1. – Türkiye Büyük Millet Meclisinin Kuruluşunun 80 inci Yıldönümünün ve Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramının kutlanması ve günün önem ve anlamının belirtilmesi görüşmeleri

1. – Balıkesir Milletvekili İlyas Yılmazyıldız’ın, Balıkesir-Havran İlçesi Büyük Şapçı Köyü Karacaören mevkiinde katı atık depolama sahası kurulup kurulmayacağına ilişkin sorusu ve Çevre Bakanı Fevzi Aytekin’in cevabı (7/1727)

İstanbul Milletvekili Rıdvan Budak, kamu kuruluşlarında çalışan geçici işçilerin,

Tokat Milletvekili Reşat Doğru Tokat İlinin sağlık;

Sorunlarına ilişkin gündemdışı birer konuşma yaptılar.

Sakarya Milletvekili Cevat Ayhan’ın, deprem bölgesinde yaşanan bazı sıkıntılara ilişkin gündemdışı konuşmasına Millî Savunma Bakanı Sabahattin Çakmakoğlu cevap verdi.

Gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleriyle Komisyonlardan Genel Diğer İşler” kısmının 1 inci sırasında bulunan, Harp Okulları Kanunu Tasarısının (1/423) (S. Sayısı: 380)görüşmelerine başlanarak, 4 üncü maddesine kadar kabul edildi. 5 inci maddesiyle ilgili bir önerge için yapılan iki oylamada da karar yetersayısı bulunamadığı anlaşıldığından;

Alınan karar gereğince, 23 Nisan 2000 Pazar günü saat 14.00’te toplanmak üzere, birleşime 18.47’de son verildi.

Mehmet Vecdi Gönül

Başkanvekili

Tevhit Karakaya Melda Bayer

Erzincan Ankara

Kâtip Üye Kâtip Üye

No. : 117

2. – Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Uluslararası Telekomünikasyon Birliği Genel Sekreteri Arasında Radyokomünikasyon Meclisi ve Dünya Radyokomünikasyon Konferansı ile Radyokomünikasyon Sektörü ile İlgili Diğer Toplantıların Düzenlenmesi, Gerçekleştirilmesi ve Giderlerinin Karşılanmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı (1/661) (Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonlarına) (Başkanlığa geliş tarihi: 18.4.2000)

1. – Balıkesir Milletvekili İlyas Yılmazyıldız ve 31 Arkadaşının; Tabiî Afetlerden Zarar Gören Çiftçilere Yapılacak Yardımlar Hakkında Kanunun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/513) (Tarım, Orman ve Köyişleri ve Plan ve Bütçe Komisyonlarına) (Başkanlığa geliş tarihi: 13.4.2000)

2. – Hatay Milletvekili S. Metin Kalkan ve 4 Arkadaşının; Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi (2/514) (Plan ve Bütçe Komisyonuna) (Başkanlığa geliş tarihi: 17.4.2000)

1. – Bursa Milletvekili Teoman Özalp’in, Bursa Çevre Yoluna ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından yazılı soru önergesi (7/1875) (Başkanlığa geliş tarihi: 20.4.2000)

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 85 inci Birleşimini açıyorum.

(İstiklal Marşı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, gündemimize göre, Genel Kurulun 18.4.2000 tarihli 82 nci Birleşiminde alınan karar uyarınca, Türkiye Büyük Millet Meclisinin kuruluşunun 80 inci yıldönümünün ve Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramının kutlanması ve günün önem ve anlamının belirtilmesi amacıyla yapacağımız görüşmelere başlıyoruz.

BAŞKAN – Değerli konuklar, sayın milletvekilleri; bugün, Yüce Meclisimizin kuruluşunun 80 inci yıldönümünü kutluyoruz.

İkinci Meşrutiyetin ilanıyla, yeniden parlamentolu yaşama geçildi. Bu parlamento, uzun aralıklarla ve pek sağlıklı bir tarzda olmasa bile, 1920 yılına kadar çalışabilmiştir. Bu noktayı özellikle sayın konuklarımız için açıklamakta yarar gördüm.

İletmek istediğim mesaj şudur: Aslında, Türk parlamento geleneği 1920 yılından önce gelişmeye başladı. Nitekim, ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi içerisinde çalışan ve millet egemenliğini temsil eden milletvekillerimizin bir bölümü, eski Osmanlı parlamentosundan geldikleri için, meclis çalışmalarına derhal bir deneyim hâkim olmuş ve parlamento geleneklerinin oluşması çok rahat bir tarzda gerçekleşmiştir.

Doğrudan doğruya milletin bağrından çıkan Meclisimiz, daha ilk günlerinde bütün devlet yetkilerini kendi elinde toplamış ve sıkı bir kuvvetler birliği uygulaması başlatmıştır. Bu bakımdan, seksen yıl önce kurulan ilk Meclisimiz, bütün yetkileri millet adına kendisi kullanan çok güçlü bir parlamentodur. Esasen, o dönemde başka bir sistemin uygulanması da düşünülemezdi; zira, ilk dönem Meclisi, büyük Kurtuluş Savaşını yürütmek, ayrıca, eski gelenekçi sistemin destekçileriyle de mücadele etmek zorundaydı. Bundan dolayı, o günlerde uygulanan kesin kuvvetler birliği ilkesi, her şeyden önce, millet egemenliğinin tam olarak yerleştirilmesini sağlamak için gerekliydi.

Cumhuriyetin ilanıyla birlikte, kuvvetler birliği ilkesi yumuşatıldı ve kamu görevlerinin ifası hükümete devredildi. Ancak, 1924 Anayasasında kesin Meclis üstünlüğü ilkesi aynen muhafaza edilmiş, cumhurbaşkanına fesih yetkisi verilmemiş, hükümet, tamamen Parlamentonun denetimine tabi tutulmuştur. Bu Anayasayla kuvvetler birliği ilkesi yumuşatılmış; ancak, bir parlamenter rejime de geçilememiştir. Bu vesileyle, insan hakları kavramının 1924 Anayasasında bütün gerekleriyle yer almış olduğunu da vurgulamak isterim.

Değerli konuklar, sayın milletvekilleri; bütün bu hedeflere, bizi, bugün 80 inci kuruluş yılını kutladığımız Yüce Meclisimiz taşıyacaktır. Üç kez Başkanı olma onurunu taşıdığım bu kutsal kuruluş, milletimizden aldığı güçle, her türlü zorluğu aşacak ve bizi çağdaş uygarlığa götürecek yetki ve donanıma sahiptir. Nitekim, Parlamentomuzun, ciddî bir çalışma temposu içinde, üretken bir dönem geçirdiğini biliyoruz. Milletvekilliği sorumluluk ve saygınlığına hiç gölge düşürmeden demokrasinin gereklerini tam anlamıyla yerine getiren değerli milletvekillerimize bu bakımdan teşekkür etmeyi bir görev bilmekteyim.

Türkiye Büyük Millet Meclisi, milletimizin ilerleme, gelişme, demokratikleşerek çağdaşlaşma azminin simgesidir. Bu Meclis, Türk Milletiyle birlikte sonsuza değin yaşayacaktır. Bugünkü bayramımızın, bu bakımdan çok büyük bir anlamı vardır.

Bakınız, Atatürk ne diyor: “23 Nisan, Türkiye millî tarihinin başlangıcı ve yeni bir dönüm noktasıdır.” Atatürk bu büyük günün anlamını en iyi kavrayan kişi olarak, 23 Nisanı çocuklarımızın bayramı olarak da kabul etti. Böylece, yarın bu milletin kaderini yüklenecek genç kuşaklar, ulusal egemenlik ilkesinin kutsallığı ve önemi üzerinde daha yetişme çağlarında düşünmek imkânı bulacaklar ve geleceğin kendilerine ait olduğunu, özgür yaşamanın koşullarının, ancak, ulusal egemenliğe dayalı bir demokraside bulunduğunu şimdiden idrak edeceklerdir.

Büyük günümüzü, başta, hepimizin geleceğinin güvencesi çocuklarımız ve bütün milletimizle birlikte kutlarken; 23 Nisan 1920’den bugüne kadar büyük bir özveriyle, milletimizin hizmetinde çaba harcayan, başta ölümsüz Atatürk olmak üzere, ebediyete intikal etmiş bütün milletvekillerini rahmet ve şükran duygularımla anıyor, sizlere ve sizden önceki arkadaşlarıma mutluluk ve sağlık diliyorum. Bu büyük gün, bütün milletimize ve demokrasiye aşık tüm toplumlara kutlu olsun. (Alkışlar)

Sayın milletvekilleri, alınan karar gereğince, siyasî parti gruplarının sayın genel başkanları ile konuk parlamento başkanlarından birine 10’ar dakika süreyle söz vereceğim.

Söz sırasını okuyorum:

Demokratik Sol Parti Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Sayın Bülent Ecevit (Alkışlar),

Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Sayın Devlet Bahçeli (Alkışlar),

Fazilet Partisi Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Sayın Recai Kutan (Alkışlar),

Anavatan Partisi Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Sayın Mesut Yılmaz (Alkışlar),

Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Sayın Tansu Çiller (Alkışlar),

Konuk parlamento başkanları adına, Türkmenistan Cumhuriyeti Meclis Başkanı Sayın Sahad Muradov. (Alkışlar)

Demokratik Sol Parti Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Sayın Bülent Ecevit.

Buyurun efendim. (DSP ve Bakanlar Kurulu sıralarından ayakta alkışlar; MHP, FP, ANAP ve DYP sıralarından alkışlar)

Ülkemizde eğitim atılımları, daha Kurtuluş Savaşı sürerken başlatılmıştır ve cumhuriyetle birlikte de büyük ivme kazanmıştır. 55 inci hükümet döneminde başlatılan ve 56 ncı ve 57 nci hükümetler döneminde kararlılıkla geliştirilen eğitim reformu da, çocuklara, gençlere ve eğitime ulusça verdiğimiz önemin yeni bir kanıtıdır. Bu reform atılımı, sekiz yıllık zorunlu ilköğretimle sınırlı değildir. Bu reform, aynı zamanda, toplumumuzun 21 inci Yüzyılda, bilgi, bilim ve ileri teknoloji toplumu olarak yükselmesini, bütün toplum kesimlerinin eğitim ve öğretimden hakça bir düzen içinde ve her yaşta yararlanabilmesini, böylece, fırsat eşitliğinin olanak eşitliğiyle bütünlenmesini amaçlamaktadır.

Reformun uygulanmaya başladığı 1997 yılından bu yana, bu amaçlar doğrultusunda önemli gelişmeler sağlanmıştır:

1998-1999 öğretim yılında 6 ncı sınıfa başlayan öğrencilerimizin sayısında, bir önceki yıla göre yüzde 30 artış olmuştur. Kız öğrencilerde ve özellikle kırsal kesimdeki kız öğrencilerde bu oran daha yüksektir. Şöyle ki, 6 ncı sınıfa başlayan kız öğrencilerin sayısı yüzde 47, kırsal kesimdeki kız öğrencilerin sayısı da yüzde 162 oranında artmıştır.

1999-2000 öğretim yılında, 5 inci sınıftan 6 ncı sınıfa geçiş oranı, erkeklerde yüzde 93,7'yi, kızlarda yüzde 100,5'i bulmuştur.

1997 yılından bu yana, eğitime katkı payı ve bağışlarla, 543 trilyon lira tutarında eğitim yatırımı yapılmıştır.

Daha önceleri, yılda, ancak, ortalama 6 500-7 500 derslik yapılırken, son 3 yılda 60 000'den fazla derslik, eğitim ve öğretime açılmıştır. 2000 yılında da 4 152 dersliğin yapımı tamamlanacaktır.

1999 yılında hizmete giren ilköğretim okulu sayısı 421'dir; 234 okulun yapımı da sürmektedir.

Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerimizde, eğitim reformu kapsamındaki çalışmalara özel bir önem ve ağırlık verilmiştir. Bölücü terör yüzünden kapanan okulların büyük bir bölümü yeniden açılmış, öğretmen açığının kapatılmasında önemli gelişmeler sağlanmıştır. Tamamlananlar dışında, 15 bölge yatılı okulunun ve 2 pansiyonlu ilköğretim okulunun yapımı sürmektedir. Yatılı ve pansiyonlu okullar yanında, bölgede, 122 okul yapım aşamasındadır, 49 okulun da yapımı planlanmıştır. Bu bölgelerde, taşımalı eğitim, 18 il ve 127 ilçedeki 70 000 çocuğumuzu kapsamaktadır.

Görüldüğü gibi, eğitim reformu, kısa sürede meyvelerini vermeye başlamıştır. Eğitim reformunu halkımızın yürekten benimsediğini, hem büyük miktarlara varan bağışlarda hem de öğrenim gören çocuk sayısındaki büyük artışta görmek olanaklıdır.

Bu arada, geçen yıl, genel lise ve meslek lisesi olmak üzere, 354 ortaöğretim kurumu daha açılmıştır.

Ayrıca, alınan çeşitli önlemlerle, öğretmen açığının kapatılması konusunda önemli gelişmeler sağlanmıştır. Bu bağlamda çıkarılan bir yasayla, 150 000'i öğretmen kadrosu olmak üzere, Millî Eğitim Bakanlığımız için 165 000 kadro oluşturulmuştur; son 3 yılda 118 000'e yakın öğretmen atanmıştır. Dengesiz dağılımı ve kadro israfını önlemek amacıyla, öğretmenler için norm kadro uygulaması başlatılmıştır.

Öte yandan, örgün eğitim fırsatını kaçırmış olan çocuklar, gençler ve yetişkinler için, ilköğretim uygulamasına geçilmiştir; açık ilköğretime, 70 000'e yakın öğrenci yazılmıştır. 1999 yılında, yine çeşitli nedenlerle örgün eğitimin dışında kalmış ortaöğretim çağındaki çocuk ve gençlerimizden 229 000'i, 330 çıraklık eğitim merkezinde, çıraklık eğitimi görmüştür.

1997'den beri, 6 halk eğitim, 10 çıraklık eğitim merkezi açılmış; çıraklık eğitim, ilk kez, 89 mesleği ve tüm illeri kapsayacak biçimde yaygınlaştırılmıştır.

Birçok ders kitabı ve yardımcı kitap, çağdaş yöntem ve tekniklere uygun olarak yeniden düzenlenmiştir.

Eğitim yatırımları ve öteki gereksinmeler için, Dünya Bankasından, iki dilim halinde, 600 milyon dolar kaynak sağlanmıştır; bu miktar daha da artabilecektir.

Ülkemizde, kooperatifçiliğin geliştirilmesi amacıyla, eğitim eksikliğinin giderilmesi için, Millî Eğitim Bakanlığınca Kooperatifçilik Eğitim Projesi geliştirilmiş ve geçtiğimiz mart ayında uygulamaya konulmuştur. Proje, 2000-2001 öğretim yılından itibaren, örgün ve yaygın eğitim kurumlarında başlatılacaktır.

Bu arada, engelli çocuklarımızın eğitimine ayrı bir önem verilmektedir. 1999-2000 öğretim yılında, çeşitli engelli gruplarına yönelik, 13'ü örgün, 18'i yaygın olmak üzere, 31 özel eğitim kurumu açılmıştır. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonundan, engellilerin araç gereç gereksinmeleri ile engelli okullarının çeşitli gereksinmelerinin karşılanması, öğrenci bursu verilmesi ve benzeri çalışmalar için 2,7 trilyon lira destek sağlanmıştır.

Sekiz yıllık kesintisiz temel eğitim kapsamında taşımalı eğitimden yararlanan yoksul öğrencilerin, barınma, beslenme, giyim, kitap, kırtasiye gereksinmeleri, yine, Sosyal Yardımlaşma Fonundan karşılanmaktadır. Yoksul yükseköğretim öğrencilerine burs verilmektedir. 1997 yılının ikinci yarısından bugüne kadar, 2 milyon 700 bin öğrenciye yardım yapılmış ve toplam 99 trilyon lira harcanmıştır.

Öte yandan, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, son yıllarda geliştirdiği yeni projelerle, korunmaya muhtaç çocuklarımıza verdiği hizmetlerde önemli atılımlar yapmıştır. Bugün, 76 çocuk yuvasında ve 97 yetiştirme yurdunda 20 000'e yakın çocuk barınmaktadır. Bu çocuklarımızın, ilköğretimden sonra orta ve yükseköğrenimleri sürdürülmekte, örgün eğitime katılamayanların ise, çıraklık eğitiminden ve işgücü yetiştirme kurslarından öncelikle yararlanmaları sağlanmaktadır.

Başlatılan sevgi zinciri projesiyle, korunmaya muhtaç 450 çocuğun kreş ve gündüz bakımevlerinden yararlandırılması sağlanmıştır.

Uçurtmayı Vurmasınlar Projesiyle, cezaevlerindeki kadınların çocuklarına, yine kreş ve gündüz bakımevlerinde kontenjan ayrılmış, 150 çocuğumuz bu olanaktan yararlanmıştır.

Koruyucu aile uygulaması yaygınlaştırılmaya çalışılmaktadır. 1998 yılında başlatılan, öteki elini de sen tut kampanyası sonucu 185 çocuk daha koruyucu aile yanına yerleştirilmiştir; 6 000 çocuğumuz, aileler tarafından evlat edinilmiştir.

18 yaşını tamamlayarak yetiştirme yurdundan ayrılma aşamasına gelen 15 500 genç kamu kuruluşlarında işe yerleştirilmiştir.

Bakamayacak kadar ekonomik yoksulluk içerisinde bulunduklarından çocuklarını sosyal hizmet kuruluşlarına vermek isteyen aileler desteklenerek 31 000 çocuğun aileleriyle birlikte yaşamaları sağlanmıştır.

Erken çocukluk gelişimi destekleme projesiyle, doğu ve güneydoğu bölgelerindeki 4 ilimizde, okulöncesi eğitim hizmetlerinden yararlanma olanağı bulamamış veya zorunlu eğitim çağında olmakla beraber, okula başlayamamış 3 000 çocuğun eğitimi, yaz dönemlerinde boş olan ilköğretim okullarında gerçekleştirilmiştir.

Anne ve çocuk eğitimi programıyla, okula gidecek çocuğu olan 1 300 anneye eğitim verilmiştir.

Sosyal Hizmet ve Çocuk Esirgeme Kurumu bünyesinde 21 kreş ve gündüz bakımevinde 2 371 çocuğa, 1 126 özel kreş ve gündüz bakımevinde 33 177 çocuğa hizmet verilmektedir. Kuruma bağlı çocuk ve gençlik merkezlerinde, sokakta yaşayan ve çalışan çocuklarla ailelerine, danışma, eğitim ve esenlendirme hizmetleri verilmekte, çocukların beslenme ve sağlık sorunları çözülmektedir.

1997 yılında sadece 1 çocuk ve gençlik merkezi varken bu sayı şimdi 15'e yükselmiştir.

Yine, Kuruma bağlı kuruluşlarda 4 132 engelli çocuğumuz bakım ve esenlendirme hizmetlerinden yararlanmaktadır.

Çalışan çocuklar sorunuyla ilgili olarak, Uluslararası Çalışma Örgütünün desteğiyle, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, işçi ve işveren kuruluşları ve bazı sivil toplum örgütleri tarafından çeşitli projeler uygulanmaktadır.

23 Nisan Bayramı dolayısıyla, çalışan çocukların düzenlediği yürüyüş çok anlamlıdır. Onların sesine, işverenlerin, ailelerin, ilgili kuruluşların ve tüm toplumun kulak vermesini diliyorum.

Çocuk Hakları Sözleşmesinin kabul edilişinin 10 uncu yılı dolayısıyla, 1999 Kasım ayında, çocuk hakları kampanyası başlatılmıştır. Kampanya, 81 ilde, çeşitli etkinliklerle, 2000 yılı sonuna kadar sürdürülecektir.

Bu bağlamda, çeşitli bakanlıkların ve kuruluşların işbirliğiyle, birkaç gün önce, Ankara'da Ulusal Çocuk Kongresi yapılmıştır. Çocuk hakları, başta eğitim ve sağlık olmak üzere, ülkenin kaynaklarından, tüm çocukların, eşit ve hakça yararlanmalarını gerektirmektedir. Hükümetimiz de çalışmalarını bu duyarlılık içinde sürdürmektedir.

Sayın milletvekilleri, Atatürk, ulusumuza bir büyük hedef göstermiştir: Çağdaş uygarlık düzeyine değil, onun ötesinde, çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne erişme hedefini göstermiştir. Bazı kimseler, bu hedefi hayalci sayabilir; oysa, başlatılan eğitim reformu ve öteki çalışmalarla, bu hedef, hayalcilikten gerçekçiliğe dönüşebilecektir. Çağdaş iletişim ve bilgi teknolojisindeki gelişmeler bu olanağı sağlamaktadır.

Türkiye, eğitim ve bilgi ışığını, artık, dünyanın her köşesine tutmaktadır. Aynı zamanda, çocuklarımızı ve gençlerimizi, laiklik karşıtı akımların ve yurtların etkisinden koruma yolunda kararlı adımlar atılmaktadır.

Türk Ulusunun eğitime verdiği önem, çağdaş eğitim ve bilgi teknolojisiyle desteklendiği oranda, Türkiyemizin, kısa sürede, çağdaş bir dünya devleti olabileceğine güveniyorum. Bu güveni, ulusumuza, çocuklarımıza, Atatürk emanetini bilinçlerinde taşıyan gençlerimize ve Atatürk ilkelerini özümsemiş öğretmenlerimize inancımdan alıyorum.

Bu mutlu yıldönümünde, Yüce Meclisimize, aziz yurttaşlarımıza, sevgili çocuklarımıza ve gençlerimize, sürekli başarılar diliyorum; saygılar sunuyorum. (DSP ve Bakanlar Kurulu sıralarından ayakta alkışlar; MHP, ANAP, FP ve DYP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim.

Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Sayın Devlet Bahçeli; buyurun efendim. (MHP ve Bakanlar Kurulu sıralarından ayakta alkışlar; DSP, ANAP, FP ve DYP sıralarından alkışlar)

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ GENEL BAŞKANI VE MECLİS GRUBU BAŞKANI DEVLET BAHÇELİ (Osmaniye) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, dost ve kardeş ülkelerin değerli milletvekilleri; hepinizi, şahsım ve Partim adına en derin sevgi ve saygılarımla selamlıyorum.

Bugün, millî mücadelemizi, büyük bir fedakârlık ve başarıyla yöneterek, muhteşem bir zaferle sonuçlandıran Türkiye Büyük Millet Meclisinin açılışının 80 inci yıldönümünü kutluyoruz.

Bugün, Türiye Cumhuriyetini millî egemenlik esası üzerine inşa eden Yüce Meclisin 80 inci yaşını idrak ediyoruz.

Bu vesileyle, başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, bu süreçte emeği geçen böyle bir Meclise tarihî ve millî bir derinlik kazandıran bütün üyelerini saygı ve rahmetle anıyorum. Yüce Milletimizin ve özellikle de çocuklarımızın bu güzel ve anlamlı gününü en iyi dileklerimle kutluyorum.

23 Nisan 1920'de kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi, her şeyden önce, millî devlet kavramına ve yapısına geçişin bir ifadesidir. İmparatorluklar çağının kapanıp, milletler ya da millî devletler çağının başladığı 19 uncu Yüzyılda, bizim imparatorluğumuz da, bilinen sebeplerle tarihî ömrünü doldurmuş, bu mirastan millî devlete geçiş zorunlu hale gelmiştir.

Bu gelişmeler, bir milletin kurtuluş mücadelesini üstlenmiş olan yüce milletimizin iradesinin ortaya çıkışını, yani, onun cisimleşmiş yapısı olan Büyük Millet Meclisinin kuruluşunun tarihî rolünü anlamak bakımından önemlidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi, bu yönüyle, tarihte, Kurtuluş Savaşı yapmış, bunu zafere götürmüş emsalsiz bir örnek teşkil etmektedir.

Sayın milletvekilleri, aradan geçen 80 yılın sonrasında, millî egemenlik kavramının önümüze koyduğu projenin tam olarak gerçekleşmediğini, bazı problemlerin olduğunu tespit etmek durumundayız. 23 Nisan bayramlarına, içeriği zenginleştirilmiş bir şekilde yaklaşan anlayışların yaygınlaşması, bu problemlerin tespit edilmesini ve çözümünü mümkün kılan bir zemin oluşturacaktır. Türkiye, millî devlet yapısını gerçek anlamda işleyişe kavuşturacak demokratik süreçlerle ve hukuk devleti ilkeleriyle tam anlamıyla bütünleştirildiği zaman siyasî hedefine ulaşmış olacaktır.

Türkiye'nin demokratikleşmesi, her şeyden önce, millet egemenliği fikrine tam bir saygıyı göstermektedir. Millet egemenliğine kayıt ve şart koymak isteyenler, milletin egemenliği fikrini, Kurtuluş Savaşı gibi zor bir tarihî dönemeçte bayraklaştırmış olan Büyük Devlet Adamı Atatürk'ün ve onun silah arkadaşlarının hatırasına saygısızlık etmiş olmakla kalmazlar, Türkiye'nin modernleşme sürecini de engelleyen ayak bağları olurlar. Türkiye'yi, içine kapalı, demokrasisini geliştiremeyen ve evrensel değerlere açılamayan bir ülke haline getirerek, yeni çağın dinamiklerini kavramamız mümkün olamaz.

Yine, ülkemizi, etnik temeller esasında ya da farklı mezhep ve inançlar arasında bölmeye yönelik terör faaliyetleriyle yeni bir noktaya taşımaya kesinlikle fırsat verilemez. Bu tür art niyetliler, ancak Türkiye'nin düşmanlarının işini kolaylaştırır. Bu ülkenin kaderiyle özdeşleşmiş bulunan herkes, bu tür faaliyetlerden sadece zarar görür.

Türkiye'nin bu çeşit sorunları aşması için de, toplumsal ve ekonomik kalkınmasını sürdürmesi, sürdürmesi için de, demokratik gelişmesini tamamlaması gerekmektedir. Zira, bilinmektedir ki, demokrasiyle sağlanacak istikrar, en kalıcı ve en etkin olanıdır. Bunun için, istikrar içinde demokrasi, demokrasi içinde istikrarın temini, ülkemiz açısından çok önemlidir.

Millî egemenlik ilkesinin, Büyük Millet Meclisinde temellerinin atılışının 80 inci yılında, daha fazla vakit kaybetmeyerek, demokratikleşme yönünde hızlı adımlar atmak mecburiyeti vardır. Bunun için yapılması gereken ilk şey, hoşgörü ve uzlaşma zemininde, millî egemenliği temel meşruiyet çerçevesi olarak kabul eden, daha demokratik, daha çağdaş bir anayasa yapmaktır. Bizler, bugünkü Meclisin, ülkemizin birçok meselesinin yanı sıra, tarihî olarak karşı karşıya olduğu temel görevinin böyle bir anayasa yapmak olduğunu düşünüyor, Yüce Meclisin, bu iradeyi ortaya koyacağına olan inancımı ifade etmek istiyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

Dünyanın yeni bir yüzyıla girdiği, yeni bir çağın başladığı zaman diliminde Türkiye'yi başarıya götürecek dinamizmi millet iradesinde görenler, o iradenin en iyi şekilde ifade edileceği kurumsal yapıyı gerçekleştirmek durumundadırlar.

Sayın milletvekilleri, bizler, yeni çağı kucaklayan Türkiye Büyük Millet Meclisinin mensupları olarak, Aziz Milletimiz için en iyisini, en doğrusunu yapmakla sorumlu ve görevliyiz. Bu sorumluluk duygusu, kardeşlik ve hoşgörü iklimi içinde yeni bir millî bilince ve duyarlılığa dönüştüğü anda yapamayacağımız hiçbir şey yoktur. İnşallah, bu Meclis, zor olanı başaracak, ekonomiden siyasete, eğitimden adalet sistemine kadar uzanan temel sorunlarımızı çözüp, eksikliklerimizi tamamlayacaktır. Önümüzde, bu imkân ve bu destek vardır. Bizlere düşen, bunu çok iyi görmek, ülkemiz ve milletimiz için elimizden gelen çabayı ortaya koyma başarısını sergilemektir.

Hâkimiyeti milliye ruhuyla hareket eden Yüce Meclisin başaramayacağı hiçbir şey, aşamayacağı hiçbir engel yoktur.

Bu duygu ve düşüncelerle, Yüksek Heyetinizi ve Yüce Milletimizi, bir kez daha saygılarımla selamlıyorum. (MHP ve Bakanlar Kurulu sıralarından ayakta alkışlar, DSP, ANAP, FP ve DYP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Fazilet Partisi Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Sayın Recai Kutan; buyurun efendim. (FP sıralarından ayakta alkışlar)

Bugün, 23 Nisan 2000... Büyük bir bayramı kutluyoruz. Varlığıyla gurur duyduğumuz Türkiye Büyük Millet Meclisinin kuruluşunun 80 inci yılını idrak ediyoruz. 23 Nisan 1920, büyük milletimizin, güçlü iradesini ve tercih ettiği yönetim biçimini bütün dünyaya ilan ettiği gündür. 23 Nisan 1920, bir dönüm noktasıdır, Türk siyasî tarihinin, bana göre, en büyük hadiselerinden biridir. Yüklendiği misyon açısından, tarihte benzeri olmayan bir meclis açılmıştır. Bu Meclis, aziz vatanı, işgalci yabancı güçlerden kurtaracaktır, yeni, yepyeni bir devlet kuracaktır, bozgunu zafere dönüştürecektir.

Değerli milletvekilleri, üyesi olmaktan gurur duyduğumuz bu Yüce Meclis, böylesi büyük bir görevi başaran bir meclistir, İstiklal Harbini kazanan, Şanlı Türk Ordusunu kuran meclistir; bundan dolayıdır ki, kuruluş günü olan 23 Nisan, bir bayram, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak ilan edilmiştir. Bu bayramın, hem ulusal egemenlik hem de çocuk bayramı olması, elbette ki, çok anlamlıdır. Büyük milletimizin ve sevgili çocuklarımızın bayramını en samimî duygularla kutluyor ve bu güzel, anlamlı bayramın, ülkemize birlik, beraberlik, hoşgörü ve huzur getirmesini temenni ediyorum.

Değerli milletvekilleri, 23 Nisan 1920, aziz milletimizin büyük bir kararlılıkla millî mücadeleyi başlattığı gündür. Bu önemli günün tarihî bir özelliği daha var. Bugün, milletimiz, bin yıllık devlet geleneğini parlamenter sisteme dönüştürmüştür. Parlamenter sisteme geçiş, köklü bir değişimdir. Aradan 80 yıl gibi uzun bir zaman geçmesine rağmen, hâlâ birçoklarının anlayamadığı, anlamakta güçlük çektiği bir dönüşümdür. Parlamenter sistemlerde, hâkimiyet, millete aittir. Büyük Atatürk'ün ünlü vecizesiyle ifade edilen bu gerçek, hiçbir gücün değiştiremeyeceği bir gerçektir. Bu gerçek, milleti devletin emrinden çıkarıp, devleti millete hizmetkâr yapan bir gerçektir. Çağı yakalamanın, çağdaş olmanın vazgeçilmez yolu da bu yoldur.

Elbette, hâkimiyet kayıtsız şartsız milletindir ve millet adına Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kullanılır. Bu hak, başka hiçbir kuruma, hiçbir kişiye devredilemez; hiçbir kişi ve kurum, bu hakkı kullanmada, hiçbir gerekçeyle Yüce Meclise ortak olamaz. Bu vazgeçilmez prensipler, Birinci Meclisin kabul ettiği ve büyük bir azimle savunduğu ilkelerdir.

Muhterem arkadaşlarım, son yarım asırda Yüce Meclisin faaliyetlerine iki defa ara verilmesi fevkalade üzücüdür. Zira, Parlamentonun devredışı bırakılması, millet iradesinin, millet hâkimiyetinin devredışı bırakılmasıdır.

Türkiye'nin demokratik, hukuk devleti olmasının şartı, bu Yüce Meclisin misyonunu kusursuz yerine getirmesiyle gerçekleşecektir. Demokrasi açısından, insan hakları ve özgürlükler açısından sorunsuz devlet, bireyin ve toplumun hizmetinde olan, kendinde kutsallık vehmetmeyen, farklılıkları zenginlik sayan, farklı anlayışlara sahip kesimleri dışlamayan devlettir.

Çocuklarına bu güzel bayramı hediye eden bu büyük irade, onlara yaşanabilir bir Türkiye, gerçekten demokratik, gerçekten laik ve hukukun üstünlüğüne gerçekten inanılan bir Türkiye armağan edecektir.

İnsanlık, bilgi çağında süratle ilerlerken, 21 inci Yüzyıl, her açıdan dengelerin değiştiği, özgürlük anlayışının, laiklik anlayışının, hukuk anlayışının daha da mükemmelleştiği bir yüzyıl olurken, Türkiye'nin, bu gelişmelerin dışında kalmasını elbette ki düşünemeyiz. İnsanlığın bu atılımında, millet olarak en ön saflarda olmak mecburiyetimiz vardır.

Her konuda olduğu gibi, bu konuda da, Yüce Meclisimizin gerekli öncülüğü yapacağı inancıyla, siz değerli milletvekillerinin, yüce milletimizin, sevgili çocuklarımızın bayramını kutluyor, başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, bu Meclisi milletimize armağan eden muhterem milletvekillerini rahmet ve şükranla anıyoruz.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum.(FP sıralarından ayakta alkışlar; DSP, MHP, ANAP ve DYP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Anavatan Partisi Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Sayın Mesut Yılmaz; buyurun efendim. (ANAP ve Bakanlar Kurulu sıralarından ayakta alkışlar; DSP, MHP, FP ve DYP sıralarından alkışlar)

ANAVATAN PARTİSİ GENEL BAŞKANI VE MECLİS GRUBU BAŞKANI A. MESUT YILMAZ (Rize) - Sayın Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri, değerli konuklar ve televizyonları başında bizleri izleyen sevgili vatandaşlarım; hepinizi, Anavatan Partisi adına saygıyla selamlıyor, Meclisimizin 80 inci kuruluş yıldönümünü, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramınızı kutluyorum.

Öte yanda, Meclisin kuruluşundan bu yana geçen 80 yıl içinde, dünyada akıl almaz bir değişim yaşandı. Bilim ve teknolojide yaşanan gelişmeler, yeni bir dünya düzenini getirdi; ekonomik ve sosyal gelişmeler, milletleri ticarî ve kültürel anlamda birbirine yaklaştırdı; değer yargıları değişti. Dünün müstevli dediğimiz devletleri, bugün, Avrupa Birliği içinde tarihin en büyük ekonomik ve siyasî bütünleşme hareketini gerçekleştiriyorlar. Artık, karşımızda, vatan toprağından atılacak müstevliler değil, birlikte daha iyi bir dünyayı kuracağımız müstakbel ortaklarımız vardır.

Yeni yüzyılın ilk basamağında Yüce Türk Parlamentosu, işte bu özgürlüklerin gerçekleşmesini sağlayacak bir millî irade sembolüdür ve bu Meclisin bütün değerli üyeleri bu konuda tarihi bir sorumluluk üstlenmişlerdir.

Günümüzde, dünyadaki aç ve yoksulların yarısı çocuklardır. Dünyanın birçok yerinde, milyonlarca çocuk, önlenebilir hastalıklar nedeniyle ölmektedir. Milyonlarca çocuk, okuma-yazma öğrenememektedir. Silahlı çatışmalar arasında yaşamak zorunda kalan milyonlarca çocuk vardır. Gelişmiş ülkeler öncülüğünde kurulan çok sayıda uluslararası kuruluş, bu tür tehlike ve tehditlerle karşı karşıya bulunan çocukları korumak için çeşitli girişimler yürütmektedirler. Birçok uluslararası anlaşmaya imza atan bir ülke olarak, bu yöndeki girişimlere destek vermek ve gayretlere bizzat dahil olmak zorundayız.

Öte yandan, ülkemiz çocuklarının da çözüm bekleyen çok sayıda sorunları vardır; sağlık ve eğitim bunların başındadır. Sağlık alanında yürütülen sistemli ve kapsamlı çalışmalar neticesinde, çocuk ölümlerinde gözle görülür azalma olmuştur; ancak, bu konuda, henüz, gelişmiş ülkeler düzeyine ulaşamadığımız da bir gerçektir. Eğitim başta olmak üzere, diğer alanlarda da maalesef, arzu ettiğimiz düzeye gelemediğimiz açıktır.

Yüzyıl, bilgi, bilişim ve teknoloji yüzyılıdır. Bilgilerin, bir tuşla milyonlarca kilometre öteye birkaç saniyede ulaştırıldığı bir asırda, çocuklarımızın eğitim sorunlarına köklü çözümler getirememiş olmamız, kabul edilebilir bir durum değildir. Temel eğitimin altyapısının güçlendirilmesi başta olmak üzere, bu yöndeki gayretlerin hızlandırılmasını ve bir an önce sonuçlandırılmasını diliyorum.

Çocuklarımızın, dünyadaki ilk ve tek olan bu bayramını kutluyor; hepinize sevgi ve saygılar sunuyorum. (ANAP sıralarından ayakta alkışlar; DSP, MHP, FP ve DYP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Sayın Tansu Çiller; buyurun efendim. (DYP sıralarından ayakta alkışlar; DSP, MHP, FP ve ANAP sıralarından alkışlar)

DOĞRU YOL PARTİSİ GENEL BAŞKANI VE MECLİS GRUBU BAŞKANI TANSU ÇİLLER (İstanbul) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri, değerli konuklar; Doğru Yol Partisi adına, sizleri ve televizyonları başında bizi izleyen halkımızı saygıyla selamlıyorum. Yüce Milletimizin ve her şeyimizle birlikte demokratik cumhuriyetimizi emanet edeceğimiz sevgili çocuklarımızın bayramlarını da yürekten kutluyorum.

Değerli milletvekilleri, yetmişyedi yıl önce çalışmalarına başlayan Birinci Büyük Millet Meclisi ve onun Büyük Önderinin başarıları, tarihimizin en parlak sayfalarıdır. İmkânsız bir mücadeleye soyundular ve mucize bir zafer kazandılar.

Onların siyasî hayatımıza kazandırdığı ulusal egemenlik kavramı, alışılmadık bir savaş stratejisinden ibaret değildi. Ulu Önder Atatürk, hem o imkânsızlıklar içinde savaşın nasıl kazanılacağını görmüş hem yeni ve onurlu bir yurttaşlık tanımına ufuk açmış hem de devlet hayatımızın bundan sonra ne şekil alacağını ortaya koymuştu. Bütün eksiklerimize ve hatta, yanlışlarımıza rağmen, Türkiye Cumhuriyetinin gurur duyduğumuz başarısı, o dehanın yanılmadığına en büyük delildir.

"Hakimiyet kayıtsız şartsız milletindir" prensibi, Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşu için sağlam bir temel teşkil ettiği gibi, bizim için de, bizden sonrakiler için de, gerçek bir toplum sözleşmesi niteliğini taşımaktadır.

Birinci Büyük Millet Meclisi, bugünkü birlik ve bütünlüğümüzün en büyük teminatıdır. O Meclisin oluşum biçimi ve çalışma prensipleri, bu ülkede yaşayan herkes için, her dilden, her kökenden, her dinden, her mezhepten yurttaşlarımız için, tarihî bir belge kıymetindedir. Bir millet, kendini, kendisini, günlük mülahazalarla değil, bu tür belgelerle tanımlar. Böylesi büyük tarih, bir milleti millet yapar. Temelinde, bu denli köklü, yaygın, etkin bir toplumsal mutabakat varsa, o devlet büyük olur. Onlar, o zor şartlar altında bile "ulusal egemenlik" kavramını hep önde tuttular ve ondan asla taviz vermediler.

Buradan çıkarmamız gereken birinci sonuç şudur: En ağır sorunlar bile, millî iradeye bağlılıkla, birlik içerisinde çözülebilir ve hiçbir sorunun, millî iradeyi aşan bir çözüm tarzı yoktur.

İkinci sonuç: Böyle bir temel üzerine kurulmuş bir devletin istikameti, kesin olarak demokrasidir. Ulu Önder Atatürk'ün, daha sonraki uygulamaları dikkate alındığında, bu gerçek, açık bir şekilde görülmektedir. Öyleyse, hiçbir bahane ve oluşum, bu temel tercihten vazgeçmemizin bir gerekçesi olamaz.

Bir hususu, Yüce Meclisimizin ve milletimizin dikkatine arz etmek istiyorum: Yakın geçmişte, çok yoğun bir terör mücadelesi yapılmıştır. Pek çoklarının, demokrasi içerisinde imkânsız gördüğü bir mücadele, demokrasi içerisinde kalınarak başarıyla yürütülebilmiştir. Neticede, hem bu büyük terör dalgası toplumun gündeminden çıkarılabilmiş hem demokrasi korunmuş hem de Türkiye'nin çağdaşlaşmaya yönelik ufku kapatılmamıştır. Türkiye'nin, uluslararası saygınlığını, uluslararası ilişkilerini ve angajmanlarını, uluslararası çıkarlarını zedelemeden, sorun, büyük ölçüde çözülmüştür.

Değerli milletvekilleri, egemenlik kavramının anlamı ve aidiyeti, devletin ve rejimin karakterini belirlediği gibi, dünyadaki yerimiz açısından da, temel belirleyici bir mesele olarak önümüzdedir. Millî iradeyle temsil edilmeyen bir ulusal egemenlikten söz edemeyiz. Bugün de, unutmayalım ki, uluslararası angajmanlarımızı ve oluşabilecek uluslararası baskıları değerlendirirken, Meclisin gücüne dayanmamız ve onun kararları istikametinde davranmamız, bize zafiyet değil, orta ve uzun vadede, güç ve global saygınlık getirecektir.

Atatürk'ün dehası, engin ufku ve genç cumhuriyete çizdiği program, bizi, bugünlere getirmiştir. Bugünün Türkiyesinin, devleşen potansiyelin arkasında, o günlerin ufkunu, çabasını görmemiz gerekir. Bugünün dünyası, içine kapanmak yerine, dünyaya açılmayı, kendine güvenmeyi, rekabet edebilmeyi, liberal politikaları, yüksek standartlı bir demokrasiyi, dünyayla bütünleşmeyi emrediyor; buna, küreselleşme diyoruz, globalizm diyoruz. Aynı dünya, size, kendi kültürünüzü korumayı, geliştirmeyi, bir millet olarak kişiliğinizi kabul ettirmeyi, kendiniz olarak var olmayı, kendiniz kalmayı gösteriyor. Küreselleşmek, kozmopolit bir dünyayı, katıksız ve katkısız benimsemek anlamına gelmez. 21 inci Yüzyıl, hem küreselleşmenin hem de milliyetçiliğin yükseldiği bir yüzyıl olacaktır.

Dünyanın en güçlü ve etkin bölgesel ittifakı Avrupa Birliğine bakın. Avrupa Birliği şemsiyesi altında, Fransız Fransızlığından, Alman Almanlığından vazgeçmiyor. Millî kimlikler, küreselleşmeyle paralel güçleniyor, kökleşiyor. Küreselleşme, millî kimlikleri, millî kültürleri daha da önemli bir hale, bir zenginlik haline getiriyor.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 80 yıllık geçmişe sahip bir Meclisin çatısı altında bulunuyoruz. Tarihin halkalarını geriye doğru kısaca izleyelim: 80 yıl önce Ankara'da toplanan Meclisin üyeleri, işgal altındaki İstanbul'da toplanamayan Meclisi Mebusanın üyeleriydi. 1908'de açılan Meclisi Mebusan, 1876'da toplanan Meclisi Mebusanın devamıydı.

Bu güzel günde eleştiride bulunmayacağım. En önemli devlet sorunu olan eğitim, öncelik sıralamasında giderek alt sınırlara kaydırılmamalıdır. Bu sorunu her zaman ilk sırada tutacak, kaynakları seferber edecek bir şuur uyanıklığına ihtiyacımız var.

Sevgili çocuklarımızın, nice aydınlık 23 Nisanlara ulaşması temennisiyle, bayramlarını kutluyor; Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (DYP sıralarından ayakta alkışlar; DSP, MHP, FP ve ANAP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Konuk parlamento başkanları adına, Türkmenistan Cumhuriyeti Meclis Başkanı Sayın Sahad Muradov; buyurun efendim. (Alkışlar)

Türkmenistan Cumhurbaşkanı Sayın Türkmenbaşı, Türkiye Büyük Millet Meclisinin açılışının 80 inci yıldönümü dolayısıyla, devletin Cumhurbaşkanını, Meclis Başkanını, Başbakanını, tüm milletvekillerini, kardeş Türk Halkını tebrik ediyor. Meclis Başkanlarının hepsi adına, burada konuşup, tebrikleri sunmaya beni görevlendirdiler. Hepimiz, bu sıcak kutlamalara katılıyoruz.

İlklerin her zaman için heyecanlı ve onur verici olaylar olduğu herkes tarafından bilinmektedir. Böyle olayların temelinde ise, herhangi bir başlangıç olması önemlidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi, bugün bize, 23 Nisan 1920 tarihindeki o günkü sevinci yaşatmaktadır. Aslında o günün mukaddesliği, hepimizin buraya toplanmamıza vesile olmuştur. Büyük Atatürk'ün liderliğinde, Türk Halkının kaderini belirleyecek yeni Meclisin temeli atılmıştır. O günden itibaren, Türkiye'de çağdaşlığa el uzatan halkı, aydın geleceğe davet eden zaman başlamıştır. Onların hepsinin temelinde ise, Türk Halkının kanla, terle ulaştığı millî egemenliği vardır. Tarih sayfaları, Türk Halkının vatanın ve milletin bağımsızlığına kolay erişmediğini her zaman hatırlatmaktadır.

Biz, Türkiye Büyük Millet Meclisinin, 80 yıldan beri kardeş Türk Halkının millî egemenliğini, hürriyetini korumak ve geliştirmek yolunda büyük tecrübelere sahip olduğunu bilmekteyiz. Türkiye Büyük Millet Meclisinin başına taç ettiği inancı nedir diye soranlara, Türk Halkının Büyük Oğlu Atatürk'ün "egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" sözlerini hatırlatmak yeterlidir. Bu sözleri, bu büyük kurul, bahtiyarlığın tacı etmektedir.

Bağımsızlık, her devlet için çok önemlidir; onun kan damarıdır, kalbinin atmasıdır; ama, bu, yeni bağımsızlığın, özgürlüğün tadına varan devletler için daha da önemlidir. Onların bütün varlığıdır, büyük gurur kaynağıdır. Geçen yüzyılın son on yılında, eski Sovyetler Birliğinin sınırları içinde birkaç bağımsız devlet olmuştur. Eski imparatorluğun yıkılmasıyla, dünyada ve bölgede tamamen yeni dengeler oluşmuştur. O devletlerin arasında bağımsızlığını kazanan devletlerden biri de Türkmenistan'dır.

Büyük siyasî olaylar, kardeş Türkiye'nin hayatını da etkilemiştir. Türkmenistan'ın bağımsızlığını ilk olarak tanıyan da, Türkiye Cumhuriyeti olmuştur. Kısa zaman içinde iki devletin arasındaki ilişkiler gelişmiş, bu seviyelere ulaşmıştır. Bu dünyada karşılıklı ilişkilerin ve işbirliğinin örnek alınacak yeni bir tarafı olduğunu söylersek yanılmayız. Onun en büyük kanıtı budur. Dünya, her şeyden fazla dostluğa, kardeşliğe muhtaçtır. Türkmen ile Türk Halkının arasında ise, bu ilişkinin en güzel örneği sergilenmektedir. Türkmenistan ile Türkiye'nin arasındaki işbirliği, bunun en güzel örneğidir. Bu anlatımı, Sayın Cumhurbaşkanımız Saparmurat Türkmenbaşı'nın sözleriyle daha da pekiştirmek mümkündür: "Biz, bir millet, iki devletiz."

Türkmenistan ile Türkiye arasında, geçen sekiz dokuz senede büyük bir yol katedilmiştir. Bu, çeşitli alanlarda da öyle olmuştur. Biz, artık, bu işbirliğinin meyvesini tüm alanlarda görebiliyoruz. Devlet büyüklerimizden bilim adamlarımıza kadar kardeşlik, dostluk ilişkileri her yıl daha da yakınlaşmaktadır. İki yurdun Meclislerinin arasındaki ilişkilerimizde de durum böyledir. Çeşitli dönemlerde de, biz, milletvekilleri, karşılıklı ziyaretlerde bulunup, tecrübe ve fikir alışverişlerini devamlı hale getirdik.

Artık dokuz yaşını doldurmakta olan Türkmenistan'ın resmî bir ayrıcalığı bulunmaktadır. Bu, onun niyetinden kaynaklanan başarısıdır. Türkmenistan, 12 Aralık 1995 tarihinde, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından tarafsız devlet statüsünde ilan edilmiştir. Biz, yeni yüzyıla, bağımsızlığımızı kazanarak, barış ve sevgiyle geldik. Bu, bizim atalarımızdan gelen yolumuzun devamıdır. Bunların hepsinin temelinde, Türkmenistan'ın birinci ve süresiz Cumhurbaşkanı seçilen Sayın Saparmurat Türkmenbaşı duruyor. Halk, vatan, Türkmenbaşı bütünlüğüyle geleceğimizin parlak olacağına inancımız tamdır.

Bugün, Türkiye'ye, dünyanın çeşitli devletlerinin, milletlerinin vekilleri gelip kendi meclislerini temsil ederek, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 80 inci Yıldönümünü kutluyorlar. Şu anda, Türkiye'de, dünyanın çeşitli devletlerinden gelen delegasyonlar vardır. Onlar, bizim çocuklarımızdır. Birkaç yıldan beri, 23 Nisanı dünya çocuklarının bayramı şeklinde kutlamak için geliyorlar. Bugünkü heyecanı, günün gururunu bir sözle ifade etmek gerekirse: "O, bütün dünyanın çocuklarının kalbi gibi saftır. Hepimizin amacı budur. Çocuk kalbi gibi temiz geleceği hazırlamaktır."

Teşekkür ederim. (Alkışlar)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin kuruluşunun 80 inci yıldönümünün ve Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramının kutlaması ile günün önem ve anlamının belirtilmesi amacıyla yapılan konuşmalar tamamlanmıştır.

Sözlü sorular ile diğer denetim konularını sırasıyla görüşmek için, 25 Nİsan 2000 Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere, birleşimi kapatıyorum.

Aşağıdaki sorularımın Çevre Bakanı tarafından yazılı olarak cevaplandırılması için gereğini arz ederim.

Saygılarımla.

İlyas Yılmazyıldız

Balıkesir

Sorular:

1. Balıkesir-Havran ilçesi Büyük Şapçı Köyü Karacaören mevkiinde Balıkesir Havran, Edremit ana yol güzergâhında tahminen 700 m kadar mesafede hazineye ait 116 ada, 59 parsel no.lu olarak kayıtlı bulunan yaklaşık 150 dönümlük arazi üzerinde Körfez Belediyeleri Birliğince bütün ilçe ve beldelerin çöpleri taşımak suretiyle, tüm çöplerin burada toplanacağı ve Katı Atık Depolama Sahası projesinin kurulacağı doğru mudur? Proje iptal edilecek midir?

2. Bu bölgeye Katı Atık Sahasının yapılması durumunda çevreye saçacağı kötü koku ve pisliğin çevreye vereceği zararlar göz önüne alınmış mıdır? Körfez ve ilçelerine gelecek olan turistlerin Balıkesir yönünden gelirken giriş kapısı olan Küçük Şapçı Köyü sınırları içerisine girdiğinde pis bir çöp kokusu ile karşılaşacağından dolayı turizme vereceği zararlar göz önüne alınmış mıdır?

3. Atıkların ve oluşacak çöp dağlarının hava sirkülasyonu sonucunda, Havran İlçesine komşu olan ilçelerden, İvrindi ve bazı köylerini, Balya ve bazı köylerini etkileyeceği ve ziraat ve hayvancılıkla geçimlerini sağlayan ilçelerimiz ve köylerini olumsuz yönde etkileyecektir. Yukarıda saydığım sebeplerden dolayı Katı Atık Depolama Sahası Projesini Bakanlık olarak durdurmayı düşünüyor musunuz?

4. Yeteri kadar araştırma ve çalışma yapılmadan yapılması için girişimde bulunulan Katı Atık Depolama Saha Projesi gündeme alınırken öncelikli olarak birinci derecede zarar görecek olan Havran ve çevre ilçe halkının, Havran Sivil Toplum örgütlerinin ve tüm köy muhtarlarının görüşleri sorulmuş mudur? Bölge halkının yapılmasına karşı çıktığı Katı Atık Depolama Projesi bölge halkına rağmen yapılacak mıdır?

T.C.

Çevre Bakanlığı 19.4.2000

Çevre Kirliliğini Önleme ve

Kontrol Genel Müdürlüğü

Sayı: B.19.0.ÇKÖ.0.04.00.01/1266-4124

Konu: Yazılı soru önergesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı

(Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığı)

İlgi: 10 Nisan 2000 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/1727-4952/11723 sayılı yazınız.

İlgi yazınızda Balıkesir Milletvekili Sn. İlyas Yılmazyıldız’a ait soru önergesinin cevaplandırılması istenmektedir. Soru önergesinde yer alan hususlarla ilgili bilgiler aşağıda yer almaktadır.

Soru önergesindeki bahse konu alan, Bakanlığımca uygun bulunmadığından diğer sorular yanıtlanmamıştır. Bilgilerinize arz ederim.

Fevzi Aytekin

Çevre Bakanı