Sayın Başkan, Yüce Meclisin Sayın Üyeleri,
Anayasa hükümlerine uygun olarak Hükümet Programını Yüce Meclisinize sunmak üzere huzurunuzda bulunduğum şu anda, yüksek heyetinizi şahsım ve arkadaşlarım adına içten saygılarımla selamlarım.
Hükümetimiz memleketimizin 12 Mart Muhtırasından önce içine girmiş olduğu bunalımlardan, henüz tamamen kurtulamadığı bir dönemde kurulmuş bulunmaktadır.
I inci ve II nci Erim Hükümetlerinin büyük çabalarına rağmen 12 Mart Muhtırasının verilmesini gerektiren sebepler tamamen ortadan kalkmamıştır. Bu durum güveninizi almak için huzurunuza gelen Hükümetin içinde bulunduğumuz şartların sonucu olarak tutum ve icraatında partilerüstü bir anlayışla hareket edecek bir yapıda olmasını gerektirmiş ve Hükümet bu gereklere uygun olarak kurulmuştur.
Hükümetin Büyük Meclisin güvenine layık olduğu sürece işbaşında kalması Anayasanın ve demokratik rejimin en tabii bir sonucudur. Bizim tek dayanağımız milletin yegane ve hakiki temsilcileri olan sizlersiniz.
Muhterem Arkadaşlarım,
Olağanüstü şartlar içinde kurulmuş ve arzettiğim gibi görevi güveninizi sürdürebildiği takdirde ancak önümüzdeki seçim zamanına kadar devam edecek olan Hükümetimizin programının, normal bir seçim dönemi için iktidara gelmiş olan Hükümetlerin programlarından farklı olacağı tabiidir. Bu özel durum gözönünde tutularak, huzurunuza getirmiş olduğumuz bu programda devletin bütün faaliyet alanını kapsayan işler yerine, belli bir sürede öncelikle gerçekleştirilmesi gereken konuların ele alınmaları ile yetinmiş bulunuyoruz. Bunlar arasında, özellikle memleketi içinde bulunduğu bunalımlardan kurtaracak ve huzur ve sükuna kavuşturacak tedbirler bulunacaktır. Bununla beraber devlet hayatının devamlılığının doğal bir sonucu olarak, programda yer alsın veya almasın Hükümetin görev alanına giren, diğer bütün işlerin yürütüleceği yürürlükteki kanunların kalkınma plan ve programlarının verdikleri görevlerin, herhangi bir aksamaya meydan verilmeden, dinamik bir surette yerine getirileceği de tabiidir.
Muhterem Arkadaşlarım,
Parlamenter demokratik rejimin sıhhatli ve verimli şekilde işler hale getirilmesi hepimizin temel görevlerimizdendir.
Türkiye, demokratik rejimi seçmekle rejim tartışmalarını çoktan geride bırakmıştır. Bunun içindir ki milli lâik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetini yüceltmek, insan haklarına dayanan hür demokratik rejimi her geçen gün biraz daha güçlendirmek şaşmaz amacımız olacaktır.
Ancak demokratik rejimin güçlenmesi ve tam olarak işleyebilmesi için elbirliği ile yapmamız gereken bir çok işler olduğunu da cesaretle ortaya koymamız gerektiğine inanıyoruz.
Demokratik rejim ve millet hakimiyeti hür seçimlere dayanır. Bu sebeple önümüzdeki seçimlerin Anayasanın öngördüğü zamanda yapılmasını ve seçimlere selametle varmamızı mümkün kılacak ortamın yaratılmasını önemli görevlerimizden biri sayıyoruz.
Seçimlere selametle ulaşabilmemiz için, herşeyden evvel anarşinin tamamen ortadan kaldırılması ve yurtta huzur ve asayişin tam olarak tesisi gerekmektedir. Hükümetimiz her türlü anarşik olayları ortadan kaldırmaya kesin kararlıdır. Anarşinin tamamen ortadan kalkması ise bunun yeniden doğmasını önleyecek çok yönlü tedbirlere bağlı bulunmaktadır.
Hükümetimizin bu dönemde yıkıcı faaliyetlere ve özellikle komünizme aşırı sağ ve bölücülüğe karşı mücadeleyi tesirli hale getirecektir. Seçimlere selametle ulaşabilmemizin diğer önemli şartı da iktisadi sosyal ve kültürel gelişmemizi hızlandıracak reformların süratle gerçekleştirilmesidir. Bunların başında adalet idare, eğitim ve tarım, vergi ve maliye, maden ve petrol reformları gelmektedir.
Görev süremiz içinde üzerinde önemle duracağımız hususlardan birisi de Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planını süratle hazırlayarak T.B.M.M. ne sunmak ve gecikmeden uygulamaya koymak üzere gerekli tedbirleri almaktır. Buna paralel olarak iktisadi hayata canlılık, yatırımları hızlandırmak, işsizliği azaltmak üzere gerekli tedbirler de alınacaktır.
Seçimlerden önce başta ön seçim olmak üzere seçim mevzuatımızda düzeltmeler yapılmasını da zorunlu görmekteyiz. Bu düzeltmeler millet iradesinin Meclislere daha adil bir şekilde aksetmesini sağlamalı ve seçim mevzuatımızdaki bilinen kusurları gidermelidir.
Muhterem Arkadaşlar,
Türkiye’de anarşiyi yok etmek ve yeniden doğmasını önlemek için çok yönlü tedbirlere ihtiyaç olduğuna biraz önce işaret etmiş idim. Bu tedbirlerin başında şüphesiz Devlet güvenlik kuvvetlerini güçlendirmek, eğitimlerini tamamlamak gelmektedir. Ayrıca hukuki ve idari tedbirlere de ihtiyaç vardır.
Sayın Üyeler,
Komünizm ve her türlü bölücü ve aşırı faaliyetler öncelikle üzerinde duracağımız konular olacaktır. Türkiye’yi içinden yıkmak parçalamak demokratik rejimi ortadan kaldırmak isteyenler ve bu amaçla silahlı saldırılara girişmiş olanlara karşı bir süreden beri kahraman ordumuzun sıkıyönetiminin ve güvenlik kuvvetlerimizin açtığı mücadele çok başarılı olmuş ve suçluların büyük bir kısmı yakalanarak adalete teslim edilmiştir. Geri kalan kanun kaçakları da sıkı bir şekilde takip edilmektedir. Amaçları Türkiye’yi karanlık bir zulüm rejimine götürmek olan bu unsurların ve bunların görünen veya görünmeyen yardımcılarının, fırsat buldukça meşum emellerini gerçekleştirmek üzere çeşitli yollardan faaliyetlerine devam edeceklerinden şüphe edilmemelidir. Komünizm afetinden milletimizi ve yurdumuzu korumak için güvenlik tedbirleri yanında başka tedbirlere de ihtiyaç olduğu muhakkaktır.
Yıkıcı ve bölücü unsurların yuvalanmayı başardıkları kurum ve kuruluşları bunların zararlı faaliyetlerinden kurtarmak lazımdır.
Gençlerimizin körpe dimağlarını tek taraflı propagandanın zararlı etkilerinden kurtarmak lazımdır.
Yurt dışındaki fedekar ve vatansever işçilerimizi yıkıcı akımların tasallutundan korumamız lazımdır.
Bu hususta devlete ve hükümetlere önemli görevler düştüğüne inanıyoruz. Hükümetimiz bu görevi yerine getirmek üzere devletin bütün gücünü kullanacaktır.
Hükümetimiz anarşinin kanunsuz eylemlerin komünizmin ve her türlü bölücü faaliyetlerin ortadan kaldırılması için iktidarı ve yetkisi içinde olan bütün idari ve kanuni tedbirleri almakla beraber yeni yetki ve müeyyidelere ihtiyaç gördüğü takdirde veya bunlar bir Anayasa değişiklikliğini zorunlu kıldığı hallerde durumu Yüce Meclisin takdirine sunacaktır. Bu arada özellikle sözü geçen kanunsuz hallerin Sıkıyönetimin nihayete ermesinden sonra da süratle ve etkili bir şekilde kovuşturulmasını ve cezalandırılmasını mümkün kılacak yargı tedbirleri araştırılacaktır.
Reformlar:
Sayın Üyeler,
Türkiye’nin karşısında bulunduğu sorunlar savsaklanacak hafife alınacak sorunlar değildir. Türk Milletinin dinamizmini yurdumuzun insan gücünü ve doğal kaynaklarını müsbet ilmin ve akılcılığın ışığı altında planlı kalkınma ve reformlarla belirli bir hedefe doğru hemen yöneltmek zorundayız. Bunun için Hükümetimiz bir icraat hükümeti bir Atatürk’çü Atılım Hükümeti olacaktır. Yukarıda işaret ettiğimiz gibi gerçekleştireceğimiz iktisadi sosyal kültürel reformları Atatürk'çü bir görüşle ele alacağız. Bu reformaların ilmi esaslara ve memleket gerçeklerine uygun olmasına ve doktrinci sapmalardan uzak kalmasına özellikle dikkat edeceğiz.
Hukuk ve Adalet Reformu:
Yüce Meclisin Değerli Üyeleri,
Hukuk ve adalet alanında başlamış bulunan reform çalışmalarına büyük bir önem vereceğiz.
Ceza ve Hukuk davalarının sür'atle ve isabetle sonuçlandırılmasında önemli bir yer alan Hukuk ve Ceza Yargılama Usulü Kanunlarında değişiklikleri öngören tasarılarla, Anayasa değişikliği doğrultusunda Yüksek Hakimler Kurulunun yeniden teşkilatlandırılmasını, Yüksek Savcılar Kurulunun kurulmasını ve özellikle Yüksek Hakimler Kurulu tarafından mahkemeler üzerinde yapılan idari denetimin, etkili bir hale gelmesini sağlayacak tasarılar ve Yargıtay Teşkilat Kanunu Tasarısının kanunlaşması ile Hukuk ve Adalet Reformlarının büyük ölçüde gerçekleşmesi sağlanmış olacaktır.
Kamu düzenini yakından ilgilendiren suç ve suçluluk hareketleri dikkatle izlenecek bilhassa suçluluğun azalması, sonucunu yaratacak istikamette etkili önleyici ve değişen toplum şartlarına uygun bir ceza politikası takip olunacaktır.
Değişen toplum ihtiyaçları karşısında Türk Ceza Kanunu ile Medeni Kanun üzerinde yapılmakta olan çalışmalar hızlandırılacaktır.
Adalet hizmetlerinin yerinde ve zamanında görülebilmesi için gerekli ana kanunlarla, diğer kuruluş kanun tasarıları ele alınacak, Anayasa değişikliği istikametinde yeniden düzenlenecek olan Basın Kanunu basın kuruluşlarının da görüşleri alınarak hazırlanacak ve bütün bunlar ise program dahilinde Yüce Meclise intikal ettirilecektir.
Adalet cihazına karşı duyulan güveni daha da yükseltecek her türlü tedbir alınacaktır.
Devlet İdaresinde Reform:
Sayın Üyeler,
Ulusal kalkınmanın ekonomik ve sosyal hedeflerinin gerçekleştirilebilmesi için planların hazırlanmasında ve uygulanmasında en önemli araç olan devlet idaresinin kendisinden beklenenleri yapacak duruma getirilmesini zorunlu görmekteyiz. Bu nedenle idari reforma büyük bir önem vermekteyiz.
İdari reformun bir bakıma da idarenin kendisine düşen bir iş olduğu kanısındayız. Bu itibarla, idari reform çabalarımızın hedefi, idarenin modernleştirilmesi, yani kendi kendisini sürekli ve sistemli bir biçimde geliştirebilecek bir düzene kavuşturulması ve böyle bir düzen içinde daha süratli ve etkili bir biçimde iş görmesinin sağlanması olacaktır. Bu hedefin gerçekleştirilebilmesi için merkezi düzeyde de etkili bir yol gösterme, destek gözetim ve denetim sağlanacaktır.
En büyük idareciden en mütevazi memura kadar tüm kamu yönetimi görevlilerinin süratli, etkin, ekonomik ve kaliteli bir hizmet yarışına katılmasını sağlamak için yoğun bir idari reform çalışmasına girmek kararındayız.
İdari reform çalışmalarının başarıya ulaşmasında önemli bir rol oynaması mümkün olan denetim sisteminin geliştirilmesi için gereken tedbirler alınacaktır.
Sayın Arkadaşlar,
Açık yürekle ifade ediyorum ki, bugünkü Devlet idaremizin işleyişi vatandaşı memnun edecek bir düzen içinde değildir. Memur yetiştirme usullerimiz yetersizdir. Devlet idaresinin çeşitli kollarında zaman kaybına ve israfa yol açan tedahüller vardır. Denetleme ve teftiş mekanizması etkisizdir. Şikayetler takipsiz kalmaktadır. Devlet teşkilatı içinde disiplin kurulmasına ihtiyaç vardır.
İdare reformun gerçekleştirilmesi şüphesiz ki zamana ihtiyaç gösteren bir çalışmadır. Halbuki arzettiğim şikayetleri daha kısa sürede ortadan kaldıracak bazı tedbirler bulunabileceğini mümkün görmekteyiz.
Herhalde bütün memurların ve kamu kesiminde çalışan herkesin kanunlara ve vatandaşlara saygılı, adil, tarafsız, işlerine hakim bir tutum içinde görev yapmaları şikayetleri büyük ölçüde azaltacaktır.
Devlet Memurları Kanununun bünyesinden doğan aksaklıkların Yüce Meclislerce kabul edilmiş bulunan Yetki Kanunu çerçevesinde giderilmesine çalışılacak ve aynı kanunda öngörülmüş bulunan tüzük ve yönetmeliklerin düzenlenmesine ilişkin çalışmalar sonuçlandırılacaktır. Böylece Personel Kanununun bazı hükümlerinin uygulanmasından doğan haksızlıklar giderilmiş olacaktır.
Üniversite öğretim üyesi ve yardımcılarının özlük haklarını düzenleyen Üniversite Personel Kanunu Tasarısı da en kısa zamanda Yüce Meclislere sunulacaktır.
Öte yandan Anayasamızda ifadesini bulan karma ekonomi kuralları içerisinde, Kamu İktisadi Teşekküllerinin ekonomimize daha fazla katkıda bulunabilecek şekilde ve özellikle karlılık, verimlilik ve modern işletmecilik ilkelerine göre yönetilen kuruluşlar halinde düzenlenmeleri için başlatılmış olan çalışmaların belli bir koordinasyon düzeni içinde sonuçlandırılmasına çalışılacaktır.
Toprak ve Tarım Reformu:
Yüce Meclisin Değerli Üyeleri,
Bir taraftan sosyal adalet ilkeleri, diğer taraftan da verimlilik esasları gözönünde tutularak hazırlanmış bulunan Toprak ve Tarım Reformu Kanunu Tasarısı Yüce Meclise sunulmuş bulunmaktadır. Yurt gerçekleri gözönünde tutularak hazırlanmış olan tasarının Türkiye Büyük Millet Meclisindeki görüşmeler sonunda en iyi bir şekilde kanunlaşacağından eminiz. Bu nedenle, tasarı kanunlaştığı zaman süratle uygulamaya geçilmek için gerekli hazırlıklara şimdiden başlamış bulunuyoruz.
Topraksız veya az topraklı çiftçilerin, kendilerine dağıtılacak arazileri verimli tarım işletmeleri olarak işleyebilmeleri için gerekli bütün tedbirleri alacağız. Bu amaçla çiftçi vatandaşlarımızın kooperatifler kurmalarını sağlayıcı tedbirler süratle gerçekleştirilecektir.
Tarım sektöründe, krediden işletmeye, işletmeden yetiştirilen ürünlerin satışına kadar bütün faaliyetlerin mümkün olduğu ölçüde kooperatifler tarafından gerçekleştirilmesi gerektiğine inanmaktayız. Böylece hem üreticiler emeklerinin gerçek karşılığını alabilecekler, hem de tüketiciler daha ucuz ve daha kaliteli mal satın alabilmek olanağına kavuşacaklardır. Kooperatiflerin özel sektörün en güçlü kesimlerinden biri haline gelmesine demokratik düzenin selameti yönünden de büyük önem vermekteyiz.
Sıhhatli bir toprak reformunun zorunlu unsuru olan tapulama ve kadastro çalışmalarının hızla sonuçlandırılabilmesi için müstakil tapulama ve kadastro mahkemelerinin hem sayıları artırılacak hem de bu mahkemeler ve ihtisas mahkemesi olarak reform uygulamasından doğacak anlaşmazlıkları çözmekle görevlendirilecektir.
Müstakil tapulama ve kadastro mahkemelerinin adedi 64’ten derhal 85’e çıkarılacak ve bu yeni mahkemeler özellikle reform uygulamasından doğacak anlaşmazlıkları çözmekle görevlendirilecektir.
Vergi ve Maliye Reformu:
Değerli Üyeler,
Milletimizin maddi alanda özlemini çektiği refaha süratle ulaştırılması manevi alanda muhtaç bulunduğu huzurun devamlı olarak sağlanması bakımlarından hızlı ve dengeli bir kalkınmanın gerçekleştirilmesini vazgeçilmez bir şart olarak görüyoruz.
Bu anlayış içerisinde mali alanda gerekli olan reform ve düzenleme tedbirlerinden uzun vadeli olanlarını hazırlanmakta olan Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı içinde bir bütün halinde yüksek Meclislerimize arzedeceğiz.
Şimdiden gerçekleştirilmesi gereken ve bir kısmı bundan önceki hükümetler tarafından Meclislerimize sunulmuş olan tasarılarla tarafımızdan sunulacak reform niteliğindeki tasarıların bir an önce kanunlaşmasını zorunlu görüyoruz.
Kalkınma planlarında öngörülen hedeflerin gerçekleştirilmesi için Devlet gelirlerini artırmaya çalışırken yürürlükteki kanunlarda yapılması zorunlu değişiklik ve düzeltmeler dışında vergi sistemimiz içerisinde etkili bir kontrol düzeni kurmak suretiyle vergi kayıplarının önlenmesine ve vergi randımanının artırılmasına dönük tedbirlere öncelik tanınacaktır. Bunun yanında vergi yönetiminin ve mali yargı sisteminin ıslahı üzerinde de önemle durmayı ve vergi uygulamasına verimli olduğu kadar vatandaşa yardımcı ve huzur verici bir hüviyet vermeyi lüzumlu görüyoruz.
Kaynaklarımızı artırmaya çalışırken Devlet harcamalarını disiplin altına alacak israfı önleyecek ve kaynaklarımızın daha verimli ve etkili bir tarzda kullanılabilmesine olanak sağlayacak program - bütçe sisteminin uygulanmasına önümüzdeki mali yıldan itibaren başlamak kararındayız.
Bunun yanında bankacılık ve sigorta sistemleriyle sermaye piyasası sorunları bir bütün halinde ele alınarak bu alanlarda gerekli görülen düzenleme tedbirleri yürürlüğe konulacaktır.
Petrol ve Maden Reformu:
Değerli Üyeler,
Petrol Kanununun uygulamada milli menfaatlere aykırı düşen hükümleri süratle değiştirilecek ihtiyacımız olan petrolün yurt içinde sağlanması temel hedef teşkil edecektir.
Akaryakıt ana depolarının Devletimizin her türlü ihtiyacını emniyetle karşılayabilecek durum ve kuruluşa kavuşması sağlanacaktır.
Petrolün aranması, üretimi ve dağıtımı ile görevli kamu kuruluşlarının ahenkli bir bütün haline getirilmesine çalışılacaktır.
Halkımızın ısınması için gerekli yakıtın zamanında yeterli oranda ve uygun fiyatla karşılanması için kısa ve uzun vadeli tedbirler alınacaktır. Bu amaçla görevli kamu kuruluşumuzun üretiminin artırılması ve bütün yurt sathına yayılabilmesi için çalışmalar yapılacak dağıtım düzenlenecektir. Bu maksatla Yüce Meclise sevk edilen tasarıda da öngörüldüğü gibi yurt ekonomisine uygun biçimde işletilmeyen bazı linyit yataklarının kamu kuruluşları eliyle işletilmesi sağlanacaktır.
Yeraltı kaynaklarımızın milli ihtiyaç ve menfaatlerimize uygun ilkeler doğrultusunda değerlendirilmesini sağlamak amacıyla hazırlanan yeni Maden Kanunu Tasarısı Yüce Meclise sunulmuştur. Boraks ve benzeri stratejik madenler konusunda milli menfaatlere aykırı durumun düzeltilmesi bu tasarının kanunlaşmasından beklediğimiz başlıca amaçlardan birisidir.
Ayrıca bu tasarı ile maden arama işlerimizin yeniden düzenlenmesi maden işleriyle görevli kuruluşumuzun bu işleri etkili bir şekilde kontrol edecek duruma getirilmesi maden ihracatının devlet ve kamu kuruluşlarınca denetlenmesi ve ihracatın ham cevher yerine tam ve yarı işlenmiş ürünler halinde olmasına gayret edilmesi ve rezervlerimizin tahribinin önlenmesi gibi ilkeler öngörülmüştür.
Yurdumuzun enerji ve doğal kaynaklarının değerlendirilmesinde milli ihtiyaç ve menfaatlerimize uygun bir politika izlenecektir. Bu amaçla enerji konusu öncelikle milli kaynaklara dayandırılacak uzun vadeli ve tutarlı bir planla yönetilecektir.
Enerji yatırımları halkımızın ve endüstrimizin taleplerini gecikmesiz karşılayabilecek düzeye ulaştırılacaktır.
Eğitim Reformu:
Saygı Değer Üyeler,
Eğitim sistemimiz Türk toplumunun ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınması için gerekli insangücü ihtiyacını devamlı olarak sağlayacak rasyonel bir çalışma düzenine ve çağımızın gereklerine uygun bir bünyeye kavuşturulacaktır.
Hazırlanacak olan Milli Eğitim Kanunu tasarısında okul öncesinden başlayıp ilk, orta ve yüksek öğretim kurumları ile yurdumuzun ekonomik kalkınmasına büyük ölçüde katkıda bulunan teknik okullar bir bütünlük içinde ve çağımızın modern eğitim sistemleri açısından ele alınacak, Türk eğitimi yeni bir yapı ve çalışma düzenine kavuşturulacaktır.
Bu tasarı ile aynı zamanda Cumhuriyet Hükümetlerinin bugüne kadar çıkarılmış eğitimle ilgili dağınık bütün kanunlar da bir araya getirilmiş ve Türk eğitim felsefesi Türk toplumunun yapısına çağımızın ileri bilim ve teknoloji gereklerine ve Atatürk milliyetçiliği ilkeleri üzerine oturtulmuş olacaktır.
Bugün ilkokulları bitiren çocuklarımızın büyük bir çoğunluğu üst okullara devam etmek veya bir meslek sahibi olmak imkânlarından yoksun bulunmaktadır. İnsanları ve toplumu tedirgin eden ve hayatta güçsüz bırakan bu büyük soruna çözüm yolu getirmek için öğrencilere bilgi ve kabiliyetleri istikâmetinde bir öğretim vermek, bu suretle onların ya üst okullara gitmelerini ya da çalışma hayatına atılmalarını sağlamak için ilkokulların sekiz yıla çıkarılması çalışmalarına devam edilecek ve bu okulların yurt ölçüsünde yayılmasına çalışılacaktır.
Bütün öğretim kademelerinde uygulanacak programlar, Atatürk ilkelerine laik ve sosyal devlet esaslarına, hür, demokratik düzene yürekten inanmış milli bir ruh ve heyecan taşıyan vatandaşlar yetiştirilecek şekilde değiştirilecektir. Bu amaca varmak için işe her derecedeki okullara öğretmen yetiştiren kurumlardan başlamak zorunluluğuna inanıyoruz.
Atatürk ilkelerini bilimsel açıdan incelemek, bu alanda gerekli araştırma ve yayın yapmak üzere kurulması öngörülen Atatürk Akademisi Kanun Tasarısının süratle kanunlaşmasına çalışılacaktır.
Anayasanın 120 nci ve 129 uncu maddeleri ışığında yeniden ele alınan ve üniversitelerde yakın bir işbirliği içinde hazırlanarak yüce meclislere sunulan Üniversiteler Kanunu Tasarısı halen Millet Meclisi Milli Eğitim Komisyonundadır. Milli varlığımızın temeli olan gençliğe, milli birlik ve beraberlik içinde kalkınma planları hedeflerine uygun yüksek öğretim imkânları sağlanması için yüksek öğretim sistemimizin geliştirilmesi gayretlerine önemle devam edilecektir. Muhterem Arkadaşlar,
Bir kitle haberleşme aracı olduğu kadar bir eğitim aracı olarak da kullanılan ve milli ve kültürel bütünlüğümüzün korunmasında büyük yeri olan radyo ve televizyonun bütün yurt sathına yayılması için girişilen çabalara aralıksız devam olunacaktır. Radyo ve Televizyon programlarının milli duyguları koruyucu yüceltici ve öğretici olmasına titizlikle özen gösterilecektir.
İktisadi Politikamızın Temel İlkeleri:
Değerli arkadaşlarım,
İktisadi politikamızın temel ilkelerini şöyle özetleyebiliriz:
Anayasamızın iktisadi faliyetlerin yürütülmesi bakımından çizdiği ana çerçeveye göre, karma ekonomi düzeni içinde, Türkiye’mizin ekonomik kalkınmasında, devlet kesimine olduğu kadar özel teşebbüse de önemli görevler düştüğüne inanıyoruz. Bu inançlardır ki özel teşebbüsün yaratıcı gücünden, ekonomimizi faydalandırmak için onun kalkınma planı hedeflerine uygun olarak güven ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak tedbirler almayı, önemle göz önünde tutacağız.
Ekonomik sosyal ve kültürel kalkınmamızın hür düzen ve sosyal adalet ilkeleri içinde istikrarlı, hızlı, dengeli ve planlı bir şekilde gerçekleştirilmesi politikasına devam edeceğiz.
Türkiye’mizin yeterli hızla kalkınması tarım ve sanayi alanında hamleler yapılması, yeni iş sahaları açılması için yatırımları daha da hızlandırmaya gayret edeceğiz.
Yurdumuzun çeşitli bölgeleri arasında ekonomik sosyal ve kültürel yönlerden mevcut olan gelişme dengesizliklerini gidermek amacıyla ele alınmış tedbirler daha etkili hale getirilecektir.
Değerli Arkadaşlarım,
Şimdi de bakanlıklar sahasına giren konulara temas edeceğim.
Maliye, Ticaret ve Sanayi İşleri:
Sayın Üyeler,
Kalkınma çabalarımızı ekonomik istikrar içerisinde yürütmek kararında olduğumuzu bir kere daha belirtmek isterim. Bu amaçla bütçe, para-kredi ve ödemeler dengesi politikaları ahenkli esnek ve etkin bir biçimde uygulanacaktır.
Ayrıca yurt dışında çalışan işçilerimizin yabancı memleketlerdeki tasarruflarının ve yatırım eğilimlerinin kalkınma çabamıza katkıda bulunabilecek alanlara ve kendilerine kısa sürede yarar sağlayabilecek şekilde teşebbüslere yönelmesini teşvik edecek bir sistemi geliştirmeye kararlıyız.
İhracatımızın plan hedeflerine uygun olarak gelişmesi ve bu yoldan döviz gelirimizin artırılması için, karma ekonomik ilkeleri dahilinde özel sektörün de yaratıcı gücünden faydalanarak dinamik bir ihracat politikası uygulanacaktır. Geleneksel ihraç ürünlerimizin ihracatını artırıcı tedbirler alınırken bunlara yenilerinin de katılmasına gayret sarf edilecektir. İhracat potansiyeli arz eden maddelerin üretimi teşvik edilecek yeni piyasalarda mallarımızın tanıtılmasına önem verilecektir. İhracatımız içinde önemli ve miktarı her yıl büyük artışlar gösteren sanayi ürünlerinin daha fazla yer alması için etkin ve tutarlı teşvik tedbirlerinin uygulanmasına devam edilecektir.
Memleket bünyesine ve gerçeklerine uygun bir ihracat, kredi ve sigorta sistemi kurulacaktır.
Müstahsilin emeğinin değerlendirilmesi için destekleme alımları politikasına devam olunacaktır.
Çok tarafı tediyelere ve serbest döviz esasına dayalı bir dış ticaret politikası izlenecektir.
Ülkemizin hızla sanayileşmesine imkân verilecek bir ithalat politikası izlenecek ve gerek sanayiin gerekse genellikle piyasanın ihtiyacı olan yatırım malları ile ham ve yardımcı maddelerin ve diğer malların yeter bollukta sağlanmasına önem verilecektir.
Ülkemizin menfaatlerine kalkınma plan ve programlarımıza uygun genel ekonomik ve teknolojik durumumuzu geliştirici ihracatı artırıcı ithalatı azaltıcı nitelikteki yabancı sermaye yatırımları teşvik edilecektir.
Hayat pahalılığı ve suni fiyat artışları ve haksız kazanç sağlayanlarla iktisadi ve hukuki tedbirler alınarak mücadele edilecektir. Vatandaşlarımızın istikrarlı bir fiyat politikası içinde suni fiyat artışlarına karşı korumayı en başta gelen görevlerimizden biri saymaktayız.
Memleket ekonomisinde önemli yeri olan esnaf ve küçük sanatkarlarımızın kredi imkânlarının daha müsait bir seviyeye çıkarılmasına çalışılacaktır.
Yüce Meclisin Sayın Üyeleri,
Şimdi izninizle sanayileşmemize dair görüş, düşünce ve tedbirlerimizi özetlemek istiyorum.
Sanayileşmemizde benimseyeceğimiz prensip içe değil dışa dönük olmaktır. Uluslararası şartlara uygun rekabet gücüne sahip sıhhatli bir sanayileşmeyi gerçekleştirmek zorundayız. Bu bakımdan mevcut veya yeniden kurulacak sanayiimizin uluslararası ve özellikle Avrupa Ekonomik Topluluğu şartlarına intibakını kolaylaştıracak tedbirleri alacağız.
Sanayileşmenin her şeyden önce bir bilim ve eğitim sorunu olduğu şüphesizdir. Bu itibarla sanayileşmeyi sadece endüstriler kurmak ve onları işletmek şeklinde değil Türk Ulusunun bilincine yerleşecek bir yapısal değişme olarak görmek ve yürütmek azmindeyiz.
Sınai kalkınma eğitilmiş insan gücü kadar maddi kaynakları da gerektirmektedir. Halkımızın gönüllü tasarruflarını da sınai kalkınmamız için uygun politikalarla seferber etmek en önemli hedefimizdir. Bu amaçla bankalar sistemini sanayimize daha fazla yakınlaştıracak tedbirleri öngörmekteyiz. Halka açık anonim ortaklıklar ve uzun vadeli sermaye piyasası sorunlarının kesin bir sonuca ulaştırılması konusunu önemle ele alacağız.
Kalkınma plan ve programlarına uygun yatırımların hızlandırılması ile mal ve hizmet ihracını geliştirecek Teşvik Tedbirleri Kanunu Tasarısını süratle Türkiye Büyük Millet Meclisine sunmak kararındayız. Getireceğimiz tasarı yurdumuzda şimdiye kadar bilinen teşvik tedbirlerine ilaveten yeni ve etkili diğer tedbirleri de kapsayacaktır. Sanayileşmemizin bu Kanunla daha büyük bir hız kazanacağına inanmaktayız.
Standartlarla ilgili olarak kalite kontrolünü cezalandırıcı olmaktan çok yapıcı öğretici bir ruhla ele almaya çalışacağız.
Muhterem Arkadaşlar;
Çağımızın en önemli konuları arasında yer alan teknoloji problemine de değinmek isterim.
Kalkınma yolundaki az gelişmiş ülkeler daha ileri teknolojilerden istifade etmek durumundadırlar. Teknoloji transferi yerine makine ekipman ithal eden milletlerin sanayileşme çabaları ister istemez ithal ettikleri makine ve ekipmanın ömrü ile kısıtlı olacaktır. Bu bakımdan teknoloji transferiyle birlikte ileri teknolojilerin yurt içinde üretilmesine, önem verilmesine bu alandaki milletlerarası çalışmaları izlemenin lüzumuna inanıyoruz.
Sayın Başkan Sayın Üyeler,
Milletlerarası sanayi ve ticaret alanında günden güne artan ve daha da artması beklenen ilişki ve gelişmeler özellikle Ortak Pazarla Gümrük Birliği münasebetimizin başladığı bu dönemde ortaya çıkan konular turizm hareketleri işçi akımları gümrük mevzuatında yeni ihtiyaçlara cevap verecek hükümler getirilmesini işlemlerde kolaylık ferahlık ve esneklik sağlanmasını gerektirdiğinden bu konu ile ilgili her türlü tedbirlerin alınmasına gayret edilecektir.
Son yıllarda büyük bir problem olarak karşımıza çıkan kaçakçılığın önlenmesi için kısa ve uzun vadeli bütün tedbirlerin süratle alınmasına çalışılacaktır.
Tekel mamullerimizin gereği gibi değerlendirilmesi ve bunlara önemli bir döviz kaynağı niteliği kazandırılması için ihracata dönük çalışmalara önem ve hız verilecektir.
Bayındırlık, Ulaştırma, İmar, İskan ve Turizm Çalışmaları:
Sayın Üyeler,
Devlet yapılarının lüks ve israftan uzak hizmetin en iyi görülmesini sağlayacak şekilde projelendirilmesi ve mahalli şartlara en uygun ve sağlam şekilde inşası üzerinde önemle durulacaktır.
Buna paralel olarak inşaat mevsiminin kısa olduğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde, inşaatın soğuk havalarda da devamını ve bu suretle inşaat mevsiminin uzatılmasını sağlayacak teknik tedbirler üzerinde çalışıyoruz.
Boğaz Köprüsünün kullanış esaslarını tespit edecek olan Kanun Tasarısı en kısa süre içinde Yüce Meclise sunulacaktır.
Sanayileşmenin ve nüfus artışının kaçınılmaz sonucu olarak meydana gelen hızlı şehirleşme hareketi kontrol altında tutularak buralara lüzumlu altyapı, konut, sağlık ve sosyal hizmet ihtiyaçları bir bütün olarak ele alınacak gelişmelere bilim ve memleket gerçeklerine uygun bir yön verilecektir.
Bütün gelişmiş ülkelerde de büyük bir sorun haline gelmiş bulunan çevre sağlığına itina gösterilecektir
. Az gelirli vatandaşlarımızın mesken edinme çabalarına yön verici ve destekleyici katkıda bulunulacak gecekondu bölgelerinde yaşayan yurttaşların medeni ihtiyaçlarını karşılayacak hizmetler geliştirilecektir.
Demiryollarımızda iktisadi ve teknik ömrünü doldurmuş buharlı lokomotifler ile yapılan işletmeden modern dizelli ve elektrikli işletmeye geçişe devam olunacaktır.
Bu amaçla Devlet Demiryolları Fabrikalarının verimlerinin arttırılması, dizel lokomotifi yolcu ve yük vagonu yapılması konularına önem verilecektir.
Deniz Ticaret Filomuzun, memleketimizin ithalat ve ihracatının daha büyük bir kısmını taşıyabilecek şekilde güçlendirilmesine ve bu nedenle gemi endüstrimizin geliştirilmesi için yeni tersanelerin kurulmasına önem verilecektir.
Telefon ve santralı yapımı kapasitemizin artırılması ve bu suretle halkımızın ihtiyacının süratle karşılanması için mevcut fabrika genişletilecektir.
Hava meydanları ile Hava Ulaştırma Filomuzun artan ihtiyaçlara göre geliştirilmesi çalışmalarına devam olunacaktır.
Karayolu taşımacılığını düzenlemek, can, mal ve ekonomik kayıpları önlemek amaciyle hazırlanacak bir kanun tasarısı Yüce Meclislere sunulacaktır.
Turizm sektörünü, gerek ödemeler dengesine olan katkısı, gerekse yarattığı istihdam hacmi bakımından ekonomimizin önemli sektörlerinden biri olarak kabul ediyoruz.
Bu nedenle sektörün geliştirilmesi için gerekli teşvik tedbirlerinin süratle alınması, finansman ve işletmecilik sorunlarının halli, deniz ve göl kıyılarının planlı bir turizm politikasının takibine imkan sağlıyacak tarzda ve toplum yararına uygun olarak kullanılması Hükümetimizin turizm sahasındaki ana politikasını teşkil edecektir.
Çalışma ve Sağlık Sorunları:
Saygı Değer Üyeler,
Sendikalar, Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunlarındaki hükümler, bir taraftan sendikalaşma, toplu iş sözleşmesi ve ücret saptanması modellerine ilişkin sorunlar; diğer taraftan da daha etkin barışçı çözüm yollarına olan ihtiyaçlar gözönüne alınarak geliştirilecektir.
Yoğunlaştırmak kararında olduğumuz yatırımların halen büyük bir sorun olarak karşımızda bulunan işsizlik problemine bir ölçüde çözüm yolu getireceğine inanıyoruz.
Yurt dışındaki işçilerimizin sorunlarını çözümleme çabaları sürdürülecektir. Bu amaçla Çalışma Bakanlığında kurulmuş olan Yurt Dışı İşçi Sorunları Genel Müdürlüğü 1972 yılı içerisinde etkin biçimde faaliyete sokulacaktır.
Sigortalı işçilerin eş ve çocuklarının sağlık yardımlarından bütün illerde faydalandırılmaları 1972 yılı içinde tamamlanacaktır.
Sağlık işlerinde temel amaç halkın seviyesini yükseltmektir. Bu amaca ulaşmak için hizmetler daha yaygın hale getirilerek bunlardan herkesin yararlanması imkanı sağlanacaktır.
Koruyucu hekimlik hizmetlerine ağırlık verilecek, yataklı tedavi hizmetleri geliştirilecektir.
Çevre Sağlığı Ana ve Çocuk Sağlığı, aile planlaması uygulamaları hızlandırılacaktır.
İlaçta kalite ve fiyat kontrolunun etkili olması sağlanacak, ilaç sanayiinin ham madde imalatına yönelmesinin tedbirleri alınacak ve ihracatı teşvik edilecektir.
Daha iyi ve daha çok sayıda sağlık personeli yetiştirilecek, bunların yurt sathına dengeli olarak dağılmasını sağlayacak tedbirler alınacaktır.
Kademeli bir sağlık sigortası uygulamasının gerçekleştirilmesinin gerekleri yapılacaktır.
Tarım Orman ve Köy Çalışmaları:
Sayın Üyeler,
Milli ekonomimizin temel sektöründen olan tarım alanındaki kalkınmamızı süratlendirmek amacıyla:
Tohumluk ilaç, araç, gereç, makine ve gübre kullanılmasının daha yaygın hale getirilmesine ve bunların tedarikini, dağıtılmasını düzenleyecek tedbirlerin alınmasına tarım sektöründe alt yapı ile ilgili yatırımların mücadele hizmetlerinin devletin öncülüğünde yürütülmesine önemle devam olunacaktır.
Yüksek bir potansiyele sahip bulunan hayvancılığımızın ırkların ıslahı ve hastalıklarla mücadele edilerek gelişmesi sağlanacak bu suretle halkımızın dengeli beslenmesi ve iç tüketim talepleri yanında ihracat olanakları artırılacaktır. Tarıma yönelmiş kredilerin artırılması, verilme şartlarının iyileştirilmesi ve bu kredilerin tarım politikasına uygun projeye dayalı ve kontrollu şekilde yürütülmesini sağlayacak tedbirler geliştirilecektir.
Yedi ili içine alan haşhaş üreticisine mahsulünün karşılığı olan tazminatın ödenmesine devam olunacaktır. Ayrıca bu bölgede yaşayan ve geçimini afyon üretiminden sağlıyan çiftçilere yeni geçim olanakları temin edilecek ve bölgenin topyekün ekonomik ve sosyal kalkınması için bölge gelişme planı hazırlanarak bu planın gerektirdiği programlar uygulanacaktır.
Milli servetimiz ormanlarımızın korunması, gözetilmesi, sürekliliklerinin sağlanması ile verimlerinin ve alanlarının arttırılması başta gelen görevlerimizdendir.
Yurt topraklarının kaybına sebep olan erozyonun kontrol altına alınması doğal dengenin sağlanması ve ormanlarımızın sosyal, ekonomik ve teknik icaplara göre yönetilmesi ve işletilmesi ile orman ürünleri endüstrisinin geliştirilmesi ve tüketim fazlasının ihracı için gerekli tedbirler alınacaktır.
Köy kalkınması faaliyetlerine büyük ağırlık verilecek, köyde üretimi arttırmak, gelir kaynaklarını geliştirme, refahı daha uygun hale getirme amacıyla gereken bütün tedbirlerin süratle alınmasına devam edilecektir.
Toprak ve su kaynaklarının geliştirilmesi ve yol, su, elektrik gibi alt yapı hizmetlerinin öncelikle ele alınması suretiyle köylerde yaşıyan vatandaşlarımızı kısa zamanda daha elverişli yaşama ve kazanma ortamına ulaştırma gayretlerini hızlandıracağız.
Orman ve dağ köylerinin kalkınma sorunları öncelikle ele alınacaktır. Köy kalkınmasını hızlandırmada halka devlet ilişkilerini etkili bir şekilde geliştiren, halkın, birlikler ve kooperatifler halinde teşkilatlanmaları için alınan teşvik tedbirlerinin uygulanmasına devam edilecektir.
Gençlik ve Spor Sorunları:
Sayın Başkan, Sayın Üyeler,
Gençlik ve spor sorunlarının çözümlenmesi ve bu konuya ilişkin ihtiyaçların karşılanması çalışmaları planlı bir şekilde yürütülecektir.
Gençlik ve spor eğitimine, uzmanlaşmayı sağlayıcı yeterli sayı ve nitelikte eleman teminine etkin bir organizasyon sağlanmasına ve milli spor dallarımızın geliştirilmesine öncelik ve ağırlık verilecektir.
Öğrenci yurtlarının çeşitli aşırı akımların yuvası olmaktan kurtarılarak gençlerin her türlü sosyal ihtiyaçlarına cevap verecek ve ana babaların çocuklarını iç rahatlığı ile emanet edebilecekleri kurumlar haline getirilmesi için 351 sayılı Kredi ve Yurtlar Kanunu değişiklik tasarısı süratle Yüce Meclise takdim edilecektir.
Öğrenci yurtları her halde Devletçe sıkı bir denetime tabi tutulacaktır.
İçişleri:
Hükümetimiz Anayasal düzenin korunması, vatandaş huzur ve güvenliğinin ve yurdumuzda normal bir ortamın en kısa zamanda sağlanması amaciyle diğer sosyal ve ekonomik tedbirler yanında güvenlik kuvvetlerini üstün hareket kabiliyetine sayı ve yetenek yönünden yeterli bir duruma getirecek ve gerekli her türlü araç, gereç ve donatıma sahip kılacaktır. Güvenlik personeline hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimi verecek tesislerle ilgili tedbirleri de süratle almak kararındayız.
Güvenlik hizmetlerinde süratin ve etkinliğin artırılabilmesi için bir yandan modern yönetim ilkelerine uygun bir teşkilatlanmaya gidilecek, diğer yandan da zabıtanın günün ihtiyaç ve koşullarına uygun yetkilere sahip kılınmasına çalışılacaktır.
Milli ekonomimiz için olumsuz etkileri olan kaçakçılıkla ve özellikle anarşik olaylar dahil her türlü suçun işlenmesini kolaylaştıran silah kaçakçılığı ve uyuşturucu maddeler kullanım ve kaçakçılığı ile günün şartlarına uygun yöntemlerle mücadeleye devam olunacaktır.
Sosyal ve ekonomik kalkınmanın idari bütünlük içinde ele alınarak ahenkli bir biçimde yürütülmesini sağlayacak bir yönetim düzenlenmesi getirilecek, ilerde Devletin ve Hükümetin temsilcisi olan valilerin yetkileri artırılacak ve tüm kamu kuruluşlarıyla bağlantı ve ilişkileri yeniden tespit edilerek bütün örgütlerin idarenin bütünlüğü içinde ahenkli çalışması sağlanacaktır.
Dış Politika:
Sayın Üyeler,
Bütün Cumhuriyet Hükümetlerinin olduğu gibi Hükümetimizin dış politikası da Büyük Atatürk ilkelerinden mülhem olmaya devam edecektir. Atatürk’ün “Yurtta Sulh Cihanda Sulh” vecizesi, bizim için her zaman değerini muhafaza eden temel bir ilkedir. Biz “Cihanda Sulh” ün milletlerarası ilişkilerde her şeyden önce bağımsızlık egemenlik ve ülke bütünlüğüne devletlerin hak eşitliği ve içişlerine karışmama ana prensiplerine saygı ve bu çerçeve içinde karşılıklı işbirliği anlayışının hakim olması suretiyle gerçekleştirilebileceği inancındayız. Keza “Ahde Vefa” ve “Hukukun Üstünlüğü” prensipleri de bu ilişkilerin vaz geçilmez unsurlarıdır. Dış ilişkilerimizin yürütülmesinde ve ayarlanmasında bu ilkeleri ve özellikle içişlerine yıkıcı faaliyetler ve hasmane radyo yayınları ile veya diğer herhangi bir suretle karışılmaması gerektiği esasını önemle göz önünde tutacağız.
Büyük bir süratle gelişmekte olan uluslararası siyasi şartlar devletlerin dış politikalarını devamlı etki altında bırakmaktadır. Bu süratlı gelişmeler ve hızla akan olaylar karşısında Hükümetimiz dış politikamızın oturduğu temellerin sarsılmaması amacıyla dikkatli dinamik ve yapıcı bir tutum içerisinde bulunacaktır.
Bu cümleden olarak Birleşmiş Milletler ve İhtisas Teşekkülleri gibi üyesi bulunduğumuz milletlerarası örgütlerle ilişkilerimizin geliştirilmesine özel bir itina gösterilecektir. Dış politikamızın temellerinden birini de güvenliğimizin en müessir bir şekilde teminat altında bulundurulması zarureti teşkil etmektedir. Güvenliğimizin devamlı ve en kıymetli teminatı hiç şüphe yok ki büyük ve asil milletimizin sarsılmaz azmi ve milli savunmasını her türlü imkanlarla geliştirmek hususundaki kararlılığıdır. Ancak sanayi kudreti çok ileri olan memleketler bile bu ileri teknoloji çağında güvenliklerinin sağlanması için aralarında güç birliği yapmayı zorunlu görmüşler ve ortak savunma teşekküllerinde birleşmişlerdir. Bu itibarla Hükümetimiz memleketimizin dış güvenliğinin sağlanmasında Atlantik İttifakının hayati önemini ve değerini belirtmek ister. Avrupa’da barışın korunmasında en büyük etken olan NATO değişen dünya şartlarına üyelerinin güvenliklerini koruyarak uymak hususunda da ileri bir anlayış ve verimli gayretler içindedir. Hükümetimiz bu gayretlere katkıda bulunmaya devam edecektir. Keza Avrupa Kıtasında gerçek bir barış ve güvenliğin tesisi ve işbirliği ortamının yaratılması yönünden yapılan çalışmalara da yapıcı bir şekilde katılacaktır.
Türkiye Avrupalılararası örgütlere daha kuruluşundan beri iyi niyetle, yapıcı ve gerçekçi bir tutumla katılmıştır. Bu arada Avrupa Ekonomik Topluluğu ile ortaklığımıza büyük önem vermekteyiz. Ortaklığımıza ilişkin şartların Altı’ların On’lar haline dönüşmemesi nedeniyle meydana gelen yeni duruma en iyi bir şekilde intibak ettirilmesi hususunda özel bir dikkat ve itina göstereceğiz. Ortak Pazar'a tam üye olmadan önce Katma Protokolde ve diğer anlaşmalarda milli sanayimizin gelişmesine engel olacak mahiyette uygulamalarla karşılaşılmaması için girişilmiş olan müzakerelere devam olunacaktır. Ayrıca genişletilmiş topluluğun siyasi alanda da bütünleşmeye gitmek yolundaki eğilim ve girişimlerini, dikkatle değerlendirerek memleketimizin yüksek menfaatlerinin gerektireceği tedbir ve kararlar üzerinde önemle duracağız.
Sayın Üyeler,
Amerika Birleşik Devletleri ile yakın dostluk ve ittifak bağlarımız vardır. Son yıllarda gelişen karşılıklı anlayış ve saygı esasları çerçevesinde daha sağlam temellere dayanan ilişkilerimizi geliştirmeye Hükümetimiz gayret sarfedecektir. Aynı şekilde diğer NATO müttefiklerimizle de ilişkilerimizin devamlı şekilde gelişmesine özen gösterilecektir.
Hükümetimiz kuzey komşumuz Sovyet Rusya ile komşuluk ilişkilerinin sürdürülüp geliştirilmesine değer vermektedir. Dış politikamızın temel ilkelerine uygun şekilde bu ilişkilerimizi iyi niyetli ve gerçekçi bir zihniyetle geliştirmek için çaba göstermeye devam edeceğiz.
İran ve Pakistan ile olan ilişkilerimiz çok dostanedir ve sağlam temellere dayanmaktadır. Bu ilişkilerimizi aramızda esasen mevcut olan iki ve çok taraflı yakın işbirliği esasları çerçevesinde daha ileri seviyelere ulaştırmaya çalışacağız.
Balkan ülkeleri ile olan çok yönlü ilişkilerimizi de geleneksel iyi komşuluk anlayışı ve dış politikamızın esasları içinde geliştirmek samimi arzumuzdur.
Orta - Doğu anlaşmazlığının Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 22 Kasım 1967 tarihli kararı çerçevesinde adil bir çözüme bağlanması samimi dileğimizdir.
Arap ülkeleriyle uzun ve müşterek bir mazinin meydana getirdiği geleneksel bağlarımız vardır. Hükümetimiz bu ülkelerle olan ilişkilerimizi daha da kuvvetlendirmek ve geliştirmek arzusundadır.
Çin Halk Cumhuriyeti ile memleketimiz arasında kurulan ilişkiler tatbikat safhasına girmiştir. Pek yakında Pekin’de bizim Büyükelçiliğimiz de faaliyete geçecektir. Bundan sonra Çin Halk Cumhuriyeti ile ilişkilerimizin dış politikamızın temel ilkeleri çerçevesinde olumlu bir şekilde gelişeceğini ümit ve temenni ediyoruz.
Hükümetimiz Latin Amerika ve Afrika ülkeleriyle de mevcut olan ilişkilerimize özel bir önem vermekte ve bu ilişkilerimizin geliştirilmesi için kararlı bulunmaktadır.
Yurt dışında yaşayan soydaşlarımızın durumlarıyla yakından ilgilenmeye bunların mevcut anlaşmalara dayanan hakları ile kültür varlıklarının korunması ve geliştirilmesi faaliyetlerine devam edilecektir.
Vatandaşlarımızın çeşitli memleketlerdeki taşınmaz mallarına ilişkin hak ve menfaatlerinin tazmini konusu önemle ele alınmıştır. Vatandaşlarımızın bu emlak tazminat talepleri ile ilgili olarak girilişmiş olan çalışmaları bir an önce sonuçlandırmak hususunda azami gayret sarfedilecektir.
Sayın Üyeler,
Şimdi de milli davamız olan Kıbrıs sorununa temas etmek istiyorum.
Kıbrıs Devleti Milletlerarası bir andlaşma neticesinde kurulmuştur. Bunun yanında bir de Türkiye Devleti için bazı hak ve vecibeler doğuran bir garanti andlaşması vardır. Kıbrıs Cumhuriyetine vücut veren andlaşmalar Ada’daki iki toplumun ortaklığı esasına dayanmaktadır. İşte gözden hiç bir zaman uzak tutulmaması gereken temel ilke Kıbrıs Devletinin var olma nedenini bu ortaklık esasının teşkil ettiğidir. Rum toplumu bizim her zaman ifade ettiğimiz ve savunduğumuz gibi Kıbrıs'ın bağımsız bir devlet olarak yaşaması fikrine bağlı ise o zaman bu ortaklık ilkesine riayet etmesi icap eder. Aksi takdirde Türk Toplumunun kendi haklarını ayrı olarak kullanması sorumluluğunu üstlenmiş olur.
Türkiye Kıbrıs sorununun daima barışçı yollarla çözümlenmesini istemiştir. Ancak kesinlikle belirtelim ki Türk Toplumuna karşı girişilecek fiili silahlı tecavüzlere ya da olup bitti teşebbüslerine karşı derhal gereken mukabelenin gösterileceğinden kimsenin şüphesi olmamalıdır.
Hükümetimiz andlaşmalarla tanınmış hukukuna ve Adadaki Türk toplumunun Kıbrıs Devletine ortak olma vasfından doğan haklarına halel gelmemesi kaydıyla Kıbrıs sorununun ilgili tarafların hak ve menfaatlerini bağdaştıracak şekilde barışçı yollarla çözümlenmesine gayret sarfedecektir. Bu düşüncelerle toplumlararası görüşmelerin Türkiye ve Yunanistan’ın katılmalarıyla genişletilmiş bir çerçevede başlamasına taraftarız. Diğer taraftan Kıbrıs'ta bizim hak ve vecibelere haiz garantör bir devlet olan Yunanistan’ın da bu yönde göstereceği gayretlerin kıymetini müdrik bulunuyoruz. Kıbrıs meselesinin belirttiğimiz esaslar dairesinde adil ve devamlı bir çözüm şekline bağlanmasının Türkiye ve Yunanistan arasındaki ilişkilerin iki komşu ve müttefik memleketin gerçek milli menfaatlerine en uygun tarzda gelişmesine hizmet edeceği inancındayız.
Yurt Savunması:
Saygı Değer Üyeler,
Milletçe güven duygularıyla bağlı bulunduğumuz ve milli varlığımızın başlıca teminatı olan Silahlı Kuvvetlerimizin yurt savunmasında ve milli güvenliğimizin sağlanmasında kendisine tevdi edilen şerefli görevleri yerine getirebilmesi için daima kudretli ve kuvvetli bir halde bulundurulması başlıca hedefimiz olacaktır.
Silahlı Kuvvetlerimizin yeniden teşkilatlandırılması çağdaş teknolojinin gerektirdiği şekilde silah araç ve gereçlerinin süratle yenileştirilmesini hedef olarak almaktayız. Bu amaçla ileriki yıllara geçerli yüklemelere girişilmesine yetki veren kanun tasarısının Yüce Meclislerde süratle kabul buyurularak gelecek yıllara ait bütçelerin verilen bu yıllık yetki limitleri dahilinde uygulanmasına imkan sağlanması gerekli görülmektedir.
Silahlı Kuvvetlerimizin savaş, araç ve gereçlerinin yurt içinden sağlanması için savunma sanayiine yönelmeyi zaruri görmekteyiz. Bu bakımdan yurdumuzda ağır sanayiin gelişmesine paralel olarak harp sanayiinin geliştirilmesine de gayret edilecektir.
Savunma hizmetlerimizin harp konseptine uygun sürat ve emniyetle yürütülebilmesi için gerekli kanun tasarılarının kısa zamanda hazırlanmasına çalışılacaktır.
Üçüncü Beş Yıllık Plan:
Sayın üyeler,
Hükümet Programımızı yüksek görüşlerinize sunduğumuz bu sıralarda ikinci Beş Yıllık Kalkınma Planımızın son dilimini teşkil eden 1972 Yıllık Programı yürürlüğe girmiş bulunuyor. Bunu takip edecek 1973 Programı ise Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planının ilk dilimini teşkil edecektir. Bu planın ön hazırlıkları iki yıla yakın bir süreden beri devam etmektedir. Hükümet buhranları Üçüncü Beş Yıllık Plan tasarısının huzurunuza getirilmesini zaman yönünden sıkışık bir duruma sokmuştur. Bu nedenle, hükümetimiz, büyük milletimizin geleceğini etkileyecek bir belge niteliğindeki Üçüncü Beş Yıllık Planı bir an önce huzurlarınıza sunmak durumundadır.
Değerli Arkadaşlarım,
Hükümetimiz bu durumu mutlu bir görev olarak kabul etmektedir. Hükümetin kuruluşunda yapıcı görüşlerini ve desteklerini esirgemeyen bütün partilerimizin tutumları milli bir eser niteliğindeki böyle bir plan ve sratejiyi hazırlamak şevkimizi artırmaktadır. Sayın Başkan, Sayın üyeler,
Hükümet Yüce Heyetinizin güvenine layık olursa yapmayı tasarladığımız işleri arz etmiş bulunuyorum. Sözlerimi bitirmeden bütün çalışmalarımıza hakim olacak temel ilkeleri bir kere daha özetlemeyi faydalı görüyorum.
Hükümetimiz yurtta huzur ve asayişin bir daha bozulmayacak şekilde tesisini kendisine başlıca görev olarak kabul etmektedir. Bunun için komünizm, faşizm ve teokratik esaslara dayalı devlet düzeni kurmak isteyen yıkıcı akımlar ve bölücülük hareketleri ile etkili bir mücadele şaşmaz amacımız olacaktır. Yurtta huzur ve sükunun tesisi ve aşırı akımların mücadelede 13 aydır insanüstü bir gayretle çalışan bağımsızlığımızın tek teminatı tüm Silahlı Kuvvetlerimize ve güvenlik teşkilatı mensuplarına huzurunuzda şükranlarımızı ifade etmeyi yerine getirilmesi gereken bir borç bilirim.
Sadece güvenlik tedbirleri ile sağlanacak huzur ve asayişin yeterli olamayacağı inancından hareketle, bunların arkasında yatan ideolojik akımlarla mücadeleyi mutlaka kafalarda ve gönüllerde de kazanmak lüzumuna kaniyiz. Sosyal iktisadi ve kültürel alanlarla reformlar yapmak zorunluğuna olan inancımızı da bir kere daha tekrarlamak isterim. Bu suretle halkın dertlerinin ve sıkıntılarının istismar konusu yapılması da önlenmiş olacaktır.
Yukarıda belirtilen hususlar, gerçekleştirilecek seçim ortamı tam anlamıyla sağlanacak ve böylece millet iradesinin serbest tezahürüne olanak sağlayacak seçimlere selametle varmak mümkün olacaktır.
Türkiye için yüz yıllar boyu geçerli olduğuna inandığımız Atatürk ilkelerinden sapmadan elbirliği ile çalıştığımız takdirde Türkiye Cumhuriyetinin her geçen gün daha güçleneceğine ve uygar milletler arasındaki şerefli yerini her zamanki gibi koruyabileceğine olan sarsılmaz inancımızı da belirtmek isterim.
Yüce Meclisin Değerli Üyeleri,
Hükümetimiz güveninize mazhar olduğu takdirde uygulayacağı çalışma programının esaslarını arz etmiş bulunuyorum. Takdir Yüce Heyetinizindir. Kendim ve arkadaşlarım adına en derin saygılarımı sunarım.