DNEM : 20 CLT : 32
YASAMA YILI : 2
I. - GEEN TUTANAK ZET
II. - GELEN KITLAR
III. - YOKLAMA
IV. - BAKANLIIN GENEL KURULA SUNULARI
A) ETL LER
1. - Genel Kurulu ziyaret eden Bulgaristan Cumhurbakan Petar Stoyanov'a Bakanlka Ho geldiniz denilmesi
B) TEZKERELER VE NERGELER
1. - Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyetine gidecek olan Devlet Bakan kr Sina Grel'e, dnne kadar, Dileri Bakan smail Cem'in veklet etmesinin uygun grldne ilikin Cumhurbakanl tezkeresi (3/959)
2. - Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi TBMM Grubunda ak bulunan asl ve yedek yelikler iin grubunca aday gsterilen milletvekillerine ilikin Bakanlk tezkeresi (3/960)
3. - Karadeniz Ekonomik birlii Parlamenterler Asamblesinde ak bulunan yelik iin grubunca aday gsterilen milletvekillerine ilikin Bakanlk tezkeresi (3/961)
4. - Parlamenterleraras Birlikte ak bulunan yelik iin grubunca aday gsterilen milletvekilline ilikin Bakanlk tezkeresi (3/962)
5. - Trkiye-AB Karma Parlamento Komisyonunda ak bulunan yelik iin grubunca aday gsterilen milletvekiline ilikin Bakanlk tezkeresi (3/963)
6. - Avrupa Gvenlik ve birlii Parlamenterler Asamblesinde ak bulunan asl ve yedek yelikler iin grubunca aday gsterilen milletvekillerine ilikin Bakanlk tezkeresi (3/964)
7. - Kuzey Atlantik Asamblesi Parlamenterler Meclisinde ak bulunan asl ve yedek yelikler iin grubunca aday gsterilen milletvekillerine ilikin Bakanlk tezkeresi (3/965)
8. - Trabzon Milletvekili Yusuf Bahadr'n, mar, Ulatrma ve Turizm Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/228)
9. - el Milletvekili Halil Cin'in, Tarm, Orman ve Kyileri Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/229)
10. - Aydn Milletvekili Ali Rza Gnl'n, Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/230)
11. - Nide Milletvekili Akn Gnen'in, Mill Savunma Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/231)
12. - Bartn Milletvekili Zeki akan'n, Pln ve Bte Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/232)
13. - Kars Milletvekili Yusuf Beyribey'in, Pln ve Bte Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/233)
14. - stanbul Milletvekili Ahmet Tan'n, TBMM Parlamentolararas Birlik Trk Grubu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/234)
15. - Ankara Milletvekili nal Erkan'n, Ankara linde Batkent Ad le Bir le Kurulmasna Dair Kanun Teklifinin (2/265) dorudan gndeme alnmasna ilikin nergesi (4/235)
16. - Bursa Milletvekili Mehmet Altan Karapaaolu'nun, Bursa li negl lesinin l Olmasyla lgili Kanun Teklifinin (2/691) dorudan gndeme alnmasna ilikin nergesi (4/236)
C) GENSORU, GENEL GRME, MECLS SORUTURMASI VE MECLS ARATIRMASI NERGELER
1. - Gaziantep Milletvekili Kahraman Emmiolu ve 30 arkadann, YK tarafndan yurtdndaki niversitelerden mezun olanlara denklik belgesi verilmesinde hakszlk yapld iddialarn aratrarak alnmas gereken tedbirlerin belirlenmesi amacyla Meclis aratrmas almasna ilikin nergesi (10/197)
2. - Antalya Milletvekili Arif Ahmet Denizolgun ve 24 arkadann, Antalya'da meydana gelen orman yangnnda zarar grenlere yaplacak yardmn belirlenmesi ve yangnlarn sndrlmesinde alnacak tedbirlerin tespiti amacyla Meclis aratrma almasna ilikin nergesi (10/198)
V. - SYLEVLER
1. - Bulgaristan Cumhurbakan Petar Stoyanov'un, Genel Kurula hitaben konumas
VI. - SEMLER
A) KOMSYONLARDA AIK BULUNAN YELKLERE SEM
1. - Anayasa Komisyonunda ak bulunan yeliklere seim
2. - Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda ak bulunan yeliklere seim.
3. - Adalet; Mill Savunma; ileri; Mill Eitim, Kltr, Genlik ve Spor; Bayndrlk, mr, Ulatrma ve Turizm; evre; Salk, Aile, alma ve Sosyal ler; Tarm, Orman ve Kyileri; Trkiye BykMillet Meclisi Hesaplarn nceleme; Kamu ktisad Teebbsleri komisyonlarnda ak bulunan yeliklere seim
4. - (10/25) esas numaral Meclis Aratrmas Komisyonunda ak bulunan yelie seim
VII. - SORULAR VE CEVAPLAR
A) SZL VE SORULAR VE CEVAPLARI
1. - Bursa Milletvekili Yahya imek'in, hakknda tutuklama karar bulunan bir emniyet grevlisinin katld TV programnn yapmcsna ilikin Adalet Bakanndan szl soru nergesi (6/461)
2. - Bartn Milletvekili Cafer Tufan Yazcolu'nun, Tekel il datm bayiliklerinin bakkal ve bayiler odalarnda ncelikle verilip verilmeyeceine ilikin Devlet Bakanndan szl soru nergesi (6/462)
3. - Bartn Milletvekili Cafer Tufan Yazcolu'nun, itfaiye, tekiltlarna ilikin ileri Bakanndan szl soru nergesi (6/463)
B) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI
1. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, Ankara Bykehir Belediyesi EGO Genel Mdrlnce yaplan doalgaz sayac ihalesine ilikin sorusu ve ileri Bakan Murat Baesgiolu'nun yazl cevab (7/3030)
2. - Sakarya Milletvekili Teoman Akgr'n, stanbul Taksim IV. Levent Metrosu vagon ihalesine ilikin sorusu ve ileri Bakan Murat Baesgiolu'nun yazl cevab (7/3057)
3. - stanbul Milletvekili Blent Akarcal'nn, SSK'ya borcu bulunan bir iadamna ilikin sorusu ve alma ve Sosyal Gvenlik Bakan Nami aan'n yazl cevab (7/3063)
4. - Antalya Milletvekili Bekir Kumbul'un, Antalya SSK Hastanesi inaatnn ne zaman tamamlanacana ilikin sorusu ve alma ve Sosyal Gvenlik Bakan Nami aan'n yazl cevab (7/3071)
5. - Tekirda Milletvekili Bayram Frat Dayankl'nn;
- Tekirda Hayranbolu kapal spor salonu inaatna,
- Tekirda-Marmara Erelisi kapal spor salonu inaatna,
likin sorular ve Devlet Bakan Ycel Sekiner'in yazl cevab (7/3091, 3105)
6. - Tekirda Milletvekili Bayram Frat Dayanakl'nn;
- Tekirda Muratl lesinde yaanan elektrik kesintilerine,
- Tekirda-erkez kydeki elektrik kapasitesine,
likin yazl soru nergeleri ve Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan Cumhur Ersmer'in yazl cevab (7/3092, 3097)
7. - Tekirda Milletvekili Bayram Frat Dayankl'nn, Tekirda erkezky'deki baz sanayi kurulularnn elektrik enerjisi sorununa ilikin sorusu ve Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan Cumhur Ersmer'in yazl cevab (7/3104)
8. - Kocaeli Milletvekili Bekir Yurdagl'n, Devlet Bakan ve Babakan Yardmcs Blent Ecevit'in hkmetteki grevlerine ilikin Babakandan sorusu ve Devlet Bakan ve Babakan Yardmcs Blent Ecevit'in yazl cevab (7/3119)
9. - Konya Milletvekili Nezir Bykcengiz'in, Devletin kurumlar arasnda ajanlk yapan bir istihbarat etesine ilikin sorusu ve ileri Bakan Murat Baesgiolu'nun yazl cevab (7/3125)
10. - zmir Milletvekili Metin ney'in, Tarm Sat Kooperatifleri Birlii'nin ynetim yapsna ilikin sorusu ve Sanayi ve Ticaret Bakan Yalm Erez'in yazl cevab (7/3143)
11. - Bursa Milletvekili Yahya imek'in, Bursa-Orhaneli Kmr letmelerinde altrlan iilere ilikin sorusu ve Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan Cumhur Ersmer'in yazl cevab (7/3144)
12. - stanbul Milletvekili Mehmet Sevigen'in, stanbul Gazi Mahallesi olaylaryla ilgili olarak basnda yer alan demelerine ilikin sorusu ve Ulatrma Bakan Necdet Menzir'in yazl cevab (7/3162)
VIII. - GENSORU, GENEL GRME, MECLS SORUTURMASI VE MECLS ARATIRMASI
A) NGRMELER
1. - Kahramanmara Milletvekili Hasan Dikici
ve 37 arkadann, Trkiye'nin Avrupa
Birlii ile ilikilerinin incelenerek uygulanacak yeni
strateji ve politikalarn tespit edilmesi amacyla
Meclis aratrmas almasna
ilikin nergesi (10/21)
TBMM Genel Kurulu saat 15.00'te ald.
Erzurum Milletvekili mer zylmaz'n, imam-hatip liselerini kapatma ve engelleme giriimlerine,
Gmhane Milletvekili Ltfi Doan'n da, lkemizdeki eitim seviyesinin en ileri dereceye ykseltilmesine,
likin gndemd konumalarna, Mill Eitim Bakan Hikmet Ulubay;
stanbul Milletvekili Ali Cokun'un, 5 Temmuz 1993 tarihinde yaplan Erzincan li, Kemaliye lesi, Babalar Kyndeki katliamdan sonra, sz verdii halde, bu ky halknn yaralarnn halen sarlmadna ilikin gndemd konumasna da ileri Bakan Murat Baesgiolu;
Cevap verdi.
Pln ve Bte Komisyonu Bakanlnn, Komisyonun bakan, bakanvekili, szc ve ktip ye seimine ilikin tezkeresi ile;
Kayseri Milletvekili Osman ilsal'n, Mill Eitim, Kltr, Genlik ve Spor,
Gaziantep Milletvekili Ali Ilksoy'un, (10/25) esas numaral Meclis Aratrmas,
Trabzon Milletvekili Hikmet Sami Trk'n, Avrupa Gvenlik ve birlii Tekilt,
stanbul Milletvekili Nami aan'n, Avrupa Birlii-Trkiye Karma,
Komisyonu yeliklerinden ekildiklerine ilikin nergeleri,
Genel Kurulun bilgisine sunuldu.
el Milletvekili Halil Cin'in (6/497) esas numaral szl sorusuna geri aldna ilikin nergesi okundu; szl sorunun geri verildii bildirildi.
Ak bulunan ve Doru Yol Partisi Grubuna den :
Anayasa Komisyonu yeliine, Adana Milletvekili . Cevher Cevheri;
Dileri Komisyonu yeliklerine, el Milletvekili Ayfer Ylmaz ve Konya Milletvekili Necati etinkaya;
Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu yeliklerine, Afyon Milletvekili smet Attila ve Aydn Milletvekili Ali Rza Gnl;
Tarm, Orman ve Kyileri Komisyonu yeliklerine, Adana Milletvekili M. Halit Dal ve Bolu Milletvekili Necmi Hover;
Kamu ktisad Teebbsleri Komisyonu yeliine, Ordu Milletvekili Mjdat Ko;
nsan Haklarn nceleme Komisyonu yeliine, Aksaray Milletvekili Nevzat Kse;
Seildiler.
Gndemin Kanun Tasar ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Dier ler ksmnn :
1 inci srasnda bulunan 23,
2 nci srasnda bulunan 132,
3 nc srasnda bulunan 164,
4 nc srasnda bulunan 168,
5 inci srasnda bulunan 232,
6 nc srasnda bulunan 332,
7 nci srasnda bulunan 40,
Sra sayl kanun tasarlar ve tekliflerinin grmeleri, komisyon yetkilileri Genel Kurulda hazr bulunmadklarndan, ertelendi;
8 inci srasnda bulunan, Ceza nfaz Kurumlar ile Tutukevi yurtlar Kurumunun Kurulu ve daresine likin Kanun Tasars ve Ankara Milletvekili M. Seyfi Oktay'n Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifi ve Adalet ve Pln ve Bte Komisyonu raporlarnn (1/576, 2/137) (S. Says : 335) tm zerindeki grmelerden sonra, tasarnn maddelerine geilmesi kabul edildi.
Denetim konularn grmek iin, 29 Temmuz 1997 Sal gn saat 15.00'te toplanmak zere, birleime 18.55'te son verildi.
Zeki Ergezen Ali Gnaydn
Bitlis Konya
Ktip ye Ktip ye
1. - Trkiye Cumhuriyeti ile in Halk Cumhuriyeti Arasnda Trkiye Cumhuriyeti Hong Kong Bakonsolosluunun Yeni Hukuk Statsnn Belirlenmesine likin Anlamann Onaylanmasnn Uygun Bulunduuna Dair KanunTasars (1/624) (Dileri Komisyonuna) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
2. - Trkiye Cumhuriyeti Hkmeti ile Amerika Birleik Devletleri Hkmeti Arasnda Gelir zerinden Alnan Vergilerde ifte Vergilendirmeyi nleme ve Vergi Kaaklna Engel Olma Anlamas ve Eki Protokoln Onaylanmasnn Uygun Bulunduuna Dair Kanun Tasars (1/625) (Plan ve Bte ve Dileri komisyonlarna) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
3. - Sakatlarn Meslek Rehabilitasyonu ve stihdam Hakknda 159 Sayl Uluslararas alma Tekilt (ILO) Szlemesinin Onaylanmasnn Uygun Bulunduuna Dair Kanun Tasars (1/626) (Salk, Aile, alma ve Sosyal ler ve Dileri komisyonlarna) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
1. - Trkiye Cumhuriyeti ve Msr Arap Cumhuriyeti Arasnda Mahkeme Kararlarnn Tannmas ve Tenfizi Hakknda Szlemenin Onaylanmasnn Uygun Bulunduuna Dair Kanun Tasars ve Adalet ve Dileri komisyonlar raporlar (1/584) (S. Says : 357) (Datma tarihi : 25.7.1997) (GNDEME)
2. - stanbul Milletvekili Sedat Alolu ve 7 Arkadann, Trkiye Byk Millet Meclisinin D likilerinin Dzenlenmesi Hakknda Kanunun Bir Maddesinde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Teklifi ve Dileri Komisyonu Raporu (2/81) (S. Says : 358) (Datma tarihi : 25.7.1997) (GNDEME)
3. - Turizmi Tevik Kanununda Deiiklik Yaplmas Hakknda 5.6.1997 Tarihli ve 4266 Sayl Kanun ve Anayasann 89 uncu Maddesi Gereince Cumhurbakannca Bir Daha Grlmek zereGeri Gnderme Tezkeresi ve Bayndrlk, mr, Ulatrma ve Turizm Komisyonu Raporu (1/608, 3/875) (S. Says : 360) (Datma tarihi : 25.7.1997) (GNDEME)
1. - Konya Milletvekili Hseyin Ar'nn, Bodrum Kalesi Su Alt Arkeoloji Mzesinde sergilenen Dou Roma Gemisinin bir maket olup olmadna ilikin Kltr Bakanndan szl soru nergesi (6/585) (Bakanla geli tarihi : 23.7.1997)
1. - Zonguldak Milletvekili Tahsin Boray Bayck'n, yerel basnn sorunlarna ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3179) (Bakanla geli tarihi : 23.7.1997)
2. - Balkesir Milletvekili smail
zgn'n, serbest muhasebeci, mal mavirlik
ve yeminli mal mavirlik yeterlik snavna
ilikin Maliye Bakanndan yazl soru
nergesi (7/3180) (Bakanla geli
tarihi : 23.7.1997)
1. - Ordu Milletvekili Mjdat Ko'un; Tekkiraz Adyla Bir le Kurulmas Hakknda Kanun Teklifi (2/892) (ileri ve Pln ve Bte komisyonlarna) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
2. - Giresun Milletvekili Rasim Zaimolu'nun; 5434 Sayl Emekli Sand Kanununun Baz Maddelerinin Deitirilmesine Dair Kanun Teklifi (2/893) (Pln ve Bte Komisyonuna) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
3. - stanbul Milletvekili Ahmet Gryz Ketenci ve 2 Arkadann; atalca-Silivri Yresinde Aydnlar ve 9 Kyn Hazine Tapusunda Kalan Arazilerinin Bedelsiz Devri Tahakkuk Etmi Ecrimisil Borlarnn Kaldrlmasna likin Yasa Teklifi (2/894) (Adalet ve Pln ve Bte komisyonlarna) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
4. - stanbul Milletvekili Tayyar Altkula ve 10 Arkadann; Mill Eitim Temel Kanunu, lkretim ve Eitim Kanunu ile raklk ve Meslek Eitimi Kanununda Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanun Teklifi (2/895) (Mill Eitim, Kltr, Genlik ve Spor ve Pln ve Bte komisyonlarna) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
1. - Trkiye Cumhuriyeti ile Romanya Arasndaki Serbest Ticaret Anlamasnn Onaylanmasnn Uygun Bulunduuna Dair Kanun Tasars ve Dileri Komisyonu Raporu (1/611) (S. Says : 359) (Datma tarihi : 28.7.1997) (GNDEME)
2. - Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Bar in Ortaklk Programna Katlan Dier Devletler Arasnda Kuvvetlerin Statsne likin Anlamann Onaylanmasnn Uygun Bulunduuna Dair Kanun Tasars ve Dileri Komisyonu Raporu (1/589) (S. Says : 361) (Datma tarihi : 28.7.1997) (GNDEME)
3. - Rize Milletvekili Avni Kabaolu'nun; Yksek retim Kanununa Bir Geici Madde Eklenmesi Hakknda Kanun Teklifi ve Mill Eitim, Kltr, Genlik ve Spor Komisyonu Raporu (2/311) (S. Says : 371) (Datma tarihi : 28.7.1997) (GNDEME)
1. - anakkale Milletvekili Ahmet Kk'n, Zeytin reticilerinin sorunlarna ilikin Tarm ve Kyileri Bakanndan yazl soru nergesi (7/2992)
2. - Yalova Milletvekili Yaar Okuyan'n, Kayseri Belediye Bakannn baz beyanlarna ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/2993)
3. - Manisa Milletvekili Cihan Yazar'n, 2886 sayl Devlet hale Yasasnn uygulamasna ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/2994)
4. - Yozgat Milletvekili Kzm Arslan'n, Yozgat-Gelingll Baraj'ndan Osmanpaa Beldesi arazilerinin sulanmasna ilikin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanndan yazl soru nergesi (7/2995)
5. - Yozgat Milletvekili Kzm Arslan'n, Kzlrmak zerinde kurulacak Yemliha Baraj'nn son durumuna ilikin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanndan yazl soru nergesi (7/2996)
6. - zmir Milletvekili Metin ney'in, zmir Behet Uz ocuk Hastanesinin Ortopedi Servisinin akademik almalara tahsisine ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/2997)
7. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, Mill Piyangonun saysal loto oyununa ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/2998)
8. - Ankara Milletvekili Aydn Tmen'in, Ankara'daki hava kirliliini nlemek iin alnacak tedbirlere ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3000)
9. - Ankara Milletvekili Aydn Tmen'in, kaak kmrn Ankara'ya giriinin nlenmesi iin alnacak tedbirlere ve Ankara Bykehir Belediye Bakan hakkndaki baz iddialara ilikin ileri Bakanndan yazl soru nergesi (7/3001)
10. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, hastanelerle ilgili verdii bir demece ilikin Dileri Bakanndan yazl soru nergesi (7/3005)
11. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, belediye ve il zel idarelerine ait paralarn kamu ortak hesabnda toplanmasn ngren genelgeye ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3006)
12. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, belediye ve il zel idarelerine ait paralarn kamu ortak hesabndan toplanmasn ngren genelgeye ilikin Dileri Bakanndan yazl soru nergesi (7/3007)
13. - Ankara Milletvekili Ersnmez Yarbay'n, yeni atanan zrl retmen saysna ilikin Mill Eitim Bakanndan yazl soru nergesi (7/3009)
14. - Malatya Milletvekili Ayhan Frat'n, gnlk bir gazetede yer alan beyana ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3012)
15. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, Tansu iller'in ABD vatanda olup olmadna ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3014)
16. - Uak Milletvekili Mehmet Yaar nal'n, ev hekimlii projesine ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3016)
17. - Uak Milletvekili Mehmet Yaar nal'n, Tp Fakltelerine bal olmayan salk kurumlarnda alan uzman hekimlerin doentlik snavna ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3018)
18. - Uak Milletvekili Mehmet Yaar nal'n, salk kurulu raporlarna ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3019)
19. - Uak Milletvekili Mehmet Yaar nal'n, iki yllk Yksek Hemire Okulu mezunlarna ek gsterge verilip verilmeyeceine ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3020)
20. - Uak Milletvekili Mehmet Yaar nal'n, hekimlerin ayr bir cret sistemiyle maa almalar iin alma olup olmadna ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3021)
21. - Idr Milletvekili Adil Arm'n bina satlar ve ihalelerle ilgili yolsuzluk iddialarna ilikin Ulatrma Bakanndan yazl soru nergesi (7/3022)
22. - UakMilletvekili Mehmet Yaar nal'n, Devlet Hastanelerinde alan hekimlerin nbetlerinin cretlendirilmesine ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3024)
23. - UakMilletvekili Mehmet Yaar nal'n, tpta uzmanlk snavnn kaldrlp kaldrlmayacana ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3025)
24. - Uak Milletvekili Mehmet Yaar nal'n, yeil kart uygulamasnn kapsamna ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3026)
25. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, zel hastanelerin illere gre dalm ve salk personeline ek zam verilip verilmeyeceine ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3027)
26. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, seraclk eitimine ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3028)
27. - Uak Milletvekili Mehmet Yaar nal'n, Ak retim Salk n Lisans blm mezunlarna farkl ek gsterge verilip verilmeyeceine ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3029)
28. - Bartn Milletvekili Cafer Tufan Yazcolu'nun, baz termik santrallerin devrine ilikin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanndan yazl soru nergesi (7/3031)
29. - Bartn Milletvekili Cafer Tufan Yazcolu'nun, Doa tarihi mzesi kurulup kurulmayacana ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3032)
30. - Bartn Milletvekili Cafer Tufan Yazcolu'nun, Karadeniz Blgesinde kanser vakalarnda art grld iddiasna ilikinSalk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3031)
31. - Artvin Milletvekili Sleyman Hatinolu'nun, Artvin-Hopa ve Borka lelerinin spor salonu ihtiyacna ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3035)
32. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, parti il bakanlarnn hastane denetimlerine katld iddiasna ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3036)
33. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, Hastane denetimlerine ilikin Dileri Bakanndan yazl soru nergesi (7/3037)
34. - Rize Milletvekili Avni Kabaolu'nun, Rize Devlet Hastanesinin hizmet binas ve doktor ana ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3039)
35. - zmir Milletvekili Metin ney'in emekli maalarnn denmesinde yaanan sorunlara ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3040)
36. - zmir Milletvekili Metin ney'in, Trk Cumhuriyetlerinden ve topluluklarndan Trkiye'ye gelen rencilerin baz sorunlarna ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3041)
37. - Bartn Milletvekili Cafer Tufan Yazcolu'nun, 1997 yl yatrm programna ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3043)
38. - Burdur Milletvekili Kzm stner'in, Tarmsal sulamada kullanlan elektrik enerjisi fiyatlarna ilikin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanndan yazl soru nergesi (7/3044)
39. - BurdurMilletvekili Kzm stner'in, Burdur Devlet Hastanesinin tbb cihaz ihtiyacna ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3045)
40. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, negl'n l yaplp yaplmayacana ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3048)
41. - Tekirda Milletvekili Bayram Frat Dayankl'nn, orlu, erkezky ve Saray Belediyelerinin sata sunduu arazilere ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3052)
42. - Yalova Milletvekili Yaar Okuyan'n, Zonguldak l Salk Mdrlnn at snavda usulszlk yapld iddialarna ilikin Salk Bakanndan yazl soru nergesi (7/3054)
43. - Ankara Milletvekili Ylmaz Ate'in, BOTA'n EGO'ya satt doalgazn fiyatna ilikin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanndan yazl soru nergesi (7/3056)
44. - Malatya Milletvekili Ayhan Frat'n, Malatya-Akada'a bal baz kylerinde meydana gelen dolu afetine kar nlem alnp alnmayacana ilikin Tarm ve Kyileri Bakanndan yazl soru nergesi (7/3062)
45. - Balkesir Milletvekili . nder Krl'nn SEKA Balkesir Fabrikasnn ynetiminde yaplan deiiklik ve atamalara ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3067)
46. - Balkesir Milletvekili . nder Krl'nn, stanbul-Gaziosmanpaa Belediye Bakan hakknda basnda kan baz haberlere ilikin ileri Bakanndan yazl soru nergesi (7/3068)
47. - Ankara Milletvekili Ylmaz Ate'in,
belediyelere yaplan yardmlara ilikin Maliye
Bakanndan yazl soru nergesi (7/3069)
1. - Konya Milletvekili Veysel Candan'n, hazinece yaplan demeler enflasyon ve dviz kurlar ile ilgili beyanlarna ilikin Devlet Bakanndan yazl soru nergesi (7/3181) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
2. - Konya Milletvekili Veysel Candan'n, orman yangnlarnda kullanlmak zere kiralanan uaklara ilikin Orman Bakanndan yazl soru nergesi (7/3182) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
3. - Balkesir Milletvekili . nder Krl'nn, Balkesir linin baz ilelerinde afyon ekimine izin verilmeyi nedenine ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3183) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
4. - Karaman Milletvekili Zeki nal'n, yllar itibariyle istihdam edilen memur saysna ve maa artlarna ilikin Devlet Bakanndan yazl soru nergesi (7/3184) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
5. - Karaman Milletvekili Zeki nal'n, kapal olan ilkokul saysna ilikin Mill Eitim Bakanndan yazl soru nergesi (7/3185) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
6. - Karaman Milletvekili Zeki nal'n, kamu bankalarnn batk kredilerine ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3186) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
7. - Karaman Milletvekili Zeki nal'n, Karaman Belediyesi ile Karaman ile ve belde belediyelerine verilen denek miktarlarna ilikin Maliye Bakanndan yazl soru nergesi (7/3187) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
8. - Afyon Milletvekili Osman Hazer'in, Afyon evre Yolu geii iin ayrlan denee ilikin Bayndrlk ve skn Bakanndan yazl soru nergesi (7/3188) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
9. - Tekirda Milletvekili Nihan lgn'n, yarglanmas devam eden Marmara Erelisi Belediye Meclis yesinin grevine iade edili nedenine ilikin ileri Bakanndan yazl soru nergesi (7/3189) (Bakanla geli tarihi : 25.7.1997)
10. - Tekirda Milletvekili Nihan lgn'n, Trakya Milletvekillerinden birinin mafya ile ilikisi olduu iddiasna ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3190) (Bakanla geli tarihi : 25.7.1997)
11. - stanbul Milletvekili Blent Akarcal'nn, illere gnderilen ilkretim ders kitaplarnn akbetine ilikin Mill Eitim Bakanndan yazl soru nergesi (7/3191) (Bakanla geli tarihi : 25.7.1997)
12. - stanbul Milletvekili Blent Akarcal'nn, bir inaat irketinin dedii vergi miktarna ilikin Maliye Bakanndan yazl soru nergesi (7/3192) (Bakanla geli tarihi : 25.7.1997)
13. - Ankara Milletvekili Ylmaz Ate'in, Ankara Bykehir Belediyesine bal Meslek Edindirme Kurslarna ilikin Mill Eitim Bakanndan yazl soru nergesi (7/3193) (Bakanla geli tarihi : 25.7.1997)
14. - Ankara Milletvekili Ylmaz Ate'in, Ankara Bykehir Belediyesine bal Meslek Edindirme Kurslarna ilikin ileri Bakanndan yazl soru nergesi (7/3194) (Bakanla geli tarihi : 25.7.1997)
15. - el Milletvekili D. Fikri Salar'n, bir tann, Susurluk davas ile ilgili olarak ileri srd iddialara ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3195) (Bakanla geli tarihi : 25.7.1997)
16. - el Milletvekili D. Fikri Salar'n, bir tann, Susurluk davas ile ilgili olarak ileri srd iddialara ilikin Babakandan yazl soru nergesi (7/3196) (Bakanla geli tarihi : 25.7.1997)
1. - Gaziantep Milletvekili Kahraman Emmiolu ve 30 arkadann, YK tarafndan yurtdndaki niversitelerden mezun olanlara denklik belgesi verilmesinde hakszlk yapld iddialarn aratrarak alnmas gereken tedbirlerin belirlenmesi amacyla Anayasann 98 inci, tzn 104 ve 105 inci maddeleri uyarnca bir Meclis aratrmas almasna ilikin nergesi (10/197) (Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
2. - Antalya Milletvekili Arif Ahmet Denizolgun ve
24 arkadann, Antalya'da meydana gelen orman
yangnnda zarar grenlere yaplacak
yardmn belirlenmesi ve yangnlarn
sndrlmesinde alnacak tedbirlerin tespiti
amacyla Anayasann 98 inci, tzn
104 ve 105 inci maddeleri uyarnca bir Meclis aratrmas
almasna ilikin nergesi (10/198)
(Bakanla geli tarihi : 24.7.1997)
BAKAN - Trkiye Byk Millet Meclisinin 127 nci Birleimini ayorum.
BAKAN - Ad okunmak suretiyle yoklama yaplacaktr; sayn milletvekillerinin salonda bulunduklarn yksek sesle belirtmelerini rica ediyorum.
(Antalya Milletvekili Bekir Kumbul'a kadar yoklama yapld)
BAKAN - Sayn milletvekilleri, toplant yetersays vardr; grmelere balyoruz.
A) ETL LER
1. - Genel Kurulu ziyaret eden Bulgaristan Cumhurbakan Petar Stoyanov'a Bakanlka Ho geldiniz denilmesi
BAKAN - Cumhurbakanmz Sayn Sleyman Demirel'in daveti zerine, resm bir ziyaret iin lkemizde bulunan Bulgaristan Cumhurbakan Sayn Petar Stoyanov u anda Meclisimizi terif etmilerdir. Kendilerine Yce Heyetiniz adna Ho geldiniz diyorum. (Alklar)
1. - Bulgaristan Cumhurbakan Petar Stayanov'un, Genel Kurula hitaben konumas
BAKAN - Bulgaristan Cumhurbakan Sayn Petar Stoyanov Genel Kurula hitaben bir konuma yapmak istemilerdir; bu hususu oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Buyurun Sayn Cumhurbakan. (Ayakta alklar)
BULGARSTAN CUMHURBAKANI PETAR STOYANOV - Sayn Meclis Bakan, sayn bayan ve bay milletvekilleri, ekselanslarnz; Sayn Meclis Bakanna ve milletvekillerine, bugn, Trkiye Cumhuriyeti Byk Millet Meclisi krssnden sizlere hitap etme imknnn bana salanm olduundan tr, kranlarm ifade etmek istiyorum.
Sizlere, sizler araclyla da Trk dost halkna hitap etmek, Parlamentonuzu, halknzn gnencine ve Trkiye Cumhuriyetinin kalknmasna ynelik semereli yasama almalarna en iyi itenlikli dileklerimi ifade etmek onurunun bana verilmi olmasndan kvan duyuyorum.
Bundan iki yl nce, Bulgar Parlamentosunda, Trkiye Cumhuriyeti Cumhurbakan Sayn Sleyman Demirel'in, Bulgaristan Cumhuriyetini ziyareti srasnda dosta demecini byk bir dikkatle dinledim. Bugn, iki komu dost halkn temsilcileri olarak, Bulgar ve Trk siyasetileri nnde, ortak bir ama adna, Balkanlarda bar, iyi komuluk ve ibirlii adna, devaml alma devinin durduuna dair szlerini tekrarlamak isterdim.
lkelerimizde demokrasinin pekitirilmesi ve geni boyutlar almas koullarnda, parlamentolarn rol ve nemi giderek artmaktadr; onlar milletin hkimiyetinin yksek ifadesidir. Trkiye Cumhuriyeti Anayasasnda yer alan ve Parlamentonuzun toplant salonunda slogan olarak yazl olan Hkimiyet kaytsz artsz milletindir ilkesine sadakati dorulamaktadr.
lkelerimiz arasnda dostluk ve ibirliinin temel szlemesinin imzaland srada, hkmet heyeti yesi olarak lkenizde bulunduumdan be yl sonra, bugn, Bulgaristan Cumhuriyeti Cumhurbakan sfatyla sizin memleketinizde tekrar bulunmaktan ok sevinliyim.
Bu szleme, lkelerimiz arasnda yeni bir ilikinin temellerini att. Bugn grtm btn Trk siyasetilerinin de, gelimekte olan Bulgar-Trk ilikilerine destek gsterdiklerini byk bir sevin duyarak kaydediyorum.
Bulgar-Trk ilikileri tarihesinde glk dolu, sorun dolu anlar yanstan sayfalarn yannda, bar ve istikrar iinde yaama ve ibirlii gerekletirme arzusunun ortaklaa paylaldn yanstan sayfalar da vardr. Komnist rejim dneminde Trklerin adlarnn deitirilmesi, en yeni tarihimizin en utan verici sayfalarndan biriydi ve Bulgaristan Halk bu utan verici hareketi katiyen kabul etmedi. (Alklar) Tam aksine, sradan Bulgar vatandalar, zor durumdaki komularnn, hemerilerinin en sadk dostlaryd.
rgtlenmesinin bandan beri Bulgar antikomnist muhalefetinin etnik hogrye nem vermesi bir rastlant eseri deildir. Bugn, bu, artk, iyilemekte olan bir yaradr. Gnmzde, Bulgaristan Trkleri, lke ynetimine etkinlikle katlyor. Bugn, Trkiye'de bulunduum srada rendiim ok gzel bir deyimi sizlere de Trke olarak sylemek istiyorum gemi olsun (Alklar)
ahsen ben, zellikle benim amdan nem tayan bir olguyu sizlerle paylamak istiyorum: Yzyllar boyunca, Bulgarlarn, Ermeni ve Trklerin; Rum, Yahudi ve ingenelerin bar iinde birlikte yaadklar kadim Bulgar Kenti Plovdiv'de dodum ve yetitim. Bu Bulgar Babile hogr kenti denmesi mbalaa olmaz ve sradan kiiler arasndaki tam bir hogr siyasetteki almalarmda bana hep rnek olmaktadr. eitli milliyetlere mensup kiiler, anlama iinde yaamay arzu etmektedir ve biz politikaclar, sk sk, onlara, bu hususta borlu durumda kalyoruz.
Sayn bayan ve baylar; son yllarda, dnyann birok blgesinde, hele Orta ve Dou Avrupa'da dnmlere tank olduk; souk sava dnemine son verildi. Bugn, Balkanlar'da ve Avrupa'da birlikte yeni bir gven kuruyoruz ve olumlu sonularn beraber grmeyi istiyoruz; fakat, bu olumlu sreler sonunda, esefle belirtmeliyim, Balkanlar da bu arada olmakla, belirli blgelerde zaman zaman durumun gerginletiini grdk. Bizim savmz -mit ediyorum sizler de paylayorsunuz- Balkanlar'n, kalc istikrar, Avrupa ve Avrupa-Atlantik strktrlerinin geniletilmesi, Dou Avrupa lkelerinin bunlara ncelikle katlm sayesinde salanabilir. Bu anlamda, Bulgaristan ile Trkiye, dpolitikalarnda ortak amalar ve ncelikli ynler paylamaktadr.
Bulgaristan'n bar ierisinde ortaklk giriimine ve blgesel giriimlere katlm, blgesel gvenlik ve ibirliini pekitirme arzumuzu, blgemizde istikrar salayc rol oynama arzumuzu ispat etmektedir. Bugn, lkelerimizin Genelkurmay Bakanlar, asker ibirlii szlemesine imzalarn attlar ve NATO ile ibirliimiz erevesinde karma Bulgar-Trk taburu oluturulmas dorultusunda grmelerde bulundular. Bu, halklarmz arasnda gven ve dostluk hislerinin pekimesine doru, blgemizde gvenlie doru atlan yeni bir admdr.
Msaadenizle, Balkanlarda, Avrupa ve dnyada gerekliklere deer vererek, Bulgaristan'n NATO'ya entegre olmasnn d siyasette balca ncelikli ynmz olduunu bir kez daha doruluyoruz. NATO'ya Bulgaristan'n katlmnn, Romanya'nn katlmyla birlikte, rgtn gney ve Karadeniz kanadn ve Karadeniz unsurunu pekitirecei, bir btn olarak Balkanlarn istikrarna katkda bulunaca grndeyiz. Frsattan istifade ederek, Trk dostlarmza Bulgaristan'n adaylna gsterdikleri destekten tr teekkr etmeyi kendime bir bor sayyorum. Bu destee ileride de bel balayacaz.
Blgesel ibirlii konularnda da lkelerimiz arasnda imdiye kadar grlen mkemmel karlkl ibirliini belirtmekten memnunluk duyuyorum. Gneydou Avrupa'da iyi komuluk, istikrar, gvenlik ve ibirlii giriimlerini ve Karadeniz Ekonomik birlii erevesindeki ibirliini gz nnde bulunduruyorum.
Arzumuz ve borcumuz, ilikilerimizi ikili planda daha da te gelitirmek, ok ynl diplomasi izgisinde de ibirliini gelitirmek ve bylece, blgemizde ve dnyada, barn, karlkl gvenin ve istikrarn pekimesine katkda bulunmaktr. 1992 ylnda imzalanm olan Dostluk yi Komuluk birlii ve Gvenlik Antlamas, buna salam bir temeldir. Dileri Bakanlar arasnda olduu gibi, baka bakanlarmz arasndaki sistemli grmeler sonucunda, hkmetlerimiz, ibirliini eitli alanlarda dzenleyici bir dizi belge imzaladlar.
Savunma ve Dileri Bakanlklar arasndaki ilikilerimiz youn bir gelime ierisindedir. Bunun, blgemizde gven ilikilerinin kurulmas asndan; organize sularla, uyuturucu trafii ve terrizmle ortak mcadele asndan nemi byktr.
Terrizm konusunda unu kaydetmek isterdim: Bulgar taraf, 1992 ylnda imzalanm olan Dostluk Antlamasnn 1 inci maddesine sk skya riayet ediyor; Trkiye Cumhuriyetine ynelik ykc veya blc eylemlerde topraklarndan istifade edilmesine kesinlikle imkn vermiyor, bundan byle de vermeyecektir. (Alklar)
Ticar ekonomik ibirliimizin bundan byle gelitirilmesinin nemi byktr. Blgemizde modern ulam, telekomnikasyon ve enerji altyapsnn meydana getirilmesi abalarnda lkelerimiz baaryla ibirlii yapabilir.
Bulgaristan, Trkiye, Makedonya Cumhuriyeti ve Arnavutluk zerinden, Adriyatik Denizinden Karadenize kadar 8 sayl Ulam Koridoru Tasarsnn gerekletirilmesi ilgi ekicidir.
Lesovo-Hamzabey Snr Kapsnn yeniden almas da, snr tesi ibirliinin gelitirilmesi de nemlidir; dn, bu hususta nemli bir szleme imzaland. Doal olarak, Balkanlar'da da snrlarn neminin, bugnknden farkl olaca ve ancak coraf kavramlar olacaklar zaman birlikte karlaacamz da umut ediyorum.
Tamamen pragmatik planda nmzdeki ufuklar hakknda ne sylenebilir. Ziyaretimin, iadamlarn harekete geirmesini isterdim. Yarn, Bulgar-Trk Forumuna katlanlar bir demele selamlayacak ve kendilerine karlkl yarara dayal ie balayn. Ben, Bulgaristan Cumhurbakan, reformlarn yeni hkmeti ve Bulgar milletvekilleri ve lkemizdeki yatrmlarnzn garantrleri olacaz diyeceim.
Bir sre nce Bulgaristan ile Trkiye arasnda Transbalkan Anahatt Projesinin bir ksm olan optik kablo hatt ald; lkelerimizin ve genelde blgemizin kalknmasndaki yararn imdiden sonra deerlendirme imknmz olacak.
Buradan sizlere unu da sylemek istiyorum: Karlkl finans ve emlak iddialarna zm bulunmas konusunda, sosyal ve insan sorunlar konusunda diyalou ivedi olarak yenilemeliyiz. Bulgar taraf, blnm ailelerin birletirilmesi sorununa global olarak zm getirilmesinden yanadr ve somut bir adm olarak, ocuklarn, terk edilmi yallarn ailelerine kavumas iin azam kolaylklar gsterilmesini, imkn verilmesini neriyoruz. Dn, ahsen, Sayn Cumhurbakanna, nce kk ocuklarla bu ie balamann nemli olacan syledim, kendileri de kabul ettiler. (Alklar)
Baz snr sorunlarna, kta sahanl ve karasularnn delimitasyonu sorunlarna zm getirilmesi ve Serbest Ticaret Szlemesiyle ilgili yaplmas gereken daha birok adm var.
Blgede bar korumak, zellikle Balkanlarda iki halk arasnda ve btn Balkan halklar arasnda iyi komuluk ilikilerini desteklemek bizim borcumuzdur.
Burada, Trk Halknn byk evlad, modern Trkiye'nin kurucusu Kemal Atatrk'n u deerli szlerini tekrar hatrlatmak istiyorum -biliyorsunuz, kendisi, Sofya'da da uzun yllar bulundu- Trkiye ve Bulgaristan dost olmaldr; Bulgaristan'a kar olan, Trkiye'ye de kardr. Kemal Atatrk'n bu kesin gr, beni, her zaman ok heyecanlandrd. (Alklar)
Sayn Meclis Bakan, sayn bayanlar ve baylar; bu demeci Sofya'da hazrlarken, buraya geldikten sonra, her konuda sizler tarafndan anlay greceimize inanyordum; fakat, burada, beklediklerimin dnda bir hsnkabul ve anlay grdm ve burada yazlanlar, artk, az kald. mit ediyorum, lkenizde yrttmz grmelerden sonra, bizler, yalnz iki devlet arasnda mevcut olan ufak tefek sorunlarn zmn aramak dnda, btn sorunlara zm getirecek olan szc bulduk -bu, kilit szcktr- gven szc. (Alklar)
Bir Bulgar atasz var: Gven, ok g kazanlr; onu blmek, paralamak, kaybetmek ise kolay olur. Bundan byle btn gayretimizi sarf edelim, devletlerimiz ve halklarmz arasnda kurulmakta olan bu gveni koruyalm ve bu gvenin gnden gne artmasnda elimizden gelen gayreti sarf edelim; kimsenin onu bozmasna msaade etmeyelim. (Alklar)
Hepinize, Trk Halknn iyilii, gnenci adna stn baarlar dilerim; dikkatinize teekkrler. (Ayakta alklar)
BAKAN - Komu Bulgaristan'n Cumhurbakan Sayn Stoyanov'a teekkr ediyorum.
Sayn milletvekilleri, bir Cumhurbakanl tezkeresi vardr; okutuyorum:
B) TEZKERELER VE NERGELER
1. - Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyetine gidecek olan Devlet Bakan kr Sina Grel'e, dnne kadar, Dileri Bakan smail Cem'in veklet etmesinin uygun grldne ilikin Cumhurbakanl tezkeresi (3/959) 24 Temmuz 1997
Grmelerde bulunmak zere, 25 Temmuz 1997 tarihinde Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyetine gidecek olan Devlet Bakan Prof. Dr. kr Sina Grel'in dnne kadar; Devlet Bakanlna, Dileri Bakan smail Cem'in veklet etmesinin, Babakann teklifi zerine, uygun grlm olduunu bilgilerinize sunarm.
Sleyman Demirel
Cumhurbakan
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlnn 6 adet tezkeresi bulunmaktadr; ayr ayr okutup bilgilerinize sunacam:
2. - Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi TBMM Grubunda ak bulunan asl ve yedek yelikler iin grubunca aday gsterilen milletvekillerine ilikin Bakanlk tezkeresi (3/960)
29 Temmuz1997
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisinde bo bulunan yelikler iin, Demokratik Sol Parti Grubunca, asl yeliklere zmir Milletvekili Atilla Mutman ve stanbul Milletvekili Ahmet Tan, yedek yeliklere Adana Milletvekili Tuncay Karaytu ve Bursa Milletvekili Ali Rahmi Beyreli aday gsterilmilerdir.
Siyas Parti Grubunca aday gsterilen asl ve yedek yelerin isimleri, Trkiye Byk Millet Meclisinin D likilerinin Dzenlenmesi Hakknda 3620 sayl Kanunun 2 nci maddesi uyarnca Genel Kurulun bilgisine sunulur.
Do. Dr. Mustafa Kalemli Trkiye Byk Millet Meclisi Bakan
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Dier tezkereyi okutuyorum:
3. - Karadeniz Ekonomik birlii Parlamenterler Asamblesinde ak bulunan yelik iin grubunca aday gsterilen milletvekiline ilikin Bakanlk tezkeresi (3/961) 29 Temmuz 1997
Karadeniz Ekonomik birlii Parlamenterler Asamblesinde bo bulunan yelik iin, Demokratik Sol Parti Grubunca, Aydn Milletvekili Sema Pikinst aday gsterilmitir.
Siyas Parti Grubunca aday gsterilen yenin ismi, Trkiye Byk Millet Meclisinin D likilerinin Dzenlenmesi Hakknda 3620 sayl Kanunun 2 nci maddesi uyarnca Genel Kurulun bilgisine sunulur.
Do. Dr. Mustafa Kalemli Trkiye Byk Millet Meclisi Bakan
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Dier tezkereyi okutuyorum:
4. - Parlamentolararas Birlikte ak bulunan yelik iin grubunca aday gsterilen milletvekiline ilikin Bakanlk tezkeresi (3/962) 29 Temmuz 1997
Parlamentolararas Birlikte bo bulunan yelik iin, Demokratik Sol Parti Grubunca, stanbul Milletvekili Ziya Akta aday gsterilmitir.
Siyas Parti Grubunca aday gsterilen yenin ismi, Trkiye Byk Millet Meclisinin D likilerinin Dzenlenmesi Hakknda 3620 sayl Kanunun 2 nci maddesi uyarnca Genel Kurulun bilgisine sunulur.
Do. Dr. Mustafa Kalemli Trkiye Byk Millet Meclisi Bakan
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Dier tezkereyi okutuyorum:
5. - Trkiye-AB Karma Parlamento Komisyonunda ak bulunan yelik iin grubunca aday gsterilen milletvekiline ilikin Bakanlk tezkeresi (3/963) 29 Temmuz 1997
Trkiye-AB Karma Parlamento Komisyonunda bo bulunan yelik iin, Demokratik Sol Parti Grubunca, Sakarya Milletvekili Teoman Akgr aday gsterilmitir.
Siyas Parti Grubunca aday gsterilen yenin ismi, Trkiye Byk Millet Meclisinin D likilerinin Dzenlenmesi Hakknda 3620 sayl Kanunun 2 nci maddesi uyarnca Genel Kurulun bilgisine sunulur.
Do. Dr. Mustafa Kalemli Trkiye Byk Millet Meclisi Bakan
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Dier tezkereyi okutuyorum:
6. - Avrupa Gvenlik ve birlii Parlamenterler Asamblesinde ak bulunan asl ve yedek yelikler iin grubunca aday gsterilen milletvekillerine ilikin Bakanlk tezkeresi (3/964)
29 Temmuz 1997
Avrupa Gvenlik ve birlii Parlamenter Asamlesinde bo bulunan yelikler iin, Demokratik Sol Parti Grubunca, asl yelie Bursa Milletvekili Hayati Korkmaz, yedek yelie Krklareli Milletvekili Necdet Tekin aday gsterilmilerdir.
Siyas Parti Grubunca aday gsterilen asl ve yedek yelerin isimleri, Trkiye Byk Millet Meclisinin D ilikilerinin Dzenlenmesi Hakknda 3620 sayl Kanunun 2 nci maddesi uyarnca Genel Kurulun bilgisine sunulur.
Do. Dr. Mustafa Kalemli Trkiye Byk Millet Meclisi Bakan
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Son tezkereyi okutuyorum:
7. - Kuzey Atlantik Asamblesi Parlamenterler Meclisinde ak bulunan asl ve yedek yelikler iin grubunca aday gsterilen milletvekillerine ilikin Bakanlk tezkeresi (3/965)
29 Temmuz 1997
Kuzey Atlantik Asamblesi Parlamenter Meclisinde bo bulunan yelikler iin, Demokratik Sol Parti Grubunca, asl yelie Tekirda Milletvekili Bayram Frat Dayankl, yedek yelie Kocaeli Milletvekili Halil alk aday gsterilmilerdir.
Siyas Parti Grubunca aday gsterilen asl ve yedek yelerin isimleri, Trkiye Byk Millet Meclisinin D ilikilerinin Dzenlenmesi Hakknda 3620 sayl Kanunun 2 nci maddesi uyarnca Genel Kurulun bilgisine sunulur.
Do. Dr. Mustafa Kalemli Trkiye Byk Millet Meclisi Bakan
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Komisyonlardan istifa nergeleri vardr; ayr ayr okutup bilgilerinize sunacam:
8. - Trabzon Milletvekili Yusuf Bahadr'n, Bayndrlk, mar, Ulatrma ve Turizm Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/228)
Deien oranlar karsnda, yesi bulunduum Bayndrlk, mar, Ulatrma ve Turizm Komisyonundan ekiliyorum.
Gereini arz ederim.
Sayglarmla. 28.7.1997
Yusuf Bahadr Trabzon
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Dier istifa nergesini okutuyorum:
9. - el Milletvekili Halil Cin'in, Tarm, Orman ve Kyileri Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/229)
Baka bir komisyonda grev aldmdan, yesi bulunduum Tarm, Orman ve Kyileri Komisyon yeliinden istifa ediyorum.
Gereini sayglarmla arz ederim. 7.7.1997
Halil Cin el
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Dier bir istifa nergesini okutuyorum:
10. - Aydn Milletvekili Ali Rza Gnl'n, Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/230)
yesi bulunduum Sanayi ve Teknoloji ve Ticaret Komisyonu yeliinden istifa ediyorum.
Gereini arz ederim.
Sayglarmla. 29.7.1997
Ali Rza Gnl Aydn
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Dier bir istifa nergesini okutuyorum:
11. - Nide Milletvekili Akn Gnen'in, Mill Savunma Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/231)
yesi olduum Mill Savunma Komisyonu yeliimden istifa ediyorum.
Arz ederim. 29.7.1997
Akn Gnen Nide
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Dier bir istifa nergesini okutuyorum:
12. - Bartn Milletvekili Zeki akan'n, Plan ve Bte Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/232)
yesi bulunduum Plan ve Bte Komisyonu yeliinden istifa ediyorum.
Bilgi ve gereini arz ederim.
Sayglarmla.
Zeki akan Bartn
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Dier bir istifa nergesini okutuyorum:
13. - Kars Milletvekili Yusuf Beyribey'in, Plan ve Bte Komisyonu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/233)
yesi bulunduum Plan ve Bte Komisyonu yeliinden istifa ediyorum.
Bilgi ve gereini arz ederim.
Sayglarmla.
Dr.Selahattin Beyribey Kars
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Son istifa nergesini okutuyorum:
14. - stanbul Milletvekili Ahmet Tan'n, TBMM Parlamentolararas Birlik Trk Grubu yeliinden ekildiine ilikin nergesi (4/234)
TBMM Parlamentolararas Birlik Trk Grubundaki yelik (Grup Bakan Yardmcl) grevimden istifa ediyorum.
Gereini saygyla arz ederim. 23 Temmuz 1997
Ahmet Tan stanbul
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Meclis aratrmas nergeleri vardr; ayr ayr okutup bilgilerinize sunacam:
C) GENSORU, GENEL GRME, MECLS SORUTURMASI VE MECLS ARATIRMASI NERGELER
1. - Gaziantep Milletvekili Kahraman Emmiolu ve 30 arkadann, YK tarafndan yurtdndaki niversitelerden mezun olanlara denklik belgesi verilmesinde hakszlk yapld iddialarn aratrarak alnmas gereken tedbirlerin belirlenmesi amacyla Meclis aratrmas almasna ilikin nergesi (10/197)
Yksek renim Kurumunun muhtelif lkelerde yksekrenim grm, rencilikleri, Mill Eitim Bakanl ve bulunduklar lkelerdeki elilikler veya konsolosluklarca tannm olan ve YK'n denklik listesinde bulunan niversitelerden mezun olmu rencilerin denklik belgelerinin YK tarafndan verilmeyip madur edilmeleri konusunda, Anayasann 98 inci, tzn 104 ve 105 inci maddeleri uyarnca Meclis aratrmas almasn talep ediyoruz.
Gereinin yaplmasn arz ederiz. 23.07.1997
1. Kahraman Emmiolu (Gaziantep)
2. M. Sddk Altay (Ar)
3. Mehmet Bedri ncetahtac (Gaziantep)
4. Hasan Belhan (Elaz)
5. Muhammet Polat (Aydn)
6. aban evli (Van)
7. mer zylmaz (Erzurum)
8. Zlfikar Gazi (orum)
9. Veysel Candan (Konya)
10. Suat Pamuku (Bayburt)
11. Ramazan Yenidede (Denizli)
12. Metin Perli (Ktahya)
13. Ahmet Dklmez (Kahramanmara)
14. Avni Doan (Kahramanmara)
15. Abdullah zbey (Karaman)
16. Nurettin Akta (Gaziantep)
17. Ahmet elik (Adyaman)
18. inasi Yavuz (Erzurum)
19. Cemaletin Laf (Amasya)
20. Abdullah rnek (Yozgat)
21. Sleyman Metin Kalkan (Hatay)
22. Mehmet Slay (Hatay)
23. Cemal Klahl (Bursa)
24. Necati elik (Kocaeli)
25. Zeki nal (Karaman)
26. Mustafa Hasan z (Ordu)
27. Kzm Arslan (Yozgat)
28. Hanifi Demirkol (Eskiehir)
29. brahim Ertan Ylek (Adana)
30. Mehmet Emin Aydnba (el)
31. Ekrem Erdem (stanbul)
Gereke:
Muhtelif lkelerle yaplan kltr ve renci deiimi anlamalarnn gerei olarak yurt dnda yksekrenim gren renciler, son zamanlarda, YK'n sergiledii anlalmaz ve haksz tutumlarla madur edilmeye balanmtr. renimlerine baladklar ilk seneden itibaren, rencilikleri Mill Eitim Bakanl tarafndan onaylanm ve bal bulunduklar konsolosluk ve eliliklere bildirilmi olmasna, rencilerin renim sreleri boyunca ilemlerini resm bir ekilde elilik veya konsolosluklarla yrtmelerine ve Mill Eitim Bakanln, her yl, renci durum bildirim formlaryla resm kanallarla bilgilendirmelerine ramen, bulunduklar niversitelerden mezun olan bu renciler, YK'n anlalmaz tutum ve haksz davranlaryla denklik belgeleri verilmeyerek madd ve manev olarak hakszla uratlmaktadrlar. Bu rencilerin kazanm olduklar renim haklarnn ve bulunduklar niversitelerin renimleri sresince tannp, renim sonras hibir gereke gstermeden mktesep haklarnn reddedilmesi ve tannmamas, hibir adalet anlayyla badamamaktadr. Yaplan hakszlklarn snrlarn amas, bu konuda bir Meclis aratrmas gereini zorunlu klmtr.
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
Meclis aratrmas nergesi gndemde yerini alacak ve Meclis aratrmas alp almamas konusundaki ngrme, srasnda yaplacaktr.
imdi, ikinci Meclis aratrmas nergesini okutuyorum:
2. - Antalya Milletvekili Arif Ahmet Denizolgun ve 24 arkadann, Antalya'da meydana gelen orman yangnnda zarar grenlere yaplacak yardmn belirlenmesi ve yangnlarn sndrlmesinde alnacak tedbirlerin tespiti amacyla Meclis aratrmas almasna ilikin nergesi (10/198)
Blgemizin oksijen ve gelir kayna olan Antalya Dzleram mevkii ve civarndaki ormanlarmzda 21 Temmuz 1997 gn kan yangnla ilgili olarak herhangi bir kast ve kusur olup olmad, gerekli nlemlerin alnp alnmad ve meydana gelen zararn tespit edilerek, yaplacak yardmlar aratrmak ve ok ynl tedbirleri ortaya koymak iin Anayasann 98 inci maddesi ve Trkiye Byk Millet Meclisi tznn 104 nc maddesi gereince bir komisyon kurularak Meclis aratrmas almasn sayglarmzla arz ederiz.
1. Arif Ahmet Denizolgun (Antalya)
2. Sleyman Metin Kalkan (Hatay)
3. Mehmet Slay (Hatay)
4. Ahmet Feyzi ncez (Tokat)
5. Hayrettin Dilekcan (Karabk)
6. lyas Arslan (Yozgat)
7. Fikret Karabekmez (Malatya)
8. Recep Kr (Kayseri)
9. Kzm Arslan (Yozgat)
10. Abdullah rnek (Yozgat)
11. Mikail Korkmaz (Krkkale)
12. Hasan Belhan (Elaz)
13. Zlfkar zol (anlurfa)
14. Yakup Budak (Adana)
15. Mukadder Baemez (stanbul)
16. Saffet Benli (el)
17. Stk Cengil (Adana)
18. Nedim lci (Mu)
19. mer zylmaz (Erzurum)
20. Metin Perli (Ktahya)
21. Ahmet Karavar (anlurfa)
22. Bahattin Ycel (stanbul)
23. Ltf Esengen (Erzurum)
24. brahim Ertan Ylek (Adana)
25. Muhammet Polat (Aydn)
Gereke:
Anayasamzn 169 uncu maddesi: Devlet, ormanlarn korunmas ve sahalarnn geniletilmesi iin gerekli kanunlar koyar ve tedbirleri alr. Yanan ormanlarn yerinde yeni orman yetitirilir. Bu yerlerde baka eit tarm ve hayvanclk yaplamaz. Btn ormanlarn gzetimi devlete aittir.
Ancak, 21 Temmuz 1997 tarihinde Antalya'da kan orman yangnnda cevaplandrlmas gereken baz hususlar dikkati ekmektedir. Bunlardan ilk akla gelenler:
1 - Orman yangnlarn sndrmek iin eski teknolojiye sahip, Kanada yapm CL-125 tipi uaklarn seilme sebebi,
2 - Bu uaklarn neden ok yksek fiyatlarla kiraland,
3 - Bu uaklarn Antalya'da kan yangnda kullanlmama sebepleri,
4 - Kiralanan bu uaklara ait yedek para ithalinin neden zamannda yaplmad,
5 - leri teknolojiye sahip, doal afetlerle mcadelede ve ayn zamanda sahil gvenliinin de kullanabilecei bir uak modelinin tercih edilmeme sebepleri,
6 - Yangnda zarar gren Aa Karamanlar ve Durali Kylerinin neden zamannda tedbir alnarak boaltlmad,
7 - Yangn sndrme almalar srasnda grevi banda ehit olan iki vatandamzn ailelerine ne gibi bir yardm yapld,
8 - Yangnda zarar gren kyllerimizin zararlarnn nasl giderilecei,
9 - Olayda sabotaj ihtimalinin aratrlp aratrlmad.
Yukarda belirtilen bu ve buna benzer sorularn aratrlp cevaplandrlmas, kusuru bulunan idareciler hakknda soruturma almas, bu yangnn Antalya halkna ve lkemize vermi olduu zararn tespit edilmesi iin Anayasann 98 inci maddesi ve Trkiye Byk Millet Meclisi tznn 104 nc maddesi gereince Meclis aratrmasnn son derece yararl olaca kanaatindeyiz.
BAKAN - Bilgilerinize sunulmutur.
nerge, gndemde yerini alacak ve Meclis aratrmas alp almamas konusundaki ngrme, srasnda yaplacaktr.
tzn 37 nci maddesine gre verilmi dorudan gndeme alnma nergeleri vardr. Ayr ayr okutup ileme koyacam ve oylarnza sunacam.
BAKAN - lk nergeyi okutuyorum :
B) TEZKERELER VE NERGELER (Devam)
15. - Ankara Milletvekili nal Erkan'n, Ankara linde Batkent Ad le Bir le Kurulmasna Dair Kanun Teklifinin (2/265) dorudan gndeme alnmasna ilikin nergesi (4/235)
Ankara linde Batkent adyla bir ile kurulmasna dair (2/265) esas numaral kanun teklifimiz, 22 Nisan 1996 tarihinde Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlna sunulmu olup, havale edildii Plan ve Bte Komisyonunda bugne kadar grmeleri yaplamamtr.
tzn 37 nci maddesi gereince, teklifimizin dorudan Trkiye Byk Millet Meclisi Gndemine alnmas hususunda gereini arz ederim.
Sayglarmla.
nal Erkan Ankara
BAKAN - tzn 37 nci maddesine gre, dorudan gndeme alnma nergesi hakknda, nerge sahibi Ankara Milletvekili Sayn nal Erkan sz istemitir.
Buyurun Sayn Erkan.
Konuma sreniz 5 dakikadr Sayn Erkan.
NAL ERKAN (Ankara) - Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; konumamda, Ankara li Yenimahalle lesine bal Batkent'in ile statsne kavuturulmas gereini bir kez daha dile getireceim.
Batkent'in ile yaplmas amacyla, 22.4.1996 tarihinde bir kanun teklifi hazrlam ve Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlna arkadalarmla birlikte arz etmitik; ancak, biraz evvel de belirtildii gibi, bu teklif, u ana kadar yasalama imkn bulamad. Bu sebeple, bu nerge, teklifimizin dorudan Yce Parlamentonun gndemine getirilmesi amacn kapsamaktadr.
Bantkent'in ile yaplmas, sadece, teklif sahipleri olarak bizim isteimiz deildir. nanyorum ki, bu istek, Batkent'i bilen her vatandamzn ve Parlamentoda grubu bulunan siyas partilerimizin ve tm parlamenterlerimizin isteidir. nk, Batkent, lkemizde, nfusu 250 bini am, ky statsnde tek yerleim alandr ve Batkent, her ynyle, ile iin gerekli olan her hususu bnyesinde toplam bulunmaktadr.
Batkent'in 250 bini akn bir nfusa sahip olmakla birlikte, ky statsnde olduu iin, 8 muhtarl vardr. arpk kentlemeyi semtine uratmayan Batkent'in, yeni imara alan blgesiyle, birka yl ierisinde nfusu, imdiki nfusun 2 katna yaklaacak diye deerlendirilmektedir.
Batkent, yaygn bir sanayi ve kk sanayi yapsna sahip olup, onbinleri akn esnaf ve sanatkr bnyesinde barndrmaktadr. Batkent'te, onbinlerce motorlu tat trafie kmaktadr.
Tapu, vergi, pasaport, kayt tescil, nfus, ruhsat ilemleri gibi kamu hizmetleri, gnmzde, otoritenin merkezden muhite doru gnderilmesi hususunun tartld u dnemlerde, Batkent iin merkezde hibir amme hizmeti yerinde grlmemekte ve tm hizmetler, bal olduu ile veya ilde grlmektedir.
250 bin nfuslu bu yerleim alannn belediye hizmetleri de, yine, bal olduu Yenimahalle Belediyesi ve Anakent Belediyesi tarafndan yrtlmektedir.
Batkent'te, gvenlik hizmetlerini yrtmek zere hibir gvenlik birimi kurulu deildir. Sadece, bal olduu Yenimahalle lesi Jandarma Komutanl tarafndan, zaman zaman, motorize devriye ekipleriyle, lenin anaarterlerinde, ok kstl, kontrol hizmetleri, gvenlik hizmetleri verilmeye allmaktadr.
Bu ve benzeri eksiklikleri, elbette, oaltmak mmkndr; ancak, bu kadar bile, Batkent'in iinde bulunduu skntlar ve Batkentlinin hizmete susamln, bulunduu yerde hizmet alma arzusunu dile getirmeye kfi olur kanaatindeyim.
Son yllarda il ve ile saylarnda muhtelif nedenlerle artlar olmutur; ama, gerekten, ile olmas iin her art haiz, her imkn haiz, Trkiye'nin birok ilinden byk, ilelerin hemen hemen tamamndan byk ve modern bir ehir grnmnde olan, gelimeye ak Batkent, maalesef bu deerlendirmelerin bugne kadar dnda kalmtr.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafndan kapatld)
BAKAN - Sayn Erkan, konumanz tamamlayn efendim.
NAL ERKAN (Devamla) - Trkiye'nin, 250 bin nfuslu, 8 muhtar olan tek ky Batkent, artk ile olmaldr. Bu, Batkent'in ve Batkentlilerin hakkdr. Bu gecikmi hakkn tesliminde, Trkiye Byk Millet Meclisinde grubu olan tm siyas partilerimizin ve tm parlamenterlerin desteini bekliyorum; Batkent artk ile olmaldr.
Bu dilekle, Bir le Kurulmas Hakknda Kanun Teklifimizin dorudan gndeme alnmasn Yce Parlamentodan arz ediyor; bu vesileyle, szlerime son verirken hepinize sayglar sunuyorum. (Alklar)
BAKAN - nerge sahibi, Ankara Milletvekili Sayn nal Erkan'a teekkr ediyorum.
Deerli arkadalarm, tze gre, bu konuda, bir milletvekiline sz verebiliyorum. Deiik arkadalarmzn sz istemleri var; ama, ilk srada sz istemi bulunan Ankara Milletvekili Sayn Saffet Arkan Bedk'e sz veriyorum.
Buyurun Sayn Bedk. (DYP sralarndan alklar)
Konuma sreniz 5 dakikadr Sayn Bedk.
SAFFET ARIKAN BEDK (Ankara) - Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; Ankara Milletvekili Sayn nal Erkan'la birlikte, Ankara'nn Batkent blgesinin ile yaplmasyla ilgili verilmi olan nergenin, tzn 37 nci maddesi gereince dorudan gndeme alnmas konusunda sz alm bulunuyorum; Yce Heyetinizi saygyla selamlyorum.
Deerli arkadalarm, Trkiye'de byk bir gelime ve deimeyi yaamaktayz. Byk kente g sonucu, yeni bir idar taksimatn ve devlet tekilatnda yeniden oluumun zellikle gereklemesi zaruretiyle kar karya bulunmaktayz.
Trkiye Cumhuriyeti Devleti, 21 inci Asra girerken dnya devleti olma durumundadr; yani, srekli bakalarna kar zenen deil, bakalarnn ona zendii bir Trkiye; tarihini ve kltrn paylat blgelerle dostluk ilikilerini gelitiren bir Trkiye; bilim ve teknolojiyi arayan deil, bilim ve teknolojinin arand bir Trkiye ve btn bunlarn tesinde, kendisini yenileyen, kendisine dnya devletleri arasnda yepyeni yer bulan bir Trkiye... Bunun iindir ki, bir taraftan hukuk sisteminde, bir taraftan sosyal, ekonomik ve bir taraftan da idar taksimatnda yenilii uygulayan bir Trkiye... te, bu artlar ierisinde, gelien dnyada ve Trkiye'deki gelien artlar erevesinde g alan bir Trkiye, g alan bir Ankara...
Sizlere, eski bir Ankara Valisi olarak seslenmek istiyorum: Ankara Valisiyken, Batkent'in altyapsnn sosyal, ekonomik ve kltrel ihtiyalarna dnk almalarn, zellikle idar taksimatn yetersiz olduu kanaatine varm ve bu sebeple de vatandan dert ve problemleriyle yeteri kadar ilgilenememi ve vatandalarn ikyetlerine maruz kalm olan bir idareciydim. Bu sebepledir ki, Batkent gibi bir blgenin ile olmas gerektii kanaatini, zellikle tayorum.
Deerli arkadalarm, nfus, 1990 artlarna gre 46-50 bin civarnda; ama, bugn, 1997'de Batkent'in nfusu 300 bin, 350 bin ve zellikle, eer bu blgedeki insanlar dikkate alrsak, Ankara merkezinde ve Ankara'nn sanayi blgelerinde alan insanlarmzn, ortadirein ikamet ettii bir beldedir Batkent ve bu beldede yaayan insanlarmzn birksm altyap ihtiyalarnn ve devletle ilikilerinin hibir zaman gzden rak tutulmamas lzm.
Byle bir anlay ierisinde yaplan deerlendirmede, asker bakmdan jeopolitik zellii olmayan bir beldedir Batkent; arazi, ova niteliinde olup, tarm ve yerleim alandr; belediye tekilat yoktur, mahalle muhtarlklaryla idare edilmektedir; elektrik, su, doalgaz, ehir ebekesine baldr; altyap olduka iyidir; ekonomik ve kltrel ynden gelimeye msaittir. Batkent'te, salk oca, ana ve ocuk sal, ASK ve zellikle bu blgede banka ubeleri, PTT ubeleri mevcuttur ve en iyi ekilde hizmet etme gayreti ierisindedirler; ilk, orta ve meslek liseleri olduka mevcuttur; turizm bakmndan fazla bir zellii yoktur; ama, merkezde yaayan birksm kamu kurum ve kurulularndaki memur ve iiler ve yine ticaret erbab ve ticaret erbabnn ticar iletmeleri ierisinde hizmet yapan, hizmet sektrndeki insanlar ve yine sanayide alan ii ve yine hizmet erbab hep Batkent'te yaamaktadr; o halde, Batkent'te yaayan insanlarn devletle olan ilikisini biraz daha glendirmek, onlara bu yrede daha fazla hizmet etmek, artk, devletin asl grevleri arasnda saylmaldr. Bu sebepledir ki, Batkent'te alan, yaayan insanlarmzn daha da fazla devletten pay alabilmeleri, hizmetten pay alabilmeleri iin, zellikle bu blgede ile tekilatnn kurulmas zarureti artk ortadadr; geri kalmamamz lazm, devleti milletin hizmetine sunmak lazm; millet, devletten hizmet bekliyor; hizmetleri gerekletirmek lzm.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafndan kapatld)
BAKAN - Sayn Bedk, konumanz tamamlayn efendim.
SAFFET ARIKAN BEDK (Devamla) - Sanayi, ticaret ve ehir olarak gelimeye msait, ayn zamanda modern ehircilik anlaynn en gzel rneklerinin verildii bir yerdir Batkent ve bugn dnya apnda, artk, ehir planlarnn uyguland, modern ehircilik anlaynn gerekletirildii yerdir Batkent. Dolaysyla, byle bir anlay ierisinde yerlemi, yerleme dzenini gerekletirmi olan Batkent'te ile kurulmas bir zarurettir, bir atfet deildir; bu blgenin insanlarna daha fazla hizmet gtrmek olduu gibi, Ankara'nn gelime alan olmas itibariyle de ile kurulmas, artk, bir ihtiya olarak karmzdadr.
Bu sebepledir ki -dier partilerimizin de zen gsterdiini, hatta bir ksmnn da nerge verdiini bildiimiz- Batkent'in ile olmas hususundaki bu nergenin gndeme alnmas konusunda dier partilerin de destek verecei inancn tayorum ve bu duygular ierisinde hepinizi saygyla selamlyorum.
BAKAN - nerge zerinde konuan Ankara Milletvekili Sayn Saffet Arkan Bedk'e teekkr ediyorum.
nergeyi oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
YILMAZ ATE (Ankara) - Sayn Bakan, sz istemitim.
BAKAN - Deerli arkadalarm, bu konuda, ancak bir milletvekiline sz verebilme imknm var. Ankara milletvekili arkadalarmn hemen tmnden bu konuda sz istemi geldi; ben, birinci sradaki arkadan sz hakkn tanmak durumundaym. Zaten, oylarnzla nergeyi desteklediinizi ortaya koydunuz; teekkr ediyorum sizlere de.
Deerli arkadalarm, tzn 37 nci maddesine gre ilem yaplmas gereken ikinci bir nerge bulunmaktadr; okutup, ileme koyacam:
16. - Bursa Milletvekili Mehmet Altan Karapaaolu'nun,
Bursa li negl lesinin l
Olmasyla lgili Kanun Teklifinin (2/691) dorudan
gndeme alnmasna ilikin nergesi
(4/236)
Bursa li negl lesinin il olmasyla ilgili olarak vermi olduum (2/691) esas numaral Kanun Teklifim, 31 Ocak 1997 tarihinden bu yana ileri ve Plan ve Bte Komisyonunda grlmemektedir.
tzn 37 nci maddesi uyarnca dorudan Genel Kurulun gndemine alnmas hususunda gereini arz ederim.
Mehmet Altan Karapaaolu Bursa
BAKAN - Deerli arkadalarm, nerge zerinde, nerge sahibi Bursa Milletvekili Altan Karapaaolu sz istemilerdir.
Buyurun Sayn Karapaaolu. (RP sralarndan alklar)
Konuma sreniz 5 dakikadr.
MEHMET ALTAN KARAPAAOLU (Bursa) - Sayn Bakan, muhterem milletvekilleri, Bursa li negl lesinin il olmasyla ilgili olarak, 31.1.1997 tarihinde 14751 sayyla vermi olduum kanun teklifi bugne kadar ileri Komisyonunda grlememi bulunuyor; tzmzn 37 nci maddesine istinaden Genel Kurulumuzun gndemine alnmas iin huzurlarnzda bulunuyorum.
Bursa line ait negl lemiz coraf, ekonomik nedenlerle ve kamu hizmetlerinin gerekleri bakmndan il olmaya namzet bulunmaktadr. negl, Uluda'n eteklerinde, ok verimli bir ova zerinde M. 3000 yllarnda kurulmu bir ehirdir. negl lesi Bursa'ya 45 kilometre mesafededir. Coraf konum itibariyle negl-Bursa arasnda 2 vadi, 2 tepe yer almaktadr. negl, 1997 yl sonunda uluslararas bir havaalanna kavuacak olan Yeniehir Havaalanna 27 kilometre uzaklktadr, yeni yaplacak olan ekspres yolla bu mesafe yaklak 20 kilometreye decektir.
1831 ylnda ile statsne kavuan negl, 93 ky, 1 merkez ve 5 belde belediyesinden olumaktadr. 1990 nfus saymna gre 71 bin olan ile nfusunun u anda 150 bini at tahmin edilmektedir; ky ve beldeleriyle birlikte nfusu 200 bini gemi bulunmaktadr; dou ve gneydou illeri arlkta olmak zere tm illerden youn bir g nedeniyle, alt ylda nfusu yzde 100'n zerinde art kaydetmitir.
Youn nfus artnn tek nedeni, sanayideki yatrmlarn ksa srede yaplmasdr. Birinci Organize Sanayi Blgesinin ihtiyaca cevap verememesi nedeniyle, kinci Organize Sanayi Blgesi Yenice Beldesinde kurulmaktadr. negl Organize Sanayi Blgesi alan itibariyle 3 milyon kilometrekaredir; retimde bulunan fabrika says 96'dr; sermaye toplam ise 1 katrilyon lirann zerindedir; alan ii says 16 bin civarndadr; ihracat potansiyeli ise, 300 milyon dolarn zerindedir. Organize sanayi blgesi, doalgaz kullanmna gemi bulunmaktadr. Atksu artma tesisinin ihalesi yaplm olup, austos ay ierisinde inaat almalarna balanacaktr; 1997 yl maliyetiyle 1 trilyon lira civarndadr. Organize sanayi blgesinin ihracat potansiyeli fazla olduundan, gmre ihtiya duyulmutur; gmrkle ilgili bina, depo ve sair inaatlar, idarece tamamlanm olup, hizmete hazr hale getirilmitir.
Ayrca, bugn, negl'de, retim halinde 3 bine yakn mobilya imalathanesi bulunmaktadr. retilen bu mobilyalar tehir eden ve btn yurda ve dnyaya satan 550 civarnda ticarethane mevcuttur.
Yeniehir lesinde bitmekte olan uluslararas havaalanyla, negl'n sanayi ve tarmsal potansiyeli dnyaya alacaktr. negl'de u andaki potansiyel katlanarak artacak; bu durum, dier illerden g daha da artracaktr. Byk gelimenin getirdii sorunlarn ile tekilatyla zmnn mmkn olmayaca grlmektedir. 1990 nfus saymna gre 31 ilden, bugnk nfusa gre 50'ye yakn ilden byk olan negl'n, yukarda belirtildii gibi, 5 kasaba belediyesi, 93 ky ve toplam 200 binin zerinde nfusunun yan sra, organize sanayi blgeleri ve mobilya sanayiiyle ekonomideki byk gelimesinin getirdii sorunlarn ile tekilatyla zmn gerekletirmenin mmkn olmayaca grlmtr.
Yzde 98'i okuma-yazma bilir durumda olan negl'de, kltr dzeyi yksek olup; halkn gelir durumunun iyi olmas, modern konut anlayn getirmitir. Orman ve doa gzellii iinde, modern yapl, planl bir negl olumutur; gecekondu, yok denecek kadar azdr. negl'de, halen 6 852 yeli, 105 adet yap kooperatifi, daha nceden belirlenen toplukonut alanlarnda faaliyelerini srdrmektedir.
negl'n kylerinin tamamnda otomatik telefon, elektrik mevcuttur. le merkezinin ve 65 kyn imesuyu salkl bir ekilde salanmaktadr. 46 kyn yolu asfalt olup, dierleri stabilizedir.
1996-1997 retim ylnda, ilk ve ortaretimde, negl'de, 27 188 renci 103 okulda renim grmtr.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafndan kapatld)
BAKAN - Sayn Karapaaolu, konumanz tamamlayn efendim.
MEHMET ALTAN KARAPAAOLU (Devamla) - Ayrca, negl'de, Uluda niversitesine bal meslek yksekokulunda, 8 blmde 317 renci renim grmektedir ve ilk mezunlarn da vermeye balamtr. Halk eitim merkezi, akam sanat okulu, halk ktphanesi gibi eitime ynelik faaliyetler lke standartlarnn zerinde hizmet vermektedir.
Yukardaki ilkeler nda bakldnda, Bursa li negl lesinin il olmas byk nem tamaktadr. lenin bugnk gerek belediye yaps gerek tehizat gerekse fizik tekilat bir ilin ihtiyalarn karlayacak niteliktedir. Sanayi kurulularmzn nemli bir ksm bu blgemizde bulunmaktadr. Turistik kaynaklara da sahip olan negl'n bu kaynaklarnn deerlendirilmesi, il tekilatlanmas yoluyla mmkn olabilecektir.
Dnyaya sesini, mobilyasyla, kaplcasyla ve nl kftesiyle duyuran negl, 81 numaral il olma hakkn oktan elde etmi bulunuyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafndan kapatld)
BAKAN - Tamamlayn ltfen.
MEHMET ALTAN KARAPAAOLU (Devamla) - Bitiriyorum efendim.
l olmaya hak kazanma durumunda olan ilelerimizi il yapmak demek, ayn zamanda, genel ynetimlerden yerel ynetimlere doru imkn ve yetki aktarmak anlam tayacaktr. Bu anlay ve davrana, siz deerli milletvekillerimizi davet ediyor ve negl lemizin il olmasyla ilgili kanun teklifimizin Parlamento gndemine dorudan alnmas talebimizi desteklemenizi saygyla arz ediyorum.
Sayn Bakanmza ve siz deerli milletvekillerimize sayglarm sunuyorum efendim. (RP sralarndan alklar)
BAKAN - nerge sahibi olarak konuan Bursa Milletvekili Sayn Altan Karapaaolu'na teekkr ediyorum.
Yalnz, konumada, negl Organize Sanayi Blgesinin 3 milyon kilometrekare olduu eklinde bir ibare geti; metrekare olacak deil mi efendim?
MEHMET ALTAN KARAPAAOLU (Bursa) - Evet, metrekare...
BAKAN - Tutanakta onu dzeltmi olduk.
nergeyi oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Gndemin Seim ksmna geiyoruz.
A) KOMSYONLARDA AIK BULUNAN YELKLERE SEM
1. - Anayasa Komisyonunda ak bulunan yeliklere seim
BAKAN - Anayasa Komisyonunda bo bulunan ve Anavatan Partisi Grubuna den 2 yelik iin, ankr Milletvekili Mete Blgn ile Isparta Milletvekili Erkan Mumcu ve Demokratik Sol Parti Grubuna den bir yelik iin, Samsun Milletvekili Yaln Grtan aday gsterilmilerdir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Komisyona seilen arkadalarma, almalarnda baarlar diliyorum.
2. - Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda ak bulunan yeliklere seim
BAKAN - Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabi Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda bo bulunan ve Anavatan Partisi Grubuna den 2 yelik iin, Adyaman Milletvekili Mahmut Bozkurt ile Denizli Milletvekili M. Halk Mftler ve Doru Yol Partisi Grubuna den 1 yelik iin, rnak Milletvekili Bayar kten aday gsterilmilerdir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Komisyona seilen deerli arkadalarma, almalarnda baarlar diliyorum.
3. - Adalet; Mill Savunma; ileri; Dileri; Mill Eitim, Kltr, Genlik ve Spor; Bayndrlk, mar, Ulatrma ve Turizm; evre; Salk, Aile, alma ve Sosyal ler; Tarm, Orman ve Kyileri; Trkiye Byk Millet Meclisi Hesaplarn nceleme; Kamu ktisad Teebbsleri komisyonlarnda ak bulunan yeliklere seim
BAKAN - imdi, dier komisyonlarda bo bulunan ve Anavatan Partisi Grubuna den yelikler iin gsterilen adaylar oylarnza sunacam.
a) Adalet Komisyonuna, Ankara Milletvekili lhan Akzm, stanbul Milletvekili Ali Talip zdemir, Konya Milletvekili Mehmet Keeciler ve Manisa Milletvekili Ekrem Pakdemirli aday gsterilmilerdir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Arkadalarmza, seildikleri komisyonda baarlar diliyorum.
b) Mill Savunma Komisyonuna, Balkesir Millekvekili smail Safa Giray, Bursa Milletvekili brahim Yazc ve Zonguldak Milletvekili Veysel Atasoy aday gsterilmilerdir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Mill Savunma Komisyonuna seilen deerli arkadalarma, komisyon almalarnda baarlar diliyorum.
c) ileri Komisyonuna, Bingl Milletvekili Mahmut Snmez, Idr Milletvekili Adil Arm ve Ordu Milletvekili Nabi Poyraz aday gsterilmilerdir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
ileri Komisyonuna seilen deerli arkadalarma, almalarnda baarlar diliyorum.
d) Dileri Komisyonuna, Adana Milletvekili Mehmet Ali Bilici aday gsterilmitir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Sayn Bilici'ye, komisyon almalarnda baarlar diliyorum.
e) Mill Eitim, Kltr, Genlik ve Spor Komisyonuna, Bolu Milletvekili Avni Akyol, el Milletvekili Halil Cin ve Rize Milletvekili Ahmet Kabil aday gsterilmilerdir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Komisyona seilen deerli arkadalarma, almalarnda baarlar diliyorum.
f) Bayndrlk, mar, Ulatrma ve Turizm Komisyonuna, Samsun Milletvekili rfan Demiralp aday gsterilmitir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Sayn Demiralp'e, komisyon almalarnda baarlar diliyorum.
g) evre Komisyonuna, anakkale Milletvekili Hikmet Aydn, zmir Milletvekili Suha Tank ve Mu Milletvekili Erkan Kemalolu aday gsterilmilerdir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
evre Komisyonuna seilen deerli arkadalarma, komisyon almalarnda baarlar diliyorum.
h) Salk, Aile, alma ve Sosyal ler Komisyonuna, Artvin Milletvekili Sleyman Hatinolu, Balkesir Milletvekili Hsn Svalolu, Hatay Milletvekili Ali Uyar ve Kars Milletvekili Yusuf Selahattin Beyribey aday gsterilmilerdir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Komisyona seilen arkadalarma, almalarnda baarlar diliyorum.
) Tarm, Orman ve Kyileri Komisyonuna, Edirne Milletvekili Evren Bulut, Krkkale Milletvekili Recep Mzrak ve anlurfa Milletvekili Eyyp Cenap Glpnar aday gsterilmilerdir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Tarm, Orman ve Kyileri Komisyonuna seilen deerli arkadalarma, komisyon almalarnda baarlar diliyorum.
i) Trkiye Byk Millet Meclisi Hesaplarn nceleme Komisyonuna, Ar Milletvekili Yaar Erylmaz aday gsterilmitir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Sayn Erylmaz'a, komisyon almalarnda baarlar diliyorum.
j) Kamu ktisad Teebbsleri Komisyonuna, stanbul Milletvekili Yusuf Pamuk aday gsterilmitir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Sayn Pamuk'a, komisyon almalarnda baarlar diliyorum.
4. - (10/25) esas numaral Meclis Aratrmas Komisyonunda ak bulunan yelie seim
4) Dou ve Gneydou Anadolu'da boaltlan yerleim birimleri nedeniyle g eden yurttalarmzn sorunlarnn aratrlarak alnmas gereken tedbirlerin tespit edilmesi amacyla kurulan (10/25) esas numaral Meclis Aratrmas Komisyonunda bo bulunan ve Demokratik Sol Parti Grubuna den bir yelik iin, Manisa Milletvekili Cihan Yazar aday gsterilmitir.
Oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Sayn Yazar'a, komisyon almalarnda baarlar diliyorum.
Sayn milletvekilleri, gndemin Szl Sorular ksmna geiyoruz.
A) SZL SORULAR VE CEVAPLARI
1. - Bursa Milletvekili Yahya imek'in, hakknda tutuklama karar bulunan bir Emniyet grevlisinin katld T.V. programnn yapmcsna ilikin Adalet Bakanndan szl soru nergesi (6/461)
BAKAN - 1 inci srada yer alan, Bursa Milletvekili Yahya imek'in, hakknda tutuklama karar bulunan bir emniyet grevlisinin katld, TV programnn yapmcsna ilikin Adalet Bakanndan szl soru nergesinin grmelerine balyoruz.
Soruyu cevaplandracak Sayn Bakan?.. Genel Kurul salonunda hazr bulunmuyor.
Sayn milletvekilleri, bu nerge birleim iinde cevaplandrlmadndan, tzn 98 inci maddesinin son fkras uyarnca yazl soruya evrilecektir.
nerge gndemden karlmtr.
nerge sahibinin sz istemi?.. Yok.
2. - Bartn Milletvekili Cafer Tufan Yazcolu'nun, Tekel l datm bayiliklerinin Bakkal ve Bayiler Odalarna ncelikle verilip verilmeyeceine ilikin Devlet Bakanndan szl soru nergesi (6/462)
BAKAN - 2 nci srada yer alan, Bartn Milletvekili Cafer Tufan Yazcolu'nun, Tekel il datm bayiliklerinin Bakkal ve Bayiler Odalarna ncelikle verilip verilmeyeceine ilikin Devlet Bakanndan szl soru nergesinin grmelerine balyoruz.
nergeyi cevaplayacak Sayn Bakan?.. Genel Kurul salonunda hazr bulunmuyor.
Bu nerge de birleim iinde cevaplandrlamam olmaktadr; tzn 98 inci maddesinin son fkras uyarnca yazl soruya evrilecektir.
nerge gndemden karlmtr.
3. - Bartn Milletvekili Cafer Tufan Yazcolu'nun, itfaiye tekiltlarna ilikin ileri Bakanndan szl soru nergesi (6/463)
BAKAN - 3 nc srada yer alan, Bartn Milletvekili Cafer Tufan Yazcolu'nun, itfaiye tekilatlarna ilikin ileri Bakanndan szl soru nergesinin grmelerine geiyoruz.
nergeyi cevaplayacak Sayn Bakan?.. Genel Kurul salonunda bulunmamaktadr.
Bu nerge de birleim iinde cevaplandrlmadndan, tzn 98 inci maddesinin son fkras uyarnca yazl soruya evrilecektir.
nerge, gndemden karlmtr.
Sayn Grup Bakanvekilleri, nergeleri cevaplayacak bakanlardan herhangi birisi Genel Kurul salonunda hazr olmadna gre, acaba, gndemin br maddesine gememe muvafakat verir misiniz?
NDER SAV (Ankara) - Hibir bakan yok; br konulara geelim Sayn Bakan.
BAKAN - Szl Sorular ksmndan, gndemin Genel Grme ve Meclis Aratrmas Yaplmasna Dair ngrmeler ksmna geiyoruz.
A) NGRMELER
1. - Kahramanmara Milletvekili Hasan Dikici ve 37 arkadann, Trkiye'nin Avrupa Birlii ile ilikilerinin incelenerek uygulanacak yeni strateji ve politikalarn tespit edilmesi amacyla Meclis aratrmas almasna ilikin nergesi (10/21)
BAKAN - Kahramanmara Milletvekili Hasan Dikici ve 37 arkadann, Trkiye'nin Avrupa Birlii ile ilikilerinin incelenerek uygulanacak yeni strateji ve politikalarn tespit edilmesi amacyla Anayasann 98 inci, tzn 104 ve 105 inci maddeleri uyarnca bir Meclis aratrmas almasna ilikin nergesinin ngrmelerine balyoruz.
Hkmet, Genel Kurul salonunda temsil edilmiyor mu efendim?
Bu konuyu ertelemeden nce, mmknse, sayn bakanlardan birisini Genel Kurul salonuna davet edelim; nergeyi grelim.
TURHAN GVEN (el) - Avrupa Birliine girmek istemiyorlar ki Sayn Bakan... Avrupa Birliine scak bakmyorlar; onun iin gelmiyorlar.
BAKAN - Sayn Bakanlar yoksa, grevlendirdikleri bir Hkmet temsilcisi de bulunabilir efendim.
TURHAN GVEN (el) - O da yok Sayn Bakan.
Zaten, geen haftaki sylemlerine uygun Sayn Bakan; yeniden gzden geireceiz dediklerine gre...
BAKAN - Deerli arkadalarm, biliyorsunuz, programmza gre bugn, 1 saat sreyle szl sorularn cevaplandrlmasna zaman ayrlmt. Bu sebeple, Sayn Bakanlar, bu 1 saatlik srede Meclis Genel Kurulunda bulunmayabiliriz diye dnm olabilirler.
Sayn Hkmet geliyor.
Bu arada, biz, nerge zerinde konuacak szclerin tespitine balayalm.
Gruplardan szclerini bildirmelerini rica ediyorum.
LTF ESENGN (Erzurum) - Sayn Bakan, szl sorular grmeyecek miyiz?
BAKAN - almay biraz abuklatralm diye, gruplarn da muvafakatlarn alarak, szl sorular grmeme karar verdik
Sayn Bakan, Hkmet krssnde yerinizi aln ltfen.
Deerli milletvekilleri, nerge daha nce okunduu iin tekrar okutmuyorum.
tzmze gre, Meclis aratrmas alp almamas hususunda, srasyla, Hkmete, siyas parti gruplarna ve nergedeki birinci imza sahibine veya onun gsterecei bir dier imza sahibine sz verilecektir.
Konuma sreleri, Hkmet ve gruplar iin 20'er dakika, nerge sahibi iin 10 dakikadr.
imdi, sz alan sayn yelerin isimlerini okuyorum: Doru Yol Partisi Grubu adna, Elaz Milletvekili Sayn Cihan Paac; Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adna, zmir Milletvekili Sayn Birgen Kele; Refah Partisi Grubu adna, Kahramanmara Milletvekili Sayn Hasan Dikici; Anavatan Partisi Grubu adna, Manisa Milletvekili Sayn Smer Oral; Demokratik Sol Parti Grubu adna, Tekirda Milletvekili Sayn Bayram Frat Dayankl sz istemi bulunmaktadrlar.
Deerli arkadalarm, Hkmetin ilk srada sz alma hakk var.
Sayn Bakan, bu hakk kullanacak msnz?
ORMAN BAKANI ERSN TARANOLU (Sakarya) - En son kullanacaz efendim.
BAKAN - Sayn Bakan, bu aratrma nergelerinde, Hkmet, ilk srada sz alyor; ama, ilgili Bakan arkadamz bulunamadna gre, bu sz hakk kullanlmayabilir.
Hkmetle ilgili cevaplandrlmas gereken herhangi bir husus karsa, tabi, ayrca deerlendiririm.
imdi, ilk sz Doru Yol Partisi Grubu adna, Elaz Milletvekili Sayn Cihan Paac'ya veriyorum.
Buyurun Sayn Paac.
Konuma sreniz 20 dakikadr.
DYP GRUBU ADINA MUSTAFA CHAN PAACI (Elaz) - Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; Trkiye'nin Avrupa Birlii ile ilikileri konusundaki Meclis aratrmas nergesiyle ilgili olarak, Doru Yol Partisi Grubu adna, sz alm bulunuyorum; bu vesileyle, Yce Meclisi saygyla selamlyorum.
Sayn milletvekilleri, 20 nci Yzyln son dnemlerini yaadmz bu yllarda, dnyada nem kazanan kavramlardan biri de globallemedir. Dnyada lkeleraras ibirlii ve btnleme olarak tanmlayabileceimiz globallemenin bir yansmas da, blgeler itibariyle lkelerin eitli ekillerde ibirlii ve entegrasyona girmeleridir. Amerika'da, Uzakdou'da ve Avrupa'da lkeleraras sk balantlar kurulmas ynnde, srekli olarak admlar atlmaktadr. Dnyadaki bu gidie uyum salayamayan ve uzak kalan lkeler ise, nmzdeki dnemde yalnz kalmaya mahkm olacaklardr.
Bu ynde yaplan almalar ve rgtlenmeler iinde bizi en ok ilgilendiren ise, Avrupa Birliidir. Avrupa Birlii, hem corafya olarak bize yaknl hem cumhuriyetimizin kuruluundan bu yana temel dpolitika hedefinin Bat'ya ynelme olmas ve hem de ada gelimi dnyay temsil etmesi nedeniyle, lkemizin temel hedef noktalarndan biri durumundadr. Bu dorultuda, Birlie, ilk kurulduu yllarda yelik bavurusu yaplm ve Avrupa Birliinin de bavuruyu uygun grmesiyle, bugne kadar belirli bir mesafe katedilmitir.
Bu noktada, Trkiye-Avrupa Birlii ilikilerinin tarihesine bir gz atmak ve ilikilerimizi tarih bir perspektif iine oturtmak suretiyle, bugn bulunduumuz noktann bir deerlendirmesini yapmak istiyorum: 6 Bat Avrupa lkesinin aralarnda imzalad Roma Antlamasnn 1 Ocak 1958 tarihinde yrrle girmesinin ardndan, 1959 yl haziran aynda Yunanistan, temmuz aynda da Trkiye, Avrupa Ekonomik Topluluuna katlmak iin mracaat etmilerdir. Trkiye ile AET arasnda grmeler drt yl srm ve taraflar arasnda bir ortaklk kurmu olan Ankara Antlamas, 12 Eyll 1963 tarihinde imzalanarak, 1 Aralk 1964 tarihi itibariyle yrrle girmitir.
Ankara Antlamasnn amac, 2 nci maddesinde aka ortaya konulmutur; Antlamann amac, Trkiye ekonomisinin hzlandrlm kalknmasn ve Trk Halknn istihdam seviyesinin ve yaama artlarnn ykseltilmesini salama ereini tmyle gz nnde bulundurarak, taraflar arasnda ticar, ekonomik ilikileri aralksz ve dengeli olarak glendirmeyi tevik etmektir. Antlamann giri blmnde aklanan ilkelerini ise, yle sralamak mmkndr:
1- Hzlandrlm bir ekonomik kalknma ve uyumlu bir ticaret artrlmasyla Trkiye ekonomisi ve Topluluk yesi devletlerin ekonomileri arasnda a kapatmak,
2 - Trk Halkyla AET yesi lke vatandalar arasnda sk balar kurmak,
3- Trkiye ekonomisinin kalknmasna yardmc olmak zere, Topluluun, belli bir srede, Trkiye'ye ekonomik yardmda bulunmasnn gereklilii,
4- Roma Antlamasnn esinledii lky birlikte izleyerek, bar ve hrriyet gvencesini pekitirmek.
Ankara Antlamas, Trkiye'nin Toplulua tam ye sfatyla katlmas yolunu ak tutmakta ve yrrlk sresine ilikin bir hkm tamamaktadr. Dier bir ifadeyle, Antlamann fesih hkm yoktur. Bu nedenle, Antlama, amalar gerekleene kadar yrrlkte kalacaktr.
Ankara Antlamas, Trkiye ile Topluluk arasnda kademede tamamlanacak bir ortaklk ilikisi kurmutur. Bunlar, hazrlk, gei ve son dnemlerdir. Hazrlk ilikilerinin gelitirilmesi bakmndan Trkiye'nin herhangi bir ykmllk stlenmesi ngrlmemi, gei dnemi ve son dnem boyunca stlenecei ykmllkleri yerine getirebilmesi iin, Topluluun yardmyla ekonomisini glendirmesi ngrlmtr. Bu dnem iinde kullanlmak zere Trkiye'ye, Birinci Mal Protokolle, 175 milyon ECU kredi de salanmtr.
Hazrlk dnemi ierisinde, Trkiye'nin istei zerine, bir sonraki dnemin -yani, gei dneminin- usul ve artlarn belirlemek zere Toplulukla yeniden mzakerelere balanm ve 23 Kasm 1970'te Katma Protokol imzalanmtr. 1 Eyll 1971 tarihinde yrrle giren Katma Protokol ile hazrlk dnemi sona ermi ve gei dnemi fiilen balamtr; ancak, gei dneminin hukuken balamas, Katma Protokoln 1 Ocak 1973 tarihinde yrrle girmesiyle olmutur. Bir dier ifadeyle, gmrk indirimlerinin gerekletirilmesi amacna ynelik Topluluk ykmllkleri 1971'de, Trkiye'nin bu alandaki ykmllkleri ise 1973'te balamtr. Ankara Antlamasnn Katma Protokolde dzenlenen gei dneminin yirmiiki yl sonunda tamamlanmasyla birlikte son dnemin balamas ngrlmtr. Bu dnemde, taraflarn ekonomik politikalar arasnda egdmn glendirilmesinin salanmas hedeflenmektedir.
Ankara Antlamasnn 28 inci maddesi de Antlamann ileyii, Topluluu kuran Antlamadan doan ykmllklerin tmnn Trkiye tarafndan stlenilebileceini gsterdiinde, akit taraflar, Trkiye'nin Toplulua katlma olanan inceleyeceklerdir demek suretiyle antlamann niha hedefini belirlemitir.
Trkiye, 14 Nisan 1987'de Avrupa Ekonomik Topluluunu kuran Roma Antlamasnn 237 nci maddesine istinaden, Toplulua tam yelik mracaatnda bulunmutur. Mracaata karlk yaplan incelemeler sonucu komisyon tarafndan hazrlanan rapor, Aralk 1989'da Konseye sunulmu ve ubat 1990'da Konsey tarafndan onaylanmtr. Bylece, Nisan 1987'de balayan ve ubat 1990'da bir aamas sonulanan Trkiye'nin Avrupa Topluluuna katlma bavurusuyla, Trkiye-Avrupa Birlii ilikilerinde yepyeni bir dnem balamtr.
Komisyon gr ve ibirlii program, Topluluun, orta vadede Trkiye'yle olan ilikilerini oturtmay planlad ereveyi ve Trkiye'ye bak asn yanstan iki nemli resmi de ortaya karmtr.
Avrupa Komisyonunun, Trkiye'nin tam yelik mracaat konusunda vermi olduu grte, zellikle u hususlarn altn izdii grlmektedir:
1- Topluluk, tek pazar, ekonomik ve mal birlik ile Avrupa siyas birlii ynnde ilerlemektedir. Genileme, bu sre asndan zararlar douracandan, komisyon, olaanst durumlar dnda yeni katlma mzakerelerine balanmasn yerinde bulmamaktadr.
2- Topluluk asndan Trkiye'nin katlma bavurusu, Toplulua ye btn lkelerden daha geni bir alana ve daha byk bir nfusa sahip olmasnn yan sra, genel gelimilik dzeyinin Topluluk ortalamasndan byk lde dk olmas dolaysyla, daha da nem kazanmaktadr.
3- Trkiye ekonomisinin 1980 ylndan bu yana kaydettii ihracatn art, altyapnn iyiletirilmi olmas, modernleme ve dnya ekonomisiyle giderek daha fazla bir btnleme gibi konulardaki gelimenin alt izilmitir.
4- Trkiye'nin olas uyum sorunlarn aabilmesi asndan, tarm ve sanayi alanndaki yapsal farkllklar, giderek daha belirgin hale gelen makro ekonomik dengesizlikler, sanayiin yksek lde korunmas, sosyal gvenlik dzeyinin dkl gibi unsurlarn stesinden gelinmesinin gereklilii vurgulanmtr.
Grte, ayrca:
1- Kii bana den mill gelirin, satn alma paritesi itibariyle, Topluluktaki ortalamann te biri dzeyinde bulunmas,
2- Hzl bir nfus art, igcnn yzde 50'den fazlasnn tarmda istihdam edilmesi ve sosyal gvenlik alanndaki normlarn yetersizlii,
3- D borlar istikrara kavuturmu ve demeler dengesi sorunlarn zmlemi olmasna ramen yksek enflasyonun varl gibi hususlarn, Trkiye'nin Toplulua katlmas halindeki ykmllklerini stlenebilmesini gletirecei belirtilmitir.
Yukarda saylan ekonomik ve sosyal problemlerin yan sra, siyasal alanda 1980 yl eyllnden itibaren, Anayasann kabul, serbest seimler ve referandumlar yoluyla Topluluk normlarna benzer bir parlamenter rejimin oluturulmasna ramen, insan haklar, aznlklarn kimlii, tm siyas oluumlarn ve sendikalarn kamu yaamna dahil edilmesine ilikin kurallarn henz btnyle tesis edilmemi olmas gibi etkenlere de yer verilen raporda, Topluluk yesi bir lke -Yunanistan- ile Trkiye'nin aralarndaki soruna da deinilerek Kbrs konusu gndeme getirilmi ve Kbrs'n birlii, bamszl, egemenlii ve toprak btnl zerinde durulmutur.
Komisyon grnde, Trkiye'ye, iki tarafn karlkl bamllk ve entegrasyonun glndirilmesi imknn salayacak bir dizi zl nlemler nerilmesi de tavsiye edilmitir. Bu nlemler, ksaca, gmrk birliinin tamamlanmas, mal ibirliinin ihyas ve younlatrlmas, sna ve teknolojik ibirliinin gelitirilmesi, siyas ve kltrel balarn derinletirilmesi konularnda toplanmtr.
Grte, Trkiye ile Avrupa Topluluunun geleceklerini beraber ina etmek zere ortak almalarnn gereklilii ve bu erevede, karlkl bamllk ve entegrasyon srecinin gelitirilmesinin salanmas hususlar vurgulanrken, bunun iin siyas iradenin Ankara Antlamasnda bulunduu belirtilmitir.
Deerli milletvekilleri, 1 Ocak 1996 tarihinde yrrle giren gmrk birlii, Avrupa Birliiyle ilikilerimizde nemli bir srama tekil etmektedir. Gmrk birlii sayesinde Trkiye, ortak pazar anlamnda, Avrupa Birliinin 16 nc yesi olarak kabul edilebilecek bir orta durumuna gelmi ve Avrupa Birliiyle ticaretimiz byk gelime kaydetmitir.
Gmrk birlii kararnn ayrlmaz bir paras olan mal ibirliinin Yunanistan'n vetosu nedeniyle yrrle konulamamasna ramen, gmrk birliinin nemli bir sorunla karlamakszn ilemekte olmas, Trkiye ekonomisinin gcnn ve dinamizminin nemli bir gstergesini oluturmaktadr.
Tam yelik, Avrupa Birliiyle ilikilerimizin niha hedefini oluturmaya devam etmektedir. Bu erevede, Avrupa Birlii yeliine aday dier lkelerle kyaslandnda, NATO yesi olmas, gmrk birlii yoluyla Avrupa Birliiyle gelimi bir ekonomik iliki tesis etmi olmas, tam yelik hedeflerinin ortaklk anlamasnda aka zikredilmi bulunmas ve en eski ortak konumunda bulunmas nedeniyle, Trkiye'nin, tam yelii hak eden lkeler arasnda ncelikli bir yeri bulunmaktadr.
Deerli milletvekilleri, Trkiye-Avrupa Birlii ilikilerinin tarihesi zerinde bu kadar uzun uzadya durmamn nedeni, bu ilikilerin hibir aamasnda kltr ve din unsurunun herhangi bir ekilde ne srlmemi olduunun altn izmek iindir.
Hristiyan demokrat baz yetkililer tarafndan ileri srlen grleri ise, ad olarak nitelendiriyoruz. Avrupa Birliinin bu kabil ilkel grler zerinde ina edilmediini hepimiz biliyoruz. Kltrel ve din ayrmcla dayanan bu dlayc yaklam, baz evreler tarafndan savunulmaktadr. Partimizin iktidarda olduu dnemlerde tam yelik hedefine ynelik olarak harcad youn abalarn Trkiye'nin Avrupa'nn gndemine girmesi sonucunu dourmas, bu evrelerin grlerini aa vurmasn salamtr; ancak, memnuniyetle mahede ediyoruz ki, bu grleri, ye lkelerin ne hkmetleri ne de kamuoylar benimsememektedir.
Bu noktadan hareketle, Avrupa Birliini bir Hristiyan birlii olarak nitelendirmek mmkn olmad gibi, sadece bunu dikkate alarak tam yelik hedefinden vazgemek, lkemiz menfaatlarna ve temel dpolitika stratejilerine de aykr dmektedir.
Konumamn balangcnda da belirtiim zere, giderek lkeleraras btnlemenin hz kazand dnyamzda lkemiz iin en uygun seenek olan Avrupa Birlii ierisinde yer almaktan vazgememiz, dnlmesi imknsz bir durumdur. Jeopolitik konumumuz, hem bizim Avrupa'dan kopmamz engellemekte hem de Trkiye'yi Avrupa iin vazgeilmez hale getirmektedir. Bu durumun avantajlarn Trkiye'nin yasama organ olarak bizler kullanmayarak geri itersek, gelecek nesillere bunun hesabn veremeyiz.
Bunlarn yan sra, Avrupa Birliinin, ekonomik btnlemeyle birlikte giderek bir savunma boyutu kazanmakta olduu dikkate alndnda, NATO'nun en gl ordularndan birine sahip olan ve gerek tm Avrupa'y gerek Ortadou, Balkanlar, Kafkasya ve Orta Asya'y kapsayan corafyada bir istikrar ve gvenlik unsuru olan Trkiye'nin katlm olmakszn global sorumluluk yklenebilecek hale gelebileceini dnmek de mmkn deildir.
Bugn, Trkiye, NATO iinde yer alan ilk ve tek Mslman lkedir; Mslman bir lke olmas nedeniyle de hibir zaman ayrma tabi tutulmam, aksine, dier lkelerle eit haklara sahip olmutur.
Sayn Bakan, deerli milletvekilleri; Avrupa Birliiyle ilikilerimizde lkemiz asndan olumsuzluk douraca srekli olarak gndeme getirilen bir konu da, bu oluumun, ekonomimize ve zellikle de sanayimize olan etkileri zerindedir. Bu erevede, sanayimizin, Avrupa Birlii ye lke sanayileriyle rekabet edemeyecei ve kecei srekli gndeme getirilmektedir; ancak, bunun, gerek olmadn son birbuuk yllk dnemdeki gelimeler gstermi olmakla birlikte, hl gndeme getirilmesinin nedenini anlamak da mmkn deildir.
Bilindii zere, Avrupa Birliiyle 1996 ylnda gmrk birliini balatm bulunuyoruz. Gmrk birlii kapsamnda -istisna rnler dnda- sanayi mallarmz, Avrupa Birlii rnleriyle rekabet halinde bulunmaktadr. Aradan geen birbuuk ylda ve en ok etkilenmemiz gereken bu dnemde, acaba, rekabet edemediimizden dolay ka firma iflas etmitir; tam tersine, firmalarmz Avrupal rakipleriyle rekabet edebilmektedir ve pek ok sanayi rnmz Birlik yesi lkelerde de kullanlmaktadr. Gmrk Birliinden en ok etkilenecei dnlen kk ve orta lekli iletmelerimiz bile, Partimizin hkmet olduu dnemlerde konuya verilen nem ve salanan byk destekle, bugn, salam bir ekilde ayakta durmaktadr.
Son gnlerde, 55 inci Hkmetin gmrk birliini yeniden mzakereye aaca yolundaki giriimleri yanl bulduumuzu da belirtmek istiyorum.
Sonu olarak, Trk sanayii, bugn, kendini kantlam durumdadr; Avrupa Birliine daha nce katlm olan Portekiz ve Yunanistan gibi lkelerin sanayilerinin gmrk birlii sonucunda etkilendii kadar Trk sanayii etkilenmemitir. Bu nedenle, hibirimizin, sanayimizin rekabet gc konusunda endiesi olmamaldr.
Bunlarn yansra, bugn, enflasyon gibi baz ekonomik gstergelerimizin Avrupa Birliince belirlenmi kriterlere uymad bir gerektir. Bir lke ekonomisinin istikrar iin nemli olan bu kriterler hedef alnmal ve uygulama sonucunda o lke ekonomisine salayaca yarar gzard edilmemelidir. Avrupa Birliine tam ye olmu bir Trkiye'nin bu istikrar ve gstergeleri ok daha kolay yakalayabilecei de inkr edilmez bir gerektir.
Avrupa Birlii, son birka yldr, niha snrlarna ulamann sancsn ekmektedir. 16-17 Haziranda tamamlanan Amsterdam zirvesinde, Avrupa Birliinin yeni genileme srecinin balama vuruu yaplmtr. Bu kez genilemeye Avrupa'nn yeniden btnlemesi denilmektedir. Yani, souk savan bld Avrupa, yeniden bir araya gelmektedir.
Trkiye, bu genilemenin iinde yer alabilecek mi; yoksa, kaderimiz, bizi, Avrupa'nn glgesinde, bu oluumdan etkilenen ancak onu etkilemeyen, bir anlamda baml ancak eit ve egemen olmayan bir statde mi brakacaktr?
Doru Yol Partisi olarak biz, son yllardaki almalarmzla, hep Trkiye'nin genilemenin iinde yer almas ynnde aba gsterdik.
Nitekim, 1996 yl aralk aynda katldmz Dublin Avrupa Birlii Zirvesi marjndaki toplanty takip eden dnemden itibaren, lkemizin adaylar arasnda layk olduu yere kavuturulmas amacyla, youn bir faaliyete giriilmitir. Bu erevede, ncelikle, Avrupa Birliinin nmzdeki dnemde genilemenin adaylar arasnda lkemizin olmad yolundaki iddiasn dayandrd Trkiye'nin 1987 ylnda yapt mracaatla ilgili komisyonun 1989 ylnda yaynlam olduu olumsuz grn neden gncelliini ve geerliliini yitirdii, ye lkeler, Avrupa Birlii Komisyonu ve komuoyu nezdinde ortaya konulmutur.
Yaplan almalar ilk meyvesini, 29 Ocak 1997 tarihinde Roma'da, Trkiye ile ngiltere, Almanya, Fransa, talya ve spanya Dileri Bakanlarnn katlmyla gerekletirilen Altl stiare Toplantsnda vermitir. Bu toplantda, Trkiye'nin dier adaylarla ayn kstaslara gre, eit artlar altnda deerlendirilmesi gerektii hususunda gr birliine varlmtr. Giriimlerimiz, Avrupa Birliinin byk yelerinin kabul ettikleri sz konusu anlayn dier yeleri de kapsamas hedefine ynelik olarak srdrlmtr. Trkiye'nin adaylnn bylece Avrupa gndemine yeniden girmesi, Avrupa Birlii ierisinde eitli odaklardan menf sesler ykselmesine de yol amtr.
Nitekim, Avrupa Hristiyan Demokrat Partileri Birlii, 4 Mart 1997 tarihinde Brksel'de yapt toplantnn sonunda Avrupa Birliinin bir medeniyet projesi olduu ve bu projede Trkiye'nin yerinin bulunmad eklinde, kltrel ve din mlahazalar nplana karan, menf ifadeler kullanlmtr. Bunun zerine, yaplan giriimler neticesinde, bu toplantya katlan baz siyas ahsiyetler, sz konusu ifadelerin lkelerinin resm tutumunu aksettirmediini bildirmiler ve hkmetlerini sz konusu ifadelerden soyutlamlardr. Bu erevede, ye lkelerin hkmetleri ve kamuoylar nezdinde yaplan youn giriimler zerine, Avrupal evrelerde Hristiyan demokratlarn bu ayrmc yaklamna zt grler olumu ve bu grler Avrupa Parlamentosunda da geni yank bulmutur.
Avrupa Hristiyan Demokrat Partiler Birlii toplantsndan onbir gn sonra, 15-16 Mart tarihlerinde, Hollanda'nn Apeldoorn ehrinde Avrupa Birlii Dileri Bakanlar Konseyi gayriresm toplants gerekletirilmitir. Apeldoorn toplants, Avrupa Birlii Konseyi Dnem Bakan Hollanda'yla yaplan youn istiareler sayesinde, Trkiye iin olumlu sonular vermitir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafndan kapatld)
BAKAN - Sayn Paac, konumanz tamamlayn efendim.
MUSTAFA CHAN PAACI (Devamla) - Toplantda Trkiye'nin Avrupa kimlii teyit edilmi, Avrupa Birliine tam yelik ehliyeti Avrupa'daki yeni ortama uygun bir ekilde tekrar tescil edilmi, Trkiye'nin adaylnn da dier adaylarla ayn kriter ve objektif standartlara gre deerlendirilecei karara balanm ve son olarak, komisyondan Trkiye-Avrupa Birlii ilikilerinin gelitirilmesine dnk bir alma hazrlamas talep edilerek, bu almann hibir ekilde Trkiye'nin tam yelik perspektifine alternatif tekil etmemesi gerektii vurgulanmtr.
Apeldoorn toplantsn takiben, Trkiye-Avrupa Birlii Ortaklk Konseyi, gmrk birliinin yrrle giriinden sonra, ilk kez, 29 Nisan 1997 tarihinde Lksemburg'da bir araya gelmitir. Ortaklk Konseyi hazrlklar meyannda, Gmrk Birliinin kar karya bulunduu teknik sorunlarla ilgili beklentilerimiz hakknda bir muhtra hazrlanm ve bu muhtra esas alnarak, gerek komisyon gerekse ye lkeler nezdinde giriimlerde bulunulmutur. Ortaklk Konseyinde Trkiye'nin tam yelik ehliyeti bir kez daha teyit edilirken, Trkiye'nin dier adaylarla ayn objektif kstaslara gre deerlendirilecei, Avrupa Birlii tarafndan, resmen bildirilmitir. Ortaklk Konseyi, ayrca, ilikilerde karlalan sz konusu teknik sorunlara ilikin bir de tavsiye karar kabul ederek, Trkiye'ye yeni avantajlar verilmesinin nn amtr.
Trkiye'nin adaylnn dier adaylarla ayn objektif kstaslara gre deerlendirilmesi ilkesinin Ortaklk Konseyinde resmen kabulnn salanmasn takiben, Trkiye'nin Merkez ve Dou Avrupa lkelerinden ileride olduunu ortaya koymaya matuf mukayeseli almalar hazrlanarak, bunlar, Avrupa Birliinin karar organlarnn bilgisine sunulmutur.
Nihayet, btn bu almalar sonucu, 16-17 Haziran 1997 tarihlerinde Amsterdam'da aktedilen Avrupa Birlii Devlet ve Hkmet Bakanlar Zirvesi Bakanlk Sonular belgesinin genilemeye ilikin blmnn, Trkiye ile dier adaylar arasnda herhangi bir ayrma yer vermeyecek ekilde kaleme alnm olduu grlmtr.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafndan kapatld)
BAKAN - Teekkrnz sunun Sayn Paac.
Buyurun.
MUSTAFA CHAN PAACI (Devamla) - Sayn Bakan, 2 dakika sre verebilir misiniz efendim?
BAKAN - Benim sre verme imknm yok efendim; ben, sadece, hatiplere, srenin sonuna geldiini hatrlatyorum. Bu sreler tzke dzenlenmitir.
Buyurun, konumanz tamamlayn efendim.
MUSTAFA CHAN PAACI (Devamla) - Deerli milletvekilleri, Avrupa Birliine tam yelik, lkemiz, iin bir hkmet politikas deil, bir devlet politikasdr, bir ulusal davadr. Artk, Avrupa Birliine tam ye olalm m, olmayalm m tartmalarn bir kenara brakp, tam yelik ynnde yapmamz gerekenleri ortaya koymamz ve ulusal karlarmza en uygun koullar salamaya almamz gerekmektedir. Kurulan yeni Hkmetin temel hedefleri arasnda ncelik, bu yndeki abalarn srdrlmesi olmaldr.
Yce Meclise sayglar sunarm. (Alklar)
BAKAN - Doru Yol Partisi Grubu adna konuan Elaz Milletvekili Sayn Cihan Paac'ya teekkr ederim.
kinci sz, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adna, zmir Milletvekili Sayn Birgen Kele'in.
Buyurun efendim. (CHP sralarndan alklar)
Konuma sreniz 20 dakikadr.
CHP GRUBU ADINA BRGEN KELE (zmir) - Teekkr ederim Sayn Bakan.
Benden nce konuan arkadam, sanyorum, son raporu grmedi; nk, son raporu grm olsayd, Hkmetinin baarsndan deil, olsa olsa, baarszlndan sz etmesi gerektiini grrd.
MUSTAFA CHAN PAACI (Elaz) - Vard da, konuma imknm olmad.
BRGEN KELE (Devamla) - Sayn Bakan, saygdeer milletvekilleri; Meclis aratrmas nergesi konusunda Cumhuriyet Halk Partisinin grlerini aklamak zere sz alm bulunuyorum ve Yce Meclise sayglar sunuyorum.
Trkiye-Avrupa Birlii ilikileri, uzun sredir gndemde olan, ama yeterince incelemediimiz, objektif olarak deerlendirmediimiz ve Trkiye'de yaplmas gerekenler asndan da gereini yerine getirmediimiz bir konudur. Bu konu konuulduunda, genelde, gei dnemi koullarn belirleyen Katma Protokoln Trkiye ve Avrupa Birlii asndan dengeli hkmler ierdii sk sk ifade edilmektedir; ama, bu hkmler incelendiinde, bu deerlendirmenin doru olmad grlmektedir. nk, gmrklerin indirilmesi, miktar kstlamalarnn kaldrlmas ve nc lkelere kar ortak bir tarifenin uygulanmas, Trkiye asndan, mevcut sistemden byk lde ayrlmay gerektiriyordu; oysa, Topluluk asndan byle bir ey sz konusu deildi.
Ayrca, Trkiye, zellikle o tarihlerde, sanayi sektr nispeten zayf olan bir lkedir. Oysa, Topluluk, kendi, zayf olan sektrn, tarm sektrn gmrk birliinin dnda tutmu ve reticisini etkin bir ekilde koruma olanan sonuna kadar srdrmtr. Trkiye ise, nispeten zayf olduu bir sektrde rekabet etmek zorunda kalmtr. O bakmdan, ykmllkler asndan dengeli olduunu sylemek, gerekten, fevkalade gtr.
nc bir neden de udur: Topluluk, Trkiye pazarlarnda protokolle elde etmi olduu avantajlarn korunmasn, yine, protokoln bir maddesiyle garanti altna almtr. Protokoln 19 uncu maddesi, Topluluun, nc lkelere kar olan avantajn -bir baka deyile, avantaj marjn- Trkiye'nin sonuna kadar koruyacan ngrmtr. Benzer bir hkm Trkiye iin olmadndan, Trkiye'ye Topluluk tarafndan tannm olan tavizler, bir sre sonra taviz olma niteliini yitirmitir; nk, Topluluk, ayn tavizleri, gelimekte olan lkelere, Akdeniz lkelerine ve pek ok dier lkeye tanmtr.
Taraflarn ykmllkleri arasndaki bu dengesizlii gidermek iin serbest dolam hkm getirilmi; ama, 1976-1986 yllar arasnda serbest dolamn gerekletirilmesi ngrld halde, bu, yaama geirilmemitir. Yine, dengesizlii biraz hafifletmek iin mal protokoller oluturulmu; ama, 1980'den sonra mal protokoller de uygulanmamtr.
Gmrk birliinin tamamlanmas aamasnda Trkiye ile Avrupa Birlii arasnda imzalanm olan anlamann da dengeli hkmler ierdiini sylemek, ne yazk ki, mmkn deildir. rnein, Trkiye, Topluluun btn mevzuatn -tzklerini, ynetmeliini, hepsini- uygulama ykmll altndadr; Topluluk ise, yaamna devam edecektir, ek bir ykmllk stlenmi deildir.
Yardmlar konusunda farkllklar vardr. Almanya'nn, Dou Almanya'ya yapaca yardmlar herhangi bir kstlamaya tabi deilken ve Gmrk Birliinin koullarna uygun saylrken, Trkiye'nin gelimekte olan yrelerine yapaca yardmlar, be yl sreyle ve Gmrk Birliinin ileyiini olumsuz ynde etkilememe kouluyla snrlandrlmtr.
Trkiye'nin, ayrca, ortak gmrk tarifesini uygulama yannda, ortak tarm politikasna uyma ykmll de vardr ve tarm rnleri dalmn da serbestletirecektir. Bu da, yine, Topluluun yaamnn devam, Trkiye'de ise, byk deiikliklerin salanmas demektir.
Trkiye, mevcut mevzuat kabul ettii gibi, gelecee dnk fevkalade nemli bir ykmllk altna da girmitir. Sadece bugnk mevzuat deil, Topluluun ileride kabul edecei mevzuat da -Gmrk Birliiyle ilgili olmak kouluyla- kabul etme, benimseme ve ona uyum salama ykmlln stlenmitir. Geri, byle bir durumda, anlamazlk sz konusu olduunda, bir hakem kurulu oluturulacaktr; ama, bu kurul, ounlukla karar alacaktr ve Trkiye'ye, mevzuat oluturulurken haber verme ykmllnn de gereklememe olasl ok fazladr.
Bu nedenlerle, keke, Trkiye, gei dnemini ok daha anlaml bir ekilde kullanm, ekonomik ve sosyal sorunlarn zm, ekonomik yapsn Avrupa lkelerinin ekonomik yapsna yaklatrm olsayd diyorum; nk, uygulanan politikalar ve gelecekte benimsenecek olan politikalar, sanayilemi lkeler tarafndan oluturulan, bu lkelerin yararna alacak olan politikalardr. Trkiye'nin politikalar da, bu bakmdan, fevkalade yetersiz kalmtr. O nedenledir ki, 1980 sonrasnda uygulanan politikalar, Trkiye -Avrupa Birlii ilikileri sz konusu olduunda, cidd olarak ele alnmaldr. retimi, yatrm dlayan, sanayilemeyi gndem dna karan bu politikalarn, Trkiye- Avrupa Birlii ilikileri asndan talihsiz bir gelime olduunu kabul etmek zorundayz.
Dnyann nc sanayi devrimini yaad ve teknolojik devrimlerin birbirini izledii bir dnemde -yani, 1980 sonrasnda ve 1990'l yllarn balarnda- Trkiye, ne yazk ki, sanayilemeyi bir hedef olmaktan karmtr ve ters ynde bir adm atmtr. Oysa, ister Gmrk Birliiyle yetinelim ister tam yelik hedefini gerekletirelim, nemli olan, mallarn belli standartta ve maliyette retilebilmesidir; nk, ancak bu ekilde, dnyann en gelimi lkeleriyle rekabet etme olana mmkn olacaktr.
Deerli milletvekilleri, Trkiye'de dpolitika, sk sk ipolitika malzemesi olarak kullanlmaktadr. 54 nc Hkmet dneminde bunun son rneklerinden birini izlemi bulunuyoruz. Eit kriter-eit muamele ilkesinin ok nemli olduu, bunun Trkiye tarafndan nerildii, Topluluk tarafndan da kabul edildii, o dnemin Dileri Bakan tarafndan sk sk ifade edilmitir. Oysa, Trkiye, otuzbe yldr ortak ye olan bir lkedir; byk bir zveriyle ortak yeliin koullarn yerine getirmitir. Son dakikada ortaya kan adaylara nazaran, bir ayrcal, avantaj marj, zellii olmas gerekirdi. 1973'ten beri, hem Toplulua hem de nc lkelere kar gmrklerini indirmi, miktar kstlamalarn kaldrmtr; ama, bunu yaparken, biraz nce bahsettiim madde nedeniyle, srekli olarak, Avrupa'nn ayrcaln, avantaj marjn korumutur. Tam yelik sz konusu olduunda, Topluluun da, otuzbe yldr ortak ye olan Trkiye'nin ayrcaln, avantaj marjn korumas beklenirdi; ama, bu gereklememitir.
Sayn milletvekilleri, Trkiye, btn zveriyi gstermi ve gmrk birliinin tamamlanmas iin gerekli yk tek bana tamtr; gmrk birliini tamamlamtr ve dticaret kanalyla da Toplulua cidd katk yapmaktadr. 1996 ylnda Trkiye'nin dsatm ierisinde Topluluun pay yzde 49,8'dir, dalm iindeki pay ise yzde 52,6'dr ve bir yl ierisinde bu oranlar nemli deiiklik gstermitir; nk, Topluluun dsatm ierisindeki pay yzde 51'2'den yzde 49'lara inmi, dalm ierisindeki pay da yzde 47,2'lerden yzde 52,6'lara ykselmitir. Trkiye'nin dsatm yzde 3,5 orannda artarken, Topluluktan yapt dalm, bir ylda yzde 32,5 orannda artmtr. Bu, ok dehet verici bir arttr ve eer baka bir lkede sz konusu olsayd derhal nlem alnrd. Trkiye'de ise, nlem alnmad gibi, geen iktidar dneminde, gerek brokratlar gerek politikaclar, dalmdaki bu hzl arttan rkmemek gerektiini, nk, yatrmlarda art olduunu ve bunun da iyi bir ey olduunu sylemilerdir; ama, hemen, sabit fiyatlarla yatrm artna baktmzda, hibir zaman, dalmdaki bu art hakl karacak bir oranda art olmadn grmekteyiz; yatrmlardaki art yzde 11 iken, Avrupa'dan yaplan yatrm mal ithalatndaki art yzde 71'dir. Bu demektir ki, yurt iinde yaplmakta olan makineler ve yatrm mallar ithal mallarla ikame edilmektedir. Bunun da sanayileme asndan ne derece yararl olduunu takdirlerinize sunuyorum.
Baz evreler tarafndan Trkiye, din, kltr ve medeniyet nedeniyle tam ye olamaz sav ifade edilmitir; ama, bunun, Trkiye'yi dlamak iin bu ada kullanlmas mmkn deildir; nk, bu konularda objektif bir kriter oluturulamaz.
Kbrs konusu da Trkiye'yi dlamak iin kullanlamaz, kullanlmamaldr; nk, Trkiye'nin, Yunanistan'n tam yelii srasnda olumlu davranmasna karlk -oy hakk yoktu; ama, btn toplantlarda olumlu davrand- Topluluun, Trk-Yunan ilikilerinin, kendisinin Trkiye'yle olan ilikilerini etkilemeyecei ynnde verdii sz bir kenara braksak bile, Trkiye'nin Kbrs'la ilgili tezi, uygulamalar, tamamyla uluslararas antlamalara uygundur. Dolaysyla, imdi Topluluk karar vermek durumundadr; hukuk devletinden yana mdr deil midir, hukukun stnlne inanmakta mdr inanmamakta mdr? Eer, Trkiye'ye sk sk syledii gibi ve nerdii gibi, hukuk devletinin erdemine inanyorsa, o zaman, hukuk devletinin gerektirdii davran biimleri, sadece yurtiine inhisar etmemektedir, uluslararas ilikilerde de hukuk devleti olmann gerektirdii davran biimi vardr; bu, uluslararas antlamalara sayg gstermektir ve taraf olunan uluslararas antlamalarda ykmlln eksiksiz yerine getirilmesidir.
Bu konuda Topluluun ifte standart uyguladn syleyebiliriz; nk, Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyetinin ayr bir devlet olmasn tanmayan, kabul etmeyen ve buna itiraz ederken, Kbrs'la ilgili Zrih ve Londra Antlamalarna atfta bulunan Topluluk, Kbrs'la ilgili tam yelik sz konusu olduunda, bu antlamalarn varln tmyle unutmu gibidir, gzard etmektedir, gndeme bile getirmemektedir. Oysa, sz konusu antlamalarda, Kbrs'n bir toplulua bir btn olarak ye olabilmesi iin, mutlaka Trk tarafnn onaynn gerektii yazldr. Yine sz konusu antlamalar eer Trkiye Yunanistan'la birlikte bir toplulua ye deilse, Kbrs da o toplulua ye olamaz demektedir.
Deerli arkadalarm, tam yelik Trkiye asndan nem tamaktadr; nk, gmrk birliini byk zveriyle yrten ve tamamlayan Trkiye, tam yeliin getirdii btn olanaklardan mahrum olmutur. Oysa, btn dier lkeler, gmrk birlii koullarn, tam ye olduktan sonra tamamlamlardr, yerine getirmilerdir ve bu koullar, tam yeliin getirdii olanaklar olmadan srdrmek de fevkalade gtr. Oysa, Trkiye, tam yelik olanaklarndan mahrum kald gibi, ortaklk ilikisinin getirdii olanaklar da tam olarak kullanmadan gmrk birliini tamamlam olan bir lkedir.
kincisi, ortak tarm politikas fevkalade pahal bir politikadr ve bu politikann srdrlmesi, yine baz fonlardan, kaynaklardan yararlanmasn gerektirir; tam ye olmayan bir Trkiye, bu fonlardan, kaynaklardan yararlanmayacak demektir.
Biraz nce bahsetmi olduum mevzuatn uygulanmas, ynetmeliklerin, tzklerin uygulanmas, yine pahal ve ekkaynak gerektiren yntemlerdir; ama, asl nemlisi, gelecee dnk olarak yapm olduumuz taahhttr. Eer Trkiye tam ye olmazsa, o zaman oluumuna katkda bulunmad politikalar uygulamak zorunda kalacaktr; hem kaynaklardan yararlanmayacak hem de Parlamentoda olmad iin, Konseyde, Komisyonda temsil edilmedii iin, oluumuna hibir ekilde katkda bulunmad politikalar uygulamak durumunda kalacaktr; bu, byk sakncalar iermektedir ve o nedenle, tam yeliin salanmas, Trkiye asndan yaamsal nemdedir.
imdi geldiimiz noktada, Hkmetleraras Konferans tamamlanm ve Komisyon bir rapor hazrlamtr; bu raporda, bavuru yapm olan lkelerle ilgili grlerini, katlma ncesindeki strateji konusundaki deerlendirmelerini ve 2000'li yllardan sonraki mal durumu incelemi ve baz nerilerde bulunmutur. Komisyonun hazrlad raporda, Kbrs dnda -biliyorsunuz, Kbrs'n Hkmetleraras Konferansn bitiminden alt ay sonra mzakerelere balayabilecei daha nce Topluluk tarafndan kararlatrlmt- ve ona ilave olarak, Slavonya'nn, Estonya'nn, ek Cumhuriyetinin, Macaristan'n ve Polonya'nn tam yelik mzakerelerinin balayabilecei belirtilmitir; Slovakya'nn, Litvanya'nn, Letonya'nn, Romanya'nn ve Bulgaristan'n da, bir sre sonra tam yelik mzakerelerine balayabilecei ifade edilmitir. Trkiye ise, bu 11 yeden ayr bir ekilde ele alnmtr ve bugn Avrupa Parlamentosunda mzakerelerin baz lkelerle bu ekilde mi balamas, dierleriyle daha sonra m balamas, yoksa hepsiyle birden mi balamas, baz milletvekilleri tarafndan tartlyor; ama, Avrupa Parlamentosunda o mzakereleri izlemi bir arkadanz olarak unu syleyebilirim ki, bu iki halde de Trkiye'yle mzakerelere balanmasn Komisyon nermedii gibi, hibir Parlamenter de nermiyor, 11 adaydan farkl bir konumda gryorlar.
Trkiye'yle ilgili bir blmde, 1964 ylndaki ortaklk antlamasna, 1987 ylnda yaptmz tam yelik bavurusuna Topluluk tarafndan verilmi olan yanta ve Nisan 1997 ylnda yaplan Ortaklk Konseyine atfta bulunulmaktadr; Trkiye'nin tam yelie ehil olduu, gmrk birliini byk bir dinamizmle yrtt belirtilmekte, ama, makro istikrarszlklar nedeniyle, insan haklar ve demokratikleme eksiklikleri nedeniyle gneydou sorunu ve Kbrs nedeniyle Trkiye'nin tam yeliinin dnlemeyecei ifade edilmektedir. Bu, Trkiye'ye kar yaplm byk bir hakszlktr. Trkiye, ekonomik ve sosyal kriterler ve demokrasi gelenei asndan, aday olan lkelerin hibirinden geri deildir, tam tersine, pek ok noktada daha ileri bir konumdadr.
nsan haklar ve demokratikleme konusunda eksikliklerimiz olduu bir gerektir ve bunlarn da bir an nce telafi edilmesi gerekir. Ama, deerli arkadalarm, Trkiye'de toplum bu konularda duyarldr ve insan haklar ve demokratikleme konusundaki eksiklikleri telafi etmek iin Trkiye aba gstermektedir ve bunu hzlandrma ynnde eitli kesimler byk gayret iindedirler.
Kbrs konusunda Trkiye'nin savunduklar, sadece uluslararas antlamalarn koullar ve uluslararas antlamalarn getirdii olanaklarn kullanlmasdr.
Trkiye'nin dier btn aday lkelere nazaran stn durumu da, gmrk birliini tamamlam olmas, ekonomisindeki dinamizmi ve kapasitesini bylece sergilemi olmasdr.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafndan kapatld.)
BAKAN - Konumanz tamamlayn efendim.
BRGEN KELE (Devamla) - Teekkr ederim Sayn Bakan.
Komisyonun hazrlad ek bir notta, baz ibirlii alanlar vardr; fakat, hibir kymeti yoktur; nk, bu ibirlii alanlar, daha nce de, hem 1989 belgesinde hem de gmrk birliinin tamamlanmasyla imzalanan belgede yer almaktadr; ama, Trkiye'nin btn srarna ramen gerekletirilmemitir.
Deerli arkadalarm, ksa bir sre nce burada bir genel grme nergesi vard; tartlmamas yazk olmutur diye dnyorum; nk, buradaki sorunlar ve onlarn nerileri tartlmalyd.
Trkiye-Avrupa Birlii ilikilerinin bugn ierisinde bulunduu durum, kukusuz, hibir hkmete dorudan atfedilemez; ama, geen hkmet dneminde, taraflardan biri, Toplulukla ilgili st dzey yetkililere verdii szleri tutmazken, dier taraf da, her vesileyle, buna kar olduunu, Trkiye-AT ilikilerinin gelimesine kar olduunu aka sylemitir. Asya ve Afrika seyahatleri yapan bir Babakann da, Avrupa lkelerinden hibirine uramad dnlrse, ok olumlu katkda bulunmad sylenebilir.
Bu Meclis aratrmas, Trkiye-Avrupa Birlii ilikileri konusundaki sorunlarn saptanmasna ve zm nerilerine katkda bulunabilecei gibi, Komisyon raporunun deerlendirmesine ve bu raporun varl karsnda neler yaplabileceinin aratrlmasna da katkda bulunacaktr diye dnyoruz. O bakmdan da, aratrma nergesine, Cumhuriyet Halk Partisi olarak olumlu oy veriyoruz.
Bu durumu bilgilerinize sunuyor ve sayglarm iletiyorum. (CHP, DSP ve ANAP sralarndan alklar)
BAKAN - Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adna konuan zmir Milletvekili Sayn Birgen Kele'e teekkr ediyorum.
Sayn milletvekilleri, imdi, gruplar adna nc srada, Refah Partisi Grubu adna Kahramanmara Milletvekili Sayn Hasan Dikici konuacaktr.
Buyurun Sayn Dikici. (RP sralarndan alklar)
Konuma sreniz 20 dakikadr.
RP GRUBU ADINA HASAN DKC (Kahramanmara) - Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; 12.2.1996 tarihinde verdiim Meclis aratrmas nergemiz bugn grlmektedir. Bu vesileyle, Grubum ve ahsm adna Yce Meclisi sayglarmla selamlyorum.
Avrupa'nn 6 lkesi (Almanya, Belika, Fransa, talya, Lksemburg, Hollanda) bir araya gelerek, tarihi Roma Antlamasn 25 Mart 1957'de imzaladlar. 1 Ocak 1958'de yrrle giren Roma Antlamas, 10 ubat 1953'te Avrupa Kmr elik Topluluunu oluturan lkeleri bir araya getirmi oluyordu. Topluluun aklanan ve grlen amac, bir ortak pazar kurmakt; ye devletleri birbirine yaklatrmak, Topluluun btn iinde iktisad etkinlikleri uyumlu bir biimde gelitirmek, srekli ve dengeli bir byme salamak, istikrar artrmak, yaama dzeyini hzla ykseltmek, ye devletler arasnda daha sk ilikiler kurmak diye zetleniyordu.
Avrupa Birliinin gerek amacysa, Avrupa Birleik Devletleri hedefine doru adm adm ilerleyen ve temelinde Hristiyan Bat kltrnn bulunduu, olduka iddial ve bu iddiasn da her gn biraz daha gerekletiren siyas bir birliktir; bir Avrupa devletinin teekkl yolunda almalardr. Ortak Pazar, bir Hristiyan ideolojisine gre kurulmu Katolik Avrupa Birliidir.
Topluluun temelleri; ye devletler arasnda gmrk tarifelerinin ve kontenjanlarnn kaldrlmas, ye olmayan devletlere kar ortak tarife uygulanmas yoluyla mallarn serbest dolam, ortak bir tarm politikas izlenmesi, kiilerin serbest dolam, iilere uygulanan ve ulus esaslarna dayanan ayrmc ilemlerin kaldrlmas, yerleme zgrl, hizmetlerin serbest dolam, ortak bir ulam politikasnn tespiti...
1973 ylnda, ngiltere, rlanda, Danimarka'nn katlmasyla byyen Toplulua, 1981 ylnda Yunanistan, 1986 ylnda spanya ve Portekiz'in de katlmasyla, Avrupa Ekonomik Topluluu 12 yeli bir kurulu oluyordu.
Peki, Trkiye; Trkiye, ye olmak iin 1959 ylnda Ortak Pazara bavurmutur; drt yl sren grmelerden sonra, Trkiye'yle Topluluk arasnda, 12 Eyll 1963'te Ankara Antlamas imzaland. Trkiye, bu Antlamayla, Toplulua tam ye olarak deil, ortak ye olarak katlyordu. Ortak yeliin aamas vard:
1- Hazrlk dnemi,
2- Gei dnemi,
3- Son dnem.
Buna gre, gei dneminin tamamlanaca Katma Protokoln yrrle giriinin 22 nci ylndan itibaren -yani 1995- son dnem balyordu.
Topluluun temellerine baktmz zaman, bu temellerden hibirisinin gereklemediini grmekteyiz. Bazlarna gre, Roma Antlamas, bir anlamda, byyen pastadan herkesin daha fazla pay almasn amalar. Oysa, Trkiye'nin, brakn byyen pastadan daha fazla pay almasn, elimizdeki kuru ekmeimizi bile zaman zaman kaybetmiizdir.
Sanayicilerimizin grevi, belli retim girdilerini bir araya getirerek, mteebbis gcyle idareyi en iyi ekilde birletirerek, en ucuz, en kaliteli rn yapmaktr. Bunlarn birincisi elbette hammaddedir. lkemizin deniz ve kara ulam ann yeterli ve iyi olduunu hi kimse syleyemez. yleyse, Trkiye'nin, hammadde konusunda hibir avantaj olmad gibi dezavantajlar da vardr; zellikle, yar yapacamz lkelere gre daha iyi olduunu sylememiz hi de mmkn deildir.
Ya para maliyetimiz; para maliyetimizi biz de ok iyi bilmekteyiz, Avrupa Birlii de, btn dnya da ok iyi bilmektedir. ok geri lkeler dnda en yksek faizi Trkiye demektedir. yleyse, para maliyeti ynnden de Avrupa Birliiyle rekabet etmemiz sz konusu olamaz.
Peki, enerji sorunu; Avrupa Birlii ierisinde en pahal enerjiyi biz tketmekteyiz. Yaplan zamlarla ve kur ayarlamalaryla, Birlie dahil lkeler ierisinde ya birinciyiz veya ikinci durumdayz. yleyse, enerji bakmndan da yarmamz sz konusu deildir.
gc maliyeti ne durumda; igc maliyetimiz de Avrupa Birlii lkelerinin bazlaryla eitlenmi durumdadr. i cretleri bakmndan bizim avantajmz da yoktur.
Peki, teknolojik altyapmz nasldr; hammaddede, para maliyetinde, enerjide, insangcnde dezavantajl durumda olabiliriz; ancak teknolojik altyapmz ok iyidir, Avrupa Birlii yelerine fark atarz diyebiliyor muyuz; kesinlikle hayr. Teknolojik altyap bakmndan da Birlik lkeleriyle yarmamz kesinlikle sz konusu delidir.
Makro ekonomik dengeler dzelmeden,Trkiye'nin, Avrupa Birliine ve gmrk birliine girmesi ve girdii zaman da bu ykn altndan kalkmas, kesinlikle mmkn deildir.
stikrarsz ekonomik ve siyas ortam... Trk sanayicisi, Avrupa Birliine gre istikrarsz ekonomik bir ortamda retim yapmaktadr. Dviz dengesi dahil olmak zere, istikrarsz ekonomik ortam ile Trkiye'deki siyas istikrarszlk, hayat nemi haiz yatrmlar bile karmaktadr; bu da baka bir dezavantajmzdr.
Souk savala birlikte, Avrupa, srekli olarak Trkiye'yi dlamaya devam etmektedir. lkemiz, ekonomik ve siyas manada gelimi olmasna ramen, Dou ve Orta Avrupa lkelerinin ok gerisinde kalmtr. Avrupa Birlii, lkemizin yeliine souk bakarken, Dou ve Orta Avrupa lkelerinin yeliine ise scak bakmaktadr; bu lkeleri aday ye olarak toplantlara davet etmektedir. Bunun altnda yatan gerek -ben burada arkadalarmdan farkl dnyorum- din ve kltr etkenidir.
Avrupa Birlii, bugne kadar, yardm szlerini yerine getirmemitir. Trkiye'nin tam yelii konusundaki belirsizlik hl devam etmektedir. Bu belirsizliin altnda yatan gerek, yine, kltr farklldr. Avrupa Birliinin MEDA-Akdeniz Programlarndan, Trkiye hari, birok Avrupa Birlii d lkeler faydalanmaktadr. Avrupa Parlamentosu, lkemize MEDA kredilerinin bir blmn dondurmu bulunmaktadr. Bunun sebebi olarak da, Trkiye'deki insan haklar veya demokratikleme gibi siyas artlar ileri srlrken, dier lkelere MEDA iin bu tip siyas artlara hi baklmamaktadr; bu da ifte bir standarttr. Gaye, insan haklar, demokratikleme olmayp, daha ok taviz koparmaktr. Trkiye, deta, Yunanistan'n eline braklmtr.
Gmrk birlii de, Trkiye ile Avrupa Birlii arasnda tarm rnleri ticaretinin artrlmasn istemektedir; ancak, Yunanistan'n engel olmas sonucu bu anlamalar maalesef bir trl imzalanamyor. Avrupa Birliine girme pahasna bir Yunanistan'n ban beklemek, lkemiz adna byk bir ayp ve kayptr.
Avrupa'da TIR'larmzn almas hususundaki kota problemleri, geici szlemelerle zlmektedir. Avrupa Birlii, bugne kadar Trkiye'yi, ortak transit, ulam ve tamaclk sistemine bile dahil etmemitir.
Avrupa Birliinin gmrk birliiyle kabul edilen belgelere gre, lkemiz ile Avrupa Birlii arasnda her alanda kurumsal ibirliinin artrlmas ngrlmektedir; belgelerde yer alan, uzlalan bu toplantlara bugne kadar balanlmamtr bile. Avrupa Birlii, Dou ve Orta Avrupa lkeleriyle uyum toplantlar iin zel programlar balatal ok olmutur. Bu programlar, ulam, turizm, salk, tketicinin korunmas gibi konular iermektedir. lkemiz, dier konularda olduu gibi, bu programlar konusunda da bugne kadar dlanmaya devam edilmektedir.
Btn bunlarn altnda yatan gerek, inan ve kltr farkdr dedim; Avrupa Birlii yetkilileri, bunu da ok ak ve net olarak ortaya koymaktadr. Buna ramen Avrupa Birlii kapsnda beklemenin bir manas yoktur. Milletimiz menfaatnn nerede olduunu bilmektedir. Buna gre de politikalarmz yeniden tespit etmeliyiz.
Dier yandan, Gney Kbrs Rum ynetiminin, Avrupa Birliine yelik giriiminin nedeni elbette ekonomik deildir. eitli organizasyonlardan ve devletlerden dnya kadar yardm alan ve kii bana den mill geliri yksek olan Rum kesiminin, ekonomisini gelitirmek iin Avrupa Birliine ye olmaya ihtiyacnn olmadn, btn dnya gibi, biz de ok iyi bilmekteyiz, Rumlar da bilmektedir. Buradaki ama, tamamen siyasdir; hedef, dolayl yoldan Enosis'tir; bunu da, Avrupa Birliiyle yapmak istemektedirler, Trkiye'yi gneyden kuatmak istemektedirler. Trkiye'nin ve Kbrs Trk Halknn, bylesine bir kuatma plannn Avrupa Birlii klf altnda gereklemesine onay vermesi beklenemez. Avrupa Birliinin bu tutumu devam ettii srece, grmeler, Birlemi Milletler zemininden, Yunanistan'n etkili olduu Avrupa Birlii zeminine kayacak ve Kbrs Trkleri, hakl olduklar ulusal Kbrs davasn kaybedecektir. Avrupa Birliinin tek yanl ve haksz ald kararlar, bunun en ak ve net delilidir.
Btn bunlar, Trkiye'nin ve Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyetinin, Avrupa Birliine girmesi iin sylemiyorum; tam tersine, Trkiye'nin ve Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyetinin, Avrupa Birliine girmemesi iin sylyorum. Rum ynetimi, tek yanl ve gayri yasal, Avrupa Birliine alnrsa, Kbrs Trk Halk da seeneksiz deildir elbet.
Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti Meclisinin 29 Austos 1994 tarihinde ald karar uyarnca, Trkiye ile ekonomik, gvenlik ve dileri konularnda yeni ikili anlamalar gndeme gelecektir. Trkiye ile tam ekonomik entegrasyona gidilmesi ekonomik skntlarmz halledecei gibi, otuzdrt yldr sren insanlk d ambargolar da krlarak, Trkiye zerinden dnyaya almamz mmkn olacaktr diye, bir karar alnmtr. Bylece, iki ayr Kbrs tescil edilmi olacaktr: Avrupa Birliine ye Gney Kbrs Rum Devleti, Trkiye ile entegrasyona girmi olan Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti. Tercih, Avrupa Birliinin ve Rumlarndr.
Almanya'daki Trk-slam dmanl son aylarda patlama gstermitir; bunun iin, serbest dolam hibir zaman gereklemeyecektir.
Endstrimiz cidd bir rekabetle kar karya kalacaktr. Finansman, pahal girdi, teknoloji eksiklii, kalitesiz retim, kalifiye eleman gibi problemler maliyeti artracaktr; bunlarn sonucunda endstrimiz, ok cidd bir rekabetle kar karya kalacaktr. Topluluun tam yelik kaplarn srekli aldk, bugne kadar salad, toplam, yaklak, 750 milyon dolarlk mal yardm ile, hukuken daha ileri dzeyde ilikilerimizin bulunduu Msr, Yugoslavya ve srail'in daha gerisindeyiz.
Bir grup szcmzn aklad gibi, eer, aratrma nergemiz kabul edilir ve bu aratrma enine boyuna yapld zaman greceiz ki, Avrupa Topluluu Trkiye'ye bir ey getirmeyecektir.
Bu vesileyle Yce Meclise sayglar sunuyorum. (RP sralarndan alklar)
BAKAN - Refah Partisi Grubu adna konuan Kahramanmara Milletvekili Sayn Hasan Dikici'ye teekkr ediyorum.
imdi sz sras, Anavatan Partisi Grubu adna Manisa Milletvekili Sayn Smer Oral'da. (ANAP, DSP ve CHP sralarndan alklar)
Konuma sreniz 20 dakikadr Sayn Oral; buyurun.
ANAP GRUBU ADINA SMER ORAL (Manisa) - Sayn Bakan, deerli milletvekilleri; Trkiye'nin Avrupa Birlii ile ilikilerinin her ynyle incelenerek, stratejilerinin ve politikalarnn tespiti amacyla Meclis aratrmas almasna ilikin Kahramanmara Milletvekili Sayn Hasan Dikici ve 37 arkadann vermi bulunduu nerge zerinde Grubumun grlerini sunmak iin huzurunuzdaym; bu vesileyle, Sayn Bakan sizi ve kymetli milletvekillerini saygyla selamlyorum.
Sayn Hasan Dikici ve 37 arkadann vermi bulunduu aratrma nergesinde ortaya konulan unsurlar dikkate alndnda, deerli milletvekillerinin, kreselleen dnyadaki entegrasyondan en by olan Avrupa Birliine kar temel yaklamlar ve deerlendirmelerini, ileri srdkleri grleri, tepe noktalar itibariyle yle zetlemek mmkndr.
Arkadalarmz nergelerinde diyorlarki:
1.- Avrupa Birlii, Hristiyan ideolojisine gre kurulmu bir katolik Avrupa birliidir.
Trkiye, Mslman bir lkedir. Buraya girilmesi demek, siyas, sosyal ve kltrel deerlerimizin bir kenara itilerek, milletimizin maddeten ve manen yok olmas demektir.
2.- Trkiye'nin Avrupa Birliine girmesi halinde, hkmranlk hakkmz katolik Avrupa birliine teslim edilecektir.
3.- Trkler, Avrupa Birliinde, Avrupa'nn zencisi muamelesine muhatap olacaklardr.
Bunlarn dnda, ayrca, sanayimizin rekabet gc, finansman modelleri ve mal yardm mekanizmalarna hafif biimde deinilmise de, bu konular, nergede, esasen ayrntdan teye gememektedir. nergenin can alc temel boyutu, esprisi, gerekte yukarda noktada belirlenen grler ve konulardr.
Deerli milletvekilleri, Trk kltr, gelenei ve deer hkmlerinin btnlemeyle eriyecei gr, sadece gereki deil, ayn zamanda fevkalade yanltr. Bunlar, zaman zaman dile getiriliyor. Trk halknn kltr ve deer hkmleri o kadar gl, kkl ve salam bir yapya sahiptir ki, onlarn kaybolmas, erimesi mmkn deildir; bu, hereyden nce, Trk Milletine reva grlen ok byk bir hakszlktr. Hkmranlk hakknn kaybolaca iddias ise, yeni bir yzyla girerken, btnleme dneminde dnya gerekleriyle badamayan, salkl olmayan bir yaklamdr. Trk Milleti, 38 yldr bu hedefin arkasnda komutur; syledikleriniz gerek olsa idi, Trk halk, o hedefin peinde bu kadar uzun sre komazd.
Refah Partisi, bir yl sreyle hkmetin byk orta oldu; ne lde gnlden idi onu bilemem; ama, Avrupa Birlii ile ilikileri hkmet olarak srdrd; bu grler, acaba, o zaman ne oldu?!
Bu tespitlerden de aka grlecei zere, nerge, Avrupa Birlii ve Avrupa Birlii ile btnleme srecinde nemli bir aama olan, bir kilometre ta olan gmrk birliine kar tamamen olumsuz bir yaklamla ele alnmtr; nergede, siyas ve ekonomik birok olay birbiriyle kartrlmtr. Ayrca, deerlendirmelerin nemli bir blm, btnleme srecinin gerekleri ve gelimeleriyle de byk lde elimektedir.
Deerli milletvekilleri, altn izmek istediim bir nokta da udur: Refah Partisine mensup 38 arkadamzn vermi bulunduklar nergenin altnda -benim tespit edebildiim kadaryla- son hkmette grev yapan 3 bakann imzalar bulunmaktadr; ayrca, bir Meclis aratrmas nergesi, grup ynetiminin bilgisi ve rzas dnda ilem grmeyecei, Meclis Bakanlna sunulmayaca da dikkate alnrsa, nergede yer alan grleri Refah Partisinden bamsz grler olarak dnmek de pek mmkn deildir. Avrupa Birliine bu derece olumsuz yaklam ierisinde bulunan bir siyas partinin, Avrupa Birlii asndan hayat neme sahip bir dnemde iktidarda olmas, herhalde Trkiye ile Avrupa Birlii ilikileri asndan ansl bir gelime olmamtr.
Deerli milletvekilleri, dnyadaki gerekleri ve nemli gelimeleri gzard edemeyiz; edilirse, lke yararna olmaz. lkelerin tek bana yaama dnemi oktan gerilerde kalmtr. Her alanda ok sratli deiim ve gelimelerin cereyan ettii, yaand bir konjonktrde, ortam ve dnyada bulunuyoruz. Yeni bir yzyla girerken, hatta yeni bir bin yln eiinde, dnyamz, globalleme ve kreselleme dediimiz son derece nemli bir sreci yaamaktadr.
Bu gelimelerin somut bir sonucu olarak, uluslararas ticarette bugn, kutuplu bir bloklama olay ile kar karya bulunmaktayz. Bir yanda Avrupa Birlii; 15 ye, 370 milyon nfus ve ortalama 20 bin dolar fert bana gayri saf mill hsla. Dier yanda, Amerika Birleik Devletlerinin nderliinde NAFTA. br yanda ise, Japonya ile evresinde oluan Asya Pasifik Ekonomik Birlii; 15 ye.
Bu blokun, yukarda da belirttiim gibi, ekonomik bakmdan en gls ve en by Avrupa Birliidir. 15 lkeden oluan bu blok, 370 milyonun zerinde bir nfusa ve -biraz evvel de ifade ettiim gibi- ortalama 20 bin dolara ulaan fert bana gayri saf mill hslaya sahiptir. Orta ve Dou Avrupa lkelerinin Birlie kabul edilmesiyle nfus ok daha artacak ve muhtemelen 480 milyon nfusa ulaacaktr.
Son derece yksek bir bilim ve teknoloji dzeyi kullanlabilecek ve lkemize ekilebilecek yabanc sermaye imkn... Ayrca, blgesel btnleme hareketi, uluslararas ticaret dzenini cidd lde etkilemitir. Uluslararas ticaret, serbest rekabet ve korumaclktan uzaklaarak, karlkllk ilkesine dayal bir yapya gemitir. Bu yeni sistemde bloklar kendi aralarnda karlkllk ilkesini uygularken, bloklar dnda kalan lkelere kar ok sert ve kat bir korumaclk politikas izlemektedirler. Byle bir gelime ve tablo karsnda, lkelerin blgesel btnlemeler dnda kalarak, pazar hacimlerini korumas, hele hele bytmesi son derece zordur. Trkiye'nin toplam dticaret hacminin yarsn Avrupa Birlii ile gerekletirdii, yabanc sermaye giriimlerinin yzde 70'ini de Avrupa Birlii lkelerinden ald hepimizce bilinmektedir.
Btn bu veriler, blgesel btnleme olarak Avrupa Birliinin Trkiye asndan ne boyutta nem tadn gzler nne sermektedir. Bugn Avrupa'nn yeni mimarisi olumaktadr, yeni Avrupa mozaii ortaya kmaktadr. 15 yeli Avrupa Birliinin kapsnda, Birlie tam ye olmak iin 11 lke beklemektdir. Fransz htilalinin 200 nc ylnda ortaya kan serbestiyetilik ve bamszlk rzgr ve hareketleriyle birlikte dalan eski Dou Bloku lkeleri, Orta ve Dou Avrupa memleketleri, bugn Avrupa Birliinin mstakbel yeleri olarak karmzdadr. Unutmamak gerekir ki, eski Dou Blokuna dahil bu Orta ve Dou Avrupa lkeleri, Balkan memleketleriyle birlikte, Trkiye'nin cidd ticar rakipleridir.
Avrupa Birlii ile btnleme, lkemizin 1959 ylndan bu yana 38 yllk bir nemli hedefidir, milletimizce de benimsenmitir, siyas irade ortaya konmutur; gerekten uzun ve ince bir yoldur. Bu uzun sre ierisinde, eitli hkmetler ve Babakanlarn bu yolda gayret ve abalar byk olmutur, farkl dozajlarda da olsa cidd hizmetleri olmutur. Bizim bir mill davamzdr; bu vesileyle hepsine kranlarm sunmay nemli bir grev kabul ediyorum.
erisinde bulunduumuz 1997 senesi, dnya ve Avrupann yeni yaps ve stratejileri asndan fevkalade nemli bir yldr. NATO olsun, Avrupa Birlii olsun, BAB -yani, Bat Avrupa Birlii- olsun, hepsinde fevkalade nemli gelimeler cereyan etmektedir. zellikle, NATO, fevkalade dikkat ekici gelimelere sahne olmutur. Avrupa Birliinde uzunca bir sredir devam eden hkmetleraras konferans, byk bir ihtimalle bu yln sonunda gerekletirilecek Lksemburg Zirvesiyle son bulacaktr. Aralk aynda yaplacak Lksemburg Zirvesinde, Avrupa Birliinin genileme politikas kesin bir tarzla ekillenecektir; nmzdeki yllarda, Birlie dahil edilecek lkeler belirlenecektir. Bu nedenle, 1997 yl, lkemiz asndan da son derece nemlidir.
Avrupa Birliinde komisyonca hazrlanan raporun muhtevas ve Trkiye ile ilgili blmleri, bizim iin fevkalade dikkat ekici ve nemlidir. Hakl olarak byk znt yaratan bu gelime, Trkiye Cumhuriyeti Hkmetince titizlikle deerlendirilmekte, gerekli giriim ve temaslar srdrlmektedir.
Gmrk birlii, Avrupa Birlii ile btnlemede nemli bir kilometre ta olduu iin benimsenmitir. Avrupa Birlii-Trkiye ilikilerinin hukuk altyaps saylan Ankara Antlamas, Katma Protokoln hkmleri gerei kabul edilmitir; Avrupa Birliinin kapsn amada zorunlu, fakat geici bir mekanizma olduu iin nemsenmitir. Hi kuku yok ki, gmrk birliinin birbuuk yl aan uygulamas eitli boyutlaryla ele alnabilir, tartlabilir; ithalat, ihracat, yabanc sermaye, teknoloji transferi, bunlarn hepsi tartlabilir; Ortaklk Konseyi karar hkmleri gzden geirilebilir; bugne kadar bir trl ilemeyen mal programlar veya yeniden dnlebilecek, yeniden ortaya karlabilecek mal yardm mekanizmalar tartlabilir, bunlar ele alnabilir, esasen tartlmaldr da; ancak, bugn, zerinde durulacak temel konu, Aralk 1997'deki Lksemburg Zirvesi ve lkemizin tam yelik stats olmaldr. Aksi takdirde, kalkacak treni bir daha yakalamak fevkalade g olacaktr. nmzdeki pek de uzun olmayan gnlerin ok iyi deerlendirilmesi gerekir. imizin kolay olmadn sylemek mmkndr; ancak, durumu imknsz olarak grmek de doru bir tehis olmaz.
Keke, gmrk birliine girerken, pazarlk gcmz yeterince kullanabilinseydi; keke, gmrk birliinin ipolitika boyutu gereinden fazla ne karlmasayd; bugn, hi kuku yok ki, 5 Mart 1995 tarihli ortaklk konseyi kararnda, bugne kyasla ok daha avantajl noktada olurduk.
Meclis, Avrupa Birliiyle ilgili gelimeleri eitli nedenlerle ele almal, hatta, deerlendirmelidir. Bu durum, Avrupa Birliiyle de snrl kalmamal, dier uluslararas ve dpolitika sorunlarn da kapsamaldr. Ancak, nerge sahibi arkadalarmzn mensubu olduu parti, bir yllk hkmetleri sresince, bir defa olsun, Avrupa Birlii konusunda Yce Meclise bir bilgi sunmam ve bu tr bir giriimde bulunmamtr. Arkadalarmzdan, o dnemde de bu hassasiyeti gstermelerini beklemek, herhalde tabi bir hakkmzdr. bandaki hkmetin bu konularda duyarl davranacandan da hi kukumuz yoktur.
Trkiye, ada dnyann onurlu bir yesidir. Trkiye, ekonomisini glendirecektir ve mal dengelerini kalc bir biimde kurma gayreti ierisindedir; buna, imkn da elvermektedir. Trkiye, demokratik normlarn daha ileri dzeye ekecektir. Trkiye, tarihine, geleneine, kltrne, diline, dinine ve tm manev deerlerine bal olarak ve bu zellikleriyle, glkleri olsa da Avrupa Birliine tam ye statsyle aday bir lkedir.
Deerli Bakan, kymetli milletvekilleri; nergede ileri srlen, aratrlmas iin ne srlen gerekelerin nemli bir blmne katlmamakla beraber, Meclisimizin, her alanda bilgi alma tercihine saygl olduumuzu ifade eder; Sayn Bakan, bata size ve deerli milletvekili arkadalarma sayglar sunarm. (ANAP ve DSP sralarndan alklar)
BAKAN - Anavatan Partisi Grubu adna konuan Manisa Milletvekili Sayn Smer Oral'a teekkr ediyorum.
Deerli arkadalarm, imdi, sz sras, Demokratik Sol Parti Grubu adna Tekirda Milletvekili Sayn Bayram Frat Dayankl'da.
Buyurun Sayn Dayankl. (DSP sralarndan alklar)
Konuma sreniz 20 dakikadr.
DSP GRUBU ADINA BAYRAM FIRAT DAYANIKLI (Tekirda) - Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; Trkiye'nin Avrupa Birlii ile ilikilerinin incelenerek, uygulanacak yeni strateji ve politikalarnn tespit edilmesi amacyla verilen Meclis aratrmas konusunda, Demokratik Sol Parti adna sz alm bulunuyorum; ncelikle, sizleri saygyla selamlyorum.
Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; Avrupa Birlii ile ilikilerimiz, bu yce at altnda, son olarak 24 Nisan 1997 tarihinde, bir genel grme istemi nedeniyle gndeme gelmiti. O tarihten bu yana, Trkiye Cumhuriyeti, ierisine dt rejim ve hkmet bunalmndan baaryla km; ulusumuzun laik, demokratik cumhuriyete sahip k olan yeni Hkmetimiz ibana gelmitir. Yeni Hkmetimizin, etin koullar altnda yklendii grevini, uyum ierisinde yerine getireceini gryor ve kendilerine bir kez daha baarlar diliyoruz.
Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; biz, Demokratik Sol Parti olarak, bandan beri, Avrupa Birlii ve gmrk birlii erevesindeki ilikilerimizin ipolitika malzemesi yaplmasna; bunun, bir oy toplama arac olarak deerlendirilmesine kar ktk. Tam yelik konusunda kendimizi kandrmak niyetinde deiliz. Tam yelik konusu, hibir zaman, bir ipolitika malzemesi olmamaldr.
Deerli milletvekilleri, maalesef, getiimiz dnemde, Refahyol Hkmeti, Trk kamuoyuna genelde yanl, daha dorusu hayali bilgiler sundular. Oldu olacak denildike, Trkiye Cumhuriyetinin Avrupa Birlii ile olan ortaklna doru ald yol mehule doru gitti.
Sayn iller, i politikadan zaman bulup, son d grevi olan Amsterdam Zirvesine gitti. Dnte toplanty yle anlatt ki, Trkiye Cumhuriyeti, deta Avrupa Birliine kabul edilecek lkeler arasnda yerini alm gibi mesajlar verdi; ama, Alman Dileri Bakan dahi, sanki Sayn iller'e yant verirmi gibi Trkiye Cumhuriyetinin Avrupa Birliine u anda kabul edilmesi mmkn deildir. Avrupa Birliine yelik milyonlarca Trk'n amac, hedefi, vazgeilmez tutkusu; ama, buraya girmek gereki insanlarn, gereki politikaclarn abasyla mmkn olacak dedi. Yani, Sayn iller'in ortaya koyduu hayali tablolarla amaca ulamak mmkn deil, Trkiye Cumhuriyetine bu ekilde hizmet etmek mmkn deil.
Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; o tarihte kamuoyunun gznden kam olabilecek nemli bir nokta da, Haziran sonunda Amsterdam'daki zirveden nceleri, davet edilecek lkeler candidate yani aday diye ifade ediliyordu. Onun yerine, bu zirveden hemen nce applicants yani bavuranlar terimi kullanld. Ayrca, bavuran lkelerden hibirinin de ad gemedi. Bu, lkemiz asndan nemli bir noktayd. Avrupa Birlii, bylece, bavuruda bulunanlarn arasnda bir fark gzetmediini ortaya koymu oldu, onlar ayn sepet ierisinde saydn belirtmi oldu.
Daha ak bir ifadeyle, Avrupa Birlii, bu aamada, en azndan, bavuruda bulunanlarn hangisine adaylk statsnn verileceini aklamyordu; ancak, 16 Temmuz 1997'de aklanan Ajanda 2000 Raporunda, Avrupa Birlii Komisyonu, 6 lkeyle tam yelik grmelerinin balatlmas ynnde bir tavsiye karar ald. Bu lkeler arasnda, lkemizin ad dahi gemiyor.
Raporun en nemli ikinci yn ise, tam yelik grmelerine balanmas nerilen lkeler arasnda Kbrs da -yani, Kbrs Rum Ynetimi de- var; oysa, Avrupa Birliine yelik kriterleri, Haziran 1993'te, Kopenhag'ta belirlenmiti. Bunlara gre, demokrasi ve hukuk devletini, aznlk ve insan haklarn gvence altna alan kurumsal istikrarn salanmas; ekonomi ve savunma alanlarnda btnlemeye hazr olunmas; serbest piyasa ekonomisinin ilemesi; Avrupa Birliinin, yeni yeler kabul edecek duruma gelmesi belirtilmiti. Bunlarn dnda, Kbrs-Trk-Yunan sorunlar ve insan haklar sorunlarnn da hallinin art olduu ifade edilmiti. Bu kriterlerin ounluuna itirazmz yok; ancak, bizim itirazmz, bu ltlerin, siyas kulp taklarak bize dayatlmasdr. zellikle Yunanistan ile ilikiler ve Kbrs konusu, bu ltlerin ierisinde yer almamaldr.
Deerli milletvekilleri, Kbrs Rum Ynetiminin -Ada'nn btnln temsil ederek- Avrupa Birliine tam yelik iin davet edilmesi, Kbrs Cumhuriyetini kuran anlamalarda yer alan ak hkmlere aykrdr. Kbrs'n, 1959, 1960 Londra ve Zrih Anlamalarna gre, hem Trkiye Cumhuriyetinin hem de Yunanistan'n ye olmadklar bir rgte ye olmas mmkn deildir. Bunun yan sra, Avrupa Birlii Komisyonunun, Kbrs Cumhuriyeti ile yelik mzakerelerinin 1998'de balatlmasna yeil k yakmas, Ajanda 2000 Raporunda belirtilenin aksine, Kbrs'ta zm hzlandrmayacak, aksine, engelleyecektir. New York'ta Denkta ve Klerides'in grmeleri balamken, Madrid'te, Trkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan arasnda yeni bir hava yaratlmken, Trkiye Cumhuriyetinin ve KKTC'nin bu konuyla ilgili hassasiyeti bilinirken, Komisyonun, Kbrs Rum Ynetimine buyurun demesi vahim sonular yaratabilecek hatal bir harekettir. Trkiye 20 Temmuz 1974 gn ne kadar kararl idiyse, bundan sonra da, Kbrs konusunda o kadar kararl olacan, btn Kbrsl kardelerimiz ve btn dnya bilmelidir.
Deerli milletvekilleri, nmzdeki, Refah Partili arkadalarmzn kaleme ald aratrma nergesi metni, maalesef, ok alakalem ve zensiz hazrlanmtr. Bu metinde Trkiye Mslman bir lkedir; milletimizin, byle bir sosyopolitik birlik ierisinde yeri olmamaldr. Trkiye, AT'ye girmesi halinde, Avrupa'nn zencisi muamelesi grecektir gibi ifadeler kullanlm. Oysa, Dileri Komisyonunda yaplan grmelerde, Refah Partili arkadalarmz, Refahyol Hkmeti sresince, defalarca Avrupa Birliine yelik konusunda hibir itirazmz yoktur; Trkiye Cumhuriyeti, Avrupa Birliine tam yelik iin yoluna devam etmelidir demilerdir. Herhalde, bu metni hazrlayan arkadalar, dier partili arkadalaryla ya konumamlardr ya da onlardan farkl dnmektedirler. Refah Partisinin ncln yapt Avrupa'nn smrgesi oluyoruz sylemi Refahyol dneminde rafa kaldrlm, imdi, muhalefette, tekrar raftan indirilecek gibi grnmektedir.
Deerli milletvekilleri, Avrupa Birliine tam ye olmak, sadece Trkiye Cumhuriyetinin bir siyasal hedefi deil, bunun tesinde, 1964 Ankara Antlamalarndan doan bir haktr. Avrupa Birlii ile ilikilerimizde, karlkl yarar dengesinin salanmas amalanmaldr.
Avrupa Birlii yelerinin, aday lkeler iin kriterler oluturmasna bir itirazmz yoktur. Bu kriterlerin ekonomik ve toplumsal ltleri olmas doaldr; ancak, zaten, biz, bu kriterleri, kendimiz, yani, ulusumuz iin hedef almzdr. Avrupa Birliine tam yelik hedefi, oulcu demokrasimizi glendirme, kurumlarmz, mevzuatmz ve uygulamalarmz modern toplumun gerekleriyle uyumlu hale getirmedeki abamz iin nemli bir tevik kayna olmaktadr.
Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; Demokratik Sol Parti, teden beri, Avrupa Birlii ile, 22 Aralk 1995 tarihinde Avrupa Parlamentosunda onaylanarak 1 Ocak 1996 tarihi itibariyle yrrle giren gmrk birlii ilikisinde, Trkiye Cumhuriyetinin, pazarlk gcn iyi kullanmadn, KOB'lerin, yeni girilecek dzene uyum salayabilmeleri iin yeterli yapsal uyum yardm almadn, bu koullar altnda, isizliin bsbtn artacan savunmutu. Aradan onsekiz ay gemesine ramen, gmrk birlii erevesinde bize vaat edilen yetersiz mal yardmlar, hl, alnamamtr. Trk ekonomisinin, Avrupa Birlii yesi lkeler ekonomileriyle rekabet edebilir duruma gelebilmesine hibir katk salanmamtr. Dnn ki, nfusu, bizim nfusumuzun ancak yedide veya sekizde biri olan Yunanistan'a, Avrupa balamnda, ylda 7-8 milyar dolar destek yardmlar saland halde, Trkiye'ye ancak 5 ylda 3,5 milyar dolarlk bir kredi olana salama sz verilmiti; bunun da hibe ksm, ancak 450 milyon dolardan ibarettir. Bu konularda, Avrupa Birlii, kesin sz vermi, taahhtte bulunmu olduu halde, o szlerini dahi yerine getirmemektedir.
Sonu olarak, Trkiye'nin, Avrupa Birlii ile ekonomik ilikileri, hzla Trkiye'nin aleyhine ilemeye balamtr. Dnn ki, bir yl ierisinde, bu lkelerle dticaret amz, yaklak 6 milyar dolardan 11 milyar dolara ykselmitir ve bu ak, maalesef, giderek artmaktadr.
Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; tabi ki, Avrupa Birlii yelii konusunda bizim de yapmamz gereken baz ev devleri vardr. Birtakm yasal dzenlemeler -rnein, Gmrk Kanununun deitirilmesi, sna mlkiyet hakk deiiklii, Mill Akreditasyon Kanununun ilerlik kazanmas, birtakm ekonomik dzenlemeler ki, bunlarn iinde Rekabet Kurulunun kurulmasna karn, ynetmeliklerinin karlmamas, bunlarn ilerlik kazanmas iin almalarn yaplmas, nc lkelerle serbest ticaret antlamalarnn onaylanmas ve insan haklar balamnda 55 inci Hkmetimizin, grevlerini olabildiince geni lde yerine getirme arzusunda ve kararllnda olduunu memnuniyetle karlyoruz. Bizim, Avrupa Birliine tam yelik konusunda hedefimizden asla ama niyetinde olmadmz cmle lem bilmelidir; yani, bu niyetimizde herhangi bir ama yoktur; Avrupa Birliine girme konusundaki niyetimiz, kararllmz tamdr; fakat, bunu yalvarp yakararak elde edemeyeceimizin bilincinde olmalyz. Yalvarp yakarma yerine, Avrupa Birlii lkelerinin ltlerine hazr duruma gelmek iin aba sarf etmeliyiz; ama, bir yandan da, dnyann, Avrupa Birlii lkelerinden ibaret olmadn, dnyann baka baz lkelerinin de ok byk ekonomik potansiyelleri olduunu gz nne alarak, Trkiye Cumhuriyetinin, dnya lsnde ekonomik ve siyas ilikilerini daha etkili bir duruma getirmek iin aba sarf etmeliyiz; daha gereki zmler zerinde durmalyz.
MEHMET BEDR NCETAHTACI (Gaziantep) - Mesela...
BAYRAM FIRAT DAYANIKLI (Devamla) - Oraya da geleceiz.
Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; b krsden daha nceleri de belirtildii gibi, gmrk birlii ilikisi, kendine zg bir ilikidir. yle bir ilikidir ki, herhangi bir gmrk birliinde bulunmas gerekli asl koullar bu ilikide bulunmamaktadr. rnein, tarmsal rnlerin serbest dolam ile ortaklk anlamalarnda bulunan hizmetlerin serbest dolam bu ilikide yer almamaktadr. Ayn ekilde, igcnn serbest dolam da gmrk birlii uygulamasnda yer almamaktadr. Bu zgn ilikide, Trkiye Cumhuriyeti -biraz nce, Cumhuriyet Halk Partisi Szcsnn de belirtii gibi- karar alma mekanizmalarnn dnda braklmtr; ancak, buna ramen, Avrupa Birliince belirlenen ortak ticaret politikalarna uyacaktr. Bu nedenle, Avrupa Birlii ile ilikilerimiz, gmrk birlii erevesinde gereki olmaldr; iin manzaras, bu prensipler erevesinde ortaya konulmaldr. Biz, ykmllklerimizi yerine getirirken, Avrupa Birliinin de ykmllklerini yerine getirmesini bekliyoruz. Ksacas, Avrupa Birlii ile ilikilerimiz, eitliki ve gereki temeller zerine ina edilmelidir. Gmrk birliinin iyi mzakere edilmemi hkmleri olabilir, bunlarn yeniden gzden geirilmesi dnlebilir. Biz, Avrupa Birliinin, yerine getirmedii hkmleri gerekletirmesini istemeliyiz.
Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; Trkiye Cumhuriyeti, Bat iin, slam kktenciliine kar evrensel deerlerin, demokrasinin kalesi, huzursuz bir blgede istikrar faktr olarak byk nem tamaktadr.
Onun tesinde, Trkiye Cumhuriyetinin tam yelii iin birok neden daha mevcuttur. ncelikle, Almanya'da yaayan 2,3 milyon Trk'n, anavatanlaryla ayn siyas gruba ait olmas salanabilir. Bu, iki taraf arasnda bir yaknlk douraca gibi, yabanc dmanlnn beslendii zeminin ortadan kalkmasna da katk salar.
kinci olarak, Alman Cumhurbakannn da dedii gibi, Avrupa, Hristiyan kulb deildir. Vatikan dnda kalan lkeler laiktir. Bu nedenle de, laik bir Trkiye, Avrupa'daki yerini bulacaktr. Avrupallar, bunun yerine, Hristiyan kktencilii yaparlarsa, bunun, Trk ar dincilerinin iine yarayacan bilmelidirler.
nc olarak, Avrupa, Trkiye'ye srtn dndnde, lkesini gerekten uygarlatrmak, demokratikletirmek isteyenlerin cesaretini krmaktadr. Trkiye'nin dlanmas, kltrel atmalarn Avrupa'ya da yansmasna neden olabilir.
En son olarak, Trkiye'nin stratejik nemi, bugn, souk sava dneminde olduundan daha az deildir. lkemiz, blgenin bir istikrar unsuru olarak, Avrupa Birlii iinde, Avrupa'nn gvenilir bir dostu olmakla, hem Bat'ya hem Dou'ya daha ok gven salayacaktr.
Sayn Bakan, sayn milletvekilleri; szlerime son verirken, yinelemekte yarar gryorum; Avrupa Birliiyle ilikilerimiz, gmrk birlii erevesinde mutlaka ve mutlaka gereki olmaldr, iin manzaras bu prensipler erevesinde ortaya konulmaldr. Biz kendimize den ykmllkleri yerine getirirken, Avrupa Birliinin de ykmllklerini yerine getirmesini bekliyoruz. Ksacas, Avrupa Birliiyle ilikilerimiz eitliki ve gereki temeller zerine ina edilmelidir.
Hkmetimizin bu konuda her trl gelimeyi Yce Meclisin gndemine getireceini umuyor, bekliyor ve bu konudaki aratrma nergesine olumlu oy kullanacamz belirtirken, sizleri saygyla selamlyorum. (DSP, ANAP ve CHP sralarndan alklar)
BAKAN - Demokratik Sol Parti Grubu adna konuan Tekirda Milletvekili Sayn Bayram Frat Dayankl'ya teekkr ediyorum.
Deerli arkadalarm, gruplar adna sz istemleri bylece karlanmtr.
imdi, nerge sahiplerinin konumasna sra geldi. Birinci imza sahibinin gsterdii Sakarya Milletvekili Cevat Ayhan konuacaklardr.
Buyurun Sayn Ayhan. (RP sralarndan alklar)
Konuma sreniz nerge sahibi -birinci imza sahibi- iin tannan 10 dakikalk sredir.
CEVAT AYHAN (Sakarya) - Teekkr ederim.
Muhterem Bakan, muhterem yeler; Trkiye'nin Avrupa Topluluuyla mnasebetlerinin Meclis tarafndan aratrlmasyla ilgili vermi olduumuz bir nerge zerinde ahsm adna sz alm bulunuyorum.
Muhterem yeler, benden nce gruplar adna konuan deerli hatipler Trkiye-Avrupa Topluluu mnasebetlerini, gerek tarih geliimi iinde gerek anlamalarn deerlendirilmesi erevesinde ve muhtelif zaviyelerden enine boyuna burada gndeme getirdiler. Ben, tekrar, o detaylara girmeyeceim; baka birka noktaya dikkati ekip, muhterem Genel Kurulun bilgilerine arz etmek istediim hususlar var.
Muhterem arkadalar, gmrk birlii noktasndayz; ancak, 1959'da da balayan ortaklk mnasebetlerimiz var. Bu ortaklk mnasebetlerimiz erevesinde taraflar birbirlerine pazarlarn atlar; Topluluk bizden nce at 1970'te sna mallar iin pazarlar ald, Trkiye de at; ancak, Topluluk, devaml, Trkiye'nin Toplulua ihracatnda eitli tahditler uygulad, antidamping soruturmalar at, kotalar uygulad. Hatrlarsanz, saladan makine hallarna kadar eitli alt sektrlerde, alt mamllerde Trkiye'nin ihracatna zaman zaman zorluk karmtr kendine gre birtakm gerekeler ortaya koyarak. Mal protokoller, drdnc protokolden itibaren almad; serbest dolamn 1986'da balamas lazmd, balamad.
Geliyoruz Trkiye'nin Toplulukla olan ticaretine... Tabi, Trkiye'nin Avrupa Topluluuna ye olmak istemesi, eitli siyas ve iktisad sebeplerdendi ve bu teebbs yapld, devam ediyor; ama, bu teebbsn veya bu mnasebetlerin en gz alc, en nde dikkat edilmesi gereken noktas da ticaretin gelime seyridir. 1964'te balayan ortaklk mnasebetlerinde -1997 Temmuz ay ierisindeyiz- bu dnemde Trkiye'nin Toplulukla ticareti devaml ak vermitir. Bir ara oturup hesaplamtm, otuz otuzdrt ylda 90 ksur milyar dolar ithalatmz, 60 ksur milyar dolar ihracatmz ve 30 ksur milyar dolar mertebesinde de ticaret amz var. Son yllarn rakamlarna bakyorum: Toplulukla ticaret amz 1990'l yllarn banda 2 milyar dolar mertebesinde; 1993'te 5,6 milyar dolar olmu; 1994'te -byk bir devalasyon oldu; 5 Nisan kararlar hatrlarsanz, dolar, mark fevkalede pahallannca ithalat geriledi- 2 milyar dolar, 1995'te yine 5,7 milyar dolar ve 1996'da 10 milyar dolar mertebesinde. Genelinde de Trkiye'nin 1996'da 19 milyar dolar ticaret a var. Bu, Trkiye'nin, Toplulukla mnasebetlerinin shhatli gelimediini gstermektedir. Devaml biz zarar ediyoruz, ak veriyoruz ve aklar 10 milyar dolar mertebesine de ulam bulunuyor. Bu 5,7 milyar ve 10 milyar dolar mertebesinde aklarn arkasnda, 1995'te gmrklerin, gmrk birliine yaklam sebebiyle drlmesi, ortak gmrk tarifelerinin drlmesi ve 1996'da da Toplulua gmrklerin sfrlanmas, fonlarn kaldrlmas ve nc lkelere de ortak gmrk tarifesinin belli bir takvimle yzde 10'un altnda yzde 6, 7, 8 mertebesine takriben drlm olmasdr; yani, btn bunlar, Trkiye'nin ithalatn hzlandrmakta, Topluluktan da ithalat hzlandrmakta ve aklarn bytmektedir.
nallah bu aratrma nergesi kabul edilir de bir komisyon teekkl ederse, herhalde ncelikle zerinde durulmas gereken husus; gerek Topluluk erevesinde gerekse genelde, Trkiye'nin dticaret aklarnn hem Toplulukla hem dnyayla bu seyrini dikkatle mahede edip bununla ilgili tedbirleri hkmetlerin nne koymaktr. Tabi, Toplulukla ticaret aklarnn hemen arkasna baktnz zaman, antidamping soruturmalar halen ham bez iin balatlmtr. Trkiye iin bilhassa Kahramanmara'ta, Denizli'de ve dier illerde de yaygn bir istihdam ve retim sahas olan tekstilde, ham bezde antidamping soruturmas kaldrlmt, tekrar balatld. Benzeri dier mallarda da antidamping soruturmalar Trkiye'nin ihracatn engellemekte, tarife d dier engeller ortaya koyulmaktadr. Tabi, biraz evvel ifade ettiim gibi mal protokol de uygulanmamaktadr.
Topluluk tarafna baktnz zaman, bunun gerekesi olarak, Gmrk Kanununun deitirilmemi olmas, Trkiye akreditasyon konseyinin kurulup -ki kanunla kurulacak- altrlmam olmas, sigortasz iiler olmas -ki, rekabet kurallarn ihlal ettii gerekesiyle Topluluk bu iddilar ortaya koymaktadr- ocuk iilerin olmas ve insan haklaryla ilgili birtakm meseleler, Trkiye'nin Toplulukla olan mnasebetlerini giderek zorlatrmaktadr.
Yine, Toplulukla olan ticaretimize baktmz zaman, tek pazar-tek sektr istikametinde -hem genelinde hem Toplulukta- bir gelime olduunu gryoruz. Tek pazar_ Hakikaten Trkiye ihracatnn yzde 50'si Topluluadr, yzde 70'i de OECD lkelerinedir. Bu, shatsiz bir gelimedir, dnyann dier pazarlarna da -Karadeniz Ekonomik birlii olur, ASEAN lkeleri olur, slam lkeleri olur- dengeli bir dalmn olmas lazm. Hatrlarsanz, 1980'li yllarda Trkiye'nin slam lkeleriyle olan ticareti yzde 8, 10, 15'ten yzde 40, 45 hatta 48'e kadar ulamt; bugn, yzde 15 mertebesine dm bulunmaktadr. Genel olarak, dticaretin deiik pazarlar arasnda dengeli yaylmas, Trkiye'nin ekonomik bymesi bakmndan da bir emniyettir, hem siyas hem de iktisad bakmdan bir gven izgisidir; bunun korunmas ve gelitirilmesi gerekir.
Bugn geldiimiz nokta itibariyle, yeni Hkmetin -55 inci Hkmetin- gmrk birliini tekrar mzakereye amak istediini gryoruz, kendilerini tebrik ederiz. Biz, daha nceki dnemde de, eitli platformlarda gmrk birlii mzakerelerinin ncesinde -1994'te, 1995'te- bu ileri ok konumutuk ve gmrk birlii buna ramen imzaland, Trkiye, gmrk birliinin iindedir; ama, gmrk birliinin zararlarn da imdi bu Hkmet aklkla ifade ediyor, onun iin tebrik ediyorum.
Ayrca, Sayn Birgen Kele Hanmefendiyi de tebrik ediyorum; gmrk birliini CHP/SHP hkmetleri imzalamasna ramen -kendisi konuyu ok iyi bilen bir parlamenter arkadamzdr- gmrk birliinin dengesiz olduunu, burada gayret vukufla ve aklkla ortaya koydular.
Muhterem arkadalar, biz, bunlar, gemite, devaml da syledik; ama, her ne hal ise, biz sylediimiz zaman, karmzda deta bir blok olumakta; ama, biz skt ettiimiz zaman, baz hakikatleri, deerli arkadalarmz aklkla ortaya koyuyorlar; bu da, memnuniyet verici bir husustur.
Refahyol Koalisyonuyla ilgili ifade edilen hususu u noktada aklamak istiyorum: Tabi, Refahyol bir koalisyon hkmetiydi. Koalisyonu tekil eden iki parti de, kendi nceliklerini tamamen hkmet protokolne koyma imknna sahip deillerdi. Bir asgar mterekte birleip memlekete gzel hizmet etmek meselesiydi. Her iki taraf da, kendi nceliklerini bir tarafa brakp Trkiye'nin bugn ierisinde bulunduu artlarda yaplabilecek olan, pratik olan eylerde birletiler.
Nitekim, Refahyol Hkmeti zamannda -daha bir hafta nce hracatlar Birliinin Meclisinden aldm bilgilere gre- ihracatmzn da iyi gelitiini gryoruz. hracatta, son alt ayda, yzde 15 art var; bu, memnuniyet verici bir husustur. Haziran ayna baktmz zaman, 1996 ylnn haziran ayna gre 1997 ylnn haziran aynda -ki, Hkmeti terk ettiimiz, son aydr- ihracatn, genel olarak yzde 23 arttn, tekstil sektrnde yzde 30 arttn gryoruz ve ihracat sektr de Refahyol Hkmetinden memnundur; bunu aklkla ifade ediyorlar. Ortaya koyduumuz projeler, kendi projelerine verdiimiz destekler, mhim gelime salamtr. 55 inci Hkmetin de, sektrle yakn ibirlii yaparak, Trkiye ihracatnn biraz evvel ifade ettiim zorluklardan kurtarlmas istikametinde gayret etmesini temenni ederiz ve kendilerine baarlar dileriz.
Muhterem arkadalar, tabi, burada, Babakann seyahati gndeme getirildi. Babakann seyahati -hatrlanrsa- hkmet olduktan hemen sonra, Asya lkelerine -Endonezya'ya, Malezya'ya, Pakistan'a, ran'a, Singapur'a, birtakm lkelere- br taraftan da hemen akabinde Afrika lkelerine oldu. Bunun gerekesi, esasnda, Trkiye'nin pazarn geniletmektir. Biraz evvel ifade ettiim, Trkiye'nin byk...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafndan kapatld)
BAKAN - Sayn Ayhan, konumanz tamamlayn efendim.
CEVAT AYHAN (Devamla) - ... ticaret aklarn kapatabilmek, azaltabilmek meselesiydi ve baarl olduunu biraz evvel ifade ettim.
Burada, tabi -msaade ederseniz- unu da sylemeden geemeyeceim: 2000 yl gndeminde de ifade edildii gibi, Trkiye'deki insan haklar meselesi, Trkiye'nin Toplulukla olan mnasabetlerini zorlatrmaktadr. Baknz, burada, Topluluun Trkiye'deki Bykelisi Michael Lake'in, bundan birka gn nce bir gazetede yazm olduu makaleden bir cmleyi okuyaym:
Trkiye-Topluluk mnasebetlerinin nndeki engel: Mill Gvenlik Kuruluna zel bir rol veriyor Trkiye'nin Anayasas ve hukuk yaps ve Bakanlar Kurulunun, Mill Gvenlik Kurulu kararlarna ncelik vermesini ngryor. Trk hukuk sisteminde, Silahl Kuvvetlerin sivil siyas denetimi konusunda mulaklklar var; bu mulaklklar, bavuran teki lkelerde grlmyor. Trkiye'nin nndeki, insan haklaryla ilgili, muhtelif meselelerden bir tanesi de budur.
Yine -siz deerli yeler yakndan takip etmisinizdir phesiz- bundan bir sre nce Economist'te bir makale kt -uzun bir makale, mutatd, sayfa- bal u: Generaller ve Politika ve Trkiye'nin Artan Yalnzl burada da ayn eyler gndeme getiriliyor. Yani, Trkiye'nin, demokratikleme ve hukukun hkimiyeti istikametinde kendini yenilemesi lazm, nndeki meseleleri amas lazm. Herhalde, bu Meclis, bunlar da, inallah, nmzdeki dnemlerde aacaktr.
Trkiye, Toplulua tam ye olur mu olmaz m; o ayr bir mesele. Topluluun en st seviyedeki yneticileri tarafndan, zaman zaman tam ye olamazsnz diye eitli deklarasyonlarda bulunuluyor, Trkiye de ye olmak iin gayret ediyor, nereye kadar gider bu gayret; ama, unu ifade etmek istiyorum: ye oluruz, olamayz...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafndan kapatld)
CEVAT AYHAN (Devamla) - Son cmlemi sylyorum.
BAKAN - Buyurun.
CEVAT AYHAN (Devamla) - ... ama, asl yapmamz gereken husus, Trkiye'nin ekonomisini dnya pazarlarnda rekabet edebilecek ekilde glendirmek, sanayilemek; hakikaten, Anadolu'daki canl teebbs gcn, azmini, kararlln, sanayileme hamlesini desteklemektir.
Hepinize teekkr eder, hrmetlerimi arz ederim. (Alklar)
BAKAN - nerge sahiplerinden Sakarya Milletvekili Sayn Cevat Ayhan'a, teekkr ediyorum.
Deerli arkadalarm, Meclis aratrmas nergesi zerindeki ngrmeler tamamlanmtr.
Meclis aratrmas alp almamas hususunu oylarnza sunuyorum: Meclis aratrmas almasn kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Meclis aratrmas yapacak komisyonun, 13 yeden kurulmasn oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Komisyonun alma sresinin, bakan, bakanvekili, szc ve ktip yenin seimi tarihinden balamak zere, 3 ay olmasn oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Komisyonun, gerektiinde Ankara dnda da alabilmesi hususunu oylarnza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmitir.
Seilecek olan Meclis aratrmas komisyonuna baarlar diliyorum.
Deerli arkadalarm, szl
sorular ile kanun tasar ve tekliflerini grmek
iin, 30 Temmuz 1997 aramba gn
saat 15.00'te toplanmak zere, birleimi kapatyorum.
B) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI
1. - Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n, Ankara Bykehir Belediyesi EGO Genel Mdrlnce yaplan doalgaz sayac ihalesine ilikin sorusu ve ileri Bakan Murat Baesgiolu'nun yazl cevab (7/3030)
Aadaki soru nergemin ileri Bakan Sayn Meral Akener tarafndan szl olarak cevaplandrlmasn arz ederim.
Sayglarmla. 8.1.1997
Feridun Pehlivan Bursa evre Komisyonu Bakan
Hrriyet Gazetesinde ve zellikle deerli ke yazar Sayn Emin laan'n aylardr Ankara Bykehir Belediyesi EGO Genel Mdrlnce yaplacak doalgaz sayac ihalesini ALFAGAS adl firmann kazanacana dair yaynlar malumdur. halenin bu yaynlar dorultusunda ALFAGAS adl irket lehine sonulandn renmi bulunuyorum. Bu erevede;
1. Bu aibe ihtimali yksek ihale iin Bykehir Belediyesi, EGO Genel Mdrl yetkilileri hakknda inceleme ve soruturma amay dnyor musunuz?
2. Aylardr ke yazarnn uyarlarna ramen ad geen firmaya bu ihalenin verilmesi byk tesadf sonucu mudur?
T.C. ileri Bakanl 24.7.1997 Mahall dareler Genel Mdrl Say : B.050.MAH.065.0002/80606
Konu : Yazl soru nergesi.
lgi : TBMMBakanlnn 23.6.1997 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7465-7/3030 sayl yazs.
Bursa Milletvekili Feridun Pehlivan'n szl olarak cevaplandrlmak zere verdii, ancak lgi yazda yazl soruya evrildii belirtilen Ankara Bykehir Belediyesi EGO Genel Mdrlnce yaplan doalgaz sayac ihalesine ilikin yazl soru nergesi hakknda Ankara Valiliinden alnan 15.7.1997 tarih ve 2679 sayl yazda;
nergede bahsedilen ihale iinin Valilike incelettirilmesi neticesinde dzenlenen raporda;
EGO Genel Mdrlnce; 4325 sayl Kurulu Kanununun 1 inci, 4768 sayl Kanunun 3 nc maddesi ile 1 Temmuz 1947 tarihinde Bayndrlk Bakanlnca karlan ve yrrlekonulan Alm Satm Ynetmeliine uygun olarak 210 000 adet kartl saya ihalesi ald ve ihaleye katlan 7 firma arasndan uygun teklifi veren ALFAGAS firmasndan toplam 47 092 500 $ bedelle satn alnmasna karar verildii, kararn da Belediye Bakannca onayland,
halenin balang, yrtlme ve sonulandrma aamalarnda mevzuatn ngrd ilemlerin eksiksiz yapld, rekabetin salanmas iin her trl tedbirin alnd, ihalede usulszlk ve idare aleyhine bir ilem bulunmad, bu nedenle ilgililer hakknda soruturma amay gerektirir hi bir ilem bulunmad,
ller Kanunu gereince, sayalarn tip onaylarnn Sanayi ve Ticaret Bakanlnn 5.4.1996 tarih ve A20.86, 17.7.1996 tarih A2100 genelgeleri ile alnp onaylatld,
halenin ALFAGAS firmasnda kalmasnda yasal olmayan bir hususun bulunmad,
Sonu ve kanaatine varld,
Ayrca, EGO Genel Mdrlnce 7 Ocak 1997 tarihinde 210 000 adet n demeli Elektronik Kartl Doalgaz Saya ihalesi yapld, ihale sonucu ihale dosyalarnn Teklif Deerlendirme Teknik Komisyonuna havale edildii ve Komisyonca Encmene sunulmak zere Teklif Deerlendirme Raporu hazrland, ancak ihale ncesinde baz medya kurulularnda ihale konusunda iddialar ortaya atlmas zerine 30.1.1997 tarihinde konunun incelenmesi iin Bakanlk onay ile Mlkiye Mfettii grevlendirilmi olup, Mlkiye Mfettileri tarafndan dzenlenen inceleme raporunda, ihaleyi kurum menfaatine uygun olarak yapma konusunda EGO Genel Mdrlnn geni yetkilere haiz olduu, sadece ihale bedelinin ykseklii ve ihale hakkndaki eitli eletiriler sebebiyle tefti birimlerince nceden gr bildirilmesinin mevcut mevzuata gre uygun olmad,
Belirtilmektedir.
Bilgilerinize arz ederim.
Murat Baesgiolu ileri Bakan
2. - Sakarya Milletvekili Teoman Akgr'n, stanbul Taksim IV. Levent Metrosu vagon ihalesine ilikin sorusu ve ileri Bakan Murat Baesgiolu'nun yazl cevab (7/3057)
17 Haziran 1997
Aadaki sorularmn yazl olarak ileri Bakan tarafndan yantlanmasn sayglarmla arz ederim.
Teoman Akgr Sakarya
Yapm aamasnda olan Taksim-IV. Levent Metrosu iin yze yakn vagon ihtiyac olduu bilinmektedir. Bu vagonlarn ihalesi iin stanbul Bykehir Belediyesine bal Ulam A..'nin snrl davet usuln uygulayaca sylenmektedir.
1. Hangi firmalara davetiye yollanmtr?
2. Bu davetiyeler hangi tarihte gnderilmitir?
3. Teklif iin ne kadar sre tannmtr? Bu sre ne zaman balamaktadr ve ne zaman bitmektedir?
T.C. ileri Bakanl 24.7.1997 Mahall dareler Genel Mdrl Say : B050MAH0650002/80607
Konu :Yazl soru nergesi.
lgi :TBMMBakanlnn 25.6.1997 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7491 sayl yazs.
lgi yaz ekinde alnan ve tarafmdan cevaplandrlmas istenilen, Sakarya Milletvekili Teoman Akgr'n stanbul Taksim-IV nc Levent Metrosu Vagon ihalesine ilikin yazl soru nergesi hakknda stanbul Valiliinden alnan bilgilerden;
18ay iinde iletmeye alnmas planlanan stanbul Taksim IV nc Levent Metrosunun ara ihtiyacn karlamak zere; stanbul Bykehir Belediyesinin kuruluu olan stanbul Ulam A.. tarafndan alan ihalenin 2 aamal olduu, 1 inci aamann 32 metro aracnn 12 aydan balayarak, 19 aya kadar tamamnn anahtar teslimini, 2 nci aamann ise 64 aracn yerli katk ile imalatn ve teknoloji transferini kapsad,
1. haleye;
Bombardier Inc.
Transportation Systems Division
Ahmet Refik Sok. No: 13 06170 Yenimahalle/ANKARA
Adtranz ABBDaimler Benz Transportation Overseasmarketing
GMBH
Kasap Sokak No.2 zden Konak han Kat: 9 80280
Esentepe/STANBUL
GEC ALSTHOM TRANSPORT S.A.
Groupe Passagers
48 ruc Albert Dhalenne 93482 Saint Quuen Cedex
FRANCE
Firmalarnn davet edildii,
2. artnamenin firmalara 13 Haziran 1997 Cuma gn verildii,
3. Teklif iin verilen srenin 13 Haziran 1997 tarihinde balayp 7.7.1997 tarihinde bittii,
anlalmtr.
Bilgilerinize arz ederim.
Murat Baesgiolu ileri Bakan
3. - stanbul Milletvekili Blent Akarcal'nn, SSK'ya borcu bulunan bir iadamna ilikin sorusu ve alma ve Sosyal Gvenlik Bakan Nami aan'n yazl cevab (7/3063)
Aadaki sorularmn alma ve Sosyal Gvenlik Bakan Sn. Necati elik tarafndan yazl olarak cevaplandrlmasn arz ederim.
Blent Akarcal
stanbul
1. SSK'nn vergi yzszleri listesinde yeralan zm ihracats ve tekstilci Osman Aka'nn 10 milyar TL. harcayarak Denizli Colossae Otel'de2 torununa snnet dn yapmas nasl mmkn olmaktadr?
2. Basna da yansyan bu dnde, torunlarna 100'er dnm zm ba ile 500'er milyon TL, ayrca Kenan Evren Vakfna da 500 milyon TL. bata bulunabilen bir vergi kaaksndan SSK nasl vergi borcunu tahsil edememektedir?
3. SSK'nn ok sayda bu durumda olan vergi borlusu kiiden alacaklarn tahsil etmesinde, mal msaderesi, haciz vb. kanun yaptrmlar yok mudur?
4. Bu tr suiistimallerin nne geilmesi ve batmakta olan SSK'nn mal krizden kmasna yardmc olmas asndan, TBMM'ye getirdiiniz veya Bakanlk olarak idar ynden aldnz nlemler var mdr?
T.C. alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl 25.7.1997 Sosyal Gvenlik Kurulular Genel Mdrl Say : B.13.0.SGK: 0.13.00.01/5330/020003
Konu :Yazl soru nergesi.
lgi : 26.6.1997 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/3063-7451/19980 sayl yaznz.
stanbul Milletvekili Blent Akarcal tarafndan hazrlanan Sosyal Sigortalar Kurumuna borcu bulunan bir iadamna ilikin 7/3063 Esas No.lu yazl soru nergesi Bakanlmca incelenmitir.
nergede bahsi geen Osman Aka adl iverenin, Sosyal Sigortalar Kurumunun zmir, Aydn ve Krklareli Sigorta Mdrlklerinde kaytl iyerleri dolaysiyle Kurum'a herhangi bir prim borcu bulunmamaktadr.
Bakrky Sigorta Mdrlnde ilem gren Mensucat Santral T.A..'ne ait iyerinin 6.12.1993 tarihi itibariyle Akasarayl Tekstil Sanayi Ticaret Limited irketine (Osman Aka) devrolunmas zerine szkonusu irketin mevcut prim borlar iin Sosyal Sigortalar Kurumunca icra takibine geilmitir. Ancak adgeen irket, yrtlen icra takibine Bakrky Mahkemesi nezdinde at dava ile itirazda bulunmu olup, dava halen devam etmektedir. Ayrca, Edirne Sigorta Mdrlnde ilem gren Mensucat Santral T.A..'nin 1.2.1994 tarihi itibariyle Aka Tarm ve Sanayi rn. Tekstil-hracat Limited irketine devredilmesi zerine, devredilen iyerinin Sosyal Sigortalar Kurumuna olan ve icra takibi balatlan prim borlarna karlk (yaplan devir ilemi iin) Ankara 7 nci Mahkemesi nezdinde dava almak suretiyle itirazda bulunulmu, szkonusu dava henz sonulanmamtr.
Dier taraftan; 506 sayl Sosyal Sigortalar Kanununun 80 inci maddesinde 1.12.1993 tarih ve 3917 sayl Kanunla yaplan deiiklikle, Kurum alacaklarnn tahsilinde 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanun hkmlerinin tamamnn uygulanmas esas getirilmitir. Ayrca bu Kanunla, 190 sayl Genel Kadro ve Usul Hakknda Kanun Hkmnde Kararname Eki Cetvellerin Sosyal Sigortalar Kurumuna ait blmne (1 000) adet icra memurluu kadrosu ihdas edilerek eklenmitir. hdas edilen bu kadrolara atamalar gerekletirilerek sresi ierisinde denmeyen Kurum alacaklarnn tahsili konusunda 6183 sayl Kanunun 54 ve takip eden maddelerindeki usul ve esaslar dairesinde (icra takibi, haciz ve sat ilemleri vb.) yetkilerin kullanlmas yoluna gidilmektedir.
Bilgilerinize arz ederim.
Prof. Dr. Nami aan alma ve Sosyal Gvenlik Bakan
4. - Antalya Milletvekili Bekir Kumbul'un, Antalya SSK Hastanesi inaatnn ne zaman tamamlanacana ilikin sorusu ve alma ve Sosyal Gvenlik Bakan Nami aan'n yazl cevab (7/3071)
Aadaki sorularmn alma ve Sosyal Gvenlik Bakantarafndan yazl olarak cevaplandrlmasn saygyla dilerim.
Bekir Kumbul Antalya
Bugn iin Antalya'da aktif 120 bin ve pasiff ile birlikte 500 bin kiiye salk hizmeti veren Antalya SSKHastanesinin tevsi inaat Haziran 1987 tarihinde balam ve hl devam etmektedir. Oysa Isparta'da ortalama 15 bin aktif sigortalysyla toplam 60 bin kiiye hizmet veren ek inaatn 1993 tarihinde balamasna ramen bugn alma hazrlklar yaplmaktadr.
1. Ayn primi deyen Antalya sigortallarnn poliklinik ve hastane kuyruklar ne zaman bitecek? Ve Antalyal sigortallar bu zdraptan ne zaman kurtulacaktr?
2. Isparta ek inaat Antalya'dan 6 yl sonra balamasna ramen u anda bitirilmi durumda ve alma hazrlklar yaplmaktadr. Bu bir hakszlk deil midir? Bu hakszln nlenmesi iin ne gibi dnceleriniz var?
T.C. alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl 25.7.1997 Sosyal Gvenlik Kurulular Genel Mdrl Say : B.13.0.SGK:0.13.00.01/5329/020004
Konu : Yazl soru nergesi.
lgi : 1.7.1997 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/3071-7498/20080 sayl yaznz.
Antalya Milletvekili Bekir Kumbul tarafndan hazrlanan Sosyal Sigortalar Kurumu Antalya Hastanesi inaatnn ne zaman tamamlanacana ilikin 7/3071 Esas No.lu yazl soru nergesi Bakanlmca incelenmitir.
Sosyal Sigortalar Kurumu Antalya Hastanesi Tevsii inaatna, 13.5.1987 tarihli szleme gereince yklenici Hakk Elbirlik ve Halefleri naat Kollektif irketine % 14.90 tenzilatla 1986 yl birim fiyatlar ile 1 500 000 000 TL. bedelle, 1 inci keif zeti dahilinde ve szlemesine gre 1730 takvim gn ierisinde ikmal edilmek zere, 23.5.1987 tarihinde balanmtr. Szlemesine gre iin bitim tarihi 18.2.1992'dir.
Devlet Planlama Tekilatnca szkonusu inaata tahsis edilen denek miktarlar (ilk yl hari) yklenici tarafndan harcanm, bu sebeple Devlet Planlama Tekilat tarafndan tahsis olunan miktar aan szleme denei ise yasal olarak iin sonuna aktarlmtr. Bunun dnda Hastane Batabipliinin zorunlu ihtiya talepleri ve inaatn seyri srasnda meydana gelen imalat artlar ile gelien teknoloji sonucu, inaatn ilk kefinde bulunmayan ilave ilerin de eklenmesi ile keif miktar 1 inci keife oranla % 162,51 artla 1986 yl birim fiyatlar ile 3 937 637 795 TL'ye ykselmitir.
Gerek Devlet Planlama Tekilatnca onaylanan deneklerin harcanmas dolaysyla, szleme deneklerinden harcanamayan denein iin sonuna aktarlmas, gerekse mukayeseli keifler dolaysyla i miktarnn artmasna bal olarak verilen yasal sreler ile iin bitim tarihi 29.10.1997 olarak belirlenmi olup, iin bu tarihte bitmesi beklenilmektedir.
Ayrca, Antalya Hastanesi Tevsii naat devam ederken, dier yandan mevcut hastanenin gerek poliklinik, gerekse yatan hastaya ynelik salk hizmetlerinin de kesintisiz devam ettirilmesi zorunluluu bulunduundan, bu hizmetlerde kesintiye yol almamasamacyla iin teknii gerei, sfr inaatlara oranla daha yava bir tempo ile alma zarureti ortaya kmaktadr.
te yandan, Sosyal Sigortalar Kurumu Isparta Hastanesinde ise, 19.1.1993 tarihli szleme gereince yklenici Feza naat Sanayii ve Ticaret Anonim irketine %10.01 tenzilatla 1991 yl birim fiyatlaryla 26 500 000 000 TL. ye 1 inci keif zeti dahilinde ve szlemesine gre 950 takvim gn ierisinde ikmal edilmek zere 1.5.1993 tarihinde yer teslimi yaplarak ie balanmtr. Szlemesine gre iin bitim tarihi 7.12.1995 ise de i miktarnda meydana gelen artlardan dolay yasal sre uzatmlar sonucu i 7.5.1997 tarihinde ikmal edilmitir.
Bilgilerinize arz ederim.
Prof. Dr. Nami aan alma ve Sosyal Gvenlik Bakan
5. - Tekirda Milletvekili Bayram Frat Dayankl'nn;
- Tekirda Hayranbolu kapal spor salonu inaatna,
- Tekirda-Marmara Erelisi kapal spor salonu inaatna,
likin sorular ve Devlet Bakan Ycel Sekiner'in yazl cevab (7/3091, 3105)
26.6.1997
Aadaki sorularmn yazl olarak ilgili Devlet Bakan tarafndan yantlanmasn sayglarmla arz ederim.
Dr. B. Frat Dayanakl Tekirda
Tekirda linin Hayranbolu ilesinde yapm uzun bir sredir devam eden 500 kiilik kapal spor salonu bir trl bitirilememektedir. 1997 yatrm programnda da yer almasna ramen inaatnn ok yava ilerledii bilinmektedir. Bu durumun blge halknn tepkisini ektii bilinmektedir.
1. Spor salonunun inaat neden geciktirilmektedir?
2. almalar u an hangi aamadadr?
3. almalarn ne zaman bitirilmesi planlanmaktadr?
2.7.1997
Aadaki sorularmn yazl olarak ilgili Devlet Bakan tarafndan yantlanmasn sayglarmla arz ederim.
Dr. B. Frat Dayanakl Tekirda
Tekirda linin Marmara Erelisi ilesinde yapm uzun bir sredir devam eden 500 kiilik kapal spor salonu bir trl bitirilememektedir. 1997 yatrm programnda da yer almasna ramen inaatnn ok yava ilerledii bilinmektedir. Bu durumun blge halknn tepkisini ektii bilinmektedir.
1. Spor salonunun inaat neden geciktirilmektedir?
2. almalar u an hangi aamadadr?
3. almalarn ne zaman bitirilmesi planlanmaktadr?
T.C. Babakanlk 16.7.1997 Genlik ve Spor Genel Mdrl Say : B.02.1.GSM.0.65.00.00/MZ.02/461
Konu : Soru nergesi
lgi : a) T.B.M.M. Bakanl Genel Sekreterliinin 7.7.1997 tarih ve 3105.7616/20317 sayl yazs.
b) T.B.M.M. Bakanl Genel Sekreterliinin 7.7.1997 tarih ve 3091.7547/20160 sayl yazs.
lgi (a) ve (b)'de kaytl yaznz ekinde alnan Tekirda Milletvekili Sayn Bayram Frat Dayankl'ya ait soru nergesi incelenmitir.
Tekirda/Marmara Erelisi ve Hayranbolu antrenman spor salonu inaatlarnn 1994 ylnda ihalesi yaplm olup, 1996 ylnda Babakanln 1996/27 sayl genelgesi uyarnca fiziki gereklemesi % 70'in altnda kalan projelere denek ayrlmadndan inaatlarna devam edilememitir.
Sz konusu projeler iin 1998 yl yatrm programna denek teklif edilecektir.
Bilgilerinize arz ederim. Ycel Sekiner Devlet Bakan
6. - Tekirda Milletvekili Bayram Frat Dayankl'nn;
- Tekirda Muratl lesinde yaanan elektrik kesintilerine,
- Tekirda-erkez kydeki elektrik kapasitesine,
likin yazl soru nergeleri ve Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan Cumhur Ersmer'in yazl cevab (7/3092, 3097)
Aadaki sorularmn yazl olarak Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan tarafndan yantlanmasn sayglarmla arz ederim.
Dr. B. Frat Dayankl Tekirda
Tekirda linin muratl ilesinde srekli elektrik kesintileri ve voltaj dkl olmaktadr. Bu nedenle hem elektrikli cihazlar sk sk arzalanmakta hem de sanayi retimi aksamaktadr. Bu durum blge halknn ikyetlerine neden olmaktadr.
1. TREDA'n sorumluluu altndaki bu blgede alt yap, almalar hangi aamadadr?
2. orlu ve erkezkydeki gerilim sistemlerindeki yetersizlikler iin TREDA hangi almalar yapmtr, yapmay planlamaktadr?
Aadaki sorularmn yazl olarak Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan tarafndan yantlanmasn sayglarmla arz ederim.
Dr. B. Frat Dayankl Tekirda
Trakya blgesinde, zellikle Tekirda linin erkezky ilesindeki sanayi tesislerinin says hzla artmaktadr. Yeni alan tesislerin yansra kapasite artrm ve ilave nitelerin retime alnmas elektrik enerjisi ihtiyacn artrmaktadr. Yalnzca erkezky Organize Sanayi Blgesinin elektrik enerjisi ihtiyac kullanlan 26 000 megawat'a ilave 20 000 megawattr. retimin durmamas, istihdam ve ihracaat artrabilmek iin enerji ann mutlaka kapatlmas gerekmektedir.
1. Yukarda belirtilen enerji ann erkezkydeki Karaaa Trafosundan karlanmas dnlmekte midir?
2. erkezkydeki gerilim sistemlerindeki yetersizlikler iin TREDA hangi almalar yapmtr, yapmay planlamaktadr ve bu almalar ne zaman tamamlanacaktr?
T.C. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanl 25.7.1997 Aratrma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Bakanl Say : B.15.0.APK.0.23.300/1151-11489
Konu : Yazl Soru nergesi
lgi : a) TBMM Bakanl'nn 3.7.1997 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/3092-7548/20161 sayl yazs.
b) TBMM Bakanl'nn 7.7.1997 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7682 sayl yazs.
Tekirda Milletvekili Sayn Bayram Frat Dayankl'nn Sayn Bakanmza tevcih ettii 7/3092 ve 7/3097 esas no.lu yazl soru nergeleri ile ilgili bilgiler hazrlanarak ekte sunulmutur.
Bilgilerinize arz ederim. M. Cumhur Ersmer Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan
7/3092 esas no.lu soru nergesi
Tekirda linin Muratl lesinde srekli elektrik kesintileri ve voltaj dkl olmaktadr. Bu nedenle hem elektrikli cihazlar sk sk arzalanmakta hem de sanayi retimi aksamaktadr. Bu durum blge halknn ikyetlerine neden olmaktadr.
Soru 1.
1. TREDA'n sorumluluu altndaki bu blgede alt yap, almalar hangi aamadadr?
Soru 2.
2. orlu ve erkezkydeki gerilim sistemlerinin yetersizlikleri iin TREDA hangi almalar yapmtr, yapmay planlamaktadr?
Cevap 1, 2 :
Muratl ehir ebekesi projesi kapsamnda yaptrlan 3 adet trafo merkezinin iletmeye girmesi ile ehrin byk blmnde gerilim dm nlenmi olup, kompanzasyon tesislerinin ihaleleri de hazrlanmaktadr. Bu tesislerin yapmndan sonra gerilim dkl tamamen ortadan kalkacaktr.
7/3097 esas no.lu soru nergesi
Trakya blgesinde, zellikle Tekirda linin erkezky ilesindeki sanayi tesislerinin says hzla artmaktadr. Yeni alan tesislerin yansra kapasite artrm ve ilave nitelerin retime alnmas elektrik enerjisi ihtiyacn artrmaktadr. Yalnzca erkezky Organize Sanayi Blgesinin elektrik enerjisi ihtiyac kullanlan 26 000 megawat'a ilave 20 000 megawattr. retimin durmamas, istihdam ve ihracaat artrabilmek iin enerji ann mutlaka kapatlmas gerekmektedir.
Soru 1.
1. Yukarda belirtilen enerji ann erkezkydeki Karaaa Trafosundan karlanmas dnlmekte midir?
Soru 2.
2. erkezkydeki gerilim sistemlerindeki yetersizlikler iin TREDA hangi almalar yapmtr, yapmay planlamaktadr ve bu almalar ne zaman tamamlanacaktr?
Cevap 1, 2 :
Enerji ann kapatlmas hususunda, Trakya Elektrik Datm A..'ce 154/34,5 kV. 2X50 MWA'lk erkezky Trafo Merkezindeki 50 MWA'lk trafolardan biri 100 MWA gcndeki trafo ile deitirilmitir. Dolaysyla orlu ve erkezky ileleri ile yakn evresindeki g yetmezlii sorunu ortadan kaldrlmtr.
7. - Tekirda Milletvekili Bayram Frat Dayankl'nn, Tekirda-erkezky'deki baz sanayi kurulularnn elektrik enerjisi sorununa ilikin sorusu ve Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan Cumhur Ersmer'in yazl cevab (7/3104)
Aadaki sorularmn yazl olarak Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan tarafndan yantlanmasn sayglarmla arz ederim.
Dr. B. Frat Dayankl Tekirda
Tekirda li erkezky lesindeki organize sanayi blgesindeki sanayi tesisleri dorudan TREDA'a abone olmadklarndan dolay elektrik enerjilerini Organize Sanayi Blgesi Mdrlnden almaktadr. Blgedeki baz iletmeler elektrik enerjisi retimi yapan Akenerji'nin orta olduu ancak TREDA'n ferdi abonesi olmadndan Akenerjiden yeterli elektrik ihtiyalarn karlayamamakta ve bu durum retimin durmasna neden olmaktadr.
1. Bu konu ile ilgili olarak Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanl hangi almalar yapmtr, yapmay planlamaktadr ve bu almalar ne zaman tamamlanacaktr?
T.C. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanl 24.7.1997 Aratrma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Bakanl Say : B.15.0.APK.0.23.300/1134-11360
Konu : Yazl Soru nergesi
lgi : a) TBMM Bakanl'nn 7.7.1997 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7682 sayl yazs.
Tekirda Milletvekili Sayn Dr. Bayram Frat Dayankl'nn tarafma tevcih ettii 7/3104-7615 esas no.lu yazl soru nergesi T.B.M.M. Tz'nn 99. maddesi gerei cevaplandrlarak ekte gnderilmitir.
Bilgilerinize arz ederim. M. Cumhur Ersmer
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan
Tekirda li erkezky lesindeki organize sanayi blgesindeki sanayi tesisleri dorudan TREDA'a abone olmadklarndan dolay elektrik enerjilerini Organize Sanayi Blgesi Mdrlnden almaktadr. Blgedeki baz iletmeler elektrik enerjisi retimi yapan Akenerji'nin orta olduu ancak TREDA'n ferdi abonesi olmadndan Akenerjiden yeterli elektrik ihtiyalarn karlayamamakta ve bu durum retimin durmasna neden olmaktadr.
Soru :
Bu konu ile ilgili olarak Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanl hangi almalar yapmtr, yapmay planlamaktadr ve bu almalar ne zaman tamamlanacaktr?
Cevap :
erkezky Organize Sanayi Blgesine, 3096 Sayl Yasa yrrle girmeden nce toptan elektrik sat ngrlm olup, TREDA'n mterisi sadece Organize Sanayi Blgesi Mdrl'dr. Dolaysyla organize sanayi blgesi iinde yer alan sanayicilerle, TREDA'n herhangi bir irtibat bulunmamaktadr.
Babakanlk Yksek Denetleme Kurulunun 1991 Yl Raporunda, toptan elektrik satnn Organize Sanayi Blgesi Mdrl lehine elektrik ticaretinden kaynaklanan kr pay oluturmas nedeniyle 3096 Sayl Yasaya aykr olduu, bu duruma son verilerek organize sanayi blgesi ebekesinin devralnmas, sanayicilerinde ferdi abone yaplmas temenni edilmitir.
Yksek Denetleme Kurulu'nun bu temennisinin TREDA'a yazl olarak iletilmesi ve gereinin istenmesi zerine, erkezky Organize Sanayi Blgesi Mdrlne ferdi abonelik iin yazl bildirimde bulunulmu ve henz olumlu bir cevap alnamamtr.
Ayrca, Akenerjinin rettii elektrik enerjisinin, mlkiyeti TEA'a ait olan erkezky TM'de 33 kV'luk baraya verilmesi ngrlmtr. erkezky Organize Sanayi Blgesi iinde yer alan sanayiciler TREDA'n mterisi olmadndan, Akenerjiden enerji alamamalar da dahil tm enerji sorunlar konusunda, TREDA tarafndan herhangi bir ilem yaplamamaktadr.
erkezky Organize Sanayi Blgesinde yer alan sanayicilerin, TREDA'a ferdi abone olabilmeleri halinde, konunun 3096 Sayl Yasa kapsamnda deerlendirilmesi mmkn olacak ve konuya ilikin sorunlarn zlmesi salanabilecektir.
8. - Kocaeli Milletvekili Bekir Yurdagl'n, DevletBakan ve Babakan Yardmcs Blent Ecevit'in hkmetteki grevlerine ilikin Babakandan sorusu ve Devlet Bakan ve Babakan Yardmcs Blent Ecevit'in yazl cevab (7/3119)
Aadaki sorularmn Babakan Sayn Mesut Ylmaz tarafndan yazl olarak cevaplandrlmas iin gereini arz ederim.
Sayglarmla. 3.7.1997
Bekir Yurdagl
Kocaeli
Babakanln 2.7.1997 tarih ve B.02.0.PPG.0.12.383.14000 sayl genelgesi ile Devlet Bakanlklarna verilen grevler ile Babakana dorudan bal ve ilgili kurululardan hangilerinin Devlet Bakanlar tarafndan ynetilecekleri belirtilmitir.
Burada Babakan Yardmcs ve DevletBakan Sayn Blent Ecevit'in stlendii grevler ve kendisine bal kurulularla ilgili bir husus sz konusu deildir.
Hem 1980 ncesi, hem de 1980 sonras tm Cumhuriyet hkmetlerinde grev alan Babakan yardmclarnn stlendii grevler belirtilir hem de kendilerine bal kurulular olurdu. Ayrca Babakan yardmclarnn bu grevleri dnda Dileri veya Mill Savunma Bakanl grevlerini stlendikleri grlmtr. Ancak 55 inci Hkmette Babakan Yardmcs ve DevletBakan olan Sayn Blent Ecevit'e ilgili hi bir grevlendirme yaplmad gibi kendilerine de hi bir kurulu bal deildir.
Bu durumda ilk bakta u sorular akla gelebilir;
1. Byle bir grevlendirmede Babakan Yardmcs ve DevletBakan Sayn Blent Ecevit unutulmu mudur?
2. Unutulmam ise Babakan Yardmcs ve DevletBakan Sayn Blent Ecevit'e bu grevlendirmede belirtilmeyen gizli ve nemli baka grevler mi verilmitir?Verilmise bunlar nelerdir?
3. Bunlarn hibirisi deilse Sayn Blent Ecevit'in 55 inci Hkmetteki grevi Babakann yurt dnda bulunaca zamanlarda Babakanla veklet etmenin dnda ne olacaktr?
Sayn Ecevit'in kabinedeki ilevi nedir?
Hkmet yesi olarak grevleri nelerdir?
T.C.
Babakan Yardmcl 24.7.1997
DevletBakanl
Say : B.02.0.001/00041
Konu : Yazl Soru nergesi.
lgi :a) Trkiye Byk MilletMeclisi Bakanlnn 9.7.1997 tarihli ve A.01.0.GNS. 0.10.00.02-7/3119-7662/20387 sayl yazs.
b) Babakanlk Kanunlar ve Kararlar Genel Mdrlnn 14.7.1997 tarihli ve B.02.0.KKG/106-569/3052 sayl yazs.
c) DevletBakanl (Sayn Ycel Sekiner)'nn 21.7.1997 tarihli ve B.02.0.019.0. 00.00.00/00056 sayl yazs.
Kocaeli Milletvekili Sayn Bekir Yurdagl'n Sayn Babakanmza tevcih ettii ve Sayn Babakanmzn da kendileri adna tarafmdan cevaplandrlmasn uygun grdkleri ilgi yazlar eki yazl soru nergesi cevab ekte sunulmutur.
Bilgilerinizi ve gereini arz ederim.
Blent Ecevit
Babakan Yardmcs
Devlet Bakan
Babakan Yardmcs ve DevletBakan Blent Ecevit'in Bakanlar Kurulunda stlendii grevler aada belirtilmitir.
1. Dou ve Gneydou llerinde Uygulanacak Kalknma Programlarnn ve Yerleme Hareketlerinin Takibi ve Koordinasyonu Kurulunda Bakan.
2. Terrle Mcadele YksekKurulunda Bakan.
3. Doal AfetlerKoordinasyon Kurulunda Bakan.
4. Haberleme Yksek Kurulunda Bakan.
5. Mill Gvenlik Kurulunda ye.
6. Yksek Planlama Kurulunda ye.
7. Savunma Sanayii YksekKurulunda ye.
Babakan Yardmcs ve DevletBakan Blent Ecevit, ayrca, D likilerin Koordinasyonu ile de grevlidir.
Herhangi bir gizli grev szkonusu deildir.
9. - Konya Milletvekili Nezir Bykcengiz'in,
Devletin kurumlar arasnda ajanlk yapan
bir istihbarat etesine ilikin sorusu ve ileri
Bakan MuratBaesgiolu'nun yazl
cevab (7/3125)
Aadaki sorularmn ileri Bakan Sayn Murat Baesgiolu tarafndan yazl olarak cevaplandrlmasna araclnz sayglarmla arz ederim. 4.7.1997
NezirBykcengiz
Konya
Sorular :
Devletin iinde gizli istihbarat almas yrten bir kstebek etesinin ortaya karld haberleri kamu vicdann derinden yaralamtr. Bu balamda;
1. Emniyet Genel Mdrl stihbaratDairesi eski Bakan Vekili Blent Orakolu'nun Devletin Kurumlar arasnda ajanlk yapmakla grevlendirildii ve bu ii yapmak iin kadrolat iddialar doru mudur?
2. Doru ise bu kii ve yardmclar ne gibi yasa d eylemler yapmlardr?
3. Bakanlnzca bu kiilere grev verenler ve bu kiiler hakknda ne gibi yaptrmlar uygulanmtr veya uygulanacaktr.
T.C.
ileri Bakanl 25.7.1997
Emniyet GenelMdrl
Say : B.05.1.EGM.0.12.01.01-157138
Konu : Yazl Soru nergesi.
lgi : TBMM Bakanlnn 11.7.1997 gn ve A.01.GNS.0.10.00.02-7/3125-7686/20455 sayl yazs.
Konya Milletvekili NezirBykcengiz tarafndan TBMM Bakanlna sunulan ve tarafmdan yazl olarak cevaplandrlmas istenilen soru nergesinin cevab aaya karlmtr.
Eski stihbaratDaire Bakan Vekili Blent Orakolu'nun, Deniz Kuvvetleri Komutanl stihbarat Daire Bakanl emrinde askerlik grevini ifa eden Polis Memuru M.Kadir Sarmusak kanalyla Trk Silahl Kuvvetleri aleyhine istihbar bilgi ve belge toplamaya alt, Deniz Kuvvetleri Komutanlna ait gizlilik dereceli ve asker hizmete ilikin yazlar, stihbarat Daire Bakanlna szdrdnn Genelkurmay Bakanlnca bildirilmesi zerine, 1.7.1997 tarihli onaymla hakknda soruturma yapmak zere Mlkiye Mfettileri grevlendirilmitir.
657 sayl DevletMemurlar Kanununun 137 nci maddesine istinaden 138 inci maddesinin (a) fkras gereince ad geen 7.7.1997 tarihli onaymla grevden uzaklatrlm, 7.7.1997 tarihinde vermi olduu emeklilik dilekesi de 9.7.1997 tarihinde onaymdan geerek 16.7.1997 tarihinde iliii kesilmi olup, hakknda yaplan soruturma halen devam etmektedir.
Bilgilerinize arz ederim.
Murat Baesgiolu
ileri Bakan
10. - zmir Milletvekili Metin ney'in, Tarm Sat Kooperatifleri Birliinin ynetim yapsna ilikin sorusu ve Sanayi ve TicaretBakan Yalm Erez'in yazl cevab (7/3143)
Aadaki sorularmn SaynSanayi ve TicaretBakan tarafndan szl olarak cevaplandrlmas hususunu arz ederim.
Sayglarmla.
Metin ney
zmir
Tarm sektrnde, retici ile dorudan ilikisi olan kurumlarn banda Tarm Sat Kooperatifleri Birlii gelmektedir. Birliin ynetim ekli 2.11.1935 tarihli ve 3146 sayl Kanun ile dzenlenmitir.Bugn gelinen nokta, Tarm Sat Kooperatifleri Birlii, ToprakMahsulleri Ofisi gibi ynetiminde tamamen devletin hkim olduu bir yaplanmadr.
Soru 1. reticilerin ynetimde etkin olduu, genel mdrn atamayla deil, seimle gelecei demokratik bir yaplanma Tarm Sat Kooperatifleri Birlii iin dnlyor mu? Bu ynde kanunda deiiklie gidilmesi iin herhangi bir alma yaplyor mu?
Soru 2. Birliin ekonomiye rantabl katk salanmas iin yapsal bir deiiklie gidilmesi dnlyor mu? Bu konuda herhangi bir alma balatld m?
T.C.
Sanayi ve TicaretBakanl 25.7.1997
Basn ve Halkla likiler Mavirlii
Say : B.140.BH.01-313
Konu : Yazl Soru nergesi.
lgi : a) 6.3.1997 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-6/448-5560/15718 sayl yaznz.
b) 14.7.1997 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7764 sayl yaznz.
zmir Milletvekili Metin ney'in, Tarm Sat Kooperatifleri Birliinin ynetim yapsna ilikin olarak tarafmdan cevaplandrlmasn istedii szl soru nergesi ilgi (b)'de kaytl yaznzla bu kez yazl nergeye dntrlm olup, szkonusu soru nergesiyle ilgili cevabmz ekte takdim edilmitir.
Bilgilerinizi ve gereini arz ederim.
Yalm Erez
Sanayi ve Ticaret
Bakan
Tarm Sat Kooperatifleri ve Birlikleri 2.11.1935 tarihinde yrrle giren 2834 sayl Kanunla kurulmutur.Daha sonra 8.4.1984 tarih 238 sayl Kanun Hkmnde Kararname ile bu Kanun deitirilmi ve 8.5.1985 tarih ve 3186 sayl Kanunla, 238 sayl K.H.K. deitirilerek kabul edilmitir.Halen Tarm Sat Kooperatifleri ve Birlikleri 3186 sayl Kanuna gre faaliyet gstermektedir. Bu birliklerin yaplanmas hi bir zaman Toprak Mahsulleri Ofisi gibi tamamen Devletin hkim olduu bir yap olmamtr.Birlik ynetim kurullarnda 4 ye seimle gelmekte, genel mdr ise atanmaktadr. Devlet adna destekleme ile ilgili ileri yrtmek zere kamu temsilcisi bulunmakta, destekleme rn kalmad zaman ynetim kurullarnda genel mdr dnda atama ile gelen ye bulunmamaktadr. 1994/1995 i ylndan bu yana, Devlet destekleme almlar da yaplmamaktadr.
TSKB'ler de; bugn ok byk lde, bilinen kooperatif ve birlikleri gibi almakta; yani kendi organlarnn karar ve uygulamalaryla, bir ekonomik kurulu gibi faaliyet gstermektedir. Mevcut mevzuatla ngrlen idar vesayet yetkileri ise, Bakanlmzca asgar dzeyde kullanlmaktadr.
te yandan; bu yetkilere de son verilmes,i TSKB'lerde tam bir demokratik yaplanmann salanmas iin, Bakanlmzca yasa almas yaplarak, ilgili tasar 5.2.1997 tarihinde ilgili bakanlklarn grne sunulmu ve salanan grler 16.6.1997 tarihinde Babakanla sunulmutur.
TSKB'ler; bugn de, gemite de, btn eletirilere karn lke sanayi ve ticaretinde, iftilerimizin hak ettikleri gelir dzeylerinin korunmasnda zaten ok nemli katklar salamakta, 16 birliimizden 8'inin lkemizdeki ilk 500 firma arasnda yer ald da bilinmektedir. Ayrca birliklerimiz; yllarn bilgi, deneyim, yetimi personel ve rgtlenme zenginliine de sahiptir.
Birlik ve kooperatiflerimiz, Devlet destekleme almlarnn kaldrld 1994/1995 iylndan bu yana, yeni bir yaplanmaya da hzla gemiler, zkaynaklarn, yaratc glerini ve kooperatifilik ruhunu hzla canlandrmaya balamlardr. zerkleme Yasas kabul edildiinde de, bu baarlarn daha da artracaklar beklenmektedir.
11. - Bursa Milletvekili Yahya imek'in, Bursa-Orhaneli Kmr letmelerinde altrlan iilere ilikin sorusu ve Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan Cumhur Ersmer'in yazl cevab (7/3144)
Aadaki sorularmn Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan Sayn Recai Kutan tarafndan szl olarak yantlanmas iin gereini saygyla arz ederim. 6.3.1997
Av. Yahya imek
Bursa
1. Bursa-Orhaneli Kmr letmelerinde sigortasz ii altrlmakta mdr?
2. Bu iletmede alan iilerden i kazas geirenlere yasal haklar denmi midir?
3. kazalarn nlemek zere bu iyerinde almaya uygun yasal nlemler alnm, iilere yeterli donanm ve eitim verilmi midir?
4. Bu iyerinde yasal alma srelerine ve iin gerei beslenme koullarna uyulmakta mdr?
T.C.
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanl 25.7.1997
Aratrma, Planlama ve Koordinasyon
Kurulu Bakanl
Say : B.15.0.APK.0.23.300-1150/11488
Konu : Yazl Soru nergesi.
lgi : a) TBMM Bakanlnn 12.3.1997 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-6/458/5690/16080 sayl yazs.
b) TBMM Bakanlnn 14.7.1997 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7765 sayl yazs.
Bursa Milletvekili SaynYahya imek'in Bakanlma tevcih ettii ve ilgi a'da kaytl yaz ile Bakanlma gnderilen 6/458 Esas No.lu szl soru nergesi cevab 25.3.1997 tarih ve B.15.0.APK.0.23.300.427-4539 sayl yazmz ile Parlamento ile ilikilerden sorumlu DevletBakanlna gnderilmitir.
TBMM Bakanlndan alnan ilgi b'de kaytl yazda ise, szkonusu szl soru nergesinin TBMM tznn 98 inci maddesi gereince birleim iinde cevaplandrlmad gerekesiyle 7/3144 Esas No.lu yazl soru nergesine evrildii Bakanlmza bildirilmitir.
Bahse konu soru nergesi ile ilgili bilgiler gncelletirilerek ekte sunulmutur.
Bilgilerinize arz ederim.
M. Cumhur Ersmer
Enerji ve Tabi
Kaynaklar Bakan
Soru 1. Bursa -Orhaneli Kmr letmelerinde sigortasz ii altrlmakta mdr?
Cevap 1. Bursa -Orhaneli Kmr letmelerinde sigortasz ii altrlmamaktadr.
Soru 2. Bu iletmelerde alan iilerden i kazas geirenlere yasal haklar denmi midir?
Cevap 2. Bu iletmemizde alan iilerden i kazas geirenlerin yarg kararna balanan yasal haklarnn denmemesi szkonusu deildir.
Soru 3. kazalarn nlemek zere bu iyerinde almaya uygun yasal nlemler alnm, iilere yeterli donanm ve eitim verilmi midir?
Cevap 3. Bursa Linyit letmeleri Blge Mdrlnde, ii sal ve i gvenlii asndan, dier tm iletmelerde olduu gibi, 13.8.1984 tarih ve 84/8428 sayl Maden ve Taocaklar letmelerinde ve Tnel Yapmnda Alnacak i Sal ve Gvenlii nlemlerine likin Tzk, yine bu tzk maddeleri gerei hazrlanan ynergeler ile dier yasa ve mevzuatlar almalarn temelini oluturmaktadr.
14 Eyll 1990 tarih ve 20635 sayl Resm Gazetede yaymlanan Maden ve Ta Ocaklar letmelerinde ve Tnel Yapmnda Tozla Mcadele ile ilgili ynetmelik kapsamnda; BL Blge Mdrlnde toz rnekleri alnmakta, Orta Anadolu Linyitleri letmesi Blge Mdrlnde deerlendirilmekte, sonularna gre anlan ynetmelik erevesinde tedbirler yrrle konulmaktadr.
14 Aralk 1986 tarih ve 19308 sayl Resm Gazetede yaymlanan Grlt Kontrol Ynetmelii kapsamnda; BL Blge Mdrlnde grlt lmleri yaplmakta, anlan ynetmelik ieriine gre sonular deerlendirilerek, gerekli tedbirler alnmaktadr.
Trkiye Maden ileri Sendikas ile Trkiye Kmr letmeleri Kurumu Genel Mdrl iyerleri iin batlanan VI. Dnem letme Toplu Szlemesi (01-01-1997-31.12.1998) ieriindeki ilere Verilecek Giyim Eyas ve Koruyucu Malzeme Ynetmelii esaslar dorultusunda tm iilere, yine bu Toplu Szleme ekindeki listelerde yeralan koruyucu malzemeler datlmaktadr.
Yukarda bahsedilen tm bu ynetmeliklerin gerekleri ile, iilerin koruyucu malzeme kullanmalar titizlikle takip edilmekte olup, TK Genel Mdrl genelinde saysal olarak dmekte olan i kazalar, szkonusu blge mdrlnde de d gstermektedir. rnein 1993 ylnda; biri lmle sonulanan toplam 45 adet i kazas 1996 ylnda da, tm yaralanma ile sonulanan toplam 14 adet i kazas olmutur. 1997 yl ilk alt aynda (Ocak-Haziran) ise, anlan blge mdrlnde hafif yaralanma ile sonulanan 1 adet i kazas meydana gelmitir.
1996 ylnda BL Blge Mdrlnde; toplam 698 iiden 80'i ii sal ve i gvenlii, 50'si ilk yardm, 95'i yangn sndrme, 25'i deiik sanatlardaki yetitirme, 216's deiik sanatlarda dzenlenen gelitirme eitimlerine alnmlardr. 1997 eitim programnda da 80 iiye, ii sal ve i gvenlii, 75 iiye ilk yardm, 60 iiye yangn sndrme, 176 iiye de yetitirme ve gelitirme eitimleri verilmesi programlanm olup, 1997 yl ilk alt aylk dnemde; 60 iiye ii sal ve i gvenlii, 45 iiye ilk yardm, 20 iiye yangn sndrme ve 29 iiye de yetitirme ve gelitirme eitimleri verilmitir.
Soru 4. Bu iyerinde yasal alma srelerine ve iin gerei beslenme koullarna uyulmakta mdr?
Cevap 4. Bu iyerinde Toplu Szlemesinde dzenlenen alma srelerine uyulmakta olup, yasal mevzuatn gerekleri de aynen yerine getirilmektedir. Ayrca Toplu Szlemesinde dzenlenen biimde iaeleri temin edilmekte, iae temin edilmeyenlere de creti denmektedir.
12. - stanbul Milletvekili Mehmet Sevigen'in, stanbul Gazi Mahallesi olaylaryla ilgili olarak basnda yer alan demelerine ilikin sorusu ve Ulatrma Bakan Necdet Menzir'in yazl cevab (7/3162)
Aadaki sorularmn Ulatrma Bakan Sayn Necdet Menzir tarafndan yazl cevaplandrlmas iin gerekli ilemlerin yaplmasn sayglarmla arz ederim. 16.7.1997
Mehmet Sevigen
stanbul
Emniyet stihbarat Daire eski Bakan Yardmcs Hanefi Avc'nn aklamalarndan sonra, 12 Mart 1995 tarihinde stanbul Gazi Mahallesinde meydana gelen olaylarn Yeil kod adl kii tarafndan karldn duyum aldnz, fakat bu kiiye ulaamadnza ilikin demeleriniz gazetelerde yer almtr.
1. stanbul EmniyetMdr olarak, Yeil kod adl bu kiiye ulamanza ne engel olmutur?
2. Pek ok olayda ad geen ve bir dnem devletin korumas altnda bulunan bu kiinin bulunamamasnda herhangi bir kamu makamnn, siyas evrenin veya kiinin etkisi var mdr?
3. O dnem elde ettiiniz bilgiler nda, Yeil kod adl kiinin kimlik bilgileri ve gerekletirdii olaylar nelerdi? Bu kii herhangi bir kamu makam tarafndan kullanlm myd? Kullanlmakta myd?
4. O dnemde Gazi olaylaryla ilgili kurulan komisyona, imdi kamuoyuna akladnz bilgileri neden vermediniz? Meclis'in olay aydnlatmasna neden yardmc olmadnz? Bu bilgileri hangi makamlara ulatrdnz?
5. Bu bilgiler nda o tarihlerde herhangi bir soruturma balattnz m? Su duyurusunda bulundunuz mu?
T.C.
Ulatrma Bakanl 28.7.1997
Bakan
Sayn
Hasan Korkmazcan
TBMM Bakanvekili
lgi : 22 Temmuz 1997 tarih ve KAN.KAR.MD:
Say : A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/3162-7811/20771
stanbul Milletvekili Mehmet Sevigen'in, 12 Mart 1995 tarihinde stanbul Gazi Mahallesinde meydana gelen olaylarla ilgili olarak ynelttikleri sorularn cevaplar aada arz edilmitir.
Gereini arz ederim.
Sayglarmla.
Necdet Menzir
Ulatrma Bakan
nce, hemen belirteyim ki, baz basn-yayn organlarnda kan haberlerde 12 Mart 1995 tarihinde meydana gelen; stanbul li Gaziosmanpaa lesi Gazi Mahallesindeki olaylara ge mdahale ettiim, ayrca yine ayn gazetelerde (Yeil) kod adl Mahmut Yldrm'n bu olaylarla ilgili ilikisi konusundaki aklamalar benimsediim yolundaki haberler tamamen aslsz ve maksatldr.
Gazi olaylarnn balangc olan kahvehanelerin tarand ve bir ahsn ld yolundaki haberler annda tarafma bildirilmitir. Akam saat 21.00 sralarnda olay renir renmez, Yeilky'deki lojmanmdan karak 40 dakika sonra Gaziosmanpaa le Emniyet Mdrlne geldiim devletin arivlerinde mevcuttur. Yol boyunca 40 dakikalk sre ierisinde gerek telsizle ve gerekse mobil telefonlarla ilgililere, tedbirler konusunda btn emirler verilmitir.
Ayrca, bu konu mlkiye mfettii tarafndan incelenmi, olaylarda kusurlu olmadm ortaya kmtr.
Dier yandan, TBMM Aratrma Komisyonu raporlar ortadadr.
Byk bir zveriyle tatil gn (Pazar) akam olmasna ramen grevimin banda bulunmam gzard edilerek, belli evreler tarafndan bu kabil haberler yaylmak istenmektedir.
Yeil kod adl Mahmut Yldrm'n bu olaylarn faili olduu yolunda beyanm olmamtr. Ancak, kahvehanelerin taranmas olaynda kullanlan, daha nceden gasp edilmi ticar taksi bulunduunda ofrnn ldrlm olmas ve otonun yaklmaya teebbs edilmesi, o ana kadar yasa d terr rgtlerinin yntemlerine benzemiyordu.
te yandan, bir ok olayn belirtilen terr rgtleri tarafndan stlenilmesine ramen, bu olay cidd olarak sahiplenen olmamtr.
mit ediyor ve bekliyorum ki, bu olaylar aydnlandnda gerekler ortaya kacaktr.
1. stanbul Emniyet Mdr olarak, yasa ve ynetmeliklerin tand yetki ve sorumluluklar erevesinde grev yaplmtr. Bu balamda, Mdriyetimize intikal eden ve yasal yollarla kendisinin bulunmas istenen kiiye ulamamza u veya bu sebeple herhangi bir engel olmamtr.
2. Sorunuzda ad geen Yeil kod adl bir kiinin bulunmamasnda herhangi bir kamu makamnn, siyas evrenin veya kiinin etkisi yoktur.Bu konuda yetkili makam ve yarg organlarndan polise herhangi bir bavuru intikal etmemitir.
3. Yukarda cevabmn giri blmnde belirttiim gibi, Yeil kod adl kiinin kimlik bilgileri ve gerekletirdii olaylar konusunda herhangi bir bilgi intikal etmemitir. Bu nedenle, bu kiinin herhangi bir kamu makam tarafndan kullanlp kullanlmad konusundaki sorunuza cevap vermem mmkn deildir.
4. Kurulan Komisyona, bilgim dahilinde olan her ey anlatlmtr. TBMM Aratrma Komisyonu raporlar ortadadr.
5. Polis, yukarda da ifade ettiim
gibi, yasal yollardan intikal eden konu ve kiilerle ilgili
olarak soruturma balatabilir. Byle bir durum
olmad iin, elbette su duyurusunda
bulunmamz da sz konusu olamaz.
BRLEM 127'NN SONU
/= ; ; f u Y Z = B R V H M R k o % ) S W 7 R V !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, - 8 ] v z @ D s
6
c
0 I M | a
N
z
~
!, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, -
@ i 2 R V H h l ? b 4 g
H j 2 !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, -2 S W = b H L & ^ l p ; c + / e i !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, - 3 Y | ) ^ b 9 = w # ' _ ) T y " F k ! !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, -! Q o s ! '! +! U! |! ! ! ! ! ! +" O" S" " " " # 1# H# L# # # # $ /$ F$ J$ $ $ $ % % !% V% }% % % % !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, -% % & Q& |& & & & & /' [' ' ' ' ' ( ( 6( :( t( ( ( ) ") ?) D) I) N) S) X) ]) b) g) o) s) ) ) ) ) 0* q* u* * * * * !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, -* + <+ S+ W+ + + + , 1, P, }, , , , , - 5- 9- l- - - - . . >. m. q. . . . / / / U/ Y/ / / / 0 0 40 K0 O0 0 0 !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, -0 0 0 1 '1 +1 h1 1 1 1 2 ?2 i2 m2 2 2 2 2 73 ;3 [3 _3 3 3 3 3 3 4 24 64 \4 h4 l4 4 4 4 4 4 5
5 :5 B5 F5 p5 5 5 !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, -5 5 6 ?6 k6 6 6 7 &7 S7 b7 f7 7 7 7 7 48 88 j8 n8 8 8 8 8 8 8 8 9 9 9 P9 T9 9 9 9 : : F: y: : : ; %; F; J; y; !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, -y; ; ; < 7< e< < < < < = 7= `= = = = = = 2> 6> e> > > >
? 4? i? m? ? ? ? @ J@ }@ @ @ @ A 3A bA A A A B
B MB !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, -MB QB B B B
C 2C MC QC C C C D 1D RD VD D D D E +E CE HE ME UE YE E E E F F VF yF F F G G :G >G qG G G G H H JH !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, -JH oH H H H H /I YI I I I J 0J QJ UJ J J J K %K TK }K K K K K $L PL L L L L M =M jM M M M M "N &N dN N N N )O !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, !, -)O -O fO O O O O P ;P ?P vP P P P P Q 9Q aQ Q Q Q Q R