BASIN KANUNU
|
Kanun No. 5187 |
|
Kabul Tarihi : 9.6.2004 |
Amaç ve kapsam
MADDE 1. - Bu Kanunun amacı, basın özgürlüğünü ve bu
özgürlüğün kullanımını düzenlemektir.
Bu Kanun basılmış eserlerin
basımı ve yayımını kapsar.
Tanımlar
MADDE 2. - Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Basılmış eser: Yayımlanmak
üzere her türlü basım araçları ile basılan veya diğer araçlarla çoğaltılan
yazı, resim ve benzeri eserler ile haber ajansı yayınlarını,
b) Yayım: Basılmış eserin
herhangi bir şekilde kamuya sunulmasını,
c) Süreli yayın: Belli aralıklarla yayımlanan gazete, dergi gibi basılmış eserler ile haber ajansları yayınlarını,
d) Yaygın süreli yayın: Tek bir
basın-yayın kuruluşu tarafından aynı isimle basılan ve her coğrafi bölgede en
az bir ilde olmak üzere, ülkenin en az yüzde yetmişinde yayımlanan süreli yayın
ile haber ajanslarının yayınlarını,
e) Bölgesel süreli yayın: Tek
bir basın-yayın kuruluşu tarafından basılan ve en az üç komşu ilde veya en az
bir coğrafi bölgede yayımlanan süreli yayını,
f) Yerel süreli yayın: Tek bir
yerleşim biriminde yayımlanan süreli yayınlar ile haftada bir veya daha uzun
aralıklarla yayımlanan yaygın ve bölgesel yayınları,
g) Yayın türü: Süreli yayınların
yaygın, bölgesel ve yerel yayın türlerinden hangisinin kapsamında olduğunu,
h) Süresiz yayın: Belli
aralıklarla yayımlanmayan kitap, armağan gibi basılmış eserleri,
ı) Eser sahibi: Süreli veya
süresiz yayının içeriğini oluşturan yazıyı veya haberi yazanı, çevireni veya
resmi ya da karikatürü yapanı,
j) Yayımcı: Bir eseri basılmış
eser durumuna getirip yayımlayan gerçek veya tüzel kişiyi,
k) Basımcı: Bir eseri basım
araçları ile basan veya diğer araçlarla çoğaltan gerçek veya tüzel kişiyi,
l) Tüzel kişi temsilcisi: Yayın sahibi veya yayımcının tüzel kişi olması halinde bu tüzel kişiliğin yetkili organı tarafından, yöneticiler arasından belirlenen gerçek kişiyi veya kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenen gerçek kişiyi,
İfade eder.
Basın özgürlüğü
MADDE 3. - Basın özgürdür. Bu özgürlük; bilgi edinme,
yayma, eleştirme, yorumlama ve eser yaratma haklarını içerir.
Basın özgürlüğünün kullanılması
ancak demokratik bir toplumun gereklerine uygun olarak; başkalarının şöhret ve
haklarının, toplum sağlığının ve ahlâkının, millî güvenlik, kamu düzeni, kamu
güvenliği ve toprak bütünlüğünün korunması, Devlet sırlarının açıklanmasının
veya suç işlenmesinin önlenmesi, yargı gücünün otorite ve tarafsızlığının
sağlanması amacıyla sınırlanabilir.
Zorunlu bilgiler
MADDE 4. - Her basılmış eserde, basıldığı yer ve tarih,
basımcının ve varsa yayımcının adları, varsa ticarî unvanları ve işyeri
adresleri gösterilir. İlân, tarife, sirküler ve benzerleri hakkında bu hüküm
uygulanmaz.
Haber ajansı yayınları hariç her türlü süreli yayında, ayrıca yönetim yeri, sahibinin, varsa temsilcisinin, sorumlu müdürün adları ve yayının türü gösterilir.
Sorumlu müdür
MADDE 5. - Her süreli yayının bir sorumlu müdürü
bulunur. Sorumlu müdür, birden fazla ise her birinin sorumlu olduğu bölüm
belirtilir.
Sorumlu müdür olabilmek için;
a) Onsekiz
yaşını bitirmiş olmak,
b) Türkiye'de yerleşim yeri
sahibi olmak ve devamlı oturmak,
c) En az ortaöğretim veya dengi
bir eğitim kurumundan mezun olmak,
d) Kısıtlı veya kamu
hizmetlerinden yasaklı olmamak,
e) Yüz kızartıcı suçlardan
mahkûm olmamak,
f) T.C. vatandaşı olmayanlar
için karşılıklılık koşulu aramak,
Gerekir.
Sorumlu müdürün Türkiye Büyük
Millet Meclisi üyesi olması halinde sorumlu müdürlüğü üstlenmek üzere müdür
yardımcısı tayin edilir. Sorumlu müdür için bu Kanunda yer alan hükümler,
sorumluluğu üstlenen yardımcı için de geçerlidir.
Süreli yayın sahibi
MADDE 6. - Gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve
kuruluşları süreli yayın sahibi olabilirler.
Süreli yayın sahibinin onsekiz yaşından küçük veya kısıtlı olması halinde kanunî
temsilcisi, tüzel kişi olması halinde ise tüzel kişi temsilcisi hakkında da 5
inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şartlar aranır.
Beyanname verilmesi
MADDE 7. - Süreli yayınların çıkarılması için,
kaydedilmek üzere yönetim yerinin bulunduğu yer Cumhuriyet Başsavcılığına bir
beyanname verilmesi yeterlidir. Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından düzenlenen
kayıtlar alenidir.
Kayıt için verilen ve yayın
sahibi, sahibin küçük veya tüzel kişi olması halinde temsilcisi ile sorumlu
müdür tarafından imzalanan beyannamede yayının adı ve mahiyeti, hangi
aralıklarla yayımlanacağı, yönetim yeri, sahibinin, varsa temsilcisinin,
sorumlu müdürün ad ve adresleri ile yayının türü gösterilir.
Beyannameye, 5 inci ve 6 ncı maddelerde yazılı şartların varlığını gösteren belgeler
ile yayın sahibi tüzel kişi ise tüzüğünün veya ana sözleşmesinin veya vakıf
senedinin bir sureti eklenir.
Cumhuriyet Başsavcılığı
tarafından beyanname ve eklerinin teslim edildiğini gösteren bir alındı belgesi
verilir.
Beyannamenin incelenmesi
MADDE 8. - Beyannamenin ve eklerinin gerekli veya gerçek
bilgileri içermemesi veya yayın sahibinin veya temsilcisinin veya sorumlu
müdürün 5 inci ve 6 ncı maddelerde yazılı şartlara
sahip olmaması halinde, Cumhuriyet Başsavcılığı beyannamenin verilmesinden
itibaren iki hafta içinde eksikliğin giderilmesini veya gerçeğe aykırı
bilgilerin düzeltilmesini yayın sahibinden ister. Bu istemin tebliği tarihinden
itibaren iki hafta içerisinde yerine getirilmemesi halinde, Cumhuriyet
Başsavcılığı yayımın durdurulmasını asliye ceza mahkemesinden talep eder. Mahkeme
en geç iki hafta içinde karar verir. Bu karara karşı acele itiraz yoluna
başvurulabilir.
Beyanname içeriğinde meydana
gelen her değişiklik, iki hafta içinde, gerekli belgelerle birlikte yeni bir
beyanname ile aynı makama bildirilir.
Birinci fıkra hükmü, değişikliğe
ilişkin beyannameler hakkında da uygulanır.
Sorumlu müdürün bu görevden ayrılması halinde,
yenisi tayin edilinceye kadar sorumluluk yayın sahibine veya temsilcisine
aittir.
Süreli yayın sahibinin hakkını kaybetmesi
MADDE 9. - Süreli yayın sahibinin beyanname verdiği
tarihten itibaren bir sene içinde süreli yayın yayımlanmaz veya yayımlandıktan
sonra yayıma üç yıl müddetle ara verilirse beyanname hükümsüz kalır ve
sağladığı hak ortadan kalkar.
556 sayılı Markaların Korunması
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri saklıdır. Ancak, bu Kanunun
yürürlük tarihinde 5680 sayılı Basın Kanunu gereği mevkute neşredenler, 556
sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri gereği
mevkute neşretmekten alıkonulamazlar.
MADDE 10. - Basımcı, bastığı her türlü yayının imzalı iki
nüshasını, dağıtım veya yayımın yapıldığı gün, mahallin Cumhuriyet
Başsavcılığına teslim etmekle yükümlüdür.
Bu yükümlülük, basılmış eserin
içerik ve biçim yönünden herhangi bir değişikliği içeren daha sonraki basımları
ile tıpkı basımları için de geçerlidir.
Basımcıya bu yükümlülüğünü yerine getirdiğine dair bir alındı belgesi verilir.
Cezai sorumluluk
MADDE 11. - Basılmış eserler yoluyla işlenen suç yayım
anında oluşur.
Süreli yayınlar ve süresiz
yayınlar yoluyla işlenen suçlardan eser sahibi sorumludur.
Süreli yayınlarda eser sahibinin
belli olmaması veya yayım sırasında ceza ehliyetine sahip bulunmaması ya da yurt dışında bulunması nedeniyle Türkiye'de
yargılanamaması veya verilecek cezanın eser sahibinin diğer bir suçtan dolayı
kesin hükümle mahkûm olduğu cezaya etki etmemesi hallerinde, sorumlu müdür ve
yayın yönetmeni, genel yayın yönetmeni, editör, basın danışmanı gibi sorumlu
müdürün bağlı olduğu yetkili sorumlu olur. Ancak bu eserin sorumlu müdürün ve
sorumlu müdürün bağlı olduğu yetkilinin karşı çıkmasına rağmen yayımlanması
halinde, bundan doğan sorumluluk yayımlatana aittir.
Süresiz yayınlarda eser
sahibinin belli olmaması veya yayım sırasında ceza ehliyetine sahip bulunmaması
ya da yurt dışında olması nedeniyle Türkiye'de
yargılanamaması veya verilecek cezanın eser sahibinin diğer bir suçtan dolayı
kesin hükümle mahkûm olduğu cezaya etki etmemesi hallerinde yayımcı; yayımcının
belli olmaması veya basım sırasında ceza ehliyetine sahip bulunmaması ya da yurt dışında olması nedeniyle Türkiye'de
yargılanamaması hallerinde ise basımcı sorumlu olur.
Yukarıdaki hükümler, süreli
yayınlar ve süresiz yayınlar için bu Kanunda aranan şartlara uyulmaksızın
yapılan yayınlar hakkında da uygulanır.
Haber kaynağı
MADDE 12. - Süreli yayın sahibi, sorumlu müdür ve eser
sahibi, bilgi ve belge dahil her türlü haber kaynaklarını açıklamaya ve bu
konuda tanıklık yapmaya zorlanamaz.
MADDE 13. - Basılmış eserler yoluyla işlenen fiillerden
doğan maddî ve manevî zararlardan dolayı süreli yayınlarda, eser sahibi ile
yayın sahibi ve varsa temsilcisi, süresiz yayınlarda ise eser sahibi ile
yayımcı, yayımcının belli olmaması halinde ise basımcı müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Bu hüküm, süreli veya süreli olmayan yayınlarda yayın sahibi, marka veya lisans sahibi, kiralayan, işleten veya herhangi bir sıfatla yayımlayan, yayımcı gibi hareket eden gerçek veya tüzel kişiler hakkında da uygulanır. Tüzel kişi şirketse, anonim şirketlerde yönetim kurulu başkanı, diğer şirketlerde en üst yönetici, şirket ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Zararı doğuran fiilin
işlenmesinden sonra yayının her ne surette olursa olsun devredilmesi, başka bir
yayınla birleştirilmesi veya sahibi olan gerçek veya tüzel kişinin herhangi bir
surette değişmesi halinde, yayını devir alan, birleşen ve her ne surette olursa
olsun yayın sahibi gibi hareket eden gerçek ve tüzel kişiler ve anonim
şirketlerde yönetim kurulu başkanı, diğer şirketlerde üst yönetici, bu fiil
nedeniyle hükmedilecek tazminattan birinci ve ikinci fıkrada sayılanlarla
birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Düzeltme ve cevap
MADDE 14. - Süreli yayınlarda kişilerin şeref ve
haysiyetini ihlâl edici veya kişilerle ilgili gerçeğe aykırı yayım yapılması
halinde, bundan zarar gören kişinin yayım tarihinden itibaren iki ay içinde
göndereceği suç unsuru içermeyen, üçüncü kişilerin hukuken korunan
menfaatlerine aykırı olmayan düzeltme ve cevap yazısını; sorumlu müdür hiçbir
düzeltme ve ekleme yapmaksızın, günlük süreli yayınlarda yazıyı aldığı tarihten
itibaren en geç üç gün içinde, diğer süreli yayınlarda yazıyı aldığı tarihten
itibaren üç günden sonraki ilk nüshada, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve
sütunlarda, aynı puntolarla ve aynı şekilde yayımlamak zorundadır.
Düzeltme ve cevapta, buna neden
olan eser belirtilir. Düzeltme ve cevap, ilgili yazıdan uzun olamaz. Düzeltme
ve cevaba neden olan eserin yirmi satırdan az yazı veya resim veya karikatür
olması hallerinde düzeltme ve cevap otuz satırı geçemez.
Süreli yayının birden fazla
yerde basılması halinde, düzeltme ve cevap yazısı, düzeltme ve cevap hakkının
kullanılmasına sebebiyet veren eserin yayımlandığı bütün baskılarda yayımlanır.
Düzeltme ve cevabın birinci fıkrada
belirlenen süreler içinde yayımlanmaması halinde yayım için tanınan sürenin
bitiminden itibaren, birinci fıkra hükümlerine aykırı şekilde yayımlanması
halinde ise yayım tarihinden itibaren onbeş gün
içinde cevap ve düzeltme talep eden kişi, bulunduğu yer sulh ceza hâkiminden
yayımın yapılmasına veya bu Kanun hükümlerine uygun olarak yapılmasına karar
verilmesini isteyebilir. Sulh ceza hâkimi bu istemi üç gün içerisinde, duruşma
yapmaksızın, karara bağlar.
Sulh ceza hâkiminin kararına
karşı acele itiraz yoluna gidilebilir. Yetkili makam üç gün içinde itirazı
inceleyerek karar verir. Yetkili makamın kararı kesindir.
Düzeltme ve cevabın
yayımlanmasına hâkim tarafından karar verilmesi halinde, birinci fıkradaki
süreler, sulh ceza hâkiminin kararına itiraz edilmemişse kararın kesinleştiği
tarihten, itiraz edilmişse yetkili makamın kararının tebliği tarihinden
itibaren başlar.
Düzeltme ve cevap hakkına sahip
olan kişinin ölmesi halinde bu hak, mirasçılardan biri tarafından
kullanılabilir. Bu durumda, birinci fıkradaki iki aylık düzeltme ve cevap hakkı
süresine bir ay ilave edilir.
Zorunlu bilgileri göstermeme
MADDE 15. - 4 üncü maddeye göre basılmış eserlerde gösterilmesi
öngörülen hususların gösterilmemesi veya gerçeğe aykırı olarak gösterilmesi
halinde, süreli yayınlarda sorumlu müdür ve sorumlu müdürün bağlı olduğu
yetkili, süresiz yayınlarda yayımcı ve adını ve adresini göstermeyen veya
yanlış gösteren basımcı beşyüzmilyon liradan yirmimilyar liraya kadar ağır para cezasıyla
cezalandırılır. Bu ceza, bölgesel süreli yayınlarda ikimilyar
liradan, yaygın süreli yayınlarda beşmilyar liradan
az olamaz.
Durdurulan yayının yayımına devam etme
MADDE 16. - 8 inci maddeye göre mahkeme kararıyla
durdurulan yayına, usulüne uygun beyanname vermeden veya değişiklikleri
bildirmeden devam edilmesi halinde yayın sahibi, sorumlu müdür ve sorumlu
müdürün bağlı olduğu yetkili birmilyar liradan onbeş milyar liraya kadar ağır para cezasıyla
cezalandırılır. Bu ceza, bölgesel süreli yayınlarda beşmilyar
liradan, yaygın süreli yayınlarda onmilyar liradan az
olamaz.
Teslim yükümlülüğüne uymama
MADDE 17. - 10 uncu maddeye göre teslim yükümlülüğünü
yerine getirmeyen basımcı, üçyüzmilyon liradan birmilyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.
Düzeltme ve cevabın yayımlanmaması
MADDE 18. - Düzeltme ve cevabın yayımlanmasına ilişkin
kesinleşmiş hâkim kararlarına uymayan sorumlu müdür ve sorumlu müdürün bağlı
olduğu yetkili onmilyar liradan yüzellimilyar
liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır. Ağır para cezası, bölgesel
süreli yayınlarda yirmimilyar liradan, yaygın süreli
yayınlarda ellimilyar liradan az olamaz.
Sorumlu müdür ve sorumlu müdürün
bağlı olduğu yetkili hakkında verilen ağır para cezasının ödenmesinden yayın
sahibi, sorumlu müdür ve sorumlu müdürün bağlı olduğu yetkili ile birlikte müteselsilen sorumludur.
Düzeltme ve cevap yazısının
yayımlanmaması veya 14 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen şartlara uyulmaksızın
yayımlanması hallerinde hâkim ayrıca, masraflar yayın sahibi tarafından
karşılanmak üzere, bu yazının tirajı yüzbinin
üzerinde olan iki gazetede ilân şeklinde yayımlanmasına da karar verir.
Yargıyı etkileme
MADDE 19. - Hazırlık
soruşturmasının başlamasından takipsizlik kararı verilmesine veya kamu
davasının açılmasına kadar geçen süre içerisinde, Cumhuriyet savcısı, hâkim
veya mahkeme işlemlerinin ve soruşturma ile ilgili diğer belgelerin içeriğini
yayımlayan kimse, ikimilyar liradan ellimilyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.
Bu ceza, bölgesel süreli yayınlarda onmilyar liradan,
yaygın süreli yayınlarda yirmimilyar liradan az
olamaz.
Görülmekte olan bir dava kesin
kararla sonuçlanıncaya kadar, bu dava ile ilgili hâkim veya mahkeme işlemleri
hakkında mütalaa yayımlayan kişiler hakkında da birinci fıkrada yer alan
cezalar uygulanır.
Cinsel saldırı, cinayet ve intihara özendirme
MADDE 20. - Cinsel
saldırı, cinayet ve intihar olayları hakkında, haber vermenin sınırlarını aşan
ve okuyucuyu bu tür fiillere özendirebilecek nitelikte olan yazı ve resim
yayımlayanlar birmilyar liradan yirmimilyar
liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır. Bu ceza bölgesel süreli
yayınlarda ikimilyar liradan, yaygın süreli
yayınlarda onmilyar liradan az olamaz.
Kimliğin açıklanmaması
MADDE 21. - Süreli
yayınlarda;
a) 22.11.2001 tarihli ve 4721
sayılı Türk Medeni Kanununa göre evlenmeleri yasaklanmış olan kimseler
arasındaki cinsel ilişkiyle ilgili haberlerde bu kişilerin,
b) 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı
Türk Ceza Kanununun 414, 415, 416, 421, 423, 429, 430, 435 ve 436 ncı maddelerinde yazılı cürümlere ilişkin haberlerde
mağdurların,
c) Onsekiz
yaşından küçük olan suç faili veya mağdurlarının,
Kimliklerini açıklayacak ya da tanınmalarına yol açacak şekilde yayın yapanlar birmilyar liradan yirmimilyar
liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır. Bu ceza bölgesel süreli
yayınlarda ikimilyar liradan, yaygın süreli
yayınlarda onmilyar liradan az olamaz.
Basılmış eserleri engelleme, tahrip ve bozma
MADDE 22. - Kanuna
uygun olarak basılmış eserleri, bunların yayımını veya dağıtımını veya satışını
önlemek amacıyla tahrip eden veya bozan kimse, fiili daha ağır bir suç teşkil
etmediği takdirde, bir yıla kadar hapis ve birmilyar
liradan beşmilyar liraya kadar ağır para cezasıyla
cezalandırılır.
Kanunun aradığı şartlara
uyulmasına rağmen süreli ve süresiz yayınların basılmasını, yayımını,
dağıtımını veya satışını şiddet veya tehditle engelleyen kimse, fiili daha ağır
bir suç teşkil etmediği takdirde, iki yıla kadar hapis ve ikimilyar
liradan onmilyar liraya kadar ağır para cezasıyla
cezalandırılır.
Yukarıdaki fıkralarda öngörülen
fiiller, umumi mahalde veya matbaanın veya umuma satış yapan veya dağıtım yapan
yerlerde birden fazla kişi tarafından işlendiği takdirde verilecek ceza yarıya
kadar artırılır.
Süreli yayınların dağıtımı
MADDE 23. - Süreli
yayınların dağıtımını yapan kişiler, kendilerinden dağıtımı istenen yayınları,
dağıtımını yaptıkları diğer yayınlar için aldıkları satış fiyatı, tiraj ve
sayfa sayısına göre belirlenen dağıtım ücretini aşmayacak bir bedel
karşılığında, dağıtmakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüğe aykırı davrananlar,
dağıtımından kaçındıkları yayının toplam bedelinin on misli ağır para cezasıyla
cezalandırılırlar.
Süreli yayınları perakende
olarak satışa sunan gerçek veya tüzel kişiler, aynı anda diledikleri kadar
dağıtım şirketiyle anlaşıp diledikleri yayınları satabilirler. Hiç kimse, bu
kişilere, rakip yayınları satmama yükümlülüğü getiremez ve bu yayınları satmama
koşuluna bağlı olan veya bu sonucu doğuracak edimlerde bulunamaz.
Yeniden yayım
MADDE 24. - Bir süreli
yayında yayımlanmış haber, yazı ve resimleri kaynak göstermeksizin yeniden
yayımlayanlar beşmilyar liradan onmilyar
liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar.
Bu eserleri, yeniden yayım hakkı
saklı tutulmuş olmasına rağmen, süreli yayın sahibinin izni olmadan yeniden
yayımlayanlar yirmimilyar liradan kırkmilyar
liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar.
El koyma, dağıtım ve satış yasağı
MADDE 25. - Soruşturma
için sübut vasıtası olarak her türlü basılmış eserin en fazla üç adedine
Cumhuriyet savcısı, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kolluk el
koyabilir.
Soruşturma veya kovuşturmanın
başlatılmış olması şartıyla 25.7.1951 tarihli ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine
İşlenen Suçlar Hakkında Kanunda, Anayasanın 174 üncü maddesinde yer alan
inkılap kanunlarında, 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 146 ncı
maddesinin ikinci fıkrasında, 153 üncü maddesinin birinci ve dördüncü
fıkralarında, 155 inci maddesinde, 311 inci maddesinin birinci ve ikinci
fıkralarında, 312 nci maddesinin ikinci ve dördüncü
fıkralarında, 312/a maddesinde ve 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle
Mücadele Kanununun 7 nci maddesinin ikinci ve beşinci
fıkralarında öngörülen suçlarla ilgili olarak basılmış eserlerin tamamına hâkim
kararıyla el konulabilir.
Hangi dilde olursa olsun Türkiye
dışında basılan süreli veya süresiz yayın ve gazetelerin ikinci fıkrada
belirtilen suçları içerdiklerine dair kuvvetli delil bulunması halinde,
bunların Türkiye'de dağıtılması veya satışa sunulması, Cumhuriyet
Başsavcılığının talebi üzerine sulh ceza hâkiminin kararı ile yasaklanabilir.
Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet Başsavcılığının kararı
yeterlidir. Bu karar en geç yirmidört saat içinde
hâkimin onayına sunulur. Kırksekiz saat içinde hâkim
tarafından onaylanmaması halinde Cumhuriyet Başsavcılığının kararı hükümsüz
kalır.
Yukarıdaki fıkra uyarınca
yasaklanmış yayın veya gazeteleri bilerek dağıtanlar veya satışa sunanlar bu
yayınlar yoluyla işlenen suçlardan eser sahibi gibi sorumludurlar.
Dava süreleri
MADDE 26. - Basılmış
eserler yoluyla işlenen veya bu Kanunda öngörülen diğer suçlarla ilgili ceza
davalarının günlük süreli yayınlar yönünden iki ay, diğer basılmış eserler
yönünden dört ay içinde açılması zorunludur.
Bu süreler basılmış eserlerin
Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edildiği tarihten başlar. Basılmış eserlerin
Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmemesi halinde yukarıdaki sürelerin
başlama tarihi, suçu oluşturan fiilin Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından
öğrenildiği tarihtir. Ancak bu süreler, Türk Ceza Kanununun dava zamanaşımına
ilişkin maddesinde öngörülen süreleri aşamaz.
Sorumlu müdürün ve sorumlu
müdürün bağlı olduğu yetkilinin karşı çıkmasına rağmen yayımlatıldığı iddia
edilen eserden dolayı yayımlatan aleyhine açılacak dava yönünden süre, sorumlu
müdür ve sorumlu müdürün bağlı olduğu yetkili hakkında verilecek beraat
kararının kesinleşmesinden itibaren başlar.
Sorumlu müdürün yayımlanan
eserin sahibini bildirmesi durumunda, eser sahibi aleyhine açılacak davada
süre, bildirim tarihinden itibaren başlar.
Kovuşturulması şikâyete bağlı
suçlarda dava açma süreleri, suç için kanunun öngördüğü dava zamanaşımı
süresini aşmamak şartıyla, suçun işlendiğinin öğrenildiği tarihten başlar.
Kamu davasının açılması izin
veya karar alınmasına bağlı olan suçlarda, izin veya karar için gerekli
başvurunun yapılmasıyla dava açma süresi durur. Durma süresi iki ayı geçemez.
Görevli mahkemeler ve yargılama usulü
MADDE 27. - Basılmış
eserler yoluyla işlenen veya bu Kanunda öngörülen diğer suçlardan dolayı açılan
davalardan, ağır ceza işlerinden olanlar ağır ceza mahkemelerinde, diğerleri
asliye ceza mahkemelerinde görülür.
Bir yerde ağır ceza veya asliye
ceza mahkemesinin birden fazla dairesi bulunması halinde bu davalar iki
numaralı mahkemede görülür.
Basılmış eserler yoluyla işlenen
veya bu Kanunda öngörülen diğer suçlara ilişkin davalar acele işlerden sayılır.
Hürriyeti bağlayıcı cezaya çevirme yasağı
MADDE 28. - 18 inci ve
22 nci maddelerdeki suçlar dışında bu Kanunda
öngörülen suçlar için hükmedilen para cezaları, hürriyeti bağlayıcı cezaya
çevrilemez.
Tebligat
MADDE 29. - Süreli
yayının yönetim yeri, tebligat işlemleri yönünden, yayın sahibinin ve
temsilcisinin, görevi devam ettiği sürece sorumlu müdürün yerleşim yeri
sayılır.
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 30. - 15.7.1950
tarihli ve 5680 sayılı Basın Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1. - Bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yayımlanmakta olan süreli yayınların sahibi,
sorumlu müdürü, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde
yayınlarının türünü yönetim yerinin bulunduğu yer Cumhuriyet Başsavcılığına
bildirmek zorundadır. Bu süre içerisinde bildirim yükümlülüğüne uyulmaması
halinde yayın sahibi, sorumlu müdür, beşyüzmilyon
liradan yirmimilyar liraya kadar ağır para cezasıyla
cezalandırılır. Bu ceza bölgesel süreli yayınlarda ikimilyar
liradan, yaygın süreli yayınlarda beşmilyar liradan
az olamaz.
GEÇİCİ MADDE 2. - Bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmakta olan süreli yayınların temsilcisi ve sorumlu müdürleri, Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde süreli yayının basım ve
yayımını bu Kanunda öngörülen hükümlere uygun hale getirirler.
Yürürlük
MADDE 31.- Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 32. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.