DÖNEM : 20 CİLT : 71 YASAMA
YILI : 4 T. B. M. M. TUTANAK
DERGİSİ 60 ıncı
Birleşim 21 . 3 . 1999 Pazar İ Ç İ N D E
K İ L E R I. –
GEÇEN TUTANAK ÖZETİ II. – GELEN KÂĞITLAR III. –
BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI A) ÇEŞİTLİ İŞLER 1. – Resmî Gazetenin 2 Ağustos 1998 gün ve 23421 sayılı nüshasında
yayımlanan Türkiye Büyük Millet Meclisinin 30 Temmuz 1998 gün ve 590 sayılı
kararıyla, 18 Nisan 1999 günü, birlikte yapılması öngörülen yerel ve genel
seçimlerden, milletvekili genel seçimlerinin, Anayasanın 77 nci maddesinin
birinci fıkrası gereğince yapılmasına ve seçim takviminin Yüksek Seçim Kurulunca
bu karara göre yeniden düzenlenmesine karar verilmesine; 22 Mart 1999 Pazartesi
günü yapılacak olan güven oylamasından sonra, 23 Mart 1999 Salı gününden
itibaren Genel Kurulda kanun tasarı ve tekliflerinin görüşülmesine devam
olunmasına ilişkin DTP Grubu önergesi IV. – USUL
HAKKINDA GÖRÜŞMELER 1. – TBMM Başkanlığınca Komisyona
havale edilen bir hususun, o komisyonca karara bağlanmasından önce, bir siyasî
parti grubu önerisi olarak TBMM Genel Kurulunda görüşülüp karara bağlanmasının
uygun olup olmadığı hakkında usul görüşmesi V. –
SATAŞMALARA İLİŞKİN KONUŞMALAR 1. – Tunceli Milletvekili Kamer
Genç’in, Ankara Milletvekili Önder Sav’ın, şahsına sataşması nedeniyle
konuşması I. – GEÇEN
TUTANAK ÖZETİ TBMM Genel Kurulu saat 15.00’te
açılarak iki oturum yaptı. Bulgaristan’a gidecek olan
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Hikmet
Çetin’in vekâlet edeceğine ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi ve, Konya Milletvekili Veysel Candan
ve 21 arkadaşının, yargı mensuplarının tabi olduğu mevzuatın gözden geçirilerek
yargıya güven artırıcı tedbirlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/312), Genel Kurulun bilgisine sunuldu;
önergenin gündemde yerini alacağı ve öngörüşmelerinin, sırasında yapılacağı
açıklandı. Kars Milletvekili Y. Selahattin
Beyribey ve 30 arkadaşının, Türkiye Büyük Millet Meclisinin olağanüstü
toplantıya çağrılmasının sivil darbe girişimi olarak nitelendirdikleri ve
demokratikleşme çabalarını engelleyici tutum sergiledikleri iddiasıyla Başbakan
Bülent Ecevit ve Bakanlar Kurulu üyeleri hakkında verdikleri ve Genel Kurulun
18.3.1999 tarihli 57 nci Birleşiminde gündeme alınması kabul edilen gensorunun
(11/22) görüşmeleri tamamlandı; Uşak Milletvekili Yıldırım Aktürk ve 19 arkadaşının
verdikleri gerekçeli güvensizlik önergesinin, Anayasanın 99 uncu maddesine göre
bir tam gün geçtikten sonra oylanacağı açıklandı. Erzurum Milletvekili Lütfü
Esengün, Aydın Milletvekili Yüksel Yalova’nın, üyesi bulunduğu 54 üncü hükümete
ve partisine sataştığı, İstanbul Milletvekili Altan Öymen,
Aydın Milletvekili Yüksel Yalova’nın, konuşmasında söylediği sözleri amacı
dışında yorumladığı, Aydın Milletvekili Yüksel Yalova
da, İçel Milletvekili Halil Cin’in, şahsına sataştığı, İddiasıyla birer konuşma yaptılar. Adalet Komisyonunda açık bulunan
ve Anavatan Partisine düşen bir üyeliğe Grubunca aday gösterilen Kastamonu
Milletvekili Murat Başesgioğlu seçildi. 21 Mart 1999 Pazar günü saat
15.00’te toplanmak üzere, birleşime 18.45’te son verildi. Yasin Hatiboğlu Başkanvekili Hüseyin
Yıldız Ahmet
Derin Mardin Kütahya Kâtip
Üye Kâtip Üye No
: 74 II. – GELEN KÂĞITLAR 21.3.1999 PAZAR Tezkere 1. – Sıvas Milletvekili
Tahsin Irmak’ın Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık
Tezkeresi (3/1944) (Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma
Komisyona) (Başkanlığa geliş tarihi : 17.3.1999) Önerge 1. – Demokrat Türkiye
Partisi Grup Başkanı Van Milletvekili Mahmut Yılbaş’ın; 18 Nisan 1999 Günü
Birlikte Yapılması Öngörülen Yerel ve Genel Seçimlerden Milletvekili Genel
Seçimlerinin Anayasanın 77 nci Maddesine Göre Yapılmasına ve Seçim Takviminin Yüksek Seçim Kurulunca
Yeniden Düzenlenmesine Dair Önergesi (4/430) (Anayasa Komisyonuna) (Başkanlığa
geliş tarihi : 21.3.1999) Yazılı Soru Önergeleri 1. – İstanbul Milletvekili
Bülent Akarcalı’nın, bakanlık bütçesine ve dış tanıtım ile reklam giderlerine
ilişkin Turizm Bakanından yazılı soru önergesi (7/6921) (Başkanlığa geliş
tarihi : 18.3.1999) 2. – İstanbul Milletvekili
Bülent Akarcalı’nın, turizm ve tanıtma müşavirlerine ilişkin Turizm Bakanından
yazılı soru önergesi (7/6922) (Başkanlığa geliş tarihi : 18.3.1999) 3. – Aydın Milletvekili
Yüksel Yalova’nın, Denizli’de tekstil sektöründe yaşanan sıkıntılara ve ortaya
çıkan geçici işsizliğe ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/6923)
(Başkanlığa geliş tarihi : 18.3.1999) 4. – Bursa Milletvekili
Turhan Tayan’ın, yaş sebze ve meyve ihracatının teşvik kapsamına alınıp
alınmayacağına ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından yazılı soru
önergesi (7/6924) (Başkanlığa geliş tarihi : 18.3.1999) 5. – İstanbul Milletvekili
Bülent Akarcalı’nın, Yıldız Şale Köşkü Ferhan binalarının açılışına İstanbul
milletvekillerinin çağrılmamasının nedenine ilişkin Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanından yazılı soru önergesi (7/6925) (Başkanlığa geliş tarihi : 19.3.1999) 6. – İstanbul Milletvekili
Bülent Akarcalı’nın, Fransız firması AEROSPACIAL’LA ülkemize yaptığı satışlara
ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/6926) (Başkanlığa geliş tarihi :
19.3.1999) 7. – İstanbul Milletvekili
Bülent Akarcalı’nın, Amerikan helikopter firması BELL’in ülkemize yaptığı
satışlara ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/6927) (Başkanlığa geliş
tarihi : 19.3.1999) 8. – İstanbul Milletvekili
Bülent Akarcalı’nın, Amerikan uçak firması BOEING’in ülkemize yaptığı satışlara
ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/6928) (Başkanlığa geliş tarihi :
19.3.1999) 9. – İstanbul Milletvekili
Bülent Akarcalı’nın, Türk Telekom’un bir projesine ilişkin Ulaştırma Bakanından
yazılı soru önergesi (7/6929) (Başkanlığa geliş tarihi : 19.3.1999) 10. – İstanbul
Milletvekili Bülent Akarcalı’nın, Ankara’da düzenlenen İrlanda’nın Aziz Patrick
Gecesine katılmasına ve İrlanda’nın Türk vatandaşlarına vize konusunda
sergilediği aşağılayıcı tavırlar konusunda girişimde bulunup bulunulmadığına
ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanından yazılı soru önergesi (7/6930)
(Başkanlığa geliş tarihi : 19.3.1999) 11 – Mardin Milletvekili
Hüseyin Yıldız’ın, TCK’nun 312 ve 159. maddeleri ve Terörle Mücadele Kanununun
8 inci maddesine değişiklik getiren kanun tasarısına ilişkin Başbakandan yazılı
soru önergesi (7/6931) (Başkanlığa geliş tarihi : 19.3.1999) 12. – Kilis Milletvekili
Mustafa Kemal Ateş’in, Kilis Ofisinde bulunan arpanın kimlere satıldığına
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından yazılı soru önergesi (7/6932) (Başkanlığa
geliş tarihi : 19.3.1999) 13. – Nevşehir
Milletvekili Mehmet Elkatmış’ın, Nevşehir İlindeki belediyelere yapılan
ödemelere ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından yazılı soru önergesi (7/6933)
(Başkanlığa geliş tarihi : 19.3.1999) BİRİNCİ OTURUM Açılma Saati : 15.00 21 Mart 1999 Pazar BAŞKAN : Başkanvekili Yasin HATİBOĞLU KÂTİP ÜYELER :
Ali GÜNAYDIN (Konya), Hüseyin YILDIZ (Mardin) BAŞKAN – Çalışmalarımızın
hayırlara vesile olmasını Cenabı Allah'tan niyaz ediyor, Türkiye Büyük Millet
Meclisinin 60 ıncı Birleşimini açıyorum. Sayın milletvekilleri... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Sayın Başkan, çoğunluk yoktur, yoklama talep ediyoruz. BAŞKAN – Sayın Güney... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Saydım, çoğunluk yoktur, yoklama yaparsanız göreceksiniz. BAŞKAN – Çoğunluk yok mu
Sayın Güney? ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Sayın Başkan, yoklama, 5 dakika alır, fazla zaman almaz. TURHAN GÜVEN (İçel) –
Sayın Başkan, salonda 184 kişi yoktur. BAŞKAN – Efendim, izin
verir misiniz. 57 nci madde "Başkan
tereddüte düşerse yoklama yapar"diyor. Bendenizde tereddüt yok efendim.
(RP sıralarından alkışlar) Çalışmalara başlıyoruz. Gündemdışı söz taleplerini
yerine getirme imkânım olmadı. III. –
BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI A) ÇEŞİTLİ İŞLER 1. – Resmî Gazetenin 2 Ağustos 1998 gün ve 23421
sayılı nüshasında yayımlanan Türkiye Büyük Millet Meclisinin 30 Temmuz 1998 gün
ve 590 sayılı kararıyla, 18 Nisan 1999 günü, birlikte yapılması öngörülen yerel
ve genel seçimlerden, milletvekili genel seçimlerinin, Anayasanın 77 nci
maddesinin birinci fıkrası gereğince yapılmasına ve seçim takviminin Yüksek
Seçim Kurulunca bu karara göre yeniden düzenlenmesine karar verilmesine; 22
Mart 1999 Pazartesi günü yapılacak olan güven oylamasından sonra, 23 Mart 1999
Salı gününden itibaren Genel Kurulda kanun tasarı ve tekliflerinin
görüşülmesine devam olunmasına ilişkin DTP Grubu önergesi BAŞKAN – Sayın Demokrat
Türkiye Partisinin, İçtüzüğün 37 nci maddesiyle ilgili Başkanlığa bir talebi
olmuş "neden yerine getirilmedi" diye bana sordular. Malum, komisyondan
doğrudan Genel Kurul gündemine indirilmesi talepleri, denetim günleri olan salı
günlerinde yerine getirilmekte idi, o da uygun olduğu takdirde. Bugün sali günü
olmadığı için, o sebeple getirilemedi. Ancak, Demokrat Türkiye
Partisinin bir başka talebi şimdi Başkanlığımıza ulaştı; grup önerisi olarak
düzenledikleri bir talepleri var, diyorlar ki: "Daha önce Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına müracaatta bulunduk, şu konularda bir Danışma
Kurulu önerisi hazırlansın dedik. Davet edildi, grupların bir kısmı geldi, bir
kısmı gelmedi; dolayısıyla, mutabakatlı bir öneri hazırlanamadı. Dolayısıyla,
biz, grup olarak bir grup önerisi hazırladık. Önerimiz şudur: Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanlığına 1. – Resmî Gazetenin 2
Ağustos 1998 tarih ve 23421 sayılı nüshasında yayımlanan Türkiye Büyük Millet
Meclisinin 30 Temmuz 1998 gün ve 590 sayılı Kararının aşağıdaki şekilde
Anayasanın 77 nci maddesindeki temel düzenlemeye uygun hale getirilmesini, "Resmî Gazetenin 2
Ağustos 1998 gün ve 23421 sayılı nüshasında yayımlanan Türkiye Büyük Millet
Meclisinin 30 Temmuz 1998 gün ve 590 sayılı kararıyla, 18 Nisan 1999 günü birlikte
yapılması öngörülen yerel ve genel seçimlerden, milletvekili genel seçimlerinin
Anayasanın 77 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince yapılmasına ve seçim
takviminin Yüksek Seçim Kurulunca bu karara göre yeniden düzenlenmesine karar
verilmiştir." 2. – 22 Mart 1999
Pazartesi günü yapılacak olan güven oylamasından sonra; yani, 23 Mart 1999 Salı
gününden itibaren Genel Kurulda kanun tasarı ve tekliflerinin görüşülmesine
devam olunmasını arz ve teklif ederiz." Şimdi, bu grup önerisi
üzerinde söz talebi var mı efendim? (Gürültüler) ÖNDER SAV (Ankara) – Var
efendim. BAŞKAN– Buyurun efendim. ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Sayın Başkan... MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Sayın Başkan... BAŞKAN – Müsaade buyurun
efendim... Müsaade buyurun... TURHAN GÜVEN (İçel) –
Efendim, müsaade buyurun... Bu öneriyi siz işleme koyamazsınız. MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Anayasa Komisyonuna havale edilmişti Sayın Başkan. (Gürültüler) BAŞKAN – Efendim, müsaade
buyurun, ben dinleyeyim. KAMER GENÇ (Tunceli) –
Sayın Başkan, burası Türkiye Büyük Millet Meclisi; herkes çıkıp burada
keyfî hareket edemez. (FP sıralarından gürültüler) BAŞKAN – Sayın Genç...
Sayın Genç, müsaade buyurun... Efendim, müsaade buyurun.... KAMER GENÇ (Tunceli) –
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanının size yetki vermediği bir konuyu buraya
getiremezsiniz, el gündemine göre hareket edebilirsiniz. El gündeminin dışına
çıkamazsınız. BAŞKAN – Efendim, müsaade
buyurun... KAMER GENÇ (Tunceli) –
Burada keyfî hareket edemezsiniz... BAŞKAN – Sayın Genç,
ortada bir grup önerisi vardır... KAMER GENÇ (Tunceli) –
Burada grup önerisi filan yok... BAŞKAN – Var efendim,
var... KAMER GENÇ (Tunceli) –
Sayın Başkan, İçtüzüğün 49 uncu maddesi... BAŞKAN – Efendim, 49 uncu
maddesini ben biliyorum... Efendim, ben biliyorum... Efendim ben biliyorum. Efendim, buyurun... KÂTİP ÜYE ALİ GÜNAYDIN
(Konya) – Sayın Başkan, bu öneri daha önce Meclis Başkanlığına yapıldı... BAŞKAN – Biliyorum
efendim... KATİP ÜYE ALİ GÜNAYDIN
(Konya) – Meclis Başkanlığı, bunu Komisyona havale etti ve... BAŞKAN – Efendim, ben bu
konuda usul tartışması açacağım. TURHAN GÜVEN (İçel) –
İşleme konulması mümkün olmayan bir konuyu işleme koyuyorsun. Başından sonuna
kadar yanlış davranıyorsun. BAŞKAN – Efendim,
anlaşılıyor ki, bir grup arkadaşımız "bu olmaz" diyor, bir grup
arkadaşımız da "bu olur" diyor. (DYP sıralarından gürültüler) SAFFET ARIKAN BEDÜK
(Ankara) – Sayın Başkan, fiilî durum yaratıyorsunuz, Anayasayı çiğniyorsunuz,
İçtüzüğü çiğniyorsunuz... BAŞKAN – Ben, bu konuda 63
üncü maddeye göre usul tartışması açarım efendim. Efendim, lehte ve aleyhte
ikişer kişiye söz veriyorum. (FP sıralarından alkışlar) ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Sayın Başkan, usule aykırı bir işlem yapıyorsunuz, bunu işleme koyamazsınız. BAŞKAN – Nasıl koyamam, bu
bir grup önerisidir efendim. ALİ NEJAT ARSEVEN (Ankara)
– Sayın Başkan, Danışma Kurulu yok... BAŞKAN – Efendim, grup
önerisi... ALİ NEJAT ARSEVEN (Ankara)
– Sayın Başkan, Danışma Kurulu toplantıya çağırıldıktan sonra, o günkü
önergeyle bugünkü istemleri tamamen birbirinden farklıdır. Dolayısıyla, o günkü
reddetme, bugünkü önergenin gündeme gelmesini... TURHAN GÜVEN (İçel) –
Sayın Başkan, buraya önergenin fotokopisiyle geliyorsunuz yapmayın...
(Gürültüler) BAŞKAN – Sayın Güney...
(Gürültüler) Sayın milletvekilleri,
usul tartışması açıyorum. (Gürültüler) Efendim, usul tartışması
açacağım, oylayacağım. NEJAT ARSEVEN (Ankara) –
Usul tartışması açamazsınız... BAŞKAN – Açarım efendim,
açarım. (Bir grup milletvekili Başkanlık Kürsüsü önünde toplandı) Efendim, masadan uzaklaşır
mısınız... Efendim, kürsüden uzaklaşır mısınız... Kürsüden uzaklaşır mısınız...
(Sıra kapaklarına vurmalar, gürültüler) MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Kalk oradan... Kalk oradan... BAŞKAN – Kürsüden
uzaklaşır mısınız... MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Bu oturumu yönetemezsiniz!.. BAŞKAN – Efendim, usul
görüşmesi açacağım. ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Lütfen... BAŞKAN – Efendim,
görüştürmüyorum; usul görüşmesi açıyorum. ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Müsait değil... BAŞKAN – Sayın Güney,
önergeyi görüştürmüyorum, usul görüşmesi açıyorum; usul görüşmesinden sonra,
Genel Kurulun hakemliğine göre... (FP sıralarından alkışlar, gürültüler) AHMET İYİMAYA (Amasya) –
Sayın Başkan, bir işlem gördü Parlamento Divanında, Meclis Başkanı, İçtüzüğün
23 ve 95 inci maddelerine göre, dün Anayasa Komisyonuna gönderdi... BAŞKAN – Efendim...
("Efendim, kürsüden söylesinler bunları; kürsüden söylesinler"
sesleri) Efendim, İdare Amirlerimiz
nerede, İdare Amirleri... Efendim, İdare Amirlerimiz... Sayın İdare Amirleri...
ŞEREF MALKOÇ (Trabzon) –
Boşaltın burayı!.. BAŞKAN – Ne yapayım ben;
ben mi boşaltacağım. Hayır, ben mi boşaltacağım!.. Efendim, şurayı boşaltır
mısınız; siz, İdare Amirisiniz, burayı bir boşaltın. (Gürültüler) Efendim, grup önerisi var;
ben, bir usul tartışması açıyorum. (Gürültüler) AHMET İYİMAYA (Amasya) –
Efendim, Meclis Başkanı, konuyu Anayasa Komisyonuna havale ettir... BAŞKAN – Efendim, havale
edebilir... Grubun bir talebi var, bir
usul görüşmesi açacağım. NEJAT ARSEVEN (Ankara) –
Açamazsınız efendim, açamazsınız... BAŞKAN – Açarım ben
efendim; siz, şurayı boşaltın. (Gürültüler) NEJAT ARSEVEN (Ankara) –
Başkan bu önergeyle ilgili gereğini yapmış, artık ne yapabileceksiniz?.. BAŞKAN – Efendim... İdare
Amirleri... İdare Amirleri... (Gürültüler) MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Ya görevinizi hakkıyla yapın ya çekin gidin. BAŞKAN – Sayın Taşar, siz
yerinize oturur musunuz. MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Hayır efendim, oturmuyorum. ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Olmaz Sayın Başkan, bunu yapamazsınız. BAŞKAN – Efendim, İdare
Amirleri nerede? ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) – Ben
sizi uyarıyorum, lütfen açmayın. BAŞKAN – Tamam efendim,
müsaade buyurun... (Gürültüler) Ben, usul tartışması
açarım. NEJAT ARSEVEN (Ankara) –
Açamazsınız. BAŞKAN – Siz, Genel
Kurulun hakemliğine razı değil misiniz? Genel Kurulun hakemliğine razı değil
misiniz? (FP ve DTP sıralarından alkışlar, gürültüler) ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Yapamazsınız Sayın Başkan.Basında, işleme koyamayacağınıza ilişkin beyanınız da
var. BAŞKAN – Benim beyanatım
yok efendim. (Gürültüler) ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Dünkü, bugünkü basında var. BAŞKAN – Olur mu
efendim... Efendim, basının ne yazdığını hepimiz biliriz; onu geçin. ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Yazıktır, günahtır, kul hakkı alıyorsunuz. Sizin gibi inançlı bir
insan bunu yapamaz.(Gürültüler) BAŞKAN – Efendim... MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Kavga çıkacak kavga... BAŞKAN - Sayın Taşar...
(Gürültüler) MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Ayıp ediyorsunuz. BAŞKAN – Ben etmiyorum efendim. ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Efendim, ara verin, bütün sorumluluğu siz alırsınız. BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri, saat 15.30'da toplanmak üzere, birleşime ara veriyorum. Kapanma Saati: 15.17 İKİNCİ OTURUM Açılma Saati : 16.20 BAŞKAN : Başkanvekili Yasin HATİBOĞLU KÂTİP ÜYELER : Ali GÜNAYDIN (Konya), Hüseyin YILDIZ
(Mardin) BAŞKAN – Türkiye Büyük
Millet Meclisinin 60 ıncı Birleşiminin İkinci Oturumunu açıyorum. IV. – USUL
HAKKINDA GÖRÜŞMELER 1. – TBMM
Başkanlığınca Komisyona havale edilen bir hususun, o komisyonca karara
bağlanmasından önce, bir siyasi parti grubu önerisi olarak TBMM Genel Kurulunda
görüşülüp karara bağlanmasının uygun olup olmadığı hakkında usul görüşmesi BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri, daha önce arz ettiğim hususta, İçtüzüğümüzün 63 üncü maddesine
göre usul tartışması açacağımı ifade etmiştim; şimdi, o konuda, iki lehte ve
iki aleyhte söz vereceğim. (ANAP ve DYP sıralarından gürültüler; kürsü önünde
toplanmalar) ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Hayır, açamazsın!.. ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Biz, bunu size söyledik; açamazsınız. MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Açamazsınız!.. BAŞKAN –Efendim, İdare
Amirleri... Efendim, telaşlanmayın... ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Sayın Başkan, çok büyük yanlış yapıyorsunuz. BAŞKAN – Sayın Hatipoğlu,
bakın, siz, İdare Amirisiniz; kürsü önünü boşaltır mısınız. ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – İdarenizde yanlışlık görürsem, uyarmak en tabiî hakkımdır. BAŞKAN – Efendim, boşaltır
mısınız kürsü önünü. (FP sıralarından alkışlar) ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Hayır efendim. BAŞKAN – Efendim, kürsü
önünü boşaltır mısınız. Efendim, ben, bir kere
karar verdim; usul tartışması açacağım. ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Açamazsınız!.. ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Açamazsınız!.. BAŞKAN – Ben açacağım! ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Açamazsınız!.. BAŞKAN – Efendim,
görüşlerinizi kürsüden ifade buyurun. ("Hayır" sesleri) ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Sayın Başkan, yanlış yapıyorsunuz... BAŞKAN – Efendim, kürsüden
ifade buyurun. ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Hayır; yanlış yapıyorsunuz Sayın Başkan. BAŞKAN – Efendim, kürsüden
ifade buyurun. (FP sıralarından alkışlar) Sayın milletvekilleri...
Efendim, kürsüden ifade edin... Efendim, kürsünün önünü
boşaltır mısınız... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Efendim... BAŞKAN – Herhalde ayıp
yani... Sayın milletvekilleri,
kürsüden ifade edin... Sayın milletvekilleri, bu
şartlarla... Sayın milletvekilleri...
Efendim, bu şartlarda... Sayın milletvekilleri, bu şartlarda müzakerelerin
yapılması ihtimali gözükmüyor.... Birleşime yarım saat ara
veriyorum. Kapanma Saati: 16.24 ÜÇÜNCÜ OTURUM Açılma Saati: 16.55 BAŞKAN: Başkanvekili Yasin HATİBOĞLU KÂTİP ÜYELER: Ali GÜNAYDIN (Konya), Hüseyin YILDIZ
(Mardin) BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri, 60 ıncı Birleşimin Üçüncü Oturumunu açıyorum. Sayın milletvekilleri,
demokratik parlamenter sistemlerde, eğer, parlamentolar, görüşlerini, büyük bir
özgürlük ve hürriyet içerisinde konuşamıyor, tartışamıyorsa... HACI FİLİZ (Kırıkkale) –
Tarafsız olursan... BAŞKAN – İzin ver...
Tahammül et... İzin ver... (ANAP, DSP ve DYP sıralarından gürültüler, sıra
kapaklarına vurmalar) ...ve kürsü, Başkanlık
kürsüsü esaret altına alınıyorsa, Başkanlığı esaret altına almak isteyen hiçbir
insanın... İBRAHİM YAZICI (Bursa) –
Sen alıyorsun, sen... BAŞKAN – ...bu halka
söyleyeceği hiçbir söz olamaz. (DYP ve ANAP sıralarından gürültüler; FP
sıralarından alkışlar) Gerçekten, üzülerek ifade
edeyim ki, bu görüntülerle, gazete manşetlerinin gölgelediği... İBRAHİM YAZICI (Bursa) –
Sayende... Sayende... BAŞKAN – ...Türkiye
sathında, hangi demokrasiyi, hangi demokratik ölçüleri, hangi ifadelerle
söyleyeceksiniz?.. Üzülüyorum... (FP sıralarından alkışlar) Herkes, her
platformda, görüşünü, sonuna kadar... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Tarafsız olamazsın sen... BAŞKAN – ... çok net
biçimde ifade eder. Beğenmeyenin, denetim yolları vardır, beğenmediği kararı
denetim yollarına götürür. Bundan daha doğal, bundan daha tabiî bir şey olamaz.
(FP sıralarından alkışlar) ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Taraf oluyorsun... BAŞKAN – Bu görüntünün,
hepimiz için, özellikle 20 nci Dönem için çok önemli ayıraç olduğunu, mihenk
olduğunu üzülerek ifade etmek istiyorum. HACI FİLİZ (Kırıkkale) –
Sayende... İBRAHİM YAZICI (Bursa) –
Sayende oldu. BAŞKAN – 21 inci Dönemin
böyle manzaralara muhatap olmamasını çok arzu ediyorum. Alkışlayan
arkadaşlarıma bakıyorum; dün, tepki gösteriyordu... İBRAHİM YAZICI (Bursa) –
Yalan!.. Yalan!.. BAŞKAN – Müsaade buyurun;
ben, alkışın ne anlama geldiğini, hangi alkışın riya koktuğunu, hangi tepkinin
anlamsız, manasız, demokrasiye darbe olduğunu çok iyi bilirim. (FP sıralarından
alkışlar) İBRAHİM YAZICI (Bursa) –
Sayende oluyor... BAŞKAN – Onun için,
alkışların anlamlarını çok iyi bilen insanım. Hayatım alkışlarla geçti; ama,
hep seçtim; işe yarayanını aldım. Umuyorum, 21 inci Dönem bu manzaralarla
karşılaşmaz. IV. – USUL
HAKKINDA GÖRÜŞMELER (Devam) 1. – TBMM
Başkanlığınca Komisyona havale edilen bir hususun, o komisyonca karara
bağlanmasından önce, bir siyasî parti grubu önerisi olarak TBMM Genel Kurulunda
görüşülüp karara bağlanmasının uygun olup olmadığı hakkında usul görüşmesi
(Devam) BAŞKAN – Evet, şimdi,
usulle ilgili Ahmet Alkan'ın söz talebi var. (ANAP ve DYP sıralarından
gürültüler, sıra kapaklarına vurmalar) Buyurun Sayın Alkan.
(Başkanlık kürsüsü önünde toplanmalar, gürültüler) Sayın milletvekilleri...
Sayın Gözlükaya... Sayın Alkan'a söz verdim
efendim. (DTP ve FP sıralarından"Bravo" sesleri alkışlar) Sayın Alkan, tamam,
buyurun. (Kle kapalı olduğu, hatip kürsüsü etrafında milletvekilleri toplandığı
için ve gürültüler nedeniyle, tutanakta yer alan ifadelere kadar, Konya
Milletvekili Ahmet Alkan'ın konuşması duyulamadığı için tutanakta yer
almamıştır) AHMET ALKAN (Konya) – ...
değişikliklerin mahiyetine bakılması gerekmektedir. Anayasanın 77/1 inci
maddesine göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimleri beş yılda bir yapılır.
Esas anayasal kural budur. Bu kuralın istisnası olarak, bu kuraldan da olağandışı
ayrılma olarak nitelendirilebilecek üç durum, yine Anayasada düzenlenmiştir.
("Sayın Başkan, söz verdiniz mi" sesi) BAŞKAN – Efendim, söz
verdim; süresinde verdim. AHMET ALKAN (Devamla) –
Öncelikle, Anayasanın 77/2 nci maddesi, seçimlerin yenilenmesi kararını, ikinci
olarak, Anayasanın 116 ncı maddesi, Cumhurbaşkanınca seçimlerin yenilenmesine
karar verilmesini ve üçüncü olağandışı durum olarak, Anayasanın 78 inci maddesi,
Türkiye Büyük Millet Meclisinin seçimlerin geriye bırakılmasına karar
verebilmesini düzenlemiştir. Seçimlerin, Türkiye Büyük
Millet Meclisi kararıyla yenilenmesini düzenleyen İçtüzüğün 95 inci maddesi,
başlığından ve içeriğinden de anlaşılacağı gibi, sadece, yalnız seçimlerin
yenilenmesi önergeleri için uygulanabilir. 95 inci maddeyi, seçimlerin iptali
veya geri bırakılması hallerine kıyasen uygulamak mümkün değildir. Bu hüküm,
seçim süresini belirleyen veya değiştiren bütün hallerde uygulanacak olsaydı,
ortaya, açıkça Anayasaya aykırı durum çıkardı. Anayasa, seçimlerin
yenilenmesini ayrı bir başlıkla Anayasanın 77 nci maddesinde düzenlemiştir.
(ANAP ve DYP sıralarından sıra kapaklarına vurmalar, gürültüler) Seçimlerin
ertelenmesini, yine, 78 inci madde düzenlemiştir. Alınmış bir seçim yenileme
kararının iptali için herhangi bir usul hükmü de, Anayasa ve İçtüzükte yer
almamaktadır. Bu nedenlerle, seçimlerin yenilenmesinin, ancak ve yalnız,
Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla mümkün olduğu, kararın iptali için
İçtüzükte açık bir düzenleme bulunmadığı; bu durumda, usul koyma yetkisinin,
Genel Kurula ait olduğu, esas anayasal işleyişe dönüş kararının olağandışı
işleyiş getiren karardan basit usullerle gerçekleşmesinin Anayasanın genel
tercihlerine ve yasama etkinliklerinin niteliğe uyduğu, Anayasa Mahkemesi
kararıyla da... (ANAP, DYP ve DSP sıralarından gürültüler) BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri... (ANAP, DYP ve DSP
sıralarından gürültüler "Yuh" sesleri) AHMET ALKAN (Devamla) –
... desteklenen birer açık gerçektir. BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri... ( ANAP, DYP ve DSP sıralarından gürültüler "Yuh"
sesleri) AHMET ALKAN (Devamla) –
... Grup önerisinin oylanmasına karar verilmesini Yüce Meclisin takdirine
sunuyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. (DTP ve FP sıralarından alkışlar;
ANAP, DYP ve DSP sıralarından "Yuh" sesleri) ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Sayın Başkan... (ANAP, DYP ve DSP sıralarında gürültüler) BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri, İçtüzüğün 68 inci maddesine göre, birleşimi kapatacağım
efendim... (ANAP, DYP ve DSP sıralarından gürültüler) Birleşimi kapatacağım
efendim... Müsaade buyurun.... MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Sayın Başkan, bu Meclis böyle çalışmaz!.. Sayın Başkan, kapatın
Meclisi... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt ) –
Sayın Başkan... MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Sayın Başkan, bu Meclis böyle çalışmaz, günahtır, yazıktır;
kapatın Meclisi... Yazıktır... BAŞKAN – Efendim, başka
söz isteyen var mı? (ANAP, DYP ve DSP sıralarından gürültüler "Yuh"
sesleri; FP sıralarından "Mehmet Ali Şahin konuşacak" sesleri) MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Ne sözü ya!.. İRFETTİN AKAR (Muğla) –
Ayıp, ayıp... (ANAP ve DYP sıralarından
gürültüler "Yuh" sesleri) MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Olmaz kardeşim; yazıktır... LEVENT MISTIKOĞLU (Hatay)
– Utanmıyor musun?!. BAŞKAN – Sayın Mehmet Ali
Şahin... (RP sıralarından alkışlar, ANAP ve DYP sıralarından gürültüler) MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Bu vaziyette burada hiçbir şey görüşülmez... MEHMET ALİ ŞAHİN
(İstanbul) – Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım; hepinize sevgilerimi,
saygılarımı sunuyorum. Önergenin konusu... BAŞKAN – Başka söz talebi
var mı efendim? (Gürültüler) MUSTAFA RÜŞTÜ TAŞAR
(Gaziantep) – Böyle Meclis olmaz... Batırdın Meclisi... MUSTAFA BAŞ (İstanbul) –
Herkes otursun... MEHMET ALİ ŞAHİN (Devamla)
– ... seçimlerin geri bırakılmasına dair grup önerisinin, Anayasa Komisyonuna
gitmesi veya gitmemesi hususuyla ilgilidir. Seçimlerin yenilenmesiyle ilgili
önergelerin, İçtüzüğümüzün 95 inci maddesine göre Anayasa Komisyonuna gitmesi,
İçtüzüğümüzün amir hükmüdür. Seçimlerin yenilenmesiyle ilgili Anayasa kuralı 77
nci maddedir. 77 nci maddenin İçtüzükteki usulî uygulaması, İçtüzüğümüzün 95
inci maddesidir. Seçimlerin geriye
bırakılmasıyla ilgili düzenleme, Anayasanın 78 inci maddesinde düzenlenmiştir.
Ancak, bu konuda, İçtüzüğümüzde bir boşluk vardır. Nitekim, Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanlığı, bu konuda bir mütalaa almış, bu mütalaada da,
İçtüzüğümüzde bu konuda bir boşluk olduğunu bu rapor ifade etmektedir. Bu
konuda yapılması gereken nedir; eğer, bir konuda İçtüzükte bir boşluk varsa
yasama organı bu boşluğu doldurur, gerekirse İçtüzük ihdas ederek doldurur. (FP
sıralarından alkışlar) Kıyas yoluyla, paralellik ilkesi gereğince, 95 inci
maddeyi, bu noktada... (Mikrofon otomatik cihaz
tarafından kapatıldı) MEHMET ALİ ŞAHİN (Devamla)
– Sayın Başkanım, konuşmaya devam ediyorum... ABDULKADİR ÖNCEL
(Şanlıurfa) – Sayın Başkan, ses kesildi... BAŞKAN – Efendim, şu
kürsünün önünü bir boşaltır mısınız lütfen... (Gürültüler) FERİDUN PEHLİVAN (Bursa) –
Sayın Başkan, sözü neden kesiyorsunuz?.. MEHMET ALİ ŞAHİN (Devamla)
– Konuşmama devam etmek istiyorum efendim.(Gürültüler) BAŞKAN – Efendim, kürsünün
önünü boşaltınız. SEYYİT HAŞİM HAŞİMİ
(Diyarbakır) – Sayın Başkan, hatibin sesini duymuyoruz; mikrofonu açar mısınız
lütfen. BAŞKAN – Efendim,
taleplerinizi yerlerinizden alayım. (Gürültüler) MEHMET ALİ ŞAHİN (Devamla)
– Sayın Başkanım, mikrofon kesildi. (Gürültüler) BAŞKAN – Efendim,
taleplerinizi yerlerinizden alayım. Sayın Önder Sav, söz
talebiniz var galiba?.. Sayın Sav... NİHAT MATKAP (Hatay)
–Burada efendim. (FP sıralarından
"mikrofon kapalı" sesleri) BAŞKAN – Açık efendim. MEHMET ALİ ŞAHİN (Devamla)
– Değerli arkadaşlarım, eğer bir boşluk varsa, bu boşluğu yasama organının
doldurması gerektiğini ifade ettim. Kıyas yoluyla, paralellik ilkesi yoluyla
bir kuralın başka bir kurala da uygulanması idare hukukunun bir kuralıdır. NİHAT MATKAP (Hatay) –
Sayın Başkan, Sayın Sav konuşacak... BAŞKAN – Sayın Matkap,
çağırdım efendim. NİHAT MATKAP (Hatay) –
Kürsü boşalmadı efendim. BAŞKAN – Efendim, ben ne
yapayım kürsüyü Sayın Matkap... Kim var orada efendim? MEHMET ALİ ŞAHİN (Devamla)
– Daha sürem dolmadı, konuşmama devam ediyorum. BAŞKAN – Tamam efendim;
siz buyurun Sayın Şahin. İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Kürsü dolu; sen adam çağırıyorsun!.. BAŞKAN – Kim konuşuyor,
kim? MEHMET ALİ ŞAHİN (Devamla)
– Ben konuşuyorum efendim. İdare hukuku kuralı yasama
organı kuralı olarak kullanılamaz. İdare hukuku, paralellik ilkesi gereğince
bir kuralı başka bir olayda uygulayabilir; ama, yasama organının, kendisinden
gelen, yasama organı olması dolayısıyla yapacağı şey, bu konuda bir kural
ihdasıdır. O bakımdan, 95 inci maddenin, seçimlerin geri bırakılmasıyla ilgili
uygulanması bu noktada mümkün değildir. Usulle ilgili görüşlerimi
bu şekilde ifade ediyor, hepinize saygılar sunuyorum. (FP sıralarından
alkışlar) (Başkanlık kürsüsü önünde
toplanmalar, gürültüler) BAŞKAN – Sayın Sav,
buyurun efendim; aleyhte. ÖNDER SAV (Ankara) – Sayın
Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri... (Gürültüler) Sayın Başkan, eğer, özgür
bir ülkenin özgür parlamentosunda özgürce konuşacaksam, konuşacağım. (CHP ve FP
sıralarından "Bravo" sesleri, alkışlar) Söylediklerim, Türkiye
Büyük Millet Meclisinin görevli memurları tarafından tutanağa alınabilecekse
konuşacağım; size sesim ulaşabilecekse konuşacağım; yüce ulusumuza buradan
sesim ulaşabilecekse konuşacağım. (CHP ve FP sıralarından "Bravo" sesleri,
alkışlar) Bu kürsünün önü
boşalmadıkça ve bu gürültüler sürdüğü sürece, benim konuşmamın da bir anlamının
olmayacağını düşünüyorum. (Gürültüler) Sayın Başkan... Ses
gelmiyor... (FP sıralarından "Duyuyoruz, devam et" sesleri) Duyuluyor
mu arkadaşlar?.. ŞEREF MALKOÇ (Trabzon) –
Konuşun efendim, duyuyoruz... (Gürültüler) ÖNDER SAV (Devamla) –
Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım; Demokrat Türkiye Partisinin 20 Mart...
("Sayın Başkan, kürsünün önünü boşaltın" sesleri) ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Sayın Başkan!.. BAŞKAN – Efendim,
hepimizin ne işi var, ben de onu merak ediyorum. Boşaltamıyorum... Efendim
boşaltın, hepiniz boşaltın!.. (Gürültüler) Efendim, hepiniz boşaltın
burayı!.. (Gürültüler) ÖNDER SAV (Devamla) –
Sayın Başkan, önümdeki saatten benim 4 dakikamın gittiğini görüyorum... BAŞKAN – Efendim, boşaltın
kürsünün önünü!.. Kürsünün önünü boşaltın efendim!.. (Gürültüler) ÖNDER SAV (Devamla) –
Değerli arkadaşlarım, kürsünün önündeki arkadaşlarım, kürsüye gelen hatibin
özgürce konuşmasına, lütfen, saygı duyunuz... BAŞKAN – Efendim,
boşaltın... Boşaltın efendim... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) – Bu
şekilde, bu oturumu yönetemezsiniz; duyulmuyor!.. ÖNDER SAV (Devamla) –
Lütfen boşaltınız kürsünün önünü... (Gürültüler) Sayın Başkan, konuşabilir
miyim efendim? Sükûnet sağlandı mı efendim? Sükûnet sağlanırsa konuşacağım...
(Gürültüler) O zaman, Türkiye Büyük
Millet Meclisinin değerli tutanak görevlilerine soruyorum: Benim sesim ulaşıyor
mu kendilerine? ("Hayır, hayır
ulaşmıyor" sesleri; alkışlar) MUSTAFA BAHRİ KİBAR (Ordu)
– Hayır, ulaşmıyor... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Önder Bey, seni dinleyen var mı?!. ÖNDER SAV (Devamla) – Ben
de konuşmuyorum zaten... (Gürültüler) NİHAT MATKAP (Hatay) –
Devam... Devam... BAŞKAN – Efendim, kürsünün
önünü boşaltır mısınız lütfen... İBRAHİM YILMAZ (Kayseri) –
Ayıp!.. Ayıp!.. ÖNDER SAV (Devamla) –
Sayın Başkan, eğer, benim söz süremi yeniden başlatırsanız konuşacağım. VELİ ANDAÇ DURAK (Adana) –
Niye konuşmuyorsun? Zabıtlar burada; zabıtlara geçecek. BAŞKAN – Kürsünün önünü
lütfen boşaltın... ÖNDER SAV (Devamla) – Tutanaklara geçmesi kadar, Türkiye Büyük
Millet Meclisinin çalışma düzenine uygun bir çalışmanın sağlanması da
gerekli... NİHAT MATKAP (Hatay) – Sayın
Başkan, süreyi yeniden işletin lütfen. (Gürültüler) ÖNDER SAV (Devamla) –
Sayın Başkan, ben şimdi konuşuyor muyum konuşmuyor mu; onu bilmek istiyorum! NİHAT MATKAP (Hatay) –
Sayın Başkan, süreyi yeniden işletin. ÖNDER SAV (Devamla) –
Sayın Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri... (Başkanlık kürsüsü önünde
yığılmalar ; gürültüler) BAŞKAN – Efendim, siz,
İdare Amirisiniz; sizin göreviniz burayı boşaltmak... İdare Amirlerinden rica
ediyorum, kürsü önünü boşaltsınlar... NİHAT MATKAP (Hatay) –
Sayın Başkan, böyle, konuşulmaz ki... BAŞKAN – Efendim
konuşuyor... ("Ara verin" sesleri; gürültüler) Efendim iki defa ara
verdim; kürsünün önünü boşaltabilirsiniz. ÖNDER SAV(Devamla) – Sayın
Başkan, ben işaretinizi bekliyorum efendim... İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Sayın Başkan, kapatın o zaman, ne bekliyorsunuz? Yani, bu kadar insanın
sinirlerini bozmaya ne gerek var. ("Ara verin" sesleri) BAŞKAN – Efendim, ara
verdim efendim... METİN PERLİ (Kütahya) –
Başkanım konuşun... BAŞKAN – Efendim, Sayın
Sav konuşuyor zaten... (Başkanlık kürsüsü önünde yığılmalar, gürültüler) İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Nasıl konuşuyor Sayın Başkan?.. BAŞKAN – Konuşuyor
efendim; nasıl konuşmuyor!.. ÖNDER SAV (Devamla) –
Sayın Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri; sanıyorum, cumhuriyet tarihimizin
en önemli oturumlarından birini yapıyoruz. Cumhuriyet tarihimizin hiçbir
döneminde, 11 kez seçimlerin erken yapılması kararı alınmışken, ilk kez, erkene
alınmış seçimlerin geleceğini konuşuyoruz, ulusumuzun geleceğini konuşuyoruz.
(Gürültüler) İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Önder Başkanım, böyle nasıl konuşulur ya!.. Şu vaziyete bir baksanıza!.. ÖNDER SAV (Devamla) –
Türkiye Büyük Millet Meclisi, şu arkamızda yazan yazıda olduğu gibi, kayıtsız
şartsız, egemenliğin tek sahibi olan ulusun temsilcilerinden oluşan bir
meclistir. (CHP ve FP sıralarından alkışlar) Böyle bir Mecliste konuşabilmek,
bulunabilmek, ulus adına söz söyleyebilmek, o ulusun temsilcileri olarak bize
bahşedilmiş olan bu hakkı sükûnetle kullanabilmek durumundayız. Sükûnetin
geriye geldiğini görmüş olmaktan dolayı büyük bir mutluluk duyuyorum.
(Gürültüler) A.TURAN BİLGE (Konya) –
Hangi sükûnet ya!. ÖNDER SAV (Devamla) –
Demokrat Türkiye Partisinin... A.TURAN BİLGE (Konya) –
Kürsüye bir bak, kürsüye!.. ÖNDER SAV (Devamla) –
Efendim?.. A.TURAN BİLGE (Konya) –
Kürsüye bir bak... ÖNDER SAV (Devamla) –
Ben... A.TURAN BİLGE (Konya) –
Hangi sükûnetten bahsediyorsun... ÖNDER SAV (Devamla) –
Karşılıklı konuşmayalım. Sizler asıl sükûneti korumakla yükümlü insanlarsınız.
Siz buna katkı koyarsanız olmaz... A.TURAN BİLGE (Konya) –
Arkanıza bir bakın!.. ÖNDER SAV (Devamla) –
Demokrat Türkiye Partisinin 20 Mart 1999 tarihinde, yenilenmesine karar verilen
seçimlerin değerlendirilmesi ve buna göre Türkiye Büyük Millet Meclisinin
çalışma gün ve saatlerinin yeniden belirlenmesi konusuyla ilgili olarak verdiği
grup önerisinin ilk kısmının, İçtüzüğün 19 uncu maddesine aykırı olduğu
gerekçesiyle, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, konuyu işleme koymamış ve
Danışma Kurulu da toplanamamış, bir karara varamamış. Demokrat Türkiye Partisi,
Danışma Kurulunda görüşülmesini istediği konuyu, daha da açarak, 19 uncu
maddede yazılı olduğu biçimde, oybirliğiyle, tespit, teklif veya görüş
bildiremediği gerekçesiyle, aynı gün, 20 Mart 1999 günü, Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanlığına tekrar başvurmuş bulunmaktadır ve bu başvurusunda, özetle,
30 Temmuz 1998 tarihinde alınan Türkiye Büyük Millet Meclisi kararının
kaldırılmasını talep etmektedir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı,
Demokrat Türkiye Partisinin görüşülmesini istediği konunun, Danışma Kurulunun
görev alanı içinde bulunmadığı gerekçesiyle, öneriyi, buraya, Genel Kurula
indirmemiştir. Önerinin içeriğini
tartışmak istemiyorum; önerinin içeriğini tartışmak bir başka konudur.
Kuşkusuz, aleyhte söz almış olmam, işlemeye başlamış olan erken seçim sürecinin
engellenmesini, mensubu olduğum Cumhuriyet Halk Partisinin, 18 Nisan 1999
tarihinde yapılması kararlılığını ifade etmek içindir. (CHP sıralarından
alkışlar) Cumhuriyet Halk Partisi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin aldığı
karara uygun olarak, seçimlerin 18 Nisan 1999'da yapılmasından yanadır;
içeriğine girmiyorum. Bir grubun Danışma
Kuruluna verdiği önerinin dikkate alınmadığı ya da usulsüzlük yapıldığı
gerekçesiyle, Türkiye Büyük Millet Meclisinin, buranın, bu Yüce Kurulun
hakemliğine başvurması kadar doğal bir şey olamaz. (CHP ve FP sıralarından
alkışlar) MEHMET KEÇECİLER (Konya) –
Herhalde, bu, Anayasa Komisyonuna havale edilmiş. ÖNDER SAV (Devamla) – Ama,
sözümün sonunu dinlemiyorsunuz ki! NİHAT MATKAP (Hatay) –
Lütfen... Evet... ÖNDER SAV (Devamla) –
Doğal olan, bu hususu, birleşim açıldıktan sonra, İçtüzüğün 63 üncü maddesine
göre talep etmek idi. Böyle bir talep, üzülerek söylüyorum ki -tutanak elimde-
tutanaklara geçmedi; böyle bir talebi, Sayın Başkan, okuyarak ya da okutarak
Türkiye Büyük Millet Meclisinin Genel Kuruluna sunmadı. NİHAT MATKAP (Hatay) –
Evet... ÖNDER SAV (Devamla) –
Okuttuğu öneri, bir değerli grubumuzun kendisine sunmuş olduğu öneri değil;
okuttuğu öneri, dün Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilen talep. Bir grubumuzun İçtüzüğün
63 üncü maddesine göre bir usul tartışma isteği Yüce Genel Kurulun ıttılaına
ulaşmadı ki; böyle bir talep, okunarak tutanaklara geçmedi ki! Tutanak
önümde... Buna dayanarak, Sayın Başkan... İBRAHİM GÜRDAL (Antalya)
– İşte bu!.. Sayın Başkan, duyun siz,
duyun bunu. MEHMEL ALİ BİLİCİ (Adana)
– Dinle!.. Dinle!.. ÖNDER SAV (Devamla) – Bir
dakika efendim... Sayın Gürdal, lütfen sükûnetle dinleyin; anlaşacağız, bir
yere geleceğiz. ...İçtüzüğe uygun bir usul
tartışması başlatılması gerek. Bizler, oturduğumuz yerden, bir değerli grubun
usul tartışması açılmasını istediğini, 63'e göre böyle bir tartışmanın
başlatılmak istendiğini bilmiyoruz, duymuyoruz, üyeler olarak haberimiz yok! Sayın
Başkan bunu duyurmadı; duyurduğu talep, dün, Türkiye Büyük Millet Meclisine
verilen talep. 63'e göre, ben, usul tartışması açıyorum demenin de bir
usulsüzlüğü var. Sayın Başkanın, burada, usulsüz uygulamasına dikkat çekmek
istiyorum. Değerli milletvekillerinin
veya siyasî parti grup başkanvekillerinin usulüne uygun bir talebi Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına yansımamışken, kürsü önüne gelerek tartışma
başlatmaları da anlamsızdır. Hem Cumhuriyet Halk Partisi Grubunun dışındaki
diğer tüm grupların grup başkanvekillerini kastediyorum hem de kürsünün önüne
gelerek, bilir bilmez tartışma başlatan arkadaşlarıma duyurmak istiyorum. (CHP
sıralarından alkışlar) Usulüne uygun bir işlem başlamamışken, usul tartışması
yaparsın yapmazsın tartışmasına girmek de, bence, bir başka yanlışlık. Talep konusuna gelince;
talep konusu, İçtüzüğümüzün 19 uncu maddesinde yazılanlar, sayılanlar arasında
yoktur. İçtüzük önümde yok; ama, belleğim beni yanıltmıyorsa, İçtüzüğün 19 uncu
maddesinde, Danışma Kurulunda teklif, tespit ya da görüşmede uyuşulamazsa
deniliyor. Şimdi, gelen bu öneri, teklif midir, tespit midir, görüş müdür? Bana
kalırsa, hiçbiri değildir. Şimdi, Danışma Kurulunun
kendi görev alanına girmeyen bir konuyu, hukuku dolanarak, usul kurallarını yanlış
yorumlayarak, esası elde etmeye kalkışmak yasama tasarruflarının bir başka
denetimini karşımıza getirir koyar. O denetim barajını aşamayacak duruma
gireriz diye endişe ediyorum. Yanlış usul isteği, esası
sağlamaya yönelik gibi görünüyor; yani, Türkiye Büyük Millet Meclisi
İçtüzüğünün seçimlerin yenilenmesine ilişkin 95 inci maddesinde tarif edilen,
Anayasa Komisyonunda işin esası görüşüldükten sonra buraya inmesine yönelik
olan 95 inci maddenin, o yenilenmeye uygun usulün, yenilenmenin ertelenmesine ilişkin
olarak da gerçekleştirilmesi gerektiği esasına ters düşer. O nedenle, hukuk,
böyle bir yanlışlığa cevaz vermez. Aslında, 13 Marttan bu
yana -yine, üzülerek söylemek istiyorum- Türkiye Büyük Millet Meclisinin Sayın
Meclis Başkanvekili arkadaşlarımız hem Türkiye Büyük Millet Meclisinin içinde,
burada, hem de, maalesef, Türkiye Büyük Millet Meclisinin dışında yanlış üstüne
yanlış yapmaya devam ediyorlar. İçtüzüğün 64 üncü maddesini unutup, görevli
olmadıkları zaman, burada, sadece oyunun rengini belirtmek için konuşma hakkına
sahip olan Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekilleri, bırakınız Türkiye
Büyük Millet Meclisi içinde oyunun rengini belirtmeyi, televizyon televizyon
dolaşıp, kendi Meclis Başkanıyla kavgayı sürdürüyorlar. (CHP, FP ve DTP sıralarından
"Bravo" sesleri, alkışlar) Böyle anlamsızlık, böyle bir yetkiyi
kötüye kullanma hakkı demokrasilerde hiç kimseye tanınmaz, verilemez. Bir başka arkadaşımız da
"ben olsam, o Meclisi kapatırdım" deme yetkisini kendinde görüyor. Şimdi, bu yanlışlıklara
düşerek Türkiye Büyük Millet Meclisini sükûnetle idare etmek ve ulusumuzun
bizden beklediği sağlıklı kararları almak, demokratik rejimi, o rejimin ana
beşiği olan Türkiye Büyük Millet Meclisinden yönlendirebilmek mümkün değildir.
Ben, evvela, Türkiye Büyük Millet Meclisini yöneten Meclis Başkanvekillerini,
demokrasinin, hukukun kurallarına uymaya davet ediyorum. (CHP sıralarından
alkışlar) Anayasanın 77 nci
maddesinin ikinci fıkrası "Meclis, beş yıllık süre dolmadan seçmin
yenilenmesine karar verebilir" diyor. Seçimi yenileyebilen irade, yani,
burası, yani, bizler, elbette, yenileme kararını da kaldırabiliriz. (CHP, FP ve
DTP sıralarından alkışlar) Onda hiçbir kimsenin kuşkusu yok. Konu, burada
çetrefilleşiyor. İçtüzüğün 95 inci maddesi, seçimlerin yenilenmesine ilişkin,
demin söylediğim gibi, cumhuriyet tarihimizde ilk kez karşımıza çıkan bir erken
seçim ertelemesi usulünde görülüyor. Eğer, usulde bir açıklık yoksa, hukukî
tasarrufun hangi yolla ihdas edildiğine, hangi yolla yapıldığına bakılır. Bir
hukukî tasarruf, hangi yolla ihdas edilmiş, hangi yolla yapılmışsa -hukukun
temel kuralı- o yolla değiştirilmesidir. Buna göre, o usul izlenerek
kaldırılması söz konusudur. Siyaseti hukuka uygun yapmalıyız; yoksa, hukuku
siyasallaştırmaya kalkarsak, oturumun başından beri yaşadığımız trajedileri
yaşamaya, maalesef, devam ederiz. Herkes hukukun üstünlüğüne
uymak zorundadır. Avrupa Güvenliği İşbirliği Konferasında alınan temel
kurallardan biri "hiç kimse hukukun üstünde olamaz" kuralıdır. Son
zamanlarda, kendisini hukukun üstünde görmeye çalışan kimi çevrelerin de
kulağına küpe olsun bu sözüm. (CHP, FP ve DTP sıralarından alkışlar) Hukukun üstünlüğüne bağlı
kalmak zorundayız; önce bizler, bu çatı altında yasama görevini yapan, bu
çatıya, yüce ulusun güvenerek gönderdiği insanlar. Hukuksuzluğu biz yapalım,
onu başka merci düzeltsin diye geçiştiremeyiz. Hukukun kalıpları içinde kalmak
zorundayız. Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanının, Demokrat Türkiye Partisinin önerisini işleme koymamasında,
hukuka bir aykırılık görmediğimi ifade ediyorum. Sükûnetle beni dinlediğiniz
için Yüce Meclise ve sizlere saygılar, sevgiler sunuyorum. (CHP, FP ve DTP
sıralarından alkışlar) BAŞKAN – Sayın Sav,
teşekkür ediyorum. Efendim, aleyhte, Sayın
İyimaya'nın söz talebi var. Buyurun Sayın İyimaya.
(DYP sıralarından alkışlar) AHMET İYİMAYA (Amasya) –
Değerli Başkan, değerli üyeler; sözlerimin başında, hepinizi, sevgiyle,
saygıyla selamlıyorum. Yüce Türk Milletinin
yüksek iradesinin tecelligâhı olan Parlamento, şu anda, zannediyorum tarihinde
yaşadığı en büyük hukuksuzluklarından, usulsüzlüklerinden birisine sahne
olmaktadır. Yıllarını hukuka, tahlile ve tenkite veren bir parlamenter
arkadaşınız olarak, bugün açılan ve sürdürülmekte olan talebin, tartışmanın,
hukuktaki, parlamento hukukundaki yerini arıyorum, haklılığını arıyorum; ama,
bir türlü bulamıyorum. Sayın Başkan, değerli
arkadaşlar; bugün açılan usul tartışmasının, hukuken tamamen yok olduğunu,
parlamento hukukunun ilgili maddelerini tek tek tahlil ederek, kısa kısa ifade
etmeye çalışacağım. Açılan usul tartışması,
İçtüzüğün 19 uncu maddesinde düzenlenen Danışma Kurulu yöntemine tamamen
aykırıdır. Dikkatle incelenecek olur ise, bir grubumuzun, Danışma Kurulunu
toplantıya çağrı istemi vardır; ama, oradaki çağrı konusu, seçim işlerinin
değerlendirilmesi sınırıyla sınırlanmıştır. Meclis Başkanının, bunun,
İçtüzükte tanzim edilen veya edilmeyen, bu sebeple dışarıya bırakılan konu olup
olmamasına bakmıyorum; ama, sonra, yani, huzurunuza getirilen önergedeki konu,
seçimlerin ertelenmesi konusu, Anayasanın 77 nci maddesinin birinci fıkrasına
uygun tanzim konusu. Sayın Başkanım, şimdi,
Danışma Kurulunun gündemine getirilmeyen bir konuyu, dilekçe veya metin
saptırması yoluyla Genel Kurulun gündemine getirmek mümkün mü; değil. 19 uncu
madde, buna, hayır diyor; üçüncü fıkrasını okuyun, dördüncü fıkrasını okuyun,
ikinci fıkrasını okuyun. Başka bir şey: Yine, 19 uncu maddede,
Danışma Kurulunun görevleri tanzim edilirken, Danışma Kuruluna bir görevin
İçtüzük hükümlerince verilmiş olması lazımdır deniliyor. İçtüzüğün bütün
maddelerine tek tek bakın; seçim işleriyle ilgili herhangi bir yetki yok. Kaldı
ki, seçim işlerinin başka bir kurula, başka bir anal komisyona ait olduğu
görülecektir. Bütün bunlar birlikte
değerlendirildiğinde, İçtüzüğün 19 uncu maddesi yoluyla yüksek Genel Kurulun
işgali ve makamınıza bu yönde önerge verilmesi, 19 uncu maddedeki kurucu
şartlar bakımından mümkün değildir. Bir başka gelişme var bu
sabah. O da, Parlamento Başkanının aynı önergeyle ilgili bir tasarrufu değerli
arkadaşlar. Eğer, biz, hukuk devleti isek, eğer, Parlamentonun tekliği ve
temsilde birlik Anayasanın 93 üncü maddesinin tabiî gereği ise, aynı önergeyle
ilgili olarak, Meclis Başkanının o önergeyi Anayasa Komisyonuna sevk işlemine
karşı, ona tebean çalışan, İçtüzüğün 15 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre
ona bağımlı olarak çalışan Değerli Başkanımın kendi Başkanıyla çatışması mümkün
mü? Bunu, demokrasiyle, bunu hukuk devletiyle, bu çelişkiyi tutarlılıkla,
bütünlükle bağdaştırmamız mümkün mü? Değerli Başkanım, kıymetli
arkadaşlar; Anayasanın 95 inci maddesi, Meclis faaliyetlerinin Genel Kurul
kararlarıyla değil, İçtüzükle tanzimini öngörmektedir. Yine, İçtüzüğün 95 inci
maddesi, seçimlerin yenilenmesiyle ilgili önergelerin görüşülme merciini,
tahsisen, bağımsız Anayasa Komisyonu olarak göstermiştir. Hukukçu, hükmün
Türkçe anlamıyla yetinemez; hukukçu, kurumsal, kavramsal ve müessesevi düşünmek
zorundadır. MEHMET ALTAN KARAPAŞAOĞLU
(Bursa) – Enine boyuna çek, istediğin tarafa çek. AHMET İYİMAYA (Devamla) –
Seçimlerin yenilenmesi üst kavramı, onun tesisi, onun değiştirilmesi, onun
kaldırılması ve geri alınması alt kavramlarını bünyelerine almaktadır. Sayın Başkanım, İçtüzüğün
45 inci maddesinin de nazarı itibare alınması lazımdır. Meclis Başkanı,
önergeyi Anayasa Komisyonuna havale etmiş, Anayasa Komisyonu meseleye el koymuş
ve 190 sayıyla kayıt işleminde bulunmuştur. Komisyonda görüşülen işlerin Genel
Kurula nasıl getirileceği hususu, yine, Genel Kurulun kararıyla değil,
İçtüzüğün metinleriyle takdir, tayin ve tespit olunmuştur. Burada, Anayasa
Komisyonundan bir yetkili; yani, Tüzüğün 45 inci maddesinde ismi sayılan
başkan, başkanvekili veya sözcü olmadıkça, sizin, hukuk devleti içerisinde,
İçtüzük hukuku içerisinde bu önergeyi işleme koymanız mümkün değildir.
İçtüzüğün tanzim ettiği alanlarda Yüce Heyeti hakem de tayin edemezsiniz;
çünkü, o İçtüzük, bu Yüce Heyetin tartışa tartışa, oylaya oylaya taknin ettiği
bir metindir; Genel Kurul iradeleri yoluyla İçtüzük hukuku aşılamaz. Değerli Başkanım, bir
kaygımı şu anda ifade etmeye mecburum. Tüzüğün 63 üncü maddesi gereği açılan
tartışmalarda kural, genel olarak, tartışmalar yapıldıktan, konuşmalar
bittikten ve görüşler serdedildikten sonra, Başkanın tatmin olması, belli bir
içtihada ulaşması ve kendisinin ulaştığı içtihadı, deruni içtihadı uygulayarak
oylamaya gitmemesidir. Gerçekten, 63 üncü madde iyice okunulursa
"gerekirse oylama" deniliyor. Şimdi, önümüzde; 1. Oylama hangi hallerde
gerekebilir; şerh edelim, kuralı biraz derince inceleyelim. Çelişkili bir uygulama
varsa bu konuda... Parlamento tarihinde, hem kararla hem yasayla alınmış bir
seçim kararının tartışılması, geriye alınması önergelerinde, birbirini nakzeden
uygulamalar varsa, elbette ki, oylamaya gideceksiniz. 2. İçtüzük hükümlerinde,
kapalı, müphem bir durum varsa oylamaya gideceksiniz. Refah Partisi sözcüsü (FP
sıralarından "Fazilet Partisi" sesleri) veya kişisel olarak konuşan
Fazilet Partisi milletvekili arkadaşımız Mehmet Ali Şahin'in bir konuşmasına
muttali oldum; "efendim, burada boşluk var, İçtüzük boşluğu var; Genel
Kurul doldurabilir " diyor. Bakınız, Sevgili Başkanım,
hukuk devleti, ne başkanın ne devlet başkanının ne başka bürokratların
yönettiği devlet değil, kuralların yönettiği devlettir. (DYP sıralarından
alkışlar) Eğer, burada bir İçtüzük
boşluğu varsa, o zaman, ya Anayasa Komisyonu Başkanı ya bir milletvekili,
İçtüzüğün 181 inci maddesine göre, boşluğu doldurmak için, İçtüzük ihdası
rejimini işletecektir ve orada boşluk dolabilecektir. Bana göre, 95 inci maddede
bir boşluk yok; paralellik ilkesi bakımından yok, yorumu bakımından yok. Haa, buna rağmen,
oldubittiyle oylama yaparak, bir İçtüzük ihdas ederek, ben bu işi doğrudan
doğruya Genel Kurulda görüşürüm, sonuca bağlarım derseniz ne olur; çok şeyler
olur Sayın Başkanım. O zaman, hukuka değil, keyfiliğe öncelik tanımış
olursunuz. (DYP sıralarından alkışlar) O zaman, Büyük Genel Kurulun Anayasa
Komisyonunda tartışa tartışa hazırladığı İçtüzükle bağlı kılmazsınız kendinizi,
hukukun kurallarını, çoğunluğun parmaklarıyla değiştirmek gibi, hukuk
devletine, demokrasiye yaraşmayan, bağdaşmayan bir keyfî davranışa girmiş
olursunuz. Değerli Başkanım, değerli
arkadaşlar; bu usul tartışması sonunda ulaşılması gereken tabiî, hukukî ve
milletimizin yararına olan netice, hukukun çizdiği netice olmalıdır. Oyla
İçtüzük değiştirilemez, Genel Kurul İçtüzük ihdas edemez ve şu anda, bu sorun, kesilmeli;
çünkü -esasa ileride girilirse bahsedeceğim- Parlamentonun geriye alamayacağı
kararlar vardır sevgili arkadaşlar, hiçbirisi durmadı, Parlamentonun geriye
alamayacağı kararlar vardır. O kararların en başında, fesih veya yenileme
kararıdır. Parlamento, Anayasanın 78 nci maddesinin birinci fıkrasının imkânı
dışında, harp dışında, kendisini feshetmiş bir varlık iken, "ben, yine,
kendim kendimi temsil ediyorum" diyemez. 18 Nisandan sonra bu
Parlamentonun temsil kabiliyeti, anayasal olarak, demokratik olarak, meşruiyet
olarak yoktur. Saygılar sunuyorum. (DYP
sıralarından alkışlar) BAŞKAN – Sayın İyimaya,
teşekkür ediyorum. Sayın Yalçınbayır,
maalesef, bir beşinci arkadaşımıza söz verme imkânımız yok; iki aleyhte, iki
lehte arkadaşımız ifadede bulundu. V. –
SATAŞMALARA İLİŞKİN KONUŞMALAR 1. – Tunceli
Milletvekili Kamer Genç’in, Ankara Milletvekili Önder Sav’ın, şahsına sataşması
nedeniyle konuşması KAMER GENÇ (Tunceli) –
Sayın Başkan, Cumhuriyet Halk Partisi Grup Başkanvekili konuşma yaparken bana
sataştı; "başkanvekilleri, Meclisi kapatırım dedi" ve... BAŞKAN – Zatıâlinizin
isminden söz edilmedi efendim. KAMER GENÇ (Tunceli) –
Olur mu Sayın Başkan!.. BAŞKAN – Efendim, ben de
varım bu işin içinde. KAMER GENÇ (Tunceli)
– Neyi siz idare ediyorsunuz!.. Yani, bu Meclisi bu duruma düşürmeye
hakkınız var mı?!. (FP sıralarından "otur yerine" sesleri,
gürültüler) Bana sataşma oldu Sayın
Başkan!.. BAŞKAN – Sayın Genç...
Sayın Genç... KAMER GENÇ (Tunceli)
– O lafı ben söyledim; bırakın da ben savunayım. (FP sıralarından
gürültüler) BAŞKAN – Sayın Genç,
zatıâlinizin isminden söz edilmedi. Sayın milletvekilleri... KAMER GENÇ (Tunceli) –
Sayın Başkan, bana sataşma var; söz istiyorum. BAŞKAN – Efendim... KAMER GENÇ (Tunceli)
– Yani, ben, o Meclisi kapatırım derken, neden kapatmak istediğimi izah
etmek istiyorum. MEHMET ALTAN KARAPAŞAOĞLU
(Bursa) – Oturumun sonunda anlatırsın. KAMER GENÇ (Tunceli)
– Efendim, lütfen... Sayın Başkan, bir başkanvekilisiniz... BAŞKAN – Sayın Genç, çok
kısa... 3 dakika... Çok kısa; yalnız... (DYP sıralarından alkışlar) Efendim, müsaade
buyurun... Yalnız, Sayın Genç, başka
konulara girmeden, yani, başka sataşmaya sebebiyet vermeden... KAMER GENÇ (Tunceli)
– Sayın Başkan, tabiî... Elbette... BAŞKAN – İki cümleyle...
Lütfen... Sataşılmaya müstahak olmadığınızı ... KAMER GENÇ (Tunceli) –
Sayın Başkan, ben, iki cümleyle her şeyi izah edemem. Bir 5 dakikada bunu izah
edeyim. Sayın Başkan, sayın
milletvekilleri... BAŞKAN – Bir dakikanızı
rica edeyim efendim... Müsaade edin de mikrofonu açayım efendim. KAMER GENÇ (Tunceli) –
Sayın Başkan, Sayın milletvekilleri; konuşmama başlamadan önce, hepinizi saygıyla
selamlıyorum. Bu yüce kurumu yönlendiren
bir Anayasa var ve İçtüzük var. Bu yüce kurumun çatısı altında, her şey,
kurallara göre yürür; kurallar da İçtüzükte ve Anayasada belirlenmiştir. Eğer,
biz, bu yüce kurumu işletirken, çalıştırırken, bu kuralları rafa kaldırırsak,
orada, fiilî durumlar olur; orada, bu kurumun şanına, şöhretine, demokratik
özüne yakışmayan davranışlar olur. Bizim istediğimiz... Türkiye Büyük Millet
Meclisi, demokrasinin beşiğidir, Türkiye Büyük Millet Meclisi, en yüce bir
kurumdur; bu kuruma gölge düşürecek davranışlardan kaçınmamız lazım. Bunun için
de ne yapacağız; hukuka saygılı olacağız, Anayasaya saygılı olacağız. Şimdi, ne yapılmış;
burada, Meclis Başkanı, bu Meclisi yönetirken, ilk defa olağanüstü toplantıya
çağırırken birtakım keyfilikler oldu. İçtüzüğün 7 nci maddesine göre, normal
olarak olağanüstü çağrı konusunu teşkil eden genel görüşme reddedildi; ki, memlekette
terör üzerinde genel görüşme açma önergesini veren arkadaşlarımız, yani, bunun
genel görüşmeye layık bir konu olmadığını kendileri reddettiler ve bu süre
içerisinde, Meclis de normal olarak, İçtüzüğümüze göre her gün 15.00'te başlar,
19.00'da çalışma saati biter; 19.00'a, çalışma saatine yaklaşıldığı bir sırada
kendisi Meclisi uzatma için bir karar aldı; ne dedi "bu önergenin
işleminin sonucu alınıncaya kadar" dedi. KAHRAMAN EMMİOĞLU
(Gaziantep) – Sataşma üzerinde konuş. KAMER GENÇ (Devamla) –
Dolayısıyla, o önergenin sonucu alındı; o süre içerisinde çalışma süresi
uzatılmadığı için, Meclis, artık fiilen tatile girdi. Benim orada söylemek
istediğim bu. Değerli milletvekilleri,
burada yaşananı halk görüyor; yani, politikada yasaklanmış bir kişinin,
yasaklık hakkını kaldırmak için, bu Meclis, bu millet feda edilir mi! MİKAİL KORKMAZ (Kırıkkale)
– Ne alakası var! KAMER GENÇ (Devamla) –
Ediliyor maalesef... Ediliyor... Bu, olur mu yani!.. Bir Erbakan'ın siyasî
hakkını iade etmek için, bu Türkiye'yi bu hale getirmek kimin hakkı!.. Bu, olur
mu arkadaşlar!.. (FP sıralarından alkışlar [!]) Şimdi, burada, demokrasi,
bugün... HÜSAMETTİN KORKUTATA
(Bingöl) – Sataşmaya cevap ver, sataşmaya! KAMER GENÇ (Devamla) –
Sayın Meclis Başkanını, buradaki bakanın vekili, burada, İçtüzüğü rafa
kaldırıyor. Arkadaşlar, bakın, Meclis
Başkanvekili olarak kürsüye çıktığımız zaman, gündemi düzenleme yetkisi Meclis
Başkanına ait. O, bir el gündemini düzenliyor. Biz, o el gündeminin dışına
çıkamayız. Şimdi, Sayın Meclis Başkanı, burada, el gündeminin dışına çıktı. Peki, bu uygulamayı
yaptığımız zaman, yarına, burada, her grubu fazla olan bir grup çıkarsa,
gündemi ertelemeye, başka konuları sokarsa olur mu; bu uygulamayla olur. Sayın
Meclis Başkanı, burada, bu Anayasayı ihlal ediyor, İçtüzüğü ihlal ediyor. SEYYİT HAŞİM HAŞİMİ
(Diyarbakır) – Sayın Genç, bunun sataşmayla ne alakası var! Sataşmayla alakası
yok ki bu konuşmanın! BAŞKAN – Sayın Genç...
Efendim, şu sataşmaya döner misiniz... Süreniz bitti... KAMER GENÇ (Devamla) –
Efendim, sataşmaya dönüyorum da... BAŞKAN – Dön hadi... Dön
bakalım... Süre bitti... KAMER GENÇ (Devamla) –
Sayın Başkan, bakın, hepimiz, burada, Türkiye Büyük Millet Meclisinin
Başkanvekilleriyiz. Bu Başkanvekilliği görevimizi çok tarafsız bir şekilde
yapmak zorundayız. BAŞKAN – Efendim...
Lütfen, Sayın Genç... KAMER GENÇ (Devamla) –
Aksi takdirde, keyfiliklere meydan verirsek, yarına, bu keyfiliklerin sonu
alınmaz. Bu keyfilikleri, bugün, hatalı olarak attığımız bir adım, yarına, bu
rejimi, bu Meclisi çıkmaza sokar. Bizim istediğimiz o. Burada, biraz önce kavga
oldu; oturumu kapattınız, yeniden açtınız; yine oturumu kapattınız... İçtüzüğün
68 inci maddesine göre, eğer kavga bitmezse, ikinci defa birleşim kapatılır
diyor; ama, siz, yine devam ediyorsunuz. (FP sıralarından gürültüler) MEHMET ALTAN KARAPAŞAOĞLU
(Bursa) – Bunu bilerek yaptınız! KAMER GENÇ (Devamla) –
Arkadaşlar, bu, bir usul meselesi. Türkiye Büyük Millet Meclisi usulünü
uygulamak zorunda. Bu usulü uygulamazsanız, o zaman, burada, keyfilikler olur,
yarına, bu Meclis çalışmaz. Ben, tabiî, Sayın Meclis
Başkanının, bu Meclisi, bir anda, bu erken seçimi erteleme kararını Anayasa
Komisyonuna sevk ederken, bir yandan da buna şey etmesine hayret ediyorum. Bir de, sayın
milletvekilleri, bakın, erken seçimi kaldırdık... Peki, hükümeti kim kuracak?..
(FP sıralarından gürültüler) OĞUZHAN ASİLTÜRK (Malatya)
– Sataşmaya gel! BAŞKAN – Sayın Genç... KAMER GENÇ (Devamla) –
Hükümeti kurmadıktan sonra, 45 gün içinde, Cumhurbaşkanı, Meclisi feshedecek.
Dolayısıyla, Meclisi feshettiği zaman, hükümet kurulmayınca, üç ay sonra, beş
ay sonra mecburen seçime gideceğiz. Gittiğimiz zaman da, peki, bu masrafları...
İşte, seçimi, 25 - 26 gün sonra yapalım. Bunu niye böyle yapıyorsunuz?.. Bu
seçimde, kimin gelip kimin gelmediği belli değil; ama, ülkeyi, bu kadar kaosa
göndermeye kimsenin hakkı yok. Hepimizin, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin
insanları olarak, bu memlekette, kaosu engellemek için elimizden gelen her
türlü çabayı göstermemiz lazım; bu, vatanseverlik görevidir. Yani, bu Meclisin
çatısı altında olmayan bazı insanların bu Mecliste birtakım komplolar kurmasını
da benim vicdanım elvermiyor. Bunlar cezalarını göreceklerdir. ABDULHALUK MUTLU (Bitlis)
– Saygısızlık yapma!.. KAMER GENÇ (Devamla) –
Hepinize saygılar sunuyorum efendim. (DYP sıralarından alkışlar) BAŞKAN – Teşekkür ediyorum
Sayın Genç. ABDULHALUK MUTLU (Bitlis)
– Sana hiç yakışmıyor! MEHMET ALTAN KARAPAŞAOĞLU
(Bursa) – Millete yanlış beyanda bulunmanın cezasını hepiniz çekeceksiniz. III. –
BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI (Devam) A) ÇEŞİTLİ İŞLER (Devam) 1. – Resmî Gazetenin 2 Ağustos 1998 gün ve 23421
sayılı nüshasında yayımlanan Türkiye Büyük Millet Meclisinin 30 Temmuz 1998 gün
ve 590 sayılı kararıyla, 18 Nisan 1999 günü, birlikte yapılması öngörülen yerel
ve genel seçimlerden, milletvekili genel seçimlerinin, Anayasanın 77 nci maddesinin
birinci fıkrası gereğince yapılmasına ve seçim takviminin Yüksek Seçim
Kurulunca bu karara göre yeniden düzenlenmesine karar verilmesine; 22 Mart 1999
Pazartesi günü yapılacak olan güven oylamasından sonra, 23 Mart 1999 Salı
gününden itibaren Genel Kurulda kanun tasarı ve tekliflerinin görüşülmesine
devam olunmasına ilişkin DTP Grubu önergesi (Devam) BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri, Demokrat Türkiye Partisinin Başkanlığa yaptığı müracaat aynen
şöyledir: 1. Resmi Gazetenin 2
Ağustos 1998 tarih ve 23421 sayılı nüshasında yayımlanan, Türkiye Büyük Millet
Meclisinin 30 Temmuz 1998 gün ve 590 sayılı Kararının aşağıdaki şekilde,
Anayasanın 77 nci maddesindeki temel düzenlemeye uygun hale getirilmesini... (Şanlıurfa Milletvekili
Mehmet Fevzi Şıhanlıoğlu ile Bitlis Milletvekili Abdulhaluk Mutlu arasında
tartışma ve ANAP ve DSP sıralarından sıra kapaklarına vurmalar) İSMET ATTİLA (Afyon) –
Sayın Başkan, etrafına bak... BAŞKAN – "... Resmî
Gazetenin, 2 Ağustos 1998 gün ve 23421 sayılı nüshasında yayımlanan, Türkiye
Büyük Millet Meclisinin 30 Temmuz 1998 gün ve 590 sayılı Kararıyla 18 Nisan
1999 günü birlikte yapılması öngörülen yerel ve genel seçimlerden, milletvekili
genel seçimlerinin, Anayasanın 77 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince
yapılmasına ve seçim takviminin, Yüksek Seçim Kurulunca, bu karara göre yeniden
düzenlenmesine karar verilmiştir. 2. 22 Mart 1999 Pazartesi
günü yapılacak olan güven oylamasından sonra; yani, 23.3.1999 Salı gününden
itibaren Genel Kurulda kanun tasarı ve tekliflerinin görüşülmesine devam
olunmasını; arz ve teklif ederiz"
diye teklifi var. İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Kime var, Sayın Başkan? BAŞKAN – Başkanlığa,
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına... İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Bu, resmen sizin elinize geldi mi Sayın Başkan? BAŞKAN – Bu konuda...
(ANAP sıralarından gürültüler) İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Sayın Başkan, bu, resmen sizin elinize geldi mi?! BAŞKAN – Bu konuda,
seçimlerin yenilenmesi konusundaki İçtüzüğün 95 inci maddesi gayet açık. İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Resmen sizin elinize geldi mi bu konu Sayın Başkan?! BAŞKAN – Yenilenmenin
takip edeceği prosedür belli; ama, bu kararın kaldırılmasına dair İçtüzükte
sarih bir hüküm olmadığı için, biz, Başkanlık olarak tereddüte düştük. ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) – Olur
mu! BAŞKAN – Bunun için, Yüce
Kurulumuzda bir usul tartışması açtık... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Herhalde zail olmuştur. BAŞKAN – ... acaba,
tereddütümüz zail olur mu diye. İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Oldu mu? BAŞKAN – Yani, DTP
Grubunun isteği şudur; diyor ki: Şu tarihte alınan seçimlerin yenilenmesi
kararı kaldırılsın. Özü bu; okudum, zabıtlara geçirdim aynen. Şimdi, bu konuda benim
tereddütüm zail olmadı; ancak, ikinci bir talebi var. Diyor ki: "2-
22.3.1999 Pazartesi günü yapılacak olan güvenoylamasından sonra, yani,
23.3.1999 Salı gününden itibaren Genel Kurulda kanun tasarı ve tekliflerinin
görüşülmesine devam olunmasını..." Bu konuda, hepimizin hatırlayacağı
üzere, daha önce bir karar alınmış, dolayısıyla, salı, çarşamba, perşembe,
hatta, cuma, cumartesi, pazar günlerinde çalışılmasına dair karar verilmişti.
Dolayısıyla, bu hususun yeniden oylanmasını mükerrer telakki ediyorum; o
sebeple, bunu oylamaya koymayacağım. Ancak, seçimlerin yenilenmesine dair
kararın kaldırılması konusunun müzakereye açılıp açılmaması hususundaki usul
tartışmasından sonra, ben, mutmain olmuş değilim. Yüce Heyetin bu husustaki
hakemliğine müracaat edeceğim. AHMET İYİMAYA (Amasya) –
Anayasa Komisyonu ne olacak Sayın Başkan?.. MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Yapamazsınız Sayın Başkan. BAŞKAN – Kabul oyu, bu
talebin müzakereye açılması anlamına gelir; ret oyu, bu talebin müzakere
edilmemesi anlamına gelir. (ANAP sıralarından sıra kapaklarına vurmalar,
gürültüler) Bu anlamları taşımak ve bu anlamları yüklemek üzere işaretle oylayacağım... MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Hayır efendim... Yapamazsınız... BAŞKAN – Çünkü, 63 üncü
madde işaretle oylamayı emrediyor. MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Sayın Başkan, hangi usulle oyluyorsunuz?! SAFFET ARIKAN BEDÜK
(Ankara) – Anayasa ve İçtüzüğü ihlal ediyorsunuz. Meclis Başkanıyla ters
düşüyorsunuz. Meclis Başkanı bunu Anayasa Komisyonuna intikal ettirmiş. İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Sayın Başkan, bir parlamenter olarak şunu öğrenmek istiyorum: Bu elinizdeki
evrak resmen size intikal etti mi? Resmî bir evrak mı bu okuduğunuz? El
gündeminizde bu evrak var mıdır? BAŞKAN – Efendim, oylamaya
geçtim... MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Sayın Başkan, neyi oyluyorsunuz?! İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Bu okuduğunuz, resmen size intikal etti mi? BAŞKAN – Etti efendim!
Nereden okuyorum efendim!.. İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Sayın Başkanım, bir parlamenter görüş beyan ediyor; neyi oyluyorsunuz?! SAFFET ARIKAN BEDÜK
(Ankara) – Oldubittiye getiriyorsunuz Sayın Başkan; kuralları ihlal
ediyorsunuz! BAŞKAN – Efendim, oylama
süresi başlamıştır. Süreniz 5 dakikadır. (Elektronik
cihazla oylamaya başlandı) ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Sayın Başkan, neyi oyluyorsunuz?! MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Oldubittiye getiriyorsunuz! SAFFET ARIKAN BEDÜK
(Ankara) – Söz istiyoruz; vermiyorsunuz. İçtüzük kurallarını ihlal ediyorsunuz.
Meclis Başkanıyla ters düşüyorsunuz. Anayasa Komisyonuna havale edilmiş bir
konuyu oylamaya koyuyorsunuz. BAŞKAN – Efendim, denetim
yolları var; gidersiniz, o yollara gidersiniz, denetim yollarına giderseniz. İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Resmî mi Sayın Başkan? BAŞKAN – Evet, gayet
tabiî... Bir partinin... Sayın Gürdal, denetim yolları var; gidersiniz denetim
yollarına... Ne yapayım... İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Siz, iman sahibi bir adamsınız Sayın Başkan. BAŞKAN – Elhamdülillah... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) – Çok
ayıp!.. Çok ayıp!.. Bu, size hiç yakışmadı Sayın Başkan! MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Bu yaptığınız, İçtüzüğe, usule, Anayasa hükümlerine aykırıdır. Biz, sizi
protesto ederek oy kullanmıyoruz. Hayatınız boyunca bu vicdan azabıyla
yaşayacaksınız! ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) – Çok
ayıp!.. Çok ayıp!.. BAŞKAN – Efendim, oylamaya
geçtim... Oylamaya geçtim Sayın Güney... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Ayıptır Sayın Başkan; size yakışmıyor! MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Sayın Başkan, bu oylamaya katılmıyoruz; tarafsızlığınızı ihlal ettiniz. ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Beyefendi bir adamsınız, size yakışıyor mu bu! BAŞKAN – Oylamaya geçtim
efendim... MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Sayın Başkan, bu oylamaya katılmadığımızı ifade ediyoruz; sizi protesto
ediyoruz... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Oylamaya katılmıyoruz. MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Vicdanınız hiçbir zaman huzur bulmayacak! ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Oylamaya katılmıyoruz; sizi protesto ediyoruz... Ayıptır; size yakışmaz! BAŞKAN – Tamam efendim,
zabıtlara geçti; ne yapayım... DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – Sayın Başkan, gülüyorsun; ama,
tarihe geçtin!.. Size hiç yakıştıramadık!.. ERTUĞRUL ERYILMAZ
(Sakarya)– Sayın Başkan, bugüne kadar size saygım sonsuzdu, bu saygımı yok
ettiniz; bunu sizden beklemezdim... BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri, oylama işlemi tamamlanmıştır. Efendim, tabiî, şimdi,
bazı sayın üyeler "oyumun iptalini istiyorum" diye tezkere
getiriyor... Oy kullanıp kullanmadığını bilmem ki ben. Onu, bizim, tespit
etmemiz mümkün değil efendim. Oy kullanıp kullanmadığını bilmem sayın üyenin. MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– "Sayın Ahmet Alkan'ın konuşmasından sonra kapatacağım" demiştin!.. SAFFET ARIKAN BEDÜK
(Ankara) – Sayın Başkan, Ahmet Alkan konuştuktan sonra kapatacağınızı
söylemişsiniz... ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– Sayın Başkan, 5 kişi ayaktayız; oylar yeterince açık olmadığı için, oylamanın
tekrarlanmasını istiyoruz. İçtüzüğümüzde var; biliyorsunuz. BAŞKAN – Efendim, oylama
işlemi tamamlanmıştır; şu anda yapacağım bir şey yok. (ANAP sıralarından
gürültüler) ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– Hayır, itiraz ediyoruz; tekrarlanmasını istiyoruz. BAŞKAN – 328 sayın üye
oylamaya katılmış; 240 kabul, 76 ret, 6 çekimser ve toplam 322 oy kullanılmış
olmaktadır. ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– Sayın Başkanım, tekrarlanmasını istiyoruz. Oylamanın tekrarlanmasını,
İçtüzüğe göre, tekrarlanmasını istiyoruz. MEHMET KEÇECİLER (Konya) –
Açıklamadan evvel, tefhim etmeden evvel talep ettik Sayın Başkan. ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– Tekrarlanmasını talep ediyoruz Sayın Başkan. BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri; bu suretle... (Gürültüler) NECMİ HOŞVER (Bolu) – Ne
sayını! Bir dinlesene! SAFFET ARIKAN BEDÜK
(Ankara) – Bir milletvekiline bu kadar saygısızlık olur mu?! ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– Sayın Başkan... BAŞKAN – Efendim?.. ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– Sayın Başkan, oylamanın tekrarlanmasını istiyoruz. BAŞKAN – Efendim,
elektronikle yapılan oylamanın nesinde tereddütünüz var; ben onu anlamadım. ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– Söyleyeyim Sayın Başkanım... Söyleyeyim... BAŞKAN – Buyur, söyle... ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– Sayın Başkan, elektronikle yapılan oylama, işarî oylama, normalinde açık
oylama, gözükmesi lazımdı; gizli oylama yapıldı; bir. İkincisi, siz de, biraz
önce, oylamadan önce açıklama yaptınız; dediniz ki, bazı arkadaşlarımız
oylarını geri almak istiyorlar, çekmek istiyorlar. Şu anda gözüken kalabalıkla
400'ün üzerinde üye var; birçoğu oy kullanamadı. Bu nedenle, oylamanın tekrarlanmasını
istiyoruz. BAŞKAN – Onların hiçbiri
tekrarlama için yeterli sebep değildir efendim. (Gürültüler) Bak, oyunuzu
kullanmayabilirdiniz, kullandınız; en son işaretiniz sizin oyunuzu çekerdi. LEVENT MISTIKOĞLU (Hatay)
– Çekemiyoruz oyumuzu... BAŞKAN – Efendim,
çekemiyorsanız, zamanında çekerdiniz efendim... (ANAP sıralarından gürültüler)
Yapabileceğim hiçbir... LEVENT MISTIKOĞLU (Hatay)
– Nasıl çekeriz Sayın Başkan?.. Kullanmak istemiyorsak?.. BAŞKAN – Efendim, en son,
mesela çekimsere basardınız, silinirdi. (Gürültüler) İLYAS YILMAZYILDIZ
(Balıkesir) – Oyu geri almak diye bir madde yok. Çekimser oy kullanıyoruz, hiç
katılmak istemiyoruz... LEVENT MISTIKOĞLU (Hatay)
– Çekimseri kullanmak istemiyorsak... BAŞKAN – Redde basardınız,
silinirdi efendim... Yapacağım bir şey yok... Oylama tamamlanmıştır
efendim. (Gürültüler) NECMİ HOŞVER (Bolu) –
Sayın Başkan, kaşınıyorsun... Çok rahat bıraktılar seni orada. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Sayın Başkan... Sayın Başkan... BAŞKAN – Efendim...
Buyurun... DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Sayın Başkan, bir elektronik görevlisine
sorduğunuz zaman, arkadaşlarımızın itirazının bilimsel olarak doğru olduğunu
size söyleyeceklerdir. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – Bu kadar basit... BAŞKAN – Efendim, oyu
çekme imkânı yok, oyu iptal imkânı var. (ANAP ve DSP sıralarından "yok,
yok" sesleri) Var efendim... (ANAP ve DSP sıralarından gürültüler) Efendim
çekimseri basarsınız iptal edilir. (Gürültüler) Efendim ben oylamayı
tamamladım. ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– Sayın Başkan, bu, gizli oylama oldu. BAŞKAN – Sayın Bütün, bu
cihazın başka türlü oylama imkânı ve olanağı yok. (ANAP ve DSP sıralarından
"var, var" sesleri) Hayır, yok efendim... ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– Hayır, el kaldırmak suretiyle olabilir. BAŞKAN – Onları tartıştık
biz. ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– El kaldırılır... BAŞKAN – Efendim
zamanında onları tartıştık. El kaldırılır mı, kaldırılmaz mı; onları tartıştık
efendim. ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– İçtüzük açık ve net. BAŞKAN – Şimdi, buna göre,
sayın milletvekilleri... ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş)
– O zaman biz gidelim... DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – Ben yaptım oldu, olmaz. MİLLÎ EĞİTİM BAKANI METİN
BOSTANCIOĞLU (Sinop) – Bundan sonra komisyona getirilen her konuyu burada mı
görüşeceğiz?.. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – Meclis Başkanvekili olarak,
Anayasa Komisyonuna getirilen bir şeyi burada oylayamazsınız. MİLLÎ EĞİTİM BAKANI METİN
BOSTANCIOĞLU (Sinop) – Sayın Başkan... BAŞKAN – Buyurun efendim. MİLLÎ EĞİTİM BAKANI METİN
BOSTANCIOĞLU (Sinop) – İleride Meclis uygulamalarına çok kötü bir örnek
yaşıyoruz. Anayasa Komisyonuna havale edilmiş bir evrakı siz burada oylattınız.
Bundan sonra... BAŞKAN – Sayın
Bostancıoğlu... MİLLÎ EĞİTİM BAKANI METİN
BOSTANCIOĞLU (Sinop) – Olamaz, yapılamaz; hayır yapılamaz... İçtüzük niye...
İçtüzüğü mü değiştirdiniz... Şimdi siz İçtüzüğü değiştiriyorsunuz. Sayın
Başkan, bunun cevabını biliyorsunuz. İçtüzüğü mü değiştirdiniz... ÜNAL YAŞAR (Gaziantep) –
Ne biçim vicdanınız var... MİLLÎ EĞİTİM BAKANI METİN
BOSTANCIOĞLU (Sinop) – İçtüzüğü değiştiremezsiniz Sayın Başkan. BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri, Demokrat Türkiye Partisinin... MİLLÎ EĞİTİM BAKANI METİN
BOSTANCIOĞLU (Sinop) – Dürüst ve faziletli olmak gerekir; hiç yakışmıyor size. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – Korkunun ecele faydası yok. BAŞKAN – ...önerisi olan,
Resmî Gazetenin 02.08.1998 gün... İBRAHİM GÜRDAL (Antalya) –
Vicdanın rahat mı Başkan... BAŞKAN – ... ve 23 421
sayılı nüshasında yayımlanan Türkiye Büyük Millet Meclisinin 30 Temmuz 1998 gün
ve 590 sayılı kararıyla 18 Nisan 1999 günü birlikte yapılması öngörülen yerel
ve genel seçimlerden milletvekili genel seçimlerinin Anayasanın 77 nci
maddesinin birinci fıkrası gereğince yapılmasına ve seçim takviminin Yüksek
Seçim Kurulunca, bu karara göre yeniden düzenlenmesine karar verilmiştir
biçimindeki talebini müzakereye açıyorum. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – Müthişsiniz_ BAŞKAN – Gruplar adına söz
talebi var mı efendim? DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – Müthişsiniz_ DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Siz konuşun gruplar adına, siz konuşun... BAŞKAN – Cumhuriyeti Halk
Partisi Grubu adına, Sayın Sav_ MUSTAFA CUMHUR ERSÜMER
(Çanakkale) – Sayın Başkan_ BAŞKAN – Buyurun Sayın
Ersümer. MUSTAFA CUMHUR ERSÜMER
(Çanakkale) – Şu anda işleme koyduğunuz önergenin aslı elinizde midir? BAŞKAN – Efendim, imzalı
bir önerge var. MUSTAFA CUMHUR ERSÜMER
(Çanakkale) – Efendim, o, önergenin aslı değildir, geçersizdir, fotokopisidir. BAŞKAN – Grubun verdiği
bir önerge; bunu ben tabetmedim. MUSTAFA CUMHUR ERSÜMER
(Çanakkale) – Hayır efendim... Hayır, hayır...Önergenin aslı_ BAŞKAN – Sorun efendim,
grup başkanvekili orada. MUSTAFA CUMHUR ERSÜMER
(Çanakkale) – Benim muhatabım sizsiniz Sayın Başkan! BAŞKAN – Grup başkanvekili
orada_ MUSTAFA CUMHUR ERSÜMER
(Çanakkale) – Benim muhatabım sizsiniz; bana cevap vereceksiniz! (FP
sıralarından "otur yerine" sesleri) BAŞKAN – Cevabı veriyorum,
önerge burada diyorum. MUSTAFA CUMHUR ERSÜMER
(Çanakkale) – Bana cevap verin Sayın Başkan. BAŞKAN – İyi işte, burada
diyorum. MUSTAFA CUMHUR ERSÜMER
(Çanakkale) – Efendim, önergenin aslı değildir, onu işleme koyamazsınız. BAŞKAN – Efendim, ne
yapacaksınız aslını; önerge burada. MUSTAFA CUMHUR ERSÜMER
(Çanakkale) – Hayır efendim, aslını bulmak zorundasınız. AHMET İYİMAYA (Amasya) –
Önergenin aslı lazım. METİN PERLİ (Kütahya) –
Sayın Başkan, siz görüşmelere başlayın. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Sayın Başkan_ BAŞKAN – Buyurun efendim. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Sayın Başkan, bu önergenin Meclis evrakına
kaydedilmiş numarasını söyleyebilir misiniz? BAŞKAN – Efendim, giriş
numarasını ihtiyaç hâsıl olursa alırsınız. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – İhtiyaç var! BAŞKAN – Efendim,
alırsınız, kalemden alırsınız_ (Gürültüler) Müzakere esnasında getirtirim ben. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – İhtiyaç hâsıl oldu şimdi. BAŞKAN – Getirtirim
efendim, getirtirim. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – Ben yaptım oldu, olmaz Sayın
Başkan, olmaz böyle şey_ BAŞKAN – Kayıt numarasını
aldırın efendim. (Gürültüler) Efendim_ (Başkanlık kürsüsü önünde
toplanmalar, gürültüler; başkan mikrofonunun çekilmesi) ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Hatanızı bilin, ikinci bir hata yapmayın lütfen. Allahaşkına
yapmayın, lillah aşkına yapmayın_ Yanlış yapıyorsunuz Sayın Başkanım; yapmayın. BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri_ (Gürültüler) ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Allahaşkına, Sayın Başkan_ DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN
YARDIMCISI HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – Numarasını bile bilmiyorsunuz,
siz, Başkansınız_ BAŞKAN – Efendim
numarasını bilmeye mecbur değilim, kayıtlı evrak. (Gürültüler) ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Sayın Başkanım, istirham ediyorum... Lütfen... Yapmayın Başkanım;
biz birbirimizin arkadaşıyız; niye bizi üzüyorsunuz, niye eziyet ediyorsunuz,
zevk mi alıyorsunuz... Lütfen, Sayın Başkanım... ("Kanunlara
aykırıdır" sesi) BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri, efendim, müzakereye açtım ben. Sayın Divan üyelerimiz...
Efendim, İdare Amirimiz, lütfen... İdare Amirlerimiz işe baksınlar... ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Ben İdare Amiri olarak buradayım; siz de yanlış yapıyorsunuz,
Meclisin itibarını korumak zorundayız Sayın Başkanım... Ara verin... BAŞKAN – Efendim, ara
verdim ben... Ara verdim efendim.... (Gürültüler) ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Bizi üzüyorsunuz Başkanım. İnsanları birbirlerine, milletvekillerini
birbirlerine düşürüyorsunuz; yapmayın bunu, Allah rızası için yapmayın! BAŞKAN – Efendim, ara
verdim ben... ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Vicdanınız rahat mı Başkanım, vicdanen rahat mısınız? BAŞKAN – Efendim, onu
sonra konuşalım. Evet, kürsünün önünü
boşaltır mısınız lütfen. (Gürültüler) SAFFET ARIKAN BEDÜK
(Ankara) – Fotokopi işleme konulmaz! BAŞKAN – Efendim, kürsünün
önünü boşaltır mısınız. MUSTAFA CUMHUR ERSÜMER
(Çanakkale) – İki önerge var şu anda Meclisin önünde; hangisine itibar
edeceğiz? ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Allah'tan kork!.. KÂTİP ÜYE ALİ GÜNAYDIN
(Konya) – Sayın Başkan, 68'e göre bunu kapatalım lütfen, şu duruma düşürmeyelim
Meclisimizi; çok yanlış... BAŞKAN – Efendim... KÂTİP ÜYE ALİ GÜNAYDIN
(Konya) – Sayın Başkanım, efendim, bir bakar mısınız. BAŞKAN – Efendim, baktım
ama, biliyorum da... KÂTİP ÜYE ALİ GÜNAYDIN
(Konya) – Ama, bu durumda çalışamayız ki Sayın Başkanım. BAŞKAN – Efendim, dur
bakalım, belki çalışacaklar. (Gürültüler) MİLLÎ EĞİTİM BAKANI METİN
BOSTANCIOĞLU (Sinop) – Yaptığınız iş yanlıştır; evrak numarası yok!.. Evrak
numarası yok! ("Fazilet Partisinin
militanı gibi davranıyorsun" sesi) BAŞKAN – Sayın Sav... ("Başkan, daha oturma
orada!" sesi) Sayın Sav... (Gürültüler) NİHAT MATKAP (Hatay) –
Boşaltın her tarafı, öyle... Çok önemli şeyler söylenecek; olur mu böyle! BAŞKAN – Efendim, Sayın
Sav, söz talebiniz var... NİHAT MATKAP (Hatay) –
Efendim, Sayın Başkan, bu haliyle konuşamaz ki... BAŞKAN – Efendim, ne yapayım
ben yani... (Gürültüler) ("Sayın Başkan,
dinlemiyorsunuz ki bizi" sesi) NİHAT MATKAP (Hatay) –
Boşaltın!.. BAŞKAN – Ben ne yapayım
efendim... (Gürültüler) Efendim, bu, Grubun
talebi... Grubun talebi bu... (Gürültüler) MEHMET ALİ YAVUZ (Konya) –
Sizi kimler yönetiyor Sayın Başkan! Taraflısınız... Tarafsız olun! BAŞKAN – Kürsünün önünden
gider misiniz!.. Kürsünün önünden gider misiniz!.. MUSTAFA CUMHUR ERSÜMER
(Çanakkale) – Aslı nerede Sayın Başkan?.. MEHMET ALİ YAVUZ (Konya) –
Aslı nerede!.. Sureti verilmiş!.. Yapma!.. BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri... Sayın milletvekilleri... Sayın milletvekilleri...
(Gürültüler) MEHMET ALİ YAVUZ (Konya) –
Ayıp!.. (Başkanlık kürsüsü
önündeki milletvekilleri arasında tartışma) BAŞKAN – Atın şu adamı
dışarı!.. Atın şu adamı dışarı!.. Sayın milletvekilleri... (Başkanlık kürsüsündeki
mikrofonun çekilmesi) (Oturum Başkanına İçtüzük
kitapçığı atıldı) BAŞKAN – Kim o
terbiyesiz!.. Kim o terbiyesiz!.. Sayın milletvekilleri,
efendim, Demokrat Türkiye Partisi Grubunun verdiği seçim kararlarının geri
alınmasına dair öneriyi müzakereye açtım; ancak, söz talebinde bulunan olmadı. NİHAT MATKAP (Hatay) –
Sayın Başkan, biz söz istedik... BAŞKAN – Söz talebinde
bulunan... ("Oylamaya geçin" sesleri, gürültüler) Bir dakika efendim...
Müsaade buyurun... Oturun yerinize lütfen... (Gürültüler) Efendim, bir dakika, ne
diyeceğimi bilmiyorsun ki... NİHAT MATKAP (Hatay) –
Efendim, bu halde konuşulamaz ki... BAŞKAN – Efendim, bir
dakika... Efendim, müsaade buyurun... Sayın milletvekilleri,
efendim, kürsü masuniyeti kalmadığı için, Sayın Önder Sav "söz talebimi
yerine getiremeyeceğim" diyorlar. Yani... ("Kapatalım o zaman"
sesleri) MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Sayın Başkan, tutumunuz hakkında söz istiyorum; tarafsız yürütmüyorsunuz,
usule aykırı işlem yapıyorsunuz. Söz istiyorum... ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Sayın Başkan, tutumunuz hakkında söz istiyorum. BAŞKAN – Müsaade
buyurun... Bir şey söyleyeceğim... ("Ne
söyleyeceksin" sesi) Görülüyor ki, bizimle,
galiba, bu demokrasi, ancak bu kadar gidiyor. Kürsü... (Başkanlık kürsüsü önünde
toplanmalar, gürültüler) MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli)
– Bu, sizden kaynaklanıyor... BAŞKAN – Ben, nezaketen,
bizimle dedim; muhatabımın kim olduğunu, hepiniz iyi biliyorsunuz. ("İn aşağıya"
sesi) Kürsü masuniyeti şu anda
yok. Bundan dolayı... (gürültüler) Sayın milletvekilleri,
Sayın Sav... M. ERDOĞAN YETENÇ (Manisa)
– Önder Bey konuşacak Sayın Başkan... BAŞKAN – Efendim
"konuşmuyorum" dedi... (Gürültüler) M. ERDOĞAN YETENÇ (Manisa)
– Sayın Başkan, konuşuyor... BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri, Başbakan Bülent Ecevit ve Bakanlar Kurulu üyeleri hakkında
verilen güvensizlik önergesinin oylamasını yapmak (FP sıralarından "Olmaz,
olmaz" sesleri) ve bugün müzakeresine karar verilen... (FP sıralarından
"Hayır, hayır" sesleri) M. ERDOĞAN YETENÇ (Manisa)
– Sayın Sav konuşuyor Sayın Başkan... BAŞKAN – Kim istiyor
efendim? M. ERDOĞAN YETENÇ (Manisa)
– Sayın Sav konuşuyor Sayın Başkan... BAŞKAN – Yok...
Konuşmuyor... ("Konuşuyor" sesleri, gürültüler) M. ERDOĞAN YETENÇ (Manisa)
– Sayın Sav konuşuyor... BAŞKAN – Efendim,
konuşmuyor... (Gürültüler) ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) –
Konuşmuyor. M. ERDOĞAN YETENÇ (Manisa)
– Konuşuyor... BAŞKAN – Sayın Sav,
buyurun efendim... (Gürültüler) CHP GRUBU ADINA ÖNDER SAV
(Ankara) – Sayın Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri...(Gürültüler) BAŞKAN – Sayın Sav,
başlayın... ÖNDER SAV (Devamla) –
Sayın Başkan, bir konuda beni dinler misiniz lütfen... Sayın Başkan, sizinle, bir
konuda anlaşmamız gerekiyor. Beni, buraya gruplar adına konuşma isteyen bir üye
olarak mı çağırdınız; yoksa, İçtüzüğün 19 uncu maddesine göre bir grup
önerisinin lehinde aleyhinde konuşan kişi olarak mı çağırdınız, onu bir
öğrenmek istiyorum. BAŞKAN – Efendim, grup da
diyor ki; o havale yanlıştır, benimki bir grup önerisidir, bu grup önerisini
doğrudan doğruya gündeme getiririm ben diyor; ben de onu sordum Heyete. (Gürültüler) Efendim, Sayın Hatip
konuşuyor efendim... Hatibe lütfen izin verelim... ("Konuşuyor,
konuşuyor" sesleri.) ÖNDER SAV (Devamla)
– Sayın Başkan, siz, benim konuştuğuma benim söylediğimi dinlemeden nasıl
karar veriyorsunuz!.. (Başkanlık Kürsüsü önünde
toplanmalar, gürültüler.) BAŞKAN – Efendim,
burayı boşaltalım... Efendim, kürsüyü boşaltalım... ÖNDER SAV (Devamla) –
Sayın Başkan... (Gürültüler) BAŞKAN – Efendim, izin
verin lütfen... Efendim, izin verin... ASLAN ALİ HATİPOĞLU
(Amasya) – Yanlış yapıyorsunuz, hâlâ da yanlışta ısrar ediyorsunuz!
(Gürültüler) M. ERDOĞAN YETENÇ (Manisa)
– Devam etsin mi efendim? ÖNDER SAV (Devamla)
– Sayın Başkan, devam edeyim mi efendim? (Gürültüler) BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri... (Gürültüler) SAFFET ARIKAN BEDÜK
(Ankara) – Sayın Başkan, ara verin de bitirelim. TAHSİN IRMAK (Sıvas) –
Oturumu kapatın!.. MUHAMMET POLAT (Aydın) –
Kapatmayın!.. BAŞKAN – Sayın
milletvekilleri, Başbakan Bülent Ecevit ve Bakanlar Kurulu üyeleri hakkında
verilen güvensizlik önergesinin oylamasını yapmak... ÖNDER SAV (Devamla)
– Sayın Başkan, konuşma olanağının kalmadığını görüyorum... BAŞKAN – ...kanun tasarı
ve tekliflerini, bugün alınan karar gereğince... ÖNDER SAV (Devamla) –
...herhangi bir şekilde eğer konuşma olanağı sağlanırsa, bu kürsünün özgürlüğü
sağlanırsa konuşacağım. Ayrıca, tutanaklara geçmesi için bir hususu dile
getirmek istiyorum... BAŞKAN – ...Demokrat
Türkiye Partisi Grubunun önerisini görüşmek üzere, 22 Mart Pazartesi günü saat
15.00'te toplanmak üzere, birleşimi kapatıyorum. Kapanma Saati: 18.18 BİRLEŞİM 60’IN SONU |
|