|
DÖNEM
: 21 CİLT : 41 YASAMA YILI : 3 T. B. M. M. TUTANAK DERGİSİ 7 nci Birleşim 25 . 10 . 2000 Çarşamba I. - GEÇEN
TUTANAK ÖZETİ II. - GELEN KÂĞITLAR III. -
BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI A)
GÜNDEMDIŞI KONUŞMALAR 1. – Konya Milletvekili Özkan Öksüz’ün,
eğitim alanında uygulamalardan kaynaklanan sorunlara ilişkin gündemdışı
konuşması 2. – Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet
Kaya’nın, Elbistan-Afşin kömür havzası üzerinde kurulmuş ve kurulacak olan
termik santralların önemlerine, çevreye olan zararlarına ve santrallara işçi
alımında dikkat edilmesi gereken hususlara ilişkin gündemdışı konuşması ve
Devlet Bakanı Edip Safder Gaydalı’nın cevabı 3. – Tekirdağ Milletvekili Bayram Fırat
Dayanıklı’nın, ekonomideki son gelişmelere ve alınması gereken tedbirlere
ilişkin gündemdışı konuşması B)
TEZKERELER VE ÖNERGELER 1. – Türkiye Büyük Millet Meclisinde,
Türkiye-Cezayir, Türkiye-Meksika, Türkiye-Yemen Dostluk Grupları kurulmasına
ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/671) IV. –
SEÇİMLER 1. – Başkanlık Divanı Üyeliklerine seçim V. –
SORULAR VE CEVAPLAR A) YAZILI
SORULAR VE CEVAPLARI 1. – Çankırı Milletvekili Hüseyin
Karagöz’ün, Çankırı ve civarında meydana gelen deprem sonrası yapılan
çalışmalara ilişkin sorusu ve Bayındırlık ve İskân Bakanı Koray Aydın’ın cevabı
(7/2297) 2. – Elazığ Milletvekili Latif Öztek'in,
Elazığ Mikro Havza Programı kapsamındaki projelere ilişkin Başbakandan sorusu
ve Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz'ın cevabı (7/2335) 3. – İstanbul Milletvekili Bülent
Akarcalı'nın; Araç eksoz muayenelerine, -Rize Milletvekili Ahmet Kabil'in; Rize İlindeki belediyelerin araç ve makine
taleplerine, -Samsun Milletvekili Musa Uzunkaya'nın; Karadeniz'e zehirli kimyasal atık bırakan
gemilere ilişkin, -Amasya Milletvekili Ahmet İyimaya'nın; Turhal Şeker Fabrikası atıklarının
Yeşilırmak'ı kirlettiği iddiasına ilişkin soruları ve Çevre Bakanı Fevzi
Aytekin'in cevabı (7/2364, 2387, 2520, 2561) 4. – Rize Milletvekili Mehmet
Bekaroğlu'nun, tutuklandıktan sonra serbest bırakılan bazı kişiler hakkındaki
beyanlarına ilişkin sorusu ve İçişleri Bakanı Sadettin Tantan'ın cevabı
(7/2380) 5. – Karaman Milletvekili Zeki Ünal'ın; Karaman-Merkez-İhsaniye,
Karaman-Ermenek-Yukarıçağlar ve Karaman-Ayrancı-Böğecik Köyleri telefon
santrallerine ilişkin soruları ve Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz'ün cevabı
(7/2422, 2549, 2585) 6. – Karaman Milletvekili Zeki Ünal'ın; Karaman-Merkez-Gökçe Köyü sakinlerine
OR-KÖY kredisi verilip verilmeyeceğine, Karaman İline bağlı bazı köyler arasındaki
orman itilaflarına ilişkin soruları ve Orman Bakanı Nami Çağan'ın cevabı
(7/2430, 2533) 7. – İstanbul Milletvekili Bülent
Akarcalı'nın, yakıt tüketiminde tasarruf sağlayan bir ürüne ilişkin sorusu ve
Sanayi ve Ticaret Bakanı Ahmet Kenan Tanrıkulu'nun cevabı (7/2439) 8. – Karaman Milletvekili Zeki Ünal'ın,
devalüasyon yapılıp yapılmayacağına ilişkin Başbakandan sorusu ve Devlet Bakanı
Recep Önal'ın cevabı (7/2453) 9. – Karaman Milletvekili Zeki Ünal'ın; Karaman-Merkez-Madenşehri Köyünün sit
alanı kapsamına alınmasına, Karaman-Ermenek-Kayaönü Köyündeki tarihî
kalıntılara ilişkin soruları ve Kültür Bakanı İstemihan Talay'ın cevabı
(7/2457, 2550) 10. – Karabük Milletvekili Mustafa
Eren'in, Ankara Uğur Mumcu Caddesinde travestilerin çıkardığı olaylara ilişkin
sorusu ve İçişleri Bakanı Sadettin Tantan'ın cevabı (7/2511) 11. – Karaman Milletvekili Zeki Ünal'ın; Karaman-Ayrancı-Pınarkaya Köyü arazisinin
istimlak çalışmalarına ilişkin; Karaman-Merkez-Akçaşehir Beldesinin sulama
kuyusuna ilişkin soruları ve Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer'in
cevabı (7/2554, 2557) 12. – Karaman Milletvekili Zeki Ünal'ın,
Karaman'a bağlı bazı köylerin orman köyü statüsünden çıkarılmasına ilişkin
sorusu ve Orman Bakanı Nami Çağan'ın cevabı (7/2592) 13. – Karaman Milletvekili Zeki Ünal'ın,
Karaman-Sarıveliler-Dumlugöze Köyüne bağlı Cavıralan Mahallesinin elektrik
sorununa ilişkin sorusu ve Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer'in
cevabı (7/2594) 14. – Kırıkkale Milletvekili Kemal
Albayrak'ın, Ankara İli Gölbaşı İlçesi Tulumtaş Köyünde bulunan tarihî mağaraya
ilişkin sorusu ve Kültür Bakanı İstemihan Talay'ın cevabı (7/2602) 15. – Afyon Milletvekili İsmet Attila’nın
Afyon'a bağlı orman köyle-rine tahsis edilen ödeneğe ilişkin sorusu ve Orman
Bakanı Nami Çağan'ın cevabı (7/2609) 16. – Trabzon Milletvekili Şeref
Malkoç'un, Özbekistan ziyaretine ilişkin sorusu ve İçişleri Bakanı Sadettin
Tantan'ın cevabı (7/2630) I. – GEÇEN
TUTANAK ÖZETİ TBMM Genel Kurulu saat 15.00’te açıldı. Balıkesir Milletvekili Numan Gültekin,
veteriner hekimliği eğitiminin 158 inci yıldönümüne, Bursa Milletvekili Ahmet Sünnetçioğlu,
Bursa İli İznik İlçesi ve köylerinde meydana gelen dolu afetine, İlişkin gündemdışı birer konuşma yaptılar. Doğru Yol Partisi Grubu adına Grup
Başkanvekilleri Sakarya Milletvekili Nevzat Ercan, Ankara Milletvekili Saffet
Arıkan Bedük ve İçel Milletvekili Turhan Güven’in, ilköğretimde yaşanan
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla, Erzincan Milletvekili Tevhit Karakaya ve
25 arkadaşının, enerji sıkıntısının nedenlerinin araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla, Samsun Milletvekili Musa Uzunkaya ve 22
arkadaşının, Amerika’da Kızılderililere ve Zencilere karşı uygulanan soykırım
iddiaları konusunda, Malatya Milletvekili Miraç Akdoğan ve 22
arkadaşının, Malatya İlindeki kayısı üretiminin ve üreticilerinin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla, Birer Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergeleri (10/148, 10/149, 10/150, 10/151) ile İstanbul Milletvekili Mehmet Ali
İrtemçelik ve 27 arkadaşının, ABD Kongresindeki sözde Ermeni soykırımı
iddiaları ve dışpolitika konusunda, Erzurum Milletvekili İsmail Köse ve 21
arkadaşının, sözde Ermeni soykırımı iddialarıyla ilgili ABD Temsilciler
Meclisinde alınan karara ve Türkiye-ABD
ve Ermenistan ilişkileri konusunda, Genel görüşme açılmasına ilişkin
önergeleri (8/10, 8/11), Genel Kurulun bilgisine sunuldu;
önergelerin gündemdeki yerlerini alacağı ve öngörüşmelerinin, sırasında
yapılacağı; Gündemin “Sözlü Sorular” kısmının 361,
367, 382 ve 386 ncı sıralarında bulunan (6/801, 807, 822, 826) esas numaralı
soruların, soru sahibi tarafından geri alındığı için, gündemden çıkarıldığı, Açıklandı. Barış İçin Asyalı Parlamentolar Birliği
(BAPB) Türkiye Büyük Millet Meclisinin üye olmasına ve söz konusu birliğin tüzük
hükümlerine uygun olarak üç üyeyle temsil edilmesine ilişkin Başkanlık; Devlet Bakanı Rüştü Kâzım Yücelen’in,
Küba’ya, Devlet Bakanı Hasan Gemici’nin, Amerika
Birleşik Devletlerine, Azerbaycan Halk Cephesi Partisi Genel
Başkanı ve Azerbaycan İkinci Cumhurbaşkanı Ebulfeyz Elçibey’in cenaze törenine
katılmak üzere bir heyetin Azerbaycan’a, Yaptıkları resmî ziyarete katılmaları
uygun görülen milletvekillerine; Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz’ün, bir
heyetle Danimarka’ya yaptığı resmî ziyarete Sivas Milletvekili Mehmet
Ceylan’ın, Tarım ve Köyişleri Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp’ın, bir heyetle : Amerika Birleşik Devletlerine yaptığı
resmî ziyarete Yozgat Milletvekili Ahmet Erol Ersoy’un, Hollanda’ya yaptığı resmî ziyarete Adana
Milletvekili Ali Halaman’ın, Sağlık Bakanı Osman Durmuş’un, bir heyetle
Tunus’a yaptığı resmî ziyarete Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun da, Katılmalarının uygun görüldüğüne ilişkin
Başbakanlık tezkereleri kabul edildi. 25 Ekim 2000 Çarşamba günü saat 15.00’te
toplanmak üzere, birleşime 15.51’de son verildi.
No. : 14GELEN KÂĞITLAR 25 . 10 . 2000 ÇARŞAMBA Yazılı Soru Önergesi 1.- Karaman Milletvekili
Zeki Ünal'ın, personele ilişkin Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanından yazılı
soru önergesi (7/2718) (Başkanlığa geliş tarihi: 25.10.2000)
Geri Alınan Yazılı Soru Önergesi 1.- Kırıkkale Milletvekili Kemal Albayrak, YÖK'ün lojmanlarda
oturanlarla ilgili olarak yayınladığı bir genelgeye ilişkin Devlet Bakanı ve
Başbakan Yardımcısından (Devlet Bahçeli) yazılı soru önergesini 24.10.2000
tarihinde geri almıştır (7/2643) BİRİNCİ OTURUMAçılma Saati:
15.00 25 Ekim
2000 Çarşamba BAŞKAN:
Ömer İZGİ KÂTİP
ÜYELER: Geçici Kâtip Üye Mehmet ELKATMIŞ (Nevşehir), Geçici Kâtip Üye Melda
BAYER (Ankara) BAŞKAN - Türkiye Büyük Millet Meclisinin 7
nci Birleşimini açıyorum. Toplantı yetersayısı vardır; görüşmelere başlıyoruz. Türkiye Büyük Millet Meclisinin bugünkü
gündemine geçmeden önce, üç arkadaşıma gündemdışı söz vereceğim. Konuşma süreleri 5'er dakikadır. Hükümet bu konuşmalara cevap verebilir.
Hükümetin cevap süresi 20 dakikadır. Gündemdışı ilk söz, Türkiye'de
eğitimin sorunları hakkında söz isteyen
Konya Milletvekili Özkan Öksüz'e aittir. Buyurun Sayın Öksüz. (FP sıralarından
alkışlar) Konuşma süreniz 5 dakikadır. III. - BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI A)
GÜNDEMDIŞI KONUŞMALAR 1. – Konya
Milletvekili Özkan Öksüz’ün, eğitim alanında uygulamalardan kaynaklanan
sorunlara ilişkin gündemdışı konuşması ÖZKAN ÖKSÜZ (Konya) - Sayın Başkan, sayın
milletvekilleri; dünyada 2000 yılı, bilgisayar ve teknoloji çağı olarak ilan
edilirken, ülkemizde, eğitim alanında tam bir kaos yaşanmaktadır. Yıllardan beri düzenlenen okuma-yazma
seferberliğine rağmen, halen, ülkemizde 9,5 milyon insan okuma-yazma
bilmemektedir. Dünya Bankası verilerine göre, 1998 yılı itibariyle, 63,5
mil-yon nüfusa sahip olan Türkiye, eğitim harcamalarında en alt sıralarda yer
almaktadır. Gayri safî millî hâsıladan eğitime ayrılan pay, yüzde 2,2'dir.
Türkiye bu payla,119 ülke içerisinde 105 inci sıradadır. Dünyada 20-30 kişilik
sınıflarda bilgisayarlı eğitim yapılmakta, ülkemizde ise, sekiz yıllık kesintisiz
eğitimle birlikte bilgisayarlı eğitime geçileceği vaat edilmiş olmasına rağmen
halen bilgisayarlı eğitime geçilememiş ve 70-80 kişilik sınıflarda eğitim
yapılmaktadır. Uygulamaya konulan taşımalı eğitim
sistemi, hem eğitimin kalitesini düşürmüş hem de devlete çok büyük maddî yük
getirmiştir. Sekiz yıllık kesintisiz eğitim uygulamasıyla, yüzlerce köyümüzün
okulu kapatılmıştır. Bu köylerdeki öğrenciler, yağmurda ve çamurda, at, eşek,
katır sırtında ve sal, tekne gibi ilkel ulaşım araçlarıyla okullarına gitmeye
çalışmaktadırlar. Çoğu yörelerde bu öğrencilere yemek verilmemektedir. Millî Eğitim Bakanlığı, yaptığı
uygulamalarla hukuku hiçe saymakta, insan haklarını çiğnemektedir. Özellikle
son günlerde, Kılık ve Kıyafet Yönetmeliği bahane edilerek, imam-hatip
liselerinde tam bir terör havası estirilmiştir. Başlarını açmak istemeyen kız
çocukları ikna odalarına alınmış ve tehdit edilmişlerdir. Haklarını arayan
öğrencileri dağıtmak için havaya ateş açılmış, üzerlerine panzerler yürütülmüş
ve çocuk yaştaki öğrenciler gözaltına
alınmışlardır. Derse başörtülü giren öğrenciler ise, sınıfta oldukları halde
yok yazılmışlardır. Çocuklarına destek veren veliler ise, geceyarısı
operasyonlarıyla evlerinden alınarak, terörle mücadele şubelerine
götürülmüşlerdir. Yüzlerce okulumuzun öğretmen açığı olduğu
bilindiği halde, yaz mevsimi boşa geçirilmiş ve şu anda okullara öğretmenler
alınmaktadır ve hâlâ öğretmenlerin alımına devam edilmektedir. Geçen gün bir
beldede bulunuyordum. Beldede, hoparlörlerle, sanat ve ticaret lisesi mezunları
alınarak öğretmen açığının kapatılacağı duyuruldu. Ayrıca, öğretmen alımında birçok
usulsüzlükler yapılmıştır. Muadil okullardan mezun öğretmen adaylarından yüksek
puanı olanlar öğretmen olarak atanmazken, daha düşük puanlı öğretmen adaylarının
ataması yapılmıştır. "Eğitime katkı payı" adı altında toplanan
milyonlarca dolarlık kaynak yerinde kullanılmadığı için, ülke çapında okul
problemi çözülmemiştir. Tüm illerimizdeki okullarımızın büyük bir kısmı, artan
öğrenci kapasitesini aştıkları için ikili eğitime geçmişlerdir. Özellikle,
imam-hatip liselerinin önünü kesmek için Millî Eğitim Bakanlığı tarafından
çıkarılan ve meslek liselerinde okuyan öğrencilerin diğer liselere geçişini
engelleyen yönetmelik, Danıştay 8. Dairesi tarafından 15.11.1999 gün ve
1999/35.76 sayılı kararıyla, hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmiş ve
yürütmenin durdurulmasına karar verilmiş olmasına rağmen, Danıştayın bu kararı
uygulanmamakta ve hukuksuzluğa devam edilmektedir. YÖK tarafından daha önce denklikleri kabul
edilmiş olan üniversitelerin, yine YÖK tarafından alınan bir kararla
-bünyesinde ilahiyat fakültesi bulunan- yurt dışında birkısım denklikler iptal
edilmiş ve bu üniversitelerden mezun olanların diplomaları iptal edilmiş, on
oniki yıldır öğretmenlik yapan öğretmenler, hatta üniversitelerde akademik
görev almış bazı öğretim elemanları görevlerinden uzaklaştırılmıştır. Öğretmen yokluğu nedeniyle çoğu
okullarımız kapalı ve dersler boş geçtiği, berberlere ve kahvecilere bile
öğretmenlik görevi verildiği halde sudan bahanelerle birkısım öğretmenlerin
görevlerinden uzaklaştırılmaları, hem hukuk kurallarına hem de insanlık onuruna
yakışmamaktadır. Burada, Millî Eğitim Bakanına
sesleniyorum. Bu insanları öğretmenlikten atacağınıza, daha önce yirmi günlük
eğitim süreleriyle verilen, ilkokul diploması dahi olmayan ve öğretmen olarak
atananların hesabını sorun. (Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı) BAŞKAN - Sayın Öksüz, süreniz doldu;
eksüre veriyorum, toparlayın efendim. ÖZKAN ÖKSÜZ (Devamla) - Toparlıyorum
Başkanım. Bu hükümetin uygulamalarıyla garip bir
ülke olduk çıktık. Hukuktan söz ediyoruz, icraatlar hukuksuz; adaletten söz
ediyoruz, adaletin siyasallaştığını hepimiz yaşıyoruz. Eğitimi geliştirmek
istiyoruz, eğitim yapmak isteyenlerin önüne onlarca set çekiliyor. Eskiden kız
çocuklarının okutulmadığından şikâyetçiydik; şimdi kız çocuklarının okumaması
için her yolu deniyoruz. Bu hükümetin uygulamaları sonucunda, herkes, yaşadığı
ülkeyi sorgular hale gelmiştir; adaletine, bürokratına, milletvekiline,
polisine güvenmez hale gelinmiştir. İnsanlar, yaşadıkları Türkiye'nin eşit
haklara sahip vatandaşları mı, yoksa kölesi mi olduklarını sorgular hale
gelmişlerdir. Hepinize sevgi ve saygılar sunarım. (FP ve
DYP sıralarından alkışlar) BAŞKAN - Teşekkür ediyorum Sayın Öksüz. Gündemdışı ikinci söz, Elbistan-Afşin
kömür havzası üzerinde kurulmuş ve kurulacak olan termik santrallar hakkında
söz isteyen, Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Kaya'ya aittir. Buyurun Sayın Kaya.(MHP sıralarından
alkışlar) Süreniz 5 dakikadır. 2. –
Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Kaya’nın, Elbistan-Afşin kömür havzası
üzerinde kurulmuş ve kurulacak olan termik santralların önemlerine, çevreye
olan zararlarına ve santrallara işçi alımında dikkat edilmesi gereken hususlara
ilişkin gündemdışı konuşması ve Devlet Bakanı Edip Safder Gaydalı’nın cevabı MEHMET KAYA (Kahramanmaraş) - Sayın
Başkan, değerli milletvekilleri; Elbistan-Afşin kömür havzası üzerinde kurulmuş
ve kurulacak olan termik santralların önemleri, işçi alımları ve personel
çalıştırmaları hakkındaki gündemdışı konuşmamı yapmak üzere huzurlarınızda
bulunuyorum; hepinizi saygılarımla selamlıyorum. Değerli milletvekilleri, ülkemizin
ihtiyacı olan enerjinin temini için ülkemizin birçok yerinde termik santrallar
kurulmuş ve yeni termik santrallar kurulması için de planlamalar yapılmış ve
yapılmaktadır. İşte bu termik santrallar açısından, Elbistan-Afşin kömür
havzası çok önemli bir havzadır. Afşin-Elbistan linyit kömür havzasında 4
milyar metreküpten fazla linyit kömür rezervi mevcuttur. Bu havza üzerinde 1984
yılında kurulmuş olan (A) termik santralı, halihazırda, Türkiye'nin yüzde 8
civarında elektrik ihtiyacını karşılamaktadır. Bu kömür havzası üzerinde yaşayan bölge
insanı da, bu havzadaki kömür sondajları döneminden, santralların kurulma ve
çalışma dönemleri dahil, yirmibeş otuz yıldan bu yana, bu kömür konularında
çalıştırılmışlar ve eğitilmişlerdir. Değerli milletvekilleri, görüldüğü gibi,
ülkemiz açısından Elbistan-Afşin kömür havzası, yetişmiş insan faktörleri ve
üretilerek hizmete sunulan elektrik enerjisi bakımlarından son derece önemli
bir havzadır. Bundan dolayıdır ki, Afşin-Elbistan kömür ve enerji havzası, bu
konuda yetişmiş insanlarıyla, ülkemizin, değerlendirilmesi gereken bir kömür
havzası bölgesidir. 1984 yılında kurulan ve çalışmaya başlayan (A) santralında,
halihazırda, 150 civarında memur ve 1 200 civarında işçi çalışmaktadır. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
Afşin-Elbistan linyit kömür havzasına, ileride, toplam olarak 5-6 adet daha
termik santral kurulması düşünülmektedir. Bu santrallardan ikincisinin inşaı,
bugünlerde hızla devam etmektedir. Bölgeye kurulmuş ve kurulacak olan bu
santralların bölgeye yararları olduğu gibi, zararları da vardır. Şöyle ki; Onbeş yirmi yıldan beri çalışma ve
faaliyetleri devam eden (A) santralından çıkan toz ve gazlar bölgenin ekolojik
durumunu değiştirmiştir. Bu değişikliklerin başında, insan sağlığına olan
olumsuzluklar gelmektedir. Bu cümleden olarak, bölgedeki hastaların yüzde 40-60
arası akciğer ve so-lunum yolları hastasıdır. Son zamanlarda, bölgede, akciğer
ve larenks (larynx) kanser vakaları, kan hastalıkları, pnömokonyoz dediğimiz
akciğer meslek hastalıkları eskisine nazaran oldukça artmıştır. Yine, bölgede, bitki ve nebatlarda da
olumsuz neticeler zuhur etmiştir. Bölgede, daha önce yetişen fasulye, buğday,
nohut gibi tahıllar artık çok cılız, zayıf veya bazı bölgelerde hiç
yetişmemektedir. Bütün bunlara sebep, onbeş yirmi yıl önce kurulmuş ve
desülfürizasyon ve baca temizleme sistemi olmayan ve ülkemizin de yüzde 8 civarında
elektrik ihtiyacını temin eden (A) termik santralıdır. Bu santralda 0,5-5
mikron büyüklüğündeki yapışkan toz şeklindeki atmosferik artıklardan, bazı
günlerde -kış günlerinde özellikle- 8-9 ton kül atıkları bölge atmosferine
atılmaktadır. Bu mikronik küller sülfürdioksit ihtiva etmektedir. Bu
sülfürdioksit havadaki nemle birleşerek sülfürik asit oluşturmakta ve bu da,
bölge bitki ve insan sağlığına zararlı olmaktadır. Bunun yeni yapılan
"B" santralında olmaması ve (A) santralındaki bacaların da düzeltilmesi,
bölge halkının istek ve temennileri arasındadır. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; (A)
santralından bu kadar olumsuz şekilde etkilenen bölge insanından, (B)
santralına alınacak personel ve işçiler, branşlarına, mesleklerine ve
cinslerine göre, noter ve hâkim huzurunda yapılacak kurayla, bölgedeki işçi,
usta ve mühendislerden alınmalıdır. Buna benzer bir uygulama, 1999'da,
Zonguldak'taki Türkiye Taş Kömürüne 3
700 işçi alımında, bir yıl önce uygulanmıştır. Bu kura usulü işçi ve personel
alımı, 6.12.1999 tarihli ve 1613 sayılı Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ve
ilgili devlet bakanlığının yazısıyla gerçekleştirilmiştir. Bu uygulama 14 Kasım
1999 tarihli ve 23876 sayılı Resmî Gazetede Bakanlar Kurulu kararı olarak da
yayımlanmıştır. (Mikrofon otomatik cihaz tarafından
kapatıldı) BAŞKAN - Sayın Kaya, söz süreniz doldu;
eksüre veriyorum, toparlayın efendim. MEHMET KAYA (Devamla) - Teşekkür ederim
Sayın Başkanım. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
Türkiye Taş Kömürlerinde 1999'da uygulanan bölge insanını kurayla işe alma
uygulamasının Elbistan-Afşin Termik Santrallarında da -bölge insanını kurayla
veya devlet işçi sınavıyla işe alma usullerinden birinin bölgede de-
uygulanmasını bölge halkı ivedilikle istemekte ve beklemektedir. Bu
uygulamayla, bölge halkındaki huzursuzluk giderilmiş, tarafsızlık ve hakkaniyet
düşünceleri de gerçekleştirilmiş olacaktır. Bu durumu, bölge halkı, sayın hükümetten,
Türkiye Taş Kömürlerindeki gibi yapılmasını ve Türkiye Taş Kömürleri durumuna
benzer Bakanlar Kurulu kararının bir an önce çıkmasını da beklemektedir. Bu
durumun yorumunu, bölge halkı ve biz milletvekilleri olarak, Enerji ve Tabiî
Kaynaklar Bakanımız Sayın Cumhur Ersümer'den de beklemekteyiz. Burada konuşmama son verirken, Aziz Türk
Milletini ve onun Yüce Meclisini saygılarımla selamlıyorum. (Alkışlar) BAŞKAN - Sayın Mehmet Kaya'ya teşekkür
ediyorum. Hükümet adına, Devlet Bakanı Sayın Edip
Safder Gaydalı cevap vereceklerdir. Sayın Gaydalı, konuşma süreniz 20
dakikadır; buyurun efendim. DEVLET BAKANI EDİP SAFDER GAYDALI (Bitlis)
- Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Kahramanmaraş Milletvekilimiz Prof.
Dr. Sayın Mehmet Kaya'nın gündemdışı yaptığı konuşmayı, Enerji ve Tabiî
Kaynaklar Bakanımız Sayın Cumhur Ersümer adına cevaplamak üzere söz aldım. Yüce
Heyetinizi saygıyla selamlıyorum. En önemli millî kaynağımız olan
Afşin-Elbistan havzasında yaklaşık 3,4 milyar ton kömür bulunmaktadır. Bu
kömürlerin değerlendirilmesi amacıyla 1978 tarihinde temeli atılan Afşin A
Termik Santralı 1984 yılında işletmeye alınmıştır. 1995 yılında YPK kararıyla Türkiye Kömür
İşletmelerinin işlettiği kömür sahalarının işletme ruhsatı TEAŞ'a
devredilmiştir. Halen, santralda ve kömür işletmesinde sözleşmeli 437, işçi
statüsünde 3 203 olmak üzere toplam 3 640 personel çalışmaktadır. Uzun dönem üretim planlamasında, havza
kömürlerinin değerlendirilmesi amacıyla 2000 yılında ihalesi yapılan Afşin B
Termik Santralının yapımına başlanmış olup, 2004 yılında işletmeye alınacaktır.
Santral 1,6 milyar dolara Mitsubishi-Babcock Konsorsiyumuna, yerli
müteahhitlerden Enka-Gama Firmalarına anahtar teslimi bazında ihale edilmiştir.
Bu yatırım döneminde, sözleşme gereği
santralın inşaat ve montaj işleri için gerekli personel, yüklenici firmalar
tarafından istihdam edilecektir. Santral 4 yıl sonra işletmeye girdiğinde
yaklaşık ilave 1 200 personel çalıştırılacaktır. Mevcut meri mevzuata göre, bu
personelin alımları Başbakanlık merkezî sınav sistemine göre yapılacaktır. Buna
göre, bu personel, alımında TEAŞ'ın ve Bakanlığımızın herhangi bir müdahalesi
olmayacaktır. 17.3.2000 tarihinde, Afşin-Elbistan Termik
Santralı dördüncü ünitesinde, orta basınç türbini ani kapama valf milinin
kırılması sonucunda oluşan teknik bir arıza nedeniyle istenilmeyen bir kaza
meydana gelmiştir. TEAŞ Genel Müdürlüğü teknik ve idarî müfettişlerince yapılan
soruşturma neticesinde olayın tamamen teknik bir arızadan olduğu, herhangi bir
kasıt bulunmadığı ve bu tip kazaların ülkemizde ve diğer ülkelerde de olduğu
bilinmektedir. Arızalanan türbin-jeneratör dışında hiçbir can ve mal kaybının
olmadığı ve ilave bir çevre kirliliğine sebebiyet verilmediği, yukarıda
belirtilen soruşturma sonucunda tespit edilmiştir. Söz konusu
türbin-jeneratörün yenilenmesi maliyeti, yüklenici firmayla yapılan görüşmeler
sonucu 20 milyon dolar olarak belirlenmiştir. Ancak, 340 megavatlık turbo
jeneratör grubunun üretim dışı kaldığı süre içerisinde üretemeyeceği yaklaşık
1,8 milyar kilovat/saat elektriğin kayıp olarak gösterildiği gazetelerden de
takip edilmektedir. Ancak, elde olmayan nedenlerle meydana gelen bu kazanın
diğer benzer sektörlerde de -TÜPRAŞ'ta deprem sonrasında oluşan yangında da
görüldüğü gibi- bir kaza olarak değerlendirilmesi görüşündeyiz. Afşin-Elbistan Termik Santralında çevre
kirliliğini önlemek amacıyla (A) santralında baca gazı arıtma tesisi ihale
edilecek olup, benzer olarak (B) santralı yapım sözleşmesinde de baca gazı
arıtma tesisleri bulunmaktadır. Arz ederim. (ANAP, DSP ve MHP sıralarından
alkışlar) BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Bakanım. Gündemdışı üçüncü söz, son ekonomik
gelişmeler konusunda söz isteyen Tekirdağ Milletvekili Bayram Fırat
Dayanıklı'ya aittir. Buyurun Sayın Dayanıklı. (DSP sıralarından
alkışlar) Süreniz 5 dakikadır. 3. –
Tekirdağ Milletvekili Bayram Fırat Dayanıklı’nın, ekonomideki son gelişmelere
ve alınması gereken tedbirlere ilişkin gündemdışı konuşması BAYRAM FIRAT DAYANIKLI (Tekirdağ) - Sayın
Başkan, sayın milletvekilleri; sözlerime başlamadan önce, hepinizi saygıyla
selamlıyorum. Bugün açıklamaya çalışacağım konu,
şahsımca, ülkemizin en önemli gündem maddelerinden biridir veya olmalıdır.
Ancak, 5 dakikalık bir süre her zaman yeterli olmuyor. Bence, bu konu, her
zaman bu Parlamentoda tartışılmalıdır ve her gün yeniden ele alınmalıdır. Konu
üretim, konu istihdam -yani, işsizliğe çare- konu ihracat, konu topyekûn
kalkınmadır. Sayın milletvekilleri, hepinizin bildiği
gibi, 1997 yılında başlayan global ekonomik kriz, ülkemizde, üretim, istihdam
ve ihracatta daralmalara neden olmuştur. Çok sayıda işçi çıkarılmış ve işsizlik
önemli bir sorun haline gelmiştir. Özellikle küçük ve orta boy işletmeler,
enflasyonun erittiği işletme sermayeleri nedeniyle zor duruma düşmüşlerdir.
Geçtiğimiz üç yıl içinde, kaynaklar pahalı ve yetersiz kalmıştır, dışarıdan
gelen fonlar azalmış ve yakın ülke pazarları, maalesef, kapanmıştır. Bu zor dönemde, bankacılık sistemi, genel
olarak, reel sektörün yanında olmamıştır. Parantez açarak söylüyorum. Birkaç
kamu bankası hariç ki, bazen, bu bankaların denetim raporları gazetelerde
yayımlanıyor; yani, haksız bir rekabete maruz kalıyorlar. Böyle olacaksa, diğer
bankaların da denetim raporları halkın bilgisine sunulsun. Parantezi
kapatıyorum. Bu bankalar, önceki yıllarda açtıkları
kredileri ekonomiden geri çekerek parasal işlemlere yönelmişlerdir. Bu süreçte,
sıkıntılarını kendi özkaynaklarıyla aşmak zorunda kalan pek çok işletmenin
sermayesi kısa sürede erimiştir. Buna, SSK primleri ve vergi borçlarının
getirdiği aşırı yük de eklenince, bu firmalar çok zor duruma düşmüşlerdir.
Üretim ve ihracattaki daralma ve özkaynak kaybı, pek çok firmayı riskli
pozisyona getirmiştir. Ayrıca, reel faizlerin aşırı yüksek olması, bankaların
likit pozisyonda kalma arzuları, kredi alanında sıkıntıları artırmıştır. Sayın milletvekilleri, 1999'un ikinci
yarısından itibaren enflasyonun düşmeye başlaması, faizlerdeki azalma ve
siyasal istikrarla beraber üretim tekrar artmaya başlamıştır; ancak, geçtiğimiz
üç yıl içerisinde yaşanan global kriz, firmaların gelir-gider tablolarında
olumsuzluklar yaratmıştır. Bankalar da geçmiş yıl bilanço ve gelir-gider
tablolarını kriter olarak aldıklarından, ortaya çıkan sonuca göre, kredi
taleplerini karşılamakta çekingen davranmaktadırlar. Sayın milletvekilleri, Avrupa Birliği
üyelik sürecinde yaşadığımız sıkıntıları azaltmanın, işsizliği önlemenin yolu,
firma bazında yatırım ve üretim artışından geçmektedir. Yatırım ve üretim,
istihdam demektir, ihracat demektir, topyekûn toplumsal kalkınma demektir.
Bunun için yapılması gereken, ekonomik kriz sonucu darboğaza giren bu
firmaların rehabilite edilmesi, tekrar üretim ve istihdama yönlendirilmesidir. Bu amaçla, örneğin, darboğaza giren
firmalar rehabilitasyon fonu kurulabilir. Bu fona, Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası kaynaklarından ve Hazinece banka sistemi için ihraç edilecek devlet
tahvillerinden, bankaların yapacakları katkılardan, Dünya Bankası ve Avrupa
Yatırım Bankası ve benzer kuruluşlardan birikim sağlanabilir. Bu fondan,
ihracat yapabilen, istihdam yaratabilen firmalara, son üç yıllık süreçteki
olumsuz malî verileri dikkate alınmaksızın, düşük faizli ve uzun vadeli
krediler açılabilir. Aynı zamanda, SSK ve vergi borçları, uygun koşullarla bir
ödeme planına bağlanabilir. (Mikrofon otomatik cihaz tarafından
kapatıldı) BAŞKAN - Sayın Dayanıklı, süreniz doldu;
toparlamanız için eksüre veriyorum. Buyurun. BAYRAM FIRAT DAYANIKLI (Devamla) -
Teşekkür ediyorum. Unutmamalıdır ki, başta KOBİ'ler olmak
üzere tüm işletmelerin öncelikli sorunu finansman, yani, kaynak sorunudur.
Kaynak maliyetleri düştüğü takdirde, dünya çapında, kârlı, verimli ve üretken
işletmelerimizin sayısı artacaktır. Eğer gençlerimize iş yaratmak istiyorsak,
mutlu ve sağlıklı bir toplum olmak istiyorsak, üretim ve ihracatın
desteklenmesi gerekir. Aksi takdirde, işsizlik, çaresizlik, mutsuzluk
kaçınılmaz olur. İcracı yetkililer, yeniden üretimi canlandıracak, ihracatımızı
artıracak, işsizliğin önüne geçecek bu ve benzer tedbirleri hiç zaman
kaybetmeden ele almalıdır. Bizler, parti ayrımı gözetmeksizin bu
çalışmalara destek olmak için elimizden geleni yapmalıyız. Saygılar sunuyorum. (Alkışlar) BAŞKAN - Sayın Dayanıklı'ya teşekkür
ediyorum. Değerli milletvekilleri, Başkanlığın Genel
Kurula diğer sunuşları vardır. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının
bir tezkeresi vardır; okutup oylarınıza sunacağım: B)
TEZKERELER VE ÖNERGELER 1. –
Türkiye Büyük Millet Meclisinde, Türkiye-Cezayir, Türkiye-Meksika,
Türkiye-Yemen Dostluk Grupları kurulmasına ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/671) Türkiye Büyük Millet
Meclisi Genel Kuruluna Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık
Divanının 28 Haziran 2000 tarih ve 58 sayılı Kararıyla, Türkiye ile aşağıda
belirtilen ülkeler arasında parlamentolararası dostluk gruplarının kurulması
uygun görülmüştür. Türkiye Büyük Millet Meclisinin Dış
İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkındaki 3620 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi
uyarınca, anılan dostluk gruplarının kurulması Genel Kurulun tasviplerine
sunulur. Ömer İzgi Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Türkiye-Cezayir Türkiye-Meksika Türkiye-Yemen BAŞKAN - Oylarınıza sunuyorum: Kabul
edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir. Gündemin "Seçim" kısmına
geçiyoruz. IV. – SEÇİMLER 1. –
Başkanlık Divanı Üyeliklerine seçim BAŞKAN - Bu kısmın 1 inci sırasında,
Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanvekillikleri, kâtip üyelikleri ve idare
amirliklerinin üye seçimleri yer almaktadır. Siyasî parti gruplarınca aday gösterme
işlemi tamamlanmıştır. Şimdi, aday gösterilen sayın üyelerin listesini okutup
oylarınıza sunacağım: Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanlık Divanı
Üyelikleri Aday Listesi
BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza
sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir. Değerli milletvekilleri, böylece Başkanlık
Divanı oluşmuş bulunmaktadır. Hayırlı ve uğurlu olması temennisiyle,
kendilerine, yapacakları çalışmalarda başarılar diliyorum. Gündemin "Seçim" kısmının 2 nci
sırasında, komisyonlara üye seçimi yer alıyor; ancak, siyasî parti gruplarınca
aday gösterme işlemi henüz tamamlanamadığından, bu seçimleri yapamıyoruz. Komisyonlara üye seçimini yapmak ve kanun
tasarı ve tekliflerini sırasıyla görüşmek için, 26 Ekim 2000 Perşembe günü saat
15.00'te toplanmak üzere birleşimi kapatıyorum. Kapanma
Saati: 15.32 BİRLEŞİM 7
NİN SONU |
|
 |