Sunum için de teşekkür ediyorum, güzel bir sunum oldu.

     Aslında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün özellikle su konusunda, gerek yer altı gerek yer üstü su konusunda hem idari hem teknik olarak en yetkin kurumumuz olduğunu biliyoruz. Devlet Su İşlerinin bu konuda bu yetkinliğini ülkemiz menfaatleri doğrultusunda yer yer sergilediğini de biliyoruz. O nedenle, özellikle Devlet Su İşlerine teşekkür ediyorum.

     Şimdi, birçok su konusu daha önce de ele alındığı için, tekerrüre kaçmadan bir iki konuya değinmek istiyorum.

     Şimdi, bu sunumda havzalara göre yer altı suyu rezerv durumu var. Burada mesela havzalar arası su transferine de değinilmişti, örneğin Yeşilırmak havzası. Bu konuda bir anlatım yapılmıştı da ben oradan biliyorum. Kızılırmak havzası çok aşırı kirli, bu konuya hiç değinilmedi. Kızılırmak Sivas'tan uzanarak Kayseri'ye doğru sarkıp oradan Kırşehir, Kırıkkale, Çorum ve oradan doğruca Samsun, Bafra'dan Karadeniz'e dökülen bir ırmak ve onun havzası. Burada aşırı kirlenme var ve yer yer kanalizasyon da akıyor. Burada Yeşilırmak havzasından belli debide suyun Kızılırmak havzasına verilebileceğini ifade ettiler. Konya kapalı havzasının da aslında aynı şekilde, Hirfanlı Barajı'ndan bir hatla beslenebileceğini ifade ettiler. Ayrıca Fırat havzasından da yine Kızılırmak'a besleme yapılabileceğini...

     BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Ya mümkün değil efendim. Fırat havzasındaki su yetmiyor.

     BEHİÇ ÇELİK (Mersin) - Bu havzalar arası transfer konusu iyi değerlendirilmeli, ben ona işaret etmek için söylüyorum.

     BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Bence o mümkün değil. Zaten, Fırat-Dicle havzasındaki su o havzaya yetmiyor, kaldı ki sınır aşan su; Irak'la daima görüşme hâlindeyiz. Ben bir ara özel olarak size anlatayım onu.

     BEHİÇ ÇELİK (Mersin) - Ama Yeşilırmak havzası sınır aşan su değil.

     BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Değil.

     MURAT BAKAN (İzmir) - Ben zaten havzalar arası transfere karşıyım, çok konuştuğum bir konu.

     BEHİÇ ÇELİK (Mersin) - Karşı olunabilir ancak ihtiyaç, Kızılırmak havzasının beslenmesi gerekiyor, başka türlü çıkış yolu da yok.

     Diğer bir konu... O zaman şöyle bir görüşe gidebiliriz: Şimdi, ben Mersin Milletvekiliyim. Mersin'in su durumunu, yer altı, yer üstü su durumunu biliyorum, bilmem gerektiği kadar. Şimdi burada Kıbrıs'a su verildi örneğin. Orada Dragon Çayı üzerinde Alaköprü Barajı yapıldı ve denizden 200 metre derinlikten Kıbrıs'a su verildi.

     BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - 250 metre.

     BEHİÇ ÇELİK (Mersin) - Şimdi, Orta Akdeniz'de böyle bir suyu Kıbrıs'a transfer ettiğiniz zaman Orta Akdeniz'in yer altı suları önemli ölçüde etkileniyor. Mesela Anamur Ovası küçük bir ovadır ama mikroklima bir ovadır. Yılda yaklaşık 2 milyar TL'lik muz üretimi yapılan, Türkiye'nin muz ihtiyacının yüzde 60'ını tek başına karşılayan bir ovadır burası. Şimdi orada sera sulamaları... Yani on binlerce dekar sera var. Sera sulaması şöyle olur: Her seranın başında bir havuz vardır ve pompaj vardır. Yer altı suyu çekilir, havuza dolar. Havuza muzun ve diğer bitkilerin gıdası önceden konur yani mayi olarak ilave edilir, ilaçlar konur ve açık havanın ısısına kadar o su bekletilir orada. Ondan sonra damla sulama yöntemiyle seranın içine motorla verilir.

     Şimdi, burada şöyle bir durum var: On binlerce dekar seraya su veriyorsunuz ama yer altına giden suyu... Siz yukarıda baraj yapıyorsunuz, o da "infiltrasyon" denilen sızma yöntemiyle yer altı suy besleniyor. Aşırı su çekiminden dolayı deniz suyu ovanın içine doğru yürüdü. Şimdi Antalya asfaltı var 2 kilometre yukarıda, kuzeyde.

     MURAT BAKAN (İzmir) - Onu Hocamız burada anlattı.

     BEHİÇ ÇELİK (Mersin) - Antalya asfaltına kadar toprak çoraklaşmaya başladı. Binlerce dönüm sera atıl olma durumuyla karşı karşıya. Şimdi, böyle bir yer altı suyunun aşırı kullanımı var. Aşırı demeyelim de normal kullanım aslında ama niçin bu ölçümler yapılmadan Kıbrıs'a su verildi? Gerçekten fazlaysa verilsin tabii ki.

     Diğer taraftan, Konya'ya verilen Mavi Tünel var. O da Göksu Nehri üzerinden yapıldı yukarıdan, Mut'un üst tarafından ama o vadi inanın dünyada eşi benzeri olmayan bir vadi. Bilmiyorum gördünüz mü? Silifke'nin ve Mut'un olduğu, hatta bir ucunda Ermenek ilçesinin olduğu devasa bir vadidir yani 140 kilometre civarında uzunluğu...

     MURAT BAKAN (İzmir) - Korunması gereken bir alan demek ki.

     BEHİÇ ÇELİK (Mersin) - İnanılmaz, çok güzel bir yer orası ama şimdi burada da Mavi Tünel'le Konya kapalı havzasına su transferi yapılıyor. Ya, "Karşıyım." diyorsunuz, su transferi...

     MURAT BAKAN (İzmir) - Onu eleştirdik burada çok defa.

     BEHİÇ ÇELİK (Mersin) - Şimdi, ben buradan şuraya gelmek istiyorum; bu su transferi yapıldığı zaman, yaptığınız yerdeki pozisyonu bilmeden yaparsanız oraya da yazık etmiş oluyorsunuz, buna dikkat etmek lazım. Konya'nın kendi içindeki pompaj sistemi uzun uzun anlatıldı, daha öncede de anlatıldı ama mesela bir Doğu Akdeniz havzasıyla ilgili hiçbir şey anlatılmıyor, bu konuya değinilmiyor.

     Bakın, burada sadece Doğu Akdeniz'de 3 tane ürün söyleyeceğim: Bir, muz; iki, limon; üç, çilek Sayın Başkanım. Bunun 3'ünde 1 numaradır, en önde Mersin olarak geçiyor ve burada da yer altı suyu çok önemli. Adana'dan Antalya göller bölgesine kadar uzanan Torosların altı hep düdenlerle doludur, birbiriyle bağlantılıdır. Buradaki su dengesini bozarsak buradan zarar görecek olan burada yazıyor; Doğu Akdeniz havzası, Antalya havzası hatta Seyhan havzası ve Konya kapalı havzası komple zarar görür, hepsi zarar görür. Onun için bu konuda bütün ölçümleri iyi yaparak hareket etmek gerekir diye düşünüyorum.

     Teşekkür ederim.