Konu:Hâkimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:5
Birleşim:107
Tarih:23/06/2022


Hâkimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

BEHİÇ ÇELİK (Mersin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 339 sıra sayılı Kanun Teklifi'nin 1'inci maddesi için verdiğimiz değişiklik önergesi üzerine söz aldım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, görüşmekte olduğumuz, toplam 10 kanunda değişiklik yapan bu teklif kamuoyuna "altıncı yargı paketi" olarak lanse edilmiş olsa da aslında AKP yönetiminin tükenmişliğini, mevcut sorunları çözmek bir tarafa çökerten iş bilmezliğini açıkça sergilemektedir. Her şeyden önce, yine alelacele hazırlanıp komisyonlarda yeterince tartışma imkânı olmadan Genel Kurula getirildiği anlaşılıyor. Yani bu teklif, esasa geçmeden önce, daha usul aşamasında sınıfta kalmıştır çünkü mecellede ifade edildiği gibi, usul esasa mukaddemdir.

Değerli milletvekilleri, diğer taraftan, yargı sisteminin gücü devlet-millet bağının sağlamlığının bir ölçütüdür. Güçlü yargı sistemine sahip devletler bu sayede her vatandaşının özgürlüğünü, haklarını, güvenliğini, huzur ve sükûnunu ve refahını gözetir. Vatandaşların birbirleriyle olan ilişkilerindeki istikrar ve uyum bu temel üzerinde gelişir, böylece toplumda kaynaşma olur.

Medeni toplumlar için vazgeçilmez bir husus da hiç şüphesiz yargı bağımsızlığıdır. Alınan hukuki kararların başka sebeplerden değil yalnızca hukuki gerekçelerden kaynaklanıyor oluşu "hukukun üstünlüğü" prensibinin benimsenmesi demektir aslında. Nitekim Anayasa'nın 138'inci maddesi hükmü: "Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî kanaatlerine göre hüküm verirler. Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz." İşte, biz tam da bu nedenle hâkimlik teminatının daha sağlam temellere oturtulması için yetki ve coğrafi teminat güvencesi sağlanması talebimizi defalarca dile getirdik. Peki, teklifte bu talep karşılanıyor mu? Hayır. Çok açık bir biçimde yargı erkine müdahale, hâkim ve savcıların bağımsızlığını tehdit ve siyasetin yargıya sızmasına teşvik görülüyor.

Değerli milletvekilleri, ilgili teklifle hâkim adaylığı kaldırılarak yerine hâkim ve savcı yardımcılığı ihdas ediliyor. Bu süreçte ise öyle düzenlemelere gidiliyor ki liyakat, esamesi okunmaz bir hâle geliyor, kayırmacılığa ve gruplaşmaya alan açılıyor, yargı üzerinde partizanlık meşru kılınıyor. İşte, arkadaşlar, teklifin 1'inci maddesi tam da bu eleştirileri doğrulayan hükümler içermektedir. Buna göre, hâkim ve savcı yardımcıları; temel eğitim dönemi, görev dönemi ve son eğitim dönemi olmak üzere 3 aşamalı bir yarışa sokulmaktadır. Temel eğitimin sonunda 1 yazılı sınav, görev döneminde 2 yazılı sınav, son eğitimin sonunda da yazılı ve sözlü sınav yapılacaktır.

AKP bunlarla da yetinmeyerek yazılı sınavları yürütecek hâkimlerin ve savcıların Akademi Başkanınca seçilmesine, sözlü sınavlarda ise Bakan Yardımcısının 2 asıl ve 1 yedek üye seçmesine olanak tanımaktadır. Yani mülakatı da bu heyet düzenleyecektir. Şimdi bu tabloya bakınca sormak gerekiyor: Nerede kaldı yargı bağımsızlığı? Nerede kaldı Anayasa madde 138? Nerede kaldı liyakat?

Kısacası arkadaşlar, yirmi yılın sonunda ülkemize kriz, yolsuzluk, talan ve mutsuzluktan başka bir şey sunamayan iktidar, içine düştüğü çukurda çırpınmaya devam ediyor.

Biz İYİ Parti olarak, mülakata son vereceğiz diyoruz, liyakatle eşitlenmeyi savunuyoruz, adaletle özgürleşmeyi hedefliyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

BEHİÇ ÇELİK (Devamla) - Başkanım, teşekkür ediyorum.

Arkadaşlarımız, Komisyon görüşmelerinde, atamalarda kura yönteminin benimsenmesini, sözlü sınavın kayıt altına alınmasını önermişti; bunları reddettiniz. Bütün bu yapılanların milletimizin hafızasında saklı olduğunu sizlere hatırlatıyorum.

Bu düşüncelerle, önergemizin kabulünü diliyor, yüce heyetinizi tekrar saygılarımla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)