TÜRKİYE
CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE SLOVENYA CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ
ARASINDA KARAYOLU İLE İLGİLİ ULUSLARARASI
YOLCU VE YÜK
TAŞIMACILIĞI ANLAŞMASININ
ONAYLANMASININ
UYGUN BULUNDUĞUNA
DAİR KANUN
Kanun No. 5131 |
|
Kabul Tarihi : 7.4.2004 |
MADDE
1. -
11 Haziran 2002 tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Slovenya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Karayolu ile İlgili Uluslararası Yolcu
ve Yük Taşımacılığı Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE
2. -
Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE
3. -
Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE SLOVENYA CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ ARASINDA
KARAYOLU İLE İLGİLİ ULUSLARARASI YOLCU VE YÜK
TAŞIMACILIĞI ANLAŞMASI
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Slovenya
Cumhuriyeti,
Ülkeleri arasındaki ticaret ve ekonomik
ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunma arzusu ile,
Pazar ekonomisi çerçevesinde karayolu
taşımacılığında işbirliğinin artırılması kararı ile,
Çevre ve insanların korunması, enerjinin rasyonel
kullanımı, karayolu güvenliği ve sürücülerin çalışma şartlarının
iyileştirilmesi ile ilgilenerek,
Çok modelli taşımacılığın geliştirilmesini
amaçlayarak;
Bir kara taşımacılığı anlaşmasının karşılıklı
avantaj ve çıkarlarını hatırlayarak, aşağıda belirtilen konularda
anlaşmışlardır.
BÖLÜM I- GENEL ŞARTLAR
Madde 1
Kapsam
1- Bu Anlaşmanın şartları, Âkit Taraf
topraklarında kayıtlı taşıtlarla, bir Âkit Taraf topraklarına veya
topraklarından ve diğer Âkit Taraf Toprakları üzerinden transit uluslararası
yolcu ve yük taşımacılığına uygulanır.
2- Bu Anlaşma, ne iki tarafın diğer uluslararası
taahhütlerinden doğan haklarını ve yükümlülüklerini ne de Avrupa Birliği ve üye
olmayan devletler arasındaki anlaşmalar veya Avrupa Birliği kanunlarını
etkilemez.
Madde 2
Tanımlar
Bu Anlaşma’da;
1- “Taşımacı”
terimi;
Âkit Tarafların birinde yerleşik yolcu ve eşya
taşımaya yetkili kılınmış ve yolcu veya eşya taşımacılığı faaliyetlerini
yürütmek için kayıtlı gerçek ve tüzel kişiyi ifade eder.
2- “Taşıt”
terimi; Âkit Taraflardan birinin topraklarında kayıtlı ve yolcu veya yük
taşımacılığına uygun olarak yapılan ve techiz edilen bir motorlu taşıtı ifade
eder.
3- “Tescil”
terimi; Âkit Tarafın bir yetkili idaresince taşıta verilen tanımlama numarasını
(tescil plakası) ifade eder.
4- “Taşımacılık”
terimi; taşıt, römork veya yarı römork seyahatin bir kısmını tren veya gemi ile
yapmış olsa bile bir taşıtın boş veya dolu olarak seyrini ifade eder.
5- “Kabotaj”
terimi; bir Âkit Tarafın taşımacısı tarafından yolcu veya yükün diğer Âkit
Taraf toprakları içinde bir yerden bir yere taşınmasını ifade eder.
6- “Kombine
taşımacılık” taşıt, römork veya yarı römork, hareketli kasa, çekici veya
çekicisiz konteyner ile seyahatin başlangıç veya son ayağında mümkün olan en
kısa karayolu üzerinden ve seyahatin bir bölümünün demiryolu, deniz veya iç
sularda yapılması sureti ile yük taşımacılığını ifade eder.
7- “Bir
Âkit Taraf toprakları” zikredildikleri sıra ile Türkiye Cumhuriyeti
toprakları ve Slovenya Cumhuriyeti topraklarını ifade eder.
8- “Yerleşim
ülkesi” taşımacının yerleşik olduğu ve aracın kayıtlı olduğu bir Âkit
Taraf toprağını ifade eder.
9- “Ev
sahibi ülke” taşımacının yerleşik olmadığı ve taşımacının aracın kayıtlı
olmadan faaliyet gösterdiği Âkit Taraf topraklarını ifade eder.
10- “Otobüs
ve otokar” Âkit Taraflardan birinin topraklarında kayıtlı olan ve yapımları
ve teçhizat özellikleri ile sürücü dahil sekiz kişiden fazla yolcu taşımaya
uygun olan ve bu amaca uygun olarak dizaynlanmış taşıtları ifade eder.
11- “Düzenli
yolcu servisi” önceden hazırlanmış ve ilân edilmiş bir zaman ve ücret
tarifesine uygun olarak belirli bir güzergâh üzerinde iki ülke arasında veya
üzerinden transit yolcu taşıyan bir servisi ifade eder. Yolcular önceden
kararlaştırılan durak noktalarından güzergâha göre bindirilir veya indirilir.
12- “Mekik
servis” önceden oluşturulmuş yolcu gruplarının, tekrarlanan dışarı çıkış ve
dönüş seyahatlerinde tek bir hareket noktasından alınıp tek bir varış noktasına
taşınmasını ifade eder. Dışarı seyahati yapan yolculardan oluşan her bir grup,
sonraki bir seyahatte aynı hareket yerine geri taşınır. Hareket ve varış yeri
sırasıyla seyahatin başladığı ve seyahatin sona erdiği yer anlamındadır.
İlaveten her bir durumda çevre yerleşimi 50 km çapındadır.
Bir mekik servise, yolcuların varış yerinde ve
gerektiğinde seyahat esnasında yerleşimi de dahildir.
İlk dönüş seyahati ile son gidiş seyahati boş
olarak yapılır.
13- “Arızi
servisler” düzenli yolcu servisi ve mekik servis tanımına girmeyen bir
servisi ifade eder. Servisin sıklığı veya sayısı servislerin bir arızi bir
servis olarak sınıflandırılmasını etkilemez.
14- “Kontrol
belgesi” ASOR Anlaşmasındaki belirtilen örneğe uygun otobüs yolcu
manifestosunu ifade eder.
BÖLÜM II- YOLCU TAŞIMACILIĞI
Madde 3
Düzenli Servisler
1- Otobüs ile yapılan düzenli servisler,
hareket, varış veya transit ülkesinin yetkili idaresi tarafından izin verilmesi
sistemine tâbidir.
2- İzin belgesi başvurusu, taşımacının yerleşik
olduğu ülkenin yetkili idaresine yapılmalıdır. Eğer idare başvuruyu onaylarsa,
izin diğer Âkit Tarafın yetkili idaresine bildirilir.
Burada 14. Maddede oluşturulan Karma Komisyon,
izin başvurusu şeklini ve gerekli destekleyici belgeleri kararlaştırır.
3- İzin belgeleri Âkit Tarafların yetkili
idarelerince ortak karar ile verilir.
Bir izin belgesinin verilmesi veya reddedilmesi
ile ilgili karar 3 ay içinde verilir.
İzin belgeleri maksimum 5 yıl geçerlidir. İzin
belgesi, araçların uymak zorunda olduğu güvenlik ve çevre standartları dahil
işletme koşullarını belirler.
4- Çalışma şartlarındaki değişiklikler ve servis
iptali bu maddenin 2 ve 3. paragraflarında belirtilen prosedür altında
kararlaştırılır.
Artık taşımayla ilgili bir talep mevcut değilse,
taşımacı izin belgesini veren yetkili idareye ve müşterilere üç ay önce
bildirerek servisi iptal edebilir. Yetkili idareler başvuruyu aldıktan sonra
başvuru hakkında üç ay içinde karar verecektir.
Madde 4
Arızi ve Mekik Servisler
1- Otobüs veya otokar ile yapılan mekik ve arızi
servisler kalkış, varış ve transit ülkesindeki yetkili idarelerce hazırlanan izin
veya geçiş belgesi sistemine tâbidir.
2- Paragraf 1 haricinde, aşağıdaki listede
belirtilen servisler, ev sahibi ülkenin topraklarında herhangi bir izin veya
geçiş belgesi sisteminden muaf tutulur.
a) Seyahat boyunca aynı yolcu grubunun aynı
araçla taşındığı ve hareket yerine götürüldüğü kapalı-kapı turları;
b) Çıkış seyahati dolu ve geri dönüş seyahatini
boş olarak yapan servisler,
c) Dışarı seyahatini boş ve geri dönüş
seyahatini dolu olarak yapan ve kontrol belgesine uygun olarak yolcuların daha
önceden aynı taşımacı ile götürüldükleri Âkit Taraf topraklarından tekrar
alınıp, yerleşik bulundukları ülkeye taşınmaları şartı ile yapılan servisler.
3- Özel bir izin belgesi verilmediği sürece,
serbestleştirilmiş servis seyahatlerinde yolcu alınmasına izin verilmez.
Madde 14 altında oluşturulan Karma Komisyon
arızi ve mekik servislerin diğer kategorilerini de izin belgeleri muafiyetine
dahil edebilir.
4- İzin veya geçiş belgesi başvurusu ev sahibi
ülkenin yetkili idaresine yapılmalıdır.
Madde 14’de belirtilen Karma Komisyon izin veya
geçiş belgesi başvuru şeklini ve gerekli destekleyici belgeleri kararlaştırır.
Bir geçiş veya izin belgesi verilmesi veya
reddedilmesi kararı bir ay içinde alınacaktır.
5- İzin veya geçiş belgesinden muaf olan ve
otobüs veya otokar kullanarak işletilen arızi ve mekik servisler kontrol
belgesi kapsamı altında yapılmalıdır. Kontrol belgesinin kapsamı ve kullanım
koşulları 14. Maddede belirtilen Karma Komisyonca belirlenir.
Madde 5
Yolcu Servisleri Genel Şartları
1- Taşımacılık geçiş belgeleri diğer
taşımacılara devredilemez.
2- Kabotaj servisi işletilmesi yasaktır. Sadece
bir yolcu grubunu aynı taşımacı tarafından yerleşim yerine götürmek üzere
düzenlenen yerel seyahatler yetkili idarece onaylanması ve yolcu manifestosu
ile giriş yapılması şartı ile kabotaj servisi olarak tanımlanmaz.
BÖLÜM III- YÜK TAŞIMACILIĞI
Madde 6
Geçiş Belgesi Sistemi
1- Âkit Taraf topraklarında yerleşik taşımacı,
geçiş belgesi sistemi altında diğer Âkit Taraf topraklarında aşağıda belirtilenleri
üstlenebilir;
a) İki Âkit Taraf toprakları arasındaki
taşımacılık;
b) Seyahatin yerleşik olunan ülkeyi de kapsaması
şartı ile diğer Âkit Taraf toprakları içinde bir nokta ile üçüncü ülke
toprakları içinde bir nokta arasında taşımacılık;
Bu kısıtlama boş taşıt seyirlerini kapsamaz;
c) Transit taşımacılık.
2- Kabotaja sadece ev sahibi ülkenin özel izni
ile izin verilir.
Madde 7
Geçiş Belgesi Taleplerinden Muafiyet
1- Madde 6’ya istisna olarak aşağıda belirtilen
taşımacılık kategorileri geçiş belgesi şartından muaftır.
a) Toplam izin verilen dolu ağırlığı (TPLW)
treyler dahil 6 tonu aşmayan veya izin verilen yükün ağırlığı treyler dahil 3.5
tonu aşmayan araçlarla taşımacılık,
b) Hava taşıma güzergâhlarının değiştirilmesi
halinde hava limanlarına veya hava limanlarından arızi taşımacılık,
c) Bozulmuş veya hasara uğramış taşıtlar ile
tamir araçlarının taşınması,
d) Diğer bir ülkede bozulan bir aracın yerine
boş olarak gönderilen bir yük aracı ve onarımdan sonra onarılan aracın boş
olarak geri dönüşü,
e) Gemiler ve havayolu araçları için erzak ve
yedek parçaların taşınması,
f) Acil durumlar için gerek duyulan ve özellikle
insanî yardım ve tabiî afetler için tıbbî malzeme ve teçhizat taşınması,
g) Ticarî olmayan amaçlarla veya sanat, fuar ve
sergi malzemeleri taşımacılığı,
h) Müzik, tiyatro, sinema, fuar ve sirk, spor
faaliyetleri ve radyo programları ve eğlence yerlerine/den, televizyon, film ve
radyo çekimleri için aksesuar, teçhizat ve hayvanların ticarî olmayan amaçla
taşınması,
i) Özel personel ve ekiple, kuruluşlar
tarafından taşınan ev eşyaları taşınması,
j) Cenaze taşımacılığı,
k) Posta taşımacılığı,
2- Madde 14’de belirtilen karma komisyon talep
edilen izin belgesinden muaf tutulan taşımacılık kategorileri listesine ilave
veya çıkarma yapabilir.
Madde 8
Yük Taşımacılığı İçin Genel Şartlar
1- Her yıl iki Âkit Tarafın yetkili idareleri
kararlaştırılan sayıda boş geçiş belgesi formu teati edeceklerdir.
Yük taşımacılığı geçiş belgeleri her takvim
yılının başlangıcından itibaren 13 ay geçerli olacaktır.
2- Geçiş belgeleri devredilemez.
3- Geçiş belgeleri bir anda sadece bir araçta
kullanılabilir. Araçlar terkibi için geçiş belgesinin verilmesi veya
muafiyetinde motorlu araç ana faktördür.
4- Madde 14’de belirtilen Karma Komisyon geçiş
belgesi kullanımını düzenleyen diğer koşulları, kategorisini ve kotasını
saptar.
5- Evsahibi ülkenin yetkili idaresince özel izin
belgesi verilmesi haricinde kabotaj servisi işletilmesi yasaktır.
BÖLÜM IV- GENEL ŞARTLAR
Madde 9
Vergi Hükümleri
1- Bu Anlaşma şartları altında bir Âkit Taraf
topraklarında kayıtlı bir taşıtın diğer Âkit Taraf topraklarında geçici olarak
yaptığı taşımacılık faaliyeti, aracın işletilmesi, kaydı, sahipliğiyle ilgili
tüm vergilerden muaftır.
2- Taşıtın çalışması için gerekli olan ve
imalatçı firmaca konulan sabit deposundaki yakıt ve motorlu taşıtın seyri için
gerekli yağlar, ilgili gümrük mevzuatına taşımacının uyması şartıyla evsahibi
ülkenin topraklarında tüm ithal vergilerinden muaftır.
3- Bu Anlaşma şartları altında yapılan
taşımacılık, ev sahibi ülkedeki köprü veya karayolu şebekesinin kullanımı için
alınan ücretler, geçiş ücreti ve karayolu kullanım ücretlerine (ton km olarak
ifade edilen) tâbidir. Geçiş ücretleri her iki Âkit Tarafın taşımacılarından
ayırım gözetmeksizin alınır.
Madde 10
Ağırlık ve Boyutlar
1- Taşıtların izin verilen maksimum ağırlık,
dingil ağırlığı ve boyutları evsahibi ülkede yürürlükte olan üst sınırları ve
tescil belgelerinde belirtilen sınırları aşamaz.
2- Ev sahibi ülkede ağırlık ve boyutları izin
verilen üst sınırları aşan taşıtların kullanımına sadece önceden bir özel izin
başvurusu ile izin verilir.
Madde 11
Teçhizat ve Diğer Özellikler
1- Araçlarda personelin sürüş ve dinlenme
sürelerini izlemek için kullanılan teçhizat AETR Anlaşması hükümlerine uygun
olmalıdır.
2- Bu Anlaşma çerçevesinde, Âkit Taraflar
güvenlik ve emisyon standartlarını tam olarak karşılayan araç kullanımını
teşvik etmelidir.
Madde 14’de belirtilen Karma Komisyon kotaya ve
serbestleşmeye karar verirken en modern güvenlik ve emisyon standartlarına uyan
taşıtlara daha lütufkâr davranabilir.
Madde 12
Kontrol
İki Âkit Taraf arasında yapılan ikili anlaşmalar
veya ulusal kanun altında istenen izin belgeleri, yetki belgeleri, kontrol
dokümanları ve diğer dokümanların araçta bulundurulması ve kontrol
görevlilerince istendiğinde gösterilmesi zorunludur. Burada Madde 14 altında
oluşturulan Karma Komisyon doküman modelini kararlaştıracaktır.
Madde 13
Taşımacıların Yükümlülükleri ve Cezalar
1- Bir Âkit Tarafın taşımacısı ve araç personeli
diğer Âkit Tarafın topraklarında iken o ülkede yürürlükte olan kanun ve
yönetmeliklere uymalıdır.
2- Bir Âkit Tarafın taşımacısı tarafından bu
Anlaşmanın şartlarının ihlâli halinde, ihlâlin yapıldığı topraklardaki Âkit
Taraf kendi yasal muamelelerine dokunmaksızın kendi ulusal kanununda şart
koşulan adımları atacak olan diğer Âkit Tarafa ihlâli bildirecektir. Özellikle
ciddî durumlarda taşıtın kayıtlı olduğu ülkenin yetkili idaresinin kararını
beklerken evsahibi ülkenin yetkili idaresi geçici olarak geçişi yasaklayabilir.
Âkit Taraflar karşılıklı olarak alınan kararları birbirlerine bildireceklerdir.
Madde 14
İşbirliği ve Karma Komisyon
1- Âkit Tarafların yetkili idareleri bu
Anlaşmanın yürürlüğe girmesi ve uygulanması için gerekli adımları atacaklardır
ve birbirlerine herhangi bir yararlı bilgiyi ileteceklerdir. Yetkili idareler
bu Anlaşmanın uygulanmasını etkileyecek herhangi bir ulusal kanun değişikliğini
karşılıklı olarak birbirlerine bildireceklerdir. Yetkili idareler bu Anlaşmanın
uygulanmasında birbirlerine karşılıklı olarak yardımcı olacaklardır.
Âkit Taraflar arasında işbirliği çerçevesinde
verilen özel bilgiler gizli olacak ve verilen bilgi karşılıklı haberleşme
nedeni dışında herhangi bir amaçla kullanılamayacaktır.
2- Bu Anlaşmanın yerine getirilmesi ve Anlaşma
ile ilgili konuların ele alınması için Âkit Taraflar bir Karma Komisyon
oluşturacaklardır.
3- Her iki Âkit Taraf, taşımacılığın
serbestleştirilmesi için gayret göstereceklerdir. Bu konuda, Karma Komisyon
hangi taşımacılık şekillerinin izne tâbi tutulmaması kararını alabilir.
BÖLÜM V- SON HÜKÜMLER
Madde 15
Anlaşmanın Yürürlüğe Girmesi ve Süresi
1- Bu Anlaşma, Âkit Tarafların uluslararası
anlaşmaların yürürlüğe girmesi ile ilgili yasal koşulları yerine getirildiğinin
diğer Âkit Tarafa bildirmeleri ile yürürlüğe girer.
2- Bu Anlaşma süresiz olarak yürürlükte
kalacaktır ve takvim yılının bitiminden üç ay
önceden geç olmamak üzere, Âkit Taraflardan herhangi biri, yazılı olarak
diğer Âkit Tarafa bildirerek bu Anlaşmayı iptal edebilir.
Bu Anlaşma İngilizce iki orijinal nüsha olarak 11
Haziran 2002 tarihinde Ankara’da imzalanmıştır.
Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti Slovenya
Cumhuriyeti Hükümeti
Adına Adına