Üzerinde konuþtuðumuz maddede cumhurbaþkanýnýn yardýmcýlarý kaç kiþi olacak, kaç yardýmcýsý olacak? Ne alt sýnýr ne üst sýnýr var. Bunlarýn nasýl görev yapacaklarý, nasýl görevleri üstleneceklerinin bir ifadesi yok. Yine, bunlarýn nasýl azledileceði belli deðil.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafýndan kapatýldý)

MAHMUT TOÐRUL (Devamla) - Yine, bu Meclis önemli oranda devre dýþý kalýyor deðerli arkadaþlar. Ýþte bizim fiilî hâli anayasal statüye kavuþturacaðýmýz durum tam da bundan ibarettir diyorum. Halkýmýz bunu görmelidir.

Saygýlar sunuyorum. (HDP sýralarýndan alkýþlar)

BAÞKAN - Teþekkür ediyorum Sayýn Toðrul.

Ayný mahiyetteki diðer önerge üzerinde söz isteyen Muþ Milletvekili Ahmet Yýldýrým.

Buyurun Sayýn Yýldýrým. (HDP sýralarýndan alkýþlar)

AHMET YILDIRIM (Muþ) - Teþekkürler Sayýn Baþkan.

Ben öncelikle bir yanlýþý düzelterek baþlamak istiyorum. Þahsý adýna söz alan iktidar partisi milletvekili, þimdiye kadar -gensoru kurumuna iliþkin- hiç kimsenin gensoruyla düþürülmediðini ifade etti, hiçbir bakanýn.

ÞÝRÝN ÜNAL (Ýstanbul) - 2 tanesi hariç.

AHMET YILDIRIM (Devamla) - Kendisine söyleyeyim: 1980 yýlýnda, darbeden önce Hayrettin Erkmen'in Demirel'in Dýþiþleri Bakanýyken gensoruyla bakanlýðý düþürüldü. 1980 yýlýnda aramýzda milletvekili olan büyüklerimiz de vardýr, onlar bizden daha iyi hatýrlayacaklardýr. Yani, öyle bir müessesenin þimdiye kadar hiç iþletilmemiþ olmasý üzerinden gensoru müessesesini boþa çýkarmanýn, küçümsemenin, anlamsýzlaþtýrmanýn hiçbir anlamý yok. Bu 10'uncu madde üzerine yine iktidar partisi adýna söz alan hatip, özellikle muhalefet partisi hatiplerine dönük olarak bu Anayasa teklifinin içeriðini incelemediðini ve bunun üzerinden, incelenmemiþ, bilgi sahibi olunmamýþ bir teklif üzerinden bizim burada bir retçi yaklaþým içerisine girdiðimizi söyledi. Ben basýna… Hani, boþ kâðýtlara atýlan imzalar üzerinden bütün iktidar partisi milletvekillerini töhmet altýnda býrakacak bir yaklaþým içerisinde olmam; mutlaka iktidar partisinden de bu metni, bu teklifi ayrýntýlý inceleyen olmuþtur ancak hangi pencereden incelediðimiz ve baktýðýmýz üzerinden bir kabulleniþ süreci yaþýyoruz biz.

Biz de en az sizin kadar bu metni inceledik, bu teklifin neleri getirip götüreceði, bu ülkenin insanlarýna ne kadar mutluluk ne kadar mutsuzluk getireceði tahayyülüyle burada konuþma yapýyoruz. Ya deðilse, muhalefeti boþa çýkarmak üzerinden böyle bir bilgi kirliliði oluþturmanýn hiçbir anlamý yok. Biz en azýndan kanmýþlýklar üzerinden yürümüyoruz. Friedrich Nietzsche diyor ki: "Kanmýþlýklar o kadar kötü bir düþmandýr ki, kanmýþlýklar hakikatin karþýsýnda yalanlardan daha kötü bir düþmandýr." Bu anlamda, herkes bulunduðu zaviyeden bir iþe, olaya, onun getirip götüreceklerine bakar, ona göre deðerlendirir.

Þimdi, bu 10'uncu madde, özellikle Anayasa'nýn 106'ncý maddesinde Cumhurbaþkanýnýn, partili Cumhurbaþkanýnýn kendisine yardýmcý atamasý üzerinden bir deðiþiklik öngörüyor ama "bir veya daha fazla" diyor. Mesela, mevcut Cumhurbaþkaný sýnýrsýz sayýda danýþman ve baþdanýþman atýyor. Acaba burada da 30 Cumhurbaþkaný yardýmcýsý yapabilir mi mevcut teklifle? Evet yapabilir. 50 yapabilir mi? Evet yapabilir. Çünkü, bir üst sayý konulmamýþ. Peki, bu yardýmcýlarýndan akrabalýk ve illiyet baðý, ticari baðý olanlar da olabilir mi? Evet olabilir. Ona engel bir þey de yok. Böyle bir sýnýr çizilmemiþ.

Þimdi, bir de Cumhurbaþkanýnýn hastalýk, mazeret veya yurt dýþý durumlarýnda mevcut hâliyle seçilmiþ olan bir Meclis Baþkaný, hatta 2 defa seçilmiþ olan, hem halk tarafýndan seçilmiþ olan hem de Meclis tarafýndan seçilmiþ olan bir Meclis baþkaný vekâlet eder. Burada ise atanmýþ bir cumhurbaþkaný yardýmcýsý, onunla ayný yetkileri kullanmak üzere cumhurbaþkanýna vekâlet edebilir, az önce saydýðým hâllerde. Peki, buna dair, bir: Kaç cumhurbaþkaný yardýmcýsý atayacaðýnýn üst limitinin belli olmamasý ciddi bir eksikliktir. Ýkinci bir husus ise deðerli milletvekilleri, mevcut düzenlemede, Cumhurbaþkanlýðý makamýna vekâlet ihtiyacý ortaya çýktýðýnda TBMM baþkaný deðil, yardýmcýsý ona vekâlet eder. Bu, iki açýdan problemlidir deðerli arkadaþlar. Birincisi: Meclis baþkaný seçilmiþtir ama cumhurbaþkaný yardýmcýsý, herhangi bir seçim sürecinden geçerek halkýn güvenine mazhar olmaksýzýn atanmýþ biri -cumhurbaþkanýyla- mücbir sebeplerle, mücbir hâllerde yetki kullanabiliyor. Ýkincisi ise: Mesela, hani, Amerika Birleþik Devletleri'nden çok örnekler veriliyor. Amerika Birleþik Devletleri'nde, evet, baþkan yardýmcýsý vardýr ve baþkan yardýmcýsý, mazeret hâllerinde, yurt dýþý, hastalýk vesaire hâllerde baþkanýn yetkilerini kullanabiliyor ama o da ayný, baþkan gibi seçimle gelmiþtir, bunu da unutmamalýyýz diye ifade ediyorum. Özellikle, bu cumhurbaþkaný yardýmcýlýðý müessesinin sayý ve kullandýðý yetkiler açýsýndan ciddi problem içerdiðini düþünüyorum.

Bütün Genel Kurulu saygýyla selamlýyorum. (HDP sýralarýndan alkýþlar)

BAÞKAN - Teþekkür ediyorum.

Ayný mahiyetteki önergeleri oylarýnýza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul