YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN
|
Kanun No. 4778 |
|
Kabul Tarihi : 2.1.2003 |
MADDE 1. - 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza
Kanununun 245 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
243 üncü madde ile bu maddede
yazılı suçlardan dolayı verilen cezalar, para cezasına veya tedbirlerden birine
çevrilemez ve ertelenemez.
MADDE 2.- 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 316 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen tebliğname taraflara ilgili dairece tebliğ olunur.
MADDE 3. – 5.6.1935 tarihli ve 2762 sayılı Vakıflar
Kanununun 1 inci maddesinin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve
maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Cemaat vakıfları, vakfiyeleri
olup olmadığına bakılmaksızın, Vakıflar Genel Müdürlüğünün izniyle dinî, hayrî,
sosyal, eğitsel, sıhhî ve kültürel alanlardaki ihtiyaçlarını karşılamak üzere
taşınmaz mal edinebilirler ve taşınmaz malları üzerinde tasarrufta
bulunabilirler.
Bu maddenin uygulanmasına
ilişkin usul ve esaslar Vakıflar Genel Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
MADDE 4. – 15.7.1950 tarihli ve 5680 sayılı Basın
Kanununun 15 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Mevkute sahibi, mesul müdür ve
yazı sahibi haber kaynaklarını açıklamaya zorlanamaz.
MADDE 5. – 1.7.1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi
Kanununa aşağıdaki madde eklenmiştir.
EK MADDE 1. - Avrupa İnsan
Hakları Mahkemesi kararlarına dayanılarak yapılacak ödemeler ile dostane çözüm
bağlamında yapılacak ödemelere ilişkin olarak düzenlenecek kâğıtlar damga
vergisinden istisnadır.
MADDE 6. - 22.4.1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasî
Partiler Kanununun 8 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
Siyasî partiler, partiye üye
olma yeterliğine sahip en az otuz Türk vatandaşı tarafından kurulur.
MADDE 7. - Siyasî Partiler Kanununun 11 inci maddesinin
ikinci fıkrasının (b) bendinin (2), (3) ve (5) numaralı alt bentleri aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
2. Basit ve nitelikli zimmet,
irtikâp, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz
kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık
suçları, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya Devlet sırlarını
açığa vurma suçlarından biriyle mahkûm olanlar,
3. Taksirli suçlar hariç beş yıl
ağır hapis veya beş yıl ve daha fazla hapis cezasına mahkûm olanlar,
5. Terör eyleminden mahkûm
olanlar,
MADDE 8. - Siyasi Partiler Kanununun 66 ncı maddesinin ikinci fıkrasında geçen “ikimilyar liradan fazla kıymette aynî veya nakdî bağışta bulunması” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya yayınları kullandırması” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 9. - Siyasî Partiler Kanununun 98 inci maddesinin
birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
Siyasî partilerin kapatılması davalarında
kapatılmaya karar verilebilmesi için beşte üç oy çokluğu şarttır.
MADDE 10. - Siyasî Partiler Kanununun 100 üncü maddesinin
birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Anayasada yazılı nedenlerle
Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından bir siyasî partinin kapatılması davasının
açılması;
a) Re’sen,
b) Bakanlar Kurulu kararı
üzerine Adalet Bakanının istemiyle,
c) Bir siyasî partinin istemi
üzerine,
Olur.
MADDE 11. - Siyasî Partiler Kanununun 102 nci maddesinin
birinci ve üçüncü fıkralarında geçen “kapatılması ya da” ibareleri madde
metninden çıkarılmış ve maddenin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
Siyasî parti, Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcısının bu istemlerine karşı Anayasa Mahkemesine itiraz edebilir.
MADDE 12. - Siyasî Partiler Kanununun 104 üncü maddesinin
ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Anayasa Mahkemesi, söz konusu
hükümlere aykırılık görürse bu aykırılığın giderilmesi için ilgili siyasî parti
hakkında ihtar kararı verir. Bu yazının tebliği tarihinden itibaren altı ay
içinde aykırılık giderilmediği takdirde, Cumhuriyet Başsavcılığı o siyasî
partinin Devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılması için Anayasa
Mahkemesine re’sen dava açabilir.
MADDE 13. - Siyasî Partiler Kanununun 111 inci maddesine
(c) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (d) bendi eklenmiştir.
d) 104 üncü maddeye göre verilen
ihtar kararının gereğini yerine getirmeyerek partiyi Devlet yardımından kısmen
veya tamamen yoksun bırakan sorumlular ile Devlet yardımından faydalanmayan
siyasî partilerin sorumluları hakkında üç aydan altı aya kadar hafif hapis
cezası,
MADDE 14. - 10.6.1983 tarihli ve 2839 sayılı Milletvekili
Seçimi Kanununun 7 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Yukarıda yazılı haller dışında,
bir ilin veya seçim çevresinin Türkiye Büyük Millet Meclisinde üyesinin
kalmaması halinde, boşalmayı takip eden doksan günden sonraki ilk Pazar günü o
seçim çevresinde ara seçim yapılır.
MADDE 15. - 10.6.1983 tarihli ve 2839 sayılı Milletvekili
Seçimi Kanununun 11 inci maddesinin (f) bendinin (1) ve (3) numaralı alt
bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
1. Basit ve nitelikli zimmet,
irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma,
dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı
dışında kalan kaçakçılık suçları, resmî ihale ve alım satımlara fesat
karıştırma veya Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından biriyle mahkûm
olanlar,
3. Terör eylemlerinden mahkûm
olanlar,
MADDE 16. - Milletvekili Seçimi Kanununun 39 uncu
maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “altmışıncı günü” ibaresi “doksanıncı
günü” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 17. - 6.10.1983 tarihli ve 2908 sayılı Dernekler
Kanununun 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 5. - Anayasada belirtilen Cumhuriyetin temel nitelikleri ile 174 üncü maddesinde belirtilen inkılâp kanunlarının korunması hükümlerine, millî güvenliğe ve kamu düzenine, genel sağlık ve genel ahlâka aykırı olarak; Türkiye Cumhuriyetinde ırk, din, mezhep ve bölge farklılığı veya bunlara dayanarak azınlık yaratmak ve Türkiye Cumhuriyetinin üniter Devlet yapısını bozmak; Atatürk’ün kişiliğini, ilkelerini, çalışmalarını veya anılarını kötülemek veya küçük düşürmek ya da başkalarının hürriyetlerini kısıtlamak amacıyla, dernek kurulamaz.
MADDE 18. - Dernekler Kanununun 6 ncı maddesinin ikinci
fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Dernekler, Türkiye
Cumhuriyetinin resmî kurumlarıyla yazışmalarında Türkçe kullanırlar.
MADDE 19. - Dernekler Kanununun 16 ncı maddesinin birinci
fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Fiil ehliyetine sahip gerçek ve
tüzel kişiler derneklere üye olabilirler.
MADDE 20. - Dernekler Kanununun 18 inci maddesinin
beşinci fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
Tüzel kişinin üye olması hâlinde, yönetim kurulu başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır. Bu kişinin başkanlık veya temsil görevi sona erdiğinde, tüzel kişi adına oy kullanacak kimse yeniden belirlenir.
MADDE 21.- Dernekler Kanununun 44 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 44.- Dernekler tarafından yapılan bildiri, beyanname ve benzeri yayınlar, Anayasada belirtilen Cumhuriyetin temel niteliklerine ve 174 üncü maddede sıralanan inkılâp kanunlarının korunması hükümlerine aykırı; Devletin iç ve dış güvenliğini, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozucu mahiyette veya suç işlemeye, ayaklanmaya, isyana teşvik edici bir nitelik taşıdığı veya Devletin gizli belgelerini açıklamak, Atatürk’ün kişiliğini, ilkelerini ve çalışmalarını küçük düşürmek ve kötülemek veya başkalarının şöhret ve haklarına, özel ve aile hayatlarına tecavüz etmek amacına yönelik bulunduğu takdirde, mahallin en büyük mülkî amirinin emriyle toplattırılabilir. Mahallin en büyük mülkî amiri bu kararını yirmidört saat içinde asliye ceza hakimliğine bildirir. Hâkim, mülkî amirin bu kararını en geç kırksekiz saat içinde inceleyip karara bağlar. Bu süre içinde bir karar verilememesi halinde, mahalli mülkî amirin kararı hükümsüz sayılır.
Yukarıdaki hüküm siyasi partiler hakkında uygulanmaz.
MADDE 22.- 18.1.1984 tarihli ve 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Milletvekili Seçimi Kanununun 7 nci maddesinin son fıkrası gereğince yapılan seçimler hariç, milletvekili genel veya ara seçiminden önceki veya sonraki bir yıl içinde yapılması gereken mahalli idareler organlarına veya bu organların üyeliklerine ilişkin genel veya ara seçimler, milletvekili genel veya ara seçimleri ile birleştirilir.
MADDE 23. - 1.11.1984 tarihli ve 3071 sayılı Dilekçe
Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunun 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
Madde 1. - Bu Kanunun amacı, Türk vatandaşlarının ve Türkiye’de ikamet eden yabancıların kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikâyetleri hakkında, Türkiye Büyük Millet Meclisine ve yetkili makamlara yazı ile başvurma haklarının kullanılma biçimini düzenlemektir.
MADDE 24. - Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunun
2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 2. - Bu Kanun, Türk
vatandaşları ve Türkiye’de ikamet eden yabancılar tarafından Türkiye Büyük
Millet Meclisi ile idarî makamlara yapılan dilek ve şikâyetler hakkındaki
başvuruları kapsar.
MADDE 25. - Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunun
3 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Türkiye’de ikamet eden
yabancılar karşılıklılık esası gözetilmek ve dilekçelerinin Türkçe yazılması
kaydıyla bu haktan yararlanabilirler.
MADDE 26. - Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunun
4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 4. - Türkiye Büyük Millet
Meclisine veya yetkili makamlara verilen veya gönderilen dilekçelerde, dilekçe
sahibinin adı-soyadı ve imzası ile iş veya ikametgâh adresinin bulunması
gerekir.
MADDE 27. - Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunun
7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 7. - Türk vatandaşlarının
ve Türkiye’de ikamet eden yabancıların kendileri ve kamu ile ilgili dilek ve
şikâyetleri konusunda yetkili makamlara yaptıkları başvuruların sonucu veya
yapılmakta olan işlemin safahatı hakkında dilekçe sahiplerine en geç otuz gün
içinde gerekçeli olarak cevap verilir. İşlem safahatının duyurulması halinde
alınan sonuç ayrıca bildirilir.
MADDE 28. - Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunun
8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 8. - Türkiye Büyük Millet
Meclisine gönderilen dilekçelerin, Dilekçe Komisyonunda incelenmesi ve karara
bağlanması altmış gün içinde sonuçlandırılır. İlgili kamu kurum veya
kuruluşları Türkiye Büyük Millet Meclisi Dilekçe Komisyonunca gönderilen
dilekçeleri otuz gün içinde cevaplandırır. İnceleme ve karara bağlamanın esas
ve usulleri Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünde gösterilir.
MADDE 29. - 5.12.1990 tarihli ve 3686 sayılı İnsan
Haklarını İnceleme Komisyonu Kanununun 7 nci maddesinin ikinci fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Komisyon, başvuruların sonucu
veya yapılmakta olan işlem hakkında başvuru sahibine en geç altmış gün içinde
bilgi verir.
MADDE 30. - 22.11.1990 tarihli ve 3682 sayılı Adlî Sicil
Kanununun 5 inci maddesinin kenar başlığı “Adlî sicil bilgilerini verebilecek
merciler ve küçükler hakkında uygulanacak esaslar” şeklinde değiştirilmiş ve
maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Onsekiz yaşından küçükler
hakkında adlî sicile geçirilen bilgiler; ancak, soruşturma ve kovuşturma konusu
olan işler sebebiyle Cumhuriyet savcıları ve mahkemelerce veya Türkiye Büyük
Millet Meclisi üyeliği seçimleri ile ilgili olarak yetkili seçim kurullarınca
istendiği takdirde verilir. Bu bilgiler başka herhangi bir iş ve konu için
kullanılamaz.
MADDE 31. - Adlî Sicil Kanununun 8 inci maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 8. - Cezanın çekildiği
veya ortadan kalktığı veya düştüğü tarihten itibaren;
a) Kabahatten mahkûmiyet
halinde, diğer bir cürüm veya kabahatten dolayı bir yıl içinde,
b) Basit ve nitelikli zimmet,
irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma
ve dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile beş yıldan fazla ağır hapis ve
hapis cezasına mahkûmiyetler on yıl içinde,
c) Beş yıl veya daha az ağır
hapis veya hapis veya ağır para cezasına mahkûmiyet halinde diğer bir cürümden
dolayı beş yıl içinde,
d) (b) bendindeki suçlara
mahkûmiyetlerin; suçu işlediği zaman onsekiz yaşını doldurmamış olan küçükler
hakkında verilmesi halinde diğer bir cürümden dolayı beş yıl içinde,
e) (c) bendindeki suçlara
mahkûmiyetlerin suçu işlediği zaman onsekiz yaşını doldurmamış olan küçükler
hakkında verilmesi halinde diğer bir cürümden dolayı iki yıl içinde,
Evvelce verilen ceza cinsinden
bir cezaya veya daha ağır bir cezaya mahkûm olunmadığı takdirde ilgilinin,
Cumhuriyet savcısının veya Adalet Bakanlığı Adlî Sicil ve İstatistik Genel
Müdürlüğünün talebi üzerine hükmü veren mahkemece veya talep edenin bulunduğu
yer asliye ceza mahkemesince duruşma yapılmaksızın adlî sicildeki kaydın
çıkartılmasına karar verilir. Ertelenmiş olan hükmün esasen vaki olmamış
sayıldığı hallerde ise, bu tarih esas alınır. Bu kararların bir örneği Adalet
Bakanlığı Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğüne gönderilir.
Kanunlarda yapılacak
değişiklikler sonucu suç olmaktan çıkarılan veya idarî nitelikte cezaya
dönüştürülen suçlarla ilgili bilgiler Adalet Bakanlığı Adlî Sicil ve İstatistik
Genel Müdürlüğünce re’sen adlî sicil kayıtlarından çıkartılır.
MADDE 32. - 15.12.1990 tarihli ve 430 sayılı Olağanüstü
Hal Bölge Valiliği ve Olağanüstü Halin Devamı Süresince Alınacak İlâve
Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü maddesinin (c) bendinin
birinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Hükümlü veya tutuklular, olağanüstü hal ilânına neden olan suçların
soruşturulmasında ifade alma, yer gösterme, yüzleştirme, teşhis ve tıbbi
muayene için Olağanüstü Hal Bölge Valisinin teklifi üzerine, yetkili Cumhuriyet
Başsavcısının talebi ve hâkimin kararı ile, her defasında dört günü geçmemek
üzere ceza infaz
kurumu veya tutukevinden
alınabilir. Bu
süre hükümlülük veya
tutuklulukta geçmiş sayılır. Hâkim, her defasında karar vermeden önce hükümlü
veya tutukluyu dinler. Hükümlü veya tutuklu ceza infaz kurumu veya tutukevinden
alındıktan sonra da yasal konumunun gerektirdiği haklardan yararlanır. Ceza
infaz kurumu veya tutukevinden ayrılış ve dönüşlerinde hükümlü veya tutuklunun
sağlık durumu doktor raporu ile tespit edilir.
MADDE 33. - 2.12.1999 tarihli ve 4483 sayılı Memurlar ve
Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 2 nci maddesine
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
765 sayılı Türk Ceza Kanununun
243 ve 245 inci maddeleri ile 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 154
üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında açılacak soruşturma ve
kovuşturmalarda bu Kanun hükümleri uygulanmaz.
MADDE 34. - 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî
Kanununun 91 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 91. - Dernekler,
tüzüklerinde gösterilen amaçları gerçekleştirmek üzere uluslararası faaliyette
ve işbirliğinde bulunabilirler, yurt dışında şube açabilirler ve yurt dışında
kurulmuş dernek veya kuruluşlara üye olarak katılabilirler.
MADDE 35. - Türk Medenî Kanununun 92 nci maddesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 92. - Yabancı dernekler, uluslararası alanda işbirliği yapılmasında yarar görülen hallerde ve karşılıklı olmak koşuluyla Dışişleri Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle İçişleri Bakanlığının izniyle Türkiye’de faaliyette ve işbirliğinde bulunabilirler, şube açabilirler, üst kuruluşlar kurabilir ve kurulmuş üst kuruluşlara katılabilirler.
MADDE 36. - Bu Kanunla değiştirilen Türk Medenî Kanununun 92 nci maddesi hükmü, dernek ve vakıf dışındaki diğer kâr amacı gütmeyen kuruluşlar hakkında da uygulanır.
MADDE 37. - 7.11.1979 tarihli ve 2253 sayılı Çocuk
Mahkemelerinin Kuruluşu, Görev ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun 34 üncü
maddesi, 16.6.1983 tarihli ve 2845 sayılı Devlet Güvenlik Mahkemelerinin
Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun 16 ncı maddesinin dördüncü
fıkrası, 6.10.1983 tarihli ve 2908 sayılı Dernekler Kanununun 11 ve 12 nci
maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 38. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 39. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.