Yazılı ve Sözlü Sorular Araştırma Komisyonları Soruşturma Komisyonları
                                                                      Son Tutanak Tutanak Sorgu Tutanak Metinleri Gizli Oturum Tutanakları
                                                                                                                                            Uluslararası Komisyonlar Dostluk Grupları
                                                                                      Genel Sekreterlik Mevzuat Telefon Rehberi Etik Komisyon Duyurular

DÖNEM : 21 CİLT : 15 YASAMA YILI : 2

 

T. B. M. M.

TUTANAK DERGİSİ

15 inci Birleşim

4 . 11 . 1999 Perşembe

 

 

İ Ç İ N D E K İ L E R

  I. – GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

II. – GELEN KÂĞITLAR

III. – BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) GÜNDEMDIŞI KONUŞMALAR

1. – Ankara Milletvekili Cemil Çiçek’in, son günlerde kamuoyunun gündemine getirilen din projesine ilişkin gündemdışı konuşması

2. – Denizli Milletvekili Mehmet Gözlükaya’nın, pamuk üreticilerinin sorunlarına ilişkin gündemdışı konuşması

3. – Eskişehir Milletvekili Mehmet Mail Büyükerman’ın, Cumhuriyetimizin 76 ncı yıldönümüne ilişkin gündemdışı konuşması

B) TEZKERELER VE ÖNERGELER

1. – Bursa Milletvekili Ahmet Sünnetçioğlu’nun, (6/191) esas numaralı sözlü soru önergesini geri aldığına ilişkin önergesi (4/50)

IV. – SEÇİMLER

A) KOMİSYONLARDA AÇIK BULUNAN ÜYELİKLERE SEÇİM

1. – Adalet Komisyonunda açık bulunan üyeliğe seçim

V. – KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER

1. – Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Türkiye-İstanbul’daki Taşınmaz Mallara İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/498) (S. Sayısı : 176)

2. – Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Anti-Personel Mayınların Kullanılmaması ve Ortak Sınıra Yakın Bölgelerdeki Anti-Personel Mayınların Temizlenmesi veya İmha Edilmesi Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Millî Savunma ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/488) (S. Sayısı : 130)

3. – Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Barış İçin Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Millî Savunma ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/299) (S. Sayısı : 128)

4. – Uydular Aracılığı ile Deniz Haberleşmesi Uluslararası Teşkilatı Sözleşmesi ve İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/275) (S. Sayısı : 132)

5. – Inmarsat Gemi Yer İstasyonlarının Karasularında ve Limanlarda Kullanılması Uluslararası Anlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/294) (S. Sayısı : 133)

6. – Uluslararası Telekomünikasyon Birliği Kuruluş Yasası ve Sözleşmesi ile Bunlara İlişkin Nihaî Kararlar, Tavsiye Başlıklı Belge ve İhtiyarî Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/334) (S. Sayısı : 129)

7. – Uydular Aracılığı ile Telekomünikasyon Uluslararası Örgütüne (INTELSAT) İlişkin Anlaşmada Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/276) (S. Sayısı : 144)

8. – Dünya Posta Birliği Kuruluş Yasası Beşinci Ek Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/281) (S. Sayısı : 145)

9. – Uydular Aracılığı ile Haberleşme Avrupa Teşkilatı Sözleşmesinde Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/288) (S. Sayısı : 147)

10. – Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilatı Anlaşması ve Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilatı İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/287) (S. Sayısı : 146)

11. – Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilatı İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/289) (S. Sayısı : 148)

12. – Motorlu Taşıtlar Zorunlu Malî Sorumluluk Sigortasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve İçişleri ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/277) (S. Sayısı : 91)

VI. – SORULAR VE CEVAPLAR

A) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI

1. – Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın, yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulanmasına ilişkin sorusu ve Orman Bakanı Nami Çağan’ın cevabı (7/577)

2. – Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın, yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulanmasına ilişkin sorusu ve Kültür Bakanı M. İstemihan Talay’ın cevabı (7/579)

3. – Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın, yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulanmasına ilişkin sorusu ve Maliye Bakanı Sümer Oral’ın cevabı (7/589)

4. – Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın, yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulanmasına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Şuayip Üşenmez’in cevabı (7/596)

5. – Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın, yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulanmasına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Edip Safder Gaydalı’nın cevabı (7/598)

6. – Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın,

– Yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulanmasına,

Balıkesir Milletvekili İsmail Özgün’ün;

- Balıkesir ve Akçay Gümrük Müdürlüklerinin yeniden açılması için bir çalışma olup olmadığına,

İlişkin soruları ve Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler’in cevabı (7/607, 7/610)

7. – Konya Milletvekili Veysel Candan’ın, Konya İlinde mahalli bir menkul kıymetler borsası kurulmasına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Recep Önal’ın cevabı (7/725)

8. – Çankırı Milletvekili Hüseyin Karagöz’ün, Çankırı İline bağlı bazı köylerin içmesuyu sorununa ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz’ın cevabı (7/730)

9. – Hakkâri Milletvekili Evliya Parlak’ın, Hakkâri İli Durankaya Beldesi ve Geçitli Köyü ile Şemdinli İlçesi Derecik Beldesi Grup Köy yollarının standartlaştırılması ve asfaltlanmasına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz’ın cevabı (7/732)

10. – İstanbul Milletvekili Osman Yumakoğulları’nın;

- Silivri İlçesine bağlı Behiçler Köyüne tahsis edilen transformatöre,

-Değirmenköy gölet projesine,

İlişkin soruları ve Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz’ın cevabı (7/738, 7/739)

I. – GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

TBMM Genel Kurulu saat 15.00'te açıldı.

Bursa Milletvekili Teoman Özalp, Bursa İlinin karayolları yapım projelerindeki aksaklıklardan kaynaklanan ulaşım sorunlarına;

İzmir Milletvekili B. Suat Çağlayan, sigaranın zararları ve sigara firmalarınca insan sağlığı üzerinde oynanan oyunlara;

Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Kaya, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatının prensiplerine ve Kafkasya'daki siyasî gelişmelere;

İlişkin gündemdışı birer konuşma yaptılar.

Balıkesir Milletvekili Aydın Gökmen'in, Adalet Komisyonu üyeliğinden çekildiğine ilişkin önergesi Genel Kurulun bilgisine sunuldu.

Çevre Komisyonunda boş bulunan ve Milliyetçi Hareket Partisi Grubuna düşen üyeliğe, Adana Milletvekili Recai Yıldırım seçildi.

Gündemin "Sözlü Sorular" kısmının:

1 inci sırasında bulunan (6/181),

2 nci sırasında bulunan (6/182),

3 üncü sırasında bulunan (6/183),

4 üncü sırasında bulunan (6/184),

5 inci sırasında bulunan (6/185),

6 ncı sırasında bulunan (6/186),

7 nci sırasında bulunan (6/187),

8 inci sırasında bulunan (6/188),

9 uncu sırasında bulunan (6/189),

10 uncu sırasında bulunan (6/190),

11 inci sırasında bulunan (6/191),

12 nci sırasında bulunan (6/192),

Esas numaralı sözlü sorular, ilgili bakanlar Genel Kurulda hazır bulunmadıklarından, ertelendi.

Gündemin "Kanun Tasarı ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Diğer İşler" kısmının:

1 inci sırasında bulunan, Spor Toto Teşkilat Müdürlüğünün İstihdam Fazlası Personelinin Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Kadrolarına Atamalarının Yapılması Hakkında Kanun Tasarısının (1/540) (S. Sayısı: 172) yapılan görüşmelerden sonra;

2 nci sırasında bulunan, Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukukî Veçhelerine Dair Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı (1/370) (S. Sayısı: 120),

3 üncü sırasında bulunan, Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı (1/374) (S. Sayısı: 171),

4 üncü sırasında bulunan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Rusya Federasyonu Hükümeti Arasında İnşaat Şirketlerinin Vergilendirilmesine İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı (1/336) (S. Sayısı: 131),

5 inci sırasında bulunan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Rusya Federasyonu Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı (1/328) (S. Sayısı: 99),

6 ncı sırasında bulunan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında İki Ülke Vatandaşlarına İlave Kolaylıklar Tanınmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı (1/533) (S. Sayısı: 184) ile

7 nci sırasında bulunan, Türkiye Cumhuriyeti ve Türkmenistan Arasındaki Hazar - Geçişli Türkmenistan - Türkiye - Avrupa Gaz Boru Hattı Projesinin (HGB) İfası ve Türkmenistan'dan Türkiye Cumhuriyetine Doğalgaz Satışına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısının (1/491) (S. Sayısı: 127),

Görüşmelerden sonra yapılan açık oylamalar sonucunda;

Kabul edildikleri ve kanunlaştıkları açıklandı.

4 Kasım 1999 Perşembe günü saat 14.00'te toplanmak üzere, birleşime 20.04'te son verildi.

Nejat Arseven

Başkanvekili

Tevhit Karakaya Şadan Şimşek Erzincan Edirne Kâtip Üye Kâtip Üye

II. – GELEN KÂĞITLAR

4 . 11 . 1999 PERŞEMBE

Tasarı

1. – Türkiye Cumhuriyeti ile Makedonya Cumhuriyeti Arasındaki Serbest Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı (1/574) (Plan ve Bütçe ve Dışişleri komisyonlarına) (Başkanlığa geliş tarihi: 1.11.1999)

Tezkereler

1. – Diyarbakır Milletvekili Ömer Vehbi Hatipoğlu’nun; Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi (3/378) (Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyona) (Başkanlığa geliş tarihi : 2.11.1999)

2. – Aydın Milletvekili Ali Rıza Gönül’ün; Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi (3/379) (Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyona) (Başkanlığa geliş tarihi : 2.11.1999)

3. – Afyon Milletvekili Mehmet Telek’in; Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi (3/380) (Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyona) (Başkanlığa geliş tarihi : 2.11.1999)

4. – İstanbul Milletvekili Aydın Ayaydın’ın; Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi (3/381) (Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyona) (Başkanlığa geliş tarihi : 2.11.1999)

5. – Sakarya Milletvekili Nezir Aydın’ın; Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi (3/382) (Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyona) (Başkanlığa geliş tarihi : 2.11.1999)

6. – İstanbul Milletvekili Ayşe Nazlı Ilıcak’ın; Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi (3/383) (Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyona) (Başkanlığa geliş tarihi : 2.11.1999)

7. – Konya Milletvekili Lütfi Yalman’ın; Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi (3/384) (Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyona) (Başkanlığa geliş tarihi : 2.11.1999)

8. – Mehmet Babür Hakkındaki Ölüm Cezasının Yerine Getirilmesine Dair Başbakanlık Tezkeresi (3/385) (Adalet Komisyonuna) (Başkanlığa geliş tarihi : 2.11.1999)

9. – Zekeriya Aydın Hakkındaki Ölüm Cezasının Yerine Getirilmesine Dair Başbakanlık Tezkeresi (3/386) (Adalet Komisyonuna) (Başkanlığa geliş tarihi : 2.11.1999)

Rapor

1. – Askerî Havaalanları Çevresinde Uygulanacak İnşaat ve Her Türlü Mania Sınırlamaları Hakkında Kanun Tasarısı ve Milli Savunma Komisyonu Raporu (1/384) (S. Sayısı: 193) (Dağıtma tarihi: 4.11.1999) (GÜNDEME)

BİRİNCİ OTURUM

Açılma Saati : 15.00

4 Kasım 1999 Perşembe

BAŞKAN : Başkanvekili Ali ILIKSOY

KÂTİP ÜYELER : Tevhit KARAKAYA (Erzincan), Şadan ŞİMŞEK (Edirne)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 15 inci Birleşimini açıyorum.

Toplantı yetersayımız vardır; görüşmelere başlıyoruz.

ABDULLAH VELİ SEYDA (Şırnak) – Kaç kişi var Başkan; ancak, 15 kişi var...

BAŞKAN – O 15 kişinin, 550 kişiyi temsil ettiği kanaatindeyim. (Alkışlar) 15 kişi değil, sayı daha fazla.

Değerli arkadaşlar, öncelikle, dün akşam, İtalyan devi Milan Takımını devirerek, Avrupa’da başarılarına bir yenisini ekleyen ve UEFA’da oynama hakkını elde eden Galatasaray Kulübüne bundan sonraki spor yaşamında başarılar diliyorum. (Alkışlar)

MEHMET DÖNEN (Hatay) – Darısı Fenerbahçeye, de...

BAŞKAN – Darısı diğer bütün takımlarımıza.

Gündeme geçmeden önce, üç arkadaşıma gündemdışı söz vereceğim.

İlk söz, son günlerde gündeme gelen din konusu ve din projesi hakkında söz isteyen Ankara Milletvekili Sayın Cemil Çiçek’e aittir.

Yalnız, milletvekili arkadaşlarımızın 5 dakikalık süreye itibar etmelerini, fazla süre kullandırmadığımın bilinmesini isterim.

Teşekkür ediyorum.

Buyurun Sayın Çiçek. (FP sıralarından alkışlar)

III. – BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) GÜNDEMDIŞI KONUŞMALAR

1. – Ankara Milletvekili Cemil Çiçek’in, son günlerde kamuoyunun gündemine getirilen din projesine ilişkin gündemdışı konuşması

CEMİL ÇİÇEK (Ankara) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Ülkemizde, son birkaç günden beri, Sayın Cumhurbaşkanı tarafından başlatılan din merkezli yeni bir tartışma sürdürülmektedir. Esasen, bu konu, zaman zaman, Türkiye’nin gündemine gelmektedir ya da getirilmektedir. Bu tartışma süreci bazen seviyeli bir şekilde sürdürülürken, çoğu zaman, toplumumuzu kavgaya, kutuplaşmaya, sosyal barışı bozmaya kadar varan bir nitelik arz etmektedir; buna, toplumsal zaaflarımız da yardımcı olmaktadır.

Şüphesiz, devletimizin, bölgemizde ve dünyada daha güçlü bir devlet haline gelmesi, milletimizin de huzur, barış, birlik ve bütünlük içerisinde olabilmesi, bu müzakere ve münakaşaların doğru, sağlam ve tutarlı bir zeminde yapılmasına bağlıdır. Din konusunu en başta konuşması gerekenler, ilim, fikir ve düşünce adamları olmalıdır; çünkü, tarihî derinliğe sahip olan din konusu, ancak, ilimle, bilgiyle, selim bir akılla kavranabilir. Bunu, gündelik siyasetin malzemesi yapmadan, gündem değiştirme aracı yapmadan, kırmadan, dökmeden, yeni yaralar açmadan yapmak gerekmektedir. Şayet, din konusu gündemimizde böyle yer alacak ve böyle tartışılacaksa faydalıdır, hayırlı bir başlangıçtır; aksi, hepimiz için bir felakettir, bir kaostur ve karmaşadır.

Sayın milletvekilleri, bu konunun can alıcı birkaç özelliğine işaret etmek istiyorum. Türkiye’de din konulu uzun münakaşaların temelinde, dini, fert ve toplum hayatında nereye koyacağımızı bir türlü açıklığa kavuşturamamış olmamız yatmaktadır. Birkısım aydınlarımıza göre din, Allah ile kul arasında bir özel ilişkidir ve öyle olmalıdır. Bu anlayışa göre, bu ilişki, tabir caizse, özel hukuk ilişkisi gibidir; parantez arası bir kabuldür; ama, kesinlikle bilinmelidir ki, tarihin hiçbir döneminde ve hiçbir din, böylesine dar bir role indirgenememiştir. Her dinin, mutlaka, toplumsal alana taşan boyutları olmuştur, bugün de vakıa budur. Bu, bizim, Batı’dan ithal ettiğimiz en temel düşünce yanlışıdır.

Günümüz dünyasında din, özel ilişki boyutlarını çoktan aşmış, dışpolitikaların dinamiği, içbarışın, millî siyasetin, millî güvenliğin, millî kültürün en önemli unsuru haline gelmiştir. Dinî devlet yerine, dinden faydalanan devlete doğru bir fikrî gelişme müşahede edilmektedir. Bu değişimi ve gerçeği iyi takip edemediğimiz içindir ki, kavgalar, dayatmalar, yasaklamalar buradan başlıyor. Sayın Cumhurbaşkanının başlattığı tartışma bu gerçeği vurgulayacak ve açığa çıkaracaksa, önemli bir hizmete vasıta olmuş olur.

Arz edeceğim ikinci husus da şudur: Herkesin müşahede ettiği gibi, ülkemizde dinî alanda bir hareketlilik, bir canlılık vardır. Bu hareketlilik, dine yöneliş, cemaat profilindeki çeşitlilik olumlu yönde gelişmektedir. Din hizmetleri talebinde ciddî bir artış vardır; ancak, bilinmelidir ki, bu özellik yalnız bize mahsus, bizimle ilgili olmayıp küresel niteliktedir. Bütün dünyada din ve aile, toplumların yükselen değerleridir. Son senelerde yaşadığımız birçok krizin temelinde, ülkemizdeki dinî hareketliliği yalnız bize mahsus kabul edip telaşa kapılmak yatmaktadır; Türkiye, nereye gidiyor endişesi yatmaktadır. Bölgemizdeki yanlış örneklerden yola çıkarak ufkumuz daraltılmakta, hürriyet alanımız daraltılmaktadır. 28 Şubat süreci, böyle bir algılama yanlışlığının sonucudur.

Din, sosyal bir gerçekliktir; artık, bütün dünyada halkın afyonu değil vitamini olarak kabullenilmektedir. Konjonktürel bir konu da değildir. Onun yerine başka bir şeyi, mesela, akıl ve ilmi ikame etmek mümkün değildir. Her üçünün yeri ayrıdır ve her üçünün önemi de farklıdır. İnsanlık, böyle bir ikame macerasını yaşadı, bedelini de ağır ödedi ve hâlâ ödüyor. Birkısım aydınlarımızın Batı’dan ithal edip kabullendiği ikinci bir yanlış da budur.

Dinî gelişmeler, özellikle İslam dünyasının gündemindedir, bölgenin gündemindedir, tabiî olarak da, Türkiye’nin gündeminde olacaktır. Bize düşen, bu gelişmeleri doğru anlamak, doğru yorumlamaktır. Gerçeklere, özellikle evrensel gerçeklere ve gelişmelere yüz çevirerek, yok farz ederek değil, onlarla yüzyüze gelerek çözüm üretebiliriz. Çözüm için ise, doğru bilgi, doğru yorum gerekir...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Çiçek, 1 dakika eksüre veriyorum, lütfen toparlayınız.

CEMİL ÇİÇEK (Devamla) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Özellikle siyaset adamları için, bu, kaçınılmaz bir ihtiyaçtır. Ülke yönetimine talip olanlar, inanmak için olmasa bile, yönetmek için, hem de iyi yönetebilmek için o ülkenin tarihini ve dinini bilmek mecburiyetindedir. Türkiye, uzun süreden beri böyle bir bilgi açığını yaşamaktadır; onun için de iyi yönetilememektedir. Bize düşen, bu açığın bir an evvel kapatılmasına imkân verecek, insanların en temel hakkı olan din ve vicdan özgürlüğünü Batılı anlamda yaşamaya ve kullanmaya imkân sağlayacak, bunu kolaylaştırcak özgürlük ortamını, anayasal ve yasal düzeyde hazırlamaktır.

Bu tartışmanın böyle bir sonuca varmasını temenni ediyor, hepinize saygılar sunuyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ediyoruz Sayın Çiçek.

Gündemdışı konuşmaya yanıt verecek Sayın Bakan?.. Yok.

Gündemdışı ikinci söz, pamuk üreticilerinin sorunları hakkında söz isteyen, Denizli Milletvekili Sayın Mehmet Gözlükaya’ya aittir.

Buyurun Sayın Gözlükaya.

Konuşma süreniz 5 dakika efendim.

2. – Denizli Milletvekili Mehmet Gözlükaya’nın, pamuk üreticilerinin sorunlarına ilişkin gündemdışı konuşması

MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sözlerimin başında, hepinizi saygıyla selamlıyorum. Sayın Başkana, söz verdiği için de teşekkür ediyorum.

Bilindiği gibi, içinde yaşadığımız şartlarda, Türkiye’de büyük bir ekonomik kriz yaşanmakta. Memurundan işçisine, sanayicisine, işadamına, esnafına kadar herkes büyük bir malî sıkıntı içerisinde. İflaslar alabildiğine yürüyor. Toplumun yüzde 50’sini teşkil eden bir kesim var ki, onlar da çiftçiler. Çiftçilerimiz, maalesef, hak etmedikleri halde, çok büyük sıkıntı yaşamaktadırlar. Bu kesimden üzümcüsü, pamukçusu, geçen yıl tütüncüsü, zeytincisi gerçekten büyük sıkıntıdadırlar.

Türkiye’de pamuk fiyatları, bildiğiniz üzere Ege Bölgesinde 230 000 lira, GAP’da 215 000 lira, Çukurova’da da 205 000 liradan açıldı; ama -hükümete mensup milletvekillerine söylüyorum- hiç bu fiyatlardan pamuk alındığını gördünüz mü bilmiyorum?! Biz, kendi bölgemizde, Ege Bölgesinde görmedik. GAP’da 215 000 lirayken 150 000-160 000 liraya; keza, Ege Bölgesinde de aynı fiyatlardan pamuk satılmaktadır.

Çiftçi, edindiği borçların, daha doğrusu, pamuğu üretmek için yaptığı masrafların karşılığını alamaz hale gelmiştir. Toplama fiyatları da aşağı yukarı 60 000-70 000 liradır.

Değerli arkadaşlarım, pamukçu, pamuğunu bu fiyata satarken, acaba, yatırdığı pamuğun bedelini birliklerden alabiliyor mu; maalesef, bu da mümkün değildir.

Ege Bölgesiyle ilgili birkaç rakam vermek istiyorum: Ege Bölgesinden 241 000 ton pamuk alınmış; bu, aşağı yukarı 60 trilyona baliğ. Bugüne kadar çiftçinin eline geçen para ise 12 trilyon lira civarında.

Çiftçinin, hâlâ, 45-50 trilyona yakın alacağı var. Çiftçi, işçisine para ödeyememiş; işçi, traktöre haciz koymakta; esnafa olan borcunu, mazotçuya olan borcunu, keza, ödeyememekte, mallarına haciz konulmaktadır.

Yani, özetle, durum şudur: Bugün, pamukçu, büyük bir ruhî ve ekonomik bunalım içerisindedir. Hükümete bakıyoruz; bu gibi önemli konularda, eskiden -alıştığımız gibi- burada hükümet olurdu; ama, maalesef, gündemdışı konuşmalar hükümetçe o kadar hafife alınmakta ki, hükümeti görmek mümkün değil.

Değerli arkadaşlarım, benim istirhamım şudur: Pamukçular adına, çiftçiler adına konuşuyorum; mazot 90 000 lira iken, Ege Bölgesinde, geçen sene 195 000 liraya satılan pamuk, maalesef, bugün- mazot 300 000 liraya çıkmış- yine aynı fiyatlardan satılmakta. Onun için, ödenmeyen bu bedellerin ödenmesi için, hükümetin kaynak aktarması gerekmektedir. Maalesef, hükümetimiz, bu konuda acz içerisindedir, herhangi bir hareketin içerisinde değildir. Prim meselesi, pamukçunun beklediği bir meseledir. Geçen sene, 20 sent diye bas bas bağırıldı, bazı bakanlar “intihar bile ederiz” dediler; ama, maalesef, ancak 10 sent verilebildi; o da, seçim yaklaştığı için verildi.

Bu sene, sayın bakan bir arkadaşa yazılı cevap vermiş, ifadesi şu: “10 sentten az olmamak üzere, düşünüyoruz.”

Bugün, pamukçuya, asgarî 20 sent verilmelidir; bunun nasıl ve ne zaman verileceği de belirlenmelidir. Eğer, geçen sene olduğu gibi, nisan ayında bu primler verilecek olursa, gerçekten, çiftçimiz çok büyük sıkıntılara maruz kalacaktır.

Değerli arkadaşlarım, bir öneri olarak söylüyorum: Pamukçunun ürettiği pamuğun bedelinin dörtte 1’ini işçilik almaktadır. Yani, bunu azaltabilmek için, hükümetimizin, toplama makinelerinin gümrüksüz girişine müsaade etmesi lazım ki, işçi ücretlerinden birtakım düşmeler olsun. Ayrıca, pamuğun, sınır ticaretiyle ve ithal yoluyla Türkiye’ye gelmesi de engellenmelidir diye düşünüyorum...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı.)

BAŞKAN – Sayın Gözlükaya, 1 dakikalık süre içerisinde, lütfen toparlayınız.

MEHMET GÖZLÜKAYA (Devamla) – Toparlayacağım Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum.

Değerli arkadaşlarım, hükümet, çalışan, ehil, namuslu bürokratları atmaktan başka bir iş yapmıyor gibi geliyor bana. İzmir Tariş Müdürü var, Tariş Birliği Genel Müdürünü almak için aylardır yalvarıyorlar; ama, adam, herhangi bir açığı da olmadığı için, istifayı düşünmüyor, istifa etmeyecek; ama, Sanayi Bakanlığından bir kişi, yetkililerden birisi, bir müsteşar yardımcısı, makamında aynen şunu söylüyor: “Eğer laftan anlamazsanız belden aşağı vurmasını biliriz.”

ORHAN BIÇAKÇIOĞLU (Trabzon) – Sen orada mıydın?!

MEHMET GÖZLÜKAYA (Devamla) – Şahiti var bunun, şahiti var; gazetelere intikal eden belge bu.

Şimdi, bölge milletvekillerini göreve davet ediyorum...

SEDAT ÇEVİK (Ankara) – Yalan konuşma; o, sizin politikanız!

ORHAN BIÇAKÇIOĞLU (Trabzon) – Doğru mu?

MEHMET GÖZLÜKAYA (Devamla) – Evet, doğru... (DYP sıralarından alkışlar) Gidin, Ege Bölgesindeki bütün kuruluşlar bunu söylüyor ve bizlere... (MHP sıralarından “İçindeki yazıları da okudun mu?” sesleri) İçindeki yazıları da okudum.

O zaman soruyorum, nedir bu adamın açığı; niye alıyorsunuz? Yani, Tariş’i parti organı haline getirmek mi istiyorsunuz; onun için mi almak istiyorsunuz? Bunu açıklayınız; yoksa, namuslu bürokratları atmakla hiçbir hükümet, hiçbir parti bir yere varamamıştır.

Hepinize saygılar sunuyorum. (DYP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Sayın Gözlükaya’ya teşekkür ediyoruz.

Konuşmaya yanıt verecek Sayın Bakan?.. Yok.

KAMER GENÇ (Tunceli) – Hiç bakan yok mu?

BAŞKAN – Sayın Genç, bizim görevimiz, İçtüzüğe göre Parlamentoyu yönetmek, Meclis çalışmalarını yönetmek; herhalde, hükümeti getirme gibi bir zorunluluğum yok benim. (DYP sıralarından “Olur mu” sesleri)

Ne demek efendim?!. Hükümeti ben mi getireceğim buraya?!. (DSP ve MHP sıralarından alkışlar)

MUSTAFA ÖRS (Burdur) – Olmayan hükümeti mi alkışlıyorsunuz!..

KAMER GENÇ (Tunceli) – Ama, ifadelerinizde “hükümet yok” diye...

BAŞKAN – Gündemdışı üçüncü söz, cumhuriyetin 76 ncı yıldönümü hakkında söz isteyen, Eskişehir Milletvekili Sayın Mail Büyükerman’a aittir.

Buyurun Sayın Büyükerman. (DSP ve MHP sıralarından alkışlar)

Süreniz 5 dakikadır.

3. – Eskişehir Milletvekili Mehmet Mail Büyükerman’ın, Cumhuriyetimizin 76 ncı yıldönümüne ilişkin gündemdışı konuşması

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Eskişehir) – Türkiye Büyük Millet Meclisinin Sayın Başkanını, sayın milletvekillerini saygılarımla selamlıyorum.

Ben, bu konuşmayı, tatile çıkmazdan evvel talep etmiştim; fakat, bilindiği gibi, cumhuriyet bayramı cumaya geldi, arkasından resmî tatilller devam etti ve ancak bugün münasipmiş -cumhuriyetin haftasını idrak ediyoruz- bu bakımdan, şu anda, bu amaçla huzurunuzda bulunuyorum.

5 dakikaya cumhuriyet sığarsa, ben de anlatacağım! (DSP sıralarından alkışlar)

Efendim, nereden başlayacağımı kestiremiyorum, kısaltmak zorundayız; Erzurum’dan başlıyorum.

MUSTAFA ÖRS (Burdur) – Sen bilirsin nereden başlayacağını!

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – 9 Temmuz 1919 gecesi Mustafa Kemal telgrafhaneye çağrılmıştır; Kâzım Karabekir ve Kurmay Başkanı Kâzım Dirik’le birlikte telgrafhaneye giderler. Vahdettin, onu, birtakım avlama, tavlama davranışlarıyla İstanbul’a çağırmak durumundadır. Anlaşılıyor ki, Mustafa Kemal ordudan atılacaktır. Onlardan evvel, kendisi istifayı uygun bulur. Ancak, bundan sonrası mühimdir. Arkasından gelecek tevkif emrinden sonra Kâzım Karabekir’in tutumu ne olacaktır? Bu, çok önemli bir şey. Ertesi gün, bu heyecanla dolu olarak, Rauf Orbay’la otururken, Kurmay Başkanı Kâzım Dirik’ten olay başlar. Kâzım Dirik dosyayla gelir ve afilli bir selam vermek suretiyle “artık, siz askerlikten ayrıldınız, benim size yapacağım bir hizmet kalmamıştır” der, dosyayı Mustafa Kemal’in önüne bırakır. Bu, Mustafa Kemal için bir yıkımdır. Rauf Orbay hatırasında “Mustafa Kemal’i uzun yıllardır biliyorum; fakat, o andaki çöküşünü hiç düşünmemiştim ve bundan başka, böyle olumsuz anını hatırlayamıyorum” der. Mustafa Kemal bunu da hazmeder, gün gelmiştir, Kâzım Dirik’i paşa yapmıştır ve hatta İzmir’e vali yapmıştır; hepinizin malumudur.

Ertesi gün, yine Rauf Orbay ile birlikte oturmaktadırlar ve birden yaver Cevat Abbas gelir “Kâzım Paşa Hazretleri, bir süvari bölüğüyle buraya gelmektedir” diye haber getirir. Yaver bile telaşlıdır. Yanında Refet Bele ve meşhur Arif Bey vardır. Yunan hatlarına ayıcı kılığıyla giren -rengi de müsait biraz, bu bakımdan “ayıcı Arif” diye anılan- büyük hizmetlerde bulunan, sonunda hüsrana uğrayan Miralay Arif Bey, silahşördür, fedaidir... Mustafa Kemal, durumun vahamete dönüşeceğini düşünerek, ayağa kalkar ve Arif Beyin iki omzuna tutunur “hiçbir kumandanın, kendisini düşmanına teslim edeceğini aklıma getiremem, düşünemem; eğer, öte tarafa dönecek olursa, son kurşunuma kadar” der... Miralay Arif de “ben de dahilim, son kurşunuma kadar” der... İkisinde de iki dolu tabanca vardır ve kararlıdırlar; eğer, kötü netice olursa, onlar da, silahları konuşturacaklardır. Bu durumda, Kâzım Karabekir içeri girer, subayları arkasında kale gibi durmaktadır; fakat, o sahne, Rauf Orbay’ın orada olmadığı bir sahnedir. Artık, Karabekir ile Mustafa Kemal’in karşılıklı bir anıdır ve Mustafa Kemal’in o çakmak çakan gözleri, kim bilir, Kâzım Karabekir’e neler hükmettiyse, Karabekir, hiç de hayırlı bir şekilde gelmediği halde; bir insan, iyi bir haber getirmek için, arkasında bir süvari bölüğü ile gelmez! Bu, herhalde düşünülecek bir olaydır; bir süvari bölüğüyle“emrinizdeyim” demeye gelmez; ama, netice buna varmıştır ve Mustafa Kemal ile Kâzım Karabekir, o an için birlikte olmaya kararlıdırlar. Dışarıdaki Refet Bele ile Rauf Orbay içeri girer, kutlama yaparlar ve o ana kadar kapının arkasında kendisini gizleyen Miralay Arif Bey, ondan sonra çıkar -kendisini kapının arkasında gizlemiştir- çünkü, duruma göre konuşturacaktır silahları; çıkmıştır ve tabancasına pat pat vurarak “Karabekir, hepimizi kurtardı” der. (DSP sıralarından alkışlar) Ve Gazi, herkesi sükûnete davet eder, bu sahne böylece geçmiştir. Aradan günler geçer...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Büyükerman, size 1 dakika eksüre veriyorum, lütfen toparlayınız.

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – 22 Aralık 1919 tarihinde, ikisi dolma tekerlekli, üstü açık üç arabayla Mustafa Kemal ve erkânıharbi 5 okka ekmek, 20 yumurta, 1 okka peynirle vatanı kurtarmaya Ankara’ya doğru yola çıkarlar. Beş gün karlı dağlarda giderler. Bu arada, Hacıbektaş dergâhına uğrarlar. Orada, Cemalettin Efendi, bunları bahçe kapısında karşılar; halbuki, Enver Paşayı hane kapısında, Talat Paşayı da oda kapısında karşılamıştır. Bu, Mustafa Kemal’e gösterdiği ayrıcalıklı bir nezaket ve hayranlıktır. O gece orada misafir olurlar ve bu arada Cemallettin Efendi, Mustafa Kemal’e “sanıyorum cumhuriyete doğru gidiyorsunuz” der. Mustafa Kemal de -Mazhar Müfit Kansu’nun hatıratında bildirdiği üzere- “evet, aramızda kalsın; ama, cumhuriyete gidiyoruz” der. (DSP sıralarından “Bravo” sesleri, alkışlar)

Ankara’ya gelinmiştir; ancak, karargâh olan Ziraat Mektebinde... (“Ses, ses” sesleri, gürültüler)

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – ... bu harbin, askerle, topla tüfekle yapılacağını bilen kişiler ne yapacaklardır? Vahdettin’in 19 Mart 1920 tarihli tebliğnamesinde “onlar, Anadolu’ya medeniyet getiriyorlar, refah getiriyorlar; bunları, Türk misafirperverliğine uygun bir şekilde karşılayın...” Düşman, Türkün toplarını, silahlarını toplamıştır, topların kamalarını almıştır ve bu arada, askerini de dağıtmıştır; ama, savaş, silahla olur, askerle olur. “Yoktan yonga çıkmaz” derler, doğrudur; fakat, yokları birleştirip var eden bir Mustafa Kemal vardır.

Mustafa Kemal’in ustaları vardır.

BAŞKAN – Teşekkür ederiz Sayın Büyükerman; sağ olun. (“Bravo” sesleri, alkışlar)

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Onlar, lokomotif dingilinden top kaması yaparlar... ( “Bravo” sesleri, alkışlar)

BAŞKAN – Sayın Büyükerman; lütfen...

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – ... süngü yaparlar, kasatura yaparlar.

BAŞKAN – Sayın Büyükerman, lütfen, toparlayınız efendim.

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Toplar 10,5’luktur...

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Başkan, konuşsunlar...

BAŞKAN – Hayır efendim...

Sayın Büyükerman, süreye riayet edelim; lütfen...

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Bu fedakâr insanların hatıralarının önünde saygıyla eğiliyorum. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Sayın Büyükerman, teşekkür ediyoruz efendim.

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Savaşlar olmuştur, düşman, tüm yurtta kovalanmaktadır. (Gürültüler)

BAŞKAN – Sayın Büyükerman...

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Mustafa Kemal’in açık arabası Afyon’dan İzmir’e doğru gidiyor... (Alkışlar) Mustafa Kemal, orada, koca bir anıt halinde duruyor...

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Başkan, biraz daha süre verin.

BAŞKAN – Sayın Büyükerman; lütfen... Sayın Büyükerman, bir dakikanızı rica ediyorum.

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Başkan, konuşma süresini uzatalım efendim; 60 ıncı maddeye göre konuşma süresini uzatalım.

BAŞKAN – Sayın Başkan, olmaz...

Sayın Büyükerman, lütfen efendim...

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – ...ve orada Mustafa Kemal’e bakar “bu sensin” der ve bacaklarına sarılır. (“Bravo” sesleri, alkışlar)

O tarihlerde, Mustafa Kemal’in adını kanunla korumayı gerektirecek çirkin politikacılar etrafı sarmamışlardı. (“Bravo” sesleri, alkışlar)

BAŞKAN – Sayın Büyükerman; lütfen, teşekkür edelim.

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Aradan aylar geçer... (Alkışlar)

BAŞKAN – Sayın Büyükerman...

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – ... Ali Fethi Okyar Başvekil olmuştur; dahiliye vekilliğini bırakmıştır...

BAŞKAN – Bir dakika, Sayın Büyükerman...

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Yerine yeni vekil seçilmesi Mecliste sürtüşmelere sebep olmuştur.

BAŞKAN – Sayın Büyükerman, bir dakikanızı rica ediyorum.

Sayın milletvekilleri, tamamınız ittifak ediyorsanız...

Sayın milletvekilleri, Sayın Büyükerman’ın 5 dakika daha, ilaveten konuşmasını istiyorsanız, oylarınızla izhar buyurun.

Hepiniz elinizi kaldırırsanız...

Bütün milletvekillerinin oybirliğiyle size 5 dakikalık ilave bir süre vermek istiyorum Sayın Büyükerman. (Alkışlar)

Sayın Grup Başkanvekilleri, katılıyor musunuz efendim?

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Katılıyoruz.

BAŞKAN – Sayın Kahraman, Sayın Büyükerman’a 5 dakika daha ilave süre verilmesini oylarınıza sunacağım ve grup başkanvekili arkadaşlarımızın onayını istiyorum. Eğer, kabul ederseniz, 5 dakika ilave süre vereceğim.

İSMAİL KAHRAMAN (İstanbul) – Sayın Başkan, zatıâlinizin önünde İçtüzük var; o İçtüzük bana, bu suali sormayı...

BAŞKAN – Efendim, ben, Genel Kurulun onayına sunacağım, kabul edilirse... Genel Kurul her şeye...

İSMAİL KAHRAMAN (İstanbul) – Buna rağmen, ben bir arkadaşıma “sussun” diyemem.

AHMET SÜNNETÇİOĞLU (Bursa) – Sayın Başkan, o arkadaşımız, geçen gün, Fazilet Partisi Grubundan konuşan bir arkadaş, 10 dakikalık konuşmasında, 5 dakikası varken “haydi çabuk ol, eve gideceğiz” demişti. Aynı arkadaş, şimdi, kürsü işgali yapıyor.

BAŞKAN – Peki; teşekkür ediyoruz Sayın Büyükerman.

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Arkadaşlar, ben cumhuriyeti konuşuyorum, ıspanak anlatmıyorum! (“Bravo” sesleri, alkışlar)

BAŞKAN – Sayın Büyükerman; lütfen...

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Birinci Mecliste sıtma ve frengi hakkındaki kanun konuşulurken...

BAŞKAN – Lütfen... Selamlayalım, sonuçlandıralım.

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Bu Meclisin kişisel yapısı hakkında size bir olay anlatmak istiyorum...

BAŞKAN – Sayın Büyükerman, lütfen... Bakınız, İçtüzüğe göre, 5 dakikalık süreyi aştınız ve mikrofonu açmıyorum; selamlayınız ve mikrofonu serbest bırakınız.

AHMET SÜNNETÇİOĞLU (Bursa) – 20 dakika oldu...

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Düşman, memleketindeki kadınlı erkekli casusları Anadolu’ya getirmiş ve bu suretle...

AHMET SÜNNETÇİOĞLU (Bursa) – Sayın Başkanım; ben, bildiğimi okurum diyor.

BAŞKAN – Sayın Büyükerman, lütfen... Lütfen... Selamlayınız arkadaşları.

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – Efendim, takdir sizin...

BAŞKAN – Başka bir günde, uzun süre konuşursunuz efendim.

İSMAİL KAHRAMAN (İstanbul) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Efendim, hayır, süreyi bitiriyoruz.

İSMAİL KAHRAMAN (İstanbul) – Affedersiniz, sayın hatip şu anda kürsüde, zabıtlar incelendiğinde görülecektir ki...

BAŞKAN – Efendim, bu böyle olmaz... Sayın Büyükerman; lütfen, selamlayınız ve kürsüyü serbest bırakınız.

İSMAİL KAHRAMAN (İstanbul) – Ben, başka bir yönden söylüyorum. Kâzım Karabekir Paşa hakkındaki beyanlarınız tarihle örtüşmüyor. Bunu lütfen tavzih ediniz, öyle ininiz.

BAŞKAN – Sayın Kahraman, lütfen... Bir dakika...

Sayın Büyükerman, selamlayınız ve ayrılınız. Lütfen...

MEHMET MAİL BÜYÜKERMAN (Devamla) – 29 Ekim 1923 Pazartesi günü saat 10.30’da Mehmet Emin Yurdakul’un “ben, bu ihtiyar arkadaşınız, Mekke’de Cenabı Allah’ın Peygamberi vasıtasıyla kurdurduğu meşveret usulü hükümetin burada kurulduğunu görüyorum; hepinizin ayağa kalkarak, cumhuriyeti, alkışla, ‘yaşasın cumhuriyet’ sadalarıyla kutlamanızı diliyorum” demiş. Bu suretle, cumhuriyet 29 Ekim 1923 saat 10.30’da, alkışlarla ilan edilmiştir. (DSP sıralarından alkışlar)

İSMAİL AYDINLI (İstanbul) – Yaşasın cumhuriyet!

BAŞKAN – Evet Sayın Büyükerman, biliyoruz, bu konuda deryasınız. Cumhuriyeti 5 dakikaya, 15 dakikaya sığdırmak mümkün değildir. O cumhuriyeti ilan edenler, bir ulusun kurtuluşuna önderlik etmişler, Türkiye Cumhuriyetini bağımsızlığa taşımışlar ve mazlum milletlere önder olmuşlardır. (DSP sıralarından alkışlar) Elbette ki, bu çığır, 5 dakikayla, 15 dakikayla anlatılması mümkün olmayan bir olaydır. O nedenle, mazur görün, ben, İçtüzüğü uygulamak zorundayım ve onu uyguladım; ama, buna rağmen, kürsüyü serbest kılma konusunda bir hayli zorlandık.

Teşekkür ediyoruz.

YILMAZ KARAKOYUNLU (İstanbul) – Sayın Başkan, Sayın İsmail Kahraman’ın mütalaasını değerlendirelim. Burada, tarihle örtüşen konuşmalar yapılmalıdır; Sayın Kâzım Karabekir hakkında söylenenler, bu açıdan değerlendirilmelidir. Sayın Karabekir, Yüce Meclisin Başkanlığını yapmış bir kimsedir.

BAŞKAN – Gündemdışı konuşmaya yanıt verecek Sayın Bakan?.. Yok.

Başkanlığın Genel Kurula diğer sunuşları vardır.

Sözlü soru önergesinin geri alınmasına dair bir önerge vardır; okutuyorum:

B) TEZKERELER VE ÖNERGELER

1. – Bursa Milletvekili Ahmet Sünnetçioğlu’nun, (6/191) esas numaralı sözlü soru önergesini geri aldığına ilişkin önergesi (4/50)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Gündemin “Sözlü Sorular” kısmının 12 nci sırasında yer alan (6/191) esas numaralı sözlü soru önergeme yazılı cevap aldığımdan, soru önergemi geri alıyorum.

Gereğini saygıyla arz ederim.

Ahmet Sünnetçioğlu

Bursa

BAŞKAN – Sözlü soru önergesi geri verilmiştir.

Gündemin “Seçim” kısmına geçiyoruz.

IV. – SEÇİMLER

A) KOMİSYONLARDA AÇIK BULUNAN ÜYELİKLERE SEÇİM

1. – Adalet Komisyonunda açık bulunan üyeliğe seçim

BAŞKAN – Adalet Komisyonunda boş bulunan ve Milliyetçi Hareket Partisi Grubuna düşen bir üyelik için, İstanbul Milletvekili Mehmet Gül aday gösterilmiştir.

Oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmına geçiyoruz.

Gündemin 1 inci sırasında yer alan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Türkiye-İstanbul’daki Taşınmaz Mallara İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu raporunun görüşmelerine başlıyoruz.

V. – KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER

1. – Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Türkiye-İstanbul’daki Taşınmaz Mallara İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/498) (S. Sayısı : 176)

BAŞKAN – Komisyon?.. Hazır.

Hükümet?.. Yok.

İSMAİL KÖSE (Erzurum) – Geliyor Sayın Başkan.

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Ertelenmiştir Sayın Başkan.

KAMER GENÇ (Tunceli) – Hükümeti bekleyecek halimiz yok.

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Başkan, hükümet olmadığı zaman ertelemek zorundasınız.

BAŞKAN – Efendim, diğer bölüme geçeceğiz; o da kanun tasarısı...

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Başkan, Meclis, hükümeti beklemez; hükümet, bu Meclisin bütün çalışmalarını takip etmek mecburiyetindedir.

BAŞKAN – Efendim, şimdi, gündemin 2 nci sırasında...

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Hâlâ, daha, beklemeye devam etmek, bence yanlıştır... Yönetiminiz bakımından fevkalade yanlıştır... Çok rica ediyorum...

BAŞKAN – Gündemin 2 nci sırasında yer alan...

KAMER GENÇ (Tunceli) – Bunu ertele, ondan sonra geç.

BAŞKAN – Gündemin 1 inci sırasında yer alan tasarının müzkeresi, hükümet olmadığı için ertelenmiştir.

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Başkan, hükümet yok...

BAŞKAN – Hükümetin bulunmadığı görülmektedir; birleşime 15 dakika ara veriyorum.

Kapanma Saati: 15.34

İKİNCİ OTURUM

Açılma Saati : 15.50

BAŞKAN : Başkanvekili Ali ILIKSOY

KÂTİP ÜYELER : Tevhit KARAKAYA (Erzincan), Cahit Savaş YAZICI (İstanbul)

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 15 inci Birleşiminin İkinci Oturumunu açıyorum.

Gündemin 2 nci sırasında yer alan Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Antipersonel Mayınların Kullanılmaması ve Ortak Sınıra Yakın Bölgelerdeki Antipersonel Mayınların Temizlenmesi veya İmha Edilmesi Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Millî Savunma ve Dışişleri Komisyonları raporlarının müzakerelerine başlıyoruz.

V. – KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

2. – Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Anti-Personel Mayınların Kullanılmaması ve Ortak Sınıra Yakın Bölgelerdeki Anti-Personel Mayınların Temizlenmesi veya İmha Edilmesi Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Millî Savunma ve Dışişleri komisyonları raporları (1/488) (S. Sayısı: 130) (1)

BAŞKAN – Komisyon?.. Hazır.

Hükümet?.. Hazır.

Komisyon ve Hükümet yerlerini aldılar.

Komisyon raporunun okunup okunmaması hususunu oylarınıza sunacağım: Raporun okunmasını kabul edenler... Kabul etmeyenler... Raporun okunması kabul edilmemiştir.

Tasarının tümü üzerinde, Fazilet Partisi Grubu adına, Sayın Hüseyin Arı; buyurun efendim.

FP GRUBU ADINA HÜSEYİN ARI (Konya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Antipersonel Mayınların Kullanılmaması ve Ortak Sınıra Yakın Bölgelerdeki Mayınların Temizlenmesi veya İmha Edilmesi Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı üzerinde Fazilet Partisi Grubu adına söz almış bulunuyorum; Yüce Heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlarım, mayınlar, daha ziyade, savaşan iki kuvvet arasında, muharebe sahasında, taraflarca kullanılan ve toprak altına gömülerek, çeşitli tuzaklama usulleriyle ateşlenerek, infilaki neticesinde, personeli yaralayan, sakat bırakan, hatta ölümüne sebep olan, araç ve malzemeye de ağır hasar veren patlayıcılardır.

Başlıca iki cinsi mevcuttur: Personeli yaralayıp, ölümüne neden olan antipersonel mayınları; tanklar başta olmak üzere, araçlara hasar vererek, onları muharebe dışı bırakan antitank mayınları.

Muharebe sahasında, daha ziyade, savunan kuvvetlerce, taarruz eden kuvvetlere azamî zayiat ve hasar verdirmek, zaman kazanmak, taarruz eden güçlerin tertip ve düzenini bozmak, onları tuzaklı bölgelere kanalize ederek, kuvvetleri parça parça imha etmek gayesiyle, bir plan dahilinde, mayın kuşakları ve mayın tarlası şeklinde toprak altına döşenerek kullanılırlar.

(1) 130 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

Mayınların kullanılmasındaki maksat bu olmasına rağmen, bugün, bilhassa antipersonel mayınları, dünyanın sıcak çatışma bölgelerinde, sınır ihtilafı bulunan ülkelerin ortak sınırlarında, teröristlerce her yerde ve çok maksatlı olarak, geniş bir alanda kullanılmaya başlanmıştır. Bugün, teknolojik gelişmeler neticesinde, antipersonel mayınların çok çeşitleri yapılmış ve tuzaklama cinsleri de artmıştır. Bilhassa plastik cinslerinin imaliyle birlikte bu cins mayınların dedektörlerle bulunması, âdeta, imkânsız hale gelmiştir. Tabiî, bu hassas durum neticesinde, terör olaylarında bu cins antipersonel mayınlar çok miktarda kullanılmaya başlanmıştır.

Topuk mayını da denilen bu korkunç patlayıcı, bizim güneydoğumuzda, onbeş yıldan beri devam eden PKK terör olaylarında, teröristlerce, her fırsatta, rasgele arazide, patika yollarda kullanılmıştır. O bölgelerde görev yapan subay, assubay ve erlerimiz ile, güvenlik güçlerimiz, korucular ve diğer görevli memur ve öğretmenlerimiz bundan çok büyük zarar görmüş, yüzlerce şehit verilmiştir. Ayrıca, bölge halkından hiç günahı olmayan birçok sivil vatandaşımız da, bu topuk mayını denilen plastik antipersonel mayın tuzağı neticesinde hayatlarını kaybetmiştir. Şehit olanların yanında, yine, yüzlerce Türk Silahlı Kuvvetleri mensubu ve güvenlik mensubu başta olmak üzere, diğer sivil görevli vatandaşlarımızdan, kimisi topuğunu, ayak ve bacaklarını, kimisi de kollarını ve gözlerini ve diğer uzuvlarını kaybederek, hayatlarının en verimli çağlarında sakat kalarak gazi olmuşlardır.

Değerli milletvekilleri, görüldüğü gibi, antipersonel mayınlarının en büyük acısını ve zararını, başta, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde olmak üzere, bizim milletimiz görmüştür.

İşin diğer ürpertici bir yanı da, topuk mayını dediğimiz bu zararlı plastik antipersonel mayınından binlercesi, PKK kamplarında, kullanılmadan, Türk Silahlı Kuvvetleri ve güvenlik güçlerimizce ele geçirilerek bütün dünyanın gözleri önünde sergilenmiştir. Bunların imalatçı firmasının da, ne acıdır ki, İtalyan Fiat firması olduğu ayan beyan ortadadır.

Terörist başı Abdullah Öcalan’ı nasıl himaye ettiği bilinen İtalya, Türkiye’nin NATO müttefiki ve aynı zamanda, kendilerini, insan haklarının koruyucusu kabul eden Batı Avrupa Birliği ülkelerinden de biridir.

Değerli milletvekilleri, bilhassa, hiç günahı olmayan sivillere büyük zarar veren bu antipersonel mayınların, insanlığın bir ayıbı olduğu görülmüştür. Teröristlerin en çok kullandığı bu tahrip maddesi, bir plan dahilinde ve anahtar usulü döşenmediğinden, o bölgede, daima ve devamlı bir tehdit olarak kalmakta, ne zaman ve hangi sivile zarar vereceği bilinmemektedir. Bugün, Sırpların Bosna-Hersek’te ve Kosova’da, PKK’nın güneydoğuda, yıllar önce Amerika Birleşik Devletlerinin Vietnam’da döşediği bu tarz mayınlar henüz temizlenemediğinden, bir insanlık tehdidi olarak o bölgelerde bulunmaktadır.

Dünyadaki bu korkunç tehdidi gören 123 ülke, siyasî görüşmeler neticesinde, bir araya gelerek, 2-4 Aralık 1997 tarihlerinde Ottowa’da gerçekleştirdikleri konferansta, antipersonel mayınların kullanımının, üretiminin, stoklanmasının ve transferinin yasaklanmasına ve bunların imhasına ilişkin sözleşmeyi imzalayarak sonuçlandırmışlardır. 1 Mart 1999 tarihinde yürürlüğe giren bu sözleşmeyi, halen 135 ülke imzalamış, bunlardan 77 ülke de onaylamış bulunmaktadır.

Türkiye, bu sözleşmeyi, insanî kaygılar yönünden paylaşmakla birlikte, coğrafî konumu, komşularıyla olan münasebetleri ve özel güvenlik mülahazaları nedeniyle henüz imzalamamıştır.

Sözleşmeyi, komşularımızdan, sadece, Yunanistan ve Bulgaristan imzalamışlardır. Bazı komşularımızla, ortak sınırlarımızın antipersonel mayınlarından arındırılmasına yönelik girişimlerde bulunulmuş, bu amaçla da, Bulgaristan’la, aramızda, 22 Mart 1999 tarihinde, Sofya’da, bir anlaşma imzalanmıştır. Bu tasarı da bu anlaşmanın onaylanması amacına yöneliktir.

Bu anlaşmanın onaylanmasının dünya barışı ve insanlık için hayırlı olmasını diliyorum. Dileğimiz, ülkemizin özel güvenlik sorunlarının bir an evvel ortadan kalkması, ortak sınırımız olan diğer komşularımızla da iyi komşuluk ilişkilerimizin geliştirilerek, benzer anlaşmalarla barış ve güven ortamı içerisinde, sınırlarımızın, insanlığı tehdit eden bu çirkin ve son derece tehlike arz eden antipersonel mayınlardan temizlenmesidir.

Fazilet Partisi Grubu olarak, bu tasarıya olumlu oy vereceğimizi arz eder, Yüce Heyetinize saygılarımı sunarım. (Alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederiz Sayın Arı.

Başka söz isteği?.. Yok.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.

Maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

1 inci maddeyi okutuyorum:

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE BULGARİSTAN CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA ANTİ-PERSONEL MAYINLARIN KULLANILMAMASI VE ORTAK SINIRA YAKIN BÖLGELERDEKİ ANTİ-PERSONEL MAYINLARIN TEMİZLENMESİ VEYA İMHA EDİLMESİ HAKKINDA ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. — 22 Mart 1999 tarihinde Soyfa’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Anti-Personel Mayınların Kullanılmaması ve Ortak Sınıra Yakın Bölgelerdeki Anti-Personel Mayınların Temizlenmesi veya İmha Edilmesi Hakkında Anlaşma”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – 1 inci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

Değişiklik önergesi yok.

1 inci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... 1 inci madde kabul edilmiştir.

2 nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – 2 nci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

Değişiklik önergesi yok.

2 nci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... 2 nci madde kabul edilmiştir.

3 üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – 3 üncü maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

Değişiklik önergesi yok.

3 üncü maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... 3 üncü madde kabul edilmiştir.

Tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli hakkında Genel Kurulun kararını alacağım.

Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Sayın milletvekilleri, oylama için 5 dakika süre vereceğim. Bu süre içerisinde sisteme giremeyen arkadaşlarımızın, pusula vasıtasıyla, oylarını Başkanlığımıza ulaştırmalarını; bu arada, vekâleten oy kullanacak sayın bakan arkadaşlarımızın, hangi bakana vekâleten oy kullandığını, adını, oyunun rengini ve imzasını taşıyan oy pusulasını Başkanlığımıza göndermelerini rica ediyorum.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Antipersonel Mayınların Kullanılmaması ve Ortak Sınıra Yakın Bölgelerdeki Antipersonel Mayınların Temizlenmesi veya İmha Edilmesi Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının yapılan açık oylamasına 202 üye katılmış; 199 kabul, 1 çekimser, 2 mükerrer oy kullanılmıştır; böylece tasarı kabul edilmiş ve yasalaşmıştır.

Sayın milletvekilleri, özellikle Grup Başkanvekili arkadaşlarıma söylüyorum: Bundan sonra yapacağımız görüşmelerin tamamı açık oylamaya tabidir. Sayın milletvekili arkadaşlarımızın bu hususu dikkate alarak Genel Kurulda veya kulislerde hazır olmalarını özellikle istirham ediyorum.

Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Barış İçin Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının görüşmelerine başlıyoruz.

3. – Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Barış İçin Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Millî Savunma ve Dışişleri komisyonları raporları (1/299) (S.Sayısı: 128) (1)

BAŞKAN – Fazilet Partisi Grubu adına Konya Milletvekili Sayın Hüseyin Arı; buyurun. (FP sıralarından alkışlar)

Sayın Arı, süreniz 20 dakikadır.

FP GRUBU ADINA HÜSEYİN ARI (Konya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler (NATO) ve Barış için Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı üzerinde, Grubum adına söz almış bulunuyorum; Yüce Heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, soğuk savaş sonrasında değişen dünya düzeni, Avrupa güvenlik kavramının da çeşitli belirsizlikler ve riskler taşıyan yeni gerçeklere göre şekillendirilmesi gereğini ortaya çıkarmıştır. Nitekim, bu gerçeği doğrular mahiyette, etnik yapı yönünden hassas bir bölge olan Balkanlarda vuku bulan ve Sırpların Bosna-Hersek ve Kosova’da son yıllarda giriştikleri etnik ve soykırıma varan saldırıları, Avrupa güvenliğini direkt tehdit etmiş ve NATO’nun müdahalesini zorunlu hale getirmiştir.

Günümüzde, NATO üyesi Avrupa devletlerinin karşılaştıkları, gerek Balkanlar ve gerekse Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin içinde bulundukları güvenlik boşluğu ve etnik problemlerden doğan tehditler, ister istemez, NATO’yu ve Batı Avrupa Birliğini etkileyerek, yeni politikalar üretilmesine neden olmuştur.

(1) 128 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

Bu çerçevede, NATO’nun, Barış İçin Ortaklık Projesiyle, Avrupa’da istikrarı sağlama hedefine yönelik olarak, ittifaka üye olmayan ülkelerle işbirliği yapılması ilkesi benimsenmiştir. Orta ve Doğu Avrupa’daki devletlerin yanı sıra, Sovyetler Birliğinin dağılmasıyla ortaya çıkan yeni bağımsız ülkelerin de dahil oldukları Barış İçin Ortaklık Projesine, halen 27 ülke üyedir. Bunların içerisinde, Türkiye’nin yakın kültürel ve tarihî bağlar içerisinde bulunduğu Orta Asya ve Kafkas cumhuriyetleri de Barış İçin Ortaklık üyesi olarak yer almaktadırlar.

NATO’nun soğuk savaş sonrası yeniden Avrupa’da güvenlik ve istikrarın sağlanması programı dahilinde, 1995 yılında, NATO’nun genişleme stratejisi şimdilik üçlü sacayağına dayandırılmıştır; bunlar, NATO’nun doğuya istikrar ulaştırması, Barış İçin Ortaklık Projesi ve NATO ile Rusya Federasyonu arasında özel ve farklı bir ilişki kurulmasıdır. Sonuçta, bu üç stratejiyi de, 1995’te detaylı olarak NATO ülkeleri arasında müzakerelerden sonra, Eylül 1995’te açıklanan karara göre, ittifak, genişleme politikasında üç temel hedefi de bir arada sürdürme kararı almıştı.

NATO’nun doğuya, yani, doğu genişlemesi... Bu konuda farklı görüşler ortaya çıkmış, Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı Halbrok’un geliştirdiği ikili yaklaşım modelinde, bir yandan NATO’nun genişlemesinin yolları araştırılırken, aynı anda Rusya Federasyonunun isteklerini karşılayabilecek bir yol izlenecektir. Bu ikili model, Dışişleri Bakanı Warren Christopher, Savunma Bakanı William Perry tarafından destek görmüştür. Ancak, eski Güvenlik Danışmanı Brezinski, bu modeli yeterli bulmayıp, daha katı önerileri içeren bir modeli ortaya atmıştır. Buna göre, NATO’nun genişlemesi için gereken kriterlerin bir an evvel belirlenmesi ve NATO ile Rusya Federasyonu arasında da global güvenliği sağlayacak bir anlaşma imzalanmasının zorunlu olduğunu belirtmiştir. Bu temel birinci stratejinin önündeki en büyük engel de, Rusya Federasyonunun, NATO’nun genişlemesine karşı duymuş olduğu rahatsızlıktır.

Görüşmekte olduğumuz bu tasarı çerçevesinde, esas bizim üzerinde konuştuğumuz ve NATO’nun ikinci temel stratejisini oluşturan “Barış İçin Ortaklık Projesi”dir.

Soğuk savaş döneminde, NATO’nun görevi, amacı ve düşmanı belliyken, soğuk savaş sonrası dönemde, değişen yeni koşullarda, ittifak, karşı karşıya kaldığı yeni riskler ve belirsizlikler içinde, yeniden yapılanmak zorunda kalmıştır.

Bilhassa Avrupa’nın güneyindeki Romanya ve Bulgaristan, diğer Balkan ülkeleri gibi, 90’lı yıllarda, güvenlikleriyle ilgili kaygılarını gündemde tutmak için, her türlü uluslararası ortamı zorlamışlardır. Bu ülkelerin kaygılarında ne kadar haklı oldukları, daha sonra, Sırbistan’ın Bosna-Hersek ve Kosova’ya saldırıları ile halen, Rusya’nın Çeçenistan’da yapmakta olduğu soykırıma varan saldırılarından anlaşılmaktadır.

Ayrıca, Rusya Federasyonunun, 1993 Aralık ayında yaptığı seçimler sonunda, aşırı milliyetçi Jirinovskinin partisi olan Liberal Demokrat Partinin yüzde 23 oranında başarı kazanmasıyla birlikte, o tarihe kadar Batı taraftarı bir dışpolitika izleyen Rusya Federasyonunun daha iddialı bir politika izlemesinden etkilenmiş ve eski Doğu Bloku ülkelerinin, güvenlik endişelerini yeniden gündeme getirmeleriyle, Amerika’nın özel girişimlerinin sonuçlarının, 11 Ocak 1994 tarihinde, NATO’nun Brüksel zirvesinde alınmış olduğu görülmektedir. Bu önemli zirvede, Washington yönetiminin ürünü olan önemli kararın, ittifak üyelerince kabul edilmiş olduğu görülmektedir. Buna göre, NATO ve eski Doğu Bloku ülkeleri ile, eski Sovyet cumhuriyetleri arasında Barış İçin Ortaklık adı altında yeni bir askerî ve siyasal ilişkiler bütününün yapılandırılması kararlaştırılmıştır. Ancak, Barış İçin Ortaklık Programı dikkatle incelendiğinde ortaya çıkan gerçek, bu girişimin, 1994 yılı koşullarında, Rusya Federasyonunun, NATO’nun genişlemesine karşı duyduğu endişeleri yatıştırmak ve bu arada da zaman kazanmak amacıyla oluşturulmuş olduğu söylenebilir.

Washington yönetiminin, Körfez Savaşıyla birlikte başlatmış olduğu Rusya ile kurulan yeni işbirliğine göre, Başkan Clinton’un dışpolitika önceliklerinden birinci sırada, Rusya Federasyonuyla oluşturulmaya ve geliştirilmeye çalışılan stratejik ortaklık yer almaktadır. Söz konusu bu yeni yakınlaşma sonucu, her iki ülke de önemli dünya sorunlarında işbirliği yapmayı amaçladıklarından, birbirlerinin nüfuz bölgelerine müdahale etmemeye özen göstermektedirler. İşte, bu ortak hedef doğrultusunda hareket eden Başkan Clinton’un, Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin’in yakın çevresindeki eski Sovyet cumhuriyetlerinden, Tacikistan’dan, Gürcistan ve Moldavya’ya kadar gerçekleştirdiği dolaylı ya da dolaysız müdahalelerine ve en son olarak da, halen Rusya’nın, Çeçenistan’a, günlerden beri soykırım tarzındaki acımasız saldırılarına kadar sessiz kalmayı yeğlediği görülmektedir. İyi ya, bu iki ülkenin, kendi menfaatları uğruna küçük devletlerin âdeta soykırımla yok olmalarına kadar insanlıkdışı saldırılarına sessiz kalmalarına, biz niçin sessiz kalalım? Çeçenistan, bugün, bağımsızlık mücadelesi veren ve Türkiye ile neredeyse sınır komşusu olan ve aynı zamanda tarihî ve kültürel bağlarımız olan bir toplum. Elbet, bir gün, bu mazlum devletler de aynen bizim bu gibi ülkelere örnek bir istiklal mücadelesi vererek, istiklalimizi Atatürk’ün önderliğinde kazanarak bugünkü Türkiye Cumhuriyetini Devletini kurduğumuz gibi, bir gün istiklallerini kazanacaklardır.

Bugün, başta hükümet ve onun başbakanı gibi, Çeçenistan’ın verdiği bu istiklal mücadelesini, Rusya’nın iç meselesi olarak değerlendirir ve kayıtsız kalırsak, tarih elbette bu gerçekleri yazacaktır. İleride, yine, Çeçen toplumu, mutlaka istiklalini kazanarak bizimle komşu olacaktır. İşte o zaman, bu halkın yüzüne bugünkü hatalarımızla nasıl bakacağız?!

Evet, Sayın Başsavcı Vural Savaş, işte, tarihe esas not düşülecek acı gerçekler bunlardır.

Değerli milletvekilleri, 1994 Brüksel Zirvesi kararları doğrultusunda Barış İçin Ortaklık Programına katılan her üye ülke ile NATO arasında imzalanan ayrı anlaşmalar sonucunda bir ortaklık oluşmaktadır. Özde Washington yönetiminin bir ürünü olan BİO ile bir yandan ortak üyeler arasında siyasal danışma mekanizmaları geliştirilerek, ortak askerî tatbikatlar ve seminerler düzenlenerek, eski Doğu Bloku ve eski Sovyet cumhuriyetlerinin NATO’yu tanımaları sağlanmaya çalışılmış; öte yandan da, bu ülkelerin askerî güvenlik doktrinlerinin NATOya açılmasının gerçekleşmesi hedeflenmiştir.

BİO üyelerinin, ortaklık üyesi sıfatını kazanabilmeleri için izleyecekleri çizgi bellidir. Bunun için aday üye ülkelerin hepsinin, öncelikle -buraya dikkatinizi çekiyorum- demokrasinin temel ve evrensel ilkelerine ve karşılıklı güvence duyacaklarını taahhüt ettikleri çerçeve dokümanını imzalamaları gereklidir; yani, zorunludur.

Söz konusu bu metinde de belirtildiği gibi, ortak ülkeler şu hedeflere ulaşmak için gayret sarf edeceklerdir:

1- Ulusal savunma planlaması ve bütçe çalışmalarında şeffaflığın kolaylaştırılması,

2- Savunma güçlerinin demokratik yollarla kontrolü,

3- Barışı koruma, arama-kurtarma, insanî amaçlı operasyonlar gibi görevleri yerine getirebilme becerilerinin artırılabilmesi için, NATO ile askerî işbirliği içinde ortak manevralar, ortak planlama ve eğitim faaliyetlerinin geliştirilmesi,

4- Birleşmiş Milletler veya AGİT emriyle yürütülen operasyonlara katkıda bulunmaya ehil ve hazır olunması,

5- Uzun vadede ittifak kuvvetleriyle birlikte daha iyi çalışabilecek birliklerin geliştirilmesi.

Değerli arkadaşlarım, demek ki, bu oluşum açık ve net olarak bir gerçeği de gözler önüne seriyor. Şayet biz, 1951 yılında NATO ittifakına girememiş olsaydık, yukarıda belirtilen demokrasi kriterlerine göre, bırakın NATO üyesi bir ülke olmayı, bugünkü demokrasi standartlarımızla Barış İçin Ortaklık üyesi dahi olamayacakmışız. Bu da şunu gösteriyor ki, elli sene önceki demokrasi standartlarımız bugünkünden çok yüksekmiş; yani, demokraside bir hayli geriye gitmişiz.

Ülkemizin de katkıda bulunduğu NATO’nun yeni stratejileri çerçevesindeki Barış İçin Ortaklık Programının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Tasarıya Fazilet Partisi Grubu olarak destek veriyor, Yüce Heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederiz Sayın Arı.

Tasarının tümü üzerinde başka söz isteği?.. Yok.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.

Tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

1 inci maddeyi okutuyorum:

KUZEY ATLANTİK KONSEYİNE TARAF DEVLETLER VE BARIŞ İÇİN ORTAKLIK PROGRAMINA KATILAN DİĞER DEVLETLER ARASINDA KUVVETLERİN STATÜSÜNE İLİŞKİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. – 5 Şubat 1996 tarihinde Brüksel’de imzalanan “Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Barış İçin Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşma”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – 1 inci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

1 inci maddeyle ilgili değişiklik önergesi yok.

1 inci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... 1 inci madde kabul edilmiştir.

2 nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – 2 nci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

2 nci maddeyle ilgili değişiklik önergesi yok.

2 nci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... 2 nci madde kabul edilmiştir.

3 üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – 3 üncü maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

3 üncü maddeyle ilgili değişiklik önergesi yok.

3 üncü maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... 3 üncü madde kabul edilmiştir.

Tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli hakkında Genel Kurulun kararını alacağım.

Açık oylamanın, elektronik oylama cihazıyla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Oylama için 5 dakikalık süre vereceğim. Bu süre içerisinde sisteme giremeyen üyelerin, teknik personelden yardım istemelerini; buna rağmen de sisteme giremeyen üyelerin, oy pusulalarını, oylama için öngörülen 5 dakikalık süre içerisinde Başkanlığa göndermelerini rica ediyorum.

Ayrıca, vekâleten oy kullanacak sayın bakanlar var ise, hangi bakana vekâleten oy kullandığını, oyunun rengini, ad ve soyadı ile imzasını da taşıyan oy pusulasını, yine, oylama için öngörülen 5 dakikalık süre içerisinde Başkanlığa göndermelerini rica ediyorum.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Barış İçin Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının yapılan açık oylamasının sonucunu açıklıyorum:

Katılan üye : 195

Kabul : 192

Çekimser : 2

Mükerrer : 1

Bu sonuca göre, tasarı kabul edilmiş ve yasalaşmıştır.

Uydular Aracılığıyla Deniz Haberleşmesi Uluslararası Teşkilâtı Sözleşmesi ve İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları raporlarının görüşmelerine başlıyoruz.

4. – Uydular Aracılığı ile Deniz Haberleşmesi Uluslararası Teşkilâtı Sözleşmesi ve İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri komisyonları raporları (1/275) (S.Sayısı: 132) (1)

BAŞKAN – Komisyon?.. Hazır.

Hükümet?.. Hazır.

Komisyon raporunun okunup okunmamasını oylarınıza sunacağım: Raporun okunmasını kabul edenler... Etmeyenler... Raporun okunması kabul edilmemiştir.

Tasarının tümü üzerinde, Doğru Yol Partisi Grubu adına, Balıkesir Milletvekili İlyas Yılmazyıldız.

DYP GRUBU ADINA İLYAS YILMAZYILDIZ (Balıkesir) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Uydular Aracılığıyla Deniz Haberleşmesi Uluslararası Teşkilatı Sözleşmesi ve İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı hakkında Doğru Yol Partisi Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Yüce Heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

1989 yılında üye olduğumuz Uydular Aracılığıyla Deniz Haberleşmesi Uluslararası Teşkilatı -kısa adıyla INMARSAT- terminallerinin yalnızca denizde değil, karada ve havada da mobil uydu haberleşmesi sunar bir hale gelmesi üzerine, INMARSAT logosu muhafaza edilerek teşkilatın adı “International Mobil Satellite Organization” yani “Uluslararası Mobil Uydu Haberleşmesi” olarak değiştirilmiştir.

(1) 132 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir

Tasarı, yukarıdaki isim değişikliğinin ve INMARSAT imzacılarından oluşan Konseye iştirak etme hakkı bulunan bir üyenin, Konsey oluşumunda bir değişiklik olması halinde, müteakip yıllık yatırım hisselerinin düzenlenmesine kadar Konseyde temsil edilmesine imkân sağlamaktadır. 22 üyeden oluşan bu Konseyde, 18 üye, değişik ülkelerce, en yüksek hisseye sahip ülkelerce, 4 üye de, coğrafî olarak, organizasyonlarca atanmaktadır; ancak, bu ülkelerin birleşmesi, hisselerini bir araya getirmesi zaman zaman değiştiğinde, bu Konseydeki temsil hakkının da düşebilme tehlikesi doğmaktadır. İşte, bu müktesep hakkın korunması için, bir yıl süreyle devam etmesine imkân sağlayan bu değişiklikde uygun bulunmuştur.

5.6.1995 tarihli Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan kanun tasarısı, 26.6.1995 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına, o günün başbakanı Prof. Dr. Tansu Çiller tarafından sunulmuştur. O günden bugüne kadar, bu tasarının Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülmesindeki gecikme, uluslararası kanunların onaylanmasındaki gecikme, özellikle teknik kanunlardaki gecikmeler, ülkemizin haklarının korunmasında sıkıntılar da yaratabilmektedir.

5-9 Aralık 1994 tarihlerinde yapılan INMARSAT Taraflar Kurulu Toplantısında kabul edilen değişiklik, Teşkilatın deniz, kara ve hava mobil hizmetlerini kapsayacak şekilde “International Maritime Satellite Organization” olan isminin “International Mobil Sattelite Organization” olarak değiştirilmesini ve INMARSAT logosunun korunmasını içeren bir değişikliktir. Bu da, ülkemizce kabul edilebilen bir husustur.

Bu değişiklikten de anlaşıldığı üzere, INMARSAT terminalleri, artık, sadece gemi ile kara arasında veya gemilerin birbiriyle otomatik telefon, faks, telgraf, data haberleşmesi için değil, yani, sadece deniz haberleşmesi için değil, teknolojideki son gelişmeler neticesinde, özellikle haberleşme imkânlarının kıt olduğu veya olmadığı veya yetersiz olduğu karada da kullanılmaya başlanmıştır, hatta uçaklarda da kullanılmaktadır. Bu nedenle, INMARSAT, denizde, karada ve havada mobil uydu haberleşmesi sunan bir teşkilat olmuştur. Bu teşkilatta, binde 182 küsur hisseyle PTT İşletmesi Genel Müdürlüğü ülkemizi temsil etmekte olup, bunun statüsünün devamı için bu anlaşmanın onaylanması Grubumuzca uygun bulunmuştur.

Hepinize saygılar sunuyorum. (DYP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ediyoruz Sayın Yılmazyıldız.

Fazilet Partisi Grubu adına, Şanlıurfa Milletvekili Sayın Niyazi Yanmaz. (FP sıralarından alkışlar)

Süreniz 20 dakika efendim; buyurun.

FP GRUBU ADINA MUSTAFA NİYAZİ YANMAZ (Şanlıurfa) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 132 sıra sayılı Uydular Aracılığıyla Deniz Haberleşmesi Uluslararası Teşkilatı Sözleşmesi ve İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı üzerinde Fazilet Partisi Grubu adına söz almış bulunuyorum; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, Uydular Aracılığıyla Deniz Haberleşmesi Uluslararası Teşkilatı (INMARSAT) Sözleşmesi ve İşletme Anlaşması, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanarak, 20 Nisan 1989 tarih ve 89/14358 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe girmiştir.

Türkiye, INMARSAT’a, 16 Kasım 1989 tarihinden itibaren üyedir. Uydular Aracılığıyla Deniz Haberleşmesi Uluslararası Teşkilatı Sözleşmesi ve İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı, 5-9 Aralık 1994 tarihinde yapılan INMARSAT Taraflar Kurulu Toplantısında, INMARSAT Sözleşmesinin 13 üncü maddesinde değişiklik yapılması ve teşkilatın isminin “Uydular Aracılığıyla Mobil Haberleşme Uluslararası Teşkilatı (INMARSAT)” olarak değiştirilmesi kararlaştırılmıştır.

Ayrıca, 20-24 Nisan 1998 tarihinde gerçekleştirilen teşkilat toplantısında, söz konusu değişikliklerin, normal usullerle onaylanmasına kadar geçici olarak uygulanmalarına karar verilmiştir. Diğer bir deyişle, 24 Nisan 1998 tarihinden itibaren, teşkilat, yeni ismiyle anılmaktadır.

Söz konusu değişikliklere dair uygun bulma kanun tasarısı, 26 Haziran 1995 tarihinde Başbakanlık tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına gönderilmiş olup, halen Türkiye Büyük Millet Meclisi gündeminde bulunmaktadır.

INMARSAT Gemi Yer İstasyonlarının Karasularında ve Limanlarda Kullanılması Uluslararası Anlaşması.

INMARSAT uydularının yaygın bir şekilde kulllanılabilmesi ve bu çerçevede INMARSAT terminallerinden açık denizlerin yanı sıra, karasularında ve limanlarda da yararlanılabilmesi amacıyla hazırlanan söz konusu anlaşma, 13 Eylül 1993 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Türkiye’nin anlaşmaya taraf olması için gereken uygun bulma yasa tasarısı, 16 Aralık 1996 tarihinde Başbakanlık tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisine sevk edilmiştir. Anlaşma, halen Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemindedir.

INMARSAT Sözleşmesi ve İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliklerin Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı.

Son yıllarda liberalleşme, rekabet ve piyasa şartlarında meydana gelen değişiklikler sonucunda, INMARSAT yeniden yapılanma ihtiyacı içerisine girmiştir. Yeniden yapılanmaya ilişkin değişiklikler, INMARSAT Taraflar Kurulunun 20-24 Nisan 1998 tarihinde yapılan toplantısında kabul edilmiştir.

Bu değişiklikler uyarınca, hükümetlerin sorumluluğu altında bulunan kamu mobil haberleşmesi ve GMDSS haricindeki diğer hizmetler, merkezi Londra’da bulanacak bir ticarî şirket tarafından yürütülecektir.

INMARSAT’ın hükümetlerarası nitelikte kalacak organı IGO, sadece sorumluluğun bulunduğu hizmetler için gözetim ve denetim hakkına sahip olacaktır. Şirketin ortaklarını imzacılar oluşturacaktır. Türkiye’yi Türk Telekom temsil edecektir.

Söz konusu değişikliklerin uygun bulunduğuna dair kanun tasarısı, Bakanlığımız tarafından 4 Kasım 1998 tarihinde Başbakanlığa sevk edilmiştir; ancak, Başbakanlık, 2 nci maddede arz edilen teşkilatın isminde yapılan değişikliklere ilişkin kanun tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisinden geçmeden, söz konusu yasa tasarısının Meclise sevk edilmesinin karışıklık yaratabileceğini, dolayısıyla öncelikle diğer kanun tasarısının uygun bulunmasının beklenmesi gerektiğini bildirmiştir.

Diğer taraftan, Teşkilatın 23-25 Eylül 1998 tarihinde yapılan olağanüstü oturumunda, değişiklikler, onaylanıncaya kadar, 1 Nisan 1999 tarihinden itibaren geçici olarak uygulamaya konulmuştur. Değişikliklerin 1 Nisan 1999 tarihinde yürürlüğe girmesiyle, eski INMARSAT Sözleşmesinin bir hükmü kalmamış bulunmaktadır. Bu uygulama sonucu, ülkemizin INMARSAT üyeliği, sözleşmedeki değişiklikler Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanıncaya kadar askıda kalacak ve Türk Telekom, diğer üyelerin sahip olduğu haklardan yararlanamayacaktır.

Bu itibarla, 2 nci ve 3 üncü maddelerde kayıtlı kanun tasarılarının Meclis tarafından ivedilikle onaylanması, bunu takiben son değişikliklerin bir an önce Meclise sevk edilmesi zaruret arz etmektedir.

Bu kanunun hayırlı olmasını diler, hepinizi saygıyla selamlarım. (FP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederiz Sayın Yanmaz.

Başka söz isteği?.. Yok.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.

Tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

1 inci maddeyi okutuyorum:

UYDULAR ARACILIĞI İLE DENİZ HABERLEŞMESİ ULUSLARARASI TEŞKİLÂTI SÖZLEŞMESİ VE İŞLETME ANLAŞMASINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİĞİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. – Uydular Aracılığı ile Deniz Haberleşmesi Uluslararası Teşkilatı (INMARSAT) Sözleşmesi ve İşletme Anlaşması’nda 5-9 Aralık 1994 tarihlerinde Londra’da düzenlenen INMARSAT Taraflar Kurulu toplantısında yapılan değişikliğin onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – 1 inci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

1 inci maddeyle ilgili değişiklik önergesi yok.

1 inci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 1 inci madde kabul edilmiştir.

2 nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – Maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

Değişiklik önergesi yok.

2 nci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 2 nci madde Kabul edilmiştir.

3 üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3.–Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – Maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

Değişiklik önergesi yok.

Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 3 üncü madde Kabul edilmiştir.

Tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli konusunda Genel Kurulun kararını alacağım.

Açık oylamanın, elektronik oylama cihazıyla yapılmasını kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Oylama için 5 dakikalık süre vereceğim. Bu süre içerisinde, arkadaşlarımızın, oy düğmelerine basarak oylarını kullanmalarını; bu arada, cihaza giremeyen arkadaşlarımızın teknik personelden yardım istemelerini, buna rağmen giremeyen üyelerin Başkanlığımıza oy pusulalarını göndermelerini; ayrıca, vekâleten oy kullanacak sayın bakan var ise, hangi bakana vekâleten oy kullandığını, adını, soyadını, oyunun rengini ve imzasını havi oy pusulasını, Başkanlığımıza, yine aynı süre içerisinde göndermesini rica ediyorum.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Uydular Aracılığı ile Deniz Haberleşmesi Uluslararası Teşkilatı Sözleşmesi ve İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının yapılan açık oylamasının sonucunu açıklıyorum:

Katılan üye : 204

Kabul : 197

Çekimser : 4

Mükerrer : 3

Bu sonuca göre, tasarı kabul edilmiş ve yasalaşmıştır.

Değerli milletvekilleri, INMARSAT Gemi Yer İstasyonlarının Karasularında ve Limanlarda Kullanılması Uluslararası Anlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları raporlarının müzakeresine başlıyoruz.

5. – INMARSAT Gemi Yer İstasyonlarının Karasularında ve Limanlarda Kullanılması Uluslararası Anlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri komisyonları raporları (1/294) (S.Sayısı: 133) (1)

BAŞKAN – Komisyon?.. Hazır.

Hükümet?.. Hazır.

Komisyon raporunun okunup okunmaması hususunu oylarınıza sunacağım: Raporun okunmasını kabul edenler... Etmeyenler... Raporun okunması kabul edilmemiştir.

Tasarının tümü üzerinde, Doğru Yol Partisi Grubu adına, Balıkesir Milletvekili Sayın İlyas Yılmazyıldız.

DYP GRUBU ADINA İLYAS YILMAZYILDIZ (Balıkesir) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Inmarsat Gemi Yer İstasyonlarının Karasularında ve Limanlarda Kullanılması Uluslararası Anlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı hakkında, Doğru Yol Partisi Grubu adına söz almış bulunmaktayım; Yüce Heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Az önce, Inmarsat’ın statüsünde değişiklik yapan, sadece deniz haberleşmesi değil, karada ve havada da mobil-uydu haberleşmesi sunan bir teşkilat haline getiren kanun tasarısını onaylamış bulunuyoruz. Inmarsat’ın bu yeni durumuna göre, Inmarsat gemi yer istasyonlarının (terminallerinin) uluslararası suların yanı sıra karasuları ve limanlarda da serbestçe kullanılabilmesini temin amacıyla hazırlanan ve deniz haberleşmesi alanında uluslararası işbirliği ve koordinasyonu artıracağı düşünülen, özellikle denizde can güvenliğine yönelik çok önemli bir Küresel Deniz Tehlike ve Emniyet Sistemine (GMDSS) de önemli katkı sağlayacağı düşünülen bu anlaşmayı onaylamak, Türkiye’nin menfaatınadır.

12 Eylül 1993 tarihinde yürürlüğe giren bu anlaşmaya, 13 Haziran 1996 tarihi itibariyle taraf ülke sayısı 39 olmuştur. Bu anlaşmada, haber verildikten 90 gün sonra tek taraflı ayrılma hakkı vardır.

Üç tarafı denizlerle çevrili ve deniz ticaretinde önemli ilerlemeler kaydeden ülkemizde, can ve mal güvenliğini artırıcı uluslararası gelişmelere katkıda bulunmak, ülke itibarı açısından da olumlu katkılar yapacaktır.

(1) 133 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

Türk Telekominikasyon Anonim Şirketinin bu sistemde çalışan ve Amerika Kıtasından Avusturalya’ya ve Japonya’ya kadar uzanan çok geniş bir alan içerisinde denizde ve karadaki Inmarsat terminalleriyle karşılıklı haberleşmeyi sağlayabilen 2 yer istasyonuna sahip bulunduğunu bilmekteyiz.

Özellikle haberleşme imkânları olmayan veya çok az olan yerlerde, Inmarsat terminalleri yer istasyonları aracılığıyla dünyanın her yeriyle doğrudan haberleşme yapma imkânı sağlanmaktadır. Anlaşma, deniz haberleşmesi alanında uluslararası işbirliği ve koordinasyonu artırırken, ülkemize de ek bir külfet getirmemektedir.

Grubumuz adına, olumlu oy vereceğimizi bildirir, saygılar sunarım. (DYP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederiz Sayın Yılmazyıldız.

Fazilet Partisi Grubu adına, Kırıkkale Milletvekili Kemal Albayrak.

Buyurun Sayın Albayrak.

FP GRUBU ADINA KEMAL ALBAYRAK (Kırıkkale) – Sayın Başkan, Türkiye Büyük Millet Meclisinin değerli üyeleri; Inmarsat Gemi Yer İstasyonlarının Karasularında ve Limanlarda Kullanılması Uluslararası Anlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısını görüşmek üzere, Fazilet Partisi Grubu adına söz almış bulunuyorum; bu vesileyle, Yüce Heyetinizi saygıyla selamlarım.

Değerli arkadaşlar, biliyoruz ki, ülkelerin diğer ülkelerle ilişkileri her alanda -gerek ticarî alanda, ekonomik alanda gerekse siyasî alanda, haberleşme alanında- olmaktadır; bu da zaruretten doğmaktadır; çünkü, ülkelerin bu konularda karşılıklı menfaatları söz konusudur. Bu nedenle, gemilerin karayla karşılıklı haberleşmeleri, mobil-uydu deniz sistemlerinin hizmete girmesinden önce, klasik telsiz istasyonları aracılığıyla yapılmaktaydı; bu da, bazı zamanlarda, haberleşmeyi sağlıklı olarak gerçekleştirmeyebiliyordu. Bunun neticesinde, iklim şartları ve diğer şartlara -haberleşme yapılacak uzaklığa- bağımlı olduğundan, haberleşmemiz de değişik bantlarda ve frekanslarda yapılmak zorundaydı. Ayrıca, kesintisiz, güvenilir ve otomatik bir haberleşme ortamı da yoktu. Bu nedenle, can güvenliği konusunda da bazı sıkıntılar olmaktaydı. Uydu aracılığıyla otomatik olarak telefon, teleks haberleşmesi, deniz haberleşmesinde büyük bir gelişmeye neden olmuş ve eskiye göre daha güvenilir hale gelmiştir.

Deniz uydu-mobil haberleşmesi, ABD’nin Marisat uydularıyla hizmete verilmeye başlanmış ve 1982 yılından itibaren, Uydular Aracılığı ile Mobil Haberleşme Uluslararası Teşkilatı vasıtasıyla tüm ülkelerin hizmetine sunulmuştur.

Ülkemiz de, Inmarsat’a, kurulduğu günden itibaren büyük ilgi göstermiş, kuruluş safhasındaki anlaşmalar 1987 yılında imzalanmış ve ülkemiz, Inmarsat’a 1989 yılında üye olmuştur.

Inmarsat, getirilen bu imkânların tüm dünyada yaygınca kullanılabilmesi, hizmetin her yere serbestçe götürülmesi ve özellikle denizde can güvenliğinin artırılması maksadıyla tüm dünya ülkelerini Inmarsat terminallerinin uluslararası suların yanı sıra karasuları ve limanlarda da serbestçe kullanılabilmesini temin amacıyla uluslararası bir anlaşmaya önayak olmuş ve anlaşma, 25 ülkenin onayıyla 12 Eylül 1993’te yürürlüğe girmiştir. Anlaşmaya taraf ülkelerin sayısı, 10 Haziran 1996 tarihi itibariyle de 39’a ulaşmış.

Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; bu tasarı -Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu üyesi olarak ifade ediyorum- komisyonumuza da geldiğinde, tüm siyasî parti gruplarından arkadaşlar, üyelerimiz, bir konsensüsle, bunun onaylanması hususunda fikir birliğine vardık. Bu nedenle de, ülkemiz için de zarurettir, doğru olandır, bundan dolayı da, bizim, bu tasarıya olumlu oy vereceğimizi şimdiden beyan ediyor; hepinizi saygı ve hürmetle selamlıyorum. (FP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederiz Sayın Albayrak.

Tasarının tümü üzerinde başka söz isteği?.. Yok.

Böylece, tasarının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.

Tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Tasarının maddelerine geçilmesi kabul edilmiştir.

1 inci maddeyi okutuyorum:

INMARSAT GEMİ YER İSTASYONLARININ KARASULARINDA VE LİMANLARDA KULLANILMASI ULUSLARARASI ANLAŞMASINA KATILMAMIZIN UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. – 12 Eylül 1993 tarihinde yürürlüğe giren “Inmarsat Gemi Yer İstasyonlarının Karasularında ve Limanlarda Kullanılması Uluslararası Anlaşması”na katılmamız uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – Tasarının 1 inci maddesiyle ilgili söz isteği?.. Yok.

Değişiklik önergesi yok.

Tasarının 1 inci maddesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 1 inci madde kabul edilmiştir.

2 nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – 2 nci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

Değişiklik önergesi yok.

2 nci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 2 nci madde kabul edilmiştir.

3 üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – 3 üncü maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

Değişiklik önergesi yok.

3 üncü maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 3 üncü madde kabul edilmiştir.

Tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli hususunda Genel Kurulun kararını alacağım.

Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Açık oylama, elektronik oylama cihazıyla yapılacaktır.

Oylama için 5 dakikalık süre veriyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, yapılan oylama sonucunda gerekli çoğunluk sağlanamadığı için, saat 17.35’te toplanmak üzere birleşime ara veriyorum.

Kapanma Saati: 17.17

ÜÇÜNCÜ OTURUM

Açılma Saati : 17.35

BAŞKAN : Başkanvekili Ali ILIKSOY

KÂTİP ÜYELER : Şadan ŞİMŞEK (Edirne), Tevhit KARAKAYA (Erzincan)

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 15 inci Birleşiminin Üçüncü Oturumunu açıyorum.

Sayın milletvekilleri, gündemin 5 inci sırasında yer alan tasarıyla ilgili açık oylamanın sonucunda gerekli sayı bulunamadığından, açık oylama için yeniden 5 dakikalık süre vereceğim.

V. – KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

5. – INMARSAT Gemi Yer İstasyonlarının Karasularında ve Limanlarda Kullanılması Uluslararası Anlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri komisyonları raporları (1/294) (S.Sayısı: 133) (Devam)

BAŞKAN – Komisyon ve hükümet yerinde.

Sayın milletvekilleri, bu oylamada da yeterli çoğunluk sağlanamadığı takdirde birleşimi kapatacağım. Grup başkanvekili arkadaşlarımızın bu hususu bilmelerini özellikle istiyorum.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Oylama işlemi tamamlanmıştır.

Sayın milletvekilleri, Inmarsat Gemi Yer İstasyonlarının Karasularında ve Limanlarda Kullanılması Uluslararası Anlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının yapılan açık oylamasının sonucunu ilan ediyorum:

Katılan üye : 225

Kabul : 219

Çekimser : 1

Mükerrer : 5

Böylelikle, anılan tasarı kabul görmüş ve yasalaşmıştır.

Uluslararası Telekomünikasyon Birliği Kuruluş Yasası ve Sözleşmesi ile Bunlara İlişkin Nihaî Kararlar, Tavsiye Başlıklı Belge ve İhtiyarî Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları raporlarının müzakerelerine başlıyoruz.

6. – Uluslararası Telekomünikasyon Birliği Kuruluş Yasası ve Sözleşmesi ile Bunlara İlişkin Nihaî Kararlar, Tavsiye Başlıklı Belge ve İhtiyarî Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri komisyonları raporları (1/334) (S.Sayısı: 129) (1)

BAŞKAN – Komisyon?.. Hazır.

Hükümet?.. Hazır.

(1) 129 S.Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

Komisyon raporunun okunup okunmaması hususunu oylarınıza sunacağım: Raporun okunmasını kabul edenler... Kabul etmeyenler... Raporun okunması kabul edilmemiştir.

Tasarının tümü üzerinde, Doğru Yol Partisi Grubu adına, Balıkesir Milletvekili Sayın İlyas Yılmazyıldız; buyurun.

DYP GRUBU ADINA İLYAS YILMAZYILDIZ (Balıkesir) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Uluslararası Telekomünikasyon Birliği Kuruluş Yasası ve Sözleşmesi ile Bunlara İlişkin Nihai Kararlar, Tavsiye Başlıklı Belge ve İhtiyarî Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı üzerinde Doğru Yol Partisi Grubu adına söz almış bulunmaktayım; Yüce Heyetinizi saygıyla selamlarım.

Ülkemizin 1865 yılında 19 kurucu üyeden biri olarak iştirak ettiği Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) Sözleşmesi, dört yılda bir toplanan Tam Yetkili Temsilciler Konferansında, teknolojik, sosyal, ekonomik gelişmeler ve telekomünikasyon alanında karşılaşılan sorunlar, beklentiler dikkate alınarak değiştirilmektedir.

ITU’nun bu temel belgesi, Birliğin amacı, yapısı, çalışma şekli, üyelerin hak ve yükümlülükleri, seçimle görevlendirilecek personel için uygulanacak kurallar, katılım payları, bütçe gibi idarî ve teknik konuları içermekte, imzalayan üye ülkeler arasında yürürlüğe girmektedir.

Üye ülkelerdeki geçerli yasal kurallara göre onaylanan Sözleşmeye ait onay belgesinin, imzalanmasını takip eden iki yıl içerisinde Birliğe gönderilmesi gerekmekte; aksi halde, ITU’nun toplantı, konferans gibi faaliyetleri sırasında, onay belgesini zamanında göndermeyen ülkeler, oy kullanma hakkını kaybetmektedirler. Bu nedenle, 1982 yılında Nairobi’de imzalanan ITU Sözleşmesi, 31.5.1963 tarih ve 244 sayılı Kanunun 3 üncü ve 5 inci maddelerine göre, Bakanlar Kurulu kararıyla onaylanarak Resmî Gazetede yayımlanmış ve tasdik işlemi tamamlanmıştır.

Birliğin yapısındaki önemli değişiklikler sebebiyle, 1992 yılındaki Tam Yetkili Temsilciler Konferansında “ITU Kuruluş Yasası ve Sözleşmesi” adı altında yenilenen ve 1982 Sözleşmesini yürürlükten kaldıran bu temel belge, toplantıya katılan delegasyonumuz tarafından, Türkiye Cumhuriyeti hükümeti adına imzalanmıştır.

Yürürlükte bulunan 1992 Cenevre Yasa ve Sözleşmesi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin gündeminde, bugüne kadar, onaylanmak üzere beklemiştir. Aslında, geçen yıl Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulan bu yasa tasarısı onaylanmadığı için, 17 Ekim – 6 Kasım 1998 tarihlerindeki ITU Tam Yetkili Temsilciler Konferansında, ülkemiz oy kullanamamıştır. Örneğin, bu toplantıda, Kıbrıs Rum Cumhuriyeti, Girne ile Mersin arasına döşenmiş fiber- optik hattının uluslararası kurallara göre döşenmediği ve kaldırılması gerektiği gibi bir konuyu gündeme getirebilmiştir; ancak, konseye Yunanistan seçilmediği için, bu engellenebilmiştir.

Bu durum, onay işleminin tamamlanıp, gerekli belgenin ITU sekreteryasına gönderilmesine kadar devam edecek ve Türkiye ITU 1992 Kuruluş Yasası - Sözleşmesini onaylamayan birkaç geri kalmış ülke arasında bulunduğundan, telekomünikasyon alanındaki itibarımız zarar görecektir. Söz konusu yasa ve sözleşmenin bazı maddelerinde, 1994 ve 1998 yıllarındaki Tam Yetkili Temsilciler Konferanslarında değişiklik yapılmıştır. Bu değişikliklerin onaylanması Grubumuzca da uygun bulunmaktadır.

Değerli milletvekilleri, şu ana kadar 3 teknik konuyu görüştük, uyduyla da ilgili konulardı, bundan sonra da 5 yasa tasarısını daha görüşeceğiz; ancak, konuyla da ilgisi olması açısından, özellikle ileri teknoloji alanındaki bu çalışmaları yürütecek, teknik elemanların maddî durumları son derece kötüdür. Antalya Makine, Elektrik, İnşaat, Harita ve Kadastro, Jeofizik, Jeoloji, Ziraat, Orman ve Kimya Mühendisleri Odaları ile Mimarlar, Şehir Plancıları, Peyzaj Mimarları Odalarının ortaklaşa imzayla tarafıma gönderdikleri bir yazıda şunlar denilmektedir:

Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı 7 nci Bölge Müdürlüğünde çalışan gerçek kişilerin Ekim 1999 maaş bordrosundan alınan rakamlar şöyle sıralanmaktadır: İlkokul mezunu bir gemici 501 milyon, ilkokul mezunu bir bekçi 466 milyon, ilkokul mezunu bir atölye ustası 453 milyon, ilkokul mezunu bir şoför 452 milyon, ilkokul mezunu bir çaycı 384 milyon, ilkokul mezunu iki yıllık kıdemi olan vasıfsız bir işçi 315 milyon lira alırken, başmühendis görevindeki bir makine mühendisinin aldığı para 254 milyon lira. Yine, proje-tesisat kontrol mühendisi, makine mühendisi ve mimar 237 milyon lira almaktadır.

Burada orman mühendislerinden sorumlu olan Sayın Orman Bakanımız da komisyon sıralarında oturmaktadır. Sizlere sormak istiyorum: Bu maaşlarla dünyanın en ileri teknolojisi olan uydular işletilebilir mi? Bu uyduları işletecek mühendisler kamuda tutulabilir mi? Bunların bir an önce düzeltilmesi lazım.

İşte görüyorsunuz; özellikle, son depremde binlerce vatandaşımız vefat etti. Yeterli kontrolün olmadığı, olamadığı ortada, netice de ortada. Ülkemize katrilyonlara varan bir zarara, onbinlere varan can kaybına, büyük oranda mal kaybına ve yaralanmalara yol açıyor. Onun için, bütçenin görüşüldüğü bugünlerde hükümetten özellikle rica ediyorum. Kamunun ihtiyacı bulunan, uzmanlık isteyen teknik elemanların konumu hak ettiği yerde olmalıdır. Bir mühendis kolay yetişmiyor. Tecrübeli elemanları tutamamamız, bu tür uluslararası sözleşmeleri takip edecek, anlaşmaları imzalayacak elemanların da kamuda bulunmaması gibi bir tehlikeyi doğurmaktadır.

Gerçi, teknik elemanların durumunu düzeltin diyoruz; ama, 2000 yılı bütçesine baktığımızda, bütün memurun durumu kötü; geçen yıl, yüzde 60’lar düzeyinde, yüzde 65’ler düzeyinde bir enflasyon altında ezilen ve geliri, enflasyon karşısında erimiş olan memurun, yüzde 15’lik bir zamla ihtiyacını karşılaması mümkün değildir. Hükümetin, sokakta bulunan bu memurların feryadına kulak vermesini, iyi duymasını temenni ediyorum.

Çıkarılan bu kanun, sadece memurları değil, işçi, memur, emekli, kısacası, devlete göre kendisini endeksleyen, devletten maaş alan çalışanlara göre endeksleyen herkesi, bütün bir ekonomiyi yakından ilgilendirmektedir. Açlık sınırında maaş alan bu insanları daha fazla zorlamak toplumsal tepkilere yol açabilecektir.

Öncelikli gündemde olmadığı halde Af Yasa Tasarısı getirilmiştir, Sosyal Güvenlik Yasa Tasarısı getirilmiştir; ama, geçen dönem 24 maddesini kabul ettiğimiz Memur Sendikaları Yasa Tasarısı bir türlü gündeme getirilememiştir. Biliyorum ki, bu Parlamentoda, memur sendikalarında değişik görevlerde bulunan iktidara mensup milletvekili arkadaşlarımız var. Özellikle bunları göreve davet ediyorum. Arkanızdaki kitleniz, sizleri buraya gönderirken, bu yasa tasarısının buraya getirileceğini düşünerek sizlere destek vermiştir; ama, maalesef, destek aldığınız kitleyi hayal kırıklığına uğratıyorsunuz.

Biz, Doğru Yol Partisi olarak diyoruz ki, bu Memur Sendikaları Yasa Tasarısı daha fazla bekletilmeden bir an önce Parlamentoya getirilmelidir, bir an önce yasalaşmalıdır ki, memur, açlık sınırındaki maaşlardan ancak bu şekilde kurtulabilir; ama, ben, bu konuşmamda bunu söylerken, özellikle teknik elemanların, aldıkları eğitime, liyakata, bilgi birikimine ve devletin ihtiyacına uygun olarak, maaşlarının, hak ettikleri düzeye, dereceye oturtulmasının gerekli olduğu kanaatindeyim. Yoksa, Türkiye, her alanda ileri teknolojiyi bilen, zor yetişen bu elemanlarını, kamu kurumlarından kaybedecektir; kaybeden Türkiye olacaktır. Uluslararası anlaşmaları da, maalesef, iyi takip edemeyeceğimiz için, uluslararası standartları, özellikle bu tür teknik konularda iyi takip edemeyeceğimiz için, Türkiye’nin, birçok konuda kaybı olabilecektir. Biliyorum ki, bu frekans paylaşımında, uzaydaki uydu yerlerinin tayininde, bu tür pek çok konularda iyi yetişmiş teknik elemanların, mutlaka, devlet bünyesinde bulundurulması lazımdır; ama, bu maaşlarla bulundurmak mümkün değildir. Emrinde çalışan şoför ve işçi, bir başmühendisin 2 katı maaş alırsa, nasıl tutacaksınız?.. Ben, hükümetin, özellikle, hazır 2000 yılı bütçesi görüşülürken, bu konudaki çarpıklığı ve yanlışlığı dikkate almasını diliyorum.

Mevcut anlaşmaya destek vereceğimizi bildiriyor, saygılar sunuyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ediyoruz Sayın Yılmazyıldız.

Tasarının tümü üzerinde başka söz isteği?.. Yok.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.

Tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

1 inci maddeyi okutuyorum:

ULUSLARARASI TELEKOMÜNİKASYON BİRLİĞİ KURULUŞ YASASI VE SÖZLEŞMESİ İLE BUNLARA İLİŞKİN NİHAÎ KARARLAR, TAVSİYE BAŞLIKLI BELGE VE İHTİYARÎ PROTOKOLÜN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞU HAKKINDA KANUN TASARISI

MADDE 1. – 7-22 Aralık 1992 tarihleri arasında Cenevre’de yapılan Ek Tam Yetkili Temsilciler Konferansında ülkemiz adına ilişik ihtirazi kayıtlarla imzalanan, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) Kuruluş Yasası ve Sözleşmesinin, anılan düzenlemelerle ilgili uyuşmazlıkların zarurî çözümüne ilişkin İhtiyarî Protokolün ve ITU Kuruluş Yasası ve Sözleşmesine dair “Nihaî Kararlar” ile sözkonusu Yasa ve Sözleşmenin yürürlüğe girişi ve belgelerin gönderilmesi hakkında “Tavsiye” başlıklı belgenin onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – 1 inci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

1 inci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... 1 inci madde kabul edilmiştir.

2 nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – 2 nci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

2 nci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... 2 nci madde kabul edilmiştir.

3 üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – 3 üncü maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

3 üncü maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... 3 üncü madde kabul edilmiştir.

Tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli konusunda Genel Kurulun kararını alacağım.

Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılması hususunu oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Oylama için 5 dakika süre veriyorum.

Vekâleten oy kullanacak sayın bakanların, hangi bakana vekâleten oy kullandığını, adı soyadı ve oyunun rengini belirten imzalı oy pusulalarını Başkanlığımıza göndermelerini rica ediyorum.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği Kuruluş Yasası ve Sözleşmesi ile Bunlara İlişkin Nihaî Kararlar, Tavsiye Başlıklı Belge ve İhtiyarî Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısının yapılan açık oylamasının sonucunu açıklıyorum:

Katılan üye : 212

Kabul : 210

Ret : 1

Mükerrer : 1

Bu sonuca göre, tasarı kabul edilmiş ve yasalaşmıştır.

Uydular Aracılığı ile Telekomünikasyon Uluslararası Örgütüne (INTELSAT) İlişkin Anlaşmada Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları raporlarının müzakerelerine başlıyoruz.

7. – Uydular Aracılığı ile Telekomünikasyon Uluslararası Örgütüne (INTELSAT) İlişkin Anlaşmada Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri komisyonları raporları (1/276) (S.Sayısı: 144) (1)

BAŞKAN – Komisyon?.. Hazır.

Hükümet Hazır?.. Hazır.

Komisyon raporunun okunup okunmaması hususunu oylarınıza sunacağım.

Raporun okunmasını kabul edenler... Etmeyenler... Raporun okunması kabul edilmemiştir.

Tasarının tümü üzerinde söz isteği?..Yok.

Tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

1 inci maddeyi okutuyorum:

UYDULAR ARACILIĞI İLE TELEKOMÜNİKASYON ULUSLARARASI ÖRGÜTÜNE (INTELSAT) İLİŞKİN ANLAŞMADA YAPILAN DEĞİŞİKLİĞİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. — Uydular Aracılığı ile Telekomünikasyon Uluslararası Örgütüne (INTELSAT) İlişkin Anlaşmanın 17 nci maddesinin (f) fıkrasında, 25-28 Ekim 1994 tarihlerinde Venezuella’da düzenlenen INTELSAT Taraflar Kurulu toplantısında yapılan değişikliğin onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – 1 inci maddeyle ilgili söz istemi?.. Yok.

Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 1 inci madde kabul edilmiştir.

(1) 144 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

2 nci maddeyi okutuyorum:

Yürürlük

MADDE 2. — Bu Kanun yayımı tarihinden yürürlüğe girer.

BAŞKAN – 2 nci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

2 nci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 2 nci madde kabul edilmiştir.

3 üncü maddeyi okutuyorum:

Yürütme

MADDE 3. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – 3 üncü maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

3 üncü maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 3 üncü madde kabul edilmiştir.

Sayın milletvekilleri, tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli konusunda, Genel Kurulun kararını alacağım.

Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılması hususunu oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Oylama için 5 dakikalık süre veriyorum ve oylama işlemini başlatıyorum.

A.TURAN BİLGE (Konya) – Sayın Başkanım, süreyi 3 dakikaya indirsek olmaz mı?

BAŞKAN – Benim açımdan olur da, oylamaya katılacak üyelerimizin zamanı açısından yeterli olur mu, o konuda tereddütüm var; o nedenle 5 dakika diyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Uydular Aracılığı ile Telekomünikasyon Uluslararası Örgütüne (INTELSAT) İlişkin Anlaşmada Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının yapılan açık oylamasının sonucunu ilan ediyorum:

Katılan üye : 196

Kabul : 195

Çekimser : 1

Bu sonuca göre, tasarı kabul görmüş ve yasalaşmıştır.

Dünya Posta Birliği Kuruluş Yasası Beşinci Ek Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri komisyonları raporlarının müzakerelerine başlıyoruz.

8. – Dünya Posta Birliği Kuruluş Yasası Beşinci Ek Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri komisyonları raporları (1/281) (S.Sayısı: 145) (1)

BAŞKAN – Komisyon?.. Hazır.

Hükümet?.. Hazır.

Komisyon raporunun okunup okunmaması hususunu oylarınıza sunacağım: Raporun okunmasını kabul edenler... Kabul etmeyenler... Raporun okunması kabul edilmemiştir.

(1) 145 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

Tasarının tümü üzerinde söz talebi?.. Yok.

Tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Tasarının maddelerine geçilmesi kabul edilmiştir.

1 inci maddeyi okutuyorum:

DÜNYA POSTA BİRLİĞİ KURULUŞ YASASI BEŞİNCİ EK PROTOKOLÜNÜN

ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. —1994 yılında Seul’de yapılan 21 inci Dünya Posta Kongresinde kararlaştırılan “Dünya Posta Birliği Kuruluş Yasası Beşinci Ek Protokolü’nün onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – 1 inci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

1 inci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

2 nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – 2 nci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

2 nci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 2 nci madde kabul edilmiştir.

3 üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3.–Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – 3 üncü maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

3 üncü maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 3 üncü madde kabul edilmiştir.

Sayın milletvekilleri, tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli konusunda Genel Kurulun kararını alacağım.

Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılması hususunu oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Oylama için 5 dakikalık süre veriyorum.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri; Dünya Posta Birliği Kuruluş Yasası Beşinci Ek Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının yapılan açık oylamasının sonucunu ilan ediyorum:

Katılan üye : 220

Kabul : 206

Mükerrer : 14

Bu sonuca göre, tasarı kabul görmüş ve yasalaşmıştır.

Uydular Aracılığı ile Haberleşme Avrupa Teşkilâtı Sözleşmesinde Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları raporlarının müzakerelerine başlıyoruz.

9. – Uydular Aracılığı ile Haberleşme Avrupa Teşkilâtı Sözleşmesinde Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri komisyonları raporları (1/288)(S.Sayısı : 147) (1)

BAŞKAN – Komisyon?.. Hazır.

Hükümet ?.. Hazır.

Komisyon raporunun okunup okunmaması hususunu oylarınıza sunacağım: Komisyon raporunun okunmasını kabul edenler... Kabul etmeyenler... Raporun okunması kabul edilmemiştir.

Tasarının tümü üzerinde söz talebi?.. Yok.

Tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Tasarının maddelerine geçilmesi kabul edilmiştir.

1 inci maddeyi oktuyorum:

UYDULAR ARACILIĞI İLE HABERLEŞME AVRUPA TEŞKİLÂTI SÖZLEŞMESİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. —Uydular Aracılığı ile Haberleşme Avrupa Teşkilâtı (EUTELSAT) Sözleşmesinde 16-18 Mayıs 1995 tarihlerinde Lahey’de yapılan 18 inci Taraflar Kurulu toplantısı ile 16 Ocak 1996 tarihinde Paris’te gerçekleştirilen 19 uncu Olağanüstü Taraflar Kurulu toplantısında yapılan değişikliklerin onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – 1 inci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

1 inci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

2 nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – 2 nci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

2 nci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

3 üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3. —Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – 3 üncü maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

3 üncü maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 3 üncü madde kabul edilmiştir.

Tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli konusunda Genel Kurulun kararını alacağım.

Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Oylama için 5 dakikalık süre vereceğim.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Uydular Aracılığı ile Haberleşme Avrupa Teşkilatı Sözleşmesinde Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının açık oylamasının sonucunu ilan ediyorum:

(1) 147 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

Katılan üye : 198

Kabul : 197

Mükerrer : 1

Bu sonuca göre, tasarı kabul görmüş ve yasalaşmıştır.

Uydular Aracılığıyla Haberleşme Uluslararası Teşkilatı Anlaşması ve Uydular Aracılığıyla Haberleşme Uluslararası Teşkilatı İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları raporlarının müzakerelerine başlıyoruz.

10. – Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilâtı Anlaşması ve Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilâtı İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri komisyonları raporları (1/287) (S.Sayısı: 146) (1)

BAŞKAN – Komisyon?.. Hazır.

Hükümet?.. Hazır.

Komisyon raporlarının okunup okunmaması hususunu oylarınıza sunacağım: Raporun okunmasını kabul edenler... Etmeyenler... Raporların okunması kabul edilmemiştir.

Tasarının tümü üzerinde söz talebi?.. Yok.

Tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

1 inci maddeyi okutuyorum.

UYDULAR ARACILIĞI İLE HABERLEŞME ULUSLARARASI TEŞKİLÂTI ANLAŞMASI VE UYDULAR ARACILIĞI İLE HABERLEŞME ULUSLARARASI TEŞKİLÂTI İŞLETME ANLAŞMASINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. —Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilâtı (INTELSAT)’nın 29 Ağustos-1 Eylül 1995 tarihlerinde Kopenhag’da gerçekleştirilen 20 nci Taraflar Kurulu toplantısında INTELSAT Anlaşması’nda ve adı geçen Teşkilâtın 4 Nisan 1995 tarihinde Singapur’da gerçekleştirilen 25 inci İmzacılar Kurulu toplantısında INTELSAT İşletme Anlaşması’nda yapılan değişikliklerin onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – 1 inci maddeyle ilgili söz isteği ?.. Yok.

1 inci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 1 inci madde kabul edilmiştir.

2 nci maddeyi okutuyorum.

MADDE 2. —Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – Maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

Maddeyi oylarınıza sunuyorum: 2 nci maddeyi Kabul edenler... Etmeyenler... 2 nci madde kabul edilmiştir.

3 üncü maddeyi okutuyorum.

MADDE 3. —Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

(1) 146 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

BAŞKAN – 3 üncü maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

3 üncü maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 3 üncü madde kabul edilmiştir.

Tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli konusunda Genel Kurulun kararını alacağım.

Açık oylamanın, elektronik oylama cihazıyla yapılmasını kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Oylama için 5 dakikalık süre veriyorum.

Sayın milletvekilleri, eğer, salonda hazır bulunursanız, kulise gitmezseniz, oylama işlemi için 3 dakikalık süre de verebilirim, zaman tasarrufu bakımından.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilâtı Anlaşması ve Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilâtı İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının yapılan açık oylamasının sonucunu ilan ediyorum:

Katılan üye : 201

Kabul : 198

Çekimser : 1

Mükerrer : 2

Bu duruma göre, tasarı kabul görmüş ve yasalaşmıştır.

Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilâtı İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri Komisyonları raporlarının görüşmelerine başlıyoruz.

11. – Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilâtı İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Dışişleri komisyonları raporları (1/289) (S.Sayısı: 148) (1)

BAŞKAN – Komisyon?.. Hazır.

Hükümet?.. Hazır.

Raporun okunup okunmaması hususunu oylarınıza sunacağım: Komisyon raporunun okunmasını kabul edenler... Etmeyenler... Raporun okunması kabul edilmemiştir.

Tasarının tümü üzerinde, Fazilet Partisi Grubu adına İstanbul Milletvekili Ali Oğuz; buyurun. (FP sıralarından alkışlar)

FP GRUBU ADINA ALİ OĞUZ (İstanbul) – Sayın Başkan, muhterem arkadaşlarım; Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilatı İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı üzerinde söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle, gerek Grubum gerek şahsım adına, Yüce Heyetinizi hürmet ve muhabbetle selamlıyorum efendim.

(1) 148 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

Değerli arkadaşlarım, 11 inci sırada olan bu tasarıya gelinceye kadar, uluslararası haberleşmeyle ilgili birçok anlaşmayı tasdik etmiş, onaylamış bulunuyoruz. Şu anda da, Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilatı İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısını müzakere ediyoruz ve bunu da, tasdik edip geçireceğiz. Memleketimiz ve milletimiz için hayırlı olmasını niyaz ediyorum, Cenabı Hak hayırlı kılsın.

Hepiniz bilirsiniz ki, çok kısa bir müddet önce, bu kabil haberleşmeler dünya için büyük müşkül idi. Hele memleketimizde bu imkânlar yoktu. Eğer İngiltere ile yahut da Almanya ile konuşacaksak, mutlaka uzak ülkelerden, medenî ülkelerden veya bu imkânlarını hazırlamış olan ülkelerden birine ulaşılır, ondan sonra, onun aracılığıyla konuşacağımız ülkeye ulaşma imkânı olurdu; ama, bugün, bu durum mevzubahis değil ve Allah’a şükürler olsun ki, bu kabil uydu aracılığıyla, dünyanın her tarafıyla konuşmak imkânı oluyor. Gerek diğer ülkelerin kurduğu uluslararası bu kabil tesislerden gerekse memleketimizin, özellikle, Fransa’ya sipariş ederek TÜRKSAT olarak yaptırılmış olan bir uydumuzun, önce arızalanması, sonra bir yenisinin tekrar imal edilmesi münasebetiyle bu yolun açıldığı, yine hepinizin malumudur.

Değerli arkadaşlarım, 1964 yılında kurulan Uydular Aracılığıyla Haberleşme Uluslararası Teşkilatı INTELSAT’a, ülkemiz, 1968 yılında üyelik başvurusunda bulunmuş ve 1973 yılında INTELSAT Anlaşmasının Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanmasını müteakip INTELSAT’ın üyesi olunmuştur.

Temmuz 1996 itibariyle, 138 üyesi bulunan INTELSAT, üye olsun veya olmasın, tüm ülkelere global bir haberleşme hizmeti verebilen tek uluslararası kuruluş durumundadır.

INTELSAT Anlaşmasına muhatap olması dolayısıyla, hükümetimiz taraf statüsündedir. Üyelik dahil, her türlü işletme, yatırım giderleri ve harcamalardan sorumlu tutulan hükümetimizin kararıyla, işletme anlaşmasına taraf olarak imzacı sıfatını haiz kuruluş ise, Türk Telekomünikasyon A.Ş’dir.

Halen, Atlantik Okyanusu ve Hint Okyanusu bölgesinde, INTELSAT uydularıyla çalışan 2 adet yer istasyonumuz, hiçbir aracı ülke olmaksızın, Amerika kıtası ile Japonya ve Avustralya’ya kadar uzanan çok geniş bir bölgede, INTELSAT uydularıyla çalışan yer istasyonlarına sahip ülkelerle doğrudan telefon, teleks, teksmil, veta haberleşmesi yanı sıra, televizyon yayınlarının da alınıp verilmesinde, kullanılmasında, yurtiçi ve milletlerarası haberleşmede önemli bir rol oynamaktadır.

Bunu takip eden, dünyanın birçok şehirlerinde yapılan çalışmalarla, bu anlaşmalar yenilenmiş, mahiyetleri itibariyle güçlendirilmiş, tesir sahaları genişletilmiş ve bu suretle dünyanın her yeriyle görüşme imkânları sağlandığı gibi, bizim de bu hizmetlerden istifade edebileceğimiz bir durumda, genişletilmiş bir anlaşma statüsü içerisinde memleketimiz yerini almıştır.

Bu münasebetle, en son değişiklikleri de ihtiva eden anlaşma olarak huzurumuza ve huzurlarınıza gelen bu anlaşmayı da tasdik ederek, kabul ederek, inşallah geçireceğiz.

Memleketimize ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum ve bu vesileyle, yüksek huzurunuzda saygılarımı arz ediyorum; tekrar, hayırlı olmasını Cenabı Hak’tan niyaz ediyorum efendim. (Alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederiz Sayın Oğuz.

Başka söz istemi?.. Yok.

Tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

1 inci maddeyi okutuyorum:

UYDULAR ARACILIĞI İLE HABERLEŞME ULUSLARARASI TEŞKİLÂTI İŞLETME ANLAŞMASINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1.— Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilâtı (INTELSAT)’nın 16-17 Nisan 1996 tarihlerinde Washington’da gerçekleştirilen 26 ncı İmzacılar Kurulu toplantısında Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilâtı (INTELSAT) İşletme Anlaşması’nda yapılan değişikliklerin onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – 1 inci maddeyle ilgili söz istemi?.. Yok.

1 inci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 1 inci madde kabul edilmiştir.

2 nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2.— Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – 2 nci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

2 inci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 2 nci madde kabul edilmiştir.

3 ncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3.— Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – 3 üncü maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

3 üncü maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 3 üncü madde kabul edilmiştir.

Sayın milletvekileri, tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli konusunda Genel Kurulun kararını alacağım.

Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Oylama için 4 dakikalık süre vereceğim.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilatı İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının yapılan açık oylamasının sonucunu ilan ediyorum:

Katılan üye : 200

Kabul : 198

Ret : 1

Çekimser : 1

Bu sonuca göre, tasarı kabul görmüş ve yasalaşmıştır.

Motorlu Taşıtlar Zorunlu Malî Sorumluluk Sigortasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve İçişleri ve Dışişleri Komisyonları raporlarının müzakerelerine başlıyoruz.

12. – Motorlu Taşıtlar Zorunlu Malî Sorumluluk Sigortasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve İçişleri ve Dışişleri komisyonları raporları (1/277) (S.Sayısı: 91) (1)

BAŞKAN – Komisyon?.. Hazır.

Hükümet?.. Hazır.

Komisyon raporunun okunup okunmaması hususunu oylarınıza sunacağım: Raporun okunmasını kabul edenler... Etmeyenler... Raporun okunmaması kabul edilmiştir.

Tasarının tümü üzerinde söz isteği?.. Yok.

Tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

MOTORLU TAŞITLAR ZORUNLU MALÎ SORUMLULUK SİGORTASINA İLİŞKİN AVRUPA SÖZLEŞMESİNİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. – 20 Nisan 1959 tarihinde üye ülkelerin imzasına açılan ve 26 Haziran 1974 tarihinde Hükümetimiz adına imzalanan “Motorlu Taşıtlar Zorunlu Malî Sorumluluk Sigortasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi”nin, Sözleşmenin 2 nci maddesinin 2 ve 3 numaralı fıkralarında belirtilen seçme haklarını kullanmak ve Sözleşmenin II sayılı ekinde yer alan 1, 6, 8 ve 12 sayılı çekinceler konulmak suretiyle onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – 1 inci maddeyle ilgili söz isteği?.. Yok.

1 inci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

2 nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – 2 nci maddeyle ilgili söz istemi?.. Yok.

2 nci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 2 nci madde kabul edilmiştir.

3 üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – 3 üncü maddeyle ilgili söz istemi?.. Yok.

3 üncü maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... 3 üncü madde kabul edilmiştir.

Tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli konusunda Genel Kurulun kararını alacağım.

Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Açık oylama için 5 dakikalık süre vereceğim.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Oylama işlemi sona ermiştir.

(1) 91 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

Sayın milletvekilleri, Motorlu Taşıtlar Zorunlu Malî Sorumluluk Sigortasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının yapılan açık oylamasının sonucunu açıklıyorum:

Katılan üye : 191

Kabul : 190

Mükerrer : 1

Böylelikle, tasarı kabul görmüş ve yasalaşmıştır.

Sayın milletvekilleri, çalışma süremizin sonuna geldik.

Sözlü sorular ile diğer denetim konularını sırasıyla görüşmek için, 9 Kasım 1999 Salı günü saat 15.00’te toplanmak üzere, birleşimi kapatıyorum.

Kapanma Saati : 19.00

VI. –SORULAR VE CEVAPLAR

A) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI

1. – Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın, yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulamasına ilişkin sorusu ve Orman Bakanı Nami Çağan’ın cevabı (7/577)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Orman Bakanı Nami Çağan tarafından yazılı olarak cevaplandırılmak üzere aşağıdaki sorularımı arz ediyorum. 4.10.1999

Ertuğrul Yalçınbayır Bursa

Sorular :

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında sorumlu ve/veya koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili bakanlık olarak :

1. Hukukî ve kurumsal düzenlemeler itibariyle Plan Dönemi hedeflerini gerçekleştirebildiniz mi?

2. Plan Döneminde gerçekleşmeyen ve/veya gerçekleşemeyecek hukukî projeleriniz nelerdir? Projelerin gerçekleşmeme sebebi nedir?

3. Sorumlu bakanlık olarak koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluşlardan yeterli servis alabildiniz mi?

4. Yedinci Beş Yıllık Plan Döneminden Sekizinci Beş Yıllık Dönemine kalacak en önemli projeleriniz nelerdir?

5. Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmalarınız hangi safhadadır?

T.C. Orman Bakanlığı Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı Planlama ve Projeler Dairesi Başkanlığı 4.11.1999 Sayı : PP1.PL.01./162-2721

Konu : Yazılı soru önergesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

(Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığı)

İlgi : TBMM’nin 18.10.1999 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/577-1959/5370 sayılı yazısı

İlgi yazı ekinde alınan Bursa Milletvekili Sayın Ertuğrul Yalçınbayır’ın “Yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulanmasına ilişkin yazılı soru önergesi” Bakanlığımızca incelenmiş olup, cevabi yazımız ilişikte gönderilmektedir.

Arz ederim.

Prof.Dr. Nami Çağan Orman Bakanı

Bursa Milletvekili Sayın Ertuğrul Yalçınbayır’ın 7/577 Esas No. lu Yazılı Soru Önergesi

Hakkında Orman Bakanlığının Cevabı

1. Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planının 64 üncü ve 232 nci sayfalarında hukukî ve kurumsal düzenlemeler itibariyle plan dönemi hedefi olarak yer alan “4122 Sayılı-Millî Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolu Seferberlik Kanunu” hazırlanarak kanunlaştırılmıştır.

2. Planın 194 üncü ve 306 ncı sayfalarında yer alan “6831 sayılı Orman Kanunu, orman kaynaklarının korunması ve geliştirilmesini daha kapsamlı bir biçimde ele alacak şekilde yeniden düzenlenecektir.” hedefi gerçekleştirilememiştir.

Söz konusu hukukî proje hedefi, 6831 sayılı Orman Kanununun bazı maddeleri üzerinde Bakanlığımızca değişiklik çalışmaları yapılarak ilgili Bakanlıkların görüşlerine gönderilmiş, mutabakat sağlanamadığından neticelendirilememiştir.

3. Koordinasyon ve işbirliği bakımından, gerekli görüldüğünde ilgili kuruluşlardan yeterli servis alınabilmektedir.

4. 6831 sayılı Orman Kanunun bazı maddelerinin değiştirilmesine ilişkin çalışmalar Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Döneminde de sürdürülecektir.

5. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı hazırlık çalışmaları sürdürülmektedir.

2. – Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın, yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulamasına ilişkin sorusu ve Kültür Bakanı M. İstemihan Talay’ın cevabı (7/579)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Kültür Bakanı İstemihan Talay tarafından yazılı olarak cevaplandırılmak üzere aşağıdaki sorularımı arz ediyorum. 4.10.1999

Ertuğrul Yalçınbayır Bursa

Sorular :

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında sorumlu ve/veya koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili bakanlık olarak :

1. Hukukî ve kurumsal düzenlemeler itibariyle Plan Dönemi hedeflerini gerçekleştirebildiniz mi?

2. Plan Döneminde gerçekleşmeyen ve/veya gerçekleşemeyecek hukukî projeleriniz nelerdir? Projelerin gerçekleşmeme sebebi nedir?

3. Sorumlu bakanlık olarak koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluşlardan yeterli servis alabildiniz mi?

4. Yedinci Beş Yıllık Plan Döneminden Sekizinci Beş Yıllık Dönemine kalacak en önemli projeleriniz nelerdir?

5. Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmalarınız hangi safhadadır?

T.C. Kültür Bakanlığı Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı 4.11.1999 Sayı : B.16.0.APK.0.12.00.01.940-573

Konu : Yazılı soru önergesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi : TBMM Başkanlığı KAN. KAR. MÜD.’nün 18 Ekim 1999 gün ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-5373 sayılı yazısı.

Bursa Milletvekili Sayın Ertuğrul Yalçınbayır’ın “Yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulanmasına ilişkin” 7/579-1961 esas no.’lu yazılı soru önergesinin cevabı hazırlanarak ekte sunulmaktadır.

Bilgilerinize arz ederim.

M. İstemihan Talay Kültür Bakanı

Cevap 1. Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında hukukî ve kurumsal düzenlemeler itibariyle plan dönemi hedeflerimiz imkânları doğrultusunda gerçekleştirilmeye çalışılmıştır.

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında yer alan “taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına önem verilecektir.” hükmü uyarınca, taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının tespiti amacıyla her yıl tespit programı hazırlanmakta, bütçe ve personel olanakları çerçevesinde hazırlanan program yılı içinde uygulanmaya çalışılmaktadır.

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında “Yurt dışındaki tarihi ve kültürel varlıklarımızın tespiti, korunması ve tanıtılması için gerekli tedbirler alınacaktır” hükmü bulunmaktadır.

Yurt dışındaki Türk kültür varlıklarının tespit çalışması, Devlet Planlama Teşkilâtı tarafından Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumuna görev olarak verilmiştir. Söz konusu çalışmaya Bakanlığımızın da katılması için bir protokol taslağı hazırlanmış olup, ilgili kuruluşlarla görüşmeler devam etmektedir.

Yeryüzündeki konumu gereği olarak çok çeşitli uygarlıkların tarihi ve kültürel değerlerini birarada bulunduran Ülkemizdeki taşınmaz kültür varlıklarının restorasyonları, teşhir-tanzimleri, çevre düzenlemeleri, bakım ve onarımlarının yapılarak çağdaş kullanımlarla gelecek nesillere aktarılması için çalışmalara yerel yönetimlerin katkılarının da sağlanabilmesi doğrultusunda gayret sarfedilmektedir.

Millî Kültürün Araştırılması ve Yaygınlaştırılması Projesi çerçevesinde, Millî Kültürümüzü, Atatürk ilke ve inkılaplarını yaymak amacıyla her yıl 150-200 civarında eser yayınlanarak kültürümüzün temel konuları bilim dünyasına ve okuyucularımıza sunulmaktadır.

Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları (Nazım-Nesir) Antolojisi : Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi (Nazım-Nesir) adlı projemize 1999 yılında “Romanya Türk Edebiyatı, Gagauz Türk Edebiyatı ve Kırım Türk Edebiyatı” konularının el alındığı 12 nci ve 13 üncü ciltler ile devam edilmektedir.

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı doğrultusunda hazırlanan ve 1996-2000 yılı yatırım programında yer alan “Geleneksel El Sanatlarımızın Öğretilmesi, Yaşatılması ve Yaygınlaştırılması Projesi” çerçevesinde Bakanlığımızca ülke genelinde Geleneksel El Sanatları ve Geleneksel Türk Süsleme Sanatları dallarında kurslar açılmıştır.

A) Hukukî Düzenlemeler

I.- Gerçekleştirilen Mevzuat Düzenlemeleri :

1. Kanunlar :

Bilindiği gibi, Türkiye-Avrupa Birliği-Gümrük Birliği çerçevesinde 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Ek No. : 8’de yer alan yükümlülüklerimizi gerçekleştirmek amacıyla 12 Haziran 1995 tarihinde yürürlüğe giren 4110 sayılı Kanunla 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun bazı maddeleri değiştirilmişti.

4110 sayılı Kanunun kabulünden sonra, “İcracı Sanatçılar, Fonogram Yapımcıları ve Yayın Kuruluşlarının Korunmasına Dair Roma Sözleşmesine” ve “Edebiyat Sanat Eserlerinin Korunmasına İlişkin Bern Sözleşmesinde Değişiklik Yapan ve 1979’da Tadil Edilen Paris Metnine” Katılmamızın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkındaki Kanunlar 12 Temmuz 1995 tarih ve 22341 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Ancak, 4110 sayılı Kanunun yayımlanmasından sonra yeniden teknik düzeyde yapılan çalışmalar sonucunda, 5846 sayılı Kanunun bazı maddelerinin yukarıda bahsi geçen sözleşmelere uyumsuz olduğu tespit edilmiştir.

Diğer taraftan, 1995 yılında gerçekleştirilen Kanun değişikliğine rağmen, ihlallerde verilen cezaların caydırıcı olmaması, korsanlığın önlenmesine yönelik gümrük önlemlerinin yetersizliği, mevcut Kanunla geriye dönük korumanın sağlanamaması gibi nedenlerle fikri hakların yeterince korunamadığı hususunda gerek sektörel bazda gerekse uluslararası düzeyde 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun ihtiyaçları karşılamadığı yönünde ciddi eleştiriler yapılmıştır.

Bu kapsamda, yukarıda söz edilen ulusal ve uluslararası ihtiyaçlar nedeniyle aciliyet arz eden hususlarda gerekli değişikliklerin yapılması amacıyla 15 Nisan 1998 tarih ve 1106 sayılı Makam Onayı ile kurulan bir Komisyon tarafından hazırlanan Kanun Tasarı Taslağı ilgili Bakanlıkların görüşlerine sunulduktan sonra Başbakanlığa sevk edilmiş; ancak, Hükümet değişiklikleri nedeniyle yeni kurulacak Hükümetin Bakanlıklarının görüşlerinin alınması gereği ile Başbakanlıkça iade edilmiştir.

Söz konusu Kanun Tasarısı 57 nci Hükümet döneminde yeniden düzenlenmiş, Bakanlar Kurulu’nda görüşülmüş ve 15 Eylül 1999 tarihinde de Başbakanlıkça, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına gönderilmiştir. Tasarı, 21 Ekim 1999 tarihinde Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonunda görüşülmeye başlanmıştır.

Ancak, Ticaretle Bağlantılı Fikrî Mülkiyet haklarını düzenleyen TRIPs Metninden kaynaklanan yükümlülükler doğrultusunda Dünya Ticaret Örgütü’nün (WTO) Gelişme Yolundaki Ülkelere yönelik mevzuat inceleme süreci 2000 yılı itibarıyla başlatılacaktır. Ülkemizin de 2000 yılı Kasım ayında fikrî haklar alanında da mevzuat incelemesine girmesi söz konusu olduğundan 5846 sayılı Kanunun tümüyle incelenerek TRIPs Metnine uyumlu hale getirilmesi zorunluluk arz etmektedir.

Bu bağlamda, bahsi geçen Uluslararası Sözleşmeler ve ivedilikle gerçekleştirilmesi gereken TRIPs Metninden kaynaklanan yükümlülüklerimizi yerine getirmek, söz konusu uluslararası mevzuatla tam uyumu sağlamak ve ulusal ihtiyaçlara cevap vermek amacıyla daha kapsamlı bir çalışma gerçekleştirilmesi amacıyla Tasarının alt komisyona sevk edilmesi kararlaştırılmıştır.

Bahsi geçen Tasarı ile 5846 sayılı Kanunun;

– 8 inci maddesinde, canlandırmayı yapan animatörün eserin yaratılmasındaki önemi ve vazgeçilmez katkısından dolayı eser sahibi sayılması amacıyla değişiklik yapılması ve dağıtım fiili, bir yayma hakkı olduğundan “dağıtımına” ibaresinin “yayılmasına” olarak değiştirilmesi, ayrıca, sinema eserlerinin işaret, ses ve görüntü nakil ve tekrarına yarayan araçlarla yayınlanmasına ilişkin düzenlemelerin yapılması,

– 19 uncu maddesindeki koruma süresinin yaşam+70 yıla çıkarılarak Kanun genelinde bir bütünlük sağlanması,

– 23 üncü maddesinin “Bir eseri, onun aslından veya işletmesinden çoğaltma ile elde edilmiş nüshalarını dağıtmak, kiralamak, ödünç vermek veya satışa çıkarmak ya da herhangi bir biçimde ticaret konusu yapmak ve bu yoldan faydalanma hakkı yalnızca eser sahibinindir. Eser sahibinin izniyle yurt dışında çoğaltılmış nüshaların yurt içine getirilmesi durumunda, eseri yurt içinde yayma ve eserden faydalanma hakkı münhasıran eser sahibine aittir.

Belirli nüshaların hak sahibinin yayma hakkını kullanması sonucu mülkiyeti devredilerek ülke sınırları içinde ilk satışı ya da dağıtımı yapıldıktan sonra bunların yeniden satışı, kiralama ve kamuya ödünç verme hakkı saklı kalmak şartıyla, eser sahibine tanınan yayma hakkını ihlal etmez. Ödünç verme hususlarında uygulanacak usul ve esaslar Kültür Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.” şeklinde değiştirilmesi,

– 25 inci maddesinin tamamen değiştirilerek radyo-televizyon gibi araçlarla (İnternet de dahil olmak üzere) yayın hakkının günün ihtiyaçlarına göre düzenlenmesi,

– 29 uncu maddesinin “Sinema eserleri için koruma süresi, eser sahibinin yaşadığı müddetçe ve ölümünden itibaren 70 yıldır. Bu süre, eser sahibinin birden fazla olması durumunda, hayatta kalan son eser sahibinin ölümünden itibaren 70 yıl geçmekle son bulur. El işleri, küçük sanat eserleri ve fotoğraf eserleri için de koruma süresi, eser sahibinin yaşadığı müddetçe ve ölümünden itibaren 70 yıldır.” şeklinde değiştirilmesi,

– Kanunun 33 üncü maddesinin tamamen değiştirilerek temsil serbestisinin eğitim ve öğretim maksadı dışında kötüye kullanımının önüne geçilmesi ve aynı zamanda eserin kullanımının eser sahibinin iznine bağlı olması ve her iki durumda da eser sahibini ve eserin adının mutat şeklinde açıklanması,

– Kanunun 37 nci maddesinin başlığında ve aynı maddenin birinci fıkrasında kullanılan “röportaj” ibaresinin “haber” olarak, ikinci fıkrasındaki “radyo” ibaresinin “basın-yayın araçları” olarak değiştirilmesi ve “Ancak bu hak, hak sahibinin hukukî menfaatlerine zarar verecek şekilde veya eserden normal yararlanmaya aykırı biçimde kullanılamaz.” cümlesinin eklenmesi,

– 38 inci maddesinin 1 inci fıkrasındaki “yayımlanma veya” ibaresinin madde metninden çıkartılması,

– 39 uncu maddesinin son paragrafının çıkartılarak güftelerin eser ve/veya hak sahibinin yazılı izni olmaksızın kullanımının engellenmesi,

– 41 inci maddesinin başlığı ile birlikte tamamen değiştirilerek, ses ve görüntü taşıyıcılarının topluma açık yerlerde kullanımı ile ilgili düzenlemelerin yapılması,

– 42 nci maddesine “komşu hak sahipliği” ibaresinin eklenerek, maddî hatanın giderilmesi ve meslek birliklerinin aynı alanda birden fazla olmamak kaydıyla Kültür Bakanlığı’nca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca onaylanan tip statüye uygun olarak federasyon kurabilecekleri hususuna açıklık getirilmesi,

– 43 üncü maddesinin başlığı ile birlikte değiştirilerek radyo-televizyon gibi araçlarla yayınlanan fikir ve sanat eserlerine ilişkin ödemelerle ilgili hükümlerin düzenlenmesi,

– 44 üncü maddesinin ikinci fıkrasındaki”bilgisayar disketi” ifadesinden sonra gelmek üzere “ile eserlerin çoğaltılmasına yarayan her türlü teknik cihazı” ifadesinin eklenmesi ve stopajın kullanımına ilişkin usul ve esasların Kültür Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenmesi,

– 68 inci maddesinde yapılan değişiklikle izinsiz kullanımlarda, eser sahibinin, sözleşme yapılması halinde alabileceğinin ve kullanılan eserin emsallerine ödenen bedelin en çok üç kat fazlasını isteyebileceğinin ve mahkemelerin ödenecek bedeli takdire yetkili olduğunun belirtilmesi,

– 71, 72, 73 ve 81 inci maddelerindeki hapis cezalarının artılarak bir yıldan üç yıla kadar, para cezalarının ise yine artırılarak 1 milyar liradan 3 milyar liraya kadar veya her ikisinin birlikte uygulanabilmesinin hükme bağlanması ve bu şekilde cezaların yüksek olması sebebiyle de ihlallerde caydırıcılığın sağlanması,

– 75 inci maddesinde yapılan değişiklikle kovuşturma ile ihlalin tekrarı halinde verilecek cezanın artırılmasıyla ilgili hükümlerin getirilmesi,

– 76 ncı maddesinin birinci fıkrasının sonuna “Bir yerde asliye mahkemesinin birden fazla dairesi varsa görev, (1) numaralı asliye mahkemesine aittir.” cümlesinin eklenmesi,

– TRIPs metni Bölüm 4’de belirtilen sınır önlemleri ile ilgili özel koşullar dikkate alınarak, 77 nci maddesine Gümrüklerde geçici olarak el koymaya ilişkin düzenlemelerin eklenmesi,

– 80 inci maddesinde yapılan değişikliklerle “ödünç vermek”, “haber”, “kısa süreli” ve “ve aktrisler” ibarelerinin madde metnine eklenmesi ve hapis ve para cezalarının diğer maddelerde yapılan değişikliklere paralel olarak artırılması,

– 81 inci maddesinde yapılan değişiklikle, bandrollerin Kültür Bakanlığı tarafından bastırılmasının, Bakanlıkça bastırılan bandrollerin Meslek Birlikleri aracılığı ile de satılabilmesinin ve bandrol gelirlerinin Bakanlık adına ulusal bir bankada açılacak hesaba yatırılmasının hükme bağlanması,

– 82 nci maddesinde yapılan değişiklikle Roma sözleşmesinin 14 üncü maddesine ve TRIPs Metni 14/5’e uyumlu olarak icracı sanatçıların haklarının icranın tespitinin yapıldığı tarihten başlayarak, icra tespit edilmemişse icranın ilk tespitinin yapılmasından itibaren 70 yıl devam etmesi, yapımcıların haklarının ise ses tespitinin ilk yapıldığı tarihten itibaren 70 yıl devam etmesi,

– Bern Sözleşmesi Madde 18’e uygun olarak Ek Madde 2’nin “Bu Kanunun koruma süreleri ile ilgili hükümleri, 7.6.1995 tarihli ve 4110 sayılı Kanunun vukuunu koruma şartı olarak öngördüğü hususların gerçekleştiği tarihlerden itibaren bütün eserlere ve komşu haklara uygulanır.

Ancak, bu Kanunun sinema eseri sahipliği ile ilgili hükümleri, 4110 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 12.6.1995 tarihinden sonra yapımına başlanan sinema eserlerine uygulanır.” şeklinde değiştirilmesi,

gerçekleştirilmiştir.

Ayrıca, uluslararası normlara uyum sağlanması amacıyla 3257 sayılı Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanununda değişiklik yapılmasına ilişkin çalışmalar devam etmektedir.

2. Tüzükler :

– 4110’la değişik 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 42 nci Maddesi gereğince hazırlanan “Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Komşu Hak Sahipleri Meslek Birlikleri ve Federasyonları Hakkında Tüzük” Bakanlar Kurulu’nun 10 Mart 1999 tarih ve 99/12574 sayılı Kararı ile 1 Nisan 1999 tarih ve 23653 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

3. Tip Statüler :

– 4110’la değişik 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 42 nci Maddesi gereğince hazırlanan “Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Komşu Hak Sahipleri Meslek Birlikleri Tip Statüsü” Bakanlar Kurulu’nun 19 Nisan 1999 tarih ve 99/12792 sayılı Kararı ile 20 Mayıs 1999 tarih ve 23700 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

4. Genelgeler :

– 4110’la Değişik 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun hükümleri çerçevesinde, “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Bilgisayar Programlarının Edinilmesi, Kullanılması, Yönetimi ve Alınacak Tedbirlere Yönelik Esasların Tespiti ile ilgili Düzenlemelerin Yapılması Hususunda Genelge” 6 Şubat 1998 tarihinde Sayın Başbakan’ın imzasıyla tüm kamu kurum ve kuruluşlarına gönderilmiştir.

– 3257 sayılı Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu ile ilgili uygulamalardan doğan aksaklıkların giderilmesi için kanun ve kanuna bağlı yönetmeliklerle ilgili hükümlere uyulması hususunu içeren Başbakanlık Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü’nün 4 Haziran 1998 tarihli 1998/19 sayılı Genelgesi tüm Valiliklere gönderilmiştir.

– Süreli Olmayan Yayınlarda Güvenlik Hologramı Uygulamasına ilişkin hususları düzenleyen Başbakanlık Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü’nün 11 Mayıs 1999 tarih ve 6037 sayılı Genelgesi Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılıklarına, Devlet Bakanlıklarına, Bakanlıklara, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığına, Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliğine, Başbakanlık Bağlı Kuruluşlarına ve Başbakanlık Merkez Teşkilâtına gönderilmiştir.

5. Yönetmelikler :

– 4110’la değişik 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 44 üncü ve 81 inci Maddeleri gereğince “Fikir ve Sanat Eserlerinin İşaretlenmesine İlişkin Yönetmelik” 16 Kasım 1997 tarih ve 23172 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

– 4110’la değişik 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 80 inci Maddesi gereğince “Eser Sahiplerinin Haklarına Komşu Haklar Yönetmeliği” 16 Kasım 1997 tarih ve 23172 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

– “Fikir ve Sanat Eserlerinin İşaretlenmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik” 30 Haziran 1998 tarihli ve 23388 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

6. Tebliğler :

– “Televizyon Programlarının Yayınlanmasından Önce Yayın Kuruluşlarınca Uyulması Gereken Usul ve Esaslara İlişkin Tebliğ” 16 Eylül 1997 tarih ve 23112 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

“Süreli Olmayan Yayınlarda Güvenlik Hologramı Uygulamasına İlişkin Tebliğ” 30 Haziran 1998 tarihli ve 23388 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

– “Stoklarda Bulunan ve Piyasada Satışa Sunulmuş Süreli Olmayan Yayınlarda Hologram Uygulamasına İlişkin Tebliğ” 20 Nisan 1999 tarih ve 23672 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

II– Telif Hakları Alanında Kamuyu Bilinçlendirmek Amacıyla Gerçekleştirilen Konferans, Seminer ve Spot Filmler :

– 14 Şubat 1998’de Ankara’da düzenlenen “Mimarî Eserlerde Telif Hakları” konulu seminer.

– 23 Mart 1998’de İstanbul’da düzenlenen “Sinema Eserlerinde Telif Hakları” konulu seminer.

– 29-30 Nisan 1998 tarihlerinde Gaziantep’te, 13-14 Mayıs 1998 tarihlerinde Trabzon’da, 27-28 Mayıs 1998 tarihlerinde Denizli’de, 24-25 Haziran 1998 tarihlerinde Bursa’da ve 29 Temmuz-1 Ağustos 1998 tarihlerinde Ankara’da, TV Gösterim Belgesi uygulamasına ilişkin, il kültür müdürlerinin ve yerel ve bölgesel bazda yayın yapan özel televizyonların temsilcilerinin katıldığı bilgilendirme amaçlı bir dizi seminer.

– 22 Mayıs 1998’de İstanbul’da düzenlenen “ Müzik Eserlerinde Eser Sahipliği ve Eser Sahibine Komşu Haklar” konulu seminer.

– 8 Eylül 1998 tarihinde Ankara’da Amerikan Ulusal Fikri Mülkiyet Hukuku Enstitüsü Başkanı James Chandler tarafından verilen “Fikri Mülkiyet Hakları ve Meslek Ahlâkı” konulu konferans.

– 2-3 Temmuz 1999 tarihlerinde Aydın-Kuşadası’nda ve 9-10 Temmuz 1999 tarihlerinde Nevşehir -Ürgüp’te il kültür müdürlüklerinin tamamının katılımının sağlandığı “Süreli Olmayan Yayınlarda Güvenlik Hologramı Uygulaması” konulu iki seminer.

– Yukarıda bahsi geçen faaliyetleri destekleyici mahiyette olmak üzere, daha geniş kitlelere ulaşmak amacıyla bölgesel ve ulusal bazda yayın yapan özel ve ulusal TV Kuruluşlarında gösterilecek çarpıcı ve zihinde kalıcı iki spot film yaptırılmıştır.

III.– Uluslararası Anlaşmalara Katılım :

– Diğer taraftan, teknolojideki son gelişmelerle ilgili düzenlemelerin mevzuatımıza aktarılması amacıyla, 1996 tarihli WIPO Telif Hakları Sözleşmesi ile yine 1996 tarihli WIPO İcralar ve Fonogramlar Sözleşmesine taraf olunması zorunluluk arz etmektedir.

Kültür Bakanlığı bahsi geçen Sözleşmelere taraf olunması hususunda gerekli çalışmaları başlatacaktır.

IV– Diğer Gelişmeler :

– Fikir ve Sanat Eserlerinin İşaretlenmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce, Bakanlığımız öncülüğünde yazarlar ve yayınevleri temsilcilerinden oluşan bir grup 23 Haziran 1998 tarihinde Adalet, İçişleri, Maliye ve Millî Eğitim Bakanlıkları ile korsan ve kaçak yayınlarla ilgili bir dizi görüşme gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmelerin neticesinde, Maliye Bakanlığı korsan ve kaçak basımların nedenlerini, kaynaklarını ve bu sorunla mücadelede izlenebilecek hukukî yollarla ilgili önerileri içeren Vergi Tekniği İnceleme Raporunu 13 Temmuz 1998 tarih ve 271 sayılı yazı ile Bakanlığımıza, Adalet Bakanlığı 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun Uygulanması Hakkındaki 9 Temmuz 1998 tarih ve 16/82 sayılı genelgeyi Cumhuriyet Başsavcılıklarına, İçişleri Bakanlığı ise Korsan Yayınların Önlenmesi konusundaki 20 Temmuz 1998 tarih ve 98 sayılı yazıyı Valiliklere göndermiştir.

– Süreli olmayan yayınlarda güvenlik hologramı uygulamasının başlatıldığı tarihten itibaren, toplumun bilinçlendirilmesine ilişkin çalışmaların sonucu olarak hologram talepleri giderek artmaktadır. Uygulamanın başlatıldığı 1 Temmuz 1998 tarihinden günümüze kadar yalnız Ankara ve İstanbul’da yaklışık 22 250 000 adet güvenlik hologramı ve 2 350 000 adet özel hologram satılmıştır. Söz konusu hologramlar İstanbul’da Telif Hakları ve Sinema Müdürlüğü’nden diğer illerde ise il kültür müdürlüklerinden temin edilmektedir.

– “Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Komşu Hak Sahipleri Meslek Birlikleri ve Federasyonları Hakkında Tüzük” ile “Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Komşu Hak Sahipleri Meslek Birlikleri Tip Statüsü”nün yürürlüğe girmesinden sonra her alanda birden fazla meslek birliği kurulması imkânı sağlanmıştır.

Bu bağlamda, Bakanlık Onayı ile 26 Temmuz 1999 tarihinde Musikî Eseri Sahipleri Grubu Meslek Birliği (MGS), 27 Ağustos 1999 tarihinde İcracı Sanatçılar Meslek Birliği (İSAMEB) ve 24 Eylül 1999 tarihinde de Anadolu İlim ve Edebiyat Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (ANASAM) kurulmuştur.

Diğer taraftan, 1995 yılında 5846 sayılı Kanunda gerçekleştirilen değişiklikten önce kurulmuş bulunan meslek birlikleri de, 4110 sayılı Kanunla 42 nci maddede yapılan değişiklik çerçevesinde ve Kanunun 5 inci Geçici Maddesi uyarınca yeni meslek birliklerine dönüşmek üzere çalışmalarını sürdürmektedirler.

B) Kurumsal Düzenlemeler

Bilindiği üzere, çağdaş dünyada fikrî hakların önemi giderek artmaktadır. Gelişmiş ülke ekonomilerinin gayrî safi millî hasılasının büyük bir bölümünü fikir ve sanat eserleri üretimi oluşturmaktadır. Bilgisayar programları, bilgisayar oyunları, sinema ve müzik eserleri gibi eserler günümüzde yoğun bir şekilde ticarete konu olmaktadır. Bu sebeple, Kanunla koruma altına alınan eserlerin kayıtlı olması ve koruma şartlarının oluşturulması zorunluluk arz etmektedir. Eser sahiplerinin haklarının korunması, onların yaratılıcıklarını teşvik edecek ve bu şekilde daha fazla nitelikli ürünün ortaya çıkması sağlanacaktır. Dolayısıyla, ticarete konu olan fikir ve sanat eserlerini üretenlerin eser sahipliklerinin kayıt altına alınması fikrî mülkiyet sahiplerinin belirlenmesi açısından önemlidir.

Ayrıca, Ülkemizin katılımının onaylandığı, Roma ve Bern Sözleşmeleri gibi sözleşmelerin getirdiği yükümlülüklerin gereğince yerine getirilebilmesi ve üyesi bulunduğumuz WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü) ve WTO (Dünya Ticaret Örgütü) gibi kuruluşlarla koordinasyon içinde çalışılmasına ilişkin koşulların yeniden düzenlenmesi aciliyet arz etmektedir.

Fikrî mülkiyet haklarının korunması ile ilgili mevzuatın uluslararası standartlarla uyumlu olması, hukukî ve teknik açıdan yapılan işlemlerin uluslararası belgelerle eşedeğer geçerlilikte olması ve fikrî haklar alanında yapılan uluslararası konferans, seminer ve sempozyum gibi etkinliklere katılım sağlanaması gerekmektedir.

Bilindiği gibi, fikrî haklar, telif hakları ve sınaî haklar olarak iki ana başlıkta değerlendirilmektedir.

Sınaî haklara ilişkin kurumsal düzenleme 1995 yılında Kanun Hükmünde Kararname ile Türk Patent Enstitüsü’nün kurulmasıyla gerçekleştirilmiş ve bu alanda etkin bir hak takip ve koruma sistemi oluşturulmuştur. Ancak, telif hakları alanında bu yapıya paralel bir düzenleme gerçekleştirilemediğinden ülkemizde fikrî hakların tümüyle yeterli bir şekilde korunması sağlanamamıştır. Fikri hak ihlalleri nedeniyle ulusal menfaatlerimiz zarar görmekte ve uluslararası düzeyde de ülkemiz öncelikli olduğu sektörlerde (tekstil, kuru üzüm, kuru incir ihracatı gibi) engellemelerle karşılaşmaktadır.

Bu nedenle, etkin bir fikrî mülkiyet sistemi oluşturulması için, yöneticilerin atanması, görevlendirilmesi, uzman personelin seçimi ve yetiştirilmesi ile bürokratik işlemlerin azaltılarak etkin ve hızlı bir işleyişin sağlandığı bir ortamda, telif hakları konusunda faaliyet gösteren uluslararası kuruluşlarla ilgili bilgi akışının sağlandığı ve koordineli çalışmaların yürütüldüğü bir kamu kurumuna ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu nedenle, mevcut Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğünün iki ayrı kurumsal yapı şeklinde reorganize edilmesi gerekmektedir. Türk fikrî mülkiyet sisteminin güçlendirilmesi amacına yönelik olarak, Kültür Bakanlığına bağlı ya da ilgili kuruluş statüsünde bir Enstitü ya da Kurumun oluşturulması düşünülmektedir. Diğer taraftan, gerçekleştirilmesi düşünülen bu düzenlemenin sonucunda, mevcut Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü bünyesinde yer alan Sinema ve Müzik Eserleri Daire Başkanlığının görev ve yetkilerinin genişletilerek, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğünde olduğu gibi, Kültür Bakanlığına bağlı Sinema ve Müzik Eserleri Genel Müdürlüğü biçiminde yapılandırılması zorunluluk arz etmektedir.

Yukarıda bahsi geçen kurumsal düzenlemelerle ilgili olarak, Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı çerçevesinde 1999 yılı programında :

– “Kültür Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü bünyesinde yer alan Telif Hakları Dairesi ile Sinema ve Müzik Eserleri Dairesi birbirinden ayrılarak yeniden yapılandırılacaktır.”

– “Meslek birliklerinin Kültür Bakanlığı ile koordineli çalışmalarını ve fikrî hakların takibinde daha etkin hizmet vermelerini sağlamak üzere, bu birliklerin alt yapıları desteklenecek ve güçlendirilecektir.”

– “Kültür Bakanlığı bünyesinde “Telif Hakları Bilgi Merkezi” kurulacak, böylece hak sahipleri, uygulayıcılar, kullanıcılar, kurulması öngörülen ihtisas mahkemeleri için bir bilgi bankası oluşturulacaktır.”

ifadeleri yer almıştır.

Bu bağlamda, 1999 yılı Programında yer alan yeniden yapılanma önerileri doğrultusunda, oluşturulması düşünülen sözkonusu Kurum ya da Enstitü :

– Telif hakları alanında gerkli mevzuat düzenlemelerini yapmak,

– Fikrî mülkiyet hakları ile ilgili tüm işlemleri yürütmek,

– Uluslararası standartlara sahip bir kayıt-tescil sistemi oluşturmak,

– Fikir ve sanat eseri sahipleri, ticarî şirketler ve hukuk fakültelerine konu ile ilgili araştırmalar yapan araştırmacılara bilgi akışını sağlamak,

– Zorunlu olarak kayıt-tescil edilen eserlerin yanısıra gönüllü bir kayıt tescil sistemi oluşturmak,

– Hak sahipleri, uygulayıcılar, kullanıcılar ve görev verilen mahkemeler için telif hakları bilgi merkezi kurmak,

– Gerektiğinde, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında korunan (ilim, edebiyat eserleri, musikî eserleri, sinema eserleri, güzel sanat eserleri ve işlenme eserler) eser gruplarının orijinal nüshalarına erişim sağlayacak mekanizmaları oluşturmak,

– Meslek Birlikleri ile koordineli çalışarak, bu birliklerin fikrî haklar alanında daha etkin hizmet vermelerini sağlamak,

– Fikrî haklar alanında uluslararası gelişmeleri takip etmek,

– Telif hakları alanında ülkemizi uluslararası platformda temsil etmek,

– Fikrî hak ihlallerini önleyici tedbirler geliştirmek,

gibi görevleri yürütecektir.

Sözkonusu Kurum ya da Enstitünün; Yönetim Kurulu, Danışma Kurulu, Başkan, Başkan Yardımcıları, İnceleme ve Değerlendirme Kurumları, Ana Hizmet Birimleri, Danışma Birimleri ve Yardımcı Birimlerden oluşması düşünülmektedir.

Diğer taraftan, Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğünde gerçekleştirilecek bir reorganizasyon çalışmasıyla, Sinema ve Müzik Eserleri Daire Başkanlığının genişletilerek bir Genel Müdürlük haline getirilmesi planlanmaktadır. Bilindiği gibi, taraf olduğumuz Sinematografik Ortak Yapım Avrupa Anlaşması uyarınca ortak yapım projelerini onaylayacak mercii mevcut genel müdürlüktür. Ayrıca, EUREKA AUDIOVISUEL, Avrupa Görsel-İşitsel Gözlemevi, Erimages gibi uluslararası kuruluş ve fonlara üyeliğimizden kaynaklanan görev ve sorumluluklar da sözkonusu Genel Müdürlük tarafından yürütülmektedir.

Kültürün en önemli yapı taşlarından birini oluşturmasının yanısıra, teknolojik imkânları aracılığıyla kültürel miras koruyarak en iyi şekilde gelecek nesillere aktaran sinema ve müzik eserlerinin desteklenmesi, eser sahiplerinin teşvik edilmesi ve bahsi geçen uluslararası görev ve yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla yeniden yapılandırılacak Genel Müdürlük içinde öncelik verilecek birimlerin : Mevzuat, Anlaşmalar, Uluslararası İlişkiler, Sinema ve Müzik Eserlerini Destekleme Fonu, Ortakyapım Projeleri, Arşiv birimleri olması gerekmektedir.

Yeniden yapılandırılacak Genel Müdürlük :

– İlgili mevzuat düzenlemelerinin yapılması,

– Türk sinema ve müzik eserlerinin yabancı yapıtlar karşısında rekabet gücünü artırıcı mekanizmaların oluşturulması,

– Sinema ve müzik eseri arşivinin oluşturularak, kültürel mirasın sağlıklı bir şekilde gelecek nesillere aktarılmasının sağlanması,

– İkili kültürel anlaşmalar çerçevesinde etkinliklerin düzenlenmesi,

– Sinema ve müzik sanatlarını desteklemeye yönelik özendirici yarışmaların (senaryo, beste, güfte v.b.) düzenlenmesi,

– Görsel-İşitsel alanda istatistiki bilgilerin derlenmesi,

– Uluslararası sinema ve müzik kuruluşları ile ülkemizdeki ilgili sektörün koordinesinin sağlanması,

– Festivaller aracılığıyla ülke tanıtımına katkı sağlanması,

– Görsel-İşitsel alanda eğitim veren üniversitelerin ilgili fakülteleriyle işbirliği yapılması,

– Öğrenci değişimi yoluyla bilgi ve becerilerin kazandırılması,

– Sanatsal içerikli filmlere destek verilmesi,

– Ticarî şansı olmayan ancak Türkiye’nin sosyo-kültürel yapısını yansıtan belgeseller ile çizgi filmlerin desteklenmesi ve satın alınması,

– Sinema ve müzik yapımcıları ile muhtaç sinema ve müzik sanatçılarının desteklenmesi,

gibi görevler üstlenecektir.

Ayrıca, 30 Haziran 1999 tarih ve 23741 mükerrer sayı ile Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4393 sayılı 1999 Malî Yılı Bütçe Kanununda “Fikrî Mülkiyet Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi”ne ödenek tahsis edilmiştir.

Bu bağlamda; Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü bünyesinde yeralan Sinema ve Müzik Eserleri Dairesinin yeniden yapılandırılarak Sinema ve Müzik Eserleri Genel Müdürlüğüne dönüştürülmesi ve fikrî haklar alanında faaliyet gösterecek olan Bakanlığımıza “bağlı” ya da “ilgili” kuruluş statüsünde bir “Enstitü” ya da “Kurum” oluşturulmasına ilişkin çalışmalar 1 Eylül 1999 tarih ve 266 sayılı Olur ile başlatılmıştır.

Cevap 2 : 2527 sayılı Derleme Kanunu ve Millî Kütüphane’nin kuruluş Kanununda yapılması gerekli görülen değişikliklerle ilgili hukukî ve kurumsal düzenlemeler gerçekleştirilememiştir.

Devlet Tiyatrolarını çağdaş ve günün koşullarına cevap verecek statüye kavuşturacak, yeni yasa hazırlıkları sürdürülmektedir. 7 inci ve 8 inci Beş Yıllık Kalkınma Planları doğrultusunda Bakanlığımız Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğüne bağlı olarak Samsun, Antalya, Gaziantep, Sıvas ve Van İllerinde Devlet Opera ve Balesi Müdürlükleri açılmış, kadro tahsisleri sağlanmıştır.

Yukarıda açıklanan mevzuat düzenlemeleri çerçevesinde, 5846 sayılı Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine İlişkin Kanun Tasarısının yasalaşması durumunda, AB-Gümrük Birliği çerçevesinde ve GATT-TRIPS Metni yükümlülüklerimiz doğrultusunda mevzuat uyumu gerçekleştirilmiş olacaktır.

Cevap 3 : 7 inci ve 8 inci Beş Yıllık Kalkınma Planlarının hazırlanmasında Bakanlığımız sorumlu Bakanlık olmayıp, bu planları Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığınca hazırlanmaktadır. Ancak, Bakanlığımızın Kültür Politikası, planlarda yer almak üzere sorumlu kuruluşa bildirilmektedir.

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine İlişkin Kanun Tasarısının hazırlık çalışmaları esnasında, Adalet, Maliye ve İçişleri Bakanlıklarından, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu, Gümrük Müsteşarlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı gibi kuruluşlardan görüş alınmış ve gerektiğinde bu kurumların uzmanları ile toplantılar yapılarak görüşlerine başvurulmuştur.

5846 sayılı Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine İlişkin Kanun Tasarısı, Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonunca alt komisyona sevk edilmiştir. Bu Komisyonun çalışmaları esnasında yukarıda bahsi geçen kuruluşların yanısıra sektör temsilcilerinin görüşleri de dikkate alınarak sözkonusu Tasarının hem uluslararası mevzuata tam uyumlu, hem de Türkiye’nin ihtiyaçlarına yeterli cevabı verebilecek şekilde yasalaşmasına azami gayret gösterilecektir.

Cevap 4 : Yedinci Beş Yıllık Plan Döneminden Sekizinci Beş YıllıkPlan Dönemine kalacak en önemli projelerimiz 1999 Yılı Yatırım Programında yeralan ve devam eden projelerimizden 88H040570 no.lu Bilgisayar Tesisi Veri Girişi ve Yazılımı, 97H040200 no.lu M.K. Yazma ve Süreli Yayın Koleksiyonunun Mikroform Ortamına Aktarılması, 97H040210 no.lu Türkiye Yazmaları Toplu Katalogu ve Şer’iyye Sicil Belge Analizlerinin Hazırlanması ve 97H040220 no.lu Millî Kütüphane Pataloji ve Restorasyon Merkezi Kurulması projeleridir. Yeni proje olarak her yıl teklif edilen Yayın Alımı ve Katalog Yayını, Matbaa Makinaları ve Bilgisayar Tesisi Bakım Onarımı ile Bina Büyük Onarımı projelerimizin Millî Kütüphanemizin işlerliği açısından yasal görevlerini yerine getirebilmesi için devam etmesi zorunlu görülen projelerdir.

Ülkemizde çağdaşlaşmayı ve kültürel zenginliği, kalkınmanın esas unsuru sayarak her ilimizde bir kültür merkezi yapılması hedeflenmektedir. Bu kapsamda ülkemiz genelinde toplam 207 adet Kültür Merkezi projesi mevcuttur. Bunlardan 97 adedi etüd-proje ve inşaat aşamasında olup, yapımı devam etmektedir. Önemli yatırımlarımız arasında Ankara Kongre ve Kültür Merkezi, AKM Konser Salonu, Samsun-Kayseri-Kahramanmaraş Kültür Merkezleri bulunmaktadır. Kültür Merkezi yapımı için Bakanlığımıza ayrılan ödeneklerin çok kısıtlı olması nedeniyle yapım sürelerinin uzaması ve maliyetlerinin yükselmesi önemli sorunlarımızı teşkil etmektedir.

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı çerçevesinde belirtilen çalışmalara, temin edilen ödenekler çerçevesinde devam edilmiştir.

2000 Malî Yılında ve Sekizinci Beş Yıllık Plan döneminde de bu çalışmaların sürdürülmesi ve geçmiş yıllarda restorasyonuna başlanılan, taşınmaz kültür varlıklarımızdaki çalışmaların devamı planlanmıştır.

Amaçlanan kurumsal düzenlemenin 2000 yılı içinde gerçekleştirilmesi durumunda, Kültür Bakanlığına bağlı kurum statüsünde kurulacak Türk Fikrî Mülkiyet Enstitüsü veya Kurumun alan düzenlemesine ilişkin çalışmaları Sekizinci Beş Yıllık Plan Döneminde ağırlık kazanacaktır.

Öncelikle eser sahiplerini maddî ve manevi zararlara uğratan ve Devleti ciddi düzeyde vergi gelirlerinden mahrum bırakan korsan faaliyetlerin engellenmesine yönelik mevzuat düzenlemelerine ve denetim mekanizmalarının oluşturulmasına önem verilecektir.

Ayrıca, meslek birliklerinin alt yapısının güçlendirilmesine, meslek birlikleri ile koordineli faaliyetlerin gerçekleştirilmesine, yeniden ve değerlendirme kurulu gibi yargı öncesi yargıya kolaylık sağlamak amacıyla taraflar arasında ihtilafları çözümlemeyi amaçlayan bir sistemin oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır.

Fikrî haklar konusunda toplumu bilinçlendirmeye yönelik konferans, seminer, panel gibi faaliyetlerin gerçekleştirilmesine özel bir önem verilecektir.

Ayrıca, mevzuatımızın uluslararası sözleşmelerle uyumlu hale getirilmesi çalışmalarının yanısıra, uluslararası sözleşmelerin hazırlık aşamasında da ülkemizin aktif katkısının sağlanmasına yönelik çalışmalar da yapılacaktır.

Cevap 5 : Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmaları henüz tamamlanmamıştır. Yukarıda bahsi geçen hedeflerin gerçekleştirilmesine yönelik çalışmalara ilişkin hususların yer alacağı plan dönemi hazırlıkları devam etmektedir.

3. — Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın, yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulanmasına ilişkin sorusu ve Maliye Bakanı Sümer Oral’ın cevabı (7/589)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Maliye Bakanı Sümer Oral tarafından yazılı olarak cevaplandırılmak üzere aşağıdaki sorularımı arzediyorum. 4.10.1999 Ertuğrul Yalçınbayır Bursa

Sorular :

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında sorumlu ve/veya koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili bakanlık olarak :

1. Hukukî ve kurumsal düzenlemeler itibariyle Plan Dönemi hedeflerini gerçekleştirebildiniz mi?

2. Plan Döneminde gerçekleşmeyen ve/veya gerçekleşemeyecek hukukî projeleriniz nelerdir? Projelerin gerçekleşmeme sebebi nedir?

3. Sorumlu bakanlık olarak koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluşlardan yeterli servis alabildiniz mi?

4. Yedinci Beş Yıllık Plan Döneminden Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemine kalacak en önemli projeleriniz nelerdir?

5. Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmalarınız hangi safhadadır?

T.C. Maliye Bakanlığı Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı 3.11.1999 Sayı : B.07.0.APK.0.01.11/1625

Konu : Yazılı soru önergesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı Genel Sekreterliği
(Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığı)

İlgi : Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı Genel Sekreterliği Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığının 18.10.1999 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/589-1971-5383 sayılı yazısı.

İlgide belirtilen Bursa Milletvekili Sayın Ertuğrul Yalçınbayır’ın 7/589-1971 esas no.lu yazılı soru önergesinde yeralan yedinci beş yıllık kalkınma planı uygulamaları ile sekizinci beş yıllık kalkınma planı çalışmaları konularındaki sorulara ilişkin cevabımız aşağıda belirtilmektedir.

1. Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında “vergi ile ilgili hukukî ve kurumsal düzenlemeler” başlığında yeralan “yapılacak düzenlemeler” ile ilgili olarak hedeflenen amaçlardan önemli bir kısmı gerçekleştirilmiştir.

Yedinci beş yıllık planda esas itibariyle ücretlilerin vergi yükünün düşürülmesi ve vergisel düzenlemelerle ekonominin rekabet gücünün artırılması öngörülmüş olup, yapılan çalışmalar sonucunda 4369 sayılı Kanunun 50 nci maddesiyle Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesindeyeralan vergi dilimleri 7’den 6’ya, ilk gelir dilimine uygulanan oran % 25’den % 15’e, en üst gelir dilimine uygulanan oran ise % 55’den % 40’a indirilmiştir.

Ayrıca, buna paralel olarak 4444 sayılı Kanun ile kurumlar vergisi mükelleflerinin tabi tutulduğu geçici vergi oranı % 25’den % 20’ye indirilmiş ve vergi hesaplama dönemi de 6 aya yükseltilerek işletmeler üzerindeki vergi yükü azaltılmaya çalışılmıştır.

Planda, kayıt dışı ekonominin önlenmesi ve ekonomik faaliyetlerin izlenebilmesi amacıyla herkese bir vergi numarası verilmesi öngörülmüştür. Bu konuyla ilgili olarak, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8 inci maddesinde 4108 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle, Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan her gerçek kişi ile tüzel kişilere bir vergi numarası verilmesi çalışmaları başlatılmış olup bu kapsamda;

– Mevcut ve yeni kurulacak sermaye şirketlerinin ortakları, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdürlerince vergi numarası alınması,

– Motorlu taşıt alan ve satan gerçek ve tüzel kişilerce vergi numarası alınması,

– Gayrimenkul satın alanların, satanların ve lehine ipotek tesis edilenler (alacaklı) ile bina inşa ettirip tapuya tescil ettirenlerin vergi numarası alması,

sağlanmıştır.

Bu amaçla, oluşturulan Türkiye Merkezî Sicil Kütüğünden üretilen vergi kimlik numarası sayısı 25 Ekim 1999 tarihi itibariyle 12 433 780 olmuştur.

Öte yandan vergi kanunlarındaki istisna ve muafiyetlerin gözden geçirilmesi, vergi denetimlerinde etkinliğin sağlanması, götürü vergilemenin daraltılması ve hayat standardı uygulamasına son verilmesine yönelik amaçların hemen hemen tamamı gerçekleştirilmiştir.

Vergi denetiminde koordinasyonun ve etkinliğin sağlanmasına yönelik olarak 178 ve 190 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamelerde 22.7.1999 tarih ve 4369 sayılı kanunla yapılan değişiklikler sonucu Gelirler Bölge Müdürlüklerinin kurulması sağlanmıştır.

Ayrıca, vergi kanunlarında yeralan istisna ve muafiyetlerin azaltılması yönünde yapılan düzenlemeler kapsamında gelir ve kurumlar vergisi kanunlarında yeralan istisna ve muafiyetler, yatırım indirimi dışında önemli ölçüde daraltılmış, matrahın tespitinde dikkate alınabilecek bağış ve indirimlere de sınırlama getirilmiştir. Aynı zamanda Kurumlar Vergisi Kanununun mükerrer 8 inci maddesinde yeralan Finansman Fonu uygulamadan kaldırılmıştır.

Ayrıca sürekli kayıtdışılığa yol açan “götürü usulde vergileme” sistemi terk edilerek 4369 sayılı Kanunun 31 inci maddesiyle, kayıt düzeni içinde faaliyeti esas alan “basit usulde vergileme” yöntemine geçilmiştir. Aynı şekilde eleştiri konusu olan ve 7 nci Beş Yıllık Kalkınma Planında tedricen kaldırılması öngörülen Hayat Standardı Esası da 4369 sayılı Kanunun 31 inci maddesiyle 1.1.1999 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmıştır.

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında öngörülen hedeflerden henüz gerçekleşmemiş olan Özel Tüketim Vergisi ve Avrupa Birliği vergi politikasına uyum konusundaki çalışmalar tamamlanmış olup, Özel Tüketim Vergisi Tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisine sevk edilmiştir.

2. Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında yeralan “Dışa Açılma ve Dünyaya Entegrasyon (Avrupa Birliğine Uyum) Projesi” kapsamında yapılması öngörülen hukukî ve kurumsal düzenlemelerle ilgil olarak topluluk ihale mevzuatına uyum sağlamak üzere 2886 sayılı Devlet İhale Kanununda değişiklik çalışmaları Bakanlığımız ile Bayındırlık ve İskân Bakanığı elemanlarından oluşan Komisyon tarafından sürdürülmekte olup, 1999 yılı sonuna kadar sonuçlandırılması amaçlanmaktadır.

3. Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında yeralan “Sosyal Güvenlik Reformu Projesi” çerçevesinde;

a) Çalışırken işsiz kalanların gelir kayıplarını belirli bir süre ve ölçüde karşılayan sigorta sistemi oluşturulmuştur.

b) Sosyal güvenlik sistemimizin aktüeryal dengelerini korumak amacıyla, 25 yıl hizmet koşulu ile, emeklilik yaşı kadın iştirakçilerde 58, erkek iştirakçilerde 60 yaşına yükseltilmiştir.

c) Emekli personelin mağduriyetini önlemek, enflasyona karşı korunmalarını sağlamak için, emekli aylıklarının DİE tarafından açıklanan TÜFE değişim oranına göre belirlenmesi esası getirilmiştir.

d) Tüm Sosyal Güvenlik Kurumlarının tek çatı altında toplanması çalışmaları devam etmektedir.

e) Emeklilik ve sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi amacıyla emeklilik ve sağlık sigortalarının birbirinden ayrılması planlanmaktadır.

4. Yedinci Beş Yıllık (1996-2000) Kalkınma Planındaki “Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Artırılması Projesi ve Kamu Kesimindeki Ücret Adaletinin Sağlanması Projesi” çerçevesinde;

a) “Personel Rejimi” konu başlığı altında belirtilen kamu personel rejimi reformunun gerçekleştirilmesi ve kamuda ücret adaletinin sağlanmasına yönelik olarak; memurlar ve diğer kamu görevlilerinin ücret rejiminin tek ve ortak bir kanunla düzenlenmesi, ücret ile ek ödemeler, sosyal hak ve yardımlar arasında adaletsizliğin giderilerek kurumsal ve sektörel dengenin oluşturulması ve eşit işe eşit ücret ilkesinin uygulanması ile ilgili olarak hazırlanmış olan kanun tasarısı taslağı üzerindeki çalışmalara halen devam edilmektedir.

Yıllık programlarda yeralan, ortak görev unvanlı kadrolara ilk defa personel alımında merkezî sınavın yapılması hedefi memurlar ve işçiler açısından gerçekleştirilmiştir. Böylece, kamu kurum ve kuruluşlarında nitelikli personel istihdamının ve personel alımında ortaya çıkan olumsuzlukların giderilmesi sağlanmıştır.

b) Anayasanın 128 inci maddesi çerçevesinde Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında yeralan, “Personel Rejimi” konu başlığı altında üst kademe yöneticilerinin yetiştirilme usul ve esaslarının düzenlenmesi ve böylece yönetici sınıfında yeralacak Devlet memurlarının eğitimden geçirilerek yönetici formasyonu kazandırılmaları hedefi ise henüz gerçekleştirilememiştir.

Diğer taraftan, sözkonusu hedeflerle ilgili olarak, Devlet memurlarının müdür ve daha alt görevlere yükselmelerine ilişkin usul ve esaslar genel bir yönetmelik çıkarılarak tespit edilmiş olup, anılan personelin eğitime tabi tutularak üst görevlere atanması sağlanmıştır.

c) “Teşkilâtlanma” konu başlığı altında Devletin teşkilât yapısının küçültülerek, fonksiyonel hale getirilmesi ve kamu kurum ve kuruluşlarının üstlendikleri görevlerle uyumlu bir teşkilât yapısına kavuşturulmasını sağlamak üzere yapılması gereken düzenlemelerle ilgili olarak; görev tanımlarının oluşturulması ve iş analizlerine dayalı norm kadroların tespitine yönelik olarak mevcut durumun belirlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla 5.5.1998 tarih ve 1998/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi uyarınca oluşturulan komisyonun çalışmaları sonucunda;

– Kamu kurum ve kuruluşlarının, kuruluş amacına göre mevcut teşkilât yapısının örgüt analizine tabi tutularak en etkin ve verimli organizasyon yapısına kavuşturulması,

– Kurumların halihazırda yürüttükleri görevlerle ilgili iş analizi yapılması ve bunun sonucunda görev tanımlarının yapılarak ve bu görevlerde çalışacak personelin niteliklerinin tespit edilmesi,

– İş ölçümü yöntemlerinden yararlanılarak kuruluşlara teşkilât kanunları ile verilen görevleri ifade ederken gerekli olan norm kadro sayısının tespit edilmesi,

ana ilkeler olarak belirlenmiştir. Bu ilkelerin gerçekleştirilebilmesini sağlayacak usul ve esasların Bakanlar Kurulu kararı olarak yayınlanması konusunda da mutabakat sağlanmıştır.

Sözkonusu kararın yayınlanmasını müteakip, kamu kurum ve kuruluşlarının hem mevcut teşkilât yapıları örgüt analizine tabi tutularak yeniden oluşturulacak hem de norm kadro sayıları tespit edilmiş olacaktır. Bu çalışmaların 2001 yılı sonuna kadar da devam etmesi öngörülmüştür.

5. Yedinci Beş Yıllık (1996-2000) Kalkınma Planındaki “İstihdam ve İşgücü Piyasasında Etkinliğin Artırılması Projesi” çerçevesinde;

a) “Yurtdışı Teşkilâtı Bulunan Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yeni Örgütlenme ve Kadro Gereksinimi” konusunda, 4316 sayılı 1998 Malî Yılı Bütçe Kanununun “Yurtdışı Teşkilâtlarının Yeniden Düzenlenmesi” başlıklı 64 üncü maddesi çerçevesinde Dışişleri Bakanlığı ile birlikte yürütülen çalışmalar sonucunda; yurtdışı biriminin bulunduğu ülke ile olan siyasî, ekonomik, malî ve kültürel ilişkilerimiz Türk vatandaşı, işçi, öğrenci-öğretmen, din görevlisi sayıları ile diğer veriler de dikkate alınarak kuruluşların yurtdışında hangi ülkelerde birimlerinin bulunması gerektiği ve bu birimlerde istihdam edilecek kadrolu ve sözleşmeli personel sayıları tespit edilmiş bulunmaktadır.

Ayrıca, değişen siyasî, ekonomik ve malî ilişkilerimiz dikkate alınarak gereksinim duyulan ülkelerde kurulması gereken yeni yurtdışı birimlerinin değerlendirilmesi ve bu birimlerin ihtiyacı olan kadro ve sözleşmeli personel sayılarının tespit edilmesi ile ilgili işlemler mevcut mevzuat ve bu Projede yeralan hedefler çerçevesinde sürdürülecektir.

b) “Kamu İstihdamının Yeniden Düzenlenmesi” konu başlığı altında, kamu kesimindeki istihdam karmaşasının ve buna bağlı ücret ve benzeri haklarındaki karmaşının sona erdirilmesine ilişkin hukukî ve kurumsal düzenleme ile ilgili olarak; memurlar ve diğer kamu görevlileri arasıdaki istihdam ve ücret karmaşasının çözümlenmesine yönelik olarak hazırlanan kanun tasarısı taslağı üzerindeki çalışmalara halen devam edilmektedir.

Bu nedenle, yukarıda belirtilen hedeflere Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planında da yer verilmesi hususu gerekli bulunmaktadır.

6. Ayrıca;

a) Toprak Kanununun çıkarılması konusunda; Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünce gönderilen “Toprak Koruma Kanunu Tasarısı Taslığı” ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.

b)Bakanlığımızın “Sorumlu Kuruluş” olarak gösterildiği “Kat Mülkiyeti Kanununun site yönetimini de içine alacak şekilde yeniden düzenlenmesi” hususu, 7 nci 5 Yıllık Kalkınma Planının Adalet Hizmetleri Bölümünde ve Adalet Reformu kapsamında yer almaktadır. Bu konudaki yasal yetki ise 26.9.1984 tarih ve 3045 sayılı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne verilmiştir.

c) Bakanlığımızın koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluş olarak gösterildiği “Mahallî idarelerin yetki, görev, sorumluluk ve kaynak paylaşımı esaslarını belirleyen çerçeve Kanun Tasarısı”nın hazırlanmasına katkıda bulunulmuştur.

Önceki Yasama Döneminde Türkiye Büyük Millet Meclisi Komisyonlarında görüşülen tasarı kadük olduğundan İçişleri Bakanlığınca tasarının yeniden sevk edilmesi konusunda çalışmalar sürdürülmektedir.

d) İlgili Bakanlık olarak çalışmalarına katıldığımız “Gelibolu Yarımadası Tarihi Millî Parkı Kanun Tasarısı” Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulmuştur.

e) Bakanlığımız koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluş olarak gösterildiği Maden Kanunu Tasarısı ile ilgili Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığında yapılan çalışmalara iştirak edilmiştir.

Bilgilerini arz ederim.

Sümer Oral Maliye Bakanı

4. —Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın, yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulamasına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Şuayip Üşenmez’in cevabı (7/596)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Devlet Bakanı Şuayip Üşenmez tarafından yazılı olarak cevaplandırılmak üzere aşağıdaki sorularımı arz ediyorum. 4.10.1999

Ertuğrul Yalçınbayır

Bursa

Sorular :

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında sorumlu ve/veya koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili bakanlık olarak :

1. Hukukî ve kurumsal düzenlemeler itibariyle Plan Dönemi hedeflerini gerçekleştirebildiniz mi?

2. Plan Döneminde gerçekleşmeyen ve/veya gerçekleşemeyecek hukukî projeleriniz nelerdir?Projelerin gerçekleşmeme sebebi nedir?

3. Sorumlu bakanlık olarak koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluşlardan yeterli servis alabildiniz mi?

4. Yedinci Beş Yıllık Plan Döneminden Sekizinci Beş Yıllık Dönemine kalacak en önemli projeleriniz nelerdir?

5. Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmalarınız hangi safhadadır?

T. C.

Devlet Bakanlığı 4.11.1999

Sayı :B.02.0.014/2.00-01356

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi :Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının 18.10.1999 gün ve Kan. Kar. Md. :A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/596-1978/5391 yazılı yazıları.

Bursa Milletvekili Sayın Ertuğrul Yalçınbayır tarafından yazılı olarak cevaplandırılması istenilen 7/596-1978 esas no’lu yazılı soru önergesine ait cevap ilişikte sunulmuştur.

Bilgilerinizi ve gereğini arz ederim.

Prof. Dr. Şuayip Üşenmez

Devlet Bakanı

Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın 7/596-1978 Esas No’lu

Yazılı Soru Önergesine İlişkin Cevap

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında; Devletin hüküm ve tasarrufu altında olup, Tapulama ve Kadastro sırasında kanunlar gereğince tespit dışı bırakılan alanların sınırlarının belirlenmesi ve yüzölçümlerinin saptanması amacıyla 3402 sayılı Kadastro Kanununda, günün şartları itibariyle istenilen duyarlıkta olmayan eski kadastro paftalarının bir plan dahilinde yenilenmesine imkân sağlamak üzere 2859 sayılı Tapulama ve Kadastro Paftalarının Yenilenmesi Hakkındaki Kanunda değişiklikler yapılması Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü görev alanında kalan konular olarak öngörülmüş; bunu gerçekleştirmek üzere hazırlanan “3402 Sayılı Kadastro Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Kanuna Ek Madde Eklenmesi ve Devlet Memurları ve Harcırah Kanununa İlave Yapılması Hakkında Yasa Tasarısı” TBMM’nin 20. dönem çalışmaları sırasında, ilgili bakanlıkların görüşleri sonrasında, Meclis Komisyonlarından geçerek gündemin 295 inci sırasında yer almış ise de, yasama döneminin bitişi nedeniyle Kadük olmuş ve yeni yasama döneminde Meclis İçtüzüğünün 77 nci Maddesi uyarınca gündeme alınması sağlanmıştır. Yasa taslağı, Tali Komisyondan (Plan ve Bütçe) geçerek Aslî Komisyona (Adalet) intikal ettirilmiştir. Kasım 1999 ayı içinde, Aslî Komisyonda gündem alması beklenmektedir.

Diğer taraftan;

a) Taşınmaz mallara ilişkin iş ve işlemlerde danışmanlık ve aracılık hizmetlerinin yasal bir statüde değerlendirilmesi ve düzene alınması için “Emlak Müşavirliği ve Emlak Komisyonculuğu Yasa Tasarısı” ilgili bakanlıkların görüşü sonrasında gereği için Başbakanlığa sunulmuş ise de, Bakanlar Kurulu imzası tekamül etmediğinden iade edilmiş olup; meslek gruplarının yasal temsilcilikleri ile “Uyumlaştırma” çalışmaları sürdürülmektedir.

b) Tapu ve Kadastro teknik çalışmaları konusunda uzman kişilerin personel, donanım ve bilgi birikimlerinden yararlanmak amacıyla sorumluluk taşıyan lisanslı ölçme bürolarının kurulması için yasal düzenleme yapılabilmesini sağlanacak önergeler değinilen 3402 sayılı yasa değişikliğine eklenmek üzere hazırlanmıştır.

c) Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi (TAKBİS)ve GAP Bölgesi Bilgi Sistemi (GAPBİS) projeleri belli bir düzey kazanmış olmakla birlikte, bütçe imkânsızlıkları nedeniyle tam gerçekleştirilememektedir.

Koordinasyon bakımından ilgili kamu kuruluşları ile yakın bir işbirliği gerçekleştirilmiş olup muhtemel sorunlar kurumlar arası görüşmeler ve danışmalarla süratle giderilmektedir.

Hukukî boyutlu projelerin sonuçlandırılması;

—Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi (TAKBİS)

—GAP Bölgesi Bilgi Sistemi (GAPBİS)

—Kadastro Projelerinin gerçekleştirilmesi malî imkânlara bağlıdır.

Sekizinci Beş Yıllık Plan Döneminde kurulacak Harita-Tapu-Kadastro komisyonunda görev alacak uzman personelin isimleri DPT Müsteşarlığına bildirilmiştir. Bu konuda kurumlarla ve sektörle ilgili araştırma çalışmaları yapılmaktadır.

Türkiye Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Genel Müdürlüğü

Beş Yıllık Kalkınma Planlarında koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluş olarak akademik düzeyde bilimsel ve teknik destek sağlanmaya çalışılmakta; yürütülen eğitim programlarıyla da kamu yönetiminin gereksinme duyduğu nitelikli yöneticilerin yetiştirilmesi amaçlanmaktadır.

Bu çevrede, gerek Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı uygulamaları gerekse Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Plan hazırlıklarına ilişkin çeşitli düzeylerde yürütülen proje ve komisyon çalışmalarında enstitü “işbirliği yapılan kurum” olarak görev üstlenmekte; eğitim, araştırma ve danışmanlık hizmetleri konusunda üzerine düşen görevleri eksiksiz olarak yerine getirmektedir.Ancak, bugüne kadar söz konusu projeler için enstitüden herhangi bir talepte bulunulmamıştır.

1.1.1998 tarihinde başlayan “Yerel Yönetimleri Güçlendirme Araştırma Projesi” halen devam etmektedir.

Özürlüler İdaresi Başkanlığı

Özürlüler İdaresi Başkanlığı, özürlülere yönelik hizmetlerin düzenli, etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini temin etmek için ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak, özürlülerle ilgili millî politikanın oluşmasına yardımcı olmak, özürlülerin problemlerini saptamak ve bunların çözüm yollarını araştırmak üzere 25.3.1997 tarih ve 571 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Başbakanlığa bağlı olarak kurulmuştur.

571 sayılı Kanun Hükmünde Kararname 30.5.1997 tarihinde Resmî Gazete’de yayınlandığından, 30.10.1984 tarihli 3067 sayılı yasa gereğince TBMMGenel Kurulunun 17.8.1995 tarihli 142 nci birleşiminde onaylanan Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında ve 15.11.1998 tarih ve 23524 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1999 Yılı Programında yer alan yasal ve kurumsal düzenlemelerde Özürlüler İdaresi Başkanlığı sorumlu ve/veya koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluş olarak yer almamıştır. Bu nedenle anılan plan ve programda Özürlüler İdaresi Başkanlığını doğrudan ilgilendiren ve sorumluluğuna düşen herhangi bir hedef, amaç ve politika olmayıp, soru önergesinde belirtilen 1. 2. 3. ve 4. sorularla ilgili açıklama yapılamamıştır.

Özürlüler İdaresi Başkanlığı Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı çalışmalarında DPT Müsteşarlığının isteği üzerine;

— Bilim, Teknoloji ve Yenilikçi Buluşlar

—Nüfus ve Demografi Yapısı Göç

— Hayat Boyu Eğitim Kapsamında Çocuklar, Gençler, Kadınlar, Erkekler, Yaşlılar Toplum Değerleri ve Türkiye Hedefleri

—Okul Öncesi Eğitim

— Ortaöğretim :Genel Eğitim, Meslek Eğitimi, Teknik Eğitim

—Yüksek Öğretim

— Özel Öğretim

—Demokrat Eğitim Yöntemler

—Beden Eğitimi, Spor ve İstanbul Olimpiyatları

—Nitelikli İnsangücü Meslek Standartları Düzeni ve Sosyal Sermaye Birikimi

— İşgücü Piyasası

—Gelir Dağılımının İyileştirilmesi ve Yoksullukla Mücadele

— Sağlık Hizmetlerinde Etkinlik

—Sosyal Güvenlik

—Sosyal Hizmetler ve Yardımlar

— Aile ve Çocuk

—Toplumda Kadın Katılımı

—Kamu Yönetiminin İyileştirilmesi ve Yeniden Yapılandırılması

— Yerel Yönetimler

—Haberleşme, İletişim, Tele-İletişim Altyapısı ve İşletmeciliğinin Türkiye’nin Gelişme ve Tanıtım Stratejilerinde Kullanılması

—Ulaştırma

—Türkiye Gelişme ve Tanıtma Stratejilerinde Turizm

— Konut

şeklinde belirlenen özel ihtisas komisyonlarında görev talep edilmiştir.

Ayrıca Özürlüler İdaresi Başkanlığınca yapılacak 1. Özürlüler Şurası Kararları Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmalarına esas teşkil edebilecektir.

KOORDİNASYON VE İŞBİRLİĞİ BAKIMINDAN İLGİLİ KURULUŞ OLARAK YER ALDIĞIMIZ YEDİNCİ BEŞ YILLIK KALKINMA PLANINDA YER ALAN PROJELERİN

TODAİE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Adı Hukukî ve Kurumsal Düzenleme Ait Olduğu Yıl

Nüfus ve Aile Planlaması Hayatî olayları kayda geçiren mevcut sistemin, güvenilir ve çok

amaçlı bilgi üretebilecek şekilde Başbakanlık bünyesinde yapılan-

dırılması 1996

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- Kamu Denetçisi (Ombudsman) sisteminin kurulmasına ilişkin Ka-

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin- nun Tasarısının hazırlanması 1996

de Ücret Adaletinin Sağlanması

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- Üst düzey yöneticiler için ayrı bir kanun çıkarılması 1996

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin-

de Ücret Adaletinin Sağlanması

Nüfus ve Aile Planlaması Hayatî olayları kayda geçiren mevcut sistemin, güvenilir ve çok

amaçlı bilgi üretebilecek şekilde Başbakanlık bünyesinde yapı-

landırılması 1997

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- Kamu Denetçisi (Ombudsman) sisteminin kurulmasına ilişkin

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin- Kanun Tasarısının hazırlanması 1997

de Ücret Adaletinin Sağlanması

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- Üst düzey yöneticiler için ayrı bir kanun çıkarılması 1997

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin-

de Ücret Adaletinin Sağlanması

Nüfus ve Aile Planlanması Hayatî olayları kayda geçiren mevcut sistemin, güvenilir ve çok

amaçlı bilgi üretebilecek şekilde Başbakanlık bünyesinde yapılan-

dırılması 1998

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- Kamu Denetçisi (Ombudsman) sisteminin kurulmasına ilişkin Ka-

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin- nun Tasarısının hazırlanması 1998

de Ücret Adaletinin Sağlanması

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- İdare ile birey arasındaki ilişkilerde uygulanmak ve bireylerin bilgi

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin- edinme özgürlüğünü sağlamak üzere bir kanun tasarısının hazırlan-

de Ücret Adaletinin Sağlanması ması 1998

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- Memurlar ile diğer kamu görevlileri arasında ayrımı belirlemek ve

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin- ortak görev unvanlı kadrolara personel alımının merkezî sınavla ya-

de Ücret Adaletinin Sağlanması pılmasını sağlamak ve üst düzey yöneticilerin yetiştirilme usul ve

esaslarını belirlemek üzere bir kanun çıkarılması 1998

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- Personel reformu kapsamında bürokrasinin üretken ve rasyonel bir

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin- şekilde çalışmasını sağlayacak hukukî alt yapı oluşturulması 1998

de Ücret Adaletinin Sağlanması

Nüfus ve Aile Planlaması Hayatî olayları kayda geçiren mevcut sistemin, güvenilir ve çok

amaçlı bilgi üretebilecek şekilde yeniden yapılandırılması 1999

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- Kamu Denetçisi (Ombudsman) sisteminin kurulmasına ilişkin Ka-

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin- nun Tasarısının hazırlanması 1999

de Ücret Adaletinin Sağlanması

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- İdare ile birey arasındaki ilişkilerde uygulanmak ve bireylerin bilgi

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin- edinme özgürlüğünü sağlamak üzere bir kanun tasarısının hayata

de Ücret Adaletinin Sağlanması geçirilmesi 1999

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- Memurlar ile diğer kamu görevlileri arasında ayrımı belirlemek ve

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin- ortak görev unvanlı kadrolara personel alımının merkezî sınavla ya-

de Ücret Adaletinin Sağlanması pılmasını sağlamak ve üst düzey yöneticilerin yetiştirilme usul ve

esaslarını belirlemek üzere bir kanun çıkarılması 1999

Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Ar- Personel reformu kapsamında bürokrasinin üretken ve rasyonel bir

tırılması Projesi ve Kamu Kesimin- şekilde çalışmasını sağlayacak hukukî altyapının oluşturulması 1999

de Ücret Adaletinin Sağlanması

5. —Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın, yedinci ve sekizinci beş yıllık kalkınma planlarının uygulamasına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Edip Safder Gaydalı’nın cevabı (7/598)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Devlet Bakanı Edip Safder Gaydalı tarafından yazılı olarak cevaplandırılmak üzere aşağıdaki sorularımı arz ediyorum. 4.10.1999

Ertuğrul Yalçınbayır

Bursa

Sorular :

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında sorumlu ve/veya koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili bakanlık olarak :

1. Hukukî ve kurumsal düzenlemeler itibariyle Plan Dönemi hedeflerini gerçekleştirebildiniz mi?

2. Plan Döneminde gerçekleşmeyen ve/veya gerçekleşemeyecek hukukî projeleriniz nelerdir?Projelerin gerçekleşmeme sebebi nedir?

3. Sorumlu bakanlık olarak koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluşlardan yeterli servis alabildiniz mi?

4. Yedinci Beş Yıllık Plan Döneminden Sekizinci Beş Yıllık Dönemine kalacak en önemli projeleriniz nelerdir?

5. Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmalarınız hangi safhadadır?

T. C.

Devlet Bakanlığı 3.11.1999

(Sn. Edip Safder Gaydalı)

Sayı :B.02.0.0012/009-1358

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı

Genel Sekreterliği

Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığı

İlgi :18.10.1999 tarih ve 7/598-1980/5393 yazılı yazınız.

Bakanlığıma hitaben Bursa Milletvekili Sayın Ertuğrul Yalçınbayır tarafından ilgi yazıdaki soru önergesi Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında Bakanlığımın sorumlu veya koordinasyon ile ilgili bakanlık olmaması sebebinden dolayı soru önergesinin 3 üncü sorusu hiç cevaplandırılamamış olup, diğer sorularda Bakanlığıma bağlı ve ilgili kuruluşları çerçevesinde cevaplandırılıp ilişikte sunulmuştur.

Bilgilerinize arz ederim.

Edip Safder Gaydalı

Devlet Bakanı

Bursa Milletvekili Sayın Ertuğrul Yalçınbayır’ın Soru Önergesinde Yeralan MTAGenel Müdürlüğü ile İlgili Sorulara Verilen Cevaplar

Soru 1. Hukukî ve kurumsal düzenlemeler itibariyle Plan Dönemi hedeflerini gerçekleştirebildiniz mi?

Cevap 1. 7.11.1997 günlü Resmî Gazete’de yayımlanan 1998 Yılı Program Ekinde yer alan hukukî ve kurumsal düzenlemelerle ilgili olarak, MTA Genel Müdürlüğünün sorumlu kuruluş olduğu proje sayısı ikidir. Her iki proje ile ilgili olarak çalışma yapılmaktadır.

Bu projeler :

Hukukî ve Kurumsal Sorumlu Koordinasyon ve İşbirliği Bitiş

Düzenleme Kuruluş Bakımından İlgili Kuruluş Açıklama Yılı

MTAKuruluş Yasasının MTAGn. Enerji ve Tabiî Kay. Bakanlığı 2804 Sayılı MTA Kuruluş Yasası 1998

revize edilmesi Md. Maliye Bakanlığı revize edilerek MTA’nın yeniden

DPTMüst. yapılandırılmasıyla, madenciliğin

Devlet Personel Bşk. alt yapısının geliştirilmesi konusun-

TKİ da verimlilik ve etkinliğin artırılma-

ETİBANK sı amaçlanmaktadır. Sözkonusu ya-

TTK sanın revize edilmesi çalışmaları

TDÇİ sonuçlandırılacaktır.

İlgili Meslek Odaları

Madencilikle ilgili vakıf ve

dernekler

MTA’da oluşturulan Enerji ve DPT Müst. Değişik amaçlarla yapılan sondajlar- Plan

Sondaj Karot Bilgi Tabiî TPAO dan en yüksek faydanın elde edilme- dönemi

Bankasına düzenli Kaynaklar ETİBANK si suretiyle, kaynak tasarrufu sağlan-

veri akışının sağlan- Bakanlığı TKİ ması amaçlanmaktadır. Bu çerçeve-

ması amacıyla, yasal MTAGn. TTK de yasal düzenleme gerekliliği ve ku-

veya kurumsal düzen- Md. EİEİ rumsal düzenleme imkânları araştırı-

leme yapılması. DSİ lacaktır.

TCK

Köy Hizmetleri Gn. Md.

TDÇİ

KBİ

Bu projelerden MTAKuruluş Yasasının revize edilmesi halen gerçekleştirilememiştir.

MTA’da oluşturulan Sondaj Karot Bilgi Bankasına 14 kuruluştan düzenli bilgi akışının sağlanması amacıyla MTA Kanununa madde eklemesi ile ilgili yasa tasarısı hazırlanarak bakanlığa sunulma aşamasındadır.

7.11.1997 günlü Resmî Gazete’de yayımlanan 1998 yılı program ekinde yer alan hukukî ve kurumsal düzenlemelerle ilgili olarak, MTA Genel Müdürlüğü koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluş olarak görevlendirildiği bir proje vardır.Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı sorumluluğunda bu proje ile ilgili yürütülen komisyon çalışmalarına MTA Genel Müdürlüğü de katılmaktadır.

MTA’nın ilgili kuruluş olarak görevlendirildiği proje

Hukukî ve Kurumsal Sorumlu Koordinasyon ve İşbirliği Bitiş

Düzenleme Kuruluş Bakımından İlgili Kuruluş Açıklama Yılı

Jeotermal Enerji Enerji ve DPT Müst. Jeotermal Enerjinin aranması, 1998

Kaynakları Yasasının Tabiî MTA üretilmesi ve işletilmesi konusun-

çıkartılması Kaynaklar TPAO daki yasal boşluğun giderilmesi ve

Bak. (Maden EİEİ kaynakların daha etkin değerlendi-

İşleri Enerji ve Tabiî Kay. Bak. rilmesi için uygun ortamın yaratıl-

Gn. Md.) (Enerji İşleri Gn. Md.) ması amaçlanmaktadır. Daha önce

hazırlanan Yasa Tasarısına son şek-

lini vermek üzere başlatılan çalış-

malar tamamlanacaktır.

Soru 2. Plan Döneminde gerçekleşemeyen ve/veya gerçekleşemeyecek hukukî projeleriniz nelerdir?Projelerin gerçekleşmeme sebebi nedir?

Cevap 2. Plan Döneminde MTAKuruluş Yasasının revize edilmesi gerçekleştirilmemiştir. Genel Müdürlüğün çalışma esaslarını günün koşullarına uygun hale getirmek olarak özetlenebilecek genel gerekçe çerçevesinde yeni kanun ve buna ilişkin ana yönetmelik taslakları hazırlanmıştır. Hazırlanan değişiklik önerilerinde :

Döner sermaye oluşturularak ücretli işlerden elde edilen kâr’ın personele dağıtılması, MTA Genel Müdürlüğünün ana hizmet, yardımcı hizmet, danışma ve denetim birimlerinden oluşan Merkez ile Bölge Müdürlükleri ve baş mühendisliklerden oluşan taşra teşkilâtının yeniden düzenlenmesi ile MTA’nın yurt dışında tek başına veya ortaklıklar kurmak sureti ile arama ve araştırma yapabilmesi önerileri yer almaktadır.

Genel Müdürlüğümüz kuruluş kanunu ve yönetmelik değişiklikleri ve ilgili ekleri Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığına 31.8.1995, bağlı bulunduğumuz Devlet Bakanlığına 25.12.1996 tarihinde gereği yapılmak üzere sunulmuştur.

Değişiklik önerilerimizden, MTA Genel Müdürlüğü görev kapsamına giren jeolojik etütler ve maden aramaları faaliyetleri ile ilgili iş ve hizmet kanunlarında bakanlık onayı ile yurt dışında işin gereği olarak yerli ve yabancı gerçek ve tüzelkişilerle ortaklık kurmak suretiyle veya tek başına ücret karşılığı arama ve araştırma yapılabilmesi ve bakanlık onayı ile olanak sağlanması 3.12.1997 tarihli 4309 sayılı Kanun ile kabul edilmiş diğer tekliflerimiz ise sonuçlandırılmamıştır.

Bu çerçevede özellikle 2804 sayılı kuruluş kanunumuzun 5 inci maddesinde yapılması önerilen değişiklikle döner sermaye kurularak ücretli işlerde görev alan teknik personelin motivasyon ve teşvik etmek üzere maddî imkânlara kavuşturulması amaçlanmış ancak öneri kabul görmemiştir. Daha sonra zaten madur durumda bulunan teknik personelimizin ücretli işlerden elde edilen öz kaynaklardan belirli bir oranda yararlandırılmasına yönelik öneri alan personelin arazide her türlü iklim şartlarında görev yaptığı düşünüldüğünde maddî olarak desteklenerek işe motivasyonları son derece önem arzetmektedir.

Soru 1 ve 2. Hukukî ve kurumsal düzenlemeler itibariyle 7 nci Beş Yıllık Kalkınma Planı Hedeflerini gerçekleştirebildiniz mi, Plan Döneminde ve/veya gerçekleşmeyecek hukukî projeleriniz nelerdir, projelerin gerçekleşmeme sebebi nedir?

Cevap 1 ve 2. Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında, Kurumumuzda hukukî ve kurumsal düzenleme öngörülmemiş olması nedeniyle, herhangi bir işlem yapılmamıştır. 7 nci plan kapsamında araştırmaya ayrılan GSMH’nin % 0,33’lük oranın % 1’e yükseltilmesi öngörülmektedir. Kurumumuz planda öngörülen araştırmaya ayrılan kaynak hedeflerine ulaşabilmek; nükleer güç reaktörü ihalesinin gerçekleşmesi durumunda lisanslama faaliyetlerini yürütebilmek için gerekli nitelikli elemanların yetiştirilmesi-istihdamının sağlanması ve alt yapı eksikliklerinin tamamlanması amacıyla, kanun değişikliği de dahil olmak üzere hukukî düzenlemeleri tamamlamıştır.

Soru 4. Yedinci Beş Yıllık Plan Döneminden Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemine kalacak en önemli projeleriniz nelerdir?

Cevap 4. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Dönemi kapsamında (2001-2005) devam edecek 13 adet DPT projemiz vardır. İsimleri, kod numaraları ve süreleri ilişikte verilmiştir.

Soru 5. Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmalarınız hangi safhadadır?

Cevap 5 a) Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Dönemi, Özel İhtisas Komisyonlarında görev alabilecek elemanlarımızı saptadık ve DPT’ye bildirdik. Sözkonusu liste ilişikte yer almaktadır.

b)Türkiye için büyük öneme haiz iki DPTprojesi için dış kredi imkânları araştırılmaktadır. Bu maksatla, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA)’nın Teknik İşbirliği Programı 2001-2002 dönemi için iki adet proje önerisinde bulunuldu. Cevap beklenmektedir. Sözü edilen DPT projeleri ve istenen dış kredi miktarları aşağıda verilmiştir.

* 99K120100 Nükleer Teknoloji Merkezi talep edilen dış kredi miktarı 100 000 000 ABD$

* 99K120110 Hızlandırıcı talep edilen dış kredi miktarı 8 000 000 ABD$

Soru 4. Yedinci Beş Yıllık Plan Döneminden Sekizinci Beş Yıllık Dönemine kalacak en önemli projeleriniz nelerdir?

Cevap 4. MTAGenel Müdürlüğü 2000 Yılı Yatırım Programında, Deniz Jeolojisi ve Jeofiziği Araştırma Gemisi, Tabiat Tarihi ve Madencilik Müzesi, Türkiye Sondaj Karot Bilgi Bankası, Trabzon Bölge Tesisleri İnşaatı Projelerinin tamamlanması planlanmıştır.

Bu projelerin yanı sıra Maden ve Jeotermal Enerji Aramaları, Jeolojik ve Jeofizik Araştırmalar Türkiye Jeoloji Veri Tabanı ve Harita Hazırlama Basım, Bilimsel ve Teknolojik Araştırmalar Projeleri kapsamında gerçekleştirilmesi planlanan çalışmaların yürütülmesine 2000 yılında da devam edilecektir.

Bu durumda 2000 Yılı Yatırım Programında yapılması planlanan çalışmalar gerçekleştirilebilirse Sekizinci Beş Yıllık Plan Döneminde Yedinci Plan Döneminden kalacak projemiz olmayabilecektir.

Soru 5. Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmalarınız hangi safhadadır?

Cevap 5. Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmaları Başbakanlığın bu konu ile ilgili 1999/7 no’lu Genelgesi doğrultusunda yürütülmektedir.

Genelgeye göre Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı Başkanlığında yürütülecek çalışmalar kapsamında kurulacak madencilikle ilgili Özel İhtisas Komisyonlarında görev alacak MTAGenel Müdürlüğünde görev yapan uzmanlar DPT’ye bildirilmiştir. Ayrıca MTAGenel Müdürlüğü 1999 yılı iş programında yer alan “Madencilik Sektör Araştırmaları Projesi” kapsamında Özel İhtisas Komisyonu çalışmalarına esas olacak araştırma çalışmaları sürdürülmektedir.

Bursa Milletvekili Sayın Ertuğrul Yalçınbayır’ın Devlet Bakanı Sayın Edip Safder Gaydalı’ya muhatap soru önergesiyle ilgili olarak kuruluşumuzca hazırlanan cevabî mütalaa aşağıya çıkartılmıştır.

1. Soruya verilen cevabî mütalaa

T. Demir ve Çelik İşletmeleri Genel Müdürlüğü, kalkınma planları ve yıllık programlar çerçevesinde Demir Çelik Sanayii konusunda kuruculuk ve işletmecilik yapmak üzere kurulmuş bir İktisadî Devlet Teşekkülüdür. Kurum, 10.9.1993 tarih ve 93/T-65 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararıyla yeniden yapılandırılarak, İskenderun ile Divriği-Hekimhan Müesseseleri birer bağlı ortaklık haline getirilmiştir. Karabük Demir ve Çelik Müessesesi ise, Özelleştirme Yüksek Kurulunun 30.12.1994 tarih ve 94/16 sayılı kararı ile özelleştirilmiştir.

Bağlı ortaklıklarımızdan İskenderun Demir ve Çelik A. Ş. Özelleştirme Yüksek Kurulunun 2.3.1998 tarih ve 98/20 sayılı kararıyla, Gerkonsan A. Ş.’de 12.10.1999 tarih ve 99/66 sayılı kararıyla özelleştirme kapsam ve programına alınmıştır.

Şu anda TDÇİ Genel Müdürlüğüne bağlı olarak Divriği-Hekimhan Madenleri Sanayi ve Ticaret A. Ş. (Divhan) bulunmaktadır.

2. Soruya verilen cevabî mütalaa

Planlanmış ancak gerçekleşmemiş herhangi bir hukukî projemiz bulunmamaktadır.

3. Soruya verilen cevabî mütalaa

Bu konu Bakanlığımız yetkisindedir.

4. Soruya verilen cevabî mütalaa

Yatırımlarımız esas itibariyle, yenileme, modernizasyon ve idame mahiyetinde olup Yedinci Beş Yıllık Planda öngörülen hedeflerle uyum içindedir.

Bu bağlamda yatırım planlamalarında göz önünde bulundurulan hususlar şunlardır :

a) Öncelikle, darboğaz teşkil eden kısa vadeli ve geri ödemeleri kısa olan projeler dikkate alınmaktadır.

b) Enerji tasarrufuna, maliyeti düşürücü ve çevre korumasına yönelik projelere önem verilmektedir.

c) Kalite ve verimlilik artışına yönelik projeler önemli ve öncelikli projeler olarak ele alınmaktadır.

d) Yatırım projeleri değişen koşullara göre tespit edilmektedir.

e) İşletmelerimizin hayatiyetini sürdürecek önemli projelerin uygulanmasında gerekli hassasiyet gösterilmektedir.

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında olup da Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planına sarkan en önemli projemiz Hasançelebi demir cevherlerinin değerlendirilmesi projesidir.

Bu projeyle ülkemiz demir cevheri potansiyelinde önemli bir yer tutan Malatya Hekimhan Hasançelebi demir yatağında bulunan bölgenin en büyük demir cevheri rezervi değerlendirilecektir.

Ülkemiz demir çelik üretiminin geleceği ve ülke çıkarları göz önünde tutularak gelişen günümüz üretim teknolojilerinin ışığında Hasançelebi demir cevheri yatağının değerlendirilmesi için TDÇİ Genel Müdürlüğü ile İTÜ arasında 1.12.1997 tarihinde sözleşme imzalanarak çalışmalara başlanılmıştır.

Yapılan çalışmalar neticesinde;

Sahada + 930 kotu üzerinde % 21,5 Fe304 tenörlü (% 15,5 Fe tenörlü) 835 000 000 ton üretilebilir demir cevheri rezervi tespit edilmiştir. Bu rezervin, sahanın konumu nedeniyle ilk etapta + 1 185 kotu üzerinde bulunan % 23,2 Fe304 tenörlü (% 19,8 Fe tenörlü) 94,8 milyon tonluk kısmının açık işletme ile üretimi planlanmıştır.

Projeye göre yılda açık işletme metoduyla 7,5 milyon ton tüvenan cevher üretimi yapılacaktır. Üretilen tüvenan cevherlerin konsantre ve peletleme tesislerinde zenginleştirilmesi neticesinde yılda 1,5 milyon ton pelet üretimi gerçekleştirilmiş olacaktır. Bu da ülke ekonomisine büyük bir girdi ile istihdam sağlayacaktır. İTÜ tarafından hazırlanmış olan ön fizilibite raporu Genel Müdürlüğümüze teslim edilmiştir.

Yedinci Beş Yıllık döneminden Sekizinci Beş Yıllık Plan dönemine bu projenin nihaî fizibilitesi kalacaktır.

5. Soruya verilen cevabî mütalâa

8. Beş Yıllık Plan dönemi çalışmalarıyla ilgili madencilik sektörü ihtisas komisyonuna iştirak edecek elemanlarımız belirlenmiştir. Belirlenen elemanların isimleri DPT Müsteşarlığına intikâl ettirilmiştir.

6. —Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın;

—Yedinci ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma planlarının uygulamasına,

Balıkesir Milletvekili İsmail Özgün’ün;

—Balıkesir ve Akçay Gümrük Müdürlüklerinin yeniden açılması için bir çalışma olup olmadığına,

İlişkin soruları ve Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler’in cevabı (7/607, 7/610)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Sayın Mehmet Keçeciler Devlet Bakanı tarafından yazılı olarak cevaplandırılmak üzere aşağıdaki sorularımı arz ediyorum. 4.10.1999

Ertuğrul Yalçınbayır

Bursa

Sorular :

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında sorumlu ve/veya koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili bakanlık olarak :

1. Hukukî ve kurumsal düzenlemeler itibariyle plan dönemi hedeflerini gerçekleştirebildiniz mi?

2. Plan döneminde gerçekleşmeyen ve/veya gerçekleşemeyecek hukukî projeleriniz nelerdir?Projelerin gerçekleşmeme sebebi nedir?

3. Sorumlu bakanlık olarak koordinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluşlardan yeterli servis alabildiniz mi?

4. Yedinci Beş Yıllık Plan Döneminden Sekizinci Beş Yıllık Dönemine kalacak en önemli projeleriniz nelerdir?

5. Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmalarınız hangi safhadadır?

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın aracılığınız ile Devlet Bakanı Sayın Mehmet Keçeciler tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını saygılarımla arz ederim. 4.10.1999

İsmail Özgün

Balıkesir

Sorular :

1. Balıkesir Gümrük Müdürlüğü ve Akçay Gümrüğü DPT ve Devlet Personel Başkanlığının isteği üzerine 17.9.1999 tarih ve 23819 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile kapatılmış bulunmaktadır.

Kapatılan 73 gümrük kapısından Balıkesir hariç diğerlerinin ilçe gümrük kapısı olduğu dikkate alındığında Balıkesir’e haksızlık edildiği ve Balıkesir’e gümrük layık görülmediği iddiaları doğru mudur?

2. Balıkesir ilimizin Ticaret ve Sanayisinin gelişmesine olumsuz etki yapacak olan bu kararın düzeltilmesi ve Balıkesir ve Akçay Gümrüklerinin tekrar açılması konusunda herhangi bir çalışma var mıdır? Bu hususta ne düşünüyorsunuz?

3. Önce altyapısı tamamlanmadan ülke genelinde gümrük kapılarında bilgisayara geçileceği gerekçesi ile Balıkesir gümrük kapısının kapatılmasını gerçekçi buluyor musunuz?

4. Yıl sonuna kadar ihracat ithalat ve şu an kullanmakta oldukları aktif depoların işlemlerini Balıkesir Gümrük Müdürlüğünden yapma düşüncesinde olan ilimiz sanayici ve tüccarlarının yaşayacağı sıkıntı dikkate alınmış mıdır?

5. Balıkesir Organize Sanayi Bölgesinin faaliyete geçmesiyle Balıkesir Gümrük Müdürlüğünün işlem hacmi artacaktır.

Balıkesir Organize Sanayi Bölgesinde Gümrük Müdürlüğüne tahsisli parselde antrepo ve binaların yapımı planlanmış iken böyle bir ani kapatma kararını doğru buluyor musunuz?

6. Yeni alınan karar kurulmakta olan Balıkesir Organize Sanayi Bölgesine yatırım yapacak müteşebbisleri olumsuz etkileyeceği ve Organize Sanayi Bölgesinin gelişmesini önleyeceği niçin dikkate alınmamıştır.

T. C.

Devlet Bakanlığı 4.11.1999

Sayı :B.02.0.003/2.00-0772

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi :18.10.1999 tarih ve Kan. Kar. Md. A.01.0.GNS.0.10.00.02-2196 sayılı yazınız.

Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır ile Balıkesir Milletvekili İsmail Özgün tarafından Bakanlığıma verilen ve ilgi yazınız ekinde gönderilen yazılı soru önergeleri tetkik edilmiş olup, cevapları ilişiktedir.

Gereği için bilgilerinize arz ederim.

Mehmet Keçeciler

Devlet Bakanı

Balıkesir Milletvekili İsmail Özgün Tarafından TBMM Başkanlığına Verilen 7/610-1992 Sayılı Soru Önergesi Cevabı;

Müsteşarlığımızca yürütülen, Gümrük İdarelerinin Modernizasyonu Projesi çerçevesinde, gümrük idarelerinin bulunduğu bölgenin il veya ilçe olmasına bakılmaksızın titizlikle yapılan çalışmalar sonucunda, 17.9.1999 tarih 23819 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 10.9.1999 tarihli 1999/13314 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile bazı gümrük idareleri kapatılmıştır.

Akçay Gümrük Müdürlüğünde 1996-1997-1998 ve 1999 (Haziran) yılları itibariyle, 1996 yılında 2 ve 1997 yılında da 3 olmak üzere toplam 5 çıkış beyannamesinin işlem görmüş olması nedeniyle, bu gümrük idaresi kapatılan gümrük idareleri arasında yer almıştır.

Balıkesir Gümrük Müdürlüğü ise, işlem hacminin vasat olması ve yörenin ihtiyacını karşılayacak 1 inci sınıf Bandırma Gümrük Müdürlüğünün çok yakın olması nedeniyle kapatılmıştır.

Ancak, kapatılan gümrük idarelerinin bulunduğu yerleşim merkezlerinde sınırlı da olsa gümrük hizmetine ihtiyaç duyulması halinde yapılacak işlemler 24.9.1999 tarihli, 99/22 sayılı Genelgemiz ile belirlenmiştir.

Buna göre; Balıkesir İlinde yapılacak ihracat işlemleri için 1 gün önceden yazılı olarak (faks dahil), talep sahibi ya da bulunduğu yer mülkî idare amirliği, bağlı olduğu ihracatçı birlikleri, ticaret ve/veya sanayi odaları gibi kişi veya kurumlar tarafından ilgili Başmüdürlüğe müracaat edilmesi halinde, Başmüdürlükçe en yakın gümrük idaresinden yeterli sayıda gecikmeye mahal verilmeksizin yürütülebilecektir.

Bilgilerinize arz ederim.

Mehmet Keçeciler

Devlet Bakanı

Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır Tarafından TBMM Başkanlığına Verilen 7/607-1989 Sayılı Soru Önergesi Cevapları;

1. Bilindiği üzere; Avrupa Birliğinin Ortak Gümrük Kodu ile uyumlaştırılmış Yeni Gümrük Kanunu Tasarısı hazırlanarak 24.5.1995 tarihinde Başbakanlığa gönderilmiştir.

Diğer taraftan, TBMM’de görüşülen 858 Sıra Sayılı Yetki Kanunu Tasarısına 1615 Sayılı Gümrük Kanununun maddelerinin de değiştirilmesi yönünde hüküm ilave edilmesi için önerge verilmiş ve söz konusu ilave hükmü de yasa tasarısı 9.6.1995 tarihinde TBMM’de kabul edilmiştir.

Bu nedenle, 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararının 26 ncı maddesi hükmü gereği uyumun sağlanması bakımından 1615 sayılı Gümrük Kanununun bazı maddelerini değiştiren bir Kanun Hükmünde Kararname hazırlanması zorunluluğu ortaya çıkmış, bu çerçevede “1615 Sayılı Gümrük Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında 564 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname 26.7.1999 Tarih ve 22355 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak 1.1.1996 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe konulmuş.” 1615 Sayılı Gümrük Kanununun Uygulanmasına Dair Gümrük Yönetmeliğinin Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Yönetmeliğe Bazı Maddeler ile 64, 65 ve 66 Numaralı Eklerin İlave Edilmesine İlişkin Yönetmelik” ise 29.11.1995 gün ve 22508 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır. Ancak söz konusu Kararnamede malî ve cezaî hükümlere yer verilmemiş olması nedeniyle bu yöndeki düzenlemeleri kapsayan “1615 Sayılı Gümrük Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun Tasarısı” hazırlanarak TBMM’ye intikal ettirilmiştir.

Söz konusu Kanun Tasarısı 27.10.1999 tarihinde TBMM Genel Kurulunda görüşülerek kabul edilmiş ve Resmî Gazetede yayınlanmasını müteakip 3 ay içinde yürürlüğe girecektir.

Yeni Gümrük Kanununda Avrupa Birliği Mevzuatına paralel şekilde Dahilde İşleme Rejimi ve Hariçte İşleme Rejimi ile ilgili düzenlemelere yer verilmiş bulunmaktadır.

Gümrük Kanununun uygulanmasına ilişkin kuralları esas alan Yönetmelik hazırlanmasına yönelik oluşturulan Komisyon çalışmaları başlatılmış olup halen devam edilmektedir.

Diğer taraftan, Topluluktaki Gümrük Muafiyetini Düzenleyen C 197 Sayılı Muafiyet Tüzüğü esas alınarak Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “İthalat ve İhracat Vergilerinde Muafiyet Hallerini Düzenleyen Karar Taslağı” Gümrük Kanununun yürürlüğe girmesini müteakip Bakanlar Kurulu Kararı olarak yayımlanacaktır.

Ortak Gümrük Tarifesinin 51 veya 53-62 fasılları içinde yer alan tekstil ürünlerinin topluluğa ithalinde menşe ispatı ve ispatın kabulü şartlarına uyumuna yönelik müsteşarlığımızca hazırlanan Bakanlar Kurulu Kararı yürürlüğe girmesi yönündeki çalışmalara devam etmektedir.

2. Plan döneminde gerçekleşmeyen veya gerçekleşemeyecek hukukî projelerimiz yoktur.

3. Sorumlu bakanlık olarak koodinasyon ve işbirliği bakımından ilgili kuruluşlardan yeterli servis alınmıştır.

4. Yedinci Beş Yıllık Plan Döneminden Sekizinci Beş Yıllık Döneme kalacak önemli bir projemiz yoktur.

5. Sekizinci Beş Yıllık Plan Dönemi çalışmaları henüz hazırlık çalışmaları çerçevesindedir.

Bilgilerinize arz ederim.

Mehmet Keçeciler

Devlet Bakanı

7.—Konya Milletvekili Veysel Candan’ın, Konya İlinde mahallî bir menkul kıymetler borsası kurulmasına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Recep Önal’ın cevabı (7/725)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Devlet Bakanı Sayın Recep Önal tarafından sözlü olarak cevaplandırılması hususunu saygılarımla arz ederim. 29.7.1999

Veysel Candan

Konya

İşletmelerimizde sermayenin temini her zaman zor olmaktadır. Finansal piyasaların en önemli işlevi ekonomideki tasarrufları toplayarak, bunları ekonominin ihtiyacı için kullandırmaktır. Bu işlevi gören en önemli alt piyasalar ise, para piyasaları ile sermaye piyasalarıdır. Konya’nın her geçen gün gelişen sanayi ve ticareti göz önünde bulundurularak mahallî bir menkul kıymetler borsasının kurulması zarurî görülmektedir. Bakanlığınızın bu yönde çalışmaları var mıdır?

T. C.

Devlet Bakanlığı 3.11.1999

Sayı :B.02.0.004/(16)3249

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi :Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının 1.11.1999 tarihli ve Kan. Kar. Md. A.01.0. GNS.0.10.00.02-07/725-1289/3489 sayılı yazısı.

Konya İlinde mahallî bir menkul kıymetler borsası kurulması konusunda Konya Milletvekili Veysel Candan tarafından yöneltilen ve İçtüzüğün 98 inci maddesi uyarınca yazılı soruya çevrilmiş bulunan soru önergesi incelenmiştir.

Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de bilgisayar ve iletişim teknolojilerindeki ilerlemeler, sermaye piyasalarının gelişiminde belirleyici bir rol oynamaktadır. Teknolojinin yarattığı bu değişim karşısında, menkul kıymetler borsalarının geleneksel anlamda belirli bir mekana bağlı olarak düşünülmesi yetersiz kalmaktadır.

Bilgi iletişim teknolojilerinin sağladığı bu imkânlardan yararlanılarak İstanbul Menkul Kıymetler Borsasının (İMKB) Türkiye Menkul Kıymetler Borsası haline dönüştürülmesi planlanmaktadır.Öngörülen yapıda İstanbul’da bir işlem merkezi bulunacak ve çeşitli bölgelerde İstanbul’daki işlem merkezi ile bağlantılı bölgesel işlem merkezleri oluşturulacaktır. Bu şekilde İMKB bölgesel, ulusal ve uluslararası işlemlerin gerçekleştirileceği bir merkez haline gelirken bölgesel işlem merkezlerinde bölge ortaklıklarının hisse senetleri işlem görebilecektir. Bu sayede piyasaların tüm Anadolu’ya yayılması sağlanacaktır.

Planlanan yapı oluşturulduğunda İMKB’nın hizmeti bölgelere götüren, ademi merkeziyetçi ve gerçek anlamda bir ulusal borsa haline getirilmesi ve bölgesel dinamiklerin harekete geçirilerek büyüme potansiyeline sahip bölgesel şirketlerin sermaye piyasalarından fon temin etmeleri mümkün olabilecektir. Bu suretle mahallî menkul kıymetler borsalarının oluşturulmasına gerek kalmayacaktır.

Bilgilerinize arz ederim.

Recep Önal

Devlet Bakanı

8.—Çankırı Milletvekili Hüseyin Karagöz’ün, Çankırı İline bağlı bazı köylerin içme suyu sorununa ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz’ın cevabı (7/730)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Devlet Bakanı Sayın Mustafa Yılmaz tarafından sözlü olarak cevaplandırılması için delaletlerinizi arz ederim. 30.7.1999

Hüseyin Karagöz

Çankırı

Soru 1. Halen Çankırı İlimize bağlı köylerimizden kaç tanesinin içme suyu yoktur?

Soru 2. İçme suyu bulunmayan köylerimize içme suyu götürülmesi hususunda acil olarak ne yapmayı düşünüyorsunuz? Bu köylerimiz ne zaman içme suyuna kavuşacak?

Soru 3. 21. yüzyıla girerken Türkiye’nin başkentine komşu olan Çankırı İlimizin hala içme suyu olmayan köylerinin durumunu nasıl izah edersiniz?

Soru 4. 1995 yılında ihalesi yapılan Çankırı merkeze bağlı Ovacık Köy Grup Sulama şebekesinin en kısa zamanda bitirilmesi için Bakanlığınız nasıl bir çalışma yapmaktadır?

T. C.

Devlet Bakanlığı 3.11.1999

Sayı :B.02.0.010/031.4816

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi :a) TBMMBaşkanlığı Genel Sekreterliğinin 9.8.1999 gün ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-6/134-1345/3598 sayılı yazısı.

b) TBMM Başkanlığı Genel Sekreterliğinin 1.11.1999 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-2403 sayılı yazısı.

Çankırı Milletvekili Hüseyin Karagöz’ün soru önergesi incelenmiştir.

1. Çankırı İline ait 16 köyde yeterli içme suyu bulunmamakta olup, 1999 yılı yapım programında yer alan bu ünitelerden Merkez İlçesine bağlı Ağzıbüyük, Altınlı, Çırçır, Danabaşı, Ovacık, Pehlivanlı, Çerkeş İlçesine bağlı Akhasan, Kızılırmak İlçesine bağlı Güneykışla, Kuzeykışla, Sakarca, Bayramören İlçesine bağlı Yaylatepesi ve Ilgaz İlçesine bağlı Şeyh Yunus köyleri içme suyu inşaatları devam etmektedir.

2. Çankırı İline ait Bayramören-Çakırbağ, Çerkeş-Avşar, Çerkeş-Yeniköy köylerinin projeleri hazırlanmıştır.

3. Merkez-Çağabey Köyünde arazi tuzlu ve kalkerli olduğundan içme suyu temin edilememiş, bu nedenle Satıyüzü Köyü sınırları içerisinde sondaj açılması girişimlerinde bulunulmuş, ihtilaf nedeniyle çalışma yapılamamıştır.

Çankırı İline bağlı 365 köyün 16 adedi susuzdur. 16 köyden 12’si yapım programında, 3 adedinin projesi hazır, 1 adedinin de memba ihtilafı vardır. 2000 yılında yeterli ödenek verildiği takdirde devam eden 12 ünite ile projesi hazır olan 3 ünitenin bitirilmesi mümkün olacaktır.

Bilgilerinize arz ederim.

Mustafa Yılmaz

Devlet Bakanı

9. —Hakkâri Milletvekili Evliya Parlak’ın, Hakkâri İli Durankaya Beldesi ve Geçitli Köyü ile Şemdinli İlçesi Derecik Beldesi Grup köy yollarının standartlaştırılması ve asfaltlanmasına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz’ın cevabı (7/732)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki yazılı sorumun Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Sayın Devlet Bakanından sözlü sorulmasını takdirlerinize arz ederim. 4.8.1999

Evliya Parlak

Hakkâri

Soru :Hakkâri İli Merkez Durankaya Beldesi ve Geçitli Köyü; Hakkâri İli Şemdinli İlçesi Derecik Beldesi Grupköy yollarının standartlaştırılması ve asfaltlanması hususunda bir çalışmanız veya programınız var mıdır?

Arz ederim.

T. C.

Devlet Bakanlığı 3.11.1999

Sayı :B.02.0.010/031.4816

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi :a) TBMMBaşkanlığı Genel Sekreterliğinin 12.8.1999 gün ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-6/137-1390/3746 sayılı yazısı.

b) TBMM Başkanlığı Genel Sekreterliğinin 1.11.1999 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-2403 sayılı yazısı.

Hakkâri Milletvekili Evliya Parlak’ın soru önergesi incelenmiştir.

Hakkâri İli Merkez Durankaya-Geçitli köyleri 1999 yılı güvenlik yolları kapsamında 20 km. olarak 160 milyar ödenek verilerek asfalt yapım ek programına alınmış dosya muhteviyatı ilgili Bölge ve İl Müdürlüğüne acil olarak intikâl ettirilmiştir.İhale hazırlıklarına başlanmış olup, en kısa zamanda işe başlanacaktır.

Şemdinli-Derecik beldesi yolu toplam 96 km. dir. 1999 yılı Hakkâri İli yapım programlarında il müdürlüğünün kendi gücü ve iş makineleri ile yapılacak şekilde (PE) programa alınmıştır. 1999 yılı I. dönem bütçesi ile yeterli ödenek verilmediğinden Van Bölge Müdürlüğünce, Hakkâri ilinin iş gücünün üzerinde gerekçesiyle ihaleli olarak yapımı istenmiş ancak ödenek yetersizliği nedeniyle ihaleli işler programına alınamamıştır.

1999 yılı 2 nci dönem bütçeden de yeterli ödenek ayrılamadığından, ödenek tefriki ve program değişikliği işlemi yapılamamıştır. Sayın Cumhurbaşkanımızın da yakından takip ettiği ilgili işin ihaleli olarak yapımı için genel müdürlüğümüze yaklaşık maliyeti olan 12 Trilyon TL. ek ödenek verildiği takdirde püremanet programlarımızda bulunan işin ihaleli olarak, yapımı cihetine gidilerek yapımına çalışılacaktır. Bu mümkün olmadığı takdirde 2000 yılı programlarında öncelik ve ödenek durumuna göre değerlendirilecektir.

Bilgilerinize arz ederim.

Mustafa Yılmaz

Devlet Bakanı

10.—İstanbul Milletvekili Osman Yumakoğulları’nın;

— Silivri İlçesine bağlı Behiçler Köyüne tahsis edilen transformatöre,

—Değirmenköy gölet projesine,

İlişkin soruları ve Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz’ın cevabı (7/738, 7/739)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Devlet Bakanı Sayın Mustafa Yılmaz tarafından sözlü olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

Saygılarımla.

Osman Yumakoğulları

İstanbul

İstanbul İli Silivri İlçesine bağlı Behiçler Köyü için 1998 yılında tahsis edilen Transformatör bugüne kadar niçin verilmemiştir?

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Devlet Bakanı Sayın Mustafa Yılmaz tarafından sözlü olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

Saygılarımla.

Osman Yumakoğulları

İstanbul

Soru 1. İstanbul İli Silivri İlçesine bağlı Değirmenköy’ün Havza ıslahı ve göletinin proje tutarı bir trilyonun üzerinde olduğu halde 1999 Yatırım Programında 5 milyar ayrılması ile projenin bu haliyle bitirilmesi mümkün müdür?

Soru 2. Değirmenköy Gölet Projesi ne zaman bitecektir? Değirmenköy halkının mağduriyetinin daha fazla devam etmemesi için Bakanlığınızca nasıl bir tedbir almayı düşünüyorsunuz?

T. C.

Devlet Bakanlığı 3.11.1999

Sayı :B.02.0.010/031.4817

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi :a) TBMMBaşkanlığı Genel Sekreterliğinin 16.8.1999 gün ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-1581 sayılı yazısı.

b) TBMM Başkanlığı Genel Sekreterliğinin 1.11.1999 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-2407 sayılı yazısı.

İstanbul Milletvekili Osman Yumakoğulları’nın 7/738, 7/739 esas nolu soru önergesi incelenmiştir.

İstanbul Silivri Değirmenköy Göletinin proje tutarı 1 Trilyon TL.’nin üzerinde olduğu halde 1999 yılı yatırım programında 5 milyar TL. ayrıldığı ve projenin bu hali ile tamamlanmasının mümkün olup olmadığı sorulmakta. Gölet projesinin ne zaman biteceği ve bu konuda nasıl bir tedbir alındığı hakkında bilgi istenmektedir.

1000 çiftçi ailesine ait 1342 ha tarım arazisine sulama hizmeti götürmek için Kurukavak deresi üzerinde gövde inşaatı tamamlanan söz konusu göletin depolama hacmi 7 280 000 m3’tür.

Birinci kısım sulama şebekesi inşaatı bünyesinde 19 km. uzunluğunda kanal yapımı ile 772 ha tarım arazisine sulama hizmeti götürülmüş ve işletmeye açılarak çiftçilerin hizmetine sunulmuştur.

218 Milyar TL. ödeneği gerektiren ikinci kısım sulama projesi ile 12 km. uzunluğunda kanal yapılacak ve 570 ha arazinin sulanması sağlandıktan sonra proje hedefine ulaşılacaktır. Söz konusu projenin ihale talimatı en kısa zamanda verilecek ve 2 yıl içinde tamamlanması sağlanacaktır.

İstanbul-Silivri-Behiçler Köyü içme suyu tesisinde kullanılacak 30 KV-50 KVA gücündeki transformatör 27.3.1998 tarih ve 2848 sayılı yazı ile tahsisi yapılmış olup, 11.5.1998 tarih ve 76-22 sayılı transfer fişi ile bölge müdürlüğüne intikâl ettirilmiştir. Transformatör 18.5.1998 tarihinde montaj edilmiş olup tesis faal olarak çalışmaktadır.

Bilgilerinize arz ederim.

Mustafa Yılmaz

Devlet Bakanı

 

 

 

 

 

 

 

Türkiye Büyük Millet Meclisi Resmi internet Sitesi
© 2009 T.B.M.M.