1. — Hatay Milletvekili Mehmet Şandır’ın, İskenderun Demir-Çelik Fabrikalarının özelleştirilmesine ilişkin gündemdışı konuşması ve Devlet Bakanı Yüksel Yalova’nın cevabı

2. —İstanbul Milletvekili Ayşe Nazlı Ilıcak’ın, Uğur Mumcu cinayetine ilişkin gündemdışı konuşması

3.—Osmaniye Milletvekili Birol Büyüköztürk’ün, Turizm Bakanlığının Türkiye’nin tanıtımında kullanacağı logoya ilişkin gündemdışı konuşması ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu’nun cevabı

1. —Doğru Yol Partisi Grubu adına, Grup Başkanvekilleri Ankara Milletvekili Saffet Arıkan Bedük, Sakarya Milletvekili Nevzat Ercan ve İçel Milletvekili Turhan Güven’in, trafik kazalarının nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/132)

2. — İstanbul Milletvekili Aydın Ayaydın ve 20 arkadaşının, şehiriçi caddelerde ve özellikle İstanbul’un Bağdat Caddesinde gençlerin yaptıkları otomobil yarışları sonucu meydana gelen kazaların önlenmesi için alınması gereken tedbirlerin araştırılması amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/133)

1. —Konya Milletvekili Ömer İzgi’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Nazlı Ilıcak’ın konuşmasında partilerine sataşması nedeniyle konuşması

1.—Genel Kurulun 16.5.2000 Salı günkü birleşiminde Cumhurbaşkanının yemin töreninden sonra başka konuların görüşülmemesine ilişkin Danışma Kurulu önerisi

1. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Narlı-Kahramanmaraş Karayoluna ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından sözlü soru önergesi ve Çevre Bakanı Fevzi Aytekin’in cevabı (6/389)

2. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep kanalizasyon projesine ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından sözlü soru önergesi ve Çevre Bakanı Fevzi Aytekin’in cevabı (6/390)

3. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep içme suyu projesine ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından sözlü soru önergesi ve Çevre Bakanı Fevzi Aytekin’in cevabı (6/391)

4. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te Karayolları Genel Müdürlüğünce yürütülen projelere ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından sözlü soru önergesi ve Çevre Bakanı Fevzi Aytekin’in cevabı (6/393)

6. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Nizip İlçesi kanalizasyon projesine ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından sözlü soru önergesi ve Çevre Bakanı Fevzi Aytekin’in cevabı (6/395)

7. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’teki köy yollarına ilişkin Devlet Bakanından sözlü soru önergesi (6/396)

9. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep İli içme suyu projelerine ilişkin Devlet Bakanından sözlü soru önergesi (6/398)

10. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te yürütülen köy hizmetleri projelerine ilişkin Devlet Bakanından sözlü soru önergesi (6/399)

11. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te GAPİdaresi Başkanlığınca yürütülen projelere ilişkin Devlet Bakanından sözlü soru önergesi (6/400)

12. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Yavuzeli’ne Emniyet Müdürlüğü kurulup kurulmayacağına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/401)

13. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep İli Karkamış İlçesine Emniyet Müdürlüğü kurulup kurulmayacağına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi(6/402)

14. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-İslahiye İlçesi Ortaklı Jandarma Karakol binasına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/403)

15. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-İslahiye İlçesi Kerküt Jandarma Karakol binasına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/404)

16. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-İslahiye İlçesi Jandarma Karakol binasına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/405)

18. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep Emniyet Müdürlüğü tevzi inşaatına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/407)

19. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Nurdağı İlçesi Emniyet Amirliği inşaatına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/408)

20. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Karkamış Hükümet Konağı inşaatına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/409)

21. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te Tekel Genel Müdürlüğünce yürütülen projelere ilişkin Devlet Bakanından sözlü soru önergesi ve Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler’in cevabı (6/410)

22. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünün yürüttüğü projelere ilişkin Devlet Bakanından sözlü soru önergesi (6/413)

23. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te yürütülen projelere ilişkin Orman Bakanından sözlü soru önergesi ve Orman Bakanı İ. Nami Çağan’ın cevabı (6/414)

25. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te DDYGenel Müdürlüğünce yürütülen projelere ilişkin Ulaştırma Bakanından sözlü soru önergesi ve Millî Savunma Bakanı Sabahattin Çakmakoğlu’nun cevabı (6/416)

26. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te yürütülen projelere ilişkin Ulaştırma Bakanından sözlü soru önergesi ve Millî Savunma Bakanı Sabahattin Çakmakoğlu’nun cevabı (6/417)

27. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep Merkez Antrenman Spor Salonu projesine ilişkin Devlet Bakanından sözlü soru önergesi (6/418)

28. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep İli Kültür Müdürlüğü binası projesine ilişkin Kültür Bakanından sözlü soru önergesi (6/426)

30. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Oğuzeli Kültür Merkezi projesine ilişkin Kültür Bakanından sözlü soru önergesi (6/428)

31. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Şahinbey İlçesi Anıt Mezar projesine ilişkin Kültür Bakanından sözlü soru önergesi (6/429)

32. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te yürütülen projelere ilişkin Kültür Bakanından sözlü soru önergesi (6/430)

33. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Nizip Devlet Hastanesine ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/431)

34. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Kurbanbaba Sağlık Ocağı inşaatına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/432)

35. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te yürütülen projelere ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/433)

36. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep Devlet Hastanesi Hemodiyaliz ve Organ Nakli Merkezine ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/434)

38. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Mithatpaşa Sağlık Ocağına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/436)

39. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Şehitkamil Çocuk Hastanesine ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/437)

41. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Şehitkamil Devlet Hastanesi Bölge Acil Yardım Merkezine ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/439)

42. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep İl Donatım Müdürlüğü işine ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/440)

43. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Oğuzeli semt polikliniği projesine ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/441)

45. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Merkezine ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/443)

46. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Nizip İlçesi Organize Sanayi Bölgesi inşaatına ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/444)

47. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep 4 üncü Organize Sanayi Bölgesi Altyapı inşaatına ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/445)

48. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep 3 üncü Organize Sanayi Bölgesi Altyapı inşaatına ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/446)

49. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi Arıtma Tesisi inşaatına ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/447)

50. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te yürütülen projelere ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/448)

51. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep Güzel Sanatlar Lisesi Binası projesine ilişkin Millî Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/449)

52. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep Üniversitesi için ayrılan ödeneklere ilişkin Millî Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/450)

53. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-İslahiye İlçesi Anadolu Lisesi binası inşaatına ilişkin Millî Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/451)

54. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep-Nurdağı Lise binası inşaatına ilişkin Millî Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/452)

55. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Fakülte Binası projesine ilişkin Millî Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/453)

57. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep Üniversitesinin yatırım ve hizmet projelerine ilişkin Millî Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/455)

58. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’te yürütülen okul projelerine ilişkin Millî Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/456)

59. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’teki öğretmen ihtiyacına ilişkin Millî Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/457)

60. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep İlinde yürütülen projelere ilişkin Millî Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/458)

61. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Karkamış Gümrük Kapısına ilişkin Devlet Bakanından sözlü soru önergesi ve Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler’in cevabı (6/460)

62. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’teki imam ve müezzin sayısına ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından sözlü soru önergesi (6/461)

63. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’teki camilere ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından sözlü soru önergesi (6/462)

64. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Gaziantep’teki kooperatiflere ilişkin Devlet Bakanından sözlü soru önergesi (6/463)

65. —Gaziantep Milletvekili Mustafa Taşar’ın, Acil İçme Suyu Projesine ilişkin Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı ve Başbakan Yardımcısından sözlü soru önergesi ve Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler’in cevabı (6/464)

66. —Samsun Milletvekili Musa Uzunkaya’nın, Vezirköprü Baraj inşaatına ve sulama amaçlı barajların yapımına ayrılan ödenek miktarına ilişkin Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı ve Başbakan Yardımcısından sözlü soru önergesi ve Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler’in cevabı (6/465)

67. —Samsun Milletvekili Musa Uzunkaya’nın, THY’nın yılbaşında düzenlediği özel yurtdışı seferlere ilişkin Ulaştırma Bakanından sözlü soru önergesi (6/466)

68. —Samsun Milletvekili Musa Uzunkaya’nın, memur maaş zamlarına ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/467)

69. —Samsun Milletvekili Musa Uzunkaya’nın, Abdullah Öcalan’ın sağlık, beslenme, koruma gibi giderlerine ve basınla nasıl iletişim kurduğuna ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/469)

70. —Samsun Milletvekili Musa Uzunkaya’nın, Osmanlı’nın 700. kuruluş yıldönümü nedeniyle Samsun’da bir etkinlik yapılmamasının nedenine ilişkin Kültür Bakanından sözlü soru önergesi (6/470)

71. — İstanbul Milletvekili Ayşe Nazlı Ilıcak’ın, Hizbullah örgütüne ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/471)

72. — İstanbul Milletvekili Ayşe Nazlı Ilıcak’ın, Hizbullah örgütüne karşı yapılan operasyonlara ve faili meçhul cinayetlere ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/472)

73. — İstanbul Milletvekili Ayşe Nazlı Ilıcak’ın, gelecek yıllardaki enerji ihtiyacıyla ilgili yapılan tahminlere ilişkin Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı ve Başbakan Yardımcısından sözlü soru önergesi ve Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler’in cevabı (6/473)

74. — İstanbul Milletvekili Ayşe Nazlı Ilıcak’ın, elektriğin üretim maliyetlerine ve satışına ilişkin Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı ve Başbakan Yardımcısından sözlü soru önergesi ve Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler’in cevabı (6/474)

1.—Erzincan Milletvekili Tevhit Karakaya’nın, THY’nın yurt içi taşımacılığında uyguladığı fiyat tarifesine ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Yüksel Yalova’nın cevabı (7/1680)

2. —Karaman Milletvekili Zeki Ünal’ın, TÜPRAŞ’ın batık bankalarla olan ilişkilerine ve özelleştirilmesiyle ilgili yürütülen reklam kampanyası hakkındaki bazı iddialara ilişkin Başbakandan sorusu ve Devlet Bakanı Yüksel Yalova’nın cevabı (7/1720)

3.—Erzincan Milletvekili Tevhit Karakaya’nın, Erzincan İline ayrılan yatırım ödeneklerine ilişkin sorusu ve Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cumhur Ersümer’in cevabı (7/1760)

4. —Ankara Milletvekili Saffet Arıkan Bedük’ün, Güvercinlik Havaalanının yerinin değiştirilip değiştirilmeyeceğine ilişkin sorusu ve Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz’ün cevabı (7/1802)

5. —Karaman Milletvekili Zeki Ünal’ın, Tasarrufu Teşvik Fonuna ilişkin sorusu ve Maliye Bakanı Sümer Oral’ın cevabı (7/1833)

6. —Nevşehir Milletvekili Mehmet Elkatmış’ın, Nevşehir Kapadokya Havalimanına ilişkin sorusu ve Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz’ün cevabı (7/1849)

Rize Milletvekili Ahmet Kabil'in, çay müstahsillerinin sorunlarına,

Rize Milletvekili Mehmet Bekâroğlu'nun, yaş çay alım kampanyasına,

İlişkin gündemdışı konuşmalarına, Devlet Bakanı Rüştü Kâzım Yücelen cevap verdi;

İzmir Milletvekili Kemal Vatan, hıdrellez kutlamalarına ilişkin gündemdışı bir konuşma yaptı.

Devlet Bakanı Aksaray Milletvekili Sadi Somuncuoğlu'nun, Başbakanın önerisi üzerine bakanlık görevinden alınmasının,

Bakanlık görevinden alınan Devlet Bakanı Sadi Somuncuoğlu'ndan boşalan Devlet Bakanlığına, yeni bir atama yapılıncaya kadar, Devlet Bakanı Tunca Toskay'ın vekâlet etmesinin,

Uygun görüldüğüne ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkereleri;

Romanya Milletvekilleri Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı ile

Çek Parlamentosu Dışişleri Komisyonu Başkanının,

Beraberlerinde birer parlamento heyetiyle ülkemize davet edilmelerine ilişkin Başkanlık tezkereleri;

Trabzon Milletvekili Şeref Malkoç'un (9/19) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonu üyeliğinden çekildiğine ilişkin önergesi;

Genel Kurulun bilgisine sunuldu.

İzmir Milletvekili Güler Aslan'ın (6/654),

İstanbul Milletvekili Ayşe Nazlı Ilıcak'ın (6/370),

Esas numaralı sözlü sorularını geri aldıklarına ilişkin önergeleri okundu; sözlü soruların geri verildiği bildirildi.

Devlet Bakanı Rüştü Kâzım Yücelen'in Rusya Federasyonuna,

Başbakan Bülent Ecevit'in Arnavutluk ve Hindistan'a,

Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz'ün Avusturya'ya

Turizm Bakanı Erkan Mumcu'nun Almanya'ya,

Sağlık Bakanı Osman Durmuş'un İsrail'e,

Yaptıkları resmî ziyaretlere katılmaları uygun görülen milletvekillerine ilişkin Başbakanlık tezkereleri, yapılan oylamalardan sonra;

Erzurum Milletvekili Zeki Ertugay'ın, Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatının Kuruluş ve Görevleri Hakkında (2/173),

Doğru Yol Partisi Grup Başkanvekili Ankara Milletvekili Saffet Arıkan Bedük'ün, 8.3.1950 Tarih ve 5590 Sayılı Kanunun Adı ile Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bir Ek ve Dört Geçici Madde Eklenmesine Dair (2/344),

Kanun Tekliflerinin doğrudan gündeme alınmasına ilişkin önergeleri, yapılan görüşmelerden sonra;

Kabul edildi.

Çevre Komisyonunda boş bulunan ve Doğru Yol Partisi Grubuna düşen üyeliğe, Antalya Milletvekili Kemal Çelik,

İnsan Haklarını İnceleme Komisyonunda boş bulunan ve Demokratik Sol Parti Grubuna düşen üyeliğe, Muğla Milletvekili Fikret Uzunhasan,

Seçildiler.

Gündemin "Sözlü Sorular" kısmının:

1 ilâ 6 ncı sıralarında bulunan soruların, 26.4.2000 tarihli 87 nci Birleşimde yazılı soruya dönüştüğü, 15 ilâ 21 inci sıralarda bulunan Gaziantep Milletvekili Mustafa Rüştü Taşar'a ait soruların ise aynı birleşimde Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler tarafından cevaplandırıldığı; cevaplanan ve yazılı soruya çevrilen bu soruların sehven gündemde kaldığı,

9 uncu sırasında bulanan, Ayşe Nazlı Ilıcak'ın (6/370) esas numaralı sorusunun da soru sahibi tarafından geri alındığı,

Açıklandı;

7 nci sırasında bulunan, Ayşe Nazlı Ilıcak'ın (6/365),

8 ve 10 uncu sıralarında bulunan,Tunceli Milletvekili Kamer Genç'in (6/369) ve (6/371),

Esas numaralı sözlü soruların üç birleşim içinde cevaplandırılmadığı için yazılı soruya çevrilerek gündemden çıkarıldığı bildirildi; soru sahipleri de görüşlerini açıkladılar;

12 nci sırasında bulunan, Şanlıurfa Milletvekili Mehmet Yalçınkaya'nın (6/373) esas numaralı sözlü sorusu da üç birleşim içinde cevaplandırılmadığı için yazılı soruya çevrilerek gündemden çıkarıldığı bildirildi;

22, 23, 24, 25, 26 ve 27 nci sıralarında bulunan, Gaziantep Milletvekili Mustafa Rüştü Taşar'ın (6/383), (6/384), (6/385), (6/386), (6/387) ve (6/388) esas numaralı sözlü sorularına, Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler cevap verdi.

Kütahya Milletvekili Ahmet Derin ve 22 arkadaşının, yumurta üreticilerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesinin (10/8), yapılan öngörüşmelerden sonra, kabul edildiği açıklandı;

Kurulacak komisyonun:

13 üyeden teşekkül etmesi,

Çalışma süresinin, başkan, başkanvekili, sözcü ve kâtip üye seçimi tarihinden itibaren üç ay olması,

Gerektiğinde Ankara dışında da çalışması,

Kabul edildi.

10 Mayıs 2000 Çarşamba günü saat 15.00'te toplanmak üzere, birleşime 19.00'da son verildi.

Başkanvekili

Hatay Erzincan

Kâtip Üye Kâtip Üye

1. — Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır ve İstanbul Milletvekili Emre Kocaoğlu’nun; Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/521) (İçişleri Komisyonuna) (Başkanlığa geliş tarihi : 3.5.2000)

1. — Doğru Yol Partisi Grubu adına, Grup Başkanvekilleri Ankara Milletvekili Saffet Arıkan Bedük, Sakarya Milletvekili Nevzat Ercan ve İçel Milletvekili Turhan Güven’in, trafik kazalarının nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/132) (Başkanlığa geliş tarihi : 9.5.2000)

2. — İstanbul Milletvekili Aydın Ayaydın ve 20 arkadaşının, şehiriçi caddelerde ve özellikle İstanbul’un Bağdat Caddesinde gençlerin yaptıkları otomobil yarışları sonucu meydana gelen kazaların önlenmesi için alınması gereken tedbirlerin araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/133) (Başkanlığa geliş tarihi : 9.5.2000)

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 92 nci Birleşimini açıyorum.

Toplantı yetersayısı vardır; görüşmelere başlıyoruz.

Gündeme geçmeden önce, üç arkadaşıma gündemdışı söz vereceğim efendim.

Gündemin ilk sözü, İskenderun Demir-Çelik Anonim Şirketinin özelleştirilmesi hakkında söz isteyen Hatay Milletvekili Sayın Mehmet Şandır'a aittir.

Buyurun Sayın Şandır. (MHP sıralarından alkışlar)

MEHMET ŞANDIR (Hatay) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; İskenderun Demir-Çelik Fabrikalarının özelleştirilmesi hakkındaki endişelerimi sizlerle paylaşmak istiyorum; öncelikle, Muhterem Heyetinizi saygılarımla selamlıyorum.

İskenderun Demir-Çelik AŞ, Özelleştirme Yüksek Kurulunun 2.3.1998 tarih ve 98/20 sayılı kararıyla özelleştirme programına alınmış, 17.4.2000 tarihinde ihaleye çıkılmış, muhtemelen bu yıl sonu itibariyle de satılmış olacaktır.

İskenderun Demir-Çelik Fabrikaları, Türkiye'nin ve Ortadoğunun en büyük yuvarlak uzun ürün üreten entegre tesisidir; bugün 2,2 milyon ton kapasiteye ulaşmış, yüzde 90 kapasiteyle de üretim yapmaktadır. Fabrikanın 17 500 dekar arazisi bulunmakta ve 11 329 kişi çalışmaktadır. Türkiye'nin en büyük kapasiteli 7 adet rıhtımı bulunan limanına sahiptir.

İskenderun Demir-Çelik Fabrikalarının özelleştirilmesi, öncelikle, ekonomik bir zorunluluktur; ancak, meselenin bir de sosyal yönü bulunmaktadır. İDÇ'nin özelleştirilmesi, 100 000 kişiyi doğrudan etkilemektedir. Çalışanlar, aileleri, emekliler, özel sektöre ait fabrikalar, yan sanayi kuruluşları, çevre şehirlerdeki esnaflar; kısacası, İskenderun için ve çevre iller için İskenderun Demir-Çelik Fabrikaları hayatî bir önem taşımaktadır. Mesele, toplumsal bir boyuttadır, toplumsal bir olaydır ve bizleri de çok yakından ilgilendirmektedir.

Değerli milletvekilleri, sanayileşmenin temel sektörü, demir-çelik sanayiidir. Bu sektörün üretim ve tüketim büyüklükleri, sanayileşme düzeyinin göstergeleri olarak kabul edilmektedir. Ülkemizde, demir-çelik üretimi kapasitesi 20 milyon ton olabilecek düzeyde iken, 14,3 milyon ton üretim yapılmaktadır. Kişi başına düşen demir-çelik tüketimi ise, ülkemizde 200 kilogram düzeyindedir; bu rakam, Singapur'da 1 357 kilogram, Amerika'da 378 kilogram, Almanya'da 447 kilogramdır. Bu rakamlar göstermektedir ki, ülkemizdeki demir-çelik üretimi ve tüketimi yeterli değildir; daha çok demir-çelik fabrikasına ve daha çok üretime ihtiyaç bulunmaktadır. Ülkemizde, dünya standartlarına göre üretim ve tüketim açığı bulunmasına rağmen, demir-çelik sanayii problem içindedir.

Türkiye'deki demir-çelik sektöründeki tesis türü yapılanması, üretim çeşitliliği ve takip edilen yatırım, teşvik planlama politikaları yanlış olmuştur. Ülke ihtiyaçları ve dünya demir-çelik realitesinin tam tersi bir uygulama yapılmıştır. Rakamlar, maalesef, dünya rakamlarının tam tersidir. Böyle olunca da, hurda için dışarıya yılda yaklaşık 1 milyar dolar döviz ödemekteyiz. 6 milyon ton uzun ürün fazlası, 4 milyon ton yassı ürün açığı bulunmaktadır. Buna rağmen, ülkemizde, demir-çelik sektörü, ithalat mecburiyeti ve ihracat darboğazında kriz noktasına gelmiştir. Bu politikalar, İskenderun Demir-Çelik özelinde, 1980 yılından bu yana 2,5 milyara yakın bir zarara ulaşmıştır.

Değerli milletvekilleri, İskenderun Demir-Çelik Fabrikalarının özelleştirilmesinde bazı endişelerimiz bulunmaktadır.

Özelleştirme Yüksek Kurulu kararında iki husus belirleyici şart olarak ifade edilmiştir. Birincisi, yassı mamul üretimini temin edecek yatırım ve yapılanma gerçekleştirilmesi; ikincisi, çalışanların özlük haklarının garanti altına alınması. Bu iki hususu temin için, ihale dosyasında iki rapor istenmektedir; yatırım fizibilite raporu ve istihdam raporu.

Ülkemizde yılda yaklaşık 1,5 milyar dolara yakın yassı ürün ithalatı yapılmaktadır. Bu büyük pazarı karşılamak için üretim tesisinin temin edilmesi için tespit edilen beş yıllık süre, uzun bir süredir. Bu süre içinde, mevcut tesisin kapasite kullanımını artırmak ve istihdamının en az bugünkü haliyle devam ettirilmesini temin etmek başlangıç şartı olarak özelleştirme yapılmalıdır; endişemizin biri budur.

İkinci endişemiz, burada çalışan insanlarımızın, işçilerimizin özlük haklarının korunması hususudur. İhale şartnamesinin devir sözleşmesinin imzalanmasının öncesinde, mevcut çalışanların birikmiş kıdem tazminatlarının ödenerek iş akitlerinin feshedilmesi ve lojmanların dört ay içerisinde boşaltılacak olması, işçilerimiz arasında endişe ve korku yaratmıştır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Buyurun efendim. Hatay meselesi önemli; keser miyim sözünüzü.

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – Sağ olun.

İşsizliğin toplumsal bir sorun haline geldiği ülkemizde, bu özelleştirme dolayısıyla bölgemizde yeni bir bunalım yaşamak istemiyoruz. Çalışanların mevcut toplusözleşme şartları korunarak işlerine devam etmeleri sağlanmalıdır. Yeni istihdam yapılırken, bölgede çalışan insanlarımıza öncelik verilmelidir.

Sayın milletvekilleri, özelleştirme, toplumsal huzursuzluk sebebi olmamalıdır.

BAŞKAN – Sayın Şandır, lütfen toparlar mısınız.

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – Tabiî efendim.

Özelleştirmeye, tarafların, öncelikle de tüm çalışanların katılması sağlanmalıdır. Moral, motivasyon ve katılımcı demokrasi için ve özellikle de özelleştirmenin başarısı için, bu, asgarî şarttır.

Bir hususu dikkatlerinize arz etmek istiyorum: İskenderun Demir Çelik çok büyük bir çevre kirleticisi olarak bugüne kadar faaliyet göstermiştir.

BAŞKAN – Sayın Şandır...

MEHMET ŞANDIR (Devamla) – Özelleştirme sözleşmesi imzalanırken bu hususun da dikkate alınmasını özellikle Sayın Bakanımızdan istirham ediyorum.

İDÇ'nin özelleştirilmesinin, ülkemize, bölgemize ve tüm çalışanlara faydalar getirmesini temenni ediyor, muhterem heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim efendim.

Sayın Bakan cevap verecekler.

DEVLET BAKANI YÜKSEL YALOVA (Aydın) – Sayın Başkanım, sayın milletvekilleri; hepinizi en üstün saygılarımla selamlıyorum. Ayrıca, Sayın Milletvekilimiz Mehmet Şandır'a da, bana bu fırsatı tanıdığı için teşekkür ediyorum.

İskenderun Demir-Çelik'le ilgili verdiği bilgilerin tümü, bizim daha önce kamuoyuna açıkladığımız bilgilerle örtüştüğü için de, katıldığımı ifade etmek istiyorum.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; devletin temel fonksiyonları olan adalet, güvenlik ve altyapı yatırımlarına gerekli kaynağın sağlanabilmesi ile ekonomide verimliliğin artırılması amacıyla başlatılan özelleştirme uygulamalarına hızla devam edilmektedir. Hedefimiz, daha çağdaş üretim anlayışı ve daha yüksek verim ilkesiyle ülkemizi 2000'li yıllara taşımaktır.

Bilindiği üzere, ülkemiz demir-çelik sektöründe, hem ürün hem de tesis bazında yapısal bir dengesizlik mevcuttur. Gelişmiş ülkelerde, üretilen çeliğin yaklaşık yüzde 65'ini yassı ürünler, yüzde 35'ini ise uzun ürünler oluşturmakta iken, ülkemizde, demir-çelik sektöründeki plansız büyüme sonucu bunun tam tersi bir durum mevcut olup, toplam üretimin yüzde 19'unu yassı ürünler, yüzde 81'ini ise uzun ürünler teşkil etmektedir.

Yine, gelişmiş ülkelerde çelik üretim tesis kapasitelerinin yüzde 70'ini entegre, yüzde 30'unu ise ark ocaklı tesisler teşkil etmekte iken, ülkemizde, toplam çelik üretim kapasitemizin yüzde 70'ini ark ocaklı tesisler, yüzde 30'unu ise entegre tesisler oluşturmaktadır.

Türkiye'de yassı üründe üretim açığı, uzun üründe üretim fazlalığı vardır. 2000 yılında, yassı ürün üretim açığının 4 milyon ton, uzun ürün üretim fazlalığının ise 5 milyon ton olacağı tahmin edilmektedir.

Ülkemiz demir-çelik sektöründeki bu yapısal dengesizlik ve şirketin özelliği de göz önüne alınarak, İSDEMİR'in özelleştirme çalışmalarında üç temel amaç gözetilmiştir:

İkinci amaç, fabrika sahası ve sosyal tesisleriyle yaklaşık 17 milyon metrekare alan üzerinde yerleşik bulunan bu kuruluşun, arazi rantı tartışması dışına çıkarılması; İSDEMİR'in ileride yeniden yapılanması için gerekli genişleme alanlarının şirkete bırakılarak, diğer alanların kamuya ve sanayie aktarılmasıdır.

Üçüncü amaç, toplam 11 329 kişinin çalıştığı, bölgenin en önemli yaşam ve gelir kaynağı olan İSDEMİR'de çalışanların haklarının korunması ve yalnız bugün için değil, gelecekte de yaratacağı istihdamla, bölgeye daha yüksek bir gelir ve yaşam getirmesidir. Hemen bir parantez açarak ifade edeyim ki, çalışanların haklarının korunmasına ilişkin Özelleştirme İdaresi Başkanlığımızın üstlendiği yükümlülük, tam 73 trilyon Türk Lirasıdır; üç yıl içerisinde emekliliği gelecek işçilerimizin hak edecekleri malî haklar da bunun içindedir.

İSDEMİR'in gayrimenkulleriyle ilgili tapu ve kadastro çalışmaları sonucu, 1 320 adet tapu İSDEMİR adına devralınmış, ifraz ve tevhit çalışmaları tamamlanmıştır. İSDEMİR'in kullanımında bulunan gayrimenkullere ilişkin yapılan çalışmalarda, özelleştirme sonrasında alıcılar tarafından kurulabilecek muhtemel yeni üniteler de dikkate alınarak yeterli genişleme alanı bırakılmış, yaklaşık 9 milyon metrekare gayrimenkul özelleştirme kapsamında tutulmuştur.

Bölgedeki asayişin sağlanması, doğal yapının korunması, sekiz yıllık eğitimin yaygınlaştırılması ve diğer kamusal amaçlarla özelleştirme harici bırakılan yaklaşık 8 milyon metrekare araziden, 2 774 000 metrekaresinin Orman Bakanlığına, 177 000 metrekaresinin Jandarma Genel Komutanlığına, 99 000 metrekaresinin Millî Eğitim Bakanlığına, yaklaşık 330 000 metrekaresinin otoyol ve bakım istasyonu olarak Karayollarına, 154 000 metrekaresinin Maliye hazinesine devredilmesi yönünde Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı tesis edilmiştir.

Yaklaşık 2 milyon metrekare arazi sanayi arazisi olarak ayırılmıştır.

Eski ve yeni karayolu ve demiryoluyla ilgili takas işlemleri yapılmıştır.

Tescil harici taşlık, çalılık, fundalık, yaklaşık 1 972 000 metrekare arazinin orman vasfını kazanmış olması nedeniyle, Orman Bakanlığına tahsis edilmek üzere, Maliye hazinesine devir işlemleri devam etmektedir.

Yaklaşık 100 000 metrekare arazinin, yöre belediyelerinin halka açık tesis, pazar yeri, mezarlık, otobüs terminali yapmak için gereken araziye ihtiyaçları da dikkate alınarak, ilgili belediyelere devri yönünde çalışmalar sürdürülmektedir.

İSDEMİR'de 1 200 memur ve sözleşmeli, 5 476 kadrolu işçi ve 4 652 taşeron işçisi olmak üzere toplam 11 329 kişi çalışmaktadır. Kapsam dışı personel, 4046 sayılı Kanun gereği diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilebilecektir. Firma bazında sözleşmeyle çalışan taşeron işçileri, mevcut sözleşmeler çerçevesinde çalışmaya devam edeceklerdir. Kadrolu işçilerin geçmiş yıllara ait tüm hakları güvence altına alınmış olup, emeklilik hakkını kazanmamış olanların, asgari üç yıl süreyle istihdam edilmeleri için gerekli düzenlemeler yapılmıştır.

İSDEMİR, üretime geçtiği günden bugüne kadar, sadece 1984 - 1988 yılları arasında elde ettiği çok düşük meblağlı kârlar dışında, hep zarar etmiştir.

Sayın milletvekilleri, bir örnek vermek gerekirse, 1990 yılında 205 milyon dolar, 1992 yılında 466 milyon dolar, 1994 yılında 353 milyon dolar, 1999 yılında 135 milyon dolar zarar etmiştir.

Sayın milletvekilleri, bu açıdan bakıldığında, İSDEMİR özelleştirmesi devlete gelir sağlama yanında, çok önemli bir gider tasarrufu da sağlayacak, ayrıca, İSDEMİR'in yassı nihaî mamül üretimine dönüştürülmesi sonucu yassı ürün ithalatının azaltılmasıyla, yılda yaklaşık 750 milyon dolarlık bir döviz kaybı da önlenecektir. Sayın Şandır'ın ifade buyurduğu gibi, yılda 1,5 milyar dolar dediniz. Bu, bugün için 1,3 milyar dolardır, ama, hiçbir zaman azalmayıp artacak bir rakamı ihtiva ettiği düşünülürse, bunun 750 milyon dolarını İSDEMİR'in yassı ürün üretimine geçmesiyle önlenebileceği gözden uzak tutulmamalıdır.

İşte, bu nedenle, ülkemizin ikinci büyük entegre tesisi olan İSDEMİR, ülkemiz demir-çelik sektöründe uzun ve yassı ürünlerdeki arz talep yapısını daha sağlıklı bir temele oturtmak ve yassı ürün açığını kapatmak amacıyla, yassı nihaî mamul, sıcak haddelenmiş rulo sac üretimine geçilmesi şartıyla özelleştirilmektedir.

İSDEMİR'in özelleştirilmesiyle ilgili ihale ilanları 17 Nisan 2000 tarihinden itibaren bir hafta süreyle günlük gazetelerde, Resmî Gazetede ve yerel basında yayımlanmıştır. İhalede son teklif alma günü 30 Haziran 2000 tarihidir.

Sonuç olarak, İSDEMİR özelleştirmesini sadece bir şirket özelleştirmesi olarak değil, tüm demir-çelik sektörünün önünü açacak ve kamu kaynaklarının israfını önleyecek bir özelleştirme adımı olarak kabul etmek gerekecektir.

Sayın Şandır'ın, Yüce Heyetinizin yüksek dikkatlerine getirdiği çalışanların özlük haklarına ilişkin, arz ettiğim konuşma metninde yeterli açıklıkta ifadeler var. Kaldı ki, bunların her biri, Özelleştirme İdaremizin İSDEMİR'in özelleştirilmesine ilişkin hukukî belgelerde yerini almış bulunmaktadır.

Tabiî ki paylaşırım, her zaman söylüyorum, orada normalin daha üstünde istihdam edilen işçiyi, çalışanı suçlama hakkına hiçbirimiz sahip değiliz. Ben şahsen, böyle bir suçlamayı bırakınız, bu suçlamayı düşünmeyi bile düşünmedim. Kabul ediyorum, elbette siyasî zaaflarımız, popülizmimiz, şuyumuz, buyumuz, neyse; ama, kabul ediniz ki, İskenderun Demir-Çelik, ilk kurulma kararı verildiği zaman, demir-çelik sektörü içerisindeki yapısı itibariyle teknolojisi depase olduğu söylenilen bir kurum. Sonra, yıllarca inşaat sürmüş, daha bir eskimiş o teknoloji. İşte, bugün geldiğimiz nokta, dünya demir-çelik sektörünün tam tersi.

Değerli Başkanımıza, bana bu hoşgörüsünden ötürü huzurlarınızda teşekkür ediyorum ve hepinize saygılar sunuyorum. (ANAP, DSP ve MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Ben teşekkür ederim Sayın Bakan.

Şimdi, gündemdışı ikinci söz, basın ve terör konusunda söz isteyen İstanbul Milletvekili Ayşe Nazlı Ilıcak'a aittir.

Buyurun. (FP sıralarında alkışlar)

AYŞE NAZLI ILICAK (İstanbul) – Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; Uğur Mumcu cinayeti üzerinde gündemdışı söz almış bulunuyorum; bu vesileyle, Uğur Mumcu'ya Allah'tan rahmet diliyorum.

Mumcu, 1993 yılında bir cinayete kurban gitti; yedi yıldan beri, hâlâ, Mumcu cinayeti aydınlatılmadı. Gerçi, bazı failler, zaman zaman yakalandı, bazı örgütler kamuoyuna teşhir edildi; fakat, her defasında, bir yanılgı olduğu ortaya çıktı. Mesela, Uğur Mumcu cinayeti işlenir işlenmez, bir İslamî hareket örgütünden söz edildi ve bu örgütün mensubu olduğu ileri sürülen Mehmet Ali Şeker ve Ayhan Usta yakalandılar; fakat, daha sonra, Mumcu cinayetinin işlendiği saatte, bu iki kişinin emniyette sorgulandığı ortaya çıktı ve ihbarı yapan Ayhan Aydın, yalan beyandan dolayı yargılandı.

Bir ara, katilin PKK'yla ilişkili olduğu ileri sürüldü; çünkü, Mumcu, uyuşturucu trafiğiyle PKK arasındaki ilişkileri tespit ediyordu ve bu ilişkilerin çok derinlere gitmesi ihtimali de mevcuttu.

Sonra, gündeme başka isimler geldi. Mesela, 1998'de, katilin Velit Hüseyin olduğu söylenildi. Herkes bayram yaptı, Uğur Mumcu'nun katili yakalandı diye; fakat, sonra bakıldı ki, bu Velit Hüseyin, Silopi'ye bağlı Başköy'de öldürülmüş; orada cesedi bulundu. Uğur Mumcu Komisyonuna Velit Hüseyin ismini verenler, onun derin devletle ilişkisini de ortaya koyuyordu. Şu anda, Uğur Mumcu'yu ben öldürdüm diyen ve taammüden cinayetten idamla yargılanan bir sanığımız var elimizde; ismi, Abdullah Argun Çetin.

Nihayet zaman geçti, bugünlere geldik. Şimdi, Selam örgütünden Tevhid örgütünden, Hizbullah'tan söz ediliyor. Yusuf Karakuş adlı ülkücü kökenli bir kişi, cinayet faili olarak, Abdülhamit Çelik, Hasan Kılıç, Mehmet Şahin, Mehmet Ali Tekin'i suçluyor; ama, suçlanan kişilerin, cinayet saatinde, cinayet günü bir düğünde oldukları ortaya çıktı; Abdülhamit Çelik'in düğünü. Aslında, bu düğün de başlıbaşına bir muamma.

Karakuş'un ifadelerinde başka çelişkiler de mevcut. Nedir bu çelişkiler; mesela, İranlıların bahçeye girerek Uğur Mumcu'nun otomobiline bombayı koyduklarını ifade ediyor. Oysa, Uğur Mumcu'nun otomobili bahçe içerisinde değil, sokaktaydı. Karakuş, site önündeki bir bekçi kulübesinden söz ediyor. Oysa, Ahmet Taner Kışlalı'nın evi sitenin içerisindeydi; Uğur Mumcu bir sitede oturmuyordu ve evinin önünde bir bekçi kulübesi de yoktu.

Bakın, bu cinayet vesilesiyle, şimdi, yüzlerce kişinin tutuklandığını gazetelerde okuyoruz ve gerçekten endişeliyiz; çünkü, son bir iki yılda, o kadar suçsuz kişinin, öylesine mübalağalı bir şekilde tutuklandığını ve gazete manşetlerinde teşhir edildiğini gördük ki!.. Başına "İslamî" sıfatını takıp, suçladılar; "İslamî sermaye" dediler, suçladılar; "İslamî basın" dediler, suçladılar.

Burada, Sayın Yüksel Yalova'yı gördüğüm için ifade etmek istiyorum; kendisine sordum "niçin yolcu uçaklarında Akit Gazetesi ve Yeni Şafak Gazetesi yolculara dağıtılmıyor" diye, bana yazılı olarak cevap verdi, dedi ki "efendim, talep yok." Peki, aynı uçakta Hür Ses veyahut Ortadoğu Gazeteleri dağıtılmakta, sadece 2 000 satan veya satmayan, adı sanı duyulmamış; bu nasıl oluyor?

KAMER GENÇ (Tunceli) – Size de 5 dakika süre versin; nasıl olsa kuralına göre yönetmiyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Vermeye vereyim de efendim...

Affedersiniz, bir şey söyleyeceğim; Ortadoğu Gazetesiyle ilgili meseleye gelince... Orada talep var, yok... Bunu, başka yere çekmemek gerektiği kanaatindeyim. Yani, Akit Gazetesini almıyorsa, Türk Hava Yollarının kendi kabahati.

AYŞE NAZLI ILICAK (Devamla) – Ben sizinle alakalı bir şey söylemedim efendim.

BAŞKAN – Ben de Ortadoğu Gazetesinin bir yazarı olarak... Onun için... Malum...

AYŞE NAZLI ILICAK (Devamla) – Kusura bakmayın Sayın Başkan; hakikaten, farkında değilim. Bundan sonra dikkatle...

MUSTAFA GÜVEN KARAHAN (Balıkesir) – Reklamlardan para alınıyor mu?

AYŞE NAZLI ILICAK (Devamla) – Akit'ten Hasan Karakaya arkadaşımızın başına gelenleri, bir haksızlık örneği olarak burada ifade etmek istiyorum. Hasan Karakaya terörist ilan edilmedi mi?! Altı gün gözaltına alınmadı mı?! Neydi suçu; sözümona, Yekta Güngör Özden'i öldürtmek için, Hasan, Kasım Gençyılmaz'a, Tarabya Otelinde, yanında iki İranlı varken, 2 milyon dolar para teklif etmiş... Oysa, Hasan Karakaya, ömründe Tarabya Oteline girmediğini ifade ediyor.

Şimdi, dolayısıyla, şöyle bir soru işareti zihnimizde belirdi: Acaba, bu son operasyonla, yeni seçilen Cumhurbaşkanına, irtica tehlikesinin ne denli büyük olduğunun bir işareti mi verilmek isteniyor? Gerçi, hepimiz şunu biliyoruz: Türkiye'de ne zaman irtica tehlikesinden böyle mübalağalı bir şekilde bahsedilse, işte, o zaman, özgürlüklerin daha da kısılması gündeme gelmiştir.

Mumcu gibi cinayetlerin, laik-antilaik kutuplaşmasını alevlendirdiği ve derinleştirdiği, hepimizin bilgisi dahilindedir. Peki, böyle bir kutuplaşma acaba kimlere zarar verir?.. 28 Şubatta gördük. 28 Şubat bu kutuplaşmayı besledi. Basın, en ufak hadiseleri mübalağa ederek manşetlerine taşıdı. Günlerce, Fadime Şahin'le yattık, Müslüm Gündüz'le kalktık. Laik-antilaik kutuplaşması müdahaleyi, müdahale de baskıyı getirdi. Kutuplaşmanın zararını, dindar vatandaşlarımız gördü. İmam-hatipler darbe yedi, başörtülü genç kızlarımız mağdur edildi, resmî ideoloji pekişti.

Mumcu cinayetinin arkasında, diyelim ki, Hizbullah örgütü yer alıyor. Peki, soruyorum: Hizbullahın arkasında acaba kimler var? Ülkücü kökenli, İslamî hassasiyeti olan Yusuf Karakuş gibi gençleri kim hapishanelerde avladı, devşirdi? Hangi maksat için kullanıldı bu kişiler? Güneydoğulu vatandaşlarımız niçin Hizbullaha "Hizbulkontra" adını veriyordu? Niçin 1999'a kadar Silvan'ın Yolaç Köyünde Hizbullah militanları yılda bir defa toplanıp şehitlerini anıyorlardı ve niçin bunlara ses çıkarılmıyordu? İşte, yığınla soru işareti...

Hepinize saygılarımı sunuyorum, teşekkür ediyorum efendim. (FP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Ben teşekkür ederim efendim.

ÖMER İZGİ (Konya) – Sayın Başkanım, Sayın Nazlı Ilıcak Şirin milletvekilimizin "ülkücü kökenli" diyerek bir saptırmada bulunduğunu hissettim.

ÖMER İZGİ (Konya) – Evet.

O itibarla, söz verirseniz, memnun olurum.

BAŞKAN – Buyurun efendim. (MHP sıralarından alkışlar)

Gerçekten, Yusuf Karakuş, vakti zamanında ülkücü hareketin içerisinde bulunmuş biri olabilir; ama, ülkücü olmak için, ülkücü hareketin içerisine sızdırılmış olmak ya da onun içerisine sızmış olmak yetmiyor; onun değerlerine sahip olmak yetiyor! (MHP sıralarından alkışlar)

Ülkücü hareketin içerisinde, dinin siyasete çekilmesi yoktur. Ülkücü hareketin içerisinde, dinin vicdanlardan koparılarak başka yerlere sürüklenmesi ve bir avuç oy isteme uğruna siyaset sahnesine çekilmesi yoktur! (MHP sıralarından "Bravo" sesleri, alkışlar)

Bunu gören Yusuf Karakuş gibi kişiler, ülkücü hareketin içerisinde barınamayacaklarını bildikleri için, tez elden oradan ayrılmayı kendileri için çıkar yol olarak görmüşlerdir.

Nazlı Ilıcak Şirin Hanımefendilere söylemek isterim: "Kökeni ülkücü hareketteydi" dedikten sonra, niye "Selam Tevhid tarikatı içindeydi" demediler; niye "Velioğlu'nun tarikatına gireceğim" demediler; niye "o İslamî düşünce içerisinde terör örgütü kuranların içerisinde olacağım" demediler. Bunu da söylemeleri gerekirdi.

Hepinize saygılar sunuyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

AYŞE NAZLI ILICAK (İstanbul) – Sayın Başkan, o aşırı alınganlığı gidermek için kısaca yerimden cevap verebilir miyim...

BAŞKAN – Lütfen efendim, çok kısa olsun, rica ediyorum...

AYŞE NAZLI ILICAK (İstanbul) – Sayın Grup Başkanvekili, benim kanaatime göre, aşırı alınganlık gösterdi. Gazetelerde çıktı...

YUSUF KIRKPINAR (İzmir) – Sizin gazetelerde!

AYŞE NAZLI ILICAK (İstanbul) – "Ülkücü kökenli" dedik ve oradaki gençleri, hapishanedeki gençleri, bu şekilde avlıyorlar, maalesef, kötü yola sevk ediyorlar. Bu şekilde, ülkücü hareketin veya harekete mensup insanların 1980 öncesi de kullanıldığını, hepimiz üzüntüyle gördük. Böyle bir çatışma, birbirine düşürme gibi... (MHP sıralarından gürültüler)

Ben, sizi savunarak söylüyorum efendim.

ALI IŞIKLAR (Ankara) – Bizi savunma!..

AYŞE NAZLI ILICAK (İstanbul) – Sağda ve solda, gençlik, birbirine çatıştırılmıştır, birbirine kırdırılmıştır. Bu, meydana çıktı. Dolayısıyla, bunda aşırı alınganlık göstermek gerekmiyor. "Millî Siyaset Belgesi" denilen o belgedeki ülkücülere yönelik suçlamalardan dolayı biz de üzüntü duyduk. O bakımdan, bizim düşüncelerimiz, sizlerle, aslında çatışmıyor, beraberlik arz ediyor. Siz, bu düşünceyi... (MHP sıralarından gürültüler)

Bakın, biz, terör nereden gelirse gelsin, isterse İslamî sıfat taşısın isterse milliyetçi sıfat taşısın, terör nereden gelirse gelsin, buna karşıyız. Birbirimizi bu vesileyle kırmaya ve suçlamaya da gerek yok. Biz, gazetelerde ne yazıldıysa, bunu ifade ettik. Oniki yıl hapiste yatmış, böyle kökenden...

BAŞKAN – Sayın Ilıcak, mesele anlaşılmıştır efendim; teşekkür ederim. Ah bu gazeteler, ah bu basın!.. Herkes bir basına...

ÖMER İZGİ (Konya) – Daha sonrasında yazılanı ifade etmediniz; "sonradan Selam Tevhid Örgütüne girdi" diyor; onu söylemediniz. Ben de ona işaret ettim.

BAŞKAN – Sayın Başkanım, tamam, anlaşıldı mesele efendim.

Buyurun Sayın Büyüköztürk. (MHP sıralarından alkışlar)

BİROL BÜYÜKÖZTÜRK (Osmaniye) – Sayın Başkan, değerli üyeler; Turizm Bakanlığının Türkiye'nin tanıtımında kullanacağı logoyla ilgili söz almış bulunuyor, hepinize saygılarımı sunuyorum.

Öncelikle, size, logoyu tanıtmak istiyorum: Türkiye yazısı ve üzerinde lale figürü.

Sayın Başkan, değerli üyeler; logoya ülkemizin adını anadilimizde mi, yoksa yabancı bir dilde mi yazalım tartışması ciddiyet taşır ve o ölçüde, ciddî sorunları da beraberinde getirir.

Toplum dilbilimin bu konuya yaklaşımında esas alınabilecek kavramlarından öncelikle "toplumsal kimlik" üzerinde durmakta yarar var. Dil, toplumsal kimliğin temel göstergesi, bir başka deyişle, bir toplumun var oluşunun en somut kanıtıdır. Söz konusu tanıtım logosunda "biz varız, dilimizle, kültürümüzle, kısacası, kendimizle gurur duyuyoruz" mesajını en iyi biçimde verebilmeliyiz ki, bizi tanımaya değer bulsunlar. Böyle bir mesajı, ülkemizin adını yabancı bir dilde yazarak verebilmemiz mümkün görünmemektedir. Yabancı dil kullanımı, aksine, cevap bulunması gereken başka soruları akla getirebilir.

Bu yaklaşım "adımı kendi dilimde yazarsam, ben tanınmam, değer görmem" gizli ifadesini taşıyarak "ben, zaten, kendimi beğenmiyorum" duygusunun yansıması olarak algılanabilir mi; eğer, konuyu tanıtım dili açısından inceleyecek olursak, algılanabilir. Bu logoya bakan hiçbir insan, bilinç düzeyinde birebir bunları düşünmeyebilir; ancak, bilinç düzeyine yansımasa da, bilinçaltı bu mesajı alacaktır. Biz biliyoruz ki, tanıtımın hedef bölgesi, bilinçaltıdır; çünkü, tanıtımı çok ciddiye alıp çalışmalarını bilimsel analizlere dayandırarak hedeflerine ulaşanlar, insanı bilinçaltının yönettiğini çok iyi bilirler ve kontrolü buradan ele alırlar. Buna göre, bir tanıtımın başarısı, bilinçaltında yarattığı değişikliklerin amacına uygunluğuyla ölçülür.

Öne sürülen düşüncenin aksine, anadil kullanımı bir telaffuz sorunu yaratmayacaktır; çünkü, her ülke insanının "Türkiye" sözcüğünü farklı telaffuz etmesi çok doğal, bir sorun olarak algılanmaması gereken bir durumdur. Dilbilim alanındaki gelişmelere bağlı olarak anadil etkisinden kaynaklanan telaffuz farklılıkları, artık, günümüzde kabul gören bir olgudur. Logoda "Türkiye" ifadesinin yer alması, anlaşılmama ya da yanlış anlaşılma nedeni de olamaz; çünkü, logo, bir bütün içinde yer almakta, anlam, diğer unsurlarla tamamlanmaktadır.

Sonuç olarak, bir ülkenin kendi kimliğini aktarmaya çalıştığı logosunda yabancı bir dile, üstelik doğru düzgün konuşamadığı bir dile başvurması, hiç rastlanmayan ve makul gerekçelerle açıklanamayacak bir durumdur.

Ayrıca, unutulmamalıdır ki, Türkiye, özel bir isimdir. Bu logo, Türkiye'yi temsil edecek, onu çağrıştıracak, hatırlatacak; kimseye Türkçe öğretmeyecektir.

Bir şeye ne denileceği konusunda karar vermek, bize ait olan değil, o dile ait olan bir şeydir deniyor. İyi de, Türkiye'yi onlar değil, biz tanıtıyoruz.

Türkiye logosu, İngilizce'nin dışında, Japonca, Almanca, Rusça, Çince, Arapça ve bütün dünya dilleri için aynı grafik karakterde; ama, ayrı dillerde çizildi deniyor. Biz, 101 ayrı ülkede, 101 ayrı sözcük ve figür aramıyoruz ki... Tek bir sözcük, tek bir figür; o da Türkiye'yi çağrıştırsın.

Sorarım size, olimpiyatlarda Türkiye logosunu kullanacaksınız; yazı-tura mı atacağız?! Bugün İngilizce, yarın Fransızca, ertesi gün Çince; hangisini göstereceğiz?.. Bunun neresinde akıllı ve mantıklı olmak var!

Deniyor ki, bu figür yirmi yıldan bu yana kullanılıyor... Eğer bu doğruysa, şimdi fark etmek mi suç?

Sayın Başkan, değerli üyeler; konuyla ilgili olarak fikir vermesi bakımından mini bir anketin istatistiklerini vermek istiyorum:

Ankara'da 118 üniversite öğrencisine, lale figürü size hangi ülkeyi çağrıştırıyor diye sorulmuş; İngiltere yok, Hollanda yüzde 91, Türkiye yüzde 7, İtalya yüzde 2.

Yine, Türkiye'yi uluslararası faaliyet alanlarında tanıtmada kullanmak amacıyla bir logo hazırlanacaktır; logo için aşağıdaki figürlerden hangisi en uygun olanıdır diye sorulmuş; peribacaları yüzde 11, iki kıtayı birleştiren boğaz yüzde 74, lale yüzde 6, çınar yüzde 7, fındık yüzde 2.

Elbette ki, bu istatistikler geniş boyutlu, sistematik bir bilimsel araştırmanın ürünü değildir; ancak, fikir vermesi açısından önemlidir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Buyurun efendim, devam edin.

BİROL BÜYÜKÖZTÜRK (Devamla) — Türkiye'yi temsil edecek ve yediden yetmişe herkesi ilgilendiren bu tanıtım logosuna, oldubittiyle değil, çeşitli platformlarda tartışarak çözüm bulmak, hem daha çağdaş hem de daha akıllı bir iştir; saçmalık ise asla değil.

Bu zamana kadar ne çektiysek, oldubitti yüzünden, yeterince tartışmadığımızdan, kamuoyuna mal etmediğimizden ve kazanalım, nasıl kazanırsak öyle olsun zihniyetiyle birtakım güzel değerlerimizin yitirilmesine sebep olan yaklaşımlardan çekmedik mi?!

Logoyu hazırlamak elbette profesyonellerin işi; ama, profesyoneller de, kamuoyunu tatmin edecek bilimsel çalışmalarla konuyu tartışmaya açarak, yani, kamuoyuna mal ederek çözümler üretmek zorundadır.

Burada, size, bir şeyi hatırlatmak ve dikkatinizi çekmek istiyorum. Türk devletleri bağımsız olunca, bir "Türkî" sözü ortaya attık. "Türkî" demek, Türke benzer, Türk gibi anlamına geliyor. Şimdi, bunu temizlemek için ne kadar uğraşıyoruz. Bu logo da kabul edilirse, tanıtımda kullanılırsa, aynı sıkıntıyı nasıl yaşayacağımızı düşünün; kaç akıllı bu iş için uğraşacak, düşünün.

Bu logonun, milliliği, neresinde görüyorsunuz?! Kişiliğinden, kimliğinden, dilinden ödün vererek yapılacak böyle bir tanıtım, kültürel aşınmayı getirir. Taklit, kopya değil, orijinallik esastır.

Bu logoyu hazırlatanları millî duyarlılığa davet ediyor ve bir an önce düzeltilerek, bizi andıran, bizi çağrıştıran, biz kokan bir logonun tespit edileceği inancıyla, Yüksek Heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP ve FP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim.

Sayın Bakan söz istemişlerdir.

Buyurun efendim.

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Isparta) – Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; sözlerime başlamadan önce, sizleri saygılarımla selamlıyorum.

Şimdi, herkes, herhangi bir konuyu teknik, estetik, bilimsel açıdan, farklı perspektiflerden değerlendirebilir, farklı görüşler ifade edebilir ve bu görüşlere hiç şüphesiz saygı duymak lazım. Biz de, arkadaşımızın görüşlerine saygı duyuyoruz; ama, meseleyi millî duyarlılıktan yoksunluk olarak takdim etmek, zannediyorum, teknik ya da estetik değerlendirmenin ötesinde bir tutumdur ve benim nezaket anlayışımla telifi kabil bir tutum değildir. O zaman, aynı üslup içerisinde cevap vermek icap eder. Aynı üslup içerisinde cevap verdiğiniz zaman, kırıcı olmak kaçınılmazdır. Yine, biz, kırıcı olmamaya özen göstermeliyiz. Ben de, müsaade ederseniz, kırıcı olmamaya özen göstererek arkadaşıma cevap vereceğim.

Şimdi, değerli milletvekilleri, arkadaşımız gösterdiler, müsaade ederseniz, bir de ben göstereyim: Bu da, benim Türkiye logom... (ANAP sıralarından alkışlar)

Sadece gazete haberleri okuyarak, o haberlerde yer alan cümlelerden ibaret bir enformasyonla gelip, bir düşünce oluşturmak, bir yaklaşım oluşturmak, çok doğal bir davranış değil, çok normal bir davranış değil; çünkü, bu davranışı ortaya koyan kimse, bir parlamenter. Tabiî ki, bundan ibaret değil. Bakınız, başka örnekleri de var:

Bu, Danimarka dilinde yazılmış olanı...

Bu, İspanyolca yazılmış olanı...

Bu, Rusça yazılmış olanı...

Bu, Norveç dilinde yazılmış olanı...

Bu, Japon dilinde yazılmış olanı...

Ve sair; bu böyle devam ediyor.

Burada, Arapça yazılmış olan çok ilginç bir örnek daha vardı; ama, vaktinizi almak istemiyorum. Dünyanın her dilinde "Türkiye" nasıl söyleniyorsa, o dilde söylenildiği gibi; ama, aynı görsel karakterde yazılmış.

Bir şey sormak istiyorum; bu kompleksin -bağışlayın- bu aşağılık kompleksinin yaşanması için bir sebebimiz var mı?.. Yani, niye, bu meseleyi bir kompleks konusu haline getiriyoruz?..

BİROL BÜYÜKÖZTÜRK (Osmaniye) – Çok ağır bir kelime Sayın Bakan!..

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Devamla) – Benim söylediğim şey şu: Bizim "Almanya" dediğimiz ülkeye, o ülkenin mensupları -ve resmî dili- "Deutschland" diyor; adamlar, bunu hiç sorun etmiyorlar ve burada yaptıkları bütün tanıtımı Almanya tanımı üstünden yürütüyorlar. Amerikalılar "Germany" diyor, Fransızlar "Alemania" diyor, başka ülkeler başka biçimde çağırıyorlar. Fransa için de aynı şey söz konusu, Amerika Birleşik Devletleri için de aynı şey söz konusu, İngiltere için de aynı şey söz konusu, dünyanın bütün devletleri için aynı şey söz konusu. Her dilin başka bir ülkeyi adlandırdığı kendine özgü bir kavram var.

Sonra, eğer, Milliyetçi Hareket Partisine mensup bir arkadaşım değil de, başka bir arkadaşımız lale figürünü eleştirmiş olsaydı, ben, bunu çok saygıyla karşılayabilirdim; ama, özellikle Milliyetçi Hareket Partisine mensup arkadaşlarımızın, ben, millî kültüre olan hassasiyetlerini bildiğim için, lale figürünün anlamını da çok iyi biliyor olduklarını zannediyordum.

Değerli arkadaşlar, lale, yeni dünyaya...

ŞÜKRÜ ÜNAL (Osmaniye) – Diğer partilerin günahı ne!..

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Herkes görüşünü söyleyebilir.

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Devamla) – Efendim, ben, sadece kişisel zannımdan söz ettim. Yani, bu zannımda yanılmış olabilirim. Benim söylediğim şey şudur...

KAMER GENÇ (Tunceli) – Ortağının üzerine gitmiyorsun, bizim üzerimize geliyorsun... Ortağının üzerine gitsene!..

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Devamla) – Efendim, bağışlayınız, ben kimsenin üzerine gitmek kastıyla hareket etmiyorum.

KAMER GENÇ (Tunceli) – Burada söyleneni herkes biliyor, görüyor... Ne biçim koalisyonsunuz, ben anlamıyorum!

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Devamla) – Sayın milletvekilleri, yapmaya çalıştığım şey sadece şu: Genellikle, millî kültür meselelerine duyarlılıkları konusunda arkadaşlarımızın bir şöhreti olduğu için, kendilerinden bu hususu bilmeleri beklenirdi ya da değerli arkadaşımdan bu hususu bilmesini beklerdim.

Efendim, Türk kültürünün ürettiği -benim bilebildiğim- ve bütün estetik doktrin uzmanlarının da tespit ettikleri üç görsel simge vardır. Bu üç görsel simge, Türk tasavvufundan kaynaklı görsel simgelerdir. Biliyorsunuz, görsel sanatlarımız, özellikle, kaligrafi, tezhip ve mimarideki süsleme sanatları alanında yoğunlaşmıştır. Bunlardan bir tanesi güldür ve tasavvufta peygamber remzi olarak kullanılır. Bunlardan bir tanesi, arkadaşlarımızın da mensup oldukları partinin simgesi olan hilaldir; genellikle, milletin birliğini temsil eden bir rumuz olarak kullanılır. Bir diğeri, yaklaşık bin yıldır kullanmakta olduğumuz bir rumuzdur; o da, lale rumuzudur, Allah'ı temsil eder.

Biraz önce, değerli milletvekili arkadaşımız Nesrin Hanımın boynunda tesadüfen gördüm; Allah lafzının lale şeklinde biçimlendirilmiş güzel bir görsel örneği de, şu anda arkadaşımızın boynunda duruyor; arkadaşımdan rica edeyim, dönsün, baksın.

Değerli arkadaşlar, mimaride, her türlü süsleme sanatlarında, tezhipte, kaligrafide, grafikte, hatta, bizim kültürümüzün en çok kullandığı form, yüzlerce, binlerce, onmilyonlarca kez kullandığı tek form, belki lale formu ve "tulip" kelimesi Türkçe bir kelime, Batı dillerine Türkçeden geçmiş. Türkmenistan kaynaklı olarak "lale" dediğiniz şey, önce Önasya'ya, buradan da Avrupa'ya, Türkler marifetiyle taşınmış ve biz bunun üzerine koca bir edebiyat yapmışız. Sanıldığı gibi, Lale Devrinin edebiyatından ibaret de değil. Lale Devrinin birkaç yüzyıl öncesinden başlayan kocaman bir edebiyat, kocaman bir sanat, kocaman bir felsefe var bu işin arkasında.

Benim burada şaşkınlıkla karşıladığım bu mesele, öyle, benim ya da bürokratların keyfiyle, inisiyatifiyle ortaya konulmuş bir mesele değil; Türkiye, lale figürünü, turizm tanıtımında, yaklaşık otuz yıldır kullanıyor; bu, yeni bir şey değil; sadece yeni bir formda denenmiştir.

İlginiz ve sabrınız için çok teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum. (ANAP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Bakanım.

İSMAİL KÖSE (Erzurum) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Sayın Köse, buyurun efendim.

İSMAİL KÖSE (Erzurum) – Sayın Başkanım, tabiî, Sayın Bakan oradayken izin verseydiniz bir şeyi söyleyecektim. Ben kendilerinin yaşına...

BAŞKAN – Mikrofon açık efendim, oturarak konuşun.

İSMAİL KÖSE (Erzurum) – Kendilerinin yaşından kaynaklandığını görüyorum; çünkü, çok hazımsız ve hoşgörüsüz bir konuşma yaptı. Milletvekili, her konuyu gündeme getirme hakkına sahip olan bir kişidir. Bunun, tabiî, kendisinin Meclise devamsızlığından ve kürsüye çıkmamasından kaynaklandığını da görüyorum, kendisi de itiraf ettiler zaten. Dolayısıyla, burada değerli bir milletvekili bir sembol görüyor, oradaki hassasiyetini dile getiriyor. Bunda gocunacak ne var?! Lale millî sembolümüz olabilir, Mevlana'nın kavuğu da millî sembolümüz olabilir. "Niçin Mevlana'nın kavuğu konulmamış, minaremizin şekli konulmamış" diye nasıl düşünülüyorsa, lale için de bir düşünceye sahip olmuş. Hatta, konu lale değildir, yazılış tarzıdır; yazılış tarzı "Turkey" dir.

Ben, Sayın Bakana şunu soruyorum. Eğer -millî hassasiyeti olduğuna da inanıyorum- burada diğer örnekleri de getirmiş olsaydı daha çok tatmin edici olurdu. İngiliz, Türk turizmine karşı nasıl bir sembol kullanıyor ve Türkçe olarak hangi tabiri kullanıyor? Amerikalı, Türk turistine karşı hangi sembolü kullanıyor ve hangi kelimesiyle Türk turistine hitap ediyor? Almanı da aynı şekilde... Bir örnek vermek suretiyle, meseleye o şekilde yaklaşsaydı daha isabetli ve daha akıllı olurdu.

Şimdi, burada öncelikle altını çizmek istediğim olay şudur: Milletvekillerinin bakanların sahasıyla ilgili konuşmalarından dolayı, bakanların o milletvekilini tenkit etmeye hakkı yoktur, bir.

Burada, Sayın Bakan, çok hoşgörüsü olmayan ve tenkide müsait olmayan bir bakışla...Ki, kendisine tenkit de yöneltilmemiştir; yani o söylemiş olduğu şeyleri hak etmemesine rağmen, sanki böyle bir tenkide maruz kalmış gibi de çok büyük bir üzüntü içerisinde olduğunu gördüm, üzüldüm; ama, yine de söylüyorum: Gençliğine bağışlıyoruz. Genç yaşta olması, o müessesenin içerisindeki, daha henüz milletvekiliyle olan münasebetlerini ve Türkiye Büyük Millet Meclisine nasıl hatip edileceği konusundaki... Biraz da, zannediyorum fazla kürsüye çıkmamasına bağlıyorum.

Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Isparta) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Sayın Bakan, bir dakika...

ZEKİ ÇAKAN (Bartın) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Bir dakika efendim... Sizden evvel Sayın Bedük söz istedi; sataşma var Sayın Bedük'e.

Müsaade edin, başımıza bir şey açtık, sonuna kadar götüreceğiz işi.

Buyurun Sayın Bedük.

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; biraz evvel bir değerli milletvekilimize, logoyla ilgili olarak, Turizm Bakanımızın verdiği cevabı dikkatle izledim. Doğrusunu isterseniz, Sayın Bakanımızın maksadını aşan birkısım cümleleri sarf etmesinden fevkalade büyük rahatsızlık duydum. "Eğer muhalefet olsaydı bunu kabul ederdim" şeklindeki ifadeniz Sayın Bakan, yakışmadı. Çünkü, biz, muhalefet olarak, burada, demokratik ve gerçekten uzlaşmacı bir hava içerisinde çalışıyoruz; herhalde bunlar takip edilmiyor.

İkincisi, Doğru Yol Partisi, tarihten ilham alarak ve kültürünü, kendi millî kültürünü fevkalade duyarlı bir şekilde koruyan bir anlayışa sahiptir. Dolayısıyla, bize, kalkıp da burada kültür dersi vermek suretiyle, âdeta "Milliyetçi Hareket Partisinin dışında, siz söylemiş olsaydınız, buna cevap verirdim" şeklindeki değerlendirmesini ya ben yanlış anladım, ya maksadını aşan bir cümledir...

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Isparta) – Yanlış anladınız...

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Isparta) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Sayın Bakanım, bir dakika efendim.

Teşekkür ederim Sayın Bedük.

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Isparta) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Sayın Bakanım, en son size söz vereyim, bir daha sataşmaya mahal olmasın.

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Isparta) – Sayın Başkan, uzatmak istemiyorum, onun için.

BAŞKAN – Sayın Çakan, siz de söz istiyorsunuz... O zaman, size de, Sayın Bakan'dan evvel söz vereceğim.

Sayın Toprak, buyurun efendim.

RAMAZAN TOPRAK (Aksaray) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Ben, öncelikle, bu kadar güzel bir konuyu gündeme getirdiği için Değerli Osmaniye Milletvekiline teşekkürlerimi ifade ediyorum.

Bana göre işin özü şudur: İngilizce, uluslararası bir dil; dünyanın hemen her ülkesinde ikinci dil olarak kabul edilebilen yaygın bir dil. "Türkiye" demek, Türk vatanı demektir; bunu yazılı simgeye dönüştüren ifade Türkçe'de "Türkiye" dir. Dünyada ikinci dil olan İngilizce'de, "Türkiye" nin karşılığı olarak yaygın hale getirildiği şekliyle, okunduğu şekliyle ifade ediyorum "Türkey" Türkçesiyle "hindi" demektir. Hafızalarımızı yoklayalım; birkaç yıl önce, bir takımımız, İngiltere'ye yılbaşı dolaylarında indiğinde "hindi dolması yiyeceğiz" diye gazeteler büyük başlıklar atmışlardı. Dünyada, her ülkenin ikinci dil olarak kullandığı İngilizcede "hindi" kelimesi, Türk insanını hâlâ temsil ediyor. Böyle bir konu gündeme geldiğinde...

BAŞKAN – Sayın Toprak, tabiî, havaalanında yapılan iş, onların seviyesizliği.

Buyurun.

RAMAZAN TOPRAK (Aksaray) – Ben, bu konu gündeme geldiğinde, gerçekten, artık "hindi vatanı" değil, "Türk insanının vatanı" şeklinde bir simgesel yazının dünyaya takdim edileceği hevesine kapılmış idim; hayal kırıklığına uğradım.

BAŞKAN – Fransızca yazarsanız " La Turquie" olur efendim.

RAMAZAN TOPRAK (Aksaray) – Benim önerim şudur Sayın Başkan: İngilizcede yazıldığı şekliyle ifade ediyorum "Turkey" yerine -sonundaki 'y' harfinin alınması ve yerine 'i' harfinin konulmasıyla- "Turkei" ve bu, çok da kullanılan bir terimdir. Ben, bunun, tanıtım amaçlı fahri çalışmaların ötesine taşınmasını, resmî zeminlere getirilmesini ve "Turkey" kelimesinin değiştirilerek...

BAŞKAN – Mesele anlaşıldı; ama, Sayın Toprak, İngilizce Türkiye yazılışını Türkiye nasıl değiştirir, Allah aşkına; dilbilgisi bu!.. Yani, eğer derseniz ki, Fransızca söyleyelim şunu "La Turquie" tamam, inanıyorum.

RAMAZAN TOPRAK (Aksaray) – Sayın Başkanım, ben...

BAŞKAN – Sayın Toprak, anlaşıldı; işi uzatmadan...

RAMAZAN TOPRAK (Aksaray) – Sayın Başkanım, ben bir cümle ifade ediyorum.

BAŞKAN – Buyurun efendim.

RAMAZAN TOPRAK (Aksaray) – Sayın hükümetin, bu konuda İngiliz hükümeti nezdinde resmî bir girişimde bulunması halinde, olumlu bir yanıt alacağını düşünüyorum

RAMAZAN TOPRAK (Aksaray) – Bence, bu ülkeye yapılacak gerçek anlamda tanıtım hizmeti bu olur.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

BAŞKAN – Teşekkür ederim efendim.

KAMER GENÇ (Tunceli) – İngilizlere bir nota verirsek, olur efendim.

BAŞKAN – Efendim, onu da veririz biz; anlaşıldı.

Sayın Çakan, size de söz veriyorum; buyurun efendim.

ZEKİ ÇAKAN (Bartın) – Teşekkür ederim.

Sayın Başkan, çok değerli milletvekili arkadaşlarım; gündemdışı bir konuşma yapan MHP Milletvekilimiz Birol Büyüköztürk'ün yapmış olduğu konuşmaya karşı Sayın Bakan çıkıp cevap verdiler. Sayın İsmail Köse'nin, MHP Grup Başkanvekili arkadaşımızın dediğinin aksine, başta parti amblemleri olmak üzere, onore ederek konuşmasını devam ettirdiler.

Ben şimdi Sayın Köse'ye özellikle soruyorum -Sayın Bakan için "hazımsız ve hoşgörüsüz" lafını kullandılar; ben bunu kendilerine yakıştıramadığımı beyan ediyorum- Sayın Bakanın konuşmasına karşı Sayın Köse niye hoşgörü gösteremediler?

BAŞKAN – Sayın Çakan, Gruba taalluk ediyorsa cevap verin; ama, Sayın Bakan onu cevaplayacak.

ZEKİ ÇAKAN (Bartın) – Müsaade ederseniz cümlemi tamamlayayım.

BAŞKAN – Buyurun efendim.

ZEKİ ÇAKAN (Bartın) – Yani, Sayın Köse, Grubuna mensup bir milletvekilinin gündemdışı yapmış olduğu konuşmaya karşı, bir Bakanın vermiş olduğu cevabı niye "hazımsız ve hoşgörüsüz" olarak değerlendirdi, bunu anlamak mümkün değil. Ben de şunu söylüyorum...

İSMAİL KÖSE (Erzurum) – Cahillikle ve aşağılık kompleksi var diye suçladılar.

ZEKİ ÇAKAN (Bartın) – Hayır, kimse kimseyi suçlamadı.

BAŞKAN – Herkesin fikri hür.

ZEKİ ÇAKAN (Bartın) – Acaba burada hoşgörüsüz ve yakışıksız olan Sayın Köse'nin davranışı mıdır? Yüce Meclisin takdirine bırakıyorum.

Teşekkür ederim.

BAŞKAN – Aman efendim, şimdi gruplararası çatışmaya kalkmayın. Herkes irfanı hür, fikri hürdür; istediğini söyleyebilir. Rica ederim...

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Isparta) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Bir dakika Sayın Bakanım, son sataşmaya da söz vereyim.

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Isparta) – Kimseye sataşmadım Sayın Başkanım.

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sataşma yaptınız aslında; farkına varmadan sataşma yaptınız.

BAŞKAN – Buyurun Sayın Büyüköztürk.

BİROL BÜYÜKÖZTÜRK (Osmaniye) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Sayın Bakanımızın ağzından çıkan "aşağılık kompleksiyle ilgili" sözünü, Yüce Parlamentonun ve kamuoyunun takdirine bırakıyorum.

BAŞKAN – Onu geri aldı Sayın Bakan efendim; siz ikaz edince geri aldı.

BİROL BÜYÜKÖZTÜRK (Osmaniye) – Türkçe yazılmasıyla ilgili midir, başka dillerle ilgili midir; kamuoyunun takdirine bırakıyorum.

Teşekkür ediyorum.

BAŞKAN – Değil mi Sayın Bakanım, geri aldınız onu... Ben ikaz ettim.

Buyurun, lütfen kürsüye buyurun, bu işi bitirelim burada.

Bir hususu düzeltmek istiyorum: Muhalefet saikıyle eleştiride bulunmuş olmaktı kastım; kastım, muhalefet partileri değil. Şimdi, sözlerimi, cümlelerimi tam anlamıyla hatırlamıyorum; ama, benim söylediğim şey, eğer mutlaka muhalefette bulunmak saikıyle söylüyor olsaydınız, bu, anlayışla karşılanabilir bir şeydir; ama, özellikle, arkadaşımızın mensup olduğu zihniyetin, benim ifade ettiğim argümanları kolaylıkla anlayabileceğini söylüyorum; yoksa, arkadaşlarımın bunu anlayamayacağını söylemiyorum.

MEHMET EMREHAN HALICI (Konya) – Burada bize de bir sataşma oluyor. Partilerarası...

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Devamla) – Kimseye bir sataşma yok beyefendi. Her sözün zımnından, söylenmemiş kısmından, yüzlerce, binlerce sataşma vehmetmek belki mümkün; ama, ben kimseye sataşmadım.

Şimdi, müsaade ederseniz, iki hususa değinmek istiyorum.

Sayın Başkanım, iznim var mı efendim?

BAŞKAN – Buyurun.

Her neyse... Ben, naçizane, bu konuda yeterince cevap verdiğimi düşünüyorum; ama, Sayın Başkanım, keşke, burada olsaydı...

Sayın Grup Başkanvekilimize söyleyecek bir sözüm vardı. Neyse, gıyabında, küçücük söyleyeyim.

BAŞKAN – Aman söylemeyin, sataşma olmasın.

TURİZM BAKANI ERKAN MUMCU (Devamla) – Hayır.

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Bakan.

MEHMET EMREHAN HALICI (Konya) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Maksat hâsıl olmadı mı efendim?..

Peki, buyurun Sayın Halıcı.

Teşekkürler.

BAŞKAN – Ben teşekkür ederim efendim.

Neticede kazasız belasız bitti efendim.

2 adet Meclis araştırması önergesi vardır; okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Türkiye, enflasyon, işsizlik, yolsuzluk, terör gibi büyük sorunlarla mücadele etmekle birlikte, bir de bunlara ek olarak trafik terörüyle uğraşmak zorundadır.

Trafik kazalarında Türkiye, dünya ülkeleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Kazaların sonucuna ilişkin istatistikler ürkütücü boyutlara ulaşmıştır. Son beş yılda ülkemizde 1 812 990 trafik kazası olmuş, bunun sonucunda 26 418 vatandaşımız hayatını kaybetmiş, 555 463 vatandaşımız ise yaralanmıştır. Yaralananların büyük çoğunluğu ise sakat kalmıştır.

Hiç şüphesiz, insan hayatını maddî ölçülerle değerlendirmek mümkün değildir; ancak, kazaların sebep olduğu ekonomik kayıpların katrilyonlarla ifade edildiği bir gerçektir. Bu tablo, Avrupa Birliğine aday olan Türkiye için düşündürücüdür.

Trafik kazalarının çeşitli sebepleri vardır. Bunların başında karayollarımızın yetersizliği ve denetimsizliği gelmektedir. Trafiğe çıkan araç sayısı hızla artmakta iken, buna paralel olarak, altyapı çalışmalarına gerekli yatırım, ilgi ve destek gösterilmemiştir. 1987 yılında toplam araç sayısı 1 973 670 iken, bu rakam 1999 yılında 8,5 milyon civarına yükselmiştir.

Altyapı yetersizliği dışında, trafik kazalarının en önemli sebeplerinden biri de, alkollü araç kullanmaktır.

Ayrıca, eğitim eksikliği, trafikteki araçların yaşlı oluşu, dikkatsizlik, tedbirsizlik, trafik kurallarına uymama ve kontrollerin yeterli olmayışı gibi sebepler de trafik kazalarının artmasına neden olmaktadır.

Trafik kazalarını, para cezalarıyla veya palyatif tedbirlerle önlemenin mümkün olmadığı ortaya çıkmıştır.

Trafik kurallarına uyma, çağdaş toplum olmanın bir göstergesidir. Trafik kazalarının asgarî seviyede olduğu ülkelerdeki uygulamalar ve kurallar, ülkemiz için de dikkate alınmalıdır.

Her yıl binlerce vatandaşlarımızın ölümüne, onbinlerce vatandaşlarımızın yaralanmasına ve sakat kalmasına neden olan ve ülkemizi katrilyonlarca lira maddî kayba uğratan trafik kazalarının nedenlerini ve alınması gereken tedbirleri tespit etmek amacıyla, Anayasanın 98, TBMM İçtüzüğünün 104 ve 105 inci maddeleri gereğince bir Meclis araştırması açılmasını Grubumuz adına arz ve talep ederiz.

Saygılarımızla.

Saffet Arıkan Bedük Nevzat Ercan Turhan Güven

Ankara Sakarya İçel

DYP Grup Başkanvekili DYP Grup Başkanvekili DYP Grup Başkanvekili

BAŞKAN – Önerge, gündemde yerini alacak ve Meclis araştırması açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme, sırası geldiğinde yapılacaktır.

Diğer önergeyi okutuyorum :

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Yıllardan beri süregelen, anlamsız ve toplum tarafından benimsenmeyen bu yarışlar neticesinde gencecik suçsuz insanların hayatlarına son verilmekte, öte yandan da ne amaca hizmet ettiği belli olmayan, şımarık ve sorumsuz gençlerin sebep olduğu ölümcül trafik kazaları sonucu, sorumsuz, fakat henüz hayatlarının baharında olan sürücü gençlerin de hapishaneye girmeleri ayrı bir üzücü durum yaratmaktadır.

Bugüne kadar, bu tür yarışlar sonucunda onlarca insanımız hayatını kaybetmiştir; ancak, bu ölümcül kazalara sebep olan sürücüler de yasalarımızın yetersizliğinden ötürü az bir cezayla kurtulmaktadırlar. Hiçbir caydırıcılığı olmayan, bu tür kazaların sebep olduğu ölümcül kazaların sorumlularının taksirli trafik suçu işlemiş olduğundan bahsetmek mümkün değildir. Bunların, trafik suçu işleyen kişi olarak değil, olsa olsa katil olarak yargılanmaları gerekir.

En son geçen hafta, İstanbul Bağdat Caddesinde yine bu tür bir yarış sonucu Selin ile Erdem adında genç iki nişanlının, henüz hayatının baharında hayata veda etmeleri, öte yandan, yine gencecik, ama sorumsuz bir gencin de hapishaneye girmesi yetkilileri daha etkin önlem almaya zorlamaktadır.

Bugüne kadar meydana gelen bu tür kazaların ortadan kaldırılmasına yönelik alınan önlemlerin yetersiz olduğu görülmektedir.

İstanbul Bağdat Caddesinde iki gencin hayatlarının sona ermesiyle biten bu anlamsız yarışların sona ermesini sağlamak amacıyla, bugüne kadar alınan önlemlerin değerlendirilmesi, varsa suçlu kişi ve kuruluşların tespit edilmesi, Trafik Yasası ve Türk Ceza Kanununun ilgili maddelerinin caydırıcı hale getirilmesi ve olayın ekonomik, sosyal ve psikolojik boyutlarıyla ele alınması hususunun araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 104 ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis araştırması açılması gereğini arz ve talep ederiz.

1. Aydın A. Ayaydın (İstanbul)

2. Masum Türker (İstanbul)

4. Necdet Tekin (Kırklareli)

5. Nihat Gökbulut (Kırıkkale)

6. Nazif Okumuş (İstanbul)

7. Abdülkadir Akcan (Afyon)

8. Süleyman Coşkuner (Burdur)

9. Ali Gebeş (Konya)

10. Oğuz Tezmen (Bursa)

11. Mehmet Hanifi Tiryaki (Gaziantep)

12. Cafer Tufan Yazıcıoğlu (Bartın)

13. Hasan Özgöbek (Uşak)

14. Sait Açba (Afyon)

15. Mehmet Gül (İstanbul)

16. Ahmet Erol Ersoy (Yozgat)

17. İ. Sühan Özkan (İstanbul)

18. Ömer Ertaş (Mardin)

19. Ali Naci Tuncer (Trabzon)

20. Şamil Ayrım (İstanbul)

21. Ediz Hun (İstanbul)

BAŞKAN – Efendim, her ne kadar bu önergede imzam yoksa da, ben de, İstanbul Milletvekili olarak, bu faciaları önleme meselesinde, bu araştırma önergesine katıldığımı ifade ediyorum. Bu vahşet bir an evvel durmalı.

Önerge bilgilerinize sunulmuştur.

Önerge, gündemdeki yerini alacak, Meclis araştırması açılıp açılmaması konusunda öngörüşme, sırası geldiğinde yapılacaktır.

Sayın milletvekilleri, Danışma Kurulunun bir önerisi vardır; okutup oylarınıza sunacağım :

Genel Kurulun 16.5.2000 Salı günkü birleşiminde Sayın Cumhurbaşkanının yemin töreninden sonra başka konuların görüşülmemesinin Genel Kurulun onayına sunulması Danışma Kurulunca uygun görülmüştür.

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Başkanı Vekili

DYP Grubu Başkanvekili

KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın Başkan, karar yetersayısının aranılmasını istiyorum; çünkü, açılışta yoklamayla açmıyorsunuz; günlerce, aylarca buraya gelmeyen var!..

BAŞKAN – Efendim, karar yetersayısının aranılması istenmiştir.

Öneriyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Karar yetersayısı yoktur.

15 dakika ara veriyorum efendim.

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 92 nci Birleşimin İkinci Oturumunu açıyorum.

BAŞKAN – Efendim, Danışma Kurulu önerisinin oylamasında kalmıştık.

Sayın grup başkanvekilleri, toparlayabilecek misiniz arkadaşlarınızı; 3 dakika süre yeter mi efendim?

5 dakika süre vereyim... (MHP sıralarından "yeter"sesleri)

Danışma Kurulu önerisinin oylaması elektronik cihazla yapılacaktır.

Oylama işlemini başlatıyorum,

(Elektronik cihazla oylamaya başlanıldı)

(MHP sıralarından"Cihaz çalışmıyor Sayın Başkan, oyumuzu kullanamıyoruz" sesleri)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, cihaz çalışmıyor, mikrofon da çalışmıyor.

Teknik arızadan dolayı, 10 dakika daha ara veriyoruz efendim.

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 92 nci Birleşimin Üçüncü Oturumunu açıyorum.

BAŞKAN – Danışma Kurulu önerisinin oylaması sırasında karar yetersayısının aranılması istenmişti, bulunamamıştı; elektronik cihazla tekrar oylama yapacağız.

3 dakika süre veriyorum.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, hem karar yetersayısı var hem toplantı yetersayısı var; Danışma Kurulu önerisi kabul edilmiştir.

KAMER GENÇ (Tunceli) – Oylamadınız Sayın Başkan.

BAŞKAN – Üçüncü kere oylayarak...

KAMER GENÇ (Tunceli) - Kabul veya ret şeklinde... Tamam...

Sayın Başkan, bu iktidarın bürokratları telefonlarımıza çıkmıyorlar, bakanlar da çıkmıyorlar. Bugüne kadar, muhalefet olarak, iktidara çok taviz vermiştik; ama, bundan sonra, biz de, muhalefetimizi yapacağız.

BAŞKAN – Şimdi, onlar muhalefet görmemiş sayın başkan; malum, ben de o sıralardan geldiğim için biliyorum muhalefetin ne olduğunu!..

Gündemin "Sözlü Sorular" kısmına geçiyoruz.

BAŞKAN –Soruyu cevaplayacak Sayın Bakan?.. Burada.

Soruyu okutuyorum :

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın, Sayın Bayındırlık ve İskân Bakanı tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular :

1. 2000 yılında Gaziantep-Narlı-Kahramanmaraş karayolunun bir an önce bitirilmesi için ne kadar ödenek ayrılması düşünülmektedir?

2. Ayrılması planlanan ödenek miktarı, Kahramanmaraş-Gaziantep-Narlı yolunun bitirilmesi açısından yeterli olacak mıdır?

3. 1999 yılı itibariyle Bakanlığınızca bu konuda gerçekleştirilen çalışmalar ve yolu bitirmeyi planladığınız tarih nedir?

BAŞKAN – Buyurun Sayın Bakan.

ÇEVRE BAKANI FEVZİ AYTEKİN (Tekirdağ) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Bayındırlık ve İskân Bakanımız burada olmadığından dolayı, kendisi yazılı olarak bana bildirdi, onun adına cevap vermek istiyorum.

Soruların cevaplarını aynen okuyorum:

1. Gaziantep-Narlı-Kahramanmaraş yolu, Karayolları Genel Müdürlüğümüzün 2000 yılı yatırım programında 495 trilyon 500 milyar ödenekle yer almaktadır.

2. 2000 yılı için ayrılan ödenek yeterli değildir ve 1,5 trilyon TL daha ilave ödenek gerekmektedir.

3. 2000 yılı fiyatlarıyla 2000 yılında 1,5 trilyon TL ödenekle önümüzdeki yıllarda kalan işler için yeterli ödeneğin temini halinde 2002 yılında bitirilmesi planlanmaktadır.

Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Bakan.

BAŞKAN – Soruyu cevaplayacak Sayın Bakan?.. Burada.

Soruyu okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Sayın Bayındırlık ve İskân Bakanı tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular :

1. 2000 yılında Gaziantep kanalizasyon projesinin bir an önce tamamlanabilmesi için İller Bankasınca ne kadar ödenek ayrılması düşünülmektedir?

2. Ayrılması planlanan ödenek miktarı, söz konusu işin bitirilmesi açısından yeterli olacak mıdır?

3. Gaziantep kanalizasyon projesini bitirmeyi planladığınız tarih nedir?

BAŞKAN – Sayın Bakan, buyurun efendim.

ÇEVRE BAKANI FEVZİ AYTEKİN (Tekirdağ) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 2 nci sıradaki soruyu cevaplamak üzere huzurunuzdayım.

İller Bankamız kanalizasyon sektörü, 2000 yılı yatırım programında, 14 trilyon Türk Lirası proje bedeli, 1 trilyon 800 milyar TL yıliçi yatırımla yer almaktadır.

Yüce Heyetinize arz olunur.

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Bakan.

Sayın milletvekilleri, Sayın Bakan, aynı sayın milletvekilinin sorularına peşi peşine cevap verebileceğini ifade etmişti. Sayın Bakanım, kaç tanesine cevap vereceksiniz?

ÇEVRE BAKANI FEVZİ AYTEKİN (Tekirdağ) – 6 tanesine cevap vereceğim.

BAŞKAN – Sayın Taşar'ın 6'dan fazla, 86 tane sorusu var; onun için soruyorum.

ÇEVRE BAKANI FEVZİ AYTEKİN (Tekirdağ) – Ben, Bayındırlık ve İskân Bakanına yönelik 6 soruya cevap vereceğim.

BAŞKAN – Bayındırlık ve İskân Bakanına yönelik 6 soruya cevap vereceksiniz; kalan 4'ünü birlikte işleme alıyorum.

BAŞKAN – Soruları okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Sayın Bayındırlık ve İskân Bakanı tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Gaziantep

Sorular :

1. 2000 yılında Gaziantep içmesuyu projesinin bir an önce tamamlanabilmesi için İller Bankasınca ne kadar ödenek ayrılması düşünülmektedir?

2. Ayrılması planlanan ödenek miktarı, söz konusu işin bitirilmesi açısından yeterli olacak mıdır?

3. Gaziantep içmesuyu projesini bitirmeyi planladığınız tarih nedir?

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular :

1. Bakanlığınıza bağlı Karayolları Genel Müdürlüğü aracılığıyla Gaziantep'te yürütülen projeler nelerdir?

2. 1999 yılı rakamlarıyla Gaziantep'te sürdürülen projelerin toplam yatırım tutarı ne kadardır?

3. 1999 yılı itibariyle söz konusu projelerdeki gerçekleşme miktarı ne olmuştur?

4. Projelerin bir an önce tamamlanabilmesi için 1999 yılında sağlanan ödenek miktarı yeterli olmuş mudur? Yeterli olmamışsa, ödeneklerin artırılması için bir girişiminiz olmuş mudur?

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Sayın Bayındırlık ve İskân Bakanı tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular :

1. Bakanlık olarak Gaziantep'te yürüttüğünüz projeler nelerdir?

2. 1999 yılı rakamlarıyla sürdürdüğünüz projelerin toplam bedeli ne kadardır?

3. 1999 yılı itibariyle söz konusu projelerde gerçekleşen yatırım miktarı ne olmuştur?

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Sayın Bayındırlık ve İskân Bakanı tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular :

2. Ayrılması planlanan ödenek miktarı, söz konusu işin bitirilmesi açısından yeterli olacak mıdır?

3. Nizip kanalizasyon projesini bitirmeyi planladığınız tarih nedir?

BAŞKAN – Buyurun Sayın Bakan.

MUSTAFA GÜVEN KARAHAN (Balıkesir) – Efendim, bunları kabul etmemek lazım.

BAŞKAN – İçtüzüğe göre oluyor; esasında, İçtüzükte değişiklik yapmak lazım. Ben de, 1999 senesine ait soruların gündemden çıkarılması gerektiği kanaatindeyim; doğru söylüyorsunuz.

ÇEVRE BAKANI FEVZİ AYTEKİN (Tekirdağ) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; daha önce, ilk 2 soruya cevap vermiştim; şimdi, 3 üncü sıradan başlamak üzere, 6 ncı sıradaki soruya kadar cevap vermek üzere huzurunuzdayım, saygılar sunuyorum.

3 üncü sıradaki sorunun cevabını veriyorum.

Gaziantep-Merkez: İnşaatı devam etmekte olup, yüzde 70 mertebesinde gerçekleşme sağlanmıştır. 2002 yılında İller Bankamızca bitirilecektir.

Araban : Belediyelerin içmesuyu tesisi Bankamızca ele alınarak, 1990 yılında tamamlanmıştır.

Arıl : Belediyelerin içmesuyu tesisi Bankamızca ele alınarak, 1987 yılında tamamlanmıştır.

Burç : Sondaj kuyusu açılacak.

Fevzipaşa : Kabulleri yapıldı, yeni bir iş yok.

Islahiye : 1999 yılı programına girmesi halinde, bağlantı hattı borusu Bankamızca verilecek.

Büyükşahinbey : Programda yer almakta olup, projesi yapılmaktadır.

Nizip : İşin yapımı devam etmekte olup ve gerçekleşme yüzde 92'dir.

Nurdağ : Kabulleri yapıldı.

Oğuzeli : Kabulleri yapıldı.

Sakçagöz : Belediyelerinin içmesuyu tesisi Bankamızca ele alınarak, 1987 yılında tamamlanmıştır.

Salkım : Belediyelerinin içmesuyu tesisi Bankamızca ele alınarak, 1992 yılında tamamlanmıştır.

Sekili: Bölgeden membaa etütü istenmiştir.

Uluyatır : Kabulleri yapıldı.

Yavuzeli : Kabulleri yapıldı.

Yeşildere : İşin yapımı devam etmekte olup, gerçekleşme yüzde 73'tür.

Şahinbey : Belediyenin içmesuyu işi Büyükşehir Belediyesi kapsamında devam etmektedir.

Şehitkamil : Belediyenin içmesuyu işi Büyükşehir Belediyesi kapsamında, yine, devam etmektedir.

Altınüzüm : İşin yapımı yüzde 30'a giren kısmı da tamamlanmış olup, taşan kısmı, belediyesince yapılması söz konusudur.

Şatırhöyük : İşin yapımı devam etmekte olup, gerçekleşme yüzde 81'dir.

Yeşilyurt : Belediyesinin İller Bankamızdan bir talebi yoktur.

Boğaziçi : Sondaj programında, 2 adet kuyu açılacak.

Elif: Belediyesinin İller Bankamızdan bir talebi yoktur.

Cevizli: Projesi ihale aşamasındadır.

Kocatepe : Keşif özeti hazırlanıyor.

Aktoprak : Kuyu açılacaktır.

Tatlıcak : Belediyesinin İller Bankamızdan bir talebi yoktur.

Sayın Başkan, 4 üncü sorunun cevabını okuyorum:

Karayolları Genel Müdürlüğümüzün Gaziantep İlinde yürüttüğü projeler;

Tarsus-Pozantı ayrımı, Adana-Gaziantep Otoyolu yüzde 92,6,

Gaziantep-Şanlıurfa Otoyolu yüzde 3,4,

Kahramanmaraş-Narlı-Gaziantep yüzde 14,

Gaziantep Sanayi Kavşağı yüzde 11,

Kahramanmaraş-Nurdağı, yine, aynı gerçekleşmiştir.

1999 yılında Gaziantep'te sürdürülen projelerin toplam yatırım tutarı 356 trilyon TL'dir.

1999 yılında bütçeden Karayolları Genel Müdürlüğümüze verilen yatırım tavanı içinde sağlanan ödenek miktarı yeterli olmamıştır. Bu nedenle yıl içinde ilave ödenek temini için Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Maliye Bakanlığı nezdinde girişimlerde bulunulmuş; ancak, deprem nedeniyle meydana gelen hasarların giderilmesi amacıyla eködenek sağlanmıştır. Bunun dışında ilave ödenek sağlamak mümkün olamamıştır. Otoyol projelerinden Gaziantep - Şanlurfa projesinin, Gaziantep - Birecik kesimi için gerekli dış kredi temin edilemediğinden dolayı henüz işe başlanamamıştır. Kredi teklifi Hazine Müsteşarlığına gönderilmiş olup, görüşmeler devam etmektedir.

5 inci soruyu cevaplandırıyorum :

Afet İşleri Genel Müdürlüğümüzde, 1999 yılı içerisinde 104 trilyon TL harcanarak, Gaziantep İli Şahinbey İlçesi Şankaya Köyü 17 konut, Şehit Kamil İlçesi Ani Kasabası 15 konut ve Ani Kasabası içmesuyu bitirilmiştir.

Gaziantep iline bağlı halihazır haritası yapılacak iş sayısı iki olup, toplam keşif bedeli 42 milyar TL'dir. 2000 yılı programında ele alınarak ihale edilecektir.

İçmesuyu işi :

Gaziantep Merkez içmesuyu işi inşaatı devam etmekte olup, yüzde 70 mertebesinde gerçekleşme sağlanmıştır. 2002 yılında bitirilecek, ayrıca il ve ilçelerine ait 2000 yılı yatırım programındaki işlerin ayrıntılı tablosu ekte sunulmuştur.

Kanalizasyon işi :

Gaziantep Merkez kanalizasyon inşaatı, İller Bankamızın yatırım programına 1986 yılında şebeke arıtma karakteristiğinde girmiştir. 1986 yılı birim fiyatları ile 13 trilyon keşif bedeli üzerinden ihale edilmiş olup, bugüne kadar muhtelif çaplarda 53 171 metre uzunluğunda kanalizasyon şebeke, toplayıcı ve kollektör hatlarıyla, 34 564 metre uzunluğunda yağmur suyu şebeke ve toplayıcı hatlarının imalatı gerçekleştirilmiştir. Tatbikat projesinde, geriye kalan 65 520 metre uzunluğundaki hatların yapımına devam edilmektedir. Belediyenin ilave kanalizasyon ve yağmur suyu inşaatlarının yapım talebi değerlendirilmektedir. İller Bankamız kanalizasyon sektörü 2000 yılı yatırım programında 14 trilyon proje bedeli, 1 trilyon 80 milyar TL yıliçi yatırımı ile yer almaktadır.

Yapı işleri :

Gaziantep İlinde yürütülen projeler: Araban otogarı, Cevizli belediye binası, Yeşildere belediye binasıdır.

1999 yılı rakamlarıyla bu tesislerin proje toplamı 460 milyar TL'dir.

Araban Otogarı ve Cevizli belediye binası tesisleri 1998/24 ve 1999/9 sayılı genelgeler gereğince ihale edilememektedir.

İnşaatı devam eden Yeşildere belediye binası için, 1999 yılında 45 milyar TL harcama yapılmıştır. Devam eden Yeşildere belediye binası için 1999 yılında 45 milyar TL sağlanan ödenek yeterli olmuş olup, ayrıca talep olması halinde de karşılanacaktır.

Yapı İşleri Genel Müdürlüğümüzce, sağlık sektöründe, genel idare sektöründe ve güvenlik hizmetleri sektöründe yürütülen işlerin dökümü de ekteki tablo da sunulmuştur.

Bu işlerin 2000 yılında bitirilebilmesi için ihtiyaç duyulan eködenek, ilgili kuruluşlardan talep edilecektir.

Karayolları Genel Müdürlüğümüzce yürütülen projeler ise şunlardır:

Tarsus-Pozantı ayırımı, Adana-Gaziantep Otoyolu, yüzde 92,6

Gaziantep-Şanlıurfa Otoyolu, yüzde 3,4

Gaziantep-Kilis (Havaalanı- Oğuzeli bağlantısı dahil) yüzde 54

Kahramanmaraş-Narlı-Gaziantep, yüzde 14

Gaziantep Sanayi Kavşağı, yüzde 11 gerçekleşmiş.

Gaziantep-Birecik

Burada tablolar vermiş Sayın Bakanımız. Eğer ilgili kişi istiyorsa, bu tablolardan birer fotokopi verebiliriz kendilerine.

6 ncı soruya, son soruya cevap veriyorum Sayın Başkanım.

Gaziantep (Nizip) kanalizasyon inşaatı İller Bankası yatırım programımızda "şebeke+arıtma" karakteristiğinde yer almaktadır.

Kanalizasyon inşaatı 1995 yılında tamamlanarak işletmeye alınmıştır.

Arıtma tesisinin inşaatının yapımı halen devam etmekte olup, tesis inşaatı için, İller Bankamız 2000 yılı yatırım programında 165 milyar TL ödenek ayrılmıştır. Ayrılan, ödenek miktarıyla, tesis inşaatı 2000 yılı içerisinde bitirilecektir.

Tekrar, Yüce Meclise saygılar sunuyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Bakan.

BAŞKAN – Cevap verecek Sayın Bakan var mı? Yok.

Soru ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Cevap verecek Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – İçişleri Bakanı?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

Soruyu okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın, Tekel Genel Müdürlüğünden sorumlu Sayın Devlet Bakanı tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular:

1. Bakanlığınıza bağlı Tekel Genel Müdürlüğü aracılığıyla Gaziantep'te yürütülen projeler nelerdir?

2. 1999 yılı rakamlarıyla Gaziantep'te sürdürülen projelerin toplam bedeli ne kadardır?

3. 1999 yılı itibariyle, söz konusu projelerdeki gerçekleşme miktarı ne olmuştur?

4. Projelerin bir an önce tamamlanabilmesi için 1999 yılında sağlanan ödenek miktarı yeterli olmuş mudur? Yeterli olmamışsa, ödeneklerin artırılması için bir girişiminiz olmuş mudur?

BAŞKAN – Buyurun Sayın Bakan.

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Konya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Gaziantep Milletvekili Sayın Mustafa Taşar'ın Tekel Genel Müdürlüğümüzü ilgilendiren sorusuna, hükümetimizin verdiği cevabı arz etmek üzere huzurlarınızdayım; bu vesileyle, Yüce Heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Tekel Genel Müdürlüğünün 1999 yılı yatırım programında 96 G 20 030 proje numarasıyla yer alan arıtma tesisi projesi kapsamında, Gaziantep fakrikası arıtma tesisinin de yapılması amacıyla çalışmalar başlatılmış olup, söz konusu işe 2000 yılı içerisinde başlanmıştır. Bu iş için 2000 yılı yatırım programında 200 milyar lira ödenek ayrılmıştır. İşin tahmini bedeli 2,4 trilyon lira olarak hesaplanmaktadır.

Yüce Meclisin bilgilerine saygıyla sunarım. (ANAP, DSP ve MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim efendim.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

Soruyu okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın, Sayın Orman Bakanı tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular :

1. Bakanlığınız aracılığıyla Gaziantep'te yürütülen projeler nelerdir?

2. 1999 yılı rakamlarıyla Gaziantep'te sürdürülen projelerin toplam yatırım tutarı ne kadardır?

3. 1999 yılı itibariyle söz konusu projelerdeki gerçekleşme miktarı ne olmuştur?

4. Projelerin bir an önce tamamlanabilmesi için, 1999 yılında sağlanan ödenek miktarı yeterli olmuş mudur? Yeterli olmamışsa, ödeneklerin artırılması için bir girişiminiz olmuş mudur?

BAŞKAN – Buyurun Sayın Bakan.

ORMAN BAKANI İ. NAMİ ÇAĞAN (İstanbul) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; Gaziantep Milletvekili Sayın Mustafa Taşar'ın, Orman Bakanlığınca Gaziantep'te yürütülen projelere ilişkin sözlü soru önergesine cevap vereceğim; sizleri saygıyla selamlıyorum.

Orman Bakanlığımızca, Gaziantep İlinde ağaçlandırma, erozyon kontrolü, mera ıslahı, fidan üretimi, tohum üretimi, orman köyleri etüt planlama, orman içi dinlenme yerleri, orman kadastrosu, orman yolu aplikasyonu, orman yolu büyük onarım ve orman yolu sanat yapısı projeleri yürütülmektedir.

1999 yılında, Gaziantep İlinde sürdürülen yatırım projeleri için, toplam 272 milyar 9 milyon lira ödenek ayrılmıştır.

Deprem hasarlarının giderilmesiyle ilgili olarak çıkarılan, 15.9.1999 tarih ve 99/9 sayılı Başbakanlık Genelgesi uyarınca yatırımlar durdurulmuş olduğundan, 1999 yılı için ayrılan ödeneklerden 152 milyar 8 milyon liralık kısmı kullanılabilmiştir; yani, bu kadarlık yatırım yapılabilmiştir.

Projelerin tamamlanabilmesi için, 2000 yılı bütçesiyle, yine, Gaziantep İline, bu kez 553 milyar 286 milyon liralık ödenek ayrılmıştır. Bu yıl, bu projelerin tamamlanmasına çalışılmaktadır.

Bilgilerinize saygıyla arz ederim. (DSP, MHP ve ANAP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Bakan.

Soruları okutuyorum :

Türkiye Büyük Millet Meclisi Bakanlığına

Aşağıdaki sorularımın Sayın Ulaştırma Bakanı tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular :

1. 2000 yılında Gaziantep Havaalanı altyapı - üstyapı tevsi inşaatı işinin bir an önce bitirilmesi için ne kadar ödenek ayrılması düşünülmektedir?

2. Ayrılması planlanan ödenek miktarı, söz konusu işin bitirilmesi açısından yeterli olacak mıdır?

3. 1999 yılı itibariyle, Bakanlığınızca, bu konuda gerçekleştirilen çalışmalar ile söz konusu işi bitirmeyi planladığınız tarih nedir?

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Sayın Ulaştırma Bakanı tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular :

1. Bakanlığınıza bağlı Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü aracılığıyla Gaziantep'te yürütülen projeler nelerdir?

2. Söz konusu projelerin toplam bedeli ne kadardır?

3. 1999 yılı itibariyle söz konusu projelerdeki gerçekleşme miktarı ne olmuştur?

4. Projelerin bir an önce tamamlanabilmesi için 1999 yılında sağlanan ödenek miktarı yeterli olmuş mudur? Yeterli olmamışsa, ödeneklerin artırılması için bir girişiminiz olmuş mudur?

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın, Sayın Ulaştırma Bakanı tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular :

1. Bakanlığınız kanalıyla Gaziantep İlimizde yürütülen projeler nelerdir? Projelerin 1999 yılı rakamlarıyla toplam bedeli ne kadardır?

2. Söz konusu projelere 1999 yılı için verilen ödenek miktarı ne kadardır?

3. 1999 yılında sağlanan ödeneğin ne kadarı kullanılmıştır?

4. Kullanılan ödenekler, Gaziantep'teki projelerin bir an önce hizmete girmesi bakımından yeterli olmuş mudur? Yeterli olmamışsa, Bakanlık olarak ek ödenek talebi konusunda bir girişiminiz olmuş mudur?

BAŞKAN – Sayın Bakanım, buyurun.

24, 25 ve 26 ncı soruları beraber cevaplandırıyorsunuz efendim.

MİLLÎ SAVUNMA BAKANI SABAHATTİN ÇAKMAKOĞLU (Kayseri) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Gaziantep Milletvekilimiz Sayın Mustafa Taşar'ın, Ulaştırma Bakanımızdan, gündemdeki 24, 25 ve 26 sıra kayıtlı olan- sözlü sorularına cevap arz etmek üzere huzurlarınızda bulunuyorum; sevgi ve saygıyla, hepinizi selamlıyorum.

(6/415) sıra sayılı sorusunda, Sayın Mustafa Taşar "2000 yılında Gaziantep Havaalanı altyapı-üstyapı tevsi inşaatı işinin bir an önce bitirilmesi için ne kadar ödenek ayrılması düşünülmektedir" diye sormaktadır. "Ayrılması planlanan ödenek miktarı, söz konusu işin bitirilmesi açısından yeterli olacak mıdır" demektedir. "1999 yılı itibariyle bakanlığınızca bu konuda gerçekleştirilen çalışmalar ile söz konusu işi bitirmeyi planladığınız tarih nedir" diye sormaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü yatırım programında yer alan Gaziantep Havaalanı alt ve üstyapı tevsi inşaatı projesine 2000 yılı için toplam 2 trilyon 250 milyar Türk Lirası ödenek ayrılmıştır. 1999 yılında yapılan çalışmalar ile 2000 yılında ayrılan ödeneklerle yapılacak çalışmalar sonucunda yatırımın 2001 yılında tamamlanması planlanmıştır.

Bilgilerinize saygıyla sunarım.

Yine, sayın milletvekilimiz, ikinci grup sorusunda "Bakanlığınıza bağlı Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü aracılığıyla Gaziantep'te yürütülen projeler nelerdir; bu projelerin toplam bedeli ne kadardır; 1999 yılı itibariyle söz konusu projelerdeki gerçekleşme miktarı ne olmuştur; projelerin bir an önce tamamlanması için 1999 yılında sağlanan ödenek miktarı yeterli olmuş mudur; yeterli olmamışsa, artırılması için bir girişiminiz olmuş mudur" diye sormaktadır. Bakanlığımızın cevaplarını, yine bilgilerinize, değerlendirmelerinize sunuyorum.

Ulaştırma Bakanlığı ilgili kuruluşu Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğünce Gaziantep İlimizde 1999 yılında yürütülen projeler şunlardır: Gaziantep Depo Müdürlüğü, Revizörlük Şefliği, Fevzipaşa Depo Şefliği ve Revizörlük Şefliğine muhtelif alet edevat alınması projesinin yıl ödeneği 500 milyon Türk Lirası olup tamamı harcanarak yüzde 100 miktarını bulmuştur.

Fevzipaşa Garda 2 adet makas yenilemesi projesinin yıl ödeneği 16 milyar Türk Lirasıdır; tamamı harcanmıştır, yüzde 100 gerçekleşme sağlanmış bulunmaktadır.

Narlı Garda 2 adet makas yenilemesi projesinin yıl ödeneği 16 milyar Türk Lirasıdır; tamamı harcanmıştır; iş, 2000 yılında tamamlanacaktır.

2000 yılında yürütülecek projeler ise, Gaziantep Garda 4, Fevzipaşa Garda 4 ve Narlı İstasyonunda 4 adet olmak üzere toplam 12 adet makas yenilemesi projesinin toplam bedeli 96 milyar Türk Lirasıdır. Narlı-Nusaybin hattında 2 500 adet ray kaynağı yapım projesinin toplam bedeli 122 milyar Türk Lirasıdır. Gaziantep ambarı ve oto sundurmasının elektrik tesisatının yenilenmesi projesi 15 milyar Türk Lirasıdır. Ayran-Fevzipaşa arası 10/47 numaralı tünelde 505+362+870 kilometre arasındaki kanal yapım projesinin bedeli ise 19 milyar Türk Lirasıdır.

Yüce Heyetinize saygılarla sunarım.

Sayın Taşar'ın üçüncü grup sorularına cevaplarımı arz etmek istiyorum. Burada da Sayın Milletvekili Taşar "Bakanlığınız kanalıyla Gaziantep İlimizde yürütülen projeler nelerdir; projelerden 1999 yılı rakamlarıyla toplam bedeli ne kadardır; söz konusu projelere 1999 yılı için verilen ödenek miktarı ne kadardır; 1999 yılında sağlanan ödeneğin ne kadarı kullanılmıştır; kullanılan ödenekler, Gaziantep'teki projelerin bir an önce hizmete girmesi bakımından yeterli olmuş mudur; yeterli olmamışsa, Bakanlık olarak, eködenek talebi konusunda bir girişiminiz olmuş mudur" diye sormaktadır.

Cevaplarımı sunuyorum :

Bakanlığımız merkez teşkilatı ve ilgili kuruluşlarınca Gaziantep ilimizde yürütülen projeler ile 1999 yılı ödenek ve harcama durumu şu şekildedir: Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü -genel bütçe- Gaziantep kentiçi raylı taşıma sistemleri etüt işinin 1999 yılı ödeneği 104,5 milyar Türk Lirasıdır. Bunun 86 milyarlık kısmı harcanarak, iş, 1999 yılında tamamlanmıştır.

Türk Telekomünikasyon AŞ Genel Müdürlüğü; santral sistemleri, iç şebeke fiberoptik kablo, FOHT ile radyolink sistem yatırımlarının bir kısmı 3 trilyon 943 milyar harcanarak gerçekleştirilmiştir. Yıl ödeneğinin tamamı kullanılmış bulunmaktadır. Ayrıca, internet, TDM ve TURPAK sistemlerine ait yatırımlar için 210 623 ABD Doları harcama yapılmıştır.

Gaziantep İlinde kablo-TV hizmeti, gelir paylaşımı esasına göre yürütülmekte olup, 15 250 abone sayısına ulaşılmıştır. Sözleşme gereği, sorumlu firmasınca, sisteme 12 500 daha ilave kapasite artırımı için çalışmalar devam etmektedir. Interaktif hizmetler de verilmeye başlanacaktır.

1999 yılında Gaziantep İline komünikasyon alanında tahsis edilen ödenekler, yatırımların gerçekleşmesinde yeterli olmuştur.

Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü: Bilgiişlem sistemleri, posta hizmetlerinin mekanizasyonu, idame-yenileme ile makine ve teçhizat alımı projelerinin 1999 yılı ödenek toplamı 42 milyar 135 milyon Türk Lirası olup, bunun 6 milyar 392 milyon Türk Lirası harcanmış ve ihtiyaçların karşılanmasında yeterli olmuştur.

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü: Mevcut lokomotif depoları ile revizörlük atölyeleri ve yol idame yatırımları projelerine dahil yatırımlar için 1999 yılında ayrılan 32 milyar 500 milyon Türk Lirası ödeneğin tamamı harcanarak yüzde 100 gerçekleşme sağlanmıştır.

Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü : Gaziantep Havaalanı alt ve üst yapı tevsi inşaatı projesinin 1999 yılı fiyatlarıyla proje bedeli 13 trilyon 500 milyar Türk Lirasıdır. Projenin 1999 yılı ödeneği olan 1 trilyon Türk Lirasının yetersiz kalması sebebiyle, yıl içinde yapılan projeler arası aktarma ve temin edilen eködeneklerle yıl ödeneği 3 trilyon 230 milyar Türk Lirasına yükseltilmiştir. Bu ödeneğin 3 trilyon 229 milyar Türk Liralık kısmı harcanarak yüzde 100 gerçekleşme sağlanmış bulunmaktadır.

Ayrıca, Gaziantep Havaalanı mevcut tesislerinin tevsii ve tadili projesinin 1999 yılı ödeneği ise 85 milyar Türk Lirası olup, bu ödeneğin 71 milyar Türk Liralık kısmı harcanarak yüzde 89 oranında gerçekleşme sağlanmıştır.

Yüce Heyetinizi saygıyla selamlarım. (MHP ve DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Bakanım.

Evet, bugün Mustafa Taşar günü efendim; devam ediyoruz.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN –Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN –Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN –Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Burada.

Sayın Bakanım, siz de olmasanız yandık vallahi, değil mi. Çok monoton gidiyor; Allah razı olsun Sayın Bakanım yani. Arada sırada bir çeşni katıyorsunuz.

Soruyu okutuyorum :

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın gümrüklerden sorumlu Sayın Devlet Bakanı tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular :

1. Kilis İl olduktan sonra, Karkamış Gümrük Kapısından başka dışa açılan gümrük kapısı kalmamıştır. Karkamış Gümrük Kapısının birinci sınıf gümrük kapısı olmasını düşünmekte misiniz?

2. Eğer düşünüyorsanız, bir tarih verebilir misiniz?

3. Bu konuda bakanlık olarak bir çalışmanız var mıdır?

BAŞKAN – Buyurun Sayın Bakanım.

Dedim ya Allah razı olsun sizden diye; hem cevap veriyorsunuz hem de kısa cevap veriyorsunuz, önemli olan bu efendim.

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Konya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Gaziantep Milletvekilimiz Sayın Mustafa Taşar tarafından Başkanlığınıza sunulan, Karkamış Gümrük Kapısıyla ilgili sorusuna cevap arz etmek üzere huzurlarınızdayım; bu vesileyle, Yüce Heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Gerçekten, Sayın Taşar, önergesinde, Kilis'in il olmasından sonra Gaziantep'te tek kara kapısı olarak Karkamış'ın kaldığını ve bunun da birinci sınıf gümrük kapısı haline getirilmesinin düşünülüp düşünülmediğini sormaktadır.

Bilgilerinize saygıyla sunarım.

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Bakanım.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Burada.

Aman çok güzel...

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Bakan aynı partiden olduğu için, Sayın Taşar'a, genel merkezde o cevaplarını götürsün, versin.

BAŞKAN – Efendim, şükredelim ki, Sayın Bakan, lütfedip cevap veriyor. 80 tane sorunun içinde Sayın Bakandan başka cevap veren yok.

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Bakan, her gün zaten kendi partisinde. Dolayısıyla, Genel Başkan Yardımcısı Sayın Taşar'a cevap verebilir.

BAŞKAN – Efendim, müsaade edin, cevap versin.

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Konya) – Zabıtlara geçsin diye okuyorum.

TURHAN GÜVEN (İçel) –  O zaman, öbür sayın bakanlara haksızlık olmaz mı? Onlar adına da cevap verin.

BAŞKAN – Onlar az verdi efendim.

TURHAN GÜVEN (İçel) – Daha geçen sefer 180 soruya hiç kimse cevap vermemişti de... Tabiî, bu, büyük bir beceri.

BAŞKAN – Tabiî, onun için söylüyorum efendim yani.

BAŞKAN – Soruyu okutuyorum :

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın Cumhur Ersümer tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunda delaletlerinizi arz ederim.

Mustafa Taşar

Gaziantep

Sorular :

1. 2000 yılı bütçesinde, Gaziantep açısından büyük önem taşıyan acil içmesuyu projesi için ne kadar ödenek ayırılması düşünülmektedir?

2. Ayırılacak ödenek miktarı, söz konusu projenin bir an önce hizmete alınabilmesi açısından yeterli olacak mıdır?

3. Gaziantep acil içmesuyu projesinin ne zaman hizmete alınması planlanmaktadır?

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Başkan, zaten, Sayın Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer'den soruyor Sayın Taşar; dolayısıyla, Sayın Bakan rahatsız olmasın efendim. Nasıl olsa...

BAŞKAN – Efendim, Cumhur Ersümer hazırlamış, pişirmiş, getirmiş; o da cevap veriyor; bırakın da, hiç olmazsa okusun. Bir okuyanı bulduk...

BAŞKAN – Buyurun efendim.

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Konya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Gaziantep Milletvekilimiz Sayın Mustafa Taşar'ın, Gaziantep acil içmesuyu projesi hakkında sormuş olduğu soruya hükümetimizin cevabını arz ediyorum. İlle ilgili bakanın burada bulunması şart değildir. Hükümet sorumluluğu, Anayasamıza göre, müteselsil kefaleti gerektiren bir sorumluluktur; dolayısıyla, biz, bütün bakanlar adına cevap verme imkânına sahibiz. Cevabını gönderen arkadaşlarımızın cevaplarını, burada, Yüce Heyetinize arz ediyoruz.

Gaziantep İline, önceki yıllarda tamamlanan tesislerden 47,3 milyon metreküp içme, kullanma ve endüstri suyu sağlanmış olup, acil içmesuyu projesiyle de yılda ortalama 94,8 milyon metreküp içme, kullanma ve endüstri suyu temin edilmesi planlanmıştır.

Proje kapsamındaki işlerden, Çataltepe-Kartalkaya terfi hattı inşaatı, 23.8.1991 tarihinde ihale edilmiş olup, işe ayrılabilen yıllık ödenekler nispetinde ve iş programlarına uygun olarak devam edilmektedir. Mukavelesine göre, 2000 yılında bitirilmesi programlanmıştır. 47,3 milyon metreküp içme, kullanma ve endüstri suyu temin edecek olan Gaziantep içme, kullanma ve endüstri suyu temini üçüncü kısım isale hattı inşaatı da 28.3.1996 tarihinde ihale edilmiş olup, halen inşaatı sürdürülmekte ve fizikî gerçekleşmesi yüzde 38,78 oranındadır. İşin mukavelesine göre bitim tarihi 28.6.2000 olarak düşünülmektedir.

Projeye 2000 yılı içerisinde 12 trilyon 905 milyar lira ödenek talep edilmesine karşılık, kısıtlı bütçe imkânları çerçevesinde 6 trilyon lira ödenek verilebilmiştir. Bu çerçevede inşaat devam ettirilmektedir.

Bilgilerinize saygıyla sunarım. (ANAP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim.

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın milletvekili, sorusunu geri çekebilir aslında.

BAŞKAN – Efendim, inat ediyor, sorusunu geri çekmiyorsa buna bir sistem getirmek gerekiyor.

Bakın, 77 nci sıradaki sualde, Zehra Vakfı Başkanının akıbeti soruluyor, Zehra Vakfı Başkanı öleli ikibuçuk ay oldu, düşünün yani. Onun için bu sistemi bizim değiştirmemiz gerekiyor, bu sıkıntılardan kurtulmamız lazım.

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sorusunu geri çekebilir efendim.

BAŞKAN – Almıyorsa... Başkanlığa bir yetki vermek lazım efendim. Sayın milletvekili, o hakkını kullanıyorsa, Başkanlığın da böyle bir yetkisi olması lazım; iade edecek, yazılıya çevirmesi gerekiyor...

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Doğrudan doğruya milletvekiline yazılı cevap da verebilir.

BAŞKAN –Sayın Bakan?.. Burada.

Soruyu okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularıma Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı Sayın Cumhur Ersümer'in sözlü olarak cevap vermesini delaletlerinize arz ederim.

Musa Uzunkaya

Samsun

1. Vezirköprü Barajının ödenek olmadığı gerekçesiyle durdurulduğu iddiaları doğru mudur? İnşaat hangi aşamadadır? Bitirilmesi için ne kadarlık bir ödemeye ihtiyaç duyulmaktadır?

2. Bu inşaatın tamamlanarak 120 000 dönüm arazinin sulanabilir hale gelmesi için mevcut rakamlarla iki saatlik bir içborç faizinin yeterli olacağı iddiaları doğru mudur?

3. Samsun Taflan Barajı ile Çarşamba ve Bafra Ovalarının sulama projelerinin ne zaman ikmal edilmesi planlanmaktadır?

4. 2000 yılı bütçesinde sulama amaçlı barajların yapımına ayrılan ödenek miktarları toplamıyla sulanması hedeflenen ülke arazilerinin kaç yılda sulanabilir hale getirilmesi mümkün olacaktır?

BAŞKAN – Buyurun Sayın Bakan.

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Konya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Samsun Milletvekili Sayın Musa Uzunkaya'nın sözlü sorusuna gereken cevabı arz etmek üzere huzurlarınızdayım.

Projeye 2000 yılında 13 trilyon lira ödenek talep edilmiş; ancak, 1 trilyon lira ödenek ayrılabilmiştir. Bu ödeneğin 620 milyar lirası baraj inşaatına, 346 milyar lirası da sulama inşaatına tefrik edilmiştir. Söz konusu inşaatlara 2000 yılında ayrılabilen ödenekler çerçevesinde ve iş programına uygun olarak devam edilecektir. Vezirköprü Projesinin bitirilebilmesi için 2000 yılı fiyatlarıyla 37,5 trilyon lira ödeneğe ihtiyaç duyulmaktadır.

Üçüncü soruya gelince, Samsun Merkez Taflan Göleti inşaatı, 1997 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonunda verilen önergeyle yatırım programına alınarak, Ekim -1998'de taşeron ihalesi yapılmıştır. 1999 yılında da fiilen işe başlanan gölet inşaatına, 2000 yılında 600 milyar lira ödenek ihtiyacı tespit edilmiş; ancak, kısıtlı bütçe imkânları dahilinde 350 milyar lira ödenek ayrılabilmiştir. Söz konusu gölet, yıllık ödenek ihtiyaçları aynen karşılanabildiği takdirde 2002 yılında bitirilebilecektir.

Çarşamba Ovası Sulaması ve Drenaj Projesiyle, ovanın sağ ve sol sahilde 82 707 hektar alanın sulanması ve drenajı öngörülmüştür. Projeye 2000 yılında 7,1 trilyon lira ödenek talep edilmiş; ancak, 1,1 trilyon liralık ödenek ayrılabilmiştir. Proje kapsamında inşaatları sürdürülen Çarşamba Ovası sağ sahil yüzeysel drenajı, 14.8.1992 tarihinde ihale edilmiş ve mukavelesine göre 14.5.2000 tarihinde ikmali programlanmıştır.

Çarşamba Ovası sol sahil yüzeysel drenajı, 5.11.1993 tarihinde ihale edilmiş, mukavelesine göre, 28.8.2000 tarihinde ikmali programlanmıştır. Çarşamba Ovası sağ sahil ikinci kısım yüzeysel drenajı, 24.10.1996 tarihinde ihale edilmiş, mukavelesine göre 11.12.2002 tarihinde ikmali programlanmıştır.

Bafra Ovası Sulaması Projesiyle 47 727 hektar alanın sulanması öngörülmüştür. Projeye 2000 yılında 22,287 trilyon lira ödenek talep edilmiş, 1,250 trilyon lira ödenek ayrılabilmiştir. Bafra Ovası Sulaması Birinci Kısım 15.1.1991 tarihinde ihale edilmiş ve mukavelesine göre 2001 yılında ikmali programlanmıştır. Bafra Ovası sol sahil sulaması 27.9.1996 tarihinde ihale edilmiş, mukavelesine göre 19.8.2002 tarihinde ikmali programlanmıştır. Projenin tamamı, yıllık ödenek ihtiyaçları aynen karşılanabildiği takdirde 2004 yılında ikmal edilecektir.

Bilgilerinize saygıyla sunarız.

BAŞKAN – Teşekkür ederiz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Başbakan?.. Yok.

BAŞKAN – Sayın Başbakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

TURHAN GÜVEN (İçel) – Onu Avrupa'ya devrettik!

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

BAŞKAN – Sayın Bakan?.. Yok.

Ertelenmiştir.

Sayın Bakan, 73 ve 74 üncü sıradaki sözlü sorular, enerjiyle ilgili sorulardır; ikisini birlikte mi cevaplandırmak istersiniz?

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Konya) – Evet efendim.

BAŞKAN – Soruları okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın delaletinizle Enerji Bakanı Sayın Cumhur Ersümer tarafından sözlü olarak cevaplandırılmasının teminini arz ederim.

Nazlı Ilıcak

İstanbul

Sorular :

1. DPT'ye göre, 2010'da doğalgaz ihtiyacı 30 milyar metreküp. Enerji Bakanlığı bu ihtiyacın 54 milyar metreküp olduğunu söylerken neye dayanıyor?

2. Önümüzdeki on yıl, Türkiye'nin büyümesi ortalama yüzde kaç olarak tahmin edildi? Nükleer santral gibi alternatifler, enerji kaynakları hesaba katıldı mı?

3. İhtiyaçtan fazla üretilen elektrik ne yapılacak? İhracat imkânı var mı; varsa, kaç sentten ihraç edilecek?

4. 8 termik santralın işletmesini ve 15 elektrik dağıtım santralının devrini ilgilendiren projelerde, 8 termik santralın işletme hakkı 1,3 milyar dolara devrediliyor.

a) 20 yılda TEAŞ bu santrallardan ne kadar kâr elde edecekti?

5. 15 elektrik dağıtım santralının devrinde, kuruluşların bir defa için ödeyecekleri 1,7 milyar dolar karşılığında, TEDAŞ, 30 yıl müddetle kaç dolarlık bir kârdan vazgeçiyor?

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın, delaletinizle, Enerji Bakanı Sayın Cumhur Ersümer tarafından sözlü olarak cevaplandırılmasının teminini arz ederim.

Nazlı Ilıcak

İstanbul

Sorular :

1. 4 milyar dolarlık 23 adet termik santral projesi yap-işlet-devret modeliyle gerçekleştiriliyor. Burada, hangi oranda ve hangi şartlarda kredi kullanılıyor?

2. Bu santrallar devlet tarafından yapılsaydı, kredi şartları ve santrallerin maliyeti ne olacaktı?

3. Yap-işlet-devret modeliyle doğalgaz termik santrallarında üretilen elektriğin 1 kilovat/saatini TEAŞ kaç sentten almayı taahhüt etti?

4. Elektriğin kilovat/saatinin dünya fiyatı nedir?

5. Bugün TEAŞ'a, bir kilovat/saatin paçal maliyeti ne kadardır?

6. TEAŞ, TEDAŞ'a kaç paradan elektrik satıyor?

8. Dünya Bankası TEAŞ'ın yap-işlet-devret modeliyle kurulan santrallardan pahalı elektrik aldığını, fakat, ucuza sattığını belirtti. Dünya Bankası Türkiye Direktörü Ajay Chhibber, bu durumda TEAŞ'ın kredi borçlarını ödeyemeyeceğini ileri sürdü.

a) TEAŞ'ın ne kadar kredi borcu var?

b) TEAŞ niçin zararına satış yapıyor?

BAŞKAN – Buyurun Sayın Bakanım.

Siz de kısa cevap vereceksiniz tahmin ediyorum; değil mi?

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Konya) – Evet.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; İstanbul Milletvekili Sayın Nazlı Ilıcak'ın sözlü soruları üzerine, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığımızın verdiği cevapları arz etmek üzere huzurlarınızdayım.

Soruların cevaplarını şöylece sıralayabiliriz: Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığınca kaynak çeşitlendirilme politikası ve sistem güvenilirliği kriterleri dikkate alınarak yapılmakta olan genel enerji planlama çalışmaları sonuçlarına göre, sektörel enerji taleplerinin karşılanmasında doğalgazın sektörlere olan katkısının 2010 yılında, konut ve hizmetler sektöründe 8,4 milyar metreküp, sanayi sektöründe 11,4 milyar metreküp, elektrik santrallarında ise 34,6 milyar metreküp seviyesinde ve dolayısıyla, toplam doğalgaz talebinin 54-55 milyar metreküp civarında olması beklenmektedir.

3 üncü soru: İhtiyaçtan fazla üretilen elektrik ne yapılacak? İhracat imkânı var mı? Varsa, kaç sentten ihraç edilecek?

Bu soru, vaktiyle de Türkiye'de sorulmuştu, söylenmişti.

BAŞKAN – Sayın Bakanım, siz soruları okumazsanız... Biz okuduk soruları; siz cevabını verirseniz...

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Devamla) – Okudunuz da, bu soru önemli olduğu için, bu sorunun altını çizerek okuyorum, bilerek okuyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN – Tabiî, biliyorum efendim.

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Devamla) – Vaktiyle de Keban Barajı yapılırken, bu memlekette birileri çıkıp "bu Keban Barajında üreteceğiniz enerjiyi ne yapacaksınız, ne edeceksiniz" diye sormuştu. Keban Barajında üretilen enerji, bu memleketin kalkınmasında kullanıldı, sanayiinde kullanıldı.

BAŞKAN – "Toprağa mı vereceksiniz" demişlerdi.

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Devamla) – Keban Barajında üretilen enerji toprağa verilmedi, dışarıya satılmadı. Netice itibariyle, Keban Barajı bu memlekete lazımdı. O soruyu soranlar mahcup oldular. Bu soruyu soranlar da mahçup olacaklar da, onun için okuyorum; özellikle okuyorum bu soruyu. (ANAP ve MHP sıralarından alkışlar)

İSMAİL KAHRAMAN (İstanbul) – Sayın Bakan, izahat istiyorlar sizden, töhmet yok ki burada.

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Devamla) – Yok, anladım da; yani "fazla enerji üreteceksiniz, ne yapacaksınız" diyorsunuz.

İSMAİL KAHRAMAN (İstanbul) – Hayır, emsaliniz yanlış.

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Devamla) – 2020 yılında, Türkiye'nin, 500 milyar kilovat/saat elektrik enerjisine ihtiyacı var. Şu anda onu üretecek potansiyelimizin tamamını kullansak, Türkiye'deki imkânların tamamını kullansak, termik santralların, hidroelektrik santralların tamamını yapsak, 245 milyar kilovat/saat elektrik enerjisi üretebiliyoruz; açık 305 milyar kilovat/saat... Onu nereden bulacağımızın hesabını şimdiden yapacağız; onun için uğraşıyoruz.

İSMAİL KAHRAMAN (İstanbul) – Biz de aynı şeyi söylüyoruz.

DEVLET BAKANI MEHMET KEÇECİLER (Devamla) – Evet değerli milletvekilleri, 4 üncü soruya geçiyorum; 4 üncü sorunun cevabını da şöyle arz ediyoruz: Halen TEAŞ mülkiyetinde bulunan bahse konu 8 termik santral, verimlilik artışı, maliyet optimizasyonu ve üretim artışı sağlanması amacıyla, mülkiyetleri yine TEAŞ’ta kalmak üzere, özel sektör işletmeciliğine devredilmektedir. Bu devir için alınması söz konusu olan 1,24 milyar dolar bedel, satış bedeli değildir. Bu nedenle, bu bedelin, bu santralların finansal performanslarıyla bir ilgisi yoktur.

Böylece, termik santralların işletme hakkı devriyle, hem üretim hem de maliyet açısından önemli kazanımlar elde edilmesi ve bu kapsamda yenilenme ve ek yatırımların şirketlere yaptırılması taahhüt altına alınmış bulunmaktadır.

Söz konusu santralların, sözleşme bedelleriyle, termik santralların bugünkü ortalama birim maliyetleri -baca gazı dahil, yatırım dönemi hariç- ekli listede gösterilmiştir ve ekli liste, Sayın Ayşe Nazlı Ilıcak Hanımefendiye iletilecektir.

Cevap 5: Sorudan, 1,7 milyar doların bir satış bedeli olarak kabul edildiği manası çıkmaktadır. Oysaki, herhangi bir mülkiyet devri söz konusu değildir. Bu bedel, tesislerin işletme haklarının devri karşılığında alınmış bir kredi olarak değerlendirilmelidir. Müesseselerin işletme haklarının devrinden sonra verimlilik oranlarında herhangi bir azalma olmayacak; tam tersine, önemli ölçüde artış görülecektir. Mevcut durumda, müesseselerin işletme giderleri ve kayıp kaçak oranları çok yüksektir.

Oluşumların verdikleri tekliflerle, müesseselerin mevcut giderleri mukayese edildiğinde, verilen tekliflerin cazip olduğu görülmektedir. Verilen tekliflerin uygun bulunmaması halinde ise -Diyarbakır, Van bölgeleri gibi- devir işlemi yapılmamıştır.

Teklif veren oluşumlar, 30 yıl boyunca, her yıl için işletme ve idame yatırımları giderleri, kredi geri ödeme giderleri, kâr oranları ve diğer işletme giderlerini ayrı ayrı verdiklerinden, devir sonrası kârlılık arttığı veya azaldığı takdirde, oluşumların kârında buna bağlı olarak artma veya azalma olmayacaktır. Bu oluşumların, talep ettiklerinden fazla kâr almaları mümkün değildir. Kârlılık oranları, ancak taahhüt ettikleri kayıp kaçak oranlarını öngördükleri süreden daha kısa sürede aşağı çekmeleriyle mümkündür. Bu da, kayıp kaçakların önlenmesi bakımından bir teşvik olmaktadır.

Termik santralların bugünkü ortalama birim maliyetleriyle ilgili tablo da, ayrıca, soru sahibi sayın milletvekiline sunulacaktır.

Şimdi, sayın milletvekilinin, gündemin 74 üncü sırasındaki sorularına geçiyorum.

1 inci sorunun cevabı şöyle : Söz konusu 23 projeden 5 adedi termik ve kalan 18 adedi hidroelektrik santral projeleridir. Bu projelerin kredi şartlarına dair bilgiler de tablo halinde sayın milletvekiline sunulacaktır.

2 nci soruya gelince : Bahse konu yap-işlet-devret modeliyle yapılacak 5 adet termik santralın kredi özkaynak oranı, 80/20, 70/30 oranında değişmektedir. Kredi faiz oranları, projenin teklif tarihine göre değişmekle beraber, yüzde 7 ile 11 arasındadır. 5 termik santral projesinden 4 projenin kredi şartları sabittir. Kredi koşullarının değişmesi, tarifede bir artışa neden olmayacaktır. Devlet, bu tip projeleri uluslararası ihaleye çıkararak yapmakta olduğundan, santral maliyetleri. ihale şartlarında ortaya çıkacak fiyatta olacaktır.

3 üncü soruya gelince : Söz konusu 23 santral arasında yer alan 5 santralın 4'ü doğalgaz santralıdır. Bu santralların 20 yıllık ortalama satış fiyatı 4,365 ile 5,343 sent/kilovat/saat arasında değişmektedir.

Sayın Milletvekilinin 4 üncü sorusunun cevabı ise şöyle: OECD ülkelerindeki elektrik satış fiyatlarını talep etmiş. Bununla ilgili tabloyu kendilerine sunacağız.

5 inci sorunun cevabı şöyledir : TEAŞ'ın kayıt üzerinde 1998 yılı fiili ortalama ticarî maliyeti 3,5 senttir. Ancak, bu değer, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünden, TEAŞ Genel Müdürlüğüne sıfır bedelle devredilen hidroelektrik santralların ülkeye maliyetini içermemektedir. Hidroelektrik santralların TEAŞ maliyetlerine yansımayan finansman ve amortismanlarının da dikkate alınması durumunda bu maliyetin daha da yükseleceği tabiîdir.

6 ncı sorunun cevabını arz ediyorum : Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığına bağlı TEAŞ Genel Müdürlüğünün, Şubat 2000 tarihi itibariyle, TEDAŞ Genel Müdürlüğüne sattığı enerjinin ortalama satış fiyatı 21 060 lira/kilovat/saattir.

7 nci sorunun cevabını arz ediyorum: TEDAŞ Genel Müdürlüğünün tüketicilere sattığı elektrik enerjisinin birim fiyatı, Ocak 2000 itibariyle ortalama 35 686 lira 75 kuruştur kilovat/saat başına. Bu fiyatın içine, TEDAŞ Genel Müdürlüğünce aracı olarak tahsil edilerek ilgili mercilere aktarılan yüzde 8 hazine payı, yüzde 1 Elektrik Enerjisi Fonu ve yüzde 3,5 TRT payı dahildir. Her abone grubu için, fon ve paylarında, içinde bulunduğu tek bir satış fiyatı belirlenmekte ve elektrik enerjisi, abonelere fatura edilirken, bu fiyata, ayrıca, sanayide yüzde 1, diğer tüketimlerde yüzde 5 oranında Belediye Tüketim Vergisi ve yüzde 17 Katma Değer Vergisi ilave edilmektedir. Fon, pay ve vergilerin elektrik enerjisi birim fiyatının içindeki oranı, yüzde 30,5 ile yüzde 34,5 civarındadır.

Sayın milletvekilinin 8 inci sorusunun cevabını şu şekilde arz ediyorum: TEAŞ Genel Müdürlüğünün 1999 yılı itibariyle 2 milyar 165 milyon dolar stok kredi borcu vardır. Malî yapıya ilişkin işlemler, Genel Müdürlükçe, genel yatırım ve finansman kararnameleri çerçevesinde yürütülmektedir. Bu nedenle, satış fiyatları, kararnamede belirlenen hedeflere göre ayarlanmaktadır. Yıl içinde, üretim girdileri, fiyat artışlarının, satış fiyatlarına tam olarak yansıtılmaması, üretim ve iletim tesislerinin yapımı için kullanılmış olan kredi faizleri ile kur farklarından kaynaklanan giderlerin tarife yoluyla tahsilinin mümkün olmaması nedeniyle bir zarar söz konusudur.

Yüce Meclisin bilgilerine saygıyla sunarım. (ANAP ve MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Efendim, çok teşekkür ederiz, sabrınıza da...

Gündemin "Kanun Tasarı ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Diğer İşler" kısmına geçeceğiz; ancak, vaktimizin dolmasına da çok az bir süre kaldı.

Ne diyorsunuz sayın grup başkanvekilleri?..

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Tamam Sayın Başkan.

BAŞKAN – Efendim, karar yetersayısı istemeyecek misiniz?

BAŞKAN – Efendim, ben de onun için grup başkanvekillerine söylüyorum.

Sayın Güven'in söylediği doğru bence.

İSMAİL KÖSE (Erzurum) – Sayın Başkan, çalışma süremizin bitmesine 20 dakika kalmıştır, Sayın Bakanımızın da müsamahasıyla, bugünkü çalışmalarımızı bitirelim.

BAŞKAN – Efendim, kanun tasarı ve tekliflerini sırasıyla görüşmek için, 11 Mayıs 2000 Perşembe günü saat 15.00'te toplanmak üzere, birleşimi kapatıyorum.

Aşağıdaki sorularımın Ulaştırma Bakanı Sayın Enis Öksüz tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasına delaletinizi saygı ile arz ederim. 21.3.2000

Tevhit Karakaya

Erzincan

1. THY’nın, yurtdışı yolcu taşımacılığında fiyat tespiti yapılırken hangi ölçüler baz alınmaktadır?

3. En pahalı seyahat olan Hac yolculuğunda ücretlerin yüksek tutulmasının ölçüsü nedir?

4. Hac seyahatinin pahalı tutulmasının gerçek sebebi, THY’nın açıklarının kapatılması mıdır? Yoksa Hac’ca gideceklerin cezalandırılması mıdır?

T.C.

Devlet Bakanlığı 8.5.2000

Sayı: B.02.0.006/01-1108

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi: 3.4.2000 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-4973 sayılı yazınız.

Hac seferlerinde ise kısa bir dönemde bütün filonun aşırı kullanımı ile oluşan görünmez maliyetlerin dışında her yolcunun ücretsiz bagaj taşıma hakkı 30 kg olup, ayrıca karşılıklı kargo taşımacılığı yapılamamakta ve gelir kaybı oluşmaktadır. Hac seferlerinin ilave maliyeti uçakların gidişte hacı adaylarını taşırken boş dönmeleri ve dönem sonunda boş giderek hacıları getirmeleridir. Bu da iki parkurun boş uçulmasına ve maliyetlerin ikiye katlanmasına neden olmaktadır.

Türk Hava Yolları gelirlerini arttırmak amacıyla hava taşımacılığının yapısı gereği dönemsel olarak oluşan atıl kapasitesini de kullanmak üzere Gelir Yönetimi Tekniklerini yolcu biletlerine kısıtlamalar ve engellemeler koyarak uygulamaktadır. Bu sayede her yolcunun ihtiyaca uygun özellikte kural içeriği olan bilet çeşitleri ile maksimum gelir elde edilmektedir. Ayrıca Türkiye ABD parkurunun uçuş maliyetleri diğer hatlardan daha yüksek olduğundan, oluşan maliyetler en fazla yolcu ve en fazla gelir hedefiyle karşılanmaya çalışılmaktadır. Bu tür hatlarda yüksek fiyattan kaynaklanabilecek yolcu kaybının önüne ücret çeşitliği ile (düşük ve yüksek ücret) geçilmekte ve bu sayede yolcu artışının sonucunda uçağın toplam geliri arttırılmaktadır.

Türkiye’den gerçekleştirilen Hac seferlerinde dönem başında hacı adaylarını taşıyan uçaklar boş dönmekte ve dönem sonunda da boş gidip dolu dönmektedir. Bu bağlamda her gidiş gelişte bir parkur boş gerçekleşmektedir. Bu durum Hac döneminin yapısından kaynaklanmaktadır.

Hac dönemi yapısı gereği, Türkiye’nin değişik noktalarından hacı adaylarının konforlu seyahatlerini sağlamak amacıyla direk seferler gerçekleştirilmektedir. Bu seferin icrası için uçaklar ana üs olan Atatürk Limanından hacı adayları için özel hazırlanmak kaydıyla boş uçarak Anadolu’nun değişik şehirlerinden hacı adaylarını Cidde’ye aktarmaktadır. Bu da maliyetleri artırmaktadır. Gerçekleştirilen boş uçak seferleri, hem ilave değişken maliyet, hem de uçakların kaybedilen alternatif ticarî kazancı açısından değerlendirilmektedir.

Bilgilerinize arz ederim.

Dr. Yüksel Yalova

Devlet Bakanı

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Başbakan Sayın Bülent Ecevit tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını saygılarımla arz ederim. 28.3.2000

Zeki Ünal

Karaman

TÜPRAŞ’ın 1994’de Marmara Bankta trilyonlar batırdıktan sonra 1998 ve 1999 yıllarında el konulan İnterbank, Bankekspres, Egebank, Esbank ve Yaşarbank ile çalıştığı, ayrıca özelleştirilmesi ile ilgili olarak yürütülen reklam kampanyası için 20 milyon dolar ayrıldığı ve bu reklam payından belirli basın organlarının faydalandığı iddia edilmektedir.

Sorularım Şunlardır:

1. İlk iddia doğru mudur? Doğru ise söz konusu Bankalarda TÜPRAŞ’ın batan parası ne kadardır? Doğru değil ise, basında çıkan bu haberler tekzip edilmiş midir? Edilmiş ise hangi tarihte edilmiştir?

2. İkinci iddia doğru mudur? Doğru ise reklamlar hangi basın organlarına ve hangi kriterlere göre taksim edilmiştir?

T.C.

Devlet Bakanlığı 8.5.2000

Sayı: B.02.0.006/01-1109

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi: Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğünün 17.4.2000 tarih ve B.02.0.KKG. 0.12/106-203-6/18010 sayılı yazısı.

Karaman Milletvekili Zeki Ünal tarafından Başbakanımıza tevcih edilen ve Sayın Başbakanımızın da tarafımdan cevaplandırılmasını istediği 7/1720-4936 esas sayılı soru önergesi incelenmiştir.

TÜPRAŞ’ın Bankacılık İşlemleri Yönetmeliğinin 3.0 Maddesi,

“TÜPRAŞ’ın TCMB ve Türk Eximbank ile olan ilişkisi her zaman ve her şartta açık kalmak kaydıyla, diğer çalışılacak bankaların tespiti konusunda yılda en az bir defa Yönetim Kurulundan yetki alınır” hükmü ile

4.0 Maddesi,

“Her yeni dönemin başında bir yıl süre ile çalışılması söz konusu olan bankalar listesinin Yönetim Kurulunun onayı ile belirlenmesi esastır” hükmünü içermektedir.

Yönetmeliğin bu amir hükümleri gereği 1998 yılında, Ocak ve Haziran aylarında olmak üzere iki kez, 1999 yılında ise Şubat ayında Yönetim Kurulunca çalışılacak bankalar listesi onaylanmıştır. Yönetim Kurulunun onay kararında,

– Müşteri tahsilatları konusunda sadece Ziraat, Emlâk, Vakıflar ve Halk Bankası ile çalışılacağı,

– Mal Mukabili transferler dahil akreditif işlemleri konusunda çalışılacak diğer bankalar ismen yer almaktadır. Bu isim listesinde kamu bankaları, yerli özel bankalar, Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı bankalar bulunmaktadır. Ancak yerli özel bankaların bazıları için isimleri zikredilerek “.... muhabir ve satıcı teyitlerine istinaden ithalat bedeli Türk Lirası karşılıklarının ödenebileceği şartlarına bağlı olarak çalışması .......” özellikle belirtilmektedir.

Bu karar doğrultusunda yapılan uygulamada TÜPRAŞ transfer bedelinin lehdarı eline ulaşmasını garanti altına aldıktan sonra işleme aracılık etmek konusundaki ihaleyi kazanan ve yukarıda tarifi yapılan bazı bankalara transfer vadesinde Türk Lirasını vermekte ve böylece riski tamamen ortadan kaldırmış olmaktadır.

Diğer taraftan söz konusu yönetmelik, Türk Lirası ve döviz mevduatının sadece kamu bankaları nezdinde tutulabileceğini ve repo işlemlerinin de ancak kamu bankaları ile ve ihale suretiyle yapılabileceğine amir bulunmaktadır. Kaldı ki Türk Lirası mevduatı, vadesiz olmakla birlikte Atıl Fon Hesapları adı altında özel faize tabi tutulmaktadır.

1999 yılında ise adı geçen bankalar Yönetim Kurulu Kararı ile çalışılacak bankalar listesinden çıkarılmış ve dolayısıyla bu bankalarla hiç çalışılmamıştır.

Sonuç olarak, Mevduat Sigorta Fonuna alınan (el konulan) bu bankalar nezdinde vadeli/ vadesiz herhangi bir mevduat bulunmadığından ve de 1998 yılında şartlı olmak kaydıyla, 3 adet akreditif işlemine aracılık etmiş olmalarından başka bir işlem yapmadıklarından dolayı, 1999 yılı başından itibaren ise bu bankalarla çalışılmadığından TÜPRAŞ’ın bu bankalar nezdinde batan yada kalan parası bulunmamaktadır.

Ayrıca, 1998 yılından bugüne kadar konuya ilişkin olarak basında yer alan haberler ciddiyetten uzak ve mesnetsiz bulunduğundan tekzip edilmesine gerek görülmemiştir.

Türk ekonomi tarihinin en büyük ve en geniş katılımlı ilk halka arzı olarak özelleştirme sürecinde yerini alan TÜPRAŞ halka arz uygulamasında, halka ve geniş kitlelere ulaşmak için planlı ve programlı bir iletişim stratejisi hazırlanmış ve uygulanmıştır. Son derece dikkatli bir şekilde hazırlanan bu strateji oluşturulurken ve uygulanırken, ihale ile seçilen profesyonel kuruluşlarla birlikte çalışılmış, bu çerçevede reklam ajansından ve “medyada ulaşılabilirliği ve satın alma oranlarını ölçen” kuruluşlardan destek alınmıştır.

Bu halka arzda, televizyon yayınlarının toplam izlenme oranlarını ölçen ve bu konuda ölçülebilen kanallar arasında veriler hazırlayan tek kaynak olan AGB Anadolu Şirketi verileri ile, yazılı basında satın alma ve okunurluk oranlarını ölçen bu konuda yine tek kaynak olan Basın İzleme Araştırma Kurulu -BİAK ve PİAR-GALLUP raporları incelenmiş ve yapılan değerlendirmeler sonucunda kamuoyuna en etkin bir şekilde ulaşılabilecek mecralar kullanılmıştır.

Yurtiçi basın ve diğer medya kuruluşları, Uluslararası Reklamcılar Derneği, Türkiye Reklamcılar Derneği ve T. Reklamverenler Derneği temsilcilerinden oluşan BİAK ile sosyo-ekonomik durum, yaş, cinsiyet, okunurluk, eğitim, tiraj, okur profilleri gibi konularda araştırma yapan ve Türkiye’de bu konuda veriler yayımlayan tek kuruluş olan ve yine televizyon verileri konusunda tek kaynak olan AGB-Anadolu Şirketi verilerinin incelenmesi sonucu ve danışman ajansla birlikte belirlenen iletişim kampanyası paralelinde, toplam izlenme oranları (GRP-Gross Rating Point) en yüksek olan televizyon kanallarında halka arz reklam filmleri gösterilmiştir. Seyredilme oranları en yüksek ilk 6 kanal dışında ekonomi ağırlıklı yayın yapan 3 kanalda da reklam filmleri gösterilmiştir. Bunlarla da yetinilmemiş halka arzın niteliği ve büyüklüğü de göz önüne alınarak Samanyolu TV ve Kanal 7 gibi televizyon kanallarında da halka arz filmleri yayımlanmıştır. Buna ilave olarak yapılan girişimler sonucunda, halka arza aracılık yapan banka ve aracı kurumlardan bir çoğu kendi kaynaklarından karşılanmak üzere, kendi seçtikleri gazetelerde TÜPRAŞ halka arz ilanları ve televizyon reklam filmleri yayımlamışlardır.

Bilgilerinize arz ederim. 3.4.2000

Dr. Yüksel Yalova

Devlet Bakanı

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Sayın Cumhur Ersümer tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasına delaletlerinizi saygı ile arz ederim.

Tevhit Karakaya

Erzincan

1. Bakanlığınızın 2000 Malî Yılı bütçesinden Erzincan’a ne kadar ödenek ayrılmıştır? Bu ödeneğin ne kadarı cari harcama, ne kadarı yatırım harcamaları içindir?

2. 1999 yılında Erzincan’a ayrılan ödeneğin ne kadarı kullanılmıştır?

3. Erzincan’da yapımı süren yatırımların ne zaman bitirilmesi planlanmaktadır?

4. İklim şartları göz önüne alınarak Erzincan’da yatırım hizmetlerinin zamanında yetiştirilmesi için ne gibi tedbirler düşünüyorsunuz?

T.C.

Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı 9.5.2000

Araştırma, Planlama ve Koordinasyon

Kurulu Başkanlığı

Sayı: B.15.O.APK.0.23.300-858-8207

Konu: Yazılı soru önergesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi: TBMM Başkanlığının 10.4.2000 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-5089 sayılı yazısı.

Erzincan Milletvekili Sayın Tevhit Karakaya’nın tarafıma tevcih ettiği, 7/1760-5008 esas nolu yazılı soru önergesi TBMM İç Tüzüğünün 99 uncu maddesi gereği cevaplandırılarak ekte gönderilmiştir.

Bilgilerinize arz ederim.

M. Cumhur Ersümer

Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı ve

Başbakan Yardımcısı

Erzincan Milletvekili Sayın Tevhit Karakaya’nın Yazılı Soru

Önergesi ve Cevabı (7/1760-5008 Esas No.lu)

Sorular 1, 2, 3, 4:

– Bakanlığınızın 2000 Malî Yılı bütçesinden Erzincan’a ne kadar ödenek ayrılmıştır? Bu ödeneğin ne kadarı cari harcama, ne kadarı yatırım harcamaları içindir?

– Erzincan’da yapımı süren yatırımların ne zaman bitirilmesi planlanmaktadır?

– İklim şartları göz önüne alınarak Erzincan’da yatırım hizmetlerinin zamanında yetiştirilmesi için ne gibi tedbirler düşünüyorsunuz?

Cevaplar 1, 2, 3, 4:

DSİ Genel Müdürlüğüne bağlı (Erzurum) VIII. Bölge Müdürlüğü sınırları içerisinde bulunan Erzincan İline DSİ Genel Müdürlüğü 2000 yılı bütçesinden 2 124 trilyon TL.’sı yatırım ve 1,7 trilyon TL.’sı cari harcamalar için olmak üzere toplam 3 824 trilyon TL. ödenek ayrılmıştır.

Erzincan İline 1999 yılında 1 457 trilyon TL.’lık yatırım ödeneği ayrılmış olup, tamamı harcanmıştır.

DSİ Genel Müdürlüğü 2000 yılı yatırım programı ve uygulama planında Erzincan İlindeki büyük su işi projelerinden Erzincan II. Merhale Projesine, 4 418 trilyon TL. ödenek talep edilmiş, 1 115 trilyon TL. ödenek ayrılmış, Erzincan-Çardaklı Projesine 11 735 trilyon TL. ödenek talep edilmiş, 1 trilyon TL. ödenek ayrılmıştır. Her iki projeninde yıllık ödenek ihtiyaçları aynen karşılandığı takdirde 2002 yılında bitirilmeleri programlanmıştır.

Erzincan İlinde yatırımların zamanında bitirilebilmesi için iklim şartları da göz önüne alınarak işlerin programlanması yapılmakta ve ödenek serbestiside buna göre ayarlanarak uygulamada bir sıkıntı ile karşılaşılmamaktadır.

Ayrıca Erzincan İlindeki Yap-İşlet-Devret Modeli Hidroelektrik Santral Projeleri ile ilgili bilgi aşağıda verilmiştir.

Girlevik II Mercan HES:

Kayı Bendi HES:

Refahiye İlçesi sınırları içindeki Kayı Bendi ve HES Projesi 9.6 MW kurulu gücünde olup yılda 37.25 milyon kwh enerji üretilmesi planlanmaktadır. Timtaş Turizm İnşaat Müteahhitlik ve Ticaret A.Ş. tarafından tesis edilip işletilecek olan projenin toplam yatırım tutarı 15.5 milyon $’dır. Teknik ve ekonomik konularda mutabakat sağlanmış, sözleşme görüşmeleri tamamlanma aşamasındadır. Projenin inşaat süresi 2 yıldır. Yap-İşlet-Devret modelinde yatırımın finansmanını sağlamak şirketin sorumluluğunda olup, bütçeden ödenek ayrılmamaktadır.

Bağıştaş II HES:

Karasu Nehri üzerindeki Bağıştaş II HES Projesi 60 MW kurulu gücünde olup yılda 200 milyon kwh enerji üretilmesi planlanmaktadır. EMT Erimtan Müşavirlik A.Ş. tarafından tesis edilip işletilecek olan projenin toplam yatırım tutarı 95.8 milyon $ olması planlanmaktadır. EİEİ Genel Müdürlüğü tarafından Master Plan seviyesinde incelenen Bağıştaş IIHES Projesi için firma alternatif teklifde bulunmuştur. Firma tarafından hazırlanan alternatif teklif, teknik ve ekonomik olarak Bakanlık ve ilgili kuruluşlar tarafından incelenmektedir. Üzerinde mutabakat sağlandığı takdirde projenin inşaat süresi 3 yıl olup, Yap-İşlet-Devret modelinde yatırımın finansmanını sağlamak şirketin sorumluluğunda olup, bütçeden ödenek ayrılmamaktadır.

EİEİ Genel Müdürlüğünün 2000 yılı Yatırım Programında Erzincan İlinde müstakil bir projesi bulunmamaktadır. Ancak, Hidrometrik Araştırma ve Etütler Projesi kapsamında su ölçümleri yapmak üzere Hidrometri Bölge Şefliği mevcuttur. Yıl içinde başlayıp biten karekteristikte olan bu projeye 13 497 milyon TL. ödenek ayrılmıştır. Mart ayı sonu itibariyle 2 579 milyon TL.’lik yatırım gerçekleşmiştir.

TEAŞ Genel Müdürlüğünce Erzincan İline 1999 yılında 180 000 milyon TL. ödenek tahsis edilmiş ve bunun 85 781 milyon TL.’si harcanmıştır. 2000 yılında ise 100 000 milyon TL. ödenek ayrılmış olup, programa ilişkin tablolar EK-1, EK-2’de yer almaktadır.

TEDAŞ Genel Müdürlüğünün 1999 ve 2000 Yılı Yatırım Projeleri İzleme Raporlarına ilişkin tablolar EK-3, EK-4 ve EK-5’de yer almaktadır.

BOTAŞ Genel Müdürlüğünce yapımı devam etmekte olan Doğu Anadolu Doğal Gaz Ana İletim Hattı Projesinin Erzurum-Sivas bölümünün inşaasına 13.10.1998 tarihinde başlanılmış olup, 1999 yılında ödeneğin tamamı Dış kredi olmak üzere 13 000 000 milyon TL.’dir. Ödeneğin tamamı harcanmıştır.

Erzincan İlinin doğal gaz kullanımı için, Erzurum-Sivas Doğal Gaz Boru Hattı üzerinde, Erzincan-Gümüşhane karayolu ile kesişim yeri yakınlarında bırakılacak 16’lik bir branşman vanası proje kapsamında yer almaktadır. Söz konusu projenin 2001 yılının 3 üncü çeyreğinde bitirilerek gaz verilmesi planlanmaktadır.

Aşağıdaki sorularımın Ulaştırma Bakanı Sayın Enis Öksüz tarafından yazılı olarak cevaplandırılması hususunda gereğini arz ederim.

Saygılarımla.

Saffet Arıkan Bedük

Ankara

Güvercinlik Havaalanı Cumhuriyet tarihinde kurulan ve aynı zamanda pilot ve teknisyen yetiştiren ilk havaalanıdır. Ancak, şehrin Eskişehir ve İstanbul istikametinde büyümesi sonucunda neredeyse Temelli’ye kadar yapılaşmalar oluşmuştur. Bunun sonucunda yörede oturan insanlar gürültü ve kaza endişeleriyle çeşitli şikâyetlerde bulunmaktadırlar.

1. Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı adı geçen havaalanının yerinin değiştirilmesi düşünülmekte midir? Bu konuda herhangi bir çalışma var mıdır?

2. Havaalanının yer değişikliği yapılmayacak ise, yerleşim birimlerinin güvenliği ne şekilde sağlanacaktır? Bu konuda hangi tedbirler alınmıştır?

T.C.

Ulaştırma Bakanlığı

Araştırma, Planlama ve Koordinasyon

Kurulu Başkanlığı 9.5.2000

Sayı : B.11.0.APK.0.10.01.21./EA/743-13248

yazılı soru önergesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi : 28.4.2000 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-5373 sayılı yazınız.

Ankara Milletvekili Sayın Saffet Arıkan Bedük’ün 7/1802-5094 sayılı yazılı soru önergesinin cevabı ekte sunulmuştur.

Bilgilerinize arz ederim.

Prof. Dr. Enis Öksüz

Ulaştırma Bakanı

Ankara Milletvekili Sayın Saffet Arıkan Bedük’ün 7/1802-5094 Sayılı

Yazılı Soru Önergesi ve Cevabı

Güvercinlik Havaalanı Cumhuriyet tarihinde kurulan ve aynı zamanda pilot ve teknisyen yetiştiren ilk havaalanıdır. Ancak, şehrin Eskişehir ve İstanbul istikametinde büyümesi sonucunda neredeyse Temelli’ye kadar yapılaşmalar oluşmuştur. Bunun sonucunda yörede oturan insanlar gürültü ve kaza endişeleriyle çeşitli şikâyetlerde bulunmaktadırlar.

1. Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı adı geçen havaalanının yerinin değiştirilmesi düşünülmekte midir? Bu konuda herhangi bir çalışma var mıdır?

2. Havaalanının yer değişikliği yapılmayacak ise, yerleşim birimlerinin güvenliği ne şekilde sağlanacaktır? Bu konuda hangi tedbirler alınmıştır?

Cevap :

Güvercinlik Askerî Havaalanı; Genel Kurmay Başkanlığı, Kara Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer almaktadır. Askerî amaçlarla kullanılmakta olan havaalanı ile ilgili olarak, sivil hava ulaşımından sorumlu Ulaştırma Bakanlığının herhangi bir yer değişikliği planı bulunmamaktadır.

Aşağıdaki sorumun Maliye Bakanı Sayın Sümer Oral tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını saygılarımla arz ederim. 13.4.2000

Zeki Ünal

Karaman

Şimdiye kadar Tasarrufa Teşvik Fonunda toplanan meblağ ne kadar olmuştur? Hak sahiplerine ödemeyi düşünüyor musunuz? Düşünmüyorsanız, niçin?

T.C.

Maliye Bakanlığı

Bütçe ve Malî Kontrol Genel Müdürlüğü 10.5.2000

Sayı : B.07.0.BMK.0.11.600/9506

Konu : Yazılı soru önergesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi : 28.4.2000 tarihli ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/5150-12312/5371 sayılı yazınız.

Karaman Milletvekili Sayın Zeki Ünal’ın 7/1833 esas no.lu yazılı soru önergesinde yer alan sorulara ait cevaplar aşağıda sunulmuştur.

1. 3417 sayılı Çalışanların Tasarrufa Teşvik Edilmesi ve Bu Tasarrufların Değerlendirilmesine Dair Kanun uyarınca tesis edilen Çalışanların Tasarruflarını Teşvik Hesabına ilişkin 31 Mart 2000 itibariyle kümalatif bazda rakamlar ekli tabloda verilmektedir.

2. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 62 nci maddesi ile 3417 sayılı Kanunun kapsamını düzenleyen 2 nci ve tasarruf miktarını düzenleyen 3 üncü maddeleri 1.6.2000 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmış olup diğer tüm hükümleri yürürlüktedir. Bu çerçevede, 3417 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi uyarınca hak sahiplerine herhangi bir aksama olmadan ödemeler yapılmaktadır.

Bilgilerine arz ederim.

Sümer Oral

Maliye Bakanı

Çalışanların Tasarrufların Teşvik Hesabı

(Kümülatif)

(Trilyon TL.)

Mart 2000

Anapara 1 355,0

Nema 3 698,5

Girişler Toplamı (I) 5 053,6

Haksahiplerine anapara ödemesi 87,2

Haksahiplerine ödenen şahıs kesintisi 1,7

Haksahiplerine nema ödemesi 1 231,2

Kurumlara iade 5,6

TCZB 13,6

Çıkışlar toplamı (II) 1 339,4

I-II 3 714,2

Nemalandırılan tutar (I) 3 653,7

Dönem sonu hesap bakiyesi (II) 60,6

Toplam (I+II) 3 714,2

Aşağıdaki sorularımın Sayın Ulaştırma Bakanı tarafından yazılı olarak cevaplandırılması için gereğini saygı ile arz ederim.

Mehmet Elkatmış

Nevşehir

Turizm yönünden çok önem arz eden Nevşehir Kapadokya Havalimanı 1998 yılında fiilen açılmıştır. Ancak havalimanının bir çok eksiklikleri bulunduğundan layıkı veçhile hizmet verilememektedir. Özellikle yer hizmetleri çok eksiktir. Yer hizmetlerinin eksik yapılması ise ülke turizmine olumsuz etki yapmaktadır. Bu nedenle havalimanı eksikliklerinin bir an önce tamamlanması gerekmektedir.

Sorular :

1. Nevşehir Kapadokya Havalimanının eksiklikleri ne zaman giderilecektir?

2. Bu havalimanının yer hizmetlerinin tam olarak giderilmesi için ne gibi çalışmalar ve tedbirler düşünülmektedir?

T.C.

Ulaştırma Bakanlığı

Araştırma, Planlama ve Koordinasyon

Kurulu Başkanlığı 9.5.2000

Sayı : B.11.0.APK.0.10.01.21./EA/744-13245

Konu : Nevşehir Milletvekili Sayın Mehmet Elkatmış’ın yazılı soru önergesi

İlgi : TBMMBaşkanlığının 28.4.2000 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/1849-5171/12362 sayılı yazısı.

Nevşehir Milletvekili Sayın Mehmet Elkatmış’ın 7/1849-5171 sayılı yazılı soru önergesinin cevabı ekte sunulmuştur.

Bilgilerinize arz ederim.

Prof. Dr. Enis Öksüz

Ulaştırma Bakanı

Nevşehir Milletvekili Sayın Mehmet Elkatmış’ın 7/1849-5171 Sayılı

Yazılı Soru Önergesi ve Cevabı

Sorular:

Turizm yönünden çok önem arz eden Nevşehir Kapadokya Havalimanı 1998 yılında fiilen açılmıştır. Ancak havalimanının bir çok eksiklikleri bulunduğundan layıkı veçhile hizmet verilememektedir. Özellikle yer hizmetleri çok eksiktir. Yer hizmetlerinin eksik yapılması ise ülke turizmine olumsuz etki yapmaktadır. Bu nedenle havalimanı eksikliklerinin bir an önce tamamlanması gerekmektedir.

1. Nevşehir Kapadokya Havalimanının eksiklikleri ne zaman giderilecektir?

2. Bu havalimanının yer hizmetlerinin tam olarak giderilmesi için ne gibi çalışmalar ve tedbirler düşünülmektedir?

Cevap :

Nevşehir Kapadokya Havalimanı Projesi kapsamında; 3 600 m2 ve 1 milyon yolcu/yıl kapasiteli iç hat ve dış hat yolcularına hizmet verecek terminal binası, 3 000x45 m ebadında pist, 120x240 m ebadında apron, 200 m taksirut, Isı-güç merkezi, kaza-yangın binası ve diğer hizmet üniteleri yer almaktadır.

Nevşehir Kapadokya Havalimanı, yapımı tamamlanan pist, apron, taksirut, terminal binası, portatif kule ve aydınlatma cihazları, VOR, DME, NDB gibi seyrüsefer yardımcı cihazları ile havalimanı gece ve gündüz uçuşları için 15.11.1998 tarihinde hizmete verilmiştir. Ancak devam eden yatırım kapsamındaki üstyapı işlerinden, mütemmim binalar, kule, teknik blok gibi işleri henüz tamamlanamamış olmakla birlikte, bu eksiklikler havalimanının turizm amaçlı kullanımına engel teşkil etmemektedir. ILS sistemi tesis çalışmaları da sürdürülmektedir.

Terminal binası dış hatlar salonunda; 10 adet check-in konutuarı, 6 adet bilet satış bankosu, 6 adet pasaport bankosu, 2 adet gümrük kontrol bankosu, 2 adet bagaj konveyörü, 4 adet duty-free işletmesi, iç hatlar salonunda ise; 6 adet check-in kontuarı, 2 adet bilet satış bankosu, 1 adet bagaj konveyörü bulunmaktadır.

Ayrıca, terminal binası içinde yolcuların her türlü ihtiyacına cevap verebilecek nitelikte, satış standları, hediyelik eşya reyonları ve restoran işletmeleri yer almaktadır.

Nevşehir Kapadokya Havalimanına THY A.O.’ca 14 Mart 1999 tarihinde tarifeli uçak seferleri başlatılmış olup, halen haftada 2 kez tarifeli sefer icra edilmektedir.

Söz konusu havalimanı inşaatının proje kapsamında eksik kalan ve inşaatı devam eden işler için 2000 Yılı Yatırım Programında 1 Trilyon 491 Milyar TL. ödenek ayrılmış olup, bu işlerin de bitirilerek 2000 yılında yatırımın bütünüyle tamamlanması planlanmıştır.

Halen Nevşehir Havalimanında yer hizmetleri havayolu şirketlerince verilmektedir.

Hz. İsa’nın 2000 inci doğum yılı nedeniyle Hristiyan dünyasında yaşanacak hareketlilikten ülkemizin de hak ettiği payı alması için, özellikle turizme yönelik hizmet veren Nevşehir Kapadokya Havalimanı başta olmak üzere tüm havaliman ve alanlarımızın alt ve üst yapılarındaki eksikliklerin giderilmesine özel önem verilmektedir.