DÖNEM
: 21 CİLT : 41 YASAMA YILI : 3 T. B. M. M. TUTANAK DERGİSİ 5 inci Birleşim 19 . 10 . 2000 Perşembe İ
Ç İ N D E K İ L E R I. – GEÇEN TUTANAK ÖZETİ II. – GELEN KÂĞITLAR III. –
BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI A)
TEZKERELER VE ÖNERGELER 1. –
Avrupa Parlamentosu Başkanının vaki davetine, Türkiye Büyük Millet Meclisini
temsilen Mehmet Vecdi Gönül'ün katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin
Başkanlık tezkeresi (3/645) 2. –
"Parliaments Forum on EU Accession" konulu seminere, Dışişleri
Komisyonu Başkanı Kâmran İnan'ın katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin
Başkanlık tezkeresi (3/646) 3. –
Makedonya-Türkiye Parlamentolararası Dostluk Grubunun vaki davetine, siyasî
parti gruplarının isimlerini bildirmiş oldukları bir parlamento heyetinin
katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/647) 4. –
GLOBE Avrupa Sekretaryasının vaki
davetine, siyasî parti grup-larının isimlerini bildirmiş oldukları bir
parlamento heyetinin katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık
tezkeresi (3/648) 5. –
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Çevre Bölge Planlaması ve Mahallî İdareler
Komisyonu Başkanının vaki davetine, Çevre Komisyonu Başkanı Ediz Hun'un
katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık tez-keresi (3/649) 6. –
Habitat Global Parlamenterler Yönetim Kurulu Başkanı ve Mek-sika Cumhuriyeti
Senatosu Kırsal Gelişme ve İskân Komisyonu Başkanının vaki davetine, siyasî
parti gruplarının isimlerini bildirmiş oldukları bir parlamento heyetinin
katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/650) 7. –
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi Başkan-lığının vaki
davetine, siyasî parti gruplarının isimlerini bildirmiş oldukları bir
parlamento heyetinin katılmasının
kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/651) 8. –
Birleşmiş Milletler ve Parlamentolararası Birlik'in vaki davetine, Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanı Yıldırım Akbulut'un katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık
tezkeresi (3/652) 9. –
Bulgaristan Ulusal Meclisi Başkanının vaki davetine, Türkiye Büyük Millet
Meclisi Yıldırım Akbulut Başkanlığında bir parlamento heyetinin katılmasının
kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/653) 10. –
Tunceli Milletvekili Kamer Genç'in (6/738) esas numaralı sözlü sorusunu geri
aldığına ilişkin önergesi (4/217) 11. –
Adam öldürmek suçundan hükümlü Zekeriya Aydın hakkındaki dava dosyasının geri
verilmesine ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/654) 12. –
Birden fazla kimseyi taammüden öldürmek suçlarından hükümlü Ekrem Gökçe
hakkındaki dava dosyasının geri verilmesine ilişkin Başbakanlık tezkeresi
(3/655) 13. –
Ziraî Mücadele ve Ziraî Karantina Kanunu Tasarısı, 441 Sayılı Tarım ve
Köyişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
ile 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
Tasarısı ve 190 Sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin Tarım ve Köyişleri Bakanlığına Ait Bölümünde Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının iadesine ilişkin Başbakanlık tezkeresi
(3/656) 14. –
Tarım ve Köyişleri Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp'in Çek Cum-huriyetine yaptığı
resmi ziyarete, Sakarya Milletvekili Osman Fevzi Zih-nioğlu'nun katılmasının
uygun görülmüş olduğuna ilişkin Başbakanlık tez-keresi (3/657) 15. –
Sağlık Bakanı Osman Durmuş'un Meksika'ya yaptığı resmi ziyarete, Konya
Milletvekili Mustafa Sait Gönen'in katılmasının uygun görülmüş olduğuna ilişkin
Başbakanlık tezkeresi (3/658) 16. –
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan'ın İsviçre'ye yaptığı resmi
ziyarete, İstanbul Milletvekili Ali Emre Kocaoğlu'nun katılmasının uygun
görülmüş olduğuna ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/659) 17. –
Millî Savunma Bakanı Sabahattin Çakmakoğlu'nun Güney Kore'ye yaptığı resmi
ziyarete, İstanbul Milletvekili Nazif Okumuş'un katılmasının uygun görülmüş
olduğuna ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/660) 18. –
Devlet Bakanı Tunca Toskay'ın İsviçre'ye yaptığı resmi ziyarete, Trabzon
Milletvekili Orhan Bıçakçıoğlu'nun katılmasının uygun görülmüş olduğuna ilişkin
Başbakanlık tezkeresi (3/661) 19. –
Devlet Bakanı Rüştü Kâzım Yücelen'in Küba'ya yaptığı resmi ziyarete, Adana
Milletvekili Musa Öztürk, Edirne Milletvekili Evren Bulut ile Manisa
Milletvekili Ali Serdengeçti'nin katılmasının uygun görülmüş olduğuna ilişkin
Başbakanlık tezkeresi B) GENSORU,
GENEL GÖRÜŞME, MECLİS SORUŞTURMASI VE MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ 1. –
Erzurum Milletvekili Lütfü Esengün ve 19 arkadaşının, sözde Ermeni soykırımı
iddialarıyla ABD Temsilciler Meclisinde alınan karar ve Türkiye-ABD ve
Ermenistan ilişkileri konusunda genel görüşme açılmasına ilişkin önergesi (8/9) 2. –
Konya Milletvekili Teoman Rıza Güneri ve 36 arkadaşının, kamudaki taşıt alımı
ve kullanımına yönelik iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/143) 3. –
Konya Milletvekili Teoman Rıza Güneri ve 37 arkadaşının, kamudaki bina, konut
ve tesis harcamalarına yönelik iddiaların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/144) 4. –
Konya Milletvekili Teoman Rıza Güneri ve 36 arkadaşının, kamu harcamaları konusunda
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/145) 5. –
İstanbul Milletvekili Ahmet Güzel ve 24 arkadaşının, İstanbul'daki kaçak
yapılaşma ve derelerin ıslahı konusunda
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/146) 6. –
Çanakkale Milletvekili Sadık Kırbaş ve 23 arkadaşının, ekonomideki
kayıtdışılığın tüm boyutlarıyla araştırılarak gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/147) IV. –
ÖNERİLER A) DANIŞMA
KURULU ÖNERİLERİ 1. –
TBMM Başkanlık Divanının üye sayısı ile siyasî parti gruplarına ayrılacak görev
yerlerine ve komisyonların üye sayısı ile üyeliklerin siyasî parti gruplarına
dağılımına ilişkin Danışma Kurulu önerisi V. –
AÇIKLAMALAR VE SATAŞMALARA İLİŞKİN KONUŞMALAR 1. –
ANAP Grup Başkanvekili Zeki Çakan'ın, Tunceli Milletvekili Kamer Genç'in,
gruplarına sataşması nedeniyle konuşması I. – GEÇEN
TUTANAK ÖZETİ TBMM Genel Kurulu saat 15.00’te açıldı. Başkan seçimi için yapılan oylamaların
dördüncü turu sonucunda, Konya Milletvekili Ömer İzgi’nin 264 oyla, TBMM
Başkanlığına seçildiği açıklandı. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Ömer
İzgi, Başkan seçilmesi dolayısıyla bir teşekkür konuşması yaptı. 19 Ekim 2000 Perşembe günü saat 15.00’te
toplanmak üzere birleşime 17.17’de son verildi. Murat
Sökmenoğlu Geçici Başkan Tevhit Karakaya Cahit Savaş
Yazıcı Erzincan İstanbul Geçici Kâtip Üye Geçici Kâtip Üye II. – GELEN KÂĞITLAR No.:
11 19.10.2000 PERŞEMBE Yazılı Soru Önergeleri 1.- Karabük
Milletvekili Mustafa Eren'in, bir televizyon kanalında yayınlanan yarışma
prog-ramında yöneltilen soruya ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi
(7/2705) (Başkanlığa geliş ta-rihi: 18.10.2000) 2. - Bursa Milletvekili
Ertuğrul Yalçınbayır'ın, Emekli Sandığı Bursa
Çelik Palas Oteli Projesine ilişkin Maliye Bakanından yazılı soru önergesi (7/2706) (Başkanlığa
geliş tarihi: 18.10.2000) Genel Görüşme Önergesi 1.- Erzurum Milletvekili
Lütfü Esengün ve 19 arkadaşının, sözde Ermeni soykırımı iddialarıyla ilgili
olarak ABD Temsilciler Meclisinde alınan karar ve Türkiye-ABD ve Ermenistan
ilişkileri konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 102 ve 103 üncü maddeleri uyarınca
bir genel görüşme açılmasına ilişkin önergesi (8/9) (Başkanlığa geliş tarihi:
6.10.2000) Meclis Araştırması Önergeleri 1.- Konya Milletvekili Teoman Rıza Güneri ve 36 arkadaşının, kamudaki taşıt alımı ve kullanımına yönelik iddiaların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105
inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/143) ) (Başkanlığa geliş tarihi: 30.6.2000) 2.- Konya Milletvekili Teoman Rıza Güneri ve 37 arkadaşının, kamudaki bina, konut ve tesis harcamalarına yönelik iddiaların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105
inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/144 ) (Başkanlığa geliş tarihi: 30.6.2000) 3.- Konya Milletvekili Teoman Rıza Güneri ve 36 arkadaşının, kamu harcamaları konusunda
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/145) (Başkanlığa geliş
tarihi: 30.6.2000) 4.- İstanbul
Milletvekili Ahmet Güzel ve 24 arkadaşının, İstanbul'daki kaçak yapılaşma ve derelerin ıslahı konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105
inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/146) (Başkanlığa geliş tarihi: 4.7.2000) 5.- Çanakkale Milletvekili Sadık Kırbaş ve 23
arkadaşının, ekonomideki
kayıtdışılığın tüm boyutlarıyla araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/147) (Başkanlığa geliş tarihi: 4.7.2000) BİRİNCİ OTURUM Açılma Saati: 15.00 19 Ekim 2000 Perşembe BAŞKAN: Geçici Başkanvekili Mehmet Vecdi GÖNÜL KÂTİP ÜYELER: Geçici Kâtip Üye Vedat ÇINAROĞLU (Samsun), Geçici Kâtip Üye Şadan ŞİMŞEK (Edirne) BAŞKAN - Türkiye Büyük
Millet Meclisinin 5 inci Birleşimini açıyor, en iyi dileklerimi ve saygılarımı
sunuyorum. Toplantı yetersayısı
vardır; görüşmelere başlıyoruz. Sayın milletvekilleri,
Başkanlığın Genel Kurula sunuşları vardır. Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanlığının 9 adet tezkeresi vardır; okutup, bilgilerinize sunacağım: III. – BAŞKANLIĞIN GENEL
KURULA SUNUŞLARI A) TEZKERELER VE ÖNERGELER 1. – Avrupa Parlamentosu Başkanının vaki davetine, Türkiye
Büyük Millet Meclisini temsilen Mehmet Vecdi Gönül’ün katılmasının
kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/645) 12 Ekim 2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna Avrupa Parlamentosu
Başkanı Nicole Fontaine'nin vaki davetine icabetle 11-12 Temmuz 2000
tarihlerinde Belçika'da düzenlenen ve Avrupa Birliğinin mevcut ve müstakbel
üyelerinin millî parlamentoların da katıldığı toplantıya, Türkiye Büyük Millet
Meclisini temsilen Sayın Vecdi Gönül'ün katılması, TBMM'nin tatilde olması
nedeniyle, TBMM'nin Dış İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkında 3620 sayılı Kanunun
11 inci maddesi Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Vekili başkanlığında
siyasî parti grup temsilcileriyle yapılan toplantıda kararlaştırılmıştır. Söz konusu karar, aynı
madde hükümleri uyarınca, Genel Kurulun bilgisine sunulur. M.
Vecdi Gönül TBMM
Geçici Başkanı BAŞKAN- Bilgilerinize
sunulmuştur. Diğer tezkereyi
okutuyorum: 2. – “Parliaments Forum on EU Accession” konulu seminere,
Dışişleri Komisyonu Başkanı Kâmran İnan’ın katılmasının kararlaştırıldığına
ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/646) 13 Ekim 2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna 19-20 Ekim 2000
tarihlerinde Bonn'da yapılacak olan "Parliaments Forum on EU
Accession" konulu seminere Dışişleri Komisyonu Başkanı Kâmran İnan'ın
katılması hususunda, Türkiye Büyük Millet Meclisinin tatilde olması nedeniyle,
Türkiye Büyük Millet Meclisinin Dış İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkındaki 3620
sayılı Kanunun 11 inci maddesi uyarınca, TBMM Başkanının başkanlığında siyasî
parti grup temsilcileriyle yapılan toplantıda anılan davete icabet edilmesi
kararı alınmıştır. Karar ve Anavatan Partisi
Grup Başkanlığınca bildirilen Van Milletvekili Kâmran İnan'ın ismi, aynı madde
hükümleri uyarınca, Genel Kurulun bilgisine sunulur. M.Vecdi
Gönül TBMM
Geçici Başkanı BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Diğer tezkereyi
okutuyorum: 3. – Makedonya-Türkiye Parlamentolararası Dostluk Grubunun
vaki davetine, siyasî parti gruplarının isimlerini bildirmiş oldukları bir
parlamento heyetinin katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık
tezkeresi (3/647) 16 Ekim 2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna Makedonya-Türkiye
Parlamentolararası Dostluk Grubunun vaki davetine icabetle Türkiye Büyük Millet
Meclisinden bir Dostluk Grubu heyetinin 6-10 Ekim 2000 tarihleri arasında resmî
bir ziyarette bulunması hususunda, Türkiye Büyük Millet Meclisinin tatilde olması
nedeniyle, TBMM Dış İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkındaki 3620 sayılı Kanunun
11 inci maddesi uyarınca, TBMM Başkanının başkanlığında siyasî parti grup
temsilcileriyle yapılan toplantıda anılan davete icabet edilmesi kararı
alınmıştır. Karar ve heyeti
oluşturmak üzere siyasî parti gruplarının bildirmiş olduğu isimler, aynı madde
hükümleri uyarınca, Genel Kurulun bilgisine sunulur. M.Vecdi
Gönül TBMM
Geçici Başkanı Adı Soyadı Seçim İli Kemal Vatan (İzmir) Necati Yöndar (Bingöl) Abdülbaki Erdoğmuş (Diyarbakır) Hüseyin Kansu (İstanbul) Ali Serdengeçti (Manisa) BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Diğer tezkereyi
okutuyorum: 4. – GLOBE Avrupa Sekreteryasının vaki davetine, siyasî
parti gruplarının isimlerini bildirmiş oldukları bir parlamento heyetinin
katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/648) 16
Ekim 2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna GLOBE Avrupa
Sekreteryasının vaki davetine icabetle Türkiye Büyük Millet Meclisinden bir
Parlamento heyetinin 13 -15 Ekim 2000 tarihlerinde Belçika'nın Başkenti
Brüksel'de yapılacak olan GLOBE Avrupa Genel Kuruluna katılması hususunda,
Türkiye Büyük Millet Meclisinin tatilde olması nedeniyle, TBMM Dış
İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkındaki 3620 sayılı Kanunun 11 inci maddesi
uyarınca, TBMM Başkanının başkanlığında siyasî parti grup temsilcileriyle
yapılan toplantıda anılan davete icabet edilmesi kararı alınmıştır. Karar ve heyeti
oluşturmak üzere siyasî parti gruplarının bildirmiş olduğu isimler aynı madde
hükümleri uyarınca Genel Kurulun bilgisine sunulur. M.Vecdi
Gönül TBMM
Geçici Başkanı Adı Soyadı Seçim İli Sedat Çevik (Ankara) Oğuz Tezmen (Bursa) Erdoğan Toprak (İstanbul) Hasan Özyer (Muğla) Cevat Ayhan (Sakarya) BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Diğer tezkereyi
okutuyorum: 5. – Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Çevre Bölge
Planlaması ve Mahallî İdareler Komis-yonu Başkanının vaki davetine, Çevre
Komisyonu Başkanı Ediz Hun’un katılmasının kararlaştı-rıldığına ilişkin
Başkanlık tezkeresi (3/649) 16
Ekim 2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna Avrupa Konseyi
Parlamenter Meclisi Çevre, Bölge Planlaması ve Mahallî İdareler Komisyonu
Başkanı Cevdet Akçalı'nın vaki davetine icabetle İstanbul Milletvekili Çevre
Komisyonu Başkanı Ediz Hun'un 19-21 2000 Ekim tarihlerinde Bulgaristan'ın Varna
Şehrinde yapılacak olan Akdeniz ve Karadeniz Tabanları 6 ncı Konferansına
katılması hususunda, Türkiye Büyük Millet Meclisinin tatilde olması nedeniyle,
TBMM Dış İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkındaki 3620 sayılı Kanunun 11 inci
maddesi uyarınca, TBMM Başkanının başkanlığında siyasî parti grup
başkanvekilleriyle yapılan toplantıda anılan davete icabet edilmesi kararı
alınmıştır. Karar, aynı madde
hükümleri uyarınca Genel Kurulun bilgisine sunulur. M.Vecdi
Gönül TBMM
Geçici Başkanı BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Diğer tezkereyi
okutuyorum: 6. – Habitat Global Parlamenterler Yönetim Kurulu Başkanı ve
Meksika Cumhuriyeti Senatosu Kırsal Gelişme ve İskân Komisyonu Başkanının vaki
davetine, siyasî parti gruplarının isimlerini bildirmiş oldukları bir
parlamento heyetinin katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık
tez-keresi (3/650) 6 Ekim 2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna Habitat Global
Parlamenterler Yönetim Kurulu Başkanı ve Meksika Cumhuriyeti Senatosu Kırsal
Gelişme ve İskân Komisyonu Başkanı Oscar Lopez Velarda Vega'nın vaki davetine
icabetle Türkiye Büyük Millet Meclisinden bir Parlamento heyetinin 25-28 Temmuz
2000 tarihlerinde Filipinler'in başkenti Manila'da düzenlenecek Üçüncü Habitat
Global Parlamenterler Forumuna katılması hususunda, Türkiye Büyük Millet
Meclisinin tatilde olması nedeniyle, TBMM Dış İliş-kilerinin Düzenlenmesi
Hakkındaki 3620 sayılı Kanunun 11 inci maddesi uyarınca, TBMM Başkanının
başkanlığında siyasî parti grup temsilcileriyle yapılan toplantıda anılan
davete icabet edilmesi kararı alınmıştır. Karar ve heyeti
oluşturmak üzere siyasî parti gruplarının bildirmiş olduğu isimler, aynı madde
hükümleri uyarınca, Genel Kurulun bilgisine sunulur. M.
Vecdi Gönül TBMM
Geçici Başkanı Adı Soyadı Seçim İli Ediz Hun (İstanbul) Turhan Güven (İçel) Sedat Çevik (Ankara) Esvet Özdoğu (Ankara) Fethullah Erbaş (Van) BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. 7 nci tezkereyi
okutuyorum: 7. – Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi
Başkanlığının vaki davetine, siyasî parti gruplarının isimlerini bildirmiş
oldukları bir parlamento heyetinin katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin
Başkanlık tezkeresi (3/651) 16
Ekim 2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi Başkanlığının vaki davetine icabetle, Türkiye
Büyük Millet Meclisinden bir Parlamento heyetinin 15-23 Temmuz 2000 tarihleri
arasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin 16 ncı Kuruluş Yıldönümü
Kutlamalarına katılması hususunda, Türkiye Büyük Millet Meclisinin tatilde
olması nedeniyle, TBMM Dış İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkındaki 3620 sayılı
Kanunun 11 inci maddesi uyarınca, TBMM Başkanının başkanlığında siyasî parti
grup temsilcileriyle yapılan toplantıda anılan davete icabet edilmesi kararı
alınmıştır. Karar ve heyeti
oluşturmak üzere siyasî parti gruplarının bildirmiş olduğu isimler, aynı madde
hükümleri uyarınca, Genel Kurulun bilgisine sunulur. M.
Vecdi Gönül TBMM
Geçici Başkanı Adı Soyadı Seçim İli Ali Ilıksoy (Gaziantep) Cahit Tekelioğlu (İçel) Ahmet Derin (Kütahya) Turhan Güven (İçel) BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. 8 inci tezkereyi
okutuyorum: 8. – Birleşmiş Milletler ve Parlamentolararası Birlik’in
vaki davetine, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Yıldırım Akbulut’un
katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık Tezkeresi (3/652) 16
Ekim 2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna Birleşmiş Milletler ve
Parlamentolararası Birlik'in vaki davetine icabetle 30 Ağustos-1 Eylül 2000
tarihleri arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin New York kentinde yapılan
Ulusal Parlamento Başkanları Konferansına, Türkiye Büyük Millet Meclisini temsilen,
TBMM Başkanı Yıldırım Akbulut davet edilmiştir. TBMM'nin tatilde olması
nedeniyle, TBMM Dış İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkındaki 3620 sayılı Kanunun
11 inci Maddesi uyarınca TBMM Başkanının başkanlığında siyasî parti grup
temsilcileriyle yapılan toplantıda anılan davete icabet edilmesi kararı alınmıştır. Söz konusu karar aynı
madde hükümleri uyarınca, Genel Kurulun bilgisine sunulur. M.Vecdi
Gönül TBMM
Geçici Başkanı BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Sonuncu tezkereyi
okutuyorum: 9. – Bulgaristan Ulusal Meclisi Başkanının vaki davetine,
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Yıldırım Akbulut Başkanlığında bir
parlamento heyetinin katılmasının kararlaştırıldığına ilişkin Başkanlık
tezkeresi (3/653) 12
Ekim 2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna Bulgaristan Ulusal
Meclisi Başkanı Yordan Sokolov'un vaki davetine icabetle Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanı Yıldırım Akbulut ve beraberindeki Parlamento heyetinin 17-20
Eylül 2000 tarihlerinde Bulgaristan'a resmî bir ziyarette bulunması, Türkiye
Büyük Millet Meclisinin tatilde olması nedeniyle, TBMM'nin Dış İlişkilerinin
Düzenlenmesi Hakkındaki 3620 sayılı Kanunun 11 inci maddesi uyarınca, TBMM
Başkanının başkanlığında siyasî parti grup temsilcileriyle yapılan toplantıda
kararlaştırılmıştır. Karar ve heyeti
oluşturmak üzere siyasî parti gruplarının bildirmiş olduğu isimler, aynı madde
hükümleri uyarınca, Genel Kurulun bilgisine sunulur. M.Vecdi
Gönül TBMM
Geçici Başkanı Adı Soyadı Seçim İli Mehmet Gözlükaya (Denizli) Evren Bulut (Edirne) Süleyman Yağız (İstanbul) Ali Serdengeçti (Manisa) Sabahattin Yıldız (Muş) BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Sayın milletvekilleri,
bir genel görüşme önergesi vardır, okutuyorum... KAMER GENÇ (Tunceli) -
Sayın Başkan, bu sunuşlarla ilgili bir düşüncemi söyleyebilir miyim? BAŞKAN - Sunuşlarla mı
ilgili?.. KAMER GENÇ (Tunceli) - Bu
9 sunuşla ilgili. BAŞKAN - Buyurun Sayın
Genç. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Sayın Başkan, evvela, sizin bugün Başkanlık kürsüsüne çıkmanızın nedenini
anlayamadım. Bir defa, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Başkanını... BAŞKAN - Söz aldığınız
konuda konuşun lütfen. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Hayır... Tamam; ama, önce... BAŞKAN - Hayır... Bu konuda söz alsaydınız, bu konuda
da söz verecektim. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Hayır, onu da konuşacağım da... Peki, o zaman iki cümle onunla ilgili
söyleyeyim... BAŞKAN - Peki, bu konuda
da söz verdim. Buyurun, konuşun. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Peki efendim. Şimdi, bir defa, Türkiye
Büyük Millet Meclisi, Başkanını seçmiştir; Başkan seçilince, sizlerin göreviniz
sona ermiştir. Ben, sizin Başkanlık kürsüsüne çıkmanızdan rahatsız değilim.
Özür dile-rim, bu sizin göreviniz; ama, her şey usulüne göre yapılırsa, daha
iyi olur. Oraya "Türkiye Büyük Millet Meclisi Geçici Başkanı" diye
bir ibare koyuyorsunuz; böyle bir ibare yok. Sayın Başkanın bugün bu kürsüye
çıkması lazımdı; ama, Cumhurbaşkanımız seyahatte olduğu için, ona vekâlet
ettiği için buraya gelmiyor, gelemiyor. Şimdi, Sayın Cumhurbaşkanının, bu fiilî
durumu düşünerek, bence, böyle bir olayın olacağını da hesaba katarak, yurtdışı
seyahatine çıkmaması lazımdı. Yoksa, Anayasada bu iş halledilmemiştir. Yani,
bir çıkmazın içindeyiz Meclis olarak. (MHP sıralarından gürültüler) Bir dakika efendim... Bir
dakika... BAŞKAN - Efendim,
dinliyoruz; buyurun. KAMER GENÇ (Tunceli) -
İkinci konuya geliyorum. Şimdi efendim, Türkiye
Büyük Millet Meclisinin Dış ilişkilerinin Düzenlenmesine İlişkin Kanuna göre,
Türkiye Büyük Millet Meclisinin bir heyetinin yurtdışına gidebilmesi için, önce
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna geliniyor, Türkiye Büyük Millet
Meclisinden izin alınıyor; o izin alındıktan sonra, heyetler ilgili gruplardan
seçiliyor ve burada da bilgiye sunuluyor. Şimdi, bu izin alınmadan, heyetler
yurtdışına gitmişler, seyahat etmişlerdir. Bana göre, bunların harcırahları
kanunsuz oluyor. Böyle bir yetkiyle de olmaması lazım. Eğer bunlar düşünülüyorsa, Anayasada, İçtüzükte ve
Kanunda bir değişiklik yapalım; böyle kanunsuzlukları, burada Türkiye Büyük
Millet Meclisi huzurunda sunmayalım. Kanuna, Anayasaya aykırı olan bu durumlar
gerçekten beni rahatsız ediyor. Sizin Başkanlığınıza
itiraz ettiğim için de özür dilerim. BAŞKAN - Estağfurullah. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Bu, tamamen kendi düşüncemdir. Onu belirtmek istedim. Saygılar sunarım efendim. BAŞKAN - Teşekkür ederim;
saygılar efendim. Şimdi, önce şunu arz
edeyim: 9 tane tezkere okuduk, 9 tezkerede de bu işin gerekçesi yazılıydı.
Herhalde, sayın başkanımız onu kaçırmışlar; tatilde olduğu süre içerisinde... Benim burada bulunmamın
sebebi de, Tüzüğün 12 nci maddesidir efendim. Arz ederim. (MHP sıralarından
alkışlar) Devam ediyoruz; yalnız,
bir maruzatım olacak. Sunuşlarımız fazla; Sayın Divan Kâtibimizin bu sunuşları,
yerinde, oturarak okuması hususunu
oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir,
teşekkür ediyorum. Okutuyorum: B) GENSORU, GENEL GÖRÜŞME, MECLİS SORUŞTURMASI VE MECLİS
ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ 1. – Erzurum Milletvekili Lütfü Esengün ve 19 arkadaşının,
sözde Ermeni soykırımı iddialarıyla ABD Temsilciler Meclisinde alınan karar ve
Türkiye-ABD ve Ermenistan ilişkileri konusunda genel görüşme açılmasına ilişkin
önergesi (8/9) Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Türkiye-ABD ve Ermenistan
ilişkileri ve ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesinde kabul edilen
yasa tasarısıyla meydana gelen durum ve alınması gereken önlemlerin TBMM Genel
Kurulunda bir genel görüşme yapılarak ele alınmasını Anayasanın 98 ve İçtüzüğün
101 inci maddeleri gereğince arz ve talep ederiz. Lütfü
Esengün Erzurum ve
19 arkadaşı Gerekçe: Milletimiz, ABD
Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesinde kabul edilen yasa tasarısıyla
ilgili gelişmeleri endişe ve üzüntüyle izlemektedir. Başkanlık seçimi
öncesinde, politik hesaplarla, tarihî gerçeklerin saptırılması ve buna, ABD
Temsilciler Meclisinin alet edilmesi fevkalade yanlış gelişmelerdir. Ermeni iddialarını içeren
yasa tasarı her türlü dayanaktan yoksundur, haksızdır ve gerçekdışıdır. Bu
tasarının kabulü, hem Türk-ABD ilişkilerini zedeleyecek hem de Kafkaslarda
barışı sağlama girişimlerini sekteye uğratacaktır. Böyle bir kararın arkasına sığınan
Ermeniler, bundan böyle, toprak işgallerinde ve komşu ülkeler üzerindeki toprak
iddialarında kendilerini daha da güçlü zannedecekler, ancak, sonuçta hüsrana
uğrayacaklardır. Bu karar tasarısı, barışa ve huzura değil, çözümsüzlüğe ve
anlaşmazlığa hizmet edecektir. TBMM, 1 Ekim 2000 tarihli
ilk birleşiminde, ortak bir bildiriyle, ABD Temsilciler Meclisini aklıselime
davet etmiş, ancak, tasarı Dış İlişkiler Komitesinde kabul görmüştür. Şimdi,
yapılması gereken, TBMM'nin, yayınlanan bildiriye uygun şekilde konuyu ele
alması, bu iddiaların gerçeğe aykırı olduğunu ortaya koyması ve iddia sahipleri
ile ABD Temsilciler Meclisi Komitesine gereken cevabı vermesidir. Ayrıca, bugüne nasıl
gelindiği, tasarının kabulünde nelerin etkin olduğu, hükümetin ve
dışişlerimizin bu konudaki ihmal ve hatalarının tespiti için TBMM'de genel
görüşme yapılması zarureti vardır. Önemle üzerinde durulması
gereken bir başka konu, bundan böyle ne yapılacağı ve ne gibi tedbirler
alınacağıdır. Böyle millî bir meselede TBMM'nin öngördüğü tedbirlerin ne
olduğunu bilmek fevkalade önemlidir. Dışişlerinin yetersiz kaldığı noktada,
Meclisin inisiyatifi ele alması şarttır ve ABD ve Ermenistan'a karşı hangi
tedbirlerin alınması, hangi müeyyidelerin uygulanmasının gerektiği TBMM
tarafından tespit edilmelidir. Bütün bunları temin için,
Anayasanın 98 inci ve İçtüzüğün 101 inci maddeleri gereğince bir genel görüşme
açılması zaruretine inanıyoruz. 1- Lütfü Esengün (Erzurum) 2- Sacit Günbey (Diyarbakır) 3- Teoman Rıza Güneri (Konya) 4- Bahri Zengin (İstanbul) 5- Mehmet Bekaroğlu (Rize) 6- Veysel Candan (Konya) 7- Abdüllatif Şener (Sıvas) 8- Mehmet Özyol (Adıyaman) 9- Mahmut Göksu (Adıyaman) 10- Ali Gören (Adana) 11- Sait Açba (Afyon) 12- Avni Doğan (Kahramanmaraş) 13- Mehmet Batuk (Kocaeli) 14- Akif Gülle (Amasya) 15- Ahmet Demircan (Samsun) 16- Rıza Ulucak (Ankara) 17- Musa Uzunkaya (Samsun) 18- Ramazan Toprak (Aksaray) 19- Remzi Çetin (Konya) 20- Eyyüp Sanay (Ankara) BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Önerge gündemdeki yerini
alacak ve genel görüşme açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme sırası
geldiğinde yapılacaktır. Beş adet Meclis
araştırması önergesi vardır; sırasıyla okutuyorum: 2. – Konya Milletvekili Teoman Rıza Güneri ve 36
arkadaşının, kamudaki taşıt alımı ve kullanımına yönelik iddiaların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Melcis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/143) Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Uygulanan tasarruf
tedbirlerine rağmen kamudaki taşıt alımı ve kullanımında savurganlık ve
keyfilik yapıldığına dair iddiaların araştırılması, şu an izlenen politikanın
tüm boyutlarıyla ortaya konması ve alınabilecek tedbirler ile hal çarelerinin
tespiti için Anayasanın 98 inci TBMM İçtüzüğünün 104 ve 105 inci maddeleri
gereğince Meclis araştırması açılmasını arz ederiz. 1- Teoman Rıza Güneri (Konya) 2- İsmail Özgün (Balıkesir) 3- Veysel Candan (Konya) 4- Maliki Ejder Arvas (Van) 5- Osman Aslan (Diyarbakır) 6- Sabahattin Yıldız (Muş) 7- Faruk Çelik (Bursa) 8- Ahmet Sünnetçioğlu (Bursa) 9- Mukadder Başeğmez (İstanbul) 10- Hüseyin Karagöz (Çankırı) 11- Temel Karamollaoğlu (Sıvas) 12-M. Zeki Çelik (Ankara) 13- Ahmet Karavar (Şanlıurfa) 14- Cemil Çiçek (Ankara) 15- Remzi Çetin (Konya) 16- Turhan Alçelik (Giresun) 17- Aslan Polat (Erzurum) 18- Ali Sezal (Kahramanmaraş) 19- Şükrü Ünal (Osmaniye) 20- Yahya Akman (Şanlıurfa) 21- Fethullah Erbaş (Van) 22- Latif Öztek (Elazığ) 23- Bahri Zengin (İstanbul) 24- Suat Pamukçu (Bayburt) 25- Özkan Öksüz (Konya) 26- Ahmet Cemil Tunç (Elazığ) 27- Mehmet Elkatmış (Nevşehir) 28- Yasin Hatiboğlu (Çorum) 29- Süleyman Arif Emre (İstanbul) 30- Mehmet Çiçek (Yozgat) 31- Akif Gülle (Amasya) 32- Mehmet Özyol (Adıyaman) 33- Hüseyin Arı (Konya) 34- Mustafa Geçer (Hatay) 35- Ayşe Nazlı Ilıcak (İstanbul) 36- Ömer Vehbi Hatipoğlu (Diyarbakır) 37- Eyüp Fatsa (Ordu) Gerekçe: Toplanan vergilerin
çarçur edildiği, devlette verimsiz, plansız ve savurgan bir anlayışın hâkim olduğu, bunun da ekonomiyi
olumsuz etkilediği sıkça dile getirilmektedir. Devlet İstatistik
Enstitüsü verilerine göre, özel sektörün nihaî tüketim harcamaları 1999 yılında
sabit fiyatlarla bir önceki yıla oranla yüzde 3,1 azalırken, kamu sektörünün
harcamaları yüzde 6,5 oranında artış
göstermiştir. Yani, "devletin küçültülmesi" söylemine rağmen,
kamu harcamalarında durmadan artış söz konusudur. Kamudaki araç
savurganlığı ve keyfî kullanım ile araç harcamalarının durmadan artması,
kafalardaki "müsrif ve savurgan devlet" imajının pekişmesine yol
açmaktadır. 1996'da, konsolide
bütçeye dahil daire ve idarelerin toplam taşıt sayıları 81 070 iken, bu rakam
1998'de 86 338'e, 1999'da 86 987'ye ve 2000'de 87 130'a yükselmiştir. Buna
KİT'leri ve belediyeleri de eklediğimizde, taşıt sayısının 125 000'i aştığı görülecektir. Tüm bu araçların
devlete getirdiği harcama yükü de cabasıdır. Hakları olmadığı halde
birçok üstdüzey kamu görevlisine makam aracı tahsis edildiği, birçok resmî
aracın özel işlerde kullanıldığı, hatta birçok eski bakan ve emekli bürokratın,
can güvenliği bahanesiyle otomobil ve koruma tahsis ettirdikleri iddiaları mevcuttur.
Ayrıca, mesela, makama
tahsis edilen bir araç, makam sahibini bir gün içerisinde 20 kilometrelik
mesafede taşırken, makam sahibine ulaşması, aracın yerine götürülmesi ve sair
sebeplerden dolayı 100 kilometreden fazla mesafe kat etmekte, bunun akaryakıt, lastik,
yağ, bakım, yıpranma gibi giderleri göz önüne alındığında, anormal bir israf
ortaya çıkmaktadır. Nüfusu Türkiye'den 2 kat,
millî geliri de 20 kat fazla olan Japonya'da 10 000, millî geliri 7-8 kat fazla
olan İngiltere'de 12 000, Almanya'da 11 000 ve Fransa'da 9 000 kamu taşıtı
bulunuyor. Bu noktada, ister istemez, "biz bu ülkelerden daha mı zenginiz
ki, birçoğu kimin altında belli olmayan 100 000'in üzerinde kamu taşıtına
sahibiz" sorusu sorulmaktadır. Yani, Türkiye devletindeki araç sayısı
bakımından, dünyanın en müsrif ülkelerinden biri haline gelmiştir. Bu çarpık
gidişten hükümet de mustariptir ve bu gidişi durdurma maksadıyla genelgeler
yayımlanmasına rağmen, bunların hayata geçip geçmeyeceği noktasında endişeler
mevcuttur. Deprem felaketinin
yaşandığı, bütçeyi denkleştirebilmek için yapılan sürekli zamlarla beraber,
yeni vergilerin yürürlüğe konulduğu, vatandaştan fedakârlık beklendiği bir
ortamda, devletteki bu araç savurganlığı ve keyfî kullanım, vatandaşa "bu
ne perhiz bu ne lahana turşusu" dedirtmektedir. Dolayısıyla devletin bu
savurganlığına ne zaman son vereceği, bu saltanatı önleyici tedbirleri almayı
engelleyen sebeplerin ne olduğu ve "bu araç kullanımı bir ihtiyaçtan mı,
yoksa araçperest anlayıştan mı doğuyor" şeklinde sorular sorulmaktadır. Bu bakımdan, vatandaştan
vergi olarak toplanan paraların israf edilmeden, doğru yerlerde harcandığı bir
sistemin oluşturulması gerekiyor. Böyle bir sistemin kurulması, bütçeye olumlu
katkılar sağlamasının yanı sıra, hem halkta oluşmuş "savurgan devlet"
imajının ortadan kalkmasını sağla-yacak hem de sık sık gündeme gelen
"taşıt saltanatı" tenkitlerine son verecektir. Resmî araçlarda ne
şekilde savurganlıklar sergilendiğinin ve keyfî harcamalarda bulunulduğunun,
bunların önlenmesi için ne gibi düzenlemelere gidilmesi gerektiğinin, noktada
devlet organizasyonunun
verimlileştirilmesi ve harcamaların rasyonelleştirilmesinin ne şekilde
olacağıyla ilgili olarak bir Meclis araştırması komisyonunun kurulması, ülkemiz
için ehemmiyet arz etmektedir. Böyle bir komisyonun kurulması, hükümetin
uygulamaya koyduğu tasarruf politikalarına da katkı sağlayacak ve etkinlik
kazandıracaktır. BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Önerge gündemdeki yerini
alacak; meclis araştırması açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme sırası
geldiğinde yapılacaktır. Diğer önergeyi
okutuyorum: 3. – Konya Milletvekili Teoman Rıza Güneri ve 37
arkadaşının, kamudaki bina, konut ve tesis harcamalarına yönelik iddiaların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/144) Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Uygulanan tüm tasarruf
tedbirlerine rağmen, kamudaki bina, konut ve tesis harcamalarındaki savurganlık
ve keyfîlik yapıldığına dair iddiaların araştırılması, bu husustaki uygulanan
politikanın tüm boyutlarıyla ortaya konması ve alınabilecek tedbirler ile hal
çarelerinin tespiti için Anayasanın 98 inci, TBMM İçtüzüğünün 104 ve 105 inci
maddeleri gereğince Meclis araştırması açılmasını arz ederiz. 1. Teoman Rıza Güneri (Konya) 2. İsmail Özgün (Balıkesir) 3. Veysel Candan (Konya) 4. Maliki Ejder Arvas (Van) 5. Osman Aslan (Diyarbakır) 6. Sabahattin Yıldız (Muş) 7. Ahmet Sünnetçioğlu (Bursa) 8. Faruk Çelik (Bursa) 9. Mukadder Başeğmez (İstanbul) 10. Osman Pepe (Kocaeli) 11. Hüseyin Karagöz (Çankırı) 12. M.Zeki Çelik (Ankara) 13. Temel
Karamollaoğlu (Sıvas) 14. Ahmet Karavar (Şanlıurfa) 15. Cemil Çiçek (Ankara) 16. Remzi Çetin (Konya) 17. Turhan Alçelik (Giresun) 18. Aslan Polat (Erzurum) 19. Ali Sezal (Kahramanmaraş) 20. Şükrü Ünal (Osmaniye) 21. Yahya Akman (Şanlıurfa) 22. Fethullah Erbaş (Van) 23. Latif Öztek (Elazığ) 24. Ayşe Nazlı Ilıcak (İstanbul) 25. Bahri Zengin (İstanbul) 26. Suat Pamukçu (Bayburt) 27. Özkan Öksüz (Konya) 28. Ahmet Cemil Tunç (Elazığ) 29. Mehmet Elkatmış (Nevşehir) 30. Yasin Hatiboğlu (Çorum) 31. Süleyman Arif Emre (İstanbul) 32. Mehmet Çiçek (Yozgat) 33. Akif Gülle (Amasya) 34. Mehmet Özyol (Adıyaman) 35. Hüseyin Arı (Konya) 36. Mustafa Geçer (Hatay) 37. Ömer Vehbi Hatipoğlu (Diyarbakır) 38. Eyüp Fatsa (Ordu)
Gerekçe: Vatandaşın kemer sıkmaya
zorlandığı bir ortamda, hükümetin aynı hassasiyeti kendi harcamalarında da
göstermesi istenmektedir. Hantal yapısıyla harcamalarındaki keyfîlik ve
ölçüsüzlüğünden dolayı, devlete karşı olumsuz imajlar oluşmuştur. DİE verilerine göre özel
sektörün nihaî tüketim harcamaları 1999 yılında sabit fiyatlarla bir önceki
yıla oranla yüzde 3,1 azalırken, kamu harcamaları yüzde 6,5 oranında artış
göstermiştir. Yani "devletin küçültülmesi" söylemine rağmen, kamu harcamaları
durmadan artmaktadır. Bu husustaki kanaatler,
devletin kendi kurumlarının genişleme kapasitesi hakkında bilgi ve deney sahibi
olmadığı ve imkânlarını da gelişigüzel yaptığı yönündedir. Tüm bu gerçekler
ortadayken, lojmanlar, sosyal tesisleri ile kamu bina yapımı ve kullanımındaki
savurganlık ve keyfî uygulamalar sürmektedir. Devlette binalara göz
koyma ve yeni görkemli binalar yaptırma işinin artık gelenekselleştiği, bu
hususta gücün konuştuğuna dair iddialar vardır. Ekonomimiz darboğaz
içerisindeyken birçok kamu kurumu, devasa, şaşaalı binalar yapmaya
gitmektedirler. Mesela Ankara'da, Akay kavşağından başlayarak Ümitköy'de son
bulan güzergâha, üzerindeki kamu binalarının haşmeti ve yoğunluğu sebebiyle,
Ankaralılar tarafından "Flamingo Yolu" denmektedir. Ayrıca, sadece
Ankara'da 17 ayrı binada hizmet sürdüren Başbakanlık, belki de dünyanın en
büyük başbakanlığı durumundadır. 2000 yılı bütçesine göre,
konsolide bütçeye dahil 234 784 lojman bulunmaktadır. Yani, 2 milyondan fazla
olan memurların az bir bölümü, bu lojman imkânından faydalanmaktadır. Ayrıca,
birçok lojman da esas maksadı dışına çıkmış, villa türü lüks konut yapımına
dönüşmüştür. Lojmanlar ve sosyal
konutlar, bazı noktalarda bir gerekliliktir. Bu hususta şikâyete sebep olan,
sayılarının fazla olması ve her geçen yıl artması, devlete yük getirmesi ile
uygulamada keyfîliklere, eşitsizliklere yol açmasıdır. Dar bir kesime tahsis
edilen lojmanlar ve sosyal konutlar, âdeta toplumdan kopuk ve ayrıcalıklı
olarak yaşanan mekânlar haline gelmişlerdir. Ayrıca, kamu konutlarının kamuya
maliyeti, bu haliyle yararından 2 kat daha fazladır. Türkiye bu haliyle
dünyada en fazla menkul ve gayrimenkul mülkiyetine sahip devlet görünümündedir.
Yenilenen, yeniden yapılan, kiralanan, bazıları lüks, bazıları devasa
büyüklükteki binaların, bürokratların keyfi için yapıldığı yönünde iddialar da
mevcuttur. Devletin bu hantal yapısından kurtarılması, dinamik ve verimli
işleyen bir yapıya kavuşmasına, mevcut durumdan beslenen devletin içindeki ve
dışındaki bazı odakların engel olduğuna dair iddialar yaygınlık kazanmıştır. ÖİB'ye yeni bina
arandığına ilişkin haberlerin gündemde olduğu bir dönemde, özelleştirilen ya da
özelleştirme programında olan kurumların binalarının ne şekilde kullanıldığı ve
bunların değerlendirilip değerlendirilmediği de merak konusudur. Hükümetlerin
"tasarruf tedbiri" adı altında birçok karar almasına rağmen, bu kamu
bina ve konutları harcamaları durmadan artmaktadır. Bu haliyle Türkiye'nin
görüntüsü, eski komünist ülkelerini andırmaktadır. Bu sebeple, bina
kullanımındaki savurganlığın ve başıboşluğun önüne mutlaka geçilmelidir. Hangi
kurum için, ne niteliklere, hangi miktarlarda bina ve konut ihtiyacı gerektiği
belirlenmelidir; çünkü, ekonomik istikrar, bu harcamaları sağlıklı bir yapıya
kavuşturmaktan geçmektedir. Kamu binaları ve
konutlarındaki savurganlığın, plansızlığın ve keyfî harcamaların tüm
boyutlarıyla ortaya konması; bu hususta alınacak tedbirler ve getirilecek
çözümlerin belirlenmesi ile devlet organizasyonunun verimlileştirilmesi ve
harcamaların rasyonelleştirilmesinin araştırılmasına ilişkin bir TBMM araştırma
komisyonu kurulması, hükümetlerin bu husustaki uygulamalarına katkı sağlamakla
beraber, ülkemiz için aciliyet arz eden bir durumdur. BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Önerge gündemdeki yerini
alacak ve Meclis araştırması açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme sırası
geldiğinde yapılacaktır. Diğer önergeyi
okutuyorum: 4. – Konya Milletvekili Teoman Rıza Güneri ve 36
arkadaşının, kamu harcamaları konusunda Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/145) Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Tasarruf tedbirlerine ve
"devleti küçülteceğiz" söylemlerine rağmen, kamu harcamalarında sergilenen
savurganlık ve keyfîliğin araştırılıp tüm
boyutlarıyla ortaya konması ve alınabilecek tedbirler ile hal
çarelerinin tespiti için, Anayasanın 98 inci, Türkiye Büyük Millet Meclisi
İçtüzüğünün 104 ve 105 inci maddeleri
gereğince Meclis araştırması açılmasını arz ederiz. 1- Teoman Rıza Güneri (Konya) 2- İsmail Özgün (Balıkesir) 3- Veysel Candan (Konya) 4- Maliki Ejder Arvas (Van) 5- Osman Aslan (Diyarbakır) 6- Sabahattin Yıldız (Muş) 7- Faruk Çelik (Bursa) 8- Ahmet Sünnetçioğlu (Bursa) 9- Mukadder Başeğmez (İstanbul) 10- Osman Pepe (Kocaeli) 11- Hüseyin Karagöz (Çankırı) 12- Temel Karamollaoğlu (Sıvas) 13- M. Zeki Çelik (Ankara) 14- Ahmet Karavar (Şanlıurfa) 15- Cemil Çiçek (Ankara) 16- Remzi Çetin (Konya) 17- Turhan Alçelik (Giresun) 18- Aslan Polat (Erzurum) 19- Ali Sezal (Kahramanmaraş) 20- Şükrü Ünal (Osmaniye) 21- Yahya Akman (Şanlıurfa) 22- Fethullah Erbaş (Van) 23- Latif Öztek (Elazığ) 24- Bahri Zengin (İstanbul) 25- Özkan Öksüz (Konya) 26- Ahmet Cemil Tunç (Elazığ) 27- Mehmet Elkatmış (Nevşehir) 28- Yasin Hatiboğlu (Çorum) 29- Süleyman Arif Emre (İstanbul) 30- Mehmet Çiçek (Yozgat) 31- Akif Gülle (Amasya) 32- Mehmet Özyol (Adıyaman) 33- Hüseyin Arı (Konya) 34- Mustafa Geçer (Hatay) 35- Ayşe Nazlı Ilıcak (İstanbul) 36- Ömer Vehbi Hatipoğlu (Diyarbakır) 37- Eyüp Fatsa (Ordu) Gerekçe: Kamuda yapılan
harcamalarda müsrifçe davranıldığı, toplanan vergilerin çarçur edildiği,
verimsizliğin bir kangren gibi kamunun
bünyesinde yayıldığı sıkça gündeme gelmektedir. Bütçeyi de faiz ödemeleriyle
beraber âdeta bir kalbura çeviren bu savurganlığın ve israfın acilen önlenmesi yönündeki kanaatler her geçen gün
pekişmektedir. Toplumun fedakârlığa
zorlandığı ve birçok genelgelerle tasarruf yapılmasının öngörüldüğü bir
ortamda, hükümetin aynı hassasiyeti kendi harcamalarında göstermediği,
harcama rakamlarına bakıldığında
kendini göstermektedir. 2000 yılı bütçesinde 34 bakanlık ve onlara bağlı
kuruluşları ile sair kalemlerin 1 yılda
yapacakları harcamanın tutarı 75 katrilyon olarak hesaplanmıştır. 1 yıllık millî gelirin 124 katril-yon olduğu
düşünülürse, harcamaların, millî
gelirin yüzde 60'ı olduğu görülecektir ve bu da her yıl artmaktadır. 1993
yılında yüzde 24 olan bu pay, 2000 yılında yüzde 60'a çıkmıştır. DİE verilerine göre özel
sektörün nihaî tüketim harcamaları 1999 yılında sabit fiyatlarla bir önceki
yıla oranla yüzde 3,1 azalırken, kamu sektörünün harcamaları yüzde 6,5 oranında
artış göstermiştir. Türkiye, devlette çalışan
personel, kamuya ait lojmanlar, binalar, sosyal tesisler, resmî taşıtlar,
telefonlar, kırtasiye giderleri açısından zengin bir ülke görünümündedir.
Devlette 23 kişiye 1 araç, 12 görevliye 1 telefon, 9 kamu görevlisine de 1 adet
lojman düşmektedir. Her geçen yıl artış
gösteren sosyal konutların, lojmanların büyük bir kısmı israfa yöneliktir ve
bunlar eşitsizlik, kayırmacılık, dengesizlik doğurmaktadır. Kamuya ait araçlarda da
fazlalık, savurganlık ve keyfîlik vardır. Gelişmiş ülkelerdeki resmî araç
sayısı 10 000'lerde gezinirken, bizde bu rakamların 100 000'in üzerinde olması
düşündürücüdür. Buna rağmen, 2000 yılında kamuya 4 434 yeni taşıtın alımı öngörülmüştür.
Devlet dairelerinde
birçoğu da uluslararası görüşmeye açık olan 161 749 telefon vardır. Hükümet
değişikliklerinde birçok araç ve cep telefonu geri verilmemekte, bunların
masrafları da devlete ödettirilmektedir. Ayrıca, kamu inşaatları yapımında,
sağlık giderlerinde, yolluklarda bu savurganlık kendini göstermektedir. Harcamaları denetleme
noktasında da sıkıntılar mevcuttur. Devlet harcamalarının ancak yüzde 49'u
Sayıştay denetiminden geçmektedir. Bu rakamlar ve gerçekler,
harcama savurganlığının, bir an önce önüne geçilmesini gerektirecek bir boyutta
olduğunu göstermektedir. Nitekim Maliye Bakanlığı da kamu harcamalarındaki bu
israfın önüne geçebilmek için kararlar almış, hatta "SAY 2000" gibi
bir projeyi de devreye sokacağını açıklamıştır. Yani, daha fazla vergi
nasıl toplarız hesapları yapıldığı kadar, devletin acilen bir 'gider reformu'
yapmaya ihtiyacı vardır; çünkü, mevcut uygulamalar Lale Devrini andırmaktadır
ve Osmanlının sonunu hazırlayan etkenlerin başında da israf ve sefahat düşkünlüğüyle Hazinenin iflası olmuştur. Yıllardır kemer sıkma
politikasının muhatabı olan halkta, artık devletin de kemer sıkması,
kaynakların israf edilmeden, verimsizliğe batmadan harcanacağı saydam bir
sistemin oluşturulması beklentisi vardır. Nitekim, böyle bir sistemin
kurulması, hem bütçe açığını giderecek hem halkta oluşan savurgan devlet
imajının ortadan kalkmasını sağlayacak hem de hükümetin bu husustaki
uygulamalarına katkıda bulunacaktır. Bu bakımdan, sergilenen
savurganlıkların, harcamaların, nereye ve ne şekilde gittiğinin, bu husustaki
olumsuzlukların önlenmesi için neler yapılması gerektiğinin, mevcut imkânların
verimli ve planlı bir şekilde nasıl değerlendirileceği ile devlet organizasyonunun
verimlileştirilmesi ve kamu harcamalarının rasyonelleştirilmesinin tüm
boyutlarıyla araştırılması için bir Meclis araştırma komisyonu kurulması,
ülkemiz için hayatî bir durum arz etmektedir. BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Önerge gündemdeki yerini
alacak ve Meclis araştırması açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme, sırası
geldiğinde yapılacaktır. Diğer önergeyi
okutuyorum: 5. – İstanbul Milletvekili Ahmet Güzel ve 24 arkadaşının,
İstanbul’daki kaçak yapılaşma ve derelerin ıslahı konusunda Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/146) Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Ülkemizin sorunları
içinde kaçak yapılaşma önemli bir yer tutmaktadır. İstanbulumuzda çarpık kentleşmenin
ve büyük altyapı sorunlarının kaynağını oluşturan, bu sorun nedeniyle bugün
açık kanalizasyon kanalı halini alan İstanbul'daki derelerimizin ıslahının
yapılmaması sonucunda denizlerimiz de kirlenmiştir. Marmara Bölgemizde
yaşanan deprem felaketi sonucunda kaçak yapıların durumu yeniden toplumumuzca
sorgulanmaya başlanmıştır. İstanbulumuzda halen yeni bir deprem riskinin devam
etmesi konunun önemini artırmış ve meseleye ciddî bir şekilde eğilinmesi gerektiğini
ortaya koymuştur. İstanbul'da kaçak yapılaşma
sorununun çözümüne yönelik; yeni kaçak yapılaşmanın önlenmesi ile mevcut kaçak
yapıların sorunlarının çözümüyle ıslahı tedbirlerinin araştırılması,
İstanbul'daki derelerimizin ıslahına tedbirlerin araştırılarak çözüme kavuşturulmasını,
ayrıca, ihmali görülenler hakkında uygulamada
bulunmak üzere, Anayasanın 98 inci ve TBMM İçtüzüğünün 104 ve 105 inci
maddeleri gereğince Meclis araştırması açılmasını arz ve talep ederiz. 1- Ahmet Güzel (İstanbul) 2- Abdulsamet Turgut (Diyarbakır) 3- Mustafa Güven Karahan (Balıkesir) 4- İsmail Aydınlı (İstanbul) 5- Ahmet Zamantılı (Tekirdağ) 6- Erol Al (İstanbul) 7- Hayati Korkmaz (Bursa) 8- Halil Çalık (Kocaeli) 9- Yücel Erdener (İstanbul) 10- Erdoğan Toprak (İstanbul) 11- İsmet Vursavuş (Adana) 12- Tayyibe Gülek (Adana) 13- Hasan Suna (Yalova) 14- Hüseyin Mert (İstanbul) 15- Perihan Yılmaz (İstanbul) 16- Sulhiye Serbest (İstanbul) 17- Esvet Özdoğu (Ankara) 18- Akif Serin (İçel) 19- Fikret Uzunhasan (Muğla) 20- Mustafa Düz (İstanbul) 21- Cafer Tufan
Yazıcıoğlu (Bartın) 22- Zafer Güler (İstanbul) 23- Osman Kılıç (İstanbul) 24- M. Cihan Yazar (Manisa) 25- Fadlı Ağaoğlu (İstanbul) Gerekçe: Kaçak yapılaşma,
İstanbul'un en önemli sorunu olup İstanbul'un diğer sorunlarının da başlıca
kaynağını oluşturmaktadır. Kaçak yapılaşma, kente
göçü teşvik etmekte, kentin kontrolsüz, plansız ve yasal düzenlemelere aykırı,
çarpık olarak gelişmesini sağlamaktadır. İstanbul'da yaşanan çarpık kentleşme
nedeniyle dünyanın incisi güzel İstanbulumuz tanınmaz hale gelmiştir. İstanbul'da
yıllardır uygulanan yağma ve talan düzeni sonucunda Boğaziçi'ndeki yeşil
alanlar dahi talan edilmiş, her taraf beton yığınıyla dolmuştur. Bu yağma
sonucunda İstanbulumuzda, kaçak yapılardan oluşan mahalleler, hatta ilçeler
bile oluşmuştur. Bazı yayın organlarında İstanbul'daki yapıların yüzde
60-70'inin kaçak olduğu iddia edilmektedir. Günümüzde gecekondulaşmanın barınma
amacından çıktığı, tamamen ranta dönüşen bir eylem biçimini aldığı
gözlenmektedir. Artık, klasik ahşap gecekondu yapılaşması terk edilerek bazen
eski gecekondular yıkılıp yerine çok katlı binalar yapılmakta; bu binaları da
kiraya vermek veya satmak amacına yönelik olarak inşa edenler de genellikle bu
binalarda oturmamaktadırlar. Bu alanda oluşan rantlar işgalciler ile yetkililer
arasında paylaşılmaktadır. Bu durum, arazilerin
işgalini teşvik ettiği gibi, bu işgalle ilgili mücadeleyi de etkisiz hale
getirmektedir. Bu yapılaşma özellikle seçimlerden önce olağanüstü artmakta,
kaçak inşaatlara seçim dönemlerinde müdahale edilmemekte, seçimlerdeki
propaganda döneminde ise imar affı yasası çıkarılacağı vaatleriyle konu oy
avcılığı boyutunda değerlendirilmektedir. Kaçak yapılara daha sonra yetkililer
tarafından su, elektrik, kanalizasyon, telefon vb. hizmetler götürülmekte ve bu
yapılar meşrulaştırılmaktadır. İstanbul'da mevcut kaçak yapılara her geçen gün
yenileri eklenmektedir. Bu durum sorunun boyutlarını giderek daha
büyütmektedir. Marmara Bölgesinde
yaşanan deprem felaketine dek maalesef kaçak yapılaşma böyle süregelmiştir.
Ancak, İstanbul'da depremin ortaya çıkardığı sonuçlar ve halen deprem riski
altında bulunması nedeniyle konunun ciddî olarak değerlendirilerek
sonuçlandırılması gerekmektedir. Ayrıca, İstanbulumuzun
bir başka sorunu da çarpık yapılaşma sonucunda tüm derelerimizin bu yapıların
kanalizasyon atıklarını Karadeniz ve Marmara Denizine taşımalarıdır. Bu
derelerin ıslahının yapılması gerektiği halde gerek ödeneksizlik gerekse
duyarsızlıktan dolayı derelerimizin ıslahı gecikmekte, bunun sonucu olarak İstanbul'da
yaşayan insanlarımız çile çekmekte, mikrop saçan bu derelerde oynayan binlerce
çocuğumuzun elleri ve yüzleri yara olmakta, denizlerimiz kirlenmekte, artık
Marmara Denizinde denize girmek bile hayal olmaktadır. Artık yağmur suyu
taşıyan dereler dere olmaktan çıkmış ve ıslah edilmesi gereken açık
kanalizasyon haline gelmiştir. Yüce Meclise saygıyla arz
ederiz. BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Önerge gündemdeki yerine
alacak ve Meclis araştırması açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme, sırası
geldiğinde yapılacaktır. Sayın milletvekilleri,
araştırma önergelerinin sonuncusunu okutuyorum: 6. – Çanakkale Milletvekili Sadık Kırbaş ve 23 arkadaşının,
ekonomideki kayıtdışılığın tüm boyutlarıyla araştırılarak gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/147) Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Türkiye yeni bir yüzyıla
girerken Batıyla bütünleşen bir Avrupa Birliği üyesi olmaya aday ülke
durumundadır. Bu adaylığın gereği olarak, Maastricht kriterleri olarak
adlandırılan makro ekonomik yaklaşım kriterlerine uyum sağlayacaktır. Türkiye'nin bu çağdaş
dünyaya uyum sağlayabilmesi için çözmesi gereken önemli sorunlardan biri de
kayıtdışılık sorunudur. Daha çok kayıtdışı ekonomi olarak adlandırılan ve
genellikle vergisel anlamda kullanılan bu kavrama göre bir ülkede faaliyetlerin
önemli bir bölümü resmî kayıtlara girmemekte, belgelendirilememekte, millî
muhasebe kayıtlarında görülmemekte, gayri safî millî hâsıla büyüklüklerine
yansımamaktadır. Ülkemizin bu büyük
sorununun kaynağının ve onu besleyen unsurların araştırılması ve gereken
tedbirlerin alınması amacıyla Anayasamızın 98 inci, TBMM İçtüzüğünün 104 üncü
ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis araştırması açılmasını arz ederiz. 24.6.2000 1- Sadık Kırbaş (Çanakkale) 2- Masum Türker (İstanbul) 3- Ertuğrul Kumcuoğlu (Aydın) 4- Kemal Vatan (İzmir) 5- Perihan Yılmaz (İstanbul) 6- Ziya Aktaş (İstanbul) 7- Namık Kemal Atahan (Hatay) 8- Hasan Suna (Yalova) 9- Ali Tekin (Adana) 10- Yücel Erdener (İstanbul) 11- Necdet Saruhan (İstanbul) 12- Salih Dayıoğlu (İzmir) 13- Hasan Akgün (Giresun) 14- Mahmut Erdir (Eskişehir) 15- Şenel Kapıcı (Samsun) 16- Hasan Fehmi Konyalı (Ordu) 17- Rahmi Sezgin (İzmir) 18- Nazire Karakuş (İstanbul) 19- Mehmet Yaşar Ünal (Uşak) 20- Hüseyin Mert (İstanbul) 21- Burhan Bıçakçıoğlu (İzmir) 22- Cahit Savaş Yazıcı (İstanbul) 23- Fadlı Ağaoğlu (İstanbul) 24- Gönül Saray Alphan (Amasya) Gerekçe: Türkiye yeni bir yüzyıla
yeni bir milenyuma girerken Batıyla bütünleşen bir Avrupa Birliği üyesi olmaya
aday ülke durumundadır. Bu adaylığın gereği olarak Maastricht kriterleri olarak
adlandırılan makro ekonomik yaklaşım kriterlerine uyum sağlayacaktır. Bu
bağlamda enflasyon, kamu açıkları, borçlanma, faiz oranları, döviz kurları gibi
konularda belirlenen ölçülere uymaya çalışacaktır. Bu ekonomik ağırlıklı
kriterlerin yanında, Kopenhag kriterleri olarak adlandırılan demokrasi, insan
hakları, hukukun üstünlüğü gibi siyasal kriterlere de uyum sağlamak durumundadır.
Özetle, siyasal, ekonomik ve hukuksal olarak Türkiye'nin yeniden yapılanma
sürecine girmesi gerekmektedir. Türkiye'nin bu çağdaş
dünyaya uyum sağlayabilmesi için çözmesi gereken önemli sorunlardan biri de
kayıtdışılık sorunudur. Daha çok kayıtdışı ekonomi olarak adlandırılan ve
genellikle vergisel anlamda kullanılan bu kavrama göre bir ülkede faaliyetlerin
önemli bir bölümü resmî kayıtlara girmemekte, belgelendirilememekte, millî
muhasebe kayıtlarında görülmemekte, gayri safî millî hâsıla büyüklüklerine
yansımamaktadır. Ekonomileri sağlam,
kurumları yerleşmiş, enflasyonları kontrol edilebilir durumda veya düşük
düzeyde olan ülkelerde, kayıtdışı ekonominin boyutları çok sınırlı kalmaktadır.
Bu ülkelerde her şey kayıt altına alınmıştır. Belge düzeni egemendir.
Enflasyonu yüksek boyutlarda seyreden, sık sık ekonomik krizler yaşayan,
ekonomik ve sosyal kurumları oturmamış ülkelerde kayıtdışı ekonomi olgusu daha
yüksek boyutlardadır. Türkiye'de sağlıklı
rakamlar olmamakla birlikte yüzde 50'ler dolayında bir kayıtdışılık söz
konusudur. Yüzde 15 olan OECD ülkeleri ortalamasına göre bu oran oldukça
yüksektir. Kayıtdışı ekonomi kara
fonların oluşmasına yol açabilmektedir. Bu fonlar, siyasetin kirlenmesinin ve
siyasal dinciliğin oluşmasının da başlıca kaynağıdır. Sonuç olarak, kayıtdışı
ekonominin önlenmesi, bir yerde, çağdaş devlet olmanın bir gereğidir. Bu çok
boyutlu sorunun nedenlerini, yarattığı
sorunları ve alınması gerekli önlemlerin araştırılması ve tespiti amacıyla bir
Meclis araştırmasının açılması zorunlu hale gelmiştir. BAŞKAN - Bilgilerinize
sunulmuştur. Önerge gündemdeki yerini
alacak ve Meclis araştırması açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme, sırası
geldiğinde yapılacaktır. Sayın milletvekilleri,
sözlü soru önergesinin geri alınmasına dair bir önerge vardır;okutuyorum: A) TEZKERELER VE ÖNERGELER (Devam) 10. – Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in (6/738) esas
numaralı sözlü sorusunu geri aldığına ilişkin önergesi (4/217) Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Gündemin "Sözlü
Sorular" kısmının 300 üncü sırasında yer alan (6/738) esas numaralı sözlü
soru önergemi geri alıyorum. Gereğini saygılarımla arz
ederim. Kamer
Genç Tunceli BAŞKAN - Sözlü soru
önergesi geri verilmiştir. Başbakanlığın, bazı
dosyaların geri gönderilmesine dair tezkereleri vardır; sırasıyla okutuyorum. 11. – Adam öldürmek suçundan hükümlü Zekeriya Aydın
hakkındaki dava dosyasının geri ve-rilmesine ilişkin Başbakanlık tezkeresi
(3/654) 31
Ağustos 2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına İLGİ: a) 2.11.1999 tarih
ve B.02.0.PPG.0.12-315/18260 sayılı yazımız. b) Millî Savunma
Bakanlığının 10.8.2000 tarih ve 24-2-99/
As.Adl.İşl.İhb.Yet.As.Czev.Ş.-1.134.5.1999/019583 sayılı yazısı. Irza tasaddi suçunu
gizlemek için maktule Halime Aktepe'yi öldürmek suçundan hükümlü Zekeriya Aydın
hakkındaki dava dosyası, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 87 nci maddesi
gereğince ilgi (a) yazımız ekinde gönderilmişti. Millî Savunma
Bakanlığının sureti ekli ilgi (b) yazısıyla adı geçen hükümlünün 9.5.2000
tarihinde vefat ettiği belirtilerek, dava dosyasının iadesi talep edilmektedir. Gereğini arz ederim. Bülent
Ecevit Başbakan BAŞKAN - Komisyonlarda
bulunan dosyalar geri verilmiştir. İkinci tezkereyi
okutuyorum: 12. – Birden fazla kimseyi taammüden öldürmek suçlarından
hükümlü Ekrem Gökçe hakkındaki dava dosyasının geri verilmesine ilişkin
Başbakanlık tezkeresi (3/655) 9
Ekim 2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına İLGİ: a) 28.1.1997 tarih
ve B.02.0.PPG.0.12.301-1891 sayılı yazımız. b) Adalet Bakanlığının
28.9.2000 tarih ve B.03.0.CİG.0.00.00.0-1.134.1.1997/026589 sayılı yazısı. Canavarca hisle birden
fazla kimseyi taammüden öldürmek suçlarından hükümlü Ekrem Gökçe hakkındaki
dava dosyası, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 87 nci maddesi gereğince ilgi
(a) yazımız ekinde gönderilmişti. Adalet Bakanlığından
alınan, dava dosyasının iadesi talebine dair ilgi (b) yazı ve ekinin sureti
ilişikte gönderilmiştir. Gereğini arz ederim. Bülent
Ecevit Başbakan BAŞKAN - Komisyonlarda
bulunan dosyalar geri verilmiştir. Son tezkereyi okutuyorum;
buyurun efendim: 13. – Ziraî Mücadele ve Ziraî Karantina Kanunu Tasarısı, 441
Sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname ile 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ve 190 Sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında
Kanun Hükmünde Kararnamenin Tarım ve Köyişleri Bakanlığına Ait Bö-lümünde
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının iadesine ilişkin Başbakanlık
tezkeresi (3/656) Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına İlgi: a) 19.3.1992
tarihli ve B.02.0.KKG/101-25/01855 sayılı yazımız. b) 10.11.1998 tarihli ve
B.02.0.KKG.0.11/101-1426/6312 sayılı yazımız. c) 24.12.1999 tarihli ve
B.02.0.KKG.0.10/101-1518/6441 sayılı yazımız. İlgi yazılarımızla
Başkanlığınıza sunulan ekli listede adları belirtilen kanun tasarılarının,
Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 75 inci maddesi gereğince geri
gönderilmesini arz ede-rim. Bülent
Ecevit Başbakan 1. Ziraî Mücadele ve
Ziraî Karantina Kanunu Tasarısı 2. 441 Sayılı Tarım ve
Köyişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
ile 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
Tasarısı 3. 190 Sayılı Genel Kadro
ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Tarım ve Köyişleri Bakanlığına
Ait Bölümünde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı BAŞKAN - Komisyonlarda
bulunan dosyalar geri verilmiştir. Sayın milletvekilleri,
Danışma Kurulunun önerileri vardır; önce, önerilerin tamamını okutup işleme
alacağım; sonra, ayrı ayrı okutup oylarınıza sunacağım. Şimdi, tamamını
okutuyorum; buyurun efendim: IV. – ÖNERİLER A) DANIŞMA KURULU ÖNERİLERİ 1. – TBMM Başkanlık Divanının üye sayısı ile siyasî parti
gruplarına ayrılacak görev yerleri-ne ve komisyonların üye sayısı ile
üyeliklerin siyasî parti gruplarına dağılımına ilişkin Danışma Kurulu önerisi Danışma Kurulu Önerisi No: 51 Tarih:19.10.2000 Danışma Kurulunun
19.10.2000 Perşembe günü yaptığı toplantıda aşağıdaki önerilerin Genel Kurulun
onayına sunulması uygun görülmüştür. M.
Vecdi Gönül Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanı
Vekili M. Emrehan Halıcı İsmail
Köse DSP Grubu Başkanvekili MHP
Grubu Başkanvekili Avni Doğan Zeki
Çakan FP Grubu Başkanvekili ANAP
Grubu Başkanvekili Turhan Güven DYP Grubu Başkanvekili Öneriler: 1.- Başkanlık Divanının
20 üyeden kurulması ve görev yerleri dağılımının; Demokratik Sol Parti Grubuna
bir Başkanvekili, bir İdare Amiri, üç Kâtip Üye; Milliyetçi Hareket Partisi
Grubuna bir Başkan, bir Başkanvekili, bir İdare Amiri, iki Kâtip Üye; Fazilet
Partisi Grubuna bir Başkanvekili, bir İdare Amiri, iki Kâtip Üye; Anavatan
Partisi Grubuna bir Başkanvekili, bir İdare Amiri, bir Kâtip Üye; Doğru Yol
Partisi Grubuna bir İdare Amiri ve iki Kâtip Üye şeklinde olması önerilmiştir. 2.- Türkiye Büyük Millet
Meclisi komisyonlarından; a) Türkiye Büyük Millet
Meclisi Hesaplarını İnceleme Komisyonu ile Dilekçe Komisyonunun 13'er üyeden, b) İnsan Haklarını
İnceleme Komisyonu ile sayıları kanunen belirlenmeyen diğer komisyonların 25'er
üyeden kurulması ve siyasî parti gruplarına dağılımın ilişik listedeki gibi
olması öne-rilmiştir. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Sayın Başkan, Danışma Kurulu önerisi üzerinde lehte söz istiyorum efendim. BAŞKAN - Buyurun
efendim.(DYP sıralarından alkışlar) Süreniz 10 dakika. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlı-yorum. Yeni yasama yılının
hayırlı uğurlu olmasını diliyorum. Meclisimizin, bu yasama yılında, ülkemiz ve
milletimiz için başarılı işler yapmasını Allah'tan niyaz ediyorum. Değerli milletvekilleri,
Türkiye Büyük Millet Meclisi, egemenliğin kayıtsız şartsız millet iradesiyle
temsil edildiği bir yerdir. Bu Mecliste, her şeyin en az hatalı -yani, hatasız
olmaz ama- yapılması lazım. Şimdi, ben, biraz önce
yerimde Sayın Başkana dedim ki "Sayın Başkan, bugün sizin kürsüye
çıkmamanız lazım; çünkü,Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanını seçti."
Sayın Başkan da dedi ki "ben, İçtüzüğün 12 nci maddesine göre Başkanlık
kürsüsüne çıkıyorum." Şimdi, 12 nci maddeyi okuyayım. "Başkanlıkta
boşalma halinde, yeni Başkan seçilinceye kadar, en yaşlı Başkanvekili, Geçici
Başkanlık görevini yerine getirir." Şimdi, burada, okuma yazması olan
herkes bunun ne anlama geldiğini bilir. Başkanlıkta boşalma nasıl olur; ölümle
olur, aklî melekelerini kaybetmesi durumunun doktor raporuyla belirlenmesi
halinde çekilme olabilir veya istifaen olur veyahut da Anayasamıza göre her
yasama döneminde, yani bir seçim döneminde iki defa seçim yapılır, bu sürede
olur. Şimdi, Anayasaya göre 1
Ekimde Meclisimiz toplandı ve dün Başkanımızı seçtik. Şimdi, Başkanımız
seçildiğine göre, Başkanlıkta boşalma hali kalktı artık ortadan; yani, şimdi
Başkanlık boş mu; hayır, dolu. O halde, Sayın Başkanımızın, Sayın Vecdi Gönül
Beyefendinin, ben bu mad-deye göre sanki suç işlemişim, cahilmişim de hiçbir
şey bilmiyormuşum gibi, hemen beni susturmasını da hayretle karşıladım. Ben,
İçtüzüğün ne anlama geldiğini gayet iyi biliyorum. Burada, Başkan seçilmiştir;
Sayın Başkanımız, bugün bu kürsüye çıkmak zorundadır. Yani, şimdi, Sayın Vecdi
Gönül'ün hiçbir sıfatı yoktur. Bugün, Sayın Başkanın başkanlığı altında yapılan
bütün işlemler mutlak butlanla malûldür; çünkü, kendisi buraya Başkan olarak
seçilmemiştir. Yeniden Başkan seçilir, gelebilir, bunu hukukçu olan
arkadaşlarımız da bilir; ama, bu Mecliste her şeyin usulsüz yapılması, bu
Meclisi kamuoyu nezdinde küçük düşürür. Onun için, Sayın Başkan, yani, büyük
hata yapılmıştır, bu hatayı nasıl ıslah edecekseniz... Ya, bugün Meclisi toplanmamış
gibi kabul edeceğiz; yoksa, burada bulunamazsınız. İkincisi, Meclis
tatildeyken dokuz defa yurtdışına gidilmiş. Değerli milletvekilleri, yurtdışına
gidilirken, devlet, giden heyetin başkan ve üyelerine milyarlarca lira harcırah
ödüyor. Burada, 3620 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisinin Dış İlişkilerinin
Düzenlenmesi Hakkında Kanunda belirtilmiş; önce, geliniyor, Türkiye Büyük
Millet Meclisinden izin alınıyor, gruplara bildiriliyor, grup-lar üyelerini
bildiriyorlar; bu izin alınmadan gidilmiş. O kanunda, Türkiye Büyük Millet
Meclisi tatildeyken bu izin alınmaz demiyor. Burada ne yapılabilir; o zaman,
Anayasanın 82 nci maddesinde benzer bir hüküm var; biliyorsunuz,
milletvekillerine, yürütme organı tarafından görev ve-rilemez; ancak, bazen,
bazı bakanlar, yanlarında, hatırını saydıkları bazı milletvekillerini
yurtdışına götürürler ve onlara harcırah da öderler; ama, sonra da, getirirler,
geçmişe bağlı olarak bir izin alırlar. Hiç olmazsa, bugün, burada, bu giden
heyetler bilgiye sunulurken -yani bir yol olarak- onların yurtdışına gitmeleri
konusu da oylanarak kabul edilebilirdi, bu bir yoldu; ama, şimdiki yol sağlıklı
bir yol değildir. Bana göre, buranın usulsüz çalışmaması, en ufak hata
yapmaması lazım; Türkiye Büyük Millet Meclisinin saygınlığı buradan doğar.
Kanunu yapan kurum yaptığı kanunlara eğer riayet etmezse o kurumun saygınlığı
olur mu?! Anayasanın 6 ncı maddesinde "hiçbir kimse veya organ kaynağını
Anayasadan almayan bir devlet yetkisini kullanamaz" deniliyor. Ayrıca, özellikle bir
şeyi daha vurgulamak istiyorum sayın milletvekilleri. Burada Meclis Başkanlığı
seçimini yaptık; burada olmayan 4 ANAP'lı üye adına oy kullanıldı; bundan daha
büyük sahtekârlık var mı, bundan daha yüz kızartıcı bir hareket var mı?! Peki,
ne yapıldı; bakın, bana verin yetkiyi, ben, o oyların nasıl kullanıldığını size
çıkarayım. Bunun bir yolu var: Sayın Meclis Başkanından özellikle rica
ediyorum, oy kullanma sırasındaki o televizyon kayıtlarını seyretsin. Evvela,
hangi 4 milletvekili mükerrer oy kullanmıştır, bu 4 oy nasıl kullanılmıştır;
orada divan üyesi olarak çarpı koyan kişilerin bunda katkısı var mıdır yok
mudur?! Şimdi, adlarına oy kullanılan arkadaşlarımız bilinen insanlar. Mesela
Burhan Kara, Eyüp Aşık, yıllardır burada parlamenterlik yapan arkadaşlarımız.
Orada, onların adının karşısına işaret koyan Divan üyesinin bunları tanımaması
mümkün değil. Bilmiyorum tabiî, bunu,
filmi seyrederek ortaya çıkarmamız, bu sahtekârlığı yapan milletvekillerinin de
dokunmazlığını kaldırıp, milletvekilliğinden atmamız lazım. Aksi takdirde, bu
kurumun saygınlığı olmaz arkadaşlar. (DSP, MHP ve DYP sıralarından alkışlar) Şimdi, bu filmi
getirelim, seyredelim; bazı milletvekilleri iki defa oy kullanmıştır; o film
baştan sona kadar izlenirse görülür veyahut da, danışıklı dövüş olarak, bazı
milletvekillerine iki oy pusulası verilmiştir; yani, başka yolu yok. Onun için,
eğer bu Meclisin saygınlığı korunmak isteni-yorsa, yeni seçilen Sayın
Başkanımız, bu Meclisin saygınlığını korumak istiyorsa, lütfen, bu işi her şeyden
önce, öncelikle çözmek zorundadır. Herkesin yaptığı sahtekârlıklar böyle yanına
kalırsa, hiç kimsenin ne bu Meclise güveni kalır ne de bu Meclisten umudu ve
beklentisi kalır. Onun için, lütfen, bunu bugünden itibaren hemen halletmemiz
lazım. Diğer önemli bir konu
daha var: Türkiye Büyük Millet Meclisi tatildeyken çok önemli olaylar oluyor.
Aslında, tabiî, iktidar çok rahat; Meclis tatil olunca kimse de kendilerini
tenkit etmiyor. Bizim çeşitli vesilelerle söylediğimiz sözleri basın yazmıyor.
Basının bir kısmı, bu hükümetten çok memnun; çünkü, ortalıktaki rantlar
belli... Çok önemli olaylar oldu, mesela, Ermeni tasarısı, Türkiye'nin çok
hayatî bir konusuydu. Pekâlâ, Parlamento, olağanüstü toplantıya çağrılmak
suretiyle, bu konuda etkili bir araştırma yapılarak, Amerikan Temsilciler
Meclisine önemli bir mesaj verilebilirdi, burada enine boyuna konuşulurdu.
Efendim, burada, dört beş grup başkanve-kili, ilk açılışta bir bildiri
yayımladılar: ama, bunların burada uzun uzadıya tartışılması lazımdı. Yine çok önemli bir konu:
Bankalara el konuluyor. Bankalara el konulma kararını imzalayan Cumhurbaşkanı,
Başbakan ve ilgili bakanlar var. Bankalara el konulup, bu kararname
imzalandıktan sonra banka sahipleri bankaların içini boşaltıyor. Bu çok korkunç
bir soygun. Bu, devletin resmî bankalarının silahla soyulması kadar korkunç. Bu
silahsız soygun, o silahlı... Birileri gidiyor bekçileri mekçileri bağlıyor
soyuyor, bu da bekçilerle beraber müştereken... (Mikrofon otomatik cihaz
tarafından kapatıldı) BAŞKAN - Sayın Genç,
teşekkür ediyorum. KAMER GENÇ (Devamla)- Bir
dakika... Önemli efendim... Şimdi, burada bu
köstebeğin ortaya çıkması lazım. Eğer bu köstebek çıkmıyorsa, bu kararnameyi
imzalayan herkesin istifa etmesi lazım. BAŞKAN - Sayın Genç,
mikrofonu açma imkânım yok, henüz o düzen kurulmamış, lütfen... Tamamladığınızı
kabul ediyorum efendim. KAMER GENÇ (Devamla)-
Efendim, daha 1 dakika 38 saniye var burada. BAŞKAN- O düzen
kurulmamış; yani... KAMER GENÇ (Devamla)-
Ama, şimdi Sayın Başkan, neyse... BAŞKAN- ...içeriden
açtılar ve süreniz tamamlandı efendim. KAMER GENÇ (Devamla)-
Hayır, 10 dakika olmadı; zannetmiyorum... BAŞKAN- Teşekkür ediyorum
efendim... Buyurun... KAMER GENÇ (Devamla)-
Ama, o zaman 1 dakika süre verin de sözümü tamamlayayım efendim. BAŞKAN- Buradan açma
imkânım yok efendim. KAMER GENÇ (Devamla)- Bir
daha açın... Ben 1 dakikada tamamlarım. BAŞKAN- 1 dakikalık,
tekrar açalım... KAMER GENÇ (Devamla)-
Yani, şimdi Meclisin kürsüsü de böyle tuzaklarla dolu olursa biz ne yapacağız.
O zaman burada da konuşmayalım(!) O zaman olmaz ki arkadaşlar; yani, gerçekten
olmaz. Şimdi, sorumluluk duygusu
gelişmiş ülkelerde, kamuoyunun etkinliğinin olduğu yerlerde böyle bir skandalda
hükümetler bir dakika yerinde durmaz. Bu çok önemli bir olay. Bunun gibi daha
çok önemli olaylar da var... Şimdi, evvela hükümetin
bu olayı ortaya çıkarması lazım. İçlerinde hangi bakan veya ilgili köstebekse
bunun çıkması lazım. Aslında, bu olay normal demokratik ülkelerde hükümetin
istifa nedenidir; ama, maalesef bizde tabiî olgunluk çok had safhada olduğu için
kimse üzerine bir şey almıyor; yani, Türkiye de elden gitse kimse üzerine bir
şey almıyor. Onun için, Türkiye Büyük Millet Meclisi çalışmalarına başlarken bu
kadar önemli, hayatî konuları öncelikle ele almalı ve bunların üzerine
gitmelidir. Bakın, Türkiye ciddî
boyutta tehlikelerle karşı karşıyadır; ekonomi yok, işsizlik had safhada,
insanlar sokaklarda aç, köylü batmış, köylü yok ortada... (Mikrofon otomatik cihaz
tarafından kapatıldı) KAMER GENÇ (Devamla)- Avrupa
Birliği kendi köylüsüne senede 150 milyar dolar sübvansiyon veriyor, Türkiye'de
sübvansiyon yok. Şimdi, bunları tabiî burada tartışacağız. Bu gibi konular
önemlidir; ama, tabiî kürsüdeki bu mikrofon çok erken susuyor. Bakalım,
herhalde bundan sonra açtıracağız burayı. Saygılar sunuyorum
efendim. (DYP sıralarından alkışlar) BAŞKAN - Teşekkür ederim. Şimdi, müsaadenizle bir
şey hatırlatmak istiyorum. Sayın Genç Danışma Kurulu önerileri üzerinde
konuşmak üzere söz aldı ve Danışma Kurulu önerilerine hiç temas etmedi. Onun
için konuşmalarını yok sayacağız herhalde kendi mantığıyla; çünkü, o, bizim
bugünkü toplantımızı yok sayıyor, biz de onun konuşmalarını yok sayacağız. Efendim, Danışma
Kurulunun önerisi ikidir: Birincisi, Başkanlık Divanının teşekkülü; ikincisi,
komisyonların teşekkülü. Araya zaman girdiği için hatırlatıyorum efendim. V. – AÇIKLAMALAR VE
SATAŞMALARA İLİŞKİN KONUŞMALAR 1. – ANAP Grup Başkanvekili Zeki Çakan’ın, Tunceli
Milletvekili Kamer Genç’in, gruplarına sataşması nedeniyle konuşması ZEKİ ÇAKAN (Bartın) -
Efendim, Sayın Kamer Genç, Anavatan Partisi Grubuna sataşmıştır. Grup
Başkanvekili olarak söz istiyorum. BAŞKAN - Buyurun. Süreniz 5 dakikadır
efendim. ZEKİ ÇAKAN (Bartın) -
Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım; biraz önce Meclis Başkanımızın da ifade
ettikleri gibi, Sayın Kamer Genç, Danışma Kurulu önerilerinin lehinde
konuşacağını beyan ederek söz istemiş; ancak, maalesef Danışma Kurulu
önerilerine hiçbir şekilde değinmemiştir. Ayrıca, Anavatan Partisi Grubunun
milletvekillerini suçlayarak, her zamanki tavrını yaz tatilinden sonra yeni
başlayan yasama yılında da maalesef sürdürmektedir. Bu seçim, usulüne uygun
olarak yapılmış; ayrıca, usulüne uygun olarak yapılmasıyla ilgili Başkanlık
Divanı ve tasnif kurulu görevdedir, görev yapmıştır ve buradaki arkadaşlarımız
da kurayla seçilmişlerdir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Anavatan
Partisinden aday olan -her siyasî partiden bütün milletvekillerinin Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına aday olma hakları vardır- arkadaşımız da
milletvekillerimizin değerli oylarıyla son tura kalmış, hepimizin ve bütün
kamuoyumuzun bildiği gibi 2 oyla kaybetmiştir. Sayın Eyüp Aşık ve Sayın Burhan
Kara gelememişlerdir; ama, onların yerine oy kullandı diye iki oyla kaybedilen
bir seçimi Sayın Kamer Genç burada zedelemeye çalışıyorsa, buna hakkı olduğunu
zannetmiyorum ve Yüce Genel Kurulun takdirlerine bırakıyorum. Özellikle dördüncü tur
oylamada, oylama sonuçları; Ömer İzgi 264, Murat Başesgioğlu 262, geçersiz 7.
Demokratik Sol Parti, MHP, Fazilet Partisi, DYP; bunları saymıyorum; Anavatan
Partisinden katılmayan arkadaşlarım Burhan Kara (Giresun); Eyüp Aşık (Trabzon)
dur. Dolayısıyla, bu seçime gölge düşürmek için her zamanki tavrını sürdüren
Kamer Genç'i huzurlarınızda kınıyorum. Hepinize teşekkür
ediyorum. (ANAP sıralarından alkışlar) BAŞKAN - Teşekkür ederim. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Sayın Başkan, benim sözlerimi yanlış tarif etti; müsaade eder-seniz... BAŞKAN - Oturduğunuz
yerden lütfen. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Peki. Sayın Başkan, evvela,
siz, benim konuşmamı yok saydınız; benim konuşmamı yok sayamazsınız. BAŞKAN - Hayır, sizin
mantığınızı söyledim efendim; ben yok sayamam. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Burada ben Danışma Kurulu kararı üzerinde konuşurken, Meclisin çalışmasının
verimli olarak yapılabilmesi için, Danışma Kurulu bir ön kuruldur; önerilerini
buraya getirirken, nelere dikkat edilmesi gerektiği konusunda bir öngörüşme;
yani, düşüncelerimi söyle-dim, o bakımdan. Ayrıca, Meclisin itibarını da
koruyacak, yine, Danışma Kurulu ve Meclis Genel Kuruludur. Benim orada söylediğim
sözler şudur: Sayın ANAP Grup Başkanvekili bana karşı özel kin içinde olabilir;
ama, konuşmalarımı doğru anlaması lazım. İkinci turda ANAP'ta olmayan dört
milletvekili; üçü Amerika'da galiba, birisi de gelmediğini itiraf etti, gazetelerde
çıktı... Dört tane ANAP'lı milletvekili yerine, burada oy kullanıldığı gazete
sütunlarında yer aldı mı, almadı mı efendim? Ben, Türkiye Büyük Millet Meclisi,
seçimi usulsüz yapıyor demedim. Bakın, Amerika'daki milletvekilleri adına
burada oy kullanılıyor ve oylar sayımda nazara alınıyor efendim. BAŞKAN - Sayın Genç,
sözleriniz zapta geçti. İhbar mahiyetinde de dikkate alınacaktır. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Ben kendisine sataşmadım; Meclisin itibarını korumak için söylediğim bir laf. BAŞKAN - Teşekkür ederim
efendim. KAMER GENÇ (Tunceli) -
İkinci turda böyle yapıldı. Bunu ben Meclis Başkanına söylüyorum: Ortada fiilî
vaka var; bu fiilî vakayı biz silemeyiz, yok sayamayız. BAŞKAN - Sayın Genç,
sözleriniz zapta geçmiştir. Benimkisi espri
mahiyetindeydi. KAMER GENÇ (Tunceli) -
Yalnız, esprileri biraz dikkatli sarf etmek lazım ki... BAŞKAN - Siz de aynı şeyi
bana söylediniz. Biz burada oturmaya meraklı değiliz, siz de me-raklı
değildiniz; ben biliyorum. İsmail Bey, Danışma
Kurulu önerisi üzerinde mi konuşacaksınız? ZEKİ ÇAKAN (Bartın) -
Sayın Başkan, bir açıklık getirmek istiyorum. BAŞKAN - Efendim,
lütfen... Uzatmayalım efendim... ZEKİ ÇAKAN (Bartın) -
Yeni bir sataşmaya meydan vermeden, bir açıklama yapmak istiyorum. BAŞKAN - Yani, 69 uncu
maddeye göre söz istiyorsunuz; peki buyurun. ZEKİ ÇAKAN (Bartın) -
Sayın Kamer Genç, biraz önce "2 mi, 3 mü, yurt dışında olan arkadaşlar
belli değil" diyorlar. Lütfen, kendisini biraz daha doğru söylemeye davet
ediyorum. İkinci turda Anavatan
Partisinden Burhan Kara, Mehmet Ali İrtemçelik, Rifat Serdaroğlu, Yaşar Topçu,
Eyüp Aşık oylamaya katılmamışlardır. Burada, ikinci tur oylama sonuçları
bellidir; katılmayan arkadaşlarımız da zabıtlarda vardır. Dolayısıyla, lütfen,
belirli konuları araştırarak, doğruyu söylemelerini, kendisinden, Parlamentonun
huzurunda ve kamuoyunun huzurunda rica ediyorum, istirham ediyorum. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Sayın Çakan,
zatıâlinizin ifadeleri de zapta geçti; bunlar dikkate alınacaktır. IV. – ÖNERİLER (Devam) A) DANIŞMA KURULU ÖNERİLERİ (Devam) 1. – TBMMBaşkanlık Divanının üye sayısı ile siyasî parti
gruplarına ayrılacak görev yerle-rine ve komisyonların üye sayısı ile
üyeliklerin siyasî parti gruplarına dağılımına ilişkin Danışma Kurulu önerisi
(Devam) BAŞKAN - Danışma Kurulu
önerisi lehinde konuşmak üzere, Sayın İsmail Köse; buyurun efendim. Süreniz 10 dakika. İSMAİL KÖSE (Erzurum) -
Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; önce Yüce Heyetinizi saygıyla
selamlıyorum. Bu yasama yılımızın da
ülkemize, milletimize hayırlı olmasını ve Meclisimizin, ülkemiz ve milletimiz
için hayırlı çalışmalar yapması konusunda gayretlerinin olmasını diliyorum. Sayın Başkanım, Sayın
Kamer Genç'in açıklamalarındaki hırsızlık ve yolsuzlukla ilgili iddialarına
aynen katılıyorum. Bu ülkenin en küçük menfaatlarına dokunan, kasamızdan,
hazinemizden herhangi bir şekilde menfaat temin eden, karşılıksız menfaat temin
eden ve buna aracı olan kimse hangi noktada bulunuyorsa bulunsun, onların
hesabı görülmeli ve gerekli incelemeler, araştırmalar yapılmalı, bu
yolsuzluklarla ilgili hassasiyet gösterilmelidir; doğrudur, aynen iştirak
ediyorum. Diğer konudaki
açıklamaya, Sayın Zeki Çakan Beyefendi, kendi gruplarını ilgilendirdiği için
cevap verdiler. Şimdi, usulle ilgili
itirazım var Sayın Başkanım. Sayın Genç muayyen sürelerde zatıâlinizin oturduğu
yerde oturdu, onları da çok iyi biliyor; ancak, tabiî, muhalefetten kaynaklanan
bir görev midir, hangi anlayıştan hareket ediyor, bilemiyorum. Kendisi de iyi
bilir, Anayasamız, Türk Devletinin yönetimini yasama, yürütme ve yargı olarak
tayin etmiş ve bu organlar arasındaki düzenlemeyi çok iyi tesis etmiştir. 1982
Anayasası, bu ayırımı yaptıktan sonra, yönetimde hiçbir kuvvetin diğer kuvvet
üzerindeki egemenliğini kurmaması konusunda da çok büyük bir hassasiyet
göstermiştir. Şu anda, Türkiye Büyük
Millet Meclisimizin Değerli Başkanı, Sayın Cumhurbaşkanımıza vekâlet
etmektedir. Cumhurbaşkanı Anayasamızdaki yürütme organının başıdır. O itibarla,
Sayın Meclis Başkanımız, yürütmenin başı olarak bugün Meclise gelip, burada
görev yapamaz. Yani, kuvvetler ayrılığı prensibinden hareket ettiğimizde,
yasama ile yürütme arasındaki bu farklılığı, Anayasanın tayin etmiş olduğu bu
çizgide muhafaza etmemiz gerekiyor. O sebepten dolayı Sayın Başkanımız bu hassasiyeti
göstermiştir ve istisnaî bir uygulama olarak, İçtüzük ve Anayasaya baktığımızda
açık bir hükme de rastlanmamıştır. Bu, Danışma Kurulunda müzakere edilmese
dahi, Sayın Başkanvekilimiz Sayın Başkanla gerekli incelemeleri, görüşmeleri
yaptıktan sonra bu şekilde bir sonuca bağlanmıştır. Şimdi, yeni bir tüzük
değişikliğiyle karşı karşıyadır Meclisimiz; inanıyorum, bundan sonraki
çalışmalarda bu boşluklar doldurulacaktır. İstisnaî olan bazı konuların önümüze
bir realite olarak çıktığına bugün de şahit olduğumuza göre, yeni hazırlanacak
Tüzüğümüzde, Cumhurbaşkanımızın olmadığı zamanlarda, Sayın Meclis Başkanının o
göreve baktığı zamanlarda ve bu şekilde doğan, yani, Başkanlık Divanının
olmadığı dönemdeki yürütmenin nasıl yapılacağını tayin eden hükümler koyarız.
Şu anda, Başkanlık Divanının görev süresi sona erdi. Peki, İçtüzükte herhangi
bir hüküm yok, Meclis kapalı mı kalacak? Değerli milletvekilleri, şimdi, Meclis
çalışmak mecburiyetindedir. Meclisin komisyonları dahi çalışmak durumundadır.
Yani, Meclisin komisyonları, yeni komisyonlar seçilinceye kadar görevinin
başındadır, İçtüzükte buna mani bir hüküm de yoktur. Hatta, Danışma Kurulunda
bu tartışma da yapıldı, denildi ki: "Sayın Başkanımız; yani, şu andaki
Sayın Meclis Başkanımız, Meclisi yöneten Başkanımız Meclisi açacağına göre,
Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonlarında sırasını bekleyen kanun tasarı ve
teklifleri de komisyonlarda görüşülsün ve Meclis faaliyete başlasın; çünkü,
gruplarımızın Divan üyelerini tespitleri ve Meclis Genel Kuruluna gelmeleri
zaman alır, onbeş gün, bir ay da sürebilir -çünkü, zaman da konulmamış, bu da
çok enteresan- herhangi bir grup kendi bünyesindeki bu seçimi aksatabilir veya
geç getirebilir. O halde, bir grubun yapmış olduğu bu ihmalden dolayı Meclis,
aslî görevini yapmama noktasında kalmasın, komisyonlar da çalışsın."
Ancak, şu anda, yine, grup başkanvekilleri, kendi partilerinin, ülkenin ve
milletin menfaatını düşünme durumunda olduklarından dolayı, salı gününe kadar
bu noksanlığın tamamlanacağına işaret ettiklerinden, biz de, iktidarı temsil
eden üç siyasî partinin grup başkanvekilleri olarak saygı duyduk, önümüzdeki
salı gününe kadar Başkanlık Divanımız teşekkül etsin ve ondan sonra komisyonlar
çalışsın dedik. Bu, iki değerli muhalefet grup başkanvekiliyle, ilk defa olmasa
da, yine istisnaî bir şekilde, ittifakla alınan bir Danışma Kurulu kararıdır.
Bu Danışma Kurulu kararı alınırken, Doğru Yol Partisini temsilen orada bulunan
ve yıllardan bu yana hukukçu olan ve Meclis Başkanlığına aday olan Sayın Turhan
Güven Beyefendi, bu uygulamaya tek cümleyle itiraz etmemiştir. O itibarla,
gruplardaki milletvekillerinin, önce, kendi grup başkanvekillerinin Danışma
Kurulunda yapmış olduğu çalışmalardan haberdar olmaları esastır veya onları
bilgilendirmek o grup başkanvekilinin görevidir. O itibarla, ben, Değerli
Başkanımızın şu anda orada fuzuli oturduğuna ilişkin ifadeleri de kesinlikle
reddediyorum. Türkiye Büyük Millet Meclisi ciddî bir müessesedir. Yapılan
çalışmalar, kanuna, Tüzüğe, Anayasaya uygundur. "Keenlemyekûn" kelimesi
de yersizdir; zaten, böyle bir şeyin olması da mümkün değildir. O itibarla,
Meclis, meşru zeminde ve Anayasa, İçtüzük çerçevesinde görevini yapmaktadır.
Sayın Başkanım, zatıâlinizin, Meclis Başkanlığı adına yapmış olduğunuz bu
görevde, herhangi bir şekilde üzerinde ihtilafa mahal verecek bir husus yoktur;
onu arz ediyorum. Saygılar sunuyorum. (MHP
sıralarından alkışlar) BAŞKAN - Teşekkür ederim.
SAFFET ARIKAN BEDÜK
(Ankara) - Sayın Başkan, müsaade ederseniz, Doğru Yol Partisine yönelik bir
açıklaması oldu, ona cevap verme ihtiyacı duyuyorum. BAŞKAN - Evet, Doğru Yol
Partisini zikrettiler. Buyurun efendim; çok kısa
lütfen... SAFFET ARIKAN BEDÜK
(Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bugün Danışma Kurulu
toplandı. Danışma Kurulunun toplanmasının sebebi, Başkanlık Divanının teşekkülü
ve hangi partiye, ne oranda üye düştüğü hususundadır. Bunun dışında başka bir
şey görüşülmemiş olması gerekir; bir. İkincisi; her ne kadar,
Danışma Kurulunda, komisyonların ve Meclisin bir süre daha göreve devam etmesi
gerektiği hususunda fikir ileri sürülmüş ise de, Doğru Yol Partisi Grup
Başkanvekili Sayın Turhan Güven, bunun Anayasaya aykırı olacağını, Başkanlık Divanına
bağlı olarak çalışan komisyonların teşekkülü olmadan, eski komisyonların oluşum
şekline dayalı olarak çalışmasının Anayasa ve İçtüzüğe aykırı olacağını ifade
etmiştir. Dolayısıyla, biz, şu andaki komisyonların, daha doğrusu, eski
komisyonların görevlerinin devam ettiğinden bahisle, Meclisin çalışmasının
imkânsız olduğunu, Anayasaya ve İçtüzüğe aykırı olduğunu ifade ediyoruz. Bunu,
Danışma Kurulunda da arkadaşımız ifade etmiş; bana da onu anlattı. Dolayısıyla,
zannediyorum, Milliyetçi Hareket Partisinin değerli Grup Başkanvekilinin, bir
yanlış anlama veya bir yanlış anlatımla, Doğru Yol Partisinin farklı bir
beyanda bulunduğunu ifade ettiği anlaşılıyor. Ben, o bakımdan, onun
düzeltilmesini diliyorum. İkinci husus: Başkanlık
Divanı ile ilgili olarak, gerçekten, Sayın Kamer Genç'in yapmış olduğu
açıklamayı dikkate almak lazım; yani, kalkıp da, bunu tamamen yok diye de kabul
edemezsiniz; çünkü, Anayasamızın 6 ncı maddesi çok açık ve sarihtir ve Başkanlık
Divanının görev süresi dolmuştur. Bir fikirdir; ama, öyle zannediyorum ki,
Meclis Başkanlık Divanı, hukukçulara danışmak suretiyle, yeni bir uygulamayı
gündeme getirmiştir; ama, söylenen sözleri de, Sayın Genç'in itiraz-larını da
hiçbir şekilde gözden uzak tutmamak gerekir. Başkanlık Divanı görev süresini
tamamladığı ve yeni bir Başkanlık Divanı teşekkül etmediği sebebiyle aslında
Meclisin toplanmaması gerekir;ama, zannediyorum, hukukçular bu konuda gerekli
mütalaaları vermişlerdir. Ben, bu konuyu, açıklığa kavuşturmak için söz aldım. Teşekkür ediyorum. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Efendim, Danışma Kurulu
önerisi üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır. Şimdi, Danışma Kurulunun
önerilerini oylarınıza sunmak üzere sırasıyla okutuyorum: Birinci öneriyi
okutuyorum: Öneriler: 1. Başkanlık Divanının 20
üyeden kurulması ve görev yerleri dağılımının; Demokratik Sol Parti Grubuna bir
başkanvekili, bir idare amiri, üç kâtip üye; Milliyetçi Hareket Partisi Grubuna
bir başkan, bir başkanvekili, bir idare amiri, iki kâtip üye; Fazilet Partisi
Grubuna bir başkanvekili, bir idare amiri, iki kâtip üye; Anavatan Partisi
Grubuna bir başkanvekili, bir idare amiri, bir kâtip üye; Doğru Yol Partisi
Grubuna bir idare amiri ve iki kâtip üye şeklinde olması önerilmiştir. BAŞKAN - Öneriyi kabul
edenler... Kabul etmeyenler... Öneri kabul edilmiştir. Komisyonlarla ilgili
kısmını okutuyorum: 2. Türkiye Büyük Millet
Meclisi Komisyonlarından; a. Türkiye Büyük Millet
Meclisi Hesaplarını İnceleme Komisyonu ile Dilekçe Komisyonunun 13'er üyeden b. İnsan Haklarını
İnceleme Komisyonu ile sayıları kanunen belirlenmeyen diğer komisyonların 25'er
üyeden, kurulması ve siyasî parti gruplarına dağılımın ilişik listedeki gibi
olması önerilmiştir. Komisyon Üyeliklerinin
Siyasî Parti Gruplarına Dağılım Listesi Komisyonun Siyasî Parti Gruplarına Düşen Üyelik Komisyonlar Üye
Sayısı DSP MHP FP ANAP DYP Bağ. Anayasa Komisyonu 25 6 6 5 4 4 Adalet Komisyonu 25 6 6 5 4 4 Millî Savunma Komisyonu 25 6 6 5 4 4 İçişleri Komisyonu 25 6 6 5 4 4 Dışişleri Komisyonu 25 6 6 5 4 4 Millî Eğitim, Kültür,
Gençlik ve Spor Komisyonu 25 6 6 5 4 4 Sanayi, Ticaret, Enerji,
Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji
Komisyonu 25 6 6 5 4 4 Bayındırlık, İmar,
Ulaştırma ve Turizm Komisyonu 25 6 6 5 4 4 Tarım, Orman ve Köy
İşleri Komisyonu 25 6 6 5 4 4 Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu 25 6 6 5 4 4 İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu 25 6 6 5 4 4 Çevre Komisyonu 25 6 6 5 4 4 TBMM Hesaplarını İnceleme Komisyonu 13 3 3 3 2 2 Dilekçe Komisyonu 13 3 3 3 2 2 Kamu İktisadî
Teşebbüsleri Komisyonu 35 9 8 7 6 5 Plan ve Bütçe Komisyonu 40 10 9 8 6 6 1 BAŞKAN - Teşekkür ederim. TURHAN GÜVEN (İçel) -
Sayın Başkan... Sayın Başkan... BAŞKAN - Efendim,
önergeyi şu anda oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler...
Önerge kabul edilmiştir. TURHAN GÜVEN (İçel) -
Sayın Başkan, benim yokluğumda adımdan bahsedilerek Danışma Kurulundaki
görüşmelere ait bir şeyler söylenmiş. MEHMET KUNDAKCI
(Osmaniye) - Burada olsaydın! BAŞKAN - Efendim, Danışma
Kurulu önerisiyle ilgili ne zaman, nasıl konuşulacağını Tüzük tayin etmiştir.
Zatıâliniz bulunsaydınız, elbet müdahale ederdiniz. TURHAN GÜVEN (İçel) -
Bana gıyabımda sataşmadan bahsediyorum Sayın Başkan! MEHMET EMREHAN HALICI
(Konya) - Sataşma yok Sayın Başkan. BAŞKAN - Şimdi, müsaade
ederseniz ona fırsat vereceğim, sataşma diyorsanız fırsat vereceğim. TURHAN GÜVEN (İçel) -
Aslında, yoruma bağlı bir tutum davranış olmasın. Şu anda, Meclis Başkanlık
Divanı oluşmamıştır. Sabahleyin ben bunu söyledim; ama, gelip burada
söylemedim. Sabahleyin orada konuşulan bir konuyu, bir grup başkanvekilinin
gelip de burada açıklaması, Danışma Kurulu adına açıklama mıdır, yoksa, şahsı
adına mı açıklamadır, onu bana açıklayın da ben de ona göre cevap vereyim. BAŞKAN - Müsaade
ederseniz, ben, önce, bu kabul ettiğiniz Danışma Kurulu önerileriyle Meclis
idaresinin ve komisyonların aldığı şekil hakkında bir küçük bilgi vermek
istiyorum. Komisyonlar, geçen dönemde olduğu şekliyle hemen hemen aynen
kalmıştır. Tabiî, üyeler seçilecektir; ancak, komisyonlar ile Divan arasında
bir önemli fark vardır. Bir yanlış anlaşılmaya meydan vermemek için bunu
açıklamak istiyorum. Tüzüğümüzün 20 nci maddesinin son cümlesinde şöyle
denilmektedir: "Görev süreleri yenileri seçilinceye kadar devam
eder." Demek ki, komisyondaki üyelerin görev süreleri, yenileri
seçilenceye kadar devam eder. İkinci açıklayacağım
husus, kabulle 4 olan Meclis İdare Amiri sayısı 5'e çıkmıştır. Bu artış,
Divanda bir artışı öngörmemektedir. Anavatan Partisinin 1 kâtip üyesi yerine 1
Meclis idare amiri ihdas edilmiş olmaktadır. İkinci değişiklik,
Milliyetçi Hareket Partisinin Başkan çıkarması sebebiyle, kâtip üye sayısı 1 azalmıştır. Kabul ettiğiniz
değişiklik bundan ibarettir. AHMET İYİMAYA (Amasya) -
Sayın Başkan... BAŞKAN - Buyurun efendim. AHMET İYİMAYA (Amasya) -
Sayın Başkan, bir yanlışlığa mahal vermemek veya gelecek uygulamalara ışık
tutmak bakımından bir açıklama yapma zaruretini hissediyorum. BAŞKAN - Buyurun Sayın
İyimaya. AHMET İYİMAYA (Amasya) -
Teşekkür ediyorum efendim. Şimdi, bir defa,
parlamento hukukunda veya sorunlarında doğru çözüme ulaşabilmek için, kurumları
özgül ağırlıklarıyla denk şekilde kavramak lazım. Komisyonlar, Parlamento Genel
Kurulu yanında Divanın varlığı şartına bağlı alt organlardır. Bir seçim dönemi iki ana
bölüme ayrılmıştır. Birinci dönemin organlarının yetki ve görevleri, dönemin
sona ermesiyle sona ermektedir; yani, organik yapı ve fonksiyonel yapı sona
ermektedir. Yeni Başkanın seçimiyle,
yeni süreç tamamen organik hale gelemiyor; çünkü, Divanın teşekkülü lazım. Aksi
takdirde, şu anda, yanınızda, eski Divan üyelerinin aynen mevcut olması lazım. Komisyonların hukukî
varlıkları sona ermiştir; bu doğru değil, Parlamentonun çalışması lazım; amaç
böyle ama, taknin öyle değildir. Belki, 12 nci maddeye veya diğer maddelere hüküm
konularak, Parlamentoda grubu bulunan partilerin, Meclis Başkanı seçimi gerçekleşinceye
kadar kendi iç seçimlerini tamamlamaları -komisyon üyelikleri, divan, vesaire-
ve Başkan seçiminin tamamlandığı oturum
günü Parlamentonun oylamayla bu organizmayı teşekkül ettirmesi gerekirdi; yoksa
-istimrar ilkesi diyoruz ona biz- istimrar ilkesi, kendi bölümü içerisinde
sürekli olur -yani, birinci devre, ikinci devre- öbür devreye etkili olmaz. BAŞKAN - Teşekkür ederim.
Aksini düşünmüyoruz. Ben,
20 nci maddenin son cümlesi ihmal edilmiştir diye belki... TURHAN GÜVEN (İçel) -
Öyle açıklamadınız ama siz. KAMER GENÇ (Tunceli) - 20
nci maddenin son cümlesinden bir önceki cümle de çok önemli: "İki ve üç
yıldır" deniliyor. BAŞKAN - Bugünkü Danışma
Kurulumuzun son temennisi, gruplarımızın, her iki kesimdeki üyeleri,
başkanvekillerini, idare amirlerini ve üyeleri bir an evvel seçerek Başkanlığa
bildirmesi şeklindedir. Ümit ediyorum, bu temenni en kısa zamanda gerçekleşir. Sayın milletvekilleri,
Başbakanlığın, Anayasanın 82 nci maddesine göre verilmiş tezkereleri vardır. 12
adet olan bu tezkereleri okutup, ayrı ayrı oylarınıza sunacağım. Birinci tezkereyi
okutuyorum: III. – BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI (Devam) A) TEZKERELER VE ÖNERGELER (Devam) 14. – Tarım ve Köyişleri Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp’in Çek
Cumhuriyetine yaptığı resmî ziyarete, Sakarya Milletvekili Osman Fevzi
Zihnioğlu’nun katılmasının uygun görülmüş olduğuna ilişkin Başbakanlık
tezkeresi (3/657) 9.10.2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Tarım ve Köyişleri Bakanı
Prof. Dr. Hüsnü Yusuf Gökalp'in, temas ve görüşmelerde bulunmak üzere bir
heyetle birlikte 3-9 Eylül 2000 tarihleri arasında Macaristan ve Çek
Cumhuriyetine yaptığı resmî ziyaretin 6-9 Eylül 2000 tarihleri arasındaki Çek
Cumhuriyeti kısmına Sakarya Milletvekili Osman Fevzi Zihnioğlu'nun iştirak
etmesi uygun görülmüş ve bu konudaki Bakanlar Kurulu kararının sureti ilişikte
gönderilmiştir. Anayasamızın 82 nci
maddesine göre gereğini arz ederim. Bülent
Ecevit Başbakan BAŞKAN - Kabul edenler...
Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir. İkinci tezkereyi
okutuyorum: 15. – Sağlık Bakanı Osman Durmuş’un Meksika’ya yaptığı resmî
ziyarete, Konya Milletvekili Mustafa Sait Gönen’in katılmasının uygun görülmüş
olduğuna ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/658) 5.7.2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Sağlık Bakanı Doç. Dr.
Osman Durmuş'un, görüşmelerde bulunmak üzere bir heyetle birlikte 4-12 Haziran
2000 tarihleri arasında Meksika'ya yaptığı resmî ziyarete, Konya Milletvekili
Doç. Dr. Mustafa Sait Gönen'in de iştirak etmesi uygun görülmüş ve bu konudaki
Bakanlar Kurulu kararının sureti ilişikte gönderilmiştir. Anayasamızın 82 nci
maddesine göre gereğini arz ederim. Bülent
Ecevit Başbakan BAŞKAN - Tezkereyi
oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Tezkere kabul
edilmiştir. Üçüncü tezkereyi
okutuyorum: 16. – Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan’ın
İsviçre’ye yaptığı resmî ziyarete, İstanbul Milletvekili Ali Emre Kocaoğlu’nun
katılmasının uygun görülmüş olduğuna ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/659) 5.7.2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan'ın, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)'nün, 29
Mayıs-15 Haziran 2000 tarihlerinde Cenevre'de yapılan 88 inci Genel
Konferansına katılmak üzere bir heyetle birlikte İsviçre'ye yaptığı resmî
ziyarete, İstanbul Milletvekili Ali Emre Kocaoğlu'nun da iştirak etmesi uygun
görülmüş ve bu konudaki Bakanlar Kurulu kararının sureti ilişikte gönderilmiştir. Anayasamızın 82 nci
maddesine göre gereğini arz ederim. Bülent
Ecevit Başbakan BAŞKAN - Tezkereyi
oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Tezkere kabul
edilmiştir. Dördüncü tezkereyi
okutuyorum: 17. – Millî Savunma Bakanı Sabahattin Çakmakoğlu’nun Güney
Kore’ye yaptığı resmî ziyarete, İstanbul Milletvekili Nazif Okumuş’un
katılmasının uygun görülmüş olduğuna ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/660) 20.7.2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Millî Savunma Bakanı
Sabahattin Çakmakoğlu'nun, Kore Savaşının 50 nci Yıldönümü Anma Törenine ve
Bakanlar Toplantısına katılmak üzere bir heyetle birlikte 23-29 Haziran 2000
tarihlerinde Güney Kore'ye yaptığı resmî ziyarete, İstanbul Milletvekili Nazif
Okumuş'un da iştirak etmesi uygun görülmüş ve bu konudaki Bakanlar Kurulu
kararının sureti ilişikte gönderilmiştir. Anayasamızın 82 nci
maddesine göre gereğini arz ederim. Bülent
Ecevit Başbakan BAŞKAN - Tezkereyi
oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Tezkere kabul
edilmiştir. Beşinci tezkereyi
okutuyorum: 18. – Devlet Bakanı Tunca Toskay’ın İsviçre’ye yaptığı resmî
ziyarete, Trabzon Milletvekili Orhan Bıçakçıoğlu’nun katılmasının uygun
görülmüş olduğuna ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/661) 28.7.2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Devlet Bakanı Prof. Dr.
Tunca Toskay'ın, 26-30 Haziran 2000 tarihlerinde Cenevre'de düzenlenen
Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun "Dünya Sosyal Kalkınma Zirvesi ve
Sonrası: Küreselleşen Dünyada Herkes İçin Sosyal Kalkınmanın Sağlanması"
konulu özel oturumuna katılmak üzere bir heyetle birlikte 25 Haziran-1 Temmuz
2000 tarihleri arasında İsviçre'ye yaptığı resmî ziyarete, Trabzon Milletvekili
Orhan Bıçakçıoğlu'nun da iştirak etmesi uygun görülmüş ve bu konudaki Bakanlar
Kurulu kararının sureti ilişikte gönderilmiştir. Anayasamızın 82 nci
maddesine göre gereğini arz ederim. Bülent
Ecevit Başbakan BAŞKAN - Tezkereyi
oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Tezkere kabul
edilmiştir. Altıncı tezkereyi
okutuyorum: 19. – Devlet Bakanı Rüştü Kâzım Yücelen’in Küba’ya yaptığı
resmî ziyarete, Adana Milletveki-li Musa Öztürk, Edirne Milletvekili Evren
Bulut ile Manisa Milletvekili Ali Serdengeçti’nin katılmasının uygun görülmüş
olduğuna ilişkin Başbakanlık tezkeresi 5.7.2000 Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Devlet Bakanı Rüştü Kâzım
Yücelen'in, Türkiye-Küba Ticaret, Ekonomik ve Sınai İşbirliği Karma Komisyonu
Üçüncü Dönem Toplantısına katılmak üzere bir heyetle birlikte 3-10 Haziran 2000
tarihleri arasında Küba'ya yaptığı resmî ziyarete, ekli listede adları yazılı milletvekillerinin de iştirak etmesi
uygun görülmüş ve bu konudaki Bakanlar Kurulu Kararının sureti ilişikte
gönde-rilmiştir. Anayasamızın 82 nci
maddesine göre gereğini arz ederim. Bülent
Ecevit Başbakan Liste Musa Öztürk (Adana) Evren Bulut (Edirne) Ali Serdengeçti (Manisa) KAMER GENÇ (Tunceli)-
Karar yetersayısının aranılmasını istiyorum Sayın Başkan. Çünkü, bakın, bütün
bakanlar kendi yakınlarını yurtdışına götürüyorlar, harcırahlar ödeniyor. Olmaz
böyle şey! Bu Meclisin buna el koyması lazım. Yani, bütün bakanlar yurtdışına
iki üç adamını götürüyor. Olmaz!.. Devletin kesesinden bu kadar hovardalık
olmaz! Karar yetersayısının aranılmasını istiyorum. (DYP sıralarından alkışlar) BAŞKAN - Peki, karar
yetersayısını arayacağım. Elektronik cihaz, şu
anda, maalesef, parmak izlerini tanımıyor; bir intibaksızlık var, demin de o
yüzden bazı aksaklıklar oldu. Oylamayı işaretle
yapacağım: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edenlerde de etmeyenlerde de karar yetersayısı yoktur. Birleşime 10 dakika ara
veriyorum. Kapanma Saati: 16.40 İKİNCİ OTURUM Açılma Saati: 16.50 BAŞKAN: Geçici Başkanvekili Mehmet Vecdi GÖNÜL KÂTİP ÜYELER: Geçici Kâtip Üye Vedat ÇINAROĞLU (Samsun), Geçici Kâtip Üye Şadan ŞİMŞEK (Edirne) BAŞKAN - Sayın
milletvekilleri, 5 inci Birleşimin İkinci Oturumunu açıyorum. Başbakanlığın Anayasanın
82 nci maddesine göre verilmiş bir
tezkeresinin oylamasında karar yetersayısına ulaşılamamıştı. III. – BAŞKANLIĞIN GENEL
KURULA SUNUŞLARI (Devam) A) TEZKERELER VE ÖNERGELER (Devam) 19. – Devlet Bakanı Rüştü Kâzım Yücelen’in Küba’ya yaptığı
resmî ziyarete, Adana Milletvekili Musa Öztürk, Edirne Milletvekili Evren Bulut
ile Manisa Milletvekili Ali Serden-geçti’nin katılmasının uygun görülmüş
olduğuna ilişkin Başbakanlık tezkeresi (Devam) BAŞKAN - Şimdi, aynı
oylamayı tekrarlayacağız. Bu defa elektronik cihazla oylama yapacağız. 5 dakika süre veriyorum. Elektronik cihaza süresi
içinde giremeyen sayın milletvekilleri, pusula doldurmak veya yardım istemek
suretiyle oylarını kullansınlar. Oylamayı başlatıyorum. (Elektronik cihazla
oylama yapıldı) KAMER GENÇ (Tunceli) -
Sayın Başkan, pusula gönderenlerin, ayrıca elektronik cihazla sisteme girip
girmediklerini de kontrol edin. BAŞKAN - Sayın
milletvekilleri, süre dolmuştur; karar yetersayısı yoktur. 17.10'da toplanmak üzere,
birleşime 10 dakika -son defa- ara veriyorum. Kapanma Saati: 16.57 ÜÇÜNCÜ OTURUM Açılma Saati: 17.10 BAŞKAN: Geçici Başkanvekili Mehmet Vecdi GÖNÜL KÂTİP ÜYELER: Geçici Kâtip Üye Vedat ÇINAROĞLU (Samsun), Geçici Kâtip Üye Şadan ŞİMŞEK (Edirne) BAŞKAN - Sayın
milletvekilleri, 5 inci Birleşimin Üçüncü Oturumunu açıyorum. III. – BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI (Devam) A) TEZKERELER VE ÖNERGELER (Devam) 19. – Devlet Bakanı Rüştü Kâzım Yücelen’in Küba’ya yaptığı
resmî ziyarete, Adana Milletveki-li Musa Öztürk, Edirne Milletvekili Evren
Bulut ile Manisa Milletvekili Ali Serdengeçti’nin katılmasının uygun görülmüş
olduğuna ilişkin Başbakanlık tezkeresi (Devam) BAŞKAN - Başbakanlığın
Anayasanın 82 nci maddesine göre verilmiş bir tezkeresinin oylamasında karar
yetersayısına ulaşılamamıştı; şimdi, oylamayı yeniden yaptıracağım. Oylamayı elektronik
cihazla yapacağız ve 5 dakikalık süre veriyorum. Oylama süresi başlamıştır
efendim. (Elektronik cihazla
oylama yapıldı) BAŞKAN - Sayın
milletvekilleri, Başbakanlığın, Anayasanın 82 nci maddesine göre verilmiş 6 ncı
tezkeresinin ikinci oylamasında da karar yetersayısına ulaşılamamıştır. Bu sebeple, Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanlık Divanı üyelikleri ile komisyon üyeliklerinin
seçimlerini yapmak için, 24 Ekim 2000 Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere
birleşimi kapatıyor, hepinize iyi akşamlar diliyorum. Kapanma Saati: 17.16 |
|