Sayın Başkan, Sayın Milletvekilleri,
Hükümet Programını Muhterem Heyetinize sunmak üzere huzurlarınızda bulunuyorum.
Yüce Meclisin değerli üyelerini şahsım ve Bakanlar Kurulu adına saygılarımla selamlarım.
5 Haziran 1977 tarihinde yapılan, Cumhuriyet Senatosu üçte bir yenileme ve Millet Meclisi Genel seçimleriyle milletimiz temsilcilerini seçmiş, yeni bir dönem başlamıştır. Bu seçimlerde milli irade hiç bir partiye tek başına iktidar olma imkanı vermemiştir.
Seçimleri takiben, Başkanlığımda kurulan Koalisyon Hükümeti istifa etmiş, 14 Haziran 1977 günü Sayın Cumhurbaşkanını yeni Hükümetin kurulması için demokratik mekanizmayı harekete geçirmiş ve Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanına hükümet kurma görevi vermiştir.
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanının yaptığı çalışmalar sonunda bir Koalisyon Hükümeti kuramayacağı kesin şekilde anlaşılmıştır. Kurulan Hükümete ise, 3 Temmuz 1977 günü Millet Meclisimiz güvenoyu vermemiştir.
Bu vaziyet karşısında, Millet Meclisinden güvenoyu alabilecek bir Hükümetin kurulması acil bir ihtiyaç haline gelmiştir.
Hükümetimiz, bu ihtiyacın cevabıdır.
Memleketimiz karşı karşıya bulunduğu çeşitli güçlükleri, imkanları ve fırsatları en iyi şekilde dikkate alıp değerlendirmek, milletimizin bu gününü ve geleceğini huzur ve güven içinde bulundurmak maksadıyla, Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi bir araya gelerek bu Hükümeti teşkil etmişlerdir.
Millet çoğunluğunun oyunu temsil eden partilerin müşterek desteğine dayanarak kurulan Hükümetimiz, ülkemizde bir an evvel istikrarı sağlamak ve aşağıdaki temel hedef ve görüşleri gerçekleştirmek üzere, Yüce Meclislerimizin Yüksek Tasviplerine mazhar olmak umuduyla huzurlarınızda bulunmaktadır.
Asırlar boyunca hür ve bağımsız yaşayan Türk Milleti, kendisine hayat tarzı olarak seçtiği hür demokratik rejimle idare edilecektir. Hür demokratik rejimi, insan haysiyetine en uygun bir idare şekli sayıyoruz.
Büyük Atatürk’ün önderliğinde Aziz milletimizin kurduğu Türkiye Cumhuriyetini, Anayasamızdaki temel nitelikleri ile savunmaya ve her şartta korumaya kararlıyız.
Komünizmin, faşizm ve diğer materyalizme dayalı zihniyetlerle, insanca yaşama hak, hürriyet ve haysiyetiyle bağdaşmayan ve bütün maddi, manevi değerleri yok eden her türlü zulüm ve tahakküm idarelerine ve dikta heveslerine karşıyız.
Milli, manevi ve tarihi değerlere sahip ve bunlara sadakatla bağlı olmayı mukaddes bir görevin gereği sayıyor, bunlarla övünüyoruz.
Ülke ve Millet bütünlüğünü, iç barışı, kardeşlik ve huzuru korumaya kesin şekilde kararlıyız.
Hükümet olarak, Devletimizi tahribe yönelen iç ve dış tehdit ve tehlikelere karşı bütün tedbirleri almayı, her türlü kanunsuzlukla hukukun içinde kalarak ve kanun yoluyla mücadele etmeyi, kesin olarak kanun hakimiyetini sağlamayı, milli bir görev kabul ediyoruz.
Türk Devleti ve hürriyetçi demokratik nizam, can ve mal güvenliğini tehdit, okuma ve çalışma hürriyetini ihlal elen anarşiye karşı, korunmasız ve savunmasız değildir.
Devlete ve rejime, huzura ve can güvenliğine yönelen tehditlere karşı, koruyucu ve caydırıcı ilk müessese olarak, kanunların bekçisi Emniyet kuvvetlerimizi görüyoruz. Günün şartları içinde yeni hüviyet kazanmış suçlara karşı caydırıcı ve önleyici görev yapan güvenlik teşkilatını, emniyet ve asayiş kuvvetlerini en modern teçhizata kavuşturarak güçlendireceğiz. Bu teşkilatın yetki ve sorumluluklarını günün şartlarına intibak ettireceğiz. Bilhassa eğitimleri üzerinde özel dikkat ve önemle duracağız.
Sayın Üyeler,
Ülkemizde cereyan eden şiddet hareketlerinin ve anarşik olayların arkasında, rejimi yıkma kavgası vardır. Devletimiz, uluslararası komünizmin çeşitli yönlerden gelen saldırısı ile karşı karşıyadır. Anayasanın sağladığı geniş hürriyetleri, kötüye kullanarak devleti ve rejimi yıkmak, ülke ve millet bütünlüğünü parçalamak maksadıyla teşkilatlanmış bazı ideolojik mihraklar, dış kaynaklarla irtibatlı olarak hür demokratik cumhuriyet rejimi yerine, bir komünist dikta rejimi kurma arzusu içindedirler. Bütün bu faaliyetlerin yanısıra, genel asayişle ilgili olarak kanun dışı olaylar, memleket huzurunu ihlal etmektedir.
İç güvenlik, asayiş ve kanun hakimiyeti kesin şekilde sağlanacaktır. Güvenlik kuvvetlerinin, görevlerini tam bir eşitlikle, adaletle ve süratle yerine getirebilmeleri için gereken gayret ve titizlik gösterilecektir. Bu alandaki bütün hizmetlerin noksansız yapılması için her türlü imkandan yararlanılmasını ve gereken tedbirlerin alınmasını kaçınılmaz sayıyoruz.
Kanunsuz fiiler, kimden ve nereden gelirse gelsin, kanun tatbikatında, Anayasada ifadesini bulan eşit uygulamaya büyük bir dikkat atfedeceğiz. Kanunsuzluğa karşı kanun hakimiyetini mutlaka sağlayacağız.
Demokratik hukuk devletinde her türlü kanun dışı eylemlerle mücadelenin başlıca dayanağı olarak hukuku görüyoruz. Bu maksatla ihtiyaca cevap verecek kanunlar süratle çıkarılacak ve uygulamaya konulacaktır.
Sayın Üyeler;
Devlet otoritesinin korunmasında görev almış ve sorumluluk yüklenmiş bütün Anayasa organlarının, milli kuruluşlarımızın Devleti ve rejimi koruma hedefinde birleşerek anlayış ve davranış beraberliği yapmaları zaruridir. Cumhuriyet Hükümeti, bunu sağlamak için, üzerine düşen bütün görevleri eksiksiz yerine getirecektir.
İktidar olarak yüklendiğimiz ağır ve büyük sorumluluğun tamamiyle idraki içindeyiz. Çalışmalarımızda başarıya ulaşabilmek için dayanağımız, her türlü otoritenin ve meşru kuvvetin kaynağı saydığımız Büyük Milletimizin yüce iradesinin tecelli ettiği Meclislerimizdir.
Bu mukaddes çatı altında aziz Milletimize birlikte hizmet etme imkanına kavuştuğumuz bütün siyasi partilerimizin, yapıcı, yol gösterici tenkitlerinden ve ikazlarından daima güç alacağımıza inanıyoruz.
İster iktidarda, ister muhalefette olsunlar, demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsuru olan siyasi partilerimizin birbirini tamamlayan ve milli hedeflere yönelen görevleri olduğuna kaniyiz.
Hükümetimiz, iktidar-muhalefet münasebetlerine özel değer ve önem atfedecektir. Genel seçimden henüz çıkılmıştır. Geçmiş siyasi mücadelelerin doğurduğu birtakım kırgınlıkların, kısır çekişme ve gerginliklerin devamı yerine, karşılıklı anlayışı, müsamahayı ve uzlaşmayı hakim kılmak azmi ve kararı içindeyiz.
Anayasanın temel ilkelerini ve milletimizin yüksek menfaatlerini korumak fikri etrafında muhalefetle demokratik gelenekler ve usullere uygun olarak, medeni münasebetler kurmayı ve bunları güçlü hale getirmeyi önemli bir görev sayacağız.
Hürriyetçi demokrasinin ve açık rejimin bütün müesseseleriyle var olduğu memleketimizde, her vatandaşımızın haysiyetli, rahat ve korkusuz bir hayat sürebilmesi için
gereken her tedbiri alacağız.
Sayın Üyeler;
1977 Türkiye’sinin milletlerarası yarışta bulunduğu noktadan çok daha ileriye gidebilmesi ve temel meselelerini halledebilmesi için önünde çok güzel imkanlar ve fırsatlar vardır. Bu fırsat ve imkanların boşa gitmemesi için milletçe huzur ve istikrarın korunmasına gayret etmeliyiz. Siyasi istikrar korunabildiği, huzursuzluk yerine hizmet ortamı sağlanabildiği takdirde, her alanda milli, güçlü, dengeli ve süratli kalkınma hedefine ulaşılacaktır.
Sanayileşmiş güçlü bir ülke olarak, memleketimizi imar ve inşa etmek, başlanmış olan kalkınma hamlelerini hedefine ulaştırmak, bunlara yenilerini eklemek, medeniyetin bütün nimetlerini yurdun her köşesine ve bütün yurttaşlara adil ve dengeli bir şekilde götürmek, işsizlik ve fukaralıkla mücadele etmek suretiyle ülkemizi mesut ve bahtiyar insanlar diyarı yapmak hedefimizdir.
Kalkınma hedeflerine, kanun dışı eylemlerle, tahrikçilikle, her türlü yabancı materyalist ideoloji telkinleri ve yağma teşvikçiliği ile değil, vatandaşların Anayasada yer alan temel hak ve hürriyetlerine, sosyal adalet ve sosyal güvenliğe saygılı olmakla ulaşılacağına inanıyoruz.
Manevi ve maddi kalkınmanın bütün nimetleri, artan milli gelir ve yükselen refah, milletimizin bütün fertleri arasında yayılacak, dengesizlikler giderilecek, sıhhatli bir ekonomik ve sosyal yapıya geçilecek, sosyal adalet sağlanacak, her vatandaşı sosyal güvenliğe kavuşturacağız. Bilhassa yaşlıları, sakatları, iktisaden güçsüz olanları, dul ve yetimleri, kimsesizleri, dar gelirlileri ve işsizleri özel tedbirlerle ve öncelikle himaye etmeyi, milli ve insani bir görev saymaktayız.
Devletin, güçlü ve tesirli olması için; devlet mekanizmasının uygun bir organizasyon dahilinde ahenk içinde işlemesi, kararların hızla verilmesi, icradaki lüzumsuz engellerin kaldırılması, yetki ve sorumlulukların en iyi şekilde koordinasyonu ve dağıtılması kalkınmamıza mani olan mevzuatın yeni ihtiyaç ve şartlara göre tanzimi suretiyle, kamu idaresinde verimliliğin artırılması zaruretine inanıyoruz. Devleti, vatandaşa hizmet sunan, emniyet sağlayan, güven veren, saygı ve sevgi duyulan bir varlık haline getirmek için gerekli düzenlemeleri yapacağız. Bu açıdan mülki ve mahalli idarelerin imkan, yetki ve sorumluluklarını yeniden düzenleyeceğiz.
Bir milli felaket halini almış bulunan trafik kazalarının azami derecede önlenmesi için her türlü teknik, idari ve kanuni tedbirleri süratle almak kararındayız.
Vatandaş-Devlet münasebetlerinde gereksiz işlemlerin ve bürokratik engellerin ortaya çıkardığı çeşitli şikayetleri en kısa zamanda gidereceğiz. Hizmetlerin süratle ifasını sağlayacağız. Her alanda imkan ve zaman israfını önlemek için idareye dinamik bir yapı kazandıracağız.
Gereksiz bütün mevzuat hükümlerini ele alarak gözden geçireceğiz. İyileştirme ve yenileştirme tedbirleri alacağız. Bu meyanda, 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ve 2490 sayılı Artırma, Eksiltme ve İhale Kanununu, günün şartlarına uygun hale getireceğiz. Kalkınmayı hızlandırabilmek için her alanda yeni bir anlayışla teşvik tedbirlerini düzenleyeceğiz.
Sayın Üyeler;
Milletimizin manevi ve maddi kalkınmasında, birlik ve bütünlüğümüzün sağlanmasında güçlü ve tükenmez bir kaynak olan dinimizin ulvi prensiplerinden yararlanmak kararındayız.
Bütün hürriyetlerin var olduğu ülkemizde din ve vicdan hürriyetinin tam ve kamil manada kullanılmasını temin edecek bütün tedbirleri alacağız.
Anayasamızda yer alan layikliği din düşmanlığı olarak değil, din ve vicdan hürriyetinin teminatı olarak görüyoruz.
Esasen Demokratik Hukuk Devletinde layikliğin hiç bir şekilde din düşmanlığı olarak telakki edilmesine imkan yoktur. Din ve vicdan hürriyeti kişinin kutsal, vazgeçilmez ve dokunulmaz hakkı olarak kalacaktır.
Din ve vicdan hürriyetinin kullanılmasında çeşitli haksızlıklara ve mağduriyetlere sebep olan ters uygulamaları düzeltmek maksadıyla Türk Ceza Kanununun 163 ncü maddesini tadil edeceğiz.
6187 sayılı Kanunu, Anayasanın ışığı altında yeniden ele alıp düzenleyeceğiz.
Diyanet İşleri Başkanlığının, Anayasa ve diğer kanunlarımızın verdiği görevleri ifa ederken bu makamın kutsal gayesine has, yüksek manevi hüviyeti kesin şekilde korunacaktır.
Hükümetimiz, Diyanet İşleri Başkanlığı hizmetlerinin artan ihtiyaca cevap verecek seviyede yürütülmesi için her türlü yardım ve desteği yapacaktır. Bu meyanda, camisi olmayan köylere ve beldelere cami yapımına yardım edilecektir.
Ülkemizde her seviyede yeteri kadar din görevlisi yetiştirilmesi ve mevcut görevlilerin meslek içi eğitimleri için gereken tedbirler alınacaktır.
Yurt dışına ihtiyaca uygun miktarda din görevlisi gönderilecektir.
Köy ve şehirlerimizdeki kadrosuz camilere mümkün olduğu kadar süratle kadro tahsis edilecektir.
Diyanet İşleri Teşkilat Kanununun yeniden ele alınıp düzenlenmesi için gerekli teşebbüslerde bulunacağız. Hac hizmetlerinde vatandaşlarımıza yardımcı olunması için gereken tedbirler alınacaktır.
Ecdat yadigarı vakıflarımızı korumaya ve geliştirmeye dikkat ve itina göstereceğiz.
Vakıfların teşvikine, gelirlerinin artırılmasına, hayra ve hizmete dönük bir politika uygulanmasına çalışacağız.
Yurt dışındaki vakıflarımızla yakından ilgileneceğiz.
Milli ahlakın korunmasına ve geliştirilmesine büyük önem veriyoruz. Bu sebeple, milli ve manevi değerlere saldıran, mukaddesatı tezyif eden, insanın edep ve haya hislerini rencide eden ahlak dışı her türlü yayınlarla ve müstehcen neşriyatla sürekli olarak mücadele edeceğiz. Bu maksatla, mevzuatımızdaki yetersiz olan hükümleri yeniden ele alıp düzenleyeceğiz.
Rüşvet, irtikap, suiistimal gibi toplumlara arız olan ve ahlak dışı saydığımız bu sosyal hastalıklarla kesin şekilde ve sürekli olarak mücadele edeceğiz.
Sayın Üyeler;
Hak aramanın bütün kanuni yollarının açık olduğu ülkemizde bugün adalete olan ihtiyaç en önemli bir mesele haline gelmiştir. Adalet dağıtımındaki gecikmeler, vatandaşlarımız için sadece bir şikayet konusu değil, aynı zamanda bir ıstırap kaynağı olmuştur.
Adalet dağıtımında sürati sağlamakla birlikte, her türlü kolaylığın ve isabetin de sağlanması için gereken bütün tedbirleri alacağız. Adalet cihazımızın ihtiyaçlarını en kısa zamanda temine gayret sarfedeceğiz. Bilhassa yeni mahkeme teşkilatları kurulmasına önem vereceğiz.
Hükümet olarak kanuni müeyyidelerin mahkemeler yoluyla en tesirli ve isabetli şekilde uygulanır hale gelmesini, bu konuda istikrarın sağlanmasını, Devlet otoritesinin korunmasının başlıca teminatı sayıyoruz.
Yaşadığımız şartlara ve ihtiyaçlara cevap vermeyen mevzuat gözden geçirilerek yenileştirme ve iyileştirme çalışmalarına devam olunacaktır.
Özellikle ceza adaletinin vatandaşlarımız için güvence verecek bir biçimde ve süratle gerçekleştirilmesini sağlamak maksadıyla usul kanunlarımız ve diğer temel kanunlar yeniden ele alınacak, Anayasa ilkelerinin doğrultusunda düzenlenecektir.
Adalet hizmetlerinin kuruluş ve işleyişiyle ilgili hakimler ve Cumhuriyet savcıları, genel mahkemeler kuruluşu, Adalet Bakanlığı Merkez Kuruluşu ile adli tıp müessesesi ve adli sicil ile ilgili kanunların çıkarılmasına gayret edilecektir.
Geçen dönem Meclislere sevkedildiği halde çıkarılamayan uyuşmazlık mahkemesi, çocuk mahkemeleri kuruluşu ve yargılama usulleri infaz sisteminin düzenlenmesi ile ilgili diğer kanunların yeniden ele alınıp, çıkarılmasına gayret edilecektir.
Sayın Üyeler;
Demokratik rejimde temel mekanizma seçimlerdir. Millet iradesinin sıhhatli doğru ve adaletli şekilde temsili meselesi, her türlü otoritenin kaynağındaki meşruiyetle yakından ilgilidir. Seçimlerin sıhhati ve meşruiyeti üzerinde şüphe ve tereddüt uyandırıcı her türlü engelin ve aksak işlerin idari tedbirlerle düzeltilmesi gerektiğine inanıyoruz. Ayrıca, kötü niyetle davranışlara imkan bırakmayacak şekilde seçim tatbikat ve mevzuatında, gereken her türlü tedbir alınacak ve lüzumlu bütün düzenlemeler yapılacaktır. Milli iradenin, en sağlam ve sıhhatli şekilde tecelli etmesi yolları açılacaktır. Seçimlerde arzu eden siyasi partilerin işbirliği yapmalarını mümkün kılacak, Seçim İşbirliği Kanununun bir an evvel çıkarılmasına çalışacağız.
18 yaşını doldurmuş gençlerimize oy hakkı tanıyacağız. Yurt dışında çalışan vatandaşlarımızın seçimlere katılma imkanlarını araştırıp bulmaya gayret edeceğiz.
Sayın Üyeler;
Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun tarafsızlığı, milli devlet radyosu ve televizyonu olması ve Anayasanın 121 inci maddesindeki ilkelere sadık kalması sağlanacaktır. Yalnız haber hizmeti değil önemli bir eğitim ve kültür hizmeti görmekle mükellef olan TRT’nin; ülke ve millet bütünlüğünü sarsıcı, Cumhuriyeti tahrip edici, milli güvenliğe ve genel ahlaka zarar verici yayınlar yapmasını önleyeceğiz, TRT yayınları, milli ve manevi değerleri tahrip edici değil, takviye edici, geliştirici olacaktır. Radyo-Televizyon yayınlarının, ülkenin her tarafından ve bütün vatandaşlarımızın dinleyebileceği; seyredebileceği bir hale getirilmesi sağlanacaktır.
Sayın Üyeler,
Eğitimin milliliğine büyük önem veriyoruz. Milli eğitimde temel hedefimiz, milletimizin bütün fertlerini, Türk Milletinin milli, manevi, ahlaki, insani, sosyal ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren ailesini, vatanını ve milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan, Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getirmiş, büyük ve şanlı tarihimizle iftihar eden, milletimizin geleceğine güvenle bakan, her türlü taklitcilikten uzak, milli şahsiyetini müdrik, ilim, teknik ve medeniyet yarışında insanlığa örnek olmayı hedef alan vatandaşlar olarak yetiştirmektir.
Okullarda kitap enflasyonuna ve bu konu ile ilgili istismarlara son verilecektir. Ders kitapları konusunda dar gelirli ailelerin yükünü azaltıcı etkin tedbirler alınacaktır. Eğitimde radyo, televizyon ve eğitim laboratuvarlarından geniş şekilde yararlanılacaktır. Radyo ve televizyon yoluyla yapılacak eğitimin, milli eğitim temel amaçlarına uyması ve köylere kadar ulaşması sağlanacaktır. Öğretim üyelerinin az ve yetersiz olduğu eğitim kuruluşlarında kapalı devre televizyonları ile ders verilme imkanlarından faydanılmasına çalışılacaktır.
İlk ve ortaöğretimde okutulmakta olan ahlak dersleri, gayesine uygun ve milli ahlak esaslarına göre düzenlenecek ve bu dersleri, öncelikle, İlahiyat Fakültesi, İslami İlimler Fakültesi, Yüksek İslam Enstitüsü ve imam-Hatip okulları mezunları okutacaklardır. Din derslerinin normal ders saatleri içinde ve gerekli vasıfları taşıyan öğretmenlerce verilmesi sağlanacaktır.
Müspet ilimlere ait ders kitaplarında, milletimizin bu ilimlere yaptığı hizmetleri tanıtan bölümlerin konulmasına önem verilecektir.
Yeni nesillere dünya görüşü aşılamakta önemli rol oynayan, bilhassa ahlak, sosyoloji, felsefe ve psikoloji gibi derslerin kitapları evlatlarımızın milli inançlarını, manevi değerlerini tahrip edici, değil, bilakis milli ve manevi değerlere bağlılığı temin edici şekilde yeniden yazılacaktır.
Milletimizin ümidi ve geleceğinin teminatı olan gençliğimizin, manevi yapısının inanç, sevgi ve milli kültürle zenginleşmesine ağırlık veren ve beden sağlığını koruyan, hayatın bütün güçlüklerini aşarak başarıya ulaşmasını sağlayacak, kabiliyetli gelişmiş bir yapıya kavuşmasına önem vereceğiz.
Devletimizi ve milletimizi büyük yapmada, milli kalkınma hamlelerimizin kaynağı ve cevheri olan gençliğimizin en yararlı şekilde yetişmesi için her türlü gayreti, dikkati esirgemeyeceğiz. Gençliğimizin yetişmesinde, yabancı ideolojik akımların ve taklitçiliğin yayılışına müsaade etmeyeceğiz.
Eğitim kurumları ile ilgili yatırımların, eğitimin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde ve zamanında gerçekleşmesi için özel tedbirler alacağız.
Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademilerinde ülke ihtiyaçlarını nazara alarak kapasiteyi artıracağız. Öğretimin niteliğini geliştireceğiz ve öğretim elemanlarının yurt dışında yetişmelerine öncelik vereceğiz.
İslam enstitüleri akademi haline getirilecek, ilmi araştırma güçleri artırılacak, adet ve öğrenci sayıları çoğaltılacaktır. Akademi mezunlarının, liselerde, felsefe, ahlak, sosyoloji ve psikoloji öğretmeni olarak görev yapmaları sağlanacaktır.
En yüksek seviyede alim yetiştirmek üzere bir “Manevi İlimler Üniversitesi”nin kurulmasına önem verilecektir.
Türk ilim, dil ve sanat akademileri kurulacaktır.
İlim, kültür, sanat ve spor alanında üstün başarı gösteren kabiliyetli kişiler, maddi ve manevi bakımdan teşvik edilecek, kabiliyetlerinin geliştirilmesine önem verilecektir.
İmam-hatip lisesi ve diğer meslek lisesi mezunlarını, üniversite ve yüksekokullara giriş imtihanlarında, diğer lise mezunları ile aynı şarta tabi tutacağız. İmam-Hatip lisesi mezunlarını, ilkokullarda din ve ahlak dersleri hocası olarak görev yapmalarını sağlayacağız. İmam-hatip liselerinin ilkokullara dayalı olmasını ve sayılarının ve kontenjanlarının artırılmasını temin edeceğiz.
Gençlerimizin her kademede eğitim kurumlarından yararlanmaları imkanlarını hazırlayacağız.
Eğitimde imkan ve fırsat eşitliğine önem vereceğiz.
Yükseköğretim çağına gelen gençlerimizin, üniversite ve yüksekokullardan en geniş şekilde yararlanmaları için bütün tedbirleri alacağız. Bugün üniversite ve yüksekokullarımızda henüz gençlerimizin istifadesine tahsis edilmemiş öğrenim kapasiteleri vardır. Bu kapasiteleri değerlendireye kararlıyız. Gerektiğinde ikili tedrisat yapabileceği gibi, yaz aylarında da bu milli müesseselerin ülkeye hizmet eder halde tutulması için lüzumlu tedbirleri alacağız. Gençliğimizin, gelişmiş teknolojinin imkanlarından faydalanmasını temin için, yaygın yükseköğrenime önem vereceğiz. Üniversite ve yüksekokulların yurt sathına yayılması çalışmalarına hız vereceğiz.
Üniversite ve yüksekokullara giriş imtihanlarını, edinilen tecrübelerin ışığında yeniden düzenleyeceğiz.
Kalkınmaya ve üretime katkısı olan mesleki ve teknik öğretime önem verilecek, mesleki ve teknik liselerin artırılması yoluna gidilecektir. Teknik elemanların yetiştirilmesinde nazari bilgi yanında sanayi ve tarım alanlarında yapacakları işe kolayca uymalarını sağlayacak ameli eğitim görmeleri sağlanacaktır.
Eğitim kuruluşlarının yurt sathına dağılımında genel denge dikkate alınacaktır. Binaları tamamlanmış olan meslek okulları öğrenime açılacaktır.
Her kademedeki öğretim ve öğrenim kadrolarında görev yapan öğretmenlerimizin, başta mesken, emeklilik, hizmet ve ücret konuları olmak üzere, bütün ihtiyaçlarını ve sıkıntılarını gidermek hedefimiz olacaktır. Bu arada, öğretmenlerin özlük ve sosyal hakları ile ilgili diğer kanunların çıkarılmasına çalışacağız.
Kalkınmamızın gerektirdiği sayı ve nitelikte insan gücü yetiştirecek, yaygın eğitim faaliyetlerine geniş yer verilecek, endüstrimizin geliştirdiği yerlerde, organize sanayi bölgelerinde ve sanayi sitelerinde mesleki eğitim merkezleri açılacaktır.
Bilimsel ve teknik araştırmalar teşvik edilecek, teknolojinin milli imkanlara dayalı olarak geliştirilmesine gayret edilecektir.
TUBİTAK’ın kalkınma plan ve programlarının gerektirdiği araştırmaları, sosyal konuları da kapsayacak tarzda yapması imkanları sağlanacak, ecdadımızın ilme beynelmilel hizmetleri genç nesillere tanıtması temin edilecektir.
Yurt dışında öğrenimlerini yapanların yurdumuzdaki muadeletlerini tanımada çeşitli ülkeler arasındaki uygulama farkları kaldırılacak ve bu mudeletler beynelmilel usuller ve kabullere uygun olarak kesin neticeye bağlanacaktır.
Cumhuriyetin temeli olan milli kültürümüzü korumayı, yaşatmayı, geliştirmeyi ve nesillere ve bütün cihana duyurmayı önemli bir görev sayıyoruz.
Vatandaşlarımızın ve özellikle genç nesillerin milli kültür hazinelerimizle kaynaşması için her türlü tedbiri alacağız.
Gençlerimizin, yurt, burs, dinlenme ve spor ihtiyaçlarını karşılayan tesisler kuracağız. Mevcutları ise, tam kapasite ile çalıştıracağız.
Gençlerimizin boş zamanlarının sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerle değerlendirilmesine önem vereceğiz.
Üstün fizik ve moral kabiliyetlere sahip nesillerin yurt kalkınması ve savunmasındaki önemli yerini nazara alarak sporun yurt sathında ve yaygın kitle sporu halinde geliştirilmesi yolunda geniş çapta altyapı tesislerini süratle kurup, ikmal edeceğiz.
Türk sporunun her alanda gelişmesi için insan gücü, tesis, araç ve gereç açığımızı süratle gidereceğiz.
Amatör sporu destekleyici ve özendirici, profesyonel sporu yönlendirici bir tutum ve davranış içinde düzenlemeler yapacağız. Teşkilatın yapısı ile ilgili kanunların çıkmasına gayret edeceğiz.
Sayın Üyeler;
Kamuoyunun aydınlanmasında görev yapan ve demokratik rejimin temel varlığı olan hür basınımızın, maddi ve manevi güçlüklerini gidererek gelişmesi için her türlü kolaylığı göstereceğiz.
Basında çalışanların emeklilik hakkını 25 yıldan 20 yıla indireceğiz.
Basın mensuplarının mesleki ihtisas, araç ve gereç ihtiyaçlarını karşılayacak tedbirler alacağız.
Basın tesis ve konut kredilerini düzenleyeceğiz.
Her türlü haberleşme hizmetlerinde gerekli kolaylıkları göstermeye devam edeceğiz.
Fikir ve sanat hayatını teşvik ederek telif haklarında vergi muafiyet sınırını yükselteceğiz. Bütün sanatçıların emeklilik hakkını müesseseleştireceğiz.
Sayın Üyeler,
Ekonomik politikamızın hedefi, istikrar içinde milli, güçlü, dengeli, hızlı gelişme ve büyümeyi sağlamaktır. Kalkınmanın gayesi; fukaralığı yenmek, medeniyetin bütün imkanlarını, refahı tabana ulaştırmak, hürriyet ve güvenlikle mesut bir toplum düzeni gerçekleştirmektir. Bu maksatla ülkemizin sahip olduğu bütün milli kaynaklarımızı kalkınmanın emrine vermeyi zaruri görüyoruz.
Kalkınma gayretlerimizin her alanında özellikle ekonomik ve mali faaliyetlerde tam bir koordinasyonun sağlanmasına büyük önem atfediyoruz.
Ekonomik kalkınmada karar bütünlüğünü ve tatbikat ahengini temin, kalkınma hedeflerine en verimli şekilde ulaşılması, kalkınma programlarını tatbik eden ve ekonomik ve mali politikaların tatbikatından sorumlu olan bakanlıklar ve kamu kuruluşları arasında tam bir koordinasyonun temin edilmesi ve süratle karar alınması, alınan kararların vakit geçirmeden icrası için, gerekli her türlü tedbirler titizlikle ele alınacaktır.
Sahip olduğumuz yeraltı ve yerüstü servetlerinin hızla değerlendirilmesinin yanında, kişinin teşebbüs gücü ve kabiliyetini şevkli bir çalışma ortamında kalkınmanın muharrik gücü haline getireceğiz.
Kalkınma modelimiz millidir ve memleket gerçeklerine dayanacaktır. Kalkınma planlı ve dengeli olacaktır. Ekonomimizi sıhhate kavuşturmaya gayret ederken, sosyal adaleti ve sosyal güvenliği her vatandaş için sağlamaya gereken önemi vereceğiz. Mülkiyet hakkına ve meşru kazanca saygılı olacağız. Adil gelir dağılımını gerçekleştirecek değer ve nitelikte müessir tedbirler alacağız.
Para, kredi, finansman, yatırım, destekleme, teşvik ve yönlendirme politikaları, ekonomimizin hızla gelişmekte olan şartlarına intibakını sağlayacak ve kalkınmamızı destekleyecek şekilde teşvik ve yeniden tanzim olunacaktır.
Tasarruf eğilimini artırıcı ve tasarrufların üretici sektörlere yönelmesini temin eden ve kar ortaklığı esasını da içine alan, güvenilir bir sermaye piyasasının geliştirilmesini sağlayacağız, özel hesap mütehassıslığı sistemi getireceğiz.
Türk ekonomisini milli seviyede dengelenmiş ve düzenlenmiş tedbirlerle verimliliğe kavuşturacağız. Bu anlayış içinde, bankacılığı ve sigortacılığı yeniden düzenleyeceğiz. Kredi müessesesi, teşebbüs gücünü değerlendirecek şekilde, bilhassa esnaf ve sanatkarların gelişmesine, dar kaynaklı müteşebbislerin güçlenmesine imkan verecek tarzda ele alınacak “kredilerin çeşitleri artırılacak” kredi eksik ve noksanlıkları, güçlükleri kaldıracak, kredinin verime ve üretime tesiri artırılacak, himayeye muhtaç gelir gruplarının özel tedbirlerle himayesine öncelik verilecektir.
Ekonomik yapımızı ve vatandaşlarımızı ezen yüksek faiz uygulamasının ortadan kaldırılmasına ağırlık verilecek, faizsiz kredi uygulaması sisteminin geliştirilmesine çalışılacaktır. Köylüye, esnafa, sanayiciye ve mesken edinecek kimselere daha çok kredi sağlayacağız.
Enflasyonla mücadeleyi önemli bir görev sayıyoruz. Enflasyonla mücadelede bilhassa arz ve talep dengesinin bozulması önlenecek, mal darlığı ve kıtlığına mahal verilmeyecek, bu maksatla üretimi artırıcı faaliyetler desteklenecek, tasarruflar teşvik edilecek, kamu gelirlerini artırıcı tedbirler alınacaktır.
Dış ödemeler dengesinin ıslahı için ihracat ve işçi dövizleri gelirlerini ve döviz kazandırıcı yatırım ve üretimi artırıcı tedbirler alacağız. Bu amacın gerçekleştirilmesi için kambiyo mevzuatımızda düzenlemeler yapacağız.
Öz kaynaklarımızın yanı sıra milli menfaatlerimize aykırı düşmeyen dış kaynaklardan da gerektiği şekilde yararlanarak, ekonomik kalkınmamızı sıhatli bir şekilde hedefine ulaştıracağız.
Geçim imkanlarından yoksun, gelir seviyesi yetersiz ailelere Devlet yardımı yoluyla belli düzeyde yaşama imkanı sağlayacağız.
Anayasamızın, mali güce göre vergi alınması ilkesine uygun olarak, vergi mevzuatını basit ve adil hale getireceğiz. Kalkınmamıza ters yönde tesir icra eden vergi mevzuatını ıslah edeceğiz. Vergi muafiyetlerini asgari ücretten az olmamak üzere yeniden düzenleyeceğiz.
Dar ve orta gelirli vatandaşlar üzerindeki vergi yükünü hafifleteceğiz.
Mal ve hizmetlerin vergilendirilmesinde lükse giren tüketimin önlenmesi tedbirlerini alacağız.
Ekonomik gelişmemize destek olmayan gider ve işletme vergileriyle vatandaşlarımızın çeşitli şikayetine yol açan emlak vergilerini yeniden gözden geçireceğiz ve düzeltmeler yapacağız.
Mahalli idarelerin finansman ihtiyaçlarını daha adil ve sağlam kaynaklarla temin etmeleri için gerekli tedbirler alacağız.
Kamu görevlileri arasındaki haksızlığa ve eşitsizliğe dolayısıyla de huzursuzluğa sebep olan, Devlet Memurları Kanununun aksayan yönlerini düzelterek daha adil bir maaş ve ücret sistemi getireceğiz.
Piyasalarda zamanında ve yeteri kadar mal bulunmasını sağlamak, arz ve talep dengesinde istikrarı korumak için bir milli stok müessesesi kuracağız.
Yurt ölçüsünde yeniden depolama tesisleri inşa edeceğiz.
Üretici kooperatifler ve bunların üst kuruluşu olan birlikler, gelişen tarım ve ticaret hayatımız ekonomik ve rasyonel çalışma esasları gözönünde alınarak yeniden düzenlenecektir.
Ziraat Bankasını öncelikle tarım kesiminde gerekli etkinliğe kavuşturacak tarzda tedbirler alacağız.
Halk Bankasının esnaf ve sanatkârlarımıza, dar sermayeli müteşebbislerimize daha iyi şartlarda kredi vermeleri imkânlarını düzenleyeceğiz.
Komşularımızla sınır ticaretine geçme yolunda tedbirler alacağız.
İhracatı artırmak ve ihracattaki düzensizlikleri gidermek maksadiyle bir milli ihracat kurulu teşkil edeceğiz.
Kaçakçılığı önleyici kanuni tedbirlerin yanı sıra, belli merkezlerde serbest pazarlar kurarak ekonomik tedbirler alacağız.
Dış ticaret politikasının çok yönlü ve geniş tabanlı olarak uygulanmasına gayret edeceğiz.
Esnaf ve sanatkarlarımızın gelişip güçlenmesi için teşebbüse değer verici yönde yeni düzenlemelere gireceğiz.
Esnaf ve sanatkârlarımızın bir araya gelmesini sağlamak, tecrübe ve ekonomik güçlerini birleştirmek maksadiyle her türlü teşvik edici tedbirler alacağız. Esnaf ve sanatkârları defter tutma külfetinden kurtaracağız.
Tabii afetlerden zarar gören esnaf ve sanatkarımız için iş güvenliği sigortasını gerçekleştireceğiz.
Esnaf ve sanatkarlarımızın işyeri ve mesken ihtiyacı için her türlü kredi kolaylığı sağlanacak bütün imkanlar kullanılarak bu ihtiyaçlar karşılanacaktır.
BAĞ-KUR’la ilgili kanun değişikliklerini gerçekleştireceğiz.
Köylümüzün alınterini değerlendireceğiz. Taban fiyat politikalarını bir bütünlük içinde ele alarak uygulayacağız.
Köylümüzün ve esnafımızın bütün ihtiyaçlarını yakından takip edeceğiz.
Topyekun bir kalkınmayı hedefine ulaştırırken, köyün ve köylünün öncelikle kalkınmasına özel önem vereceğiz.
Köye giden hizmetler artırılacak, daha yaygın hale getirilecek, bu suretle köyle şehir arasındaki fark ortadan kaldırılacaktır.
Köy kalkınmasında milli kooperatifçiliği teşvik ve takviye edeceğiz. Kooperatiflerin finansmanı için, gerekli tedbirleri alacağız.
Köylerimizin cami, yol, su, sulama, elektrik, telefon, okul, kütüphane, sağlık ve idari binası gibi altyapı hizmetlerine sürat verip bunları yurt çapında tamamlayacağız.
Köylerimizin tamanını biran evvel elektriğe kavuşturmanın heyecanını yüreğimizde duyuyoruz. Bugün köyde yaşayan nüfusun % 50’si elektriğe kavuşmuştur. Önümüzdeki 1977 - 1981 döneminde, Türkiye’de elektriksiz köy bırakmamak azim ve kararındayız. Bu hedefe ulaşmak için her imkanı seferber edeceğiz.
Köy yollarının yapım, bakım ve onarımlarına sürat vererek yılın her mevsiminde ulaşıma açık tutulmasını sağlayacağız. Programa göre köy yollarının asfaltlanmasına hızla devam edeceğiz.
Yeniden bir köy kanunu hazırlayacağız.
Köye giden hizmetlerde koordinasyonu ve etkinliği artırmak için bakanlıklararası işbirliğine önem vereceğiz.
Sayın Üyeler,
Ülkemiz arazi varlığı, su kaynakları ve iklim şartları bakımından büyük bir üretim potansiyeline sahiptir. Tarımı hava şartlarına bağlı olmaktan kurtarma çalışmalarımıza devam edeceğiz. Sulamaya büyük önem vereceğiz. Her alanda modern teknolojinin imkanlarından yararlanacağız.
Tarımda üretimin artırılması için her türlü teşvik tedbirleri bir araç olarak kullanılmaya devam edilecektir.
Tarım kredilerinin dağıtılmasında, sosyal ve ekonomik amaçlar yanında, özellikle üretim amacına ağırlık verilecek. Başlanmış olan integre organizasyon çalışmaları süratle geliştirilecektir. Bu meyanda faizsiz kredi dağıtımına ağırlık verilecektir.
Projeye dayalı kredi sistemi geliştirilecektir. Toprak baremleri yeniden düzenlenecektir. Kontrollu kredi sistemi yaygınlaştırılacaktır.
Su ürünlerinin ihracı desteklenecektir. Balıkçılığın geliştirilmesine çalışılacaktır.
Hayvancılık alanında özel gelişme projelerinin uygulanması faaliyetlerine devam olunacak, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadoluda organize hayvancılık işletmelerinin plan ve projelere dayalı olarak kurulmasına ve bu tür projelerin her türlü kredi ve diğer teşvik tedbirlerinden yararlandırılmasına önem verilecektir.
Tarım ürünlerinin değer fiyatına satılmasını ve üreticinin uygun fiyatla alımını sağlamak için gerekli tedbirler alınacaktır. Bu amaçla, üretici ile tüketici arasındaki pazarlama zinciri kısaltılacaktır.
Hayvancılığın geliştirilmesi yönünden büyük önem taşıyan çayır, mera ıslahı ve yem bitkileri üretiminin artırılması faaliyetleri hızlandırılacaktır.
Büyük gelişme imkan ve temayülü gösteren, meyvecilik, sebzecilik, turfandacılık ve çiçekçilik alanında, fidan, tohum, fide, ulaştırma, depolama, dağıtım, pazarlama ve finansman güçlüklerini giderici tedbirler alınacaktır. Taze meyve sebze ihracatını artırıcı projelere hız verilecektir.
Hudut boylarında ve özellikle Güneydoğu hududumuzda mayınlanmış bulunan arazi, mayından temizlenerek, ekonominin ve vatandaşların istifadesine arz olunacaktır. Bu konuda zaruri çalışmalara hemen başlayacağız.
Sayın Üyeler,
Toprak ve tarım reformu uygulaması edinilen tecrübelerin ortaya çıkardığı gerçekler nazara alınarak yeniden düzenlenecektir.
Anayasamızın 38 inci maddesi, Anayasa Mahkemesi tarafından, Cumhuriyet ilkelerine aykırı görülecek iptal edilmiştir. Anayasa boşluğunun doldurulması için gereken teşebbüste bulunulacaktır. Bu maddeye dayalı olarak, kanunlarla yapılan geçmiş uygulama, mülkiyet hakkının tahribine giden büyük haksızlıklara ve mağduriyetlere sebep olmuştur.
Kamulaştırmalarda, mülkiyet hakkını zedeleyen uygulamaların meydana getirdiği mağduriyetler önlenecek, değer pahası peşinen ödenmedikçe kimsenin malının kamulaştırılmasına izin verilmeyecektir.
Sayın Üyeler,
Milli servetlerimizden olan ormanlarımızın korunmasına, gelişmesine bilhassa orman yangınları ve zararları ile mücadele edilmesine önem vereceğiz.
Orman içi ve orman kenarı köylerimizin gelişmesi, ekonomik ve sosyal bakımdan güçlenmeleri için tedbirler alacağız. Bu köylerde yaşayan vatandaşlarımız için her aileden en az bir kişiyi orman hizmetlerinde çalıştırarak, gelire kavuşturma tedbirlerini uygulamaya devam edeceğiz.
Her türlü ormancılık faaliyetlerinde öncelikle orman içi ve kenarı köylerde kurulacak kooperatiflere yardımcı olacağız.
Ormanların korunması ve işletmeciliğinin sağlanması için gerekli yol şebekelerini süratle tamamlayacağız. Orman içi köylerin yollarının inşasına hızla devam edeceğiz.
Orman ürünleri sanayiinin, orman içi ve kenarı köylere yakın yerde kurulmasına öncelik vereceğiz.
Bozuk ormanlarımızın ıslahı, yeni orman sahalarının kazandırılması ve ağaçlandırma faaliyetleri ile erozyonla mücadele çalışmalarına ağırlık vereceğiz.
Vatandaş-orman ilişkilerinin düzenlenmesi ve her türlü ihtilafın kaldırılması için başta kadastro çalışmaları olmak üzere gerekli tedbirleri alacağız.
Sayın Üyeler,
Milletçe önümüzdeki yılları çok iyi değerlendirmek mecburiyetindeyiz. İmkan israfı kadar, zaman kaybını da giderecek ve telafi edecek bir hizmet şevkiyle güçlüklerin üstüne yürüyeceğiz. Türkiye’yi büyük hedeflere yönelmiş, büyük rakamlar üzerinde yükseltmek ve inşa etmek maksadıyla hizmet yolunda bulunuyoruz.
Elektrik enerjisi ve yakacak teminindeki darboğazları uzun vadeli tedbirlerle ve öz kaynaklarımıza dayalı projeleri uygulayarak gidereceğiz. Başlanmış işlerin zamanında ikmaline çalışacağız. Hidroelektrik ve termik santrallerin inşası çalışmalarına sürat vereceğiz. İçinde bulunduğumuz yılda, nükleer santralin ihale ve inşa işlemine başlayabileceğimizi ümit ediyoruz.
Çeşitli enerji ve yakacak kaynaklarının fiyat politikası ve bunlar üzerindeki vergileme ile üretim ve tüketim arasında dinamik ve geliştirici bir denge kurulacaktır. Milli ekonomiyi çok olumsuz şekilde etkileyen enerji kısıtlamasına son vermek için her türlü tedbiri alacağız.
Başta Fırat Projesi olmak üzere büyük sulama projelerinin uygulanmasını hızlandıracağız.
Çok maksatlı ve yüksek ekonomik yararları olan Doğu ve Güneydoğu Anadolu projelerinin uygulanması çalışmalarına devam edeceğiz.
Artan petrol ihtiyacımızı, milli kaynaklarımızdan karşılamak için karalarımızda ve denizlerde geniş ölçüde petrol arama seferberliğine gireceğiz. Yeni rafineriler inşa ederek, gereksiz döviz harcamasını önleyeceğiz ve yurda döviz sağlayacağız. Gerçekleştirdiğimiz petrol-boru hattının yanı sıra, tabii gaz projesinin gerçekleşmesine gayret edeceğiz.
Maden rezervlerimizin en iyi şekilde değerlendirilmesi tedbirlerini alacağız.
Hükümetimiz, ilk hamlede, elektrik enerjisi üretimini 20 milyar kilovat saattan, 35 milyar kilovat saata çıkaracaktır. Hedef, 100 milyar kilovat saattır.
Demir-çelik üretimini 3 milyon tondan 10 milyon tona çıkaracaktır, hedef 30 milyon tondur.
Çimento üretimini 15 milyon tondan 25 milyon tona çıkaracaktır, hedef 50 milyon tondur.
Gübre üretimini, 2 milyon tondan 10 milyon tona çıkaracaktır, hedef 20 milyon tondur.
Yurdumuzun tarıma elverişli her karış arazisini sulamayı hedef alacağız. Küçük su işlerine önem vereceğiz.
Sayın Üyeler;
Türkiye, 4 ncü Beş Yıllık Kalkınma Planının eşiğinde 50 milyona doğru yükselen genç ve dinamik nüfus yapısı ile, ülkenin sahip olduğu yeraltı ve yerüstü zenginlikleri ile, 1977 - 1981 dönemini çok iyi değerlendirmek mecburiyetindedir. Türkiye bu dönemde, ekonomik ve sosyal meselelerinin büyük bir kısmını çözmek, ülkeyi güçlendirmek ve ekonomisini büyültmek ve geliştirmek mecburiyetindedir.
Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planının stratejisinde, bu anlayışı hakim kılacağız. Bilhassa ahlaki, milli ve manevi değerlerimize bağlı, milli kültür politikamızla bütünleşmiş, yurdumuzu çağın ileri düzeyine eriştirecek tarzda büyük tedbirler getireceğiz.
Sanayi, tarım, ormancılık, hayvancılık, ulaştırma ve turizm sektörlerinde bugüne kadar alınmış ve uygulanmış tedbirleri bütünüyle değerlendirerek, mevcut potansiyeli daha verimli şekilde kullanmayı temin edecek köklü tedbirleri alacağız.
Fertler ve aileler arasında olduğu kadar, bölgeler arasında da denge sağlamayı hedef alıyoruz. Bu maksatla, Doğu ve Güneydoğu, Orta Anadolumuzun ve geri kalmış yörelerimizin kalkınmasını özel tedbirlerle ve kalkınma projeleriyle gerçekleştirmek kararındayız. Başlanmış olan yatırımlara hızla devam edilecek ve bu bölgelerde, Dördüncü Beş Yıllık Plan içerisinde yeni yatırımların yapılmasına ağırlık verilecektir.
Yeni bir pilot il kalkınma planı tatbik edilerek, kalkınmamış illerimiz milli plan içinde ayrıca ele alınıp, değerlendirilecektir.
Sayın Üyeler,
Türkiye’yi çağdaş ve ileri bir sanayi ülkesi haline getirmek kararındayız.
Sanayileşme hareketinin memleketin bölgeleri arasında dengeli bir şekilde yayılması ve başta yeni istihdam imkanlarının geliştirilmesi ile işsizliğin önlenmesi olmak üzere, sanayileşmenin getireceği nimetlerin her bakımdan adilane bir şekilde dağılmasını sağlayacak tedbirler köklü ve müessir bir şekilde alınacaktır.
Türkiye’nin çağdaş ve ileri bir sanayi ülkesi haline gelmesi için organizasyon, kredi, teşvik ve altyapı hizmetlerini süratle ikmal edeceğiz.
Yeniden kurmaya başladığımız gübre, şeker, kağıt, çimento ve Sümerbankın büyük sanayi tesislerini bir yandan süratle ikmal ederken, diğer yandan yeni hamlelere gireceğiz.
Kurulmasına başlanmış bulunan Demir-Çelik, Ağır Makine ve Teçhizat fabrikaları, Motor ve Aktarma Organları İmalat Sanayileri, Takım Tezgahları Sanayii, Ağır Elektronik ve Elektromekanik Ekipman Sanayii, Telekomünikasyon Sanayii, Tarım ve İş Makineleri Sanayii, Otomotiv Sanayii, her türlü makine imalatı sanayii, Uçak ve Gemi İnşa Sanayiinin süratle ikmaline ve geliştirilmesine ve bu önemli sahalarda yeni hamlelerin yapılmasına öncelik vereceğiz.
Yurdumuzun bütün bölgelerinde tarım ve orman ürünlerine dayalı her türlü sanayinin, yem ve süt fabrikaları ve et kombinalarının kurulmasına gayret edeceğiz.
Bütün illerimizde organize sanayi bölgelerinin ve sanayi sitelerinin süratle kurulmasına çalışacağız. Özel sektör yatırımlarının sanayileşme alanında yeni hız ve hacim kazanması için müessir teşvik tedbirleri uygulayacağız.
Bölge Sanayii Müdürlükleri, bölgesel ekonomik ve sanayi etütleri yapacak şekilde geliştirilecek ve bütün yurda yayılacaktır.
Teknolojik gelişme ve prototif imalat, eğitim, sınai mamul ihracatı, yerli imalatı geliştirme ve güçlü ihracat organizasyonlarının kurulması, mühendislik ve proje hizmetlerinin geliştirilmesi, sanayi mamullerinin tanıtılması, ayrıca özel teşvik tedbirleriyle teşvik olunacaktır.
Hedefimiz, Türkiye’nin makine ve teçhizat ithal eden bir ülke değil, ihraç eden bir ülke haline getirilmesidir.
Sanayileşme hamlemizin hızla gelişmesine engel teşkil eden her türlü hukuki ve mali mevzuatı ıslah edeceğiz. İhracatın geliştirilmesi ve bu arada bilhassa sanayi mamulü ihracatının artırılmasına en ileri teşvik tedbirleri ile hususi bir ihtimam gösterilecektir.
Milli teknoloji üretimi ve birikimi için gerekli düzenlemelere gireceğiz. Ağır sanayi ve Milli Harp Sanayii, milli politikalarla ele alınarak ahenkli bir şekilde geliştirilecektir.
Sanayii, temel üretim malları üreten ve Türkiye’de ağır sanayiin ve bu meyanda milli harp sanayiinin kurulmasına imkan verecek bir yapıda gelişmesi sağlanacaktır. Sanayileşmemiz ve milli harp sanayii ile ilgili temel projelere ait çalışmalar hızla sonuçlandırılıp, icraata geçilecektir.
Yurdun çeşitli bölgelerinin sanayi envanterinin çıkarılması, sanayileşme ile ilgili her türlü bilgilerin toplanıp değerlendirilmesi, sanayileşmenin doğması ve hızlandırılması maksadıyle, Sanayi Bakanlığı bünyesinde, yurt sathına yaygın güçlü bir teşkilat kurulacaktır.
Sanayileşme hareketlerinin finansmanında, yurt dışındaki işçilerimiz de dahil olmak üzere, halkın tasarruf imkanlarının değerlendirilmesi ve güçlendirilmesi maksadıyle, çeşitli teşvik tedbirleri geliştirilecektir.
Sanayileşme hareketlerine halkın yaygın bir şekilde katılmasını ve mahalli insiyatifin güçlü bir şekilde harekete geçirilmesini sağlamak maksadiyle özel kuruluş esaslarına sahip kalkınma şirketleri kurulacaktır.
Sanayileşme için en uygun ortamın hazırlanması, sanayileşme teşebbüslerinden en yüksek verimin alınması ve teşebbüs sahiplerinin güçlük ve engellerle karşılaşmadan sanayi tesisleri kurmak ve işletmelerini sağlamak için bir Sanayi Teşvik Kanunu çıkarılacaktır. Sanayiin kurulması ve işletilmesinde gereksiz bürokratik engeller kaldırılacaktır. İdari işlemlerin kısaltılması için gereken tedbirler alınacaktır.
Sanayileşmeye yakından tesir eden para, kredi, enerji, ulaştırma ve fiyat temel politikalarının sanayi politikası ile ahenkli hale getirilmesine özel bir dikkat gösterilecektir.
Yabancı sermayeden, ileri teknoloji getirmesi, eğitici vasıfta bulunması, sanayi gelişmesini hızlandırması, ihracata dönük olması, ödemeler dengesine olumlu etki yapması gibi şartlar içinde yararlanılacaktır. Bu çeşit yatırımlarla üretilecek malların, ara malı, ithal maliyetleri ve kar transferleri de dahil, nihai maliyetlerinin dünya fiyatları önünde makul bir seviyede tutulmalarına önem verilecektir. Tarihi ve kültürel ilişkilerimiz olan ülkelerden yabancı sermaye gelmesinin teminine gayret edilecektir. Aynı şekilde Türk müteşebbis ve sermayesinin dış ülkelerde yatırım yapmaları, sınai tesisler kurmaları teşvik edilecektir.
Sanayileşmenin temel ihtiyaçlarından biri olan yetişmiş personel ihtiyacını karşılamak için meslek okulları, çıraklık-kalfalık eğitimi ve iş başında eğitim geliştirilecek ve teknik eğitim yanında, kuvvetli bir iş ahlakını sağlayacak temel ahlaki eğitim de verilecektir.
Yurdumuz şartlarına uygun teknolojinin geliştirilmesi için, Devlet, her türlü desteği ve yardımı yapacaktır. Lisans, know-how anlaşmalarının milli menfaatlere en uygun şekilde ve süratle yapılmasını sağlayıcı tedbirler alınacaktır.
Dış ülkelerdeki teknolojik gelişmelerin sürekli bir şekilde ve güvenilir şartlarda Türkiye’de aktarılıp geliştirilmesi için bir teknoloji ve Sanayi Takip ve İstihbarat Teşkilatı kurulacaktır.
Devlet, Mühendislik-Müşavirlik ve tesis kurma hizmetlerini yerine getirecek kuruluşların güçlü bir şekilde gelişmesini destekleyecek ve teşvik edecektir.
Kamu İktisadi Teşebbüs ve iştiraklerinin, ekonomiye katkıda bulunan, karlılık, verimlilik ve modern işletme esaslarına göre çalışan rasyonel ve kaynak doğurucu işletmeler haline getirilmesi hedefimizdir. Kamu İktisadi Teşebbüslerine ait Personel Kanunu ele alınacaktır.
Sayın Üyeler,
Çalışanların haklarının korunup geliştirilmesine ve teminat altında tutulmasına gayret edeceğiz. İşçi ve işveren münasebetlerinde karşılıklı hak ve menfaatlerin çatışarak değil, milli menfaatler, hak ve adalet ölçüleri etrafında birleşmek suretiyle, barışçı yoldan halline ve özellikle çalışma barışının korunmasına önem vereceğiz. Gelişen ekonominin nimetlerinden çalışanların adil bir pay almalarına yardımcı olacağız.
Yalnız çalışanları değil, bütün vatandaşlarımızı sosyal güvenliğe kavuşturmak anahedefimiz olacaktır.
Tarım işleriyle, ev hizmetlerinde çalışanların sosyal güvenlik kapsamına alınmasını temin için gerekli kanunun çıkarılmasına gayret edeceğiz.
Tarım kesiminde kendi nam ve hesabına çalışanların da sosyal güvenlikten faydalanmalarını sağlayacağız.
İşçi ve memur emeklileriyle, dul ve yetimlerinin geçim şartlarını yeniden düzenleyeceğiz.
Eski ve yeni emekliler arasındaki haksız ve adil olmayan farkları gidereceğiz, uygulamaya yeknesaklık getireceğiz.
İşçi-memur ayırımı ile ilgili çalışmaları sonuçlandıracağız.
Yeni bir milli istihdam planıyla mevcut işsizliğe ve müstakbel iş ihtiyacına ciddi ve süratli çözüm bulacağız.
65 yaşını doldurmuş muhtaç, güçsüz ve kimsesiz vatandaşlarımıza aylık bağlanmasına dair kanunda gerekli düzeltmeler yapılacak, aylıkların günün şartlarına uygun olarak ayarlanması mümkün kılınacak ve uygulamadaki formaliteler giderilecektir.
Çalışma şartları geniş ölçüde insan sağlığına ve hayatına zarar veren yeraltı kömür işletmeleri gibi işyerlerinde çalışanların 20 yılda emekli olmaları sağlanacaktır.
Yurt dışında çalışan işçilerimizin meseleleriyle yakından ilgileneceğiz. Tasarruflarının en sağlam şekilde yatırımlara dönüşmesine yardımcı olacağız.
Korunmaya muhtaç olanlara götürülecek sosyal hizmetleri daha yaygın ve etkin hale getireceğiz. Rehabilitasyon Merkezleri, Huzur ve Dinlenme Evleri, Çocuk Yuvaları ve Kreşlerin yurt sathına yayılmasına gayret sarf edeceğiz.
İşçilerimize mesken temini çalışmalarına hız vereceğiz.
Sosyal Güvenlik Kurumlarından ödenmekte olan aylık ve gelirlerle, dul ve yetim maaşlarının otomatik olarak artırılmasına devam edeceğiz.
İYAK ve MEYAK tasarılarının kanunlaşmasına gayret edeceğiz. Kurulacak bu kurumlar ile Emekli Sandığı Kurumunu Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlayacağız.
Sayın Üyeler,
Sağlık hizmetlerinde temel hedefimiz vatandaşlarımızın sağlık seviyesini yükseltmek ve bu hizmetlerin bütün ülkeye dengeli şekilde yayılmasını sağlamak ve herkesi sağlık sigortasına kavuşturmaktır.
Hastanelerimizin ve hasta yataklarının sayısı hasta yatak oranı düşük olan illere öncelikle verilerek artırılacaktır.
Sosyalizasyon hizmetleri yeniden değerlendirilecek ve müessir hale getirilmesi için gereken tedbirler alınacaktır.
Çeşitli sağlık kurumlarında çalışan hekimler ve sağlık personeli arasındaki ücret ve imkan dengesi sağlanacaktır.
Sağlık personelinin mahrumiyet yer ve hizmetlerinde görev almasını teşvik edecek özendirici tedbirler getirilecektir.
Sağlık hizmetlerinde koruyucu hizmetlere ağırlık verilecek, tedavi edici hizmetler geliştirilecektir.
Ana ve çocuk sağlığını korumaya yönelik tedbirlere önem vereceğiz.
Gecekondu bölgeleri ile köy ve kentlerde çevre sağlığı şartlarının düzeltilmesine ve hava kirliliğinin önlenmesine geçerli tedbirler alacağız.
Bulaşıcı hastalıklarla mücadeleye devam edeceğiz.
Yurdumuzda ilaç sanayii hammadde üretimine ağırlık verilecek, güçlendirilecek, benzer tipte ilaç enflasyonu önlenecek, ilaç fiyatları objektif esaslara göre tespit edilecek ve ilaç ihtiyacı teşvik olunacaktır. Ayrıca, ilaç kalite kontrolü geliştirilecektir.
Sayın Üyeler,
Sanayileşme, artan nüfus, köyden şehre akış, hızlı şehirleşmeyi meydana getirmekte, bu da yeni meseleler ve güçlükler ortaya çıkarmaktadır. Hükümetimiz, ülkede düzenli, sağlıklı ve dengeli bir şehirleşmeyi temin için gerekli planlı çalışmaları yapmak ve tedbirleri süratle almak kararındadır.
Artan mesken ihtiyacını karşılamak ve gecekondu yapımını önlemek üzere özel tedbirler alınacaktır. Bu maksatla “Milli Mesken Planı” adı altında bir proje hazırlanıp, uygulanacaktır.
Kira artışlarını makul ve insaflı ölçüler içinde tutacak düzenlemeler getirilecektir.
Şehirlerimizin müstakbel gelişme bölgeleri ile gecekondu ıslah bölgelerinde yol, su, elektrik ve kanalizasyon gibi altyapı ihtiyaçları süratle tamamlanacaktır.
Belediye hudutları dahilindeki yolların yapım ve bakım çalışmalarını hızlandırmak için gereken tedbirler alınacaktır.
Mesken kredisi imkanları genişletilecek, yoksul ve dar gelirli vatandaşlarımıza temin edilecek mesken kredilerinin faizsiz ve uzun ödeme süreli olması sağlanacaktır.
İnşaat maliyetlerinin düşürülmesi, kalitelerinin yükseltilmesi, inşaat sürelerinin kısaltılması için, yeni teknolojilere de açık, “Toplu mesken” yapım sistemi teşvik edilecektir.
Özel sektörün toplu mesken yapım faaliyetleri de, bazı şartlara uymaları kaydıyla, teşvik olunacaktır.
Dış ülkelerde çalışan işçilerimizin tasarruflarının, toplu mesken ve işyeri yapımı istikametinde kullanılabilmesi için tedbirler alınacaktır.
Şehirlerin çevrelerinde, her türlü altyapı tesisine haiz ve anaşehirle güçlü ulaşım imkanlarına sahip tali yerleşme merkezleri kurulacaktır.
Çevre sağlığı, hava ve çevre kirlenmesini kontrol dahil, şehirleşme meselelerinin halledilmesi maksadıyla, belediyelerimizin mali ve teknik bakımdan, yeterli güce kavuşturulmalarına çalışılacaktır.
Tabii afetlerden zarar görmüş vatandaşlarımızın yaraları bir an önce sarılacak, Van-Ağrı depreminin daimi iskan çalışmalarına hızla devam edilecektir.
Deprem bölgelerinde felaketzedelere dağıtılmış evlerin sahiplerine yüklenmiş olan geri ödeme yükü hafifletilecektir.
Şehirlerin çevresinde, ruhsatsız olarak yapılan binaların, fenni şartlara uyma kaydıyla bir “İmar Affı”ndan yararlandırılmaları konusu ele alınacaktır.
Sayın Üyeler,
Kamu ve özel sektör tarafından işletilen ulaştırma sistemlerinin birbirini tamamlayarak, beslenmesini temin edecek tarzda koordinasyonu sağlanacak, bölgeler arasındaki ulaştırma ve haberleşme dengesizliği giderilecektir.
Ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmemizde ve memleket savunmasında büyük önemi olan ulaştırma ve haberleşme hizmetlerini günün ihtiyaçlarına cevap verecek tarzda büyük projeleri ele alarak derhal uygulamaya geçeceğiz.
Türk Ticaret Filosunu gençleştireceğiz. Mevcut kapasiteyi artıracağız. Bu suretle deniz nakliyeciliğini ülkeye döviz getiren bir kaynak haline sokacağız. Bu alanda her türlü teşvik tedbirini alacağız, mevzuat düzenlenmelerine gideceğiz.
Posta hizmetlerinde sürat ve randımanı artırarak, telefon ve teleks ihtiyacını karşılayacak tedbirler alacağız.
Milli ulaşım şebekesini kara, deniz ve hava ulaşımı olarak yeniden modernize edeceğiz.
Yeni demiryolları, sürat yolları, hava limanları ve limanlar yapacağız.
Karayollarımızın bakımı ve asfaltlanmasına hız vereceğiz. Her mevsim ülkenin her yerine gidilebilir bir yol sistemine kavuşmasını sağlayacağız.
İstanbul ikinci boğaz geçişi ile, Çanakkale boğaz geçişini süratle yapacağız.
Edirne-Gürbulak ile İstanbul-İskenderun sürat yollarını, trafiğin yoğun olduğu kesimlerde yüksek standartlı geliş-gidiş yollarını, kasaba ve şehirlerimizin çevre yollarını, giriş ve çıkışlarını en kısa zamanda tanzim edip inşa edeceğiz.
Trafiğin yoğun olduğu büyük şehirlerimizin anayollarıyla metrolarının yapımında belediyelerle işbirliği yapacağız.
Yurdun her köşesine her mevsim güven ve süratle ulaşabilmek için hava meydanları tesis edeceğiz. Bu meyanda Ağrı, Kars, Muş, Urfa, Malatya, Erzincan, Gaziantep ve Sivas hava meydanlarını modern şekilde inşa, ikmal ve tevsi edeceğiz.
Turistik değeri olan bölgelere yeni hava limanları inşa edeceğiz.
Sayın Üyeler,
Hükümetimiz, turizmi yalnız ödemeler dengesine müspet katkıda bulunan ekonomik bir araç olarak görmemekte, aynı zamanda süratli bir sanayileşme ve şehirleşme içinde beden ve ruh sağlığı bakımından, dinlenme, kendi kendini yenileme ve zenginleştirme ihtiyacını karşılayan sosyal, kültürel ve beşeri bir hizmet olarak görmektedir.
Bu hususu nazara alarak dış turizmin yanı sıra iç turizmi de layık olduğu şekilde geliştirecek tedbirler alacağız.
Turistik altyapı tesislerindeki bütün dengesizlikleri gidererek, ülkemizin tabii, tarihi ve milli değerlerinden azami şekilde istifade edilmesi imkanlarını sağlayacağız.
Dış ekonomik ilişkiler ve turizm alanında artması beklenen gelişmeler, yurt dışındaki bir milyonu aşan vatandaşımızın yurda geliş-gidişlerinin ortaya çıkardığı çok yönlü meselelerin çözümü amacıyla, gümrüklerimiz ve bu alanda izlenmesi gereken politika çağdaş anlayışa uygun şekilde düzenlenecektir.
Gümrüklü eşya ile kaçak eşya ambarlarında bekleyen ve büyük bir birikim içinde her gün iktisadi değerini kaybeden eşyanın tasfiyesi amacıyla gereken tedbirleri alacağız.
Tütün ve çay ekicisinin alınterini değerlendirmek için gereken tedbir alınacak ve bu alanda milli ihtiyacı karşılamak ve ihracatı sağlamak için yeni fabrikaların kuruluşuna girilecek, başlanmış olan fabrika inşaatlarının bir an evvel ikmali sağlanacaktır. Milli varlığımızın ve bekamızın en büyük teminatı olan Silahlı Kuvvetlerimizin tam bir verimlilik içerisinde çalışabilmesi amacıyla, günün şartlarına uygun olarak her türlü manevi ve maddi tedbirlerin alınması gereğine inanmakta ve bunu asıl bir görev olarak kabul etmekteyiz.
Silahlı Kuvvetlerimizin çağın gereklerine uygun bir şekilde güçlendirilmesi için her türlü tedbiri almakta kesin kararlı olacağız.
Türkiye’nin savunmasını başka devletlerin irade ve kararına bırakmayacağız. Savunma ihtiyaçlarımızı yalnız bir kaynaktan değil, başta kendi milli kaynaklarımız olmak üzere, her imkan ve kaynaktan yararlanarak karşılamak kararındayız.
Milli harp sanayinin en kısa zamanda geliştirilmesine özel önem vereceğiz.
Silahlı Kuvvetlerimizin vurucu gücünü artırmak ve silah teknolojisini yüksek düzeydeki gelişmelerini göz önünde bulundurarak insangücü yerine teknolojik imkanları azami şekilde kullanarak kaynak fazlası yedek subay ve erlerin birikimini giderici tedbirler alacağız, milli savunma ihtiyaçlarını dikkate alarak askerlik süresini azaltacağız.
Sayın Üyeler,
Hükümetimiz dış politikamızın yürütülmesinde geleneksel barışçı amaçlarımızdan ayrılmayacak, dostluklarımızı daha güçlendirmeye ve yaymaya çalışacak, bağlantılarımızın ve ilişkilerimizin gereklerini yerine getirecektir.
Dış ilişkilerimiz çerçevesindeki bütün faaliyetlerimizde milletimizin meşru haklarının ve milli menfaatlerimizin tavizsiz korunması ilkesinden hareket edeceğiz. Bir yandan da, bölgemizde ve bütün dünyada, barış ve istikrar ortamının yerleşmesine ve geliştirilmesine yardımcı olacağız.
Ülkemizin dünyanın en hassas bir bölgesinde bulunduğunu ve dünyamızdaki olayların bütün insanlığı ilgilendiren boyutlar kazandığını göz önünde tutarak, uluslararası gelişmeleri yakından izleyecek, değişen şartların gerektirdiği en uygun karar ve tedbirlerin zamanında alınmasına itina göstereceğiz.
Şahsiyetli, kararlı gerçekçi, çok yönlü, dengeli bir dış politika gereği olarak dış ilişkilerimiz, hak ve menfaatlere karşılıklı saygı esasına dayalı şekilde geliştirilecek, çeşitlendirilecek ve yoğunlaştırılacaktır. Bu ilişkilerin aynı zamanda, tarafların milli yararları doğrultusunda müşahhas bir muhteva kazanmasına, böylece uluslararası istikrar ve işbirliğine de yardımcı olmasına gayret edeceğiz.
Uluslararası silahlanma yarışını, hem dünya barışına, hem de ulusların kalkınmalarına son derece zararlı bir hareket olarak görüyor, uluslararası güvenliğin ancak tam ve genel bir silahsızlanma ile yerleşebileceğine inanıyoruz. Bu kanıdan hareketle, gittikçe yoğunluk kazanan silahsızlanma girişimlerine yapıcı katkılarda bulunmaya ve gerçekçi yöntem ve güvencelere dayanan silahsızlanma girişimlerini desteklemeye özen göstereceğiz.
Dış ekonomik ilişkilerimizin karşılıklı yararları gözeten, memleketimizin müstakar bir şekilde kalkınmasını kolaylaştıracak bir çerçeve içinde geliştirilmesine itina olunacaktır. Ekonomik konuların milletlerarası ilişkilerde kazanmış olduğu önemi göz önünde tutarak, bu konularda ortaya çıkan dayanışma zorunluluğunun, barışın takviyesi istikametinde gelişmesine yardımcı olmaya çalışacağız.
Dış ilişkilerimizi bu genel ilkelere dayalı olarak yürütür ve geliştirirken, Dünyadaki ve özellikle bölgemizdeki yumuşama ortamının yerleşip, genişlemesine katkıda bulunmaya devam edeceğiz.
Avrupa güvenliğinin ve Avrupa ülkeleri arasında işbirliğinin artırılması gayesi ile sarf edilen ve sarf edilecek gayretlere katılacağız.
Bugünün şartları içinde yumuşama havasının, siyasi ve askeri alanda kurulan hassas ve nazik dengeye dayandığı bir gerçektir. Barış ve istikrarın temelinde yatan bu dengenin muhafazası hususunda Kuzey Atlantik İttifakının ve onun askeri teşkilatının bugüne kadar oynadığı rolün değerini korumakta olduğunu göz önünde tutarak, bu savunma teşkilatına üyeliğimiz sürdürürken, ülkemiz yönünden ittifak çerçevesinde yarar ve sorumluluklar arasındaki uyumluluğun tesis ve idamesine özen göstereceğiz.
Batı Avrupa ülkeleri ile mevcut çok yönlü ilişki ve işbirliğimizin, uzun süreli yarar ve çıkarlarımız açısından, dengeli şekilde geliştirilmesi imkanlarını araştıracağız.
Avrupa Ekonomik Topluluğu ile ilişkilerimizin oluşan yeni şartlarla ahenkleştirilmesi için girişilmiş olan faaliyetlere azim ve kararlılıkla devam olunacaktır. Biz Toplulukla münasebetlerimizde Topluluğun ekonomik kalkınmamıza hız kazandıracak, dış rekabet gücü olan bir sanayi kurmamıza yardımcı olması gereğini tabii görmekteyiz. ortaklığımızın, giriştiğimiz yaygın sanayileşme hamlesini, ihracatımızın gelişmesini sekteye uğratmaması bilakis bu hayati sahalardaki gelişmemize yardımcı olması esastır. Bu zaruret ortaklıkla ilişkilerimizin, günün değişen şartlarına uygun bir dengeye kavuşturulması ve menfaatlerimizi karşılayan çözüm yolları bulunması amacına yönelik girişimlerimizde, önemle dikkate alınacak ve ilişkilerimizin bu neticeyi doğuracak şekilde düzenlenmesi için gereken yapılacaktır.
Olumlu ve uzun bir geçmişi olan ABD ile ilişkilerimizin, yeniden karşılıklı yarar ve çıkarlara dayanan dostane ilişkiler ve dengeli işbirliği şeklinde sürdürülmesini içtenlikle arzu etmekteyiz. Bu alanda karşılaştığımız engellerin kalkması, ilişkilerimizin niteliğine ters düşen tutum ve davranışların bir an önce düzeltilmesine bağlı bulunmaktadır.
Sovyetler Birliği ile mevcut iyi komşuluk ilişkilerimizin, gerçekçi ilkelere dayalı olarak geliştirilmesinin, bölge istikrarına ve bölgedeki dostane işbirliğine önemli katkısı olduğu kanısındayız.
Doğu Avrupa ve özellikle Balkan ülkeleri ile mevcut ilişki ve işbirliğimizin, yumuşama şartları içinde, daha şümullü ve verimli hale getirilmesi için çaba göstereceğiz.
Tarihi ve manevi bağlarla bağlı bulunduğumuz Müslüman ülkelerle ilişkilerimizi, yeni yaklaşımlarla sağlam temeller üzerinde geliştirmek ve bu ülkelerle aramızdaki işbirliğine her sahada ve bu arada sanayi ve teknoloji alanında yoğun bir muhteva kazandırmak için gayret sarf edeceğiz ve gerekli bütün girişimlerde bulunacağız. İslam Konferansına üye ülkelerle ilişkilerimizin de bu çerçeve içinde değerlendirilmesine ve geliştirilmesine önem vereceğiz. Ortadoğu ihtilafının çözümü için temel şartların her şeyden önce ilk adım olarak işgal edilen toprakların terk edilmesi ve Filistin halkının kendi devletini de kurmasını ihtiva eden meşru milli haklarının tanınması olduğu görüşündeyiz.
Bölge istikrarına olumlu katkıları bulunan kardeş İran ve Pakistan ile geleneksel dostluğa dayalı ilişkilerimizin, daha da geliştirilerek, gerek ikili düzeyde, gerek CENTO ve RCD çerçevesindeki işbirliğine hız kazandırılmasını diliyoruz.
Bölge dışındaki bağlantısız ülkelerle ve özellikle bağımsızlıklarına yeni kavuşan ülkelerle ilişkilerimizi geliştirmeye ve genişletmeye önem vereceğiz.
Çin Halk Cumhuriyeti ile ilişkilerimizin karşılıklı saygı temeline dayanan bir şekilde gelişmesine önem vermekteyiz.
Gelişme sürecindeki ülkelerin karşılaştıkları çetin sorunların, dünya ölçüsünde yeni ekonomik kavramlar çerçevesinde ele alınmasının ve yeni bir uluslararası ekonomik nizam kurulmasının müstaceliyet arz eden bir konu olduğu kanısını taşıyoruz. Irk ayrımı ve sömürgeciliğe karşı sürdürülen çabaların, insanlık haysiyetine ve günümüzün hak ve bağımsızlık anlayışına yakışır çözümler getirmesini diliyoruz.
Milli kültürümüzün yabancı ülkelerde layık olduğu şekilde ve en geniş ölçüde tanıtılması için yürütülen faaliyetler geliştirilecektir. Başka ülkelerdeki soydaşlarımızın kendi öz kültürlerini yaşatıp geliştirmek imkanlarından yararlanabilmeleri insan haklarına kamil manada sahip olmaları ve bulundukları ülke yasalarının bahşettiği bütün haklardan eşit olarak faydalanmaları üzerinde titizlikle duracağımız ve devamlı surette kovuşturacağımız bir konu olacaktır.
Yurt dışındaki işçilerimizin tüm haklarının korunması ve eğitim ile milli kültür alanlarındaki ihtiyaçlarının karşılanması için gereken tedbirlerin alınmasına öncelik vereceğiz.
Sayın Üyeler,
Komşumuz Yunanistan ile aramızdaki ilişkilerin, iki ülkenin uzun süreli menfaatlerine uygun bir düzeye çıkartılmasını arzu etmekteyiz. Aramızda mevcut bütün anlaşmazlık konularına, iyi niyetle ve yapıcı bir zihniyetle yürütülecek görüşmelerle, iki tarafı da tatmin edecek çözümler bulunabileceğine inanıyoruz.
Ege Denizinde milli haklarımızı korumaya kararlıyız. Bu haklarımıza saygı gösterilmesi halinde suni olarak çıkartılan ihtilafların ortadan kalkacağına kaniiz.
Ege Denizine ilişkin bütün haklar üzerinde eşit yarar ilkesine dayalı, hakkaniyete uygun bir işbirliğinin gerçekleştirilmesi halinde, bu denizin iki ülke arasında bir dostluk ve barış denizi olacağına inanıyoruz.
Hükümetimiz, bu düşünceler çerçevesinde, Ege Kıta Sahası konusunda, müzakere yolu ile bu denizin özel şartlarına ve Lozan dengesine uygun, siyasi, ekonomik menfaatlerimiz ve güvenlik gereklerimizle bağdaşan ve karşılıklı rızaya dayanan bir çözüm bulmak için gayret sarfedilecektir. Ege hava sorununun da, yine müzakere yolu ile hava sahasının eşit ve ortaklaşa kullanılmasını sağlayacak, güvenlik ihtiyaçlarını karşılayacak bir çözüme ulaştırılmasına çalışılacaktır.
Egede Anadolu’yu çevreleyen adaların mevcut uluslararası taahhütlere aykırı olarak silahlandırılması ve Batı Trakya’daki soydaşlarımızın farklı muameleye tabi tutulması konularında uluslararası anlaşmalardan doğan haklarımızı korumak hususunda gereken bütün hassasiyeti göstereceğiz.
Kıbrıs meselesinde Hükümetimiz, Ada’daki gerçekleri ve tarihin acı olaylarını göz önünde tutarak, oradaki soydaşlarımızın bütün haklarının ekonomik ve sosyal gelişmelerinin, huzur ve güvenliğinin, iki toplumun iki yarı bölgede yaşayacağı federal bir düzen kurulması ile teminat altına alınabileceğine kanidir. Böyle bir siyasal çözüme, toplumlararası müzakereler yoluyla ve barışçı yöntemlerle ulaşılabileceğine dair ümidimizi muhafaza ediyoruz.
Türkiye olarak Kıbrıs’ta adil ve kalıcı bir çözüm getirecek olan, iki bölgeli, iki toplumlu, bağımsız ve bağlantısız bir federal devletin varlık kazanması için iyi niyetle gereken her türlü çabayı göstermeye devam edeceğiz. Ancak bu amaca yönelik teşebbüslerimizin, davranışımızın ve gösterdiğimiz anlayışın başta Yunanistan olmak üzere, diğer ülkeler tarafından da doğru teşhis edilerek öylece değerlendirilmesinin gereğine dikkati çekmeyi yararlı görüyoruz.
Kıbrıs’ın gerçeklerine uygun biçimde gelişecek toplumlararası müzakerelerin başarıya ulaşması için Türk Hükümeti olarak yapıcı bir tutum izleyeceğiz. Aynı yapıcı tutumu haklı olarak Yunan Hükümetinden de beklemekteyiz.
Sayın Üyeler,
Bizi millet yapan ve bir arada güçlü tutan inanca yürekten bağlıyız.
Anayasada ifadesini bulan, bütün fertlerini, kaderde, kıvançta ve tasada ortak, bölünmez bir bütün halinde, milli şuur ve ülküler etrafında toplayan ve milletimizi, dünya milletleri camiasının eşit haklara sahip şerefli bir üyesi olarak milli birlik ruhu içinde daima yüceltmeyi amaç bilen milliyetçilik inancımızı, milletçe birlik ve beraberliğimizi sağlayan bir kuvvet kaynağı sayıyoruz.
Sadece maddi alanda değil, ilimde, ahlakta, maneviyatta, kültürde, milli ve manevi değerlere sahip ve saygılı olmada güçlenmiş huzurlu bir ülke olarak Türkiye’yi geliştirmek istiyoruz.
Nüfusun hızla 50 milyona yaklaşan, bütün vatandaşlarımızın hür ve haysiyetli yaşadığı, demokratik müesseselerin sıhhatle işlediği ülkemizi mesut ve bahtiyar insanlar diyarı haline getirmenin azmi ve kararı içindeyiz.
Milletimiz, yepyeni bir kalkınma hamlesiyle ülkenin daha güçlü bir ülke haline gelmesini istiyor.
Türk milleti birlik ve beraberlik içinde bütün dünyaya sesini duyurmak, her alanda sözünü üstün kılmak istiyor.
Türk milleti, yabancılara, dış kaynaklara muhtaç olmaktan kurtulup, kendi kendisine yeter bir hale gelmek istiyor.
Derhal ifade edelim ki, milletimizin eşsiz tarihinden gelen ve fıtratında mevcut olan müstesna hasletler, Türkiye’nin manen ve maddeten kalkınmış ileri bir ülke olmasını sağlayacaktır.
Türkiye’yi bu inançla yeniden büyük yapmaya, ağır sanayiini kurmaya, ışıksız köy, işsiz, sahipsiz, bakımsız ve kimsesiz vatandaş bırakmamaya, yeniden limanları yapılmış süratle yolları ikmal edilmiş modern hava limanlarına kavuşmuş, haberleşme tesisleri ileri düzeye ulaşmış, geceleri aydınlık güçlü bir ülke haline getirmeye kararlı olarak huzurlarınıza çıkmış bulunuyoruz.
Yeni bir şevk, ümit ve heyecanla, aziz milmetimize hizmetler vereceğine inanıyoruz.
İzhar edeceğimiz güven ve itimat, güçlükleri yenmenin, başarıyı sağlamanın başta gelen dayanağı ve kaynağı olacaktır.
Takdir Yüce Heyetinizindir.
Cenabı Allah hepimizin yardımcısı olsun.