken, va­kıf ta­şın­maz bil­gi sis­te­mi­ni kur­duk­tan son­ra, ça­lış­ma­lar ya­pıl­dık­tan son­ra bu 119 bin, 136 bi­ne çık­mış. Ya­ni, bi­zim dö­ne­mi­miz­de, da­ha ön­ce bi­zim ka­yıt­la­rı­mız­da yer al­ma­yan 25 bin par­ça ta­şın­ma­zın Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün as­lın­da sa­hi­bi ol­du­ğu­nu, ama, ka­yıt­la­rı­mız­da ol­ma­dı­ğı­nı tes­pit et­tik. Bu­nun bü­yük bir ço­ğun­lu­ğu İs­tan­bul’da­dır. Bu­nun pa­ra­sal de­ğe­ri­ni şu an­da he­sap ede­bi­le­cek du­rum­da de­ği­lim, ama, kat­ril­yo­nu ge­çer.

Ta­bii, bu hiz­met­le­ri­mi­zi da­ha da ço­ğal­ta­bi­li­riz. Ben bir gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­ya ce­vap ver­mek için de­ğil, ar­ka­da­şı­ma te­şek­kür et­mek için çık­mış­tım. Bu yap­mış ol­du­ğu­muz hiz­met­le­ri siz­ler­le pay­laş­ma imkânı bul­dum.

Bu ta­şın­maz­la­rı ne ya­pı­yor­su­nuz? Yap-iş­let-dev­ret, kat kar­şı­lı­ğı yön­tem­ler­le de­ğer­len­di­ri­yo­ruz. Sa­de­ce şu­nu söy­le­ye­yim: Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğün­den bir tek ku­ruş har­can­mak­sı­zın kat kar­şı­lı­ğı ve yap-iş­let-dev­ret mo­de­liy­le şu ana ka­dar 408 tril­yon Türk li­ra­lık ya­tı­rım ya­pıl­dı, çün­kü, yap-iş­let-dev­ret mo­de­liy­le ve kat kar­şı­lı­ğı mo­del­ler­le, ta­bii, iha­ley­le ya­pı­yo­ruz bun­la­rı.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) – Ne­re­ler­de ya­pı­lı­yor?

DEV­LET BA­KA­NI VE BAŞ­BA­KAN YAR­DIM­CI­SI MEH­MET ALİ ŞA­HİN (De­vam­la) – Ra­ka­mı ben­de­dir. Me­se­la on al­tı ta­ne iş mer­ke­zi yap­tır­dık. Ar­sa­lar iş­gal al­tın­day­dı. İş­gal­den kur­tar­dık ve on al­tı ta­ne iş mer­ke­zi…

Ta­bii bu­ra­lar­dan da cid­di şey­ler alı­yo­ruz, ki­ra ge­lir­le­ri­miz olu­yor. Hat­ta, uz­man ar­ka­daş­la­rı­mız he­sap et­ti­ler: Bü­tün bun­lar bit­ti­ğin­de kü­mü­la­tif ola­rak 210 mil­yon ye­ni Türk li­ra­lık bir ge­lir el­de edi­yo­ruz, yap-iş­let-dev­ret mo­de­li so­nu­cu ve kat kar­şı­lı­ğı mo­de­li so­nu­cu yap­tır­mış ol­du­ğu­muz bu in­şa­at­lar­dan.

Kıy­met­li va­kit­le­ri­ni­zi faz­la al­mak is­te­mi­yo­rum. Bir şey da­ha söy­le­ye­rek hu­zur­la­rı­nız­dan ay­rı­la­ca­ğım.

Sa­de­ce so­rum­lu­lu­ğu­muz­da, iş­te, ca­mi­dir, han­dır, ha­mam­dır, ker­van­sa­ray­dır; bun­lar yok; bu tar­la­lar, ar­sa­lar yok. Ay­rı­ca, Sel­çuk­lu, Os­man­lı, Bey­lik­ler dö­ne­min­den kal­ma kül­tür ve me­de­ni­ye­ti­mi­ze ait bel­ge­ler var, yüz bin­ler­ce. Ne­dir bun­lar? Vak­fi­ye, be­rat, fer­man, büt­çe, se­net… Bun­lar ta­rihî bel­ge­ler­dir, kıy­met­li bel­ge­ler­dir. Ku­rum için­de ve­ya ku­rum dı­şın­da yüz bin­ler­ce… Ama, bir ta­raf­la­ra atıl­mış, toz­lu raf­lar ara­sın­da du­ru­yor. Şim­di bun­la­rın hep­si­ni tek tek in­ce­li­yo­ruz. Bun­la­rın hep­si­ni ori­ji­nal gö­rün­tü­ler­le, ter­cü­me­le­riy­le, bil­gi­le­riy­le bil­gi­sa­yar or­ta­mı­na ak­ta­rı­yo­ruz. Ye­di gün yir­mi dört sa­at, me­rak­lı­lar, bil­gi­sa­ya­ra gir­dik­le­rin­de, bu eser­ler­le il­gi­li, bu bel­ge­ler­le il­gi­li ma­lu­ma­ta ula­şa­bi­le­cek­ler. Böy­le­ce, va­kıf eser­le­ri­mi­ze, bi­lim ve tek­no­lo­ji­den de ya­rar­lan­mak su­re­tiy­le en iyi şe­kil­de sa­hip çık­ma­nın gay­re­ti ve ça­ba­sı içe­ri­sin­de­yiz.

Bu ko­nu­da, ik­ti­dar-mu­ha­le­fet, tüm mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mın, özel­lik­le va­kıf eser­le­ri­ne sa­hip çık­ma ba­kı­mın­dan des­tek ver­di­ği­ni bi­li­yo­rum; o ne­den­le he­pi­ni­ze te­şek­kür edi­yo­rum.

Ye­ni Vak­fı­lar Ka­nu­nu’ndan bah­set­ti Sa­yın Ka­vuş­tu. Sa­yın Cum­hur­baş­ka­nı­mız öy­le uy­gun gör­müş­ler. 9 mad­de­siy­le il­gi­li bir kez da­ha gö­rü­şül­mek üze­re Ya­sa’yı ia­de et­ti­ler. Sa­nı­yo­rum Ada­let Ko­mis­yo­nun­da tek­rar gö­rü­şü­le­cek, Ge­nel Ku­ru­lun hu­zu­ru­na tek­rar ge­le­cek. O ko­nuy­la il­gi­li şu an­da bir be­yan­da bu­lun­ma­yı doğ­ru bul­mu­yo­rum. Ko­mis­yo­nu­muz ve Ge­nel Ku­ru­lu­muz, ge­ri gön­der­me­le­ri ge­rek­çe­le­ri is­ti­ka­me­tin­de ko­nu­yu ye­ni­den de­ğer­len­di­re­cek­tir.

He­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Ba­kan.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­lar ta­mam­lan­mış­tır.

Gün­de­me ge­çi­yo­ruz.

YÜK­SEL ÇOR­BA­CI­OĞ­LU (Art­vin) – Sa­yın Baş­kan, sa­at 15.10, sa­de­ce ka­yıt­la­ra geç­me­si için söy­lü­yo­rum, ka­yıt­la­ra geç­sin.

BAŞ­KAN – Baş­kan­lı­ğın Ge­nel Ku­ru­la su­nuş­la­rı var­dır.

Cum­hur­baş­kan­lı­ğı­nın bir tez­ke­re­si var­dır, oku­tup oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım.

Bu­yu­run.

B) TEZKERELER VE ÖNERGELER

1.- 9/11/2006 tarihli ve 5555 sayılı Vakıflar Kanunu’nun bazı maddelerinin bir kez daha görüşülmek üzere geri gönderildiğine ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/1160)

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

İl­gi: 14.11.2006 gün­lü, A.01.0.GNS.0.10.00.0212046/35237 sa­yı­lı ya­zı­nız.

                                                                        29/11/2006

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Ge­nel Ku­ru­lu’nca, 9.11.2006 gü­nün­de ka­bul edi­len 5555 sa­yı­lı “Va­kıf­lar Ka­nu­nu” in­ce­len­miş­tir.

1-Ya­sa’nın

5-. mad­de­sin­de,

“Ye­ni va­kıf­lar; Türk Me­denî Ka­nu­nu hü­küm­le­ri­ne gö­re ku­ru­lur, fa­ali­yet gös­te­rir­ler.

Ye­ni va­kıf­la­rın ku­ru­lu­şun­da ga­ye­si­ni ger­çek­leş­ti­re­cek as­garî mal var­lı­ğı mik­ta­rı, mah­ke­me­sin­ce be­lir­le­nir.

Ye­ni va­kıf­lar, va­kıf se­net­le­rin­de ya­zı­lı amaç­la­rı­nı ger­çek­leş­tir­mek üze­re Ge­nel Mü­dür­lü­ğe be­yan­da bu­lun­mak şar­tıy­la şu­be ve tem­sil­ci­lik aça­bi­lir­ler. Be­yan­na­me­nin dü­zen­len­me­si­ne iliş­kin usûl ve esas­lar yö­net­me­lik­le dü­zen­le­nir.

Ya­ban­cı­lar, Tür­ki­ye’de, hu­kukî ve fi­ilî mü­te­ka­bi­li­yet esa­sı­na gö­re ye­ni va­kıf ku­ra­bi­lir­ler.”,

-12. mad­de­sin­de,

“Va­kıf­lar; mal edi­ne­bi­lir­ler, mal­la­rı üze­rin­de her tür­lü ta­sar­ruf­ta bu­lu­na­bi­lir­ler.

Ge­nel Mü­dür­lü­ğe ve maz­but va­kıf­la­ra ait akar mal­lar ile hak­la­rın da­ha ya­rar­lı olan­la­rı ile de­ğiş­ti­ril­me­si­ne, pa­ra­ya çev­ril­me­si­ne ve­ya de­ğer­len­di­ril­me­si­ne Mec­lis yet­ki­li­dir.

Mül­hak, ce­ma­at, es­naf va­kıf­la­rı ile ye­ni va­kıf­la­ra, baş­lan­gıç­ta öz­gü­le­nen mal ve hak­lar, va­kıf yö­ne­ti­mi­nin baş­vu­ru­su üze­ri­ne, hak­lı kı­lan se­bep­ler var­sa, De­ne­tim Ma­ka­mı­nın gö­rü­şü alı­na­rak mah­ke­me ka­ra­rı ile son­ra­dan ik­ti­sap et­tik­le­ri mal ve hak­la­rı ise ba­ğım­sız eks­per­tiz ku­ru­luş­la­rın­ca dü­zen­le­ne­cek ra­po­ra da­ya­lı ola­rak va­kıf yet­ki­li or­ga­nı­nın ka­ra­rı ile da­ha ya­rar­lı olan­la­rı ile de­ğiş­ti­ri­le­bi­lir ve­ya pa­ra­ya çev­ri­le­bi­lir.

Va­kıf yö­ne­ti­ci­le­ri, ik­ti­sap et­tik­le­ri ve­ya de­ğiş­tir­dik­le­ri ta­şın­maz mal­la­rı ta­pu­ya tes­cil ta­ri­hin­den iti­ba­ren bir ay içe­ri­sin­de Ge­nel Mü­dür­lü­ğe bil­di­rir­ler.

Ku­ru­cu­la­rı­nın ço­ğun­lu­ğu ya­ban­cı uy­ruk­lu olan va­kıf­la­rın, ta­şın­maz mal edin­me­le­ri hak­kın­da, 22/12/1934 ta­rih­li ve 2644 sa­yı­lı Ta­pu Ka­nu­nu­nun 35’in­ci mad­de­si uy­gu­la­nır.”

-16. mad­de­sin­de,

“Maz­but va­kıf­la­ra ait hay­rat ta­şın­maz­la­ra, Ge­nel Mü­dür­lük ta­ra­fın­dan ön­ce­lik­le vak­fi­ye­le­ri doğ­rul­tu­sun­da iş­lev ve­ri­lir. Ge­nel Mü­dür­lük­çe de­ğer­len­di­ri­le­me­yen ve­ya iş­lev ve­ri­le­me­yen hay­rat ta­şın­maz­lar; fii­len as­li ni­te­li­ği­ne uy­gun ola­rak kul­la­nı­lın­ca­ya ka­dar ki­ra­ya ve­ri­le­bi­lir.

Bu hay­rat ta­şın­maz­lar; Ge­nel Mü­dür­lük­çe iş­lev ve­ril­mek ama­cıy­la, vak­fi­ye­sin­de ya­zı­lı hiz­met­ler­de kul­la­nıl­mak üze­re Ge­nel Mü­dür­lü­ğün de­ne­ti­min­de ona­rım ve res­to­ras­yon kar­şı­lı­ğı ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı­na, ben­zer amaç­lı va­kıf­la­ra ve­ya ka­mu ya­ra­rı­na ça­lı­şan der­nek­le­re tah­sis edi­le­bi­lir.

Mül­hak vak­fa ait hay­rat ta­şın­ma­zın tah­si­sin­de Ge­nel Mü­dür­lük gö­rü­şü alı­nır.

Tah­sis edi­len ta­şın­maz; ti­ca­ri bir fa­ali­yet­te kul­la­nı­la­maz, tah­si­se ay­kı­rı kul­la­nı­mın tes­pi­ti ha­lin­de Ge­nel Mü­dür­lü­ğün ta­le­bi üze­ri­ne ta­şın­maz, bu­lun­du­ğu ye­rin mül­ki amir­li­ğin­ce tah­li­ye edi­lir.

Ce­ma­at va­kıf­la­rı­na ait, kıs­men ve­ya ta­ma­men hay­rat ola­rak kul­la­nıl­ma­yan ta­şın­maz­lar, va­kıf yö­ne­ti­mi­nin ta­le­bi ha­lin­de Mec­lis ka­ra­rıy­la; ay­nı ce­ma­ate ait baş­ka bir vak­fa tah­sis edi­le­bi­lir ve­ya vak­fın aka­rı­na dö­nüş­tü­rü­le­bi­lir.”,

-25. mad­de­sin­de,

“Va­kıf­lar; va­kıf se­net­le­rin­de yer al­mak kay­dıy­la, amaç ve­ya fa­ali­yet­le­ri doğ­rul­tu­sun­da, ulus­la­ra­ra­sı fa­ali­yet ve iş­bir­li­ğin­de bu­lu­na­bi­lir­ler, yurt dı­şın­da şu­be ve­ya tem­sil­ci­lik aça­bi­lir­ler, üst ku­ru­luş­lar ku­ra­bi­lir­ler ve­ya yurt dı­şın­da ku­rul­muş ku­ru­luş­la­ra üye ola­bi­lir­ler.

Va­kıf­lar; yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki ki­şi, ku­rum ve ku­ru­luş­la­rın­dan ay­ni ve nak­di ba­ğış ve yar­dım ala­bi­lir­ler, yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki ben­zer amaç­lı va­kıf ve der­nek­le­re ay­ni ve nak­di ba­ğış yar­dı­mın­da bu­lu­na­bi­lir­ler. Nak­di yar­dım­la­rın yurt dı­şın­dan alın­ma­sı ve­ya yurt dı­şı­na ya­pıl­ma­sı ban­ka ara­cı­lı­ğı ile olur ve so­nuç Ge­nel Mü­dür­lü­ğe bil­di­ri­lir. Bil­di­ri­min şek­li ve içe­ri­ği yö­net­me­lik­le dü­zen­le­nir.”,

-26. mad­de­sin­de

“Va­kıf­lar; ama­cı­nı ger­çek­leş­tir­me­ye yar­dım­cı ol­mak ve vak­fa ge­lir te­min et­mek ama­cıy­la, Ge­nel Mü­dür­lü­ğe bil­gi ver­mek şar­tıy­la ik­ti­sadî iş­let­me ve şir­ket ku­ra­bi­lir­ler, ku­rul­muş şir­ket­le­re or­tak ola­bi­lir­ler.

Ge­nel Mü­dür­lük; Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rıy­la Ge­nel Mü­dür­lük ve maz­but va­kıf­la­rın ge­lir­le­ri ve akar mal­la­rı ile ik­ti­sadî iş­let­me ve­ya şir­ket kur­ma­ya yet­ki­li­dir. Şir­ket his­se­le­ri ve hak­la­rın da­ha ya­rar­lı olan­la­rı ile de­ğiş­ti­ril­me­si, pa­ra­ya çev­ril­me­si, de­ğer­len­di­ril­me­si ve bun­la­ra bağ­lı her tür­lü hak­kın kul­la­nıl­ma­sı ile or­tak­lık pay­la­rı­na bağ­lı hak­la­rın kul­la­nıl­ma­sı Ge­nel Mü­dür­lük ta­ra­fın­dan yü­rü­tü­lür.",

dü­zen­le­me­le­ri­ne yer ve­ril­miş­tir.

Ya­sa'nın 2. mad­de­sin­de, bu Ya­sa'nın, maz­but, mül­hak ve ye­ni va­kıf­lar ile ce­ma­at ve es­naf va­kıf­la­rı­nı kap­sa­dı­ğı be­lir­til­dik­ten ve 3. mad­de­sin­de bu va­kıf­la­rın ay­rı ay­rı ta­nım­la­rı ya­pıl­dık­tan son­ra, yu­ka­rı­da yer ve­ri­len mad­de­le­ri ile,

- Ye­ni va­kıf­la­rın, va­kıf se­ne­din­de­ki amaç­la­rı ger­çek­leş­tir­mek üze­re, Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü'ne bil­di­rim­de bu­lun­mak ko­şu­luy­la şu­be ve tem­sil­ci­lik aça­bil­me­si,

- Va­kıf­la­rın ye­ni ta­şın­maz mal edi­ne­bil­me­si,

- Mül­hak va­kıf­la­rın hay­rat ni­te­li­ğin­de­ki ta­şın­maz­la­rı­nın öz­gü­le­ne­bil­me­si,

- Ce­ma­at va­kıf­la­rı­na iliş­kin, kıs­men ya da tü­müy­le hay­rat ola­rak kul­la­nıl­ma­yan ta­şın­maz­la­rın, va­kıf yö­ne­ti­mi­nin is­te­mi üze­ri­ne Va­kıf­lar Mec­li­si ka­ra­rıy­la, ay­nı ce­ma­ate iliş­kin baş­ka bir vak­fa öz­gü­le­ne­bil­me­si ya da vak­fın aka­rı­na dö­nüş­tü­rü­le­bil­me­si,

- Va­kıf­la­rın, yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki ki­şi, ku­rum ve ku­ru­luş­lar­dan ay­ni ve nak­di ba­ğış ve yar­dım ala­bil­me­si; yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki ben­zer amaç­lı va­kıf ve der­nek­le­re ay­ni ve nak­di ba­ğış ve yar­dım ya­pa­bil­me­si,

- Va­kıf­la­rın, ama­cı­nı ger­çek­leş­tir­me­ye yar­dım­cı ol­mak ve vak­fa ge­lir sağ­la­mak için, Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü'ne bil­gi ver­mek ko­şu­luy­la ik­ti­sa­di iş­let­me ve şir­ket ku­ra­bil­me­si ya da ku­rul­muş şir­ket­le­re or­tak ola­bil­me­si,

ola­nak­lı kı­lın­mış­tır.

Türk Me­de­ni Ya­sa­sı'nın,

- 101. mad­de­sin­de, va­kıf­la­rın, ger­çek ya da tü­zel­ki­şi­le­rin ye­ter­li mal ve hak­la­rı bel­li ve sü­rek­li bir ama­ca öz­gü­le­me­le­riy­le olu­şan, tü­zel­ki­şi­li­ğe sa­hip mal top­lu­luk­la­rı ol­du­ğu,

Cum­hu­ri­yet'in Ana­ya­sa ile be­lir­le­nen ni­te­lik­le­ri­ne ve Ana­ya­sa'nın te­mel il­ke­le­ri­ne, hu­ku­ka, ah­la­ka, ulu­sal bir­li­ğe, ulu­sal çı­kar­la­ra ay­kı­rı ya da bel­li bir ırk ya da ce­ma­at men­sup­la­rı­nı des­tek­le­mek ama­cıy­la va­kıf ku­ru­la­ma­ya­ca­ğı,

- 102. mad­de­sin­de, va­kıf kur­ma is­ten­ci­nin res­mi se­net­le ya da ölü­me bağ­lı iş­lem­le açık­la­na­ca­ğı; vak­fın, yer­le­şim ye­ri mah­ke­me­sin­de tu­tu­lan si­ci­le tes­cil ile tü­zel­ki­şi­lik ka­za­na­ca­ğı,

- 105. mad­de­sin­de, öz­gü­le­nen mal­la­rın mül­ki­ye­ti ile hak­la­rın, tü­zel­ki­şi­li­ğin ka­za­nıl­ma­sıy­la vak­fa ge­çe­ce­ği,

- 106. mad­de­sin­de, vak­fın adı­nın, ama­cı­nın, bu ama­ca öz­gü­le­nen mal ve hak­la­rın, vak­fın ör­güt­len­me ve yö­ne­tim bi­çi­mi ile yer­le­şim ye­ri­nin va­kıf se­ne­din­de gös­te­ri­le­ce­ği,

- 109. mad­de­sin­de de, vak­fın bir yö­ne­tim or­ga­nı­nın bu­lun­ma­sı­nın zo­run­lu ol­du­ğu; vak­fe­de­nin, ge­rek­li gör­dü­ğü baş­ka or­gan­la­rı da va­kıf se­ne­din­de gös­te­re­bi­le­ce­ği,

be­lir­til­miş­tir.

Türk Me­de­ni Ya­sa­sı'nın de­ği­ni­len ku­ral­la­rın­dan ha­re­ket­le, vak­fı oluş­tu­ran öge­le­ri, mal, amaç, ma­lın bu ama­ca öz­gü­len­me­si, va­kıf kur­ma is­ten­ci ve bu is­ten­cin yet­ki­li ma­kam­ca tes­ci­li, ya­ni ge­çer­li bu­lun­ma­sı ola­rak say­mak ola­nak­lı­dır.

Mal, vak­fın or­ta­ya çık­ma­sı için ge­rek­li ilk öge­dir. İkin­ci ola­rak, vak­fı ku­ran ki­şi­nin, an­la­şı­la­bi­lir açık­lık­ta, sü­rek­li ve ger­çek­leş­ti­ril­me­si ola­nak­lı bir ama­cı ser­best­çe be­lir­le­me­si ge­re­kir. An­cak, bu amaç Ya­sa'da be­lir­ti­len ko­şul­la­ra uy­gun ol­ma­lı­dır. Üçün­cü­sü, ki­şi be­lir­le­di­ği bu ama­ca hiz­met ede­cek ni­te­lik­te ve ye­ter­li­lik­te olan ma­lı­nı, bir tü­zel­ki­şi­lik oluş­tur­mak ama­cıy­la ayır­ma­lı, ya­ni bu ma­lı be­lir­le­di­ği ama­ca öz­gü­le­me­li­dir. Son ola­rak da, ki­şi­nin va­kıf tü­zel­ki­şi­li­ği­ni kur­ma is­ten­ci ya­sa­nın ön­gör­dü­ğü bi­çim­de açık­lan­ma­lı ve ama­cı­nın ya­sa­nın ön­gör­dü­ğü yön­tem ve ko­şul­la­ra uy­gun ol­du­ğu tes­cil edil­me­li­dir.

Gö­rül­dü­ğü gi­bi, va­kıf tü­zel­ki­şi­li­ği­nin oluş­ma­sı, vak­fe­den yö­nün­den mül­ki­yet, ör­güt­len­me ve iş­let­me hak­kı­nın kul­la­nıl­ma­sıy­la doğ­ru­dan il­gi­li­dir. Bu il­gi, ki­şi­nin vak­fet­ti­ği mal üze­rin­de­ki mül­ki­yet hak­kın­dan, sı­nır­sız ve tam ta­sar­ruf yet­ki­sin­den, yi­ne ken­di­si­nin is­ten­ciy­le be­lir­le­di­ği ko­şul­lar­da vaz­ge­çil­me­si­ni ge­rek­tir­mek­te­dir.

Yu­ka­rı­da ya­pı­lan açık­la­ma­lar, Me­de­ni Ya­sa'dan ön­ce ku­rul­muş ve 2762 sa­yı­lı Ya­sa'yla ko­ru­nan es­ki va­kıf­lar için de ge­çer­li­dir. Çün­kü, bu va­kıf­lar­da da vak­fın sta­tü­sü, vak­fe­den ta­ra­fın­dan dü­zen­len­miş­tir.

Vak­fi­ye ya da va­kıf se­ne­di, vak­fın ku­ru­cu bel­ge­si­dir. Bu bel­ge, vak­fın ko­nu­su­na, ama­cı­na ve or­gan­la­rı­na iliş­kin vak­fe­de­nin tüm is­tek ve is­ten­ci­ni yan­sı­tan dü­zen­le­me­ler içe­rir. Vak­fi­ye ya da va­kıf se­ne­di­nin dü­zen­le­me­le­ri bi­rer hu­kuk ku­ra­lı et­ki, de­ğer ve gü­cün­de­dir. Va­kıf kur­ma iş­le­mi ta­mam­lan­dık­tan son­ra bu ku­ral­lar, vak­fe­de­ni, vak­fı yö­ne­ten­le­ri, va­kıf­tan ya­rar­la­na­cak­la­rı, üçün­cü ki­şi­le­ri ve Dev­let'i bağ­lar. Bu ne­den­le, ku­ru­cu is­ten­ci yan­sı­tan vak­fi­ye ya da va­kıf se­net­le­ri­ni Dev­let or­gan­la­rı da­hil kim­se de­ğiş­ti­re­mez.

Bir özel hu­kuk iş­le­mi olan va­kıf kur­ma is­ten­ci­nin ya­say­la be­lir­le­nen yön­te­me uy­gun ola­rak açık­lan­ma­sı son­ra­sın­da, özel hu­kuk tü­zel­ki­şi­li­ği ka­za­nan mal top­lu­lu­ğu­nun, mül­ki­ye­ti­ne ge­çen mal ve hak­lar üze­rin­de­ki ta­sar­ruf yet­ki­si, kuş­ku­suz Ana­ya­sa'nın mül­ki­yet hak­kı­na, tü­zel­ki­şi­li­ğin var­lı­ğı­nı sür­dür­me­si de, ör­güt­len­me öz­gür­lü­ğü­ne iliş­kin ku­ral­la­rı­nın gü­ven­ce­si al­tın­da­dır.

Do­la­yı­sıy­la, va­kıf özel hu­kuk tü­zel­ki­şi­li­ği­ne iliş­kin ya­sa ku­ral­la­rı­nın, va­kıf ku­ru­mu­nun bu as­li ni­te­li­ği­ne uy­gun ol­ma­sı ve bu ku­ral­lar ile, vak­fı ku­ra­nın is­ten­ci­ne ve onun is­ten­ciy­le be­lir­le­nen ör­güt­len­me bi­çi­mi­ne ve et­kin­lik ala­nı­na, Ana­ya­sa'nın mül­ki­yet hak­kı ve ör­güt­len­me öz­gür­lü­ğü­ne iliş­kin ku­ral­la­rın­da ön­gö­rü­len­ler dı­şın­da, ka­rı­şıl­ma­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

İn­ce­le­nen Ya­sa'nın, va­kıf­la­rı, sos­yal dev­let ol­ma­nın ki­mi ge­rek­le­ri­ni üst­le­ne­bi­le­cek "eko­no­mik ak­tör­ler" ola­rak ön­gör­dü­ğü ve yu­ka­rı­ya alı­nan ku­ral­la­rın bu an­la­yış ve yak­la­şım­la ka­bul edil­di­ği an­la­şıl­mak­ta­dır. Baş­ka bir de­yiş­le, va­kıf­lar, sos­yal ve si­ya­sal ya­şam için­de bir si­vil top­lum ör­gü­tü ola­rak ön­gö­rül­müş­tür.

Yal­nız­ca ha­yır için top­lu­ma hiz­met et­me ku­rum­la­rı olan va­kıf­la­rın, eko­no­mik ak­tör, si­ya­sal ve sos­yal bir ör­güt­len­me mo­de­li, de­mok­ra­tik kit­le ör­gü­tü ya da si­vil top­lum ör­gü­tü ola­rak ni­te­len­di­ril­me­si­ne ola­nak bu­lun­ma­mak­ta­dır. Bu ne­den­le, ya­sa­ko­yu­cu­nun in­ce­le­nen Ya­sa'da or­ta­ya koy­du­ğu yak­la­şım­la oluş­tu­ru­lan ya­pı­lan­ma­nın "va­kıf" ni­te­li­ği ta­şı­ma­ya­ca­ğı açık­tır.

Ya­sa'yla, tü­zel­ki­şi­li­ği oluş­tu­ran ku­ru­cu is­ten­ce bağ­lı kal­mak­sı­zın, vak­fe­de­nin çiz­di­ği ko­nu, amaç, ör­güt­len­me ve yö­ne­tim bi­çi­mi­nin dı­şı­na çı­kıl­ma­sı ya da çı­kıl­ma­sı­na izin ve­ril­me­si, baş­ka bir an­la­tım­la, vak­fın yö­ne­ti­mi­nin, ama­cı­nın ve mal­la­rı­nın ser­best­çe de­ğiş­ti­ril­me­si ya da de­ğiş­ti­ril­me­si­ne izin ve­ril­me­si du­ru­mun­da or­ta­ya çı­kan ya­pı­nın, hu­ku­kun ta­nım­la­dı­ğı bi­çi­miy­le vak­fın özel hu­kuk tü­zel­ki­şi­li­ği ola­rak ni­te­len­di­ril­me­si­ne ola­nak kal­ma­ya­cak­tır.

Oy­sa, ya­sa­ko­yu­cu, vak­fi­ye ya da va­kıf se­ne­din­de ku­ral olup ol­ma­dı­ğı­nı ara­mak­sı­zın, in­ce­le­nen Ya­sa'nın,

- 5. mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sın­da, ye­ni va­kıf­la­rın, va­kıf se­ne­din­de ya­zı­lı amaç­la­rı­nı ger­çek­leş­tir­mek üze­re, Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü'ne bil­di­rim­de bu­lun­mak ko­şu­luy­la şu­be ve tem­sil­ci­lik aça­bil­me­si­ni,

- 12. mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da, va­kıf­la­rın mal edi­ne­bil­me­si­ni ve mal­la­rı üze­rin­de her tür­lü iş­lem­de bu­lu­na­bil­me­si­ni,

- 16. mad­de­si­nin,

Üçün­cü fık­ra­sın­da, mül­hak vak­fa iliş­kin hay­rat ta­şın­ma­zın öz­gü­le­ne­bil­me­si­ni,

Son fık­ra­sın­da, ce­ma­at va­kıf­la­rı­na iliş­kin, kıs­men ya da tü­müy­le hay­rat ola­rak kul­la­nıl­ma­yan ta­şın­maz­la­rın, va­kıf yö­ne­ti­mi­nin is­te­mi üze­ri­ne Va­kıf­lar Mec­li­si ka­ra­rıy­la, ay­nı ce­ma­ate iliş­kin baş­ka bir vak­fa öz­gü­le­ne­bil­me­si ya da vak­fın aka­rı­na dö­nüş­tü­rü­le­bil­me­si­ni,

- 25. mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sın­da, va­kıf­la­rın, yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki ki­şi, ku­rum ve ku­ru­luş­lar­dan ay­ni ve nak­di ba­ğış ve yar­dım ala­bil­me­si­ni; yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki ben­zer amaç­lı va­kıf ve der­nek­le­re ay­ni ve nak­di ba­ğış ve yar­dım­da bu­lu­na­bil­me­si­ni,

- 26. mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da, va­kıf­la­rın, ama­cı­nı ger­çek­leş­tir­me­ye yar­dım­cı ol­mak ve vak­fa ge­lir sağ­la­mak ama­cıy­la, Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü'ne bil­gi ver­mek ko­şu­luy­la ik­ti­sa­di iş­let­me ve şir­ket ku­ra­bil­me­si­ni, ku­rul­muş şir­ket­le­re or­tak ola­bil­me­si­ni,

ola­nak­lı kıl­mış­tır.

Ya­sa­ko­yu­cu­nun, yu­ka­rı­da be­lir­ti­len yak­la­şı­mı­nın ter­si­ne, va­kıf özel hu­kuk tü­zel­ki­şi­li­ği ni­te­li­ği­nin ge­re­ği ola­rak, in­ce­le­nen Ya­sa'da, vak­fi­ye ya da va­kıf se­ne­di­ni gö­ze­te­rek ki­mi dü­zen­le­me­ler yap­tı­ğı da gö­rül­mek­te­dir. Ger­çek­ten, in­ce­le­nen Ya­sa'nın,

- 8. mad­de­sin­de, ye­ni va­kıf­la­rın or­gan­la­rı­nın ta­mam­lan­ma­sı­nın ön­ce­lik­le va­kıf se­ne­din­de­ki ku­ral­la­ra gö­re ya­pıl­ma­sı ön­gö­rül­müş,

- 14. mad­de­sin­de, es­ki va­kıf­la­rın vak­fi­ye­le­rin­de­ki ko­şul­la­rın ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si­ne ey­lem­li ola­rak ya da hu­ku­ken ola­nak kal­ma­ma­sı du­ru­mun­da, Va­kıf­lar Mec­li­si'nce bu ko­şul­la­rın de­ğiş­ti­ril­me­si, vak­fe­de­nin is­ten­ci­ne ay­kı­rı ol­ma­ma­sı ko­şu­lu­na bağ­lan­mış,

- 25. mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da, va­kıf­la­rın amaç ya da et­kin­lik­le­ri doğ­rul­tu­sun­da ulus­la­ra­ra­sı et­kin­lik ve iş­bir­li­ğin­de bu­lu­na­bil­me­si, yurt dı­şın­da şu­be ve tem­sil­ci­lik aça­bil­me­si, üst ku­ru­luş ku­ra­bil­me­si ve yurt dı­şın­da ku­rul­muş ku­ru­luş­la­ra üye ola­bil­me­si, bu ko­nu­la­rın va­kıf se­ne­din­de yer al­ma­sı ko­şu­lu­na bağ­lı kı­lın­mış,

- 27. mad­de­sin­de, so­na eren ye­ni va­kıf­la­rın tas­fi­ye­sin­den ar­ta ka­lan mal ve hak­lar üze­rin­de ön­ce­lik­le va­kıf se­ne­di­ne gö­re iş­lem ya­pıl­ma­sı ön­gö­rül­müş­tür.

So­nuç ola­rak Ya­sa'nın,

- Va­kıf­la­rın,

Yurt için­den ve yurt­dı­şın­dan ba­ğış ve yar­dım ala­bil­me­si­ni ya da yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki ben­zer amaç­lı va­kıf ve der­nek­le­re ba­ğış ve yar­dım ya­pa­bil­me­si­ni,

Ye­ni ta­şın­maz mal edi­ne­bil­me­si­ni,

İk­ti­sa­di iş­let­me ve şir­ket ku­ra­bil­me­si­ni ya da ku­rul­muş şir­ket­le­re or­tak ola­bil­me­si­ni,

- Ye­ni va­kıf­la­rın yurt için­de şu­be ve tem­sil­ci­lik aça­bil­me­si­ni,

- Mül­hak va­kıf­la­rın hay­rat ni­te­li­ğin­de­ki ta­şın­maz­la­rı­nı öz­gü­le­ye­bil­me­le­ri­ni,

- Ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın, kıs­men ya da tü­müy­le hay­rat ola­rak kul­la­nıl­ma­yan ta­şın­maz­la­rı­nın, va­kıf yö­ne­ti­mi­nin is­te­mi üze­ri­ne Va­kıf­lar Mec­li­si ka­ra­rıy­la, ay­nı ce­ma­ate iliş­kin baş­ka bir vak­fa öz­gü­le­ne­bil­me­si ya da vak­fın aka­rı­na dö­nüş­tü­rü­le­bil­me­si­ni,

vak­fi­ye­le­rin­de ya da va­kıf se­net­le­rin­de ku­ral bu­lun­ma­sı ko­şu­lu­na bağ­la­ma­yan 5. mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sı, 12. mad­de­si, 16. mad­de­si­nin üçün­cü ve son fık­ra­la­rı, 25. mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sı ve 26. mad­de­si; hu­ku­kun ge­nel il­ke­le­riy­le, Ana­ya­sa'nın 2. mad­de­sin­de yer ve­ri­len hu­kuk dev­le­ti ni­te­li­ği­nin ge­re­ği olan hu­kuk gü­ven­li­ği il­ke­siy­le, Ana­ya­sa'nın ör­güt­len­me öz­gür­lü­ğü ve mül­ki­yet hak­kı­na iliş­kin 33 ve 35. mad­de­le­rin­de­ki ku­ral­lar­la bağ­daş­ma­mak­ta­dır.

2-Ya­sa'nın,

-12. mad­de­sin­de,

"Va­kıf­lar; mal edi­ne­bi­lir­ler, mal­la­rı üze­rin­de her tür­lü ta­sar­ruf­ta bu­lu­na­bi­lir­ler.

Ge­nel Mü­dür­lü­ğe ve maz­but va­kıf­la­ra ait akar mal­lar ile hak­la­rın da­ha ya­rar­lı olan­la­rı ile de­ğiş­ti­ril­me­si­ne, pa­ra­ya çev­ril­me­si­ne ve­ya de­ğer­len­di­ril­me­si­ne Mec­lis yet­ki­li­dir.

Mül­hak, ce­ma­at, es­naf va­kıf­la­rı ile ye­ni va­kıf­la­ra, baş­lan­gıç­ta öz­gü­le­nen mal ve hak­lar, va­kıf yö­ne­ti­mi­nin baş­vu­ru­su üze­ri­ne, hak­lı kı­lan se­bep­ler var­sa, De­ne­tim Ma­ka­mı­nın gö­rü­şü alı­na­rak mah­ke­me ka­ra­rı ile son­ra­dan ik­ti­sap et­tik­le­ri mal ve hak­la­rı ise ba­ğım­sız eks­per­tiz ku­ru­luş­la­rın­ca dü­zen­le­ne­cek ra­po­ra da­ya­lı ola­rak va­kıf yet­ki­li or­ga­nı­nın ka­ra­rı ile da­ha ya­rar­lı olan­la­rı ile de­ğiş­ti­ri­le­bi­lir ve­ya pa­ra­ya çev­ri­le­bi­lir.

Va­kıf yö­ne­ti­ci­le­ri, ik­ti­sap et­tik­le­ri ve­ya de­ğiş­tir­dik­le­ri ta­şın­maz mal­la­rı ta­pu­ya tes­cil ta­ri­hin­den iti­ba­ren bir ay içe­ri­sin­de Ge­nel Mü­dür­lü­ğe bil­di­rir­ler.

Ku­ru­cu­la­rı­nın ço­ğun­lu­ğu ya­ban­cı uy­ruk­lu olan va­kıf­la­rın, ta­şın­maz mal edin­me­le­ri hak­kın­da, 22/12/1934 ta­rih­li ve 2644 sa­yı­lı Ta­pu Ka­nu­nu­nun 35 in­ci mad­de­si uy­gu­la­nır.",

- 14. mad­de­sin­de,

"Va­kıf­la­rın, vak­fi­ye­le­rin­de­ki şart­la­rın ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si­ne fii­len ve­ya hu­ku­ken im­kan kal­ma­ma­sı ha­lin­de; vak­fe­de­nin ira­de­si­ne ay­kı­rı ol­ma­mak kay­dıy­la maz­but va­kıf­lar­da Ge­nel Mü­dür­lü­ğün; mül­hak, ce­ma­at ve es­naf va­kıf­la­rın­da, va­kıf yö­ne­ti­ci­le­ri­nin tek­li­fi üze­ri­ne bu şart­la­rı de­ğiş­tir­me­ye; ha­yır şart­la­rın­da­ki pa­ra­sal de­ğer­le­ri gün­cel va­kıf ge­lir­le­ri­ne uyar­la­ma­ya Mec­lis yet­ki­li­dir.",

- 16. mad­de­sin­de,

"Maz­but va­kıf­la­ra ait hay­rat ta­şın­maz­la­ra, Ge­nel Mü­dür­lük ta­ra­fın­dan ön­ce­lik­le vak­fi­ye­le­ri doğ­rul­tu­sun­da iş­lev ve­ri­lir. Ge­nel Mü­dür­lük­çe de­ğer­len­di­ri­le­me­yen ve­ya iş­lev ve­ri­le­me­yen hay­rat ta­şın­maz­lar; fii­len as­li ni­te­li­ği­ne uy­gun ola­rak kul­la­nı­lın­ca­ya ka­dar ki­ra­ya ve­ri­le­bi­lir.

Bu hay­rat ta­şın­maz­lar; Ge­nel Mü­dür­lük­çe iş­lev ve­ril­mek ama­cıy­la, vak­fi­ye­sin­de ya­zı­lı hiz­met­ler­de kul­la­nıl­mak üze­re Ge­nel Mü­dür­lü­ğün de­ne­ti­min­de ona­rım ve res­to­ras­yon kar­şı­lı­ğı ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı­na, ben­zer amaç­lı va­kıf­la­ra ve­ya ka­mu ya­ra­rı­na ça­lı­şan der­nek­le­re tah­sis edi­le­bi­lir.

Mül­hak vak­fa ait hay­rat ta­şın­ma­zın tah­si­sin­de Ge­nel Mü­dür­lük gö­rü­şü alı­nır.

Tah­sis edi­len ta­şın­maz; ti­ca­ri bir fa­ali­yet­te kul­la­nı­la­maz, tah­si­se ay­kı­rı kul­la­nı­mın tes­pi­ti ha­lin­de Ge­nel Mü­dür­lü­ğün ta­le­bi üze­ri­ne ta­şın­maz, bu­lun­du­ğu ye­rin mül­ki amir­li­ğin­ce tah­li­ye edi­lir.

Ce­ma­at va­kıf­la­rı­na ait, kıs­men ve­ya ta­ma­men hay­rat ola­rak kul­la­nıl­ma­yan ta­şın­maz­lar, va­kıf yö­ne­ti­mi­nin ta­le­bi ha­lin­de Mec­lis ka­ra­rıy­la; ay­nı ce­ma­ate ait baş­ka bir vak­fa tah­sis edi­le­bi­lir ve­ya vak­fın aka­rı­na dö­nüş­tü­rü­le­bi­lir.",

- 25. mad­de­sin­de,

"Va­kıf­lar; va­kıf se­net­le­rin­de yer al­mak kay­dıy­la, amaç ve­ya fa­ali­yet­le­ri doğ­rul­tu­sun­da, ulus­la­ra­ra­sı fa­ali­yet ve iş­bir­li­ğin­de bu­lu­na­bi­lir­ler, yurt dı­şın­da şu­be ve tem­sil­ci­lik aça­bi­lir­ler, üst ku­ru­luş­lar ku­ra­bi­lir­ler ve yurt dı­şın­da ku­rul­muş ku­ru­luş­la­ra üye ola­bi­lir­ler.

Va­kıf­lar; yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki ki­şi, ku­rum ve ku­ru­luş­lar­dan ay­ni ve nak­di ba­ğış ve yar­dım ala­bi­lir­ler, yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki ben­zer amaç­lı va­kıf ve der­nek­le­re ay­ni ve nak­di ba­ğış ve yar­dım­da bu­lu­na­bi­lir­ler. Nak­di yar­dım­la­rın yurt dı­şın­dan alın­ma­sı ve­ya yurt dı­şı­na ya­pıl­ma­sı ban­ka ara­cı­lı­ğı ile olur ve so­nuç Ge­nel Mü­dür­lü­ğe bil­di­ri­lir. Bil­di­ri­min şek­li ve içe­ri­ği yö­net­me­lik­le dü­zen­le­nir.",

- 26. mad­de­sin­de,

"Va­kıf­lar; ama­cı­nı ger­çek­leş­tir­me­ye yar­dım­cı ol­mak ve vak­fa ge­lir te­min et­mek ama­cıy­la, Ge­nel Mü­dür­lü­ğe bil­gi ver­mek şar­tıy­la ik­ti­sadî iş­let­me ve şir­ket ku­ra­bi­lir, ku­rul­muş şir­ket­le­re or­tak ola­bi­lir­ler.

Ge­nel Mü­dür­lük; Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rıy­la Ge­nel Mü­dür­lük ve maz­but va­kıf­la­rın ge­lir­le­ri ve akar mal­la­rı ile ik­ti­sadî iş­let­me ve­ya şir­ket kur­ma­ya yet­ki­li­dir. Şir­ket his­se­le­ri ve hak­la­rın da­ha ya­rar­lı olan­la­rı ile de­ğiş­ti­ril­me­si, pa­ra­ya çev­ril­me­si, de­ğer­len­di­ril­me­si ve bun­la­ra bağ­lı her tür­lü hak­kın kul­la­nıl­ma­sı ile or­tak­lık pay­la­rı­na bağ­lı hak­la­rın kul­la­nıl­ma­sı Ge­nel Mü­dür­lük ta­ra­fın­dan yü­rü­tü­lür.",

dü­zen­le­me­le­ri­ne yer ve­ril­miş­tir.

Ya­sa'nın 3. mad­de­sin­de, bu Ya­sa'da ge­çen "va­kıf­lar" söz­cü­ğü­nün, maz­but, mül­hak, ce­ma­at ve es­naf va­kıf­la­rı ile ye­ni va­kıf­la­rın tü­mü­nü kap­sa­dı­ğı be­lir­til­miş; yu­ka­rı­ya met­ni alı­nan mad­de dü­zen­le­me­le­rin­de de, va­kıf­lar bağ­la­mın­da ce­ma­at (azın­lık) va­kıf­la­rıy­la il­gi­li esas­lı de­ği­şik­lik­ler ya­pıl­mış­tır. Bu de­ği­şik­lik­le­rin ön­ce­lik­le Lo­zan Ant­laş­ma­sı yö­nün­den in­ce­len­me­si ge­rek­mek­te­dir. Çün­kü, ce­ma­at (azın­lık) va­kıf­la­rı­nın var­lık­la­rı Lo­zan Ant­laş­ma­sı'na da­yan­mak­ta­dır.

Lo­zan Ant­laş­ma­sı, Tür­ki­ye Dev­le­ti'nin ulus­la­ra­ra­sı düz­lem­de hu­kuk­sal ve si­ya­sal ku­ru­luş bel­ge­si­dir. Lo­zan Ant­laş­ma­sı'yla, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin Ulu­sal And sı­nır­la­rı için­de, öz­gür ve ba­ğım­sız bir dev­let ola­rak var­lı­ğı ta­nın­mış ve Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti dün­ya ulus­lar ai­le­si­ne ba­ğım­sız bir dev­let ola­rak ka­bul edil­miş­tir.

Do­la­yı­sıy­la, Lo­zan Ant­laş­ma­sı, Cum­hu­ri­yet dö­ne­mi hu­kuk sis­te­mi­nin te­me­li­ni oluş­tur­mak­ta­dır. Bu ni­te­li­ği ne­de­niy­le, Ant­laş­ma ku­ral­la­rı "ana­ya­sal de­ğer­de"dir.

Ni­te­kim, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si, Lo­zan Ant­laş­ma­sı'nda yer alan "kar­şı­lık­lı iş­lem" il­ke­si­ni, "ana­ya­sal de­ğer­de" ka­bul ede­rek "ana­ya­sal­lık blo­ku"na kat­mış ve de­ne­ti­min­de öl­çü norm ola­rak kul­lan­mış­tır.

Bu ne­den­le, ya­sa­ko­yu­cu­nun, ka­bul et­ti­ği ya­sa­lar­da Lo­zan Ant­laş­ma­sı ku­ral­la­rı­nı gö­zö­nün­de bu­lun­dur­ma­sı hu­kuk­sal ge­rek­li­lik­tir.

Lo­zan Ant­laş­ma­sı'nın, "Akal­li­yet­le­rin Hi­ma­ye­si" baş­lık­lı Üçün­cü Fas­lın­da yer alan 37-45. mad­de­le­rin­de, azın­lık ola­rak ni­te­len­di­ri­len "gay­ri­müs­lim Türk te­baa"nın ki­mi bi­rey­sel hak­la­rı­nın ya­nı sı­ra, ko­lek­tif/grup hak­la­rı­nın ko­run­ma­sı da dü­zen­len­miş­tir.

Ant­laş­ma'nın, 37. mad­de­siy­le, Tür­ki­ye, bu fa­sıl­da yer alan ku­ral­la­rın te­mel ya­sa­lar ola­rak ta­nın­ma­sı­nı, hiç­bir ya­sa­nın, yö­net­me­li­ğin, tü­zü­ğün ve res­mi iş­le­min bu ku­ral­la­ra ay­kı­rı ya da çe­li­şir ol­ma­ma­sı­nı ve bu ku­ral­lar­dan üs­tün sa­yıl­ma­ma­sı­nı yü­küm­len­miş­tir.

Ant­laş­ma'nın,

- 39. mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da, Müs­lü­man ol­ma­yan azın­lık­la­ra men­sup Türk yurt­taş­la­rı­nın Müs­lü­man­la­rın ya­rar­lan­dık­la­rı ay­nı yurt­taş­lık hak­la­rıy­la si­ya­sal hak­lar­dan ya­rar­la­na­ca­ğı,

- 42. mad­de­si­nin son fık­ra­sın­da, Tür­ki­ye Hü­kü­me­ti'nin, söz ko­nu­su azın­lık­la­ra iliş­kin ki­li­se­le­re, hav­ra­la­ra, me­zar­lık­la­ra ve öte­ki din ku­rum­la­rı­na tam ko­ru­ma sağ­la­ma­yı yü­küm­len­di­ği, bu azın­lık­la­rın Tür­ki­ye'de­ki va­kıf­la­rı­na, din ve ha­yır iş­le­ri ku­rum­la­rı­na her tür­lü ko­lay­lı­ğı ve iz­ni sağ­la­ya­ca­ğı, ay­rı­ca, Tür­ki­ye Hü­kü­me­ti'nin ye­ni­den din ve ha­yır ku­rum­la­rı ku­rul­ma­sı için bu ni­te­lik­te­ki öte­ki özel ku­rum­la­ra sağ­lan­mış ko­lay­lık­lar­dan hiç­bi­ri­ni esir­ge­me­ye­ce­ği,

- 45. mad­de­sin­de de, "ahdî kar­şı­lık­lı­lık" ku­ra­lı ge­ti­ri­le­rek, bu fa­sıl­da­ki ku­ral­lar­la Tür­ki­ye'nin Müs­lü­man ol­ma­yan azın­lık­la­ra ta­nı­mış ol­du­ğu hak­la­rın, Yu­na­nis­tan ta­ra­fın­dan da ken­di ül­ke­sin­de bu­lu­nan Müs­lü­man azın­lı­ğı ta­nı­na­ca­ğı,

be­lir­til­miş­tir.

İn­ce­le­nen Ya­sa'yla ce­ma­at va­kıf­la­rı­na iliş­kin ola­rak ge­ti­ri­len en önem­li de­ği­şik­lik, bun­la­rın mül­hak va­kıf sta­tü­sün­den uzak­laş­tı­rı­la­rak, Türk Me­de­ni Ya­sa­sı'na gö­re ku­ru­lan ye­ni va­kıf­la­ra ya­kın­laş­tı­rıl­ma­sı­dır.

Ni­te­kim, Ya­sa'nın 5. mad­de­si­nin dör­dün­cü fık­ra­sın­da, es­naf va­kıf­la­rı­nın mül­hak va­kıf­la­ra iliş­kin ku­ral­la­ra bağ­lı ol­du­ğu­nun be­lir­til­me­si­ne kar­şı­lık, ce­ma­at va­kıf­la­rı­na iliş­kin ben­zer bir dü­zen­le­me ya­pıl­ma­mış­tır.

Ya­sa'nın il­gi­li di­ğer ku­ral­la­rın­da da, maz­but, mül­hak ve ye­ni va­kıf­lar­dan ay­rı ola­rak ce­ma­at va­kıf­la­rın­dan söz edil­mek­te­dir. Hat­ta, Ya­sa'nın 41. mad­de­siy­le, ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın, mül­hak va­kıf­lar­dan ay­rı ola­rak, Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü'nün en üst ka­rar or­ga­nı olan Va­kıf­lar Mec­li­si'ne bir asıl ve bir ye­dek üye seç­me­si esa­sı ge­ti­ril­miş­tir.

Do­la­yı­sıy­la, ya­sa­ko­yu­cu­nun ce­ma­at va­kıf­la­rı­nı es­ki va­kıf­lar arı­sın­da ay­rı bir tür ola­rak ni­te­len­dir­di­ği açık­ça or­ta­da­dır.

Bu­nun so­nu­cun­da, Türk Dev­ri­mi'nin tas­fi­ye et­ti­ği "Şer-i Hu­kuk" dü­ze­ni için­de ku­rul­muş es­ki va­kıf­la­rın tas­fi­ye­si­ni amaç­la­yan yak­la­şı­mın ve bu yak­la­şı­mın ge­re­ği ola­rak tüm es­ki va­kıf­lar üze­rin­de Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü ara­cı­lı­ğıy­la ku­ru­lan ol­duk­ça sı­kı izin ve de­ne­tim sis­te­mi­nin, ne­re­dey­se tü­müy­le or­ta­dan kal­dı­rıl­dı­ğı gö­rül­mek­te­dir.

Bu bağ­lam­da, Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü'nün, 2762 sa­yı­lı Ya­sa'yla ce­ma­at va­kıf­la­rı üze­rin­de­ki sı­kı de­ne­ti­mi kal­dı­rıl­mak­ta, es­ki va­kıf ol­ma­la­rı­na kar­şın, bu va­kıf­la­rın, maz­but va­kıf­lar ara­sı­na alın­ma­sı­nın önü ke­sil­mek­te­dir. Çün­kü, Ya­sa'nın 7. mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­na gö­re, on yıl sü­rey­le yö­ne­ti­ci ata­na­ma­yan ya da yö­ne­tim or­ga­nı oluş­tu­ru­la­ma­yan mül­hak va­kıf­lar, an­cak mah­ke­me ka­ra­rıy­la maz­but va­kıf­lar ara­sı­na alı­na­bil­mek­te, ce­ma­at va­kıf­la­rı mül­hak va­kıf­lar ara­sın­dan çı­ka­rıl­dı­ğın­dan bu va­kıf­la­rın yar­gı ka­ra­rıy­la da maz­but vak­fa dö­nüş­tü­rül­me­si en­gel­len­miş ol­mak­ta­dır.

İn­ce­le­nen Ya­sa'yla, ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın, mül­hak va­kıf­lar ara­sın­dan çı­ka­rı­lıp ye­ni va­kıf­la­ra ben­zer ay­rı bir tür gi­bi de­ğer­len­di­ril­me­si­nin do­ğal so­nu­cu ola­rak, bu va­kıf­la­rın amaç ve et­kin­lik­le­ri doğ­rul­tu­sun­da gi­de­rek ge­liş­me­le­ri­ne de ola­nak sağ­lan­mak­ta­dır.

Ni­te­kim, in­ce­le­nen Ya­sa'nın;

- 12. mad­de­siy­le, sö­zü edi­len va­kıf­la­rın, di­ni, hay­ri, sos­yal, eğit­sel, sağ­lık ve kül­tü­rel alan­lar­da­ki ge­rek­si­nim­le­riy­le sı­nır­lı ol­mak­sı­zın ve her­han­gi bir mer­ci­den izin al­mak­sı­zın mal edin­me ve bun­lar üze­rin­de ta­sar­ruf­ta bu­lun­ma hak­kı­na ka­vuş­tu­rul­du­ğu,

- 14. mad­de­siy­le, yö­ne­ti­ci­le­ri­nin is­te­mi ve Vak­fı­lar Mec­li­si'nin ka­ra­rıy­la vak­fın amaç ve iş­le­vi­nin de­ğiş­ti­ril­me­si­ne ola­nak ta­nın­dı­ğı,

- 16. mad­de­si­nin son fık­ra­sıy­la, kıs­men ya da ta­ma­men hay­rat ola­rak kul­la­nıl­ma­yan ce­ma­at va­kıf­la­rı ta­şın­maz­la­rı­nın, yö­ne­ti­ci­le­ri­nin is­te­mi ve Va­kıf­lar Mec­li­si ka­ra­rıy­la, ay­nı ce­ma­ate iliş­kin baş­ka bir vak­fa tah­sis edil­me­si­ne ya da vak­fın aka­rı­na dö­nüş­tü­rül­me­si­ne ola­nak sağ­lan­dı­ğı,

- 25. mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sıy­la, her­han­gi bir mer­ci­den izin al­mak­sı­zın yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki ki­şi, ku­rum ve ku­ru­luş­lar­dan ay­ni ve nak­di ba­ğış ve yar­dım ala­bil­me­le­ri­ne, yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki ben­zer amaç­lı va­kıf ve der­nek­le­re ay­ni ve nak­di ba­ğış ve yar­dım ya­pa­bil­me­le­ri­nin yo­lu­nun açıl­dı­ğı,

- 26. mad­de­siy­le, her­han­gi bir mer­ci­den izin al­mak­sı­zın, ama­cın ger­çek­leş­ti­ril­me­si­ne yar­dım­cı ol­mak ve vak­fa ge­lir sağ­la­mak ama­cıy­la ik­ti­sa­di iş­let­me ve şir­ket kur­ma­la­rı­na ya da ku­rul­muş şir­ket­le­re or­tak ol­ma­la­rı­na ola­nak ta­nın­dı­ğı,

- Ge­çi­ci 7. mad­de­siy­le de, da­ha ön­ce 4771 ve 4778 sa­yı­lı ya­sa­lar­da­ki bu sı­nır­la­ma­lar ne­de­niy­le mül­ki­yet­le­ri­ne ge­çi­re­me­dik­le­ri,

1936 Be­yan­na­me­le­rin­de ka­yıt­lı olup, ha­len ta­sar­ruf­la­rın­da bu­lu­nan "nam-ı müs­te­ar" ya da "nam-ı mev­hum"lar adı­na ta­pu­da ka­yıt­lı ta­şın­maz­la­rın,

1936 Be­yan­na­me­sin­den son­ra ce­ma­at va­kıf­la­rın­ca sa­tın alın­mış ya da ce­ma­at va­kıf­la­rı­na va­si­yet edil­di­ği ya da ba­ğış­lan­dı­ğı hal­de, mal edi­ne­me­me ge­rek­çe­siy­le ha­len ha­zi­ne ya da Ge­nel Mü­dür­lük ya da va­si­yet eden­ler ya da ba­ğış­la­yan­lar adı­na ta­pu­da ka­yıt­lı ta­şın­maz­la­rın,

ta­pu ka­yıt­la­rın­da­ki hak ve yü­küm­lü­lük­le­ri ile bir­lik­te, Ya­sa'nın yü­rür­lü­ğe gir­di­ği gün­den baş­la­ya­rak 18 ay için­de baş­vu­rul­ma­sı du­ru­mun­da, Va­kıf­lar Mec­li­si'nin olum­lu ka­ra­rın­dan son­ra, il­gi­li ta­pu si­cil mü­dür­lük­le­rin­ce ce­ma­at va­kıf­la­rı adı­na tes­cil­le­ri­nin ya­pıl­ma­sı­na ola­nak sağ­lan­dı­ğı,

gö­rül­mek­te­dir.

Ce­ma­at (azın­lık) va­kıf­la­rı, Tür­ki­ye'de ya­şa­yan ve Türk yurt­ta­şı olan, Er­me­ni, Ya­hu­di ve Rum­lar ta­ra­fın­dan Os­man­lı Hu­kuk dü­ze­ni için­de ku­ru­lan, Lo­zan Ant­laş­ma­sı ge­re­ğin­ce 2762 sa­yı­lı Va­kıf­lar Ya­sa­sı'yla tü­zel­ki­şi­lik ka­zan­dı­rı­lan di­ni ve hay­ri ku­rum­lar­dır.

Yu­ka­rı­da da be­lir­til­di­ği gi­bi, Lo­zan Ant­laş­ma­sı'nın 42. mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sın­da, "Türk Hü­kü­me­ti, söz ko­nu­su azın­lık­la­ra ait ki­li­se­le­re, hav­ra­la­ra, me­zar­lık­la­ra ve öte­ki din ku­rum­la­rı­na tam bir ko­ru­ma sağ­la­ma­yı yü­küm­le­nir. Bu azın­lık­la­rın Tür­ki­ye'de­ki va­kıf­la­rı­na, din ve ha­yır iş­le­ri ku­rum­la­rı­na her tür­lü ko­lay­lık­lar ve izin­ler sağ­la­na­cak ve Türk Hü­kü­me­ti, ye­ni­den din ve ha­yır ku­rum­la­rı ku­rul­ma­sı için, bu ni­te­lik­te öte­ki özel ku­rum­la­ra sağ­lan­mış ge­rek­li ko­lay­lık­lar­dan hiç­bi­ri­ni esir­ge­me­ye­cek­tir." de­nil­mek­te­dir.

Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti, Lo­zan Ant­laş­ma­sı'yla, Os­man­lı hu­kuk dü­ze­ni­nin ese­ri olan ve o ta­rih­te yü­rür­lük­te bu­lu­nan "şer'i hu­kuk" esas­la­rı­na gö­re ku­ru­lan ce­ma­at va­kıf­la­rı­nı, be­lir­ti­len ko­şul­lar­la ko­ru­ma ve di­ğer va­kıf­lar­la eşit iş­le­me bağ­lı tut­ma yü­küm­lü­lü­ğü al­tı­na gir­miş­tir.

17.02.1926 gün­lü, 743 sa­yı­lı "Türk Ka­nu­nu Me­de­ni­si"nin yü­rür­lü­ğe gir­me­siy­le, bu dö­nem­den ön­ce ku­ru­lan es­ki va­kıf­la­rın ye­ni Ya­sa ku­ral­la­rı­na bağ­lı ol­ma­sı uy­gun gö­rül­me­di­ğin­den, 19.06.1926 gün­lü, 864 sa­yı­lı "Ka­nu­nu Me­de­ni­nin Su­re­ti Me­ri­yet ve Şek­li Tat­bi­ki Hak­kın­da Ka­nun"un 8. mad­de­sin­de, Me­denî Ya­sa'nın yü­rür­lü­ğe gir­me­sin­den ön­ce ku­ru­lan va­kıf­la­ra iliş­kin ay­rı bir ya­sal dü­zen­le­me ya­pı­la­ca­ğı be­lir­til­miş ve bu mad­de uya­rın­ca 05.06.1935 gün­lü, 2762 sa­yı­lı Va­kıf­lar Ya­sa­sı çı­ka­rıl­mış­tır.

Va­kıf­lar Ya­sa­sı'yla, Türk Me­denî Ya­sa­sı'ndan ön­ce es­ki hu­ku­ka gö­re ku­ru­lan va­kıf­la­ra iliş­kin ola­rak, var­lık­la­rı­na ve vak­fi­ye­le­ri­ne zo­run­lu du­rum­lar dı­şın­da do­kun­ma­dan, ye­ni il­ke ve yön­tem­ler ge­ti­ril­miş, Lo­zan Ant­laş­ma­sı'nın 42. mad­de­sin­de sö­zü edi­len azın­lık va­kıf­la­rı bu Ya­sa'nın kap­sa­mı­na alın­mış­tır.

864 sa­yı­lı Ya­sa­yı yü­rür­lük­ten kal­dı­ran 03.12.2001 gün­lü, 4722 sa­yı­lı ye­ni "Türk Me­denî Ka­nu­nu­nun Yü­rür­lü­ğü ve Uy­gu­la­ma Şek­li Hak­kın­da Ka­nun"un 8. mad­de­sin­de ise, Türk Me­denî Ya­sa­sı'nın yü­rür­lü­ğe gir­me­sin­den ön­ce ku­ru­lan va­kıf­lar için yü­rür­lük­te olan özel ku­ral­lar sak­lı tu­tu­la­rak yü­rür­lük­le­ri sür­dü­rül­müş­tür.

Do­la­yı­sıy­la, gü­nü­müz­de, 04.10.1926 gü­nün­den ön­ce ku­ru­lan tüm va­kıf­lar ile ce­ma­at va­kıf­la­rı 2762 sa­yı­lı Va­kıf­lar Ya­sa­sı ku­ral­la­rı­na bağ­lı olup, Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü ta­ra­fın­dan de­net­len­mek­te­dir.

Va­kıf­lar Ya­sa­sı'nın 44. mad­de­si­ne gö­re, va­kıf ola­rak ta­sar­ruf et­tik­le­ri, ver­gi ka­yıt­la­rı, ki­ra söz­leş­me­le­ri ve Ya­sa'nın ya­yın­lan­ma­sın­dan son­ra ta­pu­ya ve­ril­miş def­ter­ler ve ku­ru­luş­la­rın he­sap def­ter­le­ri ve bu­na ben­zer bel­ge­ler­le an­la­şı­la­cak yer­ler "va­kıf kü­tü­ğü"ne kay­de­dil­miş; ay­rı­ca, ge­çi­ci mad­de uya­rın­ca, sa­hip ol­duk­la­rı tüm ta­şı­nır ve ta­şın­maz mal­la­rın en­van­te­ri­ni gös­te­ren "be­yan­na­me­ler" ve­ril­miş­tir.

Böy­le­ce, 2762 sa­yı­lı Ya­sa uya­rın­ca "va­kıf kü­tü­ğü­ne" kay­de­di­len ve ‘Türk Vak­fı' sta­tü­sü ka­za­nan ce­ma­at (azın­lık) va­kıf­la­rı, ay­nı Ya­sa'nın 1. mad­de­si ge­re­ği, il­gi­li ce­ma­at­ler­ce se­çi­len ki­şi ya da ku­rul­lar­ca yö­ne­til­mek­te­dir.

Bu va­kıf­la­rın ta­şın­maz mal edin­me­si, ba­ğış ve va­si­yet ka­bul et­me­si ko­nu­la­rın­da açık ku­ral­lar ol­ma­dı­ğın­dan, ko­nu yar­gı­da yıl­lar­ca tar­tı­şıl­mış­tır. 08.05.1974 gün­lü, E.1971/2-820, K. 1974/505 sa­yı­lı Yar­gı­tay Hu­kuk Ge­nel Ku­ru­lu Ka­ra­rı ile, ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın 2762 sa­yı­lı Ya­sa'ya gö­re ver­dik­le­ri "be­yan­na­me"ler, "va­kıf­na­me" ola­rak ka­bul edil­miş; an­cak, bu va­kıf­na­me­de mal edin­me­ye iliş­kin bir dü­zen­le­me­nin bu­lun­ma­ma­sı du­ru­mun­da bu va­kıf­la­rın mal edi­ne­me­ye­cek­le­ri­ne, ba­ğış ve va­si­yet ka­bul ede­me­ye­cek­le­ri­ne hük­me­dil­miş; böy­le­ce, bu yön­de­ki tar­tış­ma­lar so­na er­di­ril­miş­tir.

Öte yan­dan, 2762 sa­yı­lı Ya­sa kap­sa­mın­da­ki ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın sa­yı­sı 160 do­la­yın­da olup, Me­denî Ya­sa'yla ye­ni ce­ma­at vak­fı ku­rul­ma­sı da ya­sak­lan­mış­tır. An­cak, uy­gu­la­ma­da, ulus­la­ra­ra­sı hu­kuk ku­ral­la­rı ge­re­ğin­ce azın­lık ta­nı­mı ya­pı­lır­ken Tür­ki­ye'nin im­za­la­dı­ğı ant­laş­ma­lar­da­ki azın­lık­la­rın esas alın­dı­ğı gö­rül­mek­te­dir ki, bu bağ­lam­da Tür­ki­ye'de­ki azın­lık­lar "gay­ri­müs­lüm azın­lık­lar" ola­rak ta­nım­lan­mak­ta ve kay­na­ğı da Lo­zan Ant­laş­ma­sı'na da­yan­mak­ta­dır.

Da­ha son­ra, 03.08.2002 gün­lü, 4471 sa­yı­lı Ya­sa ile 2762 sa­yı­lı Va­kıf­lar Ya­sa­sı'nın 1. mad­de­si­nin so­nu­na ek­le­nen fık­ra­lar­la, ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın ta­şın­maz mal edin­me­le­ri­ne ola­nak sağ­lan­mış­tır.

Açı­lan da­va üze­ri­ne, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si, 27.12.2002 gün­lü, E.2002/146, K.2002/201 sa­yı­lı ka­ra­rı ile, ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın, vak­fi­ye­le­ri olup ol­ma­dı­ğı­na ba­kıl­mak­sı­zın di­ni, hay­ri, sos­yal, eğit­sel, sağ­lık ve kül­tü­rel alan­lar­da­ki ge­rek­si­nim­le­ri­ni gi­der­mek üze­re Ba­kan­lar Ku­ru­lu'nun iz­niy­le ta­şın­maz mal edin­me­le­ri­ne ve bun­lar üze­rin­de ta­sar­ruf­ta bu­lun­ma­la­rı­na, ay­rı­ca da­ha ön­ce 2762 sa­yı­lı Ya­sa'nın 44. mad­de­si uya­rın­ca va­kıf kü­tü­ğü­ne tes­cil edil­miş­ler dı­şın­da, 4771 sa­yı­lı Ya­sa'nın yü­rür­lü­ğe gir­di­ği gü­ne ka­dar ta­sar­ruf­la­rın­da bu­lun­dur­duk­la­rı ta­şın­maz­lar ile ba­ğış ve va­si­yet yo­luy­la edin­dik­le­ri ta­şın­maz­la­rı da mülk edin­me­le­ri­ne ola­nak ta­nın­ma­sı­nı Ana­ya­sa'ya ay­kı­rı bul­ma­mış­tır.

An­cak, in­ce­le­nen Ya­sa'yla ce­ma­at va­kıf­la­rı için ge­ti­ri­len dü­zen­le­me­le­rin or­ta­ya çı­kar­dı­ğı hu­kuk­sal tab­lo­nun, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si'nin bu ka­ra­rın­da de­ği­ni­len tab­lo­dan ol­duk­ça fark­lı ol­du­ğu tar­tış­ma­sız­dır.

Çün­kü, in­ce­le­nen Ya­sa'yla ge­ti­ri­len dü­zen­le­me­ler­le, yu­ka­rı­da da be­lir­til­di­ği gi­bi, ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın mül­hak va­kıf­lar ara­sın­dan çı­ka­rı­lıp ye­ni va­kıf­la­ra ben­zer ay­rı bir tür gi­bi de­ğer­len­di­ril­me­si­nin do­ğal so­nu­cu ola­rak, bu va­kıf­la­rın amaç ve et­kin­lik­le­ri doğ­rul­tu­sun­da gi­de­rek ge­liş­me­le­ri­ne ve et­kin­lik­le­ri­ni ar­tır­ma­la­rı­na ola­nak sağ­lan­mak­ta­dır.

Ana­ya­sa'nın 176. mad­de­sin­de, Ana­ya­sa'nın da­yan­dı­ğı te­mel gö­rüş ve il­ke­le­ri be­lir­ten Baş­lan­gıç bö­lü­mü­nün, Ana­ya­sa met­ni­ne da­hil ol­du­ğu açık­lan­mış, mad­de ge­rek­çe­sin­de de, bu bö­lü­mün Ana­ya­sa'nın di­ğer ku­ral­la­rıy­la eş­de­ğer­de ol­du­ğu vur­gu­lan­mış­tır.

Ana­ya­sa'nın, Cum­hu­ri­yet'in ni­te­lik­le­ri­ni be­lir­le­yen 2. mad­de­sin­de ise, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin, Baş­lan­gıç bö­lü­mün­de be­lir­ti­len te­mel il­ke­le­re da­ya­nan de­mok­ra­tik, la­ik ve sos­yal bir hu­kuk Dev­le­ti ol­du­ğu be­lir­ti­le­rek Baş­lan­gıç­ta ya­zı­lı te­mel il­ke­ler, Cum­hu­ri­yet'in ni­te­lik­le­riy­le öz­deş­leş­ti­ril­miş­tir.

Baş­lan­gıç bö­lü­mü­nün be­şin­ci pa­rag­ra­fın­da, hiç­bir et­kin­li­ğin Türk ulu­sal çı­kar­la­rı­nın, Türk var­lı­ğı­nın, Dev­le­ti ve ül­ke­siy­le bö­lün­mez­li­ği esa­sı­nın, Türk­lü­ğün ta­ri­hi ve ma­ne­vi de­ğer­le­ri­nin, Ata­türk ulus­çu­lu­ğu, il­ke ve dev­rim­le­ri­nin kar­şı­sın­da ko­run­ma gö­re­me­ye­ce­ği be­lir­ti­le­rek, Ana­ya­sa'nın ön­gör­dü­ğü hu­kuk dü­ze­ni için­de ulu­sal çı­kar­la­rın her şe­yin üze­rin­de tu­tul­ma­sı ge­rek­ti­ği ka­bul edil­miş­tir.

Yi­ne Ana­ya­sa'nın 2. mad­de­sin­de, Cum­hu­ri­yet'in ni­te­lik­le­ri be­lir­ti­lir­ken dev­let ve top­lum çı­kar­la­rı­na ön­ce­lik ta­nın­mış; 3. mad­de­sin­de, Türk Dev­le­ti'nin ül­ke­si ve ulu­suy­la bö­lün­mez bir bü­tün ol­du­ğu vur­gu­lan­mış; 5. mad­de­sin­de de, Türk Ulu­su'nun ba­ğım­sız­lı­ğı­nı ve bü­tün­lü­ğü­nü, ül­ke­nin bö­lün­mez­li­ği­ni, Cum­hu­ri­yet'i ve de­mok­ra­si­yi ko­ru­mak, Dev­let'in te­mel amaç ve gö­rev­le­ri ara­sın­da sa­yıl­mış­tır.

Öte yan­dan, Ana­ya­sa'nın 10. mad­de­sin­de, her­ke­sin, dil, ırk, renk, cin­si­yet, si­ya­sal dü­şün­ce, fel­se­fi inanç, din, mez­hep ve ben­ze­ri ne­den­ler­le ayı­rım gö­ze­til­mek­si­zin ya­sa önün­de eşit ol­du­ğu ku­ra­la bağ­lan­mış­tır. Ana­ya­sa'da ve ya­sa­la­rı­mız­da, mül­ki­yet hak­kı ve ör­güt­len­me öz­gür­lü­ğün­de­ki sı­nır­la­ma­lar dı­şın­da, tüm bi­rey­sel hak ve öz­gür­lük­ler­den ya­rar­lan­ma yö­nün­den, Türk yurt­taş­la­rı ara­sın­da her­han­gi bir fark ya­ra­tıl­ma­mış ve ayı­rım ya­pıl­ma­mış­tır.

Bu bağ­lam­da, Me­denî Ya­sa'nın 101. mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sın­da, Cum­hu­ri­yet'in Ana­ya­sa ile be­lir­le­nen ni­te­lik­le­ri­ne ve Ana­ya­sa'nın te­mel il­ke­le­ri­ne, hu­ku­ka, ahlâka, ulu­sal bir­li­ğe ve ulu­sal çı­kar­la­ra ay­kı­rı ya da bel­li bir ırk ya da ce­ma­at men­sup­la­rı­nı des­tek­le­mek ama­cıy­la va­kıf ku­rul­ma­sı ya­sak­lan­mış­tır.

Ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın ko­run­ma­sı­nın da­ya­na­ğı­nı oluş­tu­ran Lo­zan Ant­laş­ma­sı'nın Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin be­nim­se­di­ği çağ­daş, lâik hu­kuk dü­ze­ni ile ge­re­ği sağ­lan­mış, ko­nu­muz yö­nün­den an­la­mı ise, Me­denî Ya­sa'nın 101. mad­de­siy­le so­mut­laş­mış­tır.

Me­de­ni Ya­sa'nın 101. mad­de­siy­le ge­ti­ri­len ke­sin ya­sak kar­şı­sın­da, azın­lık ço­ğun­luk ay­rı­mı ya­pıl­ma­dan ce­ma­at vak­fı tü­rün­de bir vak­fın Tür­ki­ye'de ku­rul­ma­sı hiç­bir bi­çim­de ola­nak­lı de­ğil­dir.

Bu ne­den­ler­le, es­ki­den ku­rul­muş ce­ma­at va­kıf­la­rı­na, bu ni­te­lik­le­ri­ni de­ğiş­tir­me­me­le­ri­ne kar­şın, eko­no­mik ve si­ya­sal güç el­de ede­cek­le­ri bi­çim­de ye­ni hak­lar ve ay­rı­ca­lık­lar ta­nın­ma­sı­nı ve bun­la­rın mül­hak va­kıf sta­tü­sün­den çı­ka­rı­la­rak ye­ni bir va­kıf tü­rü bi­çi­min­de ya­şa­yan hu­kuk­sal var­lık­lar ola­rak sos­yal ya­şa­ma ka­tıl­ma­la­rı­nı sağ­la­ya­cak dü­zen­le­me­le­ri, Lo­zan Ant­laş­ma­sı'yla, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin ku­ru­luş il­ke­le­ri­nin or­ta­ya ko­nul­du­ğu ana­ya­sal il­ke­ler­le, mev­cut hu­kuk sis­te­miy­le, Ana­ya­sa'nın ay­rı­ca­lık­la­rı ya­sak­la­yan 10. mad­de­siy­le ve ay­rı­ca ulu­sal çı­kar­lar­la ve ka­mu ya­ra­rıy­la bağ­daş­tır­mak ola­nak­lı de­ğil­dir.

Ay­rı­ca, Ya­sa'nın 41. mad­de­sin­de, Va­kıf­lar Mec­li­si'nin,

- Ge­nel Mü­dür, üç Ge­nel Mü­dür yar­dım­cı­sı ve 1. Hu­kuk Mü­şa­vi­ri ol­mak üze­re beş,

- Va­kıf ko­nu­sun­da bil­gi ve de­ne­yim sa­hi­bi yük­se­köğ­re­tim me­zun­la­rı ara­sın­dan Baş­ba­kan'ın öne­ri­si üze­ri­ne or­tak ka­rar­na­me ile ata­na­cak beş,

- Ye­ni va­kıf­lar­ca se­çi­le­cek üç,

- Mül­hak ve ce­ma­at va­kıf­la­rın­ca se­çi­le­cek bi­rer,

üye ol­mak üze­re top­lam on­beş üye­den olu­şa­ca­ğı; ay­rı­ca ye­ni va­kıf­la­rın üç, mül­hak ve ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın bi­rer ye­dek üye se­çe­ce­ği be­lir­til­miş­tir.

Gö­rül­dü­ğü gi­bi mad­de­de, Va­kıf­lar Mec­li­si'nde ce­ma­at va­kıf­la­rın­ca se­çi­le­cek bir üye­nin de bu­lun­ma­sı ön­gö­rül­mek­te­dir.

En üst ka­rar or­ga­nı olan ve Ya­sa'yla önem­li gö­rev­ler ve­ri­len Va­kıf­lar Mec­li­si'nde, ce­ma­at va­kıf­la­rın­ca se­çi­le­cek bir üye­nin bu­lun­ma­sı, bu va­kıf­la­rı, Lo­zan Ant­laş­ma­sı'nda­ki ko­num­la­rı­nın çok öte­si­ne çı­kar­ma­nın ara­cı du­ru­mu­na ge­ti­re­cek­tir.

Öte yan­dan, bir mül­hak vak­fın maz­but va­kıf­lar ara­sı­na alın­ma­sı tü­zel­ki­şi­li­ği­nin so­na er­di­ri­le­rek, var­lı­ğı­nın maz­but va­kıf­lar tü­zel­ki­şi­li­ği için­de eri­til­me­si, tem­si­li­nin ve yö­ne­ti­mi­nin de Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü'ne dev­re­dil­me­si so­nu­cu­nu do­ğur­mak­ta­dır.

Türk Me­denî Ya­sa­sı'na gö­re ku­ru­lan va­kıf­la­rın na­sıl so­na er­di­ri­le­ce­ği ise, Me­denî Ya­sa'nın 116. mad­de­sin­de dü­zen­len­miş­tir. Mad­de­ye gö­re, ama­cı­nın ger­çek­leş­me­si­nin ola­nak­sız du­ru­ma gel­me­si ve de­ğiş­ti­ril­me­si­ne de ola­nak bu­lun­ma­ma­sı du­ru­mun­da, vak­fın ken­di­li­ğin­den so­na ere­ce­ği mah­ke­me ka­ra­rıy­la si­cil­den si­li­ne­ce­ği; ya­sak amaç güt­tü­ğü ya da ya­sak et­kin­lik­ler­de bu­lun­du­ğu son­ra­dan an­la­şı­lan ya da ama­cı son­ra­dan ya­sak­la­nan vak­fın ama­cı­nın de­ğiş­ti­ril­me­si­ne ola­nak bu­lun­ma­ma­sı du­ru­mun­da da, vak­fın de­ne­tim ma­ka­mı­nın ya da Cum­hu­ri­yet sav­cı­sı­nın baş­vu­ru­su üze­ri­ne du­ruş­ma ya­pı­la­rak da­ğı­tı­la­ca­ğı be­lir­til­miş­tir. Bu ku­ral­la­rın, "ye­ni va­kıf" ol­ma­dı­ğı için ce­ma­at va­kıf­la­rı­na uy­gu­la­na­ma­ya­ca­ğı or­ta­da­dır.

Bu­na kar­şı­lık, in­ce­le­nen Ya­sa'yla ce­ma­at va­kıf­la­rı mül­hak va­kıf sta­tü­sün­den uzak­laş­tı­rı­la­rak ye­ni va­kıf sta­tü­sü­ne ya­kın­laş­tı­rıl­dı­ğın­dan, bun­la­rın yö­ne­tim or­ga­nı­nın oluş­tu­ru­la­ma­ma­sı du­ru­mun­da maz­but va­kıf­lar ara­sı­na alın­ma­sı­na ola­nak bu­lun­ma­dı­ğı gi­bi, ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın tü­zel­ki­şi­lik­le­ri­nin so­na er­me­si­ne iliş­kin her­han­gi bir dü­zen­le­me­nin de bu­lun­ma­dı­ğı, baş­ka bir an­la­tım­la, bu ko­nu­nun boş­luk­ta bı­ra­kıl­dı­ğı gö­rül­mek­te­dir.

Bu ne­den­ler­le, in­ce­le­nen Ya­sa'nın 12., 14., 16., 25., 26. ve 41. mad­de­le­ri­nin Ana­ya­sa'nın Baş­lan­gıç bö­lü­mü­ne, 2., 3., ve 5. mad­de­le­ri­ne ay­kı­rı ol­du­ğu so­nu­cu­na va­rıl­mak­ta­dır.

3- Ya­sa'nın 11. mad­de­sin­de,

"Ge­nel Mü­dür­lük­çe ya­pı­lan teb­li­ga­ta rağ­men, bu Ka­nun uya­rın­ca is­te­nen be­yan­na­me, bil­gi ve bel­ge­le­ri za­ma­nın­da ver­me­yen, or­gan­la­rın vak­fi­ye ve­ya va­kıf se­ne­di­ne ay­kı­rı ola­rak top­lan­ma­sı­na se­be­bi­yet ve­ren ve­ya ger­çe­ğe ay­kı­rı be­yan­da bu­lu­nan va­kıf yö­ne­ti­mi­ne Ge­nel Mü­dür­lük­çe her bir ey­lem için beş­yüz Türk Li­ra­sı idarî pa­ra ce­za­sı ve­ri­lir. İdarî pa­ra ce­za­la­rı­na kar­şı teb­liğ ta­ri­hin­den iti­ba­ren on­beş gün için­de 30/3/2005 ta­rih­li ve 5326 sa­yı­lı Ka­ba­hat­ler Ka­nu­nu hü­küm­le­ri­ne gö­re ka­nun yo­lu­na baş­vu­ru­la­bi­lir."

dü­zen­le­me­si­ne yer ve­ril­miş­tir.

Mad­dey­le gön­der­me ya­pı­lan 5326 sa­yı­lı Ka­ba­hat­ler Ya­sa­sı'nın 3. mad­de­si, iti­raz yo­luy­la açı­lan da­va so­nun­da, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si'nin 1.3.2006 gün­lü, E.2005/108, K.2006/35 sa­yı­lı ka­ra­rıy­la ip­tal edil­miş­tir.

An­cak, do­ğa­cak hu­kuk­sal boş­luk ka­mu ya­ra­rı­nı ihlâl ede­cek ni­te­lik­te gö­rül­dü­ğün­den, ip­tal hük­mü­nün, ka­ra­rın Resmî Ga­ze­te'de ya­yım­lan­ma­sın­dan baş­la­ya­rak al­tı ay son­ra yü­rür­lü­ğe gir­me­si ön­gö­rül­müş olup, ip­tal ka­ra­rı 22.7.2006 gün­lü, 26236 sa­yı­lı Resmî Ga­ze­te'de ya­yım­lan­mış­tır.

Ana­ya­sa Mah­ke­me­si'nin sö­zü edi­len ka­ra­rın­da, Ka­ba­hat­ler Ya­sa­sı'nın "Ge­nel ka­nun ni­te­li­ği" baş­lık­lı 3. mad­de­sin­de yer alan, "Bu Ka­nu­nun ge­nel hü­küm­le­ri di­ğer ka­nun­lar­da­ki ka­ba­hat­ler hak­kın­da da uy­gu­la­nır." ku­ra­lı,

"Mad­de ge­rek­çe­sin­den, özel ka­nun­lar­da da­ğı­nık bi­çim­de yer alan ida­rî yap­tı­rım­la­rın di­sip­lin al­tı­na alı­na­rak, özel ka­nun­lar­da ka­ba­hat tü­rün­den fi­il­le­rin ta­nım­lan­ma­sı ve bu fi­il­ler kar­şı­lı­ğın­da ön­gö­rü­len idarî yap­tı­rım­la­rın be­lir­len­me­si­nin amaç­lan­dı­ğı an­la­şıl­mak­ta­dır. Böy­le­ce, Ka­nun'un bu kıs­mın­da dü­zen­le­nen amaç ve kap­sam, ta­nım, ge­nel ka­nun ni­te­li­ği, ka­nu­ni­lik il­ke­si, za­man ba­kı­mın­dan uy­gu­la­ma, yer ba­kı­mın­dan uy­gu­la­ma, ka­ba­hat­ten do­la­yı so­rum­lu­lu­ğun esas­la­rı, yap­tı­rım tür­le­ri, so­ruş­tur­ma za­ma­na­şı­mı, ka­rar ver­me yet­ki­si ve ka­nun yol­la­rı baş­lık ve­ya üst baş­lı­ğı al­tın­da sa­yı­lan ge­nel il­ke­le­rin özel ka­nun­lar­da­ki ka­ba­hat fi­il­le­ri hak­kın­da da uy­gu­lan­ma­sı be­nim­sen­miş­tir.

Ya­sa'nın 2. mad­de­sin­de­ki ka­ba­hat de­yi­min­den, ka­nu­nun kar­şı­lı­ğın­da idarî yap­tı­rım uy­gu­lan­ma­sı­nı ön­gör­dü­ğü hak­sız­lık an­la­şıl­mak­ta­dır. 16. mad­de­de, ka­ba­hat­ler kar­şı­lı­ğın­da uy­gu­la­na­cak olan idarî yap­tı­rım­lar, idarî pa­ra ce­za­sı ve idarî ted­bir­ler ola­rak be­lir­len­miş­tir. İdarî ted­bir­ler, mül­ki­ye­tin ka­mu­ya ge­çi­ril­me­si ve il­gi­li ka­nun­lar­da yer alan di­ğer ted­bir­ler­dir.

İti­raz ko­nu­su 3. mad­de­de 'Bu Ka­nu­nun ge­nel hü­küm­le­ri di­ğer ka­nun­lar­da­ki ka­ba­hat­ler hak­kın­da da uy­gu­la­nır' de­nil­mek­te­dir. Bu ku­ra­lın 2. mad­de­de­ki ta­nım­la bir­lik­te in­ce­len­me­sin­den, 5326 sa­yı­lı Ka­nun'un idarî yar­gı­nın gö­rev ala­nı­nı da kap­sa­dı­ğı an­la­şıl­mak­ta­dır. An­cak, Ya­sa'nın 19. mad­de­siy­le bu kap­sa­mın da­ral­tı­la­rak, di­ğer ka­nun­lar­da ka­ba­hat kar­şı­lı­ğın­da ön­gö­rü­len, be­lir­li bir sü­re için bir mes­lek ve sa­na­tın ye­ri­ne ge­ti­ril­me­me­si, iş­ye­ri­nin ka­pa­tıl­ma­sı, ruh­sat ve­ya eh­li­ye­tin ge­ri alın­ma­sı, ka­ra, de­niz ve­ya ha­va na­kil ara­cı­nın tra­fik­ten ve­ya sey­rü­se­fer­den alı­ko­nul­ma­sı gi­bi yap­tı­rım­la­ra iliş­kin hü­küm­ler, il­gi­li ka­nun­lar­da bu Ka­nun hü­küm­le­ri­ne uy­gun de­ği­şik­lik ya­pı­lın­ca­ya ka­dar sak­lı tu­tul­mak­ta­dır.

Ya­sa'nın 27. mad­de­si­nin (1) nu­ma­ra­lı fık­ra­sın­da ise, idarî pa­ra ce­za­sı ve mül­ki­ye­tin ka­mu­ya ge­çi­ril­me­si­ne iliş­kin idarî yap­tı­rım ka­ra­rı­na kar­şı, ka­ra­rın teb­li­ği ve­ya tef­hi­mi ta­ri­hin­den iti­ba­ren en geç on­beş gün için­de, sulh ce­za mah­ke­me­si­ne baş­vu­ru­la­bi­le­ce­ği be­lir­til­mek­te­dir. Bu ku­ra­lın, il­gi­li ka­nun­lar­da yer alan di­ğer ted­bir­ler dı­şın­da­ki, idarî pa­ra ce­za­sı ve mül­ki­ye­tin ka­mu­ya ge­çi­ril­me­si­ne iliş­kin idarî yap­tı­rım ka­rar­la­rı için uy­gu­la­na­ca­ğı açık­tır.

Ana­ya­sa'nın 125. mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da, 'ida­re­nin her tür­lü ey­lem ve iş­lem­le­ri­ne kar­şı yar­gı yo­lu açık­tır'; 140. mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da, 'Ha­kim­ler ve sav­cı­lar adlî ve idarî yar­gı hâkim ve sav­cı­la­rı ola­rak gö­rev ya­par­lar'; 142. mad­de­sin­de, 'Mah­ke­me­le­rin ku­ru­lu­şu, gö­rev ve yet­ki­le­ri, iş­le­yi­şi ve yar­gı­la­ma usul­le­ri ka­nun­la dü­zen­le­nir'; 155. mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da da, 'Da­nış­tay, idarî mah­ke­me­ler­ce ve­ri­len ka­nu­nun baş­ka bir idarî yar­gı mer­ci­ine bı­rak­ma­dı­ğı ka­rar ve hü­küm­le­rin son in­ce­le­me mer­ci­idir. Ka­nun­da gös­te­ri­len bel­li da­va­la­ra da ilk ve son de­re­ce mah­ke­me­si ola­rak ba­kar' de­nil­mek­te­dir. Bu ku­ral­la­ra gö­re, Ana­ya­sa'da idarî ve adlî yar­gı­nın ay­rı­lı­ğı ka­bul edil­miş­tir. Bu ay­rım uya­rın­ca ida­re­nin ka­mu gü­cü kul­lan­dı­ğı ve ka­mu hu­ku­ku ala­nı­na gi­ren iş­lem ve ey­lem­le­ri idarî yar­gı, özel hu­kuk ala­nı­na gi­ren iş­lem­le­ri de adlî yar­gı de­ne­ti­mi­ne tâbi ola­cak­tır. Bu­na bağ­lı ola­rak idarî yar­gı­nın gö­rev ala­nı­na gi­ren bir uyuş­maz­lı­ğın çö­zü­mün­de adlî yar­gı­nın gö­rev­len­di­ril­me­si ko­nu­sun­da ya­sa­ko­yu­cu­nun ge­niş tak­dir hak­kı­nın bu­lun­du­ğu­nu söy­le­mek ola­nak­lı de­ğil­dir.

Ce­za hu­ku­kun­da­ki ge­liş­me­le­re ko­şut ola­rak, ki­mi ya­sal dü­zen­le­me­ler­de ba­sit ni­te­lik­te gö­rü­len suç­lar hak­kın­da idarî yap­tı­rım­la­ra yer ve­ril­di­ği gö­rül­mek­te­dir. Da­ha ağır suç oluş­tu­ran ey­lem­ler için ve­ri­len idarî pa­ra ce­za­la­rı­na kar­şı ya­pı­la­cak baş­vu­ru­lar­da ko­nu­nun ida­re hu­ku­kun­dan çok ce­za hu­ku­ku­nu il­gi­len­dir­me­si ne­de­niy­le adlî yar­gı­nın gö­rev­li ol­ma­sı do­ğal­dır. An­cak, ida­re hu­ku­ku esas­la­rı­na gö­re te­sis edi­len bir idarî iş­le­min, sa­de­ce pa­ra ce­za­sı yap­tı­rı­mı içer­me­si­ne ba­kı­la­rak de­ne­ti­mi­nin idarî yar­gı ala­nın­dan çı­ka­rı­la­rak adlî yar­gı­ya bı­ra­kıl­ma­sı ola­nak­lı de­ğil­dir.

Bu du­rum­da, iti­raz ko­nu­su ku­ral­la di­ğer ya­sa­lar­da­ki ka­ba­hat­le­re yol­la­ma ya­pı­la­rak, yal­nız­ca yap­tı­rı­mın tü­rün­den ha­re­ket­le ve idarî yar­gı­nın de­ne­ti­mi­ne tâbi tu­tul­ma­sı ge­re­ken alan­lar gö­ze­til­me­den, bun­la­rı da kap­sa­ya­cak bi­çim­de baş­vu­ru yo­lu, iti­raz, bun­la­ra iliş­kin usul ve esas­la­rın de­ğiş­ti­ril­me­si, Ana­ya­sa'nın 125. ve 155. mad­de­le­ri­ne ay­kı­rı­dır." ,

ge­rek­çe­le­riy­le ip­tal edil­miş­tir.

Özel hu­kuk­ta ta­raf­lar ara­sın­da bir eşit­lik söz ko­nu­su iken, ka­mu hu­ku­kun­da ta­raf­lar ara­sın­da ka­mu oto­ri­te­sin­den kay­nak­la­nan bir hi­ye­rar­şi bu­lun­mak­ta­dır. Dev­let, bi­re­ye bu­yur­mak ve ken­di is­ten­ci doğ­rul­tu­sun­da hük­met­mek gü­cü­ne sa­hip­tir. Bu güç, ge­nel ola­rak Dev­let ay­gı­tı­nın yük­len­di­ği ka­mu ge­rek­si­nim­le­ri­ni gi­der­mek, ka­mu dü­ze­ni ve gü­ven­li­ği­ni sağ­la­mak, ka­mu sağ­lı­ğı­nı ve ulu­sal ser­vet­le­ri ko­ru­mak gö­rev­le­ri­nin ge­re­ği ve so­nu­cu­dur.

Sö­zü edi­len gö­rev­ler ka­mu oto­ri­te­si­ni ay­nı öl­çü­de ge­niş bir ta­sar­ruf ala­nı­na ka­vuş­tur­mak­ta ve bu gö­rev­le­rin ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si sü­re­cin­de al­dı­ğı ka­rar­la­rı doğ­ru­dan uy­gu­la­ma yet­ki­si­ne sa­hip kıl­mak­ta­dır. Bu du­rum, ka­mu oto­ri­te­si­nin, yö­net­sel dü­ze­nin ko­run­ma­sı ve bu ko­ru­ma­nın sür­dü­rül­me­si için al­dı­ğı ve bi­rey­le­rin hu­kuk­sal du­rum­la­rı­nı et­ki­le­yen ka­rar­la­rı­nın ih­la­li­nin ki­mi yap­tı­rım­la­ra bağ­lan­ma­sı­nı ve so­nuç­ta ka­mu oto­ri­te­si­ne yap­tı­rım uy­gu­la­ma yet­ki­si ve­ril­me­si­ni zo­run­lu kıl­mak­ta­dır. Bu yap­tı­rım­lar için­de en önem­li­si ise, ya­sa­nın açık­ça izin ver­di­ği du­rum­lar­da ida­re­nin yar­gı or­ga­nı­na baş­vur­ma­dan uy­gu­la­dı­ğı, ma­li ni­te­lik­li yap­tı­rım­lar olan ida­ri pa­ra ce­za­la­rı­dır.

İn­ce­le­nen Ya­sa'nın,

- 36. mad­de­si­nin (e) ben­din­de, mül­hak, ce­ma­at ve ye­ni va­kıf­lar ile es­naf va­kıf­la­rı­nın de­ne­ti­mi­ni yap­mak Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü'nün gö­rev­le­ri ara­sın­da sa­yıl­mış,

- 33. mad­de­si­nin son fık­ra­sın­da da, va­kıf­la­rın ama­ca ve ya­sa­la­ra uy­gun­luk de­ne­ti­mi ile ik­ti­sa­di iş­let­me­le­ri­nin et­kin­lik ve ku­ral­la­ra uy­gun­luk de­ne­ti­mi­nin Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü'nce ya­pı­la­ca­ğı be­lir­ti­le­rek, de­ne­ti­min ko­nu­su açık­lı­ğa ka­vuş­tu­rul­muş­tur.

Ya­sa'nın 35. mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­na gö­re, Baş­ba­kan­lı­ğa bağ­lı bir ka­mu tü­zel­ki­şi­si olan Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü, de­ne­ti­me iliş­kin ka­mu gö­re­vi­ni et­kin­lik­le ye­ri­ne ge­ti­re­bil­me­si için, de­net­le­mek­le gö­rev­li ve yet­ki­li ol­du­ğu va­kıf­la­rın yö­ne­ti­ci­le­ri­ne, Ya­sa'nın 11. mad­de­sin­de­ki ey­lem­le­ri ne­de­niy­le idarî yap­tı­rım uy­gu­la­ma yet­ki­siy­le do­na­tıl­mış­tır.

Bu ne­den­le, Ya­sa'nın 11. mad­de­sin­de yer alan idarî pa­ra ce­za­sı, ida­re hu­ku­ku esas­la­rı­na gö­re te­sis edi­len bir idarî iş­lem olup, ka­ba­hat ola­rak ni­te­len­di­ri­le­mez.

Do­la­yı­sıy­la, bu idarî pa­ra ce­za­sı­nın yar­gı­sal de­ne­ti­mi­nin, 5326 sa­yı­lı Ya­sa'ya gön­der­me ya­pı­la­rak idarî yar­gı­nın gö­re­vin­den çı­ka­rı­lıp, adlî yar­gı­ya bı­ra­kıl­ma­sı, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si'nin yu­ka­rı­ya alı­nan ka­ra­rın­da or­ta­ya ko­nu­lan ge­rek­çe­ler­le, Ana­ya­sa'nın 125. ve 155. mad­de­le­ri­ne ay­kı­rı düş­mek­te­dir.

4- Ya­sa'nın 68. mad­de­sin­de,

"Ge­nel Mü­dür, Ge­nel Mü­dür Yar­dım­cı­sı, I. Hu­kuk Mü­şa­vi­ri ile Böl­ge Mü­dü­rü or­tak ka­rar­na­mey­le, Reh­ber­lik ve Tef­tiş Baş­ka­nı ile Da­ire Baş­ka­nı, Ge­nel Mü­dü­rün tek­li­fi Baş­ba­ka­nın ve­ya gö­rev­len­dir­di­ği Dev­let Ba­ka­nı­nın ona­yıy­la, di­ğer per­so­nel ise Ge­nel Mü­dür ta­ra­fın­dan ata­nır.",

dü­zen­le­me­si­ne yer ve­ril­miş­tir.

Dü­zen­le­me­de, Reh­ber­lik ve Tef­tiş Baş­ka­nı ile Da­ire Baş­ka­nı'nın, Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dü­rü'nün öne­ri­si üze­ri­ne Baş­ba­kan'ın ya da gö­rev­len­dir­di­ği Dev­let Ba­ka­nı'nın ona­yıy­la atan­ma­sı ön­gö­rül­müş­tür.

Ya­sa'nın 35. mad­de­sin­de­ki dü­zen­le­me­ye gö­re, Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü, Baş­ba­kan­lı­ğa bağ­lı bir ka­mu tü­zel­ki­şi­si­dir.

Ya­sa'nın 79. mad­de­si­nin (b) fık­ra­sı­nın 4. ve 5. bent­le­riy­le, 657 sa­yı­lı Dev­let Me­mur­la­rı Ya­sa­sı'na ek­li II sa­yı­lı "Ek Gös­ter­ge Cet­ve­li"nin, "II-Yar­gı Ku­ru­luş­la­rı, Bağ­lı ve İl­gi­li Ku­ru­luş­lar ile Yük­sek Öğ­re­tim Ku­ru­luş­la­rın­da" baş­lık­lı bö­lü­mü­ne ve (IV) sa­yı­lı "Ma­kam Taz­mi­na­tı Cet­ve­li"nin 5. sı­ra­sı­nın (e) ben­di­nin so­nu­na "Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü Reh­ber­lik ve Tef­tiş Baş­ka­nı" ek­len­miş; böy­le­ce Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü Reh­ber­lik ve Tef­tiş Baş­ka­nı'nın ek gös­ter­ge­si 3600, ma­kam taz­mi­na­tı gös­ter­ge­si ise 3000 ola­rak sap­tan­mış­tır.

Bu du­rum, Reh­ber­lik ve Tef­tiş Baş­ka­nı'nın bü­rok­ra­tik hi­ye­rar­şi­de ge­nel mü­dür yar­dım­cı­sı ve üs­tü dü­zey­de dü­şü­nül­dü­ğü­nü gös­ter­mek­te­dir. Bu­na kar­şı­lık in­ce­le­nen Ya­sa'da, sö­zü edi­len kad­ro­ya ya­pı­lan ata­ma­da Cum­hur­baş­ka­nı'nın im­za­sı­nı ge­rek­tir­me­yen bir yön­tem ge­ti­ril­mek­te­dir.

Ay­nı yön­de­ki dü­zen­le­me­le­ri ne­de­niy­le, 5394 sa­yı­lı "Tür­ki­ye İs­ta­tis­tik Ka­nu­nu"nun 56. mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si'nin 19.12.2005 gün­lü, E.2005/143, K.2005/99 sa­yı­lı ka­ra­rıy­la ip­tal edil­miş­tir.

Yük­sek Mah­ke­me'nin ka­ra­rın­da,

"…Ya­sa'nın 56. mad­de­si­nin da­va ko­nu­su bi­rin­ci fık­ra­sın­da, Tür­ki­ye İs­ta­tis­tik Ku­ru­mu Baş­kan­lı­ğın­da­ki Bi­rin­ci Hu­kuk Mü­şa­vi­ri ha­riç ol­mak üze­re tüm ata­ma­la­rın Baş­kan ta­ra­fın­dan ya­pı­la­ca­ğı be­lir­til­di­ğin­den, Ku­rum'da, Bi­rin­ci Hu­kuk Mü­şa­vi­ri dı­şın­da Baş­kan Yar­dım­cı­la­rı, Da­ire Baş­kan­la­rı, İs­ta­tis­tik Mü­şa­vi­ri, Hu­kuk Mü­şa­vi­ri, Böl­ge Mü­dür­le­ri ile di­ğer gö­rev­li­ler Baş­kan ta­ra­fın­dan ata­na­cak­tır.

Ana­ya­sa'nın 8. mad­de­sin­de 'Yü­rüt­me yet­ki­si ve gö­re­vi, Cum­hur­baş­ka­nı ve Ba­kan­lar Ku­ru­lu ta­ra­fın­dan, Ana­ya­sa­ya ve ka­nun­la­ra uy­gun ola­rak kul­la­nı­lır ve ye­ri­ne ge­ti­ri­lir.' de­nil­mek­te, 104. mad­de­sin­de de 'ka­rar­na­me­le­ri im­za­la­mak' Cum­hur­baş­ka­nı'nın yü­rüt­me ala­nın­da­ki gö­rev ve yet­ki­le­ri ara­sın­da sa­yıl­mak­ta­dır. Ana­ya­sa'nın 104. mad­de­sin­de sö­zü edi­len 'ka­rar­na­me­ler', Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­ler ile Ba­kan­lar Ku­ru­lu'nun çe­şit­li ka­rar­na­me­le­ri­nin ya­nın­da üst dü­zey yö­ne­ti­ci­le­rin atan­ma­sı ile il­gi­li müş­te­rek ka­rar­na­me­le­ri de kap­sa­mak­ta­dır. Yü­rüt­me yet­ki­si ve gö­re­vi, Cum­hur­baş­ka­nı ve Ba­kan­lar Ku­ru­lu'nca ye­ri­ne ge­ti­ri­le­ce­ğin­den, söz ko­nu­su ka­rar­na­me­le­rin hu­kuk­sal ge­çer­li­ği için her iki ta­ra­fın da ka­tı­lı­mı ge­rek­mek­te­dir.

Bu­na gö­re, ka­mu po­li­ti­ka­sı­nın ta­yi­ni­ne ka­tı­lan, et­kin bir oto­ri­te­ye sa­hip olan, ku­ru­luş­la­rın ama­cı­nın ger­çek­leş­me­sin­de önem­li yet­ki ve so­rum­lu­luk­lar­la do­na­tı­lan, plan­la­ma, ör­güt­len­me, per­so­nel ve kad­ro­la­rı­nı yö­ne­ten, de­ne­tim ve tem­sil gi­bi iş­lev­le­ri ye­ri­ne ge­ti­ren ka­mu gö­rev­li­le­ri­nin, üst dü­zey yö­ne­ti­ci ko­nu­mun­da ol­ma­la­rı ne­de­niy­le bun­la­rın ata­ma­la­rı­nın da müş­te­rek ka­rar­na­me ile ya­pıl­ma­sı Ana­ya­sal zo­run­lu­luk­tur."

yar­gı­sı­na va­rıl­mış­tır.

Bu ne­den­le, in­ce­le­nen Ya­sa'yla, üst dü­zey yö­ne­ti­ci ola­rak dü­zen­le­nen "Reh­ber­lik ve Tef­tiş Baş­ka­nı"nın, or­tak ka­rar­na­me ye­ri­ne Ge­nel Mü­dür'ün öne­ri­si üze­ri­ne Baş­ba­kan'ın ya da gö­rev­len­dir­di­ği Dev­let Ba­ka­nı'nın ona­yıy­la atan­ma­sı­nı ön­gö­ren 68. mad­de ku­ra­lı­nın, par­la­men­ter de­mok­ra­tik sis­tem­le, Ana­ya­sa'nın 8., 104. ve 105. mad­de­le­riy­le, ka­mu ya­ra­rı ve ka­mu hiz­me­ti­nin ge­rek­le­riy­le bağ­daş­ma­dı­ğı so­nu­cu­na va­rıl­mak­ta­dır.

Ya­yım­lan­ma­sı yu­ka­rı­da açık­la­nan ge­rek­çe­ler­le uy­gun gö­rül­me­yen 5555 sa­yı­lı "Va­kıf­lar Ka­nu­nu", 5, 11, 12, 14, 16, 25, 26, 41 ve 68. mad­de­le­ri­nin Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si'nce bir kez da­ha gö­rü­şül­me­si için, Ana­ya­sa'nın de­ği­şik 89 ve 104. mad­de­le­ri uya­rın­ca ili­şik­te ge­ri gön­de­ril­miş­tir

                                                                                                      Ah­met Nec­det Se­zer

                                                                                                          Cum­hur­baş­ka­nı

BAŞ­KAN – Bil­gi­le­ri­ni­ze su­nul­muş­tur.

Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin iki öner­ge var­dır; ay­rı ay­rı oku­tup bil­gi­le­ri­ni­ze su­na­ca­ğım.

C) GENSORU, GENEL GÖRÜŞME, MECLİS SORUŞTURMASI VE MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ

1.- Ankara Milletvekili Yakup Kepenek ve 59 milletvekilinin, küresel ısınmanın ülkemize etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/399)

24.11.2006

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

                                                                        An­ka­ra

Son ay­lar­da ül­ke­mi­zin ya­şa­dı­ğı ba­zı do­ğal olay­lar, geç­miş­te gö­rül­me­dik bo­yut­la­ra ulaş­mak­ta­dır.

Yaz ay­la­rın­da ki­mi böl­ge­le­ri­miz­de gö­rü­len aşı­rı ku­rak­lık göl­le­rin su­yu­nun çe­kil­me­si­ne ve ku­ru­ma­la­rı­na ne­den ol­muş; yaz so­nun­da da yo­ğun sel fe­la­ket­le­ri ya­şan­mış, çok sa­yı­da yurt­ta­şı­mız ya­şa­mı­nı yi­tir­miş­tir.

An­cak ül­ke­miz­de, di­ğer ko­nu­lar­da ol­du­ğu gi­bi, ik­lim de­ği­şik­li­ği­ni yan­sı­tan do­ğal olay­la­ra da ye­te­rin­ce bi­lim­sel ola­rak yak­la­şıl­ma­mak­ta; en yet­ki­li­ler bi­le "de­re ta­şar, sel olur, bu­nu abart­ma­yın" di­ye­bil­mek­te­dir.

Oy­sa, kü­re­sel ısın­ma dün­ya­nın gün­de­min­de­dir.

Ekim ayı­nın son gün­le­rin­de "kü­re­sel ısın­ma" ko­nu­sun­da İn­gil­te­re hü­kü­me­ti ta­ra­fın­dan yap­tı­rı­lan bir bi­lim­sel araş­tır­ma­nın so­nuç­la­rı ya­yım­lan­dı. Bu­na gö­re, dün­ya­nın bu kar­şı­laş­tı­ğı en bü­yük teh­li­ke kü­re­sel ısın­ma­dır. Isın­ma­nın asıl ne­de­ni de ha­va­ya "se­ra gaz­la­rı" ya­yıl­ma­sı­dır. Se­ra gaz­la­rı­nın ya­yıl­ma­sın­dan do­ğan kir­li­lik, 2000 yı­lın­da, "42 mil­yar ton kar­bon di­ok­sit"e eşit­tir.

Kü­re­sel ısın­ma­nın ne­den­le­ri şöy­le sı­ra­la­nı­yor: Kö­mür­den ener­ji üre­ti­mi yüz­de 28; ara­zi­nin kö­tü­ye kul­la­nı­mı (or­man­sız­laş­tır­ma) yüz­de 18; ta­rım yüz­de 14; sa­na­yi yüz­de 14; ev­ler­den çı­kan gaz da yüz­de 8'dir. Araş­tır­ma­yı ya­pan Sir Nic­ho­las Stern "her yıl dün­ya­da do­ğal or­man­la­rın yok edil­me­si­nin ze­hir gaz ya­yıl­ma­sı­na kat­kı­sı ulaş­tır­ma sek­tö­rün­den da­ha faz­la­dır" di­yor. (The Gu­ar­di­an 31 Ekim 2006)

Sa­na­yi dev­ri­min­den bu ya­na, ya­ni son iki yüz yıl­da, sı­cak­lık 0,5 de­re­ce art­mış­tır ve bu ar­tı­şın, eğer ön­lem alın­maz­sa, ge­le­cek 50 yıl için­de 2-3 de­re­ce ola­ca­ğı ön­gö­rül­mek­te­dir.

Çok önem­li bir nok­ta da araş­tır­ma­nın bul­gu­la­rı­na gö­re ik­lim de­ği­şik­li­ği­nin yer­kü­re üze­rin­de eşit bi­çim­de ya­yıl­ma­dı­ğı "en yok­sul ül­ke­le­rin ve bun­la­rın halk­la­rı­nın en ön­ce ve en bü­yük za­ra­rı" gör­dü­ğü­dür. Ra­po­ra gö­re, has­ta­lık­lar, sel­ler, fır­tı­na­lar ve ku­rak­lık­lar çok da­ha yay­gın bir ha­le ge­le­cek ve gı­da üre­ti­mi bü­yük öl­çü­de aza­la­cak­tır.

Ya­pı­lan he­sap­lar kü­re­sel ısın­ma­ya kar­şı ulu­sal ve ulus­lar ara­sı dü­zey­de ön­lem­ler alın­ma­sı­nı ve ül­ke­ler ara­sın­da iş­bir­li­ği­ni ka­çı­nıl­maz bir zo­run­lu­luk du­ru­mu­na ge­tir­mek­te­dir.

Bu çer­çe­ve­de ül­ke­mi­zin kü­re­sel ısın­ma sü­re­cin­de na­sıl et­ki­len­di­ği­ni tüm yön­le­riy­le sap­tan­ma­sı, han­gi ön­lem­le­rin alı­na­bi­le­ce­ği­nin araş­tı­rıl­ma­sı ve bu ko­nu­da ya­pı­la­cak dü­zen­le­me­le­re alt ya­pı oluş­tu­rul­ma­sı ama­cıy­la ve ek­te su­nu­lan ge­rek­çe­ler­le Ana­ya­sa­nın 98. ve İç­tü­zü­ğün 104. ve 105. Mad­de­le­ri uya­rın­ca bir Mec­lis Araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­nı is­ti­yo­ruz.

Say­gı­la­rım­la.

1- Ya­kup Ke­pe­nek                    (An­ka­ra)

2- En­ver Ök­tem                         (İz­mir)

3- Ufuk Öz­kan                          (Ma­ni­sa)

4- Türkân Mi­ço­oğul­la­rı             (İz­mir)

5- Meh­met Zi­ya Yer­gök            (Ada­na)

6- Fe­ri­dun Ay­va­zoğ­lu               (Ço­rum)

7- Tun­cay Er­cenk                      (An­tal­ya)

8- Na­il Ka­ma­cı                          (An­tal­ya)

9- Ha­san Ören                           (Ma­ni­sa)

10- Erol Tı­nas­te­pe                     (Er­zin­can)

11- Meh­met Ali Arı­kan             (Es­ki­şe­hir)

12- Se­dat Pe­kel                          (Ba­lı­ke­sir)

13- Hü­se­yin Ek­mek­ci­oğ­lu         (An­tal­ya)

14- Ab­dur­rez­zak Er­ten              (İz­mir)

15- Er­dal Ka­ra­de­mir                  (İz­mir)

16- Ha­lil Ak­yüz                         (İs­tan­bul)

17- Meh­met Me­sut Özak­can     (Ay­dın)

18- Ha­san Gü­yül­dar                  (Tun­ce­li)

19- Bü­lent Ba­ra­ta­lı                     (İz­mir)

20- Ke­mal Sağ                           (Ada­na)

21- Bih­lun Ta­may­lı­gil                (İs­tan­bul)

22- Ah­met Kü­çük                      (Ça­nak­ka­le)

23- Mus­ta­fa Yıl­maz                   (Ga­zi­an­tep)

24- Fe­ri­dun Fik­ret Ba­loğ­lu        (An­tal­ya)

25- Emin Koç                            (Yoz­gat)

26- Ca­nan Arıt­man                    (İz­mir)

27- Se­dat Uzun­bay                    (İz­mir)

28- Uğur Ak­söz                        (Ada­na)

29- Meh­met Yıl­dı­rım                 (Kas­ta­mo­nu)

30- Meh­met S. Ke­si­moğ­lu        (Kırk­la­re­li)

31- İl­yas Se­zai Ön­der                (Sam­sun)

32- Ali Cum­hur Ya­ka                (Muğ­la)

33- Ati­la Emek                          (An­tal­ya)

34- Meh­met Par­lak­yi­ğit             (Kah­ra­man­ma­raş)

35- Mu­har­rem İn­ce                    (Ya­lo­va)

36- Ke­mal De­mi­rel                    (Bur­sa)

37- İs­ma­il Özay                         (Ça­nak­ka­le)

38- Na­dir Sa­raç                         (Zon­gul­dak)

39- Meh­met Boz­taş                   (Ay­dın)

40- Mu­har­rem Kı­lıç                   (Ma­lat­ya)

41- İs­ma­il De­ğer­li                      (An­ka­ra)

42- Ali Ok­sal                             (Mer­sin)

43- Atil­la Kart                           (Kon­ya)

44- Ab­du­la­ziz Ya­zar                  (Ha­tay)

45- Va­hit Çek­mez                      (Mer­sin)

46- Ha­lil Tir­ya­ki                        (Kı­rık­ka­le)

47- Meh­met Işık                        (Gi­re­sun)

48- Nu­ri Çi­lin­gir                        (Ma­ni­sa)

49- Meh­met Ve­dat Yü­ce­san      (Es­ki­şe­hir)

50- Sı­dı­ka Sa­rı­be­kir                   (İs­tan­bul)

51- Hak­kı Ül­kü                         (İz­mir)

52- Nu­ret­tin Sö­zen                    (Si­vas)

53- Mah­mut Du­yan                   (Mar­din)

54- Meh­met U. Neş­şar              (De­niz­li)

55- Fe­ra­mus Şa­hin                    (To­kat)

56- Oya Aras­lı                           (An­ka­ra)

57- Ve­zir Ak­de­mir                    (İz­mir)

58- Ra­sim Ça­kır                        (Edir­ne)

59- Or­han Eras­lan                     (Niğ­de)

60- Os­man Coş­ku­noğ­lu            (Uşak)

Ge­rek­çe

Ül­ke­mi­zin coğ­ra­fi ko­nu­mu ve je­olo­jik ya­pı­sı, do­ğal afet­le­re uy­gun bir or­tam oluş­tur­mak­ta­dır. An­cak ül­ke­mi­zin do­ğal ya­pı­sı­nın, di­ğer ül­ke­ler­de­ki çev­re­ye za­rar ve­ren ge­liş­me­ler­den çok et­ki­len­di­ği de bi­lin­mek­te­dir.

Son yıl­lar­da, "se­ra gaz­la­rı" de­ni­len ze­hir­li gaz­lar, yer­kü­re­nin çev­re­si­ni sa­ran ha­va ta­ba­ka­sı­nı çok olum­suz bir bi­çim­de et­ki­le­mek­te­dir. Bu bü­yük so­ru­na kar­şı ulus­la­ra­ra­sı dü­zey­de ön­lem­ler alın­mak­ta ve Kyho­to Pro­to­ko­lü ör­ne­ğin­de ol­du­ğu gi­bi an­laş­ma­lar ya­pı­la­bil­mek­te­dir.

Son yıl­lar­da dün­ya­da çev­re du­yar­lı­lı­ğı hız­la yük­sel­mek­te­dir. Ör­ne­ğin, İn­gi­liz hü­kü­me­ti ik­ti­sat­çı Sir Nic­ho­las Stern'e "kü­re­sel ısın­ma" ko­nu­sun­da kap­sam­lı bir araş­tır­ma yap­tır­mış­tır. Ve bu araş­tır­ma­nın so­nuç­la­rı geç­ti­ği­miz gün­ler­de ya­yın­lan­mış­tır. Araş­tır­ma­nın bul­gu­la­rı kü­re­sel ısın­ma­nın dün­ya­mı­za bir bü­yük teh­dit oluş­tur­du­ğu­nu ka­nıt­la­mak­ta­dır.

Öte yan­dan, bi­lim­sel ve tek­no­lo­jik ge­liş­me­le­rin de bü­yük kat­kı­sıy­la, gü­nü­müz­de "do­ğal afet ka­der de­ğil­dir" an­la­yı­şı gi­de­rek ar­tan bir oran­da in­san­la­rın be­yin­le­rin­de yer bul­mak­ta­dır.

Ül­ke­mi­zin bu çer­çe­ve­de iki yön­lü bir ça­ba içi­ne gir­me­si ge­rek­mek­te­dir. Bun­lar­dan il­ki or­man­la­rın ko­run­ma­sın­dan ulaş­tır­ma­ya, yer­le­şim yer­le­ri se­çi­min­den, mal ve hiz­met üre­ti­min­de kul­la­nı­lan tek­no­lo­ji­ye ka­dar her alan­da ön­ce var olan du­ru­mu sap­ta­mak için bi­lim­sel araş­tır­ma­lar yap­mak son­ra da bu ko­nu­da ge­re­ken ön­lem­le­ri hiç za­man yi­tir­me­den al­mak­tır.

Ül­ke­mi­zin bu ko­nu­da yap­ma­sı ge­re­ken ikin­ci an­cak hiç­bir bi­çim­de ikin­cil ol­ma­yan iş, ulus­la­ra­ra­sı ge­liş­me­le­ri çok ya­kın­dan iz­le­mek ve baş­ta kom­şu­la­rı­mız ol­mak üze­re di­ğer ül­ke­ler­le iş­bir­li­ği yap­mak­tır.

Mec­lis araş­tır­ma­mız, kü­re­sel ısın­ma­nın, ül­ke­mi­zin bi­lim in­san­la­rı­nın ve ko­nu­ya du­yar­lı si­vil top­lum ku­ru­luş­la­rı­nın da kat­kı­la­rıy­la çok ay­rın­tı­lı ola­rak ele alın­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak­tır.

Böy­le­lik­le, ka­mu­oyu­nun da­ha çok bi­linç­len­me­si; bu ko­nu­da ya­pıl­ma­sı ge­re­ken ye­ni araş­tır­ma ko­nu­la­rı­nın sap­tan­ma­sı ama­cı­na ula­şı­la­cak ve alın­ma­sı ge­re­ken ya­sal ve yö­ne­tim­sel ön­lem­ler açık­lık ka­za­na­cak­tır.

 BAŞ­KAN – Bil­gi­le­ri­ni­ze su­nul­muş­tur.

Öner­ge gün­dem­de ye­ri­ni ala­cak ve Mec­lis araş­tır­ma­sı açı­lıp açıl­ma­ma­sı ko­nu­sun­da­ki ön gö­rüş­me­ler, sı­ra­sı gel­di­ğin­de ya­pı­la­cak­tır.

Şim­di, ikin­ci öner­ge­yi oku­tu­yo­rum:

2.- Gaziantep Milletvekili Abdulkadir Ateş ve 30 milletvekilinin, kamu sağlık kuruluşlarındaki performansa dayalı döner sermaye uygulamasının araştırılarak neden olduğu sorunların giderilmesi için Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/400)

                                                                                                             20.11.2006

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Sağ­lık Ba­kan­lı­ğı'nın Sağ­lık­ta Dö­nü­şüm Pro­je­si çer­çe­ve­sin­de baş­lat­tı­ğı ve ka­mu has­ta­ne­le­ri ve sağ­lık ocak­la­rın­da da­ha faz­la mu­aye­ne ve gi­ri­şim ya­pıl­ma­sı ama­cı­nı güt­tü­ğü per­for­man­sa da­ya­lı dö­ner ser­ma­ye uy­gu­la­ma­sı, ge­li­nen nok­ta­da bir çok sa­kın­ca ve so­run­la­rı da be­ra­be­rin­de ge­tir­miş­tir.

Uy­gu­la­ma, ön­ce­lik­li ola­rak ça­lı­şan­la­rın bir­bi­ri­ne gü­ve­ni­ni bo­zan, sağ­lık etik de­ğer­le­ri­ni ze­de­le­yen, iş bir­li­ği­ni or­ta­dan kal­dı­ran ve ça­lı­şan­lar ara­sın­da hu­zur­suz­luk ya­ra­tan bir uy­gu­la­ma­ya dö­nüş­müş­tür. Za­ma­nın­da ya da ki­mi za­man hiç ya­pıl­ma­yan öde­me­ler, özel­lik­le de ada­let­li da­ğı­lım ya­pıl­ma­ma­sı, mes­lek­ler ara­sın­da ve mes­lek­le­rin ken­di için­de­ki bi­rey­ler ara­sın­da ça­lış­ma ba­rı­şı­nı boz­ma nok­ta­sı­na gel­miş­tir. Ay­rı­ca has­ta­lar bir "müş­te­ri" ola­rak al­gı­lan­ma­ya baş­lan­mış, te­mel bir in­san hak­kı olan sağ­lık ge­ri pla­na itil­miş ve sağ­lık ça­lı­şa­nı ile has­ta ara­sı­na pa­ra kav­ra­mı so­kul­muş­tur. Yi­ne bu uy­gu­la­ma­nın ça­lı­şan­lar üze­rin­de bir bas­kı ara­cı ola­rak kul­la­nıl­dı­ğı da gö­rül­mek­te­dir. Ya­ni di­ni inanç­la­ra, si­ya­si gö­rüş­le­re, et­nik kö­ke­ne, fark­lı sen­di­ka­la­ra üye olan­la­ra, ki­şi­sel çe­kiş­me­le­re gö­re ami­rin ini­si­ya­ti­fi­ni kul­lan­dı­ğı du­rum­la­ra rast­lan­dı­ğı tes­pit­le­ri ya­pıl­mış­tır.

Ay­nı il­de ay­nı işi ya­pan pra­tis­yen he­kim­ler ara­sın­da ne­re­dey­se 10 ka­ta ya­kın üc­ret far­kı­nın ol­ma­sı, bir has­ta­ne­de ay­nı branş­ta­ki he­kim­le­rin sa­yı­sı faz­la ise dö­ner ser­ma­ye­den ne­re­dey­se hiç ya­rar­la­na­ma­ma­sı ve di­ğer per­so­nel göz ar­dı edi­le­rek he­kim mer­kez­li bir yak­la­şı­ma sa­hip ol­ma­sı, söz ko­nu­su uy­gu­la­ma­nın ada­let­siz­li­ği­ni açık­ça or­ta­ya koy­mak­ta­dır. Bu du­rum ka­li­te­li sağ­lık hiz­me­ti­nin ve­ril­me­si­ni de en­gel­le­mek­te­dir.

Yi­ne bu uy­gu­la­ma ile il­gi­li en be­lir­gin sı­kın­tı­la­rın ba­şın­da; üni­ver­si­te has­ta­ne­le­ri­nin pa­ra­sı­nı ala­ma­dık­la­rı özel­lik­le ye­şil kart­lı has­ta­la­ra tah­lil ve tet­kik­le­ri­ni ken­di­le­ri yap­tır­dık­la­rı tak­dir­de mu­aye­ne ve iş­lem yap­tık­la­rı ya­ni na­zik­çe bak­ma­dık­la­rı gö­rül­mek­te­dir. Çün­kü Sağ­lık Ba­kan­lı­ğı bu has­ta­la­rın mas­raf­la­rı­nı öde­me­mek­te­dir. Dev­let has­ta­ne­le­ri ise bak­tık­la­rı has­ta­la­rın ta­hak­kuk­la­rı­nı yap­mış ama SSK, Bağ-Kur ve ye­şil kart­tan tah­sil ede­me­miş du­rum­da­dır­lar. İlk uy­gu­la­ma­da has­ta­ne­le­rin ken­di dö­ner ser­ma­ye­le­ri­ni ye­ni ya­tı­rım­lar ve per­so­nel öde­me­le­ri şek­lin­de ken­di­le­ri­nin kul­la­na­cak­la­rı, mer­ke­zi ke­sin­ti­nin çok cü­zi mik­tar­lar­da ola­ca­ğı ön­gö­rül­mek­te idi. An­cak fi­ili uy­gu­la­ma­da bu­nun böy­le ol­ma­dı­ğı, dö­ner ser­ma­ye ge­lir­le­ri­nin mer­kez­de top­lan­dı­ğı ve has­ta­ne­le­re ba­kan­lık­ça ak­ta­rıl­dı­ğı id­dia edil­mek­te­dir. Bu yön­tem­le ba­kan­lık, is­te­di­ği has­ta­ne­ye öde­me yap­mak­ta is­te­me­di­ği­ne yap­ma­mak­ta, ça­lı­şan­la­rın bir­ço­ğu hak et­tik­le­ri ek öde­me­le­ri ay­lar­ca ala­ma­mak­ta­dır. Bu du­rum­dan en faz­la et­ki­le­nen­ler ise dö­ner ser­ma­ye­den pa­ra­la­rı­nı al­mak­ta olan söz­leş­me­li ebe, hem­şi­re ve di­ğer per­so­nel ol­mak­ta­dır.

Bu uy­gu­la­ma­da Sağ­lık Ba­ka­nı'nın ve Ba­kan­lık bü­rok­rat­la­rı­nın ne ka­dar dö­ner ser­ma­ye ek öde­me­si al­dık­la­rı ise ke­sin ola­rak bi­lin­me­mek­te­dir. Ay­rı­ca büt­çe ge­lir gi­der den­ge­si­ni tut­tur­mak ama­cıy­la dö­ner ser­ma­ye pa­ra­la­rı­nın kul­la­nıl­dı­ğı, hat­ta ulu­sal afet fo­nu­nun özel­lik­le Ba­ka­nın zi­ya­ret et­ti­ği il­ler­de­ki dö­ner ser­ma­ye öde­me­le­ri­ne ak­ta­rıl­dı­ğı id­dia edil­mek­te­dir. Ka­mu has­ta­ne, dis­pan­ser ve sağ­lık ocak­la­rı­nın dev­let­ten ala­ca­ğı 3,5 Mil­yar YTL'nin ke­sil­me­siy­le ye­ti­nil­me­miş, şim­di de has­ta­ne­le­rin dö­ner ser­ma­ye­le­ri­ne göz di­kil­miş­tir. İha­le be­del­le­ri­ni öde­ye­me­yen, ye­ni ya­tı­rım­lar ya­pa­ma­yan, ça­lı­şan­la­rı­nın pa­ra­sı­nı öde­ye­me­yen has­ta­ne­le­ri­miz hiz­met ve­re­mez du­ru­ma gel­miş­tir. Bir­çok ec­za­ne­miz de ay­lar­dan be­ri pa­ra­la­rı­nı ala­ma­dık­la­rı için özel­lik­le ye­şil kart­lı has­ta­la­ra ilaç ver­me­mek­te­dir.

Hal­kı­mı­zın, has­ta­ne­le­ri­mi­zin ve ec­za­ne­le­ri­mi­zin cid­di sı­kın­tı­lar çek­me­si­ne ne­den olan bü­tün bu id­di­ala­rın tes­pit edil­me­si ve per­for­man­sa da­ya­lı dö­ner ser­ma­ye uy­gu­la­ma­sı­nın de­ğer­len­di­ril­me­si ama­cıy­la Ana­ya­sa­nın 98. TBMM İç­tü­zü­ğü­nün 104. ve 105. mad­de­le­ri ge­re­ğin­ce bir Mec­lis Araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­nı arz ve tek­lif ede­riz.

1- Ab­dul­ka­dir Ateş                    (Ga­zi­an­tep)

2- Ab­dur­rez­zak Er­ten                (İz­mir)

3- Ve­zir Ak­de­mir                      (İz­mir)

4- Meh­met Boz­taş                     (Ay­dın)

5- Mu­har­rem İn­ce                      (Ya­lo­va)

6- Fe­ri­dun Fik­ret Ba­loğ­lu          (An­tal­ya)

7- Ali Ok­sal                               (Mer­sin)

8- Ha­lil Ak­yüz                           (İs­tan­bul)

9- Mu­har­rem Kı­lıç                     (Ma­lat­ya)

10- Fe­ri­dun Ay­va­zoğ­lu             (Ço­rum)

12- Ke­mal De­mi­rel                    (Bur­sa)

13- İs­ma­il Özay                         (Ça­nak­ka­le)

14- Na­dir Sa­raç                         (Zon­gul­dak)

15- İs­ma­il De­ğer­li                      (An­ka­ra)

16- Atil­la Kart                           (Kon­ya)

17- Ha­lil Tir­ya­ki                        (Kı­rık­ka­le)

18- Meh­met Işık                        (Gi­re­sun)

19- Nu­ri Çi­lin­gir                        (Ma­ni­sa)

20- Meh­met Ve­dat Yü­ce­san      (Es­ki­şe­hir)

21- Sı­dı­ka Sa­rı­be­kir                   (İs­tan­bul)

22- Hak­kı Ül­kü                         (İz­mir)

23- Nu­ret­tin Sö­zen                    (Si­vas)

24- En­ver Ök­tem                       (İz­mir)

25- Mah­mut Du­yan                   (Mar­din)

26- Meh­met U. Neş­şar              (De­niz­li)

27- Ufuk Öz­kan                        (Ma­ni­sa)

28- Fe­ra­mus Şa­hin                    (To­kat)

29- Oya Aras­lı                           (An­ka­ra)

30- Ra­sim Ça­kır                        (Edir­ne)

31- Tun­cay Er­cenk                    (An­tal­ya)

32- Or­han Eras­lan                     (Niğ­de)

BAŞ­KAN – Bil­gi­le­ri­ni­ze su­nul­muş­tur.

Öner­ge gün­dem­de ye­ri­ni ala­cak ve Mec­lis araş­tır­ma­sı açı­lıp açıl­ma­ma­sı ko­nu­sun­da­ki ön gö­rüş­me­ler, sı­ra­sı gel­di­ğin­de ya­pı­la­cak­tır.

Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu­nun, İç Tü­zük’ün 19’un­cu mad­de­si­ne gö­re ve­ril­miş bir öne­ri­si var­dır, oku­tup oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım.

Bu­yu­run:

V. - ÖNERİLER

A) SİYASİ PARTİ GRUBU ÖNERİLERİ

1.- Gündemdeki sıralamanın yeniden düzenlenmesine ilişkin CHP Grubu önerisi

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Da­nış­ma Ku­ru­lu; 30/11/2006 Per­şem­be gü­nü (Bu­gün) top­la­na­ma­dı­ğın­dan, Gru­bu­mu­zun aşa­ğı­da­ki öne­ri­si­nin, İç­tü­zü­ğün 19 un­cu mad­de­si ge­re­ğin­ce Ge­nel Ku­ru­lun ona­yı­na su­nul­ma­sı­nı arz ede­rim.

Say­gı­la­rım­la.

                                                                                                        Ke­mal Ana­dol

                                                                                                               İz­mir

                                                                                                     Grup Baş­kan­ve­ki­li

Öne­ri:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Gün­de­mi­nin, Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri ile Ko­mis­yon­lar­dan Ge­len Di­ğer İş­ler Kıs­mı­nın 369 un­cu sı­ra­sın­da yer alan 1162’ye 1 in­ci Ek Sı­ra Sa­yı­sı­nın bu kıs­mın 5 in­ci sı­ra­sı­na alın­ma­sı öne­ril­miş­tir.

BAŞ­KAN – Öne­ri üze­rin­de, leh­te ol­mak üze­re, Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Atil­la Kart.

Bu­yu­run efen­dim. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sü­re­niz on da­ki­ka.

ATİL­LA KART (Kon­ya) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu ta­ra­fın­dan Da­nış­ma Ku­ru­lu­na su­nu­lan ve ka­bul gör­me­yen grup öne­ri­si­nin le­hin­de söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. Ge­nel Ku­ru­lu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, 22’nci Ya­sa­ma Dö­ne­min­de, do­ku­nul­maz­lık­la­rın sı­nır­lan­dı­rıl­ma­sı sü­re­cin­de na­sıl bir se­yir ya­şa­dık, bu sü­re­ci ana baş­lık­la­rıy­la siz­ler­le bir kez da­ha pay­laş­mak is­ti­yo­rum.

Bu dö­nem­de, Kar­ma Ko­mis­yo­nun bir yıl bo­yun­ca top­la­na­ma­dı­ğı­nı gör­dük. Oy­sa, bu iş­ler re­sen ya­pıl­ma­sı ge­re­ken iş­ler­di. Ko­mis­yon Baş­ka­nı da­hil, İk­ti­dar Gru­bu yet­ki­li­le­ri­nin na­sıl ol­sa er­te­le­me ka­ra­rı ve­ri­le­cek yo­lun­da­ki söy­lem­le­ri­ne ta­nık ol­duk. Sa­yın Mec­lis Baş­ka­nı­nı ıs­rar­la gö­re­ve da­vet et­me­miz ve ola­yın ka­mu­oyun­da tar­tı­şıl­ma­sı üze­ri­ne, Ka­sım 2003 ta­ri­hin­den iti­ba­ren, ya­ni ye­ni ya­sa­ma dö­ne­mi baş­la­dık­tan bir yıl son­ra, bu top­lan­tı­la­rın baş­la­ma­sı müm­kün ol­du.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu sü­reç­ten iti­ba­ren, si­ya­si ik­ti­dar söz­cü­le­ri­nin ye­ni ge­rek­çe­ler ge­tir­dik­le­ri­ni ve ya­rat­tık­la­rı­nı gör­dük. Ön­ce, “Yar­gı­ya gü­ven­mi­yo­ruz.” de­nil­di. Bu­nun bir an­la­mı­nın ola­ma­ya­ca­ğı ve ik­ti­dar ol­ma kav­ra­mıy­la bağ­daş­ma­ya­ca­ğı an­la­şı­lın­ca, bu kez “Efen­dim, di­ğer ka­mu gö­rev­li­le­ri­nin de do­ku­nul­maz­lı­ğı var.” söy­le­mi­nin ge­liş­ti­ril­di­ği­ni gör­dük. Bu da doğ­ru de­ğil­di. Zi­ra, rek­tör­le­rin yar­gı­lan­dı­ğı­nı, tu­tuk­lan­dı­ğı­nı, kuv­vet ko­mu­tan­la­rı­nın yar­gı­lan­dı­ğı­nı ve mahkûm edil­dik­le­ri­ni bi­li­yo­ruz. Kal­dı ki, bu ko­nu­da ay­rı­ca bir ya­sal dü­zen­le­me ya­pıl­mak is­te­ni­yor­sa, bun­la­ra des­tek ve­re­ce­ği­mi­zi her aşa­ma­da ifa­de et­tik. Di­ğer ka­mu gö­rev­li­le­ri­nin do­ku­nul­maz­lı­ğı di­ye bir kav­ra­mın ol­ma­dı­ğı, bu kav­ra­mın so­ruş­tur­ma iz­ni kav­ra­mı ol­du­ğu, bu sü­re­cin il­gi­li­le­rin iti­ra­zı üze­ri­ne yar­gı de­ne­ti­mi­ne ta­bi ol­du­ğu, ta­ra­fı­mız­dan, söz­cü­le­ri­miz ta­ra­fın­dan ıs­rar­la an­la­tı­lın­ca, bu de­fa da “Efen­dim, biz de Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si ve Kar­ma Ko­mis­yon ola­rak, bir an­lam­da so­ruş­tur­ma iz­ni ver­mek mev­ki­sin­de olan bir mer­ci­yiz, bir ma­ka­mız.” de­nil­me­ye baş­lan­dı­ğı­nı gö­rü­yo­ruz.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, son iki üç ay­dan bu ya­na, bu söy­le­min ka­rar­lı bir şe­kil­de dil­len­di­ril­di­ği­ni gö­rü­yo­ruz. Ta­bii, ön­ce­lik­le si­ya­si ik­ti­dar söz­cü­le­ri­ni bu ko­nu­da­ki ma­ha­ret­le­rin­den do­la­yı, us­ta­lık­la­rın­dan do­la­yı kut­la­mak ge­re­ki­yor. Ger­çek­ten, us­ta­lık­la, ge­li­şen şart­la­ra gö­re ge­rek­çe­ler ya­ra­tıl­dı­ğı­nı, üre­til­di­ği­ni gö­rü­yo­ruz, ama, bu na­sıl bir so­ruş­tur­ma iz­ni kav­ra­mı­dır ki de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, 250 ci­va­rın­da­ki dos­ya­nın ta­ma­mın­da er­te­le­me ka­ra­rı ve­ril­di­ği­ni gö­rü­yo­ruz. Da­ha dün, Kar­ma Ko­mis­yon­da 26 dos­ya gö­rü­şül­dü, bu dos­ya­la­rın için­de adi ni­te­lik­te ha­ka­ret suç­la­rı var, bu dos­ya­la­rın için­de tak­sir­le ya­ra­la­ma­ya ve­ya adam öl­dür­me­ye se­be­bi­yet ver­mek su­çu var, özel bel­ge­de sah­te­ci­lik su­çu var, ka­çak elek­trik kul­lan­ma su­çu var de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Tek­rar ifa­de edi­yo­rum, ka­çak elek­trik kul­lan­ma, elek­trik hır­sız­lı­ğı su­çu var. Bu dos­ya­la­rın hep­si­ni ay­nı ke­fe­ye na­sıl ko­ya­rız, na­sıl hep­si­ni ay­nı de­ğer­len­dir­me­ye ta­bi tu­ta­rız? En geç Ka­sım 2007 ta­ri­hin­de se­çi­me gi­dil­di­ği za­man, va­tan­daş, seç­men “sen ön­ce yar­gı­lan gel” de­me­ye­cek mi de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım? Ne­den bu ar­ka­daş­la­rı­mı­zı zan al­tın­da bı­ra­kı­yo­ruz? Bu­na hiç kim­se­nin hak­kı ola­maz. Bu na­sıl keyfî ve so­rum­suz bir tak­dir hak­kı­dır, bu­nu açık­la­mak müm­kün de­ğil de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Gel­di­ği­miz aşa­ma­da, ben mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mı­zı so­rum­lu ve tu­tar­lı dav­ran­ma­ya, bir kez da­ha, so­rum­lu ve tu­tar­lı dav­ran­ma­ya da­vet edi­yo­rum. Bu ger­çek­le­ri ka­mu­oyun­dan da­ha ne ka­dar giz­le­ye­ce­ğiz, da­ha ne ka­dar ka­çı­ra­ca­ğız? Bu­ra­da, ma­ale­sef, si­ya­si ik­ti­dar kay­nak­lı, ki­şi­sel ve si­ya­si kay­gı­la­rın ege­men ol­du­ğu­nu ve bu­na gö­re oy kul­la­nıl­dı­ğı­nı gö­rü­yo­ruz. İç Tü­zük’ün 131 ve de­va­mı mad­de­le­ri­nin, or­ga­ni­ze ve ey­lem­li ola­rak ih­lal edil­di­ği­ni gö­rü­yo­ruz. Bu­nun ya­rat­tı­ğı tah­ri­bat­la­rı dö­nüp dö­nüp tek­rar an­lat­mak is­te­mi­yo­rum; an­cak, bu tab­lo­nun Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin say­gın­lı­ğı ve so­rum­lu­lu­ğu kav­ra­mıy­la bağ­daş­ma­dı­ğı­nı bir kez da­ha ifa­de et­mek­le ye­ti­ni­yo­rum.

Ba­kın, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu­gün gün­de­me ge­tir­di­ği­miz dos­ya, 1999-2001 yıl­la­rı ara­sın­da İs­tan­bul Gün­gö­ren Be­le­di­ye­sin­de­ki vu­ku bu­lan yol­suz­luk id­di­ala­rıy­la il­gi­li. He­men be­lir­te­yim ki, bu dos­ya­la­rı gün­de­me ge­ti­rir­ken hiç­bir mil­let­ve­ki­lin şah­sı­nı he­def alan bir gay­ret için­de de­ği­liz, hiç kim­se­yi mahkûm et­me ön yar­gı­sı, hük­mü için­de de­ği­liz. Bu, yar­gı­nın işi­dir; bu­nu an­lat­ma­ya ça­lı­şı­yo­ruz, bu sü­re­ci iş­let­me ge­re­ği­ni en­gel­le­me­me­nin öne­mi­ni an­lat­ma­ya ça­lı­şı­yo­ruz.

Ba­kın de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, söz ko­nu­su olay­da­ki id­di­ana­me­ye gö­re, fez­le­ke­ye gö­re söy­lü­yo­rum: Gün­gö­ren Be­le­di­ye­sin­de iha­le yo­luy­la ger­çek­leş­ti­ri­len yol, bor­dür ve tre­tu­var ya­pım iş­le­rin­de, cad­de ve so­kak­la­rın sü­pü­rül­me­si, çöp nak­li iş­le­ri­nin iha­le­sin­de İha­le Ya­sa­sı’nın 2’nci mad­de­sin­de be­lir­ti­len açık­lık ve re­ka­be­tin sağ­lan­ma­sı il­ke­le­ri­nin mü­ker­re­ren ih­lal edil­me­si sü­re­ci­ni onay­la­yan ve bu su­ret­le -ba­kın de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ra­ka­mı dik­kat­le­ri­ni­ze su­nu­yo­rum- 1 tril­yon 493 mil­yar 291 mil­yon Türk li­ra­sı tu­ta­rın­da faz­la öde­me ya­pıl­ma­sı­na yol açan bir be­le­di­ye baş­ka­nı uy­gu­la­ma­sın­dan söz edi­yo­ruz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Bu sü­reç­ten son­ra ne ol­muş? İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­nın so­ruş­tur­ma iz­ni ve­ril­me­si­ne da­ir ka­ra­rı­na il­gi­li baş­kan iti­raz et­miş. Da­nış­tay 2. Da­ire­si, 1 Ekim 2002 ta­rih, 2002/2369 sa­yı­lı Ka­ra­rıy­la bu iti­ra­zın red­di­ne ka­rar ver­miş. De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, in­saf­la­rı­nı­za ses­le­ni­yo­rum, sağ­du­yu­nu­za ses­le­ni­yo­rum, ada­let duy­gu­nu­za ses­le­ni­yo­rum; böy­le bir sü­reç­ten son­ra, böy­le bir aşa­ma­dan son­ra bu mil­let­ve­ki­li­nin yar­gı­lan­ma­sı ge­rek­mez mi? Bu­nun ya­sa­ma ve kür­sü so­rum­suz­lu­ğuy­la il­gi­si ne­dir? Han­gi ka­mu­sal ge­rek­çey­le, han­gi top­lum­sal ge­rek­çey­le bu­nu en­gel­le­ye­bi­li­riz? Mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mı­zı zan al­tın­da bı­rak­ma­ya hak­kı­mız ola­bi­lir mi de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım? Bun­la­rı lüt­fen sor­gu­la­yın. Bun­la­rı sor­gu­la­ma­ya da­vet edi­yo­rum.

Ba­kın, gel­di­ği­miz sü­reç­te, ya­şa­dı­ğı­mız sü­reç­te, geç­miş dö­nem­ler­de ol­du­ğu gi­bi, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, gü­nü­müz­de de, özel­lik­le be­le­di­ye­ler­de, ka­mu yet­ki­si­nin kö­tü­ye kul­la­nıl­ma­sı su­re­tiy­le yol­suz­luk­lar ya­pıl­dı­ğı­nı, bu dö­nem­de ise, bel­li ba­zı be­le­di­ye­ler­de gö­re­vi kö­tü­ye kul­lan­ma iliş­ki­le­ri­nin ku­rum­sal­laş­tı­ğı­nı ve İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­nın ya­pı­lan uya­rı­la­ra rağ­men, de­ne­tim gö­re­vi­ni yap­ma­dı­ğı­nı ib­ret­le gö­rü­yo­ruz, ib­ret­le iz­li­yo­ruz.

Bun­la­rı an­lat­ma­ya ça­lı­şı­yo­ruz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bun­la­rı siz­le­rin so­rum­lu­luk duy­gu­nu­za ha­va­le edi­yo­ruz, siz­le­rin vic­da­nı­nı­za ha­va­le edi­yo­ruz, siz­le­rin mil­let­ve­ki­li so­rum­lu­lu­ğu­nu­zun ge­re­ği­ni yap­ma­nız dü­şün­ce­siy­le bun­la­rı siz­ler­le pay­laş­mak ge­re­ği­ni du­yu­yo­ruz. Bun­la­rı biz an­lat­ma­ya de­vam ede­ce­ğiz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; ama, ta­bii, üzü­le­rek ifa­de edi­yo­rum, üzü­cü, ama ger­çek şu: Bu­gün­kü tab­lo­yu ifa­de edi­yo­rum, Mec­lis­te­ki, Ge­nel Ku­rul­da olu­şan ira­de­yi ifa­de edi­yo­rum. Uma­rım, Ge­nel Ku­rul be­ni ya­nıl­tır. An­cak, si­ya­si İk­ti­dar Gru­bu­nun yi­ne bil­di­ği­ni ya­pa­ca­ğı­na ina­nı­yo­rum. Üzü­cü, ama ger­çek tab­lo bu. Bu­nu üzün­tüy­le ifa­de edi­yo­rum.

Ge­li­şen sü­reç için­de, ik­ti­dar söz­cü­le­ri­nin ye­ni ge­rek­çe­ler ya­rat­tık­la­rı­nı gö­re­ce­ğiz; ge­li­şen sü­reç için­de, ge­li­şen şart­la­ra gö­re ye­ni ge­rek­çe­ler or­ta­ya ge­tir­dik­le­ri­ni gö­re­ce­ğiz; bu ko­nu­da­ki ma­ha­ret­le­ri­ni ser­gi­le­me­ye de­vam et­tik­le­ri­ni gö­re­ce­ğiz. AKP Gru­bu­nun, si­ya­si İk­ti­dar Gru­bu­nun, bu ko­nu­da­ki ça­ba­la­rı­nı ka­rar­lı bir şe­kil­de sür­dü­re­ce­ği­ni üzü­le­rek ifa­de edi­yo­rum; ama, bu­na kar­şı­lık, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu ola­rak da biz, si­ya­si ik­ti­da­rın ger­çek he­def­le­ri­ni, yol­suz­luk­la­rın ulaş­tı­ğı bo­yut­la­rı, bu iliş­ki­le­rin ku­rum­sal­laş­tı­ğı­nı, de­net­le­mez bir hal al­dı­ğı­nı, si­ya­si kad­ro­nun hu­ku­ka ay­kı­rı iliş­ki­le­ri se­be­biy­le, hu­ku­ka ay­kı­rı ya­pı­lan­ma­lar se­be­biy­le bu sü­re­ci en­gel­le­me­ye de­vam ede­ce­ği­ni bi­li­yo­ruz, bu­na gö­re de ça­lış­ma­la­rı­mı­zı ve ka­mu­oyu­nu bil­gi­len­dir­me­ye de­vam ede­ce­ğiz.

Bu dü­şün­ce­ler­le ve de­ğer­len­dir­me­ler­le Ge­nel Ku­ru­lu bir kez da­ha say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Kart.

Leh­te ol­mak üze­re, Sam­sun Mil­let­ve­ki­li Sa­yın İl­yas Se­zai Ön­der.

Bu­yu­run efen­dim. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

İL­YAS SE­ZAİ ÖN­DER (Sam­sun) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Grup öne­ri­si­nin le­hin­de ol­mak üze­re, şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce He­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si 22’nci Dö­nem ya­sa­ma fa­ali­yet­le­ri­ne baş­la­dı­ğın­dan be­ri en çok ko­nuş­tu­ğu­muz ko­nu do­ku­nul­maz­lık ko­nu­su ol­muş­tur. Bu ko­nu, yi­ne bu­gün, Gru­bu­mu­zun öne­ri­si ola­rak Ge­nel Ku­ru­lun hu­zu­ru­na gel­miş­tir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, do­ku­nul­maz­lık ne­dir, bu­nu ar­tık ko­nu­şa ko­nu­şa bü­tün ar­ka­daş­la­rı­mız, de­tay­la­rıy­la bir­lik­te öğ­ren­di­ler. Bu kav­ra­mın üze­rin­de dur­mak is­te­mi­yo­rum; an­cak bu ko­nu­da­ki bir kav­ram kar­ga­şa­sı­nı sı­ra­sı gel­miş­ken de be­lirt­mek is­ti­yo­rum. Ko­nu­şur­ken, hep “do­ku­nul­maz­lı­ğın kal­dı­rıl­ma­sı” di­ye sö­ze baş­lı­yo­ruz. Esa­sın­da, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin, do­ku­nul­maz­lı­ğın kal­dı­rıl­ma­sı di­ye bir ta­le­bi yok. Bi­zim ta­le­bi­miz, do­ku­nul­maz­lı­ğın sı­nır­lan­dı­rıl­ma­sı. Mut­la­ka, mil­let­ve­kil­li­ği gö­re­vi ya­pan bir in­sa­nın, bel­li ko­nu­lar­da, par­la­men­ter­lik gö­re­vi­ne en­gel teş­kil ede­cek ko­nu­lar­da bir do­ku­nul­maz­lı­ğı ol­ma­sı ge­rek. An­cak, ben, ina­nı­yo­rum ki, dün­ya­da­ki tüm de­mok­ra­tik ül­ke­ler­den da­ha çok, Tür­ki­ye’de ka­tı şe­kil­de uy­gu­la­nan bir do­ku­nul­maz­lık sis­te­mi var­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bi­raz ön­ce Atil­la Kart ar­ka­da­şım bah­set­ti. Dün, do­ku­nul­maz­lık­lar­la il­gi­li Ana­ya­sa ve Ada­let Ko­mis­yo­nu üye­le­rin­den te­şek­kül eden Kar­ma Ko­mis­yon top­lan­tı­sı var­dı. Bu­ra­da 26 dos­ya­yı gö­rüş­tük. 26 dos­ya­nın ta­ma­mı da alt ko­mis­yon­dan gel­di­ği gi­bi, Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si üye­le­ri­nin ço­ğun­lu­ğuy­la dö­nem so­nu­na bı­ra­kıl­dı.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, şim­di, ben şu­nu ifa­de et­mek is­ti­yo­rum: Ana­ya­sa’nın 83’ün­cü ve İç Tü­zük’ün 131, 132, 133’ün­cü mad­de­le­rin­de bu ko­nu hük­me bağ­lan­mış. 131, 132, 133’ün­cü mad­de­de de İç Tü­zük’ün, do­ku­nul­maz­lı­ğın kal­dı­rıl­ma­sın­da ve­ya er­te­len­me­sin­de­ki usul ya­zıl­mış. Şim­di, biz onu… Bir İç Tü­zük ta­di­la­tı da­ha yap­tık fii­len ve o, be­nim ka­na­atim­ce, İç Tü­zük’ün 131, 132 ve 133’ün­cü mad­de­le­ri­ni kal­dır­mak la­zım, tek mad­de ha­lin­de ora­ya “mil­let­ve­kil­le­riy­le il­gi­li dos­ya­lar dö­nem so­nu­na er­te­le­nir” di­ye bir hü­küm koy­mak la­zım. Çün­kü, fi­ilî iş­le­yiş o.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, elim­de lis­te­si var. Bu dö­nem­de 144 mil­let­ve­ki­li hak­kın­da Mec­li­se 251 dos­ya gel­miş ve dün yap­tı­ğı­mız iş­lem­le, 26 dos­yay­la bir­lik­te, bun­la­rın 251 ta­ne­si­ni de dö­nem so­nu­na bı­rak­tık.

Şim­di, biz do­ku­nul­maz­lık ko­nu­su­nu gö­rü­şür­ken şu­nu ifa­de et­mek is­ti­yo­ruz: Bu is­nat olu­nan fi­il­le­rin ço­ğu, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, dos­ya­lar­da bel­li: İr­tikâp, rüş­vet, resmî ve özel ev­rak­ta sah­te­ci­lik, do­lan­dı­rı­cı­lık, em­ni­ye­ti su­is­ti­mal, iha­le­ye fe­sat ka­rış­tır­mak gi­bi, Türk Ce­za Ya­sa­sı’nda yüz kı­zar­tı­cı ola­rak ni­te­le­nen tüm suç­lar­dan yar­gı­la­nan ar­ka­daş­la­rı­mız var, ama, bun­lar, ne­ti­ce iti­ba­rıy­la, bir is­nat­tır. On­la­rın doğ­ru ol­ma­ma­sı da müm­kün­dür. Bü­tün ar­ka­daş­la­rı­mı­zın bu is­nat­lar­dan, id­di­alar­dan be­ra­at et­me­si de müm­kün­dür ve ben be­ra­at et­me­le­ri­ni de te­men­ni ede­rim. An­cak, bu is­nat­lar­la bu­ra­da mil­let­ve­kil­li­ği yap­mak da ar­ka­daş­la­rı­mı­za kar­şı bir hak­sız­lık di­ye dü­şü­nü­yo­rum.

Şim­di, bi­zim Gru­bu­muz­dan bir ar­ka­da­şı ör­nek ver­mek is­ti­yo­rum. Be­le­di­ye baş­kan­lı­ğı dö­ne­min­de, 2000 yı­lın­da, 75 mil­yon li­ra­lık bir akü iha­le­si ya­pıl­mış ve iha­le­ye fe­sat ka­rış­tır­mak­tan ar­ka­da­şı­mız hak­kın­da da­va açıl­mış. Ar­ka­da­şı­mız, ge­li­yor, Ko­mis­yon­da yal­va­rı­yor, Ge­nel Ku­rul­da iti­raz edi­yor, yal­va­rı­yor, di­yor ki: “Be­nim ar­ka­daş­la­rım ilk cel­se­de be­ra­at et­ti­ler. Al­lah rı­za­sı için be­nim do­ku­nul­maz­lı­ğı­mı da kal­dı­rın, ben de mah­ke­me­ye gi­dip ak­la­na­yım.”

Ama, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, biz, di­ğer dos­ya­la­rı kal­dır­mı­yo­ruz, bu du­rum­da olan ar­ka­daş­la­rın do­ku­nul­maz­lı­ğı­nı da kal­dı­ra­mı­yo­ruz. Ya­ni, bu­na hak­kı­mız var mı de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım? Hiç­bi­ri­mi­zin, be­ra­at ede­ce­ği­ne ina­nan bir ar­ka­da­şı­mı­zı bu töh­met al­tın­da bı­rak­ma­ya -önü­müz­de­ki dö­nem ge­li­yor, bir yıl son­ra se­çim var- bu suç­la onu ar­zu­su hi­la­fı­na bi­zim tek­rar mey­dan­la­ra çı­kar­ma­ya hak­kı­mız yok.

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – On­lar çı­kar­lar.

İL­YAS SE­ZAİ ÖN­DER (De­vam­la) – De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, şim­di, do­ku­nul­maz­lık ko­nu­su gün­de­me ge­lin­ce he­men de­ni­yor ki: “Tür­ki­ye’de bir­çok ki­şi­nin do­ku­nul­maz­lı­ğı var.” Bir ke­re, mil­let­ve­kil­le­rin­den baş­ka kim­se­nin do­ku­nul­maz­lı­ğı yok. Do­ku­nul­maz­lık de­nen olay, so­ruş­tur­ma iz­ni, bel­li usu­le bağ­la­nan so­ruş­tur­ma izin­le­ri.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ço­ğun­lu­ğu­nuz var. Eğer bir suç iş­le­nir­se, onun ce­za­lan­ma­sı­nı en­gel­le­yi­ci bir­ta­kım hü­küm­ler var­sa, ge­ti­rin o ya­sa­la­rı, bir­lik­te ge­çi­re­lim Mec­lis­ten. Ama, öy­le yap­mı­yo­ruz, her gün, Atil­la Bey’in de­di­ği gi­bi, ye­ni kav­ram­lar ge­liş­ti­ri­yo­ruz.

Şim­di, hep ko­nuş­tuk, an­lat­tık, “as­ker­le­rin do­ku­nul­maz­lı­ğı var” de­dik. Bir es­ki De­niz Kuv­vet­le­ri Ko­mu­ta­nı mahkûm ol­du. “Üni­ver­si­te rek­tör­le­ri­nin do­ku­nul­maz­lı­ğı var” de­dik, Van Yü­zün­cü Yıl Üni­ver­si­te­si Rek­tö­rü yar­gı­lan­dı, tu­tuk­lan­dı, yar­gı­lan­ma­ya de­vam edi­yor ve ina­nı­yo­rum ki ke­sin­lik­le de be­ra­at ede­cek­tir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bun­lar ko­nu­şu­lu­yor, bun­la­ra kar­şı bir ar­gü­man­lar ge­liş­ti­ri­yor­su­nuz. En son, dün, Ana­ya­sa Ada­let Kar­ma Ko­mis­yo­nun­da bir ar­ka­da­şı­mız de­di ki -sev­di­ği­miz, de­ğer ver­di­ği­miz bir ar­ka­da­şı­mız- “ben, mil­let­ve­ki­li ola­rak önü­mü ilik­le­yip hâki­min kar­şı­sı­na git­mek is­te­mi­yo­rum” de­di.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, şim­di, bu yan­lış man­tık. Yan­lış man­tık. Ben ora­da ce­va­bı­nı ver­dim ger­çi. Ben, bu Mec­lis­te­ki en kı­dem­li hu­kuk­çu­lar­dan bi­ri­si­yim ve be­nim, ora­da­ki hâkim­ler ev­la­dım ya­şın­da­dır, ama ben, hâki­min kar­şı­sı­na ce­ke­ti­min önü­nü ilik­le­yip git­mek­ten if­ti­har ede­rim. O, tem­sil edi­len bir ma­kam­dır de­ğer­li ar­ka­daş­lar. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Bu şe­kil­de dü­şün­me­mek la­zım ve ni­te­kim de git­tim. On­do­kuz Ma­yıs Üni­ver­si­te­si hak­kın­da bir ko­mis­yon var­dı, bir ar­ka­da­şı­mı­za ha­ka­ret edil­di, ge­çen gün­ler­de git­tik, hâki­min önün­de önü­mü­zü ilik­le­yip ifa­de ver­dik. Ta­bii, şim­di bu ar­gü­man­lar ge­li­şe­cek, de­ği­şik öne­ri­ler or­ta­ya çı­kar­ta­ca­ğız, ama, so­nuç iti­ba­rıy­la, üze­rin­de ko­nuş­tu­ğu­muz ko­nu­ya gel­mek is­ti­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bir be­le­di­ye baş­ka­nı ar­ka­da­şı­mız -Atil­la Bey söy­le­di­ği için ben tek­rar is­mi­ni ver­mek is­te­mi­yo­rum- böy­le bir id­di­ay­la, hak­kın­da, cum­hu­ri­yet sav­cı­sı ta­ra­fın­dan da­va açıl­mış. Ya­ni, da­va açıl­dı di­ye bu ar­ka­da­şı­mı­zın mut­la­ka o su­çu iş­le­di­ği an­la­mı­na da gel­mez. Biz, şim­di ge­ti­ri­yo­ruz, par­mak­la­rı kal­dı­rı­yo­ruz, dö­nem so­nu­na er­te­len­sin... Dö­nem so­nu­na 1 ta­ne dos­ya, hiç ol­maz­sa, er­te­le­me­ye­lim de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Şim­di, kar­şım­da bir ar­ka­daş var, bir ko­ope­ra­tif yö­ne­tim ku­ru­lu üye­siy­miş, ma­li kon­gre­yi yap­ma­mış di­ye hak­kın­da da­va açıl­mış. “Kal­dı­rın, bu çok ba­sit bir şey, ben ni­ye yar­gı­lan­ma­yan mil­let­ve­ki­li ola­rak du­ra­yım?” di­yor. Ama on­la­rı da kal­dır­mı­yo­ruz.

Biz, ta­bii, bu ko­nu­da­ki te­mel dü­şün­ce­ni­zi bi­li­yo­ruz; an­cak biz, yi­ne de, Ge­nel Ku­ru­lu bu ko­nu­da ten­vir et­me­ye ça­lı­şı­yo­ruz, bil­di­ği­miz ka­da­rıy­la ay­dın­lat­ma­ya ça­lı­şı­yo­ruz. İn­şal­lah, bu ko­nu­da­ki tu­tum­lar de­ği­şir ve mil­let­ve­kil­li­ği do­ku­nul­maz­lı­ğı esas, ol­ma­sı ge­re­ken ye­re ta­şı­nır di­yo­rum, yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Te­şek­kür edi­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Ön­der.

Aleyh­te ol­mak üze­re, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li sa­yın… Yok.

Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu­nun, İç Tü­zük’ün 19’un­cu mad­de­si­ne gö­re ver­miş ol­du­ğu öne­ri­si­ni…

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı…

BAŞ­KAN – …oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı arı­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­rar ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tır.

Bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati : 16.31

 

ÜÇÜN­CÜ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 16.43

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 26’ncı Bir­le­şi­mi’nin Üçün­cü Otu­ru­mu’nu açı­yo­rum.

V. - ÖNERİLER (Devam)

A) SİYASİ PARTİ GRUBU ÖNERİLERİ (Devam)

1.- Gündemdeki sıralamanın yeniden düzenlenmesine ilişkin CHP Grubu önerisi (Devam)

BAŞ­KAN – Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu­nun öne­ri­si­nin oy­la­ma­sın­da ka­rar ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tı. Şim­di öne­ri­yi tek­rar oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım.

Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu öne­ri­si­ni oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Öne­ri ka­bul edil­me­miş­tir ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, gün­de­min “Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri ile Ko­mis­yon­lar­dan Ge­len Di­ğer İş­ler” kıs­mı­na ge­çi­yo­ruz.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER

1.- Çanakkale Milletvekilleri Mehmet Daniş ve İbrahim Köşdere’nin, Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanununa Geçici Bir Madde Eklenmesine Dair Kanun Teklifi (Kamu İhale Kanununa Geçici Madde Eklenmesine Dair Kanun Teklifi) ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (2/212) (S. Sayısı: 305)

BAŞ­KAN – 1’in­ci sı­ra­da yer alan ka­nun tek­li­fi­nin ge­ri alı­nan mad­de­le­riy­le il­gi­li ko­mis­yon ra­po­ru gel­me­di­ğin­den, tek­li­fin gö­rüş­me­le­ri­ni er­te­li­yo­ruz.

2’nci sı­ra­da yer alan, Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru’nun gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

2.- Bazı Kamu Alacaklarının Tahsil ve Terkinine İlişkin Kanun Tasarısı ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/1030) (S. Sayısı: 904)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

3’ün­cü sı­ra­da yer alan, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hü­kü­me­ti ile Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri Hü­kü­me­ti Ara­sın­da Ya­yıl­ma­nın Ön­len­me­si Amaç­la­rı­na Yö­ne­lik Yar­dım Sağ­lan­ma­sı­nın Ko­lay­laş­tı­rıl­ma­sı İçin İş­bir­li­ği­ne İliş­kin An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru’nun gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

3.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında Yayılmanın Önlenmesi Amaçlarına Yönelik Yardım Sağlanmasının Kolaylaştırılması İçin İşbirliğine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/1115) (S. Sayısı: 1147)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

4’ün­cü sı­ra­da yer alan, Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Be­kir Boz­dağ ve 11 Mil­let­ve­ki­li­nin, Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi ve Ada­let Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru’nun gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

4.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ ve 11 Milletvekilinin; Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu Raporu (2/870) (S. Sayısı: 1255) (x)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Ge­çen  bir­le­şim­de, 1’in­ci mad­de üze­rin­de Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem Kı­lıç ve ar­ka­daş­la­rı­nın ver­di­ği öner­ge­nin oy­la­ma iş­le­min­de kal­mış­tık.

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Sa­yın Baş­kan, 63’ün­cü mad­de­ye gö­re tu­tu­mu­nuz hak­kın­da söz is­ti­yo­rum efen­dim.

BAŞ­KAN – Tu­tu­mum hak­kın­da?..

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Evet.

ŞÜK­RÜ ÜNAL (Os­ma­ni­ye) – Baş­ka­nın tu­tu­mun­da hiç­bir şey yok, her şey nor­mal.

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Onu Baş­kan tak­dir ede­cek.

BAŞ­KAN – Şim­di, ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz, Hükûme­tin ve Ko­mis­yo­nun ka­tıl­ma­dı­ğı öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım, an­cak Sa­yın Ana­dol, İç Tü­zük’ün 63’ün­cü mad­de­si­ne gö­re tu­tu­mum hak­kın­da söz ta­le­bin­de bu­lun­muş­tur. Ben bu­nu bir de­ğer­len­di­re­ce­ğim.

RE­CEP GA­RİP (Ada­na) – Oy­la­ma­dan son­ra Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ana­dol, mad­de­yi oku­dum, bir da­ha ha­fı­zam­da ta­ze­le­dim. Be­nim han­gi tu­tu­mum, onu lüt­fe­der­se­niz...

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Pe­ki.

Sa­yın Baş­ka­nım, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si İç­tü­zü­ğü’nün 55, 57 ve 140’ın­cı mad­de­le­ri­ne, ka­na­atim­ce ay­kı­rı ha­re­ket et­ti­niz, bir.

İkin­ci­si: Mec­li­sin ça­lış­ma sa­ati bit­tik­ten son­ra de­vam et­tir­di­niz. Mec­li­sin ça­lış­ma sü­re­si­ni uzat­ma yo­lun­da­ki oy­la­ma­da­ki iti­ra­zı­mı­zı, yok­la­ma ta­le­bi­mi­zi ka­bul et­me­di­niz. Do­la­yı­sıy­la, öner­ge üze­rin­de ko­nu­şan Sa­yın Yük­sel Çor­ba­cı­oğ­lu ar­ka­da­şı­mız, Mec­li­sin sü­re­si bit­tik­ten son­ra ko­nuş­muş ol­du. Elim­de­ki tu­ta­nak­la­ra gö­re 23.03’te bit­miş Mec­lis. Tu­ta­nak­lar elim­de, sa­at­ler bu­ra­da. Si­zin sa­ati­niz­le Tu­ta­na­ğın ver­di­ği sa­at fark­lı. Bun­la­rı izah ede­ce­ğim efen­dim. Ta­raf­sız­lı­ğı­nız­la il­gi­li efen­dim. Sa­nı­rım, 63’ün­cü mad­de­ye gö­re de tak­dir yet­ki­si faz­la de­ğil.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ana­dol, biz bü­tün mil­let­ve­kil­le­ri, geç­miş­te ve bu­gün, bu yü­ce ma­ka­mın ta­raf­sız­lı­ğı­na en ufak bir le­ke gel­me­me­si nok­ta­sın­da -he­pi­miz- has­sas dav­ran­mak zo­run­da­yız.

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – El­bet­te.

BAŞ­KAN – Bu has­sa­si­ye­ti ken­di­miz gös­ter­di­ği­miz gi­bi, di­ğer ar­ka­daş­la­rı­mı­zın da gös­ter­me­si­ni ar­zu ede­riz.

Baş­kan­lık­la il­gi­li ol­du­ğu için özel­lik­le bu ta­le­bi­niz, si­zin de bu ko­nu­da­ki tec­rü­be­ni­ze gü­ve­ne­rek, si­ze 63’e gö­re söz ve­ri­yo­rum.

SA­LİH KA­PU­SUZ (An­ka­ra) – Sa­yın Baş­kan…

BAŞ­KAN – Söz ve­ri­yo­rum efen­dim.

SA­LİH KA­PU­SUZ (An­ka­ra) – Sa­yın Baş­kan, şu is­tek hiç­bir za­man isa­bet­li bir is­tek de­ğil, ay­nı za­man­da bu ka­rar da doğ­ru de­ğil Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Efen­dim, bu be­nim ka­ra­rım.

SA­LİH KA­PU­SUZ (An­ka­ra) – Ya­pıl­mak is­te­nen bel­li, bu Mec­lis meş­gul edil­mek is­te­ni­yor.

BAŞ­KAN – Eğer yan­lış dü­şü­nü­yor­sa­nız aley­he söz ala­bi­lir­si­niz. Bu be­nim ka­ra­rım.

(x) 1255 S. Sayılı Basmayazı 29/11/2006 tarihli 25’inci Birleşim Tutanağına eklidir.

SA­LİH KA­PU­SUZ (An­ka­ra) – Ben ka­tıl­mı­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım. Çok yan­lış bir iş ya­pı­yor­su­nuz. Böy­le ol­maz ki ya!

Sa­yın Baş­kan, böy­le ol­maz!

BAŞ­KAN – Sa­yın Baş­kan, son cüm­le­ni­zi ke­sin­lik­le ka­bul et­mi­yo­rum. Be­nim dü­şün­ce­le­ri­min doğ­ru-yan­lış­lı­ğı­nı siz bu­ra­da tar­tı­şır­sı­nız, ora­da de­ğil.

SA­LİH KA­PU­SUZ (An­ka­ra) – Efen­dim, biz bu­ra­dan söy­le­mek hak­kı­na sa­hi­biz Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Söz is­ter­si­niz, söy­ler­si­niz.

SA­LİH KA­PU­SUZ (An­ka­ra) – Ha­yır efen­dim, ye­rim­den de söy­le­rim ben bu­nu.

MU­HAR­REM KI­LIÇ (Ma­lat­ya) – Sa­yın Baş­kan, Sa­yın Ka­pu­suz grup baş­kan ve­ki­li ile baş­ka­nı ka­rış­tı­rı­yor.

SA­LİH KA­PU­SUZ (An­ka­ra) – Bu ka­dar yan­lış­lık ol­maz ya!

BAŞ­KAN – Bu­yu­run Sa­yın Ana­dol.

VII. - USUL HAKKINDA GÖRÜŞMELER

1.- TBMM İçtüzüğü’nün 55, 57 ve 140’ıncı maddelerine aykırı hareket edildiği, Meclisin çalışma saati tamamlandıktan sonra da çalışmaları devam ettirdiği iddiasıyla, Başkanın tutumu hakkında

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Sa­yın Baş­kan, yü­ce Mec­li­sin say­gı­de­ğer üye­le­ri; ön­ce otu­ru­mu yö­ne­ten Sa­yın Baş­ka­nı­mı­za bu de­mok­ra­tik dav­ra­nı­şın­dan ve İç Tü­zük’e olan say­gı­sın­dan do­la­yı te­şek­kür edi­yo­rum ve onun gös­ter­di­ği bu iyi ni­ye­ti kö­tü­ye kul­lan­ma­ya­ca­ğı­mı ifa­de edi­yo­rum. Tek­nik ve hu­kuk­sal id­di­ala­rı­mı yü­ce Mec­li­se arz et­me­ye ça­lı­şa­ca­ğım.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, şim­di, bu­gün söy­le­ye­ce­ğim ko­nu, Par­la­men­to­nun dü­nü, bu­gü­nü ve ya­rı­nıy­la, ya­ni yü­ce Mec­li­sin, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ça­lış­ma dü­ze­niy­le il­gi­li ol­du­ğu için ve yan­lış bir uy­gu­la­ma­nın em­sal ol­ma­ma­sı için bu kür­sü­ye çık­mış bu­lu­nu­yo­rum.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ku­rul­du­ğun­dan bu ya­na bir İç Tü­zük’ü var. Bu İç Tü­zük, ik­ti­da­ra, mu­ha­le­fe­te ve bi­rey ola­rak tek tek mil­let­ve­kil­le­ri­ne bir­ta­kım ola­nak­lar ve­rir. Mu­ha­le­fet par­ti­le­ri, özel­lik­le çok par­ti­li ya­şa­ma geç­ti­ği­miz­den bu­gü­ne, bu yet­ki­le­ri­ni, mu­ha­le­fet par­ti­si ola­rak, en­gel­le­me de­di­ği­miz bi­çim­de za­man za­man kul­lan­mış­lar­dır ve za­man za­man, özel­lik­le as­kerî dar­be­ler­den son­ra mu­ha­le­fe­tin bu yet­ki­le­ri­ni kul­lan­ma­la­rı­na kar­şı bir tep­ki ola­rak İç Tü­zük’te ba­zı kı­sıt­la­ma­lar ol­muş­tur. Me­se­la, 12 Mart dar­be­sin­den son­ra, muh­tı­ra­sın­dan son­ra, İç Tü­zük de­ğiş­ti­ril­miş, par­ti­le­rin grup kur­ma sa­yı­la­rı 10’dan 20’ye çı­kar­tıl­mış­tır. Bir ör­nek. 12 Ey­lül fa­şist dar­be­sin­den son­ra da Tür­ki­ye’de, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin İç Tü­zük’ü çe­şit­li bi­çim­ler­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir, kı­sıt­lan­mış­tır. Ama, ne tek par­ti dö­ne­min­de­ki İç Tü­zük’te ne 12 Mart­tan ön­ce­ki İç Tü­zük’te ne 12 Ey­lül­den ön­ce­ki İç Tü­zük’te ne de bu­gün bir ko­nu­ya, bir hak­ka kı­sıt­la­ma ge­tir­me­miş­tir. O da şu­dur: Mil­let­ve­ki­li­nin ve bir par­ti gru­bu­na eşit mil­let­ve­kil­le­ri top­lu­lu­ğu­nun “yok­la­ma” is­te­me hak­kı. Bu kut­sal­dır. Bu bi­rey ola­rak mil­let­ve­ki­li­nin ve mu­ha­le­fet par­ti­si­nin en ma­sum, en do­ğal, en en­gel­le­ne­mez, en hu­kuk­sal hak­kı­dır. Çün­kü, yok­la­ma şu­nun­la il­gi­li­dir: Eğer, bir mec­lis ye­ter­li sa­yı­da ça­lış­mı­yor­sa, is­ter de­ne­tim gö­re­vi yap­sın is­ter ya­sa­ma gö­re­vi yap­sın, çı­kar­dı­ğı ya­sa­nın meş­ru­iye­ti­ni ge­le­cek ku­şak­lar tar­tı­şır. Hiç­bir mec­li­sin ken­di ça­lış­ma­sı­na göl­ge dü­şür­me­ye hak­kı yok­tur, hiç­bir mec­lis bu­na el uzat­ma­mış­tır.

Şim­di, di­yor ki İç­tü­zük’ün 57’nci mad­de­si: “Gö­rüş­me­ler sı­ra­sın­da işa­ret­le oy­la­ma­ya ge­çi­lir­ken, yir­mi mil­let­ve­ki­li aya­ğa kalk­mak ve­ya öner­ge ver­mek su­re­tiy­le yok­la­ma ya­pıl­ma­sı­nı is­te­ye­bi­lir.” Bu, en do­ğal, sa­yın, otu­ru­mu yö­ne­ten sa­yın baş­kan­la­rın tak­di­ri­nin söz ko­nu­su ol­ma­dı­ğı bir hak. 20 mil­let­ve­ki­li, işa­ret oyuy­la oy­la­ma ya­pıl­ma­dan ön­ce aya­ğa kalk­tı­ğı va­kit ve­ya ya­zı­lı baş­vur­du­ğu va­kit, mut­la­ka yok­la­ma ola­cak­tır. Ve­ya bir mil­let­ve­ki­li…

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) – Su­is­ti­mal edil­me­me­li.

K. KE­MAL ANA­DOL (De­vam­la) – Su­is­ti­mal fi­lan yok.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) – Su­is­ti­mal edil­me­me­li.

K. KE­MAL ANA­DOL (De­vam­la) – O, Sa­yın Ka­pu­suz’un dü­şün­ce­si. Onun dok­tri­ni o. Bu­ra­da öy­le bir şey yok.

Bir mil­let­ve­ki­li, bi­rey, aya­ğa kal­kıp “ka­rar ye­ter sa­yı­sı is­ti­yo­rum” de­di­ği va­kit -oy­la­ma­dan ön­ce- müm­kü­nü yok, sa­yın baş­kan­lar ve şu an­da otu­ru­mu yö­ne­ten Sa­yın Baş­ka­nı­mız ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­mak zo­run­da­dır, ni­te­kim arı­yor­lar. Bun­lar tar­tı­şıl­maz, ama dün bun­lar tar­tı­şıl­dı.

Ba­kı­nız, 140’ın­cı mad­de ne di­yor: “İşa­ret­le oy­la­ma­nın ya­pı­la­ca­ğı hal­ler: Ana­ya­sa­da, ka­nun­lar­da ve İç­tü­zük­te açık ve­ya giz­li oy­la­ma ya­pıl­ma­sı­nın zo­run­lu ol­du­ğu be­lir­til­me­yen bü­tün hu­sus­lar­da ka­ide ola­rak işa­ret oyu­na baş­vu­ru­lur.”

Şim­di, yi­ne 55’in­ci mad­de­yi oku­yo­rum…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

ŞÜK­RÜ ÜNAL (Os­ma­ni­ye) – Ta­mam… Ye­ter, ye­ter…

BAŞ­KAN – Sa­yın Ana­dol, ko­nuş­ma­nı­zı to­par­lar mı­sı­nız.

K. KE­MAL ANA­DOL (De­vam­la) – Ya, din­le­yin, ne za­rar gö­rür­sü­nüz? “Ye­ter, ye­ter…”

Ar­ka­daş­lar, bu­ra­sı Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin Ge­nel Ku­rul sa­lo­nu, AKP’nin Grup sa­lo­nu de­ğil. Ya­ni, mu­ha­le­fe­te kar­şı bu ha­zım­sız­lık ni­ye? Bir se­ne son­ra piş­man olur­su­nuz. Yap­ma­yın! Yer de­ğiş­ti­re­ce­ğiz.

ASIM AY­KAN (Trab­zon) – Yap­ma ya!

K. KE­MAL ANA­DOL (De­vam­la) – Bir se­ne son­ra piş­man olur­su­nuz. Bu hak si­ze de la­zım.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) – Rü­ya gö­rü­yor­su­nuz, rü­ya… Ha­yal…

BAŞ­KAN – Lüt­fen… Lüt­fen, mü­da­ha­le et­me­yin Sa­yın Ye­ni.

Bu­yu­run efen­dim, siz ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­lar mı­sı­nız.

K. KE­MAL ANA­DOL (De­vam­la) – “Zo­run­lu hal­ler­de, o bir­le­şim için ge­çer­li ol­mak kay­dıy­la ve so­na er­mek üze­re olan iş­le­rin ta­mam­lan­ma­sı ama­cıy­la otu­ru­mun uza­tıl­ma­sı­na Ge­nel Ku­rul­ca ka­rar ve­ri­le­bi­lir.” Ge­nel Ku­rul na­sıl ka­rar ve­re­cek­tir? İşa­ret oyuy­la.

Dün ak­şam Sa­yın Baş­kan otu­ru­mu yö­ne­tir­ken 20 mil­let­ve­ki­li aya­ğa kalk­tık. İki oy­la­ma söz ko­nu­suy­du; bi­ri, de­min oku­du­ğum sü­re­nin uza­tıl­ma­sıy­la il­gi­li, sırf o iş için sü­re­nin uza­tıl­ma­sıy­la il­gi­li oy­la­ma ola­cak­tı, bir de mü­za­ke­re edi­len öner­ge­nin ka­bul ve­ya red­di ko­nu­sun­da bir oy­la­ma ola­cak­tı. Biz ön­ce aya­ğa kalk­tık, otur­ma­dık. Ne­den otur­ma­dık bi­li­yor mu­su­nuz? Otu­rur­sak eğer sü­re uza­tı­mı Baş­kan ta­ra­fın­dan ani­den oy­la­ma­ya su­nu­lur “ben gör­me­dim” der Baş­kan hak­lı ola­rak ve oy­la­ma­yı ya­par ge­çer. Biz aya­ğa kalk­tık, bek­le­dik. Ya­dır­gan­dı bel­ki. Ama­cı­mız buy­du.

Sa­yın Baş­kan, elim­de tu­ta­nak­lar var, uzun uzun oku­mak is­te­mi­yo­rum. Ken­di­si­ne, sü­re uza­tı­mı sı­ra­sın­da “yok­la­ma” di­ye ba­ğır­mı­şız beş-on ki­şi bir­den, tu­ta­nak­la­ra geç­miş, “ben yok­la­ma ya­pa­ca­ğım” di­yor. Ne­re­de yok­la­ma ya­pa­cak? Öner­ge­nin red­di ve­ya ka­bu­lü yö­nün­de yok­la­ma ya­pı­la­cak. San­ki, Sa­yın Baş­ka­nı­mı­za gö­re, sü­re uza­tı­mıy­la il­gi­li oy­la­ma sı­ra­sın­da yok­la­ma is­ten­mez. Sa­yın Baş­ka­nı­mız böy­le bir yan­lış yap­tı. Ta­bii, bu yan­lış­lar de­vam eder­ken, elim­de­ki tu­ta­na­ğın sa­ati­ne ba­kı­yo­rum, ka­pan­ma sa­ati 23.03. Eğer Sa­yın Baş­kan on da­ki­ka ev­vel, on beş da­ki­ka ev­vel bu sü­re uza­tı­mı oy­la­ma­sı­nı yap­say­dı ve sü­re­sin­de bu mü­za­ke­re­ler ol­say­dı, dü­zen, in­ti­zam için­de, İç Tü­zük’e uy­gun bir otu­rum ol­say­dı o za­man biz bu kür­sü­ye gel­me­ye­cek­tik. Do­la­yı­sıy­la, bu oy­la­ma sa­at on bir­den son­ra ol­muş­tur, Yük­sek Çor­ba­cı­oğ­lu ar­ka­da­şı­mı­zın ko­nuş­ma­sı­nın ya­rı­sı sa­at on bir­den son­ra ol­muş­tur. Do­la­yı­sıy­la, dün­kü mü­za­ke­re­le­rin son da­ki­ka­la­rı­nın tar­tış­ma­lı ol­du­ğu, İç Tü­zük’e ay­kı­rı ol­du­ğu, İç Tü­zük’ün 55, 57 ve 140’ın­cı mad­de­le­ri­nin ih­lal edil­di­ği ka­nı­sın­da­yız. Ya­pa­cak bir şey mi var? Ha­yır. Şu­nu söy­le­mek is­ti­yo­rum: Sa­yın Baş­ka­nı­mı­zın mü­sa­ma­ha­sıy­la bu­nun tu­ta­nak­la­ra geç­me­si ve em­sal ol­ma­ma­sı için söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. İç Tü­zük ve İç Tü­zük’ün mil­let­ve­kil­le­ri­ne, ik­ti­da­ra, mu­ha­le­fe­te ver­di­ği bu hak­lar -tek­rar edi­yo­rum son cüm­lem ola­rak- he­pi­mi­ze la­zım­dır, bir gün si­ze de la­zım olur di­ye söy­lü­yo­rum.

Yü­ce Mec­li­se say­gı­lar su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Ana­dol.

Ta­bii, her­han­gi bir kar­şı­lık­lı tar­tış­ma de­ğil Sa­yın Grup Baş­kan Ve­ki­li­mi­ze kar­şı, yal­nız tu­ta­nak­ta tam 23.00’te iken, he­nüz geç­me­den, sü­re uza­tı­mı ka­ra­rı ve­ril­miş­tir. Bu­nu da Ge­nel Ku­ru­la arz et­miş olu­yo­rum.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

4.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ ve 11 Milletvekilinin; Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu Raporu (2/870) (S. Sayısı: 1255) (De­vam)

BAŞ­KAN – Şim­di öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım.

Hükûme­tin ka­tıl­ma­dı­ğı, ge­rek­çe­si­ni dün­kü otu­rum­da din­le­di­ği­miz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler…

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı…

OR­HAN ERAS­LAN (Niğ­de) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı is­ti­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­ya­ca­ğım.

Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler…

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) – Otu­ra­maz­sın, ek­sik…

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) – Di­van oluş­ma­dı da­ha.

BAŞ­KAN – Öner­ge red­de­dil­miş­tir ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı mev­cut­tur.

Şim­di, mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

2’nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 2.-

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de bir öner­ge var, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

2/870 Esas Nu­ma­ra­lı Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi­nin 2. mad­de­si­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

                    Mu­har­rem Kı­lıç             Yük­sel Çor­ba­cı­oğ­lu          Meh­met Kü­çü­ka­şık

                           Ma­lat­ya                              Art­vin                               Bur­sa

                              Fe­ri­dun Ay­va­zoğ­lu                                    Atil­la Kart

                                        Ço­rum                                                 Kon­ya

Mad­de 2- 5237 Sa­yı­lı Ka­nu­nun 73 ün­cü mad­de­si baş­lı­ğıy­la bir­lik­te aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

So­ruş­tu­rul­ma­sı ve ko­vuş­tu­rul­ma­sı şi­ka­ye­te bağ­lı suç­lar

Mad­de 73- (1) So­ruş­tu­rul­ma­sı ve ko­vuş­tu­rul­ma­sı şi­ka­ye­te bağ­lı olan suç hak­kın­da yet­ki­li kim­se al­tı ay için­de şi­ka­yet­te bu­lun­ma­dı­ğı tak­dir­de so­ruş­tur­ma ve ko­vuş­tur­ma ya­pı­la­maz.

(2) Za­ma­na­şı­mı sü­re­si­ni geç­me­mek ko­şu­luy­la bu sü­re, şi­ka­yet hak­kı olan ki­şi­nin fi­ili ve fai­lin kim ol­du­ğu­nu bil­di­ği ve­ya öğ­ren­di­ği gün­den baş­lar.

(3) Şi­ka­yet hak­kı olan bir­kaç ki­şi­den bi­ri­si al­tı ay­lık sü­re­yi ge­çi­rir­se bun­dan do­la­yı di­ğer­le­ri­nin hak­la­rı düş­mez.

(4) Ko­vuş­tur­ma ya­pı­la­bil­me­si şi­ka­ye­te bağ­lı suç­lar­da ka­nun­da ak­si ya­zı­lı ol­ma­dık­ça suç­tan za­rar gö­ren ki­şi­nin vaz­geç­me­si da­va­yı dü­şü­rür ve hük­mün ke­sin­leş­me­sin­den son­ra­ki vaz­geç­me ce­za­nın in­fa­zı­na en­gel ol­maz.

(5) İş­ti­rak ha­lin­de suç iş­le­miş sa­nık­lar­dan bi­ri hak­kın­da­ki şi­ka­yet­ten vaz­geç­me, di­ğer­le­ri­ni de kap­sar.

(6) Ka­nun­da ak­si ya­zı­lı ol­ma­dık­ça, vaz­geç­me onu ka­bul et­me­yen sa­nı­ğı et­ki­le­mez.

(7) Ka­mu da­va­sı­nın düş­me­si, suç­tan za­rar gö­ren ki­şi­nin şi­ka­yet­ten vaz­geç­miş ol­ma­sın­dan ile­ri gel­miş ve vaz­geç­ti­ği sı­ra­da şah­si hak­la­rın­dan da vaz­geç­ti­ği­ni ay­rı­ca açık­la­mış ise ar­tık hu­kuk mah­ke­me­sin­de de da­va aça­maz.

(8) Suç­tan za­rar gö­re­ni ger­çek ki­şi ve­ya özel hu­kuk tü­zel ki­şi­si olup, so­ruş­tur­ma­sı ve ko­vuş­tur­ma­sı şi­ka­ye­te bağ­lı bu­lu­nan suç­lar­da, fai­lin su­çu ka­bul­len­me­si ve doğ­muş olan za­ra­rın tü­mü­nü ve­ya bü­yük bir kıs­mı­nı öde­me­si ve­ya gi­der­me­si ko­şu­luy­la mağ­dur ile fa­il öz­gür ira­de­le­ri ile uz­laş­tık­la­rın­da ve bu hu­sus Cum­hu­ri­yet sav­cı­sı ve­ya ha­kim ta­ra­fın­dan sap­tan­dı­ğın­da ka­mu da­va­sı açıl­maz ve­ya da­va­nın dü­şü­rül­me­si­ne ka­rar ve­ri­lir.

(9) Ge­nel af, özel af ve şi­ka­yet­ten vaz­geç­me, mü­sa­de­re olu­nan şey­le­rin ve­ya öde­nen adlî pa­ra ce­za­sı­nın ge­ri alın­ma­sı­nı ge­rek­tir­mez.

(10) Ka­mu da­va­sı­nın düş­me­si, mal­la­rın ge­ri alın­ma­sı ve uğ­ra­nı­lan za­ra­rın taz­mi­ni için açı­lan şah­si hak da­va­sı­nı et­ki­le­mez.

(11) Ce­za­nın düş­me­si şah­si hak­lar, taz­mi­nat ve yar­gı­la­ma gi­der­le­ri­ne iliş­kin hü­küm­le­ri et­ki­le­mez. An­cak, ge­nel af ha­lin­de yar­gı­la­ma gi­der­le­ri de is­te­ne­mez.

(12) Uz­laş­ma kap­sa­mın­da­ki suç­lar ha­riç ol­mak üze­re, yal­nız adlî pa­ra ce­za­sı­nı ge­rek­ti­ren ve­ya ka­nun mad­de­sin­de ön­gö­rü­len ha­pis ce­za­sı­nın yu­ka­rı sı­nı­rı üç ayı aş­ma­yan suç­la­rın fa­ili;

a) Adlî pa­ra ce­za­sı mak­tu ise bu mik­ta­rı, de­ğil­se aşa­ğı sı­nı­rı­nı,

b) Ha­pis ce­za­sı­nın aşa­ğı sı­nı­rı­nın kar­şı­lı­ğı ola­rak her gün için yir­mi Türk Li­ra­sı üze­rin­den bu­lu­na­cak mik­ta­rı,

c) Ha­pis ce­za­sı ile bir­lik­te adlî pa­ra ce­za­sı da ön­gö­rül­müş ise, ha­pis ce­za­sı için bu fık­ra­nın (b) ben­di­ne gö­re be­lir­le­ne­cek mik­tar ile adlî pa­ra ce­za­sı­nın aşa­ğı sı­nı­rı­nı,

So­ruş­tur­ma gi­der­le­ri ile bir­lik­te, Cum­hu­ri­yet sav­cı­lı­ğın­ca ya­pı­la­cak teb­liğ üze­ri­ne on gün için­de öde­di­ği tak­dir­de hak­kın­da ka­mu da­va­sı açıl­maz.

(13) Özel ka­nun hü­küm­le­ri ge­re­ğin­ce işin doğ­ru­dan mah­ke­me­ye in­ti­kal et­me­si ha­lin­de de fa­il, ha­kim ta­ra­fın­dan ya­pı­la­cak bil­di­rim üze­ri­ne bi­rin­ci fık­ra hü­küm­le­ri­ne gö­re sap­ta­na­cak mik­tar­da­ki pa­ra­yı yar­gı­la­ma gi­der­le­riy­le bir­lik­te öde­di­ğin­de ka­mu da­va­sı dü­şer.

(14) Cum­hu­ri­yet sav­cı­lı­ğın­ca mad­de kap­sa­mı­na gi­ren suç ne­de­niy­le önö­de­me iş­le­mi ya­pıl­ma­dan da­va açıl­ma­sı ve­ya da­va ko­nu­su fii­lin ni­te­li­ği­nin de­ğiş­me­si su­re­tiy­le mad­de kap­sa­mı­na gi­ren bir su­ça dö­nüş­me­si ha­lin­de de yu­ka­rı­da­ki fık­ra uy­gu­la­nır.

(15) Suç­la il­gi­li ka­nun mad­de­sin­de yu­ka­rı sı­nı­rı üç ayı aş­ma­yan ha­pis ce­za­sı ve­ya adlî pa­ra ce­za­sın­dan yal­nız bi­ri­nin uy­gu­la­na­bi­le­ce­ği hal­ler­de öden­me­si ge­re­ken mik­tar, yu­ka­rı­da­ki fık­ra­la­ra gö­re adlî pa­ra ce­za­sı esas alı­na­rak be­lir­le­nir.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ko­mis­yon ka­tı­lı­yor mu öner­ge­ye?

ADA­LET KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI KÖK­SAL TOP­TAN (Zon­gul­dak) – Ka­tıl­mı­yo­ruz Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET BA­KA­NI CE­MİL Çİ­ÇEK (An­ka­ra) – Ka­tıl­mı­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Ge­rek­çe­si...

Sa­yın Kü­çü­ka­şık, bu­yu­run.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rü­şül­mek­te olan ya­sa­nın 2’nci mad­de­si üze­ri­ne ver­di­ği­miz öner­ge üze­rin­de söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. He­pi­ni­zi sev­gi ve say­gıy­la se­lam­la­rım.

Şim­di, bi­zim bu ya­sa tek­li­fi­nin en önem­li ko­nu­la­rın­dan bir ta­ne­si, hep de­di­ği­miz gi­bi, hem uz­laş­ma­da ya­pı­lan de­ği­şik­lik hem de cum­hu­ri­yet sav­cı­sı­nın id­di­ana­me­yi er­te­le­me­si ve mah­ke­me­nin de hük­mün açık­lan­ma­sı­nı er­te­le­me­si mü­es­se­se­le­riy­di.

Şim­di, ba­kı­nız, Tür­ki­ye’de çok il­ginç olay­lar olu­şu­yor. Bi­zim bu de­ği­şik­lik­le­re te­mel iti­raz ne­den­le­ri­miz­den bir ta­ne­si, yar­gı­nın ve hu­ku­kun et­kin­li­ği­nin kal­dı­rı­la­rak, ta­ma­men maf­ya­laş­ma­ya yol aça­ca­ğı en­di­şe­miz­di. Bu­nu de­fa­lar­ca di­le ge­tir­dik ve bu kap­sa­ma gi­ren suç­lar ne­ler­dir, bir ka­ta­log suç var mı, bu ko­nu­da bi­ze her­han­gi bir şe­kil­de bil­di­rim­de bu­lu­na­bi­lir mi­si­niz, de­di­ği­miz­de, tüm Ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı es­na­sın­da, ne ya­zık ki, bu suç­lar­la il­gi­li, bi­ze net bir bil­gi ve­ri­le­me­di.

Elim­de bir in­ce­le­me var: Te­ra­zi, ay­lık hu­kuk der­gi­si­nin Ekim 2006 ta­rih­li bir ma­ka­le­si var. Çok da se­vin­dim. Ah­met Se­zal ad­lı genç bir hâkim, be­nim il­çem Mus­ta­fa­ke­mal­pa­şa’da hâkim­lik ya­pı­yor. Onun “5238 Sa­yı­lı Türk Ce­za Ka­nu­nu’nda So­ruş­tu­rul­ma­sı ve Ko­vuş­tu­rul­ma­sı Şikâye­te Bağ­lı Suç­lar ve Uz­laş­ma” adı al­tın­da bir ma­ka­le­si var. Bu­ra­da, yir­mi se­kiz ta­ne suç say­mış idi. O ka­dar il­ginç suç­lar var ki, teh­dit­ten cin­sel suç­la­ra ka­dar, is­tis­mar suç­la­rı­na ka­dar ula­şan suç­lar­da, biz da­ha ön­ce, ya­ni 2004 ta­ri­hin­de yap­tı­ğı­mız Ce­za Mu­ha­ke­me­si Ka­nu­nu’nda -ki, şu an­da çı­kar­dık- bu suç­la­rı da ka­ta­log ola­rak uz­laş­ma kap­sa­mı içe­ri­si­ne sok­muş­tuk.

Şim­di, da­ha ha­ka­ret su­çu, teh­dit su­çu, ko­nut do­ku­nul­maz­lı­ğı­nı ih­lal su­çu var, gel­di­ği­miz­de, be­del­siz se­ne­di kul­lan­ma su­çu, gü­ve­ni kul­lan­ma su­çu, ma­la za­rar ver­me, kul­lan­ma hır­sız­lı­ğı…

Ar­ka­daş­lar, ba­kı­nız, Tür­ki­ye’nin gün­de­mi­ni iki ta­ne bü­yük olay iş­gal edi­yor bu­gün­ler­de. Bir ta­ne­si, Sa­yın Or­man Ba­ka­nı­mız -ki, ar­kam­da- ba­sı­na yap­tı­ğı bir açık­la­may­la, Plan ve Büt­çe­de, Mec­lis­te yap­tı­ğı bir açık­la­may­la çık­tı. “Aca­ris­tan­bul’a be­nim, dev­le­tin gü­ven­lik gö­rev­li­le­ri gi­re­me­di.” di­ye bir açık­la­ma yap­tı ve şu an­da, bu ko­nu­da­ki so­ruş­tur­ma de­vam edi­yor.

Şim­di, dü­şü­nü­nüz ki, bir Or­man Ba­ka­nı ge­li­yor ve Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­ne çağ­rı­da bu­lu­nu­yor, Aca­ris­tan­bul gi­bi bir ye­re ben Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti dev­le­ti ola­rak gi­re­mi­yo­rum, di­yor; be­nim ora­da­ki gü­ven­lik gö­rev­li­le­ri­mi, gö­rev­li­le­ri­mi ka­pı­dan si­lah­lı adam­lar çe­vir­di, di­yor.

ASIM AY­KAN (Trab­zon) – Gi­re­mi­yor, de­mi­yor; böy­le bir şey ol­du, di­yor.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) – Dev­let­sen gi­re­cek­sin ora­ya. Dev­let­sen gi­re­cek­sin!

SAB­Rİ VA­RAN (Gü­müş­ha­ne) – Dev­let gir­di.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) – Şu ana ka­dar kim­se gir­me­di ora­ya.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) – Biz gi­re­ce­ğiz, biz.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) – Şu an­da kim­se gir­me­di ora­ya ve gi­re­bil­mek için de ka­mu­oyun­dan des­tek al­mak zo­run­da ka­lı­yor. Tür­ki­ye’nin bü­yük ya­yın or­gan­la­rı­na bil­gi sız­dı­rı­lı­yor…

BAŞ­KAN – Sa­yın Kü­çü­ka­şık, siz Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin efen­dim.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) – Ve­ri­yo­rum ce­va­bı­nı efen­dim.

…bil­gi sız­dı­rı­lı­yor, yar­dım is­te­ni­yor. Ka­mu­oyu­nun oluş­tu­rul­ma­sı is­te­ni­yor ora­da.

ASIM AY­KAN (Trab­zon) – Dev­le­tin o gü­cü var.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) – Ba­kı­nız, bu olay­la­rın ar­ka­sın­da da­ya­nak ola­rak su­nu­lan da bir ih­bar­cı­nın mek­tu­bu. Teh­dit su­çu.

Ar­ka­daş­lar, teh­dit her tür­lü uz­laş­ma kap­sa­mın­da; bir. Teh­dit, her tür­lü, cum­hu­ri­yet sav­cı­lı­ğı­nın id­di­ana­me­yi er­te­le­me­si kap­sa­mın­da; iki. Teh­dit, hâki­min hük­mü er­te­le­me­si kap­sa­mın­da; üç. Siz, na­sıl bu or­ga­ni­ze olay­la­rı or­ta­ya çı­ka­ra­cak­sı­nız? Biz on­dan di­yo­ruz ver pa­ra­yı kur­tul, di­ye. İş­te bu. Hiç­bir so­ruş­tur­ma­yı yü­rü­te­mez­si­niz. Uz­laş­ma kap­sa­mın­da, ge­rek cum­hu­ri­yet sav­cı­lı­ğın­da ge­rek so­ruş­tur­ma­da ve ko­vuş­tur­ma­da uz­la­şır­sa­nız, ora­da­ki şüp­he­li­nin iti­ra­fı­nı, hiç­bir şe­kil­de de­lil ola­rak, hiç­bir aşa­ma­da kul­la­na­ma­ya­cak­sı­nız, hiç­bir yar­gı­la­ma aşa­ma­sın­da kul­la­na­ma­ya­cak­sı­nız. Na­sıl ola­cak o za­man? Na­sıl suç­la mü­ca­de­le ede­cek­si­niz? Na­sıl ör­güt­lü suç­la­rı or­ta­ya çı­ka­ra­cak­sı­nız?

Ba­kı­nız, unut­ma­yı­nız, Tür­ki­ye'de ban­ka­cı­lık sek­tö­rü­nün en önem­li olay­la­rın­dan bir ta­ne­si olan Em­lak­bank ola­yı­nı, En­gin Ci­van’ın vu­rul­ma­sı ola­yı or­ta­ya çı­kart­mış­tı, bir mü­es­sir fi­il, bir ya­ra­la­ma çı­kart­mış­tı or­ta­ya. Siz, bun­la­rın hep­si­ni, şu an­da, hem ce­za­yı er­te­le­te­cek­si­niz, id­di­ana­me­yi er­te­le­te­cek­si­niz, uz­laş­ma kap­sa­mı­na so­ka­cak­sı­nız, han­gi ör­güt­lü suç­la mü­ca­de­le ede­cek­si­niz? Hiç­bir şe­kil­de ede­me­ye­cek­si­niz.

Baş­ka bir şey da­ha var yi­ne, bir haf­ta­dan be­ri yi­ne Tür­ki­ye'nin gün­de­mi­ni meş­gul edi­yor.

Bi­li­yor­su­nuz, biz, Mec­lis­te Şi­ke Ko­mis­yo­nu oluş­tur­duk. Ora­da öne­ri­le­ri­miz de ol­du iki yıl­dan be­ri ve şu an­da, Türk Ce­za Ka­nu­nu’nda hâlâ şi­ke suç ola­rak ta­nım­lan­mı­yor.

Pa­zar ak­şa­mı bü­tün Tür­ki­ye aya­ğa kalk­tı tek­rar -ya­yın or­gan­la­rı var- ve bir ku­lü­bü­mü­zün, en bü­yük ku­lü­bü­mü­zün baş­ka­nı di­yor ki: “Dev­let mü­da­ha­le et­sin. Bu iti­raf­çı­ya her­han­gi bir suç olur­sa, ben şa­ibe al­tın­da ka­lı­rım.” Öy­le mi? Bun­la­rı ya­şı­yo­ruz. Biz bu ül­ke­de ya­şı­yo­ruz.

İki yıl­dan be­ri bu ko­nu­da ni­ye hiç­bir ya­sal dü­zen­le­me ya­pıl­ma­dı Sa­yın Ba­ka­nım? Biz, o in­ce­le­me­yi araş­tır­ma­yı be­da­va­ya mı yap­tık? Ora­da çı­ka­rı­lan ya­sa tek­li­fi, sa­de­ce ve sa­de­ce Ha­luk Ulu­soy’u en­gel­le­me ya­sa­sı mıy­dı? Şi­ke Ko­mis­yo­nun­da… İki yıl­dan be­ri şi­key­le il­gi­li bir in­ce­le­me yok, iler­le­me de yok.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Efen­dim, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­lar mı­sı­nız.

DEV­LET BA­KA­NI VE BAŞ­BA­KAN YAR­DIM­CI­SI MEH­MET ALİ ŞA­HİN (İs­tan­bul) – An­la­ya­ma­dım efen­dim.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) – Şi­ke ola­yıy­la il­gi­li di­yo­rum şu an­da. Fe­ner­bah­çe Baş­ka­nı­nın “Dev­le­ti gö­re­ve ça­ğı­rı­yo­rum.” açık­la­ma­sı var. Biz, bu ko­nu­da her­han­gi bir ya­sal dü­zen­le­me yap­tık mı Sa­yın Ba­ka­nım? Bek­li­yo­ruz bu­ra­da, ba­kı­nız.

DEV­LET BA­KA­NI VE BAŞ­BA­KAN YAR­DIM­CI­SI MEH­MET ALİ ŞA­HİN (İs­tan­bul) – İh­ti­yaç olur­sa ya­pa­rız. De­mek ki ya­sal dü­zen­le­me­ye ih­ti­yaç duy­mu­yor Fut­bol Fe­de­ras­yo­nu.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) – Sa­yın Ba­ka­nım, yap­ma­yı­nız. Siz, o ya­sal dü­zen­le­me­yi, sa­de­ce ve sa­de­ce Ha­luk Ulu­soy’un tek­rar Fe­de­ras­yon Baş­ka­nı ol­ma­ma­sı için yap­tı­nız, ama Tür­ki­ye'de ka­ran­lı­ğın, Tür­ki­ye'de mar­ka­laş­ma­nın önü­ne ge­çe­cek hiç­bir ya­sal dü­zen­le­me­yi yap­mı­yo­ruz ve tek bir şey ya­pı­yo­ruz, hâlâ şu­nu söy­lü­yo­rum: Biz hâlâ, bi­ze ge­ti­ri­len bu ya­sa­lar­la af yap­ma­ya ça­lı­şı­yo­ruz, ba­zı suç­la­rı suç ol­mak­tan çı­kar­ma­ya ça­lı­şı­yo­ruz.

RE­CEP ÖZEL (Is­par­ta) – Han­gi­le­ri?

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) – Hep­si. Ya­pı­lan dü­zen­le­me­le­rin hep­si. İş­te ka­çak­çı­lık da var. Hâlâ da ge­tir­di­ler. Ka­çak­çı­lık Ka­nu­nu da bu­ra­da. Bi­raz son­ra on­la­rı da söy­le­ye­ce­ğiz, dü­zen­le­me­le­ri ve bun­la­rı ka­çı­rı­yor­su­nuz.

Lüt­fen, Aca­ris­tan­bul’da, bu de­ği­şik­lik­le­ri yap­tık­tan son­ra, han­gi so­ruş­tur­ma­ya de­vam ede­cek­si­niz ve Tür­ki­ye’de han­gi ör­güt­lü suç­lar­la mü­ca­de­le ede­cek­si­niz? Tür­ki­ye’de ban­ka hor­tum­cu­lu­ğuy­la il­gi­li bun­dan son­ra kar­şı­mı­za çı­ka­cak han­gi or­ga­ni­ze suç­lar­la mü­ca­de­le ede­cek­si­niz?

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) – Bun­la­rın açık­lan­ma­sı­nı is­ti­yo­rum.

Say­gı­la­rım­la. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­riz Sa­yın Kü­çü­ka­şık.

DEV­LET BA­KA­NI VE BAŞ­BA­KAN YAR­DIM­CI­SI MEH­MET ALİ ŞA­HİN (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, izin ve­rir mi­si­niz?

İs­mim­den bah­se­de­rek ve ba­na dö­ne­rek yan­lış bir de­ğer­len­dir­me­de bu­lun­du; çok kı­sa ce­vap ver­mek is­ti­yo­rum. Fut­bol Fe­de­ras­yo­nuy­la il­gi­li yap­mış ol­du­ğu açık­la­ma ta­ma­men ger­çek dı­şı­dır.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ba­kan, şu oy­la­ma­dan son­ra onu de­ğer­len­di­re­yim.

Ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler…

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Sa­yın Baş­kan, ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nın ara­nıl­ma­sı­nı is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­ya­ca­ğım.

Ka­bul et­me­yen­ler… Oy­la­ma­yı elek­tro­nik ci­haz­la ya­pa­ca­ğım -an­laş­ma sağ­la­na­ma­mış­tır- ve üç da­ki­ka sü­re ve­re­ce­ğim.

Oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, öner­ge red­de­dil­miş­tir ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır.

Şim­di, 2’nci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

3’ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 3-

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de bir öner­ge var, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

2/870 Esas Nu­ma­ra­lı Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi­nin 3. mad­de­si­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

                    Fe­ri­dun Ba­loğ­lu             Meh­met Kü­çü­ka­şık          Fe­ri­dun Ay­va­zoğ­lu

                           An­tal­ya                               Bur­sa                               Ço­rum

                                  Atil­la Kart                                            Atil­a Emek

                                     Kon­ya                                                  An­tal­ya

Mad­de 3- 5237 sa­yı­lı Ka­nu­nun 80 in­ci mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

Mad­de 80-

(1) Zor­la ça­lış­tır­mak, hiz­met et­tir­mek, fu­huş yap­tır­mak ve­ya esa­re­te tâbi kıl­mak ya da vü­cut or­gan­la­rı­nın ve­ril­me­si­ni sağ­la­mak mak­sa­dıy­la, teh­dit, bas­kı, ce­bir ve­ya şid­det uy­gu­la­mak, nü­fu­zu kö­tü­ye kul­lan­mak, kan­dır­mak ve­ya ki­şi­ler üze­rin­de­ki de­ne­tim ola­nak­la­rın­dan ve­ya ça­re­siz­lik­le­rin­den ya­rar­la­na­rak rı­za­la­rı­nı el­de et­mek su­re­tiy­le ki­şi­le­ri ül­ke­ye so­kan, ül­ke dı­şı­na çı­ka­ran, te­da­rik eden, ka­çı­ran, bir yer­den baş­ka bir ye­re gö­tü­ren ve­ya sevk eden ya da ba­rın­dı­ran kim­se­ye se­kiz yıl­dan oni­ki yı­la ka­dar ha­pis ve on­bin gü­ne ka­dar ad­li pa­ra ce­za­sı ve­ri­lir.

(2) Bi­rin­ci fık­ra­da be­lir­ti­len amaç­lar­la gi­ri­şi­len ve su­çu oluş­tu­ran fi­il­ler var ol­du­ğu tak­dir­de, mağ­du­run rı­za­sı ge­çer­siz­dir.

(3) On­se­kiz ya­şı­nı dol­dur­ma­mış olan­la­rın bi­rin­ci fık­ra­da be­lir­ti­len mak­sat­lar­la te­da­rik edil­me­le­ri, ka­çı­rıl­ma­la­rı, bir yer­den di­ğer bir ye­re gö­tü­rül­me­le­ri ve­ya sevk edil­me­le­ri ve­ya ba­rın­dı­rıl­ma­la­rı hal­le­rin­de su­ça ait araç fi­il­ler­den hiç­bi­ri­ne baş­vu­rul­muş ol­ma­sa da fa­ile bi­rin­ci fık­ra­da be­lir­ti­len ce­za­lar ve­ri­lir.

(4) Bu suç­lar­dan do­la­yı tü­zel ki­şi­ler hak­kın­da da gü­ven­lik ted­bi­ri­ne hük­mo­lu­nur.

(5) İn­san üze­rin­de bi­lim­sel bir de­ney ya­pan ki­şi, bir yıl­dan üç yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(6) İn­san üze­rin­de ya­pı­lan rı­za­ya da­ya­lı bi­lim­sel de­ne­yin ce­za so­rum­lu­lu­ğu­nu ge­rek­tir­me­me­si için;

a) De­ney­le il­gi­li ola­rak yet­ki­li ku­rul ve­ya ma­kam­lar­dan ge­rek­li iz­nin alın­mış ol­ma­sı,

b) De­ne­yin ön­ce­lik­le in­san dı­şı de­ney or­ta­mın­da ve­ya ye­ter­li sa­yı­da hay­van üze­rin­de ya­pıl­mış ol­ma­sı,

c) İn­san dı­şı de­ney or­ta­mın­da ve­ya hay­van­lar üze­rin­de ya­pı­lan de­ney­ler so­nu­cun­da ula­şı­lan bi­lim­sel ve­ri­le­rin, va­rıl­mak is­te­nen ama­ca ulaş­mak açı­sın­dan bun­la­rın in­san üze­rin­de de ya­pıl­ma­sı­nı ge­rek­li kıl­ma­sı,

d) De­ne­yin, in­san sağ­lı­ğı üze­rin­de ön­gö­rü­le­bi­lir za­rar­lı ve ka­lı­cı bir et­ki bı­rak­ma­ma­sı,

e) De­ney sı­ra­sın­da ki­şi­ye in­san onu­ruy­la bağ­daş­ma­ya­cak öl­çü­de acı ve­ri­ci yön­tem­le­rin uy­gu­lan­ma­ma­sı,

f) De­ney­le va­rıl­mak is­te­nen ama­cın, bu­nun ki­şi­ye yük­le­di­ği kül­fe­te ve ki­şi­nin sağ­lı­ğı üze­rin­de­ki teh­li­ke­ye gö­re da­ha ağır bas­ma­sı,

g) De­ne­yin ma­hi­yet ve so­nuç­la­rı hak­kın­da ye­ter­li bil­gi­len­dir­me­ye da­ya­lı ola­rak açık­la­nan rı­za­nın ya­zı­lı ol­ma­sı ve her­han­gi bir men­fa­at te­mi­ni­ne bağ­lı bu­lun­ma­ma­sı,

Ge­re­kir.

(7) Ço­cuk­lar üze­rin­de bi­lim­sel de­ne­yin ce­za so­rum­lu­lu­ğu­nu ge­rek­tir­me­me­si için ikin­ci fık­ra­da ara­nan ko­şul­la­rın ya­nı sı­ra;

a) Ya­pı­lan de­ney­ler so­nu­cun­da ula­şı­lan bi­lim­sel ve­ri­le­rin, va­rıl­mak is­te­nen he­de­fe ulaş­mak açı­sın­dan bun­la­rın ço­cuk­lar üze­rin­de de ya­pıl­ma­sı­nı ge­rek­li kıl­ma­sı,

b) Rı­za açık­la­ma ye­te­ne­ği­ne sa­hip ço­cu­ğun ken­di rı­za­sı­nın ya­nı sı­ra ana ve ba­ba­sı­nın ve­ya va­si­si­nin ya­zı­lı mu­va­fa­ka­ti­nin de alın­ma­sı,

c) De­ney­le il­gi­li izin ve­re­cek yet­ki­li ku­rul­lar­da ço­cuk sağ­lı­ğı ve has­ta­lık­la­rı uz­ma­nı­nın bu­lun­ma­sı,

Ge­re­kir.

(8) Has­ta olan in­san üze­rin­de rı­za ol­mak­sı­zın te­da­vi amaç­lı de­ne­me­de bu­lu­nan ki­şi, bir yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır. An­cak, bi­li­nen tıb­bi mü­da­ha­le yön­tem­le­ri­nin uy­gu­lan­ma­sı­nın so­nuç ver­me­ye­ce­ği­nin an­la­şıl­ma­sı üze­ri­ne, ki­şi üze­rin­de ya­pı­lan rı­za­ya da­ya­lı bi­lim­sel yön­tem­le­re uy­gun te­da­vi amaç­lı de­ne­me, ce­za so­rum­lu­lu­ğu­nu ge­rek­tir­mez. Açık­la­nan rı­za­nın, de­ne­me­nin ma­hi­yet ve so­nuç­la­rı hak­kın­da ye­ter­li bil­gi­len­dir­me­ye da­ya­lı ola­rak ya­zı­lı ol­ma­sı ve te­da­vi­nin uz­man he­kim ta­ra­fın­dan bir has­ta­ne or­ta­mın­da ya­pıl­ma­sı ge­re­kir.

 (9) Bi­rin­ci fık­ra­da ta­nım­la­nan su­çun iş­len­me­si so­nu­cun­da mağ­du­run ya­ra­lan­ma­sı ve­ya öl­me­si ha­lin­de, kas­ten ya­ra­la­ma ve­ya kas­ten öl­dür­me su­çu­na iliş­kin hü­küm­ler uy­gu­la­nır.

(10) Bu mad­de­de ta­nım­la­nan suç­la­rın bir tü­zel ki­şi­nin fa­ali­ye­ti çer­çe­ve­sin­de iş­len­me­si ha­lin­de, tü­zel ki­şi hak­kın­da bun­la­ra öz­gü gü­ven­lik ted­bir­le­ri­ne hük­mo­lu­nur.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ko­mis­yon ka­tı­lı­yor mu öner­ge­ye?

ADA­LET KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI KÖK­SAL TOP­TAN (Zon­gul­dak) – Ka­tıl­mı­yo­ruz efen­dim.

BAŞ­KAN – Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET BA­KA­NI CE­MİL Çİ­ÇEK (An­ka­ra) – Ka­tıl­mı­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Sa­yın Emek, bu­yu­run.

Ge­rek­çe­si­ni Sa­yın Emek açık­la­ya­cak.

Bu­yu­run.

ATİ­LA EMEK (An­tal­ya) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 1255 sı­ra sa­yı­lı Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi’nin 3’ün­cü mad­de­si üze­rin­de ve­ri­len de­ği­şik­lik öner­ge­miz üze­ri­ne söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gı­la­rım­la se­lam­la­rım.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, bu tek­lif te­mel ya­sa ola­maz. İç Tü­zük’ün 91’in­ci mad­de­si­ne hiç­bir şe­kil­de gir­mez. Ge­nel Ku­rul­da bu­nun te­mel ya­sa ola­rak gö­rü­şül­me­si açık­ça bir hak­kın kö­tü­ye kul­la­nıl­ma­sı olup, İç Tü­zük ih­la­li­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bu tek­lif­le ya­pıl­mak is­te­nen de­ği­şik­lik­ler kı­sa sü­re ön­ce ya­pı­lan dü­zen­le­me­le­rin de­ğiş­ti­ril­me­si­ni içer­mek­te­dir. Bu du­rum, Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si­nin ya­sa yap­ma­da ye­ter­siz­li­ği­ni ve tu­tar­sız­lı­ğı­nı or­ta­ya koy­mak­ta­dır. Her ge­len ta­sa­rı­yı ve­ya tek­li­fi te­mel ya­sa kap­sa­mı için­de gö­rüş­mek, mu­ha­le­fe­tin se­si­ni kıs­mak ve mil­let­ve­kil­le­ri­nin ya­sa­ma ça­lış­ma­la­rı­na kat­kı­la­rı­nı ön­le­me so­nu­cu­nu do­ğur­mak­ta­dır. Açık ifa­de­siy­le, Par­la­men­to­yu, AKP İk­ti­da­rı­nın tas­dik ma­ka­mı ha­li­ne ge­tir­mek­te­dir. Bu­ra­sı yü­ce Mec­lis­tir de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si­nin grup sa­lo­nu de­ğil­dir. Bu ka­rar­la­rı ora­da ala­bi­lir­si­niz. Ama, yü­ce Mec­lis­te bu şe­kil­de bir uy­gu­la­ma­yı ku­ral ha­li­ne ge­tir­me­nin bir an­la­mı ol­ma­sa ge­rek­tir.

AKP’nin bu tu­tum ve dav­ra­nı­şı, Par­la­men­to ta­ri­hi­miz ve de­mok­ra­si ge­le­ne­ği­miz açı­sın­dan yan­lış uy­gu­la­ma­la­rın ku­ral ha­li­ne dö­nüş­tü­ğü bir dö­nem ola­rak ha­tır­la­na­cak­tır. Top­lu­mun bü­tün ke­sim­le­rin­de ya­ra­tı­lan sı­kın­tı, umut­suz­luk ve pe­ri­şan­lık ne acı­dır ki yü­ce Mec­li­si­mi­ze de yan­sı­mış­tır. AKP’nin bu an­la­yı­şı, de­mok­ra­si ge­le­ne­ği­mi­ze za­rar ve­rir nok­ta­ya gel­miş­tir. Çı­kış yo­lu, yü­ce Mec­li­si­mi­zi de, mil­le­ti­mi­zi de AKP an­la­yı­şın­dan kur­tar­mak­tır. Mil­le­ti­miz, se­çim­ler­de öz­gür ira­de­siy­le AKP’yi tas­fi­ye ede­cek­tir.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) – Se­çi­me çok var, se­çi­me; bir se­ne var.

ATİ­LA EMEK (De­vam­la) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bir üzün­tü­mü de siz­ler­le pay­laş­mak is­te­rim. Sa­yın Ada­let Ba­ka­nı ne­za­ket ve za­ra­fe­tiy­le de­ne­yim­li bir par­la­men­ter ve Ba­kan ola­rak ta­nı­nır. 22’nci Dö­nem bir mil­let­ve­ki­li ola­rak ben de ken­di­le­ri­ni böy­le ta­nı­mış­tım, ne var ki ge­çen haf­ta Par­ti­si­nin bir da­nış­ma ku­ru­lun­da yap­tı­ğı ko­nuş­ma­ya ka­dar.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, de­mok­ra­tik, la­ik cum­hu­ri­ye­ti­mi­ze yö­ne­lik teh­dit ve teh­li­ke­ler kar­şı­sın­da tep­ki ko­yan ve du­yar­lı­lık gös­te­ren ke­sim­le­ri, Sa­yın Ba­kan, si­ya­si ma­gan­da ola­rak ni­te­le­di ve suç­la­dı. Sa­yın Ba­kan, si­ya­si ma­gan­da­lı­ğı ne ken­di­me ne de cum­hu­ri­ye­ti­mi­ze, il­ke ve de­ğer­le­ri­ne sa­hip çı­kan yurt­taş­la­rı­ma ya­kış­tır­mı­yor, bu ifa­de­ni­zi göz­den ge­çir­me­niz ve de­ğer­len­dir­me­niz için si­ze ia­de edi­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sa­yın Ba­kan, de­mok­ra­tik, la­ik cum­hu­ri­ye­ti­miz üze­ri­ne bu kür­sü­den ye­min et­miş mil­le­tin bir ve­ki­li ola­rak şu­nu ifa­de et­mek is­te­rim ki, Türk mil­le­ti­nin ezi­ci ço­ğun­lu­ğu, de­mok­ra­tik, la­ik cum­hu­ri­ye­ti­mi­zi be­nim­se­miş ve sa­hip­len­miş­tir. Mil­le­ti­miz, cum­hu­ri­ye­ti­mi­ze, il­ke ve de­ğer­le­ri­ne yö­ne­lik teh­dit ve teh­li­ke kim­den ve ne­re­den ge­lir­se gel­sin bun­la­rı yok et­me­de ka­rar­lı­dır. Bu ka­rar­lı­lık, ko­ru­ma ve sa­vun­ma du­yar­lı­lı­ğı, si­ya­si ma­gan­da­lık de­ğil­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; yü­ce Türk mil­le­ti, cum­hu­ri­ye­ti­mi­ze ve il­ke­le­ri­ne yö­ne­lik tüm teh­dit ve teh­li­ke­le­ri yok ede­cek, de­mok­ra­tik, la­ik cum­hu­ri­ye­ti­mi­zi, Yü­ce Ata­türk’ümü­zün ifa­de et­ti­ği gi­bi, ile­le­bet pa­yi­dar kı­la­cak­tır.

Bu duy­gu ve dü­şün­ce­ler­le, yü­ce Mec­li­se say­gı­lar su­na­rım. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Emek.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Hükûme­tin ve Ko­mis­yo­nun ka­tıl­ma­dı­ğı…

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı…

BAŞ­KAN – …ve ge­rek­çe­si­ni bi­raz ön­ce din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­ya­ca­ğım.

Öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler…

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ka­rar ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tır. Bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 17.24

 

DÖR­DÜN­CÜ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 17.35

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le), Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 26’ncı Bir­le­şi­mi’nin Dör­dün­cü Otu­ru­mu’nu açı­yo­rum.

1255 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi’nin gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

4.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ ve 11 Milletvekilinin; Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu Raporu (2/870) (S. Sayısı: 1255) (De­vam)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Tek­li­fin 3’ün­cü mad­de­si­nin üze­rin­de­ki öner­ge­nin oy­la­ma­sın­da ka­rar ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tı. Şim­di, öner­ge­yi tek­rar oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı da ara­ya­ca­ğım.

Öner­ge­yi ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Öner­ge ka­bul edil­me­miş­tir ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır.

Şim­di, mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

4’ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 4-

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de bir adet öner­ge var­dır; oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

2/870 Esas Nu­ma­ra­lı Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi­nin 4. mad­de­si­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

                 Mu­har­rem Kı­lıç            Yük­sel Çor­ba­cı­oğ­lu     Meh­met Kü­çü­ka­şık

                        Ma­lat­ya                             Art­vin                           Bur­sa

                           Fe­ri­dun Ay­va­zoğ­lu                             Atil­la Kart

                                     Ço­rum                                          Kon­ya

Mad­de 4- 5237 sa­yı­lı Ka­nu­nun 87 nci mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

Mad­de 87- (1) Kas­ten ya­ra­la­ma fi­ili, mağ­du­run;

a) Du­yu­la­rın­dan ve­ya or­gan­la­rın­dan bi­ri­nin iş­le­vi­nin sü­rek­li za­yıf­la­ma­sı­na,

b) Ko­nuş­ma­sın­da sü­rek­li zor­lu­ğa,

c) Yü­zün­de sa­bit ize,

d) Ya­şa­mı­nı teh­li­ke­ye so­kan bir du­ru­ma,

e) Ge­be bir ka­dı­na kar­şı iş­le­nip de ço­cu­ğu­nun vak­tin­den ön­ce doğ­ma­sı­na,

Ne­den ol­muş­sa, yu­ka­rı­da­ki mad­de­ye gö­re be­lir­le­nen ce­za, bir kat ar­tı­rı­lır. An­cak, ve­ri­le­cek ce­za, bi­rin­ci fık­ra­ya gi­ren hal­ler­de üç yıl­dan, üçün­cü fık­ra­ya gi­ren hal­ler­de beş yıl­dan az ola­maz.

(2) Kas­ten ya­ra­la­ma fi­ili, mağ­du­run;

a) İyi­leş­me­si ola­na­ğı bu­lun­ma­yan bir has­ta­lı­ğa ve­ya bit­ki­sel ha­ya­ta gir­me­si­ne,

b) Du­yu­la­rın­dan ve­ya or­gan­la­rın­dan bi­ri­nin iş­le­vi­nin yi­ti­ril­me­si­ne,

c) Ko­nuş­ma ya da ço­cuk yap­ma ye­te­nek­le­ri­nin kay­bol­ma­sı­na,

d) Yü­zü­nün sü­rek­li de­ği­şik­li­ği­ne,

e) Ge­be bir ka­dı­na kar­şı iş­le­nip de ço­cu­ğu­nun düş­me­si­ne,

Ne­den ol­muş­sa, yu­ka­rı­da­ki mad­de­ye gö­re be­lir­le­nen ce­za, iki kat ar­tı­rı­lır. An­cak, ve­ri­le­cek ce­za, bi­rin­ci fık­ra­ya gi­ren hal­ler­de beş yıl­dan, üçün­cü fık­ra­ya gi­ren hal­ler­de se­kiz yıl­dan az ola­maz.

(3) Kas­ten ya­ra­la­ma­nın vü­cut­ta ke­mik kı­rıl­ma­sı­na ve­ya çı­kı­ğı­na ne­den ol­ma­sı hâlin­de, yu­ka­rı­da­ki mad­de­ye gö­re be­lir­le­nen ce­za, kı­rık ve­ya çı­kı­ğın ha­yat fonk­si­yon­la­rın­da­ki et­ki­si­ne gö­re, ya­rı­sı­na ka­dar ar­tı­rı­lır.

(4) Kas­ten ya­ra­la­ma so­nu­cun­da ölüm mey­da­na gel­miş­se, yu­ka­rı­da­ki mad­de­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­na gi­ren hal­ler­de se­kiz yıl­dan oni­ki yı­la ka­dar, üçün­cü fık­ra­sı­na gi­ren hal­ler­de ise oni­ki yıl­dan onal­tı yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı­na hük­mo­lu­nur.

(5) Bir in­sa­nı kas­ten öl­dü­ren ki­şi, mü­eb­bet ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(6) Kas­ten öl­dür­me su­çu­nun;

a) Ta­sar­la­ya­rak,

b) Ca­na­var­ca his­le ve­ya ezi­yet çek­ti­re­rek,

c) Yan­gın, su bas­kı­nı, tah­rip, ba­tır­ma ve­ya bom­ba­la­ma ya da nük­le­er, bi­yo­lo­jik ve­ya kim­ya­sal si­lah kul­lan­mak su­re­tiy­le,

d) Üst­soy ve­ya alt­soy­dan bi­ri­ne ya da eş ve­ya kar­de­şe kar­şı,

e) Ço­cu­ğa ya da be­den ve­ya ruh ba­kı­mın­dan ken­di­si­ni sa­vu­na­ma­ya­cak du­rum­da bu­lu­nan ki­şi­ye kar­şı,

f) Ge­be ol­du­ğu bi­li­nen ka­dı­na kar­şı,

g) Ki­şi­nin ye­ri­ne ge­tir­di­ği ka­mu gö­re­vi ne­de­niy­le,

h) Bir su­çu giz­le­mek, de­lil­le­ri­ni or­ta­dan kal­dır­mak ve­ya iş­len­me­si­ni ko­lay­laş­tır­mak ya da ya­ka­lan­ma­mak ama­cıy­la,

i) Bir su­çu iş­le­ye­me­mek­ten do­la­yı duy­du­ğu in­fi­al­le,

j) Kan güt­me sai­kiy­le,

k) Tö­re sai­kiy­le,

İş­len­me­si ha­lin­de, ki­şi ağır­laş­tı­rıl­mış mü­eb­bet ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(7) Ki­şi­nin yü­küm­lü ol­du­ğu bel­li bir ic­rai dav­ra­nı­şı ger­çek­leş­tir­me­me­si do­la­yı­sıy­la mey­da­na ge­len ölüm ne­ti­ce­sin­den so­rum­lu tu­tu­la­bil­me­si için, bu ne­ti­ce­nin olu­şu­mu­na se­be­bi­yet ve­ren yü­küm­lü­lük ih­ma­li­nin ic­rai dav­ra­nı­şa eş­de­ğer ol­ma­sı ge­re­kir.

(8) İh­ma­li ve ic­rai dav­ra­nı­şın eş­de­ğer ka­bul edi­le­bil­me­si için, ki­şi­nin;

a) Bel­li bir ic­rai dav­ra­nış­ta bu­lun­mak hu­su­sun­da ka­nu­ni dü­zen­le­me­ler­den ve­ya söz­leş­me­den kay­nak­la­nan bir yü­küm­lü­lü­ğü­nün bu­lun­ma­sı,

b) Ön­ce­den ger­çek­leş­tir­di­ği dav­ra­nı­şın baş­ka­la­rı­nın ha­ya­tı ile il­gi­li ola­rak teh­li­ke­li bir du­rum oluş­tur­ma­sı,

Ge­re­kir.

(9) Bel­li bir yü­küm­lü­lü­ğün ih­ma­li ile ölü­me ne­den olan ki­şi hak­kın­da, te­mel ce­za ola­rak, ağır­laş­tı­rıl­mış mü­eb­bet ha­pis ce­za­sı ye­ri­ne yir­mi yıl­dan yir­mi­beş yı­la ka­dar, mü­eb­bet ha­pis ce­za­sı ye­ri­ne on­beş yıl­dan yir­mi yı­la ka­dar, di­ğer hal­ler­de ise on yıl­dan on­beş yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı­na hük­mo­lu­na­bi­le­ce­ği gi­bi, ce­za­da in­di­rim de ya­pıl­ma­ya­bi­lir.

(10) Fi­il, bir­den faz­la in­sa­nın ölü­mü­ne ya da bir ve­ya bir­den faz­la ki­şi­nin ölü­mü ile bir­lik­te bir ve­ya bir­den faz­la ki­şi­nin ya­ra­lan­ma­sı­na ne­den ol­muş ise, ki­şi iki yıl­dan on­beş yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon öner­ge­ye ka­tı­lı­yor mu efen­dim?

ADA­LET KO­MİS­YO­NU BAŞ­KAN VE­Kİ­Lİ RE­CEP ÖZEL (Is­par­ta) – Ka­tıl­mı­yo­ruz efen­dim.

BAŞ­KAN – Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET BA­KA­NI CE­MİL Çİ­ÇEK (An­ka­ra) – Ka­tıl­mı­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Sa­yın Çor­ba­cı­oğ­lu, bu­yu­run.

YÜK­SEL ÇOR­BA­CI­OĞ­LU (Art­vin) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Gö­rü­şül­mek­te olan ka­nun tek­li­fi­nin 4’ün­cü mad­de­siy­le il­gi­li ve­ri­len öner­ge üze­ri­ne söz al­dım. Bu öner­gey­le Türk Ce­za Ka­nu­nu’nun 87’nci mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sın­da dü­zen­le­me ya­pı­lı­yor. Bi­lin­di­ği üze­re, 87’nci mad­de­de­ki du­rum, 86’ncı mad­de­de dü­zen­le­nen kas­ten ya­ra­la­ma su­çu­nun ne­ti­ce se­be­biy­le ağır­laş­mış so­nuç­la­rı­nı dü­zen­le­mek­te­dir. Ke­mik kı­rı­ğı ve da­ha ön­ce ol­ma­yan ke­mik çı­kı­ğı ko­şu­lu­nun da ağır­laş­mış hâl ola­rak dü­zen­len­di­ği mev­cut Ka­nun’da, di­ğer fık­ra­lar­dan fark­lı ola­rak, ce­za­nın alt ve üst sı­nı­rı be­lir­len­miş. Bu kez, di­ğer fık­ra­lar­da ol­du­ğu gi­bi, ce­za­da ar­tı­rım yo­lu­na gi­dil­me­si ge­re­kir şek­lin­de dü­zen­le­me ya­pı­lı­yor, biz de bu­nun­la il­gi­li öner­ge ver­dik.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, ta­bii, bu dü­zen­len­me­si ge­re­ken ko­nu­la­rın doğ­ru­lu­ğu, yan­lış­lı­ğı, bun­lar tar­tı­şı­lır; an­cak, ka­nun yap­ma tek­ni­ği­ni tar­tış­ma­mız la­zım. Bi­li­yor­su­nuz, şu an­da gö­rü­şül­mek­te olan tek­li­fin, tüm ce­za içe­ren ka­nun­la­rın dü­zen­len­me­si­ne yö­ne­lik olan ve Ada­let Ko­mis­yo­nun­da bu­lu­nan, top­la­mı 650 mad­de­ye gi­den, 170 ka­nu­nu içe­ren ka­nun ta­sa­rı­sı­nın bir bö­lü­mü­nü kap­sa­mak­ta­dır. İs­mi de bu tek­li­fin: “Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Be­kir Boz­dağ ve 11 Mil­let­ve­ki­li­nin; Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi.” Ben­ce bu­ra­da bir ke­li­me ek­sik ya­zıl­mış “çe­şit­li te­mel ka­nun­lar­da de­ğiş­lik ya­pıl­ma­sı­na iliş­kin tek­lif” ol­ma­lı.

CEV­DET ER­DÖL (Trab­zon) – Te­mel’i ka­rış­tır­ma­yın!

YÜK­SEL ÇOR­BA­CI­OĞ­LU (De­vam­la) – Şim­di, ne­den? İd­di­anız, bu ka­nu­nun te­mel ka­nun ol­du­ğu yö­nün­de. Şim­di, te­mel ka­nun­la il­gi­li, bi­li­yor­su­nuz -Sa­yın Er­döl “Te­mel’i ka­rış­tır­ma­yın” di­yor, ama, bu­ra­da siz­ler ka­rış­tı­rı­yor­su­nuz- İç Tü­zük’ün 91’in­ci mad­de­si­ne gö­re te­mel ka­nun­la il­gi­li se­kiz ta­ne ni­te­le­me ya­pıl­mış. Şim­di, eğer bu ni­te­lik­le­ri ay­rı ay­rı de­ğer­len­di­rir­se­niz, her ka­nun te­mel ka­nun olur. Ben, bu ka­nu­nun te­mel ka­nun ol­du­ğu id­di­asın­da bu­lu­nan Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si­ne ve özel­lik­le tek­lif sa­hi­bi Sa­yın Be­kir Boz­dağ’a şu so­ru­yu sor­mak is­ti­yo­rum, ce­va­bı­nı is­ti­yo­rum: Bu ka­nun te­mel ka­nun ise, te­mel ol­ma­yan ka­nu­na bir ör­nek ver­sin. Be­nim bil­di­ğim ka­da­rıy­la, te­mel ka­nu­nu ör­nek­ler­sek, Türk Ce­za Ka­nu­nu te­mel ka­nun­dur; ama, çe­şit­li ka­nun­lar­da de­ği­şik­lik ya­pan ka­nun tek­li­fi­nin te­mel ka­nun ol­ma­sı­nı an­la­mak müm­kün de­ğil.

Eğer, biz İç Tü­zük’ten do­ğan hak­kı­mı­zı kul­la­nı­yo­ruz di­yor­sa­nız, biz böy­le yo­rum­lu­yo­ruz di­yor­sa­nız, biz de mu­ha­le­fet ola­rak İç Tü­zük’ten do­ğan hak­kı­mı­zı kul­la­nı­rız, her mad­de­de öner­ge ve­ri­riz, her mad­de­de dü­şün­ce­le­ri­mi­zi, mad­dey­le il­gi­li ol­ma­sa da açık­la­ma­ya ça­lı­şı­rız. Ba­zen -bu­ra­dan söy­lü­yo­rum- dü­zen­len­me­si ge­re­ken mad­de­ler hak­kın­da da öner­ge ve­ri­riz. Evet, bu mad­de dü­zen­len­me­si ge­re­ki­yor. Ama, bi­zim eleş­ti­ri­miz, ko­mis­yon­lar­da ve Ge­nel Ku­rul­da ka­nun yap­ma tek­ni­ği­ne yö­ne­lik­tir. Mad­de doğ­ru ola­bi­lir, ama, ya­pı­lan yön­tem yan­lış.

Mu­ha­le­fet ola­rak siz en­gel­le­yi­ci olu­yor­su­nuz di­yor­sa­nız, bu­gün, özel­lik­le, eğer gün­de­mi­ni­ze ba­kar­sa­nız, üç Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si mil­let­ve­ki­li gün­dem dı­şı söz al­dı ve bu ko­nuş­ma­la­rın iki ta­ne­si­ne, sa­yın Hükûmet tem­sil­ci­le­rin­den, sa­yın ba­kan­lar­dan ce­vap ve­ril­di. Ya­ni, ken­di­niz söy­le­di­niz ken­di­niz din­le­di­niz. Ama, so­nuç­ta, hem bu­ra­da ço­ğun­lu­ğu sağ­la­ma­ya­rak açı­lış­ta hem de bu gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­lar­la, bu­gü­nün ka­nun yap­mak için ay­rı­lan bö­lü­mü­nün bir sa­at on da­ki­ka­sı­nı siz bu yön­tem­le har­ca­dı­nız. Efen­dim, Va­kıf­lar Ya­sa­sı’yla il­gi­li yap­tık­la­rı­nız ve­ya me­de­ni­yet­ler it­ti­fa­kıy­la il­gi­li yap­tık­la­rı­nız ko­nu­sun­da bir şey söy­le­mek is­ti­yor­sa­nız, Grup top­lan­tı­nız­da bu­nu söy­le­yin, Ge­nel Ku­ru­lun gün­de­mi­ni ne­den iş­gal edi­yor­su­nuz? İş­ga­li ya­pan siz­si­niz, ta­bi­ri ca­iz­se, Ge­nel Ku­ru­lun za­ma­nı­nı ça­lan siz­si­niz, ama…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Lüt­fen, son cüm­le­le­ri­ni­zi ri­ca ede­yim.

YÜK­SEL ÇOR­BA­CI­OĞ­LU (De­vam­la) – Bi­ti­ri­yo­rum.

…ge­lip, “Efen­dim, Ge­nel Ku­ru­lu ça­lış­tır­mı­yor­su­nuz, en­gel­li­yor­su­nuz.” di­yen de siz­si­niz. Ya­ni, bu ko­nu­da bir ka­ra­ra va­ra­lım. Eğ­ri­ye eğ­ri, doğ­ru­ya doğ­ru di­ye­lim. Ba­kın, ben bu­ra­da söy­lü­yo­rum: Çık­ma­sı ge­re­ken ka­nu­nu, sırf si­zin bu ka­nun ça­lış­ma usu­lü­nüz ne­de­niy­le en­gel­le­me­ye ça­lı­şı­yo­ruz, çık­ma­ma­sı ge­re­ken­de za­ten bu gö­re­vi ya­pı­yo­ruz. Ama, siz de ge­lin, evet, bu­ra­da, bi­ze İç Tü­zük’te ta­nı­nan hak­kı biz de kö­tü­ye kul­la­nı­yo­ruz de­me ce­sa­re­ti­ni gös­te­rin. Ne ya­zık ki, bu­nu söy­le­mi­yor­su­nuz. O za­man, şu ge­li­yor: Siz, de­mek ki, ina­na­rak ko­nuş­mu­yor­su­nuz. İk­ti­dar Par­ti­si ola­rak siz­le­re -mu­ha­le­fet par­ti­si söz­cü­sü ola­rak- ka­nun yap­ma­da, ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rın­da mu­ha­le­fe­ti de top­lu­mu da dik­ka­te ve cid­di­ye al­ma­nı­zı öne­ri­yo­rum.

He­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­riz Sa­yın Çor­ba­cı­oğ­lu.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Öner­ge ka­bul edil­me­miş­tir.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler…

III.- YOK­LA­MA

(CHP sı­ra­la­rın­dan bir grup mil­let­ve­ki­li aya­ğa kalk­tı)

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Yok­la­ma ya­pıl­ma­sı­nı is­ti­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Bir da­ki­ka efen­dim, isim­le­ri tes­pit ede­lim.

Sa­yın Ana­dol, Sa­yın Al­tı­no­rak, Sa­yın Emek, Sa­yın Eras­lan, Sa­yın Çor­ba­cı­oğ­lu, Sa­yın Öz­can, Sa­yın Öz­yurt, Sa­yın Ek­mek­ci­oğ­lu, Sa­yın Tir­ya­ki, Sa­yın Kı­lıç, Sa­yın Ay­va­zoğ­lu, Sa­yın Kart, Sa­yın Say­gun, Sa­yın Ön­der, Sa­yın Di­ren, Sa­yın Kü­çü­ka­şık, Sa­yın Me­ral, Sa­yın Ün­lü­te­pe, Sa­yın Er­cenk, Sa­yın Ak­yüz, Sa­yın Ka­ra­de­mir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, yok­la­ma için beş da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum ve yok­la­ma­yı baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la yok­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, top­lan­tı ye­ter sa­yı­sı var­dır.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

4.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ ve 11 Milletvekilinin; Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu Raporu (2/870) (S. Sayısı: 1255) (De­vam)

BAŞ­KAN – 4’ün­cü mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

5’in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 5-

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de bir öner­ge var, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

2/870 Esas Nu­ma­ra­lı Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi­nin 5. mad­de­si­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

                 Mu­har­rem Kı­lıç            Fe­ri­dun Ay­va­zoğ­lu      Yük­sel Çor­ba­cı­oğ­lu

                        Ma­lat­ya                             Ço­rum                          Art­vin

                                     Atil­la Kart                              Meh­met Kü­çü­ka­şık

                                        Kon­ya                                            Bur­sa

Mad­de 5- 26/9/2004 ta­rih­li ve 5237 sa­yı­lı Türk Ce­za Ka­nu­nu­nun 89. mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

Mad­de 89- (1) Tak­sir­le baş­ka­sı­nın vü­cu­du­na acı ve­ren ve­ya sağ­lı­ğı­nın ya da al­gı­la­ma ye­te­ne­ği­nin bo­zul­ma­sı­na ne­den olan ki­şi, üç ay­dan bir yı­la ka­dar ha­pis ve­ya adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(2) Tak­sir­le ya­ra­la­ma fi­ili, mağ­du­run;

a) Du­yu­la­rın­dan ve­ya or­gan­la­rın­dan bi­ri­nin iş­le­vi­nin sü­rek­li za­yıf­la­ma­sı­na,

b) Vü­cu­dun­da ke­mik kı­rıl­ma­sı­na,

c) Ko­nuş­ma­sın­da sü­rek­li zor­lu­ğa,

d) Yü­zün­de sa­bit ize,

e) Ya­şa­mı­nı teh­li­ke­ye so­kan bir du­ru­ma,

f) Ge­be bir ka­dı­nın ço­cu­ğu­nun vak­tin­den ön­ce doğ­ma­sı­na,

Ne­den ol­muş­sa, bi­rin­ci fık­ra­ya gö­re be­lir­le­nen ce­za, ya­rı­sı ora­nın­da ar­tı­rı­lır.

(3) Tak­sir­le ya­ra­la­ma fi­ili, mağ­du­run;

a) İyi­leş­me­si ola­na­ğı bu­lun­ma­yan bir has­ta­lı­ğa ve­ya bit­ki­sel ha­ya­ta gir­me­si­ne,

b) Du­yu­la­rın­dan ve­ya or­gan­la­rın­dan bi­ri­nin iş­le­vi­ni yi­tir­me­si­ne,

c) Ko­nuş­ma ya da ço­cuk yap­ma ye­te­nek­le­ri­nin kay­bol­ma­sı­na,

d) Yü­zü­nün sü­rek­li de­ği­şik­li­ği­ne,

e) Ge­be bir ka­dı­nın ço­cu­ğu­nun düş­me­si­ne,

Ne­den ol­muş­sa, bi­rin­ci fık­ra­ya gö­re be­lir­le­nen ce­za, bir kat ar­tı­rı­lır.

(4) Fii­lin bir­den faz­la ki­şi­nin ya­ra­lan­ma­sı­na ne­den ol­ma­sı ha­lin­de, al­tı ay­dan üç yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı­na hük­mo­lu­nur.

(5) Tak­sir­le ya­ra­la­ma su­çu­nun so­ruş­tu­rul­ma­sı ve ko­vuş­tu­rul­ma­sı şikâye­te bağ­lı­dır. An­cak, bi­rin­ci fık­ra kap­sa­mı­na gi­ren ya­ra­la­ma ha­riç, su­çun bi­linç­li tak­sir­le iş­len­me­si ha­lin­de şikâyet aran­maz.

(6) İn­san üze­rin­de bi­lim­sel bir de­ney ya­pan ki­şi, bir yıl­dan üç yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(7) İn­san üze­rin­de ya­pı­lan rı­za­ya da­ya­lı bi­lim­sel de­ne­yin ce­za so­rum­lu­lu­ğu­nu ge­rek­tir­me­me­si için;

a) De­ney­le il­gi­li ola­rak yet­ki­li ku­rul ve­ya ma­kam­lar­dan ge­rek­li iz­nin alın­mış ol­ma­sı,

b) De­ne­yin ön­ce­lik­le in­san dı­şı de­ney or­ta­mın­da ve­ya ye­ter­li sa­yı­da hay­van üze­rin­de ya­pıl­mış ol­ma­sı,

c) İn­san dı­şı de­ney or­ta­mın­da ve­ya hay­van­lar üze­rin­de ya­pı­lan de­ney­ler so­nu­cun­da ula­şı­lan bi­lim­sel ve­ri­le­rin, va­rıl­mak is­te­nen he­de­fe ulaş­mak açı­sın­dan bun­la­rın in­san üze­rin­de de ya­pıl­ma­sı­nı ge­rek­li kıl­ma­sı,

d) De­ne­yin, in­san sağ­lı­ğı üze­rin­de ön­gö­rü­le­bi­lir za­rar­lı ve ka­lı­cı bir et­ki bı­rak­ma­ma­sı,

e) De­ney sı­ra­sın­da ki­şi­ye in­san onu­ruy­la bağ­daş­ma­ya­cak öl­çü­de acı ve­ri­ci yön­tem­le­rin uy­gu­lan­ma­ma­sı,

f) De­ney­le va­rıl­mak is­te­nen ama­cın, bu­nun ki­şi­ye yük­le­di­ği kül­fe­te ve ki­şi­nin sağ­lı­ğı üze­rin­de­ki teh­li­ke­ye gö­re da­ha ağır bas­ma­sı,

g) De­ne­yin ma­hi­yet ve so­nuç­la­rı hak­kın­da ye­ter­li bil­gi­len­dir­me­ye da­ya­lı ola­rak açık­la­nan rı­za­nın ya­zı­lı ol­ma­sı ve her­han­gi bir men­fa­at te­mi­ni­ne bağ­lı bu­lun­ma­ma­sı,

Ge­re­kir.

(8) Ço­cuk­lar üze­rin­de bi­lim­sel de­ne­yin ce­za so­rum­lu­lu­ğu­nu ge­rek­tir­me­me­si için ikin­ci fık­ra­da ara­nan ko­şul­la­rın ya­nı sı­ra;

a) Ya­pı­lan de­ney­ler so­nu­cun­da ula­şı­lan bi­lim­sel ve­ri­le­rin, va­rıl­mak is­te­nen he­de­fe ulaş­mak açı­sın­dan bun­la­rın ço­cuk­lar üze­rin­de de ya­pıl­ma­sı­nı ge­rek­li kıl­ma­sı,

b) Rı­za açık­la­ma ye­te­ne­ği­ne sa­hip ço­cu­ğun ken­di rı­za­sı­nın ya­nı sı­ra ana ve ba­ba­sı­nın ve­ya va­si­si­nin ya­zı­lı mu­va­fa­ka­ti­nin de alın­ma­sı,

c) De­ney­le il­gi­li izin ve­re­cek yet­ki­li ku­rul­lar­da ço­cuk sağ­lı­ğı ve has­ta­lık­la­rı uz­ma­nı­nın bu­lun­ma­sı,

Ge­re­kir.

(9) Has­ta olan in­san üze­rin­de rı­za ol­mak­sı­zın te­da­vi amaç­lı de­ne­me­de bu­lu­nan ki­şi, bir yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sıy­la ce­za­lan­dı­rı­lır. An­cak, bi­li­nen tıb­bi mü­da­ha­le yön­tem­le­ri­nin uy­gu­lan­ma­sı­nın so­nuç ver­me­ye­ce­ği­nin an­la­şıl­ma­sı üze­ri­ne, ki­şi üze­rin­de ya­pı­lan rı­za­ya da­ya­lı bi­lim­sel yön­tem­le­re uy­gun te­da­vi amaç­lı de­ne­me, ce­za so­rum­lu­lu­ğu­nu ge­rek­tir­mez. Açık­la­nan rı­za­nın, de­ne­me­nin ma­hi­yet ve so­nuç­la­rı hak­kın­da ye­ter­li bil­gi­len­dir­me­ye da­ya­lı ola­rak ya­zı­lı ol­ma­sı ve te­da­vi­nin uz­man he­kim ta­ra­fın­dan bir has­ta­ne or­ta­mın­da ya­pıl­ma­sı ge­re­kir.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ko­mis­yon öner­ge­ye ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET KO­MİS­YO­NU BAŞ­KAN VE­Kİ­Lİ RE­CEP ÖZEL (Is­par­ta) – Ka­tıl­mı­yo­ruz Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN – Sa­yın Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET BA­KA­NI CE­MİL Çİ­ÇEK (An­ka­ra) – Ka­tıl­mı­yo­ruz.

Sa­yın Ay­va­zoğ­lu, bu­yu­run.

FE­Rİ­DUN AY­VA­ZOĞ­LU (Ço­rum) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ye­ni bir tek­lif­le kar­şı kar­şı­ya­yız. Da­ha ön­ce de ar­ka­daş­la­rı­mı­zın be­lirt­ti­ği gi­bi, bu­nun, bir ya­sa tek­li­fin­den zi­ya­de hükûmet ta­sa­rı­sı şek­lin­de ad­lan­dı­rıl­ma­sı­nın da­ha doğ­ru ola­ca­ğı ka­nı­sı­nı ta­şı­mak­ta­yız.

Ön­ce­lik­le, böy­le bir dü­zen­le­me­de ver­miş ol­du­ğu­muz öner­ge­nin, ge­rek Ko­mis­yon ta­ra­fın­dan ge­rek­se Hükûmet ta­ra­fın­dan ka­bul edil­me­ye­ce­ği nok­ta­sın­dan ha­re­ket­le, bu de­ğiş­ti­ril­mek is­te­ni­len Türk Ce­za Ka­nu­nu’nun 89’un­cu mad­de­si­nin (5)’in­ci fık­ra­sın­da­ki tek­nik te­rim­le­rin işin ger­çek­ten özü­ne uy­gun ol­ma­dı­ğı­nı, ya­pı­lış iti­ba­rıy­la da, ge­rek ya­zım tek­ni­ği­ne ge­rek­se açık­la­yı­cı ol­ma­ma­sı ve te­red­düt­le­ri gi­de­ri­ci şe­kil­de ya­zıl­ma­mış ol­ma­sı ne­de­niy­le şun­la­rı ifa­de et­mek is­ti­yo­rum: (5)’in­ci fık­ra­nın şu an­da­ki hâliy­le, “Tak­sir­le ya­ra­la­ma su­çu­nun so­ruş­tu­rul­ma­sı ve ko­vuş­tu­rul­ma­sı şikâye­te bağ­lı­dır. An­cak, bi­rin­ci fık­ra kap­sa­mı­na gi­ren ya­ra­la­ma ha­riç, su­çun bi­linç­li tak­sir­le iş­len­me­si hâlin­de şikâyet aran­maz.” şek­lin­de tek­lif­le de­ğiş­ti­ril­mek is­te­ni­yor.

Şim­di, biz, bu Ce­za Ka­nu­nu’nun ba­şın­dan so­nu­na ka­dar ve da­ha son­ra uy­gu­la­ma aşa­ma­sın­da da ger­çek­ten hep “AB’ye uyum” adı al­tın­da hız­lan­dı­rıl­mış bir tren gi­bi hız­lan­dı­ra hız­lan­dı­ra bu hâle ge­tir­di­ği­mi­zi söy­le­ye­dur­duk ve bun­la­rın so­nuç­la­rın­da, şim­di, ge­rek uy­gu­la­yı­cı­lar -sav­cı­lar ve yar­gıç­lar- ve ge­rek­se avu­kat ca­mi­asın­dan ge­len şikâyet­ler­de bu­nun bi­zim söy­le­di­ği­miz nok­ta­lar­da ger­çek­ten hak­lı çık­tı­ğı­nı or­ta­ya çı­kart­mış olu­yor.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, 89’un­cu mad­de­ye bak­tı­ğı­mız­da ço­ğu yer­le­rin­de suç­tan, ki­mi yer­le­rin­de fi­il­den, ki­mi yer­le­rin­de de ya­ra­la­ma­dan bah­se­di­li­yor. Şim­di, ya­ra­la­ma şek­lin­de ve­ya ya­ra­la­ma fi­ili şek­lin­de mi al­gı­la­na­cak bu­ra­sı, yok­sa suç şek­lin­de mi ad­lan­dı­rı­la­cak? As­lı­na ba­kıl­dı­ğın­da bu mad­de­de, be­lir­li yer­ler­de ol­mak üze­re üç ta­ne fi­il­den bah­se­di­li­yor, di­ğer yer­ler­de ya­ra­la­ma­ya dö­nü­şü­yor, di­ğer yer­de suç şek­li­ne dö­nü­şü­yor. Bu­nun, as­lın­da, şu şe­kil­de ol­ma­sı­nın ka­nun tek­ni­ği açı­sın­dan fay­da­lı ola­ca­ğı ka­nı­sı­nı işa­ret et­mek is­ti­yo­rum: (5)’in­ci fık­ra­nın “tak­sir­le ya­ra­la­ma su­çu­nun so­ruş­tu­rul­ma­sı ve ko­vuş­tu­rul­ma­sı şikâye­te bağ­lı­dır” de­nil­dik­ten son­ra “an­cak, bi­rin­ci fık­ra­da­ki ya­ra­la­ma fi­ili ha­riç mad­de­de yer alan di­ğer ya­ra­la­ma fi­il­le­ri­nin bi­linç­li tak­sir­le iş­len­me­si hâlin­de şikâyet aran­maz” şek­lin­de ol­ma­sı­nın ger­çek­ten ka­nun tek­ni­ği­ne da­ha uy­gun ol­du­ğu­nu be­lirt­mek is­ti­yo­rum, da­ha açık­la­yı­cı ol­du­ğu­nu be­lirt­mek is­ti­yo­rum, da­ha net bir ta­rif ol­du­ğu­nu be­lirt­mek is­ti­yo­rum. Bu­nu, ta­bii ki öner­ge­mi­zin ka­bul edil­me­ye­ce­ğin­den ha­re­ket­le söy­le­di­ği­mi­zi be­lirt­tim. En azın­dan, bu şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­nin fay­da ge­ti­re­ce­ği­ni bu­ra­da bu­lu­nan de­ğer­li ko­mis­yon üye­le­ri­mi­ze ve Sa­yın Ba­ka­na ilet­mek is­ti­yo­rum. Bu­nun bu şe­kil­de dü­zel­til­me­si­nin fay­da ge­ti­re­ce­ği­ne inan­mış ol­du­ğu­mu be­lirt­mek is­ti­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, biz, bu­ra­da bu tek­li­fi gö­rü­şü­yo­ruz ve gö­rü­şü­len, ko­nu­şu­lan bü­tün özün­de­ki çı­kış nok­ta­sı­nın, bu tek­li­fin te­me­li­ni oluş­tu­ran, da­ha doğ­ru­su da­ya­na­ğı­nı oluş­tu­ran ka­nun­la­rın ve de­ğiş­ti­ril­me­si ge­rek­ti­ği nok­ta­sın­da­ki mad­de­le­rin te­mel ka­nun şek­lin­de ol­ma­ya­ca­ğı ger­çe­ği or­ta­da­dır. Ya­ni, bu­ra­da hiç­bi­ri­miz bir­bi­ri­mi­zi kan­dır­ma­ya ça­lış­ma­ya­lım. Özel­lik­le siz­ler ken­di ken­di­ni­zi kan­dır­mak is­te­ye­bi­lir­si­niz ama, ge­li­niz, bi­zi kan­dır­ma­ya ça­lış­ma­yı­nız. Dört yıl­dan be­ri biz­le­ri kan­dır­ma­ya ça­lı­şı­yor­su­nuz, biz kan­mı­yo­ruz. Dört yıl ön­ce­si se­çim­le­re gi­der­ken mil­le­ti kan­dır­ma­ya ça­lış­tı­nız, kan­dır­dı­nız, ik­ti­da­ra gel­di­niz. İk­ti­da­ra gel­dik­ten son­ra da, dört yıl­dan be­ri yi­ne mil­le­ti kan­dı­rı­yor­su­nuz, kan­dır­ma­ya de­vam edi­yor­su­nuz, ama şu­nun bi­lin­me­si­ni is­ti­yo­ruz ki…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MUS­TA­FA NU­Rİ AK­BU­LUT (Er­zu­rum) – Mil­le­ti kan­dı­rı­yor­su­nuz ne de­mek Fe­ri­dun Bey?

FE­Rİ­DUN AY­VA­ZOĞ­LU (De­vam­la) – …şim­di­ye ka­dar kan­dı­ra­ma­dı­ğı­nız mu­ha­le­fet par­ti­si, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ola­rak biz­le­ri yi­ne kan­dı­ra­ma­ya­cak­sı­nız ve kan­dır­ma­ya ça­lış­tı­ğı­nız mil­let de, ar­tık, dört yı­lın so­nun­da, yo­lun so­nu­na doğ­ru yak­la­şır­ken si­ze kan­mı­yor, si­ze kan­ma­ya­cak ve kan­ma­ya­ca­ğı­nı da önü­müz­de­ki se­çim­ler­de si­ze açık­ça gös­te­re­cek­tir di­yo­rum.

Bu duy­gu ve dü­şün­ce­ler­le, yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) – Si­ze her se­fe­rin­de gös­te­ri­yor. Mu­ha­le­fe­te de­vam.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Ay­va­zoğ­lu.

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nın aran­ma­sı­nı is­ti­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı arı­yo­rum.

Öner­ge­yi ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler…

Evet, Di­van Kâtip­le­ri ara­sın­da mu­ta­ba­kat sağ­la­na­ma­dı­ğın­dan oy­la­ma­yı elek­tro­nik ci­haz­la ya­pa­ca­ğım.

Üç da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum ve oy­la­ma­yı baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır ve öner­ge red­de­dil­miş­tir.

Şim­di, mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Mad­de­yi ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

6’ncı mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 6.-

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de bir öner­ge var­dır, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

2/870 Esas Nu­ma­ra­lı Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi­nin 6. mad­de­si­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

                 Fe­ri­dun Ba­loğ­lu            Meh­met Kü­çü­ka­şık      Fe­ri­dun Ay­va­zoğ­lu

                        An­tal­ya                             Bur­sa                           Ço­rum

                                     Atil­la Kart                             Meh­met Nu­ri Say­gun

                                        Kon­ya                                          Te­kir­dağ

Mad­de 6- 5237 sa­yı­lı Ka­nu­nun 142 nci mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

Mad­de 142-

(1) Hır­sız­lık su­çu­nun;

a) Ki­me ait olur­sa ol­sun ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rın­da ve­ya iba­de­te ay­rıl­mış yer­ler­de bu­lu­nan ya da ka­mu ya­ra­rı­na ve­ya hiz­me­ti­ne tah­sis edi­len eş­ya hak­kın­da,

b) Her­ke­sin gi­re­bi­le­ce­ği bir yer­de bı­ra­kıl­mak­la bir­lik­te ki­lit­len­mek su­re­tiy­le ya da bi­na ve­ya ek­len­ti­le­ri için­de mu­ha­fa­za al­tı­na alın­mış olan eş­ya hak­kın­da,

c) Hal­kın ya­rar­lan­ma­sı­na su­nul­muş ula­şım ara­cı için­de ve­ya bun­la­rın bel­li va­rış ve­ya kal­kış yer­le­rin­de bu­lu­nan eş­ya hak­kın­da,

d) Bir afet ve­ya ge­nel bir fe­la­ke­tin mey­da­na ge­ti­re­bi­le­ce­ği za­rar­la­rı ön­le­mek ve­ya ha­fif­let­mek mak­sa­dıy­la ha­zır­la­nan eş­ya hak­kın­da,

e) Adet ve­ya tah­sis ve­ya kul­la­nım­la­rı ge­re­ği açık­ta bı­ra­kıl­mış eş­ya hak­kın­da,

f) Elek­trik ener­ji­si hak­kın­da,

İş­len­me­si hâlin­de, iki yıl­dan beş yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı­na hük­mo­lu­nur.

(2) Su­çun;

a) Ki­şi­nin ma­lı­nı ko­ru­ya­ma­ya­cak du­rum­da ol­ma­sın­dan ve­ya öl­me­sin­den ya­rar­la­na­rak,

b) El­de ve­ya üst­te ta­şı­nan eş­ya­yı çe­kip al­mak su­re­tiy­le ya da özel be­ce­riy­le,

c) Do­ğal bir afe­tin ve­ya sos­yal olay­la­rın mey­da­na ge­tir­di­ği kor­ku ve­ya kar­ga­şa­dan ya­rar­la­na­rak,

d) Hak­sız ye­re el­de bu­lun­du­ru­lan ve­ya tak­lit anah­tar­la ya da di­ğer bir alet­le ki­lit aç­mak su­re­tiy­le,

e) Bi­li­şim sis­tem­le­ri­nin kul­la­nıl­ma­sı su­re­tiy­le,

f) Ta­nın­ma­mak için ted­bir ala­rak ve­ya yet­ki­si ol­ma­dı­ğı hal­de res­mi sı­fat ta­kı­na­rak,

g) Ba­rı­nak yer­le­rin­de, sü­rü­de ve­ya açık yer­ler­de bu­lu­nan bü­yük ve­ya kü­çük baş hay­van hak­kın­da,

İş­len­me­si hâlin­de, üç yıl­dan ye­di yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı­na hük­mo­lu­nur. Su­çun, bu fık­ra­nın (b) ben­din­de be­lir­ti­len su­ret­te, be­den ve­ya ruh ba­kı­mın­dan ken­di­si­ni sa­vu­na­ma­ya­cak du­rum­da olan kim­se­ye kar­şı iş­len­me­si ha­lin­de, ve­ri­le­cek ce­za üç­te bi­ri ora­nı­na ka­dar ar­tı­rı­lır.

(3) Su­çun, sı­vı ve­ya gaz hâlin­de­ki ener­ji hak­kın­da ve bun­la­rın nak­li­ne, iş­len­me­si­ne ve­ya de­po­lan­ma­sı­na ait te­sis­ler­de iş­len­me­si ha­lin­de, ikin­ci fık­ra­ya gö­re ce­za­ya hük­mo­lu­nur. Bu fii­lin bir ör­gü­tün fa­ali­ye­ti çer­çe­ve­sin­de iş­len­me­si ha­lin­de, on­beş yı­la ka­dar ha­pis ve on­bin gü­ne ka­dar adlî pa­ra ce­za­sı­na hük­mo­lu­nur.

(4) Hır­sız­lık su­çu­nun iş­len­me­si ama­cıy­la ko­nut do­ku­nul­maz­lı­ğı­nın ihlâli ve­ya ma­la za­rar ver­me su­çu­nun iş­len­me­si ha­lin­de, bu suç­lar­dan do­la­yı so­ruş­tur­ma ve ko­vuş­tur­ma ya­pı­la­bil­me­si için şi­ka­yet aran­maz.

(5) Bir baş­ka­sı­nı, ken­di­si­nin ve­ya ya­kı­nı­nın ha­ya­tı­na, vü­cut ve­ya cin­sel do­ku­nul­maz­lı­ğı­na yö­ne­lik bir sal­dı­rı ger­çek­leş­ti­re­ce­ğin­den ya da mal­var­lı­ğı iti­ba­rıy­la bü­yük bir za­ra­ra uğ­ra­ta­ca­ğın­dan ba­his­le teh­dit ede­rek ve­ya ce­bir kul­la­na­rak, bir ma­lı tes­li­me ve­ya ma­lın alın­ma­sı­na kar­şı koy­ma­ma­ya mec­bur kı­lan ki­şi, al­tı yıl­dan on yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(6) Ce­bir ve­ya teh­dit kul­la­nı­la­rak mağ­du­run, ken­di­si­ni ve­ya baş­ka­sı­nı borç al­tı­na so­ka­bi­le­cek bir se­ne­di ve­ya var olan bir se­ne­din hü­küm­süz kal­dı­ğı­nı açık­la­yan bir bel­ge­yi ver­me­ye, böy­le bir se­ne­din alın­ma­sı­na kar­şı koy­ma­ma­ya, iler­de böy­le bir se­net ha­li­ne ge­ti­ri­le­bi­le­cek bir ka­ğı­dı im­za­la­ma­ya ve­ya var olan bir se­ne­di im­ha et­me­ye ve­ya im­ha­sı­na kar­şı koy­ma­ma­ya mec­bur edil­me­si ha­lin­de de ay­nı ce­za ve­ri­lir.

(7) Mağ­du­run, her­han­gi bir va­sı­ta ile ken­di­si­ni bil­me­ye­cek ve sa­vu­na­ma­ya­cak ha­le ge­ti­ril­me­si de, yağ­ma su­çun­da ce­bir sa­yı­lır.

(8) Hır­sız­lık su­çu­nun, ma­lın ge­çi­ci bir sü­re kul­la­nı­lıp zil­ye­di­ne ia­de edil­mek üze­re iş­len­me­si ha­lin­de, şi­ka­yet üze­ri­ne, ve­ri­le­cek ce­za ya­rı ora­nı­na ka­dar in­di­ri­lir. An­cak ma­lın suç iş­le­mek için kul­la­nıl­mış ol­ma­sı ha­lin­de bu hü­küm uy­gu­lan­maz.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ko­mis­yon ka­tı­lı­yor mu öner­ge­ye?

ADA­LET KO­MİS­YO­NU BAŞ­KAN VE­Kİ­Lİ RE­CEP ÖZEL (Is­par­ta) – Ka­tıl­mı­yo­ruz Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN – Sa­yın Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET BA­KA­NI CE­MİL Çİ­ÇEK (An­ka­ra) – Ka­tıl­mı­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Ge­rek­çe­yi mi oku­ta­lım?

MEH­MET NU­Rİ SAY­GUN (Te­kir­dağ) – Ko­nu­şa­ca­ğım Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Sa­yın Say­gun öner­ge­si­nin ge­rek­çe­si­ni açık­la­ya­cak.

Sa­yın Say­gun, bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MEH­MET NU­Rİ SAY­GUN (Te­kir­dağ) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi’nin 6’ncı mad­de­siy­le il­gi­li söz al­dım. Bu ve­si­ley­le, yü­ce Mec­li­si say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu 6’ncı mad­de ka­nun tek­li­fin­de yok­tu. Bu 6’ncı mad­de da­ha son­ra Ko­mis­yon­da tek­li­fin içi­ne dâhil edil­di. Ta­bii, bu tek­li­fin içi­ne dâhil edi­liş şek­li ve­ya­hut bun­ca za­man­dır ya­pı­lan ça­lış­ma­la­ra rağ­men bun­la­rın o gü­ne ka­dar dü­şü­nü­le­me­miş ol­ma­sı ve son da­ki­ka­da Ko­mis­yon­da dâhil edil­me­si işin ne ka­dar cid­di­yet­ten uzak ol­du­ğu­nun ben­ce en ya­kın gös­ter­ge­le­rin­den bi­ri.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, iki gün­dür bu ya­sa­yı gö­rü­şür­ken hep tek­rar et­ti­ği­miz bir söz var: “Bu ce­za mev­zu­atı bir yaz­boz tah­ta­sı de­ğil­dir.” Ama, böy­le­si­ne art ar­da ya­pı­lan de­ği­şik­lik­ler­le, ina­nın, bir yaz­boz tah­ta­sı ha­li­ne dö­nüş­müş ol­du.

Ba­kın, 5237 sa­yı­lı Türk Ce­za Ka­nu­nu 5328 sa­yı­lı Ka­nun’la 12 mad­de­si de­ği­şe­rek yo­la çı­kıl­dı. Ar­ka­sın­dan, 5357 sa­yı­lı Ka­nun’la 38 mad­de­si da­ha de­ğiş­ti­ril­di. Bu Cum­hur­baş­ka­nın­dan ia­de edi­lin­ce 5377 sa­yı­lı Ka­nun’la bir kez da­ha 38 mad­de ge­ti­ril­di. Son­ra Ada­let Ko­mis­yo­nu­nun 1/1187 sa­yı­lı tek­li­fin­de 11 mad­de de­ği­şik­li­ği ge­ti­ril­di ve bu­gün 14 mad­de da­ha ge­ti­ril­di. Eğer, Ce­za Usu­lü’ne ba­kar­sa­nız pek fark­lı de­ğil, Ce­za Mu­ha­ke­me­si Ka­nu­nu’na ba­kar­sa­nız o da pek fark­lı de­ğil. 5328 sa­yı­lı Ya­sa’yla 1 mad­de, 5353 sa­yı­lı Ya­sa’yla 31 mad­de, Ada­let Ko­mis­yo­nu­nun bu tek­li­fiy­le de, bu ge­len 1255 sı­ra sa­yıy­la da 11 mad­de­de de­ği­şik­lik tek­li­fi gel­di.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si­nin sık sık söy­le­di­ği bir söz var: “Mec­li­si ça­lış­tı­rı­yo­ruz, Mec­lis ça­lı­şı­yor, Mec­lis üre­ti­yor.” Evet, eğer top­lam­da 114 ta­ne mad­de­yi, da­ha ön­ce bu Mec­li­sin ça­lı­şıp, onay­la­yıp, be­lir­le­di­ği 114 ta­ne mad­de­yi, dört de­fa da­ha gö­rüş­me ge­re­ği duy­muş­sak, ge­ne bu Mec­li­se ge­ti­rip ça­lış­mış­sak, ge­ne bun­la­rı bir da­ha de­ğer­len­dir­miş­sek ve siz bun­la­ra ça­lış­ma di­yor­sa­nız, o za­man, bi­zim ay­nı man­ta­li­tey­le bu işe bak­ma­dı­ğı­mız çok açık. Ya­ni, ay­nı şe­yi dört de­fa üst üs­te bu­ra­ya ge­ti­ri­yor­sak, bu­nun adı ça­lış­ma fa­lan ol­maz. Bu­nun adı bir yaz­boz tah­ta­sı olur ve kor­ka­rım… Çok me­rak et­ti­ğim bir hu­sus var, bu da herhâlde ya­kın bir za­man­da ola­cak. Biz, ye­ni bir Ce­za Ka­nu­nu yap­tık, 5237 sı­ra sa­yı­sıy­la. Kor­ka­rım, kı­sa bir za­man son­ra bu işin al­tın­dan kal­ka­ma­ya­ca­ğız, bir kaç de­fa da­ha de­ği­şik­lik ge­ti­re­ce­ğiz, bir iki ay için­de, son­ra bir kaç ay için­de, on­dan son­ra bi­ri­le­ri di­ye­cek ki, ya ar­ka­daş­lar biz yan­lış yap­tık, biz bu ye­ni Ce­za Ka­nu­nu dü­zen­le­me­sin­den vaz­ge­çe­lim, ha­di 765 sa­yı­lı Ya­sa’yı ge­ri ge­ti­re­lim. Ya­ni, bu­nu da ge­ti­rir­se­niz şa­şır­ma­ya­ca­ğız. Çün­kü, öy­le­si­ne bir ha­ta­lar zin­ci­ri de­vam edi­yor ki, 765’i ge­ri ge­ti­rir­se­niz, bel­ki de ha­ta­lar­dan rü­cu et­miş olur­su­nuz. Bel­ki de en doğ­ru­su­nu ya­par­sı­nız, çün­kü, ko­ca bir cum­hu­ri­yet ta­ri­hin­de gör­me­di­ği ka­dar de­ği­şik­li­ği Ce­za Ka­nu­nu’nda, biz bu­ra­da al­tı ay­da hal­let­tik, al­tı ay­da bu ka­dar de­ği­şik­lik ya­rat­tık.

Şim­di, bu ya­rat­mış ol­du­ğu­muz de­ği­şik­lik­ler­le il­gi­li ola­rak söy­le­ye­bi­le­cek­le­rim ra­kam­sal açı­da bu an­lam­da. Bu­gün, bu ge­tir­di­ği­miz de, üç aşa­ğı beş yu­ka­rı ay­nı ni­te­lik­te.

Yal­nız, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bi­raz ge­ri­ye dö­nün lüt­fen ve şöy­le bir bir­lik­te dü­şü­ne­lim: 22’nci Dö­nem Par­la­men­to­su açıl­dık­tan son­ra bu Mec­lis­te yak­la­şık iki­bu­çuk yıl uyum için­de, yan­lış­la­rın, ana mu­ha­le­fe­tin de des­te­ğiy­le dü­zel­til­di­ği bir or­tam­da fi­kir bir­li­ği­ne va­ra­rak, par­la­men­to gö­re­vi­mi­zi, ya­sa­ma gö­re­vi­mi­zi ola­bil­di­ğin­ce sağ­lık­lı yap­tık.

Siz o za­man ik­ti­dar­day­dı­nız, bu­gün de ik­ti­dar­da­sı­nız. Ama, ne ya­zık ki, son bir-bir­bu­çuk yıl­dır bu ik­ti­dar an­la­yı­şı­nız­da çok cid­di bir de­ği­şik­lik var. Ev­vel­den, pay­laş­mak­tan haz du­yu­yor­du­nuz, doğ­ru­su olu­yor­du ve pay­laş­tı­ğı­mız için de ola­bi­le­cek yan­lış­lık­la­rı gi­der­me şan­sı­mız olu­yor­du, bir­lik­te gi­de­ri­yor­duk. Son bir­bu­çuk yıl­dır, siz, kim­sey­le pay­laş­maz ol­du­nuz…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MU­HAR­REM KI­LIÇ (Ma­lat­ya) – Gü­ya us­ta­laş­tı­lar.

BAŞ­KAN – Bu­yu­run efen­dim.

MEH­MET NU­Rİ SAY­GUN (De­vam­la) – Son bir­bu­çuk yıl­dır, hiç kim­sey­le pay­laş­maz ol­du­nuz, her şe­yin ka­ra­rı­nı ken­di­niz ve­ri­yor­su­nuz, “biz ya­pa­rız” man­tı­ğıy­la yo­lu­nu­za de­vam edi­yor­su­nuz ve siz ya­pı­yor­su­nuz. Si­zin yap­tık­la­rı­nız mey­dan­da. Bir ya­sa­ya, bir yıl gi­bi bir sü­re­de dört de­fa de­ği­şik­lik ge­tir­me ih­ti­ya­cı du­yu­yor­sa­nız, yap­tık­la­rı­nız kül­li­yen yan­lış­tır. Sa­de­ce bu Ya­sa için de­ğil­dir, son bir­bu­çuk yıl­da­ki bü­tün uy­gu­la­ma­la­rı­nız bu man­ta­li­te­de­dir ve bu ne­den­le, bir­bu­çuk yıl­dır sü­rek­li ha­ta ya­pı­yor­su­nuz. Bu, sa­nı­rım, ilk iki­bu­çuk yıl için­de­ki ra­hat­lı­ğı­nız­dan kay­nak­la­nı­yor­du. Pay­laş­ma ih­ti­ya­cı­nı, bel­ki, bu­nun için duy­muş­su­nuz­dur. Ama, son bir­bu­çuk yıl­da cid­di bir dü­şüş, cid­di bir sı­kın­tı ve cid­di bir ba­şa­rı­sız­lık.

Bu­nu, gör­dü­ğü­müz ka­da­rıy­la, bu ül­ke­nin in­san­la­rı de­ğer­len­dir­me­ye al­dı­lar. Biz… Keş­ke, bu Mec­lis­te doğ­ru bir uy­gu­la­ma ol­say­dı, keş­ke, her şe­yi doğ­ru yap­say­dık ve va­tan­da­şın hu­zu­run­da, keş­ke, siz böy­le bir san­cı­lı du­ru­ma gel­me­sey­di­niz di­ye dü­şü­nü­yo­rum.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MEH­MET NU­Rİ SAY­GUN (De­vam­la) – Bi­ti­ri­yo­rum Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN – Efen­dim, ek sü­re ver­dim. Son cüm­le­ni­zi ri­ca ede­yim.

MEH­MET NU­Rİ SAY­GUN (De­vam­la) – Ama, ne ya­zık ki, bi­zi din­le­me ih­ti­ya­cı duy­ma­dı­nız, bil­di­ği­niz gi­bi git­ti­niz. Sa­nı­yo­rum, gü­nü gel­di­ğin­de halk da si­ze, bu bil­di­ği­niz gi­bi git­me­nin kar­şı­lı­ğı­nı oy­la­rıy­la ce­vap ola­rak ve­re­cek­tir.

Say­gı­lar su­na­rım. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Say­gun.

Ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi…

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı…

BAŞ­KAN – Öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­ya­ca­ğım.

Öner­ge­yi ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler…

Di­van üye­le­ri ara­sın­da mu­ta­ba­kat sağ­la­na­ma­dı.

Üç da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum efen­dim oy­la­ma için ve baş­la­tı­yo­rum oy­la­ma­yı.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ka­rar ye­ter sa­yı­sı mev­cut olup, öner­ge red­de­dil­miş­tir.

Şim­di, mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

Mad­de 7…

MAD­DE 7-

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de bir öner­ge var­dır, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

2/870 Esas Nu­ma­ra­lı Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi­nin 7. mad­de­si­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

                 Mu­har­rem Kı­lıç            Yük­sel Çor­ba­cı­oğ­lu     Meh­met Kü­çü­ka­şık

                        Ma­lat­ya                             Art­vin                           Bur­sa

                    Zi­ya Yer­gök                      Atil­la Kart             Fe­ri­dun Ay­va­zoğ­lu

                         Ada­na                              Kon­ya                          Ço­rum

Mad­de 7- 26/9/2004 ta­rih­li ve 5237 sa­yı­lı Türk Ce­za Ka­nu­nu­nun 191. mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

Mad­de 191- (1) Kul­lan­mak için uyuş­tu­ru­cu ve­ya uya­rı­cı mad­de sa­tın alan, ka­bul eden ve­ya bu­lun­du­ran ki­şi, bir yıl­dan iki yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(2) Bu suç­tan do­la­yı açı­lan da­va­da mah­ke­me, bi­rin­ci fık­ra­ya gö­re hü­küm ver­me­den ön­ce uyuş­tu­ru­cu ve­ya uya­rı­cı mad­de kul­la­nan ki­şi hak­kın­da, te­da­vi­ye ve de­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­ne; kul­lan­ma­mak­la bir­lik­te, kul­lan­mak için uyuş­tu­ru­cu ve­ya uya­rı­cı mad­de sa­tın alan, ka­bul eden ya da bu­lun­du­ran ki­şi hak­kın­da, de­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­ne ka­rar ve­re­bi­lir.

(3) Hak­kın­da te­da­vi­ye ve de­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­ne ka­rar ve­ri­len ki­şi, be­lir­le­nen ku­rum­da uy­gu­la­nan te­da­vi­nin ve de­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­nin ge­rek­le­ri­ne uy­gun dav­ran­mak­la yü­küm­lü­dür. Hak­kın­da de­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­ne hük­me­di­len ki­şi­ye reh­ber­lik ede­cek bir uz­man gö­rev­len­di­ri­lir. Bu uz­man, gü­ven­lik ted­bi­ri­nin uy­gu­la­ma sü­re­sin­ce, ki­şi­yi uyuş­tu­ru­cu ve­ya uya­rı­cı mad­de­nin kul­la­nıl­ma­sı­nın et­ki ve so­nuç­la­rı hak­kın­da bil­gi­len­di­rir, ki­şi­ye so­rum­lu­luk bi­lin­ci­nin ge­liş­me­si­ne yö­ne­lik ola­rak öğüt­te bu­lu­nur ve yol gös­te­rir; ki­şi­nin ge­li­şi­mi ve dav­ra­nış­la­rı hak­kın­da üçer ay­lık sü­re­ler­le ra­por dü­zen­le­ye­rek, hâki­me ve­rir.

(4) Te­da­vi sü­re­sin­ce de­vam eden de­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­ne, te­da­vi­nin so­na er­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren bir yıl sü­rey­le de­vam olu­nur. De­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­nin uy­gu­lan­ma sü­re­si­nin uza­tıl­ma­sı­na ka­rar ve­ri­le­bi­lir. An­cak, bu du­rum­da sü­re üç yıl­dan faz­la ola­maz.

(5) Te­da­vi­nin ve de­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­nin ge­rek­le­ri­ne uy­gun dav­ra­nan ki­şi hak­kın­da açıl­mış olan da­va­nın düş­me­si­ne ka­rar ve­ri­lir. Ak­si tak­dir­de, da­va­ya de­vam olu­na­rak hü­küm ve­ri­lir.

(6) Uyuş­tu­ru­cu ve­ya uya­rı­cı mad­de kul­la­nan ki­şi, hak­kın­da kul­lan­mak için uyuş­tu­ru­cu ve­ya uya­rı­cı mad­de sa­tın al­mak, ka­bul et­mek ve­ya bu­lun­dur­mak­tan do­la­yı ce­za­ya hük­me­dil­dik­ten son­ra da, iki ilâ dör­dün­cü fık­ra­lar hü­küm­le­ri­ne gö­re te­da­vi­ye ve de­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­ne ta­bi tu­tu­la­bi­lir. Bu du­rum­da, hük­mo­lu­nan ce­za­nın in­fa­zı er­te­le­nir. An­cak, bu­nun için ki­şi hak­kın­da bu suç ne­de­niy­le ön­ce­den te­da­vi ve de­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­ne ka­rar ve­ril­me­miş ol­ma­sı ge­re­kir.

(7) Ki­şi­nin mahkûm ol­du­ğu ce­za, te­da­vi­nin ve de­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­nin ge­rek­le­ri­ne uy­gun dav­ran­ma­sı ha­lin­de, in­faz edil­miş sa­yı­lır; ak­si tak­dir­de, der­hal in­faz edi­lir.

(8) Sah­te ola­rak pa­ra ve­ya kıy­met­li dam­ga üre­ten, ül­ke­ye so­kan, nak­le­den, mu­ha­fa­za eden ve­ya ka­bul eden ki­şi, bu pa­ra ve­ya kıy­met­li dam­ga­la­rı te­da­vü­le koy­ma­dan ve res­mi ma­kam­lar ta­ra­fın­dan ha­ber alın­ma­dan ön­ce, di­ğer suç or­tak­la­rı­nı ve sah­te ola­rak üre­ti­len pa­ra ve­ya kıy­met­li dam­ga­la­rın üre­til­di­ği ve­ya sak­lan­dı­ğı yer­le­ri mer­ci­ine ha­ber ve­rir­se, ve­ri­len bil­gi­nin suç or­tak­la­rı­nın ya­ka­lan­ma­sı­nı ve sah­te ola­rak üre­ti­len pa­ra ve­ya kıy­met­li dam­ga­la­rın ele ge­çi­ril­me­si­ni sağ­la­ma­sı ha­lin­de, hak­kın­da ce­za­ya hük­mo­lun­maz.

(9) Cum­hur­baş­kan­lı­ğı, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı ve Baş­ba­kan­lık ta­ra­fın­dan kul­la­nı­lan müh­rü sah­te ola­rak üre­ten ve­ya kul­la­nan ki­şi, iki yıl­dan se­kiz yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(10) Ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rın­ca ve­ya ka­mu ku­ru­mu ni­te­li­ğin­de­ki mes­lek ku­ru­luş­la­rın­ca kul­la­nı­lan onay­la­yı­cı ve­ya bel­ge­le­yi­ci müh­rü sah­te ola­rak üre­ten ve­ya kul­la­nan ki­şi, bir yıl­dan al­tı yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(11) Ka­nun ve­ya yet­ki­li ma­kam­la­rın em­ri uya­rın­ca bir şe­yin sak­lan­ma­sı­nı ve­ya var­lı­ğı­nın ay­nen ko­run­ma­sı­nı sağ­la­mak için ko­nu­lan müh­rü kal­dı­ran ve­ya ko­nu­luş ama­cı­na ay­kı­rı ha­re­ket eden ki­şi, al­tı ay­dan üç yı­la ka­dar ha­pis ve­ya adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ko­mis­yon ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET KO­MİS­YO­NU BAŞ­KAN VE­Kİ­Lİ RE­CEP ÖZEL (Is­par­ta) – Ka­tıl­mı­yo­ruz Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Sa­yın Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET BA­KA­NI CE­MİL Çİ­ÇEK (An­ka­ra) – Ka­tıl­mı­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Sa­yın Yer­gök, bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MEH­MET Zİ­YA YER­GÖK (Ada­na) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 1255 sı­ra sa­yı­lı, Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi’nin 7’nci mad­de­siy­le il­gi­li öner­ge hak­kın­da söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si­mi­zi ve yü­ce mil­le­ti­mi­zi say­gıy­la se­lam­la­ya­rak söz­le­ri­me baş­la­mak is­ti­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, söz ko­nu­su 7’nci mad­dey­le, Türk Ce­za Ya­sa­sı’nın, kul­lan­mak için uyuş­tu­ru­cu mad­de sa­tın al­ma, ka­bul et­me ve bu­lun­dur­ma su­çu­nu dü­zen­le­yen 191’in­ci mad­de­si ye­ni­den dü­zen­len­mek­te­dir. Çün­kü, bu mad­de­de­ki dü­zen­le­mey­le il­gi­li uy­gu­la­ma­da te­red­düt­ler ol­du­ğu ve bu te­red­düt­le­ri gi­der­me­nin amaç­lan­dı­ğı be­lir­til­mek­te­dir. Ya­sa­la­rın müm­kün ol­du­ğu ka­dar uy­gu­la­ma­da te­red­düt ya­rat­ma­ya­cak şe­kil­de dü­zen­len­me­sin­de sa­yı­sız ya­rar var­dır. Za­ten, için­de bu­lun­du­ğu­muz sü­reç­te, çok sık de­ği­şen, ace­ley­le ele alı­nan, ye­te­rin­ce tar­tı­şıl­ma­dan, ol­gun­laş­tı­rıl­ma­dan çı­ka­rı­lan ya­sa­la­rın en bü­yük sı­kın­tı­sı­nı bun­la­rı uyar­la­ma ve uy­gu­la­ma du­ru­mun­da olan­lar çek­miş­tir, iş­le­ri­ni büs­bü­tün zor­laş­tır­mış­tır. Ya­sa­la­rın top­lu­mun ih­ti­yaç­la­rı­nı yan­sı­ta­cak ve uy­gu­la­ma­da çe­liş­ki ve te­red­düt do­ğur­ma­ya­cak bi­çim­de ha­zır­lan­ma­sı, çok esas­lı bir ha­zır­lık saf­ha­sın­dan ge­çi­ril­me­si, uy­gu­la­ma­cı­la­rın gö­rüş­le­ri­nin ve kat­kı­la­rı­nın da­ha o aşa­ma­da alın­ma­sı, sağ­lam bir alt­ya­pı­sı­nın bu­lun­ma­sı ge­re­kir.

22’nci Dö­nem­de, özel­lik­le de te­mel ce­za ya­sa­la­rıy­la il­gi­li sü­reç tam bir yap­boz sü­re­ci­ne dö­nüş­müş­tür. Bir de­fa, Hükûmet, bir ka­nun ta­sa­rı­sı­nı sevk eder­ken nok­ta­sı­na, vir­gü­lü­ne do­ku­nul­ma­dan geç­sin an­la­yı­şıy­la sevk edi­yor. Di­ğer ta­raf­tan, ik­ti­dar par­ti­si, be­nim Mec­lis­te ye­ter­li ço­ğun­lu­ğum var, ya­sa­ma ça­lış­ma­la­rı­nı is­te­di­ğim gi­bi yön­len­di­ri­rim, is­te­di­ğim gi­bi dü­zen­le­rim an­la­yı­şı­nı sür­dü­rü­yor. Bu­gün, bu, öy­le bir nok­ta­ya tır­man­dı ki, gün için­de gün­dem de­ği­şi­yor, ye­mek ara­sın­da ya­sa­la­rın gö­rüş­me sı­ra­sı de­ği­şi­yor. Mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mız ol­du­bit­ti­ler­le kar­şı kar­şı­ya bı­ra­kı­lı­yor, Mec­lis ça­lış­ma­la­rı­na kat­kı­la­rı en aza in­di­ri­li­yor.

İşin en va­him nok­ta­sı ise, te­mel ya­sa kav­ra­mıy­la il­gi­li yan­lış uy­gu­la­ma­dır. İç Tü­zük’ün bu imkânı ama­cın­dan sap­tı­rı­lı­yor, bir hak­kın su­is­ti­ma­li ola­rak kul­la­nı­lı­yor. Âde­ta, mil­let­ve­kil­le­ri­ni ve Mec­li­si bay­pas et­me­nin ara­cı­na dö­nüş­tü­rü­lü­yor.

Gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz top­lam 47 mad­de­den iba­ret olan, adı “Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi” olan bir ka­nun tek­li­fi te­mel ya­sa ola­rak gö­rü­şü­le­bi­lir mi? Bu tek­li­fin te­mel ya­say­la ne il­gi­si var? Bu­ra­da, açık­ça İç Tü­zük ve Ana­ya­sa ih­la­li ya­pı­lı­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu yü­ce Mec­lis, 22’nci Dö­nem­de te­mel ce­za ya­sa­la­rı­nı da gö­rü­şe­rek ka­nun­laş­tır­dı. Ha­tır­la­ma­nı­zı is­ti­yo­rum, dik­kat­le­ri­ni­ze su­nu­yo­rum: 345 mad­de­lik ye­ni Ce­za Ya­sa­sı’nı üç gün­de, 335 mad­de­lik ye­ni Ce­za Mu­ha­ke­me­si Ya­sa­sı’nı iki gün­de, 121 mad­de­lik ye­ni Ce­za İn­faz Ya­sa­sı’nı bir gün­de gö­rü­şe­rek ka­bul et­ti.

Biz, bu ya­sa­la­rın gö­rü­şül­me­si sü­re­cin­de, ge­rek ko­mis­yon­lar­da ge­rek Ge­nel Ku­rul­da, ge­rek­li iti­raz­la­rı­mız­la bir­lik­te, kı­sıt­lı za­man için­de cid­di kat­kı sağ­la­dık, ko­lay­lık sağ­la­dık.

Pe­ki, şim­di so­ru­yo­rum: Bu ka­dar kap­sam­lı te­mel ya­sa­lar na­sıl ol­du da üç gün­de, iki gün­de, bir gün­de Ge­nel Ku­rul­da gö­rü­şü­lüp ka­bul edil­di? Te­mel ya­sa ola­rak mı gö­rüş­tük bu ya­sa­la­rı? Ha­yır, grup­lar ara­sın­da sağ­la­nan uz­laş­may­la, bu ka­dar kı­sa sü­re içe­ri­sin­de ya­sa­laş­ma­la­rı müm­kün ola­bil­di. Te­mel ya­sa ola­rak gö­rü­şül­müş ol­say­dı, bu müm­kün ola­bi­lir miy­di? Çün­kü, o ta­rih­ler­de, Av­ru­pa Bir­li­ği sü­re­ci­nin de zor­la­ma­sı, bel­li ta­ri­he ka­dar bu ya­sa­la­rın Mec­lis­ten çı­ka­rıl­ma­sı­na dö­nük ta­lep­ler et­ki­li ol­du. Av­ru­pa Par­la­men­to­su Baş­ka­nı bi­le Mec­li­si­mi­ze gel­di ve bu kür­sü­den yap­tı­ğı ko­nuş­ma­da, mü­za­ke­re ta­ri­hi için şu şu ya­sa­la­rın şu ta­ri­he ka­dar çık­ma­sı ge­re­ğin­den söz et­ti.

Bu te­mel ce­za ya­sa­la­rı­nın Ge­nel Ku­rul gö­rüş­me­le­rin­de, ben ve Gru­bu­mu­za men­sup pek çok ar­ka­da­şı­mız, ye­te­rin­ce tar­tı­şıl­ma­dan, ko­nu­şul­ma­dan, bu ka­dar hız­lı şe­kil­de ya­sa çı­ka­rıl­ma­sı­nın uy­gu­la­ma­da sı­kın­tı ya­ra­ta­ca­ğı­na o za­man da dik­ka­ti çek­miş­tik. Bu eleş­ti­ri­ler üze­ri­ne söz alan Sa­yın Ada­let Ba­ka­nı “Av­ru­pa Bir­li­ği bir me­de­ni­yet pro­je­si. Biz de bu me­de­ni­yet pro­je­si içe­ri­sin­de yer al­mak is­ti­yo­ruz. Bu­nun için ace­le­miz var.” de­miş­ti.

Bu­gün gel­di­ği­miz nok­ta­ya ba­kar­sak, biz, ace­ley­le çı­kar­dı­ğı­mız bu ya­sa­la­rı yü­rür­lü­ğe gir­me­den de­ğiş­tir­me­ye baş­la­dık, hâlâ de­ğiş­ti­ri­yo­ruz, tek­rar de­ğiş­ti­ri­yo­ruz.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Bu­yu­run efen­dim.

MEH­MET Zİ­YA YER­GÖK (De­vam­la) – Bi­ti­ri­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

Sa­de­ce de­ğiş­tir­mi­yo­ruz, zo­run­lu mü­da­fi­lik ko­nu­sun­da ol­du­ğu gi­bi ba­zı ko­nu­lar­da ge­ri adım atı­yo­ruz, kap­sa­mı da­ral­tı­yo­ruz, kay­na­ğı ar­tı­ra­cak yer­de kap­sa­mı da­ral­tı­yo­ruz. Ha­ni hu­kuk dev­le­ti? Ha­ni adil yar­gı­lan­ma hak­kı? Ha­ni sa­vun­ma­nın kut­sal­lı­ğı? Bu­ra­da, yi­ne ay­nı ha­ta­la­rı ya­pa­rak, yi­ne ay­nı ace­le, yi­ne ay­nı ol­du­bit­ti, yi­ne mu­ha­le­fe­ti, Mec­li­si ve mil­let­ve­kil­le­ri­ni dış­la­yan bir an­la­yış­la işi gö­tü­rü­yo­ruz. Bu­nun so­nu­cu ise, uy­gu­la­ma­da ye­ni te­red­düt­ler, ye­ni sı­kın­tı­lar, ye­ni­den ba­şa dön­me ve ye­ni de­ği­şik­lik­ler ola­cak­tır.

Av­ru­pa Bir­li­ği sü­re­cin­de ise gel­di­ği­miz nok­ta or­ta­da; as­kı­ya alın­dık 8 baş­lık­ta.

Tak­dir­le­ri­ni­ze su­nu­yor, yü­ce Mec­li­si tek­rar say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­riz efen­dim.

Ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım.

III. - YOK­LA­MA

(CHP sı­ra­la­rın­dan bir grup mil­let­ve­ki­li aya­ğa kalk­tı)

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Yok­la­ma ya­pıl­ma­sı­nı is­ti­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Yok­la­ma ta­le­bi var.

Şim­di, tes­pit ya­pa­ca­ğım:

Sa­yın Emek, Sa­yın As­lan, Sa­yın Arz, Sa­yın Ana­dol, Sa­yın Kı­lıç, Sa­yın Ay­va­zoğ­lu, Sa­yın Ba­yın­dır, Sa­yın Say­gun, Sa­yın Ak­yüz, Sa­yın Ön­der, Sa­yın Işık, Sa­yın Yer­gök, Sa­yın Kart, Sa­yın Ek­mek­ci­oğ­lu, Sa­yın Pe­kel, Sa­yın Ka­ra­de­mir, Sa­yın Öz­yurt, Sa­yın Öz­can, Sa­yın Çor­ba­cı­oğ­lu, Sa­yın Ka­ma­cı.

Yok­la­ma için üç da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum.

Yok­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la yok­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, top­lan­tı ye­ter sa­yı­sı var­dır.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

4.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ ve 11 Milletvekilinin; Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu Raporu (2/870) (S. Sayısı: 1255) (De­vam)

BAŞ­KAN – Öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Öner­ge ka­bul edil­me­miş­tir.

7’nci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

Mad­de 8’i oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 8-

Mad­de üze­rin­de bir öner­ge var; oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

2/870 Esas Nu­ma­ra­lı Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi­nin 8. mad­de­si­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

                 Mu­har­rem Kı­lıç            Yük­sel Çor­ba­cı­oğ­lu     Meh­met Kü­çü­ka­şık

                        Ma­lat­ya                             Art­vin                           Bur­sa

                               Fe­ri­dun Ay­va­zoğ­lu                             Atil­la Kart

                                         Ço­rum                                          Kon­ya

Mad­de 8- 26/9/2004 ta­rih­li ve 5237 sa­yı­lı Türk Ce­za Ka­nu­nu­nun 221. mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

Mad­de 221. – (1) Suç iş­le­mek ama­cıy­la ör­güt kur­ma su­çu ne­de­niy­le so­ruş­tur­ma­ya baş­lan­ma­dan ve ör­gü­tün ama­cı doğ­rul­tu­sun­da suç iş­len­me­den ön­ce, ör­gü­tü da­ğı­tan ve­ya ver­di­ği bil­gi­ler­le ör­gü­tün da­ğıl­ma­sı­nı sağ­la­yan ku­ru­cu ve­ya yö­ne­ti­ci­ler hak­kın­da ce­za­ya hük­mo­lun­maz.

(2) Ör­güt üye­si­nin, ör­gü­tün fa­ali­ye­ti çer­çe­ve­sin­de her­han­gi bir su­çun iş­le­ni­şi­ne iş­ti­rak et­mek­si­zin, gö­nül­lü ola­rak ör­güt­ten ay­rıl­dı­ğı­nı il­gi­li ma­kam­la­ra bil­dir­me­si ha­lin­de, hak­kın­da ce­za­ya hük­mo­lun­maz.

(3) Ör­gü­tün fa­ali­ye­ti çer­çe­ve­sin­de her­han­gi bir su­çun iş­le­ni­şi­ne iş­ti­rak et­me­den ya­ka­la­nan ör­güt üye­si­nin, piş­man­lık du­ya­rak ör­gü­tün da­ğıl­ma­sı­nı ve­ya men­sup­la­rı­nın ya­ka­lan­ma­sı­nı sağ­la­ma­ya el­ve­riş­li bil­gi ver­me­si ha­lin­de, hak­kın­da ce­za­ya hük­mo­lun­maz.

(4) Suç iş­le­mek ama­cıy­la ör­güt ku­ran, yö­ne­ten ve­ya ör­gü­te üye olan ya da üye ol­ma­mak­la bir­lik­te ör­güt adı­na suç iş­le­yen ve­ya ör­gü­te bi­le­rek ve is­te­ye­rek yar­dım eden ki­şi­nin, gö­nül­lü ola­rak tes­lim olup, ör­gü­tün ya­pı­sı ve fa­ali­ye­ti çer­çe­ve­sin­de iş­le­nen suç­lar­la il­gi­li bil­gi ver­me­si ha­lin­de, hak­kın­da ör­güt kur­mak, yö­net­mek ve­ya ör­gü­te üye ol­mak su­çun­dan do­la­yı ce­za­ya hük­mo­lun­maz. Ki­şi­nin bu bil­gi­le­ri ya­ka­lan­dık­tan son­ra ver­me­si ha­lin­de, hak­kın­da bu suç­tan do­la­yı ve­ri­le­cek ce­za­da üç­te bir­den dört­te üçe ka­dar in­di­rim ya­pı­lır.(1)

(5) Et­kin piş­man­lık­tan ya­rar­la­nan ki­şi­ler hak­kın­da bir yıl sü­rey­le de­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­ne hük­mo­lu­nur. De­ne­tim­li ser­best­lik ted­bi­ri­nin sü­re­si üç yı­la ka­dar uza­tı­la­bi­lir.

(6) Ki­şi hak­kın­da, bu mad­de­de­ki et­kin piş­man­lık hü­küm­le­ri bir­den faz­la uy­gu­lan­maz.

(7) a) Bir ço­cu­ğa müs­teh­cen gö­rün­tü, ya­zı ve­ya söz­le­ri içe­ren ürün­le­ri ve­ren ya da bun­la­rın içe­ri­ği­ni gös­te­ren, oku­yan, oku­tan ve­ya din­le­ten,

b) Bun­la­rın içe­rik­le­ri­ni ço­cuk­la­rın gi­re­bi­le­ce­ği ve­ya gö­re­bi­le­ce­ği yer­ler­de ya da ale­nen gös­te­ren, gö­rü­le­bi­le­cek şe­kil­de ser­gi­le­yen, oku­yan, oku­tan, söy­le­yen, söy­le­ten,

c) Bu ürün­le­ri, içe­ri­ği­ne va­kıf olu­na­bi­le­cek şe­kil­de sa­tı­şa ve­ya ki­ra­ya arz eden,

d) Bu ürün­le­ri, bun­la­rın sa­tı­şı­na mah­sus alış­ve­riş yer­le­ri dı­şın­da, sa­tı­şa arz eden, sa­tan ve­ya ki­ra­ya ve­ren,

e) Bu ürün­le­ri, sa­ir mal ve­ya hiz­met sa­tış­la­rı ya­nın­da ve­ya do­la­yı­sıy­la be­del­siz ola­rak ve­ren ve­ya da­ğı­tan,

f) Bu ürün­le­rin rek­la­mı­nı ya­pan,

Ki­şi, al­tı ay­dan iki yı­la ka­dar ha­pis ve adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(8) Müs­teh­cen gö­rün­tü, ya­zı ve­ya söz­le­ri ba­sın ve ya­yın yo­lu ile ya­yın­la­yan ve­ya ya­yın­lan­ma­sı­na ara­cı­lık eden ki­şi al­tı ay­dan üç yı­la ka­dar ha­pis ve beş­bin gü­ne ka­dar adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(9) Müs­teh­cen gö­rün­tü, ya­zı ve­ya söz­le­ri içe­ren ürün­le­rin üre­ti­min­de ço­cuk­la­rı kul­la­nan ki­şi, beş yıl­dan on yı­la ka­dar ha­pis ve beş­bin gü­ne ka­dar adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır. Bu ürün­le­ri ül­ke­ye so­kan, ço­ğal­tan, sa­tı­şa arz eden, sa­tan, nak­le­den, de­po­la­yan, ih­raç eden, bu­lun­du­ran ya da baş­ka­la­rı­nın kul­la­nı­mı­na su­nan ki­şi, iki yıl­dan beş yı­la ka­dar ha­pis ve beş­bin gü­ne ka­dar adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır .

(10) Şid­det kul­la­nı­la­rak, hay­van­lar­la, öl­müş in­san be­de­ni üze­rin­de ve­ya do­ğal ol­ma­yan yol­dan ya­pı­lan cin­sel dav­ra­nış­la­ra iliş­kin ya­zı, ses ve­ya gö­rün­tü­le­ri içe­ren ürün­le­ri üre­ten, ül­ke­ye so­kan, sa­tı­şa arz eden, sa­tan, nak­le­den, de­po­la­yan, baş­ka­la­rı­nın kul­la­nı­mı­na su­nan ve­ya bu­lun­du­ran ki­şi, bir yıl­dan dört yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ve beş­bin gü­ne ka­dar adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ko­mis­yon öner­ge­ye ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET KO­MİS­YO­NU BAŞ­KAN VE­Kİ­Lİ RE­CEP ÖZEL (Is­par­ta) – Ka­tıl­mı­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Sa­yın Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET BA­KA­NI CE­MİL Çİ­ÇEK (An­ka­ra) – Ka­tıl­mı­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Ge­rek­çe­yi mi oku­ta­yım, ko­nu­şa­cak mı­sı­nız?

ATİL­LA KART (Kon­ya) – Ko­nu­şa­ca­ğım Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN –Sa­yın Kart, bu­yu­run.

ATİL­LA KART (Kon­ya) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rü­şül­mek­te olan ya­sa tek­li­fi­nin 8’in­ci mad­de­siy­le il­gi­li de­ği­şik­lik öner­ge­si üze­rin­de söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. Ge­nel Ku­ru­lu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, 58 ve 59’un­cu Hükûme­tin id­di­alı he­def­le­ri­nin ba­şın­da, ka­mu yö­ne­ti­min­de ve mev­zu­at­ta ye­ni bir ya­pı­lan­ma sü­re­ci­ni baş­lat­mak söy­le­mi gel­mek­te­dir. Türk Ce­za Ka­nu­nu de­ği­şik­li­ği de bu he­def­ler­den bi­ri­siy­di. Bu amaç ve öner­ge kap­sa­mı doğ­rul­tu­sun­da­ki de­ğer­len­dir­me, tes­pit ve göz­lem­le­ri­mi si­zin­le pay­laş­mak is­ti­yo­rum.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, 22’nci Ya­sa­ma Dö­ne­mi­nin ba­şın­dan iti­ba­ren hiç­bir ya­sa­ma dö­ne­min­de gö­rül­me­yen, ör­ne­ği gö­rül­me­yen bir ka­nun yap­ma sü­re­ciy­le kar­şı kar­şı­ya­yız. Ye­ni ya­sa ta­sa­rı­la­rı ve­ya tek­lif­le­ri -ki, bu tek­lif­le­rin de ço­ğu za­man Hükûme­tin bil­gi­si ve ta­li­ma­tı doğ­rul­tu­sun­da ha­zır­lan­dı­ğı­nı çok iyi bi­li­yo­ruz- Mec­lis gün­de­mi­ne ta­şı­nır­ken muh­te­lif ya­sa­lar­da de­ği­şik­lik­ler ya­pıl­dı­ğı­nı gö­rü­yo­ruz. Gö­rü­şül­mek­te olan bu ya­sa tek­li­fin­de de 5237, 5252, 5271, 5275, 5320, 5326, 5395 ve 5402 sa­yı­lı ya­sa­lar­da de­ği­şik­lik­le­rin amaç­lan­dı­ğı­nı gö­rü­yo­ruz. Dik­ka­ti­ni­ze su­nu­yo­rum: De­ği­şik­lik ya­pıl­mak is­te­nen ya­sa­la­rın nu­ma­ra­la­rın­dan da an­la­şı­la­ca­ğı üze­re, bu ya­sa­lar 22’nci Ya­sa­ma Dö­ne­min­de ge­nel­lik­le son bir­bu­çuk, iki yıl için­de çı­ka­rı­lan ya­sa­lar­dır. Bir Mec­li­sin ken­di çı­kar­dı­ğı ya­sa­lar­la bir iki yıl için­de bu ka­dar oy­na­ma yap­ma­sı, de­ği­şik­lik­ler yap­ma­sı baş­lı ba­şı­na sor­gu­lan­ma­sı ge­re­ken ve herhâlde olum­lu an­lam­da ka­bul gö­re­bi­le­cek bir özel­lik ta­şı­maz. Bu sü­reç bi­le, bu Mec­li­sin ve­rim­li ve ser­best ira­dey­le ça­lış­ma­dı­ğı yo­lun­da­ki eleş­ti­ri­le­ri­mi­zi doğ­ru­la­ma­ya ye­ter­li­dir di­ye dü­şü­nü­yo­ruz.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ar­ka­daş­la­rım da, söz­cü ar­ka­daş­la­rım da hep ifa­de et­ti­ler, bu tek­li­fin te­mel özel­lik­le­ri ara­sın­da, ka­mu da­va­sı­nın açıl­ma­sı­nın er­te­len­me­si, hük­mün tef­hi­mi­nin er­te­len­me­si ve uz­laş­ma dü­zen­le­me­le­ri baş­ta gel­mek­te­dir. Ka­bul et­mek ge­re­kir ki, bu de­ği­şik­lik­ler, hem ka­mu yö­ne­ti­mi ve hem de suç ve ce­za ada­le­ti ba­kı­mın­dan te­mel bir de­ği­şik­lik­tir, si­ya­si ve sos­yal bir ter­ci­hi or­ta­ya ko­yan de­ği­şik­lik ni­te­li­ğin­de­dir. Bir si­ya­si ik­ti­dar, el­bet­te, bu ter­ci­hi ya­pa­bi­lir, bu­na say­gı gös­te­ri­yo­rum. Ama, bu de­ği­şik­li­ği ya­par­ken, aca­ba, han­gi ama­ca hiz­met edi­yo­ruz, han­gi sos­yal sı­nı­fa hiz­met edi­yo­ruz, hi­tap edi­yo­ruz, bu­nu sor­gu­la­ma­mız ge­re­ki­yor.

İş­te, bu tek­lif­te de, bu Hükûme­tin te­mel ka­rak­te­ris­ti­ği­ni or­ta­ya ko­yan bir de­ği­şik­li­ği gö­rü­yo­ruz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Han­gi sos­yal sı­nı­fa hiz­met et­ti­ği­ni, sos­yal ter­cih­le­ri­ni han­gi sos­yal ya­pı­dan ya­na kul­lan­dı­ğı­nı gös­te­ren bir tab­lo­dan söz edi­yo­rum. Hükûme­tin, emek ve ça­lı­şan gru­bun ye­ri­ne, ser­ma­ye gru­bu­na, eko­no­mik gü­cü yük­sek ola­na, ya­sa dı­şı ör­güt­le­nen ka­yıt dı­şı ke­sim­le­re hiz­met et­me­yi ön­ce­lik­li he­def seç­ti­ği­ni gös­te­ren bir tab­loy­la kar­şı kar­şı­ya­yız.

Ce­za hu­ku­ku­nu bi­le özel­leş­tir­me man­tı­ğı ve an­la­yı­şıy­la dü­zen­le­mek is­te­yen bir hükûmet an­la­yı­şın­dan söz edi­yo­rum. Sağ­lık ve eği­tim ala­nın­da­ki sü­reç­ler­den son­ra, yar­gı ala­nın­da da ben­zer gi­ri­şim­le­rin ve sü­reç­le­rin baş­la­dı­ğı­nı ib­ret­le iz­li­yo­ruz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

As­lın­da, bi­raz ev­vel de ifa­de et­ti­ğim gi­bi, Hükûme­tin sos­yal ter­cih­le­ri­ni göz önü­ne al­dı­ğı­mız za­man, gel­di­ği­miz bu aşa­ma­da­ki bu ter­cih­le­ri­ne şa­şır­ma­mak ge­re­ki­yor. Bu­nu, bu an­lam­da ya­dır­ga­ma­mak ge­re­ki­yor

Ba­kın, bir ör­nek ver­mek is­ti­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; bu­nu, lüt­fen, vic­dan­la­rı­nı­za ses­le­ne­rek ifa­de et­mek is­ti­yo­rum, ne ya­pı­yo­ruz bu tek­lif­le? Şu suç­la­rı da, -beş ta­ne­sin­den söz ede­ce­ğim, al­tı ta­ne­sin­den söz ede­ce­ğim- bun­la­rı da uz­laş­ma kap­sa­mı­na alı­yo­ruz. Ne­dir bun­lar? Kas­ten ya­ra­la­ma, tak­sir­le ya­ra­la­ma, ko­nut do­ku­nul­maz­lı­ğı­nı ih­lal et­mek. Bun­la­rı, bu ilk üçü tar­tı­şı­la­bi­lir, ce­za…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

ATİL­LA KART (De­vam­la) – …ada­le­ti­ne ba­kış açı­nı­za gö­re, sos­yal ter­cih­le­ri­ni­ze gö­re bun­lar tar­tı­şı­la­bi­lir; ama, de­va­mı­nı dik­kat­le­ri­ni­ze su­nu­yo­rum: Ço­cu­ğun ka­çı­rıl­ma­sı ve alı­ko­nul­ma­sı ve be­şin­ci­si -ki, en önem­li­si bu, vur­gu­la­mak is­te­di­ğim bu, an­lat­mak is­te­di­ğim bu- ti­ca­ri sır, ban­ka­cı­lık sır­rı ve­ya müş­te­ri sır­rı ni­te­li­ğin­de­ki bil­gi ve­ya bel­ge­le­rin açık­lan­ma­sı­nı da de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, uz­laş­ma kap­sa­mı­na alı­yo­ruz.

Biz, 22’nci Ya­sa­ma Dö­ne­min­de ne­yin mü­ca­de­le­si­ni ve­ri­yo­ruz? Ti­ca­ri sır­rın, ban­ka­cı­lık sır­rı­nın, müş­te­ri sır­rı­nın, bun­la­rın kap­sa­mı­nı da­ralt­ma mü­ca­de­le­si ver­mi­yor mu­yuz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım? Ni­çin bu mü­ca­de­le­yi ve­ri­yo­ruz? Yol­suz­luk­lar­la mü­ca­de­le he­de­fi adı­na ve­ri­yo­ruz bu söy­lem­le­ri, bu mü­ca­de­le­le­ri. Gel­di­ği­miz nok­ta ne­dir? Gel­di­ği­miz nok­ta­da bu kav­ram­la­rın, bu ku­rum­la­rın sı­nır­la­rı­nı da­ha da ge­niş­le­ti­yo­ruz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım ve böy­le­ce, bu ko­nu­da, yol­suz­luk­lar­la mü­ca­de­le ko­nu­sun­da­ki en bü­yük dar­be­yi ken­di eli­miz­le vu­ru­yo­ruz.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

ATİL­LA KART (De­vam­la) – Bir cüm­le Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN – Son cüm­le­ni­zi ala­yım.

ATİL­LA KART (De­vam­la) – Bu an­la­yış­la, bu ya­sal dü­zen­le­me­ler­le yol­suz­luk­lar­la mü­ca­de­le ede­me­yiz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bun­la­rı, bir kez da­ha, tak­dir­le­ri­ni­ze su­nu­yo­rum.

Ge­nel Ku­ru­lu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Kart.

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı…

BAŞ­KAN – Ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­ya­ca­ğım.

Öner­ge­yi ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır, öner­ge red­de­dil­miş­tir.

8’in­ci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

Bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

 

Ka­pan­ma Sa­ati : 18.53

 

BE­ŞİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 19.03

BAŞ­KAN : Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER : Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le), Bay­ram ÖZ­ÇE­LİK (Bur­dur)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 26’ncı Bir­le­şi­mi’nin Be­şin­ci Otu­ru­mu’nu açı­yo­rum.

1255 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi’nin gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

4.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ ve 11 Milletvekilinin; Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu Raporu (2/870) (S. Sayısı: 1255) (De­vam)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Tek­li­fin 9’un­cu mad­de­si…

MAD­DE 9-

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de bir adet öner­ge var­dır, oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

2/870 Esas Nu­ma­ra­lı Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi­nin 9. mad­de­si­nin aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

                 Fe­ri­dun Ba­loğ­lu            Meh­met Kü­çü­ka­şık          Ha­lil Ün­lü­te­pe

                        An­tal­ya                             Bur­sa                    Af­yon­ka­ra­hi­sar

                                                              Atil­la Kart

                                                                 Kon­ya

Mad­de 9- 5237 sa­yı­lı Ka­nu­nun 227 nci mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

Mad­de 227-

(1) Ço­cu­ğu fuh­şa teş­vik eden, bu­nun yo­lu­nu ko­lay­laş­tı­ran, bu mak­sat­la te­da­rik eden ve­ya ba­rın­dı­ran ya da ço­cu­ğun fuh­şu­na ara­cı­lık eden ki­şi, dört yıl­dan on yı­la ka­dar ha­pis ve beş­bin gü­ne ka­dar adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır. Bu su­çun iş­le­ni­şi­ne yö­ne­lik ha­zır­lık ha­re­ket­le­ri de ta­mam­lan­mış suç gi­bi ce­za­lan­dı­rı­lır.

(2) Bir kim­se­yi fuh­şa teş­vik eden, bu­nun yo­lu­nu ko­lay­laş­tı­ran ya da fu­huş için ara­cı­lık eden ve­ya yer te­min eden ki­şi, iki yıl­dan dört yı­la ka­dar ha­pis ve üç­bin gü­ne ka­dar adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır. Fuh­şa sü­rük­le­nen ki­şi­nin ka­zan­cın­dan ya­rar­la­nı­la­rak kıs­men ve­ya ta­ma­men ge­çi­min sağ­lan­ma­sı, fuh­şa teş­vik sa­yı­lır.

(3) Fu­huş ama­cıy­la ül­ke­ye in­san so­kan ve­ya in­san­la­rın ül­ke dı­şı­na çık­ma­sı­nı sağ­la­yan ki­şi hak­kın­da yu­ka­rı­da­ki fık­ra­la­ra gö­re ce­za­ya hük­mo­lu­nur.

(4) Ce­bir ve­ya teh­dit kul­la­na­rak, hi­le ile ya da ça­re­siz­li­ğin­den ya­rar­la­na­rak bir kim­se­yi fuh­şa sevk eden ve­ya fu­huş yap­ma­sı­nı sağ­la­yan ki­şi hak­kın­da yu­ka­rı­da­ki fık­ra­la­ra gö­re ve­ri­le­cek ce­za ya­rı­sın­dan iki ka­tı­na ka­dar ar­tı­rı­lır.

(5) Yu­ka­rı­da­ki fık­ra­lar­da ta­nım­la­nan suç­la­rın eş, üst­soy, ka­yın üst­soy, kar­deş, ev­lat edi­nen, va­si, eği­ti­ci, öğ­re­ti­ci, ba­kı­cı, ko­ru­ma ve gö­ze­tim yü­küm­lü­lü­ğü bu­lu­nan di­ğer ki­şi­ler ta­ra­fın­dan ya da ka­mu gö­re­vi ve­ya hiz­met iliş­ki­si­nin sağ­la­dı­ğı nü­fuz kö­tü­ye kul­la­nıl­mak su­re­tiy­le iş­len­me­si ha­lin­de, ve­ri­le­cek ce­za ya­rı ora­nın­da ar­tı­rı­lır.

(6) Bu suç­la­rın, suç iş­le­mek ama­cıy­la teş­kil edil­miş ör­güt fa­ali­ye­ti çer­çe­ve­sin­de iş­len­me­si ha­lin­de, yu­ka­rı­da­ki fık­ra­la­ra gö­re ve­ri­le­cek ce­za ya­rı ora­nın­da ar­tı­rı­lır.

(7) Bu suç­lar­dan do­la­yı, tü­zel ki­şi­ler hak­kın­da bun­la­ra öz­gü gü­ven­lik ted­bir­le­ri­ne hük­mo­lu­nur.

(8) Fuh­şa sü­rük­le­nen ki­şi, te­da­vi­ye ve­ya psi­ko­lo­jik te­ra­pi­ye ta­bi tu­tu­lur.

(9) Ev­li ol­ma­sı­na rağ­men, baş­ka­sıy­la ev­len­me iş­le­mi yap­tı­ran ki­şi, al­tı ay­dan iki yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(10) Ken­di­si ev­li ol­ma­mak­la bir­lik­te, ev­li ol­du­ğu­nu bil­di­ği bir kim­se ile ev­li­lik iş­le­mi yap­tı­ran ki­şi de yu­ka­rı­da­ki fık­ra hük­mü­ne gö­re ce­za­lan­dı­rı­lır.

(11) Ger­çek kim­li­ği­ni sak­la­ya­rak bir baş­ka­sıy­la ev­len­me iş­le­mi yap­tı­ran ki­şi, üç ay­dan bir yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(12) Yu­ka­rı­da­ki fık­ra­lar­da ta­nım­la­nan suç­lar­dan do­la­yı za­ma­na­şı­mı, ev­len­me­nin ip­ta­li ka­ra­rı­nın ke­sin­leş­ti­ği ta­rih­ten iti­ba­ren iş­le­me­ye baş­lar.

(13) Ara­la­rın­da ev­len­me ol­mak­sı­zın, ev­len­me­nin din­sel tö­re­ni­ni yap­tı­ran­lar hak­kın­da iki ay­dan al­tı aya ka­dar ha­pis ce­za­sı ve­ri­lir. An­cak, me­de­ni ni­kah ya­pıl­dı­ğın­da ka­mu da­va­sı ve hük­me­di­len ce­za bü­tün so­nuç­la­rıy­la or­ta­dan kal­kar.

(14) Ev­len­me ak­di­nin ka­nu­na gö­re ya­pıl­mış ol­du­ğu­nu gös­te­ren bel­ge­yi gör­me­den bir ev­len­me için din­sel tö­ren ya­pan kim­se hak­kın­da iki ay­dan al­tı aya ka­dar ha­pis ce­za­sı ve­ri­lir.

(15) Ay­nı ko­nut­ta bir­lik­te ya­şa­dı­ğı ki­şi­ler­den bi­ri­ne kar­şı kö­tü mu­ame­le­de bu­lu­nan kim­se, iki ay­dan bir yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(16) İda­re­si al­tın­da bu­lu­nan ve­ya bü­yüt­mek, okut­mak, bak­mak, mu­ha­fa­za et­mek ve­ya bir mes­lek ve­ya sa­nat öğ­ret­mek­le yü­küm­lü ol­du­ğu ki­şi üze­rin­de, sa­hi­bi bu­lun­du­ğu ter­bi­ye hak­kın­dan do­ğan di­sip­lin yet­ki­si­ni kö­tü­ye kul­la­nan ki­şi­ye, bir yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ve­ri­lir.

(17) Ve­la­yet yet­ki­si elin­den alın­mış olan ana ve­ya ba­ba­nın ya da üçün­cü de­re­ce da­hil kan hıs­mı­nın, on al­tı ya­şı­nı bi­tir­me­miş bir ço­cu­ğu ve­li, va­si ve­ya ba­kım ve gö­ze­ti­mi al­tın­da bu­lu­nan kim­se­nin ya­nın­dan ce­bir ve­ya teh­dit kul­lan­mak­sı­zın ka­çır­ma­sı ve­ya alı­koy­ma­sı ha­lin­de, üç ay­dan bir yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı­na hük­mo­lu­nur.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ko­mis­yon öner­ge­ye ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI KÖK­SAL TOP­TAN (Zon­gul­dak) – Ka­tıl­mı­yo­ruz Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Sa­yın Hükûmet ka­tı­lı­yor mu?

ADA­LET BA­KA­NI CE­MİL Çİ­ÇEK (An­ka­ra) – Ka­tıl­mı­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ün­lü­te­pe, bu­yu­run.

HA­LİL ÜN­LÜ­TE­PE (Af­yon­ka­ra­hi­sar) – Te­şek­kür edi­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Be­kir Boz­dağ ve 11 Mil­let­ve­ki­li­nin, Çe­şit­li Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi’nin 9’un­cu mad­de­si üze­rin­de ve­ri­len öner­ge üze­rin­de dü­şün­ce­le­ri­mi açık­la­mak üze­re söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Tü­mü­nü­zü say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Say­gı­de­ğer ar­ka­daş­la­rım, Türk Ce­za Ya­sa­sı’nın 227’nci mad­de­si­nin (8)’in­ci fık­ra­sın­da bir de­ği­şik­li­ğe gi­dil­mek­te­dir, 227’nci mad­de­si fuh­şu dü­zen­le­mek­te­dir. Bu mad­de­nin (8)’in­ci fık­ra­sın­da ay­nen şu söy­len­mek­te­dir: “Fuh­şa sü­rük­le­nen ki­şi te­da­vi ve­ya te­ra­pi­ye ta­bi tu­tu­lur.” Bu Ya­sa’yı, 5237 sa­yı­lı Ya­sa’yı, biz 2004 yı­lı için­de ka­bul et­tik. Bu Ya­sa’nın gö­rü­şül­me­si sı­ra­sın­da, ko­mis­yon tu­ta­nak­la­rı­nı in­ce­le­dim. Ko­mis­yon tu­ta­nak­la­rı sı­ra­sın­da, bu Ya­sa dü­zen­le­nir­ken, hiç­bir sa­yın Ada­let Ko­mis­yo­nu üye­si dü­şün­ce­si­ni açık­la­ma­mış ve bu Ya­sa ay­nen ka­bul edil­miş. Pe­ki, bir yıl­lık bir uy­gu­la­ma­nın so­nu­cun­da ne tür bir et­ki­le­şim ol­du da bu Ya­sa’nın son fık­ra­sın­da bir de­ği­şik­li­ği dü­şü­nü­yo­ruz?

Sev­gi­li ar­ka­daş­lar, 227’nci mad­de, de­min de söy­le­di­ğim gi­bi, fu­huş ola­yı­nı dü­zen­le­mek­te­dir. “Fuh­şa sü­rük­le­nen ki­şi te­da­vi ve­ya te­ra­pi­ye tu­tu­lur” iken, bu­ra­da şu­na yön­len­di­ri­yo­ruz: “Te­da­vi­ye ve­ya psi­ko­lo­jik te­ra­pi­ye ta­bi tu­tu­la­bi­lir.” Pe­ki, fuh­şa sü­rük­le­nen in­san­lar da fi­zik­sel bir ey­lem­le kar­şı kar­şı­ya kal­maz mı? Fi­zik­sel bir ey­lem­le kar­şı kar­şı­ya ka­lır­sa, bu­ra­da “tu­tu­la­bi­lir” di­ye­rek, onun te­da­vi­sin­den ni­ye uzak­la­şı­yo­ruz? Fuh­şa sü­rük­le­nen in­san­la­rın hem fi­zik­sel hem de ruh­sal sağ­lı­ğı­nın bo­zuk­lu­ğu de­vam­lı ola­rak kar­şı­mı­za çık­mak­ta­dır. Si­vil top­lum ör­güt­le­ri, ön­ce­lik­le ka­dın hak­la­rıy­la il­gi­li der­nek­ler­ce ya­yım­la­nan bil­di­ri ve açık­la­ma­lar­da da be­lir­til­di­ği gi­bi, fi­zik­sel sağ­lı­ğı­nın bo­zuk­luk­la­rı kar­şı­mı­za çık­mak­ta­dır.

Bu ne­dir? Bu şu­na ben­zi­yor: Ya­ni, biz, son bir­bu­çuk yıl­dır, hat­ta hat­ta son dört yıl­dır de­vam­lı, ya­sa­lar­da de­ği­şik­lik ya­pı­yo­ruz. Tem­bel bir Par­la­men­to­yuz, hep sı­nıf­ta ka­lı­yo­ruz, çı­kar­dı­ğı­mız ya­sa­lar ya yu­ka­rı­dan ge­ri dö­nü­yor ya Ana­ya­sa Mah­ke­me­si de­ğiş­ti­ri­yor ve­ya biz de­ğiş­tir­me­ye kal­kı­yo­ruz; ne ko­mis­yon is­te­ni­len gi­bi ça­lı­şa­bi­li­yor ne Par­la­men­to is­te­di­ği­miz gi­bi ça­lı­şa­bi­li­yor. Bi­raz ön­ce, bu­gün­kü uy­gu­la­ma­lar­da, Sa­yın Grup Baş­kan Ve­ki­li­mi­zin za­man za­man yok­la­ma, za­man za­man ka­rar ye­ter sa­yı­sı is­te­me­sin­den ben de üzü­lü­yo­rum, ama, biz par­la­men­ter­le­rin as­li gö­re­vi, ya­sa­ma gö­re­vi­ni yap­mak­tır. Biz, an­cak, bu­nu ta­lep ede­rek, siz de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­nin Par­la­men­to­ya gir­me­si­ni sağ­la­ma­ya ça­lı­şı­yo­ruz. De­ğer­li Mec­lis Baş­ka­nı­mız­dan ri­ca edi­yo­rum, bu­na bir ön­lem bul­sun. Bir par­la­men­ter ya­sa­ma gö­re­vi­ni yap­mı­yor­sa, ya­sa­ma gö­re­vin­den uzak­la­şı­yor­sa, o za­man, he­men er­ken se­çim ka­ra­rı ala­lım; de­mek ki yo­rul­du­nuz, de­mek ki yo­rul­duk. Bu­nun­la bir ye­re va­ra­ma­yız, va­ra­ma­yız.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) – Siz yok­su­nuz!

MUS­TA­FA NU­Rİ AK­BU­LUT (Er­zu­rum) – 10 ki­şi yok­su­nuz!

HA­LİL ÜN­LÜ­TE­PE (De­vam­la) – De­ğer­li ar­ka­daş­lar, si­zin grup baş­kan ve­kil­le­ri­niz de bun­dan sı­kın­tı­ya dü­şü­yor­lar. Lüt­fen, AK Par­ti­li mil­let­ve­kil­le­ri ola­rak hem grup baş­kan ve­kil­le­ri­ni­zi hem Sa­yın Ba­ka­nı ra­hat­la­tın. Bu­gün, iki gün­dür Sa­yın Ba­ka­nın bu­ra­da çek­ti­ği sı­kın­tı­la­rı en az biz de on­lar ka­dar bi­li­yo­ruz. Ya­sa yap­ma­nın tek­ni­ği, bu­ra­da ol­mak­tır, bu­ra­da bu­lun­mak­tır, al­dı­ğı­nız pa­ra­nın hak­kı­nı bu­ra­da ve­re­bil­mek­tir. İn­san ol­ma­nın ge­re­ği, par­la­men­ter ol­ma­nın ge­re­ği bu. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) – CHP ta­ra­fı­na bak, CHP ta­ra­fı­na.

MU­HAR­REM KARS­LI (İs­tan­bul) – Kaç ki­şi var şu­ra­da?

HA­LİL ÜN­LÜ­TE­PE (De­vam­la) – Sev­gi­li ar­ka­daş­lar, şim­di, ne ol­du; şim­di, ne ol­du, onu an­lat­ma­ya ça­lı­şa­ca­ğım.

MU­HAR­REM KARS­LI (İs­tan­bul) – Şu­ra­da kaç ki­şi var? Ba­kın.

HA­LİL ÜN­LÜ­TE­PE (De­vam­la) – Sev­gi­li ar­ka­daş­lar, ka­tı­lım­cı­lı­ğı sa­vun­du­nuz, bun­dan uzak­laş­tı­nız. Hat­ta, mes­lek ör­güt­le­ri­ni dü­şün­ce­sin­den do­la­yı din­le­ye­me­di­ği­ni­zi, grup adı­na ko­nuş­ma ya­pan de­ğer­li ar­ka­da­şı­mız söy­le­di. IMF’ye kar­şı çık­tı­nız, IMF’nin uy­sal ço­cuk­lu­ğu­nu ka­bul et­ti­niz. “Ye­şil ma­zot” de­di­niz, çift­çi­yi, tar­la­sı­na gi­rip ekim ya­pa­maz bir ha­le ge­tir­di­niz.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) – Mad­de­ye gel, mad­de­ye!

HA­LİL ÜN­LÜ­TE­PE (De­vam­la) – Ben mad­de­ler üze­rin­de ko­nu­şu­yo­rum. Din­ler­se­niz onu gö­rür­sü­nüz.

Çı­kar­dı­ğı­mız ya­sa­lar­da da, tem­bel ço­cuk­lar gi­bi çift di­kiş git­me­ye baş­la­dık ar­ka­daş­lar. Çift di­kiş gi­di­yo­ruz. Ça­lış­kan bir par­la­men­to mu? Ha­yır, gö­re­vi­ni ya­pa­ma­yan bir par­la­men­to du­ru­mun­da­yız ve o za­man, sık sık bu ya­sa de­ği­şik­lik­le­ri bir şe­yi da­ha or­ta­ya çı­kar­tı­yor. O da, ya­sa uy­gu­la­yı­cı­la­rı sı­kın­tı­ya so­ku­yor. Ve ben şu­nu söy­le­mek is­ti­yo­rum: Al­lah, ya­sa uy­gu­la­yı­cı­la­rı­na sa­bır ver­sin. Her gün “Bu ya­sa ne tür bir de­ği­şik­li­ğe uğ­ra­ya­cak, ne tür bir de­ği­şik­lik ya­pıl­dı?” di­ye, bu­nu ta­kip­ten do­la­yı ge­rek­li in­ce­le­me­le­ri ya­pa­ma­mak­ta­dır­lar.

Bir ya­sa­yı bir ya­sa­ma dö­ne­min­de eğer üç dört se­fer gö­rü­şü­yor ve ya­sa­la­rı de­ğiş­ti­ri­yor­sak, bu, çok ça­lış­mak de­ğil­dir ar­ka­daş­lar; dü­zen­siz ça­lış­mak­tır, ve­rim­siz ça­lış­mak­tır, mil­le­tin pa­ra­sı­nı ve vak­ti­ni is­raf et­mek de­mek­tir. 22’nci Dö­nem Par­la­men­to­su, ma­ale­sef, şim­di söy­le­di­ğim söz­le­rin ger­çek ol­du­ğu bir par­la­men­to ha­li­ne dö­nüş­müş­tür.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın Ün­lü­te­pe, son cüm­le­ni­zi ri­ca ede­bi­lir mi­yim.

HA­LİL ÜN­LÜ­TE­PE (De­vam­la) – Sa­yın Baş­ka­nım, bağ­lı­yo­rum.

Be­nim bu öner­ge­yi des­tek­le­mek­te­ki bü­tün ama­cım şu­dur: Mad­de­nin es­ki dü­zen­le­niş şek­li da­ha uy­gun­dur. De­ği­şik­lik, cid­di sı­kın­tı­la­ra yol aça­bi­lir, fi­zik­sel ra­hat­sız­lık­la­ra çö­züm yo­lu ge­tir­me­mek­te­dir. Bu ne­den­le, mad­de­nin es­ki ha­liy­le dü­zen­len­me­si­nin ka­mu ya­ra­rı açı­sın­dan da­ha ya­rar­lı ol­du­ğu dü­şün­ce­si­ni be­lir­ti­yor, tüm ar­ka­daş­la­rı­mı sev­gi ve say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ün­lü­te­pe.

Ge­rek­çe­si­ni din­le­di­ği­niz öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım. Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Öner­ge ka­bul edil­me­miş­tir.

9’un­cu mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler…Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

MAD­DE 10 –

BAŞ­KAN – Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

MAD­DE 11 –

BAŞ­KAN – Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

MAD­DE 12 –

BAŞ­KAN – Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

MAD­DE 13 –

BAŞ­KAN – Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

MAD­DE 14 –

BAŞ­KAN – 14’ün­cü mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

MAD­DE  15 –

BAŞ­KAN – Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

Bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 19.16

 

 

AL­TIN­CI OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati:19.22

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 26’ncı Bir­le­şi­mi’nin Al­tın­cı Otu­ru­mu’nu açı­yo­rum.

1255 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi’nin gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

4.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ ve 11 Milletvekilinin; Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu Raporu (2/870) (S. Sayısı: 1255) (De­vam)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon ve Hükûmet? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

5’in­ci sı­ra­da yer alan, Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­lah Er­dem Can­ti­mur’un, Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru.

5.- Kütahya Milletvekili Abdullah Erdem Cantimur’un; Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Raporu (2/874) (S. Sayısı: 1249)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

6’ncı sı­ra­da yer alan, Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Os­man As­lan’ın, Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve İçiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru.

6.- Diyarbakır Milletvekili Osman Aslan’ın; Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve İçişleri Komisyonu Raporu (2/843) (S. Sayısı: 1241)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

Di­ğer iş­ler­de de ko­mis­yon bu­lu­na­ma­ya­ca­ğı an­la­şıl­dı­ğın­dan, alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce, ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­ri­ni sı­ra­sıy­la gö­rüş­mek için, 5 Ara­lık 2006 Sa­lı gü­nü sa­at 15.00’te top­lan­mak üze­re bir­le­şi­mi ka­pa­tı­yo­rum.

İyi ak­şam­lar di­li­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 19.23