Konu:CHP GRUBU ÖNERİSİ
Yasama Yılı:3
Birleşim:63
Tarih:07/02/2013


CHP GRUBU ÖNERİSİ
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

OSMAN AŞKIN BAK (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; CHP Grubunun vermiş olduğu Meclis araştırması açılması hususundaki önerinin aleyhinde söz almış bulunmaktayım. Yüce heyetinizi saygıyla selamlarım.

Kazakistan'a Kemer'de tahsis edilen araziyle ilgili (1/688) esas numaralı tasarının Komisyon görüşmeleri 31 Ocak 2013 tarihli 49'uncu toplantısında, Dışişleri Bakanlığı temsilcilerinin katılımıyla tamamlanmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında "13 Aralık 1993 Tarihli Türkiye Cumhuriyeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Arasında Antalya İlinin Kemer İlçesindeki Taşınmazın Kazakistan Cumhuriyetine Kullandırılmasına İlişkin Protokol"e Değişikliklerin ve Eklemelerin Yapılmasına Dair Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı, 21 Eylül 2012 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmuş, Başkanlıkça 1 Ekim 2012 tarihinde esas komisyon olarak Komisyonumuza havale edilmiş ve Komisyonumuz da bu kanun tasarısını görüşmüştür.

Söz konusu protokol, 13 Aralık 1993 tarihli protokol uyarınca Kazakistan'ın kullanımına tahsis edilen arazinin kullanım esaslarının belirginleştirilmesi ve söz konusu arazinin bir kısmı üzerinde amaç dışında inşa edilen otel nedeniyle oluşan borcun silinmesine karşılık Kazakistan'da ülkemize arsa tahsis edilmesini teminen 16 Nisan 2012 tarihinde imzalanmıştır.

Şimdi, Cumhuriyet Halk Partisinin araştırma önergesinde "Protokol'le, üzerine otel inşa edilen arazinin 31 Aralık 2010 tarihine kadar bedelsiz kullanımı hükme bağlanmıştır." denilmektedir. Bu, tamamen gerçek dışıdır çünkü protokolün 2'nci maddesinde şu husus yer almaktadır: "Kazakistan tarafı, turizm amaçlı ticari faaliyette kullanılmak üzere tahsis edilen alanlarla ilgili olarak, 16 Şubat 2001 ve 31 Aralık 2010 tarihleri arasında birikmiş bulunan ağaçlandırma bedeli, orman köylüleri kalkındırma geliri, ağaçlandırma ve erozyon kontrolü geliri, arazi izin bedeli, gayrisafi yıllık gelir payı bedeli ile vergi, resim ve başka zorunlu harçların karşılığında, Türk tarafına kamu binaları inşa etmek üzere Aktau'da 7 bin metrekare ve Almatı'da 1.500-2.000 metrekare büyüklüğünde iki arsayı 49 yıllığına tahsis edecektir." Dolayısıyla, bu gerekçede belirtilen bu husus tamamen yanlıştır.

Komisyonumuzda tasarı üzerinde yapılan görüşmelerde Komisyon üyelerimiz, Kazakistan'a tahsis edilen arazi üzerinde otel inşasına ne zaman başlandığı ve ülkemizin söz konusu otel sebebiyle oluşan toplam alacağı, Kazakistan'ın Aktau ve Almatı şehirlerinde ülkemize tahsis edilecek arsaların net yüz ölçümleri ve konumları, görüşülmekte olan protokolün 2'nci maddesinde yer alan ve Kazakistan'a tahsis edilen arazinin turizm amaçlı kullanımı için ayrılan kısmının üçüncü kişilere işletilmek üzere tahsisi konusunda hükümlere neden gerek duyulduğu konularında soru sormuşlar ve Kazakistan'a tahsis edilen arazinin sağlık ve dinlenme amacıyla kullandırılan 22.302 metrekarelik kısmı ile turizm amaçlı olarak kullanılan 44.954 metrekarelik kısmının birbirinden tamamen ayrılarak sağlık ve dinlenme amacıyla kullandırılan kısmın 1993 tarihli protokolün amacına uygun olarak ve gerekiyorsa diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıklarla birlikte tahsisinin devam ettirilmesi, otelin üzerinde inşa edildiği turizm amaçlı olarak kullanılan kısmın ise ilgili mevzuat uyarınca hukuki işlemlere konu edilmesi gerektiği şeklinde görüş ileri sürmüşlerdir. Bu görüşlere Hükûmet temsilcisi, ülkemiz ile Kazakistan arasında 13 Aralık 1993 tarihinde imzalanan protokol uyarınca Antalya ilinin Kemer ilçesindeki arazinin devlet konukevi inşası amacıyla Kazakistan'a karşılıksız olarak kırk dokuz yıllığına tahsis edildiğini fakat söz konusu arazi üzerinde 2001 yılından itibaren bir otel inşasına başlanmış olduğunu ifade etmişler.

Türki Cumhuriyetlerin bağımsızlıklarını kazanmaya başladığı dönemde Kazakistan ile ilişkilerimiz düşünülerek ve siyasi bir jest olarak 1993 tarihli protokol ile bedelsiz tahsis edilen diplomatik arazi üzerinde bulunmaktan bir şekilde yararlanılarak söz konusu otele ilişkin vergilerin ve diğer mali yükümlülüklerin yerine getirilmediği 2005 yılında tespit ediliyor, bununla ilgili olarak işlemlere başlanıyor. Bu tespitlerden sonra, arazinin üzerinde otel inşa edilen kısmıyla ilgili başlatılan idari süreçte tüm izinler kaldırılıyor ve Kazak tarafıyla konuyla ilgili temaslara geçiliyor, görüşmeler yapılıyor. Kazak tarafıyla yapılan görüşmelerde, devlet konukevi ve otel için kullanılan arazi parçalarının birbirinden ayrılarak ticari amaçla işletilen kısımdan kaynaklanan 16 Şubat 2001 ve 31 Aralık 2010 tarihleri arasındaki döneme ilişkin toplam 9 milyon 483 bin Türk lirası tutarındaki vergi ve diğer yükümlülüklerden kaynaklanan borcun ödenmesi talebi Kazakistan'la görüşülüyor, bildiriliyor. İhtilafın çözümüne ilişkin yapılan çalışmalar devam ediyor, Kazak tarafıyla müzakereler yapılıyor.

Arazinin devlet konukevi olarak sağlık ve dinlenme amacıyla bedelsiz olarak tahsis edilen kısmının hâlihazırdaki hukuki statüsü devam ettiriliyor, işletilen kısmın ise diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıktan muaf olarak mali mevzuatımıza tabi kılınması ve otelin işletilmesine ilişkin geriye dönük borcun karşılığında Kazakistan'ın Aktau Limanı -çok önemli bir liman, İpek Yolu'nun devamında, Demir İpek Yolu'nun devamında çok önem arz eden bir liman, burada bir başkonsolosluk açılmasıyla ilgili Bakanlar Kurulumuzun kararı var- ve Almatı şehrinde de bir arazi alınması yönünde bir anlaşmaya varılıyor. Aktau'daki arazi 7 bin metrekare ve Almatı'daki arazi de 1.500-2 bin metrekare arasında. Burada, bunun üzerine bir protokol yapılıyor, 16 Nisan 2012 tarihinde Ankara'da imzalanıyor.

Tabii ülkemize Kazakistan'da tahsis edilecek arsanın değer olarak görüşülmekte olan protokole konu olacak borcu karşılayabilecek nitelikte olup olmadığı soruldu. Tabii, biliyorsunuz, Orta Asya'da Almatı ve Aktau gerçekten çok gelişen iki şehir, birisi liman şehri birisi de başkent.  Dolayısıyla, buradaki arsaların değerleri de gerçekten bizim 9 milyon 460 bin TL'lik alacağımızı karşılayacak, bunun çok çok üstünde bir rakam.

Tabii görüşülmekte olan söz konusu arsanın tahsisine ilişkin işlemlerin, görüşülmekte olan protokolün yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl içerisinde gerçekleştirilmesi gerekiyor ve tamamlanıyor. Kazakistan tarafı bu protokolle ilgili onay işlemlerini tamamlıyor.

Görüşülmekte olan protokolün 2'nci maddesinde yer alan ve turizm amaçlı kullanım için ayrılan 44.954 metrekarelik kısmın Kazak tarafınca üçüncü kişilere tahsis edilebileceğine ilişkin hüküm otelin inşa edilmiş olması dikkate alınarak ve sorunun çözümlenmesini teminen protokolde yer almaktadır. Böylece geçmişe dönük olarak üçüncü kişilere devri sorununun da hukuken çözümlenmesi amaçlanmaktadır.

Bu protokolün sonucunda, söz konusu arazi üzerine inşa edilmiş olan otel için bir yasal kılıf hazırlama amacı taşınmamaktadır. Tam tersine, yabancı bir ülkeye tahsis edilmiş bir arazi üzerine inşa edilmiş olması sebebiyle, 2010 yılından günümüze kadar devletimize verilmemiş olan vergi, vesaire borçlarının tahsili amaçlanmaktadır. Söz konusu otelin bugüne kadar birikmiş vergi borcu yaklaşık 9 milyon 460 bin TL. Bu para alınıyor ve bundan sonraki işletme sürecinde de burada ortaya çıkacak her türlü vergi tahsil edilmiş olacak. Bu ek protokol ile bu otelin geçmiş borçlarını ödemesinin ve bundan sonra da hiçbir ayrıcalık ve muafiyetten yararlanmaksızın Türk mevzuatı çerçevesinde çalışmasını sürdürmesi ve vergilerini yatırmasının önü açılmış olmaktadır.

Bu protokol ile birikmiş borçların karşılığı olarak ülkemize Kazakistan'da iki tane arazi tahsis edilmektedir.

Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Teşekkür ederim. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkürler Sayın Bak.