Yazılı ve Sözlü Sorular Araştırma Komisyonları Soruşturma Komisyonları
                                                                      Son Tutanak Tutanak Sorgu Tutanak Metinleri Gizli Oturum Tutanakları
                                                                                                                                            Uluslararası Komisyonlar Dostluk Grupları
                                                                                      Genel Sekreterlik Mevzuat Telefon Rehberi Etik Komisyon Duyurular

DÖNEM : 20 CİLT : 68 YASAMA YILI : 4

 

T. B. M. M.

TUTANAK DERGİSİ

31 inci Birleşim

10 . 12 . 1998 Perşembe

 

İ Ç İ N D E K İ L E R

  I. – GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

II. – YOKLAMALAR

III. – BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) GÜNDEMDIŞI KONUŞMALAR

1. – İstanbul Milletvekili Algan Hacaloğlu’nun, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilişinin 50 nci yıldönümüne ilişkin gündemdışı konuşması ve Devlet Bakanı Hikmet Sami Türk’ün cevabı

2. – İzmir Milletvekili Hakan Tartan’ın, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilişinin 50 nci yıldönümüne ilişkin gündemdışı konuşması ve Devlet Bakanı Hikmet Sami Türk’ün cevabı

3. – Kayseri Milletvekili Recep Kırış’ın, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilişinin 50 nci yıldönümüne ilişkin gündemdışı konuşması ve Devlet Bakanı Hikmet Sami Türk’ün cevabı

4. – Devlet Bakanı Hikmet Sami Türk’ün; İstanbul Milletvekili Algan Hacaloğlu, İzmir Milletvekili Hakan Tartan ve Kayseri Milletvekili Recep Kırış’ın, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilişinin 50 nci yıldönümüne ilişkin gündemdışı konuşmalarına cevabı

B) TEZKERELER VE ÖNERGELER

1. – Hindistan’a gidecek olan Ulaştırma Bakanı Arif Ahmet Denizolgun’a, dönüşüne kadar, Adalet Bakanı Hasan Denizkurdu’nun vekâlet etmesinin uygun görüldüğüne ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/1833)

2. – Almanya’ya gidecek olan Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel’e, dönüşüne kadar, Millî Eğitim Bakanı Hikmet Uluğbay’ın vekâlet etmesinin uygun görüldüğüne ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/1834)

3. – Belçika ve Çek Cumhuriyetine gidecek olan Dışişleri Bakanı İsmail Cem’e, dönüşüne kadar, Kültür Bakanı M. İstemihan Talay’ın vekâlet etmesinin uygun görüldüğüne ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/1835)

4. – Bulgaristan Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanının vaki davetine icabet edecek Parlamento heyetinde yer alacak milletvekillerine ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/1836)

5. – Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul ve komisyonlarda bulunan kanun tasarı ve tekliflerinden hangilerinin görüşüleceğine ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/1837)

6. – Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul ve komisyonlarda bulunan kanun tasarı ve tekliflerinden hangilerinin görüşüleceğine ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/1838)

7. – (9/24) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonu Başkanlığının, Komisyonun görev süresinin uzatılmasına ilişkin tezkeresi (3/1839)

8. – (9/18) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonu Başkanlığının, Komisyonun sözcü seçimini yaptığına ilişkin tezkeresi (3/1840)

9. – Ankara Milletvekili İlker Tuncay’ın, Anayasa Komisyonu üyeliğinden çekildiğine ilişkin önergesi (4/396)

10. – Aydın Milletvekili Nahit Menteşe, Trabzon Milletvekili Yusuf Bahadır, Amasya Milletvekili Ahmet İyimaya, Sakarya Milletvekili Nevzat Ercan, İzmir Milletvekili Ufuk Söylemez ve Edirne Milletvekili Ümran Akkan’ın (9/44) esas numaralı Meclis soruşturması; Adana Milletvekili Halit Dağlı, Edirne Milletvekili Ümran Akkan, Trabzon Milletvekili Yusuf Bahadır, Manisa Milletvekili Rıza Akçalı ve Sakarya Milletvekili Nevzat Ercan’ın (9/45) esas numaralı Meclis soruşturması; Samsun Milletvekili Adem Yıldız, Çankırı Milletvekili Mete Bülgün, Malatya Milletvekili Miraç Akdoğan, Balıkesir Milletvekili Hüsnü Sıvalıoğlu, İstanbul Milletvekili Refik Aras, Burdur Milletvekili Yusuf Ekinci, Van Milletvekili Şerif Bedirhanoğlu, Ağrı Milletvekili Yaşar Eryılmaz, Denizli Milletvekili Halûk Müftüler ve Amasya Milletvekili Aslan Ali Hatipoğlu’nun (9/46) esas numaralı Meclis soruşturması önergelerindeki imzalarını geri çektiklerine ilişkin önergeleri (4/397, 398, 399)

11. – Türkiye Büyük Millet Meclisinden bir Parlamento heyetinin, Torino’da yapılacak olan Habitat Global Parlamenterler Yeni Ortaklıklar Konferansına vaki davete icabet etmesine ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/1841)

12. – Türkiye Büyük Millet Meclisinden bir Parlamento heyetinin, Tahran’da düzenlenecek olan İslâm Ülkeleri Parlamentolar Örgütü (IPO) Koordinasyon Komitesinin toplantısına katılmasına ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/1842)

C) GENSORU, GENEL GÖRÜŞME, MECLİS SORUŞTURMASI VE MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ

1. – Zonguldak Milletvekili Necmettin Aydın ve 21 arkadaşının, tekstil sektörünün sorunlarına ilişkin genel görüşme önergesi (8/31)

2. – Zonguldak Milletvekili Necmettin Aydın ve 21 arkadaşının, esnaf ve sanatkârların sorunlarına ilişkin genel görüşme önergesi (8/32)

3. – Zonguldak Milletvekili Necmettin Aydın ve 21 arkadaşının, ücretlerdeki reel kayıplar ve ücretlilerin içinde bulunduğu duruma ilişkin genel görüşme önergesi (8/33)

IV. – GENSORU, GENEL GÖRÜŞME, MECLİS SORUŞTURMASI VE MECLİS ARAŞTIRMASI

A) GÖRÜŞMELER

1. – İstanbul Milletvekili Halit Dumankaya ve 13 arkadaşı, Zonguldak Milletvekili Necmettin Aydın ve 19 arkadaşı, Konya Milletvekili Veysel Candan ve 12 arkadaşı, Kocaeli Milletvekili Necati Çelik ve 23 arkadaşı, Kütahya Milletvekili Emin Karaa ve 22 arkadaşı, İzmir Milletvekili Işın Çelebi ve 25 arkadaşı, Zonguldak Milletvekili Tahsin Boray Baycık ve 22 arkadaşı ile Hatay Milletvekili Fuat Çay ve 25 arkadaşının, özelleştirme uygulamalarıyla ilgili usulsüzlük ve yolsuzluk iddialarını araştırarak alınması gereken tedbirleri tespit etmek amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergeleri ve (10/19, 29, 40, 88, 98, 127, 150, 166) esas numaralı Meclis Araştırması Komisyonu raporu (S. Sayısı : 743)

2. – Manisa Milletvekili Rıza Akçalı ve 57 arkadaşının, Soma Elektrik Anonim Şirketi (SEAŞ) Bünyesinde haksız ve partizanca atamalar yaptığı ve türbin motorundaki arızayı tamir ettirmeyerek Devleti zarara uğrattığı ve bu eylemlerinin Türk Ceza Kanununun 240 ıncı maddesine uyduğu iddiasıyla Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı Mustafa Cumhur Ersümer Hakkında Meclis soruşturması açılmasına ilişkin önergesi (9/44)

3. – Afyon Milletvekili İsmet Attila ve 56 arkadaşının, Kargo Helikopter İhalesinde, rekabet ortamı sağlanmadan SKORSKY Firmasından kanunlara aykırı şekilde helikopter alımına yol açarak Devletin zarara uğratılmasına sebep olmak suretiyle görevini kötüye kullandığı ve bu eylemlerinin Türk Ceza Kanununun 240 ıncı maddesine uyduğu iddiasıyla Başbakan A. Mesut Yılmaz hakkında Meclis soruşturması açılmasına ilişkin önergesi (9/45)

4. – Manisa Milletvekili Tevfik Diker ve 60 arkadaşının Türk Dış Ticaret Bankası Genel Müdürü olduğu dönemle ilgili kanuna aykırı işlemleri ve İstanbul Bankası ile ilgili iddiaları örtbas ettiği, Halk Bankasından usulsüz kredi verdiği ve batık bazı bankaların mevduat munzam karşılığı yükümlülüklerinin azaltılmasına onay vererek Devleti zarara uğrattığı ve bu suretle görevini kötüye kullandığı ve bu eylemlerinin Türk Ceza Kanununun 240 ıncı maddesine uyduğu iddiasıyla Devlet eski bakanı Ufuk Söylemez Hakkında Meclis soruşturması açılmasına ilişkin önergesi (9/46)

V. – SEÇİMLER

A) KOMİSYONLARDA AÇIK BULUNAN ÜYELİKLERE SEÇİM

1. – (9/19) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonunda açık bulunan üyeliğe seçim

2. – (9/24) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonunda açık bulunan üyeliğe seçim

3. – Anayasa Komisyonunda açık bulunan üyeliğe seçim

B) KOMİSYONLARA ÜYE SEÇİMİ

1. – (9/19) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonuna üye seçimi

2. – (9/32) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonuna üye seçimi

VI. — KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER

1. – Kütahya Milletvekili Mustafa Kalemli, Anavatan Partisi Genel Başkanı Rize Milletvekili Mesut Yılmaz, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı İstanbul Milletvekili Tansu Çiller, Demokratik Sol Parti Genel Başkanı İstanbul Milletvekili Bülent Ecevit, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Antalya Milletvekili Deniz Baykal ile 292 milletvekilinin; Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 83 üncü Maddesinin Değiştirilmesine Dair Kanun Teklifi ve Anayasa Komisyonu Raporu (2/676) (S. Sayısı : 232)

2. – Türk Ceza Kanununun Bazı Maddeleri ile Terörle Mücadele Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Adalet Komisyonu raporu (1/738) (S. Sayısı : 634)

3. – Bazı Suç Failleri Hakkında Uygulanacak Hükümlere Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı ile Yalova Milletvekili Yaşar Okuyan ve 11 Arkadaşının, 25.3.1988 Tarih ve 3419 Sayılı Bazı Suç Failleri Hakkında Uygulanacak Hükümlere Dair Kanuna Bir Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu raporu (1/480, 2/705) (S. Sayısı : 274)

4. – Konya Milletvekili Necati Çetinkaya’nın, Pasaport Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesine İlişkin Kanun Teklifi ve İçişleri Komisyonu raporu (2/708) (S. Sayısı : 277 ve 277’ye 1 inci Ek)

5. – Radyo ve Televizyon Verici Tesislerinin Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğüne Devredilmesi ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları raporları (1/691) (S. Sayısı : 688)

VII. – SORULAR VE CEVAPLAR

A) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI

1. – Kırıkkale Milletvekili Kemal Albayrak’ın, Kırıkkale SSK İl Müdürlüğünde görevine son verilen bir personele ilişkin sorusu ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Nami Çağan’ın yazılı cevabı (7/6403)

2. – Ordu Milletvekili Mustafa Hasan Öz’ün, yerel yönetimlere Hazine tertibinden mali destek verilip verilmeyeceğine ilişkin sorusu ve Maliye Bakanı Zekeriya Temizel’in yazılı cevabı (7/6563)

I. – GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

TBMM Genel Kurulu saat 15.00’te açılarak iki oturum yaptı.

Elektronik cihazla yapılan yoklamalar sonucunda Genel Kurulda toplantı yetersayısı bulunmadığı anlaşıldığından, 10 Aralık 1998 Perşembe günü saat 15.00’te toplanmak üzere, birleşime 15.37’de son verildi.

Hasan KORKMAZCAN

Başkanvekili

Ahmet DERİN Haluk YILDIZ Kütahya Kastamonu Kâtip Üye Kâtip Üye

 

BİRİNCİ OTURUM

Açılma Saati : 15.00

10 Aralık 1998 Perşembe

BAŞKAN : Başkanvekili Hasan KORKMAZCAN

KÂTİP ÜYELER : Ahmet DERİN (Kütahya), Haluk YILDIZ (Kastamonu)

 

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 31 inci Birleşimini açıyorum.

II. – YOKLAMA

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, elektronik sistemle yoklama yapılacaktır.

Yoklama için 5 dakika süre vereceğim. Sayın milletvekillerinin, bu süre içerisinde elektronik oy düğmelerine basarak salonda bulunduklarını bildirmelerini rica ediyorum.

Sayın milletvekilleri, yoklama işlemi başlamıştır.

(Elektronik cihazla yoklama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, toplantı yetersayısı bulunmamaktadır.

Birleşime bir müddet ara vereceğim.

METİN BOSTANCIOĞLU (Sinop) – 15.30’a kadar ara verelim Sayın Başkan.

BAŞKAN – 15.30’da toplanmak üzere, birleşime ara veriyorum.

Kapanma Saati: 15.08

İKİNCİ OTURUM

Açılma Saati : 15.30

BAŞKAN : Başkanvekili Hasan KORKMAZCAN

KÂTİP ÜYELER : Ahmet DERİN (Kütahya), Halûk YILDIZ (Kastamonu)

 

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 31 inci Birleşiminin İkinci Oturumunu açıyorum.

II. – YOKLAMA

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, birinci oturumda toplantı yetersayısı bulunmadığı anlaşılmıştı. Yoklama sırasında elektronik cihaza giremeyen arkadaşların verdiği pusulalar da bir kargaşalık yarattığı için, şimdi, ad okunmak suretiyle yoklama yapacağım.

(Yoklama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, toplantı yetersayımız vardır; çalışmalarımıza başlıyoruz.

Gündeme geçmeden önce, İnsan Hakları Günü dolayısıyla üç milletvekili arkadaşıma gündemdışı söz vereceğim.

III. – BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) GÜNDEMDIŞI KONUŞMALAR

1. – İstanbul Milletvekili Algan Hacaloğlu’nun, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilişinin 50 nci yıldönümüne ilişkin gündemdışı konuşması ve Devlet Bakanı Hikmet Sami Türk’ün cevabı

BAŞKAN – Benim tespit ettiğim gündemdışı söz sırasında, birinci konuşmacı Sayın Hakan Tartan’dı; ancak, Sayın Algan Hacaloğlu bir mazeret beyanında bulundu; birinci ve ikinci sıradaki arkadaşlarım müsaade ederlerse, öncelikle Sayın Hacaloğlu’nu kürsüye çağıracağım.

Buyurun Sayın Hacaloğlu. (CHP sıralarından alkışlar)

ALGAN HACALOĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri; hepinizi, bu anlamlı günde saygıyla selamlıyorum.

Bundan yüzlerce yıl evvel, güzel Anadolumuzun büyük ozanı Yunus Emre “okumaktan mana ne/ kişi hakkı bilmektir” demiş. Ancak, yıllar geçmiş, insanlar daha çok okuma fırsatı elde etmiş; ama, kişi hakkına saygı kavramı, ne yazık ki, gereğince, yeterince gelişmemiş.

Bundan elli yıl evvel, insanlar, o iki büyük Dünya Savaşı ertesinde bir araya gelmişler ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Bildirgesini imzalamışlar. Bugün 10 Aralık, o bildirgenin 50 nci yıldönümü; ama, hâlâ, Yunus Emre’nin, diğer Anadolu düşünürlerinin, dünyanın, hoşgörüye, barışa, hakka, adalete gönül vermiş diğer insanlarının tutkuları dışında, ne yazık ki, insan hakları, evrensel bir kavram olarak, yeterince uygulanan, yeterince gereği yapılan bir alan olamamış.

İnsanlar, dinleri, inançları, kökenleri, ırkları ne olursa olsun, eşit doğarlar ve doğuştan elde ettikleri devredilemez, vazgeçilemez temel haklara sahip olurlar.

Onurlu, her türlü baskı ve şiddetten arındırılmış bir yaşam hakkı, temel insan haklarındandır.

İnsan varlığının, bireyin kişiliğinin özgürce sürdürülebilmesinin güvencesi olan düşünce ve düşünceyi ifade hakkı, temel insan haklarındandır.

Çağdaş siyasal hakların kaynağını, özünü oluşturan örgütlenme hakkı, temel insan haklarındandır.

Sosyal devletin özünü oluşturan sağlık hakkı, eğitim hakkı, sosyal güvenlik hakkı, diğer temel haklardandır.

Keza, kadın-erkek eşitliğinin temelinde yatan kadın hakkı, çocukların korunmasını, çocukların sağlıklı, özgür bireyler olarak gelişmesini hedef alan çocuk hakları, temel insan haklarındandır.

Nihayet, üçüncü kuşak haklardan olan barış hakkı, gelişme hakkı, çevre hakkı, konut hakkı gibi yeni hak demetleri, insanlığın, insan haklarına yönelik, geliştirmekte olduğu ek kavramlardır.

Ülkemiz, cumhuriyetimiz, insan haklarıyla ilgili birçok uluslararası mevzuata, sözleşmeye taraf olmuştur ve özellikle, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Bildirgesinden sonra, yaptırım gücü olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Avrupa Sosyal Şartı, Paris Şartı, onun uzantısında Helsinki Nihaî Senedi, Çocuk Hakları Sözleşmesi, Pekin Sözleşmesi, İşkencenin ve Gayri İnsanî ya da Küçültücü Muamelenin Önlenmesine Dair Avrupa Sözleşmesi gibi uluslararası sözleşmelere taraf olarak, Türkiye, yurttaşlarının, daha onurlu, daha özgür bireyler olarak gelişebilmelerinin, yaşayabilmelerinin hukuksal zeminini kabullenmiştir; ama, buna karşın, buna rağmen, ne yazık ki, cumhuriyetimizin kuruluşunun 75 inci yıldönümünde, bu yıl, ülkemizde, hukuk devleti normlarının, hukukun üstünlüğünün, hukuk önünde eşitliğin yeterince sağlanabildiğini, yargı bağımsızlığının yeterince geçerli olduğunu söyleyebilmek mümkün değildir. Ülkemiz, ondört yıldır...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Hacaloğlu, süreniz tamam efendim; ilave süre verme imkânım olmuyor; teşekkür ederim.

ALGAN HACALOĞLU (Devamla) – Bu duygularla, tüm yurttaşlarımın ve insanlığın, bu anlamlı İnsan Hakları Gününde, sınırsız, sonsuz haklara kavuşabilmeleri dileğiyle, hepinize saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – İstanbul Milletvekili Sayın Algan Hacaloğlu’na teşekkür ediyorum.

2. – İzmir Milletvekili Hakan Tartan’ın, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilişinin 50 nci yıldönümüne ilişkin gündemdışı konuşması ve Devlet Bakanı Hikmet Sami Türk’ün cevabı

BAŞKAN – Şimdi, söz sırası, İzmir Milletvekili Sayın Hakan Tartan’da.

Buyurun Sayın Tartan.

Konuşma süreniz 5 dakikadır. (DSP sıralarından alkışlar)

HAKAN TARTAN (İzmir) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; bugün, 10 Aralık, Dünya İnsan Hakları Günü; aynı zamanda, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin kabulünün 50 nci yıldönümü. Bu anlamlı günde, sizlerle, insan hakları konusunda küçük bir yolculuğa çıkmak için söz almış bulunuyorum; bu vesileyle, Yüce Meclisi ve bizleri ekranları başında izleyen değerli yurttaşlarımı saygıyla selamlarım.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; insanlık tarihi, yaşadığımız yüzyılda, iki büyük savaşa tanık olmuştur. Bu savaşlar sonunda milyonlarca insan ölmüş, büyük acılar yaşanmıştır. Albert Einstein’in söylemiş olduğu “üçüncü dünya savaşının nasıl olacağını bilmiyorum; ama, dördüncü dünya savaşı, taşlarla, sopalarla olacaktır” yargısı, gelişmeleri bir cümleyle özetlemektedir; çünkü, nükleer silahların da kullanıldığı bir savaş, dünyamızın felaketi olacaktır.

20 nci Yüzyılda yaşanmış olan acılar, insan haklarının uluslararası bir güvenceye kavuşturulması gerçeğini ortaya çıkardı. Böylece, hem bireysel hem de kolektif hakları içeren bildirge, 10 Aralık 1948 tarihinde, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda kabul edildi. Aradan elli yıl geçmesine rağmen, insan hakları konusunda, dünyamızın ve Türkiyemizin, beklenilen, özlenen noktaya geldiğini söylemek, maalesef, zor. Oysa, insan hakları, en temel, en vazgeçilmez, en ertelenmez haktır; yaşamı, varlığıyla güzelleştiren ve anlamlı kılan insana tanınmış yüce bir değerdir. Yine, insan hakları, çağdaş dünyanın en temel kurumlarından olan demokrasiyi güçlendiren, zenginleştiren bir olgudur. İnsan haklarının gelişmesi, güçlenmesi, sonuçta, daha mutlu bir dünyanın kapısını aralamaktadır. İnsan haklarını hiçe sayan, insanına değer vermeyen toplumların yaşadığı çöküşler ise, ortadadır.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; günümüzde, en gelişmiş ülkeden en geri kalmış ülkeye kadar, insan hakları ihlalleri -şöyle ya da böyle- devam etmektedir. Nitekim, Türkiye üzerinde de, zaman zaman, bu konuda çeşitli iddialar gündeme getirilmektedir. Evet, bu iddialar tamamen yanlıştır demek mümkün değildir; ama, bu iddialarda abartma vardır, belli siyasal amaçlar vardır.

Unutulmamalıdır ki, Türkiye, onbeş yıldır, ayrılıkçı bir terör örgütüyle mücadele etmektedir; fakat, konunun bu yönü uluslararası platformlarda gözardı edilmekte, insan hakları ve demokrasi havarisi kesilen ülkeler, olaya istedikleri gözle bakarak, ülkemize, haksız ve zaman zaman haddini aşan suçlamalarda bulunmaktadırlar. Oysa, Türkiye’de, insan hakları konusunda, özellikle son dönemlerde ciddî adımlar atılmış, faili meçhul cinayetler ve kaybolmalar azalmış, şeffaf olması arzu edilen karakollarda ve cezaevlerinde yaşanan işkence ve ölüm olayları büyük ölçüde ortadan kalkmıştır.

Yine, çağdaş bir ülke olma yolunda olan Türkiye’de, toplumu bozan, zehirleyen çete-mafya ilişkilerine, kararlı bir tavır sonucu darbe üzerine darbe indirilmiş, birçok çete ve mafya lideri ile mensubu, arka arkaya ele geçirilmiştir.

Ayrıca, fikir ve düşünce özgürlüğünün genişletilmesi konusunda yapılan çalışmalar ve atılan adımlar da sevindiricidir. İnsan haklarından sorumlu Devlet Bakanının başkanlığında kurulmuş olan İnsan Hakları Koordinatör Üst Kurulu, ihlalleri önlemeye yönelik olarak idarî ve hukukî altyapıyı oluşturmak için çalışmalarını son aşamaya getirmiştir.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; temel dileğimiz, gelişen çağdaş bir Türkiye’de, insan haklarının, tüm kurum ve kurallarıyla eksiksiz işlemesidir. Biz, bunu, birileri istedi diye değil, Türkiye’de yaşayan insanlar buna layık olduğu için gerçekleştirmek zorundayız. Eksikler vardır, sıkıntılar vardır; ama, bunlar çözülecektir, çözülmelidir.

Ne var ki, burada, iki cümleyle, NATO’daki müttefikimiz İtalya’nın yöneticilerine seslenmek istiyorum: Ne yaparlarsa yapsınlar, Türkiye ve İtalya halkı arasındaki dostluğu bozamayacaklardır. Sözde insan hakları sözcüsü kesilen İtalyan yöneticilerine, ülkesinin bağımsızlığı ve toprak bütünlüğü için mücadele veren Mehmetçiğin de insan hakkı olduğunu hatırlatmak isterim. Kolu bacağı kopan, yatağa mahkûm kalan gençlerin; daha kundağındaki bebeği acımasızca kurşunlanarak öldürülen ayşe gelinin; bir oya işler gibi, nadide bir çiçek gibi yetiştirdikleri yavruları kahpe kurşuna kurban giden anne babaların, şehit, gazi ve yakınlarının da insan hakkı olduğunu vurgulamak isterim.

Evet, insan hakkı; en geniş sınırlarda, insana en layık olduğu boyutta; ama, çifte standartsız, herkese eşit ve hakça.

Saygılarımla. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – İzmir Milletvekili Sayın Hakan Tartan’a teşekkür ediyorum.

3. – Kayseri Milletvekili Recep Kırış’ın, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilişinin 50 nci yıldönümüne ilişkin gündemdışı konuşması ve Devlet Bakanı Hikmet Sami Türk’ün cevabı

BAŞKAN – İnsan Hakları Günü dolayısıyla gündemdışı son konuşmayı Kayseri Milletvekili Sayın Recep Kırış yapacak.

Buyurun Sayın Kırış.

Konuşma süreniz 5 dakikadır.

RECEP KIRIŞ (Kayseri) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; sözlerime başlarken hepinizi sevgiyle saygıyla selamlıyorum.

Sayın milletvekilleri, bugün, 10 Aralık 1998, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin kabulünün 50 nci yıldönümünü kutluyoruz.

Türkiye, elli yıl önce kabul edilen İnsan Hakları Evrensel Beyannamesini ilk kabul eden ülkelerden birisi. Türkiye, sadece bu belge değil, onun dışında, bu konuyla ilgili bütün belgelere de imza koymuş olan bir ülke. Ama, şu anda durumumuza şöyle bir baktığımızda, doğrusu -maalesef- insan hakları konusundaki durumumuzun çok iç açıcı olduğunu söyleme imkânına sahip değiliz.

Muhterem arkadaşlar, şu anda, Türkiye’de, düşünceyi ifade hürriyeti, teşebbüs hürriyeti, din ve vicdan hürriyeti, okuma hürriyeti, hatta, yaşama hürriyeti ya da toplantı, gösteri ve yürüyüş hakkı gibi birtakım temel hak ve hürriyetler açısından olaylara baktığımız zaman, Türkiye’nin, ileriye değil, maalesef, her geçen gün geriye doğru götürülmekte olduğuna şahit olmaktayız.

Bunları ifade etmek hakikaten zor; ama, bunları ifade etmeye mecburuz.

Değerli arkadaşlar, Türkiye’de, eğer, birtakım insanlar, sadece ve sadece, okudukları bir şiir nedeniyle mahkûm olabiliyorlarsa; Türkiye’de, birtakım şirketler, işte, ideolojik ayırımlara tabi tutularak, onlarla ilgili farklı standartlar uygulanabiliyorsa; Türkiye’de, şu anda, sırf başörtülü diye birçok bacımız, kardeşimiz, okuma hakkından, çalışma hakkından ve seçilme hakkından, fiilen, hâlâ mahkûm durumdaysa ve bu hakları ellerinden alınmışsa; o zaman, Türkiye’de din ve vicdan hürriyetinin, Türkiye’de okuma hakkının, Türkiye’de temel hak ve hürriyetlerin yerli yerince olduğunu ve bu konularda bir ilerleme içinde olduğumuzu ifade etmek mümkün değil.

Değerli arkadaşlar, bugün, yine, bazı üniversitelerde, başörtüsü sebebiyle, son sınıfa kadar geldiği halde, okuldan atılma cezasıyla karşı karşıya bırakılan bir grup öğrencimiz, bizleri de ziyaret etti; Meclise kadar gelmişlerdi, Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı olarak Sayın Genel Başkanımızı da ziyaret ettiler. Bir kere daha dinledik; yüreklerimiz sızladı.

Muhterem arkadaşlar, bu konuyu, hep beraber, bir kere daha düşünmemizde yarar olduğu kanaatindeyim. Bu konuya, bütün partiler olarak, sağduyuyla eğilmemizin zaruret olduğu kanaatindeyim.

Değerli arkadaşlar, laiklik, bütün dünyada, din ve vicdan hürriyetinin teminatıdır. Kimse, laikliği, yasakçı bir anlayış olarak, hürriyetleri daraltan bir anlayış olarak anlamamalı ve uygulamaya kalkmamalıdır. Atatürk’ün, bizzat kendi zamanında da, hanımların başörtüsüyle ilgili herhangi bir yasakçı uygulaması olmamıştır ve şu anda da başörtüsünü yasaklayan herhangi bir kanun yoktur. Yüksek Öğretim Kanununun ek 17 nci maddesinde de yükseköğretimde kılık kıyafetin serbest olduğu ifade edilmekte; ama, maalesef, hukuka aykırı olarak ve Anayasamızda “kimse inancından dolayı kınanamaz” denildiği halde ve kanun önünde herkes eşit olduğu halde ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 18 inci maddesinde, din ve vicdan hürriyeti, dinin öğrenilmesi, öğretilmesi ve dinî vecibelerin yerine getirilmesini kapsar şekilde tarif edilmiş olmasına rağmen, maalesef, bizde, birileri, dinî vecibelerin yerine getirilmesini engellemeye çalışmakta ve bunu da hukuk adına yaptığını iddia etmektedirler. Yapılanlar, hukuk dışıdır.

Değerli arkadaşlar, bu konuyla ilgili birtakım yanlış değerlendirmeler vardır. Bildiğiniz gibi, bu değerlendirmelerden bir tanesi de, bu konunun bazı çevrelerce istismar edildiğidir. Bu konuyu istismar etmek isteyenlar olabilir; ama, bu konunun istismar edilmesine mâni olmak için de, bütün partilerimizin, gerçekten bu konuya insan hakları bağlamında yaklaşmak suretiyle ve Diyanet İşleri Başkanlığının bu konudaki görüşünü de alarak... Diyanet İşleri Başkanlığı, yapmış olduğu açıklamada “Müslüman hanımların, gerek evde gerek evleri dışında, evlilik mümkün olan yabancı erkekler yanında örtülü bulunmaları, İslam Dininin emri olarak, farzdır”diyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

RECEP KIRIŞ (Devamla) – Diyanet İşleri Başkanlığı bunu böyle açıklıyor. Dolayısıyla, birileri de, Diyanet İşleri Başkanlığının bu görüşü istikametinde...

BAŞKAN – Sayın Kırış, konuşma süreniz tamamlanmıştır efendim.

RECEP KIRIŞ (Devamla) – Dolayısıyla, bu meseleye, tolerans ve sağduyu içerisinde yaklaşmamızın faydalı olduğu düşüncesindeyim.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (FP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Gündemdışı konuşan, Kayseri Milletvekili Sayın Recep Kırış’a teşekkür ediyorum.

Sayın milletvekilleri, gündemdışı konuşmalar üzerine, Hükümet adına, Devlet Bakanı Sayın Hikmet Sami Türk söz istemişlerdir.

Buyurun Sayın Türk.

4. – Devlet Bakanı Hikmet Sami Türk’ün; İstanbul Milletvekili Algan Hacaloğlu, İzmir Milletvekili Hakan Tartan ve Kayseri Milletvekili Recep Kırış’ın, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilişinin 50 nci yıldönümüne ilişkin gündemdışı konuşmalarına cevabı

DEVLET BAKANI HİKMET SAMİ TÜRK (Trabzon) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bugün, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin kabulünün 50 nci yıldönümüdür. Bu gün dolayısıyla, üç değerli arkadaşımız, insan hakları konusunu genel olarak ve Türkiye’deki sorunlarını değişik açılardan dile getirdiler. Bu üç arkadaşımıza ve bugün gündemdışı konuşmaların tamamını insan hakları konusuna ayıran Değerli Başkanımıza içtenlikle teşekkür ediyorum.

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, insanların uzun yüzyıllar boyunca yaptıkları mücadaleler sonucunda ulaştıkları bir değerler, idealler bütünüdür.

Birinci ve İkinci Dünya Savaşlarından sonra, insan hakları konusu, evrensel boyutlarıyla ortaya çıkmıştır. Ondan önce, insan hakları konusundaki bütün düzenlemeler, ulusal çerçeve içerisinde kalmıştı; ama, bir insan ömrü içerisinde iki büyük dünya savaşı yaşandıktan sonra, insanlar, bir daha benzeri felaketlerle karşılaşmamak ve bunlara meydan vermemek için, insan haklarına, kişinin değerine ve onuruna, kadın-erkek bütün insanların eşitliğine, bütün ulusların eşitliğine olan inançlarını ifade etmek için, önce Birleşmiş Milletleri kurmuşlar, arkasından da İnsan Hakları Evrensel Beyannamesini ilan etmişlerdir.

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, 10 Aralık 1948’de, 48 kabul 8 çekimser oyla Birleşmiş Milletler Genel Kurulunca kabul edilmiştir. Türkiye, bu beyannameyi kabul eden ülkeler arasındadır. Beyannamenin kabulünden kısa bir süre sonra, 6 Nisan 1949 tarihinde Bakanlar Kurulu bir kararname çıkararak İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin Resmî Gazetede yayımlanmasını, okullarda ve diğer eğitim kurumlarında bu beyannamenin anlatılmasını, yorumlanmasını ve basın-yayın organlarında da uygun yayın yapılmasını kararlaştırmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına göre, cumhuriyetimiz, insan haklarına saygılı, demokratik, laik, sosyal bir hukuk devletidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1990 yılında, İnsan Haklarını İnceleme Komisyonunu kurmuştur. 20 Ekim 1991 seçimlerinden sonra kurulan bütün hükümetlerde, bir devlet bakanı, insan hakları sorunlarıyla görevlendirilmiştir. 19 uncu Yasama Döneminde, bu konudaki uygulamanın, önce bir insan hakları bakanlığı, daha sonra bir insan hakları teşkilatı olması yolunda birkaç girişim olmuştur; fakat, bunlardan sonuç alınamamıştır. 20 nci Yasama Döneminde ise, bir Başbakanlık genelgesiyle, İnsan Hakları Koordinatör Üst Kurulu oluşturulmuştur.

İnsan haklarından sorumlu Devlet Bakanı bu kurulun başkanıdır. Bu Kkurulda, Başbakanlık Müsteşarı, Adalet, İçişleri, Dışişleri, Millî Eğitim ve Sağlık Bakanlıkları Müsteşarları veya onların yardımcıları yer almaktadır.

Kurul, bugüne kadar -10 Aralık 1998 tarihine kadar- 65 toplantı yapmıştır. Bu 65 toplantının bir bölümüne çeşitli sivil toplum örgütleri de davet edilmişlerdir. Bu toplantıların bir bölümü Ankara dışında gerçekleştirilmiştir. Böylece, insan hakları konusuna, sivil toplum örgütleriyle diyalog içerisinde ve yurdun her yanında insan hakları bilincini yayma kararlılığıyla eğinilmiştir.

İnsan Hakları Koordinatör Üst Kurulu, Türkiye’de, insan haklarının korunması ve gelişmesi için alınması gereken tedbirler hakkında hazırlıklar yapmakta ve bunları, ilgili mercilere, bu arada, Bakanlar Kuruluna sunmaktadır.

Kurulun şimdiye kadar hazırlamış olduğu kanun tasarılarından bir bölümü Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderilmiş, bir bölümü de imza aşamasındadır. Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderilen tasarılardan bir bölümü, ilgili komisyonlarda bazı değişikliklerle kabul edilerek Genel Kurul gündemine sunulmuştur. Bunlar arasından 3’ü, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 78 inci maddesine göre öncelikli olarak görüşülmesi istenen tasarılar arasındadır.

Bu tasarılardan biri, işkence ve kötü muameleyi yeniden tanımlayan ve bu suçların cezalarını artıran; bu arada, işkencenin gizlenmesi veya bir suçun işlendiğinin gizlenmesi amacıyla gerçeğe aykırı rapor verilmesini bir ağırlaştırıcı sebep olarak cezalandıran değişiklikler ile Türk Ceza Kanununun 243, 245 ve 354 üncü maddelerini yeniden düzenleyen ve değiştiren bir tasarıdır. Bu tasarı, Türk Ceza Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısıdır.

Bunu tamamlayan bir başka tasarı ise, seksenbeş yıllık Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkatın yerini alacak, işlerliği olan ve memurlara sağlanmış olan dokunulmazlığı günün anlayışına göre belirli ölçüde sınırlayan ve sadece görevi sebebiyle işlenen suçlardan dolayı, Anayasamızın 129 uncu maddesi çerçevesinde izin sistemini yeni bir anlayışla düzenleyen bir tasarıdır. Bu tasarı da, yine, öncelikle olarak görüşülmesi istenen tasarılardandır.

Bir başka tasarı, düşünce ve anlatım özgürlüğünü genişletmek amacıyla, Türk Ceza Kanununun 17 nci, 159 uncu, 312 nci maddeleri ile Terörle Mücadele Kanununun 8 inci maddesinde değişiklik yapılmasını öngören tasarıdır.

Bunlar, Genel Kurulun gündemindedir ve Bakanlar Kurulu, Hükümetin çekilmesinden sonra, bunların öncelikle görüşülmesini, bir yazıyla, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bildirmiştir.

İnsan hakları konusundaki yasal düzenlemeler bunlardan ibaret değildir; başka yasal düzenlemeler üzerinde de çalışılmaktadır. Bu konuda genel olarak şunu söylemek gerekir: İnsan hakları ihlallerine meydan verilmemesi, insan haklarının çağdaş, evrensel ölçülere uygun olarak geliştirilmesi için gerekli bütün yasal düzenlemelerin yapılması şarttır.

Tabiî, bu arada, Anayasa değişikliğine de değinmek gerekir ve bu, tabiî, Türkiye Büyük Millet Meclisinin işidir. Anayasamızda, 1982 yılının özelliklerinden kaynaklanan kısıtlamaların kaldırılması ve demokratikleşme yolunda başlatılan değişikliklerin sürdürülmesi gerekir. Bu konuda, yasama organına önemli görevler düşmektedir. İnsan hakları konusundaki yasal düzenlemelerin, yasama sürecinin özelliklerinden kaynaklanan yavaşlık içerisinde ilerlemesine karşılık, yürürlükteki kanunların verdiği yetkilerle, hükümet veya ilgili bakanlıklar, bazı konularda yönetmelik düzenlemeleri yapmışlardır. Bunların başında, Yakalama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliği, Adalet ve İçişleri Bakanlıklarımızca yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Öte yandan, İnsan Hakları Koordinatör Üst Kurulu, bir yönetmelikle, İnsan Hakları Eğitimi On Yılı Ulusal Komitesini oluşturmuştur. Bu komitede, 7 bakanlık temsilcisi yanında, 4 sivil toplum örgütü temsilcisi ve 4 bilim adamı yer almaktadır.

Öte yandan, yine, bir yönetmelik değişikliğiyle, Aday Memurların Yetiştirilmesi Hakkındaki Genel Yönetmelik değiştirilerek, aday memurlar için öngörülen hizmetiçi eğitimde, zorunlu ders olarak insan hakları konmuştur.

Devlet Memurları Sicil Yönetmeliğinde yapılan bir değişiklikle de, bundan sonra devlet memurlarının görevlendirileceği konular arasına insan haklarına saygı eklenmiştir.

İnsan hakları konusunda en önemli nokta, herkesin, insan hakları bilincine ve insan sorumluluklarına sahip olmasıdır. Çünkü, ne kadar yasa yaparsanız yapın, ne kadar yönetmelik çıkarırsanız çıkarın, sonunda, insan hakları, bir uygulama sorunudur, bir davranış biçimidir. Bu bakımdan, başta kamu görevlileri olmak üzere, herkesin insan haklarına saygı konusunda eğitilmesi gerekir; herkesin, hem haklarını hem de sorumluluklarını bilmesi gerekir. Eğer, bu davranış biçimi gerçekleştirilecek olursa, insan hakları konusunda daha az sorun yaşanacaktır. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 50 nci yıldönümünde, maalesef, hâlâ bu alanda sorunsuz olduğumuzu söyleyemeyiz. Dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi, Türkiye’de de insan hakları alanında sorunlar vardır. Bunlardan bir bölümünü, daha önce konuşan arkadaşlarımız dile getirmişlerdir. Biz, bu sorunları, sizlerin desteğiyle çözmeye kararlıyız. İnanıyorum ki, sadece şimdiye kadarki hükümetler değil, sadece 55 inci Hükümet değil, bundan sonra gelecek olan hükümetler de, insan hakları sorunlarına, programlarında, çalışmalarında öncelikli bir yer vereceklerdir.

Bu arada, birtakım konuların da siyasal istismar aracı yapılmamasında yarar vardır. İnsan hakları konusunda, günümüzde, artık, hiçbir ülke, kendisinin dışa kapalı olduğunu ve insan hakları sorunlarının bir içişi olduğunu söyleyebilecek durumda değildir, bu anlayış terk edilmiştir. Artık, herkes, diğerinin evinde, diğerinin ülkesinde neler olduğunu görebilmektedir. O bakımdan, başka ülkelerden, ülkemize karşı yöneltilen bazı eleştirileri de, yapıcı olmak kaydıyla, olumlu karşılıyoruz, bunları da bir uyarı olarak kabul ediyoruz; ancak, hiçbir ülkenin veya hiçbir uluslararası kuruluşun, bu konuda, ülkemize direktif vermeye kalkışmasını da hoşgörmeyiz. Biz, insan haklarını, kendi Anayasamızın gereği olarak, kendi irademizle imzalamış olduğumuz uluslararası belgelerin, uluslararası anlaşmaların gereği olarak, en ileri düzeye çıkarmakta kararlıyız; ama, bu konuda, hiçbir ülkeden, hiçbir uluslararası kuruluştan direktif verilmeye kalkışılmasını da asla kabul etmeyiz. Biz, kendi halkımıza saygımızın, kendi Anayasamızın ve insan haklarına olan inancımızın gereği olarak, insan haklarını, hep birlikte en ileri düzeye çıkaracağız.

Bu konuda, Yasama Organı olarak, yürütme organı olarak ve yargı organı olarak, bütün devlet erkleri, kendilerine düşeni, çağdaş bir anlayışla yerine getireceklerdir. Bu arada toplumsal gruplar, sivil toplum örgütleri de bu konuda hem bir yandan konunun izleyicisi olacaklar, aksaklıkları dile getirecekler hem de insan hakları bilincinin gelişmesine, yaygınlaşmasına yardımcı olacaklardır ve nihayet, insan hakları, hepimizin davranışlarına bağlı olan bir konudur.

Bu çerçeve içerisinde Hükümet, sivil toplum örgütleri ve bireyler olarak hepimiz, ortak bir hedefte bugün, bütün bir insanlıkla birleşiyoruz. Bugün, artık, insan haklarına saygı, uygar toplumların ölçüsü olmuştur. İnsan haklarına saygılı olmayan bir toplum, ne demokratik olduğunu iddia edebilir ne de çağdaş olduğunu iddia edebilir. Türkiye, çağdaş bir toplum olmaya, çağdaş uygarlığın bütün nimetlerini vatandaşlarına kazandırmaya kararlı olan bir ülkedir. Bu anlayış içerisinde, biz, insan hakları konusunda da Ulu Önder Atatürk’ün gösterdiği çağdaş uygarlık düzeyine erişmeliyiz.

Bu düşüncelerle, Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. İnsan haklarının bundan sonraki yıldönümlerinin en az sorunla veya hiç sorun olmadan yaşanmasını diliyorum, hepinize saygılar sunuyorum. (DSP, ANAP ve CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Gündemdışı konuşmaları cevaplayan Devlet Bakanı Sayın Hikmet Sami Türk’e teşekkür ediyorum.

Değerli arkadaşlarım, Türkiye Büyük Millet Meclisi, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin imzalanışının yıldönümünde insan haklarıyla ilgili önemli çalışmalar yapmış olmanın mutluluğunu taşımaktadır. Türkiye Büyük Millet Meclisi 19 uncu ve 20 nci Dönemlerde, insan haklarının güvencesi olan katılımcı demokrasiyi gerçekleştirmek amacıyla, Anayasa değişiklikleri ve bu değişikliklerin gerektirdiği uyum kanunlarını yasalaştırmıştır.

Bununla beraber, insan hak ve özgürlüklerini temel alan, hukukun üstünlüğü ilkesine bağlı demokratik hukuk devletini, tüm kurum ve kuruluşlarıyla hayata geçirmek, hâlâ başta gelen görev ve sorumluluğumuzdur. Bu ilkelerin bütün dünyada standart sapması olmadan uygulanması da dünya barışının gerçekleşmesi ve sürdürülmesi için zorunludur.

Dünya İnsan Hakları Gününün, bu sorunların çözümünde ilerlemeye yol açmasını ve insanlığa hayırlı olmasını diliyorum.

Değerli arkadaşlarım, diğer sunuşlara geçiyoruz.

Cumhurbaşkanlığı tezkereleri vardır; okutup, bilgilerinize sunacağım:

B) TEZKERELER VE ÖNERGELER

1. – Hindistan’a gidecek olan Ulaştırma Bakanı Arif Ahmet Denizolgun’a, dönüşüne kadar, Adalet Bakanı Hasan Denizkurdu’nun vekâlet etmesinin uygun görüldüğüne ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/1833)

7 Aralık 1998

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

“Ulaştırma Politikası” konulu seminere katılmak üzere, 8 Aralık 1998 tarihinde Hindistan’a gidecek olan Ulaştırma Bakanı Arif Ahmet Denizolgun’un dönüşüne kadar; Ulaştırma Bakanlığına, Adalet Bakanı Hasan Denizkurdu’nun vekâlet etmesinin, Başbakanın teklifi üzerine, uygun görülmüş olduğunu bilgilerinize sunarım.

Süleyman Demirel Cumhurbaşkanı

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Diğer tezkereyi okutuyorum:

2. – Almanya’ya gidecek olan Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel’e, dönüşüne kadar, Millî Eğitim Bakanı Hikmet Uluğbay’ın vekâlet etmesinin uygun görüldüğüne ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/1834)

7 Aralık 1998

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşmelerde bulunmak üzere, 8 Aralık 1998 tarihinde Almanya’ya gidecek olan Devlet Bakanı Prof. Dr. Şükrü Sina Gürel’in dönüşüne kadar; Devlet Bakanlığına, Millî Eğitim Bakanı Hikmet Uluğbay’ın vekâlet etmesinin, Başbakanın teklifi üzerine, uygun görülmüş olduğunu bilgilerinize sunarım.

Süleyman Demirel Cumhurbaşkanı

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Diğer tezkereyi okutuyorum:

3. – Belçika ve Çek Cumhuriyetine gidecek olan Dışişleri Bakanı İsmail Cem’e, dönüşüne kadar, Kültür Bakanı M. İstemihan Talay’ın vekâlet etmesinin uygun görüldüğüne ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/1835)

5 Aralık 1998

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşmelerde bulunmak üzere, 7 Aralık 1998 tarihinden itibaren Belçika ve Çek Cumhuriyetine gidecek olan Dışişleri Bakanı İsmail Cem’in dönüşüne kadar; Dışişleri Bakanlığına, Kültür Bakanı İstemihan Talay’ın vekâlet etmesinin, Başbakanın teklifi üzerine, uygun görülmüş olduğunu bilgilerinize sunarım.

Süleyman Demirel

Cumhurbaşkanı

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının bir tezkeresi vardır; okutuyorum:

4. – Bulgaristan Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanının vaki davetine icabet edecek Parlamento heyetinde yer alacak milletvekillerine ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/1836)

7 Aralık 1998

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna

Bulgaristan Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Assen Agov’un vaki davetine istinaden, Türkiye Büyük Millet Meclisini temsilen beş kişilik bir Parlamento heyetinin 9-13 Aralık 1998 tarihleri arasında söz konusu davete icabet etmesi hususu, Genel Kurulun 17.11.1998 tarihli 19 uncu Birleşiminde kabul edilmiştir.

Türkiye Büyük Millet Meclisinin Dış İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkındaki 3620 sayılı Kanunun 2 nci maddesi uyarınca heyeti oluşturmak üzere siyasî parti gruplarının bildirmiş olduğu isimler, adı geçen Kanunun 2 nci maddesi uyarınca Genel Kurulun bilgilerine sunulur.

Hikmet Çetin

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı

Osman Çilsal (Kayseri)

İrfan Demiralp (Samsun)

Murat Karayalçın (Samsun)

Zülfükar İzol (Şanlıurfa)

Bayram Fırat Dayanıklı (Tekirdağ)

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Başbakanlığın, İçtüzüğün 78 inci maddesine göre verilmiş tezkereleri vardır; okutup, bilgilerinize sunacağım:

 

5. – Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul ve komisyonlarda bulunan kanun tasarı ve tekliflerinden hangilerinin görüşüleceğine ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/1837)

4.12.1998

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 78 inci maddesinde “Bakanlar Kurulunun herhangi bir sebeple çekilmesi halinde yeni Bakanlar Kurulu güven oyu alıncaya kadar, Anayasa ve İçtüzük değişiklikleri hariç, kanun tasarı ve tekliflerinin komiyonlarda ve Genel Kurulda görüşülmesi ertelenir. Ancak, Bakanlar Kurulunun öncelikli olduğunu bir yazı ile Başkanlığa bildirdiği kanun tasarı ve tekliflerinin görüşülmesine devam olunur” hükmü yer almıştır.

Belirtilen hüküm uyarınca Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul ve komisyon çalışmalarının devamını teminen, ekli listede adları yazılı kanun tasarısı ve tekliflerinin komisyonlarda ve Genel Kurulda görüşülmesine devam olunması Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Mesut Yılmaz

Başbakan

TURHAN GÜVEN (İçel) – Sayın Başkan, kaç tane var? 4 tane var değil mi efendim?

BAŞKAN – Şimdi okunacak efendim; son değişiklikleri bilmiyorum.

TURHAN GÜVEN (İçel) – Yani, bu, istikrarsızlığın en büyük örneğidir.

BAŞKAN – Bu yazıların birer sureti gruplara gönderilmiştir.

TURHAN GÜVEN (İçel) - Evet efendim, biliyorum...

BAŞKAN – Buyurun, listeyi okuyun.

LİSTE

Sıra no: Tasarının veya teklifin adı: Son durumu:

1. Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Plan ve Bütçe Komis-

Kanununa Bir Madde ile Bir Geçici yonu (1/665)

Madde Eklenmesine İlişkin Kanun

Tasarısı

2. Yedek Subaylar ve Yedek Askerî Genel Kurulda

Memurlar Kanunu ile Askerlik Kanu- (1/771)

nunda Değişiklik Yapılması Hakkında

Kanun Tasarısı

3. Askerî Mahkemeler Kuruluşu ve Yargı- Millî Savunma Ko-

lama Usulü Kanununun Bazı Madde- misyonu (tali); Ada-

lerinde Değişiklik Yapılmasına Dair let Komisyonu (esas)

Kanun Tasarısı (1/542)

4. Konya Milletvekili Necati Çetinka- Genel Kurulda (2/708)

ya’nın Pasaport Kanununun Bir

Maddesinin Değiştirilmesine İlişkin

Kanun Teklifi

Sıra no: Tasarının veya teklifin adı: Son durumu:

5. Terörle Mücadele Kanununun Bir Genel Kurulda (1/788)

Maddesinde Değişiklik Yapılması Hak-

kında Kanun Tasarısı

6. Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkile– Genel Kurulda (1/827)

ri Kanununa İki Ek Madde Eklenme-

sine Dair Kanun Tasarısı

BAŞKAN – Diğer tezkereyi okutuyorum:

6. – Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul ve komisyonlarda bulunan kanun tasarı ve tekliflerinden hangilerinin görüşüleceğine ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/1838)

4.12.1998

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 78 inci maddesinde “Bakanlar Kurulunun herhangi bir sebeple çekilmesi halinde yeni Bakanlar Kurulu güvenoyu alıncaya kadar, Anayasa ve İçtüzük değişiklikleri hariç, kanun tasarı ve tekliflerinin komisyonlarda ve Genel Kurulda görüşülmesi ertelenir. Ancak, Bakanlar Kurulunun öncelikli olduğunu bir yazı ile Başkanlığa bildirdiği kanun tasarı ve tekliflerinin görüşülmesine devam olunur” hükmü yer almıştır.

Belirtilen hüküm uyarınca Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul ve Komisyon çalışmalarının devamını teminen, ekli listede adları yazılı kanun tasarılarının komisyonlarda ve Genel Kurulda görüşülmesine devam olunması Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Mesut Yılmaz

Başbakan

LİSTE

Sıra no: Tasarının adı : Son durumu :

1. Memurlar ve Diğer Kamu Görevli- Genel Kurulda (1/753)

lerinin Yargılanması Hakkında Ka-

nun Tasarısı

2. Türk Ceza Kanununun Bazı Maddelerinde Genel Kurulda

Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (1/818)

Tasarısı

3. Türk Ceza Kanununun Bazı Maddeleri Genel Kurulda

ile Terörle Mücadele Kanununun Bir (1/738)

Maddesinde Değişiklik Yapılmasına

Dair Kanun Tasarısı

4. Petrol Kirliliğinden Doğan Zararın Çevre Komisyonu,

Hukukî Sorumluluğu ile İlgili Adalet Komisyonu

Uluslararası Sözleşmeye Katılmamızın (tali); Dışişleri Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı Komisyonu (esas) (1/847)

Sıra no: Tasarının veya teklifin adı: Son durumu:

5. Petrol Kirliliği Zararının Tazmini Çevre Komisyonu,

İçin Bir Uluslararası Fonun Plan ve Bütçe

Kurulması ile İlgili Uluslararası Komisyonu (talî);

Sözleşmeye Katılmamızın Uygun Dışişleri Komisyonu

Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı (esas) (1/848)

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Genel Kurul gündeminde bulunan ve Başbakanlık tezkerelerinde, görüşülmesine devam olunması istenen kanun tasarı ve teklifleri gündemdeki sıralarına göre görüşülecektir.

Bu konudaki yazılar, gruplara da ayrıca duyurulmuştur.

Mevzuata aykırı bir şekilde İstanbul’da yeni turizm merkezleri ilan ettiği ve bu suretle partizanlık yapılmasına yol açarak görevini kötüye kullandığı iddiasıyla Başbakan A. Mesut Yılmaz hakkında kurulan (9/24) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonu Başkanlığının, Komisyonun çalışma süresinin uzatılmasına dair bir tezkeresi vardır; okutup, bilgilerinize sunacağım:

7. – (9/24) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonu Başkanlığının, Komisyonun görev süresinin uzatılmasına ilişkin tezkeresi (3/1839)

8.12.1998

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

6.1.1998 tarih ve 98/10496 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesiyle mevzuata aykırı bir şekilde İstanbul’da yeni turizm merkezleri ilan ettiği ve bu suretle partizanlık yapılmasına yol açarak görevini kötüye kullandığı ve bu eyleminin Türk Ceza Kanununun 240 ıncı maddesine uyduğu iddiasıyla Başbakan A. Mesut Yılmaz hakkında kurulan (9/24) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonumuzun 8.12.1998 tarihinde yaptığı toplantıda aldığı karar gereğince, Komisyon çalışmalarını süresinde tamamlayamadığı için, Anayasanın 100 üncü maddesine göre, 9.12.1998 tarihinden itibaren iki aylık eksüre istenmesine karar verilmiştir.

Gereğini bilgilerinize arz ederim.

Miraç Akdoğan

Malatya

Komisyon Başkanı

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, bu Komisyon daha önce iki ay süre kullanmıştır. Anayasanın 100 üncü ve İçtüzüğün 110 uncu maddeleri “soruşturmasını iki ay içinde bitiremeyen komisyona iki aylık yeni ve kesin süre verileceği” hükmünü içermektedir. Bu nedenle, Komisyonun süre talebini bilgilerinize sunuyorum.

İstanbul-Kurtköy Havaalanı ihalesi için hazırlanmış olan protokol hükümlerini dikkate almadan, ihalenin NATO-ENF Dairesi tarafından gerçekleştirilmesini sağlamak suretiyle, görevini kötüye kullandığı iddiasıyla Başbakan Mesut Yılmaz hakkında açılan (9/18) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonunun, Komisyonun sözcü seçimine ilişkin bir tezkeresi vardır; okutuyorum:

 

8. – (9/18) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonu Başkanlığının, Komisyonun sözcü seçimini yaptığına ilişkin tezkeresi (3/1840)

8.12.1998

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Komisyonda açık bulunan sözcü üyelik için 3.12.1998 tarihli toplantıda seçim yapılmıştır. Yapılan seçim sonunda, Balıkesir Milletvekili İsmail Özgün 15 oy alarak sözcü seçilmiştir.

Bilgilerinize arz ederim.

Saygılarımla.

Necati Albay

Eskişehir

Komisyon Başkanı

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Genel görüşme önergeleri vardır; okutuyorum:

C) GENSORU, GENEL GÖRÜŞME, MECLİS SORUŞTURMASI VE MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ

1. – Zonguldak Milletvekili Necmettin Aydın ve 21 arkadaşının, tekstil sektörünün sorunlarına ilişkin genel görüşme önergesi (8/31)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Ekonomiye lokomotif olan tekstil sektörü, çok ciddî bir bunalım içine düşmüştür. Bu nedenle Anayasanın 98 inci, TBMM İçtüzüğünün 101, 102 ve 103 üncü maddeleri gereğince bir genel görüşme açılmasını arz ve teklif ederiz.

1- Necmettin Aydın (Zonguldak)

2- Fethi Acar (Kastamonu)

3- Mehmet Bedri İncetahtacı (Gaziantep)

4- Ahmet Bilge (Ankara)

5- Şeref Malkoç (Trabzon)

6- Memet Emin Aydın (Siirt)

7- Abdüllatif Şener (Sıvas)

8- Ersönmez Yarbay (Ankara)

9- Cemalettin Lafçı (Amasya)

10- Yakup Hatipoğlu (Diyarbakır)

11- Nurettin Kaldırımcı (Kayseri)

12- Hüseyin Olgun Akın (Ordu)

13- Abdullah Gencer (Konya)

14- Musa Uzunkaya (Samsun)

15- Bekir Sobacı (Tokat)

16- Ahmet Cemil Tunç (Elazığ)

17- Ahmet Demircan (Samsun)

18- Sait Açba (Afyon)

19- Şinasi Yavuz (Erzurum)

20- Feti Görür (Bolu)

21- Mustafa Baş (İstanbul)

22- Mustafa Hasan Öz (Ordu)

Gerekçe:

Hemen hemen bütün dünyayı etkileyen global ekonomik krizin ülkemizdeki etkileri son altı aydır gittikçe ağırlaşan bir biçimde hissedilmektedir.

Son aylardaki mafya liderlerinin yakalanması, siyasetçi-mafya ilişkileri, özelleştirmedeki sansasyonel olaylar ve hatta, 55 inci Hükümetin düşürülmesine kadar varan yolsuzluk iddiaları, bu ekonomik krizin üzerini örtmüş görünmekle beraber, hissedilmesini ve etkilerini önleyememekte, kriz, ekonominin lokomotif sektörlerini bir bir vurmaktadır.

Ülkemizin ve özellikle ihracatımızın lokomotifi tekstil, büyük bir vurgun yemiştir. 3 milyon civarında bir istihdam imkânı sağlayan tekstilde, bugün işçi çıkarma devri bitti, tezgâh kapama dönemi yaşanmaktadır. Tekstilde, ülke olarak, kapasitemizin yarısından fazlasını kaybettik. Bugün, ülkemizde, en az 20’den fazla vilayette, hemen hemen tüm ekonomik faaliyetlerin tümüne yakınını tekstil oluşturmakta ve en az 20’den fazla vilayetin de en önemli ekonomik faaliyetlerindendir. Krizin yol açacağı ekonomik sonuçların ağırlığını düşünmek bile istemiyoruz.

İstihdamdan da önce, ihracatımızın birinci kalemi olan tekstil üzerinde hassasiyetle durmamız lazımdır. 10 milyar dolarlık bavul ticareti, bugün batmış durumdadır ve bavul ticaretinin temel kalemi de tekstildir. Tekstil, 20 milyar dolara yaklaşan (bavul ticareti dahil) ihracat potansiyeliyle ne kadar önemli bir sektör olduğunu ortaya koymaktadır.

Sektörün, kotadan finansman ihtiyacına kadar bir dizi sorunları vardır ve tüm bunlar sektörü tamamen çökecek seviyeye getirmiştir. Bir genel görüşme ile, konunun TBMM’de ele alınmasının uygun olacağı kanısındayız.

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Önerge, gündemde yerini alacak ve genel görüşme açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme, sırasında yapılacaktır.

Şimdi, diğer genel görüşme önergesini okutuyorum:

2. – Zonguldak Milletvekili Necmettin Aydın ve 21 arkadaşının, esnaf ve sanatkârların sorunlarına ilişkin genel görüşme önergesi (8/32)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Ülkemizi derinden etkileyen global krizin lokal olarak etkilediği en önemli kesim, esnaf, sanatkâr ve tüccar olmuştur. Durumun, Anayasamızın 98 inci, TBMM İçtüzüğünün 101, 102 ve 103 üncü maddeleri gereğince bir genel görüşmeyle TBMM’de ele alınmasını arz ve teklif ederiz.

1- Necmettin Aydın (Zonguldak)

2- Fethi Acar (Kastamonu)

3- Mehmet Bedri İncetahtacı (Gaziantep)

4- Ahmet Bilge (Ankara)

5- Şeref Malkoç (Trabzon)

6- Memet Emin Aydın (Siirt)

7- Abdüllatif Şener (Sıvas)

8- Ersönmez Yarbay (Ankara)

9- Cemalettin Lafçı (Amasya)

10- Yakup Hatipoğlu (Diyarbakır)

11- Nurettin Kaldırımcı (Kayseri)

12- Hüseyin Olgun Akın (Ordu)

13- Abdullah Gencer (Konya)

14- Musa Uzunkaya (Samsun)

15- Bekir Sobacı (Tokat)

16- Ahmet Cemil Tunç (Elazığ)

17- Ahmet Demircan (Samsun)

18- Sait Açba (Afyon)

19- Şinasi Yavuz (Erzurum)

20- Feti Görür (Bolu)

21- Mustafa Baş (İstanbul)

22- Mustafa Hasan Öz (Ordu)

Gerekçe:

Bugün, ülkemizdeki mevcut işsizliğin, dar ve sabit gelirli kesimdeki ücretlerin yetersizliği bir sosyal patlamaya neden olabilecek boyutlarda olmasına rağmen bir bunalım yaşanmıyorsa, bu, 5 milyon civarındaki esnaf ve sanatkâr, tüccar kesimi sayesinde olmaktadır. Bugün, dar ve sabit gelirlilerin üzerindeki enflasyon yükünün birazını bakkal, market, kasap, manav, tuhafiyeci, kırtasiyeci gibi esnaf ve sanatkâr kesimi karşılamaktadır. Belki de dünyanın hiçbir ülkesinde olmayan ve bizde bakkal defteri tabiri olarak da dilimize yerleşen uygulama sayesinde, dar ve sabit gelirliler, birazcık olsun nefes alabilmektedirler.

Bugün, cebinde parası olmadığı halde, akşam, sofrasına ekmek, zeytin, peynir getirebilen babanın yüküne, mahalle bakkalı, manavı, kasabı ortak olmaktadır. Dünyanın hiçbir ülkesinde, mahallenin, köyün, kasabanın halkıyla kaynaşan, onları enflasyon karşısında, sermayesinin erimesi pahasına koruyan bir başka esnaf örneği yoktur.

Ülkemizi derinden etkileyen ekonomik kriz, tüm kesimleri derinden sarsmıştır. Bu sarsıntıya, kendi çoluk çocuğunu doyuracak kadar gelirinden gayrısını mahalle halkıyla paylaşan, defterindeki alacağı sermayesine yakın mahalle bakkalı, manavı, kasabı, manifaturacısı, tuhafiyecisi, beyaz eşyacısı, züccaciyecisi, tamircisi, dolmuşçusu, taksicisi yıkım geçirmektedir; alacaklarını tahsil edememekte, sattığını yerine koyamamaktadır.

Siftah etmeden kepenk kapatan esnaf, bugün dükkân, tezgâh kapatmaktadır. Türkiye’nin ambarı, her zaman cıvıl cıvıl olan Sultanhamam, Yeşildirek, Tahtakale, bugün, terk edilmiş şehir görüntüsündedir; GİMAT, ölü şehir gibidir. Tüm küçük sanayi sitelerinde işler durmuştur. Bir kasaba kadar büyük ve kalabalık işhanlarına giren çıkan yok, siftah yok, iş yok, para yok. Bunun arkası sosyal patlamadır. Konu, mutlaka, TBMM’de ele alınmalıdır.

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Önerge gündemde yerini alacak ve genel görüşme açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme, sırasında yapılacaktır.

Şimdi, üçüncü genel görüşme önergesini okutuyorum:

3. – Zonguldak Milletvekili Necmettin Aydın ve 21 arkadaşının, ücretlerdeki reel kayıplar ve ücretlilerin içinde bulunduğu duruma ilişkin genel görüşme önergesi (8/33)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Son bir yıldır ücretlerdeki reel kayıplar, dar ve sabit gelirli vatandaşlarımızın yaşam şartlarını çok ciddî ağırlaştırmış, sefalet düzeyine indirmiştir. Durumun, Anayasanın 98 inci, TBMM İçtüzüğünün 101, 102 ve 103 üncü maddeleri gereğince bir genel görüşmeyle ele alınmasını arz ve teklif ederiz.

1- Necmettin Aydın (Zonguldak)

2- Fethi Acar (Kastamonu)

3- Mehmet Bedri İncetahtacı (Gaziantep)

4- Ahmet Bilge (Ankara)

5- Şeref Malkoç (Trabzon)

6- Memet Emin Aydın (Siirt)

7- Abdüllatif Şener (Sıvas)

8- Ersönmez Yarbay (Ankara)

9- Cemalettin Lafçı (Amasya)

10- Yakup Hatipoğlu (Diyarbakır)

11- Nurettin Kaldırımcı (Kayseri)

12- Hüseyin Olgun Akın (Ordu)

13- Abdullah Gencer (Konya)

14- Musa Uzunkaya (Samsun)

15- Bekir Sobacı (Tokat)

16- Ahmet Cemil Tunç (Elazığ)

17- Ahmet Demircan (Samsun)

18- Sait Açba (Afyon)

19- Şinasi Yavuz (Erzurum)

20- Feti Görür (Bolu)

21- Mustafa Baş (İstanbul)

22- Mustafa Hasan Öz (Ordu)

Gerekçe:

Bugün, toplumsal hayatımızın bir günlük kesitlerine baktığımızda, kamu görevlilerinin boğaz tokluğuna savaşır gibi mücadeleleri olmasa, belki hayat durmaz; ama, herhalde çok zorlaşır. Sabahın köründe sokaklarımızı temizleyen temizlik görevlileri olmasaydı neler olabileceğini düşünmek bile istemeyiz; herhalde, medeniyet diye bir şeyden bahsedemezdik.

Doktorundan hemşiresine, memurundan hastabakıcısına kadar sağlık görevlilerinin 24 saatlik çabası, varlıkları, hepimize derin bir nefes aldırmaktadır. Hatta, bizde, kamu görevlilerinin yükü, batı standartlarına göre ortalama 5 kat fazladır.

Can pahasına ülkemizi koruyan, bizleri hür yapan, asayişi sağlayıp toplumsal barışı koruyan güvenlik güçlerinin boğaz tokluğuna çalışmaları çok büyük bir fedakârlıktır. Eğitimden yargıya kamu hizmetlerini yürüten ve bu hizmetlerden emekli olan toplam 7 milyon sabit ücretli, bakmakla yükümlü oldukları kişilerle beraber 30 milyona yakın vatandaşımız bugün sefalet içine düşmüştür.

Dört kişilik mutfak masrafının 171 milyon TL olduğu günümüzde, ortalama ücretlerin 40-60 milyonlar seviyesinde olduğunu düşünürsek vahametin seviyesini herhalde anlamış oluruz.

Yıllardır ilk defa dar ve sabit gelirliler 54 üncü Hükümet döneminde yüzde 30’un üzerinde reel gelir artışı sağlamışlardır. Hatta, Temmuz 96’da yapılan yüzde 50 zam karşısında dar ve sabit gelirliler büyük bir sevinç yaşamışlar, birkısım medya ve hatta bazı sendikalar ise, şaşkınlıktan, hükümete, nereden bulacaksın diye yüklenmeye başlamışlardır. Ücretlilerin payı bütçede yüzde 30’lara yaklaşmış, bu rahatlık kamu hizmetlerinin kalitesine de yansımıştır.

Hemen arkadan gelen 55 inci Hükümet döneminde ise, ücretlerin bütçedeki payı, nispî bir düşüşle, tekrar yüzde 20’lere yaklaşmıştır. 1998 yılında yüzde 50 enflasyon hedefi ile ücret artışları yapılmış; ancak, enflasyon (tüketici fiyatları) yüzde 90’lar seviyesinde gerçekleşmiştir. Ücretlilerin reel ücret kaybı ise yüzde 40’lar seviyesindedir.

Boğaz tokluğuna razı kamu hizmeti gören çalışanlarımızın ve emeklilerimizin bugün aldığı ücret, karınlarını doyurmaya yetmemektedir. Bugün, bir memurun, emeklinin aldığı ücret, dört kişilik bir ailenin yalnız üç öğün simit-çay parasına yetmektedir.

Hal böyleyken, 1999 bütçesinde içborç faizlerine 10 katrilyon civarında bir pay ayrılmış; bu oran, hemen hemen bütçenin yarısına tekabül etmektedir. Ücretliye ayrılan pay ise 6 katrilyon civarında olup, 30 milyon vatandaşımıza, bir avuç rantiyeciye ayrılan miktarın yarısı kadar bir pay ayrılmıştır. Dünyanın her yerinde bu bir sosyal patlama eşiğinin çok aşağısıdır. Dar ve sabit gelirli vatandaşlarımızın bu munis hali karşısında, elbette vurdumduymaz davranamayız. TBMM’de bu konuyu ele almamız uygun olacaktır.

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Önerge gündemde yerini alacak ve Genel Görüşme açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme, sırasında yapılacaktır.

Komisyondan istifa önergesi vardır; okutuyorum:

B) TEZKERELER VE ÖNERGELER (Devam)

9. – Ankara Milletvekili İlker Tuncay’ın, Anayasa Komisyonu üyeliğinden çekildiğine ilişkin önergesi (4/396)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Başka komisyonlardaki görevlerimin yoğunluğu nedeniyle Anayasa Komisyonu üyeliğinden çekiliyorum. 09.12.1998

Bilgilerinizi ve gereğini arz ederim.

Saygılarımla.

İlker Tuncay

Ankara

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

10. – Aydın Milletvekili Nahit Menteşe, Trabzon Milletvekili Yusuf Bahadır, Amasya Milletvekili Ahmet İyimaya, Sakarya Milletvekili Nevzat Ercan, İzmir Milletvekili Ufuk Söylemez ve Edirne Milletvekili Ümran Akkan’ın (9/44) esas numaralı Meclis soruşturması; Adana Milletvekili Halit Dağlı, Edirne Milletvekili Ümran Akkan, Trabzon Milletvekili Yusuf Bahadır, Manisa Milletvekili Rıza Akçalı ve Sakarya Milletvekili Nevzat Ercan’ın (9/45) esas numaralı Meclis soruşturması; Samsun Milletvekili Adem Yıldız, Çankırı Milletvekili Mete Bülgün, Malatya Milletvekili Miraç Akdoğan, Balıkesir Milletvekili Hüsnü Sıvalıoğlu, İstanbul Milletvekili Refik Aras, Burdur Milletvekili Yusuf Ekinci, Van Milletvekili Şerif Bedirhanoğlu, Ağrı Milletvekili Yaşar Eryılmaz, Denizli Milletvekili Halûk Müftüler ve Amasya Milletvekili Aslan Ali Hatipoğlu’nun (9/46) esas numaralı Meclis soruşturması önergelerindeki imzalarını geri çektiklerine ilişkin önergeleri (4/397, 398, 399)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı Mustafa Cumhur Ersümer hakkındaki (9/44) esas numaralı Meclis soruşturması önergesinden, Aydın Milletvekili Nahit Menteşe, Trabzon Milletvekili Yusuf Bahadır, Amasya Milletvekili Ahmet İyimaya, Sakarya Milletvekili Nevzat Ercan, İzmir Milletvekili Ufuk Söylemez ve Edirne Milletvekili Ümran Akkan; Başbakan Mesut Yılmaz hakkındaki (9/45) esas numaralı Meclis soruşturması önergesinden, Adana Milletvekili Halit Dağlı, Edirne Milletvekili Ümran Akkan, Trabzon Milletvekili Yusuf Bahadır, Manisa Milletvekili Rıza Akçalı ve Sakarya Milletvekili Nevzat Ercan; Devlet eski Bakanı Ufuk Söylemez hakkındaki (9/46) esas numaralı Meclis soruşturması önergesinden, Samsun Milletvekili Adem Yıldız, Çankırı Milletvekili Mete Bülgün, Malatya Milletvekili Miraç Akdoğan, Balıkesir Milletvekili Hüsnü Sıvalıoğlu, İstanbul Milletvekili Refik Aras, Burdur Milletvekili Yusuf Ekinci, Van Milletvekili Şerif Bedirhanoğlu, Ağrı Milletvekili Yaşar Eryılmaz, Denizli Milletvekili Halûk Müftüler ve Amasya Milletvekili Aslan Ali Hatipoğlu imzalarını geri çekmişlerdir. Dolayısıyla, her üç önergede de Anayasada öngörülen sayıda imza kalmamıştır. Bu nedenle, her üç soruşturma önergesi işlemden kaldırılmış ve gündemden çıkarılmıştır.

Bilgilerinize sunuyorum.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının iki tezkeresi daha vardır; okutup oylarınıza sunacağım:

11. – Türkiye Büyük Millet Meclisinden bir Parlamento heyetinin, Torino’da yapılacak olan Habitat Global Parlamenterler Yeni Ortaklıklar Konferansına vaki davete icabet etmesine ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/1841)

7 Aralık 1998

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna

İtalya’nın Torino Kentinde yapılacak olan Habitat Global Parlamenterler Yeni Ortaklıklar Konferansına Türkiye Büyük Millet Meclisinden bir Parlamento heyeti davet edilmektedir.

Söz konusu davete icabet edilmesi hususu, Türkiye Büyük Millet Meclisinin dış ilişkilerinin düzenlenmesi hakkındaki 3620 sayılı Yasanın 6 ncı maddesi uyarınca, Genel Kurulun tasviplerine sunulur.

Hikmet Çetin

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Başkanı

BAŞKAN – Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer tezkereyi okutuyorum:

12. – Türkiye Büyük Millet Meclisinden bir Parlamento heyetinin, Tahran’da düzenlenecek olan İslâm Ülkeleri Parlamentolar Örgütü (IPO) Koordinasyon Komitesinin toplantısına katılmasına ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/1842)

7 Aralık 1998

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna

İslam Ülkeleri Parlamentolar Örgütü (IPO) Koordinasyon Komitesinin 14-15 Aralık 1998 tarihleri arasında İran’ın Başkenti Tahran’da düzenlenecek toplantısına Türkiye Büyük Millet Meclisini temsilen 2 kişilik bir Parlamento heyeti katılacaktır.

Söz konusu toplantıya katılınması hususu, Türkiye Büyük Millet Meclisinin dış ilişkilerinin düzenlenmesi hakkındaki 3620 sayılı Yasanın 9 uncu maddesi uyarınca, Genel Kurulun tasviplerine sunulur.

Hikmet Çetin

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Başkanı

BAŞKAN – Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

TURHAN GÜVEN (İçel) – Sayın Başkan, oylamaya geçtiniz; ama, lütfedip de bu tarafa baksanız, ayağa kalktığımı görürdünüz. Karar yetersayının aranılmasını isteyecektim.

BAŞKAN – Öyle mi efendim?.. Bundan sonra isteyebilirsiniz.

TURHAN GÜVEN (İçel) – Evet. Bundan sonrakinde geçerli olsun efendim.

BAŞKAN – Yani, sizin ayağa kalktığınızı görmediğimi siz de tespit ettiniz.

TURHAN GÜVEN (İçel) – Evet, tespit ettim; onun için söylüyorum efendim.

BAŞKAN – Gündemin “Özel Gündemde Yer Alacak İşler” kısmına geçiyoruz.

IV. – GENSORU, GENEL GÖRÜŞME, MECLİS SORUŞTURMASI VE

MECLİS ARAŞTIRMASI

A) GÖRÜŞMELER

1. – İstanbul Milletvekili Halit Dumankaya ve 13 arkadaşı, Zonguldak Milletvekili Necmettin Aydın ve 19 arkadaşı, Konya Milletvekili Veysel Candan ve 12 arkadaşı, Kocaeli Milletvekili Necati Çelik ve 23 arkadaşı, Kütahya Milletvekili Emin Karaa ve 22 arkadaşı, İzmir Milletvekili Işın Çelebi ve 25 arkadaşı, Zonguldak Milletvekili Tahsin Boray Baycık ve 22 arkadaşı ile Hatay Milletvekili Fuat Çay ve 25 arkadaşının, özelleştirme uygulamalarıyla ilgili usulsüzlük ve yolsuzluk iddialarını araştırarak alınması gereken tedbirleri tespit etmek amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergeleri ve (10/19, 29, 40, 88, 98, 127, 150, 166) esas numaralı Meclis Araştırması Komisyonu raporu (S. Sayısı : 743)

BAŞKAN – Genel Kurulun, 10.11.1998 tarihli 16 ncı Birleşiminde alınan karar gereğince, bu kısmın 1 inci sırasında yer alan, özelleştirme uygulamalarıyla ilgili usulsüzlük ve yolsuzluk iddialarını araştırarak alınması gereken tedbirleri tespit etmek amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca kurulmuş bulunan (10/19, 29, 40, 88, 98, 127, 150, 166) esas numaralı Meclis Araştırması Komisyonunun 743 sıra sayılı raporu üzerindeki görüşmelere başlayacağız.

Komisyon?.. Komisyon yerini almadığı için, görüşme ertelenmiştir.

2. – Manisa Milletvekili Rıza Akçalı ve 57 arkadaşının, Soma Elektrik Anonim Şirketi (SEAŞ) bünyesinde haksız ve partizanca atamalar yaptığı ve türbin motorundaki arızayı tamir ettirmeyerek Devleti zarara uğrattığı ve bu eylemlerinin Türk Ceza Kanununun 240 ıncı maddesine uyduğu iddiasıyla Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı Mustafa Cumhur Ersümer Hakkında Meclis soruşturması açılmasına ilişkin önergesi (9/44)

3. – Afyon Milletvekili İsmet Attila ve 56 arkadaşının, Kargo Helikopter İhalesinde, rekabet ortamı sağlanmadan SKORSKY Firmasından kanunlara aykırı şekilde helikopter alımına yol açarak Devletin zarara uğratılmasına sebep olmak suretiyle görevini kötüye kullandığı ve bu eylemlerinin Türk Ceza Kanununun 240 ıncı maddesine uyduğu iddiasıyla Başbakan A. Mesut Yılmaz hakkında Meclis soruşturması açılmasına ilişkin önergesi (9/45)

4. – Manisa Milletvekili Tevfik Diker ve 60 arkadaşının Türk Dış Ticaret Bankası Genel Müdürü olduğu dönemle ilgili kanuna aykırı işlemleri ve İstanbul Bankası ile ilgili iddiaları örtbas ettiği, Halk Bankasından usulsüz kredi verdiği ve batık bazı bankaların mevduat munzam karşılığı yükümlülüklerinin azaltılmasına onay vererek Devleti zarara uğrattığı ve bu suretle görevini kötüye kullandığı ve bu eylemlerinin Türk Ceza Kanununun 240 ıncı maddesine uyduğu iddiasıyla Devlet eski bakanı Ufuk Söylemez Hakkında Meclis soruşturması açılmasına ilişkin önergesi (9/46)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, bu kısmın 2, 3, ve 4 üncü sıralarında yer alan (9/44), (9/45) ve (9/46) esas numaralı Meclis soruşturması önergeleri, biraz önce “Sunuşlar” kısmında bilgilerinize sunduğum üzere, yeterli imza kalmadığı için işlemden kaldırılmış olduğundan, bu kısımda görüşülecek başkaca konu kalmamıştır.

Bu nedenle, gündemin “Seçim” kısmına geçiyoruz.

V. – SEÇİMLER

A) KOMİSYONLARDA AÇIK BULUNAN ÜYELİKLERE SEÇİM

1. – (9/19) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonunda açık bulunan üyeliğe seçim

BAŞKAN – Karadeniz sahil yolunun devamı olan yolların ihalesinde usulsüzlük yaparak devleti zarara uğrattığı iddiasıyla Bayındırlık ve İskân Bakanı Yaşar Topçu hakkında kurulan (9/19) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonunda boş bulunan ve Anavatan Partisi Grubuna düşen 1 üyelik için seçim yapacağız.

Anavatan Partisi Grubunun 1 üyelik için 3 kat olarak gösterdiği adayların adlarını okuyorum:

Süleyman Hatinoğlu (Artvin)

Cengiz Altınkaya (Aydın)

İbrahim Çebi (Trabzon)

Adayların adları torbaya konulmuştur; torbadan bir isim çekiyorum:

Süleyman Hatinoğlu

(Artvin)

(9/19) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonunun üye seçimi tamamlanmıştır.

2. – (9/24) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonunda açık bulunan üyeliğe seçim

BAŞKAN – Mevzuata aykırı bir şekilde İstanbul’da yeni turizm merkezleri ilan ettiği ve bu suretle partizanlık yapılmasına yol açarak görevini kötüye kullandığı iddiasıyla Başbakan Mesut Yılmaz hakkında kurulan (9/24) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonunda boş bulunan ve Cumhuriyet Halk Partisi Grubuna düşen 1 üyelik için seçim yapacağız.

Cumhuriyet Halk Partisinin, İçtüzük hükümlerine göre, 1 üyelik için 3 kat olarak gösterdiği adayların adlarını okuyorum:

Ali Rıza Bodur (İzmir)

İrfan Gürpınar (Kırklareli)

Ayhan Fırat (Malatya)

Adayların adları torbaya konulmuştur; torbadan bir isim çekeceğiz: -Adayların burada olmaması seçilmelerine mâni değil- İrfan Gürpınar (Kırklareli)

(9/24) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonunun üye seçimi tamamlanmıştır.

(9/29) ve (9/32) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonlarına üye seçimini yapacağız.

Meclis soruşturmasını yürütecek komisyonların üyeleri, Anayasanın 100 üncü maddesine göre, siyasî partilerin güçleri oranında verecekleri üye sayısının 3 katı olarak gösterdikleri adaylar arasından adçekme suretiyle tespit edilecektir.

Bu soruşturma komisyonlarında Fazilet Partisi ve Anavatan Partisi 4’er, Doğru Yol Partisi 3, Demokratik Sol Parti ve Cumhuriyet Halk Partisi 2’şer üyelikle temsil edilecektir.

B) KOMİSYONLARA ÜYE SEÇİMİ

1. – (9/29) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonuna üye seçimi

BAŞKAN – Şimdi, Yozgat Milletvekili Yusuf Bacanlı ve 55 arkadaşının, Denizcilik Müsteşarlığına ait bazı işlerin ihalelerinde ve personel alımıyla ilgili konularda görevini kötüye kullanma, ihaleye fesat karıştırma ve evrakta sahtecilik suçlarını işlediği ve bu eylemlerinin Türk Ceza Kanununun 240, 339 ve 336 ncı maddelerine uyduğu iddiasıyla Devlet Bakanı Burhan Kara hakkında Genel Kurulun 13.10.1998 tarihli 6 ncı Birleşiminde açılması kabul edilen (9/29) esas numaralı Meclis soruşturması komisyonuna üye seçimine başlıyoruz.

Siyasî partilerin kendilerine düşen üyelikleri için 3 kat olarak gösterdikleri adayların adlarını okutuyorum:

Aday listesi: (45)

Adı ve Soyadı Seçim Çevresi

Fazilet Partisi (12)

Sıtkı Cengil (Adana)

Ahmet Çelik (Adıyaman)

M. Sıddık Altay (Ağrı)

M. Ziyattin Tokar (Ağrı)

Alaattin Sever Aydın (Batman)

İsmail Coşar (Çankırı)

Aslan Polat (Erzurum)

Cafer Güneş (Kırşehir)

Ahmet Nurettin Aydın (Siirt)

Zülfükar İzol (Şanlıurfa)

İsmail İlhan Sungur (Trabzon)

İlyas Arslan (Yozgat)

Anavatan Partisi (12)

Mehmet Ali Bilici (Adana)

Nejat Arseven (Ankara)

Süleyman Hatinoğlu (Artvin)

Yüksel Yalova (Aydın)

Hüsnü Sıvalıoğlu (Balıkesir)

Yusuf Ekinci (Burdur)

Evren Bulut (Edirne)

Şamil Ayrım (Iğdır)

Yusuf Pamuk (İstanbul)

Nabi Poyraz (Ordu)

Mustafa Bahri Kibar (Ordu)

Enis Sülün (Tekirdağ)

Doğru Yol Partisi (9)

Veli Andaç Durak (Adana)

Hayri Doğan (Antalya)

Ahmet Bilgiç (Balıkesir)

Ahmet Uyanık (Çankırı)

Zeki Ertugay (Erzurum)

Ahmet Sezal Özbek (Kırklareli)

İsmail Karakuyu (Kütahya)

Nevzat Ercan (Sakarya)

Nafiz Kurt (Samsun)

Demokratik Sol Parti (6)

Erdoğan Toprak (İstanbul)

Halil Çalık (Kocaeli)

Fikret Uzunhasan (Muğla)

İhsan Çabuk (Ordu)

Ayhan Gürel (Samsun)

Tahsin Boray Baycık (Zonguldak)

Cumhuriyet Halk Partisi (6)

Celal Topkan (Adıyaman)

Ali Haydar Şahin (Çorum)

Mehmet Moğultay (İstanbul)

Mehmet Sevigen (İstanbul)

Zeki Çakıroğlu (Muğla)

Mahmut Işık (Sıvas)

METİN BOSTANCIOĞLU (Sinop) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Efendim, şu işlemi bitireyim...

METİN BOSTANCIOĞLU (Sinop) – İşlemi bitirmeden ama...

BAŞKAN – Başlamışız işleme...

METİN BOSTANCIOĞLU (Sinop) – Bu listeler okunurken, bir partinin ismi açık okunup da diğer partinin ismi “DSP, DYP” gibi kapalı okunursa, bu iyi anlaşılmıyor. O nedenle, yeniden ve bütün partilerin isminin açık olarak okunmasını istirham ediyorum.

Teşekkür ederim.

BAŞKAN – Efendim, DSP, Demokratik Sol Parti; DYP, Doğru Yol Partisi olarak, benim tarafımdan düzeltilmiştir.

METİN BOSTANCIOĞLU (Sinop) – Ama, bir diğer partiyi de FP, ANA.P veya ANAP şeklinde okumak gerekir.

KÂTİP ÜYE AHMET DERİN (Kütahya) – Hiç öyle bir şey düşünmedim.

BAŞKAN – Bundan sonra dikkate alınacaktır.

METİN BOSTANCIOĞLU (Sinop) – Öyle düşündüğünüz için demiyorum, kasıtlı yapmadığınızı da biliyorum.

KÂTİP ÜYE AHMET DERİN (Kütahya) – Tamam...

METİN BOSTANCIOĞLU (Sinop) – ... ama, ya rumuzlarıyla okunur ya hepsi açık okunur.

Teşekkür ederim.

BAŞKAN – Haklısınız; bundan sonra, arkadaşlarımız dikkate alacaklardır.

Şimdi, siyasî partilerin gösterdikleri adayların isimleri ayrı ayrı torbaya konuldu ve oradan, kurayla, seçilecek üyeyi belirleyeceğiz.

Önce, Fazilet Partisince gösterilen adaylardan başlıyoruz.

Mehmet Sıddık Altay (Ağrı)

İlyas Arslan (Yozgat)

Sıtkı Cengil (Adana)

Ahmet Nurettin Aydın (Siirt)

Şimdi, Anavatan Partisinin adayları arasından seçilecek üyeleri belirleyeceğiz; Anavatan Partisi Grubundan da 4 isim belirleyeceğiz.

Hüsnü Sıvalıoğlu (Balıkesir)

Nabi Poyraz (Ordu)

Yusuf Ekinci (Burdur)

Mehmet Ali Bilici (Adana)

Burada bulunan arkadaşlarım kurada çıkıyor; ama, tamamen kuranın cilvesidir bu.

Şimdi, Doğru Yol Partisi Grubunun üyelerini belirliyoruz; 3 isim çekeceğiz.

Zeki Ertugay (Erzurum)

İsmail Karakuyu (Kütahya)

Ahmet Uyanık (Çankırı)

Şimdi, Demokratik Sol Parti Grubunun üyelerini kurayla belirleyeceğiz; 2 isim çekilecektir.

Tahsin Boray Baycık (Zonguldak)

Halil Çalık (Kocaeli)

Şimdi, Cumhuriyet Halk Partisi Grubunun üyelerini belirleyeceğiz; 2 isim çekilecektir.

Mehmet Sevigen (İstanbul)

Celal Topkan (Adıyaman)

Sayın milletvekilleri, böylece (9/29) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonunun üye seçimi tamamlanmıştır.

Bu komisyona seçilmiş bulunan sayın üyelerin, 16.12.1998 Çarşamba günü saat 11.00’de, Halkla İlişkiler Binası A Blok Alt Zemin 6 ncı Banko karşısındaki Meclis soruşturması komisyonları toplantı salonunda toplanarak, başkan, başkanvekili, sözcü ve kâtip seçimini yapmalarını rica ediyorum.

Meclis soruşturması komisyonuna seçilen üyelerin listesi ile toplantı gün ve saati ilan tahtalarına da asılacaktır.

2. – (9/32) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonuna üye seçimi

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, şimdi de, Konya Milletvekili Veysel Candan ve 57 arkadaşının, Petrol Ofisi AŞ’nin (POAŞ) özelleştirilmesinde ihaleye fesat karıştırdıkları ve usulsüzlük yapmak suretiyle görevlerini kötüye kullandıkları ve bu eylemlerinin Türk Ceza Kanununun 339 uncu ve 240 ıncı maddelerine uyduğu iddiasıyla, Başbakan Mesut Yılmaz ve Devlet Bakanı Işın Çelebi haklarında, Genel Kurulun 13.10.1998 tarihli 6 ncı Birleşiminde açılması kabul edilen (9/32) esas numaralı Meclis soruşturması komisyonuna üye seçimine başlıyoruz.

Siyasî partilerin kendilerine düşen üyelikler için 3 kat olarak gösterdikleri adayların adlarını okutuyorum:

Aday Listesi (45)

Adı ve Soyadı Seçim Çevresi

Fazilet Partisi (12)

Zeki Ergezen (Bitlis)

Seyyit Haşim Haşimi (Diyarbakır)

Mukadder Başeğmez (İstanbul)

Abdullah Özbey (Karaman)

Zeki Ünal (Karaman)

Fethi Acar (Kastamonu)

Kemal Albayrak (Kırıkkale)

Hüseyin Arı (Konya)

Remzi Çetin (Konya)

Nedim İlci (Muş)

Mehmet Emin Aydın (Siirt)

Kâzım Arslan (Yozgat)

Anavatan Partisi (12)

Mahmut Bozkurt (Adıyaman)

Süleyman Hatinoğlu (Artvin)

Cengiz Altınkaya (Aydın)

Necati Güllülü (Erzurum)

Mustafa Balcılar (Eskişehir)

Yavuz Köymen (Giresun)

Ali Uyar (Hatay)

Cemal Özbilen (Kırklareli)

Ahmet Alkan (Konya)

Süleyman Çelebi (Mardin)

Ahmet Kabil (Rize)

Ahmet Neidim (Sakarya)

Doğru Yol Partisi (9)

Ergun Özdemir (Giresun)

Abdülbaki Ataç (Balıkesir)

Necmi Hoşver (Bolu)

Meral Akşener (İstanbul)

Ali Rıza Gönül (Aydın)

M. Kemal Aykurt (Denizli)

Zeki Ertugay (Erzurum)

Ayfer Yılmaz (İçel)

Ufuk Söylemez (İzmir)

Demokratik Sol Parti (6)

Hayati Korkmaz (Bursa)

Ali Günay (Hatay)

Erdoğan Toprak (İstanbul)

Hasan Gülay (Manisa)

Cihan Yazar (Manisa)

Tahsin Boray Baycık (Zonguldak)

Cumhuriyet Halk Partisi (6)

Eşref Erdem (Ankara)

Mustafa Yıldız (Erzincan)

Ahmet Güryüz Ketenci (İstanbul)

Mehmet Sevigen (İstanbul)

Mahmut Işık (Sıvas)

Şahin Ulusoy (Tokat)

BAŞKAN – Siyasî partilerin gösterdikleri adayların adları 5 ayrı torbaya konulmuştur. Şimdi, her torbadan üçte 1 isim çekeceğiz.

Fazilet Partisi Grubunun adaylarından başlıyoruz.

4 isim kurayla belirlenecektir.

Kâzım Arslan (Yozgat)

Seyyit Haşim Haşimi (Diyarbakır)

Mukadder Başeğmez (İstanbul)

Kemal Albayrak (Kırıkkale)

Şimdi, Anavatan Partisi Grubunun adayları arasından üye seçimi yapacağız.

Yine, 4 isim kurayla belirlenecektir.

Ahmet Neidim (Sakarya)

Ali Uyar (Hatay)

Cengiz Altınkaya (Aydın)

Cemal Özbilen (Kırklareli)

Şimdi, Doğru Yol Partisi Grubunun adayları arasından, kurayla 3 üye belirleyeceğiz.

Abdülbaki Ataç (Balıkesir)

Ayfer Yılmaz (İçel)

Ali Rıza Gönül (Aydın)

Demokratik Sol Parti Grubu adayları arasından 2 isim kurayla belirlenecektir.

Ali Günay (Hatay)

Cihan Yazar (Manisa)

Şimdi, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adayları arasından 2 isim belirleyeceğiz.

Mehmet Sevigen (İstanbul)

Şahin Ulusoy (Tokat)

(9/32) esas numaralı Meclis Soruşturması Komisyonunun üye seçimi de böylece tamamlanmıştır.

Bu komisyona seçilmiş bulunan sayın üyelerin, 16.12.1998 Çarşamba günü saat 14.30’da, Halkla İlişkiler Binası B Blok Alt Zemin 6 ncı Banko karşısındaki meclis soruşturması komisyonları toplantı salonunda toplanarak, başkan, başkanvekili, sözcü ve kâtip seçimini yapmalarını rica ediyorum.

Meclis soruşturması komisyonuna seçilen üyelerin listesi ile toplantı gün ve saati ilan tahtalarına da asılacaktır.

A) KOMİSYONLARDA AÇIK BULUNAN ÜYELİKLERE SEÇİM (Devam)

3. – Anayasa Komsiyonunda açık bulunan üyeliğe seçim

BAŞKAN – Anayasa Komisyonunda boş bulunan ve Anavatan Partisi Grubuna düşen 1 üyelik için, Konya Milletvekili Ahmet Alkan aday gösterilmiştir.

Oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmına geçiyoruz...

TURHAN GÜVEN (İçel) – Sayın Başkan, biraz evvel arz etmiştim. Zabıtlara geçen beyanınız var. Bana “bir sonraki oylamada karar yetersayısını arayacağım” demiştiniz.

Arz ederim.

BAŞKAN – Evet, haklısınız Sayın Güven. Oylamaya geçerken bir hatırlatılması lazımdı.

TURHAN GÜVEN (İçel) – Sizin engin tecrübeniz ve zekânızın hatırlayacağı inancındayım.

BAŞKAN – Doğru. Bu kadar isim arasında benim de hafızam karıştı, o ayrıntıyı hatırlayamadım. Zannediyorum, yakın bir zamanda yine oylama var, isteğinizi yerine getiririz efendim.

İçtüzüğün 78 inci maddesi “Bakanlar Kurulunun herhangi bir sebeple çekilmesi halinde yeni Bakanlar Kurulu güvenoyu alıncaya kadar, Anayasa ve İçtüzük değişiklikleri hariç, kanun tasarı ve tekliflerinin komisyonlarda ve Genel Kurulda görüşülmesi ertelenir. Ancak, Bakanlar Kurulunun öncelikli olduğunu bir yazı ile Başkanlığa bildirdiği kanun tasarı ve tekliflerinin görüşülmesine devam olunur” hükmünü amir bulunmaktadır.

İçtüzüğün bu hükmü ve daha önce bilgilerinize sunulan Başbakanlık tezkereleri uyarınca bu kısımda yer alan tasarı ve teklifleri, gündemdeki sıralarına göre görüşmeye başlıyoruz.

VI. — KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER

1. – Kütahya Milletvekili Mustafa Kalemli, Anavatan Partisi Genel Başkanı Rize Milletvekili Mesut Yılmaz, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı İstanbul Milletvekili Tansu Çiller, Demokratik Sol Parti Genel Başkanı İstanbul Milletvekili Bülent Ecevit, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Antalya Milletvekili Deniz Baykal ile 292 milletvekilinin; Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 83 üncü Maddesinin Değiştirilmesine Dair Kanun Teklifi ve Anayasa Komisyonu Raporu (2/676) (S. Sayısı : 232)

BAŞKAN – Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 83 üncü Maddesinin Değiştirilmesine Dair Kanun Teklifi ve Anayasa Komisyonu raporunun ikinci müzakeresine başlayacağız.

Komisyon?..

Komisyon hazır bulunmadığı için, müzakere ertelenmiştir.

2. – Türk Ceza Kanununun Bazı Maddeleri ile Terörle Mücadele Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Adalet Komisyonu raporu (1/738) (S. Sayısı : 634)

BAŞKAN – Türk Ceza Kanununun Bazı Maddeleri ile Terörle Mücadele Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Adalet Komisyonu raporunun müzakeresine başlayacağız.

Komisyon?.. Yok.

Ertelenmiştir.

3. – Bazı Suç Failleri Hakkında Uygulanacak Hükümlere Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı ile Yalova Milletvekili Yaşar Okuyan ve 11 Arkadaşının, 25.3.1988 Tarih ve 3419 Sayılı Bazı Suç Failleri Hakkında Uygulanacak Hükümlere Dair Kanuna Bir Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu raporu (1/480, 2/705) (S. Sayısı : 274)

BAŞKAN – Bazı Suç Failleri Hakkında Uygulanacak Hükümlere Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı ile 25.3.1988 Tarih ve 3419 Sayılı Bazı Suç Failleri Hakkında Uygulanacak Hükümlere Dair Kanuna Bir Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu raporunun müzakeresine başlayacağız.

Komisyon?..

Komisyon yerini almadığı için, müzakere ertelenmiştir.

4. – Konya Milletvekili Necati Çetinkaya’nın, Pasaport Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesine İlişkin Kanun Teklifi ve İçişleri Komisyonu raporu (2/708) (S. Sayısı : 277 ve 277’ye 1 inci Ek)

BAŞKAN – Pasaport Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesine İlişkin Kanun Teklifi ve İçişleri Komisyonu raporunun müzakeresine başlayacağız.

Komisyon?..

Komisyon hazır bulunmadığı için, müzakere ertelenmiştir.

5. – Radyo ve Televizyon Verici Tesislerinin Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğüne Devredilmesi ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları raporları (1/691) (S. Sayısı : 688) (1)

BAŞKAN – Radyo ve Televizyon Verici Tesislerinin Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğüne Devredilmesi ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları raporlarının müzakeresine başlıyoruz.

Komisyon?.. Burada

Hükümet?.. Burada.

Komisyon ve Hükümet yerlerini aldılar.

Komisyon raporunun okunup okunmaması hususunu oylarınıza sunacağım.

SUAT PAMUKÇU (Bayburt) – Sayın Başkan, karar yetersayısının aranılmasını istiyorum.

TEVHİT KARAKAYA (Erzincan) – Karar yetersayısının aranmasını istiyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN – Evet, biraz önce ifade ettiğim gibi, karar yetersayısını arayacağım.

Komisyon raporunun okunmasını kabul edenler... Kabul etmeyenler... Karar yetersayısı bulunmamaktadır.

17.40’ta toplanmak üzere, birleşime ara veriyorum.

Kapanma Saati: 17.27

 

 

 

 

 

 

 

 

(1) 688 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

ÜÇÜNCÜ OTURUM

Açılma Saati : 17.40

BAŞKAN : Başkanvekili Hasan KORKMAZCAN

KÂTİP ÜYELER : Haluk YILDIZ (Kastamonu), Ahmet DERİN (Kütahya)

 

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 31 inci Birleşiminin Üçüncü Oturumunu açıyorum.

SALİH KAPUSUZ (Kayseri) – Sayın Başkan, bir şey arz edebilir miyim?

BAŞKAN – Buyurun.

SALİH KAPUSUZ (Kayseri) – Sayın Başkan, düşmüş olan 55 inci Hükümet bir öncelikler listesi gönderdi. Bakıyoruz ki, göndermiş oldukları, acil görüşülmesini istedikleri bu liste, hem öncelikle görüşülmek isteniyor hem de Hükümet yetkilileri burada oldukları halde yerlerine oturmuyorlar; bunun öncelik olarak neye göre olduğunu bilmek açısından bunu tespit etmek istiyorum; bir. (ANAP sıralarından “Hükümet Komisyon sıralarında oturuyor” sesleri)

İkinci olarak, biraz önce bir oylama uygulaması yaptınız karar yetersayısını arama noktasında. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanının bir genelgesi söz konusudur. Bu genelgede talimat olarak -uygulamada bundan sonra bunlara riayet edilecek diye- işaretle yapılacak oylamaların ve karar yetersayısı aranılan oylamaların da elektronik cihazla yapılacağı tespit edilmiş ve ilan edilmiş olmasına rağmen, böyle, keyfî oylama şeklinin uygun olmadığını ifade ediyorum.

Teşekkür ederim.

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Kapusuz. Ancak, bu son cümleyle ifade edilecek bir davranış içerisinde değilim. Öncelikle, biraz önce, gündemdeki kanun tasarı ve tekliflerinin sıraları okunurken, ben, komisyonların burada olup olmadığını tespite çalıştım; komisyonlar bulunmayınca, görüşmeleri erteledim; Hükümetin bulunup bulunmadığını aramaya sıra gelmedi. Bu kanun tasarısında da, İçtüzüğün amir hükmüne göre, öncelikle komisyonu aradım, komisyon yerini aldı, ondan sonra da Hükümet yerini aldı ve görüşme imkânımız doğdu.

İkinci olarak, oylama konusunda, işaretle oylama yapılırken, eğer herhangi bir sorun yoksa, Başkanın takdiri içerisinde bu mesele çözülebilir gibi düşündüm; çünkü, karar yetersayısının bulunmadığı gözle de anlaşılır vaziyetteydi; pratik olarak o yola başvurdum. Şimdi elektronik sistemle oylama yapacağım; yani, burada özel bir kasıt yok. Kaldı ki, İçtüzükteki yetkilerimi, ihtiyaç olduğu zaman kullanırım. Bu, Başkanlık Divanında, işleri kolaylaştırmak bakımından, arkadaşlar arasında vardığımız bir mutabakatın sonucudur; ihtiyaç olan hallerde bu mutabakata da elbette uyacağız. Biraz önceki oylamayı doğrudan doğruya eski usulle yaptık, arkadaşların oylarını işaretle belirtmelerine o anda bir itiraz da olmadı; şimdi elektronik sistemle oylayacağız. Mesele bundan ibaret.

Değerli arkadaşlarım, bildiğiniz gibi, İkinci Oturumda, 688 sıra sayılı kanun tasarısı hakkındaki komisyon raporunun okunup okunmamasına ilişkin oylamada karar yetersayısı aranmış ve bulunamamıştı; şimdi tekrar oylayacağım ve karar yetersayısını arayacağım.

 

VI. — KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

5. – Radyo ve Televizyon Verici Tesislerinin Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğüne Devredilmesi ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları raporları (1/691) (S. Sayısı : 688) (Devam)

BAŞKAN – Komisyon ve Hükümet yerinde.

Komisyon raporunun okunup okunmaması hususunu, tekrar, elektronik cihazla oylamaya sunacağım. Oylamada, komisyon raporunun okunmasını isteyenler kabul oyu vereceklerdir, istemeyenler ret oyu vereceklerdir.

İşaretle oylama, bu sistem içerisinde, isimlerin belli olmadığı bir oylama sistemidir; yani, kim, nasıl oy vermiş, onu, işaretle oylamada tespit etmek, teknik bakımdan mümkün değildir. Şimdi yaptığımız da, İçtüzük gereğince, açık oylama değil, işaretle oylamadır.

Değerli arkadaşlarım, oylama için 5 dakika süre vereceğim. Bu süre içerisinde cihaza giremeyen arkadaşlarım, teknisyenlerden yardım alabilirler; eğer bu durumda da oy kullanma imkânı bulamıyorlarsa, süresi içerisinde işaret etmeleri lazım; tespit ettiğim arkadaşlardan, yazılı olarak oylarını alabilirim.

Bakanlar Kurulu üyelerinden vekâleten oy kullanmak isteyenler varsa, kimin adına vekâleten kullandıklarını da belirtir şekilde, oy pusulalarını Başkanlığa göndermelerini rica ediyorum.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, oylama işlemi tamamlanmıştır.

Vekâleten kullanılan oyları eklediğimiz takdirde de karar yetersayısı bulunamamaktadır.

Ara verirsek, karar yetersayısını bulma ihtimalimiz var mı?

ÜLKÜ GÜNEY (Bayburt) – Yok... Yok Sayın Başkan.

BAŞKAN – Grup yöneticisi arkadaşlarım da, ara vermemiz halinde toplantı yetersayısının bulunamayacağı kanaatini paylaşıyorlar; bu sebeple, birleşimi kapatacağım.

Denetim konularını sırasıyla görüşmek için, 15 Aralık 1998 Salı günü saat 15.00’te toplanmak üzere, birleşimi kapatıyorum.

Kapanma Saati: 17.52

VII. – SORULAR VE CEVAPLAR

A) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI

1. – Kırıkkale Milletvekili Kemal Albayrak’ın, Kırıkkale SSK İl Müdürlüğünde görevine son verilen bir personele ilişkin sorusu ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Nami Çağan’ın yazılı cevabı (7/6403)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorumun Sayın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Nami Çağan tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

Kemal Albayrak Kırıkkale

1. Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğünün 1996 yılında açmış olduğu sınavlara girerek kazanan Kırıkkale SSK İl Müdürlüğü emrinde göreve başlatılan Hasan Özcan 5 aya yakın bir süre görev yapmakta iken Hasandede belediye başkanının şahsi davasından dolayı hakkında daha önce belge düzenleyerek görevine hiçbir müfettiş raporu olmadan son verilmiştir.

a) Bu konunun inceletip inceletilmeyeceğinin,

b) İnceletilirse bu konunun haksızlık yapıldığı ortaya çıkacağından ilgililer hakkında ne gibi işlem yapılacağının?

T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 10.12.1998 Sosyal Güvenlik Kuruluşları Genel Müdürlüğü Sayı : B.13.0.SGK.0.13.00.01/7664-032412

Konu : Yazılı Soru Önergesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi : 5.11.1998 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-15929 sayılı yazınız.

Kırıkkale Milletvekili Kemal Albayrak tarafından hazırlanan “Sosyal Sigortalar Kurumu Kırıkkale Sigorta Müdürlüğünde görevine son verilen bir personele ilişkin” 7/6403 Esas No’lu yazılı soru önergesi Bakanlığımız ve Bakanlığımız bağlı kuruluşu Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğünce incelenmiştir.

Sosyal Sigortalar Kurumunca 1996 yılında yapılan sınavda başarılı olan ve Kırıkkale Sigorta Müdürlüğüne memur olarak atanan Hasan Özcan bu görevine 14.2.1997 tarihinde başlamıştır. Adıgeçen ile ilgili olarak Hasandede Belediye Başkanlığınca Bakanlığımız ile Sosyal Sigortalar Kurumu Kırıkkale Sigorta Müdürlüğüne gönderilen ve Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğüne intikal eden 28.3.1997 tarih ve 2585 sayılı yazıdan, Hasan Özcan’ın Belediyelerine 15.3.1993 tarihinde teknisyen yardımcısı olarak atandığı, eğitim ve staj devrelerinde başarısız olduğu, memuriyetle bağdaşmayacak hal ve davranışlar içinde bulunduğu, 17.2.1995 tarihinden itibaren de izinsiz olarak görevine gelmediği ve bu nedenle ilgilinin 657 sayılı Devlet Memurları Yasasının 56 ncı maddesi gereğince görevine son verildiği anlaşılmıştır.

Konuya ilişkin olarak Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğünden alınan yazıda;

Hasandede Belediye Başkanlığındaki görevine 28.2.1995 tarihinde son verilen adıgeçenin 657 sayılı yasanın sözkonusu maddesinin, bu madde gereğince memuriyetle ilişiği kesilenlerin 3 yıl süreyle Devlet memurluğuna atanamayacağı gözönünde bulundurularak Kurumla olan ilişiğinin kesilmesi suretiyle görevine son verilmesinin Genel Müdürlüklerinin 4.8.1998 tarih ve 11417 sayılı onayı ile uygun görüldüğü,

Diğer taraftan adıgeçenin, Hasandede Belediye Başkanının şahsi davasından dolayı görevden alındığına dair sicil dosyasında herhangi bir bilgi ve belgenin bulunmadığı,

bildirilmiştir.

Bilgilerinize arz ederim.

Prof. Dr. Nami Çağan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı

2. – Ordu Milletvekili Mustafa Hasan Öz’ün, yerel yönetimlere Hazine tertibinden mali destek verilip verilmeyeceğine ilişkin sorusu ve Maliye Bakanı Zekeriya Temizel’in yazılı cevabı (7/6563)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki soruların Maliye Bakanı Sayın Zekeriya Temizel tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

M. Hasan Öz Ordu

1. 1998 malî yılı sona ererken, yerel yönetimlerin karşılaştıkları sıkıntıları aşmak için “Hazine tertibinden” malî destek vermeyi düşünüyor musunuz?

2. Bu tür uygulamalarda hangi kriterleri esas alıyorsunuz?

3. 53, 54 ve 55. Hükümetler döneminde bakanlığınızdan Ordu İlimizdeki belediyelere ne kadar yardımda bulunulmuştur?

T.C. Maliye Bakanlığı 10.12.1998 Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü Sayı : B.07.0.BMK.0.11.600/23666

Konu : Yazılı Soru Önergesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi : 30.11.1998 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/6563-16213/37314 sayılı yazınız.

Ordu Milletvekili Sayın Mustafa Hasan Öz’ün 7/6563 esas no’lu yazılı soru önergesinde yer alan sorulara ait cevaplar aşağıda sunulmuştur.

Bilindiği üzere Bakanlığımız Bütçesinin “Mahalli İdarelere Yapılacak Yardım ve Ödemeler” tertibinden belediyelerin, nüfus, mali durum, coğrafi konum, kalkınmışlık dereceleri, maruz kaldıkları tabiî afetler, yürütmekte oldukları yatırım projeleri gibi çeşitli kriterler dikkate alınarak yardım yapılmaktadır.

Bu tertipten, Ordu ili belediyelerine 53 üncü Hükümet döneminde 121 milyar lira, 54 üncü Hükümet döneminde 261 milyar 750 milyon lira ve 55 inci Hükümet döneminde ise 4.12.1998 tarihi itibariyle 887 milyar 500 milyon lira olmak üzere toplam 1 trilyon 270 milyar 250 milyon lira yardım yapılmıştır.

Bilgilerinize arz ederim.

Zekeriya Temizel Maliye Bakanı

 

Türkiye Büyük Millet Meclisi Resmi internet Sitesi
© 2009 T.B.M.M.